Bolidt Whats New Onderwijs by Bolidt Kunststoftoepassing BV

BOLIDT WHAT’S NEW

Pagina 6 SRON Het Nederlandse expertise-instituut voor onderzoek vanuit de ruimte

Pagina 10 Enthousiaste reacties nieuwe leeromgeving Bolidtvloer versterkt architectuur

Pagina 24 People Planet Profit Bolidt Bolidt innoveert en inspireert op het gebied van duurzaamheid

BOLIDT NO LIMITS

Foto voorpagina: Katja Effting

Beste lezer, ‘What’s new?’ Vraag het aan een van onze medewerkers en er volgt altijd een boeiend antwoord. ‘What’s new?’ typeert Bolidt: Innovation is our middle name. Of het nu gaat om onze vloeren wandsystemen, onze manier van werken of om de expertise van onze mensen: we streven altijd naar beter. De voortdurende drang naar vernieuwing heeft Bolidt al zoveel moois opgeleverd: innovatieve producten, spannende co-creaties, projecten all over the world, blije medewerkers en misschien nog wel het belangrijkste: gelukkige opdrachtgevers. ‘What’s new?’ past zo goed bij Bolidt dat we ons nieuwsmagazine ook maar meteen zo hebben genoemd. Hierin laten we zien wat onze 27 specialismen nu weer aan het bedenken zijn, wat er borrelt in het Bolidt Innovation Center en welke gave projecten we de afgelopen tijd hebben afgerond. In deze editie van What’s new? vertellen we bijvoorbeeld wat er zo speciaal is aan onze vloeren voor het onderwijs, hoe wij blijven innoveren op het gebied van kleur, waarom People Planet Profit ons dagelijks terugkerend mantra is en wat we hebben gedaan bij gerenommeerde opdrachtgevers als SRON, Open Schoolgemeenschap Bijlmer en het Christelijk Lyceum Veenendaal. So, what’s new? A lot! Enjoy reading. Team Bolidt

Open Schoolgemeenschap Bijlmer staat voor connectie, openheid en uitdaging. Dit is vertaald naar het design van de vloer.

KLIK HIER Directeur en architect vertellen over de gedachte achter de renovatie van OSB Amsterdam

Het begon met de vraag om het gebouw met zijn vele uitbreidingen een flinke opknapbeurt te geven, maar resulteerde in een opdracht om de visie van het OSB op onderwijs te verbeelden en de diverse gebouwdelen met elkaar op inspirerende wijze te verbinden.

SRON Het Nederlandse expertise-instituut voor onderzoek vanuit de ruimte

Hoogtechnologische nieuwbouw voor wetenschappelijk instituut voor ruimteonderzoek

SRON, MedicomZes en Bolidt: samen sterk

Een prestigieus instituut hoort dito huisvesting te hebben. SRON Netherlands Institute for Space Research liet onlangs in Leiden een nieuw hoofdkantoor bouwen: esthetisch fraai, maar ook technisch complex. Aan de vloeren van de nieuwbouw stelde SRON zeer strenge eisen. Tijd dus om Bolidt bij de opdracht te betrekken. Speciaal voor het wetenschappelijk instituut werden vloeren ontwikkeld, getest en aangebracht.

Gewoon gevestigd in Nederland: het wetenschappelijk instituut voor ruimteonderzoek SRON Netherlands Institute for Space Research (SRON). Deze gerenommeerde organisatie verricht onderzoek op het gebied van astrofysica, aardobservatie en exoplaneten: planeten die rond een andere ster draaien dan de zon. SRON analyseert onder meer data van ruimtetelescopen en ontwikkelt en bouwt onderdelen, instrumenten en toebehoren voor satellieten van bijvoorbeeld de Europese en Amerikaanse ruimtevaartorganisaties ESA en NASA. Door de jaren heen heeft de technologie van SRON bijgedragen aan vele ruimtemissies.

Samen om tafel Verantwoordelijk voor de nieuwbouw van SRON was MedicomZes, een handelsnaam van Visser & Smit Bouw en onderdeel van VolkerWessels, een van de grootste bouwondernemingen van Nederland. MedicomZes realiseert als specialistisch bouwpartner al meer dan 40 jaar projecten in de gezondheidszorg, ziekenhuizen, laboratoria en cleanrooms. Met zijn ruime kennis en ervaring was het bedrijf de aangewezen partij om de hoogtechnologische nieuwbouw van SRON te realiseren. MedicomZes vormde hiervoor een bouwcombinatie met technisch installateur Kuijpers. Wat voor het gebouw als geheel gold, was ook van toepassing op de vloeren van de nieuwbouw: ook deze moesten voldoen aan zeer specifieke technische eisen, vertelt Ed Lenting, projectmanager van MedicomZes. "Al tijdens de ontwerpfase zaten wij als bouwpartners om tafel met SRON. Voor ons stond meteen vast dat we ook Bolidt snel bij de opdracht

Technisch complex Onlangs heeft SRON een nieuw hoofdkantoor laten bouwen op het Bio Science Park in Leiden. Het ruime en transparante gebouw bestaat uit kantoren, cleanrooms, laboratoria en werkplaatsen gesitueerd rondom een 'verbindend atrium', bedoeld om de

interne samenwerking binnen het instituut te stimuleren. Het gebouw, met een totale oppervlakte van zo'n 10.000 m2, is een stijlvol visitekaartje geworden waarmee SRON internationaal voor de dag kan komen. Het nieuwe hoofdkantoor van het gerenommeerde instituut is niet alleen esthetisch fraai, maar ook technisch complex. De activiteiten van SRON zijn zeer fijngevoelig en dus stelt het instituut extreem hoge eisen aan zijn huisvesting. Zo moeten de vloeren volledig trillingvrij zijn, moeten ruimtes gevrijwaard blijven van stof en mag er binnen geen sprake zijn elektromagnetische straling. Om een indruk te geven van de technische complexiteit van de nieuwbouw: steriele ruimtes zoals cleanrooms en cryolabs zijn gebouwd op een massieve, trillingsarme vloerplaat van 5.000 m3 beton met maar liefst 8 ton aan bewapening. Geconditioneerde sluizen schermen deze ruimtes af van straling en stof.

moesten betrekken. Bolidt onderscheidt zich van andere leveranciers, omdat het beschikt over specifieke kennis van vloeren voor cleanrooms en laboratoria. Bovendien hebben zij ook een eigen R&D- en productieafdeling. Dat betekende dat we de vloeren van de nieuwbouw ook samen met Bolidt konden ontwikkelen. Terugkijkend is dit ook echt gelukt: SRON, Bolidt en MedicomZes hebben de opdracht samen gedaan." Elektrische ontlading Op initiatief van Nicole Tieman, segmentmanager Bolidt, werd over de functionele eisen van de vloeren gesproken in het Bolidt Innovation Center. Op deze locatie had SRON samen met zijn bouwpartners nauw overleg met de technische specialisten van het Bolidt R&D center. Een van de eisen die SRON stelde aan de vloeren in de cleanrooms en cryolabs was dat deze optimaal moeten presteren op het gebied van Electro Static Discharge (ESD). Dat betekent dat de vloeren statische elektriciteit gecontroleerd moeten afvoeren zodat er geen

de vloeren uitgebreid te testen. We hebben een proefopstelling gemaakt en vervolgens heeft SRON met eigen geijkte apparatuur metingen verricht op de ESD-vloer. en ook Bolidt heeft eigen metingen verricht en dat bleek overeen te stemmen De Bolidt vloer biedt voldoende bescherming tegen statische oplading; een body walking voltage van minder dan 100 Volt werd ruimschoots behaald. " Naast de eisen op het gebied van elektrische ontlading was het voor de opdrachtgever ook belangrijk dat de vloeren zich tijdens de exploitatie goed gedragen, vertelt Nicole Tieman. Ook zij was van begin

700 College aangebracht, een naadloze vloer die zeer slijtvast is en nauwelijks onderhoud nodig heeft. Om echt zeker te zijn van de vloer hebben we samen met de mensen van SRON diverse referentieprojecten bezocht. Zo konden zij met eigen ogen zien, en horen van de betrokken gebruikers, hoe de Bolidtop® 700 College in de praktijk presteert." BREEAM Excellent Het nieuwe hoofdkantoor van SRON is ook een zeer duurzaam gebouw geworden; goed voor een BREEAM Excellent certificaat. Het nieuwe hoofdkantoor voldoet aan

een uitgebreide set eisen op het gebied van duurzaamheid, niet alleen wat betreft het eindresultaat, maar ook al tijdens het ontwerp en de bouw. Nicole Tieman: "Omdat Bolidt de vloeren speciaal voor SRON ontwikkelde en ook zelf aanbracht, konden we ervoor zorgen dat deze volledig aan de eisen van het BREEAM Excellent certificaat konden bijdragen. We hadden ook wat duurzaamheid betreft alles in eigen hand." statische oplading plaatsvindt van personen en apparatuur. Ed Lenting: "Het Bolidt Innovation Center was de perfecte plek om

tot eind bij het project betrokken en vormde voor SRON steeds het vaste aanspreekpunt. "In een groot deel van de nieuwbouw is de Bolidtop®

10 Tekst Sibo Arbeek Fotografie Katja Effting Tekst Sibo Arbeek Fotografie Katja Effting

Artikel Schooldomein - Tekst Sibo Arbeek - Fotografie: Katja Effting

BOLIDTVLOER BOLIDTVLOER VERSTERKT VERSTERKT ARCHITECTUUR ARCHITECTUUR

Enthousiaste reacties nieuwe leeromgeving De De prachtige prachtige transformatie transformatie voor voor het het theoriehuis, theoriehuis, het het praktijkhuis praktijkhuis en en de de aula aula van van het het Christelijk Christelijk Lyceum Veenendaal heeft inmiddels veel lof geoogst. Het onderwijs organiseert zich Lyceum Veenendaal heeft inmiddels veel lof geoogst. Het onderwijs organiseert zich op op een een soepele soepele en vanzelfsprekende manier vanuit het centrale hart. Architectuur, inrichting en de kwaliteit en vanzelfsprekende manier vanuit het centrale hart. Architectuur, inrichting en de kwaliteit van van de de vloeren zijn in samenhang gekozen. vloeren zijn in samenhang gekozen. De nieuwbouw wordt gevormd door een drie-laags volume met een gevormd atrium als e e nieuwbouw nieuwbouw wordt wordt gevormd door door een een sociaaldrie-laags hart en wordt geflankeerd door volume met een atrium drie-laags volume met een atrium als als de twee gerenoveerde bestaande gebouwen. De sociaal sociaal hart hart en en wordt wordt geflankeerd geflankeerd door door bestaande delen en de nieuwbouw vormen samen de de twee twee gerenoveerde gerenoveerde bestaande bestaande gebouwen. gebouwen. De De een nieuw geheel. Het atrium is ontworpen als bestaande delen en de nieuwbouw bestaande delen en de nieuwbouw vormen vormen samen samen de plek waar leerlingenatrium geïnspireerd worden en een een nieuw nieuw geheel. geheel. Het Het atrium is is ontworpen ontworpen als als waar de verschillende leergebieden een duidelijk de de plek plek waar waar leerlingen leerlingen geïnspireerd geïnspireerd worden worden en en gezicht krijgen. In het nieuwe gebouw hebben waar waar de de verschillende verschillende leergebieden leergebieden een een duidelijk duidelijk de centrale personeelsruimte en daarnaast de gezicht gezicht krijgen. krijgen. In In het het nieuwe nieuwe gebouw gebouw hebben hebben ruimten voor Muziek, Kunst & Cultuur, Science, de de centrale centrale personeelsruimte personeelsruimte en en daarnaast daarnaast de de Nederlands, Maatschappijleer en Godsdienst een ruimten voor Muziek, Kunst & Cultuur, ruimten voor Muziek, Kunst & Cultuur, Science, Science, plek gekregen. “Inmiddels is de vernieuwbouw een Nederlands, Maatschappijleer en een Nederlands, Maatschappijleer en Godsdienst Godsdienst een jaar in gebruik en we merken elke dag weer hoe plek “Inmiddels is de vernieuwbouw een plek gekregen. gekregen. “Inmiddels vernieuwbouw een enthousiast leerlingen over is hetde nieuwe gebouw jaar in gebruik en we merken elke dag weer hoe jaar in gebruik en we merken elke dag weer hoe zijn”, vertelt leerlingen Jeroen vanover den het Berg. Jeroen is als enthousiast nieuwe enthousiast leerlingenvan over het nieuwe gebouw gebouw hoofd bedrijfsvoering het Christelijk Lyceum zijn”, vertelt Jeroen van den Berg. Jeroen is als zijn”, vertelt Jeroen van den Berg. Jeroen is als betrokken bij de inrichting en het overleg met hoofd bedrijfsvoering van het Christelijk Lyceum hoofd bedrijfsvoering van het Christelijk Lyceum partijen. betrokken bij de inrichting en het overleg met

betrokken bij de inrichting en het overleg met partijen. partijen. VLOER ALS VERBINDER

Nicole Tieman van Bolidt: “Het architectenbureau VLOER VERBINDER VLOER ALS ALS VERBINDER NOAHH was verantwoordelijk voor het ontwerp en Nicole van Bolidt: “Het Nicole Tieman Tieman van Bolidt:samen “Het architectenbureau architectenbureau werkte voor het interieur met Exontwerp Interiors. NOAHH was verantwoordelijk voor en NOAHH was heeft verantwoordelijk voor het het ontwerp en De architect een karakteristiek petrol leerlandwerkte voor het interieur samen met Ex Interiors. De werkte voor het interieur samen met Ex Interiors. De schap in het atrium ontworpen dat de verschillende architect heeft een karakteristiek petrol leerlandschap architect heeft een karakteristiek petrol leerlandschap verdiepingen vervlecht. Deze petrol kleur is door de in dat verschillende in het het atrium atrium ontworpen ontworpen dat de de verschillende kleurspecialist van ons R&D center speciaal ontwikverdiepingen vervlecht. Juist door de kleur petrol gaat verdiepingen vervlecht. Juist door gaat keld in diverse nuances. Juist doordedekleur kleurpetrol petrol de doorlopende trappartij samenwerken met zijn de doorlopende trappartij samenwerken met zijn gaat de doorlopende trappartij samenwerken met zijn omgeving wordt het leerlandschap een sculptuur omgeving en en omgeving en wordt wordt het het leerlandschap leerlandschap een een sculptuur sculptuur in in de ruimte.” Jeroen vult aan: “De architect wilde in de ruimte.” Jeroen vult aan:“De “Dearchitect architectwilde wildezelf de ruimte.” Jeroen vult aan: zelf een gietvloer in grijs en blauw omdat deze zelf een gietvloer in grijs en blauw omdat deze een gietvloer in grijs en blauw omdat deze goed past goed past bij van gebouw. goed bij de de betonconstructie betonconstructie van het het40% gebouw. bij depast betonconstructie van het gebouw. van de 40% van de bestaande betonstructuur is weer 40% van de bestaande betonstructuur is weer bestaande betonstructuur is weer opgenomen in het opgenomen in nieuwe gebouw en gevoel opgenomen in het het gebouw en dat dat gevoel nieuwe gebouw en nieuwe dat gevoel wilden we in de inrichwilden we in de inrichting versterken. Overigens wilden we in de inrichting versterken. Overigens ting versterken. Overigens hebben we in het atrium hebben we het als verlengde van hebben we in in van het atrium atrium van de de trap trap als verlengde de trapals eenverlengde geluidsreducerende een geluidsreducerende vloer gelegd vanwege de een geluidsreducerende vloer gelegd vanwege de vloer gelegd vanwege de akoestiek in de hal. Hoofakoestiek in de hal. We hebben gekozen voor een akoestiek in de hal. We hebben gekozen voor een dzakelijk hebben we gekozen voor het Bolidtop® 700 Bolidtop700 College, een troffelsysteem, die Bolidtop700 College, troffelsysteem, die in invloerCollege systeem, dat een in vergelijk met andere

BELEVING EN BEHEER systemen op de markt door zijn samenstelling sterker is en op een vaste ondergrond wordt aangebracht. Dat gebeurt machinaal door de, in eigen academy opgeleide, Bolidt applicateurs. Behalve efficiency in de vergelijk met andere vloersystemen op de markt installatie zorgt dit ook voor een betere verdichtdikker en sterker is en op een vaste ondergrond ing van het systeem wat de uiteindelijke sterkte wordt en aangebracht. Dat overwegend duurzaamheid vangebeurt het vloersysteem tenmachinaal. goede komt.” Behalve efficiency in de installatie dit ook Nicole vult aan: “Ons Bolidtop 700zorgt College systeem voor een betere verdichting van het systeem wat heeft een hoge stoot- en slagvastheid, de oorsprong de uiteindelijke sterkte enindustrie duurzaamheid vanzich het al van dit systeem ligt in de waar het vloersysteem ten goede komt.” Nicole vult aan: ruim 55 jaar in zijn diensten heeft bewezen. Door “Ons Bolidtopvan 700nieuwe Collegekleuren kan ergen goed tegen een is ontwikkeling UV-vastheid en is daarbij ook ontstaan. vloeistofdicht als deze dicht erstootje een nieuwe generatie Dit Bolidt vloersygeseald Dankzij de laagdikte van ongeveer teem is inwordt. vrijwel alle ruimten toegepast, waardoor vijfvloer millimeter zijn deze troffelvloeren nagenoeg de een verbindend middel is.” Jeroen: “In het onverwoestbaar. Deze in vrijwel keuzeproces hebben weBolidtvloer ook andereislocaties bezocht, alle ruimten toegepast, waardoor de vloer eenschool zoals in Krimpen aan den IJssel, waar in een verbindend middel is.” Jeroen: “In hetvloersysteem keuzeprocesligt. voor voortgezet onderwijs hetzelfde hebben we ookvan andere locaties bezocht, zoals in deze Op aandringen de werkgroep is uiteindelijk Ridderkerk, waar op een voor voortgezet Bolidt vloer gekozen. Hijschool is naadloos, bestand tegen onderwijs een vergelijkbare vloer ligt. Op aandringen krassen en chemicaliën en enorm onderhoudsarm en vandus de werkgroep is uiteindelijk deze Bolidtvloer kon vrijwel overal in de leergebieden toegepast gekozen.Uiteraard Hij is naadloos bestand tegen worden. hebbenenwe ook naar de krassen investering ende chemicaliën kon dusDe vrijwel overal en exploitatieen gekeken. Bolidt vloerinisdeinleeraangebieden toegepastmaar worden. Uiteraard schaf wat duurder, dat verdien je hebben in 8 jaarwe terug, ook naar de investering en de exploitatie gekeken. Dede daarna bespaart het systeem alleen nog maar . Door Bolidtvloer is inwordt aanschaf maar dat verdien lage exploitatie het duurder, systeem vanaf 8 jaar steeds je in kostenaantrekkelijk dertig jaar weer terugininvergelijk de exploitatie, waardoor meer met traditionele hij per saldo goedkoper en je er nagenoeg geen vloerafwerkingen. En de is Bolidtop 700 College gaat net zo langnaar meehebt.” als het gebouw zelf. Vervanging is omkijken niet nodig.

“Het voordeel van de Bolidtop 700 College is ook dat hij niet elk jaar gestript of opnieuw geconserveerd hoeft te worden. Dat is dus minder milieubelastend en minder arbeids intensief tijdens de zomervakanties”

MODERNE UITSTRALING

MODERNE UITSTRALING “De vloer heeft een moderne uitstraling en kon “De vloerworden heeft een moderne en kon gegeleverd in de kleurenuitstraling die de werkgroep leverd worden in de kleuren die de werkgroep kleuren, kleuren, materialisatie en afwerking heeft gekozen”, materialisatie afwerking gekozen”, vertelt Jeroen.en “Daarin zatenheeft zowel leerlingenvertelt Jeroen. “Daarin zowel leerlingen als docenten. en docenten. Wezaten werken vanuit het onderwijs in We werken en vanuit het onderwijs in we domeinen en we domeinen we vroegen ons af of elk domein vroegen ons afherkenbare of we elk domein een bepaalde een bepaalde kleur moesten geven.herkenDe bare kleur moesten geven. De werkgroep toch werkgroep ging toch voor een eenduidige ging uitstraling voor eennieuwbouw eenduidigenaadloos uitstraling om nieuwbouw om de met dede uitstraling van de naadloos met de uitstraling van de anderehebben gebouwen andere gebouwen te verbinden. Daarom we tegekozen verbinden. hebben weingekozen voor een voorDaarom een neutrale kleur alle gebouwen en neutrale kleur in alle gebouwen enterug. ad random ad random komt de blauwe kleur Je ziet komt soms de blauwe kleur terug. ziet soms wand een grijze een grijze vloer metJe een blauwe of ookvloer een met een blauwe wand ook grijsblauwe met grijsblauwe vloer of met eeneen grijze wand. Devloer troffelvloer een wand. De ligt in de lokalen, de overligtgrijze in de lokalen, devloer overblijfgebieden, de sanitaire blijfgebieden, sanitaire ruimten, maar ook in het ruimten, maarde ook in het lab, de scheikundelokalen lab, de scheikundelokalen zelfs het kunstlokaal en zelfs in het kunstlokaal en waar eeninstroef-makend waar eenisstroefmakend middel toegevoegd.” middel is toegevoegd.” MINDER MINDER ARBEIDSINTENSIEF ARBEIDSINTENSIEF Nicole: belangrijk700 voordeel opzichte en van Nicole: Een “De Bolidtop Collegeten is naadloos andere entegen traditionele is dat de Bolidtop bestand krassensystemen en chemicaliën. Een voordeel 700 elk jaarisgestript gevanCollege dit type niet troffelvloer ook datof hijopnieuw niet elk jaar conserveerd hoeft te geconserveerd worden. Dat ishoeft dus ook minder gestript of opnieuw te worden. milieubelastend enmilieubelastend minder arbeidsintensief tijdens de Dat is dus minder en minder zomervakanties. onze de ervaring met andereInvloeren arbeidsintensief In tijdens zomervakanties. onze verdwenen de andere middelen die worden gebruikt om oude ervaring met vloeren verdwenen de middelen

waslagen op te lossen altijd met het schrobwater in

de riolering en daar om is nuoude geenwaslagen sprake meer die worden gebruikt op tevan. lossen “Jeroen”: We schrobwater zitten nu eeninjaar in de nieuwbouw altijd met het de riolering en daar isen de komende tienmeer tot twintig moet de vloer zich nu geen sprake van. Wejaar zitten nu een jaar in bewijzen. Een positief punt is de de nieuwbouw en de komende tieneenvoudige tot twintig dagelijkse jaar reiniging die weinig toevoeging schoonmaakmoet de vloer zich bewijzen. Een van positief punt is ook middelen dat overal vraagt.” in het nieuwe gebouw nu dezelfde vloer ligt en dat maakt het makkelijker werken voor het schoonmaakbedrijf.” Bent u benieuwd naar hoe Bolidt bij kan dragen aan beleving en/of exploitatie bij uw project? Bezoek vrijblijvend ons Innovation Center. In deze nieuwe leeromgeving kunt u zelf zien, voelen en ervaren wat Bolidt kan betekenen voor onderwijsinstellingen. Kijk voor meer informatie op www.bolidt.nl/onderwijs.

Innoveren

&kleur

Bolidt heeft het ontwikkelen van kleuren tot wetenschap verheven Opdrachtgevers dromen in kleur. Om hun wensen waar te maken, biedt Bolidt ongekende ontwerpmogelijkheden - het resultaat van jarenlang innoveren. Welke rol speelt kleur in de projecten van Bolidt? En wat komt er kijken bij het ontwikkelen en maken van al die bijzondere kleuren?

Kleuren worden in de architectuur op allerlei manieren gebruikt om impact te maken. Ze kunnen de vorm van een gebouw versterken waardoor het nog meer een eyecatcher wordt. Kleuren kunnen hele wijken een nieuwe identiteit geven, zoals bijvoorbeeld gebeurde in de favela in Rio de Janeiro met zijn gekleurde huizen en kleurrijke muurschilderingen. Of dichterbij

huis in Almere-Stad, waar verschillende wijken een eigen kleur kregen. Ook interieurarchitecten passen kleuren toe om effecten en emotionele gevoelens op te roepen. We voelen ons eerder thuis als er binnen warme kleuren zijn gebruikt. Van rood krijgen we honger, terwijl blauw voor veiligheid staat en groen voor harmonie.

Bolidt als innovator Ook Bolidt kent de - functionele en esthetische - impact van kleuren. Omdat het bedrijf de ontwikkeling, productie en applicatie van de kunststofvloeren in eigen hand heeft, kan het architecten oneindige ontwerpmogelijkheden bieden. Elke opdrachtgever maakt hier op zijn eigen wijze dankbaar gebruik van.

Het Erasmus MC in Rotterdam koos voor Bolidt vloeren wandsystemen in tijdloze, rustige kleuren die passen bij het grootste academische ziekenhuis van Nederland. Het door OMA Architecten ontwikkelde Nhow Hotel in Amsterdam kreeg de esthetische Bolidt designvloer die het verdiende. Het Huis van Europa in Den Haag kwam bij Bolidt met weer een andere wens: het wilde de geschiedenis van Europese Unie en het Europees Parlement to leven brengen met een interactieve kaart van Europa. Op de vloer welteverstaan. Bolidt leverde hier de Bolidtop® Print waarmee elke gewenste tekening of afbeelding in de vloerafwerking kan worden verwerkt. Tot slot, in parkeergarage Vredenburg Hoog Catharijne in Utrecht paste Bolidt diverse kleuren toe. Overigens niet alleen om parkeervakken, rijbanen en looppaden duidelijk aan te geven. De heldere kleuren geven de parkeergarage een frisse uitstraling en daarmee een veilig gevoel bij de bezoeker. In de bijna 60 jaar van haar bestaan heeft Bolidt het ontwikkelen van kleuren tot wetenschap verheven. Vanuit de missie om traditionele materialen te vervangen door duurzame alternatieven, streeft het bedrijf voortdurend naar innovaties op het gebied van veiligheid, duurzaamheid, energie & data, hygiëne, maar ook van design. Het resultaat van deze drang naar vernieuwing is dat Bolidt tegenwoordig werkelijk alle kleuren kan leveren: ook kunststofvloeren en -wanden in fluorescerende kleuren, met een parelmoerglans, met 3D effecten of

met speciale patronen of prints erin verwerkt. Rust in het klaslokaal Innovatie is waar Bolidt voor staat. Daarbij vindt de vernieuwing op kleurgebied ook regelmatig klantgestuurd plaats. Wouter Nugteren, teamleider commercie binnenland, spreekt dagelijks opdrachtgevers over hun wensen in kleur. “Kleur speelt een belangrijke rol binnen onze projecten. Opdrachtgevers hebben vaak de meest bijzondere dromen; ze willen een vloer in een gekke kleur of met een speciaal effect. Daarnaast hebben zij op functioneel gebied diverse wensen.

Scholen willen bijvoorbeeld dat hun leerlingen zich goed kunnen concentreren en zich veilig voelen. De juiste kleur vloer zorgt voor rust in het klaslokaal, wat de leerprestaties van de kinderen ten goede komt. Voor het verwezenlijken van de wensen van klanten is het Bolidt Innovation Center de place to be. Bij grotere projecten nodigen wij de opdrachtgevers uit in Hendrik-Ido-Ambacht. In het Bolidt Innovation Center kunnen zij ervaren hoe het is om met de kunststofmaterialen te werken en samen met onze R&D afdeling onderzoeken hoe wij hun ontwerpen kunnen omzetten in functionele en esthetische vloeren.” >

Een van de vaste klanten van Bolidt is Tillberg Design of Sweden. Dit bekende designbureau ontwerpt interieurs voor onder meer luxe cruiseschepen. Het ontwerp omvat niet alleen publieke ruimtes als restaurants, lounges, bars, spa’s en zwembaden, maar ook luxe privé-vertrekken als suites en hutten. Tillberg bedenkt voor elke opdrachtgever een uniek ontwerp. “Wij nemen de tijd om de klant en zijn designwensen te leren kennen”, zegt Fredrik Johansson, partner en artdirector van Tillberg Design. Zijn bedrijf kiest voor zijn interieurontwerpen regelmatig voor de kunststofsystemen uit Hendrik-IdoAmbacht. Johansson: “Bolidt biedt ons talloze kleuren designmo-

gelijkheden waardoor de systemen uitstekend te customizen zijn. ‘Passenger experience’ is aan boord van een cruiseschip steeds belangrijker. Wij kunnen de vloeren van Bolidt tailormade ontwerpen voor onze opdrachtgevers en daarmee echt een unieke sfeer en beleving creëren.” Designvloer voor Mercedes-Benz Het daadwerkelijk ontwikkelen van kleuren gebeurt bij Bolidt op de afdeling R&D. De ontwerpmogelijkheden zijn door de jaren heen explosief gegroeid, vertelt R&D chemist Pieter den Boer. “Zo’n 50 jaar geleden was de kunststofvloer alleen verkrijgbaar in grijs. Design en de rol van kleur zijn steeds

belangrijker geworden. Om onze klanten te bedienen, maken we gebruik van zestien pigmenten. Deze poeders mengen wij in allerlei verhoudingen waardoor we alle 1.950 kleuren uit de NCS-waaier kunnen leveren.” De kleuren maken is het werk van ‘colour specialist’ Erthan Elbir. “Kleuren maken is vaak een kwestie van trial-and-error”, zegt hij. “Maar we komen altijd uit bij de exacte kleur die de opdrachtgever wil hebben. Het lastigst om te maken zijn de fluorescerende kleuren, maar ook hiervoor hebben wij speciale pigmenten ontwikkeld. Ik ben het meest trots op onze designvloer voor het Mercedes-Benz Museum. Het was een hele uitdaging om alle specifieke kleuren voor dit bijzondere gebouw te ontwikkelen. Daarnaast ben ik ook trots dat wij regelmatig kleuren maken voor de gebouwen van toparchitectenbureau Zaha Hadid Architects.” De medewerkers van de R&D-afdeling hebben allemaal hun eigen specialisme en bijzondere functies. Zo is Davey Baan ‘systeem impressionist’ oftewel ‘monstermaker’. Hij is verantwoordelijk voor kleinschalige systeemimpressies die op verzoek van de klant worden gemaakt. Zijn collega Yvonne van Blijswijk is als ‘pigment specialist’

verantwoordelijk voor het testen van kleurpigmenten en het ontwikkelen van kleurpasta’s. Deze zijn nodig om de kunststoffen in de gewenste kleuren en eigenschappen te kunnen leveren. “Pigmenten worden geleverd in poedervorm. Het consistent inmengen van een

poeder in onze kunststoffen is een foutgevoelig proces. Door te blijven innoveren hebben we alle pigmentpoeders om kunnen zetten naar zestien stabiele pigmentpasta’s. Met deze zestien zijn we nu in staat alle gewenste kleuren foutloos te maken.” <

Vloersystemen voor veilige en esthetisch fraaie fietsenstallingen

Fietsen voor een duurzame toekomst

Fietsen is gezond en groen. Het aantal fietsen in Nederland neemt de laatste jaren daarom sterk toe. Om al die tweewielers te kunnen stallen, wordt op veel plaatsen in Nederland fors geïnvesteerd in parkeervoorzieningen. Bolidt faciliteert de duurzame toekomst met perfecte vloersystemen.

Nederland is een echt fietsland. Fietsen wordt ons met de paplepel ingegoten. Ouders brengen hun kroost op de (bak)fiets naar de crèche. Als de kinderen wat ouder zijn, gaan ze peddelend naar school. Eenmaal aan het werk, ligt menig landgenoot nog kromgebogen over het stuur om op tijd op kantoor te komen. Ook in onze vrije tijd fietsen we - onder meer op racefiets en e-bike - er lustig op los. De cijfers liegen er dan ook niet om: volgens de Fietsersbond fietsen Nederlanders zo’n 15 miljard (!) kilometer per jaar en zijn er in ons land naar schatting 23 miljoen fietsen. Al die fietsen moeten natuurlijk een

plekje hebben. Vandaar dat er in Nederland flink wordt geïnvesteerd in fietsenstallingen. De overheid steunt de bouw van met name fietsparkeerplekken bij OV-knooppunten waar de fietser gemakkelijk overstapt op de trein. Voldoende fietsenstallingen zijn, net als veilige fietspaden, in “Nederland Fietsland” een absolute must. Niet alleen om het groeiend aantal fietsen te kunnen stallen en de openbare ruimte opgeruimd en netjes te houden. Goede parkeervoorzieningen voor de fiets zijn essentieel voor een duurzame toekomst. Wie gemakkelijk en veilig zijn fiets kan stallen, laat eerder de auto staan. Dat is niet

alleen goed voor lijf en leden, maar zorgt ook voor minder files en een lagere CO2-uitstoot. Groenste fietsenstalling Ook bij Bolidt zit fietsen in de genen. Naast een eigen fietsteam (zie kader volgende pagina), is Bolidt ook specialist in het realiseren van duurzame fietsparkeervoorzieningen. Overal ter wereld, produceert en realiseert Bolidt de perfecte, slijtvaste en veilige vloeren voor fietsenstallingen. Zo was Bolidt eerder betrokken bij de bouw van de grootste fietsenstalling ter wereld - 12.500 fietsparkeerplekken - bij station Utrecht Centraal en onlangs

nog bij de realisatie van de ondergrondse fietsparkeergarage bij station Den Haag Centraal; goed voor 8.500 fietsen. Ook voor deze laatste mega-fietsenstalling onder het Koningin Julianaplein werd Bolidt geselecteerd als leverancier van de vloersystemen. De fietsgarage kreeg een op maat ontwikkeld vloersysteem. Een voorbeeld van dit vakmanschap is het damp-open Boligrip® vloersysteem dat door het eigen applicatieteam van Bolidt op de onderste verdieping werd aangebracht. Eventuele waterdamp van het grondwater kan moeiteloos door deze vloer, zodat er zich geen water ophoopt en blazen in de kunststofvloer worden voorkomen, terwijl omgekeerd schadelijke stoffen zoals olien, vetten, het beton niet kunnen binnendringen en aantasten. Speciale aandacht had Bolidt ook voor een veilige routing door middel van een lichte kleurstelling, duidelijke signing en veilige

afwerking. Hierdoor kunnen fietsers gemakkelijk hun weg vinden en wordt voorkomen dat zij uitglijden. Bolidt leverde ook de vloersystemen voor de groenste fietsenstalling van Nederland onder het Stationsplein in Zwolle, met plaats voor 5.800 fietsen. Deze innovatieve voorziening is voornamelijk gebouwd van duurzame en circulaire materialen. De trappen van de fietsenstalling kunnen bijvoorbeeld aan het einde van hun levensduur eenvoudig en volledig worden hergebruikt. Verder kan de Zwolse fietsenstalling bij hevige regenval water opvangen. Onder de bestrating en de groenvakken in de openbare ruimte zijn infiltratiekratten van 100% hergebruikt materiaal geplaatst die overtollig regenwater vasthouden en weer afgeven in droge periodes. Bolidt voorzag de groenste fietsenstalling van Nederland van een Boligrip® 50 systeem. Fietsen langs boomtoppen Bolidt levert niet alleen vloersyste-

men voor fietsenstallingen, maar ook voor bijvoorbeeld fietsbruggen. De meest opvallende is ongetwijfeld ‘Fietsen door de bomen’. Via deze 360 graden brug fiets je door de bomen omhoog en word je vanzelf een met de natuur. Het 700 meter lange, iconische bouwwerk bestaat uit een dubbele cirkel met een diameter van 100 meter en stijgt geleidelijk tot een hoogte van 10 meter om daarna weer af te dalen. Bolidt voorzag de fietsbrug van de duurzame en geluiddempende Boligrip® slijtlaag. Deze zorgt voor een goede antislip afwerking en verlengt de levensduur van de brug. Boligrip® beschermt het staal namelijk tegen corrosie. Daarbij is door de eigen R&D-afdeling van Bolidt rekening gehouden met krimp en uitzetting van het stalen dek. De Boligrip® slijtlaag reduceert ook nog eens het geluid. Zo kun je als fietser in alle stilte van de boomtoppen genieten.

Bolidt Cycling Team Fietsen verbroedert. Dat weten ze bij Bolidt ook. Leden van het Bolidt Cycling Team stappen daarom regelmatig op hun racefiets om samen lekker te trainen en lol te maken. Het team neemt deel aan wielerklassiekers, fietst voor het goede doel door deelname aan Alpe d’HuZes, maar trekt ook de Franse Alpen en de Italiaanse Dolomieten in om bekende bergtoppen te beklimmen.

FIETSEN DOOR DE BOMEN © Toerisme Limburg

Work in progress Op jaarbasis bedekt Bolidt zo’n 2 miljoen m2 met haar vloeren deksystemen in diverse toepassingsgebieden. Van vloeren in kippenbroederijen tot slijtlagen op wegen en bruggen. En van hygiënische vloeren in ziekenhuizen tot duurzame dekken in de maritieme industrie. Onze applicatieteams worden overal ter wereld ingevlogen.

NORWEGIAN PRIMA De Norwegian Prima is het eerste cruiseschip met een kartbaan dat verspreid is over drie dekken. Ons applicatieteam vertelt dat hun stappenteller een record aangaf bij het aanbrengen van het werk. Nu vraag je je misschien af waarom? De track is maar liefst 420 meter lang.

OSB Bij de Open Schoolgemeenschap Bijlmer heeft de architect samen met de school een ontwerp gemaakt waar de verbindingen tussen de ruimtes centraal stonden. Tijdens het aanbrengen van de sjablonen op de vloer zag je het idee tot leven komen.

“De architect kwam bijna dagelijks bewonderen hoe de vloer tot stand kwam.”

MAASTUNNEL De Maastunnel is de oudste afgezonken tunnel van Nederland. Hij verbindt in Rotterdam de oevers van de Nieuwe Maas met elkaar. De tunnel omvat vier buizen: twee voor auto’s, een voor fietsers en een voor voetgangers.

“De tunnel moest toegankelijk blijven voor het fietsverkeer tijdens het creëren van deze vloer. Dit was een uitdaging maar zorgde ook voor een leuke dynamiek.”

SLUISHUIS In Sluishuis woon je in de stad en toch midden tussen groen en water. De bewoners van dit spraakmakende pand waren tijdens de werkzaamheden nieuwsgierig naar de voortgang.

Aanbrengen nieuwe slijtlaag voorhallen en in de 565 mtr. lange fietstunnel.

Bolidt innoveert en inspireert op het gebied van duurzaamheid

People Planet Profit Bolidt

Al sinds de oprichting is Bolidt op missie: het bedrijf wil traditionele materialen vervangen door duurzame alternatieven. De maritieme sector is een van de werkgebieden waarin Bolidt vele duurzame innovaties op haar naam heeft staan. Nog steeds geeft Bolidt in deze sector invulling aan haar missie: door innovaties, sponsoring, partnerships en kennisdeling.

Over een vooruitziende blik gesproken: ‘people, planet, profit’ staat vanaf het begin centraal in de bedrijfsvoering van Bolidt. Als missie kozen de oprichters in 1964 het vervangen van traditionele materialen door duurzame alternatieven. Bovendien besloten zij tot een opvallende strategie: volledige controle. Het is volgens Bolidt - nog steeds - de beste manier om als bedrijf zo duurzaam mogelijk te presteren. Daarom controleert het bedrijf de gehele productieketen: van R&D tot en met de applicatie. Bolidt ontwik-

kelt niet alleen de - zoveel mogelijk natuurlijke - grondstoffen voor de kunststofsystemen, maar ook de machines waarmee deze worden gemaakt en verwerkt. Door deze volledige controle kan Bolidt het gehele proces optimaal op elkaar afstemmen en steeds de meest duurzame oplossingen kiezen. Daarnaast werkt Bolidt volgens het LEAN-principe: met deze managementfilosofie gericht op continue verbetering, gaat Bolidt verspilling tegen en elimineert het zaken die geen toegevoegde waarde bieden. Om de hoeveelheid afval te verminderen worden bijvoorbeeld onderdelen van het productieproces van de productielocatie in Nederland verplaatst naar de verschillende bouwplaatsen over de gehele wereld. Dat scheelt verpakkingsmateriaal en onnodig transport. Met zo’n uitgesproken missie kan het niet anders dan dat de producten van Bolidt extreem duurzaam zijn. Sterker nog, de duurzaamheid van de kunststofsystemen is door

Solar Boat Twente moedigt milieubewustheid aan door hernieuwbare energie toe te passen in de maritieme sector door middel van het ontwerpen, ontwikkelen en optimaliseren van een betrouwbare zonneboot. Door grenzen te verleggen omarmt het multidisciplinaire team een grote uitdaging: het ontwerpen en bouwen van de motorboot van morgen. Tijdens het bezoek aan het Bolidt Innovation Center werden kennis gedeeld en ideeën uitgewisseld.

voortdurende innovaties alleen maar verder gegroeid. De Bolidt producten behouden hun functionaliteit, sterkte en kleurechtheid vrijwel levenslang. Een betere manier om de eigen ecologische voetafdruk (en die van klanten) te beperken, bestaat niet. Vliegende waterstofboot Een van de werkgebieden waarin Bolidt het voortouw neemt op het gebied van duurzaamheid is de maritieme sector. Al sinds de oprichting houdt Bolidt zich bezig met het ontwerpen, ontwikkelen en produceren van duurzame scheepsdekken. Hieruit zijn de innovatieve Bolideck systemen ontstaan die niet alleen functioneel zijn, maar ook inspirerend voor de sector. Dat het wat Bolidt betreft hier niet eindigt, blijkt wel uit het Sustainability Report Maritime. Dit duurzaamheidsrapport richt zich op de jaren 2021 - 2030. Om haar expertise te delen en nieuwe kennis op te doen, is Bolidt sinds 2022 sponsor van het Solar

Boat team uit Twente. Zij ontwerpen en bouwen een efficiënte zon-aangedreven motorboot. Met als doel leider te zijn in de beweging naar een duurzamere planeet. De maritieme transportsector is verantwoordelijk voor ongeveer 2.5% van de globale uitstoot van broeikasgassen. Tegen wat je misschien zou verwachten in, schepen uit 2013 bleken gemiddeld minder zuinig te zijn dan schepen uit 1990. En terwijl andere sectoren stappen zetten om hun ecologische voetafdruk te verminderen, is de schatting dat de maritieme sector voor ongeveer 10% van de totale uitstoot zorgt in 2050. Zij vinden het daarom erg belangrijk dat er meer gedaan wordt in de maritieme sector om haar broeikasgasemissies te verminderen.

team is dit jaar al op bezoek geweest in het Bolidt Innovation Center om te brainstormen over samenwerking en mogelijke duurzame innovaties.

Het Solar Boat Twente Team wil de mogelijkheden voor een duurzame maritieme sector op de kaart zetten en

Net als Bolidt is Meyer Werft gedreven door kennis en innovatie. Het is dan ook niet verwonderlijk dat Bolidt

Energieopwekkende dansvloer Binnen de maritieme sector is Bolidt wereldmarktleider als het gaat om scheepsdekken voor cruiseschepen. Bolidt werkt vaak al jaren samen met de grootste scheepswerven en rederijen ter wereld. Uit deze partnerships zijn innovatieve systemen voortgekomen, zoals blijkt uit de samenwerking met Meyer Werft. Dit van origine Nederlandse familiebedrijf bestaat al meer dan twee eeuwen en behoort internationaal gezien inmiddels tot de grootste bouwers van cruiseschepen.

ALGAE LIFECYCLE FLOOR © Thorben Stubbe deze inspireren om stappen te zetten naar een duurzamere toekomst: het is een missie die perfect aansluit bij die van Bolidt. Ook Bolidt onderzoekt al geruime tijd hoe er met de scheepsdekken energie opgewekt kan worden. Door het sponsoren van het Solar Boat Twente Team wil Bolidt graag haar kennis en ervaring delen en omgekeerd geïnspireerd raken door de studenten. Het

eind vorig jaar de eerste Design Challenge Award uitreikte aan concept-designer Thorben Stubbe van Meyer Werft. Hij bedacht het innovatieve concept van de ‘Algae Lifecycle Floor’ (ALF), een CO2-negatief systeem voor de cruisesector dat nu in het Bolidt Innovation Center verder wordt ontwikkeld en hopelijk in de nabije toekomst aan boord van cruiseschepen te zien zal zijn.

ALF is een levend, ademend systeem dat is opgebouwd uit sterke en duurzame, lichtgewicht materialen als sojahars, hennepvezel en bamboe. Daarnaast bestaat het systeem uit een watertank van bioplastic met levende algen die koolstofdioxide in zuurstof omzetten en uit zogenaamde Pavegen tegels die elektriciteit opwekken uit de kinetische energie van voetstappen. ALF kan in binnen- en buitenruimtes worden toegepast in de vorm van vloeren, afscheidingen, windschermen of als decoratieve muurafwerking. In het eerste concept is ALF gepresenteerd als dansvloer waarbij dansers met hun bewegingen elektriciteit opwekken. Deze wordt onder andere gebruikt voor het aandrijven van de pompen die nodig zijn om de algen te kweken. De reden waarom Bolidt designer Stubbe heeft beloond met een award is dat dankzij zijn concept de vloeren en wanden aan boord van cruiseschepen CO2 kunnen omzetten in zuurstof en ook nog eens energie kunnen opwekken. Het concept kan daarmee een waardevolle bijdrage leveren aan het terugdringen van de CO2-uitstoot door de cruisesector. Precies wat Bolidt voor ogen heeft. Meer weten? Download het Sustainability Report Maritime 2021 - 2030

The Next Generation Wie kan er beter adviseren over toekomst dan de volgende generatie? Daarom is Bolidt het project The Next Generation gestart. Een groep van jonge Bolidt medewerkers en kinderen van Bolidt collega’s denkt na over de impact die Bolidt kan maken op het gebied van People, Planet, Profit. Als consultants binnen de organisatie pakken ze vraagstukken op van verschillende afdelingen. De Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties zijn daarbij de graadmeter waarlangs de initiatieven van Bolidt worden gemeten. The Next Generation wil ervoor zorgen dat Bolidt ook in de toekomst een fijne plek is om te werken en dat het bedrijf een positieve bijdrage blijft leveren aan een duurzamere wereld.

De stip op de horizon

Veilig je koers bepalen op basis van standaardisatie en data Toen de gebroeders Wright op 17 december 1903 de allereerste vlucht maakten met een gemotoriseerd vliegtuig, hadden zij geen enkel instrument in de cockpit. Ze vlogen letterlijk op hun zintuiglijke waarnemingen. Dat is nu ruim 100 jaar later wel anders. In een Airbus kunnen de vliegers op basis van de vele vierkante meters instrumentarium bijna letterlijk blind van A naar B vliegen. Vliegen is daarmee niet alleen veiliger geworden, we vliegen ook verder dan ooit. In het bedrijfsleven wordt er ook meer en meer op data gestuurd. Op elk niveau en elke afdeling worden KPI’s (Key Performance Indicatoren, red.) opgesteld en bijgehouden op allerlei dashboards. Daarmee kan je sneller en gerichter bijsturen wanneer er van de koers afgeweken dreigt te worden. “Ook wij stuurden in het begin puur op wat we hoorden en zagen. Tegenwoordig meten we alle belangrijke data. Zo zijn we in staat om verder vooruit te kijken dan ooit om ons bestaansrecht in de toekomst te borgen. Ik heb het dan niet over vijf of vijftig jaar, maar over vijfhonderd jaar verder”, benadrukt Rientz Willem Bol, directeur-eigenaar Bolidt Groep. Samen met hem en André van Geest, gezagvoerder Boeing 737800 en instructeur, bespraken we de toegevoegde waarde van een uitgebreide cockpit. Rientz Willem heeft ook zijn vliegbrevet. Bij Bolidt zet hij de koers uit. “Ik houd van

avontuur en wil grenzen ontdekken en verleggen, maar wel met één belangrijke voorwaarde: dat het goed is voorbereid. Privé én met het bedrijf. Om dat te kunnen doen, wil ik grip hebben. Ik heb actuele en correcte informatie nodig, prognoses en een betrouwbaar team met commitment.” Crew Resource Management André vertelt dat ze in de luchtvaart spreken over Crew Resource Management. “Het uitgangspunt daarvan is dat je alle middelen die je tot je beschikking hebt, gebruikt. Je team is één van die middelen. Vroeger nam de captain alle beslissingen. Nam hij een verkeerde beslissing, dan kon dat dramatische consequenties hebben. Als mens zijn we niet feilloos. We kunnen afgeleid zijn door allerlei zaken en ook verkeerde inschattingen maken. Tegenwoordig zijn er nog wel een gezagvoerder en co-piloot, maar beslissingen worden samen en

in goed overleg genomen waarbij de gezagvoerder wel het laatste woord heeft. Zelfs als je met een iemand vliegt die nog niet zoveel vlieguren heeft, telt zijn mening. Zo iemand kijkt namelijk met een andere blik naar situaties dan iemand die misschien al voor een belangrijk deel op ervaring vertrouwt. We praten eigenlijk ook niet meer van gezagvoerder en co-piloot, maar er is een ‘pilot flying’ en een ‘pilot monitoring’. Beide hebben dezelfde informatie en kunnen op basis daarvan beslissingen nemen. Is er een verschil van inzicht, dan heb je het daarover om zo uiteindelijk een weloverwogen keuze te maken. Wel heeft elke vlieger zijn eigen gebied waarvoor hij verantwoordelijk is. Zo is de ‘pilot monitoring’ bijvoorbeeld verantwoordelijk voor de radio’s en het landingsgestel en de ‘pilot flying’ voor alle motorinstrumenten. En indien nodig, hebben ze beide toe-

en er voorbij

gang tot alle instrumenten. Soms verlaat een van de vliegers namelijk de cockpit en dan moet de ander wel door kunnen vliegen.

en in de lucht? Hoe druk is het? Kunnen we vertrekken of landen? Of moeten we doorstarten of zelfs uitwijken?”

Daarnaast hebben we natuurlijk ook nog te maken met het cabinepersoneel en passagiers. Daarvoor is er voor de vlucht altijd een crewbijeenkomst met een uitgebreide briefing over alle vluchtomstandigheden. Welk weer verwachten we? Zijn er stops? Zijn er bijzonderheden met betrekking tot de passagiers? Tijdens een standaard vlucht communiceren we iedere twintig minu-

Zo ziet Rientz Willem dat ook. “Ik bepaal dan wel de richting, maar terwijl we onderweg zijn vertrouw ik daarbij op de mensen in mijn organisatie. Iedereen binnen Bolidt kent onze koers. We werken allemaal op dezelfde manier op basis van dezelfde informatie. Elke afdeling heeft zijn eigen doelen en verantwoordelijkheden. De teams weten welke informatie er nodig is,

“ Een dashboard in je bedrijf is dus eigenlijk ook een soort cockpit” ten met het team in de cabine over standaard events, zoals ‘riemen los’ en de start van de landing en over eventuele zaken die aandacht nodig hebben. Als er bijvoorbeeld een passagier onwel wordt, moeten we beslissen of er een tussenstop nodig is. Als derde zijn we ook afhankelijk van informatie van buitenaf: de luchtverkeersleiding van plaats van vertrek en je bestemming. Wat zijn de omstandigheden op de baan

wat we meten en hoe. De dagelijkse operatie voert elk team geheel zelfstandig uit. Op elk niveau bespreken we iedere dag de stand van zaken en welke afwijkingen er zijn waarvoor er een actie nodig is. Hoe meer ervaren je bent, hoe beter je zelfstandig kunt bijsturen. En op vaste momenten escaleren we als er zich bedrijfskritische situaties voordoen.

Met mijn team schakel ik direct met de managers. Zij schakelen op hun beurt weer met de mensen in het veld. Zo weten we elke dag wat er speelt. Daarnaast halen wij ook informatie op uit de markt. Hierbij kun je denken aan feedback van onze klanten, weten regelgeving, veranderende eisen vanuit de overheid met betrekking tot veiligheid, milieu en duurzaamheid en andere ontwikkelingen die direct of indirect impact hebben op onze missie. Zo kun je onderweg bijsturen bij plotselinge veranderingen. Door corona zagen wij een belangrijke afzetmarkt bijna letterlijk verdwijnen: de cruise-industrie. Dat was wel een ‘Mayday-moment’ waarop we onze koers drastisch moesten bijstellen. Daarom is het belangrijk om een ‘vluchtplan’ te hebben dat verder kijkt dan de korte termijn. Als je weet wat je doel is op de lange termijn, kun je op zo’n moment beter overwogen beslissingen nemen.” Dashboard en scripts “Een dashboard in je bedrijf is dus eigenlijk ook een soort cockpit? “Jazeker!”, bevestigt Rientz Willem. “En helemaal als je deze zo inricht dat elk team snel en eenvoudig de stand van zaken en de impact ervan kan begrijpen. Binnen Bolidt werken

we bijna allemaal volgens dezelfde standaarden, methodieken en instrumenten. Nu zitten wij natuurlijk niet met twee mensen in één cockpit. Een bedrijf bestaat uit meerdere afdelingen en teams. Eigenlijk heeft elke afdeling of team zijn eigen dashboard met sleutelgegevens. Daarnaast hebben we een overall dashboard in een verkeerslichtmodel gegoten op een centrale plek waar we teamoverstijgend overzicht bewaken over alle bedrijfsactiviteiten op een hoger level, de status bespreken en vooruitkijken. Dat kan omdat we ‘leading and lagging’ informatie hebben gedefinieerd.” “Een cockpit heeft in principe altijd dezelfde zes standaard meters: snelheidsmeter, positiemeter, altitudeof te wel hoogtemeter, klimmeter, kompas en een turn- en bankindicator die aangeeft of een bocht gecoördineerd gemaakt wordt”, leg André uit. “Daarnaast kent elke type vliegtuig zijn eigen specifieke systemen en instrumenten voor aanvullende functies, zoals bijvoorbeeld communicatie met andere vliegtuigen. Verder zijn er voor 99,9 procent van de systeemafwijkingen gestandaardiseerde checklists en procedures waarin stap-voor-stap staat hoe je moet handelen als er ergens een rood lampje gaat branden. Die volgen we ook altijd als zo’n situatie zich voordoet, zelfs als je denkt dat je al weet hoe het moet. Bovendien zijn veel kritische data zo visueel en zo eenvoudig mogelijk herkenbaar gemaakt. Bijvoorbeeld de maximale temperatuur van de motor wordt niet aangegeven met een getal, maar met een rode lijn waar je simpelweg niet boven moet komen. Zo kun je in noodsituaties zonder uitgebreid denk of rekenwerk, in één oogopslag de kritieke situatie overzien en actie ondernemen. Beide piloten communiceren conti-

nu hardop met elkaar over de status. Dat kun je alleen doen terwijl je vliegt als ook de communicatie gestandaardiseerd is. Iedere vlieger over de hele wereld communiceert in de basis via dezelfde standaard boodschappen en commando’s in het Engels. Wel zijn er verschillen qua weten regelgeving tussen bijvoorbeeld Amerika en Europa. En communicatie over procedures kunnen per maatschappij of voertaal verschillen.”

Rientz Willem trekt de vergelijking nog wat verder door: “Bovendien hebben wij ook steeds meer werkzaamheden gestandaardiseerd zodat collega’s snel en makkelijk elkaars werk kunnen overnemen. Ook wij maken daarbij gebruik van visualisaties, bijvoorbeeld voor de fase waarin een project verkeert of de status van een taak. We werken met scripts zoals in de luchtvaart. Wij hebben geen crewbijeenkomsten, maar Daily en Weekly Stands. Ieder team wereldwijd volgt daarbij

“ Uiteindelijk is het toch meters, of eigenlijk uren, maken. De realiteit laat zich namelijk nooit 100 procent simuleren” André van Geest Binnen Bolidt wordt er dus ook gewerkt op basis van dezelfde standaard data, aangevuld met afdelings- of teamspecifieke data.

hetzelfde concept. Eventuele verstoringen of calamiteiten komen daarin naar voren. Die worden op basis van impact, inzicht en ervaring, of

basis van zijn training de instrumenten lezen en op basis daarvan de vlucht managen. Als er iets wijzigt in een bepaald type vliegtuig, er een nieuw instrument bij komt of de filosofie achter een bepaald protocol verandert waardoor er ander handelen nodig is, dan moeten alle vliegers daarop getraind worden.”

“ Ik bepaal dan wel de richting, maar terwijl we onderweg zijn vertrouw ik daarbij op de mensen in mijn organisatie” Rientz Willem Bol meteen opgepakt en opgelost, of dezelfde dag nog geëscaleerd zodat er een plan voor komt.” Training Training en continue ontwikkeling zijn zowel in de luchtvaart als in een bedrijf dat veiligheid en wendbaarheid wil blijven waarborgen, essentieel. “De techniek ontwikkelt steeds verder en procedures, bijvoorbeeld met betrekking tot veiligheid, veranderen ook voortdurend. In de praktijk trainen en checken piloten hun kennis en vaardigheden twee keer per jaar. Ieder half jaar volgt elke piloot een hertraining in de simulator om zijn kennis en ervaring up-to-date te houden. Eén keer per jaar krijgen we een check door de autoriteit die ons vliegbrevet afgeeft. Het trainingsprogramma is zo ingericht dat elke drie jaar alle systemen van een vliegtuig voorbijkomen.

Beginnende piloten starten in hun simulatietraining eerst met naar buiten kijken en een deel van de meters observeren. Het is belangrijk dat ze eerst het gevoel van vliegen krijgen. Vervolgens worden de ramen geblindeerd om zo op de instrumenten te leren vliegen. Daarna worden er steeds meer afwijkende situaties aan de training toegevoegd en specifieke systemen per type vliegtuig. Je mag pas je eerste vlucht maken als je alle systemen en procedures en veel voorkomende situaties kent. Dan ga je ze toepassen onder begeleiding van een trainer. En uiteindelijk is het toch meters, of eigenlijk uren, maken. In eerste instantie op kleine, niet commerciële vluchten. De realiteit laat zich namelijk nooit 100 procent simuleren. Iedere vlieger in het team kan op

“Bij Bolidt hebben de Lean & Learn filosofie en methodieken erg geholpen om te komen waar we nu staan. We verwachten dat iedereen in onze organisatie die kent”, legt Rientz Willem uit. “Veel collega’s op elk niveau hebben hiervoor training gevolgd. Nieuwe en nog niet zo ervaren collega’s worden daarnaast ook in hun dagelijks werk gecoacht in deze manier van werken. Je leert het beste door te doen en door in de praktijk te ervaren wat de voordelen hiervan zijn. Daarnaast zorgen ook wij dat we met vaste regelmaat hertrainen en bijschaven. Via onze Academy organiseren we meerdere dagen per jaar om te oefenen, ervaringen te delen en van elkaar te leren en bij te sturen op basis van opgedane inzichten.” André benadrukt tot besluit: “We zouden nooit meer terug kunnen naar de situatie waarmee de gebroeders Wright vlogen, puur op zintuigen. Zeker niet als je een toestel vol met passagiers veilig over de oceaan wil vliegen.” “Of als je duurzaam een bedrijf wil laten groeien, zonder mensen te moeten laten gaan als je plotseling van je koers moet afwijken”, vult Rientz Willem aan. Beide heren zijn het erover eens: Juist door alle instrumenten en data die we nu tot onze beschikking hebben, de automatisering en de standaardisatie van handelingen op basis van jarenlange ervaring en onderzoek, zijn we in staat verder te kijken dan die stip op de horizon.

Het Bolidt Innovation Center

Klik hier voor een preview van het Bolidt Innovation Center

Bolidt is pionier in elke sector waarin het opereert en is gericht op innovatie om klanten te laten excelleren in hun vak. De drive om te innoveren heeft tal van baanbrekende, duurzame materialen opgeleverd die inmiddels wereldwijd worden toegepast. Een ijzersterk verhaal dat tegelijk te interessant is om alleen maar te vertellen. Je moet het zien, voelen, ervaren. Dat kan allemaal in het Bolidt Innovation Center. Zo laten we bijvoorbeeld zien hoe materialen op microscopisch niveau antibacterieel worden gemaakt,

Meld u aan voor de Virtual Tour

hoe vloeren naadloos aansluiten op tegels, goten en plinten en hoe materialen worden onderworpen aan meedogenloze mechanische tests. Met de ‘Pounder’ kun je bijvoorbeeld de sterkte van de materialen testen. Zet daarna een virtual reality bril op en kijk mee over de schouders van Bolidt medewerkers die bezig zijn met projecten wereldwijd. In het transparante R&D center zijn de technici van Bolidt aan het werk en staan standby om uw vragen te beantwoorden en dieper in te gaan op de materie.

Bent u niet in de gelegenheid om ons te bezoeken dan kunt u zich ook aanmelden voor een virtuele tour. Onze gastvrouw neemt u mee langs een aantal highlights in het centrum, bijgestaan door een segment expert. Tijdens de tour informeren wij u over de mogelijkheden binnen uw sector en beantwoorden alle vragen die u wellicht heeft. Ook uw collega’s zijn welkom om zich digitaal bij de tour aan te sluiten.

Bolidt Kunststoftoepassing b.v. Postbus 131 3340 AC Hendrik-Ido-Ambacht Nederland info@bolidt.nl www.bolidt.nl Bolidt Innovation Center Noordeinde 2 3341 LW Hendrik-Ido-Ambacht Nederland experience@bolidt.com www.bolidtinnovationcenter.com T 078 684 54 44