Digital Finance Τεύχος 03

003 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

ISSN: 2732-7361

Η ΔΙΑΣ αλλάζει και επεκτείνει το τεχνολογικό της αποτύπωμα ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΟΥ CEO ΤΗΣ ΔΙΑΣ Α.Ε

28

ΤΟ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΘΗΝΩΝ “ΑΓΚΑΛΙΑΖΕΙ” ΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ

12

Ο CEO, VIRGILIJUS MIRKĖS, ΜΙΛΑ ΓΙΑ ΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΗΣ REVOLUT BANK

48

Η PLUM ΕΠΕΝΔΥΕΙ ΣΤΟ ESG ΚΑΙ ΜΙΛΑ ΓΙΑ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ FINTECH ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑ

ΤΟ 2021 ΜΠΕΙΤΕ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ

WORKFORCE E M P L O Y E R ' S

D A I L Y

N E W S

Γίνετε συνδρομητής στο νέο newsletter της BOUSSIAS για το χώρο του Ανθρώπινου Δυναμικού και αποκτήστε ένα πολύτιμο εργαλείο καθημερινής, φρέσκιας και έγκυρης ενημέρωσης για όλες τις b2b εξελίξεις του κλάδου.

Όλες οι ειδήσεις για τις εταιρείες που πρωταγωνιστούν στην εν λόγω αγορά και για τους προμηθευτές τους, μετακινήσεις στελεχών, νέες συνεργασίες, θεσμικές και διεθνείς εξελίξεις, συνθέτουν τον κόσμο του Workforce.

ΓΙΑ ΝΑ ΓΙΝΕΤΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗΣ

#1b3665 https://hrpro.gr/subscribe/ Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με τον Δημήτρη Φαραό, Τ: +30 210 6617 777 (ext. 102) E: farao@boussias.com

Tru

Pro

ΠΕΡΙΕ ΧΟΜΕΝ Α

28 Feature Story

Το Χρηματιστήριο Αθηνών “αγκαλιάζει” την καινοτομία και τις fintech startups με ένα νεοσύστατο Innovation Hub

32 Back Cover Story

Ο Θεοφάνης Μυλωνάς, πρόεδρος και CEO της Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ και πρόεδρος των Θεσμικών Επενδυτών Ελλάδας, εξηγεί γιατί το ESG στις επενδύσεις είναι πλέον μονόδρομος

36 Opinion

6

News

παραίτηση του Steven Maijoor Η από την ESMA, το 1 δισ. ανέπαφες συναλλαγές και η αλλαγή στο ΤΧΣ

8

Analysis

α ανταλλακτήρια κρυπτονομισμάΤ των και πώς χιλιάδες χρήστες είδαν τις κρυπτο-οικονομίες τους να κάνουν φτερά

11 The Market’s Voice

Η συνεργασία της Mellon με την Cleveron αυτοματοποιεί την διαχείριση δεμάτων και αποστολών

Η Revolut Bank έρχεται στην Ελλάδα και ο CEO, Virgilijus Mirkes, αποκαλύπτει τα σχέδια της νεοσύστατης τράπεζας

14 Feature Story

ώς μπορούν πρακτικά οι εκθεΠ τικές τεχνολογίες να συμβάλλουν στην ανάπτυξη ενός χρηματοοικονομικού οργανισμού

20 Cover Story

Σταυρούλα Καμπουρίδου, CEO Η της ΔΙΑΣ Α.Ε. μιλά για το όραμα και τα σχέδια που έχει για την ανάπτυξη του οργανισμού

Ο Δημήτρης Πλέσσας, Βοηθός Γενικός Διευθυντής Cards & Digital Business της Εθνικής Τράπεζας, διαβλέπει έναν τραπεζικό κόσμο αμιγώς ψηφιακό

ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΙ ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ Γιάννης Ριζόπουλος, Γιάννης Μουρατίδης, Παναγιώτης Μαρκέτος ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΩΛΗΣΕΩΝ Νένα Γιαννακίδου ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Νίκος Σαράφογλου E: nsarafoglou@boussias.com CREATIVE DIRECTOR Γιώργος Τριχιάς ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Ελένη Μακρυκώστα ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ Κορνήλιος Σαραντίογλου IMAGE BANK www.stock.adobe.com

ΤΜΗΜΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ Aµαλία Ψιλούδη E: apsiloudi@boussias.com

Ο Ιωάννης Σηφάκης, Διευθυντής Εταιρικής Επικοινωνίας, Marketing & Δημοσίων Σχέσεων της Εθνικής Ασφαλιστικής, αναλύει στο Digital Finance το μετασχηματισμού του ασφαλιστικού κλάδου

40 Interview

τη Νότια Κορέα, μια τράπεζα για Σ έφηβους και νέους κάνει θραύση παντρεύοντας τα emojis με τις τραπεζικές υπηρεσίες. Γνωρίστε την ΚΑΚΑΟ Bank

44 Interview

Σπύρος Μάργαρης, fintech guru, Ο δείχνει το δρόμο για το μέλλον της ασφάλισης

ΥΠΕYΘΥΝΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡIΑΣ Ρίτα Κανδάκη ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Δήµητρα Σπανού ΕΚΤΥΠΩΣΗ-ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ Pressious Arvanitidis ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ/ΕΝΘΕΣΗ/ ΕΠΙΚΟΛΛΗΣΗ Presstime ΛΟΓΙΣΤHΡΙΟ Κωσταντίνος Χασιώτης, Αλέξης Σουλιώτης, Λίνα Γκολοµάζου ΕΚΔΟΤΗΣ: Μιχάλης Μπούσιας ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΕΚΔΟΣΕΩΝ Αντωνία Κατσουλιέρη

46 Analysis

H αμερικανική αλυσίδα σουπερ μάρκετ, Walmart, μπαίνει στον κόσμο του Fintech και ξεκινά ήδη να ανταγωνίζεται την Amazon

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ:

48 Startup Corner

Κλεισθένους 338, 153 44 Γέρακας Τ: 210 6617777, F: 210 6617778,

www.boussias.com www.digital-finance.gr

Η Plum, μια από τις πιο επιτυχημένες fintech startups της Ευρώπης με έδρα την Αθήνα και το Λονδίνο επενδύει στο ESG και μιλά για το οικοσύστημα της Ελλάδας.

50 Emerging Tech

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ (ΕΤΗΣΙΕΣ) Εταιρειών: €99 Στελεχών/Ιδιωτών: €60 Φοιτητών: €50 Κύπρου-Εξωτερικού: €150

Κωδικός ΕΛΤΑ : 210186

26 End User

HEAD OF BUSINESS UNIT Βίκυ Παυλάτου

38 End User

12 Interview

Οι ακαδημαϊκοί Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης και Μαριάννα Εσκαντάρ αναλύουν τα οφέλη των κριτηρίων ESG και καταδεικνύουν τις επιχειρηματικές ευκαιρίες που δημιουργεί μια βιώσιμη στρατηγική

AΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Άγγελος Ανδρέου E: aandreou@boussias.com

α NFTs σαρώνουν τα πάντα και Τ γίνονται το next best thing στην οικογένεια των cryptos

DIGITAL FINANCE

3

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

ISSN 2732-7361

ΕDITORIAL

Το άγνωστο δράμα της Paris Hilton ΑΓΓΕΛΟΣ ΑΝΔΡΕΟΥ

Στο Digital Finance που κυκλοφορεί, η διάσημη τηλεπερσόνα και ζάμπλουτη κληρονόμος εξομολογείται: “Έχω εθιστεί στα NFTs”.

Αρχισυντάκτης

Μ

εγάλο δράμα περνάει η Paris Hilton στην κορωνίδα αυτών των τεχνολογιών, με την τους τελευταίους μήνες, καθώς δεν παρουσία τους να είναι πιο αναγκαία από ποτέ μπορεί να ξεκολλήσει το μυαλό της στον επιχειρηματικό κόσμο σε όλον τον κόσμο. από τα non-fungible tokens ξοδεύοντας τη Αυτές τις νέες τεχνολογίες προσπαθεί να αναμισή της περιουσία στη λεγόμενη crypto art. Η καλύψει και το Χρηματιστήριο Αθηνών, μέσω Αμερικανίδα σταρ έχει αφήσει τον εαυτό της του innovation hub που έχει δημιουργήσει τον να μπει τόσο πολύ στον κόσμο αυτό, που δη- τελευταίο καιρό. Ο CEO Ιορδάνης Λαζαρίδης λώνει απερίφραστα πως της έχει στοιχειώσει και όλοι οι άμεσα εμπλεκόμενοι συζητούν γι’ αυτήν την πρωτοβουλία που δίνει την ευκαιμέχρι και τα όνειρα. Αν θέλετε να μάθετε γιατί η Paris Hilton έχει ρία σε fintech startups να αναπτύξουν τις τεπάθει τέτοιο ντουβρουντζά, μπορείτε να ανα- χνολογίες τους λύσεις και να δώσουν τη βοτρέξετε στη στήλη Emerging Tech αυτού του ήθεια που χρειάζεται ο χρηματοοικονομικός τεύχους για να μάθετε τι είναι επιτέλους αυτά τομέας για να περάσει στη νέα εποχή. τα NFTs – ο Γιάννης Ριζόπουλος έχει γράψει Εν τω μεταξύ, μια από τις πιο innovative ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον άρθρο για το παρόν fintech εταιρείες, η Revolut πήρε πρόσφατα και το μέλλον των non-fungible tokens. Ενημε- τραπεζική άδεια από την Αρχή της Εσθονίας ρωθείτε λοιπόν, και που ξέρετε; Μπορεί κά- και άνοιξε τα φτερά της για τραπεζικές υπηποια στιγμή να τα δείτε κι εσείς στον ύπνο σας. ρεσίες στην Ευρώπη. O CEO της Revolut Bank Η Paris Hilton παρεμπιπτόντως είναι γνωστή μίλησε στον Γιάννη Ριζόπουλο για τα σχέδια “πρωτοπόρος” στον κόσμο του crypto, αφού της τράπεζας για την Ελλάδα αλλά και τον προσφάτως παρουσίασε τα δύο της crypto pet, ανταγωνισμό που προβλέπει με τις ελληνικές “Crypto Hilton” και “Ether Reum” τα οποία εν- συστημικές τράπεζες. θουσίασαν την κοινότητα, ενώ διατηρεί στενές Στην άλλη άκρη του κόσμου, στη Νότια Κοσχέσεις με μεγάλες εταιρείες που εμπορεύο- ρέα, η KAKAO Bank εξελίσσεται στο next best νται bitcoins. thing των τραπεζικών υπηρεσιών, παντρεύΑυτά από την glossy πλευρά του (κρυπτο)νο- οντας τα emojis και τα friend requests με τις μίσματος. Η άλλη πλευρά είναι αρκετά πιο πληρωμές και τις αναλήψεις στοχεύοντας “σκοτεινή”, όπως θα διαβάσετε στο άρθρο του κυρίως στο εφηβικό και νεανικό κοινό. Ο ΠαΓιάννη Μουρατίδη, αφού πολλοί χρήστες εί- ναγιώτης Μαρκέτος μίλησε με τον εμπνευστή ναι αυτοί που έχουν δει τις περιουσίες τους να της που μετρά πλέον εκατομμύρια πελάτες. εξανεμίζονται από τις απάτες των ανταλλα- Για το τέλος, θα ήθελα να πω ένα πολύ μεγάκτηρίων κρυπτονομισμάτων με πιο πρόσφατη λο ευχαριστώ στην Σταυρούλα Καμπουρίδου, CEO της ΔΙΑΣ Α.Ε. και στον Θεοφάνη Μυαυτή του Crypto.com. Σε θεματολογία λιγότερο εμπνευσμένη από τις λωνά, Πρόεδρο και CEO της Eurobank Asset συνήθειες της Paris Hilton, σε αυτό το τεύχος Management και πρόεδρο της Ένωσης Θεσμιθα διαβάσετε ένα μεγάλο και ίσως από τα πιο κών Επενδυτών για τις δύο πολύ ενδιαφέρουσημαντικά θέματα στο finance αυτή την περί- σες συνεντεύξεις που μας παραχώρησαν και οδο που είναι η χρήση των εκθετικών τεχνο- που βλέπετε στα δύο μας εξώφυλλα. λογιών στην ανάπτυξη των χρηματοοικονομικών ιδρυμάτων. Cloud, AI και Data βρίσκονται Καλή ανάγνωση!

DIGITAL FINANCE

4

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

One of Europe's 1000 Fastest Growing Companies by the Financial Times

Best in insurance e-services Marketing Week

Digital Brand of the Year Digital Media Awards

Bye, 2020 Hey 2021!

DIGITAL FINANCE

5

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

NEWS

ΈΚΤΟΣ ESMA O STEVEN MAIJOOR

Α

ποχώρησε από τη θέση του επικεφαλής της Ρυθμιστικής Αρχής των Ευρωπαϊκών Αγορών (ESMA), o Steven Maijoor ύστερα από δέκα χρόνια. Ο Maijoor ανέλαβε τα ηνία της Αρχής το 2011, προκειμένου να φέρει εις πέρας το δαιδαλώδες και φιλόδοξο ρυθμιστικό πλαίσιο MiFID (Markets in Financial Instruments Directive) που ενεργοποιήθηκε το 2014 ως απάντηση της Ευρώπης στην χρηματοπιστωτική κρίση. Παράλληλα, το 2018 προχώρησε και στην εφαρμογή της ανανεωμένης οδηγίας MiFID που έφερε τα πάνω κάτω στις ευρωπαϊκές αγορές, εισάγοντας νέα μέτρα για τη διαφάνεια των συναλλαγών.

O Maijoor αναμένεται να επιστρέψει στην Κεντρική Τράπεζα Ολλανδίας και την ρυθμιστική αρχή της χώρας AFM, ως μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, από την οποία είχε παραιτηθεί για να αναλάβει τα ηνία της ESMA. Η επιστροφή του στην Ολλανδία αναμένεται να ενισχύσει την θέση της AFM αλλά και να οργανώσει καλύτερα το ρυθμιστικό τοπίο της χώρας. Μάλιστα, θα αναλάβει τις αρμοδιότητες του Frank Elderson που πρόσφατα ανέλαβε καθήκοντα στην Ευρωπαϊκή Κεντρική

Τράπεζα (ΕΚΤ). Τη θέση του Steven Maijoor έχει προσωρινά αναλάβει η Φινλανδή Anneli Tuominen, γενική διευθύντρια της Ρυθμιστικής Αρχής Αγορών της Φινλανδίας, μέχρι να αποφασιστεί ποιος θα είναι ο νέος επικεφαλής της ESMA.

ΈΝΑ ΔΙΣΈΚΑΤΟΜΜΎΡΙΟ ΑΝΈΠΑΦΈΣ ΠΛΗΡΩΜΈΣ ΣΈ ΈΝΑΝ ΧΡΟΝΟ Η Visa ανακοίνωσε ότι έχει επεξεργαστεί ένα δισεκατομμύριο επιπλέον ανέπαφες πληρωμές , χωρίς την εισαγωγή PIN. Το ορόσημο αυτό επιτεύχθηκε σε λιγότερο από έναν χρόνο, καθώς τα όρια ανέπαφων συναλλαγών αυξήθηκαν σε 29 χώρες της Ευρώπης ως απάντηση στην πανδημία του Covid-19. Η αύξηση των ανέπαφων πληρωμών αποτελεί βασική τάση κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Η έρευνα της Visa δείχνει ότι τα δύο τρίτα (65%) των καταναλωτών παγκοσμίως επιθυμούν να πραγματοποιούν ανέπαφες πληρωμές με τη συχνότητα που το κάνουν σήμερα ή ακόμα περισσότερο. Η αυξανόμενη ζήτηση για ανέπαφες συναλλαγές είναι εμφανής σε ολόκληρη την Ευρώπη, με πάνω από το 80% των πληρωμών Visa στο κατάστημα να είναι γίνονται πλέον ανέπαφα. Στην Ελλάδα ο αριθμός των ανέπαφων συναλλαγών με Visa αυξήθηκε κατά 20% από έτος σε έτος. Από το ένα δισεκατομμύριο συναλλαγές, 400 εκατομμύρια πραγματοποιήθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο και αναμένεται περαιτέρω ανάπτυξη. Η δημοτικότητα του ηλεκτρονικού εμπορίου αυξάνεται επίσης σε ολόκληρη την Ευρώπη, με πάνω από 15 χώρες να παρουσιάζουν 40% ή υψηλότερη αύξηση στις συναλλαγές μέσω ηλεκτρονικού εμπορίου τον Δεκέμβριο του 2020 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Στην Ελλάδα οι συναλλαγές ηλεκτρονικού εμπορίου αυξήθηκαν κατά 90% στο ίδιο διάστημα.

DIGITAL FINANCE

6

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

ΑΛΛΑΓΈΣ ΣΤΗΝ ΈΚΤΈΛΈΣΤΙΚΗ ΈΠΙΤΡΟΠΗ ΤΟΎ ΤΧΣ

Μ

ετά από μία σχεδόν διετή θητεία, από τον Μάιο του 2019, ως Μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, αποχώρησε η κα Μαρίκα Ιωάννου Φραγκάκη, έχοντας υποβάλει την παραίτησή της. Τη θέση της ως Μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής αναλαμβάνει ο κ. Ιορδάνης Αϊβάζης, οικονομολόγος, διακεκριμένο στέλεχος που διαθέτει σημαντική εμπειρία σε μεγάλους οργανισμούς στον χρηματοπιστωτικό τομέα. Ο Πρόεδρος και τα Μέλη του Γενικού Συμβουλίου και ο Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος του Ταμείου εξέφρασαν τις ευχαριστίες τους προς την κα Φραγκάκη αναγνωρίζοντας την σημαντική της συνεισφορά όλο το διάστημα της μεταξύ τους συνεργασίας

PAPERLESS ΑΝΟΙΓΜΑ IBAN ΑΠΟ ΤΗ VIVAWALLET Τη δυνατότητα οι καταναλωτές να ανοίξουν IBAN λογαριασμό χωρίς έγγραφα δίνει η VivaWallet, καθώς το μόνο που θα απαιτεί είναι η ταυτότητα του πελάτη και η πρόσβαση με τους κωδικούς του TaxisNet. Όπως εξηγεί η εταιρεία, ο καταναλωτής από το κινητό του επιλέγει στο Viva Wallet app “Άνοιγμα λογαριασμού χωρίς έγγραφα μέσω EGov” και συνδέεται με τα στοιχεία του στο TAXISnet. Η ταυτοποίηση ολοκληρώνεται απλά και μόνο με την επίδειξη της ταυτότητας μέσω βιντεοκλήσης. Επιπρόσθετα, οι πελάτες της VivaWallet απλά με ένα κουμπί μπορούν να προσθέσουν τις digital χρεωστικές κάρτες τους στο Αpple Pay & Google Pay, ώστε να πληρώνουν σε οποιοδήποτε φυσικό κατάστημα με το κινητό τους, κερδίζοντας σε ευκολία, ταχύτητα και με μεγαλύτερη περιβαλλοντική συνείδηση χωρίς πλαστικά. Σημειώνεται ότι η VivaWallet εφαρμόζει ήδη την εξ’ αποστάσεως ηλεκτρονική ταυτοποίηση φυσικών προσώπων με τηλεδιάσκεψη (video conference), σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο θεσμικό πλαίσιο (ΠΕΕ 172/2020) προσφέροντας ασφάλεια και άμεση ψηφιακή ενεργοποίηση των υπηρεσιών της στους πελάτες της.

DIGITAL FINANCE

ΜΈ SMS Η ΟΔΙΚΗ ΒΟΗΘΈΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ERGO ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ

Η

ERGO Ασφαλιστική ανακοίνωσε τη ψηφιοποιημένη υπηρεσία της για την εξυπηρέτηση περιστατικών Οδικής βοήθειας και Φροντίδας ατυχήματος. Με τη νέα αυτή υπηρεσία, οι ασφαλισμένοι της ERGO που καλούν τη Φροντίδα ατυχήματος για να δηλώσουν ένα ατύχημα ή μια βλάβη, έχουν τη δυνατότητα να αποστείλουν εύκολα και γρήγορα, την ακριβή τοποθεσία στην οποία βρίσκονται μέσω ειδικού link που θα λαμβάνουν με SMS στο κινητό τηλέφωνο τους. Παράλληλα, θα μπορούν να παρακολουθούν σε πραγματικό χρόνο, την πορεία του οχήματος βοήθειας στον χάρτη και τον εκτιμώμενο χρόνο άφιξής του, έχοντας έτσι συνεχή ενημέρωση. Η συγκεκριμένη υπηρεσία παρέχεται σε συνεργασία με την MAPFRE Asistencia. Ο Διευθυντής του Τομέα Πελατών και Ψηφιακού Μετασχηματισμού της ERGO κ. Αλέξανδρος Σερμπέτης με αφορμή την έναρξη λειτουργίας της νέας υπηρεσίας δήλωσε: “Η στιγμή του ατυχήματος είναι για εμάς μια μεγάλη στιγμή αλήθειας. Οι νέες τεχνολογίες μπορούν να βοηθήσουν στην κατεύθυνση αυτή κάνοντας έτσι την καθημερινότητά μας πιο απλή και πιο εύκολη. Στην ERGO έχουμε αποφασίσει να ενισχύσουμε τις ψηφιακές μας υπηρεσίες προσφέροντας συνεχώς περισσότερη αξία στους στους πελάτες και στους συνεργάτες μας.”

7

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

Α Ν Α LY S I S

Γίγαντες με πήλινα πόδια τα κρυπτονομίσματα Η αστοχία του Crypto.com, η οποία κόστισε αρκετά εκατομμύρια δολάρια σε συναλλασσόμενους, είναι ένα μόνο από τα περιστατικά που μένουν στην αφάνεια, λόγω απουσίας ελέγχου στην αγορά. Τoυ Γ Ι Α Ν Ν Η Μ Ο Υ ΡΑΤ Ι Δ Η

Σ

τις 27 Ιανουαρίου, οι χρήστες της εφαρμογής της Crypto. com για φορητές συσκευές έβλεπαν για αρκετές ώρες στην οθόνη τους το μήνυμα “Sorry, there was an issue when processing your request. Please try again later or contact support via live chat or at support@crypto.com”, κάθε φορά που προσπαθούσαν να κάνουν αγορά ή πώληση κρυπτονομισμάτων. Η ημέρα θα μπορούσε να είναι απλά μια συνηθισμένη Τετάρτη, αλλά δεν ήταν, καθώς από την περασμένη μέρα, είχε ξεκινήσει μια βουτιά της τιμής των κρυπτονομισμάτων και αρκετοί επενδυτές έσπευδαν να ρευστοποιήσουν κέρδη DIGITAL FINANCE

8

των προηγούμενων ημερών. Σε forum και κοινωνικά δίκτυα τα αρνητικά σχόλια έπεφταν βροχή, άλλωστε η εταιρεία δεν είχε ούτε στο παρελθόν καλή αξιολόγηση όσον αφορά την εξυπηρέτηση πελατών. Όταν όμως κάποιοι αποφάσισαν να κάνουν κάτι πιο ουσιαστικό από το να εκφράζουν το θυμό τους με posts, διαπίστωσαν ότι δεν υπήρχε αρχή που ήταν διατεθειμένη να ερευνήσει το θέμα και να προβεί σε κυρώσεις. Σε επικοινωνία που είχαμε μέσω forum με χρήστες της Crypto.com, μας ενημέρωσαν ότι η εταιρεία, παρά τις επίΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

Ποιος τελικά δημιούργησε το bitcoin και με τι σκοπό;

μονες προσπάθειες τους, δεν αποκάλυπτε ποια ήταν η ρυθμιστική αρχή, στην οποία υπάγεται και φυσικά δεν αναλάμβανε καμία ευθύνη για τη ζημιά που έπαθαν.

Η φιλολογία της ίδρυσης του bitcoin είναι σε γενικές γραμμές γνωστή στους ειδικούς των κρυπτονομισμάτων και διΆγρια Δύση τα ανταλλακτήρια αθέσιμη για όσους ενδιαφέρονται στη κρυπτονομισμάτων Wikipedia. Ωστόσο, το ερώτημα μας Πρακτικά είναι Θα ταξιδέψουμε στο Τόκιο και μια δεκααφορά περισσότερο στη φιλοσοφία του ετία πίσω στο χρόνο, για να θυμηθούμε αδύνατο να χαθεί bitcoin, το οποίο ξεκίνησε τη ζωή του ως την εταιρεία Mt. Gox, η οποία ιδρύθηκε οριστικά ένα bitcoin, κρυπτονόμισμα και απελευθερωτικό ερτον Ιούλιο του 2010 και μέχρι τα μέσα του γαλείο από τη “σκλαβιά” των κεντρικών καθώς όλες οι 2014, διαχειρίζονταν περισσότερο από το τραπεζών.

70% των συναλλαγών bitcoin σε παγκόσμιο συναλλαγές είναι Σχεδόν δέκα χρόνια μετά, η εικόνα που επίπεδο. Τον Φεβρουάριο του 2014, το Mt. καταχωρισμένες στο έχει δημιουργηθεί ταιριάζει περισσότερο Gox έπαυσε τις συναλλαγές, διέκοψε τη αυτή ενός κερδοσκοπικού προϊόντος αρχείο της αλυσίδας με λειτουργία του web site και της υπηρεσίας και μάλιστα πολύ υψηλού κινδύνου, κασυναλλαγών και έκανε αίτημα προστασίας του blockchain. θώς όπως προαναφέραμε δεν υπάγεται από πτώχευση. πρακτικά σε κανένα ρυθμιστικό πλαίσιο. Επομένως, δεν είναι Τον Απρίλιο της ίδιας χρονιάς, η εταιρεία Ο υποτιθέμενος ιδρυτής του Satoshi ξεκάθαρο πως και ανακοίνωσε ότι 850.000 bitcoins, των οποίNakamoto φαίνεται να έχει στην κατοχή ων η σημερινή αξία είναι περίπου 42,5 δισε- πότε, τα bitcoins που του 1,1 εκατομμύρια bitcoins, δηλαδή κατομμύρια ευρώ, ενώ τότε ήταν μόλις 450 θεωρούνται χαμένα περίπου 400.000 λιγότερα από όσα αγόεκατομμύρια ευρώ, είχαν κλαπεί. Έκτοτε αν ρασε πρόσφατα η Tesla με κύριο μέτοχο θα μπορούσαν να και περίπου 200.000 bitcoins έχουν ανακτητον Elon Musk. Επιπλέον, 4 εκατομμύρια θεί, χιλιάδες είναι οι πελάτες της εταιρείας επηρεάσουν την bitcoins έχουν χαθεί και θεωρούνται μη που περιμένουν την αποζημίωση τους, χω- αγορά. ανακτήσιμα από το σύνολο των 21 εκαρίς πολλές ελπίδες. τομμυρίων bitcoins που μπορούν πραΘεωρητικά, μετά από ένα τόσο σημαντικό κτικά να εξορυχθούν.

JAMES LEDBETTER συμβάν, το αναμενόμενο θα ήταν να δημιΗ εικόνα που δημιουργείται εύλογα εγείουργηθεί ένα πλαίσιο προστασίας των πε- Chief Content Officer στην ρει την υποψία, αν η αγορά του bitcoin λατών, κάτι όμως που δε συνέβη. Έκτοτε, Clarim Media και κατ’ επέκταση άλλων κρυπτονομιέχουν προκύψει δεκάδες μικρότερης έκτασμάτων θα μπορούσε να είναι χειρασης παρόμοια περιστατικά, με το πιο ηχηρό από αυτά να γωγήσιμη. Σύμφωνα με τον James Ledbetter, Chief Content λαμβάνει χώρα τον περασμένο Δεκέμβριο.

Officer στην Clarim Media και ειδήμονα στα κρυπτονομίσμαΟι πελάτες της Wirex, η οποία επίσης δραστηριοποιείται τα, με τον οποίο επικοινωνήσαμε, “πρακτικά είναι αδύνατο ως ανταλλακτήριο κρυπτονομισμάτων και διαθέτει κάρτα να χαθεί οριστικά ένα bitcoin, καθώς όλες οι συναλλαγές είναι ανάληψης από ATM, άρχισαν να διαμαρτύρονται ότι είχαν καταχωρισμένες στο αρχείο της αλυσίδας του blockchain. κλειδωθεί έξω από τους λογαριασμούς τους, χωρίς να έχουν Επομένως, δεν είναι ξεκάθαρο πως και πότε, τα bitcoins που τη δυνατότητα ανάληψης. θεωρούνται χαμένα θα μπορούσαν να επηρεάσουν την αγοΜετά την επίλυση του προβλήματος, η εταιρεία ζήτησε συρά.” Ωστόσο, όπως συμπληρώνει ο ίδιος, “είναι αδύνατο να γνώμη από τους πελάτες της, αλλά απέρριψε αιτήματα απορυθμιστεί η αγορά των κρυπτονομισμάτων με την ίδια αποζημίωσης. τελεσματικότητα που έχει ρυθμιστεί η αγορά των υπόλοιπων Το πρόβλημα της απουσίας ρυθμιστικού πλαισίου ενισχύενομισμάτων.” ται από την απροθυμία πολλών ΜΜΕ να δώσουν έκταση σε Ο συνδυασμός των δύο θέσεων του Ledbetter, μας λέει πρααυτά τα περιστατικά, δεδομένου ότι τα ανταλλακτήρια συκτικά ότι το bitcoin δεν εξυπηρετεί πλέον το σκοπό που δηναλλάγματος διαθέτουν σημαντικά ποσά για τη διαφήμισή μιουργήθηκε ή τουλάχιστον το σκοπό για τον οποίο μάθαμε τους σε αυτά. ότι δημιουργήθηκε και έχει μετατραπεί σε ένα κερδοσκοπικό Στην περίπτωση της Crypto,com, παρά το γεγονός ότι υπήρπροϊόν με προεκτάσεις στο χώρο της παραοικονομίας και της ξαν πελάτες της εταιρείας που έστειλαν τεκμηριωμένα τρομοκρατίας, χωρίς να είναι εύκολα εφικτός ο έλεγχος του. στοιχεία σε μέσα ενημέρωσης, όπως το Forbes.com και το Η εικόνα δεν απέχει χιλιόμετρα από τα υπόλοιπα νομίσματα Business Insider, οι αρχισυντάκτες των μέσων προτίμησαν και κερδοσκοπικά προϊόντα, τα οποία επίσης είναι “ανασφανα μην προχωρήσουν σε δημοσιεύσεις, ενώ σε αρκετές περιλή” σε μικρότερο ή μεγαλύτερο ποσοστό, όπως μας δείχνει η πτώσεις υπήρξαν μέσα που προχώρησαν σε διαγραφές σχοτρέχουσα κατάσταση με την τουρκική λίρα, η πρόσφατη κρίλίων που δημοσιεύτηκαν σε σχετικά άρθρα. ση των Κυπριακών τραπεζών και δεκάδες άλλα περιστατικά.

DIGITAL FINANCE

9

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

Α Ν Α LY S I S

Στην εικόνα βλέπουμε τις καταγγελίες των χρηστών του Twitter που έπεσαν θύματα του crypto.com και της wirex. Χιλιάδες άλλα τέτοια tweets και posts σε forums καταγράφτηκαν το ίδιο διάστημα.

Ωστόσο, υπάρχει μια ειδοποιός διαφορά. Στην περίπτωση των κρυπτονομισμάτων, οι μέχρι στιγμής συμπεριφορές των ανταλλακτηρίων που λειτουργούν επίσης και ως ψηφιακά πορτοφόλια, δείχνουν ότι αν κάτι δεν πάει καλά, οι πιθανότητες να αποζημιωθούν οι πελάτες είναι σχεδόν μηδενικές. Σύμφωνα με έρευνες, ο αριθμός των bitcoin που έχουν στην κατοχή τους τα μεγαλύτερα ανταλλακτήρια στο σύνολο τους αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 10% των συνολικών διαθέσιμων. Από αυτά, το μεγαλύτερο μερίδιο το έχει η Coinbase με ποσοστό 3.83%, η ΟΚΕΧ με 1.58% και η Binance με 1.44%. Η λίστα πάντως είναι μεγάλη, αποκαλύπτοντας το μέγεθος των εταιρειών που ξεπηδούν κάθε τόσο από το διαδίκτυο, πιάνοντας ένα μερίδιο των διαδικτυακών καταναλατών.

Περίπου 2500 “φάλαινες” ελέγχουν πάνω από το 40% της αγοράς του bitcoin Μπορεί τα φώτα της δημοσιότητας να πέφτουν στο bitcoin, λόγω αξίας και παλαιότητας, αλλά ανάλογη φαίνεται να είναι η κατάσταση και σε άλλα κρυπτονομίσματα. Εταιρείες, όπως η Crypto.com ξεπηδούν από το πουθενά αν και με έρευνα, μπορούμε να δούμε ότι το πουθενά έχει συντεταγμένες - δημιουργούν το δικό τους κρυπτονόμισμα, το ρίχνουν στην αγορά και υπόσχονται στους επενδυτές τεράστια κέρδη. Κάποιοι είναι πιθανό να εξαφανιστούν σε ένα χρόνο ή και συντομότερα, παίρνοντας μαζί τους τα FIAT που τους εμπιστεύτηκαν οι πελάτες τους για να αποκτήσουν κρυπτονομίσματα.

DIGITAL FINANCE

10

Εταιρείες, όπως η Crypto.com ξεπηδούν από το πουθενά δημιουργούν το δικό τους κρυπτονόμισμα και υπόσχονται στους επενδυτές τεράστια κέρδη Ο μόνος τρόπος για να διεκδικήσει στη συνέχεια κάποιος αποζημίωση είναι να κινηθεί νομικά απέναντι σε δεκάδες καλοπληρωμένους δικηγόρους που θα υπερασπιστούν τη θέση των πελατών τους στο πλαίσιο νομικών συστημάτων, τα οποία ισχύουν σε νησιά ή ηπειρωτικές νησίδες που δύσκολα διακρίνονται σε ένα παγκόσμιο χάρτη ακόμα και μεγάλης κλίμακας. Πέρα από το τοπίο Άγριας Δύσης που δημιουργεί αυτή η κατάσταση, αφήνει και μια γεύση πικρίας. Υπήρξαν άνθρωποι που πίστεψαν πριν από μερικά χρόνια ότι οι ιδρυτές της κρυπτονομισμάτων ήταν ιδεολόγοι που ήθελαν να αλλάξουν την εικόνα της παγκόσμια οικονομίας. Σήμερα, οι περισσότεροι από αυτούς θα νιώθουν μάλλον απογοητευμένοι που εξαπατήθηκαν για μια ακόμα φορά από "επαναστάτες". ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

THE MARKET’S VOICE

MELLON

Ρομπότ και αυτοματοποίηση στην υπηρεσία των καταναλωτών Η συνεργασία του Ομίλου Εταιρειών Mellon με την ηγέτιδα Εσθονική εταιρεία τεχνολογίας Cleveron έχει αφήσει το αποτύπωμα της στο Ηράκλειο της Κρήτης, καθώς ήδη ξεκίνησε η χρήση του πρώτου ρομποτικού συστήματος διαχείρισης δεμάτων.

ADVERTORIAL

Μ

την εφαρμογή τους σε επιχειρηματικά μοντέλα, όπως η παράδοση Courier σε σταθερό σημείο, η υποστήριξη του ηλεκτρονικού εμπορίου μέσω Click & Collect από το κατάστημα, η αποθήκευση και διανομή προϊόντων με λογική vending ή όλα συνδυαστικά, ως Open Parcel PickUpDropOf (PUDO) Network. Για τη συνεργασία μίλησε ο Χάρης Κωνσταντινίδης, Managing Director της Mellon Technologies, μητρικής εταιρίας του Ομίλου, όπου ανέφερε ότι οι παρούσες συνθήκες επιβάλλουν λύσεις που βοηθούν τόσο τους Retailers όσο και τους Καταναλωτές. “H συνεργασία μάς επιτρέπει να προσφέρουμε την τεχνολογία του Αύριο, Σήμερα, απαντώντας σε αυτό που αναζητούν οι πελάτες μας. Πιστεύουμε ότι ο καλύτερος τρόπος για να βοηθήσουμε τους καταναλωτές είναι να βάλουμε τη δύναμη στα χέρια τους και να τους προσφέρουμε μία απρόσκοπτη εμπειρία από την αγορά μέχρι την παραλαβή. Στην καρδιά της νέας κανονικότητας, το πρώτο ρομπότ δεμάτων στο Ηράκλειο είναι το σημείο έναρξης μιας νέας εποχής στον κόσμο του λιανικού εμπορίου και των ταχυμεταφορών."

ία πρωτοποριακή ρομποτική λύση για τη διαχείριση και την παραλαβή δεμάτων σε Ελλάδα, Κύπρο και Αλβανία, παρουσίασε ο Όμιλος Εταιριών Mellon, μετά και την ανακοίνωση της στρατηγικής συνεργασίας του με την Εσθονική Cleveron, ηγέτη στη δημιουργία Parcel Lockers και άλλων last mile delivery λύσεων. Με στόχο να ενισχύσει τη δυναμική επανεκκίνηση του ελληνικού εμπορίου, η μεγάλη γκάμα των λύσεων περιλαμβάνει indoor & outdoor θυρίδες Parcel Lockers, ενώ συμπληρώνεται με τα πρώτα στο είδος τους, πλήρως αυτοματοποιημένα Parcel Robots (Cleveron 401 κατοχυρωμένης ευρεσιτεχνίας) και Grocery Parcel Robots με κλιματιζόμενες κυψέλες για φύλαξη και διακίνηση νωπών προϊόντων. Η Mellon έχει επωμιστεί την ευθύνη διανομής και εγκατάστασης των αυτόματων θυρίδων και των ρομποτικών σταθμών της Cleveron, με την πρώτη επιτυχημένη εγκατάσταση ήδη να λειτουργεί τους τελευταίους μήνες στο Ηράκλειο της Κρήτης για λογαριασμό μεγάλης πολυεθνικής αλυσίδας καταστημάτων ένδυσης. Ένα από τα “δυνατά” χαρτιά είναι οι αποθηκευτικοί σταθμοί, καθώς τα μικρά δέματα συγκεντρώνονται σε έναν προορισμό, εξοικονομώντας έτσι τα μεταφορικά έξοδα των πολλών και μικρών αποστολών – οι οποίες εν μέσω πανδημίας έχουν αυξηθεί κατά 82%. Μάλιστα, οι αποθηκευτικοί σταθμοί λειτουργούν αυτόματα, χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση. Οι καταναλωτές ανοίγουν τη θυρίδα τους με τη χρήση του QR κωδικό ή PIN που λαμβάνουν με SMS ή email για να παραλαμβάνουν το δέμα τους, ενώ είναι διαθέσιμη και η πληρωμή στο σημείο παραλαβής μέσω POS. Με τον αυτόν τον τρόπο διευκολύνονται και οι επιστροφές/αλλαγές. Χάρη στη μεγάλη χωρητικότητά των θυρίδων είναι δυνατή η διαχείριση πολλών δεμάτων ημερησίως, γεγονός που επιτρέπει DIGITAL FINANCE

Λεωφ. Αθηνών-Πειραιώς 74Α, 18547 Πειραιάς Τ: +30 2103727000 , F: +30 2103 223 694 E: info@mellongroup.com, www.mellongroup.com

11

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

INTERVIEW

VIRGLIJUS MARKES

Η Revolut Bank απλώνει τα δίχτυα της στην Ελλάδα

O CEO της Revolut Bank Virglijus Markes μιλά στο Digital Finance και τον Γιάννη Ριζόπουλο για το επόμενο μεγάλο βήμα της διεθνούς startup να λάβει ολοκληρωμένη τραπεζική άδεια και να ανταγωνιστεί στα ίσια τις τράπεζες στην Ευρώπη. ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΖΟΠΟΥΛΟΥ

Η

παγκόσμια χρηματοοικονομική πλατφόρμα Revolut που ήδη μετράει περισσότερους από 15 εκατομμύρια ιδιώτες πελάτες και 500.000 επιχειρήσεις ενεργοποίησε μέσα στον Φεβρουάριο την άδεια τραπεζικών συναλλαγών που έχει λάβει στη Λιθουανία, σε 10 ευρωπαϊκές αγορές, ανάμεσα στις οποίες η Ελλάδα και η Κύπρος (Βουλγαρία, Κροατία, Εσθονία, Λετονία, Μάλτα, Ρουμανία, Σλοβακία και Σλοβενία, οι υπόλοιπες, ενώ είχαν προηγηθεί πέρυσι η Πολωνία και η Λιθουανία), με στόχο να αυξήσει την πλούσια γκάμα των σύγχρονων υπηρεσιών που ήδη προσφέρει -πάντα μέσω της εφαρμογής της- στον χώρο της ψηφιακής οικονομίας. Τι καλύτερη αφορμή, λοιπόν, για να ζητήσουμε από τον Virgilijus Mirkes, CEO της Revolut Bank, να μας μιλήσει για το όραμα, τους στόχους, αλλά και τις (φιλόδοξες, όπως παραδέχεται κι ο ίδιος) προοπτικές τόσο της τράπεζας, όσο και συνολικά του ομίλου Revolut, τα επόμενα χρόνια. Ιδού οι απαντήσεις του στα ερωτήματα που στείλαμε στην έδρα τους, στο Βίλνιους, την πρωτεύουσα της Λιθουανίας.

Η Revolut έχει παρουσία την Ελλάδα από το καλοκαίρι του ’18, κοντεύει να κλείσει τρία χρόνια. Θα θέλαμε ένα σχόλιο εκ μέρους σας μαζί με κάποια νούμερα, σχετικά με τις δραστηριότητές της στη χώρα μας.

Η Revolut έχει σήμερα περίπου 300.000 πελάτες στην Ελλάδα. Προσθέσαμε άλλες 100.000 το 2020, στη διάρκεια της πανδημίας, και η κοινότητά μας εδώ διαφοροποιείται ολοένα περισσότερο ως προς το τι ζητούν οι πελάτες μας από εμάς. Σιγά-σιγά γινόμαστε ο καθημερινός χρηματο-οικονομικός εταίρος όλων αυτών των ανθρώπων, που μας αξιοποιούν στα ψώνια τους, τη διαχείριση των οικονομικών τους, αλλά και στις αποταμιεύσεις τους. Οι συναλλαγές των πελατών μας στην Ελλάδα πέρυσι τριπλασιάστηκαν.

DIGITAL FINANCE

12

Είσαστε ακόμα μια startup (τουλάχιστον, βαθιά στην ψυχή σας) ή περάσατε πια αυτό το στάδιο;

Νομίζω ότι η Revolut συνδυάζει και τους δυο κόσμους – σ’ ό,τι αφορά στις διαδικασίες και τη διακυβέρνηση της εταιρίας είμαστε περισσότερο corporate, αλλά -την ίδια ώρα- η ταχύτητα με την οποία αντιδρούμε και η ευελιξία που επιδεικνύουμε στη δημιουργία και διακίνηση των προϊόντων μας είναι αντίστοιχη μιας startup. Από τον προπερασμένο μήνα έχουμε στην Ελλάδα και τη Revolut Bank, με αντίπαλο (τουλάχιστον) τις τέσσερις συστημικές τράπεζες. Πώς έγινε αυτό; Ποιος είναι ο στόχος σας;

Τον Φεβρουάριο ξεκινήσαμε να προσφέρουμε λογαριασμούς καταθέσεων, με την εγγύηση του σχήματος deposit guarantee σε πελάτες μας οι οποίοι επιλέγουν να αναβαθμιστούν στη Revolut Bank (Σ.Σ. όπως ρητώς αναφέρεται στην ιστοσελίδα της εταιρείας, “σχεδόν όλες οι καταθέσεις στη Revolut Bank UAB είναι ασφαλισμένες από τη Λιθουανική Κρατική Επιχείρηση ‘Ασφάλιση Καταθέσεων και Επενδύσεων’ (VI «Indeliu ir investiciju draudimas»). Αυτό σημαίνει ότι εάν μια ασφαλισμένη κατάθεση δεν επιστραφεί ως αποτέλεσμα αδυναμίας της Revolut Bank UAB να εκπληρώσει τις χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις της, η Λιθουανική Κρατική Επιχείρηση «Ασφάλιση Καταθέσεων και Επενδύσεων” θα καταβάλει την αποζημίωση για ασφάλιση κατάθεσης στους καταθέτες. Το μέγιστο ποσό ασφαλιστικής αποζημίωσης για καταθέσεις στη Revolut Bank UAB για έναν καταθέτη είναι 100.000 €»). Προσφέρουμε στους Έλληνες πελάτες μας χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, στο πλαίσιο του αποκαλούμενου “passporting regime”. Και, βέβαια, αυτό γίνεται πλέον όλων των άλλων υπηρεσιών της Revolut, που είναι διαθέσιμες στην εφαρμογή μας. Οι πελάτες μας στην Ελλάδα μπορούν πλέΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

ον να απολαύσουν την ασφάλεια μιας τράπεζας σε συνδυασμό με την ξεχωριστή εμπειρία, την ευελιξία και την καινοτομία μιας fintech. Επεκτείναμε τις τραπεζικές μας υπηρεσίες εδώ, επειδή βλέπουμε πως οι πελάτες μας χρειάζονται μεγαλύτερη ασφάλεια για τα χρήματά τους. Οι κοινωνίες, ιδιαίτερα στην Ανατολική Ευρώπη, δεινοπαθούν κάποιες φορές από πτωχεύσεις συστημικών τραπεζών – είμαι, λοιπόν, βέβαιος ότι οι λογαριασμοί καταθέσεων που προστατεύονται στο πλαίσιο του “deposit guarantee”, είναι μια ευπρόσδεκτη προσθήκη κι ένας παράγων ο οποίος μπορεί να συμβάλει στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης, σ’ αυτές τις αγορές. Άλλωστε, η ταχεία αύξηση του αριθμού τους στην Ελλάδα και ευρύτερα στην περιοχή, θεωρώ ότι είναι ένα δείγμα της εμπιστοσύνης με την οποία μας περιβάλλουν οι πελάτες μας.

Όμως, δεν βλέπω να διαφημίζετε πολύ τις υπηρεσίες σας… πώς θα μάθουν για εσάς οι μελλοντικοί πελάτες σας; Αρκεί η πληροφόρηση “από στόμα σε στόμα”;

Τι ιδιαίτερο θα προσφέρετε στους Έλληνες πελάτες σας; Και -επί τη ευκαιρία- ποιος είναι για εσάς ο ιδανικός (αν υπάρχει κάτι τέτοιο) πελάτης στην Ελλάδα; Πώς θα ξεχωρίσετε από τις άλλες τράπεζες; Ένα πιο ευέλικτο μοντέλο αρκεί;

Εμείς δεν ανταγωνιζόμαστε κάποιον – εστιάζουμε στην ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων που μπορούν να κάνουν τις ζωές των 15 εκατομμυρίων ιδιωτών και 500.000 επιχειρηματικών πελατών μας ευκολότερες. Ο αγώνας για καινοτομία είναι διαρκής, δεν πρόκειται για μια μάχη που την κερδίζεις ή όχι. Βεβαίως, εμείς είμαστε σε καλύτερη μοίρα από τις συστημικές τράπεζες, όσον αφορά στις ανάγκες των πελατών σήμερα, αλλά και στο μέλλον.

Κάνουμε κάποια διαφήμιση στις περιοχές όπου η δυναμική για οργανική ανάπτυξη βρίσκεται σε χαμηλό επίπεδο, αλλά πάνω απ’ όλα εστιάζουμε στην ανάπτυξη που προέρχεται από τους ίδιους τους πελάτες μας. Αφήνουμε τα προϊόντα και τις υπηρεσίες μας να μιλήσουν για λογαριασμό μας και, στις περισσότερες περιπτώσεις, το κάνουν. Η Revolut επιδιώκει την αλλαγή παραδείγματος στον τραπεζικό χώρο, πιέζοντας για μεγάλες ανατροπές. Νομίζετε ότι αυτό το μοντέλο θα αναδειχθεί νικητής τα επόμενα χρόνια ή η μάχη θα κρατήσει πολύ περισσότερο;

Νομίζω ότι δεν υπάρχει πια, αυτό που λέμε “ιδανικός πελάτης”. Πριν από μερικά χρόνια, η Revolut δεν ήταν στην πραγματικότητα τίποτα περισσότερο από μια κάρτα την οποία προτιμούσαν όσοι ταξίδευαν συχνά, ιδιαίτερα οι νεότεροι σε ηλικία. Καθώς οι δυνατότητές της αυξάνονταν, έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής σ’ όσους ψώνιζαν online ή πλήρωναν μ’ αυτήν τις συνδρομές τους. Τώρα, που παρουσιάζουμε πλέον τις υπηρεσίες της Revolut Bank στην Ελλάδα, θέλουμε να προσελκύσουμε μια διαφορετική ομάδα πελατών, εκείνους που ενδιαφέρονται για τραπεζικές υπηρεσίες.

O απώτερος, φιλόδοξος στόχος μας είναι να γίνουμε μια παγκόσμια τράπεζα

Ποιο είναι το όραμά σας για τη Revolut Bank στην Ελλάδα, αλλά και διεθνώς;

Τραπεζικές υπηρεσίες – ασφαλιστικές – επενδύσεις – χρηματιστηριακές συναλλαγές -κρυπτονομίσματα – με τι άλλο θα ασχοληθείτε στη συνέχεια;

Αν και ο απώτερος, φιλόδοξος στόχος μας είναι να γίνουμε μια παγκόσμια τράπεζα, για την ώρα εστιάζουμε στην προσπάθειά μας να αξιοποιήσουμε την άδεια διεξαγωγής τραπεζικών υπηρεσιών που έχουμε λάβει στη Λιθουανία, προκειμένου να επεκτείνουμε τις τραπεζικές δραστηριότητές μας σ’ όλη την Ευρώπη. Η περιοχή της Κεντρικής & Ανατολικής Ευρώπης (CEE) είναι πολύ σημαντική για εμάς, καθώς βλέπουμε την αυξανόμενη ανάγκη των πελατών για μια διαφορετική και καλύτερη τραπεζική εμπειρία – το 25% της εγκατεστημένης βάσης των πελατών μας παγκοσμίως, βρίσκεται σ’ αυτή την περιοχή.

Υπάρχουν τόσα πολλά να κάνεις στο χώρο των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, όπου εμείς συνεχίζουμε να καινοτομούμε – για παράδειγμα, τραπεζικές υπηρεσίες σε επιχειρήσεις, ειδικοί λογαριασμοί για μικρά παιδιά με στόχο την εξοικείωσή τους μ’ αυτές τις υπηρεσίες, νέα μοντέλα αποταμίευσης, προγράμματα πιστότητας και πολλά άλλα τα οποία η Revolut βλέπει με μια εντελώς ανατρεπτική ματιά. Γνωρίζουμε ότι υπάρχουν αρκετοί Έλληνες που εργάζονται για εσάς, επομένως έχετε μια καλή ιδέα για την προστιθέμενη αξία που μπορεί να φέρνουν στην εταιρία σας. Στα μελλοντικά σας σχέδια περιλαμβάνεται η δημιουργία κόμβου, εργαστηρίου ή ερευνητικής δομής στην Ελλάδα;

Πόσες είναι οι επενδύσεις που έχετε “σηκώσει” ως τώρα, πόσες χώρες εξυπηρετείτε και πού αλλού σχεδιάζετε να επεκταθείτε; Με τις ΗΠΑ, τι γίνεται;

Η Revolut έχει “σηκώσει” ως τώρα συνολικά σχεδόν 1 δις δολάρια από επενδυτές και η κεφαλαιοποίησή της φτάνει τα 5,5 δις δολάρια. Δραστηριοποιούμαστε σε 35 χώρες και πέρυσι μπήκαμε στις αγορές των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ιαπωνίας και της Αυστραλίας. Παγκοσμίως, ο στόχος μας είναι να ενισχύσουμε την προσφορά μας στις αγορές όπου έχουμε ήδη παρουσία, αλλά και να επεκταθούμε σε νέες, όπως οι χώρες της περιοχής Ασίας / Ειρηνικού, η Λατινική Αμερική κι ακόμα μακρύτερα.

DIGITAL FINANCE

Ενδεχομένως να εξετάσουμε κάτι τέτοιο στο μέλλον, αλλά για την ώρα δεν υπάρχουν τέτοια σχέδια. Όμως, με την πρόσφατη ευέλικτη πολιτική μας σε θέματα εργασίας, αλλά και την περαιτέρω ανάπτυξη πρακτικών τηλε-εργασίας, είμαι βέβαιος ότι η Revolut μπορεί να γίνει ένας ιδιαίτερα ελκυστικός εργοδότης για τους Έλληνες, χωρίς να είναι αναγκαία η φυσική παρουσία τους εδώ…

13

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

F E AT U R E S T O R Y

Οι εκθετικές τεχνολογίες φέρνουν εκθετική ανάπτυξη Ο κβαντικός υπολογιστής της Space Bank είχε κάνει update με τους πιο φρέσκους αλγόριθμους τεχνητής νοημοσύνης, λίγους μήνες πριν από το ξέσπασμα της τρίτης γαλαξιακής πανδημίας. Τα χρήματα που κέρδισε η τράπεζα από την ανάταξη του χαρτοφυλακίου της ήταν η κινητήρια δύναμη για να ανοίξει τα πρώτα της υποκαταστήματα στο γαλαξία της Ανδρομέδας. Το υ Γ Ι Α Ν Ν Η Μ Ο Υ ΡΑΤ Ι Δ Η

Ο

χρηματοοικονομικός τομέας βίωσε την δύναμη των εκθετικών τεχνολογιών στις 6 Μαΐου του 2010, όταν σε λιγότερο από 40 λεπτά δείκτης Dow Jones έκανε μια βουτιά 998,5 μονάδων (περίπου 9%) και επέστρεψε στην αρχική του τιμή. Μια αναφορά της Commodity Futures Trading Commission περιγράφει το συμβάν, το οποίο έμεινε γνωστό ως Flash Crash, ως μια από τις πιο ταραχώδεις περιόδους στην ιστορία των αγορών. Η έρευνα που έγινε έδειξε ότι κάποιοι αλγόριθDIGITAL FINANCE

14

μοι που έπαιρναν δύναμη από πανίσχυρους υπολογιστές, στοιχημάτισαν σε χρηματιστηριακά προϊόντα, επενδύοντας σχεδόν 200 εκατομμύρια δολάρια. Τα συστήματα που είχαν πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτό το συμβάν, τα οποία είναι γνωστά ως high frequency trading, είναι πλέον βασικά εργαλεία στα χέρια της χρηματιστηριακής κοινότητας και θεωρητικά είναι πιο δύσκολο να δημιουργήσουν ένα δεύτερο flash crash, καθώς τα περιορίζει το ρυθμιστικό πλαίσιο που προέκυψε ως αντίδραση σε εκείνο το ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

νά, σε ένα μικρό ποσοστό των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης έχει δοθεί το δικαίωμα να λαμβάνουν την απόφαση σύμφωνα με τη δική τους κρίση. Τα συστήματα high frequency trading που προαναφέραμε ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία. Επίσης, σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν και κάποιες Το RPA φαίνεται να πολεμικές μηχανές που φέρουν οπλισμό. είναι η κύρια περιοχή Επομένως, μια προσέγγιση που θα μπορούεπένδυσης σχετικά με σε να βοηθήσει στην αξιοποίηση τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης, είναι το ταίριατην τεχνολογία της σμα τους στο αναλυτικό πλάνο διαδικασιών τεχνητής νοημοσύνης ενός οργανισμού. Οι επιστήμονες των δεδομένων θα μποαπό τις τράπεζες ρούσαν σε αυτό το πλάνο να διακρίνουν που επιχειρούν λειτουργίες που έχουν περισσότερη ανάτον ψηφιακό τους γκη πρόβλεψης και να εφαρμόσουν σε αυτές αλγόριθμους τεχνητής νοημοσύνης. Με μετασχηματισμό αυτό τον τρόπο θα μπορούσε να γίνει και ευκολότερα μια εκτίμηση του οφέλους της Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να ΒΑΣΙΛΗΣ ΨΥΧΟΓΥΙΟΣ τεχνολογίας στα λειτουργικά έξοδα του ορμειώσει εκθετικά το λειτουργικό UNISYSTEMS γανισμού και κατ’ επέκταση στο EBITDA. κόστος Μετά από αυτό το πρώτο βήμα, ο σημαντικότερος στόχος των επιστημόνων δεδομένων είναι να αυξήσουν Μια από τις τεχνολογίες που θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε την ακρίβεια πρόβλεψης. Αν για παράδειγμα, ο αλγόριθμός στην με αυτήν της τεχνητής νοημοσύνης είναι οι ημιαγωγοί, η μείωση αρχική του μορφή προβλέπει με 5% ακρίβεια έναν ασυνεπή τιμής των οποίων μείωσε το κόστος των αριθμητικών πράξεων. δανειολήπτη και με τη “ρύθμισή” του πετύχουμε διπλασιασμό, Αρχικά, η μείωση του κόστους αξιοποιήθηκε από την πολεμική επηρεάζουμε αναλόγως το EBITDA. Όταν η Amazon ξεκίνησε βιομηχανία. Στη συνέχεια, οι αριθμητικές πράξεις έγιναν αρκενα αξιοποιεί ένα προβλεπτικό αλγόριθμο για προτάσεις αγορών, τά φθηνές για να καλύψουν τη ζήτηση σε προβλέψεις. Στη συη “ευστοχία” του ήταν περίπου 140 προϊόντα που θα μπορούνέχεια και ενώ το κόστος των ημιαγωγών συνέχισε να μικραίνει, σαν να ενδιαφέρουν τον αγοραστή. Σήμερα, η ευστοχία αυτή ενσωματώθηκαν σε προϊόντα, όπως οι ψηφιακές κάμερες και οι έχει φτάσει στα 20 προϊόντα. φορητές συσκευές τηλεπικοινωνιών. Η τεχνητή νοημοσύνη φαίνεται να ακολουθεί το ίδιο μονοπάΤο cloud είναι το επόμενο tech commodity τι. Στην αρχή χρησιμοποιήθηκε σε στρατιωτικές έρευνες, στη συνέχεια, δηλαδή στη φάση που βρισκόμαστε σήμερα, χρησιΟ Stephane Bancel, CEO της Moderna επέλεξε να βασίσει όλη μοποιείται για τη βελτίωση προβλέψεων και παράλληλα έχει την πλατφόρμα έρευνας και ανάπτυξης του mRNA εμβολίου σε ξεκινήσει η ενσωμάτωσή της σε ηλεκτρονικά συστήματα, τα υποδομές public cloud. Αυτό είχε συμβεί πριν η πανδημία κάνει οποία αν και έχουν υψηλότερο κόστος αγοράς, από αυτοματιτην εμφάνισή της. Όπως λέει ο ίδιος, όταν η πανδημία δημιούρσμούς προηγούμενης γενιάς, έχουν τη δυνατότητα να παράγουν γησε την ανάγκη για επιτάχυνση των διαδικασιών έρευνας και πολλαπλάσιο και θεωρητικά πιο αξιόπιστο έργο. Ένα σύστημα ανάπτυξης, η ευελιξία του public cloud αποδείχτηκε πολύτιμη. πρόβλεψης τεχνητής νοημοσύνης, μπορεί να “καταπιεί” εκατοΗ ευελιξία στη χρήση πόρων, ήταν αυτή που μεταξύ άλλων, ντάδες χιλιάδες φορές περισσότερα δεδομένα, σε σχέση μια δεεπέτρεψε στη Moderna να παραδώσει τα πρώτα στοιχεία για καετία πριν και αφού τα “χωνέψει” να δώσει αποτελέσματα που το υποψήφιο εμβόλιο mRNA-1273 στο US National Institute of ενσωματώνουν γνώση και επιτρέπουν λήψη αποφάσεων ακόμα Health για δοκιμές φάσης 1, μόλις 42 μέρες μετά από την ανάκαι σε πραγματικό χρόνο. Ωστόσο, υπάρχει και μια άλλη οπτική λυση του γονιδιώματος του ιού. Τα οφέλη του cloud έχουν γίνει της πρόβλεψης, η οποία έχει συζητηθεί λιγότερο από τότε που αντιληπτά από εκατομμύρια οργανισμούς παγκοσμίως, οι οποίοι τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης ξεκίνησαν να χρησιμοποιοι μόλις έχουν αρχίσει να αξιοποιούν ελάχιστες από τις δυνατόούνται ευρύτερα. τητές του. Σύμφωνα με μελέτη που βασίστηκε σε αναφορές του Προκειμένου να πάρουμε μια απόφαση χρησιμοποιούμε την McKinsey Global Institute, τα οικονομικά οφέλη της αξιοποίηπρόβλεψη, αλλά και την κρίση μας. Ποτέ μέχρι τώρα στο παρελσης του cloud στις εταιρείες του Fortune 500 θα μπορούσαν να θόν οι δύο αυτοί παράγοντες δεν είχαν διαχωριστεί στη διαδικαφτάσουν μέχρι και το 1 τρισεκατομμύριο δολάρια μέχρι το 2030. σία λήψης αποφάσεων. Τώρα όμως αυτό συμβαίνει. Η τεχνητή Εν αντιθέσει με τις τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης, οι οποίες νοημοσύνη κάνει την πρόβλεψη και οι άνθρωποι που τη χρησιείναι σχετικά “φρέσκες”, το public cloud έχει αξιοποιηθεί ήδη μοποιούν ως εργαλείο είναι αυτοί που κρίνουν πως θα χρησιμοαρκετά από τις επιχειρήσεις, ώστε να έχουμε καλές πρακτικές ποιήσουν την πρόβλεψη για να πάρουν μια απόφαση. Προσωριυλοποιήσεων που έχουν οδηγήσει σε επιτυχημένα αποτελέσμασυμβάν. Οι οργανισμοί που δραστηριοποιούνται στο χρηματοοικονομικό τομέα, είναι αδύνατο να λειτουργήσουν πλέον χωρίς τη χρήση τεχνολογικών εργαλείων. Ο οργανισμός που έχει στη διάθεσή του τα καλύτερα εργαλεία, τους καλύτερους χειριστές τους και τις καλύτερες διαδικασίες αξιοποίησης της ισχύος τους, έχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Ο όρος εκθετικές τεχνολογίες χρησιμοποιήθηκε σχετικά πρόσφατα, για να περιγράψει μια ομάδα τεχνολογικών εργαλείων, τα οποία θεωρητικά τουλάχιστον μπορούν να προσφέρουν εκθετικούς ρυθμούς ανάπτυξης στους οργανισμούς που θα τα αξιοποιήσουν. Στην κατηγορία αυτή, ανήκουν μεταξύ άλλων η τεχνητή νοημοσύνη, το cloud computing, το high performance computing, τα δίκτυα 5G και οι κβαντικοί υπολογιστές.

DIGITAL FINANCE

15

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

F E AT U R E S T O R Y

κά ιδρύματα προσπαθούν να εκτιμήσουν τα. Η γενική στρατηγική που προκύπτει από την αξία που μπορεί να τους προσθέσει το σύνολο των υλοποιήσεων αποτελείται η χρήση τους. Τα όρια ανάμεσα στο High από τρία βήματα. Αρχικά, ο οργανισμός σχεPerformance Computing και στους κβαδιάζει ένα πλάνο βασισμένο στη αξία που θα ντικούς υπολογιστές δεν είναι ευδιάκριτα. μπορούσε να προσδώσει το public cloud στις Θεωρητικά και οι δύο έρευνες εστιάζουν σε λειτουργίες του IT και στις επιχειρηματικές ένα κοινό αποτέλεσμα. Περισσότερες αριθδιαδικασίες. Το πλάνο αυτό υλοποιείται σε πράξεις με λιγότερη κατανάλωση ένα cloud-ready λειτουργικό μοντέλο, δηλαΈχουμε σχεδιάσει μια μητικές ενέργειας, ώστε να είναι εφικτή η ακριβής δή σαν να κάνουμε εγκατάσταση λειτουργιαρχιτεκτονική που πρόβλεψη. κού με την επιλογή “Typical”. Η οικονομική κρίση του 2008, έδειξε ότι Στη συνέχεια ο οργανισμός αρχίζει να πειρα- μπορεί να συνδυάζει συμβάντα, τα οποία μέχρι τότε θεωρούματίζεται με τις “ρυθμίσεις” της πλατφόρμας διαφορετικές νταν χαμηλής πιθανότητας, έχουν αρχίσει και ενδεχομένως με γέφυρες που συνδέουν να εμφανίζονται συχνότερα. Οι επιστήτην πλατφόρμα με άλλες εφαρμογές. Τέλος, τεχνολογίες είτε μονες αποδίδουν αυτό το φαινόμενο στην ο οργανισμός δημιουργεί μια εξειδικευμένη εμπορικά διαθέσιμες που έχει δημιουργήσει η ομάδα cloud development και αναπτύσσει είτε ανοιχτού κώδικα, πολυπλοκότητα παγκοσμιοποίηση σε συνδυασμό με την ταεφαρμογές από το μηδέν ή διαμορφώνει τις χύτατη επίδραση ενός συμβάντος στα πιο “ρυθμίσεις” της πλατφόρμας με το βέλτιστο με τέτοιο τρόπο που απομακρυσμένα μέρη του κόσμου, όπως τρόπο. Καθένα από τα παραπάνω βήματα θα να ελέγχουμε τη ροή συνέβη και με την πανδημία. μπορούσε να είναι και το τελικό στη στρατων δεδομένων Επομένως, υπάρχει ανάγκη για υπολογιτηγική αξιοποίησης του cloud, ανάλογα με στές, οι οποίοι θα μπορούν να προβλέτους στόχους του οργανισμού. ψουν μεγάλες αλλαγές, οι οποίες μπορεί Ο χρηματοοικονομικός τομέας έχει ξεκά- ΘΑΝΟΣ να ξεκινήσουν από απαρατήρητα, σε σχέση θαρα εκδηλώσει τη στροφή του σε cloud ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ με το παρελθόν, συμβάντα. Η θεωρία του based τεχνολογίες μέσα από έρευνες, όπως ΥΔΡΟΓΕΙΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ Χάους και το πέταγμα της πεταλούδας μας αυτή που έκανε η McKinsey στις αρχές του έρχονται στο νου όταν αναφερόμαστε σε 2021 στο πλαίσιο ενός webinar. Σύμφωνα αυτές τις καταστάσεις. Οπότε θα μπορούσαμε να πούμε ότι η με τα αποτελέσματα της έρευνας μόλις το 19% των ερωτηθέπροσπάθεια της ανθρωπότητας έχει στραφεί με τη βοήθεια της ντων έχουν ήδη παρουσία στο cloud σε ποσοστό άνω του 25%. τεχνολογίας στην τακτοποίηση του Χάους και στο άκουσμα των Ωστόσο, πέντε χρόνια αργότερα το ποσοστό αναμένεται να είναι φτερών της πεταλούδας. Οι εταιρείες που επενδύουν στους κοντά στο 87%. Ποσοστό μεγαλύτερο από το 90% των συμμετεκβαντικούς υπολογιστές, υποστηρίζουν ότι για συγκεκριμένες χόντων στην έρευνα, θεωρούν ότι τα βασικά κίνητρα για τη μεμορφές υπολογισμών, η επίλυση ενός προβλήματος που θα τάβαση στο cloud ανήκουν στην ευρύτερη κατηγορία “Ταχύτερη μπορούσε να χρειαστεί μέχρι και 1000 χρόνια με ένα ηλεκτροαπόκριση στις ανάγκες της αγοράς και ευελιξία”. Παράλληλα το νικό υπολογιστή, μπορεί να πραγματοποιηθεί σε λίγο περισσόμεγαλύτερο εμπόδιο φαίνεται να είναι το ρυθμιστικό πλαίσιο τερο από 3 λεπτά. Αρκετά είναι τα ερωτήματα που προκύπτουν και η κυβερνοασφάλεια. Η Τράπεζα της Ελλάδας, η οποία έχει και οι απαντήσεις δεν αναμένεται να είναι γνωστές σύντομα. ρυθμιστικό ρόλο στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, χαλάρωσε Πότε θα μπορούσε ένας κβαντικός υπολογιστής να είναι εμποτο ρυθμιστικό πλαίσιο σχετικά με το cloud πριν από μερικούς ρικά διαθέσιμος, όπως έγινε με τον προσωπικό υπολογιστή μήνες. Τα ιδρύματα, βάσει του νέου πλαισίου, ενημερώνουν την πριν από δεκαετίες; Μέχρι να γίνουν οι κβαντικοί υπολογιστές Τράπεζα της Ελλάδος για τις σκοπούμενες συμφωνίες εξωτεριεμπορικά διαθέσιμοι, οι εταιρείες που τους κατασκευάζουν θα κής ανάθεσης κρίσιμων ή σημαντικών λειτουργιών πριν από την ισομοιράζουν την ισχύ τους σε όλους τους εν δυνάμει πελάυπογραφή της σύμβασης εξωτερικής ανάθεσης, χωρίς όμως να τες; Δεδομένου ότι με τα σημερινά δεδομένα, ένας κβαντικός απαιτείται σχετική εγκριτική απόφαση από την Τράπεζα της Ελυπολογιστής έχει τη δυνατότητα να θέσει άχρηστα ακόμα και λάδος, ώστε να διευκολύνεται και να επιταχύνεται η διαδικασία τα πιο προηγμένα συστήματα κρυπτογράφησης, τι θα συμβεί αν εξωτερικής ανάθεσης. Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση που κριθεί κάποιος κατασκευαστής ή χώρα αποκτήσει σαφές προβάδισμα ότι δεν πληρούνται οι σχετικές εποπτικές απαιτήσεις, η Τράπεσε ισχύ κβαντικών υπολογιστών; Θεωρητικά, οι χρηματοοικοζα της Ελλάδος μπορεί να μην επιτρέψει την εξωτερική ανάθενομικοί οργανισμοί θα έπρεπε να ανησυχούν λιγότερο για αυση λειτουργιών ή και να ζητήσει τη διακοπή κάποιας συμφωνίας τές τις εξελίξεις, δεδομένου ότι τα κρυπτογραφημένα κλειδιά εξωτερικής ανάθεσης που είναι σε ισχύ. συστημάτων που διαχειρίζονται ενεργειακούς πόρους και όπλα O Χάιζενμπεργκ και ο Σρέντινγκερ δύσκολα , είναι πολύ πιο κρίσιμα σε σχέση με τα κλειδιά που αφορούν φαντάζονταν ότι θα γίνουν γνωστοί στο στους τραπεζικούς λογαριασμούς. Ωστόσο, αν αφήσουμε στην τραπεζικό σύστημα άκρη τα δυστοπικά σενάρια και εστιάσουμε σε δήλωση εκπροΗ πλήρης αξιοποίηση των κβαντικών υπολογιστών ίσως να σώπου της Bank of America, η οποία έγινε στα τέλη του 2019, “οι είναι ακόμα χρόνια μακριά, αλλά ήδη κάποια χρηματοπιστωτικβαντικοί υπολογιστές θα φέρουν τόσο σημαντικές αλλαγές τη DIGITAL FINANCE

16

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

Καθώς, τα υπολογιστικά συστήματα αποκτούσαν επεξεργαστική ισχύ για να αναλύουν μεγάλες ποσότητες δεδομένων, οι ασφαλιστικές εταιρείες, όπως και εμείς, αποφάσισαν να δομήσουν πιο σωστά τα δεδομένα τους. Αυτό για εμάς συνέβη πρώτη φορά 2013, όταν ξεκινήσαμε το πρώτο μας μεγάλο έργο με αξιοποίηση analytics, το οποίο είχε σχέση με την ασφαλιστική απάτη. Τότε, πήραμε την απόφαση να διορθώσουμε την εικόνα των δεδομένων που είχαμε συλλέξει στο παρελθόν, αλλά και να δημιουργήσουμε διαδικασίες ώστε να συλλέγουμε δεδομένα στην επιθυμητή μορφή. Αυτή η διαδικασία κράτησε 1,5 έτος και έθεσε τα θεμέλια για τα μοντέλα ανάλυσης που χρησιμοποιούμε σήμερα. Τότε, αξιοποιήσαμε και για πρώτη φορά τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης, οι οποίες μας βοήθησαν να αυτοματοποιήσουμε σε σημαντικό βαθμό την εκκαθάριση των δεδομένων. Οπότε από το 2013 και έπειτα, τα συστήματά μας αξιοποιούν αλγόριθμους, οι οποίοι πλέον θέτουν περισσότερους από 180 κανόνες, ώστε να είμαστε βέβαιοι ότι τα δεδομένα που συλλέγουμε είναι σε μορφή που θα μας επιτρέψει την ανάλυσή τους στη συνέχεια.

δεκαετία του 2020, όσο τα smartphones στη δεκαετία του 2010.” Εταιρείες, όπως οι JPMorgan και Citibank έχουν ήδη ξεκινήσει να πειραματίζονται με κβαντικούς υπολογιστές και παράλληλα επενδύουν σε start-up εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε αυτόν τον τομέα. Οι ευρωπαϊκές τράπεζες διερευνούν επίσης πιθανές ευκαιρίες που συνδέονται με την αξιοποίηση κβαντικών υπολογιστών. Οι BBVA, Caixa και Standard Chartered έχουν κάνει συνεργασίες κυρίωςμε ακαδημαϊκά ιδρύματα στις ΗΠΑ, προκειμένου να βρουν τομείς εφαρμογής των κβαντικών υπολογισμών. Πολύ πιθανό είναι ότι και οι εταιρείες που πρωτοπορούν στην κατασκευή κβαντικών υπολογιστών έχουν προσεγγίσει χρηματοοικονομικούς οργανισμούς, ωστόσο οι κινήσεις αυτές δεν δημοσιεύονται προσωρινά με φειδώ.

Το πιθανότερο είναι ότι οι πρωτοπόροι θα παραμείνουν πρωτοπόροι Αν και οι ανατροπές σε ένα τόσο μεταβαλλόμενο περιβάλλον δεν αποκλείονται, καθώς η ανάπτυξη των οργανισμών δεν εξαρτάται μόνο από τα τεχνολογικά εργαλεία που διαθέτουν, υπάρχουν αρκετές πιθανότητες οι οργανισμοί που θα αξιοποιήσουν πρώτοι τις εκθετικές τεχνολογίες να παραμείνουν ηγέτες στην αγορά τους. Ωστόσο, αυτή διαδρομή κρύβει όλους τους κινδύνους ενός ταξιδιού προς το άγνωστο και επομένως χρειάζεται να γίνει με προσεκτικά βήματα και τους κατάλληλους συνεργάτες. Για τις εκθετικές τεχνολογίες μίλησαν στο Digital Finance, η Υδρόγειος Ασφαλιστική και η εταιρεία τεχνολογίας Unisystems.

Οπότε η εταιρεία σας ξεκίνησε να εφαρμόζει τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης πριν αυτές αποκτήσουν τη φήμη που έχουν σήμερα; Τι σας ώθησε σε αυτήν την απόφαση; Θα έλεγα ότι αυτό που μας ώθησε ήταν η ανάγκη και το όραμα για το επίπεδο που θέλαμε να φτάσουμε την ανάλυση δεδομένων. Ως κινητήρια δύναμη για την επίτευξη του οράματος μας λειτούργησε και η συνεργασία μας με τη SAS, η οποία είχε διαθέσιμες τις απαραίτητες τεχνολογικές λύσεις. Στη συνέχεια βλέποντας η εταιρεία ότι το έργο άρχισε να αποδίδει καρπούς, όσο εξελίσσονταν το learning curve ανθρώπων και συστημάτων, αποφάσισε να επενδύσει επιπλέον στην ανάλυση δεδομένων και έτσι έχουμε προσλάβει εξειδικευμένο προσωπικό και έχουμε επενδύσει στην οπτικοποίηση των αποτελεσμάτων της ανάλυσης, ώστε αυτά να είναι κατανοητά και στη διοίκηση της εταιρείας, όπου λαμβάνονται οι στρατηγικές αποφάσεις. Πλέον έχουμε πετύχει και τους δύο στόχους που είχαμε θέσει στο πρώτο μας έργο το 2013, δηλαδή να μειώσουμε το δείκτη ζημιάς και την ασφαλιστική απάτη . Ποσοτικά, αυτό που μας δίνει μια εικόνα της επιτυχίας μας, είναι ότι έχουμε χαμηλότερο μέσο κόστος ζημιάς σε σχέση με το μέσο όρο της ασφαλιστικής αγοράς. Επιπλέον, ο συνδυασμός της αύξησης στη διαθέσιμη επεξεργαστική ισχύ και των αλγόριθμων τεχνητής νοημοσύνης,

Υδρόγειος: Αρχίσαμε να αξιοποιούμε το ΑΙ πριν γίνει buzzword Από το 2013, η Υδρόγειος Ασφαλιστική αξιοποιεί τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης για να βελτιώσει τις διαδικασίες ανάλυσης δεδομένων. Για την εξέλιξη της τεχνολογικής διαδρομής της εταιρείας μιλήσαμε με τον Θάνο Αγγελόπουλο, Διευθυντή Διαχείρισης Κινδύνων και Αναλογιστικής

Οι ασφαλιστικές εταιρείες ήταν από τις πρώτες που αξιοποίησαν την ανάλυση δεδομένων για να ισορροπήσουν το κόστος ασφαλίστρων με το ρίσκο του ασφαλιζόμενου κινδύνου. Σε σχέση με το παρελθόν, βλέπετε κάποιες διαφορές με την αξιοποίηση των εκθετικών, όπως ονομάζονται τεχνολογιών; Στο παρελθόν για την ανάλυση των δεδομένων υπήρχαν σημαντικοί περιορισμοί, κυρίως λόγω της περιορισμένης δυνατότητας σε επεξεργαστική ισχύ. Οπότε συχνά χρειάζονταν να κάνουμε εκπτώσεις στον όγκο των δεδομένων που τροφοδοτούσαμε στα συστήματα ανάλυσης. Επιπλέον, εμπόδιο ήταν η ποιότητα των δεδομένων, καθώς αυτά δεν αποθηκεύονταν με το σωστό τρόπο, δηλαδή με τη λεπτομέρεια που θα χρειάζονταν μια σε βάθος ανάλυση. Ακόμα και απλά πεδία στις βάσεις δεδομένων, όπως η ημερομηνία γέννησης ενός οδηγού ή η μάρκα του αυτοκινήτου ήταν περιγραφικά, με αποτέλεσμα να παίρνουμε λανθασμένα αποτελέσματα στις αναλύσεις μας. Αυτά τα εμπόδια έκαναν την διαδικασία της ανάλυσης επίπονη και ενεργοβόρα και για αυτό συνήθως, η περίοδος ανάλυσης ήταν ετήσια.

DIGITAL FINANCE

Η τεχνητή νοημοσύνη κάνει την πρόβλεψη και οι άνθρωποι που τη χρησιμοποιούν ως εργαλείο είναι αυτοί που κρίνουν πως θα χρησιμοποιήσουν την πρόβλεψη για να πάρουν μια απόφαση 17

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

F E AT U R E S T O R Y

Υπάρχει ανάγκη για υπολογιστές, που θα μπορούν να προβλέψουν μεγάλες αλλαγές οι οποίες μπορεί να ξεκινήσουν από απαρατήρητα συμβάντα.

ώνουν με τις λύσεις SAS και μας προσφέρουν εμπειρία. Έχουμε σχεδιάσει μια αρχιτεκτονική που μπορεί να συνδυάζει διαφορετικές τεχνολογίες, είτε εμπορικά διαθέσιμες είτε ανοιχτού κώδικα, με τέτοιο τρόπο όμως που να έχουμε την πλήρη διακυβέρνηση όλων των ροών δεδομένων καθώς και των προβλεπτικών μοντέλων και αποφάσεων που λαμβάνονται μέσω αυτών. Αυτό πιστεύω είναι το κλειδί για τη νέα εποχή. Πλέον οι τεχνολογίες data analytics και AI είναι διαθέσιμες σε μεγάλη κλίμακα και στην πλειονότητά τους είναι σχεδιασμένες έτσι ώστε να μπορούν να αλληλεπιδρούν και να συνεργάζονται μεταξύ τους χωρίς ιδιαίτερα μεγάλη προσπάθεια και κόστος.

μας επιτρέπει πλέον να έχουμε πολύ συχνότερη εικόνα της αγοράς που δραστηριοποιούμαστε, η οποία για εμάς είναι κυρίως η αγορά ασφάλισης αυτοκινήτου και επίσης έχουμε πλέον τη δυνατότητα να γνωρίζουμε την αιτία μιας μεταβολής. Για παράδειγμα, μια αύξηση στην παραγωγή μπορεί να οφείλεται σε πολλούς διαφορετικούς παράγοντες και πλέον με τα visual analytics, η διοίκηση έχει τη δυνατότητα να δει με μεγάλη ακρίβεια, ποιοι είναι οι βασικοί παράγοντες που συντέλεσαν σε αυτό.

Unisystems: To RPA είναι προτεραιότητα για τον τραπεζικό τομέα

Για την τεχνολογική σας ανάπτυξη, έχετε προτιμήσει cloud υπηρεσίες από τους προμηθευτές σας ή ενδοεταιρικές υποδομές;

Οι εκθετικές τεχνολογίες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, το cloud και οι υπερυπολογιστές, υπόσχονται ένα άλμα στην επιχειρηματική ανάπτυξη, έχετε διαπιστώσει μέχρι τώρα κάποιες αλλαγές από τη χρήση τους;

Όταν ξεκινήσαμε το 2015, βασιστήκαμε σε ενδοεταιρικές υποδομές. Έκτοτε, κάνουμε σταδιακά βήματα προς το cloud. Το πρώτο μεγάλο έργο που τρέχει ήδη σε cloud είναι η διαχείριση κινδύνων στο πλαίσιο του Solvency II και το FRS 17. Ο στόχος μας είναι να οδηγήσουμε όλες τις διαδικασίες μας που χρειάζονται τεχνολογική υποδομή σε περιβάλλον cloud, γιατί θεωρούμε ότι αυτό θα μας βοηθήσει στη μείωση των λειτουργικών μας εξόδων. Βλέπουμε ότι όσο περνά ο καιρός το κόστος των υπηρεσιών στο cloud μειώνεται και θεωρούμε ότι η παρουσία της Microsoft με data centre στην Ελλάδα, θα μειώσει περισσότερο το κόστος για εμάς, καθώς οι εφαρμογές της SAS που χρησιμοποιούμε λειτουργούν σε περιβάλλον Azure.

Η δέσμευση σας με έναν προμηθευτή σας δημιουργεί κάποια ανησυχία; Πρακτικά, η σύνδεση μας μας το Microsoft Azure δεν είναι δεσμευτική, καθώς θεωρούμε ότι αν χρειαστεί να αξιοποιήσουμε άλλον προμηθευτή, δε θα συναντήσουμε προβλήματα στη μεταφορά εφαρμογών και δεδομένων. Οπότε το δέσιμο μας είναι κυρίως με τη SAS, η οποία μας προμηθεύει με τα βασικά εργαλεία που χρησιμοποιούμε στην ανάλυση δεδομένων. Όταν όμως μας απασχόλησε το δίλημμα, αν θέλουμε να δεθούμε με έναν προμηθευτή ή να αναπτύξουμε εσωτερικά κάποιες λύσεις, επιλέξαμε το πρώτο, γιατί η συγκεκριμένη εταιρεία διαθέτει λύσεις που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα των αναγκών μας εκτός από τα Analytics όπως πχ λύσεις για το Solvency II. Επιπροσθέτως όλα τα στελέχη του τμήματος είναι εξοικειωμένα με τις συγκεκριμένες λύσεις και υπάρχει αλληλοκάλυψη αναγκών εφόσον προκύψει καθώς και μεταφορά τεχνογνωσίας από την συγκεκριμένη εταιρεία. Ωστόσο, όσο μας επιτρέπει το μέγεθός μας, κάνουμε κάποια projects, τα οποία μπορούν να συμβιDIGITAL FINANCE

18

Η Unisystems, εταιρεία μέλος του ομίλου Infoquest, εξειδικεύεται στην παροχή ολοκληρωμένων λύσεων πληροφορικής. Ο Βασίλης Ψυχογυιός, Sales & Business Development Manager της εταιρείας, απεικονίζει τη στρατηγική της όσον αφορά την παροχή υπηρεσιών που βασίζονται σε εκθετικές τεχνολογίες

Η ανάπτυξη του Cloud, της τεχνητής νοημοσύνης, της μηχανικής μάθησης, επιχειρηματικής ευφυΐας και άλλων αντίστοιχων τεχνολογιών άλλαξε ριζικά και δια παντός τον τρόπο που λειτουργεί και αναπτύσσεται ένας τραπεζικός οργανισμός. Η τεχνολογία βρίσκεται πλέον στην καρδιά του οράματος και του επιχειρηματικού τραπεζικού μοντέλου. Παραδείγματα στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσαν να είναι οι λύσεις αυτοματοποίησης επαναλαμβανόμενων διαδικασιών με χρήση, μεταξύ άλλων, και τεχνολογίας Robotics Process Automation, η χρήση μηχανικής μάθησης στην παρακολούθηση νέων υπόπτων συμπεριφορών απάτης και καταπολέμησης ξεπλύματος χρήματος και χρηματοδότησης τρομοκρατίας. Όσον αφορά το cloud computing παρέχει ευελιξία στον κύκλο υλοποίησης νέων προϊόντων συμβάλλοντας στην στρατηγική “time to market” των τραπεζών ενώ παράλληλα επιτρέπει γενναία μείωση στα λειτουργικά έξοδα. Οι λύσεις είναι απεριόριστες, το ίδιο και οι δυνατότητες που προσφέρουν. Η κυριότερη αλλαγή είναι πως καθιστούν ικανό έναν οργανισμό να κατανοήσει την ουσία ενός πλάνου ψηφιακού μετασχηματισμού, η οποία δεν αφορά ούτε επικεντρώνεται απλά στη μείωση του κόστους ή της ταχύτητας των διαδικασιών και υπηρεσιών της.

Πρόσφατα, η Τράπεζα της Ελλάδας έδωσε πράσινο φως για ευρύτερη χρήση του cloud. Τι δυνατότητες σας δίνει αυτή η άδεια και πως πρόκειται να τις αξιοποιήσετε το ερχόμενο διάστημα; Τα τελευταία χρόνια οι κεντρικές τράπεζες επιδείκνυαν σκεΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

πτικισμό ως προς τα cloud-based συστήματα κυρίως για λόγους συμμόρφωσης και πολιτικών ασφάλειας. Ωστόσο, σήμερα οι πάροχοι cloud τεχνολογιών έχουν ενισχύσει τις πολιτικές ασφαλείας τους με στόχο την ενεργοποίηση αμυντικών και προστατευτικών μηχανισμών και τη μεγαλύτερη διαφάνεια. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι οι πάροχοι cloud εδραιώθηκαν σε ένα περιβάλλον αυξανόμενων κυβερνο-επιθέσεων, επομένως οι πολιτικές ασφαλείας τους αναγκάστηκαν να γίνουν πιο ώριμες και ισχυρές. Το πράσινο φως για την ευρύτερη χρήση του Cloud επιτρέπει σε παραδοσιακούς τραπεζικούς οργανισμούς να επιτύχουν κάτι ακόμη πιο σημαντικό: να διατηρήσουν ανταγωνιστικές πλατφόρμες σε σχέση με τις ψηφιακές τράπεζες και τα fintechs και να έχουν πιο ενεργό ρόλο στον νέο χάρτη ψηφιακής τραπεζικής.

ΤΑ ΔΥΟ ΕΙΔΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ ΠΟΥ ΚΑΝΟΥΝ ΤΗ ΔΙΑΦΟΡΑ Οι ειδικοί χωρίζουν την τεχνητή νοημοσύνη σε δύο είδη, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τις λύσεις που προσφέρει σε μια εταιρεία και κατ’επέκταση στην ανάπτυξη της. Το “Αδύναμο ΑΙ” και το “Δυνατό ΑΙ”. Ο διαχωρισμός αυτός δεν υποκρύπτει κάτι για τις ικανότητες της νέας τεχνολογίας αλλά όπως θα διαβάσετε αναφέρεται κυρίως στο εύρος των λειτουργιών που καλύπτουν οι δύο κατηγορίες. Το “Αδύναμο ΑΙ” είναι ένα σύστημα τεχνολογίας όπου μπορεί να εκπληρώσει και να επιτύχει ένα πο-λύ συγκεκριμένο task. Είναι σχεδιασμένο έτσι που να μπορεί να βοηθήσει στην επίλυση συγκεκριμέ-νων προβλημάτων. Το Αδύναμο ΑΙ λειτουργεί σύμφωνα με τους κανόνες που έχουν προγραμματιστεί και είναι “εξαρτημένο” από αυτούς. Με άλλα λόγια έχει σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο που να ενεργεί ευφυώς και αποτελεσματικά στα tasks που του έχουν ανατεθεί. Το “Δυνατό ΑΙ” έχει πολύ μεγαλύτερο εύρος λειτουργίας. Πρόκειται για την τεχνητή νοημοσύνη που έχει μεγάλες ικανότητες και λειτουργικότητα, φτάνοντας στο σημείο να “μιμείται” το ανθρώπινο μυαλό. Είναι τόσο δυνατό που οι ενέργειες που κάνει το σύστημα είναι ίδιες με αυτές ενός ανθρώπου. Μπορεί να προχωρήσει σε πολλαπλά tasks ταυτόχρονα και να επιλέξει πώς θα ολοκληρώσει το καθένα έτσι ώστε να έχει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Προφανώς το “Δυνατό ΑΙ” είναι μια τεχνολογία που δεν έχει ιδιαίτερη εφαρμογή ακόμα στις επιχειρήσεις, ωστόσο θεωρείται πως πρόκειται για το μοντέλο που θα κυριαρχήσει τα επόμενα χρόνια.

Για την αξιοποίηση των εκθετικών τεχνολογιών, έχετε επιλέξει περισσότερο εσωτερική ανάπτυξη με τη βοήθεια ακαδημαϊκών ιδρυμάτων, ανάθεση σε τεχνολογικούς παρόχους ή ένα συνδυασμό των παραπάνω και κάτι άλλο; Για τις θεμελιώδεις αλλαγές που επιφέρει ο ψηφιακός μετασχηματισμός και για τη δημιουργία αξίας για τους πελάτες και υπαλλήλους τους, θεωρούμε πως σημαντικό μέλημα για εμάς είναι οι συνέργειες με αξιόπιστους τεχνολογικούς παρόχους. Προς αυτή την κατεύθυνση τοποθετούμαστε σε λύσεις και τεχνολογίες Smart Banking που μπορούν να ενοποιηθούν με τα υφιστάμενα πληροφοριακά συστήματα μιας τράπεζας για βελτιωμένη digital εμπειρία του πελάτη τους, να δημιουργήσουν υπηρεσίες “financial wellness” με χρήση behavioral gamification και AI τεχνολογιών, κ.α. Επιπλέον, αναλόγως με τις ανάγκες των πελατών μας, αναπτύσσουμε εξειδικευμένες χρηματοπιστωτικές λύσεις, “own brand”, στις οποίες επενδύουμε φροντίζοντας να έχουν τη δυνατότητα να ενσωματώνουν νέες τεχνολογίες.

Από τα έργα που είναι σε εξέλιξη, από ποιο έχετε τις περισσότερες προσδοκίες όσον αφορά την αξιοποίηση εκθετικών τεχνολογιών; Μία από τις σημαντικές συνεργασίες μας με πάροχο που διατηρεί θέση leader σε quadrands των Gartner, Forrester και Everest αφορά στην περιοχή του RPA. Η πιστοποιημένη ομάδα μας υλοποιεί έργα σε μεγάλους τραπεζικούς οργανισμούς υποστηρίζοντας όχι μόνο την αυτοματοποίηση επαναλαμβανόμενων καθηκόντων, αλλά και τον προκαταρκτικό εντοπισμό αυτών που θα επιφέρουν και το μεγαλύτερο ROI στον πελάτη μας. Με βάσει την άποψη των πελατών μας και τις έρευνες της τραπεζικής αγοράς, φαίνεται πως το RPA είναι η κύρια περιοχή επένδυσης σχετικά με την τεχνολογία της τεχνητής νοημοσύνης από τις τράπεζες που επιχειρούν ψηφιακό μετασχηματισμό. Λαμβάνοντας επίσης υπόψη πως η εφαρμογή του RPA δεν επικεντρώνεται μόνο σε μία διεύθυνση ενός οργανισμού, αλλά σε ολόκληρο το φάσμα των λειτουργιών του, οι προσδοκίες μας για νέα έργα και ποιοτική υποστήριξη των πελατών μας είναι αρκετά υψηλές.

DIGITAL FINANCE

19

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

COVER STORY

Η ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΟΥ ΣΤΟ DIGITAL FINANCE

Η ΔΙΑΣ αλλάζει και επεκτείνει το τεχνολογικό της αποτύπωμα Η νέα διευθύνουσα σύμβουλος της ΔΙΑΣ Α.Ε. έχει μόλις λίγους μήνες που ανέλαβε δράση, και έχει σκοπό να αλλάξει εκ βάθρων το πρόσωπο της εταιρείας. Συνέντευξη στον ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΜΑΡΚΕΤΟ

Η

Σταυρούλα Καμπορίδου ανέλαβε τα ηνία της ΔΙΑΣ από την 1η Ιανουαρίου του τρέχοντος έτους. Στέλεχος με τεχνολογικό μεν background, καθώς έχει σπουδάσει Επιστήμη των υπολογιστών στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο και κατέχει Master Ηλεκτρολόγου Μηχανικού από το Stanford University, στο οποίο σπούδασε με πλήρη υποτροφία, αλλά και απόλυτα επιτυχημένο track record στο πεδίο των πωλήσεων, εργαζόμενη επί τετραετία στην ΙΒΜ. Παράλληλα, για οχτώ χρόνια εργάστηκε στον τομέα των τεχνολογικών προμηθειών του Ομίλου της Εθνικής Τράπεζας, το μισό χρονικό διάστημα ως επικεφαλής της εν λόγω Διεύθυνσης, ενώ από τον Φεβρουάριο του 2017 και μέχρι σήμερα ηγείται του FinTech Innovation Hub της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), ενώ ταυτόχρονα είναι και σύμβουλος επί θεμάτων τεχνολογίας στον Διοικητή της ΤτΕ επιβλέποντας την υλοποίηση -εντός του έτους- του 2ου του φορέα (μετά το Hub) διευκόλυνσης της καινοτομίας, του Regulatory Sandbox. Εργασιακή εμπειρία και πλούτος παραστάσεων και γνώσης που εκτείνονται από το back στο front office, φαινομενικά ιδανικός συνδυασμός για την καθοδήγηση της Διατραπεζικά Συστήματα στην μεταπανδημική εποχή. Ένα τρίμηνο μετά την ανάληψη των καθηκόντων της, η κ. Καμπουρίδου δηλώνει ενθουσιασμένη για την εργατικότητα, το πάθος, την θέληση και την δημιουργικότητα του ανθρώπινου δυναμικού της ΔΙΑΣ διαπιστώνοντας πως “ήταν έτοιμο από καιρό”. Στοιχείο, που δύναται να αποτελέσει καταλυτικής σημασίας παράγοντα στην game changer πρόκληση που ορθώνεται μπροστά στην ίδια και τα στελέχη του οργανισμού.Η ΔΙΑΣ ξεκίνησε τη λειτουρDIGITAL FINANCE

20

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

Bio Η Σταυρούλα Καμπουρίδου έχει αναλάβει από 01/01/2021 καθήκοντα Διευθύνουσας Συμβούλου στην εταιρεία ΔΙΑΤΡΑΠΕΖΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ (ΔΙΑΣ) Α.Ε. Είναι από το 2017 σύμβουλος τεχνολογίας του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος. Ηγήθηκε των πρωτοβουλιών FinTech της ΤτΕ, όπως τη δημιουργία του Hub τον Μάρτιο του 2019 και το έργο υπό υλοποίηση του Regulatory Sandbox που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Πριν ενταχθεί στην Τράπεζα της Ελλάδος ήταν Προϊσταμένη του Τμήματος Προμηθειών Πληροφορικής του Ομίλου της Εθνικής Τράπεζας (2009-2016) και υπεύθυνη για την προμήθεια υποδομών πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών. Πριν από αυτό ήταν Διευθύντρια Πωλήσεων Εξοπλισμού στην IBM (2005-2009), υπεύθυνη για τους τομείς των Τραπεζών και Τηλεπικοινωνιακών εταιρειών. Είναι πτυχιούχος του Τμήματος Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών του Πανεπιστημίου Αθηνών με διάκριση, και κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος Ηλεκτρολόγου Μηχανικού από το Πανεπιστήμιο του Stanford, με πλήρη υποτροφία.

DIGITAL FINANCE

21

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

COVER STORY

γία της το 1989 και αποτελεί τον Εθνικό Φορέα Εκκαθάρισης Διατραπεζικών Πληρωμών. Μέτοχοι της εταιρείας είναι η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) και τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας μας, ενώ στα μέλη της συμπεριλαμβάνονται 49 πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών (τράπεζες, ιδρύματα πληρωμών ηλεκτρονικού χρήματος κλπ.) με έδρα την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Κυρία Καμπουρίδου, τι περιλαμβάνει το άμεσο pipeline προϊόντων και υπηρεσιών της ΔΙΑΣ Α.Ε.; Το κεντρικό project μας που αναμένεται να διατρέξει ολόκληρο το έτος αφορά στην ολοκλήρωση της πλήρους διασύνδεσης των ελληνικών παρόχων υπηρεσιών πληρωμών, έχοντας ως κόμβο διαχείρισης τη ΔΙΑΣ, με την υπηρεσία TARGET Instant Payment Settlement (TIPS), την οποία και έθεσε σε λειτουργία το Ευρωσύστημα στα τέλη του 2018. Με την συγκεκριμένη κίνηση θα διασυνδεθεί απευθείας ολόκληρο το εγχώριο σύστημα πληρωμών σε επίπεδο τελικού καταναλωτή και επιχείρησης με το διατραπεζικό σύστημα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (TIPS). Κάτι, που στην πράξη μεταφράζεται σε live time πληρωμές από μέρους των καταναλωτών προς τους εμπόρους και τις επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως της γεωγραφίας στην οποία και δραστηριοποιούνται. Απώτερος στόχος της υπηρεσίας TIPS είναι η διασφάλιση της ικανοποίησης της διαρκώς αυξανόμενης ζήτησης άμεσων πληρωμών σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Επιπροσθέτως, η ίδια υπηρεσία βοηθά ώστε να αποφευχθεί η επικράτηση εθνικών λύσεων που με τη σειρά τους επαναφέρουν την λογική του κατακερματισμού των υπηρεσιών πληρωμών στη Γηραιά ήπειρο. Ήδη, από τις αρχές του τρέχοντος έτους η ΔΙΑΣ Α.Ε. ανήκει στην Ευρωπαϊκή ομάδα των συστημάτων εκκαθάρισης και διακανονισμού που επεξεργάζονται Άμεσες Πληρωμές (SCT Instant), σύμφωνα με τις προδιαγραφές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Πληρωμών. Κάτι, που σημαίνει πως είμαστε σε θέση να υποστηρίξουμε τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών στη διακίνηση instant payments. Μάλιστα, υπό αυτό το πρίσμα επενδύσαμε σε καινοτόμες τεχνολογίες που εξασφαλίζουν την απρόσκοπτη λειτουργία των συστημάτων μας, προκειμένου να μπορούμε να υποστηρίξουμε τα νέα μέσα πληρωμών που με το πέρασμα του χρόνου θα υιοθετηθούν από ευρωπαϊκούς φορείς και αντίστοιχες πρωτοβουλίες.

Θέλετε να μας “μυήσετε” περισσότερο στην λογική γύρω από την οποία έχει αναπτυχθεί το TIPS; Το TARGET Instant Payment Settlement (TIPS) αποτελεί μια υπηρεσία που βασίζεται σε μια σύγχρονη αρχιτεκτονική συστημάτων πληρωμών που με τη σειρά της συνδυάζει αρμονικά τα πλεονεκτήματα ενός DIGITAL FINANCE

22

συστήματος εκκαθάρισης (netting) πληρωμών λιανικής και ενός αντίστοιχου συστήματος ακαθάριστου διακανονισμού σε συνεχή χρόνο (RTGS). Το εν λόγω “πάντρεμα” επιτρέπει τον άμεσο διακανονισμό ενός σημαντικά μεγάλου όγκου πληρωμών και δη με σχετικά χαμηλό κόστος. Την ίδια στιγμή, είναι συμβατό με τις ιδιαίτερα αυστηρές απαιτήσεις επίβλεψης του Ευρωσυστήματος, καθώς και με τη σύσταση CPMI-IOSCO που αφορά την ανθεκτικότητα των υποδομών της χρηματοπιστωτικής αγοράς έναντι των κυβερνοεπιθέσεων. Κάτι που του δίνει την δυνατότητα να καλύψει τις προϋποθέσεις διακανονισμού μιας πανευρωπαϊκής λύσης άμεσων πληρωμών, διασφαλίζοντας απόλυτο ποσοστό ασφάλειας ως προς τον κίνδυνο διακανονισμού, μιας και οι συναλλαγές εκτελούνται με χρήμα κεντρικής τράπεζας. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να σημειώσω τη βοήθεια που έχουμε από την Τράπεζα της Ελλάδος, ως διαχειρίστρια της Υπηρεσίας, η οποία μελετά και αναλύει τις εξελίξεις στον χώρο των άμεσων πληρωμών και καινοτομιών με κύριους γνώμονες την ασφάλεια, αποδοτικότητα, και παροχή ίσων ευκαιριών στους συμμετέχοντες στην αγορά.

Ποια κρίνετε πως είναι τα κύρια χαρακτηριστικά που διακρίνουν το TIPS; Κατ’ αρχήν, διακρίνεται για την ανθεκτικότητά του, καθώς αποτελεί μια ισχυρή, όσο και ανθεκτική υποδομή υπό τη διαχείριση του Ευρωσυστήματος, είναι αποτελεσματικό διασφαλίζοντας άμεσο εγχρήματο διακανονισμό της κεντρικής τράπεζας που με τη σειρά του ενισχύει την ασφάλεια και εκμηδενίζει τον πιστωτικό κίνδυνο, αλλά και απλοποιημένη επεξεργασία συναλλαγών, χάρη στην απευθείας σύνδεση μεταξύ του εντολέα και του αποδέκτη. Ένα ακόμη από τα γνωρίσματά του είναι η ταχύτητα από τη στιγμή κατά την οποία οι συμμετέχοντες στο TIPS μπορούν να επεξεργαστούν τις συναλλαγές σε μερικά μόλις δευτερόλεπτα. Επιπροσθέτως, τα πλεονεκτήματα είναι σημαντικά και για τους συμμετέχοντες, και δη σε ότι αφορά στη διαχείριση της ρευστότητας, καθώς τα υπόλοιπα των λογαριασμών TIPS προσμετρώνται στον υπολογισμό των ελάχιστων αποθεματικών.

Ένα από τα σημαντικά προϊόντα που διαθέτει στο portfolio της η ΔΙΑΣ αφορά στο IRIS. Μιλήστε μας γι’αυτό. Πράγματι, σε συνεργασία με τις ελληνικές εμπορικές τράπεζες, αλλά και τους υπόλοιπους παρόδους υπηρεσιών πληρωμών που τα προσφέρουν, έχουμε αναπτύξει τα προϊόντα IRIS online, για τη μεταφορά χρημάτων μέσω κινητού τηλεφώνου ή υπολογιστή και IRIS e-commerce που αφορά στην πληρωμή σε ηλεκτρονικό κατάστημα.

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

Θα πρέπει να επισημάνω πως ήδη από τον περασμένο Ιανουάριο, οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών (λ.χ. τράπεζες), σε συνεργασία με την ΔΙΑΣ Α.Ε. ξεκίνησαν να συμμετέχουν, με περιορισμένες online συναλλαγές έως του ποσού των 12.500 ευρώ, στο πανευρωπαϊκό σχήμα SCT instant που επιτρέπει τις πληρωμές από λογαριασμό σε λογαριασμό (ΙΒΑΝ σε ΙΒΑΝ) και δη σε real time, 24x7x365, σε εθνικό και μελλοντικά σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, με υψηλό βαθμό ασφάλειας. Μέσω του καινούριου πλαισίου άμεσων πληρωμών, είναι βέβαιο πως θα διαμορφωθεί η αγορά των πληρωμών στο κοντινό μέλλον, και μέσω κινητών τηλεφώνων είτε εν γένει smart συσκευών. Όπως γίνεται αντιληπτό, εγκαινιάζεται η εποχή των συναλλαγών “account to account”, τις οποίες ωστόσο η ΔΙΑΣ έχει ήδη εισάγει στο εγχώριο τοπίο, χάρη στα προϊόντα IRIS online (για την μεταφορά χρημάτων μέσω κινητού είτε ηλεκτρονικού υπολογιστή) και IRIS e-commerce (για πληρωμή σε ηλεκτρονικό κατάστημα). Αρκεί να σημειωθεί πως η χρηστικότητα του προϊόντος μας για τα e-καταστήματα αποδείχθηκε εμπράκτως στην αγορά και σε έντονες συνθήκες, σε καθεστώς lock down, όταν αφού προσέθεσαν το IRIS e-commerce ως μέθοδο πληρωμής κατέγραψαν 800.000 συναλλαγές το 2020, τη στιγμή κατά την οποία το αντίστοιχο πλήθος δεν ξεπερνούσε τις 450.000 συναλλαγές συνολικά το 2019. Γιατί αλήθεια, ποια επιχείρηση και έμπορος δεν θα επιθυμεί να απολαμβάνει το προνόμιο να πληρώνονται σε χρόνο που δεν ξεπερνά τα 10 δευτερόλεπτα από τον πελάτη; Κι αυτό, διασφαλίζεται μέσω του νέου ευρωπαϊκού σχήματος SCT Instant και παρέχεται από μέρους των παρόχων υπηρεσιών πληρωμών. Σήμερα, το SCT instant λειτουργεί σε 23 χώρες σε ολόκληρη την Ευρώπη και σε αυτό συμμετέχουν περισσότεροι από 2.300 πάροχοι παρόχων υπηρεσιών πληρωμών. Όσο για την υπηρεσία στιγμιαίων πληρωμών IRIS Online Payments, επιτρέπει τη μεταφορά κεφαλαίων από τη μία τράπεζα στην άλλη σε πραγματικό χρόνο. Μάλιστα, προσφέρεται από το σύνολο των ελληνικών τραπεζών, ενώ παρέχει την δυνατότητα στον χρήστη που έχει “κατεβάσει” την εφαρμογή να μεταφέρει χρήματα από κινητό σε κινητό δίχως ωστόσο να απαιτείται η εκ των προτέρων γνώση του ΙΒΑΝ του παραλήπτη. Απώτερος στόχος είναι μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους να έχει υπάρξει μια εκτενέστερη αξιοποίηση όσο και προώθηση του συστήματος από την πλευρά των τραπεζικών ιδρυμάτων, αλλά και μεγαλύτερος βαθμός υιοθέτησης από την πλευρά των ίδιων των χρηστών-καταναλωτών, αλλά και των επιχειρήσεων. Θέλω να πιστεύω πως εντός του 2021 θα υπάρξουν θετικές εξελίξεις, γεγονός το οποίο αυτομάτως θα διευκολύνει έτι περαιτέρω την προώθηση του προϊόντος της ΔΙΑΣ.

Η ΔΙΑΣ στον πυρήνα της είναι ένα software company, δημιουργώντας νέες εφαρμογές και υπηρεσίες Πόσο έτοιμη είναι η ΔΙΑΣ προκειμένου να υποστηρίξει τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών στη διακίνηση instant payments; Ήδη από τις αρχές του τρέχοντος έτους, η Διατραπεζικά Συστήματα Α.Ε. ανήκει στην ευρωπαϊκή ομάδα των συστημάτων εκκαθάρισης και διακανονισμού που επεξεργάζονται Άμεσες Πληρωμές (SCT Instant), σύμφωνα με τις προδιαγραφές που έχει θέσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Πληρωμών. Ως αποτέλεσμα είναι έτοιμη να υποστηρίξει τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών στη διακίνηση instant payments και φέτος θα έχουμε με τη βοήθεια της ΔΙΑΣ την επίτευξη ενός ουσιαστικού instant payments big bang για την Ελλάδα με ένταξη στο TIPS των περισσότερων εμπορικών τραπεζών και της ΤτΕ, δηλαδή με κάλυψη των λογαριασμών πληρωμών που τηρούνται στην Ελλάδα και θα μπορούν να αποστέλλουν και να αποδέχονται SCT Instant σε ποσοστό άνω του 95%. Ουσιαστικά, το νέο

DIGITAL FINANCE

23

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

COVER STORY

μέσο πληρωμών εγγυάται την πίστωση του δικαιούχου σε δευτερόλεπτα, οποιαδήποτε ώρα της ημέρας, ολόκληρο τον χρόνο μέσω της διακίνησης μηνυμάτων που βασίζονται στο πρότυπο ISO 20022 για τη μεταφορά πιστώσεων.

Το σύνολο των ανωτέρω προϊόντων και λύσεων θα οδηγήσουν σε τι ακριβώς; Ενδεχομένως την πρωτοβουλία ανάπτυξης μιας πανευρωπαϊκής κάρτας πληρωμών. Κατά καιρούς έχουν κάνει την εμφάνισή τους δημοσιεύματα που αναφέρουν πως το σύστημα European Payments Initiative (EPI) υποστηρίζεται από τους μηχανισμούς εκκαθάρισης και διακανονισμού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας προκειμένου να δημιουργήσουν ένα πανευρωπαϊκό σύστημα πληρωμών και διατραπεζικού δικτύου που θα είναι ανταγωνιστικό των μη ευρωπαϊκών καρτών. Όπως αναφέρεται, μάλιστα, σε αυτή την πρωτοβουλία συμμετέχουν περί τις 20 ευρωπαϊκές τράπεζες.

Η αύξηση τόσο του πλήθους όσο και της αξίας των συναλλαγών μέσω του συστήματος πληρωμών της βρίσκεται στους στόχους της νέας διοίκησης; Οφείλω να σημειώσω πως η ΔΙΑΣ Α.Ε. αποτελεί τον κόμβο στην Ελλάδα για τα μέσα πληρωμών credit

DIGITAL FINANCE

24

transfers και direct debits στα οποία βασίζονται οι διαδικασίες είσπραξης. Σήμερα, εξυπηρετούνται οι εισπράξεις 1.112 εταιρειών μέσω της υπηρεσίας credit transfers και 460 εταιρειών μέσω direct debits. Μάλιστα, σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται το Ελληνικό Δημόσιο (λ.χ. ΕΦΚΑ, ΑΑΔΕ, Γ.Λ.Κ., Κτηματολόγιο, Δ.Ε.Υ.Α., Δήμοι κ.ά), πάροχοι ενέργειας και τηλεφωνίας, στοιχηματικές εταιρείες, ασφαλιστικές κ.ο.κ. Πέρυσι, μέσω του συστήματος πληρωμών της Διατραπεζικά Συστήματα Α.Ε. εκκαθαρίστηκαν συνολικά 286,9 εκατομμύρια συναλλαγές, συνολικού όγκου €295,4 δισεκατομμυρίων. Μέγεθος, το οποίο αντανακλά σε 1,5 φορά το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) της χώρας μας. Φέτος θα ξεπεράσουμε τα 300 εκατομμύρια συναλλαγές.Εκτιμώ πως τα εν λόγω δεδομένα μπορούν να αυξηθούν και δη σημαντικά, αρκεί να υπάρξει η κατάλληλη προώθηση και αποδοχή από μέρους των επιχειρήσεων-πελατών των προϊόντων της ΔΙΑΣ Α.Ε. που δημιούργησε μαζί με τις τράπεζες. Κυρίως, σε ότι αφορά τα IRIS e-commerce και IRIS Payment. Οφείλω να τονίσω πως η στρατηγική μας δεν στηρίζεται στον… κανιβαλισμό της αγοράς υπό την έννοια της απόσπασης υφιστάμενων μεριδίων, αλλά στην διεύρυνση των δυνατοτήτων και της δυναμικής της αγοράς. Επιθυμία μας είναι να συμβάλουμε στην αισθητή αύξηση της διαθέσιμης “πίτας”, αλλά κυρίως στη διευκόλυνση του πολίτη/πελάτη

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

αλλά και του εμπόρου με ένα επιπλέον ηλεκτρονικό μέσο πληρωμής.

Ένα από τα αναξιοποίητα assets της Διατραπεζικά Συστήματα Α.Ε. είναι το data center της, το οποίο φέρει πιστοποίηση Tier 3. Πράγματι, έχουμε την τύχη να διαθέτουμε ένα υπερσύγχρονο data center υψηλών απαιτήσεων και ασφαλείας, με πραγματική διαθεσιμότητα 99,999%, το οποίο μέχρι σήμερα έχει αξιοποιηθεί σε μικρό βαθμό με την έννοια της παροχής hosting και collocation υπηρεσιών outsourcing προς τρίτους. Στις ημέρες μας, με την αντιστροφή που έχει σημειωθεί προς την κατεύθυνση του ψηφιακού everything και δη κατά την διάρκεια του τελευταίου, πανδημικού έτους, όπου η διαθεσιμότητα, ο βαθμός απόκρισης και η e-ασφάλεια ανάγονται σε μέγιστα ζητούμενα, θεωρώ πως η επιχείρηση εξωστρέφειας προς τις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς της αγοράς αναφορικά με την αξιοποίηση της ισχύος και των offerings του data center της ΔΙΑΣ Α.Ε. αποτελεί μονόδρομο. Παράλληλα, θα δημιουργήσει ένα πρόσθετο revenue stream.

Ακούγοντάς σας μέχρι τώρα, δεν σας κρύβω πως στο μυαλό μου έχει γεννηθεί η απορία εάν η πληθώρα των σχεδιασμών που περιγράψατε ανάγλυφα, δύναται να υποστηριχτεί από το ανθρώπινο δυναμικό. Σε απόλυτο βαθμό όπως συμβαίνει άλλωστε μέχρι σήμερα με όλα τα projects που έχουμε διαχειριστεί και έχουμε φέρει εις πέρας με επιτυχία, χωρίς ίσως τη σημερινή εξωστρέφεια! Όποιος γνωρίσει καλύτερα και συνεργαστεί στενότερα με τα στελέχη της ΔΙΑΣ Α.Ε. διαπιστώνει με χαρά πως το γνωστικό τους υπόβαθρο κινείται σε εξαιρετικά υψηλό επίπεδο και είναι εξόχως εξειδικευμένοι, η “δίψα” τους για “φρέσκιες” ιδέες, νέες προκλήσεις και καινούρια project είναι δεδομένη, ενώ η διαδικασία επεξεργασίας και υλοποίησης φιλόδοξων στόχων που ουσιαστικά θα συμβάλουν αποφασιστικά στον περαιτέρω εκσυγχρονισμό του ίδιου του οργανισμού τους γοητεύει και τους δίνει πρόσθετο κίνητρο να είναι αποδοτικοί και αποτελεσματικοί. Παράλληλα, έχει γίνει κατανοητό απ’ όλους μας πως η Διατραπεζικά Συστήματα Α.Ε. στον πυρήνα της είναι ένα software company, και ως τέτοιο πρέπει να λειτουργεί δημιουργώντας διαρκώς νέες εφαρμογές και υπηρεσίες για λογαριασμό των μελών του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Σε αυτό τον άξονα θα συνεχίσουμε να κινούμαστε, φροντίζοντας παράλληλα να ενισχύσουμε την εξωστρέφειά μας προκειμένου να γίνει κατανοητό από το σύνολο των stakeholders της αγοράς, η δυναμική, τα offerings και τη συνολικότερη πρόταση που δύναται να εισφέρει στο τραπέζι η ΔΙΑΣ Α.Ε. Εξάλλου, κάτι

παραπάνω από το 70% του ανθρώπινου δυναμικού μας, μηδέ εμού εξαιρουμένη, είναι hardcore στελέχη τεχνολογίας, οπότε η μελλοντική μας πορεία είναι προδιαγεγραμμένη. Είμαι ιδιαίτερα υπερήφανη που πληθώρα από εξειδικευμένες εφαρμογές, όπως λ.χ. τα IRIS Instant Payments, IRIS ecommerce κ.ά. αποτελούν αποκλειστικά προϊόν σχεδιασμού, ανάπτυξης και εκτέλεσης του εξαιρετικού επιστημονικού δυναμικού που διαθέτει η ΔΙΑΣ Α.Ε.

Στους σχεδιασμούς σας περιλαμβάνεται η αξιολόγηση του προσωπικού ως “εργαλείο” περαιτέρω βελτίωσης και ενίσχυσης του skillset του, αλλά και επιβράβευσης των προσπαθειών του; Πράγματι, έχουμε ξεκινήσει το σχεδιασμό μιας σύγχρονης διαδικασίας αξιολόγησης, ευθυγραμμισμένης με τους στρατηγικούς στόχους, τις εταιρικές αξίες, την κουλτούρα και το λειτουργικό μοντέλο της ΔΙΑΣ. Στόχος μας είναι η ανάπτυξη της επίδοσης και των ικανοτήτων των στελεχών μας, η ενίσχυση μιας κουλτούρας απόδοσης, όπου οι άνθρωποί μας κάνουν το αποτέλεσμα μέρος της καθημερινότητάς τους, με την αντίστοιχη αναγνώριση και επιβράβευση. Είμαστε απόλυτα ευτυχείς όσο και σίγουροι για την αξία του προσωπικού μας και επιθυμία μας είναι να το ενδυναμώσουμε, βοηθώντας να αναδείξει την πλήρη γκάμα της δυναμικής, των ικανοτήτων και του ταλέντου του.

Εν κατακλείδι, πως διαμορφώνεται το όραμά σας για την ΔΙΑΣ; Να αποτελέσει έναν αξιόπιστο “παίκτη” που όταν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα επιθυμούν να πραγματοποιήσουν ένα βήμα, υπό την μορφή προϊόντος ή υπηρεσίας, στον ευρύτερο τομέα των πληρωμών, αυτομάτως θα απευθύνονται στην Διατραπεζικά Συστήματα Α.Ε. ως μέρος της καθημερινής τους πρακτικής. Είτε αυτό αφορά την ενσωμάτωση QR κωδικού στις πληρωμές τους ή την αξιοποίηση του NFC της κινητής συσκευής των χρηστών-πελατών για την φυσική πληρωμή εντός των χώρων του τραπεζικού καταστήματος. Την ίδια κουλτούρα να ενστερνιστούν και οι επιχειρήσεις της εγχώριας αγοράς, οι οποίες κατά την επικοινωνία με το τραπεζικό ίδρυμα που συνεργάζονται να ζητούν κι αυτές λ.χ. να αξιοποιήσουν στην λειτουργία τους τον κωδικό πληρωμών RF, το IRIS instant payment, IRIS ecommerce και κάθε άλλη καινοτόμο προσέγγιση της ΔΙΑΣ Α.Ε. Το τεχνολογικό περιεχόμενο υπάρχει και διαρκώς θα αναβαθμίζεται και εμπλουτίζεται, φτάνει να το γνωστοποιήσουμε περαιτέρω και σε τέτοιο σημείο ώστε να καθιερωθούμε ως απόλυτα φερέγγυα λύση-απάντηση στα σύγχρονα ζητούμενα των stakeholders τόσο της τραπεζικής όσο και της εν γένει επιχειρηματικής αγοράς.

DIGITAL FINANCE

25

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

END USER

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΛΕΣΣΑΣ

Η νέα ημέρα στις τραπεζικές υπηρεσίες είναι digital

Ο Δημήτρης Πλέσσας, Βοηθός Γενικός Διευθυντής Cards & Digital Business της Εθνικής Τράπεζας μιλά στη Βίκυ Παυλάτου για το μέλλον του digital banking και τις νέες ψηφιακές συνήθειες των καταναλωτών. Της ΒΙΚΥΣ ΠΑΥΛΑΤΟΥ

Μ

ε την πανδημία του κορωνοϊού εν εξελίξει, η ψηφιακή κουλτούρα έχει πλέον καθιερωθεί στη συνείδηση των περισσότερων καταναλωτών, και αυτό αποτυπώνεται και στις υπηρεσίες που προσφέρουν πλέον οι τράπεζες που απευθύνονται σε ένα digital savvy κοινό. Ο Δημήτρης Πλέσσας εξηγεί στο Digital Finance πως ο αυτοματισμός και τα ψηφιακά κανάλια αναμένεται να κυριαρχήσουν στην τραπεζική αγορά και τις υπηρεσίες στο άμεσο μέλλον.

Ποια είναι η τρέχουσα κατάσταση όσον αφορά στη χρήση ηλεκτρονικών υπηρεσιών τραπεζικής και ποιες οι πρόσθετες υπηρεσίες που εκτιμάτε ότι θα ευδοκιμήσουν στο άμεσο μέλλον;

Σήμερα βρισκόμαστε σε ένα πολύ καλό επίπεδο αποδοχής και υιοθέτησης των ηλεκτρονικών τραπεζικών υπηρεσιών. Όπως οι περιορισμοί από τα capitalcontrols μερικά χρόνια πριν μας έμαθαν να χρησιμοποιούμε τις κάρτες για συναλλαγές, πέρα από την ανάληψη μετρητών από τα ΑΤΜ, έτσι και σήμερα, οι περιορισμοί στην κίνηση εξαιτίας της πανδημίας μας έμαθαν, κάπως απότομα είναι η αλήθεια, να αξιοποιούμε τα ηλεκτρονικά μέσα, τις online υπηρεσίες των τραπεζών. Έτσι, ενώ δύο χρόνια πριν το ποσοστό των εγχρήματων συναλλαγών που ολοκληρώνεται σε ψηφιακά μέσα (digitalbanking και self-servicemachine) ήταν στο 70% το τελευταίο έτος έχει ξεπεράσει το 90% ενώ σήμερα φλερτάρει με το 95% με το ποσοστό των συναλλαγών στο δίκτυο καταστημάτων να έχει συρρικνωθεί αντίστοιχα στο 5-10%Αναμένουμε με ενδιαφέρον να δούμε πώς θα κινηθεί ο συγκεκριμένος δείκτης μετά την άρση των περιορισμών. Σίγουρα πάντως το κέρδος από την απότομη αυτή εισαγωγή μας στις ψηφιακές υπηρεσίες θα είναι μεγάλο. Πέρα από την επίδραση των περιορισμών στην κίνηση, επίσης καθοριστικός παράγοντας στην υιοθέτηση των ψηφιακών τραDIGITAL FINANCE

26

πεζικών υπηρεσιών ήταν και η προσπάθεια των τραπεζών προς αυτήν την κατεύθυνση. Η εν λόγω προσπάθεια κινήθηκε σε δύο διαστάσεις: την υλοποίηση νέας καινοτόμου λειτουργικότητας και την εκπαίδευση των πελατών τους στη χρήση της. Εμείς στην Εθνική, επενδύσαμε και εργαστήκαμε τα τελευταία δύο έτη συστηματικά, θέτοντας το digital banking στην κορυφή της στρατηγικής μετασχηματισμού μας. Αρχικά με τη δυνατότητα να εγγράφεται κάποιος πελάτης στην τράπεζα, να ανοίγει τον πρώτο του λογαριασμό και να παίρνει χρεωστική κάρτα και πρόσβαση στο digital banking με μια απλή διαδικασία που διαρκεί 35 λεπτά, αποκλειστικά από το smartphone του, χωρίς επίσκεψη στο κατάστημα. Επίσης δώσαμε τη δυνατότητα σε υφιστάμενους πελάτες μας να αποκτήσουν πρόσβαση στις online υπηρεσίες μέσα από το κινητό τους σε 3 μόλις λεπτά. Κάθε ημέρα πάνω από 1500 πελάτες εγγράφονται στο digitalbanking της Εθνικής. Κάθε ημέρα. Επιπλέον σχεδιάσαμε και υλοποιήσαμε υπηρεσίες που δίνουν χρήσιμες δυνατότητες στους πελάτες μας. Όπως η δυνατότητα διαχείρισης των προσωπικών οικονομικών, μέσω μιας εφαρμογής PFM που επιτρέπει σε όλους να δουν πού ξοδεύουν τα χρήματά τους, να θέσουν όρια και στόχους για κάθε κατηγορία εξόδων ξεχωριστά. Όπως η δυνατότητα να φέρουν την κάρτα τους στις δικές τους απαιτήσεις μέσα από μια σειρά επιλογών. Από τη δυνατότητα ανάληψης μετρητών, τη χρήση online, τη χρήση στο εξωτερικό, ανέπαφα και όρια σε κάθε συναλλαγή, ο κάτοχος μιας κάρτας της Εθνικής μπορεί να την παραμετροποιήσει όπως ακριβώς θέλει, ώστε να την κάνει μοναδική. Τέλος δώσαμε τη δυνατότητα στους πελάτες μας να αποκτήσουν προϊόντα και υπηρεσίες που έχουν ανάγκη αποκλειστικά online, χωρίς επίσκεψη σε κατάστημα. Λογαριασμοί, προθεσμιακές καταθέσεις, κάρτας, ασφάλεια και τώρα ένα προσωπικό δάνειο, με άμεση έγκριση και εκταμίευση. Όντως για προσωρινές ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

ανάγκες έως 2000 ευρώ ο πελάτης μας μπορεί να κάνει την αίτηση και μέσα σε 5 λεπτά να δει τα χρήματα στο λογαριασμό του. Όλα αυτά, όπου κι αν βρίσκεται από το κινητό του τηλέφωνο. Η ανταπόκριση των πελατών μας ήταν εντυπωσιακή. Αυτήν τη στιγμή έχουμε πάνω από 3 εκατομμύρια εγγεγραμμένους πελάτες στο digital banking εκ των οποίων πάνω από 2εκ ενεργούς χρήστες. Μάλιστα κάθε ενεργός χρήστης στο mobilebanking χρησιμοποιεί την εφαρμογή πάνω από 15 φορές το μήνα, εντυπωσιακός αριθμός για ένα τραπεζικό app. Συνεχίζοντας εστιάζουμε περισσότερο στους business πελάτες μας, υλοποιώντας μια σειρά από χρήσιμες υπηρεσίες, όπως η δυνατότητα online νομιμοποίησης, online αποπληρωμής δανείων, διαμόρφωσης του δέντρου εταιρικών χρηστών με συγκεκριμένες αρμοδιότητες σε κάθε θέση εργασίας και πολλές ακόμα εντυπωσιακές υπηρεσίες που θα δείτε τους επόμενους μήνες πρώτα στην ελληνική αγορά από την Εθνική. Τι ρόλο πιστεύετε ότι θα έχουν τα διαφορετικά κανάλια των τραπεζών, όπως το δίκτυο καταστημάτων, τα μηχανήματα αυτόματων συναλλαγών και το digital banking στο μέλλον;

Οι τράπεζες έχουν αναπτύξει πολλά διαφορετικά κανάλια, μέσω των οποίων εξυπηρετούν τους πελάτες τους. Από το δίκτυο καταστημάτων, ως τα μηχανήματα συναλλαγών, τα τηλεφωνικά κέντρα και το digital banking, υπάρχει ένα κανάλι για κάθε ανάγκη και για κάθε πελάτη.Δεν είναι όμως όλα τα κανάλια κατάλληλα για όλες τις τραπεζικές υπηρεσίες. Κάποια κανάλια είναι πιο κοντά στις συναλλαγές, άλλα σε προσωπική εξυπηρέτηση και συμβουλευτικές υπηρεσίες.Ξεκινώντας από το πιο παραδοσιακό κανάλι, γίνεται πολύς λόγος στις μέρες μας για το μέλλον του δικτύου καταστημάτων των τραπεζών. Πρόκειται για ένα κανάλι ακριβό. Έτσι όλες οι τράπεζες, τόσο στην Ελλάδα, όσο στο εξωτερικό, έχουν προχωρήσει σε έναν εξορθολογισμό του δικτύου αυτού. Ασφαλώς όμως και εξακολουθεί να έχει σημαίνουσα θέση στην επαφή των τραπεζών με τους πελάτες τους. Είναι το κανάλι μέσα από το οποίο οι τράπεζες χτίζουν σχέσεις εμπιστοσύνης με κάθε πελάτη ξεχωριστά. Στο μέλλον το δίκτυο καταστημάτων θα απαλλαγεί από τη διαχείριση και τη συναλλαγή με μετρητά και αυτό θα του επιτρέψει να γίνει πιο προσιτό και ανθρωποκεντρικό. Χωρίς πόρτες ασφαλείας, πιο ανοικτό, χωρίς ουρές και ταμεία, σε ένα φιλικό περιβάλλον, ο πελάτης θα μπορεί να καθίσει με τον προσωπικό του σύμβουλο, ενδεχομένως στη γωνία ενός καθιστικού,για να συζητήσουν για όποιο θέμα τον απασχολεί, να διαγνώσουν τις προσωπικές του ανάγκες και να σχεδιάσουν τις κατάλληλες λύσεις. Οι συναλλαγές θα μεταφερθούν εκτός καταστημάτων, είτε στα αυτόματα μηχανήματα, είτε online, όπου μπορούν να γίνουν άμεσα και εύκολα, από όπου βρίσκεται ο πελάτης μας και όποια ώρα της ημέρας ή της νύχτας επιθυμεί.Οι πωλήσεις απλών προϊόντων και υπηρεσιών θα μεταφερθούν και αυτές online, καθώς τα προϊόντα θα γίνουν πιο απλά και κατανοητά για τον πελάτη.Η εξυπηρέτηση πελατών θα γίνεται μέσω email, chat ή τηλεφώνου. Συναλλαγή online και μέσω μηχανημάτων λοιπόν, εξυπηρέτηση μέσω ψηφιακών μέσων και τηλεφώνου, πωλήσεις απλών προϊόντων online και συμβουλευτική τραπεζική μέσα από το δίκτυο καταστημάτων. Αυτό θα είναι το σύγχρονο πρόσωπο της τραπεζικής.

DIGITAL FINANCE

27

Η πιστότητα των πελατών σας εξαρτάται από την βελτίωση του customer experience. Ποιες ενέργειες εφαρμόζετε για βελτίωση της εμπειρίας των πελατών σας;

Το κοινό των τραπεζών είναι σε γενικές γραμμές πιστό. Καθώς στην τράπεζα εμπιστευόμαστε τις οικονομίες μας και χτίζουμε πάνω σε αυτές το μέλλον το δικό μας και της οικογένειάς μας είμαστε ιδιαίτερα επιλεκτικοί όσον αφορά στην επιλογή της τράπεζας με την οποία συνεργαζόμαστε. Δύο είναι οι παράγοντες που συμβάλουν περισσότερο σε αυτήν την επιλογή: το όνομα, το κύρος που συνοδεύει μια τράπεζα, η ασφάλεια που νοιώθουμε σε αυτήν και η εμπειρία, το customer experience που αποκομίζει ο πελάτης σε κάθε επαφή του με την τράπεζα. Στην Εθνική Τράπεζα έχουμε ξεκινήσει να σχεδιάζουμε από την αρχή μια διαφορετική τραπεζική εμπειρία για τους νέους πελάτες μας. Μια εμπειρία που θα ξεκινάει από τα μαθητικά ή φοιτητικά χρόνια και θα συνοδεύει τον πελάτη σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Οι νέοι σήμερα δε θέλουν να έχουν ιδιαίτερη σχέση με την τράπεζα, δεν αισθάνονται κοντά στην τράπεζα. Περνούν 6-8 ώρες κάθε μέρα με το κινητό τους. Εκεί βρίσκονται με τους φίλους τους μέσω εφαρμογών κοινωνικής δικτύωσης, όπως το Facebook, το Instagram, το Snapchat, το TikTok, εκεί διασκεδάζουν μέσα από τοYouTube, το Spotify, το Netflix, εκεί αγοράζουν

Στο μέλλον το δίκτυο καταστημάτων θα απαλλαγεί από τη διαχείριση και τη συναλλαγή με μετρητά και αυτό θα γίνει πιο ανθρωποκεντρικό προϊόντα και υπηρεσίες στο e-food, το Amazon, το Asos, και εκεί απαιτούν να τους συναντήσουμε. Όχι μέσα από μια τραπεζική πλατφόρμα, αλλά μέσα από ένα lifestyle app. Ένα app που δε θα περιορίζει την επαφή ανάμεσα στον χρήστη και την τράπεζα, αλλά θα έχει κοινωνικές προεκτάσεις και θα του επιτρέπει να δημιουργεί νέες σχέσεις με συγγενείς και φίλους. Μέσα από ένα απλό και λειτουργικό interface που θα κάνει ευχάριστη την επαφή με την τράπεζα. Τα βασικά συστατικά αυτής της εμπειρίας είναι η απροβλημάτιστη, γρήγορη και απλή διαδικασία εγγραφής, η οποία θα ολοκληρώνεται αποκλειστικά online, η κάλυψη των καθημερινών συναλλακτικών αναγκών του χρήστη μέσα από έναν απλό τραπεζικό λογαριασμό και μία κάρτα, φυσική ή virtual που θα ζει στο κινητό του, η ενημέρωση για τις συναλλαγές και την πρόοδο των οικονομικών του, η εκπαίδευση μέσα από ένα περιβάλλον που θα θυμίζει παιχνίδι, αλλά και η επαφή με συγγενείς και φίλους, μέσα από την προσωπική ή ομαδική αποταμίευση με συγκεκριμένους ατομικούς ή ομαδικούς στόχους, όπως ένα ταξίδι, η αγορά ενός υπολογιστή ή οτιδήποτε άλλο. Ένα social lifestyle banking app. ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

F E AT U R E S T O R Y

To Χρηματιστήριο Αθηνών επενδύει στην καινοτομία Το Χρηματιστήριο Αθηνών δείχνει το δρόμο για την ανάπτυξη του fintech στην Ελλάδα, με την ίδρυση ενός μόνιμου innovation hub, σε συνεργασία με το Οικονομικό Πανεπιστήμιο. Το υ Γ Ι Α Ν Ν Η Ρ Ι Ζ Ο Π Ο ΥΛ Ο Υ

Η

πρόσκληση από το Χρηματιστήριο της Αθήνας, τον περασμένο Νοέμβρη, προς κάθε ενδιαφερόμενο από τους χώρους της έρευνας, της καινοτομίας και των νεοφυών να πάρουν μέρος στο Πρόγραμμα ATHEX Innovation, το οποίο υλοποιείται σε συνεργασία με το Κέντρο Επιχειρηματικότητας & Καινοτομίας (ACEin) του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, μπορεί να ξάφνιασε πολλούς, αλλά όχι όσους έχουν παρακολουθήσει τις ολοένα μεγαλύτερες επενδύσεις και τη συμβολή των τεχνολογιών αιχμής στην πορεία του, τα τελευταία χρόνια. Συμβολή που είχε ως αποτέλεσμα όχι μόνο την καλύτερη λειτουργία του ίδιου του Χρηματιστηρίου, αλλά και τη διάχυση της τεχνογνωσίας που απέκτησε, με τη μορφή ψηφιακών προϊόντων DIGITAL FINANCE

28

και υπηρεσιών, ακόμα και εκτός συνόρων, με σημαντικό όφελος στα έσοδα και το κύρος του. Το Πρόγραμμα και η μετεξέλιξή του σε Κόμβο Καινοτομίας είναι απλώς τα επόμενα βήματα στο πλαίσιο αυτής της πρωτοβουλίας, όπως φάνηκε καθαρά στη συζήτηση που είχε το Digital Finance με τους βασικούς συντελεστές της. “Η αποτελεσματική διαχείριση της τεχνολογίας και της καινοτομίας αποτελεί πάγιο στόχο του Ομίλου του Χρηματιστηρίου Αθηνών”, μας ξεκαθάρισε ευθύς εξαρχής ο Σωκράτης Λαζαρίδης, διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Χρηματιστηρίου Αθηνών. “Πέρυσι, δώσαμε ιδιαίτερη έμφαση στα πιθανά σενάρια εκσυγχρονισμού των συστημάτων και υποδομών μας και σ’ αυτό το πλαίσιο προέκυψε η ιδέα για διαμόρφωση ενός νέου ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

προγράμματος καινοτομίας, του οποίου ο ρόλος δεν θα εξαντλείται στην εκπαίδευση νέων στελεχών και τη βράβευση κάποιων ιδεών και προτάσεων, αλλά θα επενδύει στη διαμόρφωση άμεσων σχέσεων συνεργασίας των συμμετεχόντων με το Χρηματιστήριο και την υποστήριξη των στρατηγικών μας στόχων.”

Έργο Ανοικτής Καινοτομίας

Το Xρηματιστήριο Αθηνών είναι διεθνώς γνωστό για την τεχνογνωσία που έχει στα πληροφοριακά συστήματα, τα οποία προσφέρει ως υπηρεσίες και σε άλλα Χρηματιστήρια.

πάνω στα οποία ξεκίνησε η συνεργασία του μ’ αυτές τις ομάδες και τις νεοφυείς επιχειρήσεις. Το Κέντρο ACEin, ως ενδιάμεσος συνεργάτης, παρέχει δοκιμασμένη μεθοδολογία για τον σχεδιασμό και τη διεξαγωγή ενός τέτοιου προγράμματος και υποστηρίζει τις ομάδες μέσα από μία συστηματική διαδικασία επιτάχυνσης. Επιπλέον, βοηθά τον ίδιο τον Οργανισμό και τα στελέχη του να αλληλοεπιδράσουν με τις ομάδες με οργανωμένο τρόπο, που εγγυάται μία win-win συνεργασία, εμπλέκοντας στη διαδικασία επιστήμονες και διδάκτορες του Κέντρου, εξειδικευμένους στην καθοδήγηση και υποστήριξη καινοτόμων ιδεών”.

Στην προσπάθεια για την υλοποίηση της πρωτοβουλίας του ATHEX Innovation, καθοριστική ήταν η συμβολή του καθηγητή και μέλους του ΔΣ του Χρηματιστηρίου, Γιώργου Δουκίδη, αλλά και η συνεργασία με το ACEin, το οποίο έχει πλούσια εμπειρία Αριθμός-ρεκόρ συμμετοχών στο σχεδιασμό και την υλοποίηση αντίστοιχων προγραμμάτων. Η κ. Πραματάρη είναι ενθουσιασμένη με “Το Χρηματιστήριο Αθηνών είναι διεθνώς τον αριθμό-ρεκόρ των συμμετοχών, που ξεγνωστό για τη σημαντική τεχνογνωσία που πέρασαν τις 400. Τόνισε ότι στο μεγαλύτερο ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΟΥΚΙΔΗΣ έχει στα πληροφοριακά συστήματα, τα μέρος τους είναι φοιτητές και νέοι επιστήΜΈΛΟΣ ΔΣ, ΑTHEX GROUP οποία προσφέρει ως υπηρεσίες και σε άλλα μονες με ισχυρό τεχνολογικό ή/και χρημαΧρηματιστήρια. Άρα, ως εξειδικευμένος τοοικονομικό υπόβαθρο που έδειξαν ενδιδιεθνής πάροχος ψηφιακών υπηρεσιών προβληματίζεται για αφέρον να συμμετάσχουν σε ομάδες, να συνεργαστούν στενά το πώς θα συνεχίσει να είναι ανταγωνιστικός, αξιοποιώντας τις με το Χρηματιστήριο και να αναπτύξουν καινοτόμες υπηρεσίες αναδυόμενες τεχνολογικές τάσεις, όπως τεχνητή νοημοσύνη, και μοντέλα βασισμένα στη χρήση ψηφιακών τεχνολογιών και μεγάλα δεδομένα, υποδομές cloud, blockchain κλπ,” τόνισε στο αλγορίθμων, για τη χρηματιστηριακή διοίκηση και τις ευρύτεDigital Finance ο κ. Δουκίδης. “Επειδή οι εξελίξεις γενικά στον ρες ανάγκες της κεφαλαιαγοράς. Μάλιστα, οι συμμετοχές δεν χώρο των FinTech προχωρούν με μεγάλη ταχύτητα, αποφασίπροέρχονταν μόνο από το ΟΠΑ, αλλά από πολλά πανεπιστήμια στηκε η υλοποίηση project ανοικτής καινοτομίας, ώστε το χρηκαι ερευνητικά κέντρα της χώρας (22, συνολικά), ενώ σημαντική ματιστήριο να συνεργαστεί με startups που έχουν ήδη σχετική ήταν η συμμετοχή νεοφυών επιχειρήσεων, μεμονωμένων φοιτητεχνογνωσία και παρόμοια συστήματα/υπηρεσίες. Το Οικονομιτών με υπόβαθρο στην Πληροφορική, την Επιστήμη των Δεδοκό Πανεπιστήμιο διαθέτει σχετική τεχνογνωσία στην οργάνωση μένων και τα χρηματοοικονομικά, όσο και ερευνητικών ομάδων έργων ανοικτής καινοτομίας και ήταν πολύ λογικό να συνερ(33 ερευνητικές ομάδες και ερευνητές) οι οποίες αναπτύσσουν γαστούν, προκειμένου να υλοποιηθεί με επαγγελματικό τρόπο μοντέλα και τεχνολογίες που μπορούν να βρουν εφαρμογή στον αυτό το σημαντικό έργο.” ευρύτερο κλάδο του Χρηματιστηρίου και του fintech. Από τη μεριά της, η αναπληρώτρια καθηγήτρια του ΟΠΑ, Κατε“Πολύ σημαντικό είναι το γεγονός ότι, μέσα από αυτή τη διρίνα Πραματάρη, επιστημονικά υπεύθυνη του Κέντρου ACEin, αδικασία, νέες και νέοι με μεγάλο εύρος δεξιοτήτων μπορούν διευκρίνισε ότι “στα προγράμματα ανοιχτής καινοτομίας, μεγάνα προτείνουν λύσεις και να δουν άμεσα την ανταπόκριση της λες επιχειρήσεις και οργανισμοί έρχονται σε αλληλεπίδραση με αγοράς, επιταχύνοντας έτσι την επιχειρηματική τους δραστηριτο οικοσύστημα καινοτομίας, το οποίο περιλαμβάνει νεοφυείς ότητα,” υπογράμμισε η κ. Πραματάρη. Από την πλευρά του ο επιχειρήσεις και ερευνητικές ομάδες, αλλά κι ένα pool με ταλαΓιώργος Δουκίδης συμπλήρωσε ότι αυτό που παρουσιάζει ιδιαίντούχα άτομα και επιστήμονες που ενδιαφέρονται να αναπτύτερο ενδιαφέρον, είναι η επιθυμία κορυφαίων ερευνητικών ομάξουν καινοτόμα προϊόντα/υπηρεσίες, αξιοποιώντας τεχνολογίες δων από ελληνικά πανεπιστήμια να συνεργαστούν με το Χρηαιχμής”. Σύμφωνα με την κ. Πραματάρη, σε αυτό το εγχείρημα ματιστήριο σε μακροπρόθεσμη βάση και να πειραματιστούν με το ACEin διαδραμάτισε κομβικό ρόλο, αφού ήταν ο συνδετικός εφαρμοσμένα ερευνητικά δεδομένα που θα τους δώσει. “Αυτό κρίκος ανάμεσα στο Χρηματιστήριο Αθηνών και τις startups. δίνει στο Χρηματιστήριο τη δυνατότητα να παίξει κομβικό ρόλο “Πέρα από τον αρχικό σχεδιασμό, είχαμε καθοριστικό ρόλο σ’ στην υποστήριξη της ερευνητικής κοινότητας των fintech, εξέό,τι αφορούσε στην εστιασμένη επικοινωνία και τον εντοπισμό λιξη που θεωρούμε ιδιαίτερα θετική στη συνεργασία των ΑΕΙ με (scouting) σχετικών νεοφυών επιχειρήσεων, ερευνητικών ομάτην πραγματική οικονομία,” επεσήμανε ο κ. Δουκίδης. δων και ταλαντούχων ατόμων από πολλά διαφορετικά πανεπιΗ συμμετοχή ξεπέρασε τις προσδοκίες στήμια και ερευνητικά κέντρα, οδηγώντας σε συμμετοχές-ρεκόρ στο πρόγραμμα,” είπε η κ. Πραματάρη. “Επιπλέον, η συμβολή Ο κ. Λαζαρίδης υπογράμμισε πως αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε μας ήταν καθοριστική στο σχηματισμό ομάδων και τον προσδιστη δεύτερη και κρισιμότερη φάση του προγράμματος, χαραορισμό συγκεκριμένων έργων και αναγκών του Χρηματιστηρίου, κτηρίζοντας εντυπωσιακό γεγονός– το οποίο απέδωσε κυρίως DIGITAL FINANCE

29

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

F E AT U R E S T O R Y

τοδοτήσει τις ελληνικές επιχειρήσεις. Μάστο όνομα και τη φήμη του Χρηματιστηρίου. λιστα, για να τροφοδοτήσουμε τους συμμεΣτην παρούσα δεύτερη φάση, έχουν περάτέχοντες και τις ομάδες με τα κατάλληλα σει οκτώ ομάδες από αυτές που δημιουρερεθίσματα για να καινοτομήσουν, φροντίγήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος, οι σαμε να εντοπίσουμε τις βασικότερες προοποίες προσπαθούν με τη βοήθεια μεντόκλήσεις που αναμένεται να αντιμετωπίσει ρων από την πλευρά του Χρηματιστηρίου ο χώρος το επόμενο διάστημα και να εξενα διαμορφώσουν την τελική πρόταση στην τάσουμε πώς οι νέες τεχνολογίες θα μποοποία θα αξιολογηθούν. Μέσα στο επόμενο Ο όμιλος ρούσαν να δώσουν απαντήσεις σε αυτές.” δίμηνο, οι ομάδες που έχουν προτάσεις με O κ. Λαζαρίδης ανέφερε ότι στόχος για το προστιθέμενη αξία και είναι σε θέση να τις διαθέτει πλούσια ATHEX Innovation, είναι να καθιερωθεί υλοποιήσουν, αναμένεται να συνεργαστούν τεχνογνωσία, και ως μόνιμο innovation hub, και να αποτελεί με τον Όμιλο, αφού διαμορφωθεί ένα πλαίεπενδύει σημαντικά ένα πυλώνα μέσω του οποίου ο Όμιλος θα σιο συνεργασίας, το οποίο ενδεχομένως να δύναται να διατηρεί συνεχή επαφή με τις περιλαμβάνει και κάποιου είδους χρηματο- ποσά στα συστήματα νέες τεχνολογίες και τις τελευταίες εξεδότηση. Πέρα από την εξειδικευμένη εκπαί- και τις τεχνολογίες λίξεις στο χώρο, αλλά και να συνεισφέρει δευση και ενημέρωση στα σύγχρονα θέματα του, γεγονός που στον εντοπισμό ατόμων και ομάδων που των Χρηματιστηρίων, στις ομάδες δόθηκε χαρακτηρίζονται από ευρηματικότητα και υποστήριξη σ’ ό,τι αφορά στη σχεδίαση και του επιτρέπει να επιχειρηματικότητα. “Πιστεύουμε βαθύανάπτυξη ψηφιακών υπηρεσιών, αλλά και τις εκμεταλλεύεται τατα στην εξωστρέφεια και τις συνέργειες στην οργάνωση μιας startup εταιρείας από 10 εμπορικά και σε και ευελπιστούμε ότι μέσω αυτού θα γίκαι πλέον εξειδικευμένα στελέχη του Χρηδιεθνές επίπεδο. νουμε πόλος έλξης για άτομα που θέλουν ματιστηρίου. να πάνε την ελληνική οικονομία μπροστά, Ο διευθύνων σύμβουλος του Χρηματιστηφέρνοντας σημαντική προστιθέμενη αξία,” ρίου Αθηνών αποκάλυψε, επίσης, ότι ήδη ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ τόνισε ο κ. Λαζαρίδης. “Εννοείται ότι θα το συνεργάζονται με δυο startup, εξετάζοντας CEO, ΑΤΗΈΧ GROUP θεωρήσουμε τρομερή επιτυχία αν οι προτα προϊόντα που προσφέρουν και την πιθατάσεις και τα project που θα προκύπτουν νότητα τροποποίησής τους προς μια κατεύαπό το πρόγραμμα διευκολύνουν το άνοιγμα του Ομίλου σε νέα θυνση που εξυπηρετεί τον Όμιλο, ενώ προχωρούν οι συζητήπροϊόντα και υπηρεσίες. Η κατεύθυνση αυτή, δηλαδή η διεύσεις και με τις ερευνητικές ομάδες, προκειμένου να επιδιώξουν ρυνση των παρεχόμενων υπηρεσιών στους συμμετέχοντες στην κοινούς στόχους και να ‘παντρέψουν’ τα δικά τους ερευνητικά κεφαλαιαγορά, πέρα από την αμιγώς συναλλακτική δραστηριόενδιαφέροντα με τις ανάγκες του business. “ Όπως μπορείτε να τητα, αποτελεί συγκεκριμένο στρατηγικό προσανατολισμό του φανταστείτε, η πανδημία δυσκόλεψε μεν το έργο μας, αλλά η Ομίλου”. ομάδα που ‘τρέχει’ το πρόγραμμα έχει καταφέρει να βρει δημιΑνάλογο ήταν και το σχόλιο του κ. Δουκίδη, σ’ ό,τι αφορά στην ουργικές λύσεις και να φέρει τον κόσμο που συμμετέχει κοντά, αξιοποίηση των αποτελεσμάτων του προγράμματος, καθώς δίνοντάς του κατάλληλη καθοδήγηση και εργαλεία,” είπε ο κ. τονίζει ότι το Χρηματιστήριο ενδιαφέρεται να αξιοποιήσει τις Λαζαρίδης. καινοτόμες υπηρεσίες, εφ’ όσον αποδειχτεί ότι αντιμετωπίζουν Αναζητώντας νέους συνεργάτες τις σύγχρονες προκλήσεις με αποδοτικό τρόπο. Επισημαίνει ότι Ο κ. Λαζαρίδης δεν κρύβει πως στόχος του ATHEX Innovation στόχος τους είναι να βοηθηθούν οι συμμετέχουσες startup στα δεν είναι μονάχα η λειτουργία του ως παραδοσιακό πρόγραμμα αρχικά τους βήματα, με καλά επαγγελματικά συμβόλαια ως τεκαινοτομίας, στο πλαίσιο του οποίου ομάδες και νέοι δημιουρχνολογικοί προμηθευτές και με τη δυνατότητα να προωθήσουν γοί θα εξοικειωθούν με τις δραστηριότητες και τις ανάγκες της τις νέες υπηρεσίες τους διεθνώς. κεφαλαιαγοράς και θα συνεργαστούν μεταξύ τους, έχοντας στη Ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η καινοτομία διάθεσή τους έμπειρα στελέχη για να στηρίξουν τις προσπάθειΌταν έχεις στη διάθεσή σου τον διευθύνοντα σύμβουλο του ες και τις ιδέες τους. “Κεντρικός στόχος και φιλοδοξία μας είναι Χρηματιστηρίου, που μάλιστα ομολογεί το τεράστιο ενδιαφέρον να βρούμε τους νέους συνεργάτες που θα υποστηρίξουν τον του Ομίλου για την τεχνολογία και την καινοτομία, δεν μπορείς Όμιλο άμεσα, στην προσπάθεια υλοποίησης των σκοπών του,” να μην τον ρωτήσεις κάτι παραπάνω γι’ αυτή τη σχέση. Ο κ. Λαείπε ο κ. Λαζαρίδης. “Το πρόγραμμα δεν φιλοδοξεί απλώς να ζαρίδης αποδέχεται την “πρόκληση”, τονίζοντας ότι η διαχείβραβεύσει κάποιες ομάδες με ενδιαφέρουσες προτάσεις, αλλά ριση της τεχνολογίας και της καινοτομίας είναι κάτι που τους να δημιουργήσει τις συνθήκες για τη συνεργασία του Ομίλου με απασχολεί σοβαρά: “Ο Όμιλος διαθέτει πλούσια τεχνογνωσία, αυτές, πάνω σε συγκεκριμένους άξονες που μας ενδιαφέρουν. αναπτύσσει και επενδύει σημαντικά ποσά στα συστήματα του Φιλοδοξεί, δηλαδή, να κατευθύνει νέους επιστήμονες με επικαι τις τεχνολογίες του, γεγονός που του επιτρέπει να τις εκμεχειρηματικό δαιμόνιο να καταπιαστούν με κάποια από τα βασιταλλεύεται εμπορικά και σε διεθνές επίπεδο. Δεν είναι άλλωστε κότερα ζητήματα που αντιμετωπίζει η σύγχρονη κεφαλαιαγορά, τυχαία η πρόσφατη επιτυχία μας σε δύο διεθνείς διαγωνισμούς, αλλά και η ελληνική οικονομία, στην προσπάθειά της να χρημαDIGITAL FINANCE

30

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

αλλά και η καθοριστική συμβολή του Ομίλου στη δημιουργία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας και της ανάλογης πλατφόρμας. Παρακολουθούμε από πολύ κοντά τα trends του χώρου, με σκοπό να αναζητούμε καινοτόμες λύσεις στα θέματα αυτά. Ενδεικτικά, αναφέρω τα SMEs funding & ESG – Roots & ESG – Το ATHEX Innovation προσπαθεί να στηρίξει και αυτά”. Οι προσπάθειες για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του Χρηματιστηρίου βρίσκονται στο επίκεντρο των εργασιών καθώς είναι αδήριτη ανάγκη να συμβαδίσει η ελληνική κεφαλαιαγορά με τις νέες τεχνολογίες και νοοτροπίες. “ Έχοντας επενδύσει πρόσφατα στην αναβάθμιση των υπολογιστικών του υποδομών στα ιδιόκτητα Κέντρα Δεδομένων, το Χρηματιστήριο μπορεί να εξετάζει προσεκτικά τις επόμενες κινήσεις και επιλογές του που θα εξασφαλίσουν το επιθυμητό αποτέλεσμα για τον μετασχηματισμό όχι μόνο του ιδίου, αλλά και του οικοσυστήματος των συμμετεχόντων στις αγορές του,” ανέφερε ο κ. Λαζαρίδης. “ Έχει γίνει αντιληπτό ότι τεχνολογίες όπως το cloud παίζουν κεντρικό ρόλο στον ψηφιακό μετασχηματισμό κάθε επιχείρησης, καθώς δίνουν τη δυνατότητα πρόσβασης σε τεχνολογίες που, χωρίς αυτό, θα είχαν δυσβάστακτο κόστος πρόσβασης, Επίσης, επιδιώκοντας να λειτουργεί ως πάροχος λύσεων με το μοντέλο SaaS, το Χρηματιστήριο αξιολογεί τις εναλλακτικές λύσεις και τις δυνατότητες αυτών των τεχνολογιών και ήδη προγραμματίζει την αναβάθμιση των πληροφοριακών συστημάτων του προκειμένου να το επιτύχει. Είναι προφανές ότι το πρόγραμμα Ανοικτής Καινοτομίας μπορεί να συμβάλει με πολλούς τρόπους προς αυτή την κατεύθυνση, διότι φέρνει σε επαφή καινοτόμες ομάδες με ιδέες και δυνατότητες, ώστε να μπορέσουν να λύσουν σύνθετα προβλήματα των αγορών”. Η τελευταία ερώτηση ήταν εστιασμένη στο μέλλον των κεφαλαιαγορών. Διεθνώς, παρατηρούμε -αν και όχι με τόση έκπληξη, πια- την “επέλαση” των εταιρειών υψηλής τεχνολογίας και την επικράτησή τους στα “ταμπλό”, εις βάρος των εκπροσώπων πολλών άλλων κλάδων, που χάνουν έδαφος. Πώς το σχολιάζει αυτό, ρωτήσαμε τον κ. Λαζαρίδη, πώς βλέπει αυτή την τάση και τι συμβαίνει στα καθ’ ημάς; “Τη δεκαετία του ΄90 συντελέσθηκε πραγματική επανάσταση τόσο σε συστήματα trading και post trading, όσο και σε συστήματα συγκέντρωσης εντολών. Οι αγορές θα πρέπει να αναγνωρίζονται ως αποτελεσματικοί μηχανισμοί διαμόρφωσης τιμών και συγκέντρωσης κεφαλαίων. Και στις δύο αυτές διαστάσεις, καταλυτικό ρόλο παίζουν τα κανάλια πληροφόρησης του επενδυτικού κοινού και η συγκέντρωση του ενδιαφέροντος. Προφανώς, η χρήση και επίδραση της τεχνολογίας σε όλα τα παραπάνω, είναι κομβικής σημασίας,” ανέφερε ο κ. Λαζαρίδης. Σύμφωνα με τον ίδιο, η τεχνολογία και η ραγδαία εξέλιξή της θα κρίνουν το μέλλον πολλών τομέων και χώρων, γιατί επιτρέπουν την επίλυση σημαντικών προβλημάτων και δημιουργούν προστιθέμενη αξία που είναι το βασικό ζητούμενο. Φυσικά, ένας χώρος που στόχο έχει να "παντρέψει" την προσφορά με τη ζήτηση, να διασφαλίσει την ομαλή και ασφαλή λειτουργία αυτής της επαφής και να διαμοιράσει την απαιτούμενη πληροφορία δεν είναι δυνατόν να μην επηρεαστεί από τις ευκαιρίες που προσφέρει η τεχνολογία για να κάνουμε τη δουλειά μας όλο και πιο αποτελεσματικά, εξ ου και μια ισχυρή τάση διεθνώς για DIGITAL FINANCE

“από-διαμεσολάβηση” (disintermediation). “Βέβαια, όπως συμβαίνει και σε κάθε άλλο χώρο, η τεχνολογία δεν είναι πανάκεια, αλλά αναγκαίο εργαλείο, ιδιαίτερα την τρέχουσα εποχή. Χρειάζεται, όμως, να εστιάσουμε εμφατικά, όπως συμβαίνει σ’ όλη την Ευρώπη, από τη μία στο financial literacy κι από την άλλη στη διευκόλυνση των startuppers να εξασφαλίσουν τα κεφάλαια ανάπτυξης που χρειάζονται. Επομένως, το μέλλον του Χρηματιστηρίου δεν είναι δυνατό να είναι αμιγώς τεχνολογικό,” είπε ο διευθύνων σύμβουλος του ΧΑ.

ΔΙΕΚΔΙΚΟΥΜΕ ΡΟΛΟ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

Ως Οικονομικό Πανεπιστήμιο θεωρούμε ότι διαδραματίζουμε πολύ ουσιαστικό ρόλο στην υποστήριξη και διεξαγωγή προγραμμάτων ανοιχτής καινοτομίας. Έχοντας υποστηρίξει, τα τελευταία χρόνια, πολύ μεγάλες επιχειρήσεις σε επαναλαμβανόμενους κύκλους, βλέπουμε τα προγράμματα αυτά να εξελίσσονται σε βασικό πυρήνα ανάπτυξης του οικοσυστήματος καινοτομίας. Η συνεργασία μας με το Χρηματιστήριο Αθηνών ανέδειξε τη μεγάλη συμβολή που μπορεί να έχει ένα τέτοιο πρόγραμμα τόσο για την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων για τον Οργανισμό, όσο και για την κινητοποίηση φοιτητών και ερευνητών. Για εμάς, το Κέντρο Επιχειρηματικότητας & Καινοτομίας αποτελεί βασικό πυλώνα της στρατηγικής που έχουμε ως Ίδρυμα, να διαδραματίσουμε κεντρικό ρόλο στην ευρύτερη ανάπτυξη και στήριξη της επιχειρηματικότητας στη χώρα μας, αλλά και σε διεθνές επίπεδο. Καθηγητής Δημήτριος Μπουραντώνης Πρύτανης Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνων

31

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

BACK COVER STORY

ΘΕΟΦΑΝΗΣ ΜΥΛΩΝΑΣ

Το ESG θα καθορίσει το μέλλον των επενδύσεων O πρόεδρος και CEO της Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ και πρόεδρος των Θεσμικών Επενδυτών Ελλάδας εξηγεί στο Digital Finance γιατί τα ESG κριτήρια θα ορίσουν το μέλλον των επενδύσεων τόσο στη χώρα μας όσο και στο διεθνές στερέωμα.

Η

βιωσιμότητα και τα ESG κριτήρια αποτελούν κομβικό παράγοντα προσέλκυσης νέων επενδύσεων, δεδομένου ότι η νέα γενιά επενδυτών συμπεριλαμβάνει υποχρεωτικά πια δεδομένα εταιρικής κοινωνικής ευθύνης για όσες επιχειρήσεις θέλουν να προσελκύσουν κεφάλαια από την ελεύθερη αγορά. Οι πρακτικές ESG έχουν ανακύψει ως φαινόμενο τα τελευταία δέκα περίπου χρόνια, ωστόσο τόσο η κλιματική αλλαγή όσο και το γενικότερη κοινωνική τάση προς μια πιο βιώσιμη οικονομία είχαν ως αποτελέσμα να υιοθετηθούν οι ESG πρακτικές από μεγάλους διεθνείς οργανισμούς αλλά και επιχειρήσεις σε Ευρώπη DIGITAL FINANCE

32

και Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι σαφές πλέον πως το μέλλον κινείται στους άξονες τις περιβαλλοντικής και κοινωνικής ευαισθητοποίησης, όπως αναφέρει στο Digital Finance ο Θεοφάνης Μυλωνάς. Ο πρόεδρος των Θεσμικών Επενδυτών καλεί επενδυτές και χρηματοοικονομικούς οργανισμούς να στραφούν προς τα ESG κριτήρια, καθώς αυτό θα αποφέρει πολλά περισσότερα κέρδη και οφέλη στο άμεσο μέλλον. Μάλιστα, αναφέρει πως ο νέος κανονισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης Sustainable Financial Disclosure Regulation (SFDR) θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο προς σε αυτήν την κατεύθυνση. ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

Συνέντευξη στον ΑΓΓΕΛΟ ΑΝ∆ΡΕΟΥ

Η Eurobank Asset Management ΕΑΔΑΚ είναι ενταγμένη στην πρωτοβουλία PRI Initiative, πείτε μας δυο λόγια τι περιέχει αυτή η πρωτοβουλία και για ποιους λόγους αποφασίσατε να ενταχθείτε; Η Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ είναι η πρώτη εταιρεία διαχείρισης κεφαλαίων στην Ελλάδα που εντάσσεται στην παγκόσμια πρωτοβουλία “PRI Initiative (Principles for Responsible Investment)”, που υποστηρίζεται από τον ΟΗΕ, στο πλαίσιο ενός ευρύτερου πλέγματος ενεργειών για την προώθηση μιας υπεύθυνης επενδυτικής πολιτικής και επιχειρηματικής δραστηριότητας, διεθνώς. Πρόκειται για την πλέον σύγχρονη εταιρική προσέγγιση για μια υπεύθυνη επενδυτική πολιτική, επιδιώκοντας την αποτελεσματική διαχείριση κινδύνων με διατηρήσιμες, μακροπρόθεσμες αποδόσεις, λαμβάνοντας υπόψη προτεραιότητες, ζωτικής σημασίας, για τις κοινωνίες στις οποίες υλοποιούνται οι εκάστοτε επενδυτικές αποφάσεις. Η Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ, «διαβάζοντας» τις πλέον σύγχρονες τάσεις στην παγκόσμια αγορά, υιοθέτησε, πρώτη, τη νέα αυτή πρωτοβουλία στην Ελλάδα, στο πλαίσιο της ευρύτερης πολιτικής του Ομίλου Eurobank για την υποστήριξη της αειφορίας και της υπεύθυνης επιχειρηματικής δραστηριότητας. Πρόκειται για μια επιλογή που δικαιώνεται εν μέσω της τρέχουσας δύσκολης συγκυρίας, καθώς η υπεύθυνη επιχειρηματικότητα και η ενθάρρυνση πολιτικών που ενισχύουν τη βιώσιμη ανάπτυξη για την αντιμετώπιση ισχυρών, παγκόσμιων προκλήσεων, όπως η κλιματική αλλαγή, αναδεικνύονται σε προτεραιότητες στο σχεδιασμό της μεταπανδημικής οικονομικής πολιτικής, διεθνώς. Το γενικό πλαίσιο προβλέπει πως τα μέλη της πρωτοβουλίας (PRI signatories) εντάσσουν στη στρατηγική τους τη διασύνδεση των επενδυτικών τους αποφάσεων με την περιβαλλοντική βιωσιμότητα, την κοινωνική υπευθυνότητα και την εταιρική διακυβέρνηση (ESG-Environment, Society, Governance), με όχημα, την εφαρμογή των έξι Αρχών για μια υπεύθυνη επενδυτική στρατηγική, οι οποίες ανακοινώθηκαν το 2006 στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, κατόπιν σχετικής πρωτοβουλίας του ΟΗΕ.

Οι έξι αρχές 1. Ενσωµάτωση των τριών πυλώνων ESG στην επενδυτική ανάλυση και στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.

2. Ενσωµάτωση της φιλοσοφίας ESG στην πρακτική και την πολιτική της εταιρείας.

3. Αναζήτηση αντίστοιχης κατεύθυνσης και στις εταιρείες στις οποίες επενδύουν τα µέλη του PRI Signatory.

4. Προώθηση αποδοχής και υλοποίησης των αρχών στην επενδυτική κοινότητα.

5. Συνεργασία των µελών της πρωτοβουλίας για να ενισχυθεί η αποτελεσµατικότητα της υλοποίησης των αρχών.

6. Το κάθε µέλος πρέπει να υποβάλει έκθεση για τις δράσεις και την πρόοδό του προς την κατεύθυνση υλοποίησης των αρχών.

DIGITAL FINANCE

33

Επιδίωξη είναι η ανάπτυξη καλών πρακτικών ESG, που μπορούν να λειτουργήσουν ως ασπίδα απέναντι σε σειρά κινδύνων για τις επιχειρήσεις Ποια είναι η ειδοποιός διαφορά μιας ESG επενδυτικής στρατηγικής και ποια τα οφέλη από την εφαρμογή της; Οι επενδυτικές στρατηγικές ESG μπορούν να υλοποιηθούν σε διάφορα επίπεδα. Ενδεικτικά: • Αποκλεισμός εισηγμένων εταιρειών από χαρτοφυλάκια (Negative or exclusionary screening): Ο αποκλεισμός εισηγμένων εταιρειών από τα χαρτοφυλάκια Α/Κ ή funds σε επίπεδο κλάδου, εταιρείας ή πρακτικών με βάση συγκεκριμένων κριτηρίων ESG. • Επιλογή εταιρειών με πρότυπα (Norm-based Screening): Έλεγχος επενδύσεων µε ελάχιστα πρότυπα επιχειρηµατικής πρακτικής µε βάση διεθνείς κανόνες (π.χ. εκείνα που εκδίδονται από τον ΟΟΣΑ, ΟΗΕ και UNICEF κ.λπ.)

• Θετικά κριτήρια ESG (Positive/Best in class screening): Επενδύσεις σε εταιρείες που έχουν επιλεγεί λόγω περισσότερο θετικών επιδόσεων που παρουσιάζουν µε βάση τα κριτήρια ESG, σε σχέση µε οµοειδής εταιρείες του κλάδου.

• Ενσωμάτωση ESG παραγόντων στην επενδυτική διαδικασία (ESG integration): Η συστηµατική και ρητή ένταξη από διαχειριστές επενδύσεων παραγόντων ESG στην οικονοµική ανάλυση και πρωτογενή ανάλυση εταιρειών.

• Θεματικές επενδύσεις στον τομέα της βιωσιμότητας (Sustainability theme investing): Επένδυση σε θεµατικές κατηγορίες ή εταιρείες που σχετίζονται ειδικά µε το πεδίο της βιωσιµότητας. Θα αναφέρω ως χαρακτηριστικά παραδείγµατα την καθαρή ενέργεια, την πράσινη τεχνολογία ή βιώσιµη γεωργία, την ηλεκτροκίνηση κ.ά.).

• Εταιρική σύμπλεξη και μετοχική δράση από μέτοχους μειοψηφίας (Shareholder engagement): Η αξιοποίηση της δυνατότητας επιρροής στη συμπεριφορά μιας εταιρείας που έχουν οι μέτοχοί της, συμπεριλαμβανομένης της άμεσης εταιρικής δέσμευσης (δηλαδή επικοινωνία με ανώτερα διευθυντικά στελέχη και / ή συμβούλια εταιρειών, γενικές συνελεύσεις), κατάθεσης ή από κοινού υποβολής προτάσεων μετόχων, με οδηγίες ή κριτήρια ESG. Οι επενδυτές που ακολουθούν αυτή την προσέγγιση, η οποία κερδίζει έδαφος, διεθνώς, συνεργάζονται άμεσα με τις εταιρείες στις οποίες επενδύουν μέσω της δράσης των μετόχων για την αλλαγή των εταιρικών πολιτικών σχετικά με την ESG θέματα. Επιδίωξη είναι η ανάπτυξη καλών πρακτικών ESG, που εκτιμάται ευρέως πως μπορούν να λειτουργήσουν ως ασπίδα απέναντι σε σειρά κινδύνων που μπορούν να πλήξουν την εικόνα και τις επιδόσεις της επιχείρησης. ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

BACK COVER STORY

Τα επόμενα χρόνια, πάνω από το 50% των αμοιβαίων κεφαλαίων θα επενδύεται σε στρατηγικές οι οποίες θα έχουν κριτήρια ESG Πολλοί data providers στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ παρέχουν πλέον ESG data όπως η Refinitiv (πρώην Thomson Reuters) και η Linedata. Στην Ελλάδα νομίζω - και διορθώστε με αν κάνω λάθος - δεν υπάρχουν τέτοιες παροχές. Αυτό αποτελεί εμπόδιο σε μια αποτελεσματική στρατηγική ή υπάρχουν εναλλακτικοί τρόποι για να αναπτυχθεί το ESG investing; Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ηγείται και των προσπαθειών στην προώθηση της τυποποίησης των δεδομένων ESG από τις εταιρείες ενώ, από το 2021, επιβάλει υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων ESG στους ευρωπαίους επενδυτές. Επιπλέον, οι ευρωπαϊκές αρχές εξετάζουν τη δημιουργία μιας βάσης δεδομένων ESG ανοιχτού κώδικα ως μέρος της ανανεωμένης στρατηγικής για την αειφόρο χρηματοδότηση, εν μέρει προκειμένου να εξασφαλιστούν ίσοι όροι ανταγωνισμού για τους επενδυτές. Θέλω να σημειώσω πως με το πρόσφατο κύμα ενοποίησης στη βιομηχανία πληροφοριών του ESG, βλέπουμε μικρότερες εταιρείες να εντάσσονται σε τέσσερις ή πέντε φορείς παγκόσμιας εμβέλειας που καθίστανται όλο και πιο ισχυροί. Ενδεικτικά αναφέρω πως, εκτός από την αγορά SAM DIGITAL FINANCE

34

της S&P Global, η Moody’s αποκτά μερίδια στο Vigeo Eiris, έναν από τους παλαιότερους παρόχους έρευνας της ESG, και Four Twenty Seven, με μεγάλη εξειδίκευση στους ειδικούς κινδύνους για το κλίμα ενώ η Morningstar ολοκλήρωσε την εξαγορά της Sustainalytics. Επιπλέον, ο Όμιλος Χρηματιστηρίου του Λονδίνου, ο οποίος περιλαμβάνει τον FTSE Russell, αγόρασε τον πάροχο δεδομένων σταθερού εισοδήματος ESG Beyond Ratings, τον Ιούνιο του 2019, και αναμένει την έγκριση της εξαγοράς της Refinitiv, ενός άλλου ηγέτη δεδομένων της ESG, ύψους 27 δισεκατομμυρίων δολαρίων! Η ISS συνέχισε επίσης μια σειρά εξαγορών ESG με την αγορά του CAER της Αυστραλίας.Η υψηλή τιμή των ανεπεξέργαστων δεδομένων έχει επίσης μειώσει τις ανησυχίες ότι ανοίγει ένα κενό μεταξύ των επενδυτών που μπορούν να αγοράσουν τεράστιες ποσότητες δεδομένων και να αναπτύξουν τις δυνατότητες επεξεργασίας τους και εκείνων που βασίζονται μόνο σε κορυφαίες βαθμολογίες ESG. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς, περίπου το 80% των επενδυτών χρησιμοποιούν μόνο αξιολογήσεις. Όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν στο γεγονός ότι οι εξελίξεις στο κανονιστικό πλαίσιο από ΕΕ και η συγκέντρωση των εταιρειών αξιολόγησης, σταδιακά θα οδηγήσουν και στην τυποποίηση των δεδομένων ESG αλλά και των αξιολογήσεων. Εκτιμάμε ότι σε βάθος χρόνου η αξιολόγηση ESG μίας εταιρείας θα έχει πολλές ομοιότητες και ως προς τη διαδικασία άλλα και ως προ της παρακολούθηση, αντίστοιχη με εκείνη της διαδικασία αξιολόγησης Πιστοληπτικής Ικανότητας / Διαβάθμιση (Credit rating) μιας εταιρείας από διεθνείς οίκους αξιολόγησης. Στην Ελλάδα, γίνονται επίσης σημαντικές ενέργειες προς την ίδια κατεύθυνση. Σε αυτό το πλαίσιο δεν πρέπει να ξεχνάμε τον βασικό στόχο ενεργειών του Χρηματιστηρίου Αθηνών σύμφωνα με τον οποίο: "Τα Χρηματιστήρια σε όλο τον κόσμο έχουν ενώσει δυνάμεις και μέσω πρωτοβουλιών, όπως το Sustainable Stock Exchanges (SSE) του ΟΗΕ, προωθούν την καλή διακυβέρνηση και τις βιώσιμες επιχειρηματικές πρακτικές, ενθαρρύνοντας την δημοσιοποίηση στοιχείων ESG από εισηγμένες εταιρείες. Αυτή η κινητοποίηση υποστηρίζει πρακτικές που δίνουν προτεραιότητα στην μακροπρόθεσμη δημιουργία αξίας έναντι του βραχυπρόθεσμου κέρδους, συμβάλλοντας στη διαμόρφωση βιώσιμων κεφαλαιαγορών". Σημειώνεται ότι η ΕΧΑΕ είναι μέλος του SSE από το 2018, την ίδια χρονιά που η Eurobank AM MFMC προσυπέγραψε το PRI. Στόχος είναι επίσης οι πληροφορίες να δημοσιοποιούνται με συγκρίσιμο τρόπο, που είναι πολύ βασικό στοιχείο αλλά και εμπόδιο -μέχρι στιγμής- για να εξασφαλίζεται επαρκής συγκρισιμότητα των εταιρειών από τους δυνητικούς επενδυτές.

Δεδομένου ότι τα ESG κριτήρια είναι ένας τομέας που στη χώρα μας βρίσκεται ακόμα στα σπάργανα, πώς διαβλέπετε ότι θα κινηθεί στο μέλλον η αγορά και γιατί είναι κρίσιμο - αν είναι - να ενταχθούν στις στρατηγικές των asset managers; Σύμφωνα με εκτιμήσεις, τα επόμενα 3-4 χρόνια, παραπάνω από το 50% των αμοιβαίων κεφαλαίων θα επενδύεται σε στρατηγικές οι οποίες θα έχουν κριτήρια ESG. Οι νέες γενιές, ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

ειδικώς των millennials, διαμορφώνουν σε όλο τον κόσμο μια διαφορετική επενδυτική κουλτούρα κατά την οποία δεν ψάχνουν μόνο, ή κυρίως, την απόλυτη απόδοση στις επενδύσεις. Γι’ αυτούς παίζει πολύ σημαντικό ρόλο, με αυξημένη πια βαρύτητα, και το κατά πόσο μία επένδυση μπορεί να προσφέρει κάτι για τη βελτίωση του κοινωνικού συνόλου και του περιβάλλοντος. Στην Ελλάδα το κανονιστικό περιβάλλον είναι, πλέον, εδώ, και οι θεσμικοί επενδυτές έχουν κινηθεί έγκαιρα καθώς πλειάδα θεσμικών έχει προσυπογράψει εδώ και αρκετό καιρό το σύμφωνο PRI, το οποίο θέτει τέτοια κριτήρια. Σε αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να κινηθούν και οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα, προκειμένου να διατηρήσουν τις επενδύσεις σε αυτές αλλά και να προσελκύσουν καινούργια κεφάλαια τα οποία θα έρθουν με πολλούς τρόπους στο άμεσο μέλλον. Άλλωστε, το είδαμε αυτό με τη κατεύθυνση που έδωσε η Ευρωπαϊκή Ένωση με τα κριτήρια που υιοθετούνται στο recovery fund για τον κορωνοϊό.

Πιστεύετε ότι ο πρόσφατος κανονισμός SFDR (Sustainable Financial Disclosure Regulation) που τέθηκε σε ισχύ στις αρχές Μαρτίου θα επηρεάσει το ESG investing και στη χώρα μας; Αν όχι γιατί, και αν ναι πώς; Όσες εταιρείες έχουν προϊόντα που πληρούν τα κριτήρια Taxonomy και διαθέτουν τα προϊόντα τους ως περιβαλλοντικά βιώσιμα και όσες εταιρείες προωθούν τα ESG χαρακτηριστικά των χρηματοοικονομικών προϊόντων και υπηρεσιών τους, υπόκεινται πλέον στον κανονισμό βιώσιμης δημοσιοποίηση στοιχείων (SFDR) -κανονισμός (ΕΕ) 2019/2088-, ο οποίος εισάγει αυστηρές γνωστοποιήσεις για προϊόντα που διατίθενται στο εμπόριο με αυτόν τον τρόπο. Ο SFDR εισάγει επίσης κανόνες διαχείρισης ρίσκου επενδύσεων με κριτήρια ESG στις επενδυτικές εταιρείες. Το μεγαλύτερο μέρος αυτών των κανόνων ισχύουν από το 2021. Όπου ισχύει, σε πολλές από τις γνωστοποιήσεις της SFDR, θα πρέπει να παρουσιάζονται η απόδοση που σχετίζεται με το ESG σε σχέση με δείκτες αναφοράς, συμπεριλαμβανομένων των κλιματικών σημείων αναφοράς. Ο νέος κανονισμός της ΕΕ για τα κλιματικά κριτήρια (Κανονισμός (ΕΕ) 2019/2089 - CBR), επιβάλλει αυστηρή μεθοδολογία και υποχρεώσεις γνωστοποίησης στους οίκους συγκριτικής αξιολόγησης για τα κλιματικά σημεία αναφοράς, τα οποία ταξινομούνται σε (PABs) Paris-Aligned Benchmarks ή Climate Transition Benchmarks (CTB’s). Τέλος, όσον αφορά τα μέτρα συμπεριφοράς, από την πλευρά των αγορών οι διαχειριστές κεφαλαίων θα πρέπει να ενσωματώσουν τις εκτιμήσεις της ESG στις δικές τους επενδυτικές στρατηγικές και σύμφωνα με τη δεύτερη οδηγία για τα δικαιώματα των μετόχων -οδηγία (ΕΕ) 2017/828 - SRD II-, που δημοσιεύθηκε στα μέσα του 2019. Σαν επενδυτές πρέπει να ευθυγραμμιστούμε με τους κανονισμούς 2019/88 (SFDR) και 2020/852 (Taxonomy). Συνεπώς, είναι απαραίτητο τα στοιχεία που θα δημοσιεύουν οι εισηγμένες να μας βοηθούν για να μπορούμε και εμείς να κάνουμε DIGITAL FINANCE

35

αντίστοιχα reports. Ως εκ τούτου, θα πρέπει όλοι οι δείκτες –βασικοί, προηγμένοι και κλαδικοί-, να λάβουν υπόψη τους σε μεγαλύτερη λεπτομέρεια τα RTSs τα οποία δημοσιεύθηκαν στις 4 Φεβρουαρίου 2021. Σε κάθε περίπτωση, οι μεγάλες εισηγμένες εταιρείες, που απασχολούν άνω των 500 ατόμων, θα πρέπει να εφαρμόσουν τον νόμο 4548/2018 που είναι το transposition της Οδηγίας 2014/95/EE (NFRD: Non-Financial Reporting Directive). Θα πρέπει να ξεκινήσουν να δημοσιοποιούν, αλλά, το βασικότερο όλων, είναι να εφαρμόζουν στην πράξη αυτά που δημοσιοποιούν. Όλα αυτά οδηγούν στην υποχρέωση αυστηρής ενσωμάτωσης και παρακολούθησης των διαδικασιών ESG από τους επαγγελματίες διαχειριστές. Κατά συνέπεια, είναι φυσικό συνεπακόλουθο να υπάρξει και η ανάλογη πίεση σε εταιρείες, κυρίως εισηγμένες, στο να υιοθετηθούν αντίστοιχα κριτήρια προκειμένου να συνεχίσουν να είναι "επενδύσιμες" σύμφωνα με τα ESG κριτήρια.

ΗΓΕΤΙΔΑ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ESG Η ΕΥΡΩΠΗ, ΠΟΛΥ ΠΙΣΩ ΟΙ ΗΝΩΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται στην κορυφή των επενδύσεων με τα ESG κριτήρια, αφήνοντας στη δεύτερη θέση τις Ηνωμένες Πολιτείες, από όπου και ξεκίνησε πριν από μερικά χρόνια η πρωτοβουλία για τα ESG κριτήρια. Σύμφωνα με έρευνα της Pricewaterhouse Coopers, η ESG αγορά στην Ευρώπη έχει καταρρίψει κάθε ρεκόρ, καθώς έφτασε τις 40 τρισεκατομμύρια δολάρια συναλλαγές το 2020, κατέχοντας το 70% της παγκόσμιας πίτας των ESG αμοιβαίων ομολόγων. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, οι ευρωπαϊοι επενδυτές εξέδωσαν 160 δισεκατομμύρια δολάρια πράσινων ομολόγων, σε αντίθεση με τα μόλις 60.8 δισεκατομμύρια δολάρια των αμερικανών επενδυτών. Μάλιστα στις ΗΠΑ, η έκδοση πράσινων ομολόγων έπεσε κατά 64 δισεκατομμύρια δολάρια το 2020 σε σχέση με το 2019. Σε έρευνα του το Bloomberg, αναφέρει πως η Ευρώπη έχει υπό διαχείριση κεφάλαια ESG γύρω στο 1 τρισεκατομμύριιο δολάρια, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες μόλις 180 δισεκατομμύριο δολάρια. Οι αγορές της Ασίας ακολουθούν με μόλις 39 δισεκατομμύρια δολάρια. Οι αναλυτές ευελπιστούν πως οι ΗΠΑ θα προχωρήσουν σε ρυθμίσεις προκειμένου να προσελκύσουν πράσινους επενδυτές.

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

OPINION

Οι ESG δραστηριότητες βελτιώνουν τις εταιρικές οικονομικές επιδόσεις; Μια επιστημονική προσέγγιση σε επίπεδο εταιρικής πρακτικής των ESG προσφέρουν για το Digital Finance οι ακαδημαϊκοί Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης και Μαριάννα Εσκαντάρ.

Τ

ις τελευταίες δεκαετίες, μια ισχυρή τάση έχει αρχίσει να εμφανίζεται στην εταιρική βιωσιμότητα, εθελοντικής δέσμευσης σε βιώσιμες δραστηριότητες. Ο αριθμός των εταιρειών που χρησιμοποιούν στρατηγικές βιωσιμότητας και αποκαλύπτουν περιβαλλοντικές, κοινωνικές και κυβερνητικές πληροφορίες (ESG) συνεχίζει να αυξάνεται, γεγονός που έχει προκαλέσει θεμελιώδεις αλλαγές στα επιχειρηματικά μοντέλα και τη διοικητική επιστήμη. Η συμβατική διοίκηση με γνώμονα τους μετόχους στοχεύει στην ενίσχυση της οικονομικής απόδοσης και τη μεγιστοποίηση των οφελών των μετόχων. Αντίθετα, η βιώσιμη επιχείρηση προωθεί τη διοίκηση προσανατολισμένη στους ενδιαφερόμενους, η οποία λαμβάνει υπόψη όλους τους συμμετέχοντες, συμπεριλαμβανομένων των μετόχων, των καταναλωτών, πελατών, κοινοτήτων και άλλων σχετικών ομάδων. Μέχρι σήμερα, ένα μεγάλο μέρος της υπάρχουσας βιβλιογραφίας έχει εξετάσει τη σχέση μεταξύ της εταιρικής χρηματοοιDIGITAL FINANCE

36

κονομικής απόδοσης (CFP) και της εταιρικής βιωσιμότητας για τον εντοπισμό των επιπτώσεων της διοίκησης προσανατολισμένης στους ενδιαφερόμενους για την CFP. Όσον αφορά αυτή τη σχέση, στη βιβλιογραφία επικρατούν δύο απόψεις. Από τη μια πλευρά, οι δραστηριότητες εταιρικής κοινωνικής ευθύνης (CSR), ειδικά οι περιβαλλοντικές αποτελούν πηγή καινοτομίας που δημιουργεί επιπλέον έσοδα που μπορούν να καλύψουν το πρόσθετο κόστος, επομένως μια κατάλληλη στρατηγική ΕΚΕ μπορεί να σχετίζεται θετικά με την CFP. Η πλειονότητα των εμπειρικών μελετών δείχνει θετική σχέση μεταξύ CFP και CSR. Από την άλλη πλευρά, οι δραστηριότητες ΕΚΕ επιφέρουν πρόσθετο κόστος που προκαλείται από προβλήματα οργανισμού και αναποτελεσματική κατανομή των πόρων, γεγονός που θα βάλει την εταιρεία σε δυσμενή θέση στην ελεύθερη και ανταγωνιστική αγορά. Η αβεβαιότητα στα επιστημονικά ευρήματα αφήνει αναπάντητα ερωτήματα. Οι λόγοι για την αποτυχία επίΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

τευξης συναίνεσης σχετικά με τις επιπτώσεις της ΕΚΕ στην CFP σχετίζονται με διάφορες πτυχές. Πρώτον, το ευρύ φάσμα εκτιμήσεων CFP καθιστά δύσκολο τον προσδιορισμό μιας γενικής σχέσης σχετικά με αυτό το ζήτημα. Οι εκτιμήσεις με βάση την αγορά είναι οι πιο συχνά εφαρμοζόμενες προσεγγίσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν τιμή μετοχής, αποδόσεις αμοιβαίων κεφαλαίων και αγοραία αξία. Η CFP αξιολογείται ευρέως από εκτιμήσεις που βασίζονται στη λογιστική, όπως η απόδοση περιουσιακών στοιχείων (ROA) και η απόδοση ιδίων κεφαλαίων. Η επιλογή του κατάλληλου μηχανισμού για την ουσιαστική υποστήριξη της εταιρικής λήψης αποφάσεων και της ανάλυσης πολιτικής μπορεί να είναι προβληματική. Η μεμονωμένη εκτίμηση που χρησιμοποιείται συχνά δεν καταγράφει πιθανές επιπτώσεις CSR.∆εύτερον, μια ποικιλία από έννοιες και κατηγορίες ΕΚΕ περιπλέκουν τα συμπεράσματα για τη σχέση CSR-CFP. Το CSR είναι μια πολυδιάστατη έννοια. Οι εταιρείες έχουν διαφορετικά κίνητρα για την εξάσκηση στρατηγικών ΕΚΕ και χρησιμοποιούν ένα ευρύ φάσμα πόρων, οι οποίες οδηγούν σε διαφορετικές επιπτώσεις επί της CFP. Μελέτες που επικεντρώνονται σε διαφορετικούς τύπους δραστηριοτήτων ΕΚΕ μπορεί να καταλήξουν σε διαφορετικά συμπεράσματα σχετικά με τη σχέση ΕΚΕ- CFP. Τρίτον, η σχέση μεταξύ CFP και CSR δεν είναι ούτε αυστηρά θετική ούτε αυστηρά αρνητική.

Οι επενδυτές µε εγγενείς κοινωνικές προτιµήσεις είναι πιο πιθανό να κατέχουν κοινωνικά υπεύθυνα κεφάλαια ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΖΟΠΟΥΝΙΔΗΣ

Καθηγητής Χρηματοοικονομικής Διοίκησης στο Πολυτεχνείο Κρήτης

Αποκάλυψη CFP & ESG δεδομένων Αρκετές θεωρίες εξηγούν τους λόγους για τους οποίους οι εταιρείες αποκαλύπτουν εθελοντικά πληροφορίες ESG. Πρώτον, η αποκάλυψη δεδομένων ESG στοχεύει στην απόκτηση κοινωνικής νομιμότητας για περιβαλλοντικές ή κοινωνικές επιπτώσεις που προκαλούνται από τη λειτουργία της εταιρείας. Η νομιμότητα ESG μιας εταιρείας είναι ένα ισχυρό κίνητρο για αποκάλυψη δεδομένων ESG. Επιπλέον, υπό την πίεση των κοινωνικών μέσων μαζικής ενημέρωσης και την προσοχή των ενδιαφερομένων, η αποκάλυψη του ESG είναι ένα εργαλείο διοίκησης εντυπώσεων που μπορεί να διατηρήσει και να ενισχύσει την εταιρική φήμη. ∆εύτερον, η ασυμμετρία πληροφοριών μεταξύ διευθυντικών στελεχών και εξωτερικών επενδυτών είναι ένα άλλο κίνητρο. Το πρόβλημα προκύπτει από την ασυμμετρία των πληροφοριών μεταξύ μάνατζερ και εξωτερικών επενδυτών.

Η αποκάλυψη δεδοµένων ESG στοχεύει στην απόκτηση κοινωνικής νοµιµότητας για περιβαλλοντικές ή κοινωνικές επιπτώσεις που προκαλούνται από τη λειτουργία της εταιρείας ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΕΣΚΑΝΤΑΡ

Υπ. διδάκτωρ στο Πολυτεχνείο Κρήτης

DIGITAL FINANCE

37

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

Οι επενδυτές θα υποτιμήσουν τις εταιρείες με καλή απόδοση και θα υπερεκτιμούν τις εταιρείες με κακή απόδοση με βάση τις περιορισμένες πληροφορίες. Έτσι, η κεφαλαιαγορά δεν θα κατανείμει με βέλτιστο τρόπο τους πόρους. Μια λύση γι' αυτό το πρόβλημα που αποκαλείται “Lemon theory” είναι να σταλούν αξιόπιστα σήματα στην αγορά για να μειωθεί η ασυμμετρία των πληροφοριών μεταξύ μάνατζερ και εξωτερικών επενδυτών. Οι κοινωνικά υπεύθυνες επενδύσεις έχουν αυξηθεί δραματικά παγκοσμίως τις τελευταίες δεκαετίες. Οι επενδυτές με εγγενείς κοινωνικές προτιμήσεις είναι πιο πιθανό να κατέχουν κοινωνικά υπεύθυνα κεφάλαια, παρά συμβατικά κεφάλαια υψηλότερης οικονομικής απόδοσης. Έτσι, οι εταιρείες έχουν γίνει πιο επιρρεπείς στην αποκάλυψη πληροφοριών ESG. Τρίτον, η αποκάλυψη εταιρικών πληροφοριών είναι μια αποκάλυψη που βασίζεται στη διακριτική ευχέρεια, η οποία αντικατοπτρίζει τη διακριτική ευχέρεια της διοίκησης σχετικά με τον αριθμό των πληροφοριών που επιλέγουν οι μάνατζερ. Υπάρχει μια αντιστάθμιση που αντιμετωπίζουν οι μάνατζερ σχετικά με το βαθμό στον οποίο πρέπει να αποκαλύπτουν εταιρικές πληροφορίες, ευνοϊκές ή δυσμενείς, για να εκτιμήσουν την εταιρεία σε μια λογική αγορά. Οι εταιρείες προτιμούν να αποκαλύπτουν ευνοϊκές πληροφορίες και να αποκρύπτουν δυσμενείς πληροφορίες για να ενισχύσουν την αξιολόγησή τους στην αγορά. Από την άλλη πλευρά, οι εξωτερικοί επενδυτές προεξοφλούν την αξία της επιχείρησης θεωρώντας τις μη αποκαλυφθείσες πληροφορίες ως δυσμενείς πληροφορίες. Αυτό αναγκάζει τις εταιρείες να αποκαλύψουν περισσότερες πληροφορίες, παρόλο που μπορεί να είναι δυσμενείς. Η αποκάλυψη δεδομένων ESG μπορεί να φέρει στις επιχειρήσεις ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Συµπερασµατικά, θεωρείται βέβαιο ότι η σχέση μεταξύ των στρατηγικών ΕΚΕ και της CFP είναι θετική και πρέπει οι επιχειρήσεις για να ενισχύσουν την CFP να αναπτύξουν αγαθές δραστηριότητες. Επιπλέον, η ανταπόκριση στις δραστηριότητες ΕΚΕ από τα ενδιαφερόμενα μέρη είναι επίσης ένας σημαντικός παράγοντας που μπορεί να επηρεάσει την επιλογή της στρατηγικής ΕΚΕ μεμονωμένων εταιρειών.

INTERVIEW

ΓΙΆΝΝΗΣ ΣΗΦΆΚΗΣ

Το νέο μοντέλο μετασχηματισμού των ασφαλιστικών

Ο Γιάννης Σηφάκης, Διευθυντής Εταιρικής Επικοινωνίας, Marketing & Δημοσίων Σχέσεων στην Εθνική Ασφαλιστική μιλά στην Βίκυ Παυλάτου για το νέο επιχειρηματικό μοντέλο των ασφαλιστικών εταιρειών και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν. Της ΒΙΚΥΣ ΠΑΥΛΑΤΟΥ

Ο

ι συνέπειες που επιφέρουν πανδημία και ψηφιακός μετασχηματισμός έχουν μεταμορφώσει το τοπίο στον χρηματοοικονομικό τομέα. Ο Γιάννης Σηφάκης της Εθνικής Ασφαλιστικής αναφέρει πως οι πιέσεις που δέχεται ο ασφαλιστικός κόσμος αναγκάζει τις εταιρείες να επανασχεδιάσουν την στρατηγική τους. Ποιοι είναι οι βασικοί παράγοντες που ενεργοποιούν το νέο μοντέλο μετασχηματισμού;

Η κρίση που βιώνει η χώρα μας και όλος ο πλανήτης, είναι αναμφισβήτητα ένα ιστορικό γεγονός με πολλαπλές επιπτώσεις στην καθημερινότητα και στον τρόπο ζωής όλων των ανθρώπων στο πλανήτη. Η αναπάντεχη σφοδρότητα της πανδημίας ήταν και εξακολουθεί να είναι μια ισχυρή δοκιμασία για όλη την οικονομία και για τον ασφαλιστικό κλάδο. Ως οικονομία προσπαθούμε να ανταπεξέλθουμε στον φονικό ιό και την οικονομική κρίση που έχει επιφέρει, μια κρίση που πλήττει το σύνολο της κοινωνίας και σίγουρα μεταβάλλει τόσο τις συμπεριφορές αλλά και τις αγοραστικές συνήθειες των πολιτών. Τα νέα δεδομένα οδηγούν προφανώς σε ένα μικτό μοντέλο στο οποίο το φυσικό και ηλεκτρονικό εμπόριο θα συνυπάρχουν, δίνοντας λύσεις τόσο στην συνέχιση των επιχειρήσεων και της δραστηριότητας τους, όσο και στην απρόσκοπτη λειτουργία της οικονομίας. Παράλληλα οι ραγδαίες μεταβολές που υπέστη το παγκόσμιο εμπόριο οδηγεί σε γενικότερο μετασχηματισμό της οικονομίας καθώς και στην δημιουργία μεγαλύτερων επιχειρηματικών σχημάτων με σκοπό την αύξηση της παραγωγικότητας, την εξωστρέφεια, την δημιουργία μεγάλων μονάδων logistics και την διευκόλυνση των χρηματοδοτήσεων. Το νέο μοντέλο μετασχηματισμού οδηγεί στην ισχυροποίηση μεγάλων brand names, που διαθέτουν πολλαπλούς τρόπους εξυπηρέτησης πελατών, μεγάλες βάσης δεδομένων, διασφάλιση των προσωπικών δεδομένων των πελατών, προσωποποιημένο marketing , καθώς και γρήγορη και αποτελεσματική διακίνηση των προϊόντων σε παγκόσμιο επίπεδο.

DIGITAL FINANCE

38

Ποιες είναι οι προκλήσεις και ποιες οι προοπτικές για τις ασφαλιστικές εταιρείες;

Όσο η ύφεση απειλεί την παγκόσμια οικονομία οι επιχειρήσεις δέχονται μεγάλη πίεση. Αυτό σε συνδυασμό με την μεταβολή στο οικογενειακό εισόδημα, έχουν άμεση επίπτωση στην συμπεριφορά των καταναλωτών. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα για τις αλλαγές στην συμπεριφορά των καταναλωτών που έφερε η πανδημία, η έρευνα έδειξε ότι οι καταναλωτές ανάλογα με το πώς αξιολογούν τις επιπτώσεις από την πανδημία, περιορίζουν ή όχι τις καταναλωτικές τους συνήθειες, έτσι για παράδειγμα οι μεγαλύτερη άνω των 45 ετών αποφασίζουν να περιορίσουν τις καταναλωτικές τους συνήθειες. Σε αυτό συντελεί το οικονομικό και κοινωνικό του υπόβαθρο καθώς και η φάση στην οποία βρίσκονται επαγγελματικά. Αντίστοιχα οι νεότερες ηλικιακά ομάδες συνεχίζουν να καταναλώνουν σε υψηλότερα ποσοστά. Παράλληλα, ο τρόπος αγοράς έχει αλλάξει, με το internet- τα social media, να αποτελούν το σημαντικότερο μέσο προώθησης προϊόντων και υπηρεσιών και τα e-shops και το e-purchase να αποτελεί την κύρια πηγή προμήθειας αγαθών. Παράλληλα παρατηρείται μια ενίσχυση της μάρκας και των ισχυρών World Brands που οι καταναλωτές δηλώνουν ότι θα ήθελαν να βρίσκουν στα αγαπημένα sites που επισκέπτονται. Τόσο τα γνωστά brand names, όσο και ο κοινωνικός τους αντίκτυπος μέσα στην πανδημία παίζουν σημαντικό ρόλο στην διαμόρφωση των αγοραστικών συμπεριφορών των καταναλωτών. Σε γενικές γραμμές οι νέες τάσεις οδηγούν σε ευέλικτα κανάλια διανομής όπου ο πελάτης ανάλογα με το είδος του προϊόντος , την ηλικία του, και την κοινωνικοοικονομική του κατάσταση επιλέγει το κανάλι διανομής από το οποίο θα προμηθευτεί το προϊόν ή την υπηρεσία. Στην φάση αυτή είναι δύσκολο να εκτιμήσει κανείς με σιγουριά την έκβαση της όλης κατάστασης. Θα πρέπει να υπάρξει μια μακροχρόνια σταθεροποίηση ώστε να υπάρξει ολοκληρωμένη εικόνα του νέου μοντέλου αγοραστικής συμπεριφοράς. ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

12.05.2021 LIVE ON YOUR SCREEN

presents

Προκλήσεις - Τάσεις Προσεγγίσεις - Λύσεις - Υπηρεσίες

H δυναμική πορεία Αυτοματοποίησης της Κανονιστικής Συμμόρφωσης

www.regtech.gr

SPEAKERS Academic Speaker

Prof. Lilian Mitrou

University of the Aegean

International Speakers

George Anagnostopoulos Retail Credit Risk Danske Bank, Denmark

Sophia Bantanidis Citi

Institutional Speakers

Prof. Charikleia Apalagaki Hellenic Bank Association

Ioannis Kanellopoulos

Bank of Greece

Shruti Ajitsaria

Allen & Overy LLP

Panos Skliamis

SPIN Analytics

Dr. Ruth Wandhöfer Gauss

Nicola Yiannoulis European Banking Authority

Governance / Risk / Compliance & IT Executive Leaders

Joseph Avramides

Athens International Airport

Antonis Evangelidis

VIANEX S.A Group of Companies

Sofoklis Karapidakis

Mytilineos AE

Michael Spanos

Euromedica SA

Dionisis Theodossiou

HSBC France

Χρυσός Χορηγός

Livestreaming by

audio visual equipment

Τιμητική Υποστήριξη Proxima Nova Bold, Regular

Συμμετοχές: Αγγελική Γιαννοπούλου, Μ.: 6906174720, Ε: agiannopoulou@boussias.com | Χορηγίες: Θάνος Θώμος, Τ: +30 210 6617 777 (ext. 322), Ε: tthomos@boussias.com | Λίζα Αντωνιάδη, Τ: +30 210 6617 777 (ext. 158), DIGITAL FINANCE ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021 Ε: lantoniadi@boussias.com Περιεχόμενο: Βίκυ Παυλάτου, Τ: +30 6943 627371, Ε: pavlatou@boussias.com

39

Digital Finance Official Publication

T E C H N O L O G Y

&

I N N O V AT I O N

I N

OUTLINE

F I N A N C I A L

S E R V I C E S

INTERVIEW

SUYOUNG LEE

Πως η Kakao Bank κάνει disrupt στη διεθνή τραπεζική αγορά

Με μακρά παράδοση στην τεχνολογία και την καινοτομία, η Νότια Κορέα φαίνεται ότι βρίσκεται σε θέση διεκδίκησης της παγκόσμιας πίτας των payments με την Kakao Bank και τον επικεφαλής της, Suyoung Lee.

Ό

ταν τον Ιούλιο του 2017 στο άκουσμα της είδησης πως η εξαιρετικά δημοφιλής στη Νότιο Κορέα εφαρμογή messaging Kakao Talk θα ξεκινούσε την παράλληλη λειτουργία μιας αποκλειστικά mobile τράπεζας, πολλοί μειδίασαν και ακόμη περισσότεροι θεώρησαν ως δεδομένη την αποτυχία του εγχειρήματος. Δεν χρειάστηκαν παρά μόλις 24 ώρες προκειμένου να αντιληφθούν το λανθασμένο της πρόβλεψής τους, καθώς ήδη είχαν εγγραφεί σε αυτήν περισσότεροι από 300.000 συνδρομητές. Μέγεθος, το οποίο δεκατέσσερα 24ωρα αργότερα είχε

υπερβεί τα 2 εκατομμύρια χρήστες. Ωστόσο, το ακόμη πιο εντυπωσιακό όσο και ενδεικτικό της προδιαγραφόμενης επιτυχίας βήματος του Kakao Talk βρισκόταν σε δύο άλλα αριθμητικά μεγέθη: Το γεγονός ότι σε μόλις 14 ημέρες είχε συγκεντρώσει αποταμιεύσεις που ξεπερνούσαν σε αξία το 1 τρισεκατομμύριο Κορεατικά won (760 εκατομμύρια ευρώ), ενώ την ίδια στιγμή είχε παράσχει δάνεια συνολικού ύψους 770 δισεκατομμυρίων won (526 εκατομμύρια ευρώ). Κατάφερε δε να γίνει κερδοφόρα ήδη από τον 2ο χρόνο της λειτουργίας της. Σήμερα, περίπου τέσσερα χρόνια μετά, διαθέτει DIGITAL FINANCE

40

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

περίπου 10 εκατομμύρια πελάτες σε μια χώρα ο πληθυσμός της οποίας διαμορφώνεται σε 51,7 εκατομμύρια, εκ των οποίων όμως μόλις οι μισοί συγκαταλέγονται στον ενεργό οικονομικό πληθυσμό. Την ίδια στιγμή, αποτελεί μόλις τη μια από τις δύο ψηφιακές τράπεζες της Νοτίου Κορέας, ενώ η χρηματιστηριακή αξία της ξεπερνά τα 7,6 δισεκατομμύρια ευρώ. Παράλληλα, ετοιμάζεται για μια εξόχως ενδιαφέρουσα από κάθε πλευράς διαδικασία αρχικής δημόσιας προσφοράς (IPO), η οποία πιθανότατα θα λάβει χώρα κατά τη διάρκεια του δεύτερου εξαμήνου του τρέχοντος έτους. Το Digital Finance

Συνέντευξη στον ΠΑΝΑΓΙΏΤΗ ΜΑΡΚΈΤΟ

είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει με τον Suyoung Lee, Επικεφαλής Στρατηγικής της Kakao Bank. Ποια ήταν η κινητήρια δύναμη που οδήγησε στην δημιουργία της Kakao Bank;

Τα πάντα ξεκίνησαν από την επιτυχία του messaging app Kakao Talk, καθώς η δυναμική, το πλήθος και τα διαρκώς μεταλασσόμενα ενδιαφέροντα των χρηστών του, σε συνδυασμό με τον μεγάλο βαθμό διείσδυσης σε ένα κοινό που εκτεινόταν από τα 14 μέχρι και τα 30 έτη σε επίπεδο ηλικίας, μας παρακίνησε -ουσιαστικά- να εξετάσουμε τρόπους πρόσθετης αξιοποίησης του. Η αλήθεια είναι πως εξετάσαμε μια σειρά από σενάρια, τα οποία όμως εν τέλει δεν μπορούσαν να συγκριθούν με τον ενθουσιασμό και την “φρεσκάδα” της προσέγγισης σε έναν τομέα που παντρεύει μεν δημιουργικά -πλέον- το παραδοσιακό (φυσικά καταστήματα) με το σύγχρονο (ψηφιακό) πρόσωπο της τραπεζικής, ωστόσο θέτοντάς του περιορισμούς και εμπόδια. Σε αυτό το πλαίσιο αντιμετωπίσαμε υπό ένα εντελώς διαφορετικό πρίσμα τον κλάδο, προσπαθώντας να αμφισβητούμε παγιωμένες αντιλήψεις. Επιχειρήσαμε να προτάξουμε την πραγματική έννοια και το κύριο ζητούμενο του κοινού από τον τραπεζικό τομέα, που δεν ήταν άλλο από την ευκολία, την αμεσότητα, την καινοτομία με βάση τα “θέλω” του πελάτη και την ουσιαστική πελατοκεντρικότητα ολόκληρης της δομής: Από το backbone, μέχρι τα προϊόντα, τις υπηρεσίες και την εξυπηρέτηση. Όλα αυτά, δοσμένα με ένα φιλικό τρόπο, που θα διακρίνονταν από έντονα τεχνολογική χροιά και σε ανταγωνιστικές τιμές φαινόταν ως ένα ελκυστικό «πακέτο» για κάθε Κορεάτη. Η μέχρι σήμερα πορεία της Kakao Bank απέδειξε την ορθότητα των σχεδιασμών μας. Αναφέρατε το ζήτημα της ανταγωνιστικής τιμολογιακής πολιτικής. Πως καταφέρατε να το αντιμετωπίσετε αποτελεσματικά;

Οι έρευνες που είχαμε πραγματοποιήσει καταδείκνυαν πως μια από τις βασικότερες αιτίες για τις οποίες ο μέσος πελάτης επέλεγε να αλλάξει τραπεζικό ίδρυμα ήταν το κόστος των υπηρεσιών, σε επί-

πεδο χρεώσεων. Στην πράξη διαπιστώσαμε πως οι “παραδοσιακές” τράπεζες δαπανούν σημαντικά ποσά στα λειτουργικά τους κόστη. Εφαρμόσαμε μια lean μέθοδο σχεδιασμού των διαδικασιών μας, καθώς επιθυμούσαμε να προσφέρουμε τα προϊόντα μας απαλλαγμένα σε εντυπωσιακό βαθμό από τα εν λόγω κόστη. Στοιχείο, το οποίο και εν τέλει έπεισε την αντίστοιχη Ρυθμιστική Αρχή της Νοτίου Κορέας να μας παράσχει άδεια λειτουργίας ψηφιακής τραπεζικής. Παράλληλα, μέσω της τεχνολογίας και των απεριόριστων εργαλείων που διαθέτει καταφέραμε να μειώσουμε στα απολύτως απαραίτητα τα βήματα που απαιτούνταν από την πλευρά των πελατών προκειμένου να επιλέξουν και αξιοποιήσουν τα προϊόντα και τις λύσεις μας, τα οποία με την σειρά τους μας επέτρεψαν να περιορίσουμε κάθε περιττό βήμα στις δικές μας, εσωτερικές διαδικασίες. Δεν σας κρύβω, πως πρόκειται για μια πρακτική που ακολουθούμε επί καθημερινής βάσεως κατά μήκος της λειτουργίας μας.

προκύπτει από την διαδικασία ανάλυσης του pattern των ταμειακών υπολοίπων, των καταθέσεων και των αναλήψεων κατά τη διάρκεια του τελευταίου εξαμήνου. Στη συνέχεια συνδέσαμε το βιβλιάριο κατάθεσης και ανάληψης με έναν “κουμπαρά” αποταμίευσης που λειτουργεί με έναν αλγόριθμο τεχνητής νοημοσύνης, το οποίο στο τέλος της ημέρας “αποφασίζει” για την αποταμίευση ενός ποσού στον εν λόγω “κουμπαρά”. Το ελάχιστο ποσό εξοικονόμησης για αυτόματη αποταμίευση μέσω ΑΙ ανάλυσης είναι 1.000 Κορεατικά won (0,75 ευρώ) και το μέγιστο ποσό διαμορφώνεται στα 5.000 won (3,75 ευρώ) σε εβδομαδιαία βάση. Ορίσαμε το συγκεκριμένο χρηματικό όριο έτσι ώστε να μην επιβαρύνονται με πρόσθετα έξοδα οι πελάτες μας. Το συγκεκριμένο προϊόν δίνει τη δυνατότητα στους πελάτες μας να καθορίζουν το χρόνο της διαδικασίας αποταμίευσης μέχρι και 6 φορές την εβδομάδα. Παράλληλα, η αυτοματοποιημένη διαδικασία δεν προχωρά σε αποταμίευση στην περίπτωση κατά

Προτάσσουμε το ζητούμενο του κοινού από τον τραπεζικό τομέα, δηλαδή την ευκολία, την αμεσότητα και την καινοτομία, με επίκεντρο τον πελάτη Πριν από μερικούς μήνες η Kakao Bank λανσάρισε το πρώτο αποταμιευτικό προϊόν που είναι συνδεδεμένο με αλγόριθμο τεχνητής νοημοσύνης. Θέλετε να μας εξηγήσετε την λογική του;

Πράγματι, παρουσιάσαμε ένα αποταμιευτικό προϊόν που εφαρμόζει ανάλυση αλγορίθμου τεχνητής νοημοσύνης (AI) στους λογαριασμούς των πελατών μας, με την επωνυμία “Kakao Bank Piggy Bank”. Μια πρωτιά για την Ασιατική αγορά. Πρόκειται, ουσιαστικά, για μια λειτουργία που υπολογίζει μια φορά στα τέλη κάθε εβδομάδος ένα ποσό αποταμίευσης που ταιριάζει και είναι συμβατό με το προφίλ κάθε πελάτη, το οποίο και DIGITAL FINANCE

41

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

την οποία το υπόλοιπο του βιβλιαρίου κατάθεσης και ανάληψης είναι μικρότερο από 10.000 won (7,52 ευρώ). Μέσω του συγκεκριμένου προϊόντος βλέπουμε ακόμη πιο δημιουργικές, όσο και αποτελεσματικές πτυχές της τεχνητής νοημοσύνης στο banking, ενώ ταυτόχρονα επιτρέπουμε στους πελάτες μας να απολαύσουν το αγαθό της αποταμίευσης, με αυτοματοποιημένο τρόπο και δίχως να χρειάζεται να το σκέφτονται διαρκώς, φροντίζοντας εκ των προτέρων για τους ίδιους. Όσο για τους πελάτες μας, αντέδρασαν με ιδιαίτερα θετικό τρόπο, καθώς μόλις σε δύο εβδομάδες δημιουργήθηκαν κάτι παραπάνω από 1 εκατομμύριο λογαριασμοί “Kakao Bank

INTERVIEW

Piggy Bank”, ενώ σήμερα ξεπερνούν τα 2 εκατομμύρια. Αρκεί, λοιπόν, η εφαρμογή μιας ανταγωνιστικής τιμολογιακής πολιτικής προκειμένου να δομηθεί μια νέα μορφή τραπεζικής;

Όχι, κάθε άλλο. Για την ακρίβεια, οι χρεώσεις αποτελούν ένα και μόνο μέρος του όλου ζητήματος. Αντιθέτως, στην καρδιά της επιτυχίας μας βρίσκεται ο τρόπος ριζικής επαναξιολόγησης, αναθεώρησης, ρεαλιστικής καταγραφής και κατανόησης του τρόπου με τους οποίους οι σύγχρονοι χρήστες-καταναλωτές αξιοποιούν την τραπεζική σήμερα, μα και στο εγγύς μέλλον. Δεν έχετε παρά να δείτε διεθνώς τι συμβαίνει με τις challenger banks που κάνουν την εμφάνισή τους σε κάθε δεδομένη ευκαιρία είτε ολοένα και περισσότερες τεχνολογικές, online και e-commerce γίγαντες να σχεδιάζουν την διείσδυσή τους στον χρηματοπιστωτικό τομέα. Σημείο-κλειδί στην αλλαγή και τον συνολικότερο μετασχηματισμό του σήμερα, είναι η τεχνολογική σύγκλιση. Θα πρέπει να τονιστεί πως κάθε προσέγγιση μα και αγορά είναι διαφορετική, ενώ στην περίπτωσή μας οι δυνητικοί

Επιδιώξαμε να αναπτύξουμε το κατάλληλο user experience, προκειμένου να διεισδύσουμε σε μια αγορά με σημαντική δυναμική χρήστες διακρίνονταν από την αντίληψη της διαθεσιμότητας ανεξαρτήτως χρόνου και χώρου, καθώς επίσης πως τα πάντα είναι mobile και on-demand. Φυσικά, είναι εύκολο να το λες και πολύ πιο απαιτητικό να το εξυπηρετήσεις. Παρόλα αυτά, είχαμε το pattern του Kakao Talk, το οποίο μας επέτρεψε να αξιοποιήσουμε την λογική και τα εν γένει πελατοκεντρικά χαρακτηριστικά που το κάνουν να ξεχωρίζει. Εξάλλου, το γεγονός ότι σε μηνιαία βάση διαθέτει περί τους 45 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες τα λέει όλα. Απλά, θα πρέπει να καταστεί σαφές πως οι εποχές κατά τις οποίες υπήρχε μια και μόνο πρόταση, έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Όποιος θεωρεί πως όλα είναι business as usual, δίχως να προκαλεί και να αμφισβητεί την παρουσία του καθημερινά, απλά προετοιμάζει τον εαυτό του για μελλοντική αποτυχία.

▼ Οι κάρτες της Kakao Bank είναι ελκυστικές για το εφηβικό και νεανικό κοινό

DIGITAL FINANCE

42

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

Ο πυρήνας από τον οποίο “ξεπήδησε” η Kakao Bank, οι νεότερες γενιές, φαίνεται πως σας καθοδήγησε προκειμένου να παρουσιάσετε ένα προϊόν που απευθύνεται αποκλειστικά στο εφηβικό κοινό.

Αναφέρεστε προφανώς στο “Kakao Bank mini”, το οποίο και αποτελεί μια μέθοδο προπληρωμένης ηλεκτρονικής πληρωμής την οποία μπορούν να αξιοποιήσουν νέοι ηλικίας 14 έως 18 ετών. Κι αυτό, δίχως να προϋποθέτει το πρότερο άνοιγμα τραπεζικού λογαριασμού είτε ακόμη και της πιθανής διασύνδεσης με κάποιο υφιστάμενο προϊόν, υπηρεσία ή λογαριασμό. Ουσιαστικά αξιοποιήσαμε από την μια πλευρά τον εντυπωσιακό βαθμό διείσδυσης των επιμέρους εφαρμογών και πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης στις νεότερες ηλικίες, σε συνάρτηση με την ευκολία που προσφέρει προς τους teenagers προπληρωμένα ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής. Επιδιώξαμε να “κατέβουμε” στο επίπεδο των νέων και εμπράκτως να αναπτύξουμε το κατάλληλο user experience, που διακρίνεται από έντονο convenience προκειμένου να διεισδύσουμε σε μια αγορά με σημαντική δυναμική και ακόμη πιο αποδοτικό μέλλον. Πόσο, μάλλον, από την στιγμή που οι νεαρής ηλικίας χρήστες του mini συνδυάζουν τον όρο banking με την Kakao Bank. Σε αυτό το πλαίσιο αξιοποιήσαμε από πολύχρωμες κάρτες μηνυμάτων μέχρι emoticons και φρασεολογία βγαλμένη από τον ψηφιακό κόσμο των teenagers. Παράλληλα, από τη διαδικασία σχετικά με τον έλεγχο της ταυτότητας μέσω της συσκευής του κινητού τηλεφώνου, μέχρι τις καταθέσεις και μεταφορές που μπορούν να διευκολύνουν τις συναλλαγές με φίλους μέσω του Flickr, ακόμη και η ολοκλήρωση των συναλλαγών δίχως προμήθεια σε οποιοδήποτε ATM στη Νότιο Κορέα, σχεδιάστηκαν με γνώμονα τους νέους και τις συνήθειές τους.

presents

Payments360°

EARLY BIRD

-20% ΜΕΧΡI

Conference 2021

26.05.2021

Real Time Payments break-out

23 06 21 



LIVE ON YOUR SCREEN

Το Συνέδριο επικεντρώνεται στο remodeling του περιβάλλοντος των νέων Πληρωμών, ειδικά των realtime payments (RTP), λόγω των συνθηκών από την covid-19, και της ανάπτυξης νέων ΙΤ λύσεων με στόχο την καλλίτερη ανταπόκριση στις αυξημένες προσδοκίες της αγοράς. Τα RTPs υπόσχονται ασφαλείς, ευέλικτες και γρήγορες συναλλαγές. Στο συνέδριο θα δώσουν ομιλίες και θα ανταλλάξουν απόψεις διεθνείς experts, καθώς και Στελέχη Τραπεζών και Εταιρειών Λιανικού Εμπορίου για τις εξελίξεις, τις ευκαιρίες και τις προκλήσεις στον τομέα των Πληρωμών.

Π Ρ Ο Γ ΡΑ Μ Μ Α

1 # 2 # 3 #

ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ

ΕΝΟΤΗΤΑ Overview of the Payments’ Ecosystem and Regulations Evolution

Το Συνέδριο απευθύνεται σε όλα τα στελέχη Τραπεζών και του ευρύτερου Λιανικού Τομέα με αρμοδιότητες στις Πληρωμές, την Εξυπηρέτηση Πελατών, το Marketing, την Τεχνολογία εξασφαλίζοντας σύγχρονα

ΕΝΟΤΗΤΑ The new Payments Business Landscape

μοντέλα λειτουργίας και υψηλά επίπεδα ικανοποίησης Πελατών.

ΕΝΟΤΗΤΑ Investing in High-Tech for Payments’ Actionable Solutions

www.payments360.gr Proxima Nova Bold, Regular

Συμμετοχές: Χαρά Κατσαρού Τ: +30 210 6617777 (ext. 233) M: 6951 007 127, Ε: xkatsarou@boussias.com Χορηγίες: Θάνος Θώμος Τ: +30 210 6617 777 (ext. 322), Ε: tthomos@boussias.com Λίζα Αντωνιάδη Τ: +30 210 6617 777 (ext. DIGITAL 158), Ε: lantoniadi@boussias.com FINANCE ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021 Περιεχόμενο: Βίκυ Παυλάτου Τ: +30-6943627371, Ε: pavlatou@boussias.com

43

Digital Finance Official Publication

T E C H N O L O G Y

&

I N N O V AT I O N

I N

OUTLINE

F I N A N C I A L

S E R V I C E S

INTERVIEW

ΣΠΎΡΟΣ ΜΆΡΓΆΡΗΣ

Mutli-liner μονόδρομος για τους ασφαλιστικούς mono-liners

Ο Σπύρος Μάργαρης δείχνει το δρόμο για το μέλλον της ασφαλιστικής αγοράς, φέρνοντας ως παραδείγματα προς μίμηση insurtechs όπως οι One Insurance, Lemonade και Root. Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΜΑΡΚΕΤΟΥ

Ε

ξειδίκευση με μοναδιαία προσέγγιση ή ποικιλία παροχών και πολυπραγμοσύνη; Ψηφιοποίηση ή ανθρώπινος παρεμβατισμός; "Παραδοσιακή" ασφαλιστική ή insurtech πραγματικότητα; Mono ή Multi-liner; Μύθος ή πραγματικότητα η ενιαία και σε ένα προϊόν ασφαλιστική κάλυψη του συνόλου των αναγκών του πελάτη, αυτοματοποιημένα και εφόρου ζωής; Υπάρχει και εάν ναι, συγκεκριμένη συνταγή επιτυχίας για τις insurtechs και ποια τα βασικά συστατικά που την απαρτίζουν; Ο Σπύρος Μάργαρης, ιδιοκτήτης της ομώνυμης VC εταιρείας, δεν διστάζει να θέσει τον δάκτυλον επί των τύπον των ήλων. Μέσω της εταιρείας Margaris Ventures, ο κ. Μάργαρης έχει συμπληρώσει τουλάχιστον τρεις δεκαετίες επιτυχούς δραστηριοποίησης, γνώσης και εξειδίκευσης στους προαναφερθέντες τομείς, επενδύοντας και συμβουλεύοντας πολλαπλές startup επιχειρήσεις που με την σειρά τους έχουν αποδειχτεί στην πράξη ως άκρως success stories, καταφέρνοντας να ανελιχθούν στο καθεστώς του μονόκερου, ήτοι νεοφυούς επιχείρησης με χρηματιστηριακή αξία που υπερβαίνει το 1 δισεκατομμύριο δολάρια. Κύριε Μάργαρη, πως διαμορφώνεται το σύγχρονο τοπίο της ασφαλιστικής αγοράς υπό το πρίσμα της προσέγγισης του πελάτη;

Υπάρχουν δύο “δρόμοι”-τρόποι προκειμένου να λανσαριστεί και να προσεγγίσει η έννοια της ιδιωτικής ασφάλειας την ευρύτερη αγορά. Ο πρώτος είναι ο “παραδοσιακός”, που ενέχει την έννοια της αναγκαιότητας. Για παράδειγμα, αγοράζει κάποιος ένα σπίτι είτε ένα όχημα, διαδικασία που συνοδεύεται -υποχρεωτικά- με μια ασφαλιστική κάλυψη. Ξεχωριστή, κάθε φορά και για κάθε ανάγκη. Γεγονός που προκαλεί “πονοκέφαλο” για κάθε πελάτη, ο οποίος καλείται να διαχειριστεί πολλαπλά ασφαλιστικά προϊόντα, απαιτήσεις και ανάγκες.

DIGITAL FINANCE

44

Ο δεύτερος είναι πιο καινοτόμος, καθώς επιχειρεί να προσφέρει μια και μόνο ασφαλιστική κάλυψη, ένα όσο και ενιαίο προϊόν που θα καλύπτει το σύνολο των αναγκών του πελάτη. Εφ’ όρου ζωής. Κάτι που έχει ξεκινήσει να κάνει δειλά-δειλά η One Insurance, μέλος του Wefox Group, της μεγαλύτερης και εξόχως progressive insurtech εταιρείας στην Ευρώπη. Μάλιστα, η συγκεκριμένη ασφαλιστική κάλυψη θα δύναται να ξεκινήσει να ισχύει την ημέρα της γέννησης ενός ατόμου και θα τον συνοδεύει καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του. Πραγματοποιεί με αυτοματοποιημένο τρόπο τις απαιτούμενες προσαρμογές τόσο σε επίπεδο περιεχομένου κάλυψης, όσο και των ασφαλίστρων. Ενσωματώνει επίσης στην ακολουθούμενη “ευφυή” διαδικασία υπολογισμού, κάθε εξέλιξη με νόημα και σημασία στην καθημερινότητα του ασφαλισμένου. Για παράδειγμα, εάν -στην ακραία εκδοχήξεκινήσει μαθήματα ελεύθερης πτώσης από αεροσκάφος, τότε αυτομάτως θα προστίθεται μια πρόσθετη ασφαλιστική κάλυψη, με την ανάλογη αναπροσαρμογή των καταβαλλόμενων ασφαλίστρων. Πρόκειται για μια δυναμική διαδικασία που αξιοποιεί τα δεδομένα που προκύπτουν από την καθημερινή παρουσία και πρακτική του ασφαλισμένου. Εάν, για παράδειγμα, πουλήσει το σπορ αυτοκίνητό που τυχόν διαθέτει και αποκτήσει ένα οικογενειακό αυτοκίνητο, αυτομάτως μειώνεται το ποσό της ασφάλισης που καλείται να καταβάλει. Υπάρχουν συγκεκριμένα “συστατικά” που οδηγούν στην επιτυχία στην σύγχρονη εκδοχή του ασφαλιστικού τομέα;

Ξέρετε, ισχύει αυτό που υποστηρίζουν οι Αμερικανοί: “One size doesn’t fit all”. Για παράδειγμα, δείτε την επιτυχία των Lemonade και Root, που βασίζεται εν πολλοίς στην εστίασή τους σε ότι γνωρίζουν να κάνουν καλά και δη με την μορφή ενός και μοναδικού προϊόντος. Η Root την ασφάλεια οχημάτων μέσω τηλεματικής και η Lemonade στην διάθεση ασφαλιστικών προϊόντων ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

κατοικίας. Αμφότεροι τα διαθέτουν απευθείας προς τους ενδιαφερόμενους, αποφεύγοντας την διασπορά δια μέσω ποικίλων καναλιών. Στην περίπτωση της One Insurance, την διαφορά κάνει η ευρύτητα των παρεχομένων προϊόντων, λύσεων και υπηρεσιών σε συνάρτηση με την ταχύτητα της διάθεσής τους στην αγορά, αλλά και την πανσπερμία των καναλιών (λ.χ. direct, brokers κ.ά.) που αξιοποιεί προκειμένου να τα παρέχει προς τους ενδιαφερόμενους. Παράλληλα, αυτού του είδους η “αγνωστικιστική” προσέγγιση της One Insurance, αλλά και η ευελιξία ως προς την μορφοποίηση που απαιτεί κάθε πελάτης ξεχωριστά, απ’ όποια γεωγραφική αγορά κι εάν προέρχεται και μέσω οποιουδήποτε καναλιού προκύπτει, της επιτρέπει να περιορίζει αισθητά το ρίσκο στην περίπτωση κατά την οποία κάποια πτυχή του όλου εγχειρήματος δεν αποκριθεί όπως αναμένεται. Άρα, οι σύγχρονες ασφαλιστικές εταιρείες θα πρέπει να βρουν το κατάλληλο επιχειρηματικό μοντέλο, δίχως να ξεχνούν πως ο πελάτης οφείλει να βρίσκεται στο επίκεντρο του όλου σχεδιασμού. Επίσης, δεν θα πρέπει να φοβούνται να θέτουν ερωτήματα και να αμφισβητούν το πώς η αγορά κινούταν μέχρι πρότινος, αναζητώντας την βέλτιστη δυνατή προσέγγιση. Μπορείτε να μας διαφωτίσετε παραθέτοντας κάποιο παράδειγμα;

Προ ημερών βρισκόμουν σε μια διαδικτυακή συνάντηση εργασίας με μια εκ των πλέον γνωστών insurtech σε διεθνές επίπεδο. Μου εκμυστηρεύτηκαν πως όταν ξεκίνησαν τη λειτουργία τους, ο βαθμός απόκρισης από το κοινό ήταν ιδιαίτερα χαμηλός, παρά το γεγονός ότι τα βασικά προϊόντα τους ήταν top notch, όσο και καινοτόμα. Κυριευμένοι από προβληματισμό και αγωνία για το μετέπειτα μέλλον τους, προσπαθούσαν να αντιληφθούν τι έφταιγε στο όλο μείγμα πολιτικής που εφάρμοζαν και δεν κατάφερναν να βρουν την αναμενόμενη αποδοχή από την πλευρά του κοινού. Τελικά, η απάντηση κρυβόταν στο εκτενές ερωτηματολόγιο υπό την μορφή διαδοχικών βημάτων που ήταν υποχρεωμένοι να απαντήσουν προκειμένου να φτάσουν στο ζητούμενο, που δεν ήταν άλλο από την προτεινόμενη τιμή της παρεχόμενης ασφαλιστικής κάλυψης. Ούτε λίγο-ούτε πολύ απαιτούνταν συνολικά 60 βήματα. Λειτουργώντας ως ουσιαστική insurtech, κατάφεραν εντός μερικών εβδομάδων να τις περιορίσουν σε 6. Έκτοτε, δεν χρειάστηκαν να κοιτάξουν ποτέ ξανά πίσω. Μάλιστα, σε συγκεκριμένες αγορές που δραστηριοποιούνται, όπως λ.χ. στην ασφαλιστική κάλυψη οχημάτων, δεν χρειάζεται παρά να κάνουν μια και μόνο ερώτηση: “Ποια είναι η ιπποδύναμη του οχήματός σας”. Οπότε, το δίδαγμα στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι η αφαίρεση κάθε περιττής όσο και χρονοβόρας διαδικασίας. Θεωρείτε πως στο εγγύς μέλλον οι insurtechs που κινούνται μονοδιάστατα σε προϊοντικό επίπεδο θα εξακολουθήσουν να παραμένουν ανταγωνιστικές στο πεδίο της αγοράς;

Όσο θα εξελίσσονται τα “θέλω” της διεθνούς αγοράς σε συνάρτηση με τον πλούτο των παροχών, υπηρεσιών και λύσεων από μέρους των ασφαλιστικών εταιρειών, τόσο και θα αυξάνει ο DIGITAL FINANCE

45

βαθμός ανταγωνισμού. Σε αυτό το πλαίσιο, όσες εταιρείες έχουν μονοδιάστατη προσέγγιση, σύντομα θα κληθούν να υιοθετήσουν μια πολλαπλής κατεύθυνσης στρατηγική, η οποία όμως είναι εύκολη στη θεωρία, μα εξαιρετικά δύσκολη στην πράξη και δη στην εφαρμογή της. Πόσο, μάλλον, από τη στιγμή που αγνοούν βασικά στοιχεία αυτού του τύπου παιχνιδιού. Θα σας καλούσα να ανατρέξετε στο πρόσφατο επιχειρηματικό παρελθόν, όταν και φυσικά η αγορά έβριθε από τους περίφημους mono-liners, ήτοι ασφαλιστικές που γνώριζαν να κάνουν πολύ καλά ένα πράγμα. Με το πέρασμα του χρόνου, είτε πωλήθηκαν ή αναγκάστηκαν να συνασπιστούν με έτερους mono-liners προκειμένου να δημιουργήσουν μια μεγαλύτερη, όσο και πολυπροϊοντική ασφαλιστική οντότητα. Έναν multi-liner. Στο τέλος της ημέρας θεωρώ πως οι τελευταίοι θα επικρατήσουν στην αγορά, καθώς τα οικονομικά πλεονεκτήματα είναι κάτι παραπάνω από ορατά. Για παράδειγμα, το κόστος κτήσης ενός πελάτη και δη σε βάθος χρόνου είναι σαφώς μικρότερο και ιδιαίτερα ανταγωνιστικό όταν μια ασφαλιστική εταιρεία πραγματεύεται πολλαπλά προϊόντα έναντι ενός και μόνο. Παράλληλα, όταν παρέχει ασφαλιστικά προϊόντα σε περισσότερες της μιας κατηγορίες, αυτομάτως ο δείκτης φερεγγυότητας ενισχύεται.

Oι ασφαλιστικές δεν θα πρέπει να φοβούνται να αμφισβητούν το πώς κινείται η αγορά Πόσο σημαντική κρίνετε πως είναι η ψηφιοποίηση μέρους των ακολουθούμενων διαδικασιών από την πλευρά των σύγχρονων ασφαλιστικών εταιρειών;

Εξόχως σημαντική και δη σε όρους ταχύτητας, ακρίβειας, αποτελεσματικότητας, αποδοτικότητας και ευφυούς διαχείρισης των διαθέσιμων πόρων. Για παράδειγμα, οι επιτυχημένες insurtechs σήμερα, έχουν καταφέρει να ψηφιοποιήσουν 90-92 από τις συνολικά 100 διαδικασίες που ακολουθούν. Ούτως η άλλως τα τεχνολογικά εργαλεία είναι εδώ, διαθέσιμα και απομένει στις διοικήσεις των ασφαλιστικών –και όχι μόνο- επιχειρήσεων να αποφασίσουν να τα αξιοποιήσουν. Υπάρχουν στην Ευρωπαϊκή αγορά καινοτόμες ασφαλιστικές εταιρείες, οι οποίες έχουν υιοθετήσει μια πολιτική “straight through”, επιτυγχάνοντας να ψηφιοποιήσουν απ’ άκρου έως άκρου την όλη διαδικασία του customer journey, δίχως να υπάρχει ανθρώπινη παρέμβαση σε κάποιο σημείο. Ούτε καν προκειμένου μια εταιρεία να παρέχει μια πιο φιλική τιμολογιακή πολιτική στο πλαίσιο λ.χ. μιας μακροχρόνιας συνεργασίας με κάποιον πελάτη, του αποδεδειγμένου υψηλού βαθμού πίστης του στο brand είτε ακόμη της πιθανότητας να διαθέτει πολλαπλά προϊόντα-καλύψεις. Κατ’ αυτό τον τρόπο αποφεύγονται φαινόμενα φεϊβοριτισμού και rogue λειτουργίας. ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

A N A LY S I S Τoυ Γ Ι Ά Ν Ν Η Ρ Ι Ζ Ό Π Ό ΥΛ Ό Υ

H Walmart μπήκε στο fintech και κονταροχτυπιέται με την Amazon Η μεγαλύτερη είδηση των τελευταίων εβδομάδων στη διεθνή κοινότητα του Fintech δεν είναι καμία άλλη από την απόφαση του αμερικανικού κολοσσού Walmart να κάνει δυναμική είσοδο στον τομέα. Σε πολλούς, και ειδικά στην Amazon, αυτό δεν άρεσε καθόλου.

Η

είδηση προκάλεσε πηχυαίους τίτλους, ιδιαίτερα στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου το όνομά της είναι σχεδόν συνώνυμο της λιανικής καταναλωτικών αγαθών: “Η Walmart μπαίνει στο fintech!” Αφορμή στάθηκε η “αρπαγή” δυο ανώτερων στελεχών της επενδυτικής τράπεζας Goldman Sachs, των Omer Ismail και David Stark, στα τέλη Φεβρουαρίου, προφανώς για να ετοιμάσουν το επόμενο μεγάλο βήμα εκ μέρους της, που μένει να δούμε τι ακριβώς είναι. Η αίσθηση στην κοινή γνώμη ήταν μεγάλη, αλλά όχι και στους ειδήμονες – οι παλιοί, έμπειροι αναλυτές της αμερικανικής αγοράς απλώς χαμογελούσαν, καθώς ο γίγαντας των 11.500 καταστημάτων σε 27 χώρες και των 2,2 εκατομμυρίων εργαζομένων, τον οποίο επισκέπτονται κάθε εβδομάδα περισσότερα από 150 εκατομμύρια καταναλωτές, αν και ελαφρώς κλονισμένος λόγω της κρίσης δεν έκανε κάτι απροσδόκητο. Ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του ’50, η Walmart έμπαινε σταδιακά όλο και περισσότερο στο χώρο του χρήματος. Αρχικά, το έκανε για να καλύψει τις ανάγκες των πελατών της με εγκατάσταση ΑΤΜ και πρόσθετες υπηρεσίες οι οποίες στήριζαν τα δικά της προγράμματα πιστότητας, με κουπόνια, εκπτώσεις και προσφορές, ώστε να υπερισχύσει των ανταγωνιστών της, που ολοένα έριχναν τις τιμές, στενεύοντας όσο δεν παίρνει άλλο τα περιθώρια κέρδους. Όμως, σιγά-σιγά, από τα τέλη της δεκαετίας του ’90 και μετά, άρχισε όλο και πιο πολύ πραγματικά να “βάζει πόδι” στον χώρο.

Η πρώτη προσπάθεια Πρώτα, προσπάθησε να αγοράσει μια μικρή τράπεζα της Οκλαχόμα, αλλά δεν της το επέτρεψε η τότε νομοθεσία. Λίγο αργότερα, προσπάθησε να κάνει κάτι ανάλογο στην Καλιφόρνια – ξανά "πόρτα". Το 2015 ξεκίνησε το Walmart Pay, για πληρωμές μέσω κινητών, τομέας που στην αμερικανική αγορά θα φτάσει τα επόμενα δυο χρόνια στα 3 τρις δολάρια, από μόλις 550 δις σήμερα, άρα, ο αγώνας της μάλλον θα δικαιωθεί νωρίς. Την ίδια χρονιά ξεκίνησε και τις προπληρωμένες κάρτες με τη Walmart MoneyCard, ενώ ένα χρόνο νωρίτερα είχε ξεκινήσει τις μεταφορές χρημάτων με την Walmart2Walmart (για όσους βρίσκονταν εκτός τραπεζικού συστήματος, αλλά είχαν κάρτα για τις αγορές τους), που συμπληρώθηκαν με την Bluebird2Walmart (εντολή μέσω κινητού για πληρωμή μετρητών) και την πιο πρόσφατη Walmart2World (με DIGITAL FINANCE

46

στόχο τα περίπου 2 δισεκατομμύρια εκτός τραπεζικού συστήματος κατοίκους αυτού του πλανήτη). Άρα, έχουν γνώσιν (και πόρους, αφού τα κέρδη από προμήθειες συνεχώς αυξάνουν) οι “χρηματο-φύλακες”. Δεν είναι αυτός, όμως, ο μοναδικός λόγος της επέκτασης.

Η αντιπαλότητα με την Amazon H Walmart ιδρύθηκε από τον Sam Walton to 1962 και παραμένει η μεγαλύτερη επιχείρηση στον κόσμο, πραγματική αυτοκρατορία, με έσοδα σχεδόν 560 δις δολάρια. H Amazon ιδρύθηκε από τον Τζεφ Μπέζος 32 χρόνια αργότερα, το 1994, όμως τα έσοδά της ξεπέρασαν πέρυσι τα 386 δις δολάρια, με έντονα αυξητικές τάσεις. Με άλλα λόγια, ο πρώτος νιώθει καυτή στην πλάτη του την ανάσα του δεύτερου, που θέλει να γίνει χαλίφης στη θέση του χαλίφη. Ο πρώτος βασίζεται στην κλίμακα και στον όγκο για να προσφέρει τις χαμηλότερες δυνατές τιμές. Ο δεύτερος βασίζεται στην τεχνολογία και στις καινοτομίες, για να πάρει όσο γίνεται μεγαλύτερο μερίδιο από την πίτα της αγοράς. Μοιραίο ήταν να μπει ο ένας στα "χωρικά ύδατα" του άλλου, όσο κι αν το βασικό κοινό τους παραμένει διαφορετικό: σύμφωνα με τις έρευνες αγοράς, ο μέσος πελάτης της Walmart είναι μια 51χρονη γυναίκα με ετήσιο εισόδημα λίγο πάνω από τα 56.000 δολάρια, ενώ του Amazon είναι 37 χρονών, με εισόδημα της τάξεως των 90.000 δολαρίων.

H Walmart στρέφεται στην τεχνολογία και στο fintech, λοιπόν, για να κρατήσει τη βάση της και να αποκρούσει την επίθεση του πλουσιότερου ανθρώπου στον κόσμο, έχοντας ως στόχο να προλάβει να γίνει εκείνη Amazon, πριν η Amazon γίνει Walmart Μπορεί, άραγε, να τα καταφέρει; Οι αναλυτές ξεκινούν από την παραδοχή πως δεν θα μπορέσει ποτέ να "χτυπήσει" την Amazon μέσα στο ίδιο της το "σπίτι", στο ηλεκτρονικό εμπόριο – τουλάχιστον, όμως, η διαφορά πρέπει να μείνει σε λογικά επίπεδα, εξ ου και η εξαγορά από την Walmart ήδη από το 2018 πλειοψηφικού μεριδίου στην Flipkart, το μεγαλύτερο ηλεκτρονικό κατάστημα λιανικής της Ινδίας με πλούσια τεχνογνωσία, αντί 16 δις δολαρίων. Με δεδομένο το τεράστιο πλήθος καταστημάτων offline που διαθέτει στις ΗΠΑ. τo μοντέλο που μάλλον προκρίνει, είναι μεικτό: παραγγελία online και παραλαβή στην πόρτα του καταστήματος ή σε ειδικά εξωτερικά κιόσκια. ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

Αγώνας σε νέο γήπεδο Η προειδοποιητική βολή ότι τα πράγματα έχουν σοβαρέψει για τη fintech στροφή της Walmart ρίχτηκε τον περασμένο Ιανουάριο, όταν ανακοίνωσε ότι ιδρύει μια νέα εταιρία, προκειμένου “να αναπτύξει μοναδικά και προσιτά χρηματοοικονομικά προϊόντα για τους πελάτες και τους εργαζομένους της”. Κι εδώ αναζήτησε βοήθεια, καθώς συνεργάζεται στη δημιουργία της νέας startup με ένα VC, τη Ribbit Capital (επενδυτή, επίσης, στην πολυσυζητημένη RobinHood), κρατώντας όμως για λογαριασμό της την πλειοψηφία των μετοχών και τοποθετώντας στο ΔΣ της νεοφυούς τον US CEO, John Furner και τον CFO Brett Biggs. Σαφές το μήνυμα ότι τα πράγματα είναι σοβαρά και εντάσσονται σε μια ευρύτερη, μακροχρόνια στρατηγική, καθώς υπήρχε και υποσημείωση ότι δεν αποκλείεται να υπάρξουν και άλλες συνέργειες. Στόχος της Walmart είναι να βασιστεί στο μέγεθος και τον όγκο της -αλλά και στα δεδομένα των εκατοντάδων εκατομμυρίων πελατών της που έχει συγκεντρώσει τόσα χρόνια- για να επεκταθεί σε άλλους χώρους, κάτι που δεν έκρυψε ο CEO της, Doug McMillon, μιλώντας στα μέσα Φεβρουαρίου σε επενδυτές και αναλυτές. Αποδεχόμενος πως η λιανική δεν φτάνει πιά για να στηρίξει το μέλλον της, δήλωσε πως θα κινηθούν “γρήγορα και επιθετικά” σε οτιδήποτε μπορεί να εξυπηρετήσει τους πελάτες τους, από τα χρηματοοικονομικά και το delivery ως τη δημιουργία κέντρων υγείας! Η αλλαγή στους τρόπους αγοράς, που επέβαλε η πανδημία, δεν τους αφήνει, επίσης, αδιάφορους, με την έμφαση να δίνεται στο ηλεκτρονικό εμπόριο και τη δημοφιλέστατη εφαρμογή της Walmart για κινητά.

DIGITAL FINANCE

47

Τα σύνορα ανάμεσα στους κλάδους στον ψηφιακό κόσμο καταλύονται με συνοπτικές διαδικασίες Τεχνολογικές με άδεια τραπέζης Οι ανατροπές σε πλήθος τομείς, με αποτελεσματικότατο καταλύτη την πανδημία, μάλλον δεν έχουν τελειωμό. Τα σύνορα ανάμεσα στους κλάδους καταλύονται με συνοπτικές διαδικασίες και με τρόπο ανάλογο της κατάλυσης των φυσικών συνόρων, μετά την επικράτηση του Internet ως βασικού στην καθημερινότητά μας αγαθού. Η τεχνολογία αποτελεί όλο και πιο συχνά τη βάση πάνω στην οποία “κτίζονται” με νέα μορφή παλιοί και κρίσιμοι κλάδοι. Ανώτερο στέλεχος συστημικής τραπέζης ομολόγησε, πριν από λίγους μήνες στον γράφοντα, ότι “είμαστε κατά βάση μια εταιρεία τεχνολογίας, με άδεια τραπέζης”. Η υπόθεση της Walmart δείχνει πως ακόμα κι ένας μεγάλος retailer μπορεί να γίνει πλέον τράπεζα, ή ό,τι άλλο χρειαστεί η πελατεία του. Άλλωστε, τα δεδομένα, το brand, τα κεφάλαια που μπορεί να διαθέσει και η μακροχρόνια σχέση με την πελατεία της αποτελούν το καλύτερο "διαβατήριο" για επέκταση σε όποιον άλλο χώρο θελήσει. Ή και να επανεφεύρει την οικονομία, με τη μορφή ενός ολοκληρωμένου οικοσυστήματος βασισμένου στην ψηφιακή τεχνολογία και τις κινητές εφαρμογές. ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

S TA R T U P C O R N E R

Plum: Η ελληνική startup που επενδύει στο ESG Τα τελευταία πέντε χρόνια, η Plum, με έδρα την Αθήνα και το Λονδίνο, έχει καταφέρει να εδραιωθεί στην Ευρώπη ως μια από τις πιο επιτυχημένες fintech startups. Το υ Α Γ Γ Ε Λ Ο Υ Α Ν Δ Ρ Ε Ο Υ

Η

διαχείριση χρημάτων για καθένα από εμάς δεν είναι εύκολη υπόθεση, και αυτό είχε στο μυαλό του ο Κύπριος Trokoudes, όταν ξεκινούσε να υλοποιεί το σχέδιο του για την ανάπτυξη της startup Plum. Με μια αισθητική και νοοτροπία όπως αρμόζει σε μια generation Y εταιρεία, η Plum κατάφερε να προσελκύσει το ενδιαφέρον των επενδυτών και να συγκεντρώσει γύρω όσους διέβλεπαν πως η τεχνητή νοημοσύνη είναι το μέλλον των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Πέντε χρόνια μετά την ίδρυση της, η Plum αριθμεί δεκάδες εργαζόμενους σε Αθήνα και Λονδίνο, και προϊόντα

από όλο το χρηματοοικονομικό φάσμα, όπως την αποταμίευση, την ασφάλεια και τις επενδύσεις. Η αεικίνητη παρουσία της τής επιτρέπει να παρουσιάζει νέες υπηρεσίες και νέα προϊόντα που “αγκαλιάζουν” τις σύγχρονες ανάγκες των πελατών της. Τον Μάρτιο αυτής της χρονιάς μάλιστα, ανακοίνωσαν και την εισαγωγή δύο ESG Funds στην επενδυτική της πλατφόρμα, για το οποίο και το Digital Finance συνομίλησε με τον Θάνο Μπισμπιγιάννη, Head of Product Money. Μιλήσαμε εκτενώς γι’αυτά αλλά και για το πώς βλέπει τη startup σκηνή στην Ελλάδα.

DIGITAL FINANCE

48

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

Πείτε μας δυο λόγια για την Plum. Πώς ξεκινήσατε και με ποιο όραμα; Και τι προσφέρεται ως υπηρεσία;

Η Plum ιδρύθηκε το 2016 με στόχο να γίνει το απόλυτο εργαλείο διαχείρισης χρημάτων. Σήμερα είναι μια απο τις ταχέως αναπτυσσόμενες Fintech εταιρείες με έδρα το Λονδίνο, όπου οι χρήστες της εξοικονομούν χρήματα, αποταμιεύουν αυτόματα και επενδύουν έξυπνα. Η εφαρμογή μας αυτοματοποιεί τη διαχείριση χρημάτων των χρηστών μας χρησιμοποιώντας την τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης. Η τεχνολογία αυτή, αναλύει τις αγοραστικές συνήθειες του χρήστη και

αυτοματοποιεί την αποταμίευση μικροποσών. Μέσω της εφαρμογής, ο χρήστης έχει την δυνατότητα εύκολων επενδύσεων, ακόμη και με μικρά ποσά. Επιπλέον, παρέχει προτάσεις για την εξοικονόμηση χρημάτων μέσω εναλλαγής παρόχων σε λογαριασμούς (π.χ. ηλεκτρικής ενέργειας). Με λίγα λόγια η Plum γίνεται ο καλύτερος σου φίλος στην διαχείριση των χρημάτων σου, από τα καθημερινά έξοδα μέχρι και τις πιθανές επενδύσεις. Πρόσφατα ανακοινώσατε ότι έχετε συμπεριλάβει δύο νέα ESG Funds. Μιλήστε μας λίγο γι'αυτά.

Έχουμε προσθέσει δύο νέα ESG κεφάλαια στην επενδυτική μας πλατφόρμα. Το πρώτο, Balanced Ethical, έχει μια ευρεία, παγκόσμια γκάμα με 61% μετοχές, 37% σταθερό εισόδημα και 1% μετρητά / παράγωγα. Το δεύτερο, Growth Ethical, επικεντρώνεται σε παγκόσμιες εταιρείες υψηλής ανάπτυξης που επιλέγονται με βάση μια σαφή δέσμευση για ηθική και κοινωνική αλλαγή. Αυτά τα κεφάλαια έχουν επιλεγεί ως απάντηση στο αυξανόμενο ενδιαφέρον για ESG κεφάλαια, καθώς οι επενδυτές ενδιαφέρονται για τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις των αποφάσεών τους και την κοινωνικη ευθυνη των εταιριων που στηριζουν μεσω των επενδυσεων τους. Η υιοθέτηση τέτοιων πρακτικών τόσο από θεσμικούς όσο και από μεμονωμένους επενδυτές έχει επιταχυνθεί σημαντικά τα τελευταία δύο χρόνια, ιδιαίτερα κατά τα μεταγενέστερα στάδια της επιδημίας COVID-19, καθώς οι επενδυτές ενδιαφέρονται για το μέλλον τους μετά την πανδημία. Στην Plum, είχαμε ήδη ένα ESG κεφάλαιο, το «Clean and Green», το οποίο είδε μια αξιοσημείωτη αύξηση της κατανομής των νέων επενδυτών από 5,5% σε 8,9% στο δεύτερο “lockdown” μεταξύ Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου σε σύγκριση με το πρώτο “lockdown” τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2020 *. Πόσο δημοφιλές είναι το ESG investing στην Ευρώπη και πώς βλέπετε να ανταποκρίνονται στα ESG κριτήρια τόσο οι επιχειρήσεις όσο και οι επενδυτές;

Μια πρόσφατη έκθεση της Deloitte έδειξε ότι στις ΗΠΑ τα EGS περιουσιακά

στοιχεία θα μπορούσαν να αυξηθούν σχεδόν τρεις φορές ταχύτερα από τα μηESG περιουσιακά στοιχεία και να αποτελούν το ήμισυ όλων των επαγγελματικά διαχειριζόμενων επενδύσεων έως το 2025. Επίσης, φαίνεται πως η πανδημία το έχει επιταχύνει αυτό ακόμη περισσότερο, με την Morningstar να αναφέρει ότι τα βιώσιμα κεφάλαια διατηρήθηκαν καλύτερα από τα συμβατικά κεφάλαια μέσα στους πρώτους μήνες της πανδημίας. Αν πάρουμε για παράδειγμα την πρόσφατη έρευνα που διεξήγαμε, θα δούμε ότι οι πιο βιώσιμες επενδυτικές ευκαιρίες συγκέντρωσαν την μεγαλύτερη ζήτηση ανάμεσα στους πελάτες μας. Συγκεκριμένα, Οκτώβριο του 2020, σχεδόν το 30% των επενδυτών κατέταξε τα ESG κεφάλαια ως την κορυφαία προτίμησή τους για νέες προσθήκες κεφαλαίων στην πλατφόρμα μας. Επιπλέον οι μισοί από όλους τους επενδυτές έχουν κατατάξει ως πρώτη ή δεύτερη επιλογή τους ένα ESG κεφάλαιο. Η ιδέα ότι οι επενδύσεις μπορούν να αποφέρουν καλές αποδόσεις ενώ ταυτόχρονα ωφελούν το περιβάλλον, την κοινωνία και την οικονομία υπάρχει εδώ και περισσότερο από μια δεκαετία. Αυτό που είναι πραγματικά συναρπαστικό για εμάς στην Plum είναι ότι βλέπουμε μια νέα γενιά επενδυτών που θεωρούν την ESG ουσιαστικό μέρος της επενδυτικής τους στρατηγικής. Αυτό θα αποτελέσει ένα σημαντικό παράγοντα για περισσότερες εταιρείας ώστε να υιοθετήσουν ESG κριτήρια στις στρατηγικές τους αποφάσεις. Ποιοι είναι οι στόχοι σας για το μέλλον; Τι προγραμματίζετε για το 2021;

Η κύρια προτεραιότητα μας για το 2021 είναι η επέκταση μας σε νέες ευρωπαϊκές αγορές. Έχουμε ήδη ξεκινήσει τις δραστηριότητες σε χώρες όπως η Ιρλανδία, η Ισπανία και η Γαλλία, ενώ επεκτείνουμε την ομάδα μας σε Αθήνα, Λευκωσία και Λονδίνο. Παράλληλα, λανσάρουμε και νέες υπηρεσίες όπως το πρώτο μας συνταξιοδοτικό προϊόν στους πελάτες του Ηνωμένου Βασιλείου μαζί με μερικές συναρπαστικές εξελίξεις για την επενδυτική μας πλατφόρμα και καθώς και την δημιουργία ενός νέου καινοτόμου αυτόματου προϋπολογισμού.

DIGITAL FINANCE

49

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

Η Ευρώπη αλλάζει και δημιουργεί προοπτικές και για άλλα κράτη μέλη της, να εξελιχθούν σε ανταγωνιστικά fintech κέντρα, με την Ελλάδα και την Κύπρο να πρωταγωνιστούν. ΘΑΝΟΣ ΜΠΙΣΜΠΙΓΙΑΝΝΗΣ

Head of Product Money

Πώς βλέπετε το fintech στην Ελλάδα και γενικά τη startup σκηνή;

Η Ελληνική Startup σκηνή τα τελευταια χρόνια βρίσκεται σε ρυθμούς ανάπτυξης. Το 2019 η αποτίμηση των ελληνικών Startup εταιρειών ανήλθε σε 3,5 δισ. Ευρώ, από 2,5 δισ. Ευρώ, ενώ πριν από 8 χρόνια, η εκτίμηση αυτή ήταν μηδενική. Επίσης η Ελλάδα ανεβαίνει σταδιακά στην «Global Fintech Rank» και πρόσφατα η κυβέρνηση της Ελλάδας ανακοίνωσε φοροαπαλλαγές για τους διεθνείς εργαζόμενους που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην ενίσχυση της σκηνής ακόμη περισσότερο. Πιστεύουμε ότι είναι μια πολύ καλή στιγμή για να επενδύσει κάποιος στην Ελλάδα, και εμείς στοχεύουμε να αναπτύξουμε περαιτέρω την ομάδα μας στην Αθήνα το 2021. Η Αθήνα διαθέτει ένα ποικίλο και φιλόδοξο νέο εργατικό δυναμικό στο οποίο οι εταιρείες θέλουν να αξιοποιήσουν. Η Ευρώπη αλλάζει και δημιουργεί προοπτικές και για άλλα κράτη μέλη της, να εξελιχθούν σε ανταγωνιστικά fintech κέντρα, με την Ελλάδα και την Κύπρο να πρωταγωνιστούν.

EMERGING TECH

NFT: Crypto-art ή Crypto-φούσκα; Αν και τα NFTs μετράνε πάνω από μια 5ετία ζωής, εντούτοις τώρα τελευταία αναδείχθηκαν σε “πρωταγωνιστές” των νέων κρυπτο-συναλλαγών και αναμένεται να εξαπλωθούν ακόμα περισσότερο. Τoυ Γ Ι Α Ν Ν Η Ρ Ι Ζ Ό Π Ό ΥΛ Ό Υ

Τ

ις τελευταίες εβδομάδες “αχός βαρύς ακούγεται, πολλά δολάρια πέφτουν”… Πού πέφτουν; Σε ψηφιακά έργα τέχνης και όχι μόνο. Πρόσφατα, βγήκε σε ηλεκτρονικό πλειστηριασμό και πουλήθηκε αντί 2,9 εκατ. δολαρίων το “παρθενικό” tweet του ιδρυτή του Twitter, Jack Dorsey, με τα χρήματα του Μαλαισιανού επιχειρηματία αγοραστή να οδεύουν σε φιλανθρωπίες. Πώς πέφτουν; Ως αντίτιμο για την αγορά NFTs. Δηλαδή; Καλύτερα να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή… Τα NFTs (Non-Fungible Tokens, που σε ελεύθερη μετάφραση θα μπορούσαν να αποδοθούν ως μη-ανταλλάξιμες μονάδες αξίας) δεν είναι κάτι καινούριο, καθώς μετράνε ήδη 6-7 χρόνια ιστορίας, όμως μόλις πρόσφατα άρχισαν να απασχολούν τα ΜΜΕ. Ουσιαστικά είναι μοναδικά ψηφιακά αρχεία, των οποίων η ταυτότητα και η ιδιοκτησία διασφαλίζονται μέσω blockchain. Σε αντίθεση, όμως, με τα κρυπτονομίσματα τα NFTs είναι μη-ανταλλάξιμα. Ενώ, δηλαδή, ένα bitcoin είναι εντελώς ίδιο με οποιοδήποτε άλλο, οι μονάδες αξίας του NFT είναι μοναδικές και συνδεδεμένες με ένα ψηφιακό, συγκεκριμένο και κατά κανόνα σπάνιο αρχείο – για παράδειγμα, το πρώτο tweet στην ιστορία, που αναφέραμε παραπάνω, ή τον ψηφιακό πίνακα με τίτλο “The first 5000 Days” του 39χρονου καλλιτέχνη Beeple (κατά κόσμον, Mike Winkelmann), ο οποίος πωλήθηκε σε Ethereum αξίας 69 εκατ. δολαρίων, στις αρχές Μαρτίου. Ήταν ο πρώτος πλειστηριασμός NFTs από τους Christie’s, που πυροδότησε

“έκρηξη” δημοσιότητας και προκάλεσε το ενδιαφέρον του ευρέως κοινού. Τονίζω το ευρέως, γιατί κάποια κοινότητα μυημένων, που δεν θα την έλεγες και μικρή, συμμετείχε ενεργά στη δημοπρασία: κατά τον Οίκο του Λονδίνου, στα τελευταία λεπτά την παρακολουθούσαν online 22 εκατομμύρια χρήστες, αν και αυτοί που πραγματικά “χτυπούσαν” το έργο, θα πρέπει να ήταν ελάχιστοι. Προφανώς, γράφτηκαν και ακούστηκαν πολλά, ξεκινώντας από την έντονη πλέον τάση απο-υλοποίησης και ψηφιοποίησης της τέχνης και φτάνοντας ως τις προειδοποιήσεις για την εμφάνιση μιας ακόμα “φούσκας”, ανάλογης της διαβόητης dotcom-bubble, που βιώσαμε πριν από περίπου 20 χρόνια, με τις γνωστές οδυνηρές συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία. Κάπου ανάμεσα, χώρεσαν οι επιφυλάξεις για τον ρόλο του blockchain (αν συμβεί ό,τι με το bitcoin, άντε να βγάλει μετά τη ρετσινιά), αλλά και η ικανοποίηση για την έμπρακτη επιβεβαίωση του νέας τεχνολογίας ελέγχου γνησιότητας ενός έργου, οι εκκλήσεις για την

Oι μονάδες αξίας του NFT είναι μοναδικές και συνδεδεμένες με ένα ψηφιακό, συγκεκριμένο και κατά κανόνα σπάνιο αρχείο DIGITAL FINANCE

50

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

εφαρμογή κάποιου ρυθμιστικού πλαισίου αντί της σημερινής ασυδοσίας (τα ψηφιακά έργα τέχνης μπορούν σήμερα να αναπαραχθούν μυριάδες φορές, έστω κι αν το copyright ανήκει σε λίγους), οι απορίες για το πού θα φτάσουμε και τι άλλο μένει να δούμε σ’ αυτόν τον μάταιο κόσμο, αλλά και οι έντονες διαμαρτυρίες των οικολόγων που βλέπουν πίσω από τη ραγδαία ανάπτυξη των NFTs τη ζημιά που θα προκαλέσει στο ήδη βεβαρυμμένο περιβάλλον η χρονοβόρα και ενεργοβόρα δημιουργία τους. Φυσικά, ακούστηκε και η γνωστή επωδός ότι “κάποιοι θέλουν να πλουτίσουν γρήγορα”, ενώ λάδι στη φωτιά ήρθε να ρίξει και η δημοσιοποίηση ενός νέου αποκεντρωμένου project, με τον τίτλο Fractional, που θα επιτρέπει -λέει- στους ιδιοκτήτες NFTs να διαμοιράζουν τα token τους, δηλαδή το σπάνιο καλλιτεχνικό ή μη ψηφιακό έργο που έχουν στην ιδιοκτησία τους, πουλώντας μικρό ποσοστό του σε όποιον ενδιαφέρεται να αγοράσει. Μ’ άλλα λόγια, προωθούν κάτι σαν προέκταση και σταδιακή ρευστοποίηση του συγκεκριμένου ψηφιακού περιουσιακού στοιχείου τους, χωρίς να χρειάζεται να το αποχωριστούν στο σύνολό του. Πριν από τρία χρόνια, μια πρώτη γεύση του κόσμου των NFTs είχαμε πάρει με τα CryptoΚitties, μια σειρά από ψηφιακά γατάκια, που έφεραν πολλά χρήματα στους αρχικούς κατόχους τους και στο οικοσύστημα που στήθηκε γύρω τους, δημιουργώντας συνεχώς νέες εμπειρίες. Τι μέλλει γενέσθαι τώρα; Άγνωστο - ή, καλύτερα, “προσδεθείτε, αναμένονται ισχυρές αναταράξεις”!

Proxima Nova Bold, Regular

Digital Finance T E C H N O L O G Y

&

I N N O V AT I O N

I N

F I N A N C I A L

S E R V I C E S

ΤΟ 2021 ΜΠΕΙΤΕ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ OUTLINE

Το νέο περιοδικό της BOUSSIAS φέρνει στο προσκήνιο τη σχέση της τεχνολογίας με τον Χρηματοοικονομικό και Πιστωτικό τομέα. Μέσα από την πλατφόρμα του Digital Finance, οι επαγγελματίες του κλάδου διαμορφώνουν άποψη για το μέλλον.

Αναλύσεις των πλέον επιδραστικών τάσεων, αποκλειστικές συνεντεύξεις με opinion leaders, θεσμικές τοποθετήσεις, παρουσιάσεις μοναδικών projects και key players, συνθέτουν τον κόσμο του Digital Finance.

Για να γίνετε συνδρομητής επικοινωνήστε με την Αμαλία Ψιλούδη Τ: 210-6617777 (Εσωτ. 231) E: apsiloudi@boussias.com

Για να γραφτείτε δοκιμαστικά για 2 μήνες: https://bit.LY/3SVIS6R

003 | ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

ISSN: 2732-7361

Τα ESG κριτήρια θα καθορίσουν τις επενδύσεις ΘΕΟΦΑΝΗΣ ΜΥΛΩΝΑΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ & CEO ΤΗΣ EUROBANK ASSET MANAGEMENT ΑΕΔΑΚ, ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΝΩΣΗΣ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΕΠΕΝΔΥΤΩΝ

28

ΤΟ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΘΗΝΩΝ “ΑΓΚΑΛΙΑΖΕΙ” ΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ

12

Ο CEO, VIRGILIJUS MIRKĖS, ΜΙΛΑ ΓΙΑ ΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΗΣ REVOLUT BANK

48

Η PLUM ΕΠΕΝΔΥΕΙ ΣΤΟ ESG ΚΑΙ ΜΙΛΑ ΓΙΑ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ FINTECH ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑ