GOSPODARKA
SĄ POSTĘPY, POTRZEBA DALSZYCH PRAC Energia odnawialna nie gra już podrzędnej roli w europejskim teatrze energii. Warunkiem jej rozwoju jest rządowe wsparcie, ale odna wialne źródła energii zyskują coraz mocniejszą pozycję.
D
ziesięć lat temu często postrzegano odnawialne źródła energii jako zagrożenie dla gospodarczego wzrostu i dobrobytu. Zwłaszcza zwolennicy górnictwa twierdzili, że pozyskiwanie energii wiatrowej, słonecznej i z biomasy jest zwyczajnie zbyt drogie i realnie oceniając, OZE nigdy nie zaspokoją więcej niż 3-4% zapotrzebowania na energię elektryczną. Obawiano się, iż przejście na energię ze źródeł odnawialnych spowolni rozwój gospodarczy w całej Europie. Niemniej jednak wiele europejskich krajów, przede wszystkim Dania i Niemcy, parło do przodu, inwestując w pionierskie technologie OZE, mimo ich kosztów i niepewnej roli. Dziś odnawialne źródła energii nie są już niszową technologią. OZE od ośmiu lat stanowią większość nowej mocy wytwórczej, a w roku 2015 pozwoliły zaspokoić 16,7% całkowitego zapotrzebowania energetycznego UE. Wzrost wynikał przede wszystkim z szybko spadających kosztów technologii. Od 2009 roku koszt urządzeń do wytwarzania energii słonecznej spadł aż o 75%, a urządzenia do wytwarzania energii
z wiatru staniały o 66%. Oczywiście między państwami członkowskimi nadal widać duże różnice. Źródła odnawialne zaspokajają 30% całkowitego zapotrzebowania na energię Finlandii i Szwecji, w Luksemburgu i na Malcie to zaledwie 5%. Niemniej jednak jesteśmy świadkami wyraźnego trendu: źródła odnawialne są coraz bardziej konkurencyjne wobec konwencjonalnych źródeł energii, takich jak gaz i węgiel, a także energii nuklearnej. Coraz szersze wykorzystywanie źródeł odnawialnych pozwoliło UE od 2005 roku ograniczyć zużycie paliw kopalnych o 11%, a od 2013 roku jej wydatki na import paliw kopalnych zmniejszyły się o 35%. Źródła odnawialne wykorzystywane są głównie w celu zastąpienia węgla (połowa zastępowanych paliw kopalnych) i gazu ziemnego. Rzadziej udaje się zastąpić ropę, gdyż źródła odnawialne nie są jeszcze powszechnie stosowane w transporcie – tu wciąż najpopularniejszym paliwem jest ropa. Sektor paliw kopalnych tradycyjnie może liczyć na znaczne dotacje publiczne, które stanowią ogromną zachętę do ich wykorzystywania. Sektor OZE korzysta również z publicznego wsparcia w formie taryf gwarantowanych,
Jeżeli oszczędzimy środki przeznaczane na import „brudnej” energii, uwolnimy znaczne fundusze na inwestycje w odnawialne źródła energii.
WYDATKI NA PALIWA
W związku ze światowym spadkiem cen paliw kopalnych więcej środków można zainwestować w OZE koszty importu paliw kopalnych (ropa naftowa, gaz, węgiel), mld euro oszczędności w porównaniu do szczytowego okresu z 2012 r., mld euro 2011
2012
2013
2014
ilość importowanych paliw kopalnych, mln t (prawa oś) 2015
2016
2017
500
100
50,4
99,6
193,2
248,4
184,8
400
80
300
60
200
409,2
457,2
406,8
357,6
264,0
208,8
272,4
100
oszczędności w związku z zastąpieniem importowanych paliw kopalnych odnawialnymi źródłami, w porównaniu do poziomów z 2005 r., mld euro - 11,9
-18,1
- 19,4
- 18,2
- 15,8
46,6
44,0
europejskie inwestycje w odnawialne źródła energii, mld euro 88,4
14
ATLAS ENERGII 2018
69,5
45,1
Brakujące kolumny: brak danych. Oszczędności dotyczące importu w 2015 r.: dane szacunkowe. 2017 r.: wartość importu oraz oszczędności oszacowano poprzez podwojenie wartości za pierwsze 6 miesięcy
53,9
ENERGY ATLAS 2018 / EUROSTAT, REN21
0