ფოკუსი N1

Page 1

2021, ნოემბერი #1

ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis socialur da politikur mecnierebaTa fakultetis Jurnalistikisa da masobrivi komunikaciis mimarTulebis studenturi saswavlo gazeTi

მთელი დღის განმავლობაში კომპიუტერთან ჯდომა ისეთივე სავალდებულო გახდა, როგორც ადრე აუდიტორიაში მისვლა იყო. ისრაელი რაკეტების აღმომჩენი გიგანტური აეროსტატის გაშვებას გეგმავს gv.

2

3

gv.

5

“მძიმე სამუშაო პირობები ერთ-ერთია იმ პრობლემათაგან, რომელიც ქართულ მომსახურების სფეროს და აქ დასაქმებულ ახალგაზრდებს აქვთ.”

რჩევები gv.

gv.

14

მოდა და მუდმივობა ურთიერთსაპირისპირო ცნებებია, რაც ნიშნავს იმას, რომ მოდა არის დროის გარკვეულ მონაკვეთში დამკვიდრებული ტენდენცია... gv.

ფოტორეპორტაჟი 10

gv. 16


ახალი ამბები

რედაქტორის სვეტი გსურს მოვლენებს ახალგაზრდების თვალით შეხედო? თქვენს წინაშეა “ფოკუსის” ახალგაზრდული, მრავალფეროვანი და საინტერესო გაზეთის პირველი ნომერი. გადაშლისთანავე გაეცნობით მიმდინარე სიახლეებს. შემდეგ გვერდებზე კი ძალიან საინტერესო სტატიებს იხილავთ განათლებაზე, სტუდენტთა დასაქმებაზე, სტარტაპებზე, ახალგაზრდების ეკონომიკურ ხედვაზე, სპორტსა თუ ლიტერატურაზე. გთავაზობთ უამრავ საინფორმაციო რუბრიკას კულტურაზე _ ფილმებზე, წიგნებზე, ცხოველებსა და ყვავილებზე. ,,ფოკუსის“ დახმარებით ჩვენი გუნდი რჩევებსაც კი გაგიზიარებთ ჯანსაღ ცხოვრებასა და თავის მოვლაზე.

ისრაელი რაკეტების აღმომჩენი გიგანტური აეროსტატის გაშვებას გეგმავს israeli gegmavs giganturi aerostatis gaSvebas, romlis funqcia sahaero raketebis aRmoCena iqneba. infromacias israelis media avrcelebs. qveynis Tavdacvis saministros informaciiT, aerostati raketebis aRmomCeni sistemiT ”Sky dew”-iT aRiWurveba da qveynis CrdiloeT nawilSi gaeSveba. israelis aerokosmosuri industriis direqtoris, boaz levis TqmiT ”Sky dew”is sistema iZleva mniSvnelovan teqnologiur da operaciul upiratesobas safrTxis adreuli da zusti aRmoCenisTvis. rogorc cnobilia, am siste-

mas SeuZlia Sori manZilis, sakruizo raketebisa da upiloto safreni aparatebis dafiqsireba. aerostati aRWurvili iqneba maRali xarisxis kameriT, romlis meSveobiTac SesaZlebeli gaxdeba perimetris TvalTvali. ”Sky dew”-is aerostati Seiqmna israelis raketsawinaaRmdego Tavdacvis organizaciisa da aSS-is saraketo Tavdacvis saagentos erToblivi muSaobiT. sistemam saboloo testireba ukve gaiara da mzadaa qveynis CrdiloeT nawilSi gansaTavseblad.

რატომ „ფოკუსი“ ? – იმიტომ, რომ ჩვენი ერთი ძირითადი ფოკუსი გვაქვს – ახალგაზრდები. რატომ ახალგაზრდული ? არაერთი კვლევა ადასტურებს, რომ გაზეთი ნაკლებად პოპულარულია ახალგაზრდებში. იქნებ იმიტომ, რომ გაზეთებში მათთვის საინტერესო თემატიკის დეფიციტია? გამოკითხვების შედეგად დავადგინეთ, რა აინტერესებთ ახალგაზრდებს და შევქმენით სივრცე, სადაც მათ მიეცემათ საშუალება, თავისუფლად და მკაფიოდ გამოთქვან საკუთარი აზრი. „ფოკუსში“ იხილავთ ნიუსებს, ანალიტიკურ სტატიებს, საინტერესო ინტერვიუებს, ფოტორეპორტაჟებს, ბლოგებს, სვეტებსა და პროფაილებს. ჩვენი ამოცანაა მკითხველისთვის ვიყოთ საინტერესო, კომფორტული და სანდო გამოცემა, რისთვისაც მთელი გუნდი ბევრს შრომობს. იმედი გვაქვს, შედეგიც არ დააყოვნებს, დაგანახებთ მოვლენებს ახალგაზრდების თვალით, მოგცემთ განტვირთვის საშუალებას და მოგაწვდით ბევრ პოზიტიურ ინფორმაციას.

nanuka kavTuaSvili

ჯოკოვიჩის პირველი გამარჯვება პარიზის მასტერსზე

თბილისში ,,კლასიკური მუსიკის კონცერტები ალტერნატიულ სივრცეებში+“ დასკვნითი ეტაპი ჩატარდება 3-6 noembers proeqtis: ,,klasikuri musikis koncertebi alternatiul sivrceebSi saqarTvelos regionebsa da dedaqalaqSi“ daskvniTi etapi Catardeba TbilisSi. proeqti xorcieldeba saqarTvelos sportis, kulturisa da axlagazrdobis saministros mxardaWeriT. mas organizebas ukeTebs ssi p klasikuri musikis dacvis, ganviTarebisa da popularizaciis centri, romlis samxatvro xelmZRvanelia eliso virsalaZe. koncertebi Catardeba Semdeg skolebSi: 3 noemberi - skola # 2 4 noemberi - skola # 26 6 noemberi - skola # 4, skola #3 koncertebSi monawileobs qalTa gundi omar burdulis xelmZRvanelobiT. proeqtis mizania klasikuri musika gaacnos saqarTvelos regionebsa Tu dedaqalaqSi mcxovreb axalgazrdebs, xeli Seuwyos mosmenis kulturis ganviTarebas. koncertis msvlelobisas musikosebi mouTxroben msmenels musikaze, kompozitorebze, musikosebze, nawarmoebebze, instrumentebsa da epoqaze. mimdinare wlis ivlissa da seqtemberSi koncertebi Catarda guriaSi, samegreloSi, kaxeTSi, sul - 19 koncer-

ნოვაკ ჯოკოვიჩი

parizSi mimdinare ATP-is mastersze msoflios pirvelma Coganma novak jokoviCma pirveli Sexvedra Caatara. man metoqe, reitingis me-40 nomeri, martin fuCoviCi sam setSi daamarcxa. matCi sakmaod daZabuli iyo, sabolood, novak jokoviCma sam setSi angariSiT 6:2, 4:6, 6:3 gaimarjva. msoflios pirveli Cogani mervedfinalSi frangebis gael manfilssa da adrian manarinos Soris gamarjvebuls daupirispirdeba.

nini gazaSvili

საქართველოს ეროვნული გალერეა განახლდა saqarTvelos kulturis, sportisa da axalgazrdobis saministros finansuri xelSewyobiT, dimitri SevardnaZis saxelobis erovnul galereaSi saremonto samuSaoebi Catarda. gaiwminda yvela vitraJi galereaSi Sesabamisi bunebrivi ganaTebis misaRebad. ganaxlebuli erovnuli galerea 2 noembers gaixsna gamofeniT, romelic erT sagamofeno sivrceSi ori didi mxatvris, niko firosmanaSvilisa da irakli farjianis Semoqmedebis warmodgeniT me-20 saukunis qarTuli xelovnebis saintereso konteqsts gvTavazobs. ganaxlebul eqspoziciaSi niko firosmanis sayovelTaod popularul namuSevrebTan erTad, rogorebicaa: Jirafi da margarita, warmodgenili iqneba is mxatvruli nawarmoebebic, romlebic bolo xans ar gamofenila. gamofenaze aseve iqneba erovnuli galereis fondebsa da kerZo koleqciebSi daculi irakli farjianis 80 namuSevari: ferwera, grafika, ilustracia. maTi nawili ki (30 namuSevari) pirvelad iqneba wardgenili.

CALL OF DUTY VANGUARD თამაშის ახალი ვერსიის გამოსვლამდე ცოტა დრო რჩება Call of Duty aris daxvewili grafikiTa da realisturi siuJetiT gamorCeuli TamaSi. TamaSis ganaxlebul versias Call of Duty Vanguard ewodeba, romlis gamosvlamde sul cota dro rCeba. TamaSSi axali reJimebi, iaraRebi da aRWurvilobebi gamoCndeba. sruli warmodgenis Sesaqmnelad, TamaSis Semqmnelebma axali Treileri gaavrceles. moqmedeba CrdiloeT afrikaSi grZeldeba, xolo Vanguard-is

2

erT-erTi sakvanZo personaJi serJanti kingsli iqneba. Call of Duty Vanguard-s sruliad axali funqcia - Champion Hill daemateba, romelic moTamaSeebs SesaZleblobas miscems, damoukideblad an maqsimum or TanagundelTan erTad, monawileoba miiRon sxvadasxva turnirSi. gundebs fulis gamomuSaveba mowinaaRmdegis ganadgurebiTa da raundebis mogebiT SeeZlebaT, xolo dagrovebuli Tanxis gamoyeneba aRWurvilobaze, iaraRebsa da ganaxlebebze imoqmedebs.

Tekla comaia


სტუდენტური პრობლემები

რედაქტორის სვეტი

ganaTleba onlain ყველას ცხოვრებაში დგება გარდამტეხი წამი, რომლის შემდეგაც ყველაფერი ან უკეთესობისკენ იცვლება, ან უარესდება. მთელი მსოფლიოსთვის ასეთ გარდამტეხად ვირუსი იქცა. ერთი შეხედვით სრულიად უცხო და უხილავი მტერი თითოეულ ჩვენგანზე და მთლიანად სამყაროზე ძლიერი აღმოჩნდა. ვირუსთან თანაცხოვრება საკმაოდ რთულია ყველა ადამიანისთვის. ჩვენი ცხოვრება ახალ რელსებზე გადაეწყო და სვლა ყველამ ერთი მიზნისკენ დავიწყეთდავამარცხოთ უხილავი მტერი. კოვიდ-19– თან თანაცხოვრებით გამოწვეულმა სირთულეებმა მოიცვა ყველა სფერო, შეეხო და მნიშვნელოვნად დააზიანა ყველა და ყველაფერი მის ირგვლივ, გამონაკლისი არც განათლების სისტემა გახლდათ. სტუდენტებს, ისევე როგორც სკოლის მოსწავლეებს, მოუწიათ ახალ ეტაპზე გადასვლა, განათლების ონლაინ სისტემაზე გადაწყობა და ადაპტირება. ეს პროცესი, ერთი შეხედვით, არც ისეთი რთული უნდა ყოფილიყო, მაგრამ მას ძალიან ბევრი პრობლემა მოჰყვა. სტუდენტთათვის უკანასკნელი სამი სემესტრის განმავლობაში ყველაზე დიდ პრობლემად დისტანციური სწავლების მეთოდი იქცა. უხარისხო განათლება, ტექნიკაზე მიჯაჭვულობა, ინტერნეტთან წვდომის პრობლემა, მხედველობის დაქვეითება, ასოციუმი, ჩაკეტილობა, ტექნიკის არქონა/ გაუმართაობა, ეს იმ პრობლემათა მცირე ჩამონათვალია, რომელიც სტუდენტთა ცხოვრებაში ონლაინსწავლების პარალელურად წარმოიშვა. დისტანციურად სწავლების პრაქტიკამ აჩვენა, რომ ეს სისტემა გამოუსადეგარია განათლების მისაღებად იმ პირობებში, როცა სტუდენტთა უმრავლესობას არ აქვს ტექნიკური რესურსები. ამასთანავე, სწავლის ხარისხიც დაბალია იმ ფასთან მიმართებით, რასაც სააუდიტორიო რეჟიმში სწავლისას ვიხდით. ეს აუცილებლად პირდაპირპროპორციული პროცესი უნდა იყოს. დაბალია სწავლის ხარისხი? – დაბალია (უნდა იყოს) მისი საფასურიც. მთელი დღის განმავლობაში კომპიუტერთან ჯდომა ისეთივე სავალდებულო გახდა, როგორც ადრე აუდიტორიაში მისვლა იყო. ეს ფაქტი ტექნიკაზე ისედაც დამოკიდებულ ახალგაზრდებს კიდევ უფრო აჯაჭვებს მას. გარდა უშუალოდ მიჯაჭვულობისა, აზიანებს მხედველობას და ჯანმრთელობის პრობლემებს გვიქმნის. ქართველი სტუდენტების ძალიან დიდი ნაწილი რეგიონებში ცხოვრობს, ზოგიერთი ისეთ სოფელში, სადაც ძალიან ჭირს, ზოგჯერ კი სრულად პარალიზებულია ინტერნეტმიწოდება, გარდა ამისა, სტუდენტთა ნაწილს არ გააჩნია შესაბამისი ტექნიკა, რომ ჩაერთონ ონლაინ სწავლებაში, რაც აფერხებს განათლების მიღებას. აღნიშნულთან დაკავშირებით სულხან-საბა ორბელიანის სახელობის უნივერსიტეტის სტუდენტი თემო ბოკელავაძე გაგვესაუბრა.

_ Temo, ras fiqrob onlain swavlebasTan dakavSirebiT? _ CemTvis, rogorc studentisTvis, miuRebeli da mouxerxebelia distanciuri swavleba, vfiqrob, rom es ukanaskneli ver akmayofilebs studentebis moTxovnebs da iZleva bevrad ufro dabali xarisxis ganaTlebas, vidre auditoriebSi iyo SesaZlebeli. vfiqrob, rom ganaTleba _ es aris yvelaze mZlavri berketi qveynis ganviTarebisTvis, amitom sasicocxlod mniSvnelovania, axalgazrdebi iRebdnen srulyofil codnas, rac CemTvis mxo­ lod auditoriebSi, pirdapiri komunikaciisas miiRweva. magaliTisTvis, manqanis samarTavad, aucilebelia Caabaro rogorc Teoriuli, ise praqtikuli gamocda. asea yvela sxva sferoSic, mxolod TeoriiTa da dazepirebuli teqstebiT verc erTi profesia ver ganviTardeba da verc erTi studenti ver miiRebs imas, rac mas da mis sferos realurad sWirdeba. _ uSualod Sen ra konkretuli problemebi Segiqmna onlain swavlebam? _ albaT yvela dameTanxmeba, rom xSirad gvaqvs leqciaze CarTvebTan dakavSirebuli problema. zogjer xarvezi aris makavSirebel mowyobilobasTan, an internetTan an Tavad sistemasTan, romlis meSveobiTac leqcia-semi­ narebs veswrebiT. garda amisa, CemTvis, da ara marto CemTvis, sakmaod rTulia diskusiaSi CarTva da codnis gamovlena onlain. Zalian xSirad teqnikuri problemebis gamo ver xerxdeba imdenad swrafad pasuxis gacema Tu azris dafiqsireba, ramdenadac amas diskusiis formati moiTxovs. droTa ganmavloba-

Si sistema, erTi SexedviT, daixvewa da moqnili gaxda, Tumca rogori mosaxerxebelic ar unda iyos is, kompiuterisa Tu telefonis meSveobiT swavla mouxerxebelia. umravles ojaxebSi cxovrobs ramdenime bavSvi. maTgan zogierTi studentia, zogierTi ki moswavle. aseT viTarebaSi mSobels uwevs ara erTi, aramed ramdenime kompiuteris SeZena da iseTi adgilis gamoyofa saxlSi, sadac bavSvebi paralelurad SeZleben saganmanaTleblo procesSi CarTvas, rac TiTqmis SeuZlebelia. piradad me Semeqmna janmrTelobis, kerZod, mxedvelobasTan dakavSirebuli problema, damWirda qirurgiuli Carevac ki, ris gamoc momiwia 2021 wlis Semodgomis semestrSi akademiuri wlis aReba da droebiT kompiuterTan, Sesabamisad ki, saganmanaTleblo procesTan CamoSoreba.. _ rogor fiqrob, visi pasuxismgeblobaa aRniSnuli problemis mogvareba da raSi xedav gamosavals am mZime epidviTarebis fonze ? _ upirveles yovlisa, pasuxismgebloba xarisxian ganaTlebaze ekisreba ganaTlebisa da mecnierebis saministros, aseve leqtorebsa da maswavleblebs, Tumca am pirobebSi Zalian mniSvnelovani roli aqvs sakoordinacio sabWos da mTlianad mTavrobas. mimaCnia, rom maT sakmaod didi dro hqondaT am problemaTa mosagvareblad da Cvens auditoriebSi dasabruneblad. Cemi azriT, maT SeeZloT lokalurad ebrZolaT 2020 wlis 26 Tebervlidan moyolebuli da SeeqmnaT moqnili sistema studentTa usafrTxo ganaT-

როდესაც “ფოკუსის” რედაქტორად ამირჩიეს და ეს დიდი პასუხისმგებლობა დამეკისრა, იმ წუთიდან დავიწყე ფიქრი თუ როგორი უნდა ყოფილიყო გაზეთი. თქვენთვის საინტერესო თემების მოძიება და ჩვენი პირველი გაზეთის შექმნა ერთობლივი ძალებით დავიწყეთ. რედაქცია სრულიად დისტანციურად ფუნქციონირებდა და ონლაინ შეხვედრებით გავართვით თავი უდიდეს გამოწვევას. ეს გაზეთი არის გუნდურობისა და კოლეგიალურობის შედეგი. თუ გაზეთის წაკითხვის შემდეგ თქვენთვის საინტერესო თემას აღმოაჩენთ და დაინტერსდებით, ვფიქრობ, ჩვენთვის ეს დიდი წინ გადადგმული ნაბიჯი იქნება. ,,ფოკუსის” მიზანია ვიყოთ საინტერესო მკითხველთათვის და მივაწოდოთ ყველა ის მნიშვნელოვანი ინფორმაცია, რაც ახალგაზრდა თაობას აინტერესებს. დასასრულს, უღრმესი მადლობა თითოეულ ადამიანს, რომელმაც ნომრის შექმნაში თავისი წვლილი შეიტანა და იზრუნა გაზეთის მრავალფეროვან კონტენტზე.

nino abaSiZe

lebisTvis auditoriebSi. es SeiZleba yofiliyo studentTa droSi ganawileba, anu erTsa da imave leqciaze dRis ganmavlobaSi ori sxvadasxva saaTis Seqmna da 20-25 studentisTvis auditoriaSi erTmetriani distanciis dacviT dasxdoma. arsebobs bevri gamosavali, romelic, realurad, ganaTlebis saministrom uaryo da airCia martivi gza, romliTac Seaferxa sazogadoebis ganviTareba da axalgazrdebis ganaTleba. * * * miuxedavad imisa, rom zemoT CamoTvlili problemebi uSualod onlain swavlebam warmoSva, studentebi mainc or nawilad arian gayofili. rogorc ityvian, medals ori mxare aqvso da, marTlac, am calsaxad problematur TemaSic gamoCndnen iseTebi, visTvisac distanciuri swavleba arc Tu ise mouxerxebeli aRmoCnda. gavigoT im studentTa azri, vinc polusis meore mxares dgas da fiqrobs, rom onlain miRebuli ganaTlebac sakmaod kargia. am Temaze ufro konkretulad kavkasiis saerTaSoriso universitetis students, Tamar mJavanaZes vesaubre: _ Tamar, gviTxari, ras fiqrob onlain swavlebaze? _ ramdenad gasakviric unda iyos, minda giTxra, rom CemTvis sakmaod komfortuli da martivi gza aRmoCnda onlain ganaTlebis miReba. _ ra Seicvala ukeTesobisken SenTvis distanciuri swavlisas? _ pirvel yovlisa, piradad me damezoga dro. is dro, romelic saxlidan universitetSi misasvlelad mWirdeboda, axla SemiZlia swavlisTvis gamoviyeno, an, ubralod, CemTvis sasurvel sxva saqmes davuTmo. aseve, ar miwevs saxlidan gasvla, SemiZlia leqcias iq da ise daveswro, rogorc minda. Sesa­ Zloa, saerTod ar viyo saxlSi da Cveulebriv momiwevda leqciis gacdena, onlain ki telefonis meSveobiT nebismieri wertilidan, sadac internetTan wvdoma xerxdeba, SemiZlia CaverTo swavlebis procesSi. _ rogor fiqrob, iseTive xarisxiania Seni ganaTleba onlain, rogorc ofnalin? _ vfiqrob, rom am ors Soris tolobis niSnis dasma arc ise swori iqneba, magram didad ar Camouvardeba onlain miRebuli ganaTleba auditoriaSi naswavls. Tu Sen ginda da dros dauTmob, SeZleb iswavlo onlainac ise, rogorc oflain, magram gamovyofdi praqtikul sagnebs, romlebsac aucileblad sWirdeba saauditorio mecadineoba da onlainganTleba am mxriv damazaralebelia.

3

_ ras ityvi maTze, visTvisac teqnikis arqonis gamo SeuZlebelia ganaTlebis miReba? _ es sakmaod didi problemaa. geTanxmebi, bevr students ar SeuZlia miiRos ganaTleba distanciurad, Tumca es mxo­ lod garkveuli segmentisTvisaa, amitom kargi iqneba swavla aseTi studentebisTvis auditoriebSi gagrZeldes da ar moxdes maTi uneblie diskriminacia materialuri TvalsazrisiT.

*** orive mxares aqvs sakuTari argumentebi, dasabuTebebi da maxasiaTeblebi. studentTa azriT, SesaZlebelia moxdes isec, rom orive mxaris moTxovnebi dakmayofildes da swavla warimarTos Sereuli sistemiT, rogorc onlain, aseve auditoriebSi. sabolood unda iTqvas, rom axalgazrdebSi Zalian didi problema, saxelad onlain swavleba, namdvilad arsebobs da misi rac SeiZleba swrafad mogvareba aucilebelia.

Tako kilaZe


ეთნიკური უმცირესობები

gaTenebuli Rameebi, warmatebebi, miznebi

1+4

საქართველო ყოველთვის ის ქვეყანა იყო, რომელშიც ბევრი ეთნიკური ჯგუფის წარმომადგენელი ცხოვრობდა, აზერბაიჯანელი, სომეხი, არაბი თუ ოსი. სახელმწიფო ენის არცოდნის გამო, არაქართულენოვანი სტუდენტების უმრავლესობა განათლებას საზღვარგარეთ იღებდა, აზერბაიჯანში, რუსეთში თუ სომხეთში. ამ პრობლემის აღმოსაფხვრეlად სახელმწიფო უნივერსიტეტებში შეიქმნა პროგრამა „1+4“, რომელიც ეხმარება სტუდენტებს შეისწავლონ ქართული ენა და შემდეგ სწავლა საქართველოს უნივერსიტეტებში გააგრძელონ. ჩვენ გავესაუბრეთ რამდენიმე სტუდენტს, ისინი თავად გვიყვებიან, რამდენად ადგებათ ეს პროგრამა და რა სირთლეებს აწყდებიან სწავლის პროცესში.

არმენუი შირინიანი _ armenui, ra gza gamoaiare sanam Tsu-Si moxvedi? _ davibade samcxe-javaxeTSi. 2005 wels Sevedi ninowmindis raionis sofel did goduris sajaro skolaSi. skola somxurenovani iyo. skolis periodSi gamorCeuli moswavle viyavi, dajildoebuli var uamravi di plomiTa da sertifikatiT. bavSvobidanve miyvarda wera, xSirad vmonawileobdi sxva­ dasxva konkursSi, TiTqmis yovelTvis pirvel adgils vikavebdi, amiT dResac vamayob. 2017 wels davamTavre skola da gadavwyvite umaRlesi ganaTlebis miReba. erTi mxriv, saxelmwifo enis mimarT siyvaruli, meore mxriv ki, saqarTvelos pirvel universitetSi swavlis survili gaxda imis mizezi, rom swavla TsuSi gamegrZlebina. 2017 wlis seqtemberSi „1+4“ programiT Cavabare Tsu-s mosamzadebel fakultetze. _ „1+4“ programis Sesaxeb cota vrclad rom gviTxra. _ „1+4“ _ swored ase uwodeben qarTuli enis Semswavlel programas, romelic saqarTveloSi mcxovrebi eTnikuri umciresobebisaTvis umaRlesi ganaTlebis xelSewyobis mizniT amoqmedda. programis farglebSi abiturientebi mxolod zogadi unarebis gamocdiT, minimaluri barieris gadalaxvis Semdeg iricxebian umaRles saswavleblebSi. isini gadian erTwlian savaldebulo kurss qarTul enaSi da eZlevaT swavlis gagrZelebis saSualeba bakalavriatis safexurze Tu mosamzadebeli kursis damTavrebisas Cabarebuli eqnebaT gamocdebi. _ ras Secvlidi Tsu-s am programaSi? _ miuxedavad imisa, rom programa Zalian xSirad icvleba, programaSi arsebuli xarvezebis gamo, saxelmwifo enis codnis done eTnikur umciresobebSi Zalian dabalia. iciT, ras Sevcvlidi am programaSi? erTi wlis magivrad orwlians gavxdidi imisTvis, rom miRebuli enis codna ufro srulyofili iyos. _ ramdenad gagiWirda qarTuli enis Seswavla? _ skolis periodSi met-naklebad vicodi qarTuli ena, magram, rodesac Tsu-Si Cavabare, mivxvdi, rom Cemi codna erTi martivi winadadebis SedgenisTvisac ki ar iyo sakmarisi. miuxedavad amisa, enis Seswavla CemTvis arc Tu ise rTuli iyo da mosamzadebeli kursis damTavrebis Semdeg ukeT vicodi qarTuli. rTuli iyo zmnebis swavla, magram erT-or weliwadSi esec gadav-

laxe, ra Tqma unda, qarTveli leqtorebisa da megobrebis daxmarebiT, risTvisac cxov­ rebis bolomde madlobeli viqnebi. _ ratom gadawyvite Jurnalistikaze Cabareba? _ Jurnalistikis meSveobiT xalxi ecnoba mimdinare movlenebs mTels msoflioSi, xolo Jurnalistebs SeuZliaT gavlena moaxdinon sazogadoebaze. swored amitomac Cavabare Jurnalistikaze. _ rogori damokidebuleba hqondaT leqtorebsa da studentebs? _ leqtorebs rac Seexeba, mxolod imis Tqma minda, rom Tsu-s yvela leqtorisgan miviRe ara mxolod codna, aramed adamianobac viswavle. nebismieri leqtorisa Tu kurselis mxridan davinaxe aradiskriminaciuli damokidebuleba, siTbo da siyvaruli, isini yovelTvis Cems gverdiT iyvnen. swored es iyo Cemi motivaciis erT-erTi wyaro. _ ra problemebs awydebodi swavlis dasawyisSi? _ adaptirebaze saubrisas unda aRi­ niSnos, rom, Tavdapirvelad, Zalian gamiWirda. mosamzadebel kursze Zalian didi iyo ucxo garemos zegavlena. somxurenovani skola mqonda damTavrebuli, saxelmwifo enac TiTqmis ar vicodi, ris gamoc qarTvel sazogadoebasTan urTierToba ar mqonda. erTi-ori wlis Semdeg nel-nela miveCvie yvelafers. _ ra mxriv apireb momavalSi ganviTarebas? _ zogadad, samomavlo gegmebze saubari ar miyvars, magram ocnebebi, ra Tqma unda, maqvs. Cemi erTaderTi mizani aris sabakalavro naSromis saukeTesod dacva, Tsu-s bakalavriatis safexuris warmatebiT dasruleba da magistraturaze Cabareba. zustad ar vici, Tu ra mimarTulebiT minda swavlis gagrZeleba, magram albaT socialuri da politikur mecnierebebis ganxriT waval.

programaSi arcerT cvlilebas ar Sevitandi, radganac man sakmarisi codna momca da damexmara qarTulis swavlaSi. _ ra dabrkolebebis gadalaxva giwevda im dRidan, rodesac universitetis karebi SeaRe? _ skola gvaZlevs gasaRebs, rom CveniT gadavwyvitoT, Tu romeli universitetis karebs SevaRebT, mTavaria gasaRebi swor kars moergos, SecdomiT gaRebuli kargi cudad aisaxeba Cvens momavalze. me mimaCnia, rom sworad gamoviyene Cemi gasaRebi da gavaRe swori kari, imitom, rom Tsu aris yvelaze maRali donis saxelmwifo saswavlebeli saqarTveloSi. dabrkolebebs rac Seexeba, bevris gadalaxva momiwia, radganac eTnikurad var somexi da somxuri Cemi mSobliuri enaa, swavlis procesSi sirTuleebs, ZiriTadad, pirvel kursze vawydebodi da es iyo vrceli masala, Tumca isic davZlie. im enis siRrmiseulad Seswavla, romelic CemTvis mSobliuri araa, Zalian rTulia, Tumca yvelafers vakeTeb, raTa ukeT SevZlo misi swavla. _ ras gegmav swavlis dasrulebis Semdeg? _ swavlis Semdeg aucileblad davbrundebi Cems sofelSi, vimuSaveb Cemi profesiiT, viqnebi Sromismoyvare, pasuxismgebliani da yuradRebiani maswavlebeli. maqvs bevri mizani, romelsac aucileblad mivaRwev momavalSi.

სათი იაჟიანი _ saTi, ratom gadawyvite qarTul filologiaze Cabareba? rogor Segiwyo Tsu-m amaSi xeli? _ profesiis arCeva sakmaod rTuli procesia. maxsovs, rodesac mSoblebi Cems momavals ganixilavdnen, popularul specialobebs Soris arCevani eqimobaze SeaCeres, Tumca me Cemi profesia ukve arCeuli mqonda. skolaSi swavlis dros gadawyvetili mqonda qarTul filologiaze Cabareba imitom, rom me vcxovrob saqarTveloSi da saxelmwifo enis codnas CemTvis Zalian didi mniSvneloba aqvs. garda amisa, Zalian miyvars qarTuli ena da skolaSic kargad vswavlobdi. minda viyo qarTuli enis kargi specialisti, axla vswavlob Tsu-Si qarTul filologiaze, var mesame kursis studenti. Tsu-m xeli Semiwyo imiT, rom hyavs araCveulebrivi enis specialistebi, rac Zalian mabednierebs. _ rogor mogwonda „1+4“ programa da rame cvlilebebs xom ar Seitandi masSi? _ gaviare „1+4“ programa imitom, rom var somexi da es programa CemTvis iyo, ase vTqvaT, damxmare programa. Cveulebriv somxur enaze Cavabare gamocda da gavxdi studenti. erTi weli viswavle mosamzadebel programaze, vswavlobdi qarTuls, weras, kiTxvas, laparaks, gramatikas da a.S. rac Seexeba cvlilebebs,

ანჟელა ღაზარიანი _ anJela, rogorc viciT, gaiare 1+4 saganmanaTleblo programa, ra molodinebi gqonda am programisgan da ramdenad gagimarTla es molodinebi Tsu-m? _ diax, Tsu-Si Caviricxe „1+4“ programiT, momwons es programa da, zogadad, ganaTlebis sitemac, radgan am sistemis erT-erTi pirnci pi swored erovnebaTa sruli Tanasworuflebianobaa. erovnuli umciresobebis integraciisa da enis Seswavlis mizniT, saxelmwifom „1+4“ programa daawesa. SemiZlia vTqva, rom am programisgan ori ZiriTadi molodini mqonda, erTi is, rom am programis saSualebiT ufro advili unda yofiliyo universitetSi Cabareba da es molodini srulad gamimarTla, Cavabare mxolod zogadi unarebis gamocda da movi pove 100%iani granti. meore molodini qarTuli enis srulyofilad Seswavla iyo,

4

velodi, rom Semdeg qarTul enaze swavlis gagrZeleba ufro martivi iqneboda, magram, simarTle rom giTxraT, es molodini ar gamimarTlda, am programis farglebSi srulyofilad, sasurvel doneze, ver viswavle ena. _ raime saxis cvlilebebs Tu Seitandi am programaSi? _ swavlis dros bevri iyo iseTi studenti, romelsac ar hqonda motivacia, amitom, vfiqrob, ukeTesi iqneba iseTi meTodebisa da xerxebis gamo­ yeneba, romelic studentebis aqtivobasa da motivacias gazrdis. aseve, saWiroa iseTi pirobebis Seqmna, rom eTnikuri umciresobebis warmomadgenlebs meti kontaqti hqondeT qarTvel studentebTan, paralelurad iaron leqciebze, raTa yurSi mudmivad esmodeT qarTuli ena. am yvelafris garda, cxovrebis am etapze sxva problemis winaSe varT, vgulisxmob distanciur swavlebas. aseTi pirobebSi mosamzadebeli kursis studenti ver Seiswavlis enas, rac SemdgomSi imis piroba gaxdeba, rom, faqtobrivad, qarTvelebTan erTad swavlis gagrZeleba SeuZlebeli iqneba. _ ratom gadawyvite qarTul filologiaze Cabareba da qarTuli enis ufro siRrmiseulad Seswavla? _ albaT, yvela dameTanxmeba, rom specialobis arCeva rTulia, radgan maszea damokidebuli Cveni momavali da profesiis arCeviT vsazRvravT Cvens cxovrebas. simarTle rom giTxraT, dawyebiTi klasebidanve mainteresebda literatura, zogadad, humanitaruli sagnebis swavla CemTvis yovelTvis ufro momxibvleli da advili iyo. axla, rac ufro meti dro gadis, vrwmundebi, rom qarTuli filologia Cemi sferoa. qarTuli enis siRrmiseuli Seswavla minda imisTvis, rom Semdeg Cemi codna Cem irgvliv myof somex mosaxleobas gadavce, gansakuTrebiT bavSvebs, raTa momavalSi isini ar dadgnen im problemebis winaSe, romlebic me mqonda. _ ra sirTuleebs awydebi swavlis pirveli dRidan? _ mosamzadebeli programis damTavrebis Semdeg qarTuli filologiis pirveli kursi CemTvis sul sxva samyaro iyo, Zalian rTuli iyo im TvalsazrisiT, rom vicodi yvelaferi, magram ar vsaubrobdi. mrcxvenoda Cemi daSvebuli Secdomebis, miTumetes, roca vismendi qarTveli megobrebis moyolils. miuxedavad imisa, rom mec igive mqonda momzadebuli, Cemi saubris dawyeba „uxarisxo“ meCveneboda. yovel dRe vamzadebdi masalas, saaTobiT vkiTxulobdi, vTargmnidi Cems mSobliur enaze, viazrebdi, did drosa da energias vxarjavdi, imaze mets vmecadineobdi, vidre Cemi qarTveli kurselebi, magram mainc ver vabarebdi. yoveldRe univeristetidan vbrundebodi im fiqriT, rom xval aucileblad Cavabarebdi masalas. minda aRvniSno, rom am situaciaSi Zalian mexmarebodnen leqtorebi. _ ra gegmebi gaqvs swavlis dasrulebis Semdeg, ra mxriv apireb profesiaSi ganviTarebas? _ wavlis dasrulebis Semdeg erTaderTi, rac dagegmili maqvs, skolaSi dasaqmebaa, aseve minda mqondes sakuTari saswavlo dawesebuleba, sadac somex mosaxleobas, miuxedavad maTi asakisa, vaswavli qarTuls im doneze, rom SeZlon Tavisuflad saubari da gageba. bolos imis Tqma minda, rom didi imedi maqvs, gaTenebuli Rameebis Sedegad mivaRwev did warmatebas.

sofo giorgaZe


სტუდენტების დასაქმება

daxls miRma darRveuli uflebebi „ფიზიკური პირის შრომითი ქმედუნარობა წარმოიშობა 16 წლიდან“. ქართული მომსახურების სფეროში დასაქმებულების უმეტესი ნაწილი სტუდენტები ან მოსწავლეები არიან. ქოლ-ცენტრის ოპერატორები, მიმტანები, კონსულტანტები, მოლარეები დღის უმეტეს ნაწილს ხალხთან კომუნიკაციას უთმობენ, პარალელურად სწავლობენ და ფეხს უწყობენ საუნივერსიტეტო საქმიანობას. თავის მხრივ, დამსაქმებელებმა უნდა იზრუნონ დასაქმებულების სამუშაო პირობებზე, უსაფრთხოებასა და გარემოზე. ვინაიდან, სტუდენტები თუ მოსწავლეები ხშირად გამოუცდელები არიან მათი შრომითი უფლებების დარღვევა ბევრად უფრო ხშირია. მომსახურების ინდუსტრია კლასიკური განმარტების მიხედვით, არის ეკონომიკის მესამე ძირითადი სექტორი, სადაც ადამიანები საკუთარი ცოდნითა და გამოცდილებით ქმნიან და ავითარებენ როგორც პროდუქტს, ისე მომსახურებას. ამ პასუხისმგებლობასთან ერთად იკვეთება რამდენიმე პრობლემა, რომელსაც ყველა დასაქმებული ხვდება გასაუბრებაზე მისვლიდან უშუალოდ მომხმარებლის დარბაზიდან გაცილებამდე.

zeganakveTuri muSaoba da minimaluri anazRaureba qarTuli sacalo vaWrobis qselebi dRemde konsultantis TormetsaaTiani samuSao ganrigisa da kviraSi erTi dasvenebis dRis pirobiT sTavazoben msurvelebs pozicias. dasaqmeba 16 wlidan aris Sesa­ Zlebeli da anazRaureba saarsebo minimums utoldeba. nanita niJaraZe iuridiuli fakultetis studentia, romelmac zafxulSi damatebiTi Semosavlis gamo daiwyo erT-erT sacxobSi konsultantad muSaoba, sadac 13 saaTiani samuSao grafiki da 2 dRiani dasveneba hqonda. „konsultantad 16 wlis asakidan vmuSaob, mimuSavia molaredac da yvelgan TiTqmis erTi pirobebia. am zafxulSi studentis dasaqmebas bevri kompania aridebda Tavs, mec gegmebi mqonda da iZulebuli gavxdi, mTeli dRiT muSaobas davTanxmebodi. saaTSi 7 lari mqonda anazRaureba da dilis 8 saaTidan saRamos 9 saaTamde vmuSaobdi. dilidan uamravi saqme iyo - purebis daTvla, aRricxva, gagzavna. dRis ganmavlobaSi ramdenjerme iyo darbazi dasalagebeli, miwevda puris saWrel aparatTan muSaoba, romelic msubuqi ar iyo. saRamos saqme matulobda da zogjer Tavis drozec ver gavdiodi. samsaxuridan wamosvlis Semdeg Zalebis aRsadgenad didi dro damWirda,~ - ambobs nanita. dasaqmebulebma xSirad ar ician is uflebebi da kanonebi, romelic damsaqmeblisgan „Tavis dasacavad“ SeiZleba gamoiyenon.

ras ambobs kanoni zeganakveTur samsaxurze. Sromis kodeqsis 27-e muxlis mixedviT:

zeganakveTuri samuSao aris mxareTa SeTanxmebiT dasaqmebulis mier samuSaos Sesruleba drois im monakveTSi, romlis xangrZlivoba aRemateba normirebul samuSao dros.

zeganakveTuri samuSao anazRaurdeba Sromis anazRaurebis saaTobrivi ganakveTis gazrdili odenobiT. am anazRaurebis odenoba ganisazRvreba mxareTa SeTanxmebiT.

arasrulwlovanis mier zeganakveTuri samuSaos Sesrulebis drois xangrZlivoba samuSao dRis ganmavlobaSi jamurad ar unda aRematebodes 2 saaTs, xolo samuSao kviris ganmavlobaSi jamurad − 4 saaTs.

dasaqmebuli valdebulia Seasrulos zeganakveTuri samuSao:

moTxovnebi ramdenime wlis win, sanam studentTa da moswavleTa dasaqmebis praqtika daixveweboda, ZiriTadad erTi da imave Sinaarsis gancxadebebi qveyndeboda. kompaniebi ori di plomisa da aTwliani samuSao gamocdilebis sanacvlod, saarsebo minumumsa da maqsima­ lur datvirTvas sTavazoben momaval TanamSromels. msgavsi midgoma Seicvala. damsaqmeblebi mixvdnen, rom gamoucdel, enTuziazmT savse axalgazrdebsac SeuZliaT konsultaciis gaweva, produqtis momxmareblisTvis gacnoba an restoranSi magidebis momsaxureba. Sesabamisad, Seicvala gancxadebebic. dasaqmebis portalebis mixedviT,studetebze morgebuli kompaniebi ucxo enebis codnaze, mondomebasa da ganwyobaze dayrdnobiT sTavazoben axalgazrdebs samsaxurs. rogorc wesi, isini gamocdilebis gareSe iwyeben muSaobas da samuSao procesSi izrdebian. erT-erTi sakuriero kompaniis adamianuri resursebs ganyofilebis ufrosi, nino gabaraSvili studentTa dasaqmebaze ambobs: „vinaidan, Cvens kompaniaSi motivacia da energia yvelaze mniSvnelovani detalebia, kurierTa da operatorTa umravlesoba 25 wlamdea, gvyavs studentebic, romlebic daarsebis dRidan mogvyveban. maT dasaqmebamde gaviTvaliswineT TiToeuli maTganis interesebi da unarebi, romelic gasaubrebis dros gamoamJRavnes. es samsaxuri pirveli iyo zogierTisTvis, amitom adgilze vaswavleT muSaobis specifika da standartebi, ramdenime dRis Semdeg ki erToblivad SevudeqiT saqmes.“ miuxedavad moTxovnebis cvlilebisa, zeganakveTuri samsaxuri, minimaluri anazRaureba da SromiTi usafrTxoebis ugulvebelyofa mainc zogierTi kompaniis pirobis nawilad rCeba.

a) stiqiuri ubedurebis Tavidan asacileblad an/da misi Sedegebis likvidaciisTvis − zeganakveTuri anazRaurebis gareSe; b) sawarmoo avariis Tavidan asacileblad an/da misi Sedegebis likvidaciisTvis − zeganakveTuri anazRaurebiT. kodeqsis mixedviT, mxareTa SeTanxmebazea damokidebuli anazRaurebac da zeganakveTuri samuSaos Sesrulebac. Sesabamisad, gadamwyveti roli am dros im xelSekrulebas aqvs, romelic, rogorc wesi, wakiTxvis gareSe formdeba. xelSekrulebis ararsebobis SemTxvevaSi izrdeba sityvieri SeTanxmebis mniSvneloba, romelic damsaqmebelsa da dasaqmebuls Soris gaCnda samsaxuris dawyebamde. SedarebiT kompleqsuria minimaluri anazRaurebis sakiTxi. xelfasis yvelaze mcire odenobas yvela saxelmwifo gansxvavebulad Tvlis da Semdeg mas kanoni aregulirebs. saqarTvelos prezidentis 1999 wlis brZanebulebiT: „saqarTvelos kanonis Sesabamisad, saqarTvelos teritoriaze moqmedi yvela sawarmosa da organizaciisaTvis, maTi sakuTrebisa da organizaciul-samarTlebrivi formis miuxedavad, damtkicdes minimaluri xelfasi 20 laris odeno-

biT.“ es niSnavs imas, rom saaTobrivi anazRaurebis mixedviT, 40-saaTiani samuSao ganakveTis SemTxvevaSi, damsaqmebels SeuZlia minimum 13 TeTri gadauxados dasaqmebuls, 48 saaTiani samuSao ganakveTis SemTxvevaSi ki - 10 TeTri. rac Seexeba saarsebo minimums, 2021 wlis saqstatis seqtembris monacemebiT, is 216 lars Seadgens da gazrdilia wliurad 32 lariT. vinaidan saxelmwifos SemuSavebuli kanonis mixedviT, damsaqmebels ufleba aqvs dasaqmebuls saarsebo minimumze naklebi gadauxados, anazRaurebis saxiT xelfasis odenobis gansazRvra srulad gadadis damsaqmeblis xelSi, magram kanondarRvevis SemTxvevebi aqac ar aris iSviaTi. Semosavlebis samsaxuris 2019 wlis monacemebiT, TiTqmis 70 000-ma adamianma imuSava saSualod 197 lariani anazRaurebiT. yvelaze dabalanazRaurebad SromiT bazars saqarTveloSi qmnian sastumroebi, restornebi, vaWroba, socialuri da personaluri momsaxurebis gaweva da ganaTleba.

SromiTi usafrTxoeba minimaluri anazRaurebisgan gansxvavebiT Sromis kodeqsi da qarTuli kanonmdeloba SromiTi usafrTxoebis sakiTxSi dasaqmebulis mxaresaa. paata gabaZe 19 wlis iyo, rodesac muSaoba daiwyo sasursaTo maRaziaSi konsultantad. momxmarebelTan komunikaciisa da 8 saaTis ganmavlobaSi fexze dgomis garda, konsultantoba iTvaliswinebda Taroebis Sevsebas, produqtis gadatanasa da gasayidad gamzadebas. „rodesac muSaoba daviwye, Zalian mondomebuli viyavi, rom yvelaferi maqsimalurad kargad gamekeTebina, yvelas mivxmarebodi da sanimuSo TanamSromeli vyofiliyavi, dilidan saRamomde daxlebis sisufTavesa da mowesrigebaze vzunavdi, xalxs vemsaxurebodi, magram yvelaze rTuli nawili simZimeebis zidva iyo. asawoni produqti yovelTvis male mTavrdeba da yvelaze xSirad maTi Sevseba iyo saWiro. Saqari, makaroni, brinji an sxva asawoni yovelTvis mZime tomrebiT aris Cvenamde mosuli da am tomrebis tareba darbazis konteinerebamde, Cemi movaleoba iyo. yovel saaTSi erTxel gamomqonda ramdenime 50 kiloiani tomara, vclidi da erTi saaTis Semdeg isev vubrundebodi. muSaobis dawyebidan erTi wlis Semdeg Semeqmna janmrTelobis problema, SedarebiT davsustdi da iZulebuli gavxdi, simZimeebis tarebis gamo dazianebuli `brma nawlavi” amomeWra. amis Semdeg wamovedi samsaxuridan da albaT aRar davbrundebi,“ - ixsenebs paata mZime samuSao pirobebi erT-erTia im problemebisgan, romelic qarTul momsaxurebis sferos da aq dasaqmebul axalgazrdebs aqvT. damsaqmeblebi arafers amboben im fizikur datvirTvaze, romelic dasaqmebuls eqneba samsaxuris dawyebis Semdeg da, umetes SemTxvevaSi, mondomebuli, enTuziazmiT savse studenti gauazreblad uqmnis sakuTar janmrTelobas safrTxes.

msgavsi SemTxvevebis kanoniT regulireba evaleba Sromis usafrTxoebas, romlis me-10 muxlis mixedviT dasaqmebuls ufleba aqvs: a) miiRos informacia safrTxis Semcveli faqtorebis, riskis Sefasebis Sedegebis, Sromis usafrTxoebis dacvis uzrunvelsayofad damsaqmeblis mier miRebuli zomebis, samedicino gamokvlevebis Sedegebis da zedamxedveli organos rekomendaciebisa da miTiTebebis Sesaxeb; b) uari Tqvas im samuSaos, davalebis an miTiTebis Sesrulebaze, romelic ewinaaRmdegeba kanons an Sromis usafrTxoebis normebis daucvelobis gamo aSkara da arsebiT safrTxes uqmnis mis an mesame piris sicocxles, janmrTelobas. safrTxis arsebobisas datovos samuSao adgili. g) samedicino daskvnis safuZvelze damsaqmebels mosTxovos sxva mudmiv an droebiT samuSao adgilze gadayvana an samuSao pirobebis Semsubuqeba, an dRis cvlaSi gadayvana, Tu Ramis cvla sazianoa dasaqmebulis janmrTelobisTvis. d) saqarTvelos kanonmdeblobiT dadgenili wesiT miiRos kompensacia samuSao sivrceSi miyenebuli zianisaTvis; e) mimarTos Sromis usafrTxoebis specialists, zedamxedvel organos, dasaqmebulTa warmomadgenels, Tu samuSao sivrceSi Sromis usafrTxoebis normebi saTanadod daculi ar aris. miuxedavad imisa, rom qarTuli momsaxurebis sfero naklebad aqcevs yuradRebas dasaqmebulis komforts, mis anazRaurebas an SromiT uflebebs, mainc arsebobs kanoniT regulirebis saSualebebi, romelTa daxmarebiTac sakuTari, rogorc dasaqmebulis, poziciebis gamyareba da uflebebis aRdgena SeiZleba.

salome simonia

5


ეკონომიკა

studentebi ekonomikaze როცა ქვეყნის ბედს განვიხილავთ, მნიშვნელოვან სხდომებსა თუ პატარა ოჯახურ საუბრებში ყოველთვის ეკონომიკას ვუბრუნდებით. ეკონომიკას ბრალდება ჩვენი აღმასვლაც და უბედურებაც. ამ პასუხისმგებლობას პირველივე კურსიდან აცნობიერებენ ეკონომიკის ფაკულტეტის სტუდენტები და სწავლობენ მომავლის შეცვლის ეკონომიკურ ბერკეტებს, განსხვავებულად ხედავენ ქვეყნის შემდგომ რამდენიმე წელსა და მისი განვითარების სტრატეგიებს. თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის სამმა სტუდენტმა განსხვავებული მიზნებისა და სურვილების გამო ჩააბარა ეკონომიკის ფაკულტეტზე. ისინი განსხვავებულადვე უყურებენ მომავლის გეგმებს და სახავენ განვითარების იდეებს.

qeTi sidamoniZe ekonomikis ფfakultetis ფაკულტტიIII kursis studenti _ bebiaCemi aris ekonomisti da is gaxda Cemi motivacia, rom ekonomisti vyofiliyavi mec. Tan mindoda, saqarTvelosa da msoflios ekonomika Semeswavla, raTa SemZleboda gameumjobesebina axlandeli mdgomareoba. abiturtientobis dros vfqrobdi, ekonomikas ise siRrmiseulad Seviswavli, rom finansTa saministroSi gamosadegi adamiani viqnebodi, Cabarebis Semdeg Semecvala warmodgena, da gaviazre, ekonomika aRar aris iseTi saWiro, rogorc adre iyo da dRes biznes administrirebis safuZvlebi ufro moTxovnadia. vfiqrob, qarTul ekonomikas aqvs ganviTarebis da daxvewis saSualeba, Tumca amisTvis finansuri saxsrebi swored unda gadanawildes. pandemiam mTliaanad daSala da gaanadgura ekonomika da amJamad zustad verc imsjeleb Tu rogor SeiZleba Seicvalos mdgomareoba, Tumca yvela ekonomistis imedi aris, rom ekonomika nelnela daubrundeba sawyis pozicias.

gio koxreiZe ekonomikis samagistro programis I kursis studenti _ abiturientobisas veZebdi maTematikasTan axlos mdgom programas. ekonomika ki sakmaod mimzidvelad JRerda. Cabarebis Semdeg warmodgena Semecvala, ekonomistebi warmoudgenlad rTuli problemebis winaSe dganan yoveldRiurad da Tanac, sxva mecnierebebisgan gansxvavebiT, rogoricaa fizika, qimia, aq laboratoriebSi kontrolirebadi eqsperimentebis saSualeba ar arsebobs. Cemi azriT, sazogadoebis did na­ wils miaCnia, rom ekonomika asocir­ deba fulis keTebasTan da, vfiqrob, ver iazreben mis realur mniSvnelobas. ekonomikis mimarTuleba sakmaod kompleqsuria da Tavis TavSi, finansuri sakiTxebis garda, socialur sakiTxebsac moicavs. dRevandeli ekonomikuri mdgomareoba gansxvavdeba qveynebis mixedviT da calsaxad ver vityviT rame garkveul RonisZiebas an midgomas, romelic yvela qveynis ekonomikas gaaumjobesebs. viciT, rom, rac erTi qveynisTvis SeiZleba sasargeblo iyos, meore qveyanas SeiZleba zarali moutanos. amitom, vfiqrob, rom erT-erTi rame, rac aklia dRevandel ekonomikas aris swori marTva. ekonomikur sistemebs individualuri midgoma sWirdeba da es gasaTvaliswinebelia.

dRevandel qarTul realobas Tu gadavavlebT Tvals, davinaxavT umuSevrobis maRal dones, inflacias, siRaribes da kidev sxva uamrav problemas, romelTa mogvareba did Zalisxmevas da swor koordinacias moiTxovs. saqarTvelos ekonomika, miuxedavad imisa, rom is mTlad saamayo araaa, flobs imis potencials rom ganviTardes da bevrad ufro win waiwios. am ganviTarebas me vxedav, pirvel yovlisa, ganaTlebis sistemis gaumjobesebaSi. saWiroa axleburi meTodika, romelic, Cven, momaval ekonomistebs gvaswavlis aramarto ekonomikis warsul istorias, aramed dagvanaxebs dRevandel sastik da rTul realobas, romelsac gamklaveba sWirdeba. saWiroa axleburi midgoma, romelic swored am realobis problemebis aRmofxvraze iqneba koncentrirebuli. ekonomikac Tanamedrove teqnologiebis kvaldakval viTardeba da samomavlod, sruliad SesaZlebelia, Tavisi arsi, garkveulwilad, Seicvalos da axali saxiT gamoCndes, rogorc mimarTuleba da rogorc mecniereba.

beqa baiaSvili ekonomikis samagistro programis I kursis studenti _ dRevandel ekonomikur mdgomareobas, sawyis etapze, politikur da sazogadoebriv stabilurobas Sevmatebdi. am ori faqtoris stabiluroba umniSvnelovanesia jansaRi ekonomikuri garemos CamoyalibebisTvis. Tavad am stabilurobis misaRwevad ki sazogadoebis ganaTlebis donis zrdaa aucilebeli. metad ganaTlebuli mosaxleoba udris metad ganaTlebul amomrCevels, metad ganaTlebuli amomrCeveli irCevs saxelmwifos ganviTarebaze orientirebul gadawyvetilebis mimReb daqiravebul Sualedur rgols da es yvelaferi gvaZlevs realurad jansaR ekonomikur garemos. saqarTvelos ekonomika, am etapze, ganviTarebis arc Tu ise maRal safexurzea. zogadad, SedarebiT iolia daxvewo raime, rac sawyis etapzea, radgan xSirad, dasakargi bevri arc araferia xolme. aqedan gamomdinare, vTvli, rom saqarTvelos ekonomikas realuri ganviTarebis didi perspeqtiva aqvs. Cemi azriT, aqtiurad unda daviwyoT fiqri imaze, rom Cveni ganviTareba mivmarToT mdgradobisken. mdgradi ganviTareba gulisxmobs sazogadoebrivi, ekonomikuri da garemosdacviTi mimarTulebebis Tanazomier, SeTanxmebul da urTierTsasargeblo ganviTarebas.

idea yvelaferi araa icxovre momavalSi, Semdeg ki aaSene is, rac gaklia - ase iwyeba warmatebuli startapi. ra aris startapi - es aris kompania, romelic muSaobs problemis gadasaWrelad. kreatiuli azrovneba albaT yvelaze axlos dgas ideis generirebis procesTan. zogadad, karg ideas ori maxasiaTebeli gaaCnia: is unda iyos erTdroulad gamoyenebadic da inovaciuric, amisaTvis ki aucilebelia CarCoebs gareT viazrovnoT. adamiani, ZiriTadad, erTi warumatebeli mcdelobis Semdeg standartul samsaxurs ubrundeba. Tvlis, rom Tu pirvelma biznesma ver gaamarTla ise, rogori molodinic hqonda, saerTod unda SeeSvas amaze ocnebas. sinamdvileSi, ase cotas umarTlebs. gamocdileba Zalian mniSvnelovania da mas praqtikaze ukeT veraferi mogvawvdis. warumatebeli wamowyebebi Cvens yuramde, ubralod, ver aRwevs, magram es imas ar niSnavs, rom isini ar arsebobs. mTavari amocana ideis realizebaa. yvelas ebadeba saintereso azri, magram cotas Tu gaaCnia sakmarisi motivacia da SemarTeba mis gansaxorcieleblad. bevri miiCnevs, rom kargi idea Zvirad iyideba. sinamdvileSi, xalxi ukve xorcSesxmul produqts yidulobs. kargi da droze morgebuli idea ibadeba problemis paralelurad. Cndeba axali problema - adamiani iwyebs mis mogvarebaze fiqrs, mTavaria mofiqreba iyos saintereso, gansxvavebuli, kontingents morgebuli da momavalze orientirebuli. socialurma fsiqologma, graham valasma, kreatiuli azrovnebis Seswavlisas xuTi safexuri gamoyo, romelic dResdReobiTac amarTlebs da kargad muSaobs. momzadeba - roca konkretul problemaze bolomde xar fokusirebuli da Zirfesvianad ikvlev mas. inkubacia - roca problema Sens qvecnobierSi gadadis da garegnulad masze aRar muSaob. winaTgrZnoba - roca nel-nela giCndeba gancda, rom gamosavali ukve axlosaa. aRmoCena - roca kreatiuli idea Seni qvecnobieridan cnobierSi gadmodis. sxva sityvebiT, roca goneba ginaTdeba da idea ukve xelSi giWiravs.

qveyanaSi pirveli teqnologiuri parki. es procesi mudmivad viTardeba da, imedia, Zalian male mniSvnelovan Sedegebs moitans. saqarTveloSi mudam aqtualuria msgavsi startapebi, erT-erTi aseTi wamowyebaa onlain platfotma „CarTe“. Charte. Ge saqvelmoqmedo startapia, romlis saSualebiT nebismier msurvels SeuZlia daufinansos yovelTviuri internetis gadasaxadi socialurad daucvel ufrosklaselebs. axalgazrdebis idea, bunebrivia, gaCnda problemidan, rom mosaxleobis nawils ar SeuZlia ganaTlebis miReba usaxsrobis gamo. idea gamoiwvia Tavad problemam. rogorc mmarTveli gundis wevri aRniSnavs ideam molodinebs gadaaWarba, garda daxmarebis msurvelebisa, Zalian didi iyo Semomwirvelebis ricxvi, ramac startapi daxvewa, gaaZliera da ganaviTara. dResdReobiT ki pandemiam, kovidregulaciebma da qveynis araerTxel Caketvam startapi „CarTe“ samyarosTan kontaqtis saSualebad aqcia. faqtia, idea kargi da sasargebloa, Tumca, garda amisa, is zustad moergo dros. gambedaoba es aris yvelaze fundamenturi, rac biznesis dawyebisTvis aris saWiro. biznesSi igulisxmeba, ra Tqma unda, damatebiTi Rirebulebis Seqmnis mizniT organizebuli saqmianoba, xolo riski – es aris biznesis Tanmdevi, gansakuTrebiT dasawyisSi da Tu adamiani gambedavi ar aris, mas ar gamosdis “biznesmenoba”. startap ideis generirebis meTodebze uamravi gzamkvlevi arsebobs. isini iseTi rCevebiT gamarageben, rogoricaa: “mihyevi sayvarel saqmes” da “daiwye piradi problemis mogvarebidan”. es gzamkvlevebi toveben STabeWdilebas, TiTqos ideis mofiqrebis sworxazovani formula arsebobdes. sinamdvileSi, aseTi ram ar arsebobs. startapis ganviTarebis, albaT, erT-erTi yvelaze martivad misaxvedri magaliTia Google-is platforma, romelmac wlebis win asi aTasi dolariT daiwyo sakuTari funqciis Sesruleba, rac mxolod ramdenime mimarTulebaze sazogadoebis informirebas warmoadgenda, xolo dResdReobiT is TiToeuli Cvenganis yoveldRiurobaa. biznes industriaSi mniSvnelovani Zvrebis mosaxdenad garda swori ideisa, aucilebeli da erT-erTi mTavari komponentia - piarkampania, ramdenad gicnobs Sen is sazogadoeba, romelzec muSaob. Zalian mniSvnelovania sazogadoebasTan urTierTobis ena. is Tu rogor da ra xerxebiT awvdi Sens produqts momxmarebels pirdapir kavSirSia imasTan, rogor ganviTardeba movlenebi. zmna, romelic startap ideebze saubrisas unda ixmaro, `SemCnevaa” da ara `mofiqreba” - pol grahami.

verifikacia - roca iwyeb ideis ganxilvas, Semowmebas, validurobis dadasturebas da, sabolood, aRsrulebas. martivad SesamCnevia ra xdeba saqarTveloSi inovaciebisa da mewarmeobis mimarTulebiT, erT organizacias meore mohyva, erT RonisZiebas - meore, erT biznes aqselerators - meore.… Seiqmna

6

gverdi moamzada ano wiklaurma


qarTveli studentebis mier Seqmnili produqti, romelic ucxour konkurentebs amarcxebs ოცდამეერთე საუკუნეს ზოგი ტექნოლოგიების ხანად მოიხსენიებს. ეს არის ეპოქა, რომელშიც ჩვენი ცხოვრება უშუალო კავშირშია ციფრულ ტექნოლოგიებთან. ამ გამოგონებებმა ჩვენ საშუალება მოგვცა, რომ უფრო მეტად ჩავერთოთ სიახლეების ძიებაში და დიდი ნაბიჯებით განვაგრძოთ წინსვლა. უდავოა, რომ კაცობრიობამ მეოცე საუკუნიდან დღემდე ნამდვილად ძალიან დიდი ნაბიჯი გადადგა. ხალხის ცხოვრების სტილი სრულად ახალ საფეხურზე გადავიდა. არ არის გასაკვირი, რომ დღეს ყველა ცდილობს რაიმე ახლის შექმნას. ისეთის, რომ უამრავი ადამიანის ყოველდღიური ცხოვრება კიდევ უფრო მეტად მარტივი და საინტერესო გახადოს. ახლა ნებისმიერი სფერო, თუნდაც ადამიანებს შორის ურთიერთობები, ტექნოლოგიებზე გადის. ჩვენ ყოველდღიურად ვსარგებლობთ სხვადასხვა მოწყობილობით, თუმცა დღეს მათ შორის ყველაზე პოპულარულია მობილური. ეს ერთი შეხედვით მარტივი და კომპაქტური ნივთი, რომელიც რამდენიმე გრამს იწონის, ჯერ კიდევ 1993 წელს თითქმის აგურის ზომისა იყო, მისი ჯიბით ტარება კი შეუძლებელი ხდებოდა. დღეს ჩვენი ცხოვრება ნამდვილად წარმოუდგენელია ამ პატარა მოწყობილობის გარეშე. ყველა გამომგონებელი მუდმივად ცდილობს, რომ პოპულარული პროდუქტის გარშემო იტრიალოს და შექმნას მასთან დაკავშირებული ნივთი, რაც ასევე მალე გახდება მოთხოვნადი. ზუსტად ამ ფაქტმა ძალიან ბევრი გამომგონებელი დააფიქრა და წაახალისა, რომ მობილურისთვის შეექმნათ სხავადსხვა, აქსესუარი და დამხმარე მოწყობილობა. დღეს ბაზარზე უამრავ ასეთ ნივთს შეხვდებით, სხვადასხვა ფერის, ზომისა და დანიშნულების მიხედვით, მათ შორის კი დიდი პოპულარობით სარგებლობს ე.წ. “ფაუერ ბანკი” (POWER BANK), რომელსაც უკვე თითქმის მთელი მსოფლიო აქტიურად ვიყენებთ. “ფაუერ ბანკის” ფუნქციაა დატენოს მობილური ნებისმიერ დროსა და ადგილას. მიუხედავად ამ კომფორტისა, ამ საშუალებით მობილურის დამუხტვას დიდი დრო სჭირდება და ხშირად დიდი ზომის გამო რთული ხდება მისი ყოველდღიურად ტარება. საქართველომ ამ პრობლემის გადასაჭრელად პირველმა გადადგა ნაბიჯი. ორმა ქართველმა სტუდენტებმა შეძლო და მსოფლიოს პირველი სწრაფი და მოსახერხებელი დამტენი შესთავაზა.

საიდან გაჩნდა იდეა? ramaz javaxiSvilma da giorgi jiqiZem swrafi datenvis funqciis mqone mowyobiloba e.w. “fauer banki” Seqmnes, romelic maleve gaxda popularuli socialur qselSi da mohyva uamravi gamoxmaureba. giorgi `Tavisufali universitetis”, xolo ramazi ki Tbilisis saxelmwifo universitetis studentia. rogorc TviTon amboben, damtenis Seqmnis idea problemidan gamomdinare gauCndaT. giorgi ixsenebs, rom erT-erT startapSi monawileobisas, RonisZiebis msvlelobis dros mas mobiluri daujda. maTi Canafiqridan gamomdinare, proeqtis warmatebiT dasasruleblad mobiluri did aucileblobas warmoadgenda. giorgis mobiluris dasatenad

FOCUS

გიორგი ჯიქიძე და რამაზ ჯავახიშვილი ukve arsebul `fauer banks” xuTi saaTi sWirdeboda, Tumca mas amdeni dro ar hqonda. sabolood, startapze warsadgeni, TiTqmis bolomde miyvanili, proeqti CaiSala, radgan verc ramazma da verc giorgim moaxerxa mobiluris droulad datenva. am incidentma gadaawyvetina maT, rom moeZebnaT iseTi damteni, romelic aramxolod swrafad damuxtavda mowyobilobis elements, aramed zomaSic patara da mosaxerxebeli iqneboda. bevri Ziebis miuxedavad, aseTi produqti maT bazarze ver moiZebna.

TqmiT, Zalian gamoadgaT. gamoyofil adgilas ideis avtorebma gaagrZeles prototi pze muSaoba. Semqmnelebma CineTis erT-erT mwarmoebel kompaniasTan, saxelwodebiT `JLCPCB”, ukve dades xelSekruleba, romlis mixedviTac, Cinuri kompania usasyidlod daamzadebs sqemebs. amis Semdeg, qarTuli produqcia mzad iqneba bazarze gamosaCenad da SevZlebT mis SeZenas. avtorebi amboben, rom `fauer bankis” fasi daaxloebiT oci dolari iqneba, Tumca samomavlod, mowyobilobis simZlavris gazrdasTan erTad, gaizrdeba misi Rirebulebac.

“პროდუქციის ექსპორტზე გატანასაც ვგეგმავთ. ეს მსოფლიო დონის პროდუქტია”, პროდუქტია”, - გიორგი ჯიქიძე

რით გამოირჩევა პროდუქტი? ramazisa da giorgis mier Seqmnili `fauer banki”, rogorc avtorebi aRniSnaven, sxva msgavsi mowyobilobebisgan bevrad gaumjobesebuli funqciebiT, mosaxerxebeli zomiTa da xelmisawvdomi fasiT gamoirCeva. qarTul damtens ara mxolod mobiluris swrafad damuxtvis funqcia aqvs, aramed is TviTonac aseve maleve daiteneba. `fauer banki” daaxloebiT mobiluris zomis iqneba, Tumca simZlavriT bevrad didi zomis konkurentebs gautoldeba da umetesobas ajobebs kidec. ukve arsebuli prototi pi aris 5300 miliamperiani simZlavris, rac niSnavs imas, rom mas standartuli smartfonis datenva SeuZlia mTlianad - 0-dan 100 procentamde, ise, rom meore aseTive smartfonisTvis kidev Semoinaxos 0-dan 50%-mde damuxtvis SesaZlebloba. prototi ps `aifonis” ori mobiluris srulad datenvac SeuZlia. rac Seexeba TviTon `fauer banks”, mis dasatenad mxolod erTi saaTia saWiro. rogorc Semqmnelebi amboben, msgavsi simZlavris mqone mowyobilobas dasatenad saSualod aTi saaTi sWirdeba.

როგორ იქმნება პროდუქტი? orma studentma, ramazma da giorgim, sakuTari xarjebiT daiwyes produqtis Seqmna, Tumca Semdeg maT `saqarTvelos universitetis”, ufro konkretulad ki `UG-Limes”akademiis mxardaWeriT gadaecaT samuSao sivrce, romelic, maTive

am yvelafris gaTvaliswinebiT, qarTuli damteni evropul da amerikul produqtebTan SedarebiT, aramxolod bevrad iafia, aramed maTze ukeTesicaa, rogorc simZlavriT, aseve siswrafiTa da zomiT. fasidan gamomdinare, Cvens qveyanaSi qarTuli `fauer bankis” SeZenis saSualeba yvelas gveqneba. giorgisa da ramazis TqmiT, isini arsebuli prototi pis gaumjobesebaze ukve fiqroben. rogorc giorgi ambobs, gegmaven, rom `fauer banks” mzis energiiT datenvis SesaZlebloba daematos, rac kidev kidev ufro metad gamoarCevs qarTul produqts sxva msgavsi, bazarzeეukve arsebuli mowyobilobebisgan.

*** pirveli `fauer bankis” Seqmnis idea `antarqtidis eqspediciis gundis” (Antarctic Expedition Team) didi xnis gadauWrelma problemam gaaCina. eqspediciis gundis wevrebi ambobdnen, rom ukiduresi samxreTis dabali temperatura maTi kamerebisa da sxva mowyobilobebis ele­ ments maleve acarielebda. monawileebisTvis aRWurviloba aucilebeli iyo eqspediciisTvis, amitom maT gamoTqves survili, rom mowyobilobebis dasamuxtad denis wyaro sul Tan hqonodaT. problema ukve arsebobda, maleve gaCnda ideac, 2001 wels Cven ukve pirvel `fauer banks” vxvdebiT da is Cinurma kompania `Pisen” –ma Seqmna. damtenis pirveli dizaini Zalian martivi iyo. is mxolod denis wrediT dakavSirebuli ori elementisgan Sedgeboda, Tumca es didi nabijis sawyis wertils warmoadgenda. `fauer bankis” debiuti las-vegasSi gamarTul “Consumer Electronics Show” –ze Sedga. marTalia, pirveli prototi pis elementi Zalian susti iyo, amas misi mouxerxebeli da didi zoma emateboda, magram is msofliosTvis siaxles warmoadgenda. drois gasvlis Semdeg damtenis zoma mcirdeboda, elementis simZlavre ki izrdeboda. dRes `fauer bankis” uamrav dizains vnaxavT, maT Soris qarTveli studentebis mier Seqmnilsac, romelic ucxour konkurentebs amarcxebs.

nika papiaSvili

როგორია სამომავლო გეგმები? ideis avtorebi fiqroben, rom maTi produqti msoflio bazarze konkurentunariani iqneba da warmatebiT SeZleben mis gayidvas, Tumca dasawyisisTvis surT `fauer banki” ZiriTadad saqarTvelos bazarze iyos morgebuli. damtenis gayidvac, upirvelesad, aseve saqarTveloSi, xolo mogvianebiT ki msoflios masStabiT igegmeba. ramazi da giorgi amboben, rom maT SeiZleba ifiqron romelime kompaniasTan TanamSromlobaze, magram am etapze gegmaven produqti sacalo gayidvebis saxiT miawodon momxmareblebs. msoflio bazarze gasvlas iseTi onlainplatformebis saSualebiT apireben, rogorebicaa `amazoni”, `ibei” da sxva. Cinur kompaniasTan xelSekrulebis gaformebidan ukve ramdenime TveSi qarTuli produqtis SeZenis saSualeba gveqneba.

7

ქართული “ფაუერ ბანკის” პროტოტიპი


შემეცნებითი მასალები

studenturi xedva universitets miRma უნივერსიტეტი დიდი შესაძლებლობებს აძლევს ადამიანს. უღრმავებს ცოდნას, გამოცდილებას, აძლევს საშუალებას, უკეთ შეიცნოს საკუთარი თავი და რეალიზდეს სამყაროში, თუმცა სტუდენტები, უნივერსიტეტის გარდა, სხვა აქტივობებითაც ცდილობენ თავის დამკვიდრებას. ისინი დაკავებული არიან სპორტით, მუსიკით, ხელოვნებით თუ სხვა მიმართულებით. გაგაცნობთ თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის სტუდენტებს, რომლებიც სწავლას სხვადასხვა საქმიანობასაც უთავსებენ. giorgi kakidaSvili socialur da politikur mecnierebaTa fakultetis studentia. is, swavlis garda, dainteresebulia xelovnebiT. es ori sfero zustad is sivrcea, sadac Tavs Tavisuflad grZnobs da gamoxatvis saSualeba eZleva. _ giorgi, rodis mixvdi, rom xatvis niWi gaqvs da ra asakidan daiwye xatva _ fanqrisa da kalmis xelSi daWera rom viswavle, maSin daviwye xatvac. axlac, Zvel wignebs rom vaTvaliereb, maTzec raRacebi maqvs daxatuli. mere ukve CemiT wamovedi. Cemi pirveli gamofena skolaSi Catarda. makulaturaSi uvargisi qaRaldebi unda Cagvebarebina. me Zalian bevri furceli mqonda, maT Soris - Cemi naxatebic, romlebic makulaturisTvis mivitane. maxsovs, maswavlebelma Tvali gadaavlo da gaocebiT mkiTxa, amas ratom abarebo, maSin Cemi naxatebis pirveli gamofena momiwyves. _ ramdenad aqtiuri xar am kuTxiT universitetSi? iReb monawileobas proeqtebSi? xom ar gifiqria raime organizaciis, vTqvaT, mxatvrobis moyvarulTa klubis daarsebaze, romelic Sennair niWier studentebs Seuwyobs xels? _ mxatvrobis moyvarulTa klubis daarseba kargi ideaa, Tumca am doneze komunikabeluri ar var. wevri viqnebodi, magram damaarsebeli _ naklebad. _ saSualod, ramden xans muSaob TiToeul naxatze? _ xatva saSualod 5-6 saaTi, erTi dRe, xan ramdenime dRec ki gagrZelebula. Sewyveta ganwyobas mikargavs, Tu Sevwyvite, es dReebi Cavardnilia da mere naxatTan ise axlos veRar mivdivar. vcdilob xolme, rom gadavaba. SeiZleba davjde da saerTod arc vWamo da arc davlio araferi, ubralod, vxato, vxato da droc yvelaze swrafad gadis am dros. _ Tu gaqvs romelime iseTi naxati, romelsac verasodes gaimeteb gasayidad? _ erTi naxatia aseTi. rom vTqva, didi dro davxarje an raRac gansakuTrebuli Cavde amaSi, ara, magram mere da mere imdenad momewona, kedelzec ki davkide. zogadad, arc vfiqrob xolme naxatis gasxvisebaze, bavSviviTaa. imdenad Senia, rom yovelTvis vambob xolme, yvelaferze mTxoveT Cuqeba, oRond naxatebze _ ara.

danelaSvili qeTi aseve politikis mecnierebaze swavlobs da paralelurad sportiTaa dakavebuli. kalaTburTis TamaSi 12 wlis asakSi daiwyo da, im droidan moyolebuli, araerT mniSvnelovan warmatebas miaRwia, qalTa nakrebis wevri saintereso istorias gviyveba. _ qeTi, ratom airCie konkretulad es mimarTuleba? samomavlod apireb Tu ara am profesiebis erTmaneTTan SeTavsebas? _ 12 wlidan 1,75 sm viyavi albaT, axla 1,80 sm var, magram maSin Zalian maRali vCandi Cemi asakisTvis. Tavidan, 4 weli, CogburTs vTamaSobdi da roca skolaSi daminaxa Cemi sportis maswavlebelma, SemomTavaza kalaTburTis wreze misvla. mec spontanurad davTanxmdi. rac Seexeba politikis mimarTulebas, CemTvis sainteresoa. saqarTvelos sportisa da axalgazrdebis saqmeTa saministros vukavSireb samomavlo gegmebs. vfiqrob, politikaSi gamomadgeba sportuli gamocdileba, radgan vici, ramdenad saWiroa kalaTburTSi qalTa nakrebis dafinanseba dargis popularizaciisa da ganviTarebisTvis. _ mogviyevi Sens gamocdilebaze, turnirebze, miRwevebze, kalaTburTTan dakavSirebul sirTuleebze. _ varjiSi oTxi Tvis dawyebuli mqonda, rodesac 2016 wels pirvelad nakrebSi amiyvanes. andoraSi mivdiodiT Cempionatze. wasvlis win, erTi kviriT adre, gadamitrialda koWi. zogadad, msgavsi travma Zalian rTulia nebismier sportSi. Sesabamisad, amis gamo veRar wavedi. aseve, vTamaSobdi litvaSi, paralelurad, elsisis saerTaSoriso universitetSi fsiqologias vswavlobdi, Tumca koronavirusi Semxvda, movxvdi izolaciaSi da bolo dReebSi aRarc saWmeli mqonda, aRarc piradi higienis nivTebi, saerTod araferi, arc gareT miSvebdnen da Tavadac araferi mohqondaT, imxela zewola

_ Seni azriT, ra aris saWiro imisTvis, rom Seni gamorCeuli adgili gqondes mxatvrobaSi? _ albaT fantaziis unari. fantaziac xom individualuria da, vfiqrob, yvelas aqvs. ai, rogorc reJisorzea naTqvami _ Tu aiReb kameras da raRac videos gadaiReb, ukve reJisori gqvia, raRac aseTia mxatvrobac. ar aris aucilebeli, rom icode raRac teqnika, rogor unda moxazo da rogor unda gadaxato. _ Seni naxatebidan did yuradRebas i pyrobs ,,meduzebis mogzauroba’’. ra aris Seni inspiraciis wyaro, saidan gaCnda es idea? _ erT-erTi inspiraciis wyaro aris musika. Zalian didi gavlena aqvs musikas, roca xatav, Tumca SeiZleba ubralod dialogmac gagiRviZos muza da mogindes raRacis Seqmna. rac Seexeba meduzebs, Zalian saintereso arsi aqvs, xandaxan es imdenad intimuria, rom verc poulob axsnas. _ gagvacani samomavlo gegmebi. apireb profesiul doneze miudge Tu samoyvarulo doneze gaagrZeleb xatvas? _ bevri mekiTxeba, ratom Cavabare arCeul fakultetze da ratom ar avirCe samxatvro akademia. ar SemiZlia viRacam Sabloni momces da damavlos aslis gakeTeba. rac Seexeba gamoyenebas, bevrjer mifiqria, rom mxatvrobas ufro gamoviyeneb, vidre imas, rasac vswavlob, ubralod mainteresebs politika uZvelesi droidan dRemde, misi istoria. _ ras urCevdi mxatvrebs? _ vurCevdi, rom aravisTvis ar xaton, xaton mxolod sakuTari TavisTvis da swored es aris kargi mxatvrobaSi _ xato SenTvis. SenTvis roca xatav, amas sxve­ bic xedaven da xedaven Sens Tavisuflebas da individualizmsac im naxatSi. vfiqrob, es aris yvelaze kargi Tviseba, detalebze naklebi yuradReba gaamaxvilo, vidre imaze, ra SegiZlia damoukideblad.

aRmoCnda es CemTvis, wamosvla gadavwyvite. es yvelaferi rogorc fizikurad, aseve fsiqologiurad didi stresi iyo. _ Seni azriT, aris Tu ara saqarTvelo sakalaTburTo qveyana? ramdenad farToa aq arsebuli SesaZleblobebi? _ am mxriv asakobriv SezRudvas vawydebiT. saqarTvelo mxolod 16 da 18 wlamdelebSi awyobs Cempionats, am asakis zeviT saqarTveloSi verafers veRar iTamaSeb, erTaderTi qalTa ligaSi SegiZlia da isic pandemiis gamo 2 welia aRar tardeba. axla miznad gvaqvs, SevqmnaT erovnuli nakrebi, rac ukve federaciazea damokidebuli. _ qali kalaTburTelebis mimarT SenTvis rogoria sazogadoebis damo­ kidebuleba? _ xSirad uTqvamT: ,,rodemde unda sdio burTs? Sen kide burTs dasdev?’’ saqarTveloSi qalTa kalaTburTi ratomRac ver warmoudgeniaT, araseriozulad uyureben. _ qeTi, rogor fiqrob, gogonebi calke unda varjiSobdnen Tu biWebTan erTad wvrTna ufro momgebiania? _ me axlac biWebTan erTad vvarjiSob. vfiqrob, ramxela SesaZleblobac biWebs aqvT, nebismieri mxridan, fizikurad Tu gonebrivad, Cvenc aranaklebi SegviZlia. nebismier mamakacs Tavisuflad SegviZlia gavuwioT konkurencia. kalaTburTs mxolod fizikuri monacemebiT ver iTamaSeb, didi gonebrivi Zalisxmevac sWirdeba. wuTSesvenebaze mwvrTneli uceb gixazavs kombinacias. mas imis dro ar aqvs, rom agixsnas, ra nabijebi gadadga amisTvis, dafaze gixazavs da Sen es yvelaferi im erT wuTSi ise unda aRiqva, rom Sexvide moedanze da gaakeTo. rac ar unda magari iyo, Tu am yvelafers gonebrivad ar aRiqvam, ver Seasruleb. winaswar unda gaTvalo Seni gundeli, damcveli ras izams da Zalian swrafad unda SegeZlos gadawyvetilebis Secvla eqstremalur situaciaSi. roca biWebTan erTad varjiSob da xedav maT siswrafes, Zlier naxtoms, ufro mets indomeb da Seni Tavis ganviTarebisTvis es kargia. _ ramdenad maRalia konkurencia qalTa nakrebSi mosaxvedrad? apireb wels evroSesarCevze gasvlas? _ Cempionatis win yovelTvis didi konkurenciaa. minimum 50 kacidan xdeba xolme 12 kacis arCeva da am dros, gansakuTrebiT vupirispirdebiT erTmaneTs. _ universitetSi Tu arsebobs qalTa kalaTburTis gundi? Tu _ ara, iqnebodi daarsebis iniciatori? _ qalTa gundi ar arsebobs, iniciativa ki namdvilad gamoviCine, gavwevriandi universitetis sportis departamentis TviTmmarTvelobaSi, Tumca jerjerobiT sisruleSi ver moviyvaneT kovidviTarebidan gamomdinare. _ samomavlo gegmebi gagvacani _ Cemi ocneba aris amerikaSi TamaSi. iq qalTa kalaTburTis mimarT sul sxva­ nairi midgoma aqvT. axlaxan mqonda SemoTavazeba portugaliidan, Tumca uari vuTxari imis gamo, rom paralelurad swavlis saSualebas ar momcemdnen. miuxedavad imisa, rom Zalian miyvars kalaTburTi, swavlis gareSe arsad wasvlas ar vapireb. aucileblad movZebni iseT adgils, sadac orives erTdroulad movaxer­ xeb. _ ras urCevdi damwyeb kalaTburTelebs? _ damwyeb kalaTburTelebs vurCev iyvnen mondomebulebi, mSromelebi da momTmenebi _ swored esaa warmatebis saidumlo.

sesili kapanaZe

8


ფილმები და წიგნები

danarCens mayurebeli ityvis... კინემატოგრაფიის საწყისი პერიოდიდან, ფილმის გადაღებისას ბაზისად რომანის გამოყენება მიღებული პრაქტიკა იყო. რეჟისორი ხშირად არამარტო რომანს, არამედ სხვა ისტორიულ მოვლენას, დოკუმენტურ მასალას, ავტოგრაფიულ ნაწარმოებს ან სხვადასხვა წყაროს იყენებდა. საზოგადოების აზრი ამ საკითხთან დაკავშირებით დღემდე ორად იყოფა, ხშირად არის დავა იმის შესახებ, რომელი უკეთესია, წიგნი თუ ფილმი?! ერთი ნაწილი მიიჩნევს, რომ ფილმი წიგნს ვერასდროს აჯობებს, შეუძლებელია იმ ყველაფრის გამოხატვა ისე, როგორც ამას წიგნში ვკითხულობთ. მეორე ნაწილი ხშირად წიგნს ფილმს ამჯობინებს. ნებისმიერ შემთხვევაში, მაყურებელი ეკრანიზებულ წიგნთან უფრო კრიტიკულია, ვიდრე რეჟისორის საავტორო ნამუშევართან. ამის გამო უდიდესი როლი მიუძღვის მსახიობების ოსტატობას, გადამღებ ჯგუფსა და თავად რეჟისორს. კინოს ისტორიაში არის რამდენიმე აღიარებული მაგალითი, როდესაც მოლოდინი გაგვიმართლდა და წიგნს ფილმმა აჯობა. „gauCinarebuli qali“ jili­ an flinis nawarmoebia, romlis ekranizacia 2014 wels Sedga. filmi, amave saxelwodebiT, cnobilma reJisorma devid finCerma gadaiRo da gamosvlis dRidan didi popularo-

biT sargeblobs. siuJeti sainteresod viTardeba. filmSi vxedavT lamazi mdidari qarizmatul wyvils, romelsac araferi awuxebs, maTi Tanacxovreba harmoniiTaa savse, magram yvelaferi ise ar aris, rogorc Cans. erTi saaTis Semdeg vxvdebiT, rom is, rasac vfiqrobdiT, sulac ar aris realoba. SeiZleba erTi wuTi personaJis saqcieli mogvewonos, xolo meore wuTs sawinaaRmdego gancda gagviCndes. mTavari rolis Semsruleblebs maqsimaluri sizustiT aqvT gancdili is xasiaTi, rac maT personaJs unda hqondes, am yvelafers ki aRrmavebs monologebi, romelsac filmSi vxvdebiT. aq warmodgenilia ganaTlebuli, lamazi qalis realuri saxe, romelsac Ralatisa da upativcemulobis gamo, yvelaferze SeuZlia wasvla... dabneuli, TanacxovrebiT daRlili kaci, romelic arc Tu ise bednieria, cdilobs damalvas magram ar gamosdis... ekranizaciam uamrav nominaciaSi gaimarjva. mTavari rolis Semsrulebelma rozamund paikma ki oskaric aiRo saukeTeso qalis rolis SesrulebisTvis. rozamund paiks ar Camouvardeba ben afleki, romelic mis partniors TamaSobs. musika yvela filmis is aucilebeli detalia, romlis sworad SerCevis SemTxvevaSi, SeiZleba sityvebi aRarc gaxdes saWiro. filmis saundtrekze trenz reznorma da atikus rosma imuSaves. `gauCinarebuli qali“ ar yofila pirveli filmi, romlis musikac maT erTad Seqmnes. atikus ross gremis jildoc aqvs aRebuli, rogorc saukeTeso musikaluri saundtrekis avtors „gogona drakonis tatusTvis“. saundtrekis mosmenis pirveli wuTebidan simSvidis, siamovnebis, modunebis gancda gveufleba. lamazi kadris fonze, sworad SerCeuli notebiT vtkbebiT, magram ucbad musikac siuJetTan erTad iZabeba. mistika, Relva, fiqri, stresi - es yvelaferi erTdroulad modis da melodia abruebs gonebas. sabolood ki, saoc-

rad mSvidi, magram mainc amouxsneli, gasaocari hangebi rCeba. devid finCeri „gauCinarebul qalSic“ ar kargavs Tavis Cveul stils. dasawyisidan moyolebuli, aRZravs mayurebelSi waruSlel STabeWdilebas daZabuli atmosferosa da idumali garemos SeqmniT, romlis amoxsnas mTeli procesis ganmavlobaSi vcdilobT. filmis CarTvisTanave Tan dagvyveba gancda, rom vuyurebT xuT moklemetraJian films, romelic erTmaneTSi gadadis da sabolood kulminacias aRwevs. namuSevars gasdevs finCeris miniSnebebi, romlebic misi Semoqmedebis ganu­ yofeli nawilia. `gauCinarebuli qali“, `Svidi“, `gogona drakonis tatuTi“ _ sami sruliad gansxvavebuli Sinaarsis mqone siuJeti, Tumca erTnairi miniSnebebiT, romelTa mixedviTac vcdilobT amovxsnaT saidumlo da erTi nabijiT mainc mivuaxlovdeT kulminaciur moments. erTia, roca uyureb films, magram meore, roca uSualod xar CarTuli mTeli procesis ganmavlobaSi. es yvelaferi TiTqos adrenalins ganiWebs, azartSi Sedixar da yoveli kon-

vertis gaxsnaze ise iZabebi, TiTqos Sen iRebde am baraTs. finCerisTvis saxasiaToa gansakuTrebuli Strixebi, romlis daxmarebiT 1992 wlidan dRemde, popularobas ar kargavs, rac Seexeba „gauCinarebul qals“, sazogadoebis im nawilisTvis, romelsac uyvars xarisxiani drama, Trileri, mistika, deteqtivi, es filmi swori arCevania. damTavrebisTanave survili gviCndeba, Tavidan CavrToT da vuyuroT, magram, sanam films vuyurebT, ukeTesi iqneba, wigns gadavavloT Tvali, radgan ase bevrad ufro gagviRrmavdeba SegrZnebebi. sabolood, devid finCeris „gauCi­ narebulma qalma“ namdvilad moaxerxa stereoti pis damsxvreva, rom wigni aucileblad unda sjobdes films. mTavaria, vin iRebs, vin TamaSobs da rogori melodia JRers. danarCens mayurebeli ityvis...

nuca nazRaiZe

gauCinarebuli qali - Tanamedove qorwinebis ori gansxvavebuli aRqma

„gauCinarebuli qali“ amerikeli mwerlis, gilian flinis kriminaluri Janris romania. 2012 wlis ivlisSi gamoqveynebulma nawarmoebma maleve moipova popularoba da N`niu-iork Taimsis” besTselerebis siaSic moxvda. igi im wignebis kategorias miekuTvneba, romelTa kiTxvis dawyebis Semdegac gaCereba sul ufro da ufro gviWirs. gvsurs, rac SeiZleba male mivaRwioT kulminaciamde, finalis wakiTxvis Semdeg ki guli gvwydeba da vfiqrobT, netav ufro nela wagvekiTxa, raTa ufro didxans gvesiamovna wignis uCveulod mistikuri atmosferoTi.

daZabuli garemo, araerTi saidumlo da amouxsneli danaSauli - „gauCinarebul qals“ yvelaferi aqvs, rac karg kriminalur Trilers sWirdeba. pirveli ramdenime Tavis wakiTxvis Semdeg gveqmneba STabeWdileba, rom „gauCinarebuli qali“ erT-erTi im mraval istoriaTagania, romlebic araerTxel gvsmenia an gvixilavs - lamazi, yvelasaTvis sayvareli qali ikargeba, mTavari eWvmitaneli ki misi qmaria. wignis mTavari personaJebi _ emi eliot dani da nik dani xuTi welia, rac daoja­ xebulebi arian. nikis dedis mZime avadmyofobis gamo, wyvili iZulebuli xdeba, niu iokidan misuriSi gadavides. niu iorkSi gazrdil emis ar moswons es gadawyvetileba da is faqti, rom qmarma arc ki hkiTxa, Tavad ras fiqrobda. yovelive amas emateba uecari umu­ Sevroba, rac nel-nela Rrma bzarebs qmnis­wyvilis urTierTobaSi. misuriSi Casuli niki bars xsnis Tavis dasTan erTad da adgilobriv kolejSic iwyebs muSaobas leqtorad. misgan gansxvavebiT, emi verc megobrebs iZens axal qalaqSi da umuSevradac rCeba. maTi qorwilis wlisTavis dilas emi ugzoukvlod ikargeba, niks ki saxlSi gadayiravebuli aveji da sisxlis kvali xvdeba. gamoZiebis dawyebisTanave qmars aravin endoba, zogi mkiTxvelic ki. wignis pirveli ramdenime Tavi nikis TvalTaxedviT aris dawerili, rac, TiTqosda, unda gamoricxavdes Sanss, rom niks marTlac SeeZlo colisTvis zianis miyeneba. isic iseTive gaocebulia emis gauCinarebiT, rogorc misi axloblebi, Tumca momxdaris mimarT nikis gulgriloba eWvs gviCens. rogorc misi da, margo dani aRniSnavs, niki uCveulod mSvidad iRebs colis gauCi­ nare­ basa da savaraudo mkvlelobas. marTalia, igi daufiqreblad exmareba

policias gamoZiebaSi, advokatzec uars ambobs da uklebliv yvela kiTxvas myisve pasuxobs, policiasa da mkiTxvels erTi ram aeWvebs - niks mtki­ ce alibi ar gaaCnia. mTavari perosnaJi xvdeba, rom msgavs situaciebSi mkvlelobas mudam qmrebs an mamakac partniorebs aweren, amitomac cdilobs, policias ar gaumxilos is faqti, rom is da emi ganSorebis piras iyvnen. Sedegad, niki araerT tyuils axvevs Tavs gamomZieblebs da amiT mkiTxvelac uCens kiTxas - nuTu man marTla avno emis?! rogorc protagonisti, ZiriTadad niki mogviTxrobs mTel ambavs, Tumca „gauCinarebuli qali“ ar aris erTi Cveulebrivi pirvel pirSi dawerili romani. movlenebis nikiseul aRqmas enacvleba emis dRiuris nawyvetebi, romlebSic qals detalurad aqvs aRwerili bolo xuTi wlis mniSvnelovani movlenebi. dRiuri gvixatavs emis, rogorc optimist, mosiyvarule da mzrun­ vel cols. marTalia, maTi urTierToba wrfeli siyvaruliTa da romantikuli paemnebiT daiwyo, umuSevrobisa da sacxovrebeli adgilis Secvlisgan gamowveulma stresma oriveze Zlier imoqmeda. dRiurSi emi aRwers, Tu rogor ecvleba niks nel-nela xasiaTi. igi dRiTidRe ufro momTxovni, gulgrili, uxeSi da sakuTar TavSi Caketili xdeba. dRiuris bolo furclebis wakiTxvis Semdeg vigebT, Tu rogor eSinia emis odesRac mosiyvarule qmris. „gauCinarebuli qalis“ mTavari xibli swored mis uCveulo, damaintrigebel struqturaSia. avtori erTsa da imave istorias ori mTavari personaJis TvalTaxedviT gvawvdis, Tumca orive gansxvavebul faqts amtkicebs, uerTierTgamomricxavi movlenebi Tavgzas ubnevs rogorc gamoZiebaSi CarTul pirebs,aseve - TiToeul mkiTxvels. kiTx-

9

vis procesSi araerTi SekiTxva gviCndeba, personaJTa mimarT skeptikurad ganvewyobiT. gvsurs, vendoT maT, Tumca raRac mainc gvabrkolebs, ver vxvdebiT, ra aris simarTle da ra _ sicrue, ra moxda sinamdvileSi da ra aris fantaziis nayofi. wignSi aseve araerTxel vxvdebiT iseT momentebs, rodesac personaJebi pirdapir mimarTaven auditorias _ mkiTxvels. am movlenas „meoTxe kedlis gatexvis“ saxeliT vicnobT da rodesac personaJebi ase iqcevian, an mkiTxvelis gulis mogebas cdiloben emociuri mani pulirebis gziT, andac _ agrZnobineben mas, rom Secda. sabolood „gauCinarebuli qali“ Zalze STambeWdavad gvimtkicebs, rom qalis gauCinarebis ti puri, SeiZleba iTqvas _ „kliSe“ istoria SesaZloa iyos uaRresad damabneveli, CamTrevi da gonebis amrevi. avtors TiToeuli movlena Tu emocia ukiduresad detalurad aqvs gadmocemuli, rac realobasTan siaxlovis grZobas gviCens. ar SeiZleba ar aRvniSnoT „rTuli“ personaJebi da maT mier gadadguli TiToeuli nabijis ukan arsebuli Rrma motivi. qorwinebaSi gaCenili bzarebi da sirTuleebi mravali adamianisTvis iqneba nacnobi, mTavar personaJebSi ki araerTi mkiTxveli amoicnobs Tavs. maT filosofias zogi daeTanxmeba da Seaqebs, zogic ki - dagmobs, rac kidev erTxel usvams xazs wignis fassa da gilian flinis, rogorc mwerlis, ostatobas. avtors araerTi cnobili wigni aqvs dawerili, maT Sorisaa „bneli adgilebi“ da „basri sagnebi“, romlebmac „gauCinarebuli qalis“ msgavsad didi popularoba daimsaxura.

mari sulava


კულტურა

moda: trendebi da sazogadoeba მოდა და მუდმივობა ურთიერთსაპირისპირო ცნებებია, რაც ნიშნავს იმას, რომ მოდა - ეს არის დროის გარკვეულ მონაკვეთში დამკვიდრებული ტენდენცია. ის იყენებს სხვადასხვა საგანს და ქმნის უამრავ ტრენდულ ნივთს.ვინ არის ის, ვისაც შეუძლია გავლენა იქონიოს ამ პროცესზე? როგორ შეიძლება სტილი თან იყოს ინდივიდუალური და, ამავდროულად, მოდური? რის მიხედვით იცვლება პერიოდულად ტრენდები და რატომ? ძნელია, გასცე პასუხი კითხვაზე, როგორ შეიძლება შექმნა ძალიან გემოვნებიანი სტილი დაბალი ხარჯებით, ან მიიღო რჩევები ცნობილი მოდელებისგან და დიზაინრებისგან. მოდას აქვს ყველასთვის ინდივიდუალური დატვირთვა და მნიშვნელობა. ზოგისთვის მოდაა ის, რაც თვითონ მოსწონს, რაშიც ყველაზე კომფორტულად გრძნობს თავს, ზოგისთვის კი – ცნობილი დიზაინერების უახლესი კოლექციები, თუმცა მისი დეფინიცია მაინც ერთია, ეს არის საკუთარი თავის გამოხატვა სასურველი ფორმით. iseve, rogorc yvela sferosa da saqmes, modasac hyavs Tavisi eqsperti. adamiani, romelic gzas ukvalavs, aviTarebs da mudmiv interess sZens mas. modis eqsperti dali CitalaZe, rogorc saqarTveloSi, ise amerikasa da sxva qveynebSi aRiarebulia Tavisi STambeWdavi gemovnebis warmodgeniT. man didi siyvaruli da ndoba moi pova qalbatonebSi da yvela im mamakacSi, romlebic kompetenturebi arian modis sferoSi. dalis upirvelesi rCevaa: `SeiZineT is, rasac moixdenT da raSic komfortulad igrZnobT Tavs“. rac Seexeba kargi luqis awyobis saidumlosa da Taviseburebas, modis eqspertis TqmiT, pirveli aucilebeli komponenti fexsacmelia. is gansazRvravs samosis efeqturobasa da mTavar ganwyobas, sportul Tu oficialuri stils. garda amisa, sworad fexsacmels SeuZlia

aqcios erTi da igive Cacmuloba sxvadasxvanairad, ise rom amas garSemomyofni ver mixvdnen. uSualod tanisamosis trendulobasa da drosTan erTad, mis mudmiv efeqturobas, eqspertis TqmiT, ganapirobebs xarisxi: „SeiZineT erTi da xarisxiani, aseTi tansacmeli wlebs gauZlebs“. 2021 wels qveyanaSi mZime pandemiuri situacia Seiqmna. es movlena, bunebrivia, aisaxa Cacmulobazec. `saRamos kabebi daviwyebas mieca da axla yvelaze moduri quCis stili gaxda”. modis eqsperti, ra Tqma unda, am mdgomareobaSic gvTavazobs efeqtur gamosavals, misi TqmiT, dRis ganmavlobaSi

aqtualuri gaxda eleganturi sportuli stilis moxmareba, brWyviala elementebis gamoyeneba aqac SeiZleba. didi sifrTxilea saWiro radgan sibrWyviales luqis radikaluri gardaqmna SeuZlia. misi rCeviT, sanam cxovrebis aseTi wesia qveyanaSi, garderobSi didi adgili `oversaiz” da nebismieri stilis pijakebs unda daeTmos. aseve STambeWdavia oreulebi erT ferSi. TeTri, yviTeli, mwvane, cisferi ferebisTvis mimarTva, maTi erTmaneTTan Serwyma 80-iani wlebis mere kvlav moduri gaxda. gazafxulisa da zafxulis ucvlel ferad TeTrs miiCnevs. `pirveli aRqma aris vizualuri, ara is, Tu ra gacvia, aramed is Tu rogor gacvia, umTavresia, rogor atareb tansacmels, brends ar aqvs mniSvneloba” _ ambobs modis eqsperti dali CitalaZe. trendebi, romlebzec ase xmaurianad reagirebs sazogadoeba, iqmneba dizainere­ bis STagonebiT. msoflio masStabiT warmatebul qarTvel dizainer anuki areSiZes mravalwliani gamocdileba aqvs. cnobilia, rom anukis tanisamoss xSirad irgeben sxva qveynis cnobili warmatebuli modelebi. misi koleqciebi periodulad wardgenilia parizSi, milanSi, londonsa da tokioSi. saqarTveloSi anukis tansacmlisa da fexsacmlis xazi didi xania, rac mniSvnelovan gavlenas axdens modaze. misi Semoqmedeba uamravi qalbatonisgan iRebs dadebiT Sefasebas, gansakuTrebiT bolo sami wlis ganmavlobaSi. anuki areSiZe aris erT-erTi dizaineri, romlis damsaxurebiTac ukve sazogadoebaSi gansxvavebuli sti­ liT wardgena diskomforts an raime kompleqss aRar warmoadgens qalbatonebisTvis. pandemiis miuxedavad, anuki aqtiurad agrZelebs muSaobas. wels `mersedes bencis” cifrul i Cvenebis

m o d i s kvireulze sazogadoebas Semodgomisa da zamTris koleqcia ZiriTadad sami feris: TeTris, Savisa da nacrisfris datvirTviT SesTavaza. anukis koleqciaSi yovelTvis SeiniSneboda perangebi da stilizebuli sayeloebi, Tumca wels dizai­ nerma gansakuTrebuli yuradReba gaamaxvila am Strixze. „perangebi da sayeloebi miyvars, yvela koleqciaSi vakeTeb amaze aqcents, amavdroulad, Zalian didi moTxovna ucxouri maRaziebisganac“, _acxadebs igi. wlis Semodgomisa da zamTris koleqcias `romantikul mistikas“ uwodebs, rac gamoxatavs mis axlandel Sinagan samyaros. ambobs, rom koleqciis Seqmnis procesi yovelTvis damokidebulia mTlianad SegrZnebebsa da emociebze. wlevandel cifrul Cvenebaze mniSvne­ lovani da gansakuTrebuli datvirTva hqonda Sav fonsa da sarkisebr podiums, ramac anukis Semoqmedebas magiuroba SesZina. swored sarkis efeqtis meSveobiT erT-erTi modelis, elene RaRaniZis yovel nabijs, moZraobasa da samosis mbzinav detalebs podiumi erTiani silamaziT ireklavda. sainteresoa, rom gasul wels

dizainerma mimarTa, piriqiT, ufro cocxal, ferad, haerovan da Zalian naz ferebs. warmoadgina mkacri siluetis `oversaiz~ pijakebi, romlebsac nazi pastelis ferebi aneitralebda, aseve, sazogadoebam ixila anukis xelwerad qceuli, mbzinvare materiisgan Seqmnili kabebi. 2021 welsa da 2020 wels Soris arsebuli aseTi sagrnobi sxva­ oba, rogorc stilSi, ise ferebSi, modis qaosuri, cvalebadi da boboqari bunebis maxasiaTeblebia, sxvagvarad is verc SeZlebs arsebobas. cnobilia anukis w l e v a n d e l i `rezort-koleqcia,~ romelSic yvelaze popularuli vardisferi trenCi aRmoCnda, palto,romelic `viqtoria sekretis“ c n o b i l m a modelma elsa hoskma moirgo.

anukim wels sazogadoeba Zalian sasiamovnod gaakvirva Tavisi TeTri luqiTa da xelSi wignis formis ulamazesi CanTiT, romlis garekanzec „alisa saocrebaTa qveyanaSis“ yda iyo gamosaxuli. modis mimarTulebiT aqtiurad muSaobs qarTveli dizaineri da cnobili brendis “daloodis“ kreatiuli direqori maka kviciani. misi TqmiT, pandemiis dasawyisSi modis industria gadarCenisTvis ibrZoda. swored am dros misma kompaniam Seqmna 2020-2021 wlis Semodgoma-zamTris koleqcia, romlis Sourumic parizSi moewyo. Tumca swored kodvid 19-sgan gamowveuli mZime epidviTarebis gamo, koleqcia veRar ganviTarda. am faqtis miuxedavad kompania `daloodma” ufro kompleqsuri TvaliT Sexeda problemas da daiwyo axali SesaZleblobebis swrafi identificireba. `daloodma” uwyvetad gaagrZela muSaoba da dRes momxmarebels aqtiurad sTavazobs gemovnebian tansacmels. saSemodgomo koleqciisTvis TeTrs, Savsa da oqrosfers mimarTa. am sameulis kombinacia erTgvar gamowvevad iqca sazogadoebaSi da bevri adamianis inspiracia gaxda sakuTari garderobis asawyobad. garegnobasTan da luqebis SeqmnasTan dakavSirebiT, qalbatonebs Zalian saintereso rCevebs sTavazobs qarTveli rCeuli modeli da dizaineri salome Rvinia­ Svili, romelsac TbilisSi sakuTari atelie aqvs gaxsnili. misi tansacmlisa da fexsacmlis xazi qalbatonebisTvis Zalian mimzidveli aRmoCnda. rogorc isini amboben, salomes upiratesoba imaSia, rom igi ZiriTadad xelnakeT namuSevrebs warmoadgens, Tanac, misaReb fasad. modelma da dizainerma wels sazogadoebas Hh&mM -Tan TanamSromlobisken mouwoda. erT-erT luqad bohemuri, klasikuri stilis Seqmnas sTavazobs, ambobs, rom Semodgomas Zalian uxdeba yavisferi tonalobis samosi da jinsis Sarvali Sesaferis klasikur dabalZirian fexsacmelTan erTad. meore rCeuli samosi ki naqsovi svitri da wvivamde fexsacmelia `araferi aRwers Semodgomas ise, rogorc naqsovi kardigani da wvivamde fexsacmeli” acxadebs dizaineri. rac Seexeba zogadad modas, modeli mas uwodebs sityva `yoveldRiurobas”, misi

10

TqmiT, is yvela qalbatonis dRis wesrigSi unda iyos. imisaTvis, rom dasamaxsovrebeli, gamorCeuli da komfortuli luqi Seiqmnas, Turme sulac ar aris saWiro bevri fiqri da drois xarjva, samosi dilis xasiaTis mixedviT unda iyos SerCeuli. TviTon ZiriTadad, cxovrebis stilidan gamomdinare, Tavisufal sportul stils, hudebs atarebs. koleqciis Seqmnamde iwyebs yvelafris gaanalizebas _ akvirdeba garSemo arsebul realobas, gemovnebis sakiTxebs, Semdeg ki konkretuli inspiracia misTvis SeiZleba gaxdes rogorc musika, ise filmi an ubralod quCaSi gasvla, sadac SeiZleba raime Senobam an xem mianiWos STagoneba. zogadad, modis arsi misTvis silamazesTan, klasikasTan da `iv sen loranTan“ asocirdeba. is qalebsa da gogonebs ar aerTianebs. fiqrobs, rom maTi dayofa aucilebelia. 40 wlamde asakSi yvelas SeuZlia Tavs ufleba misces, moirgos Tavisufali stili, 40 wlis Semdgom ki upiratesi mainc klasikuri samosi unda gaxdes. Zalian moswons da afasebs saqarTveloSi axalgazrda gogonebis Cacmulobas, maT, ingliseli axalgazrdebisgan gansxvavebiT, gemovnebian adamianebad miiCnevs, radgan yoveldRiurad ikeTeben msubuq makiaJs da Tavisuflad icvamen. misi rCeuli feri Savia, Tumca masTan erTad qalbatonebs wels yviTlisa da iasamnisferis kombinaciis Seqmnas urCevs. sakuTar koleqciaSi ZiriTadad Tavis Tavs xedavs, `vfiqrob Cemi qali me mgavs, qaoturi adamiani var, amitom Cems samoss mravali saxe aqvs, umetesad vqmni imas, rasac TviTonve Cavicvam”, _ ambobs igi. modaze saubari TiTqmis SeuZlebelia qarTveli modelis Tako nacvliSvilis gareSe. gogo, romelmac Zalian mokle droSi dai pyro msoflio podiumi. Tako jer kidev Tineijeri iyo, rodesac parizis modis kvireulze gamoCnda da maleve moi pova udidesi gamoxmaureba. masze wera msoflio Jurnalebma daiwyes. dRes is `armanis” sa­ xea, uSualod muSaobis gamocdileba ki cnobili brendebisgan miiRo: `versaCe” `iamamoto”, `diori” da sxva. warmatebuli modeli sakuTari gamocdilebiT sazogadoebas rCevebs uziarebs. pirveli da mniSvnelovani Sopingis dawyebamde sakuTari Soping Cvevebis eWvqveS dayenebaa, rac gulisxmobs imas, rom yvelam kargad gaiazros, Tu ratom yidulobs konkretul nivTs, ramdenad saWiroa is. aseve Tako yuradRebas amaxvilebs iseTi Sopingis saSualebebze, romlebic xelsayrelia momxmareblisTvisac da naklebad azianebs garemos. is modasTan akavSirebs garemos dacvis sakiTxebsac da am kuTxiT gansxvavebulad sasargeblo rCevebs iZleva. misi azriT, sasurvelia vintaJis an meoreuli tansacmlis SeZena `meoreuli nivTis SeZenisas SegiZlia iyoT darwmunebuli, rom ar daxarjula axali masalebi, is ar aRmoCenila nagavsayrelze da rac mTavaria, amiT Tanxasac dazogavT”, _ ambobs Tako nacvliSvili. is qalbatonebs mouwodebs, rom arasdros daiviwyon naWris CanTa `TouT begi”, radgan is yovelTvis aris aqtualuri modisTvis. bolos ki yvela qalisTvis aucilebel Terapiad asaxelebs garderobis ganaxlebas: `gamoiReT yvela tansacmeli rac gaqvT, daawyveT da dafiqrdiT ra gWirdebaT realurad, me piradad rac aRar mWirdeba an vyidi, an megobars vCuqni da axliT vanacvleb, amiT xels vuwyob ekomegobrulsa da brunvad modas, aseve, Semomdis damatebiTi Semosavali”, _ acxadebs modeli.

mari boxua


კულტურა

quCis mxatvroba KOBI - გმირთა მოედნის

ქუჩის ხელოვნება საკმაოდ პოპულარული და მკაფიოდ გამოსახული სტილია, ურბანული ესთეტიკის განუყოფელი ნაწილიც კი. მის სახეობებში შედის ე.წ „გრაფიტი“, სტიკერები და პლაკატი. თავად ამ ტიპის მხატვრობას საფუძველი ჯერ კიდევ მეორე მსოფლიო ომის დროს ჩაეყარა, როცა მუშამ გვარად კილროიმ, დეტროიტში დამზადებულ ყველა ბომბზე საკუთარი სახელი წააწერა იმის აღსანიშნავად, რომ იგი იქ იყო. ამის შემდეგ მსგავსი გამოხატვის ფორმა ვირუსულად მოედო იმდროინდელ სამყაროს და დღემდე ასეთი სახით მოაღწია. ქუჩის მხატვრობას საქართველოშიც ვხვდებით და მიუხედავად იმისა, რომ არტისტები ამ მხრივ ბევრი არ გვყავს, ისინი მაინც გულმოდგინედ ცდილობენ ბეტონის ნაცრისფერი კედლების გაფერადებას. im wamidan ra drosac mxatvrobis es mimarTuleba gaCnda, Sesabamisad, warmoiSva sazogadoebis is nawili, romelsac xelovnebis es dargi kategoriulad ar moswonda. 70-iani wlebis Cikago WeSmariti magaliTi aris am yvelafrisa, vinaidan, am qalaqSi kedlis mxatvrebisaTvis specialuri kanonic ki SemoiRes. wesdebis mixedviT, arsebobda konkretuli quCa Tu miwisqveSa gadasasvleli, romlis moxatvis uflebac hqondaT da arsebobda adgilebi ufro zustad ki _ keTilmowyobili quCebi, romelTan miaxloebac ki akrZaluli iyo mxatvrebisTvis. xelovnebis am axalma dargma Tavisi kvali datova kriminalur samyaroSic. amerikis ramdenime StatSi, bandebi sakuTari teritoriebis „moniSnvas“ swored rom grafitis saSualebiT, anu kedlebze maTi dajgufebebis simbolikis gamosaxviT cdilobdnen. sabolood, quCis mxatvrobis msgavsi gziT ganviTarebam sazogadoebaSi Seqmna mtkice azri, rom msgavsi qmedeba aucileblad iyo dakavSirebuli kriminalTan da swored am mizeziT ikrZaleboda evropis qveynebSic kedlebis, korpusebisa Tu matareblebis xatva. axla ki ocdameerTe saukunea, ganviTarebam Sesabamisi Sedegebi moitana da quCis xelovnebis kriminalTan gaigiveba warsuls Cabarda. dResdReobiT qalaqis meria specialurad adgens proeqts konkretuli dasaxlebebisa Tu adgilebis mosaxatad, raSic artistebi didi enTuziazmiT erTvebian. magaliTisaTvis aviRoT Tbilisi, meriis proeqti, romelic miwisqveSa gadasasvlelebisa da korpusebis moxatvas Seexo, agreTve, proeqti saxelad „niko“ artist-

გადასასვლელი

Ta gaerTianeba, romlis namuSevrebic Tbilisis garda axla ukve regionebSic gvxvdeba. dedaqalaqSi agreTve vxvdebiT qarTveli artistis „gagoSas“ namuSevrebsac, romlebic ar gamoirCeva didi zomiT. avtori xSirad gvTavazobs namuSevrebs, sadac sistemisa Tu usamarTlobis mkacri protesti Cans. amasTan erTad, proeqti saxelad „abrikafitti”, romelic dedaqalaqSi 2017 wels yofili sabWoTa samkervalo qarxnis mosaxatad Tbilisis centrSi Catarda, sadac mowveuli adgilobrivi da ucxoeli mxatvrebi urbanuli betonis naTel dekoraciad gardaqmnas Seecadnen. organizatorebma ganacxades, rom miznis misaRwevad 60-ze meti artisti Seikriba. festivalis ganmavlobaSi isini „kanonierad sanqcirebul“ kedlebsa da Senobebze xatavdnen. proeqtis farglebSi miiRes grafitis mxatvrobis sxvadasxva Janrebi rogoricaa „Oldschool” da “StenCil”, romelSic qarTveli artisti „GaGosha” iRebda monawileobas. ordRiani programis farglebSi RonisZiebam umas­ pinZla ucxoel Semsruleblebs, romlebmac festivali musikiT gaaformes. momdevno wlebSi msgavsi RonisZieba isev Catarda, Tumca amjerad misi organizatori qarTvel quCis mxatvarTa moZraoba, saxelad „NIKO” gaxda. moZraobis mTavari mizani, axalgazrda mxatvrebis popularizacia da maTTan erTad urbanuli xelovnebis ganviTarebaa. Tavad proeqtis avtori sandro kvantaliani interviuSi gviyveba _ „yvelaferi ubralo hobiT daiwyo. idea iyo mxatvrebs saSualeba hqonodaT, moexataT didi kedlebi. aseve, erT-erTi mTavari mizani iyo, rame

გიორგი მასხარაშვილიმუსკომედიის ყოფილი თეატრის შენობა

gamekeTebina am civi betonisTvis, rac sabWoTa kavSiridan memkvidreobiT gvaqvs miRebuli. es iyo saSualeba, Semecvala is, rac ar momwons Cems qalaqSi.“ proeqti maleve ganviTarda. yvelaferi miwisqveSa gadasasvlelebis mcire adgilebis moxatviT daiwyo da ramdenime weliwadSi korpusebis moxatvamde mivida. moZraobas saxeli qarTveli mxatvris, niko firosmanis, pativsacemad daerqva, radgan is iyo pirveli, namdvili quCis mxatvari, romelic siRaribeSi gardaicvala... moZraobis erT-erTi mizani qarTveli mxatvrebis daxmareba gaxda. rogorc proeqtis avtorebi amboben, firosmani gaxldaT maTTvis inspiracia da xati maTive Rirebulebebis warmosaCenad. pirveli grafiti, romelic avtorebis mier Sesrulda swored firosmanis portreti iyo. amgvarad, „nikos“ moZraoba kvlav ganagrZobs axalbeda artistebis aRmoCenasa da maTTvis usazRvro SesaZleblobebis micemas. im SesaZleblobebis, romelic saSualebas aZlevT moxaton ara marto Tbilisis, aramed ukve regionebis didi Tu patara qalaqebis kedeli. sabolood grafiti, rogorc quCis xelovneba, mtkiced imkvidrebs Tavs namdvil xelovnebaSi da misi Rirebuleba klasikuri namuSevrebisas utoldeba. is alamazebs betonis junglebs da qalaqs met fersa da sicocxles sZens.

ika dundua

quCis erTi musikosi

wlebis ganmavlobaSi nebismieri qalaqis nebismier quCaSi musikosebi xalxisTvis mRerodnen, asrulebdnen TavisTvis sayvarel simRerebsa da umsubuqebdnen gamvlels yoveldRiurobas. Tbilisis quCebs araerTi Zveli da axali musikosi axsovs, romlebic imave saqmianobas ewevian da yoveldRiurad avrceleben pozitivs. zogisTvis es patara Semosavlis wyarocaa, zogi ki amas Tavisi siamovnebisTvis akeTebs da cdilobs ufro met adamians gaacnos Tavi. quCis musikis dasabami antikurobidan modis, es erT-erTi, yvelaze gavrcelebuli saqmianoba iyo, xalxi sxvadasxva saxis warmodgenebs marTavda, ukravda musikas, mReroda, amiT fulsac gamoimuSavebdnen, Tumca man dRes amaze didi mniSvneloba SeiZina. ramdenjer Segvyvarebia quCis musikosi, amas vin moTvlis, misi energiis, xmis, im „raRacis“ gamo, romelic nebismier musikoss aerTianebs. gulwrfeli emociebi, pozitivi,

xurdis qonis Zalian didi survili da imedgacruebuli saxe carieli jibeebis Semdeg _ es is emociebia, romelic nebismier gamvlels uCndeba quCis musikosis mimarT. rusTavelis gamzirsa da bukias baRis mimdebare teritoriaze danamdvilebiT gagvi­ xaliseben ganwyobas da ucnob simRerasac Segvayvareben. Cvenc sxvagan sad unda mogveZebna quCis musikosi, davuyeviT rusTavels imediT, rom viRac mainc iqneboda gamosuli zedmetad susxian amindSi. ase gavicaniT 18 wlis salome TayaiSvili, romelic operis Teatris mopirdapire mxares mReroda. rogorc aRmoCnda, is pirvelad gamovida rusTavelze, zogadad bukias baRTan SevxvdebiT da SesaZlebelia, Tqvenc icnobdeT mas. salome bavSvobidan mReris, basti-bubudan dawyebuli, aqvs ocneba, rom xalxma misi musika gaicnos, amisTvis ki bevrs Sromobs. rogorc SevityveT, ukve oTxi welia voka-

lze dadis, cdilobs daixvewos da Tavisi SesaZleblobebis maqsimumi gamoavlinos TiToeul bgeraSi. sami welia, rac salome quCis musikosia, „Tavidan mec Cveulebrivi gamvleli viyavi quCis musikosebisTvis, erTxel megobrebma kategoriulad momTxoves mivsuliyavi maTTan da rame memRera, amas musikosebisgan ise­ Ti dadebiTi reaqcia mohyva, rom didi interesiT ganvewyve quCaSi simReris mimarT,“ _ ambobs is. salome saopero da mZime rokis garda, yvelafers asrulebs, rac misi komfortis zonaSi jdeba. rogorc TviTon ambobs, samwliani gamocdilebiT Zalian bevris Tqma SeuZlia xalxis damokidebulebaze. yvelas individualuri midgoma aqvs quCis musikosebTan, yoveldRiurad radikalurad gansxvavebul adamianebs xedavs, magram aRsaniSnavia, rom is mkveTrad ver ganasxvavebs Zvelsa da axal Taobas: „didi xani namdvilad araa, rac quCaSi vmReri, magram Tamamad SemiZlia imis Tqma, rom Taobebs Soris raRac konkretuli xazi ar aris gasmuli, minaxavs rogorc gaRimebuli 5, 15, 35, 75 wlis, zustad ise negatiurad ganwyobili 5, 15, 35, 75 wlis adamiani.“ quCis ambebidan salomes gansakuTrebulad is momentebi axsendeba, rodesac nacnobebi da ucnobebi komplimentebs eubnebian, xazs usvamen mis xmasa da Sesrulebas, ekiTxebian, rogor i povon igi socialur qselSi da „zrdian gulSematkivarTa patara auditorias“. rogorc ambobs, xandaxan simReris Sesrulebis dros xma uwydeba, Tumca am dros verc msmeneli ikavebs sicils da verc salome. salomesTvis quCis musika yoveldRiuri siamovnebaa da aramarto maSin, rodesac is Tavad mReris, aramed, Cveulebrivi gamvlelis rolSic, quCidan quCaze gadasvlisas. „wamieri wyvetilic rom ar aris da erTi Janridan meoreze gadadixar, yovelTvis karg xasiaTze mayenebs. TiTqmis yovel ubanSi axali xma mesmis.“ quCis musikosoba, garda ubralo siamo­ vnebisa, salomes patara Semosavlis wyarocaa, misive TqmiT, bevri am saqmes uaryofiTad uyurebs, radganac Tvlian, rom es musikosebisTvis mxolod fulis martivad gamo-

11

muSavebis meTodia, Tumca salomes erTi mizani aqvs: „bavSvobidan gadavwyvite, rom Cemi finansuri Semosavlis wyaro, upirvelesad, me momaniWebda siamovnebas. Zalian cudad vgrZnob Tavs yovelTvis, rodesac adamiani Tavis sarCenad imas akeTebs, rac mis interesebs ar akmayofilebs, me ki yoveljerze saxlSi bednieri vbrundebi, radgan imas vakeTeb, rac mTeli guliT miyvars, rac gamvlelis gaRimebul saxes maCvenebs da amasTanave, raSic garkveul sargebels vxedav.“ xSirad, quCis musikosebi ver iazreben ra gavlenas axdenen isini gamvlelebze, pozitivis gavrcelebisa da sakuTari bednierebis garda, isini garkveul kvals toveben adamianSi. arc salomes aqvs pasuxi kiTxvaze, Tu ra gavlenas axdens misi musika gamvlelze, radganac miaCnia, rom misi zemoqmedeba adamianze iseTive individualuria, rogoric maTi damokidebuleba. misi yvelaze didi gulSematkivrebi megobrebi da mSoblebi arian, megobrebi xSirad dahyvebian. Cerdebian masTan da gverdSi udganan. „mSoblebze ukeT ki aravin icis, albaT, ramdenad didi adgili uWiravs musikas Cems cxovrebaSi, radgan bavSvobidan moyolebuli, oTaxidan oTaxSi sul simReriT davdivar, Sesabamisad, yvelanairad miwyoben xels da Cemi pirveli gulSematkivrebi isini arian.“ garda musikisa, salomes uyvars xatva, konkretulad ki kedelze xatva. wels saqarTvelos SoTa rusTavelis Teatrisa da kinos saxelmwifo universitetis studenti gaxda, xelovnebis istoriisa da Teoriis fakultetze, rac, misive TqmiT, avsebs mis interebsa da codnas am sferoSi. salomem Tavisi samomavalo gegmebic gagviziara, romelSic, ra Tqma unda, musikas didi adgili ukavia. rogorc ukve vaxseneT, is yoveldRiurad muSaobs Tavis Tavze da cdilobs ganviTardes, gamoavlinos maqsimumi. imeds itovebs, rom saqarTveloSi bevri musikaluri proeqti daarsdeba, raTa SeZlos pirveli nabijebis gadadgma didi auditoriisa da warmatebisken.

sofo giorgaZe


სპორტი

studentoba sportuli warmatebebis fonze ზოგიერთი ადამიანისთვის სპორტი ცხოვრების უმნიშვნელოვანესი ნაწილია, თუმცა სტუდენტურ ეტაპზე გადასვლის შემდეგ, ხშირად, მასზე ორიენტირება რთულია. ამის გამო ბევრი სტუდენტისთვის სპორტთან ურთიერთობა მხოლოდ წარსულის სასიამოვნო მოგონებად რჩება, მაგრამ არსებობენ გამონაკლისებიც ე.ი. ისეთი სტუდენტებიც, რომელთათვისაც სპორტისა და სწავლის ერთმანეთთან შეთავსება გადაულახავი ბარიერი არ აღმოჩნდა. erT-erTi iseTi studentia aleqsi tkaCovi, is 2018 wels ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis filosofiis fakultetis studenti gaxda da maleve, am statusTan erTad, amave universitetis futZalis nakrebis wevris wodebac miiRo. man nakrebTan erTad warmatebebsac miaRwia da studentur, leqciebiTa da seminarebiT savse cxovrebas, sportuli miRwevebic Semata. aleqsi gveubneba, rom sporti cxovrebiseuli sirTuleebis gadalaxvis erTgvari modelia.

U_ aleqsi, igrZeni, Tu ara gansxvavebuli emocia Tbilisis saxelmwifo universitetSi Cabarebisas misi istoriuli mniSvnelobis gamo? _ ra Tqma unda, Cveni universiteti gansxvavebuli arsis matarebelia, Tumca iqamde, sanam uSualod Cemi TvaliT ar vnaxe am saswavleblis sivrce, misi ezo da Senoba, gansakuTrebuli araferi migrZvnia. swavlis sawyis etapze, maSin roca pirvel korpusSi studentis statusiT Sevedi, gaviazre, rom istoriis nawili gavxdi. es mniSvnelovani momenti iyo. _ studentobamde ramdenad didi datvirTva hqonda sports Sens cxovrebaSi? _ sporti yovelTvis umniSvnelovanesi ram iyo. bavSvobaSi mudam dakavSirebuli viyavi am sferosTan. SemiZlia vTqva, rom xSirad, es kavSiri CemTvis, rogorc skolis moswavlisTvis, problemebis Semqmneli yofila, Tumca maT mogvarebasa da swavlis sportTan SeTavsebas mainc vaxerxebdi. _ gasagebia, rom es skolis asakSi moaxerxe, magram ramdenad martivia amis miRweva axla, roca studenti xar, bevrad ufro rTuli da datvirTuli reJimiT. _ unda vTqva, rom rTulia, magram ara SeuZlebeli. saerTod cota rame Tua SeuZlebeli maSin, roca mizani gaqvs. me gacnobierebuli mqonda Cemi universitetSi Cabarebis mTavari motivi, swavlis mniSvneloba da cxovrebis axal etapze gadasvlis survili. miznad davisaxe swavlisa da sportis SeTavseba da, vfiqrob, gamomivida. _ gvesaubre mTavar warmatebaze, romelsac Sen Tsu-s futZalis nakrebTan erTad miaRwie. _ albaT, mTavar warmatebas, am sami wlis ganmavlobaSi, wina sezonSi mivaRwieT, maSin, roca Cvens cxovrebaSi kovidis Semosvlis fonze, erTi varjiSis Catarebac ki rTuli iyo. amis gamo bevri problema Segveqmna, Tumca maTi daZleva movaxerxeT. universitetetebs Soris

me-2 adgili davikaveT da Rirseuladac viTamaSeT. magram minda aRvniSno, rom am warmatebas kavkasiis universitetTan finalSi marcxma cota sevdac Semata. - adamianisTvis, axalgazrdisTvis ratom aris sporti mniSvnelovani? - sports bevri dadebiTi mxare aqvs. SemiZlia vTqva, rom cxovrebiseuli sirTuleebis gadalaxvis erTgvari modelicaa, radgan is gvaZlevs Sromismoyvareobis, disci plinisa da, konkretulad fexburTSi, gundurad muSaobis princi piT warmatebisken svlis unars.

cxadia, aRarafers vambob imaze Tu ramdenad mniSvnelovania sporti adamianTa janmrTelobisTvis. amas garda, me piradad, sportis wyalobiT, bevri saintereso adamianic gavicani. _ Tbilisis saxelmwifo universitetSi ramdenadaa sporti ganviTarebuli? _ sakmaod maRal donezea _ am universitetSi Caricxul nebismier students aqvs imis SesaZlebloba, rom sakuTar sportul interesebsa da survilebs seriozulad miudges. infrastruqturuli kuTxiTac mSvenieri mdgomareobaa. am maRali donis naTeli magaliTia isic, rom Tsu-s sakalaTburTo gundi ara sauniversiteto masStabiT, aramed kalTburTis umaRles ligaSic ki axerxebs warmatebul gamosvlas. es faqti bevr rameze metyvelebs. _ cxadia, rom sportSi sakvanZo elementia fizikuri momzadeba, Tumca aranakleb mniSvnelovania fsiqologiuri faqtorebic. Tqvens gundSi ra mdgomareobaa am mimarTulebiT? _ calsaxad unda iTqvas, rom fsi­ qologia sportis mTavari Semadgenelia. me isic minda aRvniSno, rom fizikuri momzadebis fsiqologiurze win dayeneba miWirs. SeiZleba kargad iyo garegnuli TvalsazrisiT, magram Sinaganad TamaSi wagebuli gqondes. Tu am „SeSinebuli“ ganwyobiT gaxval moedanze, marcxs verc realobaSi gadaurCebi. am mxriv, Cvens gundSi yvelaferi wesrigSia, amis mTavari Semoqmedi ki gundis mTavari mwvrTneli daviT boboxiZea, romelsac yovelTvis SeuZlia Sesaferisi sityvebs povna. _ ra aris Tqveni da Tqveni gundis mTavari mizani? _ sportSi am sakiTxze saubari rTulia, radgan Tu Soreul mizans arasworad daisaxav, SiZleba, moklevadiansac ki ver miaRwio. Ggulwrfelad rom vTqva, Cveni gundis mTavari survili da amocana am sezonis Cempionobaa, rasac, imedia, mivaRwevT.

rekordebiT galamazebuli olimpiada argentina, TurqeTi, saberZneTi, israeli, ukraina, portugalia, azerbaijani, somxeTi, latvia-es im qveynebis mcire CamonaTvalia, romlebsac saqarTvelom tokios 2021 wels Catarebul olimpiur TamaSebze saboloo SedegiT ajoba. qarTvelebs mudam gviyvarda sporti, droSis emociurad afrialeba, gulze mjiRis dartyma da Cveni qveynis saxelis skandireba. msoflios yvelaze masStabur da mniSvnelovan sportul forumze saqarTvelos saxeliT wasulma sportsmenebma kidev erTxel mogvces imis SesaZlebloba, rom zemoT CamoTvlili sportuli ritualebi kvlav Tanmimdevrulad da emociurad gagvemeorebina. maT am olimpiur TamaSebze Cveni qveynisTvis rekorduli raodenobis medlebis mopoveba SeZles da 206 qveyanas Soris sapatio 33-e adgili daikaves. aucilebelia, kidev erTxel gavixsenoT am istoriuli Sedegisa da qarTuli sazogadoebisTvis sixarulis momtani sportsmenebis saxelebi. wlevandel olimpiur TamaSebze CvenTvis rekorduli, kerZod, 8 medali movi poveT. am medalTagan 2 oqros, 5 vercxlisa da 1 brinjaosaa. simboluria, rom saqarTvelos erTaderTi brinjaos medali, am olimpiur TamaSebze, warmoSobiT ukrainelma Zalosanma da, rogorc TviTon ambobs, Sinaganad qarTvelma, anton plesnoim moutana. Mmas olimpiadis daskvniT nawilze gamosvla natkeni fexiT mouwia, Tumca qarTveli xalxis brinjaos medliT dasaCuqreba mainc SeZlo. Cveni delegaciis yulabas vercxlis medlebi Ziudoistebma: laSa SavdaTuaSvilma, vaJa margvelaSvilma, guram TuSiSvilma, berZnul-romauli stiliT

12

moWidave iakob qajaiam da Tavisufali stiliT moWidave geno petriaSvilma Semates. laSa SavdaTuaSvilis finalSi dammarcxebeli, Tamamad SeiZleba vTqvaT, Ziudos legenda, iaponeli Sohei ono, finalis Semdeg qarTvel sportsmenTan mivida da Rirseuli brZolisTvis madloba gadauxada. Aamis Semdeg, socialur qselSi suraTic ki gavrcelda, sadac mas pativiscemis niSnad Cveni qveynis droSa uWiravs. aucileblad unda gavixsenoT am rekorduli miRwevis ori mTavari akordi da oqros medlis mflobeli Zalosani laSa talaxaZe da Ziudoisti laSa beqauri. laSa talaxaZem am TamaSebzec gaagrZela rekordebis damyareba Tumca amjerad, mxolod Zalosnobis TematikiT ar Semoifargla da damoukidebeli saqarTvelos istoriaSi 1-li sportsmeni gaxda, romelic orgzis olimpiuri Cempionia. laSa beqaurisTvis ki es pirveli olimpiuri oqroa, romliTac mTlianad saqarTvelos kidev erTxel gauCina siamayis grZnoba. am wlis olimpiuri TamaSebi, kovid sirTuleebis miuxedavad, yvelaze warmatebulad unda Sefasdes Cveni qveynisTvis. aRsaniSnavia, rom Cveni delegaciis mTavari devizi da mizani-“ukeT vidre rioSi”-srulfasovnad Sesrulda. bevri warmateba da marcxi axsovs saqarTvelos sportul istorias, Tumca darwmunebuli var, momavlis miRwevebi mniSvnelovnad gadawonis warumateblobebs, rac yvelas erTad mogvcems imis SesaZleblobas, rom vTqvaT, Cven isev gavimarjveT!

tato jijieSvili


აღმოაჩინე საქართველო

Cven, kacTa, mogvca qveyana, gvaqvs uTvalavi feriTa

samcxe-javaxeTi Zveli mesxeTis nawili, saidanac iwyeba saqarTvelos kulturis ganviTareba. uZvelesi warsulisa da umdidresi istoriis mqone mxare. javaxeTi dResac aocebs mnaxvels kontrastuli bunebrivi pirobebiT, mravalferovani mcenareuli safariT, ulamazesi landSaftiT, monastrebiTa da cixesimagreebiT. adreuli civilizaciebis mier agebul ciklopur cixe-namosaxlarebs, arqiteqturasa da freskul nimuSebs aq xSirad SexvdebiT. rusTavelis samSobloSi mogzaurobisas da aqauri cixe-simagreebis danaxvisas Tvalwin vefxistyaosniseuli qajeTis cixe gagicocxldebaT. swored aseT saocar mxareSi daiwyo Cemi pirveli mogzauroba saqarTvelos garSemo da gagiziarebT im adgilebs, romelic am kuTxeSi mdebareobs. vinc ki aq yofila, yvela aRtacebiT miziarebda emociebs. meubnebodnen _ weliwadis ra drosac ar unda moxvde samcxe-javaxeTSi, emociebis zRva gelodebao. aq gatarebulma TiToeulma wuTma dauviwyari mogonebebi Semata Cemi mogonebebis skivrs, movinaxule is adgi­ lebi, saidanac wminda nino Semovida saqarTveloSi qristianobis saqadageblad. araerTi sofeli minaxavs saqarTveloSi magram es mxare CemTvis dauviwyari aRmoCnda. Tu Tbilisidan gadawyvetT mogzaurobis dawyebas, samcxe-javaxeTSi mosaxvedrad oridan erTi marSruti unda airCioT: qvemo qarTlze, kerZod, walkaze an borjomis xeobaze gamavali gziT. gzad uamravi saintereso sofeli SegxvdebaT. erT-erTia asureTi, sadac germanelebi cxovrobdnen da dRemdea SemorCenili germanuli arqiteqtura. mxolod javaxeTSi minaxavs balaxiT daxuruli saxlebi, es regioni yvelaze civad miiCneva da qarTul arqtikasac ki uwodeben. zamTarSi tbebi iyineba da balaxiT gadaxuruli saxlebi TboizolaciisTvis Zalian kargia. Semdegi gaCereba faravnis tbaa, sofeli foka, pirveli RirsSesaniSnaoba _ fokas dedaTa monasteri, sadac dedaoebi adgilobrivad awarmoeben murabebs, jemebs, Sokolads, Cais, WaWasa da biJuterias. axlac maxsovs im saucxoo Sokoladis Cais gemo, romelic xelT gamovayole.

faravnis tba saqarTveloSi yvelaze didi tbaa, is mTaSi mdebareobs da misi simaRle zRvis donidan 2000 metria. misi zomis miuxedavad tbis siRrme mxolod sami metria, feri ki damokidebulia amindis cvlilebaze, amitom wylis zedapirs sxvadasxva feradoba axasiaTebs.

tbebi

yati, wero da varxvi dafrinavs. uSualod qalaqSi ki TiTqmis yvela Zelze aqvT mowyobili didi budeebi da sulac ar awuxebT adamianTa siaxlove. adgilobrivebisTvis es ukve Cveulebrivi movlenaa, CemTvis ki saocari, STambeWdavi sanaxaoba aRmoCnda. saqarTveloSi erT-erTi gansxvavebuli adgilia xanCalis tba, romlis zedapirze uamravi kunZulia Tavmoyrili. aqedan iSleba ulamazesi xedi didi abulis mTaze, romelic samcxe-javaxeTis yvelaze maRali mwvervalia. gsmeniaT duxoborebis Sesaxeb? sofeli gorelovka erT-erTi im sofelTagania samcxe-javaxeTSi, sadac dRemde cxovroben duxoborebi. isini saqarTveloSi 1840-ian wlebSi gadmosaxldnen ruseTidan. sofel gorolovkaSi maTi muzeumic ki Sendeba, raTa SeZloT meti gaigoT maT Sesaxeb. duxoborebi arc erTi religiis mimdevrebad ar miiCneven Tavs, Tumca RmerTs adideben. maTi religiuri rituali ki aseTia: isini tradiciul samosSi gamowyobilebi, yovel kvira dRes salocavisTvis gankuTvnil saxlSi ikribebian da loculoben. sofeli gorelovka alpur zonaSi, zRvis donidan 2065 metrSi mdebareobs, ris gamoc sofelSi xeebi ar izrdeba da adgilobrivebi susxiani zamTrisTvis Zroxis nakels iyeneben. miuxedavad imisa, rom mosaxleobis Semcirebis Sesabamisad, gaqrobis saSiSroebis winaSe dganan isini dRemde inarCuneben kulturasa da tradicias. mogzaurobis moyvarulTaTvis erT-erTi saukeTeso adgili madaTafis tbaa, romelic zamTarSi sruliad iyineba da aferadebuli zRaprul, TeTrad moelvare samyarod gardaiqmneba. madaTafa Tovlis, wvimisa da miwisqveSa wylebiT sazrdoobs. wylis temperatura zafxulSi 17-18 graduss aRwevs.

icodiT rom ?

tbaSi wyali yovelTvis talaxiania, zamTarSi zedapiri dafarulia yinulis sqeli feniT. swored esaa mizezi faravnis tbis saidumloebisa. idumaleba SemTxveviT myvinTavebma aRmoaCines, maTi TqmiT, tbis qveS uzarmazari obieqtia, romlis sigrZe daaxloebiT ocdaaTi metria. geofizikurma kvlevebma aCvena, rom fskerze marTlac aris uZvelesi struqtura, romelic moicavs TiTqmis aTas kvadratul metrs. es aRmoCena gaxda sababi samecniero eqspediciisa, romelic iZiebda ucxo obieqts. aRmoCnda, rom faravnis tbis fskerze brinjaos xanis samarxia. aseve, i poves sxvadasxva sayofacxovrebo nivTebi, speqtruli analizis mixedviT aRmoCenebi me-4 saukunis unda iyos. tbaze iWeren Tevzsac, romelic SegiZliaT adgilobriv kafeSi gasinjoT. javaxeTSi uamravi mozrdili tbaa, romelic gadamfreni frinvelebisTvis sayvareli adgilia, amitomac ar unda gagikvirdeT, roca garSemo uzarmazari yar­

13

tabawyuris tba samcxe javaxeTis mxareSi, axalqalaqisa da borjomis munici palitetis sazRvarze mdebareobs, tbis qvabuli lavuri nakadebis Segubebis Sedegadaa warmoqmnili da Tovlisa Tu wvimis wyliT sazrdoobs. tbaSi uxvadaa Tevzica da kiborCxalebic, tbis garSemo ori sofelia: moliTi da tabawyuri. tabawyuri nawilobriv tbaSi SeWril naxevarkunZulzea gaSenebuli, rac kidev ufro mimzidveli da sainteresoa mnaxvelisTvis. sofelSi SesvlisTanave dagxvdebaT policiis ganyofileba. isini amowmeben Tqvens pirad informacias da gekiTxebian apirebT Tu ara ,,naxevarkunZulze“ darCenas. am silamazesTan erTad, sofelSi didi gaWirvebaa, mosaxleobis udidesi nawili Zveli qvis saxlebsa da rkinis konstruqciebSi cxovrobs. miuxedavad amisa, stumari Zalzed uxariaT da Raribul saxlis kars yovelTvis siamovnebiT uReben maT. macxovreblebi eTnikurad somxebi arian, Tumca umetesoba gamarTuli qarTuliT saubrobs. sofelSi aris skola, sadac daaxloebiT asamde bavSvi swavlobs, magram ar aris saavadmyofo. aq erTi dRis gaTeva xelmisawvdom fasad SegiZliaT saxlebSi, romlebic turistebisTvis qiravdeba. Tu samcxe-javaxeTSi mogzaurobas gadawyvetT, ordRiani turi sruliad sakmarisia. Tbilisidan Zalian adre gaemarTeT TeTriwyaros mimarTulebiT, moinaxuleT sofeli asureTi, walka. ganagrZeT gza faravnis mimarTulebiT, moinaxuleT sofeli xulgumo, swored aq SexvdebiT balaxiT daxurul saxlebs. Semdeg _ sofeli foka. daagemovneT dedaoebis mier damzadebuli produqti, madaTafisa da xanCalis tbebis monaxulebis Semdeg ki ninowmindaSi SeZlebT darCenas, nomrebis fasi aris 50 laridan. meore dRes moinaxuleT tabawyuris naxevarkunZuli, amis Semdeg ki varZiisken gaemarTeT. safarisa da Tmogvis monaxulebis Semdeg TbilisSi axalcixe-borjomis gavliT SegiZliaT dabruneba.

nino abaSiZe


რჩევები

jansaRi cxovrebis wesi da Tavis movla Tavis movla wylis danamatebi meti silamazisTvis (4 ingredienti)

1. marili SeSupebis winaaRmdeg • sasmeli wyali, romelzec me mogiyvebiT, mogigvarebT silamazesTan dakavSirebul mraval problemas. SesaZloa, mimarTavdeT sakmaod gavrcelebul gzas - wyalSi umatebdeT limonsa da laims, magram arsebobs ufro efeqturi recepti. himalais marili xels uSlis SeSupebis process da aqvs antibaqteriuli moqmedeba. miRebis wesi: 1C/k-is meoTxedi gavxsnaT 1l-wyalSi. • qlorofili wmends organizms, amcirebs baqteriebis raodenobas, swrafad aSuSebs Wrilobebs, astimulirebs kolagenis gamoyofas. qlorofili, rac ar unda gasakviri iyos, moqmedebs rogorc bunebrivi deodoranti. gamoyenebis wesi: 1C/k- gavxsnaT 1Wiqa wyalSi.

2. kurkuma naoWebis winaaRmdeg kurkuma antioqsidantiTa da C-vitaminiT mdidari produqtia. igi aferxebs naoWebis warmoqmnis process da am Tvisebas wyalSic ki inarCunebs. aregulirebs madianobasa da saxis kanis fers. gamoyenebis wesi: 1/4 C/k an naxevari kurkuma gaxseniT 1 Wiqa Tbil wyalSi da miiReT diliT, 2-4 kviris ganmavlobaSi, yovel 2 TveSi erTxel. orientirdiT Tqvens SegrZnebebze.

sakvanZo rCevebi Tqveni silamazisTvis 1. xSiri da grZeli wamwamebisaTvis daivarcxneT mcenareuli zeTiT gajerebuli jagrisiT dilasa da saRamos. 2. gsurT Tqveni Tma gaizardos swrafad da iyos janmrTeli?! maSin rZeSi aurieT danayuli nuSis guli. araJnismagvari masa kviraSi orjer SeizileT Tmis ZirebSi. 3. nazi da rbili tuCebis misaRebad, girCevT, Zilis win maT TafliT datenianebas. 4. Tu gsurT gaiuferuloT Worflebi, saxe daimuSveT limonis wvenisa da wylis nazaviT.(1/1) 5. problemuri kanis damSvidebaSi badrijani dagexmarebaT. badrijani gaTaleT, gaxexeT da daasxiT aduRebuli wyali, Semdeg wyali gadaRvareT, xolo rbilobi kargad aurieT araJanSi. daideT niRabi mxolod problemur adgilebze (8 wT). CamoibaneT oTaxis temperaturis wyliT. 6. gsurT moiSoroT Tmidan qertli? maSin aurieT 2 kvercxis guli naxevari limonis wvenSi, daumateT ramdenime wveTi abusalaTinis zeTi da Tavis dabanamde naxevari saaTiT adre Tmis ZirebSi SeizileT. 7. janmrTeli da Zlieri frCxilebis misaRebad gaikeTeT kviraSi 1-2-jer Semdegi abazana: Tbil mcenareul zeTSi daumateT ramdenime wveTi limonis wveni da vitamini.

dariCinis koqteilis daleva maSinaa umjobesi, rodesac tkbileulisken midrekilebas verafriT SveliT. igi amcirebs sisxlSi glukozis dones, aumjobesebs metabolizms, Sesabamisad, gekargebaT survili miirTvaT tkbileuli. gamoyenebis wesi: wyliT savse boTlSi CadeT 4-5 Cxiri dariCini da daayovneT mTeli RamiT. diliT ki koqteiliT isiamovneT.

1. SewyviteT Tmis pirsaxociT gamSraleba! pirsaxociT gaSrobisas yvela struqturisa da stilis Tma ziandeba, irRveva erTiani struqtura, amitom umjobesia pirsaxoci mxrebze davifinoT da Tma gaSres nela. 2. sworad SearCieT savarcxeli sveli TmisTvis. arasworad SerCeulma savarcxelma SesaZloa ganaviTaros Tmis cvena da daazianos igi. SeiZineT xis, naturaluri savarcxeli, romelic daicavs Tqvens Tmas dazianebisgan. 3. nu daibanT Tavs yoveldRe. es aRizianebs skalps, matebs kans cximianobas da asustebs Tmis Zirebs, Sesabamisad, iwyeba Tmis cvena. 4. nu gamoiyenebT Tmis niRbebs kviraSi 3 dReze xSirad. yvelanairi niRabi Seicavs danamatebs, romlebic aris qimiuri da Tqveni TmisTvis sazianoc ki sxva gamajansaRebel saSualebasTan erTad. 5. nu SeiWriT Tmas saxlSi. stilistebi Tanxmdebian, rom damoukideblad Tmis SeWra cudi gadawyvetaa. ase SesaZloa Zirebi daizianoT da xeli SeuwyoT gayofili boloebis gamravlebas. uares SemTxvevaSi, SesaZloa, arasworad SeWrilma Tmam zrdis tempi Seanelos da usicocxlo gaxdos.

janmrTeli cxovrebis wesi dRes sakmaod xSirad gvesmis fraza „jansaRi cxovrebis wesi“. uamravi adamiani mogviwodebs, rom vicoxvroT imaze janmrTelad, vidre amas axla vakeTebT. amasTan, adamianebis umravlesobam ar icis ras gulisxmobs es fraza, ra aris misi ZiriTadi, mniSvnelovani princi pebi. swored amitom, gadavwyvite am statiaSi gesaubroT jansaRi cxovrebis wesis Sinaarsze. msoflio jandacvis organizaciam jer kidev 1946 wels gansazRvra “janmrTeloba”, rogorc fizikuri, fsiqikuri da socialuri keTildReobis erToblioba da ara mxolod daavadebis ararseboba.” Sesabamisad, sazogadoebas unda esmodes, rom janmrTelobis dazianeba ar aris mxolod konkretuli organos daavadeba, es SesaZloa exebodes Cvens mentalur da sulier mdgomareobasac. jansaRi cxovrebis arCeva ar Semoifargleba mxolod swori kvebiTa da varjiSiT, amasTan, aucilebelia orientireba socialur urTierTobebze, garTobaze, pozitivis miRebaze... jansaRi cxovrebis wesi xasiaTdeba dabalansebuli cxovrebiT, rodesac adamians SeuZlia gaakeTos gonivruli arCevani. aqedan gamomdinare, saboloo ganmarteba aseTia: „individebis mier miRebuli gadawyvetilebebis erToblioba, romlebic gavlenas axdenen maT janmrTelobaze“. janmrTeli cxovrebis wesi moicavs:

1. fizikur keTildReobas: • • • •

swori kveba fizikuri datvirTva da sasargeblo varjiSebi adekvaturi gantvirTva stresis swori marTva

2. emociur keTildReobas:

3. dariCini tkbileulisken midrekilebis dasaZlevad

Tmis swori movla

• TviTdaxamrebis unaris gaZliereba • pozitiuri azrebi da damokidebulebebi • sulieri keTildReoba • Sinagani simSvide • SemoqmedebiTi unarebis ganviTareba. saWiroa jansaRad cxovrebisaTvis miviRoT da gavceT siyvaruli, TanagrZnoba, Rimili da patieba. jansaRi cxovrebis wesi metad mniSvnelovania, raTa aviridoT janmrTelobis problemebi, davZlioT stresi da gavaumjobesoT cxovrebis xarisxi. arsebobs aseTi samedicino mtkicbulobac, rom cxovrebis stili, did rols asrulebs janmrTelobis gaumjobesebaSi. is, Tu ras vWamT da vsvamT, ramdens vvarjiSobT gavlenas axdens Cvens sicocxlis xangrZlivobaze. gulis, saxsrebis, fsiqikuri daavadebebi, kibo Tu diabeti, xSirad swored arajansaRi cxovrebis wesis Sedegad viTardeba.

jansaRi cxovrebis wesi ramdenime komponentisgan Sedgeba: jansaRi kveba: Cveni sxeuli yoveldRiurad moiTxovs dabalansebul kvebas, radgan organizma SeinarCunos saWiro raodenobiT vitaminebi, sakvebi niv-

14

Tierebebi da mineralebi. yoveli maTgani janmrTeli organizmisa da sxeulis SesanarCuneblad aucilebelia. aqtiuri cxovrebis wesi: aucilebelia fizikuri varjiSebi gavxadoT Ceni cxovrebis ganuyreli nawili, fitnesi akontrolebs wonas, aumjobesebs Zils. xels uSlis gulis Setevebisa da insultis ganviTrebas. rac yvelaze mTavaria, axangrZlivebs Cvens sicocxles. stresis marTva: emociri mdgomareoba umniSvnelovanes rols asrulebs mravali daavadebis warmarTvisas. cnobilia, rom adamianebi stresis dros ufro xSirad ewevian sigarets vidre Cveulebriv dReebSi, ikvebebian imaze xSirad, vidre es saWiroa, zedmetad iRlebian. amrigad, stresis marTva jansaRi cxovrebis ganuyofeli nawili unda gavxadoT, amis miRweva ki SesaZlebelia meditaciiTa da sxvadasxva gantvirTvis saSualebebiT. gaaZliereT Tqveni goneba da sxeuli: ganaviTareT Tqveni samomavlo xedva, iyaviT orientirebuli sasurvel momavalze. ifiqreT masze da SemateT Tavs motivacia, rom iyoT ufro warmatebuli. daanaxeT sakuTar Tavs Tqveni SesaZleblobebi. sakuTar fiqrebze kontrolis damyarebiT Tqven mniSvnelovan gavlenas axdenT Tqvens fizikur janmrTelobaze.

rCevebi Zilis gsaubjobeseblad: • Zilis Tanmimdevruli grafiki-daviZinoT dagaviRviZoT erTsa da imave dros. • SezRudeT kofeini da moerideT nikotins-kofeini da nikotini stimulatoria, rac xels uSlis Zils. • moerideT alkohols-alkoholi anelebs tvinis moqmedebas, igi iwvevs xSir gaRviZebasa da koSmarebs. minda gagaxsenoT fiqri balansze. Cveni cxovrebis nebismieri sfero did kavSirs amyarebs erTmaneTTan. jansaRi cxovrebisTvis fexis asawyobad mxolod Teoriis codna arafris momtania Tu amaSi garemom da Cvenma yoveldRiurobam ar Segviwyo xeli. Sesabamisad, aqcenti minda gavakeTo studentebsa da maT cxovrebaze. yvelasTvis cnobila, rom rodesac xar studneti, dRis naxevarze metis gatareba giwevs univeritetSi, swored am dros vawydebiT yvelaze did problemas, romelic Cvens qveyanaSia. axalgazrdebs xSirad ar gvaqvs SesaZlebloba, mTeli dRis ganmavlobaSi miviRoT sakvebi universitetis teritoriaze, radgan korpusebSi ar aris kafe. datvirTuli dRis Semdeg ar SegviZlia universitetSi jansaRad ganvitvirToT sportdarbazSi. saqarTveloSi jansaRad cxovrobs mosaxleobis mxolod mcire nawili. sazRvrebs gareT studentebs xelSewyoba aqvT sazogadoebis cnobierebis wyalobiT. isini miiCneven, rom jansaRad cxovreba adamians yoveldRiurobaSi exmareba: xdeba ufro produqtiuli, mizandasaxuli, energiuli. amitom, maTTvis mniSvnelovania leqciebs Soris Sesvenebebi da sacurao auzebiT, saTamaSo moednebiTa da savarjiSo darbazebiT sargebloba.

qeTi inasariZe


რჩევები

rCevebi mcenareebze ყვავილები, გარდა იმისა, რომ ესთეტიკურ გარემოს ქმნიან, ადამიანის ნერვული სისტემის ერთ-ერთი საუკეთესო დამამშვიდებელი საშუალებაა.ოთახის მცენარეებს კიდევ ერთი ძალიან დიდი პლუსი აქვთ - ფოტოსინთეზი და ჰაერის გაფილტვრა/გაწმენდა.

rogor movuaroT mcenareebs? SeiZineT yvavili, gadargeT, morwyeT, moaTavseT fanjris rafaze da uecrad gaxma? ra Secdoma dauSviT? mcenaris TiToeul saxeobas misTvis damaxa­ siaTebeli movla sWirdeba, magram arsebobs detalebi, romlebic yvela mcenaris movlisas gamogadgebaT. upirveles yovlisa, aucilebelia icodeT rogor gadargaT mcenare: sworad SearCieT sezoni _ yvavilebis umravlesobisTvis gadasargavad saukeTeso dro gazafxulia. zamTris mcenareebi gadargeT SemodgomiT. ar gadargaT mcenare yidvisTanave _ adroveT mcenares Seeguos axal garemos, ganaTebas, tens. umjobesia Tu 2 kviris Semdeg gadargavT. morwyeT winaswar _ gadargvamde yoveldRiurad (3-4 dRe), raTa mcenare kargad dasveldes. Tu gadargvas Tixis, keramikul qoTanSi apirebT, ramdenime saaTiT adre qoTanSi wyali CaasxiT. moufrTxildiT Reros _ ar amoqaCoT yvavili gadargvis dros. daamuSaveT qoTnis gverdebi da ise amoiReT mcenare. Semdeg odnav SemoacaleT miwa, moaTavseT mcenare qoTanSi, daayareT miwa da morwyeT. gadargvis Semdeg mcenare ori dRis ganmavlobaSi moarideT mzes. niadagi unda iyos zomierad sveli. gadargvisas sworad SearCieT qoTani _ igi ar unda iyos arc Zalian didi da arc Zalian patara. arsebobs Wkviani qoTnebic, romlebic Tavad aregulireben morwyvis process. ra unda gaviTvaliswinoT gadargvis Semdeg? sworad SearCieT adgili _ yvavili moaTavseT naTel oTaxSi, radgan mcenareebisTvis dRis sinaTle sasicocxlod mniSvnelovania, Tumca, mcenare pirdapiri mzis sxivebs moarideT. aucilebelia kargi ventilaciac, oTaxis xSirad ganiaveba, raTa mcenarem SeinarCunos tenianoba da sixasxase. morwyeT sworad - mcenareebi SesaZloa wylis naklebobam an misma siWarbem mTlianad gaanadguros. SedarebiT cota wyali sWirdeba: • uxeSkanian an cvilovani nadebiT dafarulfoTlebian mcenareebs; • sqelfoTlebian mcenareebs da kaktusebs, radgan isini wylis marags didi xnis ganmavlobaSi inaxaven. SedarebiT bevri wyali sWirdeba: • did, msubuqfoTlebian mcenareebs; • bevrfoTlebian mcenareebs. daicaviT sisufTave - mtveri fotosinTezis process aferxebs, girCevT foTlebi sveli CvriT gawmindoT xolme, es procedura TveSi erTxel gaimeoreT, raTa mcenares hqondes xasxasa, priala da janmrTeli foTlebi.

rogor SevarCioT mcenareebi oTaxebis mixedviT? misaReb oTaxSi moaTavseT mcenare, romelic asufTavebs haers mavne nivTierebebis, orTqlisa da amiakisagan. erT-erTi maTgani benJaminis fikusia. am mcenaris dadgma kargi iqneba kabinetSic, saofise teqnikasTan axlos. samuSao oTaxebSi, ukeTesia kaktusis dadgma, radgan is STanTqavs kompiuteris mier gamosxivebul eleqtromagnitur energias. saZinebelSi kargad izrdeba aloe vera. is RamiT naxSirorJangs STanTqavs da gamoyofs Jangbads. bavSvis oTaxSi ukeTesia movaTavsoT mcenareebi, romlebic STanTqaveen rezinis, plastmasisa da sinTetikuri boWkoebis mier gamoyofil benzols. aseTi mcenarea herberi. samzareuloSi azalias moTavseba kargi gadawyvetilebaa, radgan is STanTqavs im mavne nivTierebebs romelsac DDSP-sgan damzadebuli aveji da sarecxi saSualebebi Seicavs. gasaxdel oTaxSi qlorofitumi-is moTavseba mSvenieri azria. misi gamravleba nebismier gruntSi SegiZliaT, Tavs kargad grZnobs gril da bnel sivrceebSi. morwyvis gareSe erT Tves Zlebs. derefanSi kargad xarobs koleuso, kargad itans orpir niavs, filtravs haers da ar sWirdeba miwis xSiri gamocvla. Zvel saxlebSi, kargia geraniumis gamravleba. is wmends haers. saxelosnoSi epi premiumis ganTavseba kargi gadawyvetilebaa, igi gansakuTrebuli amtanobiT gamoirCeva. SegiZliaT CrdilSic moaTavsoT, kargad itans dabal temperaturas. asufTavebs haers naxSirbadis dioqsidisa da benzolisgan.

rogor aRmovaCinoT da vebrZoloT mcenaris daavadebebs? Tu mcenares gauCnda foTlis zeda mxares moyavisfro amoburculoba, yviTeli an wiTeli laqebiT, foTlis qveda mxares ki meWeWebi mrgvali formisaa, Semdeg foTlebi uyviTldeba da scviva, niadagi zedmetad aris datenianebuli. am dros xSirad gaaniaveT oTaxi, SedarebiT iSviaTad morwyeT da SewamleT mcenare bordos xsnariT, an topaziT, gaimeoreT procedura samjer, aTi dRis intervalebiT. • mcenares Ziris siSave metyvelebs imaze, rom is sokoTi aris daavadebuli. rac maRali tenianobis an gasqelebuli, wyalgaumtari gruntis gamo Cndeba. • Tu mcenaris foTlebi naxevrad yviTldeba, aCerebs zrdas, yvaviloba aqvs umniSvnelo an saerTod ar aqvs, mcenares aklia azoti, aseT dros unda mivawodoT azotiT mdidari sasuqi. • Tu mcenares foTlebze gauCnda wvrili mowiTalo-moyavisfro laqebi moyviTalo kantiT, mcenare daavadebulia anTrakoziT. daavadeba swrafad viTardeba maRal temperaturaze, mcenares droulad unda movaciloT dazianebuli foTlebi Semdeg ki davamuSaoT Sesabamisi fungicidebiT samjer, aTi dRis intervaliT • Tu mcenaris foTlebze Cndeba mowiTalo-moyavisfro laqebi. Reroebi

uwvrildeba da zrdaSi Cerdeba, mas aklia fosfori. • Tu mcenare daavadda sokoTi - foTlebze Cndeba yavisferi laqebi romlebic gadidebisas Savdeba, zemodan ki nacrisferi konidiebi rCeba. daavadebis mizezia: tenianobis da temperaturis xSiri cvlileba. • Tu mcenares uxmeba an uyviTldeba foTlis kideebi, foTlebi exveva qvemoT, deformacias ganicdis Rero, anu aklia kaliumi. • Tu mcenares aklia sinaTle foTlebi uferuldeba, Rero ki grZeldeba. zogierT mcenares foTlebi uyviTld e b a da scviva. • ar SeiZleba mcenaris damuSaveba fungicidebiT an foTlebis dabana mzis Suqze. es iwvevs mis foTlebze laqebis gaCenasa da dawvas, amitom Tu mcenares aqvs miRebuli Sxapi, daelodeT mis SeSrobas foTlebze da Semdeg gaitaneT mzis Suqze. • Tu mcenaris foTlebze Cndeba Ria da muqi yviTeli laqebi, rac Rarib niadagTanaa dakavSirebuli, Rero ki rCeba mwvane feris mas aklia rkina. • bolqvian mcenareebs Tu CavrgavT Ria gruntSi SedarebiT adre, vidre miwa gaTbeba, zamTris Semdeg maTi bolqvebi SeaCereben zrdas. maTi yvavilebi iqneba susti da meCxeri. bolqvi rCeba patara da miwis zemoTa nawili grZeldeba, anu uswrebs bolqvis ganviTarebas. fesvTa sistema lpeba da iRupeba, amitom gaiTvaliswineT niadagis siTbo, gamoiyvaneT saTburSi da Semdeg gadaitaneT Ria gruntSi an daelodeT miwis gaTbobas 15 gradus temperaturamde.

rogor movamzadoT yvavilebis sasuqi saxlis pirobebSi?

mcenareebi, qoTanSi Cargvidan, garkveuli drois Semdeg, miwas fitaven da maTi gamokveba aris saWiro. axali miwis SemadgenlobaSi arsebuli mineralebi, mcenares mxolod 2 Tvis ganmavlobaSi hyofnis. amis Semdeg, miwa isev ifiteba da mcenare iwyebs SimSils. Saqari fruqtozis da glukozis naerTia. glukoza mcenaris cxovelmoqmedebisa da energiis wyaroa. 1 s.f kovzi Saqari gaxseniT 0.5 litr wyalSi da moasxureT. SegiZliaT Saqari pirdapir moayaroT miwas da Semdeg morwyaT. afTiaqSic SegiZliaT SeiZinoT glukoza da gamoiyenoT 1 abi ixsneba 1 l wyalSi. aRniSnuli sasuqi TveSi erTxel gamoiyeneT. ludis safuari, aminomJavebsa da cilebs Seicavs. gaxseniT 1 C.k. ludis safuari 1 litr wyalSi da moasxureT mcenares. umjobesia misi gamoyeneba yvavilobis dros, radgan ludis safuari mdidaria fosforiTa da kaliumiTac. SeurieT yavis naleqi miwas da niadagis mJavianoba gaizrdeba, miwa gafxvierdeba. WinWris Cai gamoiyeneba sxvadasxva mavneblisgan TavdacvisTvis, rogorc sasuqi, mdidaria organuli azotiT

15

da sasargeblo mineralebiT. moxarSeT, gaaciveT, gawureT da moasxureT mcenares. kvercxis naWuWi mcenares kalciumiT amaragebs. SegiZliaT pirdapir SeurioT niadags an saxlSi damzadebul organul sasuqTan erTad gamoiyenoT. nacari Tqvens mcenares gaamdidrebs kaliumiT fosforiT ,,magniumiT, kalciumiT, rkiniTa da TuTiiT. nacris gamoyeneba SeiZleba rogorc mSrali, ise nayenis saxiT. mSrali nacari gamoiyeneba gadargvis dros. mas niadagSi ureven da ise rgaven mcenares. nayenis mosamzadeblad, 1 s. k. nacari gaxsnaT 1 l. wyalSi. xaxvis koqteils, «macocxlebel koqteilsac» uwodeben, radgan masSi uamravi mikroelementia. 50 gram nafrcqvenebs daasxiT 2 litri cxeli wyali, aduReT 10 wuTi, gaaCereT 3 saaTi da ukve gagrilebuli moasxureT. akvariumis wyali sasargeblo nivTierebebs Seicavs, romelic mcenaris zrdas astimulirebs. misi gamoyeneba mcenareebis gamosakvebad, mxolod gazafxulze an zafxulis dasawyisSi SeiZleba. SegiZliaT gamoiyenoT TveSi erTxel. naturaluri qarvis gadamuSavebis Sedegad miRebuli mJava fxvniliT mzaddeba. sasuqis mosamzadeblad: 1 gr. fxvnils daasxiT 5 l. wyali. siTxe gamoiyeneba rogorc mosarwyavad, ise misasxureblad.: am mJavis gamoyeneba SeiZleba weliwadSi erTxel!

nanuka kavTuaSvili


ფოტორეპორტაჟი

Tbilisuri Semodgoma

dasawyisi

yviTeli foTlebi

moRrubluli quCebi

grZeli Rameebi

susxiani gzebi saxlisken

zamTris piras

redaqcia xelmZRvaneli

Jurnalistebi

liana marqariani

asocirebuli profesori maia toraZe

damkabadoneblebi

mTavari redaqtori

mari boxua, nika papiaSvili

nanuka kavTuaSvili

nomris redaqtori nino abaSiZe

teqnikuri redaqtori qeTi inasariZe

პრაქტიკულიpraqtikuli

sesili kapanaZe, nuca nazRaiZe, tato jijieSvili, ika dundua, ano wiklauri,mariam sulava, Tako kilaZe, nino gazaSvili, Tekla comaia

stilist-koreqtorebi salome simonia, sofo giorgaZe


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.