visie Geschutsmagazijn delft Artillerie-team
februari 2013
visie geschutsmagazijn delft
Introductie Deze eerste oriënterende visie “Geschutsmagazijn Delft” is gemaakt ten bate van de (voor)selectie voor de verkoop van Paardenmarkt 1c.a. te Delft bij openbare inschrijving. Het is een samenwerking en initiatief van het Artillerie-team (hierna te noemen het A-team) bestaande uit Karel van Berk namens ‘t Zeel uit Gouderak en Robert Winkel namens Mei architecten en stedenbouwers uit Rotterdam. De combinatie heeft een rijke kennis en ervaring op het gebied van (her)ontwikkeling, transformatie van rijksen gemeentemonumenten, architectuur en regelgeving in het proces van stads- en gebiedsontwikkeling. De huidige tijd vraagt van partners winst en risico’s te delen. Om het project tot een succes te maken is het van groot belang dat er een samenwerking gezocht wordt tussen markt (privaat), overheid (publiek) en lokaal betrokken partijen, zoals bewoners en ondernemers annex gerenommeerde exploitanten. Op de korte termijn zal het opgezette plan leiden tot een onderbouwd, interessant en gegarandeerd bod richting de RVOB ter aankoop van het complex. Op de langere termijn is het mogelijk om waarde te creëren voor de stad. Het gaat om het behalen van zowel het sociaal-maatschappelijk en het financieel-economisch rendement. Om het bod op het complex te kunnen beargumenteren en realiseren zijn vanaf het eerste moment externe gerenommeerde partijen betrokken bij de ontwikkeling van een visie voor het complex, waaronder: - Triodos Bank Nederland, geld en duurzaamheid; - Horwath HTL, accountant en consultant, hotelexpert; - Hans van Putten, beheerder en stichter van Thomashuizen. - PureWTR, natuurlijke zwembaden
0.1 inleiding |
Monument Het monument Geschutsmagazijn te Delft is een prachtige icoon in de geschiedenis van Hollandt danwel Nederland. De twee belangrijkste kenmerken van het monument zijn: - de geslotenheid van het complex ten opzichte van de stad. Het door de eeuwen heen organisch gegroeide complex is altijd een gesloten eenheid geweest; - het contrast binnen het complex zelf. De opstallen bestaan voornamelijk uit gesloten bouwvolumes die ter opslag dienden van geschutsmaterieel. De opstallen vormen op hun beurt een open exercitie-/ binnenplaats. Restauratievisie Het monumentale karakter van het complex wordt versterkt door de pure staat waarin het zich nog bevindt. Zo zijn de pannendaken kenmerkend en zorgen voor een eenheid tussen de gebouwen die de open binnenplaats ommuren. Daarom is als uitgangspunt gekozen om zeer minimaal en op kleine schaal aanpassingen te doen aan het complex. Bij de minimale aanpassingen wordt gedacht aan het versterken van vloeren, of het restaureren van woningen, als de nieuwe functie dit vereist. Plan Het plan van het A-team is om deze kenmerken van het bestaande complex te behouden en uit te buiten. Door het gesloten karakter ten opzichte van de stad is het een ideale locatie voor een retraite-plaats, waar eten, slapen, baden, wonen, werken en ambacht in rustige sfeer bij elkaar kunnen komen. Een plek waar men zich kan terugtrekken.
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
Voor de invulling van het complex is gezocht naar functies die zich verhouden tot het plan. Voor de loodsen is gezocht naar toepasselijke functies die het gesloten karakter niet aantasten, en dus ook minder daglicht behoeven. In het plan is ruimte opgevat volgens de visie short-stay en shorter-stay, waar de functies als retraitehotel en badhuis bij horen. Short-stay hotelunits varierend van klein naar groot, voornamelijk gericht op slapen. Hierdoor zijn daglichteisen minimaal, een kenmerk van de loodsen. De gebouwen waar voldoende daglicht aanwezig is, kunnen worden omgebouwd tot bijzondere woonvormen, een combinatie van wonen en werken (ambacht aan huis) of bijvoorbeeld een Thomashuis.
In het plan word gestreeft dat het complex energieneutraal wordt. De realisatie hiervan gebeurt op meerdere manieren: - de binnenplaats zal het duurzame hart vormen voor de opwekking van warmte en electriciteit uit hernieuwbare energiebronnen; ‘de energieplaats’. Het opvangen van (regen)water zal het complex van grijs water voorzien. - de nieuwe functies moeten elkaar energetisch ondersteunen daar waar mogelijk. Zo kan bijvoorbeeld afval uit het restaurant dienen als biomassa voor de warmteopwekking in het badhuis. (het water in de baden in het badhuis wordt op natuurlijke wijze met waterplanten gezuiverd).
Restauratieplan Alles wat nieuw wordt aangebracht is reversibel. Benodigde installaties zijn opbouw. In het geval van een restauratie, zal er een uitvoerige voorbereiding moeten worden doorlopen waarbij overleg zal plaatsvinden met de betrokken instanties als de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) en monumentenzorg Delft. Een restauratievisie op basis van een cultuur- en bouwkundig-historische verkenning zal worden gemaakt alvorens er een vergunningsprocedure (26 weken) en bouwprocedure kan worden gestart.
Een ander asset is het Cradle2Cradle principe. De aanpassingen zoals bijvoorbeeld de hotelunits worden gerealiseerd met hergebruikte materialen.
Duurzaamheid Duurzaamheid is als een kernpunt opgevat in het plan van het A-team. Het plan zal gerealiseerd worden, met partners die hetzelfde doel nastreven. Daarom is de Triodosbank benaderd, die dezelfde bedrijfsvisie heeft.
0.2 inleiding |
Nadrukkelijk moet worden vermeld dat duurzame ingrepen en toepassing van duurzame technieken in geen geval afbreuk mogen doen aan de kenmerken van het complex. Zo mogen er geen zonnepanelen op de daken toe worden gepast, en moet de binnenplaats een open karakter behouden. In het plan wordt de combinatie van ‘duurzaamheid meets monument’ aangegaan als uitdaging.
Rotterdam, 6 februari 2013
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
1 Het a-team Introductie Deze eerste oriënterende visie “Geschutsmagazijn Delft” is gemaakt ten bate van de (voor)selectie voor de verkoop van Paardenmarkt 1c.a. te Delft bij openbare inschrijving. Het is een samenwerking en initiatief van het Artillerie-team (hierna te noemen het A-team) bestaande uit Karel van Berk namens ‘t Zeel uit Gouderak en Robert Winkel namens Mei architecten en stedenbouwers uit Rotterdam. De combinatie heeft een rijke kennis en ervaring op het gebied van (her)ontwikkeling, transformatie van rijks- en gemeentemonumenten, architectuur en regelgeving in het proces van stads- en gebiedsontwikkeling. De huidige tijd vraagt van partners winst en risico’s te delen. Om het project tot een succes te maken is het van groot belang dat er een samenwerking gezocht wordt tussen markt (privaat), overheid (publiek) en lokaal betrokken partijen, zoals bewoners en ondernemers annex gerenommeerde exploitanten. Op de korte termijn zal het opgezette plan leiden tot een onderbouwd, interessant en gegarandeerd bod richting de RVOB ter aankoop van het complex. Op de langere termijn is het mogelijk om waarde te creëren voor de stad. Het gaat om het behalen van zowel het sociaal-maatschappelijk en het financieel-economisch rendement. Om het bod op het complex te kunnen beargumenteren en realiseren zijn vanaf het eerste moment externe gerenommeerde partijen betrokken bij de ontwikkeling van een visie voor het complex, waaronder: - Triodos Bank Nederland, geld en duurzaamheid; - Horwath HTL, accountant en consultant, hotelexpert; - Hans van Putten, beheerder en stichter van Thomashuizen. - PureWTR, natuurlijke zwembaden
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
Curriculum Vitae
Karel van Berk (4 juni 1962)
Prijzen
Productieprijs 2009 gemeente Rotterdam Beste leerlingbouwplaats van Nederland 2011 Nominatie landelijke stadsvernieuwingsprijs 1997 (De Zeven Steegjes, Utrecht)
Jury commentaren Opleidingen TU Delft afstudeerrichting architectuur en renovatie, afstudeerjaar 1989
Overzicht werkverbanden
2007-heden ‘t Zeel BV., eigenaar 2007-heden CV-BV Ontwikkelings Combinatie Nieuw Crooswijk (OCNC), statutair directeur 2008-heden Bestuur van Woningbouwstichting Gouderak (WSG), voorzitter 2008-2012 Baron van Wassenaerpark, projectmanager 2007-2008 woningcorporatie ZVH (Zaanstad), atelier manager 2007 Wijkontwikkelingsmaatschappij Tarwewijk, directielid 2006-2007 Vastgoedontwikkeling bij de Nieuwe Unie, directeur 1999-2005 Woningbedrijf Rotterdam, districtsmanager 1996-1999 Van den Berg Architekten Utrecht B.V., directeur 1989-1996 Eigen bedrijf ‘Van Berk’ te Utrecht
Exploitant en eigenaar van historisch vastgoed
• Gemeentelijk monument Twijnstraat 45 Utrecht. Woon en winkelpand gerestaureerd in 1990 met een zodanige invulling dat geschoven kan worden met de m2 tussen wonen en winkel. • Dijkhuis uit 1876 (Middelblok 2 Gouderak). Dit woonhuis is hersteld met behoud van zijn oorspronkelijke staat. • Graanmaalderij uit 1916 (Middelblok 2 Gouderak). Een voormalige buitendijkse graanmaalderij aan de Hollandse IJssel die wordt herbestemd naar een combinatie van wonen en kantoor-weekend-restaurant beneden. Uitgangspunt voor de restauratie is het benadrukken van de originele sfeer van dit pand.
Nieuw Crooswijk - Beste Leerling Bouwplaats van Nederland 2011 “Van de drie voorgedragen leerlingbouwplaatsen springt de gebiedsontwikkeling Nieuw Crooswijk er met kop en schouders uit, vanwege de veelzijdigheid van het project en de brede opleidingsmogelijkheden die dit biedt. Het gaat om een complex project met een totale doorlooptijd van tien jaar, dat is begonnen met sloopwerkzaamheden en bouwrijp maken tot het bouwen van woningen en het aanleggen van de infrastructuur. De opdrachtgever en uitvoerder zijn zich bewust van de complexiteit van het project en de impact daarvan op de omgeving, en zij handelen daarnaar. Het project biedt opleidingsmogelijkheden voor diverse soorten leerlingen, maar biedt ook langdurig werklozen kansen op herintreding. De betrokkenheid van uitvoerend bouwbedrijf ERA Contour, een volgens de jury uitstekend leerbedrijf, speelt ook mee bij de overwegingen om dit project tot winnaar uit te roepen.” Directeur Karel van Berk van de OCNC: “Deze prijs is een waardering en stimulans voor mensen die werken met hun handen en een opsteker voor ons als realisator van Nieuw Crooswijk. Het is goed dat met deze prijs ook de opdrachtgevers door Fundeon worden gestimuleerd aandacht te hebben voor het opleiden van leerlingen in de bouw.
De Zeven Steegjes - Nominatie landelijke stadsvernieuwingsprijs 1997 “De Zeven Steegjes tonen aan dat woonkwaliteit meer is dan het voldoen aan technische normen. Het zeer geringe woonoppervlak en het vrijwel ontbreken van privé buitenruimte wordt gecompenseerd door de sfeer van de woning en de gemeenschappelijke leefruimte van de straat, waar niet wordt geparkeerd. De grote belangstelling daarvoor geeft aan dat voor kwaliteit niet per definitie steeds meer ruimte voor wonen en parkeren nodig is. De inzet en inventiviteit van bewoners, architechten en opdrachtgever om De Zeven Steegjes te behouden is volgens de jury de basis geweest voor het succes van dit project. Met de restauratie is een vrm van duurzaamheid bereikt waarop veel stadvernieuwingsplannen jaloers zullen zijn.”
1.1 Het a-team | cv_Karel van Berk
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
Nieuw Crooswijk
De herstructurering van Nieuw Crooswijk kent diverse aanleidingen: • De grootste eigenaar Woonstad Roitterdam kampt met gedateerde woningen waarvan de ontsluiting, oppervlakte en bouwfysische kwaliteiten ernstig tekort schoten. • Het verkavelingspatroon van wegen en bouwblokken is onoverzichtelijk, benauwd en is in zichzelf gekeerd. Er is zodoende weinig daglicht in de woningen en weinig gelegenheid voor spelen op straat en voor het parkeren. De wijk heeft een onduidelijke orientatie op de doorgaande wegen in de stad. Met die vraagstukken als gegeven is samen met bewoners, (deel)gemeente en West 8 is een herstructureringsopgave gedefinieerd met als doel een middenklasse wijk te realiseren die mensen aan de stad Rotterdam kan binden. De huidige samenstelling van 98% sociale huur zal daarbij worden omgezet naar een verhouding 35 % huur en 65 % koop. Daarbij is de afweging gemaakt tussen sloop - nieuwbouw of renoveren. Vanwege het feit dat de kwaliteit van de stedenbouwkundige verkaveling bij renovatie niet goed kan worden opgelost is gekozen voor sloop nieuwbouw van grote delen van de wijk. Belangrijke uitgangspunten voor de herstructurering zijn: • Behoud van baksteenarchitectuur die refereert aan de oorspronkelijke jaren 20 architectuur van de 20e eeuw. • Behoud van de monumentale platanen. • Parkeren op eigen terrein. • Een onderscheidende openbare ruimte die er toe doet, waar mensen zich thuis voelen en die maakt dat de omgangsvormen positief worden beinvloed. • Brede straatprofielen zodat kinderen kunnen spelen op straat. • “Eigen voordeuren”. Mensen moeten zich kunnen identificeren met hun woning. De wijk bestaat uit 1800 woningen verdeeld in 6 deelplannen die stuk voor stuk iets bijzonders hebben. De OCNC ontwikkelt en realiseert de nieuwe stedenbouwkundige verkaveling inclusief ondergrondse en bovengrondse infrastructuur alsook de bouw. De grond- en vastgoedexoploitatie heeft een totale omvang van ca. € 500 miljoen en is de verantwoordelijkheid van de OCNC. De OCNC is een CV/BV combinatie met als aandeelhouders Woonstad Rotterdam, Proper-Stok en Era Contour. ’t Zeel is gevraagd de rol van statutaire directeur te vervullen. 6 deelplannen Het eerste deelplan is Nieuw Trapezium, op de hoek van de Crooswijkseweg en de Paradijslaan. Dit appartementengebouw van architect Kollhoff is gerealiseerd en dankt zijn naam aan de trapeziumvormige opzet van de bouwblokken.
1.2 referentie | Nieuw Crooswijk
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
Door het gebruik van traditionele materialen als baksteen en natuursteen sluit het gebouw perfect aan bij de groene en toch ook stedelijke omgeving van Nieuw Crooswijk. Gegevens: 1 bouwblok; 93 woningen; 2 commerciële ruimten investering € 19 miljoen Status: gereed inclusief omliggend openbaar gebied Het tweede deelplan is Wandeloord, dat wordt omsloten door de Boezemlaan, Paradijslaan, Rusthoflaan en Kerkhoflaan. Binnen het Wandeloord gebied worden 5 woonblokken gerealiseerd. Daarvoor zijn 6 architecten gevraagd op aan hen toegewezen kavels een eigen plan te ontwerpen. Binnen één bouwblok zijn zodoende meerdere ontwerpen te vinden die zich van elkaar onderscheiden. West 8 heeft als stedenbouwkundige en supervisor de taak het totale ensemble te bewaken. Gegevens: 5 bouwblokken; 600 woningen; 5 commerciële ruimten Investering € 190 miljoen Status: gereed 1e blok 143 woningen, 1 commerciële ruimte inclusief omliggend openbaar gebied In aanbouw 2e blok 164 woningen oplevering 2e kwartaal 2013 In ontwikkeling 5e blok 86 woningen start 2013 In ontwikkeling 3e en 4e blok ca. 250 woningen start 2014-2015 Voor de deelplannen Paradijshof, Crooswijksebocht, Schutterskwartier en Groot Trapezium zijn heden uitgesteld. Prijzen: Beste leerling bouwplaats van Nederland 2011 Neprom aanmoedigingsprijs 2004
1.2 referentie | Nieuw Crooswijk
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
Baron van Wassenaerpark
In opdracht van drie partijen (Opella, Woonstede en Plicht Getrouw) heeft ’t Zeel leiding gegeven aan de integrale herontwikkeling van de voormalige ziekenhuislocatie Baron van Wassenaer tot een levensloopbestendig woonpark voor een brede doelgroep bestaande uit zorgbehoevenden, senioren en starters. Opella is een zorginstelling. Woonstede en Plicht Getrouw zijn woningcorporaties. Voor het plan zijn de volgende uitgangspunten gedefinieerd: • Een laag energieverbruik en een lage CO2 uitstoot • Zorgbehoevenden moeten zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen. Samen met architectenbureau Rau en Poelman-Reesink landschapsarchitecten is een plan ontwikkeld dat voldoet aan de gestelde uitgangspunten. In het park worden 5 gebouwen gerealiseerd met elk een onderscheidende architectuur. In het park zijn voorzieningen getroffen om het water langzaam in de bodem te laten infiltreren en zo lang mogelijk vast te houden. De gebouwen worden verwarmd en gekoeld met een warmte koude opslag systeem. Gegevens: 5 gebouwen inclusief omliggend park en openbaar gebied Investering € 90 miljoen Status: Gereed 3 gebouwen bestaande uit 203 woningen en 140 zorgunits Totale investering € 62 mijoen Uitgesteld 2 gebouwen
1.2 referentie | Baron van Wassenaerpark
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
De Zeven Steegjes
Restauratie van een volksbuurt Gemeente Utrecht Opdrachtgever Utrechtse Maatschappij tot Stadsherstel BV. Ontwerp Architectenbureau Karel van Berk i.s.m. Architectenbureau Nust Oplevering 1996 Investering 18 miljoen Deze volksbuurt uit het midden van de vorige eeuw stond op het punt te worden gesloopt. Op de locatie dicht bij het Centraal Station zouden makkelijk dure koopappartementen kunnen worden gebouwd. De buurtbewoners kwamen hier tegen in opstand en kregen veel publiciteit en steun. Dit heeft er uiteindelijk toe geleid dat de gemeente een definitief ontwerp voor restauratie en een kostenbegroting heeft laten maken. Het Nationaal Restauratiefonds bundelde vervolgens de verschillende subsidie- en financieringsstromen. Alle woningen konden worden gehandhaafd. De individuele wensen van de bewoners zijn zoveel mogelijk verwerkt bij de restauratie. Van de oorspronkelijke bewoners is 65 procent terggekomen, ondanks de forse huurstijging (zo’n 200 tot 300 procent). De hechte gemeenschap maakt crèche en bejaardenhuis overbodig. Na de restauratie is een beheersstichting opgericht. Deze stichting formaliseert de betrokkenheid van de bewoners bij hun woning en woonomgeving en voert administratieve en onderhoudstaken uit.
1.2 referentie | De Zeven Steegjes
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
10
Curriculum Vitae
Robert Winkel (1 mei 1963)
Opleidingen
TU Delft afstudeerrichting architectuur, afstudeerjaar 1991 UvA, Bouweconomie, certificaat 2006
Overzicht werkverbanden
2003-heden Mei Architecten en stedenbouwers, architect / eigenaar 2001-heden Smarthouse i.s.m. Holland Beton Groep, oprichter 1996-2003 Robert Winkel Architecten, architect / eigenaar 1995-heden Archined (“De Architectuursite van Nederland op Internet”) i.s.m. Piet Vollaard en Uitgeverij 010, oprichter en directeur 1991-1995 CEPEZED Architecten, projectarchitect
Docent
2004-heden PAO Delft, docent (postdoctoraal onderwijs, civiele techniek afdeling brand) 1994-heden Technische Universiteit Delft, (gast)docent en visiting critic 1994-heden Academie voor Bouwkunst te Rotterdam en Arnhem, docent, afstudeermentor en visiting critic 1994-1998 Tutor van verschillende internationale workshops
Commissies/Jury’s (onder meer)
2011 Plaatsvervangend voorzitter Welstands- en monumentencommissie Gemeente Rotterdam 2011-heden Booosting, Raad van Advies 2010 BNA Jonge Architectenprijsvraag, jurylid 2009 StedenBouwNu, jurylid 2009-2011 Stimuleringsfonds voor Architectuur, lid Adviescommissie Projectsubsidies Architectuur 2009 Europan 10, jurylid 2009 Lid Adviesraad Citymarketing Gemeente Spijkenisse 2009 Rotterdam-Maaskantprijs voor Jonge Architecten, jurylid 2008 Lid Beroepenveldcommissie Academie van Bouwkunst Rotterdam 2008 Architect van het Jaar 2008, jurylid 2008-heden Lid Welstands- en Monumentencommissie Gemeente Rotterdam 2008 NAi-ontwerpwedstrijd ‘Rotterdam Mooier Dan!’, jurylid 2008-2011 Booosting, bestuurslid 2008 Archiprix, jurylid 2007 Stimuleringsfonds voor Architectuur, lid Adviescom. Projectsubsidies Architectuur 2006 Gevel innovatieprijs, jurylid 2004-heden Vedute, bestuurslid 2001 Archined DINO-prijs (architectuurprijs voor senior-architecten), jurylid 2001 Ikthinos (Maaskant) prijs, Academie van Bouwkunsten Rotterdam, jurylid 1983-1984 Stylos, bestuurslid
Lezingen (onder meer)
Arcelor Mittal Conference (Warsaw) SBR Brandveiligheidscongres (Rotterdam) TU Delft Hogeschool Amsterdam Academie van Bouwkunst (Amsterdam, Rotterdam, Arnhem) Academie van Bouwkunst, thema: ‘Het Architectonisch Detail’ (Rotterdam) Stichting Berlage Instituut Leibniz Universität (Hannover) Escuela Técnica Superior de Arquitectura (Valencia) EASA (Belgrado) Cercle de l’Instituut Supérieur d’Architecture Victor Horta (Brussel) Staalbouwdag 2000 en 2007 Open building conference (Parijs) Eina Universiteit (Barcelona) dS+V (Rotterdam) Kubusuitreiking Habraken BNA (Amsterdam) Kingspan BuildingHolland 2010 thema: ‘Koplopers in Bouwinnovatie’ (Amsterdam) Architectencafé thema ‘Transformaties’ (Amsterdam) TU Delft BK-city serie Transformations
1.1 Het a-team | cv_Robert Winkel
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
11
Prijzen
Jury commentaren (selectie)
Rotterdamse Bouwkwaliteitsprijs, nominatie Schiecentrale 4b, 2009 Nederlandse renovatieprijs 2009, 1e prijs Jobsveem, 2009 BNA Gebouw van het jaar, regio Delta, nominatie Schiecentrale 4B, 2009 Nederlandse bouwprijs 2009, nominatie Jobsveem, 2009 VKG Architectuurprijs (Vereniging Kunststof Gevelelementenindustrie), eervolle vermelding voor Krona, 2008 Rotterdamse Bouwkwaliteitsprijs, 1e prijs Jobsveem, 2008 Job Dura Prijs, Schiecentrale en Jobsveem op shortlist, 2008 Staalprijs 2008, nominatie Jobsveem, 2008 Staalprijs 2008, nominatie Kraton 230, 2008 BNA Gebouw van het jaar, regio Delta, nominatie ‘Kraton 230’, 2008 BNA Gebouw van het jaar, regio Oost, nominatie ‘LOC’, 2008 Geveltotaal Architectuurprijs,1e prijs met ‘Schiecentrale fase 4A, gietijzeren gevelpanelen’, 2008 Living Steel International Architecture Competition for Sustainable Housing (Londen), short-listed, 2007 De Nederlandse Designprijzen, nominatie voor ‘gietijzeren gevelpanelen Schiecentrale fase 4A, 2006 Unorthodocks prijsvraag, ontwerp voor RDM terrein Rotterdam, 2e prijs met Park van Noach, 2006 IFD-subsidie,verkregen voor woningcorporatie PWS in verband met 200 flexibele woonwerkeenheden in Schiecentrale fase 4B, 2004 Designprijs Rotterdam, 3e prijs met Smarthouse, 2003 Duurzaam Bouwen prijs (Gemeente Rotterdam) voor 25kV-gebouw, 2001 Royaal Wonen prijsvraag,1e prijs met de Gedoogwoning, 2001 Stadskantoor Rotterdam prijsvraag, nominatie voor Het Volkspaleis, 2001 Nationale Staalprijs 2000,nominatie voor 25 kV-gebouw, 2000 EO Wijersprijsvraag, eervolle vermelding voor Het Wilde Noorden, 1998 Kerk van de 21e eeuw prijsvraag, 1e prijs, 1997 Glazen huis prijsvraag, 3e prijs met Mi Casa es su Casa, 1996 Pleinenprijsvraag Roosendaal,eervolle vermelding voor De Stolling van Roosendaal, 1995
Jobsveem - Nationale Renovatieprijs 2009, 1e prijs “De jury wijst het project Jobsveem te Rotterdam aan als winnaar. De transformatie van een pakhuis, waar rechtstreeks uit de schepen in de havens goederen werden opgeslagen, naar een hoogwaardige combinatie van vooral wonen, maar ook werken in de plint van het gebouw is volgens de jury zeer prijzenswaardig. De oorspronkelijke kwaliteit van het gebouw is versterkt door de ingreep om meer daglicht in het gebouw te brengen. Bij die ingreep dwars door het gebouw in de vorm van atria, is door het aanbrengen van een stalen kooi waarin ook alle diensten zitten, voldoende stijfheid gegarandeerd. De oude zolder is opgetopt, waaronder nieuwe penthouses gemaakt zijn. De appartementen zijn als lofts opgeleverd. Het gevelbeeld met de oorspronkelijke naar buiten draaiende laad/losdeuren is inventief opgelost door er schuifdeuren van te maken. De jury acht het gebouw thans een grote aanwinst op deze locatie, zowel door de mix aan functies als wel door de uitstraling van het gebouw. De jury beveelt aan snel de wachtgevel aan de stadkant aan te pakken.” Jobsveem - Nederlandse Bouwprijs 2009, nominatie “Het rijksmonument Jobsveem is een prachtig voorbeeld van het revitaliseren van een bedrijfsgebouw en is daarom van grote betekenis voor de toekomst. Op zorgvuldige wijze hebben de ontwerpers een nieuwe architectonische invulling gevoegd in het bestaande karakteristieke gebouw. Hierdoor is een goede en evenwichtige symbiose ontstaan tussen oud en nieuw.” Jobsveem - Rotterdamse Bouwkwaliteitsprijs 2008, 1e prijs “Het project St. Job is een hoogwaardige reconstructie van industrieel erfgoed met eigentijdse interventies om een nieuwe invulling te kunnen geven aan het bestaande gebouw. De robuuste architectuur is in ere hersteld, waarbij is gestreefd naar behoud van de authentieke atmosfeer. Als een rots in de branding staat dit boegbeeld op de kade. Wat meteen in het oog springt en waarvoor de jury haar waardering uitspreekt is de respectvolle houding van het voor de gelegenheid gevormde architectenduo ten opzichte van het monument. De precisie waarmee te werk is gegaan om de authenticiteit te bewaren en te laten spreken is goed merkbaar. De ingrepen die noodzakelijk waren om aan het industriële erfgoed een nieuwe functie te kunnen geven sluiten in schaal en vorm aan op de monumentaliteit van het gebouw. De kunst van het maken van een incisie in een spraakmakend gebouw als dit ligt in de toepassing van krachtige doch ingetogen architectuur. Het fijnzinnige gebruik van harde eigentijdse materialen past bij de robuustheid van het gebouw. Het atrium geeft toegang tot de sober vormgegeven corridor waaraan de woningen liggen. De maat en de wijze van afwerking geven grandeur aan het atrium en leveren een belangrijke bijdrage aan de woonkwaliteit. Het zichtbaar laten van de overweldigende draagconstructie intensiveert de beleving van het wonen in een monument. De uitkragende perrons voor overslag van goederen zijn vormgegeven als riante balkons. Het arsenaal aan woningtypen en -maten wordt nog eens vergroot door de opbouw in de langsrichting van het gebouw. Er is sprake van een archetypisch beeld met de nodige terughoudendheid in vormgeving en positionering. De revitalisatie van dit industriële erfgoed met zijn nieuwe functie vormt zeker een meerwaarde voor de stad. Met het initiatief om de creativiteit van bewoners ruim baan te geven middels vrij indeelbare woningen biedt het project ruimte voor een diversiteit aan woonwensen, waarmee het een belangrijke groep aan de stad bindt.”
1.1 Het A-team | cv_Robert Winkel
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
12
Jobsveem
Herbestemming Rijksmonument Samenwerkende architecten: Mei Architecten en stedenbouwers en Wessel de Jonge Architecten opdrachtgever: BAM Vastgoed + BAM Volker Bouwmaatschappij programma: 21.000 m2 99 appartementen en 10 penthouses 3500 m2 commerciële ruimte en horeca bouwkosten: € 20.000.000,realisatie: 2007 locatie: Rotterdam prijzen: Nationale Renovatieprijs 2009. 1e prijs Nederlandse Bouwprijs 2009. nominatie Bouwkwaliteitsprijs 2008, 1e prijs Job Dura Prijs 2008, shortlist Nationale Staalprijs 2008, 1e prijs BNA gebouw van het jaar 2008, nominatie publicaties o.a.: Herbestemming in Nederland (2011) Bouwwereld (2009) Magma (2009) ID+C (2009) Cobouw (2009) Architectenwebmagazine (2008) Jaarboek Architectuur in Nederland (2008) A10 (2008) Bouwwereld (2007) Bouwen met Staal (2007) Algemeen Dagblad (2005) www.archined.nl (2005) Cobouw (2004) Rotterdams Dagblad (2003)
1
figuur 1 Jobsveem
2
figuur 2 laadperrons figuur 3 foto situatie
3
Het voormalige pakhuis en rijksmonument Jobsveem, ook wel St. Job geheten, op de kade van de Rotterdamse Lloydpier heeft een ingrijpende verandering ondergaan. Het ontwerp van Mei Architecten en stedenbouwers in samenwerking met architect Wessel de Jonge heeft het oude pakhuis weer nieuw leven ingeblazen. Het vroegere pakhuis had sinds zijn voltooiing in 1913 een uitermate gesloten karakter. Deze geslotenheid moest de goederen die er lagen opgeslagen beschermen tegen teveel daglicht, regen en wind. Bij de bouw werd indertijd gebruik gemaakt van bouwmethoden die toen zeer vooruitstrevend waren. De grootschalige, doorgestapelde constructie met betonnen galerijen en laadperrons is daarvan een voorbeeld, evenals de gestapelde constructie van houten vloeren en gietijzeren kolommen, gevuld met beton. De verdiepingen van het Jobsveem kenmerken zich door lange vloeren (130 x 25meter) met gietijzeren kolommen van verschillende hoogtes en gesteldheden. Het pakhuis is een belangrijk nationaal en gemeentelijk monument, omdat de functie van laden en lossen een unieke expressieve gevel van betonnen laaddekken aan de waterkant heeft opgeleverd. Daglicht Met de herbestemming van het pakhuis tot woongebouw met commerciële ruimten, heeft het daglicht zijn intrede gedaan in het gebouw. Het bijzondere karakter is bewaard, terwijl nu drie glazen atria daglicht het gebouw binnenlaten. Zij verschaffen de woningen die hieraan grenzen uitzicht. Door de geconcentreerde ingreep van de atria is het karakteristieke beeld van het pakhuis gewaarborgd. De lichthoven van glas en staal benadrukken de monumentale onderdelen die zorgvuldig in het voormalige pakhuis zijn teruggebracht. In de atria bevinden zich de hoofdtrappenhuizen, liften en entrees. Het zijn levendige, lichte ruimten waar bewoners elkaar tegenkomen. Deze hoven dienen ook als rook- en warmteafvoer. Bij mooi weer, maar ook bij calamiteiten als brand, opent het glazen dak zich, waardoor een lichte bries door het atrium waait. Woningen De verdiepingen hebben een vrije indeling, omdat dragende wanden afwezig zijn. Dezelfde flexibiliteit is terug te vinden in de plattegronden van de woningen. Het bestaande dak moest door zijn slechte bouwkundige staat worden verwijderd. Hiervoor in de plaats is een nieuwe verdieping aangebracht, die het gebouw als een loods bekroont. In dit nieuwe daklandschap bevinden zich tien penthouses, waarvoor speciale grote glazen schuifpuien zijn ontwikkeld. Op de begane grond zijn de commerciële ruimtes ondergebracht.
1.2 referentie | Jobsveem
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
13
1
Het voormalige pakhuis en rijksmonument Jobsveem, ook wel St. Job geheten, op de kade van de Rotterdamse Lloydpier heeft een ingrijpende verandering ondergaan. Het ontwerp heeft het oude pakhuis weer nieuw leven ingeblazen. Het vroegere pakhuis had sinds zijn voltooiing in 1913 een uitermate gesloten karakter. Deze geslotenheid moest de goederen die er lagen opgeslagen beschermen tegen teveel daglicht, regen en wind. Bij de bouw werd indertijd gebruik gemaakt van bouwmethoden die toen zeer vooruit-
1.2 referentie | Jobsveem
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
14
Slaakhuys
Hergebruik van wederopbouw- en rijksmonument Hergebruik van wederopbouw- en rijksmonument Het Slaakhuys Het Slaakhuys
Opdrachtgever: Opdrachtgever: Lingotto en PWS Lingotto en PWS Realisatie: Realisatie: 20122013
2012- 2013
Oppervlakte: ca. 10.000m2
Oppervlakte:
ca. 10.000m Locatie: Rotterdam
2
Locatie: Rotterdam
Het Slaakhuys, gelegen aan de Slaak 34-38 in Rotterdam, was de voormalige redactie en drukkerij van dagblad het Vrije Volk. Het is in 1952-1954 in opdracht van uitgeverij De arbeiderspers gerealiseerd naar ontwerp van de architecten J.J.M. Vegter en P.A. Leupen. In 2010 is het Slaakhuys gewaardeerd als wederopbouw Rijksmonument. In opdracht van stichting Havensteder, eigenaar van het Slaakhuys, heeft Mei architecten en stedenbouwers een restauratievisie opgesteld voor dit wederopbouw- en Rijksmonument. Het doel van de restauratievisie is om een restauratiekader te geven bij (toekomstige) ingrepen aan en transformaties van het Slaakhuys. De eigenaar/gebruiker heeft aan deze visie een instrument in handen waarmee hij toekomstige ingrepen en transformaties van het rijksmonument inzichtelijk kan maken. De hoofdzakelijk onderhoudswerkzaamheden aan het exterieur zijn met name gericht om het monument te preserveren en verder verval van het monument te voorkomen. Daar waar monumentale onderdelen worden aangeraakt, zoals bijvoorbeeld de dakranden of de tuimelramen, is een restauratieve aanpak toegepast. In het interieur zijn monumentale gebieden aangewezen die typerend zijn voor de wederopbouw-architectuur en het karakter van het gebouw. Bij het gebruiksklaar maken- en gebruiken van het Rijksmonument door nieuwe functies als kantoren en winkelen mogen deze gebieden niet aangetast worden. Op deze manier is het gebouw gereed voor de toekomst en zal de historie tastbaar blijven.
1.2 referentie | Slaakhuys
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
15
herbestemming Trafohuis (Hotel & Restaurant Stroom)
Trafohuis (Stroom)
herbestemming Trafohuis (Hotel & Restaurant Stroom)
opdrachtgever: Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam programma: 2.500m2 bouwkosten: € 3.175.000,2 realisatie:
opdrachtgever: Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam programma: 2.500m 2004 bouwkosten: locatie: Rotterdam € 3.175.000,realisatie: 2004 locatie: Rotterdam
0014
Multimediahotel zonder ramen Het transformatorhuis, met daarin hotel-restaurant STROOM, is onderdeel van de voormalige Schiecentrale te Rotterdam. Nadat het gebouw van de vroegere elektriciteitsfabriek eerst aan de huisvesting van de audiovisuele industrie was aangepast, 2 grote televisiestudio’s waren vervaardigd en in 2001 het 25kVgebouw was voltooid, was er in het complex behoefte aan een horecavoorziening en een hotel. Beide kregen een plaats in het oude transformatorhuis van de centrale.
Revitalisatie
Om onderdak te bieden aan restaurant en hotel is het voormalige trafohuis vergroot met een glazen uitbreiding aan de kop. De bestaande hoge ruimtes zijn bestemd voor een brasserie en een hotel met negentien kamers. In de glazen toevoeging bevinden zich het trappenhuis, de kantoren en de suite van het hotel. Deze duidelijk zichtbare elementen geven de transparante zijgevel een levendig beeld. Dakramen De bestaande gevel aan de Lloydstraat bestaat uit een groot, gesloten bakstenen vlak, dat slechts door een kleine glazen toevoeging is doorbroken. Het industriële karakter van dit vlak is behouden door hier juist geen grote ramen voor de hotelkamers in te plaatsen. De hotelkamers krijgen daglicht van boven: door de dakramen, waardoor ‘s nachts de sterrenhemel is te zien. De hotelkamers bestaan vanwege de grote hoogte (4 meter) uit een benedendeel, waar zich een uitgebreide badkamer met sauna bevindt, en een verdiepingsdeel. Hier is een comfortabel bed geplaatst met hightech audiovisuele apparatuur binnen handbereik. Met behulp van beamers en brede, beweegbare projectieschermen kunnen de hotelgasten kamerbreed bijvoorbeeld hun krant lezen en zo hun eigen ‘uitzicht’ vanuit hun kamer bepalen. Grand café Het horecagedeelte bestaat uit een grand café, een loungeruimte, een multimediazaal en een restaurant met een open keuken. Een buitenterras en een dakterras completeren het geheel. Met de horecavoorziening heeft de Schiecentrale een passende ontmoetingsplaats gekregen, waar creatieve ondernemers elkaar kunnen treffen voor het uitwisselen van ideeën en waar bezoekers van de Schiecentrale kunnen overnachten.
0014
1.2 referentie | Stroom
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
16
Het Trafohuis is onderdeel van de voormalige elektriciteitsfabriek “Schiecentrale� te Rotterdam. Het gehele complex is in 10 jaar getransformeerd naar het studio- en mediacomplex van Rotterdam. Het Trafohuis is vergroot met een glazen uitbreiding. De bestaande grote, hoge ruimtes worden bestemd voor een brasserie, hotel en kantoor. In de glazen toevoeging bevinden zich het trappenhuis, kantoren en de suite van het hotel.
0014
0014
0014
1.2 referentie | Stroom
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
17
Schiecentrale 4B
multifunctioneel complex voor wonen, werken en recreĂŤren opdrachtgever: Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam, woningstichting PWS en Proper Stok Woningen, Rotterdam programma: 55.000m2 Multifunctioneel complex: woningen, kantoren, woonwerkunits, BSO, supermarkt, sporthal, parkeergarage, multifunctioneel dek bouwkosten: â‚Ź 42.000.000,realisatie: 2005 - 2008 locatie: Lloydpier, Rotterdam prijzen: Rotterdamse Bouwkwaliteitsprijs 2009, nominatie BNA Gebouw van het jaar 2009, nominatie Job Dura Prijs 2008, shortlist publicaties o.a.: Bau Beratung Architektur (2011) Cement (2011) Detail (2010) A+U (2009) Archiworld (2009) Architectenweb magazine (2009) De Architect (2009) MARK (2008) Volkskrant (2008) Gevelbouw (2008) ArchitectuurNL (2008) AD (2008, 2007) Bauwelt (2007) Construction insights (2007) IFD Bouwen (2004)
1.2 referentie | Schiecentrale
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
18
De Fabriek Delfshaven
Hergebruik van de voormalige Fabriek in Delfshaven Opdrachtgever: PWS Rotterdam Bam woningbouw Rotterdam Programma: 3560 m2 Ontwerp: Mei architecten en stedenbouwers Bouwkosten: eur 4.000.000 Realisatie: 2012 Locatie: Mathenesserdijk 410, Rotterdam In het hart van het bruisende Delfshaven aan de oever van de Schie staat een oud karakteristiek Fabriekscomplex dat in de loop van de jaren heel wat van zijn glans en levendigheid heeft verloren. De in de tijd aan elkaar gegroeide agglomeratie van karakteristieke panden is door jarenlange leegstand en verwaarlozing in een haast onomkeerbaar proces van verval terecht gekomen. Het exterieur van de voormalig stoomwasserij kent twee kenmerkende gezichten. Aan de straatkant een aaneenschakeling van traditionele huisjes, en aan de Schiezijde een fabrieksaanzicht inclusief grote schoorsteenpijp. Gezamenlijk streven de betrokken partijen voor behoud van dit monumentaal complex. Het gebouw dient na een ingrijpende verandering een bedrijfsverzamelgebouw voor de creatieve industrie te worden waarin jonge kleinschalige bedrijven en zelfstandigen die de huiskamer zijn ontgroeid hun onderneming kunnen vestigen.
1.2 referentie | De fabriek
In het hart van het bruisende Delfshaven aan de oever van de Schie staat een oud karakteristiek Fabriekscomplex dat in de loop van de jaren heel wat van zijn glans en levendigheid heeft verloren. De in de tijd aan elkaar gegroeide agglomeratie van karakteristieke panden is door jarenlange leegstand en verwaarlozing in een haast onomkeerbaar proces van verval terecht gekomen. Het exterieur van de voormalig stoomwasserij kent twee kenmerkende gezichten. Aan de straatkant een aaneenschakeling van traditionele huisjes, en aan de Schiezijde een fabrieksaanzicht inclusief grote schoorsteenpijp. Gezamenlijk streven de betrokken partijen voor behoud van dit monumentaal complex. Het gebouw dient na een ingrijpende verandering een bedrijfsverzamelgebouw voor de creatieve industrie te worden waarin jonge kleinschalige bedrijven en zelfstandigen die de huiskamer zijn ontgroeid hun onderneming kunnen vestigen. Het strategische ontwerp van Mei gaat uit van het behoud van de nog reeds aanwezige esthetische, cultuurhistorische en constructieve kwaliteit waar het ingestorte en vervallen gebied definitief vervangen wordt door een atrium dat zo ruimtelijke, (licht, lucht en ruimte) en programmatische kwaliteit toevoegt. Het atrium vormt het ‘Hart’ van het gebouw als een ontmoetingsplaats voor de ondernemers met onder andere collectieve voorzieningen als zithoeken, vergaderplaatsen en pantry’s. De bedrijfsunits verzamelen zich rondom een gelijkvloers atrium en maken gebruik van de karakteristieke gevelopeningen die rondom behouden blijven. De toevoegingen die gedaan worden, zoals de staalconstructie in het atrium worden minimalistisch uitgevoerd en bezitten een uniform kleurenpalet t.b.v. het behoudt van de ruimtelijke kwaliteit. Bronzen gevels, die passen in het straatbeeld kenmerken de nieuwe toevoeging. Boven het atrium wordt een industrieel kasdak toegepast om de pure renovatie van de Fabriek te completeren.
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
19
1.2 referentie | De fabriek
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
20
2 monument Monument Het monument Geschutsmagazijn te Delft is een prachtige icoon in de geschiedenis van Hollandt danwel Nederland. De twee belangrijkste kenmerken van het monument zijn: - de geslotenheid van het complex ten opzichte van de stad. Het door de eeuwen heen organisch gegroeide complex is altijd een gesloten eenheid geweest; - het contrast binnen het complex zelf. De opstallen bestaan voornamelijk uit gesloten bouwvolumes die ter opslag dienden van geschutsmaterieel. De opstallen vormen op hun beurt een open exercitie-/ binnenplaats. Restauratievisie In het geval van een (deel)restauratie, zal er een uitvoerige voorbereiding moeten worden doorlopen waarbij overleg zal plaatsvinden met de betrokken instanties als de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) en monumentenzorg Delft. Een restauratievisie op basis van een cultuur- en bouwkundig-historische verkenning zal worden gemaakt alvorens er een vergunningsprocedure (26 weken) en bouwprocedure kan worden gestart.
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
21
Toegangspoort 2011 woning ca. 1800
Waag- en keldergebouw v.a. 1830
salpetermagazijn 1750 (kap Philibertspanten 1828)
fotostudio ca. 1970
Bureau van den kapiten vuurwerker 1835 Affuitenloods 1671 Transformatorhuis 1953 Toegangspoort 1988 Scheikundig laboratorium 1838
2.1 Monument | tijdlagen
vuurwerkerslaboratorium 1787 Pyrotechnische werkplaats 1860
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
22
Het geschutsmagazijn vormt een ommuurde, in zichzelf gekeerde plek in de binnenstad van Delft.
2.2 monument|kenmerken
De loodsen vormen in zichzelf gekeerde gesloten eenheden en `ommuren´ de open binnenplaats.
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
23
De open binnenplaats omgeven door loodsen met gesloten karakter. Kenmerkend zijn de bakstenen gevels, kleine raamopeningen, pannendaken en dakgoten.
2.3 Monument | exterieur
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
24
versterking historisch karakter door krijtmarkering
enkele dakkapellen zorgen voor (dag)lichtpunten in de zolder
entree zolder
Philibert-spanten kap constructie 1828
nieuwe gerenoveerde delen uit jaren ‘90
De zolder van het Salpetermagazijn met kap van “Philibert-spanten� dateert van 1828.
2.4 monument|interieur
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
25
3 plan Plan Het plan van het A-team is om deze kenmerken van het bestaande complex te behouden en uit te buiten. Door het gesloten karakter ten opzichte van de stad is het een ideale locatie voor een retraite-plaats, waar eten, slapen, baden, wonen, werken en ambacht in rustige sfeer bij elkaar kunnen komen. Een plek waar men zich kan terugtrekken. Voor de invulling van het complex is gezocht naar functies die zich verhouden tot het plan. Voor de loodsen is gezocht naar toepasselijke functies die het gesloten karakter niet aantasten, en dus ook minder daglicht behoeven. In het plan is ruimte opgevat volgens de visie short-stay en shorter-stay, waar de functies als retraitehotel en badhuis bij horen. Short-stay hotelunits varierend van klein naar groot, voornamelijk gericht op slapen. Hierdoor zijn daglichteisen minimaal, een kenmerk van de loodsen. De gebouwen waar voldoende daglicht aanwezig is, kunnen worden omgebouwd tot bijzondere woonvormen, een combinatie van wonen en werken (ambacht aan huis) of bijvoorbeeld een Thomashuis. Restauratieplan Het monumentale karakter van het complex wordt versterkt door de pure staat waarin het zich nog bevindt. Zo zijn de pannendaken kenmerkend en zorgen voor een eenheid tussen de gebouwen die de open binnenplaats ommuren. Daarom is als uitgangspunt gekozen om zeer minimaal en op kleine schaal aanpassingen te doen aan het complex. Bij de minimale aanpassingen wordt gedacht aan het versterken van vloeren, of het restaureren van woningen, als de nieuwe functie dit vereist. Alles wat nieuw wordt aangebracht is reversibel. Benodigde installaties zijn opbouw.
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
26
expositie
woon-werk units
Badhuis
ambachten
boetiekhotel
ENERGIEPLaats
Thomashuis congres
bottom line vs. business case
CRADLE2CRADLE
CPO meets monument
Retraitehotel Creatie
klasse en stijl
long/ short stay/ shorter stay
- duurzame, - monumentale, - exclusieve gemeenschap/ community in de stad Delft.
betrokkenheid met omgeving
gebouw als monumentale jas voor ingekeerde (hotel)kamer
Vitamine-D ruimte
eigen beleveniswereld
3.1 plan|brainstorm
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
27
De loodsen vormen een ‘jas’ en creëren een tegen wind beschutte binnenplaats
Behoud gesloten karakter gebouwen door invulling met geschikte functies
3.2 plan|concept
Behoud open karakter binnenplaats door realisatie ENERGIEPLAATS
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
28
badhuis
Toegangspoort
energieplaats
dienstwoning (verhuur/ verkoop) retraite hotel Kas/ restaurant
woning (verhuur) tijdelijke bewoning en ambachten Transformatorhuis
atelierruimten (verhuur)
Toegangspoort Collectief met kamerbewoning (verhuur)
Woning/Kantoor (verhuur) Totaalplan Gebouw A B C D E F G H I J/K
Oude functie Loods/Opslagruimte Loods/Opslagruimte Loods/Opslagruimte Loods/Opslagruimte Kantoorruimte/ kantine
Nieuwe functie Bewoning/ ambachten Badhuis Hotel (Hotel) opslag/ ambachten Kantoor/ Thomashuis
Loods/ Garage Woning (verhuurd) Loods/ Opslagruimte Kantoorruimte
“Vitamine D�-functie Woning (verhuurd) Woning (verkoop/ verhuur) 2 Woningen (verkoop/ verhuur)
BVO (m2) 2.032 733 1.991 496 832 282 205 249 464
3.3 plan|fasering_totaal
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
29
De ontwikkeling van het Geschutsmagazijn zal gefaseerd plaatsvinden. De toeschrijving van functies en exploitatie is afhankelijk van toekomstige ontwikkelingen.
badhuis dienstwoning (verhuur/ verkoop) retraite hotel
woning (verhuur) Tijdelijke bewoning en ambachten
Fase 1 Het Salpetermagazijn wordt omgebouwd tot een retraitehotel met ca. 30 kamers en overige voorzieningen behorende bij een hotel. Om dit hotel te ondersteunen, wordt het Waaggebouw bestemd tot badhuis. De Affuitenloods is een plek voor short-stay wonen en ambacht. Hierdoor ontstaat een mix van functies die elkaar versterken en een eerste aanzet vormen tot herontwikkeling van het complex. De nutsvoorzieningen zijn aangesloten op het stadsnet, maar hebben de mogelijkheid om in fase 2 aan duurzame technieken gekoppeld te worden. De woning aan de Kantoorgracht wordt een dienstwoning t.b.v. het beheer van het totale complex. De overige panden worden in deze fase verhuurd t.b.v. opslag of tijdelijke bewoning en ambachten.
3.4 plan|fasering_1
)
lag s op
uur h r (ve
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
30
energieplaats
Kas/ restaurant
Fase 2 Het huidige jaren ‘70 gebouw G wordt vervangen door een glazen “Vitamine D” -functie. De binnenplaats wordt getransformeerd met de functie “Energieplaats” waar zichtbaar en onzichtbaar energie zal worden opgewekt dat ten goede komt aan het complex. Dit maakt het Geschutsmagazijn een zelfvoorzienend complex m.b.t. (grijs)water, warmte en electriciteit. De overige panden vormen een mogelijke ontwikkeling tot hotel/ Thomashuis/ ambachtsruimten/ woningen/ opslag welke nog nader zijn te bepalen.
3.4 plan|fasering_2
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
31
Short-stay/ Retraite hotel Het salpetermagazijn krijgt een nieuwe functie als hotel, waarbij de hotelkamers als objecten in de ruimte worden geplaatst. Op deze manier wordt het monument als ‘jas’ gerespecteerd en is de nieuwe functie reversibel. Tussen
de objecten ontstaat een ruimte die het best gekenmerkt kan worden als rommelzolder. Op verschillende plekken zijn publieke- en private zitgelegenheden gecreĂŤrd, temidden van (wisselende) exposities gerelateerd aan Delft en het verleden van de locatie.
Mogelijke kamertyperingen o.a.
1.
3.
2.
Kamer op zolder (1) met zicht door dak. Kamer over 2 verdiepingen (2) met zitgelegenheid op zolder, slapen en baden op ondergelegen verdieping. Zicht op groen.
4.
Kamer op zolder (3) aansluitend op dakkapel. Uitzicht over Oostplantsoen. Kamer over 2 verdiepingen (4) met zitgelegenheid op zolder, slapen en baden op ondergelegen verdieping. Zicht op energieplein.
3.5 plan|retraite-hotel_concept
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
32
3.4 plan|retraite-hotel_impressie
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
33
3.7 plan|sfeerbeelden
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
34
3.7 plan|sfeerbeelden
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
35
4 duurzaamheid Duurzaamheid Duurzaamheid is als een kernpunt opgevat in het plan van het A-team. Het plan zal gerealiseerd worden, met partners die hetzelfde doel nastreven. Daarom is de Triodosbank benaderd, die dezelfde bedrijfsvisie heeft. In het plan word gestreeft dat het complex energieneutraal wordt. De realisatie hiervan gebeurt op meerdere manieren: - de binnenplaats zal het duurzame hart vormen voor de opwekking van warmte en electriciteit uit hernieuwbare energiebronnen; ‘de energieplaats’. Het opvangen van (regen)water zal het complex van grijs water voorzien. - de nieuwe functies moeten elkaar energetisch ondersteunen daar waar mogelijk. Zo kan bijvoorbeeld afval uit het restaurant dienen als biomassa voor de warmteopwekking in het badhuis. (het water in de baden in het badhuis wordt op natuurlijke wijze met waterplanten gezuiverd). Een ander asset is het Cradle2Cradle principe. De aanpassingen zoals bijvoorbeeld de hotelunits worden gerealiseerd met hergebruikte materialen. Nadrukkelijk moet worden vermeld dat duurzame ingrepen en toepassing van duurzame technieken in geen geval afbreuk mogen doen aan de kenmerken van het complex. Zo mogen er geen zonnepanelen op de daken toe worden gepast, en moet de binnenplaats een open karakter behouden. In het plan wordt de combinatie van ‘duurzaamheid meets monument’ aangegaan als uitdaging. Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
36
Opvangen/ opslaan regenwater van daken en energieplein voor gebruik in complex gewonnen koude/warmte opslaan en gebruiken in badhuis
50cm.
In tact laten van archeologische en historische ondergrond
Zonnepanelen in/ op de energieplaats voorzien in stroomvoorziening complex
Warmteopwekking in badhuis d.m.v. centrale verwerking biologisch afval in bioreactor
Zonnecollectoren in/op energieplaats voorzien in warmtevoorziening complex
Géén aantasting van monumentaal dak door na-isolatie of zonnepanelen
Hotel maakt gebruik van duurzame faciliteiten bijv. pers-toilet
* Onderzoeksverplichting bij bodemingrepen groter dan 30m2 en dieper dan 30cm. onder maaiveldniveau. Archeologische resten kunnen verwacht worden onder de huidige oppervlakteverharding op een diepte vanaf circa 50cm. onder maaiveldniveau.
Energiehuishouding Elektriciteit, warmte en grijs water worden gewonnen uit hernieuwbare bronnen door de voormalige exercitieplaats om te dopen tot “energieplaats”. De energieplaats voorziet in de vraag naar energie van het gehele complex. Het is dé kans om met de kenmerken van het complex het monument uniek in zijn soort te maken.
4.1 duurzaamheid|energieplaats
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team
37
Deze Visie Geschutsmagazijn Delft is tot stand gekomen naar initiatief van:
we are your friend
mei architecten en stedenbouwers www.mei-arch.eu
+31104252235 Schiehavenkade 202 3024EZ Rotterdam
06.02.2013
mei
Visie Geschutsmagazijn Delft Het A-team