SURF informator
www.surfinformator.pl
2013
Wyłączny dystrybutor - BOARD SPORT Sp. z o.o.
4 Idea powstania Surf Informatora pojawiła się dość spontanicznie. Inspiracją były książeczki, które od lat można dostać w wielu surf sklepach i szkołach w Europie i na świecie. Najczęściej są to ulotki opisujące spoty surfingowe, przedstawiające konkretne miejsca, specyfikę danego spotu, warunki na wodzie, czy lokalne prawa. W Polsce fale do uprawiania surfingu występują rzadko, częściej można złapać dobry wiatr w żagle lub latawce i sezon trwa stosunkowo krótko. Powszechnie większość surferów wchodzi do wody w długi weekend majowy i kończy sezon pod koniec września. Część z nas stara się przedłużać sezon za granicą w bliższych i dalszych zakątkach globu, zdecydowana mniejszość pływa wczesną wiosną i późną jesienią, zaś nieliczni mówią, że dla nich sezon trwa cały rok, czy dopóki woda ma stan ciekły. Niezależnie od naszych preferencji - czy pływamy na samej desce, z żaglem, z latawcem, czy z wiosłem, czy zakładamy na siebie dwie pianki, czy wchodzimy do wody tylko w ciepłe dni w samych spodenkach każdy z nas siedząc w pracy wygląda przez okno na drzewa, myśląc: „wieje, nie wieje...?”. Nikt nie ustali dokładnie, ilu Polaków stało na desce, złapało fale, czy trzymało w dłoniach latawiec, ale jest to z pewnością liczba tak duża, że należy nam się taka książeczka jak Surf Informator, która będzie towarzyszyć nam przez cały sezon. Dla już surfujących może być poszerzeniem wiedzy teoretycznej albo zachętą do spróbowania sił na innej desce, niż ta, na której pływali dotychczas, a dla osób, które nie miały kontaktu z żadnym deskowym sportem wodnym, doskonałą furtką do wejścia i poznania naszego pięknego i niepowtarzalnego surf świata.
Surf Informator
Spis terści
5
4 - Wprowadzenie 5 - Spis treści 10/11 - Surfing / StandUp Paddle – SUP 14/15 - Windsurfing 18/19 - Kitesufing 22 - Pierwsze kroki / Jak wygląda szkolenie? 23 - Dobranie i zakup pierwszego sprzętu 28 - Kierunki i przelicznik wiatru 30 - Bezpieczeństwo na wodzie / sytuacja awaryjna 31 - Jak sprawdzać prognozę pogody 32/33 - Prawo drogi: Surfing / SUP, Windsurfing, Kitesurfing 34 - Jak ubrać się na wodę? 36 - Słynne spoty w Polsce 44/46 - Surf osobowości 50/51 - Jak wyglądają zawody 52 - Kalendarz zawodów 56 - Przygotowanie do sezonu i rozgrzewka 68 - Historia Surfingu i SUP 60 - Historia Windsurfingu 62 - Historia Kitesurfingu 66 - Pakowanie sprzętu do podróży 68 - Surf ciekawostki 70 - Przydatne strony www Chcesz być na bieżąco z najważniejszymi wydarzeniami w świecie surf, a może zgubiłeś swoją książeczkę, wejdź na stronę www.surfinformator.pl Teksty i materiały: Łukasz Koński, Natalia Końska, Marek Rowiński Senior, Jurek Kijkowski, Board&Kite, Pryde Group, Bic Sport Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wygląd i treść dostarczonych reklam i ogłoszeń. Skład graficzny: Morgann Lechat dla DriftWell - www.driftwell.com Druk: Drukarnia Tokawi - www.tokawi.pl Wydawca: Szkoła Kitesurfingu Board And Kite ul.B.Prusa 10/12 05-800 Pruszków www.boardandkite.pl | surfinformator@gmail.com
Aloha!
UWAGA!
Propagowane sporty mogą być niebezpieczne dla życia lub zdrowia. Wydawca nie odpowiada za ewentualne wypadki zaistniałe podczas ich uprawiania.
10
Surfing / SUP
Sprzęt do Surfingu / SUP
11
— Surfing / SUP Surfing to prastary sport, z którego rozwinęło się wiele innych sportów deskowych, takich jak windsurfing, kitesurfing, deskorolka czy snowboard. Sporty ewoluujące z surfingu powstały dużo później, bo dopiero w XX wieku. Surfing wymaga dobrej kondycji fizycznej, najlepszym treningiem przygotowawczym jest basen, a szczególnie pływanie kraulem. Dobra jest tez siłownia i oczywiście wszystkie sporty które wywodzą się z surfingu czyli: windsurfing, kitesurfing, deskorolka i snowboard. Surfing nie należy do sportów łatwych, szczególnie początki bywają trudne. Ale pierwsza samodzielnie złapana fala wynagrodzi Wam wcześniejsze porażki. Pomoc instruktora jest bardzo pożądana! W Polsce też można pływać na surfingu, oczywiście nie codziennie, bo Bałtyk to w końcu tylko „duże jezioro” na którym nie występuje tzw. Swell, czyli „martwe fale oceaniczne”. Jednak czasami nasze morze generuje zaskakująco dobre fale. Dla początkujących surferów, odpowiednie warunki zdarzają się bardzo często. Nową, mocno rozpowszechniającą się ostatnio odmianą surfingu jest StandUp Paddle, w skrócie SUP czyli pływanie na desce z wiosłem. Jest to obecnie najszybciej rozwijający się deskowy sport wodny na świecie. Wpływ na to ma łatwość i bardzo krótki czas, w którym możemy nauczyć się pływać na desce SUP na jeziorach, falach, czy rzekach. Do pływania po falach na desce surfingowej potrzebujemy minimalną ilość sprzętu, czyli deskę, leash i piankę, a do pływania na SUP dochodzi jeszcze tylko wiosło.
Fin
Deska SUP
Wiosło
Deska Surf
Leash
Deska Stand Up Paddle
Deska Surf
Najbardziej popularne długości to przedział 9’0 – 11’0 (ok 180-290 litrów wyporności)
Najbardziej popularne długości to przedział 6’0 – 8’0
Wiosło służy do nabierania prędkości, wyróżnia się różne długości i wielkości pióra Leash do deski SUP jest grubszy i dłuższy niż do surfowej, ze względu na większe gabaryty deskiNajbardziej popularne długości to przedział 6’0 – 8’0 Finy czyli stateczniki, poprawiają kontrole deski – manewrowość i stabilność.Najczęściej spotykany układ to thruster czyli 3 statec- zniki, rzadziej 2, 4 lub 1 dłużśzy fin.
Finy czyli stateczniki, poprawiają kontrole deski – manewrowość i stabilność.Najczęściej spotykany układ to thruster czyli 3 statec- zniki, rzadziej 2, 4 lub 1 dłużśzy fin. Leash to smycz którą surfer przypięty jest do deski. Może mieć od 6 aż do 10 stop długości, w zależności od długości deski. Wosk czyli smar do deski, smarujemy pokład aby poprawić przyczepność naszych stóp.
Wyłączny dystrybutor - BOARD SPORT Sp. z o.o.
www.BOARDSPORT.pl boardsport@boardsport.pl T.(22) 728-16-77
14
Windsurfing
Sprzęt do Windsurfingu
15
— Windsurfing Windsurfing, to sport, który w drodze ewolucji „połączył surfing z żeglarstwem”. Pierwsze próby podłączenia żagla do deski nie były łatwe, zestaw często się rozłączał, a sprzęt sam w sobie był bardzo ciężki. Żagle strasznie ograniczały manewrowość w poruszaniu się i przy próbach wykonywania trudniejszych ewolucji. Jednak wielu entuzjastów, prekursorów windsurfingu znacząco i mocny przyczynia się do rozwoju i ciągłego ulepszania sprzętu, który z każdym rokiem staje się coraz bardziej przyjazny dla amatorów chcących go spróbować. Deski, żagle i cały osprzęt ewoluują, stają się lżejsze, bardziej wytrzymałe na przeciążenia przy coraz większych prędkościach i podczas pływania na coraz większych falach. Okazuje się, że w wielu wietrznych miejscach na świecie, w którym wiatr przeszkadzał surferom są idelane warunki do pływania na desce z żaglem, do czego nie wystarczą same fale ale w zasadzie przede wszystkim potrzebny jest wiatr. Nauka pływania na windsurfingu zawsze jest łatwiejsza na niezafalowanym i płytkim akwenie ale kiedy już opanujemy podstawy, mamy wiele możliwości rozwoju, możemy po prostu „pływać weekendowo” po jeziorach, zalewach, idąc w stronę zawodów trzeba nauczyć się pływać na zafalowanym akwenie gdyż wile imprez rozgrywanych jest na głębokich, zafalowanych akwenach, na morzach i oceanach. Koronna, najbardziej widowiskowa konkurencja – wave – wysokie skoki i ujeżdżanie wysokich fal wiąże się już z wyprawami po całym świecie, poznawaniem nowych miejsc, spotów, ludzi i ich kultur.
Przedłużka
Deska
Linka trapezowa
Żagiel
Fał startowy
Deska najbardziej popularne długości to ok. 250-280cm i wyporność 110-160litrów Żagiel jest najważniejszą częścią pędnika, najczęściej spotykane powierzchnie: 5.0 – 8.5m2 Maszt kolejna część pędnika, nadaje ostateczny profil i odpowiada za sztywność całego żagla
Maszt
Stopa
Bom
Bom część za którą trzymamy, posiada dodatkowo mocowane akcesoria: linki trapezowe (do wpinania się trapezem) i fał startowy (do wyciągania żagla z wody gdy się uczymy i gdy wiatr jest za słaby, żeby zrobić start z wody) Przedłużka służy do regulacji ostatecznej długości masztu Stopa Element łączący pędnik z deską
18
Kitesurfing
Sprzęt do Kitesurfingu
19
— Kitesurfing Pływanie na desce z latawcem zaczęło rozpowszechniać się wraz z pojawieniem się pierwszych firm i masowej produkcji ponad 10 lat temu. Kitesurfing jest z pewnością łatwym do nauczenia się sportem, którego może spróbować każdy: dziecko, lekka kobieta, czy starszy pan, należy bezwzględnie pamiętać, że bawiąc się latawcem, można bardzo łatwo zrobić krzywdę sobie oraz innym użytkownikom plaży, czy akwenu wodnego, na którym będziemy pływać. Dzisiaj nauka, czy samo pływanie i użytkowanie sprzętu jest dużo bezpieczniejsze i łatwiejsze niż na początku, systemy bezpieczeństwa spełniają określone standardy bezpieczeństwa, a wystartowanie latawca z wody jest dużo prostsze w każdych warunkach, nawet w słabszym wietrze, czy na zafalowanym akwenie. Ewolucja sprzętu wydzieliła wiele gałęzi – odmiennych konkurencji, takich jak: freeride, freestyle, hang time, wave, speed, wakestyle, czy race. Istnieje też duża szansa, że kitesurfing zostanie włączony do programu Igrzysk Olimpijskich obok Windsurfingu. Z pewnością jest to sport, w którym każdy znajdzie „coś dla siebie”, sport, który łączy ludzi uprawiających różne sporty ekstremalne deskowe - wodne, uliczne i powietrzne. Mówi się, że od zarania dziejów człowiek marzył, o tym aby wzbić się w powietrze i to marzenie może dziś łatwo, przystępnie zrealizować, może ono również towarzyszyć mu dalej przez całe życie.
Latawiec
Deska Wave
Deska Twin Tip Leash
Bar
Latawiec (kite) różne rodzaje i kształty, najczęściej widać na spotach latawce pompowane - Hybrydy i Bowy w rozmiarach od 8-14m2 Deska Twin Tip najczęściej spotykane, mają symetryczny kształt, większe, łatwe do nauki rozmiary to 140-160cm długości i krótsze dla bardziej zaawansowanych 125-140cm Bar drążek sterowniczy, część, za którą trzymamy i kierujemy latawcem, posiada różne systemy bezpiec-
Footsrapy i pady
Pompka
zeństwa i różne długości, dobierane do wielkości latawca, występuje w komplecie z linkami, które są do niego przyczepione „na stałe”, ich przeciętna długość to: 22-25m Leash jest częścią systemu bezpieczeństwa i sprawia, że latawiec nam nie odleci Footstrapy i pady uchwyty na stopy, odpowiadają za dobre trzymanie stóp na desce i mają znaczny wpływ na nasz komfort pływania i czucie deski
WWW.ETNOHANGAR.COM
JEDYNY W POLSCE SKLEP Z SURF DEKORACJAMI ZAPRASZA DO SWOJEGO SEZONOWEGO PUNKTU NA KEMPINGU MAﾅ・ MORZE (CZYNNY OD 20 CZERWCA)
LIVE
LOVE
SURF
SURF DEKORACJE DO DOMU I INNE
22
Pierwsze kroki nauczyć się na bezpiecznym sprzętem szkoleniowym.
— Jak wygląda szkolenie?
— Jak zacząć zabawę na wodzie? Przygodę z każdym sportem surfowym warto zacząć od chociaż krótkiego kursu, żeby mieć podstawowe pojęcie „Jak to się je”, a wiedza przekazana przez instruktora, zawsze pozostaje w naszej głowie dłuższy czas, niż chaotyczne podpowiedzi znajomego, czy kogoś z rodziny. Próbując surfingu samemu, bez wskazówek instruktora, możemy szybko się zniechęcić, nie wchodząc na dalszy etap niż tzw. „wielka mielonka” przez fale tuż przy brzegu. Samodzielne wystartowanie latawca bez żadnej wiedzy może skończyć się „lotem w krzaki” i obyśmy nie zahaczyli po drodze małego dziecka bawiącego się w piasku. Jeśli już uda nam się nawet samemu stanąć na desce windsurfingowej i wyciągnąć żagiel z wody, to jest duża szansa, że nie popłyniemy dalej, bo wiatr będzie nam go cały czas wyrywał z rąk. Kolega, który obiecuje, że nas nauczy, przecież tez sam chce popływać, a z tatą, czy córką, którzy będą nas uczyć możemy się tylko szybko pokłócić. Dlatego aby nauka była łatwa, szybka, przyjemna i może przede wszystkim dla własnego bezpieczeństwa warto jest wziąć lekcje z instruktorem w profesjonalnej szkole, i
Teoria o falach, prądach, sprzęcie i zasadach prawa drogi rozpoczyna każdy kurs surfingu. Pierwszy krok to nauka wiosłowania, następnie uczymy się siedzieć na desce, czy obracać się i zawracać w stronę brzegu celem ustawienia się odpowiednio do próby złapania fali. Jeżeli już uda nam się złapać falę, wstaniemy na desce na nogi i pojedziemy wzdłuż fali pierwsze dziesięć metrów, to znaczy, że pierwszy krok na surfingu już mamy za sobą. Szkolenie kitesurfingowe zaczyna się od zajęć teoretyczno-praktycznych na brzegu. Wejście do wody, z samym latawcem, bez deski to etap w którym uczymy się panować nad pompowanym latawcem, dowiadujemy się jak startować go z wody, jak wrócić z nim na brzeg, kiedy skończy się wiatr, czy jak złapać deskę, która spanie nam z nóg. W końcu przychodzi czas na pierwsze starty z deską, coraz dłuższe halsy, pierwsze zwroty i …być może pierwszy skok. Pierwsze kroki na windsurfingu to trochę teorii na brzegu, następnie oswojenie się z deską i balansowanie, łapanie równowagi na niej, po ok godzinie doczepia się żagiel do deski, próbujemy go wyciągać z wody, złapać za bom i przepłynąć pierwszy hals. Opanowanie zwrotów i pływania pod wiatr przychodzi dosyć łatwo, a trochę więcej czasu trzeba poświęcić na wpinanie się w trapez, pierwsze ślizgi i wchodzenie w footstrapy. Kiedy zaczynamy „odjeżdżać” rufę w ślizgu można powiedzieć, że nauczyliśmy się pływać i mamy podstawę nauki kolejnych trudniejszych już ewolucji.
Zakup i dobranie pierwszego sprzętu Kupując pierwszą deskę, warto zrobić to dobrze, tak, żeby być zadowolonym i cieszyć się niezależnym, samodzielnym pływaniem, a nie walczyć ze zbyt małym rozmiarem, czy z wrażliwością bardzo nerwowej, małej deski na każdy najmniejszy ruch nogą. Dobrze, żeby latawiec, czy żagiel nie rozpadły się po pierwszym, czy drugim pływaniu i z tego względu warto jest kupować sprawdzony sprzęt, tylko czy używany, czy nowy? Oczywiście zależy to często od naszych możliwości finansowych ale też czy warto kupować nową deskę surfingową, którą na etapie początkującym szybko poobijamy albo nowy żagiel, na który wpadniemy kolanami, przy pierwszych „katapultach”. Warto jest przemyśleć zakup używanego sprzętu, którego będzie nam mniej szkoda, a zasada jest prosta – każdy początkujący (wcześniej czy później) windsurfer porządnie obija dziób swojej deski, lub dziurawi żagiel kolanami, czy hakiem trapezowym, każdy surfer musi dobrze obić albo nawet złamać deskę,
23
zostając w wodzie z dwoma połówkami, a świeżo przeszkolony kitesurfer często mimo największych starań i ogromnej ostrożności zdejmuje latawiec z krzaka, czy drzewa, albo biega po akwenie i szuka zagubionej na wodzie deski… Jeśli chodzi o rozmiary desek, zarówno do windsurfingu, surfingu, kite, czy SUP to zawsze lepiej kupić tą rozmiar większą niż mniejszą, nawet jeśli mniejsza ma ładniejszą grafikę. Pamiętajmy, że deski dobieramy zawsze do wagi, wzrostu i umiejętności i nie patrzmy zbytnio na zawodników, czy kolegów, którzy będą wołać bierz tą mniejszą, bo większa zaraz będzie za duża. W przyszłości, jak już nauczycie się dobrze pływać każda duża deska może zawsze przydać się w gorszych warunkach, na słabszym wietrze, czy mniejszych falach. Przy wyborze żagli i latawców najważniejsza jest nasza waga i ustalenie gdzie będziemy najwięcej pływać i wtedy wybieramy dopiero powierzchnię.
Deska Surf
Deska Kite
Deska Wind
Deska SUP
Latawiec
Żagiel
Kobieta 55kg
5’8 – 6’2 stopy
125 - 135 cm
100 - 120 litrów
7’9 - 8’5 stopy
7-8 m2
5’0 - 6’0 m2
Mężczyzna 70kg
6’2-6’8 stopy
130 - 140 cm
130 - 150 litrów
9’0 - 10’0 stopy
8 - 10 m2
6’0 - 7’0 m2
Mężczyzna 85kg
7’9-8’5 stopy
+ 140 cm
+ 160 litrów
10’0 - 12’0 stopy
11 - 13 m2
7’0 - 8’5 m2
Przykładowy dobór sprzętu dla trzech różnych osób do warunków wiatr 5bft (płaska woda) i małe fale (surfing), poziom zaawansowania – początkujący po kursie
www.BOARDSPORT.pl boardsport@boardsport.pl T.(22) 728-16-77
Kierunki i przelicznik wiatru
28
on-shore side-onshore
side-onshore
WODA side shore
side shore
BRZEG side-offshore
side-offshore off-shore
Bezpieczny Zachowaj szczególną ostrożność Niebezpieczny !
STAN MORZA
Stopień skali Beauforta
węzły
km/h
m/s
0
0
0
0 - 0,2 0,3 - 1,5
1
1-3
1-6
2
4-6
7 - 11
1,6 - 3,3
3
7 - 10
12 - 19
3,4 - 5,4
4
11 - 16
20 - 29
5,5 - 7,9
5
17 - 21
30 - 39
8,0 - 10,7
6
22 - 27
40 - 50
10,8 - 13,8
7
28 - 33
51 - 62
13,9 - 17,1
8
34 - 40
63 - 75
17,2 - 20,7 20,8 - 24,4
9
41 - 47
76 - 87
10
48 - 55
88 - 102
24,5 - 28,4
11
56 - 63
103 - 117
28,5 - 32,6
12
63 +
117 +
32,6 +
30 Podstawowa zasada bezpieczeństwa przed wejściem do wody, to zapoznanie się z miejscem, w którym chcemy pływać (spotem), zwłaszcza, jeżeli jesteśmy w nim pierwszy raz. Obowiązkowo należy poczytać informację, lub porozmawiać z miejscowymi surferami o tym: Czy występują lokalne zjawiska pogodowe, gdzie wchodzi się do wody, jak wygląda dno i czy jest jakiś wyznaczony obszar na wodzie, w którym się pływa, oraz czy występują prądy wodne, czy siła wiatru może się gwałtownie zmienić, czy na spocie występują jakieś lokalne zasady zachowania się na wodzie i na brzegu. Pamiętajcie, że bezwzględnie i zawsze trzeba pamiętać i uważać na: - innych użytkowników akwenu i plaży, pamiętaj o zasadzie ograniczonego zaufania - czarną chmurę na horyzoncie, która gwarantuje nagłą zmianę pogody – tzw. „Biały szkwał” (często jest to intensywny opad deszczu i bardzo porywisty wiatr), nigdy nie „przetrzymujcie” wtedy sesji do ostatniej chwili - na spocie może pojawić się: żaglówka, motorówka, skuter wodny, należy traktować je jak zwykłego uczestnika akwenu - na wodzie wszyscy tak samo przestrzegamy zasad prawa drogi i z takim samym szacunkiem traktujemy windsurferów, kitesurferów, czy surferów na samych deskach – wszyscy jesteśmy równi - nie przeceniaj swoich możliwości i umiejętności, nie odpływaj zbyt daleko od brzegu - jeśli nie jesteś pewien, co do warunków wiatrowych lepiej weź mniejszy rozmiar żagla, czy latawca
Bezpieczeństwo na wodzie - widzisz, że ktoś ma problem, leży w wodzie i nie może dłuższy czas pozbierać się, podpłyń i zapytaj, może potrzebuje pomocy - w trudniejszych warunkach możesz pomyśleć nad zabraniem ze sobą na wodę telefonu komórkowego w „suchym pokrowcu” - Nigdy nie pływaj sam – bo jeśli przez nie zastosowanie się do powyższych zasad, czy z innego powodu spotka cię niebezpieczeństwo zawsze masz szanse liczyć na pomoc drugiego surfera
— Sytuacja awaryjna Jeśli już spotka cię niebezpieczna/ awaryjna sytuacja, to: - staraj się zachować spokój i nie wpadaj w panikę - spróbuj ustalić, czy poradzisz sobie sam, jeśli potrzebujesz pomocy, to wzywaj jej machając i krzyżując ręce nad głową - Nigy nie zostawiaj sprzętu i nie wracaj wpław do brzegu – sam, bez deski, żagla, latawca, jesteś w zasadzie nie widoczny dla niosących pomoc - znane są przypadki nocowania na wodzie surferów zawiniętych w żagle, latawce, dlatego bądź dobrej myśli nawet w jeśli sytuacja wydaje się być beznadziejna, pamiętaj wtedy tylko nadzieja może cię uratować
AWARYJNY NUMER TELEFONU 112 jeśli jesteś na brzegu i widzisz, że potrzebna jest pomoc jednostki ratowniczej, czy karetki dzwoń pod numer 112
Jak sprawdzać prognozę pogody
Każdy surfer chciałby mieć pewność, że kiedy przyjeżdża na lokalny spot, czy gdy wybiera się w bliższą, lub dalszą podróż za granicę zaliczy dobrą sesję, czy 100% dni na wodzie. Wind i Kitesurferzy szukają miejsc z pewnym wiatrem, a Surferzy wysokich fal, czy chociaż 1-2metrowych ale najlepiej ciągnących się w nieskończoność. Aby nasze oczekiwania nie zakończyły się wielkim smutkiem i siedzeniem na brzegu należy sprawdzać prognozy pogody, które w dzisiejszych czasach, w dobie internetu są nam bardzo pomocne i znacznie ułatwiają decyzję, co do wyboru optymalnego spotu. Pamiętajmy jednak, że ich sprawdzanie nigdy nie daje nam 100% gwarancji prognozowanych warunków, zawsze, nawet jadąc w najpewniejsze miejsca musimy zostawić sobie margines błędu, na „psikusy Neptuna”, czy lokalne zjawiska pogodowe, które czasem bardzo szybo zmieniają warunki na wodzie. Prognozy długoterminowe mogą w ciągu kilku dni diametralnie się zmienić, dlatego powiedzmy, że 90%-95% sprawdzalności prognozowanych warunków możemy spodziewać się patrząc na prognozę 2-3dni przed obserwowaną przez nas datą. Prognozy na najbliższe dziesięć dni mogą nas często wprowadzić w błąd albo pozytywnie lub negatywnie zaskoczyć.
31
Wyjazd na weekend – najlepiej jeśli decyzję możemy podjąć w ostatniej chwili i jesteśmy nastawieni, że jedziemy tylko na konkretne, pewne warunki. Meteo możemy obserwować już tydzień, czy kilka dni wcześniej i w momencie kiedy sprawdzimy ją dzień przed wyjazdem mamy największą szansę, że prognozowane warunki się sprawdzą. Wyjazd na tydzień – zależnie od miejsca i statystycznie lepszego lub gorszego okresu-miesiąca w ciągu roku mamy szansę, że prognoza lepiej lub gorzej ale się sprawdzi. Powiedzmy, że w bardziej znanych, przewidywalnych, miejscach tygodniowa prognoza wiatrowa, czy falowa powinna się sprawdzić. Jeśli planujemy wyjazd na dwa tygodnie i dłużej, wówczas pozostaje nam ewentualne sprawdzenie meteo na pierwszych kilka dni, a później pozostaje tylko dalsza obserwacja prognozy już w miejscu, do którego się wybieramy i oczekiwania, że prognozy będą tylko lepsze. Kiedy już jesteście spakowani, wybieracie się na dłuższy lub krótszy wyjazd, a prognoza drastycznie pogorszyła się pamiętajcie, że jak to się ładnie mówi „w życiu wszystko się może zdarzyć”, a nawet 30 minut na wodzie może zawsze okazać się „sesją życia”. Portale pomocne przy sprawdzaniu pogody podane są w dziale przydatne linki.
32
Prawo drogi * / surfing - SUP 3. Podstawowa zasada pierwszeństwa na fali jest taka, ze surfer który jest bliżej środka załamania się fali czyli piany, oraz ten, który pierwszy podniesie się z pozycji leżącej na nogi, ten ma pierwszeństwo.
1. Przed wejściem do wody usiądź na brzegu i przez chwile obserwuj warunki, zapoznaj się ze spotem, popatrz jak i gdzie łamią się fale, gdzie są prądy i którędy najlepiej będzie wypłynąć. 2. W wodzie należy zachowywać się spokojnie i nie odpływać dalej od brzegu niż będzie w stanie się samemu wrócić, a jeśli fale są daleko od brzegu nigdy nie należy płynąć do nich samemu.
4. Surfer, który leży na desce i wiosłuje, powinien zrobić wszystko, żeby nie przeszkadzać surferowi, który jest na fali. Tym niemniej surfer który jest na fali i ma manewrowość, również powinien zrobić wszystko aby uniknąć niebezpiecznej sytuacji, nawet kosztem utraty fali. 5. Nigdy nie rob „Drop In”, czyli nie łapie i nie wstaje na fali, na której już ktoś płynie. 6. Nie należy być samolubnym, trzeba dzielić się falami i najważniejsza prawda - żadna fala nie jest warta tego, żeby się o nią bić.
Prawo drogi * / Windsurfing 4. Windsurfer płynący prawym (prawa ręka, noga bliżej masztu) halsem ma pierwszeństwo nad tym, który płynie halsem lewym (lewa ręka, noga bliżej masztu). 5. Jeśli chcemy wyprzedzić wolniejszego windsurfera, to musimy wziąć pod uwagę, że może on nas nie widzieć i musimy być gotowi na ustąpienie mu drogi, w sytuacji, kiedy zrobi niespodziewany manewr. 1. Bardziej doświadczony powinien być wyrozumiały i ustąpić drogi początkującemu, oraz wszelkim jednostkom pływającym większym i mniej manewrowym 2. Jeśli hals windsurfera przecina się z halsem jednostki motorowej, to windsurfer ma pierwszeństwo, chyba, że jednostka motorowa: holuje narciarza, sieć, czy dokonuje manewrów w porcie 3. Podczas kiedy dwóch windsurferów płynie tym samym halsem, to pierwszeństwo ma ten, który płynie po stronie zawietrznej, czyli ten, kto jest dalej od linii wiatru
6. Przed wykonaniem zwrotu należy najpierw obowiązkowo obejrzeć się za siebie i ocenić sytuację, czy zdążymy zrobić zwrot. Należy pamiętać, że robiąc zwrot nie możemy przeszkadzać temu, który płynie stałym halsem. 7. Każdy windsurfer płynący z falą w stronę brzegu ma pierwszeństwo nad wypływającym od brzegu, niezależnie od halsów, na których się znajdują. 8. Wypływający od brzegu nie powinien utrudniać powrotu wracającemu na brzeg, jak również nie może skoczyć na fali, na której już ktoś płynie.
* Podstawowe zasady prawa drogi posiada kilka podstawowych zasad
Prawo drogi * / kitesurfing
10 Najważniejszych zasad Prawa drogi w kitesurfingu Kitesurfingowe Prawo Drogi (KSPD) przygotował kpt.Marek Rowiński “BraCuru” Prawidło 3.1. i 6. Startowanie i lądowanie latawca i jakikolwiek manewr nie może nikomu zagrażać. Prawidło 3.2. W strefie brzegowej ustępuj wchodzącym do wody.
33
Prawidło 4.3. Wyprzedzający nie utrudnia wyprzedzanemu. Prawidło 4.4. Nawietrzny podnosi latawiec, a zawietrzny obniża.
Prawidło 3.3. Ustępuj wszystkim nie mającym kontroli nad sprzętem.
Prawidło 5.2. Unikaj spotkań wieloosobowych.
Prawidło 4.1. Lewy hals ustępuje prawemu.
Prawidło 7.1. Ustępuj pływającym na fali.
Prawidło 4.2. Nawietrzny ustępuje zawietrznemu.
Prawidło 10. Ustępuj wszystkim użytkownikom wody bez napędu mechanicznego oraz jednostkom napędzanym mechanicznie dłuższym niż 7metrów.
34 Przy doborze stroju należy pamiętać, że każdy z nas ma inną budowę i ciepłotę ciała. Dlatego nie powinniśmy dziwić się, jak zobaczymy amatora długiej i grubej pianki w ciepłym klimacie. Trapez, który większość ludzi bardzo chwali tobie może w ogóle nie leżeć i uwierać na miednicy, czy wbijać się w żebra. Dlatego najlepszym i najrozsądniejszym sposobem na kupno pianki, trapezu, czy pozostałych akcesoriów ubioru jest osobiste przymierzanie wszystkich rzeczy w sklepie. Najbardziej popularną grubością pianki na polskie warunki jest grubość 5/3mm, która dobrze sprawdzi się w chłodniejsze dni, na początku i końcu sezonu, a latem, gdyby czasem okazała się za ciepła zawsze można trochę rozsunąć suwak, czy wlać sobie na orzeźwienie wodę za kołnierz. Trapez wysoki (lędźwiowy), czy niski (biodrowy)? Wybór powinien zależeć od stylu, w jakim chcemy się rozwijać i naszych ewentualnych problemów z grzbietem. Podobnie w kitesurfingu ale tu niski, inaczej też siedzący jest dużo lepszy podczas nauki. Trapez ten nie „podjeżdża” w ogóle do góry podczas gdy latawiec nas ciągnie. Ważna część stroju, to kamizelka, wypornościowe (polecane dla małych dzieci i kursantów), oraz „impact” - lepiej chroniące przed uderzeniami o wodę, deskę. Podczas nauki kitesurfingu, czy na bardzo ekstremalne warunki, zakładajmy też kask! Dodatkowe akcesoria to: kaptury, rękawiczki, buty, czy opaski. Pianka - Najczęściej spotykane są pianki długie, o grubości 5/3 (5mm na brzuchu i plecach, 3mm na nogawkach i rękawach), występują również różne, inne pianki: 4/3, 3/2, 2/2, długie nogawki-krótki rękaw, krótkie nogawki i rękaw
Jak ubrać się na wodę? Suchy kombinezon - służy do pływania w ekstremalnych warunkach, przy temperatuurze ok 0-10stopni, czyli jak już zaczyna zamarzać woda, jego zaletą jest to, że nie musimy rozbierać się, jak do zakładania pianki i możemy mieć pod spodem bieliznę, dresy albo prawie normlane spodnie i bluzę. Trapez - występuje wiele różnych modeli, wysokie, niskie, z systemem standardowym, lub wersja auto - szybsza w zakładaniu
Pianka
Suchy kombinezon
Lycra
Kamizelka
Kask
Trapez
Kaptur i rękawiczki
Buty
36
Najbardziej znane spoty w Polsce
Półwysep Helski - Władysławowo / Chałupy / Kużnica / Jastarnia Najbardziej znane miejsce w Polsce – mekka surferów – miejsce, w którym pierwsze kroki stawiała zdecydowana większość amatorów i zawodników, na odcinku 30km rozciąga się wiele campingów i parkingów z plażami, woda jest niemal wszędzie płytka. Spoty od strony zatoki są do siebie podobne, posiadają różną infrastrukturę – wiele szkół, restauracji, barów, sklepów. Od strony Bałtyku można robić pierwsze kroki na falach, bądź spróbować surfingu. Kiedy przychodzi sztorm z dużymi falami, wówczas widocznie wyróżniają się spoty z lepszymi falami - „Rurociąg” przy samym porcie Władysławowo i „Solar”. Rewa - Mały półwysep, o długości 1 kilometra i ok 20 metrów szerokości, ulubiony spot surferów z „Trójmiasta”, ze względu na bliskie położenie. Słynie z idealnie płaskiej wody (zawsze po zawietrznej stronie). Ulubione miejsce fanów prędkości i freestyle, każdego roku rozgrywane są tu zawody Pucharu Polski w wind i kitesurfingu Łeba - Kultowe miejsce polskiej sceny windsurfingowej Funboard i Formuła Windsurfing. Kojarzone z twardą ręką trenera Mariana Brzozowskiego, który
wyszkolił w Łebie wielu czołowych zawodników z kadry polski. Podczas dobrych sztormów z silnym wiatrem i dużymi falami miejsce spotkań dziesiątek amatorów konkurencji wave, ze względu na słynny „Secret Spot” po wschodniej stronie portu. Występuje na nim jedna z ładniejszych fal w Polsce. Każdego roku Łeba jest jednym z przystanków zawodów Pucharu Polski, rozgrywano tu również Mistrzosta Europy i Świata. Świnoujście - Jedno z najbardziej znanych miejsc w zachodniej części polskiego wybrzeża, oferuje bardzo dobre warunki do pływania na falach, które potrafią się zbudować bardzo szybko. Posiada w swojej okolicy wiele spotów z płaską i mniej lub bardziej zafalowaną wodą, co uzależnione jest oczywiście jak wszędzie w Polsce od siły wiatru. Zalew zegrzyński - Kultowe miejsce w środkowej Polsce, w których „wszystko się zaczęło”, to tu spotykali się pierwsi windsurferzy – właściciele wielu dzisiejszych sklepów i szkół, czy zawodnicy Yacht Klubu Warszawa którzy osiągnęli wielkie sukcesy. Miejsce to ma w sobie coś magicznego, co przyciąga wielu miłośników wind i kitesurfignu.
Warszawa ul. Ostrobramska 38b Chałupy ul. Kaperska 4 (przy molo)
Twoja Szkoła Wind & Kite od 18 lat 2 bazy na Półwyspie Helskim BIURO info i rezerwacje tel. 814 415 415 BAZA CHAŁUPY ul. Kaperska 4 tel. 600 434 810
BAZA POLARIS Camping Polaris tel. 600 434 860
info@funsurf.pl
www.funsurf.pl
Centrum testowe Brunotti OZONE Best NKB umów się na testy tel. 797 204 962
internetowy sklep ekspercki o specjalności kitesurfing/wake
www.kiteguru.pl
tel. 602 493 824
Masz kłopot z doborem sprzętu? Zapytaj - zademonstruję, doradzę :)
Surf osobowości
44
RS : X / Zofia Klepacka
PGE, Cypryjska Organizacja Turystyczna, VW Auta Użytkowe, DiiL
W każdym sporcie istnieją osoby, które zasłynęły swoimi osiągnięciami, znacznie przyczyniły się do rozwoju dyscypliny, czy danej konkurencji – „małe i duże legendy”, osoby znane przez wszystkich ze środowiska, osoby, które powinni znać ci, którzy w to środowisko dopiero wchodzą, bo po prostu warto je znać, cieszyć się nimi i czasem wręcz być z nich dumnym. Poniżej przedstawiamy najbardziej reprezentatywne i zasłużone osoby polskiej sceny surf.
Jeden z największych talentów polskiej sceny windsurfingowej w klasach olimpijskich Mistral, obecnie RS:X, oraz w niezależnej klasie Raceboard Od 1996 roku trenuje w Yacht Klubie Polski Warszawa. Największe sukcesy: Mistrzostwo Świata Mistral 2002r, MŚ Raceboard 2005r, MŚ RS:X 2007r, ME RS:X 2011r, V-ice MŚ RS:X i Trzecie miejsce na Igrzyskach Olimpijskich w RS:X w 2012r.
RS : X / Przemysław Miarczyński Mercedes-Benz Polska, Sopot, Ergo Hestia.
Zawodnik Sopockiego klubu żeglarskiego ERGO HESTIA SOPOT. Na desce pływa od 1987 r, w kadrze narodowej nieprzerwanie od 1996 r. Złote medale zdobywał w latach 2011 i 2009 (Formuła Windsurfing), 2012 i 2007 (RS:X) oraz 2003 (Mistral). Został odznaczony Złotym Krzyżem za Zasługi dla rozwoju windsurfingu w Polsce. Brązowy medalista Igrzysk Olimpijskich w Londynie 2012r.
FUNBOARD / Piotr Puzynowski „Puzon” Surf Seven Sport
Prekursor klasy Funboard w Polsce, organizator pierwszych, legendarnych Mistrzostw Polski Funboarda w Dębkach. Siedmiokrotny z rzędu Mistrz Polski w Funbordzie, Mistrz Europy i dwukrotny v-ce Mistrz Świata w windsurfingu: Funboard, Formula. Od kilku lat pływa również na kite. Obecnie zawodniczo najmocniej związany z narciarstwem wodnym –konkurencją slalom, w której jest Mistrzem Polski powyżej 35 lat. Jest również aktualnym Rekordzistą Polski w slalomie powyżej 35 lat.
FUNBOARD / Wojtek Brzozowski
Starboard, Boss Fins, Navia Boats
Robi to co mu w sercu gra. Większość ludzi uznałaby jego 7 tytułów mistrza świata w klasach IFCA i Formuła Windsurfing za największy sukces ale osobiście uważa, że każda mała chwila i malutka czynność jest jego największym sukcesem i ogromną frajdą. Myśl przewodnia „Brzozy” to podążanie za marzeniami i tak cały czas robi. Jednym z jego największych marzeń życia jest windsurfing a sposobem na życie optymizm!
FUNBOARD / Maciek Rutkowski
Burn, Sylt-Brands, Patrik Boards, Quiksilver, Unifiber, Point-7 Prekursor klasy Funboard w Polsce, organizator pierwszych, legendarnych Mistrzostw Polski Funboarda w Dębkach. Siedmiokrotny z rzędu Mistrz Polski w Funbordzie, Mistrz Europy i dwukrotny v-ce Mistrz Świata w windsurfingu: Funboard, Formula. Od kilku lat pływa również na kite. Obecnie zawodniczo najmocniej związany z narciarstwem wodnym –konkurencją slalom, w której jest Mistrzem Polski powyżej 35 lat. Jest również aktualnym Rekordzistą Polski w slalomie powyżej 35 lat.
FUNBOARD / Justyna Śniady
Mystic, Powerex, Quatro, Simmer Style, GoPro, SurfAdviser.com Najwybitniejsza reprezentantka polskiej sceny wave, jej wyniki w zawodach idą niestety „w parze” z kontuzjami ale nie poddaje się i zawsze walczy do końca. Największe sukcesy: 9miejsce w PWA w Pozo 2011, 1 miejsce w Mistrzostwach Zachodniej Australii, Obronienie podium Mistrzostw Anglii BWA, tydzień po odstawieniu kul. W polskich zawodach wave nie przegrała żadnego „hitu”.
RS : X / Paweł Kowalski Na windsurfing pływa od 1985 roku (Windglider, DIV II, Lechner, Mistral). Jako trener pracuje od 1996 roku. Jest absolwentem AWF Poznań - trener żeglarstwa I klasy. Od 1976 jestem członkiem Jacht Klubu Wielkopolski w Poznaniu. Jego największe osiągnięcia zawodnicze – 3 x Mistrz Polski, w pracy trenerskiej dwa brązowe medale olimpijskie Zosi i Przemka oraz kilkanaście medali MŚ i ME seniorów i juniorów zawodników z którymi współpracowałem.
RS : X / Witold Nerling Witold Nerling - W 1984 roku rozpoczął prace trenera w Yacht Klubie Polski Warszawa. Prezes Związku Windsurfingu Zimowego. Projektodawca windsurfingowego UKS. Ukończył pierwszy w Polsce kurs instruktorski. Największe zasłużenia: nominacja Pawła Gardasiewicza na Igrzyska Olimpijskie 1996, medale Mistrzostw Świata i Europy. Nominacja Olimpijska Zofii Klepackiej 2004 i 2008 roku. Brązowy Medal Olimpijski Zofii Klepackiej w 2012 roku.
KITE / Karolina Winkowska Slingshot, Ford, Burn, Roxy
Największy talent polskiej, kobiecej sceny kite, zaczęła pływać w 2004 roku i od razu w pierwszym sezonie startowała w zawodach. Wielokrotna Mistrzyni Polski i zdobywczyni Pucharu Polski 2006, 2008, 2009, 2010 i 2011. W 2012 roku zdobywa Mistrzostwo Świata PKRA, które jest najlepszym wynikiem wśród wszystkich Polaków reprezentujących nas dotychczas w zawodach kite na świecie. Między treningami pływa na surfingu i wakeboardzie.
KITE / Victor Borsuk
Naish, Ford, Burn, Polomarket, ION i SP
Jeden z największych talentów i najbardziej utytułowanych zawodników polskiej sceny kite freestyle. Od początku mocno ukierunkowany na freestyle. Do swoich najlepszych wyników zalicza nieprzerwane od 2007 6-krotne Mistrzostwo Polski, trzecie miejsce w Pucharze Świata KPWT we Włoszech w 2008r, oraz świeżo zdobyte w 2013r. pierwsze miejsce w Pucharze Azji na Filipinach. Osobiście prowadzi obozy ukierunkowane na rozwój młodych zawodników freestyle
KITE / Błażej Ożóg North, Etisoft, Ristafins, ION
Zaczął przygodę z kitesurfingiem w 2006 i od tego momentu zupełnie się temu poświecił. W 2009 przestałem pływać freestyle i skupił się na treningu do konkurencji race. Aktualnie mieszka w Gdańsku gdzie studiuje i trenuje z najlepszymi polskimi żeglarzami. Najlepsze osiągnięcia: Mistrz Polski 2010 i 2011 i V-ice Mistrz Europy 2011
KITE / Marek Rowiński Senior Cabrinha, SU-2, GoPro, NP
Na kite od 2002. Autor “Kitesurfingowego Prawa Drogi” oraz działu “Bezpieczeństwo” na kiteforum.pl. Współzałożyciel Polskiego Stowarzyszenia Kiteboardingu PSKite. Obecnie jego sekretarz. Członek Komisji ds. Przepisów International Kiteboarding Association IKA. Kocha bezstrapowy wave. Zawodnik klasy race Formuła Kite IKA. Promotor foilboardingu. Największe sukcesy: 3miejsce Mistrzostwa Polski Racing 2011r, 1 miejsce slalom 2012r.
SURF /Jurek Kijkowski Xcel
Przygodę z surfingiem zaczął w 2002 roku w Tarifie w Hiszpanii. Jest aktywnie działającym promotorem surfingu w Polsce. Założył Polskie Stowarzyszenie Surfingu. W zimę przenosi się do Meksyku, gdzie prowadzi Polską szkołę surfingu i gdzie trenuje i rozwija swoje umiejętności. Jest zdobywcą tytułu Mistrza Polski i pierwszym Polakiem który pływał w tubach na Bałtyku! Organizator pierwszych, legendarnych Mistrzostw Polski w surfingu, które nieprzerwanie organizuje każdego sezonu.
SURF / Maciek Krystosiak SurfRound.com
Jedna z najbardziej aktywnych osób na polskiej scenie surfingowej. Współzałożyciel Polskiego Stowarzyszenia Surfingu, organizator polskich mistrzostw w surfingu Polish Surfing Challenge oraz wielu imprez, pokazów promujących surfing w Polsce. Pomysłodawca dokumentu filmowego „El Sueno” – filmu o Polakach szukających miejsc do surfowania w Meksyku. Założyciel pierwszego w polsce biura organizującego wyjazdy i szkolenia surfingowe w Polsce – Surfround.com
SURF / Janek Korycki
Quiksilver, Burn, DC, Nixon, Slingshot, GoPro, Dakine, Vault, SurfMag.pl
Najbardziej wszechstronny zawodnik polskiej sceny surfingowej, biorąc pod uwagę Kite, Surfing, czy Wakeboard. Jak tylko może wyjść z domu, jedzie nad wodę, ma wielką miłość do wszystkich sportów wodnych. Wiele lat trenował kitesurfing w konkurencji freestyle i wygrał kilka zawodów na polskim podwórku. Ostatnio najczęściejj pływa na Surfingu i Wakeboardzie. Najlepse wyniki: Mistrz Polski Surfingu i V-ce Mistrz Polski Wakeboard.
SURF / Łukasz Koński
Cabrinha, 24Surf.pl, Board Sport, NP, DiiL
Prawdziwy polski waterman – skoczy front loopa na windsurfingu i zakręci wysokiego kite loopa złapie dużą falę na każdej desce: z żaglem, z latawcem, czy na samych rękach. Najlepsze wyniki: v-ice Mistrzostwo Polski w surfingu, 2 x Mistrzostwo Polski w kitesurfingu, wielokrotne Mistrzostwo Polski w windsurfingu w race, Mistrz Polski windsurifngu w wave i v-ice Mistrz Świata Juniorów IFCA w wave. Jego życiową pasją jest jazda na falach
50
Jak wygladaja zawody
51 znaki). Najczęściej zawodnicy muszą popłynąć dwa pełne okrążęnia trasy w jak najkrótszym czasie, aby pierwszym wpłynąć na metę i wygrać Slalom – tutaj zawodnicy osiągają największe prędkości, płynąc w 4-6 osobowych Hitach po trasie „ósemki” (2 boje) lub kilkoma baksztagami omijając po drodze 4-6 znaków, przeważnie 2 lub czterech awansuje do kolejnego Hitu.
— Surf / SUP
— Kitesurfing
— Windsurfing
Zawody surfingowe są rozgrywane w ten sposób, że sędziowie oceniają 10 fal (przejazdów) poszczególnych zawodników, a do końcowej punktacji liczą się tylko dwie najlepsze fale, każdego zawodnika. Zawodnicy startują w heat’ach, czyli grupach od 2 do 5 osób, jeden albo dwóch przechodzi dalej i tak aż do finału. Drabinka heat’ow jest tworzona na podstawie dotychczasowych wyników. Sędziowie oceniają długość i płynność przejazdu, ilość i stopień trudności poszczególnych trick’ow, w skali od 0,1 do 10 punktów. Zawody na deskach z wiosłem (SUP) rozgrywane są również w konkurencji wave, na takich samych zasadach jak w surfingu. Ze względu na większe gabaryty deski i ciągłą pozycję stojącą na specjalnie zaprojektowanych, długich i wąskich deskach zawodnicy SUP często rywalizują również w wyścigach – Race, maratonach, a nawet triatlonach.
Zawody w kitesurfingu, to przede wszystkim wysokie skoki, jazda na falach i pływanie na specjalnie zaprojektowanych i zbudowanych przeszkodach. Od ok 3 lat mocno rozwija się nowa konkurencja - Race, choć z pewnością nigdy nie zdominuje wysokich lotów i jazdy na falach. Trzeba jednak zwrócić uwagę na to, że specjalne, szerokie deski z długimi finami, oraz duże latawce (16-20m) do Kite Race pozwalają na bardzo szybkie wejście w ślizg, w bardzo słabym wietrze, bo już przy 5-6 węzłach. Konkurencje typu Freestyle, wave i race mają podobną charakterystykę, do tych rozgrywanych w windsurfingu. Jazda na przeszkodach (sliderach, boksach skoczniach) pozwala zawodnikom na wykonanie kilku efektownych przejazdów i zrobienie na nich różnych tricków – ślizgów i skoków.
Windsurfingowe zawody rozgrywa się w wielu konkurencjach. Najbardziej popularne są imprezy Race (wyścigi) w klasach Funboard (dowolna deska i żagiel), Formuła Windsurfing (jedna, szeroka deska i trzy żagle zgłosozne przed zawodami) RS:X (aktualna klasa olimpijska – 1 deska i 1 żagiel na wszystkie warunki), czy Techno One Design (młodzieżowa klasa – 1 deska i 1 żagiel). Najbardziej prestiżowe zawody Pucharu Świata – PWA (Proffesional Windsurfing Association) rozgrywane są w konkurencjach: Slalom, Freestyle i Wave. Race – trasy porównywalne do tych żeglarskich, linia startu ustawiona pod wiatr, halsówka na pierwszą bojkę, następnie półwiatr i baksztag po trasie z powrotem do linii startu, przeważnie trasa ustawiona jest na kształt „trójkąta” (3 znaki) lub „czworokąta” (4
Speed – najmniej popularna konkurencja, w której zawodnicy pływają po specjalnym torze o wyznaczonej długości, zaopatrzonym w specjalne mierniki prędkości. Oczywiście wygrywa ten, kto pokona dany odcinek najszybciej, czyli ten, kto uzyska największą prędkość Freestyle – konkurencja rozgrywana na płaskiej wodzie na w wyznaczonym miejscu zawodnicy startują po 2-4 w tak zwanych hitach, które trwają ok 5-10 minut. Figury, jakie prezentują, to wszelkiego rodzaju podskoki, obroty, wykonywane nisko nad wodą. Rozgrywane systemem „pucharowym”, wygrywa ten, który pokaże trudniejsze triki w ładnym stylu. Wave – koronna, najbardziej widowiskowa konkurencja, rozgrywana w sztormowych warunkach na dużych falach. Polega na pokazaniu przez zawodników efektownych, jak najwyższych skoków i radykalnej jazdy na falach. Ogólne zasady są podobne jak przy rozgrywaniu konkurencji Freestyle, tylko Hity są często dłuższe (przeważnie 10-20miut). W zależności od miejsca (spotu) i warunków czasem sędziowie oceniają tylko jazdę z falą.
Kalendarz Zawodów
52
10-12.05
17-19.05
Lsurf Cup, Otwarcie Pucharu Polski Port Nieporęt - FW - S L - S U P
Ford Kite Cup Chałupy - RACE - FREESTYLE
17-19.05
Mielno - RACE
Jeziorsko Cup, Ośrodek RAFA zb. Jeziorsko, Kościanki - FW - S L - S UP
06-09.06 Regaty o Puchar Prezydenta Sopotu SKZ Sopot - M M P - FW - S U P
21-23.06 Easy Surf Cup camping Chałupy VI - FW - S L - S U P
LIPIEC-WRZESIEŃ
7-8.06 21-23.06 Ford Kite Cup Rewa - RACE - FREESTYLE
LIPIEC CABRINHA
LIPIEC-WRZESIEŃ * MP WI NDSUR F I K I T ESURF-WAVE
12-14.07 Ford Kite Cup Łeba - RACE - FR EEST YLE
19-21.07
Ford Kite Cup Jastarnia RACE - FREESTYLE (Mistrzostwa Polski)
19-22.08 Easy Surf Cup - camping Chałupy VI MM P - J/ M - FW/S L - S U P
30.08-01.09
15-18.08
19.08 Memoriał Filipa Dymkowskiego “Batmana” camping Małe Morze - B OAR D & K I T E
23-25.08 Summer Kite Festiwal
Puchar Żnina, Znin ul. Wilczkowska, jez. Duże Żnińskie FW - S L - S U P
Wake.pl Loosers Contest - Chałupy camping Ekolaguna - B OAR D & K I T E
06-08.09
LISTOPAD-GRUDZIEŃ
Rewa Surf Centrum Cup Rewa ul. Rybacka 5a - M M P S L - FW - SUP
G SUNARBAFŁTIN YKU
Fun Race * camping Małe Morze - BOARD & KITE
WindSurf i Kitesurf-Wave * M MP WAV E - M P - S U P WAV E European Cup Łeba - Łeba plaża zachodnia / secret spot - FW - S L - S U P
FOT. ADA FRUCZEK | RIDER. JANEK KORYCKI | SPOT. KARWIA
31.08 PSS
Wave Morsy * - K I T ESUR F-WAVE
20-22.09 Kamienica Cup j. Kaliszańskie, Surfer’s Village Kamienica FW - S L - S U P
27-29.09 Mały Hel Cup - Zakończenie PP, Zegrze Płd. Hotel 500 - MMP SUP - FW - SL
LISTOPAD-GRUDZIEŃ Wave Morsy * - S U P
2-4.05 Szczecin - RAC E
CHAŁUPY / SIERPIEŃ NA PROGNOZĘ
POLISH SURFING CHALLANGE MISTRZOSTWA POLSKI LIPIEC
Femi Pleasure - Ladies Surf Contest Chałupy * Camping Solar
CHAŁUPY / LIPIEC NA PROGNOZĘ
FEMI PLEASURE LADIES SURF CONTEST ŁEBA / NA PROGNOZĘ
SIERPIEŃ
Polish Surfing Challenge Chałupy * Camping Solar * na prognozę
SUP BALTIC CUP
KEMPING SOLAR / CAŁY SEZON
SZKOLENIA KURSY
WWW.SURFING.COM.PL
Oficjalny dystrybutor Rapace Kiteboarding Jednoślad24 Marcin Kałęcki ul. Mireckiego 3 05-120 Legionowo info@rapace-kiteboarding.pl www.rapace-kiteboarding.pl
56
Przygotowanie do sezonu
Rozpoczynając swoja przygodę z wind, kite czy surfingiem powinniśmy odpowiednio przygotować się kondycyjnie. Większość z nas ma poprzykurczane mięśnie, więzadła i stawy a nasza kondycja pozostawia wiele do życzenia. Taka przygoda z nowym sportem to idealny moment aby zadbać o swoja formę, dzięki czemu na wodzie będziemy szybciej i przyjemniej poznawać tajniki techniki. Zima i wiosna czyli pozornie martwy okres dla wodników to idealny moment na trening ogólnorozwojowy, basen, bieganie, gry zespołowe czy narty spowodują że będziemy gotowi do letnich aktywności. Pamiętaj że na trening nigdy nie jest za późno jeżeli jeszcze nie zacząłeś właśnie jest ten moment. Oto kilka przykładowych ćwiczeń.
3. Leżymy na brzuchu, odrywamy jednocześnie ręce i nogi od ziemi i zatrzymujemy w górze na 1 sekundę. Powtarzamy 20razy
1. Leżenie tyłem, nogi ugięte w kolanach, ramiona ugięte, łokcie na zewnątrz, dłonie splecione za głową. Unosimy głowę i przytrzymujemy 2s. ,powtarzamy 10 razy
3. Stajemy w lekkim rozkroku, krążenia bioder. Stopy razem krążenia kolan. Na koniec krążenia kostkami
2. Leżymy na plecach, nogi uniesione około 15 cm nad ziemią. Wykonujemy nożyce pionowe przez 30 sekund, opuszczamy nogi i zamiennie nożyce poziome 30sek. Powtarzamy 10 razy
4. Ćwiczenia na drążku, podciąganie klatka do drążka oraz w zwisie podciąganie nóg do brzucha (10 razy) 5. Po serii ćwiczeń rozciągamy mięśnie pleców i brzucha: koci grzbiet, kołyska wodzie.
Rozgrzewka przed wejściem do wody Pamiętajmy też, aby nie wychodzić na wodę bez rozgrzewki, tutaj będziemy rozciągali mięśnie i stawy, aby uniknąć kontuzji na wodzie. 1. Skłony głowy w przód w tył, na boki. Skręty głowy, broda do ramion 2. Stajemy w lekkim rozkroku. Krążymy nadgarstki, potem przedramionami i na koniec ramionami w kierunku przód/tył, ośrodka/ na zew.
4. Wypady na przemian nóg do przodu i chwile pozostajemy rozciągającą mięśnie łydek. 5. Stajemy obunóż z prostymi kolanami i pochylamy klatkę piersiową do kolan, nie pogłębiamy jak poczujemy ból.
58
— Surfing Przez wiele wieków surfing był nieodłącznym elementem kultury Polinezji i najprawdopodobniej Europejczycy po raz pierwszy mieli z nim styczność pod koniec XVIII wieku na Tahiti. W roku 1866 pisarz Mark Twain odwiedził Hawaje i po podróży wspominał w jednym ze swoich tekstów o nagich mieszkańcach wysp bawiących się na surfingu. Na początku XX wieku surfing pojawił się na wybrzeżu Kalifornii, gdzie sprowadził go z Hawajów baron Henry Huntington, chcąc zachęcić turystów do odwiedzania kalifornijskich plaż. Drugą legendą surfingu stał się Duke Kahanamoku, amerykański pływak, surfer i ambasador USA, który podróżował po świecie i promował surfing, m.in. w Australii i Nowej Zelandii. Z kolei jego kolega, Tom Blake, był pierwszym człowiekiem, który pojechał na Malibu w 1926 roku oraz zorganizował pierwsze mistrzostwa surfingu na wybrzeżu Pacyfiku. Choć w Stanach wszystko zaczęło się w Kalifornii, surferzy szybko zaczęli szukać nowych wrażeń na większych falach i wkrótce kultowym spotem stało się Makaha na Honolulu na Hawajach, gdzie fale osiągały większe rozmiary (od 4 do 6 metrów wysokości). W roku 1960 ukazał się pierwszy magazyn surferski „The Surfer”. W latach 60. zaczęto odchodzić od wielkich, drewnianych „kłód” na rzecz lżejszych i krótszych,
Historia i rozwój Surfingu dwumetrowych desek. Wraz z nowym sprzętem narodził się zupełnie nowy styl w surfingu – szybszy, bardziej agresywny. W latach 70. powstały tam marki takie jak Quiksilver, Billabong i O’Neill. Jack O’Neill odegrał niemałą rolę w rozwoju dyscypliny dzięki temu, że wymyślił piankę, która pozwoliła surferom pływać na falach całego świata, przez cały rok. Pierwszym oficjalnym mistrzem świata został w 1976 roku Peter Townend z Australii. Organizowane imprezy i eventy zaczęły nabierać coraz większego rozmachu, rodziły się kolejne legendy surfingu, m.in. Mark Richards (Australia), Kelly Slater (USA), Andy Irons (Hawaje). W latach 60. narodziła się nowa odmiana surfingu – StandUp Paddle (SUP), która polega na surfowaniu przy użyciu wiosła. Jednak na poważnie deska z wiosłem zaczyna rozwijać się dopiero w latach 2007-2008, wtedy odbywają się pierwsze zawody, powstają portale internetowe i czasopisma. Jednymi z największych promotorów SUP zostają Laird Hamilton i Kai Lenny z Hawajów. Deski z wiosłem zaczyna produkować wiele firm windsurfingowych ze względu na podobną technologię i gabaryty, na całym świecie rozpoczyna się prawdziwy boom i na SUP zaczyna pływać coraz więcej surferów, kajakarzy oraz nowych, niezwiązanych wcześniej ze środowiskiem wodnym osób. Na początku XXI wieku ludzie którzy nauczyli się surfować za granicą, nieśmiało zaczęli wkraczać na Baltyk i okazało się, można uprawiać surfing na Bałtyku, oczywiście nie trzeba wybrać odpowiednie miejsce i czas. Od 2007 roku corocznie, organizowane są zawody Polish Surfing Challenge, czyli Mistrzostwa Polski w Surfingu.
60
— Windsurfing Windsurfing jako dyscyplina sportowa i forma rekreacji zaistniał w drugiej połowie XX wieku. Pierwszy patent został zarejestrowany w 1968 roku w USA przez Hoyle’a Schweitzera i Jima Drake’a, którzy założyli w Kalifornii pierwszą firmę produkującą sprzęt windsurfingowy – Windsurfing International. Tworząc deski wzorowali się na kształcie i wyglądzie desek do surfingu, a nazwali je „the windsurfer”. Sprzedawanie patentu przyczyniło się do niezwykle dynamicznego rozwoju dyscypliny na całym świecie, przede wszystkim w Europie, i zaczęły powstawać kolejne marki (m.in. Bic Sport, Mistral, F2). W 1984 roku windsurfing stał się dyscypliną olimpijską; igrzyska odbywały się wtedy w Los Angeles, a złoty medal zdobył Holender Stephan van den Berg. Kobiety po raz pierwszy rywalizowały na igrzyskach w 1992 roku w Barcelonie, wygrała je Barbara Kendall z Nowej Zelandii. Jedne ze starszych klas regatowy to Lechner, Raceboard, była klasa olimpijska Mistral i aktualna - RS:X (klasy te miały zawsze ściśle określone parametry desek
Historia i rozwój Windsurfingu i żagli), która pojawiła się na igrzyskach w 2008 roku. Na świecie od wielu lat odbywają się również mistrzostwa w klasie funboard (rywalizacja na dowolnie dobranym sprzęcie), organizowane przez PBA (Professional Boardsailors Association), przekształconą później w PWA (Professional Windsurfing Association). Do najbardziej znanych, legendarnych już windsurferów z pewnością należy zaliczyć np. Robby’ego Naisha, Björna Dunkerbecka i jego siostrę Britt Dunkerbeck, Jasona Polakowa. Robby Naish był wielokrotnym mistrzem świata w windsurfingu w latach 1977-1979, 1983-1989, 1991. Britt Dunkerbeck (rodzona siostra Bjorna) także była wielokrotnie mistrzynią świata w latach 80. i 90. Jason Polaków jest z kolei uważany za ojca jazdy na falach, czyli wave’u. Stworzył swoją markę desek windsurfingowych specjalnie do pływania na falach – JP Australia. Najsłynniejsze miejsca, w których najczęściej odbywały się mistrzostwa świata PWA, to m.in. Wyspy Kanaryjskie (Gran Canaria – Pozo, Fuerteventura - Sotavento, Teneryfa – El Cabezo,), Hawaje (Maui - Hookipa), Francja (Leucate, Almanarre), Portugalia (Guincho), Niemcy (Wyspa Sylt) i wiele innych. Stowarzyszenie PWA organizuje mistrzostwa i zawody do dzisiaj, w kilku konkurencjach (np. wave, slalom). W Polsce pierwsze Mistrzostwa Polski w najbardziej widowiskowej klasie Funboard odbywają się w Dębkach, a jednymi z najbardziej znanych na świecie windsurferów w klasie Formuła Windsurfing są Polacy - Dorota Staszewska i Wojtek Brzozowski, wielokrotni mistrzowie świata, a w obecnej klasie olipmijskiej RS:X Zofia Klepacka i Przemysław Miarczyński.
62
— Kitesurfing Pierwsze próby użycia latawca w celu poruszania się z wózkiem po lądzie lub łódką na wodzie miały miejsce już w XIX wieku. Za symbolicznego twórcę kitesurfingu można uznać Holendra Gijsbertusa Panhuise, który jako pierwszy zarejestrował patent na kitesurfing, rozumiany przez niego jako sport wodny polegający na poruszaniu się na desce surfingowej przy użyciu czegoś w rodzaju spadochronu przymocowanego do bioder na specjalnym, „trapezopodobnym” pasie. Prawdziwy, komercyjny przełom w rozwoju dyscypliny nastąpił w latach 70. i 80. XX wieku dzięki francuskim braciom Legaignoux, którzy zaprojektowali pierwsze latawce do kitesurfingu podobne do tych, z których korzystamy dzisiaj. W roku 1984 opatentowali latawiec pompowany, na którym wzorowały się kolejne firmy produkujące latawce. W roku 1997 bracia stworzyli markę WIPIKA, za którą kryły się pierwsze latawce z pompowanymi tubami i prostym systemem linek na końcach latawca, co znacznie ułatwiło startowanie latawców z wody. Rok później odbyły się pierwsze mistrzostwa świata w kitesurfingu na Maui, a wygrał je Flash Austin. W roku 1999 r. czołowi producenci sprzętu windsurfin-
Historia i rozwój Kitesurfingu gowego Naish i Neil Pryde zaczęli także tworzyć sprzęt do kitesurfingu, a sport był już oficjalnie uznawany za nową dyscyplinę wodną. W tych czasach dominowały deski kierunkowe, bezpośrednio wywodzące się z windsurfingu i surfingu, jednak od 2001 roku stopniowo zaczęły je wypierać deski dwukierunkowe typu „twin-tip”, używane zwłaszcza na płaskiej wodzie. Z biegiem czasu, każdego roku rozgrywają się „równolegle” dwa Puchary Świata KPWT (Kiteboard Pro World Tour) oraz PKRA (Professional Kiteboard Riders Association). Późniejsza rewolucja we freestyle wiązała się z powolnym odchodzeniem od tzw. „old schoolu”, czyli bardzo widowiskowych długich i wysokich skoków na rzecz wakestyle, czyli wykonywania ewolucji na większej prędkości i mocy, zazwyczaj na samych rękach, po wypięciu latawca z trapezu. W roku 2007 new school zdominował już kitesurfing na dobre, co przyczyniło się także zmian w produkowanym sprzęcie. W latach 2005-2006 latawce typu bow zaczęły stopniowo wypierać tzw. c-shape’y. Kitesurfing zaczęto powoli „instytucjonalizować” - w 2008 roku powstało IKA (International Kiteboarding Association). W latach 19992000r. kitesurfing dociera również do Polski. Pierwsze zawody w Polsce organizowane w Rewie polegają na tym aby jak najszybciej dopłynąć do bojki, zrobić zwrot i wrócić na metę. W pierwszych Mistrzostwach Polski Łukasz Koński wygrywa konkurencję Freestyle, a Igor Czernik Hang Time. Później, w pierwszej edycji Pucharu Polski zwyciężają: Ania Grzelińska i Łukasz Koński, a Janek Korycki jako pierwszy Polak zostaje zaproszony do międzynarodowego team’u firmy Naish.
66
Samochód to najczęściej używany środek lokomocji, pewnie i ty będziesz musiał z niego skorzystać wybierając się nad wodę. Pewnym i niepodważalnym atutem samochodu jest to, że prawie na każdy spot możesz nim dojechać. A wiec jak tylko spakujesz cały sprzęt, prowiant, kumpli bądź rodzinę to zabawa będzie gwarantowana. Jak to zrobić i nie stracić humoru: Po pierwsze najpierw zaplanuj, gdzie włożysz największe elementy, jak deski, żagle, maszty. Najbardziej narażonym na uszkodzenia elementem są dzioby i krawędzie desek. Jeżeli nie masz specjalnego pokrowca, zabezpiecz te powierzchnie, ręcznikiem, ubraniami, pianką do pływania, folią bąbelkową czy pieluchami jak jedziesz z maluchami. Tutaj każda rzecz izolująca przed uderzeniami się przyda. Maszty i bomy też zabezpiecz zwłaszcza jeżeli wkładasz je do środka samochodu. Najczęściej jednak deski, maszty i bomy montujemy na dachu, tutaj pamiętaj żeby taśmy odpowiednio mocno ściągnąć i zabezpieczyć przed luzowaniem. Deski surfingowe często pokryte woskiem
Pakowanie sprzętu do podróży
lepiej trzymać w pokrowcach, dzięki temu nie pobrudzimy tapicerki. Żagle najlepiej zwinąć ciasno i położyć na wierzchu, unikniemy połamania monofilmu. Latawce transportujemy w worku, złożone i suche. Pamiętajmy żeby transportować sprzęt miarę możliwości suchy i czysty, bez piachu i soli( będzie nam dłużej służył). Jak już złapiesz bakcyla wodnego, to nie skończy się na podróżowaniu samochodem, zaczniesz szukać nowych wrażeń i emocji nieco dalej na trudniejszych spotach. Wtedy samolot stanie się nieoceniony, ale i pakowanie bardziej skomplikowane. Wtedy tez niezbędne będą pokrowce na sprzęt, odpowiednio wytrzymałe i pakowne. Deski, żagle, latawce, maszty, bomy w jednym pokrowcu bądź w kilku mniejszych. Naklej na bagażach ze sprzętem naklejki „uwaga ostrożnie” oraz napisz dane kontaktowe koniecznie. Pamiętaj że sprzęt jest ciężki a ograniczenia przewoźników duże, wiec zważ swój bagaż i awaryjnie zostaw wolne miejsce w bagażu podręcznym.
Szkoła KiteFORT w Świnoujściu/Szczecinie najstarsza stacjonarna baza szkoleniowa na Pomorzu Zachodnim doświadczeni instruktorzy płytki, bezpieczny akwen centrum testowe i sklep: OZONE, Nobile, Underwave www.kitefort.pl
tel. 501 292 229
Wspiera nas
ZAUFAJ NASZEMU DOŚWIADCZENIU! UCZYMY DO SKUTKU!
Surf ciekawostki
70
Kitesurfing był już podobno znany Chińczykom w XIII wieku. Używali wtedy latawców, by przemieszać się łódkami po wodzie.
• Kelly Slater jest najwięcej zarabiającym surferem na świecie. W 2009 roku zarobił 3 miliony dolarów, zostając po raz dziewiąty mistrzem świata.
• Największy boom na windsurfing przypadł w Europie na lata 70. i 80.; według wyliczeń co trzecia europejska rodzina miała wtedy w swoim gronie windsurfera.
• Stand Up Paddle wymyślili instruktorzy surfingu, którzy chcieli robić zdjęcia na wodzie, a pływanie z wiosłem zapewniło im lepszą stabilność.
• Największa odnotowana fala na świecie miała 53 metry, widziano ją w Lituya bay, na południowym wybrzeżu Alaski.
• Pierwsze zawody race SUP zostały rozegrane 8 sierpnia 2007 na północnym wybrzeżu jeziora Tahoe w Kalifornii
• Najdłuższe zawody windsurfingowe Lancelin Ocean Classic race odbyły się w 2008 roku u wybrzeża Australii, trasa wynosiła 25,62km, a udział w nich wzięło 151 zawodników.
Najdłuższa deska windsurfingowa została zaprojektowana przez Holendra Joop Nederpelt i można było do niej przymocować 9 żagli i tym samym pływać w 9 osób. Pierwsze kitesurfingowe mistrzostwa świata zostały rozegrane na Hawajach w 1998 roku.
• Pierwsze na świecie pismo o SUP “Standup Journal” powstało w czerwcu 2007 roku.
• W listopadzie 1987r. Bracia Dominique i Bruno Legaignoux otrzymują patent na swój wynalazek – pierwszy latawiec z pompowanym szkieletem.
• Zawodnicy pływający na sprzęcie Neil Pryde zdobyli aż 14 razy mistrzostwo świata (lata 1988 – 2002).
• W latach 1988-1999 najbardziej utytułowany zawodnik windsurfingowy na świecie Bjorn Dunkerbeck zdobył tytuł Mistrza Świata 12 razy z rzędu.
• Podobno najdłuższa jazda na jednej fali trwała 37 minut!
• Największa liczba desek surfingowych załadowana na dach samochodu to 282 deski, rekord ustanowiony przez grupę surferów w 1998 roku w Kalifornii.
Przydatne strony www NASZA STRONA www.surfinformator.pl
BAŁTYK, KEMPING SOLAR, POLSKA PUERTO ESCONDIDO, MEKSYK
SURFING SZKOLENIA KURSY LEKCJE
KIJEK@SURFING.COM.PL +48 606 188 270
PSS
WWW.SURFING.COM.PL
— Stowarzyszenia
www.windsurfing.pl - newsy windsurfingowe www.sieplywa.pl - newsy o surf sportach www.hotis.pl - newsy windsurfingowe www.surfmag.pl - newsy o surf sportach www.alldaysurf.pl - newsy o surf sportach www.padluj.pl - newsy o standup paddle
www.psw.org.pl - polskie stow. windsurfingu www.pskite.pl - polskie stow. kitesurfingu www.surfing.com.pl - polskie stow. surfingu www.internationalkiteboarding.org międzynarodowe stowarzyszenie kitesurfingu www.prokitetour.com strona Pucharu Świata w Kite www.kspworldtour.com strona Pucharu Świata w Kite Wave
— Prognoza pogody
— Inne
www.meteo.pl - polski instytut meteo www.windguru.cz - prognoza wiatrowa i falowa dla każdego spotu na świecie www.augustyna.pl - prognoza dla spotów na Zatoki Gdańskiej www.magicseaweed - profesjonalna prognoza falowa dla surferów
www.kiteforum.pl - forum o kitesurfingu www.hotis.pl/forum/ - forum o windsurfingu www.rs:xteam.eu - strona reprezentacji polski w olimpijskiej klasie RS:X www.wannasurf.com - profesjonalna prezentacja większości surf spotów na świecie www.landkiting.pl - polska strona o landkite
— Portale Informacyjne
FOT. BŁAŻEJ PINTARA | RIDER. JERZY KIJKOWSKI | SPOT. ZICATELA MEKSYK
73
ATHLETE: ANTHONY WALSH | CAPTURED BY: ANTHONY WALSH
BLACK
EDITION
KLUCZOWE CECHY KAMERY 2.7K Cinema 30 / 1440p48 fps 1080p60 / 960p100 / 720p120 fps 12MP / 30 fps Burst Wi-Fi Built-In Wi-Fi Remote Included GoPro App Compatible Także dostępna w wersjach White i Silver
Wear it. Mount it. Love it.™
LCD Touch BacPac™
Wi-Fi Remote
Pro Low-Light Performance
Zobacz więcej mocowań + akcesoriów na gopro.com
The Frame Mount
Head Strap Mount
Handlebar/Seatpost/ Pole Mount
Chest Mount, aka “Chesty”
Helmet Front Mount
Wyłączny dystrybutor: FreeWay OMT sp. z o.o. | ul. Wodna 1 | 62-070 Dopiewiec | www.freeway.com.pl
Adhesive Mounts