Φαρμακευτικός Κόσμος Τεύχος 182

ΔΙΜΗΝΙΑΊA ΔΙΜΗΝΙΑΊA ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟN ΤΟN ΕΚΔΟΣΗ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΌ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΌ ΚΛΆΔΟ ΚΛΆΔΟ www.f-kosmos.gr www.f-kosmos.gr ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2020 - IANOYAΡΙΟΣ 2021

ΟΡΓΆΝΩΣΗ – ΛΕΙΤΟΥΡΓΊΑ ΦΑΡΜΑΚΕΊΟΥ

Συνδυαστική πώληση Panadol Cold&Flu με συμπλήρωμα διατροφής που περιέχει εχινάκεια με τη βοήθεια της f-anazitisi σελ. 32 Αποτελεσματικοί τρόποι διοίκησης φαρμακείου με βάση το σύγχρονο μάνατζμεντ σελ. 18-30 ΔΙΑΧΕΊΡΙΣΗ ΠΑΘΉΣΕΩΝ ΣΤΟ ΦΑΡΜΑΚΕΊΟ

Η ρύθμιση των παραγόντων κινδύνου κάνει την καρδιά να χτυπά δυνατά σελ. 48 ΚΟΙΝΩΝΊΑ & ΠΟΛΙΤΙΣΜΌΣ

SP ES O

ST

x+5 PR

SP ES O

Ταχ. Γραφείο Κ.Ε.Μ.Π ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ

ST

ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ

PR

Δήμητρα Παπαδοπούλου: «Η ζωγραφική και το φαρμακείο συνδυάζονται, διεκδικούν και προσφέρουν» σελ. 86

ΕΝΤΥΠΟ ΚΛΕΙΣΤΟ ΑΡ.Α∆ΕΙΑΣ 442/91

ISSN 1108-2003

ΜΠΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΕΠΕ Κλεισθένουσ 338, 153 44, Γέρακασ

#182

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

ΔΙΜΗΝΙΑΊA ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΟN ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΌ ΚΛΆΔΟ www.f-kosmos.gr ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2020 - IANOYAΡΙΟΣ 2021

#182

Editorial

Αν δεν είσαι καλεσμένος στο τραπέζι… συνήθως θα είσαι στο μενού

Τ

ον τελευταίο χρόνο η πανδημία έχει αλλάξει άρδην τις παγκόσμιες αγορές, τις τοπικές οικονομίες, το εμπόριο, τις επιχειρηματικές βλέψεις και κυρίως την ψυχολογία και την επικοινωνία των πολιτών ανά τον κόσμο. Ακόμη και όσοι διέθεταν «επιχειρηματικό δαιμόνιο», ισχυρό ένστικτο και τύχη… τελικώς επλήγησαν, είτε οι ίδιοι είτε οι εταίροι τους. Χωρίς να υπάρχει ασφαλής πρόβλεψη για το πότε και το πώς θα ξεφύγουμε από τις απαγορεύσεις και τους περιορισμούς, οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι αυτή η πρωτοφανής κρίση δημιούργησε νέες προκλήσεις και νέα δεδομένα σε όλους τους κλάδους και τα οικοσυστήματα. Σε ό,τι αφορά το χώρο του φαρμακείου η πανδημία ήρθε να προστεθεί σε πολλές άλλες ανατροπές που έχουν σημειωθεί τα τελευταία χρόνια εξαιτίας των μνημονίων, του διεθνούς ανταγωνιστικού περιβάλλοντος και τις διαρκείς αλλαγές των αγορών. Όλα αυτά έχουν οδηγήσει στην αναγκαστική μετεξέλιξη των παραδοσιακών φαρμακείων, αφήνοντας δυστυχώς κάποιους στο περιθώριο και επιβεβαιώνοντας αυτό που συνηθίζουν να λένε οι άνθρωποι των αγορών ότι δηλαδή «αν δεν είσαι καλεσμένος στο τραπέζι… συνήθως θα είσαι στο μενού». Ξεκινώντας λοιπόν τη νέα χρονιά επιλέξαμε ως βασικό μας θέμα ένα αναλυτικό αφιέρωμα που θα σας κατατοπίσει με έναν τρόπο πρακτικό και άμεσο και θα σας εισάγει σταδιακά στα σύγχρονα εργαλεία ενός αποτελεσματικού μάνατζμεντ. Το κεντρικό μας θέμα σάς προτρέπει να ακολουθήσετε μια διαφορετική πρακτική διαχείρισης και λειτουργίας του φαρμακείου σας

4 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

από αυτή που ακολουθούσατε έως σήμερα. Μια νέα πρακτική που θα στηρίζεται στις αρχές του σύγχρονου μάνατζμεντ και θα έχει αυστηρά «πελατο-κεντρικό» προσανατολισμό. Όπως μας προτρέπει ο συντάκτης του άρθρου Νίκος Καζάζης, θα πρέπει να υιοθετήσετε λογική και συμπεριφορά «καλού μάνατζερ». Βεβαίως, αυτό σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να υποβαθμίσετε τον επιστημονικό και κοινωνικό σας ρόλο που δεν είναι άλλος από την παροχή υπεύθυνης φαρμακευτικής φροντίδας προς τους ασθενείς και γενικότερα τους πελάτες του φαρμακείου σας. Αντίθετα, η ενδυνάμωση της οικονομικής υγείας του φαρμακείου σας και η ανανέωση της εικόνας του, που θα δημιουργηθεί στα μάτια των καταναλωτών και θα έρθει ως αποτέλεσμα του σωστού μάνατζμεντ, θα ενισχύσει το ρόλο σας και θα σας επιτρέψει να προσφέρετε περισσότερες και καλύτερες υπηρεσίες στους πελάτες σας. Διαθέτοντας και ενεργοποιώντας τα σύγχρονα εργαλεία που δίνει το μάνατζμεντ, προβάλλοντας τις πλούσιες επιστημονικές σας γνώσεις με τη χρήση των κατάλληλων εργαλείων, καλλιεργώντας το επαγγελματικό ένστικτό σας και επιστρατεύοντας έστω και για λίγο την υπομονή, το χαμόγελο και μερικές θετικές σκέψεις που όλοι οφείλουμε να έχουμε σε απόθεμα, ας ελπίσουμε ότι το 2ο εξάμηνο του 2021 θα επιστρέψουμε στην κανονικότητα υγιείς και πιο σοφοί.

Βάσω Καλυβιώτη Αρχισυντάκτρια «Φαρμακευτικού Κόσμου»

Φεύγοντας μην ξεχάσεις τα απαραίτητα!

Γιατί επιλέγω το Manusept®Gel; 

Επειδή είναι αντισηπτικό με ευρύ φάσμα δράσης.



Επειδή εξαλείφει ιούς, βακτήρια και μύκητες.



Επειδή ενυδατώνει τα χέρια χάρη στους γαλακτωματοποιητές που περιέχει.



Επειδή προλαμβάνει κρυολογήματα, γρίπη, γαστρεντερίτιδα, ανεμοβλογιά, ιλαρά κ.λπ.

PAUL HARTMANN Hellas A.E. Λ. Βουλιαγμένης 140, 16674 Γλυφάδα, Αθήνα • Τηλ.: 210 89 86 630 • Fax: 210 89 86 640 • mail to: info@gr.hartmann.info Επισκεφθείτε τον δικτυακό μας τόπο και τον ηλεκτρονικό κατάλογο της HARTMANN: www.hartmann.gr

περιεχόμενα

#182 04 Editorial: Αν δεν είσαι

καλεσμένος στο τραπέζι… συνήθως θα είσαι στο μενού

10 Γεγονότα/Ειδήσεις/Εξελίξεις σε συνεργασία με το f.daily

Οργάνωση - λειτουργία φαρμακείου Αποτελεσματικοί τρόποι διοίκησης φαρμακείου με βάση το σύγχρονο μάνατζμεντ

18 Το σύγχρονο φαρμακείο χρειάζεται βέλτιστες πρακτικές διαχείρισης

24 Διοίκηση Φαρμακείου σε

ένα περιβάλλον διαρκώς αυξανόμενων απαιτήσεων

26 Παρουσίαση:

Atropos Media

28 Φαρμακευτική φροντίδα και

μηχανοργάνωση φαρμακείου

32 CASE STUDY:

Συνδυαστική πώληση Panadol Cold&Flu με συμπλήρωμα διατροφής που περιέχει εχινάκεια, με τη βοήθεια της f-anazitisi

34 Πώς να εκπαιδεύσετε τους βοηθούς φαρμακείου σας

SPECIAL REPORT: Φαρμακευτική Παιδεία στην Ελλάδα

39 Αξίζει να σπουδάσεις

Φαρμακευτική στην Ελλάδα;

40 Η εκπαίδευση μέσα από τα μάτια των ίδιων των φοιτητών

42 Γιατί επιλέξατε σπουδές Βοηθού Φαρμακείου

Διαχείριση Παθήσεων στο φαρμακείο 48 SPECIAL REPORT: Η πρόληψη

των καρδιαγγειακών νοσημάτων γίνεται μέσω της ρύθμισης των παραγόντων κινδύνου

ΕΚΔΟΤΗΣ Μιχάλης Μπούσιας ΣYΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔOΣΕΩΝ Δημήτρης Κορδεράς ΔΙΕΥΘYΝΤΡΙΑ ΕΚΔOΣΕΩΝ Αντωνία Κατσουλιέρη

54 Ξηροφθαλμία: 8 συμβουλές

ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΩΛΗΣΕΩΝ Νένα Γιαννακίδου

56 Πνευματική και σωματική

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΡΙΑ Βάσω Καλυβιώτη

για την αντιμετώπισή της

κούραση, χλωμό δέρμα, λοιμώξεις και πονοκέφαλος; Ίσως βοηθήσουν τα συμπληρώματα σιδήρου

60 Παρουσίαση: Κρέμα Kenacomb / Protasis

64 Οι τρόποι αντιμετώπισης της Maskne

66 Παρουσίαση:

TePe / Plac Control

68 Πόσο απαραίτητο είναι το αντηλιακό το χειμώνα;

72 Παρουσίαση:

FROIKA Premium Anti-Ageing

ΔΙΟΡΘΩΣΗ – ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ Αναστασία Σαράφη ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΓΡΑΦΟΥΝ Μαρία Γιακουμάκη, Παναγιώτης Ιακωβής, Νίκος Καζάζης, Γιώργος Κουτέπας, Δρ. Αναστάσιος Ι. Κανελλόπουλος, Μάρκος Μιχελάκης, Δημήτρης Τσιριμπής, Οργανωτική επιτροπή του Hellenic Pharmaceutical Students’ Congress, Φοιτητές του δημόσιου ΙΕΚ Βόλου SALES EXECUTIVE MANAGER Βαρβάρα Τασάκου (e-mail: b.tassakou@boussias.com) CREATIVE DIRECTOR Γιώργος Τριχιάς ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Γεωργία Σαντούση IMAGE BANK Adobe Stock

Φαρμακευτική αγορά 78 Νέα προϊόντα 83 Εταιρικά νέα

ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ Κωνσταντίνος Χασιώτης, Λίνα Γκολομάζου, Αλέξης Σουλιώτης ΕΚΤΥΠΩΣΗ-ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ Pressious Arvanitidis ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ Profil Pack

Κοινωνία – Πολιτισμός 86 Δήμητρα Παπαδοπούλου:

«Η ζωγραφική και το φαρμακείο συνδυάζονται, διεκδικούν και προσφέρουν»

ΚΩΔΙΚΟΣ ΕΝΤΥΠΟΥ 011740 https://www.farmakeutikoskosmos.gr/ fk_magazine_archive

Κλεισθένους 338, 153 44, Γέρακας Τ: 210 661 7777, F: 210 661 7778 www.boussias.com ISSN: 2732-6160 Σκανάρετε με το smart phone σας τον κώδικα QR στο εξώφυλλο του περιοδικού, χρησιμοποιώντας τη δωρεάν εφαρμογή QR Reader, και μεταφερθείτε στην ηλεκτρονική έκδοση του «Φαρμακευτικού Κόσμου».

6 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

48 Γαλλική Επανάσταση…

κατά του διοξειδίου του τιτανίου

50 Συμπληρώματα διατροφής:

Βαθύς και ξεκούραστος ύπνος δια χειρός φαρμακοποιού

Διαχείριση των παθήσεων στο φαρμακείο 54 Η συμβουλή του

φαρμακοποιού όταν η μέση και η πλάτη πονούν

58 Βιταμίνη D: Η βιταμίνη που κάνει το χειμώνα καλοκαίρι

60 Μελαγχολία των

Χριστουγέννων: Όταν τα πρώτα συμπτώματα τα βλέπει ο φαρμακοποιός της γειτονιάς

άμεση αναζωογόνηση και SPECIAL REPORT: από τον πόνο ανακούφιση Τα προϊόντα μακιγιάζ του φαρμακειου

62 Οι τάσεις των χρωμάτων

για το φθινόπωρο/χειμώνας 2019-2020

66 Δημιουργήστε όμορφα

δωροπακέτα μακιγιάζ στο φαρμακείο σας ενόψει των εορτών

68 Παρουσίαση:

Τα THANK YOU FARMER έφεραν τις νέες βάσεις μακιγιάζ ΒΕ BEAUTIFUL

Φαρμακευτική Αγορά 72 Νέα προϊόντα 75 Εταιρικά νέα

Κοινωνία - Πολιτισμός 80 1o Πανελλήνιο Συνέδριο

Εθνοφαρμακολογίας: Τα φαρμακευτικά φυτά μέρος της πολιτισμικής μας κληρονομιάς

ΒΙ.ΠΕ. Ν. ΡΑΙΔΕΣΤΟΥ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, T. 2310 989603-4, E. info@euromed.gr Κωνσταντίνου Τσαλδάρη 45, Πολύγωνο, 113 63 ΑΘΗΝΑ T. 210.6400990 F. 216.8001885

www.euromed.gr

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Η Boehringer Ingelheim Ελλάς βρίσκεται στην ευχάριστη θέση να σας ενημερώσει για την κυκλοφορία της ΝΕΑΣ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΜΕΝΗΣ εισπνευστικής συσκευής Respimat ®, που τώρα είναι διαθέσιμη με βελτιωμένα χαρακτηριστικά1 και είναι σχεδιασμένη για απλούστερο χειρισμό. 1 Η νέα εισπνευστική συσκευή παρέχει το ίδιο μοναδικό βραδέως κινούμενο εκνέφωμα όπως και η προηγούμενη Respimat® και την αντικαθιστά . Όπως και με την προηγούμενη εισπνευστική συσκευή Respimat®, το μοναδικό εκνέφωμα εισπνέεται με ευκολία και εισχωρεί βαθιά μέσα στους πνεύμονες των ασθενών. 2-5 Η ανανεωμένη σχεδίαση προσφέρει στους ασθενείς βελτιωμένα χαρακτηριστικά.

H καθημερινή χρήση παραμένει η ίδια ΤΑ ΙΔΙΑ ΑΠΛΑ ΤΡΙΑ ΒΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΧΡΗΣΗ 1

RESP (12/2020) PC-GR-101029

Τώρα με βελτιωμένα χαρακτηριστικά 2

Οι ασθενείς μπορούν αμέσως να αρχίσουν να χρησιμοποιούν τη νέα συσκευή. Δεν υπάρχει ανάγκη να εκπαιδευτούν εκ νέου στον τρόπο καθημερινής χρήσης. 1,2 Απλά θυμηθείτε: Γυρίστε, Ανοίξτε, Πατήστε 2 Boehringer Ingelheim Eλλάς A.E. Λεωφ. Ανδρέα Συγγρού 340, 176 73 Καλλιθέα. Tηλ.: 210 89 06 300. Γραφείο Mακεδονίας - Θράκης: Αντώνη Τρίτση 15-17 & Μαρίας Κάλλας 6, Πυλαία, 555 35 Θεσσαλονίκη.

Tηλ.: 2310 424 618.E-mail: info@ath.boehringer-ingelheim.com

Διατίθεται για ολόκληρη την οικογένεια προϊόντων RESPIMAT® 2,6,7 στις παρακάτω συσκευασίες SPIOLTO® RESPIMAT® Re-usable: Μονή συσκευασία (Συσκευή και φυσίγγιο) Η παρούσα συσκευασία περιλαμβάνει μία επαναχρησιμοποιούμενη συσκευή SPIOLTO® RESPIMAT®, καθώς και ένα φυσίγγιο 60 δόσεων για θεραπεία 1 μήνα. Τη συσκευή τη διατηρεί ο ασθενής για έως και 6 μήνες αλλάζοντας μόνο τα φυσίγγια με τη θεραπευτική δόση του φαρμάκου.

3€ ιμή: 47,5 Λιανική τ 9€ τιμή: 34,4 Χονδρική τιμή: 30,01€* ειακή Νοσοκομ

Σημείωση: Η συσκευή να μην απορρίπτεται μετά το πέρας του πρώτου μήνα θεραπείας, καθώς πρόκειται για επαναχρησιμοποιούμενη συσκευή που μπορεί να χρησιμοποιηθεί έως και 6 μήνες.

Μονή συσκευασία επαναπλήρωσης: Ανταλλακτικό φυσίγγιο για τη συσκευή SPIOLTO® RESPIMAT® Re-usable

3€ ιμή: 47,5 Λιανική τ 9€ ,4 τιμή: 34 Χονδρική τιμή: 30,01€* ειακή Νοσοκομ

Η παρούσα συσκευασία περιλαμβάνει ένα φυσίγγιο 60 δόσεων για θεραπεία 1 μήνα. Ο ασθενής μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτή την συσκευασία ως ανταλλακτικό στην επαναχρησιμοποιούμενη συσκευή SPIOLTO® RESPIMAT®.

SPIRIVA® RESPIMAT® Re-usable: Μονή συσκευασία (Συσκευή και φυσίγγιο) Η παρούσα συσκευασία περιλαμβάνει μία επαναχρησιμοποιούμενη συσκευή SPIRIVA® RESPIMAT®, καθώς και ένα φυσίγγιο 60 δόσεων για θεραπεία 1 μήνα. Τη συσκευή τη διατηρεί ο ασθενής για έως και 6 μήνες αλλάζοντας μόνο τα φυσίγγια με τη θεραπευτική δόση του φαρμάκου.

Σημείωση: Η συσκευή να μην απορρίπτεται μετά το πέρας του πρώτου μήνα θεραπείας, καθώς πρόκειται για επαναχρησιμοποιούμενη συσκευή που μπορεί να χρησιμοποιηθεί έως και 6 μήνες.

6€ ιμή: 31,8 Λιανική τ 2€ ,1 3 2 τιμή: ή ικ ρ δ ν ο Χ ,11€* ή τιμή: 20 κ ια ε μ ο κ Νοσο

Μονή συσκευασία επαναπλήρωσης: Ανταλλακτικό φυσίγγιο για τη συσκευή SPIRIVA® RESPIMAT® Re-usable Η παρούσα συσκευασία περιλαμβάνει ένα φυσίγγιο 60 δόσεων για 6€ ιμή: 31,8 θεραπεία 1 μήνα. Λιανική τ 2€ τιμή: 23,1 Χονδρική τιμή: 20,11€* Ο ασθενής μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτή την συσκευασία ως ανταλλακτικό στην ειακή Νοσοκομ επαναχρησιμοποιούμενη συσκευή SPIRIVA® RESPIMAT®.

SΤRIVERDI® RESPIMAT® Re-usable: Μονή συσκευασία (Συσκευή και φυσίγγιο) Η παρούσα συσκευασία περιλαμβάνει μία επαναχρησιμοποιούμενη συσκευή STRIVERDI® RESPIMAT®, καθώς και ένα φυσίγγιο 60 δόσεων για θεραπεία 1 μήνα.

8€ ιμή: 30,8 Λιανική τ 1€ τιμή: 22,4 Χονδρική τιμή: 19,49€* ειακή Νοσοκομ

* Tιμές σύμφωνα με το Δελτίο Τιμών Φαρμάκων (ΔΤΦ) που δημοσιεύτηκε την Πέμπτη 17-12-2020.

Για συνταγογραφικέs nλnροφορίεs ανατρέξτε στις ΠΧΠ σε επόμενες σελίδες του παρόντος εντύπου.

Βιβλιογραφία: 1. Dhand R, et al. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2019;14:509-23; 2. SPIOLTO® RESPIMAT® Περίληψη Χαρακτηριστικών του Προϊόντος. 3. Dalby R, et al. Int J Pharm 2004;283:1–9; 4. Chapman KR, et al. Eur Respir Rev 2005;14(96):117–122; 5. Newman SP, et al. Chest 1998;113:957–63; 6. SPIRIVA® RESPIMAT® Περίληψη Χαρακτηριστικών του Προϊόντος. 7. STRIVERDI® RESPIMAT® Περίληψη Χαρακτηριστικών του Προϊόντος.

Γεγονότα/Ειδήσεις/Εξελίξεις

Σε συνεργασία με το

Το περιοδικό «Φαρμακευτικός Κόσμος» συγκεντρώνει και παρουσιάζει μερικές από τις σημαντικότερες εξελίξεις και ειδήσεις των τελευταίων δύο μηνών, όπως καταγράφηκαν μέσα από το f.daily, το εξειδικευμένο B2B, καθημερινό e-newsletter μας που απευθύνεται σε φαρμακοποιούς, decision makers, executives και experts του φαρμακευτικού κλάδου, καθώς και σε όσους σχετίζονται με τον κλάδο της αγοράς του φαρμακείου.

ΈΡΧΕΤΑΙ ΦΑΡΜΑΚΕΊΟ ΜΕΓΆΛΗΣ ΑΛΥΣΊΔΑΣ ΣΤΑ ΒΌΡΕΙΑ ΠΡΟΆΣΤΙΑ ΤΗΣ ΑΘΉΝΑΣ

Αν και δεν είναι γνωστές πολλές πληροφορίες, αναμένεται να επεκταθεί και σε άλλες περιοχές

Μια αναπτυσσόμενη αλυσίδα φαρμακείων έρχεται στην Αθήνα και αναζητά φαρμακοποιούς. Χωρίς να είναι γνωστές πολλές πληροφορίες, γιατί η αναζήτηση προσωπικού θα γίνει μέσω της εταιρείας ανθρώπινου δυναμικού Randstad, στη σχετική αγγελία αναφέρεται ότι η θέση του φαρμακοποιού αφορά τα βόρεια προάστια της Αθήνας, αλλά «διαδοχικά θα επεκταθεί και σε άλλες περιοχές». Μέσω της αγγελίας, η εταιρεία αναζητά φαρμακοποιό με πτυχίο, άδεια ασκήσεως επαγγέλματος και με προϋπηρεσία σε φαρμακείο, άριστη γνώση των φαρμάκων και παραφαρμάκων, καλό χειρισμό Η/Υ & excel, οργανωτικές ικανότητες και άνεση στην επικοινωνία. Προσφέρεται ανταγωνιστικό πακέτο αποδοχών, διαρκής υποστήριξη από κεντρική ομάδα έμπειρων επαγγελματιών και δυνατότητα επαγγελματικής εξέλιξης.

ΕΊΝΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΆ ΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΤΙΚΆ ΠΡΟΓΡΆΜΜΑΤΑ ΈΝΑΝΤΙ ΤΗΣ COVID-19;

Τι δείχνουν τα πρώτα αποτελέσματα

Οι γιατροί του ΕΚΠΑ συνοψίζοντας δημοσίευση του «Nature», τονίζουν πως τα άτομα που εμβολιάστηκαν είχαν περίπου ένα τρίτο μικρότερη πιθανότητα να είναι θετικοί στον SARS-CoV-2 συγκριτικά με όσους δεν είχαν εμβολιασθεί. Σε μια προκαταρκτική ανάλυση 200.000 ατόμων ηλικίας άνω των 60 ετών που έλαβαν το εμβόλιο, σε σύγκριση με μια ομάδα 200.000 ατόμων που δεν το έκαναν, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι πιθανότητες θετικής εξέτασης για τον ιό SARS-CoV-2 ήταν κατά 33% χαμηλότερες, δύο εβδομάδες μετά την πρώτη δόση. Τα αποτελέσματα από το Ισραήλ είναι ουσιαστικά από τις πρώτες ενδείξεις αποτελεσματικότητας των εμβολίων σε άτομα εκτός κλινικών δοκιμών και παρέχουν μια πρώιμη ένδειξη ότι το εμβόλιο mRNA δύο δόσεων που αναπτύχθηκε από τις Pfizer-BioNTech μπορεί να αποτρέψει τη μόλυνση ή να περιορίσει τη διάρκειά της σε ορισμένα εμβολιασμένα άτομα.

10 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

Ωστόσο, οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι θα χρειαστεί χρόνος ώστε οι επιπτώσεις της ανοσοποίησης σε πληθυσμιακό επίπεδο να καταστούν σαφείς και παράλληλα θα χρειαστεί περισσότερος χρόνος για να διαπιστωθεί εάν τα εμβολιασμένα άτομα δεν μεταδίδουν πλέον τον ιό σε άτομα που δεν έχουν εμβολιαστεί.

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΉ ΕΠΈΝΔΥΣΗ ΤΗΣ ELPEN ΎΨΟΥΣ 51 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΏ ΕΝΈΚΡΙΝΕ Η ΔΙΥΠΟΥΡΓΙΚΉ ΕΠΙΤΡΟΠΉ

Η επένδυση θα γίνει στην Περιφέρεια Αττικής

Η Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων υπό την προεδρία του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδ. Γεωργιάδη, ενέκρινε ομόφωνα τη στρατηγική επένδυση της ELPEN, προϋπολογισμού 51 εκατομμυρίων ευρώ, που αποτελεί ορόσημο για την εταιρεία. Αφορά το σχεδιασμό και την ανάπτυξη καθετοποιημένης δραστηριότητας έρευνας, ανάπτυξης, παραγωγής και προώθησης θεραπείας νέων φαρμακευτικών προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας. Η επένδυση θα γίνει στην Περιφέρεια Αττικής και περιλαμβάνει ένα εργοστάσιο παραγωγής φαρμακευτικών προϊόντων στην Κερατέα και ένα κέντρο έρευνας και εκπαίδευσης στα Σπάτα. Η διπλή αυτή επένδυση θα δημιουργήσει πολλές μόνιμες και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας, ενώ θα συμβάλλει σημαντικά στον περιορισμό του brain drain. Σε πλήρη λειτουργία, οι δυο επενδύσεις θα δημιουργήσουν 210 νέες άμεσες θέσεις εργασίας κυρίως για επιστήμονες υψηλής εξειδίκευσης και 580 έμμεσες θέσεις εργασίας. Το νέο εργοστάσιο παραγωγής φαρμακευτικών προϊόντων στην Κερατέα θα έχει δυο καινοτόμες μονάδες παραγωγής με τεχνολογίες που για πρώτη φορά θα λειτουργήσουν στην Ελλάδα και το 85% της παραγωγής του προορίζεται για εξαγωγή. Το νέο κέντρο έρευνας και εκπαίδευσης στα Σπάτα θα εστιάσει στην έρευνα θεραπειών οριακής καινοτομίας και στην ανάπτυξη νέων φαρμάκων. Τα δύο έργα θα έχουν ολοκληρωθεί το 2022 και το 2023 αντίστοιχα.

Σε συνεργασία με το

Γεγονότα/Ειδήσεις/Εξελίξεις PGEU: ΧΕΙΡΌΤΕΡΗ Η ΚΑΤΆΣΤΑΣΗ ΜΕ ΤΙΣ ΕΛΛΕΊΨΕΙΣ ΦΑΡΜΆΚΩΝ ΤΟ 2020 ΣΕ ΌΛΗ ΤΗΝ ΕΥΡΏΠΗ

Το πρόβλημα πλήττει τα φαρμακεία οικονομικά απάντησαν οι Ευρωπαίοι φαρμακοποιοί Η PGEU ανακοινώνει τα αποτελέσματα της έρευνας, που διεξάγει ετησίως, για τον αντίκτυπο των ελλείψεων φαρμάκων στην Ευρώπη από τη ματιά των φαρμακοποιών. Όλες οι χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα αντιμετώπισαν ελλείψεις φαρμάκων στα φαρμακεία το 2020 και στο 65% των χωρών, οι ερωτηθέντες δήλωσαν ότι η κατάσταση επιδεινώθηκε σε σύγκριση με το 2019. Όλες οι κατηγορίες φαρμάκων επηρεάζονται από τις ελλείψεις, με τα φάρμακα για το καρδιαγγειακό να κατέχουν την πρωτιά (στο 92% των χωρών). Στο 65% των χωρών, περισσότερα από 200 φάρμακα καταγράφηκαν ως ελλειπτικά. Στο 96% των χωρών, οι φαρμακοποιοί πιστεύουν ότι οι ελλείψεις προκαλούν αναστάτωση και ταλαιπωρία στους ασθενείς. Από τις αρνητικές συνέπειες αναφέρθηκε η διακοπή των θεραπειών στο 80% των χωρών και τα αυξημένα κόστη από τα εναλλακτικά φάρμακα στο 57%. Στο ερώτημα για το πώς οι ελλείψεις επηρέασαν το φαρμακείο ως επιχείρηση, οι πιο συχνές απαντήσεις ήταν: οι οικονομικές απώλειες που έφερε η σπατάλη του χρόνου για τη διαχείριση των ελλείψεων (στο 92% των χωρών), η μείωση της εμπιστοσύνης των ασθενώνπελατών (στο 80%) και η μειωμένη ικανοποίηση των εργαζομένων (στο 76%). Στην Ευρώπη υπάρχουν μεγάλες διαφορές όσον αφορά τις λύσεις που μπορούν να προσφέρουν οι φαρμακοποιοί. Η αντικατάσταση με γενόσημο επιτρέπεται στο 80% των χωρών, η εισαγωγή του φαρμάκου από άλλη χώρα στο 50% και η προμήθεια του φαρμάκου από άλλες πηγές (π.χ. άλλα φαρμακεία) στο 46%. Σημειώνεται ότι ορισμένες από αυτές τις λύσεις υπόκεινται σε περιορισμούς, π.χ. απαιτείται νέα συνταγή από το γιατρό, γεγονός που είναι χρονοβόρο και κουραστικό για τον ασθενή και για τον φαρμακοποιό. Ο χρόνος δε που χρειάζεται το προσωπικό του φαρμακείου για να αντιμετωπίσει τις ελλείψεις φαρμάκων είναι 6,3 ώρες την εβδομάδα κατά μέσο όρο. Στο 23% των χωρών οι φαρμακοποιοί είπαν ότι δεν υπάρχει σύστημα αναφοράς από τους ίδιους για τις ελλείψεις, παρά το γεγονός ότι οι φαρμακοποιοί συχνά αντιμετωπίζουν ή είναι σε θέση να προβλέψουν προβλήματα στην προμήθεια ενός φαρμάκου, πριν από τη βιομηχανία ή το χονδρεμπόριο.

ΑΓΓΛΊΑ: 22 ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΊ ΕΜΒΟΛΙΆΖΟΥΝ ΚΑΤΆΚΟΙΤΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΊΣ ΚΑΤ’ ΟΊΚΟΝ

Και αισθάνονται την απέραντη ευγνωμοσύνη όσων βοηθούν «Είναι η μεγαλύτερη ανταμοιβή που έχω πάρει ποτέ από τη δουλειά μου στο φαρμακείο» λέει η Louise Lydon, φαρμακοποιός

12 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

στην περιοχή South Tyneside της Αγγλίας, που είχε την ιδέα για ένα μοναδικό πρόγραμμα που διοργάνωσε ο δήμος. Είκοσι δυο φαρμακοποιοί επισκέφτηκαν το περασμένο Σαββατοκύριακο 400 κατάκοιτους ασθενείς και τους φροντιστές τους και τους έκαναν το εμβόλιο της AstraZeneca. Το πρόγραμμα θα συνεχιστεί άλλα 3 σαββατοκύριακα με στόχο να επισκεφτούν 1500 σπίτια. Σύμφωνα με όσα είπε στο chemistanddruggist.co.uk η Louise Lydon, η πρόταση για τους εμβολιασμούς κατ’ οίκον έγινε από την ίδια σε συνεδρίαση της τοπικής επιτροπής για την COVID-19 και εντός δύο εβδομάδων η υπηρεσία υλοποιήθηκε. «Δεν είναι πρόβλημα για εμάς να δουλέψουμε παραπάνω για να εμβολιαστούν αυτοί οι ασθενείς. Θέλουμε πραγματικά να δούμε τους πιο ευάλωτους, αυτούς που διαχειριζόμαστε καθημερινά στο φαρμακείο, να εμβολιάζονται. Είναι βιώσιμο, είναι μόνο 4 Σαββατοκύριακα», υποστηρίζει η Lydon. Ο φαρμακοποιός Sami Hanna, που συμμετέχει στο πρόγραμμα, είπε: «Ήταν πολύ συγκινητική η ευγνωμοσύνη και η ελπίδα που έβλεπες στα μάτια τους. Ήταν πολύ χαρούμενοι και ένιωσα πραγματικά προνομιούχος που συμμετείχα. Ο κόσμος το θέλει αυτό το εμβόλιο και θέλει να επιστρέψει στην κανονικότητα. Ήταν μια πολύ έντονη συναισθηματικά μέρα και ένα σημαντικό επίτευγμα».

RECKITT BENCKISER HELLAS HEALTHCARE: ΔΏΡΙΣΕ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΆ ΠΡΟΪΌΝΤΑ ΑΞΊΑΣ 1.800.000€

Στον ΕΟΔΥ, στην Κιβωτό του Κόσμου και στην Περιφέρεια Αττικής

Η Reckitt Benckiser Hellas Healthcare στηρίζει δυναμικά τους φορείς κοινωνικής προστασίας προσφέροντας 350.000 φαρμακευτικά προϊόντα συνολικής τελικής αξίας 1.8 εκατομμυρίων ευρώ στον ΕΟΔΥ, στην «Κιβωτό του Κόσμου», και στην Περιφέρεια Αττικής. Με αυτήν τη δωρεά, η Reckitt Benckiser Hellas Healthcare στηρίζει την κοινωνία, παρέχοντας όσο το δυνατό περισσότερα φάρμακα σε αυτούς που τα χρειάζονται, αλλά αδυνατούν να τα αγοράσουν και υποστηρίζει τις άμεσες και επείγουσες ανάγκες των ευάλωτων ομάδων σε μία από τις πιο δύσκολες στιγμές των τελευταίων χρόνων που διανύουμε. Ο Νίκος Τσακαλάκης, Country Manager της Reckitt Benckiser Hellas Healthcare δήλωσε: «Είμαστε περήφανοι που μπορούμε και προσφέρουμε σε αυτές τις δύσκολες μέρες που βιώνουμε. Η Reckitt Benckiser δραστηριοποιείται πάνω από 20 χρόνια στην Ελλάδα όχι μόνο σε επιχειρηματικό επίπεδο αλλά και με μεγάλη συνεισφορά στην κοινωνία και τον άνθρωπο. Kάθε πρωτοβουλία μας καθοδηγείται από το όραμα της εταιρείας να προστατεύει, να θεραπεύει και να φροντίζει, με στόχο έναν πιο καθαρό και υγιή κόσμο για όλους μας. Υποστηρίζουμε δε ένθερμα την προσπάθεια που γίνεται να βγαίνουμε σαν κοινότητα με μεγαλύτερη αισιοδοξία και να προχωράμε μπροστά, στηρίζοντας όλους όσους έχουν ανάγκη».

Σε συνεργασία με το

Γεγονότα/Ειδήσεις/Εξελίξεις ΜΕΤΦΟΡΜΊΝΗ: ΜΕΙΏΝΕΙ ΤΟΥΣ ΘΑΝΆΤΟΥΣ ΣΕ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΎΣ ΑΣΘΕΝΕΊΣ ΜΕ COVID-19

Σύμφωνα με μεγάλη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο «Frontiers in Endocrinology» Η χρήση της μετφορμίνης σχετίζεται με τριπλάσια μείωση της θνησιμότητας σε ασθενείς με COVID-19 και με διαβήτη τύπου 2, σύμφωνα με μελέτη που πραγματοποίησε το Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα στο Μπέρμιγχαμ. Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Frontiers in Endocrinology» και περιελάμβανε 25.326 ασθενείς θετικούς στον SARS-COV-2. «Το όφελος της μετφορμίνης διατηρήθηκε ανεξάρτητα από την ηλικία, το φύλο, τη φυλή, την παχυσαρκία, την υπέρταση ή τη χρόνια νεφρική νόσο και την καρδιακή ανεπάρκεια και εφόσον παρόμοια αποτελέσματα προέκυψαν σε διαφορετικούς πληθυσμούς από όλον τον κόσμο, το συμπέρασμά μας μπορεί να χαρακτηριστεί γενικευμένο», είπε ο επικεφαλής της μελέτης, Anath Shalev M.D., διευθυντής του Κέντρου Διαβήτη του πανεπιστημίου. Ο τρόπος με τον οποίο η μετφορμίνη βελτιώνει την πρόγνωση της COVID-19 σε ασθενείς με διαβήτη δεν είναι γνωστός, λέει ο Shalev, αλλά μπορεί να σχετίζεται με τις αντιφλεγμονώδεις και αντιθρομβωτικές ιδιότητες του φαρμάκου. Αξίζει να σημειωθεί ότι στο πλαίσιο της έρευνας, οι ερευνητές εξέτασαν τις επιπτώσεις και της ινσουλίνης στην έκβαση της COVID-19 και διαπίστωσαν ότι η προηγούμενη χρήση αυτής δεν επηρέασε τον κίνδυνο θνησιμότητας, ο οποίος ούτως ή άλλως είναι πάρα πολύ ψηλός στους ασθενείς με διαβήτη. Συνολικά, το 67% των θανάτων στη μελέτη σημειώθηκαν σε άτομα με διαβήτη.

ISOPLUS: ΜΕ ΑΝΆΠΤΥΞΗ 18% ΈΚΛΕΙΣΕ ΤΟ 2020

Η επιτυχία έφερε και αναδιοργάνωση για την εταιρεία Χρονιά ανάπτυξης ήταν το 2020 για την εταιρεία ISOPLUS, η οποία παρά την τεράστια υγειονομική κρίση κατέγραψε ανάπτυξη 18% στον κύκλο εργασιών της, σημειώνοντας σημαντική βελτίωση των μεριδίων αγοράς στα τρία εμπορικά σήματα Solgar, myelements και Mustela και Ηρώ Κουμάκη, ανάλογη βελτίωση των δεικτών Γενική Διευθύντρια ISOPLUS κερδοφορίας. Παρά τις δυσκολίες στην αγορά λόγω της πανδημίας, στόχος της ISOPLUS είναι να συνεχίσει να επενδύει, ισχυροποιώντας ακόμα

περισσότερο τη θέση της στον κλάδο. Κατανοώντας την ανάγκη για γρήγορες και αποφασιστικές κινήσεις, η εταιρεία προχωράει σε συνολική αναδιοργάνωση με στόχο τη δημιουργία μιας πιο κάθετης και ευέλικτης δομής. Στο πλαίσιο αυτό, τη Γενική Διεύθυνση Ελλάδος αναλαμβάνει η Ηρώ Κουμάκη, ενώ δίνει τα ηνία της θέσης της Εμπορικής Διεύθυνσης, την οποία κατείχε έως πρότινος, στον Θάνο Τσαβαλιά. Τη νέα θέση του Group Brand Director αναλαμβάνει ο Μάριος Μαυρής, ενώ στη θέση του CFO ISOPLUS Group αναβαθμίζεται ο Αντώνης Κώτσουγλου. Κυρίαρχη στρατηγική προτεραιότητα της εταιρείας για τα επόμενα χρόνια είναι και η ανάπτυξη της εξαγωγικής δραστηριότητας. Έτσι, ο Αλέξανδρος Σκούρτης αναβαθμίζεται στη θέση του CEO East Countries, με χώρες ευθύνης τις Βουλγαρία, Ρουμανία και Βόρεια Μακεδονία. Στο πλαίσιο της αναδιοργάνωσης, ο Γιώργος Κωτσιόπουλος, Προέδρος της ISOPLUS, δήλωσε για την επόμενη τριετία:

Βλέπουμε μπροστά μας ένα ευμετάβλητο περιβάλλον στο οποίο πραγματοποιούνται διαρκείς αλλαγές με ταχύτατους ρυθμούς. Στόχος μας με τη νέα αυτή δομή είναι να θωρακίσουμε την εταιρεία μας, να εξασφαλίσουμε τη μακροβιότητα και τη στρατηγική της ανάπτυξη, αλλά και να επιδείξουμε ευελιξία και γρήγορη προσαρμογή στις ταχύτατες αυτές αλλαγές.

ΑΣΥΝΉΘΙΣΤΑ ΧΑΜΗΛΉ Η ΔΡΑΣΤΗΡΙΌΤΗΤΑ ΤΗΣ ΓΡΊΠΗΣ

Στην Αμερική αλλά και στην Ευρώπη

Η υπηρεσία παρατήρησης των λοιμώξεων στις ΗΠΑ σε έκθεσή της αποκαλύπτει ότι σε πολλά μέρη των ΗΠΑ καταγράφονται ασυνήθιστα χαμηλά επίπεδα δραστηριότητας της γρίπης μέχρι στιγμής, σε αυτή τη χειμερινή περίοδο που διανύουμε. Αυτή η μειωμένη τάση εμφάνισης της γρίπης οφείλεται στα μέτρα ασφάλειας που λαμβάνονται για την επιδημία της COVID-19, όπως είναι η χρήση προστατευτικής μάσκας προσώπου, η κοινωνική απόσταση, ο περιορισμός των μετακινήσεων κ.λπ. Μάλιστα, κανένα κράτος δεν έχει αναφέρει, μέχρι στιγμής, υψηλή δραστηριότητα γρίπης αυτή τη σεζόν. Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι λιγότερο από το 2% όλων των ιατρικών επισκέψεων αφορούσαν την εποχική γρίπη και μόνο 0,2% των δειγμάτων που ελέγχθηκαν ήταν θετικά για τον ιό της γρίπης, μεταξύ 27 Νοεμβρίου και 5 Δεκεμβρίου, στις ΗΠΑ.

info Για αποστολή δελτίων τύπου: Βάσω Καλυβιώτη, Ε: v.kalyvioti@boussias.com Για διαφήμιση: Bαρβάρα Τασάκου, Ε: b.tassakou@boussias.com, Τ: 210 6617 777 (εσωτ 385) Για συνδρομές: Ματίνα Μπελεγρή, Ε: mbelegri@boussias.com, Τ: 210-6617777 (εσωτ. 246)

14 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

ΤO 10 ΧΙΛΙΆΔΕΣ «ΕΘΙΣΜΕΝΟΙ» ΆΝΆΓΝΏΣΤΕΣ ΕΝΗΜΕΡΏΝΟΝΤΆΙ ΚΆΘΕ ΆΠΟΓΕΥΜΆ ΆΠΟ ΤΟ F.DAILY

AΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ: Σε όλους τους φαρμακοποιούς, σε decision makers, executives και experts από το φαρμακευτικό κλάδο καθώς και σε όσους σχετίζονται με τον κλάδο της αγοράς του φαρμακείου. Στο αναγνωστικό κοινό του περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων ανώτερα και μεσαία στελέχη (CEO’s, Marketing Managers, PR Managers, Sales Directors) των επιχειρήσεων.

Γίνετε συνδρομητής του f.daily και εξασφαλίστε έγκυρη καθημερινή ενημέρωση, με αποκλειστικές ειδήσεις και ρεπορτάζ, γύρω από θέματα που αφορούν: ● Ειδήσεις γύρω από το Marketing τοπικών και διεθνών αγορών. ● Στρατηγικές αποφάσεις και επιχειρηματικές συνεργασίες όλων των ισχυρών brands. ● Συνεντεύξεις, αναλύσεις και σχόλια ειδικών της αγοράς. ● Δραστηριότητες & πρωτοβουλίες σχετικών θεσμικών οργάνων. ● Δημόσιες συζητήσεις για θέματα της φαρμακευτικής αγοράς. ● Μετακινήσεις στελεχών. ● Το χώρο της πολιτικής και της οικονομίας του φαρμάκου, της επαγγελματικής νομοθεσίας και της πρακτικής των φαρμακείων. ● Τη φαρμακευτική εκπαίδευση, επιστήμη, έρευνα και τεχνολογία. ● Νέα λανσαρίσματα φαρμακευτικών σκευασμάτων και γενικότερα προϊόντων υγείας. ● Επαγγελματικές εκθέσεις, εκδηλώσεις, σεμινάρια και συνέδρια. ● Το χώρο της διατροφής και διαιτολογίας, της ομορφιάς, της κοινωνίας, της τέχνης & του πολιτισμού που άπτονται του φαρμακευτικού χώρου.

Αρχισυντάκτρια: Βάσω Καλυβιώτη, T: 6940-654.936 E: v.kalyvioti@boussias.com Διαφήμιση: Βαρβάρα Τασάκου, T: 210-66.17.777 (εσωτ. 385) F: 210-66.17.778 E: b.tassakou@boussias.com Συνδρομές: Ματίνα Μπελεγρή, Τ: 210-6617777 (εσωτ. 246), Ε: mbelegri@boussias.com

official publication

κανονικό presents

Pharmacist Choice 2021 Οι φαρµακοποιοί επιλέγουν! Φαρµακοποιοί από όλη την Ελλάδα ψηφίζουν τα κορυφαία προϊόντα που κυκλοφορούν στα φαρµακεία: ΜΗ.ΣΥ.ΦΑ., OTC, συµπληρώµατα διατροφής, βιταµίνες, προϊόντα οµορφιάς και περιποίησης σώµατος κ.λπ. Την έρευνα για την ανάδειξη των κορυφαίων προϊόντων, θα διεξάγει η Global Link, µέλος του ESOMAR

Για να λάβετε µέρος στην αξιολόγηση, επισκεφθείτε το www.pharmacistchoice.gr ή σκανάρετε εδώ

ΠΑΡΑΤΑΣΗ ΠΡΟΘΕΣΜΙΑΣ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΩΝ

05.03.2021 ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ

ΧΟΡΗΓΟΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

FAVICON

Πληροφορίες: Μαρία Σαγάνα: Τ: 210-6617777 (εσωτ. 307), E: mariasagana@boussias.com Υποψηφιότητες: Αργυρώ Συγγούνη: Τ: 6947 71 5620, E: asyggouni@boussias.com Φίλιππος Κιουρτσιδάκης, Τ: 210 6617 777 (εσωτ. 224), E: fkiourtsidakis@boussias.com

Οργάνωση & λειτουργία

φαρμακείου Οι καιροί απαιτούν αποτελεσματικούς τρόπους διοίκησης φαρμακείου που θα στηρίζονται στο σύγχρονο μάνατζμεντ. Ποιες είναι βέλτιστες πρακτικές διαχείρισης και πώς θα τις εντάξει ο φαρμακοποιός στην καθημερινότητά του; Ο ρόλος της μηχανοργάνωσης στη φαρμακευτική φροντίδα και πρακτικές ιδέες για την εκπαίδευση των βοηθών φαρμακείου. Στην ίδια ενότητα το τρίτο μέρος του αφιερώματος για τη Φαρμακευτική Παιδεία.

Οργάνωση - Λειτουργία Φαρμακείου

ΑΠΟΤ Ε Λ Ε ΣΜ ΑΤ ΙΚΟΊ Τ Ρ ΌΠΟΙ ΔΙΟΊΚ ΗΣΗΣ ΦΑ ΡΜ Α Κ ΕΊΟΥ Μ Ε ΒΆ ΣΗ ΤΟ Σ Ύ Γ Χ Ρ ΟΝΟ Μ Ά Ν ΑΤ Ζ Μ ΕΝ Τ

Το σύγχρονο φαρμακείο

χρειάζεται βέλτιστες πρακτικές διαχείρισης Οι προκλήσεις του σύγχρονου ανταγωνιστικού περιβάλλοντος και οι διαρκείς αλλαγές στη λειτουργία των αγορών απαιτούν τη μετεξέλιξη των παραδοσιακών φαρμακείων σε σύγχρονες οικονομικές μονάδες, ικανές να καλύπτουν πλήρως τις πολυμορφικές ανάγκες των πελατών τους τόσο σε φάρμακα και άλλα προϊόντα υγείας και ευεξίας όσο και στην παροχή υπηρεσιών υγείας που θα αποφέρουν πρόσθετα έσοδα στο φαρμακείο. ΤΟ ΠΡΏΤΟ ΒΉΜΑ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΛΛΑΓΉ

Νίκος Καζάζης Συγγραφέας του βιβλίου ΚΕΡΔΟΦΟΡΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ

Α

υτός είναι ο μόνος δρόμος που θα διασφαλίσει την επιβίωση και θα δώσει ώθηση στην ανάπτυξη των εργασιών των φαρμακείων. Ο άλλος δρόμος, της συντήρησης και της εμμονής σε μοντέλα λειτουργίας περασμένων δεκαετιών, είναι αυτός που οδηγεί στη συρρίκνωση, αν όχι στην έξοδο από την αγορά. Η επιλογή του δρόμου που θα ακολουθήσετε είναι μόνο δική σας. Αν η επιλογή σας είναι ο πρώτος δρόμος θα πρέπει να ακολουθήσετε μια διαφορετική πρακτική διαχείρισης και λειτουργίας του φαρμακείου σας από αυτή που ακολουθούσατε έως σήμερα. Μια νέα πρακτική που θα στηρίζεται στις αρχές του σύγχρονου μάνατζμεντ και θα έχει αυστηρά «πελατο-κεντρικό» προσανατολισμό. Επίσης, θα πρέπει να υιοθετήσετε λογική και συμπεριφορά «καλού μάνατζερ». Βεβαίως, αυτό σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να υποβαθμίσετε τον επιστημονικό και κοινωνικό σας ρόλο που δεν είναι άλλος από την παροχή υπεύθυνης φαρμακευτικής φροντίδας προς τους ασθενείς και γενικότερα τους πελάτες του φαρμακείου σας. Αντίθετα, η ενδυνάμωση της οικονομικής υγείας του φαρμακείου σας και η ανανέωση της εικόνας του, που θα δημιουργηθεί στα μάτια των καταναλωτών και θα έρθει ως αποτέλεσμα του σωστού μάνατζμεντ, θα ενισχύσει το ρόλο σας και θα σας επιτρέψει να προσφέρετε περισσότερες και καλύτερες υπηρεσίες στους πελάτες σας.

18 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

Το πρώτο βήμα που θα πρέπει να κάνετε είναι να πιστέψετε εσείς οι ίδιοι ότι το φαρμακείο σας, εκτός από ιδιότυπο κατάστημα με σημαντική κοινωνική αποστολή, είναι και επιχείρηση που δημιουργήθηκε με δικά σας κεφάλαια. Συνεπώς, ως επιχείρηση πρέπει να λειτουργεί με συγκεκριμένους κανόνες αποτελεσματικής διαχείρισης για να μπορεί να ασκεί απρόσκοπτα το κοινωνικό της έργο και παράλληλα η επένδυσή σας να αποφέρει τις ανάλογες αποδόσεις, από τις οποίες θα αντλείται το εισόδημά σας. Επίσης, θα πρέπει να λάβετε υπόψη σας ότι το φαρμακείο σας, ανεξάρτητα αν είναι μικρό ή μεγάλο, λειτουργεί πλέον μέσα σε ένα περιβάλλον όπου οι συνθήκες της αγοράς αλλάζουν μέρα με τη μέρα, τόσο στο πεδίο ανταγωνισμού λόγω των συνεπειών της παγκοσμιοποίησης και της τεχνολογίας, όσο και στις ανάγκες, τις προτιμήσεις, τις συνήθειες και τις απαιτήσεις των καταναλωτών, οι οποίοι πάνω από όλα έχουν σήμερα ελευθερία επιλογής των προμηθευτών τους. Σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες, οι σημερινοί καταναλωτές όταν πρόκειται να προμηθευτούν προϊόντα ή υπηρεσίες που δεν διαφοροποιούνται μεταξύ τους, όπως είναι τα φάρμακα και οι υπηρεσίες υγείας, προτιμούν να κάνουν τις αγορές τους από σημεία που τους προσφέρουν αγοραστικές εμπειρίες που τους ενθουσιάζουν. Τέτοιες εμπειρίες δημιουργούνται πρωτίστως από την υπεύθυνη και άριστη προσωπική εξυπηρέτηση που απολαμβάνουν από την ομάδα του φαρμακείου σε συνδυασμό όμως και με αλλά συμπληρωματικά στοιχεία, όπως είναι η ποικιλία προϊόντων (παραφαρμάκων κ.ά.), οι τιμές, οι προσφορές, η ευκολία αγορών καθώς και η συνολική εικόνα του φαρμακείου. Αυτές είναι συνθήκες που δεν μπορείτε να τις πολεμήσετε, ούτε με ξόρκια κατά συναδέλφων - ανταγωνιστών σας, ούτε αλλάζοντας τις προτιμήσεις και την αγοραστική συμπεριφορά των καταναλωτών. Αυτές τις νέες συνθήκες είναι προτιμότερο να τις αντιμετω-

πίσετε ως ευκαιρίες, παρά ως απειλές. Μέσα από αυτό το πρίσμα μπορείτε να προσαρμόσετε τη λειτουργία του φαρμακείου σας στα νέα δεδομένα, εφαρμόζοντας σύγχρονες πρακτικές που αφενός θα διασφαλίσουν τη βιωσιμότητά του και αφετέρου θα σας επιτρέψουν να αποκομίσετε και εσείς οφέλη που δημιουργούνται μέσα από τις νέες συνθήκες της αγοράς. Αν είστε έτοιμοι να αλλάξετε την οπτική σας στο πεδίο της επαγγελματικής σας δραστηριότητας και να υιοθετήσετε θετική στάση έναντι των αλλαγών που συντελούνται και αλλάζουν καθημερινά τους «κανόνες του παιχνιδιού» στην αρένα της σύγχρονης αγοράς, μπορείτε να προχωρήσετε στα επόμενα μικρά, αλλά σημαντικά βήματα, που θα διασφαλίσουν τη βιωσιμότητα του φαρμακείου σας και την ανάπτυξη των εργασιών του.

ΤΑ ΕΠΌΜΕΝΑ ΒΉΜΑΤΑ

Ο καλύτερος τρόπος για να αλλάξετε το παραδοσιακό μοντέλο λειτουργίας του φαρμακείου σας και να περάσετε σταδιακά σε ένα πιο σύγχρονο, είναι η υιοθέτηση ορισμένων βέλτιστων πρακτικών ορθολογικής διαχείρισης, όπως αυτές που αναφέρονται παρακάτω. Στοχοθεσία: Επιστημονικές έρευνες αλλά και η πράξη έχουν δείξει ότι οι περισσότεροι μικρομεσαίοι καταστηματάρχες –σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται και πολλοί ιδιοκτήτες φαρμακείων– μολονότι μοχθούν καθημερινά για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας και την ανάπτυξη εργασιών της επιχείρησής τους, δεν συνηθίζουν να θέτουν συγκεκριμένους στόχους, ώστε να κατευθύνουν τη δράση τους προς την επίτευξη συγκεκριμένων αποτελεσμάτων. Δίνουν δηλαδή «ραντεβού στα τυφλά» με τις προκλήσεις της αγοράς. Υπάρχουν και άλλοι που θέτουν μονοδιάστατους στόχους που περιορίζονται συνήθως στις συνολικές ετήσιες πωλήσεις. Τους στόχους αυτούς τους διατηρούν συνήθως στη μνήμη τους

Σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες, οι σημερινοί καταναλωτές προτιμούν να κάνουν τις αγορές τους από σημεία που προσφέρουν αγοραστικές εμπειρίες που τους ενθουσιάζουν.

χωρίς κάποια επαρκή τεκμηρίωση, επεξεργασία και καταγραφή. Στην πραγματικότητα οι «στόχοι» αυτοί δεν είναι στόχοι. Είναι «ευσεβείς πόθοι». Wishful thinking το λένε οι αγγλοσάξονες. Αυτοί οι «ευσεβείς πόθοι» σπάνια επιτυγχάνονται και γι’ αυτό φταίει πάντα η αρνητική συγκυρία ή οι αποφάσεις τρίτων αλλά ποτέ αυτοί που τους εκφράζουν. Το αντίδοτο σε αυτήν την κατάσταση είναι η απόκτηση της συνήθειας καθορισμού στόχων που αφορούν τη λειτουργία του φαρμακείου σας ακολουθώντας μια συγκεκριμένη διαδικασία στοχοθεσίας. Αρχίστε με τον καθορισμό των πρωταρχικών σας στόχων που πρέπει να είναι αυτοί που αναφέρονται στις πωλήσεις και την επιθυμητή κερδοφορία του φαρμακείου σας. Στη συνέχεια μπορείτε να θέσετε άλλους δευτερεύοντες στόχους που θα συμβάλλουν στην επίτευξη αυτών που προηγήθηκαν, π.χ. η προσέλκυση νέων πελατών, η μείωση δαπανών κλπ. Σε κάθε περίπτωση πάντως φροντίστε οι στόχοι σας να είναι ποσοτικά μετρήσιμοι και χρονικά προσδιορισμένοι. Για παράδειγμα: «αύξηση πωλήσεων του

| Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 | 19

Οργάνωση - Λειτουργία Φαρμακείου

φαρμακείου μου κατά 20%, στη διάρκεια του επόμενου έτους» ή «αύξηση της κερδοφορίας του φαρμακείου μου κατά 10% στη διάρκεια του επόμενου έτους». Θα πρέπει επίσης να είναι καλά τεκμηριωμένοι και ρεαλιστικοί. Ορισμένους στόχους, όπως αυτοί των πωλήσεων, είναι σκόπιμο να τους επιμερίζετε σε μικρότερες χρονικές περιόδους (π.χ. ανά μήνα) και ανά κατηγορία προϊόντων. Έτσι, θα μπορείτε να παρακολουθείτε την εξέλιξή τους και να διορθώνετε τις τυχόν αποκλίσεις, ώστε να καταφέρετε να «πιάσετε» στο τέλος του έτους τους αρχικά προκαθορισμένους στόχους σας.

Δημιουργία ενός κερδοφόρου μείγματος προϊόντων: Προσαρμόστε το μείγμα προϊόντων του φαρμακείου σας ώστε να ανταποκρίνεται στις μεταβαλλόμενες ανάγκες των πελατών σας. Η σύνθεση του μείγματος προϊόντων και η σωστή διαχείρισή του είναι καθοριστικής σημασίας, γιατί επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τον κύκλο εργασιών και την κερδοφορία του φαρμακείου σας. Η σύνθεση και η συνοχή του μείγματος προϊόντων αποτελεί μια σημαντική στρατηγική απόφαση που πρέπει να λαμβάνεται με περίσκεψη και συνεκτίμηση πολλών παραγόντων όπως: τα χαρακτηριστικά των πελατών που έχετε και αυτών που θέλετε να αποκτήσετε η τοποθεσία λειτουργίας του φαρμακείου σας η επιθυμητή εικόνα του φαρμακείου σας η επιθυμητή κυκλοφοριακή ταχύτητα των διαφόρων προϊόντων η επιθυμητή κερδοφορία του φαρμακείου οι ανάγκες του φαρμακείου σας σε ανθρώπινο δυναμικό ο ανταγωνισμός. Για τη λήψη απόφασης σχετικά με τη διαμόρφωση του μείγματος προϊόντων του φαρμακείου σας, μπορείτε να ακολουθήσετε μία από τις τέσσερις εναλλακτικές στρατηγικές επιλογές που αποτυπώνονται στο παρακάτω γράφημα.

20 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΈΣ ΕΠΙΛΟΓΈΣ ΣΎΝΘΕΣΗΣ ΜΕΊΓΜΑΤΟΣ ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ Πολλά Ποϊόντα

Μείγμα 1

Μείγμα 2

Πολλές Κατηγορίες

Λίγες Κατηγορίες Μείγμα 3

Μείγμα 4

Λίγα Ποϊόντα

Καθεμία από τις επιλογές αυτές έχει τα δικά της πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Μελετήστε ποια ταιριάζει στη δική σας περίπτωση και πάρτε την τελική σας απόφαση. Ωστόσο, για την τελική επιλογή των προϊόντων που θα συμπεριλάβετε στο μείγμα σας θα πρέπει να εφαρμόσετε και μια διαδικασία αξιολόγησής τους με κριτήρια την ποιότητα, τη νεωτερικότητα, την κερδοφορία, την εμπορευσιμότητά τους, καθώς και την αξιοπιστία και υποστήριξη των προμηθευτών.

Βελτιστοποίηση αποθεμάτων: Για να έχετε ένα κερδοφόρο μείγμα στο φαρμακείο σας δεν αρκεί η σωστή επιλογή των προϊόντων σύμφωνα με τα κριτήρια που προαναφέρθηκαν. Πρέπει να είστε σε θέση να διαχειρίζεστε σωστά τα αποθέματά τους. Αυτό θα το πετύχετε με τον υπολογισμό κατάλληλων αριθμοδεικτών, όπως είναι:

Το πρώτο και µοναδικό βιβλίο για την αποτελεσµατική διαχείριση του φαρµακείου

Με αναλυτικά παραδείγµατα, εύχρηστα «εργαλεία» και πρακτικές συµβουλές, θα µάθετε: • Πώς να δηµιουργήσετε ένα κερδοφόρο µείγµα προϊόντων • Πώς να διαχειρίζεστε σωστά τα αποθέµατά σας • Πώς να βελτιώσετε τις χρηµατικές σας ροές (Cash Flow) • Πώς να κάνετε αποτελεσµατικές προωθητικές ενέργειες

• Πώς να εφαρµόζετε αποτελεσµατικές καθηµερινές πρακτικές «προσωπικής πώλησης», για να διατηρείτε τους πελάτες σας πάντα ευχαριστηµένους • Πώς να προβάλετε το φαρµακείο σας για να προσελκύσετε περισσότερους πελάτες

Μέσα από αυτό το «Βιβλίο – Οδηγό» θα µάθετε και άλλα πολλά που θα σας βοηθήσουν να χαράξετε µια νέα πετυχηµένη πορεία εργασιών του φαρµακείου σας.

Βιβλιοθήκη

• Πώς να αξιολογείτε την αποδοτικότητα των ενεργειών και των κεφαλαίων που έχετε επενδύσει • Πώς να προετοιµάσετε και να υλοποιήσετε ένα αποτελεσµατικό πρόγραµµα εµπορικής ανάπτυξης του φαρµακείου σας.

ΑΓΟΡΑΣΤΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΣΤΟ

www.kerdoforofarmakeio.gr

Οργάνωση - Λειτουργία Φαρμακείου

τ ο μέσο απόθεμα ο δείκτης κυκλοφοριακής ταχύτητας αποθεμάτων ο μέσος χρόνος παραμονής των αποθεμάτων στο φαρμακείο σας και ο δείκτης επάρκειας των αποθεμάτων σας. Σημαντικό είναι επίσης να εξετάζετε την επιρροή των αποθεμάτων στις χρηματικές ροές (cash flow) του φαρμακείου σας, καθώς και την αποδοτικότητα των κεφαλαίων που επενδύετε σε αποθέματα. Δηλαδή με χρήση του δείκτη GMROI. Μόνο με τη χρήση αυτών των «εργαλείων» θα μπορέσετε να διατηρήσετε ένα πραγματικά κερδοφόρο μείγμα προϊόντων στο φαρμακείο σας.

Αναθεώρηση του τρόπου παροχής εκπτώσεων και προσφορών: Πολλοί από εσάς προχωράτε στην παροχή εκπτώσεων και προσφορών, επειδή είναι ένας εύκολος τρόπος για την τόνωση της ζήτησης συγκεκριμένων προϊόντων και την αύξηση των συνολικών πωλήσεων του φαρμακείου σας. Αυτές οι αποφάσεις όμως δεν είναι βέβαιο ότι είναι πάντα κερδοφόρες. Οι εκπτώσεις και οι λοιπές προσφορές, όταν παρέχονται απερίσκεπτα, «ροκανίζουν» την κερδοφορία των προϊόντων ή και του φαρμακείου σας στο σύνολό του. Όταν ένα προϊόν πωλείται με έκπτωση είναι σχεδόν βέβαιο ότι οι τεμαχιακές πωλήσεις του θα αυξηθούν. Από την άλλη πλευρά, αν οι τεμαχιακές πωλήσεις δεν ξεπεράσουν ένα συγκεκριμένο επίπεδο μετά την παροχή της έκπτωσης, η συγκεκριμένη ενέργεια μπορεί να αποβεί ζημιογόνα, αφού η μειωμένη τιμή πώλησης, λόγω της παρεχόμενης έκπτωσης, θα επιφέρει μείωση της συνολικής αξίας πωλήσεων του προϊόντος και κατ’ επέκταση του Μεικτού Κέρδους σας. Συνεπώς, θα πρέπει να υπολογίζετε πόσα τεμάχια του προϊόντος θα πρέπει να πουλήσετε παραπάνω για να διατηρήσετε τουλάχιστον το ίδιο Μεικτό Κέρδος.

Για παράδειγμα, ας υποθέσουμε ότι έχετε ένα προϊόν που σας δίνει Μεικτό Κέρδος 35%. Από το προϊόν αυτό πουλάτε συνήθως 100 τεμάχια το μήνα. Αν αποφασίσετε να χορηγήσετε έκπτωση 10%, για να διατηρήσετε το ίδιο ποσό Μεικτού Κέρδους θα πρέπει να αυξήσετε τις μηνιαίες τεμαχιακές πωλήσεις σας κατά 40%. Φυσικά, αν ο σκοπός σας δεν είναι απλά να «ξεστοκάρετε» το προϊόν αλλά να κερδίσετε και κάτι παραπάνω, θα πρέπει να καθορίσετε ένα στόχο πωλήσεων πάνω από το ελάχιστο επίπεδο πωλήσεων που απαιτείται για να διατηρήσετε το ίδιο Μεικτό Κέρδος. Δηλαδή, με βάση τα δεδομένα του παραδείγματος θα πρέπει να αυξήσετε τις πωλήσεις σας πάνω από 40%. Συνεπώς, πριν προχωρήσετε στην απόφασή σας για παροχή της έκπτωσης, θα πρέπει να σκεφθείτε αν είναι εφικτή μια τέτοια αύξηση πωλήσεων.

Τακτικός διαχειριστικός έλεγχος με χρήση «Κρίσιμων Δεικτών Απόδοσης»: Οι δείκτες αυτοί αναφέρονται συνήθως με την κωδική ονομασία Key Performance Indicators (KPI’s) και είναι απαραίτητοι για την αποτελεσματική διαχείριση του φαρμακείου σας, επειδή παρέχουν μια αντικειμενική μέτρηση ορισμένων πτυχών της απόδοσής του. Συνεπώς, η εξοικείωσή σας με τη χρήση τους δεν είναι προαιρετική, αλλά απολύτως απαραίτητη. Τους δείκτες αυτούς πρέπει να τους παρακολουθείτε τακτικά, ώστε να μπορείτε να δείτε αν το φαρμακείο σας ακολουθεί τη σωστή πορεία για την επίτευξη των προκαθορισμένων στόχων. Οι πιο σημαντικοί δείκτες αυτής της κατηγορίας είναι:

Κρίσιμοι δείκτες απόδοσης Πωλήσεις

Ρευστότητα

Κερδοφορία

Ταμειακές ροές

Κυκλοφοριακή Ταχύτητα Αποθεμάτων

Λειτουργικά έξοδα

Δημιουργία ενός συνοπτικού επιχειρησιακού σχεδίου (business plan): Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό «εργαλείο» που θα πρέπει να αρχίσετε να χρησιμοποιείτε. Ο επιχειρησιακός σχεδιασμός είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχία όλων των επιχειρήσεων ανεξάρτητα από το μέγεθος και τη φύση των δραστηριοτήτων τους. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι επιχειρήσεις που σχεδιάζουν τη δράση τους, εκτός από τη διασφάλιση της βιωσιμότητάς τους, αναπτύσσονται κατά 30% ταχύτερα έναντι αυτών που δεν εφαρμόζουν παρόμοια διαδικασία. Τη μεθοδολογία δημιουργίας ενός επιχειρησιακού σχεδίου για το φαρμακείο σας θα την παρουσιάσουμε αναλυτικά σε ένα προσεχές άρθρο μας.

ΠΟΙΟ ΘΑ ΕΊΝΑΙ ΤΟ ΑΠΟΤΈΛΕΣΜΑ ΤΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΏΝ ΣΑΣ

Η υλοποίηση των διαχειριστικών ενεργειών που προαναφέρθηκαν θα σας βοηθήσει αφενός να βελτιώσετε την αποτελεσματικότητα της εμπορικής και οικονομικής διαχείρισης του φαρμακείου σας και αφετέρου να θέσετε γερά θεμέλια για τη δημιουργία ενός νέου μοντέλου λειτουργίας του που θα είναι συμβατό με τις απαιτήσεις του σύγχρονου ανταγωνιστικού περιβάλλοντος. ●

22 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

1991-2021

Υγεία & Ομορφιά πάνε μαζί!

info@health-plus.gr www.health-plus.gr

Αθήνα Λ εωφόρος Αγίας Μαρίνας 9, ΒΙ.ΠΕ. Κορωπίου, 19400, Κορωπί Τηλ.: 801 700 77 01(αστική χρέωση), 210 9641162 l Φax: 210 9600954 Ε-mail: info@health-plus.gr l Web site: www.health-plus.gr Θεσσαλονίκη EIFRON, Λεωφόρος Πολυγύρου 32, ΤΚ 57001, ΤΘ 60681 l τηλ.: 2310 540575

Κύπρος IAMA Pharmaceuticals Ltd l τηλ.: 2520 9500

Οργάνωση - Λειτουργία Φαρμακείου

ΑΠΟΤ Ε Λ Ε ΣΜ ΑΤ ΙΚΟΊ Τ Ρ ΌΠΟΙ ΔΙΟΊΚ ΗΣΗΣ ΦΑ ΡΜ Α Κ ΕΊΟΥ Μ Ε ΒΆ ΣΗ ΤΟ Σ Ύ Γ Χ Ρ ΟΝΟ Μ Ά Ν ΑΤ Ζ Μ ΕΝ Τ

Διοίκηση Φαρμακείου

σε ένα περιβάλλον διαρκώς αυξανόμενων απαιτήσεων Οι περισσότεροι άνθρωποι εκτός του χώρου μας αδυνατούν να φανταστούν το φόρτο εργασίας και τις διαδικασίες που συνεπάγεται η λειτουργία ενός φαρμακείου. Αν τους ρωτήσετε, θεωρούν πως είναι μια απλή διαδικασία όπου τα φάρμακα με κάποιον εύκολο τρόπο υπάρχουν στα συρτάρια του φαρμακείου, τα παραφαρμακευτικά προϊόντα στα ράφια, οι συνταγές (είτε παλαιά οι χειρόγραφες είτε τώρα οι ηλεκτρονικές) εκτελούνται και το ταμείο εισπράττει τα χρήματα από όλον αυτόν τον κύκλο. Γιώργος Κουτέπας Φαρμακοποιός, Πτυχιούχος Επιχειρησιακής Έρευνας και Μάρκετινγκ ΑΣΟΕΕ ΘΥΩΝΗ. Εκπαίδευση και Ανάπτυξη Επιχειρησιακών Διαδικασιών και Υπηρεσιών - www.thyone.gr

Κ

άποιοι λίγοι ίσως φτάσουν στο σημείο να αναλογιστούν τις ευθύνες και την προσοχή που απαιτείται για τη σωστή εκτέλεση όλων αυτών στη βάση των αναγκών του ασθενούς, την αποφυγή λαθών και την ευθύνη που όλα αυτά συνεπάγονται. Σχεδόν όμως κανείς, ούτε καν τα μέλη της οικογένειας του φαρμακοποιού, δεν μπορεί να διανοηθεί πλήρως τον όγκο, τις λεπτομέρειες, τις διαδικασίες και τη διαρκή τριβή που χρειάζεται ένα φαρμακείο απλά για να υπάρξει και να επιτελέσει τον καθημερινό του ρόλο. Αν μάλιστα το φαρμακείο αυτό θελήσει να μπει σε μια διαδικασία μεγέθυνσης, ανάπτυξης και εξέλιξης, στο περιβάλλον που ζούμε οι απαιτήσεις είναι τεράστιες, ανάλογες επιχειρήσεων πολύ μεγαλύτερου μεγέθους και προσωπικού. Το φαρμακείο είναι μια επιχείρηση που οι απαιτήσεις της συνδυάζουν τη λειτουργία ενός σημείου παροχής πρωτοβάθμιας περίθαλψης, η οποία καθιστά αναγκαία ένα βαθύ επιστημονικό υπόβαθρο με διαρκή ενημέρωση και εκπαίδευση, και ταυτόχρονα γνώσεις και δεξιότητες σε πεδία όπως η διοίκηση μονάδων υγείας, τα οικονομικά, η φορολογική λογιστική, η πληροφορική, η οργάνωση και διοίκηση προμηθειών, τα logistics, η διοίκηση προσωπικού, η επικοινωνία με το κοινό, οι τεχνικές πωλήσεων και

24 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

τα ψηφιακά μέσα δικτύωσης. Πρόκειται για δεξιότητες που στην πλειοψηφία των φαρμακείων ασκούνται εμπειρικά, πρόχειρα και ακολουθώντας πρακτικούς κανόνες ή συμβουλές από παλαιότερους αλλά που πραγματικά έχουν φτάσει στα όριά τους. Προκύπτει λοιπόν το ερώτημα: Ποιες είναι οι ενέργειες που μπορεί να κάνει ο φαρμακοποιός που αναλαμβάνει τον πολυσύνθετο αυτό ρόλο, ώστε το έργο του να γίνει αποτελεσματικό και αυτή η χαοτική κατάσταση να απλοποιηθεί; Η βιώσιμη πρακτική που μπορεί να δοθεί στο πλαίσιο ενός άρθρου που περιγράφει αυτήν την ανάγκη είναι η υιοθέτηση από τον φαρμακοποιό οργανωμένων επιχειρησιακών διαδικασιών για καθεμία από τις λειτουργίες που επιτελεί στο φαρμακείο του. Αυτό δεν μπορεί να γίνει από τη μια μέρα στην άλλη, αλλά για να ξεκινήσουμε από κάπου, θα πρέπει να λάβουμε την απόφαση πως κάθε λειτουργία που επιτελούμε στο φαρμακείο μας θα πρέπει να μπορεί να περιγραφεί από μια διαδικασία που να είναι σταθερή, με σαφή χαρακτηριστικά και στάδια, και κυρίως να επαναλαμβάνεται στη βάση κανόνων από όλη τη δομή της επιχείρησης. Όλα αυτά βεβαίως υπό την πολύ μεγάλη αβεβαιότητα που υπάρχει ακόμα και σε κρίσιμα θέματα για τη λειτουργία του φαρμακείου, όπως η διαθεσιμότητα φαρμάκων (λόγω ελλείψεων), οι απαιτήσεις από τους κρατικούς φορείς (λόγω συνεχών αλλαγών της νομοθεσίας και των εγκυκλίων), οι απαιτήσεις του κοινού (που στο μυαλό τους έχουν το δικό τους τρόπο με τον οποίο τους βολεύει να εξυπηρετηθούν) κ.λπ. Ο καλύτερος τρόπος για την αντιμετώπιση τόσο της πολυπλοκότητας όσο και της αβεβαιότητας που περιγράψαμε είναι η υιοθέτηση σταθερών διαδικασιών, οι οποίες κάθε φορά που ακολουθούνται πρέπει να οδηγούν σε προβλέψιμα και επαναλαμβανόμενα αποτελέσματα.

Για παράδειγμα: Μια σειρά διαδικασιών όπως οι παραγγελίες, η χορήγηση φαρμάκων, η εκτέλεση συνταγών, η αναζήτηση των ελλείψεων ή ακόμα και το τι λέμε στο κοινό σε ενδεχόμενη ζήτηση που δεν μπορούμε να καλύψουμε, θα πρέπει να έχουν καταγραφεί, εξηγηθεί και συμφωνηθεί με όλο το προσωπικό και αν είναι δυνατόν να υπάρχει ένα γραπτό κείμενο με την ανάλυση της διαδικασίας. Στο κείμενο αυτό θα πρέπει να περιγράφεται ο σκοπός της διαδικασίας, τα μέσα που απαιτεί, το κόστος που συνεπάγεται και το όφελος που αποφέρει, ο αλγόριθμος των αποφάσεων που λαμβάνονται, τα σημεία ελέγχου για την αποφυγή σφαλμάτων, η καταγραφή και άντληση δεδομένων, τα σημεία πρωτοβουλίας, αν υπάρξει κάποιο συμβάν που δεν προβλέπεται κ.λπ. Η διαδικασία αυτή με την πάροδο του χρόνου εμπλουτίζεται από την εμπειρία και την καθημερινή πρακτική, βελτιστοποιείται και ελέγχεται. Τα στάδια εφαρμογής για την υλοποίηση μιας τέτοιας διαδικασίας περιλαμβάνουν: Αναλυτική καταγραφή των βημάτων που περιλαμβάνει η διαδικασία, ώστε να έχουμε ολοκληρωμένη γνώση των απαιτήσεων που προκύπτουν. Διάγραμμα ροής που απαντάει στο ερώτημα σε ποια σημεία χρειάζεται να ληφθούν αποφάσεις και ποιες είναι αυτές. Καταγραφή των απαιτούμενων πόρων που χρειάζονται για τη διαδικασία (π.χ. μηχανογράφηση) καθώς και το κόστος που προκύπτει από αυτή ώστε να γίνει η διαχείρισή του. Περιγραφή των απαιτούμενων ενεργειών ή/και αποφάσεων ώστε να υπάρχει σταθερή και τυποποιημένη επανάληψη.

Π ροσδοκώμενα αποτελέσματα από τη διαδικασία. Μοντέλο εκπαίδευσης προσωπικού και ενσωμάτωση στη δομή του φαρμακείου. Δυνατότητα ελέγχου, άντλησης δεδομένων και αξιολόγησης. Εξέλιξη της διαδικασίας κατά την ανάπτυξη του φαρμακείου στο μέλλον. Είναι φανερό από τα παραπάνω πως ένα απλό άρθρο δεν επαρκεί για να αναλυθεί σε όλο της το βάθος η διοίκηση με τη χρήση σταθερών επιχειρησιακών διαδικασιών. Αυτό που μπορεί όμως κάθε φαρμακείο να αντλήσει από την εφαρμογή τους είναι μια πρακτική αντίθετη με την τυχαία εκτέλεση εργασιών που συχνά οδηγεί σε ένα χάος που επιβαρύνει την καθημερινότητα του φαρμακείου. Κάθε διαδικασία που τυποποιεί ένας φαρμακοποιός στο φαρμακείο του, ειδικά αν μπορεί να αντλεί τα δεδομένα από την καθημερινή εφαρμογή της, είναι ένας πονοκέφαλος λιγότερος. Όσο εξελίσσει την πρακτική αυτή και αντιλαμβάνεται το πώς να την αξιοποιήσει, το φαρμακείο θα οργανώνεται καλύτερα, η στάση του φαρμακοποιού και η διαπραγμάτευσή του τόσο με τους προμηθευτές του όσο και με το κοινό θα βελτιώνεται, θα αντιλαμβάνεται πολύ καλύτερα τα κόστη και τα οφέλη των ενεργειών του και αν αξίζει να κάνει κάποια πράγματα ή όχι. Αν μη τι άλλο κάθε βράδυ που κατεβάζει τα ρολά θα έχει μειώσει τα προβλήματα που θα τον περιμένουν την επόμενη ημέρα. Όπως άλλωστε λέει και ένα παλαιό ρητό «γράψε τα προβλήματα σου στο χαρτί. Θα είναι εκεί για να λυθούν αλλά δεν θα χαλάσουν τον ύπνο σου!». ●

| Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 | 25

Παρουσίαση

ATR APOS MEDIA

DSN PROJECT

Ένα δίκτυο ψηφιακών οθονών στο χώρο του φαρμακείου ικανό να απογειώσει τις πωλήσεις Η ATRAPOS MEDIA εδώ και δέκα χρόνια δραστηριοποιείται στο χώρο της επικοινωνίας και παρέχει λύσεις υπαίθριας διαφήμισης, αξιοποιώντας μια σειρά από παραδοσιακά μέσα προβολής. Ο κόσμος όμως αλλάζει, η τεχνολογία εξελίσσεται και η πρόσφατη πανδημία μάς δείχνει με οδυνηρό δυστυχώς τρόπο ότι η ανάγκη να αλλάξουμε μοντέλα επικοινωνίας, ώστε να ανταποκριθούμε στις νέες συνθήκες, είναι επιτακτική.

Μ

ια εταιρεία όπως η ATRAPOS MEDIA οφείλει να βρίσκει και να προτείνει στην αγορά σύγχρονα μέσα και νέους τρόπους επικοινωνίας που έχουν τη δυνατότητα να προσαρμόζονται στις διαρκώς μεταβαλλόμενες συνθήκες της εποχής. Και αυτό κάνει. Τους τελευταίους μήνες ανέπτυξε ένα δίκτυο ψηφιακών οθονών εγκατεστημένο κατά κύριο λόγο στα φαρμακεία. Η εταιρεία οδηγήθηκε στην επιλογή να επενδύσει στην ανάπτυξη της ψηφιακής επικοινωνίας, γιατί το Digital out of home (DOOH) είναι ένα από τα πιο δυναμικά και επιδραστικά διαφημιστικά μέσα που τείνει να αντικαταστήσει τις παραδοσιακού τύπου στατικές διαφημίσεις. Το δίκτυο ψηφιακών οθονών, που η εταιρεία αναπτύσσει συνεχώς, αποτελεί ένα σημαντικό παράγοντα επικοινωνίας και πληροφόρησης για προϊόντα και υπηρεσίες που διατίθενται από τα φαρμακεία. Άλλωστε η τελική απόφαση αγοράς ενός προϊόντος σε μεγάλο βαθμό γίνεται στο σημείο πώλησης, πολλοί δε καταναλωτές ισχυρίζονται ότι νιώθουν «πιο κοντά» σε ένα brand που επικοινωνείται επιτόπου και ζητούν σε μεγάλο βαθμό συμβουλές για το προϊόν που διαφημίζεται. Σκοπός της ATRAPOS MEDIA είναι η ανάπτυξη των δυνατοτήτων πώλησης όλων των προϊόντων που διατίθενται στο χώρο των φαρμακείων, μετατρέποντας τις βιτρίνες αλλά και το εσωτερικό τους σε δυναμικά και αναβαθμισμένα σημεία πώλησης. Η ATRAPOS MEDIA επιθυμεί να γίνει ο συνδετικός κρίκος της αλυσίδας: προϊόν – φαρμακείο – καταναλωτής.

Για ποιο λόγο αναπτύσσεται το DSN Project στα φαρμακεία;

Το φαρμακείο είναι σημείο αναφοράς, χώρος πληροφόρησης για

26 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

όλη την κοινότητα.

Το διαφημιστικό μήνυμα αποκτά αξιοπιστία, καθώς προβάλλεται σε ένα χώρο άρρηκτα συνδεδεμένο με την υγεία.

Το φαρμακείο αποτελεί ανέκαθεν σημαντικό κρίκο στην αλυσίδα της δημόσιας υγείας.

Πώς εξασφαλίζεται το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα;

Με τη βέλτιστη χρησιμοποίηση σύγχρονων ψηφιακών καινοτομιών.

Με μεγάλες οθόνες 55 ιντσών, υψηλής φωτεινότητας και ευκρίνειας στη βιτρίνα του φαρμακείου.

Με οθόνες 22 ιντσών στον εσωτερικό χώρο των φαρμακείων τοποθετημένες σε μηχάνημα ενστάλαξης αντισηπτικού. Η εταιρεία δημιούργησε τις κατάλληλες συνθήκες συνεργασίας με τα φαρμακεία –μια απολύτως εφικτή δυνατότητα για όσους θέλουν να συμμετάσχουν στο δίκτυο– εφόσον την προμήθεια, την εγκατάσταση, τη συντήρηση και τη διαχείριση των ψηφιακών μέσων την αναλαμβάνει η ίδια, δίνοντας επιπλέον σε κάθε φαρμακείο ειδικά πακέτα παροχών για να μπορούν να αξιοποιούν τα ψηφιακά μέσα που εγκαθιστά. Ολοκληρώνοντας τη δοκιμαστική λειτουργία των ψηφιακών μέσων στο νομό Αττικής μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου, η ATRAPOS MEDIA θα είναι έτοιμη να ξεκινήσει την κανονική λειτουργία του DSN PROJECT εντός του προσεχούς μηνός. Στην Αττική αρχικά, περισσότερα από 150 επιλεγμένα σημεία, και αργότερα σε όλες τις μεγάλες πόλεις της χώρας, θα αποτελέσουν το σημείο αναφοράς για τη διαφημιστική επικοινωνία στα φαρμακεία. Ένα υπέροχο ψηφιακό μέλλον στη ζωή μας! ●

Οργάνωση - Λειτουργία Φαρμακείου

ΑΠΟΤ Ε Λ Ε ΣΜ ΑΤ ΙΚΟΊ Τ Ρ ΌΠΟΙ ΔΙΟΊΚ ΗΣΗΣ ΦΑ ΡΜ Α Κ ΕΊΟΥ Μ Ε ΒΆ ΣΗ ΤΟ Σ Ύ Γ Χ Ρ ΟΝΟ Μ Ά Ν ΑΤ Ζ Μ ΕΝ Τ

Φαρμακευτική φροντίδα

και μηχανοργάνωση

Ο κ. Αριστείδης είναι χρόνια πελάτης στο φαρμακείο. Μόνιμη επωδός του είναι: «Έχε το νου σου παιδί μου, πολλά φάρμακα παίρνω, να μην πάθω τίποτα!». Δεν απορρίπτει/αμφισβητεί την όποια συνιστώμενη αγωγή του, αντίθετα είναι ιδιαίτερα υπάκουος και συνεπής. Έρχεται κάθε φορά στο φαρμακείο με την αντίστοιχη συνταγή του από τον κάθε ιατρό και φυσικά αγχώνεται για το πώς θα διαχειριστεί το σύνολο της αγωγής του, το οποίο φαντάζει και είναι χαοτικό!

Δημήτρης Τσιριμπής φαρμακοποιός, γεν. γραμματέας Φ.Σ. Κορινθίας, αντιπρόσωπος ΠΕΙΦΑΣΥΝ στην ΟΣΦΕ

Ο

κ. Αριστείδης λαμβάνει κλοπιδογρέλη από τον καρδιολόγο του καθώς και στατίνες, αντιδιαβητικά, εσομεπραζόλη, αγωγή για τα αρθριτικά του, εισπνεόμενα, αντιβίωση για μια ουρολοίμωξη, αντιφλεγμονώδη αντιπυρετικα, διουρητικά για φλεβίτιδα, κολλύρια, αντικαταθλιπτικά και πολλά άλλα...

ΤΟ ΊΔΙΟ ΑΝΗΣΥΧΟΎΜΕ ΚΙ ΕΜΕΊΣ! ΓΙΑΤΊ ΧΡΕΙΆΖΕΤΑΙ:

1. Να τον καθοδηγήσουμε στη λήψη των φαρμάκων του με σαφείς και σωστές οδηγίες δοσολογίας πάνω σε κάθε κουτί αλλά και να βρούμε έξυπνους τρόπους να συνδυάσουμε το σύνολο της αγωγής του ώστε να μην τα ξεχνάει.

2. Να διερευνήσουμε αν κατάφερε να μεταφέρει σωστά το ιστορικό του στον εκάστοτε ιατρό, ώστε να μην υπάρχουν αλληλεπιδράσεις φαρμάκων.

3. Να του εξηγήσουμε και να του επιδείξουμε σωστά τη χρήση συσκευών φαρμάκων (π.χ. εισπνοές ή ινσουλίνες).

4. Να τον πείσουμε να απευθύνεται ξανά στο γιατρό του για την παρακολούθηση της θεραπείας του και να αποφύγει την υπερφόρτωση φαρμάκων για τον ίδιο λόγο από διαφορετικές ειδικότητες ή ιατρούς.

5. Να συνεργαστούμε με τους ιατρούς του για να αποφύγουμε την ταλαιπωρία του εξαιτίας των ελλείψεων.

6. Να τον ενημερώνουμε για τις παρενέργειες και για το σωστό χρονοδιάγραμμα λήψης φαρμάκων. Όλα αυτά σε ένα περιβάλλον χωρίς καμία κεντρική, συστηματική βοήθεια, όπως έχουν οι φαρμακοποιοί άλλων χωρών, στις οποίες η φαρμακευτική φροντίδα είναι καθιερωμένη ως πρακτική. Ειδικότερα:

Χωρίς έναν ενιαίο, προσβάσιμο από εμάς Φάκελο Ασθενούς, ώστε να μπορούμε να ενημερωθούμε για όλα τα φάρμακα, συνταγογραούμενα και μη, που λαμβάνει ο κ. Αριστείδης και χωρίς συνεργασία όλων των επαγγελματιών υγείας.

28 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

Οργάνωση - Λειτουργία Φαρμακείου

Η στρατηγική επιλογή ειδικών προγραμμάτων φαρμακείου με πεδία διαχείρισης ασθενών και λειτουργίες σήμανσης και αλληλεπιδράσεων θα μας βοηθήσει να ανταπεξέλθουμε στις ανάγκες της δουλειάς μας

Χωρίς τον απαραίτητο χρόνο και ειδικές συνθήκες.

Χωρίς πόρους που θα χρηματοδοτήσουν τέτοιες ενέργειες και θεσμική αποδοχή. Όμως ο κ. Αριστείδης δεν μπορεί να περιμένει πότε και αν θα γίνουν όλα αυτά. Τα φάρμακά του τα λαμβάνει τώρα, τα προβλήματά του είναι τώρα. Ποιος είναι αυτός που θα βρει αποτελεσματικό τρόπο να τον βοηθήσει; Η απάντηση είναι σαφέστατη: ο φαρμακοποιός του!

ΕΊΝΑΙ ΣΑΦΈΣ ΌΤΙ ΤΟ ΣΎΓΧΡΟΝΟ ΦΑΡΜΑΚΕΊΟ ΧΡΕΙΆΖΕΤΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΉ ΜΗΧΑΝΟΡΓΆΝΩΣΗ ΣΕ ΌΛΑ ΤΑ ΕΠΊΠΕΔΑ:

Να αποθηκεύει στο πρόγραμμά του όλα τα προϊόντα που προμηθεύεται, συνταγογραφούμενα και μη φάρμακα και παραφάρμακα, ώστε να διαθέτει κατά το δυνατόν ενημερωμένο ιστορικό.

Να διαθέτει αυτόματο σύστημα ανίχνευσης αλληλεπιδράσεων φαρμάκων/παραφαρμάκων.

Να έχει αναπτύξει κατάλληλα, εύχρηστα, για τον ίδιο αλλά και

30 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

για τον ασθενή, εργαλεία σήμανσης και καθοδήγησης χρήσης φαρμάκων και συσκευών (ετικέτες δοσολογίας, οδηγίες χρήσης, ενημερωτικά φυλλάδια, εργαλεία υπενθύμισης δόσεων, βιντεάκια καθοδήγησης).

Να μάθει πώς να ανοίξει τους διαύλους επικοινωνίας και να αναπτύξει στρατηγικά το πεδίο της θεραπευτικής συμμαχίας με τους υπόλοιπους επαγγελματίες υγείας, που μέχρι τώρα αναλωνόταν σε γραφειοκρατικές διαδικασίες (π.χ. το κυνήγι της σφραγίδας), με όρους αμοιβαίας εμπιστοσύνης και σεβασμού. Στην εποχή μας όλα αυτά μπορούν να μπουν σε μια καλύτερη τροχιά με τη χρήση ειδικών προγραμμάτων υπολογιστών. Τα προγράμματα φαρμακείων ήδη έχουν αναπτύξει αρκετά πεδία καταχώρησης και διαχείρισης πελατών, συνεργάζονται αρμονικά με προγράμματα σήμανσης και με ειδικά προγράμματα εύρεσης αλληλεπιδράσεων. Η στρατηγική επιλογή τους από το φαρμακείο όχι μόνο θα βοηθήσει εμάς να ανταπεξέλθουμε στις ανάγκες της δουλειάς μας, αλλά και τις ίδιες τις εταιρείες που μας παρέχουν τα διάφορα εργαλεία να αναπτύξουν καλύτερες και αποδοτικότερες εκδόσεις τους, να κάνουν το λεγόμενο customizing, ώστε να προκύψει αμοιβαίο όφελος: αύξηση της ευχρησίας στην καθημερινότητα και καλύτερες επιδόσεις. Επιπλέον, η παροχή όλο και περισσότερων τέτοιων δράσεων όχι μόνο θα μας καταξιώσει ατομικά αλλά θα ανοίξει συλλογικά πόρτες που μέχρι σήμερα παραμένουν κλειστές και αδιάφορες στην εξέλιξη του επαγγέλματός μας. Η ευθύνη μας δεν είναι μόνο απέναντι στον κ. Αριστείδη, αλλά και απέναντι στον ίδιο τον εαυτό μας ως επαγγελματίες και επιστήμονες. ●

Case Study

Συνδυαστική πώληση Panadol Cold&Flu με συμπλήρωμα διατροφής που περιέχει εχινάκεια Με τη βοήθεια της f-anazitisi Πριν δώσετε ένα σκεύασμα σε έναν πελάτη σας, ο οποίος έχει εμφανή συμπτώματα ίωσης, συζητάτε και ενημερώνεστε για τις ανάγκες του, τι του συμβαίνει και τι ζητάει από εσάς.

Ο

πελάτης σας έχει εμφανή συμπτώματα κρυολογήματος, με ρινική καταρροή και κεφαλαλγία. Επιθυμεί ένα ΜΗ.ΣΥ.ΦΑ. σκεύασμα με παρακεταμόλη σε συνδυασμό με άλλη δραστική ουσία (Panadol Cold & Flu, Aspirin Complex Cold & Flu, Comtrex Cold).

ΠΏΣ ΘΑ ΠΕΤΎΧΕΤΕ ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΉ ΠΏΛΗΣΗ ΜΕ ΤΗ ΒΟΉΘΕΙΑ ΤΗΣ F-ANAZITISI; Εξυπηρετώντας τον πελάτη Προχωράτε με την πώληση του ιδιοσκευάσματος, στο οποίο καταλήξατε. 1. Σκανάρετε τον κωδικό barcode του ιδιοσκευάσματος (Panadol Cold & Fu). 2. Προχωράτε προς ολοκλήρωση της πώλησης. Χ ρησιμοποιώντας την f-anazitisi: Ελέγχετε για αποτελέσματα, καθώς επιθυμείτε να συμβουλέψετε σωστά τον πελάτη, αλλά και να προχωρήσετε σε συνδυαστική πώληση συμπληρώματος διατροφής που περιέχει εχινάκεια. Εμφανίζονται αποτελέσματα για όλες τις θεματικές ενότητες. Επιλέγετε την ενότητα «ΦΑΡΜΑΚΟ & ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ». Εμφανίζεται η λίστα με όλα τα συμπληρώματα διατροφής που μπορείτε να συγχορηγήσετε με το συγκεκριμένο φάρμακο για κάθε ένδειξή του ξεχωριστά. Από τη λίστα συμπληρωμάτων για την ένδειξη «κρυολογήματος συμπτώματα» επιλέγετε την εχινάκεια. Ενημερώνετε τον πελάτη για τα οφέλη της χρήσης του βοτάνου και για το ότι μπορεί να περιορίσει τόσο τα συμπτώματα όσο και τη διάρκεια του κρυολογήματος, ενώ μπορεί να ληφθεί και προληπτικά στη διάρκεια του χειμώνα. Προτείνετε την κατάλληλη δοσολογία. Ρωτάτε τον πελάτη αν πάσχει από σακχαρώδη διαβήτη ή αυτοάνοσο νόσημα, ώστε να τον συμβουλέψετε να μη λάβει σκευάσματα με εχινάκεια.

32 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

Ρ ωτάτε τον πελάτη αν λαμβάνει φάρμακα για καρδιακά προβλήματα, όπως η αμιωδαρόνη, ανοσοκατασταλτικά ή αντι-μυκητιασικά, ώστε να τον ενημερώσετε για την πιθανότητα αλληλεπιδράσεων και να τον κατευθύνετε προς άλλο σκεύασμα συμπληρώματος διατροφής [π.χ. Ελευθερόκοκκος (Siberian Ginseng) ή Cat’s claw (Uncaria tomentosa)]. Προτείνετε στον ασθενή τη λήψη του σκευάσματος σύμφωνα με τις οδηγίες της f-anazitisi και προχωράτε στη συνδυαστική πώληση. ●

Η ΝΈΑ ΕΝΌΤΗΤΑ «ΦΑΡΜΑΚΟ & ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ»:

Π εριλαμβάνει 500 μονογραφίες Συμπληρωμάτων Διατροφής, με αναλυτικές πληροφορίες για την ταυτότητα, τη δοσολογία και το προφίλ ασφαλείας τους. Συνδέει τις ενδείξεις των φαρμάκων με εκείνες των Συμπληρωμάτων Διατροφής, δίνοντάς σας τη δυνατότητα εύκολης, γρήγορης και επιστημονικά τεκμηριωμένης συνδυαστικής πώλησης. Δώστε στους ασθενείς σας την επιστημονική συμβουλή που χρειάζονται, στο χρόνο που βρίσκονται μπροστά στον πάγκο του φαρμακείου σας.

To κέρδος στην επιστήµη σας

Κερδίστε εσείς την πώληση και ο πελάτης τη συµβουλή σας

Η νέα θεµατική ενότητα «Φάρµακο και Συµπληρώµατα ∆ιατροφής» συνδέει τις ενδείξεις των Φαρµάκων µε αυτές των Συµπληρωµάτων ∆ιατροφής, δίνοντάς σας τη δυνατότητα άµεσης και εύκολης συνδυαστικής (cross-selling) πώλησής τους.

Εγγραφείτε τώρα στο

www.f-anazitisi.gr και περιηγηθείτε

ωρεάν 1 µήνα δ

Γραµµή Επιστηµονικής Υποστήριξης: 698 1789 580

Εγγραφές: Ματίνα Μπελεγρή, M: 693 7492007, Τ: 210 6617777 (εσωτ. 246), Ε: mbelegri@boussias.com Κλεισθένους 338, Γέρακας 153 44, Τ: 210 6617777, F: 210 6617778, W: www.boussias.com | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 | 33

Οργάνωση - Λειτουργία Φαρμακείου

ΑΠΟΤ Ε Λ Ε ΣΜ ΑΤ ΙΚΟΊ Τ Ρ ΌΠΟΙ ΔΙΟΊΚ ΗΣΗΣ ΦΑ ΡΜ Α Κ ΕΊΟΥ Μ Ε ΒΆ ΣΗ ΤΟ Σ Ύ Γ Χ Ρ ΟΝΟ Μ Ά Ν ΑΤ Ζ Μ ΕΝ Τ

Πώς να εκπαιδεύσετε

τους βοηθούς φαρμακείου σας Οι φαρμακοποιοί της κοινότητας, αν και δεν έχουν πάντα την πολυτέλεια του χρόνου να εκπαιδεύσουν το προσωπικό του φαρμακείου τους, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι υπάρχουν τρόποι να οργανώσουν την εκπαίδευση των βοηθών τους γρήγορα και αποτελεσματικά. Αυτό θα έχει πολλαπλά οφέλη, γιατί μέσω αυτής της εκπαίδευσης θα βελτιωθεί η εξυπηρέτηση των πελατών, θα αυξηθεί η κερδοφορία του φαρμακείου, θα μειωθούν πιθανές αποχωρήσεις αλλά και θα «ανέβει» η διάθεση του προσωπικού για εργασία.

Σ

τόχος ενός δομημένου εκπαιδευτικού προγράμματος στο φαρμακείο είναι ο εμπλουτισμός των γνώσεων και της εμπειρίας του προσωπικού σχετικά με το αντικείμενό του αλλά και με την ενίσχυση δεξιοτήτων, όπως είναι η επικοινωνία, η οργάνωση, η επίλυση προβλημάτων κτλ.

θό φαρμακείου βάζοντάς τον στην άκρη για να τον εκπαιδεύσεις, κυρίως τα μικρομεσαία φαρμακεία. Επίσης μία ακόμη δυσκολία είναι ότι πολλοί φαρμακοποιοί δεν γνωρίζουν πώς να σχεδιάσουν ένα δομημένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, ποιος θα τους το παρέχει και από πού θα βρεθούν οι πόροι για το στηρίξουν.

Η ΕΚΠΑΊΔΕΥΣΗ ΤΩΝ ΒΟΗΘΏΝ ΒΉΜΑ-ΒΉΜΑ

ΣΕ ΠΟΙΕΣ ΔΕΞΙΌΤΗΤΕΣ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΕΚΠΑΙΔΕΎΣΕΤΕ ΆΜΕΣΑ ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΌ ΣΑΣ

Ο φαρμακοποιός θα πρέπει να έχει ένα καθορισμένο σχέδιο και χρονικό πλαίσιο για την εκπαίδευση των νέων μελών της ομάδας του που θα περιλαμβάνει: προγράμματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, συναντήσεις των νέων εργαζομένων με τα πιο έμπειρα μέλη του προσωπικού και με τον ίδιο το φαρμακοποιό, παρουσιάσεις προϊόντων από προμηθευτές και συμμετοχή σε online μαθήματα δια βίου εκπαίδευσης. Μια καλή ιδέα μάλιστα είναι να εντοπίσει ο φαρμακοποιός σε ποιους τομείς δεν έχει ο ίδιος εμβαθύνει πολύ, π.χ. κτηνιατρικά φάρμακα, και να ενισχύσει αυτές τις γνώσεις σε βοηθούς φαρμακείων προς όφελος της επιχείρησης συνολικά. Επίσης, ειδικοί επιστήμονες που εκπαιδεύουν βοηθούς φαρμακείων αναφέρουν ότι αυτοί αισθάνονται συνήθως αυτοπεποίθηση να εξυπηρετήσουν ασθενείς με σοβαρά προβλήματα υγείας αλλά και να αναπτύξουν τις επικοινωνιακές τους δεξιότητες με την κατάλληλη κατάρτιση. Όπως οι ίδιοι αναφέρουν, οι βοηθοί καλό είναι να εκπαιδευτούν στην εξυπηρέτηση ασθενών με καρδιαγγειακά προβλήματα, Αλτσχάιμερ, με παθήσεις που απαιτούν ενέσιμα φάρμακα αλλά και δίνουν συγκεκριμένες οδηγίες για τη διακοπή του καπνίσματος. Ο φαρμακοποιός θα έχει πολλαπλά οφέλη, αφού θα εξυπηρετείται μεγάλος αριθμός πελατών. Σύμφωνα με το pharmaceutical-journal.com πάντως, ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα έχει πολλές προκλήσεις ιδίως για τα φαρμακεία με έναν ή δύο βοηθούς ή με συγκεκριμένο αριθμό υπαλλήλων για κάθε βάρδια. Δεν είναι πάντα εύκολο να εγκλωβίζεις ένα βοη-

34 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

Σε γενικές γραμμές θα πρέπει σε εύλογο χρονικό διάστημα από την ημερομηνία πρόσληψης ο φαρμακοποιός να φροντίσει να εκπαιδεύσει το βοηθό του στα εξής: Στην επικοινωνία με τους πελάτες. Στην παραλαβή και εκτέλεση των συνταγών. Στη χρήση των προγραμμάτων φαρμακείου. Στην παραγγελία προϊόντων από τους προμηθευτές. Στην παραλαβή των προϊόντων και στην αποθήκευση στο σωστό σημείο. Στην προώθηση προϊόντων. Στην ανταπόκριση των αναγκών των πελατών και στη επίλυση των αποριών τους.

TIPS ΓΙΑ ΜΙΑ ΔΥΝΑΤΉ ΟΜΆΔΑ ΣΤΟ ΦΑΡΜΑΚΕΊΟ

Το να προσλάβει ο φαρμακοποιός ένα βοηθό φαρμακείου που θα πληροί όλες τις προσδοκίες του από την πρώτη ημέρα είναι πραγματικά θέμα τύχης. Οι περισσότεροι θα χρειαστεί να εκπαιδεύσουν το βοηθό φαρμακείου στις ανάγκες της δικής του επιχείρησης, δίνοντάς του έναν ικανοποιητικό χρόνο προσαρμογής. Καθηγητές Φαρμακευτικής αναφέρουν μερικές πρακτικές συμβουλές για την εύκολη προσαρμογή των νέων σας υπαλλήλων.

1) Οι παλιότεροι υπάλληλοι που αναλαμβάνουν να εκπαιδεύσουν τους νεότερους συνήθως αισθάνονται υπερήφανοι για το έργο

που τους ανατέθηκε και γίνονται πιο αφοσιωμένοι στην εργασία τους. Παράλληλα τα νεότερα μέλη εκπαιδεύονται καλύτερα σε τεχνικά θέματα του φαρμακείου αλλά και στη νοοτροπία της ομάδας, σύμφωνα με τη Shane P. Desselle, καθηγήτρια στο Τμήμα Φαρμακευτικής του Touro University στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ και το drugtopics.com.

2) Μη διστάζετε να τους δίνετε περισσότερες ευθύνες ή αρμοδιότητες, εντός του νόμιμου πλαισίου και με την κατάλληλη εκπαίδευση, και θα δείτε βελτίωση στην απόδοσή τους, θεωρεί η καθηγήτρια. Εξάλλου, καθώς το επάγγελμα του φαρμακοποιού στρέφεται όλο και περισσότερο στην πρωτοβάθμια φροντίδα των ασθενών, ανάλογα θα διευρύνεται και ο ρόλος των βοηθών φαρμακείου που μπορούν να αναλάβουν λοιπά τεχνικά ζητήματα της καθημερινής εργασίας.

3) Να είστε σαφείς στις πληροφορίες και στις προσδοκίες σας, προτείνει η μέχρι πρόσφατα διευθύντρια νοσοκομειακού φαρμακείου στο Οχάιο Kilee Yarosh και προσθέτει ότι είναι σημαντικές οι συχνές συζητήσεις για τον καθορισμό στόχων, η αξιοποίηση των δυνατών σημείων των υπαλλήλων σας και η ενθάρρυνση να εμβαθύνουν σε τομείς που δεν γνωρίζουν καλά, δηλαδή εκτός του επονομαζόμενου «comfort zone».

4) Ζητήστε τους να εξυπηρετούν πάντα με χαμόγελο και πραγματικό ενδιαφέρον για την υγεία του πελάτη αλλά και να ενη-

Kαθώς το επάγγελμα του φαρμακοποιού στρέφεται όλο και περισσότερο στην πρωτοβάθμια φροντίδα των ασθενών, ανάλογα θα διευρύνεται και ο ρόλος των βοηθών φαρμακείου μερώνονται για τον τρόπο χρήσης, τις αλληλεπιδράσεις και τις ανεπιθύμητες ενέργειες ιδίως των ΜΗ.ΣΥ.ΦΑ.

5) Να τους επιβραβεύετε και να τους υπενθυμίζετε ότι αναγνωρίζετε την αξία τους.

6) Θυμηθείτε ότι ο κατάλληλος βοηθός φαρμακείου χαρακτηρίζεται από ομαδικό πνεύμα και ακολουθεί εντολές, είναι οργανωτικός (π.χ. στη διαχείριση του αποθέματος) και παρατηρητικός, είναι επικοινωνιακός με τους πελάτες και με τους συναδέλφους, ώστε να διαχειρίζεται με διακριτικότητα δύσκολα περιστατικά αλλά και τυχόν διενέξεις και τέλος πρέπει να έχει καλή γνώση χρήσης υπολογιστών για να βοηθάει στη γραφειοκρατική δουλειά του φαρμακοποιού. ●

| Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 | 35

▼ Το φάρμακο αυτό τελεί υπό συμπληρωματική παρακολούθηση. Αυτό θα επιτρέψει τον γρήγορο προσδιορισμό νέων πληροφοριών ασφάλειας. Ζητείται από τους επαγγελματίες υγείας να αναφέρουν οποιεσδήποτε πιθανολογούμενες ανεπιθύμητες ενέργειες. Βλ. παράγραφο 4.8 για τον τρόπο αναφοράς ανεπιθύμητων ενεργειών. 1. ΟΝΟ1ΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ: Spiolto Respimat 2,5 μικρογραμμάρια/2,5 μικρογραμμάρια, εισπνεόμενο διάλυμα. 2. ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠOΣΟΤΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ: Η χορηγούμενη δόση είναι 2,5 μικρογραμμάρια τιοτρόπιο (ως μονοϋδρικό βρωμιούχο) και 2,5 μικρογραμμάρια ολοδατερόλη (ως υδροχλωρική) ανά εισπνοή. Η χορηγούμενη δόση είναι η δόση που δίνεται στον ασθενή αφού περάσει από το επιστόμιο. Έκδοχο με γνωστή δράση: Αυτό το φάρμακο περιέχει 0,0011 mg χλωριούχο βενζαλκώνιο σε κάθε χρήση. Για τον πλήρη κατάλογο των εκδόχων, βλ. παράγραφο 6.1.3. ΦΑΡΜΑΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΜΟΡΦΗ: Εισπνεόμενο διάλυμα. Διαυγές, άχρωμο, εισπνεόμενο διάλυμα. 4. ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: 4.1 Θεραπευτικές ενδείξεις: Το Spiolto Respimat ενδείκνυται ως βρογχοδιασταλτική θεραπεία συντήρησης για την ανακούφιση των συμπτωμάτων σε ενήλικες ασθενείς με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ). 4.2 Δοσολογία και τρόπος χορήγησης: Δοσολογία: Το φαρμακευτικό προϊόν προορίζεται μόνο για χρήση δια εισπνοής. Το φυσίγγιο μπορεί να εισαχθεί και να χρησιμοποιηθεί μόνο με την συσκευή εισπνοής Respimat. Δύο εισπνοές από την συσκευή εισπνοής Respimat αποτελούν μία θεραπευτική δόση. Ενήλικες: Η συνιστώμενη δόση είναι 5 μικρογραμμάρια τιοτρόπιου και 5 μικρογραμμάρια ολοδατερόλης που χορηγούνται με δύο εισπνοές από την συσκευή εισπνοής Respimat μια φορά ημερησίως, την ίδια ώρα της ημέρας. Η συνιστώμενη δόση δεν πρέπει να υπερβαίνεται. Ηλικιωμένος πληθυσμός: Οι ηλικιωμένοι ασθενείς μπορούν να χρησιμοποιούν το Spiolto Respimat στη συνιστώμενη δόση. Ηπατική δυσλειτουργία και Νεφρική δυσλειτουργία: Το Spiolto Respimat περιέχει τιοτρόπιο το οποίο αποβάλλεται κατά κύριο λόγο από τους νεφρούς και ολοδατερόλη, το οποίο μεταβολίζεται κατά κύριο λόγο από το ήπαρ. Ηπατική δυσλειτουργία:Ασθενείς με ήπια και μέτρια ηπατική δυσλειτουργία μπορούν να χρησιμοποιούν το Spiolto Respimat στη συνιστώμενη δόση. Δεν υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα για χρήση της ολοδατερόλης σε ασθενείς με σοβαρή ηπατική δυσλειτουργία. Νεφρική δυσλειτουργία: Ασθενείς με νεφρική δυσλειτουργία μπορούν να χρησιμοποιούν το Spiolto Respimat στη συνιστώμενη δόση. Για ασθενείς με μέτρια έως σοβαρή δυσλειτουργία (κάθαρση κρεατινίνης ≤ 50ml/ λεπτό) βλ. 4.4 και 5.2. Το Spiolto Respimat περιέχει ολοδατερόλη. Υπάρχει περιορισμένη εμπειρία από τη χρήση της ολοδατερόλης σε ασθενείς με σοβαρή νεφρική δυσλειτουργία. Παιδιατρικός πληθυσμός: Δεν υπάρχει σχετική χρήση του Spiolto Respimat στον παιδιατρικό πληθυσμό (κάτω των 18 ετών). Τρόπος χορήγησης: Για τη διασφάλιση της σωστής χορήγησης του φαρμακευτικού προϊόντος, θα πρέπει να γίνει επίδειξη της χρήσης της συσκευής εισπνοής στον ασθενή από γιατρό ή άλλο επαγγελματία υγείας.

SPIOLTO® RESPIMAT® - Οδηγίες Χρήσης

Η εισπνευστική συσκευή είναι τώρα έτοιμη προς χρήση και μπορεί να παρέχει 60 εισπνοές (30 δόσεις). Καθημερινή Χρήση ΓΥΡΙΣΤΕ • Διατηρήστε το πώμα κλειστό.

• ΓΥΡΙΣΤΕ τη διαφανή βάση προς την κατεύθυνση που δείχνουν τα βέλη στην ετικέτα έως ότου ακουστεί ο ήχος «κλικ» (μισή στροφή).

ΑΝΟΙΞΤΕ • ΑΝΟΙΞΤΕτο πώμα μέχρι να ασφαλίσει στη θέση που είναι πλήρως ανοιχτό.

ΠΙΕΣΤΕ • Εκπνεύστε αργά και πλήρως.

• Κλείστε τα χείλη γύρω από το επιστόμιο, χωρίς να καλύψετε τους αεροθαλάμους. Σημαδέψτε με την συσκευή εισπνοής το πίσω μέρος του φάρυγγα.

• Ενώ εισπνέετε αργά και βαθιά από το στόμα, ΠΙΕΣΤΕ το κουμπί απελευθέρωσης της δόσης και συνεχίστε να εισπνέετε αργά για όσο περισσότερο μπορείτε.

• Κρατήστε την αναπνοή για 10 δευτερόλεπτα ή για όση ώρα μπορείτε χωρίς να δυσκολευθείτε.

• Επαναλάβετε τα βήματα «ΓΥΡΙΣΤΕ», «ΑΝΟΙΞΤΕ», «ΠΙΕΣΤΕ» για συνολικά 2 εισπνοές.

• Κλείστε το πώμα μέχρι η εισπνευστική συσκευή να χρησιμοποιηθεί ξανά. Πότε να αντικαταστήσετε το φυσίγγιο Spiolto Respimat Ο δείκτης δόσεων υποδεικνύει πόσες χρήσεις (εισπνοές) απομένουν στο φυσίγγιο. Απομένουν 60 χρήσεις (εισπνοές) Απομένουν λιγότερες από 10 χρήσεις (εισπνοές). Προμηθευτείτε νέο φυσίγγιο. Το φυσίγγιο έχει εξαντληθεί. Γυρίστε τη διαφανή βάση προκειμένου να ελευθερωθεί. Η συσκευή εισπνοής είναι πλέον κλειδωμένη. Τραβήξτε το φυσίγγιο από την συσκευή εισπνοής. Εισάγετε ένα νέο φυσίγγιο (συνεχίστε με το βήμα 2).

Εισαγωγή: Διαβάστε αυτές τις Οδηγίες Χρήσης πριν αρχίσετε να χρησιμοποιείτε την επαναχρησιμοποιούμενη συσκευή Spiolto Respimat. Ο ασθενής θα χρειάζεται να χρησιμοποιεί αυτή την εισπνευστική συσκευή μόνο ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΗΜΕΡΗΣΙΩΣ. Σε κάθε χρήση κάντε ΔΥΟ ΕΙΣΠΝΟΕΣ.

• Εάν το Spiolto Respimat δεν έχει χρησιμοποιηθεί για περισσότερο από 7 ημέρες, απελευθερώστε μία δόση στο έδαφος.

• Εάν δεν έχει χρησιμοποιηθεί για περισσότερο από 21 ημέρες, επαναλάβετε τα βήματα 4 έως 6 της παραγράφου «Προετοιμασία για χρήση» μέχρι να εμφανισθεί ένα σύννεφο. Ακολούθως, επαναλάβετε τα βήματα 4 έως 6 τρεις ακόμη φορές. Πώς να φροντίζετε την επαναχρησιμοποιούμενη συσκευή Spiolto Respimat Καθαρίστε το επιστόμιο, περιλαμβανομένου και του μεταλλικού τμήματος εντός του επιστομίου, με ένα υγρό ύφασμα ή χαρτί μόνο, τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα.Οποιοσδήποτε μικρός αποχρωματισμός του επιστομίου δεν επηρεάζει την απόδοση της επαναχρησιμοποιούμενης εισπνευστικής συσκευής Spiolto Respimat. Εάν είναι απαραίτητο, σκουπίστε την εξωτερική επιφάνεια της επαναχρησιμοποιούμενης εισπνευστικής συσκευής Spiolto Respimat με ένα υγρό πανί. Πότε να αντικαταστήσετε την εισπνευστική συσκευή Όταν ο ασθενής έχει χρησιμοποιήσει 6 φυσίγγια με την εισπνευστική συσκευή, προμηθευτείτε νέα συσκευασία επαναχρησιμοποιούμενης συσκευής Spiolto Respimat που περιέχει εισπνευστική συσκευή.

Προετοιμασία για χρήση 1. Αφαιρέστε τη διαφανή βάση • Κρατήστε το πώμα κλειστό.

• Πατήστε το κουμπί ασφάλισης ενώ τραβάτε τη διαφανή βάση με το άλλο σας χέρι.

2. Εισάγετε το φυσίγγιο • Εισάγετε το φυσίγγιο στην συσκευή εισπνοής.

• Τοποθετήστε την συσκευή εισπνοής σε μία σταθερή επιφάνεια και πιέστε προς τα κάτω σταθερά μέχρι να ακουστεί το χαρακτηριστικό «κλικ» εισαγωγής.

3. Παρακολούθηση του φυσιγγίου • Επισημάνετε το σχετικό κουτάκι σήμανσης στην ετικέτα της εισπνευστικής συσκευής προκειμένου να παρακολουθείτε τον αριθμό των φυσιγγίων που χρησιμοποιήθηκαν.

• Τοποθετήστε τη διαφανή βάση πίσω στη θέση της μέχρι να ακουστεί το χαρακτηριστικό «κλικ».

4. Γυρίστε • Διατηρήστε το πώμα κλειστό.

• Γυρίστε τη διαφανή βάση προς την κατεύθυνση που δείχνουν τα βέλη στην ετικέτα έως ότου ακουστεί ο ήχος «κλικ» (μισή στροφή).

5. Ανοίξτε • Ανοίξτε το πώμα μέχρι να ασφαλίσει στη θέση που είναι πλήρως ανοιχτό.

6. Πιέστε • Στρέψτε την εισπνευστική συσκευή Spiolto Respimat προς το έδαφος.

• Πατήστε το κουμπί απελευθέρωσης της δόσης.

• Κλείστε το πώμα.

• Επαναλάβετε τα βήματα 4-6 έως ότου εμφανιστεί ένα νέφος.

• Αφού εμφανιστεί ένα νέφος, επαναλάβετε τα βήματα 4-6 τρεις φορές ακόμα.

4.3 Αντενδείξεις: Υπερευαισθησία στις δραστικές ουσίες ή σε κάποιο από τα έκδοχα που αναφέρονται στην παράγραφο 6.1. Ιστορικό υπερευαισθησίας στην ατροπίνη ή τα παράγωγά της, π.χ. ιπρατρόπιο ή οξιτρόπιο. 4.4 Ειδικές προειδοποιήσεις και προφυλάξεις κατά τη χρήση: Άσθμα: Το Spiolto Respimat δεν πρέπει να χρησιμοποιείται στο άσθμα. Η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια του Spiolto Respimat δεν έχει μελετηθεί στο άσθμα. Όχι για χρήση σε οξέα επεισόδια: Το Spiolto Respimat δεν ενδείκνυται για τη θεραπεία των οξέων επεισοδίων βρογχόσπασμου, δηλαδή ως θεραπεία διάσωσης. Παράδοξος βρογχόσπασμος: Όπως με άλλα εισπνεόμενα φάρμακα το Spiolto Respimat μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα παράδοξο βρογχόσπασμο που μπορεί να είναι απειλητικός για τη ζωή. Εάν εμφανισθεί παράδοξος βρογχόσπασμος το Spiolto Respimat θα πρέπει να διακοπεί αμέσως και να αντικατασταθεί με άλλη θεραπεία. Αντιχολινεργικές επιδράσεις σχετιζόμενες με το τιοτρόπιο: Γλαύκωμα κλειστής γωνίας, υπερπλασία του προστάτη ή απόφραξη του αυχένα της ουροδόχου κύστεως: Σύμφωνα με την αντιχολινεργική δράση του τιοτρόπιου, το Spiolto Respimat θα πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή σε ασθενείς με γλαύκωμα κλειστής γωνίας, υπερπλασία του προστάτη ή απόφραξη του αυχένα της ουροδόχου κύστεως. Οφθαλμικά συμπτώματα: Στους ασθενείς πρέπει να εφιστάται η προσοχή ώστε να αποφεύγουν την επαφή του διαλύματος του ψεκασμού με τους οφθαλμούς τους. Πρέπει να ενημερωθούν ότι κάτι τέτοιο μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα επιτάχυνση της εμφάνισης ή επιδείνωση του γλαυκώματος κλειστής γωνίας, οφθαλμικό άλγος ή δυσφορία, παροδικό θάμβος οράσεως, οπτική άλω ή έγχρωμες εικόνες σε συνδυασμό με ερυθρότητα των οφθαλμών λόγω συμφόρησης του επιπεφυκότα και οιδήματος του κερατοειδούς. Εάν εμφανιστεί οποιοσδήποτε συνδυασμός αυτών των οφθαλμικών συμπτωμάτων, οι ασθενείς πρέπει να διακόψουν τη λήψη του Spiolto Respimat και να συμβουλευτούν άμεσα έναν ειδικό. Οδοντική τερηδόνα: Η ξηροστομία η οποία έχει παρατηρηθεί με την αντιχολινεργική θεραπεία, μπορεί μακροπρόθεσμα να συσχετιστεί με τερηδόνα στα δόντια. Ασθενείς με νεφρική δυσλειτουργία: Καθώς η συγκέντρωση του τιοτρόπιου στο πλάσμα αυξάνει με την ελάττωση της νεφρικής λειτουργίας σε ασθενείς με μέτρια έως σοβαρή νεφρική δυσλειτουργία (κάθαρση κρεατινίνης ≤ 50 ml/λεπτό) το Spiolto Respimat θα πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο εάν το αναμενόμενο όφελος αντισταθμίζει τον ενδεχόμενο κίνδυνο. Δεν υπάρχει μακρόχρονη εμπειρία σε ασθενείς με σοβαρή νεφρική δυσλειτουργία (βλ. 5.2). Καρδιαγγειακές επιδράσεις:Η εμπειρία με το Spiolto Respimat είναι περιορισμένη σε ασθενείς με ιστορικό εμφράγματος του μυοκαρδίου κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους, μη σταθερή ή απειλητική για τη ζωή καρδιακή αρρυθμία, που νοσηλεύτηκαν για καρδιακή ανεπάρκεια κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους ή με διάγνωση παροξυσμικής ταχυκαρδίας (>100 παλμούς ανά λεπτό) επειδή αυτοί οι ασθενείς αποκλείσθηκαν από τις κλινικές δοκιμές. Το Spiolto Respimat θα πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή σε αυτές τις ομάδες ασθενών. Όπως και άλλοι β2-αδρενεργικοί αγωνιστές, η ολοδατερόλη μπορεί να έχει κλινικά σημαντική καρδιαγγειακή επίδραση σε ορισμένους ασθενείς όπως έχει μετρηθεί από αυξήσεις της συχνότητας του καρδιακού παλμού, της αρτηριακής πίεσης και/ή των συμπτωμάτων. Σε περίπτωση που τέτοιες επιδράσεις εμφανισθούν, είναι πιθανόν να χρειασθεί διακοπή της αγωγής. Επιπροσθέτως, έχει αναφερθεί ότι οι β-αδρενεργικοί αγωνιστές προκαλούν μεταβολές στο ηλεκτροκαρδιογράφημα (ECG), όπως επιπέδωση του κύματος Τ και κατάσπαση του τμήματος ST, παρόλο που η κλινική σημασία αυτών των παρατηρήσεων είναι άγνωστη. Μακράς διάρκειας β2-αδρενεργικοί αγωνιστές θα πρέπει να χορηγούνται με προσοχή σε ασθενείς με καρδιαγγειακές διαταραχές, ιδιαίτερα ισχαιμική καρδιοπάθεια, σοβαρή αντιρροπούμενη καρδιακή ανεπάρκεια, καρδιακές αρρυθμίες, υπερτροφική αποφρακτική καρδιομυοπάθεια, υπέρταση και ανεύρυσμα, σε ασθενείς με νοσήματα που προκαλούν σπασμούς ή θυρεοτοξίκωση, σε ασθενείς με γνωστή ή πιθανολογούμενη παράταση του διαστήματος QT (δηλαδή QT> 0,44 δευτερόλεπτα) και σε ασθενείς που ανταποκρίνονται ασυνήθιστα στις συμπαθομιμητικές αμίνες. Υποκαλιαιμία: Οι β2-αδρενεργικοί αγωνιστές μπορεί να προκαλέσουν σημαντική υποκαλιαιμία σε ορισμένους ασθενείς, η οποία έχει τη δυναμική να προκαλέσει ανεπιθύμητες καρδιαγγειακές επιδράσεις. Η μείωση του καλίου του ορού είναι συνήθως παροδική, χωρίς να απαιτείται η χορήγηση συμπληρώματος. Σε ασθενείς με σοβαρή ΧΑΠ, η υποξία και η συγχορηγούμενη αγωγή μπορεί να ενισχύσει το ενδεχόμενο υποκαλιαιμίας (βλ. παράγραφο 4.5), η οποία μπορεί να αυξήσει την ευαισθησία σε καρδιακές αρρυθμίες. Υπεργλυκαιμία: Εισπνοή υψηλών δόσεων β2-αδρενεργικών αγωνιστών μπορεί να προκαλέσει αυξήσεις στη γλυκόζη του πλάσματος. Αναισθησία: Θα πρέπει να δίνεται προσοχή στην περίπτωση που έχει προγραμματισθεί χειρουργική επέμβαση με αναισθητικά αλογονωμένους υδρογονάνθρακες εξαιτίας αυξημένης ευαισθησίας στις ανεπιθύμητες καρδιαγγειακές επιδράσεις των βρογχοδιασταλτικών β-αγωνιστών. Το Spiolto Respimat δε θα πρέπει να χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με οποιαδήποτε άλλη φαρμακευτική αγωγή που περιέχει μακράς διάρκειας β2-αδρενεργικούς αγωνιστές. Ασθενείς που λαμβάνουν εισπνεόμενους, βραχείας διάρκειας β2- αδρενεργικούς αγωνιστές σε τακτική βάση (δηλαδή τέσσερις φορές την ημέρα) θα πρέπει να συμβουλεύονται να τους χρησιμοποιούν μόνο για συμπτωματική ανακούφιση των οξέων αναπνευστικών συμπτωμάτων. To Spiolto Respimat δε θα πρέπει να χρησιμοποιείται πιο συχνά από μία φορά ημερησίως. Υπερευαισθησία: Όπως με όλες τις φαρμακευτικές αγωγές, άμεσες αντιδράσεις υπερευαισθησίας μπορεί να εμφανισθούν μετά τη χορήγηση του Spiolto Respimat. Έκδοχα: Το χλωριούχο βενζαλκώνιο μπορεί να προκαλέσει συριγμό και δυσκολίες στην αναπνοή. Οι ασθενείς με άσθμα διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο παρόμοιων ανεπιθύμητων ενεργειών. 4.5 Αλληλεπιδράσεις με άλλα φαρμακευτικά προϊόντα και άλλες μορφές αλληλεπίδρασης: Aν και δεν έχουν διεξαχθεί τυπικές in vivo μελέτες φαρμακευτικών αλληλεπιδράσεων μεταξύ του Spiolto Respimat και άλλων φαρμάκων, το εισπνεόμενο Spiolto Respimat έχει συγχορηγηθεί με άλλα φάρμακα τα οποία χρησιμοποιούνται στη θεραπευτική αγωγή της ΧΑΠ, περιλαμβανομένων βραχείας διάρκειας συμπαθητικομιμητικών βρογχοδιασταλτικών και εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών χωρίς κλινικά δεδομένα αλληλεπιδράσεων φαρμάκων.Αντιχολινεργικοί παράγοντες: Η συγχορήγηση του βρωμιούχου τιοτρόπιου, του ενός δραστικού συστατικού του Spiolto Respimat, με άλλα φάρμακα που περιέχουν αντιχολινεργικές ουσίες δεν έχει μελετηθεί και ως εκ τούτου δε συνιστάται. Αδρενεργικοί παράγοντες: Συγχορήγηση άλλων αδρενεργικών παραγόντων (μόνων ή ως μέρος θεραπείας συνδυασμού) μπορεί να ενισχύσει τις ανεπιθύμητες ενέργειες του Spiolto Respimat. Ξανθινοπαράγωγα, στεροειδή ή διουρητικά: Συγχορήγηση με ξανθινοπαράγωγα, στεροειδή ή μη καλιοσυντηρητικά διουρητικά μπορεί να προκαλέσει οποιαδήποτε υποκαλιαιμική επίδραση των αδρενεργικών αγωνιστών (βλ. παράγραφο 4.4). β-Aποκλειστές: Οι β-αδρενεργικοί αποκλειστές μπορεί να εξασθενίσουν ή να ανταγωνισθούν τη δράση της ολοδατερόλης. Οι καρδιοεκλεκτικοί β-αποκλειστές μπορούν να εξετασθούν ως ενδεχόμενο, παρόλο που πρέπει να χορηγηθούν με προσοχή. Αναστολείς ΜΑΟ και τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά, φάρμακα που παρατείνουν το QTc διάστημα: Αναστολείς της μονοαμινοξειδάσης ή τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά ή άλλα φάρμακα που είναι γνωστό ότι παρατείνουν το διάστημα QTc μπορεί να ενισχύσουν τη δράση του Spiolto Respimat στο καρδιαγγειακό σύστημα. Φαρμακοκινητικές αλληλεπιδράσεις Φαρμάκου-Φαρμάκου:Δεν έχει παρατηρηθεί σχετική επίδραση στη συστηματική έκθεση στην ολοδατερόλη σε μελέτες αλληλεπίδρασης φαρμάκου-φαρμάκου με τη συγχορήγηση φλουκοναζόλης, ως πρότυπου αναστολέα του CYP2C9. Η συγχορήγηση κετοκοναζόλης ως δυνητικού αναστολέα της P-gp και του CYP3A4 αύξησε τη συστηματική έκθεση στην ολοδατερόλη κατά περίπου 70%. Δεν είναι απαραίτητη η προσαρμογή της δόσης του Spiolto Respimat. Έρευνες in vitro έδειξαν ότι η ολοδατερόλη δεν αναστέλλει τα ένζυμα CYP ή τους μεταφορείς του φαρμάκου στις συγκεντρώσεις πλάσματος που επιτυγχάνονται στην κλινική πρακτική. 4.6 Γονιμότητα, κύηση και γαλουχία: Εγκυμοσύνη:Τιοτρόπιο: Eίναι περιορισμένα τα δεδομένα από τη χρήση του τιοτρόπιου στις έγκυες γυναίκες. Μελέτες σε ζώα δεν κατέδειξαν άμεση ή έμεση τοξικότητα στην αναπαραγωγική ικανότητα σε κλινικά σχετικές δόσεις (βλέπε 5.3). Ολοδατερόλη: Δεν υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα από τη χρήση του οlodaterol στις έγκυες γυναίκες. Προκλινικά δεδομένα για την ολοδατερόλη έδειξαν τυπικές

επιδράσεις για τους β-αδρενεργικούς αγωνιστές σε μεγάλα πολλαπλάσια των θεραπευτικών δόσεων (βλ. παράγραφο 5.3). Ως προληπτικό μέτρο, είναι προτιμότερο να αποφεύγεται η χρήση του Spiolto Respimat κατά τη διάρκεια της κύησης. Όπως άλλοι β2-αδρενεργικοί αγωνιστές, η ολοδατερόλη, το ένα δραστικό συστατικό του Spiolto Respimat, μπορεί να αναστείλει τον τοκετό εξαιτίας της χαλαρωτικής επίδρασης στις λείες μυϊκές ίνες της μήτρας. Θηλασμός: Δεν υπάρχουν διαθέσιμα κλινικά δεδομένα από θηλάζουσες γυναίκες που έχουν εκτεθεί στο τιοτρόπιο και/ή την ολοδατερόλη. Σε μελέτες σε ζώα για το τιοτρόπιο και την ολοδατερόλη οι ουσίες και/ή οι μεταβολίτες τους έχουν ανιχνευθεί στο γάλα θηλαζόντων επιμύων, αλλά δεν είναι γνωστό εάν το τιοτρόπιοκαι/ή η ολοδατερόληαπεκκρίνεται στο ανθρώπινο γάλα. Θα πρέπει να ληφθεί απόφαση σχετικά με το εάν πρέπει να γίνει συνέχιση/διακοπή του θηλασμού ή συνέχιση/διακοπή της θεραπείας με Spiolto Respimat, λαμβάνοντας υπόψιν το όφελος του θηλασμού για το παιδί και το όφελος της θεραπείας με Spiolto Respimat για τη γυναίκα. Γονιμότητα: Δεν υπάρχουν διαθέσιμα κλινικά δεδομένα σχετικά με τη γονιμότητα για το τιοτρόπιο και την ολοδατερόλη ή για τον συνδυασμό των δύο δραστικών συστατικών. Οι προκλινικές μελέτες που διεξήχθησαν με ξεχωριστά τα δραστικά συστατικά τιοτρόπιο και ολοδατερόλη δεν έδειξαν οποιαδήποτε ανεπιθύμητη ενέργεια στη γονιμότητα (βλέπε 5.3). 4.7 Επιδράσεις στην ικανότητα οδήγησης και χειρισμού μηχανημάτων: Δεν έχουν διεξαχθεί μελέτες πάνω στην επίδραση στην ικανότητα οδήγησης και χειρισμού μηχανημάτων. Ωστόσο, οι ασθενείς θα πρέπει να ενημερώνονται ότι έχουν αναφερθεί ζάλη και θάμβος οράσεως με τη χρήση του Spiolto Respimat. Επομένως, συνιστάται προσοχή κατά την οδήγηση αυτοκινήτου ή το χειρισμό μηχανημάτων. Εάν οι ασθενείς εμφανίσουν τέτοια συμπτώματα, θα πρέπει να αποφεύγουν δυνητικά επικίνδυνες εργασίες όπως η οδήγηση ή ο χειρισμός μηχανημάτων. 4.8 Ανεπιθύμητες ενέργειες: α. Περίληψη του προφίλ ασφαλείας: Πολλές από τις αναφερόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες μπορούν να αποδοθούν στις αντιχολινεργικές ιδιότητες του βρωμιούχου τιοτρόπιουή στις β2-αδρενεργικές ιδιότητες της ολοδατερόλης, των δραστικών συστατικών του Spiolto Respimat. β. Συνοπτικός πίνακας των ανεπιθύμητων ενεργειών: Οι συχνότητες που αποδίδονται στις ανεπιθύμητες ενέργειες που αναφέρονται παρακάτω βασίζονται στις αδρές συχνότητες εμφάνισης των ανεπιθύμητων ενεργειών του φαρμάκου (δηλαδή συμβάντα που αποδόθηκαν στο Spiolto Respimat) που παρατηρήθηκαν στην ομάδα της δόσης των 5 μικρογραμμαρίων τιοτρόπιου/ 5 μικρογραμμαρίων ολοδατερόλης (5.646 ασθενείς), αθροιστικά από 8 ελεγχόμενες με δραστικό συστατικό ή εικονικό φάρμακο, παράλληλων ομάδων κλινικές δοκιμές σε ασθενείς με ΧΑΠ με περιόδους θεραπείας που κυμαίνονταν μεταξύ 4 και 52 εβδομάδων. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες που αναφέρθηκαν σε όλες τις κλινικές δοκιμές με το Spiolto Respimat φαίνονται παρακάτω σύμφωνα με την κατηγορία οργανικού συστήματος. Αυτές περιλαμβάνουν επίσης όλες τις ανεπιθύμητες ενέργειες που έχουν προηγουμένως αναφερθεί με ένα από τα επιμέρους δραστικά συστατικά. Η συχνότητα καθορίζεται με βάση τους ακόλουθους κανόνες: Πολύ συχνές (≥1/10), συχνές (≥1/100 έως <1/10), όχι συχνές (≥1/1.000 έως <1/100), σπάνιες (≥1/10.000 έως <1/1.000), πολύ σπάνιες (<1/10.000), μη γνωστές (δεν μπορούν να εκτιμηθούν με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα). Κατηγορία Oργανικού συστήματος/Ανεπιθύμητη ενέργεια Συχνότητα Λοιμώξεις και παρασιτώσεις Ρινοφαρυγγίτιδα μη γνωστή Διαταραχές του μεταβολισμού και της θρέψης Αφυδάτωση μη γνωστή Διαταραχές του νευρικού συστήματος Ζάλη όχι συχνή Αϋπνία σπάνια Κεφαλαλγία όχι συχνή Οφθαλμικές διαταραχές Θάμβος οράσεως σπάνια Γλαύκωμα μη γνωστή Αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση μη γνωστή Καρδιακές διαταραχές Κολπική μαρμαρυγή σπάνια Ταχυκαρδία όχι συχνή Αίσθημα παλμών σπάνια Υπερκοιλιακή ταχυκαρδία σπάνια Αγγειακές διαταραχές Υπέρταση σπάνια Διαταραχές του αναπνευστικού συστήματος, του θώρακα και του μεσοθωράκιου Βήχας όχι συχνή Δυσφωνία όχι συχνή Λαρυγγίτιδα σπάνια Φαρυγγίτιδα σπάνια Επίσταξη σπάνια Βρογχόσπασμος σπάνια Κολπίτιδα μη γνωστή Διαταραχές του γαστρεντερικού Ξηροστομία όχι συχνή Δυσκοιλιότητα σπάνια Καντιντίαση του στοματοφάρυγγα σπάνια Ουλίτιδα σπάνια Ναυτία σπάνια Απόφραξη του εντέρου - Ειλεός παραλυτικός μη γνωστή Δυσφαγία μη γνωστή Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση μη γνωστή Γλωσσίτιδα μη γνωστή Στοματίτιδα σπάνια Οδοντική τερηδόνα μη γνωστή Διαταραχές του δέρματος και του υποδόριου ιστού, Διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος Υπερευαισθησία σπάνια Αγγειοοίδημα σπάνια Κνίδωση σπάνια Κνησμός σπάνια Αναφυλακτική αντίδραση μη γνωστή Εξάνθημα σπάνια Δερματική λοίμωξη και έλκος δέρματος μη γνωστή Ξηροδερμία μη γνωστή Διαταραχές του μυοσκελετικού συστήματος και του συνδετικού ιστού Αρθραλγία σπάνια Οσφυαλγία1 σπάνια Διόγκωση άρθρωσης σπάνια Διαταραχές των νεφρών και των ουροφόρων οδών Κατακράτηση ούρων σπάνια Ουρολοίμωξη σπάνια Δυσουρία σπάνια 1 ανεπιθύμητες ενέργειες που αναφέρθηκαν με το Spiolto Respimat, αλλά όχι με τα μεμονωμένα δραστικά συστατικά. γ. Περιγραφή επιλεγμένων ανεπιθύμητων ενεργειών: Το Spiolto Respimat συνδυάζει τις αντιχολινεργικές και τις β2αδρενεργικές ιδιότητες λόγω των δραστικών συστατικών του τιοτρόπιο και ολοδατερόλη. Προφίλ των ανεπιθύμητων ενεργειών των αντιχολινεργικών:Σε μακράς διάρκειας κλινικές δοκιμές 52 εβδομάδων με το Spiolto Respimat, η πιο συχνά παρατηρούμενη αντιχολινεργική ανεπιθύμητη ενέργεια ήταν η ξηροστομία, η οποία συνέβη σε περίπου 1,3% των ασθενών που έλαβαν αγωγή με Spiolto Respimat και σε 1,7% και 1% στο σκέλος του τιοτρόπιου 5 μικρογραμμάρια και της ολοδατερόλης 5 μικρογραμμάρια, αντίστοιχα. Η ξηροστομία οδήγησε σε διακοπή της θεραπείας σε 2 από τους 4.968 ασθενείς (0,04%) υπό θεραπεία με Spiolto Respimat. Σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες ως συνέπεια των αντιχολινεργικών δράσεων περιλαμβάνουν γλαύκωμα, δυσκοιλιότητα, απόφραξη εντέρου περιλαμβανομένου και του παραλυτικού ειλεού και κατακράτηση ούρων. Προφίλ των ανεπιθύμητων ενεργειών των β-αδρενεργικών: Η ολοδατερόλη, το ένα δραστικό συστατικό του Spiolto Respimat, είναι μέλος της θεραπευτικής ομάδας των μακράς διάρκειας β2-αδρενεργικών αγωνιστών. Επομένως, η εμφάνιση άλλων ανεπιθύμητων ενεργειών που σχετίζονται με την ομάδα των β-αδρενεργικών αγωνιστών, που δεν παρουσιάζονται παραπάνω, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη, όπως, αρρυθμία, ισχαιμία του μυοκαρδίου, στηθάγχη, υπόταση, τρόμος, νευρικότητα, μυϊκοί σπασμοί, κόπωση, αίσθημα κακουχίας, υποκαλιαιμία, υπεργλυκαιμία και μεταβολική οξέωση. δ. Άλλοι ειδικοί πληθυσμοί: Αύξηση των αντιχολινεργικών δράσεων μπορεί να συμβεί με την αύξηση της ηλικίας. Αναφορά πιθανολογούμενων ανεπιθύμητων ενεργειών: Η αναφορά πιθανολογούμενων ανεπιθύμητων ενεργειών μετά από τη χορήγηση άδειας κυκλοφορίας του φαρμακευτικού προϊόντος είναι σημαντική. Επιτρέπει τη συνεχή παρακολούθηση της σχέσης οφέλους-κινδύνου του φαρμακευτικού προϊόντος. Ζητείται από τους επαγγελματίες υγείας να αναφέρουν οποιεσδήποτε πιθανο- λογούμενες ανεπιθύμητες ενέργειες μέσω του εθνικού συστήματος αναφοράς:: Ελλάδα: Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων. Μεσογείων 284, GR-15562 Χολαργός, Αθήνα. Τηλ: + 30 21 32040380/337, Φαξ: + 30 21 06549585, Ιστότοπος: http:// www.eof.gr Κύπρος: Φαρμακευτικές Υπηρεσίες, Υπουργείο Υγείας. CY-1475 Λευκωσία. Φαξ: + 357 22608649, Ιστότοπος: www.moh.gov.cy/phs. 4.9 Υπερδοσολογία: Υπάρχουν περιορισμένες πληροφορίες σχετικά με την υπερδοσολογία με το Spiolto Respimat. Το Spiolto Respimat έχει μελετηθεί σε δόση έως 5 μικρογραμμάρια/ 10 μικρογραμμάρια (τιοτρόπιο / ολοδατερόλη) σε ασθενείς με ΧΑΠ και έως 10 μικρογραμμάρια/ 40 μικρογραμμάρια (τιοτρόπιο/ ολοδατερόλη) σε υγιή άτομα. Δεν παρατηρήθηκαν κλινικά σημαντικές επιδράσεις. Η υπερδοσολογία μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολικές αντιμουσκαρινικές επιδράσεις του τιοτρόπιου και/ ή υπερβολικές επιδράσεις β2 αγωνιστών της ολοδατερόλης. Συμπτώματα: Υπερδοσολογία του αντιχολινεργικού τιοτρόπιου: Μεγάλες δόσεις τιοτρόπιου μπορεί να οδηγήσουν σε αντιχολινεργικά σημεία και συμπτώματα. Εν τούτοις, δεν υπήρχαν συστηματικές αντιχολινεργικές ανεπιθύμητες ενέργειες μετά από εφάπαξ εισπνεόμενη δόση έως και 340 μικρογραμμαρίων βρωμιούχου τιοτρόπιου σε υγιείς εθελοντές. Επιπλέον, δεν παρατηρήθηκαν σχετικές ανεπιθύμητες ενέργειες, εκτός από ξηροστομία/ξηρότητα στο φάρυγγα και ξηρότητα του βλεννογόνου της μύτης μετά από χορήγηση σε υγιείς εθελοντές εισπνεόμενου διαλύματος τιοτρόπιου με δόση έως 40 μικρογραμμάρια για 14 ημέρες, με την εξαίρεση της έν-

τονης μείωσης της παραγωγής σιέλου από την 7η ημέρα και μετά. Υπερδοσολογία του β2-αγωνιστή ολοδατερόλη: Είναι πιθανόν υπερδοσολογία της ολοδατερόλης να οδηγήσει σε υπερβολικές επιδράσεις τυπικές των β2-αδρενεργικών αγωνιστών, π.χ. ισχαιμία του μυοκαρδίου, υπέρταση ή υπόταση, ταχυκαρδία, αρρυθμίες, αίσθημα παλμών, ζάλη, νευρικότητα, αϋπνία, άγχος, κεφαλαλγία, τρόμος, ξηροστομία, μυϊκοί σπασμοί, ναυτία, κόπωση, αίσθημα κακουχίας, υποκαλιαιμία, υπεργλυκαιμία, και μεταβολική οξέωση. Θεραπεία υπερδοσολογίας: Η θεραπεία με το Spiolto Respimat θα πρέπει να διακοπεί. Ενδείκνυται υποστηρικτική και συμπτωματική θεραπεία. Τα σοβαρά περιστατικά θα πρέπει να νοσηλεύονται. Μπορεί να ληφθεί υπόψη η χρήση καρδιοεκλεκτικών β-αποκλειστών, αλλά μόνο υπό εξαιρετική προσοχή καθώς η χρήση της αγωγής με β-αδρενεργικούς αποκλειστές μπορεί να προκαλέσει βρογχόσπασμο. 5. ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: 5.1 Φαρμακοδυναμικές ιδιότητες: Φαρμακοθεραπευτική κατηγορία: Φάρμακα για αποφρακτικές παθήσεις των αεροφόρων οδών, αδρενεργικά σε συνδυασμό με αντιχολινεργικά. Κωδικός ATC: R03AL06. Μηχανισμός δράσης:Spiolto Respimat:Το Spiolto Respimat είναι ένα εισπνεόμενο διάλυμα σταθερού συνδυασμού δόσεων που περιέχει έναν μακράς δράσης ανταγωνιστή των μουσκαρινικών υποδοχέων, το τιοτρόπιο και έναν μακράς δράσης β2-αδρενεργικό αγωνιστή, την ολοδατερόλη (LAMA/ LABA), το οποίο μεταφέρεται μέσω της εισπνευστικής συσκευής λεπτού εκνεφώματος του Spiolto Respimat. Τα δύο δραστικά συστατικά προσφέρουν επιπρόσθετη βρογχοδιαστολή λόγω του διαφορετικού τρόπου δράσης τους. Εφόσον οι μουσκαρινικοί υποδοχείς φαίνονται περισσότερο κυρίαρχοι στις κεντρικές αεροφόρους οδούς ενώ οι β2-αδρενεργικοί υποδοχείς έχουν μεγαλύτερο επίπεδο έκφρασης στους περιφερικούς αεραγωγούς, ο συνδυασμός του τιοτρόπιου και της ολοδατερόλης θα πρέπει να παρέχει τη βέλτιστη βρογχοδιαστολή σε όλες τις περιοχές των πνευμόνων. Τιοτρόπιο: Το βρωμιούχο τιοτρόπιο είναι ένας μακράς δράσεως, ειδικός ανταγωνιστής των μουσκαρινικών υποδοχέων. Έχει παρόμοια συγγένεια με τους υποτύπους των μουσκαρινικών υποδοχέων, Μ1 έως Μ5. Στους αεραγωγούς, το βρωμιούχο τιοτρόπιο συνδέεται ανταγωνιστικά και αναστρέψιμα με τους υποδοχείς Μ3 των βρογχικών λείων μυών, ανταγωνιζόμενο τις χολινεργικές (βρογχοσυσπαστικές) επιδράσεις της ακετυλοχολίνης, με αποτέλεσμα τη χάλαση των βρογχικών λείων μυών. Το αποτέλεσμα ήταν δοσοεξαρτώμενο και διήρκησε περισσότερο των 24 ωρών. Ως Ντεταρτοταγές αντιχολινεργικό, το βρωμιούχο τιοτρόπιο είναι τοπικά (βρογχο-) εκλεκτικό, όταν χορηγείται μέσω εισπνοής, εκδηλώνοντας αποδεκτό θεραπευτικό εύρος πριν εμφανισθούν οι πιθανές συστηματικές αντιχολινεργικές επιδράσεις. Ολοδατερόλη: Η ολοδατερόλη έχει υψηλή συγγένεια και εκλεκτικότητα με τους ανθρώπινους β2-αδρενεργικούς υποδοχείς. Μελέτες in vitro έδειξαν ότι η ολοδατερόλη έχει 241 φορές μεγαλύτερη δράση αγωνιστή στους β2-αδρενεργικούς υποδοχείς σε σύγκριση με τους β1-αδρενεργικούς υποδοχείς και 2.299 φορές μεγαλύτερη δράση αγωνιστή σε σύγκριση με τους β3-αδρενεργικούς υποδοχείς. Η δραστική ουσία ασκεί τις φαρμακολογικές της δράσεις μέσω σύνδεσης και ενεργοποίησης των β2-αδρενεργικών υποδοχέων μετά από τοπική χορήγηση με εισπνοή. Η ενεργοποίηση αυτών των υποδοχέων στους αεραγωγούς έχει ως αποτέλεσμα τη διέγερση της ενδοκυτταρικής αδενυλικής κυκλάσης, ενός ενζύμου που μεσολαβεί στη σύνθεση της 3,5-κυκλικής μονοφωσφορικής αδενοσίνης (cAMP). Τα αυξημένα επίπεδα του cAMP επάγουν τη βρογχοδιαστολή μέσω χαλάρωσης των λείων μυϊκών κυττάρων των αεραγωγών. Η ολοδατερόλη έχει το προκλινικό προφίλ ενός μακράς διάρκειας εκλεκτικού αγωνιστή του β2-αδρενεργικού υποδοχέα (LABA) με ταχεία έναρξη δράσης και διάρκεια δράσης τουλάχιστον 24 ωρών. Οι β-αδρενεργικοί υποδοχείς χωρίζονται σε τρεις υποκατηγορίες, τους β1-αδρενεργικούς υποδοχείς που κατά κύριο λόγο εκφράζονται στον καρδιακό μυ, τους β2-αδρενεργικούς υποδοχείς που κατά κύριο λόγο εκφράζονται στους λείους μύες των αεραγωγών και τους β3-αδρενεργικούς υποδοχείς που κατά κύριο λόγο εκφράζονται στο λιπώδη ιστό. Οι β2-αγωνιστές προκαλούν βρογχοδιαστολή. Παρόλο που οι β2-αδρενεργικοί υποδοχείς είναι οι κυρίαρχοι αδρενεργικοί υποδοχείς στους λείους μύες των αεραγωγών, είναι επίσης παρόντες στην επιφάνεια μιας ποικιλίας άλλων κυττάρων, συμπεριλαμβανομένων του πνευμονικού επιθηλίου και των ενδοθηλιακών κυττάρων και στην καρδιά. Η ακριβής λειτουργία των β2-υποδοχέων στην καρδιά δεν είναι γνωστή, αλλά η παρουσία τους αυξάνει την πιθανότητα ακόμα και οι υψηλά εκλεκτικοί β2-αδρενεργικοί αγωνιστές να έχουν καρδιακές επιδράσεις. Επιδράσεις στην καρδιακή ηλεκτροφυσιολογία: Τιοτρόπιο: Σε μία δοκιμή αποκλειστικά για τη μελέτη του διαστήματος QT η οποία αφορούσε σε 53 υγιείς εθελοντές, το τιοτρόπιο κόνις για εισπνοή 18 μικρογραμμάρια και 54 μικρογραμμάρια (δηλ. τρεις φορές η θεραπευτική δόση) για διάστημα άνω των 12 ημερών, δεν προκάλεσε σημαντική παράταση των διαστημάτων QT του ΗΚΓ. Ολοδατερόλη: Η δράση της ολοδατερόλης στο διάστημα QT/διάστημα QTc του ΗΚΓ μελετήθηκε σε 24 υγιείς άνδρες και γυναίκες εθελοντές σε μια διπλά-τυφλή, τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο και δραστική (μοξιφλοξασίνη), μελέτη. Η ολοδατερόλη σε μονές δόσεις των 10, 20, 30 και 50 μικρογραμμαρίων έδειξε ότι, σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο, οι μέσες μεταβολές από την τιμή αναφοράς στο διάστημα QT πάνω από 20 λεπτά έως 2 ώρες μετά τη λήψη της δόσης αυξήθηκαν δοσοεξαρτώμενα από 1,6 (10 μικρογραμμάρια ολοδατερόλης) σε 6,5 ms (50 μικρογραμμάρια ολοδατερόλης), με το ανώτερο όριο του δύο-πλευρών διαστήματος εμπιστοσύνης 90% να είναι λιγότερο από 10 ms σε όλα τα επίπεδα δόσεων για τα ανεξάρτητα διορθωμένα διαστήματα QT (QTcI). Η δράση των 5 μικρογραμμαρίων και των 10 μικρογραμμαρίων ολοδατερόλης στην καρδιακή συχνότητα και ρυθμό εκτιμήθηκε με τη χρήση της συνεχούς 24ωρης καταγραφής ΗΚΓ (παρακολούθηση Holter) σε ένα υποσύνολο 772 ασθενών την 48η εβδομάδα των ελεγχόμενων με εικονικό φάρμακο δοκιμών Φάσης 3. Δεν παρατηρήθηκαν δοσο- ή χρονο-σχετιζόμενες τάσεις ή μοντέλα για το εύρος των μέσων μεταβολών στην καρδιακή συχνότητα ή σε έκτακτες συστολές. Οι μεταβολές από την τιμή αναφοράς έως το τέλος της θεραπείας σε έκτακτες συστολές δεν έδειξαν σημαντικές διαφορές μεταξύ της ολοδατερόλης 5 μικρογραμμαρίων, 10 μικρογραμμαρίων και εικονικού φαρμάκου. Spiolto Respimat: Δύο τυχαιοποιημένες, διπλές τυφλές, διάρκειας 52 εβδομάδων δοκιμές με τη χρήση του Spiolto Respimat ενέταξαν 5.162 ασθενείς με ΧΑΠ. Σε μία συγκεντρωτική ανάλυση ο αριθμός των ατόμων με μεταβολές από την τιμή αναφοράς στο διορθωμένο QTcF (διόρθωση κατά Fridericia) διάστημα >30 msec στα 40 λεπτά μετά τη δόση την ημέρα 85, 169, και 365, είχε εύρος από 3,1%, 4,7%, και 3,6% για την ομάδα του Spiolto Respimat σε σύγκριση με 4,1%, 4,4%, και 3,6% για την ολοδατερόλη 5 μικρογραμμάρια και 3,4%, 2,3%, και 4,6% για την ομάδα του τιοτρόπιου 5 μικρογραμμάρια, αντίστοιχα. Κλινική αποτελεσματικότητα και ασφάλεια: Το κλινικό πρόγραμμα ανάπτυξης Φάσης ΙΙΙ για το Spiolto Respimat περιελάμβανε τρεις τυχαιοποιημένες, διπλά-τυφλές δοκιμές: i. δύο πανομοιότυπες, παράλληλων ομάδων, 52 εβδομάδων δοκιμές, συγκρίνοντας το Spiolto Respimat με τιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια και ολοδατερόλη 5 μικρογραμμάρια (1.029 έλαβαν Spiolto Respimat) [Δοκιμές 1 και 2]. ii. Μία 6 εβδομάδων δοκιμή με διασταυρούμενη λήψη, συγκρίνοντας το Spiolto Respimat με τιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια και ολοδατερόλη 5 μικρογραμμάρια και εικονικό φάρμακο (139 έλαβαν Spiolto Respimat) [Δοκιμή 3]. Στις δοκιμές αυτές, τα υπό σύγκριση προϊόντα, τιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια, ολοδατερόλη 5 μικρογραμμάρια και εικονικό φάρμακο χορηγήθηκαν μέσω της εισπνευστικής συσκευής Respimat. Χαρακτηριστικά ασθενών: Η πλειοψηφία των 5.162 ασθενών που συμμετείχαν στις παγκόσμιες, 52 εβδομάδων δοκιμές [Δοκιμές 1 και 2] ήταν άντρες (73%), λευκοί (71%) ή Ασιάτες (25%), με μέση ηλικία τα 64 έτη. Ο μέσος μετα-βρογχοδιαστολής FEV1 ήταν 1,37 L (GOLD 2 [50%], GOLD 3 [39%], GOLD 4 [11%]). Η μέση αποκρισιμότητα των β2-αγωνιστών ήταν 16,6% της τιμής αναφοράς (0,171 L). Οι θεραπείες για το αναπνευστικό επιτρέπονταν ως συγχορηγούμενη θεραπεία συμπεριλαμβανομένων των εισπνεόμενων στεροειδών [47%] και των ξανθινών [10%]). Η 6 εβδομάδων δοκιμή [Δοκιμή 3] διεξήχθη στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική. Η πλειοψηφία των 219 ασθενών που συμμετείχαν ήταν άντρες (59%) και λευκοί (99%), με μέση ηλικία τα 61,1 έτη. Ο μέσος μετα-βρογχοδιαστολής FEV1 ήταν 1,55 L (GOLD 2 [64%], GOLD 3 [34%], GOLD 4 [2%]). Η μέση αποκρισιμότητα των β2-αγωνιστών ήταν 15,9% της τιμής αναφοράς (0,193 L). Οι θεραπείες για το αναπνευστικό επιτρέπονταν ως συγχορηγούμενη θεραπεία συμπεριλαμβανομένων των εισπνεόμενων στεροειδών [41%] και των ξανθινών [4%]). Επιδράσεις στην πνευμονική λειτουργία: Στις 52 εβδομάδων δοκιμές, το Spiolto Respimat χορηγούμενο μία φορά ημερησίως το πρωί, παρείχε σημαντική βελτίωση στην πνευμονική λειτουργία εντός 5 λεπτών από την πρώτη δόση σε σύγκριση με το τιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια (μέση αύξηση 0,137 L στο FEV1 για το Spiolto Respimat έναντι 0,058 L για το τιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια [p<0,0001] και 0,125 L για την ολοδατερόλη 5 μικρογραμμάρια [p=0,16]). Και στις δύο μελέτες, παρατηρήθηκαν σημαντικές βελτιώσεις στην FEV1 AUC0-3h απόκριση και την κατώτερη FEV1 απόκριση μετά από 24 εβδομάδες (κύρια τελικά σημεία της πνευμονικής λειτουργίας) για το Spiolto Respimat σε σύγκριση με το τιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια και την ολοδατερόλη 5 μικρογραμμάρια (Πίνακας 1). Πίνακας 1: Διαφορά στην FEV1 AUC0-3h και την κατώτερη FEV1 απόκριση για το Spiolto Respimat σε σύγκριση με το τιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια, την ολοδατερόλη 5 μικρογραμμάρια μετά από 24 εβδομάδες (Δοκιμές 1 και 2): FEV1 AUC0-3h απόκριση Δοκιμή 1 n Μέση τιμή Spiolto Respimat έναντι: Tιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια Ολοδατερόλη 5 μικρογραμμάρια

522 526 525

– 0,117 L 0,123 L

Kατώτερη FEV1 απόκριση Δοκιμή 1 n Μέση τιμή Spiolto Respimat έναντι: Tιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια Ολοδατερόλη 5 μικρογραμμάρια

521 520 519

– 0,071 L 0,082 L

n

502 500 507 n

497 498 503

Δοκιμή 2 Μέση τιμή

– 0,103 L 0,132 L Δοκιμή 2 Μέση τιμή

– 0,050 L 0,088 L

τιμή αναφοράς FEV1 πριν την αγωγή: Δοκιμή 1 = 1,16 L, Δοκιμή 2 = 1,15 L p ≤ 0,0001 για όλες τις συγκρίσεις n = αριθμός ασθενών Ασθενείς με υψηλότερο βαθμό αναστρεψιμότητας στην έναρξη πέτυχαν γενικά υψηλότερο βαθμό βρογχοδιασταλτικής απόκρισης με το Spiolto Respimat σε σχέση με ασθενείς με χαμηλότερο βαθμό αναστρεψιμότητας στην έναρξη. Οι αυξημένες βρογχοδιασταλτικές δράσεις του Spiolto Respimat σε σύγκριση με το τιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια και την ολοδατερόλη 5 μικρογραμμάρια διατηρήθηκαν σε όλη τη διάρκεια της θεραπευτικής περιόδου των 52 εβδομάδων. Το Spiolto Respimat βελτίωσε επίσης τον πρωινό και βραδινό PEFR (ρυθμός μέγιστης εκπνευστικής ροής) σε σύγκριση με το τιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια και την ολοδατερόλη 5 μικρογραμμάρια όπως μετρήθηκε από τα ημερήσια αρχεία των ασθενών. Στην 6 εβδομάδων δοκιμή, το Spiolto Respimat έδειξε σημαντικά μεγαλύτερη απόκριση του FEV1 σε σύγκριση με το τιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια, την ολοδατερόλη 5 μικρογραμμάρια και το εικονικό φάρμακο (p<0,0001) κατά τη διάρκεια του συνεχούς 24ωρου διαστήματος μεταξύ της λήψης της κάθε δόσης (Πίνακας 2). Πίνακας 2: Μέσες τιμές διαφορών στο FEV1 (L) μετά από 3 ώρες, 12 ώρες και 24 ώρες και διαφορά στην κατώτερη τιμή FEV1 (L) για το Spiolto Respimat σε σύγκριση με το τιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια, την ολοδατερόλη 5 μικρογραμμάρια και το εικονικό φάρμακο μετά από 6 εβδομάδες (Δοκιμή 3):

Spiolto Respimat έναντι: Tιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια Ολοδατερόλη 5 μικρογραμμάρια Εικονικό φάρμακο

n

Μέση τιμή 3 ωρών

n

Μέση τιμή 12 ωρών

Μέση τιμή 24 ωρών 1

Kατώτερη τιμή

138 137 138 135

– 0,109 0,109 0,325

138 135 136 132

– 0,119 0,126 0,319

– 0,110 0,115 0,280

– 0,079 0,092 0,207

τιμή αναφοράς πριν την αγωγή FEV1 = 1,30 L κύριο τελικό σημείο p<0,0001 για όλες τις συγκρίσεις n= αριθμός ασθενών Δύσπνοια: Μετά από 24 εβδομάδες (Δοκιμές 1 και 2), ο μέσος όρος της συγκεντρωτικής βαθμολογίας του δείκτη TDI (Transition Dyspnea Index) ήταν 1,98 μονάδες για το Spiolto Respimat, με σημαντική βελτίωση σε σύγκριση με το τιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια (μέση τιμή διαφοράς 0,36, p=0,008) και την ολοδατερόλη 5 μικρογραμμάρια (μέση τιμή διαφοράς 0,42, p=0,002). Οι περισσότεροι ασθενείς που έλαβαν αγωγή με το Spiolto Respimat είχαν κλινικά σημαντική βελτίωση στην συγκεντρωτική βαθμολογία του TDI (MCID, καθορισμένο ως τιμή τουλάχιστον 1 μονάδας) σε σύγκριση με το τιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια (54,9% έναντι 50,6%, p=0,0546) και την ολοδατερόλη 5 μικρογραμμάρια (54,9% έναντι 48,2%, p=0,0026). Σχετιζόμενη με την Υγεία Ποιότητα Ζωής: Το Spiolto Respimat έδειξε βελτίωση στη σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής όπως φαίνεται στη μείωση της συνολικής βαθμολογίας του δείκτη St. George Respiratory Questionnaire (SGRQ). Μετά από 24 εβδομάδες υπάρχει στατιστικά σημαντική βελτίωση στη μέση συνολική βαθμολογία του δείκτη SGRQ για το Spiolto Respimat σε σύγκριση με το τιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια και την ολοδατερόλη 5 μικρογραμμάρια (Πίνακας 3). Παρατηρήθηκαν βελτιώσεις σε όλες τις παραμέτρους του δείκτη SGRQ. Οι περισσότεροι ασθενείς που έλαβαν αγωγή με Spiolto Respimat είχαν κλινικά σημαντική βελτίωση στη συνολική βαθμολογία του δείκτη SGRQ (MCID, καθορισμένο ως μείωση τουλάχιστον 4 μονάδων από την τιμή αναφοράς) σε σύγκριση με το τιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια (57,5% έναντι 48,7%, p=0,0001) και την ολοδατερόλη 5 μικρογραμμάρια (57,5% έναντι 44,8%, p<0,0001). Χρήση Αγωγής Διάσωσης:Ασθενείς που έλαβαν αγωγή με Spiolto Respimat χρησιμοποίησαν λιγότερη σαλβουταμόλη ως θεραπεία διάσωσης, κατά τη διάρκεια της ημέρας και κατά τη διάρκεια της νύχτας, σε σύγκριση με τους ασθενείς που έλαβαν τιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια και ολοδατερόλη 5 μικρογραμμάρια (μέση τιμή χρήσης αγωγής διάσωσης κατά τη διάρκεια της ημέρας για το Spiolto Respimat 0,76 περιπτώσεις την ημέρα σε σύγκριση με 0,97 περιπτώσεις την ημέρα για το τιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια και 0,87 περιπτώσεις την ημέρα για την ολοδατερόλη 5 μικρογραμμάρια, p<0,0001, μέση τιμή χρήσης αγωγής διάσωσης κατά τη διάρκεια της νύχτας για το Spiolto Respimat 1,24 περιπτώσεις την ημέρα σε σύγκριση με 1,69 περιπτώσεις την ημέρα για το τιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια και 1,52 περιπτώσεις την ημέρα για την ολοδατερόλη 5 μικρογραμμάρια, p<0,0001, Δοκιμές 1 και 2). Παγκόσμια Βαθμολογία Ασθενή: Ασθενείς που έλαβαν αγωγή με Spiolto Respimat εμφάνισαν σημαντικότερη βελτίωση στην αναπνευστική τους κατάσταση σε σύγκριση με το τιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια και την ολοδατερόλη 5 μικρογραμμάρια, όπως μετρήθηκε με την κλίμακα της Παγκόσμιας Βαθμολογίας Ασθενή (PGR) (Δοκιμές 1 και 2). Παροξύνσεις: Το τιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια έχει προηγουμένως δείξει στατιστικά σημαντική μείωση του κινδύνου παρόξυνσης της ΧΑΠ σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο. Οι παροξύνσεις της ΧΑΠ είχαν συμπεριληφθεί ως ένα επιπρόσθετο τελικό σημείο στις πιλοτικές δοκιμές των 52 εβδομάδων (Δοκιμές 1 και 2). Στο συνδυασμένο σύνολο δεδομένων, το ποσοστό των ασθενών που εμφάνισαν τουλάχιστον μία μέτρια/ σοβαρή παρόξυνση της ΧΑΠ ήταν 27,7% για το Spiolto Respimat και 28,8% για το τιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια (p=0,39). Αυτές οι μελέτες δεν είχαν σχεδιαστεί ειδικά για να αξιολογηθεί η επίδραση των θεραπειών επί παροξύνσεων της ΧΑΠ. Σε μια τυχαιοποιημένη, διπλά τυφλή, ελεγχόμενη με δραστική ουσία, παράλληλων ομάδων κλινική δοκιμή διάρκειας ενός έτους (Δοκιμή 9), συγκρίθηκε το Spiolto Respimat με το τιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια, στις παροξύνσεις της ΧΑΠ. Ως παράλληλη χρήση θεραπευτικής αγωγής, επιτράπηκαν όλες οι φαρμακευτικές αγωγές για το αναπνευστικό, εκτός από τα αντιχολινεργικά, τους μακράς δράσης βήτα-αγωνιστές και τους συνδυασμούς αυτών, δηλαδή τους ταχέως δρώντες βήτα-αγωνιστές, τα εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή και τις ξανθίνες. Κύριο τελικό σημείο της μελέτης, ήταν το ετήσιο ποσοστό μετρίων προς σοβαρών παροξύνσεων ΧΑΠ (3.939 ασθενείς έλαβαν Spiolto Respimat και 3.941 ασθενείς έλαβαν τιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια). Στην πλειονότητα τους οι ασθενείς ήταν άνδρες (71,4%) και Καυκάσιοι (79,3%). Μέση ηλικία ήταν τα 66,4 έτη, ο μέσος FEV1 μετά από βρογχοδιαστολή ήταν 1,187 L (SD 0.381) ενώ το 29,4% των ασθενών είχαν ιστορικό κλινικά σημαντικής καρδιαγγειακής νόσου. Ως μέτριες προς σοβαρές παροξύνσεις της ΧΑΠ ορίστηκε η συνύπαρξη συμβάντων/συμπτωμάτων του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος (αύξηση ή έναρξη), σχετιζόμενα με την υποκείμενη ΧΑΠ, με διάρκεια τρεις ή και περισσότερες μέρες, που απαιτούσε την συνταγογράφηση αντιβιοτικών και/ή συστηματικώς χορηγούμενων στεροειδών και/ή νοσηλεία. Η θεραπευτική αγωγή με τη χρήση του Spiolto Respimat είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση κατά 7% του ετήσιου ποσοστού μετρίων προς σοβαρών παροξύνσεων της ΧΑΠ σε σύγκριση με το τιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια (αναλογία ποσοστού (RR) 0,93 , 99% Διάστημα Εμπιστοσύνης (CI), 0,85-1,02, p=0,0498). Το προκαθορισμένο επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας της μελέτης, p<0,01 δεν επετεύχθη. Σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής:Η χρήση του Spiolto Respimat κατέδειξε βελτίωση της σχετιζόμενης με την υγεία ποιότητας ζωής, σύμφωνα με τη μείωση της συνολικής τιμής του ερωτηματολογίου SGRQ (St. George Respiratory Questionnaire). Μετά από 24 εβδομάδες λήψης του Spiolto Respimat (Δοκιμές 1 και 2), υπήρχε μία στατιστικώς σημαντική βελτίωση στη μέση συνολική τιμή SGRQ, σε σύγκριση με το τιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια και την ολοδατερόλη 5 μικρογραμμάρια (Πίνακας 3). Οι βελτιώσεις ήταν εμφανείς σε όλα τα πεδία του SGRQ. Οι περισσότεροι ασθενείς που έλαβαν Spiolto Respimat εμφάνισαν κλινικά σημαντική βελτίωση στη συνολική τιμή SGRQ (MCID, οριζόμενη ως μείωση τουλάχιστον 4 μονάδων από την αρχική τιμή) σε σύγκριση με το τιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια (57,5% έναντι 48,7%, p=0,0001) και την ολοδατερόλη 5 μικρογραμμάρια (57,5% έναντι 44,8%, p<0,0001). Πίνακας 3: Συνολική βαθμολογία του δείκτη SGRQ μετά από 24 εβδομάδες θεραπείας: 1

n Συνολική βαθμολογία

Τιμή αναφοράς Spiolto Respimat Tιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια Ολοδατερόλη5 μικρογραμμάρια

979 954 954

Μέση τιμή θεραπείας (μεταβολή από την αρχική τιμή)

Διαφορά με το Spiolto Respimat Mέσος όρος (τιμή p)

43,5 36,7(-6,8) 37,9(-5,6) 38,4(-5,1)

-1,23 (p=0,025) -1,69 (p=0,002)

–

n= αριθμός ασθενών Σε δύο επιπρόσθετες κλινικές δοκιμές διαρκείας 12 εβδομάδων, ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο (Δοκιμές 7 και 8), η συνολική τιμή SGRQ στις 12 εβδομάδες περιλαμβανόταν επίσης ως κύριο τελικό σημείο, ως μέτρο της ποιότητας ζωής σχετιζόμενης με την υγεία. Στις δοκιμές διαρκείας 12 εβδομάδων, το Spiolto Respimat επέδειξε βελτίωση σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο κατά την εβδομάδα 12 στη μέση συνολική τιμή SGRQ (κύριο τελικό σημείο) κατά -4,9 (95%CI: −6,9 , − 2,9, p<0,0001) και -4,6 (95% CI: −6,5, −2,6, p<0,0001). Σε μία συγκεντρωτική υποστηρικτική ανάλυση των δοκιμών διαρκείας 12 εβδομάδων, η αναλογία των ασθενών με κλινικά σημαντικά μείωση στη συνολική τιμή SGRQ (οριζόμενη ως μείωση τουλάχιστον 4 μονάδων από την αρχική τιμή) κατά την εβδομάδα 12 ήταν μεγαλύτερη για το Spiolto Respimat (52% [206/393]) σε σύγκριση με το τιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια (41% [159/384], λόγος πιθανοτήτων: 1,56 (95% CI: 1,17 , 2,07), p = 0,0022) και το εικονικό φάρμακο (32% [118/370], λόγος πιθανοτήτων: 2,35 (95% CI: 1,75 , 3,16) , p < 0,0001). Εισπνευστική χωρητικότητα, δυσφορία στην αναπνοή και αντοχή στην άσκηση: Η επίδραση του Spiolto Respimat στην εισπνευστική χωρητικότητα, τη δυσφορία στην αναπνοή και την λόγω συμπτωμάτων περιορισμένη αντοχή στην άσκηση διερευνήθηκε σε τρεις τυχαιοποιημένες, διπλά-τυφλές δοκιμές σε ασθενείς με ΧΑΠ: (i) δύο πανομοιότυπες, 6 εβδομάδων με διασταυρούμενη λήψη δοκιμές που συνέκριναν το Spiolto Respimat με το τιοτρόπιο 5 μικρο- γραμμάρια, την ολοδατερόλη 5 μικρογραμμάρια και το εικονικό φάρμακο κατά τη διάρκεια ποδηλασίας με σταθερό ρυθμό (450 έλαβαν Spiolto Respimat) [Δοκιμές 4 και 5] (ii) μία 12 εβδομάδων παράλληλων ομάδων δοκιμή που συνέκρινε το Spiolto Respimat με το εικονικό φάρμακο κατά τη διάρκεια ποδηλασίας με σταθερό ρυθμό (139 έλαβαν Spiolto Respimat) και βαδίσματος σταθερής ταχύτητας (υπο-ομάδα ασθενών) [Δοκιμή 6].Το Spiolto Respimat βελτίωσε σημαντικά την εισπνευστική χωρητικότητα κατά την ανάπαυση, δύο ώρες μετά τη δόση, σε σύγκριση με το τιοτρόπιο 5 μικρογραμμάρια (0,114 L, p <0,0001, Δοκιμή 4, 0,088 L, p = 0,0005, Δοκιμή 5), την ολοδατερόλη 5 μικρογραμμάρια (0,119 L, p <0,0001, Δοκιμή 4, 0,080 L, p=0,0015, Δοκιμή 5) και το εικονικό φάρμακο (0,244 L, p <0,0001, Δοκιμή 4, 0,265 L, p <0,0001, Δοκιμή 5) μετά από 6 εβδομάδες. Στις δοκιμές 4 και 5, το Spiolto Respimat βελτίωσε σημαντικά το χρόνο αντοχής κατά τη διάρκεια ποδηλασίας με σταθερό ρυθμό σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο μετά από 6 εβδομάδες (Δοκιμή 4: γεωμετρικός μέσος όρος χρόνου αντοχής 454 s για το Spiolto Respimat σε σύγκριση με 375 δευτερόλεπτα για το εικονικό φάρμακο (βελτίωση 20,9%, p < 0,0001), Δοκιμή 5: γεωμετρικός μέσος όρος χρόνου αντοχής 466 δευτερόλεπτα για το Spiolto Respimat σε σύγκριση με 411 δευτερόλεπτα για το εικονικό φάρμακο (βελτίωση 13,4%, p <0,0001). Στη Δοκιμή 6, το Spiolto Respimat βελτίωσε σημαντικά το χρόνο αντοχής κατά τη διάρκεια ποδηλασίας με σταθερό ρυθμό σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο μετά από 12 εβδομάδες (γεωμετρικός μέσος όρος χρόνου αντοχής 528 δευτερόλεπτα για το Spiolto Respimat σε σύγκριση με 464 δευτερόλεπτα για το εικονικό φάρμακο (βελτίωση 13,8%, p=0,021). Παιδιατρικός πληθυσμός: Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων έχει δώσει απαλλαγή από την υποχρέωση υποβολής των αποτελεσμάτων μελετών με το Spiolto Respimat σε όλες τις υποκατηγορίες του παιδιατρικού πληθυσμού στην χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) σύμφωνα με την απόφαση για τις απαλλαγές κατηγοριών φαρμάκων (βλέπε παράγραφο 4.2 για πληροφορίες σχετικά με την παιδιατρική χρήση). 5.2 Φαρμακοκινητικές ιδιότητες: α. Γενική Εισαγωγή: Όταν το τιοτρόπιο και η ολοδατερόλη χορηγήθηκαν σε συνδυασμό μέσω της αναπνευστικής οδού, οι φαρμακοκινητικές παράμετροι για το κάθε δραστικό συστατικό ήταν παρόμοιες με εκείνες που παρατηρήθηκαν όταν κάθε δραστική ουσία χορηγήθηκε ξεχωριστά. Το τιοτρόπιο και η ολοδατερόλη παρουσιάζουν γραμμική φαρμακοκινητική εντός του θεραπευτικού εύρους. Σε επαναλαμβανόμενη άπαξ ημερησίως χορήγηση με εισπνοή, σταθεροποιημένη κατάσταση του τιοτρόπιου επιτυγχάνεται έως την 7η ημέρα. Η σταθεροποιημένη κατάσταση της ολοδατερόλης επιτυγχάνεται μετά από 8 ημέρες με άπαξ ημερησίως εισπνοή, και η συσσώρευση είναι έως 1,8 φορές σε σύγκριση με μία μόνο δόση. β) Γενικά Χαρακτηριστικά της Δραστικής Ουσίας μετά από Χορήγηση του Φαρμακευτικού Προϊόντος. Απορρόφηση: Τιοτρόπιο: Στοιχεία απέκκρισης δια των ούρων από νέους υγιείς εθελοντές υποδηλώνουν ότι περίπου το 33% της εισπνεόμενης δόσης μέσω της συσκευής εισπνοής RESPIMAT φτάνει στην συστηματική κυκλοφορία. Η απόλυτη βιοδιαθεσιμότητα από ένα από του στόματος χορηγούμενο διάλυμα βρέθηκε να είναι 2-3%. Οι μέγιστες συγκεντρώσεις πλάσματος του τιοτρόπιου παρατηρήθηκαν 5-7 λεπτά μετά την εισπνοή

μέσω RESPIMAT. Ολοδατερόλη:Σε υγιείς εθελοντές η απόλυτη βιοδιαθεσιμότητα της ολοδατερόλης μετά την εισπνοή εκτιμήθηκε να είναι περίπου 30%, ενώ η απόλυτη βιοδιαθεσιμότητα ήταν λιγότερο από 1% όταν χορηγήθηκε ως πόσιμο διάλυμα. Γενικά οι μέγιστες συγκεντρώσεις πλάσματος της ολοδατερόλης επιτυγχάνονται μεταξύ 10 και 20 λεπτών ύστερα από την εισπνοή του φαρμάκου μέσω RESPIMAT. Κατανομή: Το τιοτρόπιο συνδέεται με τις πρωτεΐνες του πλάσματος κατά 72% και εμφανίζει όγκο κατανομής ίσο με 32 L/kg. Μελέτες σε επίμυες έδειξαν ότι το τιοτρόπιο δεν διαπερνά τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό σε οποιοδήποτε σημαντικό βαθμό. Η ολοδατερόλη συνδέεται με τις πρωτεΐνες του πλάσματος κατά 60% περίπου και εμφανίζει όγκο κατανομής ίσο με 1.110 L. Η ολοδατερόλη είναι υπόστρωμα για τους P-gp, OAT1, OAT3 και OCT1 μεταφορείς. Η ολοδατερόλη δεν είναι υπόστρωμα για τους παρακάτω μεταφορείς: BCRP, MRP, OATP2, OATP8, OATP-B, OCT2 και OCT3. Βιομετασχηματισμός: Τιοτρόπιο: Το μέγεθος του μεταβολισμού είναι μικρό. Αυτό είναι εμφανές από την απέκκριση του φαρμάκου δια των ούρων κατά 74% ως αμετάβλητο μετά από ενδοφλέβια δόση. Ο εστέρας του τιοτρόπιου δεν διασπάται ενζυμικά προς τα συστατικά του αλκοόλη και οξύ (N-methylscopine και dithienylglycolic acid, αντίστοιχα), και τα δύο μη συνδεόμενα σε μουσκαρινικούς υποδοχείς. In vitrο πειράματα με ανθρώπινα ηπατικά μικροσώματα και ανθρώπινα ηπατικά κύτταρα υποδεικνύουν ότι κάποιο επιπλέον φάρμακο (<20% της δόσης μετά από ενδοφλέβια χορήγηση) μεταβολίζεται με την εξαρτώμενη από το κυτόχρωμα P450 (CYP) 2D6 και 3A4 οξείδωση και διαδοχική σύζευξη με γλουταθειόνη προς μία ποικιλία μεταβολιτών της Φάσης ΙΙ. Η ολοδατερόλη μεταβολίζεται ουσιαστικά μέσω άμεσης γλυκουρονιδίωσης και μέσω Οαπομε- θυλίωσης στο μέθοξυ τμήμα του μορίου ακολουθούμενη από σύζευξη. Από τους έξι μεταβολίτες που αναγνωρίσθηκαν, μόνο το ασύζευκτο προϊόν της απομεθυλίωσης συνδέεται με τους β2-υποδοχείς. Αυτός ο μεταβολίτης ωστόσο δεν είναι ανιχνεύσιμος στο πλάσμα μετά από χρόνια εισπνοή της συνιστώμενης θεραπευτικής δόσης ή δόσεων υψηλότερων έως 4 φορές. Τα ισοένζυμα CYP2C9 και CYP2C8 του κυτοχρώματος P450, με αμελητέα συνδρομή του CYP3A4, εμπλέκονται στην Ο-απομεθυλίωση της ολοδατερόλης, ενώ οι ισομορφές της διφωσφορικής ουριδίνης γλυκοζύλο τρανσφεράσης UGT2B7, UGT1A1, 1A7 και 1Α9 φάνηκε να εμπλέκονται στη σύνθεση των γλυκουρονιδίων της ολοδατερόλης. Αποβολή: Τιοτρόπιο: Η ολική κάθαρση σε υγιείς εθελοντές είναι 880 mL/min. Το χορηγούμενο ενδοφλεβίως τιοτρόπιο αποβάλλεται κατά κύριο λόγο αμετάβλητο στα ούρα (74%). Μετά από εισπνοή από ασθενείς με ΧΑΠ στη σταθεροποιημένη κατάσταση, η δια των ούρων αποβολή είναι 18,6% της δόσης, με το υπόλοιπο να αποτελεί κατά κύριο λόγο φάρμακο που δεν απορροφάται στο έντερο και το οποίο αποβάλλεται μέσω των κοπράνων. Η νεφρική κάθαρση του τιοτρόπιου υπερβαίνει το ρυθμό σπειραματικής διήθησης, υποδεικνύοντας ενεργητική απέκκριση στα ούρα. Ο αποτελεσματικός χρόνος ημίσειας ζωής του τιοτρόπιου μετά την εισπνοή από ασθενείς με ΧΑΠ κυμαίνεται μεταξύ 27 και 45 ωρών. Ολοδατερόλη:Η συνολική κάθαρση της ολοδατερόλης σε υγιείς εθελοντές είναι 872 mL/min και η νεφρική κάθαρση είναι 173 mL/min. Έπειτα από ενδοφλέβια χορήγηση επισημασμένης με [14C] ολοδατερόλης, το 38% της ραδιενεργής δόσης ανακτήθηκε στα ούρα και το 53% στα κόπρανα. Η ποσότητα της αμετάβλητης ολοδατερόλης που ανακτήθηκε στα ούρα μετά από ενδοφλέβια χορήγηση ήταν 19%. Έπειτα από του στόματος χορήγηση, μόνο το 9% της ραδιενέργειας (0,7% αμετάβλητη ολοδατερόλη) ανακτήθηκε στα ούρα, ενώ το μεγαλύτερο μέρος ανακτήθηκε στα κόπρανα (84%). Περισσότερο από 90% της δόσης εκκρίθηκε μέσα σε 6 και 5 ημέρες έπειτα από την ενδοφλέβια και την από του στόματος χορήγηση, αντίστοιχα. Έπειτα από εισπνοή, η έκκριση της αμετάβλητης ολοδατερόλης στα ούρα μέσα στο διάστημα μεταξύ της λήψης της κάθε δόσης σε υγιείς εθελοντές σε σταθεροποιημένη κατάσταση αναλογούσε στο 5-7% της δόσης. Οι συγκεντρώσεις στο πλάσμα της ολοδατερόλης μετά την εισπνοή μειώνονται κατά πολυφασικό τρόπο με τελικό χρόνο ημίσειας ζωής περίπου 45 ωρών. γ. Χαρακτηριστικά σε Ασθενείς: Τιοτρόπιο: Όπως αναμένεται για όλα τα αποβαλλόμενα κατά κύριο λόγο από τους νεφρούς φάρμακα, η προχωρημένη ηλικία σχετίστηκε με μείωση της νεφρικής κάθαρσης του τιοτρόπιου από 347 mL/min σε ασθενείς με ΧΑΠ < 65 ετών σε 275 mL/min σε ασθενείς με ΧΑΠ ≥ 65 ετών. Αυτό δεν οδήγησε σε μία αντίστοιχη αύξηση των τιμών της AUC0-6,ss ή της Cmax,ss. Ολοδατερόλη: Μια φαρμακοκινητική μετα-ανάλυση με τη χρήση δεδομένων από 2 ελεγχόμενες κλινικές δοκιμές που συμπεριελάμβαναν 405 ασθενείς με ΧΑΠ και 296 ασθενείς με άσθμα έδειξε ότι δεν είναι απαραίτητη η προσαρμογή της δόσης με βάση την επίδραση της ηλικίας, του γένους και του σωματικού βάρους στη συστηματική έκθεση στην ολοδατερόλη. Φυλή: Ολοδατερόλη: Η σύγκριση των φαρμακοκινητικών δεδομένων εντός και σε όλη την έκταση των μελετών με ολοδατερόλη αποκάλυψε τάση για υψηλότερη συστηματική έκθεση σε Γιαπωνέζους και άλλους Ασιάτες από ότι σε Καυκάσιους. Δεν εντοπίστηκαν θέματα ασφάλειας σε κλινικές μελέτες με ολοδατερόλη με Καυκάσιους και Ασιάτες διάρκειας έως ενός χρόνου με λήψη ολοδατερόλης μέσω Respimat σε δόσεις έως διπλάσιες της συνιστώμενης θεραπευτικής δόσης. Νεφρική Ανεπάρκεια: Τιοτρόπιο: Μετά από εφάπαξ ημερήσια εισπνεόμενη χορήγηση του τιοτρόπιου σε ασθενείς με ΧΑΠ σε σταθεροποιημένη κατάσταση με ήπια νεφρική δυσλειτουργία (CLCR 50-80 mL/min) οδήγησε σε ελαφρώς υψηλότερη AUC0-6,ss (μεταξύ 1,8 και 30% ψηλότερη) και παρόμοια Cmax,ss σε σύγκριση με ασθενείς με φυσιολογική νεφρική λειτουργία (CLCR> 80 mL/min). Σε άτομα με μέτρια έως σοβαρή νεφρική δυσλειτουργία (CLCR <50 ml/min) ενδοφλέβια χορήγηση του τιοτρόπιου οδήγησε σε διπλάσια υψηλότερη συνολική έκθεση (82% υψηλότερη AUC0-4h και 52% υψηλότερη Cmax) σε σύγκριση με άτομα με φυσιολογική νεφρική λειτουργία, η οποία επιβεβαιώθηκε από παρατηρήσεις μετά από εισπνοή ξηράς κόνεως. Ολοδατερόλη: Δεν υπήρχαν κλινικά σχετικές αυξήσεις της συστηματικής έκθεσης σε ασθενείς με νεφρική δυσλειτουργία. Ηπατική ανεπάρκεια: Τιοτρόπιο: Η ηπατική ανεπάρκεια δεν αναμένεται να έχει οποιαδήποτε σχετική επίδραση στη φαρμακοκινητική του τιοτρόπιου. Η κάθαρση από το τιοτρόπιο γίνεται κυρίως μέσω νεφρικής αποβολής (74% σε νέους υγιείς εθελοντές) και απλής μη ενζυμικής εστερικής διάσπασης προς φαρμακολογικά αδρανή προϊόντα. Ολοδατερόλη: Δεν υπάρχουν στοιχεία για διαφορές στην αποβολή της ολοδατερόλης, ούτε η σύνδεση με τις πρωτεΐνες διαφέρει, μεταξύ ατόμων με ήπια ή μέτρια ηπατική δυσλειτουργία και του υγιούς πληθυσμού ελέγχου. Δε διεξήχθη μελέτη σε άτομα με σοβαρή ηπατική δυσλειτουργία. 5.3 Προκλινικά δεδομένα για την ασφάλεια: Τιοτρόπιο + Ολοδατερόλη: Επιπτώσεις σε μη κλινικές μελέτες με τον συνδυασμό τιοτρόπιο/ολοδατερόλη παρατηρήθηκαν μόνο σε εκθέσεις που θεωρήθηκε ότι ήταν αρκετά πάνω από το ανώτατο όριο έκθεσης του ανθρώπου, παρουσιάζοντας μικρή σχέση με την κλινική χρήση. Τιοτρόπιο: Μελέτες του δυναμικού γονοτοξικότητας και καρκινογένεσης δεν αποκάλυψαν ιδιαίτερο κίνδυνο για τους ανθρώπους. Επιβλαβείς επιδράσεις, όσον αφορά στην κύηση, στην ανάπτυξη του εμβρύου/κυήματος, στον τοκετό ή στην ανάπτυξη μετά τον τοκετό θα μπορούσαν μόνο να καταδειχθούν σε επίπεδα δόσεων τοξικά για τη μητέρα. Το βρωμιούχο τιοτρόπιο δεν υπήρξε τερατογόνο σε επίμυες ή κουνέλια. Οι αναπνευστικές (ερεθισμός) και ουρογεννητικές (προστατίτιδα) μεταβολές και η αναπαραγωγική τοξικότητα παρατηρήθηκαν σε τοπικές ή συστηματικές εκθέσεις μεγαλύτερες από 5 φορές της θεραπευτικής δόσης. Ολοδατερόλη: Μελέτες του δυναμικού γονοτοξικότητας και καρκινογένεσης δεν αποκάλυψαν ιδιαίτερο κίνδυνο για τους ανθρώπους. Αυξημένη συχνότητα μεσοωοθηκικού λειομυώματος παρατηρήθηκε σε αρουραίους και λειομυώματος μήτρας και λειομυoσαρκώματος στους επίμυες. Αυτό θεωρείται μια επίδραση της κατηγορίας των φαρμάκων η οποία παρατηρείται σε τρωκτικά μετά από μακροχρόνια έκθεση σε υψηλές δόσεις των β2-αγωνιστών. Έως τώρα, οι β2-αγωνιστές δεν έχουν συσχετισθεί με καρκίνο σε ανθρώπους. Στους επίμυες, δεν εμφανίσθηκαν τερατογόνες δράσεις μετά από εισπνοή δόσεων 1.054 μικρoγραμμάρια/kg/ημέρα (>2.600 φορές από την ανθρώπινη έκθεση (AUC(0-24h)) στη δόση των 5 mcg). Σε εγκυμονούντες λευκούς κόνικλους Νέας Ζηλανδίας (NZW) η χορηγούμενη εισπνεόμενη δόση 2.489 μικρογραμμάρια/ kg/ημέρα (περίπου 7.130 φορές η ανθρώπινη έκθεση στα 5 μικρογραμμάρια βασισμένη στην AUC(0-24h)) ολοδατερόλης επέδειξε εμβρυϊκή τοξικότητα που χαρακτηριστικά προέρχεται από διέγερση του β-αδρενεργικού υποδοχέα. Αυτά συμπεριελάμβαναν ανομοιόμορφη οστεοποίηση, κοντά κυρτά οστά, μερικώς ανοιχτό οφθαλμό, λυκόστομα, καρδιαγγειακές ανωμαλίες. Δεν εμφανίσθηκαν σημαντικές επιδράσεις σε εισπνεόμενη δόση των 974 μικρογραμμαρίων/kg/ημέρα (περίπου 1.353 φορές η δόση 5 μικρογραμμαρίων βασισμένη στην AUC(0-24h)). 6. ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: 6.1 Κατάλογος εκδόχων: Χλωριούχοβενζαλκώνιο, Αιθυλενοδιαμινοτετραοξικό δινάτριο άλας, Ύδωρκεκαθαρμένο, 1M Υδροχλωρικό οξύ (για τη ρύθμιση του pH). 6.2 Ασυμβατότητες: Δεν εφαρμόζεται. 6.3 Διάρκεια ζωής: 3 χρόνια. Διάρκεια ζωής φυσιγγίου κατά τη χρήση: 3 μήνες. Διάρκεια ζωής εισπνευστικής συσκευής κατά τη χρήση: 1 έτος. Συνιστώμενη χρήση: 6 φυσίγγια ανά εισπνευστική συσκευή. Σημείωση: Η λειτουργικότητα της επαναχρησιμοποιούμενης εισπνευστικής συσκευής RESPIMAT έχει καταδειχθεί σε ελέγχους για 540 χρήσεις (οι οποίες αντιστοιχούν σε 9 φυσίγγια).

6.4 Ιδιαίτερες προφυλάξεις κατά την φύλαξη του προϊόντος:Mην καταψύχετε.6.5 Φύση και συστατικά του περιέκτη: Είδος και υλικό του περιέκτη που έρχεται σε επαφή με το φαρμακευτικό προϊόν: Το διάλυμα τοποθετείται σε ένα φυσίγγιο πολυαιθυλενίου/πολυπροπυλενίου με πώμα από πολυπροπυλένιο με ενσωματωBοηθήστε να γίνουν τα φάρμακα πιο ασφαλή μένο δακτύλιο σφράγισης από και σιλικόνη. Το φυσίγγιο εσωκλείεται σε έναν κύλινδρο από Aναφέρατε αλουμίνιο. Κάθε φυσίγγιο πεΌΛΕΣ τις ανεπιθύμητες ενέργειες για ριέχει 4 ml εισπνεόμενο διάΌΛΑ τα φάρμακα λυμα. Μεγέθη συσκευασιών και παρεχόμενες συσκευές: Μονή Συμπληρώνοντας την συσκευασία: 1 επαναχρησιμο“KITPINH KAPTA” ποιούμενη εισπνευστική συσκευή Respimat και 1 φυσίγγιο, για τη χορήγηση 60 εισπνοών (30 θεραπευτικές δόσεις). Τριπλή συσκευασία: 1 επαναχρησιμοποιούμενη εισπνευστική συσκευή Respimat και 3 φυσίγγια, για τη χορήγηση 60 εισπνοών (30 θεραπευτικές δόσεις) το καθένα. Μονή συσκευασία επαναπλήρωσης: 1 φυσίγγιο για τη χορήγηση 60 εισπνοών (30 θεραπευτικές δόσεις). Τριπλή συσκευασία επαναπλήρωσης: 3 φυσίγγια για τη χορήγηση 60 εισπνοών (30 θεραπευτικές δόσεις) το καθένα. Μπορεί να μην κυκλοφορούν όλες οι συσκευασίες. 6.6 Ιδιαίτερες προφυλάξεις απόρριψης και άλλος χειρισμός: Κάθε αχρησιμοποίητο φαρμακευτικό προϊόν ή υπόλειμμα πρέπει να απορρίπτεται σύμφωνα με τις κατά τόπους ισχύουσες σχετικές διατάξεις. 7. ΚΑΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΑΔΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ:Boehringer Ingelheim International GmbH, Binger Strasse 173, D-55216 Ingelheim am Rhein, Γερμανία. 8. ΑΡΙΘΜΟΣ(ΟΙ) ΑΔΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: Ελλάδα: 73250/15-7-2020. Κύπρος: 22379. 9. HΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΠΡΩΤΗΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ / ΑΝΑΝΕΩΣΗΣ ΤΗΣ ΑΔΕΙΑΣ: Ημερομηνία πρώτης έγκρισης: Ελλάδα: 7-6-2016, Kύπρος: 24-102016. Ημερομηνία τελευταίας ανανέωσης: Ελλάδα: 15-7-2020, Κύπρος: 25-9-2020. 10. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ: 15-7-2020. 11. ΛΙΑΝΙΚΗ ΤΙΜΗ: Συσκευασία 1 συσκευή Respimat +1 φυσίγγιο: 47,53€, Συσκευασία 1 φυσίγγιο: 47,53€. Χορηγείται με ιατρική συνταγή.

Special Report

Αξίζει να σπουδάσεις

Φαρμακευτική στην Ελλάδα; Αυτό το ερώτημα επιχειρεί να απαντήσει ο Φαρμακευτικός Κόσμος με ένα ειδικό αφιέρωμα που συνεχίζεται και σε αυτό το τεύχος και περιλαμβάνει τοποθετήσεις και άρθρα από όλες τις εμπλεκόμενες με την εκπαίδευση πλευρές. Επαγγελματίες φαρμακοποιοί, αναλυτές, καθηγητές και οι ίδιοι οι φοιτητές περιγράφουν από τη δική τους ματιά τη Φαρμακευτική Παιδεία σήμερα, επισημαίνοντας τα θετικά, εντοπίζοντας τις αδυναμίες και προσφέροντας τις δικές τους προτάσεις βελτίωσης. Σε αυτό το τεύχος το λόγο έχουν οι φοιτητές Φαρμακευτικής.

Συγκεκριμένα γράφουν τα μέλη της οργανωτικής επιτροπής του Hellenic Pharmaceutical Students’ Congress που προέρχονται και από τα τρία Τμήματα της χώρας, ενώ 10 σπουδαστές Βοηθών Φαρμακείου του Δημόσιου ΙΕΚ Βόλου απαντούν σε ερωτήσεις που τους έθεσε ο Φαρμακευτικός Κόσμος και η φαρμακοποιός-εκπαιδεύτριά τους Σοφία Παπαδημητρίου.

| Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021| 39

Special Report

ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΉ ΠΑΙΔΕΊΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ

Η εκπαίδευση μέσα

από τα μάτια των ίδιων των φοιτητών Από την οργανωτική επιτροπή του Hellenic Pharmaceutical Students’ Congress, Μαρία Κουστέλιου, Μαριάνθη Παπαθανασίου (Πανεπιστήμιο Πατρών), Ελισάβετ Πυλαρινού (Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης), Δημουλά Μυρτώ, Άγγελος Κόλλιας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)

Η Φαρμακευτική διδάσκεται στη χώρα μας σε τρία πανεπιστημιακά τμήματα. Υπάγονται τις Σχολές Επιστημών Υγείας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Πανεπιστημίου Πατρών και λειτουργούν από το 1843, 1955 και 1977, αντίστοιχα. Όλα έχουν περάσει από πληθώρα διοικητικών αλλαγών, υπαγόμενα άλλοτε σε άλλες σχολές και λειτουργούντα σε διαφορετικές τοποθεσίες, όμως η καρδιά της εκπαίδευσης και της έρευνας πάνω στο φάρμακο στην Ελλάδα συνεχίζει να χτυπά μέσα σε αυτά.

Η

φοίτηση διαρκεί 5 έτη, σύμφωνα με το Προεδρικό Διάταγμα 110/1993. Σε μεταπτυχιακό επίπεδο χορηγούνται τίτλοι ειδίκευσης σε πολλά σημεία του επιστητού, καθώς και διδακτορικοί τίτλοι που συναινούν στην ώθηση και ανανέωση του ακαδημαϊκού προσωπικού. Περαιτέρω εξειδίκευση γίνεται σε γενικά πλαίσια στηριζόμενη στους κλάδους της Φαρμακολογίας, της Φαρμακογνωσίας, της Φαρμακευτικής Χημείας και της Φαρμακευτικής Τεχνολογίας. Αυτή καθιστά τους αποφοίτους πολύτιμο κρίκο στην παροχή υπηρεσιών υγείας και την παρουσία τους προστιθέμενης αξίας τόσο στην έρευνα όσο και στη βιομηχανία και την αγορά εργασίας. Οι προκλήσεις της Φαρμακευτικής σήμερα απειλούν κάθε παρω-

40 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

χημένη γνώση και υπόσχονται κάθε δυνατότητα για βελτίωση. Οι απαιτήσεις είναι πολλές και είναι στα χέρια του καθενός, από τον πρωτοετή φοιτητή μέχρι τους Ομότιμους καθηγητές και τους Πρυτάνεις, τα προγράμματα σπουδών να ανταποκρίνονται σε αυτές με δυναμισμό. Στο μεγάλο βήμα της μετάβασης από τις Θετικές Επιστήμες στις Επιστήμες Υγείας, η Φαρμακευτική στην Ελλάδα ανταποκρίθηκε αποτελεσματικά τις προηγούμενες δεκαετίες και προσαρμόζεται στις διαρκώς μεταβαλλόμενες ανάγκες της, ως τέχνη, ως επιστήμη, αλλά και ως επάγγελμα. Το πρόγραμμα σπουδών παράγει επαγγελματίες που διακρίνονται στο διεθνές προσκήνιο. Σφαιρικές γνώσεις για όλους τους κλάδους της Φαρμακευτικής, διαλέξεις υψηλού επιπέδου και πολύωρη

εργαστηριακή εξάσκηση, καθώς και η εκπόνηση έρευνας σε προπτυχιακό επίπεδο συμβάλλουν όλα καταλυτικά στην επιστημονική κατάρτιση των Ελλήνων φαρμακοποιών. Την περασμένη δεκαετία, σύσσωμο το ακαδημαϊκό προσωπικό αντιστάθηκε στα σημεία των καιρών, διατηρώντας τόσο τη θέση των τμημάτων στις διεθνείς κατατάξεις όσο και τις γνώσεις των μελών του εκσυγχρονισμένες, μέσα από τη διαρκή τους επιμόρφωση, και έτοιμες να μεταδοθούν στην ερχόμενη γενιά ως το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα.

ΤΙ ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ ΒΕΛΤΙΩΘΕΊ

Εχθρός του καλού, ωστόσο, είναι το καλύτερο. Η πτυχιακή εργασία αποδεικνύει συνεχώς την αξία της στην επιστημονική κατάρτιση των φοιτητών και γι’ αυτό η Φαρμακευτική Πατρών την έχει ήδη καταστήσει υποχρεωτική, ενώ η Αθήνα θα ακολουθήσει στα επόμενα χρόνια. Αυτό εγείρει και την ανάγκη θέσπισης μαθήματος Μεθοδολογίας Έρευνας. Κύριο μέλημα είναι η αναβάθμιση του πτυχίου Master of Science ή Master of Pharmacy. Παράλληλα, γίνονται συζητήσεις για υιοθέτηση μοντέλων που το διακρίνουν σε Master of Pharmacy και Master of Pharmaceutical Sciences, προσδίδοντας επαγγελματική κατεύθυνση. Χρειάζεται, παράλληλα, καλύτερη κατανομή της ύλης, προσθήκη μαθημάτων πρακτικού χαρακτήρα και προσαρμογή αυτών που αφορούν τη Φαρμακευτική στα πρώτα έτη σπουδών, ώστε αμέσως οι φοιτητές να γνωρίσουν σε βάθος την επιστήμη και να την αγαπήσουν. Επιτακτική ανάγκη είναι η θέσπιση ημέρας προσανατολισμού στα πρώτα έτη για τον ίδιο λόγο. Στην άλλη όψη του νομίσματος, υπερβολική εξειδίκευση στη διδακτέα ύλη προκαλεί σύγχυση και αδυναμία διεκπεραίωσης απλών πρακτικών στην αγορά εργασίας μετά την αποφοίτηση. Επιπλέον, η υποστελέχωση και η υποχρηματοδότηση των Πανε-

Η μη αναγνώριση της Κλινικής Φαρμακευτικής ως ξεχωριστή ειδίκευση στο Δημόσιο Τομέα φαίνεται να είναι μία από τις κύριες πληγές του συστήματος πιστημίων έπληξε την πρόοδο της φαρμακευτικής εκπαίδευσης. Η σύνδεση των τμημάτων με τη βιομηχανία παραμένει παγωμένη, ομοίως και το πτυχίο με μεγάλο μέρος της αγοράς εργασίας. Ταυτόχρονα, η μη αναγνώριση της Κλινικής Φαρμακευτικής ως ξεχωριστή ειδίκευση στο Δημόσιο Τομέα φαίνεται να είναι μία από τις κύριες πληγές του συστήματος. Οι απόφοιτοι πλέον αναζητούν ευκαιρίες σε φαρμακεία, φαρμακοβιομηχανίες και φαρμακευτικές εταιρείες, νοσοκομειακά, ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα και τις βρίσκουν. Κάθε ένας από αυτούς έχει, λοιπόν, το δικαίωμα σε πλήρη προετοιμασία για τη δυναμική του είσοδο στον επαγγελματικό κόσμο. Κλείνοντας, η παραμονή των τμημάτων Φαρμακευτικής στην κορυφή της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης στη χώρα, δυστυχώς, δεν έγινε χωρίς απώλειες. Μεγαλύτερη όλων είναι πως οι καλύτεροι απόφοιτοι, τη δεκαετία που αποχαιρετήσαμε, έφυγαν στο εξωτερικό ως ερευνητές, επαγγελματίες ή ακαδημαϊκοί, αφήνοντας ένα κενό στην Ελλάδα και εμπλουτίζοντας τις γείτονες ή πιο απομακρυσμένες χώρες. Αυτό το κενό πρέπει να καλυφθεί τόσο με την επιστροφή τους όσο και με την προσπάθεια όσων παρέμειναν. Αυτό μπορεί να συμβεί μόνο μέσα από τη συνεργασία και θα οδηγήσει μπροστά τη Φαρμακευτική στην Ελλάδα.●

| Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021| 41

Special Report

ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΉ ΠΑΙΔΕΊΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ

Γιατί επιλέξατε σπουδές Βοηθών Φαρμακείου

10 φοιτητές του Δημόσιου ΙΕΚ Βόλου απαντούν στο «Φαρμακευτικό Κόσμο» Με ένα ερωτηματολόγιο που απάντησαν φοιτητές του ΙΕΚ, ο «Φαρμακευτικός Κόσμος» ανιχνεύει τους λόγους για τους οποίους οι φοιτητές επέλεξαν να σπουδάσουν Βοηθοί Φαρμακείου, τι τους ενδιαφέρει πιο πολύ στο επάγγελμα και ποια θεωρούν τη μεγαλύτερη πρόκληση στην αγορά εργασίας.

Ο

«Φαρμακευτικός Κόσμος» ευχαριστεί τη φαρμακοποιό και εκπαιδεύτρια στο ΙΕΚ Βόλου Σοφία Παπαδημητρίου που συνέβαλε στην προσπάθεια αυτή, η οποία οδήγησε σε εξαιρετικά ενδιαφέροντα συμπεράσματα για το πώς βλέπουν το επάγγελμα οι μελλοντικοί βοηθοί φαρμακείου. Διαφαίνεται, για παράδειγμα, η τάση οι νέοι να επιλέγουν το επάγγελμα για να βοηθήσουν το συνάνθρωπο – τόσο απλό όσο και ουσιώδες. Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι ανάμεσα στους φοιτητές είναι και πτυχιούχοι άλλων Τμημάτων και Σχολών που δεν σχετίζονται με το χώρο της υγείας (αλλά της Οικονομίας και της Διοίκησης), αλλά επέλεξαν να αλλάξουν επαγγελματικό προσανατολισμό, ο καθένας για τους δικούς του λόγους.

42 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

Γιατί επιλέξατε τις σπουδές Βοηθών Φαρμακείου;

Εριφύλλη Μπουκουβάλα: Ο χώρος του φαρμακείου και γενικότερα η παροχή πρωτοβάθμιας φροντίδας πάντα με ενδιέφερε και έτσι αποφάσισα να φοιτήσω στο δημόσιο ΙΕΚ στο τμήμα Βοηθών Φαρμακείου. Έχοντας ήδη ένα πτυχίο Διοίκησης & Οικονομίας ήθελα «να πάω λίγο παρακάτω» και να ασχοληθώ με ένα κομμάτι που αφορά πιο άμεσα την επαφή με το συνάνθρωπο και την παροχή βοήθειας. Θα ήθελα μέσα από αυτές τις σπουδές να αποκτήσω από τους καθηγητές μου ευρείες επιστημονικές γνώσεις, ώστε να είμαι χρήσιμη στο φαρμακοποιό μου και στον πελάτη του φαρμακείου. Λένα Αντελάιντα: Η εργασία σε φαρμακείο πάντα μου άρεσε και από τη στιγμή που δεν μπόρεσα να σπουδάσω το αντικείμενο σε πανεπιστημιακό επίπεδο, βρήκα την ευκαιρία μέσα από το ΙΕΚ να ασχοληθώ με αυτό που αγαπώ. Αργότερα σκοπεύω να αναβαθμίσω τις σπουδές μου και γιατί όχι να πάω και στο πανεπιστήμιο. Ευαγγελία Ζάρρα: Έχω πτυχίο Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης, το οποίο δεν μου έδωσε τη δυνατότητα να εργαστώ, οπότε αποφάσισα σε αυτή τη φάση της ζωής μου να σπουδάσω στο τμήμα Βοηθών Φαρμακείων και να πραγματοποιήσω ένα όνειρο που είχα από μικρή.

Σε ένα πολυσύνθετο επάγγελμα, όπως αυτό του βοηθού φαρμακείου, ποιο κομμάτι σάς φαίνεται πιο ενδιαφέρον;

Παναγιώτα Κλόκα: Μου φαίνεται πολύ ενδιαφέρον το κομμάτι που αφορά τα φάρμακα και τα παραφάρμακα, με τα οποία θα μπορώ με τον τρόπο μου να βοηθάω τους συνανθρώπους μου.

Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που θεωρείτε ότι θα αντιμετωπίσετε όταν θα βγείτε στην αγορά εργασίας;

Ασημένια Παπαπαναγιώτου: Πρόκληση για εμένα είναι στο χώρο που εργάζομαι να μαθαίνω καθημερινά, να μη σταματήσω να εξελίσσομαι. Να είμαι συνεπής στις υποχρεώσεις μου απέναντι στο φαρμακοποιό και να εκτελώ τις εντολές του άψογα και γρήγορα.

Ρούλα Χατζοπούλου: Η παροχή πρώτων βοηθειών είναι το πιο ενδιαφέρον κομμάτι μέσα στο φαρμακείο. Το συναίσθημα που νιώθεις όταν καταφέρεις να σώσεις τη ζωή ενός ανθρώπου, πριν προλάβει να πάει στο νοσοκομείο, δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτα άλλο.

Λένα Αντελάιντα: Πρόκειται για ένα επάγγελμα που αναπτύσσεται μέρα με τη μέρα, άρα όλοι οι επαγγελματίες του χώρου πρέπει να ενημερώνονται και να αναπτύσσουν νέες γνώσεις συνεχώς. Η πρόκληση αρχικά θα ήταν η εύρεση εργασίας, η πρόσληψη σε ένα φαρμακείο όπου θα μπορώ να ανταποκριθώ στις απαιτήσεις της θέσης.

Ρούλα Χατζοπούλου: Για μένα η μεγαλύτερη πρόκληση όταν θα βγω στην αγορά εργασίας είναι να καταφέρω να βοηθήσω τον κόσμο ώστε να καλυτερεύσει την υγεία του αλλά και την ποιότητα της ζωής του με το λιγότερο κόστος.

| Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021| 43

Special Report

Αν βρίσκατε εργασία στο πιο απομονωμένο, ακριτικό μέρος της Ελλάδας, θα πηγαίνατε;

Κωνσταντίνα Λιολιού: Αν έβρισκα εργασία σε απομονωμένο μέρος, φυσικά θα πήγαινα χωρίς πολλή σκέψη. Η εργασία εκεί βέβαια θα ήταν πολύ δύσκολη με την προμήθεια φαρμάκων και υλικών στο φαρμακείο. Ρούλα Χατζοπούλου: Πιστεύω πως είναι δύσκολη η ζωή σε ένα ακριτικό μέρος και οι άνθρωποι που ζουν εκεί έχουν πολύ μεγαλύτερη ανάγκη από βοήθεια από τους ανθρώπους στις μεγαλουπόλεις. Δεν θα μπορούσα να αντεπεξέλθω σε αυτές τις συνθήκες.

Και στην Ελλάδα ο ρόλος του φαρμακοποιού μετασχηματίζεται, καθώς αυτός προσφέρει πλέον υπηρεσίες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Πιστεύετε ότι πρέπει να αλλάξει και ο ρόλος του βοηθού φαρμακείου;

Ανθή Λουκά: Λογικά, εφόσον ο ρόλος του φαρμακοποιού αλλάζει, θα πρέπει να αλλάξει και ο ρόλος του βοηθού και να προσφέρει και αυτός υπηρεσίες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.

Ποια θεωρείτε μεγαλύτερη πρόκληση, μια θέση δίπλα σε φαρμακοποιό πάγκου, σε φαρμακοποιό ερευνητή ή σε νοσοκομειακό φαρμακοποιό;

Σπυρίδων Δημουλά: Μεγαλύτερη πρόκληση θεωρώ τη θέση δίπλα σε φαρμακοποιό ερευνητή. Θα ήθελα να μην περιοριστώ μόνο στις γνώσεις του φαρμακείου, αλλά να μάθω περισσότερα πράγματα, τα οποία θα είναι πρωτόγνωρα. Μου φαίνεται εντυπωσιακό.

44 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

Γεωργία Μπέη: Νομίζω ότι η κατάρτιση του βοηθού φαρμακείου αυτήν τη στιγμή στην Ελλάδα δεν επιτρέπει στο βοηθό να βγει έξω από τον πάγκο για την παροχή υπηρεσιών. Οπότε για την ώρα δεν θα έπρεπε να αλλάξει.

Ευαγγελία Ζάρρα: Μεγαλύτερη πρόκληση θεωρώ μια θέση δίπλα στο νοσοκομειακό φαρμακοποιό γιατί πιστεύω ότι ασκεί ένα λειτούργημα, προσφέροντας την αμέριστη βοήθειά του στους ασθενείς του νοσοκομείου. Επίσης, με ενδιαφέρει γιατί θα αποκομίσω πάρα πολλές γνώσεις και εμπειρίες, αφού απευθύνεται σε ασθενείς με διαφορετικές παθήσεις και ένα μεγαλύτερο εύρος φαρμάκων. ●

Υπό την Αιγίδα

presents

Recognizing Innovative Products

Τ

α Supplement Awards 2021 διοργανώνονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα από τη BOUSSIAS με σκοπό να επιβραβεύσουν την καινοτοµία στα συμπληρώματα διατροφής και να προβάλλουν την επιστημονική εγκυρότητα των προϊόντων διατροφής και υγείας με στόχο την ασφάλεια αλλά και ποιοτική επιλογή των καταναλωτών. Τα βραβεία απευθύνονται στις εταιρείες οι οποίες παράγουν και εμπορεύονται συμπληρώματα διατροφής και επιδιώκουν να ενθαρρύνουν την γνωστοποίηση των προϊόντων διατροφής και υγείας, προάγοντας ταυτόχρονα τα ποιοτικά τους χαρακτηριστικά και κατ’ επέκταση την καλή υγεία και το ευ ζην.

ΥΠΟΒΟΛH ΥΠΟΨΗΦΙΟΤHΤΩΝ EΩΣ:

12 . 03 . 21

ΕΝΗΜΕΡΩΘΕΙΤΕ ΚΑΙ ΔΗΛΩΣΤΕ ΤΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΕΣ ΣΑΣ

www.supplementawards.gr

ΧΟΡΗΓΟI ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Πληροφορίες: Άννα Μαρία Παπίρη, Μ: 6936533647 Μ: 6945753004 Ε: ampapiri@boussias.com Υποψηφιότητες: Έλενα Καλογρίτσα, Τ: 210 6617777 (εσωτ. 122) Μ: 6947 897798 Ε: ekalogritsa@boussias.com

Διαχείριση παθήσεων στο

φαρμακείο

Εν μέσω του χειμώνα, το καρδιαγγειακό σύστημα απαιτεί την προσοχή των ασθενών και των επαγγελματιών υγείας. Διαβάστε τις πρακτικές μας συμβουλές. Ο ρόλος των συμπληρωμάτων διατροφής με σίδηρο και τα θορυβώδη συμπτώματα της σιδηροπενίας. Η ενότητα ολοκληρώνεται με την αναγκαιότητα του αντηλιακού μέσα στο χειμώνα.

Διαχείριση παθήσεων στο φαρμακείο

Η πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων γίνεται μέσω της ρύθμισης των παραγόντων κινδύνου Οι παράγοντες κινδύνου για τα νοσήματα της καρδιάς και των αγγείων δεν είναι αιτιολογικοί παράγοντες αυτών. Είναι καταστάσεις όμως που συντείνουν και αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης στεφανιαίας καρδιοπάθειας αλλά και εγκεφαλικών επεισοδίων.

Η

Παναγιώτης Ιακωβής, MD,PhD Καρδιολόγος, Επεμβατικός Καρδιολόγος, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Επιστημολόγος

διαφορά ανάμεσα στους αιτιολογικούς παράγοντες και τους παράγοντες κινδύνου μπορεί να γίνει σαφής με ένα παράδειγμα: Εάν κάποιος σπρώξει έναν άνθρωπο από ένα μπαλκόνι και ο άνθρωπος τραυματιστεί, τότε ο αιτιολογικός παράγοντας του τραυματισμού είναι το σπρώξιμο. Αν το μπαλκόνι είναι ολισθηρό ή δεν υπάρχει προστατευτικό κιγκλίδωμα, αυτά λογίζονται ως παράγοντες κινδύνου για τον τραυματισμό, αλλά

48 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

δεν είναι αιτιολογικοί παράγοντες. Έτσι και για τα καρδιαγγειακά νοσήματα, που αποτελούν την πρώτη αιτία θανάτου παγκοσμίως, έχουν εντοπισθεί οι παράγοντες κινδύνου (risk factors) που αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης καρδιακού ή και εγκεφαλικού επεισοδίου. Αυτοί είναι το κάπνισμα, η αρτηριακή υπέρταση, η υπερλιπιδαιμία, η προσωπικότητα τύπου Α, ο σακχαρώδης διαβήτης, η απουσία σωματικής άσκησης, η υπερτροφία των τοιχωμάτων της αριστερής κοιλίας της καρδιάς, η πρώιμη εμμηνόπαυση στις γυναίκες, η ηλικία, το κληρονομικό ιστορικό για καρδιαγγειακά νοσήματα, η παχυσαρκία, η κατάχρηση αλκοόλ και το φύλο. Υπάρχουν μείζονες παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα, που δεν είναι εφικτό να αλλάξουν, όπως είναι η ηλικία, το ανδρικό φύλο (μέχρι πρόσφατα) και η κληρονομικότητα, ωστόσο παράγοντες όπως το κάπνισμα, η υπερλιπιδαιμία, η απουσία σωματικής άσκησης, η παχυσαρκία, ο σακχαρώδης διαβήτης και η υπέρταση είναι εφικτό

Διαχείριση παθήσεων στο φαρμακείο

Τα όρια της υπέρτασης είναι πια πολύ πιο αυστηρά, ενώ υπάρχουν και αρκετά στοιχεία που δείχνουν ότι οι αρρύθμιστοι υπερτασικοί είναι και πιο ευάλωτοι στην πανδημία Covid-19 να ρυθμιστούν. Το να γνωρίζει κανείς τους παράγοντες κινδύνου για τα καρδιαγγειακά νοσήματα δεν είναι λοιπόν μια ανούσια γνώση. Αποτελεί δύναμη στα χέρια όλων, καθώς μπορούν να κατανοήσουν εύκολα πόσο κινδυνεύουν. Μια ιδιαίτερη αναφορά χρειάζεται ωστόσο στον παράγοντα κινδύνου του φύλου, καθώς φαίνεται ότι οι γυναίκες δεν είναι πλέον προνομιούχα ομάδα. Η καθημερινή τους ζωή είναι εξαιρετικά αγχώδης, απαιτητική και περιλαμβάνει πολλούς ρόλους, ενώ τα ποσοστά καπνίσματος είναι συγκρίσιμα πια με αυτά των ανδρών. Όταν επέρχεται και η εμμηνόπαυση, τότε παύει να υπάρχει και η ορμονική προστασία του γυναικείου φύλου. Οι γυναίκες μάλιστα χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής στην πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων, διότι η συμπτωματολογία τους ενίοτε διαφέρει από τη συνήθη, με αποτέλεσμα να υποεκτιμάται η πάθησή τους. Άλλωστε, ο αυτόματος διαχωρισμός των στεφανιαίων αγγείων και το σύνδρομο της ραγισμένης καρδιάς αποτελούν σχεδόν αποκλειστικό «προνόμιο» των γυναικών.

ΠΏΣ ΜΠΟΡΟΎΜΕ ΝΑ ΠΡΟΣΤΑΤΈΨΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΊΣ

Είναι εμφανές ότι το περίπλοκο δίκτυο των παραγόντων κινδύνου μπορεί να δημιουργήσει σύγχυση ως προς το πώς πρέπει να κινηθεί κάποιος για να προστατευτεί. Ευτυχώς, τα πράγματα εδώ είναι ξεκάθαρα. Γνωρίζουμε πέραν πάσης αμφιβολίας ότι η λιτή μεσογειακή διατροφή, η σωματική άσκηση, η διακοπή του καπνίσματος και η ρύθμι-

50 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

ση του σωματικού βάρους έχουν δραματική επίδραση στον κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα. Υπάρχουν μεγάλες μελέτες που αποδεικνύουν ότι η μεσογειακή διατροφή, όπως αυτή εφαρμοζόταν στην Κρήτη της δεκαετίας του ‘60, είναι εξαιρετικά ωφέλιμη για την καρδιαγγειακή υγεία: λαχανικά, σαλάτες, ελαιόλαδο, ψάρια, πουλερικά, λίγο άπαχο κρέας και αυγά, αποφυγή υπερβολικά επεξεργασμένων τροφών, άπαχα γαλακτοκομικά και λίγο καλό κόκκινο κρασί. Το κάπνισμα είναι βαρύτατος παράγοντας κινδύνου για τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Δύναται να προκαλέσει βλάβες στα αγγεία από μόνο του, χωρίς την παρουσία άλλων παραγόντων κινδύνου, ενώ φαίνεται ότι και τα υποκατάστατα του τσιγάρου δεν στερούνται κινδύνων. Εκτός από το γεγονός ότι προάγει την αθηρωμάτωση των στεφανιαίων αρτηριών, είναι γνωστό επίσης ότι είναι θρομβογόνο και επιτείνει τον σπασμό των αρτηριών. Συνεπώς, η επιβλαβής δράση του είναι πολυεπίπεδη και γι’ αυτό οφείλουμε να επιδεικνύουμε ιδιαίτερη αυστηρότητα στη διακοπή του καπνίσματος και σε προσωπικό επίπεδο, αλλά και σε επίπεδο πολιτικών υγείας. Η ρύθμιση του σωματικού μας βάρους είναι επίσης κρίσιμη παράμετρος. Το ίδιο το σωματικό βάρος είναι «φορτίο» για το καρδιαγγειακό σύστημα, αλλά έχει και μια πλειάδα έμμεσων επιβλαβών επιδράσεων, όπως η υπερλιπιδαιμία, η υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης, οι δυσκολίες στην άθληση, οι θρομβώσεις και οι διαταραχές της πηκτικότητας του αίματος. Ειδικά το μεταβολικό σύνδρομο, που χαρακτηρίζεται από το γνωστό «σωσίβιο» γύρω από την κοιλιά, έχει αποδειχτεί ότι είναι ιδιαίτερα βαρύς παράγοντας κινδύνου για τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Δυστυχώς, δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις για να την απώλεια βάρους: ο περιορισμός των ημερήσιων θερμίδων, η κανονική κατανομή των υγιεινών μεσογειακών γευμάτων και η σωματική δραστηριότητα είναι μονόδρομος. Η υπερλιπιδαιμία είναι διαχρονικά αποδεδειγμένος παράγοντας κινδύνου και όταν ο ασθενής δεν καταφέρνει να ρίξει τη χοληστερίνη του αρκετά με τη σωστή μεσογειακή δίαιτα, τότε δεν θα πρέπει να διστάζει να λάβει τη φαρμακευτική αγωγή που θα του συστήσει ο γιατρός. Τα όρια της χοληστερίνης είναι πιο αυστηρά για τους καρδιοπαθείς, τους αγγειακούς ασθενείς και τους ασθενείς με διαβήτη. Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μείζων παράγοντας κινδύνου για τα καρδιαγγειακά νοσήματα και αποτελεί μια ύπουλη και ενίοτε ασυμπτωματική νόσο που καταστρέφει τα αγγεία όλου του σώματος. Τα μάτια, οι νεφροί, η καρδιά, τα αγγεία του εγκεφάλου, τα πόδια, το ανοσοποιητικό σύστημα είναι συνήθη θύματα του σακχαρώδη διαβήτη, που δεν πρέπει καθόλου να υποτιμάται. Η σωστή διαιτητική αγωγή από ειδικό, σε συνδυασμό με τη φαρμακευτική αγωγή και την αυστηρή παρακολούθηση, μπορούν να μειώσουν δραματικά τις επιπλοκές του. Να σημειωθεί ότι για τους διαβητικούς ισχύουν πολύ πιο αυστηρά όρια για την αρτηριακή πίεση και τη χοληστερίνη σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό, αλλά και πολύ πιο αυστηρή παρακολούθηση των «οργάνων στόχων» που αναφέρθηκαν παραπάνω. Η υπέρταση είναι πλέον κοινός τόπος στην ελληνική κοινωνία, λόγω της κακής διατροφής, της παχυσαρκίας αλλά και των πολύ συχνών πλέον αγχωδών εκδηλώσεων. Τα όρια της υπέρτασης είναι πια πολύ πιο αυστηρά από αυτά που ίσχυαν παλαιότερα ειδικά στις ευάλωτες ομάδες. Υπάρχουν και αρκετά στοιχεία που δείχνουν ότι κυρίως

οι αρρύθμιστοι υπερτασικοί είναι και πιο ευάλωτοι στην πανδημία Covid-19. Η υπέρταση μπορεί επίσης να ρυθμιστεί με σωστή διατροφή, απώλεια βάρους, διακοπή του καπνίσματος και σωματική άσκηση. Αν όμως αυτά τα μέτρα δεν επαρκούν, τότε υπάρχει πλειάδα άριστων φαρμακευτικών επιλογών που έχουν αποδείξει ότι είναι αποτελεσματικά και καρδιοπροστατευτικά. Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι όσο συσσωρεύονται οι παράγοντες κινδύνου, τόσο αυξάνεται δραματικά η πιθανότητα για καρδιαγγειακή νόσο. Ο συνδυασμός πολλών παραγόντων κινδύνου οφείλει να αντιμετωπίζεται επιθετικά και μάλιστα από ομάδα ειδικών, των οποίων η καλή συνεργασία είναι κρίσιμη για το καλό του ασθενούς.

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΆ ΠΙΕΣΌΜΕΤΡΑ: ΟΔΗΓΊΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΩΣΤΉ ΜΈΤΡΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΉΣ ΠΊΕΣΗΣ

Τα ηλεκτρονικά πιεσόμετρα είναι συσκευές υψηλής τεχνολογίας και μεγάλης ακρίβειας, που πραγματικά μπορούν να βοηθήσουν τους καρδιολογικούς ασθενείς να παρακολουθούν αρκετές παραμέτρους της υγείας τους. Ανιχνεύουν αρρυθμίες, ταχυκαρδίες και κρατούν στη μνήμη τους τις μετρήσεις. Ορισμένα είναι ικανά να ανιχνεύουν και την κολπική μαρμαρυγή.

Παρά τη μεγάλη διάδοση και την ευκολία χρήσης αυτών των καλών συσκευών, θα ήταν χρήσιμο να γνωρίζουμε και ορισμένους κανόνες για τη μέτρηση της αρτηριακής πίεσης, ώστε να μη λαμβάνουμε παραπλανητικές μετρήσεις.

1. Είναι σημαντικό να μετράμε σε ώρες ψυχικής και σωματικής ηρεμίας και ξεκούρασης. Δεν έχει νόημα η μέτρηση επί άγχους ή κόπωσης, διότι σε αυτές τις στιγμές, όλοι οι άνθρωποι έχουμε αυξημένη πίεση. Αν μετράμε επί άγχους, το πιεσόμετρο δεν μετράει την αρτηριακή μας πίεση, αλλά μετράει το άγχος μας με αποτέλεσμα περιττές νοσηλείες, εξετάσεις και πολυφαρμακία.

2. Ο σωματικός πόνος, όπως πόνοι στη μέση, στα άκρα ή κεφαλαλγίες, ανεβάζουν την αρτηριακή πίεση. Να χορηγούνται ελαφρά αναλγητικά πριν από τη μέτρηση της πίεσης.

3. Οφείλουμε να λαμβάνουμε μια άνετη καθιστή ή ύπτια θέση, με περιχειρίδα που δεν σφίγγει πολύ το χέρι και με άνετα ρούχα. Η λήψη καφέ ή φαγητού επηρεάζει επίσης την αρτηριακή πίεση.

4. Να μετράμε δυο-τρεις φορές την πίεση με διαφορά λίγων λεπτών και να λαμβάνουμε υπόψη την πιο χαμηλή μέτρηση.

5. Όταν μετράμε την αρτηριακή πίεση στο ιατρείο ή στο φαρμακείο, Font: Cf Din Bold πρέπει να γνωρίζουμε ότι πιθανώς είναι ανεβασμένη λόγω του  C: 0, M: 83, Y: 100, K: 0  C: 77, M: 97, Y: 0, K: 0 άγχους της εξέτασης. ●

ΖΑTEVEN ADV 04 02/2021

Το ZATEVEN είναι ένας σταθερός συνδυασμός δύο γνωστών υπολιπιδαιμικών παραγόντων, της ατορβαστατίνης που λαμβάνεται από το 50% περίπου των ασθενών για τον έλεγχο της δυσλιπιδαιμίας και της εζετιμίμπης.

• Το ZATEVEN, με τις δυο δραστικές ουσίες με αλληλοσυμπληρούμενους μηχανισμούς δράσης, έρχεται να συμβάλλει στην επίτευξη των νέων πιο επιθετικών στόχων, για την αντιμετώπιση της υπερχοληστερολαιμίας, που συστήνει η Ευρωπαϊκή Εταιρία Καρδιολογίας μαζί με την Ευρωπαϊκή εταιρία Αθηροσκλήρωσης με απώτερο στόχο τη μείωση των καρδιαγγειακών επεισοδίων.

• Το ZATEVEN είναι συνταγογραφούμενο σκεύασμα και αποζημιώνεται από τα ασφαλιστικά ταμεία.

• Χορηγείται μια φορά ημερησίως και κυκλοφορεί σε 3 διαφορετικές περιεκτικότητες που κάθε μια περιέχει 30 δισκία.

flyingcolours

• Κάθε δισκίο περιέχει 10 mg εζετιμίμπη και 10 ή 20 ή 40 mg ατορβαστατίνη.

Βοηθήστε να γίνουν τα φάρμακα πιο ασφαλή και Αναφέρετε ΟΛΕΣ τις ανεπιθύμητες ενέργειες για ΟΛΑ τα φάρμακα Συμπληρώνοντας την “ΚΙΤΡΙΝΗ ΚΑΡΤΑ”

ΑΘΗΝΑ: Οιδίποδος 1-3 και Παράδρομος Αττικής οδού 33-35, 15238 Χαλάνδρι Τηλ.: 210 7488821, Φαξ: 210 7488827, E-mail: info@winmedica.gr

www.winmedica.gr

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ ZATEVEN 1. ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ ZATEVEN 10 mg/ 10 mg δισκία, ZATEVEN 10 mg/ 20 mg δισκία, ZATEVEN 10 mg/ 40 mg δισκία, ZATEVEN 10 mg/ 80 mg δισκία 2. ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ Κάθε δισκίο περιέχει 10 mg εζετιμίμπη και 10, 20, 40 ή 80 mg ατορβαστατίνη (ως τριϋδρική ασβεστιούχο ατορβαστατίνη). Έκδοχα με γνωστές δράσεις Κάθε 10 mg/ 10 mg δισκίου περιέχουν 145 mg λακτόζη. Κάθε 10 mg/ 20 mg δισκίου περιέχουν 170 mg λακτόζη. Κάθε 10 mg/ 40 mg δισκίου περιέχουν 219 mg λακτόζη. Κάθε 10 mg/ 80 mg δισκίου περιέχουν 317 mg λακτόζη. Για τον πλήρη κατάλογο των εκδόχων, βλ. παράγραφο 6.1. 3.ΦΑΡΜΑΚΟΤΕΧΝΙΚΗ μορφή Δισκίο. 10 mg / 10 mg δισκίο: Λευκά έως υπόλευκα δισκία, σε σχήμα καψακίου (12.7mm x 5.1mm) με τον αριθμό «1» να απεικονίζεται στη μία πλευρά, 10 mg / 20 mg δισκίο: Λευκά έως υπόλευκα δισκία, σε σχήμα καψακίου (14.5mm x 6.8 mm) με τον αριθμό «2» να απεικονίζεται στη μία πλευρά 10 mg / 40 mg δισκίο: Λευκά έως υπόλευκα δισκία, σε σχήμα καψακίου (16.4mm x 6.3 mm) με τον αριθμό «3» να απεικονίζεται στη μία πλευρά, 10 mg / 80 mg δισκίο: Λευκά έως υπόλευκα δισκία, σε σχήμα καψακίου (17.0mm x 8.0mm) με τον αριθμό «4» να απεικονίζεται στη μία πλευρά 4. ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ 4.1 Θεραπευτικές ενδείξεις Το ZATEVEN ως συμπληρωματικό στη δίαιτα ενδείκνυται ως θεραπεία υποκατάστασης για ενήλικες ασθενείς με πρωτοπαθή (ετερόζυγη και ομόζυγη οικογενή και μη-οικογενή) υπερχοληστερολαιμία ή μικτή υπερλιπιδαιμία ήδη ελεγχόμενη με ατορβαστατίνη και εζετιμίμπη που χορηγούνται ταυτοχρόνως στο ίδιο επίπεδο δόσης. 4.2 Δοσολογία και τρόπος χορήγησης Δοσολογία Η προτεινόμενη δόση του ZATEVEN είναι 1 δισκίο την ημέρα. Η μέγιστη προτεινόμενη δόση του ZATEVEN είναι 10 mg / 80 mg την ημέρα. Ο ασθενής θα πρέπει να είναι σε κατάλληλη διαιτητική αγωγή για τη μείωση λιπιδίων και θα πρέπει να τη συνεχίσει κατά τη διάρκεια της θεραπείας με το ZATEVEN. Το ZATEVEN δεν είναι κατάλληλο για αρχική θεραπεία. Εάν κριθεί απαραίτητο, η έναρξη της θεραπείας και η προσαρμογή της δόσης θα πρέπει να γίνουν με τις επιμέρους μονοθεραπείες και αφού έχει ρυθμιστεί η κατάλληλη δοσολογία, είναι δυνατή η μετάβαση στο σταθερό συνδυασμό με την κατάλληλη δόση. Ηλικιωμένοι: Δε χρειάζεται προσαρμογή δόσης για τους ηλικιωμένους ασθενείς (βλέπε παράγραφο 5.2). Παιδιατρικός πληθυσμός: Η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα του ZATEVEN σε παιδιά και εφήβους δεν έχουν ακόμα τεκμηριωθεί (βλέπε παράγραφο 5.2). Δεν υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα. Ασθενείς με ηπατική δυσλειτουργία: Το ZATEVEN δε συνιστάται σε ασθενείς με μέτρια ή σοβαρή ηπατική ανεπάρκεια (Child Pugh >7, βλέπε παράγραφο 4.4 και 5.2). Το ZATEVEN αντενδείκνυται σε ασθενείς με ενεργό ηπατική νόσο (βλέπε παράγραφο 4.3). Ασθενείς με νεφρική δυσλειτουργία: Δεν απαιτείται προσαρμογή της δόσης για τους ασθενείς με νεφρική δυσλειτουργία (βλέπε παράγραφο 5.2). Συγχορήγηση με ουσίες που δεσμεύουν τα χολικά οξέα: Η δόση του ZATEVEN θα πρέπει να χορηγείται είτε ≥ 2 ώρες πριν είτε ≥ 4 ώρες μετά τη χορήγηση ουσιών που δεσμεύουν τα χολικά οξέα. Συγχορήγηση με άλλα φάρμακα: Σε ασθενείς που λαμβάνουν αντιιικούς παράγοντες για την ηπατίτιδα C ελμπασβίρη/γραζοπρεβίρη ταυτόχρονα με ατορβαστατίνη, η δόση της ατορβαστατίνης δε θα πρέπει να ξεπερνά τα 20 mg την ημέρα (βλέπε παράγραφο 4.4 και 4.5). Τρόπος χορήγησης Το ZATEVEN χορηγείται από το στόμα. Το δισκίο θα πρέπει να καταπίνεται με μία επαρκή ποσότητα υγρού (π.χ. ένα ποτήρι νερό). Το ZATEVEN μπορεί να χορηγηθεί ως μία εφάπαξ δόση σε οποιαδήποτε (αλλά κατά προτίμηση την ίδια) ώρα της ημέρας, με ή χωρίς τροφή. 4.3 Αντενδείξεις Υπερευαισθησία στις δραστικές ουσίες ή σε οποιαδήποτε από τα έκδοχα που αναφέρονται στην παράγραφο 6.1. Η θεραπεία με το ZATEVEN αντενδείκνυται κατά τη διάρκεια της κύησης και του θηλασμού και σε γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία που δε λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα αντισύλληψης (βλέπε παράγραφο 4.6). Το ZATEVEN αντενδείκνυται σε ασθενείς με ενεργό ηπατική νόσο ή ανεξήγητα εμμένουσες αυξήσεις των τρανσαμινασών που υπερβαίνουν 3 φορές το ανώτερο φυσιολογικό όριο (ULN) και σε ασθενείς που θεραπεύονται με τα αντιιικά της ηπατίτιδας C glecaprevir/pibrentasvir. 4.4 Ειδικές προειδοποιήσεις και προφυλάξεις κατά τη χρήση Μυοπάθεια/ραβδομυόλυση Σύμφωνα με την εμπειρία μετά την κυκλοφορία της εζετιμίμπης, έχουν αναφερθεί περιπτώσεις μυοπάθειας και ραβδομυόλυσης. Οι περισσότεροι ασθενείς οι οποίοι παρουσίασαν ραβδομυόλυση λάμβαναν στατίνη ταυτοχρονα με εζετιμίμπη. Ωστόσο, η ραβδομυόλυση έχει αναφερθεί πολύ σπάνια με εζετιμίμπη ως μονοθεραπεία και πολύ σπάνια με την προσθήκη της εζετιμίμπης σε άλλους παράγοντες που είναι γνωστό ότι σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο ραβδομυόλυσης. Η ατορβαστατίνη, όπως άλλοι αναστολείς της HMG-CoA αναγωγάσης, ενδέχεται να επηρεάσει σε σπάνιες περιπτώσεις τους σκελετικούς μύες και να προκαλέσει μυαλγία, μυοσίτιδα και μυοπάθεια που μπορεί να εξελιχθούν σε ραβδομυόλυση, μία δυνητικά απειλητική για τη ζωή κατάσταση, που χαρακτηρίζεται από σημαντικά αυξημένα επίπεδα κρεατινο-φωσφορικής-κινάσης (CPK) (>10 φορές το ανώτερο φυσιολογικό όριο ULN), μυοσφαιριναιμία και μυοσφαιρινουρία, που ενδέχεται να οδηγήσουν σε νεφρική ανεπάρκεια. Έχουν υπάρξει πολύ σπάνιες αναφορές περί ανοσολογικά διαμεσολαβούμενης νεκρωτικής μυοπάθειας (IMNM) κατά τη διάρκεια ή μετά τη θεραπεία με στατίνες, συμπεριλαμβανομένης της ατορβαστατίνης. Η IMNM χαρακτηρίζεται κλινικά από αδυναμία των εγγύς μυών και από αυξημένα επίπεδα κινάσης της κρεατινίνης στον ορό, τα οποία διατηρούνται ακόμα και μετά τη διακοπή της αγωγής με στατίνες. Πριν τη θεραπεία: Το ZATEVEN θα πρέπει να συνταγογραφείται με προσοχή σε ασθενείς με παράγοντες προδιάθεσης για ραβδομυόλυση. Θα πρέπει να γίνεται μέτρηση του επιπέδου της κρεατινο-φωσφορικής-κινάσης (CPK) πριν την έναρξη της θεραπείας στις ακόλουθες καταστάσεις: νεφρική δυσλειτουργία, υποθυρεοειδισμό, προσωπικό ή οικογενειακό ιστορικό κληρονομικών μυϊκών διαταραχών προηγούμενο ιστορικό μυϊκής τοξικότητας με μια στατίνη ή φιβράτη προηγούμενο ιστορικό ηπατικής νόσου και/ή όπου καταναλώνονται σημαντικές ποσότητες αλκοόλ σε ηλικιωμένους (ηλικία>70 ετών), η αναγκαιότητα αυτής της μέτρησης θα πρέπει να ληφθεί υπόψη, σύμφωνα με την παρουσία άλλων παραγόντων προδιάθεσης για ραβδομυόλυση καταστάσεις στις οποίες στις οποίες ενδέχεται να συμβεί μια αύξηση των επιπέδων στο πλάσμα, όπως οι αλληλεπιδράσεις (βλέπε παράγραφο 4.5) και οι ειδικοί πληθυσμοί συμπεριλαμβανομένων των γενετικών υποπληθυσμών (βλέπε παράγραφο 5.2) Σε αυτές τις καταστάσεις, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ο κίνδυνος της θεραπείας σε σχέση με το πιθανό όφελος, και συνιστάται κλινική παρακολούθηση. Εάν τα επίπεδα της κρεατινο-φωσφορικής-κινάσης CPK είναι ιδιαίτερα αυξημένα (>5 φορές x ULN) πριν την έναρξη, η θεραπεία δε θα πρέπει να αρχίσει. Μέτρηση της κρεατινο-φωσφορικής-κινάσης Η μέτρηση της κρεατινο-φωσφορικής-κινάσης (CPK) δεν θα πρέπει να γίνεται μετά από έντονη άσκηση ή με την παρουσία οποιασδήποτε άλλης αιτίας αύξησης της CPK, καθώς αυτό καθιστά δύσκολη την ερμηνεία της τιμής της. Εάν τα επίπεδα της CPK είναι ιδιαίτερα αυξημένα πριν από την έναρξη (>5 φορές x ULN), θα πρέπει να γίνεται ξανά μέτρηση των επιπέδων μετά από 5 έως 7 ημέρες ώστε να επιβεβαιωθούν τα αποτελέσματα. Έλεγχος κατά τη διάρκεια της θεραπείας: Θα πρέπει να ζητείται από τους ασθενείς να αναφέρουν άμεσα μυϊκό πόνο, κράμπες, ή αδυναμία, ιδιαίτερα αν συνοδεύονται από αίσθημα κακουχίας ή πυρετό ή εάν τα μυϊκά σημεία και συμπτώματα επιμένουν μετά τη διακοπή του ZATEVEN. Εάν τα συμπτώματα αυτά εμφανίζονται κατά το διάστημα που ο ασθενής λαμβάνει θεραπεία με το ZATEVEN, θα πρέπει να γίνεται μέτρηση των επιπέδων της CPK Εάν τα επίπεδα της CPK είναι σημαντικά αυξημένα (>5 x ULN), η θεραπεία θα πρέπει να διακοπεί. Εάν τα μυϊκά συμπτώματα είναι σοβαρά και προκαλούν καθημερινή δυσφορία, ακόμη και αν τα επίπεδα της CPK είναι αυξημένα έως ≤5 x ULN, θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο διακοπής της θεραπείας. Εάν τα συμπτώματα υποχωρήσουν και τα επίπεδα της CPK επιστρέψουν στα φυσιολογικά επίπεδα, τότε μπορεί να εξεταστεί το ενδεχόμενο επανέναρξης της θεραπείας με ZATEVEN ή η έναρξη της αγωγής με ένα σκεύασμα που περιέχει άλλη στατίνη στη χαμηλότερη δόση και υπό στενή παρακολούθηση. Το ZATEVEN πρέπει να διακόπτεται εάν εμφανιστεί κλινικά σημαντική αύξηση των επιπέδων CPK (>10 φορές x ULN), ή εάν υπάρχει διάγνωση ή υποψία ραβδομυόλυσης. Ταυτόχρονη θεραπεία με άλλα προϊόντα: Λόγω του συστατικού ατορβαστατίνη του ZATEVEN, αυξάνεται ο κίνδυνος της ραβδομυόλυσης όταν η ατορβαστατίνη χορηγείται ταυτόχρονα με ορισμένα φαρμακευτικά προϊόντα τα οποία μπορεί να αυξήσουν τη συγκέντρωση της ατορβαστατίνης στο πλάσμα, όπως οι ισχυροί αναστολείς του CYP3A4 ή οι πρωτεΐνες μεταφοράς (π.χ. κυκλοσπορίνη, τελιθρομυκίνη, κλαριθρομυκίνη, δελαβιρδίνη, στιριπεντόλη, κετοκοναζόλη, βορικοναζόλη, ιτρακοναζόλη, ποζακοναζόλη, και ορισμένοι HIV αναστολείς πρωτεασών, συμπαριλαμβανωμένης της ριτοναβίρης, της λοπιναβίρης, της αταζαναβίρης, της ινδιναβίρης, της δαρουναβίρης, της τιπραναβίρης/ριτοναβίρης κλπ). Ο κίνδυνος μυοπάθειας ενδέχεται επίσης να αυξηθεί με τη ταυτόχρονη χρήση της γεμφιβροζίλης και άλλων παραγώγων ινικού οξέος, αντιιικών για τη θεραπεία της ηπατίτιδας C (HCV) (μποσεπρεβίρη, τελαπρεβίρη, ελμπασβίρη/γραζοπρεβίρη), της ερυθρομυκίνης ή εζετιμίμπης. Εάν είναι δυνατόν, εναλλακτικές (χωρίς αλληλεπίδραση) θεραπείες θα πρέπει να εξετάζονται στη θέση αυτών των φαρμακευτικών προϊόντων. Σε περιπτώσεις στις οποίες η συγχορήγηση αυτών των φαρμακευτικών προϊόντων με το ZATEVEN είναι απαραίτητη, το όφελος και ο κίνδυνος από την ταυτόχρονη θεραπεία θα πρέπει να εξετάζεται με προσοχή. Όταν οι ασθενείς λαμβάνουν φαρμακευτικά προϊόντα τα οποία αυξάνουν τη συγκέντρωση της ατορβαστατίνης στο πλάσμα, συνιστάται μία χαμηλότερη μέγιστη δόση του ZATEVEN. Επιπρόσθετα, στην περίπτωση των ισχυρών αναστολέων του CYP3A4, θα πρέπει να εξετάζεται μία μικρότερη δόση έναρξης του ZATEVEN και συνιστάται η κατάλληλη κλινική παρακολούθηση αυτών των ασθενών (βλέπε παράγραφο 4.5). Το ZATEVEN δεν πρέπει να συγχορηγείται με μορφές φουσιδικού οξέος συστηματικής χρήσης ή μέσα σε 7 ημέρες από τη διακοπή της θεραπείας του φουσιδικού οξέος. Σε ασθενείς στους οποίους η συστηματική χορήγηση φουσιδικού οξέος θεωρείται ουσιώδης, θα πρέπει να διακοπεί η θεραπεία με στατίνη σε όλη τη διάρκεια της θεραπείας με φουσιδικό οξύ. Έχουν υπάρξει αναφορές ραβδομυόλυσης (συμπεριλαμβανομένων κάποιων μοιραίων συμβαμάτων) σε ασθενείς που λαμβάνουν φουσιδικό οξύ σε συνδυασμό με στατίνες (βλέπε παράγραφο 4.5). Ο ασθενής θα πρέπει να ενημερώνεται να αναζητά άμεσα ιατρική συμβουλή εάν εμφανίσει οποιαδήποτε συμπτώματα μυϊκής αδυναμίας, άλγους ή ευαισθησίας. Η θεραπεία με στατίνη μπορεί να επαναεισαχθεί επτά ημέρες μετά την τελευταία δόση του φουσιδικού οξέος. Σε εξαιρετικές περιστάσεις, στις οποίες απαιτείται παρατεταμένη συστηματική χορήγηση φουσιδικού οξέος, π.χ. για τη θεραπεία σοβαρής λοίμωξης, η ανάγκη για ταυτόχρονη χορήγηση του ZATEVEN και του φουσιδικού οξέος θα πρέπει να εξετάζεται μόνο για κάθε περίπτωση χωριστά και υπό στενή ιατρική επίβλεψη. Ηπατικά ένζυμα: Σε ελεγχόμενες δοκιμές συγχορήγησης σε ασθενείς που λαμβάνουν εζετιμίμπη και ατορβαστατίνη, έχουν παρατηρηθεί διαδοχικές αυξήσεις των τρανσαμινασών (≥3 φορές το ανώτερο φυσιολογικό όριο [ULN] (βλέπε παράγραφο 4.8). Ο έλεγχος της ηπατικής λειτουργίας θα πρέπει να γίνεται πριν την έναρξη της θεραπείας και στη συνέχεια περιοδικά. Οι ασθενείς που αναπτύσσουν οποιαδήποτε σημεία ή συμπτώματα που υποδηλώνουν ηπατική βλάβη θα πρέπει να κάνουν έλεγχο της ηπατικής λειτουργίας. Ασθενείς που εμφανίζουν αυξημένα επίπεδα τρανσαμινασών θα πρέπει να ελέγχονται μέχρι να υποχωρήσουν οι μη φυσιολογικές τιμές. Εάν μια αύξηση των τρανσαμινασών μεγαλύτερη των 3 x ULN επιμένει, τότε συνιστάται μείωση της δόσης ή διακοπή του ZATEVEN. Το ZATEVEN θα πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή σε ασθενείς που καταναλώνουν σημαντικές ποσότητες αλκοόλ και/ή έχουν ιστορικό ηπατικής νόσου. Ηπατική Ανεπάρκεια: Το ZATEVEN δεν συνιστάται σε ασθενείς με μέτρια ή σοβαρή ηπατική ανεπάρκεια, γιατί δεν είναι γνωστή η επίδραση της αυξημένης έκθεσης στην εζετιμίμπη σε αυτούς τους ασθενείς (βλ. παράγραφο 5.2). Φιβράτες: Η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα της εζετιμίμπης όταν χορηγείται με φιβράτες δεν έχει τεκμηριωθεί. Επομένως, δε συνιστάται ταυτόχρονη θεραπεία με το ZATEVEN (βλέπε παράγραφο 4.5). Κυκλοσπορίνη: Απαιτείται προσοχή στην έναρξη του ZATEVEN σε ασθενείς που λαμβάνουν κυκλοσπορίνη. Οι συγκεντρώσεις της κυκλοσπορίνης θα πρέπει να ελέγχονται σε ασθενείς που λαμβάνουν ZATEVEN και κυκλοσπορίνη (βλέπε παράγραφο 4.5). Αντιπηκτικά: Εάν προστεθεί ZATEVEN στη θεραπεία με βαρφαρίνη, άλλο κουμαρινικό αντιπηκτικό, ή φλουϊνδιόνη, θα πρέπει να ελέγχεται κατάλληλα η Διεθνής Ομαλοποιημένη Σχέση (INR) (βλέπε παράγραφο 4.5). Πρόληψη Αγγειακού Εγκεφαλικού Επεισοδίου με Επιθετική Μείωση των Επιπέδων Χοληστερόλης (Stroke Prevention by Aggressive Reduction in Cholesterol Levels - SPARCL): Σε μια post-hoc ανάλυση υποκατηγοριών αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου, σε ασθενείς χωρίς στεφανιαία νόσο (CHD) που είχαν υποστεί πρόσφατα αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο (TIA), υπήρξε μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης αιμορραγικού αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου σε ασθενείς οι οποίοι ξεκίνησαν θεραπεία με ατορβαστατίνη 80 mg συγκριτικά με εικονικό φάρμακο. Ο αυξημένος κίνδυνος ήταν ιδιαίτερα εμφανής σε ασθενείς με προηγούμενο ιστορικό αιμορραγικού αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου ή κενοτοπιώδους εμφράκτου κατά την εισαγωγή στην μελέτη. Στους ασθενείς με προηγούμενο ιστορικό αιμορραγικού αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου ή κενοτοπιώδους εμφράκτου, η αναλογία μεταξύ κινδύνου και οφέλους της ατορβαστατίνης 80 mg είναι αβέβαιη και ο δυνητικός κίνδυνος αιμορραγικού αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου πρέπει να ληφθεί προσεκτικά υπόψη πριν την έναρξη της θεραπείας (βλ. παράγραφο 5.1). Διάμεση πνευμονοπάθεια: Εξαιρετικές περιπτώσεις διάμεσης πνευμονοπάθειας έχουν αναφερθεί με ορισμένες στατίνες, ιδιαίτερα με μακροχρόνια θεραπεία (βλ. παράγραφο 4.8). Τα συμπτώματα που εμφανίζονται μπορεί να συμπεριλαμβάνουν δύσπνοια, μη παραγωγικό βήχα και επιδείνωση της γενικής κατάστασης υγείας (κόπωση, απώλεια βάρους και πυρετό). Εάν υπάρχει υποψία για κάποιο ασθενή ότι παρουσίασε διάμεση πνευμονοπάθεια, η θεραπεία με τη στατίνη θα πρέπει να διακοπεί. Σακχαρώδης διαβήτης: Ορισμένα στοιχεία υποδεικνύουν ότι οι στατίνες, ως κατηγορία αυξάνουν την γλυκόζη στο αίμα και σε ορισμένους ασθενείς σε υψηλό κίνδυνο για εμφάνιση διαβήτη στο μέλλον, μπορεί να παράγουν ένα επίπεδο υπεργλυκαιμίας όπου η κανονική αγωγή για διαβήτη είναι κατάλληλη. Αυτός ο κίνδυνος αντισταθμίζεται ωστόσο από την μείωση των αγγειακών κινδύνων με στατίνες και επομένως δεν θα πρέπει να αποτελεί την αιτία για την διακοπή θεραπείας με στατίνες. Ασθενείς σε κίνδυνο (γλυκόζη σε κατάσταση νηστείας 5,6 έως 6,9 mmol/L, BMI > 30 kg/m2, αυξημένα τριγλυκερίδια, υπέρταση) θα πρέπει να εξετάζονται τόσο κλινικά όσο και βιοχημικά σύμφωνα με τις εθνικές κατευθυντήριες οδηγίες. Έκδοχα: Το ZATEVEN περιέχει λακτόζη. Ασθενείς με σπάνια κληρονομικά προβλήματα δυσανεξίας στη γαλακτόζη, πλήρη ανεπάρκεια λακτάσης, ή κακή απορρόφηση γλυκόζης-γαλακτόζης δε θα πρέπει να λαμβάνουν αυτό το φάρμακο. Το ZATEVEN περιέχει νάτριο. Το ZATEVEN περιέχει λιγότερο από 1 mmol νατρίου (23mg) ανά δισκίο, δηλαδή στην ουσία είναι «ελεύθερο νατρίου». 4.5 Αλληλεπιδράσεις με άλλα φαρμακευτικά προϊόντα και άλλες μορφές αλληλεπίδρασης Φαρμακοδυναμικές αλληλεπιδράσεις: Πολλαπλοί μηχανισμοί ενδέχεται να συμβάλλουν σε πιθανές αλληλεπιδράσεις με αναστολείς της HMG Co-A αναγωγάσης. Φάρμακα ή φυτικά προϊόντα που αναστέλλουν συγκεκριμένα ένζυμα (π.χ. CYP3A4) και/ή οδούς μεταφοράς (π.χ. OATP1B), ενδέχεται να αυξήσουν τις συγκεντρώσεις της ατορβαστατίνης στο πλάσμα και να οδηγήσουν σε αυξημένο κίνδυνο μυοπάθειας/ραβδομυόλυσης. Συμβουλευτείτε τις πληροφορίες συνταγογράφησης όλων των συγχορηγούμενων φαρμάκων ώστε να λάβετε περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με τις πιθανές αλληλεπιδράσεις τους με την ατορβαστατίνη ή/και το ενδεχόμενο μεταβολών του ενζύμου ή του μεταφορέα καθώς και για πιθανές προσαρμογές στη δόση και τα δοσολογικά σχήματα. Φαρμακοκινητικές αλληλεπιδράσεις: Δεν παρατηρήθηκαν κλινικά σημαντικές φαρμακοκινητικές αλληλεπιδράσεις όταν η εζετιμίμπη συγχορηγήθηκε με την ατορβαστατίνη. Επιδράσεις άλλων φαρμακευτικών προϊόντων στο ZATEVEN: Εζετιμίμπη Αντιόξινα: Ταυτόχρονη χορήγηση με αντιόξινα μείωσε τον ρυθμό απορρόφησης της εζετιμίμπης, αλλά δεν είχε επίδραση στη βιοδιαθεσιμότητα της εζετιμίμπης. Ο μειωμένος αυτός ρυθμός απορρόφησης δεν θεωρείται κλινικά σημαντικός. Χολεστυραμίνη: Ταυτόχρονη χορήγηση με χολεστυραμίνη μείωσε τη μέση AUC της συνολικής εζετιμίμπης (εζετιμίμπη + γλυκουρονίδιο της εζετιμίμπης) περίπου κατά 55 %. Η επιπρόσθετη μείωση της χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνης (LDL-C) λόγω της προσθήκης εζετιμίμπης στη χολεστυραμίνη ενδέχεται να μειωθεί από αυτή την αλληλεπίδραση (βλέπε παράγραφο 4.2). Κυκλοσπορίνη: Σε μία μελέτη οκτώ ασθενών μετά από μεταμόσχευση νεφρού, με κάθαρση κρεατινίνης > 50 ml/min σε σταθερή δόση κυκλοσπορίνης, μία εφάπαξ δόση εζετιμίμπης 10 mg οδήγησε σε αύξηση κατά 3,4 φορές (εύρος από 2,3 έως 7,9 φορές) της μέσης τιμής AUC για τη συνολική εζετιμίμπη σε σύγκριση με ένα υγιή πληθυσμό ελέγχου, που έλαβε μόνο εζετιμίμπη από μία άλλη μελέτη (n=17). Σε μία διαφορετική μελέτη, ένας ασθενής με μεταμόσχευση νεφρού με σοβαρή νεφρική ανεπάρκεια που λάμβανε κυκλοσπορίνη και πολλαπλά άλλα φαρμακευτικά προϊόντα, παρουσίασε μεγαλύτερη έκθεση κατά 12-φορές στη συνολική εζετιμίμπη σε σύγκριση με τους μάρτυρες που ταυτόχρονα λάμβαναν μόνο εζετιμίμπη. Σε μία διασταυρούμενη μελέτη δύο περιόδων σε δώδεκα υγιή άτομα, η καθημερινή χορήγηση 20 mg εζετιμίμπης για 8 ημέρες με μία εφάπαξ δόση κυκλοσπορίνης 100 mg στην 7η ημέρα είχε ως αποτέλεσμα μία μέση αύξηση 15% στην AUC της κυκλοσπορίνης (εύρος 10% μείωση έως 51% αύξηση) σε σύγκριση με μία εφάπαξ δόση 100 mg κυκλοσπορίνης μόνο. Δεν έχει διεξαχθεί ελεγχόμενη μελέτη σχετικά με την επίδραση της συγχορήγησης εζετιμίμπης στην έκθεση στην κυκλοσπορίνη σε ασθενείς με μεταμόσχευση νεφρού. Απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή στην έναρξη του ZATEVEN σε ασθενείς που λαμβάνουν κυκλοσπορίνη. Θα πρέπει να ελέγχονται οι συγκεντρώσεις κυκλοσπορίνης σε ασθενείς που λαμβάνουν ZATEVEN και κυκλοσπορίνη (βλέπε παράγραφο 4.4). Φιβράτες: Ταυτόχρονη συγχορήγηση φαινοφιβράτης ή γεμφιβροζίλης αύξησε ελαφρώς τις συνολικές συγκεντρώσεις εζετιμίμπης περίπου κατά 1,5 και 1,7 φορές, αντίστοιχα. Παρόλο που οι αυξήσεις αυτές δεν θεωρούνται κλινικά σημαντικές, δε συνιστάται η συγχορήγηση του ZATEVEN με φιβράτες. Ατορβαστατίνη Επίδραση συγχορηγούμανων φαρμακευτικών προϊόντων στην ατορβαστατίνη: Η ατορβαστατίνη μεταβολίζεται από το κυτόχρωμα P450 3A4 (CYP3A4) και αποτελεί ένα υπόστρωμα των ηπατικών μεταφορέων, του πολυπεπτιδίου μεταφοράς οργανικών ανιόντων 1B1 (OATP1B1) και του 1B3 (OATP1B3) μεταφορέα. Οι μεταβολίτες της ατορβαστατίνης είναι υποστρώματα του OATP1B1. Η ατορβαστατίνη αναγνωρίζεται επίσης ως ένα υπόστρωμα της σχετιζόμενης με αντίσταση σε πολλαπλά φάρμακα πρωτεΐνης 1 (multi-drug resistance protein 1, MDR1) και της πρωτεΐνης αντίστασης στον καρκίνο του μαστού (BCRP), που ενδέχεται να περιορίσει την εντερική απορρόφηση και τη χολική κάθαρση της ατορβαστατίνης (βλέπε παράγραφο 5.2). Η ταυτόχρονη χορήγηση φαρμακευτικών προϊόντων που είναι αναστολείς του CYP3A4 ή των πρωτεϊνών μεταφοράς, ενδέχεται να οδηγήσουν σε αυξημένες συγκεντρώσεις πλάσματος της ατορβαστατίνης και σε αυξημένο κίνδυνο μυοπάθειας. Ο κίνδυνος ενδέχεται επίσης να αυξηθεί με την ταυτόχρονη χορήγηση ατορβαστατίνης με άλλα φαρμακευτικά προϊόντα τα οποία έχουν τη δυνατότητα να προκαλέσουν μυοπάθεια, όπως τα παράγωγα ινικού οξέος και η εζετιμίμπη (βλέπε παράγραφο 4.3 και 4.4). Αναστολείς του CYP3A4: Ισχυροί αναστοελίς του CYP3A4 έχει αποδειχθεί ότι οδηγούν σε σημαντικά αυξημένες συγκεντρώσεις της ατορβαστατίνης (βλέπε πίνακα 1 και τις συγκεκριμένες πληροφορίες παρακάτω). Εάν είναι δυνατόν, θα πρέπει να αποφεύγεται η συγχορήγηση ισχυρών αναστολέων του CYP3A4 (π.χ. κυκλοσπορίνη, τελιθρομυκίνη, κλαριθρομυκίνη, δελαβιρδίνη, στιριπεντόλη, κετοκοναζόλη, βορικοναζόλη, ιτρακοναζόλη, ποζακοναζόλη, ορισμένα αντιιικά που χρησιμοποιούνται στη θεραπεία του HCV (π.χ. ελμπασβίρη/γραζοπρεβίρη) και αναστολείς της HIV πρωτεάσης συμπεριλαμβανομένης της ριτοναβίρης, λοπιναβίρης, αταζαναβίρης, ινδιναβίρης, δαρουναβίρης, κλπ.). Σε περιπτώσεις όπου δεν μπορεί να αποφευχθεί η συγχορήγηση αυτών των φαρμακευτικών προϊόντων με ατορβαστατίνη, θα πρέπει να εξετάζεται χαμηλότερη αρχική και μέγιστη δόση ατορβαστατίνης και συνιστάται κατάλληλη κλινική παρακολούθηση του ασθενή (βλέπε πίνακα 1). Οι μέτριοι αναστολείς του CYP3A4 (π.χ. ερυθρομυκίνη, διλτιαζέμη, βεραπαμίλη και φλουκοναζόλη) ενδέχεται να αυξήσουν τις συγκεντρώσεις της ατορβαστατίνης στο πλάσμα (βλέπε πίνακα 1). Έχει παρατηρηθεί αυξημένος κίνδυνος μυοπάθειας με τη χρήση ερυθρομυκίνης σε συνδυασμό με στατίνες. Δεν έχουν διεξαχθεί μελέτες αλληλεπίδρασης που να αξιολογούν τις επιδράσεις της αμιωδαρόνης ή της βεραπαμίλης στην ατορβαστατίνη. Είναι γνωστό ότι η αμιωδαρόνη και η βεραπαμίλη αναστέλουν την δραστηριότητα του CYP3A4 και η συγχορήγηση με το ZATEVEN ενδέχεται να έχει ως αποτέλεσμα αυξημένη έκθεση στην ατορβαστατίνη. Επομένως, θα πρέπει να εξετάζεται το ενδεχόμνεο χαμηλότερης μέγιστης δόσης του ZATEVEN και συνιστάται η κατάλληλη κλινική παρακολούθηση του ασθενή όταν συγχορηγείται με μέτριους αναστολείς του CYP3A4. Συνιστάται κατάλληλη κλινική παρακολούθηση μετά την έναρξη ή κατόπιν αναπροσαρμογών στη δοσολογία του αναστολέα. Αναστολείς της Πρωτεΐνης Αντοχής στον Καρκίνου του Μαστού (BCRP): Η ταυτόχρονη χορήγηση προϊόντων που είναι αναστολείς της BCRP (π.χ. ελμπασβίρη και γραζοπρεβίρη) ενδέχεται να οδηγήσει σε αυξημένη συγκέντρωση της ατορβαστατίνης στο πλάσμα και σε αυξημένο κίνδυνο μυοπάθειας. Επομένως, θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο προσαρμογής της δόσης της ατορβαστατίνης με βάση τη συνταγογραφούμενη δόση. Η συγχορήγηση της ελμπασβίρης και της γραζοπρεβίρης με ατορβαστατίνη αυξάνει τις συγκεντρώσεις της ατορβαστατίνης στο πλάσμα κατά 1,9 φορές (βλέπε πίνακα 1). Συνεπώς, η δόση του ZATEVEN δε θα πρέπει να υπερβαίνει τα 10/20 mg ημερησίως σε ασθενείς που λαμβάνουν ταυτόχρονα θεραπείες με προϊόντα που περιέχουν ελμπασβίρη ή γραζοπρεβίρη (βλέπε 4.2 και 4.4). Επαγωγείς του κυτοχρώματος P450 3A4: Η ταυτόχρονη χορήγηση ατορβαστατίνης με επαγωγείς του κυτοχρώματος P450 3A4 [(π.χ. εφαβιρένζη, ριφαμπικίνη, υπερικό (St. John´s Wort)] ενδέχεται να οδηγήσει σε ποικίλες μειώσεις των συγκεντρώσεων της ατορβαστατίνης στο πλάσμα. Λόγω του διπλού μηχανισμού αλληλεπίδρασης της ριφαμπικίνης (επαγωγή του κυτοχρώματος P450 3A4 και αναστολή του μεταφορέα ηπατικής πρόσληψης OATP1B1), συνιστάται η ταυτόχρονη χορήγηση ατορβαστατίνης με ριφαμπικίνη, καθώς η καθυστέρηση χορήγησης ατορβαστατίνης μετά από τη χορήγηση ριφαμπικίνης έχει συσχετιστεί με σημαντική μείωση των συγκεντρώσεων της ατορβαστατίνης στο πλάσμα. Η επίδραση της ριφαμπικίνης στις συγκεντρώσεις ατορβαστατίνης στα ηπατικά κύτταρα είναι ωστόσο άγνωστη και αν δεν μπορεί να αποφευχθεί η ταυτόχρονη χορήγηση, οι ασθενείς θα πρέπει να παρακολουθούνται προσεκτικά για την αποτελεσματικότητα. Αναστολείς μεταφοράς: Οι αναστολείς πρωτεϊνών μεταφοράς (π.χ. κυκλοσπορίνη) μποροεί να αυξήσουν τη συστηματική έκθεση στην ατορβαστατίνη (βλέπε Πίνακα 1). Η επίδραση της αναστολής των μεταφορέων ηπατικής πρόσληψης στις συγκεντρώσεις της ατορβαστατίνης στα ηπατικά κύτταρα δεν είναι γνωστή. Εάν δεν μπορεί να αποφευχθεί η ταυτόχρονη χορήγηση, συνιστάται μείωση της δόσης του ZATEVEN και κλινική παρακολούθηση για την αποτελεσματικότητα (βλέπε πίνακα 1). Γεμφιβροζίλη /παράγωγα ινικού οξέος: Η χρήση φιβρατών ως μονοθεραπεία συνδέεται περιστασιακά με περιστατικά που σχετίζονται με τους μύες, συμπεριλαμβανομένης της ραβδομυόλυσης. Ο κίνδυνος εμφάνισης αυτών των περιστατικών ενδέχεται να αυξηθεί με την ταυτόχρονη χρήση παραγώγων ινικού οξέος και ατορβαστατίνης. Εζετιμίμπη: Η χρήση της εζετιμίμπης ως μονοθεραπεία συνδέεται με περιστατικά που σχετίζονται με τους μύες, συμπεριλαμβανομένης της ραβδομυόλυσης. Ο κίνδυνος για την εμφάνιση αυτών των περιστατικών ενδέχεται συνεπώς να αυξηθεί με την ταυτόχρονη χρήση εζετιμίμπης και ατορβαστατίνης. Συνιστάται κατάλληλη κλινική παρακολούθηση αυτών των ασθενών. Κολεστιπόλη: Οι συγκεντρώσεις της ατορβαστατίνης και των δραστικών μεταβολιτών της στο πλάσμα ήταν χαμηλότερες (περίπου κατά 25 %), όταν η κολεστιπόλη συγχορηγήθηκε με ατορβαστατίνη. Ωστόσο, όταν η ατορβαστατίνη και η κολεστιπόλη συγχορηγούνταν, η επίδραση τους στα λιπίδια ήταν μεγαλύτερη από ότι όταν κάθε φαρμακευτικό προϊόν χορηγούνταν ξεχωριστά Φουσιδικό οξύ: Ο κίνδυνος μυοπάθειας συμπεριλαμβανομένης της ραβδομυόλυσης ενδέχεται να αυξηθεί από την ταυτόχρονη συστηματική χορήγηση φουσιδικού οξέος με στατίνες. Ο μηχανισμός αυτής της αλληλεπίδρασης (είτε είναι φαρμακοδυναμικός είτε φαρμακοκινητικός, ή και τα δύο) είναι ακόμη άγνωστος. Έχουν υπάρξει αναφορές ραβδομυόλυσης (συμπεριλαμβανομένων κάποιων θανάτων) σε ασθενείς που λαμβάνουν αυτό το συνδυασμό. Εάν είναι απαραίτητη η συστηματική θεραπεία με φουσιδικό οξύ, θα πρέπει να διακοπεί η αγωγή με ατορβαστατίνη κατά τη διάρκεια της θεραπείας με φουσιδικό οξύ (βλέπε παράγραφο 4.4). Κολχικίνη: Αν και δεν έχουν διεξαχθεί μελέτες αλληλεπίδρασης με ατορβαστατίνη και κολχικίνη, έχουν αναφερθεί περιπτώσεις μυοπάθειας κατά τη συγχορήγηση ατορβαστατίνης με κολχικίνη και θα πρέπει να δίνεται προσοχή όταν συνταγογραφείται ατορβαστατίνη με κολχικίνη. Μποσεπρεβίρη: Η έκθεση στην ατορβαστατίνη αυξήθηκε όταν χορηγήθηκε μαζί με μποσεπρεβίρη. Όταν απαιτείται συγχορήγηση με το ZATEVEN, θα πρέπει να εξετάζεται η χαμηλότερη δυνατή δόση του ZATEVEN για έναρξη, με τιτλοδότηση έως την επιθυμητή κλινική επίδραση ενώ παρακολουθείται η ασφάλεια, χωρίς να υπερβαίνειτην ημερήσια δόση των 10/20 mg. Για τους ασθενείς που λαμβάνουν ήδη ZATEVEN, η δόση του ZATEVEN δε θα πρέπει να υπερβαίνει την ημερήσια δόση των 10/20 mg κατά τη διάρκεια της συγχορήγησης με μποσεπρεβίρη. Επιδράσεις του ZATEVEN στη φαρμακοκινητική άλλων φαρμακευτικών προϊόντων Εζετιμίμπη Προκλινικές μελέτες έχουν δείξει ότι η εζετιμίμπη δεν επάγει τα ένζυμα του κυτοχρώματος P450 που μεταβολίζουν τα φάρμακα. Δεν έχουν παρατηρηθεί κλινικά σημαντικές φαρμακοκινητικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ της εζετιμίμπης και των φαρμάκων που είναι γνωστό ότι μεταβολίζονται από τα κυτοχρώματα P450 1A2, 2D6, 2C8, 2C9, και 3A4, ή την Ν-ακετυλοτρανσφεράση. Σε κλινικές μελέτες αλληλεπίδρασης, η εζετιμίμπη δεν είχε καμία επίδραση στη φαρμακοκινητική της δαψόνης, δεξτρομεθορφάνης, διγοξίνης, των από του στόματος αντισυλληπτικών (αιθινυλοιστραδιόλη και λεβονοργεστρέλη), γλιπιζίδης, τολβουταμίδης, ή μιδαζολάμης κατά τη διάρκεια της συγχορήγησης. Η σιμετιδίνη, συγχορηγούμενη με εζετιμίμπη, δεν είχε καμία επίδραση στη βιοδιαθεσιμότητα της εζετιμίμπης. Αντιπηκτικά: Η ταυτόχρονη χορήγηση εζετιμίμπης (10 mg μία φορά ημερησίως) δεν είχε σημαντική επίδραση στη βιοδιαθεσιμότητα της βαρφαρίνης και στο χρόνο προθρομβίνης σε μία μελέτη δώδεκα υγιών ενήλικων αντρών. Ωστόσο, έχουν υπάρξει αναφορές μετά την κυκλοφορία για αύξηση της Διεθνούς Ομαλοποιημένης Σχέσης (INR) σε ασθενείς στους οποίους η εζετιμίμπη προστέθηκε σε βαρφαρίνη ή σε φλουϊνδιόνη. Εάν το ZATEVEN προστεθεί σε βαρφαρίνη, άλλο κουμαρινικό αντιπηκτικό, ή φλουϊνδιόνη, τότε θα πρέπει να παρακολουθείται κατάλληλα το INR (βλέπε παράγραφο 4.4). Ατορβαστατίνη Διγοξίνη: Όταν συγχορηγήθηκαν πολλαπλές δόσεις διγοξίνης και 10 mg ατορβαστατίνης, οι συγκεντρώσεις διγοξίνης στη σταθεροποιημένη κατάσταση αυξήθηκαν ελαφρώς. Οι ασθενείς που λαμβάνουν διγοξίνη θα πρέπει να παρακολουθούνται κατάλληλα. Από του στόματος αντισυλληπτικά: Η συγχορήγηση της ατορβαστατίνης με ένα από του στόματος αντισυλληπτικό προκαλεί αύξηση των συγκεντρώσεων της νορεθιστερόνης και της αιθινυλοιστραδιόλης στο πλάσμα. Βαρφαρίνη: Σε μία κλινική μελέτη σε ασθενείς που λαμβάνουν χρόνια θεραπεία με βαρφαρίνη, η συγχορήγηση 80 mg ατορβαστατίνης ημερησίως με βαρφαρίνη προκάλεσε μία μικρή μείωση κατά περίπου 1,7 δευτερολέπτων στο χρόνο προθρομβίνης κατά τη διάρκεια των πρώτων 4 ημερών θεραπείας, η οποία επανήλθε σε φυσιολογικά επίπεδα μέσα σε 15 ημέρες θεραπείας με ατορβαστατίνη. Αν και έχουν αναφερθεί σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, κλινικά σημαντικές αλληλεπιδράσεις με αντιπηκτικά, ο χρόνος προθρομβίνης θα πρέπει να προσδιορίζεται πριν την έναρξη της ατορβαστατίνης στους ασθενείς που λαμβάνουν κουμαρινικά αντιπηκτικά και αρκετά συχνά κατά τα αρχικά στάδια της θεραπείας για να διασφαλιστεί ότι δε συμβαίνει καμία σημαντική μεταβολή στο χρόνο προθρομβίνης. Όταν τεκμηριωθεί σταθεροποίηση του χρόνου προθρομβίνης, ο χρόνος προθρομβίνης μπορεί να παρακολουθείται στα συνήθη χρονικά διαστήματα, τα οποία προτείνονται σε ασθενείς που λαμβάνουν κουμαρινικά αντιπηκτικά. Εάν η δόση της ατορβαστατίνης αλλάξει ή διακοπεί, θα πρέπει να επαναληφθεί η ίδια διαδικασία. Η θεραπεία με ατορβαστατίνη δεν έχει συσχετιστεί με αιμορραγία ή με μεταβολές στο χρόνο προθρομβίνης σε ασθενείς οι οποίοι δεν λαμβάνουν αντιπηκτικά. Πίνακας 1: Επίδραση συγχορηγούμενων φαρμακευτικών προϊόντων στη φαρμακοκινητική της ατορβαστατίνης

Συγχορηγούμενο φαρμακευτικό προϊόν και δοσολογικό σχήμα

Δόση (mg)

Ατορβαστατίνη Μεταβολή στην AUC&

Τιπραναβίρη 500 mg BID/ Ριτοναβίρη 200 mg BID, 40 mg την 1η ημέρα, 10 mg την 20η ημέρα 8 ημέρες (μέρες 14 έως 21)

9,4

Τελαπρεβίρη 750 mg q8h, 10 ημέρες Κυκλοσπορίνη 5.2 mg/kg/την ημέρα, σταθερή δόση Λοπιναβίρη 400 mg BID/ Ριτοναβίρη 100 mg BID, 14 ημέρες Κλαριθρομυκίνη 500 mg BID, 9 ημέρες Σακουϊναβίρη 400 mg BID/ Ριτοναβίρη (300 mg BID από τις ημέρες 5-7, με αύξηση στα 400 mg BID την 8η ημέρα), ημέρες 4-18, 30 λεπτά μετά τη λήψη της δόσηςτης ατορβαστατίνης Νταρουναβίρη 300 mg BID/ Ριτοναβίρη 100 mg BID, 9 ημέρες Ιτρακοναζόλη 200 mg BID, 4 ημέρες Φοσαμπρεναβίρη 700 mg BID/ Ριτοναβίρη100 mg BID, 14 ημέρες Φοσαμπρεναβίρη 1400 mg BID, 14 ημέρες Νελφιναβίρη 1250 mg BID, 14 ημέρες Ελμπασβίρη 50 mg OD/ Γκραζοπρεβίρη 200 mg OD, 13 ημέρες Γκλεκαπρεβίρη 400 mg OD/ Πιμπρεντασβίρη 120 mg OD, 7 ημέρες Χυμός Γκρέιπφρουτ, 240 mL OD * Διλτιαζέμη 240 mg OD, 28 ημέρες Ερυθρομυκίνη 500 mg QID, 7 ημέρες Αμλοδιπίνη 10 mg, μονή δόση Σιμετιδίνη 300 mg QID, 2 βδομάδες Κολεστιπόλη 10 g BID, 24 βδομάδες Αντιόξινο εναιώρημα υδροξειδίων μαγνησίου και αργιλίου, 30 mL QID, 17 ημέρες Εφαβιρένζη 600 mg OD, 14 ημέρες Ριφαμπικίνη 600 mg OD, 7 ημέρες (συγχορηγούμενη) Ριφαμπικίνη 600 mg OD, 5 ημέρες (χωριστές δόσεις) Γεμφιβροζίλη 600 mg BID, 7 ημέρες Φενοφιβράτη 160 mg OD, 7 ημέρες Μποσεπρεβίρη 800 mg TID, 7 ημέρες

20 mg, SD 10 mg OD για 28 ημέρες 20 mg OD για 4 ημέρες 80 mg OD για 8 ημέρες

7,9 8,7 5,9 4,5

40 mg OD για 4 ημέρες

3,9

10 mg OD για 4 ημέρες 40 mg, SD 10 mg OD για 4 ημέρες 10 mg OD για 4 ημέρες 10 mg OD για 28 ημέρες 10 mg, SD 10 mg, OD για 7 ημέρες 40 mg, SD 40 mg, SD 10 mg, SD 80 mg, SD 10 mg OD για 2 βδομάδες 40 mg OD για 8 βδομάδες 10 mg OD για 15 ημέρες 10 mg για 3 ημέρες 40 mg, SD

3,4 3,3 2,5 2,3 1,74 1,95 8,3 1,37 1,51 1,33 1,18 1,00 0,74** 0,66 0,59 1,12

40 mg, SD 40 mg, SD 40 mg, SD 40 mg, SD

0,20 1,35 1,03 2,3

Κλινική Σύσταση# Στις περιπτώσεις όπου η συγχορήγηση με ατορβαστατίνη είναι απαραίτητη, η δόση να μην υπερβαίνει τα 10 mg ατορβαστατίνης ημερησίως. Συνιστάται κλινική παρακολούθηση αυτών των ασθενών.

Στις περιπτώσεις όπου η συγχορήγηση με ατορβαστατίνη είναι απαραίτητη, συνιστώνται χαμηλότερες δόσεις συντήρησης της ατορβαστατίνης. Σε δόσεις ατορβαστατίνης που υπερβαίνουν τα 20 mg, συνιστάται κλινική παρακολούθηση αυτών των ασθενών.

Στις περιπτώσεις όπου η συγχορήγηση με ατορβαστατίνη είναι απαραίτητη, συνιστώνται χαμηλότερες δόσεις συντήρησης της ατορβαστατίνης. Σε δόσεις ατορβαστατίνης που υπερβαίνουν τα 40 mg, συνιστάται κλινική παρακολούθηση αυτών των ασθενών.

Καμία συγκεκριμένη σύσταση. Η δόση της ατορβαστατίνης δε θα πρέπει να υπερβαίνει μια ημερήσια δόση των 20 mg κατά τη διάρκεια της ταυτόχρονης χορήγησης με προϊόντα που περιέχουν ελμπασβίρη ή γραζοπρεβίρη. Αντενδείκνυται η συγχορήγηση με προϊόντα που περιέχουν γκλεκαπρεβίρη ή πιμπρεντασβίρη (βλέπε παράγραφο 4.3) Δε συνιστάται η ταυτόχρονη λήψη μεγάλων ποσοτήτων χυμού γκρέιπφρουτ και ατορβαστατίνης. Μετά την έναρξη ή την αναπροσαρμογή της δόσης της διλτιαζέμης, συνιστάται κατάλληλη κλινική παρακολούθηση αυτών των ασθενών. Συνιστάται η χαμηλότερη μέγιστη δόση κλινική παρακολούθηση αυτών των ασθενών. Καμία συγκεκριμένη σύσταση. Καμία συγκεκριμένη σύσταση. Καμία συγκεκριμένη σύσταση Καμία συγκεκριμένη σύσταση. Καμία συγκεκριμένη σύσταση. Εάν δεν μπορεί να αποφευχθεί η συγχορήγηση, συνιστάται ταυτόχρονη συγχορήγηση ατορβαστατίνης με ριφαμπικίνη, με κλινική παρακολούθηση. Συνιστάται η χαμηλότερη δόση έναρξης και κλινικός έλεγχος αυτών των ασθενών. Συνιστάται η χαμηλότερη δόση έναρξης και κλινική παρακολούθηση αυτών των ασθενών. Συνιστάται η χαμηλότερη δόση έναρξης και κλινική παρακολούθηση αυτών των ασθενών. Κατά τη διάρκεια της συγχορήγησης με μποσεπρεβίρη, η δόση της ατορβαστατίνης δε θα πρέπει να υπερβαίνει τα 20 mg ημερησίως.

Απεικονίζει απλή αναλογία μεταξύ των θεραπειών (συγχορηγούμενα φάρμακα με την ατορβαστατίνη συγκριτικά με την ατορβαστατίνη μόνο). Βλέπε παραγράφους 4.4 και 4.5 για κλινική σημασία. * Περιέχει ένα ή περισσότερα συστατικά που αναστέλλουν το CYP3A4 και μπορεί να αυξήσουν τις συγκεντρώσεις στο πλάσμα των φαρμακευτικών προϊόντων που μεταβολίζονται από το CYP3A4. Λήψη ενός ποτηριού 240 ml χυμού γκρέιπφρουτ είχε επίσης ως αποτέλεσμα τη μείωση της AUC κατά 20.4% του δραστικού ορθοϋδρόξυ-μεταβολίτη. Οι μεγάλες ποσότητες χυμού γκρέιπφρουτ (πάνω από 1,2 L ημερησίως για 5 ημέρες) αύξησαν την AUC της ατορβαστατίνης κατά 2,5 φορές και την AUC των ενεργών (ατορβαστατίνη και μεταβολίτες) αναστολέων HMG-CoA αναγωγάσης κατά 1,3 φορές. ** Λόγος βασισμένος σε ένα μόνο δείγμα που ελήφθη 8-16 ώρες μετά τη δόση.

OD = μία φορά ημερησίως, SD = εφάπαξ δόση, BID = δύο φορές ημερησίως, TID = τρεις φορές ημερησίως, QID = τέσσερις φορές ημερησίως. Πίνακας 2: Επίδραση της ατορβαστατίνης στη φαρμακοκινητική συγχορηγημένων φαρμακευτικών προϊόντων &

#

Ατορβαστατίνη και Δοσολογικό Σχήμα 80 mg OD για 10 ημέρες 40 mg OD για 22 ημέρες 80 mg OD για 15 ημέρες 10 mg, SD 10 mg, OD για 4 ημέρες 10 mg OD για 4 ημέρες

Συγχορηγημένο φαρμακευτικό προϊόν Φαρμακευτικό προϊόν/Δόση (mg) Αναλογία της AUC& Διγοξίνη 0,25 mg OD, 20 ημέρες 1,15 Από του στόματος αντισυλληπτικό OD, 2 μήνες 1,28 -νορεθινδρόνη 1 mg 1,19 -αιθινυλοιστραδιόλη 35 μg * Φαιναζόνη, 600 mg SD 1,03 Τιπραναβίρη 500 mg BID/ Ριτοναβίρη200 mg 1,08 BID, 7 ημέρες Φοσαμπρεναβίρη 1400 mg BID, 14 ημέρες 0,73 Φοσαμπρεναβίρη 700 mg BID/ Ριτοναβίρη100 mg 0,99 BID, 14 ημέρες

Κλινική Σύσταση Οι ασθενείς που λαμβάνουν διγοξίνη θα πρέπει να παρακολουθούνται κατάλληλα. Καμία συγκεκριμένη σύσταση. Καμία συγκεκριμένη σύσταση. Καμία συγκεκριμένη σύσταση. Καμία συγκεκριμένη σύσταση. Καμία συγκεκριμένη σύσταση.

Απεικονίζει απλή αναλογία μεταξύ των θεραπειών (συγχορηγούμενα φάρμακα με την ατορβαστατίνη συγκριτικά με την ατορβαστατίνη μόνο).* Η συγχορήγηση πολλαπλών δόσεων ατορβαστατίνης και φαιναζόνης έδειξε μικρή ή μη ανιχνεύσιμη επίδραση στην κάθαρση της φαιναζόνης.

OD = μία φορά ημερησίως, SD = εφάπαξ δόση, BID = δύο φορές ημερησίως.

4.6 Γονιμότητα, κύηση και γαλουχία Γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία Οι γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία θα πρέπει να χρησιμοποιούν κατάλληλα μέτρα αντισύλληψης κατά τη διάρκεια της θεραπείας (βλέπε παράγραφο 4.3). Κύηση Το ZATEVEN αντενδείκνυται κατά τη διάρκεια της κύησης (βλέπε παράγραφο 4.3). Δεν υπάρχουν διαθέσιμα κλινικά δεδομένα στη χρήση του ZATEVEN κατά τη διάρκεια της κύησης. Ατορβαστατίνη: Δεν έχει τεκμηριωθεί η ασφάλεια σε εγκύους. Δεν έχουν διεξαχθεί ελεγχόμενες κλινικές δοκιμές με ατορβαστατίνη σε έγκυες γυναίκες. Έχουν υπάρξει σπάνιες αναφορές για συγγενείς ανωμαλίες μετά την ενδομήτρια έκθεση σε αναστολείς της HMG-CoA αναγωγάσης. Οι μελέτες σε ζώα έχουν δείξει τοξικότητα κατά την αναπαραγωγή (βλέπε παράγραφο 5.3). Η θεραπεία με ατορβαστατίνη κατά την κύηση ενδέχεται να μειώσει τα εμβρυϊκά επίπεδα του μεβαλονικού που αποτελεί πρόδρομο της βιοσύνθεσης της χοληστερόλης. Η αθηροσκλήρωση είναι μία χρόνια διαδικασία, και συνήθως η διακοπή των φαρμακευτικών προϊόντων για τη μείωση των λιπιδίων κατά τη διάρκεια της κύησης θα πρέπει να έχει μικρή επίδραση στο μακροχρόνιο κίνδυνο που σχετίζεται με την πρωτοπαθή υπερχοληστερολαιμία. Εζετιμίμπη: Δεν υπάρχουν διαθέσιμα κλινικά δεδομένα για τη χρήση της εζετιμίμπης κατά τη διάρκεια της κύησης. Η συγχορήγηση της εζετιμίμπης και της ατορβαστατίνης σε αρουραίους κατά τη διάρκεια κύησης υπέδειξε ότι σε έλεγχο σχετικό με τις αρθρώσεις

&

υπήρξε μια αύξηση στις σκελετικές μεταβολές «μειωμένη οστεοποίηση στερνιδίων» στην ομάδα της υψηλής δόσης εζετιμίμπης/ατορβαστατίνης. Αυτό μπορεί να σχετίζεται με την μείωση που παρατηρήθηκε στο σωματικό βάρος των εμβρύων. Σε κουνέλια σε κατάσταση κύησης παρατηρήθηκε χαμηλή συχνότητα εμφάνισης σκελετικών δυσμορφιών (συνενωμένων στερνιδίων, συνενωμένων ουραίων σπονδύλων και ασύμμετρων μεταβολών στερνιδίων). Θηλασμός Το ZATEVEN αντενδείκνυται κατά τη διάρκεια του θηλασμού. Ατορβαστατίνη: Δεν είναι γνωστό εάν η ατορβαστατίνη ή οι μεταβολίτες της απεκκρίνονται στο ανθρώπινο γάλα. Στους αρουραίους, οι συγκεντρώσεις της ατορβαστατίνης και των ενεργών της μεταβολιτών στο πλάσμα είναι ίδιες με αυτές στο γάλα (βλέπε παράγραφο 5.3). Εξαιτίας της πιθανότητας σοβαρών ανεπιθύμητων ενεργειών, οι γυναίκες που λαμβάνουν ZATEVEN δε θα πρέπει να θηλάζουν τα νεογνά τους (βλέπε παράγραφο 4.3). Η ατορβαστατίνη αντενδείκνυται κατά τη διάρκεια του θηλασμού (βλέπε παράγραφο 4.3). Εζετιμίμπη: Η εζετιμίμπη δε θα πρέπει να χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της γαλουχίας. Μελέτες σε αρουραίους έχουν δείξει ότι η εζετιμίμπη εκκρίνεται στο μητρικό γάλα. Δεν είναι γνωστό εάν η εζετιμίμπη εκκρίνεται στο ανθρώπινο μητρικό γάλα. Γονιμότητα Δεν έχουν διεξαχθεί μελέτες γονιμότητας με το ZATEVEN. Ατορβαστατίνη: Σε μελέτες που διεξήχθησαν σε ζώα, η ατορβαστατίνη δεν είχε καμία επίδραση στη γονιμότητα αρρένων ή θηλέων. Εζετιμίμπη: Η εζετιμίμπη δεν είχε καμία επίδραση στη γονιμότητα αρρένων ή θηλέων αρουραίων. 4.7 Επιδράσεις στην ικανότητα οδήγησης και χρήσης μηχανημάτων Το ZATEVEN έχει ασήμαντη επίδραση στην ικανότητα οδήγησης και χειρισμού μηχανημάτων. Παρ’ όλα αυτά, κατά την οδήγηση οχημάτων ή κατά το χειρισμό μηχανημάτων, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι έχει αναφερθεί ζάλη. 4.8 Ανεπιθύμητες ενέργειες Κατάλογος σε μορφή πίνακα των ανεπιθύμητων ενεργειών Οι συχνότητες ορίζονται ως: πολύ Συχνή (≥1/10), Συχνή ≥1/100, < 1/10), Όχι Συχνή(≥1/1000, < 1/100), Σπάνια (≥1/10.000, < 1/1000), και πολύ Σπάνια (<1/10.000) και άγνωστες (δεν μπορεί να αξιολογηθεί από τα διαθέσιμα δεδομένα).

Κατηγορία Οργανικού Συστήματος

Ανεπιθύμητη Ενέργεια

Λοιμώξεις και Παρασιτώσεις Ρινοφαρυγγίτιδα Διαταραχές του αιμοποιητικού και του λεμφικού συστήματος Θρομβοπενία Αλλεργικές αντιδράσεις Διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος Αναφυλακτικές αντιδράσεις Υπερευαισθησία, συμπεριλαμβανομένων εξανθήματος, κνησμού, αναφυλαξίας και αγγειοοιδήματος Υπεργλυκαιμία Διαταραχές μεταβολισμού και διατροφής Υπογλυκαιμία, αύξηση βάρους, ανορεξία Μειωμένη όρεξη Εφιάλτες, αϋπνία Ψυχιατρικές διαταραχές Κατάθλιψη Κεφαλαλγία Ζάλη Διαταραχές του νευρικού συστήματος Υπαισθησία, δυσγευσία, αμνησία Παραισθησία Περιφερική νευροπάθεια Θαμπή όραση Οφθαλμικές διαταραχές Οπτική διαταραχή Εμβοές Διαταραχές του ωτός και του λαβυρίνθου Απώλεια ακοής Φαρυγγολαρυγγικό άλγος, επίσταξη Διαταραχές του αναπνευστικού συστήματος, του θώρακα και Βήχας του μεσοθωρακίου Δύσπνοια Μετεωρισμός, διάρροια Δυσκοιλιότητα Ναυτία, δυσπεψία Έμετος, ερυγή Διαταραχές του γαστρεντερικού Παγκρεατίτιδα Κοιλιακό άλγος Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση Ξηροστομία, γαστρίτιδα Ηπατίτιδα Χολόσταση Ηπατική ανεπάρκεια Διαταραχές του ήπατος και των χοληφόρων

Συχνότητα Ατορβαστατίνη Συχνή Σπάνια Συχνή Πολύ σπάνια

Διαταραχές του μυοσκελετικού συστήματος και του συνδετικού ιστού

Όχι συχνή Συχνή Όχι συχνή Όχι συχνή Όχι συχνή Σπάνια Όχι Συχνή Σπάνια Όχι συχνή Πολύ σπάνια Συχνή Συχνή Συχνή Συχνή Όχι συχνή Όχι συχνή Όχι συχνή

Αγγειακές διαταραχές Γενικές διαταραχές και καταστάσεις της οδού χορήγησης

Παρακλινικές εξετάσεις

Όχι συχνή Άγνωστη* Άγνωστη* Άγνωστη*

Όχι συχνή Όχι συχνή Σπάνια Πολύ σπάνια

Άγνωστη* Άγνωστη* Όχι συχνή

Πολύμορφο ερύθημα

Σπάνια

Άγνωστη*

Συχνή Συχνή Συχνή Όχι συχνή Όχι Συχνή Όχι συχνή Συχνή Σπάνια

Όχι Συχνή

Ανοσολογικά διαμεσολαβούμενη νεκρωτική μυοπάθεια

Άγνωστη

Μυοπάθεια/ραβδομυόλυση/Ρήξη μυός

Σπάνια

Σύνδρομο προσομοιάζον με ερυθηματώδη λύκο

Πολύ σπάνια

Αυξημένη CPK αίματος, αυξημένη γ-γλουταμυλ΄τρανσφεράση, μη φυσιολογική δοκιμασία ηπατικής λειτουργίας

Όχι συχνή

Άγνωστο* Συχνή Όχι συχνή

Αρθραλγία, μυϊκοί σπασμοί Οίδημα αρθρώσεων Άλγος άκρων, οσφυαλγία Μυϊκή κόπωση Μυϊκή αδυναμία Αυχεναλγία Μυαλγία Μυοσίτιδα, τενοντίτιδα (μερικές φορές επιπλεκόμενη με ρήξη)

Έξαψη, υπέρταση Περιφερικό οίδημα Εξασθένηση Θωρακικό άλγος Κόπωση Αίσθημα κακουχίας, πυρεξία Άλγος Μη φυσιολογική δοκιμασία ηπατικής λειτουργίας, αυξημένη κρεατινο-φωσφο-κινάση αίματος Λευκοκύτταρα ούρων θετικά Αυξημένη ALT και/ή AST

Συχνή

Όχι Συχνή Άγνωστο* Συχνή Άγνωστο* Όχι Συχνή

Κνίδωση, δερματικό εξάνθημα, κνησμός Όχι συχνή Αλωπεκία Όχι συχνή Αγγειονευρωτικό οίδημα, πομφολυγώδης δερματίτιδα, συμπεριλαμβανομένου του συνδρόμου Stevens-Johnson και Σπάνια της τοξικής επιδερμικής νεκρόλυσης

Διαταραχές του αναπαραγωγικού συστήματος και του μαστού Γυναικομαστία

Εζετιμίμπη + Στατίνη

Άγνωστη* Άγνωστη*

Συχνή Όχι συχνή

Χολολιθίαση, χολοκυστίτιδα

Διαταραχές του δέρματος και του υποδόριου ιστού

Εζετιμίμπη

Όχι συχνή Όχι Συχνή Όχι συχνή Άγνωστη*

Συχνή

Άγνωστη*

Πολύ σπάνια Όχι συχνή Όχι συχνή Όχι συχνή Όχι συχνή Όχι συχνή Συχνή Όχι συχνή

Όχι συχνή Άγνωστη* Όχι Συχνή Συχνή

Όχι Συχνή Όχι συχνή

Όχι συχνή

Όχι συχνή

Συχνή

Όχι συχνή

* Εμπειρία μετά την κυκλοφορία (με ή χωρίς στατίνη) Έχουν αναφερθεί οι ακόλουθες ανεπιθύμητες ενέργειες με ορισμένες στατίνες: σεξουαλική δυσλειτουργία κατάθλιψη εξαιρετικές περιπτώσεις διάμεσης πνευμονοπάθειας, ιδιαίτερα με μακροχρόνια θεραπεία (βλέπε παράγραφο 4.4) σακχαρώδης διαβήτης: η συχνότητα εξαρτάται από την παρουσία ή την απουσία παραγόντων κινδύνου (γλυκόζη αίματος νηστείας ≥ 5.6 mmol/L, BMI>30 kg/m2, αυξημένα τριγλυκερίδια, ιστορικό υπέρτασης) Αναφορά πιθανολογούμενων ανεπιθύμητων ενεργειών Η αναφορά πιθανολογούμενων ανεπιθύμητων ενεργειών μετά από τη χορήγηση άδειας κυκλοφορίας του φαρμακευτικού προϊόντος είναι σημαντική. Επιτρέπει τη συνεχή παρακολούθηση της σχέσης οφέλους-κινδύνου του φαρμακευτικού προϊόντος. Ζητείται από τους επαγγελματίες του τομέα της υγειονομικής περίθαλψης να αναφέρουν οποιεσδήποτε πιθανολογούμενες ανεπιθύμητες ενέργειες μέσω: Ελλάδα Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων Μεσογείων 284, GR-15562 Χολαργός, Αθήνα, Τηλ: + 30 21 32040380/337, Φαξ: + 30 21 06549585, Ιστότοπος: http://www.eof.gr 4.9 Υπερδοσολογία Σε περίπτωση υπερδοσολογίας, θα πρέπει να ληφθούν συμπτωματικά και υποστηρικτικά μέτρα. Θα πρέπει να πραγματοποιούνται εξετάσεις της ηπατικής λειτουργίας και να ελέγχονται τα επίπεδα της CPK στον ορό. Εζετιμίμπη: Σε κλινικές μελέτες, η χορήγηση της εζετιμίμπης, 50 mg την ημέρα σε 15 υγιή άτομα μέχρι και 14 ημέρες, ή 40 mg την ημέρα σε 18 ασθενείς με πρωτοπαθή υπερχοληστερολαιμία μέχρι και 56 ημέρες, ήταν γενικά καλά ανεκτή. Έχουν αναφερθεί λίγες περιπτώσεις υπερδοσολογίας από τις οποίες οι περισσότερες δεν έχουν συσχετιστεί με ανεπιθύμητες ενέργειες. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες που έχουν αναφερθεί δεν είναι σοβαρές. Στα ζώα, δεν παρατηρήθηκε τοξικότητα μετά από εφάπαξ από του στόματος δόση 5.000 mg/kg εζετιμίμπης σε αρουραίους και ποντίκια και 3.000 mg/kg σε σκύλους. Ατορβαστατίνη: Λόγω της εκτεταμένης δέσμευσης του φαρμάκου με τις πρωτεΐνες του πλάσματος, η αιμοκάθαρση δεν αναμένεται να βελτιώσει σημαντικά την κάθαρση της ατορβαστατίνης. 5. ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ 5.1 Φαρμακοδυναμικές ιδιότητες Φαρμακοθεραπευτική κατηγορία: Υπολιπιδαιμικοί παράγοντες, αναστολείς της αναγωγάσης του 3-υδροξυ-3-μεθυλογλουταρικού συνενζύμου Α (HMG CoA) σε συνδυασμό με άλλους υπολιπιδαιμικούς παράγοντες, κωδικός ATC: C10BA05 Μηχανισμός δράσης Τα υψηλά επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα προέρχονται από εντερική απορρόφηση και ενδογενή βιοσύνθεση χοληστερόλης. Το ZATEVEN περιέχει εζετιμίμπη και ατορβαστατίνη, δύο παράγοντες που ελαττώνουν τα λιπίδια με αλληλοσυμπληρούμενους μηχανισμούς δράσης. μείωσης λιπιδίων με επιπλέον μηχανισμούς δράσης. Εζετιμίμπη: Ο μοριακός στόχος της Εζετιμίμπης είναι ο μεταφορέας στερόλης, Niemann-Pick C1 Like 1(NPC1L1), ο οποίος είναι υπεύθυνος για την εντερική απορρόφηση της χοληστερόλης και των φυτοστερολών. Η εζετιμίμπη αναστέλλει την εντερική απορρόφηση της χοληστερόλης στις ψηκτροειδείς παρυφές του λεπτού εντέρου και μειώνει τη μεταφορά της εντερικής χοληστερόλης στο ήπαρ. Έχει αποδειχτεί ότι η εζετιμίμπη αναστέλλει >50-55% της απορρόφησης της χοληστερόλης στους ασθενείς με ήπια έως μέτρια υπερχολιστερολαιμία. Διεξήχθη μία σειρά προκλινικών μελετών για να καθοριστεί η επιλεκτικότητα της εζετιμίμπης στην αναστολή της απορρόφησης της χοληστερόλης. Η εζετιμίμπη ανέστειλε την απορρόφηση της [14C]-χοληστερόλης χωρίς καμία επίδραση στην απορρόφηση των τριγλυκεριδίων, των λιπαρών οξέων, των χολικών οξέων, της προγεστερόνης, της αιθινυλοιστραδιόλης, ή των λιποδιαλυτών βιταμινών Α και D. Ατορβαστατίνη: Η ατορβαστατίνη, σε αντίθεση, είναι ένας εκλεκτικός, ανταγωνιστικός αναστολέας της βιοσύνθεσης της χοληστερόλης στο ήπαρ. Αναστέλλει την HMG-CoA αναγωγάση, το ένζυμο που είναι υπεύθυνο για τη μετατροπή του 3-υδροξυ-3-μεθυλο-γλουταρυλο-συνενζύμου Α σε μεβαλονικό, πρόδρομη ουσία των στερολών, συμπεριλαμβανόμενης και της χοληστερόλης. Τα τριγλυκερίδια και η χοληστερόλη στο ήπαρ ενσωματώνονται στις πολύ χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνες (VLDL), τις λεγόμενες μεταφορικές πρωτεΐνες. Αυτές οι μεταφορικές πρωτεΐνες απελευθερώνονται στο πλάσμα, ώστε να μεταφερθεί η χοληστερόλη στους περιφερικούς ιστούς. Οι χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνες (LDL) σχηματίζονται από τις VLDL και καταβολίζονται κυρίως μέσω των υποδοχέων υψηλής χημικής συγγένειας προς τις LDL. Η ατορβαστατίνη μειώνει τη χοληστερόλη στο πλάσμα και τις συγκεντρώσεις των λιποπρωτεΐνών στον ορό, αναστέλλοντας την HMG-CoA αναγωγάση και ακολούθως τη βιοσύνθεση της χοληστερόλης στο ήπαρ και αυξάνει τον αριθμό των LDL υποδοχέων στην επιφάνεια των ηπατικών κυττάρων, τα οποία προσλαμβάνουν και καταβολίζουν περισσότερο την LDL. Η ατορβαστατίνη ελαττώνει την παραγωγή LDL και τον αριθμό των σωματιδίων LDL. Η ατορβαστατίνη προκαλεί έκδηλη και παρατεταμένη αύξηση της δραστικότητας των LDL υποδοχέων, σε συνδυασμό με μια ωφέλιμη μεταβολή της ποιότητας των κυκλοφορούντων σωματιδίων της LDL. Η ατορβαστατίνη είναι αποτελεσματική στη μείωση της LDL-C σε ασθενείς με ομόζυγο οικογενή υπερχοληστερολαιμία, έναν πληθυσμό που συνήθως δεν ανταπκρίνεται στα φαρμακευτικά προϊόντα που μειώνουν τα λιπίδια. Η ατορβαστατίνη έχει αποδειχτεί ότι μειώνει τις συγκεντρώσεις της ολικής χοληστερόλης (30% - 46%), της LDL-C (41%-61%), της απολιποπρωτεΐνης Β (34%-50%), και τριγλυκεριδίων (14%-33%), ενώ παράλληλα προκαλεί ποικίλες αυξήσεις στην HDL-C και την απολιποπρωτεΐνη Α1 σε μία μελέτη δόσης-αποτελέσματος. Τα αποτελέσματα είναι το ίδιο σταθερά σε ασθενείς με ετερόζυγο οικογενή υπερχοληστερολαιμία, μη οικογενείς τύπους υπερχοληστερολαιμίας, και σε μεικτή υπερλιπιδαιμία, συμπεριλαμβανόμενων και των ασθενών με μη ινσουλινοεξαρτώμενο σακχαρώδη διαβήτη. Το προϊόν συνδυασμού μειώνει για το λόγο αυτό την αυξημένη συνολική χοληστερόλη (total-C), την LDL-C, την απολιποπρωτεΐνη Β (Apo B), τα τριγλυκερίδια (TG), και αυξάνει τη λιποπρωτεϊνική χοληστερόλη υψηλής πυκνότητας (HDL-C) μέσα από τη διπλή αναστολή της απορρόφησης και της σύνθεσης της χοληστερόλης. Σε μία μελέτη ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο (placebo), τυχαιοποιήθηκαν 628 ασθενείς με υπερλιπιδαιμία να λάβουν εικονικό φάρμακο, εζετιμίμπη (10 mg), ατορβαστατίνη (10 mg, 20 mg, 40 mg, ή 80 mg), ή συγχορηγημούμενη εζετιμίμπη και ατορβαστατίνη ισοδύναμη με Ατορβαστατίνη/Εζετιμίμπη (10/10, 10/20, 10/40 και 10/80) έως και 12 βδομάδες. Οι ασθενείς που λάμβαναν όλες τις δοσολογίες Ατορβαστατίνης/Εζετιμίμπης συγκρίθηκαν με αυτούς που λάμβαναν όλες τις δοσολογίες ατορβαστατίνης. Η Ατορβαστατίνη/Εζετιμίμπη μείωσε σημαντικά την ολική-C, την LDL-C, την Apo B, τα TG, και τη μη-HDL-C, και αύξησε την HDL-C σημαντικά περισσότερο από ότι η ατορβαστατίνη μόνη της. Σε μία πολυκεντρική, τυχαιοποιημένη, διπλά τυφλή μελέτη, 621 ενήλικοι ασθενείς με ετερόζυγο οικογενή υπερχοληστερολαιμία (HeFH), στεφανιαία καρδιακή νόσο, ή πολλαπλούς (≥2) παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου και LDL-C ≥130 mg/dL, μετά από ένα ανοικτό πρόγραμμα σταθεροποίησης για εισαγωγή στη μελέτη διάρκειας 6 έως 8 βδομάδων με δίαιτα και λήψη ατορβαστατίνης (10 mg την ημέρα), έλαβαν ατορβαστατίνη 10 mg + εζετιμίμπη 10 mg ή ατορβαστατίνη 20 mg. Η δόση της ατορβαστατίνης διπλασιάστηκε και στις δύο ομάδες μετά από 4 βδομάδες, 9 βδομάδες, ή και τα δύο όταν τα επίπεδα της LDL-C δεν ήταν στο στόχο ≤100 mg/dL μέχρι το μέγιστο των 40 mg στην ομάδα που λάμβανε το συνδυασμό και τα 80 mg στην ομάδα της μονοθεραπείας. Η αναλογία των ατόμων που έφτασαν το στόχο τους, την LDL-C≤ 100 mg/dL, ήταν σημαντικά υψηλότερη στην ομάδα του συνδυασμού απ’ ότι στην ομάδα της μονοθεραπείας με ατορβαστατίνη (22% vs 7%, P<0.01). Στις 4 βδομάδες, τα επίπεδα της LDL-C, των τριγλυκεριδίων, και της non-HDL χοληστερόλης μειώθηκαν σημαντικά περισσότερο με τη θεραπεία συνδυασμού παρά με το διπλασιασμό της δόσης της ατορβαστατίνης (LDL-C -22.8% versus -8.6%; P<0.01). Σε μία άλλη τυχαιοποιημένη, διπλά τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο (placebo) μελέτη, 450 ασθενείς με υπερχοληστερολαιμία με στεφανιαία νόσο που δεν είχαν πετύχει τον στόχο της LDL-C ≤2.60 mmol/L, ενώ λάμβαναν μία σταθερή δόση ατορβαστατίνης 10 ή 20 mg την ημέρα για ≥6 βδομάδες, έλαβαν είτε ατορβαστατίνη + εζετιμίμπη ή ατορβαστατίνη + εικονικό φάρμακο. Σημαντικά περισσότεροι ασθενείς πέτυχαν τον στόχο για LDL-C ≤2,6 mmol/L με την εζετιμίμπη απ’ ότι με το placebo (81,3 vs. 21,8%, p < or = 0,001). Σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο, η συγχορήγηση της εζετιμίμπης με ατορβαστατίνη οδήγησε σε σημαντικά (P≤0,001) μεγαλύτερες μειώσεις στην LDL-C, ολική χοληστερόλη, TG, non-HDL-C, και την απολιποπρωτεΐνη Β. Η HDL-C αυξήθηκε σημαντικά (P≤0,05). 5.2 Φαρμακοκινητικές ιδιότητες Το προϊόν συνδυασμού έχει αποδειχθεί ότι είναι βιοϊσοδύναμο με τη συγχορήγηση αντίστοιχων δόσεων δισκίων εζετιμίμπης και ατορβαστατίνης. Απορρόφηση Εζετιμίμπη Μετά την από του στόματος χορήγηση, η εζετιμίμπη απορροφάται ταχέως και συζεύγνυται σε μεγάλο βαθμό με ένα φαρμακολογικά ενεργό φαινολικό γλυκουρονίδιο (γλυκουρονίδιο της εζετιμίμπης). Οι μέσες μέγιστες συγκεντρώσεις στο πλάσμα (Cmax) εμφανίζονται μέσα σε 1 με 2 ώρες για το γλυκουρονίδιο της εζετιμίμπης και σε 4 με 12 ώρες για την εζετιμίμπη. Η απόλυτη βιοδιαθεσιμότητα της εζετιμίμπης δεν μπορεί να προσδιορισθεί επειδή το συστατικό είναι ουσιαστικά αδιάλυτο σε υδατικά διαλύματα, που είναι κατάλληλα για ενέσιμα. Η ταυτόχρονη χορήγηση τροφής (γεύματα πλούσια σε λιπαρά ή μη-λιπαρά γεύματα) δεν είχε επίδραση στη βιοδιαθεσιμότητα της από του στόματος χορηγούμενης εζετιμίμπης, όταν αυτή χορηγήθηκε ως δισκία των 10 mg. Ατορβαστατίνη Η ατορβαστατίνη απορροφάται ταχέως μετά από την από του στόματος χορήγηση. Οι μέγιστες συγκεντρώσεις της στο πλάσμα (Cmax) συμβαίνουνεντός 1-2 ωρών. Ο βαθμός της απορρόφησης αυξάνεται αναλογικά με τη δόση ατορβαστατίνης. Μετά από την από του στόματος χορήγηση, τα δισκία ατορβαστατίνης έχουν βιοδιαθεσιμότητα ίση με το 95% έως 99%των πόσιμων διαλυμάτων της. Η απόλυτη βιοδιαθεσιμότητα της ατορβαστατίνης είναι περίπου 12% και στη συστηματική κυκλοφορία η διαθεσιμότητα της ανασταλτικής δράσης της στην HMG-CoA αναγωγάση είναι περίπου 30 %. Η χαμηλή διαθεσιμότητά της στην κυκλοφορία αποδίδεται στην κάθαρσή της στο γαστρεντερικό βλεννογόνο πριν εισέλθει σε αυτήν και/ή στον ηπατικό μεταβολισμό πρώτης διόδου. Κατανομή Εζετιμίμπη Η εζετιμίμπη και το γλυκουρονίδιο της εζετιμίμπης δεσμεύονται κατά 99,7 % και 88 έως 92 % με τις πρωτεΐνες του πλάσματος στον άνθρωπο, αντίστοιχα. Ατορβαστατίνη Ο μέσος όγκος της κατανομής της ατορβαστατίνης είναι περίπου 381 L. Η ατορβαστατίνη συνδέεται σε ποσοστό ≥98 % με τις πρωτεΐνες του πλάσματος. Βιομετασχηματισμός Εζετιμίμπη Η εζετιμίμπη μεταβολίζεται κυρίως στο λεπτό έντερο και το ήπαρ μέσα από τη γλυκουρονική σύζευξη (μία αντίδραση φάσης ΙΙ) με επακόλουθη χολική απέκκριση. Έχει παρατηρηθεί ελάχιστος οξειδωτικός μεταβολισμός (μία αντίδραση φάσης Ι) σε όλα τα είδη που αξιολογήθηκαν. Η εζετιμίμπη και το γλυκουρονίδιο της εζετιμίμπης είναι τα κύρια παράγωγα του φαρμάκου που ανιχνεύθηκαν στο πλάσμα συνιστώντας περίπου το 10 έως 20 % και το 80 έως 90 % του συνολικού φαρμάκου στο πλάσμα, αντιστοίχως. Τόσο η εζετιμίμπη όσο και το γλυκουρονίδιο της εζετιμίμπης απεκκρίνονται βραδέως από το πλάσμα με αποδεδειγμένη σημαντική εντεροηπατική ανακύκλωση. Ο χρόνος ημιζωής για την εζετιμίμπη και το γλυκουρονίδιο της εζετιμίμπης είναι περίπου 22 ώρες. Ατορβαστατίνη Η ατορβαστατίνη μεταβολίζεται από το κυτόχρωμα P450 3A4 σε όρθο-και παραϋδροξυλιωμένα παράγωγα και διάφορα προϊόντα β-οξείδωσης. Εκτός των άλλων μεταβολικών οδών τα προϊόντα αυτά μεταβολίζονται επιπλέον μέσω της γλυκουρονιδίωσης. In vitro, η αναστολή της HMG-CoA αναγωγάσης από τους όρθο-και παραϋδροξυλιωμένους μεταβολίτες είναι ισοδύναμη με αυτή της ατορβαστατίνης. Περίπου το 70% της ανασταλτικής επίδρασης επί της κυκλοφορούσας HMG-CoA αναγωγάσης αποδίδεται στους ενεργούς μεταβολίτες της ατορβαστατίνης. Αποβολή Εζετιμίμπη Μετά την από του στόματος χορήγηση 14C-εζετιμίμπης (20 mg) σε ανθρώπους, η συνολική εζετιμίμπη αντιπροσώπευε περίπου το 93% της συνολικής ραδιενέργειας στο πλάσμα. Περίπου το 78% και το 11% της χορηγηγηθείσας ραδιενέργειας ανακτήθηκε στα κόπρανα και τα ούρα, αντίστοιχα, σε μία περίοδο συλλογής 10 ημερών. Μετά από 48 ώρες, δεν υπήρχαν ανιχνεύσιμα επίπεδα ραδιενέργειας στο πλάσμα. Ατορβαστατίνη Η ατορβαστατίνη είναι υπόστρωμα των μεταφορέων του ήπατος, του πολυπεπτιδίου μεταφοράς οργανικών ανιόντων 1B1 (OATP1B1) και του 1B3 (OATP1B3) μεταφορέα. Οι μεταβολίτες της ατορβαστατίνης είναι υποστρώματα του OATP1B1. Η ατορβαστατίνη ταυτοποιήθηκε επίσης ως υπόστρωμα της σχετιζόμενης με αντίσταση σε πολλαπλά φάρμακα πρωτεΐνης 1 (MDR1) και της πρωτεΐνης αντίστασης στον καρκίνο του μαστού (BCRP), οι οποίες ενδέχεται να περιορίσουν την εντερική απορρόφηση και τη χολική κάθαρση της ατορβαστατίνης. Η ατορβαστατίνη αποβάλλεται κυρίως στη χολή μετά από ηπατικό και/ή εξωηπατικό μεταβολισμό. Ωστόσο, το φαρμακευτικό προϊόν δε φαίνεται να υφίσταται σημαντική εντεροηπατική επανακυκλοφορία. Ο μέσος χρόνος ημιζωής αποβολής πλάσματος της ατορβαστατίνης στους ανθρώπους είναι περίπου 14 ώρες. Ο χρόνος ημίσειας ζωής της ανασταλτικής της δράσης στην αναγωγάση HMG-CoA είναι περίπου 20-30 ώρες εξαιτίας των ενεργών μεταβολιτών της. Παιδιατρικός πληθυσμός Εζετιμίμπη Η απορρόφηση και ο μεταβολισμός της εζετιμίμπης είναι παρόμοιοι μεταξύ παιδιών και εφήβων (10 έως 18 ετών) και ενηλίκων. Με βάση τη συνολική εζετιμίμπη, δεν υπάρχουν φαρμακοκινητικές διαφορές μεταξύ εφήβων και ενηλίκων. Δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία φαρμακοκινητικής στον παιδιατρικό πληθυσμό ηλικίας < 10 ετών. Η κλινική εμπειρία σε παιδιατρικούς και εφήβους ασθενείς (ετών 9 έως 17) περιορίζεται σε ασθενείς με ομόζυγο οικογενή υπερχοληστερολαιμία (HoFH) ή σιτοστερολαιμία. Ατορβαστατίνη Σε μία ανοικτή μελέτη, διάρκειας 8-εβδομάδων, παιδιατρικοί ασθενείς (ηλικίας 6-17 ετών) Σταδίου 1 Tanner (N=15) και Σταδίου 2 Tanner (N=24) με ετερόζυγο οικογενή υπερχοληστερολαιμία και με αρχική τιμή της LDL-C ≥ 4 mmol/L ακολούθησαν θεραπεία με μασώμενα δισκία ατορβαστατίνης των 5 ή 10 mg ή με επικαλυμμένα με λεπτό υμένιο δισκία ατορβαστατίνης των 10 ή 20 mg μία φορά ημερησίως, αντίστοιχα. Το σωματικό βάρος ήταν η μοναδική σημαντική μεταβλητή στο μοντέλο φαρμακοκινητικής της πληθυσμιακής ομάδας της ατορβαστατίνης. Η φαινομενική κάθαρση της από του στόματος ατορβαστατίνης σε παιδιατρικούς ασθενείς φάνηκε να είναι παρόμοια με αυτή των ενηλίκων, κατά την αλλομετρική αναγωγή ανά σωματικό βάρος. Οι μειώσεις που παρατηρήθηκαν στα επίπεδα της LDL-C και των τριγλυκεριδίων (TG) ήταν σε συμφωνία σε όλο το εύρος εκθέσεων στην ατορβαστατίνη και στην ορθο-υδροξυατορβαστατίνη. Ηλικιωμένοι Εζετιμίμπη Οι συγκεντρώσεις στο πλάσμα για τη συνολική εζετιμίμπη είναι περίπου 2 φορές υψηλότερες στους ηλικιωμένους (≥65 ετών) απ’ ότι στους νέους (18 έως 45 ετών). Η μείωση της LDL-C και το προφίλ ασφαλείας είναι συγκρίσιμα μεταξύ των ηλικιωμένων και των νέων ατόμων που θεραπεύονται με εζετιμίμπη. Ατορβαστατίνη: Οι συγκεντρώσεις της ατορβαστατίνης και των ενεργών μεταβολιτών της στο πλάσμα είναι υψηλότερες σε υγιείς ηλικιωμένους απ’ ό,τι σε νεαρούς ενήλικες ενώ οι επιδράσεις της στα λιπίδια ήταν συγκρίσιμες με αυτές που παρατηρήθηκαν σε πληθυσμούς νεότερων ασθενών. Ηπατική δυσλειτουργία Εζετιμίμπη Μετά από μία εφάπαξ δόση 10 mg εζετιμίμπης, η μέση AUC για τη συνολική εζετιμίμπη αυξήθηκε περίπου κατά 1,7 φορές σε ασθενείς με ήπια ηπατική ανεπάρκεια (Child-Pugh score 5 ή 6) σε σύγκριση με τα υγιή άτομα. Σε μία μελέτη πολλαπλών δόσεων διάρκειας 14 ημερών (10 mg ημερησίως) σε ασθενείς με μέτρια ηπατική ανεπάρκεια (Child-Pugh score 7 έως 9), η μέση AUC για την ολική εζετιμίμπη αυξήθηκε περίπου 4 φορές κατά την Ημέρα 1 και την Ημέρα 14 σε σύγκριση με υγιή άτομα. Δεν απαιτείται προσαρμογή της δοσολογίας σε ασθενείς με ήπια ηπατική ανεπάρκεια. Λόγω των μη γνωστών επιδράσεων της αυξημένης έκθεσης στην εζετιμίμπη σε ασθενείς με μέτρια ή σοβαρή ηπατική ανεπάρκεια (Child-Pugh score > 9), δε συνιστάται η εζετιμίμπη σε αυτούς τους ασθενείς (βλέπε παραγράφους 4.2 και 4.4). Ατορβαστατίνη Οι συγκεντρώσεις της ατορβασταρίνης και των ενεργών μεταβολιτών της στο πλάσμα είναι σημαντικά αυξημένες (περίπου 16 φορές η Cmax και περίπου 11 φορές η AUC) σε ασθενείς με χρόνια αλκοολική ηπατοπάθεια (Childs-Pugh B). Νεφρική δυσλειτουργία Εζετιμίμπη Μετά από μία εφάπαξ δόση 10 mg εζετιμίμπης σε ασθενείς με σοβαρή νεφροπάθεια (n=8; μέση κάθαρση κρεατινίνης CrCl ≤30 ml/min/L,73 m2), η μέση AUC για την ολική εζετιμίμπη αυξήθηκε περίπου κατά 1,5 φορές, σε σύγκριση με τα υγιή άτομα (n=9). Ένας επιπλέον ασθενής σε αυτή τη μελέτη (με μεταμόσχευση νεφρού και οποίος λάμβανε πολλαπλά φαρμακευτικά προϊόντα, συμπεριλαμβανομένης της κυκλοσπορίνης) είχε 12 φορές μεγαλύτερη έκθεση στην ολική εζετιμίμπη. Ατορβαστατίνη Η ύπαρξη νεφροπάθειας δεν επηρεάζει τις συγκεντρώσεις της ατορβαστατίνης και των ενεργών μεταβολιτών της στο πλάσμα ή τις επιδράσεις τους στα λιπίδια του. Φύλο Εζετιμίμπη Οι συγκεντρώσεις της ολικής εζετιμίμπης στο πλάσμα είναι ελαφρώς υψηλότερες (περίπου 20%) στις γυναίκες από ότι στους άντρες. Η μείωση της LDL-C και το προφίλ ασφαλείας είναι ανάλογα μεταξύ των αντρών και των γυναικών που έλαβαν θεραπεία με εζετιμίμπη. Ατορβαστατίνη Οι συγκεντρώσεις της ατορβαστατίνης και των ενεργών μεταβολιτών της στις γυναίκες διαφέρουν από αυτές στους άντρες (γυναίκες: περίπου 20% υψηλότερη η Cmax και περίπου 10% χαμηλότερη η AUC). Οι διαφορές αυτές δεν είχαν κλινική σημασία, και κατά συνέπεια δεν είναι κλινικά σημαντική η διαφορά στις επιδράσεις στα λιπίδια μεταξύ αντρών και γυναικών. SLCO1B1 πολυμορφισμός Ατορβαστατίνη Η ηπατική πρόσληψη όλων των αναστολέων της HMG-CoA αναγωγάσης, συμπεριλαμβανομένης της ατορβαστατίνης, εμπεριέχει τον OATP1B1 μεταφορέα. Σε ασθενείς με SLCO1B1 πολυμορφισμό, υπάρχει ο κίνδυνος αυξημένης έκθεσης στην ατορβαστατίνη, κάτι που ενδέχεται να οδηγήσει σε αυξημένο κίνδυνο ραβδομυόλυσης (βλέπε παράγραφο 4.4). Πολυμορφισμός στο γονίδιο το οποίο κωδικοποιεί τον μεταφορέα OATP1B1 (SLCO1B1 c.521CC) συνδέεται με 2,4-φορές υψηλότερη έκθεση στην ατορβαστατίνη (AUC) από ό,τι σε ανθρώπους χωρίς αυτή την παραλλαγή γονότυπου (c.521TT). Μία γενετικά διαταραγμένη ηπατική πρόσληψη της ατορβαστατίνης σε αυτούς τους ασθενείς είναι επίσης πιθανή. Οι πιθανές συνέπειες για την αποτελεσματικότητα είναι άγνωστες. 5.3 Προκλινικά δεδομένα για την ασφαλεία Εζετιμίμπη Μελέτες σε ζώα για χρόνια τοξικότητα της εζετιμίμπης δεν προσδιόρισαν κάποιο όργανο στόχο για τοξικές επιδράσεις. Σε σκύλους που έλαβαν για 4 εβδομάδες εζετιμίμπη (≥0,03 mg/kg/ημερησίως), η συγκέντρωση χοληστερόλης στην χοληδόχο κύστη αυξήθηκε κατά 2,5 έως 3,5 φορές. Ωστόσο, σε μία μελέτη ενός έτους σε σκύλους που έλαβαν δόσεις έως 300 mg/kg/ημερησίως, δεν παρατηρήθηκε αυξημένη συχνότητα χολολιθίασης ή άλλες ηπατοχολικές επιδράσεις. Η σημασία αυτών των στοιχείων για τους ανθρώπους δεν είναι γνωστή. Δεν μπορεί να αποκλειστεί ο κίνδυνος λιθογένεσης που σχετίζεται με τη θεραπευτική χρήση της εζετιμίμπης. Έλεγχοι καρκινογένεσης μακράς διάρκειας με την εζετιμίμπη ήταν αρνητικοί. Η εζετιμίμπη δεν είχε επίδραση στην γονιμότητα αρσενικών ή θηλυκών αρουραίων, ούτε βρέθηκε ότι είναι τερατογόνος σε αρουραίους ή σε κουνέλια, ούτε ότι είχε επίδραση στην εμβρυϊκή ή μετεμβρυϊκή ανάπτυξη. Η εζετιμίμπη διαπερνά τον φραγμό του πλακούντα σε αρουραίους και κουνέλια σε κατάσταση κύησης που έλαβαν πολλαπλές δόσεις των 1.000 mg/kg ημερησίως. Ατορβαστατίνη Η ατορβαστατίνη δεν παρουσίασε μεταλλαξιογόνο και κλαστογόνο δυναμικό σε μια συστοιχία 4 in vitro δοκιμασιών και σε 1 in vivo δοκιμή. Η ατορβαστατίνη δεν βρέθηκε να είναι καρκινογόνος σε αρουραίους, αλλά σε υψηλές δόσεις σε ποντίκια (έχοντας ως αποτέλεσμα την αύξηση 6-11 φορές την AUC0-24h που επιτυγχάνεται στους ανθρώπους στις υψηλότερες συνιστώμενες δόσεις) παρουσιάστηκαν ηπατοκυτταρικά αδενώματα στα αρσενικά και ηπατοκυτταρικά καρκινώματα στα θηλυκά. Υπάρχουν στοιχεία από πειραματικές μελέτες σε ζώα που καταδεικνύουν ότι οι αναστολείς της HMG-CoA αναγωγάσης μπορεί να επηρεάσουν την ανάπτυξη των εμβρύων. Η ατορβαστατίνη δεν ήταν τερατογόνος και δεν είχε καμία επίδραση στη γονιμότητα αρουραίων, κουνελιών και σκύλων, ωστόσο παρατηρήθηκε εμβρυϊκή τοξικότητα σε αρουραίους και κουνέλια όταν η δόση που χορηγήθηκε στη μητέρα ήταν τοξική. Σε αρουραίους παρατηρήθηκε καθυστέρηση της ανάπτυξης των νεογνών, ενώ μετά από έκθεση των μητέρων των ζώων σε υψηλές δόσεις ατορβαστατίνης η επιβίωση μετά τον τοκετό ελαττώθηκε. Στους αρουραίους υπάρχουν στοιχεία που καταδεικνύουν ότι υπάρχει μεταφορά μέσω του πλακούντα. Στους αρουραίους, οι συγκεντρώσεις της ατορβαστατίνης στο πλάσμα είναι παρόμοιες με αυτές στο μητρικό γάλα. Δεν είναι γνωστό εάν η ατορβαστατίνη ή οι μεταβολίτες της εκκρίνονται στο ανθρώπινο μητρικό γάλα. Συγχορήγηση εζετιμίμπης με στατίνες Σε μελέτες συγχορήγησης της εζετιμίμπης με στατίνες (συμπεριλαμβανομένης της ατορβαστατίνης) οι τοξικές επιδράσεις που παρατηρήθηκαν ήταν ουσιαστικά οι τυπικές αντιδράσεις που σχετίζονται με τις στατίνες. Μερικές από τις τοξικές επιδράσεις ήταν περισσότερο έντονες από ό,τι είχαν παρατηρηθεί κατά τη διάρκεια της θεραπείας μόνον με στατίνες. Αυτό αποδίδεται σε φαρμακοκινητικές και φαρμακοδυναμικές αλληλεπιδράσεις της θεραπείας συγχορήγησης. Τέτοιες αλληλεπιδράσεις δεν εμφανίσθηκαν στις κλινικές μελέτες. Μυοπάθειες εμφανίσθηκαν σε αρουραίους μόνον μετά από έκθεση σε δόσεις, οι οποίες ήταν αρκετές φορές υψηλότερες από ό,τι η θεραπευτική δόση στον άνθρωπο (περίπου 20 φορές της τιμής AUC για στατίνες και 500 ως 2000 φορές της τιμής AUC για τους ενεργούς μεταβολίτες). Σε μία σειρά δοκιμών in vivo και in vitro με εζετιμίμπη, που συγχορηγήθηκε με στατίνες, δεν παρατηρήθηκε γονοτοξικό δυναμικό. Η συγχορήγηση της εζετιμίμπης και των στατινών δεν ήταν τερατογόνος σε αρουραίους. Σε κουνέλια σε κατάσταση κύησης παρατηρήθηκε ένας μικρός αριθμός σκελετικών δυσμορφιών (συγκόλληση θωρακικών και ουραίων σπονδύλων, μειωμένος αριθμός ουραίων σπονδύλων). Η συγχορήγηση της εζετιμίμπης σε συνδυασμό με λοβαστατίνη είχε ως αποτέλεσμα εμβρυικό θάνατο. 6. ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ 6.1 Κατάλογος εκδόχων Λακτόζη μονοϋδρική, Ανθρακικό ασβέστιο, Κυτταρίνη μικροκρυσταλλική, Λαουρυλοθειϊκό Νάτριο [E487], Καρμελλόζη νατριούχος, Ποβιδόνη K30, Υδροξυπροπυλοκυτταρίνη, Μαγνήσιο στεατικό, Πολυσορβικό 80 6.2 Ασυμβατότητες Δεν εφαρμόζονται. 6.3 Διάρκεια ζωής 2 χρόνια. 6.4 Ιδιαίτερες προφυλάξεις κατά τη φύλαξη του προϊόντος Φυλάσσετε στην αρχική συσκευασία για να προστατεύεται από το φως. 6.5 Φύση και συστατικά του περιέκτη Τα δισκία ZATEVEN 10 mg/10, 20, 40 & 80 mg είναι διαθέσιμα σε συσκευασίες 14, 28, 30, 90 δισκίων σε κυψέλες από OPA/Αλουμίνιο/PVC σε χάρτινο κουτί. Μπορεί να μην κυκλοφορούν όλες οι συσκευασίες. 6.6 Ιδιαίτερες προφυλάξεις απόρριψης και άλλος χειρισμός Καμία ειδική απαίτηση. Κάθε αχρησιμοποίητο προϊόν ή άχρηστο υλικό πρέπει να απορρίπτεται σύμφωνα με τις κατά τόπους ισχύουσες σχετικές διατάξεις. 7. ΚΑΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΑΔΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ WIN MEDICA A.E. Οιδίποδος 1-3 & Παράδρομος Αττικής Οδού 33-35, 15238 Χαλάνδρι, Ελλάδα, T: +30 210 7488821. W: www.winmedica.gr 8. ΑΡΙΘΜΟΣ/ΟΙ ΑΔΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ (10+10) mg: 5161/17-01-2020, (10+20) mg: 5162/17-01-2020, (10+40) mg: 5163/17-01-2020, (10+80) mg: 5164/17-01-2020 9. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΠΡΩΤΗΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ/ΑΝΑΝΕΩΣΗΣ ΤΗΣ ΑΔΕΙΑΣ Ημερομηνία έγκρισης: 17/1/2020 Ημερομηνία τελευταίας ανανέωσης: 10. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ 17/01/2020 Ζateven 10mg/10mg 44,54 €, Zateven 10mg/20mg 36,75 €, Zateven 10mg/40mg 39,73 €

Διαχείριση παθήσεων στο φαρμακείο

Ξηροφθαλμία: 8 συμβουλές

για την αντιμετώπισή της

Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν εκδηλώσει το δυσάρεστο αίσθημα καύσου, το υπερβολικό δάκρυσμα, το κοκκίνισμα και τον κνησμό που προκαλούνται όταν αναπτύσσεται ξηρότητα στα μάτια.

Δρ. ΑναστάσιοςΙ. Κανελλόπουλος MD χειρουργός-οφθαλμίατρος καθηγητής Οφθαλμολογίας Πανεπιστημίου Νέας Υόρκης

Γ

ια πολλούς όμως, η ξηροφθαλμία δεν είναι μια παροδική ενόχληση, αλλά ένα επίμονο πρόβλημα που πλήττει σοβαρά την ποιότητα της ζωής τους και απαιτεί συνεχή και προσεκτική φροντίδα. Είναι απαραίτητο τα μάτια να υγραίνονται και να λιπαίνονται και να τροφοδοτούνται με θρεπτικά συστατικά και οξυγόνο, ώστε να καθαρίζουν την επιφάνειά τους, αλλά και για να εστιάζουν καλύτερα στις εικόνες που βλέπουν. Τι μπορεί να προτείνει ο φαρμακοποιός στους πάσχοντες για να βοηθηθούν; Προσοχή στη εξωτερική και εσωτερική μόλυνση. Μεγάλες με-

54 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

λέτες έχουν δείξει ότι η εμφάνιση του συνδρόμου ξηροφθαλμίας είναι πιθανότερη σε όσους ζουν σε αστικά κέντρα με υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης και σε όσους ζουν σε μεγάλο υψόμετρο, όπου τυπικά ο αέρας είναι πιο ξηρός. Τα φίλτρα αέρα αλλά και οι υγραντήρες βοηθούν τα μάτια. Προσοχή στην έκθεση στον αέρα. Αν υπάρχουν ρεύματα αέρα, τα μάτια θα πρέπει να προστατεύονται με γυαλιά ηλίου με προστατευτικά στα πλάγια, διότι οι ριπές του αέρα προκαλούν ξηροφθαλμία. Προσοχή χρειάζεται και στη χρήση σεσουάρ ή ανεμιστήρων, όταν κτυπούν κατά πρόσωπο. Όχι στον καπνό των τσιγάρων. Ο καπνός όχι μόνο είναι ιδιαίτερα ερεθιστικός για τα μάτια με ξηροφθαλμία, αλλά αυξάνει και τις πιθανότητες ανάπτυξης του συνδρόμου ξηροφθαλμίας. Τα μάτια απαιτούν ξεκούραση. Η εργασία μπροστά στην οθόνη ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή, καθώς και το πολύωρο διάβασμα ή η τηλεόραση μπορεί να οδηγήσουν σε ξηροφθαλμία, διότι όταν το βλέμμα είναι «καρφωμένο» σε ένα σημείο δεν βλεφαρίζουμε όσο συχνά χρειάζεται. Για να αποφύγουν αυτό τον κίνδυνο, να κάνουν δεκάλεπτα διαλείμματα και να ξεκουράζουν τα μάτια τους. Να δοκιμάσουν τα τεχνητά δάκρυα. Τα τεχνητά δάκρυα διατίθενται χωρίς ιατρική συνταγή. Να τα χρησιμοποιούν όσο συχνά χρειάζεται, αλλά αν διαπιστώσουν ότι είναι απαραίτητα συχνότερα από μία φορά κάθε 2 ώρες, να προτιμήσουν όσα δεν περιέχουν συντηρητικά. Τα ενυδατικά τζελ για τα μάτια επίσης μπορεί να βοηθήσουν. Είναι πιο παχύρρευστα και καλό είναι να τα χρησιμοποιούν πριν από τον ύπνο. Να αυξήσουν την πρόσληψη Ω3 λιπαρών οξέων. Μερικοί άνθρωποι βρίσκουν ανακούφιση από τα συμπτώματα του συνδρόμου ξηροφθαλμίας, αυξάνοντας την πρόσληψη Ω3 λιπαρών οξέων. Στο εμπόριο διατίθενται ειδικά εμπλουτισμένα προϊόντα. Να φροντίζουν τα βλέφαρά τους. Τα θερμά επιθέματα (κομπρέσες) στα μάτια μπορεί να διεγείρουν την παραγωγή σμήγματος από τους αδένες των βλεφάρων, συμβάλλοντας στη βελτίωση της ποιότητας των δακρύων. Ιδιαίτερη προσοχή το χειμώνα. Αυτή η εποχή ευνοεί την εμφάνιση συνδρόμου ξηροφθαλμίας εξαιτίας του κρύου και της θέρμανσης. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί πως αν οι πελάτες σας φορούν φακούς επαφής, πρέπει να τους φροντίζουν σχολαστικά, διότι τα μάτια τους απειλούνται ακόμα περισσότερο από την ξηρότητα. ●

Η ολοκληρωμένη λύση για την οφθαλμική ενυδάτωση Με ΥΑΛΟΥΡΟΝΙΚΟ, P-PLUS™ και βιταμίνη Β12 ▶ Ενυδατώνει και λιπαίνει την οφθαλμική επιφάνεια 1 ▶ Προσφέρει γρήγορη και μακράς διάρκειας ανακούφιση 1,2 ▶ Προστατεύει από εξωτερικούς ερεθιστικούς παράγοντες που προκαλούν συμπτώματα ξηροφθαλμίας 1,2,3

Με καινοτόμο βιοδιασπώμενο σύστημα συντήρησης SCO® SCO®

ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΓΙΑ ΧΡΗΣΗ ΜΕ

ΦΑΚΟΥΣ ΕΠΑΦΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: 1. Hyaluronan: A review of its properties, ophtalmic uses and research, Marjorie Rah OD PhD. 2. Lubricant eye drops. The electrolyte factor, Jeffrey P. Gilbard MD & Dennis Pardo OD July 15 2005. 3. Ocular irritation test, Novax Pharma Data.

Αποκλειστικός Αντιπρόσωπος: ΚΙΤΕ ΕΛΛΑΣ Ε.Π.Ε. Λ. Ιωνίας 166, 11144 Αθήνα, Τηλ: 210 2014306, 210 2014312 e-mail: info@kite.gr www.kite.gr

Διαχείριση παθήσεων στο φαρμακείο

Πνευματική και σωματική κούραση, χλωμό δέρμα, λοιμώξεις και πονοκέφαλος; Ίσως βοηθήσουν τα συμπληρώματα σιδήρου Συντακτική Ομάδα

Ο σίδηρος είναι ζωτικής σημασίας για την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων και για τη διασφάλιση της σωστής λειτουργίας της καρδιάς και των σκελετικών μυών. Ο σίδηρος παίζει επίσης σημαντικό ρόλο στην καταπολέμηση μολύνσεων και ασθενειών, στη διατήρηση των επιπέδων της ενέργειας και στη σωστή εγκεφαλική λειτουργία.

56 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

Ο

σίδηρος είναι απαραίτητος για τη σωστή λειτουργία όλου του σώματος και σε όλες τις ηλικιακές ομάδες από τη στιγμή της γέννησης… και πριν από αυτήν. Και αυτό γιατί αν υπάρχει σιδηροπενία, επηρεάζονται όλες οι πτυχές της ζωής, όπως ο μεταβολισμός, η πνευματική και σωματική υγεία, η παραγωγικότητα στην εργασία, ακόμα και η σεξουαλική λειτουργία. Δεν είναι τυχαίο εξάλλου που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει ότι η σιδηροπενία μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της λειτουργικότητας έως 30%.

ΟΙ ΣΥΝΈΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΣΙΔΗΡΟΠΕΝΊΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΙΘΑΝΈΣ ΑΙΤΊΕΣ ΤΗΣ

Οι συνέπειες της σιδηροπενίας διαφέρουν από άτομο σε άτομο, αλλά μπορούν να συσχετιστούν με μια γενικότερη υποβάθμιση της υγείας και της ευεξίας, καθώς και με αύξηση της κόπωσης. Ακόμα και χωρίς αναιμία, η σιδηροπενία μπορεί να είναι εκφυλιστική και να επιδεινώσει υποκείμενες χρόνιες νόσους, οδηγώντας σε αυξημένη νοσηρότητα και θνησιμότητα. Στα παιδιά, η σιδηροπενία μπορεί να βλάψει σημαντικά τη γνωσιακή και κινητική ανάπτυξη. Οι αιτίες της σιδηροπενίας κυρίως σχετίζονται με απώλεια αίματος και αυτό αφορά το γυναικείο πληθυσμό. Οι γυναίκες που έχουν ιδιαίτερα βαριές περιόδους έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να παρουσιάσουν σιδηροπενία και θα πρέπει να το συζητήσουν με έναν επαγγελματία υγείας. Η απώλεια αίματος συμβάλλει επίσης στην ανάπτυξη σιδηροπενίας σε ασθενείς με φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου, χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια και χρόνια νεφρική νόσο. Επίσης οι φλεγμονές που σχετίζονται με ορισμένες μακροχρόνιες παθήσεις, όπως η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου, η χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια και η χρόνια νεφρική νόσος, μπορεί να μειώσουν την ποσότητα σιδήρου που απορροφάται από το έντερο και επομένως να οδηγήσουν σε σιδηροπενία. Ορισμένα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της χρόνιας καρδιακής ανεπάρκειας ή της χρόνιας νεφρικής νόσου ενδέχεται να οδηγήσουν σε απώλεια αίματος, να μειώσουν την απορρόφηση σιδήρου ή να αυξήσουν τις απαιτήσεις για σίδηρο.

Φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της χρόνιας καρδιακής ή νεφρικής ανεπάρκειας ενδέχεται να μειώσουν την απορρόφηση σιδήρου ή να αυξήσουν τις απαιτήσεις να διαχειριστούν τη διάθεσή τους, αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι έχουν ανεπάρκεια σιδήρου.

2. Λαχτάρα για μη βρώσιμα είδη: Εάν αισθάνονται τακτικά την ανάγκη να καταναλώνουν μη βρώσιμα είδη, όπως ο πηλός, το χώμα, η στάχτη και το άμυλο σε σκόνη, είναι σημαντικό να προτείνετε σχετικό αιματολογικό έλεγχο. Αυτά τα συμπτώματα είναι πιο κοινά ανάμεσα στα παιδιά.

3. Μάσημα πάγου: Ένα από τα πιο συχνά συμπτώματα της σιδηροπενίας είναι η έντονη επιθυμία για μάσημα πάγου, το οποίο αν γίνεται συχνά μπορεί να βλάψει τα δόντια και τα ούλα.

4. Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών: Εάν αισθάνονται την ανάγκη να κινήσουν τα πόδια τους για να τα απαλλάξουν από δυσάρεστες ή παράξενες αισθήσεις, όταν ξεκουράζονται, ίσως υποφέρουν από το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών. Η αίσθηση περιγράφεται μερικές φορές ως φαγούρα, καύσος ή μυρμήγκιασμα και συχνά επηρεάζει τον ύπνο.

5. Ευαισθησία στο κρύο: Εάν οι ασθενείς σας παραπονεθούν για άκρα που κρυώνουν εύκολα ίσως αυτό να μαρτυρά ότι υποφέρουν από ανεπάρκεια σιδήρου.

6. Απώλεια της λίμπιντο: Η έλλειψη σιδήρου μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλή σεξουαλική επιθυμία και στυτική δυσλειτουργία.

ΤΑ ΣΥΜΠΤΏΜΑΤΑ ΠΟΥ ΒΛΈΠΕΤΕ ΕΣΕΊΣ ΣΤΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΊΣ ΣΑΣ

Για την ανάπτυξη του σώματος απαιτείται σίδηρος, οπότε στις περιόδους ανάπτυξης αυξάνονται οι ανάγκες για σίδηρο. Αυτές περιλαμβάνουν την εγκυμοσύνη, τη βρεφική ηλικία (παιδιά κάτω των πέντε ετών) και την εφηβεία. Ο σίδηρος βρίσκεται τόσο σε ζωικά προϊόντα όσο και σε φυτικές τροφές, ωστόσο ο σίδηρος ζωικής προέλευσης απορροφάται καλύτερα από το σώμα. Ένας ακόμη επιβαρυντικός παράγοντας είναι οι περιοριστικές διατροφές, είτε από επιλογή είτε λόγω χρόνιας νόσου.

ΤΑ ΣΥΜΠΤΏΜΑΤΑ ΠΟΥ ΘΑ ΣΑΣ ΑΝΑΦΈΡΟΥΝ ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΊΣ ΜΕ ΣΙΔΗΡΟΠΕΝΊΑ

1. Πνευματική κόπωση: Η ακραία κούραση δεν επηρεάζει μόνο το σώμα, γι’ αυτό είναι επίσης πιθανό οι ασθενείς να αναφέρουν και πνευματική κόπωση. Εάν δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν ή

πώλεια μαλλιών Α Εύθραυστα νύχια ή νύχια σε σχήμα κουταλιού Χλωμή όψη Εύκολο μελάνιασμα Πληγές & έλκη στο στόμα Δύσπνοια Ευαισθησία σε λοιμώξεις Πονοκέφαλοι Απώλεια ακοής Απώλεια ενέργειας Ευερεθιστότητα Απώλεια μνήμης

ΧΡΉΣΙΜΑ ΣΤΟΙΧΕΊΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΓΥΝΑΊΚΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΙΔΙΆ

Υπάρχουν διαστήματα που οι γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς σε έλλειψη σιδήρου, όπως κατά την περίοδό τους ή στη διάρκεια της εγκυμοσύνης και μετά τον τοκετό.

| Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 | 57

Διαχείριση παθήσεων στο φαρμακείο

Τ α παιδιά χρειάζονται σίδηρο τόσο για τη σωματική τους ανάπτυξη όσο και για την ανάπτυξη του εγκεφάλου τους. Σε βρέφη και μικρά παιδιά, ο εγκέφαλος αναπτύσσεται με ταχύτατο ρυθμό. Εάν το μέρος του εγκεφάλου που χρησιμοποιείται για τη μάθηση, τη μνήμη και τη γνωστική λειτουργία δεν λαμβάνει αρκετό σίδηρο κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, δεν αναπτύσσεται σωστά. Τα παιδιά με σιδηροπενία είναι δυο φορές πιο πιθανό να σημειώσουν επίδοση κάτω του μέσου όρου στα μαθηματικά σε σχέση με τα παιδιά με φυσιολογικά επίπεδα σιδήρου.

ΟΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΌΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΏΝ ΜΕ ΧΡΌΝΙΕΣ ΝΌΣΟΥΣ

Υπολογίζεται πως το 50% των ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια έχει κάποιας μορφής έλλειψη σιδήρου με ή χωρίς αναιμία. Στη χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια, υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους μπορεί ο ασθενής να έχει και έλλειψη σιδήρου και αυτοί σχετίζονται με τα εξής: Ο σίδηρος που απορροφάται από την τροφή και εισέρχεται στην κυκλοφορία του αίματος ενδέχεται να είναι λιγότερος λόγω φλεγμονής του εντέρου. Η τροφή του ατόμου μπορεί να μην περιέχει αρκετό σίδηρο. Οι αλληλεπιδράσεις των φαρμάκων μπορεί να μειώνουν την ποσότητα του σιδήρου που απορροφάται τελικά. Τα φάρμακα ενδέχεται επίσης να προκαλούν εσωτερική αιμορραγία, γεγονός που σημαίνει ότι από το σώμα χάνεται περισσότερος σίδηρος από το φυσιολογικό. Περίπου οι μισοί ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο σταδίων 2-5 έχουν κάποιας μορφής έλλειψη σιδήρου. Στη χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 5, σχεδόν όλοι οι ασθενείς έχουν αναιμία.

Επίσης, κάποιες φορές τα παιδιά χρειάζονται περισσότερο σίδηρο, ιδιαίτερα σε περιόδους που αναπτύσσονται γρήγορα και όταν αρχίσει η περίοδος στα κορίτσια. Μερικά ενδιαφέροντα στοιχεία που πρέπει να γνωρίζετε είναι πως: Τις ημέρες της περιόδου τους, οι γυναίκες μπορεί να χρειαστεί να διπλασιάσουν το σίδηρο που λαμβάνουν από τη διατροφή τους σε σχέση με τους άντρες. Το 40% των γυναικών έχει έλλειψη σιδήρου στην έναρξη της εγκυμοσύνης. Το 90% των γυναικών δεν λαμβάνει αρκετό σίδηρο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Το 26% των γυναικών έχει σιδηροπενία μία εβδομάδα μετά το φυσιολογικό τοκετό.

58 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

Η έλλειψη σιδήρου στη χρόνια νεφρική νόσο εμφανίζεται όταν υπάρχει ανισορροπία μεταξύ της παρεχόμενης προσλαμβανόμενης και της αναγκαίας για το σώμα ποσότητας σιδήρου. Οι ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο μπορεί επίσης να εμφανίσουν και έναν τύπο αναιμίας που ονομάζεται «αναιμία χρόνιας νόσου». Η φλεγμονή που συχνά συνδέεται με αυτόν τον τύπο αναιμίας μπορεί να οδηγήσει σε έλλειψη σιδήρου λόγω της μειωμένης απορρόφησης σιδήρου από το γαστρεντερικό σωλήνα ή λόγω της μειωμένης απελευθέρωσης από τα αποθέματα στις αποθήκες σιδήρου. Ενδέχεται, τέλος, να εμφανίσουν έλλειψη σιδήρου, αν λαμβάνουν θεραπεία με διεγερτικό παράγοντα ερυθροποίησης. Η αναιμία είναι το πιο σύνηθες εξω-εντερικό σύμπτωμα της φλεγμονώδους νόσου του εντέρου. Μεταξύ των διαφόρων μελετών, ο αριθμός των ατόμων με φλεγμονώδη νόσο του εντέρου και σιδηροπενική αναιμία διαφέρει, αλλά έχει φανεί ότι το 36-76% των πασχόντων εμφανίζει σιδηροπενική αναιμία. ●

Όταν οι οικογένειες επιλέγουν δύναμη!

Fe

Fe

Fe

Κάψουλες βραδείας αποδέσμευσης

Πόσιμο διάλυμα

ΝΕΟΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΣ

PRISUM HELLAS Α.Ε.

NG

THE QUEEN’S AWARDS FOR ENTERPRISE: INNOVATION 2018

Λαμψάκου 11, Τ.Κ. 11528, Αθήνα

T 2107755755, F 2107711404 www. p r i s u m .g r

Αναβράζον δισκίο

Adv_Fero_03_23x30_02.21

Τα συμπληρώματα διατροφής δεν υποκαθιστούν μία πλήρη και ισορροπημένη διατροφή.

Παρουσίαση

Κρέμα KENACOMB:

3 δραστικά συστατικά για την απόλυτη προστασία του δέρματος από τις βλάβες Η κρέμα Kenacomb είναι ένα πολυδύναμο σκεύασμα, που προορίζεται για τοπική χρήση σε φλεγμονώδεις δερματοπάθειες, ιδιαίτερα όταν είναι ήδη επιμολυσμένες ή απειλούνται από βακτηριακή ή μυκητιασική μόλυνση και έχει τα δραστικά συστατικά: Triamcinolone acetonide (1mg), Neomycin sulfate (ισοδύναμη προς 2,5mg Neomycin base) και Nystatin (100.000 μονάδες).

Η

χρήση του συνδυασμού αντιβιοτικού και αντιμυκητιασικού με τοπικό κορτικοστεροειδές στη θεραπεία των χρόνιων κυρίως δερματοπαθειών, υπήρξε αντικείμενο ενδελεχούς επιστημονικής μελέτης, σε μια προσπάθεια να αξιολογηθεί η χρησιμότητα ενός τέτοιου τριπλού συνδυασμού. Σε αυτό συνέβαλαν τόσο η εμπειρία της κλινικής χρήσης για περισσότερα από 50 χρόνια όσο και οι κλινικές μελέτες. Η ιδέα εφαρμογής της τριπλής συνδυαστικής τοπικής αγωγής σε ένα σκεύασμα προέκυψε από τη συχνή εκδήλωση δερματοπαθειών με συνύπαρξη φλεγμονής, μυκητιασικής λοίμωξης και συχνά μικροβιακής επιλοίμωξης, ενώ η Τriamcinolone acetonide δρα κατασταλτικά στη φλεγμονή και τον κνησμό, επιτρέποντας την καλύτερη συνέργια των αντιμικροβιακών και αντιμυκητιασικών παραγόντων και μειώνοντας τον κίνδυνο ερεθισμού ή λοιμώξεων.

Στα συμπεράσματα συζήτησης ειδικών για τη χρήση συνδυαστικών θεραπειών για την αντιμετώπιση των επιπολής μυκητιάσεων το Φεβρουάριο του 2016, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Mycosis», τονίζεται ότι «η προσθήκη ενός κορτικοστεροειδούς σε έναν αντιμυκητιασικό παράγοντα κατά την έναρξη της θεραπείας μπορεί να μετριάσει τα φλεγμονώδη συμπτώματα της λοίμωξης και πιστεύεται ότι βελτιώνει τη συμμόρφωση των ασθενών, μειώνει τον κίνδυνο βακτηριακής επιμόλυνσης και ενισχύει την αποτελεσματικότητα του αντιμυκητιασικού παράγοντα». Η Kenacomb με τον τριπλό συνδυασμό των δραστικών ουσιών, ασκεί τις εξής βασικές θεραπευτικές δράσεις: την αντιαλλεργική, την αντιφλεγμονώδη, την αντικνησμώδη, την αντιμικροβιακή και την αντιμυκητιασική. Ειδικότερα:

1. Το ακετονίδιο της τριαμσινολόνης αποτελεί ένα πιο δραστικό παράγωγο της τριαμσινολόνης και έχει αντιαλλεργική δράση. Πρόκειται για ένα δραστικό τοπικό κορτικοστεροειδές, με ισχυρή αντιφλεγμονώδη, αντιαλλεργική και αντικνησμώδη δράση. Επιτυγχάνει γρήγορο, πλήρες και συνήθως παρατεταμένο θεραπευτικό αποτέλεσμα, ακόμα και σε περιπτώσεις που άλλα κορτικοστεροειδή απέτυχαν. Η τριαμσινολόνη προάγει την ενεργοποίηση των υποδοχέων που βρίσκονται στις προστατευτικές μεμβράνες των οργάνων στόχων και την παραγωγή μιας ειδικής πρωτεΐνης που ονομάζεται λιποκορτίνη. Η πρωτεΐνη αυτή προάγει την αναστολή του ενζύμου φωσφολιπάση, η οποία επηρεάζει την ανάπτυξη της φλεγμονώδους αντίδρασης. H τριαμσινολόνη καταστέλλει τη φλεγμονή και τον κνησμό και επιτρέπει μια στενότερη επαφή των αντιμικροβιακών και αντιμυκητιασικών παρα-

60 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

γόντων, ώστε ο κίνδυνος ερεθισμού ή λοιμώξεως να μειώνεται στο ελάχιστο. Ο ρόλος των κορτικοστεροειδών παραμένει σημαντικός στη θεραπεία πολλών δερματικών παθήσεων. Ο David Atherton από το Great Ormond Street Hospital for Children τονίζει ότι «η ατοπική δερματίτιδα παραμένει μια θεραπευτική πρόκληση και τα τοπικά κορτικοστεροειδή εξακολουθούν να έχουν σημαντικό ρόλο». O Jonathan Ference σε άρθρο του στο «American Family Physician»το 2009 αναφέρει ότι «τα τοπικά κορτικοστεροειδή είναι μια από τις παλαιότερες και πιο χρήσιμες θεραπείες για δερματολογικές παθήσεις». Σε μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Archives of Dermatology τον Νοέμβριο του 2001, ο Matthew Kanzler συνοψίζει: «η κρέμα ακετονιδίου της τριαμσινολόνης 0,1% είναι μεσαίας ισχύος και επομένως είναι πιο κατάλληλη για χρήση σε μεγάλες επιφάνειες σώματος για παρατεταμένες περιόδους. Επιπροσθέτως, εκτός από τη ασφάλειά της, σχετικά με την έλλειψη αξιοσημείωτης καταστολής των επινεφριδίων, η τριαμσινολόνη είναι σημαντικά φτηνότερη από τα πιο ισχυρά τοπικά στεροειδή παρασκευάσματα».

2. Η νυστατίνη είναι ένα ειδικό αντιμυκητιασικό αντιβιοτικό που ασκεί εκλεκτική δράση, προς την οποία πολλοί μύκητες και ζυμομύκητες είναι ευαίσθητοι, συμπεριλαμβανομένων των ειδών Candida. Χρησιμοποιείται στη θεραπεία ή την αποτροπή των λοιμώξεων που οφείλονται στους μύκητες αυτούς. Η νυστατίνη ασκεί την αντιμυκητιακή δράση της μέσω δέσμευσής της στην εργοστερόλη, που βρίσκεται στις μυκητιακές κυτταρικές μεμβράνες. Η σύνδεση την νυστατίνης με την εργοστερόλη προκαλεί σχηματισμό πόρων στη μεμβράνη. Όταν το κάλιο και τα άλλα κυτταρικά συστατικά διαρρεύσουν μέσω των πόρων της μεμβράνης, τότε επέρχεται ο κυτταρικός θάνατος των μυκήτων. Η νυστατίνη χρησιμοποιείται, λόγω των ιδιοτήτων της, για τη θεραπεία εξωτερικών λοιμώξεων του δέρματος και των βλεννογόνων, καθώς και των μυκητιασικών λοιμώξεων του εντερικού σωλήνα. Το δραστικό συστατικό διαταράσσει τη δομή του κυτταρικού τοιχώματος των μυκήτων σχηματίζοντας πόρους, καθιστώντας το έτσι διαπερατό. Αποτελεί φάρμακο επιλογής για την αντιμετώπιση ειδικά του μύκητα Candida albicans.

3. Η νεομυκίνη είναι ένα αντιβιοτικό ευρέος φάσματος, δραστικό έναντι των περισσοτέρων θετικών και αρνητικών κατά Gram βακτηρίων που προκαλούν συνήθως λοιμώξεις του δέρματος. Ανακαλύφθηκε από τους Waksman και Lechevalier το 1949 και είναι ένα αντιβιοτικό που παράγεται από στρεπτομύκητες. Ανήκει στην οικογένεια των αμινογλυκοσιδών και είναι αντιβιοτικό που βρίσκεται σε πολλά φάρμακα που χρησιμοποιούνται τοπικά, όπως κρέμες, αλοιφές και κολλύρια. Η νεομυκίνη ανήκει στους αμινογλυκοζίτες που περιέχουν δύο ή περισσότερα αμινοσάκχα-

ρα, συνδεδεμένα με γλυκοσιδικούς δεσμούς. Έχει βακτηριοκτόνο δράση, αναστέλλοντας την 30s υπομονάδα των μικροβιακών ριβοσωματίων. Ο Clarence Livingood γράφει στο άρθρο του με τίτλο «Pyogenic Infections Treated With Neomycin» πως «ασθενείς που εμφάνισαν έκζεμα, δερματίτιδα ή οξεία παρωνυχία λόγω βακτηριακής λοίμωξης και πυώδες εξάνθημα ανταποκρίθηκαν αμέσως και στη συντριπτική πλειοψηφία καθάρισαν εντός τριών έως έξι ημερών». Η Kenacomb περιλαμβάνει επίσης το ειδικό έκδοχο, την Unibase (συμπυκνωμένη κρέμα ελαίου σε νερό) με αποτέλεσμα να μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο σε υγρές όσο και σε ξηρές βλάβες. Η Unibase αποτελεί την τελευταία εξέλιξη στον τομέα των εκδόχων των δερματολογικών σκευασμάτων, επειδή λόγω της σύνθεσής της, συγκεντρώνει όλες τις χρήσιμες ιδιότητες της αλοιφής και της κρέμας. Εξυπηρετεί άριστα τη σημερινή τάση απλοποίησης, γιατί χρησιμοποιείται με την ίδια επιτυχία τόσο σε υγρές όσο και σε ξηρές δερματοπάθειες. Επιπλέον, η Unibase δεν διακρίνεται καθόλου μετά την εφαρμογή της και επομένως μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε εμφανείς περιοχές, όπως το πρόσωπο.

Η ΚΡΈΜΑ KENACOMB ΣΥΝΙΣΤΆΤΑΙ ΣΕ ΜΙΑ ΣΕΙΡΆ ΑΠΌ ΔΕΡΜΑΤΙΚΈΣ ΒΛΆΒΕΣ

Η κρέμα Kenacomb, λόγω του τριπλού συνδυασμού δραστικών ουσιών που περιέχει, έχει πολλαπλή δράση και επιφέρει γρήγορη, πλήρη και παρατεταμένη ανακούφιση από τον κνησμό, τον καύσο και τη φλεγμονή, συγχρόνως δε, καταπολεμά και αποτρέπει τις βακτηριακές ή μυκητιασικές επιπλοκές σε επιφανειακές μικροβιακές λοιμώξεις, δερματικές καντιντιάσεις, παράτριμμα, χρόνιο απλό λειχήνα, πρωκτογεννητικό κνησμό, παιδικό έκζεμα, δερματίτιδα εκ σπαργάνων (σύγκαμμα). Ενδείκνυται επίσης στις φλεγμονώδεις δερματοπάθειες που επιπλέκονται από μικροβιακή ή μυκητιασική λοίμωξη όπως: έκζεμα, ατοπική δερματίτιδα, νομισματοειδές έκζεμα, δερματίτιδα εξ επαφής, σμηγματορροϊκή δερματίτιδα και νευροδερματίτιδα. Επιπλέον, εξασφαλίζει τη συμμόρφωση του ασθενούς, επειδή δεν ερεθίζει τοπικά, δεν προκαλεί αλλεργική υπερευαισθησία, ούτε άλλες ανεπιθύμητες ενέργειες. Ενδείκνυται επίσης σε δερματοπάθειες που οφείλονται στην Candida albicans ή σε βακτήρια ή που έχουν επιμολυνθεί από αυτά. Συμπερασματικά, η κρέμα Kenacomb είναι η ασφαλής και αποτελεσματική θεραπευτική επιλογή, προορισμένη για τοπική χρήση σε φλεγμονώδεις δερματικές παθήσεις, ειδικά όταν είναι επιμολυσμένες ή απειλούνται από βακτηριακή ή/και μυκητιασική λοίμωξη. ●

| Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 | 61

Άρθρο

Οι τρόποι αντιμετώπισης της Maskne

Ποια συστατικά ανακουφίζουν το δέρμα που ταλαιπωρείται από την προστατευτική μάσκα

Η χρήση της προστατευτικής μάσκας έχει αποδειχθεί ως μία αποτελεσματική μέθοδος για τη μείωση της εξάπλωσης της πανδημίας του ιού COVID-19. Όμως η συχνή εφαρμογή της προκαλεί δερματολογικά προβλήματα, όπως ερεθισμό, εξανθήματα, αίσθημα καύσου, κνησμό, υπερπαραγωγή σμήγματος και σπυράκια2.

Μαρία Γιακουμάκη Φαρμακοποιός, MSc in Cosmetology – Dermatopharmacology Production and R&D Executive, Farmeco S.A. Dermocosmetics

Ο

ι συνεχείς ώρες τριβής και πίεσης του δέρματος σε «ξένα» ως προς αυτό υλικά και οι «τροπικές συνθήκες» υγρασίας κάτω από τη μάσκα προκαλούν ένα σύνολο δερματολογικών συμπτωμάτων με κατάληξη την εμφάνιση Acne Mechanica1 και Tropical Acne1. Ο συνδυασμός ερεθιστικής δερματίτιδας εξ επαφής, αλλεργικών αντιδράσεων και ακμής περιγράφεται από το marketing με τον όρο Maskne και δεν αντιμετωπίζεται απλά ως κοινή μορφή ακμής.2,13,16 Πολυάριθμες μελέτες σε επιστημονικά περιοδικά κάνουν αναφορές για δερματολογικές διαταραχές σε υγειονομικό προσωπικό, στην περιοχή του προσώπου όπου εφάπτεται η μάσκα.5,7 Σε νοσοκομείο της Κίνας, αναφέρθηκαν συμπτώματα αλλεργικής και ερεθιστικής αντίδρασης του δέρματος, μαζί με ταυτόχρονη έξαρση ακμής.14 Στη Σιγκαπούρη, ήδη από το 2004, μερικούς μήνες από το ξέσπασμα του SARS, είχαν δημοσιευτεί μελέτες για τη Maskne με συμπτώματα κνησμού, ερυθρότητας και ακμής.17 Επιπρόσθετα, τονίζουν την επιδείνωση δερματικών διαταραχών, όπως είναι η ροδόχρους νόσος, η ακμή και η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα λόγω της χρήσης μάσκας.12 Η Maskne εμφανίζεται όταν με τη συχνή χρήση της μάσκας δημιουργείται ένα «τροπικό μικροκλίμα» αυξημένης υγρασίας και θερμοκρασίας, το οποίο διαταράσσει την ισορροπία του δέρματος με το εξωτερικό περιβάλλον. Ο οργανισμός ανταποκρίνεται σε αυτήν την «κλιματολογική αλλαγή» αυξάνοντας το ρυθμό παραγωγής σμήγματος και μεταβάλλοντας τη σύστασή του.6 Σύμφωνα με άρθρο δημο-

64 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

σιευμένο στο Journal of Cosmetic Dermatology, αύξηση θερμοκρασίας κατά 1°C στην επιφάνεια του δέρματος προκαλεί αύξηση του ρυθμού παραγωγής σμήγματος κατά 10%. Το σμήγμα μαζί με τα νεκρά κύτταρα φράζουν τους πόρους των σμηγματογόνων αδένων και προκαλούν την εμφάνιση ακνεϊκών συμπτωμάτων. Το φαινόμενο Maskne επεκτείνεται και στο επίπεδο του μικροβιακού φραγμού. Η φυσιολογική μικροχλωρίδα του δέρματος, γνωστή και ως μικροβίωμα, συμβάλλει στην παραγωγή αντιμικροβιακών πεπτιδίων που δρουν ενάντια στα επιβλαβή μικρόβια. Με την αύξηση της υγρασίας και της θερμοκρασίας, η ισορροπία της μικροχλωρίδας καταρρέει, καθώς είναι απόλυτα συνδεδεμένη με τους εξωτερικούς/ περιβαλλοντικούς παράγοντες (θερμοκρασία, υγρασία, pH). Σύμφωνα με μελέτες, στην περιοχή κάτω από τη μάσκα το αρχικά όξινο pH του δέρματος μετατρέπεται σε αλκαλικό και δημιουργείται ένα ευνοϊκό περιβάλλον για ανάπτυξη μολύνσεων, με τους παθογόνους μικροοργανισμούς να πολλαπλασιάζονται.6,12 Επιπρόσθετα, η παρατεταμένη πίεση και τριβή της μάσκας διαταράσσει τον επιδερμικό φραγμό, αφήνοντας το δέρμα τρωτό σε εξωτερικούς παράγοντες. Έρευνες κάνουν αναφορά για αύξηση της διαδερμικής απώλειας νερού (TEWL), του ερυθήματος στην περιοχή κάτω από τη μάσκα. Οι αλλεργικές και ερεθιστικές αντιδράσεις του δέρματος αφήνουν το φραγμό κατεστραμμένο με έντονα σημάδια φλεγμονής, όπως ερύθημα, εξάνθημα, αίσθημα καύσου και κνησμό.9,13 Λαμβάνοντας υπόψη όλες τις παραπάνω συνθήκες, είναι απόλυτα κατανοητό ότι το φαινόμενο Maskne αφορά ένα συνδυασμό συμπτωμάτων που απαιτεί μια εξίσου πολυδιάστατη προσέγγιση και στη θεραπεία αλλά και στην πρόληψη. Σύμφωνα με συστάσεις δημοσιευμένες στο American Academy of Dermatology15, προτείνεται η χρήση ήπιων καθαριστικών και καλλυντικών κρεμών-gel ελαφριάς υφής, με συστατικά που ενισχύουν το λιπιδικό περιεχόμενο του

δερματικού φραγμού (Ceramides), ενυδατώνουν την επιδερμίδα (Hyaluronic Acid) και έχουν μαλακτικές ιδιότητες (Dimethicone). Το Niacinamide είναι ιδιαίτερα ωφέλιμο για τη καταπολέμηση της Maskne, με την ισχυρή σμηγματορυθμιστική και αντιερεθιστική του δράση.4,11 Επιπρόσθετα, πρέπει να δοθεί προσοχή σε προϊόντα που προστατεύουν τη μικροβιακή μικροχλωρίδα (μικροβίωμα), περιέχοντας είτε πρεβιοτικές είτε προβιοτικές ουσίες. Τα συστατικά αυτά ενισχύουν την άμυνα του δέρματος σε βακτηριακές μολύνσεις, αυξάνοντας την παραγωγή αντιμικροβιακών πεπτιδίων και «εκπαιδεύοντας» κατάλληλα το ανοσοποιητικό σύστημα. Το δέρμα που καλύπτεται τις περισσότερες ώρες της ημέρας έχει ειδικές ανάγκες και πολλά συστατικά δεν είναι πια ανεκτά. Σύμφωνα με άρθρο στο Journal of the American Academy of Dermatology, για την αποφυγή της Maskne, πρέπει να περιοριστούν ουσίες που προκαλούν ερεθισμό. Το δέρμα κάτω από τη μάσκα είναι ερεθισμένο, με διαταραγμένο φραγμό και η εφαρμογή απολεπιστικών ουσιών (σαλικυλικό οξύ, οξέα φρούτων) και τοπικών ρετινοειδών (ανάλογα βιταμίνης Α) δρα επιβαρυντικά.12 Σε ασθενείς που κάνουν χρήση των παραπάνω, πρέπει να περιοριστεί η εφαρμογή, ακολουθώντας πάντα τις οδηγίες από τους συμβούλους υγείας. Συνιστάται επίσης η επιλογή προϊόντων με μη φαγεσωρογόνα συστατικά ώστε να αποφευχθεί η απόφραξη των πόρων.10 Με την εξάπλωση της πανδημίας να συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό και τη χρήση της προστατευτικής μάσκας να είναι υποχρεωτική, η πρόληψη της Maskne θεωρείται αναγκαία. Δεδομένου ότι η εφαρμογή της μάσκας είναι καθημερινή, είναι πολύ σημαντικό να προλάβουμε τα συμπτώματα, γιατί οι τροπικές συνθήκες που κυριαρχούν στη περιοχή τα επιδεινώνουν συνεχώς. Η χρήση καλλυντικών προϊόντων που συνδυάζουν όλες τις παραπάνω δράσεις είναι απαραίτητη, ώστε να επωφελούμαστε από τα αδιαμφισβήτητα οφέλη της μάσκας αλλά χωρίς τα ανεπιθύμητα δερματολογικά προβλήματα της Maskne. ●

References

Andrea L. Zaenglein; Emmy M. Graber; Diane M. Thiboutot, Acne Vulgaris and Acneiform Eruptions. Fitzpatrick’s Dermatology in General Medicine, 7th Edition,vol 1. Chapt er 13 p 690-703 2.

Darlenski R, Tsankov N. Covid-19 pandemic and the skin what should dermatologists know?

Clin Dermatol 2020. 10.1016/j.clindermatol.2020.03.012. [published online ahead of print, 2020 Apr 18].

3.

Desai SR, Kovarik C, Brod B, et al. COVID-19 and personal protective equipment: Treatment and prevention of skin conditions related to the occupational use of personal protective equipment.

J Am Acad Dermatol. 2020;83(2):675-677. doi:10.1016/j.jaad.2020.05.032 4.

Draelos ZD, Matsubara A, Smiles K. The effect of 2% niacinamide on facial sebum production.

J Cosmet Laser Ther. 2006 Jun;8(2):96-101. doi: 10.1080/14764170600717704. PMID: 16766489.

5.

Gheisari M, Araghi F, Moravvej H, Tabary M, Dadkhahfar S. Skin reactions to non-glove personal protective equipment: an emerging issue in the COVID-19 Pandemic [published online ahead of print, 2020 Apr 18]. J Eur Acad Dermatol Venereol 2020. 10.1111/jdv.16492.

6.

Han C, Shi J, Chen Y, Zhang Z. Increased flare of acne caused by long-time mask wearing during COVID-19 pandemic among general population [published online ahead of print, 2020 May 29].

Dermatol Ther. 2020;e13704. doi:10.1111/dth.13704 7.

Lan J, Song Z, Miao X, et al. Skin damage among health care workers managing coronavirus disease-2019. J Am Acad Dermatol. 2020;82(5):1215-1216. doi:10.1016/j.jaad.2020.03.014 8.

Mills OH, Criscito MC, Schlesinger TE, Verdicchio R, Szoke E. Addressing Free Radical Oxidation in Acne Vulgaris. J Clin Aesthet Dermatol. 2016;9(1):25-30 9.

Purushothaman PK, Priyangha E, Vaidhyswaran R. Effects of Prolonged Use of Facemask on Healthcare Workers in Tertiary Care Hospital During COVID-19 Pandemic [published online ahead of print, 2020 Sep 15]. Indian J Otolaryngol Head Neck Surg. 2020;1-7. doi:10.1007/ s12070-020-02124-0 10.

Sargen MR, Hoffstad O, Margolis DJ. Warm, humid, and high sun exposure climates are associated with poorly controlled eczema: PEER (Pediatric Eczema Elective Registry) cohort, 2004-2012 [published correction appears in J Invest Dermatol. 2014 Jun;134(6):1779]. J Invest Dermatol. 2014;134(1):51-57. doi:10.1038/jid.2013.274 11.

Tanno O, Ota Y, Kitamura N, Katsube T. Nicotinamide increases biosynthesis of ceramides as well as other stratum corneum lipids to improve the epidermal permeability barrier.

Inoue SBr J Dermatol. 2000 Sep; 143(3):524-31.

12.

Teo WL. Diagnostic and Management Considerations for ‘Maskne’ in the Era of COVID-19 [published online ahead of print, 2020 Oct 1]. J Am Acad Dermatol.

2020;S0190-9622(20)32664-5. doi:10.1016/j.jaad.2020.09.063 13.

Xie Z, Yang YX, Zhang H. Mask-induced contact dermatitis in handling COVID-19 outbreak.

Contact Dermatitis. 2020;83(2):166-167. doi:10.1111/cod.13599) 14.

Zuo Y, Hua W, Luo Y, Li L. Skin reactions of N95 masks and medial masks among health-care personnel: A self-report questionnaire survey in China. Contact Dermatitis. 2020;83(2):145-147. doi:10.1111/cod.13555 15. https://www.aad.org/public/everyday-care/skin-care-secrets/face/prevent-face-mask-skinproblems (9/11/2020) 16.

Narang I, Sardana K, Bajpai R, Garg VK. Seasonal aggravation of acne in summers and the effect of temperatureand humidity in a study in a tropical setting. J Cosmet Dermatol.

2019 Aug;18(4):1098-1104.

17.

Foo CC, Goon AT, Leow YH, Goh CL. Adverse skin reactions to personal protective equipment against severe acute respiratory syndrome--a descriptive study in Singapore. Contact Dermatitis.

2006;55(5):291-294. doi:10.1111/j.1600-0536.2006.00953.x 1.

| Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 | 65

Παρουσίαση

TePe:

Προάγει τη στοματική υγεία και δεσμεύεται με δράσεις φροντίδας για τον πλανήτη Η εταιρεία TePe δημιουργεί προϊόντα που προάγουν μακροπρόθεσμα τη στοματική υγεία και επομένως την ποιότητα ζωής των ανθρώπων παγκοσμίως, γι’ αυτό και επιλέγει συνειδητά τα βιοπλαστικά.

Η

εταιρεία εργάζεται μεθοδικά ώστε να βοηθήσει με τη σειρά της σε έναν πιο «καθαρό κόσμο» με τη χρήση βιώσιμων υλικών στα προϊόντα της, όπως ζαχαροκάλαμο, καστορέλαιο και ίνες-ρινίσματα ξύλου.

ΑΥΤΌ ΑΠΟΤΕΛΕΊ ΜΙΑ ΕΝΣΥΝΕΊΔΗΤΗ ΕΠΙΛΟΓΉ ΤΩΝ ΑΝΘΡΏΠΩΝ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΊΑΣ

Είναι γνωστό πως τα πλαστικά υλικά υπερέχουν όσον αφορά την υγιεινή, την ασφάλεια, την ποιότητα και την αναπαραγωγιμότητα και παραμένουν τα υλικά που χρησιμοποιούνται περισσότερο στην ιατρική βιομηχανία. Χωρίς αυτά δεν θα μπορούσε να υπάρξει καν σύγχρονη ιατρική φροντίδα. Επίσης, η χρήση τους έχει πλεονεκτήματα για το περιβάλλον. Εξαιτίας του χαμηλού βάρους τους, της σχετικά χαμηλής παραγωγής ενέργειας και των διαφορετικών δυνατοτήτων εφαρμογής τους, τα πλαστικά συμβάλλουν στη μείωση της κατανάλωσης ισχύος και των ρυπογόνων εκπομπών στο περιβάλλον και επομένως μπορούν να προστατεύσουν το κλίμα.

66 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

Στην TePe χρησιμοποιούνται νέες πηγές και τύποι πλαστικών που επιβαρύνουν λιγότερο το περιβάλλον, όπως είναι τα βιοπλαστικά. Η εταιρεία έχει στρέψει την προσοχή της προς ανανεώσιμες πηγές και γι’ αυτό αρκετά προϊόντα της παράγονται χρησιμοποιώντας πράσινη ενέργεια από τα ηλιακά πάνελ, τα οποία είναι εγκατεστημένα στην οροφή των κτιρίων της. Διαθέτει μάλιστα τη μεγαλύτερη βιομηχανική εγκατάσταση ηλιακών πάνελ στο Μάλμε. Παίρνει ενεργό μέρος στην ανάπτυξη καινοτόμων και βιώσιμων λύσεων και επίσης ενθαρρύνει τους καταναλωτές να κάνουν ενσυνείδητες επιλογές. Η TePe, αναφορικά με τους στόχους των Ηνωμένων Εθνών για τη βιώσιμη ανάπτυξη, έχει επιλέξει να εστιάσει σε 6 από αυτούς που έχουν ιδιαίτερη σχέση και σημασία για την επιχείρησή της. Αυτοί είναι: ΚΑΛΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΕΥΗΜΕΡΙΑ

ΦΘΗΝΗ ΚΑΙ ΚΑΘΑΡΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

ΑΞΙΟΠΡΕΠΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΥΠΟ∆ΟΜΕΣ

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗ

∆ΡΑΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΛΙΜΑ

TEPE: ΠΡΌΚΛΗΣΗ Η ΕΠΊΤΕΥΞΗ ΟΥΔΕΤΕΡΌΤΗΤΑΣ ΆΝΘΡΑΚΑ ΣΕ ΠΡΟΪΌΝΤΑ ΚΑΙ ΣΥΣΚΕΥΑΣΊΕΣ ΤΟ 2022

Όλα τα προϊόντα της TePe έχουν αναπτυχθεί με βάση κλινικές γνώσεις και σε συνεργασία με επαγγελματίες της οδοντιατρικής και ενδελεχείς ποιοτικούς ελέγχους σε όλες τις γραμμές παραγωγής. Η TePe παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις των τεχνολογιών που είναι φιλικές στο περιβάλλον, των οικολογικών προϊόντων και υλικών συσκευασίας, βρίσκεται σε συνεχή διάλογο με τους προμηθευτές της και τους επιχειρηματικούς συνεργάτες της και επανειλημμένα εργάζεται για να μειώσει το άμεσο και έμμεσο αποτύπωμα άνθρακα. Δέσμευσή της είναι η κατασκευή όλων των προϊόντων της από βιώσιμα υλικά και θα το κάνει αυτό χωρίς συμβιβασμούς στην ποιότητα και τη λειτουργικότητά τους. ●

Τα προϊόντα TePe GOOD® είναι μια μοναδική σειρά με την ίδια ποιότητα, τον σχεδιασμό και την αισθητική της TePe όπως πάντα, αλλά φτιαγμένη από πρώτες ύλες φιλικές προς το περιβάλλον. Χρησιμοποιώντας, ανανεώσιμες πρώτες ύλες, όπως το ζαχαροκάλαμο και το καστορέλαιο, μειώνουμε έως και 95% τις εκπομπές CO2 Τα προϊόντα παράγονται χρησιμοποιώντας πράσινη ενέργεια, από τα ηλιακά πάνελ που είναι εγκατεστημένα στην οροφή των κτιρίων της TePe. H TePe κάνει το επόμενο βήμα στη φιλοσοφία της με τη χρήση ενέργειας και πρώτων υλών που δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον και συντελούν στη βιωσιμότητα.

Καστορέλαιο

Μείωση εκπομπής CO2

Ηλιακή ενέργεια

Ζαχαροκάλαμο

ΤΗΛ. 800 11 plac@otenet.gr

TePe GOOD® επιδαπέδιο χάρτινο σταντ TePe GOOD επιτραπέζιο χάρτινο σταντ ®

TePe GOOD® οδοντόβουρτσες Regular / τύπου Select soft (ενηλίκων) Compact / soft (παιδική & ενηλίκων) Mini με μαλακές ίνες / x-soft (0-3 ετών) TePe GOOD® Tongue Cleaner TePe GOOD® Mini FlosserTM

ΤΗΛ. 800 11 75222

(ΧΩΡΙΣ ΧΡΕΩΣΗ ΑΠΟ ΣΤΑΘΕΡΟ)

info@placcontrol.gr www.placcontrol.gr

Καλλυντική φροντίδα

Πόσο απαραίτητο είναι

το αντηλιακό το χειμώνα; Κατά τη διάρκεια του lockdown και του υποχρεωτικού περιορισμού των μετακινήσεων, πολλοί άνθρωποι πηγαίνουν για περπάτημα σε υπαίθριους χώρους, σε μια προσπάθεια να διατηρήσουν τη φυσική κατάστασή τους. Δυστυχώς όμως λίγοι είναι εκείνοι που θυμούνται να αλείψουν το δέρμα τους με αντηλιακό, πριν βγουν από το σπίτι. Ωστόσο είναι κάτι που όλοι θα έπρεπε να κάνουν γιατί ο ήλιος δεν απειλεί το δέρμα μόνο το καλοκαίρι, αλλά όλο το χρόνο.

κηλίδες και πρόωρες ρυτίδες (φωτογήρανση). Αυξάνεται επίσης ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου στο δέρμα. Μάρκος Μιχελάκης, Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος (Αισθητική ΔερματολογίαΔερματοχειρουργική)

Η

υπεριώδης ακτινοβολία του ηλίου είναι επικίνδυνη χειμώνα-καλοκαίρι, ακόμα και τις ημέρες με συννεφιά. Μάλιστα όσο πιο κοντά στις μεσημεριανές ώρες βρίσκεται κάποιος σε υπαίθριους χώρους, τόσο περισσότερο εκτίθεται στην ακτινοβολία αυτή και τόσο περισσότερες βλάβες υφίσταται το δέρμα του. Οι βλάβες μπορεί να φθάσουν μέχρι το ηλιακό έγκαυμα, κυρίως σε όσους εργάζονται σε υπαίθριους χώρους, κατοικούν σε μεγάλο υψόμετρο ή/και παραμένουν σε εξωτερικούς χώρους σε περιοχές όπου υπάρχει μεγάλη αντανάκλαση της ηλιακής ακτινοβολίας (π.χ. δίπλα στη θάλασσα ή στα χιόνια). Ο ίδιος κίνδυνος απειλεί και τους λάτρεις των χειμερινών σπορ.

Η UVB, που έχει μικρότερο μήκος κύματος, εισδύει μόνο στην επιδερμίδα. Είναι όμως υπεύθυνη για τα ηλιακά εγκαύματα που αποτελούν σημαντικό παράγοντα κινδύνου για καρκίνο του δέρματος, συμπεριλαμβανομένου του μελανώματος (είναι η πιο επιθετική μορφή καρκίνου του δέρματος). Οι δερματικές βλάβες που προκαλούνται από την υπεριώδη ακτινοβολία του ηλίου αθροίζονται με την πάροδο του χρόνου. Αυτό σημαίνει πως όσο περισσότερο εκτίθεται κάποιος σε αυτήν, τόσο περισσότερες βλάβες συσσωρεύονται. Και αν η έκθεση είναι σημαντική, τόσο ταχύτερα θα αναπτυχθούν βλάβες.

Υπάρχουν τρία είδη υπεριώδους ακτινοβολίας (UV). Από αυτά, τα δύο (η UVA και η UVB) προκαλούν βλάβες στο δέρμα. Το τρίτο (η UVC) απορροφάται από τη στιβάδα του όζοντος στην ατμόσφαιρα, με αποτέλεσμα να μη φθάνει στην επιφάνεια της γης.

Οι πρόωρες ρυτίδες είναι το μικρότερο κακό που μπορεί να συμβεί. Πολλοί άνθρωποι που εκτίθενται χωρίς προστασία στον ήλιο αναπτύσσουν με το πέρασμα του χρόνου προκαρκινικές αλλοιώσεις, όπως οι ακτινικές υπερκερατώσεις. Άλλοι εκδηλώνουν δερματικό καρκίνο. Αν και ο περισσότερος κόσμος γνωρίζει ότι η πιο σοβαρή μορφή καρκίνου του δέρματος είναι το μελάνωμα, είναι ευτυχώς λιγότερο συχνό από άλλες μορφές καρκίνου του δέρματος (υπολογίζεται ότι προσβάλλει 200-300 άτομα στη χώρα μας κάθε χρόνο). Πιο συχνοί είναι δύο άλλοι τύποι καρκίνου του δέρματος, το βασικοκυτταρικό και το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα.

Η UVA έχει μεγαλύτερο μήκος κύματος και εισδύει βαθιά στο δέρμα, όπου μπορεί να αλλάξει τη δομή του κολλαγόνου και των ινών ελαστίνης. Μπορεί επίσης να προκαλέσει βλάβες στο DNA των δερματικών κυττάρων. Το επακόλουθο των επιδράσεων αυτών είναι η πρόωρη γήρανση του δέρματος που εκδηλώνεται σε

Υπολογίζεται ότι σε όλο τον κόσμο το σχεδόν 30% των ατόμων της καυκάσιας φυλής θα παρουσιάσουν βασικοκυτταρικό ή ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα στο δέρμα κάποια στιγμή στη ζωή τους. Οι περισσότεροι πάσχοντες (αλλά όχι όλοι) είναι ηλικίας άνω των 50-60 ετών.

68 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

70 ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ

PREMIUM SUN SCREEN

new

DEFENSE

MULTI

Η νέα γενιά φωτοπροστασίας κατά της γήρανσης

● UVA/UVB/IR/Blue Light ευρέως φάσματος προστασία σε μια ελαφριά, απαλή φόρμουλα ● Αντιγήρανση ● Αντιοξειδωτική δράση ● Κατά της περιβαλλοντικής ρύπανσης ● Δράση όμοια της Βιταμίνης D ● Ισορροπία μικροβιώματος ● Παράγοντες ενίσχυσης του SPF

77 Mitromara Str., Aharnes 13678, Athens - Greece Tel.: +30 210 24 44 378 - Fax: +30 210 24 40 973 www.froika.com - e-mail: info@froika.com

Καλλυντική φροντίδα

Οι καρκίνοι αυτοί συνήθως δεν είναι ιδιαίτερα επιθετικοί, αλλά σίγουρα δεν μπορούν να θεωρηθούν αθώοι. Το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα μπορεί να προκαλέσει παραμορφώσεις, αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως και σωστά. Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα προκαλεί μεταστάσεις στο περίπου 5% των περιπτώσεων. Αυτό που πρέπει να καταστήσετε σαφές στους πελάτες σας είναι ότι η υπεριώδης ακτινοβολία τους απειλεί όλο το χρόνο. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στην Ελλάδα, όπου η διαφορά στη UV μεταξύ χειμώνα και καλοκαιριού είναι μικρή. Ας μην ξεχνάμε επίσης πως ούτε τα σύννεφα παρέχουν κάποια προστασία, γιατί τα διαπερνά σχεδόν το 80% της ηλιακής ακτινοβολίας. Το χειμώνα, τα χιόνια, ο πάγος και κάθε είδους λείες επιφάνειες (π.χ. θάλασσα) αντανακλούν την UV και έτσι αυτή προσβάλλει υπό διάφορες γωνίες τα ακάλυπτα σημεία του σώματος, οπότε αυξάνονται αρκετά οι αρνητικές επιπτώσεις στο δέρμα.

ΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΈΣ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΎ

Η λύση που πρέπει να προτείνετε είναι να αλείφονται τα ακάλυπτα σημεία του δέρματος με μια ικανοποιητική δόση αντηλιακού, το οποίο θα έχει δείκτη προστασίας (SPF) τουλάχιστον 30. Το αντηλιακό πρέπει να είναι ευρέος φάσματος για να απορροφά τόσο τη UVA όσο και τη UVB.

70 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

Καταστήστε σαφές στους πελάτες σας ότι η υπεριώδης ακτινοβολία τους απειλεί όλο το χρόνο - αυτό ισχύει ιδιαίτερα στην Ελλάδα, όπου η διαφορά στη UV μεταξύ χειμώνα και καλοκαιριού είναι μικρή

Καλό είναι επίσης να βγαίνουν για περπάτημα μετά τις 3 το μεσημέρι, όταν πια η ηλιακή ακτινοβολία φθάνει υπό γωνία στην επιφάνεια της γης και δεν εισδύει εύκολα στο δέρμα. Αν εργάζονται σε υπαίθριο χώρο, να φροντίσουν να φορούν καπέλο με φαρδύ γείσο. Εξηγήστε τέλος στους πελάτες σας πως όταν βάζουν αντηλιακό δεν πρέπει να αμελούν να αλείφουν καλά τη μύτη, τα πτερύγια των αυτιών και τον αυχένα τους. Ειδικά οι άνδρες με φαλάκρα, πρέπει να αλείφουν και το κρανίο τους. Να μην παραλείπουν τέλος να βάζουν ειδικό αντηλιακό και στα χείλη τους. ●

OrganiCup Υποδέξου το κύπελλο περιόδου Πιο εύκολο

Πιο υγιεινό

Πιο πράσινο

Το OrganiCup έχει τη χωρητικότητα 3 ταμπόν μαζί και μπορεί να φορεθεί έως και 12 ώρες, μέρα και νύχτα.

Το OrganiCup είναι κατασκευασμένο από 100% μαλακή ιατρική σιλικόνη υψηλής ποιότητας, φιλική στο δέρμα.

Το OrganiCup διαρκεί χρόνια, όχι ώρες. Χωρίς να επιβαρύνει το περιβάλλον και τον προϋπολογισμό σου.

Άνεση και ασφάλεια Το OrganiCup είναι πιστοποιημένο με το AllergyCertified και εγκεκριμένο από τον FDA και την Vegan Society. Διατίθεται σε 3 μεγέθη, ώστε να μπορείς να βρεις την τέλεια εφαρμογή. Προσφέρουμε εγγύηση ικανοποίησης 90 ημερών. Επομένως, εάν δεν μείνεις ευχαριστημένη, σου προσφέρουμε κάποιο άλλο προϊόν σε διαφορετικό μέγεθος δωρεάν ή τα χρήματά σου πίσω.

Ελάχιστα απόβλητα, μέγιστη αποτελεσματικότητα

Κοινωνικός αντίκτυπος

Το OrganiCup μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί για χρόνια. Οι έρευνές μας δείχνουν ότι, κατά μέσο όρο, οι πελάτισσές μας χρησιμοποιούν το ίδιο κύπελλο περιόδου για δύο χρόνια, αποφεύγοντας τα απόβλητα 528 συμβατικών αναλώσιμων προσωπικής υγιεινής ανά χρήστη. Η συσκευασία μας είναι κατασκευασμένη από ανακυκλωμένο κουτί με τυπωμένες τις οδηγίες πάνω σε αυτό για μείωση των αποβλήτων. Η θήκη αποθήκευσης είναι κατασκευασμένη από βιολογικό, αλεύκαστο φυσικό βαμβάκι.

sales@organicupgreece.gr | 210-9600276

Πιστεύουμε ότι όλοι πρέπει να έχουν πρόσβαση σε προϊόντα προσωπικής υγιεινής. Μαζί με τις συνεργαζόμενες ΜΚΟ στο Ηνωμένο Βασίλειο, παρέχουμε κύπελλα περιόδου σε σχολεία, καταφύγια αστέγων, προσωπικό νοσοκομείων και γιατρούς.

www.organicup.com | @organicup

Παρουσίαση

ΝΕΑ ΣΕΙΡΑ

FROIKA Premium Anti-Ageing

Η απόλυτη εμπειρία περιποίησης κατά της γήρανσης Για τη FROIKA κάθε δέρμα είναι μοναδικό και εδώ και 70 χρόνια επικεντρώνεται στο όραμά της να δημιουργεί προϊόντα που στοχεύουν στις εξειδικευμένες ανάγκες κάθε δέρματος. Αυτή θεωρεί την ομορφιά της επιστήμης: να ακούει τις ανάγκες του δέρματος και να προσφέρει προϊόντα σύμφωνα με αυτές.

εξισορροπούν το μικροβίωμα του δέρματος με 0,5% Cross-linked Hyaluronic Acid, 10% Βιταμίνη Β3 (Νιασιναμίδη) και 3% Βιταμίνη Β5 (Πανθενόλη).

PREMIUM NIGHT DROPS

Εντατικό λάδι νυχτερινής φροντίδας που μειώνει την εμφάνιση λεπτών γραμμών, ρυτίδων και πόρων, ενώ καταπολεμά τα σημάδια της πρόωρης γήρανσης και της ερυθρότητας με συγκέντρωση 2% ενός δραστικού συμπλόκου ρετινοϊδούς και ενισχυμένη με βιταμίνες C & E.

PREMIUM CREAM & PREMIUM CREAM SPF 30

Η

νέα σειρά της FROIKA Premium Anti-Ageing εστιάζει στην επαναφορά και τη διατήρηση της νεότητας, στοχεύει στην απόλυτη εμπειρία περιποίησης κατά της γήρανσης και είναι βασισμένη σε δραστικά συστατικά σε υψηλές συγκεντρώσεις, με αποδεδειγμένη δράση και αποτελεσματικότητα ενάντια στα σημάδια της γήρανσης. Έτσι, προσφέρει άμεση λάμψη και αναζωογόνηση της επιδερμίδας για μια πιο νεανική, λαμπερή εμφάνιση, ειδικά σχεδιασμένη για να μην επιτρέπει στις λεπτές γραμμές να επιλέγουν την έκφραση του προσώπου.

PREMIUM SERUM

Πολυδύναμος ορός αναζωογόνησης που προσφέρει άμεση λάμψη στην επιδερμίδα, ενυδατώνει σε βάθος και εξισορροπεί το μικροβίωμα του δέρματος με 15% σταθεροποιημένη βιταμίνη C και 0,5% υαλουρονικό οξύ.

PREMIUM INTENSIVE DROPS

Πολυδύναμες σταγόνες που αντιστρέφουν τα σημάδια γήρανσης, ενυδατώνουν σε βάθος, επιδιορθώνουν το φραγμό του δέρματος και

72 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

Πλούσια αντιγηραντική σύνθεση που προσφέρει άμεση αναζωογόνηση της επιδερμίδας για πιο νεανική, λαμπερή εμφάνιση, ειδικά σχεδιασμένη να μην επιτρέπει στις λεπτές γραμμές να επιλέγουν την έκφραση του προσώπου. Περιέχει Acetyl hexapeptide-1, πεπτίδιο που μιμείται τη δράση της τοξίνης botulinum, βασισμένο στις γνώσεις της νευροεπιστήμης, δρα στις προ- και μετα-συναπτικές νευρωνικές οδούς της σύσπασης των μυών.

PREMIUM EYES

Πλούσια αντιγηραντική κρέμα ματιών που προσφέρει άμεση αναζωογόνηση της επιδερμίδας γύρω από τα μάτια για πιο νεανικό, λαμπερό βλέμμα, ειδικά σχεδιασμένη να μην επιτρέπει στις λεπτές γραμμές να επιλέγουν την έκφραση του προσώπου. Περιέχει Acetyl hexapeptide-1, εκχύλισμα από Persian silk tree που βοηθά στην επανόρθωση της χαλάρωσης του άνω βλεφάρου και εσπεριδίνη που μειώνει την εμφάνιση των μαύρων κύκλων κάτω από τα μάτια, διεγείροντας τη ροή του αίματος στην επιφάνεια του δέρματος. Όλα τα προϊόντα της σειράς μπορούν να χρησιμοποιηθούν μετά από επεμβατικές θεραπείες (laser, botox, ενέσεις υαλουρονικού οξέος, fillers, μεσοθεραπείες) για ενίσχυση του αποτελέσματος. ●

70 ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ

PREMIUM ANTI - AGEING

Επιλέξτε την έκφραση του προσώπου σας Instant Refreshing Beauty

HIGH CONCENTRATE

77 Mitromara Str., Aharnes 13678, Athens - Greece Tel.: +30 210 24 44 378 - Fax: +30 210 24 40 973 www.froika.com - e-mail: info@froika.com

new

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ: 1. ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ: Spiriva Respimat 2,5 μικρογραμμάρια, εισπνεόμενο διάλυμα. 2. ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠOΣΟΤΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ: Η χορηγούμενη δόση είναι 2,5 μικρογραμμάρια tiotropium ανά εισπνοή (2 εισπνοές αποτελούν μία θεραπευτική δόση) και είναι ισοδύναμη με 3,124 μικρογραμμάρια tiotropium bromide monohydrate. Η χορηγούμενη δόση είναι η δόση που δίνεται στον ασθενή αφού περάσει από το επιστόμιο. Έκδοχο με γνωστή δράση: Αυτό το φάρμακο περιέχει 0,0011 mg χλωριούχο βενζαλκώνιο σε κάθε χρήση. Για τον πλήρη κατάλογο των εκδόχων, βλ. παράγραφο 6.1. 3. ΦΑΡΜΑΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΜΟΡΦΗ: Εισπνεόμενο διάλυμα. Διαυγές, άχρωμο, εισπνεόμενο διάλυμα. 4. ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: 4.1 Θεραπευτικές ενδείξεις: XAΠ: Το tiotropium ενδείκνυται ως βρογχοδιασταλτική θεραπεία συντήρησης για την ανακούφιση των συμπτωμάτων σε ασθενείς με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ). Άσθμα: ΤΤο Spiriva Respimat ενδείκνυται ως επιπρόσθετη βρογχοδιασταλτική θεραπεία συντήρησης σε ασθενείς ηλικίας από 6 ετών και άνω με σοβαρό άσθμα οι οποίοι εμφάνισαν μία ή περισσότερες παροξύνσεις άσθματος κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους (βλέπε παραγράφους 4.2 και 5.1). 4.2 Δοσολογία και τρόπος χορήγησης: Δοσολογία: Το φαρμακευτικό αυτό προϊόν προορίζεται μόνο για χρήση δια εισπνοής. Το φυσίγγιο μπορεί να εισαχθεί και να χρησιμοποιηθεί μόνο από την συσκευή εισπνοής Respimat (βλ. 4.2). Δύο εισπνοές από την συσκευή εισπνοής Respimat αποτελούν μία θεραπευτική δόση. Η συνιστώμενη δόση για τους ενήλικες είναι 5 μικρογραμμάρια tiotropium που χορηγείται με δύο εισπνοές από την συσκευή εισπνοής Respimat, μια φορά ημερησίως, την ίδια ώρα της ημέρας. Δεν πρέπει να υπερβαίνεται η συνιστώμενη δόση. Στη θεραπεία του άσθματος το πλήρες όφελος θα είναι εμφανές μετά από αρκετές δόσεις του φαρμακευτικού προϊόντος. Σε ενήλικες ασθενείς με σοβαρό άσθμα, το tiotropium θα πρέπει να χρησιμοποιείται επιπρόσθετα των εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών (≥800 μg βουδεσονίδης/ ημέρα ή ισοδύναμη θεραπεία) και τουλάχιστον ενός ρυθμιστικού φαρμάκου (controller). Ειδικοί πληθυσμοί: Γηριατρικοί ασθενείς μπορούν να χρησιμοποιούν το tiotropium bromide στη συνιστώμενη δοσολογία. Ασθενείς με διαταραχή της νεφρικής λειτουργίας μπορούν να χρησιμοποιούν το tiotropium bromide στη συνιστώμενη δοσολογία. Για ασθενείς με μέτρια έως βαριά ανεπάρκεια (κάθαρση κρεατινίνης ≤ 50 ml/ λεπτό), βλ. 4.4 και 5.2. Ασθενείς με διαταραχή της ηπατικής λειτουργίας μπορούν να χρησιμοποιούν το tiotropium bromide στη συνιστώμενη δοσολογία (βλ. 5.2). Παιδιατρικός πληθυσμός: Άσθμα: Η συνιστώμενη δόση για ασθενείς ηλικίας από 6 έως 17 ετών είναι 5 μικρογραμμάρια tiotropium ημερησίως, μέσω της λήψης 2 εισπνοών από τη συσκευή εισπνοής Respimat, την ίδια πάντα ώρα της ημέρας. Σε εφήβους (ηλικίας 12 – 17 ετών) με σοβαρό άσθμα, το tiotropium θα πρέπει να χρησιμοποιείται επιπρόσθετα των εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών (> 800 – 1.600 μg βουδεσονίδης/ημέρα ή ισοδύναμη θεραπεία) και ενός ρυθμιστικού φαρμάκου, ή επιπρόσθετα των εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών (400 - 800 μg βουδεσονίδης/ημέρα ή ισοδύναμη θεραπεία) και δύο ρυθμιστικών φαρμάκων. Σε παιδιά (ηλικίας 6 – 11 ετών) με σοβαρό άσθμα, το tiotropium θα πρέπει να χρησιμοποιείται επιπρόσθετα των εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών (> 400 μg βουδεσονίδης/ ημέρα ή ισοδύναμη θεραπεία) και ενός ρυθμιστικού φαρμάκου, ή επιπρόσθετα των εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών (200 - 400 μg βουδεσονίδης/ημέρα ή ισοδύναμη θεραπεία) και δύο ρυθμιστικών φαρμάκων. Η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια του Spiriva Respimat σε παιδιά ηλικίας 6-17 ετών με μέτριας βαρύτητας άσθμα δεν έχει τεκμηριωθεί. Η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα του Spiriva Respimat σε παιδιά ηλικίας κάτω των 6 ετών δεν έχει τεκμηριωθεί. Τα επί του παρόντος διαθέσιμα δεδομένα περιγράφονται στις παραγράφους 5.1 και 5.2 χωρίς ακόμη να μπορεί να δοθεί σύσταση για τη δοσολογία. ΧΑΠ: Δεν υπάρχει ανάλογη χρήση του Spiriva Respimat σε παιδιά και εφήβους κάτω των 18 ετών. Κυστική ίνωση: Η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια του Spiriva Respimat δεν έχει εξακριβωθεί (βλ. παραγράφους 4.4 και 5.1). Τρόπος χορήγησης:Για τη διασφάλιση της σωστής χορήγησης του φαρμακευτικού προϊόντος, ο ασθενής θα πρέπει να λάβει γνώση της χρήσης της συσκευής εισπνοής από γιατρό ή άλλο επαγγελματία υγείας.

SPIRIVA® RESPIMAT® - Οδηγίες Χρήσης

5. Ανοίξτε • Ανοίξτε το πώμα μέχρι να ασφαλίσει στη θέση που είναι πλήρως ανοιχτό.

6. Πιέστε • Στρέψτε την συσκευή εισπνοής Spiriva Respimat προς το έδαφος.

• Πατήστε το κουμπί απελευθέρωσης της δόσης.

• Κλείστε το πώμα.

• Επαναλάβετε τα βήματα 4-6 έως ότου εμφανιστεί ένα νέφος.

• Αφού εμφανιστεί ένα νέφος, επαναλάβετε τα βήματα 4-6 τρεις φορές ακόμα. Η συσκευή εισπνοής είναι τώρα έτοιμη προς χρήση και μπορεί τώρα να παρέχει 60 χρήσεις (εισπνοές) (30 δόσεις). Καθημερινή Χρήση ΓΥΡΙΣΤΕ • Διατηρήστε το πώμα κλειστό.

• ΓΥΡΙΣΤΕ τη διαφανή βάση προς την κατεύθυνση που δείχνουν τα βέλη στην ετικέτα έως ότου ακουστεί ο ήχος «κλικ» (μισή στροφή).

ΑΝΟΙΞΤΕ • ΑΝΟΙΞΤΕτο πώμα μέχρι να ασφαλίσει στη θέση που είναι πλήρως ανοιχτό.

ΠΙΕΣΤΕ • Εκπνεύστε αργά και πλήρως.

• Κλείστε τα χείλη γύρω από το επιστόμιο, χωρίς να καλύψετε τους αεροθαλάμους. Σημαδέψτε με την συσκευή εισπνοής το πίσω μέρος του φάρυγγα.

• Ενώ εισπνέετε αργά και βαθιά από το στόμα, ΠΙΕΣΤΕ το κουμπί απελευθέρωσης της δόσης και συνεχίστε να εισπνέετε αργά για όσο περισσότερο μπορείτε.

• Κρατήστε την αναπνοή για 10 δευτερόλεπτα ή για όσο περισσότερο μπορείτε χωρίς να δυσκολευθείτε.

• Επαναλάβετε τα βήματα «Γυρίστε», «Ανοίξτε», «Πιέστε» για συνολικά 2 χρήσεις (εισπνοές).

• Κλείστε το πώμα μέχρι η συσκευή εισπνοής χρησιμοποιηθεί ξανά. Πότε να αντικαταστήσετε το φυσίγγιο Spiriva Respimat Ο δείκτης δόσεων υποδεικνύει πόσες χρήσεις (εισπνοές) απομένουν στο φυσίγγιο. Απομένουν 60 χρήσεις (εισπνοές) Απομένουν λιγότερες από 10 χρήσεις (εισπνοές). Προμηθευτείτε νέο φυσίγγιο. Το φυσίγγιο έχει εξαντληθεί. Γυρίστε τη διαφανή βάση προκειμένου να ελευθερωθεί. Η συσκευή εισπνοής είναι πλέον κλειδωμένη. Τραβήξτε το φυσίγγιο από την συσκευή εισπνοής. Εισάγετε ένα νέο φυσίγγιο (συνεχίστε με το βήμα 2).

Εισαγωγή: Διαβάστε αυτές τις Οδηγίες Χρήσης πριν αρχίσετε να χρησιμοποιείτε την επαναχρησιμοποιούμενη συσκευή Spiriva Respimat.Τα παιδιά θα πρέπει να χρησιμοποιούν το Spiriva Respimat με τη βοήθεια ενός ενηλίκου. Ο ασθενής θα χρειάζεται να χρησιμοποιεί αυτή τη συσκευή εισπνοής μόνο ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΗΜΕΡΗΣΙΩΣ. Σε κάθε χρήση κάνετε ΔΥΟ ΕΙΣΠΝΟΕΣ.

• Eάν δεν έχει χρησιμοποιηθεί για περισσότερο από 7 ημέρες, απελευθερώστε μία δόση στο έδαφος.

• Εάν δεν έχει χρησιμοποιηθεί για περισσότερο από 21 ημέρες, επαναλάβετε τα βήματα 4 έως 6 του πεδίου «Προετοιμασία για χρήση» μέχρι να εμφανισθεί ένα νέφος. Ακολούθως, επαναλάβετε τα βήματα 4 έως 6 τρεις ακόμη φορές. Πώς να φροντίζετε την επαναχρησιμοποιούμενη συσκευή Spiriva Respimat Καθαρίστε το επιστόμιο, περιλαμβανομένου και του μεταλλικού τμήματος εντός του επιστομίου, με ένα υγρό πανί ή χαρτομάντηλο μόνο, τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα. Οποιοσδήποτε μικρός αποχρωματισμός του επιστομίου δεν επηρεάζει την απόδοση της επαναχρησιμοποιούμενης συσκευής εισπνοής Spiriva Respimat. Εάν είναι απαραίτητο, σκουπίστε την εξωτερική επιφάνεια της επαναχρησιμοποιούμενης συσκευής εισπνοής Spiriva Respimat με ένα υγρό πανί. Πότε να αντικαταστήσετε την συσκευή εισπνοής Όταν ο ασθενής έχει χρησιμοποιήσει 6 φυσίγγια με τη συσκευή εισπνοής, προμηθευτείτε νέα συσκευασία επαναχρησιμοποιούμενης συσκευής Spiriva Respimat που περιέχει συσκευή εισπνοής.

Προετοιμασία για χρήση 1. Αφαιρέστε τη διαφανή βάση • Κρατήστε το πώμα κλειστό.

• Πατήστε το κουμπί ασφάλισης ενώ τραβάτε τη διαφανή βάση με το άλλο χέρι.

2. Εισάγετε το φυσίγγιο • Εισάγετε το φυσίγγιο στην συσκευή εισπνοής • Τοποθετήστε την συσκευή εισπνοής σε μία σταθερή επιφάνεια και πιέστε προς τα κάτω σταθερά μέχρι να ακουστεί το χαρακτηριστικό «κλικ» εισαγωγής.

3. Παρακολούθηση του φυσιγγίου • Επισημάνετε το σχετικό πεδίο ελέγχου στην ετικέτα της συσκευής ε ι σπνοής προκειμένου να παρακολουθείτε τον αριθμό των φυσιγγίων που χρησιμοποιήθηκαν.

• Τοποθετήστε τη διαφανή βάση πίσω στη θέση της μέχρι να ακουστεί το χαρακτηριστικό «κλικ».

4. Γυρίστε • Διατηρήστε το πώμα κλειστό.

• Γυρίστε τη διαφανή βάση προς την κατεύθυνση που δείχνουν τα βέλη στην ετικέτα έως ότου ακουστεί ο ήχος «κλικ» (μισή στροφή).

4.3 Αντενδείξεις: Υπερευαισθησία στο tiotropium bromide ή σε κάποιο από τα έκδοχα που αναφέρονται στην παράγραφο 6.1 ή στην ατροπίνη ή τα παράγωγά της, π.χ. ιπρατρόπιο ή οξιτρόπιο. 4.4 Ειδικές προειδοποιήσεις και προφυλάξεις κατά τη χρήση: Έκδοχα: Το χλωριούχο βενζαλκώνιο μπορεί να προκαλέσει συριγμό και δυσκολίες στην αναπνοή. Οι ασθενείς με άσθμα διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο παρόμοιων ανεπιθύμητων συμβάντων. Το tiotropium bromide, ως βρογχοδιασταλτικό για θεραπεία συντήρησης, χορηγούμενο μια φορά την ημέρα, δεν πρέπει να χρησιμοποιείται για την αρχική θεραπεία των οξέων επεισοδίων βρογχόσπασμου, ή για την ανακούφιση των οξέων συμπτωμάτων. Στην περίπτωση ενός οξέος επεισοδίου, θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ένας β2 αγωνιστής ταχείας δράσης. Το Spiriva Respimat δε θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως μονοθεραπεία για το άσθμα. Οι ασθενείς με άσθμα θα πρέπει να συμβουλεύονται να συνεχίσουν να λαμβάνουν την αντιφλεγμονώδη θεραπεία, δηλ. τα εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή, χωρίς μεταβολή μετά την προσθήκη του Spiriva Respimat, ακόμα και όταν τα συμπτώματα τους βελτιωθούν. Άμεσες αντιδράσεις υπερευαισθησίας μπορούν να εμφανιστούν μετά τη χορήγηση του εισπνεόμενου διαλύματος tiotropium bromide. Σύμφωνα με την αντιχολινεργική του δράση, το tiotropium bromide θα πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή σε ασθενείς με γλαύκωμα κλειστής γωνίας, υπερπλασία του προστάτη ή απόφραξη του αυχένα της ουροδόχου κύστεως. Τα εισπνεόμενα φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν βρογχόσπασμο επαγόμενο από τη διαδικασία της εισπνοής. To tiotropium θα πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή σε ασθενείς με πρόσφατο έμφραγμα του μυοκαρδίου < 6 μήνες, οποιαδήποτε ασταθή ή απειλητική για τη ζωή καρδιακή αρρυθμία ή καρδιακή αρρυθμία που να απαιτεί παρέμβαση ή αλλαγή στη φαρμακευτική αγωγή τον τελευταίο χρόνο, νοσηλεία για καρδιακή ανεπάρκεια (NYHA Τάξης III ή IV) εντός του τελευταίου χρόνου. Αυτοί οι ασθενείς αποκλείσθηκαν από τις κλινικές μελέτες και αυτές οι καταστάσεις μπορεί να επηρεαστούν από τον αντιχολινεργικό μηχανισμό δράσης. Καθώς η συγκέντρωση στο πλάσμα αυξάνει με τη μείωση της νεφρικής λειτουργίας σε ασθενείς με μέτρια έως βαριά νεφρική δυσλειτουργία (κάθαρση κρεατινίνης ≤ 50 ml/λεπτό) το tiotropium bromide θα πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο αν το αναμενόμενο όφελος αντισταθμίζει τον ενδεχόμενο κίνδυνο. Δεν υπάρχει μακρόχρονη εμπειρία σε ασθενείς με βαριά νεφρική δυσλειτουργία (βλ. 5.2). Στους ασθενείς πρέπει να εφιστάται η προσοχή ώστε να αποφεύγουν την επαφή του διαλύματος με τους οφθαλμούς. Πρέπει να ενημερωθούν για το ότι κάτι τέτοιο μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα επιτάχυνση της εμφάνισης ή επιδείνωση του γλαυκώματος κλειστής γωνίας, οφθαλμικό άλγος ή δυσφορία, παροδικό θάμβος οράσεως, οπτική άλω ή έγχρωμες εικόνες σε συνδυασμό με ερυθρότητα των οφθαλμών λόγω συμφόρησης του επιπεφυκότα και οιδήματος του κερατοειδούς. Εάν εμφανιστεί οποιοσδήποτε συνδυασμός αυτών των οφθαλμικών συμπτωμάτων, οι ασθενείς πρέπει να διακόψουν τη λήψη του tiotropium bromide και να καταφύγουν άμεσα στη συμβουλή ειδικού. Η ξηροστομία, η οποία έχει παρατηρηθεί με την αντιχολινεργική θεραπεία, μπορεί μακροπρόθεσμα να συσχετιστεί με τερηδόνα στα δόντια. Το tiotropium bromide δεν πρέπει να χρησιμοποιείται συχνότερα από μια φορά την ημέρα (βλ. 4.9). Το Spiriva Respimat δε συνιστάται στην κυστική ίνωση. Εάν χρησιμοποιηθεί σε ασθενείς με κυστική ίνωση, το Spiriva Respimat μπορεί να αυξήσει τα σημεία και συμπτώματα της κυστικής ίνωσης (π.χ. σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες, πνευμονικές παροξύνσεις, λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος). 4.5 Αλληλεπιδράσεις με άλλα φαρμακευτικά προϊόντα και άλλες μορφές αλληλεπίδρασης: Aν και δεν έχουν διεξαχθεί τυπικές μελέτες φαρμακευτικών αλληλεπιδράσεων, το tiotropium bromide έχει συγχορηγηθεί με άλλα φάρμακα τα οποία χρησιμοποιούνται συνήθως στη θεραπευτική αγωγή της ΧΑΠ και του άσθματος, περιλαμβανομένων συμπαθητικομιμητικών βρογχοδιασταλτικών,μεθυλοξανθινών, από του στόματος και εισπνεόμενων στεροειδών, αντιισταμινικών, βλεννολυτικών, τροποποιητών λευκοτριενίων,χρωμονών, αντι-ΙgE θεραπείας χωρίς κλινικά δεδομένα φαρμακευτικών αλληλεπιδράσεων. Η χρήση των μακράς διάρκειας δράσης β-αγωνιστών (LABA) ή των εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών (ICS) δε βρέθηκε ότι μεταβάλλει την έκθεση στο tiotropium. Η συγχορήγηση του tiotropium bromide με άλλα φάρμακα που περιέχουν αντιχολινεργικά δεν έχει μελετηθεί και ως εκ τούτου δε συνιστάται. 4.6 Γονιμότητα, κύηση και γαλουχία: Κύηση: Υπάρχει πολύ περιορισμένος αριθμός δεδομένων από τη χρήση του tiotropium σε έγκυες γυναίκες. Οι μελέτες σε πειραματόζωα δεν έχουν δείξει άμεσες ή έμμεσες βλαπτικές επιδράσεις σε σχέση με την τοξικότητα στην αναπαραγωγή σε κλινικά σχετικές δόσεις (βλ. 5.3). Ως μέσο προφύλαξης, είναι προτιμότερο να αποφεύγεται η χρήση του Spiriva Respimat κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Θηλασμός: Δεν είναι γνωστό αν το tiotropium bromide εκκρίνεται στο ανθρώπινο μητρικό γάλα. Παρόλο που μελέτες σε τρωκτικά έδειξαν την έκκριση του tiotropium bromide στο μητρικό γάλα μόνο σε μικρές ποσότητες, η χρήση του Spiriva Respimat δε συνιστάται κατά τη διάρκεια της γαλουχίας. Το tiotropium bromide είναι ουσία με μακράς διάρκειας δράση. Η απόφαση εάν πρέπει να συνεχιστεί/διακοπεί η γαλουχία ή να συνεχιστεί/διακοπεί η αγωγή με Spiriva Respimat θα πρέπει να ληφθεί λαμβάνοντας υπόψη το όφελος του θηλασμού στο παιδί και το όφελος της αγωγής με Spiriva Respimat στη μητέρα. Γονιμότητα: Δεν υπάρχουν διαθέσιμα κλινικά δεδομένα για το tiotropium. Μια μη κλινική μελέτη που διεξήχθη με το tiotropium δεν έδειξε κάποια ανεπιθύμητη δράση στη γονιμότητα (βλ. 5.3). 4.7 Επιδράσεις στην ικανότητα οδήγησης και χειρισμού μηχανημάτων: Δεν έχουν διεξαχθεί μελέτες για την επίδραση στην ικανότητα οδήγησης και χειρισμού μηχανημάτων. Η εμφάνιση ζάλης ή θάμβου οράσεως, μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα οδήγησης και χειρισμού μηχανημάτων. 4.8 Ανεπιθύμητες ενέργειες: Περίληψη του προφίλ ασφαλείας: Πολλές από τις αναφερόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες μπορούν να αποδοθούν στις αντιχολινεργικές ιδιότητες του tiotropium bromide Συνοπτικός πίνακας των ανεπιθύμητων ενεργειών: Οι συχνότητες που αποδίδονται στις ανεπιθύμητες ενέργειες που αναφέρονται παρακάτω βασίζονται στις αδρές συχνότητες εμφάνισης των ανεπιθύμητων ενεργειών του φαρμάκου (δηλ. συμβάντα που αποδόθηκαν στο tiotropium), που παρατηρήθηκαν στην ομάδα του tiotropium, αθροιστικά από 7 ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο κλινικές μελέτες για τη ΧΑΠ (3.282 ασθενείς) και 12 ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο κλινικές μελέτες σε ενήλικες και παιδιατρικούς ασθενείς με άσθμα (1.930 ασθενείς), με περιόδους θεραπείας που κυμαίνονται από τέσσερις εβδομάδες έως ένα έτος. Η συχνότητα καθορίζεται βάσει των ακόλουθων κανόνων:Πολύ συχνή (≥1/10), συχνή (≥1/100 έως <1/10), όχι συχνή (≥1/1.000 έως <1/100), σπάνια (≥1/10.000 έως <1/1.000), πολύ σπάνια (<1/10.000), μη γνωστή (δεν μπορεί να εκτιμηθεί από τα διαθέσιμα δεδομένα).

Κατηγορία οργάνου συστήματος/Προτεινόμενος Όρος ΜedDRA Διαταραχές του μεταβολισμού και της θρέψης Αφυδάτωση Διαταραχές του νευρικού συστήματος Ζάλη

Συχνότητα ΧΑΠ

Συχνότητα Άσθμα

Μη γνωστή

Μη γνωστή

Όχι συχνή

Όχι συχνή

Πονοκέφαλος Όχι συχνή Όχι συχνή Αϋπνία Σπάνια Όχι συχνή Οφθαλμικές διαταραχές Γλαύκωμα Σπάνια Μη γνωστή Αυξημένη Ενδοφθάλμια Πίεση Σπάνια Μη γνωστή Θάμβος οράσεως Σπάνια Μη γνωστή Καρδιακές διαταραχές Κολπική μαρμαρυγή Σπάνια Μη γνωστή Αίσθημα παλμών Σπάνια Όχι συχνή Υπερκοιλιακή ταχυκαρδία Σπάνια Μη γνωστή Ταχυκαρδία Σπάνια Μη γνωστή Διαταραχές του αναπνευστικού συστήματος, του θώρακα και του μεσοθωράκιου Βήχας Όχι συχνή Όχι συχνή Φαρυγγίτιδα Όχι συχνή Όχι συχνή Δυσφωνία Όχι συχνή Όχι συχνή Επίσταξη Σπάνια Σπάνια Βρογχόσπασμος Σπάνια Όχι συχνή Λαρυγγίτιδα Σπάνια Μη γνωστή Ιγμορίτιδα Μη γνωστή Μη γνωστή Διαταραχές του γαστρεντερικού συστήματος Ξηροστομία Συχνή Όχι συχνή Δυσκοιλιότητα Όχι συχνή Σπάνια Καντιντίαση του στοματοφάρυγγα Όχι συχνή Όχι συχνή Δυσφαγία Σπάνια Μη γνωστή Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση Σπάνια Μη γνωστή Τερηδόνα Σπάνια Μη γνωστή Ουλίτιδα Σπάνια Σπάνια Γλωσσίτιδα Σπάνια Μη γνωστή Στοματίτιδα Μη γνωστή Σπάνια Απόφραξη εντέρου, περιλαμβανομένου και του παραλυτικού ειλεού Μη γνωστή Μη γνωστή Ναυτία Μη γνωστή Μη γνωστή Διαταραχές του δέρματος και του υποδόριου ιστού, διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος Εξάνθημα Όχι συχνή Όχι συχνή Κνησμός Όχι συχνή Σπάνια Αγγειονευρωτικό οίδημα Σπάνια Σπάνια Κνίδωση Σπάνια Σπάνια Δερματική λοίμωξη/δερματικό έλκος Σπάνια Μη γνωστή Ξηροδερμία Σπάνια Μη γνωστή Υπερευαισθησία (περιλαμβανομένων και των άμεσων αντιδράσεων) Μη γνωστή Σπάνια Αναφυλακτική αντίδραση Μη γνωστή Μη γνωστή Διαταραχές του μυοσκελετικού συστήματος και του συνδετικού ιστού Οίδημα άρθρωσης Μη γνωστή Μη γνωστή Διαταραχές των νεφρών και των ουροφόρων οδών Κατακράτηση ούρων Όχι συχνή Μη γνωστή Δυσουρία Όχι συχνή Μη γνωστή Λοίμωξη των ουροφόρων οδών Σπάνια Σπάνια Περιγραφή επιλεγμένων ανεπιθύμητων ενεργειών: Σε ελεγχόμενες κλινικές μελέτες για τη ΧΑΠ, οι συχνά παρατηρούμενες ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν αντιχολινεργικές ανεπιθύμητες δράσεις όπως η ξηροστομία, η οποία συνέβη σε περίπου 2,9% των ασθενών. Για το άσθμα η συχνότητα της ξηροστομίας ήταν 0,83 %. Σε 7 κλινικές μελέτες για τη ΧΑΠ, η ξηροστομία οδήγησε σε διακοπή της θεραπείας σε 3 από τους 3.282 ασθενείς υπό θεραπεία με tiotropium (0,1%). Δεν αναφέρθηκαν περιπτώσεις διακοπής της θεραπείας λόγω ξηροστομίας σε 12 κλινικές μελέτες για το άσθμα (1.930 ασθενείς). Σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες ως συνέπεια των αντιχολινεργικών δράσεων περιλαμβάνουν γλαύκωμα, δυσκοιλιότητα, απόφραξη εντέρου περιλαμβανομένου και του παραλυτικού ειλεού και κατακράτηση ούρων.Παιδιατρικός πληθυσμός: Η βάση δεδομένων ασφάλειας συμπεριλαμβάνει 560 παιδιατρικούς ασθενείς (296 ασθενείς ηλικίας από 1 έως 11 ετών και 264 ασθενείς ηλικίας από 12 έως 17 ετών) από 5 ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο κλινικές μελέτες με περιόδους θεραπείας που κυμαίνονται από 12 εβδομάδες έως ένα έτος. Η συχνότητα, ο τύπος και η σοβαρότητα των ανεπιθύμητων αντιδράσεων στον παιδιατρικό πληθυσμό ήταν παρόμοιες με αυτές των ενηλίκων. Άλλοι ειδικοί πληθυσμοί: Αύξηση των αντιχολινεργικών δράσεων μπορεί να συμβεί με την αύξηση της ηλικίας. Αναφορά πιθανολογούμενων ανεπιθύμητων ενεργειών: Η αναφορά πιθανολογούμενων ανεπιθύμητων ενεργειών μετά από τη χορήγηση άδειας κυκλοφορίας του φαρμακευτικού προϊόντος είναι σημαντική. Επιτρέπει τη συνεχή παρακολούθηση της σχέσης οφέλους-κινδύνου του φαρμακευτικού προϊόντος. Ζητείται από τους επαγγελματίες υγείας να αναφέρουν οποιεσδήποτε πιθανολογούμενες ανεπιθύμητες ενέργειες μέσω του εθνικού συστήματος αναφοράς: Ελλάδα: Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων. Μεσογείων 284, GR-15562 Χολαργός, Αθήνα. Τηλ: + 30 213 2040380/337, Φαξ: + 30 21 06549585, Ιστότοπος: http:// www.eof.gr Κύπρος: Φαρμακευτικές Υπηρεσίες, Υπουργείο Υγείας. CY-1475 Λευκωσία. Φαξ: + 357 22608649, Ιστότοπος: www.moh.gov.cy/phs. 4.9 Υπερδοσολογία: Μεγάλες δόσεις tiotropium bromide μπορεί να οδηγήσουν σε αντιχολινεργικά σημεία και συμπτώματα. Εν τούτοις, δεν υπήρχαν συστηματικές αντιχολινεργικές ανεπιθύμητες ενέργειες μετά από εφάπαξ εισπνεόμενη δόση έως και 340 μικρογραμμαρίων tiotropium bromide σε υγιείς εθελοντές. Επιπλέον, δεν παρατηρήθηκαν σχετικές ανεπιθύμητες ενέργειες, εκτός από ξηροστομία/ξηρότητα στο φάρυγγα και ξηρότητα του βλεννογόνου της μύτης, σε υγιείς εθελοντές μετά από χορήγηση εισπνεόμενου διαλύματος tiotropium με δόση έως 40 μικρογραμμαρίων για 14 ημέρες, με την εξαίρεση της έντονης μείωσης της παραγωγής του σιέλου από την ημέρα 7 και μετά. 5. ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: 5.1 Φαρμακοδυναμικές ιδιότητες: Φαρμακοθεραπευτική κατηγορία: Άλλα φάρμακα για αποφρακτική πνευμονοπάθεια, εισπνεόμενα, αντιχολινεργικά. Κωδικός ATC: RO3BB04. Μηχανισμός δράσης:Το tiotropium bromide είναι ένας μακράς δράσεως, ειδικός ανταγωνιστής των μουσκαρινικών υποδοχέων. Έχει παρόμοια συγγένεια με τους υποτύπους Μ1 έως Μ5. Στους αεραγωγούς, το tiotropium bromide συνδέεται ανταγωνιστικά και αναστρέψιμα στους Μ3– υποδοχείς στους βρογχικούς λείους μύες, ανταγωνιζόμενο τις χολινεργικές (βρογχοσυσπαστικές) δράσεις της ακετυλοχολίνης, με αποτέλεσμα τη χάλαση των λείων μυών των βρόγχων. Το αποτέλεσμα ήταν δοσοεξαρτώμενο και διήρκησε περισσότερο από 24 ώρες. Ως Ν-τεταρτοταγές αντιχολινεργικό, το tiotropium bromide είναι τοπικά (βρογχο-) εκλεκτικό, όταν χορηγείται μέσω εισπνοής, εκδηλώνοντας αποδεκτό θεραπευτικό εύρος πριν εμφανισθούν οι πιθανές συστηματικές αντιχολινεργικές επιδράσεις. Φαρμακοδυναμικές επιδράσεις: Η αποδέσμευση του tiotropium κυρίως από τους Μ3–υποδοχείς είναι πολύ αργή, παρουσιάζοντας σημαντικά μεγαλύτερο χρόνο ημιζωής αποδέσμευσης από ότι το ιπρατρόπιο. Η αποδέσμευση από τους υποδοχείς Μ2 είναι ταχύτερη από όσο στους Μ3, εύρημα το οποίο σε λειτουργικές in vitro μελέτες, εμφανίσθηκε ως εκλεκτικότητα (που ελέγχεται κινητικά) για τους υποτύπους υποδοχέα Μ3 έναντι του Μ2. Η μεγάλη ισχύς, η πολύ αργή αποδέσμευση από τον υποδοχέα και η τοπικά εισπνεόμενη εκλεκτικότητα βρήκε την κλινική της συσχέτιση στην σημαντική και μακράς δράσης βρογχοδιαστολή σε ασθενείς με ΧΑΠ και άσθμα. Κλινική αποτελεσματικότητα και ασφάλεια στη ΧΑΠ: Το κλινικό πρόγραμμα ανάπτυξης Φάσης ΙΙΙ περιελάμβανε δύο μελέτες διάρκειας ενός έτους, δύο διάρκειας 12 εβδομάδων και δύο 4 εβδομάδων, τυχαιοποιημένες, διπλά τυφλές, σε 2.901 ασθενείς με ΧΑΠ (οι 1.308 ελάμβαναν δόση 5 μg tiotropium). Το πρόγραμμα ενός έτους συνίστατο από δύο ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο μελέτες. Οι δύο 12 εβδομάδων μελέτες ήταν ελεγχόμενες και με ενεργό θεραπεία αναφοράς (ιπρατρόπιο) και με εικονικό φάρμακο. Και οι έξι μελέτες περιελάμβαναν μέτρηση της πνευμονικής λειτουργίας. Επίσης, οι δύο 1 έτους μελέτες περιελάμβαναν δείκτες αξιολόγησης της υγείας όσον αφορά στη δύσπνοια, τη σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής και την επίδραση στις παροξύνσεις. Μελέτες ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο: Πνευμονική λειτουργία: Το εισπνεόμενο διάλυμα tiotropium, χορηγούμενο μια φορά την ημέρα, προκάλεσε σημαντική βελτίωση στην πνευμονική λειτουργία (βίαια εκπνεόμενος όγκος σε ένα δευτερόλεπτο και βίαια εκπνεόμενη ζωτική χωρητικότητα) εντός 30 λεπτών μετά από την πρώτη δόση, σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο (μέση βελτίωση FEV1 σε 30 λεπτά: 0,113 λίτρα, με διάστημα εμπιστοσύνης 95% (CI): 0,102 έως 0,125 λίτρα, p< 0,0001). Η βελτίωση της πνευμονικής λειτουργίας διατηρήθηκε για 24 ώρες στη σταθεροποιημένη κατάσταση σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο (μέση βελτίωση FEV1: 0,122 λίτρα, 95% CI: 0,106 έως 0,138 λίτρα, p< 0,0001). Η φαρμακοδυναμικά σταθεροποιημένη κατάσταση επετεύχθη εντός μιας εβδομάδας. Το Spiriva Respimat βελτίωσε σημαντικά την πρωινή και απογευματινή PEFR (ρυθμός μέγιστης εκπνευστικής ροής), σύμφωνα με τις καθημερινές μετρήσεις ασθενών σε σχέση με το εικονικό φάρμακο (μέση βελτίωση της PEFR: μέση τιμή βελτίωσης το πρωί 22 L/min, 95% CI: 18 έως 55 L/min, p< 0,0001, το βράδυ 26 L/min, 95% CI: 23 έως 30 L/min, p< 0,0001). Η χρήση του Spiriva Respimat είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση της χρήσης της βρογχοδιασταλτικής θεραπείας διάσωσης σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο (μέση μείωση της χρήσης θεραπείας διάσωσης σε 0,66 περιπτώσεις ανά ημέρα, 95% CI: 0,51 έως 0,81 περιπτώσεις ανά ημέρα, p< 0,0001). Οι βρογχοδιασταλτικές επιδράσεις του Spiriva Respimat διατηρήθηκαν καθ΄ όλη τη διάρκεια της περιόδου χορήγησης 1 έτους, χωρίς καμία ένδειξη για ανάπτυξη αντοχής. Δύσπνοια, Ποιότητα ζωής σχετιζόμενη με την Υγεία, Παροξύνσεις ΧΑΠ σε μακροχρόνιες μελέτες διαρκείας 1 έτους: Δύσπνοια: Το Spiriva Respimat βελτίωσε σημαντικά τη δύσπνοια (όπως αξιολογήθηκε με τη χρήση του Transition Dyspnea Index) σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο (μέση τιμή βελτίωσης 1,05 μονάδες, 95% CI: 0,73 έως 1,38 μονάδες, p< 0,0001). Αυτή η βελτίωση διατηρήθηκε καθ’ όλη την περίοδο της θεραπείας. Ποιότητα ζωής σχετιζόμενη με την Υγεία: Η εκτίμηση των ασθενών για την Ποιότητα Ζωής τους (όπως αξιολογήθηκε με βάση το Ερωτηματολόγιο Αναπνευστικού του St. George) μεταξύ του Spiriva Respimat έναντι του εικονικού φαρμάκου στο τέλος των δύο μελετών διάρκειας 1 έτους ήταν 3,5 μονάδες (95% CI: 2,1 έως 4,9, p< 0,0001). Μείωση κατά 4 μονάδες θεωρείται κλινικά σημαντική. Παροξύνσεις ΧΑΠ: Σε τρεις διάρκειας ενός έτους, τυχαιοποιημένες, διπλά-τυφλές, ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο κλινικές μελέτες, η θεραπεία με Spiriva Respimat είχε ως αποτέλεσμα σημαντικά μειωμένο κίνδυνο παρόξυνσης ΧΑΠ σε σχέση με το εικονικό φάρμακο. Οι παροξύνσεις της ΧΑΠ καθορίστηκαν ως «ένα

σύνολο τουλάχιστον δύο αναπνευστικών συμβάντων/ συμπτωμάτων με διάρκεια τριών ημερών ή περισσότερο που απαιτούν αλλαγή στη θεραπεία (συνταγογράφηση αντιβιοτικών και/ή κορτικοστεροειδών συστηματικώς δρώντων και/ή σημαντική αλλαγή της συνταγογραφούμενης αναπνευστικής αγωγής)». Η θεραπεία με Spiriva Respimat είχε ως αποτέλεσμα μειωμένο κίνδυνο νοσηλείας εξαιτίας μιας παρόξυνσης ΧΑΠ (σημαντικό στην κατάλληλα ισχυροποιημένη μεγάλη μελέτη παροξύνσεων). Η συγκεντρωτική ανάλυση δεδομένων δύο μελετών Φάσης ΙΙΙ και η ξεχωριστή ανάλυση μιας επιπρόσθετης μελέτης παροξύνσεων παρουσιάζεται στον Πίνακα 1. Όλες οι αναπνευστικές αγωγές εκτός των αντιχολινεργικών και των μακράς δράσης β-αγωνιστών επιτρέπονταν ως συγχορηγούμενη αγωγή, δηλ. βραχείας δράσης β-αγωνιστές, εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή και ξανθίνες. Μακράς δράσης β-αγωνιστές επιτρέπονταν επιπρόσθετα στη μελέτη παρόξυνσης. Πίνακας 1: Στατιστική Ανάλυση των Παροξύνσεων της ΧΑΠ και των Νοσηλειών λόγω Παροξύνσεων της ΧΑΠ σε Ασθενείς με Μέτρια έως Πολύ Σοβαρή ΧΑΠ Μελέτη (ΝSPIRIVA®, Nεικονικό φάρμακο) Μελέτες Φάσης ΙΙΙ ενός έτους, συγκεντρωτική ανάλυση δεδομένων δ (670, 653)

Μελέτη παροξύνσεων Φάσης ΙΙΙβ ενός έτους (1939, 1953)

Τελικό σημείο Μέρες έως την πρώτη παρόξυνση της ΧΑΠ Μέσο ποσοστό επίπτωσης παρόξυνσης ανά ασθενή-έτος Χρόνος έως την πρώτη νοσηλεία λόγω παρόξυνσης ΧΑΠ Μέσο ποσοστό επίπτωσης νοσηλείας λόγω παρόξυνσης ανά ανά ασθενή-έτος Μέρες έως την πρώτη παρόξυνση της ΧΑΠ Μέσο ποσοστό επίπτωσης παρόξυνσης ανά ασθενή-έτος Χρόνος έως την πρώτη νοσηλεία λόγω παρόξυνσης της ΧΑΠ Μέσο ποσοστό επίπτωσης νοσηλείας λόγω παρόξυνσης ανά ασθενή-έτος

SPIRIVA Εικονικό % Μείωσης του Respimat φάρμακο κινδύνου (Διάστημα εμπιστοσύνης 95%) α 160α 86α 29 (16 έως 40)β 0.78γ 1.00γ 22 (8 έως 33)γ 25 (-16 έως 51)β 0.09γ 0.11γ 20 (-4 έως 38)γ 169α

119α

0.69γ

0.87γ 27

0.12γ

0.15γ

31 (23 έως 37)β 21 (13 έως 28)γ 0.003β (10 έως 41)β 19 (7 έως 30)γ

Τιμή p <0.0001β 0.002γ 0.20β 0.096γ <0.0001β <0.0001γ

0.004γ

Χρόνος έως το πρώτο συμβάν: μέρες σε θεραπεία έως ότου το 25% των ασθενών είχαν τουλάχιστον μία παρόξυνση ΧΑΠ/νοσηλεία λόγω παρόξυνσης ΧΑΠ. Στη μελέτη Α το 25% των ασθενών που ελάμβαναν εικονικό φάρμακο είχαν μια παρόξυνση έως την ημέρα 112, ενώ για το Spiriva® Respimat® το 25% είχαν μια παρόξυνση έως την ημέρα 173 (p=0,09)· στη μελέτη Β το 25% των ασθενών με εικονικό φάρμακο είχαν μια παρόξυνση έως την ημέρα 74, ενώ για το Spiriva® Respimat® το 25% είχαν μια παρόξυνση έως την ημέρα 149 (p<0,0001). β Ποσοστά κινδύνου εκτιμήθηκαν από ένα αναλογικό μοντέλο κινδύνου του Cox. Το ποσοστό μείωσης του κινδύνου είναι 100 (1 – ποσοστό κινδύνου). γ Παλινδρόμηση Poisson. Η μείωση του κινδύνου είναι 100 (1-ποσοστό αναλογίας). δ Η συγκεντρωτική ανάλυση των δεδομένων καθορίστηκε όταν σχεδιάστηκαν οι μελέτες. Τα τελικά σημεία των παροξύνσεων βελτιώθηκαν σημαντικά σε ξεχωριστές αναλύσεις στις δύο μελέτες ενός έτους. Μακροχρόνια μελέτη με tiotropium ελεγχόμενη με δραστική ουσία: Μία μακροχρόνια, μεγάλης κλίμακας, τυχαιοποιημένη, διπλά-τυφλή ελεγχόμενη με δραστική ουσία μελέτη με περίοδο παρατήρησης έως 3 έτη διεξήχθη ώστε να συγκριθεί η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια του Spiriva Respimat και του Spiriva HandiHaler (5.711 ασθενείς έλαβαν Spiriva Respimat, 5.694 ασθενείς έλαβαν Spiriva HandiHaler). Τα κύρια τελικά σημεία ήταν ο χρόνος μέχρι την πρώτη παρόξυνση ΧΑΠ, ο χρόνος μέχρι τη θνησιμότητα κάθε αιτιολογίας και σε μία υπομελέτη (906 ασθενείς) η κατώτερη τιμή FEV1 (προ της λήψης δόσης). Ο χρόνος μέχρι την πρώτη παρόξυνση ΧΑΠ ήταν αριθμητικά παρόμοιος κατά τη μελέτη με το Spiriva Repimat και το Spiriva HandiHaler (λόγος κινδύνου (Spiriva Respimat/Spiriva HandiHaler) 0,98 με 95% CI από 0,93 έως 1,03). Ο διάμεσος αριθμός των ημερών μέχρι την πρώτη παρόξυνση ΧΑΠ ήταν 756 ημέρες για το Spiriva Respimat και 719 ημέρες για το Spiriva HandiHaler. Η βρογχοδιασταλτική επίδραση του Spiriva Respimat διατηρήθηκε για πάνω από 120 εβδομάδες και ήταν παρόμοια με του Spiriva Handihaler. Η μέση διαφορά στην κατώτερη FEV1 για το Spiriva Respimat έναντι του Spiriva HandiHaler ήταν -0,010 L (95% CI -0,038 έως 0,018 L). Στη μετεγκριτική μελέτη TIOSPIR η οποία συνέκρινε το Spiriva Respimat και το Spiriva HandiHaler, η θνησιμότητα κάθε αιτιολογίας (που συμπεριλάμβανε παρακολούθηση της ζωτικής κατάστασης) ήταν παρόμοια με το λόγο κινδύνου (Spiriva Respimat/Spiriva HandiHaler) = 0,96 , 95% CI 0,84 -1,09). Η αντίστοιχη έκθεση στη θεραπεία ήταν 13.135 και 13.050 ασθενείς-έτη. Στις ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο μελέτες με παρακολούθηση της ζωτικής κατάστασης έως το τέλος της σχεδιασμένης περιόδου θεραπείας, το Spiriva Respimat επέδειξε μια αριθμητική αύξηση στη θνησιμότητα κάθε αιτιολογίας σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο (αναλογία ποσοστού (95% διάστημα εμπιστοσύνης) 1,33 (0,93, 1,92) με έκθεση στη θεραπεία με Spiriva Respimat 2.574 ασθενείς-έτη. Η αύξηση στη θνησιμότητα παρατηρήθηκε σε ασθενείς με γνωστές διαταραχές του ρυθμού. Το Spiriva HandiHaler έδειξε μία μείωση 13 % στον κίνδυνο θανάτου ((λόγος κινδύνου συμπεριλαμβανομένης της παρακολούθησης της ζωτικής κατάστασης (tiotropium/εικονικό φάρμακο) = 0,87, 95% CI, 0,76 έως 0,99)). Η έκθεση στη θεραπεία με το Spiriva HandiHaler ήταν 10.927 ασθενείς-έτη. Δεν παρατηρήθηκε υπέρβαση του κινδύνου θνησιμότητας στην υπο-ομάδα των ασθενών με γνωστές διαταραχές του ρυθμού στην ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη του Spiriva HandiHaler καθώς και στη σύγκριση του Spiriva Respimat με το HandiHaler στα πλαίσια της μελέτης TIOSPIR. Κλινική αποτελεσματικότητα και ασφάλεια στο άσθμα: Το κλινικό πρόγραμμα Φάσης III για το εμμένον άσθμα σε ενήλικες περιελάμβανε δύο τυχαιοποιημένες, διπλά-τυφλές, ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο μελέτες, διάρκειας ενός έτους, σε σύνολο 907 ασθενών με άσθμα (453 εκ των οποίων λάμβαναν Spiriva Respimat) και έναν συνδυασμό εισπνεόμενου κορτικοστεροειδούς (ICS) (≥800 µg βουδεσονίδη/ημέρα ή ισοδύναμη θεραπεία) και έναν μακράς διάρκειας δράσης β αγωνιστή (LABA). Οι μελέτες είχαν ως κύρια τελικά σημεία την μέτρηση της πνευμονικής λειτουργίας και των σοβαρών παροξύνσεων. Μελέτες άσθματος PrimoTinA: Σε δύο μελέτες διάρκειας 1 έτους σε ασθενείς που ήταν συμπτωματικοί σε θεραπεία συντήρησης με τουλάχιστον εισπνεόμενο κορτικοστεροειδές (ICS) (≥800 µg βουδεσονίδη/ημέρα ή ισοδύναμη θεραπεία) συν μακράς διάρκειας δράσης β αγωνιστή (LABA), το Spiriva Respimat έδειξε κλινικά σημαντικές βελτιώσεις στην πνευμονική λειτουργία έναντι του εικονικού φαρμάκου όταν χρησιμοποιήθηκε επιπρόσθετα στη βασική θεραπεία. Στην εβδομάδα 24, οι μέσες βελτιώσεις στη μέγιστη και ελάχιστη FEV1 ήταν 0,110 λίτρα (95% CI: 0,063 έως 0,158 λίτρα, p<0,0001) και 0,093 λίτρα (95% CI: 0,050 έως 0,137 λίτρα, p<0,0001), αντίστοιχα. Η βελτίωση της πνευμονικής λειτουργίας σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο διατηρήθηκε για 24 ώρες. Στις μελέτες άσθματος PrimoTinA, η θεραπεία των συμπτωματικών ασθενών (N=453) με εισπνεόμενο κορτικοστεροειδές (ICS) συν μακράς διάρκειας δράσης β αγωνιστή (LABA) συν tiotropium μείωσε τον κίνδυνο σοβαρών παροξύνσεων άσθματος κατά 21% σε σύγκριση με τη θεραπεία των συμπτωματικών ασθενών (N=454) με εισπνεόμενο κορτικοστεροειδές (ICS) συν μακράς διάρκειας δράσης β αγωνιστή (LABA) συν εικονικό φάρμακο. Η μείωση του κινδύνου στο μέσο αριθμό σοβαρών παροξύνσεων άσθματος ανά ασθενή-έτος ήταν 20 %. Αυτό υποστηρίχθηκε από μία μείωση κατά 31% στον κίνδυνο για επιδείνωση του άσθματος και κατά 24% μείωση του κινδύνου στο μέσο αριθμό επιδεινώσεων άσθματος ανά ασθενή-έτος (βλ. Πίνακα 2). Πίνακας 2: Παροξύνσεις σε συμπτωματικούς ασθενείς σε εισπνεόμενο κορτικοστεροειδές (ICS) (≥800 µg βουδεσονίδη/ημέρα ή ισοδύναμη θεραπεία) συν μακράς διάρκειας δράσης β αγωνιστή (LABA) (Μελέτες άσθματος PrimoTinA): α

Μελέτη

Τελικό σημείο

SPIRIVA Respimat προσθήκη σε ICSα/LABA τουλάχιστον (N=453)

Εικονικό φάρμακο προσθήκη σε ICSα/LABA τουλάχιστον (N=454)

% Μείωσης του κινδύνου (95% CI)

Τιμή p

Δύο μελέτες Φάσης ΙΙΙ, διάρκειας 1 έτους, συγκεντρωτική ανάλυση

Ημέρες έως την 1η σοβαρή παρόξυνση άσθματος Μέσος αριθμός σοβαρών παροξύνσεων άσθματος/ ασθενή-έτος Ημέρες έως την 1η επιδείνωση του άσθματος Μέσος αριθμός επιδεινώσεων άσθματος/ασθενή-έτος

282γ

226γ 0,663

21β (0,38) 20δ (0,36)

0,0343

0,530

315γ

181γ

<0,0001

2,145

2,835

31β (18, 42) 24δ (9,37)

0,0031

β

Εικονικό Φάρμακο N (%) 34 (100,0) 25 (73,5) 5 (14,7) 1 (2,9) 10 (29,4) 6 (17,6)

Αριθμός ασθενών Ασθενείς με οποιοδήποτε ΑΕ Ρινοφαρυγγίτιδα Λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος Άσθμα* Πυρεξία

Spiriva Respimat N (%) 31 (100,0) 18 (58,1) 2 (6,5) 5 (16,1) 2 (6,5) 3 (9,7)

Οι όροι κατώτερου επιπέδου του MedDRA υπό τον προτιμώμενο όρο «Άσθμα» ήταν είτε «Άσθμα επιδεινωθέν» είτε «Παρόξυνση άσθματος» Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων απαλλάσσει από την υποχρέωση κατάθεσης των αποτελεσμάτων των μελετών με το Spiriva Respimat σε υποομάδες παιδιατρικών ασθενών ηλικίας κάτω του 1 έτους (βλ. παράγραφο 4.2 για πληροφορίες σχετικά με την παιδιατρική χρήση). Κλινική αποτελεσματικότητα και ασφάλεια στην κυστική ίνωση: Η ανάπτυξη του κλινικού προγράμματος στην κυστική ίνωση συμπεριέλαβε 3 πολυκεντρικές μελέτες σε 959 ασθενείς ηλικίας 5 μηνών και άνω. Οι ασθενείς ηλικίας κάτω των 5 ετών χρησιμοποίησαν ένα ενδιάμεσο ακροφύσιο (AeroChamber Plus®) με μάσκα προσώπου και συμπεριελήφθησαν μόνο για την εκτίμηση της ασφάλειας. Οι δύο θεμελιώδεις μελέτες (μια μελέτη Φάσης ΙΙ εύρεσης δόσης και μια μελέτη Φάσης ΙΙΙ επιβεβαίωσης) συνέκριναν τα αποτελέσματα στην πνευμονική λειτουργία (ποσοστό του προβλεπόμενου FEV1 AUC0-4h και κατώτερο FEV1) του Spiriva Respimat (tiotropium 5μg: 469 ασθενείς) έναντι εικονικού φαρμάκου (315 ασθενείς) σε 12 εβδομάδων τυχαιοποιημένες, διπλά-τυφλές περιόδους. Η μελέτη Φάσης ΙΙΙ συμπεριελάμβανε επίσης μια μαχροχρόνια ανοιχτής ετικέτας παράταση έως 12 μήνες. Σε αυτές τις μελέτες, όλα τα φαρμακευτικά σκεύασματα του αναπνευστικού, εκτός των αντιχολινεργικών, επιτρέπονταν ως συγχορηγούμενη θεραπεία, π.χ. μακράς δράσης β-αγωνιστές, βλεννολυτικά και αντιβιοτικά. Οι επιδράσεις στην πνευμονική λειτουργία παρουσιάζονται στον Πίνακα 4. Δεν παρατηρήθηκε σημαντική βελτίωση στα συμπτώματα και την κατάσταση της υγείας (παροξύνσεις από το Ερωτηματολόγιο Αναπνευστικών και Συστηματικών Συμπτωμάτων και ποιότητα ζωής από το Ερωτηματολόγιο Κυστικής Ίνωσης). Πίνακας 4: Προσαρμοσμένη μέση διαφορά από το εικονικό φάρμακο για απόλυτες μεταβολές από την αρχική κατάσταση μετά από 12 εβδομάδες Φάση ΙΙ Όλοι οι ασθενείς (ΝSpiriva=176, NΕικονικό φάρμακο=168)

FEV1AUC0-4h (% αναμενόμενο)α απόλυτες μεταβολές FEV1AUC0-4h (λίτρα) - απόλυτες μεταβολές Κατώτερο FEV1 (% αναμενόμενο)α -απόλυτες μεταβολές Κατώτερο FEV1 (% αναμενόμενο)α -απόλυτες μεταβολές

Όλοι οι ασθενείς (ΝSpiriva=293, NΕικονικό φάρμακο=147)

Μέσο Τιμή p Τιμή p Μέσο (Διάστημα εμπι(Διάστημα εμπιστοσύνης 95%) στοσύνης 95%) 3.39 <0.001 1.64 0.092 (1.67, 5.12) (-0.27, 3.55)

Φάση ΙΙΙ ≥12 έτη ≤11 έτη (ΝSpiriva=198, (ΝSpiriva=95, NΕικονικό φάρμακο=47) NΕικονικό φάρμακο=100)

Μέσο (Διάστημα εμπιστοσύνης 95%) -0.63 (-4.58, 3.32)

Μέσο (Διάστημα εμπιστοσύνης 95%) 2.58 (0.50, 4.65)

0.09 (0.05, 0.14)

<0.001

0.07 (0.02, 0.12)

0.010

0.01 (-0.07, 0.08)

0.10 (0.03, 0.17)

2.22 (0.38, 4.06)

0.018

1.40 (-0.50, 3.30)

0.150

-1.24 (-5.20, -2.71)

2.56 (0.49, 4.62)

0.06 (0.01, 0.11)

0.028

0.07 (0.02, 0.12)

0.012

-0.01 (-0.08, 0.06)

0.10 (0.03, 0.17)

α Συν-κύριο τελικό σημείο. Όλες οι ανεπιθύμητες ενέργειες που παρατηρήθηκαν στις μελέτες για την κυστική ίνωση είναι γνωστές ανεπιθύμητες δράσεις του tiotropium (βλ. 4.8). Οι πιο συχνά παρατηρούμενες σχετιζόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες κατά τη διάρκεια της διπλά-τυφλής περιόδου των 12 εβδομάδων ήταν βήχας (4,1%) και ξηροστομία (2,8%). Ο αριθμός και το ποσοστό των ασθενών, που ανέφεραν ανεπιθύμητες ενέργειες ιδιαίτερου ενδιαφέροντος στην κυστική ίνωση ανεξάρτητα της συνάφειας, εμφανίζονται στον Πίνακα 5 Τα σημεία και συμπτώματα που θεωρούνται εκδηλώσεις της κυστικής ίνωσης αυξάνονται αριθμητικά, παρόλο που δεν είναι στατιστικά σημαντικά, με το tiotropium, ιδιαίτερα σε ασθενείς ≤11 ετών. Πίνακας 5: Ποσοστό ασθενών με ανεπιθύμητες ενέργειες ιδιαίτερου ενδιαφέροντος στην κυστική ίνωση κατά ηλικιακή ομάδα για θεραπεία άνω των 12 εβδομάδων ανεξάρτητα της συνάφειας (συγκεντρωτικό Φάσης ΙΙ και Φάσης ΙΙΙ)

0,0458

≥800 µg βουδεσονίδη/ημέρα ή αντίστοιχη θεραπεία. Ποσοστό κινδύνου (hazard ratio), διάστημα εμπιστοσύνης και τιμή p εξήχθησαν από το αναλογικό μοντέλο κινδύνων του Cox με μόνο τη θεραπεία ως επίδραση. Το ποσοστό μείωσης του κινδύνου είναι 100 (1– ποσοστό κινδύνου). γ Χρόνος έως το πρώτο συμβάν: ημέρες θεραπείας μέχρι το 25%/50% των ασθενών να εμφανίσει τουλάχιστον μία σοβαρή παρόξυνση άσθματος/επιδείνωση άσθματος. δ Το ποσοστό αναλογίας (rate ratio) εξήχθη από μία παλινδρόμηση Poisson με λογαριθμική έκθεση (σε έτη) ως συμψηφισμός. Το ποσοστό μείωσης του κινδύνου είναι 100 (1-ποσοστό αναλογίας). Παιδιατρικός πληθυσμός: ΧΑΠ: Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων απαλλάσσει από την υποχρέωση κατάθεσης των αποτελεσμάτων των μελετών με το Spiriva Respimat σε όλες τις υποομάδες του παιδιατρικού πληθυσμού με ΧΑΠ (βλ. παράγραφο 4.2 για πληροφορίες σχετικά με την παιδιατρική χρήση). Άσθμα:Σοβαρό Άσθμα:Έφηβοι (ηλικίας 12-17 ετών): Στη μελέτη άσθματος PensieTinA διάρκειας 12 εβδομάδων, συμπεριελήφθησαν συνολικά 392 ασθενείς (130 εκ των οποίων λάμβαναν Spiriva Respimat), οι οποίοι παρέμεναν συμπτωματικοί ενώ ήταν ήδη σε θεραπεία υψηλής δόσης εισπνεόμενου κορτικοστεροειδούς (ICS) και ένα ρυθμιστικό φάρμακο ή σε θεραπεία μέτριας δόσης εισπνεόμενου κορτικοστεροειδούς (ICS) και δύο ρυθμιστικά φάρμακα. Για τους ασθενείς ηλικίας 12-17 ετών, υψηλή δόση εισπνεόμενου κορτικοστεροειδούς ορίστηκε η δόση άνω των 800-1.600 µg βουδεσονίδης/ ημέρα ή ισοδύναμη θεραπεία. Μέτρια δόση εισπνεόμενου κορτικοστεροειδούς (ICS) ορίστηκε η δόση των 400-800 µg βουδεσονίδης/ ημέρα ή ισοδύναμη θεραπεία. Επιπρόσθετα, ασθενείς ηλικίας 12-14 ετών μπορούσαν να λάβουν δόση εισπνεόμενου α

κορτικοστεροειδούς (ICS) > 400 µg βουδεσονίδης/ημέρα ή ισοδύναμη θεραπεία συγχορηγούμενη με ένα τουλάχιστον ρυθμιστικό φάρμακο, ή ≥ 200 µg βουδεσονίδης/ημέρα ή ισοδύναμη θεραπεία συγχορηγούμενη με τουλάχιστον δύο ρυθμιστικά φάρμακα. Στη μελέτη αυτή, η προσθήκη του Spiriva Respimat στη θεραπεία που ήδη ελάμβανε ο ασθενής, έδειξε βελτίωση της πνευμονικής λειτουργίας σε σχέση με το εικονικό φάρμακο, χωρίς όμως στατιστική διαφορά μεταξύ των τιμών του μέγιστου και ελάχιστου FEV1. • Τη 12η εβδομάδα , η μέση βελτίωση της μέγιστης και της ελάχιστης τιμής του FEV1 ήταν 0,090 λίτρα (95% CI: -0,019 έως 0,198 λίτρα, p=0,1039) και 0,054 λίτρα (95% CI: -0,061 έως 0,168 λίτρα, p=0,3605), αντίστοιχα. • Τη 12η εβδομάδα, το Spiriva Respimat βελτίωσε σημαντικά τις μετρήσιμες τιμές της πρωινής και βραδινής μέγιστης εκπνευστικής ροής (πρωινή 17,4 L/λεπτό, 95% CI: 5,1 έως 29,6 L/λεπτό, βραδινή 17,6 L/λεπτό, 95% CI: 5,9 έως 29,6 L/λεπτό). Παιδιά (ηλικίας 6-11 ετών): Στη μελέτη άσθματος VivaTinA διάρκειας 12 εβδομάδων, συμπεριελήφθησαν 400 συνολικά ασθενείς (130 εκ των οποίων λάμβαναν Spiriva Respimat) οι οποίοι παρέμεναν συμπτωματικοί ενώ ελάμβαναν ήδη θεραπεία υψηλής δόσης εισπνεόμενου κορτικοστεροειδούς (ICS) και ένα ρυθμιστικό φάρμακο, ή θεραπεία μέτριας δόσης εισπνεόμενου κορτικοστεροειδούς (ICS) και δύο ρυθμιστικά φάρμακα. Υψηλή δόση εισπνεόμενου κορτικοστεροειδούς ορίστηκε η δόση άνω των 400 µg βουδεσονίδης/ημέρα ή ισοδύναμη θεραπεία. Μέτρια δόση ορίστηκε η δόση των 200-400 µg βουδεσονίδης/ημέρα ή ισοδύναμη θεραπεία. Στη μελέτη αυτή, το Spiriva Respimat έδειξε σημαντικές βελτιώσεις στην πνευμονική λειτουργία σε σχέση με το εικονικό φάρμακο, όταν χρησιμοποιήθηκε επιπρόσθετα της βασικής θεραπείας. • Τη 12η εβδομάδα, η μέση βελτίωση της μέγιστης και ελάχιστης τιμής FEV1 ήταν 0,139 λίτρα (95% CI: 0,075 έως 0,203 λίτρα, p<0,0001) και 0,087 λίτρα (95% CI: 0,019 έως 0,154 λίτρα, p=0,0117), αντίστοιχα. Μέτριο Άσθμα:Έφηβοι (ηλικίας 12-17 ετών): Στη μελέτη άσθματος RubaTinA, διάρκειας ενός έτους, σε σύνολο 397 ασθενών (134 εκ των οποίων λάμβαναν Spiriva Respimat) συμπτωματικών με θεραπεία μέτριας δόσης εισπνεόμενου κορτικοστεροειδούς (ICS) (200- 800 µg βουδεσονίδης/ημέρα ή ισοδύναμη θεραπεία για ασθενείς ηλικίας 12-14 ετών, ή 400-800 µg βουδεσονίδης/ημέρα ή ισοδύναμη θεραπεία για ασθενείς ηλικίας 15-17 ετών), το Spiriva Respimat έδειξε σημαντικές βελτιώσεις στην πνευμονική λειτουργία σε σχέση με το εικονικό φάρμακο όταν χρησιμοποιήθηκε επιπρόσθετα της βασικής θεραπείας. Παιδιά (ηλικίας 6-11 ετών): Στη μελέτη άσθματος CanoTinA, διάρκειας ενός έτους, σε σύνολο 401 ασθενών (135 εκ των οποίων λάμβαναν Spiriva Respimat) οι οποίοι ήταν συμπτωματικοί σε θεραπεία μέτριας δόσης εισπνεόμενου κορτικοστεροειδούς (ICS) (200-400 µg βουδεσονίδης/ημέρα ή ισοδύναμη θεραπεία), η προσθήκη του Spiriva Respimat στη βασική θεραπεία που ήδη ελάμβανε ο ασθενής, έδειξε σημαντική βελτίωση στην πνευμονική λειτουργία σε σχέση με το εικονικό φάρμακο. Παιδιά (ηλικίας 1-5 ετών): Μια τυχαιοποιημένη, διπλά τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο κλινική μελέτη φάσης ΙΙ/ΙΙΙ, διάρκειας 12 εβδομάδων (NinoTinA-άσθμα) διενεργήθηκε σε συνολικά 101 παιδιά (31 εκ των οποίων λάμβαναν Spiriva Respimat) με άσθμα που λάμβαναν βασική θεραπεία με εισπνεόμενο κορτικοστεροειδές (ICS). Για τη χορήγηση του φαρμάκου της μελέτης χρησιμοποιήθηκε σε 98 ασθενείς αεροθάλαμος με βαλβίδα Aerochamber Plus Flow-Vu® με μάσκα προσώπου. Πρωτεύων στόχος της μελέτης ήταν η ασφάλεια. Διερευνήθηκε επίσης η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας. Ο αριθμός και το ποσοστό των ασθενών που ανέφεραν ανεπιθύμητες ενέργειες (ΑΕ) ανεξαρτήτου συσχέτισης περιλαμβάνονται στον Πίνακα 3. Ο αριθμός των σχετικών με το άσθμα ανεπιθύμητων ενεργειών ήταν χαμηλότερος για το Spiriva Respimat σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο. Οι διερευνητικές αξιολογήσεις της αποτελεσματικότητας δεν έδειξαν διαφορά μεταξύ του Spiriva Respimat και του εικονικού φαρμάκου. Πίνακας 3: Συχνότητα ασθενών με ΑΕ που αναφέρθηκαν για ≥ 5 ασθενείς στη μελέτη άσθματος NinoTinA (παιδιά ηλικίας από 1 έως 5 ετών)

Κοιλιακός πόνος Δυσκοιλιότητα Σύνδρομο απόφραξης τελικού εντέρου Λοιμώξεις αναπνευστικού συστήματος Παραγωγή πτυέλων αυξημένη Παροξύνσεις

≤11 ετών ≥12 ετών NΕικονικό φάρμακο=96 ΝSpiriva=158 NΕικονικό φάρμακο=215 ΝSpiriva=307 7.3 7.0 5.1 6.2 1.0 1.9 2.3 2.6 0.0 0.0 1.4 1.3 34.4 36.7 28.4 28.3 1.0 5.1 5.6 6.2 10.4 14.6 18.6 17.9

Οι όροι «Σύνδρομο απόφραξης τελικού εντέρου» και «Παραγωγή πτυέλων αυξημένη» είναι οι προτεινόμενοι κατά MedDRA. Ο όρος «Λοιμώξεις αναπνευστικού συστήματος» είναι ο υψηλότερου επιπέδου όρος της ομάδας στο MedDRA. Οι «Κοιλιακός πόνος», «Δυσκοιλιότητα» και «Παροξύνσεις» είναι συλλογές προτεινόμενων όρων κατά MedDRA. 34 (10,9%) ασθενείς που τυχαιοποιήθηκαν σε εικονικό φάρμακο και 56 (12,0%) ασθενείς που τυχαιοποιήθηκαν στο SPIRIVA® Respimat® εμφάνισαν μια σοβαρή ανεπιθύμητη ενέργεια. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων απαλλάσσει από την υποχρέωση κατάθεσης των αποτελεσμάτων των μελετών με το SPIRIVA® Respimat® στην υποομάδα των παιδιατρικών ασθενών κάτω του ενός έτους. 5.2 Φαρμακοκινητικές ιδιότητες: α) Γενική Εισαγωγή:Το tiotropium bromide είναι μια μη χειρόμορφη τεταρτοταγής ένωση του αμμωνίου και είναι ελάχιστα διαλυτή στο ύδωρ. Το tiotropium bromide είναι διαθέσιμο ως εισπνεόμενο διάλυμα χορηγούμενο με τη συσκευή εισπνοής Respimat. Περίπου το 40% της εισπνεόμενης δόσης εναποτίθεται στους πνεύμονες, το όργανο στόχο, το υπόλοιπο ποσό εναποτίθεται στο γαστρεντερικό σωλήνα. Μερικά από τα φαρμακοκινητικά δεδομένα που περιγράφονται παρακάτω προέκυψαν από δόσεις μεγαλύτερες από αυτές που συνιστώνται για θεραπεία. β) Γενικά Χαρακτηριστικά της Δραστικής Ουσίας μετά τη Χορήγηση του Φαρμακευτικού Προϊόντος. Απορρόφηση: Μετά από εισπνοή από νέους υγιείς εθελοντές, τα στοιχεία απέκκρισης δια των ούρων υποδηλώνουν ότι περίπου το 33% της εισπνεόμενης δόσης φτάνει στην συστηματική κυκλοφορία. Τα από του στόματος διαλύματα του tiotropium bromide έχουν απόλυτη βιοδιαθεσιμότητα 2-3%. Η τροφή δεν αναμένεται να επηρεάσει την απορρόφηση αυτής της ένωσης του τεταρτοταγούς αμ-

μωνίου. Οι μέγιστες συγκεντρώσεις πλάσματος του tiotropium παρατηρήθηκαν 5-7 λεπτά μετά την εισπνοή. Στη σταθεροποιημένη κατάσταση, επετεύχθησαν μέγιστα επίπεδα του tiotropium στο πλάσμα σε ασθενείς με ΧΑΠ 10,5pg/ml και ελαττώθηκαν ταχέως ακολουθώντας το πολύ–διαμερισματικό μοντέλο. Οι κατώτερες συγκεντρώσεις σταθεροποιημένης κατάστασης στο πλάσμα ήταν 1,60pg/ml. Μία μέγιστη συγκέντρωση tiotropium σταθεροποιημένης κατάστασης στο πλάσμα των 5,15 pg/ml επετεύχθη 5 λεπτά μετά τη χορήγηση της ίδιας δόσης σε ασθενείς με άσθμα. Η συστηματική έκθεση στο tiotropium μετά από εισπνοή tiotropium μέσω της συσκευής Respimat ήταν παρόμοια με το tiotropium μέσω εισπνοής με τη συσκευή Handihaler. Κατανομή: Το φάρμακο εμφανίζει σύνδεση με τις πρωτεΐνες του πλάσματος 72% και επιδεικνύει όγκο κατανομής ίσο με 32 L/kg. Οι τοπικές συγκεντρώσεις στον πνεύμονα δεν είναι γνωστές, αλλά η οδός χορήγησης υποδεικνύει σημαντικά υψηλότερες συγκεντρώσεις στον πνεύμονα. Μελέτες σε επίμυες έδειξαν ότι το tiotropium δεν διαπερνά τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό σε οποιοδήποτε σημαντικό βαθμό. Βιομετασχηματισμός:Το μέγεθος του βιομετασχηματισμού είναι μικρό. Αυτό είναι εμφανές από την απέκκριση αμετάβλητης της ουσίας κατά 74% διαμέσου των ούρων μετά από ενδοφλέβια δόση σε νέους υγιείς εθελοντές. Ο εστέρας του tiotropium bromide διασπάται μη ενζυμικά προς τα παράγωγα αλκοόλης (N-methylscopine) και οξέος (dithienylglycolic acid), τα οποία είναι ανενεργά στους μουσκαρινικούς υποδοχείς. In vitro πειράματα με ανθρώπινα ηπατικά μικροσώματα και ανθρώπινα ηπατικά κύτταρα υποδεικνύουν ότι κάποιο επιπλέον φάρμακο (< 20% της δόσης μετά από ενδοφλέβια χορήγηση) μεταβολίζεται με την εξαρτώμενη από το κυτόχρωμα P450 (CYP) οξείδωση και την διαδοχική σύζευξη με γλουταθειόνη προς μία ποικιλία μεταβολιτών της Φάσης ΙΙ. In vitro μελέτες σε ηπατικά μικροσώματα αποκαλύπτουν ότι η ενζυμική οδός μπορεί να ανασταλεί από τους αναστολείς του CYP 2D6 (και 3Α4) κινιδίνη, κετοκοναζόλη και γεστοδένη. Επομένως, τα CYP 2D6 και 3Α4 εμπλέκονται στην μεταβολική οδό η οποία είναι υπεύθυνη για την αποβολή μικρότερου μέρους της δόσης. To tiotropium bromide ακόμη και σε υπερ-θεραπευτικές συγκεντρώσεις δεν αναστέλλει το κυτόχρωμα CYP 1Α1, 1Α2, 2Β6, 2C9, 2C19, 2D6, 2E1 ή 3Α στα ανθρώπινα ηπατικά μικροσώματα. Αποβολή: Ο αποτελεσματικός χρόνος ημίσειας ζωής του tiotropium κυμαίνεται μεταξύ 27-45 ωρών μετά από εισπνοή σε υγιείς εθελοντές και ασθενείς με ΧΑΠ. Ο αποτελεσματικός χρόνος ημιζωής ήταν 34 ώρες σε ασθενείς με άσθμα. Η ολική κάθαρση ήταν 880 ml/min μετά από μια ενδοφλέβια δόση σε νέους υγιείς εθελοντές. Το χορηγούμενο ενδοφλεβίως tiotropium αποβάλλεται κατά κύριο λόγο αμετάβλητο στα ούρα (74%). Μετά από εισπνοή του διαλύματος από υγιείς εθελοντές, η δια των ούρων αποβολή είναι 20,1-29,4% της δόσης, με το υπόλοιπο να αποτελεί κατά κύριο λόγο φάρμακο που δεν απορροφάται στο έντερο και το οποίο αποβάλλεται μέσω των κοπράνων. Σε ασθενείς με άσθμα, το 11,9 % (0,595 μg) της δόσης απεκκρίνεται αμετάβλητο στα ούρα εντός 24 ωρών μετά τη δόση στη σταθεροποιημένη κατάσταση. Η νεφρική κάθαρση του tiotropium υπερβαίνει την κάθαρση κρεατινίνης, υποδεικνύοντας έκκριση στα ούρα. Μετά από χρόνια χορήγηση δια εισπνοής μία φορά την ημέρα σε ασθενείς με ΧΑΠ, η σταθεροποιημένη κατάσταση φαρμακοκινητικά επετεύχθη την ημέρα 7 χωρίς φαινόμενα άθροισης από αυτό το χρονικό σημείο και μετά. Γραμμικότητα/Μη γραμμικότητα: Το tiotropium επιδεικνύει γραμμική φαρμακοκινητική στο θεραπευτικό του εύρος ανεξαρτήτως φαρμακοτεχνικής μορφής. γ) Χαρακτηριστικά σε Ασθενείς:Γηριατρικοί ασθενείς: Όπως αναμένεται για όλα τα αποβαλλόμενα κατά κύριο λόγο από τους νεφρούς φάρμακα, η αυξανόμενη ηλικία σχετίστηκε με μείωση της νεφρικής κάθαρσης του tiotropium (347 ml/min σε ασθενείς με ΧΑΠ < 65 ετών και 275 ml/min σε ασθενείς με ΧΑΠ > 65 ετών). Αυτό δεν είχε ως αποτέλεσμα αντίστοιχη αύξηση στις τιμές της AUC0-6,SS ή της Cmax,ss. Η έκθεση στο tiotropium δε βρέθηκε να διαφοροποιείται με την ηλικία σε ασθενείς με άσθμα. Ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια: Μετά από χορηγήσεις του tiotropium μέσω εισπνοής μία φορά την ημέρα στη σταθεροποιημένη κατάσταση σε ασθενείς με ΧΑΠ, η ήπια νεφρική ανεπάρκεια (CLCR 50 - 80 ml/min) είχε ως αποτέλεσμα ελαφρά υψηλότερη AUC0-6,SS (μεταξύ 1,8 - 30% υψηλότερη) και παρόμοιες τιμές Cmax,ss σε σύγκριση με τους ασθενείς με φυσιολογική νεφρική λειτουργία (CLCR >80 ml/min). Σε ασθενείς με ΧΑΠ με μέτρια έως βαριά νεφρική δυσλειτουργία (CLCR< 50ml/min) η ενδοφλέβια χορήγηση μιας εφάπαξ δόσης tiotropium προκάλεσε διπλασιασμό της συνολικής έκθεσης (82% υψηλότερη AUC0-4h και 52% υψηλότερη Cmax) σε σύγκριση με τους ασθενείς με ΧΑΠ με φυσιολογική νεφρική λειτουργία, η οποία επιβεβαιώθηκε από τις συγκεντρώσεις πλάσματος μετά από εισπνοή ξηράς κόνεως. Σε ασθενείς με άσθμα με ήπια νεφρική δυσλειτουργία (CLCR 50-80 ml/min) το εισπνεόμενο tiotropium δεν είχε ως αποτέλεσμα σχετικές αυξήσεις της έκθεσης σε σύγκριση με ασθενείς με φυσιολογική νεφρική λειτουργία. Ασθενείς με ηπατική δυσλειτουργία: Η ηπατική ανεπάρκεια δεν αναμένεται να έχει οποιαδήποτε σχετική επίδραση στη φαρμακοκινητική του tiotropium. Η κάθαρση του tiotropium γίνεται κυρίως μέσω νεφρικής αποβολής (74% σε νέους υγιείς εθελοντές) και απλής μη ενζυμικής εστερικής διάσπασης προς φαρμακολογικά αδρανή προϊόντα. Ιάπωνες ασθενείς με ΧΑΠ: Σε μία σύγκριση διαφόρων μελετών, οι μέσες μέγιστες συγκεντρώσεις πλάσματος του tiotropium 10 λεπτά μετά τη χορήγηση της δόσης στη σταθεροποιημένη κατάσταση ήταν 20% έως 70% υψηλότερες στους Ιάπωνες σε σύγκριση με τους Καυκάσιους ασθενείς με ΧΑΠ, μετά από εισπνοή tiotropium αλλά δεν υπήρχε ένδειξη για υψηλότερη θνησιμότητα ή καρδιακό κίνδυνο για τους Ιάπωνες ασθενείς σε σύγκριση με τους Καυκάσιους ασθενείς. Μη επαρκή φαρμακοκινητικά δεδομένα είναι διαθέσιμα για άλλες εθνικότητες ή φυλές. Παιδιατρικοί ασθενείς: Άσθμα: Η μέγιστη και ολική (AUC και έκκριση μέσω των ούρων) έκθεση στο tiotropium ήταν παρόμοια μεταξύ των ασθενών με άσθμα ηλικίας 6-11 ετών, 12-17 ετών και άνω των 18 ετών. Βάσει της έκκρισης στα ούρα, η ολική έκθεση στο tiotropium σε ασθενείς ηλικίας από 1 έως 5 ετών ήταν 52 έως 60% χαμηλότερη σε σχέση με τις άλλες μεγαλύτερες ηλικιακά ομάδες. Τα δεδομένα ολικής έκθεσης κατόπιν προσαρμογής στο εμβαδόν σωματικής επιφάνειας βρέθηκε ότι είναι παρόμοια σε όλες τις ομάδες ηλικιών. Το Spiriva Respimat χορηγήθηκε στους ασθενείς ηλικίας από 1 έως 5 ετών με χρήση αεροθάλαμου με βαλβίδα και μάσκα προσώπου. XAΠ: Δεν υπήρχαν παιδιατρικοί ασθενείς στο πρόγραμμα κλινικών μελετών της ΧΑΠ (βλ. 4.2). Κυστική Ίνωση: Το επίπεδο στο πλάσμα του tiotropium σε ασθενείς με κυστική ίνωση ≥5 ετών, έπειτα από εισπνοή 5μg tiotropium, ήταν 10,1 pg/ml 5 λεπτά μετά τη δόση σε σταθεροποιημένη κατάσταση και μειώθηκε ταχύτατα αμέσως μετά. Η αναλογία της διαθέσιμης δόσης σε ασθενείς με κυστική ίνωση <5 ετών που χρησιμοποίησαν ενδιάμεσο ακροφύσιο και μάσκα προσώπου ήταν περίπου 3 με 4 φορές χαμηλότερη από αυτή που παρατηρήθηκε σε ασθενείς με κυστική ίνωση 5 ετών και άνω. Η έκθεση σε tiotropium σχετιζόταν με το σωματικό βάρος σε ασθενείς με κυστική ίνωση <5 ετών. δ) Φαρμακοκινητική/Φαρμακοδυναμική Σχέση: Δεν υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ φαρμακοκινητικής και φαρμακοδυναμικής. 5.3 Προκλινικά δεδομένα για την ασφάλεια: Πολλές Bοηθήστε να γίνουν τα φάρμακα πιο ασφαλή επιδράσεις οι οποίες παρατηκαι ρήθηκαν σε τυπικές μελέτες φαρμακολογικής ασφάλειας, Aναφέρατε τοξικότητας επαναλαμβανόμεΌΛΕΣ τις ανεπιθύμητες ενέργειες για νων δόσεων και αναπαραγωγικής τοξικότητας θα μπορούσαν ΌΛΑ τα φάρμακα να ερμηνευθούν με βάση τα ανΣυμπληρώνοντας την τιχολινεργικά χαρακτηριστικά του tiotropium bromide. Τυπικά, “KITPINH KAPTA” σε ζώα παρατηρήθηκαν μειωμένη πρόσληψη τροφής, αναστολή της αύξησης του σωματικού βάρους, ξηρότητα στόματος και ρινός, μειωμένη παραγωγή δακρύων και σιέλου, μυδρίαση και αυξημένη καρδιακή συχνότητα. Άλλες σχετικές επιδράσεις που σημειώθηκαν σε μελέτες τοξικότητας επαναλαμβανόμενων δόσεων ήταν: ήπιος ερεθισμός της αναπνευστικής οδού σε επίμυς και μυς, που εκδηλώθηκαν ως ρινίτιδα και αλλαγές του επιθηλίου της ρινικής κοιλότητας και του λάρυγγα, και προστατίτιδα μαζί με πρωτεϊνικά αποθέματα και λιθιάσεις στην ουροδόχο κύστη επιμύων. Σε νεαρούς επίμυες που εκτέθηκαν από την 7η μέρα μετά τη γέννα έως τη σεξουαλική ωριμότητα, οι ίδιες άμεσες και έμμεσες φαρμακολογικές μεταβολές παρατηρήθηκαν, όπως και στις μελέτες τοξικότητας επαναλαμβανόμενης δόσης, καθώς και ρινίτιδα. Δε σημειώθηκε συστηματική τοξικότητα και δε βρέθηκαν τοξικολογικά σχετικές δράσεις σε αναπτυξιακές παραμέτρους-κλειδιά, στην τραχεία ή στην ανάπτυξη οργάνου-κλειδί. Επιβλαβείς επιδράσεις, όσον αφορά στην κύηση, στην εμβρυϊκή / νεογνική ανάπτυξη, στον τοκετό ή στην ανάπτυξη μετά τον τοκετό θα μπορούσαν μόνο να καταδειχθούν σε επίπεδα δόσεων τοξικά για τη μητέρα. Το tiotropium bromide δεν υπήρξε τερατογόνο σε επίμυες ή κουνέλια. Σε μια γενική μελέτη αναπαραγωγικότητας και γονιμότητας σε αρουραίους, δεν υπήρξε ένδειξη ανεπιθύμητης ενέργειας στη γονιμότητα ή στις επιδόσεις κατά το ζευγάρωμα οποιουδήποτε εκ των δύο γονέων υπό αγωγή ή του απογόνου τους σε οποιαδήποτε δοσολογία. Οι αναπνευστικές (ερεθισμός) και ουρογεννητικές (προστατίτιδα) μεταβολές και η αναπαραγωγική τοξικότητα παρατηρήθηκαν σε τοπικές ή συστηματικές εκθέσεις μεγαλύτερες από 5 φορές της θεραπευτικής δόσης. Μελέτες γονοτοξικότητας και καρκινογόνου δυναμικού δεν έδειξαν κάποιο ειδικό κίνδυνο για τους ανθρώπους. 6. ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: 6.1 Κατάλογος εκδόχων: Βενζαλκώνιο χλωριούχο, Αιθυλενοδιαμινοτετραοξικό δινάτριο, Ύδωρ κεκαθαρμένο, Υδροχλωρικό οξύ 3,6% (για τη ρύθμιση του pH)6.2 Ασυμβατότητες:Δεν εφαρμόζεται.

6.3 Διάρκεια ζωής: 3 έτη. Χρόνος ζωής φυσιγγίου κατά τη χρήση: 3 μήνες.Χρόνος ζωής συσκευής εισπνοής κατά τη χρήση: 1 έτος. Συνιστώμενη χρήση: 6 φυσίγγια ανά συσκευή εισπνοής. Σημείωση: Η λειτουργικότητα της επαναχρησιμοποιούμενης συσκευής εισπνοής RESPIMAT έχει καταδειχθεί σε ελέγχους για 540 χρήσεις (οι οποίες αντιστοιχούν σε 9 φυσίγγια). 6.4 Ιδιαίτερες προφυλάξεις κατά την φύλαξη του προϊόντος: Να μην καταψύχεται. 6.5 Φύση και συστατικά του περιέκτη: Είδος και υλικό του περιέκτη που έρχεται σε επαφή με το φαρμακευτικό προϊόν: Το διάλυμα τοποθετείται σε ένα φυσίγγιο πολυαιθυλενίου/πολυπροπυλενίου με πώμα από πολυπροπυλένιο που συνενώνεται με δακτύλιο σφράγισης από σιλικόνη. Το φυσίγγιο εσωκλείεται σε έναν κύλινδρο από αλουμίνιο. Μεγέθη συσκευασιών και παρεχόμενες συσκευές: Μονή συσκευασία: 1 επαναχρησιμοποιούμενη συσκευή εισπνοής Respimat και 1 φυσίγγιο, για τη χορήγηση 60 εισπνοών (30 θεραπευτικές δόσεις). Τριπλή συσκευασία: 1 επαναχρησιμοποιούμενη συσκευή εισπνοής Respimat και 3 φυσίγγια, για τη χορήγηση 60 εισπνοών (30 θεραπευτικές δόσεις) το καθένα. Μονή συσκευασία επαναπλήρωσης: 1 φυσίγγιο για τη χορήγηση 60 εισπνοών (30 θεραπευτικές δόσεις). Τριπλή συσκευασία επαναπλήρωσης: 3 φυσίγγια για τη χορήγηση 60 εισπνοών (30 θεραπευτικές δόσεις) το καθένα. Μπορεί να μην κυκλοφορούν όλες οι συσκευασίες. 6.6 Ιδιαίτερες προφυλάξεις απόρριψης: Κάθε αχρησιμοποίητο φαρμακευτικό προϊόν ή άχρηστο υλικό πρέπει να απορρίπτεται σύμφωνα με τις κατά τόπους ισχύουσες σχετικές διατάξεις.

7. ΚΑΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΑΔΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: Boehringer Ingelheim International GmbH, Binger Strasse 173, D-55216 Ingelheim am Rhein, Γερμανία. 8. ΑΡΙΘΜΟΣ(ΟΙ) ΑΔΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: Ελλάδα: 73768/15/13-9-2017, Κύπρος: 20301. 9. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΠΡΩΤΗΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ / ΑΝΑΝΕΩΣΗΣ ΤΗΣ ΑΔΕΙΑΣ: Ημερομηνία πρώτης έγκρισης: Ελλάδα: 20/03/2008, Κύπρος: 14/03/2008. Ημερομηνία ανανέωσης: Ελλάδα: 13/09/2017, Κύπρος; 25/01/2018. 10. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ: Οκτώβριος 2018. 11. ΛΙΑΝΙΚΗ ΤΙΜΗ: Συσκευασία 1 συσκευή Respimat +1 φυσίγγιο: 32,49€, Συσκευασία 1 φυσίγγιο: 32,49€. Χορηγείται με ιατρική συνταγή.

Φαρμακευτική

αγορά

Τα νέα προϊόντα και η δραστηριότητα των επιχειρήσεων στην αγορά υγείας.

Νέα Προϊόντα

ZATEVEN (EZETIMIBE/ATORVASTATIN) / από τη WinΜedica Το ZATEVEN είναι ένας σταθερός συνδυασμός δύο γνωστών υπολιπιδαιμικών παραγόντων, της ατορβαστατίνης, που λαμβάνεται από το 50% περίπου των ασθενών για τον έλεγχο της δυσλιπιδαιμίας, και της εζετιμίμπης. Το ZATEVEN, με τις δυο δραστικές ουσίες με αλληλοσυμπληρούμενους μηχανισμούς δράσης, έρχεται να συμβάλλει στην επίτευξη των νέων πιο επιθετικών στόχων για την αντιμετώπιση της υπερχοληστερολαιμίας, που συνιστά η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Καρδιολογίας και η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Αθηροσκλήρωσης. Το ZATEVEN είναι συνταγογραφούμενο σκεύασμα και αποζημιώνεται από τα ασφαλιστικά ταμεία. Χορηγείται μια φορά ημερησίως και κυκλοφορεί σε 3 περιεκτικότητες (10mg εζετιμίμπη και 10, 20, 40mg ατορβαστατίνη) των 30 δισκίων. (Συμβουλευτείτε την ΠΧΠ, σελ. 52-53).

TECH PRO & TECH ADVANCE / της MASTER-AID / από τη Health Plus Τα TECH Pro και TECH Advance είναι πιεσόμετρα υψηλής αξιοπιστίας που έχουν δοκιμαστεί στα εξειδικευμένα εργαστήρια της BIOCHEM και έχουν αξιολογηθεί σύμφωνα με το IEC 80601-2-30:2009 για την ακρίβεια των μετρήσεων και τις επιδόσεις των υλικών τους. Επιτρέπουν την αποθήκευση μετρήσεων για δύο χρήστες με 240 αναγνώσεις (120 μετρήσεις ανά χρήστη), διαθέτουν ένδειξη αρρυθμίας, έγχρωμη ένδειξη για το επίπεδο της πίεσης βάσει του WHO και δίνουν το μέσο όρο των τριών τελευταίων μετρήσεων. Περιλαμβάνουν μπαταρίες, ενώ το TECH Advance έχει επιπλέον μεγάλη LCD οθόνη (9x9cm) και μετασχηματιστή ρεύματος.

ALLVITA EYES / από την Kite Hellas Το Allvita Eyes capsules είναι συμπλήρωμα διατροφής που συνδυάζει όλα τα απαραίτητα συστατικά για τη διατήρηση της φυσιολογικής λειτουργίας των ματιών. Περιέχει καροτενοειδή (λουτεΐνη, λυκοπένιο, ζεαξανθίνη), Ω3 λιπαρά οξέα, βιταμίνες C και Ε, καθώς και ιχνοστοιχεία (ψευδάργυρο, χαλκό, σελήνιο). Η επαρκής πρόσληψη των συστατικών αυτών έχει αποδειχθεί ότι σε συνδυασμό με την τακτική άσκηση και έναν υγιεινό τρόπο ζωής μπορεί να επιβραδύνει την εμφάνιση της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας που σχετίζεται με την ηλικία. Κυκλοφορεί σε δύο συσκευασίες με 30 και 90 κάψουλες.

FEROGLOBIN® FIZZ & SLOW RELEASE / της VITABIOTICS /

από την Prisum Hellas

Τα συμπληρώματα διατροφής Feroglobin® αποτελούν ένα συνδυασμό απορροφήσιμης μορφής σιδήρου με υποστηρικτικές βιταμίνες και ιχνοστοιχεία που συμβάλλουν στο φυσιολογικό σχηματισμό αιμοσφαιρίνης και μεταφοράς οξυγόνου στον οργανισμό, χωρίς να προκαλούν γαστρεντερικές ενοχλήσεις. Τα αναβράζοντα δισκία Feroglobin® FIZZ προσφέρουν ταχεία απορρόφηση, συμβάλλοντας στη μείωση της κόπωσης ακόμη και μετά από έντονη αθλητική δραστηριότητα. Είναι κατάλληλα για παιδιά >12 ετών, αθλητές και ενήλικες (20 δισκία). Οι κάψουλες βραδείας αποδέσμευσης Feroglobin® Slow Release απελευθερώνουν σταδιακά το σίδηρο και τα υπόλοιπα θρεπτικά συστατικά, είναι κατάλληλες για όλες τις ηλικίες και κυρίως για τις γυναίκες σε εγκυμοσύνη με διαταραχές γεύσης (30 κάψουλες).

FEROGLOBIN® LIQUID / της VITABIOTICS / από την Prisum Hellas Το Feroglobin® Liquid είναι ένας συνδυασμός σιδήρου σε υγρή μορφή, με βιταμίνες και μέταλλα για καλύτερη απορρόφηση και άμεση δράση. Με υπέροχη γεύση από πορτοκάλι, μέλι και βύνη, περιέχει τη σωστή ποσότητα οργανικής μορφής σιδήρου, επιτυγχάνοντας άριστη απορρόφηση χωρίς να προκαλεί γαστρεντερικές διαταραχές. Συμβάλλει στο φυσιολογικό σχηματισμό ερυθρών αιμοσφαιρίων και αιμοσφαιρίνης, στη μείωση της κούρασης και στη διατήρηση της καλής υγείας και της ζωτικότητας. Είναι κατάλληλο για παιδιά >3 ετών, για ηλικιωμένους που δεν επιθυμούν το δισκίο ή την κάψουλα και για γυναίκες σε έμμηνο ρύση ή εγκυμοσύνη (200ml). φάρμακα

διαγνωστικά

συμπληρώματα διατροφής

78 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

φυσικά-εναλλακτικά

καλλυντικά

ορθοπαιδικά

παραφαρμακευτικά-προϊόντα υγείας

οργάνωση-εξοπλισμός

υπηρεσίες

Παραγγελία φαρμακείου μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας www.dinamiki.gr/b2b Β2Β Online παραγγελίες

1

Επιλέξτε όποιο πεδίο παραγγελίας επιθυμείτε:

01 02 03 04

2

Συμπληρώστε τα στοιχεία σας.

3

Επιλέξτε είδη ανά προϊόν, κωδικό, barcode, εταιρεία.

4

Κάντε τον τελικό έλεγχο στο καλάθι αγορών και ολοκληρώστε τη παραγγελία σας.

Τόσο ΑΠΛΑ, τόσο ΑΜΕΣΑ! Λεύκτρων 6-8, 121 33 Περιστέρι, Αττική. Email: farmakonet@dinamiki.gr Τηλ: 210 57 99 615 Fax: 210 57 99 659.

Νέα Προϊόντα

HAPPY KIDS MULTI VITAMIN / της John Noa / από την Eifron Η ελληνική εταιρεία Eifron παρουσιάζει το νέο John Noa Happy Kids Multi Vitamin που θα συμπληρώσει τις βιταμίνες που χρειάζονται τα παιδιά με τον πιο διασκεδαστικό τρόπο. Είναι συμπλήρωμα διατροφής σε τρεις υπέροχες γεύσεις και σε μορφή «ζελεδάκια». Η πλούσια περιεκτικότητά του σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία συμβάλλει στη σωστή και υγιή ανάπτυξη μικρών και μεγάλων παιδιών. Περιέχει βιταμίνη B, ιδανική για σωματική ενέργεια και νοητική διέγερση, βιταμίνη C και ψευδάργυρο για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος και βιταμίνη D, η οποία σε συνδυασμό με το ιώδιο που περιέχεται, εξασφαλίζει τη σωστή ανάπτυξη των οστών. Κάθε συσκευασία περιέχει 90 ζελεδάκια.

HAPPY KIDS VITAMIN C / της John Noa / από την Eifron Με το νέο προϊόν της Eifron η λήψη βιταμινών για τα παιδιά θα γίνει πλέον παιχνίδι. Σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες, τα παιδιά όσο προχωρούν από την παιδική στην εφηβική ηλικία δεν δίνουν ιδιαίτερη σημασία στη σωστή διατροφή και η κατανάλωση σημαντικών πηγών βιταμινών είναι περιορισμένη. Όταν οι ανάγκες του οργανισμού για θρεπτικά συστατικά είναι αυξημένες, τη λύση έρχεται να δώσει το John Noa Happy Kids Vitamin C που διατίθεται σε ζελεδάκια σε υπέροχες γεύσεις. Μέχρι δύο ζελεδάκια ημερησίως καλύπτουν την απαραίτητη ποσότητα βιταμίνης C για ένα γερό οργανισμό, ενώ δίνουν χαρά στα παιδιά. Κάθε συσκευασία περιέχει 90 ζελεδάκια.

OTOSAN THROAT GEL FORTE / από την Kite Hellas Το Otosan Throat Gel Forte προσφέρει μια πρακτική λύση για την ανακούφιση των συμπτωμάτων που σχετίζονται με τον ερεθισμένο λαιμό, όπως είναι η απώλεια φωνής, η οδυνηρή κατάποση, η φλεγμονή και η ξηρότητα του στοματοφαρυγγικού βλεννογόνου. Είναι κατάλληλο και για όσους καταπονούν τη φωνή τους με πολύωρη ομιλία. Σε μορφή γέλης, το Otosan Throat Gel Forte δημιουργεί μια προστατευτική και καταπραϋντική μεμβράνη στον ερεθισμένο βλεννογόνο, χάρη στα εκχυλίσματα ισλανδικής λειχήνας και μελιού. Περιέχει επίσης αιθέρια έλαια λεμονιού, ευκάλυπτου, θυμαριού και μέντας. Έχει ευχάριστη γεύση λεμόνι, δεν περιέχει γλουτένη και διατίθεται σε εύχρηστη συσκευασία 14 μονοδοσικών stick.

VITAMIN D 2500 & FORTE D 4000 / της Quest / από την Douni

Health Products AE

Τα Vitamin D 2500 και Forte D 4000 περιέχουν τη δραστική μορφή της βιταμίνης D, τη D3 (χοληκαλσιφερόλη). Μελέτες έχουν δείξει ότι η βιταμίνη D παίζει σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος και στην πρόληψη ή στη μείωση της σοβαρότητας των λοιμώξεων, ενώ συμβάλλει στην υγεία των οστών, των δοντιών, των μυών, της καρδιάς, του θυρεοειδούς αδένα και του νευρικού συστήματος. Τα Vitamin D 2500 και Forte D 4000 αποδίδουν ανά ταμπλέτα 2500i.u. και 4000i.u. βιταμίνης D3 αντίστοιχα και διατίθενται σε συσκευασίες με 60 και 120 ταμπλέτες. Δεν περιέχουν γλουτένη ούτε λακτόζη.

ΑΝΤΙΓΗΡΑΝΤΙΚΕΣ ΣΕΙΡΕΣ / της NUXE / από την Innovis Pharma Πιστή στη φιλοσοφία της για την ανάπτυξη ποιοτικών προϊόντων περιποίησης, η NUXE παρουσιάζει τρεις αντιγηραντικές σειρές: Η Merveillance® Expert, το όπλο ενάντια στις ρυτίδες και τη χαλάρωση, προσφέρει για πρώτη φορά τη διπλή δράση αντι-γλυκοζηλίωσης και απο-γλυκοζηλίωσης με το λουλούδι Daylily. Η Nuxuriance® Ultra για τις ρυτίδες, τη χαλάρωση του οβάλ, την απώλεια πυκνότητας και λάμψης αποτελεί την πρώτη σειρά ολικής αντιγήρανσης, με εκατομμύρια νέας γενιάς φυτικά σύμπλοκα από άνθους κρόκου και μπουκαμβίλιας. Η Nuxuriance® Gold προσφέρει την απόλυτη εμπειρία περιποίησης με 4 προϊόντα που μειώνουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις στην επιδερμίδα με την πάροδο του χρόνου. φάρμακα

διαγνωστικά

συμπληρώματα διατροφής

80 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

φυσικά-εναλλακτικά

καλλυντικά

ορθοπαιδικά

παραφαρμακευτικά-προϊόντα υγείας

οργάνωση-εξοπλισμός

υπηρεσίες

INSTANT LIFTING / της M COSMETICS / από τη Medical Pharmaquality Ο Ορός Άμεσης Ανόρθωσης της M COSMETICS ήρθε για να γίνει το καθημερινό botox. Ο Ορός Instant Lifting της Μ COSMETICS προσφέρει ανόρθωση και σύσφιξη του δέρματος μέσα σε 5 μόνο λεπτά μετά την εφαρμογή του, αποτέλεσμα που διατηρείται για τουλάχιστον 4 ώρες. Έχει το πλεονέκτημα ότι όταν χρησιμοποιείται καθημερινά, προσφέρει και μακροχρόνια σύσφιξη και μείωση των ρυτίδων. Το αποτέλεσμα οφείλεται στο συνδυασμό τριών ενεργών δραστικών συστατικών από μικροάλγη, φρουκτο-ολιγοσακχαρίτες και τρεις τύπους πολυσακχαριτών. Είναι κατάλληλος για κάθε τύπο επιδερμίδας.

PREMIUM ANTI-AGEING / από τη FROIKA Η νέα σειρά της FROIKA Premium Anti-Ageing εστιάζει στην επαναφορά και στη διατήρηση της νεότητας, στοχεύοντας στην απόλυτη εμπειρία περιποίησης κατά της γήρανσης. Είναι βασισμένη σε δραστικά συστατικά σε υψηλές συγκεντρώσεις με αποδεδειγμένη δράση και αποτελεσματικότητα ενάντια στα σημάδια της γήρανσης. Προσφέρει άμεση λάμψη και αναζωογόνηση της επιδερμίδας για μια πιο νεανική, λαμπερή εμφάνιση, ειδικά σχεδιασμένη να μην επιτρέπει στις λεπτές γραμμές να επιλέγουν την έκφραση του προσώπου. Όλα τα προϊόντα της σειράς μπορούν να χρησιμοποιηθούν μετά από επεμβατικές θεραπείες (laser, botox, ενέσεις υαλουρονικού οξέος, fillers, μεσοθεραπείες) για ενίσχυση του αποτελέσματος.

PREMIUM SUNSCREEN / από τη FROIKA Τη νέα γενιά φωτοπροστασίας κατά της γήρανσης αντιπροσωπεύει η σειρά Premium Sunscreen και προσφέρει μια ολιστική προσέγγιση 7-σε-1: • Προστασία ευρέος φάσµατος (UVA/UVB/ IR/Blue Light) σε ελαφριές, απαλές φόρµουλες • αντιγήρανση • αντιοξειδωτική δράση • δράση κατά της περιβαλλοντικής ρύπανσης • δράση όμοια της βιταμίνης D • ισορροπία μικροβιώµατος • παράγοντες ενίσχυσης του SPF. Τα δραστικά συστατικά του λειτουργούν ως ασπίδα των κυττάρων του δέρματος ενάντια στη φωτογήρανση, τις βλάβες στο DNA και τη ρύπανση. Ο συνδυασμός ισχυρών αντιοξειδωτικών παραγόντων προσφέρει ένα προηγμένο σύστημα προστασίας από τις ελεύθερες ρίζες, το μπλε φως και την ακτινοβολία IR.

SKIN REVERSE / της Coverderm / από τη Farmeco Α.Ε. Η κρέμα-gel Coverderm Skin Reverse είναι το Νο 1 δερμοκαλλυντικό που δημιουργήθηκε αποκλειστικά για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των δερματικών διαταραχών κάτω από τη μάσκα. Το «περιβάλλον θερμοκηπίου» που δημιουργείται κάτω από τη μάσκα απορρυθμίζει πολλούς παράγοντες της επιδερμίδας και οδηγεί σε ταυτόχρονες δερματικές διαταραχές. Το μικροκλίμα του θερμοκηπίου δημιουργεί κάτω από τη μάσκα υψηλές θερμοκρασίες, υπερβολική υγρασία, υπερίδρωση και παρεμπόδιση της κυκλοφορίας του αέρα, με αποτέλεσμα να στρεσάρει την επιδερμίδα και να αποδιοργανώνει την κανονική της λειτουργία. Η πλούσια σύνθεση της Skin Reverse ενδυναμώνει το δέρμα, ώστε να αντιμετωπίζει και να αντιστρέφει όλες τις δυσλειτουργίες του, διατηρώντας το απόλυτα υγιές.

ΜΑΣΚΑ 3-PLY ΜΙΑΣ ΧΡΗΣΗΣ / από τη Euromed S.A. Η EUROMED S.A. κυκλοφορεί στην αγορά μάσκες 3-ply μίας χρήσης, οι οποίες είναι κατάλληλες για την προστασία των ενηλίκων. Είναι κατασκευασμένες από άοσμο και ανθεκτικό υλικό, με ειδικό λάστιχο συγκράτησης που δεν ερεθίζει το δέρμα. Επιπλέον διαθέτουν ρινικό έλασμα για σωστή εφαρμογή και πραγματική προστασία, καθώς και ειδική ύφανση στο εσωτερικό τους που επιτρέπει τη σωστή αναπνοή. Οι μάσκες 3-ply μίας χρήσης της EUROMED S.A. διατίθενται σε συσκευασίες των 10 τεμαχίων, ενώ προσφέρονται σε πέντε όμορφα χρώματα: μαύρο, ροζ, φούξια, μοβ και κόκκινο.

φάρμακα

διαγνωστικά

συμπληρώματα διατροφής

φυσικά-εναλλακτικά

καλλυντικά

ορθοπαιδικά

παραφαρμακευτικά-προϊόντα υγείας

οργάνωση-εξοπλισμός

υπηρεσίες

| Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 | 81

Νέα Προϊόντα

BIOXTRA / από την PLAC CONTROL

Στοματικό διάλυμα χωρίς αλκοόλη 250ml Ενυδατικό ζελέ 40ml

Απαλή οδοντόκρεμα 50ml

Στοματικό σπρέι τύπου gel 50ml

Τα BioXtra είναι σύγχρονα ειδικά προϊόντα για την αντιμετώπιση της ξηροστομίας, απαλά αλλά συγχρόνως αποτελεσματικά και προάγουν μια καλύτερη στοματική υγιεινή. Συνιστώνται για στεγνά ή ευαίσθητα στόματα. Η σειρά περιλαμβάνει προϊόντα για τη στοματική υγιεινή: στοματικό διάλυμα χωρίς αλκοόλη και απαλή οδοντόκρεμα, καθώς και προϊόντα ως υποκατάστατα σιέλου: ενυδατικό ζελέ και στοματικό σπρέι τύπου gel. Τα ενεργά συστατικά των προϊόντων Bioxtra είναι ξυλιτόλη, λακτοφερρίνη (lactoferrin), σύστημα της γαλακτοπεροξειδάσης (lactoperoxidase system), λυσοζύμη, εκχυλίσματα από πρωτόγαλα, ενώ περιέχουν και ενυδατικούς παράγοντες.

BRUSH BABY / από την PLAC CONTROL Τα προϊόντα της βρεφικής και παιδικής σειράς Brush Baby είναι ευχάριστα και ασφαλή στη χρήση για τα παιδιά που ξεκινούν να περιποιούνται τα δοντάκια τους αλλά και για τους γονείς που φροντίζουν τα δόντια των βρεφών τους. Η σειρά περιλαμβάνει: ήπιες οδοντόπαστες με ξυλιτόλη σε 4 γεύσεις από 0-6+ ετών, διασκεδαστικές ηλεκτρικές και οδοντόβουρτσες ταξιδίου από 0-6+ ετών, καταπραϋντικά οδοντοφυϊας για τα πίσω και τα μπροστά δοντάκια με εύκολο πιάσιμο από τα μικρά χεράκια, καθώς και μαντηλάκια με εκχύλισμα χαμομηλιού και ξυλιτόλη για τον καθαρισμό των νεογιλών δοντιών. Διατίθενται σε ευχάριστα σχέδια και χρώματα.

OCTONION GEL / από τη Medical Pharmaquality Η Medical Pharmaquality παρουσιάζει το Octonion Gel με αιθυλική αλκοόλη 70% V/V, ειδικό για τον καθαρισμό των χεριών. Οι έξι λόγοι για να το προτείνετε είναι: 1. Περιέχει αιθυλική αλκοόλη 70% V/V όπως ορίζει η οδηγία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. 2. Προστατεύει και ταυτόχρονα ενυδατώνει το δέρμα, γιατί περιέχει βιταμίνες A, E και C. 3. Έχει απαλή βελούδινη υφή που δεν κολλάει, απλώνεται εύκολα και εξυπηρετεί τη σωστή εφαρμογή. 4. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί όσες φορές θέλει ο χρήστης, χωρίς να ξηραίνει τα χέρια. 5. Έχει υπέροχο άρωμα. 6. Κυκλοφορεί σε δύο συσκευασίες για να καλύψει όλες τις ανάγκες.

PAPILOCARE® / από την ELPEN Η ELPEN κυκλοφορεί το Papilocare®, ένα νέο σκεύασμα για την πρόληψη και τη θεραπεία των αλλοιώσεων του τραχήλου της μήτρας που προκαλούνται από τον ιό ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV). Μέσω του σχηματισμού μιας προστατευτικής μεμβράνης στον τραχηλικό βλενογόννο, αποτρέπει το σχηματισμό αλλοιώσεων, ενώ συμβάλλει στην ανάπλαση του επιθηλίου της ζώνης μετασχηματισμού του τραχήλου, στην αποκατάσταση της κολπικής μικροχλωρίδας και στη θετική επίδραση στην τοπική απόκριση των επιθηλιακών κυττάρων. Διαθέτει κλινικά αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα στην αποκατάσταση των τραχηλικών αλλοιώσεων από τον ιό HPV, καθώς και στην κάθαρση του υψηλού κινδύνου HPV.

ΣΥΣΚΕΥΗ ΕΝΣΤΑΛΑΞΗΣ ΑΝΤΙΣΗΠΤΙΚΟΥ / από την Atrapos Media Η Atrapos Media λανσάρει τη νέα της συσκευή ανέπαφης ενστάλαξης αντισηπτικού ειδικά για το χώρο του φαρμακείου. Η νέα συσκευή, η οποία διαθέτει επίσης οθόνη προβολής διαφημιστικών μηνυμάτων, είναι ενταγμένη στο DSN PROJECT. Η Atrapos Media εμπλουτίζει έτσι την γκάμα των προϊόντων που αναπτύσσει και τοποθετεί σε φαρμακεία και γενικότερα σε χώρους Health & Beauty μαζί με οθόνες για τη βιτρίνα. Περισσότερα από 150 φαρμακεία στην Αττική έχουν ήδη ενταχθεί στο DSN PROJECT.

φάρμακα

διαγνωστικά

συμπληρώματα διατροφής

82 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

φυσικά-εναλλακτικά

καλλυντικά

ορθοπαιδικά

παραφαρμακευτικά-προϊόντα υγείας

οργάνωση-εξοπλισμός

υπηρεσίες

Εταιρικά Νέα

Ένα brand, μία εικόνα, μία φωνή: Ένας νέος κύκλος ξεκίνησε Η BOUSSIAS, ηγέτιδα εταιρεία επιχειρηματικής επικοινωνίας, επανακαθορίζεται και ισχυροποιεί το brand της μέσα από όλα τα προϊόντα εκδόσεων, βραβείων και συνεδρίων, παρουσιάζοντας τη νέα της εταιρική ταυτότητα. Με σεβασμό στα 40 χρόνια ζωής και στο τρέχον μότο της το Business empowered, τοποθετείται συνειδητά απέναντι στον επιχειρηματικό κόσμο ως ολοκληρωμένο brand για πρώτη φορά και υιοθετεί μια εικόνα που εκφράζει στο έπακρο τις βασικές της αξίες, οι οποίες αποτελούν κινητήριο δύναμη, από την ίδρυσή της. Η BOUSSIAS, ως μια κοινότητα με κύρος που εμπνέει ασφάλεια και εκτίμηση στους συνεργάτες της, δίνοντάς τους ταυτόχρονα τα εργαλεία για να εξελιχθούν και να γίνουν καλύτεροι ηγέτες, εκφράζεται πλέον μέσα από έναν κύκλο κίνησης και ενδυνάμωσης και προσφέρει μια ολοκληρωμένη, 360 εμπειρία.

Ο Εκδότης, κ. Μιχάλης Μπούσιας, δήλωσε σχετικά: «Είμαι εξαιρετικά χαρούμενος για τη νέα μας εταιρική επικοινωνία. Αποτελεί κάτι παραπάνω από μια στρατηγική κίνηση, είναι αυτό που μας ενώνει. Είναι η ίδια η ταυτότητά μας. Η BOUSSIAS έχοντας ως στόχο, από την ίδρυσή της, το προϊοντικό branding, δημιούργησε δυνατά προϊόντα, ενώ τα τελευταία 20 χρόνια ενδυνάμωσε και το εταιρικό brand, καταφέρνοντας το όνομά της να αποτελεί συνώνυμο της εμπιστοσύνης. Πλέον, το brand BOUSSIAS ισχυροποιείται ακόμη περισσότερο σε Ελλάδα και Κύπρο και συνειδητά γίνεται πρωταγωνιστής στην επιχειρηματική επικοινωνία. Παράλληλα, με τον διεθνή προσανατολισμό που έχουν αρκετά από τα προϊόντα μας, η νέα εικόνα της BOUSSIAS ταξιδεύει στην παγκόσμια αγορά». Επισκεφθείτε το www.boussias.com για να ανακαλύψετε τη νέα μας εταιρική εικόνα.

Βιταμίνες Α - B1 - D - E Μουρουνέλαιο Γύρη και Βασιλικός πολτός Γλυκίνη και Ψευδάργυρος

Συμπλήρωμα Διατροφής

Συμβάλλει στη διατήρηση της φυσιολογικής κατάστασης των βλεννογόνων και στη φυσιολογική λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος Συμβάλλει στη φυσιολογική απορρόφηση του ασβεστίου, του φωσφόρου και συνεισφέρει στη διατήρηση της φυσιολογικής κατάστασης των οστών

10

Συμβάλλει στη φυσιολογική γνωσιακή λειτουργία Συνεισφέρει στη φυσιολογική λειτουργία του νευρικού συστήματος, των μεταβολικών διεργασιών για την παραγωγή ενέργειας και στην προστασία των κυττάρων από το οξειδωτικό στρες Περιέχει ουσίες με υψηλή διατροφική αξία Xωρίς γλουτένη Eισαγωγή - διανομή από την Adelco A.E. Βιομηχανία Φαρμάκων & Καλλυντικών Πειραιώς 37, 183 46 Μοσχάτο, Tηλ. 210 4819311-13 e-mail: info@adelco.gr, www.adelco.gr

Αρ. Γνωστ. ΕΟΦ: 76384/23-07-2020. Ο αριθμός γνωστοποίησης στον ΕΟΦ δεν επέχει θέση άδειας κυκλοφορίας από τον ΕΟΦ. Τα συμπληρώματα διατροφής δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται σαν υποκατάστατο μιας ισορροπημένης δίαιτας και δεν προορίζονται για την πρόληψη, αγωγή ή θεραπεία ανθρώπινης νόσου.

Προϊόν της Pharmaline Italy

Εταιρικά Νέα

PLAC CONTROL Συμβάλλει στην έγκυρη πληροφόρηση επαγγελματιών υγείας Ένα εγχειρίδιο βασικών γνώσεων για τη στοματική υγιεινή προσφέρει στους φαρμακοποιούς η εταιρεία Plac Control. Στο εγχειρίδιο αυτό αναπτύσσονται θεμελιώδεις γνώσεις που πρέπει να κατέχει ο φαρμακοποιός. Πρόκειται για μια πλούσια εικονογραφημένη έκδοση, με γραφήματα και πινάκια, χωρισμένη σε ενότητες, ώστε να είναι ιδιαίτερα κατανοητή και προσαρμοσμένη ειδικά στους φαρμακοποιούς. Το έντυπο παρέχεται δωρεάν τυπωμένο. Οι ενδιαφερόμενοι παρακαλούνται να στείλουν e-mail στο info@placcontrol.gr. Επιπλέον, η εταιρεία ενημερώνει ότι η TePe ξεκινάει νέο κύκλο των διαδικτυακών σεμιναρίων (webinars) TePe Share για το επόμενο τρίμηνο. Είναι μια ευκαιρία για οδοντιάτρους και φοιτητές οδοντιατρικής να εμβαθύνουν τις γνώσεις τους σε θέματα όπως ο μεσοδόντιος καθαρισμός (στις 9-10/3) και η φροντίδα των εμφυτευμάτων (4-5/5). Το Φεβρουάριο πραγματοποιήθηκε webinar για τη χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου. Για περισσότερες πληροφορίες και για εγγραφές: https://www.tepe.com/share/upcoming-events-and-webinars/

ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΦΑΡΜΑΚΑΠΟΘΗΚΗ Νέα πλατφόρμα ηλεκτρονικής παραγγελίας B2B

EIFRON Στηρίζει έμπρακτα το δοκιμασμένο λαό της Αρμενίας

Η Δυναμική Φαρμακαποθήκη συνεχίζει να εξελίσσεται και παρέχει στους φαρμακοποιούς νέους τρόπους συνεργασίας. Έτσι, δημιούργησε μια νέα, φιλική στο χρήστη Πλατφόρμα Ηλεκτρονικής Παραγγελίας που παρέχει 24ωρη πρόσβαση στην πλήρη γκάμα των προϊόντων της και σε δελεαστικές προσφορές. Η Δυναμική είναι μια ελληνική και καταξιωμένη εταιρεία στο φαρμακευτικό χώρο με σταθερή προτεραιότητα την κάλυψη και άμεση εξυπηρέτηση του φαρμακείου, παρέχοντας: • υψηλή ποιότητα υπηρεσιών • σχέση εμπιστοσύνης με τους φαρμακοποιούς συνεργάτες • επιστημονική, επαγγελματική και πελατοκεντρική προσέγγιση • αυστηρά ποιοτικά πρότυπα εμπορίας, αποθήκευσης και διακίνησης όλων των προϊόντων του φαρμακείου, σύμφωνα με τα πρότυπα ΕΝ ISO 9001:2015. Η ΔΥΝΑΜΙΚΗ προσκαλεί τους φαρμακοποιούς να κάνουν εγγραφή εδώ: https://www.dinamiki.gr/b2b και να επωφεληθούν από τη νέα Πλατφόρμα Ηλεκτρονικής Παραγγελίας Β2Β.

Σε χαλεπούς καιρούς η μεγαλύτερη αξία που μπορεί να αναδειχθεί είναι εκείνη του ανθρωπισμού. Έτσι η ομάδα της Eifron απέδειξε έμπρακτα ότι βρίσκεται δίπλα στο δοκιμαζόμενο λαό της Αρμενίας, εφοδιάζοντας τα νοσοκομεία της χώρας με ιατροτεχνολογικά προϊόντα της οικογένειας Ripaderm. Πιο συγκεκριμένα, παρέδωσε: 7.600 Ripaderm Spray, 2.100 Ripaderm Rettale Gel και 2.000 Ripaderm Cream, προϊόντα εξειδικευμένα στην επούλωση των πληγών, τα οποία στάλθηκαν μαζί με ευχές και στήριξη για σύντομη ανάρρωση. Οι υψηλές ιδέες αποκτούν αξία και νόημα όταν οι άνθρωποι τις κάνουν πράξη.

84 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

κανονικό

Pharmacist Choice 2021

µικρό για banner

Pharmac Choice 2 PROTASIS Διαθέτει καινοτόμα προϊόντα που βελτιώνουν την ποιότητα ζωής

PHARMACIST CHOICE Οι φαρμακοποιοί αξιολογούν τα προϊόντα φαρμακείου

Η PROTASIS, με όραμα να γίνει ένας παράγοντας οικονομικής ανάπτυξης της χώρας, διαθέτει στην αγορά καινοτόμα προϊόντα που εστιάζουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Αποστολή της εταιρείας είναι να αποτελέσει τον «έμπιστο συνεργάτη» για τους πελάτες της σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον αλλά και να ξεπερνά τις απαιτήσεις τους, μέσω της ποιότητας και της καινοτομίας των προϊόντων που προσφέρει. Η PROTASIS αναπτύσσει την επιχειρηματική της στρατηγική, δημιουργώντας εταιρικές συμμαχίες, ώστε τα παραγόμενα προϊόντα της να διανέμονται τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο.

Μέσα από πανελλαδική έρευνα για τα προϊόντα φαρμακείου, φαρμακοποιοί από όλη την Ελλάδα επιλέγουν για το κοινό τα καλύτερα ΜΗ.ΣΥ.ΦΑ, συμπληρώματα διατροφής, προϊόντα φροντίδας και ομορφιάς και γενικότερα προϊόντα υγείας. Σκοπός του «Pharmacist Choice», που διοργανώνεται από την BOUSSIAS για πρώτη φορά, είναι να εδραιωθεί στη συνείδηση του κοινού ως ο θεσμός που κάθε χρόνο πιστοποιεί και αναδεικνύει µε επιστημονικό τρόπο τα κορυφαία προϊόντα φαρμακείου και τους δίνει υπεραξία. Η έρευνα θα διεξαχθεί από την εταιρεία Global Link, επίσημο µέλος του ESOMAR, ενώ τα αποτελέσματα θα πιστοποιηθούν και από ειδική επιτροπή, που αποτελείται από διακεκριμένους επιστήμονες και στελέχη που διαπρέπουν στη φαρμακευτική επιστημονική κοινότητα. Αν είστε φαρμακοποιός και θέλετε να συμμετάσχετε στη διαμόρφωση των τάσεων της αγοράς επισκεφθείτε την ιστοσελίδα: www.pharmacistchoice.gr.

FAVICON

µικρότε

Phar

Κοινωνία & Πολιτισμός

Δήμητρα Παπαδοπούλου:

«Η ζωγραφική και το φαρμακείο συνδυάζονται, διεκδικούν και προσφέρουν» Η φαρμακευτική μπήκε στη ζωή μου το 1980, εκεί στη οδό Ναυαρίνου που ξεκίνησαν τα γλυκά φοιτητικά χρόνια. Εκεί όπου δημιουργήθηκαν φιλίες που κρατάνε ακόμη και που προετοιμάσαμε τα πρώτα βήματά μας για την πραγματική ζωή. Η ζωγραφική μπήκε στη ζωή μου πολύ νωρίτερα βέβαια.

Θ

υμάμαι ότι από τα πρώτα χρόνια της παιδικής μου ηλικίας ζωγράφιζα κι έδινα τις παιδικές ζωγραφιές στους συγγενείς για να εισπράξω την ικανοποίηση του καλλιτέχνη. Περίπου 5 ετών είχα την τύχη να ξεκινήσω τα πρώτα μαθήματα ζωγραφικής στη σχολή ABC. Αυτή ήταν μια ξενόφερτη σχολή, με μαθήματα από απόσταση που αφορούσαν πολλά θέματα διαφορετικά, όπως πορτρέτο, τοπία, ασπρόμαυρο, χρώμα και λοιπά. Τελείωσα τις ενότητες των μαθημάτων σχετικά γρήγορα, μπαίνοντας λίγο καλύτερα στην απεικόνιση, στις φόρμες και στο χειρισμό του χρώματος. Και κάπως έτσι, καλλιεργήθηκε μια βαθιά σχέση αγάπης με τη ζωγραφική. Τόση, που δεν θα ξεχάσω τα τρομαγμένα βλέμματα των γονιών μου, όταν τους ανακοίνωσα ότι θέλω να γίνω ζωγράφος. Η αναφορά στον παππού μου, που θα έτριζαν τα κόκαλά του, έγινε εφιάλτης για αρκετά χρόνια, στη διάρκεια των οποίων άλλαζα κατευθύνσεις. Μέχρι που αποφάσισα να δεχτώ τη «μοίρα» μου και να ακολουθήσω την επιστήμη που ούτως ή άλλως μου άρεσε. Γιατί εκτός από τη ζωγραφική, λάτρεψα τη χημεία και ειδικότερα τη φαρμακευτική χημεία, καθώς και τα εργαστήρια και όλα. Πέρασα λοιπόν πολύ ενδιαφέροντα χρόνια, σπουδάζοντας και παράλληλα δουλεύοντας τους μουσαμάδες μου, παρέα με πολλών λογιών χημείες και ζωγραφικές. Μετά το τέλος των σπουδών και της πρακτικής μου εξάσκησης σε φαρμακείο της γειτονιάς μου, ήρθα σε επαφή με ιατρικούς επισκέπτες και εκεί ανοίχτηκε ένας νέος ορίζοντας. Ξεκίνησα στις φαρμακευτικές εταιρείες ως ιατρικός επισκέπτης και στη συνέχεια εξειδικεύτηκα στο φαρμακευτικό μάρκετινγκ περνώντας από πολλά στάδια: junior product manager, product manager, marketing manager και τελικά business unit manager. Για όσους έχουν περάσει από το χώρο των φαρμακευτικών εταιρειών είναι γνωστό ότι αυτή η δουλειά απαιτεί απόλυτη αφοσίωση και επίπονη προσπάθεια. Πόσο μάλλον εκείνα τα

86 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

χρόνια που οι γυναίκες αρχίζαμε να μπαίνουμε στον ανδροκρατούμενο, έως τότε, χώρο των φαρμακευτικών εταιρειών. Εκ των πραγμάτων λοιπόν, δεν υπήρχε και πολύς χώρος για τη ζωγραφική μου εκείνη την περίοδο. Οπότε κι έκλεισα στο ντουλάπι τα έργα και τις μπογιές μου και μαζί με αυτά την ανάγκη μου να εκφραστώ μέσω της τέχνης. Άνοιξα όμως τα μάτια και τα αυτιά μου και μάζευα εικόνες από παντού, από εκθέσεις, μουσεία, γκαλερί και ό,τι άλλο έβρισκα ενδιαφέρον. Πέρασα έτσι πολλά χρόνια συλλέγοντας, μέχρι να φτιάξω ένα δικό μου εσωτερικό καμβά. Έτσι έφυγε λίγο περισσότερο από μία εικοσαετία μέχρι να αποφασίσω το επόμενο βήμα μου. Όπως όλοι έχουμε βιώσει κατά καιρούς, η ζωή παίζει παιχνίδια δικά της. Και σχεδίασε ένα καλοκαίρι μια τυχαία συνάντηση, σε μία συναυλία του Gary Moore, με τη φίλη μου από τα πρώτα χρόνια δουλειάς, τη Χάρις. Κι ενώσαμε τις τύχες μας και στήσαμε εκ νέου τις ζωές μας εδώ και περίπου μία δεκαετία, αφού συναποφασίσαμε να ιδρύσουμε μια εταιρεία δική μας, το φαρμακείο μας. Η αλλαγή είναι πάντα πολύ δύσκολη διαδικασία και συχνά αντιστεκόμαστε σε αυτή. Όμως αυτό που αισθανόμουν ήταν ότι το φαρμακείο θα μου έδινε χρόνο να ασχοληθώ περισσότερο με τους αγαπημένους μου ανθρώπους, τον εαυτό μου και με πράγματα που με ενδιέφεραν πέρα από τα «πρέπει» της δουλειάς. Επίσης η ιδέα της προσφοράς ενός είδους κοινωνικού έργου με συμβουλευτικό ή και πιο ουσιαστικό ρόλο φαινόταν πολύ ελκυστική, ίσως και λόγω κάποιας εσωτερικής μου ανάγκης. Κι έτσι πάρθηκε η μεγάλη απόφαση για το νέο ξεκίνημα, που εξελίχθηκε και επηρέασε ρηξικέλευθα την πορεία μου, πέρα από όσο φανταζόμουν. Εκείνη η στιγμή ήταν καταλυτική για το ξεκίνημα πολλών καινούργιων πραγμάτων στη ζωή μου. Βοηθώντας λοιπόν –στο βαθμό πάντα του εφι-

Μαθήτευσα κοντά στη Λίνα Χρίστινα, τη ζωγράφο που με ενέπνευσε και με έβαλε σε καινούργια κανάλια αφαίρεσης και όχι απλής απεικόνισης κτού– συνανθρώπους μου που έχουν ανάγκη και αλληλεπιδρώντας μαζί τους καθημερινά, ανοίχτηκε μπροστά μου ένας νέος κόσμος, ένας κόσμος πιο «ανθρώπινος», πιο ουσιαστικός, ένας κόσμος που πλέον χωρούσε κι άλλα πράγματα. Μεταξύ άλλων, ξεκίνησα μαθήματα στον επιμορφωτικό σύλλογο του δήμου που διαμένω και στη συνέχεια μαθήτευσα κοντά στη Λίνα Χρίστινα, τη ζωγράφο που με ενέπνευσε και με έβαλε σε καινούργια κανάλια αφαίρεσης και όχι απλής απεικόνισης. Δουλέψαμε με τη Λίνα νέα πρότυπα και με βοήθησε να ανακαλύψω το φως, το συναίσθημα, την αποτύπωση της διάθεσης. Επέλεξα να χρησιμοποιώ περισσότερο λάδια και λιγότερο ακουαρέλες και να βρίσκω αφηρημένες φόρμες, παρά να βασίζομαι σε νόρμες ρεαλιστικές. Επισκέφτηκα μέρη, όπως η Λουιζιάνα και εξερεύνησα νέες γραμμές, χωρίς σχήμα, με κυρίαρχο το χρώμα. Έλαβα μέρος για πρώτη φορά σε ομαδικές εκθέσεις ζωγραφικής. Επίσης μου δόθηκε η ευκαιρία να δημιουργήσω έργα για ένα καινούργιο ξενοδοχείο που άνοιξε στη Σύρο, αποκτώντας την πρώτη προσωπική μου έκθεση, ατομική και διαχρονική. Τα έργα φτιάχτηκαν για την αίθουσα υποδοχής και για κάθε ξεχωριστό δωμάτιο από τα

| Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 | 87

Κοινωνία & Πολιτισμός

Όταν ανακαλύψεις ότι το «χρώμα» είναι το πιο σημαντικό πράγμα στη ζωή, όπως και το συναίσθημα, αποφασίζεις να συνεχίσεις την πορεία σου με αυτά οδηγό 15 του μικρού ξενοδοχείου με το όνομα που σημαίνει χαρά –κι ήταν μεγάλη για μένα–, το Evi Evan. Τα έργα είναι βασισμένα σε τοπία της Σύρου, αλλά και σε εικόνες που από κοινού επιλέχθηκαν ως ενδιαφέρουσες. Μετά από τα τοπία που δούλεψα αρκετά χρόνια, ήρθαν οι γραμμές των προσώπων. Και εδώ τα πράγματα έγιναν πολύ πιο ζόρικα, αφού η μεγαλύτερη δυσκολία είναι να απεικονίσεις το βλέμμα του άλλου με το δικό σου βλέμμα. Γιατί υπάρχει μια αντικειμενικότητα ανυπόστατη.

88 | Δεκέμβριος 2020 - Ιανουάριος 2021 |

Η ζωγραφική και το φαρμακείο λοιπόν συνδυάζονται, διεκδικούν και προσφέρουν. Και φαίνεται ότι, στο πέρασμα του χρόνου, οι καθημερινές αποδράσεις μέσω της τέχνης έγιναν αναγκαιότητα για μένα. Θεωρώ πως μεγαλώνοντας ανατρέπονται πολλά πράγματα μέσα και έξω μας. Φυσικά τα πιο δύσκολα πάντα είναι τα μέσα που οδηγούν και στις έξω ανατροπές, για να φτάσουμε στο κομβικό σημείο, εκείνο της εσωτερικής περιπλάνησης. Εκεί που ανακαλύπτεις τα σκοτάδια σου, παύεις να κρύβεσαι και ξεγυμνώνεσαι απέναντι στην υπόλοιπη ζωή που σου απομένει. Και τότε αρχίζεις μια άλλη διαδρομή, πιο ενδιαφέρουσα, πιο αληθινή και πολλές φορές ίσως και πιο οδυνηρή. Και φτάνεις σε μια ηλικία που ανακαλύπτεις ότι το «χρώμα» είναι το πιο σημαντικό πράγμα στη ζωή, όπως και το συναίσθημα. Και τότε αποφασίζεις να συνεχίσεις την πορεία σου με αυτά οδηγό, σε νέα μονοπάτια επαναπροσέγγισης του εαυτού. Κι αυτή είναι η ευχή μου για όλους μας: Καλές διαδρομές γεμάτες φως, αγάπη και χρώμα! ●

▼ Το φάρμακο αυτό τελεί υπό συμπληρωματική παρακολούθηση. Αυτό θα επιτρέψει τον γρήγορο προσδιορισμό νέων πληροφοριών ασφάλειας. Ζητείται από τους επαγγελματίες υγείας να αναφέρουν οποιεσδήποτε πιθανολογούμενες ανεπιθύμητες ενέργειες. Βλ. παράγραφο 4.8 για τον τρόπο αναφοράς ανεπιθύμητων ενεργειών. 1. ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ: Striverdi Respimat 2,5 μικρογραμμάρια, εισπνεόμενο διάλυμα. 2. ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠOΣΟΤΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ:Η χορηγούμενη δόση είναι 2,5 μικρογραμμάρια ολοδατερόλης (ως υδροχλωρική) ανά χρήση. Η χορηγούμενη δόση είναι η δόση που δίνεται στον ασθενή αφού περάσει από το επιστόμιο. Έκδοχο με γνωστή δράση: Αυτό το φάρμακο περιέχει 0,0011 mg χλωριούχο βενζαλκώνιο σε κάθε χρήση. Για τον πλήρη κατάλογο των εκδόχων, βλ. παράγραφο 6.1. 3. ΦΑΡΜΑΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΜΟΡΦΗ: Εισπνεόμενο διάλυμα. Διαυγές, άχρωμο, εισπνεόμενο διάλυμα.

4. ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: 4.1 Θεραπευτικές ενδείξεις: Το Striverdi Respimat ενδείκνυται ως βρογχοδιασταλτική θεραπεία συντήρησης σε ασθενείς με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ). 4.2 Δοσολογία και τρόπος χορήγησης: Δοσολογία: Το φαρμακευτικό προϊόν προορίζεται μόνο για χρήση δια εισπνοής. Το φυσίγγιο μπορεί να εισαχθεί και να χρησιμοποιηθεί μόνο με την συσκευή εισπνοής Respimat. Δύο χρήσεις (εισπνοές) από την συσκευή εισπνοής Respimat αποτελούν μία θεραπευτική δόση. Ενήλικες: Η συνιστώμενη δόση είναι 5 μικρογραμμάρια ολοδατερόλης που χορηγείται με δύο χρήσεις (εισπνοές) από την συσκευή εισπνοής Respimat, μια φορά ημερησίως, την ίδια ώρα της ημέρας. Η συνιστώμενη δόση δεν πρέπει να υπερβαίνεται. Ηλικιωμένος πληθυσμός: Οι ηλικιωμένοι ασθενείς μπορούν να χρησιμοποιούν το Striverdi Respimat στη συνιστώμενη δόση. Ηπατική δυσλειτουργία: Ασθενείς με ήπια και μέτρια ηπατική δυσλειτουργία μπορούν να χρησιμοποιούν το Striverdi Respimat στη συνιστώμενη δόση. Δεν υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα για χρήση του Striverdi Respimat σε ασθενείς με σοβαρή ηπατική δυσλειτουργία. Νεφρική δυσλειτουργία: Ασθενείς με νεφρική δυσλειτουργία μπορούν να χρησιμοποιούν το Striverdi Respimat στη συνιστώμενη δόση. Υπάρχει περιορισμένη εμπειρία από τη χρήση του Striverdi Respimat σε ασθενείς με σοβαρή νεφρική δυσλειτουργία. Παιδιατρικός πληθυσμός: Δεν υπάρχει σχετική χρήση του Striverdi Respimat στον παιδιατρικό πληθυσμό (κάτω των 18 ετών). Τρόπος χορήγησης: Για τη διασφάλιση της σωστής χορήγησης του φαρμακευτικού προϊόντος, ο ασθενής θα πρέπει να λάβει γνώση της χρήσης της συσκευής εισπνοής από γιατρό ή άλλο επαγγελματία υγείας.

STRIVERDI® RESPIMAT® - Οδηγίες Χρήσης

Καθημερινή Χρήση ΓΥΡΙΣΤΕ • Διατηρήστε το πώμα κλειστό.

• ΓΥΡΙΣΤΕ τη διαφανή βάση προς την κατεύθυνση που δείχνουν τα βέλη στην ετικέτα έως ότου ακουστεί ο ήχος «κλικ» (μισή στροφή).

ΑΝΟΙΞΤΕ • ΑΝΟΙΞΤΕ το πώμα μέχρι να ασφαλίσει στη θέση που είναι πλήρως ανοιχτό.

ΠΙΕΣΤΕ • Εκπνεύστε αργά και πλήρως.

• Κλείστε τα χείλη γύρω από το επιστόμιο, χωρίς να καλύψετε τους αεροθαλάμους. Σημαδέψτε με την συσκευή εισπνοής το πίσω μέρος του φάρυγγα.

• Ενώ εισπνέετε αργά και βαθιά από το στόμα, ΠΙΕΣΤΕ το κουμπί απελευθέρωσης της δόσης και συνεχίστε να εισπνέετε αργά για όσο περισσότερο μπορείτε.

• Κρατήστε την αναπνοή για 10 δευτερόλεπτα ή για όσο περισσότερο μπορείτε χωρίς να δυσκολευθείτε.

• Επαναλάβετε τα βήματα «Γυρίστε», «Ανοίξτε», «Πιέστε» για συνολικά 2 χρήσεις (εισπνοές).

• Κλείστε το πώμα μέχρι η συσκευή εισπνοής χρησιμοποιηθεί ξανά. Πότε να αντικαταστήσετε το φυσίγγιο Striverdi Respimat Ο δείκτης δόσεων υποδεικνύει πόσες χρήσεις (εισπνοές) απομένουν στο φυσίγγιο. Απομένουν 60 χρήσεις (εισπνοές) Απομένουν λιγότερες από 10 χρήσεις (εισπνοές). Προμηθευτείτε νέο φυσίγγιο. Το φυσίγγιο έχει εξαντληθεί. Γυρίστε τη διαφανή βάση προκειμένου να ελευθερωθεί. Η συσκευή εισπνοής είναι πλέον κλειδωμένη. Τραβήξτε το φυσίγγιο από την συσκευή εισπνοής. Εισάγετε ένα νέο φυσίγγιο (συνεχίστε με το βήμα 2).

Εισαγωγή: Διαβάστε αυτές τις Οδηγίες Χρήσης πριν αρχίσετε να χρησιμοποιείτε την επαναχρησιμοποιούμενη συσκευή Striverdi Respimat. Ο ασθενής θα χρειάζεται να χρησιμοποιεί αυτή την συσκευή εισπνοής μόνο ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΗΜΕΡΗΣΙΩΣ. Σε κάθε χρήση κάνετε ΔΥΟ ΕΙΣΠΝΟΕΣ.

• Eάν δεν έχει χρησιμοποιηθεί για περισσότερο από 7 ημέρες, απελευθερώστε μία δόση προς το έδαφος.

• Εάν δεν έχει χρησιμοποιηθεί για περισσότερο από 21 ημέρες, επαναλάβετε τα βήματα 4 έως 6 του πεδίου «Προετοιμασία για χρήση» μέχρι να εμφανισθεί ένα σύννεφο. Ακολούθως, επαναλάβετε τα βήματα 4 έως 6 τρεις ακόμη φορές. Πώς να φροντίζετε την επαναχρησιμοποιούμενη συσκευή Striverdi Respimat Καθαρίστε το επιστόμιο, περιλαμβανομένου και του μεταλλικού τμήματος εντός του επιστομίου, με ένα υγρό ύφασμα ή χαρτί μόνο, τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα. Οποιοσδήποτε μικρός αποχρωματισμός του επιστομίου δεν επηρεάζει την απόδοση της επαναχρησιμοποιούμενης συσκευής εισπνοής Striverdi Respimat. Εάν είναι απαραίτητο, σκουπίστε την εξωτερική επιφάνεια της επαναχρησιμοποιούμενης συσκευής εισπνοής Striverdi Respimat με ένα υγρό πανί. Πότε να αντικαταστήσετε την συσκευή εισπνοής Όταν ο ασθενής έχει χρησιμοποιήσει 6 φυσίγγια με την συσκευή εισπνοής, προμηθευτείτε νέα συσκευασία επαναχρησιμοποιούμενης συσκευής Striverdi Respimat που περιέχει συσκευή εισπνοής.

Προετοιμασία για χρήση 1. Αφαιρέστε τη διαφανή βάση • Κρατήστε το πώμα κλειστό.

• Πατήστε το κουμπί ασφάλισης ενώ τραβάτε τη διαφανή βάση με το άλλο χέρι.

2. Εισάγετε το φυσίγγιο • Εισάγετε το φυσίγγιο στην συσκευή εισπνοής • Τοποθετήστε την συσκευή εισπνοής σε μία σταθερή επιφάνεια και πιέστε προς τα κάτω σταθερά μέχρι να ακουστεί το χαρακτηριστικό «κλικ» εισαγωγής.

3. Παρακολούθηση του φυσιγγίου • Επισημάνετε το σχετικό πεδίο ελέγχου στην ετικέτα της συσκευής εισπνοής προκειμένου να παρακολουθείτε τον αριθμό των φυσιγγίων που χρησιμοποιήθηκαν.

• Τοποθετήστε τη διαφανή βάση πίσω στη θέση της μέχρι να ακουστεί το χαρακτηριστικό «κλικ».

4. Γυρίστε • Διατηρήστε το πώμα κλειστό.

• Γυρίστε τη διαφανή βάση προς την κατεύθυνση που δείχνουν τα βέλη στην ετικέτα έως ότου ακουστεί ο ήχος «κλικ» (μισή στροφή).

5. Ανοίξτε • Ανοίξτε το πώμα μέχρι να ασφαλίσει στη θέση που είναι πλήρως ανοιχτό.

6. Πιέστε • Στρέψτε την συσκευή εισπνοής Striverdi Respimat προς το έδαφος.

• Πατήστε το κουμπί απελευθέρωσης της δόσης.

• Κλείστε το πώμα.

• Επαναλάβετε τα βήματα 4-6 έως ότου εμφανιστεί ένα νέφος.

• Αφού εμφανιστεί ένα νέφος, επαναλάβετε τα βήματα 4-6 τρεις φορές ακόμα. Η συσκευή εισπνοής είναι τώρα έτοιμη προς χρήση και μπορεί τώρα να παρέχει 60 χρήσεις (εισπνοές) (30 δόσεις).

4.3 Αντενδείξεις: To Striverdi Respimat αντενδείκνυται σε ασθενείς με υπερευαισθησία στην ολοδατερόλη ή σε κάποιο από τα έκδοχα που αναφέρονται στην παράγραφο 6.1. 4.4 Ειδικές προειδοποιήσεις και προφυλάξεις κατά τη χρήση: Άσθμα: Το Striverdi Respimat δεν πρέπει να χρησιμοποιείται στο άσθμα. Η μακροχρόνια αποτελεσματικότητα και ασφάλεια της ολοδατερόλης δεν έχει μελετηθεί στο άσθμα. Οξύς βρογχόσπασμος: Το Striverdi Respimat, ως βρογχοδιασταλτική θεραπεία συντήρησης χορηγούμενη μια φορά ημερησίως δε θα πρέπει να χρησιμοποιείται για τη θεραπεία των οξέων επεισοδίων βρογχόσπασμου, δηλαδή ως θεραπεία διάσωσης. Υπερευαισθησία: Όπως με όλες τις φαρμακευτικές αγωγές, άμεσες αντιδράσεις υπερευαισθησίας μπορεί να εμφανισθούν μετά τη χορήγηση του Striverdi Respimat. Παράδοξος βρογχόσπασμος: Όπως με άλλα εισπνεόμενα φάρμακα το Striverdi Respimat μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα παράδοξο βρογχόσπασμο που μπορεί να είναι απειλητικός για τη ζωή. Εάν εμφανισθεί παράδοξος βρογχόσπασμος το Striverdi Respimat θα πρέπει να διακοπεί αμέσως και να αντικατασταθεί με άλλη θεραπεία. Συστηματικές επιδράσεις: Μακράς διάρκειας β2αδρενεργικοί αγωνιστές θα πρέπει να χορηγούνται με προσοχή σε ασθενείς με καρδιαγγειακές διαταραχές, ιδιαίτερα ισχαιμική καρδιοπάθεια, σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια αντιστάθμισης, καρδιακές αρρυθμίες, υπερτροφική αποφρακτική καρδιομυοπάθεια, υπέρταση και ανεύρυσμα, σε ασθενείς με σπασμωδικές διαταραχές ή θυρεοτοξίκωση, σε ασθενείς με γνωστή ή πιθανολογούμενη παράταση του διαστήματος QT (δηλαδή QT> 0,44 δευτερόλεπτα) και σε ασθενείς που ανταποκρίνονται ασυνήθιστα στις συμπαθομιμητικές αμίνες. Ασθενείς με ιστορικό εμφράγματος μυοκαρδίου κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους, μη σταθερή ή απειλητική για τη ζωή καρδιακή αρρυθμία, που νοσηλεύτηκαν για καρδιακή ανεπάρκεια κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους ή με διάγνωση παροξυσμικής ταχυκαρδίας ( >100 παλμούς ανά λεπτό) αποκλείσθηκαν από τις κλινικές μελέτες. Επομένως, η εμπειρία σε αυτούς τους ασθενείς είναι περιορισμένη. Το Striverdi Respimat θα πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή σε αυτές τις ομάδες ασθενών. Καρδιαγγειακές επιδράσεις: Όπως και άλλοι β2αδρενεργικοί αγωνιστές, η ολοδατερόλη μπορεί να έχει κλινικά σημαντική καρδιαγγειακή επίδραση σε ορισμένους ασθενείς όπως έχει μετρηθεί από αυξήσεις της συχνότητας του καρδιακού σφυγμού, αρτηριακή πίεση και/ή συμπτώματα. Σε περίπτωση που τέτοιες επιδράσεις εμφανισθούν, είναι πιθανόν να χρειασθεί διακοπή της αγωγής. Επιπρόσθετα, έχει αναφερθεί ότι β-αδρενεργικοί αγωνιστές προκαλούν μεταβολές στο ηλεκτροκαρδιογράφημα (ECG), όπως εξομάλυνση του κύματος Τ και ύφεση του τμήματος ST, παρόλο που η κλινική σημασία αυτών των παρατηρήσεων είναι άγνωστη. Υποκαλιαιμία: Οι β2-αδρενεργικοί αγωνιστές μπορεί να προκαλέσουν σημαντική υποκαλιαιμία σε ορισμένους ασθενείς, η οποία έχει τη δυναμική να προκαλέσει ανεπιθύμητες καρδιαγγειακές επιδράσεις. Η μείωση στο κάλιο ορού είναι συνήθως παροδική, χωρίς να απαιτεί προσθήκη συμπληρώματος. Σε ασθενείς με σοβαρή ΧΑΠ, η υποξία και η συγχορηγούμενη αγωγή μπορεί να ενισχύσει το ενδεχόμενο υποκαλιαιμίας (βλ. παράγραφο 4.5), η οποία μπορεί να αυξήσει την ευαισθησία σε καρδιακές αρρυθμίες. Υπεργλυκαιμία: Εισπνοή υψηλών δόσεων β2-αδρενεργικών αγωνιστών μπορεί να προκαλέσει αυξήσεις στη γλυκόζη του πλάσματος. Αναισθησία: Θα πρέπει να δίνεται προσοχή στην περίπτωση που έχει προγραμματισθεί χειρουργική επέμβαση με αναισθητικούς αλογονωμένους υδρογονάνθρακες εξαιτίας αυξημένης ευαισθησίας στις ανεπιθύμητες καρδιαγγειακές επιδράσεις των βρογχοδιασταλτικών β-αγωνιστών. Έκδοχα: Το χλωριούχο βενζαλκώνιο μπορεί να προκαλέσει συριγμό και δυσκολίες στην αναπνοή. Οι ασθενείς με άσθμα διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο παρόμοιων ανεπιθύμητων συμβάντων. Το Striverdi Respimat δε θα πρέπει να χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με οποιαδήποτε άλλη φαρμακευτική αγωγή που περιέχει μακράς διάρκειας β2-αδρενεργικούς αγωνιστές. Ασθενείς που λαμβάνουν εισπνεόμενους, βραχείας διάρκειας β2-αδρενεργικούς αγωνιστές σε τακτική βάση (δηλαδή, τέσσερις φορές την ημέρα) θα πρέπει να συμβουλεύονται να τους χρησιμοποιούν μόνο για συμπτωματική ανακούφιση των οξέων αναπνευστικών συμπτωμάτων. 4.5 Αλληλεπιδράσεις με άλλα φαρμακευτικά προϊόντα και άλλες μορφές αλληλεπίδρασης: Αδρενεργικοί παράγοντες: Συγχορήγηση άλλων αδρενεργικών παραγόντων (μόνων ή ως μέρος της θεραπείας συνδυασμού) μπορεί να ενισχύσει τις ανεπιθύμητες ενέργειες του Striverdi Respimat. Ξανθινοπαράγωγα, στεροειδή ή διουρητικά: Συγχορήγηση με ξανθινοπαράγωγα, στεροειδή ή μη καλιοσυντηρητικά διουρητικά μπορεί να προκαλέσει οποιαδήποτε υποκαλιαιμική επίδραση των αδρενεργικών αγωνιστών (βλ. παράγραφο 4.4). β-Aποκλειστές: Οι β-αδρενεργικοί αποκλειστές μπορεί να εξασθενίσουν ή να ανταγωνισθούν τη δράση του Striverdi Respimat. Επομένως, το Striverdi Respimat θα πρέπει να δίνεται μαζί με β-αδρενεργικούς αποκλειστές (συμπεριλαμβανομένων οφθαλμικών σταγόνων) μόνο εάν υπάρχουν επιτακτικοί λόγοι για τη χρήση τους. Σε αυτά τα πλαίσια, καρδιοεκλεκτικοί β-αποκλειστές μπορούν να εξετασθούν ως ενδεχόμενο, παρόλο που πρέπει να χορηγηθούν με προσοχή. Αναστολείς ΜΑΟ και τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά, φάρμακα που παρατείνουν το διορθωμένο QTc διάστημα: Αναστολείς της μονοάμινο-οξειδάσης ή τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά ή άλλα φάρμακα που είναι γνωστό ότι παρατείνουν το διορθωμένο διάστημα QTc μπορεί να ενισχύσουν τη δράση του Striverdi Respimat στο καρδιαγγειακό σύστημα. Φαρμακοκινητικές αλληλεπιδράσεις φαρμάκου-φαρμάκου: Δεν έχει παρατηρηθεί σχετική επίδραση στη συστηματική έκθεση της ολοδατερόλης σε μελέτες αλληλεπίδρασης φαρμάκου-φαρμάκου με τη συγχορήγηση φλουκοναζόλης, ως πρότυπου αναστολέα του CYP2C9. Η συγχορήγηση κετοκοναζόλης ως δυνητικού αναστολέα της P-gp και του CYP αύξησε τη συστηματική έκθεση στην ολοδατερόλη κατά περίπου 70%. Δεν είναι απαραίτητη η προσαρμογή της δόσης. Η συγχορήγηση της ολοδατερόλης και του τιοτροπίου δεν είχε σημαντική επίδραση στη συστηματική έκθεση σε κανένα από τα δύο φάρμακα. Έρευνες in vitro έδειξαν ότι η ολοδατερόλη δεν αναστέλλει τα ένζυμα CYP ή τους μεταφορείς του φαρμάκου στις συγκεντρώσεις πλάσματος που επιτυγχάνονται στην κλινική πρακτική. 4.6 Γονιμότητα, κύηση και γαλουχία: Κύηση: Δεν υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα από τη χρήση του Striverdi Respimat στις έγκυες γυναίκες. Μελέτες σε ζώα δε δείχνουν άμεσες ή έμμεσες επιβλαβείς επιδράσεις όσον αφορά στην αναπαραγωγική τοξικότητα στις κλινικά σχετικές εκθέσεις στο φάρμακο (βλ. παράγραφο 5.3). Ως προληπτικό μέτρο, είναι προτιμότερο να αποφεύγεται η χρήση του Striverdi Respimat κατά τη διάρκεια της κύησης. Όπως άλλοι β2-αδρενεργικοί αγωνιστές, η ολοδατερόλη μπορεί να αναστέλλει τον τοκετό εξαιτίας της χαλαρωτικής επίδρασης στις λείες μυϊκές ίνες της μήτρας. Θηλασμός: Δεν υπάρχουν διαθέσιμα κλινικά δεδομένα από θηλάζουσες γυναίκες που έχουν εκτεθεί στην ολοδατερόλη. Δεν είναι γνωστό εάν η ολοδατερόλη/μεταβολίτες απεκκρίνονται στο ανθρώπινο γάλα. Τα διαθέσιμα φαρμακοκινητικά/τοξικολογικά δεδομένα σε ζώα έδειξαν απέκκριση της ολοδατερόλης και/ή των μεταβολιτών της στο γάλα. Καθώς η συστηματική έκθεση των γυναικών που θηλάζουν στην ολοδατερόλη/μεταβολίτες είναι αμελητέα στη δόση για τους ανθρώπους των 5μg ανά ημέρα, δεν αναμένονται σχετικές επιδράσεις στο θηλάζον νεογέννητο/ νήπιο. Θα πρέπει να ληφθεί απόφαση σχετικά με το εάν πρέπει να γίνει διακοπή του θηλασμού ή διακοπή/αποχή από την αγωγή με Striverdi Respimat, λαμβάνοντας υπόψιν το όφελος του θηλασμού για το παιδί και το όφελος της θεραπείας για τη γυναίκα. Γονιμότητα: Δεν υπάρχουν διαθέσιμα κλινικά δεδομένα σχετικά με τη γονιμότητα για το Striverdi Respimat. Οι προκλινικές μελέτες που διεξήχθησαν με την ολοδατερόλη δεν έδειξαν καμία ανεπιθύμητη ενέργεια στη γονιμότητα. .7 Επιδράσεις στην ικανότητα οδήγησης και χειρισμού μηχανημάτων: Δεν έχουν διεξαχθεί μελέτες για την επίδραση στην ικανότητα οδήγησης και χειρισμού μηχανημάτων. Ωστόσο, οι ασθενείς θα πρέπει να ενημερώνονται ότι κατά τις κλινικές μελέτες έχει αναφερθεί ζάλη. Επομένως, συνιστάται προσοχή κατά την οδήγηση αυτοκινήτου ή το χειρισμό μηχανήματος. Εάν οι ασθε-

νείς εμφανίσουν ζάλη, θα πρέπει να αποφεύγουν δυνητικά επικίνδυνες εργασίες όπως η οδήγηση ή ο χειρισμός μηχανήματος. 4.8 Ανεπιθύμητες ενέργειες: α. Περίληψη του προφίλ ασφαλείας: Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες στη συνιστώμενη δόση ήταν ρινοφαρυγγίτιδα, ζάλη, υπέρταση, εξάνθημα και αρθραλγία. Αυτές ήταν συνήθως ήπιες ή μέτριες σε ένταση. β. Συνοπτικός πίνακας των ανεπιθύμητων ενεργειών: Οι συχνότητες που αποδίδονται στις ανεπιθύμητες ενέργειες που αναφέρονται παρακάτω βασίζονται στις αδρές συχνότητες εμφάνισης των ανεπιθύμητων ενεργειών του φαρμάκου (δηλαδή συμβάντα που αποδόθηκαν στην ολοδατερόλη) που παρατηρήθηκαν στην ομάδα της δόσης των 5 μικρογραμμαρίων της ολοδατερόλης (1.035 ασθενείς), από 6 ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο κλινικές δοκιμές, παράλληλων ομάδων σε ασθενείς με ΧΑΠ με περιόδους θεραπείας που κυμαίνονται μεταξύ 4 και 48 εβδομάδων. Η συχνότητα καθορίζεται με βάση τους ακόλουθους κανόνες: Πολύ συχνές (≥1/10), συχνές (≥1/100 έως <1/10), όχι συχνές (≥1/1.000 έως <1/100), σπάνιες (≥1/10.000 έως <1/1.000), πολύ σπάνιες (<1/10.000), μη γνωστές (δεν μπορούν να εκτιμηθούν με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα). Κατηγορία/Οργανικό Σύστημα / Προτεινόμενος Όρος MedDRA Συχνότητα Άσθμα Λοιμώξεις και παρασιτώσεις Ρινοφαρυγγίτιδα Όχι συχνή Διαταραχές του νευρικού συστήματος Ζάλη Όχι συχνή Αγγειακές διαταραχές Υπέρταση Σπάνια Διαταραχές του δέρματος και του υποδόριου ιστού Εξάνθημα Όχι συχνή Διαταραχές του μυοσκελετικού συστήματος και του συνδετικού ιστού Αρθραλγία Σπάνια γ. Περιγραφή επιλεγμένων ανεπιθύμητων ενεργειών: Η εμφάνιση εξανθήματος ενδέχεται να θεωρηθεί αντίδραση υπερευαισθησίας με το Striverdi Respimat. Όπως με όλα τα τοπικά απορροφούμενα φάρμακα, μπορεί να εμφανισθούν άλλες αντιδράσεις υπερευαισθησίας. δ. Προφίλ των ανεπιθύμητων ενεργειών του β2-αγωνιστή: Το Striverdi Respimat είναι μέλος της θεραπευτικής ομάδας των μακράς διάρκειας β2-αδρενεργικών αγωνιστών. Επομένως, η εμφάνιση ανεπιθύμητων επιδράσεων που σχετίζονται με την ομάδα των β-αδρενεργικών αγωνιστών θα πρέπει να ληφθούν υπόψη, όπως ταχυκαρδία, αρρυθμία, αίσθημα παλμών, ισχαιμία του μυοκαρδίου, στηθάγχη, υπέρταση ή υπόταση, τρόμος, κεφαλαλγία, νευρικότητα, αϋπνία, ζάλη, ξηροστομία, ναυτία, μυϊκοί σπασμοί, κόπωση, αίσθημα κακουχίας, υποκαλιαιμία, υπεργλυκαιμία και μεταβολική οξέωση. Αναφορά πιθανολογούμενων ανεπιθύμητων ενεργειών: Η αναφορά πιθανολογούμενων ανεπιθύμητων ενεργειών μετά από τη χορήγηση άδειας κυκλοφορίας του φαρμακευτικού προϊόντος είναι σημαντική. Επιτρέπει τη συνεχή παρακολούθηση της σχέσης οφέλους-κινδύνου του φαρμακευτικού προϊόντος. Ζητείται από τους επαγγελματίες υγείας να αναφέρουν οποιεσδήποτε πιθανολογούμενες ανεπιθύμητες ενέργειες μέσω του εθνικού συστήματος αναφοράς: Ελλάδα: Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων. Μεσογείων 284, GR-15562 Χολαργός, Αθήνα. Τηλ: + 30 213 2040380/337, Φαξ: + 30 21 06549585, Ιστότοπος: http:// www.eof.gr Κύπρος: Φαρμακευτικές Υπηρεσίες, Υπουργείο Υγείας. CY-1475 Λευκωσία. Φαξ: + 357 22608649, Ιστότοπος: www.moh.gov.cy/phs. 4.9 Υπερδοσολογία: Συμπτώματα: Είναι πιθανόν υπερδοσολογία σε ολοδατερόλη να οδηγήσει σε υπερβολικές επιδράσεις τυπικές των β2-αδρενεργικών αγωνιστών, π.χ. ισχαιμία του μυοκαρδίου, υπέρταση ή υπόταση, ταχυκαρδία, αρρυθμίες, αίσθημα παλμών, ζάλη, νευρικότητα, αϋπνία, άγχος, κεφαλαλγία, τρόμος, ξηροστομία, μυϊκοί σπασμοί, ναυτία, κόπωση, αίσθημα κακουχίας, υποκαλιαιμία, υπεργλυκαιμία και μεταβολική οξέωση. Θεραπεία υπερδοσολογίας: Η θεραπεία με το Striverdi Respimat θα πρέπει να διακοπεί. Ενδείκνυται υποστηρικτική και συμπτωματική θεραπεία. Τα σοβαρά περιστατικά θα πρέπει να νοσηλεύονται. Μπορεί να ληφθεί υπόψη η χρήση καρδιοεκλεκτικών β-αποκλειστών, αλλά μόνο υπό υπερβολική προσοχή καθώς η χρήση της αγωγής με β-αδρενεργικούς αποκλειστές μπορεί να προκαλέσει βρογχόσπασμο. 5. ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: 5.1 Φαρμακοδυναμικές ιδιότητες: Φαρμακοθεραπευτική κατηγορία: Φάρμακα για αποφρακτικές παθήσεις των αεροφόρων οδών, Εκλεκτικοί αγωνιστές β2-αδρενεργικών υποδοχέων, κωδικός ATC: R03AC19. Μηχανισμός δράσης: Η ολοδατερόλη έχει υψηλή συγγένεια και εκλεκτικότητα με τους ανθρώπινους β2-αδρενεργικούς υποδοχείς. Μελέτες in vitro έδειξαν ότι η ολοδατερόλη έχει 241 φορές μεγαλύτερη δράση αγωνιστή στους β2-αδρενεργικούς υποδοχείς σε σύγκριση με τους β1-αδρενεργικούς υποδοχείς και 2.299 φορές μεγαλύτερη δράση αγωνιστή σε σύγκριση με τους β3-αδρενεργικούς υποδοχείς. Η δραστική ουσία ασκεί τις φαρμακολογικές τις δράσεις μέσω σύνδεσης και ενεργοποίησης των β2-αδρενεργικών υποδοχέων μετά από τοπική χορήγηση με εισπνοή. Η ενεργοποίηση αυτών των υποδοχέων στους αεραγωγούς έχει ως αποτέλεσμα τη διέγερση της ενδοκυτταρικής αδενυλικής κυκλάσης, ένα ένζυμο που μεσολαβεί στη σύνθεση της 3,5-κυκλικής μονοφωσφορικής αδενοσίνης (cAMP). Τα αυξημένα επίπεδα του cAMP επάγουν τη βρογχοδιαστολή μέσω χαλάρωσης των λείων μυϊκών κυττάρων των αεραγωγών. Η ολοδατερόλη έχει το προκλινικό προφίλ ενός μακράς διάρκειας εκλεκτικού αγωνιστή των β2-αδρενεργικών υποδοχέων (LABA) με ταχεία έναρξη της δράσης και διάρκεια δράσης τουλάχιστον 24 ωρών. Οι β-αδρενεργικοί υποδοχείς χωρίζονται σε τρεις υποκατηγορίες, β1-αδρενεργικοί υποδοχείς που κατά κύριο λόγο εκφράζονται στους λείους μύες της καρδιάς, β2-αδρενεργικοί υποδοχείς που κατά κύριο λόγο εκφράζονται στους λείους μύες των αεραγωγών και β3-αδρενεργικοί υποδοχείς που κατά κύριο λόγο εκφράζονται στο λιπώδη ιστό. Οι β2-αγωνιστές προκαλούν βρογχοδιαστολή. Παρόλο που οι β2-αδρενεργικοί υποδοχείς είναι κατά κύριο λόγο αδρενεργικοί υποδοχείς στους λείους μύες των αεραγωγών, είναι επίσης παρόντες στην επιφάνεια μιας ποικιλίας άλλων κυττάρων, συμπεριλαμβανομένων των πνευμονικών επιθηλίων και των ενδοθηλιακών κυττάρων και στην καρδιά. Η ακριβής λειτουργία των β2-υποδοχέων στην καρδιά δεν είναι γνωστή, αλλά η παρουσία τους αυξάνει την πιθανότητα ακόμα και οι εξαιρετικά εκλεκτικοί β2-αδρενεργικοί αγωνιστές να έχουν καρδιακές δράσεις. Επιδράσεις στην καρδιακή ηλεκτροφυσιολογία: Η δράση της ολοδατερόλης στο διάστημα QT/διορθωμένο διάστημα QTc του ΗΚΓ μελετήθηκε σε 24 υγιείς άνδρες και γυναίκες εθελοντές σε μια διπλά-τυφλή, τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο και με δραστική ουσία (μοξιφλοξασίνη), μελέτη. Η ολοδατερόλη σε μονές δόσεις των 10, 20, 30 και 50 μικρογραμμαρίων έδειξε ότι, σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο, οι μέσες μεταβολές από την τιμή αναφοράς στο διάστημα QT πάνω από 20 λεπτά έως 2 ώρες μετά τη λήψη της δόσης αυξήθηκαν δοσοεξαρτώμενες από 1,6 (10 μικρογραμμάρια ολοδατερόλης) σε 6,5 ms (50 μικρογραμμάρια ολοδατερόλης), με το ανώτερο όριο του δύο-πλευρών 90% διαστήματος εμπιστοσύνης να είναι λιγότερο από 10 ms σε όλα τα επίπεδα δόσεων για τα ανεξάρτητα διορθωμένα διαστήματα QT (QTcI). Η δράση των 5 μικρογραμμαρίων και 10 μικρογραμμαρίων Striverdi Respimat στην καρδιακή συχνότητα και ρυθμό εκτιμήθηκε με τη χρήση της 24ωρης καταγραφής ΗΚΓ (παρακολούθηση με Holter) σε ένα υποσύνολο 772 ασθενών την 48η εβδομάδα των ελεγχόμενων με εικονικό φάρμακο δοκιμών Φάσης 3. Δεν παρατηρήθηκαν δοσο- ή χρονο-σχετιζόμενες τάσεις ή μοντέλα για το εύρος των μέσων μεταβολών στην καρδιακή συχνότητα ή σε έκτακτες συστολές. Οι μεταβολές από την τιμή αναφοράς στο τέλος της θεραπείας σε έκτακτες συστολές δεν έδειξαν σημαντικές διαφορές μεταξύ ολοδατερόλης 5 μικρογραμμαρίων, 10 μικρογραμμαρίων και εικονικού φαρμάκου. Κλινική αποτελεσματικότητα και ασφάλεια: Το κλινικό πρόγραμμα ανάπτυξης Φάσης ΙΙΙ για το Striverdi Respimat περιελάμβανε τέσσερα ζεύγη πανομοιότυπων, τυχαιοποιημένων, διπλά-τυφλών, ελεγχόμενων με εικονικό φάρμακο δοκιμών σε 3.533 ασθενείς με ΧΑΠ (1.281 έλαβαν τη δόση των 5 μικρογραμμαρίων, 1.284 έλαβαν τη δόση των 10 μικρογραμμαρίων): i. δύο πανομοιότυπες, ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο και δραστική ουσία, παράλληλων ομάδων, 48 εβδομάδων δοκιμές, με φορμοτερόλη 12 μικρογραμμαρίων δύο φορές ημερησίως ως φάρμακο σύγκρισης [Δοκιμές 1 και 2] ii. δύο πανομοιότυπες, ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο, παράλληλων ομάδων, 48 εβδομάδων δοκιμές [Δοκιμές 3 και 4] iii. δύο πανομοιότυπες, ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο και δραστική ουσία, 6 εβδομάδων δοκιμές με διασταυρούμενη λήψη, με φορμοτερόλη 12 μικρογραμμαρίων δύο φορές ημερησίως ως φάρμακο σύγκρισης [Δοκιμές 5 και 6] iv. δύο πανομοιότυπες, ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο και δραστική ουσία, 6 εβδομάδων δοκιμές με διασταυρούμενη λήψη, με τιοτρόπιο Handihaler 18 μικρογραμμαρίων μία φορά ημερησίως ως φάρμακο σύγκρισης [Δοκιμές 7 και 8]. Όλες οι μελέτες συμπεριελάμβαναν μετρήσεις πνευμονικής λειτουργίας (μέγιστος εκπνεόμενος όγκος σε ένα δευτερόλεπτο, FEV1). Οι 48 εβδομάδων μελέτες αξιολόγησαν τις μέγιστες (AUC0-3h) και ελάχιστες αποκρίσεις της πνευμονικής λειτουργίας, ενώ οι 6 εβδομάδων μελέτες αξιολόγησαν το προφίλ της πνευμονικής λειτουργίας κατά τη διάρκεια ενός συνεχούς 24ωρου διαστήματος μεταξύ της λήψης της κάθε δόσης. Οι δύο πανομοιότυπες, ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο και δραστική ουσία, 48 εβδομάδων δοκιμές συμπεριελάμβαναν επίσης τον δείκτη Transition Dyspnea Index (TDI) ως μέτρο αξιολόγησης της δύσπνοιας και το ερωτηματολόγιο για το αναπνευστικό του St. George (SGRQ) ως μέτρο αξιολόγησης της σχετιζόμενης με την υγεία ποιότητας ζωής. Οι ασθενείς που συμπεριλήφθησαν στο πρόγραμμα Φάσης ΙΙΙ ήταν ηλικίας 40 ετών ή μεγαλύτεροι με κλινική διάγνωση ΧΑΠ, είχαν ιστορικό καπνίσματος τουλάχιστον 10 πακέτα-έτη και είχαν μέτρια έως πολύ σοβαρή αναπνευστική δυσλειτουργία (μετα-βρογχοδιαστoλής FEV1 μικρότερο από 80% από το προβλεπόμενο φυσιολογικό (GOLD στάδιο ΙΙ-ΙV), μετα-βρογχοδιαστολής λόγο FEV1 προς FVC μικρότερο από 70%).Χαρακτηριστικά ασθενών: Η πλειοψηφία των 3.104 ασθενών που συμμετείχαν στις παγκόσμιες, 48 εβδομάδων δοκιμές [Δοκιμές 1 και 2, Δοκιμές 3 και 4] ήταν άντρες (77%), λευκοί (66%) ή Ασιάτες (32%), με μέση ηλικία τα 64 έτη. Ο μέσος μεταβρογχοδιαστολής FEV1 ήταν 1,38 L (GOLD II [50%], GOLD IΙI [40%], GOLD IV [10%]). Η μέση αποκρισιμότητα των β2-αγωνιστών ήταν 15% της τιμής αναφοράς (0,160L). Με εξαίρεση τους άλλους μακράς διάρκειας β2αγωνιστές, όλες οι θεραπείες για το αναπνευστικό επιτρέπονταν ως συγχορηγούμενη θεραπεία (π.χ. τιοτρόπιο [24%], ιπρατρόπιο [25%], εισπνεόμενα στεροειδή [45%], ξανθίνες [16%]). Η ένταξη των ασθενών ήταν κατηγοριοποιημένη με βάση τη χρήση του τιοτροπίου. Σε όλες τις τέσσερις δοκιμές, το κύριο τελικό σημείο της αποτελεσματικότητας της πνευμονικής λειτουργίας ήταν μεταβολή από την τιμή αναφοράς προ-θεραπείας του FEV1 AUC0-3h και η μεταβολή από την τιμή αναφοράς προ-θεραπείας του ελάχιστου (προ-δόσης) FEV1 (μετά από 24 εβδομάδες στις Δοκιμές 1 και 2, μετά από 12 εβδομάδες στις Δοκιμές 3 και 4). Οι 6 εβδομάδων δοκιμές [Δοκιμές 5 και 6, Δοκιμές 7 και 8] διεξήχθησαν στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική. Στις Δοκιμές 5 και 6, η πλειοψηφία των 199 ασθενών που συμμετείχαν ήταν άντρες (53%) και λευκοί (93%), με μέση ηλικία τα 63 έτη. Ο μέσος μετα-βρογχοδιαστολής FEV1 ήταν 1,43L (GOLD II [54%], GOLD IΙI [39%], GOLD IV [7%]). Η μέση αποκρισιμότητα των β2-αγωνιστών ήταν 17% της τιμής αναφοράς (0,187 L). Με εξαίρεση τους άλλους μακράς διάρκειας β2αγωνιστές, όλα τα φάρμακα για το αναπνευστικό επιτρέπονταν ως συγχορηγούμενη θεραπεία (π.χ. τιοτρόπιο [24%], ιπρατρόπιο [16%], εισπνεόμενα στεροειδή [31%], ξανθίνες [0,5%]). Στις Δοκιμές 7 και 8, η πλειοψηφία των 230 ασθενών που συμμετείχαν ήταν άντρες (69%) και λευκοί (99,6%), με μέση ηλικία τα 62 έτη. Ο μέσος

μετα-βρογχο- διαστολής FEV1 ήταν 1,55 L (GOLD II [57%], GOLD IΙI [35%], GOLD IV [7%]). Η μέση αποκρισιμότητα των β2-αγωνιστών ήταν 18% της τιμής αναφοράς (0,203 L). Με εξαίρεση τους άλλους μακράς διάρκειας β2αγωνιστές και τα αντιχολινεργικά, όλα τα φάρμακα για το αναπνευστικό επιτρέπονταν ως συγχορηγούμενη θεραπεία (π.χ. εισπνεόμενα στεροειδή [49%], ξανθίνες [7%]). Πνευμονική λειτουργία: Στις 48 εβδομάδων δοκιμές, το Striverdi Respimat, 5 μικρογραμμάρια, χορηγούμενο μία φορά ημερησίως το πρωί, παρείχε σημαντική βελτίωση (p<0,0001) στην πνευμονική λειτουργία μέσα σε 5 λεπτά από την πρώτη δόση (μέση αύξηση 0,130 L στο FEV1 σε σύγκριση με την τιμή αναφοράς προ-θεραπείας των 1,18 L). Η σημαντική βελτίωση στην πνευμονική λειτουργία διατηρήθηκε για 24 ώρες (μέση αύξηση 0,162 L στο FEV1 AUC0-3h σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο, p<0,0001, μέση αύξηση 0,071 L σε 24 ώρες στον ελάχιστο FEV1 σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο, p<0,0001). Οι βελτιώσεις στην πνευμονική λειτουργία ήταν εμφανείς τόσο στους χρήστες τιοτροπίου όσο και στους μη χρήστες τιοτροπίου. H τάξη μεγέθους της βρογχοδιασταλτικής δράσης της ολοδατερόλης (απόκριση FEV1 AUC0-3h) εξαρτάται από το βαθμό αναστρεψιμότητας του περιορισμού της ροής αέρα από την τιμή αναφοράς (ελέγχθηκε με χορήγηση ενός βρογχοδιασταλτικού β-αγωνιστή βραχείας διάρκειας). Οι ασθενείς με υψηλότερο βαθμό αναστρεψιμότητας από την τιμή αναφοράς γενικά επέδειξαν υψηλότερη βρογχοδιασταλτική απόκριση με την ολοδατερόλη από τους ασθενείς με χαμηλότερο βαθμό αναστρεψιμότητας από την τιμή αναφοράς. Τόσο για την ολοδατερόλη όσο και για το φάρμακο σύγκρισης, η βρογχοδιασταλτική δράση (όταν μετράται σε L) ήταν χαμηλότερη σε ασθενείς με πιο σοβαρή ΧΑΠ. Οι βρογχοδιασταλτικές δράσεις του Striverdi Respimat διατηρήθηκαν σε όλη τη διάρκεια της περιόδου θεραπείας των 48 εβδομάδων. Το Striverdi Respimat βελτίωσε επίσης τον πρωινό και βραδινό PEFR (μέγιστο ρυθμό εκπνευστικής ροής) όπως μετρήθηκε από τα ημερήσια αρχεία των ασθενών συγκρινόμενο με το εικονικό φάρμακο. Στις 6 εβδομάδων δοκιμές, το Striverdi Respimat έδειξε σημαντικά μεγαλύτερη απόκριση FEV1 σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο (p<0,0001) κατά τη διάρκεια ενός συνεχούς 24ωρου διαστήματος μεταξύ της λήψης της κάθε δόσης (μέση αύξηση 0,175 L [Δοκιμές 5 και 6] και 0,211 L [Δοκιμές 7 και 8] στο FEV1 AUC0-3h σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο, p<0,0001, μέση αύξηση 0,137 L [Δοκιμές 5 και 6] και 0,168 L [Δοκιμές 7 και 8] στο FEV1 AUC0-3h σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο, p<0,0001, μέση αύξηση 0,102 L [Δοκιμές 5 και 6] και 0,134 L [Δοκιμές 7 και 8] στον ελάχιστο FEV1 24ωρου σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο, p<0,0001). Οι βελτιώσεις στην πνευμονική λειτουργία ήταν συγκρίσιμες με τη φορμοτερόλη χορηγούμενη δύο φορές ημερησίως [Δοκιμές 5 και 6, μέση αύξηση 0,205 L στο FEV1 AUC0-3h σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο, μέση αύξηση 0,108 L στον ελάχιστο FEV1 24ωρου σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο (p<0,0001)] και με το Handihaler τιοτρόπιο χορηγούμενο μία φορά ημερησίως [Δοκιμές 7 και 8, μέση αύξηση 0,211 L στο FEV1 AUC0-3h σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο, μέση αύξηση 0,129 L στον ελάχιστο FEV1 24ωρου σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο (p<0,0001)]. Δύσπνοια, σχετιζόμενη με την Υγεία Ποιότητα Ζωής, Χρήση Αγωγής Διάσωσης, Παγκόσμια Βαθμολογία Ασθενή: Ο δείκτης Transition Dyspnea Index (TDI) και το ερωτηματολόγιο για το αναπνευστικό του St. George (SGRQ) συμπεριλήφθησαν επίσης στις πανομοιότυπες, ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο και δραστική, 48 εβδομάδων, δοκιμές [Δοκιμές 1 και 2]. Μετά από 24 εβδομάδες, δεν υπήρχε σημαντική διαφορά μεταξύ Striverdi Respimat, φορμοτερόλης και εικονικού φαρμάκου στη συγκεντρωτική βαθμολογία του δείκτη TDI, εξαιτίας μιας απροσδόκητης βελτίωσης στην ομάδα εικονικού φαρμάκου σε μία μελέτη (Πίνακας 1). Σε μια μεταγενέστερη ανάλυση κατά την οποία υπολογίσθηκαν οι διακοπές ασθενών από τη θεραπεία, η διαφορά μεταξύ Striverdi Respimat και εικονικού φαρμάκου ήταν σημαντική. Πίνακας 1: Συγκεντρωτική βαθμολογία του δείκτη TDI μετά από 24 εβδομάδες θεραπείας Μέση τιμή ανά θεραπεία Πρωταρχική ανάλυση

Μεταγενέστερη ανάλυση

Εικονικό φάρμακο Ολοδατερόλη 5μg μία φορά ημερησίως Φορμοτερόλη 12μg δύο φορές ημερησίως Εικονικό φάρμακο Ολοδατερόλη 5μg μία φορά ημερησίως Φορμοτερόλη 12μg δύο φορές ημερησίως

Διαφορά ως προς το εικονικό φάρμακο Μέσος (Τιμή p)

1,5 (0,2) 1,9 (0,2)

0,3 (p=0,1704)

1,8 (0,2)

0,2 (p=0,3718)

1,5 (0,2) 2,0 (0,2)

0,5 (p=0,0270)

1,8 (0,2)

0,4 (p=0,1166)

Μετά από 24 εβδομάδες, το Striverdi Respimat βελτίωσε σημαντικά τη μέση συνολική βαθμολογία του δείκτη SGRQ σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο (Πίνακας 2). Οι βελτιώσεις ήταν ορατές σε όλες τις 3 περιοχές του δείκτη SGRQ (συμπτώματα, δραστηριότητες, επιπτώσεις). Οι περισσότεροι ασθενείς που έλαβαν αγωγή με Striverdi Respimat είχαν βελτίωση στη συνολική βαθμολογία του δείκτη SGRQ μεγαλύτερη από το MCID (4 μονάδες) σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο (50,2% έναντι 36,4%, p<0,0001). Πίνακας 2: Συνολικές βαθμολογίες του δείκτη SGRQ μετά από 24 εβδομάδες θεραπείας

Συνολική βαθμολογία

Τιμή αναφοράς Εικονικό φάρμακο Ολοδατερόλη 5μg μία φορά ημερησίως Φορμοτερόλη 12μg δύο φορές ημερησίως

Μέση τιμή ανά θεραπεία (μεταβολή από την τιμή αναφοράς)

Διαφορά ως προς το εικονικό φάρμακο Μέσος (Τιμή p)

44,4 41,6 (-2,8) 38,8 (-5,6)

-2,8 (p=0,0034)

40,4 (-4,0)

-1,2 (p=0,2009)

Ασθενείς που έλαβαν αγωγή με Striverdi Respimat χρησιμοποίησαν λιγότερη κατά τη διάρκεια της ημέρας και κατά τη διάρκεια της νύχτας σαλβουταμόλη ως θεραπεία διάσωσης σε σύγκριση με τους ασθενείς που έλαβαν εικονικό φάρμακο. Σε κάθε μία από τις 48 εβδομάδων δοκιμές, οι ασθενείς που έλαβαν αγωγή με Striverdi Respimat εμφάνισαν σημαντικότερη βελτίωση στην αναπνευστική τους κατάσταση σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο, όπως μετρήθηκε με την κλίμακα της Παγκόσμιας Βαθμολογίας Ασθενή (PGR). Παιδιατρικός πληθυσμός: Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων έχει δώσει απαλλαγή από την υποχρέωση υποβολής των αποτελεσμάτων των μελετών με το Striverdi Respimat σε όλες τις υποκατηγορίες του παιδιατρικού πληθυσμού στην χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) (βλέπε παράγραφο 4.2 για πληροφορίες σχετικά με την παιδιατρική χρήση). 5.2 Φαρμακοκινητικές ιδιότητες: α) Γενική Εισαγωγή: Πληροφορίες σχετικά με τη φαρμακοκινητική της ολοδατερόλης προήλθαν από υγιή άτομα, ασθενείς με ΧΑΠ και άσθμα που έλαβαν εισπνοές από το στόμα δόσεων ίσων και πάνω από τη θεραπευτική δόση. Η ολοδατερόλη έδειξε γραμμική φαρμακοκινητική με μία αύξηση της συστηματικής έκθεσης ανάλογη της δόσης μετά από λήψη εφάπαξ εισπνεόμενων δόσεων των 5 έως 70 μικρογραμμαρίων και πολλαπλών μία φορά ημερησίως εισπνεόμενων δόσεων των 2 έως 20 μικρογραμμαρίων. Σε επαναλαμβανόμενη μία φορά ημερησίως εισπνοή η σταθεροποιημένη κατάσταση των συγκεντρώσεων πλάσματος της ολοδατερόλης επετεύχθησαν μετά από 8 ημέρες και η έκταση της έκθεσης αυξήθηκε έως 1,8 φορές σε σύγκριση με μία μονή δόση. β) Γενικά Χαρακτηριστικά της Δραστικής Ουσίας μετά τη Χορήγηση του Φαρμακευτικού Προϊόντος. Απορρόφηση: Η ολοδατερόλη γενικά φτάνει τις μέγιστες συγκεντρώσεις πλάσματος μέσα σε 10 έως 20 λεπτά μετά από την εισπνοή του φαρμάκου. Σε υγιείς εθελοντές η απόλυτη βιοδιαθεσιμότητα της ολοδατερόλης μετά από εισπνοή εκτιμήθηκε ότι είναι περίπου 30% ενώ η απόλυτη βιοδιαθεσιμότητα ήταν κάτω από 1% όταν χορηγείται ως πόσιμο διάλυμα. Επομένως, η συστηματική διαθεσιμότητα της ολοδατερόλης μετά από εισπνοή καθορίζεται κυρίως από την πνευμονική Bοηθήστε να γίνουν τα φάρμακα πιο ασφαλή απορρόφηση. Κατανομή: Η και ολοδατερόλη επιδεικνύει κινητική πολυδιαμερισματικής Aναφέρατε κατανομής μετά από εισπνοή ΌΛΕΣ τις ανεπιθύμητες ενέργειες για καθώς και μετά από ενδοφλέΌΛΑ τα φάρμακα βια χορήγηση. Ο όγκος κατανομής είναι υψηλός (1.110 L), Συμπληρώνοντας την υποδηλώνοντας εκτεταμένη “KITPINH KAPTA” κατανομή στον ιστό. Η σύνδεση in vitro [14C] τηςολοδατερόλης με τις ανθρώπινες πρωτεΐνες πλάσματος είναι ανεξάρτητη της συγκέντρωσης και είναι περίπου 60%. Η ολοδατερόλη είναι υπόστρωμα για τους P-gp, OAT1, OAT3 και OCT1 μεταφορείς. Η ολοδατερόλη δεν είναι υπόστρωμα για τους παρακάτω μεταφορείς: BCRP, MRP, OATP2, OATP8, OATP-B, OCT2 και OCT3. Βιομετασχηματισμός: Η ολοδατερόλη μεταβολίζεται πλήρως μέσω άμεσης γλυκουρονιδίωσης και μέσω Ο-απομεθυλίωσης στο μέθοξυ τμήμα του μορίου ακολουθούμενη από σύζευξη. Από τους έξι μεταβολίτες που αναγνωρίσθηκαν, μόνο το ασύζευκτο προϊόν της απομεθυλίωσης συνδέεται με τους β2-υποδοχείς. Αυτός ο μεταβολίτης ωστόσο δεν είναι ανιχνεύσιμος στο πλάσμα μετά από χρόνια εισπνοή της συνιστώμενης θεραπευτικής δόσης ή δόσεων υψηλότερων έως 4 φορές. Επομένως η ολοδατερόλη θεωρείται το μόνο συστατικό που σχετίζεται με τη φαρμακολογική δράση. Τα ισοένζυμα CYP2C9 και CYP2C8 του κυτοχρώματος P450, με αμελητέα συνδρομή του CYP3A4, εμπλέκονται στην Ο-απομεθυλίωση της ολοδατερόλης, ενώ οι ισομορφές της διφωσφορικής ουριδίνης γλυκοζύλο τρανσφεράσης UGT2B7, UGT1A1, 1A7 και 1Α9 φάνηκε να εμπλέκονται στη σύνθεση των γλυκουρονιδίων της ολοδατερόλης.

Αποβολή: Η συνολική κάθαρση της ολοδατερόλης σε υγιείς εθελοντές είναι 872 mL/min και η νεφρική κάθαρση είναι 173 mL/min. Έπειτα από ενδοφλέβια χορήγηση επισημασμένης με [ 14C] ολοδατερόλης, το 38% της ραδιενεργής δόσης ανακτήθηκε στα ούρα και το 53% στα κόπρανα. Η ποσότητα της αμετάβλητης ολοδατερόλης που ανακτήθηκε στα ούρα μετά από ενδοφλέβια χορήγηση ήταν 19%. Έπειτα από του στόματος χορήγηση, μόνο το 9% της ραδιενέργειας (0,7% αμετάβλητη ολοδατερόλη) ανακτήθηκε στα ούρα, ενώ το μεγαλύτερο μέρος ανακτήθηκε στα κόπρανα (84%). Περισσότερο από 90% της δόσης απεκκρίθηκε μέσα σε 6 και 5 ημέρες έπειτα από την ενδοφλέβια και την από του στόματος χορήγηση, αντίστοιχα. Έπειτα από εισπνοή, η απέκκριση της αμετάβλητης ολοδατερόλης στα ούρα μέσα στο διάστημα μεταξύ της λήψης της κάθε δόσης σε υγιείς εθελοντές σε σταθεροποιημένη κατάσταση αναλογούσε στο 5-7% της δόσης. Οι συγκεντρώσεις πλάσματος της ολοδατερόλης μετά από εισπνοή ελαττώνονται κατά πολυφασικό τρόπο με τελική ημίσεια ζωή περίπου 45 ωρών. γ) Χαρακτηριστικά σε Ασθενείς: Μια φαρμακοκινητική μετα-ανάλυση διεξήχθη με τη χρήση δεδομένων από 2 ελεγχόμενες κλινικές δοκιμές που συμπεριελάμβαναν 405 ασθενείς με ΧΑΠ και 296 ασθενείς με άσθμα που έλαβαν αγωγή με Striverdi Respimat. Η ανάλυση έδειξε ότι δεν είναι απαραίτητη η προσαρμογή της δόσης με βάση την επίδραση της ηλικίας, του φύλου, του γένους και του σωματικού βάρους στη συστηματική έκθεση σε ασθενείς με ΧΑΠ μετά από εισπνοή του Striverdi Respimat. Νεφρική ανεπάρκεια: Δεν υπήρχαν κλινικά σχετικές αυξήσεις της συστηματικής έκθεσης σε ασθενείς με νεφρική δυσλειτουργία. Ηπατική ανεπάρκεια: Δεν υπάρχουν στοιχεία για διαφορές στην αποβολή της ολοδατερόλης, ούτε η σύνδεση με τις πρωτεΐνες διαφέρει, μεταξύ ατόμων με ήπια ή μέτρια ηπατική δυσλειτουργία και του υγιούς πληθυσμού ελέγχου. Δε διεξήχθη μελέτη σε άτομα με σοβαρή ηπατική δυσλειτουργία. Φυλή: Η σύγκριση των φαρμακοκινητικών δεδομένων εντός και σε όλη την έκταση των μελετών αποκάλυψε τάση για υψηλότερη συστηματική έκθεση σε Γιαπωνέζους και άλλους Ασιάτες από ότι σε Καυκάσιους. Δεν εντοπίστηκαν θέματα ασφάλειας σε κλινικές μελέτες με Καυκάσιους και Ασιάτες διάρκειας έως ενός χρόνου με λήψη Striverdi Respimat σε δόσεις έως διπλάσιες της συνιστώμενης θεραπευτικής δόσης. 5.3 Προκλινικά δεδομένα για την ασφάλεια: Επιπτώσεις σε μη κλινικές μελέτες παρατηρήθηκαν μόνο σε έκθεση που θεωρήθηκε ότι ήταν αρκετά πάνω από το ανώτατο όριο έκθεσης του ανθρώπου, παρουσιάζοντας μικρή σχέση με την κλινική χρήση. Μελέτες του δυναμικού γονοτοξικότητας και καρκινογένεσης δεν αποκάλυψαν ιδιαίτερο κίνδυνο για τους ανθρώπους. Αυξημένη συχνότητα λειομυώματος μεσοωοθηκών παρατηρήθηκε σε αρουραίους και λειομυώματος και λειομυωσαρκώματος μήτρας στους επίμυες. Αυτό θεωρείται μια επίδραση της κατηγορίας των φαρμάκων η οποία παρατηρείται σε τρωκτικά μετά από μακροχρόνια έκθεση σε υψηλές δόσεις των β2-αγωνιστών. Μέχρι τώρα, οι β2-αγωνιστές δεν έχουν συσχετισθεί με καρκίνο σε ανθρώπους. Στον επίμυ, δεν εμφανίσθηκαν τερατογόνες δράσεις μετά από εισπνοή δόσεων έως 1.054 μικρογραμμάρια/ kg/ημέρα (περίπου 1.600 φορές η μέγιστη συνιστώμενη ανθρώπινη καθημερινή δόση για εισπνοή (maximum recommended human daily inhalation dose, MRHDID) σε ενήλικες (5 μικρογραμμάρια) σε βάση mg/m2). Σε εγκυμονούντες λευκούς κόνικλους Νέας Ζηλανδίας (NZW) η χορηγούμενη εισπνεόμενη δόση των 2.489 μικρογραμμάρια/ kg/ ημέρα (πολλαπλή έκθεση έναντι του MRHDID του > 3.500 στο AUC0-24h) ολοδατερόλης επέδειξε εμβρυϊκή τοξικότητα που χαρακτηριστικά προέρχεται από διέγερση του β-αδρενεργικού υποδοχέα. Αυτά συμπεριελάμβαναν ανομοιόμορφη οστεοποίηση, κοντά/ κυρτά οστά, μερικώς ανοιχτό οφθαλμό, λυκόστομα, καρδιαγγειακές ανωμαλίες. Δεν εμφανίσθηκαν σημαντικές επιδράσεις σε εισπνεόμενη δόση των 974 μικρογραμμαρίων/ kg/ημέρα (περίπου 1.580 φορές το MRHDID σε ενήλικες σε μια βάση mg/m2).

6. ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: 6.1 Κατάλογος εκδόχων: Βενζαλκώνιο χλωριούχο, Αιθυλενοδιαμινοτετραοξικό δινάτριο άλας, Ύδωρ κεκαθαρμένο, Κιτρικό οξύ (άνυδρο). 6.2 Ασυμβατότητες: Δεν εφαρμόζεται. 6.3 Διάρκεια ζωής: 3 χρόνια. Χρόνος ζωής φυσιγγίου κατά τη χρήση: 3 μήνες. Χρόνος ζωής συσκευής εισπνοής κατά τη χρήση: 1 έτος. Συνιστώμενη χρήση: 6 φυσίγγια ανά συσκευή εισπνοής. Σημείωση: Η λειτουργικότητα της επαναχρησιμοποιούμενης συσκευής εισπνοής RESPIMAT έχει καταδειχθεί σε ελέγχους για 540 χρήσεις (οι οποίες αντιστοιχούν σε 9 φυσίγγια). 6.4 Ιδιαίτερες προφυλάξεις κατά την φύλαξη του προϊόντος: Μην καταψύχεται. 6.5 Φύση και συστατικά του περιέκτη: Είδος και υλικό του περιέκτη που έρχεται σε επαφή με το φαρμακευτικό προϊόν: Το διάλυμα τοποθετείται σε ένα φυσίγγιο πολυαιθυλενίου/πολυπροπυλενίου με πώμα από πολυπροπυλένιο και ενσωματωμένο δακτύλιο σφράγισης από σιλικόνη. Το φυσίγγιο εσωκλείεται σε έναν κύλινδρο από αλουμίνιο. Κάθε φυσίγγιο περιέχει 4 ml εισπνεόμενο διάλυμα. Μεγέθη συσκευασιών και παρεχόμενες συσκευές: Μονή συσκευασία: 1 επαναχρησιμοποιούμενη συσκευή εισπνοής Respimat και 1 φυσίγγιο, για 60 χρήσεις (εισπνοές) (30 θεραπευτικές δόσεις). Τριπλή συσκευασία: 1 επαναχρησιμοποιούμενη συσκευή εισπνοής Respimat και 3 φυσίγγια, για 60 χρήσεις (εισπνοές) (30 θεραπευτικές δόσεις) το καθένα. Μονή συσκευασία επαναπλήρωσης: 1 φυσίγγιο για 60 χρήσεις (εισπνοές) (30 θεραπευτικές δόσεις). Τριπλή συσκευασία επαναπλήρωσης: 3 φυσίγγια για 60 χρήσεις (εισπνοές) (30 θεραπευτικές δόσεις) το καθένα. Μπορεί να μην κυκλοφορούν όλες οι συσκευασίες. 6.6 Ιδιαίτερες προφυλάξεις απόρριψης: Κάθε αχρησιμοποίητο φαρμακευτικό προϊόν ή υπόλειμμα πρέπει να απορρίπτεται σύμφωνα με τις κατά τόπους ισχύουσες σχετικές διατάξεις. 7. ΚΑΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΑΔΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: Boehringer Ingelheim International GmbH, Binger Strasse 173, D-55216 Ingelheim am Rhein, Γερμανία. 8. ΑΡΙΘΜΟΣ(ΟΙ) ΑΔΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: Ελλάδα: 77602/18-06-2019. Κύπρος: 22003. 9. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΠΡΩΤΗΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ / ΑΝΑΝΕΩΣΗΣ ΤΗΣ ΑΔΕΙΑΣ: Ημερομηνία πρώτης έγκρισης: Ελλάδα: 13-6-2014. Κύπρος: 11-04-2014. Ημερομηνία ανανέωσης: Ελλάδα: 18-06-2019. Κύπρος: . 10. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ: Οκτώβριος 2018. 11. ΛΙΑΝΙΚΗ ΤΙΜΗ: Συσκευασία 1 συσκευή Respimat + 1 φυσίγγιο: 30,88€. Χορηγείται με ιατρική συνταγή.

ΔΙΜΗΝΙΑΊA ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΟN ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΌ ΚΛΆΔΟ www.f-kosmos.gr ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2020 - IANOYAΡΙΟΣ 2021

#182