Manufacturing Τεύχος 65 by BOUSSIAS

TEYXOΣ Νο.65 | ISSN 2732-7612 | ΜΑΪΟΣ 2022 | ΤΙΜΗ: €9

Αφιέρωμα

Digital Twins & Βιομηχανική παραγωγή

Cybersecurity ΣΕΛ.38

ΣΕΛ.56

TRUKING

Ολοκληρωμένες και καινοτόμες λύσεις για «έξυπνα» φαρμακευτικά εργοστάσια ΣΕΛ.36

ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ ΚΙΝΗΣΗΣ

ΦΥ Σ Ι Κ Η

ΕΞΕΛΙΞΗ οικονομία

ασφάλεια

φροντίδα για το

περιβάλλον

Η οδήγηση προχωρά κι εξελίσσεται. Το ίδιο και τα καύσιμα. Χρειάστηκαν πολλά βήματα μέχρι να φτάσουμε στο φυσικό αέριο κίνησης Fisikon. To καύσιμο της νέας εποχής προσφέρει ασύγκριτη οικονομία, ασφάλεια στην οδήγηση και φιλικότητα προς το περιβάλλον. Καθώς προχωράμε όλοι μαζί προς τη νέα εποχή της ενέργειας στον 21ο αιώνα, το Fisikon ανοίγει τον δρόμο με μοναδικά πλεονεκτήματα, που το φέρνουν πιο μπροστά από κάθε άλλο.

Φυσική εξέλιξη

www.f isikon.gr

#65

Διεύθυνση Σύνταξης Κατερίνα Δρόσου τηλ. 210 6617777 (εσωτ. 261) kdrossou@boussias.com

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Αρχισυντάκτης Γιώργος Πανταζόπουλος τηλ. 210 6617777 (εσωτ. 320) gpantazopoulos@boussias.com Σύνταξη Άννα Χατζή τηλ. 2106617777 (εσωτ. 130) ahatzi@boussias.com Μαριλένα Καραβασίλογλου, mkaravasiloglou@boussias.com Αντώνιος Ιάσων Δημουλής, adimoulis@boussias.com

Η Ελλάδα και οι τεχνολογίες στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση.

16 «Πίνδος»: Νέες επενδύσεις Όλες οι ενέργειες που προκύπτουν από το επενδυτικό πρόγραμμα του αγροτικού πτηνοτροφικού συνεταιρισμού Ιωάννινων «ΠΙΝΔΟΣ».

Creative Director Γιώργος Τριχιάς

20 HENKEL: Η βιωσιμότητα στο επίκεντρο

Γραφιστική Επιμέλεια Μαρία Πετροπούλου

Image Bank www.stock.adobe.com

Διαφήμιση Σοφία Ανδριτσοπούλου τηλ. 2106617777 (εσωτ. 143) sandritsopoulou@boussias.com

Η νέα στήλη του Manufacturing με επιδραστικές προσωπικότητες της βιομηχανίας.

Λογιστήριο Αλέξης Σουλιώτης Λίνα Γκολομάζου Κωνσταντίνος Χασιώτης

COVER STORY

26 TRUKING

Συσκευασία - Ένθεση - Επικόλληση Presstime

34 Netbull Ολιστικό framework προστασίας για τη βιομηχανία.

Υπεύθυνη Κυκλοφορίας Ρίτα Κανδάκη τηλ. 210 6617777 (εσωτ. 236) r.kandaki@boussias.com

ΑΦΙΕΡΏΜΑΤΑ / ΣΥΝΕΝΤΕΎΞΕΙΣ

30 Oil and Gas

Ετήσια Συνδρομή: €99

Διευθύντρια Περιοδικών Εκδόσεων Κατερίνα Πολυμερίδου Διευθύντρια Πωλήσεων Νένα Γιαννακίδου Επικοινωνία ΒOUSSIAS ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Ε.Π.Ε. Κλεισθένους 338, Τ.Κ. 153 44 Γέρακας Τ: 210 661 7777, F: 210 661 7778 e-mail: info@boussias.com Κωδικός ΕΛΤΑ: 210109 ISSN: 2732-7612

• ΜΑΪΟΣ 2022

H Truking με έδρα την Κίνα, επεκτείνεται δυναμικά στην Ευρώπη, προσφέροντας λύσεις για τον κλάδο της φαρμακοβιομηχανίας. BACK COVER STORY

Υπεύθυνος Συνδρομών Θανάσης Μουτζίκος τηλ. 210 6617777 (εσωτ. 263) amoutzikos@boussias.com

Εκδότης Μιχάλης Κ. Μπούσιας

22 Χ ΗΤΟΣ: Οι προκλήσεις στην εγχώρια εφαρμογή του DRS

66 Legend: Ευάγγελος Παπαστράτος

IT Administrator Παναγιώτης Μπαλωμένος

Εκτύπωση - Βιβλιοδεσία Pressious - Αρβανιτίδης

Ισχυρές επιδόσεις στη βιωσιμότητα το 2021 και νέοι στόχοι για το 2030.

O κλάδος εμφιάλωσης νερού προετοιμάζεται για το σύστημα επιστροφής εγγυοδοσίας.

Υποδοχή Διαφήμισης Μαγδαλένα Καπάνταη Τηλ. 2106617777 (εσωτ. 266) mkapantai@boussias.com

Γραμματεία Δήμητρα Σπανού

Το e-commerce φέρνει νέες τάσεις.

12 Έρευνα ΣΕΒ

Συνεργαζόμενοι Συντάκτες Ελένη Αθανασάτου Αλέξανδρα Γκίτση Άντα Σεϊμανίδη Χάρης Φλουδόπουλος

Φωτογράφος Κορνήλιος Σαραντίογλου

ΣΤΗΛΕΣ

11 Logistics 4.0

Το μετέωρο βήμα της αγοράς υδρογονανθράκων και οι προσδοκίες για την ελληνική αγορά.

38 Cybersecurity Oι βιομηχανίες γίνονται όλο και πιο προσεκτικές, όσον αφορά στην κυβερνοασφάλεια.

48 Ηλεκτροκίνηση H ηλεκτροκίνηση ως ένας βασικός πυλώνας για τη μετάβαση σε μια βιώσιμη πραγματικότητα.

56 Digital Twins Η τεχνολογία που φέρνει νέα δεδομένα στη παραγωγική διαδικασία.

EDITORIAL

Εργοστάσια υψίστης ασφαλείας Η ΥΓΕΙΑ & ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΣΤΟΙΧΗΜΑ ΚΑΙ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ. ΓΡΑΦΕΙ Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΝΤΑ ΖΟΠΟΥΛΟΣ

Τ Ο Ε Μ Β Λ Η Μ Α Τ Ι ΚΟ

βιβλίο «Η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων», ο Lewis Carroll φαντάστηκε ένα χαρακτήρα, τον Mad Hatter, ή αλλιώς τον Τρελοκαπελά, ο οποίος τελικά ήταν αυτό ακριβώς που έλεγε το όνομά του και όχι μια μεταφορά. Εκείνη την εποχή όσοι ασχολούνταν με την πιλοποιία ήταν γνωστό πώς πάθαιναν δηλητηρίαση από την έκθεση στον υδράργυρο. Οι ενδείξεις πως το εργασιακό περιβάλλον προκαλεί ασθένειες ήταν τόσο εμφανείς, που όλοι τις δέχονταν ως κάτι φυσιολογικό και ίσως κάτι που βγάζει σουρεάλ καταστάσεις στις σελίδες ενός βιβλίου. Η Βρετανία βίωσε την έκρηξη της βιομηχανικής επανάστασης, η οποία οδήγησε στη συγκέντρωση των εργαζομένων στα εργοστάσια, στην ανάπτυξη των πόλεων και στη συνέχεια στο κίνημα μεταρρύθμισης της υγειονομικής περίθαλψης. Για κάποιο περίεργο λόγο όμως, αν και είχε τα δείγματα και τα μέσα να αντιληφθεί, το πρόβλημα των επαγγελματικών νόσων, άργησε πολύ. Η ιδέα αυτού που αποκαλούμε σήμερα Health & Safety έχει τις ρίζες της στο οικονομικό, πολιτιστικό και κοινωνικό πλαίσιο της Μοντένα, στη βόρεια Ιταλία του 17ου αιώνα. Η Ευρώπη εκείνη την εποχή ήταν αντιμέτωπη με μια βαθιά ύφεση που επηρέαζε όλους τους τομείς. Οι γιατροί αποτελούσαν μάλλον είδος πολυτελείας, που είχαν στη διάθεσή τους κυρίως οι πλούσιοι. Η γεωργία ήταν τότε η βάση της οικονομίας και περνούσε κρίση. Το ίδιο και οι εργαζόμενοι. Η πίεση και οι δυσχερείς συνθήκες εργασίας είχαν πολύ σημαντικό αντίκτυπο στην υγεία των εργατών. Ένας γιατρός που μάλλον δεν έχετε ακούσει το όνομά του εντόπισε αυτό το πρόβλημα και προσπάθησε να δώσει λύση. Ο Bernardino Ramazzini, όχι μόνο επαναστάτησε ξεπερνώντας τις ιδέες του Γαληνού και άλλων, αλλά ξεκίνησε έναν ολόκληρο

τομέα ιατρικής, την επιδημιολογία και πρόληψη χρόνιων και επαγγελματικών νόσων. Στο βιβλίο του De Morbis Artificum Diatriba, καταγράφηκαν οι κίνδυνοι για την υγεία από ερεθιστικά χημικά, σκόνη, μέταλλα και άλλους μολυσματικούς παράγοντες που αντιμετώπιζαν οι εργαζόμενοι σε 52 επαγγέλματα. Κυρίως όμως έδειξε στο μέσο Ευρωπαίο πόσο σημαντική είναι η προστασία της εργατικής τάξης θέτοντας το ζήτημα σε ένα ανθρωπολογικό πλαίσιο. Παρά τα σημαντικά ευρήματά του, το τεράστιο έργο του έγινε ευρέως γνωστό πολύ αργότερα μέσω της αγγλικής μετάφρασης τού Wilmer Cave Wright, το 1940. Από τότε έχει αναφερθεί από αμέτρητους επιστήμονες και η συμβολή του στον τομέα της Υγείας και της Ασφάλειας των εργαζομένων δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Η έννοια της δημόσιας υγείας προέρχεται φυσικά από τους προχριστιανικούς χρόνους και έχει χωριστεί από τους ειδικούς σε 5 φάσεις. Την ελληνορωμαϊγκή περίοδο που δόθηκε έμφαση στις αποχετεύσεις και το νερό, τη Μεσαιωνική περίοδο με τις επιδημίες, την περίοδο του διαφωτισμού με την αύξηση των ασθενειών, την περίοδο της Βιομηχανικής Επανάστασης με έμφαση στο περιβάλλον εργασίας και τη σημερινή εποχή που επικεντρώνεται στους ιούς και τα βακτήρια. Κι εφόσον το νους υγιής εν σώματι υγιή έγινε μέσα σε μερικές δεκαετίες νους υγιής εν εργασία ασφαλή, δεν πρέπει να υπάρχει επιχείρηση και εργοστάσιο που να μην έχει πρωταρχικό στόχο την προστασία του εργατικού δυναμικού. Σύμφωνα με στοιχεία των τελευταίων ετών, η Ελλάδα βρίσκεται στην 28η θέση στην ΕΕ, στους τραυματισμούς στο χώρο εργασίας, κάτι που μεταφράζεται σε 134 τραυματισμούς ανά 100.000 εργαζόμενους. Τις ημέρες που τυπώνεται το παρόν τεύχος, θα συμβεί η τελετή απονομής βραβείων των Health & Safety Awards 2022, στα οποία θα γίνει αναλυτικό αφιέρωμα στο επόμενο τεύχος σε αυτούς που δημιουργούν και διατηρούν ασφαλείς και υγιείς χώρους εργασίας και αυτούς που καινοτομούν και επενδύουν με αίσθημα ευθύνης στον εργαζόμενο. Stay tuned! •

Σύμφωνα με στοιχεία των τελευταίων ετών, η Ελλάδα βρίσκεται στην 28η θέση στην ΕΕ, στους τραυματισμούς στο χώρο εργασίας, κάτι που μεταφράζεται σε 134 τραυματισμούς ανά 100.000 εργαζόμενους ανά έτος

ΜΑΪΟΣ 2022 •

presents

www.manufacturingawards.gr Συμμετοχές: Ειρήνη Λιβανού, Τ: 210 6617777 (ext: 119), E: ilivanou@boussias.com Χορηγίες: Νικόλ Αρμόνη, T: 210 6617777 (ext: 155) E: narmoni@boussias.com, Χρήστος Τέγος, T: 210 6617777 (ext:198) E: ctegos@boussias.com

Official Publication

NEWS

01 ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΘΡΑΚΗΣ: Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΕΠΟΜΕΝΗΣ 5ΕΤΙΑΣ

ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΟ ΠΛΑΝΟ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΛΟΓΙΚΟΥ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ. ΕΤΑΙΡΕΊΑ ΠΛ ΑΣΤΙΚ Ά ΘΡΆΚΗΣ προέβη στις 11/5 σε ενη-

μέρωση των αναλυτών και των θεσμικών επενδυτών για την στρατηγική του Ομίλου και τις προοπτικές του 2022. Για την επόμενη πενταετία λοιπόν, στοχεύει στην περαιτέρω αύξηση της κερδοφορίας μέσω της βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας του Ομίλου και του καλύτερου προϊοντικού μίγματος, ενισχύοντας την παραγωγή προϊόντων με υψηλότερη κερδοφορία, καθώς και στην εκμετάλλευση ευκαιριών για ανάπτυξη τόσο στους υφιστάμενους κλάδους δραστηριοποίησης όσο και σε νέους. Επίσης, έγινε αναφορά στο επενδυτικό πλάνο των τελευταίων 8 ετών, ύψους €237 εκατ., το οποίο σε συνδυασμό με την εσωτερική αναδιάρθρωση του Ομίλου έχει συνεισφέρει στη σημαντική βελτίωση της κερδο-

φορίας. Σχετικά με θέματα σχετικά με το ESG, ιδιαίτερη αναφορά έγινε στο πλάνο περιορισμού του περιβαλλοντολογικού αποτυπώματος του Ομίλου, με τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας ανά παραγόμενο κιλό και την χρήση ενέργειας από ΑΠΕ, καθώς και αναφέρθηκαν οι τρόποι που ο Όμιλος συνεισφέρει στην Κυκλική Οικονομία, με ενέργειες για ανάλωση περισσότερων ανακυκλωμένων υλικών, την παραγωγή πλήρως ανακυκλώσιμων προϊόντων, και ενέργειες που σχετίζονται με το σχεδιασμό, τη μείωση του βάρους και τις ιδιότητες των προϊόντων. Επίσης, αναφορά έγινε στην πλατφόρμα “In-theLoop”, μια πρωτοβουλία που φέρνει κοντά όλα τα εμπλεκόμενα μέρη της αλυσίδας αξίας και σκοπεύει να αυξήσει την αξία των πλαστικών αποβλήτων, μέσω της ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης τους.

02 ΤΙΤΑΝ: ΑΙΣΙΌΔΟΞΑ ΑΠΟΤΕΛΈΣΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟ 1Ο ΤΡΊΜΗΝΟ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΆΣ

ESG ΚΑΙ ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΟΥΝ ΤΟ ΤΟΠΙΟ ΤΟ 2022. Υ ΝΑΤΌ ΞΕΚ ΊΝΗΜ Α της χρο-

νιάς για τον Όμιλο ΤΙΤΑΝ, με τον κύκλο εργασιών να αυξάνεται κατά 22,6% και να διαμορφώνεται σε €454,6 εκατ., χάρη αφενός στα υψηλότερα επίπεδα τιμών σε όλα τα προϊόντα σε όλες τις χώρες δραστηριοποίησης και αφετέρου στη σταθερή ζήτηση. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Ομίλου, τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) μειώθηκαν κατά 17,3% σε €46,4 εκατ., καθώς οι αυξήσεις τιμών που εφαρμόστηκαν στα προϊόντα του τους πρώτους μήνες του χρόνου αντισταθμίζουν σταδιακά την άνοδο των τιμών της ενέργειας. «Στις περισσότερες αγορές έχουμε ήδη ανακοινώσει περαιτέρω αυξήσεις τιμών, οι οποίες εφαρμόζονται εντός

του πρώτου εξαμήνου του 2022», σημειώνει η Διοίκηση. Όσον αφορά στις εξαγωγές, οι ΗΠΑ παραμένουν ο κυριότερος προορισμός εξαγωγών για την Ελλάδα. Όπως στις περισσότερες αγορές, οι τιμές της ενέργειας και του ηλεκτρισμού όπως επίσης και άλλων στοιχείων του κόστους διαμορφώνουν αντίξοες συνθήκες, τις οποίες ο Όμιλος αντιμετωπίζει με τιμολογιακές αυξήσεις, όπως και με αποδοτικότερη διαχείριση του κόστους μέσω της μεγαλύτερης χρήσης εναλλακτικών καυσίμων. Συγχρόνως, τα έργα ψηφιακού μετασχηματισμού που βρίσκονται σε εξέλιξη σε όλα τα εργοστάσια τσιμέντου του Ομίλου, οδηγούν σε περαιτέρω βελτίωση της επιχειρησιακής λειτουργίας. Αναφορικά με τις επιδόσεις ESG, ο Όμιλος επιτάχυνε

τις προσπάθειές του για μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος και, κατά το πρώτο τρίμηνο του 2022, οι καθαρές ειδικές εκπομπές CO2 ήταν κατά 6,6% χαμηλότερες έναντι της αντίστοιχης περιόδου πέρυσι. Η εγκατάσταση προασβεστοποιητή στο εργοστάσιο του Καμαρίου, ο οποίος θα επιτρέψει την αυξημένη υποκατάσταση ορυκτών καυσίμων από εναλλακτικά, θα ολοκληρωθεί εντός του 2023. Επιπλέον, εγκαταστάθηκε μια πιλοτική μονάδα για τη δέσμευση και αξιοποίηση διοξειδίου του άνθρακα, στο πλαίσιο του χρηματοδοτούμενου από την Ευρωπαϊκή Ένωση έργου «RECODE». Το έργο αφορά στην παραγωγή χημικών και υλικών προστιθέμενης αξίας μέσω της αξιοποίησης του CO2 που δεσμεύεται από το εργοστάσιο.

ΜΑΪΟΣ 2022 •

03 Energy Commodities Trading Conference 2022

ΟΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΓΟΡΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΝΕΕΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΕΣ ΤΑΚΤΙΚΕΣ. Ε Π Ι Σ Τ Ρ Ο ΦΉ της πιο επι-

δραστικής συνάντησης για τους energy traders, σηματοδοτήθηκε με αφορμή την ενεργειακή επικαιρότητα και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο ενεργειακός κλάδος, ενώ στο επίκεντρο των συζητήσεων τέθηκαν οι λύσεις, οι ευκαιρίες και οι νέες δυνατότητες που μπορούν να προκύψουν. Το 6ο Συνέδριο Energy Commodities Trading, έλαβε χώρα την Τετάρτη 11 Μαϊου διαδικτυακά, αποτελώντας σημείο συνάντησης για την ενεργειακή κοινότητα σε Ελλάδα και Νοτιοα-

νατολική Ευρώπη. Το συνέδριο άνοιξε ο κ. Βασίλης Τριαντάφυλλος, Ειδικός Σύμβουλος της Γενικής Γραμματείας Ενέργειας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο οποίος αναφέρθηκε στις στρατηγικές αντιμετώπισης κρίσεων καθώς και στη διαδικασία αναθεώρησης των εθνικών σχεδίων για την ενέργεια και το κλίμα. Ο κ. Εμμανουήλ Καλαϊτζάκης, Διευθυντής Στρατηγικής & Επιχειρηματικής Ανάπτυξης, EnExGroup, από την πλευρά του σημείωσε τους τρόπους με τους οποίους το χρηματιστήριο ενέργειας συμβάλλει, έτσι ώστε να μετατρα-

04 ΜΟΝΑΔΑ ΡΟΜΠΟΤΙΚΗΣ ΙΔΡΥΕΤΑΙ ΣΤΟ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΘΗΝΑ ΣΕ ΝΕΟ ΚΤΙΡΙΟ Η ΕΠΕΝΔΥΣΗ, ΥΨΟΥΣ 50 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ.

ΔΡΎ ΕΤΑΙ ΜΟΝΆ Δ Α ΡΟΜΠΟΤΙΚΉΣ και ξεκινά ο διαγωνισμός

για το νέο κτίριο που θα στεγαστεί το Ερευνητικό Κέντρο «Αθηνά» (Research and Innovation Center «Athena»), όπως αναφέρει σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων κ. Χρίστος Δήμας. Σύμφωνα με τον υφυπουργό, το κτήριο που βρίσκεται σήμερα το «Αθηνά» (καταβάλει ενοίκιο) δεν έχει την δυνατότητα να φιλοξενήσει τις νέες μονάδες για την Τεχνητή Νοημοσύνη και την Ρομποτική. «Για αυτό αποφασίσαμε αξιοποιώντας χρήματα από το Ταμείο Ανάκαμψης, εθνικούς πόρους (Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων) και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων να ξεκινήσει το επόμενο διάστημα διαγωνισμός για την αγορά και την ανακατασκευή του νέου, υπερσύγχρονου, ιδιόκτητου κτηρίου του “Αθηνά”, που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του έργου του. Το Ερευνητικό Κέντρο θα αποκτήσει δηλαδή το νέο του σπίτι, στο οποίο θα συστεγάζονται όλα τα Ινστιτούτα, η Μονάδα Ρομποτικής και το Κέντρο Έρευνας στην Τεχνητή Νοημοσύνη, την Επιστήμη Δεδομένων και τους Αλγορίθμους “ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ”», αναφέρει ο κ. Δήμας. Η συνολική επένδυση για το «Αθηνά» ανέρχεται στα 50 εκατομμύρια ευρώ.

• ΜΑΪΟΣ 2022

πούν οι προκλήσεις σε ευκαιρίες. Ολοκληρώνοντας την πρώτη ενότητα του συνεδρίου, ο κ. Ελευθέριος Βενιζέλος, Chairman’s Office της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ), μίλησε για τις δράσεις διαμόρφωσης των τιμών αλλά και μετριασμού του κόστους στη Χονδρική Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας της Ε.Ε., σημειώνοντας ότι η ΡΑΕ προτείνει την τυποποίηση και αυτοματοποίηση των διαδικασιών για τη συλλογή δεδομένων στο πλαίσιο της ενίσχυσης των διαδικασιών παρακολούθησης της αγοράς. Χορηγός του συνεδρίου ήταν η ΔΕΠΑ Εμπορίας.

AΣΦΑΛΕΙΑ ΓΙΑ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΑ ΥΨΗ Ο ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΌΣ ΚΛΆΔΟΣ ΈΔΩΣΕ ΗΧΗΡΌ ΠΑΡΌΝ ΣΤΗΝ ΗΜΕΡΊΔΑ ΤΗΣ ACTIVE POINT ΚΑΙ ΤΟΥ Σ.Τ.Α.Ε.

Σ ΎΛ ΛΟΓΟΣ ΤΕ Χ ΝΙΚ ΏΝ Ασφαλείας

Ελλάδος και η Active Point πραγματοποίησαν με επιτυχία την Ημερίδα με θέμα «Ασφάλεια για εργασίες στα Ύψη» στις 18 Μάϊου στο ξενοδοχείο RADISSON BLUE PARK HOTEL. Έγκριτοι ομιλητές από το βιομηχανικό κλάδο αλλά και θεσμικοί ανέλυσαν το θεσμικό πλαίσιο για εργασίες στα ύψη, ενώ παρουσίασαν παραδείγματα εφαρμογής σχετικών safety plans καθώς και λύσεις για την εκπαίδευση των εργαζομένων σε ύψη. Στην εναρκτήρια ομιλία του ο κ. Χατζηδημητράκης Παναγιώτης, Πρόεδρος Σ.Τ.Α.Ε, τόνισε τη σημασία της πρόληψης στο θέμα της Υγείας και Ασφάλειας στην εργασία, ενώ παρουσίασε και τις τρεις προτάσεις για να την αναμόρφωση αυτού. Το παρόν στην πολύ ενδιαφέρουσα ημερίδα έδωσαν επίσης, η κα Θέμιδα Ευτυχίδου Γ.Γ. Βιομηχανίας (Υπ. Αναπτ.), η Πρόεδρος του ΕΛΙΝΥΑΕ κα Ειρήνη Μπαρδάνη, ο Διευθυντής επικοινωνίας του ΣΕΒ κ. Δημήτρης Βέργαδος, καθώς και εκπρόσωποι από όλο το φάσμα της βιομηχανίας. Δημοσιογραφική κάλυψη: Άννα Χατζή

NEWS

06 ΕΛΠΕ: ΣΤΡΟΦΉ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΑΝΑΝΕΏΣΙΜΕΣ ΠΗΓΈΣ ΕΝΈΡΓΕΙΑΣ

«ΕΚΡΗΞΗ» ΣΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΟΥ Α’ ΤΡΙΜΗΝΟΥ ΤΟΥ 2022. Ε Λ ΛΗΝΙΚ Α ΠΕΤΡΕ Λ ΑΙΑ Συμμετοχών Α.Ε. ανακοίνωσε

τα οικονομικά αποτελέσματα Α’ Τριμήνου 2022, με τα συγκρίσιμα κέρδη EBITDA να διαμορφώνονται σε €99 εκατ., αυξημένα κατά 54% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2021, τα αντίστοιχα καθαρά κέρδη να ανέρχονται σε €4 εκατ. και τις πωλήσεις να αυξάνονται κατά 63%. Τα θετικά αποτελέσματα αντικατοπτρίζουν κυρίως τη βελτίωση επιδόσεων του κλάδου Διύλισης, Εφοδιασμού & Εμπορίας, λόγω των υψηλότερων διεθνών περιθωρίων διύλισης και της αυξημένης ζήτησης καυσίμων στην εγχώρια αγορά, που αντιστάθμισε την αρνητική επίπτωση της ενεργειακής κρίσης στο λειτουργικό κόστος. Από τα στοιχεία που ξεχωρίζουν είναι η εστιασμένη εκτέλεση στρατηγικής μέσω της αύξησης των επενδύσεων στα €84 εκατ. για το πρόγραμμα συντήρησης του διυλιστηρίου

Ελευσίνας, που ολοκληρώθηκε με επιτυχία και την εξαγορά χαρτοφυλακίου Φ/Β έργων σε λειτουργία, καθώς και ότι τέθηκε σε εμπορική λειτουργία στην Κοζάνη το μεγαλύτερο έργο ΑΠΕ, με τη συνεπακόλουθη αναβάθμιση του μεσοπρόθεσμου στόχου για λειτουργική ισχύ 1 GW εντός τετραετίας. Όπως σημείωσε ο Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Ανδρέας Σιάμισιης, κατά την ενημέρωση των αναλυτών, «τα επόμενα δύο χρόνια οι ΑΠΕ θα προσφέρουν λειτουργικά κέρδη 50 εκατ. ευρώ. Από το δεύτερο τρίμηνο εφέτος θα αρχίσει να συμβάλει στα αποτελέσματα του Ομίλου το μεγάλο φωτοβολταϊκό της Κοζάνης, ανεβάζοντας την ισχύ των μονάδων ΑΠΕ του ομίλου στα 285 μεγαβάτ. Οι στόχοι που έχουν τεθεί προβλέπουν αύξηση της ισχύος στα 400 μεγαβάτ το 2023 και 600 μεγαβάτ το 2024 ενώ ως το 2030 θα ξεπεράσει τα 2 γιγαβάτ με ανάπτυξη νέων έργων αλλά και εξαγορές».

07 Με επιτυχία ολοκληρώθηκε το «1st Greece - Cyprus Business Summit»

ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΙ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ ΠΡΟΧΩΡΗΣΑΝ ΣΕ ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ ΜΕ ΣΚΟΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΩΝ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΤΩΝ ΔΥΟ ΧΩΡΩΝ. Ι ΣΗΜ Α ΝΤΙΚΌΤΕΡΟΙ παράγοντες της Ελληνικής

και Κυπριακής Οικονομίας είχαν την ευκαιρία να συναντηθούν στο «1st Greece – Cyprus Business Summit» της Boussias, το οποίο έλαβε χώρα στις 6 Μαΐου στο ξενοδοχείο Sofitel Athens Airport, υπό την Αιγίδα των Υπουργείων Οικονομικών Ελλάδος και Κύπρου, του Υπουργείου Τουρισμού Ελλάδος, του Υφυπουργείου Τουρισμού Κύπρου, του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ) της Ελλάδος και της Ομοσπονδίας Εργοδοτών και Βιομηχάνων (ΟΕΒ) της Κύπρου. Ο Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κ. Άδωνις Γεωργιάδης, υπογράμμισε ότι υπάρχει αληθινή προσέλκυση ξένων επενδυτών και ότι φέτος θα επιτευχθεί ρεκόρ επενδύσεων των τελευταίων 18 χρόνων. «Είμαστε σε μία πολύ γόνιμη περίοδο στην Δ. Μακεδονία, καθώς είμαστε ο καλύτερος επενδυτικός προορισμός σε ευρωπαϊκό επίπεδο και αυτό πρέπει να το κεφαλαιοποιήσουμε», τόνισε ο κ. Γιώργος Κασαπίδης, Περιφερειάρχης Δυτικής Μακε-

δονίας στο πλαίσιο του πάνελ «Βιώσιμη Ανάπτυξη και Επιχειρηματικότητα». Χαρακτήρισε μεγάλη ευκαιρία την απολιγνιτοποίηση για την περιοχή, σημειώνοντας ότι «μέσα από την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου θέλουμε να πάμε τις εξελίξεις εκεί που πηγαίνει η πράσινη μετάβαση». «Η πράσινη ενέργεια είναι στον πυρήνα της στρατηγικής μας. Θα επενδύσουμε πάνω από το 50% ενός προϋπολογισμού γύρω στα 4 δισ. τα επόμενα χρόνια»,, σημείωσε ο κ. Ανδρέας Σιάμισιης, Πρόεδρος ΣΕΒ - ΒΙΑΝ και Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Ελληνικά Πετρέλαια. Σημειώνεται ότι πριν την έναρξη του Συνεδρίου υπεγράφη Κοινή Δήλωση για τη σύσφιξη των διμερών σχέσεων από τον Υπουργό Οικονομικών της Κύπρου και τον Υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων της Ελλάδας. Παράλληλα, η ΕΥΔΑΠ υπέγραψε 4 MOUs με φορείς της Κύπρου, ενώ το πέμπτο MOU υπεγράφη από τον Δήμο Πειραιά και τον Δήμο Λάρνακας. Δημοσιογραφική κάλυψη: Μαριλένα Καραβασίλογλου

ΜΑΪΟΣ 2022 •

08 NΕΟ LOGISTICS CENTER ΤΗΣ TRADE LOGISTICS

ΟΙ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΙ ΣΤΗΝ «ΚΑΡΔΙΑ» ΤΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΥΨΟΥΣ €18 ΕΚΑΤ. Ε ΠΛΉΡΗ λειτουργία βρίσκε-

ται το νέο, υπερσύγ χρονο Logistics Center της Trade Logistics ΑΒΕΕ, θυγατρικής του ομίλου Fourlis, στα Οινόφυτα, μια επένδυση συνολικού ύψους €12 εκατ., με έμφαση σε υψηλής τεχνολογίας αυτοματοποιημένο εξοπλισμό και ρομποτικά συστήματα. Το νέο Logistics Center στήθηκε στο ιδιόκτητο ακίνητο του Ομίλου στα Οινόφυτα Βοιωτίας, με τα €9 εκατ. της επένδυσης να κατευθύνονται στις τεχνολογίες αυτοματοποίησης και τα υπόλοιπα €3 εκατ. σε λοιπό εξοπλισμό, για τη διακίνηση αθλητικών προϊόντων προς τα φυσικά καταστήματα και τα e-shop των Intersport και Athlete’s Foot σε Ελλάδα, Ρουμανία, Βουλγαρία και Κύπρο. Παράλληλα, η Trade Logistics «τρέχει» αντίστοιχη επένδυση ύψους €6 εκατ. για τον περαιτέρω εκσυγχρονισμό της αποθήκης των προϊόντων της ΙΚΕΑ στο Σχηματάρι, έκτασης 48.000 τ.μ., με το ποσό να μοιράζεται 50-50 σε συστήματα αυτοματισμού και λοιπό εξοπλισμό. Η εν λόγω επένδυση αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία τον Σεπτέμβριο, όπως σημείωσε ο Πρόεδρος του Ομίλου Fourlis, Βασίλης Φουρλής, κατά τη διάρκεια της χθεσινής παρουσίασης. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι εκτεταμένες επενδύσεις -συνολικού ύψους €18 εκατ.- στο κομμάτι των logistics, πρόκειται να καλύψουν τις ανάγκες του Ομίλου για την επόμενη επταετία περίπου, καθότι διαθέτουν τεράστιες δυνατότητες επεκτασιμότητας. Από πλευράς του, ο Ανέστης Παρταλίδης, Managing Director της Trade Logistics, τόνισε ότι πρόκειται για τη μεγαλύτερη επένδυση στη χώρα σε αυτοματισμούς αποθήκης, η οποία διαθέτει 5 σταθμούς συλλογής παραγγελιών, με δυναμική 500 τεμαχίων/ώρα, που μεταφράζεται σε σχεδόν 40.000 τεμάχια/ημέρα. Ως μέτρο σύγκρισης, ανέφερε ότι σε μια

• ΜΑΪΟΣ 2022

μη αυτοματοποιημένη αποθήκη, ένας υπάλληλος επεξεργάζεται περίπου 300-350 τεμάχια ανά βάρδια. «Έχουμε δώσει ιδιαίτερη βαρύτητα στο θέμα βιωσιμότητα και έχουμε φροντίσει για την χαμηλή κατανάλωση ενέργειας», τόνισε ο κ. Παρταλίδης, σημειώνοντας ότι οι ραουλόδρομοι κινούνται με πεπιεσμένο αέρα, ενώ οι σταθμοί διαλογής και τα lift χρησιμοποιούν τεχνολογία inverter που καταναλώνει χαμηλή ενέργεια. Παράλληλα, υπάρχουν δικλείδες ασφαλείας που εντοπίζουν τυχόν λάθη, αυξάνοντας κατακόρυφα την τελική παραγωγικότητα. Μιλώντας στο INDUSTRY και στην Μαριλένα Καραβασίλογλου, ο κ. Παρταλίδης ανέφερε ότι η εταιρεία επέλεξε την αυστριακή KNAPP AG για την υλοποίηση της επένδυσης, με γνώμονα τα state of the art συστήματα ρομποτικής που διαθέτει. «Επενδύσαμε σε αυτοματισμούς όταν ακόμα ήταν σε βρεφικό στάδιο στην Ελλάδα», σημείωσε ο Managing Director, επιβεβαιώνοντας ότι η εταιρεία δεν σχεδιάζει σύντομα περαιτέρω επενδύσεις στο κομμάτι αυτό, καθότι οι τρέχουσες διαθέτουν δυνατότητα επέκτασης

έως και 40%. Στη συνέχεια ο Ορέστης Ευθυμίου, Διευθυντής Συστημάτων Αυτοματισμού της Trade Logistics, ξενάγησε τους εκπροσώπους του Τύπου στις εγκαταστάσεις έκτασης 21.000 τ.μ., οι οποίες διαθέτουν 6 πύργους, στους οποίους λειτουργούν 90 ρομποτικά shuttles της KNAPP, καθώς και 5 σταθμούς συλλογής, σταθμούς συσκευασίας και ελέγχου. Το νέο σύστημα περιλαμβάνει δικλείδες ασφαλείας, που εντοπίζουν τυχόν λάθη, ενώ όπως διευκρίνισε ο κ. Ευθυμίου, οι αυτοματισμοί έχουν σχεδόν διπλασιάσει τη δυναμικότητα των σταθμών συλλογής, χωρίς να αυξηθεί ο αριθμός τους. Τέλος, τον «μύθο» της αντικατάστασης των υπαλλήλων με… ρομπότ θέλησε να καταρρίψει ο κ. Ευθυμίου, τονίζοντας ότι την εταιρεία στελεχώνουν σήμερα, από 50 άτομα που ήταν κάποτε, γύρω στα 180 άτομα. «Με την υιοθέτηση των αυτοματισμών, επειδή μεγαλώνει ο όγκος δουλειάς που μπορείς να διαχειριστείς, μεγαλώνει και ο αριθμός των υπαλλήλων, ενώ εμπλουτίζεται με νέες ειδικότητες, από τεχνικούς μέχρι χειριστές», σημείωσε ο Διευθυντής Συστημάτων Αυτοματισμού.

NEWS

ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ: ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

10 Flexopack: Εντός του έτους η κατασκευή του νέου εργοστασίου στην Αυστραλία

ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ «ΜΑΖΙ ΠΡΟΣ ΤΟ ΜΗΔΕΝ».

ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΣΕ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ.

ΟΛΥ ΜΠΙΑΚΉ Ζ ΥΘΟΠΟΙΊΑ έδωσε στη δημοσιό-

τητα τον δεύτερο Απολογισμό Βιώσιμης Ανάπτυξης, στο πλαίσιο της στρατηγικής «Μαζί προς το ΜΗΔΕΝ», με βασικούς στόχους τον εκμηδενισμό των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, της σπατάλης νερού, της κατάχρησης αλκοόλ και των ατυχημάτων στην εργασία. Η στρατηγική κινείται στην κατεύθυνση της επίτευξης των στόχων, όπως αυτοί έχουν τεθεί από τον όμιλο Carlsberg, με μεσοπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα το 2022 και μακροπρόθεσμο το έτος 2030. «Την περασμένη χρονιά, σημειώσαμε αξιοσημείωτη πρόοδο στο πλάνο βιώσιμης ανάπτυξής της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας. Μία πρόοδος που αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία, αναλογιζόμενοι τις ιδιαίτερα αντίξοες συνθήκες, κατά τη δεύτερη χρονιά της πανδημικής κρίσης», σχολίασε ο Dejan Beko, Managing Director της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας. Επενδύοντας στον αδιάλειπτο εκσυγχρονισμό του εξοπλισμού στο σύνολο των εγκαταστάσεών της, στο διάστημα 2015- 2021 η εταιρεία πέτυχε μείωση 52% στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2), 35% στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και 52% στην κατανάλωση θερμικής ενέργειας. Παράλληλα, ακολουθώντας μια ολιστική προσέγγιση επαναξιολόγησης κάθε σταδίου της σύνθετης εφοδιαστικής της αλυσίδας, ανανεώνει εις βάθος τις διαδικασίες, από την παραγωγή μέχρι και την τελική παράδοση των προϊόντων, με κοινό παρονομαστή τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματός τους. Βελτιστοποιώντας διαρκώς τις διαδικασίες σε κάθε στάδιο της παραγωγής, η εταιρεία επαναχρησιμοποιεί και ανακυκλώνει το νερό, έχοντας επιτύχει μείωση 48% στη χρήση του κατά την παραγωγική διαδικασία και στα δύο εργοστάσιά της, κατά την περίοδο 2015-2021. Στο κομμάτι της διαχείρισης απορριμάτων, στην ζυθοποιία ανακυκλώνονται κάθε χρόνο σημαντικές ποσότητες υλικών, που προέρχονται από τις παραγωγικές μονάδες στη Σίνδο και τη Ριτσώνα. Τη διετία 2020-2021 ανακυκλώθηκαν συνολικά 2.389 τόνοι γυαλιού, 72 τόνοι μετάλλου και σιδερικών, 1.678 τόνοι ανακυκλώσιμων υλικών όπως χαρτί, πλαστικά και ξύλο, ενώ 28.825 τόνοι φυτικών υποπροϊόντων αξιοποιήθηκαν ως ζωοτροφή.

ΤΗΝ ΕΤΉΣΙΑ ΕΝΗΜΈΡΩΣΗ των αναλυτών με αφορμή την

δημοσίευση των οικονομικών αποτελεσμάτων του 2021 της Flexopack παρευρέθηκε το INDUSTRY, την Τρίτη 10 Μαϊου. Σύμφωνα με ανακοίνωση της εταιρείας, ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών του Ομίλου ανήλθε σε 114,181 εκατ. ευρώ παρουσιάζοντας αύξηση κατά 17,77% σε σύγκριση με το 2020, με τα κέρδη μετά φόρων να ανέρχονται σε 10,407 εκατ. ευρώ, ήτοι αύξηση κατά 0,28% σε σχέση με το 2020. Σύμφωνα με τη διοίκηση, σε αυτό συνέβαλαν σε μεγάλο βαθμό οι αυξημένες παραγγελίες με τη συνεπακόλουθη αύξηση του όγκου πωλήσεων (λόγω τουρισμού), ιδιαίτερα κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2021 και η μετακύλιση σημαντικού μέρους του αυξημένου μεταφορικού κόστους, του κόστους Ά υλών και ενέργειας στους πελάτες. Η εταιρεία συνεχίζει να αναπτύσσεται μέσω της προσέλκυσης νέων πελατών και επεκτείνεται στις γεωγραφικές περιοχές που έχει εστιάσει. Προχωράει το νέο επενδυτικό της πλάνο άνω των 30 εκατ. ευρώ μέσα στην επόμενη τριετία, το οποίο έχει σκοπό την αύξηση της παραγωγικής της δυναμικότητας σε όλες τις βασικές προϊοντικές κατηγορίες που παράγει, καθώς σχεδιάζει την επέκταση των παραγωγικών της εγκαταστάσεων στην Ελλάδα, την Πολωνία και την Αυστραλία. Όσον αφορά το πλάνο κατασκευής του νέου εργοστασίου στην Αυστραλία που πήγε πίσω λόγω της πανδημίας του COVID-19, η κατασκευή του κτιρίου αναμένεται να ξεκινήσει εντός του 2022 με σκοπό στα τέλη του 2023 να έχει ολοκληρωθεί. Επίσης, η διοίκηση σημείωσε ότι στο πλαίσιο μείωσης του ενεργειακού κόστους αλλά και του ενεργειακού αποτυπώματος της εταιρείας, εξετάζει τη τοποθέτηση φωτοβολταϊκών πάνελ στη σκεπή των εγκαταστάσεών της, χωρίς ωστόσο να υπάρχει κάτι «χειροπιαστό» και ανακοινώσιμο τη δεδομένη στιγμή. Παρ’όλες τις δυσκολίες, ατενίζει με αισιοδοξία το μέλλον, καθώς η υγιής χρηματοοικονομική της διάρθρωση, της επιτρέπει να αντιμετωπίσει οποιεσδήποτε προκλήσεις. Σύμφωνα με τα λεγόμενα της διοίκησης, είναι χαρακτηριστικό ότι στο πρώτο τετράμηνο του έτους δεν έχει επηρεαστεί καθόλου η ζήτηση για τα προϊόντα της και ο όγκος πωλήσεών της παραμένει σε υψηλά επίπεδα, καθώς υπάρχουν πολλά project προς υλοποίηση που «τρέχουν» την παρούσα στιγμή. Προτεραιότητα της εταιρείας είναι να διασφαλίσει ότι οι συνέπειες λόγω της διατάραξης που παρατηρούνται στην εφοδιαστική αλυσίδα λόγω της ενεργειακής κρίσης θα είναι οι μικρότερες δυνατές.

ΜΑΪΟΣ 2022 •

LOGISTICS 4.0

Οι τάσεις στο e-commerce Πώς επηρεάζει το μέλλον της αγοράς η απομάκρυνση του καταναλωτή από το φυσικό κατάστημα και η μεταστροφή στο ηλεκτρονικό εμπόριο. ΓΡΑΦΕΙ Ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΒΑΡΕΛΛΑΣ, CUSTOMER RELATIONS OFFICER, SUPPLY CHAIN INSTITUTE

ΔΙΑΜΦΙΣΒΉΤΗΤΑ, το e-com-

merce αποτελεί το μεγάλο νικητή της πανδημίας, αφού οι online αγορές έγιναν συνήθεια και σε πολλές περιπτώσεις μονόδρομος για πολύ κόσμο, λόγω της πανδημίας. Μάλιστα, η συνολική αξία των ηλεκτρονικών αγορών από Έλληνες καταναλωτές σε εγχώρια και διεθνή e-shops για το 2021 έφτασε τα 14 δισ. ευρώ. Το 2019 το αντίστοιχο νούμερο ήταν 5 δισ. ευρώ και το 2018 ήταν 3,6 δισ. ευρώ. Μέσα όμως από τη ραγδαία ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου στην χώρα μας, φαίνεται να «ωριμάζει» και ο Έλληνας καταναλωτής, ζητώντας καλύτερη εξυπηρέτηση και όλο και περισσότερες δυνατότητες στην παραγγελία του. Η έρευνα που πραγματοποίησε η εταιρεία συμβούλων εφοδιαστικής αλυσίδας Planning πριν από λίγο διάστημα πάνω στα χαρακτηριστικά του τελικού καταναλωτή, έδειξε πως στη χώρα μας το 51% αναζητά παράδοση το πολύ σε δύο ημέρες όταν το αντίστοιχο ποσοστό στην Αγγλία είναι 19%, στη Γερμανία 18% και στην Ιταλία 15%.

Νέες υπηρεσίες Η απότομη ανάπτυξη του e-commerce σίγουρα ωφέλησε τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο ηλεκτρονικό εμπόριο, αυξάνοντας τον κύκλο εργασιών τους. Από την

• ΜΑΪΟΣ 2022

άλλη πλευρά, πολλές e-επιχειρήσεις παρουσίασαν μειωμένα κέρδη λόγω του δυσανάλογα αυξημένου κόστους για logistics και customer service, που προήλθε από βεβιασμένες αποφάσεις, σε σχέση με το πραγματικό όφελος. Επίσης, λόγω του περιορισμένου περιθωρίου κέρδους, που προκύπτει από τις ηλεκτρονικές αγορές, εξαιτίας της δυνατότητας που έχουν οι καταναλωτές για εύκολη και άμεση σύγκριση τιμών. Η απομάκρυνση του καταναλωτή από το φυσικό κατάστημα και η μεταστροφή στο ηλεκτρονικό εμπόριο, σίγουρα επηρεάζει το μέλλον της αγοράς. Τα καταστήματα ηλεκτρονικού εμπορίου αντιλαμβάνονται την ανάγκη, να έρθουν πιο κοντά στις επιθυμίες του καταναλωτή και σε όσα επιτάσσει η καθημερινότητα. Αυτό άλλωστε επιβεβαιώνεται και μέσα από τα αποτελέσματα της επιτόπιας τηλεψηφοφορίας που πραγματοποιήθηκε στο 3ο e-commerce business συνέδριο «Κοστολόγηση & Κερδοφορία» του Supply Chain Institute τον Φεβρουάριο του 2021, όπου διαπιστώθηκε πως το 76% των ελληνικών e-shop ζητάει ή σκοπεύει να ζητήσει στο μέλλον από τις εταιρείες διανομών να ενημερώνουν τους πελάτες τους για το πότε θα παραδοθεί η παραγγελία τους. Αντίστοιχα, το 60% του δείγματος έχει ως στόχο στο άμεσο μέλλον, να παρέχει στους πελάτες

του τη δυνατότητα επιλογής των χρονικών παραθύρων μέσα στην ημέρα, που επιθυμούν να τους παραδοθεί η παραγγελία. Υπηρεσίες που στο παρελθόν τις θεωρούσαμε πολυτέλεια, όπως την πληροφόρηση σχετικά με την παραγγελία ή τα «παράθυρα παράδοσης», πλέον οι εταιρείες τις παρέχουν και προσπαθούν να τις εξελίξουν ακόμα περισσότερο, με στόχο να βρεθούν μπροστά από τον ανταγωνισμό.

Μεταβαλλόμενο τοπίο Η εμφάνιση και παράταση της υγειονομικής κρίσης για μεγάλο χρονικό διάστημα κατέστησαν σαφές πως η συνεχιζόμενη ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου σε συνδυασμό με τις νέες τάσεις που δημιουργούνται, οδηγούν τις επιχειρήσεις καταναλωτικών ειδών και λιανεμπορίου στην ανάγκη αποκρυπτογράφησης των συνεχόμενων αλλαγών σε πολύ συχνό επίπεδο και του επανασχεδιασμού του μοντέλου λειτουργίας, ώστε να προσαρμόζονται γρήγορα και αποτελεσματικά στις νέες συνθήκες. Χρειάζεται να εντοπίζονται με ακρίβεια, τόσο οι κατηγορίες προϊόντων όσο και οι ομάδες ανθρώπων (ηλιακές, γεωγραφικές και κοινωνικές), οι οποίες αναμένεται το αμέσως επόμενο διάστημα να διεκπεραιωθούν – εξυπηρετηθούν μέσω του e-commerce, με αυξημένη ζήτηση, αναλόγως κάθε φορά την περίσταση και την χρονική περίοδο. Έτσι, κάθε επιχείρηση οφείλει να επανεξετάζει το κωδικολόγιό της ανά τακτά χρονικά διαστήματα, να βρίσκει το ιδανικό μίγμα καναλιών διανομής (direct-tocustomer, direct-to-consumer, omnichannel, pick up κ.ά.), να εξασφαλίζει την ανθεκτικότητα της εφοδιαστικής της αλυσίδας και να στοχεύει στη βελτιστοποίηση της παράδοσης του τελευταίου μιλίου, ίσως και μέσω συνεργασιών με άλλες εταιρείες. Σίγουρα, η απότομη καθιέρωσή του ηλεκτρονικού εμπορίου σίγουρα θα ακολουθηθεί από επενδύσεις και στρατηγικές αλλαγές καθώς υπάρχουν πολλά περιθώρια βελτίωσης.

INDUSTRY 4.0

Η Ελλάδα πρωταγωνιστεί στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση ΤΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΨΗΦΙΑΚΟΥ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΣΕΒ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ ΕΝΑ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΜΒΛΥΝΣΗ ΤΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΥ ΧΑΣΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΟΛΟΙΠΗ Ε.Ε, ΜΕ ΑΙΧΜΗ ΤΗΝ ΤΑΧΥΤΕΡΗ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΑΠΟ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: AΝΝΑ Χ ΑΤΖΗ

ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΉ στην 4η Βιο-

μηχανική Επανάσταση παραμένει εξαιρετικά επίκαιρη και αποτελεί σημαντικό παράγοντα ανταγωνιστικότητας. Σε μια περίοδο ανατροπών στις διεθνείς παραγωγικές αλυσίδες μπορεί να δημιουργήσει νέες επενδυτικές ευκαιρίες. Ο ρόλος του ψηφιακού μετασχηματισμού παραμένει καθοριστικός στην αύξηση της συνεισφοράς της βιομηχανίας στο 15% του ΑΕΠ, μέσα από τη βελτίωση της αποδοτικότητας των γραμμών παραγωγής και των δικτύων εφοδιασμού. Οι τεχνολογίες αιχμής αποτελούν παράγοντα επιβίωσης σε συνθήκες έντασης του ανταγωνισμού στο μετά-Covid περιβάλλον, ενώ σε επίπεδο χώρας μπορεί να συμβάλλει σε ένα νέο παραγωγικό πρότυπο. Σε αντίθεση με τις εξωγενείς εξελίξεις που επηρεάζουν την ανταγωνιστικότητα (όπως π.χ. στην ενέργεια), ο βηματισμός προς την 4η βιομηχανική εποχή εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από τη χώρα και τις επιχειρήσεις

της. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός οικονομίας και επιχειρήσεων στη χώρα κινείται ταχύτερα σε σχέση με το παρελθόν αλλά όχι ακόμα αρκετά ώστε να κλείσει η ψαλίδα με την Ε.Ε. Παρότι οι μεγάλοι βιομηχανικοί όμιλοι επιταχύνουν τις τεχνολογικές επενδύσεις, η συνολική πορεία της Ελλάδας προς την 4η βιομηχανική εποχή πρέπει να αποκτήσει πυξίδα και ταχύτερο βηματισμό σύγκλισης με τις επιδόσεις της υπόλοιπης Ε.Ε.

Προτάσεις για την ταχύτερη προσαρμογή της Ελλάδας στη Βιομηχανία 4.0 1. Ολοκλήρωση & συμφωνία εθνικής στρατηγικής. Στην Ε.Ε., 22 χώρες έχουν ήδη ολοκληρώσει το σχεδιασμό και πλέον υλοποιούν σχετικές πρωτοβουλίες. Στην Ελλάδα, πρόσφατα ανακοινώθηκε ένα πρώτο περίγραμμα του σχεδίου ανάπτυξης της βιομηχανίας, το οποίο όταν ολοκληρωθεί αναμένεται να εξειδικεύει τα θέματα

«έξυπνου εργοστασίου». Η σημαντικότερη πρόκληση του εθνικού σχεδίου παραμένει ο δι-υπουργικός συντονισμός σε θέματα εργαλείων χρηματοδότησης, φορολογικών κινήτρων, μηχανισμών καινοτομίας, αναβάθμισης των δεξιοτήτων, μείωσης της γραφειοκρατίας στη δημόσια διοίκηση, κτλ. 2. Οι επιχειρήσεις να εστιάσουν σε τεχνολογίες αιχμής. Η πλειονότητα των επιχειρήσεων εξακολουθεί να μην επενδύει σε σύγχρονες τεχνολογίες και να εστιάζει σε συστήματα ξεπερασμένων δυνατοτήτων. Η πανδημία έχει μεν αναβάλει πολλές επενδύσεις, αλλά η υστέρηση σε σχέση με χώρες όπως η Δανία, το Βέλγιο και η Πορτογαλία (2η, 7η, 16η θέση αντίστοιχα) ήταν εμφανής από το 2020-2021. Η αλλαγή επιχειρηματικής φιλοσοφίας στην αξιοποίηση τεχνολογιών αιχμής είναι πλέον επιβεβλημένη ώστε να διατηρηθεί η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Η επίδοση αναμένεται να βελτιωθεί μερικώς μόλις οι επενδύσεις των τεχνολογικών κολοσσών στην χώρα ωθήσουν στην αναβάθμιση των τοπικών επιχειρήσεων. 3. Προσαρμογή διοικητικών πρακτικών για να αξιοποιηθούν οι τεχνολογίες αιχμής. Στην προσπάθεια επανεκκίνησης στη μετά-Covid εποχή, οι επιχειρήσεις πρέπει να προσαρμόσουν ταχύτερα τα μοντέλα λειτουργίας και λήψης αποφάσεων στις ευκολίες που δίνουν οι τεχνολογίες Industry 4.0 (π.χ. IoT, Τεχνητή Νοημοσύνη, μηχανική μάθηση, επαυξημένη πραγ-

ΜΑΪΟΣ 2022 •

84%

ERP (2019)

38% 66%

Μέσα Κοινωνικής ∆ικτύωσης (2019) ∆ιαχείριση Αλυσίδας Εφοδιασµού (2017)

55% 29% 9% 40%

CRM (2019) Cloud (2020)

15% 45% µ.δ.

Big Data (2018)

20% 13%

0 20 Μεγάλες Επιχειρήσεις ματικότητα, κτλ). Μέχρι σήμερα, η πλειονότητα των επιχειρήσεων μετασχηματίζει τη λειτουργία τους με αργούς ρυθμούς με συνέπεια τις ιδιαίτερα χαμηλές επιδόσεις στο δείκτη πραγματικής διείσδυσης των τεχνολογιών αιχμής. Συγκρίσιμες χώρες όπως η Δανία, το Βέλγιο και η Πορτογαλία έχουν πολύ υψηλότερες επιδόσεις, ακόμα και μέσα στην πανδημία. 4. Ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής συστημάτων αιχμής. Η πρόοδος σε θέματα καινοτομίας είναι ιδιαίτερα εμφανής τα τελευταία χρόνια. Όμως, η 20η θέση στο δείκτη Innovation Scoreboard δείχνει ότι οι δυνατότητες μας να αναπτύσσουμε τεχνολογίες αιχμής μπορούν να βελτιωθούν περαιτέρω ώστε να είναι συγκρίσιμες με την ΕΕ. Η δυνατότητα ανάπτυξης τεχνολογιών αιχμής είναι πολλαπλά σημαντική. Τεχνολογίες διττής χρήσης όπως, Ιnternet οf Τhings (IoT), αυτόνομες μηχανές, τεχνητή νοημοσύνη, συστήματα επιτήρησης χώρων, λύσεις κυβερνο-ασφάλειας, κτλ., μπορούν να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας υψηλών προσόντων και αποδοχών για τους νέους, να αξιοποιηθούν άμεσα στη βιομηχανία και να ενισχύσουν την ασφάλεια / άμυνα της χώρας. 5. Μεταστροφή της σημαντικής ψηφιακής υστέρησης των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων. Ανάλογο εύρημα καταγράφεται σε πολλές

• ΜΑΪΟΣ 2022

100

ΜµΕ

Διαπιστώνεται σημαντική υστέρηση των ΜμΕ στην υιοθέτηση ψηφιακών τεχνολογιών, τόσο των ελληνικών, όσο και των ευρωπαϊκών χώρες της Ε.Ε. Όμως, τα πολύ μικρά μεγέθη και η χαμηλή παραγωγικότητα των ΜμΕ στην Ελλάδα, θα έπρεπε να λειτουργούν επιταχυντικά ως προς την ενσωμάτωση τεχνολογιών Industry 4.0 για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας. Ο σχεδιασμός του νέου ΕΣΠΑ είναι στη σωστή κατεύθυνση συνδυάζοντας την ψηφιακή αναβάθμιση με τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, διοχετεύοντας πόρους με κριτήρια τόσο τις διαφορετικές ανάγκες των ΜμΕ όσο και την τεχνολογική ένταση της κάθε επένδυσης. 6. Αναδιάταξη των προτεραιοτήτων της Βίβλου Ψηφιακού Μετασχηματισμού (ΒΨΜ) με κριτήριο τις ανάγκες της Βιομηχανίας 4.0. Παρότι η ΒΨΜ αποτελεί τομή στον τεχνολογικό σχεδιασμό της χώρας, δεν έχει ακόμα υλοποιήσει κρίσιμα έργα για τη Βιομηχανία 4.0. Η

μεγάλη πλειοψηφία των έργων της εστιάζει στην ψηφιακή μετάβαση του δημοσίου τομέα. Περίπου 20 από τα 450 έργα της εστιάζουν εμφανώς στη Βιομηχανία 4.0, και μόνο λίγα από αυτά είναι σε εξέλιξη (π.χ. το Digitometer, το Εθνικό Δίκτυο Κόμβων Ψηφιακής Καινοτομίας, η Εθνική Πλατφόρμα για την Ψηφιακή Βιομηχανία και η εργαλειοθήκη κυβερνο-ασφάλειας). Η ταχύτητα υλοποίησης των έργων της ΒΨΜ που αφορούν (και) επιχειρήσεις είναι πλέον κρίσιμος παράγοντας συνεισφοράς της ΒΨΜ στην οικονομική ανάπτυξη. 7. Ταχύτερη διάθεση πόρων της ΕΕ σε έργα για τη Βιομηχανία 4.0. Ο σχεδιασμός του Ταμείου Ανάκαμψης (ΤΑΑ) ανακοινώθηκε πριν από ένα χρόνο. Περιλαμβάνει επιχορηγήσεις άνω των 500εκ. ευρώ για το γενικότερο ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων, αλλά και σημαντικούς πόρους για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων. Ένα χρόνο μετά, είναι απαραίτητο να ξεκινήσει η υλοποίηση των σχετικών δράσεων του ΤΑΑ μέσα από την εξειδίκευση συγκεκριμένων επιλέξιμων δαπανών και διαδικασιών ένταξης, ώστε οι επιχειρήσεις να γνωρίζουν πώς και πότε θα αξιοποιήσουν τα σχετικά κίνητρα. Επιπλέον, σημειώνεται ότι η πολύ μεγάλη εστίαση του επιχορηγούμενου σκέλους του ΤΑΑ σε μικρότερες επιχειρήσεις αποτελεί μια εθνική επιλογή, παρότι οι κανόνες της Ε.Ε. επιτρέπουν τη λελογισμένη συμμετοχή των μεγαλύτερων επιχειρήσεων. Συνεπώς, μια λελογισμένη αναμόρφωση του ΤΑΑ στην κατεύθυνση της παροχής επενδυτικών κινήτρων σε μεσαίες ή μεγαλύτερες επιχειρήσεις θα συνεισφέρει στην ταχύτερη διάθεση των πόρων, στην επίτευξη μεγαλύτερου αναπτυξιακού αποτυπώματος και στη μεγαλύτερη συμπληρωματικότητα με το ΕΣΠΑ (που παραδοσιακά απευθύνεται σε ΜμΕ). Η επιτυχία του ΤΑΑ (όπως και του νέου αναπτυξιακού νόμου) πλέον εξαρτάται από την ταχύτητα διάθεσης των πόρων σε επενδύσεις με μεγαλύτερα πολλαπλασιαστικά οφέλη.

INDUSTRY 4.0

Industry 4.0 στην ΕΕ και την Ελλάδα Η Ε.Ε. βρίσκεται σε μια κομβική περίοδο, όσον αφορά την τεχνολογική της μετάβαση. Αφενός, όλες οι χώρες επηρεάζονται από τους ταχείς ρυθμούς ανάπτυξης και εξελίξεις των ρηξικέλευθων (disruptive) ψηφιακών τεχνολογιών, οι οποίες αναμένεται να αλλάξουν ριζικά τον τρόπο λειτουργίας των επιχειρήσεων και του δημόσιου τομέα, αλλά και την καθημερινότητα των πολιτών, ιδίως μετά την πανδημία Covid-19. Αφετέρου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή λαμβάνει ρυθμιστικές πρωτοβουλίες, όπως η «Νέα βιομηχανική στρατηγική για την Ευρώπη» το Μάρτιο του 2020 και η αναθεώρησή της το Μάιο του 2021. Μέσω μιας διττής «πράσινης» και ψηφιακής μετάβασης, επιδιώκεται η προστασία της ανταγωνιστικότητας της βιομηχανίας, η περαιτέρω ενίσχυση των σημείων υπεροχής του κλάδου, η μείωση της απόκλισης από άλλες ηπείρους σε τομείς όπου εντοπίζεται υστέρηση, αλλά και η ανταπόκριση της βιομηχανίας στις συνθήκες της πανδημίας.

Μεγάλες σε σύγκριση με τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις Στην Ελλάδα, είναι εμφανής η τεχνολογική υστέρηση των ΜμΕ σε σχέση με τις επιχειρήσεις μεγάλου μεγέθους, πριν την πανδημία. Οι τελευταίες επενδύουν συνεχώς σε νέες τεχνολογίες, ακόμα και μέσα στην πανδημία. Πριν την πανδημία, μόλις το 9% των ΜμΕ έχουν ψηφιοποιήσει τις εφοδιαστικές τους αλυσίδες (μεγάλες: 29%), το 15% χρησιμοποιούν συστήματα διαχείρισης πελατών (μεγάλες: 40%) και το 13% αξιοποιούν τα δεδομένα τους με τη βοήθεια εργαλείων analytics (μεγάλες: 20%). Η απόκλιση αυτή είναι ενδεικτική των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι ευρωπαϊκές ΜμΕ, όπως η έλλειψη συγκεκριμένης ψηφιακής και επιχειρηματικής στρατηγικής, η ελλιπής αξιοποίηση δεδομένων, η δυσχερής πρόσβαση σε χρηματοδοτικά εργαλεία, ο χαμηλός βαθμός αξιοποίησης προηγμένων εργαλείων και

εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης, η μεγάλη έκθεση σε κυβερνοαπειλές, κ.λπ. Οι διαφορές είναι μεγάλες στους περισσότερους τεχνολογικούς τομείς. Tο 33% των μεγάλων επιχειρήσεων αξιοποιούν τα δεδομένα τους με προηγμένα εργαλεία, έναντι μόλις 12% των ΜμΕ. Πριν την πανδημία, το 48% των μεγάλων επιχειρήσεων χρησιμοποιούν ψηφιακά συστήματα διαχείρισης των εφοδιαστικών αλυσίδων, έναντι 18% στις ΜμΕ, ενώ τα εν λόγω ποσοστά για το cloud είναι 65% και 35% αντίστοιχα.

Μέσω μιας διττής «πράσινης» και ψηφιακής μετάβασης, επιδιώκεται η προστασία της ανταγωνιστικότητας της βιομηχανίας Συνοψίζοντας διαπιστώνεται σημαντική υστέρηση των ΜμΕ στην υιοθέτηση ψηφιακών τεχνολογιών, τόσο των ελληνικών, όσο και των ευρωπαϊκών. Στην Ελλάδα όμως οι ΜμΕ, λόγω και του μικρότερου μεγέθους τους, υστερούν σημαντικά σε όρους παραγωγικότητας, καθώς δημιουργούν προστιθέμενη αξία μόλις €11.400 ανά εργαζόμενο, έναντι €40.000 στην ΕΕ. Συγχρόνως, είναι πολύ πιο ευάλωτες σε δυσμενείς οικονομικές συνθήκες: το 2020, όταν και οι επιπτώσεις της πανδημίας άρχισαν να γίνονται ορατές, έχασαν σχεδόν το 20% της προστιθέμενης αξίας τους, έναντι 7,6% στην ΕΕ. Συγκριτικά, οι ΜμΕ στη Δανία έχασαν το 4% της αξίας τους, στο Βέλγιο το 9,5% και στην Πορτογαλία το 10,1%.

Έρευνα και Ανάπτυξη στην Ελλάδα Η Ελλάδα συγκαταλέγεται μεταξύ των χωρών που έχουν περιορισμένες ικανότητες να διενεργούν έρευνα, κατατασσόμενη στην 20η θέση του

Innovation Scoreboard. Φυσικά, η χώρα έχει πραγματοποιήσει μεγάλα βήματα προόδου τα τελευταία 2,5 χρόνια. Ως αποτέλεσμα, μέσα σε μια δεκαετία, έχει καταφέρει να διπλασιάσει την ερευνητική της δραστηριότητα. Ωστόσο, απαιτείται ταχύτερος και πιο αποτελεσματικός μετασχηματισμός της έρευνας σε εμπορεύσιμα προϊόντα και υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας, τομέας στον οποίο άλλες χώρες υπερέχουν. Συγκριτικά, η Ελλάδα υπολείπεται σημαντικά σε σχέση με Δανία και Βέλγιο (3η και 4η θέση αντίστοιχα), οι οποίες περιλαμβάνονται στους ηγέτες της καινοτομίας, αλλά βρίσκεται πολύ κοντά στην Πορτογαλία (19η θέση). Επιπλέον, η Ελλάδα έχει ακόμα περιορισμένα μερίδια πατεντών, υπολειπόμενη των περισσοτέρων ευρωπαϊκών χωρών. Αξιόλογη ερευνητική δραστηριότητα και πατεντοποίηση εντοπίζεται κυρίως στον τομέα των προηγμένων υλικών (advanced materials), με τη χώρα να κατατάσσεται, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στη 10η θέση της Ε.Ε. Σημαντική έρευνα διεξάγεται και στις τεχνολογίες «έξυπνης» μεταποίησης και τη βιομηχανική βιοτεχνολογία. Συνοψίζοντας, η Ελλάδα μπορεί να κάνει άμεσα πολύ σαφή βήματα για τη μετάβαση στη Βιομηχανία 4.0. Οι προτάσεις που παρουσίασε ο ΣΕΒ στο βιομηχανικό συνέδριο του το Δεκέμβριο 2019 παραμένουν επίκαιρες και συνεχίζουν να είναι μια ολοκληρωμένη βάση για να συγκλίνει η χώρα με τις επιδόσεις της Ε.Ε. Οι 12 από τις 21 αυτές προτάσεις έχουν μεν ξεκινήσει, αλλά με τις περισσότερες σε αρχικό στάδιο. Μόλις μία έχει ολοκληρωθεί (τα ενισχυμένα κίνητρα R&D) ενώ 8 δράσεις παραμένουν χωρίς εξέλιξη. Σημαντικές προκλήσεις παραμένουν τόσο η υιοθέτηση ολοκληρωμένης στρατηγικής, ώστε να βελτιωθεί ο συντονισμός των σχετικών δημόσιων πολιτικών, όσο και η αντιστροφή της διστακτικότητας πολλών επιχειρήσεων να υιοθετήσουν τεχνολογίες αιχμής και να προχωρήσουν σε υποκατάσταση ξεπερασμένων διοικητικών πρακτικών. •

ΜΑΪΟΣ 2022 •

ΒΙΟΜΗΧ ΑΝΊΑ

«ΠΙΝΔΟΣ»: Επενδύσεις σε ψηφιακό μετασχηματισμό και πράσινη ανάπτυξη Ο ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΤΟΥΝΑΣ, ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΈΡΕΥΝΑΣ – ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΩΝ, ΑΝΑΛΥΕΙ ΤΙΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΥΠΤΟΥΝ ΑΠΟ ΤΟ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ ΠΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΥ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ «ΠΙΝΔΟΣ», ΚΑΙ ΠΩΣ ΑΥΤΕΣ ΟΔΗΓΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗ. ΓΡΑΦΕΙ Ο ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΙΑΣΩΝ ΔΗΜΟΥΛΗΣ

ΤΟ ΕΠΕΝΔΥ ΤΙΚΌ πρόγραμμα,

που υλοποιεί o Αγροτικός Πτηνοτροφικός Συνεταιρισμός Ιωαννίνων «ΠΙΝΔΟΣ» για την περίοδο 2020-2024, ύψους 40 εκατ. ευρώ, τοποθετείται το νέο πτηνοσφαγείο, το οποίο κατασκευάζεται στο χώρο του υπάρχοντος πτηνοσφαγείου και θα είναι έτοιμο για λειτουργία στο τέλος του έτους. Ο προϋπολογισμός του αφορά περί τα 8 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με όσα δηλώνει ο Ιωάννης Πατούνας, Διευθυντής Έρευνας – Ανάπτυξης και Λειτουργίας Εργοστασίων, η συνολική δυναμικότητα θα ανέλθει σε 12.000 πουλιά την ώρα, με δυναμικότητα σφαγής και δυνατότητας επεξεργασίας της τάξεως των 200.000 πουλιών ημερησίως. «Η νέα γραμμή σφαγής θα αποτελεί την πιο σύγχρονη σε όλα τα Βαλκάνια, και πέραν της αύξησης της δυναμικότητας θα έχουμε πιο ασφαλές προϊόν και ταυτόχρονα θα υπάρχει δυνατότητα ιχνηλασιμότητας σε όλα τα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας», τονίζει ο κύριος Πατούνας. Αξίζει να σημειωθούν οι συνολικοί στόχοι του επενδυτικού προγράμματος, οι οποίοι αφορούν τους παρακάτω τομείς: • Στην αύξηση της δυναμικότητας παραγωγής. • Στην αειφόρο ανάπτυξη και προστασία του περιβάλλοντος με μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του Συνεταιρισμού. • Στην παραγωγή καινοτόμων προϊόντων που να καλύπτουν τις ανάγκες των καταναλωτών. • Στην ίδρυση νέων κέντρων διανομής.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΤΟΥΝΑΣ Διευθυντής Έρευνας – Ανάπτυξης και Λειτουργίας Εργοστασίων

«Στόχος του ψηφιακού μετασχηματισμού είναι ο μετασχηματισμός των διαδικασιών σε επίπεδο εταιρικής κουλτούρας, ψηφιακών δεξιοτήτων, καινοτομιών σε όλα τα επίπεδα της εφοδιαστικής αλυσίδας»

• Σε αναβάθμιση του στόλου των αυτοκινήτων. • Στον ψηφιακό μετασχηματισμό της επιχείρησης. Περαιτέρω, ένας από τους βασικούς στόχος της ΠΙΝΔΟΣ είναι η κάλυψη των αναγκών του καταναλωτή σε ποιοτικά και υψηλής διατροφικής αξίας προϊόντα από κρέας κοτόπουλου. «Στο πλαίσιο αυτό, το 2021 κατασκευάστηκε από την ΠΙΝΔΟΣ το πρώτο πρότυπο ερευνητικό πτηνοτροφείο, στο οποίο σήμερα γίνεται ερευνητική παραγωγή μιας ειδικής εκτροφής κοτόπουλου. Η συγκεκριμένη διατροφή θα είναι εμπλουτισμένη με πολυφαινόλες και άλλα συστατικά από βότανα, τα οποία παράγονται στην περιοχή μας, με στόχο να έχουμε ένα νέο προϊόν, το οποίο θα αγαπηθεί από το καταναλωτικό κοινό», λέει ο κ. Πατούνας και συνεχίζει: «Σύμβουλος μας σε όλα τα ερευνητικά προγράμματα είναι το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, η Κτηνιατρική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, καθώς και το Τμήμα Ζωικής Παραγωγής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, που εδρεύει στην Άρτα».

Ψηφιακός μετασχηματισμός Στόχος του ψηφιακού μετασχηματισμού της «ΠΙΝΔΟΣ» είναι ο μετασχηματισμός των διαδικασιών σε επίπεδο εταιρικής κουλτούρας, ψηφιακών δεξιοτήτων, καινοτομιών σε όλα τα επίπεδα της εφοδιαστικής αλυσίδας της επιχείρησης. Αποτελεί μια ολιστική προσπάθεια αξιοποίησης νέων ψηφιακών τεχνολογιών με επίκεντρο τον

ΜΑΪΟΣ 2022 •

άνθρωπο – εργαζόμενο και διαστάσεις σε ολόκληρο τον Συνεταιρισμό. «Η ΠΙΝΔΟΣ μέσα από το ανωτέρω επενδυτικό πρόγραμμα και ενέργειες, αξιοποιώντας τις σύγχρονες τεχνολογίες (νέος παραγωγικός εξοπλισμός, νέες υποδομές, Τεχνητή Νοημοσύνη, σύγχρονα υπολογιστικά συστήματα, προγράμματα διαχείρισης παραγωγής και ιχνηλασιμότητας, ασφάλειας κ.λπ.), μετατρέπεται σε μια σύγχρονη, εξωστρεφής και ανταγωνιστική ελληνική επιχείρηση παραγωγής τροφίμων υψηλής προστιθέμενης αξίας με πολλές προοπτικές ανάπτυξης σε διεθνές επίπεδο», αναλύει ο κύριος Πατούνας.

εκατ. «Ήδη έχουν κατατεθεί οι άδειες στον ΑΔΜΗΕ και περιμένουμε έγκρισή τους, αφού ξεπεραστούν προβλήματα που υπάρχουν με την κάλυψη της αγροτικής γης και των δικτύων σύνδεσης. Επίσης, μέχρι σήμερα η ΠΙΝΔΟΣ έχει καταθέσει αιτήσεις για παραγωγή ενέργειας από Φ/β συστήματα (Νet Metering) για κάλυψη των αναγκών σε ενέργεια των εργοστασίων της». Τέλος, στο στάδιο σχεδιασμού και μελετών βρίσκεται και η δημιουργία μίας μονάδας παραγωγής βιοαερίου από απόβλητα των πτηνοτροφείων και του πτηνοσφαγείου, δυναμικότητας 2 MWh.

Παραγωγή ενέργειας μέσω ΑΠΕ

Διείσδυση στην αγορά του Ντουμπάι

Η «ΠΙΝΔΟΣ» το 2021 ίδρυσε δύο ενεργειακές κοινότητες, μία στην Περιφέρεια Ηπείρου με έδρα τα Ιωάννινα και μία στη περιφέρεια Ιονίων Νήσων με έδρα την Κέρκυρα. Στις ενεργειακές κοινότητες συμμετέχουν πτηνοτρόφοι μέλη της ΠΙΝΔΟΥ καθώς και εργαζόμενοί της. Στόχος των ενεργειακών κοινοτήτων είναι η κατασκευή φωτοβολταϊκών πάρκων δυναμικότητας 36 Μwh, με συνολικό προϋπολογισμό κόστους κατασκευής που ανέρχεται στα €30

Ένας σημαντικός στόχος, τον οποίο είχε θέσει η εταιρεία για το άμεσο μέλλον ήταν η διείσδυση στην αγορά του Κόλπου και των Αραβικών Χωρών, κάτι που φαίνεται ότι στέφεται με επιτυχία σύμφωνα με τα λεγόμενα του κυρίου Πατούνα: «Η ΠΙΝΔΟΣ υλοποιεί Ευρωπαϊκό πρόγραμμα προώθησης των κοτόπουλων ειδικών εκτροφών στα Ενωμένα Αραβικά Εμιράτα και στο ΚΑΤΑΡ. Το Φεβρουάριο συμμετείχαμε για δεύτερη φορά σε έκθεση τροφίμων στο

• ΜΑΪΟΣ 2022

Ντουμπάι (GULFOOD) και το ενδιαφέρον που υπήρξε για τα προϊόντα από κρέας κοτόπουλου ελευθέρας βοσκής ήταν αξιοσημείωτο. Ήδη έχουν αποσταλεί δύο παρτίδες κοτόπουλων ελευθέρας βοσκής και πολύ σύντομα τα προϊόντα αυτά θα είναι τοποθετημένα στην αγορά του Ντουμπάι».

Το πλήγμα από ανατιμήσεις και ενέργεια Οι ανατιμήσεις των πρώτων υλών ξεκίνησαν από τις αρχές του 2021 και συνεχίστηκαν και το 2022. Το τελευταίο διάστημα, με την Ουκρανική κρίση το πρόβλημα μεγάλωσε ακόμα περισσότερο και οι τιμές όλων των πρώτων υλών που χρησιμοποιεί η εταιρεία για τη διατροφή των κοτόπουλων, «έχουν αυξηθεί πάνω από 50%. Η ενέργεια άρχισε να αυξάνεται από τον Σεπτέμβριο και τον Δεκέμβριο είχε τετραπλασιαστεί η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος. Κύριο μέλημα μας είναι η εξασφάλιση των αναγκαίων ποσοτήτων δημητριακών για την διατροφή του κοτόπουλου για να εξασφαλίσουμε την ομαλή συνέχιση της παραγωγής. Στη συνέχεια αναγκαστήκαμε να αυξήσουμε τις τιμές πώλησης των προϊόντων μας για να καλύψουμε το αυξημένο κόστος παραγωγής», σημειώνει ο κύριος Πατούνας. •

SM A RT FACTORY

ΕΥ Smart Daily Management ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ: ΠΡΟΚΛΗΣΗ, ΜΕΛΛΟΝ Ή ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ; ΓΡΑΦΟΥ Ν ΟΙ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΓΚ ΑΝΤΗΡΑΓΑΣ, SENIOR MANAGER Κ ΑΙ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΗΛΙΧΟΣ, MANAGER, ΤΜΗΜΑ ΕΦΟΔΙΑΣΤΙΚΗΣ Α ΛΥ ΣΙΔ ΑΣ Κ ΑΙ ΔΙΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ, EY ΕΛ Λ Α ΔΟΣ

Το EY Smart Daily Management

ΨΗΦΙΑΚΌΣ μετασχηματισμός

είναι ένα ερώτημα που απασχολεί έντονα τις διοικήσεις των σύγχρονων βιομηχανικών μονάδων, πάνω στο οποίο προσαρμόζουν και ανανεώνουν τη στρατηγική τους. Το έντονα μεταβαλλόμενο και ανταγωνιστικό περιβάλλον, πλέον δε συγχωρεί τα στρατηγικά λάθη και, εκείνοι που έγκαιρα και αποτελεσματικά προετοιμάζονται και προσαρμόζονται πάνω σε αυτό, εξασφαλίζουν την ανταγωνιστικότητα και τη βιωσιμότητά τους. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός (Digital Transformation) στη βιομηχανία, αποτελεί μέρος μίας τέτοιας στρατηγικής. Αυτό αποδεικνύεται μέσα από το γεγονός ότι, όλο και περισσότερες εταιρείες και οργανισμοί, επενδύουν στην ψηφιοποίηση των λειτουργιών των μονάδων τους. Ορισμένοι, βέβαια, πάνε ένα βήμα παρακάτω, δημιουργώντας στο οργανόγραμμά τους τμήματα ψηφιακού μετασχηματισμού (Digital Transformation Department). Δουλεύοντας συγκροτημένα πάνω στον ψηφιακό μετασχηματισμό των λειτουργιών τους, οι βιομηχανικές εταιρείες ενστερνίζονται την έννοια του έξυπνου εργοστασίου (Smart Factory), με σκοπό να παραμείνουν ή να γίνουν ακόμα πιο αποτελεσματικές, ανταγωνιστικές και κερδοφόρες.

Οι καθημερινές προκλήσεις Οι σύγχρονες προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν καθημερινά οι βιομηχανικές μονάδες, εξαιτίας της έλλειψης υποβοήθησης από την ψηφιοποίηση, είναι:

Παναγιώτης Γκαντήραγας Senior Manager

Κωνσταντίνος Πηλιχός Manager

Τμήμα Εφοδιαστικής Αλυσίδας και Διεπιχειρησιακών Λειτουργιών, EY Ελλάδος

• Η αδυναμία συγκέντρωσης πληροφοριών (δείκτες απόδοσης, δείκτες ποιότητας, κ.λπ.) από ποικίλες πηγές και συστήματα. • Η διευρυμένη χρήση χειρόγραφων εντύπων για την εκτέλεση όλων των απαραίτητων ελέγχων και τη συμπλήρωση των δεδομένων παραγωγής, καθώς επίσης, η συλλογή και η επεξεργασία τους. • Ο εκτεταμένος χρόνος επικαιροποίησης των εντύπων που σχετίζονται με την παραγωγική δραστηριότητα (π.χ. ενημέρωση λιστών καθαρισμού, ελέγχου, λίπανσης, λιστών βασικών παραμέτρων εξοπλισμού, λίστες ελέγχων ποιότητας, κ.ο.κ.). • Η δυσκολία προτεραιοποίησης και ανάθεσης των προγραμματισμένων και έκτακτων ενεργειών σε επίπεδο βάρδιας ή ημέρας. Οι παραπάνω προκλήσεις, επηρεάζουν, τόσο την παραγωγικότητα, όσο και το κομμάτι της αειφορίας (Sustainability), κάνοντας την ανάγκη για εφαρμογή ψηφιακών εργαλείων και λύσεων επιτακτική.

Η ΕΥ, στο πλαίσιο της μεθοδολογικής προσέγγισης του ΕΥ Smart Factory, πέραν της ανάπτυξης του Smart Deployment Console (SDCCatalyst), έχει προχωρήσει και στη δημιουργία της ψηφιακής πλατφόρμας Smart Daily Management. Το Smart Daily Management βοηθά τα εργοστάσια να βελτιώσουν την εκτέλεση των ημερησίων εργασιών τους (Καθαρισμός, Έλεγχος, Λίπανση – Clean, Inspect, Lubricate, Προληπτική Συντήρηση – PM activities, Βασικές ρυθμίσεις εξοπλισμού – Centerlines, Διόρθωση ελαττωμάτων εξοπλισμού - Defects fixing, κ.τ.λ.), μειώνοντας παράλληλα, εκείνες που δεν δημιουργούν προστιθέμενη αξία. Τυποποιημένες διαδικασίες εργασίας (standard work processes) και ενέργειες (actions) που, στην υφιστάμενη κατάσταση, αναγράφονται σε πίνακες ή έντυπες φόρμες, μεταφέρονται, μέσω του Smart Daily Management, σε ένα οργανωμένο ψηφιακό περιβάλλον, φιλικό προς τον χρήστη. Αυτό συμβάλει σημαντικά στην πιο εύκολη πρόσβαση, κατανόηση και εκτέλεση των εργασιών από τις ομάδες του εργοστασίου.

Aποτελεσματική και online διαχείριση της πληροφορίας To Catalyst Smart Daily Management ενθαρρύνει τον τυποποιημένο τρόπο εργασίας και ενδυναμώνει τις δεξιότητες των εργαζομένων. Εγκατεστημένο στο Microsoft Azure και με σχεδιασμό που προσανατολί-

ζεται στον χρήστη, το ΕΥ Smart Daily Management ενσωματώνει ψηφιακές τυποποιημένες διαδικασίες εργασίας (digital standard work processes) και οδηγεί στην αποτελεσματική εκτέλεσή τους. Έτσι λοιπόν, βελτιώνεται η παραγωγική απόδοση, προάγεται η έννοια του εργοστασίου χωρίς τη χρήση χαρτιού (paperless factory), και δημιουργείται ένα δομημένο περιβάλλον εργασίας, μέσω της πρόσβασης σε τρεις διακριτές, αλλά και αλληλοσυνδεόμενες οντότητες. 1. My Analytics: Ενσωματώνει δεδομένα από ποικίλα συστήματα (π.χ. ERP, MES) και βοηθάει τους χρήστες στο να κατανοήσουν τον βαθμό ευθύνης τους στην απόδοση της γραμμής, ενώ παράλληλα προσφέρει όλες τις απαιτούμενες πληροφορίες για την ορθότερη και ταχύτερη λήψη αποφάσεων. 2. My Meetings: Εξορθολογίζει επικοινωνίες και συναντήσεις που χρειάζεται να συμμετάσχουν τα μέλη του εργοστασίου, στα διάφορα επίπεδα, και οπτικοποιεί τα αποτελέσματά τους με δομημένο τρόπο (π.χ. ενέργεια, υπεύθυνος, προθεσμία). 3. My Tasks: Προβάλει στους τελικούς χρήστες όλες τις απαιτούμενες ενέργειες που είναι αρμόδιοι να εκτελέσουν μέσα στη μέρα/βάρδιά τους. Κάθε εργαζόμενος στη γραμμή παραγωγής έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει μέσω έξυπνων συσκευών (Smart Devices), το σύνολο των εργασιών που του έχουν ανατεθεί, να επιβεβαιώσει την εκτέλεσή τους και να καταχωρήσει σε πραγματικό χρόνο τις όποιες παρατηρήσεις και πληροφορίες έχει, μέσω της χρήσης multimedia (video, εικόνες, φωνητικά μηνύματα, κ.λπ.). Mε άξονα τις παραπάνω τρεις διαστάσεις, διασφαλίζεται η ακρίβεια και η ποιότητα των προγραμματισμένων εργασιών, η αύξηση της υπευθυνό-

Smart Daily Management

τητας των εργαζόμενων (employee ownership), καθώς επίσης και η ταχύτητα λήψης αποφάσεων. Συνοψίζοντας, το ΕΥ Smart Daily Management περιλαμβάνει την ψηφιοποίηση όλων των κρίσιμων καθημερινών διαδικασιών, συναντήσεων και δεικτών απόδοσης στο βιομηχανικό περιβάλλον, με σκοπό

την αποτελεσματική και online διαχείριση της πληροφορίας. Έτσι, βοηθάει τις βιομηχανικές εταιρείες στη δραστική βελτίωση της εκτέλεσης των εργασιών, καθώς και στη μείωση της εργασίας χωρίς προστιθέμενη αξία, υποστηρίζοντας με ουσιαστικό τρόπο το ταξίδι προς τη βιομηχανική αριστεία.•

ΒΙΏΣΙΜΗ ΑΝΆΠΤΥΞΗ

Henkel: Ισχυρές επιδόσεις στη βιωσιμότητα το 2021 και νέοι στόχοι για το 2030 Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕ ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΤΗΝ 31Η ΈΚΘΕΣΗ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΣΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΟΝΤΑΙ ΤΑ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΠΡΟΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ 2021, ΕΝΩ ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΕΤΑΙ ΤΟ ΝΕΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΤΟΧΩΝ ΓΙΑ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΓΙΑ ΤΟ 2030 ΚΑΙ ΜΕΤΑ. ΓΡΑΦΕΙ Η ΑΝΝΑ Χ ΑΤΖΗ

Ο 2021, Η HENKEL έδωσε προ-

τεραιότητα στη στρατηγική της για βιώσιμη ανάπτυξη, μείωσε τις εκπομπές CO2 στις δραστηριότητές της (ιδίως με τη μετάβαση σε πράσινη ηλεκτρική ενέργεια) και σημείωσε μεταξύ άλλων, περαιτέρω πρόοδο στη προμήθεια πρώτων υλών, καθώς και στη χρηματοδότηση, στο πλαίσιο της βιωσιμότητας. «Η έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης είναι βαθιά ριζωμένη στο DNA της εταιρείας, καθώς και αναπόσπαστο κομμάτι των δραστηριοτήτων μας. Εκτός από τις στρατηγικές προτεραιότητες, όπως είναι η καινοτομία και η ψηφιοποίηση, η βιωσιμότητα βρίσκεται στο επίκεντρο της ατζέντας μας για Στοχευμένη Ανάπτυξη», δήλωσε ο Carsten Knobel, Διευθύνων Σύμβουλος της Henkel. «Η βιωσιμότητα είναι επίσης, μία από τις αξίες μας και αυτό αντικατοπτρίζεται στον εταιρικό μας σκοπό: Γινόμαστε πρωτοπόροι για το καλό των επόμενων γενεών. Η φιλόδοξη στρατηγική μας για βιώσιμη ανάπτυξη, θα μας ωθήσει να επιταχύνουμε την αλλαγή, εξελίσσοντας ακόμη περισσότερο τα σχέδια και τις μεθόδους μας προς αυτή την κατεύθυνση».

100% της ηλεκτρικής της ενέργειας αποκλειστικά από ανανεώσιμες πηγές μέχρι το 2030. Μέχρι το τέλος του 2021, η παραγωγή της Henkel σε 21 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Κολομβίας και της Γαλλίας, κατάφερε και βασίζεται πλήρως σε ηλεκτρική ενέργεια που προέρχεται από 100% ανανεώσιμες πηγές. Σήμερα, η Henkel ήδη χρησιμοποιεί το 68% της ηλεκτρικής ενέργειας που χρειάζεται από ανανεώσιμες πηγές. Επιπλέον, η Henkel δεσμεύεται ενεργά για τη δημιουργία ενός πραγματικού μοντέλου κυκλικής οικονομίας. Σε αυτό το πλαίσιο, συνεργάζεται με διάφορους εταίρους σε ολόκληρο το φάσμα της αλυσίδας αξίας, ενώ υποστηρίζει διεθνείς πρωτοβουλίες, όπως: Η Plastic Bank και η New Plastics Economy του Ιδρύματος Ellen MacArthur. Η φιλόδοξη στρατηγική της εταιρείας για τις συσκευασίες, στοχεύει στη μείωση και την ανακύκλωση των υλικών συσκευασίας ώστε να μην βλάπτουν το περιβάλλον. Ένας από τους σημαντικότερους στόχους μέχρι το 2025 είναι το 100% των συσκευασιών της Henkel να εί-

ναι ανακυκλώσιμες ή να μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν. Έως το τέλος του 2021, το ποσοστό ήταν ήδη περίπου 86%. Η Henkel εργάζεται σταθερά για την αύξηση του ποσοστού των ανακυκλωμένων υλικών στις συσκευασίες της σε ποσοστό άνω του 30% για όλες τις πλαστικές συσκευασίες των προϊόντων της παγκοσμίως έως το 2025. Μέχρι το τέλος του 2021, η εταιρεία αύξησε το ποσοστό αυτό σε περίπου 18%.

Η βιωσιμότητα στην παραγωγική διαδικασία Η Henkel σημείωσε επίσης, σημαντική πρόοδο στην προσπάθεια της να προμηθεύεται από βιώσιμη παραγωγή το 100% του φοινικέλαιου και του φοινικοπυρηνελαίου. Το 2021, η εταιρεία προμηθεύτηκε το 93% των συνολικών αναγκών της με πιστοποιημένες πρώτες ύλες σύμφωνα με το μοντέλο ισοζυγίου μάζας του RSPO (Roundtable on Sustainable Palm Oil). Η Henkel αποδίδει ορισμένες από τις επιτυχίες της στη μακροχρόνια συνεργασία με την οργάνωση Solidaridad, η οποία υποστηρίζει

Κυκλική οικονομία και ΑΠΕ στο επίκεντρο Η Henkel στοχεύει να μειώσει το αποτύπωμα άνθρακα στην παραγωγή της κατά 65% έως το 2025 (σε σχέση με το έτος βάσης 2010). Μέχρι το τέλος του 2021, η Henkel είχε ήδη μειώσει κατά το ήμισυ το αποτύπωμα CO2 στην παραγωγή της. Για να το πετύχει αυτό, η εταιρεία εστιάζει επίσης στη βελτίωση της ενεργειακής της απόδοσης και στην προμήθεια του

ΜΑΪΟΣ 2022 •

τους μικροκαλλιεργητές φοινικέλαιου στη Νότια Αμερική, την Αφρική και την Ασία. Σημαντικό ορόσημο ήταν η ανακοίνωση του νέου Πλαισίου Βιώσιμης Χρηματοδότησης της Henkel, το οποίο συνδέει άμεσα την στρατηγικής της εταιρείας για τη βιώσιμη ανάπτυξη και τη στρατηγική της σχετικά με τη χρηματοδότηση. Το πλαίσιο περιλαμβάνει δύο πιθανές μορφές χρηματοδότησης: την έκδοση ομολόγων που συνδέονται με τη βιωσιμότητα καθώς και πράσινων ομολόγων. Το 2021, η Henkel έκανε τις πρώτες δύο εκδόσεις ομολόγων σύμφωνα με τους όρους αυτού του πλαισίου, καθιστώντας την με αυτόν τον τρόπο, την πρώτη εταιρεία του κλάδου της που εξέδωσε ευρω-ομόλογο, του οποίου το επιτόκιο συνδέεται με την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων βιωσιμότητας. Συνολικά, εκδόθηκαν ομόλογα με όγκο άνω των 700 εκατομμυρίων ευρώ.

Νέοι στόχοι Βιωσιμότητας Μετά από μια δεκαετία προόδου στον τομέα της βιωσιμότητας, η Henkel αποφάσισε το 2021 να διερευνήσει τις υπάρχουσες εξωτερικές εξελίξεις καθώς και τους στόχους της για το μέλλον, με στοπό το μετασχηματισμό της οικονομίας και της κοινωνίας. Το Πλαίσιο Στόχων Βιωσιμότητας της Henkel για το 2030 και μετά, αποτελείται από τρεις διαστάσεις: • Πλανήτης αειφορίας (Regenerative Planet): Στοχεύει σε ένα μέλλον κυκλικό με μηδενικό αποτύπωμα άνθρακα, καθώς μετασχηματίζει τις διαδικασίες της επιχείρησης, των προϊόντων και των Α’ υλών χάρη στην επιστήμη και την καινοτομία. • Ευημερούσες Κοινότητες (Thriving Communities): Βοηθάει τους ανθρώπους να βελτιώσουν τη ζωή τους μέσω της συλλογικής επιχειρηματικής δύναμης και των εμπορικών σημάτων, υποστηρίζοντας την ισότητα, την εκπαίδευση και την ευημερία. • Έ μπιστος Εταίρος (Trusted Partner): Στοχεύει να οδηγήσει στην αλλαγή της απoδοτικότητας και των συστημάτων με ακεραιό-

• ΜΑΪΟΣ 2022

ΜΑΊΡΗ ΒΑΛΣΑΜΆ Γενική Διευθύντρια του τομέα Απορρυπαντικών & Προϊόντων Οικιακής Φροντίδας της Henkel Ελλάδας & Κύπρου

«Η βιωσιμότητα δεν είναι απλώς μια τάση ή ένα αφήγημα που μας υπαγορεύεται από την παγκόσμια στρατηγική της Henkel. Είναι ο τρόπος που λειτουργούμε υλοποιώντας στοχευμένες ενέργειες και πρωτοβουλίες που προσφέρουν περισσότερη αξία» τητα μέσω μιας κουλτούρας που βασίζεται σε αξίες, στην επιστήμη και στο πάθος για την τεχνολογία. Οι νέοι στόχοι περιλαμβάνουν: • Στόχος για κλιματικά θετικές εργασίες έως το 2030 και καθορισμός μιας πορείας μηδενικού αποτυπώματος για τις εκπομπές Scope 3. • Ενίσχυση της κυκλικότητας με την αύξηση της κυκλικής χρήσης του νε-

ρού και των υλικών παραγωγής αποβλήτων έως το 2030. • Επίτευξη της ισότητας των φύλων σε όλα τα επίπεδα της διοίκησης έως το 2025. • Επέκταση των κοινοτικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων και του εθελοντισμού. • Διαμόρφωση του εργασιακού μέλλοντος για την εταιρεία και τους εργαζομένους της μέσω της περαιτέρω ανάπτυξης και επέκτασης του προγράμματος «Smart Work» που ξεκίνησε το 2021. «Η βιωσιμότητα δεν είναι απλώς μια τάση ή ένα αφήγημα που μας υπαγορεύεται από την παγκόσμια στρατηγική της Henkel. Είναι ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούμε υλοποιώντας στοχευμένες ενέργειες και πρωτοβουλίες που προσφέρουν περισσότερη αξία και δημιουργούν θετικό αποτύπωμα για τους πελάτες, τους καταναλωτές μας, και τη χώρα μας», εξήγησε η Μαίρη Βαλσαμά, Γενική Διευθύντρια του τομέα Απορρυπαντικών & Προϊόντων Οικιακής Φροντίδας της Henkel Ελλάδας & Κύπρου. Η κα Βαλσαμά πρόσθεσε επίσης ότι: «Χαρακτηριστικό παράδειγμα της προσέγγισής μας είναι το ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Αειφορίας “ΓΙΑ ΚΑΛΟ” που υλοποιείται στην Ελλάδα από το 2020 και στηρίζεται σε τρεις άξονες: τον άνθρωπο, το περιβάλλον και την εκπαίδευση. Πώς τα μεταφράζουμε όλα αυτά σε συγκεκριμένες ενέργειες; Φυσικά μέσα από το περιβαλλοντικό πρόγραμμα του Dixan “Καθάρισε σε Βάθος-Καθάρισε στην Πηγή”, που διανύει πλέον τον τρίτο χρόνο υλοποίησής του, και εστιάζει στον καθαρισμό υδάτινων πόρων της χώρας μας όπως παραλίες, ποτάμια και λίμνες. Οι εργαζόμενοί μας, μαζί με τους πελάτες και τους καταναλωτές μας, συμμετέχουν σε αυτή την πρωτοβουλία, η οποία αναδεικνύει ιδανικά τις αξίες της κυκλικής οικονομίας. Ουσιαστικά, στο πλαίσιο του προγράμματος, τα απορρίμματα από πλαστικό που συλλέγονται επαναχρησιμοποιούνται για τη δημιουργία νέων χρηστικών αντικειμένων, τα οποία στη συνέχεια δωρίζονται στις τοπικές κοινωνίες». •

Κ Υ Κ ΛΙΚΉ ΟΙΚΟΝΟΜΊ Α

Οι προκλήσεις στην εγχώρια εφαρμογή του DRS Ο ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΣ, ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ & ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΤΗΣ ΧΗΤΟΣ ΑΒΕΕ ΑΝΑΛΥΕΙ ΠΩΣ Ο ΚΛΑΔΟΣ ΕΜΦΙΑΛΩΣΗΣ ΝΕΡΟΥ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΖΕΤΑΙ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗΣ ΕΓΓΥΟΔΟΣΙΑΣ. ΓΡΑΦΕΙ Η ΜΑΡΙΛΕΝΑ Κ ΑΡΑΒΑΣΙΛΟΓΛΟΥ

ΙΑ ΤΙΣ ΠΡΟΚΛΉΣΕΙΣ που φέρνει

η εφαρμογή του συστήματος DRS στην Ελλάδα και τους τρόπους προετοιμασίας του κλάδου για τη νέα πραγματικότητα μίλησε ο Χαράλαμπος Παπαχρήστος, Διευθυντής Ποιότητας & Ασφάλειας Προϊόντων της ΧΗΤΟΣ ΑΒΕΕ. Αξίζει να σημειωθεί ότι, στο πλαίσιο των διεθνών απαιτήσεων για βιώσιμη ανάπτυξη, μετάβαση σε μια Κυκλική Οικονομία, αλλά και των νέων νομικών απαιτήσεων για τα πλαστικά μίας χρήσης, οι εταιρείες παραγωγοί του κλάδου των εμφιαλωμένων νερών καλούνται ως υπόχρεοι, να εφαρμόσουν Συστήματα Επιστροφής Εγγυοδοσίας (DRS) των συσκευασιών φιαλών ΡΕΤ των προϊόντων τους στη χώρα, έως τον Ιανουάριο του 2023. Τα συστήματα επιστροφής εγγύησης βασίζονται στην καταβολή εγγυοδοτικού αντιτίμου από τον καταναλωτή κατά την αγορά προϊόντος, το οποίο του αποδίδεται κατά την επιστροφή της συσκευασίας μετά την κατανάλωση του προϊόντος, με σκοπό τη διαχωρισμένη από άλλες συσκευασίες συλλογή τους (φιάλες ΡΕΤ) για περαιτέρω μεταποίηση τους μέσω εξειδικευμένης μεθοδολογίας ανακύκλωσης. Η ανακύκλωσή τους θα οδηγήσει στην παραγωγή ανακυκλωμένου πρωτογενούς υλικού (rPET) υψηλής ποιότητας, το οποίο θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ξανά στη δημιουργία νέων συσκευασιών για τα προϊόντα από τα οποία προήλθε αρχικά. Πρόκειται δηλαδή, για ένα «κλειστό» σύστημα, που υπακούει στις αρχές της κυκλικής οικονομίας, το οποίο δίνει τη δυνατότητα πολλαπλής επαναχρησιμοποίησης του υλικού για τον ίδιο σκοπό – παραγωγή συσκευα-

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΣ Διευθυντής Ποιότητας & Ασφάλειας Προϊόντων της ΧΗΤΟΣ ΑΒΕΕ

«Όραμά μας είναι όλες οι συσκευασίες των προϊόντων της ΧΗΤΟΣ, να ανακυκλώνονται σωστά δίνοντας πολλαπλές περαιτέρω εφαρμογές από το ίδιο υλικό και μειώνοντας το αποτύπωμα ανάλωσης ορυκτών πόρων» σίας – ως εναλλακτική πηγή, με σημαντικό αποτέλεσμα τη μείωση της ανάγκης ανάλωσης ορυκτών πόρων. «Εξ’ αρχής για τη χώρα μας, η εφαρμογή συστημάτων DRS απαιτεί μια

διαφοροποιημένη προσέγγιση από τα αντίστοιχα παραδείγματα συστημάτων άλλων χωρών, δεδομένου ότι η αποτελεσματικότητα των συστημάτων προϋποθέτει τη γεωγραφική κάλυψη της επικράτειας, προκειμένου να διασφαλίζεται η κατά το δυνατό αποτελεσματικότερη συλλογή των πλαστικών συσκευασιών που διατίθενται στην αγορά έναντι της απόρριψής τους. Η διαφοροποίηση έγκειται στο γεγονός ότι η Ελλάδα χαρακτηρίζεται από ένα σημαντικό αριθμό νησιωτικής επικράτειας, με υψηλό λόγο τουριστικής επισκεψιμότητας. Απαιτείται λοιπόν εξειδικευμένη και μελετημένη διαχείριση των κοστολογίων των αλυσίδων συλλογής, διαχωρισμού και μεταφοράς προς ανακύκλωση των συσκευασιών των προϊόντων του κλάδου, κάτι που ουσιαστικά συνιστά τη μεγαλύτερη πρόκληση του εγχειρήματος», σημειώνει ο κ. Παπαχρήστος. Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτή η πρόκληση εφαρμογής συστημάτων DRS, ενισχύεται ακόμη περισσότερο από τις νομοθετημένες απαιτήσεις που αφορούν στο χρονικό περιθώριο εφαρμογής και τα ζητούμενα ποσοστά συλλογής (77% το 2025 και 90% το 2029). «Εν δυνάμει οι νομοθετημένες απαιτήσεις αποτελούν από μόνες τους καθεμιά ξεχωριστές προκλήσεις για τις εταιρείες του κλάδου, ιδιαίτερα αν αναλογιστούμε και την αβεβαιότητα που προκαλείται από τις πολιτικό-οικονομικές εξελίξεις που συντρέχουν την τρέχουσα περίοδο (τον κλάδο της ενέργειας και τον πόλεμο στην Ουκρανία), λέει ο κ. Παπαχρήστος. Σύμφωνα με τον ίδιο, σε αυτό το περιβάλλον αβεβαιότητας, καθίστανται ακόμη περισσότερο καθοριστικής ση-

ΜΑΪΟΣ 2022 •

μασίας για τις εταιρείες του κλάδου που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και φέρουν την υποχρέωση και ευθύνη εφαρμογής μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα συστημάτων DRS, παράγοντες όπως: • Η ύπαρξη σαφούς κανονιστικού πλαισίου που θα διέπεται από ξεκάθαρους όρους και αρχές διαφάνειας και ισονομίας. Σε ό,τι αφορά τις υποχρεώσεις των stakeholders (παραγωγοί ως υπόχρεοι σύστασης, λειτουργίας και διαχείρισης των συστημάτων, ρόλος λιανεμπορίου), το κανονιστικό πλαίσιο θα καθορίζει τους στόχους απόδοσης, το αντίτιμο εγγυοδοσίας που θα ενθαρρύνει για το καταναλωτικό κοινό μια κουλτούρα «επιστροφής» των συσκευασιών, τα μέτρα ελέγχου και θα εγγυάται, σε αγαστή συνεργασία με την αρμόδια ρυθμιστική και ελεγκτική Αρχή του Υπουργείου Περιβάλλοντος, την αποτελεσματική λειτουργία του εκάστοτε συστήματος DRS. • To επιχειρηματικό σχέδιο που θα καθορίζει με ακρίβεια: Τις παραμέτρους κάλυψης των λειτουργικών δαπανών του εκάστοτε συστήματος που θα εφαρμοστεί από τους παραγωγούς, αρχικά σε ό,τι αφορά το μηχανισμό χρηματοδότησης τους και εν συνεχεία από τα έσοδα των πωλήσεων των συλλεχθέντων προς ανακύκλωση, αλλά την επιστροφή στο σύστημα των μη συλλεχθέντων ποσοτήτων συσκευασιών (unredeemed) για τις οποίες έχουν

• ΜΑΪΟΣ 2022

αποδοθεί από τους παραγωγούς τα περιβαλλοντικά τέλη. • Η ενημέρωση του καταναλωτικού κοινού με σκοπό: τη δημιουργία κουλτούρας για τα οφέλη λειτουργίας των συστημάτων DRS και το ρόλο τους στα πλαίσια της κυκλικής οικονομίας, την κατανόηση της αξίας του υλικού ΡΕΤ των συσκευασιών, πλέον των αναγνωρισμένων πλεονεκτημάτων χρήσης του στη βιομηχανία τροφίμων για τη διασφάλισή τους, ως πλήρως ανακυκλώσιμου (100%) και όχι ως απορρίμματος.

Απαιτήσεις σε οικονομικούς πόρους για τον κλάδο Για ένα εγχείρημα ιδιαίτερα πολύπλοκο και με απαιτήσεις σε οικονομικούς πόρους από τον κλάδο της εμφιάλωσης κάνει λόγο ο Διευθυντής Ποιότητας & Ασφάλειας Προϊόντων της ΧΗΤΟΣ. «Οι οικονομικές επιδράσεις θα είναι σίγουρα αισθητές στον κλάδο, ιδιαίτερα στην αρχή της οργάνωσης και δημιουργίας του και μέχρις ότου το εκάστοτε σύστημα να έχει τη δυνατότητα να ανατροφοδοτείται αυτόνομα για τη λειτουργία του», σημειώνει χαρακτηριστικά. Κυρίαρχοι άξονες κόστους για τους υπόχρεους παραγωγούς, σύμφωνα με τον κ. Παπαχρήστο, είναι: • Η υλικοτεχνική του υποδομή που θα πρέπει να εγκατασταθεί και να συντηρείται δίνοντας την ευχέρεια σε όλο τον πληθυσμό να μπορεί να επιστρέφει τις άδειες συσκευασίες.

• Η οργάνωση του μεταφορικού έργου - Logistics των φιαλών από τα σημεία συλλογής στα σημεία ανακύκλωσης. Επιπρόσθετα, και τοποθετώντας την εφαρμογή του όλου εγχειρήματος σε μια χρονική περίοδο όπου το αποτύπωμα αβεβαιότητας της ενεργειακής κρίσης και της κρίσης του πολέμου στην Ουκρανία έχει άγνωστο χρονικό ορίζοντα και το σαφή επηρεασμό των συνηθειών κατανάλωσης με τάσεις περιορισμού του, είναι διακριτός ο κίνδυνος για τις εταιρείες του κλάδου, να επηρεαστούν αρνητικά οι πωλήσεις τους στην αρχή του εγχειρήματος. Από τα παραδείγματα που ήδη υπάρχουν σε άλλες χώρες όπου εφαρμόζονται συστήματα DRS για τα προϊόντα του κλάδου, η κατά το δυνατό συνειδητή και καθολική συμμετοχή του καταναλωτικού κοινού, ως ένας από τους βασικούς κρίκους της αλυσίδας της κυκλικής οικονομίας, θα επιφέρει και τις ισορροπίες στην αγορά.

Ο ενεργός ρόλος της ΧΗΤΟΣ «Η ΧΗΤΟΣ ΑΒΕΕ, από την ηγετική της θέση στον κλάδο της εμφιάλωσης Φυσικού Μεταλλικού Νερού βρίσκεται εξ αρχής σε εγρήγορση παρακολουθώντας συνεχώς τις εξελίξεις της νομοθεσίας και της τεχνολογίας στα θέματα συσκευασίας, ανακύκλωσης και κυκλικής οικονομίας», αναφέρει ο κ. Παπαχρήστος. Ήδη έχει αναλάβει ενεργό ρόλο, πρωτοπορώντας στην ελληνική αγορά, λανσάροντας το 2020, εν μέσω πανδημίας, το Φυσικό Μεταλλικό Νερό ΖΑΓΟΡΙ GO GREEN, σε πλήρως ανακυκλώσιμη συσκευασία ΡΕΤ στην οποία περιέχεται ανακυκλωμένο υλικό rPET σε ποσοστό 30%, υποστηρίζοντας δυναμικά την αλλαγή της καταναλωτικής συμπεριφοράς και την ενημέρωση για την ανακύκλωση. «Όραμά μας για την εφαρμογή των συστημάτων DRS είναι όλες οι συσκευασίες των προϊόντων της ΧΗΤΟΣ, ως πλήρως ανακυκλώσιμες (100%), να ανακυκλώνονται σωστά δίνοντας πολλαπλές περαιτέρω εφαρμογές από το ίδιο υλικό και μειώνοντας το αποτύπωμα ανάλωσης ορυκτών πόρων, ως παράδειγμα», καταλήγει ο κύριος Χαράλαμπος Παπαχρήστος. •

ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Πράσινη επιχειρηματικότητα: Στόχος η βιώσιμη ανάπτυξη ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΕΙΝΑΙ ΕΝΝΟΙΕΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ, ΚΑΘΩΣ Η ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΣΥΝΘΗΚΗ ΓΙΑ ΙΣΧΥΡΗ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΣΥΝΕΠΩΣ ΒΙΩΣΙΜΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. ΓΡΑΦΟΥ Ν ΟΙ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΚ ΑΡΑΚΗΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΣ ΜΗΧ ΑΝΙΚΟΣ MSC, MA, MBA Κ ΑΙ ΖΑ Χ ΑΡΙΑΣ ΣΠΕΝΔΟΣ, ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΣ ΜΗΧ ΑΝΙΚΟΣ, ΜΒΑ

Σ ΠΡΆΣΙΝΗ επιχειρηματικό-

τητα ορίζεται η μορφή της οικονομικής δραστηριότητας η οποία θέτει στο επίκεντρο της στρατηγική της την προστασία του περιβάλλοντος και του φύσης γενικότερα. Οι πράσινες επιχειρήσεις παρουσιάζουν περιβαλλοντικές ευαισθησίες σε όλες τις εκφάνσεις των παραγωγικών τους διαδικασιών. Από τον περιορισμό της καταναλισκόμενης ενέργειας, την καλύτερη αξιοποίηση των πρώτων υλών, τη μείωση των αποβλήτων, καθώς και την ορθή διαχείριση των απορριμμάτων.

Κοινοτικοί στόχοι Σημαντικό μέσο για την επιτυχή μετάβαση της οικονομίας από τη συμβατική της μορφή σε πράσινη οικονομία, είναι η αύξηση της πράσινης επιχειρηματικότητας. Η επιχειρηματικότητα οδηγεί στην οικονομική ανάπτυξη, δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας και παράλληλα οδηγεί σε κοινωνική δικαιοσύνη και κοινωνική συνοχή. Η Ευρωπαϊκή Ένωση παρέχει σημαντικά θεσμικά και οικονομικά «εργαλεία» για την ενίσχυση της πράσινης επιχειρηματικότητας, την ανάπτυξη της καινοτομίας και την επαύξηση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων. Πιο συγκεκριμένα, η ΕΕ με τις Οδηγίες 2018/2001 και 2019/944 εισάγει τους θεσμούς της κοινότητας ανανεώσιμης ενέργειας και της ενεργειακής κοινότητας πολιτών. Σύμφωνα με το ΕΣΕΚ, μέχρι το 2030 προβλέπονται επενδύσεις ύψους 1,3 δισ. ευρώ, η δημιουργία 10.000 νέων θέσεων εργασίας και η παραγωγή 600 MW ηλεκτρικής ενέργειας από αυτούς τους νέους φορείς.

Πλεονεκτήματα της βιώσιμης ανάπτυξης Ως πράσινη και αειφόρος επιχείρηση νοείται η επιχείρηση, η οποία δεν εμφανίζει αρνητικό και επιζήμιο αντίκτυπο στο τοπικό, περιφερειακό ή παγκόσμιο περιβάλλον, κοινωνία ή οικονομία. Επιπλέον είναι κάθε οικονομικός οργανισμός που μπορεί και συνδυάζει την παραγωγή προϊόντων ή υπηρεσιών, με την τήρηση διαδικασιών φιλικές προς το περιβάλλον, υπακούοντας και τηρώντας όλες τις προβλεπόμενες περιβαλλοντικές διαδικασίες και νομοθεσία, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα την οικονομική ευμάρεια της εταιρείας και την παραγωγή οικονομικού κέρδους (Haji, 2015). Πολλές επιχειρήσεις από όλο τον κόσμο και από όλους τους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας προσπαθούν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα και τις απαιτήσεις της νομοθεσίας και να παράγουν προϊόντα και υπηρεσίες φιλικές προς το περιβάλλον. Επιτυχημένα παραδείγματα είναι οι αυτοκινητοβιομηχανίες που αναπτύσσουν ηλεκτρικά αυτοκίνητα για περιορισμό των εκπομπών αερίων ρύπων, εταιρείες που προσπαθούν να ανακυκλώνουν και να επαναχρησιμοποιούν τα υλικά τους, κ.ά. Έχει γίνει αντιληπτό από όλες τις επιχειρήσεις ότι δεν είναι οικονομικά βιώσιμο το παλαιό μοντέλο του άμεσου και βραχυχρόνιου κέρδους. Απαιτείται μακροχρόνιος σχεδιασμός, κτίσιμο σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ πελάτη και προμηθευτή. Γενικά, η πράσινη επιχειρηματικότητα διευρύνει το πεδίο ανάπτυξης των επιχειρήσεων και μειώνει το ρίσκο της επένδυσης. Η αειφορία

δεν εμφανίζει μόνο περιβαλλοντικές και κοινωνικές διαστάσεις αλλά και οικονομικές. Η εισαγωγή της φιλοσοφίας της αειφορικής προσέγγισης στις πράσινες επιχειρήσεις στην Ελλάδα μπορεί να τους παρέχει κάποια συγκριτικά πλεονεκτήματα, μερικά από τα οποία παρουσιάζονται παρακάτω: Καινοτόμα προϊόντα: Η προσπάθεια ανάπτυξης νέων προϊόντων που να ικανοποιούν τον πελάτη αλλά και να είναι φιλικότερα προς το περιβάλλον είναι ένας τομέας της πράσινης επιχειρηματικότητας. Ως παράδειγμα μπορεί να αναφερθεί η εισαγωγή ηλεκτρικών αυτοκινήτων στη θέση των συμβατικών μιας επιχείρησης. Βελτίωση της ποιότητας του προϊόντος: Μέσα από τον αειφόρο – πράσινο σχεδιασμό των διαδικασιών παραγωγής των προϊόντων προκύπτει η εξεύρεση νέων βελτιωμένων και πιο σύγχρονων διαδικασιών παραγωγής που ταυτόχρονα οδηγούν στην βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων. Παράδειγμα αποτελεί η αντικατάσταση των πλαστικών μιας χρήσης με βιοδιασπώμενα πλαστικά, τα οποία δεν μολύνουν το φυσικό περιβάλλον και παρουσιάζουν καλύτερα μηχανικά χαρακτηριστικά. Έτσι, οι πράσινες επιχειρήσεις συμμορφώνονται με τις περιβαλλοντικές απαιτήσεις και παράλληλα παράγουν ποιοτικώς καλύτερα προϊόντα που ικανοποιούν τον καταναλωτή. Μείωση κόστους λειτουργίας: Σε μια προσπάθεια περιορισμού του λειτουργικού κόστους των εταιρειών γίνεται

ΜΑΪΟΣ 2022 •

προσπάθεια για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιριακών εγκαταστάσεων. Ο περιορισμός στην κατανάλωση ενέργειας έχει διττό ρόλο. Περιορίζει τις εταιρικές δαπάνες για θέρμανση και ψύξη των κτιρίων και παράλληλα μειώνει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Επίσης, ενισχύονται επενδύσεις που αφορούν την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, επιτυγχάνοντας εξοικονόμηση μέχρι και 60%-70% του ενεργειακού κόστους αλλά και μείωση των εκπομπών. Περιορισμός των αποβλήτων και του περιβαλλοντικού αποτυπώματος: Οι πράσινες επιχειρήσεις εναρμονιζόμενες με την περιβαλλοντική νομοθεσία, αναπροσαρμόζουν τις παραγωγικές διαδικασίες και εξετάζουν όλα τα στάδια παραγωγής με σκοπό τον περιορισμό των μερικών αλλά και των τελικώς διατιθέμενων αποβλήτων. Με αυτό τον τρόπο περιορίζονται και αδρανοποιούνται τα απόβλητα. Ταυτόχρονα, αναλύεται το περιβαλλοντικό αποτύπωμα κάθε προϊόντος και υπολογίζεται η εμπεριεχόμενη ενέργεια του. Δηλαδή, καταγράφεται η συνολική διαδικασία παραγωγής όχι μόνο των πρώτων υλών αλλά και της απαιτούμενης ενέργειας για την επεξεργασία, κατεργασία και συνολική παραγωγή του προϊόντος. Έτσι, αναδιαμορφώνονται οι διεργασίες παραγωγής και περιορίζεται η ενέργεια που δαπανάται για την παραγωγή. Βελτίωση εργασιακού κλίματος : Σίγουρα ο σημαντικότερος παράγοντας για την επιτυχία μιας πράσινης επιχείρησης είναι το ανθρώπινο δυναμικό της. Προς αυτήν την κατεύθυνση, η υιοθέτηση από την εταιρεία πολιτικών προς όφελος των υπαλλήλων της εγγυάται την δημιουργία ενός καλού εργασιακού κλίματος. Πρόβλεψη αλλαγών περιβαλλοντικής πολιτικής: Ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα των πράσινων επιχειρήσεων είναι ο μακροχρόνιος σχεδιασμός και η ευελιξία που διαθέτουν στην προσαρμογή των εσωτερικών διαδικασιών στις νέες τάσεις που προβλέπεται ότι

• ΜΑΪΟΣ 2022

και στις ημέρες μας, αλλά πλέον με τη χρήση του διαδικτύου, η καταγεγραμμένη αξιολόγηση και κριτική που διαβάζει ο υποψήφιος αγοραστής από την εμπειρία χρήσης ενός άλλου καταναλωτή, διαδραματίζει έναν καθοριστικό ρόλο στην επιλογή του συγκεκριμένου προϊόντος.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΚΑΡΆΚΗΣ Ενεργειακός Μηχανικός ΜSc, MA

Μέχρι το 2030 προβλέπονται επενδύσεις ύψους 1,3 δισ. ευρώ από θεσμούς της κοινότητας ανανεώσιμης ενέργειας και της ενεργειακής κοινότητας πολιτών θα ισχύσουν τα επόμενα χρόνια. Στα πλαίσια της ΕΕ έχουν χαραχθεί οι βασικοί άξονες και οι επιδιωκόμενοι στόχοι για το 2030 και 2050. Οι πράσινες επιχειρήσεις μπορούν να ξεκινήσουν από σήμερα την προσαρμογή τους στα νέα δεδομένα που θα υπάρξουν, έτσι ώστε να διαθέτουν συγκριτικό πλεονέκτημα, στα πλαίσια πάντα του ανταγωνισμού. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η υποχρέωση έκδοσης πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων. Ανάπτυξη αξιοπιστίας και φήμης της εταιρείας (brand name): Οι πράσινες επιχειρήσεις επενδύουν στην βελτίωση της αξιοπιστίας και της εν γένει φήμης της εταιρείας, καθιστώντας έτσι το προϊόν ταυτόσημο με το όνομα της εταιρείας. Πιο συγκεκριμένα, η διαφήμιση των προϊόντων διαδραματίζει ένα σημαντικό ρόλο ακόμα

Κίνδυνοι πρόκλησης περιβαλλοντικής ρύπανσης: Πολλά είναι τα παραδείγματα στην επιχειρηματική ιστορία που η πρόκληση μια περιβαλλοντικής καταστροφής που ξεκίνησε από κάποιο εργοστάσιο, δημιούργησαν προβλήματα περιβαλλοντικά κοινωνικά και τελικά οικονομικά στην ίδια την εταιρεία. Οι πράσινες επιχειρήσεις προβλέπουν και προνοούν έτσι ώστε, να διασφαλίσουν και να περιορίσουν τους κινδύνους πρόκλησης ατυχήματος περιβαλλοντικής ρύπανσης. Με αυτό τον τρόπο ενισχύουν ακόμα περισσότερο το περιβαλλοντικό τους προφίλ και αυξάνουν τη φήμη και το γόητρο της επιχείρησης. Διασπορά αρνητικών ειδήσεων σχετικές με τα προϊόντα και τις υπηρεσίες: Στην εποχή της άμεσης επικοινωνίας και της υπερπληροφόρησης, η μη ικανοποίηση ή και η δυσαρέσκεια ενός καταναλωτή από το προϊόν ή την υπηρεσία που παρέχει η εταιρεία, δεν περιορίζεται στο φιλικό και οικογενειακή περιβάλλον του. Ο πελάτης μπορεί να απευθυνθεί μέσω ενός απλού email στα κεντρικά γραφεία της εταιρείας, τα οποία ίσως βρίσκονται και σε άλλη ήπειρο, και να εκφράσει τα παράπονα του και να απαιτήσει αποζημίωση. Παράλληλα, τα αρνητικά του σχόλια μπορούν να διαδοθούν και να αναπαραχθούν χιλιάδες φορές και έτσι να δημιουργηθεί ένα αρνητικό κλίμα για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες της συγκεκριμένης εταιρείας. Πιο συγκεκριμένα, οι πράσινες και αειφόρες επιχειρήσεις διαθέτουν οργάνωση και διαδικασίες, που μπορούν να προλάβουν τη διασπορά αρνητικών σχολίων και να εξυπηρετήσουν τον πελάτη, περιορίζοντας έτσι την όποια ζημιά θα μπορούσε να προκληθεί στην αξιοπιστία και στη φήμη της εταιρείας. •

TRUKING

Ολοκληρωμένες και καινοτόμες λύσεις για «έξυπνα» φαρμακευτικά εργοστάσια O ΚΙΝΕΖΙΚΟΣ ΚΟΛΟΣΣΟΣ TRUKING ΕΠΕΚΤΕΙΝΕΤΑΙ ΔΥΝΑΜΙΚΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΑΓΟΡΑ, ΠΡΟΣΦΕΡΟΝΤΑΣ ΛΥΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΛΑΔΟ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ. Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΠΕΝΔΥΕΙ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΗΝ ΕΔΡΑΙΩΣΗ ΤΗΣ ΩΣ ΚΥΡΙΑΡΧΟ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΦΑΡΜΑΚΟΥ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ, ΕΝΩ Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ ΜΕ ΤΗ VIMACHEM ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΟΤΙ Η ΕΛΛΑΔΑ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΟ ΕΙΣΟΔΟΥ ΚΑΙ ΕΠΕΚΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ. O KIN ZHANG, GENERAL MANAGER INTERNATIONAL BUSINESS DEPARTMENT ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ TRUKING ΜΟΙΡΑΖΕΤΑΙ ΤΟ ΟΡΑΜΑ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ. ΣΥ ΝΈΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ AΝΝΑ Χ ΑΤΖΉ, AHATZI@BOUSSIAS.COM

_ Ποια είναι ιστορία της Truking, του κινέζικου κολοσσού που έχει εισέλθει στην αγορά της Ευρώπης και ποιο το όραμά της; Η Truking Technology Limited, ιδρύθηκε το 2000 και είναι ένας από τους μεγαλύτερους προμηθευτές φαρμακευτικού εξοπλισμού στον κόσμο. Η εταιρεία προσφέρει ολοκληρωμένες λύσεις, προωθώντας την έρευνα και ανάπτυξη «έξυπνων» φαρμακευτικών εργοστασίων. Είναι μια εισηγμένη εταιρεία με πολλαπλές εξ’ ολοκλήρου ή μερικώς ελεγχόμενες θυγατρικές. Πέρα από την Κίνα, η Truking έχει υποβάλει αίτηση για 40 διεθνή διπλώματα ευρεσιτεχνίας PCT και έχει λάβει 20 διπλώματα ευρεσιτεχνίας στις ΗΠΑ, τη Ρωσία, την Ινδία, την Κορέα, τη Γερμανία και πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Αδιαμφισβήτητα, όραμα της Truking είναι να αναδειχθεί ως παγκόσμιος ηγέτης στην παραγωγή μηχανολογικού εξοπλισμού, ενώ η φιλοσοφία της βασίζεται στο να είναι πάντα ηγέτιδα εταιρεία, παρέχοντας μοναδικές καινοτόμες λύσεις. _ Πως αξιολογείτε τη δυναμική έλευση του Industry 4.0 στο βιομηχανικό τοπίο στη χώρα μας; Ποια

είναι η δυναμική υιοθέτησης νέων τεχνολογικών λύσεων για τον εγχώριο φαρμακευτικό κλάδο; Η έλευση του Industry 4.0 έχει φέρει νέες δυναμικές στην παραγωγική διαδικασία και δυνατότητες, τις οποίες οι βιομηχανίες δεν διέθεταν μέχρι πρότινος. Με βάση αυτή τη νέα πραγματικότητα, στην εταιρεία μας εργαζόμαστε με γνώμονα την υιοθέτηση όλων των αρχών που συνάδουν με το «έξυπνο» εργοστάσιο του μέλλοντος, φροντίζοντας ταυτόχρονα για την παραγωγή εξοπλισμού που είναι εύκολα διασυνδέσιμος. Παράλληλα, παρέχουμε στους πελάτες μας ολοκληρωμένες λύσεις που συμβάλουν στη βελτιστοποίηση της παραγωγικής διαδικασίας στα εργοστάσια φαρμάκου με χρήση νέων τεχνολογιών, όπως είναι η Τεχνητή Νοημοσύνη και τα ρομποτικά συστήματα. _ Ποια είναι η αναπτυξιακή στρατηγική της Truking και σε ποιοι είναι οι άξονες υλοποίησης αυτής της στρατηγικής; Η αναπτυξιακή στρατηγική της Truking είναι βασισμένη σε τρεις άξονες: «Στη κάθετη, στην οριζόντια και στην πλατφόρμα 4.0». Με την κά-

θετη ανάπτυξη, η Truking εργάζεται συστηματικά στη παροχή στην αγορά μιας πλήρους αλυσίδας προϊόντων εξοπλισμού για την παραγωγή ενέσιμων φαρμάκων. Η αλυσίδα προϊόντων περιλαμβάνει όλα τα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας, από το σχεδιασμό, τον καθαρισμό βιομηχανικού κλιματισμού έως την έξυπνη διαχείριση αποθήκης. Όσον αφορά στην οριζόντια ανάπτυξη, μεταφράζεται με απλά λόγια στο γεγονός ότι η Truking αναπτύσσει με οριζόντιο τρόπο, στερεά σκευάσματα, φάρμακα σε σκόνη και λοιπά φαρμακευτικά προϊόντα, βασιζόμενη στα πλεονεκτήματα του εξοπλισμού υγρών φαρμάκων που διαθέτει. Τέλος, η Πλατφόρμα 4.0 παρέχει στις φαρμακευτικές εταιρείες «έξυπνες» εργοστασιακές λύσεις για την παραγωγή φαρμακευτικών προϊόντων. Συνοπτικά λοιπόν, οι λύσεις της Truking εστιάζονται στην παραγωγή λυόφιλων προϊόντων, αμπουλών, προ-γεμισμένων συρίγγων, καθώς και πλαστικών περιεκτών και ορών. _ Ποιες είναι οι τάσεις της συγκεκριμένης αγοράς; Ποιες προηγμένες λύσεις προσφέρει η Truking στις βιομηχανίες και πώς αυτές

ΜΑΪΟΣ 2022 •

• ΜΑΪΟΣ 2022

συμβάλλουν στην επιτάχυνση του Industry 4.0; Αναντίρρητα, η έλευση της πανδημίας οδήγησε στη ραγδαία ανάπτυξη της βιοτεχνολογίας, ενώ η ανάγκη που επέφερε η ανάπτυξη εμβολίου καθώς και η γρήγορη και μαζική παραγωγή του, οδήγησε στην αναζήτηση νέων προηγμένων τεχνολογικών λύσεων για την παραγωγή. Με βάση αυτή την τάση που έχει διαμορφωθεί, η Truking πραγματοποιεί σημαντικές επενδύσεις Έρευνας και Ανάπτυξης στο χώρο της βιοτεχνολογίας (Biopharma), ενώ προσφέρει λύσεις για ένα μεγάλο εύρος φαρμακοβιομηχανικών εφαρμογών στον κλάδο της βιοτεχνολογίας όπως στην παραγωγή εμβολίων, McAbs, βιοισοδύναμων κ.λπ. _ Ποια είναι η σημασία της ενίσχυσης της Έρευνας και Ανάπτυξης για την εταιρεία σας και ποιος είναι ο ρόλος της για την παραγωγή νέων προϊόντων; Η Έρευνα και Ανάπτυξη αποτελεί το βασικό πυλώνα εδραίωσης και ανάπτυξης της Truking τα τελευταία 22 χρόνια, και αυτό αποδεικνύεται από την επένδυση ποσού μεγαλύτερου του 10% του ετήσιου τζίρου της Truking σε Έρευνα & Ανάπτυξη. Μάλιστα, αξίζει να σημειωθεί ότι το ποσοστό αυτό αποτελεί το μεγαλύτερο από κάθε άλλο κατασκευαστή μηχανημάτων για την βιομηχανία φαρμάκου παγκοσμίως. Παράλληλα, ο

κλάδος της Έρευνας και Ανάπτυξης βοηθάει την εταιρεία στην ανάπτυξη νέων προϊοντικών λύσεων. Έτσι, ενώ αναπτύσσεται ραγδαία στους καθιερωμένους επιχειρηματικούς της τομείς, η Truking θα προχωρήσει επίσης στην δημιουργία λύσεων και στον τομέα του ιατρικού εξοπλισμού υψηλής τεχνολογίας και των ιατρικών ρομπότ, προωθώντας την ανάπτυξη ιατρικού εξοπλισμού και ιατρικών συσκευών για τις μεγάλες επιχειρήσεις υγείας. _ Ποιες είναι οι βασικές προκλήσεις που χαρακτηρίζουν την αγο-

Παρέχουμε στους πελάτες μας ολοκληρωμένες λύσεις, που συμβάλουν στη βελτιστοποίηση της παραγωγικής διαδικασίας στα εργοστάσια φαρμάκου με χρήση νέων τεχνολογιών, όπως η AI και τα ρομποτικά συστήματα

Νέες προοπτικές στον κλάδο της φαρμακοβιομηχανίας Ο Φίλιππος Βίδρας, COO της Vimachem, αναφέρεται στις νέες δυνατότητες που παρέχονται πλέον στην εγχώρια φαρμακοβιομηχανία έπειτα από τη στρατηγική συνεργασία που πραγματοποίησε η Truking με τη Vimachem. Η Vimachem ανακοίνωσε πρόσφατα τη συνεργασία της με την εταιρεία Truking, μίας εκ των μεγαλύτερων εταιρειών παγκοσμίως στην κατασκευή και προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού και ολοκληρωμένων μονάδων παραγωγής συμβατικών και βιοτεχνολογικών φαρμάκων. Για να καταλάβουμε το μέγεθος της συνεργασίας, αξίζει να σημειωθεί η μεγαλή εμβέλεια της Truking καθώς διαθέτει πάνω 6.500 εργαζόμενους παγκοσμίως, τρία κέντρα έρευνας, παρουσία σε 50 χώρες και πάνω από 2.000 διεθνείς πατέντες. Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος που η Truking αποτελεί ηγέτιδα στον χώρο του φαρμάκου. Η εδραίωση της Truking ως κυρίαρχου προμηθευτή βιομηχανικού εξοπλισμού στη βιομηχανία φαρμάκου της Ευρώπης αποτελεί βασική προτεραιότητα για την εταιρεία. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ελλάδα αποτελεί στρατηγικό σημείο εισόδου και επέκτασης στην Ευρωπαϊκή αγορά . H επίτευξη της συνεργασίας δεν ήταν άλλωστε τυχαία καθώς η Vimachem ως αποκλειστικός αντιπρόσωπος της Truking στην Ελλάδα, έχει πετύχει σημαντικούς ρυθμούς ανάπτυξης στην Ελληνική και διεθνή αγορά φαρμάκου, αποτελώντας βασικό συνεργάτη της Truking στην προσπάθεια αυτή.

ρά σας και ποιο το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που προσφέρουν οι λύσεις σας; Η αγορά της φαρμακοβιομηχανίας είναι μια αρκετά απαιτητική αγορά, ενώ χαρακτηρίζεται από τα υψηλότερα standards ποιότητας και αξιοπιστίας των λύσεων βιομηχανικού εξοπλισμού. Ταυτόχρονα, η ραγδαία ανάπτυξη της αγοράς φαρμάκου απαιτεί γρήγορους χρόνους στην παράδοση εξοπλισμού και ένα αξιόπιστο δίκτυο τεχνικής υποστήριξης. Στην εταιρεία μας εργαστήκαμε συντονισμένα για να απαντήσουμε σε αυτές τις προκλήσεις της αγοράς και έτσι στην Truking αναπτύξαμε μια ευρεία γκάμα λύσεων με σημαντικά πλεονεκτήματα, όπως είναι η έμφαση στην δια-συνδεσιμότητα μεταξύ των διαφορετικών λύσεων βιομηχανικού εξοπλισμού και η εδραίωση τοπικών τμημάτων service στην εκάστοτε αγορά, στην οποία επεκτεινόμαστε. _ Τι περιλαμβάνει το βιομηχανικό πάρκο της Truking και με ποιους τρόπους διασφαλίζεται η εύρυθμη λειτουργία του εξοπλισμού; Το βιομηχανικό πάρκο Truking δεν προορίζεται μόνο για τη συναρμολόγηση και τη δοκιμή εξοπλισμού, αλλά και για την Έρευνα & Ανάπτυξη, την κατασκευή εξαρτημάτων και την ενσωμάτωση και διασύνδεση τεχνολογιών. Η ποιότητα διασφαλίζεται από το σχεδιασμό, την κατασκευή εξαρτημάτων, τη συναρμολόγηση, τη δοκιμή, την επικύρωση, τη συσκευασία και την παράδοση μέχρι την ίδια την ολοκλήρωση της διαδικασίας SAT στο εργοστάσιο. Για αυτό το λόγο διαθέτουμε στο ενεργητικό μας περισσότερους από 2000 μηχανικούς, που εργάζονται παγκοσμίως για την υποστήριξη των πελατών μας. Είναι αξιοσημείωτο ότι ως σύγχρονος προμηθευτής εξοπλισμού, η Truking όχι μόνο ενσωματώνει βιομηχανικούς κανονισμούς και πρότυπα στο σχεδιασμό και την κατασκευή των προϊόντων της, αλλά δίνει έμφαση στην εκπαίδευση προσωπικού και πελατών σχετικά με κανονισμούς και πρότυπα της Φαρμακευτικής βιομηχανίας. Επιπροσθέτως, εκπαιδεύσεις και σεμινάρια λαμβάνουν χώρα στο βιομηχανικό πάρκο της Truking, με τη μορφή διαλέξεων και αλληλεπί-

ΜΑΪΟΣ 2022 •

H TRUKING ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ • 2000 έτος ίδρυσης της Τruking. • 2002 η Truking ξεκινάει εξαγωγές στην Ινδονησία. • 2004 ολοκληρώνεται η πρώτη φάση κατασκευής του Industrial Park. • 2022 η στρατηγική της συνεργασία με τη Vimachem. • 6.500 εργαζόμενοι σε όλο τον κόσμο. • 1 δισεκατομμύριο ευρώ το συνολικό ενεργητικό της εταιρείας. • 3 κέντρα ερευνάς. • 50+ οι χώρες που έχει παρουσία η Truking. • 2.000+ οι διεθνείς πατέντες.

δρασης, με στόχο να ενσωματωθεί η νέα τεχνολογία στην παραγωγική διαδικασία και να προσαρμοστεί έτσι στους κανονισμούς της φαρμακευτικής βιομηχανίας. _ Ποιο είναι το αναπτυξιακό σας πλάνο στο εξωτερικό και σε ποιες χώρες δραστηριοποιείστε; Η Truking είναι μια εισηγμένη εταιρεία με πολλαπλές εξ’ ολοκλήρου ή μερικώς ελεγχόμενες θυγατρικές, όπως ο Γερμανικός κολοσσός Romaco Group, καθώς και οι Truking Watertown, Sichuan Phamaceutical Degisn Institute, Truking Feiyun, Truking Ingenuity Biotechnology, Truking Wachine, Truking Intelligent Robot, κ.ά. Η εταιρεία διαθέτει δύο κεντρικά γραφεία, στην Τσανγκσά της Κίνας και στη Γερμανία, τρία μεγάλα ερευνητικά ινστιτούτα, συγκεκριμένα το Changsha Central Technology Research Institute, το Europe Technology Research Institute και το Sichuan Pharmaceutical Design Institute. Επίσης, έχει ιδρύσει το Εθνικό Κέντρο Τεχνολογίας Επιχειρήσεων, το Εθνικό Κέντρο Καινοτομίας, το Μεταδιδακτορικό Ερευνητικό Κέντρο, το σταθμό εργασίας Academician Expert και πολλές ακόμη πλατφόρμες τεχνολογίας και καινοτομίας. Όλο το αναπτυξιακό πλάνο της εταιρείας άλλωστε βασίζεται στη φιλοσοφία μας για τοπική προσαρμογή, μένοντας ταυτόχρονα όσο πιο κοντά στον πελάτη. _ Πρόσφατα προχωρήσατε στην εξαγορά της εταιρείας Romaco Group. Ποια η σημασία της συγκεκριμένης επιχειρηματικής κίνησης

• ΜΑΪΟΣ 2022

και σε ποια μελλοντικά πλάνα προσανατολίζεστε στην ευρωπαϊκή αγορά; Ένα από το πιο σημαντικά πλεονεκτήματα που αποκτήσαμε μέσω αυτής της εξαγοράς είναι η ενοποίηση της κουλτούρας και της τεχνολογίας μεταξύ δύο οργανισμών. Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, στόχος μας είναι η τοπική προσαρμογή και πάνω σε αυτό το στόχο εργαζόμαστε τώρα για την Ευρώπη έτσι ώστε η επίτευξη αυτού του στόχου να μας φέρει πιο κοντά στην αγορά και τον πελάτη. Έχουμε ήδη ολοκληρώσει την άδεια κυκλοφορίας των υποκαταστημάτων Truking, στη Μπολόνια της Ιταλίας γεγονός που θα μας δώσει ώθηση για περισσότερες επενδύσεις στο εγγύς μέλλον για την ανάπτυξη μας στην ευρωπαϊκή αγορά. _ Πως βλέπετε το μέλλον της φαρμακοβιομηχανίας στη χώρα μας και ποιες νέες ανάγκες θα προκύψουν; Η Truking βρίσκεται σε μια διαδικασία διαρκούς επέκτασης με παγκόσμια εμβέλεια, εντούτοις η Ευρώπη είναι αυτή τη στιγμή η πιο δυναμική και σημαντική αγορά που στοχεύουμε. Το τελευταίο διάστημα η ελληνική φαρμακευτική αγορά έδειξε τη δυναμική της, αποδεικνύοντας ότι πρόκειται επίσης για μια ταχέως αναπτυσσόμενη αγορά, όπου η ελληνική κυβέρνηση δίνει ιδιαίτερη έμφαση σε αυτόν τον τομέα μέσα από επενδυτικά και θεσμικά κίνητρα. Ειδικά στο τομέα της Βιοτεχνολογίας, πιστεύουμε μάλιστα ότι σε σύντομο χρονικό διάστημα η Ελλάδα θα γίνει ένας από τους σημαντικότερους και ισχυρότερους παίκτες στην Ευρωπαϊκή αγορά. •

Κλάδος πετρελαίου

και φυσικού

ΜΑΪΟΣ 2022 •

αερίου

Η ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΩΘΕΙ ΤΙΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΝΑ ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΟΥΝ ΝΕΟΥΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΥΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ. ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΕΞΕΤΑΖΕΤΑΙ ΤΟ ΜΕΤΕΩΡΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ. ΤΟΥ Χ ΑΡΗ ΦΛΟΥΔΟΠΟΥΛΟΥ

ΟΡΥΦΑΊΟ ΣΤΈΛΕΧΟΣ της ελληνικής αγοράς πετρε-

λαίου είχε πρόσφατα επαφή με μεγάλη εταιρεία του κλάδου Oil & Gas με αφορμή τις τελευταίες εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο, την αναταραχή σε επίπεδο τιμών αλλά και τα νέα δεδομένα σε γεωστρατηγικό επίπεδο, όσον αφορά στον πόλεμο της Ουκρανίας και την αλλαγή της στραγηγικής της Ε.Ε. για τους υδρογονάνθρακες. Στο ερώτημα εάν θα εξεταζόταν η επένδυση στην Ελλάδα, η απάντηση που δόθηκε ήταν: «Mας ενδιαφέρουν τα πάντα και... τίποτα». Η απάντηση είναι ενδεικτική της αβεβαιότητας που επικρατεί ακόμη και στους leaders της αγοράς, με δεδομένο ότι έχουν καταρρεύσει στρατηγικές και πολιτικές δεκαετιών. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα εταιρείες όπως η BP και η Total, με δραστηριότητα στη Ρωσία, που αναγκάστηκαν μέσα σε λίγες εβδομάδες να εγκαταλείψουν τη χώρα και βρίσκονται σε αναζήτηση εναλλακτικών για την επόμενη ημέρα. Την ίδια στιγμή η στρατηγική της Ε.Ε. για την ενεργειακή μετάβαση και την απανθρακοποίηση δημιουργεί νέα δεδομένα συνολικά για τον κλάδο, με δεδομένο ότι σε λίγα χρόνια από σήμερα, μέχρι το 2035, η Ευρώπη θα κληθεί –τουλάχιστον με βάση τα σημερινά δεδομένα– να ζήσει χωρίς οχήματα με κινητήρες εσωτερικής καύσης, που σημαίνει ότι οδηγούμαστε με ταχύτατα βήματα στον εξηλεκτρισμό των μεταφορών με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την πετρελαϊκή βιομηχανία. Για να γίνουν αντιληπτά τα μεγέθη, σήμερα στην Ε.Ε. χρησιμοποιούνται στον τομέα των μεταφορών 350 εκατ. τόνοι καυσίμων, που σύμφωνα με το τωρινό πλάνο της Ε.Ε. θα πρέπει να μηδενιστούν μέχρι το 2050. Σε αυτό το εξαιρετικά ρευστό περιβάλλον, φαίνεται ότι δημιουργείται ένα τελευταίο παράθυρο ευκαιρίας για την ελληνική αγορά υδρογονανθράκων, η οποία την τελευταία πενταετία βρέθηκε σε ένα τέλμα ακινησίας, μετά την έντονη κινητικότητα της περιόδου 2012 – 2014. Και αυτό διότι έχει διαμορφωθεί ένα νέο σκηνικό που ευνοεί τις ελληνικές έρευνες, όχι μόνο εξαιτίας της στροφής προς το φυσικό αέριο και της πολιτικής της Ε.Ε. για απεξάρτηση από τη Ρωσία, αλλά και εξαιτίας των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί σε βάρος της Μόσχας και που έχουν οδηγήσει αρκετές εταιρείες στην αναζήτηση εναλλακτικών αγορών.

• ΜΑΪΟΣ 2022

Το χρονοδιάγραμμα Το ερώτημα λοιπόν που προκύπτει είναι εάν η Ελλάδα μπορεί να αποτελέσει τον επόμενο επενδυτικό σταθμό μεγάλων πετρελαϊκών εταιρειών το επόμενο διάστημα. Θετική απάντηση στο ερώτημα δίνουν οι θεσμικοί φορείς της αγοράς, με δεδομένη την αλλαγή στάσης της ελληνικής κυβέρνησης γύρω από τις έρευνες υδρογονανθράκων και τη διακηρυγμένη θέση του πρωθυπουργού ότι θέλουμε τουλάχιστον να γνωρίζουμε τις προοπτικές των ελληνικών κοιτασμάτων, προκειμένου να προχωρήσουμε στο επόμενο βήμα. Πότε θα έχουμε μια πιο σαφή εικόνα; Με βάση τον οδικό χάρτη που παρουσίασε η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων στον πρωθυπουργό, η πρώτη ελληνική παραγωγή υδρογονανθράκων μπορεί να είναι πραγματικότητα μέχρι το 2028 – 2029. Αυτό προϋποθέτει ότι οι σεισμικές έρευνες στις παραχωρήσεις όπου σήμερα υπάρχουν εγκατεστημένοι επενδυτές θα έχουν ολοκληρωθεί σε 1 – 2 έτη μέχρι το 2024 και στη συνέχεια θα ακολουθήσουν οι ερευνητικές γεωτρήσεις σε 3 – 4 χρόνια μέχρι το 2026, ώστε να έχουμε εγχώρια παραγωγή σε διάστημα 6 –7 ετών από σήμερα. Σε συνθήκες χρονικής πίεσης αυτό είναι ένα ρεαλιστικά αισιόδοξο πρόγραμμα, αν και υπάρχουν αδυναμίες σε σχέση με τις καθυστερήσεις στο σκέλος των αδειοδοτήσεων, παραδέχονται πηγές της ΕΔΕΥ. Σε ό,τι αφορά τις επιμέρους περιοχές στα δύο οικόπεδα της Κρήτης είχαμε την αποχώρηση της γαλλικής Total αλλά και τις πληροφορίες ότι θα ακολουθήσει και η ExxonMobil. Η σύμβαση παραχώρησης προβλέπει ότι τον πρώτο λόγο μετά την αποχώρηση της Total θα έχουν οι άλλοι δύο μέτοχοι της κοινοπραξίας, η ExxonMobil και τα Ελληνικά Πετρέλαια (το σχήμα ήταν Total 40%, ExxonMobil 40% και ΕΛΠΕ 20%). Δηλαδή οι δύο εναπομείναντες μέτοχοι θα κληθούν να απαντήσουν εάν θέλουν να αυξήσουν το ποσοστό τους, παίρνοντας το μερίδιο της Total, ενώ σε περίπτωση αρνητικής απάντησης θα ανοίξει

ο δρόμος για την είσοδο νέου παίκτη ή νέων παικτών στην κοινοπραξία. Πληροφορίες θέλουν την ΕΔΕΥ να έχει ήδη ξεκινήσει επαφές με διεθνείς παίκτες. Εκτός από την Κρήτη, υπάρχουν ακόμη τέσσερεις περιοχές ενδιαφέροντος, όπου οι έρευνες μπορούν να προχωρήσουν το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα και να έχουμε απτά αποτελέσματα. Πρόκειται για τα μπλοκ Ιόνιο και οικόπεδο 10, το οικόπεδο 2 στα δυτικά της Κέρκυρας, και το χερσαίο οικόπεδο των Ιωαννίνων που είναι το πιο ώριμο και εκεί αναμένεται η πρώτη γεώτρηση μέχρι το 2023. Η συντηρητική εκτίμηση της ΕΔΕΥ για τις περιοχές αυτές είναι ότι μπορεί να προκύψει ένας κύκλος εργασιών ύψους 250 δισ. ευρώ μέχρι το 2030, εάν έχουμε ποσοστό επιτυχίας 20% στις έρευνες που θα ακολουθήσουν τα επόμενα χρόνια στα έξι μπλοκ που έχουν παραχωρηθεί σε εταιρείες.

Σε αυτό το εξαιρετικά ρευστό περιβάλλον, φαίνεται ότι δημιουργείται ένα τελευταίο παράθυρο ευκαιρίας για την ελληνική αγορά υδρογονανθράκων, η οποία την τελευταία πενταετία βρέθηκε σε ένα τέλμα ακινησίας, μετά την έντονη κινητικότητα της περιόδου 2012 – 2014. Και αυτό διότι έχει διαμορφωθεί ένα νέο σκηνικό που ευνοεί τις ελληνικές έρευνες

Ποιο είναι το μέγεθος των ελληνικών κοιτασμάτων

Πρόσφατη μελέτη του Ινστιτούτου Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης τοποθετεί την εκτίμηση για το μέγεθος των ελληνικών κοιτασμάτων σε Ιόνιο και Κρήτη στα 70 με 90 τρις. κυβικά πόδια, με εκτιμώμενη αξία τα 250 δις. ευρώ. Το μέγεθος αυτό βασίζεται στα ερευνητικά δεδομένα που έχουν προκύψει από τις σεισμικές έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί και οι οποίες έχουν εντοπίσει συγκεκριμένες γεωλογικές δομές με υψηλή πιθανότητα να υπάρχουν εκεί κοιτάσματα. Ως προς το ποσοστό επιτυχίας για κάθε περιοχή αυτό ποικίλλει: οι πιθανότητες είναι μικρότερες σε περιοχές με περιορισμένα ερευνητικά δεδομένα όπως η Κρήτη, ωστόσο σε αρκετές περιοχές του Ιονίου τα δεδομένα είναι καλύτερα και υπάρχει πιθανότητα επιτυχίας έως και 25%, ποσοστό που για τους γνώστες της αγοράς θεωρείται αρκετά υψηλό. Το ίδιο ισχύει και για αρκετές περιοχές στο Θερμαϊκό κόλπο, όπου υπάρχουν συγκεκριμένες χαρτογραφημένες περιοχές στις οποίες εύκολα μπορούν να γίνουν γεωτρήσεις.

ΜΑΪΟΣ 2022 •

ΕΛΙΝΟΙΛ: Προετοιμασία για το αύριο με βιώσιμες λύσεις Δρ. Νικόλαος Λιάπης, Διευθυντής Εκμετάλλευσης της ΕΛΙΝΟΙΛ Στο προσκήνιο ο ενεργειακός μετασχηματισμός Ως υπεύθυνος εταιρικός πολίτης, η ΕΛΙΝΟΙΛ έχει ενσωματώσει τις αρχές της Βιώσιμης Ανάπτυξης στην επιχειρησιακή στρατηγική της και διαχειρίζεται με τη μέγιστη δυνατή προσοχή τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο των δραστηριοτήτων της. Στο πλαίσιο αυτό, η εταιρία ανέπτυξε τη σειρά προηγμένων καυσίμων Crystal Next, τα προϊόντα της οποίας είναι ειδικά μελετημένα για να επιβαρύνουν σε μικρότερο βαθμό την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον. Με συνέπεια στην υλοποίηση του ενεργειακού της μετασχηματισμού, η ΕΛΙΝΟΙΛ σταδιακά μειώνει το ανθρακικό αποτύπωμα των καύσιμων της και ενισχύει τις δραστηριότητές της στις αγορές της ηλεκτροκίνησης και του φυσικού αερίου. Μέσω της συνεργασίας της με τη ΔΕΗ, η εταιρεία στοχεύει στην ανάπτυξη ενός μεγάλου αριθμού σημείων φόρτισης στο δίκτυο των πρατηρίων της, ενώ επενδύει και στη δημιουργία σταθμών LNG-CNG επί του εθνικού δικτύου μεταφορών.

Επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού Παγκοσμίως, η πανδημία επιτάχυνε τον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων και η ΕΛΙΝΟΙΛ δεν αποτελεί εξαίρεση. Η εταιρεία επέδειξε γρήγορα αντανακλαστικά και, μεριμνώντας για την ασφάλεια του προσωπικού της και της επιχειρησιακής της συνέχειας, ενσωμάτωσε με επιτυχία στη λειτουργία της το μέτρο της τηλεργασίας, η οποία, σε κάποιες περιπτώσεις, προσέγγισε το 90%. Σε επιχειρησιακό επίπεδο, έχουμε μεταφέρει την πλειοψηφία των ψηφιακών υποδομών μας στο cloud, έτσι ώστε να διαφυλάσσουμε με μεγαλύτερη ασφάλεια τα δεδομένα μας και ταυτόχρονα να έχουμε πρόσβαση σε αυτά ανεξαρτήτως συσκευής. Επιπλέον, αναβαθμίσαμε σημαντικά τις τηλεπικοινωνιακές συνδέσεις μας, αποκτώντας υψηλές ταχύτητες επικοινωνίας και εργασίας. Παράλληλα, αξιοποιώντας τις τελευταίες εξελίξεις στην mobile τεχνολογία, αναπτύξαμε το Πρόγραμμα Συλλογής Δώρων «ελίν up επιβράβευση», ένα καινοτόμο, πρωτοποριακό, απλό και ασφαλές πρόγραμμα πιστότητας καταναλωτών, μέσω του οποίου οι οδηγοί μπορούν να αγοράσουν καύσιμα για το όχημά τους από το κινητό, ανέπαφα, εύκολα, γρήγορα και με ασφάλεια.

Οι προκλήσεις του κλάδου Ο κλάδος της Ενέργειας βαδίζει προς ένα πιο βιώσιμο και πράσινο μοντέλο και η απανθρακοποίηση του ενεργειακού μίγματος βρίσκεται στο προσκήνιο. Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, βλέπουμε ότι ο ενεργειακός μετασχηματισμός προχωρά σταθερά. Αναγνωρίζουμε πως και στην Ελλάδα έχουν γίνει σημαντικά βήματα, καθώς ο εθνικός κλιματικός νόμος αποτελεί τον οδικό χάρτη για την ενεργειακή μετάβαση της χώρας τα επόμενα χρόνια.

Ιστορικό Πριν το άνοιγμα της αγοράς υδρογονανθράκων στις αρχές της περασμένης δεκαετίας, οι έρευνες για τον εντοπισμό κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου στην Ελλάδα χρονολογούνται από το 1975 όταν και δημιουργήθηκε η Δημόσια Επιχείρηση Πετρελαίου, μετέπειτα ΔΕΠ – ΕΚΥ, η οποία μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 90 εξερεύνησε 26 περιοχές και ανακάλυψε τρία οριακά κοιτάσματα και απέδειξε την ύπαρξη υδρογονανθράκων σε Β. Αιγαίο, Θερμαϊκό κόλπο, Ηπειρο, Β.Δ. Πελοπόννησο και Ιόνιο Πέλαγος. Η έλλειψη χρηματοδότησης τη δεκαετία του

• ΜΑΪΟΣ 2022

Βλέπουμε, λοιπόν, ότι ο κλάδος καλείται να προσαρμοστεί γρήγορα, δίνοντας έμφαση στη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος. Παράλληλα, αναμένουμε ότι μέσα στη δεκαετία που διανύουμε, θα αρχίσει σταδιακά να μειώνεται η κατανάλωση των «παραδοσιακών προϊόντων» ενέργειας στις μεταφορές και τη βιομηχανία. Επομένως, οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο, θα πρέπει να ετοιμαστούν για το αύριο, προσφέροντας στους πελάτες τους βιωσιμότερες λύσεις. Επιπλέον, η πρόσφατη ενεργειακή κρίση δημιούργησε νέες συνθήκες, στις οποίες προσαρμοζόμαστε και προσμετρούμε στον στρατηγικό μας σχεδιασμό. Στην ΕΛΙΝΟΙΛ ξεκινήσαμε αρκετό καιρό πριν να υλοποιούμε το σχεδιασμό της επόμενης ημέρας. Έχουμε ήδη εισέλθει στο χώρο της ηλεκτροκίνησης, ενώ έχουμε εντάξει στη στρατηγική μας τόσο τη διάθεση συμπιεσμένου και υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNGCNG), μέσα από την κατασκευή τριών σταθμών ανεφοδιασμού οχημάτων και τον εφοδιασμό βιομηχανικών πελατών, όσο και την προοπτική παραγωγής και διάθεσης πράσινου υδρογόνου. Ως προς την κίνηση των ΙΧ οχημάτων, κερδίζει όλο και μεγαλύτερο έδαφος η ηλεκτροκίνηση, καθώς προσφέρει εξοικονόμησης πόρων και συνεισφέρει στη βιωσιμότητα του πλανήτη και την υγεία όλων μας. Η ηλεκτροκίνηση γίνεται αφετηρία για ευκολότερη οδήγηση, μεγαλύτερη αυτονομία, χαμηλότερες δαπάνες και ενίσχυση της περιβαλλοντικής μας συνείδησης. Παράλληλα, η χρήση άλλων μορφών ενεργειακών προϊόντων, όπως το φυσικό αέριο για την αυτοκίνηση, σταδιακά επεκτείνεται, ενώ το υδρογόνο φαίνεται πως θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο μέχρι το 2030.

’90 περιόρισε τις έρευνες, οι οποίες αναζωπυρώθηκαν το 1997 με την προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού και τη δημιουργία κοινοπραξιών της ΔΕΠ-ΕΚΥ με ξένες πετρελαϊκές εταιρείες (Enterrpise, MOL, Triton) για έρευνα σε τέσσερις περιοχές στη Δ. Ελλάδα. Παρά τα ενθαρρυντικά αρχικά αποτελέσματα, οι ξένες εταιρείες στις αρχές του 2000 αποχώρησαν, λόγω εξαγορών τους από μεγαλύτερες. Στον Πρίνο, η εκμετάλλευση του μοναδικού ενεργού κοιτάσματος συνεχίστηκε με τη συνδρομή αρχικά των εργαζομένων και στη συνέχεια της εταιρείας Energean, στην οποία πέρασε η παραχώρηση. •

NETBULL Ολιστικό framework προστασίας για τη βιομηχανία Η ΔΙΑΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΗ ΦΥΣΗ ΤΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ ΠΟΥ ΒΑΣΙΖΟΝΤΑΙ ΣΤΟ INDUSTRY 4.0, ΚΑΙ Ο ΡΥΘΜΟΣ ΤΟΥ ΨΗΦΙΑΚΟΥ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ, ΜΕΓΕΘΥΝΟΥΝ ΤΙΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΥΒΕΡΝΟΕΠΙΘΕΣΕΩΝ, ΟΤΑΝ ΟΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ ΟΣΟ ΚΑΙ ΤΑ ΔΙΚΤΥΑ ΕΦΟΔΙΑΣΜΟΥ ΤΟΥΣ ΔΕΝ ΔΙΑΘΕΤΟΥΝ ΕΝΙΑΙΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΟΑΣΦΑΛΕΙΑΣ. Ο ΝΙΚΗΤΑΣ ΚΛΑΔΑΚΗΣ, GENERAL MANAGER ΤΗΣ NETBULL, ΑΝΑΛΥΕΙ ΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΛΥΣΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ, ΟΙ ΟΠΟΙΕΣ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΤΟΣΟ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΟΑΣΦΑΛΕΙΑ ΟΣΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΕ ΕΝΑ ΠΟΛΥΠΛΟΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ, ΠΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ IT & OT. ΣΥ ΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ ΓΙΩΡΓΟ ΠΑΝΤΑ ΖΟΠΟΥΛΟ

_ Ποι α είναι η φιλ οσοφί α τ ης Netbull και ποιο το όραμά της; Η Netbull κατέχει ηγετική θέση στο χώρο της κυβερνοασφάλειας, παρέχοντας τεχνολογικά προηγμένες λύσεις και υπηρεσίες υψηλής προστιθέμενης αξίας σε ένα ευρύτατο πελατολόγιο στον ιδιωτικό, αλλά και στο δημόσιο τομέα. Το επιχειρηματικό μας μοντέλο, μας επιτρέπει να προσφέρουμε στους πελάτες μας καινοτόμες λύσεις μέσω ενός συνδυασμού τεχνολογικών λύσεων, βασισμένων στην Tεχνητή Nοημοσύνη και διαχειριζόμενων (managed security services) υπηρεσιών ασφάλειας υψηλού επιπέδου. Η φιλοσοφία της Νetbull αντικατοπτρίζει τις ανάγκες του πελάτη στο σωστό μέγεθος και επίπεδο, εξασφαλίζοντας τη συνοχή και την ασφάλεια της επιχείρησης. Το όραμά μας είναι να εξελιχθούμε σε παγκόσμιο ηγέτη στην καθοδήγηση των οργανισμών και των στελεχών τους στο σύγχρονο κόσμο της ψηφιακής μετατροπής, της ηλεκτρονικής ταυτότητας και της χρήση με ασφάλεια του Διαδικτύου. _ Ποιες λύσεις προσφέρετε και ποια είναι τα οφέλη που αποκομίζουν οι βιομηχανίες από αυτές; Για την ανίχνευση των απειλών

στην βιομηχανία, η εταιρεία Netbull ολοκλήρωσε την πλατφόρμα eASIS (based on IBM QRadar), με τη λύση Cisco Cyber Vision, και πλέον παρέχει τη δυνατότητα εντοπισμού και εξάλειψης των περιστατικών ασφαλείας με τη χρήση της υπηρεσίας Τεχνητής Νοημοσύνης ΙΒΜ QRadar Advisor with Watson. Με την εν λόγω λύση, που δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι έχουμε βραβευθεί, μας δίνεται η δυνατότητα για:

«Το όραμά μας είναι να εξελιχθούμε σε παγκόσμιο ηγέτη στην καθοδήγηση των οργανισμών και των στελεχών τους στο σύγχρονο κόσμο της ψηφιακής μετατροπής, της ηλεκτρονικής ταυτότητας και της χρήση με ασφάλεια του Διαδικτύου»

• Πλήρη ορατότητα των βιομηχανικών πόρων, των ευπαθειών τους καθώς και των απειλών τους. • Προηγμένος μηχανισμός ελέγχου για τον εντοπισμό, την ταυτοποίηση, την αντιμετώπιση και τη διαχείριση ενδεχόμενων απειλών, μέσα από μία προσιτή, τυποποιημένη (off-the-shelf), ολοκληρωμένη, αλλά και αρθρωτή (modular) τεχνολογική λύση ή συνδυασμό λύσεων. • Προηγμένη διαδικασία εντοπισμού κινδύνων, η οποία μπορεί να συνδυάζει αυτόματα δεδομένα από το εσωτερικό και το εξωτερικό περιβάλλον ενός βιομηχανικού δικτύου. _ Ποιες είναι κατά τη γνώμη σας οι βασικές προκλήσεις, που χαρακτηρίζουν την αγορά που δραστηριοποιείστε και ποιο είναι το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της Netbull απέναντι σε αυτές; Πόσο έχει αλλάξει η φύση και η πολυπλοκότητα των επιθέσεων τα τελευταία χρόνια; Οι βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι εταιρείες κυβερνοασφάλειας διεθνώς είναι η προστασία και η ανθεκτικότητα των πελατών τους στις νέες απειλές, που έχουν επιφέρει ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η χρήση νέων τεχνολογιών. Το εξειδικευμένο και πιστοποιημένο

ΜΑΪΟΣ 2022 •

Νικήτας Κλαδάκης, General Manager της Netbull

ανθρώπινο δυναμικό που στελεχώνει το Επιχειρησιακό Κέντρο Ασφάλειας (Security Operation Center), καθώς και η παροχή τεχνολογικών λύσεων και υπηρεσιών βασισμένες σε νέες τεχνολογίες όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι από τα βασικά μας πλεονεκτήματα ως αποτέλεσμα του R&D μας, το οποίο πλέον θα γίνεται σε συνεργασία με την εταιρεία ADACOM. Δύο είναι οι σημαντικότεροι παράγοντες αλλαγής των επιθέσεων τα τελευταία χρόνια. Από τη μία πλευρά oι hackers πλέον με τη χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης, ολοκληρώνουν με επιτυχία μία επίθεση σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Φανταστείτε λοιπόν, μηχανισμό Τεχνητής Νοημοσύνης να ανιχνεύει και να εντοπίζει ευπάθειες σε έναν οργανισμό, να τις εκμεταλλεύεται, να παραβιάζει την υποδομή και να επιτρέπει σε λίγα λεπτά στον hacker να εισέλθει μέσα στο δίκτυο του οργανισμού.

• ΜΑΪΟΣ 2022

Από την άλλη πλευρά, η τηλεργασία δημιούργησε μία νέα επιφάνεια επίθεσης: τα οικιακά δίκτυα και τον απομακρυσμένο χρήστη. Πολλές εταιρείες έκαναν το λάθος και επέτρεψαν στους απομακρυσμένους χρήστες να συνδέονται στο δίκτυο του οργανισμό από τους προσωπικούς τους υπολογιστές, χωρίς παράλληλα να τους θωρακίσουν με εξειδικευμένα τεχνολογικά μέσα. Αυτό πλέον επιτρέπει στους hackers, μετά από μία επιτυχημένη επίθεση στους εν λόγω χρήστες και οικιακά δίκτυα, να δημιουργούν μία κερκόπορτα μέσω της οποίας εισέρχονται σε έναν οργανισμό. _ H Netbull έχει ενσωματώσει, δηλαδή, υπηρεσίες Τεχνητής Νοημοσύνης και μηχανικής εκμάθησης. Πώς συμβάλλει αυτή η επένδυση στη διαδικασία εντοπισμού και μετριασμού των κυβερνοεπιθέσεων;

Οι υπηρεσίες Τεχνητής Νοημοσύνης και μηχανικής εκμάθησης επεκτείνουν την λειτουργικότητα γνωσιακής ανάλυσης της πλατφόρμας διαχείρισης απειλών eASIS (based on IBM QRadar), βοηθώντας τους αναλυτές μας στη διερεύνηση και αντιμετώπιση απειλών. Ουσιαστικά αξιοποιούν τις γνωσιακές βάσεις της εταιρείας, προσθέτοντας μη δομημένα δεδομένα (όπως π.χ. πληροφορίες από ιστότοπους ασφάλειας, ιστολόγια και ερευνητικές μελέτες) και συσχετίζοντάς τα με τα περιστατικά ασφάλειας, που εντοπίζονται στους πελάτες μας. Με αυτό τον τρόπο μπορεί να συμβάλει σημαντικά στον εντοπισμό εξειδικευμένων μόνιμων απειλών, ακόμα και μη ταξινομημένων καθώς και στην αυτόματη παροχή πληροφοριών για την βέλτιστη λήψη αποφάσεων. _ Ποιες είναι οι τάσεις της αγοράς στον κλάδο σας;

Η πανδημία έχει τροποποιήσει σημαντικά τον τρόπο λειτουργίας των οργανισμών (ψηφιακός μετασχηματισμός, τηλεργασία) ενώ παράλληλα προσθέτει νέες προκλήσεις για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο. Η μετάβαση σε υπηρεσίες νέφους, η απομακρυσμένη πρόσβαση, η χρήση νέων τεχνολογιών ΙοΤ & ΟΤ έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση των κυβερνοεπιθέσεων μέσω malware, ransomware, phishing κ.λπ., που δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με τις κλασικές λύσεις και αρχιτεκτονικές ασφαλείας. Γι’ αυτό τον τελευταίο καιρό γίνεται συζήτηση για αρχιτεκτονικές ασφαλείας Zero Trust και διαχειριζόμενων υπηρεσιών παρακολούθησης και διαχείρισης περιστατικών ασφαλείας 24x7 σε πραγματικό χρόνο μέσω τεχνητής νοημοσύνης, προκειμένου οι οργανισμοί να θωρακίσουν τη νέα τους περίμετρο, που πλέον είναι οι τερματισμοί σταθμοί, τα δεδομένα, οι υπηρεσίες νέφους και το δίκτυο. _ Η υιοθέτηση των τεχνολογιών του Industry 4.0 από τις βιομηχανίες πώς έχει επηρεάσει τον τομέα σας, και που στέκεται η Netbull σε αυτό; Ποια είναι τα πιο συνηθισμένα λάθη που κάνουν οι βιομηχανίες στον τομέα της ασφάλειας; Το Industry 4.0 ήδη έχει ως αποτέλεσμα τα εργοστάσια σε παγκόσμιο επίπεδο να αυξάνουν και να βελτιώνουν τους αυτοματισμούς τους με σκοπό την αύξηση της παραγωγικότητας τους. Περιλαμβάνει νέες τεχνολογίες όπως ρομποτική, τα κυβερνο-φυσικά συστήματα, το Διαδίκτυο των πραγμάτων, το cloud computing και την γνωστική υπολογιστική οι οποίες συμβάλλουν σημαντικά στο συγχρονισμό των δράσεων ΙΤ & ΟΤ. Ταυτόχρονα, όμως, φέρνει μαζί του και έναν νέο λειτουργικό κίνδυνο για τις «έξυπνες» βιομηχανίες: τον κυβερνοχώρο. Η διασυνδεδεμένη φύση των λειτουργιών που βασίζονται στο Industry 4.0 και ο ρυθμός του ψηφιακού μετασχηματισμού σημαίνει ότι οι κυβερνοεπιθέσεις μπορούν να έχουν πολύ μεγάλη επίπτωση, διότι τόσο οι βιομηχανίες όσο και τα δίκτυα εφοδιασμού τους δεν διαθέτουν ενιαία στρατηγική κυβερνοασφάλειας και δεν είναι προετοιμασμένες για τους νέους κινδύνους.

Η εταιρεία Netbull έχει σχεδιάσει και υλοποιήσει ένα ολιστικό framework προστασίας για τη βιομηχανία, το οποίο περιλαμβάνει τόσο την κυβερνοασφάλεια όσο και την ανθεκτικότητα σε ένα πολύπλοκο περιβάλλον που αποτελείται από τεχνολογίες IT & OT.

«H Νetbull, συνεπής στην στόχευση της να αποτελέσει έναν από τους σημαντικότερους παρόχους υπηρεσιών και τεχνολογιών κυβερνοασφάλειας στην ΝΑ Ευρώπη, προχώρησε στη συμφωνία με την ADΑCOM, με σκοπό τη διεύρυνση των δραστηριοτήτων της τόσο σε τεχνολογικό όσο και γεωγραφικό επίπεδο» _ Κύριε Κλαδάκη, προτείνετε ως εταιρεία μια «ολική» προσέγγιση στο θέμα του cybersecurity. Μπορείτε να μας την εξηγήσετε; Όπως έχω αναφέρει και σε προηγούμενη ερώτηση, οι νέες προκλήσεις στην κυβερνοασφάλεια έχουν «θολώσει» πλέον την περίμετρο της ασφάλειας ενός οργανισμού με αποτέλεσμα οι παραδοσιακές λύσεις να μην είναι αποτελεσματικές. Για αυτό τον λόγο η κυβερνοασφάλεια για κάθε πελάτη μας, εξετάζεται από τα πρώτα στάδια του σχεδιασμού μέσω της αρχιτεκτονικής netbull Security Architecture (nSA) και διασφαλίζεται με υποδομές μηδενικής εμπιστοσύνης (zero trust) και άμυνας σε βάθος (defence-in-depth) δηλαδή, με εισαγωγή πολλαπλών μηχανισμών και υπηρεσιών κυβερνοασφάλειας και

ανθεκτικότητας σε κάθε επίπεδο της ασφάλειας. Ταυτόχρονα, το ανθρώπινο δυναμικό της εταιρείας μας συνεχώς εκπαιδεύεται και διατηρεί τις πιο πρόσφατες, διεθνώς αναγνωρισμένες πιστοποιήσεις σε θέματα κυβερνοασφάλειας, διαχείρισης απειλών και κινδύνων. _ Πρόσφατα η θυγατρική της IDEAL Holdings, ADACOM υπέγραψε συμφωνία με τους εταίρους της Netbull, γι α την εξαγορά του 100% της Netbull ΕΠΕ. Ποια είναι η δυναμική αυτή της νέας συνθήκης για την Netbull; H Νetbull, συνεπής στην στόχευση της να αποτελέσει έναν από τους σημαντικότερους παρόχους υπηρεσιών και τεχνολογιών κυβερνοασφάλειας στην ΝΑ Ευρώπη, προχώρησε στην συμφωνία με την ADΑCOM, με σκοπό τη διεύρυνση των δραστηριοτήτων της τόσο σε τεχνολογικό όσο και γεωγραφικό επίπεδο. Παράλληλα, θα μπορέσει να επεκταθεί σε νέες αγορές και δραστηριότητες πελατολογίου, με την οικονομική ενίσχυση της IDEAL Holdings, ώστε να διευρύνει τις τεχνολογίες που ολοκληρώνει και τις υπηρεσίες, που παρέχει στις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς που εμπιστεύονται την τεχνογνωσία της τα τελευταία 9 χρόνια. Στα πλαίσια της συνεργασίας των δύο εταιρειών, οι εξειδικευμένες στην Κυβερνοασφάλεια ομάδες της ADACOM και της Netbull θα ενώσουν δυνάμεις προκειμένου να συμβάλλουν ακόμα περισσότερο στην προστασία των πελατών τους από κυβερνοεπιθέσεις. Σκοπός μας είναι μια διευρυμένη γκάμα λύσεων και υπηρεσιών στον τομέα της κυβερνοασφάλειας με ενέργειες που περιλαμβάνουν: • Tην άμεση δημιουργία ενός νέου υπερσύγχρονου Επιχειρησιακού Κέντρου Ασφάλειας (SOC), η λειτουργία του οποίου αναμένεται να ξεκινήσει μέχρι το τέλος του φετινού καλοκαιριού. • Tη δημιουργία νέων πιο εξιδεικευμένων υπηρεσιών κυβερνοασφάλειας. • Tην προσαρμογή των υπαρχόντων υπηρεσιών, ώστε να καλύψουν ανάγκες για την προστασία δεδομένων και συστημάτων ακόμη και μικρομεσαίων (SMB) επιχειρήσεων. •

ΜΑΪΟΣ 2022 •

and

present

6 -7 10 2022

Αμφιθέατρο OTEAcademy

www.maintenance-forum.gr Χορηγίες: Nicole Armoni, T: +30 210 6617777 (ext:155), E: narmoni@boussias.com, Χρήστος Τέγος , Τ: +30 210 661 7777, ext. 198, Μ: +30 694 257 0386. Ε: ctegos@boussias.com Συμμετοχές: Ειρήνη Λιβανού, Τ: 210 6617 777 (εσωτ. 119), Ε: ilivanou@boussias.com

Official Publication

ΚΥΒΕΡΝΟΑΣΦΑΛΕΙΑ

Το επόμενο επίπεδο άμυνας των βιομηχανιών

Η ΑΥΞΑΝΟΜΕΝΗ ΕΞΑΡΤΗΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΣΥΝΔΕΣΙΜΟΤΗΤΑ ΕΧΕΙ ΚΑΤΑΣΤΗΣΕΙ ΤΙΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ, ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΠΙΟ ΒΙΩΣΙΜΩΝ ΣΤΟΧΩΝ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΔΡΑΣΤΕΣ ΤΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ ΣΤΟΝ ΚΥΒΕΡΝΟΧΩΡΟ. Η ΘΕΤΙΚΗ ΠΛΕΥΡΑ, ΩΣΤΟΣΟ, ΕΙΝΑΙ ΟΤΙ ΟΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΟΛΟ ΚΑΙ ΠΙΟ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΕΣ, ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΟΑΣΦΑΛΕΙΑ. ΓΡΑΦΕΙ Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΝΤΑ ΖΟΠΟΥΛΟΣ

ΊΓΟ ΚΑΙΡΌ ΜΕΤΆ την περιβόητη επίθεση της

SolarWinds, η ρωσική ομάδα χάκερ REvil ανέλαβε την ευθύνη για την κυβερνοεπίθεση στην JBS, μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες επεξεργασίας κρέατος στον κόσμο. Ήταν, επίσης, περίπου την ίδια εποχή που συνέβη η κυβερνοεπίθεση στην Colonial Pipeline. Κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, περισσότερες από 40 βιομηχανίες τροφίμων μπήκαν στο στόχαστρο των κυβερνοεγκληματιών. Τέτοιες επιθέσεις σε βιομηχανίες σπάνια συνέβαιναν πριν από μια δεκαετία, αλλά σήμερα γίνονται απόπειρες καθημερινά. Η αυξανόμενη εξάρτηση από την ψηφιακή τεχνολογία και το διαδίκτυο έχει καταστήσει τις βιομηχανίες μεταξύ των πιο βιώσιμων στόχων για τους δράστες του ηλεκτρονικού εγκλήματος. Η κατάσταση αυτή απαιτεί μεγαλύτερη κατανόηση της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο από τις βιομηχανίες, αλλά και άλλες επιχειρήσεις που ασχολούνται με την παραγωγή αγαθών. Παρακάτω παρατίθεται μια σύνοψη για τις προκλήσεις όσον αφορά στην κυβερνοασφάλεια και τις απειλές που θα επηρεάσουν τη μεταποιητική βιομηχανία το επόμενο διάστημα.

Οι επιθέσεις για λύτρα στοχεύουν τη μεταποίηση Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι μεταποιητικές βιομηχανίες αποτελούν από τους κορυφαίους στόχους για ransomware. Οι συγκεκριμενοι κλάδοι πιέζονται πάντα να εστιάσουν τους πόρους τους στο πώς να ενισχύσουν τις δραστηριότητές τους, εις βάρος πολλές φορές στις μη βασικές λειτουργίες, όπως είναι η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο. Συγκεκριμένα, οι εγκληματίες του κυβερνοχώρου, που χρησιμοποιούν ransomware γνωρίζουν ότι είναι ευκολότερο να επιτεθούν στις μεταποιητικές βιομηχανίες, επειδή δεν δίνουν τόσο μεγάλη προσοχή στην κατάσταση ασφαλείας τους και δεν διαθέτουν επαρκή τεχνογνωσία για τον εντοπισμό και τον μετριασμό των επιθέσεων. Επιπλέον, οι επιτιθέμενοι στοχεύουν οργανισμούς που δεν μπορούν να αντέξουν οποιαδήποτε διακοπή λειτουργίας στις δραστηριότητές τους, διότι αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα τεράστιες απώλειες, αλλά και ζημιά στη φήμη τους. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πολλές μεταποιητικές βιομηχανίες που έχουν πληγεί από ransomware, προτιμούν να πληρώσουν τα λύτρα αντί να διακόψουν προσωρινά τις

ΜΑΪΟΣ 2022 •

λειτουργίες τους για να αντιμετωπίσουν μια επίθεση στον κυβερνοχώρο. Η μέση απαίτηση για λύτρα το 2021 ήταν πάνω από μισό εκατομμύριο δολάρια. Για πολλές εταιρείες, αυτό είναι το μικρότερο τίμημα που πρέπει να πληρώσουν σε σύγκριση με την απώλεια εκατομμυρίων με αρκετές ημέρες αναστολής λειτουργίας και δυσμενείς συνέπειες στην εικόνα του εμπορικού σήματος.

Η σύγκλιση IT & OT Πολλές παραγωγικές επιχειρήσεις έχουν ήδη αρχίσει να φέρνουν σε επαφή τα οικοσυστήματα της τεχνολογίας πληροφοριών (IT) και της επιχειρησιακής τεχνολογίας (OT) σε μια προσπάθεια να βελτιώσουν τη λειτουργική αποδοτικότητα και την εξυπηρέτηση των πελατών. Αυτό έχει οδηγήσει σε νέες προκλήσεις στον τομέα της ασφάλειας. Μια κυβερνοεπίθεση σε ένα συνδεδεμένο λειτουργικό περιβάλλον μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες. Η αυξανόμενη ψηφιακή συνδεσιμότητα των βιομηχανικών δικτύων τα ανοίγει σε απειλές στον κυβερνοχώρο, υπογραμμίζοντας τη σημασία της προστασίας όχι μόνο των συστημάτων πληροφορικής, αλλά και των συστημάτων επιχειρησιακής τεχνολογίας. Μια έκθεση ανάλυσης της

• ΜΑΪΟΣ 2022

Deloitte αναφέρει ότι «υπάρχουν ορισμένοι τομείς όπου οι άνθρωποι, οι διαδικασίες και η τεχνολογία επικαλύπτονται μεταξύ των οικοσυστημάτων ΙΤ και ΟΤ - τομείς όπου οι αντίστοιχες στρατηγικές πρέπει να συγχρονιστούν. Ωστόσο, ο τρόπος χρήσης αυτών των τεχνολογιών είναι συχνά αισθητά διαφορετικός. Είναι συχνό φαινόμενο οι επενδύσεις σε επιχειρησιακή τεχνολογία να αποφασίζονται από τα άτομα που βρίσκονται στο χώρο του εργοστασίου με ελάχιστη συμμετοχή από τα εταιρικά τμήματα πληροφορικής ή τις ομάδες κυβερνοασφάλειας. Αυτό δημιουργεί μια αδυναμία στη στάση άμυνας στον κυβερνοχώρο των οργανισμών με πολλαπλές τεχνολογίες, ορισμένες από τις οποίες δεν περνούν από τον έλεγχο και την παρακολούθηση του τμήματος πληροφορικής. Επιπλέον, η χρήση συσκευών IoT στη μεταποίηση θολώνει το διαχωρισμό μεταξύ της τεχνολογίας πληροφοριών και της επιχειρησιακής τεχνολογίας. Αυτό καθιστά αναπόφευκτη την αντιμετώπιση της ανάγκης θέσπισης καλύτερων πολιτικών και μέτρων ασφαλείας, που μπορούν να συμβάλουν στην πρόληψη της εμφάνισης νέων κενών ασφαλείας, ορισμένα από τα οποία αργούν να ανακαλυφθούν εν μέσω της «φασαρίας» στο περιβάλλον της μεταποιητικής επιχείρησης και της παραγωγής.

Network Management System για περισσότερη ασφάλεια ΚΆΘΕ ΝΕΆ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΗΜΕΡΏΣΕΏΝ ΆΣΦΆΛΕΊΆΣ ΆΚΟΛΟΥΘΕΊΤΆΊ ΆΠΟ ΝΕΕΣ ΕΥΠΆΘΕΊΕΣ ΛΟΓΊΣΜΊΚΟΥ ΚΆΊ ΚΆΘΕ ΠΡΟΣΤΆΤΕΥΤΊΚΟΣ ΜΗΧΆΝΊΣΜΟΣ ΆΠΟ ΝΕΟΥΣ ΦΟΡΕΊΣ ΕΠΊΘΕΣΗΣ. ΣΥΧΝΆ ΤΊΘΕΤΆΊ ΛΟΊΠΟΝ ΤΟ ΕΡΏΤΗΜΆ ΓΊΆ ΤΟ ΆΝ ΥΠΆΡΧΕΊ ΆΠΟΤΕΛΕΣΜΆΤΊΚΗ ΠΡΟΣΤΆΣΊΆ ΆΠΟ ΤΟ «ΆΓΝΏΣΤΟ» ΚΆΊ Η ΆΠΆΝΤΗΣΗ ΜΠΟΡΕΊ ΝΆ ΒΡΕΘΕΊ ΣΤΗΝ ΆΠΡΟΣΚΟΠΤΗ ΆΛΛΗΛΕΠΊΔΡΆΣΗ ΔΊΆΦΟΡΏΝ ΜΕΤΡΏΝ ΠΡΟΣΤΆΣΊΆΣ.

OPS, τα αρχεία σας

έχουν κρυπτογραφηθεί!» - μόλις πριν από λίγα χρόνια, ένα από τα πιο διάσημα κακόβουλα λογισμικά παγκοσμίως έγινε πρωτοσέλιδο με αυτές τις λέξεις. Αν και ούτε η φύση της απειλής ούτε η τεχνολογία που χρησιμοποιήθηκε χαρακτηριΙωάννης Σηφάκης Μηχανικός Αυτοματισμού ζόταν από μεγάλη καινοτομία, αυτό Digital Industries, το κακόβουλο λογισμικό απέκτησε Siemens A.E. τεράστια φήμη μέσα σε λίγες ημέρες. Άλλα γνωστά worms και ιοί, όπως το Blaster, το Sasser ή το MyDoom και το Stuxnet, είχαν ήδη προκαλέσει ζημιές δισεκατομμυρίων τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια. Το «διάσημο» λογισμικό σήμερα παραμένει το ransomware WannaCry, παρά το γεγονός ότι άλλα worms είτε μόλυναν σημαντικά περισσότερες συσκευές, προκαλώντας βαρύτερη οικονομική ζημία είτε χρησιμοποίησαν ακόμα πιο εξελιγμένους τρόπους επίθεσης. Τόσο η ταχεία εξάπλωση όσο και ο τύπος των συσκευών που μολύνθηκαν συνέβαλαν στη γρήγορη διάδοση του. Μέσα σε λίγες ώρες, το ransomware εξαπλώθηκε σε πολλά συστήματα υπολογιστών σε πάνω από 150 χώρες και κρυπτογράφησε τα δεδομένα που ήταν αποθηκευμένα σε αυτά. Και ενώ η εξάπλωσή του θα μπορούσε να σταματήσει σχετικά γρήγορα, παραμένει μείζον ζήτημα ότι υπάρχουν κρίσιμα συστήματα που μπορούν πολύ εύκολα να δέχονται επίθεση.

ADVERTORIAL

Defence in Depth – τα θεμέλια της αποτελεσματικής στρατηγικής προστασίας Το πιο σημαντικό βήμα που πρέπει να κάνουν οι επιχειρήσεις είναι να αναμετρηθούν με το θέμα της κυβερνοασφάλειας σε βιομηχανικά περιβάλλοντα. Στη συνέχεια, με την κατάλληλη επαγγελματική υποστήριξη, μπορούν να φτάσουν στην υλοποίηση μιας αποτελεσματικής προσέγγισης για περισσότερη ασφάλεια, βασισμένη στη στρατηγική που περιγράφεται ως Defence in Depth. Η βασική της αρχή είναι η χρήση ενός ευρέος φάσματος διαφορετικών και ανεξάρτητων λειτουργιών και προστατευτικών μέτρων για την απόκρουση μιας ενδεχόμενης επίθεσης. Στόχος είναι είτε η επίθεση να σταματήσει αμέσως είτε να εξασφαλιστεί αρκετός χρόνος, ώστε τα κατάλληλα αντίμετρα να αναπτυχθούν συλλογικά και να τεθούν σε εφαρμογή. Εάν τα προϊόντα αυτοματισμού διαθέτουν επαρκή χαρακτηριστικά ασφάλειας ήδη από τη σχεδίαση και ανάπτυξή

40 2

τους, τότε αυτή η στρατηγική βασίζεται σε στέρεα θεμέλια. Για το λόγο αυτό, η ασφάλεια κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους, σύμφωνα με το IEC 62443, αποτελεί σταθερό και πιστοποιημένο παράγοντα στις διαδικασίες σχεδίασης και ανάπτυξης των προϊόντων της Siemens Digital Industries. Οι προδιαγραφές της διαδικασίας ανάπτυξης αλλά και η στρατηγική του Defence in Depth - συμπεριλαμβανομένων των διαδεδομένων μηχανισμών όπως τα firewalls ή εφαρμογές για τον εντοπισμό επιθέσεων - περιγράφονται ήδη εκτενώς στο πρότυπο IEC 62443. Η παρουσίαση ενός σεναρίου που δείχνει ποια πρόσθετα μέσα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την προστασία των συστημάτων παραγωγής από τρόπους επιθέσεων που μας ήταν άγνωστοι έως τη στιγμή της εκδήλωσής τους είναι ιδιαίτερα χρήσιμη.

Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Δυστυχώς, αν και θα ήταν χρήσιμη μια ανάλυση που να εξηγεί όλους τους τρόπους λειτουργίας και όλες τις μεθόδους που χρησιμοποιούν οι φορείς των κυβερνοεπιθέσεων, εντούτοις δεν υπάρχει κάτι τέτοιο. Ωστόσο, από ορισμένες πτυχές στη χρονική ακολουθία των περισσότερων κυμάτων κυβερνοεπιθέσεων, φαίνεται να ακολουθούν ένα αρκετά κοινό μοτίβο. Μετά την αιφνιδιαστική εκδήλωση των πρώτων μολύνσεων, οι ειδικοί ασφαλείας σε όλο τον κόσμο ενεργοποιούνται. Αρχίζουν να αναλύουν τη λειτουργία του κακόβουλου λογισμικού όσο το δυνατόν γρηγορότερα, ώστε να τεθούν σε εφαρμογή κάποια πρώτα αποτελεσματικά αντίμετρα. Τέτοια μέτρα μπορεί να είναι ο περιορισμός των συστημάτων που έχουν μολυνθεί με τη χρήση νέων signatures στα virus scanners και στα deep packet inspection firewalls ή η ενημέρωση με security updates

ΜΑΪΟΣ 2022 • ΜΑΪΟΣ 2022 •

των προγραμμάτων που έχουν πληγεί από την επίθεση. Παρόλα αυτά, καθώς αυτά τα πρώτα αντίμετρα μπορούν να κυκλοφορήσουν μόνο μετά τον εντοπισμό και την ανάλυση του κακόβουλου λογισμικού, τα υπάρχοντα μέτρα ασφαλείας της άμυνας μας, θα πρέπει να συνεχίζουν την προσπάθεια αποτροπής της αρχικής μόλυνσης. Εάν αλλάξει το μοτίβο της επίθεσης, όπως συνηθίζεται με τις λεγόμενες πολυμορφικές επιθέσεις, ή εάν παρά τους προληπτικούς μηχανισμούς προστασίας, μια μόλυνση μεμονωμένων συστημάτων έχει ήδη συντελεστεί, θα πρέπει να αποκλειστούν οι διαδρομές διάδοσης της μόλυνσης στο δίκτυο και οι όποιες ευπάθειες να κλείσουν οριστικά. Και στις δύο περιπτώσεις, η χρήση ενός κεντρικού συστήματος διαχείρισης δικτύου (Network Management System - NMS) παρουσιάζει σαφή πλεονεκτήματα και συμβάλλει στην επίτευξη της απαιτούμενης διαφάνειας στο δίκτυο.

Εντοπισμός ευπαθειών – έλεγχος επικοινωνιών Μετά τις πρώτες αναλύσεις των εμπειρογνωμόνων ασφαλείας, γνωστοί κατασκευαστές προϊόντων, όπως η Siemens, δημοσιεύουν ενημερώσεις ασφαλείας με τις οποίες γνωστοποιούν εάν τα προϊόντα τους επηρεάζονται από την ευπάθεια. Ως πρώτο βήμα, με τη βοήθεια του συστήματος διαχείρισης του δικτύου (NMS) και με ελάχιστη προσπάθεια, καταρτίζεται ο κατάλογος των assets του δικτύου – των συσκευών και των συμμετεχόντων στο δίκτυο – και αντιπαρατίθεται με τις πληροφορίες στα security alerts του κατασκευαστή. Σε περίπτωση ταυτοποίησης κάποιας συσκευής ως ευάλωτης στην ευπάθεια, μπορούν να ληφθούν περαιτέρω μέτρα περιορισμού στο δίκτυο της παραγωγής έως ότου καταστούν τελικά διαθέσιμες οι ενημερώσεις ασφαλείας από τους κατασκευαστές για τα επηρεαζόμενα προϊόντα. Μέχρι την εφαρμογή των ενημερώσεων ασφαλείας, τα εντοπισμένα, ευάλωτα προϊόντα θα πρέπει να προστατεύονται από την απειλή με τον περιορισμό της διάδοσης του κακόβουλου λογισμικού από τα ports, που αφήνουν ανοιχτά τα διάφορα πρωτόκολλα και υπηρεσίες του τοπικού δικτύου. Συνεπώς, το επόμενο βήμα θα είναι να αποκλειστούν αυτά τα πρωτόκολλα και οι υπηρεσίες μέσω των firewalls. Η διαδικασία αυτή μπορεί να γίνει σχετικά εύκολα στη ζώνη μετάβασης μεταξύ office network (ΙΤ) και production network (ΟΤ). Στα firewalls, όμως, με τα οποία γίνεται η τμηματοποίηση (segmentation) και ο διαχωρισμός (segregation) του OT network σε νησίδες (cells), η διαδικασία της εφαρμογής των νέων κανόνων που θα αποτρέπουν τη διασπορά της μόλυνσης είναι αρκετά πιο σύνθετη. Οι νέοι πρόσθετοι κανόνες θα πρέπει να εφαρμοσθούν σε πολλά firewalls. Θα πρέπει να ενεργοποιηθούν μόνο προσωρινά ή και καθόλου για ορισμένες νησίδες, ώστε να μην επηρεάζεται η διαδικασία παραγωγής. Εάν, ως πρόσθετο μέτρο στο πλαίσιο αυτών των κανόνων έκτακτης ανάγκης, κάποια δευτερεύοντα συστήματα, όπως οι servers καταγραφής των ιστορικών στοιχείων της παραγωγής, χρειάζεται προσωρινά να αποσυνδεθούν πλήρως από το δίκτυο της εγκατάστασης, απενεργοποιώντας interfaces εκτός από τις θύρες του switch ή του router, τότε το μέγεθος της πολυπλοκότητας γίνεται γρήγορα εμφανές. Επομένως, o έλεγχος του firewall από ένα κεντρικό Network Management System

• ΜΑΪΟΣ 2022 • ΜΑΪΟΣ 2022

προσφέρει στο χρήστη απλές και ευέλικτες επιλογές για τον περιορισμό της επικοινωνίας μεταξύ των νησίδων του δικτύου και για τη διατήρηση της παραγωγής σε λειτουργία.

Ενημερώσεις ασφαλείας – προαπαιτούμενο μακροπρόθεσμης προστασίας Σίγουρα, οι ενημερώσεις software και firmware που παρέχονται από τους κατασκευαστές πρέπει να εγκαθίστανται εγκαίρως για να προστατεύονται μόνιμα τα ευάλωτα προϊόντα. Ανάλογα με το δίκτυο και την αρχιτεκτονική του συστήματος, αυτό μπορεί να γίνει κατά τη λειτουργία ή σε έναν κύκλο συντήρησης της παραγωγής. Και στις δύο περιπτώσεις, αυτό μπορεί να μεταφράζεται σε σημαντική προσπάθεια. Για τα συστήματα υπολογιστών σε «κλειστά» domains, έχει καθιερωθεί μια παραλλαγή κεντρικής διαχείρισης των updates μέσω των λεγόμενων update servers. Για μια αντίστοιχη δυνατότητα διαχείρισης των updates των συσκευών της δικτυακής υποδομής της εγκατάστασης, όπως switches, routers firewalls κ.λπ., απαιτείται για άλλη μια φορά ένα κεντρικό Network Management System, ώστε με τη γρήγορη εγκατάσταση των updates στις συσκευές να αντιμετωπίζεται γρήγορα και η όποια ευπάθεια. Στη συνέχεια, οι προσωρινά ενεργοποιημένοι περιοριστικοί κανόνες στα firewalls καθώς και τα αποσυνδεδεμένα συστήματα μπορούν να επανέλθουν σε κανονική λειτουργία, ολόκληρο το δίκτυο παραγωγής μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πλήρη έκταση και πάλι ως συνήθως, με την αρχειοθέτηση των ιστορικών στοιχείων και την επαναφορά των διαγνωστικών, που πριν είχαν διακοπεί. Με την εμπειρία και τις γνώσεις που αποκτούνται από τέτοιου τύπου επιθέσεις, όπως του WannaCry, γίνεται εμφανής η δυναμική που προσφέρει ένα Network Management System: Η αρχική μόλυνση δεν θα είχε ασφαλώς αποτραπεί, όμως η εξάπλωση της στο δίκτυο της εγκατάστασης θα μπορούσε να περιοριστεί σημαντικά έως ότου η ενημερωμένη έκδοση ασφαλείας θα είχε αναπτυχθεί στα ευάλωτα συστήματα. Συνεπώς, ένα σύγχρονο NMS δεν είναι μόνο για καθαρά διοικητικούς ή διαγνωστικούς σκοπούς. Κυρίως, βοηθά στη διατήρηση της διαθεσιμότητας των εγκαταστάσεων σε καταστάσεις απειλής ως μέρος της στρατηγικής Defence in Depth, σε συνδυασμό με τα firewalls και τα υπόλοιπα μέτρα ασφαλείας. Απέναντι στις κυβερνοεπιθέσεις και στα μεταβαλλόμενα σενάρια επίθεσης, ένα σύστημα διαχείρισης δικτύου μπορεί να προσφέρει αποφασιστικό πλεονέκτημα. H Siemens παρέχει ολοκληρωμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες, ολοκληρωμένες λύσεις και στρατηγικές end-to-end protection για την προετοιμασία των βιομηχανιών έναντι μελλοντικών απειλών.

SIEMENS A.E. Αγησιλάου 6-8, 151 23 Μαρούσι T: 210- 6864111 Ε: greece.web.gr@siemens.com W: www.siemens.gr

41 3

Ο παρατεταμένος αντίκτυπος της πανδημίας Το COVID-19 συνεχίζει να ωθεί τις επιχειρήσεις να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο. Αυτό δεν αφορά μόνο την προσέγγιση των πελατών μέσω του διαδικτύου, αλλά και την εξομάλυνση των διαδικτυακών δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένης της εξ αποστάσεως εργασίας και της απομακρυσμένης παρακολούθησης και λειτουργίας των εγκαταστάσεων. Πολλοί οργανισμοί εξακολουθούν να αδυνατούν να γίνουν

ΜΕΒΓΑΛ: Αναβάθμιση του επιπέδου ασφάλειας των συστημάτων της Λάμπης Βουτσάς, Διευθντής Πληροφορικής της ΜΕΒΓΑΛ Η ασφάλεια των πληροφοριακών συστημάτων ήταν πάντοτε μία από τις βασικές προτεραιότητες για τη Διεύθυνση Πληροφορικής. Καθώς όμως η πληροφορική έχει γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της βιομηχανικής οργάνωσης και των υποδομών των παραγωγικών μονάδων, η έννοια της ασφάλειας έχει επεκταθεί ακόμη περισσότερο, αναλαμβάνοντας να καλύψει την «καρδιά» των βιομηχανιών από επιθέσεις και ψηφιακές δολιοφθορές. Η ενοποίηση των δικτύων εντός των βιομηχανιών, η επέκταση του Internet of Things στις υποδομές των εργοστασίων και η ολοένα αυξανόμενη χρήση προηγμένων πληροφοριακών συστημάτων (Manufacturing Execution Systems) για τον έλεγχο και την παρακολούθηση της βιομηχανικής δραστηριότητας, έχουν ανοίξει προς τον έξω κόσμο τον χώρο της παραγωγής, δημιουργώντας ευθύνη προστασίας των ευαίσθητων και κρίσιμων αυτών υποδομών. Η ΜΕΒΓΑΛ, αναγνωρίζοντας τη νέα αυτή πραγματικότητα αλλά και προσπαθώντας να προλάβει τις μελλοντικές εξελίξεις, έχει ξεκινήσει εδώ και αρκετό διάστημα ένα φιλόδοξο έργο αναβάθμισης του επιπέδου ασφάλειας των συστημάτων της κατά τρόπο που να προστατεύει κάθε μία από τις δραστηριότητές της, περιλαμβανομένων φυσικά και των βιομηχανικών υποδομών. Πρώτη προτεραιότητα αποτελεί η ενημέρωση και η ενεργοποίηση των χρηστών για τους πρόσθετους ψηφιακούς κινδύνους που πλέον ελλοχεύουν. Εξάλλου, είναι γνωστό ότι μεγάλος αριθμός από επιθέσεις διευκολύνονται από την απροσεξία ή την ελλιπή ενημέρωση των χρηστών. Ένα άλλο μέτρο που έχει εισαχθεί είναι ο διαχωρισμός του εταιρικού δικτύου σε κατάλληλα διαμορφωμένα subnets, έτσι ώστε να μη είναι εύκολο για μία απειλή που θα καταφέρει να εισαχθεί στο δίκτυο, να επεκταθεί σε όλη του την έκταση. Με τον τρόπο αυτό, προστατεύονται οι κρίσιμες εφαρμογές και υποδομές στον τομέα της παραγωγής. Εξίσου σημαντική με τα παραπάνω είναι η πολιτική Disaster Recovery & Business Continuity. Τα συγκεκριμένα πλάνα της Διεύθυνσης Πληροφορικής έχουν αναπροσαρμοστεί, ώστε να συμπεριλάβουν πλέον και τους τομείς του λογισμικού στις βιομηχανικές υποδομές. Εντάσσονται δε στο γενικότερο πλάνο επιχειρησιακής συνέχειας, το οποίο θα πρέπει κάθε επιχείρηση να διαθέτει και να επικαιροποιεί ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Τέλος, αυστηρότεροι έχουν καταστεί οι τρόποι πρόσβασης στις συγκεκριμένες υποδομές από εξωτερικούς χρήστες, Η ανάγκη να μπορούν να συνδέονται σε αυτές οι κατασκευαστές τους για λόγους συντήρησης και αναβάθμισης δεν θα πρέπει να αφήνει περιθώριο εκμετάλλευσης αυτής της δυνατότητας από κακόβουλους εισβολείς.

ικανοί με αυτές τις νέες ρυθμίσεις στην εργασία και την επιχειρηματική δραστηριότητα. Κατά τη διαδικασία εκμάθησης των κανόνων, καταλήγουν να δημιουργούν τρωτά σημεία στην κυβερνοασφάλεια, όπως το να ανοίγουν άθελά τους κερκόπορτες, που εκμεταλλεύονται οι εγκληματίες του κυβερνοχώρου. Μια βιομηχανία μπορεί να δημιουργήσει, για παράδειγμα, ένα σύστημα επιθεώρησης ποιότητας που συνδέεται άμεσα με τη γραμμή παραγωγής, ώστε να επιτρέπει τον απομακρυσμένο έλεγχο του εξοπλισμού και άλλων πόρων. Οι επιχειρήσεις με ανεπαρκή τεχνογνωσία και εμπειρία σε ρυθμίσεις όπως αυτή, μπορούν ενδεχομένως να προκαλέσουν την «ήττα» των δικών τους ελέγχων ασφαλείας με λανθασμένες ρυθμίσεις ή τη χρήση υλικού και λογισμικού που έχουν ευπάθειες, και μπορούν να αξιοποιηθούν από φορείς απειλών. Επίσης, το λογισμικό που χρησιμοποιούν οι βιομηχανίες για τον εξοπλισμό τους, ιδίως σε προηγμένες αυτοματοποιημένες λειτουργίες, μπορεί να διαχειρίζεται από έναν προμηθευτή ή από τρίτους. Ο πωλητής αναλαμβάνει την ευθύνη για τις ενημερώσεις και τις διορθώσεις σφαλμάτων του συστήματος. Ωστόσο, αυτό συνεπάγεται την πιθανότητα οι κυβερνο-επιτιθέμενοι να στοχεύουν την αλυσίδα προμήθειας λογισμικού αντί να επιτίθενται απευθείας σε έναν οργανισμό, όπως συνέβη με την SolarWinds. Οι βιομηχανίες πρέπει να προσαρμοστούν γρήγορα στις νέες ρυθμίσεις των λειτουργιών που προκαλούνται από την πανδημία, έχοντας παράλληλα υπόψη τους τις απειλές στον κυβερνοχώρο. Είναι απίθανο οι συνθήκες να επιστρέψουν στην προηγούμενη κανονικότητα, οπότε το λογικό είναι να προσαρμοστούν και να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τη νέα πραγματικότητα.

Οι κορυφαίοι κίνδυνοι κυβερνοασφάλειας για το 2022 Τα περιστατικά στον κυβερνοχώρο έχουν γίνει μείζον πρόβλημα για τις μεγάλες εταιρείες, τις μικρές επιχειρήσεις και τους ιδιώτες. Κανείς δεν είναι απρόσβλητος από μια πιθανή επίθεση, πράγμα που σημαίνει ότι όλοι σε έναν οργανισμό πρέπει να διαδραματίσουν ρόλο στη διαφύλαξη των περιουσιακών στοιχείων.

Ransomware Το ransomware παραμένει κορυφαία απειλή για τις εταιρείες. Οι συγκεκριμένες επιθέσεις έχουν αυξηθεί κατά 239% από το 2019. Το κόστος ανάκαμψης μιας επιχείρησης από μια επίθεση έχει αυξηθεί κατά 228%. Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι οι στόχοι των χάκερ, ενώ αρχικά ήταν οι ΗΠΑ, φαίνεται ότι σταδιακά μετακινήθηκαν στην Ευρώπη, όπου επικεντρώνεται σχεδόν το 60% των επιθέσεων ransomware παγκοσμίως. Το ransomware είναι ένα κακόβουλο λογισμικό που κλειδώνει τα αρχεία του υπολογιστή, κρυπτογραφώντας τα. Στη συνέχεια, ο επιτιθέμενος ζητά μια πληρωμή (λύτρα) σε αντάλλαγμα για την απελευθέρωση των αρχείων. Οι επιθέσεις ransomware μπορούν να συμβούν με διάφορους τρόπους. Ο πιο συνηθισμένος είναι όταν κάποιος κάνει κλικ σε έναν σύνδεσμο σε ένα email, που εκτελεί κακόβουλο κώδικα. Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα σήμερα είναι ότι πολλές επιθέσεις ransomware στρέφονται

ΜΑΪΟΣ 2022 •

Αναγκαία η κυβερνοπροστασία για τα «έξυπνα» εργοστάσια ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΕΥΣΗ ΤΟΥ INDUSTRY 4.0, ΤΑ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΙΝΑΙ ΠΛΕΟΝ ΠΛΗΡΩΣ ΔΙΑΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΑ. ΑΥΤΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ ΝΕΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΙΤΕΙ ΜΙΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ, ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΣΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ.

Α ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΑ και οι βιομηχανικές μονάδες έχουν σταματήσει να είναι «αποκομμένα». Στην εποχή του Industry 4.0, είναι πλέον συνδεδεμένα στο Internet ή σε εταιρικά δίκτυα και αξιοποιούν «έξυπνες» συσκευές και μηχανήματα προκειμένου να είναι περισσότερο παραγωγικά. Αυτά τα OT (operational Φωτεινή technology) και IoT περιβάλλοντα Παπαγιαννάκη, είναι που κάνουν «έξυπνο» ένα ερCyber Security Manager, γοστάσιο και βοηθούν στην ενίσχυADAPTIT ση της ανταγωνιστικότητας και της παραγωγικότητας σε μία επιχείρηση. Η πρόκληση έγκειται στο γεγονός ότι από τη στιγμή που το εργοστάσιο «διασυνδέεται» είναι πιο εύκολο να βρεθεί στο στόχαστρο μίας κυβερνοεπίθεσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2021 ο κλάδος -σε παγκόσμιο επίπεδο- με τον δεύτερο μεγαλύτερο αριθμό επιθέσεων ransomware (σ.σ. επιθέσεις όπου ζητούνται λύτρα για να «ξεκλειδώσει» ο επιτιθέμενος τα πληροφοριακά συστήματα μίας επιχείρησης) ήταν αυτός του manufacturing.

Με την παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο των OT και ΙοΤ υποδομών, εντοπίζονται και αντιμετωπίζονται άμεσα τα όποια ζητήματα υπάρχουν

Αυτή η πρόκληση απαιτεί εξειδικευμένους συνεργάτες προκειμένου να αντιμετωπισθεί. Αυτός είναι και ο λόγος που η ADAPTIT έχει επιλέξει να συνεργαστεί με τον κορυφαίο πάροχο λύσεων κυβερνοασφάλειας για OT περιβάλλοντα, τη Nozomi Networks. Παράλληλα, αξιοποιεί και τη συνεργασία με τη Fortinet, εκ των κορυφαίων εταιρειών κυβερνοασφάλειας παγκοσμίως, προκειμένου να προσφέρει μία ολοκληρωμένη λύση κυβερνοπροστασίας σε πελάτες από το χώρο της βιομηχανίας. Στόχος της ADAPTIT είναι να παρέχει στους πελάτες της τη δυνατότητα παρακολούθησης σε πραγματικό χρόνο των OT και ΙοΤ υποδομών τους, προκειμένου να εντοπίζονται και να αντιμετωπίζονται άμεσα τα όποια ζητήματα υπάρχουν.

«Έξυπνη» αντιμετώπιση των ζητημάτων Αυτό που πρέπει να γίνει απολύτως κατανοητό είναι πως οι κυβερνοεπιθέσεις γίνονται όλο και πιο «έξυπνες». Είναι εξαιρετικά δύσκολο για μία επιχείρηση -ακόμη και αν συζητάμε για μία μεγάλη επιχείρηση- να διαθέτει μία ομάδα που να είναι απόλυτα εξειδικευμένη, να διαθέτει μεγάλη τεχνογνωσία και επιπλέον να μπορεί να εξελίσσεται ταχύτερα από τους κυβερνοεγκληματίες. Από την άλλη πλευρά, χρησιμοποιώντας έναν στρατηγικό συνεργάτη όπως είναι η ADAPTIT, μία βιομηχανία μπορεί να αξιοποιήσει την τεχνογνωσία της πρώτης σε θέματα κυβερνοασφάλειας που έχει αποκτήσει, να έχει την εξειδικευμένη τεχνική υποστήριξη όποτε την χρειαστεί αλλά και άμεση πρόσβαση στις πιο πρόσφατες λύσεις, εφαρμογές και υπηρεσίες κυβερνοπροστασίας. Η ADAPTIT έχει προχωρήσει σε σημαντικές επενδύσεις όσον αφορά το ανθρώπινο δυναμικό της, το οποίο διαθέτει και όλες τις απαραίτητες πιστοποιήσεις, καθώς και σε νέες στρατηγικές συνεργασίες με κορυφαίους κατασκευαστές του τομέα, ενισχύοντας παράλληλα τις υφιστάμενες, προκειμένου να είναι δίπλα στον πελάτη και να του προσφέρει υψηλού επιπέδου custom made λύσεις που του ταιριάζουν.

ADVERTORIAL

Η πρόκληση των αποκεντρωμένων υποδομών Ένας λόγος που η πρόκληση της αντιμετώπισης των κυβερνοεπιθέσεων είναι μεγαλύτερη στο χώρο του manufacturing είναι πολύ απλά ότι οι παραγωγικές μονάδες βρίσκονται συνήθως, εκτός της κεντρικής πληροφοριακής υποδομής της επιχείρησης. Το ίδιο και οι IoT συσκευές που βρίσκονται σε αυτές. Η επιχείρηση καλείται να διαχειριστεί ζητήματα όπως είναι η εξ αποστάσεως ταυτοποίηση των χρηστών και των συσκευών. Το ΟΤ και το IoT είναι το μέλλον αλλά η διασφάλιση ενός υψηλού επιπέδου κυβερνοασφάλειας είναι εξαιρετικά σημαντική.

• ΜΑΪΟΣ 2022

ADAPTIT Θουκιδίδου 4, 145 65 Άγιος Στέφανος Τ: 210 5131 640 Ε: info@adaptit.gr S: https://adaptit.gr/

433

κατά των παρόχων λύσεων. Για παράδειγμα, μια εταιρεία παροχής υπηρεσιών πληροφορικής δέχθηκε πρόσφατα επίθεση, η οποία είχε ως αποτέλεσμα να μολυνθούν επίσης αρκετές εκατοντάδες πελάτες. Στις ΗΠΑ, με το περιστατικό με τον αγωγό Colonial Pipeline τον Μάιο του 2021, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση κατάφερε να κατασχέσει το 80% των 4,5 εκατομμυρίων δολαρίων που καταβλήθηκαν σε bitcoin. Μια εξέλιξη, δηλαδή, που προκύπτει από τον αυξανόμενο κίνδυνο επιθέσεων ransomware είναι ότι αντιμετωπίζεται πλέον το ransomware στον ίδιο βαθμό που αντιμετωπίζεται η τρομοκρατία. Ωστόσο, αυτό δεν πρόκειται να συμβαίνει πάντα, όπως στην περίπτωση της Colonial Pipeline. Μερικές φορές μια εταιρεία θα πληρώσει λύτρα, θα ανακτήσει πρόσβαση στα αρχεία της και θα συνεχιστεί η παραγωγή. Το τίμημα, σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να είναι αρκετά βαρύ. Για μια μικρότερη επιχείρηση, τα λύτρα είναι συχνά 3.000 έως 10.000 δολάρια, ή μερικές φορές φτάνουν τα 100.000 δολάρια. Για τις μεγάλες εταιρείες, τα λύτρα είναι συνήθως εκατομμύρια. Αυτό οδηγεί ορισμένους να αναρωτιούνται αν η καταβολή λύτρων είναι καλή ιδέα, αν και η ιστορία έχει δείξει ότι μπορεί να είναι η μόνη επιλογή. Υπάρχουν μερικές βασικές ενέργειες που μπορεί να κάνει μια επιχείρηση για να προστατευτεί από επιθέσεις ransomware. Αποφυγή κλικ. Ορισμένες από τις ίδιες συμβουλές που υπήρχαν πριν από 20 χρόνια εξακολουθούν να είναι πολύτιμες και σήμερα. Εάν λάβει οποιοσδήποτε υπάλληλος ένα απροσδόκητο μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, δεν πρέπει να κάνει κλικ σε συνδέσμους ή να ανοίγει συνημμένα αρχεία. Αν λάβει κάτι απροσδόκητο, συχνά στέλνει μήνυμα στον αποστολέα για να βεβαιωθεί ότι το είχε όντως στείλει. Το να αφιερώσει 30 δευτερόλεπτα επιπλέον για να επικυρώσει ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου είναι πάντα μια καλή χρήση του χρόνου. Update στην ενημέρωση. Οι εταιρείες που χρησιμοποιούν απαρχαιωμένα συστήματα πληροφορικής πιθανόν να έχουν ανεπαρκή προστασία. Οι εγκληματίες του κυβερνοχώρου σαρώνουν στην πραγματικότητα ιστοσελίδες εργασίας για να αναζητήσουν εταιρείες που προσλαμβάνουν προγραμματιστές με εμπειρία στη χρήση COBOL, μιας παλιάς γλώσσας προγραμματισμού που εξακολουθεί να χρησιμοποιείται από πολλές εταιρείες σήμερα. Ακόμη και οι ξεπερασμένες εκδόσεις των Windows ή του macOS μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο μιας εταιρείας, εάν δεν «γράφονται» πλέον patches (ενημερώσεις).

Συσκευές συνδεδεμένες σε 5G Καθώς δημιουργούνται δίκτυα 5G, ο αριθμός των συνδεδεμένων συσκευών και αισθητήρων IoT (internet of things) θα συνεχίσει να επεκτείνεται. Αυτό δημιουργεί ευπάθειες του δικτύου σε επιθέσεις μεγάλης κλίμακας. Όσο πιο συνδεδεμένος είναι κάποιος, τόσο πιο ευάλωτος γίνεται, επειδή διευρύνεται το ψηφιακό του αποτύπωμα. Είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι οποιαδήποτε συνδεδεμένη συσκευή έχει κατασκευαστεί από μια αξιόπιστη εταιρεία και είναι επιδιορθώσιμη. Οι εταιρείες θα πρέπει επίσης να διασφαλίζουν ότι κάποιος διαχειρίζεται τον κύκλο ζωής των συσκευών IoT. Κάτι που αγοράστηκε πριν από πέντε χρόνια μπορεί να μην είναι επιδιορθώσιμο στα επόμενα τρία χρόνια. Είναι σημαντικό κάποιος να είναι υπεύθυνος για την αναγνώριση του τέλους ζωής ορισμένων συσκευών. Ένας άλλος κίνδυνος που απορρέει με το 5G, προκύπτει από το μεγαλύτερο πλεονέκτημά του: την ταχύτητα. Οι επιτιθέμενοι μπορούν να εισέλθουν και να εξέλθουν από ένα δίκτυο πολύ πιο γρήγορα. Οι επαγγελματίες της κυβερνοασφάλειας μελετούν διάφορες συσκευές IoT για ενδείξεις backdoors και άλλα τρωτά σημεία. Οι εταιρείες θα πρέπει να εξετάζουν την ανάγκη να ενημερώσουν την κρυπτογράφηση του δικτύου τους, επειδή πολλά από αυτά που χρησιμοποιούνται σήμερα είναι ξεπερασμένα.

Τηλεπικοινωνίες Οι εργαζόμενοι που εργάζονται από το σπίτι έχουν προφανώς γίνει ένας μεγαλύτερος κίνδυνος κατά το τελευταίο έτος. Σύμφωνα με τον Meehan, οι εγκληματίες του κυβερνοχώρου εκμεταλλεύονται τα λανθασμένα μέτρα ασφαλείας του cloud και τα ανασφαλή οικιακά δίκτυα και συσκευές. Και πάλι, πρόκειται για το ψηφιακό αποτύπωμα. Λόγω αυτών των τρωτών σημείων, οι απομακρυσμένοι εργαζόμενοι αποτελούν συχνά στόχο απάτης phishing μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, κειμένου, φωνής και εφαρμογών τρίτων. Οι απομακρυσμένοι εργαζόμενοι πρέπει να παραμένουν σε επαγρύπνηση. Απαραίτητο είναι, επίσης, η αποφυγή της «διασταύρωσης» συσκευών. Για παράδειγμα, είναι αναγκαίο να αντιστέκεται ένας εγαζόμενος στην παρόρμηση να αφήσει ένα από τα παιδιά να μπει για λίγα λεπτά στον υπολογιστή της εργασίας του. Ομοίως, πρέπει να αποφύγει να χρησιμοποιεί τον υπολογιστή της εργασίας για προσωπικούς σας λόγους. Κάθε ιστότοπος που επισκέπτεται και κάθε μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που ανοίγει, μπορεί να ενέχει κίνδυνο.

Phishing Το phishing εξακολουθεί να είναι μια ευρέως χρησιμοποιούμενη τακτική από τους εγκληματίες του κυβερνοχώρου - και όχι μόνο για τη στόχευση απομακρυσμένων εργαζομένων. Ένας τύπος ηλεκτρονικού μηνύματος ηλεκτρονικού «ψαρέματος» (phishing email) γίνεται για να μοιάζει με νόμιμο μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από έναν οργανισμό ή ένα άτομο. Ο στόχος είναι να κάνει τον παραλήπτη να αισθανθεί άνετα και να χαλαρώσει την επιφυλακή του, με τελικό αποτέλεσμα να κάνει κλικ σε έναν σύνδεσμο, να κατεβάσει ένα συνημμένο αρχείο ή να αποκαλύψει προσωπικές πληροφορίες.

ΜΑΪΟΣ 2022 •

ADAPTERA και Microsoft συνεργάζονται για την παροχή λύσεων κυβερνοασφάλειας κρίσιμων υποδομών OT/ICS Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ ADAPTERA ΜΕ ΤΗΝ MICROSOFT ΕΞΑΣΦΑΛΙΖΕΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΥΧΗ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΠΛΕΟΝ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΣΕΩΝ ΔΙΚΤΥΑΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΡΙΣΙΜΩΝ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ, ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ, ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ, ΚΛΠ.

ADVERTORIAL

ΝΈΑ ΨΗΦΙΑΚΗ ΈΠΟΧΗ στις επιχειρήσεις, καθώς και

η ανάπτυξη του Βιομηχανικού Διαδικτύου των Πραγμάτων (ΙΙοΤ), φέρνουν κοντά τα ΙΤ δίκτυα των επιχειρήσεων με την ΟΤ τεχνολογία. Έτσι, παράλληλα με τα οφέλη που προκύπτουν, αυξάνεται αντίστοιχα και το ρίσκο για κυβερνοεπιθέσεις στις κρίσιμες υποδομές. Για αυτόν τον λόγο η Ε.Ε., έχει εκδώσει την Οδηγία για την Ασφάλεια του Δικτύου και Πληροφοριών (NISD), η οποία επιβάλλει στις επιχειρήσεις που λειτουργούν κρίσιμες υποδομές, να προχωρήσουν στο σχεδιασμό ολοκληρωμένης στρατηγικής ασφάλειας και στην υιοθέτηση σχετικών τεχνολογιών που θα τους εξασφαλίσουν ουσιαστική άμυνα από τις κυβερνοεπιθέσεις και συμμόρφωση στις κατευθύνσεις που επιβάλλονται από την οδηγία που έχει ήδη νομοθετηθεί. Η Microsoft, στο πλαίσιο του ανακοινωμένου επενδυτικού της σχεδίου που προβλέπει επενδύσεις ύψους 20 δις δολαρίων για την ενίσχυση των λύσεων cybersecurity που παρέχει στους πελάτες της, έχει δημιουργήσει την ολοκληρωμένη πλατφόρμα ασφάλειας Microsoft Defender, η οποία παρέχει ένα σύνολο συνδεδεμένων λύσεων για προστασία από απειλές σε data, device endpoints, identities και apps και στην οποία έχει ενταχθεί το Microsoft Defender for IoT, με στόχο να ενισχύσει τη δυνατότητα εταιρειών, φορέων και οργανισμών, που επιχειρούν σε τομείς με περίπλοκα και απαιτητικά ΟΤ και ICS περιβάλλοντα να προστατεύσουν τις κρίσιμες υποδομές τους και να εξασφαλίσουν την κανονική τους λειτουργία και συνεισφέρει καταλυτικά στην συμμόρφωση με την οδηγία NIS. Παράλληλα με την ανάπτυξη προϊόντων cybersecurity, η Microsoft επενδύει στην ανάπτυξη του δικτύου συνεργατών της, με την ένταξη σε αυτό εξειδικευμένων system integrators, όπως η ADAPTERA. Η ADAPTERA διαθέτει ισχυρή εξειδίκευση και εκτενή εμπειρία στην υλοποίηση έργων ενίσχυσης δικτυακής ασφάλειας,

• ΜΑΪΟΣ 2022

βασισμένων σε προηγμένες τεχνολογίες network visibility, με δυνατότητα πλήρους ενσωμάτωσης στις πλατφόρμες NOC & SOC που χρησιμοποιούν οι πελάτες μας. Η συνεργασία της ADAPTERA με την Microsoft για την προώθηση και υποστήριξη της λύσης Azure Defender for IoT διασφαλίζει την πλέον καινοτόμα και αποτελεσματική λύση κυβερνοασφαλείας για για ΙοΤ και ΟΤ οικοσυστήματα σε εταιρείες που λειτουργούν κρίσιμες υποδομές, όπως δίκτυα κοινής ωφελείας (ενέργειας, ύδρευσης), πετρελαιοχημικές εγκαταστάσεις, βιομηχανικές μονάδες, μεταφορές κ.ά. To Microsoft Defender for IoT παρέχει ευκολία εγκατάστασης, προηγμένα ΙoΤ/ΟΤ behavioral analytics, ευκολία ολοκλήρωσης, Section 52 threat intelligence, ισχυρή ολοκλήρωση με SIEM platforms και ειδικότερα με το Azure Sentinel – την cloud-native SIEM/SOAR πλατφόρμα της Microsoft, καθώς και τη δυνατότητα provisioning αισθητήρων και παρακολούθησης της κατάστασής τους από το cloud. Παράλληλα το Microsoft Defender for IoT παρέχει: • Επιλογή μοντέλου υλοποίησης: on premises - Azurebased - hybrid. • Yποστήριξη native 3rd–party SOC εφαρμογών: Splunk, IBM QRadar, ServiceNow κ.ά. • Ισχυρές δυνατότητες ICS/SCADA/OT: επιτήρηση κακοήθων ICS εντολών, illegal function codes, process variables. • Συνεχώς παρεχόμενες βελτιώσεις και updates threat intelligence. Η συνεργασία της ADAPTERA με την Microsoft εξασφαλίζει την επιτυχή υλοποίηση των πλέον σύγχρονων και αποτελεσματικών λύσεων δικτυακής ασφάλειας κρίσιμων υποδομών ενέργειας, βιομηχανικών εγκαταστάσεων, μεταφορών, τηλεπικοινωνιών, κ.λπ.

ADAPTERA Εμπράρ Ερνέστου 27, 115 25 Νέο Ψυχικό Τ: 2177770188 E: info@adaptera.gr S: www.adaptera.gr

453

Minerva: H εκπαίδευση των ανθρώπων μας είναι ένα από τα σημαντικότερα μέτρα προστασίας Μάκης Τσιντήλας, IT Manager της Minerva Οι κυβερνοεπιθέσεις έχουν εξελιχθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια ως προς τη φύση τους, τις τεχνικές που εφαρμόζουν αλλά και στο αντίκτυπο που έχουν στην κουλτούρα των εταιρειών πάνω στο θέμα της κυβερνοασφάλειας γενικότερα. Η παροχή του Cybercrime-asa-Service (CaaS), οι επιθέσεις τύπου supply-chain, η ανάπτυξη του IoT και η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης είναι μεταξύ των σημαντικότερων τάσεων στον κυβερνοχώρο και κατά συνέπεια των κυβερνοεπιθέσεων. Υπάρχει πλέον ένας αυξανόμενος «επαγγελματισμός» των εγκληματιών στον τομέα του ransomware και όχι μόνο, που αναγκάζει τις εταιρείες να προβούν σε επενδύσεις για τη λήψη των κατάλληλων μέτρων προστασίας, ώστε να μειώσουν το ρίσκο και να αυξήσουν την ασφάλεια, εφαρμόζοντας μέτρα που στηρίζονται στην αρχή μηδενικής εμπιστοσύνης, την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού. Το κυβερνοέγλημα στις μέρες μας έχει πλέον βιομηχανοποιηθεί. Υπάρχουν έτοιμα εργαλεία και υπηρεσίες στην αγορά, από εγκληματίες του κυβερνοχώρου, τα οποία διατίθονται προς πώληση με παρόμοιο τρόπο με την αγορά νόμιμου λογισμικού ή ΙΤ υπηρεσιών, δημιουργώντας έτσι ένα νέο επιχειρηματικό μοντέλο με τεράστια κέρδη για τους επιτιθέμενους αλλά και με μικρότερο ρίσκο για τις ομάδες που τα παρέχουν. Θεωρώ λοιπόν ότι αυτή η αγορά θα συνεχίσει να αναπτύσσεται και να μας απασχολεί ακόμα περισσότερο στο μέλλον καθώς η χρήση λύσεων CaaS δεν απαιτεί τεχνογνωσία από τη μεριά του επιτιθέμενου. Είναι επιτακτική ανάγκη η θέσπιση κανόνων ασφάλειας, καθώς επίσης και η ύπαρξη μεγαλύτερης ευαισθητοποίησης σχετικά με τις απειλές στον κυβερνοχώρο που

σχετίζονται με supply chain λογισμικού καθώς αυτό στηρίζεται κατά πολύ στην εμπιστοσύνη μεταξύ του προμηθευτή λογισμικού και του οργανισμού-πελάτη. Θα πρέπει λοιπόν να υπάρξουν κοινά πρότυπα, καθώς πρόσφατα παραδείγματα από επιθέσεις ανέδειξαν την ανάγκη για τη θέσπιση ελάχιστων απαιτήσεων σε ό,τι αφορά την κυβερνοασφάλεια και τις διαδικασίες που επηρεάζουν την αλυσίδας εφοδιασμού. Σε αυτό το πλαίσιο, έχοντας πάντα σαν γνώμονα ότι κανένας οργανισμός δεν είναι απολύτως ασφαλής, έχουμε χαράξει στη Minerva μία στρατηγική, η οποία έχει επικεντρωθεί στην πρόβλεψη αλλά και στον άμεσο εντοπισμό παραβιάσεων, ώστε να αποτραπεί η όποια απειλή το γρηγορότερο δυνατόν. Πέρα λοιπόν από τη λήψη γνωστών και κοινών μέτρων προστασίας όπως είναι πχ η χρήση antivirus, patch management, firewalls κ.λπ., αναπτύσσουμε και ένα σύστημα διαχείρισης συμβάντων ασφαλείας (SIEM), το οποίο μας βοηθά να κατανοήσουμε τι συμβαίνει σε πραγματικό χρόνο στον οργανισμό προτού προκληθεί κάποιο πρόβλημα.

Τα ηλεκτρονικά μηνύματα ηλεκτρονικού «ψαρέματος» βασίζονται συχνά σε επίκαιρα θέματα, τα οποία τον τελευταίο καιρό περιλάμβαναν πληροφορίες σχετικές με εμβόλια. Οι επιτιθέμενοι μπορούν να χρησιμοποιούν bots για να στέλνουν χιλιάδες αυτοματοποιημένα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Επίσης, υπάρχει ένας άλλος τύπος phishing που έχει γίνει αρκετά δημοφιλής. Αντί να στέλνει σε μεγάλο αριθμό ανθρώπων, το spear phishing είναι εξαιρετικά στοχευμένο. Ένα παράδειγμα είναι ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σχετικά με ένα συγκεκριμένο θέμα ή ακόμη και έργο που αποστέλλεται σε μια συγκεκριμένη ομάδα ανθρώπων, συχνά συναδέλφους. Ο στόχος είναι να δελεάσει έναν από τους παραλήπτες να κάνει κλικ σε έναν σύνδεσμο ή να αποκαλύψει πληροφορίες.

Κοινωνική μηχανική Η κοινωνική μηχανική (social engineering) είναι ένα παρακλάδι του phishing που επικεντρώνεται στη χειραγώγηση των ανθρώπων, ώστε να δώσουν εμπιστευτικές πληροφορίες. Οι επιθέσεις κοινωνικής μηχανικής εκμεταλλεύονται την ανθρώπινη φύση μας και τις γνωσιακές προκαταλήψεις των ανθρώπων. Αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 80% των αναφερόμενων περιστατικών στον κυβερνοχώρο. Επιπλέον, περίπου το 90% των οργανισμών ανέφεραν μια επίθεση κοινωνικής μηχανικής μέσα στο προηγούμενο έτος.

Eσωτερικές απειλές

CMY

Tο 75% των περιστατικών στον κυβερνοχώρο προέρχονται από το εσωτερικό της εταιρείας. Επιπλέον, το 40% ξεκινά από έναν εργαζόμενο, συχνά αφού πέσει θύμα μιας απάτης phishing ή κοινωνικής μηχανικής. Οι εσωτερικές απειλές μπορεί επίσης να είναι άλλα άτομα με πρόσβαση στα γραφεία και τους υπολογιστές ενός εργαζομένου, συμπεριλαμβανομένων των εργολάβων και των φρουρών ασφαλείας. Αυτό είναι πραγματικά σημαντικό να σημειωθεί, επειδή αυτό είναι κάτι που μπορεί να ελέγξει μια εταιρεία. Εν κατακλείδι, η κυβερνοασφάλεια στη μεταποιητική βιομηχανία παραμένει μια επισφαλής υπόθεση. Οι κίνδυνοι αφθονούν και εξελίσσονται διαρκώς και γίνονται επιθετικοί. Η θετική πλευρά, ωστόσο, είναι ότι οι βιομηχανίες γίνονται όλο και πιο προσεκτικές, όσον αφορά στην κυβερνοασφάλεια. Οι στάσεις ασφαλείας τους έχουν ακόμη πολλά περιθώρια βελτίωσης, αλλά δεν είναι πλέον τόσο αφελείς και αδύναμες όσο ήταν αρκετά χρόνια πριν. Καθώς οι επιχειρήσεις ψηφιοποιούνται και συνδέονται στο διαδίκτυο, είναι απαραίτητο να αγκαλιάσουν την κυβερνοασφάλεια και να τη θεωρήσουν ως έναν από τους πυλώνες της επιχειρηματικής λειτουργίας, δεδομένης της συχνότητας και της εφευρετικότητας των κυβερνοεπιθέσεων. Η υποτίμηση των απειλών και η μη προετοιμασία για τις επιθέσεις μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφικές συνέπειες. •

ΜΑΪΟΣ 2022 •

INDUSTRIAL I T SERVICES

• Device Security Testing • Source Code Auditing • Application Security Testing

• Threat Modeling • Design Level Review

www.census-labs.com

Η επανάσταση

και πώς αλλάζει την 48

ΜΑΪΟΣ 2022 •

ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΑΣΙΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ, Η ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΣΗ ΕΧΕΙ ΑΝΑΔΕΙΧΘΕΙ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΩΣ ΕΝΑΣ ΒΑΣΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΕ ΜΙΑ ΒΙΩΣΙΜΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ. ΕΝΣΩΜΑΤΩΝΟΝΤΑΣ ΟΛΟΕΝΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΗΘΙΚΗ ΚΑΙ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ, ΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ ΔΙΕΙΣΔΥΟΥΝ ΟΛΟ ΚΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ. ΓΡΑΦΕΙ Η Α ΛΕΞΑΝΔΡΑ ΓΚΙΤΣΗ

ΡΙΝ ΛΊΓΕΣ ΕΒΔΟΜΆΔΕΣ, το Yara Birkeland, το πρώ-

το ηλεκτροκίνητο και αυτόνομο πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων πραγματοποίησε το παρθενικό του ταξίδι στη Νορβηγία. Από το λιμάνι του Μπρέβικ μέχρι τις εγκαταστάσεις της πλοιοκτήτριας εταιρείας, το Yara Birkeland θα μεταφέρει λιπάσματα, καλύπτοντας αρχικά μία απόσταση 13 χλμ. Οι δοκιμές ξεκίνησαν την Πρωτομαγιά και θα διαρκέσουν δύο χρόνια. Μπορεί τα 13 χλμ. να είναι μια μικρή απόσταση και τα δύο χρόνια δοκιμών να αποτελεί πολύ μεγάλο χρόνο, ωστόσο το γεγονός ότι η ηλεκτροκίνηση εισέρχεται και στις εμπορευματικές μεταφορές αποτελεί ίσως τη μεγαλύτερη είδηση για την αλλαγή του παραδείγματος στην αγορά των… «καυσίμων». Οι μεταφορές αποτελούν μια αυξανόμενη πηγή των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που προκαλούν την κλιματική αλλαγή. Όπως λέει ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας, το 24% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα προέρχεται από τις μετακινήσεις μας. Σε μια νέα έκθεση που κυκλοφόρησε στις 4 Απριλίου 2022, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η πτώση του κόστους για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και τις μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων, εκτός από τις αλλαγές πολιτικής, επιβράδυνε την ανάπτυξη της κλιματικής αλλαγής την τελευταία δεκαετία, αλλά ότι απαιτούνται βαθιές, άμεσες περικοπές για να σταματήσει εντελώς η αύξηση των εκπομπών και να διατηρηθεί η υπερθέρμανση του πλανήτη σε έλεγχο. Την ίδια στιγμή σύμφωνα με έρευνα της Oliver Wyman αναφέρει πως η τάση προς τη βιώσιμη κινητικότητα συνεχίζεται αμείωτη. Πέρυσι, οι πάροχοι κεφαλαίων επένδυσαν περίπου 15 δισ. δολ. σε νέες εταιρείες. Οι υψηλότερες επενδύσεις έγιναν από νεοφυείς επιχειρήσεις πράσινων οχημάτων στον τομέα της ηλεκτροκίνησης - 34 δισεκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως τα τελευταία πέντε χρόνια, εκ των οποίων περισσότερα από 11 δισ. δολάρια μόνο το 2020, αύξηση άνω του 25% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Η μερίδα του λέοντος σε αυτό αντιστοιχούσε στη χρηματοδότηση από αμερικανικές και κινεζικές νεοφυείς επιχειρήσεις για ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Η παγκόσμια αγορά ηλεκτρικών οχημάτων αποτιμήθηκε σε 185,1 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ το 2021 και προβλέπεται να αυξηθεί με ετήσιο ρυθμό 16,9% κατά την πε-

της... πρίζας

οικονομία • ΜΑΪΟΣ 2022

ρίοδο προβολής 2022-2029. Την ίδια στιγμή η παγκόσμια ενεργειακές αναβαθμίσεις κτιρίων, ενεργειακή αναβάθαγορά ανακύκλωσης μπαταριών ηλεκτρικών οχημάτων μιση παραγωγικών διαδικασιών, συστήματα ανάκτησης (EV) έφτασε σε αξία 1,77 δισεκατομμυρίων δολ. το 2021 θερμότητας στο πλαίσιο παραγωγικών διαδικασιών, εγκακαι προβλέπεται να ξεπεράσει σε αξία τα 8,66 δισεκατομ- τάσταση «έξυπνων» ενεργειακών συστημάτων, ηλεκτρικά μυρίων δολ. έως το 2027, παρουσιάζοντας μέση ετήσια οχήματα διανομής κ.λπ. αύξηση 28,70% κατά την περίοδο 2022-2027 . Σύμφωνα με μια άλλη μεΟ νέο κύκλος του λέτη που δημοσιεύτηκε «Κινούμαι Ηλεκτρικά» από το Facts and Factors, Την ίδια στιγμή ακόμα πιο ΚΩΣΤΑΣ ΣΚΡΕΚΑΣ το μέγεθος και τα μερίδια εύκολη γίνεται η απόκτηΥπουργός αγοράς καλωδίων φόρτιση ηλεκτρικού αυτοκινήτου Περιβάλλοντος σης ηλεκτρικών οχημάτων μέσω του δεύτερου κύκλου και Ενέργειας στην παγκόσμια αγορά αποτου προγράμματος «Κιτιμήθηκαν σε περίπου 0,45 νούμαι Ηλεκτρικά». Εντός δισεκατομμύρια δολάρια το του Μαΐου αναμενόταν να 2021 και αναμένεται να αυανοίξει η πλατφόρμα για ξηθούν σε περίπου 3,2 δισετην υποβολή των αιτήσεων κατομμύρια δολάρια έως το στο πλαίσιο της δεύτερης 2028, με μέση ετήσια αύξηφάσης του προγράμματος ση 38,5% κατά την περίοδο «Κινούμαι Ηλεκτρικά», η προβολής 2022 και 2028. οποία περιλαμβάνει αύξηση της επιδότησης για Το παράδειγμα της την απόκτηση ηλεκτρικού Αστυπάλαιας και οι αυτοκινήτου κατά 30 (από νέες δράσεις 20%). Για το φυσικά πρόσωΣτην Ελλάδα, ο μετασχηπα το μέγιστο ποσό επιδόματισμός της Αστυπάλαιτησης αυξάνεται σε 8.000 ας σε έξυπνο και αειφόρο ευρώ (από 6.000), ενώ υπό νησί με τη συνδρομή του συγκεκριμένες προϋποθέVolkswagen Group και την σεις μπορεί να ανέλθει στις υποστήριξη της Kosmocar 12.000 ευρώ ή και να τις ξεεξελίσσεται ταχύτατα με περάσει. τους πρώτους ιδιώτες να παΌπως λέει ο Υπουργός Περαλαμβάνουν τα ηλεκτρικά ριβάλλοντος και Ενέργειτους αυτοκίνητα Volkswagen ας, Κώστας Σκρέκας: «Με ID. Ως αποτέλεσμα, ο στότον δεύτερο κύκλο του «Κιλος ηλεκτρικών οχημάτων νούμαι Ηλεκτρικά» και τις στην Αστυπάλαια αυξάνεται νέες αυξημένες επιδοτήπεραιτέρω, αφού οι τοπικές σεις, δίνουμε ισχυρά κίνηαρχές χρησιμοποιούν ήδη τρα σε όλο και περισσότεαπό τον προηγούμενο χρόνο ρους πολίτες για την απόηλεκτρικά αυτοκίνητα. Το κτηση αμιγώς ηλεκτρικών πρόγραμμα «Αστυπάλαια οχημάτων. Ο πρώτος κύκλος έξυπνο και αειφόρο νησί» του προγράμματος είχε ιδιείναι μια κοινή πρωτοβουλία αίτερα θετικά αποτελέσματου Volkswagen Group και τα. Συνέβαλε καθοριστικά της Ελληνικής Δημοκρατίας, που έχει στόχο τα επόμε- στην αύξηση των ηλεκτροκίνητων οχημάτων και στην να χρόνια να δημιουργήσει ένα πρωτοποριακό σύστημα υπερκάλυψη του στόχου, κατά 183,6%, που προέβλεπε το κινητικότητας στην Αστυπάλαια με πράσινο περιβαλλο- Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) για ντικό αποτύπωμα. Για το σκοπό αυτό, το τρέχον σύστημα το 2021. Ταξινομήθηκαν 6.967 ηλεκτρικά οχήματα, έναντι μεταφορών στο νησί θα αντικατασταθεί από την χρήση στόχου 3.750. Το νέο πρόγραμμα, περιλαμβάνει αύξηση ηλεκτρικών οχημάτων, παράλληλα με την παραγωγή ανα- της επιδότησης για φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις νεώσιμης ενέργειας. για την απόκτηση ηλεκτρικών αυτοκινήτων και δικύκλων. Εν τω μεταξύ σε τροχιά υλοποίησης μπαίνει το Εξοικονομώ Επίσης, θεσπίζουμε κριτήρια για ΑμεΑ και πολυτέκνους, για 9.700 μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις με τις σχετι- αλλά και κριτήρια για την απόσυρση των παλιών ρυποκές προσκλήσεις να αναμένεται να εκδοθούν μέσα στο γόνων οχημάτων και την αγορά έξυπνου φορτιστή. Το επόμενο διάστημα με πόρους ύψους 450 εκατ. ευρώ από νέο πρόγραμμα θα είναι σημαντικό για την επίτευξη των το Ταμείο Ανάκαμψης. Το σημαντικό στο συγκεκριμένο μακροπρόθεσμων στόχων για την ηλεκτροκίνηση, που πρόγραμμα πέραν όλων των άλλων είναι ότι θα καλύπτει προβλέπονται στον πρώτο Εθνικό Κλιματικό Νόμο».

«Με τον δεύτερο κύκλο του Κινούμαι Ηλεκτρικά και τις νέες αυξημένες επιδοτήσεις, δίνουμε ισχυρά κίνητρα σε όλο και περισσότερους πολίτες για την απόκτηση αμιγώς ηλεκτρικών οχημάτων»

ΜΑΪΟΣ 2022 •

Έξυπνη φόρτιση γρήγορα και εύκολα με τον σταθμό φόρτισης EVlink Οι σταθμοί φόρτισης EVlink της Schneider Electric είναι εύκολοι στη χρήση και παρέχουν δυνατότητες συνδεσιμότητας. Είναι ιδανικοί για καθημερινή χρήση και συμβατοί με όλα τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα που διαθέτουν πρίζες φόρτισης τύπου 1 και 2, για δημόσιο parking, εταιρικούς στόλους, εμπορικές ή κατοικημένες περιοχές. Το EVlink Parking και το Smart Wallbox προσφέρουν δυνατότητες μέτρησης της ενέργειας καθώς και συνδεσιμότητα, για να διασφαλίζεται η ταυτότητα του χρήστη, να δημιουργούνται αναφορές για την κατανάλωση ενέργειας και να παρέχεται απομακρυσμένη συντήρηση. Μπορείτε να συνδέσετε τον σταθμό φόρτισης EVlink στην πλατφόρμα EcoStruxureTM Cloud και να παρακολουθείτε την κατανάλωση ενέργειας ή ακόμη και να διανείμετε τα κόστη στους χρήστες.

Ανακαλύψτε περισσότερα για τη φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων, σαρώνοντας το QR code.

se.com/gr

Ο κατάλογος των επιλέξιμων προς επιδότηση 100% ηλεκτρικών επιβατικών αυτοκινήτων - η οποία στον β’ κύκλο του προγράμματος «Κινούμαι Ηλεκτρικά» θα φτάνει για νομικά πρόσωπα έως τα 8.000 ευρώ - αριθμεί 147 μοντέλα. Το νέο πρόγραμμα, προβλέπει μεταξύ άλλων: • Ο αριθμός των οχημάτων για τον οποίο μια εταιρεία δικαιούται επιδότηση δεν θα περιορίζεται πλέον αριθμητικά, σε αντίθεση με τον πρώτο κύκλο του προγράμματος που υπήρχε το όριο των 3 ή 6 οχημάτων (σε περίπτωση νησιωτικών Δήμων). • Οι εταιρείες θα μπορούν πλέον να επιδοτούνται και για την αγορά και εγκατάσταση έξυπνων φορτιστών, με τον όρο ότι αυτοί θα εξυπηρετούν αμιγώς τους σκοπούς της εταιρείας και δεν θα χρησιμοποιούνται για εμπορική εκμετάλλευση. • Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας GR–Eco Islands, ειδική

μέριμνα λαμβάνεται για εταιρείες που δραστηριοποιούνται στα νησιά, καθώς η αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου ενισχύεται με επιπλέον 4.000 ευρώ ανά αυτοκίνητο σε όλα τα νησιά της χώρας. • Ενισχύονται επίσης οι εταιρείες αντιπροσώπων, εμπόρων και εισαγωγέων αυτοκινήτων για την αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων επίδειξης (test drive) με ποσοστό επιδότησης 30% και μέγιστο ποσό τις 8.000 ευρώ ανά αυτοκίνητο. • Για τα φυσικά πρόσωπα, το ποσοστό επιδότησης για την αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου αυξάνεται από 20% σε 30% και το μέγιστο ποσό σε 8.000 ευρώ. • Η απόσυρση παλιού οχήματος επιβραβεύεται με 1.000 ευρώ, ενώ η αγορά έξυπνου οικιακού φορτιστή (wall box) με 500 ευρώ. • Tα ΑΜΕΑ δικαιούνται επιπλέον 1.000 ευρώ.

Volvo Cars: Περαιτέρω επιτάχυνση της μείωσης του αποτυπώματος άνθρακα Η Volvo Cars υπέγραψε τη διακήρυξη για μηδενικές εκπομπές στις οδικές μεταφορές στην COP26 και παρουσιάζει έναν πρωτοποριακό εσωτερικό μηχανισμό τιμών CO2.

Ο CEO της Volvo Cars Håkan Samuelsson υπέγραψε πριν λίγους μήνες τη Διακήρυξη της Γλασκώβης για Μηδενικές Εκπομπές στα Αυτοκίνητα και τα Van, από κοινού με κορυφαία ηγετικά στελέχη της βιομηχανίας και κυβερνήσεων από όλο τον κόσμο, στο πλαίσιο της συνόδου κορυφής του ΟΗΕ COP26, για την κλιματική αλλαγή. Ταυτόχρονα, με στόχο να επιταχύνει περαιτέρω τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα, η Volvo Cars ανακοινώνει επίσης τη θέσπιση μιας εσωτερικής τιμής άνθρακα, 1.000 Σουηδικές Κορώνες ανά τόνο εκπομπών άνθρακα, σε όλο το φάσμα των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της. Η λήψη του μέτρου υπηρετεί τη φιλοδοξία της Volvo Cars να γίνει μία κλιματικά ουδέτερη εταιρεία έως το 2040. Η Διακήρυξη της Γλασκώβης αποτελεί μέρος της Παγκόσμιας Ημέρας Μεταφορών στο πλαίσιο της συνόδου κορυφής COP26 και υποδηλώνει μια δέσμευση εκ μέρους ηγετών της βιομηχανίας και των κυβερνήσεων να

καταργήσουν σταδιακά την κυκλοφορία οχημάτων που τροφοδοτούνται με ορυκτά καύσιμα, στις μεγάλες αγορές έως το 2035 και σε όλο τον κόσμο έως το 2040. Η Volvo Cars έχει επίσης τους δικούς της στόχους για την κλιματική δράση, οι οποίοι υπερβαίνουν τις δεσμεύσεις της σημερινής διακήρυξης. Ήδη έως το 2025, η εταιρεία προσδοκά ότι πάνω από το μισό των πωλήσεών της παγκοσμίως θα προέρχεται από αμιγώς ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Έως το 2030, η Volvo Cars στοχεύει να κατασκευάζει και να διαθέτει στην αγορά μόνο αμιγώς ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Η υπογραφή της σημερινής διακήρυξης σηματοδοτεί την υποστήριξη της εταιρείας στους στόχους της εκστρατείας Race to Zero, αλλά και την ελπίδα ότι βιομηχανία και κυβερνήσεις μπορούν μαζί να επιταχύνουν τη σταδιακή κατάργηση των οχημάτων που χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα. Πρόκειται για έναν στόχο στενά συνδεδεμένο με το σχετικό χρονοδιάγραμμα της Volvo Cars. «Το σχέδιό μας να είμαστε ένας

κατασκευαστής αμιγώς ηλεκτρικών αυτοκινήτων έως το 2030 είναι ένα από τα πιο φιλόδοξα στην αυτοκινητοβιομηχανία. Ωστόσο, δεν είμαστε σε θέση να φθάσουμε μόνοι μας στις μετακινήσεις μηδενικών ρύπων», δήλωσε ο Håkan Samuelsson. «Είμαι, λοιπόν, χαρούμενος που εδώ στην Γλασκώβη στέκομαι δίπλα σε συναδέλφους από τη βιομηχανία και αντιπροσώπους κυβερνήσεων, υπογράφοντας τη διακήρυξη. Η ώρα δράσης για την κλιματική αλλαγή είναι τώρα». Στο μέλλον κάθε project για ένα αυτοκίνητο θα υπόκειται σε «έλεγχο βιωσιμότητας» και θα επιβάλλεται κόστος CO2 για κάθε τόνο εκπομπών άνθρακα που προβλέπεται σε όλο τον κύκλο ζωής του αυτοκινήτου. Στόχος είναι να διασφαλιστεί ότι κάθε μοντέλο θα είναι κερδοφόρο ακόμη και μετά την επιβολή μιας αυστηρής τιμής άνθρακα, ώστε οι αποφάσεις που σχετίζονται με την προμήθεια πόρων και με την κατασκευή να λαμβάνονται με βάση τις πιο βιώσιμες επιλογές που υφίστανται. «Μία παγκόσμια και δίκαια τιμή για το CO2 είναι κρίσιμη ώστε ο κόσμος να πετύχει τις κλιματικές φιλοδοξίες που τίθενται και χρειάζεται όλοι να κάνουμε περισσότερα», δήλωσε ο Björn Annwall, CFO της Volvo Cars. «Πεποίθησή μας είναι ότι οι προοδευτικές εταιρείες πρέπει να ηγηθούν σε αυτή την προσπάθεια, θέτοντας έναν εσωτερικό μηχανισμό τιμών. Αποτιμώντας τα μελλοντικά αυτοκίνητα με βάση τη σύνδεση κερδοφορίας - CO2, προσδοκούμε να επιταχύνουμε τις δράσεις, οι οποίες θα μας βοηθήσουν να αναγνωρίσουμε και να μειώσουμε αποτελεσματικά τις εκπομπές άνθρακα ήδη από σήμερα».

ΜΑΪΟΣ 2022 •

Euro7 που θα ισχύσουν από το 2025-2026 θα αλλάξουν τις • Οι οικογένειες που έχουν τουλάχιστον τρία εξαρτώμενα ισορροπίες στο χώρο των αυτοκινήτωνκαι θα κάνει τους παιδιά δικαιούνται 1.000 ευρώ ανά εξαρτώμενο παιδί. κινητήρες εσωτερικής καύσης ιδιαίτερα ακριβούς και κατά • Οι νέοι έως 29 ετών λαμβάνουν επιπλέον 1.000 ευρώ. συνέπεια τα συμβατικά αυτοκίνητα ακριβότερα. Σήμερα • Για τα φυσικά πρόσωπα, το ποσοστό επιδότησης για υπάρχουν αρκετές εταιρείες που επενδύουν στην φόρτιση την αγορά ηλεκτρικών δικύκλων και τρικύκλων κατητων ηλεκτρικών οχημάτων, γορίας L5e έως και L7e καθώς κάθε μήνα τα ηλεαυξάνεται από 20% σε κτρικά αυτοκίνητα αυξάνο40% και το μέγιστο ποσό νται και μπορούν μέσα από επιδότησης από 800 ευρώ ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ τις τιμές πώλησης ηλεκτρισε 3.000 ευρώ. Στις κατηΥφυπουργός Υποδομών κής ενέργειας να βγάλουν γορίες αυτές περιλαμβάκαι Μεταφορών υπεραξίες. Βλέποντας ότι νονται τα επαγγελματικά υπάρχουν πολλά περιθώηλεκτρικά τρίκυκλα, που ρια ανάπτυξης στο παιχνίχρησιμοποιούνται για τη δι της ενεργειακής κάλυψης μεταφορά εμπορευμάτων ετοιμάζονται να μπουν και ή/και επιβατών καθώς και οι μεγάλες εταιρείες πετρετα «μικροαυτοκίνητα». Ειλαιοειδών που θα χρησιμοδικά για νέους έως 29 ετών ποιήσουν ως βάση τους τα προβλέπεται η προσαύβενζινάδικα. ξηση της ενίσχυσης κατά Εξίσου σημαντικές είναι και 1.000 ευρώ για την αγορά οι ιδιωτικές πρωτοβουλίες ηλεκτρικών μικροαυτοκιπου προέρχονται από μενήτων. γάλες εταιρείες εμπορίας καυσίμων (μια τεράστια βιΗλεκτρονικό μητρώο ομηχανία), οι οποίες έχουν φορτιστών στραφεί ήδη σε αντίστοιχες Ο υφυπουργός Υποδομών επενδύσεις, με εγκαταστάκαι Μεταφορών, Μιχάλης σεις σταθμών φόρτισης σε Παπαδόπουλος είχε σημειμεγάλους κεντρικούς άξοώσει στο 2ο Electric Vehicle νες των ελληνικών αυτοκιConference της Boussias, ότι νητοδρόμων και με σχέδια η ελληνική κυβέρνηση θέτει άμεσης επέκτασης. Αλλά τις βάσεις ώστε οι υποδομές και ιδιωτικών επιχειρήσεων στη χώρα μας να μπορούν να από τον κλάδο των σούπερ υποστηρίξουν ακόμα μεγαμάρκετ που επενδύουν συλύτερο αριθμό ηλεκτρικών στηματικά πλέον στην ηλεοχημάτων από τα 80.000, τον κτροκίνηση. Την περασμένη χρονιά εγκαταστάθηκαν οι αριθμό δηλαδή που έχει τεθεί ως στόχο για την αγορά νέων πρώτοι σταθμοί φόρτισης ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων ηλεκτρικών αυτοκινήτων, το 2030. σε χώρους στάθμευσης των καταστημάτων «ΑΒ ΒασιλόΠρόσφατα αποκάλυψε το σχεδιασμό του Υπουργείου Υποπουλος». Ενώ η METRO, όπως λέει ο επικεφαλής του δομών και Μεταφορών σχετικά με το ηλεκτρονικό μητρώο ομίλου Αριστοτέλης Παντελιάδης «για να βελτιώσει το φορτιστών για τα ηλεκτρικά οχήματα. Συγκεκριμένα, ο ενεργειακό της αποτύπωμα, επενδύει στην ηλεκτροκίνηκ. Παπαδόπουλος σημειώσε ότι «με υπηρεσίες όπως το ση. Έχει διαθέσει ηλεκτρικά οχήματα σε κάποια στελέχη ηλεκτρονικό μητρώο φορτιστών που θα λειτουργήσει σύτης, χρησιμοποιεί κάποια για τις ανάγκες του delivery και ντομα, οι χρήστες θα έχουν τη δυνατότητα να λαμβάνουν έχει τοποθετήσει 500 σημεία φόρτισης σε 250 σημεία ανά πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο. Για παράδειγμα, ο την Ελλάδα». οδηγός ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου θα μπορεί να μάθει Σε μικρότερη κλίμακα έχουμε δει αντίστοιχες πρωτοβουλίανά πάσα στιγμή σε πόση απόσταση από το σημείο που ες από δήμους και ιδιωτικά από εταιρείες διάθεσης χώρων βρίσκεται υπάρχει φορτιστής και το κόστος ανεφοδιαστάθμευσης, καθώς και την ανάπτυξη δικτύου 23 σταθσμού. Πρόκειται για νέες εφαρμογές που βελτιώνουν την μών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων για δημόσια χρήση. υποστήριξη της χρήσης του ηλεκτροκίνητου οχήματος και Η πλειοψηφία αυτών βρίσκονται σε διαφορετικά σημεία συμβάλλουν στη διείσδυση της ηλεκτροκίνησης». εντός της Περιφέρειας Αττικής και έχουν εγκατασταθεί από ιδιωτική εταιρεία. Το Εθνικό Σχέδιο για τον εξηλεΕπενδύοντας στην ηλεκτρική φόρτιση κτρισμό του εθνικού συστήματος μεταφορών δίνει τα Με τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα να κερδίζουν διαρκώς όλο και οικονομικά κίνητρα για να ξεκινήσει η μετάβαση στην μεγαλύτερο μερίδιο πωλήσεων, λόγω και της ανεξέλεγκτης εποχή της ηλεκτροκίνησης. Ενώ θέτει ως κεντρικό στόχο αύξησης της τιμής των καυσίμων, τα σημεία φόρτισης είναι τις 24.036 πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων μέχρι το 2025, ένα μεγάλο ζήτημα που αναζητά γρήγορη λύση σε κάθε με 1 στα 3 οχήματα ηλεκτρικά μέχρι το 2030. • γωνιά του πλανήτη. Τα νέα πρότυπα εκπομπών ρύπων

«Με το ηλεκτρονικό μητρώο φορτιστών, το οποίο θα λειτουργήσει σύντομα, οι χρήστες θα έχουν τη δυνατότητα να λαμβάνουν πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο. Πρόκειται για νέες εφαρμογές που βελτιώνουν την υποστήριξη της χρήσης του ηλεκτροκίνητου οχήματος»

ΜΑΪΟΣ 2022 •

ΥΠO ΤΗΝ ΑΙΓIΔΑ

presents

www.energyefficiencyconference.gr ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ

ΧΟΡΗΓΟΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

ΧΟΡΗΓΟΣ

Συμμετοχές: Μαρία Γαβριλάκη, Kιν.: +30 6946 777954, E: mgavrilaki@boussias.com Χορηγίες: Νικόλ Αρμόνι, Τ: +30 210 6617 777 (εσωτ. 155), Ε: narmoni@boussias.com Χρήστος Τέγος, Τ: +30 210 6617 777 (εσωτ. 198), E: ctegos@boussias.com

Official Publications

DIGITAL T WINS

Τεχνολογία

με άρωμα διαστήματος Η ΧΡΗΣΗ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΕΩΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΕΙ ΤΗ ΣΥΝΘΕΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΝΑ ΠΑΡΕΧΕΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΔΟΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΣΤΟΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΚΟΣΜΟ. ΓΡΑΦΕΙ Η ΑΝΝΑ Χ ΑΤΖΗ

ΙΔΈΑ ΤΟΥ DIGITAL TWIN δεν είναι νέα. Στο πρό-

σφατο παρελθόν, το Digital Twin έχει γίνει μια από τις πιο υποσχόμενες τεχνολογικές τάσεις. Η τεχνολογία χρησιμοποιείται μάλιστα ήδη από τη δεκαετία του 1960. Η NASA έχει δημιουργήσει φυσικά διπλά συστήματα για τις διάφορες διαστημικές αποστολές της σε επίπεδο εδάφους για να δοκιμάσει τον εξοπλισμό της σε εικονικό περιβάλλον. Ένα παράδειγμα αυτού είναι το Apollo 13 για το οποίο αναπτύχθηκε ένα Digital Twin από τη NASA για την αξιολόγηση και την προσομοίωση των συνθηκών στο πλοίο. Σήμερα, εκτιμάται ότι η τεχνολογία θα χρησιμοποιηθεί από τις μισές μεγάλες βιομηχανικές εταιρείες και περίπου 21 δισεκατομμύρια ψηφιακά συνδεδεμένους αισθητήρες έως το 2024, κάτι που θα μπορούσε ενδεχομένως να εξοικονομήσει δισεκατομμύρια σε επισκευή και λειτουργία συντήρησης.

Τα ψηφιακά δίδυμα αναμορφώνουν τη βιομηχανική παραγωγή Αδιαμφισβήτητα, οι σύγχρονες τεχνολογίες και οι ψηφιακές λύσεις που αναπτύχθηκαν πρόσφατα ανοίγουν το δρόμο τους σε όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων των επιχειρήσεων, και η μεταποιητική βιομηχανία δεν αποτελεί εξαίρεση. Στην εποχή της ψηφιακής επανάστασης της βιομηχανίας, οι διαδικασίες παραγωγής μπορούν να ωφεληθούν πάρα πολύ από τις τεχνολογίες ψηφιοποίησης. Το ψηφιακό δίδυμο είναι ένα εικονικό/ψηφιακό αντίγραφο φυσικών οντοτήτων όπως συσκευές, άτομα, διαδικασίες ή συστήματα που βοηθούν τις επιχειρήσεις να λαμβάνουν αποφάσεις βάσει μοντέλων. Αυτή η ιδέα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παρακολούθηση και τη βελτιστοποίηση του παρόντος συστήματος καθώς και για την πρόβλεψη και την εκτίμηση της μελλοντικής του κατάστασης. Τα ψηφιακά δίδυμα όπως είναι γνωστά αλλιώς η τεχνολογία των Digital Twins, επιτρέπει εις βάθος αναλύσεις αξιοποιώντας λύσεις μεγάλων δεδο-

μένων, IoT και AI. Είναι πολύ χρήσιμο για την ανίχνευση πιθανών προβλημάτων, την πρόληψη του χρόνου διακοπής λειτουργίας και τη δοκιμή νέων επιχειρηματικών ευκαιριών, το σχεδιασμό μελλοντικών σεναρίων μέσω προσομοίωσης και την προσαρμογή της παραγωγής με βάση τις απαιτήσεις των πελατών. Με την τεχνολογία οι επιχειρήσεις αποκτούν άμεση ανατροφοδότηση σχετικά με τη δραστηριότητα σε εξέλιξη και έτσι είναι σε θέση να εφαρμόσουν ενδεχόμενες διορθώσεις σε χρόνο ρεκόρ. Με αυτήν τη λειτουργία, τα Digital Twins είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για τη συντήρηση συνδεδεμένων βαρέων μηχανημάτων και υποδομών που παράγουν και αναλύουν μεγάλο όγκο δεδομένων. Τα ψηφιακά δίδυμα αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο γίνεται η εργασία σε διαφορετικούς κλάδους με ποικίλες επιχειρηματικές εφαρμογές. Η γνώση αυτών των εφαρμογών μπορεί να βοηθήσει τις επιχειρήσεις να εφαρμόσουν ψηφιακά δίδυμα στις διαδικασίες τους. Ωστόσο, η εφαρμογή των ψηφιακών διδύμων είναι κάτι παραπάνω από αυτό. Ας ρίξουμε μια ματιά σε μερικές από τις περιπτώσεις χρήσης του Digital Twin σε διάφορους κλάδους:

Εφοδιαστική αλυσίδα Τα ψηφιακά δίδυμα χρησιμοποιούνται επίσης ευρέως στη βιομηχανία εφοδιαστικής αλυσίδας/logistics. Μερικές εφαρμογές είναι οι εξής: • Πρόβλεψη της απόδοσης των υλικών συσκευασίας: Η συσκευασία του προϊόντος μπορεί να εικονικοποιηθεί και στη συνέχεια να ελεγχθεί για σφάλματα πριν συσκευαστεί. Τα ψηφιακά δίδυμα βοηθούν τις εταιρείες logistics να καθορίσουν την ποιότητα του υλικού. • Βελτίωση της προστασίας της αποστολής: Οι εταιρείες logistics μπορούν να αναλύσουν πώς οι διαφορετικές συνθήκες συσκευασίας μπορούν να επηρεάσουν την παράδοση των προϊόντων με τη βοήθεια ψηφιακών διδύμων.

ΜΑΪΟΣ 2022 •

• Βελτιστοποίηση του σχεδιασμού της αποθήκης και της λειτουργικής απόδοσης: Τα ψηφιακά δίδυμα επιτρέπουν στις εταιρείες logistics να δοκιμάσουν τη διάταξη των αποθηκών, ώστε οι εταιρείες να μπορούν να επιλέξουν τον πιο αποτελεσματικό σχεδιασμό αποθήκης για μεγιστοποίηση της λειτουργικής απόδοσης. • Δημιουργία δικτύου logistics: Ένα ψηφιακό δίδυμο ενός οδικού δικτύου μεταφέρει πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση της κυκλοφορίας, τη διάταξη του δρόμου και την κατασκευή. Με αυτή τη γνώση, οι εταιρείες logistics μπορούν να σχεδιάσουν τις διαδρομές διανομής και τις τοποθεσίες αποθήκευσης αποθεμάτων.

Κατασκευή Η χρήση των ψηφιακών διδύμων μπορεί να βοηθήσει τις κατασκευαστικές εταιρείες να κατανοήσουν την απόδοση ενός κτιρίου σε πραγματικό χρόνο, κάτι που τους επιτρέπει να προσαρμόσουν την απόδοση για να βελτιστοποιήσουν την απόδοση. Τα δεδομένα που συλλέγονται από το digital twin μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον σχεδιασμό και το σχεδιασμό μελλοντικών κτιρίων.

Φροντίδα υγείας Τα ψηφιακά δίδυμα μπορούν να βοηθήσουν τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης να εικονικοποιήσουν την εμπειρία υγειονομικής περίθαλψης για να βελτιστοποιήσουν τη φροντίδα, το κόστος και την απόδοση των ασθενών. Οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης και οι φαρμακευτικές εταιρείες μπορούν επίσης να χρησιμοποιήσουν ψηφιακά δίδυμα για να μοντελοποιήσουν τον κώδικα του γονιδι-

• ΜΑΪΟΣ 2022

ώματος, τα φυσιολογικά χαρακτηριστικά και τον τρόπο ζωής των ασθενών, έτσι ώστε οι εταιρείες υγειονομικής περίθαλψης να μπορούν να παρέχουν εξατομικευμένη φροντίδα, όπως μοναδικά φάρμακα για κάθε ασθενή.

Μεταποίηση Οι εφαρμογές των ψηφιακών διδύμων χρησιμοποιούνται ευρέως στη μεταποιητική βιομηχανία. Η βιομηχανική παραγωγή βασίζεται σε εξοπλισμό υψηλού κόστους που παράγει μεγάλο όγκο δεδομένων που διευκολύνει τη δημιουργία ψηφιακών διδύμων. Αν και οι πρακτικές των ψηφιακών διδύμων μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην παραδοσιακή βιομηχανία κατασκευής αυτοκινήτων, τα ψηφιακά δίδυμα είναι ιδανικά για εταιρείες αυτόματων οχημάτων. Τα αυτοκίνητα αυτόματης οδήγησης περιέχουν πολλούς αισθητήρες που συλλέγουν δεδομένα σχετικά με το ίδιο το όχημα και το περιβάλλον του αυτοκινήτου. Λόγω των ζητημάτων ευθύνης που περιβάλλουν τα αυτόνομα οχήματα, η δημιουργία ψηφιακού δίδυμου αυτοκινήτου και η δοκιμή κάθε πτυχής των οχημάτων βοηθά τις εταιρείες να εξασφαλίσουν ότι θα ελαχιστοποιηθούν οι απροσδόκητες ζημιές και οι τραυματισμοί. Ορισμένες εφαρμογές ψηφιακών δίδυμων στην αυτοκινητοβιομηχανία είναι οι οδικές δοκιμές και η συντήρηση των οχημάτων.

Έξυπνες πόλεις Το Digital Twin μπορεί να βοηθήσει τις πόλεις να γίνουν πιο βιώσιμες περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά. Επιτρέπει στους χρήστες να δημιουργούν μοντέλα που καθοδηγούν τα μελλοντικά τους σχέδια και βοηθούν στην

Tα Digital Twins στη βιομηχανία ΤΑ ΨΗΦΙΑΚΑ ΔΙΔΥΜΑ ΕΙΣΕΡΧΟΝΤΑΙ ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ, ΦΕΡΝΟΝΤΑΣ ΑΠΕΡΑΝΤΕΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ.

ΈΝΝΟΙΑ της χρήσης φυ-

σικών μοντέλων, που μιμούνται τη συμπεριφορά πραγματικών προϊόντων δεν είναι νέα. Το πρόγραμμα Apollo της NASA χρησιμοποίησε πανομοιότυπα διαστημικά οχήματα, έτσι ώστε ένα από τα οχήματα να μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη δοκιμή διαδικασιών στη γη, ενώ το Αργύρης Τσιγκαλής Technical Sales Support άλλο βρισκόταν στο διάστημα. Τα μοντέλα πλέον, όμως, έχουν μεManager, Digital Industries, Siemens A.E. ταφερθεί στον ψηφιακό κόσμο και έχουν προκύψει τα Digital Twins (Ψηφιακά Δίδυμα). Στη βιομηχανία, συγκεκριμένα, εξελίχθηκαν σε ψηφιακά μοντέλα προϊόντων, μηχανών και εγκαταστάσεων παραγωγής. Πώς μεταφράζεται όμως αυτή η αφηρημένη ιδέα σε χειροπιαστά αποτελέσματα;

Πώς να δείτε μέσα σε μια κονσέρβα χωρίς να την ανοίξετε - Το digital twin των προϊόντων Μια από τις προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η βιομηχανία Τροφίμων είναι η μεταφορά καινοτόμων, γευστικών δημιουργιών από το εργαστήριο στην κανονική παραγωγή, διασφαλίζοντας παράλληλα την ασφάλεια, την ποιότητα και την ομοιομορφία των προϊόντων. Ο σχεδιασμός της διαδικασίας πρέπει επίσης να μεγιστοποιεί την απόδοση μαζί με την ελαχιστοποίηση της χρήσης ενέργειας και πρώτων υλών. Ένα παράδειγμα τέτοιας διαδικασίας είναι η αποστείρωση. Όταν αναπτύσσεται ένα νέο προϊόν, συχνά, μόνο ένας περιορισμένος αριθμός πειραμάτων με περιορισμένο αριθμό ανιχνευτών θερμοκρασίας είναι εφικτός. Και στις περισσότερες περιπτώσεις πολλές κρίσιμες μεταβλητές δεν μπορούν να μετρηθούν

μέσα σε ένα σφραγισμένο δοχείο τροφίμων χωρίς να επηρεαστεί η ίδια η διαδικασία. Η δημιουργία του digital twin του προϊόντος έδωσε τη λύση. Για παράδειγμα, το λογισμικό Simcenter STARCCM+ μπορεί να προσομοιώσει ποικίλες πλευρές της φυσικής συμπεριφοράς ενός προϊόντος, όπως τη δυναμική ρευστών, τη μηχανική στερεών, την ηλεκτρομαγνητική συμπεριφορά, τη μεταφορά θερμότητας, την πολυφασική ροή, τη δυναμική σωματιδίων, την ηλεκτροχημεία και αεροακουστική. Και το κάνει αυτό επιλύοντας μερικές διαφορικές εξισώσεις που προέρχονται από τους πιο θεμελιώδεις νόμους διατήρησης της μάζας, της ορμής και της ενέργειας. Με αυτόν τον τρόπο, η ConAgra Brands, Inc. πραγματοποίησε προσομοιώσεις ενός νέου προϊόντος (σπαγγέτι με κομμάτια κιμά σε σάλτσα ντομάτας) χρησιμοποιώντας το Simcenter STAR-CCM+ για να αποκτήσει μια εικόνα σχετικά με τη διαδικασία αποστείρωσης. Το υπό εξέταση σύστημα αποτελούνταν τόσο από υγρά όσο και από πολλαπλά στερεά με ποικίλες ιδιότητες. Ο στόχος ήταν να εξακριβωθεί ότι καθένα από τα στερεά είχε φτάσει στην απαραίτητη θερμοκρασία. Η προσομοίωση βοήθησε την ConAgra να επιταχύνει τη διαδικασία υλοποίησης της γραμμής παραγωγής ενώ αύξησε την αποτελεσματικότητα της διαδικασίας και ελαχιστοποίησε τις απώλειες ποιότητας.

Πώς να δοκιμάσετε μια μηχανή που δεν υπάρχει - Το digital twin των μηχανών Η Automha S.p.A. προσφέρει λύσεις αποθήκευσης σε όλο τον κόσμο, σε βιομηχανίες κάθε είδους. Στην Automha δημιουργούν ψηφιακά δίδυμα των μηχανών τους. Αυτά χρησιμοποιούνται για την επαλήθευση του σχεδιασμού και τη δοκιμή του λογισμικού αυτοματισμού πολύ νωρίς

ADVERTORIAL

Το Tecnomatix Plant Simulation είναι ένα καινοτόμο εργαλείο Προσομοίωσης Διακριτών Γεγονότων, το οποίο χρησιμοποιείται για μελέτες προσομοίωσης και πειράματα ροής υλικών, λειτουργιών, στελέχωσης και logistics σε κάθε τύπο παραγωγής

2 58

ΜΑΪΟΣ 2022 •

δεδομένα περιλαμβάνουν αρθρώσεις, κίνηση, αισθητήρες, ενεργοποιητές και άλλες κινηματικές και δυναμικές ιδιότητες για κάθε εξάρτημα. • Το δεύτερο είναι το ηλεκτρικό και λειτουργικό μοντέλο που προσομοιώνει τους αισθητήρες και τον εξοπλισμό κίνησης. Αυτό μπορεί να γίνει με το λογισμικό SIMIT. • Το τρίτο μοντέλο προσομοιώνει το σύστημα αυτοματισμού και είναι το PLC Sim Advanced. Το ψηφιακό δίδυμο μιας μηχανής δημιουργείται χωρίς να υπάρχουν πραγματικά πρωτότυπα. Επιτρέπει τον εντοπισμό σφαλμάτων σε πρώιμο στάδιο του κύκλου ζωής του προϊόντος. Εξοικονομεί χρόνο και κόστος στην πραγματική θέση σε λειτουργία. Επιτρέπει στους κατασκευαστές μηχανών να σχεδιάσουν και να προγραμματίσουν το μηχάνημα από το χώρο εργασίας που προτιμούν, π.χ. από το γραφείο ή το σπίτι. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για εικονικές δοκιμές, βελτιστοποίηση μηχανών και εκπαίδευση των χειριστών.

Πώς να παράγετε περισσότερα με λιγότερα Το digital twin των συστημάτων παραγωγής

στο έργο και επιτρέπουν τη δημιουργία της βέλτιστης τεχνολογικής, μηχανικής και ηλεκτρικής λύσης. Ως αποτέλεσμα, εξοικονομούν πολύ χρόνο, που σπαταλούσαν προηγουμένως για πρωτότυπα και δοκιμές κατά τη φάση της σχεδίασης και είναι έως και 35% πιο γρήγοροι.

Μοντέλο «εικονικής θέσης σε λειτουργία» (virtual commissioning) Το μοντέλο «εικονικής θέσης σε λειτουργία» (virtual commissioning) που χρησιμοποιεί η Automha προκύπτει από το συνδυασμό τριών ψηφιακών διδύμων και περιλαμβάνει τρία μοντέλα. • Το πρώτο είναι το φυσικό και κινηματικό μοντέλο της μηχανής που προσομοιώνει τα μηχανολογικά στοιχεία της μηχανής. Αυτό μπορεί να γίνει με το λογισμικό NX Mechatronics Concept Designer (MCD). Το MCD σας δίνει τη δυνατότητα να προσθέσετε γρήγορα δεδομένα στο λειτουργικό μοντέλο από μια βιβλιοθήκη. Αυτά τα

• ΜΑΪΟΣ 2022

Η ZAHORANSKY AG κατασκευάζει και διανέμει μηχανήματα και εξοπλισμό για τη παραγωγή πλαστικών. Έτσι, χρησιμοποιώντας digital twins των γραμμών παραγωγής μείωσαν τον χρόνο παραγωγής έως και 70%. Ενώ στο παρελθόν θα χρειάζονταν χρόνια δοκιμών και σφαλμάτων για να προσδιοριστεί η βέλτιστη σχεδίαση, σήμερα αυτό μπορεί να λυθεί γρήγορα και με ακρίβεια με την προσομοίωση. Θεωρούν ότι η βελτιστοποίηση απόδοσης 20% είναι ρεαλιστική. Η προσομοίωση έχει δύο βασικά αποτελέσματα: Το ένα είναι η γρήγορη εύρεση της καλύτερης ιδέας και το άλλο είναι η εύρεση της μέγιστης απόδοσης που μπορεί να επιτύχει αυτή η ιδέα. Το λογισμικό που χρησιμοποιούν στην ZAHORANSKY AG είναι το Tecnomatix Plant Simulation. Πρόκειται για ένα εργαλείο Προσομοίωσης Διακριτών Γεγονότων (Discrete Event Simulation), που χρησιμοποιείται για μελέτες προσομοίωσης και πειράματα ροής υλικών, λειτουργιών, στελέχωσης και logistics σε κάθε τύπο παραγωγής. Με το Tecnomatix μπορεί να επιτευχθεί ο εντοπισμός και εξάλειψη προβλημάτων που διαφορετικά θα απαιτούσαν δαπανηρά και χρονοβόρα διορθωτικά μέτρα, η ελαχιστοποίηση του επενδυτικού κόστους για νέες γραμμές παραγωγής χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο η απαιτούμενη παραγωγή και η βελτιστοποίηση της απόδοσης των υφιστάμενων συστημάτων παραγωγής με την εφαρμογή μέτρων που έχουν επαληθευτεί σε μελέτη προσομοίωσης, πριν από την εφαρμογή στο πραγματικό σύστημα.

SIEMENS A.E. Αγησιλάου 6-8, 151 23 Μαρούσι T: 210- 6864111 Ε: greece.web.gr@siemens.com W: www.siemens.gr

593

παροχή λύσεων στα περίπλοκα ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι πόλεις. Σε περίπτωση οποιασδήποτε καταστροφής όπως πλημμύρα, το Digital Twin παρέχει χρήσιμες πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο, όπως ποιες περιοχές πλημμυρίζουν, ποιες υποδομές θα κλείσουν, ποια νοσοκομεία θα μπορούσαν να επηρεαστούν και έτσι επιτρέπει στους διαχειριστές των πόλεων να αναλάβουν άμεση δράση.

Οι νέες τεχνολογίες στην διάθεση των ψηφιακών διδύμων Η επιτυχής υιοθέτηση του Digital Twin απαιτεί την υποστήριξη βασικών τεχνολογιών IoT που επιτρέπουν αξιόπιστους αισθητήρες, δίκτυα υψηλής ταχύτητας, αποθήκευση δεδομένων χαμηλού κόστους και αναλυτικά στοιχεία Big Data. Επιπλέον, απαιτούνται βασικές τεχνολογίες που σχετίζονται με το Industrial 4.0 που περιλαμβάνει PLM, CAD και VR/AR για την επιτυχή ενσωμάτωση του ψηφιακού δίδυμου. Σε όλες τις βιομηχανίες, βλέπουμε πλέον περισσότερη χρήση των ψηφιακών διδύμων στην βιομηχανική παραγωγή. Η τεχνολογία ψηφιακής διπλής οπτικοποίησης συνδυάζεται καλά με τους αισθητήρες που χρησιμοποιούν οι βιομηχανίες για τη συλλογή ζωτικών πληροφοριών σχετικά με τις διαδικασίες παραγωγής. Τώρα, οι πληροφορίες που συλλέγονται μέσω έξυπνων συστημάτων παραγωγής μπορούν να ενσωματωθούν σε οπτικά, διαδραστικά μοντέλα. Αυτά τα μοντέλα βοηθούν τις ομάδες να προωθήσουν την καινοτομία. Η τεχνολογία των Digital Twins μπορούν να χρησιμοποιηθεί στην παραγωγή με διάφορους τρόπους: • Ανάπτυξη προϊόντων: Τα ψηφιακά δίδυμα μπορούν να βοηθήσουν τους μηχανικούς να δοκιμάσουν τη σκοπιμότητα των επερχόμενων προϊόντων πριν από την κυκλοφορία. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των δοκιμών, οι μηχανικοί αρχίζουν να παράγουν ή στρέφουν την εστίασή τους στη δημιουργία ενός ποιοτικού προϊόντος. • Βελτίωση σχεδίων συστημάτων: Οι ομάδες στον τομέα της παραγωγής χρησιμοποιούν ψηφιακά δίδυμα για να σχεδιάσουν και να δοκιμάσουν νέες γραμμές παραγωγής. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να βρουν πιθανά προβλήματα και περιοχές για βελτιστοποίηση πριν δημιουργήσουν το φυσικό σύστημα, εξοικονομώντας χρόνο και χρήμα. Στο ίδιο πνεύμα, τα σχέδια αποθήκης μπορούν να προγραμματιστούν πιο εύκολα και αποτελεσματικά με ψηφιακά δίδυμα. Οι τεχνικές ψηφιακής διπλής οπτικοποίησης μπορούν να κάνουν τα προβλήματα πολύ πιο ορατά. • Δοκιμές νέων προϊόντων: Είναι γνωστό ότι οι ομάδες έπρεπε να περάσουν από μια μακρά διαδικασία δοκιμής και λάθους για να προχωρήσουν στην κατασκευή ενός νέου ή ενημερωμένου προϊόντος σε ένα υπάρχον σύστημα. Με τα ψηφιακά δίδυμα, οι βιομηχανίες μπορούν να δοκιμάσουν ενημερωμένες διαμορφώσεις, ενώ μειώνουν τον κίνδυνο δαπανηρών εσφαλμένων υπολογισμών. Η προσομοίωση πολλών διαφορετικών σεναρίων είναι ταχύτερη και ευκολότερη από τη φυσική δοκιμή. • Παρακολούθηση και Προληπτική Συντήρηση: Οι ομάδες στην παραγωγή συλλέγουν εδώ και πολύ καιρό ζωτικής σημασίας πληροφορίες για τα μηχανήματα

τους, όπως υγρασία, κίνηση, κραδασμούς κ.λπ. Τώρα, με συσκευές συνδεδεμένες στο IoT και με τη χρήση των ψηφιακών διδύμων, αυτές οι πληροφορίες μπορούν να ενσωματωθούν σε ένα ολοκληρωμένο σύστημα, σε πραγματικό χρόνο με δεδομένα. Τα ελαττωματικά σημεία, οι αιχμές στη χρήση ή οι απροσδόκητες συμπεριφορές γίνονται εύκολο να παρατηρηθούν νωρίτερα. Εάν ένα πρόβλημα αρχίσει να αναπτύσσεται για ένα εξάρτημα, οι ομάδες θα το γνωρίζουν προτού αυτό έχει την ευκαιρία να σταματήσει την παραγωγή ή να γίνει κίνδυνος. • Διαχείριση κύκλου ζωής περιουσιακών στοιχείων: Χρησιμοποιώντας την ψηφιακή διπλή τεχνολογία, οι κατασκευαστές μπορούν να παρέχουν προγράμματα επαυξημένης πραγματικότητας (AR) σε τεχνικούς συντήρησης. Μέσω των γυαλιών AR, οι τεχνικοί μπορούν να δουν τα πιο ενημερωμένα μοντέλα της μηχανής που είναι τοποθετημένα πάνω από αυτό που βρίσκονται μπροστά τους. Αυτό διασφαλίζει ότι έχουν πάντα τις σωστές προδιαγραφές που χρειάζονται.

Εξαγωγή αξίας από τα Digital Twins Οι εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου μπορούν να αξιοποιήσουν την τεχνολογία των ψηφιακών διδύμων για να δουν πώς λειτουργεί μια διαδικασία ή ένα σύστημα, να δημιουργήσουν ένα αναλυτικό μοντέλο ή να δημιουργήσουν ένα προγνωστικό μοντέλο. Τα ψηφιακά δίδυμα επίσης μπορούν να μειώσουν τον χρόνο που απαιτείται για την εκτίμηση των παραμέτρων του έργου. Μπορεί επίσης να βοηθήσει στη βελτίωση των αποφάσεων επιλογής εννοιών μέσω ολιστικών οπτικοποιήσεων που μπορούν να εξάγονται. Ένα ακόμη πλεονέκτημα για τις εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου είναι ότι μπορούν να ενσωματώσουν ψηφιακά δίδυμα σε υποθαλάσσια συστήματα παραγωγής και SURF (υποθαλάσσια ομφάλια, ανυψωτικά και γραμμές ροής). Τα ψηφιακά δίδυμα μπορούν να διεξάγουν ξηρές διαδρομές προσομοίωσης περιουσιακών στοιχείων για να βελτιστοποιήσουν την αξία του ενεργητικού, όπως τη βελτίωση των αντισταθμίσεων μεταξύ λειτουργικών και κεφαλαιουχικών δαπανών. Μπορεί επίσης να επιταχύνει τη διαδικασία δοκιμής εναλλακτικών εφαρμογών χρησιμοποιώντας παραμετρικά μοντέλα καθαρής παρούσας αξίας και να μειώσει το χρόνο που απαιτείται για την ερμηνεία των δεδομένων και τη δημιουργία προοπτικών χρησιμοποιώντας

ΜΑΪΟΣ 2022 •

αναγνώριση εικόνας με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης. Τέτοια οφέλη προσελκύουν φορείς εκμετάλλευσης πετρελαίου και φυσικού αερίου σε όλο τον κόσμο για να εξερευνήσουν την τεχνολογία των ψηφιακών διδύμων και ορισμένες μεγάλες εταιρείες έχουν δείξει σημαντικό ενδιαφέρον τα τελευταία δύο χρόνια.

Τεράστιο δυναμικό πέρα από την εξοικονόμηση

Μισές από τις μεγάλες βιομηχανικές εφαρμογές θα χρησιμοποιούν ψηφιακά δίδυμα έως το 2023, αυξάνοντας δυνητικά τη λειτουργική τους αποτελεσματικότητα κατά 10%

Ο τομέας πετρελαίου και φυσικού αερίου έχει καθυστερήσει να υιοθετήσει ψηφιακά δίδυμα. Μόνο λίγες μεγάλες εταιρείες έχουν αρχίσει να επενδύουν σε αυτήν την τεχνολογία. Ωστόσο, με τις προόδους στο τομέα των ψηφιακών διδύμων να αυξάνονται, η χρήση της συγκεκριμένης τεχνολογίας αναμένεται να γίνει κρίσιμη για τις επιχειρήσεις που εξετάζουν ασταθή και αβέβαια σενάρια αγοράς στον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Η υιοθέτηση των ψηφιακών διδύμων καθοδηγείται από τις δυνατότητες εξοικονόμησης κόστους. Στη Βόρεια Θάλασσα, η ανάπτυξη ψηφιακών διδύμων σε υπεράκτια έργα πετρελαίου και φυσικού αερίου θα μπορούσε να εξοικονομήσει περισσότερα από 2 εκατομμύρια ευρώ στο κόστος έργων για περιουσιακά στοιχεία με κορυφές 10.000 τόνων, το οποίο αυξάνεται σε περισσότερα από 8,5 εκατομμύρια ευρώ για περιουσιακά στοιχεία με μέγεθος έως 40.000 τόνους. Τα ψηφιακά δίδυμα και τα έξυπνα συστήματα δεδομένων θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους φορείς εκμετάλλευσης πετρελαίου και φυσικού αερίου να εξοικονομήσουν από 9% έως 15% στο συνολικό κόστος του έργου παροπλισμού. Η Gartner προβλέπει μάλιστα ότι οι μισές από τις μεγάλες βιομηχανικές εφαρμογές θα χρησιμοποιούν ψηφιακά δίδυμα έως το 2023, αυξάνοντας δυνητικά τη λειτουργική τους αποτελεσματικότητα κατά 10%. Είναι μόνο θέμα χρόνου να δούμε την υιοθέτηση ψηφιακών διδύμων σε ολόκληρο τον κόσμο.

Μεγάλοι παίκτες που χρησιμοποιούν ψηφιακά δίδυμα για βελτιστοποίηση της αποτελεσματικότητας Στη βιομηχανική παραγωγή, τα ψηφιακά δίδυμα χρησιμοποιούνται για την προσομοίωση της παραγωγικής διαδικασίας. Με βάση δεδομένα από αισθητήρες που συνδέονται με μηχανήματα, εργαλεία παραγωγής και άλλες συσκευές, οι βιομηχανίες μπορούν να δημιουργήσουν εικονικές αναπαραστάσεις ενός πραγματικού προϊόντος, στοιχείων εξοπλισμού, διαδικασίας παραγωγής ή ενός ολόκληρου συστήματος. • Η BP ανέπτυξε ένα εξαιρετικά εξελιγμένο σύστημα προσομοίωσης και επιτήρησης που ονομάζεται APEX, το οποίο έχει εφαρμοστεί για τη δημιουργία εικονικών μοντέλων όλων των συστημάτων παραγωγής της. Το APEX επιτρέπει στην BP να σχεδιάζει αλλαγές και πα-

• ΜΑΪΟΣ 2022

ρεμβάσεις στο ψηφιακό δίδυμο πριν τις χρησιμοποιήσει στον πραγματικό κόσμο. Ως εργαλείο επιτήρησης, εντοπίζει ζητήματα προτού παρουσιάσουν σημαντικές επιπτώσεις στην παραγωγή. Το 2017, η APEX παρέδωσε 30.000 βαρέλια επιπλέον πετρελαίου και φυσικού αερίου την ημέρα σε όλο το παγκόσμιο χαρτοφυλάκιο της BP. Η συμβατική μέθοδος προσομοίωσης συνήθως διαρκεί αρκετές ώρες. Με τη χρήση των ψηφιακών διδύμων, το APEX έχει τη δυνατότητα να εκτελέσει την ίδια προσομοίωση σε λίγα μόνο λεπτά και η επίδραση των δυνητικά επικίνδυνων λειτουργιών μπορεί να εκτιμηθεί στο ασφαλές περιβάλλον ενός εικονικού κόσμου. • Η Petrobras εγκατέστησε ψηφιακή διπλή τεχνολογία σε 11 από τα διυλιστήρια της, επιτρέποντάς της να αξιολογεί και να τροποποιεί τις λειτουργικές παραμέτρους σχεδόν σε πραγματικό χρόνο. Αυτό βοήθησε την εταιρεία να βελτιώσει τα λειτουργικά κέρδη και τη βελτιστοποίηση της διαδικασίας εξοικονομώντας περίπου 154 εκατομμύρια δολάρια. • Η Unilever PLC χρησιμοποιεί ψηφιακά δίδυμα για να κάνει τη διαδικασία παραγωγής πιο αποτελεσματική και ευέλικτη. Η εταιρεία έχει δημιουργήσει εικονικά μοντέλα των εργοστασίων της. Σε κάθε τοποθεσία, οι αισθητήρες IoT τροφοδοτούν δεδομένα απόδοσης σε πραγματικό χρόνο, όπως θερμοκρασία και ταχύτητα κινητήρα στο εταιρικό cloud. Χρησιμοποιώντας προηγμένους αλγόριθμους ανάλυσης και μηχανικής μάθησης, ένα ψηφιακό δίδυμο IoT προσομοιώνει πολύπλοκα σενάρια (what-if) για να εντοπίσει τις καλύτερες συνθήκες λειτουργίας. Αυτό βοηθά τους κατασκευαστές να χρησιμοποιούν υλικά με μεγαλύτερη ακρίβεια και να περιορίζουν τα απόβλητα από προϊόντα που δεν πληρούν τα πρότυπα ποιότητας. Αυτήν τη στιγμή, η Unilever λειτουργεί οκτώ ψηφιακά δίδυμα στη Βόρεια Αμερική, τη Νότια Αμερική, την Ευρώπη και την Ασία. Συμπερασματικά, τα ψηφιακά δίδυμα είναι μια καταπληκτική και πολύ χρήσιμη τεχνολογία, η οποία θα αποκτήσει περαιτέρω υιοθέτηση από τις βιομηχανίες. Τα ψηφιακά δίδυμα έχουν πλέον μια πιο ευρεία χρήση και παρατηρούνται όλο και περισσότεροι ηγέτες λειτουργιών, που κατανοούν και μπορούν να την χρησιμοποιήσουν. Αναντίρρητα, όλες οι πτυχές της παραγωγής θα ωφεληθούν από τη συγκεκριμένη τεχνολογία – ειδικά η συντήρηση. Ο στόχος όλων των τμημάτων συντήρησης είναι η έγκαιρη αντιμετώπιση προβλημάτων – τα ψηφιακά δίδυμα συνεισφέρουν σημαντικά σε αυτό το μέτωπο. Η εξοικονόμηση κόστους και χρόνου είναι αναμφισβήτητη. Οι βιομηχανίες χρειάζονται λιτά και αποτελεσματικά εργαλεία και μεθοδολογίες για να ανταγωνιστούν στον κόσμο των έξυπνων εργοστασίων προς τον οποίο κινούμαστε γρήγορα. Τα Digital Twins είναι μέρος αυτού του μέλλοντος.•

ΒΙΟΜΗ Χ Α ΝΙΕΣ ΗΜΙ Α ΓΩΓΩΝ

Το βασίλειό μου για ένα τσιπ ΔΙΑΝΥΟΥΜΕ ΜΙΑ ΠΕΡΙΟΔΟ, ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΤΩΝ ΗΜΙΑΓΩΓΩΝ ΣΕ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟ ΜΕ ΤΗ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΖΗΤΗΣΗ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΑΓΑΘΩΝ, ΕΧΟΥΝ ΑΥΞΗΣΕΙ ΤΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΓΙΑ ΝΕΕΣ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ. Η ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ MCKINSEY & COMPANY ΕΞΕΤΑΖΕΙ ΠΩΣ Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΩΝ ΗΜΙΑΓΩΓΩΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΙ ΤΙΣ ΕΛΛΕΙΨΕΙΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΜΙΑΓΩΓΩΝ ΣΕ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΕΠΙΠΕΔΟ. ΓΡΑΦΕΙ Η ΕΛΕΝΗ ΑΘΑΝΑΣΑΤΟΥ, ΜΗΧ ΑΝΟΛΟΓΟΣ ΜΗΧ ΑΝΙΚΟΣ

Ο 2021, όταν η έλλειψη στα

τσιπ οδήγησε στο σταμάτημα της παραγωγής αυτοκινήτων, η βιομηχανία των ημιαγωγών βρέθηκε ξαφνικά στο προσκήνιο – κάτι που δεν είχε ξανασυμβεί στο παρελθόν. Ξαφνικά, όλοι μιλούσαν για τα μικροσκοπικά τσιπάκια που κρύβονται πίσω από πολλές και διάφορες λειτουργίες των σύγχρονων αυτοκινήτων: από τον εσωτερικό φωτισμό και τον έλεγχο της θέσης του οδηγού ως τον εντοπισμό τυφλού σημείου. Κι όταν ορισμένες εταιρείες υψηλής τεχνολογίας, καθώς και εταιρείες κοινών ηλεκτρονικών ειδών ξεκίνησαν, επίσης, να αντιμετωπίζουν ελλείψεις στα τσιπ ή εξέφρασαν τις ανησυχίες τους για την κατάσταση της εφοδιαστικής αλυσίδας, το θέμα έγινε ακόμα πιο επίκαιρο. Πλέον είναι ξεκάθαρο σε όλους: ζούμε σε έναν κόσμο όπου κυριαρχούν οι ημιαγωγοί. Ωστόσο, τι ήταν αυτό που έφερε την παγκόσμια αγορά στη σημερινή κατάσταση; Και ποια θα είναι η συνέχεια για τη βιομηχανία των ημιαγωγών και τη σημαντική οικονομική αξία που παράγει;

Μικρότερη προσφορά, μεγαλύτερη ζήτηση Μια συγκυρία προβλημάτων οδήγησε στις ελλείψεις στα τσιπ. Εκτός από τα μακροχρόνια προβλήματα που αντιμετώπιζε η βιομηχανία, όπως την ανεπαρκή δυναμικότητα των εργοστασίων παραγωγής, η πανδημία του COVID-19 έφερε μαζί της πρωτόγνωρες δυσκολίες. Για παράδειγμα, οι αυτοκινητοβιομηχανίες μείωσαν στο μισό τις παραγγελίες τους για τσιπ στις αρχές του 2020, καθώς οι πωλήσεις οχημάτων έπεσαν δραματικά. Όταν η ζήτηση ανέκαμψε πιο γρή-

γορα από το αναμενόμενο, κατά το δεύτερο μισό του 2020, η βιομηχανία των ημιαγωγών είχε ήδη αλλάξει την παραγωγική της διαδικασία για να καλύψει τη ζήτηση που υπήρχε για άλλες εφαρμογές. Οι εταιρείες ημιαγωγών έχουν αυξήσει την παραγωγή τους, γεγονός που θα τις οδηγήσει σε αναμενόμενη αύξηση εσόδων κατά 9% το 2021, περαιτέρω αύξηση μετά το 5% που σημειώθηκε το 2019, την τελευταία χρονιά προ πανδημίας.

Με την εντατικοποίηση της ψηφιοποίησης σε όλο το φάσμα της βιομηχανίας, η ζήτηση για τσιπ το 2020 αυξήθηκε σε βαθμό που ξεπερνούσε τη δυναμικότητα της παραγωγής Ορισμένες κυβερνήσεις αυξάνουν τις επενδύσεις τους στην τεχνολογία των ημιαγωγών, προκειμένου να μειώσουν τον αντίκτυπο των αναταράξεων στην παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού. Ωστόσο, είναι μάλλον απίθανο να επιλυθεί η τρέχουσα έλλειψη στο προσεχές μέλλον, εν μέρει εξαιτίας της περιπλοκότητας που χαρακτηρίζει την παραγωγική διαδικασία των ημιαγωγών. Οι χρόνοι παράδοσης μπορεί να

υπερβαίνουν τους τέσσερις μήνες, για προϊόντα για τα οποία υπάρχει ήδη στημένη γραμμή παραγωγής. Η αύξηση της δυναμικότητας με μεταφορά της παραγωγής ενός προϊόντος σε άλλο εργοστάσιο παραγωγής συνήθως προσθέτει άλλους έξι μήνες σε αυτόν το χρόνο, ακόμα και αν το νέο εργοστάσιο υπάρχει ήδη. Με την αλλαγή προμηθευτή/βιομηχανίας, ο χρόνος παράδοσης αυξάνεται κατά έναν περίπου χρόνο ή και περισσότερο, διότι ο σχεδιασμός των τσιπ πρέπει να τροποποιηθεί, προκειμένου να ταιριάζει με τη παραγωγική διαδικασία του νέου συνεργάτη. Άλλωστε, ορισμένα τσιπάκια είναι πιθανό να περιέχουν στοιχεία που ανήκουν στη διανοητική ιδιοκτησία της βιομηχανίας, τα οποία, επομένως, πρέπει είτε να τροποποιηθούν είτε να πάρουν την απαιτούμενη άδεια χρήσης.

Το παγκόσμιο διακύβευμα Οι αποφάσεις που λαμβάνουν οι εταιρείες ημιαγωγών έχουν εν δυνάμει τεράστια οικονομική σημασία, τόσο για τη βιομηχανία όσο και για την οικονομία συνολικά. Και το διακύβευμα είναι υψηλότερο από ποτέ. Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, τα περιθώρια κέρδους ήταν χαμηλά για τις εταιρείες παραγωγής ημιαγωγών. Τα έσοδα των περισσότερων ήταν κάτω από το κόστος του κεφαλαίου. Η κερδοφορία τους βελτιώθηκε κατά τη διάρκεια της περασμένης δεκαετίας, υποκινούμενη από την αλματώδη αύξηση στη ζήτηση των τσιπ από τις περισσότερες βιομηχανίες, την ταχεία ανάπτυξη του τεχνολογικού τομέα, και την αυξημένη χρήση του cloud. Μάλιστα, η κερδοφορία της βιομηχανίας ημιαγωγών βελτιώθηκε πολύ περισσότερο από ό,τι συνέβη σε

ΜΑΪΟΣ 2022 •

άλλες βιομηχανίες και η τάση αυτή αναμένεται να έχει διάρκεια. Όπως με κάθε βιομηχανία, η δημιουργία αξίας ποικίλει ανά κατηγορία προϊόντος, και εξίσου ποικίλει η επίδραση που έχουν οι αλλαγές σε κάθε τομέα. Για παράδειγμα, ο τομέας της μνήμης αποτελούσε τον πιο επικερδή τομέα. Ακολουθούσαν οι εταιρείες παραγωγής fabless, δηλαδή οι εταιρείες που σχεδιάζουν δικά τους τσιπ αλλά αναθέτουν την παραγωγή τους σε τρίτους. Η γεωγραφία είναι ένας άλλος παράγοντας διαφοροποίησης. Στη Βόρεια Αμερική, στους μεγαλύτερους παραγωγούς fabless αντιστοιχούσε περίπου το 60% της παγκόσμιας αξίας των ημιαγωγών κατά την περίοδο 2015-19. Στην Ευρώπη αναλογούσε περίπου το 4% του συνολικού οικονομικού κέρδους της βιομηχανίας, το οποίο κυρίως ανήκε σε εταιρείες κεφαλαιουχικού εξοπλισμού. Στην Ασία, που παραμένει το κέντρο της

• ΜΑΪΟΣ 2022

κατασκευή τσιπ, αντιστοιχούσε το υπόλοιπο 36%. Με αυτή τη γεωγραφική κατανομή ως δεδομένο, η δημιουργία αξίας από τη βιομηχανία των ημιαγωγών μπορεί να επηρεάσει την οικονομία σε παγκόσμιο επίπεδο.

Τα επόμενα βήματα μιας κρίσιμης βιομηχανίας Οι κεφαλαιαγορές επιβράβευσαν τη θεαματική αύξηση της κερδοφορίας στη βιομηχανία των ημιαγωγών, καθώς οι εταιρείες του κλάδου απέδιδαν ετησίως κατά μέσο όρο 25% συνολική απόδοση στους μετόχους από το τέλος του 2015 ως το τέλος του 2019. Την περασμένη χρονιά, οι μέτοχοι είδαν ακόμα μεγαλύτερες αποδόσεις, κατά μέσο όρο 50% ετησίως, καθώς οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις αύξησαν τις αγορές ψηφιακού εξοπλισμού κάθε είδους, εν μέρει εξαιτίας της πανδημίας. Μένει να απαντηθεί κατά πόσο η βιομηχανία των ημιαγω-

γών μπορεί να συνεχίσει να αποφέρει τόσο υψηλές αποδόσεις, ιδίως καθώς η πανδημία συνεχίζει να δημιουργεί αβεβαιότητες σχετικά με τα πρότυπα της ζήτησης, την εφοδιαστική αλυσίδα και άλλα συναφή θέματα. Πέρα από την αύξηση της παραγωγικής τους δυναμικότητας, οι βιομηχανίες ημιαγωγών θα μπορούσαν να λάβουν μια σειρά από άλλα μέτρα για να συνεχίσουν να αναπτύσσονται και να καλύπτουν τη ζήτηση από τους πελάτες τους. Θα μπορούσαν να προβούν σε περισσότερες συγχωνεύσεις και εξαγορές, καθώς και συνεργασίες, προκειμένου να αποκτήσουν το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε επικερδείς τομείς της αγοράς και να διευρύνουν το πελατολόγιό τους. Θα μπορούσαν, επίσης, να αυξήσουν τις επενδύσεις τους σε καινοτόμες τεχνολογίες που θα τις βοηθήσουν να αναπτύξουν πρωτοποριακά τσιπάκια για αυτόνομα οχήματα, για το διαδί-

κτυο των πραγμάτων, για εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης, και για άλλους τομείς που αναπτύσσονται ραγδαία. Όποιες τακτικές κι αν επιλέξουν τελικά, οι αποφάσεις που θα λάβουν οι εταιρείες παραγωγής ημιαγωγών θα έχουν επιπτώσεις που ξεπερνούν κατά πολύ τα όρια της βιομηχανίας και αγγίζουν την υψηλή τεχνολογία, τα καταναλωτικά αγαθά και τις αυτοκινητοβιομηχανίες, που εξαρτώνται από αυτές.

Η «καταιγίδα» στην εφοδιαστική αλυσίδα Στην αντίπερα όχθη, αυτή των χρηστών ημιαγωγών, η πρωτοποριακή απάντηση μιας βιομηχανικής εταιρείας στην παγκόσμια έλλειψη ημιαγωγών, φαίνεται να αλλάζει τα δεδομένα για το βιομηχανικό κλάδο. Όπως ήδη αναφέραμε, με την εντατικοποίηση της ψηφιοποίησης σε όλο το φάσμα της βιομηχανίας –που επιταχύνθηκε από τη μαζική μετακίνηση προς την απομακρυσμένη εργασία και τις υπόλοιπες αλλαγές που επέφερε η πανδημία– η ζήτηση για τσιπ το 2020 αυξήθηκε σε βαθμό που ξεπερνούσε κατά πολύ τη δυναμικότητα της παραγωγής. Ο πανικός στις παραγγελίες, σε συνδυασμό με αλλαγές ή ακυρώσεις της τελευταίας στιγμής, το κλείσιμο προμηθευτών στην Ασία, καθώς και η πολιτική αστάθεια σε ορισμένα μέρη του κόσμου, οδήγησαν σε πολλές αγορές στην κατάρρευση της

εφοδιαστικής αλυσίδας. Οι βιομηχανίες που χρησιμοποιούσαν τα τσιπ στα προϊόντα τους, σε πολλές περιπτώσεις βρέθηκαν να μην μπορούν να αντεπεξέλθουν στη νέα ζήτηση, γεγονός που οδήγησε σε σταμάτημα της παραγωγής, με σημαντικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη και την απόδοσή τους. Για τις βιομηχανίες, τέτοιου τύπου κρίσεις γίνονται όλο και πιο δύσκολες στην αντιμετώπισή τους. Η ανάλυση, ο προγραμματισμός και η επικοινωνία συχνά τίθενται σε δεύτερη μοίρα προκειμένου να περιοριστούν οι ζημιές, ενώ οι άμεσες εφοδιαστικές και διαχειριστικές ανάγκες παίρνουν προτεραιότητα. Πέραν αυτού, η εργασία υπό αυτές τις συνθήκες οδηγεί σε στρες, χαμηλό ηθικό και μια γενικότερη έλλειψη συντονισμού μεταξύ των εργαζομένων. Δηλαδή, ένα περιβάλλον που δεν ευνοεί καθόλου τη διαχείριση μιας κρίσης. Σε αυτό το πλαίσιο, οι αποφάσεις ενδέχεται να είναι παρορμητικές και αστήριχτες, ενώ οι εκτελεστικές δομές μπορεί να συγκρούονται μεταξύ τους, αδυνατώντας να καταλήξουν σε ολιστικές λύσεις. Ως παράπλευρη απώλεια των προβλημάτων στην εφοδιαστική αλυσίδα, οι σχέσεις βιοηχανιών και προμηθευτών μπορεί να πληγούν ανεπανόρθωτα. Μέσα στις χαοτικές αυτές συνθήκες, λοιπόν, όποιος οργανισμός μπορεί να διαχειριστεί καλύτερα την εφοδιαστική του αλυσίδα, θα υπερισχύσει των

ανταγωνιστών του. Το γεγονός αυτό αποτέλεσε έναυσμα για έναν μεγάλο κατασκευαστή, που κατέληξε σε μια καινοτόμα λύση για την προβληματική αυτή κατάσταση.

Διαχείριση των ελλείψεων: To case study του πύργου ελέγχου Ένα σημαντικό εμπόδιο για την εύρεση αποτελεσματικών λύσεων είναι η έλλειψη κεντρικής ανταλλαγής δεδομένων. Με την καθιέρωση ενός κέντρου διαχείρισης της εφοδιαστικής αλυσίδας, ή ενός «πύργου ελέγχου», μια εταιρεία με έδρα τις ΗΠΑ ήταν πλέον σε θέση να συντονίσει και να συνδυάσει τις προσπάθειες διαχείρισης της κρίσης, γεφυρώνοντας το χάσμα μεταξύ εσωτερικών τμημάτων και προμηθευτών. Ο πύργος ελέγχου αποτελεί αναγνωρισμένο τρόπο επίλυσης προβλημάτων της εφοδιαστικής αλυσίδας. Ωστόσο, συνήθως εστιάζει σε στοιχεία που βρίσκονται στο άλλο άκρο της, όπως το επίπεδο των υπηρεσιών και τα κανάλια διανομής των προϊόντων. Με την έλλειψη στα τσιπ όμως, η εστίαση μεταφέρθηκε στο κομμάτι των προμηθειών και την κατανομή των πόρων/εξαρτημάτων, μαζί με τα παρελκόμενα ζητήματα της διαχείρισης του πίνακα των υλικών (ΒΟΜ) και των πελατών. Από τη στιγμή που δημιουργήθηκε ο διαλειτουργικός αυτός πύργος ελέγχου, τα ανοιχτά κανάλια επικοινωνίας

ΜΑΪΟΣ 2022 •

διευκόλυναν τον προγραμματισμό και την ανταλλαγή δεδομένων. Η διαφάνεια στη ροή των πληροφοριών βοήθησε τη διοίκηση να σχηματίσει πληρέστερη εικόνα για τις προμήθειες, την παραγωγή και τις προτεραιότητες στις πωλήσεις. Για τη διαχείριση της κρίσης με τα τσιπάκια υπήρχε διαθέσιμη μια σειρά από μοχλούς που μπορούσαν να αξιοποιηθούν και αφορούσαν τακτικές αύξησης της προσφοράς, διαχείρισης της ζήτησης και περιορισμού του αντίκτυπου των ελλείψεων. Οι εισερχόμενες προμήθειες αναδρομολογούνταν ή ιεραρχούνταν ανάλογα με τις συνθήκες και τις κατηγορίες προϊόντων. Ο όγκος των αποθεμάτων και της παραγωγής μεταβάλλονταν για να εξυπηρετεί χαμηλότερο ποσοστό συνοδών πωλήσεων (attach rate) και παραγωγικές προτεραιότητες υψηλού περιθωρίου κέρδους. Με τη βοήθεια ψηφιακών πινάκων, η επικοινωνία εξορθολογίστηκε και επιταχύνθηκε σε όλα τα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας, προσφέροντας διαφάνεια από άκρο σε άκρο (end-to-end), για παράδειγμα, για τον χρόνο ανάκτησης ενός προϊόντος, τη χρήση ανά μονάδα παραγωγής, καθώς και την κατάσταση των αποθεμάτων ανά γραμμή παραγωγής. Ο πύργος ελέγχου αξιοποιεί επίσης δεδομένα προκειμένου να αναπτύξει εξειδικευμένες μηχανές ανάλυσης και προγνωστικά μοντέλα. Αυτές οι μηχανές ανάλυσης υποστηρίζουν τη διαδικασία λήψης αποφάσεων, προσδιορίζοντας την προμήθεια βάσει της ζήτησης και λαμβάνοντας σύνθετες αποφάσεις κατανομής πόρων που αφορούν περισσότερους από 100 πιθανούς περιορισμούς και δυνατότητες για ΒΟΜ, ποσοτικοποιώντας το αποτέλεσμα μια σειράς σεναρίων με τη βοήθεια διαφορετικών δεικτών. Έτσι, η εταιρεία κατάφερε να αναπροσδιορίσει τις επιχειρηματικές πολιτικές και τις γεωγραφικές προτεραιότητές της, βελτιστοποιώντας την κατανομή πόρων και, ταυτόχρονα, αξιολογώντας διαρκώς τους κύριους δείκτες επιδόσεων (ΚΡΙ). Σε διοικητικό και εκτελεστικό επίπεδο, πραγματοποιήθηκε αναδιάρθρωση των διαδικασιών λήψης αποφάσεων με βάση τον πολύπλευρο συντονισμό. Η διαλειτουργική πλατφόρμα λή-

• ΜΑΪΟΣ 2022

ψης αποφάσεων επιτρέπει την άμεση διαβούλευση μεταξύ τμημάτων, ενώ η εφαρμογή των αποφάσεων μπορεί να γίνεται ταυτόχρονα από διάφορα τμήματα και για διάφορους στόχους.

Τα αποτελέσματα της συντονισμένης ομαδικής εργασίας Το αποτέλεσμα του πρωτοποριακού αυτού πειράματος ήταν καθοριστικό. Η εφαρμογή του συστήματος του πύργου ελέγχου οδήγησε σε ένα μετασχηματισμό του τρόπου εργασίας – από τη διοίκηση και τα λειτουργικά συστήματα, ως τις δυνατότητες, τη συμπεριφορά των εργαζομένων, αλλά και τη χρήση των δεδομένων και των εργαλείων ανάλυσης.

Η κερδοφορία των εταιρειών παραγωγής ημιαγωγών βελτιώθηκε την περασμένη δεκαετία, υποκινούμενη από την αύξηση στη ζήτηση των τσιπ από τις βιομηχανίες Η νέα ξεκάθαρη ηγεσία και δομή λήψης αποφάσεων έφερε μια πιο ολιστική προσέγγιση για τη διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας, προληπτική και όχι αντιδραστική. Αυτό συνδυάστηκε με ταχεία επικοινωνία και σημαντικά βελτιωμένα συστήματα διαχείρισης δεδομένων. Η ανεξάρτητη ομάδα προγραμματισμού, επανδρωμένη με εξειδικευμένα και έμπειρα στελέχη, ήταν σε θέση να επικοινωνεί με τα εμπλεκόμενα μέρη πέντε φορές ταχύτερα από ό,τι πριν. Οι σχέσεις με τους προμηθευτές βελτιώθηκαν επίσης μέσω του συνεργατικού προγραμματισμού: αντί για καθημερινές συγκρούσεις λόγω των καθυστερήσεων, αλλαγές στις παραγγελίες και κακή επικοινωνία, αναπτύχθηκε μια θετική διαδικασία κοινού σχεδιασμού.

Σε ανθρώπινο επίπεδο, η μείωση του στρες και του όγκου της εργασίας, σε συνδυασμό με τη συνολική βελτίωση των διαδικασιών, οδήγησε σε αύξηση της παραγωγικότητας και άνοδο του ηθικού, με θετική επίδραση στις προσωπικές σχέσεις σε ολόκληρη την εφοδιαστική αλυσίδα. Με λίγα λόγια, η ιδέα του πύργου ελέγχου έγινε πρότυπο συντονισμένης ομαδικής εργασίας, καλύτερης χρήσης των δεδομένων, βελτιστοποιημένου προγραμματισμού και ξεκάθαρων αποφάσεων. Η ομάδα της διοίκησης αποδίδει στον πύργο ελέγχου τη βελτίωση της παραγωγικότητας, της αποτελεσματικότητας, της συνεργασίας, της διάχυσης των γνώσεων, της ευελιξίας, της συμμόρφωσης, των σχέσεων με τους πελάτες καθώς και των ευκαιριών για καινοτομία. Στο μοντέλο του πύργου ελέγχου, είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει ισορροπία στους δείκτες που λαμβάνονται υπόψη – το μείγμα των προϊόντων ή το εργατικό κόστος, για παράδειγμα, εκτός από τα περιθώρια κέρδους. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι σε διάστημα τριών μηνών, τα μέτρα που ελήφθησαν είχαν τεράστιο αντίκτυπο στις οικονομικές επιδόσεις της εταιρείας. Η επιτυχία αυτή έκανε τους επικεφαλής της εταιρείας να σχεδιάζουν πλέον την εφαρμογή της ιδέας σε πιο διευρυμένο πλαίσιο, ως νευραλγικό κέντρο λήψης αποφάσεων. Επιπλέον, η εταιρεία διερευνά τη διασφάλιση πρόσθετων πηγών προμηθειών, καθώς και τη δυνατότητα αλλαγής του σχεδιασμού των προϊόντων της, με έξυπνες αντικαταστάσεις κρίσιμων εξαρτημάτων. Πιθανώς το πιο ευπρόσδεκτο αποτέλεσμα της εφαρμογής μιας δομής πύργου ελέγχου είναι η μείωση της αβεβαιότητας που προήλθε από τις ελλείψεις στη βιομηχανία των ημιαγωγών. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό αν αναλογιστεί κανείς ότι η ζήτηση για τα απαραίτητα τσιπ πρόκειται σίγουρα να μεγαλώσει, και να συνεχίσει να ξεπερνάει την προσφορά σε πολλές αγορές. Παρατηρώντας όλα αυτά τα δεδομένα, αναμένονται σύντομα πολύ περισσότεροι πύργοι ελέγχου να υψωθούν στο εμπόλεμο πεδίο της παραγωγής ηλεκτρονικών. •

LEGEND

Ευάγγελος Παπαστράτος: Ο οραματιστής βιομήχανος Το Manufacturing εγκαινιάζει μία νέα στήλη, όπου φιλοξενεί επιδραστικές προσωπικότητες της βιομηχανίας. Η νέα ενότητα ξεκινάει με τον Ευάγγελο Παπαστράτο (Αγρίνιο 1884, Αθήνα 1973), έναν από τους πιο δραστήριους βιομήχανους, που άφησε ανεξίτηλο το στίγμα του στην εγχώρια βιομηχανία καπνού. ΓΡΑΦΕΙ Η ΑΝΝΑ Χ ΑΤΖΗ

ΕΥΆΓΓΕΛΟΣ ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΟΣ γεν-

νήθηκε στο Αγρίνιο το 1884. Από νεαρή ηλικία εργάστηκε ως υπάλληλος εμπορικών καταστημάτων (1896-1906). Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Ευάγγελος ήταν ο πρώτος, αν και ο μικρότερος από τα αδέλφια της οικογένειας που ασχολήθηκε με το εμπόριο καπνού. Πριν καν ολοκληρώσει τις εγκύκλιες σπουδές του και παράλληλα με αυτές, μπήκε να εργαστεί στη μεγαλύτερη καπνοβιομηχανία της περιοχής που ήταν η επιχείρηση με την επωνυμία «Ρόζη

και Βαρνάβα». Κομβικό σημείο για τη μετέπειτα επιχειρηματική του πορεία αποτέλεσε η συνεργασία με τον Σωτήρη Αυγερινό, γνωστό τυρέμπορο του Αγρινίου. Ο Ευάγγελος Παπαστράτος συνεταιριζόμενος με τον Σωτήρη Αυγερινό συστήνει το 1906 την εταιρεία «Αυγερινός-Παπαστράτος» με εταιρικά κεφάλαια 6.000 δραχμών, εκ των οποίων τα μισά καταβλήθηκαν από τον ίδιο τον Ευάγγελο Παπαστράτο, αφού έλαβε δάνειο. Ήταν και η πρώτη φορά που το όνομα Παπαστράτος χαρακτηρίζει μια εταιρεία, που ως κύρια απασχόληση είχε το καπνεμπόριο.

1906-1930: To όραμα για τη δημιουργία ενός εργοστασίου γίνεται πραγματικότητα Η πρώτη επαφή με τον καπνό ήρθε, βοηθώντας το αφεντικό του στο ξεδιάλεγμα των καπνών που θα πουλούσε. Στόχος του, όπως γράφει στη βιογραφία του, ήταν να δημιουργήσει «Ένα πρότυπο εργοστάσιο σιγαρέττων που θέλαμε να αποτελέσει σταθμό στην εξέλιξη της καπνοβιομηχανίας στη χώρα μας». Ένα φιλόδοξο όραμα, το οποίο

ο Ευάγγελος Παπαστράτος δεν πραγματοποίησε μόνος του, αλλά μαζί με τα τρία αδέλφια του -τον αξιωματικό του στρατού Σωτήρη, τον δικηγόρο Γιάννη και τον μαθηματικό και καθηγητή στην Εμπορική Σχολή Αθηνών Eπαμεινώνδα (με σπουδές σε Γερμανία, Ελβετία και Γαλλία)-, που είχαν αρχικά ακολουθήσει διαφορετικούς δρόμους. Και οι οποίοι, στην πορεία, ένωσαν τις δυνάμεις τους αναλαμβάνοντας ο καθένας τον δικό του κρίσιμο ρόλο προκειμένου να πραγματοποιήσουν, όλοι μαζί, το επιχειρηματικό όραμα του μικρότερου αδελφού τους. Το 1913, λόγω του πρόωρου θανάτου του συνεταίρου του, ιδρύεται οι «Άδελφοί Παπαστράτου» .

Η δημιουργία της Παπαστράτος Το 1919 μεταφέρεται η έδρα της εταιρείας στην Αθήνα, σημείο εκκίνησης για επέκταση των εργασιών με υποκαταστήματα σε όλα τα καπνοπαραγωγά κέντρα σε όλη την Ελλάδα, ανέγερση καπναποθηκών, προμήθεια αποθηκών Μια ιστορία, σταθμός στην οποία ήταν η 29η Μαΐου του 1931, όταν ο Πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος, παρουσία του Προέδρου της Βουλής, πλήθος βουλευτών και όλων των πολιτικών και στρατιωτικών αρχών της χώρας, εγκαινίασε με πανηγυρικό τρόπο το εργοστάσιο καπνικών των Αδελφών Παπαστράτου στον Πειραιά. Και, μαζί του, μια ολόκληρη εποχή. Πατώντας ένα κουμπί έβαλε σε κίνηση τα μηχανήματα του εργοστασίου το οποίο, κατά γενική ομολογία, αποτελούσε ένα πραγματικό τεχνολογικό επίτευγμα για την αναδυόμενη βιομηχανία της εποχής. Την ίδια περίοδο επεκτείνεται η εξαγωγική δραστηριότητα της εταιρείας, με τα ελληνικά καπνά να ταξιδεύουν μέσω του εγχειρήματος των αδερφών Παπαστράτου στις αγορές των ΗΠΑ, του Καναδά, της Αιγύπτου και της Σκανδιναβίας. Από το 1921 ως και το 1929 η εταιρεία των αδελφών Παπαστράτου εξήγε κατά μέσον όρο ετησίως 3.382 τόνους καπνών, καλύπτοντας το 1/10 του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών. Τον Ιούνιο του 1972 ανακηρύχθηκε επίτιμος ισόβιος πρόεδρος ΣΕΒ. Το 2003, η μεγαλύτερη ελληνική καπνοβιομηχανία, η οποία μεγαλούργησε και πέρα από τα ελληνικά σύνορα, περνά σε νέα εποχή, όταν εξαγοράζεται από την Philip Morris International. •

ΜΑΪΟΣ 2022 •

TEYXOΣ Νο.65 | ISSN 2732-7612 | ΜΑΪΟΣ 2022 | ΤΙΜΗ: €9

Αφιέρωμα

Cybersecurity ΣΕΛ.38

Ρεπορτάζ Πετρέλαιο & Φυσικό αέριο ΣΕΛ.30

Digital Twins & Βιομηχανική παραγωγή ΣΕΛ.56

NETBULL Ολιστικό framework προστασίας για τη βιομηχανία ΣΕΛ.34