De Sleutel, nr. 4, 2012

De Heer is waarlijk verrezen, alleluja!

4

Jaargang 39 - april 2012

Kruisweg van de stilte Parochie Wijlre 750 jaar Arjan Langen wordt permanent diaken

BEZINNING OP HET WOORD een maandelijkse uitgave van het bisdom Roermond

VOOR PRIESTERS, DIAKENS, ACOLYTHEN EN LECTOREN/TRICES VOOR RELIGIEUZEN EN GODGEWIJDEN VOOR MISSIONARISSEN EN GELOVIGEN IN HET BUITENLAND VOOR THUISZITTENDEN EN GEHANDICAPTEN VOOR ZIEKEN EN BEJAARDEN VOOR ALLE GELOVIGEN

Voor vrijwilligers in de parochie die méér willen

deeltijdopleiding tot catechist, parochieassistent of parochiecatecheet Voor meer informatie:

 www.catechistenopleiding.nl   045 - 5466930  g.lux@bisdom-roermond.nl 



OOK VOOR U?

Een abonnement op “BEZINNING OP HET WOORD”geeft niet alleen een dagelijkse verbondenheid met de hele Kerkgemeenschap, maar ook met het levende Woord van Christus. Het inmiddels alom bekende “blauwe boekje” van ± 1000 pagina’s per jaar is voor velen een welkome en onmisbare bron van inspiratie ter voorbereiding, viering en overweging van de dagelijkse liturgie van de Eucharistie.

De abonnementsprijs per jaar (inclusief portokosten!) bedraagt: - particulieren Nederland/België € 18,50 - parochies en kloosters Nederland/België € 21,00 - overige Europese landen € 38,50 - buiten Europa € 48,50 Aanvragen van gratis proefnummer of bestellen van abonnement bij: Bisdom Roermond, Abonnementen-administratie “Bezinning op het Woord” Postbus 470, 6040 AL Roermond; tel. 0475-386860; fax 0475-386850 e-mail: abonnement-bohw@bisdom-roermond.nl





Een uitvaartcentrum waar privacy voorop staat. Een gebouw dat aangepast is aan de wensen van deze tijd. Iedereen kan en mag gebruik maken van het uitvaartcentrum ongeacht de keuze van uitvaartonderneming. Mooie gelegenheid voor het houden van uw koffietafel.

Uitvaartcentrum Ubachs

Vouershof 2, 6161 DB Geleen, Tel.: (046) 474 32 93, Fax: (046) 475 52 30

Erkend NUVU-lid, met A-status, www.ubachs.nl, info@ubachs.nl

Uitvaartwinkel Ubachs Bezichtiging op afspraak Telefoon 06 - 53 63 49 65 Rijksweg Zuid 176a 6161 BV Geleen

Ubachs

1. inleidende teksten en bezinning op de liturgie van iedere dag 2. suggesties voor voorbeden bij de dagelijkse Eucharistieviering 3. praktische verwijzingen naar de bladzijden in liturgische boeken voor priesters, diakens en alle betrokken gelovigen 4. de maandelijkse intenties van de paus en een gebedsintentie voor roepingen De samenstelling gebeurt kostenloos door een team van priesters en diakens,die naamloos dit liturgisch apostolaat verrichten, helemaal in dienst van de Kerk.

Het Grootseminarie Rolduc blijft trouw werken aan de boodschap van de Rooms-Katholieke Kerk.

Om deze boodschap uit te kunnen dragen zijn goed opgeleide priesters nodig. Uw steun is daarbij onontbeerlijk en van levensbelang voor de toekomst van de kerk. Stel het erfdeel dat wij nalaten aan de volgende generatie veilig.

Geef om de boodschap steun het Grootseminarie Rolduc Uw giften worden met de grootste zorg aangewend

Paredis Stichting vorming van priesters, kandidaten voor het priesterschap en permanent diaconaat Correspondentieadres Hoogstraat 7 5954 AA Beesel tel. 077 - 4742012

Bankrelatie ING rekeningnummer 28 18 327 ABN-AMRO rekeningnummer 48.19.60.228 t.n.v.

Paredis Stichting te Roermond

De Paredis Stichting is aangemerkt als Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI).

Koester uw monument.

Het behoud van uw monumentale gebouw staat of valt met het plegen van regelmatig onderhoud.

Een goede kennis van de bouwkundige staat is dan vereist.

Het is daarom belangrijk dat uw gebouw door vakmensen geïnspecteerd wordt.

Monumentenwacht Limburg staat voor: • complete bouwkundige inspecties • kleine (nood)reparaties tijdens de inspectie • rapporten, waarin alles volgens en vaste structuur staat beschreven Voorkom onnodig verval en dure restauraties.

Koester uw monument met een abonnement.

Wilt u meer weten?

Stichting Monumentenwacht Limburg Postbus 3519, 6017 ZG Thorn Tel. : 0475 563999 Fax. : 0475 564766 e-mail : info@monumentenwachtlimburg.nl

inhoud 1

Geert Hüssteges veelzijdige en veelomvattende bemoeienis met iconen beschreven we in de laatste editie van verleden jaar. Onlangs stuurde hij een paasgroet met daarbij een afbeelding van een icoon die hij met het oog op het verrijzenisfeest had geschilderd. De titel van deze icoon luidt: ‘de opstanding van Christus met de mirre dragende vrouwen’.

Daarbij voegde hij een verklarende tekst - zie daarvoor pagina 10 e.v.- die het afgebeelde inzichtelijk maakt

14

‘De kruisweg van de stilte’ is de naam van een bijzondere expositie die tot 30 juni in het BelgischLimburgse Maaseik te bezoeken is. Twaalf kruiswegstaties van Armand Demeulemeester zijn er te zien die normaal een plaats hebben in de Sint Sixtusabdij in Westvleteren. De verantwoordelijken hebben een heel programma rond de tentoonstelling opgezet. Voorzitter van de kerkfabriek Pierre Thijssen biedt enig inzicht in het hoe en waarom

19

Op 28 april is Arjan Langen uit Tegelen diakenstudent af. Bisschop Frans Wiertz dient hem die dag in de kathedraal van roermond de diakenwijding toe. Een bekroning van de vijfjarige opleiding tot permanent diaken. Ook voor zijn vrouw Jolanda en zijn kinderen Lynn en robin. “Want,” zo benadrukt hij, “zonder hun steun had ik het niet kunnen volbrengen. Diaken word je samen met je gezin.” Het verhaal van een roeping

10

“Het is misschien een cliché, maar daarom niet minder waar: de jeugd heeft de toekomst! Een waarheid waar ook de bisdomstaf van doordrongen is. Daarom is het werk van mijn afdeling Jeugd en Jongeren onder de bezielende leiding van Mgr. De Jong al een hele poos speerpunt van beleid. in een poging de jeugd te laten zien dat het geloof ook voor hun geen gepasseerd station hoeft te zijn.” Op deze manier geeft de beleidsmedewerker Jeugd en Jongeren van het bisdom roermond, Marie-José Degens, aan wat de basis van haar werk is.

Daarover gingen we met haar in gesprek

16

uniek is het niet, maar opmerkelijk wel: een parochie die haar 750 jarig bestaan kan vieren. Zo er al een lijst van bestaat, kan de Gertrudisparochie uit Wijlre daarop worden bijgeschreven.

Worden daarbij de jubileumactiviteiten vermeld, dan is een ‘Aviertje’ al gauw te klein. Want tussen 17 maart van dit jaar en 17 maart 2013 wordt iedere maand een activiteit in het jubileumkader gehouden. Daarom gingen we in Wijlre verhaal halen

En verder 4 Carolushuis 6 Loewende Klokken 22 Kerk en Samenleving 24 Liturgische kalender 25 Geloof in de praktijk 25 Kathedraalkalender 26 Geschiedenis bisdom roermond 28 Fotoreportage 30 Agenda’s bisschoppen 31 Puzzel

APriL 2012

DE SLEuTEL

3

Pasen stap voor stap - boek & Cd-rom

De kruisweg van Jezus verteld aan kinderen Auteur : Jack Visker Illustrator: Els van Egeraat Prijs: € 14,50 Bestelnr. 3319 Hoe vertel je jonge kinderen iets over de laatste uren van Jezus? Zo, dat de blijdschap van Pasen echt overkomt? Dit nieuwe prentenboek brengt de kruiswegprocessie opnieuw tot leven.

Franciscus van Assisi is de verteller, die de mensen meeneemt langs de kruiswegstaties. Els van Egeraat schilderde de staties, sober en ontroerend. Bij elke statie schreef Jack Visker een korte tekst. Met de 14 staties die in elke katholieke kerk voorkomen, en de ontmoeting met de verrezen Heer. Geschikt voor de Veertigdagentijd met name de Goede Week voor Pasen. Inclusief cd-rom met de illustraties om te projecteren in kerk of klaslokaal. Past bij het catecheseproject ‘Het Licht op ons pad’ van bisdom Roermond (verschijnt najaar 2012).

De intieme dood

Levenslessen van stervenden Auteur : Marie de Hennezel Prijs : € 14,90 Bestelnr. 3190 ‘Hoe te sterven?’ Met deze vraag begint François Mitterrand zijn woord vooraf, de laatst gepubliceerde tekst van zijn hand voor zijn overlijden. De vrouw die hem hielp deze vraag te beantwoorden is de psychologe Marie de Hennezel, die in een Parijs ziekenhuis terminale patiënten begeleidt gedurende de laatste weken van hun leven. Haar voornaamste taak is luisteren, praten en troosten, om zo de weg vrij te maken voor een waardig en vredig afscheid van het leven. Haar boek is de weergave van vele ontroerende gesprekken met verschillende patiënten die in het besef van hun aanstaande dood de balans van hun leven opmaken: oude geschillen bijleggen, verzwegen waarheden aanvaarden, zich verzoenen met familie of vrienden, of discussiëren over een leven na de dood. De intieme dood is een indrukwekkend getuigenis van menselijke ervaringen.

De geheimen van de Matthäus-Passion

Ambacht en mystiek van een meesterwerk Uitgave: De Nederlandse Bach vereniging Prijs: € 17,50 Bestelnr. 3178 Nederland ontkerkelijkt in rap tempo. Slechts een keer per jaar kunnen kerken rekenen op een vol huis: in de week voor Pasen tijdens uitvoeringen van Johann Sebastian Bachs meesterwerk de Matthäus-Passion. Vaandeldrager van deze rijke traditie is De Nederlandse Bachvereniging die sinds 1922 onder meer uitvoeringen verzorgt in de Grote Kerk in Naarden. Sinds het jaar 2000 verschijnen in de programmaboekjes bij de uitvoeringen van De Nederlandse Bachvereniging essays die tot doel hebben de kennis over dit meesterwerk te vergroten en daarmee de luisterervaring te verdiepen. Ze zijn geschreven door een keur van internationale autoriteiten op het gebied van de muziek en het leven van Johann Sebastian Bach. Deze essays bleken zo waardevol dat De Nederlandse Bachvereniging ze heeft bewerkt en gebundeld tot een nieuwe boekuitgave. Tezamen met enkele nieuw te schrijven essays ontsluit de bundeling een aantal geheimen van de Matthäus-Passion. Het geheel wordt aangevuld met een afdruk van het facsimile van de originele tekst van Picander. Met bijdragen van onder meer Gustav Leonhardt, Jos van Veldhoven, Pieter Dirksen en Emile Wennekes. De inleiding is geschreven door Paul Witteman.

Licht aan de horizon

Over leven na de dood Prijs: € 4,00 Bestelnr. 2648 Leven na de dood. Het is een onderwerp dat onze nieuwsgierigheid prikkelt en ons tegelijk afstoot. Wie heeft nog nooit nagedacht over wat er na de dood komt? Zullen wij onze geliefden weerzien, is er toekomst over de dood heen? Het zijn vragen die mensen sinds hun prille geschiedenis bezighouden. In dit magazine stellen we de vraag naar de dood en het leven na de dood. We brengen in beeld hoe wij dit vandaag ervaren en proberen aan de hand van de christelijke boodschap licht aan de horizon te ontdekken. Moge het de ‘zware steen’ van de dood helpen wegrollen en een nieuwheid laten vermoeden. Redacteurs: Peter van de Vyvere en Johan van der Vloet in opdracht van de Nederlandse en Vlaamse Bisschoppen. Bestellingen vanaf 10 stuks is € 3,50 per stuk. Vanaf 30 stuks is € 3,00 per stuk.

Centraal adres:

postbus 980, 6040 aZ roermond t: 0475-386825 F: 0475-386806 e: carolushuis@bisdom-roermond.nl Website: www.carolushuis.nl Vermeld bij bestellingen svp het juiste bestelnummer.

TEKST FRANS VAN GALEN | FOTO’S BISDOM ROERMOND

4

De Sleutel

april 2012

COLOFON De Sleutel Maandelijks magazine over geloof en leven.

Uitgave Kerkelijke Stichting Verkondiging van het bisdom Roermond.

Verschijnt 11 maal per jaar.

Een (post)abonnement kost € 26,50 per jaar en € 13,25 per half jaar Redactie Frans van Galen (hoofdredacteur) Stan Hoen Gijsbrecht Dieteren

PASEN: LAMMETJES IN POSTERHOLT Kommer en kwel is aan de orde van de dag.

Criminaliteit, ongelukken, ontslagen, economische crisis, dreigende ontgroening en een aankomende grijze golf.

Redactiemedewerkers Drs. Ton Storcken sma (Missie) Drs. Hub Vossen (Kerk en Samenleving) Drs. Francis Keyers (Psychologie en Levensbeschouwing) Dr. Paul Hamans (Geschiedenis)

En zo kunnen we nog even doorgaan.

Redactieadres Neerstraat 49, 6041 KB Roermond; tel. 0475-386821; fax 0475-386847 e-mail: persdienst@bisdom-roermond.nl

Maar voor we dat de media verwijten moeten we ons realiseren dat zij brengen waar wij mensen nieuwsgierig naar zijn.

Goed nieuws is geen nieuws: zo lijkt een adagium in de journalistiek te luiden.

Administratie/Abonnementen De Sleutel Postbus 470, 6040 AL Roermond tel. 0475-386860; fax 0475-386850 e-mail: abonnement-desleutel@bisdom-roermond.nl

Overigens is de veertigdagentijd voor Pasen, vanouds als vasten een periode, waar de christenen overal ter wereld zich over hun zonden en fouten buigen, daar oprecht spijt van hebben, tot daden van herstel en vergeving trachten te komen o.a. door de belijdenis in de biecht.

Foto’s Foto-archief bisdom Roermond Redactiemedewerkers De Sleutel

Zo was het althans tot voor vijftig jaar: ook in onze streken een jaarlijkse grote schoonmaak.

Vormgeving en druk Drukkerij Hub. Tonnaer b.v.

Kelpen-Oler

Advertenties Borgerpark Media Vlodropperweg 62 Postbus 8027, 6060 AA Posterholt tel. 0475-711 362 e-mail: info@borgerparkmedia.nl www.borgerparkmedia.nl Een abonnement kan elk moment ingaan en wordt automatisch verlengd, tenzij vier weken voor het einde van een kalenderjaar wordt opgezegd. Ter voldoening van het abonnementsgeld wordt u automatisch een acceptgirokaart toegezonden.

Adreswijzigingen gaarne vier weken van tevoren met vermelding van het oude en nieuwe adres of door middel van gewijzigde adresband. © IBR ISSN 0167-3610 Het bisdom Roermond is via het internet te bezoeken op het adres: www.bisdom-roermond.nl www.de-sleutel.nl PEFC gecertificeerd Dit product komt uit duurzaam beheerd bos en gecontroleerde bronnen PEFC/30-31-310

www.pefc.org

Door allerlei ontwikkelingen in de cultuur hebben velen dat patroon verlaten.

Is daarmee het kwaad uit onze wereld verdwenen?

Natuurlijk niet, maar meestal valt ons nu kwaad op, door ánderen begaan, of kwaad als rampen die over ons komen, waar niemand iets aan doen kan.

We zijn dan eerder onmachtig, woedend en radeloos.

De veertigdagentijd is voorbereiding op Pasen.

We vieren dan dat Jezus is Verrezen, het Lam dat wegneemt de zonden van de wereld.

De leerlingen in hun depressie kunnen het aanvankelijk nauwelijks geloven.

Weet u dan niet wat er dezer dagen in Jerusalem allemaal gebeurd is?

Ze herkennen Jezus onder weg naar Emmaüs pas als Hij met hen het brood breekt.

Ook in onze dagen blijft het kommer en kwel als we Jezus niet werkelijk herkennen.

Maar als je dat beseft met Pasen, dan valt je op dat er in Posterholt lammetjes in de wei huppelen.

+ Frans Wiertz, bisschop van Roermond

APRIL 2012

DE SLEUTEL

5

Loewende Klokken BIJDRAGEN GIJSBRECHT DIETEREN EN FRANS VAN GALEN

Nederlands Gregoriaans Festival In het weekeinde van 16 en 17 juni vindt in Ravenstein het 4de Nederlands Gregoriaans Festival plaats. Dit festival biedt een podium voor scholae, ensembles, solisten en groepen die met veel plezier en overgave gregoriaans zingen. Thema is ditmaal: Cantus Cantuariensis – Gregoriaans van overzee. Hierin staat de relatie tussen het Europese vasteland en de Britse eilanden centraal. Deze relatie is, wat betreft het gregoriaans, intensief geweest. Tijdens het festival krijgt deze thematiek gestalte in con-

certen en lezingen. Hans Leenders maakt deel uit van de artistieke leiding van het festival en onder meer de Schola Maastricht zal aan het festival deelnemen. Meer info: www.gregoriaansfestival.nl.

Museum Vaals schenkt beeld Eind februari waren Gert de Weerd en Ivy Wolff - een Surinaamse van geboorte - van het Museum Vaals in de kathedrale kerk van Sint Petrus en Paulus in de Surinaamse hoofdstad Paramaribo om een authentiek kerkbeeld te overhandigen aan Pater Esteban Kross van de kathedrale kerk. Het tweetal gaat jaarlijks naar Suriname en heeft de Kathedraal al bewonderd vóór de restauratie en regelmatig gedurende de restauratie. Als Het beeld van Sint Vincentius dat blijk van hun enthousiasme over een plaats heeft gekregen in de de Sint-Petrus en Pauluskathe- Petrus en Pauluskathedraal in draal hebben zij ditmaal bij hun Paramaribo (foto Museum Vaals) jaarlijkse bezoek aan Paramaribo dit beeld geschonken. Het betreft een groot 130 cm hoog neo-

gotisch kerkbeeld uit 1870 van de heilige Sint-Vincentius à Paolo.

De Sint-Petrus en Pauluskathedraal in Paramaribo is gebouwd in 1885. Het geheel is van hout opgebouwd, waarbij het interieur volledig vervaardigd is van cederhout.

In 1901 kwamen de torens erop die het stadsgezicht van Paramaribo domineren en opvallend is dat de kleuren geel en grijs van de Kathedraal verschillen van de overige witgetinte gebouwen in de binnenstad.

Museum Vaals is een religieus museum in het zuidelijkste puntje van Nederland. Het museum is gevestigd in een voormalig klooster en kloosterkapel. In het museum wordt de bezoeker overweldigend omringd door ruim tweehonderd heiligenbeelden uit de periode 1850-1920 met een minimale hoogte van 1 meter tot maximaal 3,50 meter in combinatie met hedendaagse religieuze kunst. Meer info over dit museum via de site: www.museumvaals.nl

Onderscheiding Onlangs heeft de heer Jo Broex, van beroep fruitteler, uit Gronsveld de pauselijke Onderscheiding Pro Ecclesia et Pontifice ontvangen. In het bijzijn van zijn kinderen en kleinkinderen mocht zijn echtgenote hem de eretekens opspelden na de Eucharistieviering in de parochiekerk.

De heer Broex is al sinds 1983 kerkmeester en heeft zich tientallen jaren o.a. ingezet voor het grootonderhoud van de kerkelijke gebouwen, het onderhoud van het kerkhof en als collectant.

Kerkbestuur en parochianen danken hem voor zijn inzet en toewijding gedurende al die jaren.

6

De Sleutel april 2012

De decorandus met zijn vrouw en kleinkinderen (foto parochie Gronsveld)

Loewende Klokken Mgr. De Jong tekent petitie Hulpbisschop Everard de Jong ondertekende begin maart de petitie van het actiecomité Westrom, getiteld ‘Armoede werkt ook in Roermond niet’. De petitie is bedoeld om steun te vragen voor het lot van tweehonderd werknemers van Westrom die als gevolg van de landelijke bezuinigingen hun baan zullen verliezen.

Leden van het actiecomité Westrom kijken aandachtig toe als de hulpbisschop de petitie ondertekent (foto bisdom Roermond)

De ondertekening van de petitie vond plaats in de woning van de hulpbisschop in Roermond, in aanwezigheid van enkele leden van het actiecomité Westrom. Met hen sprak mgr. De Jong aansluitend over de grote gevolgen voor de werknemers en de toekomst van de sociale werkvoorziening in het bijzonder, alsmede over de armoedeproblematiek in Limburg in het algemeen. De hulpbisschop liet daarbij mede namens bisschop Wiertz weten blij te zijn met deze actie “om de mensen die het moeilijk hebben in deze tijd van krimp en crisis, die dreigen hun baan te verliezen, een hart onder de riem te steken. Daarbij gaan onze gedachten ook naar de duizenden werknemers van bijvoorbeeld Nedcar in Born. Maar ook naar de mensen die op kleinere schaal ontslagen worden, want elk ontslag is een persoonlijk drama.

Dat ervaren we ook hier op het bisdom, waar we onlangs dertien mensen moesten ontslaan.”

Ga met Afrikacentrum mee naar Ghana Van 25 juli tot en met 12 augustus organiseert het Afrikacentrum voor de 7e keer een 18-daagse reis naar het mooie, kleurrijke, warme, vriendelijke Ghana.

We bezoeken Accra, de hoofdstad, de imposante Akosombodam, we beleven een eucharistieviering, we maken intensief kennis met de Ashanticultuur, we zijn op de markt, in een ziekenhuis, in een slavenfort, op een school, in een dorp, aan de kust en nog veel meer. Het mooie is dat de reisleiding onder andere in handen is van pater Koos Janssen. Hij heeft 36 jaar in Ghana gewerkt en kent het land en de mensen als zijn broekzak.

Dankzij hem zullen we als het ware in de keuken van Ghana kunnen kijken en maakt u de reis van uw leven, voor € 2.200,p.p. op basis van een 2-persoons en € 2.415,- op basis van een 1-persoons kamer. En daar is heel veel bij inbegrepen. Retourvlucht inclusief alle bijkomende kosten. 17 overnachtingen in Ghana in middenklasse hotels op basis van halfpension (iedere dag zijn ontbijt en diners inbegrepen). Alle busvervoer gedurende de hele rondreis. Eigen reisleiding gedurende de hele reis en begeleiding door deskundige locale gidsen. Alle entreegelden ter plaatse.

Een informatiebijeenkomst met de groep ongeveer 1 maand voor vertrek.

Voor meer info: Jo Demarteau, 043-4077383, of jo@afrikacentrum.nl.

Ghana is een reis meer dan waard… (foto bisdom Roermond)

Hoewel Kerk en Staat gescheiden zijn, ziet de hulpbisschop het als een plicht van de Kerk om zo nu een dan een appel te doen op de verantwoordelijken in de samenleving. Hij spoort de beleidsmakers dan ook aan om een andere koers te varen. “Werk hebben is enorm belangrijk voor de ontplooiing van mensen, voor de zingeving van het leven, voor de cohesie in de samenleving en voor het gevoel van mensen dat zij daadwerkelijk een bijdrage leveren aan de maatschappij,” aldus de mgr. De Jong.

Rectificatie In de lijst van priester- en diakenjubilea stond per abuis vermeld dat pastoor J. Peeters uit Grubbenvorst op 21 mei zijn 40-jarig priesterjubileum gedenkt. Dat moet echter op 4 juni zijn.

april 2012

De Sleutel

7

Loewende Klokken Bisschop bij symposium over Sint Servatius de Armeniër Sint Servatius was de eerste bisschop in Nederland. Volgens de overlevering was hij in de vierde eeuw bisschop van Maastricht en worden zijn stoffelijke resten bewaard in de naar hem genoemde basiliek boven zijn graf. Veel mensen weten dat, maar wat velen niet weten is dat Servaas oorspronkelijk uit Armenië kwam. Dit historische gegeven werd gebruikt voor een ander tot elkaar brengen van het Nederlandse en Armeense volk tijdens een symposium op 10 maart, in Maastricht. Daarbij was ook bisschop Frans Wiertz aanwezig.

Met het symposium werd ook getracht meer bekendheid te geven aan de persoon van Servatius en de in Nederland wonende Armeniërs.

Ook werd gesproken over de Armeense historie en cultuur en de actuele ontwikkelingen en problematiek van de christenen in het MiddenBij het begin van het symposium (foto’s bisdom Roermond) Oosten.

Het symposium, dat plaatsvond in ‘La BonbonRoermond, sinds kort een eigen kerkgebouw, de voormalige nière’ in Maastricht, werd georganiseerd door de Armeense rooms-katholieke Guliëlmuskerk.

Stichting Ani. Deze stichting werd in 1996 opgericht met als Behalve de Roermondse bisschop waren er nog drie bisschoppen doel het behartigen van de belangen van de Armeniërs in Zuidbij het symposium aanwezig. Mgr. Patrick Hoogmartens, bisLimburg. De stichting heeft, dankzij bemoeienis van het bisdom schop van Hasselt, de aartsbisschop van de Syrisch-Orthodoxe Kerk in Nederland mgr. Mor Polycarpus Augin Aydin, alsmede de primaat van de Armeense Kerk in Frankrijk, mgr. Norvan Srbazan Zakarian. Ook de Armeense ambassadeur en de commissaris van de koningin in Nederlands-Limburg - gouverneur Theo Bovens waren aanwezig.

De bisschoppen Hoogmartens en Wiertz in gesprek met de primaat van de Armeense Kerk in Frankrijk, mgr.

Norvan Srbazan Zakarian

8

De Sleutel april 2012

Tijdens het symposium spraken diverse wetenschappers, onder wie kerkhistoricus en diaken dr.

Régis de la Haye. Aan het slot van het symposium werd een boek gepresenteerd van drs. Maxime Yevadian van de universiteit van Lyon die een lezing gaf over het onderzoek naar de origine van Servaas.

Loewende Klokken Hart van Camillus de Lellis Op 18 mei 2012 zal het Hart van Sint Camillus de Lellis arriveren te Düsseldorf waarna het bijna twee weken lang uitgesteld zal worden in het Camillianenklooster te Essen. Na 1 juni zal het weer terugkeren naar het klooster van Sint Magdalena te Rome, het generalaat van de Camillianen.

De broeders en paters van de Camillianen in Roermond zullen ter gelegenheid van deze bijzondere gelegenheid een bedevaart organiseren. Op 25 mei, de geboortedag van Sint Camillus, is een zogenaamde Nederlandse dag georganiseerd. Waarbij om 11.30 uur een plechtige Hoogmis wordt opgedragen in de kloosterkerk van Essen. Aansluitend aan de mis is er gelegenheid het heilige hart van Sint Camillus te vereren. Hierna nodigen de communiteit van Essen de pelgrims uit om te eten in het parochiecentrum.

In de middag zal in overleg met de pelgrims een gezellige uitstap gemaakt worden. De kosten voor deze dag bedragen €15,- inclusief vervoer van en naar Essen.

“Een mensenhart,” zo zegt de Roermondse Camilliaan broeder Sterring “is het wezen van een persoon, en het wezen van onze Orde. Onze Orde heeft naar het voorbeeld van Sint Camillus de kernspreuk; ‘Meer hart in deze handen, broeders en zusters,’ duidend op het belang van goede, liefdevolle en oprechte zorgverlening. Het meebrengen van het hart uit Rome naar Duitsland, is daarom een zeer nederige, vreugdevolle en vooral zeer bijzondere wijze om daar uitdrukking aan te geven.”

Bij pater overste Paul Schreur van de communiteit in Roermond, is meer informatie op te vragen over de bedevaart. 0475-321985

Beeld van Camillus de Lellis

Slevrouwe live…

Sinds enige weken biedt de Onze Lieve Vrouwebasiliek in Maastricht de kerkdiensten live aan via internet. Omdat de verbinding via internet verloopt, zijn er voor de kijker geen speciale apparaten nodig. Uitzendingen volgen kan door gebruik te maken van een computer met internetverbinding, te surfen naar www.sterre-der-zee.nl en op de homepage te klikken op ‘Live uitzending’.

Daar bestaat ook de mogelijkheid om een eerder uitgezonden eucharistieviering terug te kijken, door te klikken op ‘Mis gemist’.

Hiermee kunnen kerkgangers een kerkdienst nog eens volgen, bijvoorbeeld om de preek nog eens te beluisteren. En zo kunnen ook mensen die aan het andere einde van de wereld wonen een huwelijksviering of een uitvaartdienst van een familielid live volgen. Ook is het mogelijk de diensten op een televisiescherm weer te geven, waardoor bijvoorbeeld mensen die in ziekenhuizen en verzorgingshuizen verblijven de kerkdiensten kunnen volgen.

april 2012

De Sleutel

9

kunst en cultuur

De Opstanding van Christus met de mirre-dragende vrouwen

De Hemel raakt de aarde…

Geert Hüssteges veelzijdige en veelomvattende bemoeienis met iconen beschreven we in de laatste editie van verleden jaar. Onlangs stuurde hij een paasgroet met daarbij een afbeelding van een icoon die hij met het oog op het verrijzenisfeest had geschilderd.

Daarbij voegde hij een verklarende tekst die het afgebeelde inzichtelijk maakt.

“Op deze opstandings- of paasicoon zien we de drie vrouwen bij het graf van onze Heer Jezus staan. Zij zijn zeer vroeg in de morgen naar het graf gegaan dat in een rots is uitgehouwen en waar nog nooit iemand in gelegen heeft. Ze hebben welriekende kruiden klaargemaakt en dragen deze in een kruikje mee. Wie zal de steen voor de ingang van het graf voor hen wegrollen, vragen ze zich af. Ze vinden hem echter al weggerold en deze was zeer groot. Ze zijn naar binnen gegaan maar vinden het lichaam van de Heer niet die ze komen balsemen en ze weten niet wat ze er van moeten denken. Een engel van de Heer verschijnt hen in een stralend wit gewaad en zegt ze niet bevreesd te zijn.

Hij weet dat ze Jezus zoeken, de Gekruisigde en vraagt waarom ze de Levende bij de doden zoeken. Hij zegt hen dat de Heer niet meer in het graf is en dat Hij verrezen is zoals Hij gezegd heeft. Hij toont aan hen de plaats waar Hij gelegen heeft en geeft ze de opdracht het terstond TEKST EN FOTO GEERT HÜSSTEGE

10

De Sleutel

april 2012

aan zijn leerlingen te zeggen dat Hij verrezen is van de doden en hen nu voor gaat naar Galilea.

Op deze paasicoon staan de vrouwen niet zoals gebruikelijk verder verwijderd van de engel links van het graf, maar dicht bij hem. Zoals het hier is afgebeeld vormen ze een eenheid met de engel en ze maken deel uit van het mysterie van de verrijzenis. Hij verklaart hen wat er gebeurd is en dat Zijn graf leeg is. We zien ook Maria de Moeder van de Heer bij de vrouwen staan met de engel naar de andere vrouwen gericht. Ze deelt samen met de engel het goede nieuws mee dat Jezus uit de dood is opgestaan. Maria vouwt haar handen voor haar hart waarin zij Gods woorden bewaart. Op deze icoon draagt ze geen kruikje bij zich want zij gelooft wat haar vanwege de Heer gezegd is.

De vrouwen en de engel vormen samen een intiem gebeuren waar ieder van ons in wordt opgenomen. Ze geloven Jezus nu op Zijn woord en zijn intens verheugd. Ze

zijn de schrik van het lege graf voorbij en het is een vertroostend, warm en teder moment nu ze beseffen dat Jezus naar de Vader is teruggegaan. Wat de vrouwen meemaken is ook voor ons actueel. Net als zij staan wij bij het lege graf, het enige wat ons is nagelaten en dit kunnen we alleen in geloof verwonderd aannemen.

We zien de doek, de lijkwade liggen in een sarcofaag dat duidt op het koningschap van Jezus dat niet van deze wereld is. De engel zit op een rode steen, rood omdat die door Gods kracht verplaatst is.

Het gebouwtje linksboven is de stad Jeruzalem en is lang gerekt wat verwijst naar het hemelse Jeruzalem. Het torentje loopt door tot op de rand als ook de vleugel van de engel buiten het binnenvlak de lijst van de icoon raakt. Dit binnenvlak van de icoon staat voor het hemelse en het buitenste gedeelte, de rand staat voor het aardse. De Hemel raakt de aarde door dit gebeuren met de boodschap die de engel ook voor ons toeschouwers heeft.

De bergen met hun treden of voetstappen verbeelden de geestelijke opgang naar de Heer, naar de Hemel. We mogen groeien in ons geloof in de verrijzenis van Jezus en daarmee ook die van onszelf, onze uiteindelijke verlossing en opstanding. Op de bergen zien we een blauwe gloed, een weerspiegeling van het hemelse licht dat naschittert van de verrijzenis De compositie is gebaseerd op de klassieke manier van voorstellen. Lazuurblauw, lapis lazuli cinnaber rood en 24 karaats oud dubbelgoud zijn aangebracht op een linnen doek met een gesso van krijt, marmerpoeder en beenderlijm. De beste na-

tuurlijke materialen uit de schepping worden terug aan de Schepper aangeboden.

Boven staat in het kerkslavisch ‘de Opstanding van Christus’ en bij het gebouwtje ‘Jeruzalem’.”

Meer info over Geert Hüsstege en zijn iconencentrum via de website: www.iconen.nl of via zijn adres: Zeelsterstraat 9, 5652 EA Eindhoven, tel 040-8423652

notenhouten paneel 31x37 cm - veertigdagentijd 2012

april 2012

De Sleutel

11

JEUGD EN JONGEREN

Marie-José Degens trekt de kar van de jongerenpastoraal

"Iedere jongere is anders…"

"Het is misschien een cliché, maar daarom niet minder waar: de jeugd heeft de toekomst! Een waarheid waar ook de bisdomstaf van doordrongen is. Daarom is het werk van mijn afdeling Jeugd en Jongeren onder de bezielende leiding van Mgr. De Jong al een hele poos speerpunt van beleid. In een poging de jeugd te laten zien dat het geloof ook voor hun geen gepasseerd station hoeft te zijn."

Marie-José Degens

Op deze manier geeft de beleidsmedewerker Jeugd en Jongeren van het bisdom Roermond, Marie-José Degens, aan wat de basis van haar werk is. Een werk dat ze met veel elan en inzet verricht. Ze reist stad en land af, sjouwt voor en trekt aan de kar die jongerenpastoraal heet. Allemaal gericht op de mogelijkheid om in contact met jongeren te komen, hen te laten zien dat ieder van hen uniek en waardevol is in Gods ogen.

Werk aan de winkel TEKST FRANS VAN GALEN | FOTO’S BISDOM ROERMOND

12

De Sleutel

april 2012

"Als we vinden dat de jeugd belangrijk is

voor de kerk, dan moeten we laten zien dat wij hen iets te bieden hebben", meent Maria-José. "We moeten ze zoveel mogelijk betrekken bij het geloof en dat op een aan de tijd aangepaste manier. Het ankert in een tweesporenbeleid: gelovige jongeren laten ervaren dat ze niet alleen staan in hun geloof, maar ook actief naar buiten treden met de Blijde Boodschap die we kunnen en moeten verkondigen aan de jeugd die niet of niet meer bekend is met de betekenis hiervan. En dat is de overgrote meerderheid. Er is dus meer dan voldoende werk aan de winkel. Zeker in

een tijd dat de kerk een moeilijke tijd doormaakt, is het daarbij zaak te werken aan het winnen en het herstel van vertrouwen."

Blijft onverlet, dat het bestaande zeker in ere wordt gehouden. "We hebben een traditie van jaren om in de zomer bijvoorbeeld kampen voor jongens en meisjes te houden. Ter ondersteuning van parochies die daartoe niet de mogelijkheid hebben maar er wel het belang van inzien. In zo'n kampweek is er veel aandacht voor sport en spel, maar wordt het geheel ook binnen een catechetisch kader geplaatst. Op min of meer dezelfde leest geschoeid zijn de tienerdagen en -weekenden, de vormelingendagen, de Ardennentocht, de Wereldjongerendag of - dit jaar voor de eerste keer - de Alpentocht. Bij alle activiteiten willen we op een speels-sportieve-ontspannende-hedendaagse manier laten zien dat ouderen niet het alleenrecht op geloven hebben…"

Persoonlijk contact

Is dit nog te beschouwen als het werken in eigen kring, ook het contact naar buiten wordt actief gezocht, zegt Marie-José. "Ik probeer bijvoorbeeld contacten te leggen met middelbare scholen om daar lessen te verzorgen rond het project No Apologies of bezoek scoutinggroepen om daar voorlichting te geven. In parochies bied ik ondersteuning aan als het gaat om het inrichten van een nieuwe of het verder ontwikkelen van een bestaande tiener- of jongerengroep. Het is belangrijk om ter plekke je neus te laten zien omdat steeds duidelijker wordt dat het persoonlijk contact wezenlijk is bij dit werk. Algemene oproepen, die werken niet meer. Je moet mensen en zeker ook de jeugd zoveel mogelijk persoonlijk benaderen. De ene jongere bereik je nu eenmaal met iets anders dan een andere. Dat betekent gewoon inhaken op wat je tegenkomt en beleeft. Zo ben je op verschillende niveaus bezig en dat in een zeer breed werkveld. " Ter verdere versteviging van het al bestaande fundament onder de jongerenpastoraal, is een andere belangrijk aandachtsveld het opbouwen van een goede structuur en dat, zoals Marie-José zegt, vanuit het subsidiariteitprincipe: "Een moeilijk woord maar het wil niets anders

zeggen dan: de verantwoordelijkheid zo laag mogelijk leggen. Als afdeling kunnen we natuurlijk niet alles zelf op ons nemen en dat moeten we ook niet willen.

Uiteindelijk zijn bijvoorbeeld de parochies zelf verantwoordelijk voor hun omgaan met jongeren. Maar waar zij ondersteuning nodig hebben, willen wij als een soort 'hulp bij zelfhulp' inspringen en de verantwoordelijken bijstaan. Daarmee bouw je ook een vrijwilligerskader op dat onmisbaar is, zowel parochieel als diocesaan."

Zaaien…

Als het over vrijwilligers gaat is MarieJosé dubbel blij met de jongelui die de kampen leiden en/of de tienerdagen mee begeleiden: "Dat is allemaal jeugd die vroeger zelf aan een of meerdere van onze activiteiten heeft deelgenomen. Die deze zelf als goed en waardevol ervaren hebben en zich vanuit deze ervaring als leiding aanmelden. Het betekent toch dat ze een deel van hun vakantie of vrije tijd daaraan opofferen. Dat zegt toch wel iets.

Kijk, het resultaat van je inspanningen, dat is vaak heel moeilijk te meten. Maar in dit geval denk je toch dat datgene wat je zaait vruchten voort kan brengen…"

Met zaaien, daar gaat Marie-José Degens met gulle hand mee verder. Plannen heeft ze te over. Wat te zeggen van de aansluiting die ze zocht en vond met de komende grootse misdienaarsdag op 16 juni in Kevelaer, waardoor ook heel wat Lim-

burgse 'altaardienaren' daaraan kunnen deelnemen? Of van haar plannen om opnieuw een jongerenplatform op te richten terwijl ook een priesterplatform op de wenslijst staat? Maar ook een club die zich richt op het mogelijk maken van jongerenpelgrimages. Ook wil zij meer samenwerking zoeken met andere pastorale diensten van het bisdom om - waar het kan - gezamenlijk op te trekken. Want of het nu om jongeren-, gezins-, roepingenpastoraal, catechese of evangelisatie gaat, allemaal kennen ze door de bank genomen toch één en hetzelfde doel: geloof wekken en het verder tot rijping laten komen.

Marie-José sloot een presentatie over haar werk onlangs met kernachtige woorden in een poging haar bedoelingen te karakteriseren - als volgt af: "Het geloof laten leven, aanwakkeren en waar mogelijk verdiepen".

Ze weet van zichzelf dat ze de neiging heeft om veel hooi op de vork te nemen.

Dat ze moet oppassen om niet een echte workaholic te worden. Maar ja, waar het hart van vol is… Daarom niet verwonderlijk dat ze - als het gaat over haar toekomstige werkzaamheden en plannen - zegt: "Jammer genoeg ontbreekt de tijd om alles 100% op te pakken."

Alle informatie over de activiteiten van de Afdeling Jeugd en Jongeren is te vinden op de website: www.jongkatholiek.nl, onder de 'button' bisdom Roermond.

Samen met hulpbisschop De Jong bij de onlangs gehouden Tienerdag in Hunsel

april 2012

De Sleutel

13

kunst en cultuur

Expositie in de Sint Catharinakerk te Maaseik

Kruisweg van de stilte 'De kruisweg van de stilte' is de naam van een bijzondere expositie die tot 30 juni in het BelgischLimburgse Maaseik te bezoeken is. Twaalf kruiswegstaties van Armand Demeulemeester zijn er te zien die normaal een plaats hebben in de Sint Sixtusabdij in Westvleteren. De verantwoordelijken hebben een heel programma rond de tentoonstelling opgezet. Voorzitter van de kerkfabriek Pierre Thijssen biedt enig inzicht in het hoe en waarom.

Pierre Thijssen

Westvleteren is in België wijd en zijd bekend. Want daar wordt - volgens de uitverkiezing van dit jaar - het beste bier ter wereld gebrouwen. 'Westvleteren 12' heet de laureaat. Gebrouwen wordt hij in de Trappistenabdij Sint Sixtus. In de handel is dit bier niet te krijgen, alleen aan de poort van de abdij. Omdat het gerstenat slechts in beperkte omvang gebrouwen wordt én wereldfaam geniet, is het zeer gegeerd. Dat betekent goed nieuws voor de abdijkassa.

Rondgang

Nodig ook want die heeft de laatste tijd al meer dan voldoende slecht nieuws te verwerken gehad. Al enige jaren geleden werd duidelijk dat de abdijgebouwen in deplorabele toestand verkeerden. Vooral verzakkingen maakten bewoonbaarheid op termijn onmogelijk. Dus moest voor nieuwbouw gekozen en bouwgeld gevonden worden. Ook het beste bier van de wereld werd daarvoor ingezet door middel van een speciale verkoopactie. Het maakte in 2008 de beslissing mogelijk met de bouw te beginnen. Daardoor TEKST FRANS VAN GALEN | FOTO’S BISDOM ROERMOND/SINT SIXTUSABDIJ

14

De Sleutel

april 2012

moest bijvoorbeeld wel de kruisweg, die zich normaliter in de kruisgangen bevindt, tijdelijk opgeborgen worden. Er rijpte een beter idee: richt met de 'kruisweg van de stilte' een meditatieve tentoonstelling in die voor een breed publiek toegankelijk is. Een tentoonstelling met een intrinsieke waarde, maar toch ook een gelegenheid om de aandacht te vestigen op de wederwaardigheden van de Sint Sixtusabdij. Drie jaar geleden ging de rondgang van start waarbij plaatsen in alle Vlaamse bisdommen werden aangedaan. In het Limburgse bisdom Hasselt is het toeristenstadje Maaseik uitverkoren om als slotstuk gastheer van de expositie te zijn. Daar zijn de schilderingen van Armand Demeulemeester voor het laatst 'in het echt' te zien. Eenmaal teruggekeerd naar de abdij van Westvleteren bestaat die mogelijkheid niet meer, omdat de monniken in clausuur leven en de abdij normaliter dus niet toegankelijk is.

Authenticiteit

Toegankelijk maken kan ook van toepassing zijn op de Kruisweg van de stilte zelf. Want op voorhand lijkt al duidelijk dat niet iedereen geporteerd zal zijn van

de expressionistische uitingen van kunstenaar Armand Demeulemeester (1926 2002). Pierre Thijssen geeft uitleg: "Deze autodidact schilderde de kruisweg in 1979 in opdracht van de Trappisten. Zij gaven hem volledig de vrije hand. Ter inspiratie voor de vervulling van deze opdracht verbleef de kunstenaar enige tijd in de abdij van Westvleteren om te proeven van het religieuze leven van de monniken. Daarnaast verdiepte hij zich meer en meer in de Bijbel. Zelf zei hij daarover later: 'Na Westvleteren is de Bijbel zeer sterk in mij gegroeid. Ik ging meer lezen, ik vond zoveel meer dat me diep trof'. In dit proces ging Demeulemeester met doek, verf en penseel aan de slag om vanuit zijn inspiratie te creëren. Hij wilde het lijden bezien vanuit het menselijk standpunt als een bijna rauwe werkelijkheid. Daarom is het werk confronterend en stoot het sommigen zelfs af. Wie gewend is aan figuratief fraai vormgegeven staties, met aureolen, aan afbeeldingen waar de heiligheid van afstraalt, bij hen vallen deze staties rauw op het dak. Maar wie zich probeert in te leven in wat hij ziet, die kan iets herkennen van mededogen, lijden, vriendschap, verlatenheid, angst, sterven, vreug-

de, redding, van authenticiteit. Elementen die in ieders levensverhaal toch terug te vinden zijn, al zijn de gradaties vaak verschillend. Een treffend voorbeeld hoe een statie iemand aan kan spreken vond ik in het boek dat bij de expositie hoort. In de statie 'doodsangst' heeft Demeulemeester Jezus weergegeven als een vervormd figuur, getekend door leed en smart. Bij deze statie is het verhaal van een kankerpatiënte afgedrukt. Zij ziet de schoonheid van het leven onder de gevolgen van haar ziekte verdwijnen, ze kent vertwijfeling en verlatenheid, ze ziet de dood al bijna in de ogen… Ze herkent haar eigen verhaal gewoon in deze afbeelding. Dat is echt aangrijpend. Tegelijk geeft het aan dat het niet alleen aan de gelovige mens voorbehouden is om die diepere grond van de afbeeldingen te onderkennen. Omdat iedereen er zijn eigen verhaal in kan terugherkennen."

Miserie…

Thijssen was niet vertrouwd met het werk van Demeulemeester totdat het aanbod kwam om in Maaseik de staties te exposeren. Bovendien: de reden om 'ja' te zeggen had veel te maken met het eigen parochiële lijden, zoals hij zegt: "In de afgelopen periode hebben we in de parochie veel ellende moeten meemaken. Dan gaat het vooral over de kerk. Die was in zeer slechte staat. Bij eerdere restauraties zijn duidelijk niet de goede materialen gebruikt en dat komt nu als een boemerang terug. We moesten al meemaken dat een deel van het plafond naar beneden kwam.

En dat net na een viering in de kerk. Wat daar had kunnen gebeuren, daar wil je niet eens bij nadenken. Maar goed: de ene na de andere ingreep was nodig en lange tijd na elkaar moesten we de parochianen vragen om financieel bij te dragen. Daar wordt iedereen op den duur mismoedig van. Dus dachten we toen het aanbod voor de expositie kwam: laat ons eens iets anders doen en niet alleen de aandacht richten op onze miserie. Op een andere manier met het religieuze bezig zijn, daar bood dit een goede gelegenheid toe."

Leerlingen maakten audiogidsen Het wekte inderdaad enthousiasme en dat ook bij leerkrachten in het plaatselijke

Heilig Kruiscollege. Leerkracht Hilde Snijkers van dit college is een van hen. In de tijd die aan humane wetenschappen wordt besteed - lessen die met algemene vorming te maken hebben - worden projecten opgezet. De kruisweg kwam ter sprake en was een optie. Om samen met de leerlingen te proberen de kruisweg van Demeulemeester voor een jong publiek aantrekkelijk en aansprekend te maken.

De jeugd sprong geen gat in de lucht toen het voorstel werd voorgelegd, maar ze zijn er toch voor gegaan. Ze zijn erin gelaagd om drie 3 lessenpakketten van ieder drie lessen samen te stellen voor godsdienstleerkrachten van het secundair onderwijs die met hun leerlingen de tentoonstelling willen bezoeken en hen daarop willen voorbereiden. Op een manier dat zelfs leraren daar enthousiast op reageerden. De leerlingen hebben 40 leerkrachten zelfs nascholing gegeven zodat die aan de hand van de lessenpakketten in de aanloop naar Pasen lessen gingen verzorgen…

Bovendien raakten de leerlingen gaandeweg zelfs onder de indruk van de kunstwerken waar ze rond aan het werken waren. In dat kader past ook de samenstelling van een viertal audiogidsen waarvoor ze zelf de teksten hebben ingesproken. Ze hebben geworsteld met de vraag of het

lijdensverhaal in een moderne vorm gegoten moest worden, maar kozen ten slotte toch voor het klassieke verhaal. Het wordt wel verteld uit het oogpunt van vier personen uit Jezus' tijd om de herkenbaarheid te vergroten. Ze zijn dan ook speciaal bedoeld voor scholen die met groepen leerlingen de tentoonstelling buiten de openingsuren kunnen bezoeken.

De monniken van de Sint Sixtusabdij willen mensen deelgenoot maken van hun spiritualiteit. Ook daarom bieden ze de "Kruisweg van de Stilte" aan, in de hoop dat mensen méér zien dan alleen schilderijen. Hun hoop is dat de toeschouwer tijd neemt om te mediteren, om zich in te leven, en om met dit gebeuren een weg te gaan. Zij hopen dat mensen ervaren dat Jezus "ons uitzicht biedt op Licht", zoals broeder Manu Van Hecke, abt van de Sint-Sixtusabdij van Westvleteren zegt.

De expositie is tot 31 juni te zien in de Sint Catharinakerk in Maaseik. Meer informatie over de kruisweg is te vinden op de website www.kruiswegvandestilte.be of te verkrijgen via het mailadres info@ kruiswegvandestilte.be Openingsuren: dagelijks tussen 13 en 17 uur; 's maandags gesloten.

Demeulemeester over ‘Kruisdood’: Hij ging tot het uiterste - tot de dood. In een allesomvattend gebaar - de uitgespreide armen tot buiten het schilderij om toch niets of niemand te laten ontsnappen - belooft Hij de wereld vergeving en heerlijkheid voor allen en voor altijd!’”

april 2012

De Sleutel

15

actueel

Viering 750 jarig parochie kent als motto

'Samen vieren we Wijlre' Uniek is het niet, maar opmerkelijk wel: een parochie die haar 750 jarig bestaan kan vieren.

Zo er al een lijst van bestaat, kan de Gertrudisparochie uit Wijlre daarop worden bijgeschreven. Worden daarbij de jubileumactiviteiten vermeld, dan is een 'Aviertje' al gauw te klein.

Want tussen 17 maart van

Het logo duikt in alle publicaties rondom de jubileumviering op

Vier man/vrouw sterk is de delegatie van de organiserende stichting die dit verhaal met veel enthousiasme aan de man/vrouw wil brengen. Alhoewel: de aanwezige deken Clerx van Gulpen is in deze een vreemde eend in de bijt. Voor een middeleeuwse Wijlrenaar zou die aanwezigheid zelfs pijnlijk zijn geweest. Want de Gertrudisparochie ontstond 750 jaar geleden juist, omdat Wijlre parochieel gezien werd losgescheurd van Gulpen. Water en vuur is misschien overdreven om de onderlinge verhouding tussen de dorpen te omschrijven. Maar koek en ei is het zeker

bij de oudere bewoners ook nog niet altijd... Grappig vervolgens om te zien dat de kerkelijke situatie in onze dagen Gulpen en Wijlre weer bij elkaar heeft gebracht én deken Clerx ook pastoor van Wijlre is.

Op een andere manier zijn Ed Meesen, Kasper Donners en Anjo Steijns ook vreemde eenden in de bijt. Alle drie zijn ze namelijk 'import', maar door huwelijk of anderszins toch bij Wijlre betrokken geraakt. Én duidelijk capabel om mee te werken aan het opzetten van een stevig jubileumfeestje.

dit jaar en 17 maart 2013 wordt iedere maand een activiteit in het jubileumkader gehouden.

Daarom gingen we in Wijlre verhaal halen.

Kasper Donners, Anjo Steijns, Ed Meessen (v.l.n.r.) van de organiserende stichting 750 jaar Wijlre in het functionele parochiecentrum dat de Gertrudisparochie rijk is, samen met deken TEKST FRANS VAN GALEN | FOTO’S BISDOM ROERMOND

16

De Sleutel

april 2012

Constant Clerx

Extra fundament

Ed Meessen, voorzitter van de stichting Wijlre 750 jaar, geeft aan dat het jubileumvooruitzicht al enige jaren geleden tot actie uitnodigde. "Het is ongeveer twee jaar geleden dat vanuit het kerkbestuur het initiatief werd genomen om met het oog op het naderende jubileum te komen tot een organiserend gezelschap. Een vijftiental mensen werd bereid gevonden zich daarover te gaan buigen. Er werd gebrainstormd en conclusies getrokken. Op voorhand de belangrijkste: 'we willen niet de vaak gebruikelijke feesttent opzetten en daar een hoop hoempapa en tralala over de bühne laten brengen'. Geconcentreerd werd uiteindelijk op de vraag: wat kunnen we organiseren om de verbondenheid tussen mensen onderling en de verbondenheid tussen mensen en de kerk te stimuleren en een extra fundament te geven.

Dat werd de doelstelling waaraan we wilden voldoen en van daaruit een programma initiëren dat voor de hele bevolking interessant en toegankelijk zou zijn. Als je ervan uitgaat dat de kerk een brug vormt tussen het tastbare en ontastbare namen wij ons als organisatie voor om te proberen een extra fundament onder die brug te plaatsen."

Stimulans

Om deze heldere doelstelling te kunnen verwerkelijken, besloot men voor de uitvoering de stichting '750 jaar Wijlre' op te richten. De oplettende lezers zal direct opvallen dat deze benaming in feit voor geen meter klopt. Want het gaat toch om 750 jaar parochie Wijlre? Maar voor die benaming is bewust gekozen zegt secretaris Kasper Donners: "Laten we eerlijk zijn: als parochie heb je in deze dagen niet meer voldoende man- en spankracht om een dergelijk jubileum op grootse manier te vieren. Ook in Wijlre houdt de betrokkenheid bij de kerk niet echt over.

Maar de keuze werd zeker niet alleen noodgedwongen gemaakt. Als stichting zijn we een achterliggende gedachte gaan koesteren: grijp het jubileum aan om de saamhorigheid en leefbaarheid binnen de totale gemeenschap van Wijlre een krachtige stimulans te geven. Daarom willen we oud en jong aanspreken, boer en directeur, gelovige en ongelovige. En daarbij willen we zeker de verenigingen betrekken die toch ook als een verbindende

Ze zijn er klaar voor om een jaar lang te werken aan het uitgestippelde programma in de hoop dat deze viering een bijdrage levert aan een groeiende saamhorigheid en betere leefbaarheid in dit plekje Limburg

factor binnen een dorpse gemeenschap kunnen fungeren. We hebben deze filosofie in het dorp voor het voetlicht gebracht, jan en alleman benaderd en gevraagd om medewerking en ik moet zeggen: persoonlijk heb ik nog niemand nee horen zeggen."

'Zwjeit'…

Dat het initiatief van de stichting aanslaat heeft deken Clerx op 17 maart jl al mogen merken. "Ik ontmoet zoveel mensen die actief zijn rond het jubileum en er duidelijk plezier aan beleven. Dat was afgelopen zaterdag al bij de opening van het feestjaar te merken op de feestdag van de heilige Gertrudis. Het koor had de viering prachtig in elkaar gestoken en ik denk dat er meer dan vijfhonderd mensen aan hebben deelgenomen. De kerk was tot in alle hoeken en gaten bezet. Ook na afloop heb ik heel veel goede reacties mogen horen.

Ook van heel wat mensen van buiten Wijlre. Dat geeft al een heel goed gevoel."

Kasper Donners kan het niet anders dan met hem eens zijn: "Van te voren zat ik om het in plat Wijlres te zeggen 'mit ut zwjeit tussen de batse' omdat je toch niet weet hoeveel mensen naar de viering zouden komen. Maar het was een warme viering met medewerking van de harmonie, de schitterende zang van het gemengd koor en van soliste Kim Savelsbergh die me soms echt ontroerde. Nee, het was magnifiek."

Spektakelstuk 'Truuj'

Als deze eerste toon de muziek zet, belooft de verdere uitvoering prachtig te worden. Aan de negen werkgroepen die door de stichting in het leven zijn geroepen om alle ideeën vorm en inhoud te geven zal het niet liggen. Het is moeilijk vooruitlopen op de toekomst, maar hoogtepunten zijn op voorhand toch al duidelijk aan te wijzen. Anjo Steijns lid van de werkgroep pr en communicatie: "De muziektheatervoorstelling rond de heilige Gertrudis - hier liefkozend Truuj genoemd - belooft een echt spektakelstuk te worden waarin onder meer het leven van Gertrudis wordt verteld en uitgebeeld.

Het is een historisch stuk, maar het speelt in het heden. Het spel is geschreven door Wijlrenaren en wordt ook door dorpelingen uitgevoerd. Als je alles bij elkaar optelt - inclusief acteurs, figuranten, harmonie, schutterij, drumbands - zijn dat er honderden. Zij zullen een spel voorzetten vol muziek, beeld, toneel en lichteffecten dat drie keer wordt uitgevoerd. Het is geen oerserieus verhaal maar wel een verhaal met een boodschap, omdat het gaat over mensen die alleen zijn en geen aandacht krijgen. Juist wat je als gemeenschap moet zien te voorkomen of op te vangen."

Cement tussen mensen

De mannen die de financiële verantwoordelijkheid dragen zijn juist beducht voor evenementen als deze, zoals Kasper Don-

april 2012

De Sleutel

17

actueel

Het centrum van de parochie is de neo-klassieke kruiskerk die in de jaren 1835-1839 ontstond

ners zegt: "Van alle activiteiten die we organiseren weet je bij voorbaat dat 'Truuj' financieel gezien het meest risicovol is.

Om die productie op de planken te krijgen, is een flinke investering nodig.

Waarbij je moet afwachten of de drie uitvoeringen ook de gehoopte drie maal 600 mensen trekken. Maar ondertussen kunnen we wel van geluk spreken dat overheden, bedrijfsleven en culturele instellin-

gen bereid zijn gebleken om ons via subsidies en sponsoring onder de armen te grijpen waardoor al zeker de grootste financiĂŤle risico's zijn afgedekt."

Donners zet het slotaccoord: "In de jaren negentig is veel tijd en aandacht besteed aan het cement tussen de muren van het kerkgebouw. Nu besteden we veel tijd en aandacht aan het cement tussen de men-

sen. Als aanzet kan dit jubileumjaar dienen, in hoop dat het in de tijd daarna een vervolg zal krijgen. Je maakt nu al momenten mee dat je zegt: je merkt dat het jubileum leeft, dat mensen willen samenwerken, dat er passie is. Dan ben je trots op je eigen gemeenschap. Raak je ervan overtuigd dat we ook in de toekomst het motto van dit jubileumjaar gestand kunnen doen: 'Samen vieren we Wijlre'.�

Een overzicht van de evenementen die het komende jaar in Wijlre plaatsvinden 10 april 2012 Lezing Historie Wijlre 13 mei 2012 Jeugd-/gezinsmis met aansluitend parochiebrunch mei/juni 2012 750 jaar Wijlre op school 24 juni 2012 Kids Kunst - Tentoonstelling Kunstwerken in Kasteel Wijlre 20, 27 juli en 3 augustus 2012 Orgelconcerten door de orgelkring 15 augustus 2012 Ouderenactiviteit Kasteel Wijlre 7, 8 en 9 september 2012 Muziektheatervoorstelling Truuj 7 oktober 2012 Kerkenpad 24 november 2012 Presentatie jaarboek Historische studies Geuldal 15 januari 2013 Lezing historie Wijlre 17 maart 2013 Slotviering Meer info over de Stichting 750 jaar Wijlre en het programma dat zij voor de komende maanden in elkaar hebben gestoken is te vinden op de fraai ogende en zeer informatieve website: www.750jaarwijlre.nl of is verkrijgbaar via het mailadres: info@750jaarwijlre.nl

18

De Sleutel

april 2012

roeping

Kandidaat permanent diaken heeft groot sociaal hart

'Konden we iedereen maar helpen…'

‘… diaken word je samen met je gezin …’

Op 28 april is Arjan Langen uit Tegelen diakenstudent

Lynn en Robin. "Want," zo benadrukt hij, "zonder hun

Het fenomeen roeping speelde al eerder in zijn leven, zo herinnert hij zich. "Dat was op de middelbare school in Venlo. Ik speelde een tijdje met de gedachte of het priesterschap niets voor mij was. Maar dat gevoel was niet sterk genoeg en raakte zelfs volledig op de achtergrond. Ik was daar duidelijk niet aan toe. Wat wel bleef, was de voor mij niet echt definieerbare aantrekkingskracht die de kerk en haar mystiek op mij bleef uitoefenen."

steun had ik het niet kunnen volbrengen. Diaken word

Gemis

af. Bisschop Frans Wiertz dient hem die dag in de kathedraal van Roermond de diakenwijding toe. Een bekroning van de vijfjarige opleiding tot permanent diaken. Ook voor zijn vrouw Jolanda en zijn kinderen

je samen met je gezin."

TEKST FRANS VAN GALEN | FOTO’S BISDOM ROERMOND

Héél definieerbaar waren de gevoelens die Langen ging koesteren voor Jolanda Hendrickx. De jongverliefden werden echtelieden. Het volgen van de roeping

april 2012

DE SlEutEl

19

tot de huwelijkse staat mondde uit in de geboorte van 'twee prachtige dames', zoals Langen zijn dochters met liefdevolle trots beschrijft. Het leven lachte het jonge gezin toe, zegt Langen. "We hadden alles wat de wereld van vandaag te bieden heeft. Nee, we hadden echt helemaal niets te klagen. En toch, toch ging er bij ons iets knagen. In ons diepste binnenste dook steeds vaker de vraag op: is dit het nu?

Het was een eerst onbestemd gevoel dat zich gaandeweg ontwikkelde tot een gevoel van 'gemis'. Wij misten 'iets' in ons leven."

Net in de tijd dat dit speelde, begon het gezin Langen aan een vakantie in Italië.

Naderhand bezien waren deze dagen als een katalysator die volgens Langen leidden naar de ingrijpende levensverandering. "Wat begon als een vakantie naar Rome en Assisi eindigde in - ik zou willen zeggen - een bedevaart! We kwamen op zoveel plaatsen terecht waar mystiek zo voelbaar en haast tastbaar was, dat er een zaadje van verandering gezaaid werd.

Dan denk ik vooral aan Assisi met al zijn inspirerende heiligen zoals Franciscus van Assisi. Je komt in aanraking met zijn levensverhaal en leert bijvoorbeeld dat hij geen priester was, maar diaken. Dat ging me aan het denken zetten: wat is een diaken? Het liet me niet meer met rust…".

Pastoor Dautzenberg inspireert…

De oplevende belangstelling voor het religieuze kreeg spoedig een vervolg in de eigen omgeving. Langen: "Lynn zou de eerste Communie doen. Ik wilde daarbij betrokken zijn en werd lid van de liturgische werkgroep. Daardoor kwam ik vaker in contact met onze parochieherder, pastoor Dautzenberg. Ik raakte onder de indruk van de man, van de manier waarop hij met mensen omgaat, het sociaal gezicht dat hij aan de kerk geeft. Dat is voor mij heel inspirerend geweest. Als ik iemand de 'schuld' moet geven dat ik uiteindelijk de stap heb gezet om me aan te melden bij de diakenopleiding, dan ligt die wel bij hem. Én bij permanent diaken Guido van Dierendonck. Pastoor Dautzenberg adviseerde mij namelijk om eens met hem te gaan praten over het hoe en wat van het diaconaat. Guido wist zijn en-

thousiasme op mij over te brengen zodat ik definitief wist: dit is ook mijn roeping."

Zijn vrouw Jolanda kan zijn verhaal alleen maar bevestigen: "Je zag Arjan langzaam groeien in zijn interesse voor het geloof. Uiteindelijk gaf hij aan zeer veel belangstelling te hebben voor het diaconaat vanuit het gevoel dat hij daartoe geroepen werd. Als je dicht naast iemand leeft, was dat zeker niet echt verrassend.

Ik heb er dan ook nooit een probleem mee gehad. Al weet je dat hij in de vijf jaren die de opleiding duurt heel wat weekenden weg zou zijn en hij niet zo actief aan het gezinsleven zou kunnen deelnemen als we gewend waren. We gingen samen naar een open dag van de opleiding en samen hebben geen moment meer getwijfeld dat dit een weg was die hij moest gaan. Ik had zoiets van: ik zal hem 100% steunen. We hebben er ook nooit woorden of strubbelingen over gehad."

"Niet dat het altijd gemakkelijk was, valt Arjan haar bij, "want van de kinderen bijvoorbeeld heb ik toch wel wat activiteiten moeten missen die je graag samen beleefd zou hebben. Als een soort tussenoplossing zijn er bij die gelegenheden foto's gemaakt, of films opgenomen. Daar konden we samen naderhand naar kijken om te zien wat de kinderen beleefd of meegemaakt hadden en zo alsnog enige sfeer te proeven. Anderzijds merk je ook dat je niet zo onmisbaar bent in huis als je wel eens zou denken. Normaliter was ik ge-

roepen om kleine klusjes in en rond het huis op te knappen. Maar al was het noodgedwongen, Jolanda blijkt op dat gebied een meer dan uitstekende vervangster! Nee, zonder de steun van Jolanda en de kinderen had ik het hele traject van de voorbije vijf jaren niet af kunnen leggen."

Was het in deze voor de kerk moeizame tijden geen hypotheek voor de kinderen dat papa zich zo zou gaan verbinden met deze kerk? Jolanda heeft ondervonden dat dit niet geval is: "Nee, we hebben nooit gemerkt dat de kinderen daar op werden aangekeken. Het was juist iets nieuws voor hun leeftijdgenoten. Ze zijn helemaal niet meer vertrouwd met kerk en geloof, laat staan dat ze weten wat een priester of diaken concreet doet. Dus zijn ze best wel nieuwsgierig. Omdat wat onbekend is zich goed leent voor een spreukbeurt heeft Robin bijvoorbeeld in de klas verteld over Bernadette Soubirous en kon Arjan toen ze in groep 3 zat daar vertellen wat het diaconaat inhoudt."

Waar het bij het diaconaat op neerkomt, beschrijft Langen als volgt: "De diaken is iemand die heel dienstbaar is. Zowel in de liturgie als in zijn optreden naar de mensen toe. En dan vooral ten dienste van de armen, zieken en eenzamen. Dat is voor mij de kern van mijn roeping: de liefde van God doorgeven aan hen die in nood zijn. Mensen kennen ons vooral van de mis, van de liturgie maar ik wil vooral iemand zijn die bij de mensen thuiskomt.

Arjan Langen met dochter Lynn: ‘… het gezin komt op de eerste plaats… ‘

20

DE SlEutEl

april 2012

En dat is juist wat ik van pastoor Dautzenberg geleerd heb: zoek de mensen in hun eigen leefwereld op; oordeel niet te snel over de manier waarop ze kun leven inrichten; loop met hen mee, help als het mogelijk is en kijk dan niet of iemand gelovig is of niet; draag de idee van de christelijke naastenliefde uit, leef deze zelf en probeer aldoende iets voor de mensen te betekenen die het nodig hebben."

Victorfonds

Daarbij komt al gauw het Victorfonds ter sprake, enige jaren geleden door pastoor Dautzenberg in zijn parochie in het leven geroepen om noodlijdenden concreet onder de armen te kunnen grijpen. Langen ligt dit fonds na aan het hart. "Het Victorfonds is inmiddels een eigen stichting met een eigen bestuur waarvan ik secretaris mag zijn. We proberen met acties geld te werven waarmee we proberen te voorzien in concrete noden. Hulpvragen die binnen komen worden kritisch bekeken en zeker niet altijd gehonoreerd. Waar dat wel mogelijk én nodig is, dragen wij per situatie maximaal 500 euro bij. Wij hebben maar beperkte middelen en zijn niet in staat om structureel te helpen, maar we proberen bij te springen als het gaat om dagelijkse dingen. Daarnaast proberen wij intermediair te zijn: mensen te verwijzen naar instanties die wel in staat zijn om op langere termijn te helpen zodat ze hun zaken weer op orde krijgen. En dat is zeker in deze tijd nodig want de vraag naar schuldsanering en budgetbegeleiding groeit. Wie 20 of 30.000 euro schuld heeft, kan daar op eigen kracht niet meer uit komen. Het Victorfonds kan niet meer dan de druppel op de gloeiende plaat zijn, maar probeert toch een sprankje hoop, meeleven en meedenken te bieden."

De indringende concrete noden die hij tegenkomt in combinatie met zijn ideële instelling, kunnen een hypotheek leggen op je functioneren heeft Langen al gemerkt.

"Het doet pijn dat je niet alles en iedereen kunt helpen. Ik heb echt moeten leren om de lat niet te hoog te leggen voor mezelf, gewoon omdat je merkt dat de mogelijkheden om hulp te bieden beperkt zijn. Ga je er teveel met je gevoel in mee, dan ga je er zelf aan onderdoor. Anderzijds: in mijn stageperiode in Venlo bij deken Spee had ik gewoonweg minder tijd om

Jolanda Langen met dochter Robin: ‘… het gebed heeft mij er boven op geholpen… ‘

me met het fonds bezig te houden. Dat heb ik wel gemist. Daarin ligt toch mijn hart. Afhankelijk van mijn benoeming hoop ik in de toekomst daar toch weer meer aandacht aan te kunnen besteden."

Tegenslagen…

Het kerkenwerk zal hem naast zijn werk hij is werkzaam binnen de farmaceutische industrie - weinig vrije uren laten. "Qua tijdsvolume zal er vergeleken met de opleidingstijd niet veel veranderen. Alleen de zaterdag: die wil ik voortaan voor mijn gezin vrijhouden. Zoals in de diakenopleiding geleerd wordt: het gezin komt op de eerste plaats."

Het gezin is volgens Langen meegegroeid in zijn opgang naar het diaconaat. "Het is toch bijzonder als ik terugkijk op de voorbije jaren. In tien jaar tijd is er veel veranderd. Destijds gingen we alleen met kerkelijke hoogtijdagen naar de kerk, terwijl we nu helemaal in het kerkelijke en parochiële leven geïntegreerd zijn. Jolanda is bijvoorbeeld lectrice en de kinderen zijn misdienaar. Nee, we zijn gegroeid en groeien nog altijd in ons geloof. Het is ook een grote steun geweest bij twee tegenslagen die we hebben moeten verwerken. Eerst was er de inbraak in ons huis.

Jolanda betrapte op een nacht een inbreker op heterdaad maar hield aan de lijfelijke confrontatie gelukkig geen fysieke schade over. Maar mentaal heeft dat vele maanden diep doorgewerkt. Dat was een

uitermate nare ervaring die niemand toe te wensen is. Maar zoals ze zelf zegt: het gebed heeft mij er boven op geholpen. In de voorbije maanden heeft ze tweede klap moeten incasseren: er werd een tumor op haar lever geconstateerd. De voorlopige conclusie van de artsen: de tumor is goedaardig. Dat geeft hoop voor de toekomst maar we hebben toch een hele tijd van grote onzekerheid achter de rug. Kracht en sterkte om het proces te kunnen doorstaan en vertrouwen te hebben in de afloop gaf ons de wetenschap dat vrienden en familie voor ons baden. Ik denk dat als we als gezin niet zo waren gegroeid in het geloof, dan hadden we deze tegenslagen anders beleefd. Zouden we minder positief in het leven staan. Nu weten we ons gedragen door het gebed van velen."

De dag na de wijding zal Arjan Langen in de Martinuskerk in Tegelen tijdens een feestelijke eucharistieviering de eerste maal de preek verzorgen en vindt aansluitend de receptie plaats. Op 6 mei wordt het nog eens 'dunnetjes' over gedaan in zijn Martinus stageparochie in Venlo.

Langen: "Wij willen er niet voor ons gezin een feest van maken, maar het moet een feest zijn voor de hele parochie(s).

Uiteindelijk vieren we dat Gods roepstem ervoor heeft gezorgd dat er iemand uit de geloofsgemeenschap is weggenomen en aan diezelfde gemeenschap wordt teruggegeven, maar dan als gewijde (be)dienaar…"

april 2012

DE SlEutEl

21

dienst kerk en samenleving

Een uniek grensoverschrijdend onderwijsproject

‘Armoede en Nieuwe Solidariteit’ In de afgelopen twee jaar heeft een Duits - Nederlandse werkgroep, bestaande uit de Citykerken in Mönchengladbach en Krefeld, de Jongerenkerk in Venlo en het pastoraal centrum ’t Groenewold in Venlo, materiaal ontwikkeld voor het voortgezet onderwijs, in de leeftijd van 14 tot 16 jaar, rondom het thema ‘armoede en nieuwe solidariteit’. Het materiaal is gebruikt en getest op twee Nederlandse (voortgezet onderwijs) en twee Duitse scholen (Reaal en Hauptschule). Op 20 januari werden de resultaten van dit unieke Euregionale project in het gemeentehuis van Horst aan de Maas getoond.

Relatieve welvaart

Een aanzienlijk deel van de wereldbevolking leeft in relatieve welvaart. Dat geldt met name voor de Westerse wereld. Er is voedsel in overvloed en middelen en ontwikkelingsmogelijkheden zijn voor het grootste gedeelte van de bevolking vrij toegankelijk.

Het grootste deel van de wereldbevolking, feitelijk zo’n 80%, moet het met minder tot veel minder doen. In zulke landen bestaan vaak sociaal instabiele verhoudingen en in veel gevallen is er van armoede sprake. Niet alleen wat voedselvoorzieningen betreft, maar evenzeer op het terrein van gezondheidszorg, onderwijs en economische ontwikkelingen.

De laatste decennia komt men steeds meer tot het inzicht dat deze verschillende werelden onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Zo wordt het Westen geconfronteerd met toenemende migratie en vluchtelingen. Ook in onze rijke wereld leeft een groeiende groep burgers in achterstandssituaties en armoede. De ogenschijnlijk vanzelfsprekende verhoudingen TEKST EN FOTO’S HUB VOSSEN

22

De Sleutel

APRIl 2012

Bij de opening van de fototentoonstelling in het gemeentehuis in Horst aan de Maas

van economisch en sociaal maatschappelijke groei blijken geen vanzelfsprekendheden meer te zijn. Zo ze dat al ooit zijn geweest. Er is de noodzaak van een bewustzijn en besef dat rijkdom - en dus ook armoede - geen zelfregulerende zaken zijn. Niet alleen heeft dit effect op het leven van volwassenen, in het bijzonder worden vooral kinderen en jongeren door armoede getroffen. Zo is die wereld niet meer ver weg, maar op onze eigen deurmat te vinden.

Groei van problemen

De betrokken pastorale organisaties zagen in de afgelopen jaren in hun eigen werk een enorme groei van mensen die met armoede en sociale uitsluiting te maken kregen. Ze zagen in de grensstreek van Nederland en Duitsland steeds vaker kwesties rondom armoede en het gebrek aan solidariteit tussen verschillende be-

volkingsgroepen pijnlijk zichtbaar worden. Een en ander uitte zich onder andere in het benoemen van onbehagen en met name de angst voor het vreemde en de vreemdeling. Ze zagen ook toename van de schrijnende tweedeling in de samenleving. In hun werk kwamen ze steeds vaker mensen tegen die letterlijk afhaakten!

In de gesprekken constateerde men ook dat fundamentele informatie over thema’s als armoede, marginalisering en sociale situaties over en weer vaak ontbreekt.

Terwijl we in ons spreken en doen vaak vanuit vooronderstellingen en grievende vooroordelen reageren. Met deze reacties sluiten we vaak ook (groepen) mensen buiten en zetten we vaak aan tot regelrechte haat tussen de verschillende groepen.

Al met al voldoende redenen om een samenwerking vorm te geven die deze huidige ontwikkeling serieus neemt. Op

grond daarvan is het project ‘Armoede en Nieuwe Solidariteit’ ontstaan, speciaal gericht op jongeren in de leeftijd van 14 tot 16 jaar, met een focus op kinderarmoede. Niet alleen dicht bij huis, maar eveneens grensoverschrijdend in verhouding tot onze buren en ook kijkend naar plaatsen en landen aan de ‘andere kant van onze wereld’.

In de ogen van de Euregionale werkgroep hebben juist jongeren steun en objectieve informatie nodig. Zij zijn de sleutel naar de toekomst. Vanuit kennis en algemene objectieve informatie krijgen ze zicht op hun eigen leefomgeving en kunnen zij meepraten over maatschappelijke kwesties die in hun directe leefomgeving spelen. Bewustwording is zo een van de belangrijkste pijlers om veranderingen in de samenleving door te zetten. En daarbij kan onderwijs een belangrijke rol vervullen.

Jongeren op pad

In de afgelopen twee jaar zijn 200 leerlingen in dit onderwijsproject grensoverschrijdend met elkaar op pad gegaan.

Vanuit de steden Krefeld en Mönchengladbach in Duitsland en Venlo en Horst in Nederland zijn zij intensief betrokken geweest bij het thema ‘armoede en nieuwe solidariteit’. Ze hebben zich vanuit de aangereikte informatie actief geëngageerd met deze maatschappelijke problematiek.

Daarvoor kregen ze een concreet lespakket aangereikt. Met dit pakket en onder begeleiding van leerkrachten zijn ze actief aan het werk gegaan. Tijdens het project hebben de leerlingen vanuit het ene land tijdens een tweetal momenten hun ervaringen gedeeld met leerlingen over de grens. Tijdens deze wederzijdse bezoeken werden de leerlingen meegenomen naar locaties in hun land waar zij armoede concreet tegengekomen waren. Zo werden o.a. bezoeken gebracht aan Voedselbanken, Inloophuizen en andere maatschappelijke, diaconale en pastorale projecten. Op deze locaties werden ervaringen gedeeld en gekeken naar overeenkomsten en verschillen tussen de verschillende landen.

Grensoverschrijdend werden de leerlingen gestimuleerd om de nationale aspecten en het sociale milieu binnen de maatschappij bewuster waar te nemen.

Bovendien werden ze gestimuleerd ach-

tergronden en feiten te analyseren en te leren verstaan. Zij documenteerden en visualiseerden hun inzichten. De leerlingen hebben hun ervaringen in beeldmateriaal verzameld en in een bijzondere fototentoonstelling verwerkt. Deze tentoonstelling laat zo de bevindingen van jongeren uit de Euregio zien over hoe zij naar de thematiek van armoede en sociale uitslui-

ting kijken.

De leerlingen hebben hun ervaringen zichtbaar gemaakt in zes panelen: Armoede en sociale uitsluiting; kinderarmoede; Wat betekent armoede voor kinderen?; grensoverschrijdende ontmoeting: bestaat er armoede in mijn woonplaats?; Hoe voorkom je armoede? en Wat kan ik doen?.

Tijdens de opening op 20 januari vertelde een leerling in het kort wat voor haar armoede is: Armoede is iedere dag zonder ontbijt naar school gaan Armoede is niet dat kopen wat je wilt kopen Armoede is geen lid zijn van een sportclub Armoede is dat je niet mee kunt op excursie Armoede is wonen in een achterstelling Armoede is niet kunnen winkelen Armoede is geen geld hebben voor verse groente en fruit Armoede is constant zorgen hebben om geld Armoede is buitengesloten worden Armoede is je schamen voor je eigen financiële situatie Armoede is je alleen voelen

Voor meer informatie over dit bijzondere project kunt u terecht bij Stichting ’t Groenewold Begijnengang 17, 5911 JL Venlo, tel 077 3546689, e-mail st.groenewold@home.nl Bij het ’t Groenewold is dit project ook te bestellen om binnen het voortgezet onderwijs of anderszins te gebruiken.

Jeugdige belangstelling…

APRIl 2012

De Sleutel

23

LITURGISCHE KALENDER ZATERDAG 7 APRIL 2012 PAASZATERDAG. VERRIJZENIS VAN DE HEER. PAASWAKE IN DE NACHT (PAASVIGILIE) wit lezing 1: Gen.1,1‑2,2 lezing 2: Gen.22,1‑18 lezing 3: Ex.14,15‑15,1 lezing 4: Jes.54,5‑14 lezing 5: Jes.55,1‑11 lezing 6: Bar.3,9‑15.32‑4,4 lezing 7: Ez.36,16‑17a.18‑28 lezing 8: Rom.6,3‑11 evangelie: Mc.16,1‑8

Kathedraalkalender

ZONDAG 22 APRIL 2012 DERDE ZONDAG VAN PASEN wit eerste lezing: Hand.3,13‑15.17‑19 tweede lezing: 1 Joh.2,1‑5a evangelie: Lc.24,35‑48 WOENSDAG 25 APRIL 2012 FEEST VAN DE H.MARCUS, EVANGELIST rood eerste lezing: 1 Petr.5,5b ‑14 evangelie: Mc.16,15 ‑20

H. Missen Zaterdags om 17.30 uur en zondags om 11.30 uur Openstelling Dinsdag tot en met zondag, dagelijks van 13 tot 17 uur (op 5 mei en op maandagen gesloten, maar op Tweede Paasdag en Koninginnedag open).

Expositie Tot 13 april zijn in de kathedraal veertien papiercollages voorstellende de kruiswegstaties van de Limburgse kunstenaar Sjef Hutschemakers te zien.

ZONDAG 8 APRIL 2012 PAASZONDAG. VERRIJZENIS VAN DE HEER. DAGMIS wit eerste lezing: Hand.10,34a.37‑43 tweede lezing: Kol.3,1‑4 evangelie: Joh.20,1‑9

Torenbeklimming Elke zaterdag om 14.30 uur en 15.30 uur kan de toren van de kathedraal beklommen worden. Entree: € 2,‑ per persoon.

MAANDAG 9 APRIL 2012 ONDER HET OCTAAF VAN PASEN (2E PAASDAG) wit eerste lezing: Hand.2,14.22‑32 evangelie : Mt.28,8‑15

Zaterdag 7 april 20.30 uur Plechtige paaswake.

ZONDAG 15 APRIL 2012 TWEEDE ZONDAG VAN PASEN (BELOKEN PASEN). ZONDAG VAN DE GODDELIJKE BARMHARTIGHEID wit eerste lezing: Hand.4,32‑35 tweede lezing: 1 Joh.5,1‑6 evangelie: Joh.20,19‑31

Maandag 9 april 11.30 uur Eucharistieviering op Tweede Paasdag met medewerking van Mannenkoor Sint Jozef ‑ Kaalheide uit Kerkrade.

Zondag 8 april 11.30 uur Pontificale eucharistieviering op Paaszondag door mgr. Frans Wiertz met medewerking van onder meer het koor Swalmens Liedertafel.

Zaterdag 14 april 14.00 uur Evangelisatieviering in het Mariakoor van de kerk.

Zaterdag 21 april 09.30 uur Jaarlijkse Christoffeldag voor vormelingen uit heel het bisdom.

VRIJDAG 27 APRIL 2012 GEDACHTENIS VAN DE H.PETRUS CANISIUS, PRIESTER EN KERKLERAAR wit eerste lezing: Hand.9,1‑20 evangelie: Joh.6,52‑59

Zondag 22 april 11.30 uur Eucharistieviering met medewerking van Mannenkoor De Leudalzangers uit Heythuysen.

ZONDAG 29 APRIL 2012 VIERDE ZONDAG VAN PASEN. ROEPINGENZONDAG wit eerste lezing: Hand.4,8‑12 tweede lezing: 1 Joh.3,1‑2 evangelie: Joh.10,11‑18

Zondag 29 april 11.30 uur Eucharistieviering met medewerking van fanfare Excelsior uit Buggenum.

Zaterdag 28 april 10.30 uur Pontificale eucharistieviering door mgr. Frans Wiertz waaronder permanent‑ diakenwijding.

13.00 uur Gebedsmiddag bij gelegenheid van Roepingenzondag.

16.00 uur Pontificale vesperviering door mgr.

Frans Wiertz met geroepenen uit het bisdom.

Website Kijk ook eens op www.kathedraal‑roermond.nl

Koren of andere muziekgezelschappen die een viering in de kathedraal muzikaal willen verzorgen, kunnen tijdens kantooruren bellen met (0475) 386846.

24

De Sleutel

APRIl 2012

geloof in de praktijk

Nogmaals: EMDR veroorzaakt die niet zomaar weggaan door er thuis of met vrienden over te praten of erover te bidden. En ook niet door er gewoon tijd overheen te laten gaan.

In een vorig nummer van dit blad schreef ik al eens kort over EMDR. Ik kom daar hier nog eens op terug. EMDR is een psychologische methode die in de jaren ’90 ontwikkeld werd door een Amerikaanse psychologe voor de behandeling van ingrijpende ervaringen en psychologische trauma’s. Een vrij nieuwe methode dus, die echter een zeer snelle ontwikkeling heeft doorgemaakt.

Allemaal maken we in ons leven wel eens iets schokkends mee. Dat kan van alles zijn: een verkeersongeval, een vriend die je in de steek liet, een ziekenhuisopname, een examen, een situatie waar je de controle kwijt was of je helemaal machteloos of waardeloos voelde.

We hebben ook allemaal onze eigen manieren om met de ingrijpende ervaring om te gaan: erover praten, bidden, je terugtrekken of juist actief worden. Evenals het lichaam beschikt de psyche over een opmerkelijk zelfhelend vermogen, er door de Schepper ingelegd.

Maar soms wordt het spontane herstelproces ergens door belemmerd. Denk bij lichamelijke verwondingen maar eens aan een splinter die in een wond achterblijft.

Hetzelfde geldt voor psychisch letsel.

Spontaan herstel treedt niet altijd op, bijvoorbeeld omdat de ervaring eenvoudigweg te groot of te schokkend is. Of omdat ze helemaal niet past in je levenskader, en je geen aangrijpingspunten vindt voor verwerking. Mensen kunnen daar dan blijvende klachten aan overhouden. Herinneringen aan het gebeuren blijven zich opdringen. Je kunt last hebben van angstwekkende beelden, of nare dromen, voortdurende angst of nervositeit, of van schrikreacties. Vaak neig je ernaar soortgelijke situaties als die waarin de nare gebeurtenis zich voordeed te vermijden, of word je prikkelbaar of snel emotioneel.

Een akelige gebeurtenis heeft dan emoties

EMDR werkt in principe op dezelfde wijze bij gelovige als bij niet-gelovige mensen. Ik vind het altijd mooi als een cliënt het eigen geloof kan integreren in het herstelproces. Het volgende voorbeeld, van ongeveer een half jaar geleden, geeft een indruk van hoe EMDR in de praktijk in zijn werk gaat.

Janna is een jonge vrouw, gehuwd met Twan en moeder van twee jonge kinderen.

Janna en haar man zijn gelovig. Negen maanden geleden werd Twan met spoed in het ziekenhuis opgenomen na een hartinfarct. Er was sprake van een zeer ernstige situatie. Hoewel Twan het inmiddels naar omstandigheden goed maakt leeft Janna sedertdien met voortdurende angst.

Ze durft Twan niet meer alleen thuis te laten, wil niet meer in de buurt van het ziekenhuis komen en heeft last van stressreacties.

Als Janna bij mij is voor een EMDR-behandeling vraag ik haar om haar herinneringen nog eens als een denkbeeldige film af te draaien en het beeld te kiezen dat haar nu nog de meeste spanning bezorgt. Dat is voor haar het ‘plaatje’ waarbij ze Twan op zijn brancard achter een gesloten deur ziet verdwijnen en zelf alleen achterblijft in de gang van het ziekenhuis. Ik vraag door naar het besef over zichzelf dat bovenkomt bij het kijken naar het plaatje. “Ik ben machteloos” zegt Janna. Het beeld roept heel veel angst en verlamdheid op.

Dan begint de verwerkingsfase. Aan Janna wordt gevraagd naar het plaatje te kijken en tegelijkertijd via een koptelefoon naar tikjes te luisteren. Regelmatig on-

derbreek ik het geluid om aan Janna te vragen wat er in haar opkomt. Dat blijken allerlei gedachten, beelden en gevoelens te zijn die al dan niet rechtstreeks met het beeld van Twan in het ziekenhuis te maken hebben. Na enige tijd geeft Janna desgevraagd aan dat de spanning bij het kijken naar het plaatje verminderd en tenslotte verdwenen is.

Daarna wordt ze uitgenodigd om bij het kijken naar het plaatje iets positiefs over zichzelf te zeggen in de plaats van “ik ben machteloos”. Janna, die gelovig is, boort een vertrouwde hulpbron in zichzelf aan en zegt: “ik kan het aan, ik kan vertrouwen op God”. Maar deze uitspraak blijkt haar bij het plaatje van de angstige situatie met Twan aanvankelijk nog helemaal niet te overtuigen. Nu starten opnieuw de tikjes. Terwijl Janna weer naar het beeld van Twan op de brancard kijkt luistert ze opnieuw naar de tikjes. Geleidelijk herstelt zich het geloof dat ze de situatie aankan doordat ze op God kan vertrouwen.

Aan het eind van de sessie is Janna doodop. Later vertelt ze dat ze die nacht nog veel gedroomd heeft maar dat ze binnen een paar dagen merkte dat ze rustig de deur uitgegaan was zonder overmatige bezorgdheid over Twan. De klachten zijn niet meer teruggekomen.

CHRISTOFOOR praktijk voor psychologie en levensbeschouwing drs. Francis M.J. Keyers, GZ-psychologe tel. 0475-551212 of 06-47559670 www.christofoor-praktijk.nl

APRIL 2012

DE SLEutEL

25

geschiedenis bisdom roermond

Mgr. Petrus Moors en zijn tijd (1959-1972) XIV

Het Tweede Vaticaanse Concilie

De concilievaders bijeen in de Sint Pieter

Mgr. Moors en het Tweede Vaticaans Oecumenische Concilie (1959-1965) Op 11 oktober 2012 viert de kerk de vijftigste verjaardag van de opening van het Tweede Vaticaanse Concilie. Paus Paulus VI en paus Johannes Paulus II hebben Vaticanum II meermaals de belangrijkste christelijke gebeurtenis genoemd van de twintigste eeuw.

TEKST DR. PAUL HAMANS | FOTO BISDOM ROERMOND

26

De Sleutel

APRIl 2012

In het kader van de geschiedenis van het bisdom Roermond willen wij in een reeks artikelen aandacht besteden aan deze kerkvergadering. In dit verband willen wij tevens bezien hoe mgr. Moors het concilie beleefde, welke rol hij erin speelde, hoe hij samenwerkte met de andere bisschoppen in Nederland en hoe hij zijn gelovigen in het bisdom Roermond inwijdde in de ontwikkelingen gedurende het concilie. Ook de doorvoering van dit oecumenische concilie in Nederland en in het bisdom Roermond verdient onze aandacht ter gelegenheid van dit jubileum.

De aankondiging van een concilie De eerste publieke aankondiging van het Tweede Vaticaanse Concilie deed paus Johannes XXIII op zondag 25 januari 1959 in een bijeenkomst met zeventien kardinalen, die om 13.00 uur in de kapittelzaal van de benedictijnenabdij SintPaulus Buiten de Muren begon. Bij deze gelegenheid kondigde de paus tevens een diocesane synode aan voor het bisdom Rome en een herziening (aggiornamento) van de codex van 1917. Verder deelde de

Heilige Vader mee, dat het concilie ook bedoeld was als “een hernieuwde uitnodiging aan de gelovigen van de afgescheiden gemeenschappen, dat ook zij ons welwillend mogen volgen in dit zoeken naar eenheid en genade, waar zovele zielen over geheel de wereld zo vurig naar verlangen” (Katholiek Archief 14(1959)374). De toespraak van de paus duurde een half uur. De kardinalen reageerden nauwelijks op de historiescheppende woorden van paus Johannes.

De officiële tekst van zijn toespraak werd met het oog op de afwezige kardinalen, die eerst officieel op de hoogte moesten worden gesteld, pas op paasdag (29 maart) 1959 gepubliceerd.

De aankondiging van het concilie vond ook buiten de kapittelzaal van de SintPaulusabdij weinig echo. Het leek wel alsof men niet begreep of niet kon geloven wat de 77-jarige paus, die ternauwernood drie maanden in het ambt was, met deze aankondiging initieerde. Mensen dachten, dat zij de paus niet goed hadden begrepen, dat hij zich had versproken of dat hij niet goed overzag wat hij deed.

In het bisdom Roermond schreef dr. P. van den Baar, professor voor kerkgeschiedenis aan het grootseminarie aan de Swalmerstraat, in maart 1959 over het aangekondigde concilie een artikel in het bisdomblad “Credo, Diocesaan Weekblad voor Limburg” (11(1959) 6 maart, nr. 10, 37). “Men wacht af en dit afwachten is hier en daar niet vrij van een zekere scepsis; men wil het eerst wel eens zien voor men het helemaal gelooft”. Van den Baar legde uit dat concilies in de geschiedenis van de kerk uitzonderlijke gebeurtenissen zijn, dat er in de hele kerkgeschiedenis niet meer dan twintig waren geweest en dat het laatste bijna honderd jaar tevoren had plaats gehad, het voorlaatste zelfs vierhonderd jaar.

De professor voorzag dat het aanstaande concilie een omvangrijke gebeurtenis zou zijn en dat het een aanzienlijke voorbereiding zou eisen. Het zou derhalve nog een hele tijd duren voordat het feitelijk zou beginnen. Hij wees erop dat de voorbereiding van Vaticanum I (1869-1870) vijf jaar had geduurd. Van den Baar meende echter dat het nu dank zij de verbeterde communicatiemiddelen sneller zou gaan.

Hij dacht niettemin dat de opening van het concilie nog enkele jaren op zich zou laten wachten.

Van den Baar ging ook nader in op de betekenis van een concilie. “Een algemeen (= oecumenisch) concilie is een gebeurtenis van de allereerste rang; het kan de lijn die de Kerk gaat volgen voor lange tijd vastleggen; het kan in hoge mate beslissend zijn voor de naaste toekomst van de Kerk. Maar in welke mate het beslissend zal zijn, hangt vooral af van de voorbereiding, van het op te stellen program en van de inzichten die daarin zullen kunnen doordringen. De voorbereidingstijd is in zekere mate beslissender dan de eigenlijke bijeenkomst zelf. Daarom zou het jammer zijn als wij ons in de tijd vóór de opening tot een zuiver afwachtende houding zouden bepalen”. Het zal immers om de belangen gaan, niet van het bisdom alleen, maar van de wereldkerk. In een tijd waarin de wereld kleiner wordt, zal ook de kerk zich moeten bezinnen op de interne wijzen van samenwerking op mondiaal vlak. Van den Baar wijst daarbij op de missie en de zorgen die daar zijn, op het tekort aan priesters dat op vele plaatsen in de kerk “rampzalig” dreigt te worden, de uitwisseling van kerkelijke krachten tussen de bisdommen. “De feitelijke nood doet hier een dringend beroep op het zo fundamentele gegeven van ons geloof, dat wij, bisschoppen, priesters en leken, ieder voor zich en allen gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor de héle Kerk, hetgeen praktisch neerkomt op een verantwoordelijkheid voor de gehele mensheid”.

Eén punt had de paus reeds genoemd dat zeker deel zou gaan uitmaken van het programma van het concilie “de hereniging van de afgescheiden christenen”.

Van den Baar zag wel hoe moeilijk dit onderwerp was, maar hij meende ook dat er intussen een klimaat was gegroeid “waarin door praktisch alle kerkgenootschappen de hernieuwde eenheid van alle christenen als een eerste dringende noodzaak wordt gevoeld. Allerwegen wordt de verdeeldheid ervaren als een gezamenlijke schuld die op de gehele christenheid rust, omdat ze zo kennelijk in strijd is met de bedoelingen van onze Heer”. Van den Baar wijst er bovendien op, dat de kerk

voor het herstel van de eenheid altijd is blijven bidden.

De Roermondse kerkhistoricus riep de gelovigen op dit concilie niet lijdelijk af te wachten. ”Wij dienen in een herhaald en dringend gebed de voorbereiding te ondersteunen. Al baden wij er om te beginnen al maar eens voor, dat het concilie ook werkelijk zal kunnen plaatsvinden en dat niet wereldpolitiek of oorlog, zoals al vaker gebeurde, de uitvoering doet mislukken”.

Voorbereiding

De eerste stap ter voorbereiding van het concilie zette paus Johannes met de oprichting van een voor-voorbereidingscommissie (commissio antpraeparatoria). Dit gebeurde op Pinksteren (17 mei) 1959.

Voorzitter van deze commissie werd kardinaal-staatssecretaris Dominicus Tardini.

De commissie kreeg de omvangrijke taak het concilie voor te bereiden. Hiertoe zou zij onder meer contact opnemen met alle bisschoppen van de wereld. Zij werden uitgenodigd hun wensen, voorstellen, adviezen en suggesties aan de commissie kenbaar te maken ten aanzien van de onderwerpen die zij graag door het concilie besproken zouden zien.

Met dit doel zond kardinaal Tardini op 18 juni 1959 een brief aan 2760 bisschoppen, hogere oversten van religieuze orden en congregaties en aan katholieke universiteiten en faculteiten. Meer dan 2000 reacties werden naar Rome gezonden. In Europa antwoordde 94% van de gevraagden, in Midden-Amerika 92%, in Afrika 89%, in Noord-Amerika 88%, in Azië 86% in Zuid/Amerika 83% en in Oceanië 71%. (wordt vervolgd)

APRIl 2012

De Sleutel

27

FOTOREPORTAGE

Kiek oet…

Roermond De Onze Lieve Vrouwe Munsterkerk in Roermond is het enige restant van een Cisterciënzerabdij die begin dertiende eeuw door graaf Gerard IV van Gelre werd gesticht. Nu heeft de term ‘restant’ normaliter een negatieve notie, maar dat geldt duidelijk niet voor deze laatromaanse, volledig in natuursteen opgetrokken kruisbasiliek. De kerk wordt niet voor niets een van de mooiste overblijfselen van romaanse bouwkunst in ons land genoemd. In de 794 jaar van haar bestaan is natuurlijk veel veranderd. Bij de grote stadsbrand van 1665 werd veel beschadigd en weer opgebouwd, terwijl de abdij in Franse tijd (1797) ophield te bestaan.

In die tijd werd de kerk als paardenstal gebruikt... Weer vrijgegeven voor de eredienst was de kerk in het verdere verloop van de negentiende eeuw haar grandeur verloren. Onder leiding van bouwheer Pierre Cuypers vond een grondige restauratie plaats waarbij het binnen- en buitenaanzien van het gebouw ingrijpend veranderde. Na de restauratie was het interieur typisch neogotisch geworden. Deze verandering werd tijdens een nieuwe restauratie honderd jaar later ten dele weer ongedaan gemaakt. Daarbij werden schilderingen uit de begintijd van de kerk ontdekt en weer zichtbaar gemaakt. De laatste kloostergebouwen werden overigens in 1924 gesloopt.

De lichamen van graaf Gerard en zijn gemalin Margaretha van Brabant werden rond 1230 in de kerk bijgezet en bevindt hun praalgraf zich nog steeds op dezelfde prominente plek in de sarcofaag voor het hoofdaltaar onder de grote koepel.

TEKST FRANS VAN GALEN | FOTO’S BISDOM ROERMOND

28

DE SLEUTEL

APRIL 2012

APRIL 2012

DE SLEUTEL

29

agenda

Agenda bisschop Frans Wiertz Donderdag 5 april 8.15 uur H. Mis b.g.v.

Witte Donderdag in Bisschopskapel 20.00 uur Bijwonen The Passion in Rotterdam

Dinsdag 17 april Bisschoppenvergadering te Utrecht Woensdag 18 april 13.00 uur Vergadering Permanente Raad te Utrecht

Vrijdag 6 april 15.00 uur Goede Vrijdag liturgie in de St. Christoffel kathedraal te Roermond met aansluitend aanbidding

Donderdag 19 april 14.30 uur Vespers en vergadering Priesterraad

19.00 uur Goede Vrijdagliturgie in Munsterkerk te Roermond

Zaterdag 21 april Christoffeldag voor vormelingen

Zaterdag 7 april 21.30 uur Paaswake in Abdijkerk Rolduc

Zondag 22 april 10.15 uur Pontificale Hoogmis in St. Jacobuskerk te Den Haag bgv. van 6e verjaardag Pauskeuze Benedictus XVI

Zondag 8 april 11.30 uur Pontificale Hoogmis in de St. Christoffel kathedraal te Roermond b.g.v. het Hoogfeest van Pasen Maandag 9 april 10.00 uur H. Mis in de Basiliek O.L. Vrouw Tenhemelopneming te Maastricht met aansluitend processie Dinsdag 10 april t/m maandag 16 april Bijwonen internationale conferentie neocatechumenaat te Israël

Vrijdag 20 april 14.00 uur Vergadering stichting Verkondiging

Maandag 23 april 10.00 uur Eucharistieviering bij Zusters Karmelitessen te Sittard bgv. opening generaal kapittel Dinsdag 24 april 11.00 uur Vergadering Commissie RKK Zendtjid 16.00 uur Overleg met KRO-bestuur en directie

Woensdag 25 april 14.30 uur Ontvangst ouddirecteur Bonnefantenmuseum dhr. van Grevenstein Donderdag 26 april 9.30 uur Overleg met deputé dhr. N. Lebens over kerken in Limburg 14.30 uur Vergadering Commissio Mixta te Utrecht Zaterdag 28 april 10.30 uur Wijding van 1 man tot permanent diaken in St. Christoffel Kathedraal Zondag 29 april 10.00 uur Pontificale Hoogmis bij Zuster onder de Bogen te Maastricht bgv. 175-jarig bestaan van de Congregatie 16.00 uur Roepingenvespers in St. Christoffel Kathedraal Maandag 30 april Huisbezoek priesters en diakens Dinsdag 1 mei 9.30 uur H. Mis bij Zusters Benedictinessen Oude Munt te Tegelen

Agenda hulpbisschop Everard de Jong Donderdag 12 april 19.00 uur Vormselviering in kerk O.L.Vrouw Onbevlekt Ontvangen te Mariaveld-Susteren Vrijdag 13 april Middag Huisbezoeken aan priesters en diakens 19.00 uur Vormselviering in H. Martinusparochie te Born Zaterdag 14 april 19.00 uur Vormselviering in H. Moeder Annakerk te Heerlen-Bekkerveld Zondag 15 april 11.15 uur Vormselviering in kerk St. Pieter beneden te Maastricht Maandag 16 april Studiedag i.k.v. navorming jonge priesters te Schönstadt Dinsdag 17 april Vergadering van de Nederlandse Bisschoppenconferentie te Utrecht Woensdag 18 april 16.00 uur Bestuursvergadering Stichting Thomas More te Den Bosch

30

De Sleutel april 2012

Donderdag 19 april Middag Voorrondes Mission Olympic te Landgraaf 19.00 uur Vormselviering in H. Stefanuskerk te Dieteren Vrijdag 20 april Middag Huisbezoeken aan priester en diakens 19.00 uur Vormselviering in H. Willibroduskerk te Obbicht Zaterdag 21 april 9.45 uur Gebedsdienst tijdens Christoffeldag te Roermond Zondag 22 april 10.15 uur Eucharistieviering b.g.v. Pauskeuze te Den Haag Donderdag 26 april Ochtend College Filosofie seminaristen Rolduc Vrijdag 27 april Middag Huisbezoeken aan priesters en diakens Zaterdag 28 april 10.30 uur Wijding permanent diaken in Christoffelkathedraal te Roermond Maandag 30 april Stille dag

Dinsdag 1 mei Middag Huisbezoeken aan priesters en diakens Woensdag 2 mei 14.00 uur Overleg Dienst Geestelijke Verzorging Den Haag Donderdag 3 mei 14.30 uur Vergadering Kathedraal Kapittel Roermond

ABIDAN AMMINADAB

Puzzel

BALSEMHARS BANIER CHASEROT

In Numeri zijn in de hoofdstukken 9 t/m 11 de woorden te vinden die we hieronder weergeven. Voor ons soms vreemde woorden die in de context van hun tekst pas echt betekenis krijgen. Zinnig daarom om die teksten er eens op na te slaan. Zoals het ook lonend kan zijn de woordenbrij in het diagram uit elkaar te rafelen en de oplossing van onze puzzel te vinden. De winnaar wacht de gebruikelijke prijs… Succes!

ELDAD EZELSLASTEN GEJAMMERD GERSONIETEN GIDS HANDMOLEN ISSAKARIETEN JUDEEËRS

A M M I N A D A B J L A N G G E R E K T

P A S E N P R O F E T E R E N A L J N L

D P E Z E L S L A S T E N R E L I E A N

E A H A N D M O L E N Ï A N I S T A N E

V R E E M D E L I N G E N E S E N A M T

H A I L S N O U D S T E N A I G R A S T

E N G D L T E A L K T E K N I K N A C E

M R E A E A G T I V P A O S O N M S H P

I K J D T B I R E M R S M M A E K U O M

D A A Z R E D N A I R O K H N N R R O O

J B M C A R S K E E N O E R O E E I N R

A E M H W A R T G A M O A F I O L S V T

N G E A K E E K C M N A L N M L F A A O

I E R S G N A H E A P O A U N E U D D O

E I D E W M S R D S O B R Z B M D D E R

T L L R P O S I E K N E T A N E L A R N

E O S O N A B L S R Ë E E D U J Z I D A

V O E T G A N G E R S R A H M E S L A B

KAMP KNOFLOOK KOMKOMMERS KORIANDERZAAD KWARTELS LANGGEREKT LEGERKAMPEN MANNA MEDAD MELOENEN MIDJANIET NACHSON NETANEL OKRAN OLIEGEBAK OUDSTEN PARAN PASEN PROFETEREN SAMENRAAPSEL SCHOONVADER SIGNAAL SINAÏ

De oplossing van de hierboven afgedrukte puzzel (met vermelding van uw adresgegevens) kan vóór 15 april gestuurd worden naar: Puzzelredactie De Sleutel, Postbus 980, 6040 AZ Roermond of persdienst@bisdom-roermond.nl. Onder de goede inzendingen wordt de DVD ‘Sprekend monument – heden en verleden van de Sint Christoffelkathedraal’ verloot.

De oplossing van de puzzel van afgelopen maand had wederom alles te maken met de Veertigdagentijd. Vasten is jezelf te goed doen aan het Woord van God. Dat was de oplossing. Uit de goede inzendingen werd mevrouw A. Janssen-Delissen uit Helden als winnaar getrokken. Proficiat!

STAMHOOFDEN SURISADDAI TABERA TOORN TROMPETTEN VOETGANGERS VREEMDELINGEN ZEBULONIETEN

april 2012

DE SlEutEl

31

Kostbare schat...

Vooral echter de Eucharistie dient het “vitale middelpunt” te zijn van de weg van iedere roeping: hier raakt Gods liefde ons in het offer van Christus, de volmaakte uitdrukking van liefde, en hier leren wij steeds opnieuw de “hoge mate” van Gods liefde beleven.

Woord, gebed en Eucharistie zijn de kostbare schat om de schoonheid van een leven dat geheel wordt besteed voor het Rijk, te begrijpen.

(Uit de boodschap van paus Benedictus XVI voor Roepingenzondag 2012)