‘Natuurlijk heb ik er weleens aan gedacht om te vluchten en hulp te zoeken, maar ik durfde niet.’
Sem kan steeds meer! Zes jaar. Vrolijk. Energie voor tien. En dol op tekenen. Dat is Sem. Niet goed kunnen praten. Moeite hebben met grenzen. En soms heftig emotioneel verzet. Dat is ook Sem. Sem heeft een chromosoomafwijking en een ontwikkelingsachterstand. Maar hij heeft ook volop mogelijkheden om te leren! Daarom bezocht Sem kinderbehandelcentrum ’t Knoevelhöfke en ontwikkelgroep Alles Kid(t)s. Fijn in zijn eigen buurt, waar hij vriendjes maakte. Met gerichte behandeling heeft Sem grote stappen gezet. En zijn ouders weten nu beter hoe ze hem thuis kunnen helpen. Ze zagen hem groeien en zijn trots dat Sem nu naar school gaat in Heerlen. Lees het hele verhaal van Sem op www.radar-jeugd.org. Soms hebben kinderen of jongeren een steuntje in de rug nodig bij het opgroeien, omdat zij zich anders ontwikkelen dan leeftijdsgenootjes. Radar ondersteunt kinderen, jongeren en volwassenen met een ontwikkelingsachterstand of (verstandelijke) beperking in Zuid-Limburg.
Yip! is een gespecialiseerd behandelprogramma voor mensen met een licht verstandelijke beperking en GGZ problematiek die slachtoffer zijn van mensenhandel. koraal.nl
Benieuwd wat wij voor uw kind kunnen betekenen? Bel 088 - 350 5002 of mail naar clientloket@radar.org www.radar-jeugd.org Zó wil ik leven.
Sittardse toverdrank April 2002. De eerste lentezon schijnt voorzichtig door het gekleurde glas van het historisch kloostercomplex aan de Oude Markt in Sittard. Na drie jaar weten de bonte lichtvlekken op de stenen muren in de binnenstad me nog altijd te bekoren. De betovering is dit keer echter van korte duur. Uit allerlei geheime nissen, doorsteekjes en rondgangen die het pand rijk is, verschijnen goedgevulde dozen. Tafels. Stoelen. Klaar voor een nieuw leven, 900 meter verderop. Na 23 jaar is het tijd om afscheid te nemen. Samen met de inboedel vertrek ik met studenten en medewerkers van Fontys Lerarenopleiding Sittard (FLOS) naar een nieuwe locatie, aan de Mgr. Claessensstraat. Waar de reflectieve omgeving van het oude kloostercomplex paste bij de wijze waarop ons onderwijs destijds vorm kreeg – vooral monodisciplinair en op vakinhoud gestoeld – bracht de nieuwe locatie een andere uitdaging met zich mee. Samen met de opleidingen Pedagogiek, Sociaal Werk, Personeel & Arbeid, de Sporthogeschool en de Pabo aan de Beukeboomweg trokken we in een pand dat was ontworpen om een nieuw onderwijsparadigma te faciliteren. Dit alles onder de ronkende noemer ‘Ontwikkelingsgericht en Web-enabled Leren’. De contouren van het gebouw waren al bekend. Toch vormde het voor ons vooral een Terra Incognita. Want hoe geef je invulling aan een integrale leeromgeving, met de intentie een KennisLogistiek Centrum te ont-
wikkelen? Volgens toenmalig imr-voorzitter Gerard Slootweg dwong het gebouw ons tot een andere manier van werken. Nauwelijks grote lokalen, maar wel studentenwerkplekken met pc-aansluitingen. Hier konden aanstormde onderwijstalenten zich voorbereiden op hun professionele toekomst. Een mooi toekomstbeeld, dat destijds meer haken en ogen kende dan gedacht.
dingsvisie, versterkt door kleinschaligheid, die maakt dat iedereen elkaar ontmoet, kent en waardeert. Ik wens de jubilerende opleiding nog minstens 40 jaar erbij: onze leerlingen verdienen niet minder! Henk van den Heuvel Directeur FLOS (1999 – 2002), thans Directeur de Nieuwste Pabo
Gelukkig werd FLOS in haar bijna 40-jarige bestaan niet alleen gevormd door de nieuwerwetse vestiging. Het waren de studenten en medewerkers die het onderwijsinstituut vooral kleur gaven. Samen zorgen we er inmiddels al jaren voor dat de Limburgse lerarenopleiding beschikt over diverse toonaangevende opleidingen. Hiermee bekleedt FLOS nog altijd de bovenste plek op de Educatie-Olympus.
FLOS bestaat 40 jaar
November 2018. De laatste herfstzon schijnt fel door het keukenraam. Mijn gedachten worden opnieuw overmeesterd, dit keer door een groots artikel in de krant. Ik lees over de Onderwijsraad en zijn nieuwe visie. De raad vestigt de aandacht op het belang om leraren vooral met een uitgekiend pedagogisch en didactisch instrumentarium toe te rusten, naast kennis in een brede context. Deze visie matcht met Sittard en haar succesformule.
Meer info volgt snel via fontys.nl/flos.
Maar wat is - naast de vanzelfsprekende aandacht voor onderwijsinhoud – nou het belangrijkste ingredient van de Sittardse toverdrank? Een gedegen oplei-
In 2019 bestaat Fontys Lerarenopleiding Sittard 40 jaar. We zullen dat jaar regelmatig stilstaan bij ons jubileum met verschillende activiteiten voor onze studenten, (oud)-medewerkers, alumni en het werkveld.
3 vrijdag 7 december 2018
Heb je zorgen over je kind? Medische vragen, lichamelijke klachten of opvoedingsvragen? Puberproblemen, levensvragen of over bijvoorbeeld ADHD, autisme of depressies? Het eerste aanspreekpunt is altijd de huisarts. Die beoordeelt of er een behandeling of coachingtraject nodig is en waar je daarvoor moet zijn.
De kortste weg naar de juiste zorg voor je kind
Tekst: Willy Janssen Beeld: Charlotte Heynen
H dr. Patrick Luijten
et Nederlandse zorglandschap verandert voortdurend. Ziekenhuizen ontwikkelen steeds meer specialistische poli’s en verpleegkundig specialisten gaan de wijk in om nazorg na een opname te verlenen. Voor vragen over opvoeding of zorgen over het welzijn van kinderen kunnen we bijvoorbeeld terecht bij een Centrum voor Jeugd en Gezin. Particuliere bedrijven en zzp’ers begeleiden mensen met een persoonsgebonden budget met extra zorg of hulp. Daarnaast zijn er talloze instellingen voor specialistische zorg. De gemeentelijke budgetten voor onder meer de jeugdgezondheidszorg zijn flink gekrompen en de wachtlijsten soms lang. Daardoor krijgen huisartsen steeds
COLOFON Opgroeien in Limburg verschijnt jaarlijks in een oplage van 130.000 exemplaren in heel Limburg. EINDREDACTIE: Media Studio
meer taken op hun bordje. Dat ervaart ook huisarts dr. Patrick Luijten van Medisch Centrum De Vlinder in Maasbracht. “Als huisarts moet je voortdurend blijven inspelen op de veranderingen in de zorg. Wanneer ouders zich zorgen maken over hun kind vind ik het belangrijk dat ze snel bij de
“Voorkomen dat mensen van de ene zorgspecialist naar de andere wachtlijst worden gestuurd.”
juiste specialist of zorgverlener terechtkomen. Als huisarts wil ik laagdrempelig zijn en wij werken daarom met een dagelijks inloopspreekuur van 7.30 tot 10.30 uur. Zodat je zelfs voor school of werk
REDACTIE: Willy Janssen Peter Swelsen Sandra Israel Frank Seuntjens Meyke Houben Josette Mulders John Huijs Jac Buchholz Monique Joosten
nog even langs kunt komen als je je zorgen maakt. Je hoeft niet eerst telefonisch onze assistente te overtuigen en dan nog tot de volgende dag te wachten voor je afspraak. Als huisarts probeer ik alle lijnen naar de zorg zo kort mogelijk te houden. Ik voer kennismakingsgesprekken met zorgverleners en inventariseer wat zij kunnen betekenen voor mijn patiënten. Daarnaast hebben we in ons eigen medisch centrum de luxe dat we ook fysiotherapie en geestelijke gezondheidszorg voor volwassenen en kinderen in huis hebben. We plannen ook allemaal standaard ruimte voor spoedgevallen in onze agenda’s, zodat we we waar nodig heel snel kunnen schakelen.”
Sociale kaart
“Na elf jaar hier als huisarts ken ik mijn patiënten persoonlijk. Dan begrijp je ook snel wat een
Petra Lejeune Ingrid Beckers Katja Waltmans
Petra Niessen Katja Waltmans iStock
BEELD: Lé Giesen Anne Lefèvre Arjanne van Voorst Charlotte Heijnen Moniek Wegdam
VORMGEVING: Bee in Media COÖRDINATIE: Els Spronk
patiënt precies bedoelt. Maar ze verwachten dan natuurlijk ook meer van je. Daarom vind ik het belangrijk dat ik de sociale kaart van de hulpverlening in deze regio goed ken. Dan pak je ook makkelijk even de telefoon om rechtstreeks te overleggen over een patiënt. Ik wil voorkomen dat mensen van de ene zorgspecialist naar de andere wachtlijst worden gestuurd. Misschien is dat allemaal wel te veel service voor een huisarts, maar ik zou mijn vak niet anders willen uitoefenen. Staat een patiënt lang op een wachtlijst, dan moet je als huisarts die wachttijd vaak met meer consulten overbruggen. Wanneer ik door wat extra inspanning kan voorkomen dat mensen tussen de verschillende zorgverleners van het kastje naar de muur worden gestuurd, scheelt dat voor iedereen veel kosten, tijd en moeite.”
ADVERTENTIEVERKOOP: Borgerpark Media CONTACT: Opgroeien in Limburg Mercator 3 6135 KW SITTARD Tel. 046 – 411 71 40 E-mail: advertentie.centraal @mediahuislimburg.nl
Verbinding met kind op nummer 1 Je wilt dat je kind achter de tablet vandaan komt. Je wilt dat je zoon zich aan de afspraken houdt. Je ziet je dochter het liefste haar huiswerk afmaken. Tegelijkertijd wil je ruzie met je kind voorkomen. Veel ouders zullen bekend zijn met een opstandige puber die niet luistert of een driftige peuter die snel boos wordt. Hoe zorg je in dat geval voor controle? Voor gezinnen waarin opvoedproblemen spelen, bekijkt XONAR als specialist in jeugd & opvoedhulp wat er precies aan de hand is en zoekt samen met het gezin naar de beste oplossing. Dit kan bij gezinnen thuis zijn onder begeleiding van een gezinscoach, maar ook na schooltijd op een locatie als dagbehandeling. “In de praktijk gaat het altijd om maatwerk, want geen mens is hetzelfde”, vertelt Joyce van Stiphout, gedragswetenschapper bij XONAR. Vanwege het brede spectrum aan hulpvragen, wordt per kind de begeleiding geboden die het
speelt. Niet ieder gedrag staat de ontwikkeling van een kind in de weg. Behalve regels kun je ook een positieve boodschap afgeven, bijvoorbeeld door suggesties aan je kind te geven in de vorm van een advies.
beste past. De filosofie bij XONAR is dat het kind en het gezin centraal staan. Dit gedurende de volledige ontwikkeling van een kind, van -9 maanden tot en met de zelfstandigheid van een jongere. Joyce komt als gedragswetenschapper dagelijks in situaties terecht waar ouders zich machteloos voelen in het gezin. XONAR ondersteunt de visie van verbindend gezag ofwel Non Violent Resistance. De eerste stap is volgens haar om
te zorgen voor verbinding tussen zowel kinderen en hun opvoeders als met de hulpverlener. Opvoeden begint bij het besef: kinderen willen van nature leren hoe ze iets zelf kunnen doen. Dit vraagt om loslaten bij de opvoeders. Joyce heeft een aantal algemene tips voor de uitdagingen waar opvoeders voor staan: Choose your battles: Wees je bewust van waar je wel of niet op reageert. Zo voorkom je dat je de hele dag voor politieagent
Ga niet mee in de escalatie: Als de situatie dreigt te escaleren, probeer dan niet mee te gaan. Een kind probeert je uit te lokken mee de strijd aan te gaan. Neem duidelijk stelling op een rustige manier en laat blijken dat je dit uit liefde voor je kind doet. Reageer jij rustig en voed jij de discussie niet, dan zullen de ruzies op den duur afnemen en plaatsmaken voor gesprekken over meningsverschillen. Smeed het ijzer als het koud is: Dit lijkt tegenstrijdig, maar als je tijdens het conflict (warm ijzer) zaken wilt uitspreken, loopt het vaak nog erger uit de hand. Een belangrijke tip is om eerst de situatie te laten bezinken en pas als beiden weer rustig zijn (het ijzer koud is) terug te komen op de situatie (smeden).
Waar kies jij voor: De giraffe of de jakhals? We hebben allemaal een Giraffe en een Jakhals in ons. De Jakhals is gericht op resultaat en kan dwingend en autoritair optreden. De Giraffe is sterk, maar zachtaardig en kijkt met mildheid naar de omgeving. De Giraffe houdt in een conflict zijn hoofd koel, maar blijft sterk zijn eigen grens uitstralen zonder te willen ‘winnen’. De Giraffe helpt de Jakhals
zich te uiten waardoor zijn meedogenloosheid kan veranderen in mededogen. Beïnvloed de ander, begin bij jezelf: het is ontzettend belangrijk om zelf kalm te blijven. Met een heftige ruzie los je niks op. Blijf dus bij je eigen normen, zodat je altijd met een goed gevoel terug kunt kijken op wat je hebt gedaan.
Opgroeien gaat niet altijd vanzelf Soms gaat opvoeden en opgroeien niet vanzelf. XONAR biedt hulp bij complexe opvoed- en opgroeiproblemen aan kinderen en jongeren van 0-23 jaar. Dat kunnen problemen zijn op het gebied van gedrag, zoals heel erg druk en snel afgeleid zijn, autisme of een ontwikkelingsachterstand. Ook helpen wij jongeren die niet meer thuis willen of kunnen wonen, maar tegelijkertijd nog niet in staat zijn om zelfstandig te wonen. Samen werken we aan een oplossing zodat u en uw kind weer verder kunnen. Meer weten? Kijk op www.xonar.nl.
De school die de wereld welkom heet! Met meer dan 900 leerlingen en in totaal meer dan 100 nationaliteiten in één school kun je het United World College Maastricht een wereld in het klein noemen. Leerlingen tussen 4 en 19 jaar lopen er rond. Sommigen verlaten hun thuisland om hier naar school te gaan, anderen wonen met hun ouders in de regio.
wiskunde, Nederlands of natuurkunde gegeven. Maar ook hier haken we nadrukkelijk in op de uitdagingen waar de wereld mee te maken heeft. In alle vakken is er daarnaast aandacht voor de ontwikkeling van de leerlingen zelf. Op fysiek, intellectueel, emotioneel en ethisch gebied laten wij hen tot bloei komen.”
“Je hebt het dan over kinderen van mensen die speciaal voor hun werk naar Nederland komen. Maar ook over Belgen en Duitsers die hun kinderen naar onze school laten gaan. Of over Nederlandse gezinnen die in de grensstreek wonen”, vertelt Lodewijk van Oord, directeur van het United World College Maastricht.
Aanmelden
“En vanaf 16 jaar mogen ook jongeren die op een reguliere Nederlandse middelbare school zitten zich bij ons aanmelden. Zij kunnen dan instromen in een onderwijsprogramma dat wordt afgesloten met een diploma van het International Baccalaureate. Daar kun je over de hele wereld mee verder studeren.”
Onderwijsconcept
Dat je het UWC Maastricht geen ‘normale’ Nederlandse school kunt noemen, ligt niet alleen aan de grote diversiteit in de afkomst van leerlingen. Ook het onderwijsconcept is anders. Leerlingen zitten niet alleen maar in de klas, ze trekken er ook op uit. Om te werken aan allerlei maatschappelijke projecten in de regio. Dit kan variëren van activiteiten op het
Met zo’n gevarieerd lesprogramma is er altijd wel iets te beleven op UWCM. En te leren! Dat is precies ook wat Van Oord zegt: “UWC Maastricht biedt het beste recept tegen verveling. En onze deur staat open voor alle leerlingen, ongeacht hun afkomst, sociaaleconomische status, religie of nationaliteit.”
foto: Jean-Pierre Geusens Lodewijk van Oord: UWC Maastricht is het beste concept tegen verveling. gebied van welzijn, cultuur of kunst, maar ook educatie en natuur komen aan bod. Er zijn bijvoorbeeld leerlingen die helpen bij het snoeien van bomen, om zo het Limburgse landschap te onderhouden. Anderen geven weer les aan kinderen van vluchtelingen of zamelen jassen in voor gezinnen die er zelf geen kunnen betalen. “We stimuleren jongeren dus om een actieve houding aan te nemen en deel uit te maken van de samenleving”, zegt Van Oord. “En dat wordt steeds belangrijker. We moeten jongeren voorbereiden op
de toekomst waarin zij zullen leven. Een toekomst die volgens de visie van onze school best wel wat duurzamer en vreedzamer mag zijn!” Hebben leerlingen door al die projecten dan nog wel tijd over voor andere lessen? “Zeker wel! Bij ons wordt ook gewoon
Het United World College Maastricht verwelkomt het hele jaar door nieuwe leerlingen. Aanmelden kan via: www.uwcmaastricht.nl
5 vrijdag 7 december 2018
Bij het kiezen van een middelbare school gaat het al lang niet meer alleen om de vraag of het vmbo, havo of vwo wordt. Ouders en leerlingen kijken óók of een school een goede digitale leeromgeving heeft, verrijkingsstof biedt zoals Cambridge Engels of bijvoorbeeld ‘een Kunskapsskolan’ heeft op basis van het befaamde Zweedse onderwijsmodel. Steeds vaker kiezen leerlingen voor onderwijs dat precies is toegesneden op hún individuele maat. Katinka (17), voetbalster bij Fortuna ’54, en topdammer Jitse Slump (19) deden dat ook. Ze vertellen hoe ze uiteindelijk allebei tot een volstrekt andere schoolkeuze kwamen.
Het einde van de zesjescultuur…
V
oetballen is voor Katinka Ummels haar lust en haar leven. Ze speelt als rechtshalf bij Fortuna ’54, één van de betere damesvoetbalteams in het Zuiden. Katinka speelde vanwege haar talent lange tijd met de gedachte om naar het Trevianum in Sittard-Geleen te gaan, want daar bieden ze aangepast onderwijs voor leerlingen met een sportcarrière. Ze hebben daar namelijk een zogeheten LOOT-school. Toch koos ze uiteindelijk voor het technasium aan het Graaf Huyn College in Geleen. “Ik heb niet voor de LOOT-school gekozen, omdat ze daar net iets teveel prestatiegericht zijn. Ik zit daarom nu bij het Graaf Huyn College op het vwo. In mijn profiel heb ik de pakketten Natuur & Gezondheid en Natuur & Techniek, met Spaans als vreemde taal en Onderzoek en Ontwerpen (O&O) als keuzevak. Het gaat mij vooral om het typische technasiumvak O&O, want ik vind het gewone klassikale onderwijs best wel saai. Tijdens O&O krijgen we daarentegen opdrachten uit de praktijk. We moeten bijvoorbeeld in deze ruimte van het technasium zelf prototypes en producten ontwikkelen. We zijn nu met een project bezig waarbij we een rollator moeten optimaliseren voor mensen die gebaat zijn bij het lopen met onderarmschalen.” Volgend jaar wil Katinka graag naar Ame-
rika, waar ze een opleiding tot fysiotherapeut wil combineren met voetbal. De aanpak op het technasium lijkt op het probleemgestuurd onderwijs in Maastricht. Dat is niet toevallig want er is een officieel convenant afgesloten tussen UM en het Graaf Huyn College. Maurice Verhees, aardrijkskundeleraar en begeleider op het technasium: “Projectgroepen van O&O in de examenklas worden gecoacht door onderzoekers van de universiteit of hogeschool.” Naast het technasium biedt de school in Geleen ook andere varianten zoals verrijkt Engels.
vorige school, het Charlemagne College in Landgraaf accepteerde men niet dat hij plusminus vijftig dagen niet aanwezig was vanwege trainingen, toernooien, EK’s en WK’s. Jitse: “Ik begreep dat, maar wilde toch doorgaan met topdammen. Ik weet niet of ik de wereldtop bij de senioren ga halen, maar ik kan het nu nog proberen. Daarom ben ik uiteindelijk naar Trevianum in Sittard gegaan, waar ze aangepaste programma’s en begeleiders (zogeheten Loten) voor topsporters hebben. Ik heb nu zes atheneum in twee jaar gesplitst, zodat ik toch op dit niveau kan afstuderen. Dat is nodig, want ik wil later graag luchtverkeersleider worden.”
Tevens komt er vanaf volgend jaar een mogelijkheid voor leerlingen om een zogeheten Focus-stroom te volgen, gebaseerd op het Zweedse Kunskapsskolan. In dit model wordt de leraar een soort coach die leerlingen helpt om hun persoonlijke leerdoelen te halen. Fons van de Wall: “Onderwijs wordt steeds meer op de individuele maat van de leerling toegesneden.”
Topsportschool
Topdammer Jitse en Katinka zijn het levende bewijs van deze trend. Jitse besloot in tegenstelling tot Katinka om juist wél zijn schoolprogramma rond zijn sport te bouwen. De jonge internationale meester (MI) werd in 2017 wereldkampioen dammen bij de junioren en dit jaar tweede in deze categorie. Hij besteedt ongeveer 25 uur per week aan het dammen en dat gaat niet altijd goed samen met school. Op zijn
Jitse Slump Tekst: Peter Swelsen Beeld: Petra Niessen
Katinka Ummels en Maurice Verhees
Net als Jitse en Katinka bereiden zich steeds meer leerlingen zeer doelgericht voor op hun toekomst. Het bekendste voorbeeld is ongetwijfeld het tweetalig onderwijs, dat vooral bij vwo-leerlingen populair is. Meer dan de helft van die leerlingen kiest tegenwoordig voor deze vorm van onderwijs. Het onderwijslandschap laat kortom steeds meer variatie zien, gewoon omdat de markt het vraagt. Leerlingen beoordelen dus steeds vaker hun toekomstige school en nemen dan geen genoegen met een zesjescultuur.
Sinds de oprichting van Maastricht Sport in 2013 als verzelfstandigd sportbedrijf van de gemeente Maastricht, heeft de organisatie één doel voor ogen en dat is Maastrichtenaren aan het sporten en bewegen te krijgen en houden. Kinderen vormen daarbij een belangrijke doelgroep. We willen namelijk graag laten zien dat het vooral héél leuk is om te sporten. Ook geloven we erin dat je niet vroeg genoeg kunt beginnen met sport en bewegen en dat er voor iedereen een manier te vinden is om te sporten en bewegen. Niet voor niets is ons aanbod aan programma’s speciaal voor kinderen zó enorm uitgebreid en gevarieerd.
Goed om te weten! Met een team van zo’n 90 professionals verzorgt Maastricht Sport dagelijks door de hele stad leuke en uitdagende sportactiviteiten voor iedereen; jong en oud, sportief of niet en met of zonder beperking.
MAASTRICHT SPORT BEWEEGT KINDEREN IN MAASTRICHT… … Op school
in een ‘veilige’ en vertrouwde omgeving waar Sporten op school kan heel leuk zijn, zowel deze kinderen kunnen starten met sporten en voor kinderen als voor leerkrachten! Onder de bewegen. Daarnaast zijn er nog tal van andere noemer ‘Basisschool in beweging’ heeft dans-, voetbal- en beweegactiviteiten voor kids Maastricht Sport daarom een ‘op die verspreid over de stad in verschillende maat’ aanpak voor basisscholen wijken en buurten worden aangeboden. ontwikkeld. Hiermee laten we Handig om te weten! Op de speciale onderwijskinderen spelenderwijs en tijdens … Met overgewicht pagina van Maastricht kennismakingslessen in de COACH Sports biedt Sport maastrichtsport. klas, ervaren dat sporten en beweegprogramma’s aan voor nl/onderwijs vind je meer informatie over de speciale bewegen echt heel leuk is. We kinderen van 8-12 jaar en jongeren onderwijsprogramma’s. werken intensief samen met van 12-18 jaar die kampen met scholen, sportverenigingen en overgewicht. Deze beweegprogramma’s maatschappelijke organisaties. De zijn ontwikkeld door Maastricht UMC+, COACH (Centre for Overweight Adolescent inzet van vakdocenten zorgt ervoor dat de kwaliteit van het beweegonderwijs verder and Children’s Healthcare) en Maastricht Sport in toeneemt. Deze integrale aanpak in en rondom samenwerking met diverse andere partijen. De school zorgt voor een toename van kinderen hoofddoelstelling van de beweegprogramma's is die actief aan de slag gaan en in veel gevallen jongens en meisjes met overgewicht op speelse blijvend sporten binnen georganiseerde of wijze te laten ervaren hoe leuk bewegen kan zijn ongeorganiseerde sport. en ze begeleiden naar passend beweegaanbod. Gedurende het traject komen deelnemers in aanraking met een zeer divers sportaanbod. … Na school, in de wijk Niet alleen op school, ook daarbuiten helpt Maastricht Sport graag een handje om kinderen … In het water op een leuke manier met sport in aanraking Als beheerder van het Geusseltbad, biedt te brengen. Zo is onze Mix Sports Club er Maastricht Sport volop activiteiten om kinderen bijvoorbeeld speciaal voor kinderen (6-12 jaar) op een uitdagende manier te laten proeven aan voor wie de overstap naar blijvende sport- en de verschillende onderdelen van de zwemsport. beweegdeelname bij een reguliere Zo krijgen kids tijdens de zogenaamde Let op! sportaanbieder te groot is vanwege ‘Natte Gymles’ binnen een periode In het sporten beweeg een verminderde motoriek, van vier aaneengesloten weken steeds programmaboekje beperking, overgewicht of anders. een nieuwe activiteit aangeboden, vind je het complete Met de Mix Sports Club biedt variërend van clinics rondom een aanbod met sport- en beweegactiviteiten voor Maastricht Sport een activiteit zwemsport tot een spectaculair kinderen en volwassenen. Vraag de gids gratis en vrijblijvend aan via info@maastrichtsport.nl
Wist je dat je in het Geusseltbad terecht kunt voor je zeemeermin zwemdiploma? Je kunt ook gewoon een clinic komen volgen tijdens een kinderfeestje!
survival circuit. Daarnaast biedt het Geusseltbad tal van mogelijkheden om te komen vrijzwemmen. Tijdens de Kids Fun middagen op woensdag bijvoorbeeld of het Familiezwemmen op zondag. En wist je dat je in het Geusseltbad ook kinderfeestjes kunt vieren? Daarbij kun je kiezen uit verschillende Poolparty arrangementen.
.. Op weg naar hun zwemdiploma
Op zoek naar goede én leuke zwemlessen op een toplocatie in Maastricht? Zoek niet verder! Bij het Geusseltbad geniet jouw kind van actieve, leerzame en vooral plezierige zwemlessen, in een moderne omgeving waar ook de begeleiders aangenaam kunnen vertoeven. Ons zwemlesplan is speciaal ontwikkeld voor kinderen vanaf 4 jaar. We werken met de speelse en uitdagende werkvormen van de EasySwim-methode, die aansluit bij de belevingswereld van het kind en leren zwemmen nog leuker, makkelijker én veiliger maakt. Zo leert jouw kind op geheel eigen wijze de zwemtechnieken en -vaardigheden om succesvol A, B en C te behalen! Het is tevens mogelijk om in speciale Small Groups lessen te volgen of om binnen 10 dagen je zwemdiploma te halen tijdens het Turbo Zwemmen.
Kijk voor actuele informatie, nieuws, sport- en beweegprogramma’s van Maastricht Sport op www.maastrichtsport.nl. Vragen? Stuur een mail naar info@maastrichtsport.nl.
Op zoek naar ABC zwemlessen in Maastricht? Kijk op abczwemmenmaastricht.nl voor alle mogelijkheden!
www.maastrichtsport.nl
7 vrijdag 7 december 2018
In Nederland ben je met 18 jaar volwassen. Vanaf dan mag je stemmen, zelfstandig autorijden, abonnementen afsluiten en je bent verantwoordelijk voor je eigen financiën. Maar wat als je kind een verstandelijke beperking heeft en niet overal zelf over kan beslissen?
Tekst: Meyke Houben Beeld: Petra Niessen
Jeroen Worms
Een dikke klapper voor alle regelingen
“J
eroen is echt een gezelligheidsmens en een spontane en vrolijke jongeman”, vertelt Sylvia Worms, terwijl haar zoon naast haar enthousiast met zijn Gadget spinners in de weer is. Tot zijn negentiende volgde Jeroen, geboren met het syndroom van Down, speciaal onderwijs. Nu is hij 20 en gaat naar de dagbesteding bij Centrum Weng in Neerbeek. “ Al toen Jeroen 16 was, zijn we gaan kijken welke dagbesteding we het beste bij Jeroen vonden passen”, zegt vader Carli. “Ik ben zelf bestuurslid van de Stichting Down Syndroom en we hebben een groot netwerk. We waren dus voorbereid op de veranderingen waar je mee te maken krijgt als je kind 18 wordt. Maar toch ervaar je de gevolgen pas echt op het moment dat het zover is.”
Mentorschap
Sylvia: “Wij willen Jeroen begeleiden in het maken van keuzes. Hij zal hier altijd hulp bij nodig hebben. Dit betekent dat wij
vanaf zijn 18e moesten nadenken hoe we dit gingen regelen. Dat was niet makkelijk. We moesten veel regelen, van geldzaken tot de goede zorgondersteuning. Als ouders moet je hiervoor naar de rechtbank om jouw keuzes voor te leggen. Dat was voor ons een confronterende stap. De kantonrechter zal iemand – meestal de ouders – aanwijzen als mentor, bewindvoerder of curator. Bij curatorschap zeg je eigenlijk dat je kind handelingsonbekwaam is. Dat vonden we te ver gaan. Wij zijn mentor en bewindvoerder van ons kind. Dat is geen scenario dat je bedenkt als je zwanger bent en een kind krijgt.” Voor zijn inkomen is Jeroen levenslang afhankelijk van een Wajong-uitkering. Carli: “Bij de toewijzing van deze uitkering wordt gekeken naar wat iemand in het arbeidsproces kan. Bij Jeroen is vastgesteld dat hij nooit zijn eigen inkomen kan verdienen. Ook confronterend. Wij zien in onze zoon een opgewekte jongen met veel talenten. Jeroen gaat overdag naar Centrum Weng, waar hij het prima naar zijn zin heeft.” “Ik help met broodjes smeren, stofzuigen,
wc-rollen vervangen, oud papier ophalen”, vertelt Jeroen trots. “En op vrijdag gaat hij zwemmen, dat is echt zijn ding”, vult Sylvia aan.
Zelfredzaamheid
Toch is een kanttekening op zijn plaats, vindt Carli. “Voor een kind met een beperking houdt school op als je 18 bent. Dat was tot voor kort nog 20 jaar. Onze zoon, maar ook andere kinderen met een
“Bij Jeroen is vastgesteld dat hij nooit zijn eigen inkomen kan verdienen.” verstandelijke beperking, hebben meer tijd nodig om hun talenten te benutten en te leren wat daar voor nodig is. Uit onderzoeken blijkt dat deze kinderen tot hun 20e op school nog veel leren. Het is jammer dat deze twee extra jaren niet worden benut. Dit beperkt hun mogelijkheden voor de toekomst. Om de zelfred-
zaamheid en zelfstandigheid van Jeroen verder te ontwikkelen, hebben we zelf een pedagoge ingeschakeld, die er één dag in de week helemaal voor Jeroen is. Zij neemt hem onder meer mee voor een ritje in de bus of om boodschappen te doen.” Jeroen heeft ook een DigiD en een eigen rekening, die Carli en Sylvia voor hem hebben geregeld. “Wij kunnen over zijn rekening beschikken, maar moeten wel jaarlijks verantwoording afleggen aan de curator, in ons geval de rechtbank in Maastricht. Als ons iets overkomt, dan zorgen zijn twee zussen voor Jeroens erfdeel.” Tegen echt grote problemen zijn Sylvia en Carli niet aangelopen bij de overgang naar volwassenheid van Jeroen, constateren ze terugkijkend. Maar dat het regelen van alle zaken voor een kind met een beperking niet eenvoudig is, bewijst de centimeters dikke klapper met papieren. “En dit is nog maar alleen van dit jaar”, lacht Sylvia.
8 vrijdag 7 december 2018
De jeugd leest steeds minder boeken. Dat ligt aan de digitale verleidingen van tegenwoordig, hoor je vaak. Maar is dat niet wat tekort door de bocht? Feit is wel dat ontlezing algemeen als een kwalijke ontwikkeling wordt gezien. Want lezen prikkelt onder meer de fantasie, vergroot de algemene kennis en stimuleert het inlevingsvermogen. Niet onbelangrijk dus. Wat nu te doen? Niemand die een pasklare oplossing weet.
Tekst: Frank Seuntjens Beeld: iStock
Jeugd laat het boek links liggen
H
et was de Raad voor Cultuur die nog niet zo lang geleden de noodklok luidde over de ontlezing onder jongeren tot 34 jaar. Nee, dit is geen tikfout. Het is echt 34 jaar, want het ontlezingsproces is niet pas recent in gang gezet. De raad noemt het ‘een punt van grote zorg’ en wijst ook meteen een schuldige aan: het thuismilieu. In de adviesrapportage De daad bij het Woord staat letterlijk geschreven: ‘Wie opgroeit in een huis zonder boeken, als kind zelden wordt voorgelezen en zijn ouders niet ziet lezen, kan op school en in zijn latere leven steeds moeilijker voor de letteren worden gewonnen’. In een adviesrapportage horen uiteraard aanbevelingen te staan en daar komt de raad ook mee, al zijn die op zijn zachtst gezegd een tikkeltje obligaat. Een belangrijkere rol voor pa en ma, onderwijzers en bibliotheek, dat kan iedereen verzinnen. Meest revolutionaire advies is het inhaken op computerspelletjes en populaire fantasy-series als
Game of Thrones. Lezen gebeurt tegenwoordig namelijk niet alleen meer vanaf papier. De opmars van het beeldscherm is niet te stuiten.
Leesambassadeur
Eveline Aendekerk is directeur van de Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (CPNB). In een interview met de Volkskrant gaf zij aan dat ook zij zich zorgen maakt over de groeiende ontlezing en wil die bestrijden door onder andere de campagnes voor de Kinderboekenweek en de wat minder bekende Boekenweek voor Jongeren (voorheen Literatour) aan te scherpen. Bovendien gelooft ze er heilig in dat rolmodellen (lees: jeugdidolen) een cruciale rol kunnen spelen als leesambassadeur. “Een ouder, leraar of schrijver kan wel roepen dat jongeren meer moeten gaan lezen, maar uiteindelijk maakt het veel meer indruk als iemand tegen wie ze opkijken dat zegt. Als diegene een persoonlijk verhaal vertelt over hoe een boek inspireert of motiveert, wil zijn of haar bewonderaar die ervaring ook meemaken”, denkt Aendekerk.
Cultuurbarbaren
Facebook, Instagram, You Tube, Snapchat, TikTok enzovoort worden meestal als grote boosdoeners aangewezen als het om ontlezing gaat. Alle ogen zijn anno nu gericht op computer en smartphone, is de strekking. Doemdenkers schetsen een toekomst waarin luie, onwetende cultuurbarbaren zonder literaire competentie en historisch besef de wereld overheersen. Aan de andere kant zijn er mensen die zich scharen achter een aan niemand specifiek toegeschreven, maar toch vaak geciteerde uitspraak: ‘Als whatsappen, e-mailen, twitteren en informatie zoeken op internet vormen van lezen zijn, lezen we meer dan ooit.’ Communicatieen marketingspecialist Joris Hofmans deed in het verleden online-onderzoek onder 2500 kinderen van zes tot achttien jaar en trok ook de conclusie dat de jeugd juist aanzienlijk meer is gaan lezen dankzij de digitale mogelijkheden. “Je moet de vereiste leesvaardigheid voor het spelen van bijvoorbeeld games niet onderschatten. Wil je zo’n spel tot een goed einde brengen dan moet je toch echt teksten tot je nemen.”
Ontlezing door ontheemding
Taalkundigen vinden deze vergelijking om het maar mild te formuleren mank gaan. Margreet de Vries was jarenlang directeur van de Stichting Lezen en Schrijven. Volgens haar is het met de leesvaardigheid van veel jongeren ronduit droevig gesteld. Ontlezing wordt ook nog eens aangewakkerd door een onder invloed van migratie veranderende bevolkingssamenstelling, zegt De Vries. “Het probleem speelt namelijk nog serieuzer onder allochtone kinderen. Zij hebben in groep 8 van de basisschool gemiddeld een leesachterstand van een jaar.“ Voor de al eerder genoemde Raad van Cultuur was dat reden voor een klemmende oproep aan uitgeverijen en schrijversopleidingen zich ook te ontfermen over auteurs met een andere culturele achtergrond. Want, zo luidt de boodschap: ‘Een steeds groter deel van de Nederlandse bevolking kan zich niet herkennen in de literaire producten die in het eigen taalgebied worden gemaakt.” Ontheemding blijkt dus ook een niet te onderschatten oorzaak van ontlezing.
9 vrijdag 7 december 2018
Op IKC De Geluksvogel in de Maastrichtse wijk Limmel-Nazareth staat iedere dag gezonde voeding op het menu. Kinderen drinken hier alleen nog maar water, krijgen dagelijks twee stuks fruit en nemen geen snoep of witbrood meer mee.
Tekst: Peter Swelsen Beeld: Moniek Wegdam
Geen snoep en geen fris bij IKC De Geluksvogel
Lorenzo (11): “Ik ben écht veel fitter”
U
it een snelle rondvraag op het schoolplein van IKC (Integraal Kind Centrum) De Geluksvogel blijkt dat kinderen geen moeite hebben met dit beleid. Gemiddeld genomen vinden ze de ‘zoetban’ een goede zaak. Khanom (8): “Ik voel me minder vaak moe en snoep nauwelijks meer.” Wafiq (10), die naast haar zit, vult aan: “Ik vind het ook wel goed, Ik neem bijvoorbeeld geen zoete drankjes meer mee.” IKC De Geluksvogel is onderdeel van MosaLira, een stichting met meerdere basisscholen in Maastricht. Al die scholen doen mee met het landelijke programma De Gezonde School. Bij die ‘gezonde school aanpak’ kun je zeven vignetten voor verschillende thema’s behalen. IKC De Geluksvogel is gecertificeerd voor de thema’s ‘sport en beweging’ en ‘gezonde voeding’. “Die vignetten krijg je niet zomaar, daar moet je wel wat
voor doen”, vertelt Martijn Bodelier, die coördinator ‘gezondheid en sport’ is en gymles geeft.” De bijzondere voedingsaanpak is op school goed zichtbaar. Overal zijn bijvoorbeeld bananen, wortels, peren en appels te vinden, want iedere leerling krijgt dagelijks twee stuks fruit gratis van de school.
Waterpunt met eigen bidon
Opvallend is ook het centrale waterpunt in de school. Alle kinderen hebben een bidon met hun naam op de dop. Iedere ochtend om 8.00 worden die bidons netjes gevuld door kleine waterassistenten. Komende woensdag is Wafiq waterassistent en zijn ogen schitteren al van plezier bij het vooruitzicht. “We wassen die bekers eerst allemaal uit met zeep en vullen ze dan met water. Dat is leuk!” Hij is ook zeer te spreken over de gezonde keuzes van IKC De Geluksvogel. “Anderhalf jaar geleden dronk ik Wicky’s en snoepte ik best veel. Ik merkte dat ik daar soms moe van werd. Nu ben ik gezonder en sterker
V.l.n.r.: Lucy, Khanom, Wafiq, Lorenzo, Bregje en coördinator ‘gezondheid en sport’ Martijn Bodelier
geworden. Thuis drink ik nu ook meer water en we eten ook al minder vlees.” Toen de school begon met de nieuwe aanpak, waren de kinderen er meteen voor te porren, terwijl een aantal ouders een beetje argwanend reageerde. Meester Martijn: “Zij vonden deze aanpak net iets te bevoogdend. Opvoeding op het gebied van voeding en drinken zagen ze vooral als een taak van de ouders. In zekere zin hebben ze daar natuurlijk gelijk in. Maar aan de andere kant toont onderzoek aan dat deze aanpak kinderen fitter en gelukkiger maakt, dus waren er uiteindelijk geen zwaarwegende reden om het níet te proberen.”
Geluksvogels
Langzaam maar zeker zijn ook de ouders helemaal om. Martijn: “We zijn nu anderhalf jaar bezig en ouders hoor je hier nooit meer iets negatiefs over zeggen. Ze zien dat het werkt en gaan thuis ook beter op hun voeding letten.
Ze koken op school af en toe samen met hun kinderen en een voedingsexpert en nemen dan recepten mee naar huis. Ouders merken dat hun kinderen thuis nauwelijks meer naar frisdrank talen en eigenlijk steeds vaker ook daar liever water hebben.” Lucy (11) volgt met interesse de uitleg en knikt instemmend. Ze vertelt waarom al die suikers nu eigenlijk zo slecht voor je zijn. “Snoep en andere ongezonde dingen doen iets ergs met je lichaam. Je wordt er bijvoorbeeld sneller oud van en dat wil ik niet. Ik snoep daarom niet meer iedere dag. Thuis zijn we door dit project ook gezonder gaan eten.” Lorenzo (11) heeft tegenwoordig meer energie, maar ziet zelfs een nog mooier voordeel van deze gezonde aanpak: “We hoeven nu niet meer lang te pauzeren om te eten. Je kunt op elk moment even water drinken of even een stukje fruit eten. Er is dus meer tijd om te spelen!”
10 vrijdag 7 december 2018
MIK Kinderopvang staat al meer dan 100 jaar bekend als een vertrouwde, veilige plek waar ouders hun kind met een gerust hart kunnen onderbrengen. MIK biedt de rust en regelmaat van thuis. Maar zorgt er ook voor dat kinderen zich optimaal kunnen ontwikkelen en ontplooien.
Tekst: Ingrid Beckers Beeld: Anne Lefèvre
MIK Kinderopvang:
een partner in de opvoeding
G
oede kinderopvang is veel meer dan zorgen voor een middagslaapje, en op tijd een flesje en een schone luier. Bestuurder Ghislaine Fonteijn licht toe: “MIK heeft een belangrijke pedagogische taak en is écht een meedenkend partner in de opvoeding. Of het nu over grote of kleine zorgen gaat, ouders kunnen met al hun vragen bij hun vertrouwde pedagogisch medewerker terecht.” Zodra een kindje bij MIK in de opvang komt, krijgt het één of twee vaste pedagogisch medewerkers toegewezen. Fonteijn: “Deze vertrouwde gezichten bouwen een persoonlijke, hechte band op met het kind en de ouders. Ze zorgen voor gezond eten, doen gezellige, leuke activiteiten, maar kijken intussen ook goed hoe het kind zich gedraagt, beweegt en ontwikkelt. Daarover gaan ze in gesprek met ouders, en in een latere fase dragen ze deze kennis ook over naar de basisschool.”
Soms kan het even niet zo goed gaan met een kindje. Naast ouders zijn pedagogisch medewerkers dan vaak de eersten die in een vroeg stadium merken dat er iets aan de hand is. Annelies Snijders, beleidsmedewerker Pedagogiek en Kwaliteit van MIK: “Een belangrijke taak van MIK is het signaleren van mogelijke achterstand of problemen in de ontwikkeling. Bijvoorbeeld op het gebied van spraak, taal, beweging of sociaal- en emotioneel gedrag. Hoe eerder je daar mee aan de slag gaat, hoe beter. Problemen bij met name kinderen tussen 0 en 7 jaar kunnen grote gevolgen hebben voor de rest van hun leven. Dit is de meest cruciale periode. Zo is bewegingsachterstand in deze fase niet alleen vervelend, mogelijk heeft het ook invloed op de verdere ontwikkeling van het brein.” Toch bestaat er onder pedagogische medewerkers soms nog wel wat schroom om achterstand of problemen aan te kaarten. Omdat MIK voortdurend werkt aan verbetering van kwaliteit is daarom in opdracht van MIK onlangs het PAKVASt-spel ontwikkeld.
Ghislaine Fonteijn en Annelies Snijders Snijders: “Dit trainingsmiddel helpt pedagogisch medewerkers nog beter met ouders in gesprek te gaan als ze zich om wat voor reden dan ook zorgen maken over een kind. Een open benadering is heel belangrijk. ‘We zien dat uw kind zich wat meer terugtrekt en stilletjes is. Wat
zouden we kunnen doen om dit te verbeteren?’ “Vaak zijn ouders opgelucht en blij als ze bij de opvoeding worden geholpen. Helaas krijgen we soms signalen die mogelijk wijzen op kindermishandeling. Ook dan is het de kunst om zonder oordeel met elkaar in gesprek te gaan.”
KINDEROPVANG NOACH – ÁNDERS! Op een novemberochtend stap ik kinderdagverblijf Noach in Maastricht binnen. Chantal Hofman (dagelijkse leiding) loopt met me door het gebouw. Er wordt volop gespeeld in de verschillende groepen – de sfeer is opvallend rustig en harmonieus. Chantal: ‘Omdat kleine kinderen zo gevoelig zijn voor prikkels, vinden we het belangrijk dat er rust is op de groepen, zodat de kinderen alle aandacht kunnen hebben voor hun spel.’ Ik zie groot en klein houten speelgoed, warme kleuren, knusse poppenhoeken en prachtig verzorgde tafels, die met zachte doeken, vilten popjes en diertjes, takken en herfstoogst een beeld geven van het seizoen. .Chantal: ‘Op Noach vinden we het belangrijk om mee te leven met de jaargetijden. De seizoenen zitten verweven in het dagelijks ritme in de groepen. Zo zijn de thema’s van de ochtendverhaaltjes, waarbij alle kindjes vanaf dat ze kunnen lopen in de kring zitten, en de liedjes die we zingen allemaal afgestemd op het seizoen. De rode draad door het jaar heen vormen de vijf seizoensfeesten die we samen met kinderen, juffen en ouders op Noach vieren. Dat zijn voor ons allemaal de hoogtepunten in het jaar.‘
Ontwikkelingsgroepen Chantal: ‘Voordat ik hier kwam, werkte ik bij een paar superleuke kinderdagverblijven. Ik leerde er veel. Toch miste ik iets. Dat snapte ik pas toen ik vier jaar geleden bij Noach kwam. Hier werken we vanuit aandacht en respect voor de heel eigen manier waarop een kind zich ontwikkelt. Om die ontwikkeling goed te kunnen begeleiden, leren we onze leidsters om kinderen zorgvuldig waar te nemen en ieder kind precies datgene te geven wat hij op dat moment nodig heeft. Dat is ook de reden dat we in Noach niet werken met leeftijdsgroepen maar met ontwikkelingsgroepen. We hebben een Babyhuis, waar de kleinsten blijven tot ze zelfstandig kunnen lopen. Voor de een is dat met 12, voor de ander met 18 maanden. Pas als ze kunnen lopen zijn ze toe aan de volgende ontwikkelingsstap in de dreumesgroep, waar het leren praten en de sociaal-emotionele ontwikkeling centraal staan. Als derde hebben we de peutergroep waar het kind van rond drie jaar de omgeving vindt waarin het samenspel tot volle bloei kan komen.’ Speelgoed ‘Ook de aandacht voor de ontwikkeling van de zintuigen is bijzonder in Noach. We stellen hoge eisen aan
de sfeer in de groepen, aan zorgvuldig stemgebruik van de juffen en aan een gezonde leefomgeving met mooie kleuren en natuurlijke materialen. De keuze van het speelgoed is hierop afgestemd maar ook de biologische kwaliteit van de voeding hoort daarbij.’
biologische warme maaltijd van seizoensgebonden producten. Na het buitenspelen genieten we met elkaar van wat de kookjuffies gemaakt hebben. Af en toe mag een peuter meehelpen, net als thuis.’
Biologische voeding Ik ruik inderdaad een heerlijke etensgeur. Hoe zit dat? Chantal: ‘Iedere dag krijgen de kinderen een vers bereide, volledig
Simone Thomasse | www.noachkinderopvang.nl
11 vrijdag 7 december 2018
Ver voor je kindje geboren wordt, moet je er al over nadenken: breng je je dreumes naar de kinderopvang? En zo ja, wat is kinderopvang, welke mogelijkheden zijn er en welke vorm past bij jou? Heel verstandig om daar al op tijd mee aan de slag te gaan, want er kunnen namelijk wachtlijsten zijn in de kinderopvang.
Tekst: Sandra Israel Beeld: iStock
Kinderopvang goed voor ontwikkeling
T
hera van der Reijden-Schumacher, docent, mentor en intake, unit GDW, afdeling welzijn Arcus College legt de verschillen uit: “Kinderopvang is een verzamelbegrip en omvat onder andere het kinderdagverblijf. Dat is opvang voor kinderen vanaf hun geboorte tot aan hun vierde levensjaar, voor één dagdeel, één dag of de hele week. Ook de peuteropvang is onderdeel van de kinderopvang en is voor kinderen vanaf 2 tot 4 jaar. En dan is er nog de buitenschoolse (voor- , tussen- en naschoolse) opvang voor kinderen die naar de basisschool gaan.” Ook de gastouderopvang valt onder de verzamelnaam. Dit is een kleinschalige opvang in een huiselijke omgeving voor kinderen van 0 tot 13 jaar. Meestal bij een gastouder thuis of in het huis van de kinderen zelf.
Peuteropvang
Hoewel er in alle soorten kinderopvang verschillende activiteiten met de kinderen worden gedaan, richt de peuteropvang (en de laatste tijd ook het kinderdagverblijf) zich met name op de voorbereiding op de basisschool; spelenderwijs zijn de kinderen bezig met taal, rekenen en omgaan met elkaar. De activiteiten die de pedagogisch medewerker aanbiedt, leveren een bijdrage aan de opvoeding, de sociale en emotionele ontwikkeling en passen bij de leeftijd van het kind. De pedagogisch medewerker doet er alles aan om de kinderen zich veilig en prettig te laten voelen in de opvang. Thera van de Reijden-Schumacher: “Een pedagogisch medewerker in de
kinderopvang kan zich inleven in wat kinderen leuk vinden of wat hen bezighoudt, maar moet ook goed met de ouders kunnen omgaan. Om kinderen te motiveren, stimuleren en instrueren, wordt er onder andere een dosis verantwoordelijkheidsgevoel en creativiteit van de pedagogisch medewerker gevraagd.”
Kinderopvang goed voor ontwikkeling
Uit allerlei onderzoeken blijkt dat kinderopvang goed is voor de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen. Door de omgang met andere kinderen zal het kind leren samen te spelen, te delen, vriendjes te maken en leert het grenzen kennen. Niet alleen op sociaal vlak leert het kind veel, ook op motorisch, creatief en cognitief niveau wordt hij uitgedaagd. De verschillende activiteiten die pedagogisch medewerkers aanbieden, leveren een bijdrage aan de ontwikkeling. Denk aan bewegingsspelletjes, voorlezen, buiten spelen en muziek maken. Ook de taalontwikkeling wordt gestimuleerd door bewust dingen te benoemen en woorden te herhalen.
De kinderopvang speelt ook een belangrijke rol als het gaat om de aansluiting op het basisonderwijs. Zo is zelfstandigheid een belangrijke vaardigheid voor het kind als hij voor het eerst naar school gaat. Daarom besteedt de kinderopvang onder meer aandacht aan het zelf naar het toilet gaan, zelf een jas aantrekken en je zegje durven te doen in de groep. Ook praat men veel met het kind over school. Deze ogenschijnlijk kleine dingen maken de eerste paar weken op de basisschool een stuk makkelijker.
Kinderopvang kost geld
Een nadeel is dat de opvang geld kost. De uiteindelijke kosten voor kinderopvang hangen af van de vorm, het aantal dagen en hoeveel kinderopvangtoeslag je krijgt. Thera van der Reijden-Schumacher: “Een ander eventueel nadeel is dat de opvoeding van het kind gedeeltelijk wordt overgenomen. Voor een kind kan dat verwarrend zijn. Toch voelt het snel aan dat er op andere plekken andere regels gelden. Belangrijk is dat het kind niet te maken krijgt met teveel verschillende pedagogisch medewerkers. Ook komt het kind in de kinderopvang eerder in aanraking met verkoudheden of kinderziektes. Maar deze nadelen wegen volgens mij niet op tegen de voordelen van de kinderopvang.”
Thera van der Reijden-Schumacher
T, GROO M O O DR , EZELF BEN J N! E DOE T F R DU
Jullie gaan scheiden: mediator of advocaat? WWW.SAME
NSPELEN.NE
043-7370083
KINDEROPV
T
ANG MAASTR ICHT
Als je besluit uit elkaar te gaan, komt er een hoop op je af. Het is een emotionele tijd en tegelijkertijd moeten jullie allemaal praktische zaken regelen. Probeer er samen uit te komen, zeker als er kinderen bij betrokken zijn. Een mediator of scheidingsbemiddelaar kan jullie daarbij helpen.
Nicole Mollink
Wat is mediation? Bij mediation schakelen jullie de hulp in van een mediator, ook wel scheidingsbemiddelaar genoemd. Een bemiddelaar is onpartijdig en heeft oog voor ieders belang, ook dat van eventuele kinderen. Nicole Mollink scheidingsbemiddelaar bij Zorgeloosch Scheiden: “Omdat verstand en emotie elkaar tijdens de scheiding in de weg kunnen zitten, zorg ik ervoor dat jullie constructief met elkaar in gesprek blijven. Zo komen jul-
GastouderopvanG?
Gastouderbureau
Joekie
lie gemeenschappelijk belang voor ogen. De focus ligt vooral op het juridische deel en afspraken over bijvoorbeeld de kinderen worden in de rechtbank bepaald. Kies je voor een onpartijdige mediator, dan moeten jullie wel allebei bereid zijn de scheiding samen tot een goed einde te brengen. Dit bespaart jullie vaak tijd, en daarmee geld. “Met mediaton blijft de onderlinge relatie
lie samen tot haalbare afspraken.“
goed”, vult Nicole Mollink aan, “waardoor je niet in een vechtscheiding belandt. Daar-
Mediator of advocaat? In plaats van een mediator, kunnen jullie
naast merk ik dat beide partijen ook op de lange termijn vaak nog steeds tevreden zijn
ook een advocaat inschakelen. Een advocaat is vaak duurder en heeft niet altijd jul-
met de gemaakte afspraken.”
Unieke samenwerking Bij een scheiding komt veel kijken, vooral op financieel gebied. Om jullie snel duidelijkheid te kunnen geven, voeren jullie bij Zorgeloosch het gratis kennismakingsgesprek met een bemiddelaar én een financieel adviseur. Deze samenwerking is uniek in Nederland. Zo garandeert Zorgeloosch dat jullie afspraken in één keer goedgekeurd worden door de rechter én de bank. Bel voor meer informatie naar: 088 - 1661 585
046 474 66 96 info@joekie.com www.joekie.com
www.zorgelooschscheiden.nl
Scheiden? Wat nu? Volgens Yvoor is een negatieve lading rondom scheiden niet nodig. Yvoor is het expertise centrum van Zuid-Limburg gericht op complexe scheidingen, opgericht door Yvonne Hanssen en Orjana Ploemen. Scheiden is een moeilijk, emotioneel proces en dat doe je niet zomaar. Er komen vaak heftige emoties bij kijken. Het kan vergeleken worden met een rouwproces. Oorzaken? Hoe komt het nu eigenlijk dat wij tegenwoordig sneller scheiden of een relatie verbreken? Dit heeft volgens Yvoor onder andere te maken met onze eigen ontwikkeling. Vroeger trouwden we en dachten er verder niet meer over na. “Tot de dood ons scheidt” zeiden onze opa’s en oma’s. Maar, maakte hun dit daadwerkelijk gelukkiger? We denken vandaag de dag steeds meer na over onze behoeften, ons eigen geluk en wat we daarvoor nodig hebben. En soms kunnen we daardoor beseffen dat onze huidige relatie niet langer meer bij ons past. Gebrek aan vertrouwen, ontrouw, onverenigbare toekomstplannen of een financiële crisis leiden ook vaak tot een scheiding. Scheiden en het kind Een heleboel scheidingen verlopen positief. Wanneer een scheiding complex verloopt kan dit een grote impact hebben op een kind. Onderzoek wijst uit dat een scheiding op zich niet vervelend hoeft te zijn voor kinderen, maar
dat de aanhoudende strijd en afwijzing van de andere ouder schadelijk is. Yvoor ziet vaak situaties met eindeloze juridische procedures die ouders, maar vooral ook de kinderen, niks opleveren. Wat kun je doen? Bij Yvoor hoef je geen vrede te sluiten met je vijand. Tenslotte ga je niet voor niks uit elkaar en is het soms (nog) niet mogelijk om samen tot afspraken te komen. Wanneer je samen kinderen hebt, verwacht de wetgever wel een ouderschapsplan (of je nu gehuwd bent of niet). Yvoor zoekt samen met ouders naar een weg die werkt voor de kinderen en de ouders. Mediation is één mogelijkheid om er samen uit te komen, maar er zijn meer wegen die naar Rome leiden. Vaak wordt gedacht dat je als ouders vooral op één lijn moet zitten. Als dit tijdens het huwelijk al niet lukte, hoe moet dit dan lukken na het huwelijk? Leg jezelf de druk niet op om een perfecte ouder te willen zijn die altijd foutloos moet reageren. Het is de kunst om elkaar in het ouderschap te respecteren, ook de verschillen. Je kind wordt niet slechter van twee verschillende opvoedsituaties, het leert hierdoor. Probeer elkaar niet zwart te ma-
ken, juist daarmee schaadt je het kind. Neem afstand van elkaar als het samen nog niet lukt. Bij een relatiebreuk is er tijd nodig voor verwerking, vaak gaat het dan later beter. Ook bij het kind. Een scheiding is een rouwproces. Gun elkaar die tijd. “Ouderschap is dat je je kind laat doormaken waar je het niet voor kunt behoeden en het daarbij steunt.” Kijk voor meer informatie op www.yvoor.com
13 vrijdag 7 december 2018
Samenwonen met zijn en jouw kinderen. Dat is hard werken. Bij het samenvoegen van twee eenoudergezinnen kunnen de emoties hoog oplopen. Op dat moment komt de gezinsverbinder in actie.
Tekst: Josette Mulders Beeld: Katja Waltmans
Als emoties hoog oplopen in een samengesteld gezin
Hulp voor niet-ouders die vastlopen
J
e buitengesloten voelen. Geen band hebben met je stiefkind. Ruzie met je partner over de kinderen. Irene Snackers (41) is gezinsverbinder en kent de problemen. Ze helpt stiefouders hun draai te vinden in het nieuwe gezin, ook wel bekend als samengesteld gezin. Inmiddels telt Nederland zo’n 184.000 van deze families. Snackers weet uit eigen ervaring hoe het is om onder een dak te wonen met, in haar geval, een kind dat niet het jouwe is. Ze heeft zelf een samengesteld gezin. Het bestaat uit haar partner, zijn zoon (18) en een dochter (4,5) die ze samen met haar vriend kreeg. ,,Ik ken de diepte van de pijn van een stiefouder. Ik heb me vaak eenzaam gevoeld. Ik ben die weg gegaan. Voor de zoon van mijn vriend breek ik inmiddels een lans. Maar dat heeft tijd gekost.’’
Stoel
Haar eigen ervaringen hielpen Snackers om te kiezen voor het beroep van gezinsverbinder. Tijdens gesprekken met stiefouders in haar praktijk in Kerkrade geeft ze handvatten en inzicht. Dat gebeurt onder meer met een zogeheten stiefouderplan, te vergelijken met een ouderschapsplan dat bij echtscheidingen een verplichting is en waarin afspraken staan. In het stiefouderplan staat bijvoorbeeld: Praat nooit slecht in het bijzijn van de kinderen over de andere ouder.
De coach wil eerst een misverstand uit de weg ruimen. Haar zit het bij samengestelde gezinnen veelgebruikte woord ‘stiefouder’ dwars. De begrippen stiefouder of bonus-ouder zijn niet reëel. ,,De stoel van de ouder is al bezet.”, zegt Snackers stellig. ,,Hij of zij is de hoofdopvoeder en blijft dat.” De gezinsverbinder vindt daarom ‘niet-ouder’ een beter passende term. ,,Samen met je partner moet je als niet-ouder je eigen weg vinden; een vorm vinden voor je nieuwe gezin. Daar draait het om.’’
Bloedband
Een samengesteld gezin kent veel valkuilen. Het ontbreken van een bloedband is misschien wel de grootste. Nogal wat conflicten komen daaruit voort. Loyaliteit of opvoeding spelen daarbij een rol. Maar die conflicten zijn gebruikelijk in een samengesteld gezin, weet Irene. ,,Wie vastloopt, heeft daar vaak geen idee van. Weet niet dat een heleboel gevoelens en ongemakkelijke situaties horen bij de dynamiek van een nieuw, samengesteld gezin.’’ Voor een samengesteld gezin bestaat geen blauwdruk, legt Snackers uit. Hoe het eruit moet zien, of moet functioneren, dat staat nergens. Op het moment dat ze dit thema met haar cliënten bespreekt, leidt dat tot opluchting. ,,Omdat er geen beeld is van hoe een nieuw gezin moet functioneren, kunnen ze het zelf vorm geven. En dat voelt goed. Bevrijdend zelfs.”
Irene Snackers
Bouwen
Belangrijk vindt de gezinsverbinder om met haar cliënten te werken aan inzicht, aan oog hebben voor elkaars gevoelens. ,,Dan ontstaat er begrip. Dan is de strijd meteen al minder.’’ Irene Snackers vergelijkt een nieuw gezin met een fundament van een huis. Het heeft nog geen
stevig fundament. ,,Je verleden, de goede en de slechte dingen, neem je mee in je nieuwe relatie en het gezin. Vaak is er van twee kanten te veel water en te weinig cement. Bij mij in de praktijk moeten de partners samen aan tafel. Dan gaan we bouwen.’’
7 tips van de gezinsverbinder:
1. Heb geduld 2. Laat je niet verleiden om een complete moeder- of vaderrol te vervullen 3. Leg de lat niet te hoog 4. Bewaak je grenzen 5. Zoek begeleiding 6. Investeer in je relatie 7. Zorg voor een eigen plekje in huis
Ouders als financiële coach bankbiljetten, is het zichtbaar wanneer het op raakt. Digitaal geld is minder zichtbaar. Een pinpas verandert niet van vorm of kleur na een aankoop. Het is daarom moeilijker om overzicht te houden. Vandaar dat kinderen in deze tijd meer hulp kunnen gebruiken.
Wat houdt financiële opvoeding in? Financiële opvoeding betekent dat kinderen alles leren over sparen, keuzes maken en hoe je verstandig geld uitgeeft. Kortom hoe ga je om met jouw geld. Om dit te leren is er vooral tijd nodig. Tijd om meer ervaring op te doen. Hoe meer ervaring, hoe meer je leert. Dat zorgt voor een goede basis voor later waarop kinderen zelfstandig beslissingen gaan nemen.
Wanneer worden ouders een financiele coach? Je wordt een coach als je samen met je kind aan de slag gaat met geld. Daar kun je al mee beginnen als je kinderen nog klein zijn. Jonge kinderen vinden het bijvoorbeeld leuk om de spaarpot leeg te maken om stapeltjes te maken van de verschillende munten. Of om de prijzen van boodschappen te raden. Je kunt ook samen spaardoelen bepalen of een zakgeldcontract invullen.
Omgaan met geld: naast contant ook digitaal Financiële opvoeding is belangrijker geworden door de opkomst van digitaal geld. Bij contant geld, munten en
Wij helpen je graag RegioBank helpt ouders bij de financiële opvoeding van kinderen. Als kinderen jong leren omgaan met geld, hebben zij daar als (jong)volwassene
-
voordeel van. We helpen ouders graag op weg met praktische tips en verschillende producten. Zilvervloot Sparen Met de Zilvervloot rekening kunnen ouders sparen voor hun (klein)kinderen. Alle kinderen hebben dromen. Kleine en grote toekomstdromen. Met Zilvervloot Sparen help je de dromen van je (klein)kind waar te maken. Sparen voor je kind, belonen wij namelijk. Spaar terwijl je kind opgroeit en ontvang voor elk volledig spaarjaar 1% bonus. Deze bonus kan oplopen tot maximaal 10% bij 10 jaar sparen. Op de 18e verjaardag wordt deze bonus uitgekeerd boven op de rente.
pakket krijgen kinderen elk jaar leerzame tips over geld van ons toegestuurd. Gewoon via de post. Ook ouders krijgen bij deze kinderrekening jaarlijks handige tips van ons in de brievenbus. Zo worden ouders de beste financiële coaches. Wij helpen u graag Kunt u hulp gebruiken bij de financiële opvoeding van uw kind? Of wilt u meer weten over de Zilvervloot rekening of het JongWijs pakket? Loop rustig binnen bij Severijns-Geurts adviesburo. Wij helpen u graag.
JongWijs pakket Het JongWijs pakket is voor kinderen zélf. Het pakket groeit mee met de leeftijd en leert kinderen spelenderwijs omgaan met geld. Het pakket begint met een spaarrekening en wordt stap voor stap uitgebreid. Bij een JongWijs
Hoofdstraat 7, 6281 BA Mechelen | 043-455 16 79 | info@severijns-geurts.nl
www.severijns-geurts.nl
€ 29,90 i.p.v.
€ 49,90
adviesprijs
webshop
© & ® Studio 100
Karaoke set Luister naar je favoriete muziek en zing mee met K3 Bluetooth draadloze karaoke microfoon en luidspreker Zingen en praten met speciale geluidseffecten Speel muziek af met de ingebouwde luidspreker Inclusief oplaadbare batterij en beschermtasje
> delimburger.nl/webshop
De adviesprijs is de aanbevolen verkoopprijs die de leverancier meedeelt aan de winkels die het product verkopen. Zolang de voorraad strekt.
Als kinderen op jonge leeftijd leren om verstandig met geld om te gaan, ontwikkelen ze een goede financiële basiskennis voor later. Ouders spelen daar een belangrijke rol in en kunnen kinderen op verschillende manieren helpen. Vooral door samen in gesprek te gaan over geld.
15 vrijdag 7 december 2018
Ruim twaalf procent van alle huishoudens in Limburg heeft problematische schulden. Het niet kunnen beschikken over voldoende middelen om mee te kunnen doen aan de samenleving heeft onder andere tot gevolg, dat kinderen opgroeien met het beeld dat armoede een gegeven is. Om dit probleem bij de bron aan te pakken werd eind 2017, in de gemeente Sittard Geleen, tot een innovatiesprint rondom het thema ‘armoede onder jongeren’ besloten. Eén van de vijf projecten die hieruit zijn ontstaan is My Cash, My Future; het verzorgen van praktische geldlessen op scholen, om ervoor te zorgen dat jongeren al vroeg leren omgaan met geld. Het is bedacht door jongeren en medewerkers vanuit de Gemeentelijke Jongerencliëntenraad Westelijke Mijnstreek (JCR) en DoorS2open. Begin 2019 start op het Graaf Huyn College in Geleen een pilot, waarin dit concept tot uitvoering wordt gebracht.
Tekst: Katja Waltmans Beeld: Petra Niessen
Kennis van geldzaken moet armoede onder jongeren voorkomen
“S
Jeanne Schepers en Ivo Heuts pannend”, vindt Ivo Heuts, als coördinator betrokken bij de werkgroep die belast is met het formuleren van de kaders en het in de gaten houden van de planning. “We weten niet wat eruit gaat komen, wij bepalen uitsluitend de speelruimte.” Hiermee doelt hij op het gegeven dat de kern van dit innovatieve leerconcept bestaat uit het feit dat jongeren zelf, uiteraard met hulp van professionals, hun eigen praktische leerinhoud gaan bepalen, ontwikkelen, evalueren en bijstellen. Hierdoor leren ze ‘on the go’ omgaan met geld. De op deze manier ontstane materialen worden daarna overgedragen aan een volgende groep leerlingen, die op hun beurt de inhoud verder ontwikkelt en bijstelt op basis van toenemende inzichten en de
veranderende actualiteit. “Het grote voordeel is dat wij als ouderen de leerstof niet gaan opleggen. Dat motiveert namelijk niet om ermee aan de slag te gaan. Dóór jongeren, vóór jongeren is een meer effectieve methode. Daarnaast moet het praktisch toepasbaar zijn. Een voorbeeld: Als ik jongeren vertel
“Het is van groot belang dat lesmateriaal over een langere periode wordt ingezet.” dat ze zuinig moeten zijn op hun eten, dan kunnen ze daar niets mee. Het komt wel over als ik zeg dat een maaltijd die op maandag is bereid, uiterlijk woensdag moet worden opgegeten, omdat
het anders bederft.” Jeanne Schepers is vanuit DoorS2Open, een ontwikkelingstraject voor jongeren vanaf 14 jaar, betrokken bij MCMF. “Eén van de weinige voorwaarden die we wel hebben gesteld is dat geen app ontwikkeld mag worden. Daarvan zijn er al genoeg, maar ze liggen ongebruikt op de plank. Apps zijn duur in ontwikkeling en onderhoud. Ook is het onmogelijk een app te maken die iedereen aanspreekt.”
verandering pas optreedt na enige tijd, op basis van voldoende herhaling. Hoewel uit gesprekken met jongeren blijkt dat zij zelf (nog) weinig behoefte hebben aan vaardigheden op het gebied van geldzaken, is het waardevol om bestaande patronen te doorbreken om zo toekomstige problemen en armoede te voorkomen. De enige oplossing ligt dan toch in een verplicht karakter, waarbij het onderwijssysteem van dienst kan zijn.
Gedragsverandering kost tijd
Maud Schenk-Hermans, teamleider Havo/Vwo 1,2 aan het Graaf Huyn College, toonde interesse in het project. MCMF krijgt als keuzeproject een kans binnen het Technasium. Vier leerlingen gaan vanaf januari, circa 100 lesuren besteden aan het opzetten van een lespakket dat in de brugklas zal worden aangeboden. “Het is alsof we in een trein stappen, het avontuur tegemoet!” laten Ivo en Jeanne enthousiast weten.
Uit onderzoek onder Nederlandse scholieren blijkt dat op veel scholen weinig aandacht is voor het leren omgaan met geld. Opleidingsinstituten zelf geven aan dat ze het wel belangrijk vinden, maar dat het bestaande aanbod slecht past in het al overvolle lesrooster. Het is van groot belang dat geschikt lesmateriaal over een langere tijdsperiode kan worden ingezet, omdat gedrags-
Moeilijke eter?
Onrustige baby?
OPVOEDVRAGEN? CHAT MET CJG043! Vrijwel alle ouders hebben zo nu en dan vragen over het gedrag of de opvoeding van hun kind. Dan is het fijn om even te kunnen sparren met een professional. Voor een concreet antwoord, tips en advies of voor geruststelling. Of om gewoon even je hart te luchten en je verhaal te delen.
Onzeker kind?
Dat kan via de live chatfunctie op de website van het Centrum voor Jeugd en Gezin Maastricht Heuvelland:
www.cjg043.nl
Brutale puber?
Driftige peuter?
Openingstijden Chat De chat is geopend op maandag-, dinsdag- en woensdagavond van 20.00 tot 22.00 uur. Tijdens deze spreekuren zijn de opvoedondersteuners van Trajekt beschikbaar om mee te denken over alle vragen op het gebied van opvoeden en opgroeien. De chat is individueel, gratis en anoniem! Buiten de chatspreekuren kunnen ouders hun vragen per mail voorleggen via info@cjg043.nl
Over CJG043
Keep Calm
Het CJG043 (Centrum voor Jeugd en Gezin) is een digitaal informatieen adviespunt op het gebied van opgroeien en opvoeden voor ouders en jeugdprofessionals in Maastricht Heuvelland. Op de website www.cjg043.nl vind je naast de chatfunctie een schat aan informatie, zoals: * Concrete tips voor veelvoorkomende opvoedvragen per leeftijdsfase; * Regionale experts aan het woord rondom allerlei thema’s als echtscheiding, mediawijsheid of voeding en beweging en nog veel meer;
and
Check cjgo43.nl cjg
* Ervaringsverhalen en blogs van andere ouders; * Een agenda met activiteiten, cursussen, lezingen en bijeenkomsten op het gebied van opvoeden en opgroeien in de regio 043; * Per leeftijdsgroep of thema een overzicht van handige adressen in de regio!
043
VOOR OPGROEI EN OPVOEDVRAGEN
www.cjg043.nl
cjg043
cjg.043
043cjg