MarketingWeek Τεύχος 1649

INDUSTRY FOCUS 18

14 Another Circus Δημιουργώντας για τις 3 μεγαλύτερες ομάδες της Πορτογαλίας

18 CSR | Περιβάλλον, Κοινωνία, Άνθρωπος «Συγκοινωνούντα δοχεία» τα κριτήρια ESG και η εταιρική υπευθυνότητα

32 Ανακύκλωση «Call to action» μέσω της ενημέρωσης και εκπαίδευσης του κοινού

38 The Marketing Hub Χτίζοντας τη μεγαλύτερη κοινότητα marketers στην Ελλάδα

40 Kantar 2023 Media Trends & Predictions Οι νέες συντεταγμένες του media planning

44 DSA & DMA Η ΕΕ αλλάζει τους κανόνες του ψηφιακού κόσμου

47 Salesforce, State of Marketing Σε ποιο τοπίο κινούνται σήμερα οι marketers;

48 Adrian Palmer, Henley Business School, University of Reading «Η πιστότητα θα πρέπει να αποτελεί αφετηρία της επιχειρηματικής στρατηγικής»

50 Αλκοολούχα ποτά Cheers με premiumization, fine drinking

και τι θα καταφέρουν; ΣΕΛ. 44

Data, insights, trends, repeat

Της Ευγενίας Κουτήφαρη, ekoutifari@boussias.com

AΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΡΙΑ Ευγενία Κουτήφαρη ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ Κατερίνα Νικολοπούλου Ναταλία Ανδρικοπούλου Κατερίνα Κυρίτση Μαρίνα Σκοπελίτου ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Βίκυ Χαραλάμπους vcharalambous@boussias.com ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Αγγέλα Κοντού akontou@boussias.com ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Μαρία Πετροπούλου ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ Κορνήλιος Σαραντίογλου

λλη μια χρονιά φτάνει στο τέλος της και ήδη έχουν κάνει την εμφάνισή τους αρκετές εκθέσεις και έρευνες διεθνώς με εκτιμήσεις, προβλέψεις και τάσεις για το 2023, σε διάφορους τομείς του marketing, των media και της επικοινωνίας. Στο τρέχον τεύχος, όπως και στα επόμενα, φιλοξενούμε κάποιες από αυτές. Μία είναι η έκθεση της Kantar, Media Trends and Predictions 2023, η οποία συγκεντρώνει προκλήσεις και ευκαιρίες για διαφημιζόμενους, agencies και ιδιοκτήτες media παγκοσμίως, εστιάζοντας σε πέντε βασικές θεματικές: το μέλλον της θέασης, ο αντίκτυπος του πληθωρισμού, η εξέλιξη της χρήσης data, εξελίξεις στις τεχνολογίες media και ο δρόμος προς το net zero. Μεταξύ άλλων, θα διαβάσετε ότι το 64% των διαφημιζόμενων πιστεύει ότι η ποιότητα των data θα αποκτήσει μεγαλύτερη σημασία τα επόμενα χρόνια, το 78% των μεγάλων εταιρειών σκοπεύει να ενδυναμώσει τις πλατφόρμες data που χρησιμοποιεί για την κατανόηση και το segmentation των καταναλωτών και

Ά

ότι η δουλειά των marketers παρέχει αυξανόμενη αξία παρά τις μακροοικονομικές και εργασιακές αντιξοότητες, ενώ τα στελέχη του κλάδου προσαρμόζονται στους νέους κανονισμούς απορρήτου, παρόλο που διαχειρίζονται περισσότερες πηγές δεδομένων από ποτέ. Επίσης, το 71% των ερωτώμενων marketers τονίζει ότι η ικανοποίηση των προσδοκιών των πελατών είναι δυσκολότερη τώρα από ό,τι ήταν το περασμένο έτος. Για να ανταποκριθούν στις προκλήσεις, οι marketers επικεντρώνονται στον πειραματισμό με νέες στρατηγικές και τακτικές marketing, καθώς και στη βελτίωση της χρήσης εργαλείων και τεχνολογιών. MW

Ο λόγος στα μέλη του ΣΔΕ. Απόψεις υψηλόβαθμων στελεχών του Marketing και της Επικοινωνίας.

Τόμπρα, Country Director Sephora Greece, LVMH Group

brands και τους brand

Meteorites Creative Space είναι

σχήμα, που ξεκίνησε να δραστηριοποιείται εδώ και μερικούς μήνες στον χώρο της επικοινωνίας, με φρέσκια ματιά, στοχευμένες δημιουργικές ιδέες και ολιστική προσέγγιση, όπως επισημαίνει. Η ομάδα σύστασης του νέου agency, την οποία αποτελούν οι Χρήστος Παπαβασιλείου, Κατερίνα Κασσέρη, Δήμητρα Μπολούτσου και Αλέξανδρος Πυρένης, συνδυάζει την εμπειρία χρόνων με τον ενθουσιασμό του «νέου» και αξιοποιεί διαφορετικά skillsets για να παρέχει δημιουργικές υπηρεσίες σε 360 ° επίπεδο, με digital soft spot και προσοχή στη λεπτομέρεια. Οι υπηρεσίες των Μετεωριτών καλύπτουν ολιστικά το φάσμα του δημιουργικού και είναι προσαρμοσμένες σε κάθε ζητούμενο, για μια integrated προσέγγιση στην επικοινωνία, από τη στρατηγική και το concept μέχρι το design και το post-production.

απαιτείται παράλληλα σχεδιασμός σε βάθος 3ετίας τουλάχιστον.

Ο Σύνδεσμος Διαφημιζομένων Ελλάδoς, μέλος της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Διαφημιζομένων (WFA), υποστηρίζει έμπρακτα υπεύθυνες, βιώσιμες, συμπεριληπτικές και αποτελεσματικές πρακτικές marketing και επικοινωνίας. M arketingWeek News&Views MarketingWeek • 12 - 25.12.2022

Athens και The Newtons Laboratory. Συγκεκριμένα, στη λίστα με τους νικητές περιλαμβάνεται η MullenLowe Athens με Bronze διάκριση για το «An Ode To Creativity» στην κατηγορία Self-Promotion και η The Newtons Laboratory με επίσης Bronze διάκριση για το «Give Value to your Garbage» του ΕΔΣΝΑ στην κατηγορία Public Interest – Environment. Η ολοκληρωμένη λίστα νικητών των Epica, συμπεριλαμβανομένων των Grand Prix διακρίσεων, ανακοινώθηκε κατά τη διάρκεια online τελετής την Πέμπτη 8 Δεκεμβρίου.

συμμετοχές

Brand Forward

Του Γιώργου Αναστασιάδη, Managing Partner της Milk Έχετε άποψη; g.anastasiadis@milk.com.gr

νέα μέλη

φέτος ο Σύνδεσμος Διαφημιζομένων Ελλάδoς (ΣΔΕ). Συγκεκριμένα, το 2022 έγιναν μέλη του ΣΔΕ οι Eurocatering, Γρηγόρης, Polygreen, Leaseplan, Groupama Ασφαλιστική, ΕΛΓΕΚΑ, Χήτος, Sephora και Μασούτης. Σημειώνεται ότι κύριος σκοπός του Συνδέσμου Διαφημιζομένων Ελλάδος είναι η προβολή, προάσπιση και προώθηση των συμφερόντων των διαφημιζομένων σε όλους τους τομείς και προς όλες τις κατευθύνσεις, με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας και αποτελεσματικότητας της διαφήμισης. Μέλος της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Διαφημιζομένων (WFA), ο ΣΔΕ υποστηρίζει έμπρακτα υπεύθυνες, βιώσιμες, συμπεριληπτικές και αποτελεσματικές πρακτικές marketing και επικοινωνίας. Συμμετέχει επίσημα στην πρωτοβουλία Planet Pledge της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Διαφημιζομένων από τον Σεπτέμβριο του 2021, ενώ, τα τελευταία χρόνια, έχει πραγματοποιήσει μεγάλο αριθμό δράσεων για θέματα βιωσιμότητας, μεταξύ των οποίων και η διοργάνωση του Global Marketer Conference 2022 με μηδενικό waste τροφίμων και ανακυκλώσιμων υλικών.

Mediacube

Planet Η Mediacube

μέσω καμπανιών σε Facebook και Instagram», καταλήγει σχετική ανακοίνωση.

Πρώην κατάσκοπος, νυν χορευτής

DIGITAL MARKETING Με την συνεργασία του Daily Fax 12 - 25.12.2022 • MarketingWeek

Digital Shaping

Μπάμπης

Section Manager, Youth Marketing Communications, What’s Up Τι θα εννοούμε αύριο μιλώντας για αυτοματοποίηση; Η ανάλυση που μπορεί να γίνεται αυτόματα, μέχρι και η υλοποίηση και εκτέλεση καμπανιών, τοποθετώντας το σωστό περιεχόμενο στη σωστή στιγμή στον καταναλωτή, βρίσκεται σε μια συνεχή εξέλιξη. Η σωστή χρήση του αυτοματισμού είναι αυτό που κάνει τη διαφορά. Για να μπορεί να είναι αποτελεσματική και να φέρνει θετικά αποτελέσματα για το προϊόν, αλλά πάνω από όλα στον ίδιο τον χρήστη. Δύσκολο να προβλέψει κανείς το μέλλον της αυτοματοποίησης. Το σίγουρο είναι ότι με την Generative ΑΙ να μπορεί να γεννάει νέο περιεχόμενο σε δευτερόλεπτα και σε όλες τις μορφές, αντιδρώντας στις ανάγκες του χρήστη, προσφέροντας το κατάλληλο μήνυμα τη σωστή στιγμή και πολλά άλλα, καταστούν αναγκαία τη χρήση αυτής σε όλο το φάσμα των ενεργειών marketing. Ποια εξέλιξη στον τομέα των data θα είναι καθοριστική; Με την ανάπτυξη της digital παρουσίας όλων μας και με την ευκολία που έχει φέρει αυτή η ανάπτυξη στις συναλλαγές, στην επικοινωνία και στην πρόσβαση στην πληροφορία, η παροχή πληροφοριών και η χρήση αυτών ήταν αναμενόμενο και απολύτως λογικό να έρθει σε μια ρύθμιση. Ανεξαρτήτως όποιας εξέλιξης στον τομέα των data, ακόμη και η αλλαγή που θα επέλθει με τα 3-party/1-party data, θα πρέπει να καταλάβουμε τη βαρύτητα των 0-party data και να συμπεριλάβουμε streams που θα βοηθήσουν στη συλλογή τους. Γιατί, οι πληροφορίες που προκύπτουν μέσω μιας έντιμης σχέσης που χτίζουν οι μάρκες με το κοινό θα χτίσουν κι ένα αίσθημα εμπιστοσύνης που μόνο καλό κάνει στις μάρκες που διαχειριζόμαστε.

Abundance»

Μετά την ολοκλήρωση σειράς εξαγορών και στρατηγικών επενδύσεων, η ελληνική πολυεθνική Generation Y, η οποία δραστηριοποιείται στον τομέα του ψηφιακού μετασχηματισμού, με δραστηριότητα σε 24 χώρες, μετασχηματίζεται στον Επιχειρηματικό Όμιλο «Growth, Prosperity & Abundance (GPΑ)», διευρύνοντας τους τομείς δραστηριότητάς του. Τη σύσταση του νέου ομίλου ανακοίνωσε ο Αναστάσιος Σπανίδης, συνιδρυτής & Διευθύνων Σύμβουλος της Generation Y, επισημαίνοντας ότι «μετά από 22 έτη στο επιχειρείν, αποφασίσαμε να γίνουμε αρωγοί προς την κατεύθυνση “Growth, Prosperity & Abundance”, προσφέροντας ένα εκτενές εύρος υπηρεσιών που περιλαμβάνει υπηρεσίες ψηφιακού μετασχηματισμού, διαφήμισης και Performance Marketing, ασφαλιστικές λύσεις, ανάπτυξη καινοτόμων λογισμικών, ESG συμβουλευτική, ευκαιρίες δικτύωσης, ανεύρεση επενδυτών και συμμετοχή σε Startups, μεταξύ άλλων, ενώ επίκεινται περαιτέρω επενδύσεις».

εμπειρίας στο marketing, το trade marketing και τις πωλήσεις για εταιρείες καταναλωτικών αγαθών. Εντάχθηκε στη Henkel το 2013, καλύπτοντας ρόλους αυξανόμενης ευθύνης, καθώς και διεθνείς αναθέσεις. Το 2019 έγινε Γενική Διευθύντρια της Henkel Beauty Care στην Τσεχία και τη Σλοβακία. Η Markiewicz-Kuskowska πλαισιώνεται από μια έμπειρη ομάδα σε Ελλάδα και Κύπρο, η οποία απαρτίζεται από τη Στρατηγούλα Βαμβαλή, Head of Marketing & Trade Marketing, τον Πρίαμο Ρούφο, Head of Commercial Exellence, τον Βασίλη Αναστασόπουλο, Head of Sales και τη Μαρία Βαγιανοπούλου, Head of Sales Controlling. Η Δανάη Βασιλάκη διατηρεί τον ρόλο της ως Head of Supply Chain και ο Στράτος Βοστάνης συνεχίζει να είναι υπεύθυνος Business Controlling.

10

Η Orange Advertising γιορτάζει τα 33 χρόνια της

Η Orange Advertising γιορτάζει τα 33 χρόνια της στη διαφήμιση και την επικοινωνία. Μέσα σε αυτά τα χρόνια, η εταιρεία, όπως επισημαίνει, «διαμόρφωσε τις δικές της αξίες, κράτησε αναλλοίωτη τη φιλοσοφία πάνω στην οποία οικοδομήθηκε και εξέλιξε τη διαφήμιση σε μια ολιστική επικοινωνία, κατακτώντας ηγετική θέση στην αγορά». Πρωταγωνίστρια αυτής της ιστορίας είναι η Δέσποινα Πορτοκάλη, Founder & Managing Director της Orange Advertising, η οποία διέγραψε μια λαμπρή πορεία στον χώρο της επικοινωνίας. Η ιστορία της Orange Advertising ξεκίνησε το 1989 από τη Θεσσαλονίκη, για να συνεχιστεί και στην Αθήνα, όπου δημιουργήθηκε ένας δεύτερος πόλος δυναμικής ανάπτυξης και εξέλιξης. Με συνολικό τζίρο, σε αυτά τα 33 χρόνια, πάνω από 350 εκατ. ευρώ και εκπροσωπώντας περισσότερα από 500 brands με 3.500 καμπάνιες, κατέχει εδώ και χρόνια μια σταθερή θέση στην πρώτη 15άδα των διαφημιστικών εταιρειών, μελών της ΕΔΕΕ, πανελλαδικά. Η δεύτερη γενιά, ο γιος της ιδρύτριας, Γαληνός Γιαγλής, επενδύει στην digital επικοινωνία με την Orange Click Media.

BRIEFS

▶ Καθήκοντα HR Business Unit

Director στον όμιλο της V+O στην Ελλάδα αναλαμβάνει η Φάννυ Θεοχάρη. Από τον νέο της ρόλο, θα έχει την ευθύνη διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού της V+O Greece, με σκοπό να συμβάλλει στην περαιτέρω ανάπτυξη ενός εργασιακού περιβάλλοντος που «αγκαλιάζει» την πολυμορφία και προάγει τη συμπερίληψη.

▶ Τη θέση της PR Director στη Socialab ανέλαβε η Αγγελική Γεώργα. Η Αγγελική Γεώργα εργαζόταν μέχρι πρότινος στην Ogilvy Greece, όπου κατείχε τη θέση της Senior Account Director.

▶ Τη θέση του Communications Manager, Mediterranean Region στη Wolt ανέλαβε ο Άκης Σταμούλης. Προέρχεται από την Elpedison, όπου για περισσότερα από 3 χρόνια κατείχε τη θέση του Senior Corporate Communication & CSR Officer.

▶ Την digital επικοινωνία και τη δημιουργία περιεχομένου για την Παν Ζαφειρόπουλος ανέλαβε η Redirect. Σημειώνεται ότι η Παν Ζαφειρόπουλος παράγει, εμφιαλώνει και προσφέρει εκλεκτό, όπως το χαρακτηρίζει η ίδια, ξίδι, κατέχοντας σημαντικό μερίδιο στην ελληνική αγορά.

ανακαίνισης και άνοιξε τις πόρτες της ειδικά για

για την πρώτη μεγάλη εκδήλωση που πραγματοποιείται

- 25.12.2022

της Director of Marketing and Communications στο Mandarin Oriental της Costa Navarino, στο πρώτο ξενοδοχείο

καταγράφει

τηλεθέαση 63,2%, χάνοντας τρεις μονάδες από πέρυσι. Νέα δεδομένα στην prime time για την προσεχή σεζόν. Το φινάλε του «Σασμού» δίνει ελπίδες στον ανταγωνισμό για ρεβάνς, ενώ το τέλος εποχής για μεγάλα φορμάτ δημιουργεί προοπτικές ευρείας ανανέωσης.

Λ

ίγο πριν την εκπνοή του 2022 που «κλείνει» με οριακά θετικό πρόσημο στη διαφημιστική δαπάνη, οι τηλεοπτικοί σταθμοί δίνουν την ύστατη μάχη τηλεθέασης μέχρι το τελευταίο λεπτό της χρονιάς, ενώ ξεκινούν ήδη τα πρώτα σχέδια επί χάρτου για τη στρατηγική προγράμματος του 2023, με στόχο τα κανάλια να διεκδικήσουν μεγαλύτερο μερίδιο στην «πίτα» της ελεύθερης τηλεόρασης που συρρικνώνεται ελέω… others. Η σφοδρή μάχη μεταξύ Mega και Alpha για την πρωτιά στους πίνακες της Nielsen φαίνεται να βγάζει νικητή το κανάλι της Συγγρού, ενώ ο Alpha παρά τη φόρα των τελευταίων δυο μηνών, σκοντάφτει πάνω στο Μουντιάλ στα τελευταία… λεπτά του «αγώνα». Με τα έξι πανελλαδικά κανάλια να καταλαμβάνουν πλέον από κοινού μερίδιο τηλεθέασης 63%, στο επίκεντρο των συζητήσεων μπαίνουν ερωτήματα σχετικά με το ποια προγράμματα που αποτέλεσαν αιχμή του δόρατος, θα συνεχίσουν και ποια όχι. Ήδη διαφαίνεται το τέλος εποχής για άλλοτε δημοφιλή φορμάτ που έκαναν τον κύκλο τους, αλλά και για σειρές που στήριξαν

για αλλαγή ισορροπιών μέσα στο 2023.

MEGA «ΚΛΕΙΔΩΝΕΙ»

MUNDIAL Το «ντέρμπι»

Mega και Alpha που κυριάρχησαν

της χρονιάς, ενώ ξέφυγαν με μεγάλη απόσταση από τον υπόλοιπο ανταγωνισμό από τον Σεπτέμβριο και μετά, θα κριθεί τελικά στις… καθυστερήσεις του Μουντιάλ. Παρά τη φόρα των τελευταίων δύο μηνών, κατά τους οποίους ο Alpha πήρε προβάδισμα στο σύνολο της ημέρας και στο κοινό 18 έως 54 ετών θέτοντας τις προϋποθέσεις για να κερδίσει τη χρονιά, το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου στον ΑΝΤ1 τον «φρενάρει», με αποτέλεσμα η πρωτιά να «κατοχυρώνεται» τελικά στο Mega, όπως προκύπτει από τα έως τώρα στοιχεία. Πιο συγκεκριμένα, τα ετήσια μερίδια τηλεθέασης των καναλιών από την 1η Ιανουαρίου έως και τη Δευτέρα 5 Δεκεμβρίου 2022 για το σύνολο ημέρας στο κοινό 18 έως 54 ετών διαμορφώνονται ως εξής: Το Mega να προπορεύεται με ποσοστό 12,7% και τον Alpha να ακολουθεί με ποσοστό 12,4%. Με το σημαντικό boost που του έδωσε το Mundial τις τελευταίες εβδομάδες, ο ΑΝΤ1 «χτύπησε» ημερήσια ποσοστά πάνω από 17%, ενώ ανεβαίνει σε ετήσιο ποσοστό 11,3% με προοπτική περαιτέρω ανόδου έως τον τελικό στο Κατάρ. Το Star βρίσκεται στην τέταρτη θέση με 10,9%, ενώ παρά την κακή πορεία των τελευταίων μηνών, σε διψήφιο μερίδιο φαίνεται να κλείνει το έτος και ο Σκάι που σημειώνει ποσοστό 10,6%, με το Open να ακολουθεί με μερίδιο τηλεθέασης 5,3%. Την ίδια στιγμή, τα κανάλια της ΕΡΤ αθροιστικά αγγίζουν το 6,93%. Αν δεν υπάρξει μεγάλη ανατροπή, το Mega θα κατακτήσει την πρωτιά για πρώτη φορά σε ετήσια βάση λίγο πριν συμπληρώσει τρία χρόνια από την επανα-

λειτουργία του τον Φεβρουάριο του 2020. Με βάση αυτά τα στοιχεία, το σύνολο των πανελλαδικών καναλιών της ελεύθερης τηλεόρασης καταλαμβάνει το 70,13 της συνολικής «πίτας» τηλεθέασης, ενώ η ιδιωτική τηλεόραση φέρεται να χάνει κοινό, καθώς περιορίζεται από ποσοστό 66% πέρυσι στο 63,2% το 2022.

ΜΑΧΗ ΜΕΧΡΙ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΛΕΠΤΟ

Με στόχο να βελτιώσουν τα ποσοστά τους έστω και στο παρά πέντε της αλλαγής χρόνου, τα κανάλια συνεχίζουν με πρωτότυπο πρόγραμμα μέχρι το τελευταίο λεπτό πριν τα Χριστούγεννα. Βγαίνοντας από τη σφαίρα επιρροής του Μουντιάλ που ολοκληρώνεται στον ΑΝΤ1 την Κυριακή 18 Δεκεμβρίου, τα υπόλοιπα κανάλια θα φορτσάρουν με νέα επεισόδια «Σασμού» και «Γης της ελιάς» έως και την Πέμπτη 22 Δεκεμβρίου, ενώ ο τελικός του GNTM για πρώτη φορά θα μεταδοθεί την Παρασκευή 23 Δεκεμβρίου. Ταυτόχρονα συνεχίζονται οι συζητήσεις ανάμεσα στα κανάλια (ΑΝΤ1, Alpha, Mega και Star) για το timing της εκκίνησης της prime time τη νέα χρονιά. Για την ώρα, επικρατέστερο σενάριο παραμένει η επαναφορά των σειρών από την Κυριακή 15 Ιανουαρίου και Δευτέρα 16 Ιανουαρίου, ενώ ο Σκάι που κινείται αυτόνομα έχει «κλειδώσει» την πρεμιέρα του Survivor για τις 8 Ιανουαρίου.

στον Νοέμβριο με το «κύμα» του Black Friday, ενώ όπως εκτιμάται από στελέχη της αγοράς, το 2022 παρά την πτώση που σημειώθηκε τον περασμένο Απρίλιο και Μάιο, θα «κλείσει» τελικά σε ό,τι αφορά το τηλεοπτικό ad spend περίπου στα ίδια επίπεδα με το 2021 με ενδεχόμενο μικρής αύξησης της τάξεως του 2%. Το βλέμμα τώρα πέφτει στη νέα χρονιά. Για την ώρα δεν διαφαίνονται ιδιαίτερες προϋποθέσεις ανόδου της διαφημιστικής δαπάνης, ενώ και οι επικείμενες εκλογές καθιστούν παρακινδυνευμένες τις όποιες προβλέψεις. Η προσδοκία που καλλιεργείται αφορά κυρίως το δεύτερο εξάμηνο. «Αν γίνουν εκλογές μέχρι το καλοκαίρι και υπάρξει σταθερότητα, θα μπορούσε να δημιουργήσει καλές προϋποθέσεις για το β’ εξάμηνο», αναφέρει έμπειρο τηλεοπτικό στέλεχος. ΑΛΛΑΓΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΣΤΗΝ PRIME TIME

Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, σε «καυτό» ερώτημα εξελίσσεται το τι θα γίνει με προγράμματα blockbuster που έσυραν τον χορό της τηλεθέασης και πριμοδότησαν τα προπορευόμενα κανάλια με σταθερά «νούμερα» κάθε μέρα, προκαλώντας ασφυξία στον ανταγωνισμό. Τι θα γίνει με τη «Γη της ελιάς» και πότε θα μπει τελεία στον «Σασμό»; Θα συνεχίσει η «βεντέτα» μεταξύ Mega και Alpha από τα ορμητήρια της Κρήτης και της Μάνης; Το μέλλον των δύο σειρών αποτελεί κεντρικό ζήτημα για τον ανταγωνισμό που αναζητά «σημάδια» για να αποφασίσει τα επόμενα βήματα, με την ελπίδα να βρει κενό εξουσίας στην prime time. ΚΑΙ 3Η ΧΡΟΝΙΑ «ΓΗ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ» ΣΤΟ MEGA Σύμφωνα με πληροφορίες, το στρατόπεδο του Mega «ψηφίζει» και πάλι «Γη της ελιάς», καθώς ήδη φέρεται να υπάρχει προφορική συμφωνία με τους συντελεστές για συνέχιση της σειράς για τρίτη χρονιά. Μέχρι τις αρχές του 2023 και εφόσον δεν υπάρξει κάποια ανατροπή, αναμένεται να πέσουν οι υπογραφές ανάμεσα στο Mega και τους Ανδρέα Γεωργίου και Βάνα Δημητρίου για την ανανέωση του συμβολαίου τους για 1 συν 1 χρόνια. Εκτός από τη «Γη της ελιάς», στο τραπέζι των συζητήσεων βρίσκεται και άλλη εβδομαδιαία σειρά.

ΤΕΛΟΣ Ο «ΣΑΣΜΟΣ»ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ SEQUEL ΤΗΣ ΣΕΙΡΑΣ Σε αντίστροφη πορεία κινείται ο Alpha, που παρά την τεράστια επιτυχία που «γνώρισε» με τον «Σασμό» ετοιμάζεται να βάλει την τελεία μετά από δύο χρόνια τον Ιούνιο. Πληροφορίες αναφέρουν ότι κάποιοι εκ των πρωταγωνιστών

αρνήθηκαν να μετέχουν σε τυχόν συνέχεια, ενώ και το κανάλι προβληματίζεται ότι μετά την επίτευξη του πολυπόθητου «Σασμού» ανάμεσα στις δύο οικογένειες που έρχεται στο τέλος της σεζόν, θα είναι «ξεχείλωμα» να συνεχίσει τη σειρά χωρίς ανάλογο αντικείμενο. Ο Alpha αναζητά πυρετωδώς την επόμενη ημέρα μετά τον «Σασμό», ενώ τελευταίες πληροφορίες αναφέρουν ότι εξετάζεται το ενδεχόμενο να υπάρξει sequel της δημοφιλούς σειράς. Η νέα σειρά θα «πατάει» στη συνταγή του «Σασμού», θα έχει την ίδια σεναριακή και σκηνοθετική ομάδα, ενώ πιθανόν θα διατηρεί και 2 ή 3 εκ των ηρώων της υπόθεσης που θα αποτελέσουν το επίκεντρο της νέας ιστορίας. Το σενάριο αυτό εξετάζεται σοβαρά και αν τελικά προχωρήσει, θα είναι η πρώτη φορά που γίνεται spin-off σε ελληνική σειρά.

δεν συνεχίσει τον Σασμό, επηρεάζει και τους υπόλοιπους που θα σκεφτούν: αν η νέα σειρά αντί για 28% τηλεθέαση κάνει 18% αυτό αφήνει σχεδόν 10 μονάδες για τους υπόλοιπους να τις μοιραστούν», αναφέρει υψηλόβαθμο στέλεχος τηλεοπτικού σταθμού. ΤΕΛΟΣ ΕΠΟΧΗΣ ΓΙΑ ΜΕΓΑΛΑ ΦΟΡΜΑΤ Την ίδια στιγμή, δημοφιλή φορμάτ της ψυχαγωγίας που έχουν στηρίξει επί σειρά ετών το πρόγραμμα του Star και του Σκάι φαίνεται να οδηγούνται σε «παύση». Η μέτρια πορεία του GNTM το οποίο αποτελεί το κυρίαρχο πρόγραμμα του Star τα τελευταία έξι χρόνια, προκαλεί έντονο προβληματισμό στο κανάλι της Κάτω Κηφισιάς που εξετάζει το ενδεχόμενο να «ξεκουράσει» την επόμενη χρονιά το ριάλιτι μόδας. Ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη διαδικασίες ανεύρεσης νέων φορμάτ που θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν το Greece’s next top model, ενώ οι οριστικές αποφάσεις για το μέλλον του θα ληφθούν έως τον Φεβρουάριο. Με μεγάλη αγωνία αναμένεται στο ίδιο κανάλι και η πορεία του Master chef το οποίο θα κάνει πρεμιέρα στα μέσα Ιανουαρίου για έβδομη συνεχή χρονιά. Οι επιδόσεις του ριάλιτι μαγειρικής θα θέσουν τις προϋποθέσεις για συνέχιση ή μη την προσεχή σεζόν. Το διετές συμβόλαιο των τριών κριτών Σωτήρη Κοντιζά, Πάνου Ιωαννίδη και Λεωνίδα Κουτσόπουλου λήγει τον Ιούνιο, αφήνοντας ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα για τη συνέχεια. Αντίστοιχοι προβληματισμοί υπάρχουν και στον Σκάι, όπου το The voice στην έβδομη χρονιά μετάδοσής του εμφανίζει σημάδια κόπωσης, με ποσοστά τηλεθέασης αισθητά μειωμένα σε σχέση με το «ένδοξο» παρελθόν του. Ο Σκάι έχει ξεκινήσει ήδη εντατικές επαφές με εταιρείες παραγωγής αναζητώντας νέες ιδέες, ενώ στο τραπέζι έχει πέσει το ενδεχόμενο να μην επιστρέψει το The voice τη νέα χρονιά. Αν δεν υπάρξει κάποια σημαντική ανατροπή, η σεζόν 2022-2023 αναμένεται να σφραγίσει το τέλος εποχής για επιτυχημένα φορμάτ που θα ολοκληρώσουν τον κύκλο τους, δημιουργώντας προοπτικές σημαντικής ανανέωσης για την προσεχή σεζόν με πολλούς άγνωστους «Χ» και ανοιχτά

Cosmote What’s Up_TV

Up της Cosmote. Η Whatsupia, «η χώρας των δωρεάν data» που βρίσκεται όπου υπάρχουν πανεπιστήμια στην Ελλάδα, έχει δική της ιστορία, δικούς της παραδοσιακούς χορούς και φορεσιές, ακόμα και δική της γλώσσα και αντικείμενα λατρείας. Σκοπός της επικοινωνίας είναι να παροτρύνει τους φοιτητές να μπουν στο What’s Up App και να ενεργοποιήσουν το geolocation, για να γίνουν «πολίτες» της Whatsupia. Με τον τρόπο αυτό, κάθε φορά που θα πηγαίνουν στη σχολή τους, θα λαμβάνουν αυτόματα δωρεάν δεδομένα, τα οποία

Πορτογαλία αποτελεί μία μεταξύ των πολλών αγορών στις οποίες συνεργάζεται επιτυχώς η Another Circus με την Kaizen Gaming και τα δύο θυγατρικά brands της, Stoiximan και Betano. Τσεχία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Κύπρος, Γερμανία, Καναδάς, Βραζιλία, Χιλή, Περού και Εκουαδόρ, συνθέτουν έως σήμερα το υπόλοιπο διεθνές πορτφόλιο δραστηριοποίησης και συνδημιουργίας των δύο εταιρειών. Η στοιχηματική με τη διεθνή παρουσία άλλαξε πρόσφατα τα δεδομένα για τις αθλητικές χορηγίες στην Πορτογαλία, καταφέρνοντας να πάρει «κάτω από τις φτερούγες της» το «Big 3» του πορτογαλικού ποδοσφαίρου – Benfica, Porto FC και

Sporting. Τα μεγάλα αυτά νέα επικοινωνήθηκαν με τον πιο δημιουργικό τρόπο, με μια «ενωτική» δουλειά που φέρει την υπογραφή της Another Circus. Η ΙΔΕΑ «Μια τόσο μεγάλη είδηση χρειάζεται και μια αντάξια επικοινωνία, πράγμα που ακούγεται απλό αλλά στην πράξη είναι πολύ πιο σύνθετο», αναφέρει ο Γιάννης Λιβέρης, Creative Director στην Another Circus. Συγκεκριμένα, η είδηση ξεδιπλώθηκε διαφημιστικά μέσα από τρία διαφορετικά τηλεοπτικά σποτ - ένα για κάθε ομάδα - κάτω από την ίδια ιδέα-ομπρέλα. Όμως «το να βρεις τον κοινό παρονομαστή που ενώνει τρεις φαινομενικά πολύ διαφορε-

τικές ομάδες είναι κάθε άλλο παρά απλό», συνεχίζει. Τελικά, πέρα από τα σύμβολα, τα χρώματα και τους ύμνους που διαφοροποιούν την κάθε ομάδα και το κάθε fan club, ένα πράγμα ενώνει όλες τις ομάδες, κι αυτό υπήρξε και το κεντρικό μήνυμα της καμπάνιας: «Μιααγνή,σχεδόνπαιδική αγάπη, για ένα παιχνίδι με μια μπάλα και 11 παίκτες» Ο Στέλιος Ασηκόπουλος, Head of Brand Communications της Kaizen Gaming, συμπληρώνει πως στη Stoiximan/ Betano γίνεται πάντα μια συνειδητή προσπάθεια

τίθεται το παράδειγμα για το πώςηκουλτούρατωνφιλάθλωνθαμπορού-

CREDITS

Production: trix.pt

Director: Francisco Neffe Durão

DoP: Leandro Ferrão

Post Producer: Rita Amado

Sound Design: Agon Branza Music: Desfolhada Portuguesa by Simone de Oliveira

σε να γίνει ακόμα πιο ενωτική». Έτσι, αυτή η καμπάνια στήθηκε από τη διαφημιστική γύρω από τρία σποτ τα οποία είναι σαφώς διαφορετικά μεταξύ τους, αλλά στον πυρήνα τους, ίδια. Φίλαθλοι και παίκτες που βιώνουν τα ίδια συναισθήματα πριν από έναν μεγάλο αγώνα. Οι μεν καθρέφτες των δε. Ένα concept που ταιριάζει απόλυτα στο positioning αλλά και στα ζητούμενα και τις ανάγκες του brand. ΕΠΙ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ & ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ «Όταν φτάνει στον συντονισμό και στην οργάνωση ενός χορηγικού project, τα πράγματα είναι, έτσι κι αλλιώς, πάντα απαιτητικά» σημειώνει ο Μάνος Χέλμης, Account Manager στην Another Circus. Μεταξύ του συντονισμού των γυρισμάτων για τρεις διαφορετικές ταινίες μέσα σε πέντε μέρες, της μεγάλης απόστασης ανάμεσα στους φυσικούς χώρους των γυρισμάτων, και της περιορισμένης διαθεσιμότητας & υποκριτικής ικανότητας των ποδοσφαιρικών παικτών (μην ξεχνάμε πως δεν είναι ηθοποιοί!), είναι πολλά τα πράγματα που θα μπορούσαν να έχουν πάει στραβά. Κάτι τέτοιο ευτυχώς δεν έγινε, χάρη στην «καλή οργάνωση και προσπάθεια από όλες τις πλευρές», όπως αναφέρει ο Μ. Χέλμης. Ήταν ένα δύσκολο task, αλλά «προκλήσεις σαν αυτές είναι πάντα ευπρόσδεκτες», συνεχίζει - μια άποψη την οποία συμμερίζεται και το Δημιουργικό.

Ο Κωνσταντίνος Τσαγκάκος, Art Director στη διαφημιστική, συγκεκριμένα αναφέρει πως παρά τη δυσκολία του project νιώθει ότι κέρδισε πολλά από την εμπειρία. «Γιαμιακαμπάνια360°,πρέπεινασκεφτούμε πώς απλώνουν τα υλικά στρατηγικά και δημιουργικά με έναν τρόπο που να “μιλάει” στο εκάστοτε κοινό», εξηγεί. «Αυτό στη συγκεκριμένη περίπτωση σημαίνει πως μπήκαμε σε μια διαδικασία έρευνας και σκέψης, πώς π.χ. ένα outdoor θα έγραφε όμορφα στους δρόμους του Πόρτο αντί για τους δρόμους της Αθήνας, ή ποιες είναι οι τελικές εκφράσεις, χειρονομίες και πόζες που αντιπροσωπεύουν τους Πορτογάλους καλύτερα», συνεχίζει. Άλλωστε, η καμπάνια έχει στην καρδιά τόσο τους επαγγελματίες ποδοσφαιριστές όσο και τον μέσο Πορτογάλο φίλαθλο, άρα έπρεπε να είναι στον πυρήνα, Πορτογαλική. Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΕΝΟΣ ΜΕΓΑΛΟΥ ΠΕΛΑΤΗ ΣΕ ΠΟΛΥΑΡΙΘΜΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ Είναι, επομένως, πολύ ευχάριστο να έχεις τη δημιουργική ευκαιρία να δουλεύεις με έναν μεγάλο πελάτη σε διάφορες αγορές του κόσμου. «Αυτό όμως έρχεται και με μεγάλες απαιτήσεις στην περίπτωσή μας», μας ενημερώνει ο Βαγγέλης Καραπέτσας, CEO & Co-founder της Another Circus. Η Stoiximan/ Betano είναι ένας πελάτης που πλέον δε λειτουργεί μόνο με προσαρμογές, αλλά πολλές φορές με διαφορετικό concept και καμπάνια ανά αγορά. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι «συχνά είναι σαν να μη δουλεύεις μόνο για έναν πελάτη, αλλά πχ. για τρεις, πέντε ή εννιά», συμπληρώνει. Η Kaizen Gaming «παίρνει πολύ σοβαρά τα χορηγικά της προγράμματα, σε όλες τις αγορές στις οποίες δραστηριοποιείται» υπογραμμίζει ο Σ. Ασηκόπουλος. Επομένως, η σωστή επικοινωνία

ενός brand σε παγκόσμιο επίπεδο δεν είναι απλό ζητούμενο. «Η επιτυχής συνεργασία μας όμως σε βάθος χρόνου με την Kaizen, σε αγορές όπως η Πορτογαλία, η Ρουμανία, η Τσεχία, η Βουλγαρία, η Γερμανία, η Κύπρος, η Βραζιλία,ηΧιλή,τοΠερού,είναιγιαεμάςημεγαλύτερη απόδειξη πως, κάτι κάνουμε σωστά, αλλά και πως οι καλές ιδέες δεν έχουν σύνορα», συνεχίζει ο Β. Καραπέτσας. «Το κλειδί είναι να κρατάς πάντα ένα ανοιχτό μυαλό, να καταλαβαίνεις πώς λειτουργεί η εκάστοτεκουλτούρα,αλλάκαιοιάνθρωποι γενικώς». «Μπορεί να είμαστε ξεχωριστοί και μοναδικοί αλλά στην ψυχή είμαστε όλοι απλοί»

ΣΤΟ ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ Και τελικά, είναι και οι φαινομενικά «απλές» ιδέες που ξεχωρίζουν. Η ανταπόκριση στην καμπάνια υπήρξε κατευθείαν πολύ μεγάλη, αφού επιλέχθηκε από πολύ νωρίς από το shots.net, και κέντρισε το ενδιαφέρον μεγάλων διεθνών οργανισμών. Η ανταπόκριση από το Πορτογαλικό κοινό όμως ήταν η πιο σημαντική – αρκεί μια επίσκεψη στα official posts της καμπάνιας στα social media της Betano Πορτογαλίας για να το διαπιστώσει κανείς - και «η απήχηση ενός project στον απλό κόσμο είναι η μεγαλύτερη απόδειξη πως αυτό έχει πετύχει τον στόχο του» ολοκληρώνει ο Β. Καραπέτσας. MW

FOCUS POINTS

ενωτική» «Για μια καμπάνια 360°, πρέπει να σκεφτούμε πώς απλώνουν τα υλικά στρατηγικά και δημιουργικά με έναν τρόπο που να “μιλάει” στο εκάστοτε κοινό» «Η επιτυχής συνεργασία μας σε βάθος χρόνου με την Kaizen, σε αγορές όπως η Πορτογαλία, η Ρουμανία, η Τσεχία, η Βουλγαρία, η Γερμανία, η Κύπρος, η Βραζιλία, η Χιλή, το Περού, είναι για εμάς η μεγαλύτερη απόδειξη πως, κάτι κάνουμε σωστά, αλλά και πως οι καλές ιδέες δεν έχουν σύνορα»

νά. Παράλληλα, 61% των ερωτηθέντων επενδυτών στην έρευνα της Aflac συμφώνησαν ότι η εταιρική

υπευθυνότητα αποτελεί ένδειξη ηθικής εταιρικής συμπεριφοράς, η οποία μειώνει τον επενδυτικό κίνδυνο. Αυτό,

των

το κέρδος

χρόνια, έχει ξεκινήσει δυναμικά τα βήματά του προς αυτήν την κατεύθυνση. Κατά τη διάρκεια του 2022, ο όμιλος ολοκλήρωσε την επικαιροποίηση της ESG στρατηγικής του, θέτοντας 10 στόχους με ορίζοντα υλοποίησης μέχρι και το 2025, αλλά και πιο μακροπρόθεσμους στόχους για το περιβάλλον μέχρι και το 2030. Οι τέσσερις πυλώνες στους οποίους αναπτύσσεται η ESG στρατηγική του ομίλου και εντάσσεται μέσα στις λειτουργίες των εταιρειών του, είναι το περιβάλλον, η υπεύθυνη επιχείρηση, οι άνθρωποί του ομίλου και τα βιώσιμα προϊόντα. Η δέσμευση του ομίλου Quest είναι να συνεχίζει να βελτιώνεται σε τομείς που μπορεί να επηρεάσει, επηρεάζοντας, ουσιαστικά, όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη και την ευρύτερη κοινωνία, όπως η προστασία του περιβάλλοντος, οι αγορές μέσα στις οποίες δραστηριοποιείται και, φυσικά, η εξέλιξη και η ευημερία των εργαζομένων του». Ευτυχία Κουτσουρέλη, Αντιπρόεδρος ΔΣ, όμιλος Quest

Αντίθετα, οφείλουν να δημιουργούν τρόπους με τους οποίους θα προσφέρουν πίσω στην κοινωνία, γεγονός το οποίο μπορεί να συμβάλλει στην προσέλκυση πελατών και στη διακράτηση των ανθρώπων τους -τα στοιχεία «κλειδί» για την επιτυχή λειτουργία τους, ανέφερε σε άρθρο του το Forbes. «ΑΓΙΟ ΔΙΣΚΟΠΟΤΗΡΟ» Η ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΤΗ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ; Παγκοσμίως, το ποσοστό των μελών των διοικητικών συμβουλίων και των ανώτατων στελεχών που εκτιμούν ότι η πανδημία ενίσχυσε τις προσδοκίες των καταναλωτών, των εργαζόμενων, των κυβερνήσεων και της ευρύτερης κοινωνίας, καθώς και ότι οι επιχειρήσεις θα τεθούν επικεφαλής της προσπάθειας για θετικό κοινωνικό αντίκτυπο, περιβαλλοντική βιωσιμότητα και ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς, έχει αυξηθεί σημαντικά, από 66% σε 84%, ανέφερε η ετήσια παγκόσμια έρευνα της EY, «LongTerm Value and Corporate Governance Survey». Ωστόσο, παρατηρήθηκε και μια αύξηση

τηγική. Παράλληλα, 83% δήλωσαν ότι επιθυμούν την καθιέρωση υποχρεωτικών εταιρικών αναφορών για τις επιδόσεις σε θέματα περιβάλλοντος, κοινωνίας και διακυβέρνησης, με βάση διεθνή πρότυπα. Το δε 82% πιστεύει ότι οι οργανισμοί τους έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο στην εφαρμογή των ελέγχων και των συστημάτων διαχείρισης κινδύνου, που απαιτούνται για την αντιμετώπιση σημαντικών κινδύνων ESG. ΠΡΟΚΛΗΣΗ Η ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Χρόνο, επιμονή, κουλτούρα και εκπαίδευση απαιτεί η επένδυση στη βιωσιμότητα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα ημερίδας, την οποία διοργάνωσαν ο Σύνδεσμος Επενδυτών & Διαδικτύου (ΣΕΔ) και το CSR Hellas για τη μετάβαση των επιχειρήσεων και τη βιώσιμη χρηματοδότηση. Παρά το γεγονός ότι σημαντικές εταιρείες της ελληνικής οικονομίας, όπως όμιλος ΟΤΕ, V Group, Ολυμπιακή Ζυθοποιία, Mytilineos, Alpha Services & Holdings, όμιλος φαρμακευτικών επιχειρήσεων Τσέτη κ.ά. δημοσιοποιούν πλέον, ανά τακτά χρονικά διαστήματα, Απολογισμούς Βιωσιμότητας ή Εταιρικής Υπευθυνότητας, η βιώσιμη ανάπτυξη, σύμφωνα με τα βασικά συμπεράσματα της συζήτησης, αποτελεί πρόκληση για όλες τις επιχειρήσεις, εισηγμένες στο Χρηματιστήριο και μη, με βάση τις επερχόμενες εξελίξεις σε σχέση με τη δημοσιοποίηση των μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών. Επιπλέον, διεξήχθη το συμπέρασμα ότι τα κριτήρια ESG -τα οποία καλούνται να ενσωματώσουν οι επιχειρήσεις- αποτελούν όχι μόνο βασική προϋπόθεση, προκειμένου να διεκδικήσουν τη συμμετοχή τους στο ευρωπαϊκό σχέδιο «Βιώσιμη Ανάπτυξη», που προβλέπει επενδύσεις άνω του ενός τρισ. ευρώ την επόμενη δεκαετία, αλλά και προτεραιότητα των συμμετόχων -ιδιαίτερα των πελατών / καταναλωτών, των επενδυτών, αλλά και της κοινωνίας ευρύτερα. Παράλληλα, η επένδυση στον τρόπο με τον οποίο παράγει αξία μια επιχείρηση σε βάθος χρόνου και στο πώς αντιμετωπίζει το μέλλον της απαιτεί μακροχρόνιο ορίζοντα και καλλιέργεια συγκεκριμένης κουλτούρας. Ωστόσο, το οικοσύστημα θα πρέπει να στηρίξει έμπρακτα τις επιχειρήσεις

έρευνα διαπίστωσε μια απόκλιση μεταξύ, αφενός, των πλεονεκτημάτων της εταιρικής στρατηγικής ESG για μακροπρόθεσμη ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς και, αφετέρου, της προθυμίας των ηγετών να την υποστηρίξουν μέσω της εταιρικής διακυβέρνησης. Το 66% των ηγετικών στελεχών θεωρεί, πρώτον, τη μακροπρόθεσμη αξία μέσω νέων προϊόντων και υπηρεσιών για θέματα ESG και, δεύτερον, την ανθεκτικότητα στους κινδύνους ESG, ως τα δύο κορυφαία πλεονεκτήματα της ενσωμάτωσης των εν λόγω κριτηρίων στην εταιρική τους στρα-

εμάς στην KPMG,

εναρμονίζεται

το σύνολο των δραστηριοτήτων

βαθιά χαραγμένος στο DNA της εταιρείας και των ανθρώπων μας. Όραμα μας είναι να δημιουργήσουμε έναν θετικό αντίκτυπο στην κοινωνία όπου ζούμε και εργαζόμαστε. Στο παραπάνω πλαίσιο, οι δράσεις κοινωνικής υπευθυνότητας της εταιρείας μας βασίζονται σε τέσσερις πυλώνες: άνθρωποι, περιβάλλον, κοινότητα και δια βίου μάθηση. Παράλληλα, όλες οι δράσεις μας εναρμονίζονται με τους 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ. Συμμετέχουμε κάθε χρόνο στον παγκόσμιο εθελοντικό καθαρισμό ακτών του Ocean Conservancy, που συντονίζει για την Ελλάδα η HELMEPA δύο φορές τον χρόνο. Δενδροφυτεύουμε, σε συνεργασία με τον οργανισμό We4all. Έχουμε καταργήσει τη χρήση των πλαστικών μίας χρήσης στα γραφεία μας και έχουμε μειώσει την κατανάλωση του χαρτιού εκτυπώσεων στα γραφεία μας. Παράλληλα, ανακυκλώνουμε καθημερινά, καθώς έχουμε εντάξει, σε κάθε κτίριό μας, ειδικό χώρο ανακύκλωσης και έχουμε ενημερώσει για τον σωστό τρόπο ανακύκλωσης των διαφορετικών υλικών». Αλκιβιάδης Σιαράβας, Marketing, Communications & Corporate Citizenship Manager, KPMG στην Ελλάδα Η κλιματική αλλαγή και η επείγουσα ανάγκη για προστασία του περιβάλλοντος έχουν αποδειχθεί, μέχρι στιγμής, «πεδίο δόξης» για τις εταιρείες σε όλον τον κόσμο, οι οποίες προχωρούν σε πλήθος σχετικών δράσεων

Marketing, Communications & Corporate Citizenship Manager, KPMG στην Ελλάδα, σχολιάζει ότι οι επιχειρήσεις φαίνεται να ενστερνίζονται όλο και περισσότερο τη φράση «doing well by doing good», αναγνωρίζοντας πλέον, σε μεγάλο βαθμό σε σύγκριση με το παρελθόν, την αναγκαιότητα της υιοθέτησης των ESG στη στρατηγική τους. «Έτσι, βλέπουμε πολλούς οργανισμούς μεγαλύτερους, αλλά και μικρότερους να ενσωματώνουν τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης στις καθημερινές πλέον πρακτικές τους». Παρατηρεί ότι η μετάβαση στο νέο πλαίσιο ESG είναι μια απαιτητική, χρονοβόρα και πολύπλοκη διαδικασία για τις επιχειρήσεις, ενώ, παράλληλα, είναι κρίσιμο για το σύγχρονο επιχειρείν όχι μόνο να εφαρμόζει τα ESG κριτήρια στη δραστηριοποίηση του, αλλά και να συνδέει τα παραπάνω κριτήρια με την αντίστοιχη αξιολόγηση και τον απολογισμό που απαιτείται. Για τον λόγο αυτό, πολλές επιχειρήσεις αναζητούν εξειδικευμένους συνεργάτες-συμβούλους για την ορθή εφαρμογή και των τριών διαστάσεων του ESG: Environment, Society, Governance, όχι μόνο σε μεμονωμένες δράσεις, αλλά κυρίως για να ενσωματώσουν πρακτικές στον πυρήνα της λειτουργίας τους. «Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, θεωρώ ότι το ESG δεν συνιστά απλώς ένα παγκόσμιο mega-trend που κάποια στιγμή θα “ξεφουσκώσει”. Η υιοθέτηση των ESG κριτηρίων από τις επιχειρήσεις ήρθε για να μείνει και είναι κάτι που πλέον τα περισσότερα στελέχη έχουν κατανοήσει και προσπαθούν να εφαρμόσουν», συνεχίζει. «ΝΑ ΣΤΡΑΦΟΥΜΕ ΣΤΑ ΜΕΓΑΛΑ ΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ» Στα μεγάλα θέματα της σύγχρονης εποχής επιχειρεί να στραφεί η Lidl Ελλάς, προκειμένου να δοθεί «περιεχόμενο» στην ποιότητα ζωής των καταναλωτών, στο πλαίσιο της ήδη δυσχερούς συγκυρίας την οποία διανύει. «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι, τα τελευταία χρόνια, οι καταναλωτές βρέθηκαν αντιμέτωποι στην καθημερινότητά τους με πολλές, όσο και δύσκολες προκλήσεις. Σε μεγάλο βαθμό, ακόμα και σήμερα, το μέσο νοικοκυριό βιώνει συνθήκες “εσωτερικής” και “εξωτερικής” διαπραγμάτευσης. Όλες και όλοι δοκιμαστήκαμε από την οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας, την πανδημία, αλλά και την πρόσφατη ενεργειακή κρίση. Και χρειάστηκε είτε να κάνουμε θυσίες, άλλοτε μεγάλες και άλλοτε μικρές, είτε εκπτώσεις στις επιλογές μας», σημειώνει η Βασιλική Αδαμίδου, Διευθύντρια Επικοινωνίας και Εταιρικής Υπευθυνότητας, Lidl Ελλάς. Επίσης, τονίζει ότι αυτό που έχει προτεραιότητα για την ίδια, αλλά και για την εταιρεία, είναι η συγκράτηση και η βελτίωση, όπου είναι δυνατόν, της ποιότητας ζωής. «Αν τώρα θελήσουμε να δώσουμε περιεχόμενο στην ποιότητα ζωής, σίγουρα δεν θα περιοριστούμε στα καταναλωτικά αγαθά. Πρέπει υποχρεωτικά να στραφούμε στα μεγάλα θέματα της εποχής μας, από την κλιματική κρίση και την ισότητα των φύλων, μέχρι τη διαφορετικότητα και τη συμπερίληψη», συνεχίζει. Αυτές, εξάλλου, θεωρεί ως τις προκλήσεις που διατρέχουν οριζόντια τον κοινωνικό ιστό και αποτελούν, ταυτόχρονα, προτεραιότητες αιχμής για κάθε μεγάλη εταιρεία και κάθε οργανισμό που φιλοδοξεί να ηγείται και να ανοίγει δρόμους, αναφέρει. GREEN DEAL: ΠΟΙΟΣ Ο ΒΑΘΜΟΣ ΕΤΟΙΜΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ

και ατομικά, στη δημιουργία ενός θετικού αντίκτυπου στην κοινωνία την οποία ζούμε και εργαζόμαστε, έχοντας σε ισορροπία το νου και την καρδιά μας, κάνοντας πράξη τις αξίες της εταιρείας μας, οι οποίες διέπουν κάθε πτυχή της καθημερινότητάς μας. Του Αλκιβιάδη Σιαράβα, Marketing, Communications & Corporate Citizenship Manager, KPMG στην Ελλάδα

στρατηγική της κοινωνικής ευθύνης και οι δράσεις της εταιρείας μας είναι εναρμονισμένες με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών. Σε αυτό το πλαίσιο, οι δράσεις μας βασίζονται σε τέσσερις πυλώνες: άνθρωποι, περιβάλλον, κοινωνία και δια βίου μάθηση. Μερικές από τις δράσεις που έχουμε πραγματοποιήσει το τελευταίο διάστημα είναι: Στήριξη των Γενναίων Παιδιών της ΕΛΕΠΑΠ Η μακροχρόνια- πάνω από 30 χρόνια- συνεργασία μας με την ΕΛΕΠΑΠ έχει δημιουργήσει μια πληθώρα πολυεπίπεδων πρωτοβουλιών με σκοπό τη στήριξή της. Μαγειρεύουμε για καλό σκοπό «Cook for Good» Mε αφορμή τη Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Φτώχειας, εθελοντές από την KPMG φορούν τις μαγειρικές ποδιές τους και ετοιμάζουν γεύματα για άτομα που το έχουν ανάγκη με την καθοδήγηση γνωστών Σεφ. Σε συνεργασία με την ΜΚΟ «Μπορούμε», τα γεύματα μοιράζονται

ΚPMG Global Cyber Day Τον Οκτώβριο του 2018, η KPMG ξεκίνησε τη διοργάνωση του εκπαιδευτικού προγράμματος «KPMG Global Cyber Day» (Ημέρες για την Ασφάλεια στον Κυβερνοχώρο) με αφορμή τον Ευρωπαϊκό Μήνα Κυβερνοασφάλειας (ECSM). Πρόκειται για μια κοινωνική πρωτοβουλία παγκόσμιας εμβέλειας της KPMG, με στόχο την εκπαίδευση μαθητών δημοτικού και γυμνασίου, αλλά και των ενηλίκων του περιβάλλοντός τους, σχετικά με τη σημασία της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο. Ενίσχυση Δανειστικών Βιβλιοθηκών Σε συνεργασία με την Ελληνική Λέσχη Βιβλίου δημιουργούμε και εμπλουτίζουμε δανειστικές βιβλιοθήκες σε όλη την Ελλάδα. Η πρώτη δράση ξεκίνησε από το 5ο Δημοτικό Σχολείο Περάματος, εμβαθύνοντας την υποστήριξη της τοπικής κοινότητας, την οποία παρέχει η KPMG από το 2003. Από το 2018 μέχρι σήμερα έχουμε προσφέρει βιβλία και έπιπλα βιβλιοθήκης σε 10 σχολεία, 2.170 μαθητές και 241 εκπαιδευτικούς. Σύνολο 1.065 ποιοτικά βιβλία. Η εταιρική κοινωνική ευθύνη βρίσκεται στην καρδιά της καθημερινότητάς μας και θα συνεχίσουμε να βρισκόμαστε δίπλα στην κοινωνία και στο περιβάλλον ανταποκρινόμενοι στις ανάγκες που προκύπτουν,

ανάκαμψη της περιοχής, η KPMG διοργάνωσε τον Μάιο δεντροφύτευση στον Υμηττό με τα στελέχη της εταιρείας, ενώ συνολικά ενίσχυσε με 1.000 δέντρα την αναδάσωση της Αττικής και της Β. Εύβοιας.

κό Green Deal -η συμφωνία η οποία στοχεύει στην προώθηση επενδύσεων σε τεχνολογίες χαμηλού άνθρακα, στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και στη στροφή σε ενεργειακές πηγές μηδενικών ρύπων σε συνδυασμό με την εξοικονόμηση φυσικών πόρων και την καλύτερη προστασία των φυσικών οικοτόπων; Όχι στον αναμενόμενο βαθμό, σύμφωνα με τα ευρήματα της παγκόσμιας έρευνας, την οποία υλοποίησε η PwC. Συγκεκριμένα, βρέθηκε ότι λιγότερες από τέσσερις στις 10 επιχειρήσεις δηλώνουν επαρκώς εξοικειωμένες με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, ενώ λιγότερες από τις μισές (49%), θεωρούν ότι είναι προετοιμασμένες για την πληθώρα των νέων απαιτήσεων που αναμένεται να επιφέρει. H μελέτη καταδεικνύει πως οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις είναι καλύτερα πληροφορημένες και προετοιμασμένες έναντι των προκλήσεων που έρχονται. Ακόμη όμως και αυτές παραδέχονται πως βρίσκονται στα πρώιμα στάδια κατανόησης της Πράσινης Συμφωνίας. Την ίδια στιγμή δύο στις τρεις επιχειρήσεις έχουν ήδη δεσμεύσει κεφάλαια και προτίθενται να αναλάβουν δράσεις σε βάθος πενταετίας με στόχο την υιοθέτηση μιας πιο βιώσιμης

Sustainability Reporting», η οποία δημοσιεύεται κάθε δύο χρόνια, βρήκε ότι οι επιχειρήσεις αναγνωρίζουν όλο και περισσότερο ότι είναι ουσιαστικός ο ρόλος τους στην επίτευξη των στόχων για την κλιματική αλλαγή, με ένα 71% των Ν100 και 80% των G250 να θέτουν στόχους μείωσης του αποτυπώματος άνθρακα. Ωστόσο, επισημαίνει ότι μόλις 64% των εταιρειών G250 αναγνωρίζουν επίσημα ότι η κλιματική αλλαγή αποτελεί κίνδυνο για την επιχείρησή τους και λιγότερες από τις μισές η απώλεια βιοποικιλότητας. Επιπλέον, κάποιες περαιτέρω προκλήσεις που εντοπίζουν αφορούν την «κοινωνική» πτυχή (π.χ. σύγχρονη δουλεία, διαφορετικότητα, ένταξη και ισότητα, συμμετοχή της κοινότητας και εργασιακά θέματα), παρότι αυξάνεται η συνειδητοποίηση της σύνδεσης μεταξύ της κλιματικής κρίσης και της κοινωνικής ανισότητας. Στο παραπάνω πλαίσιο, η έκθεση της KPMG περιέγραψε απτούς τρόπους με τους οποίους οι επιχειρήσεις μπορούν να επενδύσουν στην πληροφόρηση για τη βιωσιμότητα και, συγκεκριμένα: 1. Κατανόηση των προσδοκιών των ενδιαφερόμενων μερών, 2. Ενσωμάτωση των αξιολογήσεων σημαντικότητας στην πληροφόρηση, 3. Ευθυγράμμιση της πλη-

η διοίκηση της εταιρείας. Ακολουθεί με 25% η ξεχωριστή διεύθυνση / τμήμα της εταιρείας. Οι ενέργειες των εταιρειών που αφορούν την κοινωνία καλύπτουν το μεγαλύτερο μερίδιο (39%) στον συνολικό προϋπολογισμό των εταιρειών για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Ακολουθούν οι περιβαλλοντικές (36%) και οι σχετικές με την εταιρική διακυβέρνηση δράσεις (25%). 80% των επιχειρήσεων δαπανούν έως 200.000 ευρώ για δράσεις ESG σε ετήσια βάση, ενώ μόλις 6% δαπανούν πάνω από ένα εκατ. ευρώ. Η κυριότερη

η πληροφόρηση για τη βιωσιμότητα αυξάνεται σταθερά με τις κορυφαίες 250 εταιρείες παγκοσμίως -γνωστές και ως G250- όλες σχεδόν (96%) να δημοσιεύουν κάποιας μορφής έκθεση βιωσιμότητας, πρόσφατη έκθεση της KPMG με τίτλο «KPMG Survey of

με υποχρεωτικά ή εθελοντικά πλαίσια, 4. Επένδυση σε ποιοτική διαχείριση

Κατανόηση

δεδομένων

της κλιματικής αλλαγής και

κοινωνικών ζητημάτων στις επιχειρήσεις.

ESG, ΟΔΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΓΙΑ

ΑΡΙΣΤΕΙΑ» Ως έναν οδικό χάρτη, ο οποίος δείχνει τον δρόμο προς τη συνεχή επιχειρηματική πρόοδο και αριστεία περιγράφει τη θεματολογία των ESG η Ευτυχία Κουτσουρέλη, Αντιπρόεδρος ΔΣ, όμιλος Quest, και πλέον ένα σημαντικό «εργαλείο» για τον στρατηγικό προγραμματισμό των επιχειρήσεων. «Στην Ελλάδα, οι μεγάλες επιχειρήσεις έχουν αναγνωρίσει ότι τα κριτήρια ESG δρουν συμπληρωματικά με την εταιρική ευθύνη και έχουν εστιάσει, τα τελευταία χρόνια, στην υιοθέτηση των κριτήριων ESG στη λειτουργία τους, αναγνωρίζοντας ότι η σωστή ενσωμάτωσή τους συνδέεταιάμεσακαιμεένακαλό“ESGratingscore”», εξηγεί. Αναφορικά με τη μεγαλύτερη έμφαση, η οποία έχει δοθεί στον πυλώνα «Ε», σχολιάζει ότι η κλιματική αλλαγή, η ενεργειακή κρίση, η ανάγκη για την εφαρμογή κυκλικής οικονομίας, αλλά και όλο το νέο νομοθετικό πλαίσιο γύρω από τη Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, έχουν δημιουργήσει άμεση ανάγκη για τη δραστηριοποίηση γύρω από τη μετρίαση των αρνητικών επιπτώσεων στο περιβαλλοντικό αποτύπωμα κάθε επιχείρησης. Όσο για την Ελλάδα τη χαρακτηρίζει ως πολύ θετικά τοποθετημένη να εκμεταλλευτεί τις ευκαιρίες χρηματοδότησης γύρω από την πράσινή ανάπτυξη και, ιδιαίτερα, μέσα από τις ανανεώσιμες πήγες ενεργείας. «Σιγουρά, πιο κερδισμένες θα είναι οι επιχειρήσεις που θα μπορέσουνναδώσουνμεγαλύτερηέμφασηστηνκαινοτομίακαιτηνψηφιοποίηση γύρω από τις νέες πράσινες τεχνολογίες», παρατηρεί. ΠΑΓΙΩΣΗ ΤΟΥ «S» ΣΤΙΣ ΕΤΑΙΡΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ

Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι το «E» των ESG αποτέλεσε, τα τελευταία χρόνια, εν μέσω και των ραγδαίων αλλαγών στο κλίμα,

«ΠΛΕΟΝΑΣΜΑ ΟΦΕΛΟΥΣ ΣΤΟ ΠΑΡΟΝ, ΑΠΟΘΕΜΑ ΠΟΡΩΝ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ»

«Στη Lidl Ελλάς, η εταιρική υπευθυνότητα είναι αναπόσπαστα δεμένη με τη φιλοσοφία και τον αξιακό πλούτο που κάνει ξεχωριστό το επιχειρηματικό μας μοντέλο. Δρούμε με πλήρη συναίσθηση του τι σημαίνει, πώς ερμηνεύεται, τι αντίκτυπο έχει κάθε μας κίνηση στην αγορά, την κοινωνία, το περιβάλλον. Ταυτόχρονα, συνεκτιμάμε την πρόσθετη αξία που προσφέρει στις επιλογές μας η δυναμική τόσο των δικών μας ανθρώπων, όσο και των συνεργατών μας. Κάθε δραστηριότητά μας είναι οργανωμένη, ώστε να θωρακίζουμε την επιχειρηματική μας συνέχεια, αλλά και να διασφαλίζουμε επάρκεια πόρων και για τις επόμενες γενιές. Προσφέρουμε πλεόνασμα οφέλους στο παρόν και απόθεμα πόρων στο μέλλον. Εδώ και 23 χρόνια, αφήνουμε όλο και μεγαλύτερο θετικό αποτύπωμα στην ελληνική οικονομία και την κοινωνία. Το πετυχαίνουμε γιατί εφαρμόζουμε με συνέπεια πρακτικές βιώσιμης ανάπτυξης. Η εξοικονόμηση ενέργειας, η μείωση των εκπομπών αερίων στην ατμόσφαιρα, η μείωση του πλαστικού, η καταπολέμηση της απώλειας και σπατάλης τροφίμων, η βιώσιμη και υγιεινή διατροφή, η κυκλική οικονομία και η ανακύκλωση, ο σεβασμός των ατομικών δικαιωμάτων και η δίκαιη ανταμοιβή, παραμένουν κεντρικοί άξονες ευθύνης για όλες και όλους μας». Βασιλική Αδαμίδου, Διευθύντρια Επικοινωνίας και Εταιρικής Υπευθυνότητας, Lidl Ελλάς

την πρώτη προτεραιότητα για τις εταιρείες. Το τελευταίο διάστημα, ωστόσο, ο πυλώνας «Social» έρχεται στο προσκήνιο, πρωτίστως σε επίπεδο ίσων ευκαιριών, upskilling και reskilling, πρόσθετων παροχών και επιπλέον παροχών περίθαλψης. Στη χώρα μας, σύμφωνα με έρευνα της Icap Crif για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και τις Δράσεις ESG, βρέθηκε ότι 95% των επιχειρήσεων δήλωσαν ότι παρέχουν ίσες ευκαιρίες προς όλους τους εργαζομένους σε βαθμό «πολύ» ή «πάρα πολύ», ενώ 84% ότι παρέχει δυνατότητες εκπαίδευσης ή βελτίωσης των δεξιοτήτων του προσωπικού σε βαθμό «πολύ» ή «πάρα πολύ». Στην ανώτερη κλίμακα εμφανίζονται οι πρόσθετες παροχές ή οικονομικές διευκολύνσεις στο προσωπικό (80%), ενώ οι δωρεές ή παροχές σε χρήμα ή αγαθά σημείωσαν 68%, η ανταπόκριση σε έκτακτες καταστάσεις 61%, ο εθελοντισμός των εργαζομένων και η συμμετοχή σε πρωτοβουλίες βιώσιμης ανάπτυξης (αιμοδοσία, καθαρισμοί περιοχών, δενδροφύτευση κ.ά.) 50%, η υποστήριξη καλλιτεχνικών, αθλητικών, πολιτισμικών εκδηλώσεων 49% και οι πρωτοβουλίες για την ενίσχυση ΜΚΟ 39%. «Στον πυλώνα του “S”, τα κοινωνικά κριτήρια, υπάρχει η εντύπωση ότι η Ελλάδα είναι αρκετά πίσω συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Παρ’ όλο που υπάρχει αναγνώριση για τη σημαντικότητα των θεμάτων αυτών, ως χώρα, ακόμα υστερούμε στην εφαρμογή βέλτιστων εργασιακών πρακτικών και πολιτικών, όπως αυτών της διαφορετικότητάς και τη συμπερίληψης, την εφαρμογή ευέλικτων εργασιακών μοντέλων, αλλά και γενικά όλη τη μέτρηση του κοινωνικού αποτυπώματος των επιχειρήσεων», σχολιάζει η Ευτυχία Κουτσουρέλη. Παρατηρεί, ωστόσο, ότι η εύρεση, προσέλκυση και διατήρηση εξειδικευμένων εργαζόμενων -και από το εξωτερικό- είναι μια πραγματικό -

του εταιρικού μας σκοπού. Και αυτό γιατί η συνδεσιμότητα και οι ψηφιακές τεχνολογίες αποτελούν το κλειδί για τη “δίδυμη”, πράσινη και ψηφιακή μετάβαση της κοινωνίας και εγγύηση για την ισότιμη πρόοδο και ευημερία. Δηλώνουμε

Το τελευταίο διάστη μα, ο πυλώνας «Social» των ESG έρχεται στο προσκήνιο, πρωτίστως σε επίπεδο ίσων ευκαιριών, upskilling και reskilling, πρόσθετων παροχών, καθώς και επιπλέον παροχών περίθαλψης

το στοίχημα, το οποίο αποτελεί και τον υψηλότερο πήχη των προσδοκιών μας. Ένα σημαντικό κομμάτι αυτού του έργου εκτελείται και μέσα από το Ίδρυμα Vodafone, το οποίο φέτος γιορτάζει τα 20 του χρόνια στην Ελλάδα. Μόνο τον τελευταίο χρόνο, περισσότεροι από 700.000 πολίτες, ακόμη και στις πλέον απομακρυσμένες περιοχές της Ελλάδας, έχουν ωφεληθεί από τα προγράμματά του στους τομείς της εκπαίδευσης, της υγείας, της κοινωνικής ενσωμάτωσης, καθώς και μέσα από την ανταπόκριση σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και τις εφαρμογές (apps) που έχουν δημιουργηθεί για το κοινό καλό». Κατερίνα Σιπητάνου, Διευθύντρια Εταιρικών Σχέσεων, Vodafone Ελλάδας

τητα και διαθέτει καίρια σημασία για τη μελλοντική ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Έτσι, θεωρεί σίγουρο ότι θα υπάρξει πολύ μεγαλύτερη έμφαση στον πυλώνα του «S». Από την πλευρά του, ο Αλκιβιάδης Σιαράβας, εξηγεί ότι το πιο σημαντικό συστατικό των δράσεων της KPMG είναι η ενεργή συμμετοχή των ανθρώπων της και η εθελοντική τους προσφορά σε ό,τι κάνει η εταιρεία. «Έτσι, όλοι μαζί και ο καθένας ξεχωριστά, συνδράμουμε με θετικό αντίκτυπο στην κοινωνία και το περιβάλλον, κάνοντας πράξη τις αξίες της εταιρείας

400 περίπου επιχειρήσεις, καθώς και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Βάσει εκτιμήσεων δε υπολογίστηκε ότι, μέχρι το 2027, οι θέσεις εργασίας που θα δημιουργηθούν στην ΕΕ, σε σχέση με τα θέματα βιωσιμότητας, θα ανέρχονται σε περίπου 60.000, αν και στην Ελλάδα δεν υπάρχουν ανάλογες εκτιμήσεις. Όσο για τις ειδικεύσεις που αναμένεται να αφορούν οι θέσεις αυτές εκτείνονται σε ένα ευρύ φάσμα και αφορούν τόσο σε εξωτερικές θέσεις εργασίας, όσο και σε συμβουλευτικές και ελεγκτικές υπηρεσίες (auditors) και θέσεις υπεύθυνων βιωσιμότητας στις ΜμΕ.

ΤΑ ESG, ΜΕΤΡΟ «ΕΚΔΗΜΟΚΡΑΤΙΣΜΟΥ» ΣΤΙΣ ΙΔΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Ενδεικτικά, στο πλαίσιο εκδήλωσης που διοργανώθηκε πρόσφατα από το CSR Hellas, με θέμα την εκπαίδευση

της με το οικονομικό μοντέλο της βιώσιμης ανάπτυξης, αναφέρθηκε ότι κεντρικό ρόλο στις νέες δεξιότητες που πρέπει να αποκτηθούν στη διαδικασία της μετάβασης και υιοθέτησης προτύπων βιωσιμότητας, αποτελούν τα soft skills με επιχειρήσεις και πανεπιστήμια να ωφελούνται, επενδύοντας στη συνεργασία για την ανάπτυξή τους στα θέματα εταιρικής βιωσιμότητας. Επίσης, τονίστηκε ότι, στη χώρα μας, η εκτίμηση για δημιουργία νέων θέσεων εργασίας βάσει των υποχρεώσεων που απορρέουν από τα ευρωπαϊκά πρότυπα, αφορά σε

Ενώ, τα προηγούμενα χρόνια, η συζήτηση για τα κριτήρια ESG μονοπωλείτο από επιλεγμένες ελληνικές επιχειρήσεις, οι οποίες, λόγω μεγέθους, επιχειρησιακής παράδοσης και αυξημένου αισθήματος λογοδοσίας προς την κοινωνία και τους κοινωνικούς εταίρους, ήταν οι μόνες που δραστηριοποιούνταν σχετικά με αυτά, η κατάσταση τώρα έχει αλλάξει. Με τον δημόσιο απολογισμό των μη χρηματοοικονομικών δραστηριοτήτων να αποτελεί έννομη υποχρέωση όλων των σχετικά μεγάλων επιχειρήσεων εδώ και κάποια χρόνια και την ανάγκη για αυξημένη λογοδοσία και περισσότερη διαφάνεια στο επιχειρείν να αποτελεί προϊόν πίεσης της διεθνούς επενδυτικής κοινότητας, προκειμένου να θεσπίσει περισσότερα «φίλτρα» για την αξιολόγηση της πραγματικής κατάστασης των επιχειρήσεων, τα ESG ήρθαν ως ένα μέτρο «εκδημοκρατισμού» στον χώρο των ιδιωτικών επιχειρήσεων, το οποίο έριξε περισσότερο φως στην εταιρική διακυβέρνηση, περιγράφει η Κατερίνα Σιπητάνου, Διευθύντρια Εταιρικών Σχέσεων, Vodafone Ελλάδας. «Το διεθνές περιβάλλον και οι συνεχείς προκλήσεις που ανακύπτουν έχουν de facto εισάγει τη βιωσιμότητα στον πυρήνα και την επιχειρηματική στρατηγική όλο και περισσότερων των επιχειρήσεων. Τα ESG, σήμερα, αντανακλούν όλα όσα ενδεχομένως υποβάθμιζε, τις περασμένες δεκαετίες, η ιεράρχηση της “ανάγνωσης” μίας επιχείρησης με τα παραδοσιακά χρηματοοικονομικά κριτήρια», υπογραμμίζει και υπενθυμίζει ότι υφίσταται ένας ακόμη μοχλός πίεσης, ο οποίος ωθεί το επιχειρείν σε πιο διαφανή λειτουργία. «Οι καταναλωτές εξελίσσονται μαζί με τις επιχειρήσεις και κάνουν πλέον τις επιλογές τους βάσει και άλλων κριτηρίων, πέραν της τιμής, όπως η περιβαλλοντική και κοινωνική συμπεριφορά μίας επιχείρησης», σχολιάζει. Από την πλευρά της, η Ευτυχία Κουτσουρέλη παρατηρεί ότι «στον πυλώνα “G” σίγουρα υπάρχει δυνατή συμμόρφωση ιδιαίτερα από τις εισηγμένες ελληνικές εταιρείες στα κανονιστικά θέματα εταιρικής διακυβέρνησης». Σχολιάζει, ωστόσο, ότι «δεν πρέπει να αγνοήσουμε τα μηνύματα ότι για να προσελκύσουμε περισσότερες επενδύσεις στην Ελλάδα χρειάζεται πιο ουσιαστική αναγνώριση και διαχείριση ρίσκων, αλλά και ευκαιριών γύρω από τα θέματα ESG». MW

και κοινωνικό χάσμα, το Ίδρυμα Vodafone Ελλάδος δίνει το δικό του στίγμα με αφορμή τη συμπλήρωση 20 ετών δραστηριότητάς του στην Ελλάδα, αναδεικνύοντας την σημασία της συνεργασίας ανθρώπου και τεχνολογίας για την ευημερία, την κοινωνική δικαιοσύνη και τη βιωσιμότητα. To Ίδρυμα Vodafone δραστηριοποιείται συνολικά σε 27 χώρες, έχοντας στον πυρήνα του το DNA της Vodafone να επιστρέφει πολυεπίπεδη αξία στις κοινωνίες, θέτοντας την ψηφιακές τεχνολογίες και τη συνδεσιμότητα στην υπηρεσία του ανθρώπου. Μόνο στην Ελλάδα, τον τελευταίο χρόνο περισσότεροι από 700.000 συμπολίτες μας, ακόμη και στις πλέον απομακρυσμένες περιοχές της χώρας, ωφελήθηκαν από τα προγράμματα του Ιδρύματος Vodafone σε συνεργασία με οργανισμούς στους τομείς της εκπαίδευσης και της υγείας, από δράσεις που ανταπόκριση σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, καθώς και μέσω εφαρμογών (apps) που έχουν δημιουργηθεί για το κοινό καλό. Το Ίδρυμα Vodafone συνδράμει τις δημόσιες υπηρεσίες με τεχνογνωσία, υποδομές και υπηρεσίες και συνεργάζεται μαζί τους για ένα μέλλον καλύτερο για όλους, χωρίς αποκλεισμούς. Σε αυτό το μέλλον η τεχνολογία θα έχει πρωταγωνιστικό ρόλο, και η διαρκής και αδιαπραγμάτευτη δέσμευση του Ιδρύματος είναι να «συνδέει για καλό» ανθρώπους και ψηφιακές τεχνολογίες, ως όχημα για την κάλυψη αναγκών σε πολλαπλά επίπεδα, καθώς και την αποκατάσταση κοινωνικών αδικιών. Οι δράσεις του Ιδρύματος Vodafone στην Ελλάδα αφορούν στην κάλυψη σημαντικών, πάγιων και διαρκών αναγκών στον χώρο της υγείας και της εκπαίδευσης, με στόχο την επιμόρφωση, την κοινωνική επανένταξη, τη συμπερίληψη, την παροχή ίσων ευκαιριών σε

μαθητών

Ισχυρά brands με τη δύναμη του CX

ο Customer Experience είναι αναπόφευκτο. Είναι παντού και πουθενά, κάτι σαν τη «δύναμη» στο Star Wars.

αλήθειας για κάθε brand, οπού το ίδιο

υπόσχεση έρχεται να κριθεί από τους πελάτες του σε κάθε σημείο επαφής μαζί του. Έχει καταφέρει η επιχείρησή σας να ακούσει τη φωνή και τα θέλω των πελατών σας ή απλώς ακούτε χιλιάδες φωνές να προέρχονται από δεκάδες κανάλια και προσπαθείτε να καταλάβετε τι θέλουν να πουν; Έχετε κατορθώσει να μιλάτε στους πελάτες σας με μία ενιαία φωνή από όλα τα κανάλια επικοινωνίας που χρησιμοποιείτε ή ακόμα ψάχνεστε; Με αφορμή τη συνεργασία δύο κορυφαίων εταιρειών σε θέματα Customer Experience, o Ιωσήφ Φασκιώτης, Διευθυντής Πωλήσεων Νοτιοανατολικής Ευρώπης της Medallia, και ο Γιώργος Ιακώβου, Συνιδρυτής της Base Element, εξηγούν πώς μπορούν οι επιχειρήσεις να αναβαθμίσουν το Customer Experience των πελατών τους καταλαβαίνοντας τι πραγματικά θέλουν να πουν και μιλώντας τη γλώσσα τους μέσω της αξιοποίησης σύγχρονων τεχνολογικών λύσεων.

Με κοινή φιλοσοφία και όραμα, η Medallia και η Base Element βάζουν την πελατειακή εμπειρία στο επίκεντρο της ψηφιακής μεταμόρφωσης. Η φιλοσοφία και η πεποίθησή μας πως ο συνδυασμός τεχνολογίας και ανθρώπου μπορεί να δώσει λύσεις σε όλα τα προβλήματα είναι απόλυτα συμβατή με την κουλτούρα και τη νοοτροπία των ανθρώπων της Base Element. Η μεταξύ μας συνεργασία αποτέλεσε για εμάς φυσικό επόμενο βήμα.

MW: Πώς προέκυψε η συνεργασία μεταξύ Base Element και Medallia; Πείτε μας μερικά λόγια για τις δύο εταιρείες. Ιωσήφ Φασκιώτης: Η Medallia είναι πρωτοπόρος εταιρεία και ηγέτης στην παροχή υπηρεσιών Customer, Citizen και Employee Experience Management. Ως η Νούμερο Ένα λύση για μεγάλες εταιρείες και οργανισμούς, το Medallia Experience Cloud μπαίνει στην καρδιά λειτουργίας μίας επιχείρησης ως ο μηχανισμός που ενώνει όλα τα εταιρικά συστήματα γύρω από τον πελάτη. Η πλατφόρμα συλλέγει δισεκατομμύρια experience signals, καλύπτοντας διαφορετικά κανάλια και εμπειρίες όπως για παράδειγμα βίντεο, ήχο, ψηφιακά σήματα, ΙοΤ, μέσα

Γιώργος Ιακώβου: Η Base Element είναι ένα Full Stack Agency. Είναι μια εταιρεία που δουλεύει συνεργικά και ολοκληρωμένα σε όλο το φάσμα της επικοινωνίας, τεχνολογίας, δημιουργικού, σχεδιασμού και δεδομένων. Τα τελευταία 12 χρόνια συνεργαζόμαστε με brands και εταιρείες βοηθώντας να ταυτίσουν τις υποσχέσεις τους με τις προσδοκίες των πελατών τους, τοποθετώντας τους στον πυρήνα των εργασιών τους. Στην διαδικασία αυτή η Base βοηθά στη διαδικασία μεταμόρφωσης και μετεξέλιξης των λειτουργιών τους. Συμβουλεύει και υλοποιεί για την εφαρμογή της απαιτούμενης τεχνολογίας, χαρτογραφεί και σχεδιάζει πώς θα είναι οι εμπειρίες των χρηστών και εφαρμόζει την κατάλληλη εξατομικευμένη επικοινωνία σε κάθε βήμα αλληλεπίδρασης. Στο πλαίσιο αυτό θέλοντας πάντα να προσφέρουμε το καλύτερο για τους πελάτες μας, η συνεργασία με την Medallia, την πρωτοπόρο και ηγέτιδα εταιρεία στο Customer Experience ήταν μάλλον κάτι φυσιολογικό. Τι καινούργιο έχετε να προτείνετε στην ελληνική αγορά; Γ.Ι.: Η ελληνική αγορά έχει κάνει πολύ μεγάλα άλματα σε θέματα ψηφιακής μεταμόρφωσης. Τόσο

συνεργασία τους με τη Medallia καταφέρνουν να μειώσουν την απώλεια πελατών, να μετατρέψουν πελάτες που είχαν μία αρνητική εμπειρία από detractors σε promoters, να εντοπίσουν ευκαιρίες για up-sell και cross-sell σε πραγματικό χρόνο και να μειώσουν λειτουργικά έξοδα. Όλα τα παραπάνω μεταφράζονται σε σημαντικό και μετρήσιμο return on investment.

τηση

λύσεων μέσα στους ίδιους τους οργανισμούς που θέλουν να τις εφαρμόσουν. Εμείς, ως συνεργάτες της Medallia είμαστε εδώ για να βοηθήσουμε και σε αυτό το κομμάτι με

γίνει

πανδημίας, έχουν ξεπεράσει τις προσδοκίες πολλών από εμάς. Ταυτόχρονα, ωστόσο, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε πως σε πολλά ζητήματα της ψηφιακής οικονομίας, το χάσμα μεταξύ Ελλάδας και Βόρειας Αμερικής / Δυτικής Ευρώπης παραμένει μεγάλο. Ένα παράδειγμα είναι και το Customer Experience. Εμείς σαν Medallia φέρνουμε στην ελληνική αγορά τεχνογνωσία 21 ετών από συνεργασία με κορυφαίες εταιρείες παγκοσμίως, καθώς και την κορυφαία τε-

«ΕΝΑ BRAND ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑ ΜΕ ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΜΕ ΠΟΛΛΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥΣ. ΕΧΟΥΜΕ ΤΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΝΑ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΟΥΜΕ ΟΛΗ ΤΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΣΕ ΕΝΑΝ ΕΝΙΑΙΟ ΧΩΡΟ ΚΑΙ ΑΠΟ ΑΥΤΗ ΝΑ ΜΠΟΡΕΣΟΥΜΕ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΟΥΜΕ ΜΙΑ ΣΥΝΕΠΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΚΑΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΤΟ ΚΑΤΙ ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΠΟΥ ΘΑ ΦΕΡΕΙ ΕΝΑ ΧΑΜΟΓΕΛΟ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΣΗΣ ΣΤΟΝ ΠΕΛΑΤΗ» χνολογία στο κομμάτι του Customer Experience Management, προσαρμοσμένη στις ανάγκες της εγχώριας αγοράς. Παραδείγματα αυτής της προσαρμογής είναι οι δυνατότητες αξιοποίησης της τεχνητής νοημοσύνης τόσο σε σχέση με την επεξεργασία του ελληνικού γραπτού λόγου όσο και προφορικού. Με δεδομένο ότι το Customer Experience είναι μία από τις σημαντικότερες παραμέτρους για κάθε επιχείρηση, πώς μπορούν οι λύσεις που προτείνετε να αναβαθμίσουν την πελατειακή εμπειρία; Ι.Φ.: Το διαρκώς αυξανόμενο εύρος υπηρεσιών και προϊόντων στα οποία έχουμε όλοι πρόσβαση ως πελάτες, καθώς και ο τρόπος επικοινωνίας μας με τις εταιρείες παρόχους μεταβάλλεται διαρκώς. Πλέον έχουμε -ή για να το θέσω καλύτερα, περιμένουμε πως θα έχουμε- τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουμε ψηφιακά κανάλια, τηλεφωνικά κέντρα, chatbots, ερωτηματολόγια, μέσα κοινωνική δικτύωσης απρόσκοπτα. H λίστα διαρκώς αυξάνεται. Επομένως, είναι εξαιρετικά σημαντικό η κάθε επιχείρηση να έχει τη δυνατότητα να διαχειριστεί όλες αυτές τις διαφορετικές αλληλεπιδράσεις με το κοινό σε πραγματικό χρόνο. Βεβαίως, η συλλογή πληροφοριών από όλες αυτές τις διαδράσεις είναι ένα ζητούμενο. Ένα άλλο ζητούμενο είναι η δυνατότητα να αναλύουμε όλη αυτή την πληροφορία με τρόπο έξυπνο και επιστημονικό, καταβάλλοντας τη μικρότερη δυνατή προσπάθεια, καθώς και να χρησιμοποιούμε τα αποτελέσματα αυτής της ανάλυσης για να επενδύσουμε

ότι ένας ευχαριστημένος πελάτης παραμένει περισσότερο, ξοδεύει περισσότερα και προτείνει την επιχείρηση ή το προϊόν και σε άλλους. Μπορεί μία κακή εμπειρία του πελάτη να προκαλέσει ανεπανόρθωτη ζημιά σε ένα brand; Ι.Φ.: Η απάντηση είναι ναι. Τα καλά νέα είναι πως έχουμε πλέον τη δυνατότητα είτε να διορθώσουμε μία κακή εμπειρία είτε να την αποτρέψουμε πριν καν συμβεί. Σύμφωνα με έρευνες, το 52% των καταναλωτών θεωρούν πως μία κακή εμπειρία που είχαν τον τελευταίο χρόνο θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί αν τους είχε δοθεί η δυνατότητα να δώσουν feedback σε πραγματικό χρόνο και η εν λόγω εταιρεία είχε λάβει την απαραίτητη δράση άμεσα. Γι’ αυτό και είναι τόσο σημαντικό να μετατρέπουμε τα insights σε δράσεις, ώστε να εξασφαλίσουμε ότι το brand δεν θα υποστεί ζημιά που θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί. Γ.Ι.: Γενικά ο κόσμος είναι πιο πρόθυμος να μοιραστεί δημόσια μια κακή εμπειρία παρά μια καλή. Μια κακή εμπειρία στον κόσμο που ζούμε σήμερα, διαδίδεται άμεσα και εκθετικά. Το αν η ζημιά θα είναι ανεπανόρθωτη σε μεγάλο βαθμό κρίνεται από τη διαχείριση που θα γίνει . Στις περισσότερες περιπτώσεις η σωστή και άμεση διαχείριση μιας κακής εμπειρίας μπορεί να τη μετατρέψει σε μια καλή και θετική άποψη για το brand μας. Η δυνατότητα όμως να την αποφύγουμε είναι το ιδανικό. Tι είναι σημαντικό να αποφύγει ή να επιδιώξει μία εταιρεία που χτίζει ένα customer experience πρόγραμμα; Ι.Φ.: Το πρώτο που έρχεται στο μυαλό είναι η σημασία του χτισίματος ενός προγράμματος πάνω σε μία κεντρικοποιημένη πλατφόρμα που θα καλύπτει όλα τα κανάλια επικοινωνίας με τον πελάτη. Το δεύτερο είναι η ανάγκη για μία μακροπρόθεσμη στρατηγική που θα βοηθήσει τον οργανισμό να μεταμορφωθεί σε customercentric. Κάτι τέτοιο δεν θα γίνει από τη μία στιγμή στην άλλη, αλλά θα χτιστεί βήμα-βήμα. Εξ’ ου και η ανάγκη για ένα πλάνο στο οποίο θα βασιστεί η σταδιακή επέκταση του προγράμματος CX και η αντίστοιχη εταιρική «μεταμόρφωση». Γ.Ι.: Οι εταιρείες που μπαίνουν στη διαδικασία αυτή, έχουν ήδη κάνει κάτι σημαντικό. Έχουν αναγνωρίσει την αναγκαιότητα της μεταμόρφωσής τους με επίκεντρο τον πελάτη και την εμπειρία του. Πέραν από αυτό θα συμφωνήσω και στα δύο που αναφέρθηκαν πιο πάνω. Πρέπει να υπάρχει ένα όραμα, ξεκάθαροι στόχοι και πλάνο υλοποίησης. Δεν τα πετάμε όλα και τα αλλάζουμε όλα σε μια νύχτα. Την ίδια ώρα όμως, δεν μπορούμε να φτάσουμε στο επίπεδο που θέλουμε

IN THE NEWS

Τέλη Νοεμβρίου έγινε γνωστή η αποχώρηση της Ειρήνης Ψιλοπούλου από την Polygreen και τη θέση της Marketing Communications Manager. Η Ειρήνη Ψιλοπούλου ανήκε στο ανθρώπινο δυναμικό της εταιρείας για έναν χρόνο περίπου. Λίγες μέρες νωρίτερα είχε ανακοινωθεί η αποχώρηση της Έλλης Παναγιωτοπούλου από τη Polygreen και τη θέση της Group Communications & Corporate Affairs Director μετά από δύο χρόνια συνεργασίας. Μέλος του Συνδέσμου Διαφημιζομένων

Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΤΟΥ... ΑΥΡΙΟ «Οι επιδόσεις θα μπορούσαν να βελτιωθούν με την ένταξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων στα σχολεία με μεθοδικό τρόπο», επισημαίνει η Διακρούση. Από την πλευρά του και ο Μάριος Ιντζελέρ, Διευθύνων Σύμβουλος της Ανακύκλωση Συσκευών ΑΕ εστίασε στη σημασία της εξοικείωσης των παιδιών με τη διαδικασία της ανακύκλωσης, αναφερόμενος σε δράσεις που υλοποιεί η εταιρεία του: «Δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση μέσω συστηματικών εκπαιδεύσεων στους “πολίτες του αύριο”, όπως αποκαλούμε τους μικρούς μαθητές, καθώς υλοποιούμε σχολικές ενημερώσεις προκειμένου τα παιδιά να εξοικειωθούν με την ανακύκλωση ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών και να γνωρίσουν τι και πού μπορούν να ανακυκλώσουν». Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Σε αυτό το πλαίσιο, αναδεικνύεται η σημασία της επικοινωνίας με στόχο την ενημέρωση και μεγαλύτερη ενεργοποίηση των πολιτών, με τις εταιρείες, που δραστηριοποιούνται στον κλάδο να προχωρούν σε νέες συνεργασίες και σε αντίστοιχες καμπάνιες τη χρονιά που μας πέρασε. Συγκεκριμένα, τον περασμένο Μάρτιο η ΑΦΗΣ ΑΕ διενήργησε media spec, με νικήτρια τη Webjar, η οποία συνεργάζεται με τη New Advisors, και μαζί ανέλαβαν το κομμάτι της αγοράς διαφημιστικού χρόνου και χώρου στα διαδικτυακά Μέσα και τα τηλεοπτικά κανάλια. Σημειώνεται ότι το concept της διαφημιστικής καμπάνιας της εταιρείας είχε μήνυμα «Κάνε την ανακύκλωση μπαταριών συνήθεια» και slogan «Μπαταρίες πήρες;», και δημιουργήθηκε από τη διαφημιστική εταιρεία Admine. Νέες συνεργασίες ξεκίνησε τον Οκτώβριο και η Polygreen, η οποία επέλεξε τις εταιρείες Weber Shandwick/ McCann Athens και Socialdoo για την επικοινωνιακή υποστήριξη των δραστηριοτήτων της. Συγκεκριμένα, η Weber Shandwick/ McCann Athens ανέλαβε τον σχεδιασμό της στρατηγικής προϊοντικής επικοινωνίας για την πλατφόρμα Just Go Zero, δημιουργικές παραγωγές καθώς και ενέργειες ψηφιακού περιεχομένου. Αντίστοιχα, στη Socialdoo ανατέθηκε η υποστήριξη του εταιρικού επικοινωνιακού πλάνου, το stakeholder engagement, η επέκταση στρατηγικών συνεργειών και η υποστήριξη σε δράσεις εταιρικής κοινωνικής υπευθυνότητας. Στο λανσάρισμα καμπάνιας με πρωταγωνιστή «το τέρας των σκουπιδιών» προχώρησε ο Ειδικός Διαβαθμιδικός Σύνδεσμος Νομού Αττικής (ΕΔΣΝΑ) και η Περιφέρειας Αττικής με την «υπογραφή» της The Newtons Laboratory. Υπενθυμίζεται ότι το καλοκαίρι του 2021 η The Newtons Laboratory αναδείχθηκε

νικήτρια στον διαγωνισμό του ΕΔΣΝΑ με τίτλο «Ενέργειες προβολής και επικοινωνίας των δράσεων και πολιτικών διαχείρισης στερεών αποβλήτων». Η ανάθεση πραγματοποιήθηκε έναντι 3.845.000 ευρώ πλέον ΦΠΑ. Αξίζει να σημειωθεί ότι για τη συγκεκριμένη καμπάνια, η διαφημιστική εταιρεία απέσπασε Silver Drum στα Golden Drum Awards 2022 και την κατηγορία «Motion Craft (Video/ Moving images), Special/ Visual Effects».

Η ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΕΜΠΕΙΡΙΑΣ Η βελτίωση της εμπειρίας του καταναλωτή μέσα από την επέκταση των υποδομών είναι επίσης ένα από τα σημεία που επισημαίνεται. Όπως τονίζει η Χάρις Μαρκάκη, Business Development Director της Polygreen, πέρα από την εκπαίδευση και την ενημέρωση, υπάρχουν και άλλα προαπαιτούμενα: «Η εμπειρία μας μέσα από την παροχή ολοκληρωμένων και καινοτόμων λύσεων κυκλικής οικονομίας παγκοσμίως δείχνει ότι η θεωρία, την οποία λίγο-πολύ όλοι γνωρίζουμε, περνά στην πράξη μέσα από τέσσερα στάδια: 1. την εκπαίδευση πάνω στους τρόπους που συλλέγουμε, προετοιμάζουμε και υλοποιούμε τον διαχωρισμό, 2. την εντατική ενημέρωση πάνω στα είδη που μπορούμε να ανακυκλώσουμε και τα οφέλη της ανακύκλωσης, 3. την προσεκτική μελέτη εγκατάστασης εύχρηστων και φιλικών προς τον χρήστη υποδομών ανακύκλωσης και 4. τα μετρήσιμα αποτελέσματα που απεικονίζουν την πρόοδο και ενθαρρύνουν τη συμμετοχή μας στη διαδρομή προς το μηδενικό αποτύπωμα». Η ανάπτυξη του δικτύου είναι ένας από τους στρατηγικούς στόχους που θέτει η Ανακύκλωση Συσκευών ΑΕ, όπως εξηγεί ο Μάριος Ιντζελέρ: «Για τον επόμενο χρόνο σκοπεύουμε στην

σημαντικά βήματα στα θέματα ανακύκλωσης, με την περιβαλλοντική συνείδηση των πολιτών να αρχίζει να ωριμάζει. Έχει γίνει αντιληπτό ότι απαιτείται δράση και συλλογική προσπάθεια. Η Ανακύκλωση Συσκευών ΑΕ, ως φορέας ανακύκλωσης ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών αποβλήτων, φροντίζει μέσα από δράσεις ενημέρωσης και εκπαίδευσης να ευαισθητοποιεί τους πολίτες αναφορικά με την αναγκαιότητα και τα πολλαπλά οφέλη, σε περιβαλλοντικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο, της ανακύκλωσης ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών». Μάριος Ιντζελέρ, Διευθύνων Σύμβουλος, Ανακύκλωση Συσκευών

ΑΕ

τητα όλων των συσκευασιών που διατίθενται προς πώληση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα μέτρα που θα ληφθούν για την επίτευξη των στόχων είναι η μείωση των περιττών συσκευασιών, η απαγόρευση κάποιων ειδών συσκευασίας, ενώ για τις νέες πλαστικές συσκευασίες ορίζεται υποχρεωτικό ποσοστό ανακυκλωμένου υλικού. Τα μέτρα έρχονται καθώς ο όγκος των απορριμάτων αυξάνεται. Σύμφωνα με τα δεδομένα της Eurostat, το 2020, κάθε κάτοικος της ΕΕ παρήγαγε κατά μέσο όρο 34,6 κιλά απορριμμάτων πλαστικών συσκευασιών. Δεκατρία κιλά εξ αυτών ανακυκλώθηκαν. Μεταξύ 2010 και 2020, ο όγκος απορριμμάτων πλαστικών συσκευασιών, που παράχθηκε ανά κάτοικο αυξήθηκε κατά 23% (+6,5 κιλά). Ο όγκος των ανακυκλωμένων απορριμμάτων πλαστικών συσκευασιών αυξήθηκε, την ίδια περίοδο, κατά 32% (+3,2 κιλά). Ωστόσο, παρά τη βελτίωση, η ποσότητα των πλαστικών συσκευασιών που δεν ανακυκλώθηκε αυξήθηκε κατά 3,4 κιλά ανά κάτοικο από το 2010, λόγω της μεγαλύτερης αύξησης της απόλυτης ποσότητας απορριμμάτων πλαστικών συσκευασιών.

ρικά

-

οποίο περιλαμβάνει από τη συλλογή και τον διαχωρισμό, ως την καταγραφή και τη διαχείριση, αλλά και το reporting όλης αυτής της διαδρομής, και το έχουν ήδη υιοθετήσει πολλές επιχειρήσεις», ανέφερε η Χάρις Μαρκάκη. «Είναι φανερό ότι οι εταιρείες και οι οργανισμοί έχουν στην πλειοψηφίατουςαντιληφθείότιησύμπλευσήτουςμετηδιαδρο-

μή που ορίζει η προσέγγιση των ESG κριτηρίων έχει σημαντικά

ποσοστό

Της Ευγενίας Κουτήφαρη, ekoutifari@boussias.com

Περισσότερα σχετικά μοιράζονται με το MW η Κατερίνα Νικολάου, Founding Member The Marketing Hub & Founder της Blueseize, και η Mέλπω Γκόφα, Project Manager του Marketing Pulse & Head of Planning της Sohosquare.

MW: Τι είναι το The Marketing Hub και ποιος ο στόχος του; Κατερίνα Νικολάου: Το «Τhe Marketing Hub» είναι ένας νέος, μη κερςδοσκοπικός οργανισμός στην Ελλάδα, ο οποίος δημιουργήθηκε με σκοπό να βοηθήσει τους επαγγελματίες του marketing και τις επιχειρήσεις να πετύχουν τους στόχους τους, δημιουργώντας έναν καλύτερο κόσμο, μέσω ενός ανθρωποκεντρικού, υπεύθυνου και σύγχρονου marketing. Η φιλοδοξία του The Marketing Hub είναι να αποτελεί το σημείο αναφοράς στην Ελλάδα, κτίζοντας τη μεγαλύτερη και ισχυρότερη κοινότητα των marketers στη χώρα μας. Να τους προσφέρει, εφόσον γίνουν μέλη του, μοναδικές δυνατότητες δικτύωσης και πρόσβασης στην πλέον σύγχρονη και χρήσιμη γνώση που αφορά κάθε τομέα της δουλειάς τους. Επίσης να τους βοηθήσει να αναπτύξουν τις ικανότητες και την καριέρα τους μέσω εξειδικευμένων δράσεων και διεθνών συνεργασιών. Το The Marketing Hub αποτελεί ήδη στρατηγικό εταίρο του Chartered Institute of Marketing (CIM) στην Ελλάδα, προσφέροντας προνομιακή

πρόσβαση στα μέλη του στα εκπαιδευτικά προγράμματα marketing του CIM.

Μιλήστε μας λίγο για την πρωτοβουλία Marketing Pulse. Κ.Ν.: Το Marketing Pulse φιλοδοξούμε να αποτελεί το βαρόμετρο του marketing στη χώρα μας κάθε χρόνο. Πρόκειται για μια έρευνα η οποία πραγματοποιείται για δεύτερη χρονιά φέτος και απευθύνεται στους επικεφαλής του marketing, οι οποίοι έχουν στην ευθύνη τους τη διαχείριση μαρκών. Η έρευνα πραγματοποιείται σε συνεργασία με το τμήμα Μarketing και Επικοινωνίας του ΟΠΑ και μέσω των ερωτήσεων του προσεγγίζει ολιστικά το marketing. Για παράδειγμα, εξετάζει τις ακολουθούμενες στρατηγικές από κάθε μάρκα, αποτυπώνει τις προτεραιότητες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει κάθε marketer, τις αναμενόμενες επενδύσεις σε τομείς του marketing, όπως σε ανθρώπινο δυναμικό, τεχνολογία κ.λπ. Η έρευνα δίνει έμφαση στις απαιτούμενες σήμερα marketing ικανότητες (soft και hard skills) και καταγράφει τους τρόπους με τους οποίους οι marketers διαχειρίζονται την απόδοση του marketing. Πώς αξιοποιούνται τα ευρήματα; Mέλπω Γκόφα: Τα ευρήματα που προκύπτουν καταρχάς αποστέλλονται στους συμμετέχοντες στην έρευνα, μέσω ενός αναλυτικού report και φυσικά τα κύρια αποτελέσματα παρουσιάζονται στην ευ-

ρύτερη κοινότητα των marketers. Σε ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον event που διοργανώνουμε, έμπειρα στελέχη marketing της αγοράς σχολιάζουν τα ευρήματα και δίνουν περαιτέρω διάσταση και νόημα στις τοποθετήσεις των senior marketers της χώρας. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για έναν επαγγελματία του marketing να συμμετέχει στο Marketing Pulse διότι στην ουσία συν-διαμορφώνει την εικόνα του marketing στη χώρα μας, δίνει φως και αξία στο πολύ σημαντικό επάγγελμα του marketing και βεβαίως μπορεί να συγκρίνει τα αποτελέσματα της έρευνας με τα αντίστοιχα που αφορούν την μάρκα που εκπροσωπεί. Ουσιαστικά, η έρευνα δημιουργεί τα απαιτούμενα benchmarks για όλους όσοι εργαζόμαστε στο marketing και μας βοηθά να ενισχύσουμε τον ρόλο του marketing στις επιχειρήσεις που εκπροσωπούμε. Η φετινή έρευνα βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη. Πώς συμμετέχει κάποιος; M.Γ.: Σωστά, ξεκίνησε τον Νοέμβριο και ολοκληρώνεται στα μέσα Δεκεμβρίου, ήδη έχουμε σημαντική συμμετοχή από στελέχη. Θέλουμε όμως κάθε χρόνο να διευρύνουμε τη συμμετοχικότητα και να αυξάνουμε τον αριθμό των senior marketers που θα παίρνουν μέρος σ’ αυτήν. Έτσι το αποτέλεσμα θα γίνεται ολοένα πιο αντιπροσωπευτικό και χρήσιμο! Όσοι θέλουν να συμμετέχουν, μπορούν

ηση των επιχειρηματικών μοντέλων, με πλατφόρμες όπως το YouTube, το Netflix και το Disney+ να εξερευνούν νέες εμπορικές διεξόδους. Την ίδια στιγμή, broadcast και VOD εδραιώνουν νέες συνέργειες και ισορροπίες. Με αυτά τα δεδομένα, ο κατακερματισμός του κοινού σε συσκευές και δίκτυα ωθείται σε νέα επίπεδα, δημιουργώντας περαιτέρω προκλήσεις για το measurement. Αξιοσημείωτο είναι και το αποτύπωμα του πληθωρισμού στην αγορά video, παρά τις θετικές προοπτικές του οικοσυστήματος. Οι συνδρομητές ακυρώνουν συνδρομές σε πλατφόρμες για να εξοικονομήσουν

χρήματα και στρέφονται σε διαφημιστικά υποστηριζόμενες, πιο προσιτές εναλλακτικές. Επιπλέον, με τις τιμές στην τηλεοπτική διαφήμιση να κινούνται ανοδικά, παρατηρούνται αλλαγές στο media planning, με τα silos να καταλύονται σταδιακά. Οι προοπτικές του 2023

Υπό τη σκιά του μεγεθυνόμενου κόστους, με τους διαφημιζόμενους να αναζητούν τις καλύτερες αποδόσεις για τις διαφημιστικές τους επενδύσεις, τα media agencies χρειάζεται να προσαρμοστούν. Αυτό μπορεί να σημαίνει μεγαλύτερη έμφαση σε digital skills και αναδιάρθρωση των ομάδων.

Οι broadcasters υιοθετούν σταδιακά πτυχές της VOD στρατηγικής που τους εξυπηρετούν, διατηρώντας τα σημεία διαφοροποίησής τους, ενώ οι πλατφόρμες στρέφονται σε concepts της παραδοσιακής τηλεόρασης, σε μια περίοδο που η αγορά απομακρύνεται από την ενιαία κυκλοφορία ολόκληρων σειρών για μεγιστοποίηση των εσόδων. Καθώς οι θεατές περιορίζουν τις δαπάνες τους, το timing φαίνεται σωστό για την εισαγωγή διαφημιστικά υποστηριζόμενων εναλλακτικών από τις συνδρομητικές πλατφόρμες. Ωστόσο, τα μοντέλα αυτά ενέχουν τον κίνδυνο δημιουργίας δύο τύπων θεατών: αυτούς με μικρότερο

αφημίσεις και εκείνους με υψηλότερο εισόδημα που είναι δυσκολότερο να προσεγγιστούν. Οι marketers θα συνεχίσουν να αυξάνουν την επένδυσή τους σε online video, streaming και social media stories. Εντούτοις, με την ενίσχυση της δυναμικής νέων τεχνολογιών όπως το metaverse, οι προϋπολογισμοί κατακερματίζονται έτι περαιτέρω. Με περίπου 3,2 δισ. ανθρώπους να παίζουν video παιχνίδια το 2022, δαπανώντας συνολικά 196,8 δισ. δολάρια, το gaming συνιστά τεράστια ευκαιρία. 2. Ο ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΣ ΤΟΥ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΥ

Καθώς οι ανατιμήσεις διεθνώς επηρεάζουν την καταναλωτική δαπάνη αλλά και τα διαφημιστικά κόστη, τα data και τα insights μπορούν να βελτιστοποιήσουν τον σχεδιασμό των καμπανιών. Η κληρονομιά του 2022 Η γεωπολιτική συνθήκη έχει επιφέρει τρία βασικά αποτελέσματα: τη συρρίκνωση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών, την αύξηση του κόστους στα συνδρομητικά Μέσα και την αύξηση του διαφημιστικού κόστους σε συγκεκριμένα κανάλια. Η διαφοροποίηση των media plans κυριαρχεί, ενώ λιγότερο price sensitive Μέσα, όπως το ραδιόφωνο, το outdoor και οι χορηγίες αναδεικνύονται ως αποτελεσματικές και οικονομικότερες εναλλακτικές brand-building έναντι της τηλεόρασης. Ακόμη, τα data αξιοποιούνται όλο και πιο συστηματικά για τη μεγιστοποίηση του ROI. Οι προοπτικές του 2023 Οι καταναλωτές φαίνεται πως είναι ανοιχτοί στο να δοκιμάσουν νέα brands, ακόμη και ακριβότερα, με αποδεδειγμένη όμως αξία. Εμφανίζεται η ευκαιρία της παρουσίασης προϊόντων και brands υπό νέο φως, ίσως σε καταναλωτές που δεν είχαν στοχευθεί προηγουμένως, απαιτείται ωστόσο προσεκτική ανάλυση της δυναμικής της αγοράς και βαθιά κατανόηση κάθε ομάδας. Με τη δημιουργία θεατών δύο οικονομικών ταχυτήτων, η ενσωμάτωση της διαφήμισης στο περιεχόμενο εκτιμάται ότι θα προτιμηθεί, μέσω χορηγιών, τοποθέτησης προϊόντων και branded περιεχομένου, ενώ είναι κάτι που δεν μπορεί να γίνει skip ή mute.

Αλλαγές στην κατανοµή πόρων στο digital (%)

Online video

Social media stories Video streaming

E-commerce

Παρά τις οικονομικές προκλήσεις, οι «έξυπνες» μάρκες αναμένεται να διατηρήσουν την επένδυση στο brand. Σύμφωνα μάλιστα με τα ευρήματα της έκθεσης BrandZ της Kantar, η επένδυση στο marketing σε περιόδους κρίσης αποτελεί την ισχυρότερη θωράκιση για διατήρηση της αξίας και ταχύτερη ανάκαμψη. Καθώς ο πληθωρισμός πλήττει διαφορετικές δημογραφικές ομάδες με διαφορετικούς τρόπους, οι εταιρείες χρειάζονται βαθύτερα insights για το κοινό τους ώστε να στοχεύσουν, όχι απλά με βάση την ηλικία, αλλά ανάλογα με τις συνθήκες ζωής του εκάστοτε γκρουπ και να διαμορφώσουν ανάλογα τα μηνύματά τους.

3. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Από τις post-cookie λύσεις μέχρι τον καλύτερο σχεδιασμό καμπανιών, τα data παραμένουν η κινητήριος δύναμη. Ο τρόπος χρήσης τους, όμως, μεταλλάσσεται.

Η κληρονομιά του 2022 Προς ανακούφιση πολλών και απόγνωση άλλων, το 2022 η Google ανακοίνωσε νέα παράταση για την κατάργηση των third-party cookies, μέχρι το δεύτερο μισό του 2024. Από την πλευρά τους πολλοί marketers αξιοποιούν τον επιπλέον χρόνο για να πειραματιστούν με εναλλακτικές, δίνοντας τέλος στην πράξη στην εποχή των cookies. Mobile in-app και CTV είναι ήδη cookieless, όπως και το 40% του open web διεθνώς, σύμφωνα με εκτιμήσεις. Την ίδια στιγμή, ανάμεσα στο κοινό κυριαρχεί μια αμφιθυμία απέναντι στη συγκεκριμένη

41

σουν το κοινό αλλά και τη δράση των ανταγωνιστών του. Έτσι θα εκμεταλλευτούν τη δύναμη των άμεσων σχέσεών τους με το κοινό, προσφέροντας relevant ιστορίες, στο σωστό κοινό, την ιδανική στιγμή.

4. ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΙΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ MEDIA

Πληθώρα νέων τεχνολογιών αναμένεται τη νέα χρονιά, αλλά είναι σημαντικό να μην παρασυρθείτε από το hype.

Η κληρονομιά του 2022 Ως αποτέλεσμα της πανδημίας, φτάνουμε σταδιακά σε μια κρίσιμη καμπή στη διείσδυση και χρήση των έξυπνων τηλεοράσεων, οι οποίες εξελίσσονται στην προτιμώμενη συσκευή για streaming. Από την άλλη, το metaverse δεν έχει καταφέρει να «επιβληθεί», αν και όλο και περισσότεροι marketers εξετάζουν τη δημιουργία immersive εμπειριών, virtual δυνατοτήτων και branded ΝFTs στους κόσμους του. Σε αυτήν τη φάση, οι μάρκες οφείλουν να εξετάσουν τι προσδοκούν οι χρήστες από το metaverse και να λάβουν υπόψη τα εμπόδια που συναντούν πολλοί, όπως ο εξοπλισμός. Όσον αφορά την αγορά των NFTs, κατέγραψε σημαντικές διακυμάνσεις μέσα στη χρονιά, με τη φούσκα να σκάει κάπου στα μισά του έτους, η δυναμική τους ωστόσο είναι αρκετά σημαντική για να αγνοηθεί. Απέναντι σε όλα τα τεχνολογικά trends αντιτάσσεται η τάση αποσύνδεσης από τον ψηφιακό κόσμο, η οποία εμφανίζει ισχυρό momentum και οι marketers καλό θα ήταν να θυμούνται ότι ένα από τα πέντε προτιμώμενα marketing κανάλια για τους καταναλωτές είναι το offline. Οι προοπτικές του 2023

Oι smart TVs προβλέπεται ότι θα συμβάλλουν στην εξέλιξη των δυνατοτήτων της addressable διαφήμισης, επεκτείνοντας το reach τους, ενώ τα display ads σε οικιακές οθόνες και τα in-stream video ads από υπηρεσίες FAST/AVOD βρίσκονται ανάμεσα στους ταχύτερα αναπτυσσόμενους τομείς του ad spend στις ΗΠΑ. Σχεδόν το 75% όλων των εκπομπών της αμερικανικής broadcast τηλεόρασης περιλαμβάνει κάποιου είδους τοποθέτηση προϊόντος και το dynamic product placement, η δυνατότητα δηλαδή εξατομίκευσης του προβαλλόμενου προϊόντος ανάλογα τον θεατή,

κινείται ανοδικά. Κάτι τέτοιο ωστόσο απαιτεί ακόμη πιο προσεκτικό έλεγχο για την καταλληλότητα και τη σχετικότητά τους και υψηλά επίπεδα διαφάνειας. Στην ίδια κατεύθυνση, το clickable content placement ακολουθεί την ανοδική τροχιά του live shopping, ειδικά σε αγορές όπως η Κίνα, με το livestream commerce να διατηρεί τη θετική του πορεία και το 2023. Αν και νωρίς, οι άνθρωποι αναγνωρίζουν σταδιακά τα πλεονεκτήματα της λογικής του metaverse και με το νέο έτος περιμένουμε πειραματισμούς από διαφορετικές αγορές και για διαφορετικούς σκοπούς. Οι τεχνολογικοί κολοσσοί ήδη διευρύνουν το portfolio τους στο πεδίο, ενώ το 61% των διαφημιζόμενων σκοπεύει να αυξήσει τη δαπάνη στο metaverse το επόμενο δωδεκάμηνο. Και εδώ, φυσικά, το μυστικό είναι η ισορροπία, η ολιστικότητα και η ευθυγράμμιση τόσο με τη γραμματική του νέου Μέσου, όσο και με τις προσδοκίες και τις συνήθειες της βάσης τους.

5. ΠΡΟΣ ΤΟ ΝΕΤ ZERO H μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος media και διαφήμισης πραγματικά σε μηδενικά επίπεδα συνιστά την υπέρτατη πρόκληση αλλά και μοναδική ευκαιρία. Η κληρονομιά του 2022 Η κλιματική κρίση έχει όλο και πιο καταστροφικά αποτελέσματα και οι αγορές media και marketing κινητοποιούνται για την εξάλειψη του ανθρακικού αποτυπώματος από τη λειτουργία τους σε κάθε στάδιο. Οι δράσεις τους περιλαμβάνουν θεσμικές πρωτοβουλίες σε τοπικό και δι-

εθνές επίπεδο, εταιρικές δεσμεύσεις και ενέργειες για μείωση σπατάλης πόρων και δημιουργίας βιώσιμων προϊόντων, αλλά και πιο ριζοσπαστικές αποφάσεις, όπως αυτή της Patagonia για τη διάθεση όλων των κερδών της για το καλό του πλανήτη. Από την πλευρά τους, οι μισοί καταναλωτές είναι έτοιμοι να επενδύσουν χρόνο και χρήμα για να υποστηρίξουν υπεύθυνες εταιρείες, αλλά και να γυρίσουν την πλάτη σε όσες επιβαρύνουν το περιβάλλον, αν και το αυξανόμενο κόστος ζωής υπονομεύει τις διαθέσεις τους. Σε επίπεδο επικοινωνίας, οι πιο αποτελεσματικές διαφημίσεις με οικολογικό ή κοινωνικό μήνυμα έχουν αισιόδοξο τόνο, με το χιούμορ και την προβολή θετικών συμπεριφορών να κερδίζουν μεγαλύτερο engagement, όταν τηρούνται φυσικά οι ισορροπίες μεταξύ προβλήματος και μηνύματος, αλλά και όταν η ιδέα συνάδει με την εικόνα και τη φιλοσοφία της μάρκας. Οι προοπτικές του 2023 Η μετάβαση σε ένα μονοπάτι βιώσιμης ανάπτυξης χαμηλών εκπομπών εκτιμάται ότι μπορεί να αποφέρει οικονομικά κέρδη ύψους 26 τρισ. δολαρίων και να δημιουργήσει πάνω από 65 εκατ. νέες θέσεις εργασίας μέχρι το 2030. Ως εκ τούτου, το 2030 θα πρέπει να λειτουργήσει ως χρονιά καινοτομίας, υποδεχόμενο «πράσινα» προϊόντα και υπηρεσίες από τα brands, περισσότερο αποδοτικές ενεργειακά υπηρεσίες από τα media και στρατηγικές με μικρότερο περιβαλλοντικό αντίκτυπο από τα agencies. H «πράσινη» διαφήμιση απαιτεί βαθύτερα insights για το κοινό, με βάση την κουλτούρα, τις αξίες, την ηλικία και την οικονομική κατάσταση. Η επικοινωνία προβλέπεται ότι θα εστιάσει στα εξατομικευμένα οφέλη των οικολογικών λανσαρισμάτων. Καθώς το κόστος ζωής γίνεται όλο και πιο δυσβάσταχτο για πολλούς, οι περιβαλλοντικές ευαισθησίες μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα και οι μάρκες οφείλουν να εξισορροπήσουν τη βιωσιμότητα με την αξία στην επικοινωνία τους, στοχεύοντας, ωστόσο, μακροπρόθεσμα στην ευκαιρία της ευρείας διάθεσης των βιώσιμων εναλλακτικών, έξω από τα premium segments.

Της Μαρίνας Σκοπελίτου, mskopelitou@boussias.com

Οι δύο νέες Πράξεις, Digital Markets Act (DMA) και Digital Services Act, οι οποίες προοσφάτως τέθηκαν σε ισχύ, σχεδιάστηκαν με στόχο να περιορίζουν τη δύναμη των «κολοσσών» της τεχνολογίας. Συνοπτικά, θα μπορούσαμε να πούμε ότι η Πράξη για τις Ψηφιακές Αγορές εστιάζει στη δύναμη της αγοράς και τον ανταγωνισμό, ενώ η Πράξη για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες στο περιεχόμενο. Ας δούμε όμως με λίγο μεγαλύτερη λεπτομέρεια, ποιες αλλαγές φέρνουν αυτές οι δύο δέσμες κανόνων, ιδιαίτερα όσον αφορά την ψηφιακή διαφήμιση. ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ Η DSA; Η DSA περιλαμβάνει κανόνες που αφορούν τους διαδικτυακούς ενδιάμεσους, που παρέχουν υπηρεσίες την ΕΕ, είτε έχουν φυσική παρουσία σε αυτή, είτε όχι. Ως ψηφιακοί ενδιάμεσοι ορίζονται οι οργανισμοί που παρέχουν υπηρεσίες διαμεσολάβησης, εκείνοι που παρέχουν υπηρεσίες φιλοξενίας, οι διαδικτυακές πλατφόρμες, που φέρνουν σε επαφή πωλητές και καταναλωτές, όπως τα online marketplaces, τα app stores, οι πλατφόρμες συνεργατικής οικονομίας, οι πλατφόρμες social media και οι πολύ μεγάλες διαδικτυακές πλατφόρμες ή μηχανές αναζήτησης, οι οποίες προσεγγίζουν άνω του 10% των 450 εκατ. χρηστών στην Ευρώπη. Οι υποχρεώσεις των ψηφιακών «παικτών» διαφέρουν ανάλογα με τον ρόλο, το μέγεθος και την επίδρασή τους στο ψηφιακό οικοσύστημα. Οι σχετικοί με την ψηφιακή διαφήμιση κανόνες προβλέ-

πουν ότι οι πλατφόρμες απαγορεύεται να στοχεύουν ανθρώπους βάσει ειδικών κατηγοριών προσωπικών δεδομένων, όπως οι θρησκευτικές πεποιθήσεις, ο σεξουαλικός προσανατολισμός, πληροφορίες σχετικά με την υγεία, οι πολιτικές πεποιθήσεις, κ.ά. Επίσης, δεν θα τους επιτρέπεται να προβάλλουν διαφημίσεις σε ανηλίκους, βάσει των προσωπικών δεδομένων που συλλέγονται κατά την παρακολούθησή τους στο διαδίκτυο. Επιπλέον, η Πράξη για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες απαγορεύει τα λεγόμενα «dark patterns». Σε αυτό το πλαίσιο, οι πλατφόρμες δεν επιτρέπεται να σχεδιάζουν, οργανώνουν ή λειτουργούν τα διαδικτυακά interfaces με τρόπο που να χειραγωγεί τους χρήστες να αγοράσουν ένα προϊόν ή να μοιραστούν τα δεδομένα τους. H DSA προβλέπει, επίσης, ότι οι χρήστες θα πρέπει αν είναι πλήρως ενημερωμένοι για το εάν αλλά και γιατί τους στοχεύει κάποια διαφήμιση, όπως και το ποιος πληρώνει γι’ αυτή. Θα πρέπει να μπορούν να διακρίνουν ξεκάθαρα πότε το περιεχόμενο είναι χορηγούμενο ή αναρτάται οργανικά σε μια πλατφόρμα, και να γνωρίζουν πότε οι influencers προωθούν εμπορικά μηνύματα. Οι υποχρεώσεις ειδοποίησης και δράσης ισχύουν και για δυνητικά παράνομες διαφημίσεις. Για τις πολύ μεγάλες πλατφόρμες, η δραστηριότητα των οποίων ενέχει μεγαλύτερους κινδύνους, προβλέπονται πρόσθετα μέτρα για τον μετριασμό των κινδύνων και τη δυνατότητα επίβλεψης. Θα πρέπει, λοιπόν, να διατηρούν και να παρέχουν αποθετήρια διαφημίσεων, επιτρέποντας στους

ερευνητές, την κοινωνία των πολιτών και τις αρχές να επιθεωρούν πώς προβάλλονταν οι διαφημίσεις και πού στοχεύουν. Θα πρέπει επίσης να αξιολογήσουν εάν και πώς τα διαφημιστικά τους συστήματα χειραγωγούνται ή συμβάλλουν σε κοινωνικούς κινδύνους, αλλά και να λαμβάνουν μέτρα για τον μετριασμό αυτών.

ΠΟΙΟΣ ΘΑ ΕΠΟΠΤΕΥΕΙ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ; Η Κομισιόν θα έχει την εξουσία να εποπτεύει άμεσα τις πολύ μεγάλες ψηφιακές πλατφόρμες (VLOPs) ή πολύ μεγάλες μηχανές αναζήτησης (VLOSEs), εταιρείες που προσεγγίζουν το 10% και πλέον του πληθυσμού της ΕΕ, περίπου 45 εκατ. ανθρώπους. Κάθε Κράτος Μέλος πρέπει να ορίσει έναν Συντονιστή Ψηφιακών Υπηρεσιών, ο οποίος θα εποπτεύει άλλες οντότητες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της DSA, καθώς και τις VLOPs και VLOSEs για μη συστημικά ζητήματα. Οι εθνικοί Συντονιστές και η Κθα συνεργαστούν μέσω ενός Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ψηφιακών Υπηρεσιών. Η Επιτροπή θα δημιουργήσει επίσης το European Centre for Algorithmic Transparency (ECAT), για την υποστήριξη του εποπτικού της ρόλου. ΤΟ ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Η DSA τέθηκε σε ισχύ στις 16 Νοεμβρίου, δίνοντας στις online πλατφόρμες 3 μήνες (μέχρις τις 17 Φεβρουαρίου 2023) για

τελικών χρηστών τους. Βάσει αυτών των αριθμών, η Κομισιόν θα αξιολογήσει αν μια πλατφόρμα πρέπει να οριστεί ως VLOP ή VLOSE. Μετά την απόφαση της Επιτροπής, οι οργανισμοί θα έχουν 4 μήνες για να συμμορφωθούν με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την DSA, συμπεριλαμβανομένης της διενέργειας και της παροχής στην Επιτροπή της πρώτης ετήσιας αξιολόγησης κινδύνου. Τα Κράτη Μέλη θα πρέπει μέχρι τις 17 Φεβρουαρίου 2024 να θέσουν σε λειτουργία τους Συντονιστές Ψηφιακών Υπηρεσιών, ημερομηνία κατά την οποία η DSA θα ισχύσει πλήρως για όλες τις οντότητες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της.

ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΗ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ

Όπως αναφέρθηκε κάθε Κράτος Μέλος θα πρέπει να διορίσει έναν Συντονιστή Ψηφιακών Υπηρεσιών, ο οποίος θα έχει τη δυνατότητα να επιβάλει κυρώσεις, συμπεριλαμβανομένων οικονομικών προστίμων. Κάθε Κράτος Μέλος θα προσδιορίζει με σαφήνεια τις κυρώσεις στην εθνική του νομοθεσία σύμφωνα με τις απαιτήσεις που ορίζονται στον Κανονισμό. Στην περίπτωση όμως των VLOPs και VLOSEs, η Κομισιόν έχει την άμεση εποπτεία, και σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, θα μπορεί να επιβάλει πρόστιμα, τα οποία θα φθάνουν έως και το 6% του παγκόσμιου κύκλου εργασιών ενός παρόχου υπηρεσιών. Ωστόσο, ο μηχανισμός επιβολής δεν περιορίζεται στην επιβολή προστίμων, σε πιο σοβαρές περιπτώσεις ο Συντονιστής Ψηφιακών Υπηρεσιών και η Επιτροπή θα έχουν την εξουσία να απαιτούν άμεσες ενέργειες, ενώ σε περιπτώσεις πλατφορμών που αρνούνται να συμμορφωθούν με σημαντικές υποχρεώσεις, και ως εκ τούτου θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή και την ασφάλεια των ανθρώπων, θα είναι δυνατό, ως έσχατη λύση, να ζητηθεί δικαστικά η προσωρινή αναστολή της υπηρεσίας τους. ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ Η DMA; Την DSA συμπληρώνει η DMA, η οποία τέθηκε σε ισχύ την 1η Νοεμβρίου. «Η Πράξη για τις Ψηφιακές Αγορές βάζει ένα τέλος στη διαρκώς αυξανόμενη κυριαρχία των Big Tech εταιρειών», ανέφερε ο Andreas Schwab, ο Ευρωβουλευτής που ηγήθηκε της διαπραγματευτικής ομάδας στο Ευρωκοινοβουλίου. «Στο εξής οι εταιρείες Big Tech πρέπει να δείξουν ότι και εκείνες επιτρέπουν τον θεμιτό ανταγωνισμό στο διαδίκτυο», συμπλήρωσε.

«Σχεδόν ενάμιση χρόνο μετά την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι πολυσυζητημένες Digital Services Act (DSA - Πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες) και Digital Markets Act (DMA - Πράξη για τις ψηφιακές αγορές) αποτελούν πλέον πραγματικότητα για την ΕΕ. Ο ΣΔΕ, όπως και η Παγκόσμια Ομοσπονδία Διαφημιζομένων που συμμετείχε ενεργά στη διαδικασία συζητήσεων και διαπραγματεύσεων, χαιρετίζουν τις δύο αυτές πρωτοποριακές Πράξεις, οι οποίες, αν εφαρμοστούν σωστά, μπορούν να αποτελέσουν παγκόσμιο πρότυπο. Δεν ξέρω αν θα μπορέσουν να διορθώσουν όλα τα -πολλά- διαρθρωτικά προβλήματα της ψηφιακής οικονομίας, ίσως όχι, όμως είναι σίγουρο ότι, αν εφαρμοστούν σωστά, θα συμβάλλουν σε ένα πιο ασφαλές, πιο υπεύθυνο, πιο υγιές και ισορροπημένο από πλευράς ανταγωνισμού και συνολικά πιο διαφανές ψηφιακό οικοσύστημα για τους καταναλωτές, τις επιχειρήσεις και την κοινωνία. Ενώ η περίοδος εφαρμογής και συμμόρφωσης έχει τυπικά ξεκινήσει, αναμένουμε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τις αποσαφηνίσεις και τις διευκρινιστικές οδηγίες που θα καθορίσουν σε σημαντικό βαθμό το πώς, από ποιους και πότε θα εφαρμοστούν στην πράξη οι κανονιστικές αυτές εντολές και οι υποχρεώσεις που θεσπίζουν. Νιώθουμε όμως καταρχάς αισιόδοξοι γιατί κάθε πρωτοβουλία που ενισχύει την εμπιστοσύνη ότι η ψηφιακή επικοινωνία λειτουργεί με γνώμονα το όφελος του καταναλωτή και κάθε μηχανισμός που επιβάλλει τη λογοδοσία και την υπευθυνότητα όσων επιχειρούν στο ψηφιακό οικοσύστημα, δε μπορεί παρά να λειτουργήσει θετικά. Από την πλευρά μας, θα εξακολουθήσουμε να παρακολουθούμε κάθε εξέλιξη μέσω της WFA και να ενημερώνουμε τα μέλη μας». Νερίνα Κομιώτη, Γενική Διευθύντρια, Συνδέσμου Διαφημιζομένων Ελλάδος (ΣΔΕ)

Η νέα δέσμη κανόνων έχει ως στόχο να βάλει τέλος στις αθέμιτες πρακτικές των εταιρειών, που λειτουργούν ως gatekeepers, όπως και να εξασφαλίσει τον ανοιχτό χαρακτήρα σημαντικών ψηφιακών υπηρεσιών. Ποιες εταιρείες εμπίπτουν στην κατηγορία των gatekeepers όμως; Πρόκειται για μεγάλες εταιρείες που παρέχουν μια ή περισσότερες από τις αποκαλούμενες «βασικές υπηρεσίες πλατφορμών», όπως είναι, μεταξύ άλλων, τα marketplaces, τα social media, οι μηχανές αναζήτησης και τα λειτουργικά συστήματα, τα οποία: 1. Έχουν ετήσιο κύκλο εργασιών στην Ένωση ίσο ή μεγαλύτερο από 7,5 δισ. ευρώ, σε καθένα από τα τρία τελευταία οικονομικά έτη, ή κεφαλαιοποίηση αγοράς τουλάχιστον 75 δισ. ευρώ το τελευταίο οικονομικό έτος, και παρέχουν μια βασική υπηρεσία πλατφόρμας σε τουλάχιστον τρία Kράτη Mέλη.

2. Παρέχουν μια «βασική υπηρεσία πλατφόρμας» σε περισσότερους από 45 εκατ. ενεργούς τελικούς χρήστες (μηνιαίως) και σε περισσότερες από 10.000 επιχειρήσεις (ετησίως) στην ΕΕ.

3. Κατέχουν μια εδραιωμένη και στέρεη θέση. Περιπτώσεις εταιρειών που ικανοποιούν το δεύτερο κριτήριο κατά την τελευταία τριετία. Απλούστερα, σύμφωνα με άρθρο του WARC, η DMA στοχεύει στις αποκαλούμενες Big Five εταιρείες τεχνολογίας, τις Google, Apple, Facebook, Amazon

και Microsoft. Ωστόσο, ο ορισμός του «gatekeeper» είναι αρκετά ευρύς ώστε να περιλαμβάνει και άλλες πλατφόρμες, όπως το Booking, το TikTok και το Alibaba.

DO’S & DON’TS ΓΙΑ ΤΟΥΣ GATEKEEPERS

Η DMA θέτει μια λίστα do’s & don’ts για τους gatekeepers. Ξεκινώντας από τα πιο αξιοσημείωτα παραδείγματα do’s , οι gatekeepers θα πρέπει: Να επιτρέπουν στους τελικούς χρήστες να επεγκαθιστούν εύκολα προεγκατεστημένες εφαρμογές ή να αλλάζουν προεπιλεγμένες ρυθμίσεις σε λειτουργικά συστήματα, εικονικούς βοηθούς ή web browsers που τους κατευθύνουν σε προϊόντα ή υπηρεσίες

του gatekeeper, και να παρέχουν επιλογές για βασικές υπηρεσίες.

Να επιτρέπουν στους χρήστες να εγκαθιστούν apps τρίτων ή app stores

που χρησιμοποιούν ή διαλειτουργούν

με το λειτουργικό σύστημα τους.

Να δίνουν στις επιχειρήσεις πρόσβαση

στα δεδομένα που δημιουργούν κατά

τη χρήση της πλατφόρμας τους.

Να παρέχουν στις εταιρείες, που διαφημίζονται στις πλατφόρμες τους, πρόσβαση σε μετρήσεις του performance

και πληροφορίες.

Να επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να προωθούν την προσφορά τους και να

-

συνάπτουν συμβάσεις με τους πελάτες τους εκτός της πλατφόρμας τους. Συνεχίζοντας με τα παραδείγματα των don’ts, οι πλατφόρμες των gatekeepers: Δεν πρέπει να απαιτούν από τους developers των εφαρμογών να χρησιμοποιούν συγκεκριμένες υπηρεσίες του gatekeeper (όπως είναι τα συστήματα πληρωμών) ώστε να μπορούν να εμφανίζονται στα app stores του gatekeeper. Δεν πρέπει να μεταχειρίζονται τις υπηρεσίες και τα προϊόντα που προσφέρουν πιο ευνοϊκά στην κατάταξη από παρόμοιες υπηρεσίες και προϊόντα τρίτων στην πλατφόρμα τους. Δεν πρέπει να παρακολουθούν τους τελικούς χρήστες εκτός της βασικής υπηρεσίας πλατφόρμας για σκοπούς στοχευμένης διαφήμισης, χωρίς να έχει εξασφαλιστεί η συναίνεση. Σύμφωνα με άρθρο του WARC, ο αντίκτυπος της συγκεκριμένης δέσμης κανόνων στο marketing θα είναι σημαντικός μακροπρόθεσμα, εφόσον οι διατάξεις για τη διαλειτουργικότητα και την ανταλλαγή πληροφοριών καταργήσουν τα «μαύρα κουτιά» που ευνόησαν μέχρι σήμερα τις πλατφόρμες των gatekeepers. Σε άρθρο της στο «The Conversation» η Anne C. Witt, Professor of Law, EDHEC Business School, Augmented Law Institute, επισημαίνει ότι ενώ η DMA έχει ελαττώματα και εγείρει ερωτήματα, έχει περισσότερες δυνατότητες να «χαλιναγωγήσει» την εξουσία της αγοράς Big Tech, συγκριτικά με τη νομοθεσία περί ανταγωνισμού. Δημιουργήθηκε με την πρόθεση να αντιμετωπίσει την τάση των αγορών βασικών πλατφορμών να κυριαρχούνται παγκοσμίως από μία ή δύο από τις ίδιες πέντε εται-

ρείες, που δεν είναι άλλες από τις Google, Apple, Facebook, Amazon και Microsoft. Σύμφωνα με ανάλυση της ίδιας, ο υψηλός βαθμός συγκέντρωσης της αγοράς προκύπτει από έναν ασυνήθιστο συνδυασμό παραγόντων, εγγενών στις αγορές ψηφιακών πλατφορμών. Οι παράγοντες αυτοί κάνουν τις αγορές επιρρεπείς στο να κυριαρχούνται από ένα ή δύο «παίκτες», και εφόσον συμβεί αυτό είναι πολύ δύσκολο να παρεισφρήσει κάποιος νεοεισερχόμενος, ακόμα κι αν διαθέτει καλύτερο προϊόν. ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Η Πράξη για τις Ψηφιακές Αγορές τέθηκε σε ισχύ την 1η Νοεμβρίου, με την εφαρμογή του να ξεκινά 6 μήνες αργότερα, στις 2 Μαΐου του 2023. Μετά από αυτή την ημερομηνία, οι δυνητικοί gatekeepers θα πρέπει εντός 2 μηνών να κοινοποιήσουν στην Επιτροπή αν πληρούν τα ποσοτικά κριτήρια που θέτει η DMA, το αργότερο μέχρι τις 3 Ιουλίου 2023. Η Επιτροπή θα πρέπει, το αργότερο μέχρι τις 6 Σεπτεμβρίου 2023 να ορίσει τους gatekeepers, οι οποίοι με τη σειρά τους θα πρέπει να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις της DMA έως τις 6 Μαρτίου 2024. Η Κομισιόν θα έχει την αποκλειστική αρμοδιότητα της επιβολής των κανόνων της DMA. Η επιλογή αυτή συνάδει, όπως επισημαίνεται από την Επιτροπή, με τις διασυνοριακές δραστηριότητες των gatekeepers και τον στόχο της DMA να δημιουργήσει ένα εναρμονισμένο πλαίσιο με τη μέγιστη ασφάλεια δικαίου για τις επιχειρήσεις σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Εφόσον ένας gatekeeper δεν συμμορφώνεται με τους κανόνες, η Ευρωπαϊκή

Επιτροπή μπορεί να επιβάλει πρόστιμα που φτάνουν έως και το 10% του συνολικού παγκόσμιου ετήσιου κύκλου εργασιών της εταιρείας ή 20% σε περίπτωση επανειλημμένων παραβάσεων και περιοδικές χρηματικές ποινές έως και 5% του συνολικού ημερήσιου κύκλου εργασιών της εταιρείας παγκοσμίως. Σε περίπτωση συστηματικών παραβιάσεων, η Επιτροπή έχει στη διάθεσή της πρόσθετα μέσα. ΠΡΩΤΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ BIG TECH ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ Αντιδρώντας στις αλλαγές, που φένρνουν οι δύο νέες Πράξεις, οι εταιρείες Big Tech αυξάνουν τις δαπάνες lobbying στις Βρυξέλλες. Άρθρο του Politico τον περασμένο Μάρτιο ανέφερε ότι οι Apple, Amazon, Meta, Google και Microsoft αύξησαν τις δαπάνες lobbying, σύμφωνα με τα δεδομένα του Μητρώου Διαφάνειας της ΕΕ (EU Transparency Register). Σύμφωνα με τον αρθρογράφο η αύξηση, η οποία δεν έχει καταγραφεί παλαιότερα, προέκυψε εν μέσω των συζητήσεων για ένα σύνολο νέων κανόνων που στοχεύει στη χαλιναγώγηση της εξουσίας των «κολοσσών» του διαδικτύου και στην καταπολέμηση του παράνομου περιεχομένου. Επιπλέον, τον περασμένο Οκτωβρίου δημοσιεύματα του Politico και του Bloomberg ανέφεραν ότι εμπλεκόμενοι οργανισμοί κατηγορήθηκαν από τους νομοθέτες και σκιώδες lobbying κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για τις Πράξεις. Κύμα αγωγών που θα αμφισβητούν τους νέους ευρωπαϊκούς κανόνες για τις Big Tech εταιρείες προέβλεψε, μιλώντας στο Wired, ο Gerard de Graaf, βετεράνος αξιωματούχος της ΕΕ ο οποίος συμμετείχε στις εργασίες για την DMA, νωρίτερα μέσα στη χρονιά, και τον περασμένο Σεπτέμβριο ανέλαβε Διευθυντής του νέου Γραφείου της ΕΕ στο Σαν Φρανσίσκο, το οποίο ιδρύθηκε, εν μέρει, για να εξηγήσει τις νομικές συνέπειες των Πράξεων στις εταιρείες Big Tech. Στο παρελθόν η ΕΕ έχει επιβάλει μεγάλα πρόστιμα κατά της Google, της Apple και άλλων, μέσω αντιμονοπωλιακών ερευνών, έναν μηχανισμό που θέτει το βάρος της απόδειξης στους γραφειοκράτες, επεσήμανε ο ίδιος και συνέχισε: «Με την DMA η ευθύνη της ευθυγράμμισης πέφτει στην εταιρεία». Αναμένεται, λοιπόν, με ενδιαφέρον η επόμενη μέρα εφαρμογής των Πράξεων, οι κινήσεις των Big Tech εταιρειών και η ανταπόκριση της ΕΕ

Επιμέλεια: Ευγενία Κουτήφαρη, ekoutifari@boussias.com

ΗSalesforce δημοσίευσε πρόσφατα την όγδοη ετήσια έκθεση «State of Marketing», σύμφωνα με την οποία η δουλειά των marketers παρέχει αυξανόμενη αξία παρά τις μακροοικονομικές και εργασιακές αντιξοότητες, ενώ τα στελέχη του κλάδου προσαρμόζονται στους νέους κανονισμούς απορρήτου, παρόλο που διαχειρίζονται περισσότερες πηγές δεδομένων από ποτέ.

Το 87% των marketers επισημαίνει ότι η δουλειά τους παρέχει μεγαλύτερη αξία τώρα από ό, τι πριν από έναν χρόνο, μια αύξηση 10% σε σχέση με πέρυσι. Ωστόσο, 1 στους 3 marketers αναφέρει ότι, σε μια αβέβαιη οικονομία, οι δημοσιονομικοί περιορισμοί αποτελούν σημαντική πρόκληση. Επίσης, το 71% τονίζει ότι η ικανοποίηση των προσδοκιών των πελατών είναι δυσκολότερη τώρα από ό,τι ήταν το περασμένο έτος.

Για να ανταποκριθούν στις προκλήσεις, οι marketers επικεντρώνονται στον πειραματισμό με νέες στρατηγικές και τακτικές marketing, καθώς και στη βελτίωση της χρήσης εργαλείων και τεχνολογιών.

Οι κυριότερες τάσεις που διαφαίνονται στην ετήσια έκθεση State of Marketing της Salesforce, η οποία βασίζεται σε στοιχεία που συλλέχθηκαν έπειτα από έρευνα σε 6.000 marketers από 35 χώρες και 6 ηπείρους, είναι οι εξής: Η ψηφιακή αλληλεπίδραση βαδίζει σε νέα και γνώριμα μονοπάτια. Οι

marketers επενδύουν σε έναν συνδυασμό καναλιών και τεχνολογιών για να προσεγγίσουν νέα κοινά και να δημιουργήσουν μακροχρόνιες σχέσεις. 89% των B2B και B2B2C marketers χρησιμοποιούν ΑΒΜ (account based marketing) πλατφόρμες, βοηθώντας τις ομάδες τους να δημιουργήσουν στοχευμένες καμπάνιες πωλήσεων και υπηρεσιών. Ωστόσο, το email marketing εξακολουθεί να κυριαρχεί, αντιπροσωπεύοντας πάνω από το 80% όλων των εξερχόμενων μηνυμάτων marketing, βάσει των τρισεκατομμυρίων μηνυμάτων που αποστέλλονται από το Salesforce Marketing Cloud. Οι marketers περιηγούνται σε ένα πολύπλοκο τεχνολογικό και κανονιστικό πλαίσιο. Οι marketers προσαρμόζονται στους νέους κανονισμούς απορρήτου και στη διαφάνεια δεδομένων. Παρόλο που το 75% των

marketers εξακολουθεί να επενδύει σε third party data, το 68% έχει ήδη σχεδιάσει μια στρατηγική first party data.

Τα KPIs αλλάζουν καθώς οι marketers επιδιώκουν τη συλλογή πληγροφοριών σε πραγματικό χρόνο. Πλέον οι marketers χρειάζεται να παρακολουθούν ολοένα περισσότερες μετρήσεις. Η ταχύτητα πρόσβασης στην πληροφορία παραμένει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Σχεδόν τα τρία τέταρτα (72%) των πιο επιτυχημένων marketers μπορούν να αναλύσουν την απόδοση marketing σε πραγματικό χρόνο, έχοντας ένα πλεονέκτημα στην απόκριση αλλά και στη βελτιστοποίηση της απόδοσης της καμπάνιας. Σύμφωνα με την έρευνα, οι εταιρείες marketing προσελκύουν πελάτες σε πραγματικό χρόνο σε ένα ή περισσότερα κανάλια. Η εξ αποστάσεως εργασία γίνεται ευκολότερη μέσω της τεχνολογίας. Αναγνωρίζοντας ότι η εξ αποστάσεως εργασία ήρθε για να μείνει, οι ηγέτες της αγοράς πραγματοποιούν επενδύσεις σε νέα εργαλεία συνεργασίας. 69% των marketers λένε ότι είναι πιο δύσκολο να συνεργαστούν

Της Κατερίνας Νικολοπούλου, knikolopoulou@boussias.com

ΟΚαθηγητής Adrian Palmer, Επικεφαλής του Τμήματος Marketing and Reputation του Henley Business School στο Πανεπιστήμιο του Reading, απαντά σε αυτά και άλλα ερωτήματα, μιλώντας στο Marketing Week και αναλύει τις μεταβαλλόμενες διαστάσεις της πιστότητας, τις προκλήσεις που καλούνται να διαχειριστούν τα brands, αλλά και τις ευκαιρίες που συχνά παραγνωρίζονται.

MW: To customer loyalty δοκιμάζεται σκληρά σε περιόδους διαδοχικών κρίσεων. Ποιοι πυλώνες των στρατηγικών πιστότητας μπορούν να θωρακίσουν τα brands απέναντι σε μελλοντικές προκλήσεις; Adrian Palmer: Τα brands πρέπει να κερδίσουν μια δεξαμενή εμπιστοσύνης στο μυαλό των πελατών τους. Υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν πως όπου έχει αναπτυχθεί σωστά η εμπιστοσύνη, η σχέση μεταξύ brand και καταναλωτή είναι περισσότερο ανθεκτική σε βραχυπρόθεσμα disruptions. Επιπλέον, μια καλή σχέση ανάμεσα σε μια εταιρεία και τους πελάτες της είναι απαραίτητο να προσαρμόζεται στις μεταβαλλόμενες ανάγκες των πελα-

τών. Αυτό βρίσκεται στην καρδιά του σχεσιακού marketing, το να κατανοήσουν πώς αλλάζουν οι ανάγκες των καταναλωτών καθώς βιώνουν προβλέψιμες αλλαγές στις φάσεις της ζωής τους, αλλά και απρόσμενα σοκ. Κάποιες φορές μπορεί να πρόκειται για κάτι ανεπαίσθητο, όπως εάν για παράδειγμα ένα brand συγκεντρώσει insights ότι μεμονωμένοι πελάτες ή υποομάδες πελατών βρίσκονται σε δυσχερή οικονομική κατάσταση, δεν θα πρέπει να επικοινωνεί προσφορές που μπορεί να θεωρηθούν εκτός των δυνατοτήτων τους, δημιουργώντας μάλιστα έτσι περισσότερο άγχος για αυτούς. Η ενσυναίσθηση προς τους πελάτες είναι μια καλύτερη προσέγγιση, συνεπής με την ανάπτυξη πιστότητας.

και για το πώς αναμένεται να εξελιχθεί, από το να τους ρωτούν απλά για την πρόθεση αγοράς. Σε κάποιες περιπτώσεις, οι marketers θα έχουν πρόσβαση σε δεδομένα των προγραμμάτων πιστότητας που μπορεί να αποκαλύψουν αλλαγές στα αγοραστικά μοτίβα. Φυσικά, τέτοιες

μεταβολές μπορεί να οφείλονται σε εξωτερικούς παράγοντες, όπως η αποχώρηση των παιδιών από το σπίτι, η αλλαγή τόπου εργασίας κ.λπ. Ενδεχομένως όμως η αλλαγή να πηγάζει από μεγαλύτερης κλίμακας παράγοντες που επηρεάζουν τους καταναλωτές, όπως απώλεια εσόδων, συνταξιοδότηση κ.λπ. Πολλά προγράμματα πιστότητας δεν μπορούν να συλλέξουν άμεσα τις πληροφορίες αυτές και οι πελάτες συχνά θεωρούν αδιάκριτη την προσπάθεια συγκέντρωσής τους. Μία επιλογή για τη διερεύνηση του επιπέδου πιστότητας πελατών που έχουν περιορίσει τη δαπάνη τους είναι να τους «τεστάρετε» με κίνητρα και να εξετάσετε την ανταπόκρισή τους. Ανταποκρίνονται περισσότερο σε κίνητρα που εστιάζουν στην τιμή ή την ποιότητα; Ή την εύκολη διαθεσιμότητα; Ακόμη και παραδοσιακά εκπτωτικά vouchers μπορούν να αξιοποιηθούν προκειμένου να «δοκιμάσετε» την πιστότητα μεμονωμένων πελατών -κάποιοι μπορεί να κινητοποιηθούν από μια αρχική, μικρή προσφορά, ενώ άλλοι μπορεί να περιμένουν να γίνει διαθέσιμη μια πιο μεγάλη για να ανταποκριθούν. Η συμπεριφορά δεν έχει να κάνει μόνο με την παρατήρηση της ανταπόκρισης στην επικοινωνία, αντανακλάται επίσης στη συχνότητα της αλληλεπίδρασης και γίνεται αντιληπτή μέσα από την εκτίμηση του ποσοστού δαπάνης στην

ADRIAN PALMER, HENLEY BUSINESS SCHOOL, UNIVERSITY OF READING

έρχονται δυναμικά στο προσκήνιο με την Beverage Dynamics να παρατηρεί ότι το, μέχρι πέρυσι, mega-trend του premiumization, ενισχύεται με τον παράγοντα «βιωσιμότητα». Στο ίδιο μήκος κύματος, και η Exploding Topics, σύμφωνα με την οποία οι εταιρείες παγκοσμίως τείνουν να απομακρύνονται από την κλασική γυάλινη συσκευασία και να στρέφονται σε πιο εύκολες στη χρήση, βιώσιμες και φιλικές προς

διαπνέονται πλέον από τις αξίες που «αγγίζουν» και εμπνέουν το καταναλωτικό, εξηγεί η Beverage Dynamics, με προεξάρχουσα εκείνη του diversity, equity και inclusion (DEI) τόσο σε επίπεδο κοινού-στόχος, όσο και σε επίπεδο ownership. Τέλος, από το 2023 και έπειτα, ενισχύεται η προτίμηση του κοινού σε low και non-alcohol επιλογές με τον όγκο των πωλήσεων να αυξάνεται, κατ’ εκτίμηση, 31% έως το 2024, αλλά και των canned έτοιμων για κατανάλωση cocktails, η δημοφιλία των οποίων αυξήθηκε κατά 900% τα τελευταία πέντε χρόνια, από το 2018, αναφέρει η IWSR Drinks Market Analysis. Οι δε εταιρείες αλκοολούχων ποτών ανά τον κόσμο προχωρούν σε μια σειρά ενεργειών, προκειμένου να αξιοποιήσουν το momentum της επιστροφής του κοινού στους χώρους κατανάλωσης αλκοόλ και να συμβαδίσουν με τις νέες τάσεις. Ενδεικτικά, οι Coca-Cola και Brown-Forman λανσάρουν ready-to-drink (RTD) cocktail που συνδυάζει Jack Daniel’s και Coca-Cola, ενώ αναμένεται και εκδοχή χωρίς ζάχαρη. Επικοινωνιακά, οι κολοσσοί ανακινούν την τράπουλα, συνάπτοντας νέες συνεργασίες μετά από ανοικτούς διαγωνισμούς. Μεταξύ άλλων, η Smirnoff επέλεξε τη McCann του Interpublic Group ως global creative agency of record, ενώ η Leo Burnett αναδείχθηκε από την Beam Suntory ως global creative agency of record για το bourbon brand Jim Beam. Αντίστοιχα, η Diageo ανέθεσε στην Anomaly την παγκόσμια brand στρατηγική για το Tanqueray και η Edrington, ιδιοκτήτρια εταιρεία των brands αλκοολούχων ποτών The Macallan, Famous Grouse και Courvoisier, επέλεξε τη Wunderman Thompson ως διεθνή digital partner. ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ ΜΕ PREMIUM ΛΑΝΣΑΡΙΣΜΑΤΑ Νέα προϊόντα εισήγαγαν στην ελληνική αγορά οι εταιρείες αλκοολούχων ποτών, ενισχύοντας το χαρτοφυλάκιό τους. Ενδεικτικά, η Άμβυξ προσέθεσε στο χαρτοφυλάκιό της το Chandon Garden Spritz, το ready-to-drink spritz της Moët Hennessy από αφρώδη οίνο, λικέρ από ξύσμα πορτοκαλιού Αργεντινής και μπαχαρικά, την premium μπίρα Estrellia Galicia από την Ισπανία, τα Κτήματα Παλυβού και Κοκοτού, καθώς και τα liqueur De Kuyper με ιστορία από το 1695 και παρουσία σε πάνω από 100 χώρες. «Για να απαντήσουμε στις εξελίξεις της αγοράς, την επιστροφή στο on trade και την αναζήτηση premium εμπειριών, αξιοποιήσαμε το εξαιρετικό premium portfolio που διαθέτουμε, προβάλλοντας τη χρησιμότητα και αξία των μαρκών μας και λανσάραμε ξεχωριστά προϊόντα που ανταποκρίνονται σε νέες στιγμές και διαθέσεις κατανάλωσης», δήλωσε σχετικά ο Γιάννης Αρτινός, Γενικός Διευθυντής της Άμβυξ ΑΕ. Αντίστοιχα,

«H χρονιά που διανύουμε αποτέλεσε χρονιά ισχυρής ανάπτυξης της κατηγορίας των αλκοολούχων ποτών. Οφείλεται δε κυρίως σε δύο παράγοντες: α. στην ανάγκη του καταναλωτή να βγει, να διασκεδάσει, να ξαναβρεί τις παρέες του εκτός σπιτιού και να γευτεί τις εμπειρίες που στερήθηκε την περίοδο της πανδημίας και β. στην εξαιρετική πορεία του τουρισμού. Σε αυτό το περιβάλλον που ευνοεί τη διαφοροποίηση και την τάση για brands υψηλότερης αξίας (premiumisation), διαμορφώνουμε τη στρατηγική μας, ώστε να προσφέρουμε αξία και εμπειρίες που αγγίζουν τον καταναλωτή. Εστιάζουμε στην ανάπτυξη του εξαιρετικού premium portfolio που διαθέτουμε σε μια πλειάδα κατηγοριών αλκοολούχων ποτών, ενισχύουμε το equity και το relevance των μαρκών με επικοινωνία και αυξάνουμε τη διείσδυση των μαρκών μας με καινοτόμες δράσεις στο premium on trade». Γιάννης Αρτινός, Γενικός Διευθυντής, Άμβυξ ΑΕ «Είναι στρατηγική μας να προσφέρουμε μια ολοκληρωμένη σειρά προϊόντων που διακρίνονται για την ποιότητά τους και χαρίζουν απόλαυση όλες τις ώρες της

στιγμές, στους καταναλωτές. Προς την κατεύθυνση αυτή φροντίζουμε, ώστε να έχουμε ένα διευρυμένο χαρτοφυλάκιο με δυνατά σήματα στις κατηγορίες, τα οποία δείχνουν

όπου

νονται

Pink. Στην αρχή του φθινοπώρου, ήρθε και στην Ελλάδα το Tanqueray 0.0% της Diageo -ένα απόσταγμα χωρίς αλκοόλ με άρκευθο, κόλιανδρο, ρίζα αγγελικής και γλυκόριζα. Η Β.Σ. Καρούλιας ανέλαβε, το περασμένο καλοκαίρι, τη διανομή της σαμπάνιας του οίκου Pommery με έδρα την περιοχή Reims και, συγκεκριμένα, τους κωδικούς Pommery Royal Blue Sky, Brut Rose, Brut Royal και Pop Extra Dry, ενώ λάνσαρε και τα Artesano Select Range, The Beetle London Dry Gin, Casco Viejo Tequila και West Cork Irish Whiskey.

αυτή θα συνεχιστεί, παρά την εκτίναξη του πληθωρισμού και το αυξημένο κόστος ζωής. «Το κοινό μας επέστρεψε στο on trade μετά τον εγκλεισμό της πανδημίας, με αυξημένη συχνότητα, για να ανακτήσει τον χρόνο και τις εμπειρίες που χάθηκαν, πιο ενημερωμένο, “ψαγμένο” και απαιτητικό για προϊόντα και υπηρεσίες υψηλών προ-

Beefeater: Από την Ελλάδα ξεκίνησε η παγκόσμια καμπάνια του Beefeater, το οποίο διατίθεται στην αγορά από την Pernod Ricard. Στο πλαίσιο αυτό, η White Ad & Purple Events προσάρμοσε τα υλικά του εξωτερικού με τα απαραίτητα specs για την digital επικοινωνία και το TVC, δημιούργησε ιδέες για creative bus stops, καθώς και το full wrap branding ενός συρμού τραμ. Επίσης, ανέλαβε και την παραγωγή του after publicity video, το οποίο ανέβηκε στα social media.

Metaxa: Τη διεθνή καμπάνια του παρουσίασε το Metaxa, με τίτλο «Taste the Unexpected» και την υπογραφή του διαφημιστικού agency Hue & Cry του Λονδίνου. Η επικοινωνία «έτρεξε» στην Ελλάδα, ενώ προγραμματίστηκε και προβολή σε Γερμανία, Τσεχία, Σλοβακία και άλλες αγορές. Μέρος της ολοκληρωμένης καμπάνιας ήταν διαφημιστικό σποτ, το οποίο γυρίστηκε στην Αθήνα, σε παραγωγή της Picky Productions και «έπαιξε» σε τηλεόραση και YouΤube. Επίσης, το brand δημιούργησε video, το οποίο εκτυλίχθηκε στην Ίο με τη συμμετοχή των Demy, Liia, Μιχαήλ Άγγελου και Ραφαήλ. Τη διεύθυνση παραγωγής ανέλαβε η Dudette PR με Creative & Style Director την Αννούσα Μελά και Director Photographer τον Κοσμά Κουμιανό.

Stichion: Το

ποιοτικού cocktail, το άνοιγμα μιας εκλεκτής σαμπάνιας, η διασκέδαση με μια επιλογή βότκας, τζιν ή τεκίλας υψηλής αξίας, ανεξαρτήτως της εκτίναξης του πληθωρισμού και του αυξημένου κόστους ζωής. Στις επιλογές του κοινού, οι οποίες αφορούν κυρίως τα premium αποστάγματα και τα αλκοολούχα ποτά που προσελκύουν το τουριστικό κοινό στέκεται ο Xρήστος Αργυρού, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Β.Σ. Καρούλιας. «Παρατηρούμε μια αυξανόμενη προτίμηση των καταναλωτών στα premium αποστάγματα -whiskey, rum, vodka, tequila. Επίσης, βλέπουμε κατηγορίες αλκοολούχων, δημοφιλών στο τουριστικό κοινό ή κατά την τουριστική περίοδο, να ανεβαίνουν, λόγω κυρίως συγκεκριμένων cocktails που κυριαρχούν στις τάσεις. H επιτόπια αγορά είναι πιο ανεπτυγμένη από ποτέ και βλέπουμε ελληνικά bars στα κορυφαία διεθνώς και αξιόλογους επαγγελματίες με γνώσεις και δημιουργικές ανησυχίες», σημείωσε. ΝΕΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ ΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΕ ΤΟ ΚΟΙΝΟ Σημαντική παράμετρος της επικοινωνίας των spirit brands με την αγορά αποτελεί η σύναψη των κατάλληλων συνεργασιών και η επιλογή των σωστών συνεργατών για τις δραστηριότητές τους. Ενδεικτικά, το Stoli Group ανέθεσε τη διοργάνωση του διεθνούς τριήμερου διαγωνισμού Elit Martini Masters 2022 στην εταιρεία Radical Communications SA. Η Beverage World εγκαινίασε τη συνεργασία με την Touchpoint Strategies για την παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών στρατηγικής, εταιρικής επικοινωνίας και δημοσίων σχέσεων και η Β.Σ. Καρούλιας ανανέωσε τη συνεργασία της με τη Radical Communications SA, μετά από 17 χρόνια συνεργασίας. Η Άμβυξ συνεχίζει την αυξημένη επένδυση στην επικοινωνία, με έμφαση στα digital και social media, καθώς και την επένδυση στην τηλεόραση και το premium outdoor, με τον Γιάννη Αρτινό να προσθέτει ότι επενδύουν, επιπλέον, «στο engagement και το advocacy ανάμεσα σε καταναλωτές και bartenders, αυξάνοντας τη διείσδυση στο premium οn trade και αναδεικνύοντας τα στοιχεία ποιότητας και διαφορετικότητας του premium portfolio μας». Παράλληλα, τα spirit brands διργάνωσαν ή συτμμετείχαν σε πληθώρα εκδηλώσεων και φεστιβάλ, όπως το Athens Bar Show 2022. Σε άλλες επικοινωνιακές ενέργειες, η tequila Don Julio γιόρτασε την Dia de los Muertos ή Hμέρα των Νεκρών, η ultra-premium vodka Cîroc βρέθηκε στα 25α «τηλεοπτικά» γενέθλια του Fashion TV, ενώ το Campari και το Imbibe magazine διοργάνωσαν το 10ο Negroni Week.

διαγραφών», εξηγεί ο Γιάννης Αρτινός. Σχολιάζει, μάλιστα, ότι αυτό «επανέφερε την προτίμηση του καταναλωτή στα premium brands, με την τάση αυτή να ενισχύεται από τη ζήτηση για τα brands αυτά στους πολυτελείς τουριστικούς προορισμούς, στους οποίους οι αφίξεις τους καλοκαιρινούς μήνες ξεπέρασαν σημαντικά τα επίπεδα του 2019». Μάλιστα, αναφέρει ότι ο καταναλωτής θα συνεχίσει να έλκεται από την εκλεπτυσμένη διαφορετικότητα των premium spirits και την εμπειρία του fine drinking σε διαφορετικές εκδοχές, όπως η απόλαυση ενός

ευρείες εκστρατείες. Η Pernod Ricard λάνσαρε αρχικά την περιβαλλοντική δράση «My beach. Our planet», σε συνεργασία με την iSea, προχωρόντας στην εκπαίδευση 100 επαγγελματιών εστίασης σε βιώσιμες πρακτικές λειτουργίας, ενώ παρείχε εξοπλισμό στα συνεργαζόμενα bars όπως επαναχρησιμοποιούμενα ποτήρια και οικολογικά καλαμάκια. Επιπλέον, στο φετινό Athens Bar Show, παρουσίασε sustainable cocktails, εμπνευσμένα από τις αρχές της νέας παγκόσμιας πλατφόρμας της με όνομα «SIP» (Share, Inspire, Pioneer). Η δε Beverage World συμμετείχε στους 10ους Αγώνες Εργασιακού Αθλητισμού και συμμετείχε

Greece Race for the Cure 2022. MW

το σκορ σας, διερευνώντας το επίπεδο προσπάθειας που θεωρούν οι πελάτες σας ότι απαιτείται από αυτούς και μειώστε

όρισε το σύνολο

Head

Adam Posner

Customer

Money™ Dr.

LiuThompkins, Ph.D. Professor of Marketing, Director of Loyalty Science Lab, Old Dominion University

ο Adam Posner, Customer Loyalty Specialist, CEO του The Point of Loyalty. Στα θεμέλια εντοπίζονται οι επτά «ζώνες» των προγραμμάτων πιστότητας: επιχείρηση, μέλη, πρόγραμμα, ομάδα, τεχνολογία, διάλογος, data. O A. Posner ανέλυσε τις τέσσερις πρώτες: Επιχείρηση: Πρόκειται για τη δυνατότητα κερδοφορίας και βιωσιμότητας του προγράμματος. Αφετηρία αποτελούν οι στόχοι που καλείται να επιτύχει. Μέλη: Σε ποιον απευθύνεται το πρόγραμμα και γιατί ενδιαφέρει τα μέλη; Μπορείτε να ομαδοποιήσετε ανάλογα με το επίπεδο στο οποίο επιθυμείτε να παρέμβετε. Διερευνήσετε τις συνήθειες και τις προτιμήσεις των κοινών σας. Πρόγραμμα: Εστιάστε στην αξία, αλλά και το πώς να το καταστήσετε επιθυμητό. Θα πρέπει να επιλύει προβλήματα, τόσο κοινωνικά, όσο και ατομικά για κάθε πελάτη. Τα έξι «νομίσματα» στα οποία επενδύουν οι πελάτες είναι τα εξής: χρήματα, εμπειρία, χρόνος, εξατομίκευση, επιλογή, κοινότητα. Ομάδα: Διασφαλίστε ότι το σύνολο της ομάδας κατανοεί και εκφράζει ενθουσιασμό για το πρόγραμμα. Συνολικά, εστιάστε στο «Joyalty»: Προσφέρετε μέγιστη χαρά και ενθουσιασμό μέσα από μικρές ή μεγαλύτερες, απρόσμενες «στιγμές μαγείας».

ρια insights. Ωστόσο, βασική παράμετρος για ουσιαστικό αντίκτυπο είναι η υιοθέτηση ενός action-oriented τρόπου χρήσης τους, με αμεσότητα, μέσω του κατάλληλου καναλιού. Η «ΣΩΣΤΗ» ΠΙΣΤΟΤΗΤΑ Δεν είναι όλα τα είδη πιστότητας ίδια. Ο Adrian Palmer, Head of the Department of Marketing and Reputation, Henley Business School, University of Reading, διαχώρισε μεταξύ συμπεριφορικής πιστότητας, που πηγάζει από την ανάγκη και την πιστότητα που εδράζεται στη στάση απέναντι στη μάρκα. Αντλώντας από διαφορετικά θεωρητικά πλαίσια, στάθηκε στην ανάγκη προσανατολισμού της στρατηγικής στη μείωση του κόστους και της προσπάθειας από την πλευρά του καταναλωτή, κάτι που βοηθά στη λήψη της τελικής επιλογή. Ο σχεδιασμός απρόσκοπτων καταναλωτικών ταξιδιών αποτελεί εδώ καθοριστικό παράγοντα. Με αυτά τα δεδομένα, κάλεσε τα brands να εξετάσουν πού ακριβώς κατευθύνεται η πιστότητα των καταναλωτών, στη μάρκα ή στην ομάδα στην οποία τοποθετούνται, να καθορίσουν

υπάρχοντος. Πρώτο βήμα ήταν η κατανόηση των αναγκών των πελατών, ακολούθησε ο σχεδιασμός με επίκεντρο την ολοκλήρωση του journey σε μία πλατφόρμα, ενώ η φάση της υλοποίησης έφερε κοντά διαφορετικά τμήματα για μια ολοκληρωμένη προσέγγιση. Το ξεκάθαρο όφελος, η επιβράβευση κάθε αλληλεπίδρασης, η εξατομίκευση και η απλότητα αποτέλεσαν κεντρικούς άξονες, με αποτέλεσμα ενιαία εμπειρία και αυξημένο engagement. Εκκινώντας από την αυξανόμενη περιπλοκότητα του σύγχρονου οικονομικού και κοινωνικού περιβάλλοντος, η Στέφη Αναρούσου, Group Loyalty Manager του Goody’s - Everest Group of Companies (Vivartia), αναφέρθηκε στην αξία της καινοτομίας για την ενίσχυση της σχέσης με το κοινό και την επίτευξη των επιχειρηματικών στόχων. Το πρόγραμμα All Star Club των Goodies Burger House ανανεώθηκε πρόσφατα, στη βάση ενός απλού μηχανισμού, ο οποίος εμπλουτίστηκε με στοιχεία gamification και ειδικές ανταμοιβές για ανάπτυξη συναισθηματικών συνδέσεων, με θεμέλιο το relevance. Για το πρόγραμμα Bite Club των Everest, οι διαστάσεις της απλότητας, του omnichannel, της εξατομίκευσης και της συναισθηματικής σύνδεσης έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο, επιβραβεύοντας το engagement και συμβάλλοντας στη συγκέντρωση data. Το πρόγραμμα Europa Loyalty System παρουσίασε ο Ανέστης Τάρλας, Sales Manager της Europa Profil Aluminium, το οποίο απευθύνεται στο δίκτυο συνεργατών κατασκευαστών. Η απλότητα, η αμεσότητα και τα οφέλη για κάθε πλευρά αποτελούν βασικά πλεονεκτήματα, επιτυγχάνοντας προσέλκυση και διατήρηση πελατών, ενδυνάμωση της μάρκας και διαμόρφωση νέων αγοραστικών συνηθειών, μεταξύ άλλων. Η αναλογικότητα αλλά και η προσφορά κινήτρων σε νέους ή σε πελάτες με χαμηλότερους τζίρους θα πρέπει να συνδυάζονται. Τον πελάτη ως φίλο κάλεσε τα brands να αντιμετωπίσουν ο Λευτέρης Αντωνόπουλος, Youth, Mass & Ethnic Segments Product Marketing Lead της Vodafone, εμμένοντας στην ανάγκη οι εταιρείες να είναι και οι ίδιες πιστές στους καταναλωτές τους. Παρουσιάζοντας την προσέγγιση της εταιρείας, σκιαγράφησε τα χαρακτηριστικά της, μεταξύ των οποίων η συνέπεια, η χρησιμότητα, το relevance, η μοναδικότητα και η αξιοπιστία. Αναφερόμενος στο οικοσύστημα loyalty πλατφορμών του CU, υπογράμμισε τον ρόλο mix ανταμοιβών, σε σχέση με καθημερινές ανάγκες και εμπειρίες που δημιουργούν memorable συνδέσεις και συνδέονται με purposeful πρωτοβουλίες.

EMOTION KAI ADDED VALUE

στο οποίο ο πελάτης μέσω mobile διαχειρίζεται τις επιλογές του, το νέο σχήμα του retailer προέκυψε με τον ψηφιακό μετασχηματισμό του

Αναλύοντας τις διαφορετικές διαστάσεις του customer loyalty, o Mάρκος Φραγκουλόπουλος, Head of Interamerican Corporate Marketing σχολίασε ότι, όσο πιο ανταγωνιστικό είναι το περιβάλλον, τόσο επηρεάζεται η πιστότητα, με διαφορετικά είδη πελατών να έχουν διαφορετικές συμπεριφορές και την παράμετρο της ικανοποίησης να μην είναι η μοναδική καθοριστική. Με ορίζοντα τη δημιουργία ambassadors μεταξύ των πελατών, οι μάρκες οφείλουν να επενδύσουν σε benefits που έχουν να κάνουν με συναισθηματικές συνδέσεις και το στοιχείο του community. Μιλώντας για τη loyalty προσέγγιση της εταιρείας, τόνισε την πελατοκεντρικότητα και την ενσυναίσθηση, επιτυγχάνοντας έτσι υψηλά επίπεδα ικανοποίησης και NPS. Από την πλευρά της, η Μέλανη Αβραάμ, Head of Customer Operations της Elpedison, μοιράστηκε insights από τον χώρο της ενέργειας. Υπό τη σκιά της ενεργειακής

επιστροφή των καταναλωτών, η ενίσχυση του μέσου καλαθιού και το advocacy. Ο Ισίδωρος Σιδερίδης, CEO της Pobuca, όρισε το loyalty ως μέρος του CX που υπερβαίνει την ποντοδοσία. Μοιράστηκε τα εξής tips: Κάντε engage τους πελάτες σας, με βασικό στοιχείο την εξατομίκευση. Η ΑΙ τεχνολογία προσφέρει επιπλέον δυνατότητες, όπως η χρήση προσωποποιημένων εικόνων. Γνωρίστε τους πελάτες σας, κατατάξτε τους ανάλογα με τη συμπεριφορά τους και χρησιμοποιήστε predictive analytics. Το value enhancement score (VES) είναι εξαιρετικά σημαντικό καθώς συνδέει το customer service με την ενίσχυση της πιστότητας. Ακούστε τη φωνή του πελάτη μέσω ΑΙ εργαλείων που δίνουν πρόσβαση σε dark data. Εναλλακτική στα rewards αποτελεί το Pobuca Loyalty Marketplace, για μεγαλύτερο engagement, ενώ παρέχει δυνατότητα για branded NFTs ως ανταμοιβές.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Οι μακροχρόνιες σχέσεις με τους καταναλωτές θα πρέπει να συνιστούν τον κυρίαρχο ορίζοντα της πιστότητας, σύμφωνα με τον Γιώργο Βεϊνόγλου, Commercial Director της Icon Platforms. Προς αυτήν την κατεύθυνση, η δημιουργία εξατομικευμένων, shareable εμπειριών εξελίσσεται σε βασικό όχημα και το εργαλείο TALOS Loyalty Software Platform στοχεύει σε αυτό με λειτουργίες μηχανικής μάθησης για personalization σε κλίμακα. Παράλληλα, αξιοποιούνται insights από τη νευροοικονομία και τη συμπεριφορική ψυχολογία, καθώς και τεχνικές storytelling. Αποτέλεσμα, η δημιουργία customized brand engagement εμπειριών που έχουν απτό αντίκτυπο στα επιχειρηματικά αποτελέσματα.

RELEVANCE KAI ENGAGEMENT

μας. Στην ομιλία της, επικεντρώθηκε στο τελευταίο και έδωσε τις εξής συμβουλές:

Εντάξτε την επανάληψη

Οι πελάτες αναζητούν πλέον relevant ανταμοιβές, αλλά και ενιαία εμπειρία σε κάθε touchpoint, υπενθύμισε η Αθηνά Κακολύρη, Head of Loyalty & CRM Marketing της Aegean Airlines. Με αυτά τα δεδομένα, έδειξε με παραδείγματα πώς η εταιρεία κατάφερε να ενσωματώσει τα τρία Rs στη στρατηγική της -relevance, recognition και rewards: μέσα από ουσιαστική γνωριμία με το κοινό, το segmentation με βάση τη σχέση με το brand, την αντιμετώπιση των αρνητικών εμπειριών, αλλά και την ανάπτυξη νέων τύπων ανταμοιβών με επίκεντρο την εμπειρία. H προσφορά realtime value και το στοιχείο της έκπληξης είναι ζωτικής σημασίας. Στα στοιχεία που καθορίζουν την επιτυχία του σχήματος πιστότητας έριξε φως ο Σπύρος Δούκας, Loyalty & CRM Director του ΟΠΑΠ. Η αναγνώριση των segments των πελατών της εταιρείας, των ιδιαίτερων αναγκών τους και της αξίας τους για την επιχείρηση θα πρέπει να συνιστά οδηγό του προγράμματος, στοχεύοντας στην αύξηση του engagement και τη διεύρυνση της πελατειακής βάσης. Η ευθυγράμμιση των διαφορετικών stakeholders, o ξεκάθαρος ορισμός των στόχων, η αξιολόγηση των επιδόσεων του προγράμματος, καθώς και η συλλογή feedback συναρθρώνουν τους άξονες για την αποτελεσματικότητα ενός loyalty scheme. ΠΙΣΤΟΤΗΤΑ ΣΤΟ WEB3 Εστιάζοντας στο ψηφιακό περιβάλλον, ο Connor Kelley, Web3 Loyalty Expert, εξήγησε πώς τα brands μπορούν να κερδίσουν πιστούς advocates χρησιμοποιώντας NFTs. Όπως σημείωσε ο ίδιος, πρόκειται για ένα νέο εργαλείο που δίνει την ευκαιρία προσέγγισης κοινών δύσκολο να προσεγγιστούν, όπως η GenZ, παρέχοντας παράλληλα τη δυνατότητα δημιουργίας αξίας σε περισσότερα περιβάλλοντα, χάρη στις ιδιότητες της ιδιοκτησίας και της διαλειτουργικότητας. Όπως επεσήμανε, συνιστούν ευκαιρία για τις εταιρείες να εμπλουτίσουν

Μ.Δ.Spot

HELLAS 2.685 2 139.368 51,9

2.183 1 115.699 53,0

3.281 16 115.410 35,2

4.282 13 113.810 26,6

1.719 3 90.581 52,6

2.080 13 87.366 41,8 ΜΑΣΟΥΤΗΣ 3.332 14 86.171 25,9 ΟΠΑΠ Α.Ε. 2.768 4 81.455 29,5 ΗΡΩΝ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ 1.987 3 74.316 37,4 ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΑΕ 1.224 4 72.727 59,4 NOVIBET.GR 1.869 2 69.153 37,0 ΛΙΝΤΛ ΕΛΛΑΣ & ΣΙΑ ΟΕ 2.844 7 66.015 23,2 ΚΑΡΔΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ 1.373 1 65.904 48,0 DISCOUNT MARKT 1.597 2 65.866 41,3

2.782 2 62.920 22,6 STOIXIMAN.GR 1.744 5 59.608 34,2 FREZYDERM ABEE 1.541 3 52.711 34,2

1.358 6 50.164 36,8

1.175 1 43.475 37,0

10.868 122 341.418 31,4 ΚΑΤ.ΠΟΤΩΝ-ΤΡΟΦΙΜΩΝ 11.360 57 339.863 29,6 ΔΗΜΟΣΙΟ 8.057 23 311.710 38,7 ΚΙΝΗΤΗ ΤΗΛΕΦΩΝΙΑ 5.638 16 263.326 46,2 ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΟΙΚΟΔΟΜΗΣ 7.969 47 208.344 26,1 ΟΙΚΟΝΟΜ.ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ 4.679 26 189.695 39,9 ΙΑΤΡΙΚΑ-ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΑ 4.746 23 180.092 37,8 INTERNET 5.442 16 176.095 32,3 ΔΙΑΦΟΡΑ ΑΥΤ/ΤΩΝ 5.527 30 174.618 31,6 ΚΑΤ.ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΕΙΔΩΝ 5.080 20 166.822 33,9 Σημείωση: Δεν περιλαμβάνονται αναφορές και χορηγίες. Τα σποτ των χορηγιών περιλαμβάνονται. Πηγή: Spotmonitor. Νέα υπηρεσία καταγραφής διαφημιστικών σποτ στο ραδιόφωνο, σε πραγματικό χρόνο. Περισσότερα στο www.spotmonitor.gr. Η καταγραφή γίνεται πανελλαδικά και αφορά στο σύνολο των ραδιοφωνικών σταθμών

Eurobank Business Banking Πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2021» του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Aegean Airlines

Μπαίνουμε σε Christmas mode, ταξιδεύοντας απευθείας σε 6 προορισμούς! Ταξίδεψε απευθείας σε 6 προορισμούς του δικτύου μας και πέρασε αξέχαστες στιγμές

ProtoThema.gr | news247.gr | newsit.gr | in.gr | Dikaiologitika.gr | LiFO | Capital.gr | voria.gr | athensvoice.gr | THETOC + 64 ακόμα websites

ProtoThema.gr | news247.gr | newsit.gr | in.gr | Dikaiologitika.gr | skai.gr | LiFO | Capital.gr | voria.gr | THETOC + 58 ακόμα websites

ProtoThema.gr | Queen.gr | Tlife.gr | newsit.gr | ladylike.gr | Dikaiologitika.gr | skai.gr | oneman.gr | LiFO | sport24.gr + 43 ακόμα websites Carat

news247.gr | Capital.gr | newsbeast.gr | iefimerida | Newpost.gr | Real.gr | Liberal.gr | parapolitika.gr | mononews.gr | insider.gr + 24 ακόμα websites Answear Jingle Days έως -50%

HelleniQ Energy Πρόγραμμα «Κύμα Ζεστασιάς» Προσφορά πετρελαίου θέρμανσης σε πολυμελείς οικογένειες με χαμηλό ετήσιο

Queen.gr | Tlife.gr | newsit.gr | ladylike.gr | OnSports.gr | faysbook.gr | ONMED.gr | astrology.gr | AlfaVita | monopoli.gr + 20 ακόμα websites

ProtoThema.gr | Queen.gr | Tlife.gr | news247.gr | newsit.gr | in.gr | ladylike.gr | Newsbomb.gr | Dikaiologitika.gr | skai.gr + 17 ακόμα websites

ProtoThema.gr | Queen.gr | in.gr | ladylike.gr | Newsbomb.gr | skai.gr | oneman.gr | LiFO | gazzetta.gr | star.gr + 17 ακόμα websites

news247.gr | newsit.gr | ladylike.gr | CNN Greece | star.gr | voria.gr | sport-fm.gr | enikos.gr | yupiii.gr | OnSports.gr + 15 ακόμα websites

Queen.gr | Tlife.gr | newsit.gr | ladylike.gr | CNN Greece | Dikaiologitika.gr | skai.gr | oneman.gr | mixanitouxronou.gr | Newpost.gr + 14 ακόμα websites

in.gr | Capital.gr | ethnos.gr | newsbeast.gr | iefimerida | EURO2day | Liberal.gr | kathimerini.gr | mononews.gr | BOVARY + 13 ακόμα

Tempo OMD

Mindshare Bold

Mindshare Bold

Tempo OMD

Zenith

Του Δημήτρη Κορδερά, dkorderas@boussias.com Το ότι το τηλεοπτικό προϊόν και ο τρόπος «κατανάλωσής» του έχει αλλάξει άρδην δεν είναι κάτι καινούργιο. Όπως και το ότι η τηλεθέαση πλέον έχει άλλες λογικές και απαιτεί διαφορετικούς τρόπους μέτρησης. Το φαινόμενο ERTFLIX ήρθε να αναδείξει όλα τα παραπάνω με τον πλέον ανάγλυφο τρόπο. Η μέτρηση της τηλεθέασης έχει πλέον εξελιχθεί σε μια πολύπλοκη διαδικασία που θέτει νέα δεδομένα στον σχεδιασμό των media plans διαφημιζόμενων και διαφημιστών. Η αποκωδικοποίηση των δεδομένων αυτών είναι η επόμενη μεγάλη πρόκληση της διαφήμισης

Ηδημόσια τηλεόραση διαχρονικά αποτελούσε –ή έμοιαζε να αποτελεί- τον «μεγάλο ασθενή» της ελληνικής κοινωνίας, για πολλούς λόγους. Δεν θα κρίνουμε τώρα το δίκαιο ή το άδικο του πράγματος -αυτό πλέον επαφίεται στον κάθε πολίτη-, ωστόσο σήμερα θα πρέπει να αναγνωρίσουμε την σημαντική της εξέλιξη και την καίρια συμβολή της στην εν γένει βελτίωση του τηλεοπτικού προϊόντος. Το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα της συμβολής της αυτής είναι το λανσάρισμα του ΕRTFLIX, της ψηφιακής της πλατφόρμας που δείχνει να κερδίζει καθημερινά έδαφος. Τα στοιχεία που έγιναν γνωστά την προηγούμενη εβδομάδα για το ΕRTFLIX, από τον Πρόεδρο της ΕΡΤ, Κωνσταντίνο Ζούλα, είναι εντυπωσιακά, εάν σκεφθεί κανείς ότι αναφερόμαστε σε δημόσιο μέσο: Δύο εκατομμύρια προβολές την εβδομάδα, 295.000 κάθε μέρα, και μόνο τον Οκτώβριο η πλατφόρμα δέχθηκε 9,7 εκατομμύρια επισκέψεις. Το ακόμα πιο σημαντικό εδώ είναι το γεγονός ότι η ψηφιακή πλατφόρμα της ΕΡΤ έχει βοηθήσει τα τρία τηλεοπτικά κανάλια της να υπερδιπλασιάσουν την πραγματική τους τηλεθέαση. Δηλαδή, το ERTFLIX λειτουργεί κατά κάποιο τρόπο συνεργειακά με το τηλεοπτικό πρόγραμμα που διαθέτει η δημόσια τηλεόραση μέσα από τα κανάλια της. Έτσι, τα τρία κανάλια της ΕΡΤ έχουν συνολικά -βάσει της Νielsen- μια μέση τηλεθέαση που σε μερίδιο αντιστοιχεί στο 9% με 10% της συνολικής τηλεθέασης. Το

ποσοστό αυτό αναλογεί μεσοσταθμικά σε περίπου 200.000 τηλεθεατές κάθε ημέρα. Σε αυτούς λοιπόν, έρχονται να προστεθούν άλλες 295.000 ημερήσιες επισκέψεις στο ΕRTFLIX. Τα στοιχεία που παρουσίασε όμως ο Πρόεδρος της ΕΡΤ δεν σταματούν εδώ.

Όπως είπε, το 66% των χρηστών του ΕRTFLIX δεν μπαίνουν στην πλατφόρμα της ΕΡΤ από τις τηλεοράσεις τους, αλλά από υπολογιστές, κινητά τηλέφωνα και tablets, στοιχείο που μέχρι σήμερα δεν είχε αποτυπωθεί σε καμία έρευνα τηλεθέασης, καθώς αυτές που γίνονται στη χώρα μας αφορούν μόνο στις τηλεοπτικές συσκευές. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία του διεθνούς λογισμικού συστήματος Yοubora που

χρησιμοποιούν και πολλές διεθνείς πλατφόρμες και τα οποία επικαλέστηκε ο Κ. Ζούλας, το 28% των τηλεθεατών μπαίνει στο ERTFLIX από κινητό τηλέφωνο, το 25% από υπολογιστές και το 13% από tablets. Μιλώντας με νούμερα, από τις 2 εκατ. επισκέψεις που δέχεται κάθε εβδομάδα το ERTFLIX, μόνον οι 700.000 γίνονται μέσα από την τηλεόραση. Οι υπόλοιπες 1,3 εκατ. προκύπτουν μέσα από άλλες συσκευές και δεν είχαν καταγραφεί ποτέ έως τώρα. «Είναι δε πραγματικά εντυπωσιακό για τον νέο τρόπο θέασης τηλεοπτικών προγραμμάτων ότι όσοι βλέπουν on demand μια σειρά της ΕΡΤ μέσα από το κινητό τους τηλέφωνο (28%) είναι σχεδόν όσοι τη βλέπουν on demand και μέσω smart TV (34%)» επισήμανε χαρακτηριστικά ο Πρόεδρος της ΕΡΤ. Υπάρχει όμως και συνέχεια: Κοντά στα 900.000 live streaming είναι και ο αριθμός όσων τηλεθεατών παρακολούθησαν μέσω του ΕRTFLIX σε ζωντανή μετάδοση τα κανάλια της ΕΡΤ (ΕΡΤ1, 2, 3 Ertnews, Ertworld), είτε και τα ιντερνετικά κανάλια της (ERTSPORTS1,2,3). Πέρα λοιπόν από τα στοιχεία αυτά καθεαυτά, εκείνο που γίνεται ξεκάθαρο είναι ότι η μέτρηση της τηλεθέασης έχει πλέον εξελιχθεί σε μια πολύπλοκη διαδικασία που θέτει νέα δεδομένα στον σχεδιασμό των media plans διαφημιζόμενων και διαφημιστών. Η αποκωδικοποίηση των νέων αυτών δεδομένων αποτελεί την επόμενη μεγάλη πρόκληση της διαφήμισης. MW