MOBILNOŚĆ
KU CZYSTSZEJ PRZYSZŁOŚCI Ludzie tkwiący godzinami w korkach i ulice pełne spalin uzasadniają pilną potrzebę stwo rzenia bardziej ekologicznych i wydajnych sieci transportowych. Racjonalną politykę transportową należy kształtować, łącząc nowe technologie ze sprawdzonymi strategiami.
P
od względem redukcji emisji sektor transportowy (obejmujący komunikację drogową, kolejową, lotniczą i morską) stoi w miejscu – jest to obecnie największe źródło emisji w UE. Jest to niemal jedyna branża gospodarki, w której od 1990 roku nastąpił wzrost, a nie spadek emisji. Poziom emisji po osiągnięciu maksimum w 2007 roku nieco spadł, ale w ostatnich trzech latach znowu wzrósł z uwagi na rozwój ko munikacji drogowej, tak pasażerskiej, jak i towarowej. Skandal „dieselgate” z 2015 roku osłabił publiczne zaufanie do producentów samochodów. Wielu z nich montowało w swoich modelach urządzenia pozwalające manipulować wynikami testów emisyjnych. Producenci latami lobbowali też przeciwko wysokim poziomom efektywności spalania paliw w pojazdach. Skandale te i społeczny nacisk na poprawę jakości powietrza w miastach zwiastują jednak nieuchronny koniec silników spalinowych. W Niemczech „transformację transportową” wymienia się jednym tchem z „transformacją energetyczną” jako przejściem do czystych źródeł energii. Aby zmniejszyć poziom emisji, w sektorze transportu trzeba ograniczyć wykorzystywanie samochodów osobowych i przejść z zasilania ropą i benzyną na energię elektryczną. Jako że w przypadku transportu lotniczego nieznane jest jednak dotychczas realistyczne rozwiązanie, które pozwoliłoby zmniejszyć wielkość emisji, będziemy musieli latać dużo mniej. Do największych oszczędności pod względem emisji doprowadzono dotychczas dzięki dodawaniu biopaliw do paliw silnikowych, choć spalanie biopaliw ma też często negatywne konsekwencje środowiskowe i społeczne. Niemniej jednak przejście na energię ze źródeł odnawialnych w przypadku samochodów postępuje szybko. Sprzedaż pojazdów elektrycz-
nych w UE zwiększyła się w ciągu ostatnich trzech lat ponaddwukrotnie (wzrost o 39% rocznie). Aby samochód elektryczny cechował się niskim poziomem emisji, powinien być zasilany energią elektryczną pochodzącą ze źródeł odnawialnych. I tak jest coraz częściej. W 2016 roku ponad 80% wszystkich zainstalowanych nowych mocy produkcyjnych energii elektrycznej w Europie stanowiły źródła odnawialne. Jako że starsze elektrownie (zazwyczaj jądrowe i węglowe) są zamykane lub wstrzymują pracę, europejska sieć energetyczna zapewnia coraz bardziej ekologiczną energię. Ze względu na wysoką zależność od węgla wytwarzanie energii w krajach takich jak Polska czy Niemcy wiąże się z największą w UE emisją dwutlenku węgla. Uwzględniając cały cykl życia pojazdów elektrycznych, nawet w tych krajach zyskują one jednak przewagę nad samochodami z silnikiem Diesla. W Polsce przeciętny pojazd elektryczny w czasie użytkowania emituje 25% dwutlenku węgla mniej niż podobny pojazd z silnikiem Diesla. W Szwecji, która posiada jeden z najczystszych systemów energetycznych w UE, poziom emisji takiego pojazdu jest o 85% niższy. Pojazdy elektryczne przetwarzają energię na ruch o wiele wydajniej niż pojazdy z silnikami spalinowymi. Badania Vrije Universiteit Brussel dla organizacji pozarządowej Transport & Environment pokazują, że dla całej UE przy obecnym tempie dekarbonizacji sektora energetycznego do roku 2030 pojazdy elektryczne będą emitować o ponad 50% mniej dwutlenku węgla niż pojazdy z silnikami Diesela w całym cyklu życia. Nowe pojazdy elektryczne pokonują coraz dłuższe dystanse na jednym ładowaniu, a oferta jest coraz szersza. Pojazdy elektryczne będą odgrywać istotną rolę ze względu na ich współpracę z siecią energetyczną. Flota pojazdów elektrycznych może jako całość w elastyczny sposób magazynować i wykorzystywać energię elektryczną. Przykładem
Sprawnie kontrolowane ładowanie zależy od sprawności i jakości sieci energetycznych i transportowych.
INTELIGENTNE ŁADOWANIE
Unikanie godzin szczytu kontra standardowe ładowanie samochodów elektrycznych, światowe prognozy na rok 2040
ładowanie baterii w inteligentny sposób
spadek potrzeby zainstalowania mocy dzięki inteligentnemu ładowaniu 300 GW
190 GW oszczędność 110 GW w przypadku 500 milionów samochodów elektrycznych
26
ATLAS ENERGII 2018
110 GW energii elektrycznej odpowiada 37 tys. typowym stosowanym obecnie turbinom wiatrowym
ENERGY ATLAS 2018 / IEA
Profil wykorzystania energii przez flotę samochodów elektrycznych podczas dni roboczych ładowanie baterii w standardowy sposób