4 minute read
Belgische 12 voets jollenclub boven water
Belgische 12 voets jollenclub boven water
Advertisement
De Belgische zeilwereld is een organisatie rijker. Deze zomer kwam de 12 voets jollenclub boven water. Dat gebeurde zowat letterlijk bij het Admiraalszeilen van de 12 voetsjollen tijdens Oostende voor Anker. Alhoewel het om een nieuwe vereniging gaat, kan deze terugkijken op een niet onaardige traditie. De 12 voets jol die het hart en de ziel van de vereniging uitmaakt, stamt uit 1913.
Het bootje trad voor het eerst op de voorgrond op de Olympische Spelen in België in 1920. Voor die tijd waren bij zeilwedstrijden alleen de lengte van de boot en het zeiloppervlak voorgeschreven, de wedstrijdsporter was vrij bij het bouwen van een snelle boot. Maar met het 12 voets jol (ruim 3,5 meter) werd dat anders, het bootje kreeg strakke maten opgelegd. Het werd de eerste eenheidszeilklasse in de geschiedenis van de Olympische Spelen, de International 12 Foot Dinghy.
Leon Huybrechts, Olympisch kampioen 12 voetsjol op de Spelen van Parijs in 1924.
Foto uit het jubileumboek 75 jaar reilen en zeilen van de twaalfvoetsjol, uitgave van de Nederlandse klassevereniging.
De klasse zeilde zijn laatste Olympische spelen in 1928 in Amsterdam. Een van de grote kampioenen uit die tijd was de Belg Léon Huybrechts, wiens jol tentoongesteld ligt in Antwerpen. Hij won goud in deze klasse op de Olympische Spelen van 1924 in Parijs. Hij was een voorvechter van de eenheidsklassen in het Olympisch zeilen. Léon Huybrechts is geëerd met een naar hem genoemde straat in de Regatta-wijk op Linkeroever.
De International 12 Foot Dinghy zou nog meedoen aan de Olympische Spelen gepland in Japan in 1940, maar die gingen niet door omdat de Tweede Wereldoorlog uitbrak. Daarna werd het jolletje op de Olympische Spelen in Finland opgevolgd door de Finnjol, die ondanks de commercialisering van de Spelen, tot de vorige editie zijn Olympische status wist te behouden. Het is in deze klasse dat Sebbe Godefroid in Atlanta 1996 zilver behaalde.
Te ouderwets
In 1963 besloot de IYRU (International Yacht Racing Union) dat de International 12 Foot Dinghy te ouderwets was geworden. De International 12 Foot Dinghy werd van de lijst van internationale klassen geschrapt. Maar anders dan vele andere “verouderde” klassen bleef het leuke milieuvriendelijke houten overnaadse jolletje altijd populair, vooral in Engeland, Ierland, Nederland, Frankrijk en zelfs Japan waar men nu aan zeilnummers boven de 2000 toe is.
In Italië voerde men plastic en moderne tuigage in en werd het een hele andere maar daar zeer populaire klasse.
De International 12 Foot Dinghy is ontworpen door de Engelsman George Cockshott in 1913. Er zeilen nog jollen mee van 80 jaar oud. Ze hebben een zeer lange levensduur en als ze slecht zijn geworden kunnen ze ook heel goed worden gerestaureerd. Ook worden nog regelmatig nieuwe International 12 Foot Dinghies gebouwd.
‘Op leven en dood’
Nederland kent een actieve 12 voets jollenclub, met 320 geregistreerde jollen, goed voor meer dan 400 leden. Zij organiseren en participeren aan internationale wedstrijden.En zoals ze met ‘het mes tussen de tanden ‘ op de wedstrijdbaan verschijnen, debatteren ze ook ‘op leven en dood’ over hoe een 12 voets jol op authentieke wijze dient te worden gerestaureerd. Maar om alles in goede banen te leiden houden een technische commissie en twee klasse controleurs alles in de gaten.
En of die streng zijn? Er is al 3 jaar ruzie over de breedte van de zwaardkast. De oorspronkelijke breedte in 1913 was een halve inch. In mm is dat 12,7. De huidige minimale breedte in Nederland is nu 11 mm volgens de klassenvoorschriften. Sommigen hebben als remedie: rubber in de zwaardkast. Maar wat als door het vocht de zwaardkastspleet nauwer wordt? Naar verluidt heeft zelfs het bestuur van de Nederlandse club ontslag genomen om uit deze impasse te geraken. In België zijn al regeringen gevallen over minder cruciale zaken.
Wedstrijd van de 12 voetsjollen op de Spuikom in Oostende tijdens Oostende voor Anker 2019.
Classic Wood Club
Maar gelukkig heeft de internationale afdeling, de “12 foot dinghy Classic Wood Club” (CWC) een bevlogen admiraal aangesteld die alle discussies in goede banen tracht te leiden. De Nederlandse filosoof Bert Hamminga spreekt vlotjes 8 talen en zeilt een van de oudste 12 voets jollen, gebouwd in 1924 door Annemans in België. Bert bemiddelt tussen alle belangrijke personen zoals het ISAF, de koningshuizen, de wethouders en ordinaire voorzitters van zeilclubs en klasse organisaties in verschillende landen. Bij elk overleg gaat de admiraal ervan uit dat hij geen macht heeft, niets weet en niets doet (behalve twee koperen kannonen poetsen). Clubs met een ‘admirality cigar smoking lounge’ krijgen voorrang en gratis drankjes wijst hij af. Kortom de “CWC” op zijn blauwe blazer is voorbehouden voor al wie de prettig gestoorde vriendschapsregels van de club onderschrijft.
Type: rondspant met midzwaard en cattuig Lengte: 3,66 m Breedte: 1,45 m Diepgang: 0,20 m Zwaard neer:0,92 m Zeilopp.: ca. 9,5 m2 Rompconstructie: overnaadse gangen, mahonie- of cederhout Bemanning: max. 2 p.
Olympic Centennial
In 2020 is het precies 100 jaar geleden dat de Olympische Zomerspelen 1920 werden gehouden in Antwerpen. De zeilwedstrijden vonden plaats voor de kust van Oostende. En zo komt het dat - honderd jaar later - er een 12 voets jollen centennial 1920-2020 georganiseerd wordt op de oorspronkelijk locatie, Oostende, maar dit keer is de afspraak op de Spuikom. �
Type: rondspant met midzwaard en cattuig Lengte: 3,66 m Breedte: 1,45 m Diepgang: 0,20 m Zwaard neer:0,92 m Zeilopp.: ca. 9,5 m2 Rompconstructie: overnaadse gangen, mahonie- of cederhout Bemanning: max. 2 p.
