BASISSCHOOL
Klaverblad
Klaverblad Koersboekje
Beste lezer Misschien ben je wel een ouder, een toekomstige collega of een partner van de school. In dit koersboekje nemen we je mee in datgene waar Klaverblad voor staat en wat onze ambitie is. Wat doen wij? Voor wie? Wat vinden wij belangrijk in ons werk? De inhoud is een uitwerking van een intensieve en inspirerende dag samen denken en brainstormen met het team. Wij denken dat dit een mooi en helder beeld geeft over de school en de koers die wij willen varen.
Wij laten hier zien wat ons gemeenschappelijk drijft en hoe onze belangrijke
kernwaarden tot uiting komen in onze manier van werken en in onze gesprekken/ omgang met elkaar. Met de in dit koersboekje geformuleerde doelen bieden we
een leidraad voor ons handelen nu en in de toekomst. Onze missie en visie wordt
hier uitgewerkt en daarnaast worden onze ambities beschreven. Dit geeft een rijk beeld van hoe wij onze toekomst zien. In de praktijkverhalen (good practices) en verhalen over inspirerende plekken van collega’s is die toekomst al een beetje zichtbaar en willen wij onze medewerkers inspireren. Team Klaverblad
3
De geschiedenis van de school In de wijk Venserpolder in het jaar 1985 heeft de school de naam Klaverblad gekregen. Vanaf 2008 is Klaverblad een Brede School. Klaverblad groeide snel en kreeg in februari 2012 een nieuw gebouw met ruimte voor 400 leerlingen. Op 1 januari 2020 zijn de scholen van Sirius (Openbaar onderwijs Amsterdam-Zuidoost) en Stichting Bijzonderwijs gefuseerd tot Stichting ZONOVA. Op didactisch gebied werd er met name op klassikaal niveau instructie gegeven. In het jaar 2011 was er een start met het activerende directe
instructiemodel (ADI) gemaakt. Met dit model werd er aandacht aan de drie instructiegroepen besteed. Om nog beter aan te kunnen sluiten op de
behoeften van de leerlingen zijn we in het schooljaar 2018-2019 overgestapt op
het model Expliciete Directe Instructie (EDI). Door kwalitatief goede instructie en leerlingen actief te betrekken, wordt er een grote mate van betrokkenheid gerealiseerd en neemt de leerwinst toe.
Er zijn leerteams gevormd op het gebied van rekenen, taal en pedagogisch
handelen. Leerkrachten maken hier deel van uit om mee te denken over het beleid. We dragen met elkaar de verantwoordelijkheid voor het borgen
daarvan. Het eindfeest heeft altijd een grote rol gespeeld en is het hoogtepunt in het schooljaar. 4
’ Zo leren we samen verder’ ‘Samen leren, samen leven’
In 2012 een nieuw gebouw met ruimte voor 400 leerlingen.
5
Missie & visie Basisschool Klaverblad ziet het als haar opdracht om een veilige haven te zijn voor de kinderen, een plek waar ze zich thuis én welkom voelen. Het is voor ons van belang dat ieder kind zichzelf mag zijn, zonder dat alle gedrag geaccepteerd wordt. Het welbevinden van zichzelf én anderen mag daarin niet geschaad worden. Van daaruit leggen de leerkrachten, samen met de leerlingen, een stevig fundament welke zij nodig hebben om zich te kunnen ontwikkelen tot zelfstandige en gelukkige burgers. Daarvoor is het nodig dat kinderen leren omgaan met teleurstelling, conflicten en met hun emoties. Enerzijds leren opkomen voor zichzelf en anderzijds leren om rekening te houden met de
ander. Daarnaast is er veel aandacht voor de ontwikkeling van de basisvaardigheden die de kinderen later nodig hebben om zichzelf te kunnen redden. We begeleiden ze stapsgewijs
naar deze mate van zelfstandigheid waarbij het geven van expliciete directe instructie (EDI) het middel is. Hiervoor volgen we steeds de volgende stappen, namelijk: de leerkracht doet het voor, vervolgens wordt er samen geoefend en tot slot doet het kind het alleen. Hier zetten wij ons elke dag voor in! De uitspraak van Nelson Mandela is hierin voor ons een richtlijn:
‘Education is the most powerful weapon which you can use to change the world’. 6
1.
3.
Stapsgewijs Stapsgewijs naar naar Stapsgewijs Stapsgewijs naar naar zelfstandigheid zelfstandigheid Ik doezelfstandigheid het voor 2. Wij doen het samen zelfstandigheid
Jullie doen het samen
4.
Jij doet het zelf
Wij doen het samen (inspirerende plek) Als de speelwerktijd aanbreekt klinkt er gejuich uit de groep. Want de kinderen weten dat ze mogen kiezen in welke hoek ze willen spelen. In de rij voor het kiesbord wordt er druk
onderhandeld over wie met wie zal gaan spelen. Tegen het einde van hun intensieve spel klinkt het liedje: ‘We gaan opruimen.’ Iedereen zingt luidkeels mee. Een kind vraagt aan een ander:
‘Samen doen?’ Papa roept vanuit de huishoek: ‘Kindje jij moet ook helpen.’ Met hun armen vol
Copyright Copyright ©2020: Uitgeverij ©2020: Uitgeverij Pica, Huizen Pica,| Alle Huizen rechten | Allevoorbehouden rechten voorbehouden | www.uitgeverijpica.nl | www.uitgeverijpica.nl blokken zijn twee kinderen Uit: onderweg naar kast. ‘Kijk juf: zoveel blokken kan ik dragen!’ Als de Expliciete Uit: Expliciete Directe Instructie Directe Instructie 2.0 |de ISBN2.0 9789492525826 | ISBN 9789492525826 | Voor scholing, | Voor scholing, zie: directeinstructie.nl zie: directeinstructie.nl CopyrightCopyright ©2020: Uitgeverij ©2020: Uitgeverij Pica, Huizen Pica, | Alle Huizen rechten | Allevoorbehouden rechten voorbehouden | www.uitgeverijpica.nl | www.uitgeverijpica.nl
Uit: Expliciete Uit: Expliciete Directe Instructie Directede Instructie 2.0 | ISBN 2.0 9789492525826 | ISBN 9789492525826 | en Voor scholing, | Voor scholing, zie: directeinstructie.nl directeinstructie.nl klanken van het liedje wegsterven, keert rust terug zitten dezie:kinderen tevreden op hun stoel.
7
Onze kernwaarden Als team hebben wij een aantal kernwaarden geformuleerd, die wij als uitgangspunt hanteren in al ons handelen. Samenwerking Wij geven het onderwijs vorm, samen met de
collega’s, samen met de kinderen en samen met
de ouders. Twee kunnen en weten meer dan één.
Wij helpen, sturen, steunen en spreken elkaar aan. Zo organiseren wij de randvoorwaarden voor de optimale ontwikkeling van de kinderen.
Verantwoordelijkheid Eenieder neemt de verantwoordelijkheid voor het uitvoeren van de taken die aan haar zijn
toevertrouwd. Het is helder bij wie welke taak ligt. Er is ruimte voor leren en het maken van fouten.
De verantwoordelijke stelt zich pro-actief op om de taken naar behoren uit te voeren. 8
Betrouwbaarheid Als teamleden kunnen we op elkaar rekenen. We zijn betrouwbaar als het gaat om informatie van en over elkaar en onze kinderen. We benaderen elkaar direct. Dit geldt voor schoolafspraken en
uiteraard houden wij ons aan de kaders van de wet waar de school aan moet voldoen.
Passie Wij stralen enthousiasme en gedrevenheid uit. Tijdens lessen zijn we zichtbaar en goed te volgen voor de kinderen. We denken in
mogelijkheden: hoe wij de kinderen tegemoet kunnen komen in zowel hun leer- als hun sociaal-emotionele behoeften.
9
Onderwijs op levensbeschouwelijke grondslag Klaverblad ziet de grote levensbeschouwelijke en culturele diversiteit van haar gemeenschap als een rijkdom en besteedt hier middels levensbeschouwelijk onderwijs aandacht aan. Tijdens deze lessen vergroten wij de kennis van de verschillende wereldreligies bij onze leerlingen. Dit gebeurt op een interactieve manier met behulp van leskisten vol verhalen en voorwerpen. Door gezamenlijke vieringen zet Klaverblad in op verwondering, met als doel het vergroten van verbondenheid met elkaar, de wereld en hun persoonlijke identiteit.
Glimlach (inspirerende plek)
“Ik loop een klaslokaal binnen en de juf is in interactie met de leerlingen.
De juf ziet bij Anna1 dat zij een foutje maakt bij het optellen van de tientallen en
geeft haar directe feedback. Bij de volgende oefensommen ziet de juf via het
wisbordje dat Anna de vaardigheid goed toepast. De juf geeft een compliment
en er verschijnt een glimlach op het gezicht van Anne. Zij is er klaar voor en start met goede moed aan haar zelfstandige verwerking.”
10
De anekdotes in dit boekje zijn gebaseerd op onze eigen ervaringen. De gebruikte namen van leerlingen zijn gefingeerd.
1
Kenmerken en aanpak van onze school Klaverblad staat voor goed onderwijs dat verzorgd wordt door een betrokken team en waar de leerlingen met plezier naar school gaan. De pedagogische aanpak en de didactische kwaliteiten van het team vormen de basis van ons onderwijs. Daarom werken wij op een gedegen manier aan het ontwikkelen van onderwijskundige ontwikkelingen. De leerteams spelen hier een belangrijke rol in. De lessen worden gegeven volgens het Expliciete Directe Instructie model. Dit ondersteunt ons om tegemoet te komen aan de verschillende onderwijsbehoeften van onze leerlingen.
Het gebouw ziet er verzorgd uit. In het midden van de hal staat een mooie trap met traptreden waar keersommen en werkwoorden op
staan. In de gangen hebben wij verschillende (lees)hoeken en in de lokalen hebben we een hoek met de afspraken, woordkaarten en attributen van de Vreedzame school.
We maken gebruik van het Brede School Aanbod met onder andere aandacht voor techniek, sport en creatieve activiteiten. Naast de primaire vakken (rekenen, taal en spelling) is er aandacht voor creatieve en culturele activiteiten. 12
Contact (inspirerende plek)
“Ik sta bij de ingang van de school om de leerlingen te verwelkomen. Ik
hoor de bel gaan en kijk met volle aandacht hoe de leerlingen binnenlo-
pen. In de verte zie ik Edwin en roep hem naar mij toe. Ik weet dat hij giste-
ren niet lekker in zijn vel zat vanwege zijn zieke moeder. Ik leg mijn hand op
zijn schouder en vertel hem dat het fijn is om hem te zien. Vervolgens vraag ik of het beter met zijn moeder gaat. Edwin kijkt blij en zegt dat de dokter
haar een nieuw medicijn heeft gegeven en dat ze snel weer beter wordt. Ik glimlach naar hem en geef hem aan dat het fijn te horen is dat het beter met hem en zijn moeder gaat. Edwin huppelt vrolijk verder naar zijn juf.”
Professionele schoolcultuur Het team Klaverblad omarmt de uitgangspunten van een professionele schoolcultuur. Cultuur komt tot uiting in gedrag. Het gaat dan om gedrag van alle volwassenen in en rond de school (dus leerkrachten, onderwijsassistenten, ib-ers, directeur, ouders, etc.). Wij noemen gedrag professioneel wanneer dit bijdraagt aan de ambitie en de doelen van de school en bovendien leidt tot meer welbevinden (van zowel degene die dit gedrag vertoont, als anderen). Gedrag dat niet aan deze criteria voldoet, wordt vriendelijk doch duidelijk begrensd: dit gedrag past niet op onze school. Verantwoordelijkheid (good practice) “Terwijl de ib’ers in gesprek waren liep ik langs en ving ik op dat er een
probleem was met de bezetting van de lokalen. Er was nog een ruimte nodig om met leerlingen te kunnen werken. Nog voor ik kon
meedenken over een oplossing gaf één van de ib’ers aan dat dit niet
mijn probleem is en dat zij het oplossen. Na deze opmerking liep ik met een gerust hart verder, wetende dat ik niet alles hoef op te lossen. Hier werd verantwoordelijkheid genomen!”
14
Taalonderwijs In de gangen zijn leeshoeken ingericht waar kinderen aan het lezen zijn. Binnen in de klas wordt er door de leerkrachten voorgelezen. Tijdens de lessen is er veel interactie tussen de leerkracht en de leerlingen en de leerlingen onderling middels coöperatieve werkvormen. Meerdere keren per jaar volgen de leerlingen van de bovenbouw lessen ‘Van discussiëren kun je leren’. Zo leren zij dat zij een stem hebben, dat deze telt en dat ze van zich mogen laten horen. 16
Leeschallenge (good practice) “Elke ochtend beginnen we ontspannen. De kinderen lezen allemaal gemotiveerd hun boek. Een leerling zit iets onderuitgezakt, een
andere leerling hangt voorovergebogen boven zijn boek. Je ziet dat
de leerlingen twintig minuten geconcentreerd lezen. Als we klaar zijn tellen we het aantal gelezen bladzijdes bij elkaar op. We hebben
namelijk een ‘leeschallenge’: We proberen samen met elkaar 5000 bladzijdes te lezen voordat de herfstvakantie start. Dat motiveert!”
17
18
Vreedzame School Klaverblad is een Vreedzame School. In de klassen zijn hoeken ingericht waar de vreedzame onderdelen terug te vinden zijn, zoals zelfgemaakte afspraken, labelwoorden en petjes. Leraren laten voorbeeldgedrag zien bij conflictsituaties en hoe om te gaan met de verschillende emoties. Kinderen leren op democratische wijze afspraken te maken en zelfstandig conflicten op te lossen door het zoeken naar een win-win oplossing of een compromis. Er lopen opgeleide mediatoren (bovenbouw leerlingen) rond in de school en op het plein bij het buitenspelen. Zij ondersteunen leerlingen die in conflict zijn met elkaar bij het zoeken naar een vreedzame oplossing. De ouders ontvangen gedurende het jaar nieuwsbrieven en kletskaarten van de Vreedzame School. De groepsleider (good practice) ‘Maak de gekozen woorden grijs,’ zegt de juf. Een leerling haalt toch kleurpotloden en pakt rood. Haar maatje wil hetzelfde potlood. ‘Er zijn toch andere!’ zegt het kind.
‘Die hebben geen punt,’ zegt het maatje. De groepsleider kijkt op en zegt: ‘Je hebt
helemaal geen kleurpotloden nodig.’ Het kind antwoordt: ‘Jawel, hier staat: Kleur de
woorden.’ De groepsleider zegt rustig: ‘Juf heeft gezegd dat we de woorden grijs moeten maken.’ De vreedzame aanpak van de groepsleider gaf duidelijkheid en maakte dat het voor iedereen helder was wat er werd verwacht.
19
Rekenen Bij de rekenlessen is veel interactie tussen de leerkracht en de leerlingen door de toepassing van EDI. De leerlingen krijgen extra tijd en werken doelgericht aan hun basisvaardigheden waarbij de leerlijn automatiseren wordt gevolgd. Het vlot uit het hoofd kunnen rekenen vormt het hart van gecijferdheid en verdient daarom veel tijd en aandacht in alle groepen. De leerkracht volgt de methode en kan verantwoord afwijken om beter aan te sluiten bij de onderwijsbehoeften van de leerlingen. Daarnaast zien we in alle groepen de rekenmuur hangen en is voor de leerlingen inzichtelijk waar ze aan werken en waar ze naartoe groeien. Automatiseren (good practice) Het is 12:45 uur. De kinderen van groep 7/8 komen naar binnen van het buitenspelen. ‘Wie gaat vandaag winnen?’, vraagt één kind uit de groep. Alle kinderen doen snel hun
Chromebook aan. Ze gaan vandaag de tafels oefenen en willen weten wie vandaag de
hoogste score haalt. ‘Juf doet u ook mee? Bent u sneller of toch de klas?’. Er is een stilte. Je hoort alleen het getik van het toetsenbord. Na 15 minuten zijn de kinderen klaar. Ze mogen
even opstaan om elkaars scores te vergelijken. Er zijn twee kinderen met de hoogste scores van de groep. Eén van de kinderen uit groep 7 zegt: ‘Zullen we morgen minsommen doen? Daar ben ik beter in! Kijken of iemand sneller is dan ik!’ 20
“ Juf doet u ook mee? Bent u sneller of toch de klas?” 21
“Ik kan niet, bestaat niet.” 22
Rekenen Doorzetten (good practice) “Ik kom op school en zet het digibord aan met de rekenles van de dag. Als de leerlingen zitten,
beginnen we met een startactiviteit waarbij ze gebruik maken van hun wisbordje. Daarna
hebben we een kort gesprekje over het vak:
rekenen. Ik vraag aan de leerlingen: ‘Wie houdt van rekenen en waarom?”
De leerlingen die aangeven het moeilijk te vinden stimuleer ik met het motto: ‘Ik kan niet, bestaat niet.’ Wij helpen elkaar tijdens de les en de
resultaten zullen verbeteren. Tijdens de les
werken de leerlingen enthousiast en zijn we waar
nodig behulpzaam naar elkaar, met als resultaat verbetering van de rekenvaardigheid.
23
BASISSCHOOL
Klaverblad
Basisschool Klaverblad Darlingstraat 1 1102 MX Amsterdam Zuidoost 020 - 695 0062 directie@bsklaverblad.nl
Basisschool Klaverblad is een Zonova school