Lợn và ong tiết kiệm
Ghế Ống bút
Một chiếc ghế, một chiếc trống bỏi hay bộ đàm? Khi bạn nhìn một chiếc ống bơ, bạn thấy gì? Hãy tưởng tượng và làm một cái gì đấy thú vị và có ích. Bạn có thể thiết kế.
Trống bỏi Điện thoại
MỤC LỤC Bạn biết gì về nghề thiết kế? Mọi thứ quanh ta đều được thiết kế Thiết kế & thiết kế đồ họa Chân dung nhà thiết kế Các chuyên ngành thiết kế đồ họa
5 6 8 12 18
Thiết kế ấn phẩm (báo- tạp chí)
18
Thiết kế cho doanh nghiệp
21
Thiết kế sách
22
Thiết kế cho công nghiệp âm nhạc
24
Quảng cáo và Xây dựng thương hiệu
26
Thiết kế bao bì
28
Thiết kế cho môi trường
30
Thiết kế tương tác
32
Đồ họa động
34
Thiết kế chữ
36
Các lĩnh vực liên quan
38
Nhiếp ảnh
38
Vẽ minh họa
39
Kịch bản phân cảnh
40
Hậu kỳ và kỹ xảo phim
41
Hoạt hình
42
Thiết kế Game
43
Đến lúc phải đến trường Đôi nét về FPT ARENA 4 |Trở thành nhà thiết kế
44 50
Lời mở đầu
BẠN BIẾT GÌ VỀ NGHỀ THIẾT KẾ? Khi còn học tiểu học, những nghề mà bạn biết chỉ đếm trên đầu ngón tay: bác sĩ, giáo viên, phi công, bộ đội hay công nhân. Tuy vậy trong đầu bạn vẫn có khái niệm rõ ràng về nghề nghiệp ấy. Bởi bạn thường xuyên gặp họ, bởi bạn đã quan sát họ làm việc, bởi bố mẹ bạn làm nghề đó hay bởi người ta nói nhiều về nó. Lớn hơn, bạn biết được thêm rất nhiều nghề như kế toán, luật sư, lập trình hay marketing. Và cũng nhờ đọc sách báo, học hỏi, tiếp xúc nhiều, bạn cũng định hình rõ đó là những công việc như thế nào. Thế nhưng khi nói đến “Thiết kế” và đặc biệt là “Thiết kế đồ họa”, hầu như bạn chẳng có khái niệm gì về nó. Có thể bạn biết công việc của kỹ sư thiết kế cầu đường hay công việc của một họa sỹ. Thiết kế Đồ họa lại là một thứ khác. Thiết kế Đồ họa là gì? Những nhà Thiết kế là ai? Có những công việc nào trong lĩnh vực đấy? Tôi có thể làm nhà thiết kế được không? Đó là những câu hỏi mà đối với bạn các câu trả lời dường như không có hoặc rất mơ hồ. Chính vì lý do đó cuốn sách này ra đời để giúp bạn hiểu rõ hơn một lĩnh vực với nhiều tiềm năng phát triển hiện nay và cũng như một kim chỉ nam hướng nghiệp cho bạn về nghề thiết kế. Biết rõ thêm một nghề cũng là biết thêm một cơ hội để bạn có thể chọn lựa. Hy vọng rằng bạn sẽ lựa chọn đúng cho tương lai của mình.
Trở thành nhà thiết kế | 5
MỌI THỨ QUANH TA ĐỀU ĐƯỢC THIẾT KẾ Hãy nhìn quanh bạn.
Bạn đọc tờ tạp chí. Từ bìa của tạp chí tới những ảnh, cách chọn kiểu chữ, cách bố trí tin bài đều được tính toán kỹ càng để cho độc giả có thể dễ dàng tìm kiếm, dễ dàng theo dõi và quan trọng hơn là tạo ra được phong cách cho tờ tạp chí. Đó là thiết kế. Ra ngoài phố, xung quanh bạn là vô số những bảng quảng cáo. Người ta luôn chọn những hình ảnh, những câu từ và vị trí để thu hút sự chú ý của bạn, làm cho bạn nhớ về sản phẩm, nói cho bạn thông điệp của người bán hàng. Đó là thiết kế. Vào siêu thị, cầm một sản phẩm trên tay, cái đầu tiên mà bạn cảm nhận đó chính là bao bì của nó. Một chiếc hộp đẹp sẽ thu hút bạn. Rồi nó cho bạn biết sản phẩm này có dành cho bạn hay không. Chưa cần đọc bạn đã biết là nó dành cho trẻ em, người già hay cho phụ nữ. Chưa xem giá bạn cũng đoán là nó đắt hay bình dân. Đó là thiết kế.
6 |Trở thành nhà thiết kế
Về nhà bật MTV, bạn thích thú xem những hình hiệu giữa giờ rất độc đáo và thú vị của kênh ca nhạc thời thượng này, bạn chăm chú xem những clip của các ca sỹ, ban nhạc với những hình ảnh rất bắt mắt rồi cả những đoạn quảng cáo thông minh, vui nhộn. Đó là thiết kế. Lên mạng, bạn tiếp xúc với một trang web là qua giao diện của nó. Banner có đẹp, có sinh động không? Di chuyển và tìm kiếm trên đó có dễ dàng không? Đấy là một vài yếu tố quyết định xem bạn có muốn ở lại lâu với một trang web hay không. Đó là thiết kế. Và nếu lúc nào đó, bạn quan sát kỹ mọi thứ trong cuộc sống, bạn sẽ thấy có nhiều thứ được tạo ra từ bàn tay của nhà thiết kế thậm chí cả suy nghĩ của bạn cũng bị ảnh hưởng bởi họ. Bạn có muốn trở thành nhà thiết kế không?
Trở thành nhà thiết kế | 7
THIẾT KẾ & THIẾT KẾ ĐỒ HỌA Thiết kế là gì?
Hiếm người hiểu đích xác về nó nhưng đôi khi chúng ta vẫn làm nó hàng ngày. Đơn giản như thiết kế một bữa ăn tối. Ý định của ta là mang lại một bữa ăn đầy đủ dưỡng chất và ngon miệng cho một gia đình nhỏ trong một bữa tối cuối tuần. Ta phải lên kế hoạch về các món, tính toán các dưỡng chất và năng lượng chứa trong các món đấy, xem xét ý kiến về sở thích của mỗi người. Sau đó lên kế hoạch mua thức ăn, công việc nấu nướng, chuẩn bị,… Đấy chính là thiết kế. Thiết kế vừa là động từ, vừa là danh từ. Là động từ, thiết kế chỉ tới quá trình tạo ra và phát triển một dự án cho một sản phẩm, một cấu trúc, một hệ thống hoặc một thành phần với một chủ đích đã định sẵn. Là danh từ, một thiết kế có thể là một giải pháp hoàn chỉnh hoặc là một sản phẩm hay một quá trình. Ta có thể nghe thấy người ta nói “thiết kế quảng cáo này không đẹp” (sản phẩm) hoặc “thiết kế kiến trúc này không khả thi” (giải pháp).
8 |Trở thành nhà thiết kế
Vấn đề là làm thế nào không bằng ngôn từ mà thể hiện bút bi Bic viết được rất lâu?
Còn thiết kế đồ họa là gì?
Là sáng tạo và phát triển các giải pháp về mặt hình ảnh để giải quyết các vấn đề truyền thông. Tức là bạn có điều cần muốn nói nhưng không chỉ truyền tải nó bằng ngôn từ mà còn dùng hình ảnh. Thậm chí chỉ dùng hình ảnh không để đưa thông điệp tới đối tượng như quảng cáo bút bi Bic.
Trở thành nhà thiết kế | 9
Vậy thiết kế đồ họa không phải làm đẹp ư?
Mục đích của thiết kế đồ họa là truyền tải được thông điệp. Đẹp là một chiến lược quan trọng để thu hút người xem. Nếu bạn sáng tạo ra một quảng cáo trông thích mắt chắc chắn sẽ được công chúng để ý và tập trung lâu hơn. Nhưng nếu quảng cáo đấy không nói lên được đặc tính của sản phẩm, không thuyết phục được khách hàng thì đẹp là vô nghĩa.
Thiết kế đồ họa làm ra những gì?
Cho đến giờ chắc bạn cũng có thể kể ra vài thứ nhưng độ phủ của thiết kế đồ họa rộng hơn rất nhiều so với bạn nghĩ. Thiết kế có thể bao gồm: sách giới thiệu, ca-ta-lô, bìa sách, bìa tạp chí, bố cục báo,tạp chí, danh thiếp, vé mời, thiệp chúc, logo, biển hiệu, quảng cáo báo, website, bìa đĩa, danh mục (menu) DVD, flash, hình hiệu truyền hình, tiêu đề phim, bao bì sản phẩm,… Bạn có nhận thấy gì không? Vô số việc mà bạn - nhà thiết kế đồ họa tương lai có thể làm.
10 |Trở thành nhà thiết kế
Poster qu hãng F ảng cáo reshot do bạn Tạ N Nhật V guyễn y lớp GL - sinh viên 01 (FPT Arena) thiết k ế
Trở thành nhà thiết kế | 11
Bạn Lê Tuấn Anh - sinh viên lớp H0710C (FPTArena) hiện là Art director của Hoa Học Trò 2! & 2!Ðẹp.
CHÂN DUNG NHÀ THIẾT KẾ Một người ăn mặc có gu, đeo cặp kính đắt tiền, trên tay là chiếc máy tính xách tay hàng hiệu Macbook và cuốn sổ phác thảo. Phong cách, Thông minh và Năng động. Đó là mẫu hình một nhà thiết kế mà mọi người thường hình dung. Trên thực tế nhà thiết kế có thể xuất phát từ nhiều nơi khác nhau, với vẻ bề ngoài và cá tính khác nhau. Vậy đâu là điểm chung giữa họ? Đó là những phẩm chất, giá trị bên trong chứ không phải những lớp vỏ bên ngoài. Một nhà thiết kế thực thụ phải có những phẩm chất sau: Chuyên nghiệp: Đó là sự đúng giờ, đúng thời hạn, tôn trọng khách hàng. Sản phẩm của nhà thiết kế thường là khởi đầu cho cả một quá trình marketing và phân phối. Báo phải thiết kế xong mới có thể in và phát hành. Sản phẩm phải được thiết kế đóng gói trước khi xuất kho. Quảng cáo phải có mặt trước khi sản phẩm bán được. Doanh nghiệp đi vào hoạt động phải có logo. Chính vì thế nếu không chuyên nghiệp, nhà thiết kế có thể phá hỏng mọi thứ. 12 |Trở thành nhà thiết kế
Kiên nhẫn: Đó là khả năng làm việc với cường độ cao, sức ép lớn & chịu đựng với những khác biệt của khách hàng. Thường nhà thiết kế phải đối mặt với những dự án mà thời gian khá gấp rút vì thế chuyện thức đêm hôm để hoàn thành không phải là hiếm. Bên cạnh đó khách hàng khá khắt khe, khó tính và thường không hiểu về thiết kế nên nhà thiết kế phải có sự kiên nhẫn chấp nhận cũng như giải thích để có thể đi đến sự thống nhất giữa hai bên. Con mắt thẩm mỹ: Tất nhiên rồi, thiết kế là truyền thông qua con đường thị giác. Nhà thiết kế phải có con mắt thẩm mỹ để truyền tải thông điệp sao cho kích thích hay vừa mắt người xem. Sáng tạo: Thiết kế nói chung và thiết kế đồ họa nói riêng là lĩnh vực đặc biệt sáng tạo. Nhà thiết kế phải luôn có những ý tưởng mới, giải pháp mới cho những vấn đề ngày càng phức tạp. Một ấn phẩm thiết kế bởi Tuấn Anh. Hình ảnh cung cấp bởi tòa soạn Hoa Học Trò 2!.
Trở thành nhà thiết kế | 13
LÊ THANH TÙNG
The Monster - Một tác phẩm minh họa mới nhất của Tùng
Tùng đã hoàn thành khóa học tại FPT Arena.Với năng lực sáng tạo đặc biệt, Thanh Tùng là chàng trai liên tục giành các giải thưởng và học bổng trong và ngoài nước: Giải Ba cuộc thi thiết kế ấn phẩm quảng cáo cho du lịch Việt Nam của trường CMA – Singapore cùng học bổng 10.000 đô Sing, Giải nhất triển lãm Cứ làm đi với tác phẩm nghệ thuật số “Hiện tại - Quá khứ - Tương lai”, lọt vào chung kết cuộc thi thiết kế Vietnam Young Lion 2008 - một phân nhánh của cuộc thi Cannes Lion danh tiếng. Tùng còn được nhận bằng khen cho tác phẩm được yêu thích nhất tại cuộc thi Coke Zero Châu Á. Các tác phẩm của Tùng đứng đầu xếp hạng tuần của behance.net-trang mạng cộng đồng quốc tế về thiết kế, hội họa, nghệ thuật.Hiện Tùng đang “đầu quân” cho công ty thiết kế quảng cáo Lowe wordwide.
14 |Trở thành nhà thiết kế
NGUYỄN PHƯƠNG HOA Cô bạn FPT Arener xinh xắn này được mệnh danh là cô gái của các giải thưởng với rất nhiều thành tích cao trong các cuộc thi: - Giải Nhì thể loại film Quảng Cáo Vietnam Young Lion - Giải Nhất cuộc thi Fan Film 24h của FPT Arena - Giải Đạo diễn xuất sắc nhất trong Fan Award của FPT Arena Hiện, Phương Hoa đang là họa sĩ Minh họa sách cho nhóm Cánh Buồm (sách giáo khoa cải cách) và Minh họa cho sách thiếu nhi của Alpha book.
Phim ngắn “Open eyes” của Phương Hoa giành giải nhất cuộc thi FAN Film 24h
Trở thành nhà thiết kế | 15
TRẦN HỒNG NGỌC Sau khi tốt nghiệp khóa 1 năm của FPT Arena, đồng thời trau dồi thêm kinh nghiệm ở một số công ty như Golden Westlake, Tungshing,… Sau khi đã gắn bó khá lâu ở vị trí trưởng phòng thiết kế của công ty thiết kế thương hiệu Richard Moore, Ngọc hiện đang là giám đốc sáng tạo tại VnUnique.
Poster quảng cáo cho hãng AirMekong do Hồng Ngọc thiết kế
16 |Trở thành nhà thiết kế
LÊ ANH TÙNG
Một số sản phẩm của Tùng cho nhiều công ty khác nhau
Tùng đã hoàn thành khóa học 1 năm tại FPT Arena. Và hiện tại, anh bạn trẻ này đang là trưởng nhóm thiết kế mục thời trang của Kênh14. vn, đồng thời là cố vấn đồ họa cho khối Kênh 14 và Game K.
Trở thành nhà thiết kế | 17
CÁC CHUYÊN NGÀNH THIẾT KẾ ĐỒ HỌA
THIẾT KẾ ẤN PHẨM (BÁO - TẠP CHÍ) Báo và tạp chí có nhiều kích cỡ và hình dạng khác nhau. Với số lượng báo-tạp chí ngày một nhiều, việc thiết kế trở nên tối quan trọng. Bạn làm những gì? Thiết kế báo và tạp chí bao gồm việc lên bố cục, dàn trang báo và thiết kế bìa. Hãy tưởng tượng, trên sạp báo với hàng trăm đầu báo, bạn sẽ chỉ chú ý tới báo nào có bìa ngoài ấn tượng nhất. Nhưng bạn sẽ chỉ đọc và trung thành với tờ báo nếu nội dung nó hay và được thiết kế để bạn dễ đọc, dễ theo dõi. Ngoài việc làm bố cục và bìa, người thiết kế báo còn có thể phụ trách ảnh chụp hay minh họa cho bài viết, xa hơn nữa là thiết kế quảng cáo cho những sản phẩm- dịch vụ mua không gian quảng cáo trên báo. Bạn sẽ làm ở đâu? Tất nhiên trong những tòa soạn hay các công ty truyền thông (một số ấn phẩm hiện nay do các công ty tư nhân đứng ra phụ trách nội dung, phát hành). Bạn có thể làm việc như một cộng tác viên tự do.
18 |Trở thành nhà thiết kế
Giám đốc Nghệ thuật của các tạp chí sau là Nguyễn Khánh Duy (sinh viên lớp C0612D FPTArena). Hình ảnh cung cấp bởi H&J Pro., www.hj-pro.com
Cơ hội trong ngành. Với sự xuất hiện hàng trăm đầu báo - tạp chí như hiện nay, nhu cầu về thiết kế không thiếu. Hơn nữa với khối lượng đầu việc lớn (mỗi ấn phẩm có rất nhiều trang, mục) lại mang tính chất định kỳ (hàng tuần thậm chí hàng ngày) nên việc thiết kế một ấn phẩm không thể đảm đương bởi chỉ một người. Như vậy bạn có thể ước tính nhu cầu nhân lực lên tới con số nghìn. Làm việc trong tòa soạn bạn cũng có nhiều cơ hội thăng tiến, ban đầu có thể là cộng tác viên rồi đến thiết kế chính hay giám đốc sáng tạo. Để có thể trở thành nhà thiết kế ấn phẩm, ngoài việc tích lũy kiến thức và thực hành tại trường bạn nên có những kinh nghiệm thực tế thông qua việc cộng tác hoặc thực tập tại ngay những tòa soạn. Rất nhiều báo, tạp chí hiện nay như Hoa học trò, Thế giới học đường, Đẹp luôn cần những cộng tác viên trẻ tuổi có nhiều ý tưởng mới.
Trở thành nhà thiết kế | 19
20 |Trở thành nhà thiết kế
Trở thành nhà thiết kế | 20
(trang bên) Toàn bộ các ẩn phẩm truyền thông của Royal Fashion được thiết kế bởi Nguyễn Minh Tú (sinh viên lớp C0804A FPT-Arena)
THIẾT KẾ CHO DOANH NGHIỆP Một doanh nghiệp dù lớn hay nhỏ đều cần đến thiết kế đồ họa từ Logo, danh thiếp đến phong bì hay sách catalogue. Doanh nghiệp càng lớn thiết kế càng nhiều. Chính vì thế các công ty từ tầm trung trở lên đều tuyển cho mình một thiết kế riêng. Bạn làm những gì? Thiết kế cho một doanh nghiệp bạn phải đa năng. Ngoài việc tham gia xây dựng thương hiệu hay làm các công việc đã kể trên bạn còn phải làm nhiều công việc khác như thiết kế web, thiết kế báo cáo thường niên, báo cáo tài chính, ấn bản nội bộ, hình ảnh trình chiếu. Tức là tất cả những gì công ty cần thiết kế nhưng không “chịu” thuê bên ngoài. Bạn sẽ làm ở đâu? Có nhiều chủng loại doanh nghiệp cho bạn lựa chọn. Bạn có thể làm ở ban truyền thông ở một công ty lớn như FPT, một tập đoàn đa quốc gia như Unilever hay một trường đào tạo nhỏ nhưng cool như FPT-Arena. Để trở thành nhà thiết kế cho doanh nghiệp, bạn phải có khả năng làm nhiều loại công việc khác nhau, thiết kế nhiều chủng loại trên nhiều phương tiện. Vì thế, khi học tập bạn cũng phải tìm hiểu toàn diện các ngành hẹp của thiết kế.
Trở thành nhà thiết kế | 21
THIẾT KẾ SÁCH Cũng như thiết kế tạp chí nhưng thiết kế sách có ít đầu việc hơn tuy nhiên không vì thế mà nó kém phần thú vị. Bạn làm những gì? Bìa sách và nội dung là 2 phần chính của thiết kế sách. Lẽ dĩ nhiên là ai cũng muốn thiết kế bìa sách hơn là phần nội dung với hàng đống chữ bên trong. Thiết kế bìa sách cũng là bạn đang nắm vai trò quan trọng trong việc tiếp thị cuốn sách đấy. Bìa sách hấp dẫn sẽ lôi kéo độc giả cầm nó lên trên kệ sách đông đảo. Nhưng nó cũng là một lời hứa với độc giả rằng cuốn sách sẽ có phong cách thế nào, tâm trạng thế nào, đó là sách cho trẻ em hay cho chính trị gia. Vì thế bạn phải hiểu tinh thần của cuốn sách. Đối với các sách khoa học hay nghệ thuật với nhiều minh họa bên trong thì công việc thiết kế khá là nặng, gấp rất nhiều lần so với tạp chí. Bạn sẽ làm ở đâu? Ở những nhà xuất bản hay ở nhà làm cộng tác viên. Mặc dù số lượng sách ấn bản ngày một nhiều nhưng về mức độ thường xuyên thì không có (trừ các loại truyện tranh dài tập ấn bản định kỳ). Vì thế cũng có ít các nhà thiết kế có cơ hội tham gia vào thiết kế sách. Nhưng đừng buồn, thiết kế đồ họa đâu chỉ có thiết kế sách. Hãy đọc tiếp! Để có thể trở thành nhà thiết kế sách, bạn nên tìm hiểu nhiều về typography (nghệ thuật chữ), có kiến thức tốt về mỹ thuật cơ bản (rất nhiều bìa sách lấy các tác phẩm hội họa hay nhiếp ảnh), kinh nghiệm về cách gia công bìa và đặc biệt phải kiên nhẫn khi thiết kế nội dung bên trong. Một điều không thể thiếu, bạn cũng phải là một người ham đọc sách.
22 |Trở thành nhà thiết kế
Các cuốn sách thiết kế bởi Đỗ Hữu Chí (sinh viên lớp C0509C FPT-Arena). Hiện Chí là Giám đốc Thiết kế của NXB Nhã Nam khu vực phía Nam. © Bản quyền thuộc về Nhã Nam.
Trở thành nhà thiết kế | 23
THIẾT KẾ CHO CÔNG NGHIỆP ÂM NHẠC Nghe có vẻ thú vị đây khi bạn được tiếp xúc với nhiều ngôi sao, nghệ sỹ và các ông bầu. Nhưng coi chừng làm việc với họ không dễ đâu. Bạn làm những gì? Làm bìa đĩa CD hay DVD và hệ thống tiếp thị cho sản phẩm âm nhạc (Poster, vé, băng rôn hay cả website nữa). Mặc dù thành công của một sản phẩm âm nhạc không phụ thuộc hoàn toàn vào việc thiết kế đồ họa nhưng những bìa đĩa, những áp-phich đóng góp một phần không nhỏ trong việc tạo phong cách cho các nghệ sỹ và là phần không thể thiếu của văn hóa âm nhạc. Thử tưởng tượng nếu một chiếc đĩa CD không có vỏ, không có hình ảnh ca sỹ, không có lyric bên trong thì trải nghiệm của chúng ta sẽ kém thú vị đi rất nhiều. Nó chẳng khác gì một chiếc đĩa ghi lậu rẻ tiền. Hay vào một căn phòng của tín đồ rock mà thiếu poster của những band cừ khôi. Bạn biết công việc của bạn quan trọng thế nào rồi đấy. Bạn sẽ làm ở đâu? Các công ty studio thiết kế chuyên biệt có mối quan hệ với ngành công nghiệp âm nhạc hoặc bạn có thể được chính một ca sỹ thuê nếu bạn được họ biết đến. Việc trong ngành này không nhiều lắm nhưng nếu kiếm được, sản phẩm của bạn có cơ hội được nhiều người biết và gìn giữ nhiều năm.
24 |Trở thành nhà thiết kế
(trang bên) Những thiết kế cho công nghiệp âm nhạc Việt Nam bởi Nguyễn Hoàng Thông (sinh viên FPT-Arena). Hiện Thông đang cộng tác với ca sỹ Thanh Thảo, Music Box Entertainment, 3 Con Mèo Entertainment,…
Để có thể trở thành nhà thiết kế cho công nghiệp âm nhạc, ngoài một vài kỹ thuật bao gói, in ấn khác biệt, bạn cũng phải có những kiến thức kỹ năng như nhà thiết kế bìa sách. Tất nhiên bạn cũng phải biết nghe nhạc, biết hình dung hóa phong cách âm nhạc bằng hình ảnh. Bìa đĩa nhạc cổ điển không thể có hình một teengirl hoe vàng được. Bạn đã tưởng tượng ra hình ảnh cho bìa đĩa của Mozart chưa?
Trở thành nhà thiết kế | 25
Nguyễn Anh Đức (sinh viên lớp C0509A FPTArena) đã thực hiện dự án thiết kế lại thương hiệu cho trường CMA danh tiếng của Singapore. Hình ảnh cung cấp bởi CMA (Singapore).
QUẢNG CÁO VÀ XÂY DỰNG THƯƠNG HIỆU Không có một lĩnh vực nào lại có thể so sánh với Quảng cáo và Xây dựng thương hiệu - thứ mà đã hòa tan vào cuộc sống hơn cả oxy. Đây cũng là ngành thu hút nhân lực thiết kế đồ họa nhiều nhất. Bạn làm những gì? Quảng cáo và Thương hiệu. Bao gồm: Hệ thống nhận diện như logo, văn phòng phẩm, hệ thống bảng biển, bao bì, tờ rơi, tờ gập, sách giới thiệu, catalogue, thư quảng cáo, biển quảng cáo, poster, đồ họa gian hàng, quảng cáo báo, truyền hình hay website,… Tất cả những gì mà đồ họa có thể ứng dụng. Sứ mệnh của bạn là đưa được hình ảnh của doanh nghiệp, sản phẩm đến với công chúng- một hình ảnh thống nhất, nói lên phong cách - phẩm chất của công ty. Bạn cũng phải truyền những thông điệp quảng cáo tới công chúng mục tiêu, bằng hình ảnh, làm cho họ hiểu, nhớ và cuối cùng là mua sản phẩm-dịch vụ. Với một chiến dịch quảng cáo, bạn không làm việc một mình và không thể làm hết từng ấy việc. Đây là một lĩnh vực mà thường xuyên bạn phải làm việc theo nhóm.
26 |Trở thành nhà thiết kế
Quảng cáo Sữa đậu nành Vfresh được sáng tạo và thiết kế bởi Lê Thanh Tùng (sinh viên lớp C0508D FPT-Arena). Hình ảnh cung cấp bởi công ty quảng cáo quốc tế Lowe Worldwide.
Bạn sẽ làm ở đâu? Các công ty quảng cáo (agency), các công ty tư vấn xây dựng thương hiệu hay các studio sản xuất thiết kế. Những loại công ty này thường có một phòng gọi là phòng sáng tạo ở đấy bạn có thể là nhà thiết kế đơn thuần hay là giám đốc nghệ thuật hoặc cao nhất là giám đốc sáng tạo. Cơ hội trong ngành. Ai bước chân vào nghề thiết kế đều nghĩ tới việc mình sẽ làm quảng cáo. Bởi đó là công việc phổ biến nhất và vẫn đang phát triển. Tại Việt Nam doanh thu quảng cáo tăng từ 300 tỷ đồng năm 1994 lên gần 7.000 tỷ đồng năm 2004 và dự kiến lên tới 24.000 tỷ đồng vào năm 2020. Đây là tốc độ cực kỳ nhanh đồng nghĩa với việc nhu cầu về nhân lực cũng tăng theo. Để có thể trở thành nhà thiết kế quảng cáo và thương hiệu, sáng tạo, có nhiều ý tưởng là điều không thể thiếu bên cạnh sự thành thạo các nguyên tắc thiết kế. Bên cạnh tính sáng tạo, Quảng cáo & thương hiệu cũng là một phần của marketing, là truyền thông cho marketing. Chính vì thế nếu bạn đang lựa chọn cho mình một chương trình học thì hãy chọn chương trình có cả đào tạo các môn như quảng cáo, truyền thông & marketing. Trở thành nhà thiết kế | 27
THIẾT KẾ BAO BÌ Muốn bán được hàng không những chất lượng sản phẩm phải tốt mà bao bì còn phải hấp dẫn. Bao bì đã trở thành một thành phần gắn liền với sản phẩm và đóng góp vào chất lượng sản phẩm. Bạn làm những gì? Thiết kế nhãn mác, bao bì cho các sản phẩm. Đó có thể là hộp carton hay một cái nhãn hay một chiếc lọ. Bao bì bạn làm ra trước tiên phải đạt được chức năng của nó là đựng, nâng đỡ, bảo vệ sản phẩm sau đó nó phải đạt được chức năng thông tin về sản phẩm cũng như quảng cáo cho sản phẩm đó. Trong một vài trường hợp bao bì còn quan trọng hơn cả nội dung bên trong nó như là chai nước hay lọ nước hoa. Bạn sẽ làm ở đâu? Bộ phận thiết kế nhãn mác, bao bì cho các nhà máy - xí nghiệp hoặc một studio chuyên thiết kế bao bì. Để có thể trở thành nhà thiết kế bao bì, bạn phải làm quen nhiều với chất liệu như bìa, thủy tinh, ni-lông, nhựa,… rồi các cách đóng gói, quy trình sản xuất bao bì và đặc biệt là phải hiểu sản phẩm mà mình làm bao bì cho nó. 28 |Trở thành nhà thiết kế
Các bao bì sữa thiết kế bởi Lê Anh Tùng (sinh viên lớp H0909C FPT-Arena)
Trở thành nhà thiết kế | 29
THIẾT KẾ CHO MÔI TRƯỜNG Có rất ít sự liên quan với cái môi trường bạn đang nghĩ (xanh, sạch). Ở đây là việc thiết kế các bảng biển, các chỉ dẫn để chúng ta có thể nhận biết và định hướng trong môi trường sống hay làm việc. Bạn làm những gì? Đó là biển hiệu trước một tòa nhà, biển chỉ dẫn lối đi, bảng tên các phòng ban, là các hộp thông tin, quảng cáo gắn trên các cửa hàng thức ăn nhanh, là biển giao thông trên đường, là hệ thống chỉ lối ở sân bay, là các bảng ghi tên giống loài ở sở thú, là các màn hình hiển thị thông tin thị trường chứng khoán, các gian hàng triển lãm… Không những chỉ dẫn hay cung cấp thông tin, kiến thức, thiết kế cho môi trường còn có nhiệm vụ tạo ra không khí, tâm trạng cho các không gian, sự kiện như là công viên, tụ điểm văn hóa, sân vận động hay các trung tâm mua sắm. Bạn có thể tạo ra sự nhộn nhịp, phong cách trẻ hay sự xa xỉ hào nhoáng. Bạn sẽ làm ở đâu? Các công ty bảng biển quảng cáo là cái mà bạn có thể nghĩ ra. Tuy nhiên nếu bạn được đào tạo bài bản thì đó không phải là nơi dành cho bạn. Các công ty kiến trúc, nội thất, các công ty thiết
30 |Trở thành nhà thiết kế
kế chuyên nghiệp mới đáng để bạn quan tâm. Tại đây bạn mới có đất để thể hiện khả năng của mình. Để có thể trở thành nhà thiết kế cho môi trường, ngoài những kiến thức thiết kế đồ họa thông thường thì bạn cần có kiến thức về không gian, về kiến trúc bởi cái mà bạn thiết kế không còn nằm trên mặt phẳng 2 chiều nữa mà nằm trong không gian thực.
Nguyễn Trung Trực (sinh viên lớp C0609C FPT-Arena) đã tạo ra một không khí độc đáo cho mỗi không gian khác nhau bằng những thiết kế trên tường của mình. Phía trên là cho công ty Haki và Fashion Boutique La Cage.
Trở thành nhà thiết kế | 31
THIẾT KẾ TƯƠNG TÁC Khi công chúng của bạn không thụ động tiếp nhận những gì bạn truyền tải mà họ chủ động kiếm tìm, lựa chọn và phản hồi thì có nghĩa bạn đã đến với thiết kế tương tác. Bạn làm những gì? Thiết kế CD-Rom, các giao diện của các ứng dụng trên các thiết bị truyền thông mới như điện thoại di động, màn hình cảm ứng. Nhưng phổ biết nhất đó là thiết kế Website. Cái mà bạn thiết kế không chỉ là hình thức của các ứng dụng, những biểu tượng tương tác với người dùng mà còn thiết kế ra cả cấu trúc, cách thức sử dụng chúng để cho người dùng có một trải nghiệm tiện lợi & thú vị nhất đối với sản phẩm. Cầm chiếc iPhone trên tay, chỉ cần nhìn vào giao diện người ta có thể biết cách sử dụng ngay, biết chạm tay vào chỗ nào, biết di chuyển ra sao và thấy rất hấp dẫn với những biểu tượng, những hình thù và cách biến đổi linh hoạt của chúng. Đó là cái bạn thiết kế. Bạn sẽ làm ở đâu? Các công ty thiết kế web, sản xuất phần mềm và các công ty thiết kế các sản phẩm điện tử hay công nghệ cao. Bạn phải phối hợp chặt chẽ với bộ phận kỹ thuật, chế tác, các lập trình viên và cả nhà thiết kế công nghiệp. 32 |Trở thành nhà thiết kế
Đĩa CD tương tác thiết kế về ván trượt và phát triển bởi nhóm bạn ĐịnhPQ, HiềnPM, HạnhĐL, ToànVĐ và LânPM (sinh viên lớp C0512D FPT-Arena)
Cơ hội trong ngành. Tại Việt Nam khi thiết kế công nghiệp chưa phổ biến thì thiết kế tương tác tập trung chủ yếu vào thiết kế Web. Sự bùng nổ của Internet, của thương mại điện tử khiến cho công ty nào cũng phải có web riêng cho mình, thậm chí có công ty còn có nhiều web cho mỗi sản phẩm hay mỗi chiến dịch quảng cáo của mình. Ngay cả các cá nhân cũng có nhu cầu thiết kế Web. Có thể nói thiết kế Web đang là ngành tạo ra nhiều việc làm nhất hiện nay. Để có thể trở thành nhà thiết kế tương tác, bên cạnh những kiến thức đồ họa cơ bản, bạn phải có khái niệm về tương tác người dùng, hệ thống định vị chỉ dẫn trong môi trường tương tác. Thông thường, những điều này bạn sẽ được tiếp cận trong một chương trình có giảng dạy về cơ sở thiết kế web. Và điều quan trọng nữa là phải hiểu về các phương tiện kỹ thuật mà mình đang thiết kế. Bạn không thể thiết kế giao diện cho iPhone nếu bạn không hiểu cơ chế hoạt động của nó. Trở thành nhà thiết kế | 33
ĐỒ HỌA ĐỘNG Hấp dẫn. Say mê. Kỳ bí. Dễ hiểu. Đa năng. Đầy thách thức. Nếu có một cái gì đó gắn liền với tất cả các tính từ trên thì đó là Đồ họa Động. Một lĩnh vực được sinh ra giữa thiết kế đồ họa và điện ảnh. Nó không còn đơn thuần là thiết kế đồ họa nữa mà sống động trong thời kỳ mới- thời kỳ của chuyển động. Bạn làm những gì? Đồ họa động cũng là thiết kế đồ họa. Thay vì thiết kế quảng cáo in ấn, bạn thiết kế quảng cáo trên truyền hình. Thay vì thiết kế bìa tiểu thuyết, bạn thiết kế tiêu đề phim. Thay vì thiết kế măng-set tạp chí, bạn thiết kế hình hiệu kênh. Dưới đây là cái nhìn tổng quan hơn về các ứng dụng của đồ họa động: Điện ảnh: Mỗi một bộ phim đều cần phải có đoạn giới thiệu tên phim và những người thực hiện, đầu và cuối phim - thường được gọi là Film Title. Việc thiết kế Film Title là công việc của những nhà thiết kế đồ họa động. Chưa hết, để quảng cáo film người ta thường có trailer hay teaser. Đó cũng là một việc mà nhà thiết kế đồ họa động có thể đảm đương. Truyền hình: Đây là lĩnh vực áp dụng rộng rãi nhất các sản phẩm của đồ họa động. Các đoạn hình hiệu chương trình, hình hiệu kênh, gói đồ họa cho “show” rồi cả những phần giới thiệu chương trình tiếp theo đều là sản phẩm của đồ họa động. Đồ họa động còn tham gia vào làm video ca nhạc, quảng cáo hay tuyên truyền. Các phương tiện tương tác: Các banner hay các file chuyển động flash trên Internet là thứ mọi người có thể nghĩ đến ngay. Menu của các đĩa DVD hay Bluray cũng là một ứng dụng của Đồ họa động trong môi trường tương tác. Môi trường: Các tấm quảng cáo điện tử xung quanh sân bóng của các sân vận động lớn, mặt tiền của các tòa nhà hiện đại hay các màn hình đồ họa tại các chương trình biểu diễn đều được thiết kế theo các nguyên tắc của đồ họa động. 34 |Trở thành nhà thiết kế
Viện Quảng cáo Singapore (IAS) đã chọn clip trên của bạn Lê Thanh Tùng (sinh viên lớp C0508D FPT-Arena) là quảng cáo chính thức cho giải thưởng thường niên The Advertising Hall of Fame Awards 2009 của viện.
Bạn sẽ làm ở đâu? Các đài truyền hình, các studio sản xuất hậu kỳ, các xưởng phim, các công ty thiết kế truyền hình hoặc như các ngành đồ họa khác bạn có thể làm tự do, tự mình quản lý. Cơ hội trong ngành. Từ năm 2008 chứng kiến sự ra đời của rất nhiều kênh truyền hình như TodayTV, Let’s Viet, STV, O2TV,… ngay cả các kênh hiện có cũng tăng thời lượng sản xuất nhiều chương trình và phim truyền hình hơn. Đấy là lý do mà đồ họa động đang là sự quan tâm lớn của các nhà thiết kế. Để có thể trở thành nhà thiết kế đồ họa động, bên cạnh các kiến thức về đồ họa truyền thống, bạn cần phải thông thạo ngôn ngữ của chuyển động và điện ảnh cũng như có cảm nhận tốt về âm thanh. Bởi đồ họa động là kết hợp giữa ngôn ngữ đồ họa và điện ảnh. Một chương trình đào tạo đồ họa động tốt phải bao gồm những môn học như hoạt hình 2D&3D, biên tập phim, biên tập âm thanh và kỹ xảo. Hãy tìm cho mình một chương trình tốt. Trở thành nhà thiết kế | 35
(trang bên) Những tác phẩm của học viên FPT ARENA tham dự triển lãm nghệ thuật chữ quốc tế TDC 56
THIẾT KẾ CHỮ Trên thế giới đó là một nghề gắn liền với công nghệ in ấn rất lâu đời, còn tại Việt Nam đó là nghề thậm chí còn chưa xuất hiện. Bạn có dám mở đầu không? Bạn làm những gì? Đơn giản tạo ra những bộ chữ cái theo yêu cầu của khách hàng. Thông thường, người ta hay lấy hoặc mua những bộ chữ có sẵn tuy nhiên có nhiều trường hợp cần có một bộ chữ riêng để tạo khác biệt, cá tính hoặc những thứ có sẵn không phù hợp với sắc thái, tinh thần của thiết kế thì lúc này sẽ cần có bộ chữ riêng. Những trường hợp như vậy thường là Logo của công ty, tên của bộ phim, một tờ báotạp chí thay đổi lại phong cách thiết kế. Bạn sẽ làm ở đâu? Chẳng ở đâu cả bởi Việt Nam không có nơi nào như vậy. Hiện tại các công ty thiết kế của Việt Nam cũng toàn sửa lại font chữ của nước ngoài để dùng. Tuy nhiên đã xuất hiện những nhu cầu tạo bản sắc cho thiết kế từ chính font chữ vì thế nếu bạn chấp nhận rủi ro, thành công đạt được sẽ rất lớn. Để có thể trở thành nhà thiết kế chữ, điều tối quan trọng là bạn phải nắm được typography- một chuyên đề nghiên cứu & ứng dụng chữ của đồ họa và hãy kiên nhẫn thử nghiệm tạo ra cho mình những font chữ riêng.
36 |Trở thành nhà thiết kế
Trở thành nhà thiết kế | 37
CÁC LĨNH VỰC LIÊN QUAN Những lĩnh vực sau đây nếu đứng riêng bản thân chúng không được coi là thiết kế đồ họa nhưng nó liên quan mật thiết với thiết kế đồ họa, hỗ trợ thiết kế đồ họa và phát triển nhờ thiết kế đồ họa.
NHIẾP ẢNH Chắc hẳn bạn đã có khái niệm rõ trong đầu về nghề này. Tuy nhiên ở đây không đề cập tới việc chụp ảnh nghệ thuật hay chụp ảnh gia đình/ du lịch mà là chụp ảnh cho đồ họa. Đó là chụp ảnh cho quảng cáo, chụp ảnh cho báo/tạp chí và với những mục đích kinh doanh hay truyền thông khác. Đó không chỉ là lưu lại một hình ảnh mà còn tạo ra một thông điệp, một tâm trạng, một tinh thần bằng việc làm chủ bố cục, ánh sáng và sử dụng thành thạo các dụng cụ chuyên dụng như ống kính, phim, đèn và cả Photoshop nữa.
Một buổi chụp ngoài trời của 8 Studio (thành lập bởi Phạm Minh Đức, sinh viên lớp C0609C FPT-Arena). Hình ảnh cung cấp bởi Eight Studio, www.eightstudio.vn
38 |Trở thành nhà thiết kế
Hãng thời trang thể thao Nike đã đặt hàng TùngLT (sinh viên lớp C0605D FPT-Arena) vẽ minh họa cho chiến dịch toàn cầu World Artist Series - World Cup 2010. Hình ảnh cung cấp bởi Nike Global.
VẼ MINH HỌA Bạn cần phân biệt vẽ tranh hội họa và vẽ minh họa. Một bức tranh hội họa thường là một tác phẩm độc lập, được vẽ theo mục đích riêng của họa sỹ còn vẽ minh họa luôn đi kèm với một sản phẩm khác, được đặt hàng theo mục đích của người đặt. Ví dụ vẽ minh họa cho một truyện trên báo, minh họa cho quảng cáo sản phẩm sữa trẻ em hay để thể hiện những gì mà không thể chụp ảnh được.
Một minh họa cho sách giáo khoa thực nghiệm của bạn Nguyễn Phương Hoa (sinh viên lớp H0809A, FPT-Arena). Hình ảnh cung cấp bởi NXB Tri Thức
Trở thành nhà thiết kế | 39
KỊCH BẢN PHÂN CẢNH Nếu bạn thích và có khiếu vẽ truyện tranh thì đây là lĩnh vực dành cho bạn. Một bộ phim (cả phim người đóng và hoạt hình) hay một game trước khi đi vào quay hay sản xuất đều phải có kịch bản phân cảnh. Nó giống như một tập truyện tranh với các nét vẽ thô về cốt truyện, cảnh, nhân vật, cảm xúc của nhân vật và các thành phần chính khác của bộ phim hay game. Nó còn gợi ý cho đạo diễn về góc máy, về chuyển động của các thành phần. Đây là công đoạn cực kỳ quan trọng để mọi người trong quá trình sản xuất có thể hình dùng tổng thể tác phẩm cũng như là phần việc của mình. Đôi khi nghệ sỹ vẽ kịch bản phân cảnh còn vẽ cả phác thảo cho đồ họa tĩnh. VD: vẽ phác thảo cho một quảng cáo trên báo trước khi chụp để người mẫu biết mình phải diễn tư thế nào, nhiếp ảnh gia biết mình phải chụp góc độ nào.
40 |Trở thành nhà thiết kế
ợc IDS đư g HIV/A óm n ố h c òng ởi nh cáo ph ỹ xảo b (sinh Quảng hậu kỳ và k T & TuấnHA Ð m h là quay, MinhTC, Min ena). Ar T, MinhP 0710D, FPT- BBC (UK). C p ởi b lớ p n ấ viê cung c h n ả Hình
HẬU KỲ VÀ KỸ XẢO PHIM Nếu bạn quan tâm đến đồ họa động thì bạn không thể bỏ qua lĩnh vực này. Kỹ xảo là tạo ra những hình ảnh không thể quay được trong môi trường thật, có thể đó là những điều kỳ quái, tưởng tượng hay những điều mà quay thật rất tốn kém và không được phép hoặc những hiện tượng tự nhiên khó nắm bắt. Còn hậu kỳ là công đoạn lắp ghép, chỉnh sửa, đóng gói thành một bộ phim hoàn chỉnh. Đó là biên tập phim, biên tập âm thanh, làm tiêu đề, lên danh sách những người thực hiện kết phim.
Trở thành nhà thiết kế | 41
HOẠT HÌNH Bạn có thể tự nói với mình rằng bạn biết rõ hoạt hình là gì. Bởi lúc bé ai cũng thích hoạt hình, đã xem nhiều phim hoạt hình thậm chí lớn rồi vẫn xem. Nhưng đôi khi xem nhiều không hẳn là bạn đã hiểu nó. Bạn có biết người ta làm phim hoạt hình thế nào không? Có những công đoạn nào? Người ta vẽ trước hay lồng tiếng trước? Rồi thiết kế nhân vật hoạt hình như thế nào? Thiết kế chuyển động cho nhân vật ấy ra sao? Nếu bạn có ý định nghiêm túc về làm phim hoạt hình hãy tìm cho mình một khóa học tốt và chăm chỉ thực hành. Biết đâu bạn sẽ là một Walt Disney của thế kỷ 21.
Hoạt hình 3D ngắn mang tên G-Drift của nhóm bạn HoàngNH, TiếnNL, HảiNV, HòaBT, AnhLT (lớp H0710C, FPT-Arena)
42 |Trở thành nhà thiết kế
Game chiến tranh Việt đầu tiên của chính người Việt được thiết kế bởi Vũ Phương (sinh viên lớp C0508C FPT-Arena). Hình ảnh cung cấp bởi EMOBI GAMES, www.emobigames.vn
THIẾT KẾ GAME Một nghề nghe có vẻ rất kích thích và hợp thời nhưng cảnh báo với bạn rằng nó không dễ xơi đâu. Trong game, nhà thiết kế game thiết kế các bối cảnh, mô hình, các tình huống, âm thanh, hình ảnh,... Nghệ sỹ thiết kế trò chơi còn phải nắm được các đặc thù của thiết bị chơi (máy tính, playstation, mobile,...) cũng như hoàn cảnh sử dụng của chúng để thiết kế cho phù hợp. Bên cạnh đó, những hiểu biết công nghệ (chẳng hạn như game engine) cũng giúp ích rất nhiều cho nghệ sỹ thiết kế trò chơi. Nếu bạn ham mê chơi game, có khả năng về thiết kế đồ họa, hiểu biết nhiều về lịch sử, thích đọc tiểu thuyết, và đặc biệt là hiểu rõ tâm lý người chơi, bạn hãy thử sức với vị trí này xem sao.
Vậy là bạn đã có hình dung trong đầu về nghề thiết kế và các lĩnh vực mà bạn có thể tham gia. Bạn cũng hiểu rằng làm trong nghề này bạn cần một chút tài năng. Nhưng tài năng thôi chưa đủ. Những ai thành công trong nghề đều phải có quyết tâm và quá trình học tập chăm chỉ. Trở thành nhà thiết kế | 43
ĐẾN LÚC PHẢI ĐẾN TRƯỜNG Cách đây không lâu, bạn có thể bị thuyết phục rằng để trở thành nhà thiết kế chỉ cần học một vài phần mềm như Photoshop cộng với tài năng trời phú của bạn là đủ. Nhưng giờ đây mọi chuyện đã khác. Sự phát triển của nền kinh tế xã hội đòi hỏi hình thức của sản phẩm phải ngày một đẹp hơn, quảng cáo phải càng ấn tượng hơn. Những kỹ năng phần mềm và bản năng nghệ thuật không thể đáp ứng những đòi hỏi như vậy. Ngay cả những nhà tuyển dụng sẽ không bận tâm đến hồ sơ nếu biết bạn không qua trường lớp nào. Bạn cần phải có một nền tảng kiến thức vững chắc về thiết kế. Muốn vậy không đâu khác là một nơi đào tạo chuyên nghiệp.
Nhưng làm thế nào để biết được một nơi đào tạo thiết kế chuyên nghiệp? Để có thể đánh giá được nơi nào thiết kế đồ họa tốt bạn có thể tham khảo tiêu chí sau (dựa theo các tiêu chí của các trường design Hoa Kỳ)
VỀ CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO Một chương trình về thiết kế tốt phải có bao gồm ít nhất những nội dung sau: Lý thuyết về thiết kế: Đó là các nguyên tắc về bố cục, màu sắc, về nguyên lý thị giác để bạn có thể thiết kế ra một sản phẩm phù hợp, vừa mắt hay ấn tượng. Nguyên lý truyền thông: Đồ họa là một ngành truyền thông vì thế chắc chắn một chương trình đào tạo thực sự phải có môn này. Tuy nhiên hầu hết các trường đại học hay các trung tâm đào tạo đều bỏ qua truyền thông và như vậy đó không còn là thiết kế nữa. 44 |Trở thành nhà thiết kế
Ý tưởng: Thiết kế không phải là trang trí mà là giải pháp sáng tạo cho các vấn đề truyền thông vì thế ý tưởng luôn phải được đề cao trong toàn bộ nội dung học. Quảng cáo: Một vài nơi tách biệt quảng cáo với thiết kế đồ họa tuy nhiên sẽ rất hữu ích cho bạn khi được học những kỹ thuật của lĩnh vực đặc biệt phổ biến này. Lịch sử thiết kế đồ họa: Phần lớn các trung tâm đào tạo đều không có nội dung này thế nhưng đó lại là môn cần thiết để các nhà thiết kế hiểu được đồ họa thực sự là gì và vai trò, trách nhiệm của nhà thiết kế ra sao. Nghĩa là thông qua lịch sử nhà thiết kế sẽ hiểu được chính mình. Typography (nghệ thuật chữ): Một người làm chủ Typography là một nhà thiết kế tài ba. Chữ là phương tiện cơ bản qua đó loài người truyền đạt và lưu giữ những thông điệp, những ý tưởng. Thiết kế đồ họa luôn liên quan nhiều đến chữ vì thế typography là phần không thể thiếu cho dù bạn thiết kế bao bì, logo hay đồ họa động. Hãy nhìn xem chương trình mà bạn định học có Typography hay không? Nhiếp ảnh: Mặc dù sau này bạn có thể không tự chụp ảnh cho thiết kế của mình nhưng với kiến thức có được bạn sẽ có ý tưởng và lựa chọn được chính xác hình ảnh phù hợp với thiết kế. In ấn: Nhiều sản phẩm của thiết kế được in ra như bao bì, tạp chí, sách giới thiệu. Hiểu được kỹ thuật và công đoạn in ấn giúp bạn có sản phẩm như ý và hiệu quả. Đa phương tiện: Là nhà thiết kế đồ họa hiếm khi bạn chỉ chuyên về một lĩnh vực nào đấy. Biết thêm về thiết kế web, đồ họa động hay thiết kế môi trường sẽ tạo cho bạn nhiều cơ hội sau này. Sử dụng phần mềm: Hiện nay hiếm người làm đồ họa bằng tay, việc sử dụng thành thạo phần mềm sẽ giúp ích rất nhiều cho nhà thiết kế. Tuy thế các trường đại học lại không chú trọng phần này. Sinh viên thường phải đi học nơi khác hoặc tự học. Trở thành nhà thiết kế | 45
VỀ MÔI TRƯỜNG HỌC TẬP Thư viện: Một trường học không thể không có thư viện đặc biệt đối với ngành thiết kế khi việc tham khảo luôn là thường trực. Hiện chỉ có 1-2 sách tiếng Việt viết thực sự về thiết kế vì thế một thư viện đáng để bạn vào phải có nguồn sách ngoại văn phong phú. Studio: Học về nhiếp ảnh và đặc biệt là đồ họa động mà không có studio cũng như bạn học công nghệ thông tin mà không có máy tính. Đó là căn phòng với hệ thống đèn, phông màn để bạn có thể chụp ảnh, quay phim làm kỹ xảo. Phòng máy tính: Làm đồ họa thì phòng máy tính cũng phải đáp ứng được các nhu cầu khắt khe như màn hình phải đủ lớn, tốc độ xử lý nhanh và có đủ các phần mềm chuyên dụng. Không gian sáng tạo: Đó là nơi để sinh viên có thể tự học, thực hành vẽ hay trao đổi với nhau về những ý tưởng, những thiết kế mới. Trong không gian đấy sinh viên có thể tự do ghim phác thảo, sản phẩm, ý tưởng của mình lên tường để người khác góp ý. Giảng viên & hệ thống dịch vụ cho sinh viên: Giảng viên là ai? Khi bạn cần có được giúp đỡ không? Đó là những câu hỏi mà bạn tính đến khi chọn học tại một trường.
46 |Trở thành nhà thiết kế
VỀ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA SINH VIÊN Đây là tiêu chí được coi là chính xác nhất để đánh giá chất lượng đào tạo. Gallery: Các trường thiết kế thường hay triển lãm các sản phẩm của sinh viên hoặc đăng chúng trên website của trường. Không có gì trực quan hơn khi nhìn những tác phẩm của sinh viên để cân đo chất lượng đào tạo của trường. Portfolio: Trong lĩnh vực thiết kế, khi xin việc quan trọng nhất không phải bằng cấp mà là khả năng thực sự của bạn. Và cái chứng minh khả năng của bạn đó là Portfolio. Portfolio là một tập hợp các sản phẩm xuất sắc nhất của bạn mà bạn nghĩ có thể thuyết phục được nhà tuyển dụng. Đối với đồ họa tĩnh thì bạn có thể tập hợp in thành một cuốn sách hay một CD-Rom, đối với đồ họa động thì bạn làm thành một clip gọi là Showreel. Một trường thiết kế tốt sẽ đưa việc xây dựng Portfolio thành bắt buộc, tư vấn và giúp đỡ sinh viên trong việc xây dựng Portfolio cho nhà tuyển dụng. Trở thành nhà thiết kế | 47
CÁC NƠI BẠN CÓ THỂ THEO HỌC TRƯỜNG ĐÀO TẠO MỸ THUẬT ĐA PHƯƠNG TIỆN FPT-ARENA Nếu bạn muốn trang bị cho mình những kỹ năng đa dạng của thiết kế đồ họa một cách toàn diện thì FPT-Arena là địa chỉ cho bạn. Là trung tâm Mỹ thuật đa phương tiện đầu tiên tại Việt Nam, FPT-Arena hiện là nơi có đông sinh viên nhất. FPT-Arena tuyển sinh thường xuyên. Thủ tục và cách thức thi tuyển bạn có thể liên hệ qua địa chỉ: Tầng 4 Viện cơ học, 264 Đội Cấn, Hà Nội ĐT: 04. 37629680 | Web: arena.edu.vn Tầng 5 Tòa nhà Hesco, Km10 Nguyễn Trãi, Hà Nội ĐT: 04. 62850448 79B Lý Thường Kiệt, P.8, Q.Tân bình (CMC Plaza) ĐT: (08)62935101 Tòa nhà Cosmobiz, 174 đường D1, P.25, Q.Bình Thạnh ĐT: 08. 36019211
48 |Trở thành nhà thiết kế
ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ SÁNG TẠO LIMKOKWING Limkokwing University tại Malaysia sẽ là một trong những lựa chọn học liên thông lấy bằng cử nhân dành cho sinh viên FPT Arena, đây là chương trình hợp tác 1+3, 2+2 giữa Trường Đại học FPT và Đại học Limkokwing. Với chương trình này, sinh viên FPT- Arena đã có bằng DIM và ADIM có thể dễ dàng lấy bằng cử nhân tại trường ĐH Công nghệ Sáng đạo đầu tiên của thế giới, trường tọa lạc tại trung tâm công nghệ cao của châu Á, được mệnh danh là thung lũng Silicon của Malaysia. Xem chi tiết thông tin về trường tại: www.limkokwing.net CÁC KHOA ĐỒ HỌA CỦA CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC Đây là những nơi mà bạn sẽ được học khá tốt về tư duy thẩm mỹ tuy nhiên chỉ tiêu tuyển sinh luôn bị hạn chế. Mặc dù vậy bạn cũng phải tự trang bị cho mình các kỹ năng máy tính và đặc biệt tư duy truyền thông bởi chúng sẽ không được dạy trong trường. Trường Đại học Mỹ thuật Công nghiệp (Đê La Thành, Hà Nội) Trường Đại học Kiến Trúc Hà Nội (Nguyễn Trãi, Hà Nội) Đại học Mở (Lương Định Của, Hà Nội)
Trở thành nhà thiết kế | 49
ĐÔI NÉT VỀ
FPT ARENA KHÔNG PHẢI MỌI ARENA ĐỀU LÀ FPT-ARENA CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO GIẢI THƯỞNG HỌ NÓI GÌ? TO PLAY OR NOT TO PLAY?
50 |Trở thành nhà thiết kế
51 54 56 58 60
KHÔNG PHẢI MỌI ARENA ĐỀU LÀ FPT-ARENA Sớm nhất: Truyền thống và kinh nghiệm nhất. Khác với các Arena khác, FPT-Arena ra đời trước tiên (từ năm 2004), các Arena còn lại tại Hà Nội đều ra đời sau đó vài năm (sớm nhất là năm 2008). Việc ra đời đầu tiên khiến cho FPT-Arena có bề dày kinh nghiệm hơn hẳn các Arena khác. Các giảng viên đã được trải qua những thử thách trong sự nghiệp định hướng các tài năng trẻ trong lĩnh vực. Họ là tài sản vô giá của FPT-Arena mà không nơi nào có. Quy trình giảng dạy cũng đạt đến chín muồi trong khi các Arena khác vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm. Chúng tôi rất vui mừng khi nhiều sinh viên FPTArena hiện là đội ngũ giảng viên chủ lực cho các Arena khác. Hy vọng trong 2-3 năm nữa, họ có nhiều kinh nghiệm hơn để tiếp bước những người thầy tại FPT-Arena. Cũng trong hơn 6 năm, FPT-Arena đã phát triển hơn 1000 mối quan hệ với các nhà tuyển dụng uy tín như: VTV, VTC, Punch Entertainment, Lowe Worldwide, VC Corp, Hoa Học Trò, VinaGame,… Các nhà tuyển dụng này đều đánh giá cao FPT-Arena và coi đây là nguồn cung cấp nhân lực đồ họa chủ lực & uy tín nhất.
Trở thành nhà thiết kế | 51
Đông đảo nhất Hơn 8000 sinh viên đã và đang theo học là bằng chứng cho uy tín của FPT-Arena. Nhưng không chỉ có thế, con số 8000 còn nói lên việc bạn sẽ có một môi trường mà bạn có thể dễ dàng tạo dựng nhiều mối quan hệ trong học tập cũng như công việc sau này. Số lượng học viên đông đảo khiến cho các hoạt động ngoại khóa của FPT-Arena trở nên sôi động khác thường, biến FPT-Arena thành một ngôi trường mạnh về phong trào. Các sự kiện như Halloween, Homecoming, triển lãm Cứ làm đi, Chạy&Chụp đều xuất phát từ FPT-Arena. Hậu thuẫn từ trường Đại học FPT Chỉ có FPT-Arena mới xuất phát từ một chủ thể giáo dục, một trường Đại học. Từ đấy, FPT-Arena có nền tảng lý luận và thực tiễn để ngày càng nâng cao chất lượng đào tạo tiến tới một chất lượng xứng tầm
52 |Trở thành nhà thiết kế
đại học quốc tế. Hiện đại học FPT cũng đang hợp tác với các trường ĐH lớn trên thế giới như Greenwich University (Anh quốc), SCU (Úc), Limkokwing (Malaysia),… Tạo điều kiện cho sinh viên FPT-Arena có thể học thêm một thời gian ngắn để lấy bằng cử nhân quốc tế. Vậy đấy, có rất nhiều Arena nhưng chỉ có FPT-Arena mới mang đến cho bạn nhiều cơ hội như vậy.
Bạn có biết? Trường Đại học ra đời sớm nhất ở Anh là Oxford, và đây là trường uy tín nhất tại quốc đảo sương mù. Harvard là trường đại học đầu tiên cũng là danh giá nhất Hoa Kỳ. Trong giáo dục - đào tạo, sớm nhất là chất lượng và uy tín nhất.
Lớp học Gologo với thầy Richard Moore (chuyên gia thiết kế thương hiệu nổi tiếng). Ảnh chụp bởi sinh viên lớp Gologo. Trở thành nhà thiết kế | 53
CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO
54 |Trở thành nhà thiết kế
CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO
Trở thành nhà thiết kế | 55
GIẢI THƯỞNG Qua 7 năm hoạt động, sinh viên và giảng viên FPT-Arena đã nhận được 25 giải thưởng lớn trong và ngoài nước. Con số này đang tiếp tục tăng.
VIETNAM YOUNG LIONS
CUỘC THI THIẾT KẾ ÁO PHÔNG TẮT ĐÈN BẬT Ý TƯỞNG 7/12 giải thưởng thuộc về FPT-Arena trong đó có 2 giải nhì và 5 giải ba
ASIAN YOUTH ANIMATION & COMICS CONTEST Đỗ Hữu Chí (C0512A) đoạt giải Best Comic Strips với tác phẩm “Ngộ”
THE 48 HOUR FIM PROJECT
CANON PHOTOMARATHON
Giáo viên Nguyễn Thanh Bình - Đạo diễn xuất xắc. Sinh viên Vũ Hải Học Nam diễn viên xuất sắc
Đoàn Tuấn Linh - học viên FPT Arena đã giành giải nhất chủ đề Đối xứng
WWF EARTH HOUR T-SHIRT DESIGN CONTEST Sinh viên Nguyễn Bảo Kim Cúc đoạt giải ba
Nguyễn Phương Hoa (H0809A) - Đặng Xuân Tú (H0810D). Hai thành viên của đội H-T đã giành giải nhì.
2010 CANNES YOUNG LIONS Sinh viên Lê Thanh Tùng lọt vào chung kết Sư tử trẻ trong liên hoan quảng cáo lớn nhất thế giới
VIETNAM YOUNG LIONS
SAO KHUÊ
Sinh viên Lê Thanh Tùng chiến thắng hạng mục phim quảng cáo
FPT Arena giành giải đơn vị đào tạo chất lượng
HONDA BE U NIK Sinh viên Phan Nha Trang đoạt giải nhì chủ đề nhiếp ảnh
SAO KHUÊ FPT Arena giành giải đơn vị đào tạo chất lượng
CANON PHOTOMARATHON Sinh viên Tôn Tuấn Nhật đoạt giải nhất
HILTON DESIGN CONTEST Hai sinh viên FPT Arena đã đoạt giải: Đỗ Hải Quân và Nguyễn Việt Hưng
LENOVO DESIGN CONTEST Sinh viên Nguyễn Trung Trực đoạt giải nhất hạng mục chuyên nghiệp
EXCELENT IN BUSSINESS PERFOMANCE do tập đoàn giáo dục Aptech India trao cho đơn vị đào tạo chất lượng.
và còn nhiều giải thưởng khác, để xem thêm các bạn có thể truy cập vào www.arena.edu.vn
Trở thành nhà thiết kế | 57
HỌ NÓI GÌ? Michael Paul | EA Games
Tôi được may mắn làm việc với các đội ngũ thiết kế game khắp nơi trên thế giới, nhưng tôi chưa từng gặp những người học hỏi nhanh và hăng hái như các cộng sự từ FPT-Arena mà tôi có ở Hà Nội lúc này. Dĩ nhiên, đây là một ngành công nghiệp non trẻ nên không thể trông đợi như những quốc gia phát triển khác. May thay, có những trường đào tạo như FPT ARENA đang nỗ lực thay đổi điều này. Đài truyền hình việt nam VTV
FPT - Arena, Trung tâm đào tạo bài bản duy nhất đến thời điểm này của VN về nghề thiết kế mỹ thuật đa phương tiện. Báo Tiền Phong
Với những nỗ lực trong đào tạo, họ đang tạo ra một cộng đồng designer trẻ trung, năng động có chuyên môn cao và đầy đam mê. Bác Nguyễn Việt, phụ huynh SV Ng. Việt Nam
Khi cho Nam theo học ngành này, tôi cũng cảm thấy mình khá mạo hiểm. Nhưng tới thời điểm này thì tôi đã hoàn toàn yên tâm phần nào khi gửi gắm con mình trong môi trường học tập này, từng ngày, từng giờ chứng kiến thấy sự trưởng thành của con, không chỉ trong các mẫu thiết kế sáng tạo mà còn trong cả phẩm chất, bản lĩnh. Phan Nha Trang | sinh viên lớp H0912A
Chỉ ở FPT Arena, mình mới được mặc, được nói, và được tự do sáng tạo mà không gặp phải một rào cản nào. 58 |Trở thành nhà thiết kế
Để tránh nhầm lẫn, các bạn lưu ý hiện FPT-Arena chỉ có 4 địa chỉ sau: Tầng 4 Viện cơ học, 264 Đội Cấn, Hà Nội Tầng 5 Tòa nhà Hesco, Km10 Nguyễn Trãi, Hà Nội 79B Lý Thường Kiệt, P.8, Q.Tân bình (CMC Plaza) Tòa nhà Cosmobiz, 174 đường D1, P.25, Q.Bình Thạnh
Trở thành nhà thiết kế | 59
TO PLAY OR NOT TO PLAY
Dã ngoại hè Đồ Sơn 2008
Dã ngoại đông SaPa 2009
Dã ngoại đông Bắc Hà 2008
Dã ngoại hè Hải Hòa 2009
Christmas party
FPT Arener chinh phục Fansipan
FPT Areners tại sinh nhật tập đoàn FPT
FPT ARENA IDOL
FPT ARENA HALLOWEEN
CLB Nhiếp Ảnh ARENAMERA
FPT Arena làm tình nguyện tại Đồ Sơn
Giáng sinh cùng trẻ mồ côi
Trở thành nhà thiết kế Tái bản lần 3
Nội dung: Nguyễn Thanh Tùng Thiết kế: Trường Boozyer (sinh viên lớp H0902D FPT-Arena) & Nguyễn Việt Hưng (sinh viên lớp C0509A FPT-Arena) Minh họa bìa: TùngShark (sinh viên lớp H0909C FPT-Arena) Minh họa bổ sung: Nguyễn Tất Thắng (sinh viên lớp C0609C FPT-Arena) Cuốn sách là dự án phi lợi nhuận nhằm định hướng nghề nghiệp cho thanh niên Việt Nam, phối hợp giữa Thành Đoàn Hà Nội & FPT-Arena. Cấm sao lưu với mọi hình thức. Cấm bán hoặc sử dụng với các mục đích kinh doanh khác. Xin chân thành cám ơn các sinh viên FPT-Arena đã cung cấp minh họa cho cuốn sách này. Chúng tôi cũng gửi lời cám ơn các đơn vị sau đã giúp đỡ chúng tôi thực hiện dự án này: Kênh truyền hình BBC, Nhà xuất bản Nhã Nam, Nike Global, Lowe Worldwide, Viện quảng cáo Singapore (IAS), Nhà xuất bản Tri Thức, CMA School of Communication + Design (Singapore), 8 Studio, Emobi Games, Tạp chí Hoa Học Trò 2!, H&J Pro, Tạp chí Sống Trẻ, Richard Moore Associates
TRƯỜNG ĐÀO TẠO MỸ THUẬT ĐA PHƯƠNG TIỆN FPT ARENA FPT - ARENA Hà Nội 1 264, Đội Cấn, quận Ba Đình (tầng 4, Viện cơ học) (04)37629680 / 37629681
62 |Trở thành nhà thiết kế
FPT - ARENA Hà Nội 2 FPT - ARENA HCM Tầng 5, tòa nhà HESCO 79B Lý Thường Kiệt Km 10 Nguyễn Trãi P8, | Q.Tân Bình (04)62850448 / 62850449 (CMC Plaza) (08)62935101 / 62935102
FPT ARENA HCM 2 174 Đường D1, P.25 Q. Bình Thạnh (Cosmobiz Building) (08)36019211
64 |Trở thành nhà thiết kế