19 juni 2010 | 8e jaargang | nr. 06 de Ondernemer is een uitgave van
WEST-BRABANT BOZ/RDAAL
Kredietcrisis? Overlevingsplan of doorstarten!
www.newtargetvision.com
Deze maand in de stoel: Leon de Lobel, directeur DTZ Zadelhoff in Breda Evenement: Haringparty, kookclinic en zomerfeesten Thema: Bouwen en bedrijfshuisvesting Interview: Metaalunie zet in op onderwijs De barometer: Zuid-West Nederland scoort: 6,5
Haringtijd Foto: Marijke Folkertsma
<< pas begonnen
02
Naam bedrijf: Lawnge Eigenaren: Lisette Spee en Tim van den Burg Bedrijf bestaat sinds: September 2009 Meevaller:: Nieuwe ideeën bedenken, waar de gebruiker tevreden over is Tegenvaller: Veel van onze klanten zijn gemeenten, helaas bevriezen zij momenteel hun budgetten
De Column
Snurken
Lisette Spee en Tim van den Burg: kunst met kunstgras.
Foto: Kees Bennema
Meubel en kunstwerk P
er toeval kwamen kunstenaar Lisette Spee (27) en architect Tim (43) van den Burg met elkaar in contact voor een eenmalige opdracht. Tenminste dat dachten ze. Maar de samenwerking beviel zo goed dat ze samen het bedrijf Lawnge oprichtten in Breda. Onder deze bedrijfsnaam ontwerpen en produceren zij comfortabele kunstwerken met een bijzondere bekleding: (kunst)gras. door Patricia Akkermans De kunstwerken zijn bestemd voor bedrijventerreinen of openbare ruimten zoals bijvoorbeeld gemeentelijke parken. Het hoofdberoep van Lisette Spee is illustrator, maar doordat ze de Kunstacademie St. Joost in Breda heeft gedaan, is ze veelzijdig opgeleid. Zo kwam ze op een diner van de gemeente terecht. Een medewerker had haar
namelijk gevraagd de decoratie van dit diner te verzorgen. Samen met een collega bedacht Lisette het thema ‘Picknick’ en het servies stond daarbij op tafelkleden van kunstgras. Haar opdrachtgever was tevreden over het resultaat en Lisette merkte op dat er eigenlijk ook bijpassende stoelen bij hoorden. “Deze ga ik realiseren en laat ik zien als de prototypes klaar zijn,” merkte Lisette met een grapje op. Bij thuiskomst begon ze aan de uitwerking. Voor de constructie
zocht ze iemand waar ze een samenwerking mee aan kon gaan. Ze kwam bij Tim van den Burg terecht. Samen realiseerden ze het plan en klopten toen het klaar was weer aan bij de desbetreffende ambtenaar. Uiteindelijk mochten ze de ergonomisch gevormde ligstoelen in het park van Breda plaatsen.
De stoelen ”Passanten kunnen echt op de stoelen zitten of liggen. De meubels vergen bijna geen onderhoud omdat weervast staal en kunstgras gebruikt is dat onderhoudsarm is. Regenwater dat op de stoelen terecht komt, vloeit snel af. Mensen kunnen er snel weer op zitten, zonder dat hun kleding vies wordt. Vandalen krijgen de stoelen
niet zomaar kapot. En omdat ze aan de grond verankerd zitten, worden de kunstwerken niet gauw gestolen”, legt Lisette uit. Ze vervolgt: “Je ligt echt lekker op de stoelen, daarnaast zijn ze op een ergonomisch verantwoorde manier gemaakt. Op de zijdes van de stoelen kunnen artworks gelaserd worden, deze zijn gemaakt door kunstenaars, dichters of medebewoners, wat de meubels geschikt maakt voor sociale kunst- en wijkinitiatieven.” Om hun portfolio op te bouwen, doen de twee starters aan een aantal pitches mee. Dit zijn wedstrijden, waarbij de winnaar zijn idee daadwerkelijk uit mag voeren. Zo hebben ze ook een ontwerp voor een aantal stoelen gemaakt voor een zonnewijzer voor het bedrijventerrein Science Park in Amsterdam. De stoelen zijn op dezelfde manier gemaakt als die van Breda, maar het eindresultaat ziet er anders uit. Lisette: “Een voorwaarde voor Lawnge is namelijk dat geen enkel ontwerp herhaald wordt. In september horen we of we tot de winnaars behoren en of we deze opdracht ook echt mogen realiseren”. Meer info: www.lawnge.nl
Synbra winnaar Innovatie Top 100 S
ynbra Technology uit Etten-Leur is het meest innovatieve MKB bedrijf van 2010. Ecotax Beveiligingstechniek uit Willemstad is nummer 4 op die top 100. Een plaats lager staat Power Research Electronics uit Oosterehout. En Waterblock uit Zundert staat tiende.
door Ron Gregoor BREDA - Eind mei presenteerden Syntens, het innovatienetwerk voor ondernemers, het ondernemersmagazine bizz en NL Octrooicentrum voor de vijfde keer de ranglijst met 100 concrete innovaties die het Nederlandse Midden- en Kleinbedrijf
heeft gerealiseerd. Dit jaar was dat een absoluut succes voor West- Brabant, dat met maar liefst vier uitvindingen in de top 10 stond. Synbra, uit Etten-Leur werd met haar innovatief product BioFoam, groen piepschuim uit plantaardige grondstoffen, gekozen tot absolute nummer 1 van Nederland. Negen bedrijven uit West-
Brabant staan dit jaar in de top 100. Ecotax Beveiligingstechniek uit Willemstad kwam met haar uitvinding tegen piraterij hoog in de toptien. Het bedrijf bedacht een leidingnetwerk van sproeiers, dat aan de reling van een schip kan worden bevestigd en dat heet water naar beneden sproeit. Power Research Electronics uit Oosterhout ontwikkelt mobieltjes op zonne-energie. Waterblock heeft met Watershell al enige tijd succes, maar valt nu pas in de prijzen. Watershell is een gepatenteerd ondergronds water-
opslag systeem voor waterbuffering en infiltratie. Mermans Glas uit Breda staat op nummer 43 met de innovatie glas verkopen op internet. Een ander Bredaas bedrijf, 2style4you staat op nummer 47 met de innovatie online persoonlijk kledingadvies.Giesen Design Consultancy uit Breda is nummer 73 met haar Needle guide system. Op nummer 89 staat het bedrijf My Champi uit Rijen met een champignon thuisteeltpakket. Transmart Dongen met Transwise staat op 98.
Sinds een paar weken ben ik er achter dat ik lang niet de enige Nederlander ben die snurk. Mijn naaste omgeving heeft me jarenlang als een paria behandeld, tenminste in die uren dat ik sliep. Sinds kort hoor ik om me heen alleen maar mannen met dezelfde kwaal. Zo zat ik laatst te keuvelen met mijn adjunct- hoofdredacteur en wat blijkt: ook hij snurkt. ‘Maakt jouw vrouw ook zo’n stampei’, wilde ik weten. Nee dus, ze is er zo langzamerhand aan gewend, ze slaapt er doorheen. Zoals je ook went aan het geluid van vrachtwagens als je naast de A16 woont. Pas als hij niet snurkt, zijn adem dus inhoudt, wordt ze wakker. Al jaren vlucht mijn familie voor mijn nachtelijke escapades. Het schijnt vreselijk te zijn, het lijkt wel constant een helikopter boven ons huis cirkelt. Als de buurmannen van nummer 2 en 167 tegen elkaar klagen dat ze niet kunnen slapen omdat de motorclub een nachtelijke toer door de straat houdt, grote kans dat het mijn gesnurk is. Denk nou niet dat ik niet geprobeerd heb om daarvan af te komen. Ik heb allerlei apparaatjes in mijn neus en keel gehad, pilletjes en drankjes geslikt, niets helpt. Ik ben zelfs bij de KNO- arts geweest omdat ik hoorde dat die je huig eruit kan halen, waardoor je verder geluidloos de nacht door komt. De man had me onderzocht en voorgesteld die huig er inderdaad uit te halen. ‘Dat is wel pijnlijk’, waarschuwde hij, ik had het er graag voor over. Ik maakte een afspraak, had de goede man al de hand geschud, maar in de deuropening hield hij me nog even staande. ‘O ja, nog een ding. Als je bent geopereerd, kan je de R niet meer uitspreken. Maar dat zal toch geen probleem zijn?’ Rrrrron Grrrregoorrrrrr Reacties kunt u sturen naar: r.gregoor@bndestem-pzc.nl
techniek >>
Techniek heeft toekomst
column
03
INNOVATIEBOX IS AANTREKKELIJKE BELASTINGBOX
S
teeds meer jongeren dreigen aan de zijlijn te staan. Tegelijkertijd gaat de vergrijzing in de technische sector onverminderd voort. Binnen afzienbare tijd nemen tal van bedrijven afscheid van hun oudere werknemers. En wat dan? Een antwoord op deze paradoxale marktsituatie is het project Oriëntatie en Toeleiding Techniek. Hiermee wordt geïnvesteerd in jonge, ambitieuze mensen.
mr. Frank van den Broek FB is fiscalist en als partner verbonden aan DRV Accountants en Belastingadviseurs, vestiging DRV Roosendaal, f.v.d.broek@drv.nl
Bedrijven die aantoonbaar innovatief zijn, krijgen een beloning in de vorm van een fors belastingvoordeel via de Innovatiebox. Het is één van de grootste subsidieregelingen, die bovendien per 1 januari 2010 fors is verruimd.
door Henk van de Voorde TERNEUZEN/BERGEN OP ZOOM - Jongeren zijn de technici van de toekomst. Daarom investeert Werk en Vakmanschap in jong technisch talent. Hiermee geeft dit landelijke samenwerkingsverband van technisch georiënteerde bedrijven, in opdracht van tal van gemeenten, invulling aan de Wet Investeren in Jongeren (WIJ) en de aanpak van de jeugdwerkloosheid. Het project Oriëntatie en Toeleiding Techniek in de regio Zeeland is in dit opzicht uniek. Het bewijst dat met samenwerking de beste resultaten te behalen zijn. West-Brabant volgt dit voorbeeld met een pilotproject in Bergen op Zoom. Gemeenten, ROC’s en natuurlijk regionale technische bedrijven leveren hierbij een onmisbare bijdrage. Bedrijven kunnen mede dankzij het project Oriëntatie en Toeleiding Techniek op termijn putten uit een ruime selectie technische toptalenten. ,,Het project biedt de jongeren die affiniteit hebben met techniek een nieuw toekomstperspectief. Bovendien is het voor ons een uitgelezen kans om tegen aantrekkelijke voorwaarden kennis te maken met aankomende technici”, aldus Annita Hoornaert, directeur Machinefabriek Sas van Gent.
Doeltreffend De opzet van het project is eenvoudig en doeltreffend. Na een gedegen voorselectie kunnen werkloze jongeren instromen in een technische BOL- of BBL-opleiding. Kandidaten met onvoldoende technische voorkennis starten met een oriëntatietraject. De kandidaat maakt daarbij kennis met de verschillende opleidings- en beroepsmogelijkheden in de technische sector. Het traject is zo praktisch mogelijk ingericht en bevat, naast kennismaking met de theoretische en praktische kanten van een opleiding, ook contacten met het regionale bedrijfsleven, bijvoorbeeld via gastlessen en rondleidingen. ,,Onze ervaring is dat een goede voorlichting belangrijk
U NIEKE
Tot 20% belastingvoordeel De innovatiebox is een aparte tariefbox binnen de vennootschapsbelasting met een tarief van 5%. Voor winsten die normaal gesproken onder het toptarief van de vennootschapsbelasting vallen (25,5%) betekent dit een belastingbesparing van ruim 20%. Voor deze subsidieregeling is 625 miljoen euro beschikbaar. Daarmee is de innovatiebox één van de grootste subsidieregelingen voor het Nederlandse bedrijfsleven. Verbeterde opvolger octrooibox De innovatiebox is de verbeterde opvolger van de octrooibox. De regeling is van toepassing op voordelen die zijn voortgekomen uit octrooien of uit WBSOprojecten (Wet bevordering speur- en ontwikkelingswerk). Beide voordelen worden gelijk behandeld. De innovatiebox heeft geen plafond en het tarief van deze faciliteit is lager dan dat van zijn voorganger. Tevens is in de nieuwe wet vastgelegd hoe met exploitatieverliezen moet worden omgegaan. Deze zijn in 2009 voor het eerst aftrekbaar tegen het normale tarief van 25,5%. S&O-verklaring als voorwaarde Om als ondernemer voor de innovatiebox in aanmerking te komen, is het van belang dat er immateriële activa zijn gevormd die zijn voortgekomen uit een octrooi of WBSO-project. Wanneer een WBSO-project door AgentschapNL (voorheen SenterNovem) wordt goedgekeurd, wordt een zogenaamde S&O-verklaring afgegeven. Om in aanmerking te komen voor de innovatiebox dient een bedrijf dus te beschikken over een S&O-verklaring of een geldig octrooi. Naast het directe subsidievoordeel voor een WBSO-project, verleent de S&O-verklaring dus ook toegang tot de innovatiebox. Ofwel: dubbel voordeel. Annita Hoornaert (links) en Jolanda Fieret. is. De techniek kent vele kanten en veel jongeren staan daar onwetend tegenover. Door hen vooraf goed te informeren en te screenen, wordt de kans op succes alleen maar groter. Dat is in het belang van iedereen”, aldus Jeroen van den Oord, directeur cluster Techniek van ROC Zeeland.
Coaching Natuurlijk vergt de nieuw hervatte gang naar het klaslokaal veel van deze jongeren. Daarom zetten de ROC’s in Zeeland en West-Brabant niet alleen flink in op een goede en passende opleiding op niveau 2 of hoger maar werkt Werk en Vakmanschap ook hard aan goede coaching en begeleiding. Vestigingsmanager Jolanda Fieret van Werk en Vakmanschap benadrukt dat haar organisatie juist op dit punt het verschil kan maken. ,,We begeleiden al jaren jongeren op weg
BEDRIJFSFEESTEN Partycentrum
de Hooikar Ieder feest een belevenis! Alphenseweg 14a , 5126PN Gilze, tel . 0161-451387, info@hooikar.nl
www.hooikar.nl
Foto: InputOutput
naar een technisch diploma. Onze consultants hebben alle kennis en ervaring in huis om te weten hoe we jongeren over de eindstreep kunnen trekken. ‘Succes verzekerd’ is wellicht iets te absoluut maar de kans van slagen is aanmerkelijk groter.” Annita Hoornaert voegt daaraan toe dat ook voor haar die begeleiding van belang is. ,,Wij hebben hierdoor een stuk minder kopzorgen over deze leerwerkplaats. Werk en Vakmanschap begeleidt de leerling gedurende de gehele opleiding. Wij nemen hier op het bedrijf het praktijkgedeelte van de opleiding voor onze rekening. Omdat wij daarnaast ook nog eens een beroep kunnen doen op verschillende loonkostensubsidies vind ik het uiteindelijk een prima deal. Wij maken immers op een eenvoudige manier kennis met technisch talent waar we mogelijk nog jaren van kunnen profiteren.”
Pilot Bergen op Zoom Inmiddels zijn tientallen jongeren in Zeeland succesvol gestart. In Bergen op Zoom heeft een pilotproject eveneens bewezen dat deze aanpak zijn vruchten afwerpt. Werk en Vakmanschap is in gesprek met gemeenten in West-Brabant die dit voorbeeld willen volgen. Doel is om samen met Gemeenten, ROC’s en regionale bedrijven de jeugdwerkloosheid terug te dringen door jongeren een passende opleiding te bieden waarmee ze weer perspectief hebben.
Een S&O-verklaring heeft overigens nóg een voordeel: het biedt de mogelijkheid om gebruik te maken van het innovatief Borgstellingskrediet. Deze faciliteit verbetert de toegang tot bancaire financiering. Praktijkvoorbeeld Een ondernemer heeft een specifiek voertuig ontwikkeld voor werkzaamheden op drassig terrein. Gedurende meerdere jaren is voor dit ontwikkelingsproject S&O-subsidie ontvangen. De toekomstige rendementen die voortvloeien uit het eigen gebruik van het voertuig en in een latere fase de verkoopresultaten van gelijkwaardige voertuigen die in opdracht zijn geproduceerd, zullen worden belast tegen het tarief van 5%. Software en bedrijfsgeheimen Voorbeelden van activa die onder de innovatiebox kunnen vallen, zijn software en bedrijfsgeheimen. Software is niet octrooieerbaar en viel in het verleden buiten de octrooibox. Met een S&O-verklaring kan software toch in de innovatiebox vallen. Bedrijfsgeheimen zijn dikwijls wel octrooieerbaar. Maar, omdat het octrooiregister voor iedereen openbaar is, zagen bedrijven er vaak vanaf om een octrooi aan te vragen. Via een S&O-verklaring kunnen bedrijven alsnog gebruikmaken van de innovatiebox zonder hun bedrijfsgeheimen prijs te geven. Zoals uit dit artikel blijkt kan de innovatiebox sommige ondernemers een flinke belastingbesparing opleveren. Een optimale benutting van de innovatiebox is echter niet eenvoudig. Een goed samenspel tussen u als ondernemer, een subsidieadviseur en een fiscalist biedt de beste kansen op een optimale benutting van de mogelijkheden. Bovendien is een goed gefundeerd overleg met de belastingdienst meestal noodzakelijk. Laat u dus bijstaan door een ervaren fiscalist en subsidieadviseur; zij verdienen zichzelf ongetwijfeld terug.
DRV Accountants en Belastingadviseurs is met een team van 475 medewerkers en 11 vestigingen in Zuid-Holland, Zeeland en West-Brabant een inspiratiebron voor nuchtere ondernemers.
<< transport
04
A4 biedt Bergen op Zoom mogelijkheden optie weergegeven. Ook het Logistiek Park Ossendrecht biedt ‘logisch geografisch gezien’ veel kansen”, denkt Van der Vorst. “Bovendien zal de A4 ook de broodnodige verlichting geven op de A16 en de A59 bij Breda.” De BZW-voorzitter zou graag zien dat de studie zou worden uitgebreid om de kansen te bezien van combinaties van de transportmodaliteiten weg en water. “We moeten verder kijken dan vandaag. Roosendaal kan zich richten op de combinatie van weg en spoor en Bergen op Zoom zou zich kunnen ontwikkelen als een centrum voor de combinatie van water en weg. De mogelijkheden zijn er om daar een aardige visie over te ontwikkelen. Als regio West-Brabant moet je ook nadenken over wat er staat te gebeuren als de A15 de komende jaren op de schop gaat”, stelt Van der Vorst.
Dietmar Lemmens (links) en Arn van der Vorst bekijken de kaart langs de A4.
D
e doortrekking van de A4 biedt veel kansen aan de regio Bergen op Zoom. Volgens het rapport over potentiële ontwikkelingen langs de A4 zou de Auvergnepolder in de toekomst een geschikte locatie zijn voor logistieke bedrijven. Beleidsadviseur Dietmar Lemmens van de gemeente Bergen op Zoom denkt dat het rapport ‘de gemeenten helpt een eigen beeld te vormen van de mogelijkheden’. Kringvoorzitter Arn van der Vorst van de Brabants-Zeeuwse Werkgevers (BZW) gaat een stap verder: “We moeten verder kijken dan alleen vandaag.” door Peter de Jong BERGEN OP ZOOM - Wie objectief kijkt naar de kaart van West-Brabant, ziet het meteen: waarom is er niet veel eerder een wegverbinding gemaakt tussen Rotterdam en Antwerpen? Al jaren tientallen jaren wordt daarover gesproken. Nu wordt de A4 dan toch doorgetrokken tussen de A29 bij Dinteloord tot Bergen op Zoom. Dat voornemen bracht de gemeenten Bergen op Zoom, Steenbergen, Tholen en Woensdrecht ertoe om een onderzoek te laten houden. Lemmens: “De huidige doortrekking is in 2007 gerealiseerd. In 2013 moet het tweede deel bij Steenbergen gereed zijn. Er is altijd gezegd dat de aanleg van de A4 voor de gemeenten iets zou moeten opleveren. Wat, daarbij hadden de gemeenten geen concreet beeld. Daarom hebben de A4-gemeenten opdracht gegeven aan Oranjewoud om daar onderzoek naar te doen. We wilden weten welke ontwikkelingen we zouden moeten verwachten, wat kansrijke sectoren zou-
den zijn en of we daarvoor al ruimte zouden moeten reserveren.” Het ingenieursbureau concludeerde dat vier sectoren zouden profiteren van de doortrekking van de A4: logistiek, maintenance, agro-food en toerisme en recreatie. Ruimtereservering buiten het stedelijk gebied zou voor Bergen op Zoom alleen nodig zijn voor logistiek omdat die sector nu eenmaal veel ruimte nodig heeft. Maintenance, voor wat betreft ‘landingsbaangebonden bedrijvigheid’, concentreert zich in Woensdrecht bij Aviolanda, agrofood in Steenbergen en toerisme bij de Brabantse Wal. Tot 2020 is er voldoende ruimte voor bedrijvigheid, daarna wordt volgens Oranjewoud een extra groei verwacht voor met name logistiek. De Auvergnepolder wordt genoemd als mogelijke locatie. “Het rapport geeft een onafhankelijke visie”, benadrukt Lemmens. “Vóórdat nieuwe bedrijventerreinen worden aangelegd, moet eerst voldaan zijn aan allerlei voorwaarden. Zo moet eerst alle ruimte op de bedrijventerreinen volledig zijn ingevuld en, waar nodig, een her-
structurering plaatsvinden van de bestaande bedrijventerreinen. Zodat de ruimte optimaal wordt benut.”
Ingenomen BZW-voorzitter Van der Vorst - in het dagelijks leven directeur van Mepavex Logistics - is ingenomen met het onderzoek. “Meer ruimte voor logistiek spreekt voor zich, maar je moet niet vergeten dat de A4 ook kansen biedt voor bijvoorbeeld hotels en de kantorenmarkt. Ik zou graag een verdiepingsslag van het onderzoek zien om te zien wat je voor welke functies moet reserveren. Maak daarbij keuzes wat je wel en wat je niet wilt” Lemmens sluit daarbij aan en benadrukt dat het onderzoek ook de positieve economische invloed van de A4 op andere sectoren aangeeft. “Bergen op Zoom heeft bijvoorbeeld kansen op het gebied van Maintenance waar
Foto: Aad Meijer het ‘niet-landingsbaangebonden’ bedrijvigheid betreft, in relatie tot onderwijs. Om die invloed op micro-niveau in beeld te brengen, is verder onderzoek nodig.” Van der Vorst: “Over de ontsluiting van de A4 naar het achterland wordt in het rapport niet veel geschreven. Het is natuurlijk droevig dat er al jaren over de doortrekking wordt gesproken en dat dit deel pas nu wordt gerealiseerd. Dit zou in plaats van een transport-as een belangrijke ontwikkel-as moeten en kunnen worden. Daarom zou er veel meer moeten worden gekeken naar de infrastructuur rond de A4 en de aansluitingen daarop. We hebben nu de kans om bedrijventerrein Noordland te ontsluiten op de A4/A58 in zowel oostelijke als zuidelijke richting. Het rapport heeft opnieuw de ontsluiting langs het Schelde-Rijnkanaal als mogelijke
Eigen plan Beleidsadviseur bedrijvigheid Lemmens denkt dat dit rapport de gemeenten vooral zal helpen om een eigen plan te trekken. “Het Rijk heeft al eens onderzoek gedaan naar de mogelijkheden van de Hoekse Waard als overloopmogelijkheid voor de Rotterdamse industrie. Een dergelijk onderzoek van het Rijk zou er opnieuw kunnen komen. Dan heb je als gemeenten in ieder geval al goed nagedacht over wat je zelf zou willen. Je kunt je eigen beeld vormen van de toekomst zonder dat je verrast wordt. Ik kan meevoelen met mensen die zeggen dat je moet afblijven van de Auvergnepolder. Maar als gemeente moeten we, als het moment daar is, onze kaarten op tafel te leggen voor de toekomst. We zullen ons moeten profileren als A4-gemeente.” ”Het A4-onderzoek is daarnaast bedoeld als actieve inbreng van de vier gemeenten in de Strategische Agenda voor West-Brabant. Hierin hebben de negentien West-Brabantse gemeenten afspraken gemaakt over hun ambities en geven ze antwoord op de druk die op de regio wordt gelegd vanuit de wereldhavens Rotterdam en Antwerpen.” De werkgevers volgen de verdere discussies over het rapport in ieder geval op de voet. Van der Vorst: “Er liggen kansen in de toekomst. De doortrekking van de A4 heeft ongehoord lang geduurd. Daarom is het zaak om nu door te pakken. In goed regionaal overleg moeten we met respect voor mens en milieu nadenken over de toekomst van onze bedrijven; en de toekomst van onze kinderen in het bijzonder.”
Nieuwe voorzitter BZW Moerdijk D
e leden van de kring Moerdijk hebben tijdens hun vergadering van 10 juni 2010 een nieuwe voorzitter benoemd in de persoon van Anton van Beers, directeur DSV Solutions. Van Beers was al vice-voorzitter van BZW Moerdijk.
Hij is Ton van Eck opgevolgd die deze post gedurende vele jaren heeft bekleed. Van Eck heeft in 2007 aan de wieg gestaan van de vorming van de zelfstandige kring in Moerdijk. Daarvoor
was hij voorzitter van de Bedrijvenkring Gemeente Moerdijk, die weer een fusie was tussen VIOF en IKZ (de voormalige verenigingen voor bedrijven in Fijnaart en Zevenbergen). Tijdens een zomerborrel op 2 septem-
ber in Paviljoen Noordschans wordt op informele wijze afscheid genomen van Ton van Eck. Overige bestuursleden van BZW Moerdijk zijn: Rene Mens, Ton van Beers (DSV Solutions), Frank van Ewijk (Shell), Jan Peters (DR.W. Kolb), Goof Rijndorp (Bras), Chris Schouwenaars (AD productions) en Marc Steevens (Rabobank).
reportage >>
05
lang er maar iets uitkomt waar het bedrijf iets aan heeft. Bijvoorbeeld Gmail is op die manier tot stand gekomen. Niks voor Netvlies? Het is nog geen policy in het pand aan de Nieuwe Haven, “maar”, zo legt Jeroen Tholen uit, “ik weet zeker dat er ook bij ons wel eens projecten tot stand gekomen zijn die in de vrije tijd verzonnen zijn, of waar in vrije tijd aan gewerkt is. Dat is wel inherent aan werken met computers en internet.” Lachend: “Het is maar net hoe je het bekijkt. Als iemand met een heel goed idee komt, dan mag hij daar natuurlijk meteen de hele week mee aan de slag.”
Jochem Vlemmix (rechts) Jeroen Tholen en Thomas Nieuwendijk voor hun Nijntje-presentatie.
Foto: Thom van Amsterdam
Netvlies heeft de wind nog steeds mee E
en bureau met 32 werknemers, waar de gemiddelde leeftijd 26 jaar is, en de directie gevormd wordt door drie bijna-dertigers. Welkom bij Netvlies, jeugdige web-veteranen die in het dertiende jaar van hun bestaan, ondanks de crisis, de wind nog steeds in de rug lijken te hebben. door León Krijnen BREDA - Drie jaar voor de eeuwwisseling, in december 1997, schreven Jochem Vlemmix (toen 17), Jeroen Tholen en Jos Govaart (toen beiden 16) zich bij de Bredase Kamer van Koophandel in onder de naam Netvlies. Govaart besloot later om alsnog verder te studeren. Bij Bijl PR in Rotterdam is de medeoprichter van Netvlies verantwoordelijk voor Coopr, een unit die gespecialiseerd is in PR 2.0, Online PR en Social Media. Anno 2010 vormen Vlemmix en Tholen, samen met Thomas Nieuwendijk, van hetzelfde bouwjaar, het directietrio van Netvlies. Jochem Vlemmix is de commercieel directeur, Tomas van den Nieuwendijk algemeen directeur, Jeroen Tholen is verantwoordelijke voor services and operations. Het bureau barst op dit moment qua behuizing uit de voegen. De 32 man die het sfeervolle pand aan de Bredase Nieuwe Haven bemannen zitten zij aan zij, in verschillende ruimten. De masseuse die een keer in de week nek en schouders komt masseren, doet dat op de overloop. RSI lijkt anno 2010 toch uitgestorven te zijn? Vlemmix, lachend, “misschien, maar dat is dankzij die masseuse”.
Oplossingen Geheel in de geest van de organisatie: Netvlies denkt in oplossingen, niet in problemen. Al dan niet met een knipoog naar de internationale campagne van Microsoft (we see opportunities) heeft de nuchtere, klantvriendelijke benadering Vlemmix en de zijnen geen windeieren geleged. Als ik zo eens om me heen lijkt lijkt
Netvlies de laatste twee jaar weinig last gehad te hebben van de recessie? ”Dat klopt”, aldus Van den Nieuwendijk, “en dat heeft te maken met een combinatie van factoren. Onze activeiteiten zijn verspreid over allerlei sectoren, zodat onze risico’s redelijk gedekt zijn. Verder zijn we in deze regio niet alleen groot geworden door kwaliteit te leveren, maar ook door een goede begeleiding”. Vlemmix: “We proberen om het voor de klant zo simpel mogelijk te houden, en die niet lastig te vallen met allerlei moeilijke verhalen. We hebben alles zelf in huis van het functioneel ontwerp tot en met hosting. Tevredenheid bij klanten komt altijd tot uiting via mond-tot-mondreclame. Daardoor hebben we enkele grote klanten binnen gehaald.” Dat blijkt, niet alleen uit een blik op de portfolio, maar ook in de prijzenkast. De klanten bevinden zich door het hele land en in allerlei branches. Netvlies ontwerpt, bouwt en onderhoudt voor bijvoorbeeld VVV Breda, Gemeente Breda, Grote Kerk van Breda, de Kober groep, Het Huis Opticiens, Nijntje, Graphic Design Museum, Brand Bier, KPN, Playboy, Nieuw Revu, Durex, Philips, Media Republic, Guido Weyers, Bever Zwerfsport, Nationaal Park de Hoge Veluwe, Den Haag Marketing, TNT Post, De Efteling en nog tientallen andere opdrachtgevers, groot en klein. Drie directieleden, één gemene deler: Jochem, Jeroen én Thomas besloten voor hun eindexamen middelbare school of hbo dat-ze genoeg geleerd had om succesvol aan de slag te gaan. Hun gelijk hebben ze inmiddels bewezen, met een portfolio waar de grootste bureau’s van Nederland hun vingers bij aflikken. Het grootste bureau willen ze nooit worden.
In koor het antwoord op de vraag wat de ambitie dan wél is: “We willen het beste en leukste bureau van Nederland worden.” Hoe doe je dat? Vlemmix: “Door de voor de klant beste oplossing binnen de gestelde randvoorwaarden te realiseren. We lopen bewust niet voorop als het gaat om de nieuwste en innovatiefste oplossingen, maar we zorgen wel dat er stabiele technologie beschikbaar die zijn waarde al bij andere klanten bewezen heeft. Ons bureau bestaat uit een club van mensen die het leuk vinden om met elkaar te werken. De sfeer is hier gemoedelijk en vriendschappelijk. Alle medewerkers hebben zin in hun werk en hebben expliciet gekozen voor hetgeen ze doen. Er zijn geen lange lijnen bij het werken met ons, het gaat heel erg één op één, toegankelijk, direct en informeel.”
Webshop Sterke punten van Netvlies zijn de zelf ontwikkelde content management systemen en de webshop. Met het ontwerpen en bouwen van die applicaties is zoveel technische kennis
opgebouwd dat vrijwel iedere wens van iedere klant snel en simpel te realiseren is. Al heeft Netvlies daarmee een beetje teveel de naam opgebouwd een puur technische bouwer van websites te zijn. ”Dat idee proberen we te veranderen”, aldus Jochem Vlemmix, “onze toegevoegde waarde is juist dat wij een goede full-service partner zijn en we willen ons dan ook meer op dat vlak gaan profileren. Met name het strategische en creatieve stuk is nog niet bekend genoeg bij onze partners.” Maar is het probleem dan ook niet vaak dat klanten, die in eerste instantie voor een klassieke website aanbellen, niet weten wat er anno 2010 allemaal kan? ”Zeker, maar daarom geven we bijvoorbeeld kennis sessions voor mogelijke klanten. Je moet altijd het belang van de klant primair maken, en niet social media of mobiel in gaan zetten omdat het er is, of omdat het kan, of omdat je er iets aan kan verdienen. Je moet eerst met de klant mee gaan denken. Na gaan denken of zijn organisatie er iets aan heeft, of het voor hem nut heeft”. Bij Google mag iedereen een dag in de week zijn goddelijke gang gaan, zo-
Teenagers Zo is het uiteindelijk allemaal begonnen, dertien jaar geleden: drie teenagers met een goed idee. De jongste inschrijvers ooit bij de Bredase Kamer van Koophandel, die in 1997 zagen dat ze met internet geld konden gaan verdienen. Drie schoolverlaters op een zolderkamertje met een internetverbinding, die met geleend geld het eerste briefpapier lieten drukken. Al was het Vlemmix zelf die destijds verwachtte dat dat papier snel zou verdwijnen. “In 1998 heb ik een keer in een interview met jullie krant gezegd dat mensen vroeger op stenen platen schreven totdat papier uitgevonden werd en dat papier zou gaan verdwijnen. Tot voor kort werd ik daar door vrienden nog weleens om uitgelachen, tegenwoordig begin je al op steeds meer vlakken te zien dat papier vervangen wordt.” Vervangen is het nog niet helemaal, zelfs het papier bepaalt nog een gedeelte van de omzet van Netvlies. Omdat er bedrijven zijn die hun online huisstijl door Netvlies laten pimpen, en tegenwoordig is een bedrijf dan bijna gedwongen om ook de papieren uitingen van de huisstijl mee te laten opleuken. Jochem Vlemmix zal zijn gelijk toch wel krijgen. Steeds meer uitingen, of het nou om advertenties dan wel nieuws of overheidsmedelingen gaat, verhuizen voorgoed van papier naar digitaal. Naar een website, of naar een applicatie op de iPhone, een ander mobieltje, op de Ipad of wat er alleen al dit jaar allemaal op gaat duiken aan nieuwe apparaten. Die allemaal één ding gemeen hebben: ze zijn allemaal online, altijd, een een bedrijf wat daar niet aanwezig is, staat op achterstand. Met andere woorden: Netvlies lijkt zich weinig zorgen hoeven te maken. De nog steeds jeugdige web-veteranen staan stevig in een markt die de komende decennia alleen maar zal groeien.
Economisch akkoord op hoofdlijnen N
iet alles uitonderhandelen, maar snel een economisch akkoord op hoofdlijnen sluiten. Een lange kabinetsformatie brengt de Zuid-Nederlandse maakindustrie grote schade toe. Dat zegt Peter Swinkels, voorzitter van de Brabants-Zeeuwse Werkgeversvereniging BZW.
door Ron Gregoor BREDA - Swinkelsstelt dat de versnippering in de politiek niet mag leiden tot verlamming van economische besluitvorming. “De maakindustrie in
Brabant en Zeeland staat onder druk. Steeds meer bedrijven verplaatsen hun activiteiten naar het buitenland. Daardoor dreigen duizenden banen te verdwijnen. Daarnaast is de Zuid-Nederlandse economie sterk export-geöriënteerd en moeten we er alles aan doen om niet door opkomende economieën te worden ingehaald. Positief is dat we ook bedrijfstakken van wereldniveau hebben, zoals de hightechindustrie, maar ook die sectoren hebben blijvende stimulering nodig om niet achterop te raken. Voor de tweede economie van Nederland is het dus van groot belang dat de ka-
binetsformatie snel tot stand komt.” Volgens de BZW-voorzitter is het cruciaal dat er snel maatregelen komen om een maximale duurzame groei van de Brabants-Zeeuwse economie te garanderen. “Net zoals VNO-NCW vinden wij dat er een stabiele coalitie moet komen. Maar vanwege de vele maakindustrie is de situatie van de Zuid-Nederlandse economie nog nijpender dan in de rest van het land. Onze internationale concurrentiepositie staat op het spel. We hebben in dit landsdeel geen tijd voor een lange kabinetsformatie.”
<< innovatie
06
Samenwerking bij innovatie loont S
duct of productieproces te ontwikkelen die iets nieuws toevoegt aan hun bestaande onderneming, kunnen zich voor de IPC aanmelden bij bijvoorbeeld de Kamer van Koophandel of de eigen branchevereniging.
amen tot innovaties komen en die kennis vervolgens weer delen, dat is kort gesteld de opzet van de InnovatiePrestatieContracten (IPC) van SenterNovem, nu Agentschap NL. Voor Jan van Beveren uit ‘s-Gravenpolder was die harde eis tot samenwerking wel een grote stap. Syntensadviseur drs. Angelo Mulder wist hem te overtuigen.
‘S-GRAVENPOLDER - Bij Jan van Beveren draait alles om PU - polyurethaan. ,,Als je bij Jan binnenkomt, ga je met polyurethaan weer naar buiten’’, grapt Innovatieadviseur Angelo Mulder. Hij kent Jan van Beveren al jaren en heeft regelmatig contact met hem. ,,Als het om vragen over coatings gaat, weet Jan altijd wel met een innovatieve oplossing op basis van PU te komen, desnoods bedenkt hij het helemaal zelf.’’ Van Beveren bevestigt het beeld dat Mulder schetst: ,,PU heeft gewoon heel veel goede eigenschappen die ik kan toepassen op allerlei terreinen.
Jan van Beveren (links) en Angelo Mulder. Mijn bedrijf bestaat uit drie peilers: isolatie leveren voor onder meer stadsverwarming, het explosievrij maken van brandstoftanks in voertuigen van onder meer defensie en innovatieve ontwikkelingen initiëren. In alle drie
Foto: Syntens
speelt PU de hoofdrol.’’ Een van de laatste keren dat Mulder Van Beveren inschakelde, ging het om het aanbrengen van coatings voor hoogwaardige cleanroom-condities. Ook verkreeg Van Beveren een
Maatwerk in lichtbeleving H
et is goed om een strategisch beleid uit te stippelen om zo de continuïteit in de bedrijfsontwikkeling te behouden. Maar het kan gebeuren dat je vervolgens ingehaald wordt door de realiteit. Dat overkwam in positieve zin Filip van der Heijden van Lichtvormgevers uit Dongen.
DONGEN - Lichtvormgevers richt zich op de openbare ruimte en bedrijfs- en publieke gebouwen waarvoor een maatwerk lichtadvies gewenst is. Het bedrijf, met tien medewerkers, kan door dit maatwerk in lichtbeleving de identiteit van de opdrachtgever versterken, het imago ondersteunen en de attentiewaarde van een product of dienst verhogen. Directeur Filip van der Heijden heeft vanaf het begin hoog ingezet. ,,Wij geven geen vrijblijvende adviezen, er volgt gewoon een factuur wat vrij uitzonderlijk is in onze branche’’, vertelt hij. ,,Daarna gaan we desgewenst opnieuw rond de tafel gaan zitten om over de uitvoering te praten.’’ De afgelopen vier jaar heeft Lichtvormgevers stevig doorgepakt in de strategische ontwikkeling van advies naar realisatie. En met succes, het bedrijf doorstaat de crisis goed. Zo goed dat het onlangs Karma Design met vijf medewerkers (voorheen Breda, nu in Dongen) heeft overgenomen. ,,Wij ervaren dat de regie van de verschillende producenten bij de uitvoering van onze adviezen vaak knap lastig is. Onze strategische doelstelling voor 2010 was daarom een eerste aanzet te doen naar de eigen productie van maatwerk armaturen. Met de overname van Karma Design, een gerenommeerd bedrijf in de technische uitvoering van maatwerk lichtarmaturen, hebben we in een klap die doelstelling gehaald.’’ De overname bracht nieuwe vraag-
voucher om TNO in te schakelen voor de hechting van PU op polyetheen (PE) en op polypropyleen, iets wat lastig is en alleen nog in een laboratoriumomgeving lukt. ,,Jan wil nog meer kennis opdoen over, en toepassingen voor PU ontwikkelen’’, vertelt Mulder. ,,Ook heeft hij ideeën over eigen producten. Het IPC-traject past daar goed bij. Dus daar heb ik hem op gewezen.’’ Het doel van de IPC is de innovatiekracht van ondernemers te versterken. Ondernemers die plannen hebben om een innovatieve dienst, pro-
Samen de markt op Van Beveren had er wel oren naar, maar reageerde toch afhoudend. ,,Een harde eis is die van samenwerking. En ik wil voorkomen dat een ander voortijdig met mijn innovatieve idee gaat lopen. Vandaar dat ik eerst niet zo enthousiast was.’’ Er lag echter wel een mooi samenwerkingsproject met Additek uit Oudenbosch, een producent van fijnmetalen onderdelen. Additek ontwikkelt onder meer medische behandeltafels en -stoelen voor de derde wereld en zocht een samenwerkingspartner voor de ontwikkeling van de kunststof onderdelen. Van Beveren: ,,Angelo en ik hebben het er uitgebreid over gehad. De werkwijze van IPC is echter zodanig dat beide partners geheimhouding hebben. We ontwikkelen samen en brengen het resultaat samen op de markt. Dat werkt goed en inmiddels zijn we het IPC-traject ingegaan. Hier moet iets moois uit voortkomen.’’ www.jvanbeveren.nl www.syntens.nl www.agentschapnl.nl
ONDANKS HUWELIJKSE VOORWAARDEN VALT WONING IN FAILLIETE BOEDEL Mr. K.T.J.M. Pijls-olde Scheper (Kyra) Advocaat en partner Haans Advocaten Roosendaal
Rechtbank Rotterdam heeft op 19 augustus 2009 een uitspraak gedaan die voor mensen die dachten door hun huwelijksvoorwaarden zakelijk en privé gescheiden te kunnen houden een hoop stof heeft doen opwaaien.
Filip van der Heijden (links) en Ton van Schadewijk. stukken met zich mee, zoals de intergratie van werkprocessen en bedrijfsculturen, maar ook de benadering van de markt. Van der Heijden: ,,Ik wil het beste uit beide bedrijven halen en overlap voorkomen. Dat is voor ons een fors proces, waarvoor ik externe ondersteuning zocht.’’ Via de Dag van de Ondernemer in Eindhoven kwam hij in contact met Syntens. Innovatieadviseur Ton van Schadewijk bezocht Lichtvormgevers. ,,De kracht van dit bedrijf is de maatwerk lichtbeleving per functie en locatie. Dat imago moet de markt herkennen en samen met Filip heb ik een extern bureau ingeschakeld om de juiste identiteit en imago in de markt te zetten. Separaat kijken we ook naar nieuwe technieken.’’ Intern zijn inmiddels twee afdelingen gedefinieerd: de studio waar het maatwerk ontworpen
Foto: Syntens
wordt, en het atelier waar het uitvoerende werk wordt gedaan. Van der Heijden is enthousiast over de inzet van Van Schadewijk. ,,Het is een pril maar intensief contact. Ton heeft een grote gedrevenheid en bereidheid om zich te verdiepen in deze materie. Dat werkt stimulerend, verhelderend en geeft structuur. Ik ben nu bezig te formuleren wat we willen, welke processen daarvoor nodig zijn en met Ton kijk ik ook naar de subsidiemogelijkheden. Het is belangrijk dat we dit planmatig oppakken. De overname kwam onverwacht en de integratie is belangrijk, maar we moeten natuurlijk ook gewoon opdrachten binnenhalen.’’ www.lichtvormgevers.com www.syntens.nl
Partijen zijn getrouwd na het maken van huwelijkse voorwaarden, inhoudende uitsluiting van elke gemeenschap en een periodiek verrekenbeding. De vrouw is eigenaar van de echtelijke woning, maar de hypotheek is aangegaan door de man en de vrouw tezamen. Op grond daarvan zijn zowel de man als de vrouw hoofdelijk aansprakelijk voor het voldoen van deze hypothecaire lening. Op het moment dat de man failliet gaat, is de curator van mening dat de woning tot de failliete boedel behoort, omdat niet aangetoond kan worden dat de vrouw de woning met eigen middelen heeft gefinancierd. De woning staat op naam van de vrouw. De rentebetalingen voor de hypotheek heeft zij uit haar loon voldaan. Zij genoot het voordeel van renteaftrek. Tijdens het huwelijk is niet op de hypotheek afgelost. Toch is de rechtbank van mening dat niet geconcludeerd kan worden dat de woning door de vrouw, met eigen middelen, is gefinancierd. De rechtbank volgt dus het standpunt van de curator. Om te voorkomen dat zakelijk en privé toch verstrengelen, is het van groot belang dat de beide echtgenoten een strikt gescheiden administratie voeren. Immers, als de echtgenote in kwestie had kunnen aantonen door middel van schriftelijke bewijsstukken dat de woning volledig met haar eigen middelen was gefinancierd en de hypotheek zou alleen op haar naam staan, dan was de woning buiten de failliete boedel gebleven.
ROOSENDAAL EN BERGEN OP ZOOM WWW.HAANSADVOCATEN.NL
Twijfelt u eraan of uw huwelijksvoorwaarden ook niet zo waterdicht zijn als zij lijken? Neem dan contact op met een familierecht- en ondernemingsrechtspecialist.
business point >>
07
TIEN JAAR LANDGOED WOLFSLAAR
Vertrouwen bedrijfsleven groeit H
et vertrouwen van West-Brabantse ondernemers stijgt behoorlijk. Ondernemers zien de toekomst voor het eerst sinds het uitbreken van de economische crisis rooskleuriger in. Wel blijft het vertrouwen achter bij collega-ondernemers in de rest van Brabant en van Nederland. Vooral ondernemers in de bouw en de logistiek somber gestemd. Dit blijkt uit de conjunctuurenquête van de Kamer van Koophandel, samen met VNO-NCW, MKB-Nederland, CBS en EIB onder ruim 200 West-Brabantse ondernemers.
door Ron Gregoor BREDA -Volgens de Kamer van Koophandel is het nog te vroeg om van structureel herstel te spreken. Er zijn immers nog veel onzekerheden, zoals de financiële crisis in enkele Zuid-Europese landen, maar ook de bezuinigingsgolf van de overheid die er aan zit te komen. “Het is belangrijk dat de werkloosheid niet verder oploopt. Pas dan kan het vertrouwen van de consument herstellen en daarmee ook de con-
sumptieve bestedingen.” Bijna een op de vijf MKB-bedrijven verwacht op korte termijn weer personeel aan te trekken. Voor het grootbedrijf is dit slechts een op de tien. Vooral de vervoerssector heeft in Zeeland en West-Brabant nog steeds te maken met een personeelskrimp, terwijl landelijk inmiddels sprake is van een evenwichtssituatie. Uit de optelsom van negatieve en positieve verwachtingen van ondernemers ten aanzien van omzet, export, investeringen en werkgelegenheid (de index van het
ondernemersvertrouwen), blijkt dat het vertrouwen van de West-Brabantse ondernemer is gestegen van -12 (1ste kwartaal 2009) tot +5,6 (2de kwartaal 2010). De score van West-Brabant ligt hiermee dicht tegen het landelijk gemiddelde (+6,7). In Limburg, overig Noord-Brabant en Noordwest-Holland ligt het vertrouwen het hoogst. Voor Zuidwest-Nederland als geheel ligt deze score op +4,1. Vooral West-Brabantse ondernemers in de bouw en de logistiek zijn wat somberder gestemd dan hun collega’s elders in het land. Volgens de KvK zijn er relatief weinig grote bouwbedrijven in West-Brabant, waardoor grote projecten wellicht buiten de regio worden aanbesteed. De stemming van vervoersbedrijven vloeit voort uit de nog steeds relatief lage orderpositie van de industrie.
Breda heeft weer een beurs
ÉÉN GROOT AVONTUUR
Paul Haverman, mede-eigenaar van communicatiebureau HeldHavtig, vertelt vandaag als gastcolumnist waarom hij denkt dat Ton Pinxten er de komende jaren in zal slagen de drempel te verlagen die veel mensen weerhoudt om Landgoed Wolfslaar te bezoeken… Aan de zuidrand van Breda, nabij Ulvenhout, in het beekdal van de Bavelse Leij, ligt Landgoed Wolfslaar. Het landgoed maakt deel uit van het 40 hectare grote, gelijknamige gebied dat dit jaar 500 jaar bestaat. Het huidige landgoed is een ecologisch, stoer park. Aangelegd in een vrije landschapsstijl: organisch gevormde vijvers met ontoegankelijke eilandjes; hemelhoge treurbeuken; en paden met boeiende uitzichten die de bezoekers in uiteenlopende stemmingen brengen. Michelinster Midden in deze ruige omgeving, waar de mens minmaal ingrijpt, verwijzen twee Rijksmonumenten naar vervlogen tijden. Het statige landhuis en het koetshuis van Landgoed Wolfslaar. Hun voorname voorkomen vormt een intrigerend contrast met de weelderige natuur die ze omgeeft. In de salons van het landhuis vinden zwierige huwelijksfeesten plaats en bijeenkomsten voor grote en kleine gezelschappen. In het koetshuis is Wolfslaar Restaurant gevestigd. Het toprestaurant ontving een Michelinster omdat in de zinnenprikkelende gerechten de persoonlijkheid van de chefkok doorklinkt. Omdat in de keukens van Wolfslaar wordt gekookt met gevoel voor de ecologische omgeving. Omdat daar streek- en seizoensgebonden producten en duurzame, biologische ingrediënten worden gebruikt. En ook omdat bij de gerechten bijzondere, bijpassende wijnen worden geschonken. Naturel Het gastheerschap van de medewerkers is van veelbetekenende invloed op uw beleving van Wolfslaar. Ze fungeren als gidsen in het 'culinaire en vinologische landschap'. Het merk Wolfslaar is een loflied op alles wat 'naturel' is: oogst van goede grond, eerlijk klaargemaakte gerechten, goede wijnen, goed gastheerschap en natuurlijk de tafelgesprekken van mensen die genieten van culinaire topkwaliteit. Toch - ondanks die onweerspreekbare kwaliteiten van Wolfslaar Restaurant - ken ik mensen die er nooit hebben gegeten. Er is blijkbaar iets dat ze weerhoudt… Is het de ligging buiten het centrum? De statige uitstraling van de gebouwen? Het luxe imago van restaurants met Michelinster? De perceptie dat Wolfslaar duurder is dan in werkelijkheid het geval is? Het feit dat het restaurant op zondag niet open is? Of is het misschien angst voor het onbekende? Ton Pinxten Wars van de weerbarstige werkelijkheid koestert Ton Pinxten de ambitie om de topkwaliteit van Wolfslaar voor meer mensen toegankelijk te maken… Niet langer wil hij alleen de traditionele, culinaire fijnproevers ontvangen, maar ook de naar nieuwe ervaringen reikhalzende levensgenieters. Ontdrempelen, dat is de missie die hij zichzelf stelt. Ik voorspel u: het gaat hem lukken. Want Pinxten lijkt op het landgoed, als een baas op zijn hond. Zijn buitenkant, zijn voorkomen, is als de gebouwen in het park: statig en sophisticated. Zijn innerlijk, zijn persoonlijkheid, als de natuur die deze monumenten omgeeft: krachtig, gericht op groei en strijdbaar.
Er worden weer zaken gedaan in het Rat Verleghstadion.
B
reda heeft toch weer een business tot business beurs. Business Point Breda heeft alles in zich om de Regio Businessdagen op te volgen. Twee dagen troffen begin juni ondernemers uit de regio elkaar in het Rat Verleghstadion. Misschien ook wel mede door het warme weer viel het aantal bezoekers toch wat tegen, maar de aanzet tot een goede beurs is gemaakt. door Ron Gregoor BREDA - De beurs ziet er ‘gelikt’ uit. Op twee verdiepingen van het Rat Verleghstadion staan de stands opgesteld van de deelnemende bedrijven. Op een enkele stand na is de
beurs volgeboekt. De ondernemers hebben veel werk gemaakt van hun presentaties. “Het ziet er geweldig uit”, hoor je bezoekers tegen elkaar zeggen. De bezoekers komen gestaag binnenlopen. Het is niet zo dat je er over de
Foto: Kees Bennema koppen kan lopen, daarvoor is de temperatuur buiten net iets te hoog. Toch is het er, met name tegen vijven, ‘beregezellig’ in de catacomben van NAC. Netwerken in optima forma. Dat gebeurt allemaal in een stadion, dat volop wordt verbouwd. Maar de beurs en zijn bezoekers hebben daar geen last van. Sterker nog, af en toe zie je bezoekers de tribune oplopen om te kijken naar het stadion, waar de grasmat intussen is verdwenen. Of naar de bouwvakkers, die met hun werkzaamheden bezig zijn.
Het succes van de Nationale Restaurantweek - voor e 50,- in een sterrenrestaurant genieten van een vijfgangendiner - bewijst zijn gelijk. Mensen hebben behoefte aan een andere ervaring dan die van het middenklasse restaurant. In de nabije toekomst breidt Ton Pinxten Wolfslaar Restaurant daarom uit met een sfeervolle bistro waar lunchen en dineren op niveau - qua prijs - voor nog meer mensen toegankelijk wordt. U hoeft daar niet op te wachten. Ik nodig u uit binnenkort al het avontuur aan te gaan. Om de drempel te verlagen, heb ik Ton Pinxten gevraagd om - als u in week 25 luncht of dineert bij Wolfslaar Restaurant - 20 procent van uw factuur op mijn rekening te laten zetten. Misschien lijkt u wel op de maagd die in haar angst voor het onbekende met een zekere schroom de drempel van de bruidsuite overgaat, maar na haar eerste huwelijksnacht niet meer te temmen is in haar lust naar liefde. Op basis van mijn eigen ervaringen vertrouw ik er blind op dat Wolfslaar ook úw tevredenheid zal oogsten. Paul Haverman phaverman@heldhavtig.nl
Wolfslaardreef 100-102 4834 SP Breda T. 076 – 560 80 00 E. info@wolfslaar.com W. www.wolfslaar.com
Sales director Mart Noordam van AGV:
“We zijn thuis hier in Brabant” Automobilisten die een diesel gewend zijn, willen in een elektrische auto hetzelfde gevoel terug vinden. Gas geven, remmen, de wegligging; dat moet zijn zoals ze gewend zijn. All Green Vehicles (AGV) in Oosterhout begrijpt dat. Het bedrijf assembleert elektrische auto’s. Natuurlijk moeten de motor en de batterij goed zijn, maar de clou zit ‘m in de software die er voor zorgt dat elektrische AGV-auto’s rijden als ‘gewone’ auto’s. De bestuurder merkt geen verschil. AGV komt uit het Westland. Expertise met elektrisch transport in de tuinbouwsector is vertaald naar veelsoortige voertuigen als veegwagens, stadsbussen, personenauto’s en vrachtwagens. Sales director Mart Noordam vertelt dat het bedrijf, met het oog op de toekomst, naar Brabant verhuisde. “Dé automotive provincie van Nederland”. Componenten uit heel de wereld In de bedrijfshal van AGV staan allerlei auto’s in alle soorten en maten. De componenten die worden samengevoegd komen uit heel de wereld: motoren uit Amerika, carrosserie uit China, versnellings bakken uit Canada en ZuidKorea en batterij
High touch en high tech Het succes van Brabantse bedrijven wortelt in het samengaan van ʻhigh touchʼ en ʻhigh techʼ. Daarbij staat high touch voor gastvrijheid, gezelligheid en gemoedelijkheid en ook de traditie van Brabant. Terwijl high tech staat voor innovatie, technische kwaliteiten en succes. In Brabant gaan levenskunst en entrepreneurship hand in hand. Dat is waar Merk Brabant voor staat. Het geeft het Brabantse succes een gezicht.
Dan denk je aan Brabant
management uit Denemarken. Noordam: “we leveren vooral elektrische voertuigen aan gemeenten, grote transportbedrijven en busondernemingen. In de toekomst zullen we ook concepten ontwikkelen voor internationale auto en vrachtwagenfabrikanten.” ZuidHolland en Brabant mogen dicht bij elkaar liggen; de manier van zaken doen is een wereld van verschil. “Ben je in het Westland vijf minuten te laat, dan is je afspraak over. Dan kun je opnieuw beginnen. Dat gaat hier veel gemoedelijker. Samen een kop koffie drinken of een hapje eten is vast onderdeel van het werk. De business is Bourgondischer. In het westen draait het puur en alleen om het werk; veel zakelijker en harder.” Mart Noordam is inmiddels ook naar Brabant verhuisd. “De beste graadmeter is mijn vrouw. Zij moest mee en had daar helemaal geen zin in. Dat kunnen we ons nu niet meer voorstellen. Vanaf de eerste dag voelt ze zich hier thuis. Ze heeft volop aanspraak; meer dan vroeger. Het is aangenaam leven hier. Dat is voor ondernemers, hun familie en personeel ontzettend belangrijk. Business en levensgenot gaan hand in hand. Dat complete plaatje profileert Merk Brabant goed. Veel mensen weten dat niet.”
Meedoen als Brabants bedrijf Herkent u zich in het gedachtegoed van Merk Brabant, meldt u zich dan aan als merkdrager. Bedrijven kunnen zo op hun beurt profiteren van de meerwaarde van het merk. Dat maakt de wisselwerking compleet. U kunt bijvoorbeeld het beeldmerk gebruiken voor uw eigen communicatiemiddelen of inzetten bij activiteiten en evenementen. Wilt u zich aanmelden of er meer over weten, mail dan naar merkbrabant@brabant.nl of kijk op www.dandenkjeaanbrabant.nl voor meer informatie.
Duurzaam Ondernemen in Techniek
Dé netwerkbeurs van Zuid-West Nederland
2 t/m 4 november 2010 CONTACTA.NL is dé business-to-business beurs voor de regio Zuid-West Nederland.Het thema van dit jaar in ‘Duurzaam Ondernemen in Techniek’, een hot issue voor 2010. Ontmoet u graag potentiële klanten en blijft u graag op de hoogte van trends en internationaal zaken doen? Meld u dan aan als exposant.
Schrijf uw bedrijf of organisatie nu in via contacta.nl Zeelandhallen Goes is onderdeel van
de stoel >>
09
Tekst: Ron Gregoor Foto: Aad Meijer
Naam: Léon de Lobel Functie: Per 1 juli 2010 directeur DTZ Zadelhoff v.o.f. in Breda Bedrijf: DTZ Zadelhoff is een bedrijfsmakelaar met een landelijk en internationaal netwerk. Overal ter wereld adviseert en bemiddelt DTZ op het gebied van commercieel onroerend goed (kantoren, bedrijfspanden, winkels en logistieke objecten). Het klantenbestand varieert van MKB tot grote multinationals. DTZ Zadelhoff werkt zowel vanuit pandeigenaren als vanuit gebruikers van het vastgoed. Het klantenbestand varieert van MKB tot grote multinationals Bijzonderheden: Landelijk heeft het bedrijf circa 400 medewerkers. Op het kantoor in Breda werken 13 mensen.
de stoel Wat is er zo bijzonder aan deze stoel? Buiten het feit dat het een mooie stoel is, is het ook de stoel die mij de kans biedt mijn ambities waar te maken. Daarbij gaat het om vakinhoudelijke werkzaamheden alsmede het managen van het kantoor. Die combinatie vind ik een uitdaging en het geeft voldoende diepgang. Hoe bent u bij dit bedrijf terecht gekomen? Ik ben in 1994 in dienst gekomen bij DTZ Zadelhoff v.o.f., nadat ik daar een stage had gelopen. Is het prettig werken bij de grootste BOG makelaar van ons land? Werken voor een marktleider is zeer uitdagend. Door de naam en de kwaliteit gaan er veel deuren voor je open en kom je in contact met bedrijven van uiteenlopende aard. Daarnaast legt de klant de lat extra hoog, omdat van een marktleider wordt verwacht dat hij hoge kwaliteit biedt en voor alles een oplossing heeft. Zijn het zware tijden voor een makelaar? Zoals iedereen in de media kan lezen zit de vastgoedsector in de hoek waar de klappen vallen. Een afnemende vraag naar bedrijfshuisvesting en terughoudendheid bij banken om te financieren, maken ons werk er niet makkelijker op. Ten opzichte van 2 jaar geleden zijn de processen sterk vertraagd en worden
er minder transacties gedaan. Uiteraard hebben wij daar als makelaar last van. Wat doet u er aan om de recessie te lijf te gaan? De recessie vraagt een andere aanpak. Bedrijven zijn voorzichtig geworden en letten op de kosten. Het is aan ons om alert te blijven op de kansen die zich voordoen. Daarnaast moeten we met een hoop creativiteit kansen creëren om uiteindelijk onze opdrachtgevers tevreden te stellen. Al met al gaat dat ons nog goed af. Ik ben ervan overtuigd dat de ervaringen die we nu opdoen ons in de toekomst nieuwe kansen gaan bieden om te scoren. Staan er nog mooie projecten op de rol? Ook in economische tijden als deze staan er mooie projecten op de rol. Uiteraard gaan de processen moeilijk en is de bereidheid om risico te nemen afgenomen. Maar Breda heeft mooie locaties waar mooie gebouwen gerealiseerd kunnen worden. Die ontwikkelingen komen nu moeilijk van de grond, maar het is wel goed om die plannen te hebben liggen. Op het moment dat er zich een gebruiker aandient, kan er snel worden geanticipeerd op de vraag en dat is in deze tijd belangrijk wil je niet het risico lopen dat een dergelijke partij aan je stad voorbij gaat. Merkt u dat uw klanten lijden onder de recessie?
Natuurlijk zijn er klanten die last hebben van de recessie. Op leegstand in panden zit niemand te wachten. Ondanks het feit dat er klanten zijn die door de recessie echt in de problemen komen, vallen echte grote klappen gelukkig mee. Uiteraard proberen wij er alles aan te doen om dergelijke situaties te voorkomen. De opdrachtgevers mogen dan ook van ons verwachten dat wij oplossend denken en te allen tijde trachten het optimale eruit te halen. Wanneer komen we uit deze crisis? Helaas kan ik op deze vraag geen antwoord geven. Ik durf ook niet te zeggen of er nu al sprake is van licht herstel. Ik kan alleen zeggen dat wij het heel erg druk hebben en dat we in ieder geval iets meer beweging zien op het gebied van bedrijfshuisvesting. Is deze dip de grootste die u heeft meegemaakt in uw loopbaan? Ja, dat kan ik wel zeggen. De vorige dip was rond 2002/2003, maar die staat niet in verhouding tot deze. De dip van begin jaren 90 is net aan mijn neus voorbij gegaan. Wat is het eerste dat u gaat doen als directeur in Breda? Ik ga niet zoveel veranderen. In de afgelopen jaren heb ik al deel uitgemaakt van de directie in de rol van adjunct directeur en hebben wij met elkaar onze visie bepaald. De in-
geslagen weg ga ik vervolgen. Dat zal met een nieuw samengesteld team zijn. Mensen die ruime ervaring hebben in het vastgoed en zich 100% willen inzetten voor onze opdrachtgevers. Met elkaar willen wij het kantoor verder uitbouwen en als toonaangevende vastgoed adviseur actief zijn in de markt. Wat worden uw belangrijkste werkzaamheden? In de basis is mijn belangrijkste taak het aansturen van het makelaarsteam. Dit houdt in dat ik de makelaars zal bijstaan in hun werkzaamheden en daarnaast ook zelf zal makelen. Als directeur komen er met name taken bij van interne aard. Een deel van mijn tijd zal ik wat meer in het land gaan doorbrengen bij landelijke opdrachtgevers en op de diverse DTZ kantoren. Wat betekent het bedrijf voor u? DTZ Zadelhoff maakt al heel lang deel uit van mijn leven. Het is een warm nest waar ik mij al heel lang op mijn plek voel. Het is een organisatie die eredivisie speelt en daarnaast een prettige werkomgeving biedt. Ik kan wel zeggen dat ik een echt DTZ hart heb en dat komt mede door de collega’s in Breda. Met een groot aantal werk in al heel lang samen, waardoor je haast een familieband met elkaar hebt opgebouwd. Wanneer bent u het meest in uw element? Wanneer ik het lekker druk heb,
met mooie zaken bezig kan zijn en ‘s avonds met een tevreden gevoel naar huis kan. Wat is uw ambitie? Voor de komende jaren ligt mijn ambitie binnen het DTZ kantoor in Breda. Als directeur streef ik ernaar een prettige werkomgeving te creëren voor de mensen die er werken en met elkaar successen te boeken. Het verder uitbouwen van ons klantenbestand en de portefeuille, alsmede het afleveren van kwalitatief goed werk, maken daar onderdeel van uit. Daarnaast hoop ik dit te kunnen doen in een goede balans tussen privé en zakelijk, want mijn privé leven schiet er nu wel eens bij in. Waar krijgen ze u deze stoel voor uit? Op dit moment voor weinig. Maar ik ben altijd in voor gezellige activiteiten met vrienden en familie. Met name de aanwezigheid van mensen maakt mij erg blij en kan mij verleiden om het werk even het werk te laten en mijn zinnen te verzetten.
<< barometer
10
Experts eensgezind naar een 6,5 Chris van Loon De Unie: ‘Gebaat bij een doortastend beleid’.
D
e economische experts zijn in blijde verwachting van de plannen van het nieuw te vormen kabinet. Vooralsnog zijn ze afwachtend, maar toch een tikkie positief. Maar dat moet je wel afzetten tegen de slechte tijden die geweest zijn, we zijn er nog lang niet, zegt vakbondsbestuurder Chris van Loon. Cijfer: 6,5 Chris van Loon: 6,5 Herstel zet voorzichtig door In verschillende sectoren zien we heel schoorvoetend enig herstel. Let wel dit is natuurlijk afgemeten aan de slechte cijfers op het dieptepunt van de crisis. Daarmee zijn we nog lang niet waar we wezen moeten. De uitgebreide steunmaatregelen van de verschillende nationale overheden blijken nu echter ook een neveneffect te krijgen in de solvabiliteit van deze overheden. We zien ook in Nederland een sterk oplopende staatsschuld die niet ongestraft op deze hoogte kan blijven. Binnen afzienbare termijn zal deze schuld daadwerkelijk moeten verminderen. Daarvoor zijn financieringsoverschotten nodig zodat er óf meer belastinginkomsten moeten worden verkregen en/of minder overheidsuitgaven. Nu de kaarten geschud zijn, blijft de vraag in welk tempo we de opgebouwde schuld gaan terugbetalen. Ga je te snel dan maak je feitelijk de stimulering van de economie weer ongedaan, doe je het te langzaam dan zal de rente op gaan lopen zodat we extra rekeningen krijgen te betalen. Een duivels dilemma zogezegd. Nederland staat er zeker niet slecht voor, maar is wel gebaat bij een doortastend beleid. Geert van der Horst: 6 Consumentenvertrouwen onder druk Het vertrouwen van consumenten is
een noodzakelijke voorwaarde voor een duurzaam en substantieel herstel van de binnenlandse bestedingen en daarmee van onze economie. Dit vertrouwen staat nog steeds onder druk door onder meer de onzekerheid over de op handen zijnde overheidsbezuinigingen in combinatie met mogelijke lastenverzwaringen. Het nieuwe regeerakkoord moet een einde maken aan die onzekerheid, maar dat kan nog even op zich laten wachten. De parlementaire besluitvorming over de te nemen maatregelen zal de nodige tijd kosten. De particuliere consumptie is daarnaast nog geen pijler onder ons economisch herstel omdat de reële lonen dit jaar nauwelijks stijgen. Het consumptievolume neemt dit jaar naar verwachting dan ook mondjesmaat toe, met gemiddeld ½% ten opzichte van 2009. Dit is wat zuinig in vergelijking met het langjarig gemiddelde. In de periode voor de crises (1990-2008) groeide de consumptie met gemiddeld 2,1% per jaar. Maar in vergelijking met 2009, waarin de consumptie met 2,5% daalde, steekt de verwachte groei van ½% in 2010 toch weer gunstig af. Derhalve durf ik, zeker met de zomer in zicht, mijn minnetje van de zes af te halen.
CIJFERS
03-’10
04-’10 05-’10 06-’10
Rob Franken Voorzitter ROC West- Brabant
4,0
7,5
8,0
7,5
Willem Jonkmans Directeur DTZ Zadelhoff
6,5
6,5
6,5
6,0
Chris Rutten Voorzitter Kamer van Koophandel
6,5
6,5
6,5
6,5
Guust Verpaalen Directeur Phidelity Consultancy
6,0
6,0
5,0
6,0
Boelo Tigchelaar Directeur Tigchelaar
5,8
5,8
6,2
6,5
Chris van Loon Bestuurder De Unie
6,0
6,0
6,5
6,5
Paul Nijskens Directeur Rewin West-Brabant
6,5
6,5
6,5
6,0
Lilianne van der Ha Agrarisch ondernemer
6,0
6,0
6,0
6,5
David Luteijn Voorzitter BZW Zeeland
6,0
6,0
6,0
5,5
Henk van Koeveringe Directeur Roompot Groep
6,5
7,0
6,9
7,0
Jan Pollemans Supermarktdeskundige
6,5
6,5
6,0
7,0
Geert van der Horst Directeur Rabobank Roosendaal 5,8
5,8
5,8
6,0
Joris Jansen Eigenaar restaurant Auberge des Moules
6,5
7,0
7,0
7,5
Dre de Jong Smaak-catering
6,0
6,5
6,5
7,0
Henk van Koeveringe: 7 Een andere kijk Soms is het goed de huidige crisis van wat grotere afstand te beschouwen en in een breder perspectief te zien. Dat om te bezien wat de grote lijn in onze tijd is. In september 1914, Wereldoorlog I was toen 1,5 maand oud, formuleerde de Duitse regering haar oorlogsdoelstellingen. Zij zag Duitsland als de hegemonie van continentaal Europa. Eén grote vrijheidshandelszone met één munt en het bestuurcentrum in Berlijn. Deze doelen heeft de Duitse politiek van WO II ook beheerst. En wat zien we nu? Eén grote vrijhandelsruimte op het continent, waarin Duitsland de bepalende factor is geworden. Engeland blijft een beetje met de rug naar Europa staan, heeft goede mondiale contacten terwijl Duitsland de grootmacht op het continent is met de beste contacten naar Rusland. Voor Europa zou deze crisis wel eens de grote wending in de nationale verhoudingen kunnen brengen. De redding van Griekenland hing van de Duitsers af. De kracht van de euro hangt dus van de Duitsers af. Zij hebben die last op zich genomen maar uiteraard zal niets voor niets gelden. Voor nu is het een deel van de oplossing en door hun ingreep zal de Europese binnenmarkt zich goed kunnen herstellen, al zal het steeds met ups en downs gaan. Willem Jonkmans: 6 Verbod op nieuwbouw niet reëel De aangekondigde maatregel dat geen nieuwbouw mag worden gepleegd, als er nog leegstand is, is een slechte beslissing. Een maatregel, die niet reëel is. Moet heel Nederland dan vol worden gebouwd met kantoren die niet benut worden? Neen, natuurlijk niet! Maar het kan niet zo zijn dat de overheid bepaalt of een bedrijf kiest voor bestaande bouw of voor nieuwbouw. Daarnaast worden ook architecten, bouwondernemingen en ontwikkelaars ernstig getroffen door deze maatregel. Het grootste deel van de bestaande gebouwen zal moeten worden verduurzaamd. Als de bestaande gebouwen dus niet worden aangepast, zal nieuwbouw bijgevolg hoog blijven scoren. Dat belemmeren, is dan het belemmeren van de nodige milieumaatregelen. Gaan eigenaren dat wel doen, dan zal men kunnen concurreren met nieuwbouw. Het zullen echter in alle gevallen de
huurders / gebruikers zijn die beslissen wat ze doen. De overheid kan niet bepalen waar het bedrijf zich vestigt. Schaarste creëren staat gelijk aan het opdrijven van de prijzen en daar is het Nederlandse bedrijfsleven ook bepaald niet mee geholpen. David Luteijn: 5,5. Nieuwe euro-crisis Het broze economisch herstel in de eerste maanden van dit jaar is recentelijk behoorlijk onder druk komen te staan door de euro-crisis veroorzaakt door de precaire financiële positie van enkele zuidelijke eurolanden, met Griekenland voorop. Vooral de aarzelende aanpak, waarbij én de Europese Commissie/ Europese Bank en Duitsland te weinig doorzettingsmacht toonden, heeft tot veel onrust geleid. Nog eens duidelijk werd dat een sterke euro alleen mogelijk is indien er echt handhaafbare financiële afspraken tussen de eurolanden worden gemaakt en bovenal indien er meer samenhangend economisch beleid wordt ontwikkeld. Zorgelijk vind ik dat er in ons land door nog al wat mensen wordt gesproken over de mogelijkheid om de euro te verlaten, dan wel de euro af te schaffen. Zonder dat men zich kennelijk realiseert dat juist ons land met zijn enorme import- en exportafhankelijkheid grote negatieve gevolgen hiervan zou ondervinden. Een gezond Europa, waarin men economisch echt samenwerkt en waarbij men zich doorlopend blijft herinneren dat juist deze samenwerking het beste middel is om het schrikbeeld van oorlogen en dictaturen, wat het Europa van de vorige eeuw teisterde, te voorkomen. Joris Jansen: 7.5 Omzetgroei Restaurants melden de laatste weken een lichte omzetgroei aan het bedrijfschap horeca en catering. Terwijl er in april,mei nog sprake was van gemiddeld 3,5 % omzetdaling in de branche. Vooral de sub-top profiteert. Ook in de top trekken de bestedingen wat aan. In het zakelijk segment is de markt nog lang niet op het niveau van drie jaar geleden. Bovenstaande ontwikkeling signaleren wij ook. Het betere weer lokt de mensen weer naar buiten. Een duidelijke stijging in aantallen gasten, maar nog steeds een terugval in de gemiddelde besteding.
metaal >>
11
MKB- metaal kruipt langzaam uit het dal D
e mkb- metaalsector heeft een zwaar jaar achter de rug. Nu de crisis over zijn dieptepunt is, lijkt het iets beter te gaan, maar de werkgevers in de metaalsector zijn er nog niet gerust op. Er moet nog veel gebeuren, heel veel. Daarom heeft de Koninklijke Metaalunie, dé werkgeversorganisatie in de mkb- metaalsector, een groot aantal wensen op tafel gelegd. Geadresseerd aan de grote politieke partijen. Een schreeuw om aandacht. Annita Hoornaert, voorzitter van de afdeling Zeeland, Niek van der Kade, voorzitter in West- Brabant en regio secretaris Fons Geerts zitten aan tafel om het een en ander uit te leggen. door Ron Gregoor GOES - Ja, het gaat allemaal wel iets beter dan vorig jaar. Maar dat was geen best jaar. En ja, vooral in Zeeland zijn er wel meer jongeren die kiezen voor technische beroepen en ook voor de metaalsector. Maar nee, het imago van de technische sector in zijn algemeenheid en de metaal in het bijzonder is nog steeds slecht. En nee, de opleidingen zijn nog steeds niet goed genoeg voor het moderne bedrijfsleven. “Maar er gaat wel wat veranderen in het onderwijs, wij doen daar als Metaalunie heel veel aan”, belooft Niek van der Kade. “Met name de ROC’s gaan anders werken. Meer uren aan het werk, minder uren in het schoollokaal.” Van der Kade is voorzitter van de Metaalunie in de regio West- Brabant en in het dagelijks leven directeur van Verzinkerij West- Brabant te Oudenbosch. Annita Hoornaert is voorzitter van de afdeling Zeeland. Zij is directeur van Machinefabriek Sas van Gent. Fons Geerts is als secretaris voor de regio’s Midden Nederland, Zeeland en West- Brabant een soort aanjager van allerlei activiteiten, en projecten in den lande.
Voorzichtig De mkb- metaalsector heeft een moeilijke tijd achter de rug. En hoewel het er op lijkt dat na ruim anderhalf jaar van neergang het grootste deel van de sector weer iets optimistischer is, zijn de verschillen tussen de sectoren in het mkb- metaal groot en blijven ondernemers voorzichtig. Het aantal ondernemers dat positief is over de orderpositie voor 2010 is ongeveer net zo groot als het aantal dat negatief is. De bedrijfsresultaten bij de meeste mkb- metaalbedrijven stabiliseren zich en lopen niet verder terug. Echter, ook hier geldt dat de verschillen tussen de sectoren groot zijn. De investeringsverwachtingen zijn ook niet bijster gunstig: Slechts een tiende van de ondernemers verwacht meer te investeren dan vorig jaar. En dat terwijl 2009 een absoluut dieptepunt was. Om het tij te keren heeft de Metaalunie een aantal wensen op tafel gelegd. Dat gebeurt op een goed moment, er komen immers verkiezingen aan en een volgende regering moet snel aan de slag om de economische crisis te lijf te gaan. Het creëren van het juiste klimaat voor een goed ondernemers- en industriebeleid is daar-
Werken met metaal is mooi, zoals hier bij Vastado in Rijen. bij de belangrijkste insteek. Het Nederlandse industriële mkb is goed voor de helft van alle innovaties, waarmee zij tot de Europese top behoort. De Nederlandse maakindustrie blinkt uit in procesinnovaties, denk aan ICT toepassingen of aan nieuwe productieprocessen als lasertechnologie, hoge snelheidverspanen en waterstraalsnijden. De innovatiekracht verschuift meer en meer van de traditionele grote uitbesteders naar het mkb. Die mkb-ers zijn toeleveranciers, maar ook hightech start- ups die zorgen voor de noodzakelijke instroom van nieuwe
Niek van der Kade:‘meer uren aan het werk’. Foto: Aad Meijer ideeën en technologieën. Het mkb speelt dus een essentiële rol in open innovatie. Het is dus een absolute noodzaak, vindt Fons Geerts, dat er alles aan gedaan wordt om dat op zijn minst te behouden, maar liever nog uit te breiden. Industrieel ondernemerschap moet vanuit de overheid blijvend worden gestimuleerd en ondersteund, vindt de Metaalunie. Een sterk innoverend vermogen is daarbij van groot belang. Om dat te realiseren is een effectief, op elkaar afgestemd instrumentarium nodig, dat
hieraan geeft.
financiële
Foto: Kees Bennema ondersteuning
Onderwijs De metaalunie zet hoog in op onderwijs en scholing. Voldoende goed opgeleid personeel voor de maaksector blijft ook in economisch minderen tijden een grote zorg. Daarnaast is er in het mkb- metaal steeds meer behoefte aan hoger opgeleid personeel. Dat heeft te maken met het innovatieve karakter van de bedrijven. Deze groei is grotendeels toe te schrijven aan nieuwe functies, met name ook commerciële en managementfuncties. En dan heb je meteen al een probleem, ook in de regio Zuidwest Nederland. Hoewel het de laatste jaren vooral in Zeeland iets beter gaat, hebben maar weinig jongeren interesse in een technisch beroep. Het imago van de technische beroepen is nog steeds slecht. “Ondanks het feit dat we daar al tientallen jaren tegen strijden, blijft het beeld hangen dat techniek arbeid is waar je vies van wordt. Zet de televisie maar eens aan, als er een nieuwsprogramma is over de metaalindustrie, zie je altijd beelden van mensen die aan het slijpen (een vuurzee) of aan het lassen (lasrook) zijn. Natuurlijk is dat ook ons werk, maar veel meer hebben we nu te maken met hoogwaardige machines, ict- toepassingen, waar de mensen ook met de computer werken. Dat zie je dan weer niet in dat soort uitzendingen”, klaagt Van der Kade. De zorg voor voldoende instroom kunnen bedrijven niet overlaten aan het beroepsonderwijs, vindt de Metaalunie. Gebleken is dat scholen slechts zelden hun beleid afstemmen op de behoeften van de regionale arbeidsmarkt. Voor een school telt elke leerling even zwaar en brengt evenveel geld mee van de overheid, welke richting de leerling ook volgt. ”Dat wil zeggen dat wij het als bedrijven zelf moeten doen”, zegt Annita Hoornaert. “Dat betekent dat bedrijven leerlingen moeten aannemen en zelf opleiden. Zelfs in deze mindere
tijden is dat belangrijk. Want de economie trekt ongetwijfeld weer aan en straks heb je die mensen keihard nodig.” Volgens Hoornaert is het van levensbelang om leerlingen zo snel mogelijk kennis te laten maken met de praktijk. “In de echte beroepspraktijk kun je de liefde voor het vak, voor het vakmanschap en voor het bedrijf pas ervaren. Daar moeten we zelf werk van maken. Een leerling koppelen aan een prima vakman en ze samen laten werken en over het vak laten praten, heeft vaak als gevolg dat het vakmanschap in ontwikkeling komt.” Interesse kweken voor de metaalberoepen doet de Metaalunie onder andere samen met Buro Top met de Vakkanjerwedstrijden, de junior Vakkanjers en met technieklessen op de basisscholen. “Maar dat moet een vervolg krijgen in en met de bedrijven zelf. Bedrijven moeten duidelijk maken welke behoeften er zijn, welke interessante banen en kansen er zijn, welke producten er gemaakt worden en welke uitdagingen er liggen. Bedrijven kunnen dat in onderlinge samenwerking doen, dat versterkt de boodschap en coördineert de vraag.” Samenwerken is o zo belangrijk, zegt Hoornaert. “Samenwerkende bedrijven, maar ook de drie o’s (onderwijs, ondernemers en overheid) moeten er gezamenlijk uitkomen.”
Imago Verbetering van het imago van de metaalsector, bedrijven doen er alles aan om dat beeld te veranderen. Want er is veel te doen. Te beginnen bij het basisonderwijs. Daar wordt gewerkt aan de verplichte invoering en integratie van techniek en science in het onderwijsprogramma. Een goed idee om, kinderen al snel ‘eigen’ te maken met de technische beroepen. Denk aan techniek en zorg, techniek en duurzame energie, techniek en lifestyle, allemaal grotendeels onbekende terreinen waar het straks goed werken en verdienen is. En dan het vmbo. Het bedrijfsleven is al heel lang
ontevreden over deze onderwijsvorm. “Het vmbo is toe aan een reddingsplan. Volgens het principe van de ambachtsschool. In Zeeland hebben we gelukkig het fenomeen Vakcolleges. Hier krijgen de leerlingen meer en vooral moderne praktijk, een doorgaande leerroute naar een startkwalificatie in de sector en een goede binding met de regionale bedrijven. Dat biedt voor alle betrokkenen prima kansen.” Toch zijn er ook goede ontwikkelingen, zoals bijvoorbeeld de opkomst van de technasia. En het mbo, waarvandaan inmiddels de eerste leerlingen op de arbeidsmarkt komen die op basis van competenties zijn opgeleid. Dat levert goede resultaten op en vraagt om een krachtig vervolg. Bedrijfsleven en scholen willen en moeten daarbij samenwerken. Daarom heeft de Koninklijke Metaalunie in diverse regio’s het OBM (Opleidings Bedrijf Metaal) opgericht. De schakel tussen het bedrijfsleven en de scholen. In regio West Brabant is die gevestigd in Etten Leur (zie www.obm-metaal.nl) Of de nieuwe tweejarige HBO opleiding, de Associate Degree, waar heel veel MKB- bedrijven van kunnen profiteren. Zowel voor het zittend personeel als voor de nieuwe instroom.
Metaalunie de grootste De Koninklijke Metaalunie is dé werkgeversorganisatie in de metaal. Zij heeft ruim 13.000 lid- ondernemers in het midden- en kleinbedrijf in de metaal. Samen hebben zij een omzet van 20 miljard euro en bieden zij werkgelegenheid aan een kleine 150.000 mensen. Er zijn 50 branchegroepen waar leden zich bij kunnen aansluiten. Ruim 95 procent van de leden behoort tot de bedrijven met minder dan 100 medewerkers. Van de bedrijven valt ongeveer 30 procent te kenmerken als toeleverancier, 20 procent levert aan de bouw, 10 procent aan de agrarische sector en 40 procent levert zeer diverse producten, services, handelswaar en engineering. In West- Brabant heeft de Koninklijke Metaalunie ca. 900 leden, in Zeeland 380. Aangenomen dat bij die bedrijven gemiddeld zo’n dertien mensen werken, zijn in West- Brabant 11.700 mensen betrokken bij een bedrijf dat lid is van de Metaalunie, in Zeeland is dat aantal 4940. De Metaalunie dus een grote speler in de markt van de maakindustrie. En de maakindustrie is een aanjager van de totale Nederlandse economie. Nederland telt zo’n 45.000 industriële mkb- bedrijven die samen zorgen voor werkgelegenheid van zo’n 460.000 mensen. Indirect gaat het om maar liefst drie keer zoveel mensen. Om even te relativeren: de zes grootste industriële bedrijven in Nederland (Philips, Corus, Shell, Akzo, Unilever, ASML) bieden samen werkgelegenheid aan 51.000 mensen.
<< bergen op zoom
12
Volop zomerfeesten in Bergen
Straattheater op de Markt.
E
r zijn in Zuidwest Nederland maar weinig plaatsen waar in de zomermaanden zoveel te doen is als in Bergen op Zoom. Een overzicht van activiteiten.
Monumenten De historische monumenten in het centrum van Bergen op Zoom zijn sinds 30 april weer geopend voor publiek. De monumenten zijn tot en met de laatste vrijdag van oktober zoals elk jaar geopend van dinsdag tot en met zondag, tussen 13.00 en 16.30 uur. Gidsen van Stichting Bezichtiging Monumenten geven graag een rondleiding of uitleg in de Sint Gertrudiskerk, het oude Stadhuis, de voormalige Synagoge en de Gevangenpoort. Ook is het mogelijk om tijdens de openstelling de Peperbus, de toren van de Sint Gertrudiskerk, te beklimmen. De torenbeklimming wordt beloond met een mooi uitzicht over de historische binnenstad. Beklimming is mogelijk van dinsdag tot en met zondag tussen 13.00 en 16.00 uur. Zomerwandelingen Op de woensdag- en zondagmiddagen in de periode juni tot en met september organiseert VVV Brabantse Wal, in samenwerking met Stichting Bezichtiging Monumenten, ZOMERSTADSWANDELINGEN. Op woensdag- en zondagmiddag vertrekt de gids om 14.00 uur voor het Stadhuis op de Grote Markt en vertelt al wandelend over de historie van Bergen op Zoom, de monumenten, de voormalige haven en de prachtige monumentale panden. Er wordt een bezoek gebracht aan één monument. Aansluitend kan Stadspaleis het Markiezenhof bezocht worden, de gids verzorgt dan gratis een rondleiding van ongeveer 30 minuten. Straattheaterfestival De succesvolle jubileumeditie van 2009 krijgt dit jaar een spetterend ver-
Foto: gemeente Bergen op Zoom volg met een aantal aangename verrassingen. Eén daarvan is het levensgrote schaakbord met levende schaakstukken en een schaakpartij waarbij deskundig commentaar gegeven wordt door schaakgrootmeester Hans Böhm. Daarnaast natuurlijk weer de mix van professionele theateracts uit binnen en buitenland én lokale oogst met potentie. Een vijftiental acts zullen in de binnenstad van Bergen op Zoom te bewonderen zijn. Hierbij komen alle disciplines van het straattheater aan bod: animatie, theatrale muziek, goochelen, steltentheater, acrobatiek, jongleren en kindertheater. Wat te denken van de beste poppenspeler van de lage landen, het internationaal veelgevraagde steltentheater van Pavana, de gekste karikaturist van Nederland, een nostalgisch vlooiencircus en nog veel meer..
Maria Ommegang door het monumentale centrum. De Maria Ommegang is een dankstoet ter ere van Maria en vindt plaats omdat Bergen op Zoom in de Tweede Wereldoorlog groot oorlogsgeweld bespaard is gebleven. Ruim 800 deelnemers geven uitbeelding aan de geschiedenis van stad en land van Bergen op Zoom en het levensverhaal van Maria. Dit op een manier die de hedendaagse bezoeker aanspreekt. De Maria Ommegang trekt dit jaar op zondag 27 juni door de straten van Bergen op Zoom. Om 15.00 uur start de stoet vanaf Het Markiezenhof aan de Steenbergsestraat. Voor meer informatie: www.mariaommegang.nl.
Zoom weer bol van de Krabbenfoor activiteiten.. Een scala aan activiteiten, optredens, feestelijk ingerichte kramen, themamarkten, gezellig gevulde terrassen en attracties gaat wederom voor veel plezier en sfeer zorgen. Op donderdagmiddag om 14.00 uur opent het stadsbestuurcollege de Krabbenfoor met veel trompetgeschal, geroffel, de knallende kanonnen van de Borgerij en een indrukwekkende openingsact. In de Potterstraat staat een grote Pasar Malam. Op de binnenplaats van het Markiezenhof kan men terecht voor de kunstmarkt. Iedere dag is er live muziek op de verschillende pleinen. Meer informatie is te vinden www.dekrabbenfoor.nl
Krabbenfoor Op 22, 23 en 24 juli staat Bergen op
Wilhelminaveld Zomaar een mooie zomerse donder-
Dag van de Architectuur Op zaterdag 26 juni wordt voor de 11e keer de Dag van de Architectuur gehouden. Een samenwerking tussen de Bond voor Nederlands Architectuur en de gemeente. Het thema van dit jaar is ‘’Tweede leven, Architectuur & Hergebruik’’. Het belangrijkste doel van de Dag van de Architectuur is om interesse van het publiek te wekken voor architectuur en het werk van architecten. Aan de hand van aansprekende thema’s wordt architectuur onder de aandacht van een zo breed mogelijk publiek gebracht. Gebouw T(poppodium) aan het Wilhelminaveld is het centrale punt van de dag. Naast activiteiten in en om het in aanbouw zijnde poppodium waarbij de architectuur centraal staat, worden er ook twee architectuur routes uitgezet. Een wandelroute langs hergebruikte architectuur in de nabijheid van het poppodium en de stad. De tweede route gaat per solex, een “hergebruik” vervoermiddel. Maria Ommegang Op de laatste zondag in juni trekt de
Krabbenfoor, altijd gezellig.
Foto: gemeente Bergen op Zoom
dagavond in Bergen Op Zoom. Nieuwsgierige oren worden richting het Wilhelminaveld gelokt. Daar wordt een openluchtconcert gegeven en het is nog gratis ook! De concerten hebben inmiddels een vaste plek in de harten van vele inwoners uit Bergen Op Zoom. Het concept van het Zomerfestival Vlaanderen is zowel simpel als bekoorlijk; laat iedereen die niet zo nodig op vakantie hoeft, maar ook geen zin heeft om binnen te blijven, op een doordeweekse avond eens lekker genieten van goede muziek, lekkere Vlaamse bieren en dat in een prachtige omgeving. Elke donderdagavond van 15 juli t/m 26 augustus is er één optreden, dat begint om 20.30 uur en duurt tot 23.00 uur. De toegang is volledig gratis. Vanaf 19.45 uur is iedereen welkom, nagenieten kan tot 23.15 uur. Meer informatie: www.zomerfestival.org.
Brabantse Wal Dag De Brabantse Wal Dag vindt dit jaar plaats op zondag 26 september, op landgoed Lievensberg, gedeelte Heidetuin. Het is de derde editie van het evenement. Op de Brabantse Wal Dag maakt men kennis met de Brabantse Wal als provinciaal landschap, recreatieplek en natuurgebied. De Brabantse Wal Dag trok vorig jaar ruim tienduizend bezoekers. Op de informatiemarkt in pagode tenten presenteren verschillende ondernemers en non-profit organisaties hun aanbod van recreatie en toerisme, natuur, kunst en cultuur in het gebied. Naast informatie zijn er veel natuurgerichte, sportieve en culturele activiteiten uit het gebied. Kunsten in de Monumenten Tijdens ‘Kunsten in de Monumenten’ staan Bergen op Zoom en het naburige Halsteren het tweede weekend van september bol van historische en hedendaagse cultuur. Een programma vol muziek, theater, dans, beeldende kunst, lezingen, demonstraties, exposities en rondleidingen laat jong en oud van 10 tot en met 12 september cultuur beleven in de breedste zin van het woord. Belangstellenden kunnen tijdens de landelijke open Monumentendagen niet alleen gratis een kijkje nemen in een groot aantal rijks- en gemeentelijke monumenten, maar er is ook nog van alles te beleven. Tentoonstellingen, workshops en optredens brengen deze dagen de monumenten in de gemeente tot leven. Het thema van de landelijke Monumentendag is dit jaar ‘De smaak van de negentiende eeuw’. Een kleine greep uit het gevarieerde programma: Oldtimers op de Grote Markt, een kunstroute in het Havenkwartier, foto en film in De Maagd, een cabaretier en klavecinist in Het Markiezenhof, zang in de synagoge, handboogschieten op het Ravelijn, archeologische vondsten in de Gevangenpoort, diverse cultuurhistorische wandelingen door het stadscentrum, lezingen over brouwerij Asselbergs, Van Heijst & Co en muziek in de Martinuskerk. Kunsten in de Monumenten, beleef het mee! Voor meer informatie: VVV Brabantse Wal Kortemeestraat 19 in Bergen op Zoom 0164-277482 info@vvvbrabantsewal.nl www.vvvbrabantsewal.nl
bergen op zoom >>
Dynamiek in ambtenarij
13
OP EN TOP STARTERSBANK
Jeroen Ligtvoet (r) is eigenaar van Lightfeet. Maarten Mandemakers is accountmanager Zakelijke Relaties bij Rabobank Amerstreek ”December 2009, de economische crisis had een nieuw hoogtepunt bereikt. Veel bedrijven verkeerden in stormachtig weer… en ik besloot dat het moment daar was om die zo belangrijke professionaliseringsslag te maken. Daarbij is Rabobank voortvarend met mijn investeringsvraagstuk aan de slag gegaan”.
De vlag kan uit voor het ondernemersbeleid van de gemeente.
D
e ambtenaren in Bergen op Zoom laten zich graag inspireren door de ondernemers in hun gemeente. Anne-Marie Vrijenhoek, hoofd cultuur, economie en educatie van de gemeente Bergen op Zoom, vindt het leuk wanneer ondernemers worden verrast door de proactieve benadering van haar medewerkers. door Dorien van Dijk BERGEN OP ZOOM - ”Het is inspirerend als je zo kunt werken”, licht Vrijenhoek toe, die onder meer leiding geeft aan afdelingen economie en city marketing. “Zelf werk ik ook graag in ‘de buitendienst’. De gedrevenheid van ondernemers werkt aanstekelijk. En wanneer je als gemeente laat zien dat je geïnteresseerd bent door letterlijk hun bedrijf binnen te stappen en mee te denken, kom je tot heel constructieve gesprekken.” Vanuit de afdeling van Vrijenhoek ontvangen ondernemers en andere belanghebbenden regelmatig nieuwsbrieven, waarin zij op de hoogte worden gehouden van de ontwikkelingen. “Zeker nu het economisch allemaal iets minder gaat, proberen wij het ondernemers makkelijker te maken. Concreet houdt dit in dat wij procedures proberen te vereenvoudigen, partijen met elkaar in contact te brengen en aanvraagtrajecten trachten te verkorten. Veel ondernemers vinden het prettig dat zij nu veel formulieren digitaal kunnen invullen en terugsturen. Dit scheelt heel veel kostbare tijd.” Met de digitale ontsluiting via de website ‘ondernemen in Bergen op Zoom’speelt de gemeente in op een belangrijke behoefte van de ondernemers. “Wij proberen klantgericht te werken”, aldus Vrijenhoek. “Dit betekent niet dat je wetten en procedures kunt omzeilen, de harde kaders zijn duidelijk. Maar daarbinnen hebben we gekeken naar de mogelijkheden.”
Bedrijvenloket Naast het digitaal aanvragen en invullen van benodigde formulieren, heeft de gemeente ook een bedrijvenloket, gekoppeld aan een ondernemerswebsite. Alle aanvragen komen bij één
klantmanager binnen. Deze kijkt intern welke ambtenaar de aangewezen persoon is om de ondernemer verder te helpen. Is intern alles kortgesloten, dan brengt de klantmanager verslag uit aan de aanvrager. Zo heeft de ondernemer maar met één persoon te maken en kan hij erop vertrouwen dat zijn (aan)vraag niet ergens halverwege de ambtelijke molen blijft steken. “Klantgerichtheid vinden wij heel belangrijk. Wij willen procedures perfect doorlopen. Wanneer tevreden ondernemers lovend over ons werk spreken, beleven wij daar oprecht plezier aan”, laat Vrijenhoek weten. Binnen het bedrijvenloket wordt er samengewerkt met de Kamer van Koophandel, het REWIN en de locale ondernemersvereniging Sterck. Zowel gevestigde ondernemers kunnen er aankloppen, als starters die zich aan het oriënteren zijn. Vrijenhoek: “Ook hier stellen wij ons proactief op. Op startersgebied dichten wij onszelf een regisserende rol toe. We gaan graag rond de tafel zitten om samen met de ondernemer te kijken wat er nodig is om een project te realiseren. Interactie met andere partijen, het zoeken van samenwerkingsverbanden en het structureren van beleidsmatige processen. Op al deze vlakken kan de gemeente een ondernemer van dienst zijn.”
Ondernemersspreekuur Om de drempel naar het stadsbestuur toe verder te verlagen, is er elke laatste dinsdag van de maand een ondernemersspreekuur. Ondernemers kunnen dan onaangekondigd met hun vraag het oude stadhuis binnenwandelen en aankloppen bij wethouder economische zaken Ton Linssen. Iedere ondernemer krijgt een kwartier om
Foto: gemeente Bergen op Zoom met de wethouder van gedachten te wisselen. Vrijenhoek: “Het optimaliseren van onze dienstverlening en een goede communicatie naar de ondernemers toe - ondersteund door een goed toegankelijke website - vinden wij belangrijk.” Vrijenhoek: “Door onze ligging aan de A4 zijn we een logistieke hotspot. Dit voordeel willen we optimaal benutten. Daarnaast heeft onze binnenstad veel te bieden. Ondanks deze lastige economische periode blijft het aantal bezoekers van ons winkelhart groeien. We zijn een stad in ontwikkeling, zowel in het centrum als in de woonkernen en als het gaat om ondernemerschap.” Dat de ambtenaren niet enkel vanachter hun bureau de band met het bedrijfsleven versterken, spreekt veel ondernemers aan. Vrijenhoek: “Een aantal keer per maand maakt de gemeente zoals aangegeven persoonlijk kennis met bedrijven. Dit kunnen bedrijven zijn die al heel lang in Bergen op Zoom zijn gevestigd, maar we gaan ook wel eens bij starters langs. Zo kom je op een heel ontspannen manier te weten wat er speelt. En het is leuk te merken dat ondernemers verrast zijn door dit initiatief van de gemeente. Maar wij zijn niet enkel aan het inventariseren en analyseren. Wij vinden het belangrijk dat door het directe contact met de bedrijven, ondernemers weten wat er speelt binnen de gemeente, welke plannen er op tafel liggen en in welk stadium ontwikkelingen zich bevinden. Natuurlijk kun je nooit iedereen persoonlijk bereiken, maar dat proberen we zoals gezegd met de digitale ontsluiting te ondervangen. En wanneer de actualiteit er aanleiding toe geeft organiseren we bijeenkomsten, waarin we kijken hoe gemeente en bedrijven elkaar kunnen helpen. We brengen niet alleen de boodschap van de overheid over, maar streven naar maatwerk. Deze dynamiek binnen de ambtenaren is erg leuk: we gaan op een heel bewuste manier met de ontwikkeling van onze stad om!”
”'Lightfeet' - distributeur van lijmsystemen voor de vloerbedekkings-, parketen tegelbranche - bestond destijds een kleine anderhalf jaar en werkte vanuit verschillende gehuurde garageboxen. Verre van ideaal natuurlijk. Het roer moest om, want het was hoog tijd dat 'amateursjuk' voor altijd van me af te schudden”. Goed onderbouwd ondernemingsplan ”Maar ja; nog niet zo'n lange staat van dienst als zelfstandig ondernemer en dat in een tijd van financiële tegenwind. Welke bank zit daarop te wachten? Om goed beslagen ten ijs te komen, ben ik alle 'voors' en 'tegens' tegen elkaar af gaan wegen. En heb een voorzichtige calculatie van de vermoedelijke jaaromzet(ten) op papier gezet. Met deze informatie kon ik een goed onderbouwd ondernemingsplan schrijven. Daarmee ben ik naar de Rabobank gestapt. Vooral ook omdat ik daar alweer jaren geleden mijn privézaken eveneens had ondergebracht. De dienstverlening was altijd tot volle tevredenheid. Het was voor mij dan ook een logische keuze juist daar aan te kloppen”. Binnen no-time beklonken ”Dat ik daarmee een prima keus had gemaakt, bleek al snel. Er volgde een gesprek met accountmanager Maarten Mandemakers dat bijzonder positief verliep en om een lang verhaal kort te maken: binnen no-time was de zaak beklonken. Van een afwachtende houding was niets te merken. Rabobank opereerde juist bijzonder proactief in het gehele traject”. Persoonlijke benadering ”Het resultaat was dat enkele maanden geleden de deuren open konden van het pand in het bedrijfsverzamelgebouw aan de Everdenberg. Van hieruit is Lightfeet een volgend hoofdstuk in een toch al succesvol verhaal gestart. Het geeft de bedrijfsvoering - die uiteraard niet enkel de verkoop van lijm en egaline betreft maar ook een scherpe focus legt op begeleiding en service - alvast een professioneler karakter mee. Het is nu dus taak om dat succes vast te houden of liever nog verder uit te breiden. Ook in dat traject kijkt de Rabobank op de achtergrond mee. Zij toont zich een prima sparring partner. Middels het zogeheten 'Ondernemerscafé' brengt zij mij daarnaast ook nog eens in contact met andere lokale ondernemers, wat ik als zeer prettig ervaar. Een persoonlijke benadering, kennis van de lokale markt en het feit dat het ondernemersbelang zichtbaar op nummer één staat, maakt Rabobank tot de perfecte Startersbank”! ● U wilt een ondernemingsplan schrijven, maar waar begint u? Simpel! Met Rabo StartProof. Dit is een online ondernemingsplan op maat. U beantwoordt in zes stappen een aantal vragen. Binnen vijf minuten weet u of u klaar bent voor de start. Surf naar www.rabobank.nl/starten ● Voordat u uw ondernemingsplan indient bij de bank, raden wij u allereerst aan het financiële plaatje te laten checken door een accountant of boekhouder. Zo komt u extra goed beslagen ten ijs!
Namens de gezamenlijke Rabobanken van West-Brabant
AANTREKKELIJK EN TOEKOMSTGERICHT Zeeland Seaports Schelpenpad 2 Haven 1151 Postbus 132 4530 AC Terneuzen T 0115 647400 F 0115 647500 port@zeeland-seaports.com www.zeeland-seaports.com
Rotterdam Vlissingen Terneuzen Antwerpen
Vernieuwingen, uitbreidingen en investeringen zijn in de zeehavens van Vlissingen en Terneuzen aan de orde van de dag. Als havenschap geeft Zeeland Seaports
Axelse Vlakte. In totaal is hier nu 70 hectare beschikbaar voor kadegebonden activiteiten. Door de verlenging van de Autrichehaven (met een diepgang van 12,50 meter), is de Axelse Vlakte een sterk op de toekomst gericht terrein. Zeeland Seaports geeft u graag een toelichting op de mogelijkheden voor uw bedrijfsactiviteiten; op de Axelse Vlakte of op één van de andere locaties binnen het derde havengebied van Nederland
Thetford bouwt aan de toekomst H
et waren hectische maanden waarin de handen flink uit de mouwen moesten. Om nog maar te zwijgen over de fikse investeringen die de ambitieuze plannen met zich mee brachten. Maar het resultaat was er dan ook naar toen vrijdag 11 juni jl. de nieuwe productielocatie feestelijk haar deuren opende. Thetford is voortdurend in beweging. Werd in een grijs verleden de bedrijfsnaam nog slechts in verband gebracht met de campingtoiletten. Vandaag de dag staat zij niet alleen te boek als ’s werelds belangrijkste fabrikant van mobiele sanitaire systemen, toiletverzorgingsproducten en accessoires, maar is tevens een toonaangevende fabrikant van absorptiekoelkasten en keukenapparatuur.
HÉT BELANGRIJKSTE KAPITAAL Een gemotiveerd en enthousiast team van 400 medewerkers – als we de vestigingen in Italië en Engeland en onze verkoopkantoren meetellen, overschrijdt het totaal zelfs de 600 – wendt iedere dag weer opnieuw haar vakmanschap aan om alles in goede banen te leiden. “Zij zijn hét belangrijkste kapitaal van Thetford,” aldus Dorien Schuurmans (HR-professional). “Niet verwonderlijk dus dat wij daar aanzienlijk in investeren. Heel wat – zelf ontwikkelde – studietrajecten lopen er momenteel voor onze productiemedewerk(st)ers. Een groot aantal daarvan is vakinhoudelijk, maar met 22 nationaliteiten op de werkvloer stellen wij hen middels ‘Thetford Taal’ eveneens in staat onze taal goed te leren spreken en schrijven.”
de toekomst,” vervolgt zij gedreven.“De statistieken leren ons namelijk dat er over niet al te lange tijd een tekort aan (geschoold) personeel zal ontstaan. Met meerderen zullen we op dat moment in dezelfde vijver moeten vissen. Het is dus van groot belang als bedrijf een duidelijk onderscheidend vermogen op tafel te leggen. Met deze scherpe focus op ‘persoonlijke ontwikkeling’ , bouwen wij als Thetford aan onze toekomst.”
GEÏNTEGREERD IN ÉÉN PAND “Zeker nu we onlangs ook nog eens een nieuw pand hebben betrokken,” valt Director Operations Karim Ahlalouch haar bij. “In een tijd waarin de economische crisis hoogtij viert, hebben wij ruim 5 miljoen euro geïnvesteerd. Een risico? Integendeel! Het zal Thetford juist nog sterker op de kaart zetten.Voorheen beschikten de twee productgroepen – toiletten en koelkasten – ieder over hun eigen locatie. Dit had een duidelijke ‘wij/ zij’-cultuur tot gevolg. Beide zijn nu geintegreerd in één pand; 1200m² productie en 1200m² kantoor, waarbinnen ‘open’ en ‘transparant’ kernwoorden zijn.”
PERSOONLIJKE ONTWIKKELING “Hiermee til je niet alleen het bedrijf naar een hoger plan, maar weet je ook de medewerkers aan je te binden. En dat is van groot belang, zeker met het oog op
SAMENSMELTEN VAN TWEE WERELDEN “De voordelen daarvan laten zich ongetwijfeld raden,” besluit Ahlalouch enthousiast.“Los van het financiële is vooral
het culturele aspect van groot belang. Met het samensmelten van twee ‘werelden’ zijn alle barrières geslecht, waardoor we dat familiegevoel ten volle uit kunnen dragen om onze klanten van dienst te kunnen zijn. Daar werd 11 juni dan ook massaal het glas op geheven!”
NIJVERHEIDSWEG 29 POSTBUS 169, 4870 AD ETTEN-LEUR TEL. 076-5042200, FAX 076-5042300 INFO@THETFORD.EU, WWW.THETFORD.EU
100423
sturing aan die ontwikkelingen, onder meer om de havens aantrekkelijk te maken als vestigingslocatie voor nieuwe bedrijvigheid. Eén van die locaties is de
bedrijfsborrel >>
15
Zonnige borrel bij Smaakvol Breda
Ideale locatie: lekker bijkletsen in het zonnetje.
Foto: Kees Bennema
T
wee keer per jaar houdt de gemeente Breda een ontvangst voor ondernemers, een in het voorjaar en een in het najaar. Begin deze maand was een uitzonderlijke ontvangst: buiten, in een lekker zonnetje in een prachtige ambiance in de Bredase binnenstad. De bedrijvenontvangst was dit keer de aftrap van het culinaire evenement Smaakvol Breda. door Ron Gregoor BREDA - ‘Samen eten is de olie voor vriendschap’ is het citaat waarmee voorzitter Frans Jansen van Smaakvol Breda zijn voorwoord eindigt. Een waar woord, want zelden was de sfeer van de netwerkbijeenkomst zo ontspannen als deze keer. De bedrijvenontvangst op donderdagmiddag was het startschot van een bijzonder geslaagd Smaakvol Breda. Smaakvol Breda is een driedaags culinair evenement op het Chassépark in de Bredase binnenstad. Culinaire bedrijven, restaurants en andere horecagelegenheden presenteren zich dat weekend vooral met hapjes en drankjes. Zestien deelnemers presenteerden zich in een eigen paviljoen. Voor Cees Meeuwis, de nieuwe wethouder van onder andere economische zaken, was het de eerste keer dat hij de ondernemers verwelkomde. Natuurlijk onderstreepte hij het belang van de Bredase ondernemers voor het welzijn van de stad. Een stad
die ‘terecht is uitgeroepen tot beste binnenstad van het land.’ “En die beste binnenstad bent u, zijn wij met zijn allen.” Daar toastte hij op, met de vele ondernemers, maar ook bestuurders, mensen van onderwijsinstellingen en anderen, die dit soort netwerkbijeenkomsten frequenteren. Dat deed hij met een nieuwe ‘Breda’- cocktail. De bedrijvenontvangst was het startsein van een zeer geslaagd culinair evenement. Mede dankzij het prachtige weer, maar vooral dankzij de inzet van de deelnemers. Dat waren er zestien, waarvan opvallend veel opleidingen en traiteurs. Volgens voorzitter Frans Jansen was het een geweldige klus om de restaurants warm te krijgen voor het evenement.
Deelnemers De deelnemers aan Smaakvol Breda 2010 waren: De hotel- restaurants De Keyzer en Apollo, de restaurants Chocolat, SED (‘s Gravenmoer) en d’n Haard (Bosschenhoofd), de opleidingen NHTV (hogere hotelschool), het Cingelcollege (MBO), catering Peter Elbers, Holland Casino, Noordzee traiterie, Mille Gusti (mediterrane specialiteiten), kaasmakerij De Schaepsdyck, Olievier le Breton (oesters), wijnhandel Oktober en La Persistance. Drankjes en hapjes volop in het Chassépark.
Foto: Kees Bennema
<< recensie
16
Kenners enthousiast over boek Guust Verpaalen E
en gouden kans is de titel van het nieuwe managementboek van Guust Verpaalen. Verpaalen, in Zuidwest Nederland een begrip als het gaat om nieuwe inzichten in leidinggeven, was meer dan twintig jaar werkzaam bij Philip Morris International in verschillende leidinggevende functies. Hij was jarenlang verantwoordelijk voor de grootste fabriek van Philip Morris International in Bergen op Zoom, was eerder al financieel directeur van Philip Morris in Nederland, hij was managing director van Philip Morris in de Benelux en eindverantwoordelijk voor de commerciële activiteiten in Noord- Europa. Sinds enkele jaren is hij een van de experts, die in de Ondernemer de economische ontwikkeling in Zuidwest Nederland volgt in de barometer. WOUWSE PLANTAGE - In 2007 vestigde hij zich als organisatieadviseur en executive coach onder de naam Phidelity. Hij begeleidt ondernemers en geeft ze adviseert ze. Samen met Daniel Ofman schreef hij het boek ‘Het is niet te geloven’ over creatief leiderschap. Onlangs kwam zijn tweede boek, Éen gouden kans’ uit. In dit boek verbindt Verpaalen de oude inzichten van de dynamische alchemie tot een modern op de praktijk gebaseerd proces van leiderschapsontwikkeling. Confronterend, maar ook hoopgevend wordt de lezer uitgedaagd in zijn eigen rol en verantwoordelijkheid. We vroegen vier experts een korte recensie te schrijven van ‘Een gouden kans’. Han Polman, burgemeester van Bergen op Zoom, was de allereerste die het boek in handen kreeg. Frans Verkooijen is Senior Consultant bij Right Management in Breda. Marlène Ruigrok heeft in Zevenbergen het advies- en coachingsbureau Marlijn Advies. Nezos Demirel is programmamanager van de Bestuursacademie Nederland, raadslid voor D66 in Bergen op Zoom en heeft nogal wat bestuursfuncties.
Guust Verpaalen in zijn achtertuin in Wouwse Plantage. steeds vaker hoort als verklaring waarom iets niet lukt tussen mensen en tussen organisaties. Anders gezegd: het klikte niet. Als je wil weten hoe je aan je eigen chemie kunt werken, biedt het nieuwste boek van Guust Verpaalen, met de titel ‘Een gouden kans, de missie van modern leiderschap’, een mooie handreiking. Het is niet alleen bedoeld voor bazen van organisaties, want elk mens is immers leider van zijn eigen leven. Dat is ook de boodschap van het boek: door bewust te zijn van wat je wil, wat je belangrijk vindt in je leven, beïnvloed je met je houding en gedrag je omgeving en kun je je eigen doelen beter bereiken. Met theorie uit de alchemie - een praktische natuurfilosofie, zoals Verpaalen dat noemt - beschrijft hij in heldere taal en met eigen praktijkervaringen uit het bedrijfsleven hoe mensen en organisaties succesvoller kunnen worden. Verpaalen zet scherp neer hoe het niet moet: eenzijdig vanuit hiërarchie
Han Polman: ‘ Ieder mens is een leider.’ .
Han Polman: Bewust maken van de kracht van ieder mens ’Er was geen chemie’. Dat is wat je
opereren, vanuit structuren en macht. De samenleving vraagt echter dienend leiderschap en vertrouwen dat veel meer uit mensen haalt. De kracht
van het boek is dat het je bewust maakt van de kracht die elk mens heeft. De kunst is om het ook in praktijk te brengen. Aardig is dat er oefeningen en vragen in het boek zitten waarmee je zelf aan de slag kunt. En het is ook nog een mooi kijkboek met treffende citaten en prachtige foto’s, geselecteerd door Verpaalen zelf en de Bergse fotograaf Albert Joosen. Tegenwoordig biedt de samenleving niet meer voor iedereen vanzelfsprekende verbanden waar je van jongs af aan dezelfde normen en waarden aanleert en handhaaft. Vroeger was dat meer vanzelfsprekend, vanuit bijvoorbeeld de kerken die veel meer invloed hadden op wie je vrienden waren, naar welke school je ging, naar welke omroep je luisterde en keek en zelfs waar je je boodschappen deed. Sinds die verzuiling aan het verdwijnen is, zijn mensen ook meer zoekend geworden. Er zijn nieuwe verbanden, mensen leven in verschillende werelden. En toch is er bij mensen de behoefte aan een zoektocht naar de kern, van het leven en van jezelf. Dat leidt er toe dat men soms weer terugkeert naar ‘religie’. Maar dan vooral, waar Verpaalen op wijst, naar de oorspronkelijke betekenis van het Latijnse woord ‘religare’ wat ‘binden’ betekent. Op zoek naar zingeving, nieuwe spiritualiteit. In die trend past het boek ‘Een gouden kans’. Deze ontwikkeling heeft ook gevolgen voor de overheid. De kunst van het hedendaagse openbaar bestuur is niet een nieuwe morele zedenmeester te zijn, maar vertrouwen te geven aan mensen, buurten, verenigingen, maatschappelijke organisaties en bedrijven. En vooral te faciliteren in het leggen van verbindingen en het helpen ontdekken dat in het gezamenlijke belang ook het eigen belang te vinden is. In dat opzicht is het boek van Verpaalen ook lezenswaardig voor bestuurders en politici! Han Polman is burgemeester van Bergen op Zoom
Foto: Aad Meijer
Frans Verkooijen: Verruiming en zelfreflectie Leiderschap is een thema van alle tijden en omdat ieder mens er mee te maken krijgt fascineert het en verschijnen er dus ook veel boeken over. Guust Verpaalen beschrijft in zijn boek een deel van zijn eigen ontdek-
proces is. Zijn visie maakt duidelijk waar zijn grenzen liggen en ……hij is trouw aan zijn opdracht. Voor mij had hij nog meer aandacht mogen besteden in het boek aan de dialoog. Leiderschap is voor mij een voortdurende dialoog over de verbinding met de omgeving en met jezelf om zo je per-
Frans Verkooijen: ‘ Thema van alle tijden.’ kingsreis naar de essentie van leiderschap. Het is een prettig geschreven en fraai vormgegeven boek geworden. Het boek is een combinatie van confrontaties en inzichten en pretendeert niet om pasklare antwoorden te geven. De kernbegrippen zijn verruiming en zelfreflectie. Het boek geeft geen snelle antwoorden, wel diepe inzichten als je beseft dat het “meten is weten” slechts een van de lenzen is, waarmee je waarneemt. Het is een prikkelend pleidooi voor persoonlijke ontwikkeling resulterend in meer bewustzijnsontwikkeling en zelfreflectie: het antwoord moet uit jezelf komen. Hierdoor ontstaat zelfinzicht, zelfinzicht leidt tot persoonlijke groei, persoonlijke groei maakt het opstellen van je eigen persoonlijke missie mogelijk. De worsteling over de ontwikkeling van zijn eigen persoonlijke levensmissie, rond zijn vijftigste levensjaar, maakt duidelijk dat het een intensief en gecompliceerd
soonlijke levensvisie te richten. En die voortdurende dialoog maakt dat een missie niet tijdloos hoeft te zijn en kan evolueren. Guust wil de levensvisie “als het kan in enkele woorden” weergeven, terwijl een levensvisie ook bestaat uit het benoemen van een hoger doel (waarom besta ik hier), je ambitieus doel (wat wil ik bereiken), je kernwaarden (waar sta ik voor) en je kernkwaliteiten (waarin blink ik uit). Een lastige opgave dus. Gelukkig gaat Guust via de site www.mission4earth.nl helpen om je eigen missie te ontdekken en te gaan leven. Je bent zelf verantwoordelijk voor je eigen ontwikkeling en dit boek ondersteunt je hierin prima. Frans Verkooijen, Senior Consultant bij Right Management in Breda, is dagelijks betrokken bij beweging van mensen in de context van zichzelf, organisaties en maatschappij. Lees verder op pagina 17.
recensie >>
Marlène Ruigrok: ‘ 1 plus 1 is 3.’ Vervolg van pagina 16.
Marlène Ruigrok: Kiezen is een kans voor iedereen ”Ik ben naar de boekpresentatie in Den Engel geweest en kwam daarvan ‘s avonds thuis. Ik ben meteen aan het boek begonnen en heb het in één ruk uitgelezen. Verpaalen heeft vooren tegenstanders. Je vind het boek echt leuk of je vind het echt niet leuk, een grijze tussenweg is er niet”, Ik vond het een geweldig boek. zegt Marlène Ruigrok. Marlène heeft in Zevenbergen een bureau voor Coaching, Advies en Erkend opleiden. ’Een gouden kans’ bleek voor Marlène Ruigrok inderdaad direct goud waard. “ Qua inhoud en timing was het boek direct van grote waarde voor mij. Op het moment dat het boek verscheen, was ik juist bezig met het maken van finale afspraken
met nieuwe partners voor de multidisciplinaire netwerkorganisatie voor de lerende mens, die ik aan het opzetten ben. Verpaalens theorie over kiezen en de creatieve onderneming sloten hier perfect op aan. Ik heb Verpaalen’s adviezen uit het boek gevolgd en kwam daar uitstekend uit.” Voor mij gaat het boek over durven kiezen. Dat vond ik de belangrijke les uit het boek: het maken van keuzes. Ben ik re-actief of creatief, kies ik voor samenwerken of wil ik alles alleen doen? Als je kiest voor creatief bezig zijn en samenwerking, merk je dat (samen) werken veel leuker is. Dat je veel aan elkaar kan hebben en je samen echt 1 + 1 = 3 kan bereiken. Guust Verpaalen heeft in zijn boek zijn zienswijze uitgewerkt aan de hand van de werkwijze van een alchemist. Ruigrok vindt dit een geweldige vondst. “je kan pas goud maken,
als je realiseert dat het niet moet gaan over het verkrijgen van zoveel mogelijk goud, maar over het proces van het goud maken zelfs (waardoor goud niet het doel, maar het resultaat is). Een goed voorbeeld voor mij: Philips verkoopt licht, geen lampen. Lampen zijn slechts het middel om licht te geven. Opleidingen en advies zijn ook lampen, door samen te werken met onderwijsinstellingen en andere specialisten kan je samen een goed organisatieonderwijs totaalplan (lichtplan) maken” Een gouden kans van Verpaalen is volgens coach Ruigrok van grote waarde voor ieder die te maken heeft met ondernemen “Het bevat essentieel nieuwe elementen, nodig voor continuiteit en succes in deze tijd. En het helpt vooral ook om energie en plezier te houden in wat je doet. Ruigrok heeft de volgende dag nadat ze het boek gelezen had, tien exemplaren besteld bij Verpaalen, die ze heeft uitgedeeld aan haar toekomstige partners. Gewoon omdat dit boek staat voor de wijze waarop ik graag wil samenwerken, bewust voor elkaar kiezen, samen creatief kijken naar de uitdagingen en samen zoeken naar hoe je van een kans echt goud kan maken. Marléne Ruigrok is eigenaar-directeur van Marlijn, bureau voor Coaching, Advies en Erkend opleiden in Zevenbergen.
Nezos Demirel: Waanzinnige impact Het boek Een Gouden Kans heeft een waanzinnige impact gehad op mijn zoektocht op velerlei gebieden, als ondernemer, in mijn nieuwe baan als programma manager, als bestuurder maar vooral op persoonlijk vlak. Tijdens mijn eerste echte ontmoeting
Boerin: Succes op gevoel Z
e zijn in opkomst, vrouwelijke ondernemers in de agrarische sector. Met name in de multifunctionele landbouw zijn vrouwen goed vertegenwoordigd. Ze runnen bed&breakfast, zorgboerderij of minicamping of maken streekproducten. Veelal vertegenwoordigen hun echtgenoten het bedrijf. De vrouwen hadden dus even de tijd om begin deze maand bijeen te komen om te bespreken hoe hun ondernemerschap nog verder kan groeien. Doordat de bijeenkomst van LTO en de Taskforce Multifunctionele Landbouw alleen voor vrouwen werd gehouden, waren de toon en gespreksonderwerpen anders dan bij hun mannelijke collega’s.
door Ron Gregoor BREDA - Het ging allemaal over ondernemen met het juiste gevoel en over het vinden van een goede balans tussen moederschap, werk en persoonlijke ontwikkeling. Daarbij gaf Karola Schröder een workshop coachend leidinggeven.
Creatief Ui de persoonlijke verhalen bleek de creativiteit van de onderneemsters. Zij weten nieuwe combinaties te bedenken die aanslaan. Zo gaat gastvrouw Sandra Vergunt met Randstedelingen of kinderen koeien schilderen en zijn Loes Alferink en haar moeder Truus druk bezig hun bedrijf Koe
in de kost op de kaart te zetten. Vakantievierders kunnen bij ‘ Koe in de kost’ midden in een weiland recreëren en meehelpen op het bedrijf. Marjan Klein Gebbink vertelde over haar zorgboerderij voor zwaar gehandicapte kinderen, waar vooral wordt gesport. „Die kinderen zitten al zoveel in rolstoelen en busjes, het is heel goed voor ze om te werken aan hun conditie.” Ze wist bovendien de juiste snaar te raken met haar verhaal over ondernemen op gevoel: ze heeft een goed betaalde baan bij de overheid opgegeven om de zorgboerderij te starten „ vanuit een goed hart en vol vertrouwen.” Het gevoel bleek te kloppen, inmiddels logeren er twaalf zwaar ge-
Stationsstraat 41 - 5000 AT Tilburg - 013-5838200 www.mannaertsappels.nl
17
met Guust heb ik onbewust mijn echte levensmissie mogen ontdekken. In alles wat ik heb gedaan en doe is deze missie mijn drijfveer. Deze ontdekking heeft binnen no time mijn denken, voelen maar zeker ook houding enorm beïnvloed. Gedurende mijn
ticiteit van mensen zien en hier ruimte voor maken! Ruimte creëren zodat de ander zichzelf kan zijn en met zijn/haar inzichten bij kan dragen aan een hoger doel is in mijn beleving cruciaal. Er is altijd een reden waarom je doet zoals je doet, dit kan bij jezelf lig-
Nezos Demirel: ‘ Authentiek leiderschap.’ loopbaan heb ik altijd een bevlogenheid gehad voor diversiteit binnen organisaties maar niet op een wijze waarop de focus ligt op 1 zichtbaar element van mensen. Na het lezen van het boek, zei ik tegen Guust:”Guust, eigenlijk komt alchemistisch leiderschap neer op de authentiek leiderschap?. Met een glimlach op zijn gezicht zei hij: Nezos je raakt de essentie, als een individu/leider niet authentiek is kan hij ook niet de authen-
gen of bij hoe het nu eenmaal gedaan wordt of omdat er nooit gesproken wordt over hoe het anders kan. In het boek zijn er een aantal citaten die mij hebben geraakt, waaronder: “Als de manier waarop je naar dingen kijkt verandert, veranderen de dingen waar je naar kijkt” en “Anderen begrijpen is kennis; jezelf begrijpen is verlichting”. Nezos Demirel is programmamanager van de Bestuursacademie Nederland.
Overdracht woning ouders aan kinderen onder voorbehoud van een gebruiksrecht terugdraaien?
handicapte kinderen en werken er twaalf mensen.
Inspiratie De onderneemsters raakten door elkaar geïnspireerd en wisselden heel veel informatie uit. Over hun personeel, de samenwerking met de gemeente, hun PR en financiële hobbels. Kennismakelaar van de Taskforce Multifunctionele Landbouw Ellen Kok deed hen hiervoor een aantal handreikingen. Uiteindelijk bleek uit een enquête naar specifieke behoeftes vooral de werklast en bijbehorend tijdgebrek een probleem. Vrouwen springen in alle gaten en doen veelal onzichtbaar werk. Ook zijn ze minder zelfbewust en vinden het daardoor lastig hun bedrijf op de voorgrond te plaatsen. Aldus de enquête onder de aanwezige vrouwelijke ondernemers. „Een gemiste kans”, vindt Ellen Kok. „Want de multifunctionele bedrijven zijn verantwoordelijk voor een groeiende omzet en meer werkplezier.” Zij gaat zich daarom sterk maken voor een vervolg op deze bijeenkomst met specifieke activiteiten voor vrouwelijke ondernemers in de multifunctionele landbouw. De Taskforce Multifunctionele Landbouw werkt aan versnelling, verbinding en vernieuwing van initiatieven in de multifunctionele landbouw. Hoe? Door een impuls te geven aan ondernemerschap, professionaliteit, duurzaamheid en maatschappelijke relevantie.
Per 1 januari 2010 is de Successiewet aangepast, wat ook gevolgen heeft voor transacties die in het verleden hebben plaatsgevonden. Dit betreft o.a. de situatie waarin ouders hun woning aan de kinderen hebben overgedragen, terwijl de ouders zich het recht van gebruik en bewoning hebben voorbehouden. Vaak gebeurde dit om belasting bij overlijden te besparen. Ook bestond in het verleden de angst dat de ouders na een opname in het bejaardentehuis hun vermogen zouden moeten “opeten”. Sinds dit jaar mag niet meer worden uitgegaan van de waarde van de woning ten tijde van de overdracht, vaak rond de jaren tachtig/negentig. De sindsdien soms forse waardestijging kon buiten de heffing van successierecht, nu erfbelasting geheten, blijven. Vanaf 2010 moet echter worden uitgegaan van de WOZ waarde geldend ten tijde van het overlijden met mogelijk erfbelastingheffing tot gevolg. Dit kan fors oplopen afhankelijk van de opgetreden waardestijging en van het eventueel geheel of gedeeltelijk kwijtgescholden zijn van de koopsom. Slecht over het gedeelte van de koopsom dat daadwerkelijk is betaald mag namelijk een rente van 6% per verstreken jaar als aftrek in aanmerking worden genomen. Om heffing te voorkomen moet men zorgen dat het gebruiksrecht van de woning niet tot het overlijden van de ouders voortduurt en zelfs zes maanden daarvoor is geëindigd. Dus óf de ouders kopen de eigendom van de kinderen terug óf de ouders doen afstand van hun gebruiksrecht en gaan van de kinderen huren. Zelfs een tijdige verhuizing van de ouders kan in sommige gevallen een oplossing zijn. De kosten van het terugdraaien (waaronder overdrachtsbelasting) kunnen opwegen tegen de nadelen van het laten voortduren van de situatie. Naast de gemelde eventuele erfbelasting is ook niet te vergeten dat sinds 2001 elk jaar over de waarde van de woning inkomstenbelasting in box 3 moet worden betaald, door de ouders voor hun gebruiksrecht en door de kinderen voor hun eigendomsrecht. Laat u adviseren om niet onnodig belasting te betalen!
<< koken
18
W
ie jarig is, viert feest. De jarige trakteert dan ook. De Ondernemer bestaat tien jaar, heeft door het jaar heen een aantal feestelijke activiteiten en nodigde een aantal van haar beste klanten uit voor een kookclinic. En niet zomaar in het eerste het beste restaurant. Wolfslaar, het enige Bredase sterrenrestaurant (1 ster) was de gastheer. door Ron Gregoor BREDA - Chef- kok en eigenaar Ton Pinxten himself ontving de gasten en legde ze de eerste kookkunsten uit. De bijna twintig aspirant koks kregen in groepjes de opdracht een voor- hoofd en negerecht te maken van streekproducten. Het voorgerecht: onder andere ‘scharrelzalm, chips, lamsoortjes. Als hoofdgerecht bogen de cursisten zich onder andere over de kalfslende, Brabantse asperges en zeekraal en de groep die het nagerecht moest verzorgen, kreeg de opdracht allerlei combinaties met Rijsbergse aardbeien te maken. Restaurant Wolfslaar houdt regelmatig kookworkshops. Het landgoed is, door de ligging en de bouw, uitstekend geschikt voor dit soort evenementen. “We hebben hier heel veel bedrijven die clinics houden voor hun personeel, verenigingen die willen leren koken of gewoon een ongedwongen avond met vrienden. Dat is al jaren een groot succes”, zegt Ton Pinxten. Gasten die de workshops bij Wolfslaar volgen, leren er tapas of sushi maken, proeven wijn of leren hoe ze een uitgebreid diner moeten maken. Er zijn workshops van anderhalf uur, maar ook die een hele avond duren. “De kookworkshops zijn over het algemeen bedoeld voor groepen, maar we hebben door het jaar heen verscheidene data waarop individuen zich kunnen inschrijven. Koken doe je in ieder geval in een historische omgeving. De geschiedenis van Landgoed Wolfslaar voert ver terug in de geschiedenis. In de oostgevel van het Landhuis bijvoorbeeld ligt nog een steen die het jaartal 1694 vermeldt. Vele decennia daarvoor al staat wolfslaar vermeldt als een ‘boerenhoeve, compleet met weilanden, akkers, een moestuin en een grote boomgaard.’ De boerenhoeve is in de loop der tijd minstens vijf keer vernietigd en weer opgebouwd. In 1862 gaf de toenmalige eigenares, barones Charlotte Storm- Cuypers op-
Goede voorbereiding is belangrijk.
Foto: Kees Bennema
Klanten koken op hoog niveau dracht tot de bouw van het statige, stijlvolle landhuis en koetshuis zoals het er nu staat. Haar erfgenamen verkochten het Landhuis in 1905. Tussen 1905 en 1947 wordt het door verschuillende families bewoond, totdat in 1955 de gemeente Breda het koopt. Achtereenvolgens fungeert Wolfslaar als kraamopleiding, onderdeel van de Volkshogeschool Bouvigne en als kantoor van de Grontmij. In 1998 besluit Breda dat het pand rijp is voor restauratie. Dat is ook het moment waarop Ton Pinxten, mees-
Wijze lessen van chef-kok Ton Pinxten (rechts).
terkok en meester-gastronoom en Edwin Raben het pand aankopen. In 2000 gaat Wolfslaar open en na vijf jaar is de eerste Michelinster binnen. Die ster heeft het restaurant nog steeds. De kookclinic was het eerste evenement in het kader van het tienjarig bestaan van de Ondernemer. Later dit jaar maakt de Ondernemer met een aantal ondernemers netwerkreizen naar Malaga om te golfen, naar Londen om te shoppen en voetbal te kijken en naar Lapland om de kerstman en de poolcirkel te zien.
Foto: Kees Bennema
Frank de Bot van Libema is leergierig.
Foto: Kees Bennema
onderweg >>
19
Mercedes-Benz C-klasse: Duitse degelijkheid M
ercedes-Benz is in een fel gevecht verwikkeld om de hegemonie in de zakelijke klasse. Natuurlijk is de nieuwe E-klasse voor Das Haus van eminent belang maar met het stijgen van de prijzen wordt ook de C steeds meer een factor van betekenis in het zakelijke segment. In concurrentie met andere premiummerken neemt Mercedes de plaats in van het merk met het meeste comfort. De C-klasse is daarop geen uitzondering al heeft het merk erg zijn best gedaan het weggedrag communicatiever te maken ten opzichte van zijn voorganger. Dat is goed gelukt, in ieder geval rijdt de nieuwste C-klasse strak terwijl hij toch voldoende comfortabel blijft. Een echt ruime auto is de C-klasse niet; in die prijsklasse zijn zonder meer ruimere auto’s te koop. Wie voor Mercedes kiest weet heel goed waarom hij dat doet. Technische vooruitstrevendheid, degelijkheid en veiligheid zijn waarden die het merk al decennialang omarmt. Daarbij behoren in het bijzonder de dieselmotoren van het merk tot de allerbeste - en schoonste - ter wereld. Krachtig en zuinig en dat geldt voor de 200 CDI ook. Opmerkelijk genoeg heeft de 200
CDI niet een cilinderinhoud van twee liter zoals je zou verwachten, maar van 2.1 liter. Deze motor is voor de 200 CDI dan ook wat geknepen; er valt meer uit te halen dan voor dit type wordt gedaan. Daarvoor is dan de 220 CDI, in bijvoorbeeld de E-klasse beschikbaar. Qua modelvoering is de C verkrijgbaar in een limousine (lees: vierdeurs) uitvoering en een Estate, de stationwagonversie op basis van dit type. Bovendien streeft het merk een zo min
mogelijke belasting voor het milieu na. Dit doet het ondermeer door de toepassing van Blue Efficiency technologie. De maatregelen binnen dit pakket omvatten onder meer een verbeterde aerodynamica, lichte bouwmaterialen, optimalisering van de stuurinrichting en een betere energiebenutting. Het streefdoel is een zo groot mogelijke besparing bewerkstelligen. In het geval van brandstofverbruik kan dit gegeven oplopen tot 23 procent ten
opzichte van het voorgaande type zonder Blue Efficiency. Al met al rijdt de C200 CDI geweldig; de auto ligt als een huis op de weg en voelt aan alsof alles over dertig jaar nog feilloos zal functioneren. Hij rijdt licht en gemakkelijk en als je er eenmaal aan gewend bent zijn de typische Mercedeskenmerken met zaken als bediening van ruitenwissers en clignoteurs via een enkele stengel, evenals de aparte plaats van de cruisecontrole gemakkelijk en eenvoudig.
Wie genoegen neemt met wat minder trekkracht en een wat lagere topsnelheid kan voor de C-klasse terecht voor een C 180 CDI met dezelfde, nóg verder geknepen motor van 2,1 liter. Dit type is eveneens verkrijgbaar met een Business Editionpakket met onder meer een navigatiepakket, parkeersensoren en een alarmsysteem. Hierbij loopt het voordeel op tot 5000 euro. De C 180 CDI is verkrijgbaar vanaf 36.950 euro, inclusief belastingen.
Nissan NV200: International Van of the Year 2010
Jaguar XJ 5.0 V8: Jaguar’s nieuwe weg M
et de introductie van de splinternieuwe XJ zet Jaguar de met de XF ingeslagen weg voort. Nu geen hang meer naar oude modellen maar een fonkelnieuw ontwerp dat overigens op zijn minst voor discussie zorgt. Zo nieuw dus. Mooi of lelijk, daar draait het deels om, bij de beoordeling van dit nieuwe vlaggenschip van de Engels/Indiase autofabriek. Hoe het ook zij, deze nieuwe XJ moet het wel gaan maken in het topsegment. Een brutale open haaienbek met daarachter voornamelijk vloeiende lijnen, dat is een kenmerk van de jongste wilde kat. Gewichtsbesparing bleek belangrijk en zo werd de auto
opgetrokken uit gerecycled aluminium. Dit gegeven moet de auto wendbaarder maken dan de gevreesde concurrentie. Tijdens het rijden merk je inderdaad eigenlijk niet zo dat je met een mastodont van 5,25 meter op pad bent. Het is natuurlijk geen Mini,
maar hij glijdt soepel tussen het verkeer door. De ruimte binnenin is heerlijk en al is het interieur volslagen anders dan van zijn illustere voorganger, de specialisten op het gebied van leer- en houtverwerking van Jaguar hebben zich weer mogen uitleven. In de nieuweling zit zelfs meer hout verwerkt dan in het oude type. Het is alleen wat subtieler verwerkt. Qua motorisering is er een keuze uit drie blokken, waarvan een diesel. De Ondernemer reed met een ongeblazen vijfliter V8 die 385 paarden op de been brengt. Wie meer wil komt uit bij de Supersports met dezelfde motor maar dan voorzien van een supercharger die het vermogen naar 510 pk tilt. Leuk, maar onnodig, want de vijf liter heeft natuurlijk kracht in overvloed. De nieuwe XJ is verkrijgbaar vanaf 101.080 euro (inclusief belastingen).
N
issan introduceerde onlangs een nieuwe lichte bedrijfswagen, de NV200. Na zijn introductie werd hij uitverkoren tot International Van of the Year 2010, een prestigieuze prijs vanwege de combinatie van veel laadruimte en een relatief laag prijskaartje.
Het laadvolume is met 4,2 kubieke meter inderdaad indrukwekkend en de toegankelijkheid is dat eveneens. Standaard wordt de NV200 geleverd met twee achterdeuren die excentrisch helemaal open kunnen en één schuifdeur aan de zijkant. Optioneel is aan de andere zijkant van de auto ook een schuifdeur mogelijk. Met wat passen en meten vinden twee europallets een plek in de laadruimte van deze NV200. Deze nieuweling is verkrijgbaar met een keuze uit twee motoren, een benzineversie met een cilinderinhoud van 1.6 liter en een modern dieselblok met een ci-
linderinhoud van 1.5 liter, met turbo. Door de toepassing van deze, relatief kleine, motoren blijven de verbruikskosten laag. Qua comfort staat de NV200 zijn mannetje. De auto is natuurlijk niet heel luxe ingericht maar de stoelen zitten comfortabel, ook op langere stukken. Het eenvoudige instrumentarium is gemakkelijk afleesbaar en er is ruim voldoende aflegruimte voor spullen die onderweg nodig zijn. Het prijskaartje van deze nieuwe compacte bedrijfsauto begint bij 11.575 euro voor de benzineversie en bij 12.475 euro voor de dieselvariant, exclusief belastingen.
Kansen pakken waar anderen grenzen zien. Dat is het idee.
HET N IEUW E B2B PLATF ORM
Internationaal zakendoen bij de Rabobank betekent profiteren van onze kennis van de meest uiteenlopende markten over de hele wereld. En van ons netwerk van buitenlandse kantoren. Wereldwijd zakendoen, met de persoonlijke benadering die u van uw eigen Rabobank gewend bent.
VOLGENDE EVENT OP 30 NOVEMBER
Internationaal zakendoen. De Rabobank gaat verder. Rabobank. Een bank met ideeën. WWW.DE-BUURJONGENS.NL
Ga naar rabobank.nl/internationaal corporate mobile messaging
inspectie keuringen veiligheid beheer
De Brandweer waakt over uw veiligheid.
En wie zorgt ervoor dat de Brandweer veilig werkt? Elektrische installaties, gereedschappen en machines moeten tegenwoordig periodiek gekeurd worden. Heijnen E-Technologie beschikt over de apparatuur én opgeleide inspecteurs daarvoor. Volgens de wettelijke normen zoals NEN 3140 , ARBO en NEN 1010, noem maar op. U hebt last van netspanningspieken? Apparatuur die steeds uitvalt? Of u wilt weten of er nóg een machine aangesloten kan worden op een verdeelinrichting, en wil graag een week-rapportage van het stroomverbruik? Of u wilt een thermografische rapportage? De afdeling “Inspectie & Beheer”van Heijnen E-Technologie geeft u uitsluitsel. Mail naar rene@heijnen.nl en wij komen vrijblijvend langs voor bespreking van uw probleem.
Wij komen vrijblijvend bij u langs.
Prins Reinierstraat 18, 4651 RZ Steenbergen T: (0167) 544 744. F: (0167) 544 747. www.heijnen.nl
Iedere 3e zaterdag van de maand
BEDRIJVIG
haringparty >>
21
Regen deert haringparty Oosterhout niet
Schuilen onder de parasol, het was er niet minder gezellig om.
Foto’s: Kees Bennema
D
e weergoden zijn de Kiwanis Club Oosterhout de laatste jaren niet echt gunstig gezind. Net als vorig jaar regende het weer pijpenstelen tijdens de haringparty. En dat terwijl de club nog wel een jubileum te vieren had. De Kiwanis Club Oosterhout bestaat 35 jaar. Gelukkig lieten de ondernemers en bestuurders zich niet weerhouden een harinkje te komen happen. door Ron Gregoor OOSTERHOUT - Voor de negende keer hield de Kiwanis Club Oosterhout haar haringparty. Ook dit keer weer op de perfecte locatie, La Canti-
na in het centrum van de stad. De organisatoren hadden rekening gehouden met de aanwezigheid van Pluvius, want in de tuin stonden overal brede parasols opgesteld. De sfeer was er niet minder om. Zeker niet nadat
burgemeester Stefan Huisman de eerste haring had geproefd. De opbrengst van de haringparty gaat ieder jaar naar een goed doel. Maar omdat 2010 een lustrumjaar is, selecteerde de Kiwanis Club Oosterhout
maar liefst vijf goede doelen: De club ondersteunt de organisatie Wereldkinderen, die met twee grote projecten in Haïti actief is om kinderen veiligheid, verzorging en huisvesting te bieden. Kiwanis Oosterhout is al lange tijd betrokken bij de stichting MS, in het kader van het lustrum schenkt de club een eenmalige bijdrage. Voor Het Vluchtheuveltje in Oosterhout heeft Kiwanis enkele jaren geleden
een speelplaats gebouwd. Om die te onderhouden komt er een eenmalige bijdrage. De club zet zich in voor het project Samenloop voor Hoop. En tenslotte gaat er een bedrag naar het KOM festival (Kunst op Markt), speciaal bedoeld om kinderen te stimuleren mee te doen aan workshops en circusacts, waarmee de Markt in Oosterhout deze zomer ‘in vuur en vlam’ zal worden gezet.
<< berichten
22
BZW op bezoek bij de krant
B
DO Accountants en Adviseurs en het Centrum van het familiebedrijf (CFB) hebben onlangs een sponsorcontract getekend, dat hun bestaande samenwerking met nog eens drie jaar verlengt. Met de sponsoring kan het CFB haar kernactiviteit- het doen van onderzoek naar ontwikkelingen binnen het familiebedrijf- voortzetten. door Ron Gregoor BREDA - Voor zowel het CFB als BDO is kennis vergroten een van de speerpunten van de samenwerking Edwin de Boer, partner bij BDO Consultants en bestuurslid van het CFB: “BDO adviseert familiebedrijven als sinds de jaren negentig met gespecialiseerde adviseurs. Vanuit die praktijkervaring weten we dat deze ondernemingsvorm zeer specifieke vraagstukken en uitdagingen kent. Samen met het CFB kunnen we de kennis over de werking van familiebedrij-
BDO en familiebedrijf ven vergroten. Dat komt alle ondernemers in deze bedrijfstaak ten goede.”BDO en CFB gaan de komende jaren samenwerken op het gebied van onderzoek waarbij het thema Goed bestuur een prominente plaats krijgt. Ook staat dit jaar de wedstrijd ‘familiebedrijf van het jaar’ op het programma en zullen er een aantal regionale bijeenkomsten worden georganiseerd. Het Centrum van het Familiebedrijf biedt een klankbord aan ondernemers en families die inzicht en praktische kennis zoeken over eigendoms- en managementvraagstukken van familiebedrijven, bijvoorbeeld de bedrijfsopvolging.
Winnaars Ei van Columbus D Chef sport Jacques Hendriks legt uit. Rechts hoofdredacteur Johan van Uffelen.
E
en groot gezelschap van de Bredase afdeling van de BZW (Brabants Zeeuwse Werkgevers) bezocht Dagblad BN DeStem in Breda. De agenda: een zinvolle discussie over maatschappelijk verantwoord ondernemen, een levendige uitleg over het verwerken van nieuws in het hectische Hemelvaartweekend en natuurlijk een netwerkborrel. door Ron Gregoor BREDA - Als je een krant bezoekt, heb je het natuurlijk over het nieuws. In dit geval legde hoofdredacteur Johan van Uffelen uit hoe je als krant handelt bij een vliegramp, waar veel Nederlanders bij zijn betrokken op een moment dat er in verband met het weekend (Hemelvaart) geen krant uit komt. „ Dan zet je alles in op internet”, was de oplossing. En hoewel BN DeStem toch in eerste instantie een ‘ geprint’ medium is, lever-
de de redactie tot diep in de nacht perfect werk af op de site van de krant. De hoofdredacteur legde uit hoe er keuzes worden gemaakt, hoe redacteuren aan hun nieuws komen en welke overpeinzingen er worden gemaakt over de publicaties van vooral het fotomateriaal. Directeur Ad Verrest had daarvoor al de positie van het dagblad uiteengezet. De BZW is een van de initiatiefnemers van het project Betrokken Ondernemers samen voor Breda. Het platform staat maatschappelijk betrok-
Foto: Aad Meijer
ken ondernemers bij in het realiseren van maatschappelijke projecten en is bijna een jaar geleden opgericht. Het gaat om een tweejarig project. Bestuurslid Michiel Stevens legde uit hoe dat eerste jaar was verlopen. De stichting is een kenniscentrum voor ondernemers die hun maatschappelijke betrokkenheid willen tonen. Daarnaast is zij een makelaar tussen vraag en aanbod. En tenslotte wil de stichting de verschillende netwerken van ondernemers en maatschappelijke organisaties aan elkaar koppelen. Dat is al aardig gelukt, zo zei Stevens. Veel ondernemers zetten zich in voor het maatschappelijk belang van ‘Breda’. Dat bleek wel na een rondvraag langs de aanwezige BZW leden. Ieder bedrijf heeft wel meegedaan aan een of meerdere projecten.
Kwaliteitsimpuls P3transfer P
3transfer is per 1 juli erkend EVC aanbieder voor 53 kwalificaties in het mbo- onderwijs. Het betekent dat P3transfer meedraait aan de top van de opleidingen die te maken hebben met de EVC aanpak. P3transfer ontwikkelt medewerkers in organisaties. De instelling helpt organisaties de capaciteiten van medewerkers te ontdekken, kennis en vaardigheden te ontwikkelen en professioneel gedrag te stimuleren. door Ron Gregoor ETTEN-LEUR -Zij zetten hier op maat opleidingen, trainingen, cursussen, EVC (Erkenning Verworven Competenties), competentiemanagement en coaching voor in. De trajecten worden zo opgezet dat deze optimaal aansluiten bij de praktijk van mensen en het uiteindelijke doel van de organisatie. De landelijke erkenning geldt de
EVC aanpak van P3transfer. Na diverse verbeteringen en ontwikkelingen in de EVC aanpak kon de officiële erkenning niet lang uitblijven. “Dat is geen verrassing”, zegt Tineke den Harder, verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de EVC trajecten voor diverse beroepscompetentieprofielen. “We werken al jarenlang aan onze EVC procedures en waren er dan ook van overtuigd te slagen. Kwaliteit staat hoog in het vaandel.” P3transfer voert EVC procedures uit in diverse sectoren. Vooral in (productie) techniek, logistiek, zorg en welzijn en retail heeft P3transfer al veel succesvolle trajecten afgerond. EVC heeft volgens P3transfer inmiddels haar kracht bewezen. Voor zowel medewerkers als organisaties. De medewerker krijgt een duidelijk beeld van wat hij kan en waar ten opzichte van het beroepscompetentieprofiel. Het Ervaringscertificaat- dat is de EVC rapportage- geeft richting aan een persoonlijk loopbaanperspec-
tief. Dat geeft medewerkers meer zelfvertrouwen, motivatie en duidelijkheid over hun mogelijkheden. Een organisatie krijgt door EVC procedures helder in kaart welke beroepscompetenties er in huis zijn en welke niet. Het bieden van ontwikkelmogelijkheden op basis van het Ervaringscertificaat heeft een positief effect op het vermogen om medewerkers te boeien voor en/of te binden aan de organisatie. Voor de sector welzijn en in het bijzonder de kinderopvang is het doorlopen van een EVC procedure nu zeer interessant. Gastouders en medewerkers van peuterspeelzalen en kinderdagverblijven moeten nu op korte termijn voldoen aan landelijke kwaliteitseisen. Met EVC kunnen ervaren medewerkers zich op een snelle manier kwalificeren. Door de diverse subsidieregelingen is EVC ook financieel aantrekkelijk. P3transfer heeft de afgelopen maanden met ruim 100 gastouders een EVC procedure doorlopen.
e geluidsimulator Sensibel van Royal Haskoning is uit vier categoriewinnaars verkozen tot hoofdwinnaar van het Ei van Columbus 2010. Minister Huizinga van VROM reikte de hoofdprijs uit tijdens de bijeenkomst ‘Tel uit je winst’ voor MKB’ers in Den Haag. Het Ei van Columbus is de nationale prijs voor innovatie en duurzaamheid en een gezamenlijk initiatief van de ministeries van VROM, Economische Zaken, landbouw, Natuur en Visserij, Buitenlandse Zaken en OCW.
door Ron Gregoor DEN HAAG - “Met het Ei van Columbus willen wij als overheid innovatieve en duurzame producten en diensten bevorderen”, zo begon minister Huizinga. De geluidsimulator heeft gewonnen van drie initiatieven, die allemaal uitblonken in uitvoerbaarheid. Opmerkelijke trend dit jaar is dat er naast technisch hoogwaardige inzendingen ook veel initiatieven zijn voor sociale
duurzaamheid. e geluidsimulator Sensibel is daar een goed voorbeeld van omdat het geluidsoverlast aantoonbaar maakt. Alle categoriewinnaars ontvangen een geldprijs van 12.500 euro.
De winnaars per categorie: Duurzame dienst: Sensibel, Royal Haskoning. De geluidsimulator vertaalt resultaten van geluidsonderzoeken voor bewoners naar levensechte geluidsfragmenten. Duurzaam product: Elga Hybride Warmtepomp, Techneco. De Elga is de eerste hybride warmtepomp voor bestaande individuele woningbouw met zeer hoog rendement. Duurzaam produceren: mGaswinning uit water, Vitens. Met deze innovatieve technologie is het mogelijk om methaan uit ruw water te isoleren en op te waarderen tot V-gas. Duurzame maatschappelijke samenwerking: Rambler, Rambler Social Venture. Internationaal project waar straatjongeren tussen de 18 en 23 jaar bij elkaar komen om eigen kleding te ontwerpen, maken en verkopen.
Renault in Etten-Leur D
onderdag 27 mei vond de opening van het 10e Renault PRO+ Center in Nederland plaats. Bijna 200 zakelijke relaties waren aanwezig bij de officiële en feestelijke opening van dit PRO+ Center bij Renault dealer Auto Indumij in Etten-Leur. In juli 2009 opende Auto Indumij het Renault Experience Center in Etten-Leur. Vanuit deze vestiging wordt de verkoop van nieuwe Renault en Dacia modellen in West-Brabant geconcentreerd. ETTEN-LEUR-De nieuwe Renault dealer in West-Brabant heeft naast het Renault Experience Center in Etten-Leur tevens Servicecenters in Breda en Roosendaal. Met de komst van het Renault PRO+ Center kan men ook de zakelijke markt in dit gebied optimaal bedienen. Renault PRO+ is
het nieuwe internationale concept van Renault en is de opvolger van het Renault Business Center. Leon van de Merbel, business account manager vertelt: “Het Renault PRO+ Center in Etten-Leur biedt ‘Oplossingen voor zakelijke klanten’. In de naastgelegen showroom van het Experience Center is het complete gamma Renault bedrijfswagens te bekijken en te ervaren.” De medewerkers van Auto Indumij kunnen de klant volledig op maat adviseren bij de zakelijke aanschaf van een personen- of bedrijfswagen. “Renault PRO+ betekent voor klanten onder andere ruimere openingstijden, vervangend vervoer op maat en 24-uursservice”, aldus Van de Merbel. Het Renault PRO+ Center werd officieel geopend door Lean Verstoep, Directeur Verkoop van Renault Nederland, en Derk de Haas, Algemeen Directeur van de Indumij Groep.
contacta >>
23
Contacta.nl 2010 focust op de Delta Z
owel voor nieuwe als bestaande activiteiten richt Contacta.nl 2010 zich meer dan voorheen op een groter werkgebied. Vanuit Midden-Zeeland waaiert het beursprogramma uit naar Zuid-Holland, Vlaanderen en West-Brabant. Dit geldt zowel voor standhouders als voor bezoekers. door Loes van der Hoeven GOES - “Het resultaat van de extra aandacht aan de aan Zeeland grenzende provincies is dat wij dit jaar meer dan voorheen, pleinen van buiten de provinciegrenzen mogen verwelkomen. Concreet werken wij aan de invulling van het Vlaanderen Paviljoen en het West-Brabantplein. Voor de coördinatie van een Goeree-Overflakkeeplein zoeken wij nog een enthousiaste kartrekker. Als ook zij present zijn is Contacta.nl 2010 een weerspiegeling van ons werkgebied: de Zuidwestelijke Delta van Nederland”, aldus projectmanager Frank de Bot. ”In het kader van de herpositionering van Zeelandhallen Goes denken wij graag mee met ondernemers/ organisaties die een evenement bij ons willen organiseren in co-productie, opdat wij door onze gezamenlijke investering tot een aantrekkelijk evenement kunnen komen. Wij bestuderen momenteel of wij vanuit veelbelovende initiatieven zoals de biobased economy in samenwerking met het onderwijs en overheid op dit gebied een symposium met een bijbehorende beurs kunnen organiseren, die in de toekomst een internationaal karakter kan krijgen. Tijdens Contacta.nl 2010 presenteren wij de eerste try-outs.” Grensoverschrijdend zakendoen staat al enkele jaren op de beursagenda. Momenteel vindt een inventarisatie plaats van ondernemers die concreet willen deelnemen aan een Vlaanderen Paviljoen.
West-Brabantplein Op het West-Brabantplein heeft de bvo NAC Breda ook een eigen stand. NAC wil zich steeds meer profileren in het Zuidwest-Nederlandse en ziet deze Contacta.nl dagen als uitgelezen kansen. Daar NAC een grote aantrekkingskracht heeft op de zakelijke markt in Zuidwest-Nederland, gaat zij haar businessclubleden (circa 600) enthousiasmeren voor deelname. Het plein zal een duidelijk herkenbare blikvanger zijn, die is onderverdeeld in uniforme, gemeubileerde stands met variabele afmetingen, waar de exposant alleen zijn eigen materiaal hoeft te plaatsen. Daarmee neemt de organisatie hem alle zorgen op het gebied van standbouw en inrichting uit handen. Tevens gaat zij, bij voldoen-
Hans van den Dungen (links), commercieel manager van NAC toast met Frank de Bot. de belangstelling, de fysieke afstand tussen West-Brabant en Goes verkleinen met het inzetten van pendelbussen.
Duurzaam Ondernemenhal Duurzaam Ondernemen in Techniek is het hoofdthema van Contacta.nl 2010. Onder die noemer wordt een aparte hal ingericht met pleinen en individuele stands van organisaties die actief zijn in technische branches. Die exposanten krijgen bij hun aanmelding huiswerk! Van hen verwacht de beursorganisatie namelijk dat zij presenteren op welke wijze zij duurzaam ondernemen, bijvoorbeeld doordat zij hun organisatie duurzaam hebben ingericht, duurzame producten maken of diensten leveren. Die presentaties worden getoetst door een vakjury en dingen mee naar de felbegeerde Contacta.nl trofee. Verder worden gedurende de gehele beurs op het Thema Podium in deze hal workshops georganiseerd die zijn gelieerd aan Duurzaam Ondernemen in Techniek. Demopleinen Een van de andere noviteiten vormen de demopleinen. Frank de Bot: “Voor ondernemers met grote producten/machines zijn grote stands in deze tijden erg kostbaar. Juist voor hen creëren wij dit jaar demopleinen
bij elke beurshal, waar zij deze kunnen demonstreren. Momenteel meten wij de interesse daarin bij exposanten. De entourage van deze demopleinen wijkt af van de beursvloer, want demopleinen zijn niet gestoffeerd, hebben geen basisstands of chique verlichting, noch horeca-uitgifte. Daardoor zijn deze demoruimtes wel 50% goedkoper dan de commerciële vierkante meters.
Digitale uitnodigingstrajecten Frank de Bot: “Contacta.nl is de grootste netwerkbeurs van Zuidwest-Nederland. Samen met specialisten op het gebied van matching willen zij die contacten beter gaan ondersteunen en het beursrendement verhogen via een digitaal uitnodigingstraject, waarbij standhouders de gelegenheid krijgen om zowel gedrukte als digitale uitnodigingen aan hun relaties te versturen die zich door middel van
een persoonlijke bezoekerscode kunnen aanmelden en hun interessegebied kunnen aangeven. Hetzelfde concept ontwikkelen wij voor de standhouders, opdat wij beide partijen kunnen matchen. De exposanten krijgen vervolgens een overzicht van alle aanmeldingen met de daarbij behorende bezoekerscodes en de geregistreerde bezoekers ontvangen een plattegrond met routing naar de bedrijven die zij willen ontmoeten.”
Netwerkbijeenkomsten In september organiseert Zeelandhallen Goes voor beursstandhouders netwerkbijeenkomsten en beurstrainingen, waarin onder meer aan de orde komen beursgedrag en commerciële slagvaardigheid, opdat men zich nog beter kan voorbereiden op de beursdagen. Deelname is gratis, mits men zich vóór 1 september heeft ingeschre-
Foto: Kees Bennema ven als beursdeelnemer.
Werk en Opleiding ”Op woensdagochtend 3 november willen wij Contacta.nl openstellen voor ontmoetingen tussen vertegenwoordigers van de overheid, het onderwijs en het bedrijfsleven met als thema Werk en Opleiding”, vervolgt Frank de Bot. “Daarin zullen onderwerpen, zoals (technische) opleidingen, werving en selectie, jeugdwerkloosheid, vroegtijdige schoolverlaters, werkwijze uitzendbureaus en het UWV centraal staan. De stands zullen die ochtend bemenst zijn door medewerkers P&O, logistiek, productontwikkeling, productie enzovoort.Deze beursaanpassing willen bij voldoende belangstelling ontplooien. Belangstellenden kunnen mailen naar f.de.bot@libema.nl.” www.contacta.nl
Nieuwe onderwijsorganisatie: Innofun E
dux Onderwijsadvies en Citowoz hebben elkaar gevonden en vol enthousiasme en inspiratie de handen in een geslagen. Een samenwerking die een omslag gaat betekenen voor het Primair, Voortgezet en MBO/ROC Onderwijs in Nederland. En een samenwerking die leidt tot de geboorte van een nieuwe organisatie; Innofun! Edux Onderwijsadvies heeft haar complementaire partner gevonden in de innovator van opleidingsconcepten Citowoz bv. BREDA - Twee krachtige partijen die samen indrukwekkende ontwikkelingen inzetten om het Primair, Voortgezet en MBO/ROC Onderwijs in Nederland verder te ontwikkelen en te vernieuwen. Zo hebben deze partijen samen een methode ontwikkeld die leerlinggestuurd onderwijs in het Primair Onderwijs met ondersteuning van sociale media mogelijk maakt: VAL junior. Een toekomstgerichte didactiek die aansluit bij het
opleiden van jongeren in de 21-ste eeuw en past bij de belevingswereld en leerstijlen van de kinderen van nu! Om de mogelijkheden die deze samenwerking biedt werkelijkheid te laten worden in de onderwijspraktijk, hebben beide partijen besloten om Citowoz bv. over te laten nemen door Edux. Vanuit deze samenwerking is een nieuwe organisatie opgericht, Inno-
fun, voor innovatieve oplossingen in het onderwijs! Innofun richt zich op het primair onderwijs met de gezamenlijk ontwikkelde innovatieve producten en diensten, zoals VAL junior. En dit is nog maar het topje van de ijsberg van alle mogelijkheden die Innofun kan bieden om uw onderwijs te innoveren en maximale leeropbrengsten en meer plezier voor leerkracht en leerling te realiseren. Innofun werkt met haar klanten aan scholen die midden in de maatschappij staan en klaar zijn voor de toekomst. Edux Onderwijsadvies bv. en Citowoz bv. richten zich samen op onderwijsvernieuwing en –verbetering in het voortgezet onderwijs en mbo/roc onderwijs.
Volgende maand in uw Ondernemer:
de gemeente Tholen Met onder andere een interview met de burgemeester, Frank Hommel en diverse andere partijen. En uiteraard aandacht voor de bedrijvigheid in en rondom de gemeente Tholen. Wilt u meer weten over adverteren in deze uitgave? Neem dan contact op met het Segmentteam T (076) 5312 227 E segmentteam@bndestem-pzc.nl
BOUWEN & BEDRIJFSHUISVESTING
<< interview
26
Beginnen aan een nieuw leven W
illem Jonkmans is de man die West- Brabant op de kaart van bedrijfsonroerend goedmakelaar DTZ Zadelhoff heeft gezet. Helemaal alleen begonnen op een kantoor in Breda heeft hij nu veertien medewerkers in dienst. DTZ Zadelhoff is de grootste BOG makelaar van Nederland. Jonkmans stopt, maar ook weer niet. Hij begint met iets nieuws. Als adviseur, als de man die zich gaat inzetten voor duurzaam ondernemer in de meest brede zin van het woord. Tomorrow Starts Today is een club die al het nieuwe wat er is op het gebied van ‘nieuw ondernemen’ gaat uitvoeren. En met The Best Way, een ict- bedrijf gericht op bedrijfsonroerend goed. door Ron Gregoor BREDA - Het gebeurt niet vaak dat mensen op hun achtenvijftigste jaar een topjob opgeven en iets heel nieuws gaan beginnen. Willem Jonkmans neemt deze maand officieel afscheid van DTZ Zadelhoff, het bedrijf waar hij bijna 25 jaar gewerkt heeft. Hij gaat wat anders doen ‘want ik ben veel te jong om te stoppen’. Werken aan een nieuwe wereld, ‘een wereld waar de generaties na ons ook nog iets aan hebben.’ De komende jaren zal Jonkmans het woord duurzaamheid als meeste in de mond nemen. Willem Jonkmans heeft natuurlijk altijd al iets gehad met duurzaamheid, even goed nadenken voordat je iets met een bedrijf doet. Een voorbeeld? Achttien jaar geleden al zette hij zich mede namens zijn bedrijf in voor de komst van Digit Parc, het be-
Willem Jonkmans: ‘Morgen begint vandaag.’ Leuk? Heb je er wat aan? Wat ga je ermee doen? Dat vroegen ze niet alleen aan mij, maar ook aan de mensen van bedrijven die bij diezelfde bijeenkomst waren. Onder meer Gispen Inrichters en Legrand Nederland. Maar zoals het vaak gaat zodra je buiten staat wordt je weer opgeslokt door de waan van de dag. Ik kon niet anders concluderen dat het een leerzame dag was, maar dat dit alleen zijn effect zou
Overzicht van Digit Parc, stokpaardje van Jonkmans. drijventerrein dat aan elkaar hangt van duurzaamheid. “Het heeft allemaal zo verschrikkelijk lang geduurd voordat dat ooit van de grond kwam. Nu is dan eindelijk dat bestemmingsplan goedgekeurd en hebben we wat primeurs te melden, het komt van de grond.” Maar pas in september 2008 kwam de grote omslag als het gaat om duurzaamheid of zoals hij het liever noemt de SEM-filosofie. SEM staat voor: Sociaal- Economisch en Milieuverantwoord. “Wij waren uitgenodigd door Philips om eens te komen kijken bij Living Tomorrow. Een bijzonder gebouw bij de Arena in Amsterdam. Daar showden men nieuwe producten van allerlei soorten bedrijven. Allemaal noviteiten. En ook allemaal te maken met duurzaamheid. Aan het eind van de dag vroegen ze:
hebben als we het ook zouden toepassen. Een paar maanden later bleek dat het de laatste bijeenkomst was geweest van ‘Living Tomorrow’. Ik grapte nog dat dit ook logisch was, omdat het namelijk nooit morgen wordt, als het zover is noemen we het namelijk ‘vandaag’. Tomorrow Starts Today. Leon van der Vorst van Philips en ik vonden dat we de duurzame noviteiten moesten toepassen, Gispen en Legrand waren het daarmee geheel eens en zo hebben wij de werkgroep ‘Tomorrow Starts Today’ opgestart. Bij de ontwikkelaars van het Digit Parc vond ik een partner die daarin mee wilde gaan. Onder de filosofie dat de goederen/producten van vandaag de grondstof voor morgen zijn, ontwikkelen we nu samen met het Digit Parc de eerste gebouwen.
Foto: Aad Meijer
Tomorrow Starts Today is de werknaam waaronder Philips, DTZ Zadelhoff, Gispen en Legrand samenwerken om uiteindelijk honderd procent duurzame gebouwen weg te zetten. Volledig recyclebaar. Het is voor het eerst dat een dergelijk initiatief in Nederland genomen wordt. TST neemt als startpunt Digit Parc omdat juist dit bedrijventerrein als kenmerk voor duurzaamheid is opgezet. Een voor-
artist impression beeld: Jonkmans: “We zaten nog niet zo lang geleden met mensen van Megatrax aan tafel, die hebben een nieuw betonproduct dat zij als grondstof voor gebouwen willen gebruiken. Megatrax verwerkt puinafval in beton. Voordeel: minder cement, minder staal, groot draagvermogen. Onderzoeken hebben uitgewezen dat het prima werkt. En als het gebouw afgebroken moet worden, kan het beton weer omgezet worden in puinafval en kun je er weer opnieuw beton van maken. Dat willen wij op Digit Parc gebruiken, voornamelijk in de ‘niet-verblijfsruimte’, zoals de parkeerkelder en de wegen.” Zo is Willem Jonkmans ook helemaal weg van de manier waarop je met zout de temperatuur in gebouwen kan regelen. “Het bedrijf Capzo
heeft als eerste zout in capsules weten op te sluiten, waarmee dit kan worden bereikt. “Zout smelt als het warm wordt, bijvoorbeeld 23 graden en ontrekt daarmee warmte aan haar omgeving. Wordt de temperatuur bijvoorbeeld weer 21 graden dan kristalliseert het zout weer en geeft het de warmte terug aan de omgeving. Als we dit kunnen toepassen dan hoeven we alleen nog een klein verschil tussen de minimum en de maximum temperatuur te overbruggen. Het product wordt op dit moment getest op verschillende locaties. We staan te ver van de natuur. Er zijn heel veel slimme manieren om duurzaam te leven zonder aan kwaliteit in te leveren.” Willem hoopt ook in de naaste toekomst nog zijn steentje bij te dragen aan Tomorrow Starts Today.
Makelen Wat Jonkmans in ieder geval niet meer doet is ‘makelen’. Dat heeft hij nu lang genoeg gedaan, met veel plezier overigens. Het waren goede tijden. Begonnen als enige Zadelhoff makelaar voor West- Brabant werkend vanuit Eindhoven met slechts een secretaresse. Dat was eigenlijk niet te doen, in 1990 verhuisde hij naar de Smederijstraat in Breda. Nu vijf jaar geleden was de zaak zo uit zijn jasje gegroeid, dat toen al DTZ Zadelhoff verhuisde naar het grote kantoorgebouw aan de Claudius Prinsenlaan. ”Ik heb daar mooie tijden meegemaakt”, glimlacht Jonkmans. “Ik weet nog dat ik in het begin eens met een gemeente aan tafel zat over de verkoop van een gebouw. Die gemeente bood 1,2 miljoen. Veel te laag. We gingen onderhandelen en
binnen vier maanden hadden we ruim een miljoen meer voor dat gebouw gekregen. Later moest ik bij die gemeente op het matje komen, want ik had de prijs opgedreven.’Dat mocht niet meer gebeuren’ riepen ze. Ondanks dat ik ze dankte voor het compliment, waren niet blij met mij. Onze opdrachtgever wel gelukkig” En dan dat andere mooie verhaal over die kleine gemeente, zeg maar dorp. “Die gemeente kwam bij ons en wilde een kantorenpark van 15.000 meter realiseren. De Raad was akkoord mits er een goed rapport van een deskundige het zou steunen. Ze hadden 12.500 gulden toen nog over voor een onderzoek daarnaar. Ik keek bedenkelijk want in 15.000 m2 zouden alle bewoners van het dorp moeten gaan werken om het te kunnen vullen. De ambtenaar zag mij fronsen en vroeg of dat het te weinig geld was. Nee, zei ik, ik vind het erg veel voor slechts twee woorden: “Niet doen”. Het kantorenpark is er nooit gekomen.” Jonkmans wil tijdens het gesprek ook erkennen dat niemand foutloos is ook hij niet. Het overkomt iedere makelaar weleens. Ik had eens vijftien plattegronden van een gebouwencomplex. Veertien waren er schaal 1 op 100, en eentje schaal 1 op 500. Ik had dat niet in de gaten. De berekening van de oppervlakte klopte dus niet. Maar in dit soort zaken scheelt dat misschien wel een paar miljoen. Gelukkig was de andere partij zo eerlijk me daarop te wijzen, maar voor hetzelfde geld ga je voor een paar miljoen in het schip. Zo’n fout maak je overigens maar één keer.” Lees verder op pagina 27.
BOUWEN & BEDRIJFSHUISVESTING
interview >> Vervolg van pagina 26.
ICT Nog even terug naar wat de scheidend directeur van DTZ Zadelhoff in Breda gaat doen. Hij gaat zich met ICT bezighouden. Want Jonkmans is een van de weinige makelaars met veel verstand van computers. “Dat dateert uit mijn diensttijd. Ik moest met een voor die tijd moderne wapentechniek werken, waarmee je precies de baan van de granaat kon uitrekenen. Dat vond ik wel leuk, maar dan wilde ik ook weten hoe dat hele systeem in elkaar zat, de achtergronden van de berekeningen zeg maar. Op kosten van defensie heb ik toen een opleiding tot programmeur gevolgd. Hoewel ik dacht daar later nooit meer iets aan te hebben, heb ik de digitale ontwikkelen altijd met veel belangstelling gevolgd. In 2008 het werd het hoofd van onze ict- afdeling ziek. We hadden verder niemand in huis die, die taak van het ene op het andere moment op zich kon nemen. Ik heb dat gedaan in het algemene DTZ belang. In het begin ‘s morgens vroeg 3 uur lang in de auto naar Amsterdam waar de afdeling is gehuisvest, en ‘s avonds weer terug. Het verbaasde mij dat ik de huidige digitale technieken snel begreep. Dit overigens mede dankzij de zittende ICT-medewerkers. Die hebben met hun inzet en geduld mij heel erg geholpen en weet je wat: ik vond het nog eens leuk ook.” Door mijn ICTkennis heb ik uiteindelijk ook veel kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van de RealNext zoekmachine, die op de sites van zo’n 70 makelaars in Nederland draait en die samen goed zijn voor zo’n 80 % van het aanbod van commercieel onroerend goed in Nederland. Op dit moment met ca 16.000 panden. Met die achtergrond wil Jonkmans ook de komende jaren aan de slag. The Best Way is het nieuwe ict- bedrijf, dat in de komende periode met een aantal applicaties op de markt komt voor o.m. particuliere verhuurders en ondernemers/huurders. Vanaf begin volgend jaar verwacht ik ook nog tijd te vinden om eigenaren van lang leegstaande gebouwen te adviseren ten behoeve van het weer marktgereed maken van hun gebouwen. Duurzaamheid zal daar voor wat mij betreft de oplossing moeten bieden, evenals de nieuwe communicatie- en marketing technieken. De wereld, ook die van het commercieel onroerend goed verandert. En dat, dat is mooi.
In een notendop *** Willem Jonkmans is 58 jaar en gaat met pensioen. “In het jaar dat wij 59 worden, kunnen we vervroegd aftreden als partner.” *** Zijn vader had een groothandel in verlichting op de Baronielaan in Breda. *** De allereerste werkgever van Jonkmans was de betaald voetbalclub NAC. Toen hij 17 jaar was, tekende hij daar zijn eerste contract onder trainer Leo Canjels. ‘Toen trainer Ben Peeters kwam, werd mijn contract niet meer verlengd. Hij zag niet veel in ‘die lange slungel’. *** Daarna heeft Willem Jonkmans nog gespeeld bij onder meer TSC, Baronie en Unitas. *** Ging ‘na NAC’ in dienst, kreeg daar met ingewikkelde wapens te maken. De fadaq bijvoorbeeld, waarmee je precies kon uitrekenen wat zo’n wapen aanrichtte. ‘Dan wilde ik ook wel weten hoe dat allemaal werkte’ en Jonkmans deed in het leger een studie tot programmeur en ict. Later werd Jonkmans bij DTZ Zadelhoff verantwoordelijk voor ICT in het bedrijf. ‘De enige makelaar die verstand had van ict.’ *** Jonkmans kwam na zijn diensttijd terecht bij ABN bank, toen nog niet gefuseerd met Amro. Iedereen moest daar een SPDdiploma halen (boekhouden). ‘Ik wilde dat niet, ik had daar alleen maar te maken met gebouwen en hypotheken en zo. Ik ben daar een makelaarsstudie begonnen.’ *** In het jaar van de fusie vertrok hij naar FGH, de Fries Groningse Hypotheekband met vestiging in Eindhoven. Deed daar onder meer project financiering en kwam zodoende in contact met Zadelhoff Makelaars. *** Jonkmans zit nu bijna 25 jaar bij DTZ Zadelhoff (1986). Begon in Eindhoven. Van daaruit deed men heel Zuid-Nederland. In 1990 verhuisde hij met één secretaresse naar de Smederijstraat. Al vijf jaar zit het bedrijf aan de Claudius Prinsenlaan. *** In 2002 werd hij partner, mede-eigenaar dus van het bedrijf. *** Willem Jonkmans wordt in Breda opgevolgd door Leon de Lobel, de man met wie hij al meer dan zestien jaar samenwerkt.
bouwraadhuis.nl/ontwerpopmaat
Een ontwerp kenmerkt zich door een balans in vorm, functie en detail en houdt rekening met allerlei randvoorwaarden. Meer weten? Bel 0113 571758 of kijk op
Ontwerp op maat
27
Klijsen Makelaardij wint de Buitenstate Award H
et Oosterhoutse bedrijf Klijsen Makelaardij o.g & Onteigeningszaken heeft dit jaar de Buitenstate Award in de wacht gesleept. Deze prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan het kantoor dat het meest actief en onderscheidend omgaat met het jonge makelaarslabel Buitenstate. door Ron Gregoor OOSTERHOUT - Klijsen heeft zich als Buitenstate makelaardij gespecialiseerd in de begeleiding en advisering bij de aan- en verkoop van onroerend goed in het buitengebied van West- Brabant. Elke Buitenstate is namelijk uniek en vraagt dus ook een specifieke aanpak en begeleiding. De
twintig aangesloten NVM makelaars bij Buitenstate kiezen voor een landelijk netwerk, maatwerk en kwaliteit. Buitenstate heeft een breed pakket aan producten en diensten ontwikkeld die een toegevoegde waarde bieden aan koper/verkoper, maar zeker ook aan het kantoor zelf. Klijsen makelaardij weet, volgens de jury, Buitenstate met maximale verve uit te
dragen. “We hebben bewust gekozen voor Buitenstate omdat het goed aansluit bij onze uitstraling, werkgebied en doelgroep. Ook onze klanten zijn enthousiast en zien Buitenstate als een bonus op onze dienstverlening”, aldus Ard Klijsen van Klijsen Makelaardij. Klijsen Makelaardij was dit jaar onder meer initiatiefnemer van een Buitenstate video op de lokale golfbaan, van regionaal adverteren en regionaal overleg en het aangeven van mogelijkheden voor social media zoals Twitter. De jury kenmerkte Klijsen verder als proactief, initiatiefrijk, constructief en een teamplayer.
Breda wint Golden Green Award
Nieuw Wolfslaar, voorbeeld van een mooie en duurzame woonwijk.
Foto: archief BN DeStem
D
e gemeente Breda heeft de Golden Green Award 2010 gewonnen in de categorie ‘duurzame gemeente’. De vastgoedsector beloont de ontwikkelaars, corporaties en gemeenteen die het meest hebben bijgedragen aan de realisatie van het ‘Lenteakkoord’ met een Golden Green Award. Het Lenteakkoord is een afspraak tussen onder andere AEDES, de Neprom, Bouwend Nederland en VROM om op korte termijn woningen en kantoren steeds energiezuiniger te bouwen. door Ron Gregoor BREDA - Wilbert Willems, wethouder Mobiliteit, Duurzaamheid en Cultuur: “Opnieuw krijgen we hiermee een landelijke blijk van erkenning voor het beleid dat we in Breda voeren op het gebied van duurzaamheid. Dat doen we samen met andere partners in de stad. Ik ben blij dat die zich steeds vaker bereid verklaren om nieuwe stappen te zetten op dit gebied.”
Breda heeft de Award gekregen voor haar structurele aanpak van duurzaamheid in projecten zoals bouwprojecten in Nieuw Wolfslaar, de Heinsiushof en de plannen voor een biomassacentrale. De jury was onder de indruk van wat daarmee al is bereikt. De gemeente Breda heeft deze resultaten kunnen
behalen door intensieve samenwerking met de woningcorporaties en projectontwikkelaars. Met name de biomassacentrale die de gemeente opzet samen met de Bredase woningcorporaties en Essent spreekt zeer aan. Juryvoorzitter Elco Brinkman vatte het zo mooi samen: “Duurzaamheid in projecten is iets wat je gewoon moet doen.”
BOUWEN & BEDRIJFSHUISVESTING
Netwerken doe je met de Ondernemer! De ondernemer bestaat 10 jaar en biedt u deze exclusieve netwerkreizen aan!
se 4-daag eis rkr e w t e n ,€ 1270
Golfreis Malaga
14 t/m 17 oktober 2010
Jubil U ontva eum Special ngt een adverte cheque ntiet.w.v. € 635
La Cala Golf & Spa Resort Een 4-daagse vliegreis met verblijf in het 4-sterren La Cala Golf & Spa Resort, op basis van volpension. Na aankomst op 1e dag een welkomstdiner. Op de 2e dag wordt een golftoernooi georganiseerd door de Ondernemer. Aansluitend prijsuitreiking onder het genot van een hapje en een drankje. De dag sluiten we af met een gezamenlijk diner. De 3e dag kunt u vrij golfen. ‘s Avonds een netwerkdiner met een spreker. Deze avond wordt een advertentie-pagina en reischeque verloot. Op de 4e dag heeft u een vrije ochtend, ‘s middags vertrekken we naar de luchthaven en hebben we voordat we opstijgen nog een afscheidsdiner. Tevens ontvangt u advertentieruimte ter waarde van 50% van uw netwerkreissom per persoon.
Netwerk Citytrip Londen
19 t/m 21 november 2010
3-daag netwe se rkreis € 599, -
p e c i a l tieS m u e n Jubil dverte a n e e angt 300 U ontv ue t.w.v. € cheq
St. Gilles London Hotel Een 3-daagse touringcarreis met verblijf in het 3-sterren St. Gilles London Hotel, op basis van volpension. Op de 1e dag ontvangt u in de bus een luxe lunchpakket. Via Calais en Dover komen we in Londen waar we bij aankomst een rondrit langs enkele bezienswaardigheden hebben. Na aankomst in het hotel is er een gezamenlijk welkomstdiner. Op de 2e dag is er ‘s ochtends een vervolg van de rondrit door Londen en brengen we ‘s middags een bezoek aan een voetbalwedstrijd uit de Premier League. Degenen die niet naar de voetbalwedstrijd willen, ontvangen een waardebon van Harrods. ‘s Avonds is er een netwerkdiner met spreker. Ook worden er deze avond een advertentiepagina en een reischeque verloot. Op zondagochtend is er een fietstocht door Londen. ‘s Middags vertrekken we weer richting Nederland en hebben onderweg een gezamenlijk afscheidsdiner. Tevens ontvangt u advertentieruimte ter waarde van 50% van uw netwerkreissom per persoon.
se 5-daag eis rkr netwe ,€ 1786
Actieve netwerkreis Lapland
16 t/m 19 december 2010
Jubil U ontva eum Special ngt ee cheque n advertentiet.w.v. € 893
Rantasipi Hotel Pohjanhove Een 5-daagse vliegreis met verblijf in het 4-sterren Rantasipi Hotel Pohjanhove, op basis van volpension. Tijdens uw verblijf ontvangt u een winteruitrusting Bij aankomst in hotel is er na het inchecken een gezamenlijk welkomstdiner. Op de 2e dag is er een sneeuwscootersafari met ijsvissen. ‘s Middags brengt u een bezoek aan een Huskyfarm met hondensledetocht. ‘s Avonds is er wederom een gezamenlijk diner. Op de 3e dag gaat u per sneeuwscooter naar de magische poolcirkel en bezoekt u daarna een rendierenfarm waar u ook kunt leren slederijden. ‘s Avonds is er een netwerkdiner met een spreker. Tevens worden er deze avond een advertentiepagina en reischeque verloot. Op dag 4 brengt u een bezoek aan Santa Claus Village en sluiten we de dag af met een diner. Op de 5e dag vertrekken we weer richting huis. Tijdens het verblijf kunt onbeperkt gebruik maken van de sauna’s van het hotel. Tevens ontvangt u advertentieruimte ter waarde van 50% van uw netwerkreissom per persoon.
Voor meer informatie en boekingen kijk op www.groepsreisopmaat.nl/deondernemer of neem contact op met uw accountmanager van de Ondernemer. Reserveren kan tot en met 15 juni en alleen met vermelding van k.v.k.-nummer
bedrijvenpark >>
29
Digit Parc neemt belangrijke stappen D
e gemeenteraad van Breda stemde eind april in met het bestemmingsplan voor het project Digit Parc. De volgende dag al lieten de initiatiefnemers van dit bedrijvenpark het terrein aan de noordoostzijde van Breda egaliseren en inzaaien. Intussen is ook het in duurzame gebouwen gespecialiseerde architectenbureau RAU toegetreden tot het project. Digit Parc heeft in korte tijd belangrijke stappen genomen. “We staan overal in de belangstelling. Gemeenten en andere partijen volgen onze verrichtingen”, zegt Toon Melis enthousiast. door Peter de Jong BREDA - Over zeven tot tien jaar staat aan de rand van het centrum van Breda een elf hectare groot businesspark voor hoogtechnologische bedrijven in een parkachtige omgeving. De locatie is de hoek tussen de Nieuwe Kadijk, de Oosterhoutseweg en de spoorlijn. “De eerste ideeën voor dit gebied ontstonden in dit kantoor”, vertelt Willem Jonkmans, partner bij DTZ Zadelhoff. “Aanvankelijk was het de bedoeling om hier een bedrijventerrein te ontwikkelen. Maar we zagen dat steeds meer bedrijven de productie naar lagelonenlanden verplaatsten. Volgens een rapport van het ministerie van Economische Zaken zou er in Nederland vooral ruimte blijven voor activiteiten als de stafafdeling, het kantoor, het laboratorium en de showroom. Dat was voor ons het vertrekpunt voor dit plan.” ”Velen zeggen dat het aanbod aan bedrijfsruimte te groot is”, weet bedrijfsmakelaar Jonkmans. “Maar het probleem is dat vraag en aanbod niet op elkaar aansluiten. Wie bijvoorbeeld in Breda een kantoorruimte van 3000 vierkante meter zoekt, kan kiezen uit twee panden. Dat is toch geen keuze. En vaak zijn dat dan panden die niet aan de huidige eisen van duurzaamheid voldoen. Daarbij komt dat uit de Economische Barometer blijkt dat ruim 32.000 Bredanaars buiten de stad werken. Dat levert dagelijks enorme verkeersstromen op. Breda heeft in vergelijking met andere Nederlandse steden van dezelfde grootte de laagste werkgelegenheid. Daar zul je dus iets aan moeten doen.”
Bestemmingsplan Nieuw was dat de ontwikkelaars zelf
Milieuvriendelijk, dat is Digit Parc. het bestemmingsplan voor dit gebied schreven. Marco Dijkshoorn van Van Omme & De Groot Projectontwikkelaars en Bouwers en Toon Melis van Melis Beheer gingen ermee aan de slag. Melis: “De gemeente speelde een volgende rol. Voordeel voor ons was dat er helemaal niets was. Het was geen bestaande infrastructuur of bebouwing. We konden helemaal van nul af ons eigen plan maken.” De locatie bood vele voordelen. “De ligging is uitstekend”, vertelt Melis. “Breda ligt centraal in de Benelux en je zit tussen de A27 en de A16 in. De bereikbaarheid is één van onze belangrijke speerpunten. Daarnaast staan we voor kwaliteit en duurzaamheid. We gebruiken geen gas, alleen elektriciteit. Ook komt er een oplaadpunt voor elektrische auto’s. En verder nieuwe systemen als warmte-/koudeopslag en glasvezelkabels.” Bij de locatie komen twee ‘backbones’ samen. Dat zijn ringleidingen van glasvezelkabels die razendsnelle internetverbindingen mogelijk maken. Jonkmans: “Dat is ideaal voor bedrijven die veelvuldig gebruik maken van communicatie op afstand, bijvoorbeeld als je op het Digit Parc een hoofdkantoor hebt en je productie in een ander land.”
Efficiency De plannen blinken uit in efficiency, niet alleen wat energiegebruik betreft, maar ook qua indeling. Marco Dijks-
artist impression
Uiterst efficiënte bouw. hoorn: “Je hebt het over meer dan tien hectare, waarvan maar liefst zeven hectare groen wordt. We planten meer dan 2400 bomen waardoor een parkachtige omgeving ontstaat. En toch creëren we ruim 75.000 vierkante meter aan werkruimte. Dat is echt uniek te noemen. Het gaat om een zeer adequaat gebruik van de vierkante meters.” Aan de buitenste rand van het Digit Parc komen hoogwaardige kantoorgebouwen. In het centrum komt een facility point waar alle bedrijven gebruik van kunnen maken. Dat wordt een soort campus met voorzieningen als kinderopvang, horeca, een stomerij en vergaderfacilitei-
artist impression ten “Je kunt dus je bedrijfsruimte efficiënter indelen”, zegt Melis. “Je hebt immers geen bedrijfsrestaurant nodig in je pand.”
Duurzaam én goedkoop Bij alle ontwerpen staat duurzaamheid voorop, maar de initiatiefnemers spreken liever van SEM-producten: Sociaal-, Economisch- en Milieuverantwoorde producten. Jonkmans: “De E van Economisch verantwoord is natuurlijk belangrijk voor iedere ondernemer. De huurprijs voor de panden is marktconform. Maar door energiezuinig te bouwen, kunnen we een enorm lage energieprijs realiseren. Per saldo zit je dus veel goedkoper in het Digit Parc.” Eind vorig jaar is het samenwerkingsverband Tomorrow Starts Today op haar beurt een samenwerking aangegaan met Digit Parc. Deelnemers zijn onder andere Gispen Inrichters, Legrand Nederland en Philips Nederland. “We kunnen gebruik maken van de laatste technieken van onze deelnemers, zoals dynamisch licht van Philips”, zegt Jonkmans. “Daarmee kunnen we enorm besparen op energieverbruik. De toetreding van Thomas Rau biedt ons nieu-
we mogelijkheden. Hij is enorm ver in het ontwerpen van duurzame gebouwen, zoals het hoofdkantoor van het Wereldnatuurfonds in Zeist en diverse ROC’s in Leeuwarden en in Leiden. Hij maakt zelfs energieneutrale gebouwen. En die panden hebben ook allemaal een geweldige uitstraling. Rau ontwerpt de eerste drie grotere panden in het Parc. We zijn blij dat Rau zijn kennis met ons wil delen.” Het toetreden van de hoog aangeschreven architect Rau is een belangrijke stap voor het Digit Parc. “De gemeente Zwolle heeft geïnformeerd naar onze formule en ook Helmond heeft zich gemeld”, vertelt Melis. “Maar we houden ons alleen bezig met het Digit Parc. Het is de eerste keer in de geschiedenis dat het particulier initiatief een bestemmingsplan schrijft. We zijn overal in beeld: bij overheid en bedrijfsleven. De provincie heeft ons subsidie toegekend. Energielasten gaan toenemen. Ik ben ervan overtuigd dat die component in de kosten groter wordt dan de hypotheeklasten. Wij bieden de oplossing.” Meer informatie: www.digitparc.nl
Toon Melis (rechts) en Willem Jonkmans op de plaats van bestemming.
Foto: Aad Meijer
BOUWEN & BEDRIJFSHUISVESTING
TE HUUR, Weidehek 119-129 te Breda Aan het Weidehek op het bedrijvenpark “AchterEmer” te Breda zijn 20 representatieve zelfstandige multifunctionele bedrijvenunits ontwikkeld voor de verhuur. Het geheel bestaat uit een tweetal bedrijfsverzamelgebouwen waarin 10 bedrijvenunits per gebouw zijn gerealiseerd. De metrages zijn vanaf 66 m² bedrijfsruimte met 63 m² kantoorruimte en 63 m² showroomruimte tot en met 143 m² bedrijfsruimte met 108 m² kantoorruimte. Collegiale verhuur met DTZ Zadelhoff. De units zijn per direct te aanvaarden. Huurprijs vanaf e 15.000,— per jaar exclusief BTW. TE KOOP, Hazepad 8 e.v. te Breda Aan het Hazepad op het bedrijvenpark “De Krogten” te Breda zijn 16-tal representatieve zelfstandige multifunctionele bedrijvenunits ontwikkeld voor de verkoop. De units elk ca. 127 m² zijn ca. 65 m² groot op de begane grond met een verdiepingsvloer van ca. 62 m² waarbij de mogelijkheid bestaat om meerdere units met elkaar te koppelen. Parkeren op eigen terrein. Collegiale verkoop met Van Opstal Bedrijfsobjekten. De units zijn per direct te aanvaarden. Koopsom vanaf e 89.500,- v.o.n. exclusief BTW. TE HUUR, Marksingel 2f te Breda Aan de Marksingel in het centrum van Breda is op de 2e verdieping een luxe representatieve kantoorruimte van ca. 206 m² beschikbaar. Het object is in 2008 geheel gerenoveerd en gemoderniseerd. Hierdoor voldoet het object volledig aan de moderne eisen van kantoorgebruik. In de directe omgeving zijn voldoende (betaalde) parkeerfaciliteiten aanwezig. Tevens zijn er een 2-tal parkeerplaatsen beschikbaar op het bij het gebouw behorende parkeerterrein. Collegiale verhuur met LUC Vastgoed. Aanvaarding per direct. Huurprijs e 160,— per m² per jaar exclusief BTW. TE HUUR, Mathenessestraat 75b te Breda In de woonwijk “IJpelaar” van Breda wordt een commerciële unit van ca. 90 m² te huur aangeboden. De commerciële unit bevindt zich op de begane grond van het object en in de nabijheid van winkelcentrum “De Burcht”. Het geheel is uitermate geschikt als kantoor annex praktijkruimte. In directe omgeving zijn voldoende (onbetaalde) parkeerfaciliteiten aanwezig. Aanvaarding per direct.
TE HUUR, Westbroek 64-66 te Breda Op kantorenpark “Westerhage” in het vrijstaande kantoorgebouw Bellini, welke deel uitmaakt van een representatieve kantoorstrook, is op de 3e verdieping een kantoorruimte van ca. 543 m² beschikbaar. De locatie ligt nabij de afslag “Breda Noord / Prinsenbeek” van de rijksweg A-16 (Rotterdam-Breda-Antwerpen) en de noordelijke rondweg van Breda, welke aansluit op de rijksweg A-27 (Utrecht-Breda). Op loopafstand is het NS-station Breda / Prinsenbeek gelegen, van waaruit tevens diverse busverbindingen onderhouden worden. Compleet opleveringsniveau. Collegiale verhuur met Jones Lang LaSalle. Aanvaarding per direct. Huurprijs e 145,— per m² per jaar exclusief BTW. TE HUUR, Goeseelsstraat 6 t/m 21 te Breda Op bedrijventerrein “Goeseelspark” zijn enkele bedrijfsunits beschikbaar voor de verhuur. Het betreft hier zelfstandige eenheden bestaande uit circa 120 m² bedrijfsruimte en circa 60 m² kantoor. De mogelijkheid bestaat om units met elkaar te koppelen. Parkeren is mogelijk op eigen terrein. Het geheel is centraal gelegen in Breda, nabij de noordelijke rondweg, waardoor de bereikbaarheid uitstekend is. Gunstige huurvoorwaarden. Collegiale vehuur met Van Opstal Bedrijfsobjekten. Aanvaarding op korte termijn mogelijk. Huurprijs e 975,— per maand exclusief BTW. TE HUUR, Mon Plaisir 102-104 te Etten-Leur Diverse zelfstandige bedrijfsunits (met kantoren) vanaf circa 225 m² tot circa 1.000 m². De mogelijkheid bestaat om de units te koppelen met elkaar. De units zijn gelegen op het bedrijvenpark Vosdonk Zuid te EttenLeur aan een doorgaande straat op enkele minuten van de A58 (Breda/Roosendaal/Vlissingen). Op eigen terrein zijn ruime parkeerfaciliteiten aanwezig. Aanvaarding op korte termijn mogelijk. Collegiale verhuur met DTZ Zadelhoff. Aanvaarding per direct. Huurprijzen op aanvraag.
Huurprijs e 1.000,— per maand exclusief BTW.
TE HUUR, Minervum 7066 te Breda Op het bedrijvenpark Hoogeind II te Breda is aan de doorgaande straat een representatief bedrijfspand beschikbaar. Het object omvat ca. 600 m² bedrijfs/opslagruimte met ca. 200 m² kantoorruimte. Het bedrijvenpark Hoogeind ligt aan de A27 (Breda/Utrecht) en kenmerkt zich door een ruime opzet met veel groen en moderne gebouwen. Zowel op eigen terrein alsmede in de directe omgeving zijn diverse parkeerfaciliteiten aanwezig. Aanvaarding in overleg. Huurprijs e 59.000,— per jaar exclusief BTW.
TE HUUR/TE KOOP, Schapendreef 1-13 te Breda Aan Schapendreef op het bedrijvenpark “AchterEmer” te Breda zijn 6 repres. zelfstandige multifunctionele bedrijfsunits ontwikkeld voor verhuur en verkoop. De metrages zijn va. ca. 411 m² bedrijfsruimte m. ca. 178 m² kant.ruimte tot ca. 550 m² bedrijfsruimte m. ca. 230 m² kant.ruimte. Op enkele autominuten is de woonwijk “De Haagse Beemden”, het winkelcentrum “Heksenwiel” en de binnenstad van Breda bereikb. Tevens hebben de bedrijfsunits een goede ontsluiting met rijksweg A16. ollegiale verhuur/verkoop met Van Opstal Bedrijfsobjekten. Aanv. per direct. Huurprijs vanaf e 42.185,— per jaar exclusief BTW. Koopsom vanaf e 495.000,— v.o.n. exclusief BTW.
TE KOOP/TE HUUR, Bedrijfsverzamelcomplex “Vosdonk” te Etten-Leur Deze week wordt op bedrijventerrein “Vosdonk-Zuid” gestart met de bouw van bedrijfsverzamelcomplex “Vosdonk”. Het representatieve bedrijventerrein “Vosdonk” is gelegen te Etten-Leur aan de rijksweg A58. Deze locatie is op zicht gesitueerd en kenmerkt zich door de centrale ligging en goede bereikbaarheid. Dit project bestaat uit een hoogwaardig bedrijfsverzamelcentrum van 18 kantoor- /bedrijfsunits met verschillende metrages, variërend tussen circa 184 m² en 210 m² verdeeld over begane grond en verdieping. Door hun multifunctionaliteit en variabele inhoud zijn deze zeer geschikt voor kleinschalige bedrijven. De units worden casco opgeleverd zodat de indeling en inrichting exact kan worden afgestemd op de individuele wensen van de ondernemer. Collegiale verkoop / verhuur met De Loor Bedrijfshuisvesting. Aanvaarding 2e kwartaal 2011 Koopsommen en huurprijzen op aanvraag.
BEDRIJFSHUISVESTING
makelaar >>
31
’De binnenstedelijke kracht van Breda’ J
os van Opstal, bedrijfsmakelaar van Van Opstal bedrijfsobjekten heeft duidelijke affiniteit met de binnenstad van Breda. Peter de Jong stelde hem namens De Ondernemer een aantal vragen, dit mede naar aanleiding van de huidige economische omstandigheden. Eén ding is duidelijk: Van Opstal heeft een rotsvast vertrouwen in de binnenstad.
Wat is uw gevoel over de binnenstad van Breda? ”In vergelijking met tien jaar geleden is er heel veel gebeurd. Onze binnenstad inspireert, trekt veel bezoekers en vervult een evenwichtige functie met een mix van winkels, wonen en recreëren. Onze krachtige positie wordt nog te weinig uitgenut naar mijn mening. Wij zijn wel op de goede weg, durf realistisch te zijn, de ideale binnenstad bestaat niet! Maar we doen het vrij goed. Ook nu heeft het Jazz Festival zo’n 250.000 bezoekers op de been gebracht. Vergeet de jaarlijkse Harley-dag niet, met vorig jaar 100.000 bezoekers! Nieuwe initiatieven waaronder de winter- en de zomerboulevard trekken extra traffic, zo’n 10.000 bezoekers. Binnen het toeristisch kader zijn er zo’n 1,5 miljoen mensen per jaar geïnteresseerd in
Jos van Opstal: ‘Winkellandschap gaat sterk wijzigen.’ . tuurlijk, er staan winkels leeg. Echter, dit vraagt wel enige nuancering. Breda kent een binnenstadareaal van
wikkelingen zijn verklaarbaar. Na een groei van ruim 15 jaar ontstaat ook in de retailsector een vorm van krimp door minder consumentenbestedingen. Daarbij merk ik op dat de economie cyclisch is en zelfs ook dualistisch. Enerzijds de afnemende volumes, anderzijds is het opvallend dat de omzet in de detailhandel nu ten opzichte van 2009 met 2,9% is toegenomen.” Ja, maar als u zo hoog opgeeft over Breda, waarom gaat dan na zoveel jaren van voorbereiding een project als het Mols-terrein dan niet door? ”De vraag is legitiem en naar mijn oordeel mijn antwoord ook. Een toevoeging van 25.000m² winkeloppervlakte is de komende jaren niet verantwoord. Het draagvlak ontbreekt. Veel grootschalige, en met name ook buitenlandse ketens, laten het afweten. Een invulling uitsluitend door het midden- en kleinbedrijf is niet haalbaar. Realiseer een dergelijk project derhalve niet op dadendrang. Zo’n cruciaal binnenstadsproject kan beter even op de reservebank worden geplaatst dan een gerealiseerd faalobject worden met alle nare randverschijnselen van dien.”
De binnenstad van Breda inspireert sterk. onze stad. Hoe komt dat? Wij hebben de infrastructuur, bieden sfeerbeleving en krijgen daardoor waardering.” Dus Breda doet het goed naar uw mening? ”In deze tijden is onze binnenstad in een bepaalde mate crisis-proof. Na-
Foto: archief BN de Stem
bijna 130.000 m² en kent slechts een leegstand van circa 5%. Dit is zeer aanvaardbaar. Op de zogenaamde A-locaties, waar vooral modeketens en het luxe assortiment zijn gevestigd, is er nog steeds vraag. De straten met speciaalzaken en in het meer populaire segment (de zogenaamde B- en C-locaties) krijgen het moeilijker. De ont-
Wat zijn de maatschappelijke verwachtingen? ”In algemene zin kunnen nog wat zaken worden benoemd. Gelet op het mondiale macrobeeld in de economie zal voorlopig sprake blijven van een bepaalde nervositeit, een slechte basis voor investeringen. Thans gelden onzekerheid van financiële markten, bezuinigingsoperaties op alle niveaus. Toch is er ook sprake van een aanzet tot lichte groei, een verbeterende wereldhandel en een lichte toename van bestedingen. Het winkellandschap gaat sterk wijzigen in een geglobaliseerde consument gedreven economie. Gedragsveranderingen van de consument door verdergaande vormen in de ‘digitale’ econo-
Foto: Kees Bennema mie vragen aanpassingsgedrag van de aanbieders. Aanbieders waaronder winkeliers dienen rekening te houden met de ontwikkelingen van de onlinemarkten, E-reading en ‘zevendagentijden’. Ook speelt in toenemende mate de verdergaande branchevervaging een rol, denk bijvoorbeeld aan een supermarkt die ook computers aanbiedt. In fysieke zin worden op termijn ook andersoortige verkooppunten geïnitieerd. Ik doel hiermede op potentiële perifere locaties met shoppingcenters. Competitie blijf je nu eenmaal houden.” Wat gaat er in de binnenstad gebeuren, wat kan er beter? ”Ik heb al gezegd, de ideale binnenstad bestaat niet. We hebben op het gebied van winkelmilieus, toerisme, cultureel en horecavoorzieningen enorm veel in huis. Er moet alleen nog meer worden samengewerkt, meer betrokkenheid, ook door de politiek. Breda heeft al wapening in haar fundamenten gelegd ofwel de laatste vijf jaar veel geïnvesteerd, er staat nog meer op stapel. Denk bijvoorbeeld aan het dynamiseren en het verlengen van de haven. Positief indringende projecten, waaronder de toekomstige invullingen van Via Breda, het CSM-terrein, worden binnenstadsdelen die qua ruimtelijke ordening professionaliteit vergen. Dit wordt een enorme uitdaging! Natuur-
lijk kost dit energie en tijd en hangt dit af van politiek keuzegedrag en marktwerking. Wat natuurlijk heel elementair blijft, zorg voor een schone en veilige binnenstad die tevens goed bereikbaar blijft, parkeercapaciteit mag geen discussie zijn. De consument en potentiële bewoners moeten blijvend verleid worden om de stad te bezoeken en te bewonen, de bestedingen volgen dan vanzelf.”
Breda, beste stad van Nederland, dat zit dus wel goed? Niets is minder waar! Laten we vooral niet achterover leunen. Alertheid blijft geboden. Gezamenlijk door overheid, politiek en ondernemers moet er meer accenten worden gelegd. Durf je succesfactoren te uiten en hierover meer te communiceren. Breda moet worden weggezet als een product. Breda appelleert aan een grote mate van aantrekkelijkheid met een veelzijdig imago. Tot slot zou ik willen zeggen: Breda stáát, beschouw de stad als een MERK!
BOUWEN & BEDRIJFSHUISVESTING
TE HUUR/TE KOOP Bedrijfsobjecten Nikkelstraat te Breda
Lage Mosten 11 te Breda Op dit moment kunnen wij op een representatief bedrijventerrein de navolgende units aanbieden: Nikkelstraat 21: bedrijfsruimte (ca. 470 m²) met kantoorruimte (ca. 125 m², verdeeld over 2 verdiepingen). Nikkelstraat 29/Zinkstraat 28: de bedrijfsruimte (ca. 800 m²) met kantoorruimte (ca. 104 m², verdeeld over 2 verdiepingen). Collegiaal met DTZ Zadelhoff.
In kantoorgebouw "Londen" is thans de bovenste (vijfde) verdieping beschikbaar. Het kantoor (ca. 595 m²) is uitstekend gesitueerd, direct aan de snelweg en op korte afstand van het treinstation "Breda-Prinsenbeek". De nabije omgeving kan gezien worden als een goed geoutilleerd zakencentrum met een groot aantal gerenommeerde bedrijven. Tegenover het pand is het onlangs geheel vernieuwde Bastion hotel gelegen. Eventueel is het mogelijk de vijfde verdieping in delen te huren met een oppervlakte vanaf ca. 276 m². Prijs e 145,- per m² per jaar (ex. btw)
Nikkelstraat 21: e 32.500,- per jaar (ex btw) Nikkelstraat 29/Zinkstraat 28: e 45.000,- per jaar (ex btw)
Hoeksteen 11 te Breda
Nieuwe Bredase Baan 8 te Breda
Haagweg 42-44 te Breda
Business Park Terheijdenseweg te Breda
Op Steenakker gelegen bedrijfsruimte (510 m²) met kantoor (400 m²) en een buitenterrein (1.000 m²). Het complex is enkele jaren geleden gerealiseerd en heeft een moderne en representatieve uitstraling. Het geheel wordt zeer compleet opgeleverd. Aan de zijkant en achterzijde is een volledig verhard terrein gelegen wat bestemd kan worden ten behoeve van buitenopslag en extra parkeerruimte. Collegiaal met DTZ Zadelhoff. Prijs e 76.000,- per jaar (ex btw)
Op goede zichtlocatie op bedrijventerrein "Krogten"gelegen zeer representatief bedrijfscomplex. Het object bestaat uit een zeer ruime en luxe afgewerkte kantorensectie (ca. 567 m²) en bedrijfsruimte (ca. 651 m²) die verdeeld is in twee compartimenten. De gehele kantorensectie en het bijbehorende parkeerterrein zijn in het jaar 2007 volledig gerenoveerd. Het object is goed te bereiken vanuit de belangrijkste in- en uitvalswegen van Breda. Het pand heeft een buitenterrein van ca. 1600 m². Prijs e 895.000,- k.k.
In prijs verlaagd! Nabij het stadscentrum van Breda is er een winkel met bovenwoning gelegen. Van origine is het geheel opgesplitst in twee afzonderlijke panden, echter de winkel- en bovenwoning zijn nu in gebruik als één geheel. Het object is gelegen in een van oudsher karakteristieke doorgaande winkelstraat van Breda. Prijs e 369.000,- k.k.
Op absolute zichtlocatie aan de Terheijdenseweg wordt door De Bunte Vastgoed Business Park Terheijdenseweg ontwikkeld. Het betreft de nieuwbouw van 10 multifunctionele bedrijfsappartementen met mogelijkheden voor kantoor, showroom en bedrijfsruimte of een combinatie daarvan. Het gebouw is flexibel ontworpen zodat er mogelijkheden zijn om bedrijfsappartementen samen te voegen of juist los te koppelen. Opp. vanaf ca. 80 ² bedrijfsruimte en ca. 128 m² kantoorruimte. Collegiaal met Van de Water Bedrijfsmakelaars
Stationsplein 2 te Breda
Minervum 7316 te Breda
Minervum 7412b te Breda
Bredaseweg 115 te Etten-Leur
Tegenover het station is een kleinschalig kantoorgebouw gelegen met achtergelegen parkeerruimte. Op de eerste verdieping (ca. 207 m²) en de tweede verdieping (ca. 211 m²) kunnen wij u een nette kantoorruimte aanbieden.
Representatief bedrijfsobject (312 m² bedrijfsruimte) met kantoorruimte (274 m²) gelegen op bedrijventerrein 'Hoogeind II' te Breda. Het bedrijventerrein 'Hoogeind' is ruim opgezet en kan worden omschreven als modern en zeer representatief. Het aangeboden bedrijfsobject wordt zeer compleet opgeleverd. Tevens beschikt het object over een royaal opslagterrein van ca. 1.440 m².
Op het hoogwaardige bedrijventerrein Hoogeind I is in een kleinschalig kantoorgebouw van drie verdiepingen een zeer representatieve turn-key kantooretage beschikbaar. Het bedrijventerrein “Hoogeind” is direct aan de A27 gesitueerd en is derhalve uitstekend bereikbaar met de auto. De kantooretage is gelegen op de bovenste verdieping (ca. 185 m²) en kenmerkt zich door een zeer compleet opleveringsniveau, alsmede zeer veel daglichttoetreding. Prijs e 22.500,- per jaar (ex btw)
Op de 2e (345 m²) en 3e (80 m²) verdieping van een op een uitstekende A1-locatie gelegen kantoorgebouw staat een representatieve kantoorruimte te huur. De locatie Parkplan Oostpoort is direct aan de A-58 gesitueerd en heeft een zichtbare ligging aan de doorgaande belangrijkste route naar het centrum van Etten-Leur en de uitvalswegen naar Breda, Antwerpen en Rotterdam. De kantoorruimte wordt opgeleverd met wanden vloerafwerking. Collegiaal met DTZ Zadelhoff. Prijs e 145,- per m² per jaar (ex btw)
Prijs e 63.000,- per jaar (ex btw)
Minervum 7440 te Breda
Neerloopweg 3-5 te Breda Op het bedrijvenpark Hoogeind II te Breda is een hoogwaardig zakencomplex gerealiseerd. De gehele ontwikkeling bestaat uit een viertal uiterst representatieve kantoorgebouwen welke per twee zijn verbonden middels een bedrijfshal. Op dit moment is er op de begane grond (275 m²) en de 1e verdieping (314 m²) kantoorruimte beschikbaar en tevens de bedrijfshal van 1.025 m². Op het terrein zijn diverse ondersteunende functies gesitueerd, zoals hotel Campanile, kinderdagverblijf en lunchroom. De aanwezigheid van deze zaken zorgen voor het meest complete bedrijventerrein van Breda met een hoogwaardige voorzieningenniveau.
Vijverstraat 1 4818 ST Breda t 076 514 74 54
Het moderne complex Bedrijvencentrum Neerloop biedt iedere ondernemer de mogelijkheid een eigen unit te kopen tegen een aantrekkelijke prijs. De bereikbaarheid vanuit het centrum en vanaf de A16 Rotterdam-Antwerpen is uitstekend. Inmiddels is al 25% verkocht. Vanaf 60 m² b.g. en 60 m² verdieping.
Prijs vanaf e 119.000,- v.o.n.
Van der Sande Bedrijfsmakelaars www.vandersande.nl
Per 01-09-2010 Van der Sande VanOpstal Bedrijfsmakelaars
makelaar >>
M
eeùs Bedrijfshuisvesting heeft ook in 2009 haar landelijke marktpositie vastgehouden. In bepaalde regio’s is het bedrijf zelfs aanzienlijk gegroeid. Dat blijkt uit het jaarlijkse onderzoek van Vastgoedmarkt en het overzicht van de top 101 makelaars van PropertyNL dat onlangs werd gepubliceerd.
door Ron Gregoor BREDA - In alle sectoren van de vastgoedmarkt zijn grote verschuivingen
33
Meeùs groeide ook vorig jaar flink waar te nemen in de marktaandelen. Uit beide onderzoeken bleek dat vooral regionale kantoren in 2009 in zwaar weer terecht zijn gekomen. Meeùs Bedrijfshuisvesting. Is één van de weinige spelers die regionaal haar marktaandeel heeft geconsolideerd en in een aantal gevallen heeft vergroot. Dat geldt met name voor de regio Noord-Oost Neder-
land, Brabant en de Haaglanden. In de landelijke ranglijsten van gebruikstransacties staat Meeùs Bedrijfshuisvesting op de vijfde plaats, zowel in de top 10 bedrijfsruimte als in de top 10 kantoorruimte. Wordt er gekeken naar de totale hoeveelheid aan- en verhuurde vierkante meters, dan heeft Meeùs zelfs een groei gerealiseerd van 26,5 procent
ten opzichte van 2008.
Positief De directie van Meeùs Bedrijfshuisvesting is voorzichtig positief over de toekomst. “Deze cijfers stemmen ons tot tevredenheid en vormen een goede basis voor de koers die we varen. De resultaten van deze onderzoeken geven aan dat we steeds nadrukkelij-
ker aanwezig zijn in de markt”, aldus algemeen directeur Arthur Matien. Meeùs Bedrijfshuisvesting maakt deel uit van de Unirobe Meeùs Groep, de grootste landelijke dienstverlener in verzekeringen, pensioenen en hypotheken. Unirobe Meeùs is weer onderdeel van Aegon.
Bedrijven kiezen voor Oosterhout H
alverwege 2009 spraken wij aan de hand van diverse berichten in de media onze positieve visie in de Ondernemer uit over de bedrijfsonroerendgoedmarkt. De meningen waren verdeeld. Velen dachten dat de bodem bereikt was, terwijl andere waren ervan overtuigd waren dat er een aftershock zou volgen. Waar staan we ultimo 2010?
door Cees van de Water BREDA - Het antwoord ligt in het midden. De absolute bodem was 12 maanden geleden namelijk nog niet bereikt, maar de aftershock als gevolg van de eerste periode van de kredietcrisis blijft vooralsnog uit. Uiteraard
ste kwartaal van 2009 en het eerste kwartaal van 2010 voor Oosterhout bijvoorbeeld zelfs zeer goed. Door een drietal grote transacties (samen goed voor circa 4.500m²) is de leegstand in Oosterhout in zeer korte tijd aanzienlijk verminderd. Daarnaast hangen er op dit moment nog eens
ledig is opgenomen. Het ontbreken van direct beschikbare kantoorruimte met nieuwbouwkwaliteit in het grootschalige segment is in de gehele regio aan de orde. De planvoorraad in Breda is echter zo groot dat de gemeente een keuze heeft moeten maken in de locaties die op korte termijn tot ontwikkeling kunnen/mogen komen. Dit staat dus lijnrecht tegenover elkaar. Ontbreekt het dan aan de vraag? Uiteraard is de vraag afgenomen, maar de regio is nog steeds zeer positief in beeld bij grote (inter)nationale bedrijven. Deze partijen hebben vaak echter niet de tijd om op nieuwbouw te wachten of zijn niet bereid om nieuwbouw te betalen. Er zit namelijk wel een prijskaartje aan. Als gevolg van de mondiale economische omstandigheden zijn er de afgelopen jaren bovendien geen partijen geweest die op risico kantoorruimte hebben gebouwd. Mede door de visie van de gemeente hierop, zal dit in de toekomst ook niet veelvuldig meer voorkomen. Er moet dus eerst eens zeer kritisch en creatief gekeken worden naar de bestaande voorraad. Een onderwerp wat ook landelijk aandacht heeft.
Afspraken Na afloop van de zogenaamde kantorentop eind mei zei demissionair minister van VROM Tineke Huizinga te verwachten dat overheden en marktpartijen voor september 2010 harde afspraken zullen maken om samen de structurele leegstand van kantoren aan te pakken. Herontwikkelen en verduurzamen van de bestaande voorraad speelt hierbij een belangrijke rol. Er staat immers een kleine 7 miljoen vierkante meter kantoorruimte, zo’n 15% van de totale voorraad, leeg.
De America Tower in Oosterhout is nu vol . beleven veel sectoren, waaronder het vastgoed, nog steeds moeilijke tijden, maar van het instorten van de onroerendgoedmarkt is nooit sprake geweest. Hoewel de totale regio een iets negatiever beeld laat zien, waren het laat-
Foto: archief BN De Stem
twee grote transacties in de lucht waardoor het direct beschikbare aanbod grootschalige kantoren bijna vol-
Een oplossing voor deze problematiek is niet zomaar gevonden. Onlangs heeft de NVM een onderzoek uitgevoerd naar bedrijventerreinen in Nederland genaamd “Nieuwe bedrijvigheid op oude bedrijventerreinen”. Hierin staat herstructurering centraal. Veelal wordt dit toegepast op verouderde industriegebieden. Hoewel een kantooromgeving vaak minder geassocieerd wordt met een vervuiling van het landschap zou hier wellicht een slag gemaakt kunnen worden om de methodes die daar gebruikt worden
BOUWEN & BEDRIJFSHUISVESTING
ook toe te passen op een kantooromgeving. Er zijn namelijk wel degelijk succesverhalen in Nederland te vinden van locaties die na transformatie weer helemaal opbloeiden.
Grootgebruikers Bij het herontwikkelen en herbestemmen van de bestaande voorraad is het voorts belangrijk om zich niet alleen te richten op de grote (inter)nationale kantoorgebruikers. Taak voor de betrokken partijen is ook om het MKB hierbij te betrekken en er zorg voor te dragen dat het aanbod ook aansluit bij de wensen van deze doelgroep. Op dit moment is er namelijk veel beweging aan de onderkant van de markt en met diverse kleinere partijen kan men ook een groter gebouw
invullen. Al met al bevinden we ons anno 2010 dus in de situatie waarin ondanks de kwantiteit, de kwaliteit van het aanbod niet voldoende aansluit bij de vraag. Hier ligt dus een grote taak voor overheid en marktpartijen om dit aan te pakken. Het geeft wel aan dat de bedrijfsonroerendgoedmarkt op sommige punten toe is aan verandering. Door deze veranderingen kan wat ons betreft de markt veel gezonder worden, staat iedereen door de huidige marktomstandigheden weer goed op scherp en gaan we met een positieve benadering de toekomst tegemoet! C.N. (Cees) van de Water is directeur/eigenaar van Van de Water Bedrijfsmakelaars B.V.
GOUDEN HANDDRUK LIJFRENTE NU OOK BANCAIR
Dimitri Duine, Duine Adviesburo BV Register Master in Financial Planning, CFP® Certified Financial Planner, FFP gecertificeerd financieel planner Register adviseur in Assurantiën, Register Pensioenadviseur, DSI Financieel Adviseur, Erkend Hypotheek Adviseur.
Indien iemand een ontslagen wordt gaat dit vaak gepaard met een ontslagvergoeding. In de volksmond bekend als Gouden Handdruk, hoewel het goudgehalte van de handdrukken de afgelopen jaren behoorlijk is afgenomen. Met een dergelijke ontslagvergoeding kan de ontvanger een aantal dingen doen. Hij kan in de eerste plaats de vergoeding ineens laten uitkeren. Als de vergoeding niet te hoog is geeft dat geen problemen. Omdat de vergoeding echter gewoon als inkomen uit loondienst belast wordt kan het gebeuren dat er meer dan 50% belasting over betaald moet worden. Om dat te voorkomen probeert men vaak gebruik te maken van de zogenaamde stamrechtconstructie. Als er aan een aantal fiscale voorwaarden is voldaan mag de bruto uitkering (dus zonder inhouding van belasting) door de werkgever overgemaakt worden naar een verzekeringsmaatschappij, of naar een door de exwerknemer opgerichte Stamrecht BV. Sinds dit jaar is daar ook de mogelijkheid bijgekomen om de ontslagvergoeding naar een speciale 'stamrecht bankrekening' over te maken. Het voordeel hiervan is dat er met lagere kosten dan bij de verzekeraar of de BV variant gewerkt kan worden. Het nadeel is dat men minder gemakkelijk zijn geld kan opnemen. Of het zinvol is zal dus van geval tot geval bekeken en doorgerekend moetetn worden, waarbij vooral de mate van zeggenschap die iemand over zijn geld wil houden mee zal moeten wegen.
<< benelux
34
Het hart van Benelux G
rote bedrijven zitten in grote steden, dat zou je denken althans. Maar dat geldt niet voor Samsung, Toshiba, Stimorol, Scania, Alfa Laval, Texaco, Citi Group en General Motors. Allemaal grote bedrijven met hun hoofdkantoor in Breda. Steeds meer bedrijven vestigen hun hoofdkantoor voor de Benelux niet meer in grote steden als Rotterdam, Amsterdam, Antwerpen of Brussel maar in Breda. Wat maakt deze provinciestad dan zo aantrekkelijk? door Thomas van Huut
telt Nuijten.
BREDA- De belangrijkste reden om naar Breda te komen is de bereikbaarheid. Dat zeggen zowel Léon de Lobel van makelaar DTZ Zadelhoff in Breda als Cees Nuijten van het Rewin. Het Rewin is de regionale ontwikkelingsorganisatie voor West-Brabant, zij doen onderzoek naar de economische ontwikkelingen in de regio
Studies Daarna heeft het Rewin verschillende studies gedaan waaruit bleek dat het voor een groot aantal bedrijven veel goedkoper kan zijn om het hoofdkantoor in Breda te vestigen. De samenvoeging van kantoren maakt het mogelijk om dubbele functies te laten vervallen en dat scheelt in de perso-
Zo komt Dinalog er straks uit te zien. en proberen de economie te stimuleren. Onder andere door grote bedrijven naar de regio te trekken. “De ligging in de ruit van de vier grote snelwegen (A16, A27, A58 en A59) is uniek,” vertelt Cees Nuijten, “dat maakt de stad bijzonder goed bereikbaar vanuit alle richtingen.” Naast het voordeel van de ruit van vier grote snelwegen heeft de ligging van Breda een ander groot voordeel. “Als je een lijn trekt van Amsterdam via Den Haag, Rotterdam en Antwerpen naar Brussel dan ligt Breda precies in het midden aan deze economische as van de Benelux.” Die lijn loopt ter hoogte van Breda in de vorm van de A16 van Rotterdam naar Antwerpen. Deze snelweg is een aantal jaar geleden verbreed van twee naar drie banen en is een belangrijke economische ader binnen Breda. Naast de A16 ligt sinds kort de HSL Zuid. Op dit moment rijdt de trein echter nog met hoge snelheid Breda voorbij. Om Breda te laten profiteren van de HSL krijgt de stad dit jaar een shuttle verbinding. Deze lijn verbindt de steden Den Haag, Rotterdam, Breda, Brecht, Antwerpen, Mechelen en Brussel. Dat zorgt ervoor dat vooral bedrijven die in de hele Benelux opereren voor Breda kiezen. Bij het Rewin hebben ze er een aparte term voor: Beneluxeren. De zogenaamde Beneluxeerders zijn bedrijven die hun Nederlandse hoofdkantoor samenvoegen met het Belgische hoofdkantoor op een nieuwe locatie. “De komst van het hoofdkantoor van ESSO naar Breda eind jaren tachtig en hun argumentatie daarvoor was wat dat betreft wel een eyeopener,” ver-
artist impression neelskosten. Daarnaast zijn de huurprijzen in West-Brabant een stuk lager dan in de Randstad en de personeelskosten lager dan in België. Een van de bedrijven die sinds kort het hoofdkantoor voor de Benelux in Breda heeft gevestigd is Texaco. Dat bedrijf sloot begin vorig jaar haar kantoren in Rotterdam en Brussel om een nieuw kantoor te openen aan de A16 in Breda. Op de vraag waarom Texaco heeft gekozen voor Breda is direct het antwoord: Bereikbaarheid. “Het is het hart van de Benelux. Dat is erg handig voor onze medewerkers van de buitendienst die langs onze pompstations in heel België en Nederland gaan. Vanaf ons kantoor op de Princenhagelaan zit je zo op de A16,” vertelt Hans Peter van de Poll namens Texaco. Daarnaast kon het grootste deel van het bestaande personeel aanblijven omdat de nieuwe locatie ook voor hen goed te bereiken is.
Succes Het samenvoegen van de twee kantoren is volgens Hans Peter van de Poll een groot succes. Niet alleen vanwege de kostenbesparing maar ook omdat het de bedrijfscultuur heeft verbeterd. “Toen we nog twee kantoren hadden was er wel sprake van een bepaalde wij/zij cultuur tussen de Nederlanders en de Belgen. Nu zijn de cultuurverschillen eerder leuk en interessant dan vervelend. Er is meer begrip, dat werkt veel efficiënter.” Toch hangt er ook een nadeel aan de
nieuwe vestiging in Breda. Het kan in Breda en omgeving lastig zijn om voor bepaalde gespecialiseerde functies personeel te vinden dat zowel Nederlands als Frans spreekt. “Tweetalig personeel is voor een Benelux organisatie erg belangrijk en voor heel specifieke functies zijn die lastig te vinden in de omgeving, zeker omdat er meer grote internationale bedrijven in dezelfde vijver vissen,” aldus Hans Peter van de Poll. Toch is het een grote vijver waar uit gevist kan worden. Personeel in Brabant komt vanuit de hele regio. Van Tilburg tot Zeeland en van Rotterdam tot Antwerpen. Voor minder gespecialiseerde vacatures is het makkelijker om nieuw personeel aan te trekken. “Er is een enorm aantal mensen in West-Brabant dat werkt in de Randstad. Deze mensen zijn het zat om iedere dag in de file te staan. Als er dan een groot bedrijf naar de regio komt zijn zij snel bereid om over te stappen.” Vanwege de goede bereikbaarheid doet West-Brabant het ook goed in de logistiek. Afgelopen jaar kozen 25 logistieke experts in een enquête van het vakblad Logistiek West-Brabant als belangrijkste logistieke regio van Nederland. Dat was voor het tweede jaar op rij dat de prijs naar West-Brabant ging. Dat Breda erg belangrijk is voor de logistiek blijkt ook uit de komst van een Logistiek Topinstituut Dinalog. “Het moet een soort Nijenrode van de logistiek worden, een internationaal kenniscentrum” vertelt Nuijten enthousiast. Hoewel ook steden als Rotterdam en Amsterdam in de race waren om het logistiek instituut naar hun stad te krijgen werd toch gekozen voor Breda. Onder andere vanwege de toplocatie. De universiteiten van Rotterdam, Delft, Eindhoven, Tilburg en Twente zullen het Topinstituut in Breda vorm gaan geven. Het instituut gaat opleidingen bieden en onderzoek doen naar innovatieve logistieke oplossingen. Ook projectontwikkelaars voelen goed aan dat er markt is in Breda. Zoals ontwikkelaar Dennenborgh uit
Cees Nuijten. Bilthoven. Zij bouwen op dit moment een vijftal kleinschalige (300 tot 2.500 m2) hoogwaardige kantoren juist aan de Princenhagelaan te Breda. Vanwege de toplocatie is de ontwikkelaar overtuigd dat de huurders dan wel kopers zich zullen melden. De Princenhagelaan ligt parallel aan de A16 en is ook de locatie waar het Logistiek Topinstituut gaat komen.
BOUWEN & BEDRIJFSHUISVESTING
column
EERDER AANBESTEDEN VOORKOMT MISBAKSELS
Peter Jakobs Algemeen directeur
Bas Moens Commercieel directeur
Stel u eens voor: U bakt een verjaardagstaart voor uw dochter. In een kookboek heeft zij de taart van haar dromen uitgezocht en u heeft het recept gedetailleerd uitgevoerd. Het resultaat? Een misbaksel. Het recept klopt niet en uw bakproject was bij voorbaat gedoemd te mislukken. Wie is nu verantwoordelijk voor het oneetbare eindresultaat? U, als uitvoerder? Of degene die het recept bedacht, de taartarchitect? Of is het misschien de schuld van de opdrachtgever, uw dochter, die zich heeft laten verleiden door een mooi plaatje? We zijn het er waarschijnlijk allemaal over eens dat deze mislukking op conto van de ontwerper geschreven moet worden. Maar dergelijke logica is in de bouwwereld ver te zoeken. Want zodra de uitvoering (het bakproces!) van start gaat, trekt de architect zijn handen van het ontwerp af en gaat de verantwoordelijkheid volledig over op de aannemer. Ontwerp en realisatie zijn in de bouw vaak compleet gescheiden qua verantwoordelijkheden, iets wat zeker niet in het belang van de opdrachtgever is. Onze stelling: een strikte scheiding van ontwerp en realisatie is een fundamenteel verkeerde keuze die niet leidt tot het meest effectieve product. We schetsen hier nog even de gebruikelijke gang van zaken. Een opdrachtgever nodigt een architect uit om iets te ontwerpen. In een heel laat stadium wordt, op basis van de selectiestukken, een aannemer uitgenodigd voor de prijsvorming. Die aannemer is dus bij het hele voortraject niet betrokken geweest, maar moet bij (én na!) de uitvoering wel de kwaliteit van het product garanderen. Hij moet, kortom, de kwaliteit garanderen van een taart waarvan hij zelf het recept niet heeft bedacht. Waar pleiten wij nu eigenlijk voor? Een geïntegreerd concept, waarbij één of meer partijen gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor ontwerp en uitvoering. Opdrachtgever en aannemer en mogelijk ook architect en adviseurs zijn in deze constructie partners, die van begin tot eind een alliantie vormen en samen de verantwoordelijkheid én de risico's delen. Een constructie dus, waar niet alleen de aannemer, maar vooral ook de opdrachtgever baat bij heeft. Wat ons betreft kan de aannemer ook verantwoordelijk zijn voor het onderhoud na de oplevering. Het zal hem alleen maar stimuleren om een goed te onderhouden product af te leveren! Betekent dit dat wij als bouwers op de stoel van de architect willen gaan zitten? Allerminst! Wij hebben juist alle waardering voor de creatieve inbreng van de ontwerper. Wij zeggen: maak gebruik van elkaars expertise. De opdrachtgever kent het beste de eindbestemming van een gebouw, de eisen die in het gebruik gesteld gaan worden. Wij kunnen daar bouwtechnische expertise en materialenkennis aan toevoegen. Hoe onderhoudsvriendelijk zijn al die mooie materialen bijvoorbeeld in de praktijk? Het is immers ook weer de opdrachtgever die voor de exploitatiekosten opdraait! Ook kunnen wij onze ervaring en expertise inzetten om te adviseren over de keuze van een architect die matcht met de wensen van de opdrachtgever. Het is allerminst onze bedoeling om als aannemers de gehele bouwketen te gaan beheersen. Wij willen in verantwoordelijkheid graag naar voren schuiven, maar de architect kan natuurlijk ook naar achteren schuiven en medeverantwoordelijk zijn voor de realisatie… Als de verantwoordelijkheid voor ontwerp en realisatie maar in dezelfde handen ligt. Door niet pas na de ontwerpfase, maar al eerder aan te besteden, kunnen opdrachtgevers dit probleem oplossen. Dus, opdrachtgevers: integreer ontwerp en uitvoering en besteed al aan voor de ontwerpfase. Zo voorkomen we misbaksels of ontwerpen die na de realisatie wel érg zwaar op de maag liggen.
Aan de Stegge uit Roosendaal is een ontwikkelend bouwbedrijf actief in de regio Zuid-West-Nederland. Voor meer informatie zie www.adsr.nl of bel 0165 - 56 06 02.
open dag >>
35
’Bouw onmisbare pijler in economie’
Prachtig uitzicht vanaf Sculpturen in Breda.
D
e vijfde editie van de Dag van de Bouw heeft ruim 120.000 bezoekers getrokken. Het mooie weer lokte veel mensen naar de 270 geopende projecten, verspreid door heel Nederland. En ook in West- Brabant kwamen veel mensen kijken naar in aanbouw zijnde bouwwerken. Verkeersminister Eurlings opende de Dag van de Bouw met een vlammend betoog, waarin hij terugblikte op zijn tijd als minister. “Na vele jaren van verlamming in de besluitvorming, zijn wij erin geslaagd forse versnelling te brengen in de aanleg van wegen en spoor. De flexibiliteit van de bouwsector is daarbij van groot belang geweest. Nu moeten we doorpakken, niet alleen voor de bouw maar voor iedereen. De bouw is een onmisbare pijler van de economie, biedt werk aan 500.000 mensen en is goed voor 6% van het BNP. Daarbij wil ik niet onvermeld laten dat er geen sprake is van een tegenstelling tussen bouw en milieu. Integendeel, beiden vullen el-
kaar aan en zorgen voor een Nederland waar het prettig wonen en werken is.” De Dag van de Bouw is onderdeel van de imagocampagne ‘De
Foto: Kees Bennema Bouw maakt het’ van Bouwend Nederland. Het doel is om het publiek een goed beeld te geven van de bedrijfstak. De bouwplaatsen, die nor-
maal gesproken niet toegankelijk zijn voor het publiek waren voorzien van ontvangst- en presentatieruimten en er zijn veel rondleidingen gegeven.
Onder de parasol met een biertje kijken naar de bouw.
Foto: Kees Bennema
Schootsvelden in Steenbergen.
Wie wil hier nu niet wonen?
Net als in eerdere jaren waren wegen, tunnels, restauratieprojecten, gebouwen in aanbouw en ook woningbouwprojecten opengesteld.
Foto: Aad Meijer
Foto: Kees Bennema
BOUWEN & BEDRIJFSHUISVESTING
U zoekt... Wij hebben.
DTZ Zadelhoff komt u overal tegen. Op de belangrijkste Nederlandse en buitenlandse kantoorlocaties, maar ook in winkelstraten, op industrieterreinen, in boardrooms én natuurlijk in BN/De Stem, de Ondernemer. De reden hiervoor is simpel: bij DTZ zetten we ons keihard in voor onze klanten en kennen we de markt als geen ander. Daar kunt u van pro�teren!
Te huur Breda
Te huur Breda
Te huur Breda
Te huur Breda
Kantoorruimte op toplocatie
Kantoorobject in hartje centrum
Twee kleinschalige kantoorvilla’s
Turn-key kleine kantoorunits
Chasséveld 15-4, Breda
Oude Vest 3, Breda
Paardeweide 16C-G, Breda
Stadionstraat 13/4, Breda
In kantoorgebouw ‘Het Turfschip’ bemiddelde DTZ Zadelhoff bij de verhuur van circa 745 m2 kantoorruimte. Met deze transactie gaat de eerste huurder zich vestigen in dit fantastische kantoorgebouw in het centrum van Breda. Uniek aan dit object is de centrum locatie in combinatie met een zeer goede bereikbaarheid en een zeer goede parkeervoorziening. Op dit moment zijn er nog 3 verdiepingen beschikbaar.
Dit kantoorobject ligt in het centrum, aan de rand van het kernwinkelgebied van Breda. Zeer geschikt voor kantoren met baliefunctie. Op de begane grond is detailhandel mogelijk. • ca. 890 m2 in bruikbare kelder (bereikbaar met lift) ca. 1.060 m2 op begane grond ca. 670 m2 op zowel 1e als 2e verdieping • deelverhuur per bouwlaag mogelijk • 52 parkeerplaatsen op eigen terrein
Deze twee kleinschalige kantoorvilla’s liggen in de wijk ‘Haagse Beemden’ aan de noordkant van Breda. Beide kantoorvilla’s beschikken over twee bouwlagen en zijn middels een corridor met elkaar verbonden. • 2 kantoorvilla’s van elk ca. 280 m2 • villa’s kunnen zowel gezamenlijk als separaat van elkaar worden gebruikt • volledig opleveringsniveau • totaal 25 parkeerplaatsen op eigen terrein
Kantoorverzamelgebouw ‘NAC’ Onder de oosttribune van het NAC stadion zijn verschillende kleine kantoorunits beschikbaar. Deze units liggen op de 2e verdieping. • kantoorunits beschikbaar v.a. ca. 16 m2 tot ca. 40 m2 • hoogwaardig opleveringsniveau • functionele vergaderruimte • voldoende parkeergelegenheid
rd Verhuu
Collegiaal met Soro Gebouwen Beheer o.z.
Te huur Breda
Kantoorruimte
Te huur / te koop Etten-Leur
Representatieve kantoorruimte
Te huur | te koop
Kleinschalig vrijstaand bedrijfspand
Breda Baronielaan 15
te huur karakteristieke kantoorruimte verdeeld over bg en 1e verdieping, totaal
ca. 150 m2
Cingelstraat 30
te huur in klassiek herenhuis op 1e en 2e verdieping, totaal
ca. 230 m2
Goeseelsstraat 4
te huur turn-key kantoorruimte op 1e verdieping voor onderhuur
ca. 160 m2
Heerbaan 248A
te huur op de 1e verdieping van een ‘Business House®’
ca. 204 m2
Moskesbaan 2-10
te huur op een zichtlocatie langs de A16 op de 2e verdieping
ca. 190 m2
Oosterhout Westbroek 36-50, Breda Kantoorgebouw ‘Puccini’ ligt in het gebied ‘Westerhage’, nabij de rijksweg A16. Het gebouw is modern van vormgeving en voorzien van adequate kantoorruimte. • ca. 380 m2 op 3e verdieping • zeer goed bereikbaar per trein en eigen vervoer Vanaf EUR 135,- per m2 per jaar EUR 550,- per parkeerplaats per jaar
Esdoornlaan 45
te huur kantoorruimte op 2e verdieping in luxe kantoorgebouw
ca. 450 m2
Everdenberg 5A
te huur vrijstaand representatief kantoorpand
ca. 420 m2
Florijnstraat 10
te huur scherp geprijsde kantoorruimte vanaf ca. 400 m2, totaal
ca.1.020 m2
Borchwerf 4
te huur turn-key kantoorruimte op 2e en 5e verdieping in ‘Business Center I’, totaal
ca. 505 m2
Corneliusflat 1-22 Stationsplein 13-14
te huur gerenoveerde kantoorruimte op 3e en 4e verdieping nabij centrum, vanaf te huur kantoorruimte tegenover station vanaf ca. 60 m2, totaal
ca. 300 m2 ca. 416 m2
Roosendaal
Collegiaal met Van de Water Bedrijfsmakelaars B.V.
Gouden Rijder 6, Etten-Leur Representatief bedrijfspand gelegen op bedrijventerrein ‘Vosdonk’ bestaande uit twee separate units die aaneengeschakeld zijn. De units kunnen zowel gezamenlijk als separaat van elkaar worden gehuurd. • totaal ca. 855 m2 waarvan ca. 200 m2 kantoorruimte • o.a. v.v. vloeistofdichte vloer, rolluiken, krachtstroom • parkeergelegenheid aan de voorzijde van het pand op eigen terrein Collegiaal met Van der Sande Bedrijfshuisvesting B.V.
Te huur Etten-Leur
Bedrijfsruimte
Te koop Halsteren
Karakteristieke winkelruimte
Te huur | te koop
Scherp geprijsd!
Bergen op Zoom Blankenweg 20
te huur representatief bedrijfspand multifunctioneel bruikbaar
ca. 4.850 m2
Kruisakkers 40-42
te huur bedrijfsunit met klein kantoortje op centrale locatie tegenover Gamma, totaal
ca. 450 m2
Breda Hoeksteen 11
Markt 19, Etten-Leur
Alle prijzen zijn te vermeerderen met BTW.
Winkelruimte ook te gebruiken als kantoorruimte met baliefunctie gelegen op een belangrijke aanrijroute naar het A1-centrum van Etten-Leur. Het pand is recent gerenoveerd waarbij de authentieke elementen zijn behouden. • winkelruimte van ca. 100 m2 op de begane grond en opslagruimte van ca. 20 m2 in de kelder • onder voorwaarden kan de winkel worden aangepast en opslag kan plaatsvinden in de kelderruimte Collegiaal met Heijblom Makelaardij
te huur moderne en representatieve bedrijfsruimte met kantoor van ca. 400 m2, totaal ca. 1.010 m2 ca. 690 m2
IABC 5259A
te huur hoogwaardige bedrijfsruimte met kantoor, totaal
Minervum 7316
te huur representatief bedrijfsobject met kantoor, totaal
ca. 590 m2
Ramshoorn 6
te huur bedrijfsobject met kantoor geschikt voor opslag en lichte productie, totaal
ca. 615 m2
Weidehek 8, 8A en 8C te huur in representatief bedrijfscomplex met ca. 1.210 m2 kantoor, totaal
ca. 2.340 m2
Steenbergen Mosquitostraat 14
te huur uniek bedrijfsobject met kantoor gelegen op een royaal terrein, totaal
ca.1.120 m2
Ook herontwikkelingstaxaties voor gemeenten!
Canadaweg 42, Halsteren Representatief bedrijfspand gelegen op een gunstige locatie nabij de nieuwe rijksweg A4. Het royale buitenterrein kan worden gebruikt ten behoeve van parkeergelegenheid, buitenopslag, uitbreidingsmogelijkheden. • totaal ca. 3.430 m2 beschikbaar, waarvan ca. 800 m2 kantoorruimte • hoogwaardig opleveringsniveau o.a. v.v. airco (gehele pand), 4 kraanbanen, hoogspanningstrafo, perslucht, was- en kleedruimte, toegangscontrolesysteem, Collegiaal metmet Vanvide der Sande Bedrijfshuisvesting B.V. royale entree
Te huur / te koop Moerdijk
Te koop Oosterhout
Te huur / te koop Rijen
Te koop Steenbergen
Multifunctioneel bedrijfspand
Groot distributiecomplex
Nieuwbouw op ‘Haansberg’
Meerdere unieke objecten in het centrum
Komeetweg 13 en 15, Moerdijk
Karolusstraat 7, Oosterhout
Provinciënbaan 13-15, Rijen
Twee bedrijfsobjecten gelegen op een ruim perceel, die zowel in zijn geheel als per object beschikbaar zijn. Komeetweg 13: bedrijf ca. 525 m2 en kantoor ca. 100 m2 • koopsom EUR 915.000,- k.k. • huurprijs EUR 85.000,- per jaar Komeetweg 15: bedrijf ca. 840 m2 en kantoor ca. 160 m2 • koopsom EUR 1.315.000,- k.k. • huurprijs EUR 120.000,- per jaar • splitsing van het perceel is bespreekbaar Collegiaal met Hopman & Schreuder Bedrijfshuisvesting
Voormalig distributiecomplex van Peugeot/Citroën gelegen op bedrijventerrein ‘Vijf Eiken’ met royale uitbreidingsmogelijkheden. • distributiecomplex van ca. 22.230 m2, inclusief ca. 1.300 m2 kantoor • totale perceel is ca. 52.600 m2 • o.a. v.v. CPR- ruimte, trafostation, gecerti�ceerde sprinkler, beveiligd hekwerk, hoogte variërend tussen ca. 6,5 meter en ca. 16 meter • voldoende uitbreidingsmogelijkheden
Recent gerealiseerd modern bedrijfsobject op bedrijventerrein ‘Haansberg’. Het object ligt op een zeer gunstige hoeklocatie en heeft een moderne uitstraling. • ca. 710 m2 bedrijfsruimte en ca. 300 m2 kantoor in 2 bouwlagen • bedrijfsruimte geschikt voor kraanbaan • o.a. v.v. 2 elektrische overheaddeuren, heater, pantry • parkeergelegenheid op eigen terrein mogelijk
Kaaistraat 45-49, Visserstraat 20 en Westdam 22, Steenbergen
Voor meer informatie: 076 5 209 209 of www.dtz.nl AANKOOP n BEHEER n BELEGGING n DUE DILIGENCE n FINANCIERING n HAALBAARHEIDSSTUDIE n HERONTWIKKELING n HUISVESTINGSADVIES KANTOREN/RETAIL/DISTRIBUTIE- EN PRODUCTIEBEDRIJVEN/ HORECA n HUURCONTRACT n INTERNATIONAAL n MARKTANALYSE n PORTEFEUILLE n TAXATIE n PROGRAMMA VAN EISEN n RESEARCH n VERHUUR n VERKOOP n WERKPLEKINNOVATIE n WOZ-TAXATIE
In het centrum van Steenbergen worden deze unieke objecten te koop aangeboden. Onder andere het voormalig historisch gemeentehuis met bijbehorend woonhuis met garages, het voormalige stadskantoor en twee winkels met bovenwoning. Alle objecten liggen in elkaars nabijheid (en deels aaneengesloten). • objecten als geheel maar ook separaat te koop aangeboden • prominente centrumlocatie
monument >>
37
Van strijden tegen water naar vechten voor behoud D
e voormalige Getijdenmolen aan de Oude Vissershaven in Bergen op Zoom dreigt telkens tussen wal en schip te raken. De restauratie van de ruim vijfhonderd jaar oude molen duurt al jaren. Schijnbaar onvermoeibaar neemt eigenaar en restaurateur Hans Smeenk, in samenwerking met gerenommeerd architect Jan Weijts en DRV-accountants, de ene naar de andere hobbel. De mannen hebben een visie, een precies beeld voor ogen hoe deze unieke watermolen op de sterk veranderende locatie kan worden ingepast en zinvol kan functioneren. door Dorien van Dijk BERGEN OP ZOOM - De Getijdenmolen stamt uit 1497. Het gebouw bestond uit een grote rechthoekige molen met twee trapgevels en dwars daarop staand een woonhuis, dat ook met een trapgevel was beëindigd. De metersdikke buitenmuur maakte deel uit van de vestingwerken van Bergen op Zoom. Aan de waterzijde waren twee maalsluizen voor de twee waterraderen, een spuisluisgebouw, ook met twee trapgevels, en over het water een schofhuis, waarin zich de schuiven voor het regelen van de watertoevoer naar de raderen bevonden. In zijn vijfhonderdjarige historie deed de molen dienst als korenmolen, maar ook als oliemolen. In 1889 werd de gemeente Bergen op Zoom eigenaar van het complex, dat inmiddels al dienst had gedaan als maalderij, bakkerij en bloemfabriek. De Getijdenmolen werd ontmanteld en de gemeente nam het enorme gebouw in gebruik als opslagplaats. In 2001 trof aannemer Smeenk, gespecialiseerd in het restaureren van monumentale panden, de Getijdenmolen aan. “Hij stond op instorten, maar wat er nog van over was ademde historie uit.” Smeenk kocht de molen van de gemeente Bergen op Zoom met het idee het pand en de directe omgeving in oude glorie te herstellen, zoals het er vroeger uitgezien had en met zoveel mogelijk authentieke materialen. Hij zou een visitekaartje afleveren, zijn restauratiebedrijf op deze locatie vestigen, waar hij tevens jonge ambachtslieden zou kunnen opleiden; een uniek concept voor de omgeving “Die molen is mijn lust en mijn leven”, zei Smeenk in 2003, toen hij midden in de verbouwing zat. Weijts: “Hoewel de molen er van buiten misschien ‘nieuw’ uitziet, is er geen spra-
ke van nieuwbouw, maar van ‘terugbrengen in oorspronkelijke staat’, een belangrijke nuancering om fondsen te verwerven en van regelingen gebruik te maken. Het pand is in de ouderwetse constructie en met oude materialen en technieken gebracht tot waar het nu is.”
Brabantse gotiek De molen is nog altijd Smeenk zijn leven - inmiddels woont hij met zijn vrouw en drie dochters in het gerestaureerde woonhuis - maar de lust is hem de afgelopen tien jaar af en toe wel vergaan. Het unieke karakter van het gebouw, maakt het moeilijk plaatsbaar voor de belastingdienst. Smeenk kreeg met de ene naar de andere uitzonderingsregel te maken. Gelukkig kon hij hierbij rekenen op zijn DRV-accountants, die met hem de liefde voor het pand delen. Dat de Ge-
De mooie Bergse molen. tijdenmolen in Bergen op Zoom, de op één na oudste en best bewaarde in Nederland is, met een knap staaltje Brabantse gotiek, gebouwd in een combinatie van baksteen en natuursteen en gewaardeerd en geprezen door diverse historici, leverde
Peter de Koning (DRV), Hélène van Oorschot (DRV), eigenaar Hans Smeenk en Jan Weijts (architect). Foto: Aad Meijer Smeenk geen subsidie op. Daarvoor diende hij een ‘maalvaardige’ molen af te leveren en dat was nu juist niet de bedoeling. Ook bleek het niet eenvoudig om als molen in aanmerking te komen voor de monumentenstatus en daarmee aanspraak te maken op het restauratiefonds. De gemeente
Foto: Aad Meijer Bergen op Zoom stond ook niet meteen te trappelen om geld in het project te steken en de bank vond het project te risicovol. Smeenk besloot om bij de verbouwing eerst zijn spaarpotten aan te breken. Per slot van rekening moest dit
project een visitekaartje worden voor zijn bedrijf. Eerst werd de buitenkant onder handen genomen en daarna het woonhuisgedeelte, met volledig respect voor de historie. “We kregen er een flink stuk molen bij, al snel bleek namelijk dat vanwege de voortdurende strijd met het water, de vloer bijna anderhalve meter was opgehoogd”, lacht Smeenk, die in 2005 het pand wist onder te brengen in een ‘bijzondere monumenten bv met een bijzondere doelstelling’. “Door het pand in een bv onder te brengen is het kapitaal beter verzekerd en eenvoudiger om fondsen te werven”, zo verklaart Peter de Koning van DRV-accountants.
Toekomstige bestemming Inmiddels is het woonhuis geheel gereed en bewoond. Van het molengebouw is het casco gereed dankzij onder meer bijdrage van de provincie, maar de binnenafwerking wacht nog op uitvoering, aangezien de toekomstige bestemming onderwerp van discussie is. En dat duurt nu al vijf jaar. Ondertussen werkt Smeenk in de naastgelegen in oude stijl gerenoveer-
de kapschuur stap voor stap verder aan zijn levenswerk met het geld dat hij verdient bij andere restauratiewerkzaamheden. Inmiddels is de nabijgelegen gemeentewerf vrijgekomen. Er zijn volop gesprekken gaande over de gebiedsontwikkeling rond de Getijdenmolen; goede gesprekken ditmaal. Smeenk denkt hardop: “Het zou mooi zijn als we het molengedeelte zelf zouden kunnen verhuren. Het is een enorme ruimte, geschikt voor bijvoorbeeld eventueel dagopvang, als aanvulling op de zorgwoningen die hier in de omgeving moeten verrijzen.” Verder voorziet het voorlopige stedenbouwkundige plan erin, een waterkom deels terug te brengen. Dan zal er de mogelijkheid zijn de waterwerken en sluizen ten minste op hoofdlijnen te reconstrueren, zodat de functie als molen gevisualiseerd kan worden. Dat zou de herkenbaarheid van de Getijdenmolen vergroten. Tot die tijd zullen Smeenk, DRV en Jan Weijts, wiens overgrootvader de laatste molenaar was van de Getijdenmolen, zich sterk maken voor ‘hun’ monument in Bergen op Zoom.
BOUWEN & BEDRIJFSHUISVESTING
Uitzicht leidt tot inzicht... Goed inzicht in cijfers? Uw organisatie kan niet zonder!
Recent hebben we onze uitstraling opgefrist door ons logo aan te passen. Het symboliseert een nieuwe periode van vooruitgang en optimisme. Wat niet verandert is onze professionele en persoonlijke dienstverlening. Daar mag ú op rekenen!
• accountants • belastingadviseurs • bedrijfsadviseurs
U krijgt de specialist die u verdient, persoonlijk maar altijd professioneel!
• loon- en salarisverwerking • personeelsmanagement
WWW.REMMERSWAAL.NL
• BERGEN OP ZOOM • ROOSENDAAL • SINT MAARTENSDIJK •
www.verbrugge.com BREDA
Te huur Breda
COMMERCIEEL VASTGOED NIEUWBOUWINITIЁRING RUIM 30 JAAR ERVARING KENNIS VAN DE MARKT UNIEKE MARKETING
Monumentaal kantoorobject in Breda Zuid
MINERVUM 7412 Bedrijfshal met kantoorruimte op het bedrijvenpark Hoogeind. Perfecte ligging nabij de A27 en A58. Kantoorruimte 115 m2 Bedrijfsruimte 121 m2 Parkeerruimte voldoende
Alle prijzen zijn te vermeerderen met BTW.
Te huur: € 27.600 per jaar excl. BTW
!! OPGELET !! WIJ HEBBEN BELEGGERS DIE MEERDERE VERHUURDE WONINGEN WILLEN KOPEN. ZO KUNT U WEER INVESTEREN! BEL VOOR MEER INFO
BREDA
OOSTERHOUT
MINERVUM 7357
EVERDENBERG 11D
Beleggingsobject: Bedrijfshal met kantoorruimte inclusief huurder. Perfecte ligging nabij de A27 en A58. Kantoorruimte 963 m2 Bedrijfsruimte 1.875 m2 Parkeerruimte voldoende
Recent gebouwd, representatief kantoorpand met bedrijfsruimte op het bedrijventerrein Everdenberg nabij de A27. Kantoorruimte 414 m2 Bedrijfsruimte 505 m2 Parkeerruimte voldoende
Te koop: € 2.250.000 k.k. excl. BTW
Te huur: € 66.000 per jaar excl. BTW
Raadhuisstraat 6, Breda Dit uiterst karakteristieke object is in 1792 gebouwd als raadhuis van het Ginneken. De laatste jaren is het gebouw in gebruik geweest als kantoor. De omgeving wordt gekenmerkt door karakteristieke bebouwing en staat bekend als het ‘bruisend Ginneken’. Op steenworp afstand ligt de Ginnekenmarkt met gezellige horeca, winkels en terrassen. Dit object (een rijksmonument) biedt u de mogelijkheid om op een unieke wijze kantoor te houden. De bijzondere uitstraling aan de buitenzijde kan worden gecombineerd met uw eigen wensen qua inrichting. • • • •
ca. 400 m2 kantoorruimte EUR 85.000,- per jaar, te vermeerderen met BTW volledig opleveringsniveau aanvaarding in overleg
Voor meer informatie: DTZ Zadelhoff: 076 5 209 209 of www.dtz.nl
RAAMSDONKSVEER OOSTERHOUT
0162 - 521 297 WWW.VERBRUGGE.COM
Breda, ANNAstede
Breda, Minervum 7396- 7398
Geertruidenberg, Rivierkade 2C
Oosterhout, Binnenhofje 4
Te huur: Ca. 679 m² kantoorruimte in een monumentale kerk met parkeerruimte. Deelverhuur vanaf ca. 112 m². De kantoorruimte is zo ontworpen dat de glas-in-lood decoraties en prachtige ruimte overal belleefd kunnen worden, terwijl het voorzieningsniveau is aangepast aan de eisen die van een luxe kan-toorruimte verwacht mag worden, zoals vloerverw., topkoeling, meervoudig ventilatiesyst., sprinkleriinstal. en een lift. Collegiaal met Van Opstal Bedrijfsobjekten.
Te huur: 2 naast elkaar gelegen objecten in een bedrijfsverzamelcomplex op bedrijvenpark Hoogeind. De objecten omvatten ca. 215 m² bedrijfsruimte en ca. 60 m² kantoorruimte, verdeeld over de begane grond en de eerste verdieping. In de bedrijfsruimte van Minervum 7396 bevindt zich een entresolvloeer van ca. 100 m². De objecten worden afzonderlijk verhuurd, maar combinatiehuur behoort tevens tot de mogelijkheid. Huurprijs vanaf c 1.250,-- per maand exclusief servicekosten en BTW.
Te koop: Aan de rand van een woonwijk op kleinschalig bedrijventerrein gelegen vrijstaand bedrijfsoobject met vrijstaande villa. Het object omvat ca. 90 m² kantoorruimte op de begane grond, ca. 60 m² bedrijfsruimte op de begane grond en ca. 150 m² kantoorruimte op de 1e verdieping. Inhoud woonhuis ca. 650 m³. Het bedrijfsobject bestaat uit diverse kantoren, trainingsruimten, kantine, opslagruimtte en sanitaire voorzieningen.
Te huur: Winkelruimte gelegen in het hart van het centrum van Oosterhout, tegenover de entree van het overdekte winkelcentrum Arendshof. Het object omvat ca. 45 m² winkelruimte op de begane grond (incclusief toilet en pantry) en ca. 27 m² kantoorc.q. opslagruimte op de verdieping. Voorzieningen: gladdde vloer (begane grond), glad afgewerkte wanden, balken plafonds, elektrische installatie, pantry,, gevelkachels, toilet en een uitstalkast met balie.
Oosterhout, Leijsenhoek 47
Oosterhout, Schapendries 207- 208
Oosterhout, Wilhelminapark fase 2
Zevenbergen, Zuidhaven 9-11
Te huur: Commerciële ruimte (ca. 710 m²) in het centrum van Oosterhout, in een aanloopstraat naar het kernwinkelgebied. Voorzieningen winkelruimte: casco oplevering, doch v.z.v.: dubbele entreedeuren (voorzijde), systeem-plafond met verlichting, korreltapijt, c.v., toiletten, inpandige kantoorruimte en een kantine. Voorzieningen werkplaats: overheaddeur, lichtstraat, stalen plafonds en een apartte toegangsdeur.
Te huur: Twee kantoorunits gelegen op goed bereikbare locatie gesitueerd nabij het centrum van Oosterhoout. De units zijn gelegen op de 1e en 2e verdieping en bedragen ca. 190 m². De units beschikken o.a. over: systeemplafonds met verlichting, vloerbedekking, tussenwanden, centrale verwarming, pantry, toilettten. De algemene ruimten zijn voorzien van nieuwe vloerbedekking en geschilderd.
Te koop/te huur: Bedrijfsunits gelegen op het jonge bedrijventerrein Everdenberg, gelegen aan de afrrit van de A27 (UtrechtBreda). De 2e fase omvat twee moderne bedrijfsverzamelgebouwen van totaal 28 bedrijfsunits met kantoor. Opp. van ca. 160 m² tot ca. 255 m². Parkeren op eigen terrein. Het omheeinde terrein is afsluitbaar middels een hekwerk. Coll. met Verbrugge Mak. Koopsommen vanaf c 149.5000,- v.o.n. excl. BTW. OPEN HUIS: 30 juni a.s. van 15.00 - 17.30 uur.
Te huur: Kantoorruimte van ca. 290 m² gelegen in de karakteristieke kantoorvilla ’T Huis Steeland, op een absolute zichtlocatie bij de entree van Zevenbergen, direct aan de rand van het centrum. Voorrzieningen: tapijt in de kantoren (eenmalig en in huidige staat), glad afgewerkte wanden, systeemplafonds met geïntegreerde verlichtingsarmaturen, elektrische installatie, pantry, c.v., toiletten en eenn alarm.
makelaar >>
I
n economische hoogtijdagen was er continu sprake van een tekort aan bedrijfsterreinen. Het gevolg hiervan was dat er door de overheid steeds meer nieuwe bedrijventerreinen werden gepland en waar mogelijk uitgegeven. Hierbij werd doorgaans niet gekeken naar wat het effect was voor de terreinen die werden verlaten, met als gevolg dat op deze terreinen structurele leegstand ontstond en de kwaliteit hard terug liep.
39
Schaarste in hoogtijdagen Deze bedrijven bieden een grote werkgelegenheid, ook op lange termijn. Er bestaat een gevaar als het aanbod van grootschalige bedrijventerreinen verder opdroogt dat grote bedrijven Breda links moeten laten liggen. Een gemiste kans!!
door Peter Paul Verhoeven BREDA - Dit gold zowel voor de uitstraling van de panden als voor de terugloop van de kwaliteit van de openbare ruimte. Bedrijven konden in de hoogtijdagen makkelijk aan geld komen dus nieuwbouw lag in het verschiet. Ontwikkelaars kenden ook een relatief makkelijke verkoop van de door hen ontwikkelde bedrijfsgebouwen. Er was sprake van een vicieuze cirkel. De oude terreinen werden steeds slechter. De nieuwe terreinen werden verkocht en ontwikkeld. De schaarste aan bedrijventerreinen nam verder toe, terwijl de leegstaand op bestaande terreinen ook toe nam. Ruim twee jaar geleden ontstond de bankencrisis, gevolgd door de algehele economische crisis. Dit had twee gevolgen voor de bedrijfsruimtemarkt. De expansievraag naar bedrijfsruimte nam sterk af. De vraag naar bedrijfsruimte komt met name vanuit de hoek van toename in efficiency. Expansievraag kwam met name vanuit de conjunctuurongevoelige bedrijven tot stilstand. En de slechte financierbaarheid en het beperkte vertrouwen in de economie heeft veroorzaakt dat veel bedrijven niet bereid zijn grote investeringen te doen. De economische teruggang heeft tot gevolg dat er veel minder vraag naar bedrijventerreinen is gekomen. Ook ontwikkelaars zijn uiterst terughoudend en zullen niet meer op risico bouwen. Inmiddels hebben marktpartijen en de overheid het besef gekregen dat we zuinig moeten omgaan met ons
Er staat nog genoeg te koop.
Foto: Van der Sande
voor een gebouw en de waardeontwikkeling van het gebouw. Het besef over duurzaam gebruik van ruimte wordt ook een steeds belangrijker issue.
drijventerreinen en betreffen vaak overtollig geworden terrein bij grotere gebruikers of sterk verouderde bedrijfscomplexen met een beperkte bebouwing.
Vraag en aanbod Aanbod Breda Het totale Bredase bedrijventerreinoppervlak beslaat zo’n 710 voetbalvelden. Op dit moment is slechts nog een beperkt oppervlakte vanuit de gemeente Breda beschikbaar. Op dit moment is total ca. 22 ha. beschikbaar, waarvan een substantieel deel is gelegen aan de Werkdonken. Ca. 12 ha. is in bezit van de gemeente en de overige meters zijn in handen van particulieren. Ongeveer de helft van de gemeentegrond is op dit moment gereserveerd. De partculiere grondbezitters betreffen doorgaans ontwikkelaars en beleggers. De inschatting is dat er via de particuliere eigenaPeter Paul Verhoeven. Foto: Van der Sande ren thans of binnen afziebare tijd circa milieu. Duurzaamheid en Crad- 20 ha beschikbaar is. Kenmerkend le-to-Cradle zijn zeer gebruikelijke voor deze terreinen is dat deze doortermen geworden. Bedrijven begin- gaans zeer versnipperd zijn. De kavels nen het besef te krijgen dat duurzaam- die worden aangeboden zijn met naheid een meerwaarde kan hebben me geconcentreerd op de oudere be-
Vraag Breda In 1999 werd in de uitgifte van bedrijventerrein een absolute top bereikt. Dat jaar werd ca. 25 hectare uitgegeven. Sindsdien is de vraag teruggelopen naar gemiddeld 12 hectare op jaarbasis. De laatste twee jaar werd dit getal niet meer bereikt. Door de economische crisis is de vraag naar bedrijventerrein zeer sterk gedaald. De investeringsbereidheid van bedrijven is laag. Dit hangt onder meer samen met de beperkte mogelijkheden tot financiering. Bedrijven zijn erg voorzichtig, dus de uitgifte van nieuwe bedrijfsterreinen verloopt stroef. De laatste maanden lijkt het erop dat de vraag weer aan het stijgen is en zijn er ook weer enkele kavels verkocht. Zo verkocht Van der Sande Bedrijfsmakelaars onlangs twee kavels van 2.500 m2 aan Pronto Wonen en Brefu ten behoeve van de realisatie van een nieuw bedrijfspand. Voor diverse kavels van de gemeente bestaat inmiddels ook weer belangstelling. Over het algemeen richt de vraag naar bedrijventerrein zich in Breda op een gemiddeld kwaliteitsniveau. Dit betekent dat er met name gezocht wordt naar terreinen met een nette en functionele uitstraling. Slechts een klein deel van de vraag richt zich op hoogwaardige bedrijventerreinen. De gemiddelde bedrijfsruimte vraag ligt rond de 2.000 m². De vraag naar logistieke ruimte in Breda is beperkt
en is vooral geconcentreerd in Hazeldonk. Door Van der Sande bedrijfsmakelaars wordt continu onderzoek gedaan naar de opname en het aanbod van bedrijfspanden en kantoren. Uit dit onderzoek is gebleken dat het aanbod bedrijfsruime medio 2009 ca. 195.000 m² bedroeg. Er werd ca. 100.000 m² opgenomen. Hieronder ook een aantal grote transacties met relatief kortlopende contracten. Dit is exclusief de opname van bedrijfsterreinen en realisatie van nieuwe gebouwen. Op basis van deze cijfers zou men kunnen concluderen dat de markt redelijk in evenwicht is
Afstemming vraag en aanbod Op korte termijn kan er worden voldaan naar de vraag naar bedrijventerreinen. Echter gezien het schrappen van grote plannen zoals de ontwikkeling van het nieuwe bedrijventerrein bij Bavel (ca. 55 ha) is de kans aanwezig dat de vraag op middellange termijn het aanbod gaat overstijgen. Dit zal vooral gaan gelden voor grotere percelen. Hoogwaardige en specifieke locaties zijn nu nog te vinden op Digit Parc, het Dinalog-terrein, en de Triple O campus. Door de strategische ligging in de Benelux en de beschikbaarheid van bedrijventerrein werden in het verleden diverse vooraanstaande en grote bedrijven naar Breda gehaald. Aansprekende namen zijn onder meer Amgen, Abott, Alfa Laval en Waalwear.
Op zoek naar locaties Wie van boven inzoomt op Breda ziet op diverse bedrijventerreinen in Breda nog grote stukken onbebouwde grond liggen. Terreinen die in het verleden op de groei of speculatief zijn gekocht. Doorgaans liggen deze percelen vaak op minder aantrekkelijke (verouderde) bedrijventerreinen zoals de Krogten, Hintelaken, Emer-Noord etc. Enkele jaren geleden zijn deze terreinen op initiatief van de gemeente en de provincie gerevitaliseerd. Inmiddels zijn de resultaten hiervan zichtbaar en worden ook diverse bedrijfscomplexen opgeknapt. De leegstand loopt hierdoor terug. Het gebrek aan nieuwe bedrijventerreinen heeft als gevolg dat de prijzen van percelen bedrijfsgrond een stijgende tendens heeft, maar nog lang niet de niveaus van de Randstad haalt. Hier ligt een extra kans voor de percelen op bestaande bedrijventerreinen. Door de stijgende prijzen van bedrijfsgrond wordt herontwikkeling (bijvoorbeeld sloop, verkaveling en aanleggen nieuwe infrastructuur) van percelen grond met weinig en/of verouderde bebouwing haalbaar. Het bijkomende voordeel van herstructurering van bedrijventerreinen is de verduurzaming van de ruimte en het kritisch omgaan met ruimtegebruik. Centrale grondbank Van der Sande Bedrijfsmakelaars pleit voor het maken van een centrale grondbank waar gemeentes en marktpartijen het aanbod transparant en actueel gaat presenteren. Proactief kan er onderzocht worden waar nog onbebouwde percelen liggen die aangewend zouden kunnen worden om nieuwe bedrijvigheid op te realiseren. Kortom:Het tekort aan nieuwe bedrijventerreinen kan bijdragen aan een verduurzaming van de bestaande bedrijventerreinen en draagt bij tot een versnelling van herstructurering van bestaande terreinen. Peter-Paul Verhoeven is directeur van Van der Sande Bedrijfsmakelaars.
Vanaf september zal Van der Sande een intensieve samenwerking starten met Van Opstal bedrijfsobjecten onder de naam Van der Sande VanOpstal Bedrijfsmakelaars. Deze samenwerking zal na twee jaar leiden tot de overname van de activiteiten bedrijfsobjecten en nieuwbouw van Van Opstal door Van der Sande. Hiermee zal Van der Sande VanOpstal een toonaangevende speler worden in West-Brabant met een grote know how en een jarenlange ervaring.
BOUWEN & BEDRIJFSHUISVESTING
TE HUUR AAN PRINSENKADE 3 BREDA ZEER REPRESENTATIEF MONUMENTAAL KANTOORPAND TOTAAL CA. 710 M2 B Monumentaal herenhuiskantoor met klassieke uitstraling en een hoge mate van eigen identiteit aan het water van de Nieuwe Mark aan Prinsenkade 3 op een goed bereikbare A1 centrumlocatie. Het omstreeks 1900 gebouwde pand is geheel verbouwd waarbij het interieur een moderne, transparante indeling kreeg en technisch geavanceerde installatievoorzieningen werden aangebracht.
ROOSENDAAL KANTOORUNIT
BZ
Te huur aan Mill Hillplein 129 kantoorruimte ca. 138 m2 op de 2e verdieping van het zgn. ‘schakelkantoor’ tussen bankgebouw en appartementencomplex. Indeling met grote open kantoorruimte, toiletgroep en pantry met keukeninrichting. Bereikbaar via lift en trap. Uitgevoerd met ventilatiesysteem/topkoeling. Parkeren mogelijk in ondergrondse parkeergarage.
ROOSENDAAL KANTOORUNIT
BZ
Te huur aan Laan van Belgie 58 kantoorruimte ca. 340 m2 op 2e verdieping. Indeling met grote kantoortuin, een tweetal kantoorkamers, vergaderzaal, toilet en pantry. De ruimte kan optioneel worden uitgebreid met kantoorruimtes ca. 125 resp. 200 m2. Uitvoering met o.a. ventilatiesysteem/ topkoeling. Parkeermogelijkheid in ondergrondse parkeergarage.
BREDA WINKELRUIMTE
B
Te huur aan Nieuwe Ginnekenstraat 39 winkelruimte circa 275 m2, bestaande uit entree-verkoopruimte/ showroom en diverse secundaire ruimten waaronder dagverblijf, magazijnfaciliteit en sanitaire groep. Zeer aantrekkelijke frontbreedte van circa 9m. Hoge passantenfrequentie. Oplevering geheel gebruiksgereed. Eventueel aanpassing pui in overleg.
NS STATION
TRAMSINGEL
Het kantoorpand bestaat uit drie kantoorlagen (280-210-170m2) en een kelderarchiefruimte (50m2) en verkeert in uitstekende staat van onderhoud. Herindeling is in principe mogelijk. Tevens is aanhuur mogelijk eventueel exclusief de tweede verdieping. Parkeren is geen enkel probleem. Op eigen terrein bevindt zich een royaal afsluitbaar eigen parkeerterrein met 14 parkeerplaatsen welke in de huur zijn inbegrepen. Het parkeerterrein is zowel aan de voorzijde vanaf de Prinsenkade als via de achterzijde toegankelijk. Bovendien zijn er drie parkeergarages in de directe omgeving binnen een straal van circa 150 meter.
NIEUWE PRINSENKADE
PRINSENKADE MARKT HAAGDIJK TOLBRUGSTRAAT MARKENDAALSEWEG
BREDA NIEUWE PRINSENKADE 6 VOLLEDIG GERENOVEERD HERENHUISKANTOOR
B
Te huur het Baron Office aan Nieuwe Prinsenkade 6. Totale vloeroppervlak circa 530 m2 verdeeld over begane grond circa 195 m2, 1e verdieping circa 195 m2 en 2e verdieping circa 140 m2. Zeer volledige oplevering inclusief alarminstallatie en airco-units. Op eigen afsluitbaar terrein 8 parkeerplaatsen. Parkeergarage De Prins op 50 meter. Met name geschikt t.b.v. solitaire gebruiker.
BREDA NIEUWE PRINSENKADE 10 MONUMENTAAL HERENHUISKANTOOR B
Koop of huur uw eigen kantoor- of bedrijfspand met zeer gunstige huisvestingslasten in Bergen op Zoom Krabbepoort aan Joulehof -
mogelijkheden 112 tot 468 m2 - volledig vrij indeelbaar volledig op zichzelf staand - eigen entree eigen grond - eigen voorzieningen - energieaansluitingen geen servicekosten
B
Te huur hoogwaardig kantoorgebouw met uitstekend installatieniveau aan Joulehof in kantorenpark Krabbepoort direct bij afslag A58 Bergen op Zoom. Totale vloeroppervlakte van 1.600 m2, in vijf lagen, met op de begane grond ca. 315 m2, op 1e, 2e en 3e verdieping ca. 365 m2 en op 4e verdieping (penthouse-toplaag) 205 m2. Deelhuur in principe mogelijk.
BERGEN OP ZOOM KANTOOR
B
Te huur aan Nieuwe Prinsenkade 10 karakteristiek herenhuiskantoor met vloeroppervlak circa 430 m2 verdeeld over: op begane grond circa 130 m2, op 1e en 2e verdieping elk circa 100 m2 en in het souterrain circa 100 m2. Het pand is geheel gebruiksgereed en beschikt over de gebruikelijke voorzieningen. Goede openbare parkeermogelijkheden waaronder parkeergarage De Prins.
KIES VOOR EEN BUSINESS HOUSE OF BUSINESS APARTMENT
BERGEN OP ZOOM KRABBEPOORT JOULEHOF NIEUWBOUWKANTOOR
BREDA CENTRUM KANTOORRUIMTE
BBZ
Te huur moderne en representatieve kantoorruimte met klassieke uitstraling. Aantrekkelijk gelegen in historisch stadscentrum van Bergen op Zoom. Bruto vloeroppervlak inclusief secundaire ruimte (o.a. toilet en pantry) ca. 90 m2. Oplevering gebruiksgereed en voorzien van onder meer ventilatiesysteem en alarminstallatie.
B
Te huur op de begane grond van kleinschalig commerciëel pand aan Vlaszak een zelfstandige kantoorruimte met eigen voorzieningen zoals eigen cv-unit en elektrameter. Bruto vloeroppervlak ca. 160 m2. Voorzien van toilet en pantry. De etages boven de winkelruimte zijn in gebruik als kantoor. Uitstekend bereikbare centrumlocatie.
BZ
Per 1 september 2010 gaan vanopstal bedrijfsobjekten Breda en Van der Sande Bedrijfsmakelaars samen verder onder de naam Van der Sande VanOpstal Bedrijfsmakelaars, gevestigd aan Vijverstraat 1 te Breda.
B
BREDA 076 522 06 00 bedrijfsobjekten.breda@vanopstalgroep.nl
BZ
BERGEN OP ZOOM 0164 24 04 57 bergenopzoom@vanopstalgroep.nl
19 juni 2010 | 8e jaargang | nr. 06 de Ondernemer is een uitgave van
WEST-BRABANT BREDA
Kredietcrisis? Overlevingsplan of doorstarten!
www.newtargetvision.com
Deze maand in de stoel: Leon de Lobel, directeur DTZ Zadelhoff in Breda Evenement: Haringparty, kookclinic en zomerfeesten Thema: Bouwen en bedrijfshuisvesting Interview: Metaalunie zet in op onderwijs De barometer: Zuid-West Nederland scoort: 6,5
Haringtijd Foto: Marijke Folkertsma
<< innovatie
06
Samenwerking bij innovatie loont S
duct of productieproces te ontwikkelen die iets nieuws toevoegt aan hun bestaande onderneming, kunnen zich voor de IPC aanmelden bij bijvoorbeeld de Kamer van Koophandel of de eigen branchevereniging.
amen tot innovaties komen en die kennis vervolgens weer delen, dat is kort gesteld de opzet van de InnovatiePrestatieContracten (IPC) van SenterNovem, nu Agentschap NL. Voor Jan van Beveren uit ‘s-Gravenpolder was die harde eis tot samenwerking wel een grote stap. Syntensadviseur drs. Angelo Mulder wist hem te overtuigen.
‘S-GRAVENPOLDER - Bij Jan van Beveren draait alles om PU - polyurethaan. ,,Als je bij Jan binnenkomt, ga je met polyurethaan weer naar buiten’’, grapt Innovatieadviseur Angelo Mulder. Hij kent Jan van Beveren al jaren en heeft regelmatig contact met hem. ,,Als het om vragen over coatings gaat, weet Jan altijd wel met een innovatieve oplossing op basis van PU te komen, desnoods bedenkt hij het helemaal zelf.’’ Van Beveren bevestigt het beeld dat Mulder schetst: ,,PU heeft gewoon heel veel goede eigenschappen die ik kan toepassen op allerlei terreinen.
Jan van Beveren (links) en Angelo Mulder. Mijn bedrijf bestaat uit drie peilers: isolatie leveren voor onder meer stadsverwarming, het explosievrij maken van brandstoftanks in voertuigen van onder meer defensie en innovatieve ontwikkelingen initiëren. In alle drie
Foto: Syntens
speelt PU de hoofdrol.’’ Een van de laatste keren dat Mulder Van Beveren inschakelde, ging het om het aanbrengen van coatings voor hoogwaardige cleanroom-condities. Ook verkreeg Van Beveren een
Maatwerk in lichtbeleving H
et is goed om een strategisch beleid uit te stippelen om zo de continuïteit in de bedrijfsontwikkeling te behouden. Maar het kan gebeuren dat je vervolgens ingehaald wordt door de realiteit. Dat overkwam in positieve zin Filip van der Heijden van Lichtvormgevers uit Dongen.
DONGEN - Lichtvormgevers richt zich op de openbare ruimte en bedrijfs- en publieke gebouwen waarvoor een maatwerk lichtadvies gewenst is. Het bedrijf, met tien medewerkers, kan door dit maatwerk in lichtbeleving de identiteit van de opdrachtgever versterken, het imago ondersteunen en de attentiewaarde van een product of dienst verhogen. Directeur Filip van der Heijden heeft vanaf het begin hoog ingezet. ,,Wij geven geen vrijblijvende adviezen, er volgt gewoon een factuur wat vrij uitzonderlijk is in onze branche’’, vertelt hij. ,,Daarna gaan we desgewenst opnieuw rond de tafel gaan zitten om over de uitvoering te praten.’’ De afgelopen vier jaar heeft Lichtvormgevers stevig doorgepakt in de strategische ontwikkeling van advies naar realisatie. En met succes, het bedrijf doorstaat de crisis goed. Zo goed dat het onlangs Karma Design met vijf medewerkers (voorheen Breda, nu in Dongen) heeft overgenomen. ,,Wij ervaren dat de regie van de verschillende producenten bij de uitvoering van onze adviezen vaak knap lastig is. Onze strategische doelstelling voor 2010 was daarom een eerste aanzet te doen naar de eigen productie van maatwerk armaturen. Met de overname van Karma Design, een gerenommeerd bedrijf in de technische uitvoering van maatwerk lichtarmaturen, hebben we in een klap die doelstelling gehaald.’’ De overname bracht nieuwe vraag-
voucher om TNO in te schakelen voor de hechting van PU op polyetheen (PE) en op polypropyleen, iets wat lastig is en alleen nog in een laboratoriumomgeving lukt. ,,Jan wil nog meer kennis opdoen over, en toepassingen voor PU ontwikkelen’’, vertelt Mulder. ,,Ook heeft hij ideeën over eigen producten. Het IPC-traject past daar goed bij. Dus daar heb ik hem op gewezen.’’ Het doel van de IPC is de innovatiekracht van ondernemers te versterken. Ondernemers die plannen hebben om een innovatieve dienst, pro-
Samen de markt op Van Beveren had er wel oren naar, maar reageerde toch afhoudend. ,,Een harde eis is die van samenwerking. En ik wil voorkomen dat een ander voortijdig met mijn innovatieve idee gaat lopen. Vandaar dat ik eerst niet zo enthousiast was.’’ Er lag echter wel een mooi samenwerkingsproject met Additek uit Oudenbosch, een producent van fijnmetalen onderdelen. Additek ontwikkelt onder meer medische behandeltafels en -stoelen voor de derde wereld en zocht een samenwerkingspartner voor de ontwikkeling van de kunststof onderdelen. Van Beveren: ,,Angelo en ik hebben het er uitgebreid over gehad. De werkwijze van IPC is echter zodanig dat beide partners geheimhouding hebben. We ontwikkelen samen en brengen het resultaat samen op de markt. Dat werkt goed en inmiddels zijn we het IPC-traject ingegaan. Hier moet iets moois uit voortkomen.’’ www.jvanbeveren.nl www.syntens.nl www.agentschapnl.nl
PRIVACY WERKNEMERS
Mr. E.J.L. Mulderink Advocaat en partner Koch & van den Heuvel Advocaten mulderink@koch-heuvel.nl
Filip van der Heijden (links) en Ton van Schadewijk. stukken met zich mee, zoals de intergratie van werkprocessen en bedrijfsculturen, maar ook de benadering van de markt. Van der Heijden: ,,Ik wil het beste uit beide bedrijven halen en overlap voorkomen. Dat is voor ons een fors proces, waarvoor ik externe ondersteuning zocht.’’ Via de Dag van de Ondernemer in Eindhoven kwam hij in contact met Syntens. Innovatieadviseur Ton van Schadewijk bezocht Lichtvormgevers. ,,De kracht van dit bedrijf is de maatwerk lichtbeleving per functie en locatie. Dat imago moet de markt herkennen en samen met Filip heb ik een extern bureau ingeschakeld om de juiste identiteit en imago in de markt te zetten. Separaat kijken we ook naar nieuwe technieken.’’ Intern zijn inmiddels twee afdelingen gedefinieerd: de studio waar het maatwerk ontworpen
Foto: Syntens
wordt, en het atelier waar het uitvoerende werk wordt gedaan. Van der Heijden is enthousiast over de inzet van Van Schadewijk. ,,Het is een pril maar intensief contact. Ton heeft een grote gedrevenheid en bereidheid om zich te verdiepen in deze materie. Dat werkt stimulerend, verhelderend en geeft structuur. Ik ben nu bezig te formuleren wat we willen, welke processen daarvoor nodig zijn en met Ton kijk ik ook naar de subsidiemogelijkheden. Het is belangrijk dat we dit planmatig oppakken. De overname kwam onverwacht en de integratie is belangrijk, maar we moeten natuurlijk ook gewoon opdrachten binnenhalen.’’ www.lichtvormgevers.com www.syntens.nl
Recentelijk werd een verzoek tot ontbinding van een arbeidsovereenkomst met een medewerker zoals dit was ingediend afgewezen. De werkgever had verzocht tot ontbinding van de arbeidsovereenkomst met de desbetreffende werknemer te komen omdat deze weigerde mee te werken aan een screening door klanten vanwege privacyoverwegingen. Ook in deze zaak stond het veelvoorkomende spanningsveld centraal tussen enerzijds de privacy van een werknemer en anderzijds het belang zoals dit bij een werkgever soms bestaat om informatie over een werknemer te verkrijgen. Het gebruik van internet en/of e-mail voor privé-doeleinden is daar ook zo'n voorbeeld van. Inmiddels een behoorlijk aantal jaren geleden leidde dit tot een hoos aan internet- en e-mailreglementen zoals deze door diverse werkgevers tot stand werden gebracht. In de onderhavige zaak achtte de Kantonrechter het belang, temeer dit aspect niet vooraf aan de ondernemingsraad was voorgelegd, voor de werkgever zo gering dat het niet meewerken door de werknemer als onvoldoende grond voor ontslag werd geaccepteerd. Daarbij was van belang dat de Kantonrechter meende dat door een goed werkgever dergelijke verzoeken slechts kunnen worden gedaan indien in voldoende mate de privacy van de werknemer is gewaarborgd. De conclusie is en blijft met andere woorden dat zorgvuldigheid geboden is bij het doorbreken van de privacy en het opnemen in de arbeidsovereenkomst en/of de daarbij behorende reglementen van (on-)mogelijkheden daartoe van groot belang blijft.
Liesbosstraat 45 te Breda
076-5226470
www.koch-heuvel.nl