vrijdag 14 oktober 2011
2|
Als het om erfgoed gaat, zijn we allemaal experts Het Zeeuws Museum in Middelburg bestaat vijftig jaar en viert dat met een uitgebreid jubileumprogramma, dat morgen feestelijk wordt geopend. Het museum wil hierin vooral de rol van het publiek onderzoeken. door Rolf Bosboom
Het museum in jaartallen 䢇 1769 Oprichting Koninklijk Zeeuwsch
Genootschap der Wetenschappen. 䢇 Eind 18e eeuw Zeeuwsch Genootschap sticht het eerste museum van Zeeland - het Museum Medioburgense, aan de Latijnse Schoolstraat in Middelburg. 䢇 1886 Opening van het Kunstmuseum in de Schutterhofstraat in Middelburg; de collectie bestaat vooral uit schilderijen en tekeningen. 䢇 1889 Museum Medioburgense verhuist naar de Wagenaarstraat in Middelburg, in een oud patriciërshuis. 䢇 Loop van de 20e eeuw Beide musea raken in verval, een deel van de collectie gaat verloren door bombardementen in 1940. 䢇 1961 Zeeuwse Museumstichting vestigt zich in het patriciërshuis aan de Wagenaarstraat en krijgt de collectie van het Zeeuwsch Genootschap in bruikleen. De verzameling kunstvoorwerpen van het Kunstmuseum aan de Schuttershofstraat wordt overgedragen aan de Zeeuwse Museumstichting. 䢇 1972 Zeeuws Museum krijgt onderdak in een deel van het abdijcomplex. 䢇 2007 Museum heropent na 7,5 jaar gesloten te zijn geweest, vanwege ingrijpende renovatie en herinrichting.
V
oor veel musea is een jubileum aanleiding om een fraaie topstukken-tentoonstelling te organiseren, waarmee doorgaans volop publiek wordt getrokken. ,,Dat is inderdaad een heel doeltreffende en aantrekkelijke manier”, zegt Marjan Ruiter, sinds 2009 directeur van het Zeeuws Museum. ,,Maar het is ook wel heel erg makkelijk. Er zit niets vernieuwends in.” Dat past dus bij het Zeeuws Museum, dat een naam heeft opgebouwd met experimentele en vooruitstrevende presentaties en exposities. ,,We willen juist bij het jubileum laten zien wat we doorgaans als musuem doen en dat is het Zeeuws erfgoed in een hedendaagse context plaatsen, door bijvoorbeeld kunstenaars te laten reflecteren op onze collectie.” Het museum wil vooral ook de bezoeker aanmoedigen mee te denken over de rol van een museum en de wijze waarop erfgoed wordt verzameld, gepresenteerd en ontsloten. Speciale aandacht is er daarbij voor jongeren. Ruiter: ,,Musea moeten zichzelf opnieuw uitvinden. Als je jongeren niet aanspreekt en ‘medeplichtig’ maakt, wordt er over twintig jaar gezegd: schaf het museum af. Maar geschiedenis is zó’n belangrijk bestanddeel van je identiteit. Als je daar niet zorgvuldig mee omspringt, laat je ook maatschappelijk een steek vallen.”
Het jubileumprogramma omvat vier onderdelen: de tentoonstellingen Verzameld Werk, Underground en De Ouderwetse Kamer - die morgen alledrie worden geopend - en het filmproject Eilanden, dat afgelopen maand al in gang is gezet. Een rode draad is de inbreng van het publiek. Niet voor niets zijn de U en de W in het logo van het Zeeuws Museum nu goud gekleurd, om te benadrukken dat het uw museum is. ,,Er zit een brede maatschappelijke ontwikkeling achter”, zegt Ivo van Werkhoven, curator van de jubileumtentoonstellingen. ,,We realiseerden ons dat instituten aan gezag inboeten. Mensen nemen niet meer alles zomaar voor lief en ze hebben alternatieven, hun eigen kanalen. Hun video’s delen ze bijvoorbeeld via YouTube en om een boek uit te brengen, hebben ze geen uitgever meer nodig. Die autoriteitskwestie zie je overal in de maatschappij terug.” In het Eilanden-project wordt het publiek opgeroepen op film vast te leggen wat het de moeite van het bewaren waard vindt, Underground laat zien hoe mensen zelf het heft in handen nemen als het gaat om het archeologisch erfgoed, in De Ouderwetse Kamer heeft de bezoeker een eigen inbreng en kan zijn kennis over de herkomst en betekenis van objecten delen en voor Verzameld Werk zijn hedendaagse kunstenaars gevraagd op de museumcollectie te reageren. ,,Als het gaat
om erfgoed, zijn we allemaal experts”, aldus Marjan Ruiter. ,,Daarom willen we als museum de ramen open gooien, zodat er een dialoog ontstaat. Verzamelen betekent dat je altijd keuzes moet maken. Het is heel belangrijk dat mensen zich daarvan bewust zijn en daarin ook een rol kunnen spelen. We willen dat gesprek aangaan, omdat wij ook niet alwetend zijn.” De dialoog moet echter niet tot een knieval leiden. Het museum houdt altijd de regie. ,,Het is niet de bedoeling om een soort democratie te stichten. Dat leidt zeker in de kunst alleen maar tot middelmatigheid”,” stelt Van Werkhoven. Bovendien, zo vult directeur Ruiter aan, wil het Zeeuws Museum de bezoekers niet datgene voorschotelen wat zij verwachten. ,,Het is het belang van het museum om stereotypen te ontkrachten, mensen in staat stellen om over hun vooroordelen en verwachtingen heen te stappen. We kiezen niet de gemakkelijkste route, maar dat is ook onze taak niet.” Kwaliteit en vernieuwing blijven de boventoon voeren. ,,Dit jubileumprogramma is ook niet echt laagdrempelig. We willen kijken in hoeverre we het publiek de ruimte kunnen geven, maar zonder concessies te doen aan de kwaliteit”, zegt Ruiter. ,,Als je probeert je op iedereen te richten, is het uiteindelijk voor niemand. Het is een illusie dat je als museum iedereen aan je kunt binden.”
foto’s Lex de Meester
vrijdag 14 oktober 2011
|3
Zeeuwen filmen wat ze het bewaren waard vinden Wat wordt de herinnering van de toekomst? Wat wil jij bewaren? In het jubileumjaar roept het Zeeuws Museum de Zeeuwen op om filmpjes in te sturen van wat hen dierbaar is. door Jan van Damme
H
et jarige museum wil met de inzendingen de hedendaagse cultuur van de Zeeuwse ‘eilanden’ in kaart brengen. Vier professionele cineasten maken in 2012 van de ingezonden filmpjes eigen films, die op het Festival Film by the Sea worden vertoond. Tot nu toe heeft het project Eilanden ongeveer dertig inzendingen opgeleverd. Op deze pagina vertellen drie inzenders over hun film. Glijden over het water Peter Dirkson (65) is gepensioneerd natuurkundeleraar in Goes. En amateurfilmer. Hij heeft zichzelf laten filmen bij het instappen in een dubbeltwee. Inderdaad, roeien is een passie. ,,Ik begon op mijn veertiende met roeien. Na mijn studie ben ik een tijd gestopt. Maar sinds in 1985 de vereniging Scaldis in Goes werd opgericht, ben ik
Peter Dirkson (rechts) glijdt over het water.
weer actief. Onlangs heb ik nog meegedaan aan de Abeelenrace op het Kanaal door Walcheren. Ik roei twee tot drie keer per week, zo’n 10 kilometer per keer. Alleen met windkracht 6 of meer, of als er ijs ligt, ga ik niet. René Wondergem heeft het instappen en een stukje oproeien gefilmd. Ik geniet erg van over het water glijden. Natuurlijk pieker ik wel eens over het ouder worden, als je te stram bent om in de boot te stappen. Met dit filmpje heb ik het plezier willen vastleggen. Natuurlijk kan ik nog een tijd blijven roeien. Mijn maat in de film, Jan van der Weele, is 69 jaar.’’ Bovenop de bijtjes Sigrid Burg (30) studeert aan de Rietveld Academie in Amsterdam. Ze heeft eerder al een studie filmwetenschap afgerond. Een aantal jaren werkte ze bij de Amsterdamse politie, waar
Bovenop de bijtjes.
ze met fictiefilms een project opzette om agenten over hun eigen gedrag aan het denken te zetten. Ze is geen leek op filmgebied, beaamt ze. Sigrid is afkomstig uit Burgh-Haamstede, en is verknocht aan Zeeland. Als het maar even kan gaat ze op pad in de provincie. Het filmpje dat ze naar het Zeeuws Museum instuurde heet ‘Blij van bijtjes’: ,,Het duurt maar een halve minuut. Het is een opname van bijen die van bloem naar bloem vliegen. Ik heb het in een hele trage beweging gefilmd - het lijkt wel animatie - zodat je de bijen echt kunt volgen. Met mijn iPhone, omdat je daarmee heel dicht bij je onderwerp kunt komen zonder in te zoomen. Je zit er bovenop, wordt één met de materie. Dat in tegenstelling tot een grote, professionele camera daarmee blijf je letterlijk op afstand. Als ik me goed herinner heb ik de bijen gefilmd in de buurt van Nieuw- en Sint Joosland. Het is een romantisch beeld. Als je ouder wordt krijg je te maken met complexe relaties en sexualiteit. Ik wil met de bloemetjes en de bijtjes de onschuld van het kind bewaren. Ook de mooie natuur, die bedreigd wordt door allerlei infrastructuur, wil ik vastleggen.’’
Puck drinkt uit de kraan.
Puck drinkt uit de kraan Patty Walvis (62) in Middelburg is al langer wat je noemt een plezierfilmer. Met een - volgens haar - simpel cameraatje legt ze vast wat haar zomaar aanspreekt. Een shantykoor dat ze tegenkomt tijdens Sail Amsterdam, een carnavalsoptocht in haar geboorteplaats Heerlen. Ze werkt in de zorg, in een huiskamerproject in het Middelburgse verzorgingshuis Swerf-Rust. Ze heeft voor het Eilandenproject een kort filmpje gemaakt van de rode kater Puck. Dat zit zo: ,,Het is de kat van mijn zoon Ralph. Die woont tijdelijk bij mij omdat zijn huis wordt verbouwd. Als hij weggaat, zal hij de kat meenemen. Ik heb altijd gezegd, dat ik geen huisdier wil omdat ik niet gebonden wil zijn. Maar misschien ga ik nu die kat toch wel missen. Daarom heb ik een filmpje gemaakt, om de herinnering te bewaren. Het is ook zo’n grappig beest. Hij maakt ons ’s ochtends wakker en hangt aan deurklinken om deuren te openen. En hij drinkt graag uit de kraan. Dat heb ik gefilmd: het moment dat er een straaltje water uit de kraan komt en hij daarvan drinkt.’’
vrijdag 14 oktober 2011
4|
Piet van Daalen (1924-1989), de eerste directeur van het Zeeuws Museum, maakte naam door vooruitstrevende kunst te combineren met regionale onderwerpen. In 1970 vroeg hij de Belgische kunstenaar Marcel Broodthaers de museumcollectie te verbinden met diens vermaarde fictieve museum voor moderne kunst. Geïnspireerd door Broodthaers en Van Daalen heeft het Zeeuws Museum drie jonge kunstenaars nu gevraagd - onder de noemer Verzameld Werk (Section Folklorique) - ook met andere ogen naar de collectie te kijken.
Piet van Daalen, gefotografeerd door Marcel Broodthaers.
door Rolf Bosboom
Met een vlot vol fenomenen op reis Frank Koolen (1978, Maastricht), woont en werkt in Amsterdam. Titel werk: Musée des Regles (Phenomenon plus). ,,Mijn werk gaat over het maken van nieuwe ordeningen, het samenbrengen van dingen die je al kent, maar die je toch kunnen verrassen. Het is bijna het reanimeren van clichés. Ik hou ervan om alledaagse objecten in een andere context te plaatsen, waardoor je er op een nieuwe manier naar gaat kijken. Ik leerde het werk van Marcel Broodthaers al vroeg tijdens mijn academietijd kennen. Ik vond het erg goed en voel me er ook verwant aan. Voor dit project van het Zeeuws Museum ben ik naar het depot geweest. Wat me meteen opviel, is de enorme diversiteit. Het is werkelijk van-alles-en- nogwat, eigenlijk niet te vatten onder één
thematiek, behalve dat het allemaal in de verzameling van het Zeeuws Museum zit. Het is bijna een collectie van objecten, van dingen. Dat is op zich heel logisch, maar al doorfantaserend dacht ik: hoe zit het met de immateriële zaken? Waarom is daar geen collectie van? Ik wilde daarom een museum maken van fenomenen. Er is ook een directe link met het werk van Broodthaers. Hij heeft gezegd dat hij niet gelooft in het individuele kunstwerk of de individuele kunstenaar, maar in fenomenen en mensen die ideeën samenbrengen. Dat is een soort rode draad geworden in mijn kunstenaarschap. Het gaat niet om het ego van het object, van het kunstwerk of van de kunstenaar. Het belangrijkste is dat je op een heel gedreven manier probeert ontdekkingen te doen om op die manier
Frank Koolen
jezelf verder te ontwikkelen. En daarmee ook de mensheid. Daarom ben ik fenomenen gaan bestuderen, net zoals Broodthaers (wiens werk vol zat met vondsten) en Piet van Daalen (die als directeur van het Zeeuws Museum nieuwe dingen in Zeeland probeerde te ontwikkelen) op hun manier ook fenomenen waren. Voor Verzameld Werk heb ik een vlot gemaakt, een soort module die ook echt te water kan worden gelaten. Er zit bijvoorbeeld een aggregaat in en een buitenboordmotor. Op het vlot is in de vorm van videofragmenten een hele serie fenomenen te zien die ik in mijn atelier heb nagebootst. Het is een soort alledaagse magie, simpele dingen zoals het testen van de zwaartekracht door het laten vallen van een object, of kleurstof in water doen en daar een druppeltje dubro op gooien, waardoor het vet in het water
wegvlucht en de kleuren met zich meeneemt. Het gaat erom dat je op een heel simpele manier verrassende momenten in je dagelijkse leven kunt creëren. Als je daar niet van kunt genieten, kun je ook niet genieten van de grote dingen die er zijn. Je hebt de kleine dingen nodig - en de alertheid om die te zien om de grotere dingen te kunnen ervaren. Broodthaers creëerde een conceptueel museum, met op allerlei plekken in bestaande musea departementen die het publiek kon bezoeken. Ik doe het andersom: ik kan met mijn module zelf naar mensen, die ik via alle waterwegen kan bereiken. Het is eigenlijk genereuzer nog dan Broodthaers, die al tamelijk genereus was. Ik kan met mijn fenomenen op pad en overal ter wereld zijn aanvullingen mogelijk op de fenomenen.”
Mariana Castillo Deball
vrijdag 14 oktober 2011
|5
Objecten gevangen in geologische lagen Mariana Castillo Deball (1975, Mexico City). Woont en werkt in Berlijn. Titel werk: Sciences Diagonales. ,Ik werk al vele jaren met archeologie en antropologie, in combinatie met collecties en archieven. Mijn werk is gebaseerd op een dialoog met instituten die meestal geen directe link hebben met hedendaagse kunst, zoals wetenschappelijke en archeologische musea. Ik probeer met hen samen te werken en wat me vooral interesseert, is de manier waarop zij omgaan met objecten, hoe ze deze ontsluiten en presenteren en hoe de objecten zo de legitimatie worden van de geschiedenis.
Ik was aangenaam verrast dat het Zeeuws Museum mij heeft uitgenodigd. Meestal benader ik zelf musea om uit te leggen wat hedendaagse kunst is en waarom ik een werk met hen wil maken. Nu was het dus precies omgekeerd en werd ik gevraagd een project te ontwikkelen gebaseerd op de collectie. Ook de relatie met Marcel Broodthaers vond ik heel interessant, omdat hij zich nadrukkelijk heeft bezig gehouden met wat een museum is. De collectie van het Zeeuws Museum heb ik bekeken en ik vond die echt geweldig, zó divers. Vervolgens probeerde ik me voor te stellen wat er in de
Ontwerp van het werk dat Mariana Castillo Deball maakte. toekomst gebeurt als musea zijn verdwenen en je maakt een dwarsdoorsnede van de plek waar ze ooit hebben gestaan. Ik zie dan al die geologische lagen voor me met de museale objecten erin. Dat idee heb ik uitgewerkt in een sculptuur, een muur van drie meter breed en twee meter hoog die de geologische lagen verbeeldt. De objecten die ik erin heb verwerkt, lijken op die uit de collectie van het Zeeuws Museum, met bijvoorbeeld etnografische objecten, stenen en schelpen. Het is in feite een samengeperst museum geworden. In plaats van dat alles keurig is geclassificeerd en georgani-
seerd, heb ik alles door elkaar gedaan, zodat je een soort tsunami van objecten krijgt. Mijn werk heb ik Sciences Diagonales genoemd, diagonale wetenschap. Het is een rechtstreekse verwijzing naar de Franse auteur Roger Cailloir. Hij noemde het de grootste fout van de wetenschap om heel gespecialiseerd te werken. Hij vond dat we onze ogen moeten openen en zaken met elkaar moeten proberen verbinden die ogenschijnlijk geen relatie hebben. Ik heb geprobeerd te experimenteren met diagonale wetenschap, door allerlei verschillende objecten in één geheel te laten zien.”
Wat maakt iets tot een museumstuk? James Beckett (1977, Harare). Woont en werkt in Amsterdam. Titel werk: A Lazarus Taxon. ,,Ik heb al met een groot aantal musea projecten gedaan, gebaseerd op hun collecties. Het is altijd een uitdaging om de collectie door te nemen en iets te ontdekken dat je op een interessante manier kunt vertalen in een kunstwerk. Bij het Zeeuws Museum stuitte ik op de verzameling mammoetbeenderen. Tegelijkertijd vond ik elders een verzameling grote machine-onderdelen, daterend uit de late industriële revolutie.
Wat ik heb gedaan is het samenbrengen van deze twee collecties, die uit heel verschillende tijden komen, maar toch op elkaar lijken door hun schaal. De vraag die ik mezelf stel gaat over de status van objecten: wat maakt het tot een museumstuk? Om de twee collectie samen te presenteren, is eigenlijk nogal absurd, omdat er geen enkel verband is. Maar het idee is dat je als bezoeker gaat nadenken over de overeenkomsten en verschillen tussen mammoetbeenderen en menselijke artefacten, tussen natuurlijke fenomenen en de producten van de mens. Naast deze verzamelingen vul ik een
James Beckett
aantal vitrinekasten met zaken die aansluiten bij dat thema, op een gecompliceerder manier. Een voorbeeld is Blade Runner, de sciencefictionfilm uit 1982 van Ridley Scott. Op internet vond ik de man die slangenschubben namaakt, een object dat een belangrijke rol in de film speelt. Hij maakt dus reproducties voor wat al fictie is. Het is dus dubbelnep en daarmee zegt het ook iets over de andere objecten en hun status. Ook toon ik allerlei studies van de machineonderdelen en de beenderen, om te laten zien hoe je objecten kunt maken en namaken. Het is een soort van museumwetenschap: hoe objecten als
foto’s Lex de Meester
relevant worden beoordeeld en hoe ze worden gecategoriseerd. Het deconstrueren van een museum, daar gaat het mij om. Mijn werk is behoorlijk gecompliceerd, met diverse lagen en allerei tegenstellingen. Ik kan me goed voorstellen dat een bezoeker die niet allemaal meteen doorziet. Mijn bedoeling is vooral dat hij, op een onderbewust niveau, verbanden legt. Wie de zaaltekst leest, ontdekt nog meer relaties. Mijn overtuiging is dat het toegevoegde waarde heeft als je de tijd neemt om de tentoonstelling goed te bekijken. Dan zie je pas echt hoe het in elkaar zit.”
De expositie Verzameld Werk loopt tot 24 juni 2012.
vrijdag 14 oktober 2011
6|
Schatgravers bovengronds Volgens de wet zijn schatgravers strafbaar. Je mag niet zomaar archeologische vondsten voor jezelf houden. Toch wil het Zeeuws Museum in gesprek raken met de ondergronds opererende archeologen. Om het verhaal van Zeeland zo compleet mogelijk te kunnen vertellen. door Jan van Damme
U
nderground: het Engelse woord ontloopt het Nederlandse niet eens zoveel ondergronds. Bij het jubileumfeest van het Zeeuws Museum mogen we het ondergrondse letterlijk én figuurlijk nemen. Want het gaat over archeologie. En het gaat over ‘schatgravers’, die liever ondergronds opereren. Althans, dat is op dit moment nog zo. Als de expositie Underground en volgend voorjaar het debat over schatgraverij vruchten afwerpen, zal niemand meer illegaal naar erf-
goed moeten spitten. Laten we zeggen: het Zeeuws Museum gooit een balletje op over hoe er met cultureel erfgoed moet worden omgegaan. Een experiment, dat aansluit bij één van de centrale vragen die het 50-jarig museum stelt: wat kan het publiek voor ons betekenen en andersom, wat kunnen wij voor het publiek betekenen? Sinds in 2007 in Nederland de op het Verdrag van Malta gebaseerde Wet op de Archeologische Monumentenzorg van kracht werd, is er veel veranderd. Archeologische waarden moeten sindsdien wor-
Opgravingen met groot materiaal en...
den opgenomen in bestemmingsplannen. Zo is archeologisch onderzoek nu altijd verplicht, als er op enige schaal in de bodem wordt gewoeld. Commerciële archeologische bedrijven schoten als paddenstoelen uit de grond. Dat alles heeft tot veranderde verhoudingen tussen de werkers in het veld geleid. Er zijn drie groepen te onderscheiden: de professionals, de amateurs en de schatgravers. De eerste twee werken goed samen. Met de groep illegale gravers ligt dat anders. Overheden zijn zich sterker tegen de schatgravers gaan afzetten. Zodanig, dat er in Vlissingen onlangs gravende avonturiers zijn aangeklaagd. Eén van de gevolgen van die verharding is dat vondsten lang niet allemaal meer worden gemeld. Wie nu op een bouwterrein of op een akker een munt of een gebruiksvoorwerp vindt, kijkt wel twee keer uit voor hij dat meldt. En dat is nu precies waar het om
met de hand, voor het fijne werk.
draait, zegt Nathalie van Jole. Zij heeft in Middelburg het bureau Artefact voor ‘advies en onderzoek in erfgoed’, en is voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Archeologie. Ze zegt: ,,Je hebt twee soorten schatgravers. De één laat het weten als hij iets vindt. De ander gaat voor de kick van het illegale en houdt zijn vondst stil.’’ Grootste probleem is dat met het achteroverdrukken van archeologisch materiaal het historische verhaal in de bodem wordt verstoord. ,,Dat is funest’’, zegt Nathalie van Jole. ,,Helaas zijn de verhoudingen de afgelopen jaren ernstig verstoord geraakt. We willen duidelijk maken dat het ons alleen gaat om registratie van vondsten, er wordt geen beslag gelegd.’’ Op de expositie worden enkele vitrines demonstratief leeg gelaten, met onderschriften voor de ontbrekende voorwerpen. ,,Later hopen we tijdens een debat met de schatgravers in gesprek te raken.’’
Het resultaat van een geslaagde opgraving.
vrijdag 14 oktober 2011
|7
Doos (koper, glas), 1875-1925.
Glansstenen (glas), 18e eeuw.
Kakstoel (hout), 1780-1810.
Populaire boerenstijlkamer mengelmoes van objecten De boerenstijlkamer die decennialang in Middelburg was te zien, herrijst tijdens het jubileum van het Zeeuws Museum. Maar dan wel aangevuld met een hedendaagse inbreng en het vernuftig gebruik van moderne technieken. door Rolf Bosboom
H
et was conservator Frederik Nagtglas van het Zeeuwsch Genootschap die in 1881 in de Middelburgsche Courant een oproep plaatste. Hij vroeg de Zeeuwen objecten aan te leveren voor wat een ‘Zeeuwsche Boerenkamer’ - een doorsnee huiskamer van een Walchers boerengezin - moest worden. ,,Nagtglas was op het idee gebracht door het Friesch Genootschap”, zegt Karina Leijnse van het Zeeuws Museum. ,,Dat had enkele jaren eerder een ‘Hindelooper Kamer’ ingericht, die duizenden bezoekers trok en de officiële Nederlandse inzending werd voor de Wereldtentoonstelling in Parijs. Nagtglas dacht: dat moet in Zeeland ook kunnen.” Op de oproep werd volop gereageerd. Zo massaal dat zo’n twee jaar later de ‘Walcherse Kamer’ voor het publiek kon worden opgesteld in het pand van het genootschap aan de Wagenaarstraat. Daar bleef de kamer jarenlang
een trekker van formaat. De objecten werden daarna opgenomen in de collectie van het genootschap en later van het Zeeuws Museum. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap buigt zich momenteel over de vraag of de kamer als beschermd cultureel erfgoed moet worden aangemerkt. ,,Het is eigenlijk een soort installatie”, zegt Leijnse. ,,De objecten stellen los van elkaar niet zo veel voor, maar hebben hun waarde als onderdeel van de gehele stijlkamer.” De Ouderwetse Kamer is, in wat aangepaste vorm, de komende maanden opnieuw te zien in het museum. ,,Ik heb Gerard Smallegange en Wim Sanderse van de Boerderijenstichting Zeeland gevraagd die voorwerpen nog eens goed te bekijken”, zegt Leijnse. ,,Er blijkt eigenlijk heel weinig Walchers aan te zitten. Er zit bijvoorbeeld houtsnijwerk uit Friesland tussen, Chinees porselein, glazen uit Duitsland en Engeland. Het is ook een mix van rijk en
De originele Walcherse kamer. arm, een heel raar allegaartje dat is neergezet om de sfeer van een boerenkamer weer te geven.” Het spreekt Leijnse juist aan. ,,We mixen als Zeeuws Museum ook heel graag, ook al klopt het voor fijnslijpers historisch gezien misschien niet helemaal.” Voor de jubileumtentoonstelling zijn bovendien schenkingen en aankopen uit de afgelopen vijftig jaar aan de stijlkamer toegevoegd. ,,Het bijzondere is dat de sfeer nog steeds hetzelfde is.” Door middel van augmented reality
(waarbij computergemaakte beelden worden vermengd met de realiteit), kan de bezoeker bovendien de kamer als een soort kijkdoos bekijken en ‘bezoeken’, met zelfs de mogelijkheid om bijvoorbeeld objecten virtueel te verplaatsen of te vervangen. ,,Op gezette tijden zijn mensen van de Boerderijenstichting ook bij de tentoonstelling aanwezig, als experts”, zegt Leijnse. ,,Bezoekers kunnen dan ook spullen van henzelf meenemen om bijvoorbeeld te weten te komen of het echt Zeeuwse objecten zijn.”
Bierpul (aardewerk), 19e eeuw. foto’s objecten Ivo Wennekes
Erik Verdonck, Drijfhouten tuinbroek, 2008.
Tondeldoos (koper, vuursteen), 1800-1850.
Bijbel met beslag (papier, karton, leer) 1792-1794.
De expositie Ouderwetse Kamer loopt tot 26 februari 2012.
PROGRAMMA
15 oktober
11.00 - 18.00
Museum geopend, gratis entree
11.00 - 13.00
Gratis taart* en koffie** directeur Marjan Ruiter snijdt de taart aan.
* zolang de voorraad strekt
** tot 17.00 uur
11.00 - 18.00
Platenbus Vraag je favoriete plaatje aan!
12.00 - 12.45
Familie Rondleiding Bezoek met het hele gezin onder begeleiding van een museumgids de jubileumtentoonstellingen. Voor kinderen is er een opdracht!
12.45 - 13.30
Rondleiding Zeeuws Museum (voor volwassenen) Onder begeleiding van een museumgids worden alle jubileumtentoonstellingen in vogelvlucht bekeken.
13.00 - 17.00
Workshop filmen Maak onder begeleiding een filmpje met als onderwerp ‘Wat wil jij bewaren’ en plaats dit op de website van Eilanden. (www.Eilanden.net).
13.00 - 14.30
UW Lunch speciale lunchpakketjes verkrijgbaar (tegen betaling).
12.30 - 16.30
Kinderworkshops Versier, plak en knutsel in het ZM-atelier. Teken je mooiste herinnering, maak een ontwerp voor een verjaardagstaart of schrijf een brief in geheimschrift.
14.00 - 14.45
Familie Rondleiding Bezoek met het hele gezin onder begeleiding van een museumgids de jubileumtentoonstellingen. Voor kinderen is er een opdracht!
14.00 - 15.00
Expert Meeting ‘De Ouderwetse Kamer’ Experts vertellen over de herkomst van de getoonde objecten en bezoekers kunnen hun bijzondere kennis te delen.
14.30 - 15.15
Rondleiding Zeeuws Museum (voor volwassenen) Onder begeleiding van een museumgids worden alle jubileumtentoonstellingen in vogelvlucht bekeken.
13.00 - 15.00
Taartjes maken met het Team van Taarten van Abel Kom taartjes versieren met het team van de Taarten van Abel!
15.00
Prijsuitreiking Kleurwedstrijd Taarten van Abel Wie wordt de winnaar van een echte Taart van Abel?
14.00 - 15.30
Tweetup Ben je een van onze #supervolgers op Twitter? Kom naar de Tweet-up op het Abdijplein en ontmoet andere Twitteraars. Maak kennis en deel je kennis. Twitteren wordt nog leuker!
15.30
OfficiËle opening
16.00
Aanvang performance Frank Koolen Frank Koolen, kunstenaar uit de tentoonstelling Verzameld Werk (Section Folklorique) geeft een performance in het voormalige pand van het Zeeuws Museum aan de Wagenaarstraat 1. Vertrek vanuit Zeeuws Museum.
16.00 – 17.00
Verhalen op Zaal In de verschillende jubileumtentoonstellingen staan onze museumgidsen klaar om informatie te geven over bijzondere objecten of kunstwerken die te zien zijn.
16.00 - 17.00
Slabberjannen Kent u het nog? Speel dan mee of kom het leren!
16.00
Bar open
17.00
Optreden Goslink Muzikant en kunstenaar Harm Goslink Kuiper speelt op zijn zelfgemaakte instrumenten. Deze doen in klank en karakter denken aan muziek uit de jaren 20 van de vorige eeuw. Knisperende finger-picking blues en folk. Goslink wordt bijgestaan door twee gastmuzikanten.
Het Zeeuws Museum trakteert! Op vertoon van een enveloppe met naam, adres en huisnummer 50 krijgt u 50% korting op de toegangsprijs. De actie loopt van 16 oktober t/m 11 november 2011 (niet geldig in combinatie met andere acties).
Zeeuws Museumcafé met korting Wordt u vijftig jaar, bent u 50 jaar getrouwd of woont u op huisnummer 50 dan ontvangt u 10% korting in het Museumcafé. De actie loopt t/m 15 april 2012.