Construction Τεύχος 13 by BOUSSIAS

Φ Ε Β Ρ Ο Υ Α Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2 | Τ Ε Υ ΧΟ Σ 13

T I M H: 9€ | I S S N : 2 7 3 2 - 6 9 50

Π. Ζήκος: Η OTIS θα είναι παρούσα στα μεγάλα έργα που έρχονται ΣΩΤΉΡΙΟΣ Ν. ΜΠΡΈΓΙΑΝΝΟΣ: Η ΔΙΑΙΤΗΣΊΑ ΣΤΙΣ ΔΗΜΌΣΙΕΣ ΣΥΜΒΆΣΕΙΣ Χ Ρ Ω Π Ε Ι : Μ Ι Α Π Ο Λ Ι Τ ΕΊ Α Ν Ε Ο Φ Υ Ο Ύ Σ Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Μ Α Τ Ι Κ Ό Τ Η Τ Α Σ Γ Ε Ν Ν Ι Έ Τ Α Ι TÜV AUSTRIA HELLAS: ΠΙΣΤΟΠΟΙΉΣΕΙΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΏΝ ΕΠΙΔΌΣΕΩΝ Κ Α Ι Ν Ο Τ Ο Μ ΊΕ Σ Π Ο Υ « Γ Ε Φ Υ Ρ Ώ Ν Ο Υ Ν » Τ Η Ν Α Ν Τ Ο Χ Ή Μ Ε Τ Η Ν C Π Ο Ι ΌΤ Η ΤΑ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021 ONSTRUCTION | 2

10 22 40 54

Φ Ε Β Ρ ΟΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2 - Τ Ε Υ ΧΟ Σ 0 1 3

Αρχισυντάκτης

Γιάννης Πισπιρίγκος E: gpispirigos@boussias.com

Σύμβουλοι Έκδοσης

Γιώργος Βλάχος, Νίκος Μαρσέλλος

NEWS

Καθυστερημένες πληρωμές στον Κατασκευαστικό Κλάδο

Συντακτική ομάδα

Φωτεινή Δαϊλά, Γιώργος Κατσιμιλής, Έλενα Ερμείδου

OPINIONS 10

Υπεύθυνη Διαφήμισης

Ματίνα Δημητριάδου E: mdimitriadou@boussias.com

Creative Director

Γιώργος Τριχιάς

Γραφιστική Επιμέλεια Νίκος Γαζετάς

Φωτογράφος Image Bank

Υπεύθυνη Συνδρομών

Βίκυ Θεοδωρίδου E: vtheodoridou@boussias.com

Υπεύθυνη Κυκλοφορίας Ρίτα Κανδάκη

Γραμματεία

Εκτύπωση-Βιβλιοδεσία

Δήµητρα Σπανού Pressious Arvanitidis

Συσκευασία/Ένθεση/Επικόλληση Presstime

Λογιστήριο

Κωσταντίνος Χασιώτης, Αλέξης Σουλιώτης, Λίνα Γκολοµάζου

Συνδρομές (Ετήσιες)

Εταιρειών: €99 Στελεχών/Ιδιωτών: €60 Φοιτητών: €50 Κύπρου-Εξωτερικού: €150

Σωτήριος Ν. Μπρέγιαννος: Η διαιτησία στις δημόσιες συμβάσεις: Μια ακόμη ατελής προσπάθεια Φώτης Πουλής: Ασφάλιση κτιρίων και περιουσίας

SPECIAL REPORTS

Κορνήλιος Σαραντίογλου www.stock.adobe.com

Η νέα εποχή των ανελκυστήρων ΧΡΩΠΕΙ: Μια πολιτεία νεοφυούς επιχειρηματικότητας γεννιέται Τα αεροδρόμια σε τροχιά… «πράσινων» πτήσεων Το δύσκολο χαρτί της ιδιωτικής ασφάλισης στα χέρια του ΥΠΕΝ Καινοτομίες που «γεφυρώνουν» την αντοχή με την ποιότητα

COVER STORY Παναγιώτης Ζήκος: Η Otis θα είναι παρούσα στα μεγάλα έργα που έρχονται

Η Elval Colour «ντύνει» πράσινα αεροδρόμια σε όλο τον κόσμο

INTERVIEWS 24

60 Εκδότης

Μιχάλης Κ. Μπούσιας

BACK COVER STORY

Aedas: Το Ellinikon Commercial Hub θα γίνει σημείο αναφοράς της Αττικής TÜV AUSTRIA Hellas: Πιστοποιήσεις περιβαλλοντικών επιδόσεων Δημήτρης Μπαϊρακτάρης: «Ο σωστός μελετητής γίνεται στο εργοτάξιο» Αργύρης Πλέσιας: Οι γέφυρες στα σύγχρονα έργα υποδομής Μάκης Ασημάκης: «Δεν θα άλλαζα το παραμικρό στην Αττική Οδό»

Διευθύντρια Περιοδικών Εκδόσεων Κατερίνα Πολυμερίδου

Διευθύντρια Πωλήσεων Νένα Γιαννακίδου

Επικοινωνία BOUSSIAS ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Ε.Π.Ε. Τ: 210 6617777, F: 210 6617778, Κλεισθένους 338, 153 44 Γέρακας

www.boussias.com Κωδικός ΕΛΤΑ: 210183 ISSN 2732-6950 www.constructionmag.gr

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

CONSTRUCTION |

EDITORIAL

Ο ΨΗΦΙΑΚΌΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΌΣ ΤΩΝ ΥΠΟΔΟΜΏΝ Γ Ι Α Ν Ν Η Σ Π Ι Σ Π Ι Ρ Ι Γ ΚΟ Σ

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ

Οι

τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα των κατασκευών είναι ραγδαίες. Νέες τεχνολογίες αποκτούν κυρίαρχο ρόλο και μετασχηματίζουν τον κλάδο των κατασκευών, της αρχιτεκτονικής, των υποδομών και της αστικής ανάπλασης. Όπως φάνηκε μάλιστα από τα συμπεράσματα του BIM Conference, η ψηφιακή τεχνολογία συνεπώς αναδεικνύει νέα εργαλεία για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση κάθε κατασκευαστικού έργου. Η σχεδίαση, η μοντελοποίηση, η προσομοίωση, η ψηφιακή συνεργασία, η διαχείριση κατασκευών και η κατασκευή κτιρίων πραγματοποιούνται πλέον με την χρήση τεχνολογίας. Οι συνέπειες στην επαγγελματική ζωή του μηχανικού, λοιπόν, είναι μεγαλύτερες από ποτέ. Σήμερα, το BIM έχει αντικαταστήσει την παραδοσιακή σχεδίαση CAD και το cloud computing επιτρέπει στους μηχανικούς να εργάζονται εξ αποστάσεως. Οι 3D printers ενώ πριν από μερικά χρόνια θεωρούνταν μόνο επιστημονική φαντασία σήμερα εκτυπώνουν πειραματικά κτίρια. Τα drones πετούν πάνω από τις πόλεις, τεκμηριώνουν κάθε λεπτομέρεια και τα 3D λέιζερ σαρώνουν μεγάλες αστικές περιοχές. Η ρομποτική και η τεχνητή νοημοσύνη αποτελούν την επόμενη τεχνολογία αιχμής που μετατρέπει τoν κλάδο των κατασκευών. Η εικονική και επαυξημένη πραγματικότητα είναι εδώ και συμβάλλει στο να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ της αρχιτεκτονικής ιδέας και της υλοποίησης. Η υιοθέτηση νέων τεχνολογιών από τον κατασκευαστικό κλάδο και τα νέα εργαλεία που θα βοηθήσουν τον αρχιτέκτονα, τον πολιτικό μηχανικό, τον μηχανολόγο, τον interior designer καθώς

4 | CONSTRUCTION

την τεχνική-κατασκευαστική εταιρεία να επαναπροσδιορίσουν τον τρόπο που σχεδιάζουν και υλοποιούν ένα έργο βρίσκονται στο επίκεντρο του νέου newsletter BIM&Digital. Ο οργανισμός επικοινωνίας BOUSSIAS, με περισσότερα από 30 χρόνια παρουσίας και με μεγάλη αποδοχή στην ελληνική αγορά, άνοιξε τον «διάλογο» με το BIM Conference και τώρα μένει πιστός στην καταγραφή των τεχνολογικών εξελίξεων στον κλάδο των Κατασκευών και των Υποδομών με το 15ήμερο ηλεκτρονικό newsletter που πρωτοπορεί για τα ελληνικά δεδομένα. Σημειωτέον πως επιστημονική συνεργάτης του νέου newsletter είναι η κυρία Λιάνα Αναγνωστάκη, Μέλος Διοικούσας Επιτροπής EU BIM Task Group, ενώ την επιμέλεια της ύλης έχει αναλάβει η κυρία Λήδα Δεληγιάννη, Head of Business Unit, Build & Construction. To BIM&Digital (κυκλοφόρησε ήδη το πρώτο τεύχος) έχει σκοπό να καταγράφει σταθερά όλες τις εξελίξεις προς τον ψηφιακό μετασχηματισμό του κλάδου των κατασκευών και την τεχνολογία που διαδραματίζει ρόλο-κλειδί, το Building Information Modeling (BIM). Μέσα από τα ειδικά αφιερώματα, τις αποκλειστικές συνεντεύξεις και την αρθρογραφία του newsletter θα μπορείτε να παρακολουθείτε το τεχνολογικό οικοσύστημα ΒΙΜ, το κανονιστικό πλαίσιο που το διέπει, skills, softwares και toolsets, κορυφαία έργα στην Ελλάδα και τον κόσμο με τη χρήση ΒΙΜ, σχολιασμό των εξελίξεων από τους BIM experts, καθώς και όλες τις σχετικές ευρωπαϊκές και διεθνείς εξελίξεις. Μη χάνετε καιρό και ανεβείτε στο άρμα της ψηφιακής εξέλιξης των κατασκευών. ■

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

NEWS

«ΠΡΆΣΙΝΟ ΦΩΣ» ΓΙΑ ΤΗ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΉ ΣΎΝΔΕΣΗ ΠΆΤΡΑ-ΠΎΡΓΟΣ ΑΠΌ ΤΟΝ ΟΣΕ

Ασταμάτητη αποδεικνύεται η διοίκηση του ΟΣΕ στην πορεία της να εκσυγχρονίσει το σιδηροδρομικό δίκτυο. Όπως μετέδωσε το newsletter Build, προτού ολοκληρωθεί η κατάθεση προσφορών για τα έξι σιδηροδρομικά έργα των 4 δισεκατομμυρίων από Άκτωρα, Μυτιληναίο, Άβαξ, Alstom, ΓΕΚ Τέρνα και Intrakat, η εταιρεία συμφώνησε με συμβουλευτικό φορέα, προκειμένου να βάλει στις ράγες ακόμη ένα project, τη σιδηροδρομική γραμμή Κάτω Αχαΐα – Πύργος. Στα τέλη Ιανουαρί-

ου, ο ΟΣΕ συμφώνησε με την Ιαπετός Σύμβουλοι Ανάπτυξης και Τεχνολογίας για την υποβοήθηση του ΟΣΕ στην σύνταξη μελέτης ανάλυσης κόστους οφέλους για το έργο. Η συμβουλευτική εταιρεία θα αναλάβει να εξετάσει τα εναλλακτικά σενάρια κατασκευής του έργου που θα χορηγήσει ο ΟΣΕ προκειμένου να προταθεί η βέλτιστη τεχνοοικονομικά λύση και θα συνδράμει την υπηρεσία στην σύνταξη του σχετικού τεχνικού δελτίου για τη χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ.

Θ Ε Τ Ι Κ Ή Γ Ν Ω Μ ΟΔΌΤ Η Σ Η Γ Ι Α ΤΑ Κ Τ Ί Ρ Ι Α– Μ Ν Η Μ Ε Ί Α Σ ΤΟ ΤΑΤΌ Ι Για τις χρήσεις των κτιρίων, που έχουν χαρακτηριστεί μνημεία εντός του ιστορικού πυρήνα του π. βασιλικού κτήματος Τατοΐου, ενέκρινε ομόφωνα το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων, βάσει του ισχύοντας θεσμικού πλαισίου, ως μέρος των διαδικασιών για τη συνολική προστασία, ανάδειξη και αξιοποίηση του π. βασιλικού κτήματος Τατοΐου. Μετά την ομόφωνη θετική γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων, επί των προτεινόμενων χρήσεων σε χαρακτηρισμένα μνημεία, η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη, δήλωσε: «Προχωρούμε στις διαδικασίες του σχεδίου ανάπτυξης του πρώην βασιλικού κτήματος στο Τατόι με συνέπεια στα χρονοδιαγράμματα που έχουμε θέσει. Με τη δημοπράτηση, προ ημερών, του έργου για την αποκατάσταση και ανάδειξη του Ανακτόρου, συνολικού προϋπολογισμού 14,3 εκατομμυρίων ευρώ, που χρηματοδοτεί το Ταμείο Ανάκαμψης, μπαίνουμε στην τελική ευθεία για την έναρξη των κατασκευαστικών εργασιών με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2025».

6 | CONSTRUCTION

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

Κ Α ΡΑ Μ Α Ν Λ Ή Σ : Ο Π Ε Ι ΡΑ Ι Ά Σ ΘΑ Γ Ί Ν Ε Ι Σ Υ Γ ΚΟ Ι Ν Ω Ν Ι Α ΚΌ Σ ΚΌ Μ Β Ο Σ Για τα σημαντικά έργα στον Πειραιά, που θα καταστήσουν το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας έναν πραγματικό συγκοινωνιακό κόμβο, μίλησε ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, κ. Κώστας Καραμανλής στο ραδιοφωνικό σταθμό Κανάλι 1. Ο κ. Καραμανλής τόνισε ειδικότερα ότι μέσα στο 2022 θα δοθεί λύση στο ζήτημα της υπογειοποίησης της Γραμμής 1 του ΗΣΑΠ. Ένα μεγάλο έργο, το οποίο -όπως επισήμανε- συζητείται από το 2008, είχε γίνει μελέτη, αλλά ποτέ δεν έγινε πραγματικότητα. Υπενθύμισε ότι πριν από ενάμιση χρόνο παραδόθηκαν στο επιβατικό κοινό τρεις σταθμοί του Μετρό προς Πειραιά (Νίκαια, Κορυδαλλός και Αγία Βαρβάρα), παρά τις «Κασσάνδρες». Και δήλωσε ότι μέσα στο καλοκαίρι θα παραδοθούν και οι τρεις επόμενοι σταθμοί (Μανιάτικα, Δημοτικό Θέατρο και Πειραιάς). «Έτσι ώστε να πετύχουμε το προφανές, το οποίο όμως για πολλές δεκαετίες δεν ήταν προφανές: Να ενώσουμε το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας μέσα σε 50 λεπτά με το μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας», τόνισε ο υπουργός Υποδομών, κ. Καραμανλής.

ΕΤΕΠ: 190 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΏ ΣΕ ΦΟΙΤΗΤΙΚΈΣ ΕΣΤΊΕΣ ΚΑΙ ΥΠΟΔΟΜΈΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΈΡΕΙΑ Χρηματοδότηση ύψους 190.000.000 ευρώ ενέκρινε η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), για έργα, που προωθούνται με Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) και αφορούν στη μελέτη, χρηματοδότηση, κατασκευή και τεχνική διαχείριση φοιτητικών και άλλων κτιριακών εγκαταστάσεων [συμπεριλαμβανομένων εργαστηρίων έρευνας και ανάπτυξης (R&D)] για ελληνικά πανεπιστήμια. Συγκεκριμένα, πρόκειται για τα ακόλουθα: Εγκαταστάσεις φοιτητικών εστιών του Πανεπιστημίου Κρήτης. Εγκαταστάσεις φοιτητικών εστιών, εκπαιδευτικών, ερευνητικών και άλλων υποδομών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Εγκαταστάσεις φοιτητικών εστιών και άλλων εκπαιδευτικών και ερευνητικών εγκαταστάσεων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, σε Βόλο και Λαμία. Τα παραπάνω έργα εντάσσονται σε ένα ευρύτερο πλέγμα προγραμμάτων ΣΔΙΤ για την πολύπλευρη αναβάθμιση ελληνικών Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων, συνολικού προϋπολογισμού 445 εκατ. ευρώ, το οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη. Η υλοποίησή τους αναμένεται να έχει πολλά, σημαντικά και πολυεπίπεδα οφέλη, τόσο για τις τοπικές κοινωνίες όσο και για το σύνολο της χώρας.

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

CONSTRUCTION |

NEWS

ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΜΈΝΕΣ ΠΛΗΡΩΜΈΣ ΣΤΟΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΌ ΚΛΆΔΟ Ένα πανευρωπαϊκό φαινόμενο: Τι λένε οι αριθμοί και οι δείκτες του EU Observatory on Late Payments ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΛΗΔΑ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ

Με

την πρωτοβουλία ίδρυσης του EU Observatory on Late Payments (Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για τις Καθυστερημένες Πληρωμές) επιδιώκει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Κομισιόν) να καταπολεμήσει – ή έστω μετριάσει – ένα πανευρωπαϊκό φαινόμενο: τις καθυστερημένες πληρωμές. Σύμφωνα με εκθέσεις που δημοσιεύουν οι ίδιες οι Βρυξέλλες, παρ’ ότι «οι μακρές περίοδοι αποπληρωμής και οι καθυστερημένες πληρωμές πλήττουν το σύνολο της ευρωπαϊκής οικονομίας, ο Κατασκευαστικός Κλάδος υποφέρει περισσότερο»1 από κάθε άλλον κλάδο.

ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΜΈΝΕΣ ΠΛΗΡΩΜΈΣ ΣΤΟΝ ΚΚ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ

Και στην Ελλάδα, οι επιπτώσεις της COVID19 αποτυπώνονται στις καθυστερημένες πληρωμές προς τον ΚΚ, με την εικόνα σε ετήσια βάση να επιδεινώνεται. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) αντιμετωπίζουν το μεγαλύτερο πρόβλημα.

B2B ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ

PA2B ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ (PUBLIC AUTHORITIES TO BUSINESSES)

2019

→ 6 ΗΜΕΡΕΣ

→ 9 ΗΜΕΡΕΣ

2020

→ 14 ΗΜΕΡΕΣ

→ 15 ΗΜΕΡΕΣ

Η “ΠΛΗΓΗ” ΤΩΝ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΜΕΝΩΝ ΠΛΗΡΩΜΩΝ 41% των επιχειρήσεων του ΚΚ αποδέχτηκαν μεγαλύτερη περίοδο αποπληρωμής για να αποφύγουν τη χρεοκοπία 42% των επιχειρήσεων αναφέρουν πως οι καθυστερημένες πληρωμές απειλούν την επιβίωσή τους 73% των επιχειρήσεων αποδέχτηκαν μεγαλύτερες περιόδους αποπληρωμής από ό,τι άντεχαν ώστε να διατηρήσουν σχέσεις με πελάτες τους *Στοιχεία EU Observatory on Late Payments – Τέλος 2020

To ξέσπασμα της πανδημίας (COVID19) επιδείνωσε την κατάσταση, φέρνοντας μεγαλύτερες πιέσεις προς τις εταιρείες του κλάδου. Το «κενό» μεταξύ των όρων αποπληρωμής και την πραγματική διάρκειας αποπληρωμής «άνοιξε». Οι σφυγμομετρήσεις στο τέλος του 2021 έδιναν μια ακόμη πιο πεσιμιστική εικόνα: -67% των επιχειρήσεων του Κατασκευαστικού Κλάδου δηλώνουν ότι ο κίνδυνος καθυστερημένων πληρωμών ή και μη πληρωμής από τους οφειλέτες τους θα αυξηθεί μέσα στους επόμενους 12 μήνες, -37% των επιχειρήσεων του ΚΚ δηλώνουν ότι οι καθυστερημένες πληρωμές έχουν μεγάλη επίδραση και ανασταλτικό παράγοντα για την ανάπτυξη της επιχείρησης. 1

Στοιχεία από Paper Sheet του European Construction Sector Observatory

8 | CONSTRUCTION

Μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, οι καθυστερημένες πληρωμές2: ● Αυξήθηκαν στο 48% της συνολικής αξίας των Β2Β συναλλαγών, ● Έναντι 28% της προηγούμενης χρονιάς, ● Πρόκειται για μια μεταβολή της τάξης του +71% . Το 2020, το 64% των ΜμΕ στην Ελλάδα αντιμετωπίζουν πρόβλημα καθυστερημένων πληρωμών έναντι 62% το 2019. Ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός μέσος όρος (EU-27) ήταν 44% το 2020. ● 26% των ελληνικών ΜΜΕ έχουν συστηματικά πρόβλημα με τις καθυστερημένες πληρωμές, ● 13% είναι ο αντίστοιχος μέσος όρος στην Ευρώπη των 27. Μία στις 4 επιχειρήσεις (ποσοστό 27%) δήλωσε ότι αποδέχτηκε καθυστέρηση πληρωμών ώστε να παραμείνει ανταγωνιστική στην εγχώρια αγορά.

ΑΠΟΔΕΚΤΈΣ ΠΕΡΊΟΔΟΙ ΠΛΗΡΩΜΏΝ Έως 30 ημέρες – 64% ελληνικών επιχειρήσεων 31 – 60 ημέρες – 15% ελληνικών επιχειρήσεων 61 – 90 ημέρες – 10% ελληνικών επιχειρήσεων ≥ 90 ημέρες – 11% ελληνικών επιχειρήσεων 2

Τα στοιχεία προέρχονται από το European Construction Sector Observatory, Country profile Greece, October 2021

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

Τα παραπάνω δεδομένα έχουν ως αποτέλεσμα η μέση περίοδος πληρωμών να αγγίζει τις 50 ημέρες. Επιπλέον, μία στις δυο επιχειρήσεις (ποσοστό 52%) δέχτηκε να πληρωθεί ακόμη και με έναν μήνα καθυστέρηση μετά το ξέσπασμα της πανδημίας. Αντίθετα, οι υπόλοιπες είτε δεν άλλαξαν τις αποδεκτές περιόδους αποπληρωμής (ποσοστό 41%), είτε απαίτησαν νωρίτερα αποπληρωμή (7%) σε σχέση με πριν την πανδημία. Ως συνέπεια των καθυστερημένων πληρωμών: ● 74% των επιχειρήσεων ανέφεραν ότι επηρεάστηκαν οι δικές τους πληρωμές προς προμηθευτές, ● 69% ανέφερε ότι επηρέασε νέες επενδύσεις ή προσλήψεις, ● 59% ανέφερε ότι επηρέασε την παραγωγή ή τις επιχειρήσεις τους, ● 51% ανέφερε ότι επηρέασε την εξυπηρέτηση των δανείων τους.

ΓΑΛΛΊΑ ΚΑΙ ΙΤΑΛΊΑ: ΔΥΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΆ BEST PRACTICES

Ήδη, πάντως, χώρες-μέλη της Ε.Ε. έχουν θεσμοθετήσει εθνικά Παρατηρητήρια Καθυστερημένων Πληρωμών. Χαρακτηρι-

στικά είναι τα παραδείγματα της Γαλλίας και της Ιταλίας με τα Observatoire des délais de paiement (LPO) και Piattaforma dei crediti commerciali (ANCE -CCP) αντιστοίχως.

ΝΈΟΙ ΠΡΟΤΕΙΝΌΜΕΝΟΙ ΔΕΊΚΤΕΣ «ΜΈΤΡΗΣΗΣ» ΤΩΝ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΜΈΝΩΝ ΠΛΗΡΩΜΏΝ

Πλέον, εξετάζονται νέες προτάσεις ώστε το EU Observatory on Late Payments να καταγράφει τις καθυστερημένες πληρωμές στον ΚΚ. Πιο συγκεκριμένα, οι προτάσεις του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για τον Κατασκευαστικό Κλάδο (ESCO), αφορούν: 1. Τη θεσμοθέτηση ετήσιας πανευρωπαϊκής έρευνας ώστε να συλλέγονται τα αναγκαία data σχετικά με τις καθυστερημένες πληρωμές. Τα στοιχεία θα αφορούν τόσο τις Β2Β όσο και τις ΡΑ2Β συναλλαγές. 2. Την αξιοποίηση δεδομένων από άλλους φορείς ακόμη και αν η μεθοδολογία κάποιων δεικτών διαφέρει 3. Αναζήτηση διαθέσιμων πηγών δεδομένων, σε εθνικό επίπεδο, από τις κρατικές Αρχές, τις Κεντρικές Τράπεζες αλλά και τις στατιστικές υπηρεσίες από όλα τα μέλη της Ε.Ε. ■

LPO – ΓΑΛΛΙΑ

ANCE-CCP – ΙΤΑΛΙΑ

Έχει ως στοχοθεσία την αρωγή προς την κυβέρνηση και τους stakeholders κάθε κλάδου ώστε να παρακολουθούν το ζήτημα των καθυστερημένων πληρωμών. Πρόσφατα επέκτεινε το ρόλο του, παρακολουθώντας και τις αλλαγές που γίνονται στο κανονιστικό πλαίσιο και αφορούν τις καθυστερημένες πληρωμές. Αξιοποιεί data από την Κεντρική Τράπεζα της Γαλλίας και το Γαλλικό Στατιστικό Ινστιτούτο ενώ χρησιμοποιεί δείκτες που έχουν προτείνει ενώσεις από τον ιδιωτικό τομέα. Μέλη είναι τόσο δημόσιες Αρχές όσο και ενώσεις του ιδιωτικού τομέα, υπογραμμίζοντας ότι είναι αναγκαία – για την αντιμετώπιση του προβλήματος – η εμπλοκή ιδιωτικού και δημόσιου φορέα αλλά και δια-κλαδικά.

H ANCE (εθνική ένωση κατασκευαστών) μετρά 20.000 μέλη ενώ η πλατφόρμα CCP δημιουργήθηκε το 2012 από το Ιταλικό Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών, ώστε να ενισχύσει τη διαφάνεια και την ευθύνη όσον αφορά σε πληρωμές της κρατικής διοίκησης. Συγκεντρώνει στοιχεία τόσο από τα μέλη της ANCE ενώ η πλατφόρμα εκδίδει αναφορές για τις πληρωμές από δημοσίους/κρατικούς φορείς σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο. Η ANCE αξιοποιεί τα αποτελέσματα των μετρήσεων και αναλύσεών της ώστε να προτείνει πολιτικές και νομοθετικές ενέργειες ώστε να γίνονται έγκαιρα οι πληρωμές προς τις εταιρείες του ΚΚ ενώ η πλατφόρμα καταγράφει τις επιδόσεις των δημοσίων φορέων για να εντοπίζεται πού απαιτούνται παρεμβάσεις.

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

CONSTRUCTION |

OPINION

Η ΔΙΑΙΤΗΣΊΑ ΣΤΙΣ ΔΗΜΌΣΙΕΣ ΣΥΜΒΆΣΕΙΣ: ΜΙΑ ΑΚΌΜΗ ΑΤΕΛΉΣ ΠΡΟΣΠΆΘΕΙΑ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΊΟΥ Ν. ΜΠΡΈΓΙΑΝΝΟΥ

διαιτησία, ως θεσμός επιλύσεως των διαφορών, που αναφύονται από μία έννομη σχέση, εμφανίσθηκε υπό το αγγλοσαξονικό δίκαιο περί τα τέλη του 18ου αιώνος και ταχέως επεκτάθηκε σε ολόκληρο τον κόσμο λόγω των υπ’ αυτής παρεχομένων πλεονεκτημάτων. Η διαιτησία είναι μία συμβατικώς επιλεγμένη δεσμευτική διαδικασία επιλύσεως ορισμένης διαφοράς από διαιτητές, τους οποίους ορίζουν τα συμβαλλόμενα μέρη αντί των κρατικών δικαστηρίων. Αποτελεί μία ιδιαίτερη μορφή οργανώσεως, ακολουθητέας διαδικασίας και απαιτουμένων δικονομικών προϋποθέσεων για την παροχή δικαστικής προστασίας, η οποία δεν παρέχεται από τακτικά δικαστήρια αλλά από διαιτητές, δηλαδή από όργανα ή από πρόσωπα, τα οποία επιλέγονται ελευθέρως από τα διάδικα μέρη. Η διαιτησία αποσκοπεί στην επιτάχυνση της απονομής της δικαιοσύνης παρέχοντας στα διάδικα μέρη την επιλογή της διαδικασίας απονομής της δικαιοσύνης και των οργάνων ή των προσώπων απονομής της δικαιοσύνης. Δηλαδή, τα διάδικα μέρη, με σχετική συμφωνία τους, που περιέχεται στην μεταξύ τους συναφθείσα σύμβαση ή είναι αυτοτελής, επιλέγουν (α) το όργανο ή το πρόσωπο ή τα πρόσωπα, που θα επιλύσουν την μεταξύ τους αναφυείσα διαφορά ή κάθε διαφορά που θα αναφυεί στο μέλλον από την μεταξύ τους συναφθείσα σύμβαση, (β) την διαδικασία επιλύσεως της διαφοράς, (γ) τον τόπο και την γλώσσα διεξαγωγής της διαιτητικής διαδικασίας, (δ) το εφαρμοστέο δίκαιο κ.λπ. Η απόφαση, που εκδίδεται από το διαιτητικό δικαστήριο, είναι απολύτως δεσμευτική, παράγει δεδικασμένο και είναι

10 | C O N S T R U C T I O N

εκτελεστή, όπως όλες οι αποφάσεις των κρατικών δικαστηρίων. Συνεπώς, η διαιτησία είναι θεσμός του δικονομικού δικαίου και, ως εκ τούτου, θεσμός του δημοσίου δικαίου, τα διαιτητικά δε δικαστήρια ανήκουν στον κύκλο της δικαστικής εννόμου τάξεως ως αναπόσπαστο τμήμα του συστήματος απονομής της δικαιοσύνης, με μόνη την επιφύλαξη ότι δικαιοδοτούν όχι κατ’ εξουσιοδότηση της εννόμου τάξεως, όπως τα κρατικά δικαστήρια, αλλά κατ’ ανοχή και κατά παραχώρηση του δικαίου ως «δικαστές», των οποίων οι αποφάσεις, όπως προεκτέθηκε, κατά ρητή πρόβλεψη του νόμου, δεσμεύουν τα διάδικα μέρη, παράγουν δεδικασμένο και έχουν εκτελεστό χαρακτήρα.

ΤΙ ΣΥΜΒΑΊΝΕΙ ΣΤΙΣ ΔΗΜΌΣΙΕΣ ΣΥΜΒΆΣΕΙΣ

Μολονότι ο θεσμός της διαιτησίας στον τομέα του ιδιωτικού δικαίου εξελίχθηκε σχετικά γρήγορα και διάφοροι φορείς έσπευσαν στην Ελλάδα να οργανώσουν νομοθετικώς μόνιμες διαιτησίες (ΔΣΑ, ΤΕΕ, ΕΒΕΑ κ.λπ.), στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων η εξέλιξη του θεσμού της διαιτησίας υπήρξε εξαιρετικώς βραδεία. Ειδικώτερα: (α) Με το άρθρο 49 του Εισαγωγικού Νόμου του Κώδικος Πολιτικής Δικονομίας, του οποίου η ισχύς άρχισε από τις 16.9.1968, προβλέφθηκε ότι το Δημόσιο μπορεί να συνομολογήσει συμφωνία περί διαιτησίας μόνον εγγράφως ύστερα από γνωμοδότηση της Ολομελείας του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και απόφαση του Υπουργού των Οικονομικών και του αρμοδίου υπουργού και με την ίδια απόφαση να ορίσει τους διαιτητές του.

(β) Ακολούθως, με το άρθρο 2 του ΝΔ 736/1970 προβλέφθηκε ότι επί διαιτησιών, που συνομολογούνται από το Δημόσιο σε συμβάσεις με αλλοδαπά φυσικά ή νομικά πρόσωπα, δεν έχει εφαρμογή το άρθρο 49 του Εισαγωγικού Νόμου του Κώδικος Πολιτικής Δικονομίας, και ότι επί των διαιτησιών αυτών, εάν ο διαιτητής του Δημοσίου δεν έχει ορισθή με το συνυποσχετικό της διαιτησίας ή με την διαιτητική ρήτρα, ορίζεται υπό του αρμοδίου κατά περίπτωση Υπουργού και του Υπουργού των Οικονομικών μετά από γνώμη της Ολομελείας του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους. (γ) Εν συνεχεία, με το άρθρο 18 του ΝΔ 1266/1972 προβλέφθηκε ότι με απόφαση της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων μπορεί να εγκριθή να περιληφθή σε διακήρυξη διαγωνισμού ή σε σύμβαση εκτελέσεως δημοσίου έργου ρήτρα διαδικασίας και να καθορισθούν με την ίδια απόφαση οι όροι αυτής χωρίς δέσμευση από οποιαδήποτε διάταξη. (δ) Ακολούθως, με το άρθρο 14 του Ν. 1418/1984 (άρθρο 78 του Ν. 3669/2008) θεσπίσθηκε η δυνατότητα διαιτητικής επιλύσεως των διαφορών, που αναφύονται κατά την εκτέλεση των δημοσίων έργων, και προβλέφθηκε ότι μπορεί στην διακήρυξη διαγωνισμού ή στην καταρτιζομένη σύμβαση να περιληφθή ρήτρα διαιτησίας μετά από έγκριση, που χορηγείται με απόφαση των Υπουργών Δημοσίων Έργων, Οικονομίας και του αρμοδίου κατά περίπτωση Υπουργού. Όμως, όλες οι ανωτέρω νομοθετικές προβλέψεις έμειναν κατ’ ουσίαν ανενεργές και επί πολλές δεκαετίες εγκρίθηκαν ελάχιστες διαιτητικές συμφωνίες, κυρίως επί

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

μεγάλων δημοσίων έργων, που εκτελούντο με αναδόχους αλλοδαπές εταιρείες.

ΤΑ ΤΡΩΤΆ ΣΗΜΕΊΑ

Με το άρθρο 176 του Ν. 4412/2016 προβλέφθηκε για πρώτη φορά με πιο συγκροτημένο τρόπο η διαιτητική επίλυση των διαφορών στις δημόσιες συμβάσεις κατασκευής έργων, στις δημόσιες συμβάσεις εκπονήσεως μελετών και στις δημόσιες συμβάσεις τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών. Με το ίδιο άρθρο προβλέφθηκε ότι ρήτρα περί διαιτητικής επιλύσεως των διαφορών μπορεί να περιληφθή και στις δημόσιες συμβάσεις κατασκευής έργων, εκπονήσεως μελετών και παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, που έχουν συναφθή πριν από την έναρξη ισχύος του Ν. 4412/2016, δηλαδή πριν από τις 8.8.2016, μετά από συμφωνία των συμβαλλομένων και γνώμη του αρμοδίου τεχνικού συμβούλου. Μολονότι, όμως, οι ρυθμίσεις του άρθρου 176 του Ν. 4412/2016 περί της διαιτητικής επιλύσεως των διαφορών από τις ανωτέρω δημόσιες συμβάσεις υπήρξαν για πρώτη φορά επαρκώς αναλυτικές ως προς την διαδικασία διεξαγωγής της διαιτησίας, εν τούτοις η προσπάθεια παρέμεινε στα βασικά της σημεία ατελής διότι: ● Προβλέπεται ότι στο έργο της συμβάσεως μπορεί να εγκριθή και να περιληφθή ρήτρα περί διαιτητικής επιλύσεως κάθε διαφοράς, που προκύπτει σχετικά με την εφαρμογή, την ερμηνεία ή το κύρος της συμβάσεως, χωρίς, όμως, να καθορίζονται το όργανο, που θα εγκρίνει να περιληφθή στην σύμβαση τέτοια διαιτητική ρήτρα, και η διαδικασία της τοιαύτης εγκρίσεως. Επί τη εκδοχή ότι αυτά καλύπτονται από την πρόβλεψη της παραγράφου 2 του άρθρου 176 του Ν, 4412/2016, σύμφωνα με την οποία «η διαιτητική επίλυση της διαφοράς διέπεται από τις διατάξεις που εκάστοτε ισχύουν για τις διαιτησίες του Δημοσίου», τότε για την συνομολόγηση της διαιτητικής συμφωνίας απαιτείται η τήρηση των όρων και των προϋποθέσεων του άρθρου 49 παρ. 1 του Εισαγωγικού Νόμου του Κώδικος Πολιτικής Δικονομίας και δη (α) γνωμοδότηση της Ολομελείας του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, (β) απόφαση του Υπουργού των Οικονομικών και του αρμοδίου Υπουργού και (γ) έγγραφη συμφωνία περί διαιτησίας μεταξύ των συμβαλλομένων. Όμως, η

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

τήρηση των εν λόγω προϋποθέσεων είναι αντικειμενικώς αδύνατη γιατί καμία αναθέτουσα αρχή δεν θα αναλάβει πρωτοβουλία για την πλήρωση των ανωτέρω προϋποθέσεων, με αποτέλεσμα οι διατάξεις του άρθρου 176 του Ν. 4412/2016 να παραμείνουν ανενεργές ή να μπορούν να εφαρμοσθούν μόνον επί πολύ μεγάλων έργων, στα οποία οι ανάδοχοι θα μπορούν, ως εκ της ισχύος τους, να ασκήσουν πολιτική επιρροή και να επιτύχουν να περιληφθή ρήτρα περί διαιτησίας στην εργολαβική σύμβαση. Έτσι, αναγκαστικώς τα πράγματα οδηγούνται στην αδράνεια του παρελθόντος και η σχετική πρόβλεψη θα παραμένει γράμμα κενό. ● Προβλέπεται η διαιτητική επίλυση των διαφορών μόνον για δημόσιες συμβάσεις κατασκευής έργων προϋπολογισμού ανωτέρου των 10.000.000 ευρώ και για δημόσιες συμβάσεις εκπονήσεως μελετών και παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών προϋπολογισμού ανωτέρου του 1.000.000 Ευρώ, ενώ στις δημόσιες συμβάσεις κατασκευής έργων προϋπολογισμού κατωτέρου των 10.000.000 ευρώ για να περιληφθή ρήτρα περί διαιτησίας απαιτείται «σύμφωνη» γνώμη του αρμοδίου τεχνικού συμβουλίου. Όμως, υπό τις προβλέψεις αυτές, και σε συνδυασμό με όσα προεκτέθηκαν, (α) εξαιρούνται από την διαιτητική επίλυση των διαφορών οι δημόσιες συμβάσεις προμηθειών και οι δημόσιες συμβάσεις παροχής υπηρεσιών (πλην των τεχνικών και των λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών), για τις οποίες ρητώς με το άρθρο 205Α του Ν. 4412/2016 προβλέφθηκε ότι επιλύονται μόνον

δικαστικώς, (β) καμία αναθέτουσα αρχή δεν θα αναλάβει την πρωτοβουλία για να περιληφθή διαιτητική ρήτρα σε δημοσία σύμβαση κατασκευής έργων προϋπολογισμού κατωτέρου των 10.000.000 ευρώ ή σε δημόσια σύμβαση εκπονήσεως μελετών ή παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών προϋπολογισμού κατωτέρου του 1.000.000 ευρώ.

ΤΙ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΓΊΝΕΙ

Υπό τα ανωτέρω δεδομένα η προσπάθεια για την καθιέρωση της διαιτησίας, ως εναλλακτικού τρόπου επιλύσεως των διαφορών, που αναφύονται κατά την εκτέλεση των δημοσίων συμβάσεων με σκοπό την επιτάχυνση της απονομής της δικαιοσύνης, υπήρξε ακόμη για μία φορά ατελής και εκ των πραγμάτων θα είναι απρόσφορη, ενώ η διαδικασία για να εγκριθή και να περιληφθή στις συμβάσεις ρήτρα διαιτησίας θα αναχθή σε μηχανισμό «συναλλαγής». Αν η Κυβέρνηση επιθυμεί πράγματι την εφαρμογή του θεσμού της διαιτησίας στις δημόσιες συμβάσεις, την επιτάχυνση της απονομής της δικαιοσύνης κατά την εκτέλεση των δημοσίων συμβάσεων και την πάταξη του μηχανισμού διαφθοράς στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων, πρέπει ταχέως να αναδιατυπώσει το άρθρο 176 του Ν. 4412/2016 με τρόπο, που θα αντικειμενικοποιεί την διαδικασία εγκρίσεως της διαιτητικής ρήτρας και θα απλοποιεί την διαδικασία διεξαγωγής της σε όλες τις δημόσιες συμβάσεις (έργων, προμηθειών και υπηρεσιών) χωρίς όρια. *Ο κ. Σωτήριος Ν. Μπρέγιαννος είναι Senior Partner της δικηγορικής εταιρίας Bregiannos Law Firm

CONSTRUCTION |

SPECIAL REPORT

Η ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ ΤΩΝ ΑΝΕΛΚΥΣΤΗΡΩΝ Οι αλλαγές και οι προκλήσεις που έφεραν στον κλάδο η πανδημία, οι απαιτήσεις της βιώσιμης ανάπτυξης καθώς και οι τάσεις που ξεχωρίζουν. ΤΗΣ ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΔΑΪΛΑ

12 | C O N S T R U C T I O N

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

ολυώροφο κτίριο χωρίς ασανσέρ δεν νοείται, είτε μιλάμε για πολυκατοικία και για κτίριο υποδομών (πχ. αεροδρόμιο, μετρό) είτε για βιομηχανική εγκατάσταση και κτίριο logistics. Και όχι τυχαία, καθώς οι ανελκυστήρες είναι αυτοί που διασφαλίζουν τη απρόσκοπτη μεταφορά προσώπων και προϊόντων μεγάλου βάρους. Σε κάθε περίπτωση, οι ανελκυστήρες οφείλουν να συμμορφώνονται με τη νομοθεσία και να λειτουργούν με ασφαλή τρόπο για τη βέλτιστη δυνατή εξυπηρέτηση μεγάλης ροής χρηστών, λαμβάνοντας υπόψη τα υγειονομικά, τεχνολογικά και περιβαλλοντικά δεδομένα κάθε εποχής. Και, απ’ ό,τι φαίνεται, βρίσκονται στον σωστό δρόμο.

ΠΑΝΔΗΜΙΑ ΚΑΙ ΝΕΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ

Τα τελευταία δύο χρόνια η πανδημία έχει φέρει αλλαγές, από μικρές μέχρι μεγάλες, σε κάθε τομέα της ζωής μας. Έτσι, είναι λογικό το ότι δεν έμεινε ανεπηρέαστος ούτε οι κλάδοι των κατασκευών και των ανελκυστήρων. Το πώς κινήθηκε η αγορά σχολιάζει ο Αναστάσιος Παπαδημητρίου, MSc Μηχανολόγος Μηχανικός, Γενικός Διευθυντής της Alfa Lift, στέκεται στις αλλαγές που παρατηρεί, τόσο στους πελάτες όσο και στον κατασκευαστικό κλάδο και τον κλάδο των ανελκυστήρων. «Όσον αφορά τις απαιτήσεις των πελατών, έφερε αλλαγές στον τρόπο κ τον χρόνο εξυπηρέτησης τους, ζητώντας άμεση εξυπηρέτηση κ αποκατάσταση της όποιας δυσλειτουργίας. παρόλες τις αντικειμενικές δυσκολίες που έφεραν η πανδημία και οι υγειονομικές συνθήκες (περιορισμό μετακίνησης συνεργείων, μειωμένες επενδύσεις νέων έξυπνων τεχνολογιών, κτλ.). Όσον αφορά γενικότερα τον κατασκευαστικό κλάδο, άρα και τον κλάδο των ανελκυστήρων, υπήρξε διαβαθμισμένη επιρροή. Παλαιές εγκαταστάσεις ανελκυστήρων παρέμειναν στο ίδιο μειωμένο επίπεδο ασφάλειας εξαιτίας τόσο της οικονομικής κρίσης όσο και της πανδημίας, με ελάχιστους ιδιώτες να προβαίνουν σε κάποια ανακαίνιση. Ωστόσο, από τον Μάιο του 2021, οι νέες εγκαταστάσεις έδειξαν μεγάλη άνοδο. Κι ενώ φαινόταν πως “βγαίνουμε” από την πανδημία και την κρίση οριστικά, υπήρξε βαθμιαία εξισορρόπηση μετά τον Οκτώβριο του 2021 και πλέον σε σταθεροποίηση, η οποία μένει να φανεί εάν θα είναι παροδική ή μόνιμη. Προσωπικά θεωρώ

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

ότι θα συνεχιστεί με μικρές διακυμάνσεις για τα επόμενα 1-2 χρόνια εάν δεν υπάρξει κάποιο δυνατό οικονομικό γεγονός να ανακάμψει αυτή τη πορεία», σχολιάζει σχετικά. Από την πλευρά του ο Λάζαρος Ασβεστόπουλος, Kleemann Deputy Group General Manager, Group Customer Experience Director, δηλώνει πως η πανδημία επιτάχυνε την ψηφιοποίηση και την καινοτομία του κλάδου, ενώ εφαρμόστηκε και τηλεργασία. «Με πρωταρχικό μέλημα να προστατέψουμε τους εργαζόμενους μας και να διασφαλίσουμε την απρόσκοπτη λειτουργία της εταιρείας, στην Kleemann ανταποκριθήκαμε άμεσα στα νέα δεδομένα που δημιούργησε η πανδημία. Από την πρώτη στιγμή εφαρμόσαμε κάθε υγειονομικό πρωτόκολλο και αξιοποιήσαμε στο μέγιστο το μέτρο της τηλεργασίας, καθώς διαθέταμε ως επιχείρηση τις απαραίτητες ψηφιακές υποδομές. Παράλληλα προτεραιοποιήσαμε project για τη ψηφιοποίηση προϊόντων και υπηρεσιών, δίνοντας τη δυνατότητα στους πελάτες μας να παραγγέλνουν ένα σύνθετο μηχανολογικά προϊόν, όπως ο ανελκυστήρας, με μεγάλη ευκολία και μέσω του κινητού τους. Με γνώμονα τη συνεχή προστασία της υγείας των επιβατών ενός ανελκυστήρα, καινοτομήσαμε και παρουσιάσαμε μια σειρά νέων λύσεων. Η πανδημία αποτέλεσε επιταχυντή της ψηφιοποίησης και της καινοτομίας, που μας επιτρέπει να έχουμε μεγαλύτερη ευελιξία στον τρόπο με τον οποίο λειτουργούμε». Ποιες αλλαγές επέφερε η πανδημία σε πρακτικό επίπεδο ως προς την αποτροπή της εξάπλωσης της Covid-19 στο εσωτε-

ρικό των ανελκυστήρων; Η Αθηνά Σταματιάδου, Διευθύνουσα Σύμβουλος της Stamatiadis Lifts, αναφέρει -ανάμεσα σε άλλα- την ανάπτυξης των τεχνολογιών ανέπαφης χρήσης ανελκυστήρων καθώς και απολύμανσης. «Η περίοδος της πανδημίας ενεργοποίησε επιστήμονες σε διάφορα πεδία, ιδιαίτερα σε εκείνα που σχετίζονται με την διασπορά του κορωνοϊού. Όσον αφορά τους ανελκυστήρες, σαφώς και υπήρξαν νέα δεδομένα. Είδαμε να αυξάνονται τα συστήματα αναγνώρισης φωνητικών εντολών που επιτρέπουν στους χρήστες να χρησιμοποιούν τον ανελκυστήρα ανέπαφα, συστήματα αποστείρωσης κομβιοδόχων, συστήματα ανακύκλωσης ή απολύμανσης του αέρα εντός του θαλάμου, αλλά και συστήματα απομακρυσμένης βοήθειας και πρόληψης βλαβών για την αποφυγή άσκοπων μετακινήσεων των συνεργείων. Τα περισσότερα από αυτά υπήρχαν ήδη στην αγορά αλλά η εφαρμογή τους ήταν περιορισμένη. Τώρα βλέπουμε καταξιωμένες εταιρίες αυτοματισμών και τεχνολογίας αλλά και startups να επικεντρώνονται σε αυτούς τους τομείς και να προσφέρουν περισσότερες λύσεις, περισσότερο προσιτές σε επίπεδο εγκατάστασης και κόστους», αναλύει. Ο Δημήτρης Ντρέμπος, Μηχανολόγος Μηχανικός της Drebos Elevators Co, στέκεται κι αυτός στην απολύμανση των εσωτερικών χώρων κα την εμφάνιση αντιμικροβιακών υλικών. Όπως αναφέρει, «θεωρώ ότι δεν υπάρχει κλάδος, έστω και στο ελάχιστο, που να μην έχει επηρεαστεί από την πανδημία. Αρκετές εταιρείες εναρμονίζονται με τους “ηθικούς” κανόνες και εφαρμόζουν μέτρα για

Λάζαρος Ασβεστόπουλος, Kleemann Deputy Group General Manager, Group Customer Experience Director

Αναστάσιος Παπαδημητρίου, MSc Μηχανολόγος Μηχανικός, Γενικός Διευθυντής, Alfa Lift

CONSTRUCTION |

ADVERTORIAL

Ο “ELEVATORS GENIUS” ΣΥΝΕΡΓΆΤΗΣ ΣΑΣ Γ Ι Α Τ Ο Υ Σ ΑΥ Τ Ο Μ ΑΤ Ι Σ Μ Ο Ύ Σ ΤΩΝ ΑΝΕΛΚΥΣΤΉΡΩΝ ΣΑΣ, Ε Μ Π Ι Σ Τ Ε ΥΘ Ε Ί Τ Ε ΤΟΥ Σ Ε Ι Δ Ι ΚΟΎ Σ ! Η STAGE Hellas είναι η Νο.1 εταιρεία Συστημάτων Αυτοματισμού Ανελκυστήρων στην Ελλάδα. Εξειδικεύεται από το 1978 στην παροχή προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής ποιότητας και θέτει σαν όραμά της να σας «αλλάξει επίπεδο»!

ια περισσότερο από σαράντα χρόνια η STAGE Hellas απολαμβάνει ηγετική θέση στην ελληνική αγορά με πάνω από 100.000 εγκατεστημένους πίνακες ανελκυστήρων, προσφέροντας λύσεις, προϊόντα και υπηρεσίες που αποτελούν συνώνυμο της αξιοπιστίας, της καινοτομίας και της ποιότητας. Η ομάδα της SΤΑGΕ Hellas στελεχώνεται από εξειδικευμένους, έμπειρους και καταρτισμένους ανθρώπους που αποδεικνύουν καθημερινά την αφοσίωση, τη δημιουργικότητα και την προσήλωσή τους στα ηλεκτρονικά συστήματα ανελκυστήρων, διεκδικώντας επάξια τον “Elevators Genius” τίτλο της. Η εταιρεία διατηρεί ιδιόκτητες κτιριακές εγκαταστάσεις 2.500 τ.μ. στην Αθήνα με showroom προϊόντων και μία ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα σεμιναρίων χωρητικότητας 50 ατόμων για την εκπαίδευση των εργαζομένων και των συνεργατών της. Ακολουθώντας τις εξελίξεις, η STAGE Hellas είναι η μόνη ελληνική εταιρεία στον τομέα εξειδίκευσής της που διαθέτει πλήρες οργανωμένο in-house τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης. Σπουδαία μυαλά, σε συνδυασμό με τελευταίας τεχνολογίας υλικοτεχνική υποδομή, σχεδιάζουν πίνακες και περιφερειακά συστήματα που κινούν τους ανελκυστήρες των μεγαλύτερων ξενοδοχείων, δημόσιων κτιρίων, νοσοκομείων, πολυκαταστημάτων, πλοίων, πολυκατοικιών και ιδιωτικών κτιρίων της Ελλάδας. Οι εκτός Ελλάδας πωλήσεις της εταιρείας πραγματοποιούνται σε περισσότερες από 40 χώρες και οι στρατηγικές συμμαχίες που αναπτύσσει της επιτρέπουν να επιταχύνει τον επεκτατικό βηματισμό της σε όλο τον κόσμο. Οι πίνακες της STAGE Hellas διατίθενται σε διάφορες εκδόσεις (υδραυλικοί, μηχανικοί 1 ή 2 ταχυτήτων, soft starter, V.V.V.F., M.R.L κ.λπ), καλύπτουν κτίρια έως 32 στάσεων, συνδέονται παράλληλα ή σειριακά (Can Bus/Lin Bus) και υποστηρίζουν multiplex λειτουργία (duplex-triplex-quadruplex). Η ύπαρξη θύρας USB στην κεντρική πλακέτα των πινάκων επιτρέπει εύκολη αναβάθμιση software (μέσω laptop/notepad κ.λπ.) και η (προαιρετική) επικοινωνία μέσω

14 | C O N S T R U C T I O N

του συστήματος MOSS (lift monitoring system) παρέχει τη δυνατότητα σύνδεσης σε πραγματικό χρόνο με τον ανελκυστήρα μέσω μίας πλατφόρμας (cloud), συμβάλλοντας σημαντικά στην πρόβλεψη και αποφυγή δυσλειτουργιών και στην άμεση ενημέρωση καταγραφής βλαβών. Η κάθετη παραγωγή επιτρέπει στη STAGE Hellas να προσαρμόζει τα προϊόντα της σε ειδικές απαιτήσεις (VIP, AMEA, πρωτόκολλο επικοινωνίας MODBUS κ.λπ.) και να ανταποκρίνεται σε διαφορετικές τεχνικές προδιαγραφές (πύροι για συστήματα parking, κωδικοποίηση ορόφων χωρίς πληκτρολόγιο, προγραμματιζόμενα input και output κεντρικής πλακέτας κ.λπ.). Τα προϊόντα της STAGE Hellas κατασκευάζονται με αναγνωρισμένες και πιστοποιημένες πρώτες ύλες, συμμορφώνονται με την Ελληνική και Ευρωπαϊκή Νομοθεσία και είναι συμβατά με όλες τις ελληνικές κατασκευαστικές εταιρείες ανελκυστήρων. Είτε οι ανελκυστήρες σας είναι προσώπων ή φορτίων, είτε προορίζονται για ολιγόροφα κτίρια ή πολυεπίπεδες κατασκευές, τα ευρωπαϊκών προδιαγραφών προϊόντα της STAGE Hellas αποτελούν την ιδανική λύση.

Sta.Ge HELLAS Α.Ε.Β.Ε. A: Στρατηγού Μακρυγιάννη 49, Ν. Χαλκηδόνα, 14343, Αθήνα Τ: 210 27 11 300 Ε: info@stage.gr www.stage.gr

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

CONSTRUCTION |

SPECIAL REPORT την αποτροπή εξάπλωσης του Covid-19. Σήμερα υπάρχουν μηχανισμοί απολύμανσης του αέρα με αρνητικά ιόντα όζοντος εντός του θαλάμου για την αποτροπή μετάδοσης του ιού από σταγονίδια αέρα. Επίσης, έχουν εισαχθεί στην αγορά υλικά που έχουν άμεση επαφή με τον επιβάτη και λειτουργούν ως αντίπαλος του κορονοϊού (πχ αντιμικροβιακός χαλκός). Τέλος, οι εταιρείες αναπτύσσουν μια σειρά από εξατομικευμένες λύσεις όπως η δημιουργία λογαριασμού πελάτη και ο προγραμματισμός των συντηρήσεων με ραντεβού».

ΝΕΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ, ΝΕΕΣ ΤΑΣΕΙΣ

Δεν είναι μόνο η πανδημία που έφερε αλλαγές στον κλάδο. Η εξέλιξη της τεχνολογίας και η άνοδος του αυτοματισμού αφήνουν το «στίγμα» τους και στους ανελκυστήρες, κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό τόσο για την Covid όσο (κυρίως) για την μετα-Covid εποχή. Σύμφωνα με άρθρο του Cliff Warner, CEO της Inclinator Company of America, οι νέες τεχνολογίες συμβάλλουν στην ανάπτυξη των touch-free ανελκυστήρων, κάτι που έχει ενισχυθεί από την πανδημία. Ορισμένες λύσεις περιλαμβάνουν την αυτόματη στάση του ανελκυστήρα σε κάθε όροφο ενός κτιρίου, ακόμα κι αν δεν τον καλεί κάποιος. Όπως εξηγεί, πολλοί εμπορικοί ανελκυστήρες το κάνουν ήδη αυτό και είναι γνωστό ως “Sabbath mode”. Αυτό σημαίνει ότι αντί να λειτουργεί η λειτουργία “Sabbath mode” μόνο τα Σάββατα, αυτή μπορεί να προγραμματιστεί από τους διαχειριστές κτιρίων ώστε να αποτελεί μια καθημερινή ρύθμιση. Από εκεί και πέρα, μια άλλη touch-free λύση

Αθηνά Σταματιάδου, Διευθύνουσα Σύμβουλος, Stamatiadis Lifts

16 | C O N S T R U C T I O N

αποτελεί η απομακρυσμένη χρήση των ανελκυστήρων μέσω εφαρμογών που επιτρέπουν σε κάποιον να καλεί τον ανελκυστήρα από το smartphone ή το tablet του [1]. O κ. Ντρέμπος (Drebos Elevators Co) παρατηρεί πως «ο ανελκυστήρας έχει εναρμονιστεί απόλυτα στα πλαίσια του αυτοματισμού, ο οποίος το καθιστά ένα ασφαλές και φιλικό μέσο προς τον επιβάτη και τον συντηρητή». Στη συνέχεια, προκρίνει κι αυτός τον απομακρυσμένο έλεγχο των ανελκυστήρων. «Ήδη στις μέρες μας δοκιμάζονται πίνακες αυτοματισμού ανελκυστήρων που διαθέτουν στη κεντρική πλακέτα τους πρόσβαση σε Wi-Fi δίκτυο. Μπορούμε να το φανταστούμε ως απομακρυσμένο έλεγχο και ενημέρωση ενός ανελκυστήρα, όπου από το κινητό μας έχουμε, για λόγους ασφαλείας, μερικό χειρισμό και μας δίνει τη δυνατότητα να τον καλέσουμε, να δούμε τα σφάλματα του κ.α. Θεωρώ ότι το συγκεκριμένο είναι ένα σημείο που ξεχωρίζει και θα φέρει επανάσταση στον κλάδο των ανελκυστήρων». Ο κ. Ασβεστόπουλος (Kleemann) δίνει ιδιαίτερη έμφαση στον ψηφιακό μετασχηματισμό του κλάδου και τις νέες τεχνολογίες που επιφέρει. Όπως αναφέρει, «σήμερα, ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι μονόδρομος για την ανάπτυξη, τη διατήρηση και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των εταιριών και, τελικά, προϋπόθεση της βιωσιμότητας τους. Επιγραμματικά αναφέρω κάποιες από τις νέες τεχνολογίες και αυτοματισμούς για τον κλάδο των ανελκυστήρων: ● Ενσωμάτωση πράσινων τεχνολογιών και τεχνολογίας IoT στους ανελκυ-

Δημήτρης Ντρέμπος, Μηχανολόγος Μηχανικός, Drebos Elevators Co

στήρες «έξυπνα» συστήματα online παραγγελιών, ● Σύγχρονα συστήματα λιτής παραγωγής, ● Προηγμένα οπτικά συστήματα αναγνώρισης, ● Συνεργαζόμενα ρομποτικά συστήματα, ● Αυτοματισμοί στην παραγωγική διαδικασία , ● Industry 4.0. Στην Kleemann, ο ψηφιακός μετασχηματισμός αφορά όλες τις διαστάσεις, τις λειτουργίες και τις διαδικασίες της εταιρίας, από τη σύνδεση με τους πελάτες και τους προμηθευτές, αλλά και το ίδιο το προϊόν και τη διαδικασία παραγωγής του». Η κα Σταματιάδου (Stamatiadis Lifts) μάς μεταφέρει εικόνα από το εξωτερικό, αναφέροντας πως «σε διεθνές επίπεδο, ξεχωρίζουμε το νέο σύστημα Multi, από τη γερμανική ThyssenKrupp. Ο συγκεκριμένος ανελκυστήρας λειτουργεί χωρίς καλώδιο, κινείται με μαγνήτες και μπορεί να κινείται όχι μόνο κατακόρυφα αλλά και οριζόντια». Συνεχίζει προκρίνοντας πως «σε εθνικό επίπεδο, μπορούμε να αναφέρουμε την απομακρυσμένη πρόσβαση ανελκυστήρων, ένα σύστημα που έχει αναπτυχθεί από διάφορες start-ups με σκοπό τη συλλογή δεδομένων από τους ανελκυστήρες σε πραγματικό χρόνο και την εμφάνιση τους σε μια πλατφόρμα. Κλείνοντας, ωστόσο, οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι παρά τις νέες τεχνολογικές εξελίξεις παρατηρείται η έλλειψη μιας πλατφόρμας που θα μπορούσαν να προβληθούν και να γίνουν ευρέως γνωστά όχι μόνο σε εθνικό αλλά και διεθνές επίπεδο». Ο κ. Παπαδημητρίου (Alfa Lift) μάς μεταφέρει πως «μία τάση που ήδη βλέπουμε είναι οι ανελκυστήρες MRL που διαθέτουν κινητήρες gearless, είναι δηλαδή ανελκυστήρες χωρίς μηχανοστάσιο με κινητήρες πολύ χαμηλής ισχύος αλλά μεγάλης απόδοσης. Συνήθως δεν ξεπερνούν τα 4ΚW εγκατεστημένης ισχύος. Οι ανελκυστήρες αυτοί προσφέρουν πολλά πλεονεκτήματα όπως υψηλή ταχύτητα κυκλοφορίας. αθόρυβη λειτουργία ενώ παράλληλα είναι «πράσινοι», με πολύ χαμηλές ενεργειακές καταναλώσεις. Λόγω όμως του υψηλότερου αρχικού κόστους εγκατάστασης δεν προτιμώνται από τους περισσότερους καταναλωτές».

ΜΕΤΑΤΟΠΙΣΗ ΠΡΟΣ ΤΟ «ΠΡΑΣΙΝΟ»;

Σύμφωνα με έκθεση των Ηνωμένων Εθνών του 2019, ο παγκόσμιος πληθυσμός

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

αναμένεται να αυξηθεί κατά 2 δισ. άτομα τα επόμενα 30 χρόνια, από 7,7 δισ. το 2019 σε 8,5 δισ. το 2030 και 9,7 δισ. το 2050 [2]. Έτσι, θα αυξηθεί και ο πληθυσμός σε αστικά κέντρα, κάτι που θα κάνει πιο επιτακτική ανάγκη τόσο της κατασκευής πολυώροφων κτιρίων όσο και της διασφάλισης της βιωσιμότητας των πόλεων Καθόλου τυχαίο, λοιπόν, που τα τελευταία χρόνια, σχεδόν κάθε κλάδος κινείται (και δρα) γύρω από την εξοικονόμηση ενέργειας, και εν γένει τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος και το πλαίσιο που ορίζει η βιώσιμη ανάπτυξη. Όλα αυτά δημιουργούν νέες προκλήσεις και για τους ανελκυστήρες. Είναι ο κλάδος έτοιμος να ανταπεξέλθει σε αυτές; Ο κ. Παπαδημητρίου (Alfa Lift) δηλώνει πως «λαμβάνοντας υπόψη την τεχνογνωσία και την αποδεδειγμένη προσαρμοστικότητα του κλάδου, ναι, μπορεί να ανταποκριθεί. Σκεφτείτε μόνο ότι την τελευταία 15ετία έχουν αναβαθμιστεί 3 τεχνικά πρότυπα και ο κλάδος των ανελκυστήρων έχει ανταποκριθεί απόλυτα, και με μεγάλη επιτυχία, σε αυτές τις αλλαγές. Όμως, παρατηρείται μια δυστοκία στην αγορά και το αγοραστικό κοινό δεν φαίνεται να είναι ιδιαίτερα πρόθυμο να καταφύγει σε πιο περιβαλλοντικά φιλικές λύσεις, μένοντας στα άκρως απαραίτητα. Σε πολύ γενικές γραμμές, το νομοθετικό πλαίσιο επιτρέπει στον καταναλωτή να επιλέξει οποιαδήποτε τεχνική λύση σχετικά με την Η/Μ εγκατάσταση του ανελκυστήρα του, εφόσον δεν υπάρχει κανένας περιορισμός ως προς την εγκατεστημένη ισχύ. Αυτή η κατάσταση προφανώς δεν βοηθά την υιοθέτηση “πράσινων” λύσεων, ακόμα και αν υπάρχει η διάθεση από τους μελετητές. εγκαταστάτες αλλά και τους τελικούς αποδέκτες επιλογής που είναι οι τεχνικές εταιρείες ή και οι ιδιώτες». Ο κ. Ασβεστόπουλος (Kleemann) επισημαίνει πως η αλυσίδα αξίας κινείται από τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, κάτι που οδηγεί στην ανάπτυξη πιο «πράσινων» προϊόντων. «Στην Kleemann αναγνωρίζουμε ότι οι φυσικοί πόροι δεν είναι ανεξάντλητοι, και ότι η ορθολογική διαχείρισή τους είναι απαραίτητη για την επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης. Σε αυτό το πλαίσιο, η εταιρεία έχει ενσωματώσει τις αρχές της κυκλικής οικονομίας σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας (value chain), υιοθετώντας προδιαγραφές οικολογικού σχεδιασμού (ΕΝ ISO 14006:2011 - Πρότυπο οικολογικού σχεδιασμού) και αναπτύσσοντας προϊόντα και υπηρεσίες που συνεισφέρουν

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

στην ορθολογική διαχείριση των φυσικών πόρων και τον περιορισμό των παραγόμενων αποβλήτων. Επιπλέον, υπολογίζουμε την απόδοσή μας βάσει διεθνών δεικτών και θέτουμε ετήσιους περιβαλλοντικούς στόχους που άπτονται της επιχειρησιακής μας λειτουργίας». Η κα Σταματιάδου (Stamatiadis Lifts) επισημαίνει πως ήδη έχουν γίνει βήματα ως προς την εξοικονόμηση ενέργειας, ενώ περιμένει κι άλλα. «Η διείσδυση των νέων τεχνολογιών στην αγορά δίνει λύσεις σε πολλούς τομείς. Ωστόσο, όπως κάθε τι καινοτόμο, είναι υψηλού κόστους, έτσι και η απορρόφηση του μπορεί να γίνει πιο δύσκολη. Αυτό συμβαίνει στον κλάδο των ανελκυστήρων, χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και οικονομικές λύσεις εξοικονόμησης ενέργειας. Τα τελευταία χρόνια έγιναν σημαντικές παρεμβάσεις στους ηλεκτρομηχανικούς ανελκυστήρες ώστε να γίνουν λιγότερο κοστοβόροι ενεργειακά, αλλά και η αφομοίωση του συστήματος inverter σε κάθε ανελκυστήρα συμβάλει σημαντικά στην μείωση ενεργειακού κόστους. Επίσης βλέπουμε και κάποιες άλλες προσπάθειες που δεν έχουν τύχει ακόμα ευρείας αποδοχής όπως είναι ο ηλιακός ανελκυστήρας, που λειτουργεί με φωτοβολταϊκό στοιχείο και μπορεί και κάνει εξοικονόμηση ενέργειας και ισχύος μέχρι και 80% σε σχέση με άλλα προϊόντα ανελκυστήρων. Επίσης, πνευματικούς ανελκυστήρες για κτίρια λίγων στάσεων που λειτουργεί με την πίεση αέρα. Περιμένουμε όμως κι άλλα πράγματα».

Ο κ. Ντρέμπος (Drebos Elevators Co) είναι της άποψης πως «οι επιχειρήσεις των ανελκυστήρων κάνουν τα πρώτα βήματά τους προς τη βιώσιμη ανάπτυξη αλλά δεν προσεγγίζουν το θέμα στην ολότητα του». Πώς, όμως, θα μπορούσε να υλοποιηθεί μια πιο ολιστική προσέγγιση; «Ώριμο θα ήταν οι εγκαταστάσεις μίας επιχείρησης να καλύπτονταν σε ενέργεια για την λειτουργία της και την κινητικότητα της από άλλες πηγές ενέργειας (ήλιος). Στη συνέχεια, οι κατασκευές να εναρμονιζόντουσαν πλήρως με τα πρότυπα της βιωσιμότητας και τέλος να έκανε σωστή διαχείριση αποβλήτων και ανακυκλώσιμων υλικών, όπου με την βοήθεια της τεχνολογικής καινοτομίας σε συνδυασμό την αξιοποίηση άλλων πηγών ενέργειας (ήλιος), θα επιτευχθεί σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας και μηδενική ρύπανση. Είναι σημαντικό όμως να ενισχυθεί και να προωθηθεί η βιωσιμότητα µέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων, της έρευνας και της ενημέρωσης του κοινού. Η βιωσιμότητα, λοιπόν, προϋποθέτει συνεργασία, συμμετοχή και αλληλεπίδραση από πολλούς τομείς και επιχειρήσεις ταυτόχρονα. Έτσι, θα γεννηθεί μια υγιής πρόκληση για όλους μας», καταλήγει. Πηγές: [1] The Future of Elevators POST Covid-19. https://inclinator.com/the-future-of-elevators-post-covid-19/ [2] UN World Population Prospects 2019. https://population.un.org/wpp/Publications/ Files/WPP2019_Highlights.pdf ■

CONSTRUCTION |

COVER STORY

ΠΑΝΑΓΙΏΤΗΣ ΖΉΚΟΣ: Η OTIS ΘΑ ΕΊΝΑΙ ΠΑΡΟΎΣΑ ΣΤΑ ΜΕΓΆΛΑ ΈΡΓΑ ΠΟΥ ΈΡΧΟΝΤΑΙ Με τρίπτυχο αξιών την ασφάλεια, την ηθική και την ποιότητα, η Otis Hellas & Cyprus πρωτοπορεί στην αγορά ανελκυστήρων εμφανίζοντας ανθεκτικότητα και προσαρμοστικότητα στις συνθήκες που προκάλεσε η οικονομική κρίση. Όπως επισημαίνει στο Construction ο Παναγιώτης Ζήκος, Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας για την Ελλάδα και την Κύπρο, «αυτό που στο εξωτερικό ονομάζουν risk management, εμείς στην Ελλάδα μάθαμε να το αντιμετωπίζουμε καθημερινά». ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΓΙΆΝΝΗ ΠΙΣΠΙΡΊΓΚΟ

18 | C O N S T R U C T I O N

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

Κατ’ αρχάς θα ήθελα να μας περιγράψετε τα σημαντικότερα χρονικά ορόσημα της Otis Hellas. Ποιες είναι οι αξίες και το όραμά σας όπως έχουν αποκρυσταλλωθεί όλα αυτά τα χρόνια; H Otis Elevator Company ιδρύθηκε το 1853 και είναι ο μεγαλύτερος κατασκευαστής και συντηρητής ανελκυστήρων, κυλιόμενων κλιμάκων και διάδρομων παγκοσμίως. Απασχολεί 70.000 εργαζομένους, διαθέτει τα προϊόντα και τις υπηρεσίες της σε περισσότερες από 200 χώρες και συντηρεί πάνω από 1,7 εκατομμύρια ανελκυστήρες και κυλιόμενες κλίμακες σε όλο τον κόσμο. Στη χώρα μας, τον Ιανουάριο του 1994, η Otis Elevator ήρθε σε συμφωνία (Joint Venture) με τη Βερέμης Α.Ε. για την ίδρυση της X. ΒΕΡΕΜΗΣ-ΟΤIS ABETE στην Ελλάδα. Κατόπιν, το 2005, η Οtis Κύπρου ενσωματώθηκε στο δυναμικό της Χ. ΒΕΡΕΜΗΣ-OTIS ΑΒΕΤΕ και το 2009 η Otis Elevator εξαγόρασε το 100% των μετοχών της Χ.ΒΕΡΕΜΗΣ-OTIS ABETE. Τo 2020, λοιπόν, η εταιρεία μετονομάστηκε σε Otis Hellas. Η Otis Hellas & Cyprus είναι πλέον μία από τις πιο ταχέως αναπτυσσόμενες εταιρείες του κλάδου, απασχολεί 250 άτομα ως μόνιμο προσωπικό, συντηρεί πάνω από 16.000 ανελκυστήρες, κυλιόμενες κλίμακες, αλλά και διαθέτει ένα διευρυμένο δίκτυο 14 υποκαταστημάτων σε Ελλάδα και Κύπρο. Η ασφάλεια όσων μετακινούνται με τα προϊόντα μας, η ηθική στις συναλλαγές μας και η ποιότητα των παρεχόντων προϊόντων και υπηρεσιών μας σε παγκόσμιο επίπεδο, αποτελούν τον αξιακό πυρήνα όλων των δραστηριοτήτων μας. H αποστολή μας είναι να είμαστε μια παγκoσμίου κλάσης, πελατοκεντρική, προσανατολισμένη στην εξυπηρέτηση εταιρεία και το όραμά μας είναι να δώσουμε στους ανθρώπους την ελευθερία να συνδεθούν και να ευδοκιμήσουν σε έναν ψηλότερο, ταχύτερο και «εξυπνότερο» κόσμο. Πρώτα η δεκαετής οικονομική κρίση και μετά η υγειονομική κρίση που προκάλεσε η πανδημία. Πώς διαχειριστήκατε αυτές τις περιόδους ύφεσης και τι μαθήματα πήρατε μέσα από τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες όντας μέλος ενός διεθνούς ομίλου; Η συρρίκνωση της οικοδομικής δραστηριότητας τη δεκαετία της οικονομικής κρίσης ήταν άνευ προηγουμένου στη χώρα μας και επηρέασε βαθύτατα τον κλάδο των κατασκευών. Και όταν πήγαμε να συνέλθουμε, μια νέα κρίση, υγειονο-

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

μική αυτήν τη φορά, πάγωσε εκ νέου τα μεγάλα έργα αλλά και τις εν ισχύ συμβάσεις παροχής υπηρεσιών συντήρησης της εταιρείας μας, κυρίως στους κλάδους του τουρισμού και της λιανικής. Παρ’ όλα αυτά, ως εταιρεία, όντας μέλος ενός διεθνούς ομίλου, προσαρμοστήκαμε γρήγορα και βρήκαμε εναλλακτικούς τρόπους να λειτουργήσουμε και να συνεχίσουμε τις δραστηριότητές μας, χωρίς φυσικά κάτι τέτοιο να σημαίνει ότι οι συνθήκες που βιώσαμε δεν ήταν δύσκολες και πρωτόγνωρες για όλους. Το μεγαλύτερο στοίχημα για την εταιρεία ήταν το πώς θα κρατήσει το πρόσωπο που έχει προς την κοινωνία, αλλά και το πώς να είναι «εντάξει» απέναντι στους ανθρώπους της. Αυτό που στο εξωτερικό ονομάζουν «risk management», εμείς στην Ελλάδα λοιπόν μάθαμε να το αντιμετωπίζουμε καθημερινά. Η κατασκευαστική αγορά ήρθε αντιμέτωπη με μεγάλες αυξήσεις στα δομικά υλικά. Η Otis Hellas πώς διαχειρίστηκε τις πρόσφατες ανατιμήσεις υλικών και πώς εκτιμάτε ότι θα εξελιχθούν; Ο αντίκτυπος των ανατιμήσεων για όλη την αγορά είναι πράγματι εξαιρετικά σημαντικός. Στην περίπτωσή μας, μάλιστα, οι τιμές των μεταφορικών είναι μέχρι και 15 φορές πάνω. Ως Otis Ελλάδας, όμως, υπήρξαμε πρωτοπόροι στο να αξιοποιήσουμε εναλλακτικά κανάλια μεταφορών και με τον τρόπο αυτό να καταφέραμε να μειώσουμε το κόστος των μεταφορικών μας σε σημαντικό βαθμό. Βλέπουμε επίσης μια κινητικότητα σε ό,τι αφορά τις αναθεωρήσεις στις συμβάσεις και από πλευράς κράτους, κάτι που πιστεύουμε ότι θα μας βοηθήσει να ισοσταθμίσουμε μέρος της αύξησης των πρώτων υλών που έχουμε δεχτεί. Φυσικά, υπάρχουν κάποιες υπηρεσίες και προϊόντα οι τιμές των οποίων έχουν αυξηθεί, προκειμένου να ανταπεξέλθουμε όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και παγκοσμίως, όταν ο πληθωρισμός συνεχώς αυξάνεται, όταν υπάρχει μεγάλη αύξηση στις πρώτες ύλες, αλλά και στα κόστη μεταφοράς. Οι ανατιμήσεις που έχουν γίνει στο τελικό προϊόν είναι λιγότερο από το 30% από την αύξηση που εμείς ως εταιρεία έχουμε δεχθεί. Αντιλαμβανόμενοι τις ιδιαίτερες οικονομικές και υγειονομικές συνθήκες που βιώνουμε, προσπαθήσαμε και τελικά απορροφήσαμε το μεγαλύτερο μέρος των ανωτέρω ανατιμήσεων. Το αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται ένα πλήθος μεγάλων κατασκευ-

CONSTRUCTION |

COVER STORY

αστικών έργων αλλά και μικρότερης κλίμακας για την ελληνική αγορά. Ποιο είναι το επενδυτικό σας πλάνο ενόψει της ανάκαμψης που αναμένεται στον κλάδο των κατασκευών; Ως εταιρεία στοχεύουμε πολύ στην ανάπτυξη. Αφενός μέσω των προϊόντων και υπηρεσιών μας και της επέκτασης του πελατολογίου μας στην ελληνική και κυπριακή αγορά και αφετέρου μέσω στρατηγικών επενδύσεων σε εξαγορές

20 | C O N S T R U C T I O N

και συγχωνεύσεις, στη διεύρυνση του δικτύου υποκαταστημάτων μας, αλλά και σε επενδύσεις στους ανθρώπους μας, σε νέες τεχνολογίες και καινοτόμες ποιοτικές λύσεις για τους πελάτες μας. Μεγάλα έργα όπως το Ελληνικό, η νέα γραμμή του μετρό, πολυώροφα κτίρια-ουρανοξύστες στην Κύπρο, θα δώσουν σημαντική πνοή στον κλάδο. Προσδοκούμε πώς και πώς να μπούμε σε μια αναπτυξιακή πια ρότα, η οποία θα είναι

το επιστέγασμα των προσπαθειών και της υπομονής που κάνουμε όλα αυτά τα χρόνια. Τι σημαίνουν για την Otis Hellas οι έννοιες «τεχνολογία», «καινοτομία» και «ψηφιακός μετασχηματισμός»; Πώς ανταποκρίνεται η εταιρεία σε αυτές τις εξελίξεις; Η εταιρεία Otis τα τελευταία χρόνια επενδύει σημαντικά σε νέες τεχνολογίες και καινοτόμες λύσεις, επαναπροσδιορίζοντας τον τρόπο μετακίνησης των ανθρώπων μέσα στα κτίρια, τόσο σε τοπικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Απομακρυσμένη παρέμβαση για διάγνωση και επίλυση βλαβών, κλήση του ανελκυστήρα μέσω Mobile app, IoT και όλες οι τελευταίες τεχνολογικές εξελίξεις ενσωματώνονται στους ανελκυστήρες νέας γενιάς της Otis. Σε τοπικό επίπεδο, η εταιρεία είναι έτοιμη να λανσάρει στην ελληνική αγορά τη νέα καινοτόμα πλατφόρμα «Otis Smart Contracts», η οποία σχεδιάστηκε στην Ελλάδα και βασίζεται σε τεχνολογία blockchain. Θέτοντας την «εμπειρία» και την ικανοποίηση των πελατών της στο επίκεντρο των επενδύσεών της, προσφέρει για πρώτη φορά σε αυτούς τη δυνατότητα για άμεση και διάφανη ενημέρωση για τον εξοπλισμό των κτιρίων τους και τις εργασίες που εκτελούνται σε αυτούς. Έχετε αναφερθεί δημοσίως στην αναγκαιότητα ύπαρξης ενός ψηφιακού

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

μητρώου για τον κλάδο των ανελκυστήρων. Ποια οφέλη θα προσφέρει σε θέματα διαφάνειας, πιστοποίησης και ασφάλειας; Το μητρώο δεν θα ενισχύσει απλώς τη οργάνωση και λειτουργικότητα. Είναι ο νέος τρόπος λειτουργίας του κλάδου, απόλυτα εναρμονισμένος με τον ψηφιακό μετασχηματισμό που η χώρα μας ζει με επιτυχία. Είναι απόλυτα συνυφασμένο με την έννοια της διαφάνειας καθώς και της αμεσότητας. Θα επιτρέψει να καταγράψουμε τα στοιχεία ασφαλείας όλων των ανελκυστήρων της χώρας, καθιστώντας την ασφάλεια επιβατών και τεχνικών δεδομένη και αδιαμφισβήτητη. Θα βάλει τάξη στον κλάδο μας όπου είναι απαραίτητο και θα επιτρέψει τη δημιουργία πολλών θέσεων εργασίας, ανοίγοντας διεξόδους στον τεχνικό κλάδο πέρα από κάθε προσδοκία. Πρόκειται για την πρώτη χώρα της Ε.Ε. που θα υιοθετήσει κάτι τέτοιο, γεγονός που δείχνει ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν γίνεται μόνο σε επίπεδο υπηρεσιών, αλλά αγγίζει όλη την κοινωνία ακόμα και τα τεχνικά επαγγέλματα. Πέραν των ανατιμήσεων, η αγορά διαμαρτύρεται για την έλλειψη κατάλληλα εκπαιδευμένου εργατοτεχνικού προσωπικού. Ποια είναι η κατάσταση που επικρατεί στον κλάδο των ανελκυστήρων; Ποιο μήνυμα ενδεχομένως θέλετε να στείλετε στην πολιτεία;

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

Εδώ επιτρέψτε μου να τοποθετηθώ ως πρόεδρος της ΠΕΤΑΚ (Πανελλήνια Ένωση Τεχνολογίας Ανελκυστήρων και Κυλιόμενων Κλιμάκων). Είμαστε σε συνεχή επαφή με την πολιτεία και με διαρκείς παρεμβάσεις και σειρά προτάσεων προσπαθούμε να βάλουμε το λιθαράκι μας στον μετασχηματισμό και την εκπαίδευση, ιδιαίτερα δε όσον αφορά τα τεχνικά επαγγέλματα. Η πολιτεία και το Υπ. Παιδείας έχουν κάνει μεγάλα βήματα και είμαστε αρωγοί σε αυτό. Φέτος η ΠΕΤΑΚ, σε αντίθεση με τις προηγούμενες φορές, δεν θα πραγματοποιήσει ημερίδα

για την ασφάλεια, αλλά θα οργανώσει ημερίδα για την Παιδεία και την Ασφάλεια. Η μια άλλωστε προϋποθέτει την άλλη αν θέλουμε να ατενίζουμε το μέλλον του κλάδου μας με αισιοδοξία. Το Δ.Σ. εργάζεται πυρετωδώς σε αυτό και θα έλεγα να μείνετε συντονισμένοι για όσα έρχονται. Ως εταιρεία, έχουμε επενδύσει σημαντικά στην εκπαίδευση και κατάρτιση του προσωπικού μας, με την καθοριστική λειτουργία της ακαδημίας μας, Otis Academy, για να αναθρέψουμε τις νέες γενιές των εξειδικευμένων τεχνικών μας. ■

CONSTRUCTION |

SPECIAL REPORT

ΧΡΩΠΕΙ: ΜΙΑ ΠΟΛΙΤΕΊΑ ΝΕΟΦΥΟΎΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑΣ ΓΕΝΝΙΈΤΑΙ ΣΕ ΕΞΈΛΙΞΗ Ο ΔΗΜΌΣΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΌΣ

Με την ανάπλασή του το παλαιό ακίνητο του εργοστασίου ΧΡΩΠΕΙ επί της οδού Πειραιώς στο Νέο Φάληρο θα φιλοξενεί ερευνητικά κέντρα, startup επιχειρήσεις, αλλά και τμήματα Έρευνας και Ανάπτυξης επιχειρήσεων και μεγάλων βιομηχανιών. ΕΠΙΜΈΛΕΙΑ: ΓΙΆΝΝΗΣ ΠΙΣΠΙΡΊΓΚΟΣ

Στο δεύτερο τρίμηνο του 2022 αναμένεται να «βγει» ο ανάδοχος στον διαγωνισμό ΣΔΙΤ για την «Πολιτεία Καινοτομίας», στο παλιό εργοστάσιο της ΧΡΩΠΕΙ στην Πειραιώς, μια επένδυση της τάξεως τουλάχιστον των 60 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τον επίσημο κυβερνητικό σχεδιασμό, η δημιουργία ενός φυσικού χώρου αλληλεπίδρασης μεταξύ των ερευνητών και του επιχειρηματικού κόσμου στα πρότυπα των Κέντρων Καινοτομίας (Innovation Districts) πόλεων του εξωτερικού θα καλλιεργήσει τις συνθήκες για τη μετάβαση σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο με έμφαση στην τεχνολογία και στην καινοτομία. Η πρώτη Πολιτεία Καινοτομίας θα δημιουργηθεί στην περιοχή του Πειραιά στην έκταση του ΧΡΩΠΕΙ, η οποία παρέμενε αναξιοποίητη για δεκαετίες.

22 | C O N S T R U C T I O N

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΌ ΚΈΝΤΡΟ ΔΙΕΘΝΏΝ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΏΝ

Το Κέντρο Καινοτομίας, αναλυτικότερα, θα αποτελέσει βασικό πυλώνα ανάπτυξης του οικοσυστήματος της περιοχής, καθώς μέσω ενός δυναμικού και καινοτόμου συνδυασμού πολιτικών, ποιοτικού χώρου και κατάλληλα διαμορφωμένων εγκαταστάσεων, προγραμμάτων, και υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας, σκοπεύει: ● Στη φιλοξενία σημαντικού αριθμού Νεοφυών Επιχειρήσεων, Τεχνοβλαστών, καινοτόμων εταιρειών, ερευνητικών ιδρυμάτων και φορέων Καινοτομίας. ● Στη διαχείριση της ροής της γνώσης και της τεχνολογίας μεταξύ ερευνητικών φορέων, πανεπιστημίων και εταιρειών.

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

● Στη διευκόλυνση της επικοινωνίας και διασύνδεσης μεταξύ εταιρειών, επιχειρηματιών και επιστημόνων. ● Στη δημιουργία περιβάλλοντος που ενισχύει την κουλτούρα της Καινοτομίας, της συνεργασίας, της δημιουργικότητας και της ποιότητας. ● Στη δημιουργία χώρων για τη διοργάνωση σημαντικών εκδηλώσεων για την Καινοτομία, καθώς και στην προσφορά υπηρεσιών εστίασης και ψυχαγωγίας. ● Στη διευκόλυνση της δημιουργίας νέων επιχειρήσεων μέσω μηχανισμών επιχειρηματικής επώασης και επιτάχυνσης, της δημιουργίας Τεχνοβλαστών και της επιτάχυνσης της ανάπτυξης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. ● Στη διευκόλυνση της πρόσβασης των επιχειρήσεων και των Τεχνοβλαστών, σε φορείς και εργαλεία χρηματοδότησης. ● Στο σχεδιασμό και στην προώθηση προγραμμάτων ενίσχυσης της Καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας, σε συνεργασία με φορείς της αγοράς. ● Στην ανάπτυξη δραστηριοτήτων έρευνας και Καινοτομίας στο χώρο του φαρμάκου. ● Στη διασύνδεση και δραστηριοποίηση τόσο στο ευρωπαϊκό δίκτυο κέντρων και φορέων Καινοτομίας και επιχειρηματικότητας (EU|BIC) όσο και στο παγκόσμιο δίκτυο κέντρων καινοτομίας (IASP) που συγκεντρώνουν χιλιάδες καινοτόμες εταιρείες και ερευνητικά ιδρύματα σε όλο τον κόσμο, διευκολύνοντας τη διεθνοποίηση των εταιρειών που φιλοξενούνται.

ΤΙ ΘΑ ΑΝΑΛΆΒΕΙ Ο ΑΝΆΔΟΧΟΣ

Μη δεσμευτικές προσφορές στην πρώτη φάση του διαγωνισμού είχαν υποβάλει ΓΕΚ Τέρνα, Ελλάκτωρ, Ιντρακάτ και Dimand, μαζί με εταίρους ο καθένας. Στα τέσσερα σχήματα συμμετέχουν και φορείς καινοτομίας, κάτι το οποίο εξάλλου επιβάλλει και ο δημόσιος διαγωνισμός. Το σχήμα λοιπόν που θα προκύψει εντέλει, σύμφωνα με το αντικείμενο της Σύμβασης Σύμπραξης, θα αναλάβει: (α) τον σχεδιασμό και όλες τις τεχνικές μελέτες που απαιτούνται, προκειμένου να διασφαλιστεί η έγκαιρη έκδοση του συνόλου των αδειών και εγκρίσεων που προβλέπονται από τις κείμενες διατάξεις, (β) τη χρηματοδότηση, (γ) την κατασκευή των κτιριακών συγκροτημάτων και των απαραίτητων υποδομών, συμπεριλαμβανομένων των θέσεων

στάθμευσης, καθώς και την ανάπλαση και διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου του ακινήτου, (δ) την οργάνωση και κατάλληλη διαμόρφωση του ακινήτου προς τους σκοπούς του έργου, (ε) την εμπορική εκμετάλλευση του ακινήτου, περιλαμβανομένων ενδεικτικά των σχετικών προωθητικών ενεργειών, της διαχείρισης των μισθώσεων, της διαχείρισης και εξυπηρέτησης των χρηστών, σύμφωνα με τη Σύμβαση Σύμπραξης και τους σκοπούς του έργου, (στ) τη διαχείριση και λειτουργία των κτιριακών συγκροτημάτων, των υποδομών και του περιβάλλοντος χώρου καθ’ όλη τη διάρκεια της Σύμβασης Σύμπραξης, η οποία περιλαμβάνει τη συντήρηση, τη λειτουργία, τη φύλαξη, την καθαριότητα, τη διαχείριση απορριμμάτων και την εξασφάλιση της υγιεινής και ασφάλειας των κτιριακών συγκροτημάτων, των υποδομών και του περιβάλλοντος χώρου καθ΄ όλη τη διάρκεια της Σύμβασης Σύμπραξης, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, (ζ) την παροχή υπηρεσιών υποστήριξης και ανάδειξης της Καινοτομίας, (η) την επιστροφή του έργου στην Αναθέτουσα Αρχή σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στη Σύμβαση Σύμπραξης στο τέλος της συμβατικής περιόδου (30 έτη), καθώς και κάθε περαιτέρω ενέργεια που απαιτείται από τη φύση ή τον σκοπό του ανωτέρω Κέντρου Καινοτομίας.

Η ΕΛΛΆΔΑ ΑΠΟΚΤΆ ΤΟ ΔΙΚΌ ΤΗΣ «ΣΠΊΤΙ» ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΊΑΣ Νίκος Παπαθανάσης, αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Η δημιουργία της «Πολιτείας Καινοτομίας» στον χώρο του παλαιού εργοστασίου της ΧΡΩΠΕΙ είναι ένα από τα εμβληματικότερα έργα ΣΔΙΤ και η κατασκευή του ανταποκρίνεται σε μία από τις βασικότερες προγραμματικές δεσμεύσεις της κυβέρνησης. Πρόκειται για ένα τεράστιο έργο, διεθνών προδιαγραφών, το οποίο αναμένεται να δημιουργήσει περίπου 2.000 νέες θέσεις εργασίας, κάτι που όλοι αντιλαμβανόμαστε τι σημαίνει. Θα προκαλέσει σημαντικές αλλαγές στο τοπίο των νεοφυών επιχειρήσεων, ένας κλάδος που βρίσκεται στο επίκεντρο του κυβερνητικού ενδιαφέροντος, όπως αποδεικνύεται και από τα όσα προβλέπει ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος. Η επιχειρηματικότητα της Καινοτομίας, των Τεχνοβλαστών, των Start Up, του R&D αποκτά το δικό της «σπίτι» στην Ελλάδα, όπως συμβαίνει και σε άλλες προηγμένες χώρες.

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

CONSTRUCTION |

INTERVIEW

AEDAS: ΤΟ ELLINIKON COMMERCIAL HUB ΘΑ ΓΊΝΕΙ ΣΗΜΕΊΟ ΑΝΑΦΟΡΆΣ ΤΗΣ ΑΤΤΙΚΉΣ Κ Ό Μ Β Ο Σ Ε Ρ ΓΑ Σ Ί Α Σ , Ε Μ Π Ο Ρ Ί Ο Υ Κ Α Ι Α Ν Α Ψ Υ Χ Ή Σ

Το όραμα του Ellinikon Commercial Hub, που θα αναπτύξει στο Μητροπολιτικό Πάρκο του Ελληνικού η Lamda Development, περιγράφουν οι Global Design Principles του αρχιτεκτονικού γραφείου Aedas, Christine Lam και David Clayton. ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΓΙΆΝΝΗ ΠΙΣΠΙΡΊΓΚΟ

24 | C O N S T R U C T I O N

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

Για ποιους λόγους αναλάβατε τον σχεδιασμό του Ellinikon Commercial Hub; Είναι μεγάλη ευκαιρία να συμμετέχουμε σε αυτό το γεμάτο προκλήσεις και κύρος πρότζεκτ της Αθήνας, πατρίδας της πιο γνωστής αρχαίας αρχιτεκτονικής. Το μέγεθος και η φιλοδοξία να μεταμορφωθεί το πρώην Διεθνές Αεροδρόμιο σε μια έξυπνη και πράσινη πόλη είναι εντυπωσιακά. Πώς είναι δυνατόν οποιοσδήποτε αρχιτέκτονας να μη δεχθεί μια τέτοια πρόκληση! Το γραφείο σας έχει μεγάλη εμπειρία σε διεθνή έργα. Με ποια μεγάλης κλίμακας έργα θα μπορούσε να συγκριθεί το Ellinikon Commercial Hub του Ελληνικού; Σίγουρα θα μπορούσε να συγκριθεί με τα μεγάλης κλίμακας και μικτής χρήσης κτιριακά έργα, τα οποία συνδυάζουν γραφειακούς χώρους, εμπορικά κέντρα, ξενοδοχεία και χώρους αναψυχής, και είναι πολύ συχνά στην Ασία. Είχαμε την τύχη λοιπόν να συμμετάσχουμε σε πολλά παρόμοια έργα παρόμοιας πολυπλοκότητας και μεγέθους. Ενδεικτικά θα μπορούσαμε να αναφέρουμε τα Center 66 στην πόλη Wuxi, το Heartland 66 στην Wuhan και το κέντρο Xi’an LOVI – όλα παρόμοιας κλίμακας και χρήσης. Ποιο είναι το όραμα που υπάρχει στον σχεδιασμό του Ellinikon Commercial Hub; Το όραμα στο οποίο στηρίζεται το πρότζεκτ είναι η δημιουργία ενός κέντρου που δεν θα είναι απλά ένα μέρος για να ψωνίζουμε ή να δουλεύουμε, αλλά ένα σημείο που θα ξεπερνά αυτά τα όρια και θα ενσωματώνεται άψογα με το Μητροπολιτικό Πάρκο. Το Ellinikon Commercial Hub φιλοδοξεί να συνδυάζει τις αγορές, τη διασκέδαση, την ευεξία και τη χαλάρωση κάτω από την ίδια στέγη, εισάγοντας μια νέα φιλοσοφία στην καθημερινότητα των Αθηναίων. Παρατηρήσαμε πως στο ίδιο σημείο συνυπάρχουν ο επαγγελματικός χώρος, η αναψυχή και το εμπόριο. Με ποιες αρχιτεκτονικές τάσεις καταφέρατε να διαχωρίσετε τον κάθε τομέα αλλά και να τους συνενώσετε ώστε να αποτελούν τμήματα ενός ολοκληρωμένου έργου; Την τελευταία δεκαετία, είμαστε πρωτοπόροι στον σχεδιασμό μικτής χρήσης κτιρίων, ενσωματώνοντας στον σχεδιασμό μας τις έννοιες του «πορρώδους» και της «συνεκτικότητας». Προσδίδουμε σε κάθε λειτουργία έναν ξεχωριστό χαρακτήρα, ενώ εισάγουμε συνδετικούς κόμβους και μια συνεκτική αρχιτεκτονική γλώσσα που θα ενώσει τα συστατικά της εργασίας, της ψυχαγωγίας και του εμπορίου. Παράλληλα, οι εκτεταμένοι δημόσιοι χώροι καθ’ όλη την έκταση του πρότζεκτ μάς επιτρέπουν τη ροή των πεζών από όλες τις κατευθύνσεις και τη μεγιστοποίηση της συνέργειας μεταξύ των διαφορετικών χωρικών τομέων, καλύπτοντας ταυτόχρονα τις εξατομικευμένες ανάγκες των επισκεπτών. Ποιες ήταν οι μεγαλύτερες δυσκολίες που αντιμετωπίσατε κατά τον σχεδιασμό του Ellinikon Commercial Hub και πώς τις ξεπεράσατε; Η πιο σημαντική πρόκληση με την οποία ήρθαμε αντιμέτωποι κατά τον σχεδιασμό του concept ήταν πώς να το κάνουμε σχετικό και να το ταυτίσουμε με το ευρύτερο masterplan του Ελληνικού και την τοπική κουλτούρα. Η απάντηση που δώσαμε ήταν το υβριδικό εμπορικό κέντρο που ενσωματώνει απρόσκοπτα τον εσωτερικό με τον εξωτερικό χώρο και δημιουργεί ένα περιβάλλον κοινωνικοποίησης, που ταιριάζει απόλυτα με την ατμόσφαιρα της Αθήνας.

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

Πώς πιστεύετε ότι το κοινό θα αναγνωρίσει το Ellinikon Commercial Hub ως «τοπόσημο»; Ο πολυώροφος πύργος σίγουρα βοηθά το πρότζεκτ να γίνει «τοπόσημο», τόσο σε όψη όσο και σε προοπτική, με τους επισκέπτες σίγουρα να απολαμβάνουν τη θέα στο Πάρκο του Ελληνικού, την πόλη και τη θάλασσα. Βέβαια, ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να γίνει το Ellinikon Commercial Hub σημείο αναφοράς είναι οι ίδιοι οι άνθρωποι που θα το επισκέπτονται και θα θέλουν να επιστρέψουν για να το ξαναζήσουν. Η αρχιτεκτονική που ξεχωρίζει και οι δημόσιοι χώροι είναι ο καμβάς για να απολαύσουν οι επισκέπτες μια βόλτα με την οικογένεια, ή να γιορτάσουν με φίλους, ή απλά να χαλαρώσουν κάνοντας τα ψώνια τους. Τα «τοπόσημα» είναι κάτι παραπάνω από αξιοθέατα, είναι ένα σημείο συνάντησης που προσκαλεί τους ανθρώπους δημιουργώντας θετικές αναμνήσεις. Οι έννοιες της αειφορίας και της βιώσιμης ανάπτυξης θεωρούνται προαπαιτούμενα στα σύγχρονα έργα. Πώς διασφαλίζετε ότι το Hub στο Ελληνικό συμμορφώνεται με αυτές τις αρχές; Από την αρχή ο βιώσιμος σχεδιασμός ήταν βασικό στοιχείο του έργου και φιλοδοξία μας είναι να επιτύχουμε τις αντίστοιχες πιστοποιήσεις τύπου LEED, BREEAM και WELL. Ακόμη και κατά τη διάρκεια του διαγωνισμού, η εταιρεία συμβούλων μηχανικών με την οποία συνεργαστήκαμε, η IDOM, εξέταζε καινοτόμους τρόπους μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας. Για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι, η εξοικονόμηση ενέργειας σε συνδυασμό με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και βιώσιμα-«πράσινα» υλικά θα συμβάλουν στη δημιουργία ενός αειφόρου περιβάλλοντος για τους επισκέπτες και τους εργαζομένους. Η τεχνολογία καλπάζει και προσφέρει πολλές δυνατότητες στον κατασκευαστικό κόσμο. Πόσο εξοικειωμένοι είστε με τεχνολογικά εργαλεία όπως το ΒΙΜ και πόσο συχνά τα χρησιμοποιείτε στα έργα που αναλαμβάνετε; Είναι το ΒΙΜ το μέλλον του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού ή μήπως είναι υπερεκτιμημένο; Πιστεύουμε ότι το BIM είναι το μέλλον του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού και της κατασκευής. Η δυνατότητα που μας προσφέρει να χτίζουμε και να συντονίζουμε την «κατασκευή» ενός έργου στον υπολογιστή πριν από την κατασκευή του στο εργοτάξιο, μειώνει ορισμένες από τις αστοχίες που ενδέχεται να προκύψουν. Το αρχιτεκτονικό επάγγελμα έχει περάσει από το χειρόγραφο σχέδιο στο CAD και τώρα στο BIM. Οπότε, θα λέγαμε ότι το BIM είναι απλώς η επόμενη λογική εξέλιξη στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό. ■

CONSTRUCTION |

BACK COVER STORY

Mactan – Cebu International Airport

26 | C O N S T R U C T I O N

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

ELVAL COLOUR: «ΝΤΎΝΕΙ» ΠΡΆΣΙΝΑ ΑΕΡΟΔΡΌΜΙΑ ΣΕ ΌΛΟ ΤΟΝ ΚΌΣΜΟ Β Ι Ώ Σ Ι Μ Α Π Ρ Ο Ϊ Ό Ν ΤΑ Α Λ Ο Υ Μ Ι Ν Ί Ο Υ ΓΙΑ ΚΆΘΕ ΑΠΑΊΤΗΣΗ

Η Elval Colour αναπτύσσει μια μεγάλη γκάμα προϊόντων κατάλληλων για «πράσινες» αναβαθμίσεις αεροδρομίων, όπως περιγράφουν o Ευθύμιος Ζήζος, Projects Manager, και ο Στέλιος Σιαντίκος, Deputy Commercial Manager της εταιρείας. ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΓΙΆΝΝΗ ΠΙΣΠΙΡΊΓΚΟ

Η Elval Colour έχει στο portfolio της εφαρμογές των προϊόντων της σε μεγάλα έργα ανά τον κόσμο. Ποιες είναι οι απαιτήσεις και πώς η εταιρεία ανταποκρίνεται σε αυτές; Οι απαιτήσεις σε τεχνικά έργα-υποδομές αφορούν συνεργασίες ανάμεσα σε εταιρείες που μπορούν να αποτελέσουν έναν αξιόπιστο εταίρο, συνεργάτες που προσφέρουν υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας βοηθώντας στις προδιαγραφές και στην επιλογή προϊόντων που καλύπτουν απόλυτα τις ανάγκες κάθε έργου/εφαρμογής. Η Elval Colour δημιούργησε μια τέτοια δομή ομάδων πωλήσεων και τεχνικής υποστήριξης ώστε να είναι σε θέση να συνεργαστεί με τον αρχιτέκτονα, τον κατασκευαστή, τον developer, και να συμβάλει ώστε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

να κατανοούν της απαιτήσεις του κάθε έργου μέσω διαδραστικών και δημιουργικών συναντήσεων. Συλλέγοντας όλες τις πληροφορίες, η Τεχνική Ομάδα της εταιρείας προτείνει τη βέλτιστη λύση συνδυάζοντας την ανθεκτικότητα το αισθητικό αποτέλεσμα, τη λειτουργικότητα και το κόστος. Επιπλέον, το εξειδικευμένο προσωπικό του τμήματος R&D με τελευταίας τεχνολογίας μηχανήματα έχει τη δυνατότητα να δημιουργεί custom made αποχρώσεις για τις βαφές των προϊόντων της, να αναπτύσσει αποχρώσεις απομίμησης διαφόρων υλικών, ή ακόμα και νέα χαρακτηριστικά σε ήδη υπάρχουσες αποχρώσεις. Αυτό μεταφράζεται σε βαφές που ταιριάζουν την αισθητική και τις απαιτήσεις ανθεκτικότητας κάθε έργου, ικανο-

CONSTRUCTION |

BACK COVER STORY

Zhengzhou – International Airport

ποιώντας και τις πιο απαιτητικές ανάγκες του πελάτη για κάθε έργο. Όλες δε οι διαδικασίες ελέγχου ποιότητας και διεργασιών από το colour matching, την παραγωγή έως και τη συσκευασία και αποστολή των προϊόντων είναι πιστοποιημένες από διεθνείς οργανισμούς πιστοποίησης. Πόσο σημαντικό ρόλο παίζει η τοποθεσία και οι περιβαλλοντικές συνθήκες στην επιλογή των υλικών πρόσοψης ή στέγης μιας κατασκευής, και συγκεκριμένα ενός αεροδρομίου; Το παγκόσμιο σύστημα αερομεταφορών είναι ένας από τους κεντρικούς πυλώνες της οικονομικής ανάπτυξης στον κατασκευαστικό τομέα. Ωστόσο, δεν μπορεί να αμεληθεί η εμπλοκή του σε διαδικασίες που επιβαρύνουν το περιβάλλον. Πιο συγκεκριμένα, οι διαδικασίες συντήρησης και λειτουργίας των εγκαταστάσεων των αεροδρομίων και οι οικοδομικές εργασίες με τη χρήση κατάλληλων υλικών που συνδυάζονται με την κατασκευή των αεροδρομίων ή την επέκτασή τους, είναι διαδικασίες που μπορεί να επιβαρύνουν το περιβάλλον. Τα συστήματα προσόψεων από σύνθετα φύλλα αλουμινίου etalbond® όπως και η σειρά υλικών αλουμινίου orofe® χρησιμοποιούνται ευρέως σε αεροδρόμια καθώς προσφέρουν σημαντικά πλεονεκτήματα, όπως μεταξύ άλλων ο έλεγχος της θερμοκρασίας και του αερισμού. Τα σύγχρονα συστήματα πρόσοψης και οροφής οφείλουν να παρέχουν λει-

28 | C O N S T R U C T I O N

τουργικότητα, ανθεκτικότητα, αισθητική και εξοικονόμηση ενέργειας. H τοποθεσία και οι περιβαλλοντικές συνθήκες ενός αεροδρομίου παίζουν βασικό ρόλο στην επιλογή των υλικών πρόσοψης ή στέγης μιας κατασκευής και επηρεάζουν τους πιο πάνω παράγοντες, ανθεκτικότητα - αισθητικό αποτέλεσμα λειτουργικότητα - κόστος. Δίνουμε μεγάλη βαρύτητα στη σωστή επιλογή της απόχρωσης, τη χημεία του βαφικού συστήματος, τη λειτουργικότητά του και την εφαρμογή ειδικών συστημάτων όπως το agraphon®, το arypon®, το High Reflectivity κ.ά. Ποια είναι εκείνα τα χαρακτηριστικά των προϊόντων της Elval Colour τα οποία τα καθιστούν ως «πράσινα» υλικά και κατ’ επέκταση μπορούν με την εφαρμογή τους να συμβάλουν στην κατασκευή ή ανακαίνιση «πράσινων» αεροδρομίων; Έχοντας ως βασική αξία την υπευθυνότητα και τον σεβασμό στο περιβάλλον, η εταιρεία μας εφαρμόζει αυστηρές διαδικασίες ελέγχου για την κατανάλωση ενέργειας, των εκπομπών ρύπων, τη χρήση των πόρων και την προστασία του περιβάλλοντος. Συγκεκριμένα, η πλήρης γκάμα προϊόντων και λύσεων προέρχεται αποκλειστικά από ανακυκλώσιμα και ελάχιστα απόβλητα, τόσο στην κατασκευή τους όσο και στη χρήση τους. Χρησιμοποιούνται και προτείνονται ανάλογα με τη χρήση κράματα αλουμινίου που προέρχεται ακόμα και σε 100% από ανακύκλωση αλουμινίου είτε

ως βιομηχανικό υποπροϊόν είτε ως απόβλητο τελικού προϊόντος μετά τη χρήση του. Τα προϊόντα μας συνοδεύονται από πιστοποιητικά Περιβαλλοντικής Δήλωσης Προϊόντος (EPD) - δηλώσεις που αξιολογούν ποσοτικά και δηλώνουν την περιβαλλοντική απόδοση ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας, όπως περιγράφεται στο ISO 14025, βάσει των αρχών των προτύπων ISO 14040 Αξιολόγησης Κύκλου Ζωής (LCA). Σημειωτέον πως τα EPD είναι οικολογικά σήματα κατηγορίας «Τύπου III» όπως ορίζονται από το ISO 14025. Επιπρόσθετα, τα προϊόντα μας είναι πιστοποιημένα βάσει του Green Certificate of Singapore. Στην Elval Colour ακολουθούμε ήδη τη Net Zero Carbon footprint διαδικασία ποσοτικοποίησης βάσει του ISO 14064. Επίσης, η βαφή ρόλου είναι η καλύτερη τεχνολογία βαφής σε μέταλλο και η πιο φιλική προς το περιβάλλον αφού ελαχιστοποιεί περιβαλλοντικά προβλήματα όπως τις εκπομπές πτητικών οργανικών ενώσεων, τη χρήση χημικών, νερού, ενέργειας και αποβλήτων. Το νερό που χρησιμοποιείται στην παραγωγή επαναχρησιμοποιείται πλήρως ώστε να μην υπάρχει σπατάλη. Τέλος, οι βαφές που χρησιμοποιούνται παράγονται χωρίς βαρέα μέταλλα ή επικίνδυνους διαλύτες. Πώς το etalbond®A2, με την εφαρμογή του, συμβάλλει στην ενεργειακή απόδοση των κτιρίων, συμπεριλαμβανομένων των αεροδρομίων; To etalbond®A2 σήμερα καλύπτει τις μέγιστες ανάγκες πυροπροστασίας των κτιρίων βάσει των πιο αυστηρών ευρωπαϊκών και διεθνών προδιαγραφών. Αποτελεί ιδανικό υλικό για κτίρια άνω των 23 μ. και για κτίρια όπου υπάρχει υψηλή επισκεψιμότητα, όπως σχολεία, νοσοκομεία, θέατρα, κινηματόγραφοι, εμπορικά κέντρα, κτίρια γραφείων, ουρανοξύστες, μουσεία, και φυσικά αεροδρόμια. Τα υλικά τοποθετούνται σύμφωνα με την αρχή της αεριζόμενης πρόσοψης και σε κάθε περίπτωση προτείνεται ως ιδανικό σύστημα πρόσοψης υφιστάμενης ή νέας κατασκευής. Οι αεριζόμενες προσόψεις πήραν το όνομά τους από το στρώμα αέρα μεταξύ της βασικής τοιχοποιίας και του εξωτερικού διακοσμητικού στρώματος. Γίνεται εκμετάλλευση της απόστασης μεταξύ της τοιχοποιίας και της τελικής επιφάνειας δημιουργώντας φυσικό ελκυσμό, μέσω του φαινομένου της καμινάδας, στο στρώμα αέρα που υπάρχει ενδιάμεσα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

απομάκρυνση του θερμού αέρα και της υγρασίας με άμεση συνέπεια τη μεγάλη μείωση των ψυκτικών φορτίων κατά τη διάρκεια των θερινών μηνών. Επίσης, κατά τη διάρκεια των χειμερινών μηνών με την αεριζόμενη πρόσοψη συγκρατείται περισσότερο η θερμότητα στο εσωτερικό, με αποτέλεσμα τη μείωση των θερμικών φορτίων και την απαίτηση του σπιτιού για θέρμανση. Στο ΣΑΠ (Σύστημα αεριζόμενων προσόψεων), το υλικό επένδυσης (σύνθετο πάνελ αλουμινίου) στηρίζεται σε σύστημα υποδομής αλουμινίου με προφίλ και βραχίονες στήριξης. Μεταξύ του τοίχου και του υλικού επένδυσης μπορεί να τοποθετηθεί μονωτικό υλικό, βελτιώνοντας έτσι την άνεση διαβίωσης και την ενεργειακή απόδοση. Τα παραπάνω συνεπάγονται βελτιστοποίηση της φυσικής άνεσης εσωτερικά του κτιρίου. Ποια είναι κατά τη γνώμη σας κάποια από τα πιο σημαντικά αεροδρόμια στα οποία έχουν εφαρμοστεί προϊόντα της Elval Colour, δεδομένης της ισχυρής εξαγωγικής δραστηριότητας της εταιρείας; Ένα πρόσφατο παράδειγμα είναι το Διεθνές Αεροδρόμιο Bangalore, το τρίτο πιο πολυσύχναστο αεροδρόμιο στην Ινδία. Η δομή που επέλεξε το αρχιτεκτονικό γραφείο HOK χρειαζόταν «να δημιουργήσει μια μεγάλη, δραματική παρουσία που συνδυάζεται άψογα με το υπάρχον τερματικό». Επιπλέον, το σχέδιο απαιτούσε μια «κομψά κυρτή οροφή» με το «κύμα κυματοειδούς σχήματος» ενός χαμόγελου. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η οροφή της Elval Colour επιλέχθηκε για να καλύψει τα 55.000 τετραγωνικά μέτρα της οροφής με απαλή καμπύλη. Τα ελαφριά βαμμένα standing seam panel, κατασκευασμένα από ειδικά ενισχυμένο κράμα αλουμινίου κράματος 3004, είναι ανθεκτικά και εύκαμπτα, σχεδιασμένα για λύσεις στέγης κυματοειδούς ή όρθιας ραφής. Κατασκευασμένο για να λυγίζει, το orofe® tessera ήταν η τέλεια επιλογή για το είδος σχεδίασης σε σχήμα κύματος που είχε οραματιστεί το αρχιτεκτονικό γραφείο HOK. Μετά τη χύτευση, μια ειδική βαφή υγρής βάσης πολυβινυλιδενοφθοριδίου (PVDF) εφαρμόστηκε στα panel, με αποτέλεσμα ένα βέλτιστο χρωματικό φινίρισμα και εξαιρετική αντοχή. Στο αεροδρόμιο Zhengzhou στην Κίνα, έκτασης 400.000 τ.μ., επιλέχθηκαν και τοποθετήθηκαν βαμμένα standing seam panel αλουμινίου με επίστρωση orofe® pente της εταιρείας. Το ειδικά κατασκευασμένο κράμα αλουμινίου AA 5754, 1

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

Bangalore Airport

mm επικαλύφθηκε με επίστρωση PVDF, η οποία ήταν προσαρμοσμένη στις προδιαγραφές των αρχιτεκτόνων. Το καινοτόμο υλικό επιλέχθηκε με βάση τις απαιτήσεις διαμόρφωσης και κάμψης του κτιρίου, του οποίου η αεροδυναμική εμφάνιση καθορίζεται από τον σύγχρονο κατασκευαστικό σχεδιασμό και τα καινοτόμα υλικά, ανεβάζοντας έτσι τον πήχη για την αισθητική εμφάνιση των αεροδρομίων σε όλο τον κόσμο. Η σειρά orofe® pente είναι μια ειδική σειρά κραμάτων που αναπτύχθηκε από το μεταλλουργικό τμήμα της Elval, τη μητρική εταιρεία της Elval Colour. Ένα από τα 10 πιο εντυπωσιακά αεροδρόμια των τελευταίων χρόνων που έχουν χρησιμοποιηθεί τα υλικά μας είναι το Mactan Cebu International Airport T2 (αρχιτεκτονική μελέτη από το αρχιτεκτονικό γραφείο Integrated Design Associates). Το MCIA είναι το δεύτερο μεγαλύτερο αεροδρόμιο στις Φιλιππίνες και για να καλύψει τη ζήτηση αυξανόμενης κίνησης, ο αρθρωτός σχεδιασμός του αεροδρομίου μπορεί να προσαρμοστεί στις μελλοντικές επεκτάσεις της δομής. Σχεδιάστηκε αντανακλώντας την αίσθηση που μοιάζει με θέρετρο, αλλά λειτουργεί ως τερματικός σταθμός αεροδρομίου. Η ψηλή κεκλιμένη οροφή και οι μαρκίζες που βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδο σε συνδυασμό με τα ανώτερης ποιότητας υλικά αλουμινίου και βαφικών συστημάτων της Elval Colour εξαλείφουν τη μέγιστη αύξηση της θερμότητας και την αντανάκλαση κατά τη διάρκεια της ημέρας. Η ανώτατη δομή είναι καλά στηριγμένη για να αντέχει τις σεισμικές επιπτώσεις και τα ρεύματα τυφώνα που συμβαίνουν συχνά στην περιοχή.

Ποιες άλλες προϋποθέσεις, και κατ’ επέκταση πιστοποιήσεις, πρέπει να ικανοποιούν τα προϊόντα για να εγκριθεί η τοποθέτησή τους σε κτίρια του εσωτερικού καθώς και του εξωτερικού; Σε πολλές χώρες υφίσταται κάποιος οργανισμός ο οποίος εξασφαλίζει την ποιότητα και ασφάλεια των προϊόντων που αφορούν την κατασκευή του κτιρίου-έργου. Ως παράδειγμα, στη Γαλλία το CSTB, στη Γερμανία το DIBt και στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα το Civil Defense. Για την ελληνική αγορά έχει παρατηρηθεί η ανάγκη δημιουργίας ενός οργανισμού όχι μόνο πιστοποίησης προϊόντων αλλά και ελέγχου προδιαγραφών γενικότερα, που να έχει επιστημονικό βάθος και εύρος. Να έχει κριτήρια αξιολόγησης, ενδελεχείς διαδικασίες που να είναι επιστημονικά άρτιες με βάση τις βέλτιστες πρακτικές του εξωτερικού αλλά και με βάση τις εθνικές ιδιαιτερότητες. Σύμφωνα με την Elval Colour, η διαδικασία εφαρμογής του βαφικού συστήματος πρέπει να διεξάγεται υπό αυστηρά ελεγχόμενες και πιστοποιημένες διαδικασίες, με τη χρήση επίσης πιστοποιημένων και μόνο, πρώτων υλών - από αξιόπιστους προμηθευτές. Επιπρόσθετα, η διενέργεια μετρήσεων ποιοτικών χαρακτηριστικών και συνεχώς κατά τη διάρκεια της παραγωγικής διαδικασίας (online), αλλά και με μεθόδους δειγματοληψίας (offline), συμβάλλουν σημαντικά στην ποιότητα των προϊόντων. Στην Elval Colour παράγουμε προϊόντα πιστοποιημένα από τους μεγαλύτερους εθνικούς πιστοποιητικούς φορείς παγκοσμίως: BBA (ΗΒ), DIBt (Γερμανία), TBWIC (ΗΑΕ), CSTB (Γαλλία), ΙΤΒ (Πολωνία), ITeC (Ισπανία), Green Certificate (Singapore). ■

CONSTRUCTION |

SPECIAL REPORT

ΤΑ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΑ ΣΕ ΤΡΟΧΙΑ… «ΠΡΑΣΙΝΩΝ» ΠΤΗΣΕΩΝ ΤΩΝ ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΔΑΪΛΑ ΚΑΙ Γ Ι Ω Ρ Γ Ο Υ Κ ΑΤ Σ Ι Μ Ι Λ Η

30 | C O N S T R U C T I O N

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

Τα

αεροδρόμια έχουν μεγάλη αξία για την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς συμβάλλουν στη σύνδεση του κόσμου από τη μία άκρη της γης στην άλλη, αποτελώντας -σε πολλές περιπτώσεις- υποδομές ιδιαίτερα αυξημένης βαρύτητας για μια πόλη ή μια ολόκληρη περιοχή. Ακριβώς λόγω της μεγάλης σημασίας που έχουν, τα αεροδρόμια έχουν τη διπλή υποχρέωση να μεγιστοποιούν τα θετικά κοινωνικοοικονομικά αποτελέσματα, ελαχιστοποιώντας τον αρνητικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο.

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ «ΠΡΑΣΙΝΗΣ» ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗΣ

Ειδικά σε ό,τι αφορά τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο και τη βιωσιμότητα, τα αεροδρόμια έχουν καταλάβει τη σημασία τους για την ίδια τη λειτουργία τους, πριν την έλευση της Covid-19, καθώς η κλιματική κρίση «χτυπάει καμπανάκι» εδώ και καιρό. Αυτό όμως συνεπάγεται μια «πράσινη» αναβάθμιση των υφιστάμενων υποδομών. Ποια τα οφέλη από μια τέτοια αναβάθμιση; Όπως σχολιάζει η Φοίβη Ματανά, Αρχιτέκτων MSc, Επικεφαλής του αρχιτεκτονικού τμήματος της Obermeyer Hellas, «τα αεροδρόμια αποτελούν τμήμα ενός τομέα της οικονομίας, των αερομεταφορών, με σημαντικό ενεργειακό αποτύπωμα. Οι υποδομές τους αποτελούν μεγάλες έως πολύ μεγάλες εγκαταστάσεις, υπάρχουν σε χιλιάδες, διάσπαρτες σε όλες τις χώρες του κόσμου και σε αυτές εργάζονται και εξυπηρετούνται εκατομμύρια άνθρωποι καθημερινά. Πρόκειται, δηλαδή, αφ’ ενός

Φοίβη Ματανά, Αρχιτέκτων MSc, Επικεφαλής Αρχιτεκτονικου Τμήματος, Obermeyer Hellas

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

για μεγάλα κατασκευαστικά έργα με υψηλούς προϋπολογισμούς και αφ’ ετέρου για πολύ σημαντικούς καταναλωτές ενέργειας κατά την λειτουργία τους. Συνεπώς, μέτρα προς την κατεύθυνση της «πράσινης» αναβάθμισης των αεροδρομίων έχουν όχι μόνο τα άμεσα αναμενόμενα οφέλη στο αποτύπωμα CO₂, τη βιωσιμότητα και την ενεργειακή εξοικονόμηση όσον αφορά την κατασκευή και την λειτουργία τους, αλλά και πολλαπλασιαστικά οφέλη μέσω της δυνατότητας ευαισθητοποίησης των χρηστών τους (εργαζόμενοι-επιβάτες-επισκέπτες) μέσω της προβολής των υιοθετούμενων “πράσινων” πρακτικών». «Τα αεροδρόμια αποτελούσαν πάντοτε πηγή περιβαλλοντικής ανησυχίας και για το λόγο αυτό διέπονται από μια αυστηρή περιβαλλοντική νομοθεσία που ορίζει το σχεδιασμό και τη λειτουργία τους εδώ και δεκαετίες. Με την επιτακτική σύγχρονη ανάγκη να οδεύσουμε προς έναν αειφόρο κόσμο σε όλα τα επίπεδα, τα αεροδρόμια και ό,τι σχετίζεται με τη σύγχρονη κινητικότητα, αποκτούν έναν πρωτοπόρο ρόλο στη μάχη για το περιβάλλον» επισημαίνουν η Αγγελική Αθανασιάδου και η Κατερίνα Βασιλάκου, Eπικεφαλής της ομάδας AVW Architecture και συμπληρώνουν «παράλληλα με την σύγχρονη κοινωνική και πολιτική επιταγή (ήδη η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία θέτει τον στόχο να γίνει η Ευρώπη η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος έως το 2050), ο δρόμος της βελτίωσης ή πιθανού μηδενισμού του περιβαλλοντικού τους αποτυπώματος, είναι σημαντικός όχι μόνο γιατί έτσι μειώνεται η επιβάρυνση του περιβάλλοντος από τα ίδια ως εγκαταστάσεις και λειτουργίες, αλλά γιατί με αυτό τον τρόπο αντισταθμί-

ζονται και μπορούν να ελεγχθούν οι ρυπογόνες συνέπειες της αναγκαίας χρήσης των αεροσκαφών. Παράλληλα ενθαρρύνεται σε τοπικό, αλλά και υπερτοπικό επίπεδο, η συμμόρφωση αντίστοιχα και άλλων εταιριών- λειτουργιών -υπηρεσιών, καθώς και των τοπικών κοινοτήτων, που σχετίζονται με αυτά».

ΟΙ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ

Σε κάθε μετάβαση και αναβάθμιση, υπάρχουν εμπόδια στον δρόμο τα οποία πρέπει να ξεπεραστούν. Όπως σημειώνει η κα Ματανά (Obermeyer Hellas), «η περιβαλλοντική αναβάθμιση των αεροδρομίων περνά, όπως σε κάθε έργο, από τον έλεγχο του κόστους-οφέλους και της απόσβεσης της σχετιζόμενης αρχικής επένδυσης (κατά την κατασκευή ή την επέμβαση, αν πρόκειται για υφιστάμενες υποδομές) κατά τη λειτουργία. Η υιοθέτηση “πράσινων” πρακτικών αποτελεί για τα αεροδρόμια, πέρα από εργαλείο εξοικονόμησης κόστους κατά την λειτουργία τους, έμπρακτη συμβολή τους ως σημαντικές οικονομικές οντότητες στην προσπάθεια περιορισμού των επιπτώσεών τους στο περιβάλλον, ειδικά λαμβάνοντας υπόψη το εξαιρετικά υψηλό ενεργειακό και περιβαλλοντικό αποτύπωμα του καθαρά πτητικού έργου. Τεχνικά εμπόδια έχουν λύσεις και η εμπειρία έχει δείξει ότι σε κοινωνίες με ανεπτυγμένη περιβαλλοντική συνείδηση, τα “πράσινα” μέτρα λαμβάνονται διότι η κοινωνία το αναμένει και το απαιτεί». Με τη σειρά τους η κα Αθανασιάδου και η κα Βασιλάκου (AVW Architecture) δηλώνουν ότι «καθώς το νομοθετικό πλαίσιο είναι ήδη διαμορφωμένο και τα κίνητρα (όσο και η πίεση) προς αυτή την κατεύ-

Αγγελική Αθανασιάδου & Κατερίνα Βασιλάκου, επικεφαλής AVW Architecture

CONSTRUCTION |

ADVERTORIAL

H TAILOR-MADE ΛΎΣΗ ΤΗΣ ALUMINCO ΣΤΟ ΑΕΡΟΔΡΌΜΙΟ «ΜΑΚΕΔΟΝΊΑ» Ό ΤΑ Ν Η Κ Α Ι Ν Ο Τ Ο Μ Ί Α Σ Υ Ν Ά Ν Τ Η Σ Ε Τ Ο Ν Α Π Α Ι Τ Η Τ Ι Κ Ό Α ΡΧ Ι Τ Ε Κ ΤΟ Ν Ι ΚΌ Σ Χ Ε Δ Ι Α Σ Μ Ό

Το σύστημα αλουμινίου Aluminco SKG120 υπερκάλυψε τις άνευ προηγουμένου απαιτήσεις για ηχομόνωση, συμβάλλοντας στην ποιοτική αναβάθμιση της ταξιδιωτικής εμπειρίας των επιβατών.

έσσερα ολόκληρα χρόνια διήρκεσαν οι μελέτες και οι εντατικές εργασίες, από το αρχιτεκτονικό γραφείο Bobotis + Bobotis Architects και την Intrakat, προκειμένου το αεροδρόμιο «Μακεδονία» στη Θεσσαλονίκη να παραδοθεί τον Φεβρουάριο του 2021 εξυπνότερο, διπλάσιο και φιλικότερο προς τον ταξιδιώτη, προσφέροντας μια ατμόσφαιρα και ένα περιβάλλον όπου η πτήση μεταλλάσσεται σε μια εξαιρετική, ενδιαφέρουσα εμπειρία. Το «Μακεδονία» ήταν ένα από τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια που αναβάθμισε η Fraport Greece, επενδύοντας συνολικά 440 εκατ. ευρώ. Το ένα

32 | C O N S T R U C T I O N

τέταρτο αυτού του ποσού δόθηκε αποκλειστικά για την αναβάθμιση και την επέκταση του αεροδρομίου της Θεσσαλονίκης, που αποτέλεσε και το μεγαλύτερο έργο του επενδυτικού προγράμματος. Κορωνίδα αυτής της επένδυσης ήταν ο νέος τερματικός σταθμός με εξωτερική όψη εμβαδού 31.000 τ.μ.

Ο ΝΈΟΣ ΥΨΗΛΏΝ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΏΝ ΤΕΡΜΑΤΙΚΌΣ

Ο νέος τερματικός σταθμός του αεροδρομίου «Μακεδονία» έχει μια αρχιτεκτονική ταυτότητα

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

που σηματοδοτεί το πέρασμα στη νέα εποχή. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, που το νέο αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης κέρδισε το χρυσό μετάλλιο στα Aluminium for Αrchitecture Αwards το 2021, για τη θετική επίδραση που ασκεί όχι μόνο στην ευρύτερη περιοχή της Μακεδονίας αλλά και σε ολόκληρη τη χώρα. Μπαίνοντας λοιπόν στον χώρο του αεροδρομίου, ο ταξιδιώτης αντικρίζει πλέον μια εντυπωσιακή, σύγχρονη κατασκευή, η οποία διακρίνεται για τη λιτή, δωρική της γραμμή και την αίσθηση αέναης κίνησης, που της χαρίζουν το σχήμα και οι όγκοι της. Οι όψεις του αεροσταθμού χαρακτηρίζονται από τον ρομβοειδή κάναβο του υαλοπετάσματος, ειδικά μελετημένο ώστε να αποτρέπει την είσοδο της ηλιακής ακτινοβολίας και συγχρόνως να επιτρέπει την ορατότητα και τη θέα από τον εσωτερικό χώρο προς τα έξω. Τις πύλες αναχώρησης καλύπτουν σκουρόχρωμα πολυπρισματικά κελύφη, τα οποία προστατεύουν τους ταξιδιώτες από τις εκάστοτε καιρικές συνθήκες. Η μοναδική ταυτότητα του κτιρίου συμπληρώνεται από την καμπυλόμορφη στέγη του, η οποία καλύπτει έντεχνα τις μηχανολογικές εγκαταστάσεις του αεροσταθμού και δημιουργεί μια ενδιαφέρουσα πέμπτη όψη, την οποία θα απολαύσει ο ταξιδιώτης από αέρος.

ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΟΓΡΑΦΉ ΤΗΣ ALUMINCO

Τόσο το αρχιτεκτονικό γραφείο Bobotis + Bobotis Architects όσο και οι υπόλοιποι συντελεστές της αναβάθμισης και επέκτασης του αεροδρομίου της Θεσσαλονίκης έθεσαν ψηλά τον πήχη για τη δημιουργία ενός κτιρίου διεθνών κριτηρίων. Το όραμα του αρχιτεκτονικού γραφείου απαίτησε τη δημιουργία καινοτόμων λύσεων και η Aluminco ανταποκρίθηκε με μια κατασκευαστική καινοτομία.

Στο πλαίσιο της αναβάθμισης του αεροδρομίου, τα κοινά υαλοπετάσματα δεν μπορούσαν να καλύψουν τις απαιτήσεις του έργου. Έτσι, λοιπόν, η Aluminco συνέλαβε και ανέπτυξε το ειδικό σύστημα πρόσοψης Aluminco SKG120, το οποίο συνεργάστηκε εξαιρετικά καλά με τον προτεινόμενο υαλοπίνακα μεγάλων διαστάσεων (πάχους και βάρους), απαντώντας εμφατικά στις προκλήσεις σχεδιασμού και επιδόσεων του έργου. Ειδικότερα, η ομάδα μελέτης και σχεδιασμού της Aluminco ανέπτυξε μια πρωτοποριακή λύση, βασισμένη στην καινοτομία αιχμής και στην ευελιξία σχεδιασμού των συστημάτων πρόσοψης της εταιρείας, αντιμετωπίζοντας με εξαιρετική επιτυχία το όραμα των αρχιτεκτόνων για ρομβοειδή υαλοπετάσματα αντί των συνηθισμένων υαλοπετασμάτων που έχουν ορθοκανονική διάταξη και κάθετη τοποθέτηση. Επίσης, οι υψηλές, άνευ προηγουμένου απαιτήσεις για ηχομόνωση έως 53 dB επιτεύχθηκαν στο μέγιστο, ώστε να συνάδουν με τις σύγχρονες προδιαγραφές των αεροδρομίων. Η Aluminco απάντησε εξίσου ικανοποιητικά και στην πρόκληση της εύκολης τοποθέτησης στον βέλτιστο χρόνο και χωρίς καθυστερήσεις, πάντα προς όφελος των επενδυτών του έργου. Αναμφισβήτητα, το νέο αεροδρόμιο «Μακεδονία» της Θεσσαλονίκης, μέσω του εμπνευσμένου αρχιτεκτονικού design, της προηγμένης υλοποίησης του εξωτερικού κελύφους και της διαμόρφωσης των εσωτερικών χώρων, πραγματοποιεί τον βασικό στόχο του συνολικού πρότζεκτ της Fraport που είναι η ποιοτική αναβάθμιση της ταξιδιωτικής εμπειρίας για τους επιβάτες. Προς αυτή την κατεύθυνση η συμβολή της Aluminco, που κατασκεύασε το ειδικό υαλοπέτασμα, όπως προέβλεπε η αρχιτεκτονική μελέτη, ήταν καθοριστική για την πρωτοπόρα υλοποίηση του έργου. ■

Aluminco A: Θέση Μεγάλη Ράχη 32011 Οινόφυτα Βοιωτίας Τ: 22620 47000 (100) www.aluminco.com

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

CONSTRUCTION |

SPECIAL REPORT θυνση, έντονα, το ερώτημα ουσιαστικά είναι σε πιο βαθμό θα μπορεί κάθε αεροδρόμιο να ανταποκριθεί στην πρό(σ)κληση και να φτάσει στο χαμηλότερο δυνατό ενεργειακό του αποτύπωμα. Για εμάς ως αρχιτέκτονες, η πρόκληση έγκειται στην διερεύνηση γνωστών, αλλά και αχαρτογράφητων μεθόδων, προκειμένου να αξιοποιηθεί στο μέγιστο η δυναμική του τόπου και των υλικών και ταυτόχρονα η ενθάρρυνση της τοπικής κοινωνίας να συμβάλλει σε αυτό. Από την στιγμή της έναρξης της αναζήτησης αυτής της στρατηγικής, ξεκινάει για εμάς μια ουσιαστική και ενδιαφέρουσα πορεία σταδιακής οικοδόμησης μιας “συλλογικής πράσινης συνείδησης” και, παρά τις όποιες αντικειμενικές δυσκολίες προκύψουν, το αποτέλεσμα θα ανταμείψει τις προσδοκίες μας».

ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ

Η «πράσινη» αναβάθμιση των αεροδρομίων φαίνεται να έχει μελετητικό ενδιαφέρον για τους μηχανικούς, καθώς, όπως φαίνεται από τη διεθνή κι εγχώρια εμπειρία, λαμβάνονται υπόψη πολλοί παράγοντες (υλικά, ΑΠΕ, συστήματα φωτισμού και παροχής νερού κ.α.). Όπως αναλύει η κα Ματανά (Obermeyer Hellas), «η διεθνής εμπειρία, καθώς και η εμπειρία από τις μελέτες αναβάθμισης 7 αεροδρομίων στην Ελλάδα που εκπόνησε η εταιρεία μας για την Fraport, προσφέρει πλούσια παραδείγματα «πράσινου» προφίλ: ● χρήση δομικών υλικών με ανακύκλωση και βιώσιμες πρακτικές, όπως τοπικά υλικά (φυσική πέτρα, ξύλο κλπ.), ανακυκλωμένα υλικά (χάλυβας, συνθετικά υλικά), υλικά με χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα κατά την παραγωγή τους,

Κώστας Χατζής, Πολιτικός Μηχανικός ΑΠΘ, Συνιδρυτής DKND Engineers

34 | C O N S T R U C T I O N

● συστήματα αξιοποίησης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, π.χ. φωτοβολταϊκά, ηλιακοί συλλέκτες, τουρμπίνες, με αξιοποίηση των μεγάλων επιφανειών των κτηρίων (δώματα και όψεις) και των μεγάλων διατιθέμενων εκτάσεων στα αεροδρόμια, ● Η/Μ συστήματα εξοικονόμησης ενέργειας και φυσικών πόρων, π.χ. γεωθερμία, αισθητήρες ενεργοποίησης φωτισμού και παροχής νερού, χρήση ομβρίων υδάτων και ανακύκλωση υδάτων, αυτοματισμοί σκίασης, συστήματα φυσικού αερισμού, κτιριακά συστήματα εξοικονόμησης ενέργειας, όπως φυσικός φωτισμός/ αερισμός (όψεις-στέγες), επιφάνειες με ανάκλαση θερμότητας, πράσινοι-φυτεμένοι τοίχοι κλπ., ● σε επίπεδο χρηστών, ευρεία εφαρμογή ανακύκλωσης, μείωσης απορριμμάτων και κοινωνικής ευαισθητοποίησης, π.χ. με ανακύκλωση και δωρεά στην κοινότητα του φαγητού που περισσεύει και των αποσκευών που δεν αναζητούνται». Ακολούθως, η κα Αθανασιάδου και η κα Βασιλάκου (AVW Architecture) υποστηρίζουν ότι «σε επίπεδο εγκαταστάσεων των αερολιμένων ακολουθούνται διαφορετικών ειδών μέθοδοι, ώστε να μειωθεί το περιβαλλοντικό αποτύπωμα μέσω της εξοικονόμησης και βιώσιμης διαχείρισης της ενέργειας, των απορριμμάτων και του νερού. Η διαδικασία αυτή ακολουθεί ολοένα και πιο δημιουργικούς τρόπους προσέγγισης. Στη Στοκχόλμη χρησιμοποιείται ένα μοναδικό σύστημα βιοκαυσίμων για τη θέρμανση του συνόλου των εγκαταστάσεων. Ο τερματικός σταθμός 4 του Τσανγκί στη Σιγκαπούρη, μεταξύ άλλων διαθέτει έναν πράσινο τοίχο με περισσότερα από 20.000 είδη φυτών, που μειώνει τη θερμοκρασία περιβάλλοντος και

βελτιώνει την ποιότητα του αέρα. Στην τελευταία επέκταση του αεροδρομίου του Όσλο χρησιμοποιήθηκε ανακυκλωμένος χάλυβας και φιλικό προς το περιβάλλον σκυρόδεμα. Επίσης, λαμβάνεται χιόνι από τους διαδρόμους και αποθηκεύεται σε επιτόπιες αποθήκες για χρήση ως ψυκτικό το καλοκαίρι. Μια πρόταση του δικού μας γραφείου για τα αεροδρόμια των μικρών νησιών της Ελλάδας ήταν η αξιοποίηση της εποχικής λειτουργίας τους με διαμόρφωση υπαίθριων και ημιυπαίθριων χώρων που καλύπτουν τις υψηλές απαιτήσεις για την κινητικότητα του επιβατικού κοινού τους καλοκαιρινούς μήνες, στον αντίποδα κατασκευής αντίστοιχης έκτασης κτιριακών εγκαταστάσεων που θα απαιτούσε μεγαλύτερη κατανάλωση πόρων, ενέργειας και συντήρησης για το χειμώνα. Συνεπώς, θεωρούμε ότι στον τομέα αυτό ανοίγεται ένας δρόμος με αχαρτογράφητες ‘καλές πρακτικές’ που επαφίονται στην αξιοποίηση της ιδιαιτερότητας του κάθε τόπου και του χαρακτήρα κάθε αεροδρομίου». Από την πλευρά του ο Κώστας Χατζής, Πολιτικός Μηχανικός ΑΠΘ, Συνιδρυτής της DKND Engineers, αναφέρει πως «στις αεροπορικές μεταφορές το ζήτημα είναι πιο πολύπλοκο, ειδικότερα σε ότι αφορά στον στόχο της μετατροπής των αεροδρομίων σε κόμβους (Hubs) βιώσιμης και έξυπνης κινητικότητας, καθόσον αυτά αναπτύσσονται σε τρία επίπεδα λειτουργίας: ● Τις μεταφορές από και προς το αεροδρόμιο και εντός του αεροδρομίου (μεταφορά επιβατών στα αεροσκάφη και επιμελητεία (logistics, handling κλπ). Στο επίπεδο αυτό η εφαρμογή πράσινων πολιτικών μοιάζει “βατή”, λόγω της ήδη ανεπτυγμένης τεχνολογία ηλεκτροκίνησης των επίγειων οχημάτων και της συνεχώς εξελισσόμενης έρευνας στον τομέα των πράσινων καυσίμων.

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

● Την κτιριακή υποδομή (Terminal). Και σε αυτό το επίπεδο, η τεχνολογική εξέλιξη καλύπτει σε πολύ μεγάλο μέρος τις απαιτήσεις της πράσινης προσαρμογής με πολιτικές βιώσιμης κατασκευής, ενεργειακής αποτελεσματικότητας και κυκλικής οικονομίας/ανακύκλωσης. ● Την ενέργεια σε επίπεδο ενεργειακής αλυσίδας από την προμήθεια έως τη χρήση (προμήθεια πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας, χρήση βιοκαυσίμων, ανάπτυξη τεχνολογιών για την παραγωγή πράσινου αεροπορικού καυσίμου κλπ). Εδώ τα πράγματα γίνονται πιο περίπλοκα, αφού οι τεχνολογίες αυτές -ειδικά του αεροπορικού καυσίμου- είναι ακόμη στα σπάργανα και ο όγκος των αεροπορικών μεταφορών αναμένεται να διπλασιαστεί έως το 2050, την ώρα που ο κλάδος είναι υπεύθυνος για το 15% της παγκόσμιας παραγωγής αερίων θερμοκηπίου».

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ

Η τεχνολογία, όσο εξελίσσεται, είναι δεδομένο ότι θα φέρει νέες προκλήσεις την «πράσινη» αναβάθμιση των αεροδρομίων. Μία αναβάθμιση ολιστική, όχι μόνο ως προς τις κτιριακές υποδομές, η οποία θα πρέπει να λύσει και άλλα ζητήματα. Όπως επισημαίνει ο κ. Χατζής (DKND Engineers), «όλα τα παραπάνω είναι από μόνα τους πολύ κοστοβόρα-χρονοβόρα και αναφέρονται στις τεχνολογικές και μόνο δυνατότητες και εξελίξεις. Μαζί με αυτά θα πρέπει να απαντηθούν και να λυθούν και άλλα ερωτήματα-ζητήματα και μάλιστα γρήγορα. ● Σε έναν κόσμο που κινείται με ολοένα και μεγαλύτερη ταχύτητα πως θα ζητήσεις την καθυστέρηση του χρόνου μετακίνησης που συνεπάγεται η προσαρμογή στις χαμηλές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου;

● Σε έναν κόσμο που οι οικονομικές διαφορές μεταξύ των κοινωνικών ομάδων οξύνονται, πως θα ζητήσεις αύξηση του κόστους επενδύσεων και συνεπώς του κόστους μεταφοράς; ● Η πολεμική βιομηχανία, που κατά κανόνα κινεί και τα νήματα της τεχνολογικής εξέλιξης και την επιταχύνει, μπορεί να συμβιβαστεί με αεροπορικά καύσιμα μειωμένης απόδοσης; Και μην ξεχνάμε ότι δεν λειτουργούμε μόνοι μας. Η Ε.Ε. είναι μικρή πληθυσμιακά και φθίνει οικονομικά, οπότε χρειαζόμαστε συμμάχους και συνέργειες». Ένα είναι σίγουρο. Αν τα αεροδρόμια καταφέρουν να παρέχουν ένα ασφαλές, υγιές, δίκαιο, «πράσινο» και χωρίς αποκλεισμούς περιβάλλον, αλλά και μια θετική εμπειρία πελατών, θα μπορέσουν να διατηρήσουν την εμπιστοσύνη του κοινού –ένα κρίσιμο στοιχείο αν θέλουν να είναι βιώσιμα τα επόμενα χρόνια. ■

Η ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΑ Ως μέρος μιας βιώσιμης στρατηγικής, τα ευρωπαϊκά αεροδρόμια δεσμεύτηκαν μέσω του ACI Europe να επιτύχουν καθαρές μηδενικές εκπομπές άνθρακα για λειτουργίες που είναι υπό τον έλεγχό τους το αργότερο μέχρι το 2050, ανάμεσα στα οποία και ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών (ΔΑΑ) και η Fraport Greece. Η Fraport Greece έχει θέσει ενδιάμεσο στόχο το 16% των εκπομπών του 2019 έως το 2030. Επίσης, έχουν πιστοποιηθεί 6 αερολιμένες (Θεσσαλονίκης, Κεφαλληνίας, Χανίων, Ρόδου, Μυτιλήνης, Σάμου) στο Επίπεδο 1 (Χαρτογράφηση) του διεθνούς προγράμματος Airport Carbon Accreditation (ACA), καθώς και οι υπόλοιποι 8 αερολιμένες (Κέρκυρας, Ζακύνθου, Ακτίου, Καβάλας, Κω, Σαντορίνης, Μυκόνου, Σκιάθου) κατά ISO 14064 (το πρότυπο για την έγκυρη μέτρηση των αέριων ρύπων). Από την πλευρά του, ο ΔΑΑ ανακηρύχθηκε τον περασμένο Οκτώβριο νικητής στην κατηγορία «25-40 εκατομμύρια επιβάτες» (με βάση την επιβατική κίνηση του 2019) στα βραβεία Best Airport Awards 2021 του ACI Europe. Η κριτική επιτροπή επαίνεσε -μεταξύ άλλων- ιδιαίτερα τη συνεχή προσήλωση του ΔΑΑ στους στόχους μείωσης του αποτυπώματος διοξειδίου του άνθρακα, διατηρώντας

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα (Level 3+) παρά τη συνεχιζόμενη κρίση. Επίσης, ο ΔΑΑ ανακοίνωσε τον Δεκέμβριο του 2019 το σχέδιο “Route 2025”, με το οποίο δεσμεύεται για την επίτευξη μηδενικού αποτυπώματος άνθρακα μέχρι το 2025. Προς αυτή την κατεύθυνση, υλοποιεί Οδικό Χάρτη Δράσεων για την παραγωγή καθαρής ενέργειας εντός του αεροδρομίου μέσω φωτοβολταϊκών για αυτοκατανάλωση, ώστε να καλύπτει το 100% των αναγκών της εταιρείας σε ηλεκτρική ενέργεια, καθώς και παράλληλο Οδικό Χάρτη για την εκμηδένιση του υπόλοιπου 9% του αποτυπώματος άνθρακα που αντιστοιχεί στις άμεσες εκπομπές λόγω κατανάλωσης. Μάλιστα, τον Μάιο του 2021 ο ΔΑΑ έλαβε την έγκριση βεβαίωσης παραγωγού από τη ΡΑΕ. Τον Δεκέμβριο του 2021, η εταιρεία προκήρυξε διαγωνισμό για την μελέτη, κατασκευή, λειτουργία και συντήρηση του νέου πάρκου, ο οποίος προορίζεται να συνδεθεί στο εσωτερικό δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας του αεροδρομίου. Η ενέργεια που θα παραχθεί θα χρησιμοποιηθεί για την ιδιοκατανάλωση του ΔΑΑ, ενώ τυχόν πλεονάζουσα ενέργεια θα διατίθεται στο εθνικό δίκτυο. Αξίζει να σημειωθεί ότι στον ΔΑΑ λειτουργεί ήδη από τον Σεπτέμβριο του 2011 Φ/Β πάρκο ισχύος 8 MWp.

CONSTRUCTION |

INTERVIEW

ΕΞΟΙΚΟΝΌΜΗΣΗ ΕΝΈΡΓΕΙΑΣ ΣΕ ΑΕΡΟΔΡΌΜΙΑ ΜΕ KNAUF AQUAPANEL ΜΕ ΓΝΏΜΟΝΑ ΤΟΝ ΆΝΘΡΩΠΟ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΆΛΛΟΝ ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΓΙΆΝΝΗ ΠΙΣΠΙΡΊΓΚΟ

36 | C O N S T R U C T I O N

Φωτογραφικό Αρχείο Fraport Greece και Intrakat SA / Fraport Greece and Intrakat SA Photographic Archive

Knauf, απαντώντας στις προκλήσεις της επισκεψιμότητας και της ενεργειακής κατανάλωσης των αεροδρομίων, διαθέτει καινοτόμα συστήματα εξωτερικής τοιχοποιίας που πληρούν τις αρχές της κυκλικής οικονομίας και ικανοποιούν τα κριτήρια των υψηλότερων πιστοποιήσεων, όπως τονίζει η Κυριακή Αβραάμ, Aquapanel® Specification Manager της εταιρείας. Ποια γνωρίσματα καθιστούν τα προϊόντα της Knauf ιδανικά υλικά για κτίρια υψηλής ευαισθησίας και επισκεψιμότητας, όπως τα αεροδρόμια; Κατ’ αρχήν σε τέτοιου τύπου κτίρια υψηλής ευαισθησίας είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει η ώθηση για τη μείωση των επιπτώσεων του κτιρίου στην ανθρώπινη υγεία καθώς και στο φυσικό περιβάλλον. Αυτό πρέπει να λαμβάνεται υπόψη σε κάθε στάδιο του κύκλου ζωής ενός κτιρίου. Η ενέργεια, λοιπόν, που καταναλώνεται κατά την κατασκευή του κτιρίου αντιπροσωπεύει έως και το 30% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας του κύκλου ζωής ενός κτιρίου και επομένως αποτελεί σημαντικό παράγοντα. Ως πλήρες σύστημα εξωτερικής τοιχοποιίας Knauf με τεχνολογία Aquapanel® έχει 50% λιγότερη απαίτηση ενέργειας κατά την κατασκευή από τη συμβατική τοιχοποιία με τούβλα. Ομοίως, η εκπομπή CO2 στην παραγωγή υλικών για τα συστήματα δόμησης Knauf είναι 30% χαμηλότερη σε σχέση με άλλες συμβατικές κατασκευές, κάτι που ισχύει λόγω της ελαφριάς

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

κατασκευής και κατά τη διάρκεια της μεταφοράς. Σημαντικό ρόλο στο περιβάλλον είναι και η ενέργεια που παράγεται κατά τη χρήση του κτιρίου. Τα κτίρια με υψηλής απόδοσης κέλυφος σε ψυχρό κλίμα απαιτούν περίπου το 20% έως 30% της ενέργειας για θέρμανσή του. Οπότε η μόνωση εντός των τοίχων είναι ένας κρίσιμος παράγοντας και τα συστήματα Knauf έχουν πολλά πλεονεκτήματα. Δεν έχουν λιγότερη θερμομόνωση σε σύγκριση με τις παραδοσιακές κατασκευές, ενώ και η δυνατότητα εγκατάστασης διαφόρων πάχους μονωτικού σε αυτό το σύστημα σημαίνει ότι η επιθυμητή ενεργειακή απόδοση μπορεί να επιτευχθεί ακόμη και στις πιο υψηλές απαιτήσεις. Παράλληλα, σε τέτοιου είδους κτίρια μεγάλης επισκεψιμότητας όπως τα αεροδρόμια, δεν πρέπει να παραβλέπεται η προστασία υγείας του ανθρώπου. Η επιλογή υλικών μηδενικών ή χαμηλών εκπομπών VOC και προϊόντων φινιρίσματος -όπως αυτά που χρησιμοποιούνται στα συστήματα εξωτερικών τοίχων Knaufβελτιώνει τόσο την ποιότητα εσωτερικού περιβάλλοντος του κτιρίου όσο και την άνεση των χρηστών του. Τα περισσότερα από τα προϊόντα των συστημάτων Knauf ταξινομούνται με A+ σύμφωνα με τον γαλλικό κανονισμό VOC. Επίσης, η συσσώρευση υγρασίας και οι αρνητικές επιπτώσεις της υγρασίας συμπεριλαμβανομένης της μούχλας, των ιών και των βακτηρίων, είναι επίσης παράγοντες που συμβάλλουν στην κακή ποιότητα του αέρα. Για να επιτευχθεί αξιόπιστη προστασία από την υγρασία, το νερό και τη μούχλα o εξωτερικός τοίχος Knauf με τεχνολογία Aquapanel® έχει μια πολυεπίπεδη δομή με μια προσεκτικά σχεδιασμένη ακολουθία από υλικά τα οποία διαπνέουν και ταυτόχρονα εμποδίζουν την είσοδο υδρατμών στο κτίριο. Σε ποια αεροδρόμια, εντός και εκτός συνόρων, έχετε εφαρμόσει τις συγκεκριμένες λύσεις; Εντός Ελλάδας, στα περισσότερα αεροδρόμια της Fraport Greece έχουν χρησιμοποιηθεί τα συστήματα εξωτερικών τοίχων Knauf με τεχνολογία Aquapanel®, και τα πιο πρόσφατα έργα ήταν τα αεροδρόμια Θεσσαλονίκης και Μυκόνου. Εκτός Ελλάδας, στα δύο αεροδρόμια της Κύπρου έχουν χρησιμοποιηθεί συστήματα δόμησης Knauf καθώς και σε πολλά έργα στο εξωτερικό υψηλής ευαισθησίας και επισκεψιμότητας. Για παράδειγμα σε σταθμούς μετρό, τρένων, γήπεδα και

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

Σύστημα εξωτερικού τοίχου Knauf με τεχνολογία Aquapanel®

μεγάλα εμπορικά κέντρα. Αξιοσημείωτα έργα στο εξωτερικό είναι ο σιδηροδρομικός σταθμός της Φρανκφούρτης, ο σταθμός Μετρό ‘ZIL’ και Avtozavodskaya στη Μόσχα όπως επίσης και ο σταθμός West Kowloon στο Hong Kong. Η κυκλική οικονομία και η επανάχρηση θεωρούνται πλέον προαπαιτούμενα στις σύγχρονες υποδομές. Πώς απαντά η Knauf σε αυτή την πρόκληση; Τα υλικά που περιλαμβάνουν τα προϊόντα που αποτελούν τα συστήματα δόμησης Knauf είναι επαναχρησιμοποιήσιμα, ανανεώσιμα ή/και ανακυκλώσιμα. Τα απόβλητα που προκύπτουν κατά την παραγωγή τσιμεντοσανίδας Aquapanel® Outdoor ανατροφοδοτούνται στη διαδικασία παραγωγής και η ποσότητα των ανακυκλώσιμων υλικών στη σύνθεση της τσιμεντοσανίδας Aquapanel® είναι περίπου 5-10% κατά μάζα. Επίσης, η επιλεκτική αποσυναρμολόγηση και ο διαχωρισμός μπορεί να πραγματοποιηθεί εύκολα με εξωτερικούς τοίχους Knauf με τεχνολογία Aquapanel®, μειώνοντας τον όγκο των απορριμμάτων και αυξάνοντας παράλληλα τις δυνατότητες για ανακύκλωση. Η προσαρμοστικότητα των συστημάτων δόμησης Knauf διευκολύνει τις τροποποιήσεις καθώς και την επαναχρησιμοποίηση, ακόμη και όταν το κτίριο είναι σε χρήση. Παράλληλα, εγγυάται συνεχή χρήση, χωρίς συμβιβασμούς στον σχεδιασμό ή την ενεργειακή απόδοση, και μόλις εγκατασταθεί, έχει διάρκεια ζωής περίπου 50 ετών, σύμφωνα με το πιστοποιητικό EPD. Πώς συμμορφώνονται τα προϊόντα δόμησης της Knauf στους ευρωπαϊ-

κούς-διεθνείς κανονισμούς και τις αντίστοιχες πιστοποιήσεις; Οι πιστοποιήσεις που απαιτούνταν κυρίως για τη χρήση των προϊόντων στα αεροδρόμια ήταν η περιβαλλοντική Δήλωση προϊόντων (EPD) σύμφωνα με το ISO 14025 και το EN 15804, όπου τα προϊόντα του συστήματος εξωτερικού τοίχου Knauf με τεχνολογία Aquapanel® διαθέτουν. Εκτός από την αναφορά στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και τις κατηγορίες αποβλήτων που παρέχουν αυτά τα πιστοποιητικά, αξιολογούν επίσης τον κύκλο ζωής ενός προϊόντος, συμπεριλαμβανομένων των ενεργειακών πόρων που απαιτούνται για την προμήθεια και τη μεταφορά πρώτων υλών καθώς και την παραγωγή του τελικού προϊόντος. Επιπλέον, με βάση τα πρότυπα LEED, όσον αφορά την Ποιότητα Εσωτερικού Περιβάλλοντος (IEQ), το οποίο αποσκοπεί στη μέτρηση και τη βελτίωση της ευημερίας και άνεση των επιβαινόντων του κτιρίου, η ποιότητα αέρα εσωτερικών χώρων (IAQ) είναι σημαντική και απαιτεί αυτά τα πιστοποιητικά. Για παράδειγμα, η τεχνολογία ECOSE® από την Knauf Insulation επιτρέπει την παραγωγή φυσικών μονωτικών υλικών ορυκτοβάμβακα συνδεδεμένων με τεχνολογία βιολογικής βάσης χωρίς φορμαλδεΰδη, φαινόλες, ακρυλικά και χωρίς τεχνητά χρώματα, χλωρίνη ή πρόσθετες βαφές. Αυτά τα προϊόντα πέρασαν σε δοκιμή θαλάμου εκπομπής VOC τα οποία και βραβεύτηκαν με το Eurofins Indoor Air Comfort Cold Certificate. Επίσης, για να διαπιστωθεί η ασφαλής και υγιεινή λύση με την τεχνολογία Aquapanel® ζητήθηκε και η πιστοποίηση από το Γερμανικό Building Biological Institute Rosenheim (IBR). ■

CONSTRUCTION |

ADVERTORIAL

«ΠΡΆΣΙΝΑ» ΑΕΡΟΔΡΌΜΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΉ ECOSTRUXURE ΑΠΌ ΤΟΥΣ ΜΑΡΊΑ ΤΣΌΓΚΑ ΚΑΙ ΆΓΓΕΛΟ ΜΠΡΆΧΟ

Schneider Electric προσφέρει ολοκληρωμένες ψηφιακές λύσεις για την υποδομή των αεροδρομίων. Η τεχνογνωσία μας εκτείνεται τόσο στον τομέα της ενέργειας και του αυτοματισμού όσο και σε λειτουργικές και επιχειρησιακές διαδικασίες και τη συντήρηση. Δημιουργούμε κατάλληλο ψηφιακό περιβάλλον για πιο αποτελεσματικές, πιο αξιόπιστες και πιο βιώσιμες λειτουργίες των αερολιμένων. Σκοπός μας είναι να συμβάλλουμε στην εξασφάλιση της βέλτιστης εμπειρίας του ταξιδιώτη.

ΚΎΡΙΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΈΣ ΑΕΡΟΛΙΜΈΝΩΝ

Η Schneider Εlectric δραστηριοποιείται στις κύριες εφαρμογές των αερολιμένων από το εναέριο τμήμα μέχρι τον σταθμό του αερολιμένα και το επίγειο τμήμα, εξασφαλίζοντας λύσεις μέσω της αρχιτεκτονικής EcoStruxure. Η ανοιχτή αρχιτεκτονική μας με δυνατότητα IoT συμβάλλει στη βελτίωση της αξιοπιστίας, της αποτελεσματικότητας αλλά και της βιωσιμότητας.

ΠΡΟΚΛΉΣΕΙΣ ΚΑΙ ΛΎΣΕΙΣ

Η σύγχρονη αγορά στον τομέα των αεροδρομίων αντιμετωπίζει έξι βασικές προκλήσεις: ● Αυξανόμενη Κίνηση Αερομεταφορών ● Εμπειρία Ταξιδιώτη ● Ψηφιοποίηση ● Παγκόσμιοι Κανονισμοί ● Προστασία Δεδομένων ● Βιωσιμότητα Μέσω της αρχιτεκτονικής EcoStruxure, η Schneider Electric προσφέρει λύσεις στους τέσσερις βασικούς τομείς των λειτουργιών του αεροδρομίου, αναβαθμίζοντας την ποιότητα των υπηρεσιών και εξασφαλίζοντας την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο.

ΕΝΟΠΟΙΗΜΈΝΟ ΚΈΝΤΡΟ ΕΛΈΓΧΟΥ

Η ανάγκη για βελτίωση της απόδοσης της λειτουργίας του αερολιμένα οδήγησε στο Ενοποιημένο Κέντρο Ελέγχου και στη Διαχείριση Εργασιών. Το ενοποιημένο σύστημα ψηφιακής διαχείρισης δίνει τη δυνατότητα της συγκέντρωσης των πληροφοριών των διαφορετικών

συστημάτων σε πραγματικό χρόνο και ενισχύει την αποτελεσματική λειτουργία του αερολιμένα με τη λήψη άμεσων αποφάσεων και τον σωστό συντονισμό των ομάδων. Η δημιουργία κοινής βάσης δεδομένων επιτρέπει την πρόληψη κάθε πιθανού σεναρίου. Προσφέρει τη δυνατότητα στιγμιαίας αναφοράς των συμβάντων και προσδιορίζει τη ροή των εργασιών.

ΔΙΑΧΕΊΡΙΣΗ ΕΝΈΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΆΣΕΩΝ

Η διεύρυνση του χρόνου λειτουργίας του αερολιμένα απαιτεί τη Διαχείριση Ενέργειας, τη Διαχείριση και Ασφάλεια Κτιρίου. Η ψηφιακή διαχείριση ενέργειας παρέχει αξιόπιστα και ασφαλή δεδομένα ώστε να λαμβάνονται αποφάσεις για την προστασία των επιβατών, τη διαφύλαξη των περιουσιακών τους στοιχείων, και την αδιάλειπτη λειτουργία των συστημάτων. Συμβάλλει επίσης στον περιορισμό των απρόβλεπτων διακοπών ενέργειας και την ταχεία ανάκτηση της ομαλής λειτουργίας του συστήματος. Συστήνονται λύσεις για τη βελτίωση της ποιότητας των συστημά-

EcoStruxure™ Architecture

Connected Products

Cloud and/or On Premise

Edge Control

EcoStruxure Asset Advisor End to end Cybersecurity

Apps, Analytics & Services

EcoStruxure Facility Expert

EcoStruxure Power Advisor

EcoStruxure Facility Advisor

EcoStruxure Resource Advisor

EcoStruxure EcoStruxure EcoStruxure Power Monitoring Expert Power SCADA Operation Substation Operation

Acti9, Enerlin’X Masterpact Smart Panels Galaxy Premset Power MTZ (IEC) UPS Logic Powertag (IEC) Com’X Square D QO Smart Systems (NEMA) (NEMA)

Easergy P3

SM6

Κύριες Εφαρμογές Αερολιμένων

38 | C O N S T R U C T I O N

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

των, την προληπτική συντήρηση, την παρακολούθηση και τον έλεγχο σε πραγματικό χρόνο του δικτύου καθώς και ένα ευρύ φάσμα διατάξεων προστασίας, παρακολούθησης και διόρθωσης σφαλμάτων. Οι προηγμένες υπηρεσίες παρακολούθησης του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας με ανάλυση δεδομένων προλαμβάνει τις ανακολουθίες του δικτύου και τις διακυμάνσεις στην ποιότητα της ενέργειας. Η συλλογή πληροφοριών στην cloud υπηρεσία Power Monitoring Expert της Schneider Electric παρέχει τη δυνατότητα ανάλυσης και επεξεργασίας των δεδομένων για ένα δίκτυο αδιάλειπτης αλλά και ποιοτικής λειτουργίας. Με γνώμονα την άνεση και ασφάλεια των επιβατών, η διαχείριση των κτιρίων γίνεται με παρακολούθηση, διάγνωση και εξάλειψη προβλημάτων σε κτιριακά συστήματα ενώ παράλληλα μειώνεται το λειτουργικό κόστος. Γίνεται έλεγχος πρόσβασης και ανίχνευσης παραβιάσεων. Ελέγχεται η υγεία και η ασφάλεια μέσω εξοπλισμού και διαδικασιών για την ποιότητα του αέρα, αναλύεται η πληρότητα των χώρων και οι ανέπαφες λειτουργίες.

ΔΙΑΧΕΊΡΙΣΗ ΚΡΊΣΙΜΩΝ ΣΥΣΤΗΜΆΤΩΝ

Η έγκαιρη και ομαλή ταξιδιωτική εμπειρία από το στάδιο του ελέγχου των εισιτηρίων μέχρι την επιβίβαση επιτυγχάνεται με τη Διαχείριση Αποσκευών και Συστημάτων Επιβίβασης. Οι λύσεις της αρχιτεκτονικής EcoStruxure της Schneider Electric επιτρέπουν

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

την ορατή διαδικασία χειρισμού των αποσκευών στον αερολιμένα και των διαδικασιών σε ολόκληρο το κτίριο του τερματικού σταθμού, καθώς και των βοηθητικών κτιρίων για τις μεταφορές των αποσκευών. Διαθέτει μοναδική πλατφόρμα λογισμικού που επιτρέπει τον συγχρονισμό και τον έλεγχο μεταξύ γραμμών, μεταφορέων, μηχανών, αποθήκευσης κ.λπ. σε πραγματικό χρόνο. Μηχανές συνδεδεμένες για να αυτοματοποιούνται και να ελέγχουν τη ροή των αποσκευών. Άμεση ψηφιακή διάγνωση και ανέπαφη συντήρηση.

ΒΙΩΣΙΜΌΤΗΤΑ

Η Ενεργειακή Απόδοση, τα Μικροδίκτυα και η Κυκλική Οικονομία εξασφαλίζουν τη Βιωσιμότητα και τη μείωση του αποτυπώματος του άνθρακα. Η επίτευξη του στόχου βιωσιμότητας του αερολιμένα και η ικανότητα ενεργειακής απόδοσης καθώς και η ανάλυση δεδομένων είναι ενσωματωμένη στο σύστημα διαχείρισης Building Management System της Schneider Electric. Το σύστημα HVAC και ο φωτισμός είναι τα δύο πιο ενεργοβόρα συστήματα σε έναν αερολιμένα με ποσοστό 60% και 15% αντίστοιχα. Οι ψηφιακές τεχνολογίες μπορούν να επιτρέψουν στα συστήματα αυτά να χρησιμοποιούν την ενέργεια πιο έξυπνα, μειώνοντας έτσι τη συνολική χρήση ενέργειας, διατηρώντας παράλληλα τα απαιτούμενα επίπεδα ενέργειας των υπηρεσιών. Η ρύθμιση των HVAC και του φωτισμού με βάση τα επίπεδα

ανάδρασης και πληρότητας των αισθητήρων διατηρώντας τα επαρκή επίπεδα άνεσης, η περιοδική συντήρηση, ο έλεγχος του συστήματος ισχύος, η διαχείριση της κατανάλωσης ενέργειας σε πραγματικό χρόνο, ο προσδιορισμός της μη φυσιολογικής θερμοκρασίας, των βλαβών μόνωσης ή των διαταραχών ισχύος οδηγούν στη μειωμένη χρήση της ενέργειας. Τα μικροδίκτυα είναι ολοκληρωμένα ενεργειακά συστήματα αποτελούμενα από ομάδες διασυνδεδεμένων κατανεμημένων ενεργειακών πόρων, συμπεριλαμβανομένων των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Με τη χρήση τους και τη βοήθεια των συμβουλευτικών υπηρεσιών, επιτυγχάνεται ο στόχος βιωσιμότητας του αερολιμένα, με ταυτόχρονη μείωση του κόστους και βελτίωση της αξιοπιστίας της ενέργειας. Η εφαρμογή της κυκλικής οικονομίας που βασίζεται στη διαχείριση του τέλους ζωής των ηλεκτρικών και αυτοματοποιημένων προϊόντων εξασφαλίζει μια φιλική προς το περιβάλλον διάθεση του πεπαλαιωμένου εξοπλισμού, διατηρώντας ταυτόχρονα υψηλό ποσοστό επαναχρησιμοποίησης Παράδειγμα αποτελεί η ανακύκλωση SF6free και SF6 που συμβάλλει με ασφάλεια στη διάθεση αερίου SF6 στον εξοπλισμό Μέσης Τάσης. (1kg SF6 στην ατμόσφαιρα ισοδυναμεί με 23tn εκπομπών CO2). *Η κυρία Μαρία Τσόγκα είναι Sales Engineer, Schneider Electric, και ο κ. Άγγελος Μπράχος είναι Software System Architecture Engineer, Schneider Electric ■

CONSTRUCTION |

INTERVIEW

T Ü V AU S T R I A H E L L A S : ΠΙΣΤΟΠΟΙΉΣΕΙΣ Π Ε Ρ Ι Β Α Λ ΛΟ Ν Τ Ι Κ Ω Ν Ε Π Ι ΔΟ Σ Ε Ω Ν Τα οφέλη των νέων εξειδικευμένων Περιβαλλοντικών Ισχυρισμών Zero Carbon Organization και Zero Waste-ToLandfill περιγράφει ο Μενέλαος Κόκκινος, Υπεύθυνος Σχήματος Περιβάλλοντος και Ενέργειας της TÜV AUSTRIA Hellas. ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΓΙΆΝΝΗ ΠΙΣΠΙΡΊΓΚΟ

40 | C O N S T R U C T I O N

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

Πόσο μεγάλη σημασία έχει για την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση η υλοποίηση της Πράσινης Συμφωνίας, μέσω της καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής αλλά και της ανάδειξης μιας οικονομίας χαμηλών εκπομπών άνθρακα; Είναι πλέον εμφανές ότι η κλιματική αλλαγή και η υποβάθμιση του περιβάλλοντος απειλούν την ίδια την ύπαρξη της Ευρώπης και του κόσμου. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, με το Green Deal, στοχεύει να μετατρέψει την Ευρώπη στην πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρο μέχρι το 2050. Σε αυτό το πλαίσιο οι οργανισμοί οφείλουν να προσαρμοστούν στις νέες απαιτήσεις, να δώσουν το παράδειγμα σε μία πιο «πράσινη» κατεύθυνση και να συμβάλουν στην επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων.

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

Ποιος είναι ο ρόλος των πιστοποιήσεων στις συνθήκες που διαμορφώνει το Green Deal; Και ποιοι είναι οι βασικοί άξονες της αντίστοιχης στρατηγικής που ακολουθεί η TÜV AUSTRIA Hellas; Οι πιστοποιήσεις βελτιώνουν το Περιβαλλοντικό προφίλ του Οργανισμού και ο καταναλωτής αποκτά εμπιστοσύνη στην παρεχόμενη πληροφορία. Η TÜV AUSTRIA Hellas ανταποκρινόμενη στις ανάγκες της αγοράς έχει αναπτύξει νέες εξειδικευμένες υπηρεσίες που σχετίζονται με την πιστοποίηση των Περιβαλλοντικών Ισχυρισμών όπως οι υπηρεσίες Zero Carbon Organization και Zero Waste-To-Landfill. Μιλήστε μας για το περιεχόμενο και τα οφέλη που προκύπτουν από τα σχήματα πιστοποιήσεων Zero Carbon Organization και Zero Waste-To-Landfill. Ποια η σχέση τους με την ισχύουσα εθνική νομοθεσία; Η υπηρεσία Zero Waste to Landfill αφορά την πιστοποίηση του ποσοστού των αποβλήτων που διαχειρίζεται από τον Οργανισμό. Σύμφωνα με τον Νόμο 4819/2021 (Ολοκληρωμένο πλαίσιο για τη διαχείριση των αποβλήτων) προβλέπεται μεταξύ άλλων η ελαχιστοποίηση της υγειονομικής ταφής αστικών στερεών αποβλήτων στο 10% έως το 2030. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurοstat (2017) το 80% περίπου των αποβλήτων στην Ελλάδα καταλήγει σε ταφή. Η υπηρεσία Zero Carbon Organization αφορά οργανισμούς που το άθροισμα των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (CO2e) που παράγεται αντισταθμίζεται από «αφαιρέσεις» άνθρακα. Μέσα στον Φεβρουάριο θα ψηφιστεί ο Εθνικός Κλιματικός Νόμος – Μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Θα περιλαμβάνει εθνικούς ποσοτικούς στόχους για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% το 2030 σε σύγκριση με το 1990 και 80% το 2040, ώστε το 2050 να επιτευχθεί κλιματική ουδετερότητα. Ποια είναι τα κριτήρια που πρέπει να πληροί μια εταιρεία για να λάβει αυτές τις αναγνωρίσεις από την TÜV AUSTRIA Hellas; Οι παραπάνω πιστοποιήσεις απευθύνονται σε όλους τους οργανισμούς ανεξάρτητα από το μέγεθός τους ή από τον τομέα δραστηριότητάς τους. Οι οργανισμοί που επιθυμούν παραπάνω πληροφορίες μπορούν να επικοινωνήσουν μαζί μας στο info@tuvaustriahellas.gr. Πόσο διαδεδομένη είναι γενικότερα η κουλτούρα της περιβαλλοντικής πιστο-

Μενέλαος Κόκκινος, Υπεύθυνος Σχήματος Περιβάλλοντος και Ενέργειας, TÜV AUSTRIA Hellas

ποίησης στις ελληνικές επιχειρήσεις σε σχέση με τις άλλες χώρες της Ε.Ε.; Οι καταναλωτές τα τελευταία χρόνια ενδιαφέρονται όλο και περισσότερο για την περιβαλλοντική επίδοση των οργανισμών και υπηρεσιών με αποτέλεσμα να αυξάνεται και η ανάγκη των πιστοποιήσεων. Ο καταναλωτής, μέσω της πιστοποίησης, αποκτά εμπιστοσύνη στην παρεχόμενη πληροφορία καθώς καλύπτεται η απαίτησή του για μεγαλύτερη διαφάνεια. ■

0123456789 0123456789 RGN:

95%

0123456789 0123456789

RGN:

Α: Λεωφ. Μεσογείων 429, Αγ. Παρασκευή 153 43 T: 21 0522 0920 Ε: info@tuvaustriahellas.gr www.tuvaustriahellas.gr

CONSTRUCTION |

SPECIAL REPORT

ΤΟ ΔΎΣΚΟΛΟ ΧΑΡΤΊ ΤΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΉΣ ΑΣΦΆΛΙΣΗΣ ΣΤΑ ΧΈΡΙΑ ΤΟΥ ΥΠΕΝ ΤΗΣ ΈΛΕΝΑΣ ΕΡΜΕΊΔΟΥ

42 | C O N S T R U C T I O N

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

μηχανισμός της ασφάλισης συμβάλλει στην ομαλή λειτουργία του χρηματοπιστωτικού συστήματος, καθώς πολλοί κίνδυνοι ασφαλίζονται. Η συμβολή της ασφάλισης είναι σημαντική σχετικά με την κάλυψη απρόοπτων γεγονότων, όπως είναι οι φυσικές καταστροφές. Είναι πάντα στενά συνδεδεμένη με τη διαμόρφωση της κρατικής πολιτικής και αποτελεί από τις σοβαρότερες εργασίες των ειδικών που αναλαμβάνουν τον σχεδιασμό των νομοθετημάτων προκειμένου να μην κινδυνεύουν οι ασφαλισμένοι, να υπάρχει κατά την ασφάλιση πλήρης διαφάνεια και ο τρόπος ασφάλισης να ορίζεται στις βασικές αρχές της ιδιωτικής ασφάλισης. Το περιοδικό Construction με αφορμή το νέο νομοσχέδιο για τον Εθνικό Κλιματικό Νόμο – Μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, ανοίγει έναν νέο διάλογο βασισμένο στο άρθρο 19 του νομοσχεδίου για την «Ασφάλιση κινδύνου από την κλιματική αλλαγή». Θεσμικοί φορείς καταθέτουν τις απόψεις τους με στόχο την εύρυθμη λειτουργία της οικονομίας.

Ι. ΧΑΤΖΗΘΕΟΔΟΣΊΟΥ: Ο ΕΘΝΙΚΌΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΌΣ ΝΌΜΟΣ ΝΑ ΕΊΝΑΙ ΓΙΑ ΌΛΟΥΣ

Ο Εθνικός Κλιματικός Νόμος που πρόκειται να καταρτιστεί, μετά από την τρέχουσα διαβούλευσή του, θα αποτελέσει ένα ακόμα εθνικό νόμο ο οποίος θα πρέπει να έχει ουσιαστικό αντίκρισμα στο περιβάλλον και στην κοινωνία. Η σημασία του, ιδιαιτέρως στην χρονική περίοδο όπου συντάσσεται, είναι καθοριστική για τη χώρα η οποία βρίσκεται οικονομικά και κοινωνικά σε κομβικό σημείο στην αυγή -κατά τα στοιχεία- μιας νέας αναπτυξιακής εποχής όπου όλες οι παραγωγικές δυνάμεις θα συντελέσουν στην πρόοδο και την ευημερία αριθμών και κοινωνίας, τονίζει ο κ. Ιωάννης Χατζηθεοδοσίου, Πρόεδρος Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών και Πρόεδρος της Mega Brokers. Στο πλαίσιο αυτό ο κάθε νόμος που υπό τις παρούσες, διακριτά διαφοροποιημένες από το παρελθόν συνθήκες καταρτίζεται οφείλει να έχει προσμετρήσει προσεκτικά όλες τις αντικειμενικές παραμέτρους και να ενσωματώνει την διεθνή εμπειρία και τις «καλές πρακτικές». Και φυσικά πρωτίστως να είναι προϊόν συλλογικότητας και να έχει στηριχθεί στις εισηγήσεις των φορέων εκπροσώπησης παραγωγικών, επιχειρηματικών και κοινωνικών ομάδων.

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

Με τις θεσμικές ιδιότητες και έχοντας καταγράψει τις εισηγήσεις των κλάδων που εκπροσωπούνται στα Επιμελητήρια έχω εκθέσει στους αρμοδίους υπουργούς και παράγοντες της κυβέρνησης την ουσιώδη σύγχρονη ανάγκη της υποχρεωτικότητας ασφάλισης των κτιρίων, διατυπώνει. Εξηγεί ότι η παγκόσμια πρακτική και η εντεινόμενη απειλή ακραίων καιρικών φαινομένων ως συνέπεια της κλιματικής αλλαγής επιτάσσουν αυτήν τη μέριμνα συμπληρώνοντας ότι δεν μπορεί να πολιτεία να επιδιώκει τον εκσυγχρονισμό και την ανάπτυξη ακολουθώντας την υφιστάμενη τακτική της παροχής οριζόντιων αποζημιώσεων με ενιαία κριτήρια, διαφοροποιήσεις στην αντιμετώπιση του ίδιου θέματος και με αυτόνομη λογική, κάτι που διαπιστώθηκε και στον υπό διαβούλευση κλιματικό νόμο. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα παραπάνω επεσήμανε ο κ. Χατζηθεοδοσίου κατά τη συνάντηση του με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Κώστα Σκρέκα. Ο κ. Χατζηθεοδοσίου θεωρεί ότι κάθε παραμετροποίηση και διαχωρισμός κατοικιών -όπως σε πρώτη φάση εισάχθηκε στο σχέδιο νόμου-, οι οποίες θα υπάγονται σε υποχρεωτική ασφάλιση, και οι διάφορες προσεγγίσεις διαχωρισμού και όπως αυτή της διαβάθμισης της τρωτότητας, δημιουργούν σύγχυση και δεν επιφέρουν αυτό που επιδιώκεται. Καταλήγει τονίζοντας ότι η υποχρεωτική ασφάλιση κτιρίων, η προστασία των πολιτών, μέσα από ουσιαστικές αποφάσεις θα αποτελέσει μια «κοινωνική παροχή» εάν γίνει σωστά και με κριτήρια ίσης αντιμετώπισης όλων προς όφελος της οικονομίας και της κοινωνίας των πολιτών.

Α. ΣΑΒΒΆΚΗΣ: ΟΙ ΠΟΛΊΤΕΣ ΘΑ ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΠΟΙΉΣΟΥΝ ΤΙΣ ΕΠΙΠΤΏΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΉΣ ΑΛΛΑΓΉΣ

Ιωάννης Χατζηθεοδοσίου, Πρόεδρος Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών

Αθανάσιος Σαββάκης, Πρόεδρος Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος

Σε θετική κατεύθυνση βρίσκεται, σύμφωνα με τον κ. Αθανάσιο Σαββάκη, Πρόεδρο Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ), η υποχρεωτική ασφάλιση των νέων κτιρίων σε περιοχές τρωτότητας προκειμένου να ηλεκτροδοτηθούν από το 2025. Όπως αναφέρει, πέραν των προφανών λόγων προστασίας της ακίνητης περιουσίας, το μέτρο θα εισφέρει θετικά στην καλλιέργεια ασφαλιστικής συνείδησης των Ελλήνων πολιτών. Η συγκεκριμένη απόφαση εισφέρει θετικά προς αυτή την κατεύθυνση, σημειώνει. Επιπλέον, συμπληρώνει, θεωρούμε ότι η συγκεκριμένη υποχρεωτικότητα θα κινητοποιήσει και τους υπόλοιπους ιδιοκτήτες των παλαιών ακινήτων στις περιοχές τρωτότητας να ασφαλίσουν κι εκείνοι τα δικά τους ακίνητα, με θετικό αποτέλεσμα τόσο για τους ίδιους όσο και για την ασφαλιστική αγορά. Σε κάθε περίπτωση, καταλήγει ο κ. Σαββάκης, η συγκεκριμένη διάταξη νόμου θα συμβάλει και στη γενικότερη συνειδητοποίηση από τους πολίτες των κινδύνων που εγκυμονεί η κλιματική αλλαγή, πληροφόρηση που είναι απαραίτητη για την κοινωνία τα επόμενα χρόνια.

Ε. ΒΛΑΧΟΓΙΆΝΝΗΣ: ΝΑ ΛΗΦΘΟΎΝ ΥΠΌΨΗ ΟΙ ΑΡΕΤΈΣ ΜΙΑΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΉΣ ΑΓΟΡΆΣ

Είναι γνωστό ότι η χώρα μας πλήττεται συχνά από έντονη σεισμική δραστηριό-

CONSTRUCTION |

SPECIAL REPORT τητα, που προσβάλλει περιοχές με σημαντική οικιστική και οικονομική ανάπτυξη. Η αποκατάσταση των υλικών ζημιών ή ακόμη και η ανασυγκρότηση ολόκληρων περιοχών απαιτεί σημαντικότατους πόρους που δεν μπορούν να εξευρεθούν πάντα άμεσα από δημόσια και ιδιωτική αποταμίευση ή δανεισμό, υπογραμμίζει ο κ. Εμμανουήλ Βλαχογιάννης, Α’ Αντιπροέδρος ΕΒΕΘ. Πέραν αυτού αναδεικνύονται και πιο σύγχρονες απειλές, που προκύπτουν από τον συνδυασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και γενικότερα των περιβαλλοντικών επιβαρύνσεων που προκαλεί η παγκόσμια δημογραφική έκρηξη με τη χωρική συγκέντρωση ορισμένων μορφών οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας. Στο πρόσφατο περιβάλλον, διευκρινίζει, έχουμε ως χώρα διαπιστώσει τις τραγικές συνέπειες των περιβαλλοντικών καταστροφών και τις επακολουθούσες οικονομικές προκλήσεις. Συνεπώς, το επικείμενο σχέδιο νόμου ορθά προσδιορίζει την ασφάλιση και τον σχηματισμό ανάλογων αποθεματικών ως εργαλείο για την ανασυγκρότηση των περιοχών που έχουν πληγεί. Ορθά επιλέγεται η υποχρεωτικότητα ασφάλισης των κτιρίων και η σύνδεση με την ηλεκτροδότηση. Είναι όμως απαραίτητο, υπογραμμίζει, κατά τον σχεδιασμό του να ληφθούν επαρκώς υπόψη οι αρετές μιας ανταγωνιστικής αγοράς κατά την παροχή των ασφαλιστηρίων συμβολαίων σε συνδυασμό με τη συγκρότηση αντασφαλιστικού μηχανισμού με δημόσια στήριξη.

Δ. ΛΎΧΡΟΥ: ΤΟ ΝΟΜΟΣΧΈΔΙΟ ΑΝΤΙΤΊΘΕΤΑΙ ΤΩΝ ΑΡΧΏΝ ΤΗΣ ΑΣΦΆΛΙΣΗΣ

Εμμανουήλ Βλαχογιάννης, Α’ Αντιπρόεδρος Εμπορικού & Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης

Δήμητρα Λύχρου, Πρόεδρος της Ένωσης Επαγγελματιών Ασφαλιστών Ελλάδος

44 | C O N S T R U C T I O N

Στο προκείμενο Σχέδιο Νόμου και συγκεκριμένα στο άρθρο 19 που αναφέρεται στη θέσπιση υποχρεωτικής ασφάλισης από το έτος 2025 σε νεόδμητες οικοδομές που βρίσκονται σε περιοχές ιδιαίτερης τρωτότητας, ο ασφαλιστικός κλάδος θα μπορούσε πράγματι να αποτελέσει μέρος της λύσης. Βρίσκεται, ωστόσο αντιμέτωπος με μία ρύθμιση που ανατρέπει βασικές αρχές της ασφάλισης, καταγγέλλει η κ. Δήμητρα Λύχρου, Πρόεδρος της Ένωσης Επαγγελματιών Ασφαλιστών Ελλάδος, προσθέτοντας ότι με τη ρύθμιση που προωθείται παραβιάζεται κατάφωρα η βασική φιλοσοφία της ασφαλιστικής επιστήμης, που ορίζει ότι ο ασφαλιστέος κίνδυνος πρέπει να είναι αβέβαιος, μελλοντικός και τυχαία συμβεβηκός. Εν προκειμένω, έχουμε μια βεβαία επέλευση κινδύνου, εφόσον επιλέγεται να ασφαλιστούν ακίνητα σε περιοχές υψηλού κινδύνου και μόνον. Επισημαίνει, δε, ότι βασικός κανόνας της ασφάλισης είναι η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη βάση και διασπορά του κινδύνου προκειμένου να επιτευχθεί το λεγόμενο επαρκές ασφάλιστρο. Η ΕΕΑΕ ζητά τη συνολική ρύθμιση του πλαισίου αντιμετώπισης και ανάληψης κινδύνων στις περιπτώσεις φυσικών καταστροφών. Τη σύμπραξη ιδιωτικού και δημόσιου τομέα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των συνεπειών που υφίστανται οι πολίτες και τη θέσπιση κινήτρων για την ασφαλιστική κάλυψη κινδύνων όπως αυτών που επιχειρεί να καλύψει το

υπό Διαβούλευση Σχέδιο. Την απόσυρση της διάταξης αυτής και τη συνεργασία εξ αρχής Πολιτείας και Ασφαλιστικής Αγοράς για την εξεύρεση της βέλτιστης λύσης. Άλλως, συμπληρώνει, και εφόσον προκριθεί η υποχρεωτικότητα της ασφάλισης θα πρέπει η διάταξη να συμπεριλάβει όλα τα ακίνητα που έχουν κατασκευαστεί την τελευταία 25ετία και να ορισθεί ετήσιος έλεγχος διατήρησης της ασφάλισης. Περαιτέρω θα πρέπει να θεσπισθεί υποχρέωση γνωστοποίησης από πλευράς Ασφαλιστικών Εταιρειών στον αρμόδιο φορέα, εάν υπάρξει διακοπή ασφάλισης ή μη ανανέωση της ασφάλισης, ώστε να επιβάλλονται στον υπόχρεο οι κυρώσεις που θα προβλεφθούν. Με την ευκαιρία της κατάθεσης του Σχεδίου Νόμου πιστεύει η ΕΕΑΕ ότι η πλέον ώριμη λύση είναι η υποχρεωτική ασφάλιση όλων των ακινήτων στην ελληνική επικράτεια και έναντι όλων των καταστροφικών κινδύνων, συμπεριλαμβανομένου του σεισμού.

Θ. ΓΟΥΡΓΟΎΛΗ: ΘΑ ΠΥΡΟΔΟΤΗΘΟΎΝ ΜΕΓΆΛΕΣ ΑΥΞΉΣΕΙΣ ΣΤΑ ΑΣΦΆΛΙΣΤΡΑ

Μόλις 1 στα 10 σπίτια είναι ασφαλισμένο! 9 στα 10 είναι ανασφάλιστα από φυσικές καταστροφές και η αποκατάσταση των ζημιών που προκαλούνται εξαιτίας των καταστροφών βαρύνει κατά κύριο λόγο τους ιδιοκτήτες, αλλά και τον κρατικό προϋπολογισμό με τις επιδοματικές καλύψεις που δίνει. Το ποσοστό των ασφαλισμένων κατοικιών, μάλιστα, δεν ξεπερνά το 15% και οφείλεται κυρίως στην υποχρεωτικότητα της ασφάλισης κατά του σεισμού που ισχύει για όσες κατοικίες έχουν κατασκευαστεί ή έχουν αποκτηθεί μέσω τραπεζικού δανεισμού. Επίσης, δεν ξεπερνά το 20% το ποσοστό των επιχειρήσεων που είναι ασφαλισμένες, παραθέτει η κ. Θεοδώρα Γουργούλη, Ασφαλιστικός & Επενδυτικός Σύμβουλος, Financial Planner MDRT, Πρόεδρος ΠΣΑΣ. Είναι σημαντικό, τονίζει, το Κράτος να ακούσει τις θέσεις που έθεσε η Ένωση Ασφαλιστικών Διαμεσολαβητών Ελλάδος (ΕΑΔΕ) με υπόμνημα προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κ. Σκρέκα. Επισημαίνει ότι η υποχρεωτικότητα ασφάλισης μόνο των νέων κτιρίων από το 2025 έναντι φυσικών καταστροφών ως προϋπόθεση για την ηλεκτροδότησή τους, κτιρίων που έχουν επιλεγεί ότι ανήκουν σε επικίνδυνες και ασταθείς περιοχές είναι βέβαιο ότι θα

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

2021-2022

SPECIAL REPORT

επιφέρουν προβλήματα κατά την ανάληψη της ασφάλισης. Στο πλαίσιο αυτό τονίζει ότι τα υπάρχοντα παλαιότερα κτίσματα, που είναι και η πλειοψηφία, χρήζουν μεγαλύτερης ανάγκης ασφάλισης, διότι αυτά θα επιφέρουν υψηλό κόστος ζημιών σε περίπτωση επέλευσης κινδύνων. Βάσει αυτών, το ασφάλιστρο θα έχει κατακόρυφη αύξηση, αφού η επιλογή ασφάλισης επισφαλών ακινήτων θα πυροδοτήσει αυξήσεις στα ασφάλιστρα των υπολοίπων κτιρίων ανά την Ελλάδα κ.α. Η ενδεδειγμένη απόφαση, διευκρινίζει, είναι να γίνει υποχρεωτική η ασφάλιση έναντι των καταστροφικών κινδύνων όλων των ακινήτων στην Ελλάδα με απόφαση που θα μπορούσε να οδηγήσει

την ελληνική κοινωνία και οικονομία στην «επόμενη μέρα». Η κ. Γουργούλη προκρίνει την παροχή φορολογικών κινήτρων τα οποία α) θα κινητοποιήσουν τους πολίτες, β) θα φέρουν άμεσο όφελος στο κράτος από τον φόρο ασφαλίστρων (15%), γ) θα αυξήσουν την κερδοφορία των ασφαλιστικών εταιρειών (η οποία συνεπάγεται αυξημένους φόρους για το κράτος) και δ) θα διασφαλίσουν την αξιοπρέπεια των πολιτών και την ελάφρυνση των κρατικών προϋπολογισμών.

Θεοδώρα Γουργούλη, Πρόεδρος Πανελλήνιου Συνδέσμου Ασφαλιστικών Συμβούλων

Κωνσταντίνος Τζάρος, Πρόεδρος Ομοσπονδίας Μεσιτών Aστικών Συμβάσεων Ελλάδος

46 | C O N S T R U C T I O N

Κ. ΤΖΆΡΟΣ: Η ΑΣΦΆΛΙΣΗ ΚΤΙΡΊΩΝ, ΕΓΓΎΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΠΕΝΔΥΤΈΣ

Σαφές πλεονέκτημα για τον κ. Κωνσταντίνο Τζάρο, Πρόεδρο Ομοσπονδίας Μεσιτών Aστικών Συμβάσεων Ελλάδος (ΟΜΑΣΕ), αποτελεί το γεγονός της αναβάθμισης του συνολικού οικονομικού συστήματος για την αποκατάσταση ζημιών στις περιοχές μεγάλης τρωτότητας. Θεωρεί ότι το νομοσχέδιο εκφράζει τη μετάβαση σε ένα πιο ορθό οικονομικό μοντέλο το οποίο δεν θα στηρίζεται αποκλειστικά στον κρατικό μηχανισμό στην αποκατάσταση ζημιών. Ταυτόχρονα, αποτελεί μία εγγύηση για τους επενδυτές εξωτερικού για τα περιουσιακά στοιχεία που θα αποκτήσουν και εν γένει τις επενδύσεις τους ώστε να θεωρηθεί η χώρα μας ως ένας ασφαλής επενδυτικός προορισμός. Σαφές, ωστόσο, μειονέκτημα αποτελεί η αύξηση του κόστους, το οποίο άλλωστε είναι εξαιρετικά επιβαρυμένο τα τελευταία χρόνια. Επίσης, το σχέδιο, υπογραμμίζει, μακροχρόνια θα συμβάλει στη συνολική ανάπτυξη που θα προκάλεσε μεγαλύτερες και περισσότερες επενδύσεις. Τέλος, εκτιμά πως οποιαδήποτε νομοθετική ρύθμιση με στοιχεία εκσυγχρονισμού είναι προς τη θετική κατεύθυνση. Προσθέτει ότι ειδική μέριμνα πρέπει να ληφθεί για τα υπόλοιπα απαρχαιωμένα στοιχεία του νομικού και φορολογικού πλαισίου. Μεμονωμένες κινήσεις προκαλούν δυσλειτουργίες και εντάσεις. Ένα συνολικό πακέτο για την αναβάθμιση του πλαισίου στον χώρο του real estate θα έφερνε τα προσδοκώμενα θετικά αποτελέσματα. ■

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

Καθηµερινή ενηµέρωση για το κτίριο, τις κατασκευές, την αρχιτεκτονική και τα υλικά

ο Build είναι το πρώτο συνδροµητικό καθηµερινό ηλεκτρονικό newsletter που αφορά στις κατασκευές, την Αρχιτεκτονική και το Design, το Real Estate και στα σηµαντικότερα επενδυτικά έργα. Παρακολουθεί τις νέες τάσεις στο hospitality, στο retail, στους επαγγελµατικούς χώρους, τα innovative projects σε Ελλάδα και εξωτερικό, αλλά και ειδήσεις που αφορούν στον ευρύτερο δηµόσιο τοµέα. Με ρεπορτάζ, µόνιµες στήλες αρθρογράφους, το Build προσφέρει σφαιρική ενηµέρωση και φιλοδοξεί να αποτελέσει δίαυλο επικοινωνίας και γνωριµίας των επαγγελµατιών του κλάδου.

Θεµατολογία Ειδήσεις από τον κλάδο των κατασκευών, της αρχιτεκτονικής, του design και του real estate n Επενδύσεις και στρατηγικές κινήσεις εταιριών σε Ελλάδα και εξωτερικό n Retail, hospitality, well being, the future of workspace n Βιώσιµη ανάπτυξη n Οικονοµικές ειδήσεις n Προκηρύξεις και διαγωνισµοί n Market news από διεθνείς αγορές n Consumer insights n Ηµερολόγιο όλων των εκθέσεων, των διοργανώσεων και των συνεδρίων n

Περιεχόµενο: Χριστίνα Παπαγιάννη, Τ: 210 66.17.777 (εσωτ. 316) Ε: cpapagianni@boussias.com Εµπορικό: Ματίνα ∆ηµητριάδου, T: 210-66.17.777 (εσωτ. 331) E: mdimitriadou@boussias.com Συνδροµές: Βίκυ Θεοδωρίδου, T: 210-66.17.777 (εσωτ. 101) E: vtheodoridou@boussias.com

OPINION

ΑΣΦΆΛΙΣΗ ΚΤΙΡΊΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΥΣΊΑΣ Γ Ι ΑΤ Ί Π Ρ Έ Π Ε Ι Ν Α Ε Ί Ν Α Ι Π Ρ Ο Τ Ε ΡΑ Ι Ό Τ Η ΤΑ

Η περιουσία που με τόσο κόπο και θυσίες έχουμε αποκτήσει είναι πάρα πολύ σημαντική για να αναβάλλουμε συνεχώς την ασφαλιστική κάλυψή της. Συνεπώς, η ολοκληρωμένη και διαφανής πληροφόρηση είναι καθοριστικής σημασίας για την προστασία της ακίνητης περιουσίας. ΤΟΥ ΦΏΤΗ ΠΟΥΛΉ

48 | C O N S T R U C T I O N

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

έννοια της ασφάλισης είναι συνοδοιπόρος του ανθρώπου από την πρώτη στιγμή της δημιουργικής του δραστηριότητας. Από την αρχαιότητα συναντάμε τους σημερινούς μηχανισμούς της ασφαλιστικής επιστήμης και λειτουργίας, σε εμβρυικό στάδιο, αλλά με το ίδιο «στιβαρό» πλαίσιο, όπως στη σημερινή εποχή. Ο μηχανισμός ασφάλισης της οικονομικής δραστηριότητας και δημιουργίας απαντάται, ενδεικτικά, στον Νομοθετικό Κώδικα του Βασιλιά της Βαβυλώνας Χαμουραμπί το 1.752 π.Χ., στην Αθηναϊκή Συμμαχία, στην κατασκευή των Πυραμίδων της Αιγύπτου κ.α. Η μικρή -και ως εκ τούτου ανεκτή- οικονομική εισφορά (ασφάλιστρο) των πολλών μπορεί να καλύψει σε οικονομικό επίπεδο την καταστροφική ζημία των λίγων. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, με την αλματώδη ανάπτυξη της Μαθηματικής Επιστήμης και ιδίως της Στατιστικής και Αναλογιστικής, οι υπολογισμοί για την πιθανότητα ζημίας σε ένα συγκεκριμένο πλήθος όμοιων κινδύνων είναι τόσο ακριβείς, που κάνει πλέον την Ασφαλιστική Επιστήμη αξιόπιστο και λειτουργικό συνεργάτη στην καθημερινή λειτουργία των Ασφαλιστικών Επιχειρήσεων.

ΈΛΛΕΙΨΗ ΠΡΟΝΟΗΤΙΚΌΤΗΤΑΣ

Το ερώτημα που πρέπει κάποιος να θέσει, κατά την άποψή μου, είναι γιατί σε μια χώρα όπως η δική μας, με τεράστια οικιστική και κτιριακή ανάπτυξη, με το υψηλότερο ποσοστό ιδιοκτησίας ακινήτων στην Ευρώπη, με έντονη σεισμική δραστηριότητα, με φυσικούς και άλλους κινδύνους (πλημμύρες, πυρκαγιές, διαρρήξεις, ακραία καιρικά φαινόμενα κ.ά.) έχουμε τόσο χαμηλό δείκτη ασφάλισης κτιρίων και περιουσιών; Στα 33 χρόνια ενασχόλησής μου στον ασφαλιστικό χώρο, αλλά και στα 25 χρόνια λειτουργίας της ΟΤΕ ΑΣΦΑΛΙΣΗ, έχουμε δει και διαχειριστεί εκατοντάδες ζημίες με αποζημιώσεις που φθάνουν και σε μεμονωμένες ζημίες, αρκετά εκατομμύρια ευρώ! Παρ’ όλα αυτά, ο δείκτης ασφάλισης των περιουσιών μας, που με στερήσεις και δαπάνες μιας ολόκληρης ζωής έχουμε αποκτήσει -είτε μόνοι μας είτε από τους προγόνους μας- είναι ο χαμηλότερος της οικονομικά ανεπτυγμένης Ευρώπης. Εάν μάλιστα, δεν υπήρχε και η επιβεβλημένη από τον μηχανισμό δανειοδότησης των τραπεζών ασφάλιση του δανειοδοτούμενου ακινήτου, τότε τα νούμερα θα ήταν σχεδόν μηδενικά. Πού οφείλεται η έλλειψη της Ασφαλιστικής Συνείδησης; Γιατί το θείο δώρο της «προνοητικότητας», που ο μηχανισμός της Ασφάλισης εκφράζει, το παραβλέπουμε; Έχουμε άραγε αυτό το δικαίωμα, όταν σήμερα έχουμε την ευκολία της έγκυρης και υπεύθυνης πληροφόρησης;

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

ΑΝΑΝΤΙΚΑΤΆΣΤΑΤΗ Η ΑΣΦΆΛΙΣΗ ΠΕΡΙΟΥΣΊΑΣ

Η απάντηση βέβαια δεν μπορεί να είναι μονοσήμαντη. Υπάρχουν πολλές αιτίες και λόγοι, για τους οποίους σήμερα ο μέσος ιδιοκτήτης απέχει από την κάλυψη της περιουσίας του συνειδητά ή ασυνείδητα. Και ίσως κάποιοι από αυτούς τους λόγους να είναι και βάσιμοι στη θεωρητική τους προσέγγιση. Όμως, όταν γίνει μια ζημία, κανείς από αυτούς τους θεωρητικά βάσιμους λόγους δεν θα αρκεί για να αντικαταστήσει τα ζημιωθέντα και να επαναφέρει την οικονομική ισορροπία και κανονικότητα που ο καθένας ιδιοκτήτης δικαιούται και θα έπρεπε να έχει. Ο μηχανισμός της Ασφάλισης είναι αναντικατάστατος, αλλά έχει μια απλή προϋπόθεση για να ισχύσει: Να είναι ενεργή η Ασφαλιστική Σύμβαση ΠΡΙΝ από το ζημιογόνο καλυπτόμενο γεγονός. Ας θυμηθούμε όμως τι μπορεί να καλυφθεί μέσα από ένα Ασφαλιστήριο Περιουσίας. Πάμε λοιπόν στην «ουσία» των πραγμάτων, διότι όπως σωστά εκφράζει η ελληνική μας γλώσσα, η δημιουργία κινητών (περιεχόμενο οικίας ή επαγγελματικού χώρου) και ακινήτων είναι η περί ης ο λόγος για την εργασία, τις πιθανές στερήσεις και τον οικονομικό προγραμματισμό μας, τόσο για εμάς όσο και την οικογένειά μας. Ένα Ασφαλιστήριο Περιουσίας καλύπτει τους κόπους, τις θυσίες και τα όνειρά μας που αποτυπώνονται σε ένα κτίριο και στο περιεχόμενό του, από κινδύνους φωτιάς, σεισμού, πλημμύρες, άλλα ακραία φαινόμενα, από ταραχές, διαρρήξεις και κλοπές, κατολισθήσεις και ένα σωρό άλλα απρόβλεπτα γεγονότα. Επίσης, μπορεί να καλύψει το σύνολο της περιουσίας από κινδύνους ευθυνών. Μια ζημία από δική μας αμέλεια και ευθύνη δημιουργεί εύλογες απαιτήσεις αποζημίωσης από τους ζημιωθέντες τρίτους. Εκεί, είναι σωτήρια η πρόβλεψη για καταβολή των αποζημιώσεων από την ασφαλιστική σας εταιρεία, διότι σε αντίθετη περίπτωση οι ζημιωθέντες θα απαιτήσουν και θα λάβουν τα δικαιούμενα εκποιώντας πιθανόν λοιπά δικά μας περιουσιακά στοιχεία, μέχρι το ύψος της ζημίας τους. Ποιος λοιπόν είναι ο κύριος λόγος της χαμηλής ασφαλιστικής κάλυψης στο σύνολο της ελληνικής ιδιοκτησίας; Εμπειρικά, μπορώ να καταθέσω ότι είναι η ελλιπής πληροφόρηση, κυρίως στο τιμολογιακό επίπεδο, αλλά και η αναβλητικότητα. Οι περιουσίες μία φορά φτιάχνονται και δεν πρέπει σε μία στιγμή να χάνονται!

Οι περιουσίες μία φορά φτιάχνονται και δεν πρέπει σε μία στιγμή να χάνονται

*Ο κ. Φώτης Πουλής είναι Επικεφαλής της ΟΤΕ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ■

CONSTRUCTION |

INTERVIEW

50 | C O N S T R U C T I O N

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

«Ο ΣΩΣΤΌΣ ΜΕΛΕΤΗΤΉΣ ΓΊΝΕΤΑΙ ΣΤΟ ΕΡΓΟΤΆΞΙΟ» Μ Ι Α Σ Υ Ν Έ Ν Τ Ε Υ Ξ Η Μ Ε ΤΟ Ν Δ Ρ Π ΟΛ Ι Τ Ι ΚΌ Μ Η Χ Α Ν Ι Κ Ό Δ Η Μ Ή Τ Ρ Η Μ Π Α Ϊ ΡΑ Κ ΤΆ Ρ Η

Η κατάρτιση της νέας γενιάς των μηχανικών με αφορμή την εξέλιξη της τεχνολογίας, ο αντισεισμικός σχεδιασμός αλλά το ίδιο το επάγγελμα του μελετητή βρέθηκαν στο επίκεντρο της συνομιλίας μας με έναν από τους πιο έμπειρους μηχανικούς της Ελλάδας. ΤΟΥ ΓΙΆΝΝΗ ΠΙΣΠΙΡΊΓΚΟΥ

ναμφισβήτητα, οι εξελίξεις είναι ραγδαίες. Η χρηματοδότηση από Ταμείο Ανάκαμψης και η πρόοδος της τεχνολογίας δημιουργούν νέες συνθήκες για τον κατασκευαστικό κλάδο. Έναντι αυτών των προκλήσεων οι μελετητές θα διαδραματίσουν κομβικό ρόλο καθώς η επιτυχής και έγκαιρη ολοκλήρωση των μεγάλων έργων θα κριθεί από τη δική τους δουλειά. Ο Δημήτρης Μπαϊρακτάρης μοιράζεται τους προβληματισμούς και τις σκέψεις του, αλλά και θυμάται τα έργα που άφησαν το μεγαλύτερο αποτύπωμα. «Αν πιστεύεις στο έργο που κάνεις, να το φτάσεις ως το τέλος» το μήνυμά του μετά από 62 ολόκληρα χρόνια αδιάκοπης παρουσίας στον χώρο των μελετών.

ΚΑΛΉ Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΊΑ, ΑΛΛΆ…

Οι προοπτικές που δημιουργούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και τους άλλους χρηματοδοτικούς πόρους είναι ευοίωνες, καθώς προηγήθηκε μια δεκαετία ύφεσης με υπολείμματα δημόσιων έργων, σημειώνει ο Δημήτρης Μπαϊρακτάρης, ωστόσο υπάρχει ένα σοβαρό πρόβλημα που σχετίζεται με το υπάρχον μελετητικό δυναμικό. «Αυτό που ονομάζουμε παλιά φρουρά έχει

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

πλέον αποσυρθεί και δεν είναι αμελητέο. Ήταν το μελετητικό δυναμικό που είχε δραστηριοποιηθεί πριν από την ψηφιακή εξέλιξη και πολύ πριν υπάρξει η γιγάντωση των έργων. Προσαρμόστηκε όμως πολύ εύκολα στην εξέλιξη των μέσων, αποκτώντας πολύτιμη εμπειρία. Τώρα, λοιπόν, πολλά πράγματα τα εμπιστευόμαστε στο λογισμικό, το οποίο βοηθάει προσφέροντάς μας πρωτόγνωρες δυνατότητες, αλλά απομακρύνει από την άμεση εμπειρία και την τεχνική γνώση», επισημαίνει και συμπληρώνει: «Η γνώση που κουβαλούσαμε στα τυπολόγια έχει μεταφερθεί στα λογισμικά που δεν τη βλέπει κανείς. Αυτή η γνώση σε κρατούσε πολύ κοντά και στις θεωρητικές βάσεις, χωρίς να χάνεις την επαφή με το πρωτογενές αντικείμενο. Οι νέες γενιές λοιπόν δεν το έχουν σε μεγάλο βαθμό και μπορεί να συμβούν φαινόμενα υπερδιαστασιολόγησης και κατ’ επέκταση υπερβολικού κατασκευαστικού κόστους».

ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΑΛΛΆΞΟΥΝ ΠΟΛΛΆ ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΉΜΙΟ

Σε αυτήν την πρακτική γνώση, λοιπόν, ποιος μπορεί να είναι ο ρόλος του Πολυτεχνείου και της πανεπιστημιακής εκπαίδευ-

CONSTRUCTION |

INTERVIEW εφάδρανα κάτω από τις δοκούς να λειτουργούν συγχρόνως και ως στοιχεία σεισμικής μόνωσης. Πρέπει να αλλάξει λίγο το σκεπτικό και να μην περιμένουμε ένα κτίριο να φτάσει στα όριά του».

ΤΟ ΠΑΡΆΔΕΙΓΜΑ ΤΟΥ ΣΕΦ

σης; «Παρότι είμαι μελετητής έμαθα όλα αυτά τα χρόνια να λέω μια κουβέντα: ο σωστός μελετητής γίνεται στο εργοτάξιο. Εκεί βλέπεις τις συνθήκες κατασκευής, τις λύσεις που πρέπει να δώσει η μελέτη, το ρεαλιστικό και αυτό που θα φέρει αποτέλεσμα», τονίζει. «Είχαμε την τύχη τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα έργα που έχουμε κάνει να βρίσκονται στην περιοχή των Αθηνών, και είμαστε -εγώ και οι συνεργάτες μου- συχνά στο εργοτάξιο γιατί βοηθούμε και μαθαίνουμε πολλά», τονίζει σημειώνοντας: «Θα έπρεπε λοιπόν το πρόγραμμα σπουδών να περιλαμβάνει πρακτική άσκηση στο εργοτάξιο. Στα πανεπιστήμια δυστυχώς έχει επικρατήσει η τάση ότι ο καθηγητής πρέπει να κρίνεται βάσει των δημοσιεύσεών του. Έτσι και στο Πολυτεχνείο, υπάρχουν αρκετοί καθηγητές με παράλληλη παρουσία στη μελέτη και κατασκευή έργων, αλλά το μεγαλύτερο μέρος έχει επικεντρωθεί στην ακαδημαϊκή-θεωρητική αντίληψη μονάχα».

ΑΠΑΙΤΕΊΤΑΙ ΕΝΟΠΟΊΗΣΗ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΤΙΚΟΎ ΠΛΑΙΣΊΟΥ

Όσον αφορά τον εκσυγχρονισμό του κανονιστικού πλαισίου, ο κ. Μπαϊρακτάρης εκτιμά πως πρέπει να δοθεί μεγάλη προσοχή στη διαστασιολόγηση, επισημαίνοντας μάλιστα την ύπαρξη πολλών και αντικρουόμενων πολλές φορές αρχών που δυσκολεύουν το έργο του μελετητή.

52 | C O N S T R U C T I O N

«Έχει γίνει πολλή δουλειά στον εξευρωπαϊσμό των κανονισμών με τους Ευρωκώδικες και στα θέματα της ανάλυσης το τοπίο είναι σαφές. Τα θέματα της διαστασιολόγησης όμως μοιάζουν περισσότερο με… συνταγές μαγειρικής. Έχουμε ογκώδη στοιχεία και αντικρουόμενες διατάξεις, ή ακόμη και διατάξεις που δεν συμφωνούν με τις γενικές αρχές σχεδιασμού. Δημιουργείται λοιπόν πρόβλημα στην εφαρμογή, γιατί απαιτείται η χρήση πολλών Ευρωκωδίκων σε κάθε μελέτη».

ΤΙ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΑΛΛΆΞΕΙ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΌΤΗΤΑ

Από τη συζήτηση φυσικά δεν θα μπορούσε να απουσιάζει το θέμα της αντισεισμικότητας. Έχουμε γερά σπίτια στην Ελλάδα και πρέπει να αλλάξει κάτι στον κανονισμό; «Η Ελλάδα είναι σεισμογενής αλλά έχει πολλά μικρά ρήγματα, που δεν απελευθερώνουν μεγάλη ενέργεια. Οι προπολεμικές κατασκευές λοιπόν θα έχουν πρόβλημα σε έναν ισχυρό σεισμό, κάποιες πιλοτές που δεν έχουν τούβλα είναι πιο ευαίσθητες ή τα κτίρια στα οποία φταίει το επιφανειακό στρώμα του εδάφους, όπως τα κτίρια σε πλαγιά», υπογραμμίζει. «Ο αντισεισμικός κανονισμός έχει σημεία προς βελτίωση. Ο σκοπός είναι η μη κατάρρευση του κτιρίου. Σωστό μεν, αλλά και οι ζημιές δεν είναι πάντα επισκευάσιμες. Στις γέφυρες το έχουμε καταφέρει, ανακαλύψαμε τρόπους τα

Από όλα τα έργα που έχει μελετήσει, ένα είναι αυτό που ξεχωρίζει περισσότερο για τις τεχνικές δυσκολίες του, αλλά και την κατασκευαστική αρτιότητά του. «Το πιο δύσκολο και κρίσιμο έργο ήταν το ΣΕΦ. Ένα πρωτόγνωρο έργο αντικειμενικά. Τότε δεν είχαμε και σύγχρονα τεχνολογικά εργαλεία για χωρικές αναλύσεις τέτοιας κλίμακας. Έπρεπε δηλαδή να ζητήσουμε τη βοήθεια των δημιουργών του λογισμικού στην Καλιφόρνια για να μας δώσουν οδηγίες εκεί που προέκυπταν προβλήματα. Παρ’ όλες τις δυσκολίες, ξέραμε κάθε στοιχείο πώς θα ανταποκρινόταν σε σεισμική δόνηση. Για την αντισεισμική θωράκισή του, μάλιστα, επικοινωνήσαμε με την αμερικανική εταιρεία Ebasco (με την οποία συνεργαζόταν η ΔΕΗ για τα φράγματα), η οποία ανέλυσε την κάθε περιοχή με σεισμικά επίκεντρα και υπολόγισε τα δεδομένα κάθε περιοχής για να βρεθεί η καταπόνηση που θα δεχόταν το έργο. Το ΣΕΦ, λοιπόν, δοκιμάστηκε στον σεισμό του ’99, μελετήθηκε σωστά και κατασκευάστηκε σωστά από την Αρχιρόδον και τις θυγατρικές της, που είχαν εμπειρία κυρίως σε χώρες της Μέσης Ανατολής, και ήταν έτοιμοι να εφαρμόσουν οποιαδήποτε τεχνολογία».

ΕΧΘΡΟΊ ΚΑΙ ΦΊΛΟΙ ΘΑ ΥΠΆΡΧΟΥΝ ΠΆΝΤΑ

Εκτός από τις τεχνικές δυσκολίες ενός έργου, ο μελετητής πρέπει να αντιμετωπίσει και όσους εναντιώνονται στο υπό σχεδίαση έργο. Πάντα θα υπάρχουν εχθροί και φίλοι, όπως λέει ο κ. Μπαϊρακτάρης. «Κάθε καινούργιο έργο έχει εχθρούς και φίλους, οι οποίοι δεν είναι τελείως αντιμέτωποι, αλλά ετεροχρονισμένοι. Οι εχθροί είναι μειοψηφία, εμφανίζονται στην αρχή και λίγο πριν το ξεκίνημα του έργου και αντιδρούν κάνοντας φασαρία. Οι φίλοι εμφανίζονται με το τέλος του έργου. Όταν σχεδιαζόταν η Λεωφόρος Συγγρού δεχόμασταν παράπονα ότι θα κατέστρεφε το πράσινο ή την οικονομική δραστηριότητα. Μόλις παραδόθηκε όμως, δεν υπήρξε καμία αντίδραση. Αν πιστεύεις στο έργο που κάνεις, τελείωσέ το, να το φτάσεις ως το τέλος. Μην κάνεις το λάθος να το αφήσεις στη μέση». ■

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

Backhoe Loaders ΤΡΕΙΣ ΝΕΟΙ ΕΚΣΚΑΦΕΙΣ ΓΙΑ ΝΑ ΔΙΑΛΕΞΕΤΕ ΑΥΤΟΝ ΠΟΥ ΣΑΣ ΤΑΙΡΙΑΖΕΙ 55kW / 70kW / 74.5 kW

• Ισχύς Κινητήρα • Βάρος Λειτουργίας • Βάθος Εκσκαφής

8206 kG 4778 mm / 5700 mm (τηλεσκοπικός βραχίονας)

• Δύναμη Αποκοπής στον Φορτωτή

54.3 kN

• Χειριστήρια

Μοχλοί για φορτωτή / Μοχλοί για εκσκαφέα

428

(Joystick κατ’επιλογή για εκσκαφέα)

55kW / 70kW / 74.5 kW 8206 kG 4778 mm / 5700 mm (τηλεσκοπικός βραχίονας) 54.3 kN

• Ισχύς Κινητήρα • Βάρος Λειτουργίας • Βάθος Εκσκαφής • Δύναμη Αποκοπής στον Φορτωτή

432

Μοχλοί για φορτωτή / Μοχλοί για εκσκαφέα

• Χειριστήρια

(Joystick κατ’επιλογή για εκσκαφέα) • Ισχύς Κινητήρα

74.5 kW / 82 kW

• Βάρος Λειτουργίας

9462 kG

• Βάθος Εκσκαφής

• Δύναμη Αποκοπής στον Φορτωτή

4826 mm / 6218 mm (ενισχυμένος τηλεσκοπικός βραχίονας) 62.4 kN

444

Joystick στο κάθισμα

• Χειριστήρια

10%

ΕΩΣ

ΕΠΙΛΟΓΕΣ

ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΚΑΥΣΙΜΟΥ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΕΞΥΠΝΗΣ ΠΟΥ ΣΑΣ ΛΥΝΟΥΝ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΕΥΕΛΙΚΤΟΥΣ ΚΑΙ ΑΠΟΔΟΣΗ ΓΙΑ ΑΚΡΙΒΕΙΣ ΧΕΙΡΙΣΜΟΥΣ

ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗ www.eltrak.gr info@eltrak.gr

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

CONSTRUCTION |

SPECIAL REPORT

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΠΟΥ «ΓΕΦΥΡΩΝΟΥΝ» ΤΗΝ ΑΝΤΟΧΗ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ Η πρόοδος της τεχνολογίας και της επιστήμης έχει επιφέρει πλήθος νέων μεθόδων κατασκευής και συντήρησης, επιτρέποντας την υλοποίηση πρωτοποριακών έργων στον κλάδο της γεφυροποιίας. ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΤΣΙΜΙΛΗ

54 | C O N S T R U C T I O N

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

κατασκευή γεφυρών είναι ένα απαιτητικό έργο, στο οποίο πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κοινωνικοί και τεχνολογικοί παράγοντες πριν την υλοποίηση του. Η δημιουργία τέτοιων μεγάλων έργων υποδομής έχει τεράστιο αντίκτυπο στην καθημερινή ζωή των πολιτών και φυσικά στην οικονομία, καθώς δύσβατες περιοχές μπορούν να γίνουν πλέον εύκολα προσβάσιμες. Με την πάροδο των χρόνων και τη ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας, έχουν αναπτυχθεί καινοτόμες μέθοδοι κατασκευής και συντήρησης, οι οποίες εξασφαλίζουν εντυπωσιακά έργα γεφυροποιίας, ανθεκτικά στις φυσικές φθορές. Για μία ορεινή χώρα με ιδιαίτερο γεωμορφολογικό περιβάλλον, όπως είναι η Ελλάδα, η ύπαρξη τέτοιων υποδομών είναι ζωτικής σημασίας και θα πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο του κρατικού σχεδιασμού. Συνεπώς, καλούμαστε να απαντήσουμε στο εξής ερώτημα: ποιες πρακτικές χρησιμοποιούνται σήμερα από τις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες στα έργα γεφυροποιίας και πώς επιτυγχάνεται η συντήρηση τους;

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ

Κατά τον σχεδιασμό, η επιλογή της καταλληλότερης μεθόδου κατασκευής καθορίζεται από πολλούς παράγοντες, οι οποίοι διαφέρουν κατά περίπτωση. Σημαντικότατη παράμετρο αποτελούν οι περιβαλλοντικές και γεωμορφολογικές συνθήκες, οι οποίες επικρατούν στην περιοχή όπου θα υλοποιηθεί η γέφυρα. Τα χαρακτηριστικά του εδάφους, η σεισμικότητα και η προσπέλαση φυσικών εμποδίων είναι ενδεικτικά στοιχεία, που θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη. Μερικά εξίσου σπουδαία κριτήρια, αποτελούν το κόστος και ο χρόνος κατασκευής και βέβαια η ασφάλεια των εργαζομένων. Αν και όπως γίνεται αντιληπτό δεν υπάρχει κάποια χρυσή τομή, η εξέλιξη του κατασκευαστικού κλάδου έχει επιφέρει μεθόδους που εν πολλοίς ανταποκρίνονται στα παραπάνω δεδομένα. Ο Νίκος Σπυριδωνάκος, Τεχνικός Διευθυντής του Τομέα Έργων και Υποδομών του Ομίλου ΑΒΑΞ, αναφέρεται σε καινοτόμες μεθόδους που κυριαρχούν στον τομέα της γεφυροποιίας. Πιο συγκεκριμένα δηλώνει: «Οι απαιτήσεις για την κατασκευή γεφυρών σε περιοχές δύσβατες ή πάνω από εμπόδια, συνδυαστικά με την ανάγκη μείωσης του χρόνου κατασκευής, καθιστούν τη συμβατική μέθοδο με ικρι-

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

ώματα, εδραζόμενα επί εδάφους, ασύμφορη ή αδύνατη και την εφαρμογή των μηχανοποιημένων μεθόδων κατασκευής, οι οποίες εισάγουν στην κατασκευαστική διαδικασία ειδικό εξοπλισμό, επιβεβλημένη. Από τις μηχανοποιημένες μεθόδους κατασκευής φορέων, ξεχωρίζουν ως προς την καινοτομία τους: η μέθοδος των προωθούμενων-αυτοφερόμενων δοκών, κύριο χαρακτηριστικό της οποίας είναι ο αυτοπροωθούμενος σχηματισμός, επί του οποίου στηρίζεται το καλούπι του φορέα και μεταφέρεται από τη μια θέση στην άλλη, η μέθοδος της προβολοδόμησης, με την οποία γίνεται σταδιακή κατασκευή φορέων σε σπονδύλους σε πρόβολο από την προηγούμενη φάση και η μέθοδος της σταδιακής προώθησης, η οποία συνίσταται στην προοδευτική κατασκευή του φορέα σε σπονδύλους και την εν συνεχεία προώθησή τους, συνήθως από το ένα ακρόβαθρο». Στη συνέχεια ο Άρης Σταθόπουλος-Βλάμης, Τεχνικός Διευθυντής της ΓΕΦΥΡΑ Α.Ε., επεξηγεί ότι ανάλογα με τις ανάγκες κάθε έργου, επιλέγεται και ο αντίστοιχος τρόπος κατασκευής: «Ανάλογα με τον τύπο της γέφυρας και τις τεχνικές ιδιαιτερότητες κάθε έργου (π.χ. μορφολογία εδάφους, γεωμετρία χάραξης, μήκος ανοιγμάτων κλπ.) διάφορες μέθοδοι κατασκευής μπορούν να επιλεγούν/ σχεδιαστούν. H καινοτομία έγκειται στην εφαρμογή όλο και περισσότερο μηχανοποιημένων μεθόδων και προκατασκευής (προβολοδόμηση, σταδιακή προώθηση, προωθούμενοι φορείς, προκατασκευασμένοι σπόνδυλοι, ολισθαίνων/αναρριχώμενος ξυλότυπος κλπ.) συμβάλλοντας στη μείωση του χρόνου και του κόστους

κατασκευής, στον περιορισμό των ατυχημάτων λόγω μικρότερης και πιο ελεγχόμενης έκθεσης σε κινδύνους, στη βελτίωση της ποιότητας κατασκευής και στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος (π.χ. επαναχρησιμοποίηση εξοπλισμού). Οι παραπάνω τεχνικο-οικονομικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες, αποτελούν το κίνητρο για τη συνεχή βελτίωση των μεθόδων κατασκευής, μέσω της ραγδαία εξελισσόμενης τεχνολογίας, αυτοματοποιώντας επίπονες και χρονοβόρες μεθόδους του παρελθόντος».

Άρης Σταθόπουλος Βλάμης, Τεχνικός Διευθυντής, ΓΕΦΥΡΑ ΑΕ

Νίκος Σπυριδωνάκος, Τεχνικός Διευθυντής του Τομέα Έργων Υποδομών, Όμιλος ΑΒΑΞ

ΕΠΕΝΔΥΟΝΤΑΣ ΣΤΟΝ ΧΡΟΝΟ

Στόχος κάθε άρτιου σχεδιασμού είναι η υλοποίηση ενός ποιοτικού και λειτουργικού έργου, το οποίο θα έχει μεγάλη διάρκεια στον χρόνο. Οι γέφυρες είναι κατασκευές που εκτίθενται καθημερινά σε συνεχώς μεταβαλλόμενες καιρικές συνθήκες και σε ακραία φυσικά φαινόμενα, ενώ δέχονται επιβαρύνσεις εξαιτίας της εκτεταμένης τους χρήσης. Για να περιοριστούν οι παραπάνω φθορές, οι οποίες μπορεί μακροπρόθεσμα να θέσουν σε κίνδυνο την ακεραιότητα της υποδομής, χρησιμοποιούνται υλικά αυξημένης αντοχής και έχουν εισαχθεί ψηφιακοί τρόποι μελέτης με σαφώς πολύ πιο ακριβή αποτελέσματα. Επί του θέματος μιλά ο Α. Σταθόπουλος-Βλάμης, τονίζοντας την εξέλιξη των τεχνολογικών εφαρμογών και της επιστήμης: «Η επιστημονική και τεχνολογική πρόοδος έχουν συντελέσει στη βελτίωση του σχεδιασμού γεφυρών, στοχεύοντας την εκπλήρωση υψηλών απαιτήσεων αντοχής και ασφάλειας. Ο μελετητής διαθέτει νέα εργαλεία όπως:

CONSTRUCTION |

SPECIAL REPORT ● ο καλύτερος χαρακτηρισμός των φορτίων (π.χ. ανέμου, σεισμού, κυκλοφοριακών, έκθεσης σε διαβρωτικό περιβάλλον κλπ.) μέσω ακριβέστερων μοντέλων και διαδικασιών, που έχουν εισαχθεί στους σύγχρονους κανονισμούς ● η λεπτομερέστερη προσομοίωση της κατασκευής και ανάλυσης, λόγω της αύξησης της υπολογιστικής ισχύος των Η/Υ και της εξέλιξης των λογισμικών ● η χρήση νέων υλικών με σημαντικές ιδιότητες ως προς την αντοχή, την πυκνότητα και την ανθεκτικότητα σε διάρκεια (σκυρόδεμα/χάλυβας υψηλής αντοχής, ινοπλισμένου σκυροδέματος, αλουμίνιο, σύνθετα υλικά κλπ.) ● η δυνατότητα επιβεβαίωσης υποθέσεων (assumptions), κυρίως για ειδικά έργα γεφυροποιίας, μέσω εξελιγμένων εργαστηριακών δοκιμών. Ταυτόχρονα, η φιλοσοφία σχεδιασμού έχει τροποποιηθεί, αποδεχόμενη την ικανότητα των κατασκευών να παραλαμβάνουν σημαντικές μετατοπίσεις (π.χ. με χρήση σεισμικής μόνωσης), έναντι των «άκαμπτων» λύσεων του παρελθόντος, συντελώντας επίσης και στην μείωση των αναπτυσσόμενων δυνάμεων». Για την εξέλιξη της τεχνολογίας σκυροδέματος και για την διευρυμένη χρήση των εξωτερικών τενόντων προέντασης, κάνει λόγο ο Ν. Σπυριδωνάκος: «Τα τελευταία χρόνια έχουν επανέλθει στο προσκήνιο οι μονολιθικές γέφυρες, οι οποίες πλεονεκτούν ως προς την ανθεκτικότητα, την αισθητική και την αντισεισμική προστασία. Σημειώνεται ότι σήμερα είναι δυνατή η εφαρμογή τους και για μεγάλα μήκη γεφυρών. Οι δυνατότητες της γεφυρο-

Νίκος Παπαγεωργίου, Διευθυντής Τμήματος Έρευνας & Ανάπτυξης, Nobel Lack S.A.

56 | C O N S T R U C T I O N

Τα νεα δομικά υλικά συντελούν στην αυξημένη αντοχή των γεφυρών ποιίας έχουν διευρυνθεί με την πρόοδο που έχει σημειωθεί στην τεχνολογία του σκυροδέματος και ειδικότερα με τη χρήση αυτοσυμπυκνούμενου σκυροδέματος. Το τελευταίο δύναται να αποκτήσει ικανή συμπύκνωση, αποκλειστικά μέσω της βαρύτητας και της υψηλής-υπερυψηλής αντοχής του (θλιπτικής αντοχής μεγαλύτερης των 55 N/mm2 και έως 200 N/mm2), το οποίο διακρίνεται κυρίως για τις βελτιωμένες ιδιότητες αντοχής του στο χρόνο. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει στην γεφυροποιία αυξητική τάση εφαρμογής σύμμικτων κατασκευών. Με τον συνδυασμό δομικών στοιχείων από διαφορετικό υλικό στο φέροντα οργανισμό της γέφυρας, επιτυγχάνεται η εκμετάλλευση των ειδικών πλεονεκτημάτων κάθε υλικού, γεγονός που οδηγεί σε λεπτότερες και οικονομικότερες κατασκευές. Η χρησιμοποίηση εξωτερικών τενόντων προέντασης στη γεφυροποιία, το τελευταίο διάστημα έχει αποκτήσει ιδιαίτερη σημασία. Οι γέφυρες με εξωτερικούς τένοντες προέντασης παρουσιάζουν πλεονεκτήματα σχετικά με την κατασκευή, τον έλεγχο, τη συντήρηση, την αντικατάσταση τενόντων και την ενίσχυση των γεφυρών». Ακολούθως ο Νίκος Παπαγεωργίου, Διευθυντής του Τμήματος Έρευνας & Ανάπτυξης της Nobel Lack S.A, επισημαίνει ότι τα συστήματα βαφής μπορούν να ενισχύσουν αισθητά την αντοχή των μεταλλικών και ξύλινων γεφυρών, παρέχοντας υψηλή προστασία: «Προκειμένου να διασφαλιστεί η προστασία της κατασκευής από την έκθεση σε αέρα, νερό, υγρασία, ηλιακή ακτινοβολία, αλλά και από τις διακυμάνσεις της θερμοκρασίας, τη ρύπανση και την κυκλοφορία των οχημάτων, απαιτούνται προηγμένες επιστρώσεις, που να μπορούν να εγγυηθούν την αρτιότητα και την ασφάλεια των γεφυρών σε βάθος χρόνου. Για μεταλλικές γέφυρες, προτείνονται συστήματα βαφής αποτελούμενα κυρίως από εποξειδικά αστάρια

δύο συστατικών (zinc rich primers ή/και high build primers) και τελικά χρώματα πολυουρεθάνης. Για ξύλινες κατασκευές προτείνονται συστήματα βαφής, που αποτελούνται από αστάρια εμποτισμού-διείσδυσης και από ειδικά βερνίκια ως τελικές επιστρώσεις, υψηλής αντοχής στην ηλιακή ακτινοβολία. Τα διάφορα συστήματα βαφής τα οποία επιλέγονται, έχουν ως μοναδικό στόχο την προστασία της κατασκευής από όλες τις φυσικές, αλλά και χημικές φθορές που θα υποστεί το έργο σε βάθος χρόνου. Πιο συγκεκριμένα, η αντισκωριακή προστασία επιτυγχάνεται στο μέγιστο βαθμό με την συνδυαστική χρήση εποξειδικών ασταριών υψηλής συγκέντρωσης σε ψευδάργυρο και εποξειδικών αντισκωριακών ασταριών υψηλών στερεών. Η διάβρωση των ξύλινων κατασκευών ελέγχεται μέσω των ασταριών εμποτισμού, που σκοπό έχουν να διεισδύσουν στο εσωτερικό του ξύλου και να το προστατεύσουν. Τέλος, η πυροπροστασία ενισχύεται με τη χρήση πυράντοχων βαφών, οι οποίες προσφέρουν αντοχή στη φωτιά κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες, χρόνου και θερμοκρασίας».

ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΤΗ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ

Όπως προαναφέραμε, μία προσεγμένη μελέτη μπορεί να εξασφαλίσει αυξημένη αντοχή σε μία κατασκευή και κατ’ επέκταση μεγαλύτερη διάρκεια στον χρόνο. Ωστόσο η συνεχής και σχολαστική επίβλεψη της υποδομής, με στόχο τον εντοπισμό παθογενειών, που μπορεί να προκαλέσουν εκτεταμένες ζημίες και δυνητικά να θέσουν σε κίνδυνο τους χρήστες είναι διαδικασία μείζονος σημασίας. Η χρήση της προηγμένης τεχνολογίας και η κατάρτιση των αρμόδιων είναι τα κλειδιά για την αποδοτικότερη συντήρηση των έργων γεφυροποιίας. Ο Ν. Σπυριδωνάκος υπογραμμίζει, ότι τα τελευταία έτη είναι διαδεδομένη η χρήση διεθνών συστημάτων διαχείρισης γεφυρών. Πιο αναλυτικά δηλώνει: «Τα τελευταία χρόνια αναπτύχθηκαν διεθνώς συστήματα διαχείρισης γεφυρών (Bridge Management Systems) ως εργαλεία υποστήριξης των αρμόδιων φορέων στο σχεδιασμό και την εφαρμογή προγραμμάτων συντήρησης. Πυρήνας των συστημάτων είναι μία ηλεκτρονική βάση δεδομένων για την καταχώρηση των χαρακτηριστικών των γεφυρών και των περιοδικών αξιολογήσεων της κατάστασης τους, που προκύπτουν από οπτική επιθεώρηση και

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

ενόργανη παρακολούθηση. Τα συστήματα αυτά ενσωματώνουν στοχαστικά μοντέλα πρόβλεψης της φθοράς των γεφυρών, καθώς και συναρτήσεις εκτίμησης του κόστους των ενεργειών συντήρησης. Το τελικό επιχειρησιακό επίπεδο αυτών των συστημάτων περιλαμβάνει τον προσδιορισμό, μέσω αλγορίθμου βελτιστοποίησης, του βέλτιστου προγράμματος συντήρησης. Αντικειμενικός στόχος είναι η μέγιστη δυνατή αποκατάσταση της ασφάλειας και λειτουργικότητας στο πλαίσιο των διαθέσιμων οικονομικών πόρων». Στη συνέχεια ο Α. Σταθόπουλος-Βλάμης, υποστηρίζει: «Μία από τις σύγχρονες πρακτικές είναι το ενδελεχές πλάνο παρακολούθησης (Monitoring) και συντήρησης, μέσω τακτικών οπτικών επιθεωρήσεων και εργαστηριακών ελέγχων των υλικών, αλλά και η υλοποίηση ενόργανης παρακολούθησης για συγκεκριμένες γέφυρες ή για απόκτηση δεδομένων, που δεν είναι δυνατόν να αποκτηθούν με τις προαναφερόμενες μεθόδους. Σημαντική είναι η ύπαρξη ενός φορέα διαχείρισης, ο οποίος έχει τα τεχνικά προσόντα και την εμπειρία να σχεδιάσει και να υλοποιήσει το πλάνο παρακολούθησης, να αποκτήσει με δομημένο τρόπο αξιόπιστα δεδομένα, να τα αναλύσει για την εκτίμηση της φέρουσας ικανότητας και ανθεκτικότητας σε

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

διάρκεια, να ιεραρχήσει τα ευρήματα και να εκπονήσει το πλάνο συντήρησης, που θα διασφαλίζει την ασφάλεια και την αειφορία των υποδομών. Η τεχνολογία έχει επίσης συμβάλλει στη βελτίωση των διεργασιών παρακολούθησης και συντήρησης των γεφυρών, μέσω της μείωσης του χρόνου απόκτησης και ανάλυσης των δεδομένων, με χρήση ειδικού υλικού και λογισμικού. Επιπλέον, συμβάλλει στην αύξηση της ασφάλειας των επιθεωρητών και στη μείωση της όχλησης των χρηστών, μέσω χρήσης ειδικών μέσων πρόσβασης και μη επανδρωμένων οχημάτων (drones, ROV για αέριες και υποθαλάσσιες επιθεωρήσεις αντίστοιχα), καθώς και στη δυνατότητα λήψης αξιόπιστων μετρήσεων, μέσω ειδικού εξοπλισμού». Με την αντίστοιχη μέριμνα στον σχεδιασμό είναι εφικτό να ξεπεραστούν οι περισσότερες δυσκολίες κατά τη συντήρηση των γεφυρών, εξηγεί ο Ν. Παπαγεωργίου: «Οι προκλήσεις τέτοιων έργων δεν ξεκινούν κατά τη συντήρηση τους, αλλά από τον αρχικό σχεδιασμό τους. Πρωταρχική πρόκληση αποτελεί η βαφή των διαφόρων μερών, αλλά και η μετέπειτα συναρμολόγησή τους. Τα συστήματα βαφής πρέπει να εφαρμόζονται στο απόλυτο που ορίζει ο κατασκευαστής ή και το σχέδιο του έργου. Τα πάχη βαφής για παράδειγμα,

είναι ένας δείκτης καθοριστικός για τις τελικές ιδιότητες της κατασκευής (αντοχή στο UV, αντισκωριακή προστασία). Κατά τη συναρμολόγηση εν συνεχεία, αναπόφευκτα θα υπάρξουν φθορές στην βαφή, οι οποίες θα οδηγήσουν σε οξείδωση (σκουριά), πολύ σύντομα. Βεβαίως, και κατά την συντήρηση, όπως είναι εύκολα αντιληπτό, οι επαναβαφές αλλά και οι επιδιορθώσεις όπου είναι απαραίτητο, καθίσταται τεχνικά δύσκολες. Επίσης πρέπει να αναφερθεί, η αδυναμία επιδιορθώσεων σε συγκεκριμένα τμήματα της κατασκευής και για αυτό το λόγο, η αρχική εφαρμογή θα πρέπει να αποδίδει εξαρχής μακροχρόνια προστασία». Συμπερασματικά, το κάθε έργο γεφυροποιίας έχει τις δικές του ανάγκες, ανάλογα με την περιοχή στην οποία υλοποιείται και τον λειτουργικό σκοπό που καλείται να επιτελέσει. Με γνώμονα τα παραπάνω, επιλέγεται η καταλληλότερη μέθοδος κατασκευής και συντήρησης, η οποία πρέπει να ανταποκρίνεται στους περιορισμούς κόστους και χρόνου, στις καθορισμένες προδιαγραφές ποιότητας - αντοχής και στις ιδιαίτερες περιβαλλοντικές συνθήκες που επικρατούν. Τη λύση σε αυτή την εξίσωση δίνει η τεχνολογία με σύγχρονες εφαρμογές, που αποτελούν πολύτιμα εργαλεία στα χέρια των μηχανικών. ■

CONSTRUCTION |

INTERVIEW

ΟΙ ΓΕΦΥΡΕΣ ΣΤΑ ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΕΡΓΑ ΥΠΟΔΟΜΗΣ Ο Αργύρης Πλέσιας, πρόεδρος του Συλλόγου Μελετητών Ελλάδος (ΣΜΕ), μιλά για κρίσιμα θέματα που αφορούν την ελληνική γεφυροποιία. ΕΠΙΜΈΛΕΙΑ ΓΙΏΡΓΟΣ ΚΑΤΣΙΜΙΛΉΣ

58 | C O N S T R U C T I O N

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

Υπάρχουν καινοτομίες στην κατασκευή γεφυρών στα σύγχρονα έργα υποδομής; Η κατασκευή γεφυρών είναι ένα σύνθετο αντικείμενο διεπιστημονικής γνώσης και εμπειρίας. Η γέφυρα είναι ο κόμβος που συντίθεται ανάγκες εξυπηρέτησης χρηστών (οδικό, σιδηροδρομικό δίκτυο) με το έδαφος, λαμβάνοντας υπόψη υδραυλικά θέματα και απαιτήσεις. Με την ανωτέρω έννοια, ο σχεδιασμός κάθε γέφυρας αποτελεί ιδιαίτερο και μη επαναλαμβανόμενο αντικείμενο διεπιστημονικής σύνθεσης και αυτό αποτελεί την ουσιαστική καινοτομία. Οι νέες γνώσεις και οι εξελίξεις σε θέματα σχεδιασμού αποτυπώνονται στα κανονιστικά πλαίσια, που συνθέτουν οι νέοι κανονισμοί, ενώ οι εξελίξεις στα λογισμικά επιτρέπουν την ακριβέστερη προσομοίωση και βελτιώνουν τους όρους διεπιστημονικής προσέγγισης. Ειδικότερες εφαρμογές και νέες χρήσεις υλικών και μεθοδολογιών αφορούν χρήσεις εξωτερικής προέντασης, εφαρμογές σύμμεικτων ανωδομών και κατασκευές ακραίων στηρίξεων με συνδυασμό πλαισίων και οπλισμένων επιχωμάτων. Με ποιους τρόπους εξασφαλίζεται αυξημένη αντοχή στις γέφυρες; Η ενσωμάτωση γνώσης και εμπειρίας είναι βασική παράμετρος εξέλιξης των κοινωνιών, που έχει εφαρμογή σε όλους τους τομείς της επιστήμης και ιδιαίτερα στην τεχνολογική κατεύθυνση. Η πρακτική η οποία χρησιμοποιείται στην ενσωμάτωση της παραπάνω εξέλιξης είναι η εφαρμογή κανονιστικών πλαισίων, που λειτουργούν ως Οδηγοί Αναφοράς μελετών. Η συνεχής ενημέρωση των κανονισμών αποτελούν δείκτη εξέλιξης της τεχνολογίας και της γνώσης. Η προσαρμογή σε ένα πανευρωπαϊκό Κανονιστικό Πλαίσιο με την εισαγωγή των Ευρωκωδίκων, παρά την έλλειψη τεχνικής συγκρότησης των αντικειμένων (αποτελούν κείμενα με πολλαπλές παραπομπές νομικού τύπου), αποτελεί θετική εξέλιξη στην ομογενοποίηση της υπάρχουσας γνώσης και στην ταχύτερη ενσωμάτωση της στις υποδομές. Ειδικότερες προσαρμογές στις σύγχρονες απαιτήσεις έγιναν στα εξής: ● Εισαγωγή της φιλοσοφίας κατηγοριών έκθεσης σε περιβαλλοντικές συνθήκες στους νέους κανονισμούς για το σκυρόδεμα. ● Αύξηση ονομαστικών τιμών φορτίσεων, ώστε να προβλέπονται μελλοντικές εξελίξεις στις φορτικές απαιτήσεις. ● Διατάξεις για την αντιμετώπιση του φαινομένου κόπωσης των υλικών. Υπάρχουν αποτελεσματικές πρακτικές στη συντήρηση των γεφυρών; Η πρακτική που ακολουθείται είναι η συγκρότηση δομής για την καταγραφή (δημιουργία μητρώου), την επιθεώρηση και την συντήρηση με ιεράρχηση, μετά από βαθμονόμηση των απαιτήσεων. Ο μηχανισμός παρακολούθησης / συντήρησης πρέπει να έχει μόνιμη σύνθεση, περιφερειακή / τοπική συγκρότηση και κατάλληλη εκπαίδευση και εξειδίκευση. Κάθε χρονική περίοδος παρακολούθησης θα πρέπει να ολοκληρώνεται με πινάκια κατάταξης και βαθμονόμησης, ο οποίος θα αποτελεί την αναγκαία ιεράρχηση δράσεων, ώστε οι διατιθέμενοι πόροι να αξιοποιούνται κατά τον καλύτερο τρόπο. Η μεθοδολογία εφαρμόζεται σε αρκετούς περιφερειακούς φορείς, ενώ η κατεύθυνση που δίνεται είναι η εγγραφή σε ετήσια βάση ενός κονδυλίου για την συντήρηση, το οποίο θα διατίθεται σύμφωνα με την παραπάνω διαδικασία αξιολόγησης. Θεωρείται ότι η συνεπής εφαρμογή μίας τέτοιας διαδικασίας, θα επιτρέψει στην χώρα να διατηρήσει σε λειτουργία ένα σημαντικό ποσοστό των υφιστάμενων υποδομών, ειδάλλως θα υπάρξουν συνεχείς και επιταχυνόμενες αστοχίες σε υποδομές

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

γεφυρώσεων με την πάροδο του χρόνου. Στην παρούσα φάση αναμένεται η ολοκλήρωση του κανονιστικού πλαισίου για τον έλεγχο και τη Συντήρηση Γεφυρών (ΚΕΣΥΓ), το οποίο προσδοκούμε ότι θα επιλύσει ζητήματα αρμοδιοτήτων και ευθυνών. Σε λεπτομερέστερο επίπεδο, συνήθη προβλήματα που απαιτούν παρεμβάσεις συντήρησης των γεφυρών παρουσιάζονται στους αρμούς καταστρώματος, στις μεμβράνες στεγάνωσης και στα αποχετευτικά συστήματα, όσον αφορά σε θέματα προστασίας έναντι διαβρώσεων από φυσικοχημικά φαινόμενα. Θέματα περιοδικής αντικατάστασης εφεδράνων αφορούν στην βελτίωση της σεισμικής απόκρισης των γεφυρώσεων. Παρότι δεν έχουν εφαρμοστεί τεχνικές σεισμικής αναβάθμισης γεφυρώσεων σε μαζική κλίμακα στην χώρα, δεν φαίνεται να υπάρχουν ιδιαίτερες επιπτώσεις, καθώς δεν έχουν καταγραφεί απώλειες γεφυρώσεων λόγω σεισμικών δράσεων. Ουσιώδη προβλήματα υφίστανται σε θέματα υποσκαφών και υδραυλικών φορτίσεων, εξαιτίας των οποίων έχουν σημειωθεί αστοχίες. Σε ποια είδη έργων υποδομής προτιμώνται οι μεταλλικές γέφυρες και πόσο διαδεδομένη είναι η χρήση τους στην Ελλάδα; Οι μεταλλικές γεφυρώσεις είχαν και έχουν περιορισμένη εφαρμογή στην χώρα, κυρίως λόγω θεμάτων στην βιομηχανία χάλυβα, η ανάπτυξη της οποίας αντανακλά και στις τεχνικές λύσεις που δίνονται για τα έργα υποδομής. Επιπρόσθετα, οι μεταλλικές γεφυρώσεις απαιτούν αυξημένο επίπεδο συντήρησης, καθώς έχουν μεγαλύτερη επιφανειακή έκθεση σε φυσικοχημικές δράσεις. Ο συνδυασμός των ανωτέρω με το χαμηλό επίπεδο οργανωμένης συντήρησης και παρακολούθησης που διαθέτει η χώρα, αποτέλεσαν ανασταλτικούς παράγοντες στην χρήση μορφοχάλυβα για την μόρφωση γεφυρώσεων. Αντίθετα σε ειδικές περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα στις πεζογέφυρες, η χρήση του χάλυβα σε συνδυασμό με τα πολύ χαμηλότερα φορτία που πρόκειται να εξυπηρετηθούν, επιτυγχάνει την απόδοση αισθητικά καλύτερου αποτελέσματος (ανάλαφρη λύση με πληθώρα αρχιτεκτονικών διαμορφώσεων, που προσφέρει η ευκολία μόρφωσης μελών από χάλυβα). Επισημαίνεται και προς άρση παρεξηγήσεων, ότι η ανωτέρω αναφορά δεν συνεπάγεται ότι επιτυγχάνεται με την χρήση του χάλυβα εξοικονόμηση υλικού ή λεπτότερη μορφή, εάν δεν συνοδεύεται με την αντίστοιχη μείωση των φορτίων λειτουργίας (πχ φορτία πεζοδιάβασης). Τα τελευταία χρόνια η χρήση σύμμεικτων φορέων ανωδομής αποτελεί μία προσπάθεια βελτίωσης της τελικής συμπεριφοράς γέφυρας σε συνδυασμό με την εξοικονόμηση πόρων (μείωση φορτίου ιδίου βάρους κλπ). Σε κάθε περίπτωση το ελληνικό τεχνικό δυναμικό έχει αποδείξει με τα έργα των τελευταίων δεκαετιών, ότι έχει την δυνατότητα να αντιμετωπίσει μελετητικά και κατασκευαστικά πολλαπλές προκλήσεις και να τις φέρει εις πέρας. Ολοκληρώνοντας, επισημαίνεται η αναγκαιότητα συγκρότησης μηχανισμών παρακολούθησης και συντήρησης των τεχνικών υποδομών της χώρας με έμφαση στις γεφυρώσεις. Η πολιτεία έχει κάνει τα πρώτα βήματα με την σύνταξη διαδικασίας και κανονιστικού πλαισίου συντήρησης γεφυρών (ΚΕΣΥΓ), ενώ έχει ανακοινώσει την επιθυμία της για την σύνταξη ενός Μητρώου Εθνικών Υποδομών. Επισημαίνεται ότι τα παραπάνω είναι θετικές ενέργειες, αλλά εάν δεν έχουν συνέχεια και συνέπεια, θα έχουν επικίνδυνα αποτελέσματα, διότι θα καλλιεργήσουν απλά έναν εφησυχασμό. Ο εφησυχασμός είναι πιθανόν να οδηγήσει στην εσφαλμένη άποψη ότι η ύπαρξη Μητρώου είναι επαρκής συνθήκη για να έχουμε συντήρηση των υποδομών γεφυρώσεων. *Ο Αργύριος Πλέσιας είναι Πολιτικός Μηχανικός και Πρόεδρος του Συλλόγου Μελετητών Ελλάδος (ΣΜΕ). ■

CONSTRUCTION |

INTERVIEW

60 | C O N S T R U C T I O N

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

«ΔΕΝ ΘΑ ΆΛΛΑΖΑ ΤΟ ΠΑΡΑΜΙΚΡΌ ΣΤΗΝ ΑΤΤΙΚΉ ΟΔΌ» ΤΙ ΑΝΑΦΈΡΕΙ Ο ΜΕΛΕΤΗΤΉΣ Μ Η Χ Α Ν Ι ΚΌ Σ Μ Ά Κ Η Σ Α Σ Η Μ Ά Κ Η Σ

Πώς σχολιάζει, από τεχνικής πλευράς, όσα διαδραματίστηκαν στον αυτοκινητόδρομο της Αττικής εξαιτίας της πρόσφατης ραγδαίας χιονόπτωσης. ΤΟΥ ΓΙΆΝΝΗ ΠΙΣΠΙΡΊΓΚΟΥ

ολλά ακούστηκαν και γράφτηκαν -κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης- για την Αττική Οδό ως κατασκευή. Υπήρξαν αρκετοί εκείνοι που υποστήριξαν πως υπάρχουν πολλά τρωτά σημεία στον αυτοκινητόδρομο τα οποία επιδείνωσαν τις συνθήκες που προκάλεσε το απροσδόκητα ραγδαίο φαινόμενο κακοκαιρίας που χτύπησε την Ελλάδα. Τι ισχύει όμως στην πραγματικότητα; Είναι ή δεν είναι τελικά η Αττική Οδός ένας σύγχρονος αυτοκινητόδρομος; Για να αποκτήσουμε μια καλύτερη εικόνα του αυτοκινητόδρομου, μετά τα όσα έγιναν από τη χιονόπτωση, επικοινωνήσαμε με τον Μάκη Ασημάκη, τον συνεταίρο και υπεύθυνο της Οδομηχανικής, η οποία είχε αναλάβει μέσω ανάθεσης τα καθήκοντα του κυρίου συμβούλου από το υπουργείο (επί Στέφανου Μάνου) για τη μελέτη της Αττικής Οδού. Η Οδομηχανική συνέταξε τα τεύχη δημοπράτησης που διαπραγματεύθηκε το δημόσιο με τον παραχωρησιούχο την κατασκευή του έργου, αλλά και ολοκλήρωσε για την ανάδοχο την οριστική μελέτη του κατεπείγοντος πρώτου τμήματος, από τον Σταυρό της Αγίας Παρασκευής έως και το αεροδρόμιο.

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

ΔΕΝ ΥΠΉΡΧΕ ΤΟ ΑΝΤΊΣΤΟΙΧΟ ΣΕΝΆΡΙΟ

Η συζήτησή μας ξεκίνησε με το εάν η κακοκαιρία που ενέσκηψε αποκάλυψε ορισμένες σχεδιαστικές αδυναμίες. «Η Αττική Οδός είναι ένας σύγχρονος αυτοκινητόδρομος που έχει κατασκευαστεί με τις πιο προηγμένες και αυστηρές διεθνείς προδιαγραφές», σημειώνει ο κ. Ασημάκης και συμπληρώνει πως «δεν υπολείπεται σε τίποτα έναντι των άλλων μεγάλων οδικών αξόνων σε Ευρώπη και Αμερική. Γι’ αυτό, λοιπόν, δεν θα αλλάζαμε τίποτα στην Αττική Οδό σε σχέση με όσα καιρικά φαινόμενα παρουσιάστηκαν». Σύμφωνα με τον ίδιο, το πρόβλημα έγκειται στο ότι δεν είχε προβλεφθεί σενάριο αντιμετώπισης έκτακτης χιονόπτωσης. «Ήταν ένα απροσδόκητο για την Αττική γεγονός και επειδή όλα γίνονται βάσει προκαθορισμένων σεναρίων, πιστεύω ότι δεν υπήρχε η αντίστοιχη πρόβλεψη. Πιστεύω όμως ότι πρέπει το Δημόσιο, με πρωτοβουλία του υπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Χρήστου Στυλιανίδη, να συμπεριλάβει στα εγχειρίδια λειτουργίας και συντήρησης της οδού αντίστοιχο σενάριο».

CONSTRUCTION |

INTERVIEW

ΛΎΣΕΙΣ ΠΡΌΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΏΠΙΣΗΣ

Αφού πράγματι η Αττική Οδός είναι μια σύγχρονη υποδομή που έχει κατασκευαστεί με τις υψηλότερες προδιαγραφές, τι μεθόδους αντιμετώπισης θα μπορούσαμε πλέον να λάβουμε υπόψη μας για την καλύτερη διαχείριση αντίστοιχων φαινομένων, σύμφωνα με τη διεθνή εμπειρία; «Η πρώτη ιδέα που θα μπορούσε να εφαρμοστεί είναι η χρήση εξοπλισμού άλμης. Δηλαδή αντί να ρίχνουμε αλάτι, θα χρησιμοποιήσουμε αλατόνερο, το οποίο διαρκεί περισσότερο στο οδόστρωμα και επιτρέπει την απροβλημάτιστη λειτουργία του δρόμου. Δεν χρησιμοποιείται ακόμη στην Ελλάδα, αλλά είναι ευρέως διαδεδομένο στην Κεντρική Ευρώπη και τις ΗΠΑ, και δεν έχει μεγάλο κόστος», σχολιάζει. «Ο δεύτερος τρόπος αντιμετώπισης τέτοιων φαινομένων είναι η χρήση συστοιχίας εκχιονιστικών, δηλαδή μιας ομάδας εκχιονιστικών σε διαγώνια παράταξη που θα καθαρίζουν όλον τον δρόμο και θα διευκολύνουν την πορεία των αυτοκινήτων. Σε αυτήν την περίπτωση, μάλιστα, για να μη συσσωρεύεται το χιόνι προς την πλευρά των εξόδων, θα πρέπει να υπάρχει η οδηγία να συσσωρεύεται προς την πλευρά της κεντρικής νησίδας, για να περιοριστεί κατά μία λωρίδα η κυκλοφορία. Έτσι, οι έξοδοι από την Αττική Οδό και οι ΛΕΑ θα μένουν ανοιχτές». Φυσικά οι προτεινόμενες λύσεις αφορούν την περίπτωση της Αττικής Οδού, γιατί ανάλογα με τη φυσιογνωμία του κάθε οδικού άξονα μπορούμε να εφαρμόσουμε και πιο δραστικές παρεμβάσεις. Όπως σημειώνει ο κ. Ασημάκης. «η Μαλακάσα, για παράδειγμα, κλείνει συνέχεια όταν έχουμε έντονα καιρικά φαινόμενα, λόγω υψομέτρου. Σε αυτήν την ακραία περίπτωση θα μπορούσε να κατασκευαστεί θερμαινόμενο οδόστρωμα, που ακολουθεί τη λογική της υποδαπέδιας θέρμανσης στις κατοικίες. Αλλά πρόκειται για μια κοστοβόρα λύση που δεν αφορά σε καμία περίπτωση την Αττική Οδό, η οποία δεν έχει ψηλά σημεία. Επίσης, σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να κατασκευαστεί στέγαστρο, το οποίο και πάλι δεν έχει νόημα στην περίπτωση της Αττικής Οδού».

ΓΙΑΤΊ ΔΕΝ ΥΠΆΡΧΟΥΝ ΈΞΟΔΟΙ ΔΙΑΦΥΓΉΣ

Ένας ακόμη ισχυρισμός που κυκλοφόρησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ήταν η άποψη πως η Αττική Οδός δεν έχει εξόδους

62 | C O N S T R U C T I O N

διαφυγής, κάτι που εμπόδισε όσους εισήλθαν στον αυτοκινητόδρομο, κατά τη διάρκεια της κακοκαιρίας, να απεγκλωβιστούν. «Στην Αττική Οδό δεν υπάρχει ανάγκη να υπάρχουν έξοδοι διαφυγής αυτοκινήτων ή και πεζών», τονίζει. «Κάνουμε αναστροφές όταν οι κόμβοι είναι σε μεγάλες αποστάσεις, περίπου 10-15 χιλιόμετρα, και τότε γίνονται διακοπές νησίδας. Στην Αττική Οδό, από το Ζεφύρι ως τον κόμβο Μαραθώνα υπάρχουν αλλεπάλληλοι κόμβοι, όπου οι λωρίδες επιτάχυνσης του ενός συναντούν τις λωρίδες επιβράδυνσης του άλλου. Η απόσταση δηλαδή των κόμβων είναι τέτοια που δεν υποχρεώνει την ύπαρξη αναστροφών, δηλαδή εξόδων διαφυγής».

ΔΕΝ ΥΠΆΡΧΕΙ Ο ΚΊΝΔΥΝΟΣ ΠΛΗΜΜΎΡΑΣ

Από τη στιγμή όμως που η Αττική Οδός έχει κατασκευαστεί κάτω από έδαφος, δεν υπάρχει ο κίνδυνος να πλημμυρίσει; Και σε αυτό το ερώτημα, είναι κατηγορηματικός: «Σε πυκνό αστικό ιστό είναι αδύνατον να κατασκευαστούν αυτοκινητόδρομοι στο επίπεδο του εδάφους, γιατί σε αυτήν την περίπτωση θα κόβεται η συνοχή της εκατέρωθεν κοινότητας. Στην Αττική Οδό, δεν διαλέξαμε ούτε την υπερυψωμένη κατασκευή για λόγους αισθητικούς και θορύβου. Μάλιστα, λόγω της επιλογής μας είχαμε να αντιμετωπίσουμε το δύσκολο θέμα των υδραυλικών, αλλά οι λύσεις που δόθηκαν ήταν τόσο ικανοποιητικές ώστε διασφάλισαν πλήρως την αντιπλημμυρική προστασία του έργου, προβλέποντας πιθανές αστοχίες του παράπλευρου συστήματος όμβριων υδάτων». Σε αντίθεση με την Αττική Οδό, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τη Λεωφόρο Κηφισού, «η οποία είναι σχεδιασμένη με περίοδο επαναφοράς μία φορά στα 20 χρόνια και μάλιστα με συντελεστές απορροής του 1980. Πλέον, ο Κηφισός έχει φτάσει στα όριά του».

ΤΟ ΜΌΝΟ ΜΕΛΑΝΌ ΣΗΜΕΊΟ

Παρ’ όλα αυτά υπάρχει ένα χαρακτηριστικό της Αττικής Οδού που θεωρεί ως «μελανό σημείο». «Παράλληλα με την Αττική Οδό έπρεπε να κατασκευαστεί και η Λεωφόρος Κύμης. Έτσι ήταν άλλωστε το σχέδιο που είχαμε ολοκληρώσει. Αναμφισβήτητα πρόκειται για ένα κομβικό έργο που έπρεπε να γίνει τότε και προχωρά πλέον με καθυστέρηση 20 ετών», καταλήγει.

Φ Ε Β Ρ Ο ΥΑ Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2

Στην οδήγηση

όλα.

Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Α Φ Ρ Ο Ν Τ Ι Δ Α

Γ Ι Α

Τ Ο

Π Ε Ρ Ι Β Α Λ Λ Ο Ν

Ε Γ Γ Υ Η Μ Ε Ν Η

Π Ο Ι Ο Τ Η Τ Α

ΕΛΕΥΘΕΡΗ

∆ΙΕΛΕΥΣΗ ΣΤΟΝ ∆ΑΚΤΥΛΙΟ

Με Fisikon µπορείς και να τα όλα! Φυσική εξέλιξη

Φθηνότερο έως και 65%

από τα άλλα συµβατικά καύσιµα

Πιο φιλικό στο περιβάλλον, καθώς περιορίζει δραστικά τους ρύπους Εγγυηµένη ποιότητα καυσίµου

www.fisikon.gr

Φ Ε Β Ρ Ο Υ Α Ρ Ι Ο Σ 2 0 2 2 | Τ Ε Υ ΧΟ Σ 13

T I M H: 9€ | I S S N : 27 32 - 6 950

ELVAL COLOUR: «Ντύνει» πράσινα Αεροδρόμια Σε όλο τον κόσμο ΣΩΤΉΡΙΟΣ Ν. ΜΠΡΈΓΙΑΝΝΟΣ: Η ΔΙΑΙΤΗΣΊΑ ΣΤΙΣ ΔΗΜΌΣΙΕΣ ΣΥΜΒΆΣΕΙΣ Χ Ρ Ω Π Ε Ι : Μ Ι Α Π Ο Λ Ι Τ ΕΊ Α Ν Ε Ο Φ Υ Ο Ύ Σ Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Μ Α Τ Ι Κ Ό Τ Η Τ Α Σ Γ Ε Ν Ν Ι Έ Τ Α Ι TÜV AUSTRIA HELLAS: ΠΙΣΤΟΠΟΙΉΣΕΙΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΏΝ ΕΠΙΔΌΣΕΩΝ Κ Α Ι Ν Ο Τ Ο Μ ΊΕ Σ Π Ο Υ « Γ Ε Φ Υ Ρ Ώ Ν Ο Υ Ν » Τ Η Ν Α Ν Τ Ο Χ Ή Μ Ε Τ Η Ν Π Ο Ι Ό Τ Η Τ Α

10 22 40 54