Σελφ Σέρβις Τεύχος 515 by BOUSSIAS

515

ΜΑΪΟΣ ΜΑΪΟΣ 2021 2021

- 4972 ISSNISSN 11051105 - 4972

ΑΓΟΡΑ Έτοιµοι να επενδύσουν 1,3 δισ. ευρώ οι µεγάλοι του κλάδου σελ. 14 ΕΠΙΣΤHΜΗ Οικονοµία και κράτος στην Ελλάδα από το 1821 ως σήµερα σελ. 32 ΣΥΝE∆ΡΙΟ 11ο Συνέδριο σελφ σέρβις Food Retail Forum Η απαιτητική πορεία προς ένα δυναµικό µοντέλο αγοράς

σελ. 36

ΠΡΟΪOΝ Αποσµητικά σώµατος Συγκυριακή η κάµψη των πωλήσεων

σελ. 48

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Εθνικό Σχέδιο Ανάκαµψης και Ανθεκτικότητας, «Ελλάδα 2.0»

σελ. 60

ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΛΙΑΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ

nArKOIMIA HMEPA MEJ\IIIAI

Xp6v1a TTOAAO ! H MtAIO'O'OKOµIK� Era1ptia ATTIK�-ninac; O'T£K£TOI 6iTTAO O'TJ'l µ£AIO'O'O Kai orouc; µtA1000Koµouc; rr,c;.

�

� 1IA EMAI KA0E ME/\IIIA EINAI BAII/\IIIA!

ria TJ'l µ£AIO'O'O Acp1£pwvouµ£ TOV M610 CJff] µ£AICJCJO y10 VO Tl7V Tlµ�OOUµ£ y10 TO µova61KO TTpo'i'OVTO TTOU TTpoocptpEI, OAAO KOi Tl7 ouµl30A� Tl7<; OTO (j)UOIKO TT£p1!30AAOV. Mtow r17<; EKorpaTEia<; Beecome a friend, 17 ATTIK�-nina� f36sEI Tl7 µ£AIOCJO OTO ETTIK£VTpO KOi yivnrn acpopµ� y10 VO yivouµE 0/\01 (j)IAOI Tl7<;. H £KOTpaTEia TT£p1Aaµl36vE1 6p60E1<; y10 va £Vl7µEpC0CJ£I OAOU<; y10 Tl7V a�ia Tl7<; KOi VO £l)OI08l7TOTTOl�CJ£I y10 Tl7V TTpooraoia TOl) TTEp1!36AAOVTO<; OTO OTTOio sEI, £TOI WOT£ va µTTopEi va ouVEXiaE1 TO TTOALrnµo tpyo r17c;. r,a rouc; µtA1000Koµouc; µac; Kup10 µtp1µva Tl7<; ETOlp£iO<; EIVOI 17 OUVEX�<; ETTlµOp(j)C00l7, 0 EµTTAOUTIOµo<; Tl7<; yvc.0017<; KOi 17 £rnm17µov1K� KOT6pr1017 rwv µ£AIOOOKoµwv, TTPOK£1µtvou VO l3£ATIITTOTTOll7800v 01 µEAIOOOKOµIK£<; TTpOKTIK£<;, OAAO KOi 17 TT016T17ra KOi aocp6A£10 Tou TEAIKOU TTpo'l'ovroc;. 110 Tl7 ouµl30UA£l)TIK� l)TTOITT�p1�17 KOi £KTTai6EUOl7 moue; CJl)VEpyOTE<; µa<;, £6C0 KOi TT6ve0 aTTo 20 xpov10 txc:1 617µ1oupy178c:i c:161Ko Tµ�µa AVOTTTl>�l"I� MtAIOOOKOµia�. <DUOIKO, Kup10<; moxoc; TTapaµtv£1 17 61ar�p17017 r17<; mEv�<; oxto17<; µE rouc; y10 xpov10 µ£A1000Koµouc;- ouvEpyarE<;, OAAO KOi 17 yve0p1µia KOi auvEpyaoia µ£ vtou<; ETTayyc:AµaTiE<; µ,EA1000Koµouc; OTTO OAl7 r17v EAA66a.

Editorial

Κοινός αγώνας δρόμου;

αρινές και πιο αισιόδοξες από τις αντίστοιχες χειµερινές ήταν οι προβλέψεις του Μαρτίου της Κοµισιόν σχετικά µε την πορεία του ΑΕΠ της ΕΕ, αλλά και της Ελλάδας. Για τη µεν ΕΕ ο ρυθµός µεγέθυνσης της οικονοµίας εκτιµήθηκε στο 4,2% φέτος και στο 4,4% για το 2022, ενώ για την Ελλάδα στο 4,1% το 2021 και στο 6% το 2022. Όσοι διαβάζουν τα στοιχεία χωρίς να µένουν στην επιφάνεια, γνωρίζουν πως η ανάπτυξη του ΑΕΠ µιας χώρας αποτελεί φυσικά µια θετική ένδειξη, αλλά δεν αρκεί για τον σχεδιασμό στρατηγικής. Οι επιχειρήσεις μελετούν τα πλάνα των επόµενων ετών λαµβάνοντας υπόψη κι άλλα στοιχεία, όπως το μέλλον συγκεκριμένων αγορών, η διαθεσιμότητα χρηματοδότησης, η δυνατότητα ανασχεδιασµού της οργανωτικής τους δοµής, αλλά κυρίως όσα αφορούν το αύριο του κοινού στο οποίο απευθύνονται για να διαθέσουν τα προϊόντα τους. Και µεταξύ αυτών, σε περίοπτη θέση, βρίσκονται οι δείκτες της ανεργίας και των εισοδηµάτων. Ας δούµε τα στοιχεία για την ανεργία: Σύµφωνα µε την ανακοίνωση της Eurostat στα µέσα Μαΐου, η ανεργία στην Ελλάδα το 2020 παρουσίαζε µια ιδιαίτερα ανησυχητική εικόνα. Στον σχετικό χάρτη που δηµοσίευσε η επίσηµη ευρωπαϊκή στατιστική αρχή, σχεδόν όλες οι περιφέρειες της χώρας ήταν κόκκινες, έχοντας ποσοστό ανεργίας µεγαλύτερο από 14,2%, µε τον µέσο όρο στην ΕΕ να βρίσκεται στο 7,1%. Σύµφωνα πάντα µε τη Eurostat, τον Μάρτιο του 2021 η Ελλάδα ήταν δεύτερη στην

4 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

ΕΕ σε ανεργία στους νέους, ενώ η Ήπειρος, η Κεντρική Μακεδονία και η Αττική συγκαταλέγονταν στις πέντε περιοχές µε το µεγαλύτερο ποσοστό µακροχρόνια ανέργων. Στο πεδίο των εισοδημάτων, η Ελλάδα, βρίσκεται στη δεύτερη ταχύτητα των χωρών της ΕΕ όσον αφορά το ύψος του κατώτατου μισθού, καταλαμβάνοντας σε αυτή την κατηγορία την τελευταία θέση με 758 ευρώ (υπολογίζονται 14 μισθοί) κι ακολουθούν η Πορτογαλία (776 ευρώ), η Μάλτα (785 ευρώ), η Σλοβενία (1.024 ευρώ) και η Ισπανία (1.108 ευρώ). Ο κατώτατος μισθός είναι ουσιαστικά καθηλωµένος στο 2012, µε µοναδική εξαίρεση την αύξηση κατά 11% τον Φεβρουάριο του 2019, από 586,08 ευρώ σε 650 ευρώ τον µήνα, µικτά... Από τον περασµένο Οκτώβριο, τα θεσµικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το ευρωπαϊκό σχέδιο Οδηγίας για τους κατώτατους µισθούς μιλούν για «µισθό αξιοπρεπούς διαβίωσης», στο πλαίσιο της προώθησης των βασικών αρχών του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωµάτων. Σε αυτό το πλαίσιο, από τα τέλη Μαρτίου έχει ξεκινήσει και στην Ελλάδα η διαδικασία συζήτησης για την αύξηση του κατώτατου μισθού. Ειδικευμένοι επιστημονικοί και λοιποί φορείς κλήθηκαν να καταθέσουν τις τεκμηριωμένες προτάσεις και εκθέσεις τους στην ειδική Τριμελή Επιτροπή συντονισμού, σε μια διαβούλευση η οποία προβλέπεται να ολοκληρωθεί στα μέσα Ιουλίου. Ακολουθώντας τις γενικές κατευθύνσεις της Οδηγίας της ΕΕ, καθώς και τις αντίστοιχες οδηγίες του ΟΟΣΑ, το Ινστιτούτο Έρευνας

της ΓΣΕΕ προτείνει ως βασικό µισθό τα 751 ευρώ, στο ύψος δηλαδή που ήταν προ 12ετίας… Στην έκθεσή του το Ινστιτούτο τεκμηριώνει επιστημονικά την πρότασή του και, μεταξύ άλλων, αποδομεί τα επιχειρήματα περί αδυναμίας αύξησης του κατώτατου μισθού λόγω των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας, σημειώνοντας τα οφέλη που θα προκύψουν από την συγκεκριμένη κίνηση για την οικονομία και τις επιχειρήσεις. Αναφέρει δε το παράδειγμα 17 κρατών μελών της ΕΕ που «παρά το ότι οι συνέπειες της πανδημικής κρίσης ήταν οριζόντιες, έχουν ήδη αυξήσει τον κατώτατο μισθό από την 1/1/2021… Από τις 17, οι 14 τον είχαν αυξήσει και το 2020 σε σχέση με το 2019». Από την πλευρά της η κυβέρνηση, δια του Υπουργού Εργασίας κ. Κωστή Χατζηδάκη, δηλώνει πως θα προχωρήσει στην αύξηση του κατώτατου µισθού µέσα στο καλοκαίρι. Προς το παρόν, όµως, καταθέτει σχέδιο νόμου που κινείται προς μια εντελώς διαφορετική κατεύθυνση, συνολικά... Τρέχοντας σε έναν μαραθώνιο, οι επιχειρήσεις της χώρας προτάσσουν το µήνυµα του ανθρωποκεντρισµού, προς τους πελάτες και τους εργαζόµενους, καλώντας µάλιστα τους τελευταίους να υπερβάλλουν εαυτούς. Μένει να αποδειχθεί στην πράξη η προσήλωσή τους στην επίτευξη μιας γενικής ευημερίας και όχι σε πρόσκαιρα οφέλη.

Ξένια Μαντζιώρη Διευθύντρια Σύνταξης

Περιεχόμενα

editorial

04 Κοινός αγώνας δρόμου;

επικαιρότητα

08 Τα νέα της ελληνικής αγοράς

διεθνή

13 Τα διεθνή νέα

αγορά

14 Έτοιμοι να επενδύσουν 1,3 δισ. ευρώ οι μεγάλοι του κλάδου 16 Μηδενική η ανάπτυξη τις πρώτες εκατό ημέρες του 2021 18 Το sklavenitis.gr «έφθασε» Θεσσαλονίκη 20 Τι προβλέπει το τριετές επενδυτικό πλάνο της Lidl 21 Με κοινό ΑΜΦ φλερτάρει ο ΕΛΟΜΑΣ 22 Κινήσεις στρατηγικής από την Πέντε 23 Τα πρώτα Mere, τα εμπόδια έναρξης λειτουργίας και οι στοχεύσεις 24 Έτος επανεκκίνησης το 2021 για τη Spar Hellas 25 Όμιλος αγορών Ασπίδα Η ελπίδα έχει περισσότερο πείσμα από τη δυσμένεια

συνέντευξη

28 Τάσος Μπαμπούρας, Φωτόνι ΑΕΕ Η πανδημία επιβάλλει διαρκή προσαρμογή

επιστήμη

32 Οικονομία και κράτος στην Ελλάδα από το 1821 ως σήμερα

συνέδριο

36 11ο Συνέδριο σελφ σέρβις – Food Retail Forum Η απαιτητική πορεία προς ένα δυναμικό μοντέλο αγοράς

προϊόν

48 Αποσμητικά σώματος Συγκυριακή η κάμψη των πωλήσεων

ρεπορτάζ

52 Νέα εποχή για τις συσκευασίες των προϊόντων

τεχνολογία

57 Προϋποθέσεις για ένα επιτυχημένο Παρατηρητήριο Τιμών στην Ελλάδα

οικονομία

60 Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, «Ελλάδα 2.0» 62 Οικονομικοί δείκτες

έρευνα

64 Οι δείκτες της αγοράς από την IRI

επικοινωνία

70 Fix Hellas «Σινεμά ο Σταθμός» Coca-Cola Ταξίδι στις κουζίνες του κόσμου 71 Μάμος Τηλεοπτική πρεμιέρα με «ασίγαστο πάθος» και «άπαυστο μεράκι» Δημητριακά Lion Αναζητούν τον «King of the Jingle»

72 νέα προϊόντα

ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΞΕΝΙΑ ΜΑΝΤΖΙΩΡΗ xman@boussias.com ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ nikolasp@boussias.com ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΠΛΑΤΩΝΑΣ ΤΣΟΥΛΟΣ, ΚΩΣΤΑΣ ΣΤΟΦΟΡΟΣ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΥΡΑΤΙΔΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΕΣΤΙΜΑΛΤΖΟΓΛΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΚΕΑ, kbousboukea@boussias.com ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΒΑΓΓΕΛΑΤΟΥ IMAGEBANK Adobe Stock TMHMA ΠΩΛΗΣΕΩΝ & ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ AΜΑΛΙΑ ΨΙΛΟΥΔΗ, apsiloudi@boussias.com ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΦΑΡΑΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΡΙΤΑ ΚΑΝΔΑΚΗ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΑΣΙΩΤΗΣ, ΛΙΝΑ ΓΚΟΛΟΜΑΖΟΥ, ΑΛΕΞΗΣ ΣΟΥΛΙΩΤΗΣ ΕΚΤΥΠΩΣΗ PRESSIOUS ΑΡΒΑΝΙΤΙΔΗΣ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ-ΕΝΘΕΣΗ-ΕΠΙΚΟΛΛΗΣΗ PRESSTIME ΚΩΔΙΚΟΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟΥ 011243 http://www.selfservice.gr Find us on Facebook http://www.facebook.com/selfservice

ΕΚΔΟΤΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ Κ. ΜΠΟΥΣΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΠΟΛΥΜΕΡΙΔΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΕΔΡΙΩΝ & ΒΡΑΒΕΙΩΝ ΝΙΚΟΛΑΣ ΚΟΝΔΑΚΗΣ CREATIVE DIRECTOR ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΡΙΧΙΑΣ BOUSSIAS ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Ε.Π.Ε. ΚΛΕΙΣΘΕΝΟΥΣ 338, Τ.Κ. 153 44 ΓΕΡΑΚΑΣ ΤΗΛ.: 210 661 7777, FAX: 210 661 7778 e-mail: info@boussias.com, http://www.boussias.com

6 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

Περιεχόμενα

Έτοιμοι να επενδύσουν 1,3 δισ. ευρώ οι μεγάλοι του κλάδου

Μηδενική η ανάπτυξη Οικονομία και κράτος τις πρώτες εκατό ημέρες του 2021 στην Ελλάδα από το 1821 ως σήμερα

Ένα νέο επενδυτικό «τσουνάμι» συνολικής αξίας άνω του 1,3 δισ. ευρώ σε ορίζοντα τριετίας έχουν στα σχέδιά τους οι μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου, φροντίζοντας για την επέκταση και την αναβάθμιση των υποδομών τους...

Σε φάση ισχυρών πιέσεων, λόγω των περυσινών ιστορικών υψηλών επιδόσεών της, έχει εισέλθει φέτος αγορά, καθώς ο τζίρος φαίνεται πως σταθεροποιείται σχεδόν στο μηδέν (0,2%). Αυτό έδειξε η μέτρηση της NielsenIQ στις 11 Απριλίου…

Ως συμβολή ουσίας στις φετινές εκδηλώσεις τιμής της επετείου των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση του 1821 δημοσιεύουμε ολόκληρη την ομιλία του ιστορικού της οικονομίας κ. Αλέξη Φραγκιάδη στο 11ο Food Retail Forum…

σελ. 14-15

σελ. 16-17

σελ. 32-34

11ο Συνέδριο σελφ σέρβις Food Retail Forum Η απαιτητική πορεία προς ένα δυναμικό μοντέλο αγοράς Εγρήγορση, προσαρμοστικότητα και ευέλικτη στρατηγική απαιτείται από τις επιχειρήσεις του λιανεμπορίου τροφίμων για ένα δυναμικό μοντέλο αγοράς, που θα απαντά στις αυξημένες προκλήσεις της εποχής, σημείωσαν οι εισηγητές…

Αποσμητικά σώματος Συγκυριακή η κάμψη των πωλήσεων

Νέα εποχή για τις συσκευασίες των προϊόντων

Αν και οι συνέπειες της πανδημίας οδήγησαν σε πτώση τις πωλήσεις της αγοράς των αποσμητικών, αυτή εκτιμάται πως προοπτικά θα εξακολουθήσει να αναπτύσσεται, υπερβαίνοντας τις παροδικές δυσκολίες της συγκυρίας και ακολουθώντας την πορεία ανόδου προ της κρίσης στη δημόσια υγεία...

Η κοινωνία συνειδητοποιεί το αδιέξοδο της χρήσης πλαστικών μιας χρήσης και η ανταπόκριση στο αιτούμενο της ανακύκλωσης, της επαναχρησιμοποίησης των υλικών συσκευασίας και της εφαρμογής βιώσιμων λύσεων στο εξής θα αποτελεί κριτήριο επιβράβευσης ή παραγκωνισμού…

σελ. 36-47

σελ. 48-50

σελ. 52-56 Μάιος 2021 | σελφ σέρβις | 7

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Υποτροφία από την ΕΥΣ για σπουδές στο Deree Μία πλήρη υποτροφία σε έναν νέο ή μία νέα, που επιθυμεί να ακολουθήσει σπουδές στο Deree-The American College of Greece, προσφέρει η Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτης, συμμετέχοντας στο ευρύ πρόγραμμα υποτροφιών και οικονομικής βοήθειας του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος, το οποίο υπερβαίνει φέτος το ποσό των 8 εκατ. ευρώ. Η υποτροφία, που καλύπτει το σύνολο των διδάκτρων για τετραετή φοίτηση, με ισχύ από το φθινοπωρινό εξάμηνο φέτος, προϋποθέτει την ολοκλήρωση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με γενικό μέσο όρο άνω του 17 και την τεκμηρίωση της οικονομικής ανάγκης του/της ενδιαφερόμενου/ης. Η περίοδος υποβολής των αιτήσεων άρχισε τον Μάιο.

Νέο OK! The Grocery Store στην Θεσσαλονίκη Ένα νέο OK! The Grocery Store εγκαινίασε η OK! Anytime Markets στις 14 Απριλίου στην Θεσσαλονίκη επί της οδού Νυμφαίου 32-34. Πρόκειται για το 5ο κατάστημα της αλυσίδας, που λειτουργεί με υπό την επωνυμία OK! Grocery Super Market & Deli. Το νέο concept καταστήματος της εταιρείας, που αναπτύσσεται κι αυτό μέσω του συστήματος franchise, βασίζεται στη μετατροπή υφιστάμενων, ανεξάρτητων καταστημάτων, χώρου πώλησης 200-400τμ, σε OK! The Grocery Store, με σύγχρονη αισθητική και χαρακτηριστικά παραδοσιακού παντοπωλείου.

ΑΒ Βασιλόπουλος: Και στην Πάτρα η υπηρεσία Delivery.gr Μετά την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, η Πάτρα είναι η επόμενη πόλη στην οποία επεκτάθηκε η υπηρεσία του app delivery.gr, φέρνοντας τα ψώνια των πελατών της ΑΒ Βασιλόπουλος στα σπίτια τους σε δύο ώρες από την αποστολή των παραγγελιών τους. Με ελάχιστη παραγγελία τα 25 ευρώ και μέγιστη τα 100 ευρώ, οι χρήστες της υπηρεσίας μπορούν να επιλέξουν και να παραγγείλουν μεταξύ 3.000 κωδικών της ΑΒ Βασιλόπουλος. Το Delivery.gr είναι η πρώτη πλατφόρμα online παραγγελίας φαγητού που δημιουργήθηκε στην Ελλάδα τo 2006. Ξεκινώντας από την Πάτρα, έχει εξελιχθεί σε μια σημαντική εφαρμογή, που καλύπτει τις διευρυμένες ανάγκες delivery στην εγχώρια αγορά.

Μασούτης: Μεταξύ κορυφαίων στα Best Workplaces H Μασούτης διακρίθηκε για δέκατη συνεχή χρονιά μεταξύ των δέκα πρώτων εταιρειών με το καλύτερο εργασιακό περιβάλλον στην Ελλάδα, σύμφωνα με την ετήσια έρευνα Best Workplaces του Great Place to Work Institute Hellas. Όπως σημειώνει η εταιρεία, πρόκειται για μια από τις πιο αξιόπιστες έρευνες αξιολόγησης του εργασιακού περιβάλλοντος παγκοσμίως.

Συνεργασία Activia-Δέλτα Η Activia ανακοίνωσε την έναρξη της συνεργασίας της με τη Δέλτα, προκειμένου να παράγει για λογαριασμό της στην Ελλάδα, σε πρώτη φάση, το πρώτο στραγγιστό γιαούρτι Activia με προβιοτικά, στο πλαίσιο του συνδυασμού της τεχνογνωσίας της Δέλτα στην παραγωγή ελληνικών γιαουρτιών και της προηγμένης έρευνας της Danone στα προβιοτικά προϊόντα. Το προϊόν θα προσφερθεί σε συσκευασία 2x200γρ. Η διανομή του ανατέθηκε στην εταιρεία Leader, διανομέα των προϊόντων της Danone στην εγχώρια αγορά. 8 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

Πέθανε ο Κυριάκος Φιλίππου Στις 19 Απριλίου έφυγε από τη ζωή ο Κυριάκος Φιλίππου, ένας από τους πρωτοπόρους που άλλαξαν τη βιομηχανία τροφίμων στην Ελλάδα, αφήνοντας πίσω του μια πληθωρική κληρονομιά επιχειρηματικού ήθους.

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Νέο «Βιολογικό Χωριό» στο Παλαιό Φάληρο Η εταιρεία Βιολογικό Χωριό εγκαινίασε πρόσφατα ένα νέο κατάστημά της στο Παλαιό Φάληρο, επί της λεωφόρου Ελ. Βενιζέλου (αριθμός 206). Πρόκειται για το 17ο κατάστημα του δικτύου της, χώρου πωλήσεων 180τμ. Προσφέρει χιλιάδες βιολογικά και οικολογικά προϊόντα, από παιδικές τροφές μέχρι συμπληρώματα διατροφής. Με στόχο την αναβάθμιση της αγοραστικής εμπειρίας, εξυπηρετεί και τηλεφωνικές παραγγελίες άνω των 25 ευρώ με home delivery, όπως και online παραγγελίες μέσω της ιστοσελίδας www.biologikoxorio.gr.

Γαλαξίας: Συνέργεια Ζυμαρικών Ήλιοςπροϊόντων τομάτας Κύκνοs Μία κοινή προωθητική ενέργεια υλοποιήθηκε, μεταξύ της 14ης Απριλίου και 1ης Μαΐου, σε όλα τα σούπερ μάρκετ Γαλαξίας από τη Βιομηχανία Ζυμαρικών Ήλιος και την Κύκνος, στο πλαίσιο της οποίας με κάθε αγορά ζυμαρικών Ήλιος ή επιλεγμένων προϊόντων τομάτας Κύκνος οι πελάτες της αλυσίδας κέρδιζαν έκπτωση 20%. Αγοράζοντας, όμως, συνδυαστικά προϊόντα των δύο βιομηχανικών εταιρειών, εκτός της έκπτωσης συμμετείχαν και σε κλήρωση μέσω της κάρτας Bonus Γαλαξίας. Δεκαπέντε τυχεροί κέρδισαν από ένα καλάθι προϊόντων Ήλιος και ένα καλάθι προϊόντων Κύκνος, αθροιστικής αξίας περίπου 150 ευρώ.

My market: Πασχαλινές δράσεις αλληλεγγύης Το Πάσχα τα My market στήριξαν τις δράσεις της Μέριμνας, διαθέτοντας το «Σοκολατένιο Αυγό Αγάπης» από επιλεγμένα καταστήματα του δικτύου και μέσω του eshop.mymarket.gr. Επιλέγοντας το «Σοκολατένιο Αυγό Αγάπης» οι πελάτες του δικτύου, υποστήριξαν την υλοποίηση του προγράμματος της Μέριμνας «Συν+Δεσμοί: Στήριξη της Σχολικής Κοινότητας στη Σκιά της Πανδημίας». Πρόκειται για ένα επιμορφωτικό πρόγραμμα παροχής ειδικών γνώσεων στους εκπαιδευτικούς για τη διαχείριση του πένθους και την ψυχική ανθεκτικότητα στη σχολική κοινότητα –μια υπόθεση ιδιαίτερης σημασίας, λόγω της συγκυρίας της πανδημίας–, που απευθύνεται σε 1.800 εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε όλη την Ελλάδα. Επίσης, στήριξαν το έργο του Make-A-Wish (Κάνε-Μια-Ευχή Ελλάδος), διαθέτοντας παρομοίως πασχαλινές λαμπάδες, που δημιούργησαν οι εθελοντές του MakeA-Wish. Όλα τα έσοδα από την πώλησή τους διατέθηκαν για την ενίσχυση του φορέα, που πραγματοποιεί τις ευχές παιδιών, τα οποία χρειάζονται σωματική και συναισθηματική δύναμη για να αντιμετωπίσουν σοβαρές ασθένειες.

ΑΒ Βασιλόπουλος: Διπλασίασε την υποστήριξη στα παιδιά της «Αμυμώνης» Τα «Πασχαλινά αβγά ΑΒ» για πέμπτη συνεχή χρονιά φέτος διατέθηκαν για καλό σκοπό, αφού η πώλησή τους συνδέθηκε με την υποστήριξη των παιδιών της «Αμυμώνης», δηλαδή του Πανελλήνιου Συλλόγου Γονέων, Κηδεμόνων και Φίλων Ατόμων με Προβλήματα Όρασης και Πρόσθετες Αναπηρίες. Ειδικότερα, για κάθε αγορά «Πασχαλινού αβγού ΑΒ» ο πελάτης της εταιρείας συνεισέφερε 30 λεπτά του ευρώ για τη στήριξη του έργου του συλλόγου «Αμυμώνη» και η εταιρεία διπλασίασε το εν λόγω ποσό ως δική της συνεισφορά. Τα αυγά διατέθηκαν από όλα τα καταστήματα του δικτύου της εταιρείας και από το AB Eshop.

Lavazza: Συνεργασία με τη Μασούτης Η Lavazza ανακοίνωσε τη συνεργασία της με τη Μασούτης. Στο πλαίσιο αυτό, από τον Απρίλιο η ιταλική επωνυμία βρίσκεται στα ράφια της βορειοελλαδικής αλυσίδας με τους κωδικούς Lavazza Qualità Oro, Lavazza Qualità Rossa και Lavazza Crema e Gusto σε συσκευασίες αλεσμένου καφέ των 250γρ. Εξάλλου, σύμφωνα με ανακοίνωση της εταιρείας, ο όμιλος Lavazza, που το 2020 είχε έσοδα άνω των 2 δισ. ευρώ, δεσμεύεται να έχει ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα έως το 2030.

Μάιος 2021 | σελφ σέρβις | 9

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Συνεργασία Google-Ομοσπονδίας Εμπορικών Συλλόγων Κρήτης Τη σύµπραξή τους, µε σκοπό την αποτελεσµατικότερη στήριξη του λιανεµπορίου στην Κρήτη, ανακοίνωσαν η Google Ελλάδας και η Οµοσπονδία Εµπορικών Συλλόγων Κρήτης. Η σύµπραξη τελεί υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Κρήτης, που ανέλαβε την πρωτοβουλία να φέρει σε επαφή την Google µε την οµοσπονδία. Μέσω αυτής της συνεργασίας η Google θα στηρίξει τις επιχειρήσεις-µέλη της οµοσπονδίας, προσφέροντας δωρεάν ατοµικές διαδικτυακές συναντήσεις µε συµβούλους της, οι οποίοι θα βοηθήσουν τις επιχειρήσεις να δηµιουργήσουν ένα προφίλ, µέσω του οποίου θα προβάλλονται δωρεάν στο Search και στα Google Maps, µέσω της υπηρεσίας Google My Business. Έτσι, θα έχουν τη δυνατότητα να µοιράζονται σηµαντικές πληροφορίες µε το κοινό, περιλαµβανοµένων των επιλογών εξυπηρέτησής του (π.χ. µε ανέπαφη παράδοση ή παραλαβή έξω από το κατάστηµα). Επίσης, θα εξηγήσουν στις επιχειρήσεις τον τρόπο µε τον οποίο µπορούν να αξιοποιούν τα µέσα κοινωνικής δικτύωσης για να δηµιουργούν έσοδα και θα τις καθοδηγήσουν, προκειµένου να καταρτίσουν ένα ολοκληρωµένο πλάνο ψηφιακού µάρκετινγκ.

Mastercard: Η πανδημία οξύνει την περιβαλλοντική μας συνείδηση Η περιβαλλοντική συνείδηση των καταναλωτών αυξάνεται ραγδαία μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, σύμφωνα με νέα μελέτη της Mastercard σε 14 ευρωπαϊκές χώρες, που δείχνει ότι η κρίση στη δημόσια υγεία ωθεί δισεκατομμύρια ανθρώπους στην υιοθέτηση πιο βιώσιμων συμπεριφορών. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στη σχετική ανακοίνωση, σε ποσοστό 83% οι ενήλικοι παγκοσμίως δηλώνουν ότι εντός του 2021 διατίθενται να αναλάβουν δράση για την αντιμετώπιση ζητημάτων περιβαλλοντικής και βιώσιμης ανάπτυξης. Το αντίστοιχο ποσοστό στην Ελλάδα προσεγγίζει το 95%! Επίσης το 70% των Ελλήνων δηλώνουν ότι θα δίνουν μεγαλύτερη προσοχή στον τρόπο με τον οποίο οι ενέργειές τους επηρεάζουν το περιβάλλον. Εξάλλου, σημειώνεται ότι η Mastercard δημιούργησε ένα νέο ψηφιακό εργαλείο, το οποίο επιτρέπει στις τράπεζες να μοιράζονται πληροφορίες με τους πελάτες τους σχετικά με το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα, ενημερώνοντάς τους παράλληλα για τις καταναλωτικές δαπάνες τους και προτείνοντάς τους τρόπους να συμμετέχουν σε πρακτικές αναδάσωσης.

Μπάρμπα Στάθης: Πιστοποίηση ZWTL-EU1 Η Eurocert πιστοποίησε την εταιρεία Μπάρµπα Στάθης µε το καινοτόµο Πρότυπο Κυκλικής Οικονοµίας Zero Waste To Landfill (ZWTL-EU1). Με το πρότυπο αυτό, που εκπονήθηκε από την Eurocert, πιστοποιούνται επιχειρήσεις για την ορθή εφαρµογή των διαδικασιών ελαχιστοποίησης των αποβλήτων προς υγειονοµική ταφή. Η Μπάρµπα Στάθης εξασφάλισε πρώτη στον κλάδο των τροφίµων της χώρας την πιστοποίηση ZWTLEU1, για τα εργοστάσιά της παραγωγής καταψυγµένων και φρέσκων λαχανικών, τα οποία πιστοποιήθηκαν στις κατηγορίες Green και Gold αντίστοιχα. Το σχετικό πιστοποιητικό και το δικαίωµα χρήσης του σήµατος ZWTL είναι ισχύος ενός έτους.

10 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

«Ελλα-Δικά Μας»: Νέο μέλος η Sabo SA Η πρωτοβουλία «Ελλα-Δικά Μας», υποδεχόμενη στο δυναμικό της την εταιρεία Sabo SA, διευρύνει τα κλαδικά αντικείμενα των ελληνικών βιομηχανικών επιχειρήσεων που αγκαλιάζει, καθώς η Sabo (ιδρύθηκε το 1984, με έδρα το Βασιλικό της Εύβοιας) αναπτύσσει και κατασκευάζει ρομποτικές εφαρμογές, συστήματα αποθήκευσης και διακίνησης προϊόντων, ηλεκτρολογικές λύσεις και βιομηχανικούς αυτοματισμούς για τους κλάδους τροφίμων, ποτών, φαρμάκων, υλικών συσκευασίας κ.ά., υλοποιώντας, μάλιστα, έργα με σχετικές εφαρμογές σε περισσότερες από πενήντα χώρες.

Agrino: Βράβευση με το «Πρότυπο Ethos» Gold για την ΕΚΕ Με το «Πρότυπο Ethos» Gold βραβεύτηκε η Agrino για τη συµµόρφωσή της στις απαιτήσεις του εν λόγω πρωτόκολλου Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, που έχει εκπονηθεί από την Eurocert, σε συνεργασία µε το δίκτυο CSR Hellas, και σχετίζεται µε τους 17 κεντρικούς στόχους του ΟΗΕ, όπως έχουν χαρακτηριστεί στο UN Global Coµpact. Η βράβευση έγινε στο πλαίσιο της ετήσιας γενικής συνέλευσης της πρωτοβουλίας «Ελλα-Δικά Μας». Για την κατάκτηση της σχετικής διάκρισης απαιτείται επίπεδο συµµόρφωσης άνω του 75% σε δείκτες για το σεβασµό των ανθρωπίνων δικαιωµάτων και των δικαιωµάτων των εργαζοµένων, την υγεία, την ασφάλεια και τις συνθήκες εργασίας, την ποιότητα εξυπηρέτησης του πελάτη, το σεβασµό προς το περιβάλλον, την καταπολέµηση της διαφθοράς και τη στήριξη στην τοπική κοινωνία.

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Συμφωνία συνεργασίας SI Foods-CVC Capital Partners H SI Foods, ο βασικός μέτοχος της γαλακτοβιομηχανίας Δωδώνη, και η CVC Capital Partners VII (CVC Fund VII) ανακοίνωσαν τη συμφωνία τους για την από κοινού ιδιοκτησία της SI Foods Holding Ltd, βάσει της οποίας η CVC Fund VII αποκτά πλειοψηφική συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας. Οι ιδιοκτήτες της SI Foods παραμένουν ενεργοί μέτοχοι, διατηρώντας τη διοίκηση της Δωδώνη, των θυγατρικών και των λειτουργιών της. Η συνεργασία αυτή, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, θα αποτελέσει τη βάση των δύο εταίρων για την περαιτέρω ανάπτυξη κυρίως της κατηγορίας των τυροκομικών προϊόντων, αλλά και παρεμφερών κατηγοριών τροφίμων, μέσω επενδύσεων και πιθανών εξαγορών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Υπενθυμίζεται ότι η Δωδώνη ιδιωτικοποιήθηκε το 2012 με την πώληση των μετοχών της στην SI Foods Ltd, έναν επιχειρηματικό επενδυτικό όμιλο, στον οποίο μετέχει και η Lime Capital Partners Ltd. H διεθνής συμβουλευτική και επενδυτική εταιρεία CVC Capital Partners (CVC), με παρουσία σε 23 χώρες (Ευρώπη, Ασία, ΗΠΑ) και κεφάλαια επενδυμένα σε περισσότερες από ενενήντα επιχειρήσεις παγκοσμίως, από το 2017 έχει επενδύσει άνω του ενός δισ. ευρώ στην Ελλάδα. Στις επενδύσεις της περιλαμβάνονται το Hellenic Healthcare Group, το e-travel, η Skroutz, η D-Marin, η Vivartia και η Εθνική Ασφαλιστική.

Henkel Hellas: Πρόγραμμα αειφορίας «Για Καλό» Ο τομέας Απορρυπαντικών και Προϊόντων Οικιακής Φροντίδας της Henkel Hellas, παρουσιάζοντας το ολοκληρωμένο του πρόγραμμα αειφορίας «Για Καλό», που υλοποιείται στην Ελλάδα, δημοσιοποίησε τα πρώτα αποτελέσματά του, τη στρατηγική και τις δεσμεύσεις της εταιρείας για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την κυκλική οικονομία. Με το εν λόγω πρόγραμμα η εταιρεία δεσμεύεται ως το 2025 όλες οι συσκευασίες του προαναφερόμενου τομέα της να είναι 100% ανακυκλώσιμες, το 70% του όγκου των προϊόντων του με πλαστική συσκευασία να αποτελείται τουλάχιστον από 25% ανακυκλωμένο πλαστικό, όπως επίσης να αποσυμφορήσει εκατό υδάτινους πόρους της χώρας από απορρίμματα και πλαστικό, να μετατρέψει περισσότερους από πέντε τόνους πλαστικού σε επαναχρησιμοποιούμενα αντικείμενα, να συμβάλει στην περιβαλλοντική εκπαίδευση περίπου 10.000 μαθητών, να προωθήσει την αξία της ανακύκλωσης και της κυκλικής οικονομίας στις τοπικές κοινωνίες και να στηρίξει άτομα ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, προσφέροντάς τους περισσότερα από 60 χιλ. προϊόντα.

Κρι-Κρι: Επένδυση στην κυκλική οικονομία 4,5 εκατ. ευρώ Στην υλοποίηση επένδυσης ύψους 4,5 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία υπερσύγχρονης μονάδας αναερόβιας επεξεργασίας στις εγκαταστάσεις της στις Σέρρες προχωρά η γαλακτοβιομηχανία Κρι Κρι, στο πλαίσιο της μετάβασής της στο κυκλικό μοντέλο της βιώσιμης ανάπτυξης. Στη μονάδα θα παράγεται βιοαέριο, χρησιμοποιώντας ως πρώτη ύλη τα υγρά απόβλητα της εγκατάστασης παγωτού και γαλακτοκομικών, όπως και τον ορό γάλακτος από τη στράγγιση της γιαούρτης. Το παραγόμενο βιοαέριο θα διοχετεύεται στη μονάδα συμπαραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας ισχύος 998kW, η δε παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια θα διατίθεται στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ. Η παραγόμενη θερμότητα θα αξιοποιείται εντός των εγκαταστάσεων προς όφελος της μείωσης της χρήσης φυσικού αερίου, ενώ έτσι θα επιτευχθεί η μείωση των ετησίων εκπομπών CO2 του εργοστασίου κατά 800 τόνους.

Η NielsenIQ αλλάζει κεφάλαιο Η NielsenIQ ξεκίνησε το Μάρτιο το επόμενο κεφάλαιο της 98χρονης ιστορίας της ως ανεξάρτητη εταιρεία, με την ολοκλήρωση της εξαγοράς της από την Advent International. Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, «διαρκής στόχος της NielsenIQ είναι να προσφέρει με συνέπεια τις πιο πρωτοποριακές και καινοτόμες λύσεις, καθώς και να βοηθά τους πελάτες της να λαμβάνουν τις σωστές αποφάσεις για την περαιτέρω ανάπτυξή τους».

Ήπειρος ΑΕΒΕ: Τριπλή χρυσή διάκριση στα Monde Selection 2021 Τρία προϊόντα της Ήπειρος ξεχώρισαν για την υψηλή ποιότητα και τη γεύση τους, διακρινόμενα με χρυσά βραβεία Ανώτερης Ποιότητας στον 60ο Διαγωνισμό του Διεθνούς Ινστιτούτου Monde Selection. Πρόκειται για την παραδοσιακή Ήπειρος Φέτα ΠΟΠ, την Ήπειρος Φέτα ΠΟΠ με 40% λιγότερο αλάτι και την Ήπειρος Βιολογική Φέτα ΠΟΠ. Το Monde Selection είναι ένα διεθνές ινστιτούτο πιστοποίησης ποιότητας, με έδρα τις Βρυξέλλες, που επιβραβεύει καταναλωτικά προϊόντα από όλο τον κόσμο κατόπιν ενδελεχούς διαδικασίας αξιολόγησης των οργανοληπτικών τους χαρακτηριστικών, σε συνεργασία με περισσότερους από ογδόντα σεφ, βραβευμένους με αστέρια Michelin, οινολόγους διεθνούς φήμης, καθηγητές πανεπιστημίων, διατροφολόγους και άλλους διακεκριμένους επαγγελματίες του χώρου.

Μάιος 2021 | σελφ σέρβις | 11

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

160 χρόνια σοκολάτα Υγείας Παυλίδη Η Σοκολάτα Υγείας Παυλίδη γιορτάζει φέτος τα 160 χρόνια παρουσίας της στην ελληνική αγορά. Τη δημιούργησε ο Σπυρίδωνας Παυλίδης το 1861. Ήταν η πρώτη σοκολάτα που παράχθηκε στη χώρα και δη χωρίς γάλα, επειδή η χρήση μη παστεριωμένου γάλατος εγκυμονούσε σοβαρούς κινδύνους για την υγεία των καταναλωτών. Άλλωστε, γι’ αυτό το προϊόν ονομάστηκε «Υγείας». Στο πλαίσιο της επετείου, κυκλοφόρησε η νέα συλλεκτική συσκευασία του. Εξάλλου, η Mondelez International ανακοίνωσε τη δωρεά 4,5 τόνων προϊόντων τροφίμων στον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό, μέσω του οποίου θα διανεμηθούν σε ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού. Η εταιρεία το 2020 δώρισε περισσότερους από 200 τόνους προϊόντων της σε ανθρώπους που βρίσκονται σε ανάγκη.

Βίκος: Δενδροφύτευση της Αναβύσσου σε συνεργασία με τη We4All Μια νέα σειρά δράσεων, εστιασμένων στο τρίπτυχο «προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, πολιτισμός και εθελοντισμός», ανέλαβε η Βίκος. Η έναρξή τους έγινε στις 22 Απριλίου, Ημέρα της Γης, με τη φύτευση εκ μέρους της εταιρείας χιλίων κυπαρισσιών στην περιοχή της Αναβύσσου, σε συνεργασία με τον οργανισμό εθελοντών We4All. Η συγκεκριμένη περιοχή έχει υποστεί εκτεταμένες καταστροφές από πυρκαγιές, γι’ αυτό προτιμήθηκε η αναδάσωσή της με κυπαρίσσια, καθώς πρόκειται για δένδρα δύσφλεκτα. Η We4All ιδρύθηκε το καλοκαίρι του 2018, μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές στο Μάτι Αττικής.

Fischer: Βραβείο Κοινού στο 21ο Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κιν/φου H μπίρα Fischer για 11η συνεχή χρονιά απένειμε το «Βραβείο Κοινού Fischer», στο πλαίσιο του 21ου Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου Ελλάδος, που πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά φέτος, διήρκεσε εννέα ημέρες και ολοκληρώθηκε στις 14 Απριλίου. Η ταινία που κέρδισε το «Βραβείο Κοινού Fischer» ήταν το «Un Fils / Ένας Γιος», σε σκηνοθεσία Mehdi M. Barsaoui.

Ελ Γκρέκο: Το κοινό στηρίζει τη «Φλόγα» Το κοινό, ανταποκρινόμενο στο κάλεσμα της Ελ Γκρέκο να στηρίξει το έργο του Συλλόγου Γονέων Παιδιών με νεοπλασματικές ασθένειες, «Φλόγα», συνεισέφερε στη συγκέντρωση 7.000 ευρώ, τα οποία ήδη παραδόθηκαν στο σύλλογο. Η σχετική ενέργεια ξεκίνησε στις 15 Φεβρουαρίου, Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου της Παιδικής Ηλικίας, και ολοκληρώθηκε στις 10 Μαρτίου σε τέσσερις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ πανελλαδικά. Στο πλαίσιό της, για κάθε πώληση Εστίας Ελ Γκρέκο δύο ευρώ διατίθεντο υπέρ του έργου του συλλόγου «Φλόγα». 12 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

Sanitas: Δράσεις κοινωνικής υπευθυνότητας Η Sanitas ένωσε το Πάσχα τις δυνάμεις της με τη ΜΚΟ «Μπορούμε», με σκοπό την ενίσχυση του έργου του Δικτύου Άμεσης Κοινωνικής Παρέμβασης Δυτικής Αθήνας και του Ιερού Ναού Αγίων Ασωμάτων Θησείου-Αγ. Γεωργίου Χατζηκώστα. Στο πλαίσιο αυτό, πρόσφερε ακόμα μία φορά 100 χιλ. μερίδες φαγητού και 6.000 είδη συσκευασίας προς ενίσχυση των δύο οργανισμών, που υποστηρίζουν ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Μέχρι στιγμής η Sanitas έχει προσφέρει 400 χιλ. μερίδες φαγητού και περισσότερα από 20 χιλ. είδη συσκευασίας σε ανθρώπους που το έχουν ανάγκη.

Coca-Cola Τρία Έψιλον: Νέα διευθύντρια Ανθρώπινου Δυναμικού Διευθύντρια Ανθρώπινου Δυναμικού της Coca-Cola Τρία Έψιλον από την 1η Απριλίου ανέλαβε η κ. Κωνσταντίνα Μπάρκα, μέχρι πρότινος Commercial HR Business Partner της εταιρείας επί διετία. H κ. Μπάρκα διαδέχεται στις συγκεκριμένες αρμοδιότητες την κ. Σοφία Κάντα, η οποία βρίσκεται σε άδεια μητρότητας και πρόκειται να αναλάβει νέο ρόλο στην Coca-Cola Hellenic, ο οποίος θα ανακοινωθεί με την επιστροφή της. Η κ. Μπάρκα, αναλαμβάνοντας τη διαχείριση του συνόλου του ανθρώπινου δυναμικού του οργανισμού, που περιλαμβάνει περισσότερους από 1.800 εργαζόμενους σε Ελλάδα και Κύπρο, αποτελεί πλέον μέλος της διοικητής ομάδας της Coca-Cola Τρία Έψιλον.

ΔΙΕΘΝΗ

Η Amazon, τα PL και η τεχνολογία Νέες προτάσεις σε όλα τα πεδία της δραστηριότητάς της παρουσιάζει η Amazon, όπως σε αυτό των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, αλλά και της χρήσης εργαλείων αυτοματισμού πληρωμών. Συγκεκριμένα, πρόσφατα παρουσίασε τη νέα σειρά ιδιωτικής ετικέτας Aplenty, που είναι διαθέσιμη online και στα καταστήματά της και περιλαμβάνει προϊόντα όπως τσιπς, κράκερς, μπισκότα, μουστάδρα κ.ά. Στα πλάνα της είναι το λανσάρισμα εκατοντάδων νέων κωδικών το 2022, στα ζαχαρώδη προϊόντα, τα αλμυρά σνακ, τα μπισκότα, τα κράκερς, τα κατεψυγμένα τρόφιμα, τις σάλτσες κ.ά. Σε συμφωνία με τις σύγχρονες καταναλωτικές απαιτήσεις, η σειρά Aplenty, όπως δηλώνει η εταιρεία, περιλαμβάνει προϊόντα που έχουν δημιουργηθεί ακολουθώντας τα υψηλότερα στάνταρ ποιότητας και γεύσης, δεν έχουν τεχνητά χρώματα και γεύσεις και χαρακτηρίζονται από χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες. Η εταιρεία δίνει στους πελάτες τη δυνατότητα επιστροφής τους και απόδοσης του ποσού που πλήρωσαν για την αγορά τους στην περίπτωση που δεν ικανοποιηθούν, ονομάζοντας τη σχετική εγγύηση «Delicious Guarantee». Παράλληλα, η Amazon ανακοίνωσε στις αρχές Μαΐου την επέκταση της χρήσης της τεχνολογίας One palm payment σε ακόμη περισσότερα καταστήματα των ΗΠΑ. Οι πελάτες έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν τις αγορές τους πιστοποιώντας την ταυτότητά τους με το σκανάρισμα της παλάμης τους. Πρόκειται για ένα σύστημα βιο-αναγνώρισης που ήταν ήδη διαθέσιμο σε ένα κατάστημα Amazon Go στη Ν. Υόρκη. Το συγκεκριμένο σύστημα είχε εφαρμοστεί αρχικά στο Σιάτλ, σε 12 καταστήματα της εταιρείας, που λειτουργούν υπό τις επωνυμίες Go Grocery, Books, 4-Star και Whole Foods Market. Τα πρώτα του εγκαίνια έγιναν τον περασμένο Σεπτέμβριο σε δύο καταστήματα Amazon Go, στην ίδια περιοχή.

Το bitcoin ως μέσο επιβράβευσης πελατών Στις αρχές Μαΐου η αμερικανική εταιρεία στην οποία ανήκει η εφαρμογή Lolli ανακοίνωσε την έναρξη συνεργασίας της με την εταιρεία online χονδρεμπορίου Boxed. Μέσω της εν λόγω εφαρμογής, οι πελάτες τής Boxed θα μπορούν να εξαργυρώνουν τα bonus που κερδίζουν από το πρόγραμμα επιβράβευσης αγοράς λαμβάνοντας bitcoin. Συγκεκρικριμένα, σύμφωνα με το πρόγραμμα πιστότητας της εταιρίας, οι πελάτες λαμβάνουν επιστροφή 5% επί των καθημερινών τους παραγγελιών σε κατηγορίες όπως χαρτοπετσέτες, σνακ και είδη καθαρισμού. Η Boxed λειτουργεί ως online χονδρέμπορος, χωρίς να απαιτεί εγγραφή μέλους, διαθέτοντας κατηγορίες που εκτείνονται από τρόφιμα έως είδη γραφείου. Όσο για το bitcoin, χρησιμοποιείται ήδη σε προγράμματα πιστότητας από μεγάλες αλυσίδες λιανεμπορίου, όπως οι Walmart, Kroger, Albertsons και Ahold Delhaize USA. Η εταιρεία Lolli, ιδρύθηκε το 2018 και προσφέρει δωρεάν χρήση της εφαρμογής της, μέσω της οποίας δίνονται bitcoin ως επιβράβευση καθημερινών αγορών που πραγματοποιούνται σε πάνω από 1.000 λιανέμπορους, αλλά και σε εταιρείες άλλων κλάδων, όπως η Microsoft και η Booking. com. Οι χρήστες της έχουν κερδίσει πάνω από 3 εκατ. δολάρια σε bitcoin. Όπως παρατηρεί η εταιρεία, οι πάνω από 250.000 χρήστες της εφαρμογής της μετατρέπονται, απλώς πραγματοποιώντας online αγορές, σε επενδυτές bitcoin.

Επιστροφή στα καταστήματα μετά τον εμβολιασμό Οι καταναλωτές των ΗΠΑ επιστρέφουν στα φυσικά καταστήματα για τις αγορές τους, καθώς αυξάνονται τα ποσοστά των εμβολιασθέντων κατά του COVID-19, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της εταιρείας Inmar Intelligence (Απρίλιος 2021). Όσοι έχουν ολοκληρώσει τον εμβολιασμό τους, απαντούν σε ποσοστό 27% πως σχεδιάζουν να πραγματοποιούν το μεγαλύτερο μέρος των αγορών του σε φυσικό κατάστημα, ενώ κατά 38% δηλώνουν πως θα αξιοποιούν τόσο το φυσικό δίκτυο όσο και το online κανάλι. Όπως σημειώνουν οι ερευνητές, ήδη υπάρχει επιστροφή των καταναλωτών στα φυσικά καταστήματα. Κατά 33% οι καταναλωτές στις ΗΠΑ κάνουν αγορές από καταστήματα, ενώ κατά 48% αγοράζουν και από τα δύο κανάλια, σημάδι μιας σταδιακής επιστροφής στην «κανονικότητα», αλλά και μιας μεγαλύτερης άνεσης στην πραγματοποίηση αγορών εντός των καταστημάτων. Παράλληλα, σε ποσοστό 51% δηλώνουν την πρόθεση να συνεχίσουν να στοκάρουν προϊόντα καθόλη τη διάρκεια του έτους, με το 38% να δηλώνει πως θα στοκάρει χαρτί τουαλέτας, είδη καθαρισμού, αντισηπτικά-απολυμαντικά χεριών, τρόφιμα και αλκοόλ, όπως έκανε και κατά τους πρώτους μήνες της πανδημίας. Φυσικά, οι καταναλωτές δεν εγκαταλείπουν τις online αγορές, Κατά 41% οι ερωτηθέντες δήλωσαν πως παρήγγειλαν προϊόντα online για παράδοση στο σπίτι ή από κάποιο pick up σημείο κατά το τελευταίο εξάμηνο, διαπιστώνοντας παράλληλα ορισμένα προβλήματα. Ως σημαντικότερα αναφέρουν τις επιπλέον χρεώσεις παράδοσης (το 18% των ερωτηθέντων), τα ζητήματα ποιότητας (το 16%) και της διαθεσιμότητας χρονικών περιόδων παράδοσης-time slots, (το 14%).

Μάιος 2021 | σελφ σέρβις | 13

ΑΓΟΡΑ

Έτοιμοι να επενδύσουν 1,3 δισ. ευρώ οι μεγάλοι του κλάδου Ένα νέο επενδυτικό «τσουνάμι» συνολικής αξίας άνω του 1,3 δισ. ευρώ σε ορίζοντα τριετίας έχουν στα σχέδιά τους οι μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου, φροντίζοντας για την επέκταση και την αναβάθμιση των υποδομών τους (δίκτυα καταστημάτων και αποθήκες). Ο στόχος τους είναι να κερδίσουν το όποιο χαμένο έδαφος από τις καθυστερήσεις, λόγω πανδημίας, καλύπτοντας ασφαλώς τα περισσότερα κατά το δυνατόν κενά στο χάρτη της γεωγραφικής κυριαρχίας ο καθένας τους ανά την επικράτεια και ασκώντας πιέσεις στους ανταγωνιστές του, στις δύσκολες ημέρες που προμηνύεται για τα σούπερ μάρκετ η «μετα-covid» εποχή. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

ο «σελφ σέρβις» …ακτινογράφησε τις επενδυτικές προθέσεις των 10+1 μεγαλύτερων αλυσίδων του κλάδου για την περίοδο 2021-2024 και, όπως διαπίστωσε, σχεδόν όλες τους έχουν ανεβάσει το ύψος των σχεδιαζόμενων επενδυτικών δαπανών τους, ενώ οι περισσότερες φέρονται αποφασισμένες να επεκταθούν μέσω νέων εξαγορών. Ας δούμε λοιπόν τι σχεδιάζει η κάθε αλυσίδα χωριστά:

ΕΛΛΗΝΙΚΈΣ ΥΠΕΡΑΓΟΡΈΣ ΣΚΛΑΒΕΝΊΤΗΣ

O leader της αγοράς επενδύει σε ετήσια βάση περί τα 50 εκατ. ευρώ στο πεδίο των ανακαινίσεων παλαιότερων εμπορικών μονάδων και της ίδρυσης νέων καταστημάτων, έχοντας φέτος λειτουργήσει ήδη δύο νέα σούπερ μάρκετ, ενώ θα ακολουθήσει κι ένα τρίτο. Το μεγάλο, ωστόσο, επενδυτικό άνοιγμα της εταιρείας αναμένεται με την επιλογή του δεύτερου dark store στην Αττική και κυρίως του ακινήτου όπου θα λειτουργήσουν οι κεντρικές της αποθήκες, οι οποίες, όπως όλα δείχνουν, θα εγκατασταθούν στο Θριάσιο Πεδίο. Η σχετική απόφαση θα σημάνει την απελευθέρωση περισσότερων κεφαλαίων, αλλά και μια πλήρη αναδιοργάνωση των συστημάτων logistics της ΕΥΣ.

ΑΒ ΒΑΣΙΛΌΠΟΥΛΟΣ

Ένα βαρύ επενδυτικό πλάνο συνεχίζει να υποστηρίζει η ΑΒ Βασιλόπουλος, αξίας περίπου 50-60 εκατ. ευρώ ετησίως για την επέκταση του δικτύου της με νέα καταστήματα και για ανακαι-

14 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

νίσεις παλιότερων, αλλά και για την απόκτηση ακινήτων, στα οποία ήδη λειτουργούν κάποια στρατηγικού χαρακτήρα καταστήματά της. Τα προς επένδυση κεφάλαια θα αυξηθούν περίπου κατά 20 εκατ. ευρώ, εφόσον η ΑΒ Βασιλόπουλος εντοπίσει το ακίνητο, όπου θα εγκατασταθεί η νέα κεντρική αποθήκη της στην περιοχή του Ασπρόπυργου-Θριασίου. Πρόθεση της εταιρείας είναι να αποκτήσει το εν λόγω οικόπεδο φέτος. Στον επενδυτικό σχεδιασμό της αλυσίδας περιλαμβάνονται επίσης η απόκτηση δύο νέων οικοπέδων ή και κτιρίων, όπου θα στεγαστούν ένα δεύτερο dark store για τις ανάγκες της πρωτεύουσας και ο πρώτος ανάλογος χώρος για την περιοχή της Θεσσαλονίκης.

METRO

Το φετινό επενδυτικό πλάνο της Metro υπολογίζεται στα 35 εκατ. ευρώ. Σε αυτό περιλαμβάνεται το έργο για την επέκταση και ανακαίνιση του κέντρου διανομής «Γέφυρα», ύψους άνω των 10 εκατ. ευρώ, και η οργάνωση έξι νέων σούπερ μάρκετ. Επίσης, εντός του 2021 θα λειτουργήσει η πρώτη ολοκληρωμένη πλατφόρμα B2B e-shop για επαγγελματίες, ενώ θα συνεχιστεί το αναπτυξιακό πλάνο της εταιρείας στην Κύπρο. Η διοίκηση της Metro υπολογίζει ότι τα επόμενα χρόνια, στο βαθμό που δεν θα οδηγηθεί σε κάποια νέα εξαγορά, οι ετήσιες επενδύσεις της θα κυμαίνονται στο επίπεδο των 30 εκατ. ευρώ.

LIDL

H Lidl την τρέχουσα τριετία δρομολογεί επενδύσεις συνολικής αξίας 350 εκατ. ευρώ. Προφανώς στο εν λόγω ποσό η εταιρεία περι-

λαμβάνει και τις επενδύσεις στην ανταγωνιστικότητα των τιμών της. Σε ό,τι αφορά όμως τις υποδομές της, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του «σελφ σέρβις» (βλέπε σελ. 20), πρόκειται να ιδρύσει σε τρία χρόνια 13 νέα καταστήματα, να ανακαινίσει παλαιότερα και να οργανώσει ακόμη μία κεντρική αποθήκη της στην Αττική.

ΜΑΣΟΎΤΗΣ

Ο επενδυτικός σχεδιασμός της Μασούτης προβλέπει φέτος τη διάθεση 20 εκατ. ευρώ για την ίδρυση δέκα νέων καταστημάτων της κυρίως στην περιοχή της Αττικής και την ανακαίνιση περίπου 15-20 υφιστάμενων σούπερ μάρκετ. Σε κάθε περίπτωση η Μασούτης έχει ανοικτές τις αντένες της για το ενδεχόμενο εντοπισμού ευκαιριών νέων εξαγορών τοπικών δικτύων καταστημάτων κυρίως στην περιοχή της Αττικής, όπου τα περιθώρια επέκτασής της κρίνονται εξαιρετικά μεγάλα, όπως και αλλού. Σε ετήσια βάση η εταιρεία προτίθεται να επενδύει 20-25 εκατ. ευρώ.

ΠΈΝΤΕ

Περί τα 20 εκατ. ευρώ σχεδιάζει να επενδύει ετησίως η Πέντε την επόμενη τριετία, προκειμένου να αναπτύξει το δίκτυό της με νέα σούπερ μάρκετ, αλλά και να συνεχίσει το πρόγραμμα ανακαινίσεων παλαιότερων μαγαζιών της. Το ενδιαφέρον της είναι στραμμένο στη βορειοδυτική Ελλάδα και τη δυτική Στερεά Ελλάδα ή νοτιότερα, με άμεση προτεραιότητα εισόδου της στις αγορές της Άρτας και του Αγρινίου. Φέτος ήδη εγκαινίασε νέα καταστήματα στο Μενίδι και στο Λαύριο. Έπονται τρία

ΑΓΟΡΑ

Σχεδόν όλες οι μεγάλες αλυσίδες του κλάδου έχουν ανεβάσει το ύψος των σχεδιαζόμενων επενδυτικών δαπανών τους, ενώ οι περισσότερες φέρονται αποφασισμένες να επεκταθούν και μέσω νέων εξαγορών κλαδικών επιχειρήσεων, κυρίως τοπικών

έως πέντε στην Πελοπόννησο –τα δύο στην Καλαμάτα–, ενώ δρομολογεί ένα πολύ μεγάλο κατάστημα σε κτίριο όπου θα συστεγάζεται με άλλη γνωστή εμπορική επιχείρηση. Η εν λόγω επένδυση, πάντως δεν υπολογίζεται στο ετήσιο budget της εταιρείας.

ΑΝΕΔΗΚ ΚΡΗΤΙΚΌΣ

Ιδιαίτερα δραστήρια επενδυτικά θα είναι η ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός το διάστημα που ακολουθεί, καθώς σχεδιάζει την οργάνωση 30-35 νέων καταστημάτων ετησίως, εκ των οποίων τα 10 εταιρικά και υπόλοιπα franchise. Σημειώνουμε ότι η εταιρεία βρίσκεται σε διαρκή αναζήτηση ευκαιριών για νέες εξαγορές τοπικών καταστημάτων ή αλυσίδων, ώστε να αναπτύξει ταχύτερα το δίκτυό της, το μερίδιό της στην κλαδική αγορά και τη διαπραγματευτική της δύναμη έναντι των προμηθευτών.

MARKET IN

Περί τα 5 εκατ. ευρώ σχεδιάζει να επενδύσει φέτος η Market In. Το μεγαλύτερο μέρος των εν λόγω κονδυλίων θα διατεθούν στο δίκτυο

πωλήσεων, το οποίο θα ενισχυθεί έως τέλος του έτους με 15 νέα καταστήματα σε ενοικιαζόμενα ακίνητα. Μέσω αυτών, η αλυσίδα θα επεκτείνει τη δράση της σε περιοχές που σήμερα δεν έχει παρουσία, με έμφαση κυρίως στην ηπειρωτική Ελλάδα αλλά και στη νησιωτική, όπου η παρουσία της εξαντλείται στα μόλις έξι καταστήματά της. Ωστόσο, η διοίκησή της δεν αποκλείει το ενδεχόμενο της ταχύτερης ανάπτυξής της, μέσω εξαγορών τοπικών καταστημάτων ή αλυσίδων.

ΧΑΛΚΙΑΔΆΚΗΣ

Οι φετινό επενδυτικό πρόγραμμα της Χαλκιαδάκης περιλαμβάνει την ίδρυση ενός νέου σούπερ μάρκετ σε εταιρικό ακίνητο στο Ηράκλειο Κρήτης, το οποίο θα εγκαινιαστεί περί τα τέλη του έτους. Παράλληλα, η αλυσίδα δρομολογεί φέτος την ανακαίνιση πέντε παλαιότερων καταστημάτων της.

SYNKA

Ο επενδυτικός σχεδιασμός του Προμηθευτικού και Καταναλωτικού Συνεταιρισμού SYNKA (SYNKA Super Markets) κινείται σε

τρεις βασικούς άξονες: Την ανακαίνιση των καταστημάτων που απέκτησε μέσω εξαγορών στην Κέρκυρα, όπως και του τοπικού εφοδιαστικού κέντρου, την επέκταση των αποθηκευτικών του εγκαταστάσεων στην Κρήτη –από τα 5.000τμ στα 10.000τμ, έργο κόστους 3 εκατ. ευρώ– και τη λειτουργία νέων καταστημάτων.

MERE

Στον επενδυτικό «λογαριασμό» του κλάδου πρέπει στο εξής να προστίθενται και οι επενδύσεις της ρωσικής hand discount αλυσίδας Mere. Το λανσάρισμά της στην αγορά προβλέπει δίκτυο εκατό καταστημάτων εντός τριών χρόνων. Το προϋπολογιζόμενο ύψος των επενδύσεών της δεν είναι γνωστό, αλλά αν υποθέσει κανείς ότι ένα νοικιασμένο κατάστημα της τάξης των 1.000τμ χρειάζεται τουλάχιστον 2-3 εκατ. ευρώ για να ξεκινήσει να λειτουργεί, είναι φανερό ότι ο προϋπολογισμός της επέκτασής της στην εγχώρια αγορά θα απαιτήσει επενδύσεις άνω των 70 εκατ. ευρώ το χρόνο. 

Μάιος 2021 | σελφ σέρβις | 15

ΑΓΟΡΑ

Μηδενική η ανάπτυξη τις πρώτες εκατό ημέρες του 2021 Σε φάση ισχυρών πιέσεων, λόγω των περυσινών ιστορικών υψηλών επιδόσεών της, έχει εισέλθει φέτος αγορά του κλάδου, καθώς ο τζίρος φαίνεται πως σταθεροποιείται σχεδόν στο μηδέν (ανάπτυξη 0,2%). Αυτό έδειξε η μέτρηση της NielsenIQ στις 11 Απριλίου, οπότε συγκρίθηκαν οι επιδόσεις των αλυσίδων τις πρώτες εκατό ημέρες του 2021 σε σχέση με τις αντίστοιχες περσινές, όταν ο φόβος και η αβεβαιότητα για την κρίση στη δημόσια υγεία στη διάρκεια του πρώτου lockdown εκτίναξε τις πωλήσεις των σούπερ μάρκετ από τα μέσα του Μαρτίου. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

έτος η αγορά των σούπερ μάρκετ, αν και είχε μια εξαιρετικά δυναμική εκκίνηση, λόγω του μακρού lockdown από τον Νοέμβριο, άρχισε σταδιακά να «κατεβάζει ταχύτητα» και κάποιες εβδομάδες οι πωλήσεις να έχουν ενδείξεις αρνητικών επιδόσεων. Είναι χαρακτηριστικό ότι τις πρώτες έξι εβδομάδες του έτους ο ρυθμός ανάπτυξης κατέγραψε διψήφια ποσοστά από 20,6% μέχρι 10,1%, όμως στη συνέχεια τις περισσότερες εβδομάδες οι πωλήσεις κυμάνθηκαν έντονα πτωτικά, μεταξύ 18,1% και 27,2%, σύμφωνα με τα στοιχεία της NielsenIQ.

ΤΑ ΚΡΊΣΙΜΑ ΔΊΜΗΝΑ

Ανώτατα στελέχη του κλάδου χαρακτηρίζουν τον Απρίλιο και τον Μάιο «μήνες δύσκολους», σχολιάζοντας, εξάλλου, ότι φέτος οι απώλειες θα είναι μεγαλύτερες τον Νοέμβριο

16 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

και τον Δεκέμβριο, δεδομένης της επιβολής αυστηρού lockdown από τον Νοέμβριο πέρυσι, που, ενισχύοντας την οικιακή κατανάλωση, αύξησε τις πωλήσεις των σούπερ μάρκετ. Αντίθετα φέτος, όπως εκτιμούν, επειδή η μαζικότητα των εμβολιασμών θα αποδώσει υψηλό βαθμό ανοσίας του πληθυσμού το φθινόπωρο, οι δείκτες των κλαδικών συγκρίσιμων πωλήσεων θα χάσουν ύψος, επανερχόμενοι σε επίπεδο κανονικότητας. Σε ό,τι αφορά το ερχόμενο καλοκαίρι, τα ίδια στελέχη θεωρούν ότι η τουριστική κίνηση θα παρουσιάσει μεν μια σχετική ανάκαμψη συγκριτικά με το 2020, όμως τα οφέλη για την αγορά των σούπερ μάρκετ θα είναι σε συγκρίσιμη βάση χαμηλότερα του 2020. Συνεπώς, όπως αναμένουν, ο κλαδικός τζίρος φέτος θα κυμανθεί από 3% έως 5% χαμηλότερα από την προηγούμενη χρονιά, συμμεριζόμενοι τις προβλέψεις της IRI, σύμφωνα με τις οποίες

βάσει του χειρότερου σεναρίου ο τζίρος φέτος θα είναι μειωμένος κατά 6% και βάσει του πλέον ευμενούς οι απώλειες θα είναι ήπιες. Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της NielsenIQ, ο ρυθμός ανάπτυξης των πωλήσεων του οργανωμένου λιανεμπορίου (καταστήματα τροφίμων άνω των 100τμ στην ηπειρωτική Ελλάδα και την Κρήτη εξαιρούμενων των νησιών) στο πρώτο τρίμηνο του έτους κρατήθηκε χαμηλά, καθώς ως σύνολο αυξήθηκαν κατά 1,9% (στοιχεία YTD έως 28 Μαρτίου 2021), σε σύγκριση με την αντίστοιχη περυσινή χρονική περίοδο, ενώ τα FMCG στο σύνολό τους παρουσίασαν πιο χαμηλή τάση ανάπτυξης, 1,2% έναντι του 2020.

ΠΏΣ «ΨΑΛΙΔΊΖΕΤΑΙ» Η ΑΝΆΠΤΥΞΗ

Μάλιστα, η αγορά άρχισε προοδευτικά από την πρώτη εβδομάδα του έτους να καταγράφει μια σταδιακά σταθερή εξασθένιση δυναμικής,

ΑΓΟΡΑ

έχοντας αρχίσει το πρώτο επταήμερο με άνοδο 19,5% έναντι του 2020, για να συνεχίσει με ρυθμούς YTD 18,2%, 15,5%, 14,1%, 13,8%, 9,9%, 5,8%, 2,2% για να καταλήξει στο τρίμηνο με 1,9%. Σε ό,τι αφορά τις επιμέρους κατηγορίες των ταχυκίνητων καταναλωτικών προϊόντων, σύμφωνα με τις μετρήσεις της NielsenIQ, τα τρόφιμα και τα ποτά ήταν η μοναδική μεγάλη κατηγορία, που αναπτύχθηκε με ρυθμό 4,2%, ενώ οι κατηγορίες των προϊόντων προσωπικής περιποίησης και οικιακής χρήσης παρουσίασαν μείωση πωλήσεων σε αξία συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο του 2020 κατά 8,9% και 7,4% αντίστοιχα. Πρόκειται για επιδόσεις που θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος πως δείχνουν μια σταδιακή τάση κάμψης. Βάσει των ίδιων στοιχείων, το σύνολο των κατηγοριών ειδών bazaar (ένδυση, ηλεκτρικές συσκευές, βιβλία, εργαλεία, είδη κήπου, είδη αυτοκινήτου, οικιακού εξοπλισμού κ.ά.) εμφάνισαν την πλέον θετική διψήφιου ποσοστού τάση ανάπτυξης, με ένδειξη 16,5%, ενώ τα φρέσκα και επί ζυγίω προϊόντα αναπτύχθηκαν πολύ πιο συγκρατημένα, κατά 1,5%.

ΤΑ ΤΡΊΑ ΙΣΧΥΡΌΤΕΡΑ TOP 5

Ενδιαφέρον έχουν τα στοιχεία που διέθεσε η NielsenIQ στο «σελφ σέρβις» σχετικά με το top 5 των προϊόντων με τις υψηλότερες επιδόσεις στις τρεις βασικότερες κατηγορίες προϊόντων στα ράφια των σούπερ μάρκετ, δηλαδή στα τρόφιμα και ποτά, τα προϊόντα για τη φροντίδα του νοικοκυριού και τα είδη

προσωπικής φροντίδας και περιποίησης. Σύμφωνα με αυτά, στην κατηγορία των τροφίμων και ποτών τη μεγαλύτερη ανάπτυξη είχαν στο τρίμηνο οι κωδικοί του κρασιού με άνοδο 39,8%, λόγω της υπερκατανάλωσης που συνεπάγεται η μακρά παραμονή στο σπίτι, όπου οι συχνές ανταλλαγές επισκέψεων υποκαθιστά την κοινωνική ζωή και τη διασκέδαση εκτός οικίας. Ανάλογη ανάπτυξη (39,7%) για τους ίδιους ακριβώς λόγους κατέγραψε το ουίσκι, ενώ ακολούθησαν οι μπίρες με 22,7%, τα κατεψυγμένα λαχανικά με 18,3% και οι καφέδες φίλτρου με 16,8%. Είναι αξιοσημείωτο ότι στο τοπ 5 των πιο αναπτυσσόμενων, βάσει τζίρου, τροφίμων και ποτών, μόλις ένα προϊόν ανήκει στα τρόφιμα και τα υπόλοιπα στα αλκοολούχα ποτά και τους καφέδες. Αντίστοιχα στην κατηγορία των προϊόντων για τη φροντίδα του νοικοκυριού, την υψηλότερη αύξηση τζίρου στο τρίμηνο εμφάνισαν με 38,7% τα αποσμητικά αέρος, για λόγους που συνδέονται με τη μεγαλύτερη ανάγκη για ανανέωση της ατμόσφαιρας και της υγιεινής των εσωτερικών χώρων. Ακολούθησαν οι μπαταρίες με 27,7%, προφανώς διότι υπό τους ίδιους όρους αυξάνει η χρήση των μικροσυσκευών που τροφοδοτούνται με ρεύμα από μπαταρίες, το λαδόχαρτο με 10,9%, λόγω της ανάπτυξης της οικιακής μαγειρικής, οι πλαστικές σακούλες για τα σκουπίδια με 5,7% και τα καθαριστικά πατώματος με 5,4%. Συνεπώς η εφαρμογή του lockdown ευνόησε την κατανάλωση προϊόντων, που συνδέονται με την καθημερινότητα στο σπίτι.

Επειδή η μαζικότητα των εμβολιασμών θα αποδώσει υψηλό βαθμό ανοσίας του πληθυσμού το φθινόπωρο, οι δείκτες των κλαδικών συγκρίσιμων πωλήσεων θα χάσουν ύψος, επανερχόμενοι σε επίπεδο κανονικότητας Σε ό,τι αφορά τα προϊόντα προσωπικής υγείας και ομορφιάς, στο πρώτο τρίμηνο του έτους τη μεγαλύτερη ανάπτυξη είχαν τα προϊόντα φροντίδας σώματος με 22,9%, τη δεύτερη υψηλότερη είχαν τα μαλακτικά μαλλιών με 13,5%, την τρίτη τα καλλυντικά με 12,3% και ακολούθησαν με 10,3% τα προϊόντα αποτρίχωσης και με 5,3% οι βαφές μαλλιών.

ΤΑ ΥΠΈΡ ΜΆΡΚΕΤ ΑΝΕΒΆΖΟΥΝ ΤΗΝ ΑΓΟΡΆ

Σχετικά με τις επιδόσεις των διαφορετικών μεγεθών καταστημάτων στη διάρκεια του πρώτου τριμήνου φέτος, οι μετρήσεις έδειξαν ότι επιβεβαιώνεται η περυσινή τάση, σύμφωνα με την οποία οι μεγάλες σάλες κερδίζουν περισσότερο την αγοραστική προτίμηση προφανώς για λόγους μεγαλύτερης, ταυτόχρονα, ασφάλειας και άνεσης. Ειδικότερα, τα καταστήματα τύπου υπέρ μάρκετ, δηλαδή έκτασης άνω των 2.500τμ, συνέχισαν να παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη αύξηση πωλήσεων της τάξης του 8,3% σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2020. Ωστόσο, τα ακολούθησαν οι μικρότερες αίθουσες έως 400τμ, με ανάπτυξη πωλήσεων 3,2%, πράγμα που σημαίνει ότι οι αγοραστές επέλεξαν και τα μικρότερα καταστήματα για γρήγορα, εύκολα και ασφαλή καθημερινά ψώνια. 

Μάιος 2021 | σελφ σέρβις | 17

ΑΓΟΡΑ

Το sklavenitis.gr «έφθασε» Θεσσαλονίκη Τον δεύτερο κύκλο επενδύσεων στο τομέα των ηλεκτρονικών πωλήσεων ενεργοποιεί η Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτης, στρέφοντας το ενδιαφέρον της, μετά την επιτυχημένη σχετική δραστηριοποίησή της στην Αττική, στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης. Κατά πληροφορίες έως τέλος Μαΐου ή στις αρχές του Ιουνίου θα ενεργοποιηθεί το sklavenitis.gr στη Βόρεια Ελλάδα, βασίζοντας τη λειτουργία του σε νεόδμητο dark store, που εδρεύει σε απενεργοποιημένο το τελευταίο διάστημα κατάστημα της αλυσίδας στη Θεσσαλονίκη. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

απόφαση της εταιρείας να στεγάσει το dark store σε κάποια από τις υποδομές της, που είχαν εμπορικό κι όχι αποθηκευτικό χαρακτήρα, είναι δηλωτική των δυσκολιών που υπάρχουν να εντοπιστούν τα κατάλληλα ακίνητα σε μεγάλες αστικές περιοχές για την εγκατάσταση dark stores. Με την επιλογή της αυτή η αλυσίδα κερδίζει χρόνο, ευρισκόμενη ένα βήμα πιο μπροστά από άλλους ανταγωνιστές της, που σχεδιάζουν κι αυτοί την ανάπτυξη των ηλεκτρονικών πωλήσεών τους στη Θεσσαλονίκη. Παράλληλα, η ΕΥΣ συνεχίζει την αναζήτηση ακινήτων για δύο ακόμη dark stores στην Αττική, τα οποία, εφόσον το επιτρέψουν οι συνθήκες, δεν αποκλείεται να λειτουργήσουν προς το τέλος του έτους. Η ανάγκη για βελτί-

ωση του χρόνου ανταπόκρισης της ΕΥΣ στον μεγάλο όγκο παραγγελιών που δέχεται στην Αττική μέσω του e-shop, επιβάλλουν την οργάνωση συνολικά τριών τέτοιου είδους αποθηκών. Εφόσον η προσπάθεια ευοδωθεί, θεωρείται βέβαιο ότι η αλυσίδα θα επεκτείνει το μερίδιό της στις ηλεκτρονικές πωλήσεις, στρέφοντας το σχετικό ενδιαφέρον της και σε άλλα αστικά κέντρα της χώρας, με πρώτο πιθανότερο αυτό της αχαϊκής πρωτεύουσας. Ταυτόχρονα, η ΕΥΣ συνεχίζει το επενδυτικό της πλάνο και σε ό,τι αφορά την επέκταση του δικτύου των φυσικών καταστημάτων της. Στο πλαίσιο αυτό, από την αρχή του έτους έχει εγκαινιάσει τη λειτουργία δύο νέων σούπερ μάρκετ στη Σπάρτη και τα Τρίκαλα, ενώ έως το Ιούνιο θα εγκαινιάσει ακόμα ένα μεγάλο κατάστημα στην Πάτρα. Ανάλογα εξελίσσεται

και το πρόγραμμα ανακαινίσεων παλαιότερων καταστημάτων της αλυσίδας. Το ενδιαφέρον της έχει πλέον επικεντρωθεί στον πυρήνα του δικτύου της, δηλαδή στην Αθήνα. Ήδη έχουν ανακαινιστεί ένα κατάστημά της στο Μαρούσι κι ένα δεύτερο στην Αμφιθέα, με διαφορετικού τύπου παρεμβάσεις, ενώ έπονται κι άλλες. Ο στόχος της είναι φέτος να ανακαινιστεί ένας μεγάλος αριθμός παλαιών σούπερ μάρκετ της εταιρείας. Ο σχετικός σχεδιασμός για το σύνολο του δικτύου της θα διαρκέσει αρκετά χρόνια κι αυτό διότι, παράλληλα με τις προωθούμενες παρεμβάσεις, η διοίκησή της δρομολογεί και νέες αλλαγές στον τρόπο οργάνωσης των χώρων πώλησης, σε τμήματα όπως των ειδών bazaar, που συνήθως βρίσκονται στο δεύτερο όροφο των μεγάλων καταστημάτων της, τα προϊόντα ομορφιάς, τα είδη ένδυσης και υπόδησης και οι χώροι των εστιατορίων.

ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ 50 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΏ ΦΈΤΟΣ

Συνολικά το επενδυτικό πλάνο της ΕΥΣ για το 2021 θα ανέλθει στα 50 εκατ. ευρώ. Στο εν λόγω ποσό έχουν προϋπολογιστεί και οι αναβαθμίσεις των καταστημάτων της αλυσίδας στην Κύπρο, όπου ήδη ανακαινίστηκε ένα σούπερ μάρκετ, το οποίο στεγάζεται σε εμπορικό κέντρο. Σε εξέλιξη είναι οι εργασίες ανακαίνισης ακόμα τριών καταστημάτων. Το σχετικό πλάνο είναι τριετές και προβλέπει παρεμβάσεις και στα 18 καταστήματα της θυγατρικής της ΕΥΣ στην Κύπρο. Σημειώνουμε ότι οι εν λόγω ανακαινίσεις θα ολοκληρωθούν σε σχετικά σύντομο διάστημα, δεδομένου ότι το τοπικό δίκτυο είναι γενικά σε σαφώς καλύτερη κατάσταση απ’ ότι τα καταστήματα που κληρονόμησε η ΕΥΣ στην Ελλάδα από τη Μαρινόπουλος. 

18 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

ΑΓΟΡΑ

Τι προβλέπει το τριετές επενδυτικό πλάνο της Lidl Σε πλήρη εξέλιξη διατηρεί η Lidl Hellas το επενδυτικό της πλάνο, έχοντας στον ορίζοντα την οργάνωση 13 νέων καταστημάτων, καθώς και τη δημιουργία ενός νέου κέντρου logistics. Σύμφωνα με το τριετές επενδυτικό σχέδιο της αλυσίδας, μέχρι το 2023 θα διαθέσει κεφάλαια συνολικής αξίας περίπου 350 εκατ. ευρώ, με τα οποία θα προσθέσει στο δίκτυό της τέσσερα νέα καταστήματα μέχρι τέλος του 2021, επιπλέον τέσσερα σούπερ μάρκετ το 2022 και ακόμη πέντε το 2023. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

αράλληλα, η αλυσίδα αναζητεί το κατάλληλο ακίνητο για τη δημιουργία ενός νέου εφοδιαστικού κέντρου στην Αττική, ώστε να υποστηρίξει το επενδυτικό της πλάνο και τις αυξημένες ανάγκες που θα προκύψουν από την επέκταση του δικτύου της μελλοντικά. Σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη των νέων καταστημάτων, η αλυσίδα έχοντας τροποποιήσει το μοντέλο της δημιουργεί χώρους πωλήσεων σε διώροφα ή και τριώροφο ακίνητα, καθότι ο εντοπισμός κατάλληλων χώρων για την εγκατάσταση σούπερ μάρκετ έχει πλέον καταστεί δύσκολος, τόσο στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής όσο και σε άλλα μεγάλα αστικά κέντρα, που ενδιαφέρουν την εταιρεία. Υπενθυμίζεται ότι τα πρώτα χρόνια της λειτουργίας της στην Ελλάδα η Lidl δραστηριοποιείτο με

μεγάλα καταστήματα, εγκαταστημένα στα όρια των πόλεων, ωστόσο με την πάροδο του χρόνου άρχισε να προσεγγίζει και τις κεντρικές εμπορικές περιοχές των μεγάλων πόλεων της χώρας, όπου οι ανταγωνιστές της είχαν ήδη πάρει θέση –τα «στέκια» της αγοράς. Στο μεταξύ, η Lidl συνεχίζει και τις ανακαινίσεις παλαιότερων καταστημάτων της, όπου προβαίνει σε σημαντικές αναδιατάξεις των χώρων πώλησης, με βασικότερη τη μεταφορά του τμήματος της μαναβικής στο πρόσθιο μέρος των αιθουσών πωλήσεων, προφανώς γιατί τα φρέσκα προϊόντα θερμαίνουν το καταναλωτικό ενδιαφέρον και προσελκύουν το πελατειακό κοινό. Σημειώνουμε ότι σήμερα η Lidl λειτουργεί 227 καταστήματα και στο τέλος του 2023 θα έχει φθάσει τα 240, στο βαθμό που θα ολοκληρώσει σύμφωνα με το πλάνο της τον επενδυτικό της σχεδιασμό.

ΘΕΤΙΚΉ ΧΡΟΝΙΆ ΤΟ 2020

Στελέχη της Lidl Hellas, μιλώντας στο «σελφ σέρβις» γενικότερα για τις επιδόσεις της αλυσίδας, αναφέρουν ότι «το 2021 θα είναι για την εταιρεία μια ακόμα χρονιά προκλήσεων, κατά τη διάρκεια της οποίας θα αξιολογήσει το ευρύτερο περιβάλλον της αγοράς και θα συνεκτιμήσει όλα τα νέα μηνύματα των καταναλωτών. Στόχος της Lidl είναι ο επανασχεδιασμός, όπου επιβληθεί, των επιλογών της διοίκησης, με σκοπό την εξασφάλιση μεγαλύτερου μεριδίου αγοράς», τονίζουν χαρακτηριστικά. Σε ό,τι αφορά την εξέλιξη των μεγεθών της εταιρείας, επιφυλάσσονται να τοποθετηθούν συγκεκριμένα, επισημαίνοντας, πάντως, ότι στην τελευταία εταιρική χρήση που έκλεισε 28 Φεβρουαρίου φέτος, διαπιστώθηκε η άνοδος των πωλήσεών της. Χαρακτηρίζουν δε το δωδεκάμηνο που προηγήθηκε ως «πολύ δύσκολη περίοδο», καθώς, ενώ υπήρξαν κάποιες πολύ καλές εβδομάδες για τον εταιρικό τζίρο, με εντυπωσιακή άνοδο, υπήρξαν και διαστήματα σταθεροποίησης των μεγεθών, όπως και άλλες πίεσης των εσόδων της. Ειδικότερα επισημαίνουν ότι οι περιορισμοί στην επισκεψιμότητα των πελατών (ένα άτομο ανά 125τμ χώρου πωλήσεων), οι απαγορεύσεις στην πώληση συγκεκριμένων non food προϊόντων, στα οποία η Lidl βασίζει σε μεγάλο βαθμό τον τζίρο της, επέδρασσαν αρνητικά στις επιδόσεις της. Στο αντίποδα, όμως, το διευρυμένο ωράριο λειτουργίας της συνέβαλε στην ανάπτυξή της. 

20 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

ΑΓΟΡΑ

Με κοινό ΑΜΦ φλερτάρει ο ΕΛΟΜΑΣ Ένα σημαντικό βήμα, το οποίο πιθανώς ανοίγει το δρόμο των συγχωνεύσεων μεταξύ μελών του ΕΛΟΜΑΣ ή επιτρέπει τη διαμόρφωση ενός κοινού brand, επιχειρεί η διοίκηση του ομίλου αγορών, εξετάζοντας το ενδεχόμενο δημιουργίας κοινού ΑΦΜ για έναν πρώτο κύκλο μελών του. Πληροφορίες του «σελφ σέρβις» αναφέρουν ότι το προαναφερόμενο σενάριο μελετάται ήδη από πέντε μέλη του ομίλου, αθροιστικού ετήσιου τζίρου 400 εκατ. ευρώ, τα οποία μέσω ενός κοινού ΑΦΜ θα επιδιώξουν την απευθείας τιμολόγηση των προϊόντων που προμηθεύονται, για διακίνηση μέσω των δικτύων τους. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

ια το σκοπό αυτό και εφόσον αξιολογηθούν όλες οι σχετικές παράμετροι, θα ιδρύσουν κοινή εταιρεία, η οποία θα τιμολογεί τα αγαθά για λογαριασμών των μετόχων της και αυτά θα παραδίδονται από τις προμηθεύτριες εταιρείες, με ξεχωριστά δελτία αποστολής, σε κάθε αλυσίδα χωριστά. Κατά τις ίδιες πληροφορίες, το προαναφερόμενο σενάριο το εξετάζουν οι εταιρείες Ανδρικόπουλος, SYNKA, Γουντσίδης, Παναγιωτόπουλος και Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες, με την προοπτική, αφού καταλήξουν σε μια καταρχήν συμφωνία, να απευθύνουν εν συνεχεία μια γενικότερη πρόσκληση στο εσωτερικό του ΕΛΟΜΑΣ. Πηγές του «σελφ σέρβις» αναφέρουν ότι όσο ενδιαφέρουσα και υποσχόμενη ακούγεται η εν λόγω πρόταση, άλλο τόσο δύσκολη θα είναι στην εκτέλεσή της, καθώς πρέπει πέραν των άλλων να συμφωνηθεί το πώς ακριβώς θα διανεμηθούν οι μετοχές της κοινής εταιρείας (πιθανώς βάσει του τζίρου της επιχείρησης του εκάστοτε μετόχου), το πώς θα διοικείται, το πώς θα είναι δυνατόν να αποχωρήσει κάποιος εκ των μετόχων της και, το κυριότερο, πώς θα προσδιοριστεί η πιστοληπτική της ικανότητα, δεδομένου ότι στην εκκίνησή της πρέπει να της χορηγηθούν από τους προμηθευτές πιστώσεις της τάξης των 300 εκατ. ευρώ. Στο βαθμό, πάντως, που καταστεί δυνατή η ίδρυση της κοινής εταιρείας, στο μετοχικό κεφάλαιο της οποίας θα μπορούν να εισέλθουν –υπό προϋποθέσεις– όσα μέλη του ΕΛΟΜΑΣ

το επιθυμούν, το σχήμα αυτό θα ενταχθεί στην πρώτη «ταχύτητα» παροχών από τους προμηθευτές, ενώ θα μπορούσε μελλοντικά να αποτελέσει κάλλιστα τη βάση για τη νομική συγχώνευση των εταιρειών που ελέγχουν οι μέτοχοί της ή, σε πρώτη φάση, να δώσει το έναυσμα στους συμμετέχοντες στην εταιρεία, να συμφωνήσουν σε ένα κοινό brand για τα δίκτυά τους.

ΤΆΣΗ ΣΥΓΚΈΝΤΡΩΣΗΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΆΣ ΤΩΝ ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΊΩΝ

Στο μεταξύ ο ΕΛΟΜΑΣ, ως «απάντηση» στις αποχωρήσεις από 1ης Ιανουαρίου φέτος των αλυσίδων ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός και Bazaar από το δυναμικό του, προχώρησε πρόσφατα στην εγγραφή εννιά νέων μελών, ετήσιου συνολικού τζίρου άνω των 125 εκατ. ευρώ και αθροιστικού δυναμικού 76 καταστημάτων. Πρόκειται για εταιρείες –μέχρι πρότινος μέλη των ομίλων αγορών Αστέρας, Σύμμετρον και Ελληνική Διατροφή Coop– Παυλάκης ΑΕ, που εδρεύει στο Ρέθυμνο, με οκτώ καταστήματα και προέρχεται από τη Σύμμετρον, Υιοί Α. Κουτελιέρη ΑΕ που

εδρεύει στη Νάξο, έχει επτά καταστήματα και προέρχεται από τον Αστέρα-Spar, I. & Φ. Κονταράτου ΑΕ που εδρεύει στη Μύκονο, έχει τρία καταστήματα και προέρχεται από τον Αστέρα, Τσισιμοίρης ΟΕ που εδρεύει στη Ρόδο με ένα κατάστημα και προέρχεται από τη Σύμμετρον, Σανίδας-Παπακωνσταντίνου ΙΚΕ που εδρεύει στη Λάρισα, έχει εννέα καταστήματα και προέρχεται από τη Σύμμετρον, Σ. Μιχαήλ & Υιοί που εδρεύει στην Καρδίτσα, έχει έξι καταστήματα και προέρχεται από την Ελληνική Διατροφή, Πίτσιας ΑΕ που εδρεύει στην Κατερίνη, έχει 18 καταστήματα και προέρχεται από τη Σύμμετρον, Family ΑΕ που εδρεύει στο Καλοχώρι Θεσσαλονίκης, έχει 15 καταστήματα και προέρχεται από τον Αστέρα, και Πλέσσας Λέων, που εδρεύει στη Ζάκυνθο, έχει δίκτυο εννέα σούπερ μάρκετ και προέρχεται από τον Αστέρα-Spar. Η ελκτική ισχύ που αποκτά έτσι ο ΕΛΟΜΑΣ για τις μικρομεσαίες τοπικές εταιρείες του κλάδου, ενισχύοντας τις τάσεις της συγκέντρωσής τους, αναπόφευκτα επιταχύνει τη φάση εντροπίας των άλλων ομίλων αγορών… 

Μάιος 2021 | σελφ σέρβις | 21

ΑΓΟΡΑ

Κινήσεις στρατηγικής από την Πέντε Κινήσεις στρατηγικής στη σκακιέρα του κλάδου επιχειρεί σε δύο διαφορετικές κατευθύνσεις η Πέντε: Της ανάπτυξης του δικτύου της, μέσω εξαγορών τοπικών αλυσίδων, και της σύστασης επιχειρηματικού σχήματος στη λογική του ομιλικού διαπραγματευτή κεντρικών συμφωνιών με τους προμηθευτές. Σε ό,τι αφορά τη δεύτερη κατεύθυνση, κατά πληροφορίες η Πέντε πιθανώς δεν θα αρκεστεί στο πεδίο των κοινών διαπραγματεύσεων, αλλά θα επεκταθεί στον τομέα, ίσως, της διανομής, αν όχι και σε ανώτερο επίπεδο. Πάντως, δεν είναι γνωστές οι βαθύτερες προθέσεις της. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

ατά τις ίδιες πληροφορίες, η όποια συμφωνία στρατηγικού χαρακτήρα δεν πρέπει να αναμένεται πριν το ερχόμενο φθινόπωρο, δεδομένων και των εμποδίων που δημιουργεί στις διαπραγματεύσεις η κρίση στη δημόσια υγεία. Σε ό,τι αφορά τα σχέδια επέκτασης του δικτύου των καταστημάτων Γαλαξίας, μέσω εξαγορών, είναι πλέον ξεκάθαρη η πρόθεση της Πέντε να αναπτυχθεί με γρήγορους ρυθμούς στη δυτική Ελλάδα, όπου σήμερα έχει παρουσία μόνο στα Ιωάννινα. Στο πλαίσιο αυτό, λοιπόν, οι επόμενες κινήσεις της αναμένονται στη βορειοδυτική Ελλάδα και στη δυτική Στερεά Ελλάδα ή και νοτιότερα. Σίγουρη θεωρείται η προτεραιότητά της να αποκτήσει παρουσία στην Άρτα και το Αγρίνιο. Στο μεταξύ, η εταιρεία συνεχίζει την επέκτασή της με νέα καταστήματα, έχοντας ήδη εγκαινιάσει ένα νέο σούπερ μάρκετ στις 9 Απριλίου στο Μενίδι και ένα δεύτερο στις 24 του ίδιου μήνα στο Λαύριο. Έπονται ένα ιδιόκτητο κατάστημα στην Πελοπόννησο, ακόμη δύο στην Καλαμάτα και πιθανότατα άλλα δύο, επίσης στην Πελοπόννησο. Ταυτόχρονα, δρομολογείται η ίδρυση ενός πολύ μεγάλου καταστήματος σε κτίριο που θα συστεγαστεί και άλλη γνωστή εμπορική επιχείρηση, με στόχο την προσέλκυση περισσότερων καταναλωτών. Εξαιρουμένης αυτής της επένδυσης, όπως και της όποιας πιθανής εξαγοράς τοπικής αλυσίδας, φέτος η Πέντε θα επενδύσει συνολικά περί τα 20 εκατ. ευρώ.

Η ΠΟΡΕΊΑ ΤΩΝ ΠΩΛΉΣΕΩΝ Αμυντικά κινείται φέτος η Πέντε, με τις πωλήσεις της να καταγράφουν μικρές απώλειες σε σχέση με το 2020, χρονιά κατά την οποία

22 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

στο σύνολό της η οργανωμένη λιανική πέτυχε ιστορικά υψηλές πωλήσεις, λόγω της πανδημίας. Πηγές της εταιρείας αναφέρουν ότι το πρώτο τρίμηνο του 2021 έκλεισε για την εταιρεία με πτώση τζίρου 1,85% σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα, αν και βάσει των αρχικών προβλέψεων της διοίκησής της, οι απώλειες εσόδων αναμένονταν κατά πολύ μεγαλύτερες. Όμως, όπως τονίζεται, το γεγονός ότι οι περισσότεροι από τους νέους πελάτες της εταιρείας το 2020 παρέμειναν πιστοί στο δίκτυο των σούπερ μάρκετ Γαλαξίας, μετρίασε τις πιέσεις στα έσοδα της, όπως εξάλλου κι η επέκταση του δικτύου της με νέα σούπερ μάρκετ. Στήριξη στις πωλήσεις, όπως εκτιμάται, έδωσε και το νέο μίγμα προϊόντων στα

ράφια των καταστημάτων Γαλαξίας, οι νέοι κωδικοί προϊόντων και τα νέα private label προϊόντα, αλλά και οι προωθητικές ενέργειες της εταιρείας. Σημειώνουμε ότι η Πέντε μέχρι σήμερα δεν λειτουργεί e-shop, καθώς συνδέει την είσοδό της στις ψηφιακές πωλήσεις με τη προαναφερόμενη συμφωνία για τη οργάνωση ομίλου αγορών. Η εταιρεία, επομένως, αποτέλεσε εξαίρεση μεταξύ των μεγάλων του ανταγωνισμού σε ό,τι αφορά το κίνητρο δημιουργίας ψηφιακού καναλιού πωλήσεων σε συνθήκες πανδημίας. Υποβοήθηση είχε μόνο από τις τηλεφωνικές παραγγελίες ή τις παραγγελίες μέσω e-mails, που δεν είχαν, πάντως, την ένταση που εμφάνισαν οι πωλήσεις των κλαδικών e-shops. 

ΑΓΟΡΑ

Τα πρώτα Mere, τα εμπόδια έναρξης λειτουργίας και οι στοχεύσεις Με νέα μικρή καθυστέρηση πρόκειται, τελικά, να κάνει πρεμιέρα στην Ελλάδα η ρωσική αλυσίδα hard discount Mere. Ο στόχος της να προλάβει το Πάσχα δεν στάθηκε δυνατό να ευοδωθεί, οπότε, όπως αναφέρουν οι πηγές του «σελφ σέρβις», τα πρώτα δύο ή τρία καταστήματα της αλυσίδας αναμένεται να λειτουργήσουν ταυτόχρονα στα μέσα του Μαΐου. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

ατά τις ίδιες πηγές, θα ακολουθήσει άμεσα η λειτουργία ακόμη δύο καταστημάτων, για να συνεχίσει σταδιακά η αλυσίδα να αναπτύσσει κατά τόπους το δίκτυό της, με στόχο την ίδρυση 25 έως 30 καταστημάτων το χρόνο, ώστε σε ορίζοντα τριετίας να έχει δίκτυο περίπου εκατό εκπτωτικών καταστημάτων σε όλη την επικράτεια. Τα πρώτα σούπερ μάρκετ της Mere θα έχουν έδρες τη Λάρισα, την Τρίπολη, τον Λαγκαδά, την Κόρινθο και το Αγρίνιο και η έκτασή τους θα κυμαίνεται μεταξύ 800 και 1.200τμ. Θα είναι νοικιασμένα και θα τροφοδοτούνται με προϊόντα από τη Ρωσία, την Ευρώπη, αλλά και από την εγχώρια αγορά. Μάλιστα οι εγχώριοι προμηθευτές της-παραγωγοί τροφίμων εκτιμάται ότι θα καλύπτουν περί το 70% της συνολικής ζήτησης της αλυσίδας. Γενικότερα η Mere επιδιώκει τη σύναψη εμπορικών σχέσεων με τις περισσότερες από τις βασικές εταιρείες παραγωγής τροφίμων και ποτών, εφόσον όμως δεχθούν συγκεκριμένους όρους συναλλαγών. Η κύρια προϋπόθεση είναι οι προμηθευτές να παραδίδουν με παρακαταθήκη τα προϊόντα τους και να πληρώνονται τοις μετρητοίς ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Πληροφορίες αναφέρουν ότι η Mere θα κάνει κάθε μήνα εκκαθάριση ανά προμηθευτή και κωδικό και θα πληρώνει τους προμηθευτές της χωρίς καθυστερήσεις, βάσει των πωλήσεων των προϊόντων τους. Σημειώνουμε ότι στη ζωή του κλάδου δεν υπάρχει προηγούμενο ανάλογων συμφωνιών μεταξύ προμηθευτών και λιανεμπόρων, οπότε μένει να φανεί πόσοι εκ των προμηθευτών θα δεχθούν τις προτεινόμενες από τη Mere

συμφωνίες, όπως και το πώς θα αντιδράσει ο ανταγωνισμός της ρωσικής εταιρείας.

ΠΥΡΕΤΏΔΕΙΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΊΕΣ

Σε αυτή τη φάση, πάντως, η εταιρεία προετοιμάζει πυρετωδώς την έναρξη της λειτουργίας της, πραγματοποιώντας καθημερινά προσλήψεις, κυρίως υπαλλήλων για τα καταστήματά της και δευτερευόντως για το διοικητικό της κέντρο, το οποίο σε μεγάλο βαθμό έχει στελεχωθεί. Παράλληλα, προετοιμάζει το προωθητικό της υλικό, που σύμφωνα με πληροφορίες, αρχικά θα περιοριστεί σε φυλλάδια προσφορών και σε αφίσες, που θα αναρτηθούν στις πόλεις στις οποίες θα εγκαινιαστεί η λειτουργία των πρώτων της καταστημάτων. Αναφορικά με τις καθυστερήσεις της λειτουργίας του δικτύου Mere πληροφορίες αναφέρουν ότι οφείλονται στις συνεχείς ανα-

τροπές που συνεπάγεται η κρίση της δημόσιας υγείας στη λειτουργία της αγοράς και οι έκτακτες σχετικές νομοθετικές παρεμβάσεις, αλλά και σε μια σειρά δυσκολιών στη λειτουργία των logistics, όπως και στις προσπάθειες που καταβάλλονται εκ μέρους της εταιρείας, ώστε να μην λείπουν αρκετοί βασικοί κωδικοί από τα ράφια της στην εκκίνηση των δραστηριοτήτων της. Πηγές του «σελφ σέρβις», σχολιάζοντας την ταχύτητα με την οποία η Μere θα επεκτείνει το δίκτυό της, τονίζουν ότι αυτή συναρτάται κυρίως με το βαθμό ανταπόκρισης του καταναλωτικού κοινού. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι τα πρώτα πέντε καταστήματα Mere θα αποτελέσουν τον «πιλότο», από τη λειτουργία του οποίου θα τεθούν υπό αξιολόγηση μια σειρά δεδομένων απόδοσης (τιμές, σέρβις, μίγμα προϊόντων, προωθητική πολιτική κ.ά.) πριν η εταιρεία προχωρήσει στον επόμενο κύκλο ανάπτυξης του δικτύου της. 

Μάιος 2021 | σελφ σέρβις | 23

ΑΓΟΡΑ

Έτος επανεκκίνησης το 2021 για τη Spar Hellas Οι επιπτώσεις της πανδημίας από την εκδήλωσή της μέχρι σήμερα ανέτρεψαν το πλάνο ανάπτυξης της Spar Hellas, καθώς το δίκτυό της σχεδόν έπαψε να αναπτύσσεται. Τα καταστήματά της που εδρεύουν κατά κύριο λόγo σε τουριστικές περιοχές της χώρας υπέστησαν σοβαρή απώλεια εσόδων, όπως όλες οι δραστηριότητες που συνδέονται με την τουριστική αγορά. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

αρά τις ανατροπές σχεδιασμών εξαιτίας της διττής κρίσης, στη δημόσια υγεία και την οικονομία, η ολλανδική μητρική Spar International ανανέωσε για τρία έτη τη σύμβαση συνεργασίας με τη θυγατρική της στην Ελλάδα, αναγνωρίζοντας ως αιτία των δυσχερειών τις πρωτόγνωρες συνθήκες λειτουργίας της αγοράς κι όχι ασφαλώς εγγενείς αδυναμίες του σχήματος στην Ελλάδα. Στο πλαίσιο αυτό, η εταιρεία ανανεώνει το πλάνο επέκτασής της με νέα καταστήματα, αλλά και την υλοποίηση των best practices, αναδιοργανώνοντας τη στρατηγική και το μοντέλο ανάπτυξής της, ενώ εκκινεί τη διαδικασία οργάνωσης νέας καμπάνιας για το εμπορικό σήμα Spar (διανομή νέων φυλλαδίων και υποστήριξη νέου κύκλου promo ενεργειών), με σκοπό να αναπτύξει όλα τα format Spar –Spar Express και Spar Natural. Βάση υλοποίησης του σχεδίου θα αποτελέσει το δυναμικό του ομίλου αγορών Αστέρα, μεταξύ των μελών του οποίου θα συναφθούν οι νέες συμφωνίες ένταξης στη Spar Hellas. Σημειώνουμε ότι κατά ένα μεγάλο μέρος η τροφοδοσία του δικτύου Spar γίνεται μέσω της κεντρικής αποθήκες του ομίλου Αστέρα. Η πρώτη περίοδος της πανδημίας κύλησε δύσκολα για το δίκτυο Spar. Όπως αναφέρουν πηγές της αγοράς, τα πλήρως ανακαινισμένα καταστήματα κατά το πρότυπο της Spar παρέμειναν στα 34 –μάλιστα ένα ή δύο αποχώρησαν από το ολλανδικό δίκτυο (το ένα εξ αυτών στις Σέρρες). Μετ’ εμποδίων εξελίχθηκε και η διαδικασία ένταξης στο δίκτυο νέων συνεργατών, στην πρώτη φάση με την ανάρτηση

24 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

της ταμπέλας σήματος Spar στις προσόψεις των καταστημάτων τους. Το εν λόγω δίκτυο σήμερα αριθμεί 35 καταστήματα. Υπενθυμίζουμε ότι το πλάνο ανάπτυξης της Spar Hellas προέβλεπε ότι μέχρι τα τέλη του 2020 επρόκειτο να έχουν προσαρμοστεί με βάση το μοντέλο οργάνωσης και λειτουργίας, που υποστηρίζει η Spar διεθνώς, περί τα εκατό καταστήματα. Ωστόσο, μόνο περιορισμένα δεν ήταν τα προβλήματα με τα οποία αναμετρήθηκαν οι συνεργάτες του δικτύου, που είχαν προσαρμόσει τα καταστήματά τους πριν την εκδήλωση της πανδημίας κι αυτό διότι τα περισσότερα εδρεύουν σε τουριστικές περιοχές της χώρας, κυρίως στη νησιωτική και παράκτια Ελλάδα, δεδομένου ότι η τουριστική κίνηση εκεί ουσιαστικά κατέρρευσε πέρυσι. Πληροφορίες του «σελφ σέρβις» αναφέρουν ότι οι απώλειες εσόδων αυτών

των καταστημάτων έφθασαν έως και 50% σε σύγκριση με τις πωλήσεις τους το 2019.

ΑΡΓΉ ΑΠΟΚΑΤΆΣΤΑΣΗ ΑΠΌ ΦΈΤΟΣ

Συνεπώς το 2020 ήταν για τα καταστήματα Spar μια χρονιά δοκιμασιών, ενώ το 2021 υπάρχει η προσδοκία να είναι μια χρονιά μερικής ανάκαμψης, εφόσον βέβαια επιβεβαιωθεί η εκτίμηση ότι τουριστική κίνηση φέτος θα είναι η διπλάσια της ισχνότατης του 2020. Αναφορικά με το σχέδιο ανάπτυξης του δικτύου της, η Spar Hellas θα επιμείνει στρατηγικά στην επέκταση στις τουριστικές περιοχές, εκτιμώντας ότι από το 2022 το πιθανότερο είναι η επίδραση της πανδημίας να έχει περιοριστεί σε πολύ μεγάλο βαθμό, ωθώντας σε αποκατάσταση λειτουργιών και πλήρη ανάκαμψη την τουριστική αγορά, από την οποία επωφελείται το τοπικό λιανεμπόριο. 

ΑΓΟΡΑ

ΟΜΙΛΟΣ ΑΓΟΡΩΝ ΑΣΠΙΔΑ

Η ελπίδα έχει περισσότερο πείσμα από τη δυσμένεια Φέτος ο όμιλος αγορών Ασπίδα συμπληρώνει εικοσιπέντε χρόνια από την ιδρυτική του συνέλευση στην Πάτρα το 1996, όταν φάνηκε να παίρνει σάρκα και οστά το όραμα κι η προσδοκία των δημιουργών του για ένα συλλογικό οργανωτή της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας του κλάδου, ικανό να εδραιώσει ανταγωνιστικά τη μικρή τοπική λιανεμπορική επιχείρηση απέναντι στους ισχυρούς του κλάδου. Δυόμισι δεκαετίες μετά ο όμιλος εξακολουθεί να αντιστέκεται πεισματικά στις διαρκώς απρόβλεπτες συγκυρίες δυσμένειας, που σαρώνουν με σφοδρότητα την οικονομία, «καταπίνοντας» τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα.

ήμερα στον όμιλο Ασπίδα είναι ενταγμένες περί τις εκατό τοπικές ΜμΕ λιανικής του κλάδου, δυναμικού 125 καταστημάτων σε όλη τη χώρα. Στο ρεπορτάζ που ακολουθεί, μιλούν επτά από τους επικεφαλής τους. Ο λόγος τους είναι απολογιστικός, γεμάτος ασφαλώς από την κόπωση 13 χρόνων οικονομικής κρίσης, μα και από νεανικό πείσμα με «βάθος ρίζας» τριών γενεών για επιβίωση με αξιοπρέπεια, χαμόγελο και σεβασμό στον πελάτη. Μαζί τους συζήτησε ο κ. Κώστας Νικολάου, υπεύθυνος επικοινωνίας του ομίλου, και μας εμπιστεύθηκε το σχετικό υλικό. «Επιχειρησιακά ο Ασπίδα θα είχε κάνει τεράστια βήματα προόδου, εάν οι προσπάθειές του έβρισκαν ανταπόκριση από τους επιχειρηματίες που μετέχουν σε όλους τους άλλους ομίλους αγορών, δημιουργώντας έναν ενιαίο και σύγχρονο φορέα μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Πάντως, το μέλλον της μικρομεσαίας επιχείρησης στηρίζεται στις ίδιες αξίες, που έχει κάθε παραδοσιακή ελληνική οικογένεια», τονίζει ο κ. Αντώνης Κουρτάκης, πρωτοστάτης στην ίδρυση του ομίλου και πρόεδρός του στη διάρκεια της εικοσιπενταετούς πορείας του. Ο κ. Κουρτάκης από το 1990 βρίσκεται στο τιμόνι της οικογενειακής εταιρείας, που ιδρύθηκε το 1920 από τον Μανιάτη συνονόματο παππού του και πέρασε στον πατέρα του τη δεκαετία του ’60. Σκυταλοδρόμος της οικογενειακής επιχειρηματικής παράδοσης, δημιούργησε το σύγχρονο σούπερ μάρκετ των 600τμ στο Γύθειο, στο πλαίσιο του οποίου λειτουργεί τμήμα

τροφοδοσίας του Δήμου Γυθείου, του λιμανιού της πόλης και όλων των επιχειρήσεων μαζικής εστίασης της περιοχής. Σήμερα το εν λόγω κατάστημα «αντιμετωπίζει σαν ίσος προς ίσο, αν όχι από καλύτερη θέση, τους ανταγωνιστές του», λέει ο πρόεδρος του ομίλου.

Η ΑΧΊΛΛΕΙΟΣ ΠΤΈΡΝΑ

«Η ίδρυση του ομίλου αναπτέρωσε το ηθικό μας, οδηγώντας μας στο δρόμο της συνεργασίας και των απαιτήσεων, τόσο από εμάς τους ίδιους όσο και από τους προμηθευτές, με προσδοκία οικονομικής και τεχνικής ενδυνάμωσης, αφού η τοποθέτηση προϊόντων, που ως τότε δεν έφταναν στο ράφι μας, έγινε ευκολότερη», λέει ο κ. Κώστας Καλαβρυτινός, ιδιοκτήτης του ομώνυμου καταστήματος της Σπάρτης. Όπως διαπιστώνει, «αρχικά οι επιδιώξεις του ομίλου σε μεγάλο βαθμό απέδωσαν, καθιστώντας τον υπολογίσιμη δύναμη. Αλλά η πάροδος του χρόνου και κυρίως η οικονομική κρίση έφεραν στασιμότητα. Έτσι, δεν μπορέσαμε να εξελιχθούμε, προχωρώντας με κοινό βηματισμό… Όσες επιχειρήσεις, πάντως, καταφέρνουν ν’ ακολουθούν τις εξελίξεις, μη αφήνοντας τα καταστήματά τους στο έλεος, περιμένοντας ένα θαύμα, έχουν λόγο ύπαρξης. Η δική μας έχει έναν λόγο περισσότερο να προσδοκά ότι θ’ αντέξει στο χρόνο και την πίεση των «μεγάλων» κι αυτός είναι ότι η διαχείρισή της βρίσκεται πια στα χέρια νέων ανθρώπων με όρεξη, της τρίτης γενιάς της οικογενειακής μας παράδοσης. Συμπληρώνοντας πενήντα χρόνια δράσης, θέλουμε να προχωρήσουμε γρήγορα και σταθερά». «Η αχίλλειος πτέρνα του ομίλου μας», λέει ο

κ. Ανδρέας Κόλλιας, ιδιοκτήτης της ομώνυμης τριπολιτσιώτικης εταιρείας σούπερ μάρκετ, «ήταν η εισροή πολλών νέων μελών, που δεν είχαν τις ίδιες προδιαγραφές και τον ίδιο ιδεαλισμό με τα ιδρυτικά μέλη του, κάνοντας τον όμιλο δυσκίνητο». Ωστόσο, όπως τονίζει, «ο όμιλος βοήθησε την επιχείρησή μας στη βελτίωση και της ανταγωνιστικότητάς της και των σχέσεών μας με τους προμηθευτές». Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1986 ως μετεξέλιξη του παραδοσιακού τυροκομείου και καταστήματος τροφίμων, που δημιούργησε μεταπολεμικά ο πατέρας του κ. Κόλλια, και ανήκει στις εταιρείες-ιδρυτικά μέλη του ομίλου. Το 1998 εγκαινίασε ένα σούπερ μάρκετ στην αρκαδική πρωτεύουσα, επεκτεινόμενη και στην τροφοδοσία μαζικών πελατών, ενώ το 2015 ανέλαβε τη διοίκησή της η τρίτη γενιά της οικογένειας, δημιουργώντας ένα δεύτερο κατάστημά της στην πόλη. «Η διάδοχη γενιά είναι ικανή να συνεχίσει την οικογενειακή επιχειρηματική παράδοση, προοδεύοντας», καταλήγει ο κ. Κόλλιας.

ΤΟ ΜΈΛΛΟΝ ΕΊΝΑΙ ΣΤΟ ΧΈΡΙ ΜΑΣ

Όπως σχολιάζει ο κ. Γιάννης Γαβρίλας, επικεφαλής της ομώνυμης γιαννιώτικης εταιρείας σούπερ μάρκετ, «ο όμιλος Ασπίδα ιδρύθηκε με σκοπό την ενδυνάμωση της ανταγωνιστικότητας των ΜμΕ του κλάδου έναντι των μεγάλων αλυσίδων. Παρά την ένταση του ανταγωνισμού τα κατάφερε ικανοποιητικά, μέσω των κεντρικών συμφωνιών, των PL, της ιστοσελίδας του, των φυλλαδίων προσφορών, των τηλεοπτικών σποτ και της παρουσίας του

Μάιος 2021 | σελφ σέρβις | 25

ΑΓΟΡΑ

Ο κ. Κώστας Καλαβρυτινός με το προσωπικό του καταστήματός του στη Σπάρτη

«Είναι στο χέρι μας να αξιοποιήσουμε την εμπιστοσύνη και την εκτίμηση του πελάτη στον παντοπώλη της γειτονιάς του, στον οποίο απευθύνεται με το μικρό του όνομα και τον υπολογίζει σαν δικό του άνθρωπο» στα social media. Σχετικά σύντομα απέκτησε ισχύ, κερδίζοντας την εκτίμηση των μελών του –που προ της οικονομικής κρίσης πέρασαν τα διακόσια– και το σεβασμό των προμηθευτών. Ωστόσο, η κρίση έπληξε την πλειονότητα των ΜμΕ, έφερε λουκέτα, μείωση τζίρου και κρίση ρευστότητας στο δυναμικό του ομίλου. Η μη ταυτοποίηση όλων των καταστημάτων με την επωνυμία «Ασπίδα», η χαμηλή διείσδυση των PL του ομίλου σε πολλά από τα καταστήματά του, το έλλειμμα ενιαίας στρατηγικής σε ό,τι αφορά τα φυλλάδια προσφορών –ένα όπλο που μένει ανεκμετάλλευτο από πολλά μέλη μας–, αλλά και η απουσία

26 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

Ο κ. Αντώνης Κουρτάκης, πρόεδρος του ομίλου, μεταξύ των υπαλλήλων του καταστήματός του στο Γύθειο

μιας ομιλικής Bonus Card είναι θέματα, που πρέπει να αντιμετωπίσουμε». Ο κ. Γαβρίλας εκφράζει την πεποίθησή του ότι όσες επιχειρήσεις φροντίζουν για την αναβάθμισή τους με εμπλουτισμό των συλλογών προϊόντων και σύγχρονο εξοπλισμό, ώστε να στηρίζουν αποτελεσματικά το τρίπτυχο «ποιότητα-χαμόγελο-χαμηλές μόνιμα σταθερές τιμές», έχουν μέλλον. «Διαφορετικά αποδυναμώνονται και παρακμάζουν. Είναι στο χέρι μας να αξιοποιήσουμε την εμπιστοσύνη και την εκτίμηση του πελάτη στον παντοπώλη της γειτονιάς του, στον οποίο απευθύνεται με το μικρό του όνομα και τον υπολογίζει σαν δικό του άνθρωπο». H Γαβρίλας Σούπερ Μάρκετ ιδρύθηκε το 1974 στα Ιωάννινα. Το 1983 μετεξελίχθηκε σε Γαβρίλας Λεωνίδας & Υιός ΟΕ, ενώ από το 1990 πέρασε στους αδερφούς Γιάννη και Απόστολο Γαβρίλα, οι οποίοι την μετεγκατέστησαν σε δικό τους ακίνητο, στην περιοχή Σταυράκι Ιωαννίνων. Το 2014, μετά την είσοδο στην εταιρεία ενός μέλους της τρίτης γενιάς της οικογένειας, εγκαινιάστηκε ένα νέο σούπερ μάρκετ στην περιοχή Λακώματα των Ιωαννίνων, επωνυμίας Γαβρίλας Ιωάννης & Υιός ΟΕ.

ΠΟΤΈ ΔΕΝ ΕΊΝΑΙ ΑΡΓΆ

Η οικογενειακή παραδοσιακή επιχείρηση των αδελφών Περαντάκου λειτουργεί στον ιστορικό Δήμο Πύργου Τήνου από το 1965. Το 1992 το κατάστημά τους μεγάλωσε και η διοίκησή του πέρασε στην επόμενη γενιά, στους γιους του ενός εκ των δύο αδερφών, τους Γιώργο και Φορμόζη Περαντάκο, οι οποίοι ενέταξαν την εταιρεία τους στον όμι-

λο τη χρονιά της ίδρυσής του. Όπως λένε, «πιστεύουμε ότι χωρίς τον Ασπίδα, πιθανώς θα ασχολούμασταν με άλλες δραστηριότητες. Χάρις στον όμιλο, όμως, η επιχείρησή μας γνώρισε ανοδική πορεία. Το 2006 δημιουργήσαμε το υποκατάστημά μας στον Πάνορμο και το 2018 ανακαινίσαμε ολικά το κεντρικό μας κατάστημα, πράγμα που μας έδωσε νέα προοπτική. Ως πιστά και σταθερά μέλη του ομίλου υλοποιούμε όλες τις ενέργειες που μας ενισχύουν έναντι του ανταγωνισμού. Πιστεύουμε ότι, αν όλα τα μέλη του Ασπίδα δρούσαν με συνέπεια, ο όμιλος θα γινόταν προς όφελος όλων πιο αποτελεσματικός. Είμαστε βέβαιοι ότι τα παιδιά μας θα συνεχίσουν την οικογενειακή μας επιχειρηματική παράδοση, με τις ίδιες αρχές και αξίες». «Οι δυνατότητες των ΜμΕ είναι τεράστιες, αλλά οι επιχειρήσεις όλων των ομίλων αγορών αναλώθηκαν στα πολύ λίγα και σε περιορισμένη δράση. Όμως, ποτέ δεν είναι αργά», λέει ο κ. Γ. Γιαννικόπουλος, συνιδιοκτήτης του καταστήματος Γιαννικόπουλου-Στρατικόπουλου, που εδρεύει στην Κυπαρισσία. Το κατάστημά τους, ιδρυμένο το 1923 και ενταγμένο στον όμιλο από τη σύστασή του, μετά την πρόσφατη ανακαίνισή του, δίνει τη μάχη του στο ανταγωνιστικά σκληρό πεδίο της Μεσσηνίας. Σημειώνουμε ότι τα μέλη του Ασπίδα υπό το ζόφο της πανδημίας υποχρεώθηκαν να αναβάλουν την προγραμματισμένη γενική τους συνέλευσή για τον Οκτώβριο… 

··· µac; EvWvc1

OMIAOI IOYnEP MAPKET

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΑ ΣΟΣ ΜΠΑ ΜΠΟΥ ΡΑ Σ , ΦΩΤΟΝΙ Α ΕΕ

Η πανδημία επιβάλλει διαρκή προσαρμογή Η αγορά μας έχει επιδείξει ταχύτητα αντανακλαστικών, σε ό,τι αφορά την προσαρμογή της στις αλλαγές που έφερε η πανδημία, ανταποκρινόμενη στις νέες ανάγκες των καταναλωτών, τονίζει σε συνέντευξή του στο «σελφ σέρβις» ο κ. Τάσος Μπαμπούρας, Marketing Manager της Φωτόνι ΑΕΕ, εκφράζοντας την αισιοδοξία ότι η εταιρεία του, η οποία δοκιμάστηκε πέρυσι από την κατάρρευση της τουριστικής αγοράς, θα πετύχει φέτος σταθερότητα τζίρου. Επίσης, εξηγεί τους τρεις άξονες της ανάπτυξής της τα επόμενα χρόνια, που αναφέρονται στην ανάπτυξη των υπαρχουσών συνεργασιών της, την επέκτασή τους και την εξαγωγική δραστηριότητα. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟ

παντώντας κατά την έναρξη της συνομιλίας μας στην ερώτησή μας κατά πόσο η πανδημία επηρέασε τις επιδόσεις της Φωτόνι, ο κ. Τάσος Μπαμπούρας σχολίασε: «Τόσο το 2020 όσο και το 2021 είναι χρονιές πολύ μεγάλης δοκιμασίας της ανθρωπότητας και του επιχειρηματικού κόσμου παγκοσμίως. Η οικονομία της χώρας μας ως γνωστόν δοκιμάστηκε πολύ από την κατάρρευση της τουριστικής αγοράς, η οποία επέδρασσε καταλυτικά στην εξέλιξη των μεγεθών της Φωτόνι ΑΕΕ, καθώς σημαντικό μέρος του τζίρου μας εξαρτάται από τον τουρισμό και τη μαζική εστίαση. Μοιραία, λοιπόν, το 2020 ασκήθηκαν ισχυρές πιέσεις στα έσοδά μας. Φέτος εξακολουθούν να υπάρχουν απαγορεύσεις και περιορισμοί στις ελεύθερες μετακινήσεις και τα ταξίδια, ενώ κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα στην τουριστική αγορά. Συνεπώς φαίνεται πως η κανονικότητα επανέρχεται μεν, αλλά με σχετικά αργούς ρυθμούς, οπότε προβλέπουμε ότι φέτος ο τζίρος μας θα είναι οριακά βελτιωμένος συγκριτικά με την προηγούμενη χρονιά».

ΑΝΆΠΤΥΞΗ ΣΕ ΤΡΕΙΣ ΆΞΟΝΕΣ σελφ σέρβις: Σε βάθος πενταετίας, ποιες είναι οι προβλέψεις του αναπτυξιακού σας πλάνου; Τάσος Μπαμπούρας: Το πλάνο μας για την επόμενη πενταετία στηρίζεται σε τρεις άξονες. Ο πρώτος αναφέρεται στην ανάπτυξη των υπαρχόντων συνεργασιών μας με σημαντικά brands, όπως οι μαρμελάδες St. Dalfour, τα

28 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

προϊόντα ζαχαροπλαστικής Σφολιατίνες και Σαβαγιάρ Bonomi, η GG Σκανδιναβική Φρυγανιά με 47% φυτικές ίνες, οι σοκολατο-γκοφρέτες τής Loacker, το κακάο Van Houten, τα Lotus Biscoff, οι καραμέλες με συλλεκτικές φιγούρες PEZ κ.ά. Ο δεύτερος άξονας αφορά τις συμφωνίες για την αντιπροσώπευση και το λανσάρισμα προϊόντων εταιρειών, που προτίθενται να μπουν πρώτη φορά στην ελληνική αγορά. Επιπροσθέτως, τα τελευταία χρόνια έχουμε επενδύσει στον σχεδιασμό μιας σειράς παραδοσιακών προϊόντων ιδίας ετικέτας από πιστοποιημένους τοπικούς παραγωγούς, με σκοπό τις εξαγωγές κυρίως στην ευρωπαϊκή αγορά, κι αυτός είναι ο τρίτος άξονας του πενταετούς σχεδίου της ανάπτυξής μας. σ. σ.: Σχεδιάζετε την επέκταση του χαρτοφυλακίου σας και σε άλλες κατηγορίες προϊόντων; Τ. Μ.: Όπως σας είπα, ο στόχος μας είναι να συνάψουμε νέες συμφωνίες με σημαντικούς παγκόσμιους προμηθευτές, κάποιοι εκ των οποίων δεν δραστηριοποιούνται σε κατηγορίες τροφίμων, αλλά σε άλλα καινοτόμα προϊόντα, τα οποία ανταποκρίνονται σε νέες καταναλωτικές τάσεις, που αναμένεται τα επόμενα χρόνια ότι θα αποκτήσουν σημαντικά μερίδια από την κατανάλωση.

ΕΝΔΙΑΦΈΡΟΝ ΓΙΑ ΕΞΑΓΩΓΈΣ σ. σ.: Μέχρι σήμερα η Φωτόνι δραστηριοποιείται στη διανομή. Θεωρείτε πιθανό να εμπλακεί προοπτικά και στην παραγωγή; Τ. Μ.: Η Φωτόνι ξεκίνησε τη δραστηριότητά της το 1957, όταν ο ιδρυτής της Νίκος Φωτό-

πουλος παρουσίασε πρώτος στους Έλληνες καταναλωτές την πιο διάσημη σοκολάτα παγκοσμίως, την Toblerone. Έχοντας μέχρι σήμερα επενδύσει σ’ ένα πανευρωπαϊκό δίκτυο συνεργατών, η εταιρεία συνεχίζει να είναι μια από τις πλέον αξιόπιστες στην αντιπροσώπευση ξένων οίκων στην Ελλάδα, παρέχοντας υπηρεσίες υψηλής ποιότητας. Παράλληλα, μέσω του δικτύου αυτού, σκοπεύουμε να προωθήσουμε στην ευρωπαϊκή αγορά προϊόντα ιδίας ετικέτας, που παράγονται για λογαριασμό μας από Έλληνες παραγωγούς. σ. σ.: Πόσο «μεταλλάχθηκαν» υπό την πίεση της πανδημίας οι σχέσεις συνεργασίας με το πελατειακό κοινό της εταιρείας; Τ. Μ. : Ιστορικά οι κρίσεις μάλλον ενώνουν παρά διχάζουν τους Έλληνες, οπότε μπορώ να πω ότι οι σχέσεις με τους πελάτες μας διατηρήθηκαν σε άριστο επίπεδο. Η πανδημία μας έφερε ακόμη πιο κοντά, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε από κοινού τις προκλήσεις.

Η ΑΛΥΣΊΔΑ ΤΡΟΦΟΔΟΣΊΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ ΠΡΟΣΑΡΜΌΣΤΗΚΕ ΆΜΕΣΑ σ. σ.: Είναι γεγονός ότι η κρίση στη δημόσια υγεία έφερε αναστατώσεις στην καθημερινότητα των logistics. Πώς αποτυπώθηκαν πρακτικά στην περίπτωσή σας, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την τροφοδοσία της οργανωμένης λιανικής, όπου καταγράφηκαν στη ζήτηση θεαματικές μεταβολές; Τ. Μ.: Στο σύνολό της η αλυσίδα της τροφοδοσίας, άρα και τα logistics, παρότι υπέστησαν μεγάλη πίεση και στην Ελλάδα, λειτούργησαν σχεδόν άριστα. Μετά από έντεκα χρόνια

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

συνεχόμενης κρίσης στην οικονομία της χώρας, που δεν έπαψε να έχει ανάκλαση στην αγορά της, οι ελληνικές εταιρείες είναι πια πολύ εκπαιδευμένες στην αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων και στην πίεση για άμεση προσαρμογή και ανταπόκριση σε δύσκολες συγκυρίες. Στο πλαίσιο αυτό, η τροφοδοσία της αγοράς μας σε συνθήκες πανδημίας συνεχίστηκε χωρίς αναταράξεις, έτσι ώστε η λιανική δεν αντιμετώπισε προβλήματα επάρκειας προϊόντων στα ράφια. Η πληροφόρησή μας από τους συνεργάτες μας στην Ευρώπη επιβεβαιώνει ότι η ελληνική αλυσίδα τροφοδοσίας προσαρμόστηκε πιο άμεσα και χωρίς ελλείψεις προϊόντων, σε αντίθεση με πολλές άλλες ευρωπαϊκές αγορές, όπου σε πολλές περιπτώσεις τα ράφια της λιανικής έμειναν άδεια από τα πρώτα εικοσιτετράωρα της πρωτόγνωρης αυτής κρίσης. Προφανώς, για να επιτευχθεί η εύρυθμη λειτουργία της αγοράς μας απαιτήθηκε πολύς κόπος και η συνδρομή ασφαλώς όλων των συντελεστών της προσφοράς –του εμπορίου, της διανομής και της παραγωγής. Μόνο τυχαίο δεν είναι εντέλει το ότι πετύχαμε ως σύνολο να επανασχεδιάσουμε και να εκτελέσουμε σε ελάχιστο χρόνο ένα υποδειγματικό πλάνο για την απρόσκοπτη λειτουργία της αγοράς.

ΤΊΠΟΤΑ ΔΕΝ ΘΑ ΕΊΝΑΙ ΊΔΙΟ ΜΕΤΆ ΤΗΝ ΚΡΊΣΗ σ. σ.: Τι μηνύματα λαμβάνετε από εταιρείες με τις οποίες συνεργάζεστε και εδρεύουν στο εξωτερικό, σχετικά με τη «μετα-Covid» εποχή και πώς εκτιμάτε ότι θα διαμορφωθεί το σκηνικό της αγοράς μετά την κρίση στη δημόσια υγεία; Τ. Μ.: Τα μηνύματα που λαμβάνουμε είναι ανάμεικτα, καθώς διαφοροποιούνται συνεχώς ανάλογα με τις καθημερινές εξελίξεις στα μέτωπα της μάχης με την πανδημία. Γενικά, θα έλεγα, εκφράζεται μια συγκρατημένη αισιοδοξία, καθώς όλοι προσμένουν στο τέλος αυτής της περιπέτειας τη σταδιακή επαναφορά της παγκόσμιας οικονομίας στην κανονικότητα. Βέβαια, κανείς ακόμα δεν μπορεί να πει το πότε θα γίνει αυτό. Όλοι αντιλαμβανόμαστε, πάντως, πως τίποτα δεν θα είναι πια το ίδιο την «επόμενη ημέρα». Επειδή, ωστόσο, η ζωή συνεχίζεται, γίνονται όλες οι αναγκαίες προσαρμογές στις έκτακτες συνθήκες, ώστε να πράγματα να εξελίσσονται ομαλά μέχρι την οριστική υπέρβαση της κρίσης. Πρέπει, πάντως, να επισημανθεί ως νέο στοιχείο ότι η πανδημία επιτάχυνε κατ’ ανάγκην την εν-

σωμάτωση των νέων τεχνολογιών ακόμη και σε τομείς που παραδοσιακά, όπως πιστεύαμε, είναι απαραίτητη η φυσική παρουσία του πελάτη. Στο μεταξύ, σημαντικές είναι οι αλλαγές και στον τρόπο που δουλεύουμε. Ήδη, όπως φαίνεται, τουλάχιστον σε κάποιο βαθμό, η τηλεργασία θα καθιερωθεί μακροπρόθεσμα –το ίδιο και οι επαγγελματικές συναντήσεις μέσω τηλεδιασκέψεων, προς όφελος των οικονομιών χρόνου και χρήματος. Μια άλλη σημαντική πλευρά των αλλαγών, που έφερε η συγκυρία της πανδημίας, είναι ότι ο μέσος Έλληνας καταναλωτής, που δύσκολα αλλάζει συνήθειες,

πιεσμένος από τις συνθήκες, στράφηκε για την εξυπηρέτησή του στα e-shops, με αποτέλεσμα τη ραγδαία αύξηση του ηλεκτρονικού εμπορίου. Είναι αναμενόμενο ένας σημαντικός αριθμός καταναλωτών να εξακολουθήσουν να ψωνίζουν, κάνοντας τουλάχιστον ένα μέρος των αγορών τους, από τα e-shops μακροπρόθεσμα. Στο πλαίσιο αυτό, είναι αναγκαίο οι εταιρείες να εκμεταλλευτούν στο έπακρο τις δυνατότητες των νέων τεχνολογιών, ώστε να ανταποκρίνονται στις νέες καταναλωτικές συνήθειες, όπως τις διαμορφώνει η συγκυρία της πανδημίας. 

Μάιος 2021 | σελφ σέρβις | 29

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

GEISHA

Μια νέα εποχή ξεκινάει Η Κ. Α. Παπαπέλληνας Ελλάς έχει παρουσία στην εγχώρια οργανωμένη λιανική με μία μεγάλη συλλογή προϊόντων, κατά βάση τροφίμων και μη τροφίμων. Νούμερο 1 στρατηγική μάρκα της είναι η Geisha, με πωλήσεις πάνω από 1,5 εκατ. ευρώ και συμμετοχή 19% στις συνολικές πωλήσεις του Καταναλωτικού Τμήματος. Καταλαμβάνει την τρίτη θέση στις πωλήσεις του τόνου, μιας ανοδικής κατηγορίας μεγέθους άνω των 45 εκατ. ευρώ. ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΠΑΝΟΥΡΓΙΑ*

GEISHA , σαν γνήσια ιαπω-

νική μάρκα, που ενσωματώνει μια βαθιά κουλτούρα και παράδοση στην αλιεία και το φαγητό, έρχεται στο σήμερα πιο δυναμική και με πιο νεανικό αέρα, να κατακτήσει τη θέση που της αξίζει στο ελληνικό τραπέζι. Για περισσότερα από 100 χρόνια, τα προϊόντα Geisha έχουν ως μοναδικό οδηγό την ποιότητα και την προσήλωση στον καταναλωτή και τις ανάγκες του. Σήμερα, αυτή η δέσμευση είναι πιο δυνατή από ποτέ. Η μάρκα GEISHA είναι συνώνυμη με την

υψηλή ποιότητα, τη σταθερότητα, τη συνέχεια και την συνέπεια, κατακτώντας επάξια και τους πιο απαιτητικούς πελάτες. Πρόκειται για μια ολοκληρωμένη σειρά με πρωταγωνιστές τους τόνους της, (ποικιλίας skipjack, το αγνότερο, πιο θρεπτικό και βιώσιμο είδος τόνου, γνωστό και ως light meat tuna, λόγω του μικρού του μεγέθους), τις νόστιμες σαρδέλες και τα σκουμπριά της. Με υψηλή διατροφική αξία, πλούσια πηγή πρωτεϊνών και καλών λιπαρών οξέων Ω3, βιταμίνες, ασβέστιο και ιχνοστοιχεία, τα ψάρια της Geisha είναι εφάμιλλα των φρέσκων και παράγονται σύμφωνα με τα υψηλότερα διεθνή πρότυπα ποιότητας και αειφορίας (η αλιεία γίνεται με τρόπο ώστε να προστατεύονται τα αγαπημένα σε όλους μας δελφίνια, καθώς πιστεύει σε μια ζωντανή θάλασσα).

ΤΟ ΜΉΝΥΜΑ ΤΗΣ GEISHA ΣΤΟ ΔΙΑΔΊΚΤΥΟ

Ήδη εδώ και ένα χρόνο η Geisha εγκαινίασε το νέο site της geisha.gr, και την είσοδό της στα social media. O κεντρικός πυρήνας επικοινωνίας της και τα νέα της facebook και instagram κερδίζουν ολοένα και περισσότερους ακόλουθους και μεταφέρουν στο ευρύ

30 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

κοινό τις αξίες και τα νέα της με νεανικό και παιχνιδιάρικο τρόπο. Παράλληλα, σπουδαίες συνεργασίες με διάσημους chef, όπως με τον κ. Δημήτρη Σκαρμούτσο, δημιουργούν ενδιαφέρον και προτείνουν νέους δημιουργικούς τρόπους κατανάλωσης, μέσα από εμπνευσμένες, εύκολες και γρήγορες συνταγές.

H GEISHA ΑΝΕΒΆΖΕΙ ΤΟΝ ΠΉΧΗ ΣΤΗΝ ΚΑΤΗΓΟΡΊΑ

Φέτος, η Geisha λάνσαρε μια νέα σειρά, με

τα φιλέτα ποικιλίας Tongol, ανεβάζοντας τον πήχη στη κατηγορία. Ο τόνος με την ελαφρύτερη σάρκα και την ηπιότερη γεύση, κονσερβοποιείται ως άσπρος τόνος και πωλείται σε υψηλότερη τιμή από τον ελαφρύ τόνο χοντρών κομματιών, ενώ χαρακτηρίζεται και από το ότι αλιεύεται με καλάμι και συσκευάζεται με τα χέρια. Τα νέα φιλέτα Tongol διατίθενται σε 3 υπέροχες γεύσεις: Με σκόρδο και μαύρο πιπέρι, με λεμόνι και μαύρο πιπέρι και με άρωμα καπνιστού. Η Geisha αναβαθμίζει στην Ελλάδα και την υπάρχουσα σειρά, με μια νέα εμφάνιση, η οποία απευθύνεται στο αυξανόμενο κοινό που αναζητά οικολογικές συσκευασίες.

*Ο κ. Κωνσταντίνος Πανουργιάς είναι Business Unit Manager / Mass Market στον Όμιλο Εταιρειών Κώστας Α. Παπαέλληνας

Το 2021, χρονιά ορόσημο για τη Geisha,

πραγματοποιήθηκε το επόμενο βήμα, αυτό της απόλυτης εξωστρέφειας, με ένα 3ετές δυναμικό πλάνο επένδυσης. Με αιχμή την τηλεόραση, για πρώτη φορά στην ιστορία της μάρκας, η Geisha ήταν στον αέρα για πέντε συνεχείς εβδομάδες με ένα δυναμικό, μοντέρνο και εναλλακτικό διαφημιστικό, που έκανε τη διαφορά στην κατηγορία. Ταυτόχρονα, ενδυναμώνει τη digital παρουσία της, αλλά και τις συνεργασίες, με σοβαρή επένδυση τόσο σε περιεχόμενο όσο και σε προβολή των εργαλείων facebook, nstagram, με συνεργασίες και διαγωνισμούς με micro-influencers κ.ά.

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ο δρόμος έχει ανοίξει και το Καταναλωτικό

Τμήμα του ομίλου εταιριών Κ. Α. Παπαέλληνας, καθώς η στρατηγική του είναι βασισμένη στην ανάπτυξη του καναλιού, είτε μέσω εξαγοράς εταιρειών είτε μέσω συμφωνιών διανομής προϊόντων, αναζητά συνοδοιπόρους. Η πρόσκληση απευθύνεται σε όσους επιθυμούν τα επόμενα χρόνια να αναπτυχθούν σημαντικά μαζί του, μέσω ενός δικτύου διανομής πολύ καλά εδραιωμένου στην ελληνική επικράτεια. 

ΕΠΙΣΤΗΜΗ

Οικονομία και κράτος στην Ελλάδα από το 1821 ως σήμερα Ως συμβολή ουσίας στις φετινές εκδηλώσεις τιμής της επετείου των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση του 1821 δημοσιεύουμε ολόκληρη την ομιλία του ιστορικού της οικονομίας κ. Αλέξη Φραγκιάδη, με την οποία άνοιξαν οι εργασίες του 11ου συνεδρίου σελφ σέρβις - Food Retail Forum 2021, που πραγματοποιήθηκε ψηφιακά στις 22 Απριλίου. Πρόκειται για μια σειρά σύντομων και συμπυκνωμένων διαπιστώσεων αναφορικά με τον τίτλο του θέματος, που πείθουν πως η ιστορική μελέτη, υπερβαίνοντας τις συμβάσεις των επετειακών γιορτασμών, είναι σημαντικό εργαλείο για την κατανόηση του παρόντος και το σχεδιασμό του μέλλοντος.

επιτυχία της Επανάστασης

του 1821 και η δημιουργία του ελληνικού κράτους οφείλεται, εν πολλοίς, στην ελληνόφωνη ορθόδοξη αστική τάξη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Οι ρίζες αυτής της τάξης δεν έχουν μελετηθεί επαρκώς· είναι βέβαιο πως βρισκόταν σε άνοδο ήδη από τα μέσα του 18ου αιώνα και συνέχιζε την ανοδική της πορεία έως τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα.

εθνικό κράτος αποδείχθηκε, εκ των υστέρων, το μόνο επίτευγμα της εθνικής στρατηγικής που έμελλε να αντέξει στον χρόνο. Όμως στη διάρκεια του 19ου αιώνα κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει ότι οι μεγάλες πολυεθνικές αυτοκρατορίες, η Οθωμανική, η Τσαρική και η Αυστροουγγαρία, θα κατέρρεαν και ότι στη θέση τους θα αναδύονταν εθνικά κράτη.

19ος ΑΙΏΝΑΣ

άρχισε να αμφισβητείται. Σε αυτό το πλαίσιο, διαφορετικά από ό,τι στην Πελοπόννησο και στη Ρούμελη του 1830, κατά την Ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα, το 1864, το τοπικό καθεστώς γαιοκτησίας δεν μεταβλήθηκε υπέρ των καλλιεργητών, ενώ στη Θεσσαλία του 1881 η ελληνική πολιτεία πήρε το μέρος των μεγάλων ιδιοκτητών και περιόρισε τα παραδοσιακά δικαιώματα των κολλήγων.

Η Ελληνική Επανάσταση και το στέριωμα

Γενική είναι η διαπίστωση, πάντως, ότι το

από Ανατολή, Βορρά και Νότο την Ανατολική Μεσόγειο, έθετε όρια στη δράση των Ευρωπαίων εμπόρων. Προσέφερε με αυτό τον τρόπο στο εγχώριο κεφάλαιο –στους Έλληνες, τους Εβραίους και τους Αρμένηδες– ζωτικό χώρο για να αναπτύξουν τις δραστηριότητές τους. Εξορμώντας από την οθωμανική οικονομία, οι Έλληνες έμποροι, πλοιοκτήτες, τραπεζίτες και χρηματιστές απέκτησαν ήδη κατά τις πρώτες δεκαετίες του 19ου αιώνα αξιόλογη παρουσία στην Αυστρουγγαρία, τις ιταλικές πόλεις, τη Γαλλία, την Ολλανδία, την Αγγλία, τη Νότια Ρωσία, αλλά και στην Αμερικανική Ήπειρο και την Ινδία.

στη συνέχεια του νέου κράτους δεν μπορούσε παρά να στηρίζονται σε ένα κοινωνικό συμβόλαιο με τις αγροτικές μάζες, που αποτελούσαν τη μεγάλη πλειοψηφία του πληθυσμού. Ο επαναστατικός στρατός δεν μπορούσε παρά να αποτελείται από τα τέκνα των γεωργών και των κτηνοτρόφων. Το κοινωνικό αυτό συμβόλαιο επηρέασε βαθιά τους βασικούς θεσμούς του νέου κράτους. Οι πρώην οθωμανικές γαίες, στις περιοχές που κατέλαβε ο επαναστατικός στρατός, απαγορεύτηκε να πωληθούν σε ιδιώτες και έγιναν «Εθνικές», πράγμα που απέτρεψε τη δημιουργία μεγάλης γαιοκτησίας. Επίσης, η Ελλάδα καθιέρωσε την καθολική ψηφοφορία πολύ νωρίτερα από ό,τι οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.

νεοσύστατο ανεξάρτητο ελληνικό κράτος βελτίωσε δραματικά τις συνθήκες διεξαγωγής της οικονομικής δραστηριότητας. Πρώτα απ’ όλα

Η δημιουργία του ελληνικού κράτους το

Με το πέρασμα του χρόνου, όσο οι επανα-

1830 αποτελούσε μέρος μόνο ενός ευρύτερου οράματος, που ονομάστηκε «Μεγάλη Ιδέα». Η ανερχόμενη ελληνική αστική τάξη, που την ένωναν η γλώσσα, η θρησκεία, οι συγγενικές σχέσεις και οι συναλλαγές μεταξύ των μελών της, είχε κοινό όραμα την επικράτηση στην Ανατολική Μεσόγειο. Το ελληνικό

στατικές μνήμες ξεθώριαζαν, η κεντρική κυβέρνηση έγινε ισχυρότερη, το 1864 και ξανά το 1881 η χώρα μεγάλωσε χάρη στην εύνοια των Μεγάλων Δυνάμεων, οπότε οι λαϊκές μάζες δεν χρειάστηκε να συμμετάσχουν σε πολεμικές κινητοποιήσεις, ενώ ο πρώιμα δημοκρατικός χαρακτήρας της ελληνικής κοινωνίας

Η Οθωμανική Αυτοκρατορία, κυκλώνοντας

32 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

ΕΠΙΣΤΗΜΗ

των πλέον αδύνατων κοινωνικών ομάδων από τις επιπτώσεις της λειτουργίας των αγορών. Το νέο κοινωνικό συμβόλαιο προετοίμασε επιτυχώς τη χώρα για τις επερχόμενες μεγάλες πολεμικές συγκρούσεις, προκειμένου να διεκδικήσει μέρος από την κληρονομιά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που κατέρρεε. Οι κοινωνικές μεταρρυθμίσεις εμψύχωσαν λαό και στρατό και συνέβαλαν στις νίκες των Βαλκανικών Πολέμων, ενώ βοήθησαν να εμπεδωθεί κατόπιν η ελληνική κρατική κυριαρχία στις βόρειες Νέες Επαρχίες. Είναι χαρακτηριστική η διαφορά μεταξύ

Το στρατόπεδο του Καραϊσκάκη, έργο του Θεόδωρου Βρυζάκη, 1855

εγκαθίδρυσε την πλήρη ατομική ιδιοκτησία και κατοχύρωσε θεσμικά το απαραβίαστο της ζωής, της τιμής και της περιουσίας των πολιτών. Μακροπρόθεσμα το σύγχρονο αστικό δίκαιο συνέβαλε σημαντικά στην ανάπτυξη της οικονομίας. Εντέλει παρά τις περιοδικές κρίσεις η Ελλάδα τον 19ο αιώνα παρουσίασε αξιόλογη οικονομική μεγέθυνση. Συνέκλινε μάλιστα, ελαφρά, με τις περισσότερο ανεπτυγμένες ευρωπαϊκές χώρες. Η ανάπτυξη κατά τον 19ο αιώνα, έχοντας

οικονομικά φιλελεύθερο πρόσημο, σύμφωνο με τις αντιλήψεις της εποχής, αφορούσε κυρίως την εξαγωγική γεωργία, τη ναυτιλία, το διαμετακομιστικό εμπόριο, τις τράπεζες και λιγότερο τη βιομηχανία. Έφτασε στο απόγειό της την πρώτη δεκαετία του 20ου αιώνα, που εύστοχα ονομάστηκε «η Μπελ Επόκ του ελληνικού κεφαλαίου». Ήδη όμως στη δεκαετία του 1890 το φιλελεύθερο αυτό πρότυπο ετέθη υπό αμφισβήτηση. Τα οικονομικά μεγέθη εξακολουθούσαν μεν να αυξάνονται, αλλά οι ανισότητες διευρύνονταν. Έτσι η χρεωκοπία του 1893, η ήττα του 1897 και η επιβολή του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου έδειξαν τα όρια. Την ίδια εποχή σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες και ιδίως στην Γερμανία, τόσο στη θε-

των αγροτικών μεταρρυθμίσεων του 19ου αιώνα, οι οποίες στόχευαν να απελευθερώσουν την αγορά της γης και να βελτιώσουν την υποθηκική πίστη, και της βενιζελικής μεταρρύθμισης, που όχι μόνο διέλυσε τις περισσότερες μεγάλες ιδιοκτησίες, αλλά χαρακτήρισε αναπαλλοτρίωτο τον πυρήνα του οικογενειακού κλήρου και κρατικοποίησε την αγροτική πίστη με την ίδρυση της Αγροτικής Τράπεζας.

ωρία όσο και στο πεδίο της πολιτικής, ο προστατευτισμός αναδυόταν ως η καταλληλότερη αντιμετώπιση των οικονομικών προβλημάτων.

Οι Νέες Επαρχίες που προστέθηκαν με τους

20ος ΑΙΏΝΑΣ

Η κατάρρευση της «Μεγάλης Ιδέας», η οικονομική ύφεση μετά το 1929 και η χρεωκοπία του 1932 είχαν αποτέλεσμα να απαξιωθεί η αστική τάξη και η ιδιωτική επιχειρηματικότητα στη συνείδηση των Ελλήνων, διαμορφώνοντας ένα αρνητικό στερεότυπο, κυρίαρχο ως τα τέλη του 20ου αιώνα

Η Επανάσταση των Νεότουρκων το 1908 και

ο κίνδυνος να ματαιωθούν τα εθνικά σχέδια για εδαφική επέκταση, πυροδότησε την Επανάσταση του 1909 στο Γουδί. Τα αιτήματα να ενισχυθεί ο στρατός και ο στόλος συνοδεύονταν από την απαίτηση να εισαχθούν δασμοί, για να προστατευθεί η εθνική παραγωγή, να θεσπιστεί εργατική νομοθεσία και να φορολογηθούν οι ευπορότεροι. Έκτοτε, λόγω και των πολέμων, η ελληνική οικονομία εισήλθε σε μια μακρά περίοδο έκτακτων μέτρων και κρατικών παρεμβάσεων μεγάλης κλίμακας. Η τάση αυτή δεν επρόκειτο να αντιστραφεί παρά οκτώ δεκαετίες αργότερα. Σε αυτό το πλαίσιο εγγράφεται η θριαμ-

βευτική είσοδος του Ελευθερίου Βενιζέλου στην ελληνική πολιτική σκηνή. Ο Βενιζέλος ανέτρεψε, μεταξύ άλλων, την προηγούμενη πολιτική ως προς το αγροτικό ζήτημα, υποσχέθηκε τη διανομή των μεγάλων ιδιοκτησιών στους αγρότες και εισήγαγε ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, που περιλάμβανε την προστασία

Βαλκανικούς Πολέμους ήταν δυνητικά πιο εύφορες, αλλά το 1912 βρίσκονταν σε κατά-

Μάιος 2021 | σελφ σέρβις | 33

ΕΠΙΣΤΗΜΗ

σταση παρόμοια με της προεπαναστατικής Παλαιάς Ελλάδας έναν αιώνα πριν: Οι πεδιάδες ήταν εκτεταμένα έλη που χρησίμευαν μόνο ως βοσκοτόπια, η ελονοσία θέριζε, ο πληθυσμός ήταν λιγοστός και ζούσε περισσότερο στα ορεινά, όπου οι συνθήκες υγιεινής ήταν καλύτερες. Επίσης, ενώ στην Παλαιά Ελλάδα το ποσοστό του αστικού πληθυσμού είχε πλέον αυξηθεί σημαντικά, οι Νέες Επαρχίες ήταν πολύ πιο αγροτικές και πολύ πιο πρωτόγονες. Ενώ η χρηματοδότηση για τον εποικισμό των πεδιάδων της Ηλείας και της Μεσσηνίας τον 19ο αιώνα προήλθε από την επέκταση των προσοδοφόρων εξαγωγικών καλλιεργειών, για την εξυγίανση των μακεδονικών πεδιάδων απαιτήθηκαν την περίοδο του Μεσοπολέμου μεγάλα εξωτερικά δάνεια, με την εγγύηση της Κοινωνίας των Εθνών –το σχετικό έργο ολοκληρώθηκε είκοσι χρόνια αργότερα με πόρους του Σχεδίου Μάρσαλ.

Για να αντιληφθούμε τη φύση, τη δυναμική και τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, είναι επείγον να απαλλαγούμε επιτέλους από τους παραμορφωτικούς φακούς, που μας φόρεσε κάποτε ο Μεσοπόλεμος

Στο μεταξύ, η κατάρρευση των αυτοκρα-

τοριών μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και η ύψωση εθνικών συνόρων επρόκειτο να περιορίσει δραματικά τη δραστηριότητα του ελληνικού κεφαλαίου στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Το 1922 η Μικρασιατική Καταστροφή, που συνοδεύτηκε και από τη συρρίκνωση των ελληνικών παροικιών στη Νότια Ρωσία και αλλού, σήμανε το τέλος της «Μεγάλης Ιδέας». Στα ταραγμένα χρόνια που ακολούθησαν,

ιδίως κατά την ύφεση της δεκαετίας του 1930, οι κρατικές υπηρεσίες αναπτύχθηκαν πάνω στα θεμέλια που είχε θέσει ο Βενιζέλος. Επίσης, υψώθηκαν προστατευτικά τείχη, για να στηρίξουν την εγχώρια οικονομία. Όμως αυτή η προσέγγιση είχε αμυντικό χαρακτήρα. Ήταν σαφώς απαραίτητη για την πρόσκαιρη επιβίωση, αλλά δεν επαρκούσε για να εξασφαλίσει το μέλλον. Μετά το 1932 η προσπάθεια της κρατικής πολιτικής ήταν να συγκρατεί τα ελλείμματα της ελληνικής οικονομίας, ισορροπώντας την μέσω ρυθμίσεων περιορισμού των εισαγωγών αγαθών και των εξαγωγών συναλλάγματος. Η ανατροπή σε σχέση με την κατάσταση

πριν το 1910 ήταν καθολική. Το μερικό δικαιοστάσιο, που είχε εισαχθεί ενόψει των Βαλκανικών Πολέμων, δεν επρόκειτο να αρθεί πριν τις αρχές της δεκαετίας του 1950· οι περιορισμοί στις αγορές συναλλάγματος

34 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

που θεσπίστηκαν μετά το 1929, διατηρήθηκαν, λαμβάνοντας διάφορες μορφές, ως τη δεκαετία του 1990. Η κατάρρευση της «Μεγάλης Ιδέας», η οι-

κονομική ύφεση μετά το 1929 και η χρεωκοπία του 1932 είχαν σωρευτικό αποτέλεσμα να απαξιωθεί η αστική τάξη και η ιδιωτική επιχειρηματικότητα στη συνείδηση των Ελλήνων. Το αρνητικό αυτό κλίμα εμπέδωσε το στερεότυπο ότι η Ελλάδα είναι φτωχή, υπανάπτυκτη, καθυστερημένη, εξαρτημένη κοκ, ένα στερεότυπο που κυριάρχησε ως τα τέλη του 20ου αιώνα. Οι συχνές απαξιωτικές αναφορές στους Έλληνες επιχειρηματίες προέρχονταν από όλες τις πολιτικές παρατάξεις. Η Αριστερά θεωρούσε ότι «η ελληνική αστική τάξη είχε προδώσει την επαναστατική αποστολή της». Αλλά και τα πλέον επίσημα κρατικά χείλη –υπερσυντηρητικοί του Μεσοπολέμου, όπως ο Χαριτάκης, αλλά και συντηρητικοί δημοκράτες, πολιτικοί και διανοητές των μεταπολεμικών δεκαετιών, όπως ο Τσάτσος, ο Παπαληγούρας κι ο Καραμανλής– επανειλημμένα διατύπωναν την άποψη ότι η Ελλάδα δεν έχει επιχειρηματική τάξη ικανή να στηρίξει την ανάπτυξη και ότι η καθοδήγηση της οικονομίας από το κράτος ήταν απαραίτητη. Ο Ψυχρός Πόλεμος παρείχε στην Ελλάδα

σταθερότητα και ασφάλεια. Η ρύθμιση των διεθνών οικονομικών σχέσεων του δυτικού

κόσμου, με βάση τις συμφωνίες του Bretton Woods, η πρωτοφανής οικονομική βοήθεια που έλαβε η χώρα από τις ΗΠΑ ως απειλούμενη από τον «κομμουνιστικό κίνδυνο» και η παραχώρηση αργότερα ενός ευνοϊκού πλαισίου σύνδεσης με την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα είχαν ως αποτέλεσμα, στην περίοδο 1953-1978, την ταχύρρυθμη μεγέθυνση της οικονομίας και την εκβιομηχάνιση της χώρας. Το τέλος του Ψυχρού Πολέμου σήμανε και το

τέλος του προστατευτικού πλαισίου και των «ανοχών» του διεθνούς συστήματος απέναντι σε χώρες με κοινωνικές ιδιομορφίες. Η πίεση για την απελευθέρωση των αγορών σταδιακά αυξήθηκε. Στην πρώτη μετα-ψυχροπολεμική περίοδο, έως το 2007, το άνοιγμα των βόρειων συνόρων της χώρας, η έλευση χαμηλόμισθων μεταναστών και η εύκολη επέκταση στα Βαλκάνια, τα χαμηλά επιτόκια και γενικότερα το ευνοϊκό κλίμα στις διεθνείς χρηματαγορές ευνόησαν την Ελλάδα. Όμως η άνοδος των εγχώριων τιμών διάβρωσε δραματικά την διεθνή ανταγωνιστικότητα της οικονομίας της και οδήγησε το εμπορικό έλλειμμα σε δυσθεώρητα ύψη. Εξάλλου, παρά το γεγονός ότι η ανάπτυξη την περίοδο 1994-2007 επιταχύνθηκε, δεν αφορούσε το σύνολο του πληθυσμού και της οικονομικής δραστηριότητας. Αν και μεγάλοι κλάδοι της οικονομίας μετασχηματίστηκαν εντυπωσιακά, όπως ο χρηματοπιστωτικός, των τηλεπικοινωνιών, των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, αλλά κι άλλοι κλάδοι του τριτογενούς τομέα, η ανεργία δεν συρρικνώθηκε. Σε αντιστάθμισμα, ίσως, το πολιτικό σύστημα ανέχθηκε την αυξανόμενη ανομία, την μαύρη οικονομία και τη φοροδιαφυγή, με αποτέλεσμα να αυξηθεί το δημόσιο χρέος. Η συνέχεια, όπως όλοι γνωρίζουμε, δεν ήταν καθόλου εύκολη. Συνοψίζοντας, η σχέση οικονομίας και

κράτους στα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση έως σήμερα χαρακτηρίστηκε από μεγάλες τομές και ανατροπές. Αρκετές από αυτές τις τομές, όμως, έχουν συσκοτισθεί από άκαμπτα στερεότυπα, που απηχούν αγωνίες και στοχεύσεις άλλων εποχών. Με άλλα λόγια, για να αντιληφθούμε τη φύση, τη δυναμική και τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, είναι επείγον να απαλλαγούμε επιτέλους από τους παραμορφωτικούς φακούς, που μας φόρεσε κάποτε ο Μεσοπόλεμος». 

11o συνέδριο σελφ σέρβις

Food Retail Forum

Η απαιτητική πορεία προς ένα δυναμικό μοντέλο αγοράς Εγρήγορση, προσαρμοστικότητα και ευέλικτη στρατηγική απαιτεί από τις επιχειρήσεις του λιανεμπορίου τροφίμων ο δρόμος προς ένα δυναμικό μοντέλο αγοράς, που θα απαντά στις έντονες προκλήσεις της εποχής. Στις 22 Απριλίου, η αγορά έδειξε για άλλη μια φορά το ζωηρό ενδιαφέρον της για τις εξελίξεις στον κλάδο και για τις απόψεις των στελεχών που διαμορφώνουν τη στρατηγική των επιχειρήσεων σούπερ μάρκετ και προμηθευτών, συμμετέχοντας μαζικά στο 11ο Food Retail Forum, που διοργάνωσε το σελφ σέρβις. ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΞΕΝΙΑ ΜΑΝΤΖΙΩΡΗ, ΝΙΚΟΛΑΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

τελέχη της ανώτερης δι-

οίκησης των επιχειρήσεων του κ λάδου, εκπρόσωποι κλαδικών φορέων και ειδικοί αναλυτές απευθύνθηκαν στο κοινό του ψηφιακού συνεδρίου, συνομίλησαν σε πάνελ διαλόγου και αντάλλαξαν απόψεις σχετικά με το πώς η αγορά προσλαμβάνει τις προκλήσεις της εποχής και απαντά σε αυτές, ενισχύοντας τις δομές της και αξιοποιώντας την τεχνολογία και τις νέες τάσεις, τόσο στο πεδίο της λειτουργίας των επιχειρήσεων όσο και στο πεδίο των αγοραστικών απαιτήσεων και των κοινωνικών δεδομένων. Η έναρξη των εργασιών του συνεδρίου πραγματοποιήθηκε με μια επετειακή εισήγηση, με αφορμή των εορτασμό της συμπλήρωσης 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης. Ο ιστορικός της οικονομίας, κ. Αλέξης Φραγκιάδης, παρουσίασε τα σημεία-σταθμό της εξέλιξης της οικονομίας και του κράτους από τον 19ο αιώνα έως σήμερα. Η εισήγηση δημοσιεύεται αυτούσια στο παρόν τεύχος (σελ. 32).

Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΊΑ ΚΑΤΑΛΎΤΗΣ ΤΩΝ ΕΞΕΛΊΞΕΩΝ

Ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Έρευνας Λια-

νεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), κ. Κωνσταντίνος Μαχαίρας, μοιράστηκε με το κοινό χρήσιμα στοιχεία σχετικά με βασικά χαρακτηριστικά και τις προοπτικές εξέλιξης του διεθνούς και του ελληνικού λιανεμπορίου ταχυκίνητων προϊόντων. Αναφερόμενος ειδικότερα στην εξέλιξη των διαδικτυακών

36 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

πωλήσεων, εκτίμησε πως στη χώρα μας θα φθάσουν σε μερίδιο το 15%, με πολλούς περισσότερους «παίκτες», που θα αξιοποιούν διαφορετικούς τρόπους δραστηριοποίησης. Επεσήμανε την επιβάρυνση των επιχειρή-

σεων του κλάδου με σημαντικά κόστη, παρά την ευκαιριακή ανάπτυξη τζίρου το 2020, λέγοντας συγκεκριμένα πως «ο ευκαιριακός τζίρος στην χώρα μας άγγιξε τα 900 εκατ. ευρώ, με έκτακτα έξοδα της τάξεως των 160 εκατ. ευρώ. Τα έξοδα αυξήθηκαν κατά 1,45%, σε μια αγορά όπου η μέση κερδοφορία είναι 2,5%. Πολύ δύσκολα θα διατηρηθούν οι τζίροι αυτοί και πολύ πιο δύσκολα θα επιστρέψουν τα έξοδα στην κανονικότητα».

ανθρώπινο δυναμικό». Στη συνέχεια αναφέρθηκε στις αλλαγές που έφερε η νέα κρίση στην καταναλωτική συμπεριφορά, αλλά και συνολικά στον κλάδο, όπως η αναδιάρθρωση των δικτύων καταστημάτων, η ενίσχυση των εκπτωτικών καταστημάτων κλπ. «Προκειμένου να προετοιμασθούμε καλυ-

τέρα για το μέλλον, πρέπει να απαντήσουμε στο ερώτημα αν η κρίση είναι ο καταλυτής της αλλαγής», είπε ο κ. Μαχαίρας. «Προσωπικά πιστεύω ότι είναι ο επιταχυντής. Ο πραγματικός καταλυτής είναι η τεχνολογία», σημείωσε.

Μιλώντας για τους τομείς στους οποίους

Ολοκληρώνοντας την εισήγησή του, ο κ.

σημειώνονται εξελίξεις, στις οποίες πρέπει να εστιάσουν την προσοχή τους οι επιχειρήσεις του κλάδου, ανέφερε, μεταξύ άλλων, τον επαναπροσδιορισμό του retail management, την ανάπτυξη του social commerce, τη μεγέθυνση της αξίας του brand equity, την ανάπτυξη των προσωποποιημένων πωλήσεων (single view of the customer with consistent omnichannel experience), τη δημιουργία νέων grocery platforms, την απαίτηση διαχείρισης του waste και την έμφαση στην υγεία και το σχετικό μάρκετινγκ.

Μαχαίρας, τόνισε πως «ο πελάτης θα δείξει στο μέλλον λιγότερες ανοχές στα λάθη, θα απαιτήσει καλύτερο σέρβις, ασφαλέστερους τρόπους εξυπηρέτησης και καλύτερη ενημέρωση», και κάλεσε τις επιχειρήσεις να επενδύσουν περισσότερο χρόνο και χρήμα για τον περιορισμό των απωλειών τροφίμων και συνολικότερα για την προστασία του περιβάλλοντος. «Η έννοια του Sustainability δεν ανήκει στη σφαίρα του PR», σημείωσε. «Είναι απαίτηση των πελατών νέας γενιάς».

Περνώντας στο ειδικότερο θέμα της τε-

χνητής νοημοσύνης, σημείωσε πως «Ευρωπαίοι και Έλληνες λιανέμποροι δεν είναι έτοιμοι σήμερα να απολαύσουν τα αγαθά της, γιατί δεν έκαναν τις ανάλογες επενδύσεις σε

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΉ ΣΗΜΑΣΊΑ ΤΟΥ ΚΛΆΔΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΈΣ Ο καθηγητής κ. Γεώργιος Δουκίδης, Επιστημονικός Σύμβουλος του ΙΕΛΚΑ, ξεκίνησε την ομιλία του με τίτλο «Λιανεμπόριο Τροφί-

με το κλίμα στην αγορά, πως τα στελέχη, σύμφωνα με τις έρευνες του ΙΕΛΚΑ, θέτουν ως βασικές προτεραιότητες την αντιμετώπιση της πανδημίας, την πελατοκεντρικότητα και την έμφαση στην παραγωγικότητα και την αποτελεσματικότητα. Από την πλευρά τους οι καταναλωτές, με αναλογία 8 στους 10, εκτιμούν πως η έκτακτη κατάσταση θα κρατήσει έως το τέλος του 2021 και 3 στους 10 έως το τέλος του 2022 και περισσότερο. Οι 7 στους 10 πιστεύουν πως η οικονομία θα επηρεάζεται αρνητικά και εντός του 2022, ενώ 3 στους 10 και μετά το 2022. «Ο κλάδος θα πρέπει να δώσει ιδιαίτε-

μων: Στρατηγική Σημασία και Προοπτικές», παρουσιάζοντας στοιχεία της μελέτης του Ινστιτούτου, η οποία αποτελεί τη συνέχεια της προ επταετίας αντίστοιχης μελέτης της συμβολής του λιανεμπορίου τροφίμων στην ελληνική οικονομία. Μεταξύ άλλων, ο κ. Δουκίδης, μίλησε για τον αποπληθωρισμένο δείκτη πωλήσεων των μεγάλων καταστημάτων τροφίμων, που αποκαλύπτει μια στασιμότητα 20ετίας, καθώς και για το μερίδιο των σούπερ μάρκετ, που στο σύνολο του λιανεμπορίου τροφίμων από το 2015 και μετά κινείται στην περιοχή του 50%. Σημείωσε πως συνολικά το λιανεμπόριο τροφίμων αποτελεί το 31% του κλάδου του εμπορίου (τρόφιμα και μη τρόφιμα, λιανεμπόριο και χονδρεμπόριο), ενώ είναι ο μοναδικός κλάδος που την τελευταία 20ετία είχε αύξηση κατά 50% του αριθμού εργαζομένων (2020/2019 +6.700 εργαζόμενοι) -συνολικά το λιανεμπόριο τροφίμων το 2020 απασχολούσε 225.000 εργαζόμενους, σημειώνοντας αύξηση 3,1% έναντι του 2019. Όσον αφορά τη συμβολή του λιανεμπο-

ρίου τροφίμων στην εθνική οικονομία, ο κ. Δουκίδης ανέφερε πως η συνεισφορά του στο ΑΕΠ υπολογίζεται στο 2,02% (Άμεση Ακαθάριστη Παρούσα Αξία 2018: 1,9 δισ. ευρώ, Έμμεση Ακαθάριστη Παρούσα Αξία 2018: 1,1 δισ. ευρώ ), ενώ το 84% προέρχεται από το οργανωμένο λιανεμπόριο τροφίμων (επιχειρήσεις σούπερ μάρκετ). Οι αμοιβές των εργαζομένων ανέρχονται ετησίως στο 1,26 δισ. ευρώ, οι εργοδοτικές εισφορές σε 0,55 δισ. ευρώ και το ΦΠΑ 3,3 δισ. ευρώ,

σημείωσε ο κ. Δουκίδης. Οι επενδύσεις -αφορούν κυρίως σούπερ μάρκετ-, εκτιμάται πως την 7ετία 2012-2019 ανήλθαν σε 1,5 δισ. ευρώ, ποσό που αποτελεί σοβαρό στοιχείο υποστήριξης του αιτήματος ένταξης του λιανεμπορίου στα επενδυτικά πλάνα του ΕΣΠΑ, αλλά και του Αναπτυξιακού Νόμου, τόνισε ο ομιλητής. Όσον αφορά τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, ο κ. Δουκίδης επεσήμανε πως υπάρχει στασιμότητα τα τελευταία 8 χρόνια (διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά), με αποτέλεσμα, παρά κάποιες διακυμάνσεις, σήμερα να βρίσκεται στο επίπεδο του 2013. Αναφερόμενος στη διαχείριση της παν-

δημίας, ο κ. Δουκίδης χαρακτήρισε ως ιδιαίτερα σημαντικό το ότι οι καταναλωτές θεωρούν σε ποσοστό 57% πως τα σούπερ μάρκετ χειρίστηκαν καλύτερα την πανδημία σε σχέση με άλλους κλάδους, (ετήσια έρευνα καταναλωτών, ΙΕΛΚΑ), ενώ στην κυλιόμενη μηνιαία έρευνα του ΙΕΛΚΑ, διατυπώνουν σταθερά θετική άποψη για τον χειρισμό της πανδημίας (Μάρτιος 2020-Απρίλιος 2021). «Η θετική εικόνα ήταν αποτέλεσμα και της σημαντικής επένδυσης σε μέτρα για την διαχείριση της πανδημίας», είπε ο κ. Δουκίδης, παραθέτοντας το στοιχείο της σχετικής επένδυσης, που ανήλθε σε περίπου 160 εκατ. ευρώ το 2020. Όσο για την ετοιμότητα ανταπόκρισης στην έκρηξη της online ζήτησης, με τετραπλασιασμό των πωλήσεων, ο κ. Δουκίδης ανέφερε πως τα σούπερ μάρκετ είχαν την καλύτερη επίδοση από όλους τους κλάδους εν μέσω πανδημίας. Ο κ. Δουκίδης σημείωσε επίσης, σχετικά

ρη προσοχή σε θέματα όπως η κοινωνική υπευθυνότητα, το waste management, αλλά και στην ανάπτυξη κοινών δράσεων, όπως η πρωτοβουλία για τη μείωση της χρήσης της πλαστικής σακούλας, που επηρέασε θετικά την κοινή γνώμη έναντι του κλάδου», τόνισε ο ομιλητής, σημειώνοντας πάντως πως είναι δύσκολη η πρόβλεψη για το ποια θα είναι η αντίδραση του καταναλωτή την επόμενη ημέρα.

Ο ΛΌΓΟΣ ΣΤΟΥΣ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΈΣ

Στο πλαίσιο της ενότητας του συνεδρίου

«Νέες συνθήκες-νέες στρατηγικές βέλτιστης ανταπόκρισης της αγοράς», ο συντάκτης του «σελφ σέρβις» κ. Πλάτωνας Τσούλος έκανε τρεις ζωντανές απευθείας συνεντεύξεις με τους κ. Βασίλη Σταύρου, Brand President της ΑΒ Βασιλόπουλος, Αριστοτέλη Παντελιάδη και Γιάννη Μασούτη, διευθύνοντες συμβούλους της Metro ο πρώτος και της Μασούτης ο δεύτερος.

ΒΑΣΊΛΗΣ ΣΤΑΎΡΟΥ, ΑΒ ΒΑΣΙΛΌΠΟΥΛΟΣ: Η ΠΑΝΔΗΜΊΑ ΕΠΙΤΆΧΥΝΕ ΑΛΛΑΓΈΣ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΎΡΓΗΣΕ ΝΈΕΣ ΤΆΣΕΙΣ Μιλώντας για τις προκλήσεις της πανδη-

μίας και τις εμπειρίες προσαρμογής της ΑΒ Βασιλόπουλος στη συγκυρία της, ο κ. Βασίλης Σταύρου αναφέρθηκε σε τρία βασικά πεδία δράσης της εταιρείας: Της διαχείρισης μιας συνεχόμενης κρίσης, των ασυνήθιστων συνθηκών επιχειρείν και της διαχείρισης

Μάιος 2021 | σελφ σέρβις | 37

11o συνέδριο σελφ σέρβις

Food Retail Forum

των αλλαγών. Σχετικά με το πρώτο πεδίο, μίλησε για έναν πρωτοφανή συνδυασμό κρίσεων: α) Της υγειονομικής, η οποία, όπως είπε, «αποδεικνύεται μαραθώνιος», επιβάλλοντας επενδύσεις για τη διαφύλαξη της υγείας προσωπικού και πελατών, β) της επιχειρησιακής ως αποτέλεσμα των αναστατώσεων στην εφοδιαστική αλυσίδα, λόγω της ασυνήθιστης ζήτησης, εκφράζοντας την ικανοποίησή του για την αμεσότητα αποκατάστασης της ομαλότητας στην ΑΒ, και γ) της κοινωνικής, που ώθησε την εταιρεία σε έκτακτη διεύρυνση του προγράμματος ΕΚΕ προς ενίσχυση του ΕΣΥ (500 χιλ. ευρώ) και ευάλωτων κοινωνικών ομάδων. Σχετικά με τις ασυνήθιστες συνθήκες του επιχειρείν, αναφέρθηκε στην επιβεβλημένη τηλεργασία του διοικητικού προσωπικού, την οποία εξομάλυνε γρήγορα η τεχνολογική υποστήριξη, όπως και στην άμεση διαχείριση των νέων απαιτήσεων εξαιτίας των αλλαγών στην καταναλωτική συμπεριφορά. Ως προς τη διαχείριση της αλλαγής επισήμανε την έμφαση στον ανθρωποκεντρικό τρόπο διοίκησης, με ευελιξία και ταχύτητα αποφάσεων υπό συνθήκες στάθμισης δεδομένων αρκετές φορές ασύμβατων με προηγούμενες εμπειρίες. Τόνισε πως η πανδημία επιταχύνει τον ψη-

φιακό μετασχηματισμό του κλάδου περίπου κατά μία πενταετία. Ήδη η συμμετοχή των ηλεκτρονικών πωλήσεων από μερίδιο 0,5% επί του εταιρικού τζίρου, όπως είπε, έχει υπερβεί το 3%, ενώ προέβλεψε ότι η στροφή της ζήτησης σε προϊόντα σχετικά με την υγεία και την ευεξία, σε ελληνικά προϊόντα, καθώς και σε βιώσιμα παραγόμενα, όπως και η εμπειρία της τηλε-απασχόλησης και της κατ’ οίκον κατανάλωσης, δημιουργούν καταναλωτικές τάσεις με μέλλον. Επισήμανε δε ότι η μείωση της αγοραστικής δύναμης φέρνει στο προσκήνιο του ανταγωνισμού

38 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

την παροχή υπηρεσιών υψηλότερης αντιλαμβανόμενης αξίας, αλλά και το προσωποποιημένο μάρκετινγκ. Εξάλλου, προέβλεψε ότι ο συγκριτικά (με την Ευρώπη) χαμηλός βαθμός συγκέντρωσης του κλάδου σε συνάρτηση με την υψηλή αναλογία του αριθμού των καταστημάτων του ως προς τον πληθυσμό και την αναμενόμενη εντατικοποίηση του ανταγωνισμού, θα επιταχύνουν τη συγκέντρωσή του εντός τριών ως πέντε ετών. Στο πλαίσιο αυτό, είπε, η ΑΒ Βασιλόπουλος θα εξακολουθήσει να επενδύει ετησίως περί τα 50-60 εκατ. ευρώ στις υποδομές δικτύου και δη στα μικρά franchisee καταστήματα, και περί τα 200 εκατ. ευρώ στην ανταγωνιστικότητα των τιμών της, έχοντας πάντα ενδιαφέρον για την επέκταση και μέσω εξαγορών.

ΑΡΙΣΤΟΤΈΛΗΣ ΠΑΝΤΕΛΙΆΔΗΣ, METRO: Ο ΨΗΦΙΑΚΌΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΌΣ, ΟΔΗΓΌΣ ΤΩΝ ΕΞΕΛΊΞΕΩΝ «Η πανδημία μας ώθησε σε πρωτόγνωρες

ντοπωλείων σε όλη την Ελλάδα, στο πλαίσιο του εταιρικού προγράμματος ΕΚΕ. Εξηγώντας ότι η παροδικότητα της πανδημίας δεν έχει επίδραση στη βασική στρατηγική της Metro, επισήμανε την επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού της εταιρείας και το μόνιμο χαρακτήρα της αλλαγής του τρόπου επικοινωνίας της με το προσωπικό μέχρι και του τελευταίου καταστήματός της, σε ένα πρωτόγνωρο πλαίσιο αμεσότητας και διαδραστικότητας, ως συνέπεια της επέκτασης χρήσης της ψηφιακής τεχνολογίας, λόγω της πανδημίας. Στο ίδιο πλαίσιο, τόνισε ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός επηρεάζει τόσο τις υποστηρικτικές διαδικασίες των αλυσίδων όσο και την αγοραστική εμπειρία των πελατών, παρέχοντας πληθώρα νέων δεδομένων για την αγοραστική τους συμπεριφορά, ενώ αναφέρθηκε σε σχετικές εφαρμογές τον τελευταίο ενάμιση χρόνο στα My market, οι οποίες, συνθέτοντας την εικόνα του σύγχρονου διαδραστικού καταστήματος, ικανοποιούν τις προσδοκίες κυρίως των εξοικειωμένων με τον ψηφιακό κόσμο καταναλωτών. Ο κ. Παντελιάδης, βέβαιος για την πρόο-

αποφάσεις κι ενέργειες, σε πράγματα με τα οποία, ωστόσο, εξοικειωθήκαμε γρήγορα», είπε ο κ. Αριστοτέλης Παντελιάδης, σχολιάζοντας, μεταξύ άλλων, την «ταλαιπωρία από τη συνεχή αλλαγή των κανονιστικών μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας», υπογραμμίζοντας, ταυτόχρονα, την επίδειξη «εξαιρετικής υπευθυνότητας και ηρωισμού», όπως είπε, των εργαζομένων της εταιρείας, κυρίως στην «πρώτη γραμμή». Επίσης, αναφέρθηκε στο μεγάλο αριθμό έκτακτων προσλήψεων υπαλλήλων για την κάλυψη άμεσων αναγκών σε ανθρώπινο δυναμικό στα φυσικά καταστήματα και το e-shop, αλλά και στην έκτακτη υποστήριξη εκ μέρους της Metro των Κοινωνικών Πα-

δο των ηλεκτρονικών πωλήσεων, εκδήλωσε τον προβληματισμό του για την τεράστια ακόμα απόσταση μεταξύ e-shop και φυσικού καταστήματος σε ό,τι αφορά την κερδοφορία και επισήμανε ότι η ανάπτυξη του μεριδίου τους θέτει θέμα επείγουσας αναζήτησης λύσεων βιωσιμότητας. Σημείωσε, πάντως, ότι το e-shop των My market σήμερα πετυχαίνει, τουλάχιστον, οριακή κερδοφορία. Είπε πως θεωρεί ως ιδανικό μέγεθος φυσικού σούπερ μάρκετ τα καταστήματα 800τμ-1.500τμ, διαπιστώνοντας ότι είναι δύσκολο για τις μεγάλες αλυσίδες να δουλεύουν κερδοφόρα τα καταστήματα 200τμ-300τμ, με μόνη δυνατή διέξοδό τους το franchising, πιθανώς ως λύση και της Metro. Επίσης, εκδήλωσε το ενδιαφέρον του για τη γρήγορη ανάπτυξη δικτύου μέσω εξαγορών, καθώς οι ευκαιρίες οργανικής ανάπτυξης μειώνονται, με προϋπόθεση, βέβαια, το λογικό τίμημα και τη βιωσιμότητα των πωλούμενων δικτύων, παραγόντων, ωστόσο, «καθόλου αυτονόητων», είπε. Εξήγησε ότι «το εμπόδιο σήμερα στις εξαγορές πολλών τοπικών αλυσίδων είναι τα μικρά καταστήματά τους. Γι’ αυτό δεν βλέπουμε πολλές εξαγορές τελευταία».

ΓΙΆΝΝΗΣ ΜΑΣΟΎΤΗΣ,

υπέρμαχος των εξαγορών 100%, με σκοπό την απορρόφηση, εξηγώντας ότι «θέλουμε να αποκτούμε, μέσω των εξαγορών, το μεγαλύτερο μερίδιο σε περιοχές, όπου ήδη δραστηριοποιούμαστε, και σε περιοχές όπου η συμμετοχή μας είναι ακόμα μικρή, όπως π.χ. η Αττική». Ο κ. Μασούτης δήλωσε την πεποίθησή

Δ. ΜΑΣΟΎΤΗΣ: ΔΥΝΑΤΌ ΜΑΣ ΧΑΡΤΊ, ΟΙ ΕΞΑΓΟΡΈΣ «Σήμερα αξιοποιούμε πλήρως εταιρικό

e-shop, όπως το οργανώσαμε σύμφωνα με τις απαιτήσεις της συγκυρίας της πανδημίας. Εξυπηρετώντας 45 πόλεις της χώρας, φτάσαμε σ’ ένα επίπεδο πλήρους ικανοποίησης των ηλεκτρονικών παραγγελιών που δεχόμαστε», τόνισε ο κ. Γιάννης Μασούτης. Όπως είπε, το σχέδιό του είναι η ενοποίηση του εταιρικού site και του e-shop, με τη φιλοδοξία να λειτουργήσει και ως ηλεκτρονική πλατφόρμα, με συμμετέχοντες συνεργαζόμενους λιανέμπορους ποικίλων προϊόντων και υπηρεσιών, υποστηρίζοντας ότι «αυτό είναι το μέλλον». Συμφώνησε, πάντως, ότι το μείζον πρόβλημα των e-shops είναι η παραγωγή κέρδους, καθώς «σήμερα όλοι προσπαθούμε να μειώνουμε ζημιές ή να τις μηδενίζουμε».

του ότι «τα δύσκολα τα έχουμε ξεπεράσει», εκτιμώντας ότι το καλοκαίρι θα είναι «πολύ ευκολότερο του περσινού» και με ανάκαμψη της τουριστικής αγοράς, ενώ εξέφρασε την εμπιστοσύνη του στα κυβερνητικά σχέδια για την επανεκκίνηση της οικονομίας. Στο πλαίσιο αυτό, υποστήριξε ότι ο κλάδος μπορεί να συγκρατήσει τον τζίρο του σε συγκρίσιμη βάση, θεωρώντας ότι μια ανάπτυξη φέτος 2% για τη Μασούτης «θα είναι ένα πολύ καλό ποσοστό». Επίσης, υπογραμμίζοντας τη διαφωνία του με την παρουσίαση επενδυτικών προϋπολογισμών, όπου είναι συναθροισμένες οι δαπάνες σε υποδομές, εκπαίδευση προσωπικού και ανταγωνιστικότητα τιμών, είπε ότι οι επενδύσεις φέτος της εταιρείας του μόνο σε υποδομές (δίκτυο, εξαγορές, αναβαθμίσεις συστημάτων και εξοπλισμού) θα κυμανθούν μεταξύ 20 και 25 εκατ. ευρώ.

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΈΣ ΠΡΟΚΛΉΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΟΎΠΕΡ ΜΆΡΚΕΤ

Με δεδομένη τη σημαντικότητα των προΕξάλλου, ιστορικά, όπως είπε, η Μασού-

της έχει κάνει αριθμητικά τις περισσότερες εξαγορές στον κλάδο, πράγμα που δείχνει τη στρατηγική της προτίμηση και εξειδίκευση στη διείσδυση σε νέες γεωγραφικές περιοχές μέσω αυτών. «Μας είναι πιο βολικό να κάνουμε μια εξαγορά από το να φτιάχνουμε νέα καταστήματα», εξήγησε. Απέδωσε δε την κάμψη της σχετικής κινητικότητας τον τελευταίο χρόνο αφενός στην απρόσμενα μεγάλη ανάπτυξη του τζίρου, από την οποία επωφελούνται και οι ενδιαφερόμενοι «πωλητές» τοπικών αλυσίδων, και αφετέρου στην αποφυγή των αναντικατάστατων δια ζώσης επαφών. Εξέφρασε την πίστη ότι «από τον Σεπτέμβριο θ’ αρχίσει νέος κύκλος επαφών και συζητήσεων, στον οποίο θα συμμετέχουμε ενεργά». Ταυτόχρονα, απέκλεισε τις μετοχικές συνεργασίες με άλλες εταιρείες του κλάδου, δηλώνοντας απαρέγκλιτα

βλημάτων που προκαλούν οι ανθρώπινες δραστηριότητες στο περιβάλλον και την ανάγκη λήψης μέτρων που συχνά απαιτούν

μια εντελώς διαφορετική προσέγγιση από τις επιχειρήσεις, η κ. Χριστίνα Χαλκιαδάκη, Διευθύνουσα Σύμβουλος της Χαλκιαδάκης ΑΕ, αφού ανέφερε συνοπτικά προβλήματα όπως η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας και στη χώρα μας, η μείωση των βροχοπτώσεων με αντίκτυπο στην ποιότητα του αέρα, τη δημόσια υγεία και τη ζήτηση για ενέργεια, η χρήση πλαστικού σε μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι χρειαζόμαστε, η σπατάλη φαγητού, κ.ά., επικεντρώθηκε στους ευρωπαϊκούς στόχους που αφορούν ειδικότερα την ανακύκλωση, καλώντας σε κοινή δράση για την επίτευξή τους. Όπως σημείωσε χαρακτηριστικά, το πο-

σοστό ανακύκλωσης των συσκευασιών στις ΗΠΑ είναι 28%, ενώ στην Ευρώπη από το 30,3% των συσκευασιών που ανακυκλώνονται μόνο το 19% επαναχρησιμοποιείται (Ellen Mac Arthur Foundation)». Συγκεκριμένα, τo 2019 στην ΕΕ είχαμε 502

κιλά/κατά κεφαλήν απορρίμματα, από τα οποία 239 κιλά/κατά κεφαλήν ανακυκλώνονται (30,3%) ή κομποστοποιούνται (23,92%) (σύνολο 48%), σύμφωνα με τη Eurostat. Με τη νέα νομοθεσία (2019/904/ΕΕ-ν. 4376/2020), προβλέπονται σημαντικές αλλαγές, όπως η απαγόρευση, από τον Ιούλιο του 2021, της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που κατασκευάζονται από οξοδιασπώμενη πλαστική ύλη, καθώς και 9 συγκεκριμένων κατηγοριών πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης: μπατονέτες, μαχαιροπίρουνα, πιάτα, καλαμάκια, αναδευτήρες ποτών, πλαστικά στηρίγματα παλονιών, περιέκτες τροφίμων από διο-

Χ. Χαλκιαδάκη, Χαλκιαδάκης

Μάιος 2021 | σελφ σέρβις | 39

11o συνέδριο σελφ σέρβις

Food Retail Forum

Από τον Ιανουάριο του 2023 θα ισχύσει η διευρυμένη ευθύνη παραγωγού για την κάλυψη της περιβαλλοντικής διαχείρισης. Πρέπει να προχωρήσει η αγορά σε ένα ελληνικό Green Deal, ώστε να αξιοποιηθεί ακόμη και η παρούσα δραματική κρίση ως ευκαιρία για μια βιώσιμη επανεκκίνηση γκωμένο πολυστυρένιο και η σήμανση περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε πλαστικά ποτήρια, υγρά μαντηλάκια, καπνικά προϊόντα και είδη ατομικής υγιεινής. Από τον Ιανουάριο του 2022 επιβάλλεται εισφορά σε ποτήρια μιας χρήσης, μπουκάλια και μεταλλικά κουτάκια, θεσμοθετείται η υποχρέωση εναλλακτικών επαναχρησιμοποιούμενων στη μαζική εστίαση και διευρύνεται η περιβαλλοντική σήμανση σε όλα τα προϊόντα μιας χρήσης. Τέλος, από τον Ιανουάριο του 2023, θα ισχύσει η διευρυμένη ευθύνη παραγωγού για την κάλυψη της περιβαλλοντικής διαχείρισης, και θα μπει σε λειτουργία το σύστημα εγγυοδοσίας για τα πλαστικά μπουκάλια. Με αυτά τα δεδομένα, είπε η κ. Χαλκιαδάκη, πρέπει να προχωρήσει η αγορά σε ένα ελληνικό Green Deal, ώστε να αξιοποιηθεί ακόμη και η παρούσα δραματική κρίση ως ευκαιρία για μια βιώσιμη επανεκκίνηση της αγοράς. Για την ενεργειακή διαχείριση και τ η

μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος στην ΑΒ Βασιλόπουλος, μίλησε ο κ. Γιάννης Τσώνης, Technical Operations Director

40 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

Γ. Τσώνης, ΑΒ Βασιλόπουλος

της αλυσίδας. Όπως ανέφερε, οι ετήσιες εκπομπές αερίων από τις δραστηριότητες της ΑΒ Βασιλόπουλος ήταν 172.073 τόνοι CO2e (CO2 equivalent) για το έτος 2020, ενώ η ετήσια κατανάλωση ενέργειας της εταιρείας ήταν 198.394.936 kWh. Τα μεγαλύτερα ποσοστά κατανάλωσης ενέργειας αφορούν τη λειτουργία των ψυγείων (51%) και του κλιματισμού (21%). Για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας

και του αντίστοιχου ανθρακικού αποτυπώματος, ο κ. Τσώνης παρουσίασε μια σειρά ενεργειών της ΑΒ Βασιλόπουλος, όπως η τοποθέτηση θυρών/ καπακιών σε ψυγεία καταψύξεις, η τοποθέτηση θυρών plexiglass σε ψυγεία service και ψυχόμενες πλάτες / ράφια, η χρήση νέου ψυκτικού μέσου διοξειδίου του άνθρακα (CO2), η απόψυξη ψυγείων με ζεστό αέριο (hot gas), η εγκατάσταση φωτισμού LED σε όλους χώρους των καταστημάτων και σε ψυγεία, η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως τα φωτοβολταϊκά στα καταστήματα του Ελληνικού, της Εθνικής οδού και της Σταμάτας, όπου έχει γίνει και χρήση ανεμογεννήτριας και γεωθερμίας, κ.ά. Στα επόμενα βήματα, περιλαμβάνονται η αντικατάσταση υφιστάμενων ψυκτικών εγκαταστάσεων και κλιματιστικών μονάδων με νέες, η εγκατάσταση νέων μετασχηματιστών χαμηλής ισχύος, με συνεπαγόμενη μείωση απωλειών, η βελτίωση / αναβάθμιση συστημάτων διαχείρισης και μόνωσης κτιρίων, η υλοποίηση έργων

ΑΠΕ, κλπ. Ο κ. Τσώνης σημείωσε πως το ανθρακικό

αποτύπωμα (kgCO2/τμ χώρου πώλησης) της εταιρείας, από 967 το 2008 (έτος βάσης), μειώθηκε το 2020 στο 433 (-55,2%). Για δε τη δεκαετία 2020-2030, μεταξύ των στόχων περιλαμβάνονται η αύξηση του ποσοστού προμήθειας ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές από 96% σε 100%, η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας σε ποσοστό 7,2 % (ετήσια μείωση 0,6 %), η μείωση του δείκτη πλανητικής υπερθέρμανσης (GWP) σε ποσοστό 55,3 %, η αύξηση απόδοσης μεταφορών σε ποσοστό 25 % και η αύξηση χρήσης οχημάτων χαμηλής κατανάλωσης σε ποσοστό 25 %. Για το ανθρακικό αποτύπωμα, σύμφωνα με το σχέδιο μείωσης του δείκτη GWP, προβλέπεται η εγκατάσταση νέου ψυκτικού μέσου R-449a σε υπάρχουσες εγκαταστάσεις και η εγκατάσταση χρήσης διοξειδίου άνθρακα CO2 σε νέα καταστήματα.

Ο ΛΟΓΟΣ ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΊΑ

Στην ενδιαφέρουσα συζήτηση μεταξύ εκ-

προσώπων κλαδικών φορέων της βιομηχανίας τροφίμων και ποτών, υπό τον συντονισμό του κ. Κώστα Στοφόρου, δημοσιογράφου, συνεργάτη του σελφ σέρβις, κατατέθηκαν απόψεις και αιτήματα για ζητήματα που απασχολούν κατά προτεραιότητα σήμερα τον κλάδο. Η κ. Κυριακή Ηλία, Πρόεδρος του Ελληνικού Συνδέσμου Βιομηχανιών Επώνυμων Προϊόντων (ΕΣΒΕΠ), αφού πα-

ρουσίασε συνοπτικά του πυλώνες δράσεις του Συνδέσμου, αναφέρθηκε στις προκλήσεις που προκύπτουν από την επιτάχυνση των αλλαγών στην αγορά, λόγω της πανδημίας, αλλά και στον ρόλο των επώνυμων προϊόντων στην προαγωγή της καινοτομίας, τη διάχυση της γνώσης σχετικά με την καταναλωτική συμπεριφορά και την υποστήριξη της βιώσιμης ανάπτυξης. Σημείωσε πως οι επιχειρήσεις καλούνται

σήμερα να ανταποκριθούν στις αυξημένες απαιτήσεις της εποχής, με την εξέλιξη της τεχνολογίας, την επέκταση της omnichannel εμπειρίας στη χώρα, την παρουσία διεθνών πλατφορμών e-commerce (Amazon, Alibaba κ.ά.), την αυξανόμενη ζήτηση για παράδοση προϊόντων στο τελικό σημείο, την ανάπτυξη νέων μέσων επικοινωνίας με τους καταναλωτές, κλπ. Σε αυτό το πλαίσιο, ο ΕΣΠΒΕΠ, ανέφερε,

σχεδιάζει μια σειρά νέων δράσεων, όπως η ανάπτυξη συνεργασιών με Πανεπιστήμια, «με στόχο να δημιουργηθεί ένα περιβάλλον προαγωγής της καινοτομίας και υγιούς ανταγωνισμού, που θα δίνει ως αποτέλεσμα το βέλτιστο προϊόν για τον καταναλωτή». Στη στροφή των επιχειρήσεων του με-

ταποιητικού τομέα της χώρας προς την εξαγωγική δραστηριότητα, με αντίστοιχη προσαρμογή του επιχειρηματικού τους μοντέλου και με εντατικοποίηση των ρυθμών παραγωγής διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων, ως απάντηση στα νέα δεδομένα που δημιούργησε η πανδημία, αναφέρθηκε ο κ. Αθανάσιος Σαββάκης, Πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ), σημειώνοντας πως «είμαστε μια χώρα που πρέπει να επενδύσει στην παραγωγική της βάση, για να θωρακιστεί από μελλοντικές παρόμοιες παγκόσμιες κρίσεις». Ο ΣΒΕ, τόνισε, έχει καταθέσει συγκεκρι-

μένες προτάσεις για την έμπρακτη υποστήριξη της περιφερειακής παραγωγικότητας και των επιχειρήσεων, ενώ επεσήμανε πως στόχος της κυβέρνησης θα πρέπει να είναι η διαμόρφωση μιας βιομηχανικής πολιτικής που θα δίνει προτεραιότητα στην ενίσχυση των δυναμικών και εξωστρεφών κλάδων της

Πάνελ Βιομηχανίας Τροφίμων και Ποτών

μεταποίησης και θα οδηγήσει στην αύξηση, έως το 2022, της συμβολής της στο ΑΕΠ στο επίπεδο της υπόλοιπης Ευρώπης, δηλαδή σε ποσοστό μεγαλύτερο του 10%. Ο κ. Άγις Πιστιόλας, Πρόεδρος του ΕΛ-

ΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ, τόνισε την αναγκαιότητα υποστήριξης των επιχειρήσεων που έχουν έδρα και παραγωγή στην Ελλάδα. Κάλεσε δε την πολιτεία να εντατικοποιήσει τους ελέγχους στην εσωτερική αγορά, για την εξάλειψη φαινομένων όπως οι ελληνοποιήσεις, να μειώσει τον φόρο μεταβίβασης επιχειρήσεων και να λάβει μέτρα για τη διασύνδεση της ελληνικής παραγωγής με τον τομέα της φιλοξενίας.

ΣΥΝΈΡΓΕΙΕΣ ΓΙΑ ΨΗΦΙΑΚΌ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΌ

«Για την περίοδο 2022-2023, το νέο ΔΣ του

ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ θα δώσει έμφαση στη συνοχή και τη συνεργασία μεταξύ των στελεχών των επιχειρήσεων, με τη δημιουργία ομάδων εργασίας σε θέματα παραγωγής, οικονομίας, μάρκετινγκ, πωλήσεων κλπ, ώστε να δημιουργηθεί ένας πόλος συνεργασίας και διάχυσης της γνώσης. Σε αυτό το πλαίσιο, η ψηφιοποίηση θα αποκτήσει και αυτή μια νέα δυναμική», σημείωσε ο κ. Πιστιόλας. «Έχουμε κάνει άλματα», είπε σχετικά η

κ. Ηλία. «Η Ελλάδα κατατασσόταν πολύ χαμηλά στην ενσωμάτωση ψηφιακών τεχνολογιών στις επιχειρήσεις. Μετά την

πανδημία όμως σημειώθηκαν μεγάλες αλλαγές». Παραδειγματικά ανέφερε τη δραστηριοποίηση των brands στα online κανάλια αγορών και την αξιοποίηση νέων καναλιών επικοινωνίας με τους καταναλωτές, καθώς και στις σχετικές συνεργασίες με τα σούπερ μάρκετ. Μίλησε δε για επιτυχημένες πρακτικές ανταπόκρισης του λιανεμπορίου στις αυξημένες απαιτήσεις για online εξυπηρέτηση, που σε ορισμένες περιπτώσεις «ήταν πρωτοποριακές σε διεθνές επίπεδο». «Στην παραγωγή η ψηφιοποίηση είναι πιο

δύσκολη από ό,τι το λιανεμπόριο», δήλωσε ο κ. Σαββάκης. «Σε πρόσφατη έρευνα του ΣΒΕ καταγράψαμε αργό ρυθμό ψηφιακού μετασχηματισμού και εμφανείς αδυναμίες». Όπως είπε σχετικά, οι πρωτοβουλίες των επιχειρήσεων περιορίζονται στη χρήση των social media, σε επενδύσεις για μείωση κόστους, για εκσυγχρονισμό της παραγωγής κλπ. Σε εξελιγμένες τεχνολογίες, όπως η ρομποτική, τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης, το IoT, κλπ, σημειώνεται χαμηλή ταχύτητα υιοθέτησης εκ μέρους τους. «Η αργή προσαρμογή ενέχει κινδύνους

για τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Γι΄αυτό ζητάμε να δοθούν άμεσες ενισχύσεις μέσω των σχετικών κονδυλίων του νέου ΕΣΠΑ, και να επιχορηγηθούν τα σχετικά επιτόκια δανεισμού», τόνισε. 

Μάιος 2021 | σελφ σέρβις | 41

11o συνέδριο σελφ σέρβις

Food Retail Forum

Νέες τάσεις-νέοι ρόλοι

τις εξελίξεις που επηρεάζουν

όλα τα πεδία δραστηριότητας των επιχειρήσεων του κλάδου επικεντρώθηκαν οι ομιλίες υψηλόβαθμων στελεχών της αγοράς, καθώς και η συζήτηση στο πάνελ διαλόγου με το ειδικότερο θέμα του ηλεκτρονικού εμπορίου. Η κ. Δήμητρα Δασκαλάκη, Γενική Διευ-

θύντρια Οργανωσιακής Ανάπτυξης και Επικοινωνίας της Metro, έδωσε έμφαση στις αλλαγές που έφερε η πανδημία στον κλάδο και σε τρία βασικά στοιχεία τα οποία πρέπει να χαρακτηρίζουν τις σύγχρονες επιχειρήσεις, ώστε να ανταποκριθούν στις νέες απαιτήσεις: προσαρμοστικότητα, ταχύτητα, ενσυναίσθηση. Μιλώντας ειδικότερα για τον τομέα του ανθρώπινου δυναμικού, επεσήμανε την τεράστια προσπάθεια που καταβλήθηκε ώστε οι επιχειρήσεις να λειτουργούν αποτελεσματικά και να προσφέρουν απρόσκοπτη πρόσβαση των πολιτών στα αγαθά πρώτης ανάγκης. Επεσήμανε δε τις σημαντικές αλλαγές στον τρόπο εργασίας, με κυρίαρχη την τηλεργασία και τον ψηφιακό μετασχηματισμό των διαδικασιών. Σε ό,τι αφορά το κόστος της προσαρμογής

στις νέες συνθήκες, σημείωσε, μεταξύ άλλων, πως στη Metro «έγιναν το 2020 πάνω από 900 προσλήψεις, δόθηκαν πάνω από 1,5 εκατ. ευρώ για υλικά ατομικής προστασίας, 2,5 εκατ. ευρώ σε παροχές προς τους εργαζομένους συνολικά, ενώ διενεργήθηκαν πάνω από 180 απολυμάνσεις σε χώρους εργασίας. Κατά το πρώτο τρίμηνο του

Δ. Δασκαλάκη, Metro

42 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

2021, διατέθηκαν πάνω από 200.000 ευρώ μόνο για τεστ, με στόχο την ασφάλεια πελατών και εργαζόμενων, ένα ζήτημα που είναι αδιαπραγμάτευτο για την εταιρεία». Αναφερόμενη η ομιλήτρια στις αλλαγές που

έφερε η κρίση στο μοντέλο ηγεσίας στον κλάδο, σημείωσε πως η πανδημία επαναπροσδιόρισε με θετικό πρόσημο τον ρόλο των ανθρώπων, ενώ εξέλιξε την εσωτερική επικοινωνία, τοποθετώντας τη σε νέες βάσεις και αξίες. «Στη Metro αποφασίστηκε η αναδιάρθρωση της επικοινωνίας, με τη δημιουργία μιας νέας θέσης εργασίας που ένωσε κάτω από μια ομπρέλα την εσωτερική και την εξωτερική επικοινωνία, σε μια πιο ανθρωποκεντρική βάση. Η συγκεκριμένη οργανωσιακή ανάπτυξη προσφέρει μεγαλύτερη ευελιξία και ταχύτητα, ενώ κεντρικός της στόχος είναι να καταστεί η Metro εργοδότης επιλογής», τόνισε.

ΨΗΦΙΑΚΌΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΌΣ

Από την πλευρά του ο κ. Σάββας Τορτοπίδης,

Διευθυντής Ψηφιακού Μετασχηματισμού στη Μασούτης, μίλησε για τον μετασχηματισμό ως μια συνεχή διαδικασία, που χαρακτηρίζει τις επιχειρήσεις οι οποίες εξελίσσονται προκειμένου να προσαρμοστούν σε νέες συνθήκες και έκανε συγκεκριμένη αναφορά στον ψηφιακό μετασχηματισμό στον κλάδο και ειδικότερα στη Μασούτης. Δίνοντας έμφαση στην εξέλιξη των ψηφιακών τεχνολογιών, με κύρια στοιχεία την προσιτή τιμή τους, την απλότητα και την ευκολία της χρήσης τους από επιχειρήσεις και πολίτες, επεσήμανε τη διαδραστικότητα που τις

χαρακτηρίζει, είτε πρόκειται για εφαρμογές B2B είτε για B2C, γεγονός που ευνοεί την κοινωνική επαφή και επικοινωνία, αλλά και την πρόσβαση σε στοιχεία πολύτιμα για κάθε οργανισμό. «Η Μασούτης από τα τέλη του 2020 σύστησε τη νέα διεύθυνση ψηφιακού μετασχηματισμού, αντιλαμβανόμενη τα οφέλη των τεχνολογιών και των σχετικών επενδύσεων. Ολοκληρώνοντας ένα πλάνο που αφορούσε τις εσωτερικές της διαδικασίες και λειτουργίες, επεκτεινόταν στο εξωτερικό, στα σημεία διεπαφής, με αποτέλεσμα να έχει ένα πολύ αξιόπιστο πληροφοριακό σύστημα, που της έδωσε τη δυνατότητα να ανταποκριθεί με απόλυτη επιτυχία στις προκλήσεις της πανδημίας», σημείωσε ο ομιλητής, φέροντας ως παράδειγμα την εφαρμογή της τηλεργασίας για το σύνολο των στελεχών (πάνω από 90%), καθώς και την εξέλιξη, μέσα σε δύο μήνες, του ηλεκτρονικού καναλιού πωλήσεων που στηριζόταν στη χρήση κινητού τηλεφώνου, σε e-shop, μέσω του οποίου οι καταναλωτές σε 45 πόλεις απέκτησαν πρόσβαση σε όλους τους κωδικούς που διαθέτει η αλυσίδα στα καταστήματά της.

ME ΚΟΙΝΩΝΙΚΌ ΠΡΌΣΗΜΟ

Ο κ. Γιώργος Κοντάκος, General Manager

Consumer Products Division, L’Oréal Italia, παρουσίασε επιγραμματικά στην ομιλία του τα σημεία στα οποία έχουν σημειωθεί οι σημαντικότερες αλλαγές που αφορούν τη λειτουργία κάθε επιχείρησης και θα της επιτρέψουν να διαπρέψει στον 21ο αιώνα. Μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε στις μεγάλες αλλαγές σε διαφορετικούς τομείς της επιχειρηματικής δραστηριότητας, δίνοντας έμφαση στον νέο τρόπο εργασίας, στην εύρεση

Σ. Τορτοπίδης, Δ. Μασούτης

τρόπων διατήρησης της κοινωνικής δραστηριότητας στις νέες συνθήκες, καθώς και στη διαχείριση του χρόνου εργασίας και άλλων δραστηριοτήτων. Ειδικότερα για τις επιχειρήσεις και την εσω-

τερική τους οργάνωση, τόνισε την ανάγκη για δημιουργία ομάδων που μπορούν να λαμβάνουν με αυτονομία και ταχύτητα αποφάσεις, για αναζήτηση νέων πηγών έμπνευσης και ιδεών, καθώς και για τη διαμόρφωση νέων ρόλων. «Χρειαζόμαστε ιδέες που θα έχουν μια startup προσέγγιση, αποκεντρωμένες διαδικασίες λήψης αποφάσεων, νέους τρόπους συνεχούς εκπαίδευσης και βελτίωσης ικανοτήτων. Πρέπει να βρούμε τρόπους να μετασχηματίσουμε τη δουλειά μας, από μια διαδικασία πώλησης, σε μια διαδικασία που επικυρώνει τον ρόλο μας ως μέρος της ευρύτερης κοινωνίας», σημείωσε χαρακτηριστικά, παρουσιάζοντας ως παράδειγμα την πρωτοβουλία της L’Oréal στην Ιταλία, μέσω της οποίας υποστηρίχθηκαν οι μικρές λιανεμπορικές επιχειρήσεις, που πραγματοποιούν το 76% του λιανεμπορικού τζίρου και δέχθηκαν ισχυρό πλήγμα από την πανδημία. Η εταιρεία υλοποίησε το πρόγραμμα «Un Domani Per Tutti» (Ένα Αύριο για Όλους), στο πλαίσιο του οποίου πραγματοποιήθηκε ένας μεγάλος αριθμός instore προωθητικών ενεργειών (9.400 επιπλέον displays) κι αξιοποιήθηκε ένας οργανισμός χρηματοδότησης, ώστε να ενισχυθούν οι πωλήσεις των μικρών εμπόρων.

E-GROCERY, Η ΜΕΓΆΛΗ ΠΡΌΚΛΗΣΗ

Πώς διαχειρίζεται ο κλάδος την εκρηκτι-

κή ανάπτυξη της online ζήτησης και ποιες οι

Γ. Κοντάκος, L’Oréal Italia

εκτιμήσεις για την εξέλιξη του e-grocery; Σε αυτά τα ερωτήματα κλήθηκαν να απαντήσουν, οι κκ Εύη Μπολομύτη, E-Commerce Director στην ΑΒ Βασιλόπουλος, Γιολάντα Ευφροσυνίδου, Διευθύντρια Marketing Omnichannel στη Metro και Μανώλης Συμεωνίδης, E-commerce Category Manager στη Δ. Μασούτης, σε μια ελεύθερη συζήτηση που συντόνισε ο κ. Παναγιώτης Γκεζερλής, Ιδρυτής & CEO της Convert Group. Όλοι συμφώνησαν πως ο κλάδος στο σύνολό του ανταποκρίθηκε με επιτυχία σε μια ιδιαίτερα απαιτητική πρόκληση, όταν, για παράδειγμα, τις πρώτες εβδομάδες του lockdown η ζήτηση για online εξυπηρέτηση ανέβηκε μέχρι και 20 φορές, κυρίως, όπως σημείωσε η κ. Ευφροσυνίδου, αναλαμβάνοντας γρήγορα πρωτοβουλίες προσαρμογής στις νέες απαιτήσεις, επαναπροσδιορίζοντας συγκεκριμένες λειτουργίες, αναβαθμίζοντας την ηλεκτρονική παρουσία και αξιοποιώντας όλους τους διαθέσιμους τρόπους παράδοσης. Αναφερόμενος στη Μασούτης, ο κ. Συμε-

ωνίδης τόνισε την επιτυχία της αλυσίδας να δημιουργήσει ένα πλήρως ψηφιοποιημένο περιβάλλον αγορών, ενώ σημείωσε πως το e-shop της εξακολουθεί να αυξάνει τις πωλήσεις του, αλλά και τη συνεισφορά του στο σύνολο των πωλήσεών της (από 0,02% στο 2%), κατακτώντας μερίδιο στο σύνολο των online πωλήσεων του κλάδου μεγαλύτερο από το αντίστοιχο του φυσικού δικτύου. Όσο για το μέλλον του e-grocery, εκτίμησε πως η ανάπτυξη θα είναι δυναμική.

και γι’ αυτό το πιο σημαντικό είναι να υπάρχει το στοιχείο της προσαρμοστικότητας από το σύνολο του λιανεμπορίου. Επεσήμανε δε πως στόχος δεν μπορεί να είναι μόνο η αύξηση των πελατών κάθε αλυσίδας, αλλά η διατήρησή τους. «Έχουμε και στον κλάδο πλέον τον δείκτη customer life-time value. Αυτό σημαίνει πως η πρόκληση είναι να παρέχεις στον πελάτη άρτιες υπηρεσίες και καινοτόμες προτάσεις, που θα κάνουν το ηλεκτρονικό αγοραστικό ταξίδι πιο απλό». Όσο για το μέλλον του online, σημείωσε πως ο συνδυασμός φυσικού και ηλεκτρονικού δικτύου θα προσφέρει την ανάπτυξη. Σε αυτή την άποψη συμφώνησε και η κ. Ευφροσυνίδου, σημειώνοντας πως αποτελεί εκτίμηση συνολικά του ομίλου Ahold Delhaize. Στη διαφοροποίηση της ηλεκτρονικής

παρουσίας της Μασούτης με τη λειτουργία marketplace στο τέλος του 2020, αναφέρθηκε ο κ. Συμεωνίδης. Οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να παραγγέλνουν και προϊόντα που δεν αποτελούν μέρος του κωδικολογίου των φυσικών καταστημάτων (είδη γυμναστικής, κινητής τηλεφωνίας, laptop κλπ), βάσει συνεργασιών με νέους προμηθευτές. Η κ. Ευφροσυνίδου, τέλος, αναφέρθηκε στο πλάνο λειτουργίας πλατφόρμας B2B ηλεκτρονικού εμπορίου, με την αξιοποίηση της γνώσης της Metro, leader στο κανάλι του χονδρεμπορίου -σε επίπεδο πελατολογίου και παραδόσεων-, που θα εξυπηρετεί τη ζήτηση πανελλαδικά. Στο θέμα της εισόδου νέου pure online παί-

Με την εκτίμηση συμφώνησε και η κ. Μπολο-

μύτη, ενώ η κ. Ευφροσυνίδου, σημείωσε σχετικά πως η ζήτηση είναι δύσκολο να προβλεφθεί

κτη, όλοι οι συνομιλητές απάντησαν πως είναι πολύ πιθανή, είτε ως αυτόνομη επένδυση είτε ως συνεργασία με υφιστάμενη επιχείρηση. 

E-grocery πάνελ

Μάιος 2021 | σελφ σέρβις | 43

11o συνέδριο σελφ σέρβις

Food Retail Forum

Η επενδυτική δραστηριότητα στον κλάδο των τροφίμων

ε πάνελ διαλόγου, το οποίο

συντόνισε ο καθηγητής κ. Γεώργιος Δουκίδης, Επιστημονικός Σύμβουλος του ΙΕΛΚΑ, αναπτύχθηκε το θέμα των επενδυτικών πρωτοβουλιών και μελλοντικών προοπτικών, που αφορούν ειδικότερα τον κλάδο των τροφίμων και ποτών.

Μιλώντας ειδικά για επενδυτικά κεφάλαια, ανέφερε την πρωτοβουλία Equifund, (κοινή πρωτοβουλία του EIF και του ελληνικού κράτους), μέσω της οποίας έχουν υποστηριχθεί 116 επιχειρήσεις, όπως, στον τομέα των τροφίμων οι εταιρείες Ροδούλα, Μινέρβα, Ανδρομέδα, Eurocatering κλπ. Ειδικότερα στον τομέα των τροφίμων, τό-

Ο κ. Σωκράτης Λαζαρίδης, Διευθύνων

Σύμβουλος του Ομίλου Χρηματιστηρίου Αθηνών, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το πώς το Χρηματιστήριο μπορεί να βοηθήσει την υλοποίηση της αναπτυξιακής στρατηγικής των επιχειρήσεων του κλάδου, μίλησε για «κλίμα αισιοδοξίας στην ελληνική αγορά», αιτιολογώντας το με τη δυνατότητα αξιοποίησης του Ταμείου Ανάκαμψης, την επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού στο δημόσιο, αλλά και την ύπαρξη νέων επενδυτικών ευκαιριών. Μιλώντας για νέα εργαλεία του Χρηματιστηρίου, ο κ. Λαζαρίδης αναφέρθηκε στο πρόγραμμα Roots, στο οποίο έχουν ενταχθεί ήδη δύο καινοτόμες επιχειρήσεις που κινούνται στον χώρο του λιανεμπορίου. Το πρόγραμμα υλοποιείται σε συνεργασία με το Ελληνο-Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο και με την υποστήριξη στρατηγικών συνεργατών, στοχεύοντας στην ενίσχυση των αναπτυξιακών προοπτικών των καινοτόμων Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων (ΜμΕ) και στη διευκόλυνση της πρόσβασής τους σε χρηματοδότηση. σημείωσε.

νισε, υπάρχει ενδιαφέρον της επενδυτικής κοινότητας για καινοτόμες ιδέες, οι οποίες όμως πληρούν τα κριτήρια ως προς τη δυνατότητα εξέλιξής τους σε επιχειρηματική οντότητα, με επιχειρηματικό πλάνο, ικανή ομάδα, σχέδιο για τη σύζευξη επιχειρηματία με χρηματοδότη κλπ. Ο κ. Αλέξανδρος Μ. Κατσουρίδης,

Partner της Deca Investments AIFM, του fund που ξεκίνησε τη δραστηριότητά του το 2014 με επενδύσεις κυρίως στον τομέα της παραγωγής τροφίμων (περίπου το 30% των επενδυμένων κεφαλαίων αφορά σε επιχειρήσεις όπως οι Damavant, Mινέρνα και EZA). Όπως σημείωσε ο κ. Κατσουρίδης, υπάρχει ιδιαίτερη ικανοποίηση από την απόδοση και των τριών αυτών επενδύσεων. Για το 2021, εκτίμησε πως θα υπάρξει περαιτέρω ανάπτυξη της οικονομικής δραστηριότητας των επιχειρήσεων αυτών, τόσο οργανική όσο και

Ο κ. Γιώργος Γιακουμάκης, Project

Manager του European Investment Fund, αναφέρθηκε στον ρόλο του EIF στη χρηματοδότηση επενδύσεων των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, μέσω χρηματοοικονομικών εταίρων (όπως οι τράπεζες, όπου το EIF εγγυοδοτεί δάνεια, ή ταμείων κεφαλαίων επιχειρηματικών συμμετοχών-fund). «Το EIF», σημείωσε, έχει υποστηρίξει στην Ελλάδα επενδυτικά κεφάλαια της τάξης του 1 δισ. ευρώ, δάνεια ύψους 6 δισ. ευρώ και μικροπιστώσεις περί τα 180 εκατ. ευρώ, που αφορούν 20.000 επιχειρήσεις και περίπου 200.000 εργαζόμενους».

44 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

Πάνελ Επενδύσεις

μη οργανική, όπως στην περίπτωση της Μινέρβα, με την εξαγορά του Pummaro. Ο κ. Κατσουρίδης, σημείωσε πως η ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής έχει συμβάλει στην απόδοση των επενδύσεων, ενώ εκτίμησε πως το άνοιγμα του τουρισμού και της εστίασης θα συνεισφέρει στην ανάπτυξη. Μιλώντας για τα μελλοντικά πλάνα της Deca, αναφέρθηκε στο Diorama ΙΙ, στο πλαίσιο του οποίου υπάρχει ενδιαφέρον για επενδύσεις στον χώρο των logistics, αλλά και ηλεκτρονικού εμπορίου. Εκπροσωπώντας το Uni.Fund, ο κ. Γιώργος

Σαπέρας, CFO ενός από τα funds που έχουν δημιουργηθεί κάτω από την ομπρέλα του Equifund με στόχο την προώθηση των επενδύσεων σε πρωτοβουλίες καινοτομίας, κυρίως στο πεδίο της τεχνολογίας, σημείωσε πως από το 2018 που ιδρύθηκε, με επενδυτικό κεφάλαιο ύψους 30 εκατ. ευρώ, έχει υλοποιήσει 23 επενδύσεις. Ο κ. Σαπέρας, έκανε ιδιαίτερη αναφορά σε πρωτοβουλίες που έχουν αναπτυχθεί σε ερευνητικά κέντρα των ελληνικών Πανεπιστημίων. « Έχουμε επενδύσει σε οκτώ εταιρείες deep tech, που δημιουργήθηκαν από Πανεπιστημιακά ερευνητικά εργαστήρια και έχουμε υποστηρίξει την εξέλιξή τους. Είναι ενδεικτικό το έντονο ενδιαφέρον και από την Ελλάδα, αλλά και από επενδυτές του εξωτερικού», σημείωσε. 

«Εικόνες από το μέλλον του λιανεμπορίου»

την ενότητα του συνεδρί-

ου με θέμα «Εικόνες από το μέλλον του λιανεμπορίου», αρχικά ο λόγος δόθηκε σε δύο διεθνείς ερευ νητές, τους κ. Milos Ryba, Head of Retail Strategic Projects της IGD, και Micha Mierzejewski, Vice President, Global Sales & Business Development της Retail Robotics. Στη συνέχεια ο κ. Παναγιώτης Μπορέτος, διευθύνων σύμβουλος της IRI Hellas, παρουσίασε τις προβλέψεις της εταιρείας του για την εξέλιξη της ζήτησης φέτος, κατόπιν ο κ. Λευτέρης Κιοσές, γενικός διευθυντής του ΙΕΛΚΑ, με θέμα εισήγησης «Post-Covid-19, καταναλωτές και λιανεμπόριο: Μεταλλάξεις στην αγοραστική συμπεριφορά», παρουσίασε συνδυαστικά σχετικά πορίσματα των ερευνών του ΙΕΛΚΑ, και ο κ. Βάιος Δημοράγκας, διευθύνων σύμβουλος της NielsenIQ, μιλώντας με θέμα «FMCG 2021 and beyond: are we in control of our destiny?», ανέπτυξε τα πρόσφατα πορίσματα σχετικών ερευνών της NielsenIQ. Χρήσιμα δεδομένα και ιδέες από τη διεθνή

πραγματικότητα του λιανεμπορίου τροφίμων έδωσε στο κοινό του συνεδρίου ο Milos Ryba. Επεσήμανε, χρησιμοποιώντας συγκεκριμένα παραδείγματα από επιχειρήσεις του εξωτερικού, τα σημεία στα οποία επενδύουν κυρίως όσοι αναγνωρίζουν τις αλλαγές που έχουν επέλθει στην αγορά και τις τάσεις που χαρακτηρίζουν την καταναλωτική συμπε-

Michal Mierzejewski, Retail Robotics

ριφορά, τόσο στο πλαίσιο της εξέλιξης της τεχνολογίας όσο και της αναβάθμισης της σπουδαιότητας τομέων όπως η υγεία και η προστασία του περιβάλλοντος. Κατηγοριοποιώντας τις τάσεις του 2021,

μίλησε για την απαίτηση προσφοράς προϊόντων, λύσεων και αγοραστικού περιβάλλοντος με πραγματική αξία για τους καταναλωτές, για την ανάγκη προώθησης της ψηφιοποίησης λειτουργιών των επιχειρήσεων και των υπηρεσιών προς τους καταναλωτές, για την επιτάχυνση του e-commerce και της σχετικής εξυπηρέτησης των πελατών, με κυρίαρχο μέσο στο μέλλον το mobile, για την αναβάθμιση και την παρουσίαση νέων format καταστημάτων, καθώς και για την εξέλιξη της προσφερόμενης γκάμας προϊόντων, με τη δημιουργία νέων τμημάτων και την τοποθέτηση νέων κατηγοριών στα καταστήματα τροφίμων, που παλιότερα αφορούσαν άλλους κλάδους (όπως της ψυχαγωγίας ή της μαζικής εστίασης). Τέλος, τόνισε τη σημασία της υιοθέτησης και προώθησης των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης, όπως η κατάργηση της χρήσης πλαστικού, προβλέποντας ειδικά για τον τελευταίο πως θα είναι κανόνας στον κλάδο έως το 2025.. Η αξιοποίηση των ρομποτικών λύσεων στο

last mile delivery του λιανεμπορίου τροφίμων και ειδικότερα μέσω συστημάτων σελφ σέρβις, ήταν το θέμα της ομιλίας του Michal Mierzejewski, ο οποίος μετέφερε στο κοινό

την εμπειρία της Retail Robotics, της μεγαλύτερης κατασκευαστικής εταιρείας σημείων αυτόματης παράδοσης ηλεκτρονικών παραγγελιών (Automated Parcel Lockers) στην Ευρώπη, που συνεργάζεται με μεγάλες διεθνείς αλυσίδες. Όπως τόνισε ο ομιλητής, η πρωτοφανής ανάπτυξη της ζήτησης για παράδοση των ηλεκτρονικών αγορών με ταχύτητα και ασφάλεια, οδήγησε σε αντίστοιχη ανάπτυξη της υιοθέτησης σχετικών λύσεων, όπως τo click & collect και των αυτοματοποιημένων σημείων παραλαβής των αγορών, με βασική πρόκληση το αντίστοιχο κόστος. Στην περίπτωση της παράδοσης στο σπίτι,

υποστήριξε, το κόστος υπερβαίνει τα έσοδα, ενώ η χρήση αυτοματοποιημένων λύσεων, όπου ο πελάτης παραλαμβάνει ο ίδιος τα προϊόντα, μπορεί να οδηγήσει το e-business της επιχείρησης σε κερδοφορία. Παρουσίασε τις λύσεις της Retail Robotics, που κάνουν δυνατή την παραλαβή προϊόντων με τη χρήση QR κωδικών για την αναγνώριση του πελάτη και της παραγγελίας του, ή και μέσω RFID συστημάτων, σε ειδικές περιπτώσεις, όπως όταν πρόκειται για παραγγελίες που απαιτούν ψυχόμενους χώρους. Αναφέρθηκε ειδικότερα στη σχετική εγκατάσταση στην Carrefour Γαλλίας, στο Παρίσι, όπου προβλέπεται να είναι διαθέσιμη και λύση drive through. Όσο για τα σημεία παράδοσης που λειτουργούν με ρομποτικά συστήματα, σημείωσε πως αποτελούν ιδανική λύση και για τα καταστήματα convenience.

Milos Ryba, IGD

Μάιος 2021 | σελφ σέρβις | 45

11o συνέδριο σελφ σέρβις

Food Retail Forum

Π. Μπορέτος, IRI Hellas

Παρά τις διαφορές συμπεριφοράς μεταξύ των καταναλωτών διαφορετικών ομάδων, το ότι γενικά ο ένας στους τρεις δήλωσε φέτος ότι τον τελευταίο χρόνο άλλαξε κύριο κατάστημα αγορών –μέγεθος πολύ μεγάλο–, δείχνει τον βαθμό επίδρασης της πανδημίας IRI HELLAS: ΜΕΊΩΣΗ ΤΖΊΡΟΥ ΦΈΤΟΣ 2,3%-5,4% ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΆ ΜΕ ΤΟ 2020

Στην εισήγησή του ο κ. Παναγιώτης

Μπορέτος, αποτιμώντας την εξέλιξη του κλαδικού τζίρου από την έναρξη του έτους έως τις 11 Απριλίου, είπε ότι αναπτύχθηκε κατά 8,3% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Επισήμανε, πάντως, την κατά 9,5% ανάπτυξη των σταθερού barcode τροφίμων εν αντιθέσει προς τη σαφώς μικρότερου ρυθμού ανάπτυξη των επί ζυγίω τροφίμων κατά 4,7%, μια τάση γνωστή ήδη από την έναρξη της πανδημίας ακριβώς ως

46 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

Λ. Κιοσές, ΙΕΛΚΑ

συνέπειά της. Από αυτή την άποψη, όπως είπε, την ανάπτυξη στα τρόφιμα την οδηγούν τα σταθερού barcode, σημειώνοντας, πάντως, ότι το μερίδιο σε αξία των επί ζυγίω προϊόντων κατέχει το 24% του κλαδικού τζίρου. Μάλιστα, συγκρίνοντας τον τζίρο των επί ζυγίω προϊόντων στο δίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου των δύο ετών, δηλαδή μεταξύ ενός φυσιολογικής εξέλιξης διμήνου (2020) κι ενός φορτωμένου από τις επιπτώσεις της πανδημίας (φέτος), έδειξε ότι είναι στατικός. Εξετάζοντας τις τάσεις της ανάπτυξης στις διαφορετικές «γιγαντοκατηγορίες» FMCG σταθερού barcode, έδειξε ότι υπό συνθήκες γενικής ανάπτυξης του τζίρου τους φέτος κατά 6,3%, ο δείκτης ανόδου των τροφίμων είναι 6,7%, των προϊόντων περιποίησης και ομορφιάς 5,8% (κατά 1,9% χαμηλότερα από πέρυσι) και των προϊόντων οικιακής φροντίδας 7,5% (έναντι 9% πέρυσι). Συνεπώς, όπως είπε, την ανάπτυξη του τζίρου σε αξία την οδηγούν φέτος τα τρόφιμα, το μερίδιο των οποίων στο σύνολο των πωλήσεων των FMCG προϊόντων είναι 82%. Παρουσιάζοντας το χρονικό των μεγάλων

διακυμάνσεων του τζίρου από την έναρξη της κρίσης στη δημόσια υγεία, έδειξε ότι η έξαρση και η αποκλιμάκωση των πωλήσεων συνδέεται άρρηκτα με την επιβολή και την άρση των lockdowns, όπως επίσης ότι η σύγκριση των πωλήσεων μεταξύ μηνών εφαρμογής των μέτρων εγκλεισμού πέρυσι και φέτος δείχνει μια πτωτική τάση του τζίρου την τρέχουσα χρονιά. Στο πλαίσιο των προαναφερόμενων, ο κ.

Μπορέτος παρουσίασε τις προβλέψεις της IRI για την πορεία των κλαδικών πωλήσεων

το 2021, βάσει τριών διαφορετικών σεναρίων εξέλιξης των μέτρων κατά της πανδημίας: Σύμφωνα με το πρώτο, υπό συνθήκες διατήρησης του lockdown έως το τέλος της χρονιάς ο τζίρος θα υποχωρήσει κατά 2,3% σε σύγκριση με το 2020. Σύμφωνα με το δεύτερο, με ελεύθερη περιορισμών την αγορά μεταξύ Μαΐου και Σεπτεμβρίου, ο τζίρος θα υποχωρήσει αντίστοιχα κατά 3,7%, ενώ με ελεύθερη την αγορά από τον Μάιο ως το τέλος του έτους, σύμφωνα με το τρίτο σενάριο, ο τζίρος θα υποχωρήσει κατά 5,4% σε σύγκριση με το 2020.

ΙΕΛΚΑ: Η ΑΓΟΡΑΣΤΙΚΉ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΆ ΣΕ ΔΙΑΡΚΉ ΜΕΤΆΛΛΑΞΗ

Τις δραματικές αλλαγές στην καταναλω-

τική συμπεριφορά κατά την τελευταία δεκαετία που γίνεται η σχετική ετήσια έρευνα του ΙΕΛΚΑ επεσήμανε ο κ. Λευτέρης Κιοσές, αναφέροντας ότι στην κατανομή των πέντε ομάδων καταναλωτών, στις οποίες κατέληξαν οι μελετητές του Ινστιτούτου φέτος, διαπιστώθηκαν νέες μετατοπίσεις μεταξύ των ομάδων προηγούμενων ερευνών υπό την πίεση, τώρα πλέον, των επιδράσεων της πανδημίας. Η πρώτη ομάδα κατά τη φετινή έρευνα

είναι των «οικογενειακών αγοραστών», με βασικά χαρακτηριστικά το μεγάλο καλάθι αγορών για την ικανοποίηση νοικοκυριών με παιδιά, τη χαμηλή πιστότητα σε μάρκες και καταστήματα, το κυνήγι των προσφορών και τις αγορές με πρωτεύον κριτήριο το διαθέσιμο εισόδημα. Η δεύτερη ομάδα, των «αδιάφορων-βιαστικών», ψωνίζει διεκπεραι-

και στη δεύτερη όσοι ζουν την επιδείνωση της εισοδηματικής τους κατάστασης ως συνέπεια της πανδημίας, οπότε συμπεριφέρονται πλέον όπως της πρώτης κατηγορίας. Αθροιστικά το πλήθος των δύο κατηγοριών αντιστοιχεί στο 83% των Ελλήνων καταναλωτών έναντι 63% του μέσου ευρωπαϊκού όρου! Στην τρίτη ανήκουν όσοι δεν έχουν μεν υποστεί τις οικονομικές επιπτώσεις τής πανδημίας, αλλά αντιδρούν προληπτικά με φειδώ δαπανών, και στην τέταρτη, οι «άνετοι», δηλαδή όσοι μπορούν εισοδηματικά να καταναλώνουν ανεμπόδιστα. Υπό συνθήκες πανδημίας, είπε ο κ. Δημο-

Β. Δημοράγκας, NielsenIQ ωτικά, αλλά με πιστότητα στη μάρκα, καθώς το ψάξιμο «κουράζει», πλην με αδιαφορία για την επωνυμία καταστήματος απ’ όπου ψωνίζουν. Στην τρίτη ομάδα ανήκουν οι θιασώτες της «ευκολίας» –μεταξύ των οποίων μέλη, άλλοτε, πιστών φίλων των μαρκών–, οι οποίοι ψωνίζουν με βάση τις ανάγκες και τις συνθήκες της ημέρας. Η τέταρτη ομάδα είναι των «ψηφιακών» καταναλωτών, πλέον με πλήρως digital προφίλ, αλλά μάλλον με περιορισμένη πολυκαναλική συμπεριφορά –πρόκειται συνήθως για νεανικό κοινό, με μικρή συχνότητα αγορών, καλάθι μέσης αξίας, ενδιαφέρον για την υγιεινή διατροφή και «πράσινες» ανησυχίες. Η πέμπτη ομάδα, των «παραδοσιακών» καταναλωτών, δείχνει μεγαλύτερη πιστότητα στις μάρκες και στα καταστήματα, ενώ επιλέγει με βάση κυρίως την ποιότητα και αγαπά την οικιακή μαγειρική. Όπως επισήμανε ο κ. Κιοσές, παρά τις δι-

αφορές συμπεριφοράς μεταξύ των καταναλωτών των εν λόγω ομάδων, το ότι γενικά ο ένας στους τρεις δήλωσε φέτος ότι τον τελευταίο χρόνο άλλαξε κύριο κατάστημα αγορών –μέγεθος πολύ μεγάλο–, δείχνει το βαθμό επίδρασης της πανδημίας. Επεσήμανε δε ως προς τον τρόπο επικοινωνιακής προσέγγισης των διαφορετικών ομάδων ότι τεκμαίρεται πλέον η ριζικά διαφορετική επίδραση των μέσων ανά ομάδα, όπως επίσης ότι οι καταναλωτές θα εξακολουθήσουν φέτος να ψωνίζουν με προστατευτικά μέτρα και με λίστα αγορών, αποφεύγοντας όμως

την αποθεματοποίηση των νοικοκυριών τους. Επίσης, ο ομιλητής σημείωσε ότι θα εξακολουθήσει να εκδηλώνεται κάμψη της πιστότητας στο κατάστημα εκ μέρους όλων των ομάδων που κατηγοριοποιεί η έρευνα, και ότι την τελευταία τετραετία διαπιστώνεται κόπωση από τις προσφορές, καθώς αυξάνουν οι καταναλωτές που προτιμούν περισσότερο τις χαμηλές τιμές.

NIELSENIQ: Η ΠΑΝΔΗΜΊΑ ΈΒΑΛΕ ΦΩΤΙΆ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΉ ΕΜΠΙΣΤΟΣΎΝΗ

Ο κ. Βάιος Δημοράγκας, ξεκινώντας από

τη διαπίστωση της NielsenIQ ότι η κρίση στη δημόσια υγεία έπληξε παντού στον κόσμο την καταναλωτική εμπιστοσύνη, τόνισε ότι στην Ελλάδα τεκμηριώνεται η άρδην επιδείνωσή της από την έναρξη του δεύτερου κύματος της πανδημίας –ενόσω στην υπόλοιπη Ευρώπη διαφάνηκαν τάσεις αποκατάστασης–, βυθίζοντας τον ελληνικό δείκτη της κοντά στα χαμηλά ιστορικά της εποχής των μνημονίων και αναδεικνύοντας ως κυρίαρχο το άγχος των Ελλήνων για τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας έναντι των ανησυχίας για την υγεία, που πρωτεύει στις έγνοιες των άλλων Ευρωπαίων (η σχετική έρευνα έγινε σε 16 ευρωπαϊκές χώρες). Στο πλαίσιο αυτό, η NielsenIQ κατατάσ-

σει τους Έλληνες καταναλωτές σε τέσσερις κατηγορίες. Στην πρώτη ανήκουν οι υπό εισοδηματική πίεση και προ της πανδημίας

ράγκας, περιορίστηκε η επισκεψιμότητα στα καταστήματα, αλλά αυξήθηκαν η αναζήτηση νέων καταστημάτων (από το 1/3 των καταναλωτών) και η αξία του μέσου καλαθιού αγορών ανά επίσκεψη, από τα 36 ευρώ το 2019 στα 68 ευρώ το 2020. Επίσης, παρότι η χρήση λίστας μεγάλωσε, στην πλειονότητά τους οι καταναλωτές αγοράζουν προϊόντα και εκτός αυτής, ενώ, αν και υπερβαίνουν πλέον το 20% οι καταναλωτές που αλλάζουν κατάστημα κυνηγώντας τις προσφορές, είναι λιγότεροι όσοι αλλάζουν μάρκες προτίμησης λόγω προωθήσεων, και περισσότεροι από ένας στους τρεις όσοι είναι δεκτικοί στη δοκιμή νέων προϊόντων. Τα στοιχεία δείχνουν, υποστήριξε, τα σημαντικά περιθώρια της αναζήτησης ευκαιριών από τη βιομηχανία, πολύ περισσότερο εφόσον α) η πιστότητα στις μάρκες εμπιστοσύνης ενισχύθηκε και β) η τάση του μαγειρέματος κατ’ οίκον, όπως και της προετοιμασίας του κολατσιού ή του καφέ και των ροφημάτων, έχουν μακρά προοπτική και χρειάζεται με κατάλληλες στρατηγικές να υποστηριχτούν. 

info Το συνέδριο είχαν θέσει υπό την αιγίδα τους ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Ελλάδος, ο Ελληνικός Σύνδεσμος Βιομηχανιών Επώνυμων Προϊόντων και το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών. To livestreaming του συνεδρίου υποστηρίχθηκε από την εταιρεία Coneq.

Μάιος 2021 | σελφ σέρβις | 47

ΠΡΟΪΟΝ

ΑΠΟΣΜΗΤΙΚ Α Σ ΩΜΑΤΟΣ

Συγκυριακή η κάμψη των πωλήσεων Αν και οι δευτερογενείς, οι κοινωνικές συνέπειες της πανδημίας οδήγησαν σε πτώση τις πωλήσεις των αποσμητικών σώματος, όπως άλλωστε και όλης της αγοράς των καλλυντικών, η κατηγορία, όπως εκτιμάται, προοπτικά θα εξακολουθήσει να αναπτύσσεται, υπερβαίνοντας τις παροδικές δυσκολίες της συγκυρίας και ακολουθώντας την πορεία ανόδου που κατέγραφε προ της κρίσης στη δημόσια υγεία. Στο πλαίσιο αυτό, αναμένεται ότι τα περισσότερο «φυσικά» και φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα, θα κατακτούν όλο και μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς, με οδηγό ασφαλώς την καινοτομία. ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΣΤΟΦΟΡΟΥ

ο πρώτο τρίμηνο του 2021 συνεχίστηκε η πτωτική τάση πωλήσεων της κατηγορίας των αποσμητικών σώματος, καθώς το 2020 είχαν υποχωρήσει σε όγκο κατά 5,2% και σε αξία κατά 2,4% σε σχέση με το 2019. Το πολύμηνο lockdown και ο κατ’ οίκον εγκλεισμός οδήγησαν στον περιορισμό της χρήσης των αποσμητικών, έτσι ώστε το πρώτο τρίμηνο του έτους υπήρξε περαιτέρω πτώση των πωλήσεών τους κατά 0,9% σε όγκο και 2,1% σε αξία. Το ήδη μικρό μερίδιο των αποσμητικών ιδιωτικής ετικέτας στο σύνολο των πωλήσεων της κατηγορίας έχασε σχεδόν το ένα τέταρτο της δύναμής του και σε όγκο και σε αξία (υποχώρησε κατά 24,8%). Βασική αιτία των πτωτικών τάσεων θεωρείται εύλογα ο εγκλεισμός κατ’ οίκον των πολιτών κι η καθιέρωση εκτεταμένα της τηλεργασίας, σε συνδυασμό με την αναστολή λειτουργίας των χώρων μαζικής εστίασης και διασκέδασης, που περιόρισαν τις ανάγκες χρήσης ορισμένων κατηγοριών καλλυντικών, μεταξύ των οποίων και των αποσμητικών σώματος. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με έρευνα της NielsenIQ σε δείγμα 800 γυναικών άνω των 18 ετών, σε ποσοστό 79% δήλωσαν ότι έχουν μειώσει τις δαπάνες τους για την αγορά προϊόντων προσωπικής περιποίησης και ομορφιάς. Επίσης, πρέπει να σημειωθεί ότι και η πιστότητα στις μάρκες έχει χαλαρώσει συγκριτικά με την προ της πανδημίας περίοδο. Όλο και συχνότερα κριτήριο επιλογής προϊόντος από το ράφι του σούπερ μάρκετ είναι η καλύτερη

48 | σελφ σέρβις | Mάιος 2021

οικονομική προσφορά, δεδομένου ότι και οι προμηθευτές ανταγωνίζονται στις εκπτώσεις και τις προσφορές, προκειμένου να συντηρούν τα μερίδιά τους, κυρίως στις προϊοντικές κατηγορίες που, σε αντίθεση με άλλες, πλήττονται από τη συγκυρία.

Η ΠΑΝΔΗΜΊΑ ΈΠΛΗΞΕ ΤΗΝ ΑΓΟΡΆ ΤΩΝ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΏΝ

Γενικότερα ο κλάδος των καλλυντικών έχει υποστεί σημαντική πτώση πωλήσεων, της τάξης του 10,3%, βάσει των στοιχείων που δημοσιοποίησε ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος

Βιομηχάνων και Αντιπροσώπων Καλλυντικών και Αρωμάτων (ΠΣΒΑΚ). Ειδικότερα, οι συνολικές πωλήσεις των καλλυντικών, εγχώρια παραγόμενων και εισαγόμενων, διαμορφώθηκαν πέρυσι στα 620 εκατ. ευρώ σε τιμές χονδρικής έναντι 691 εκατ. ευρώ το 2019. Από αυτά, τα 161 εκατ. ευρώ αφορούν τις πωλήσεις σκευασμάτων περιποίησης των μαλλιών, τα 239 εκατ. ευρώ τα καλλυντικά περιποίησης προσώπου και σώματος, τα 90 εκατ. ευρώ τα προϊόντα υγιεινής, τα 72 εκατ. ευρώ τα προϊόντα μακιγιάζ και τα 59 εκατ. ευρώ τα αρωματικά.

ΠΡΟΪΟΝ

Αποσμητικά: Όγκος πωλήσεων (σε χιλ. τεμάχια) Aποσμητικά σώματος Ιδιωτική ετικέτα

2019

2020

Πρώτο 2μηνο 2020

Πρώτο 2μηνο 2021

Διαφορά

14.430

13.677,9

2.655,8

2.632,8

-0,9%

14,3

13,6

2,5

1,8

-24,8%

2019

2020

Πρώτο 2μηνο 2020

Πρώτο 2μηνο 2021

Διαφορά

33.192,6

32.390

6.301

6.168,5

-2,1%

22,1

20,8

3,8

2,8

-24,8%

Πηγή IRI

Αποσμητικά: Αξία πωλήσεων (σε χιλ. ευρώ) Aποσμητικά σώματος Ιδιωτική ετικέτα

Πηγή IRI

Πρέπει, ωστόσο, να επισημανθεί ότι την περίοδο του lockdown, ιδίως σε ό,τι αφορά τα καλλυντικά και τα προϊόντα προσωπικής υγιεινής, υπήρξε κυριολεκτική έκρηξη των online πωλήσεων, που ώθησε πέρυσι σε εκτίναξη κατά 52% τον τζίρο των ψηφιακών φαρμακείων σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά. Σημειώνουμε ότι ο τζίρος της online αγοράς των καλλυντικών, περιλαμβανομένων των προϊόντων προσωπικής υγιεινής, αγγίζει τα 300 εκατ. ευρώ, όντας η πρώτη σε πωλήσεις κατηγορία των ψηφιακών φαρμακείων, με μερίδιο 44% επί του συνολικού online τζίρου τους. Συνολικά, το 15,4% των πωλήσεων καλλυντικών πραγματοποιήθηκαν μέσω του ψηφιακού καναλιού διανομής, ενώ και οι επιχειρήσεις του κλάδου των καλλυντικών ανέπτυξαν σχετική δραστηριότητα. Π.χ. ο όμιλος Σαράντη δραστηριοποιείται με το scarletbeauty.gr από τον Απρίλιο του 2020, με πολύ μεγάλη επιτυχία και σημαντική αύξηση πωλήσεων. Επίσης το attica beauty, των πολυκαταστμάτων Attica, είχε σημαντική επιτυχία στις πωλήσεις καλλυντικών. Πάντως, το 38,7% των πωλήσεων καλλυντικών προήλθε πέρυσι από τα σούπερ μάρκετ, το 22,4% από τα φαρμακεία και το 14% από τα καταστήματα επιλεκτικής διανομής. Σύμφωνα με τον ετήσιο απολογισμό της ΕΛΣΤΑΤ, το λιανεμπόριο καλλυντικών και ειδών καλλωπισμού στον τομέα των εξειδικευμένων καταστημάτων υπέστη πέρυσι μείωση πωλήσεων 39,4%, καθώς ο κύκλος εργασιών του συρρικνώθηκε στα 604 εκατ. ευρώ έναντι 996 εκατ. ευρώ το 2019.

ΑΝΤΙΙΔΡΩΤΙΚΆ ΚΑΙ ΑΠΟΣΜΗΤΙΚΆ, ΟΙ ΣΎΓΧΡΟΝΕΣ ΤΆΣΕΙΣ

Υπολογίζεται ότι μόλις το 1% του ιδρώτα του σώματος παράγεται στις μασχάλες. Πρόκειται όμως για την περιοχή του σώματος, που συγκεντρώνει όλο το ενδιαφέρον σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση της κακοσμίας μέσω της χρήσης αποσμητικών.

Το 38,7% των πωλήσεων καλλυντικών προήλθε πέρυσι από τα σούπερ μάρκετ, το 22,4% από τα φαρμακεία και το 14% από τα καταστήματα επιλεκτικής διανομής. Κατά την ΕΛΣΤΑΤ ο τομέας της επιλεκτικής διανομής υπέστη πέρυσι μείωση πωλήσεων 39,4%

Τα τελευταία χρόνια οι καταναλωτές στρέφονται σε πιο «ουδέτερα» αποσμητικά, αποφεύγοντας σε μεγάλο βαθμό όσα περιέχουν αλκοόλ ή αλουμίνιο. Συνεπώς η έμφαση δίνεται στην κατά το δυνατόν φυσικότερη προστασία της επιδερμίδας. Ταυτόχρονα, το άρωμα γίνεται όλο και πιο διακριτικό, ενώ σε πολλά προϊόντα δεν υπάρχει καθόλου. Η διάρκεια του χρόνου προστασίας από την κακοσμία είναι ακόμη ένας σημαντικός παράγοντας προτίμησης ενός αποσμητικού από τους χρήστες. Στο πλαίσιο αυτό, άλλα προϊόντα εγγυώνται προστασία 24 ωρών, άλλα 48 ωρών κι άλλα ακόμη και 72 ωρών. Στις καινοτόμες προτάσεις της αγοράς περιλαμβάνονται τα Borotalco της Bolton, η σειρά Original με Microtalc, που έχει ως βασική σήμανση το «0% αλκοόλ» και η σειρά Invisible, που δεν λεκιάζει τα ρούχα. Πρόσφατα η εταιρεία λάνσαρε τα Pure, με κυρίαρχο μήνυμα στη συσκευασία τους την περιεκτικότητα 0% αλάτων αλουμινίου. Η ουσιώδης διάκριση των προϊόντων, που παρέχουν προστασία από τις συνέπειες της εφίδρωσης, γίνεται μεταξύ των αντιιδρωτικών και των αποσμητικών προϊόντων. Στα πρώτα αξιοποιούνται τα άλατα αλουμινίου, που περιορίζουν τη ροή του ιδρώτα, ενώ με τα απλά αποσμητικά επιτυγχάνεται ο έλεγχος των βακτηρίων που προκαλούν την κακοσμία. Όπως επισημαίνεται σε σχετικό δημοσίευμα της Unilever, «τα άλατα αλουμινίου χρησιμοποιούνται εδώ και περισσότερο από μισό αιώνα ως ενεργό συστατικό σε αντιιδρωτικά

Mάιος 2021 | σελφ σέρβις | 49

ΠΡΟΪΟΝ

προϊόντα, που ελέγχουν την εφίδρωση και τις σωματικές οσμές… Τα αντιιδρωτικά προϊόντα που περιέχουν άλατα αλουμινίου είναι αποτελεσματικά, έχουν αξιολογηθεί εκτενώς και είναι ασφαλή για χρήση σε τακτική βάση… Τα άλατα αλουμινίου είναι ένα ενεργό συστατικό των αντιιδρωτικών προϊόντων για τον έλεγχο της εφίδρωσης και των σωματικών οσμών. Μετά την εφαρμογή του αντιιδρωτικού, τα άλατα διαλύονται στον ιδρώτα ή την υγρασία της μασχάλης. Η διαλυμένη ουσία σχηματίζει ένα τζελ, το οποίο «φράζει» προσωρινά τους ιδρωτοποιούς αδένες, μειώνοντας την ποσότητα του ιδρώτα στην επιφάνεια του δέρματος. Τα άλατα αλουμινίου είναι, επίσης, φυσικοί αντιμικροβιακοί παράγοντες, επομένως ελέγχουν τα βακτήρια του δέρματος και περιορίζουν τις δυσάρεστες οσμές».

Η ΚΑΙΝΟΤΟΜΊΑ ΈΛΚΕΙ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΉ ΠΡΟΤΊΜΗΣΗ

Πολλές επιχειρήσεις του κλάδου έχουν λανσάρει και αποσμητικά με ειδικούς κρυστάλλους από φυσικό ορυκτό άλας, που κυκλοφορούν είτε σε στερεά μορφή είτε σε υγρή (σπρέι). Ωστόσο τα σπρέι, επειδή θεωρούνται πιο επιβαρυντικά για το περιβάλλον, δίνουν όλο και περισσότερο τη θέση τους στα λεγόμενα roll-on αλλά και στις αποσμητικές κρέμες. Η σύγχρονη καταναλωτική τάση, όπως είπαμε, προτάσσει την προστασία του δέρματος παράλληλα με την αντιμετώπιση της κακοσμίας του ιδρώτα. Στο πλαίσιο αυτό, τα αντιιδρωτικά αποσμητικά της Dove π.χ. περιέχουν και ενυδατική κρέμα. Το Beauty Finish, μάλιστα, συνδυάζει την ενυδατική κρέμα με βιταμίνη Ε για τη φροντίδα της μασχάλης. Η ίδια εταιρεία έχει παρουσιάσει το Invisible Dry, το οποίο, όπως υποστηρίζει, δεν αφήνει λευκά σημάδια σε περισσότερες από εκατό αποχρώσεις ρούχων. Οι επιχειρήσεις προϊόντων ομορφιάς και περιποίησης στοχεύουν όλο και περισσότερο και στο ανδρικό κοινό. Τα αποσμητικά της ολοκληρωμένης σειράς περιποίησης για άνδρες Men Expert περιλαμβάνονται στη μεγά-

50 | σελφ σέρβις | Mάιος 2021

λη καμπάνια της L’Oréal Paris, που προβάλλεται μέσω του καναλιού της στο Youtube. Για τις ανάγκες της καμπάνιας δημιουργήθηκε η «Men Expert Squad», με τον Ολυμπιονίκη Λευτέρη Πετρούνια, τον chef Πάνο Τόγια, τον δημοσιογράφο Κώστα Τσουρό, τον παρουσιαστή Δημήτρη Αλεξάνδρου και το μοντέλο Στέφανο Μιλάτο. Ο στόχος είναι ασφαλώς να τονιστεί η ομορφιά και η περιποίηση και ως ανδρική υπόθεση.

H Nivea λάνσαρε, τόσο για άντρες όσο και για γυναίκες, τη σειρά Magnesium Dry, η οποία όπως σημειώνεται, «περιέχει ενεργό μαγνήσιο και παρέχει φυσική προστασία από τον ιδρώτα χωρίς αλουμίνιο (ACH). Διατηρεί την επιδερμίδα υγιή, προσφέρει αίσθημα άνεσης, καθώς και αποτελεσματική προστασία από τον ιδρώτα» . Η νέα σειρά υποστηρίζεται από διαφημιστική καμπάνια, με έμφαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Και το brand Noxzema, άλλωστε, δίνει έμφαση στο ανδρικό κοινό με το νέο της λανσάρισμα και την καμπάνια για τα προϊόντα Cool Move, που απευθύνονται σε άντρες και σε γυναίκες.

ΣΥΓΚΥΡΙΑΚΈΣ ΟΙ ΔΥΣΚΟΛΊΕΣ

Οι πολλοί «παίκτες» που δρουν στην αγορά, θα εντείνουν τον ανταγωνισμό τους, αυξάνοντας την πίεση για μεγαλύτερες προσφορές, οπότε αναμένονται νέες «μάχες» για την ανάκτηση της πιστότητας των καταναλωτών, με προνομιακό πεδίο τα κοινωνικά δίκτυα Τα νέα αυτά αποσμητικά ανταποκρίνονται στη σύγχρονη τάση του καταναλωτικού κοινού να ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για τη διάρκεια της αποτελεσματικότητας των αποσμητικών, ακόμη και υπό συνθήκες έντονης κίνησης και άθλησης, μια συνήθεια που εντάθηκε λόγω του lockdown.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις στελεχών των επιχειρήσεων του κλάδου, η αγορά των αποσμητικών προϊόντων θα εξακολουθήσει να αναπτύσσεται, υπερβαίνοντας τις παροδικές δυσκολίες της συγκυρίας τις κρίσης στη δημόσια υγεία και ακολουθώντας την πορεία ανόδου της κατηγορίας προ της πανδημίας. Στο πλαίσιο αυτό, εκτιμάται πως προϊόντα περισσότερο «φυσικά» και φιλικά προς το περιβάλλον θα κατακτούν όλο και μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς, με οδηγό ασφαλώς την καινοτομία. Αυτό που σίγουρα «ήρθε για να μείνει», είναι το ηλεκτρονικό εμπόριο. Ο ΠΣΒΑΚ εκτιμά ότι το 2021 το ηλεκτρονικό εμπόριο καλλυντικών θα αυξηθεί κατά 30%-35%, πράγμα που αφορά και τα αποσμητικά. Οι επιχειρήσεις του κλάδου δεν μπορεί παρά να προσαρμοστούν αναλόγως, αναζητώντας, ωστόσο, τη χρυσή τομή στις σχέσεις τους με τα φυσικά κανάλια της λιανικής. Στο μεταξύ, οι πολλοί «παίκτες» που δρουν στην αγορά, θα εντείνουν τον ανταγωνισμό τους, αυξάνοντας την πίεση για μεγαλύτερες προσφορές, οπότε αναμένονται νέες «μάχες» για την ανάκτηση της πιστότητας των καταναλωτών, με προνομιακό πεδίο τα κοινωνικά δίκτυα, την ενημέρωση μέσω του διαδικτύου, αλλά και τις δράσεις ΕΚΕ. Κρίσιμος συντελεστής για την εξέλιξη των πωλήσεων της κατηγορίας είναι ασφαλώς και ο βαθμός ανάκαμψης φέτος της τουριστικής αγοράς, πράγμα για το οποίο πρακτικά θα γνωρίζουμε σχετικά σύντομα. Πάντως, υπάρχει αισιοδοξία για το μέλλον της κατηγορίας κι αυτό είναι που έχει σημασία. 

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Νέα εποχή για τις συσκευασίες των προϊόντων Ζούμε σε μια εποχή καμπής σε ό,τι αφορά την αναθεώρηση των κατεστημένων αντιλήψεων και συνηθειών μας που σχετίζονται με τον ρόλο, τη σημασία και τα υλικά των συσκευασιών των προϊόντων που παράγουμε, εμπορευόμαστε και καταναλώνουμε. Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, σε συνδυασμό με τον ψηφιακό μετασχηματισμό της καθημερινότητάς μας, τον οποίο επιταχύνει δραματικά η κρίση στη δημόσια υγεία, αλλάζουν την κοινωνική συνείδηση από το ατομικό και υποκειμενικό ως το συλλογικό της πλαίσιο, που διαμεσολαβείται από τη θεσμική ρύθμιση, εθνική και υπερεθνική. Η καταναλωτική κοινωνία συνειδητοποιεί ότι οι πλαστικές συσκευασίες μιας χρήσης την πνίγουν, δεν είναι βιώσιμη λύση και ότι η ανταπόκριση στο αιτούμενο της ανακύκλωσης, της επαναχρησιμοποίησης των υλικών συσκευασίας και της αναζήτησης και εφαρμογής βιώσιμων λύσεων συσκευασίας στο εξής θα αποτελεί κριτήριο επιβράβευσης ή παραγκωνισμού και τιμωρίας. Αλλά η μεγάλη πρόκληση αυτής της καμπής για τον κόσμο της αγοράς είναι να αδράξει τις τεράστιες ευκαιρίες, που δημιουργεί η νέα αυτή παγκόσμια τάση… ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΣΤΟΦΟΡΟΥ

ταν μια από τις μεγαλύτερες επι χειρήσεις αναψυκτικών παγκοσμίως, η Coca Cola, ανακοινώνει ότι πρόκειται να δοκιμάσει το πρώτο της μπουκάλι από χαρτί, φαίνεται πως κάτι αρχίζει επιτέλους ν’ αλλάζει στο επίμαχο θέμα των υλικών συσκευασίας των προϊόντων. Όπως πράγματι ανακοινώθηκε τον Μάρτιο, η εν λόγω δοκιμή θα γίνει στην Ευρώπη, «στο πλαίσιο της εκπλήρωσης του παγκόσμιου οράματος της The Coca-Cola Company για έναν «κόσμο χωρίς απορρίμματα», με βάση το οποίο έχει δεσμευτεί η εταιρεία ότι έως το 2030 όλες οι συσκευασίες της θα ανακυκλώνονται ή θα επαναχρησιμοποιούνται. Σε σχετικό δημοσίευμα προηγούμενου τεύχους του περιοδικού μας επεξηγείτο ότι το νέο χάρτινο μπουκάλι, προϊόν συνεργασίας επιστημόνων της εταιρείας και της Paper Bottle Company (Paboco), επρόκειτο να δοκιμαστεί στην Ουγγαρία ως τον Ιούνιο φέτος.

Η «ΠΡΆΣΙΝΗ» ΑΦΎΠΝΙΣΗ

Η σύγχρονη καταναλωτική τάση σε όλο τον ανεπτυγμένο κόσμο υπέρ των πιο υγιεινών προϊόντων και η ευαισθητοποίηση όλο και περισσότερων ανθρώπων σχετικά

52 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

με την προστασία του περιβάλλοντος και την αειφόρο ανάπτυξη φαίνεται ότι αποδίδουν καρπούς, βοηθούσης ασφαλώς της φιλοπεριβαλλοντικής στοχοθεσίας του ΟΗΕ, που ως γνωστόν έχει τεθεί επικεφαλής των προσπαθειών για την αειφόρο ανάπτυξη, καλώντας κυβερνήσεις και επιχειρηματικούς οργανισμούς σε κοινή δράση, μέσω θεσμικών παρεμβάσεων και αυτοδέσμευσης στην υιοθέτηση καλών πρακτικών. Η συζήτηση δεν αφορά πλέον μόνο τα ανακυκλώσιμα υλικά, αλλά και την επαναχρησιμοποίηση. Στο πλαίσιο αυτό, τα τελευταία χρόνια οι συσκευασίες «μιας χρήσης» έχουν μπει στο στόχαστρο της αρνητικής επικοινωνίας και των αποτρεπτικών θεσμικών ρυθμίσεων, τουλάχιστον της ΕΕ. Η Greenpeace, που δίνει μάχες αφύπνισης κατά του πλαστικού και των συσκευασιών μιας χρήσης από την εποχή της αίγλης τους, δηλαδή από την εποχή που οι όψιμοι σταυροφόροι των φιλοπεριβαλλοντικών λύσεων συσκευασίας –οι επιχειρήσεις– ανταγωνίζονταν στη διάδοση των «ευκολιών» τους, επισημαίνει σε σχετική ανακοίνωσή της: «Το 99% του πλαστικού παράγεται από ορυκτά καύσιμα, όπως το αέριο που προ-

έρχεται από fracking και από το πετρέλαιο, και συμβάλλει στην κλιματική αλλαγή σε όλο τον κύκλο ζωής του. Το πλαστικό είναι τοξικό, τόσο για την κοινωνία όσο και για το περιβάλλον. Όμως όταν ο κόσμος μιλάει, οι μεγάλες μάρκες ακούνε. Για να προστατεύσουμε το κλίμα, τις κοινωνίες και την υγεία μας, πρέπει να πούμε στις εταιρείες ότι φτάνει πια: Ώρα να κάνουν πραγματικά κάτι ουσιαστικό. Απαίτησε κι εσύ να μειώσουν το πλαστικό τους αποτύπωμα στην πηγή και να επενδύσουν άμεσα στην επαναχρησιμοποίηση!».

ΤΟ ΣΟΎΠΕΡ ΜΆΡΚΕΤ «ΝΊΚΗΣΕ» ΤΗΝ ΠΛΑΣΤΙΚΉ ΣΑΚΟΎΛΑ ΜΙΑΣ ΧΡΉΣΗΣ

Όσοι ήταν επιφυλακτικοί, σχετικά με το τι θα απέδιδε η προσπάθεια για την εξάλειψη της πλαστικής σακούλας, έχουν διαψευστεί. Σύμφωνα με έρευνα του ΙΕΛΚΑ, η μείωση της χρήσης λεπτής πλαστικής σακούλας από τα σούπερ μάρκετ το 2020 σε σχέση με το 2017 έφτασε το 99,9%! Συγκεκριμένα, ενώ το 2017 διατέθηκαν 1,8 δισ. σακούλες, πέρυσι διατέθηκαν λιγότερες από ένα εκατομμύριο! Έτσι, σύμφωνα με την έρευνα, πρώτον, ουσιαστικά φέτος εξαλείφεται η λεπτή πλαστική σακούλα μεταφοράς από τα σούπερ μάρκετ,

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Ενώ το 2017 διατέθηκαν από τα σούπερ μάρκετ της χώρας μας 1,8 δισ. λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς, πέρυσι διατέθηκαν λιγότερες από ένα εκατομμύριο! Ουσιαστικά φέτος η λεπτή πλαστική σακούλα θα εκλείψει από την οργανωμένη λιανική

καθώς η κατά κεφαλή χρήση της από τα 167 τεμάχια το 2017 πέφτει στα 0,1. Δεύτερον, αναμένεται φέτος η αύξηση κατά 600% της χρήσης βιοαποικοδομήσιμων πλαστικών σακουλών. Και τρίτον, εκτιμάται ότι είναι, πάντως, δύσκολο να επιτευχθεί στην Ελλάδα ως το 2025 ο ευρωπαϊκός στόχος του περιορισμού της ετήσιας κατά κεφαλή χρήσης πλαστικής σακούλας στα 40 τεμάχια, λόγω της εξαίρεσης από τη νομοθεσία της διάθεσής της από συγκεκριμένα κανάλια διανομής, αλλά και των περιορισμένων ελέγχων εκ μέρους της πολιτείας. Η διάθεση βιοαποικοδομήσιμων-κομποστοποιήσιμων λεπτών πλαστικών σακουλών, ξεκινώντας από μηδενική βάση το 2017, ανήλθε στα 35 εκατομμύρια τεμάχια πέρυσι, ενώ, σύμφωνα με εκτιμήσεις, φέτος πιθανώς

θα ξεπεράσει τα 250 εκατομμύρια! Στο μεταξύ, η διάθεση επαναχρησιμοποιούμενων τσαντών πολλαπλασιάστηκε. Όπως εκτιμάται, τα ελληνικά νοικοκυριά την τελευταία τριετία έχουν προμηθευτεί περισσότερα από 32 εκατ. τεμάχια –ανά νοικοκυριό αναλογούν 7,8 επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες. Ειδικά από τον Ιανουάριο φέτος η χρήση τους εκτιμάται ότι είναι κατά πολύ εντονότερη.

ΔΙΑΠΙΣΤΏΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΆΣΕΙΣ ΤΟΥ ΙΕΛΚΑ

Το ΙΕΛΚΑ επισημαίνει, ωστόσο, ότι η εξαίρεση των υπαίθριων λαϊκών αγορών και των περιπτέρων από την εφαρμογή της νομοθεσίας δημιουργεί μια «προβληματική κατάσταση, που στέλνει λάθος μηνύματα στους πολίτες αναφορικά με τα κανονιστικά μέτρα (κατά της πλαστικής σακούλας μιας χρήσης) και τους

στόχους τους, ενώ δημιουργεί και πρακτικά προβλήματα. Χαρακτηριστικό είναι ότι εκτός της μη επιβολής περιβαλλοντικού τέλους, εξακολουθούν να κυκλοφορούν πλαστικές σακούλες χωρίς σήμανση, πράγμα που αποτελεί επίσης κοινοτική υποχρέωση». Εξάλλου, το ΙΕΛΚΑ διαπιστώνει μερική εφαρμογή του μέτρου, με διαφοροποιήσεις ανάλογα με τον κλάδο και την περιοχή. Ειδικότερα, μερική εφαρμογή διαπιστώνει στην ανεξάρτητη μικρή λιανική τροφίμων (π.χ. αρτοποιεία, κρεοπωλεία κ.ά.) και στον κλάδο της μαζικής εστίασης, με την εξαίρεση και στη μια και στην άλλη περίπτωση των οργανωμένων αλυσίδων καταστημάτων στους δύο κλάδους. Επίσης διαπιστώνει την καλύτερη εφαρμογή του μέτρου στα αστικά κέντρα συγκριτικά με την επαρχία, την άγνοια πολλών μικρών εμπόρων για τις υποχρεώσεις τους, όπως ορίζονται

Μάιος 2021 | σελφ σέρβις | 53

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

από τη νομοθεσία κατά της χρήσης πλαστικής σακούλας, καθώς και την καθυστέρηση της αντικατάστασης της πλαστικής σακούλας π.χ. από τη χάρτινη σε άλλους κλάδους, όπως στα είδη ένδυσης, ή από τη βιοαποικοδομήσιμη στην περίπτωση των φαρμακείων. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις στελεχών της αγοράς, αν εξαιρεθεί από τη συζήτηση το μέτρο της συμβολής των σούπερ μάρκετ στη δραστική μείωση της χρήσης πλαστικής σακούλας μιας χρήσης, πέρυσι συνολικά οι δραστηριότητες της εγχώριας λιανικής διοχέτευσαν ανά κάτοικο περί τις 75-80 τέτοιες σακούλες. Στο πλαίσιο αυτό, το ΙΕΛΚΑ, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον περιορισμό της ετήσιας κατά κεφαλήν χρήσης της στα 40 τεμάχια ως το 2025, προτείνει την άρση της εξαίρεσης επιβολής του περιβαλλοντικού τέλους στις λαϊκές αγορές και τα περίπτερα, την ενημέρωση των μικρών επιχειρήσεων λιανικής αναφορικά με τη σχετική νομοθεσία και τις υποχρεώσεις τους και την εντατικοποίηση των σχετικών ελέγχων της πολιτείας παντού.

ΣΥΓΚΥΡΙΑΚΌ ΦΡΈΝΟ ΣΤΙΣ «ΠΡΆΣΙΝΕΣ» ΕΥΑΙΣΘΗΣΊΕΣ

Η πανδημία, πάντως, τεκμηριώνεται πως έβαλε σε δεύτερη μοίρα στις συνειδήσεις των ανθρώπων την προστασία του περιβάλλοντος έναντι του πρωτείου της προστασίας και της ασφάλειας της υγείας, όπως και των τροφίμων. Σχετικώς, πάντως, η απόρριψη στα σκουπίδια, αν όχι στο δρόμο, χωρίς καμία υγειονομική μέριμνα, των δισεκατομμυρίων μασκών και γαντιών μιας χρήσης συνιστά αντίφαση πρώτου μεγέθους…! Ο κ. Γιώργος Καραγιάννης, Founding Creative Partner της 2yolk -Brand Consulting & Design agency, σημειώνει ότι «ολόκληροι κλάδοι της οικονομίας, όπως της εστίασης, τέθηκαν εκτός λειτουργίας. Προφανώς τούτο είχε επίδραση στη μείωση του πλαστικού, που συνδέεται με αυτές τις δραστηριότητες. Από την άλλη, όμως, υπήρξε αυξημένη ζήτηση των συσκευασιών, που συνδέονται με το ηλεκτρονικό εμπόριο και τις παραδόσεις των προϊόντων. Στο μεταξύ, άλλαξαν και οι παράμετροι στη συζήτηση για το μέλλον των πλαστικών μιας χρήσης. Πριν την πανδημία

54 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

Η διάθεση βιοαποικοδομήσιμωνκομποστοποιήσιμων λεπτών πλαστικών σακουλών, ξεκινώντας από μηδενική βάση το 2017, ανήλθε στα 35 εκατομμύρια τεμάχια πέρυσι, ενώ, σύμφωνα με εκτιμήσεις, φέτος πιθανώς θα ξεπεράσει τα 250 εκατομμύρια!

υπήρχε μία σταθερή πορεία προς τη μείωση ή την κατάργησή τους. Όμως, υπό συνθήκες πανδημίας οι ανησυχίες των καταναλωτών σχετικά με την ασφαλή παράδοση των προϊόντων και την ασφαλή αποθήκευση και μεταφορά των νωπών προϊόντων φαίνεται πως επιβραδύνουν αυτή την πορεία. Όσο η οικονομία θα επανέρχεται βαθμιαία σε μία κανονικότητα, θα βλέπουμε να αναδύονται νέες απαιτήσεις από τη συσκευασία. Σε σχέση π.χ. με τον τουρισμό τίθεται το θέμα των ατομικών συσκευασιών τροφίμων και των συσκευασιών προσωρινής αποθήκευσης. Αντίστοιχα ζητήματα τίθενται με τις παραδόσεις των ηλεκτρονικών παραγγελιών της μαζικής εστίασης… Γενικά η ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου φέρνει αλλαγές στον τρόπο μεταφοράς των προϊόντων, καθώς αυξάνει η ζήτηση συσκευασιών που μεταφέρονται εύκολα και με ασφάλεια. Μοιραία θα υπάρξει η ανάγκη δημιουργίας branded υλικών συσκευασίας, ενόσω τα ίδια τα brands θα αναζητούν τρόπους δημιουργίας μιας αναβαθμισμένης εμπειρίας του καταναλωτή κατά την παραλαβή τους. Ενώ μέχρι πρότινος η έμφαση του brand δινόταν στην αγοραστική εμπειρία στο φυσικό κατάστημα, τώρα αυτή αφορά και την κατ’ οίκον παράδοση των προϊόντων», σχολιάζει ο κ. Καραγιάννης.

ΟΙ ΤΆΣΕΙΣ ΣΤΗ ΣΥΣΚΕΥΑΣΊΑ

Στον «Οδηγό για τις τάσεις συσκευασίας το 2021» της DS Smith (εταιρεία συσκευασίας με έδρα το Λονδίνο), επισημαίνεται ότι θα εξακολουθήσουν οι αλλαγές στις καταναλωτικές συνήθειες εξαιτίας της πανδημίας, αλλαγές που συνδέονται με τις ηλεκτρονικές αγορές και την αυξανόμενη σημασία της ταχείας παράδοσης των παραγγελιών. Ως κυρίαρχες στη συσκευασία σήμερα σταχυολογεί τις εξής τάσεις: Πρώτον, την «αφήγηση ιστοριών» (Storytelling), που αναβαθμίζει την προώθηση της εμπορικής επωνυμίας μέσω της συσκευασίας, δεύτερον, την υπόθεση της βιωσιμότητας (Sustainability), τρίτον, την ευρεία χρήση του όρου green, καθώς οι αξίες των ανθρώπων έχουν αλλάξει και απαιτούν από τις εμπορικές επωνυμίες τη συμβολή στη βιώσιμη διαβίωσή τους, και τέταρτον, τις «έξυπνες» συσκευασίες (Smart Packaging), με νέες προσεγγίσεις στον σχεδιασμό, που ανακλούν μεγαλύτερη αξία, μέσω των ψηφι-

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

ακών διεπαφών και της συνδεσιμότητας. Τις τάσεις αυτές στον τομέα της συσκευασίας είτε τις συμπληρώνουν είτε τις εντείνουν οι επιδράσεις της πανδημίας.

ΟΙ ΜΈΡΙΜΝΕΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΩΝ

Όπως επισημαίνει ο κ. Αναστάσιος Πετρόπουλος, διευθυντής Marketing της 3αλφα-Αφοί Κ. Καραγεωργίου, «οι καταναλωτές σήμερα τείνουν να αγοράζουν συσκευασμένα τρόφιμα, τα οποία, πέραν της κάλυψης διατροφικών αναγκών, τους δίνουν μια ολιστική ικανοποίηση. Έτσι τα brands, οι φορείς του κλάδου τροφίμων και ευρύτερα της εφοδιαστικής αλυσίδας, στο πλαίσιο της προσαρμογής τους στις σύγχρονες καταναλωτικές ανάγκες και παράλληλα με τη βασική τους μέριμνα για εγγυημένη ασφάλεια των προϊόντων τους, στρέφονται σε πιο βιώσιμες συσκευασίες, οι οποίες δημιουργούν προϋποθέσεις καλύτερης προβολής τους στο ράφι και αναπτύσσουν τα «clean labels»…». «Αν και η πανδημία δημιούργησε κλίμα ανησυχίας σχετικά με την ασφάλεια των τροφίμων, οπότε φάνηκε ότι τα πλαστικά μιας χρήσης προσφέρουν αξιόπιστη λύση, όσο πλησιάζουμε προς το τέλος της κρίσης στη δημόσια υγεία θα επανέρχεται στο προσκήνιο η αναγκαιότητα της προστασίας του περιβάλλοντος. Πρέπει να επιτύχουμε ενδεχομένως μία νέα ισορροπία, στο πλαίσιο της οποίας η βιομηχανία οφείλει να ικανοποιεί και τα δύο ζητούμενα. Συνεπώς τα ανακυκλώσιμα και τα βιοδιασπώμενα υλικά, η μείωση της χρήσης του πλαστικού, η αύξηση της χρήσης του χαρτιού από πηγές πιστοποιημένα ορθής διαχείρισης και τα υλικά φυτικής προέλευσης θα μείνουν στην επικαιρότητα», σχολιάζει ο κ. Καραγιάννης. Στο ίδιο πλαίσιο, ενδιαφέρον έχει το λανσάρισμα των νέων συσκευασιών των αφρόλουτρων Palmolive από 100% ανακυκλωμένο πλαστικό, που κυκλοφορούν από τον Μάιο. Όπως εξηγείται σε σχετική ανακοίνωση της εταιρείας, η συγκεκριμένη επιλογή «αποτελεί μέρος ενός μακροπρόθεσμου οράματος βιωσιμότητας, το οποίο περιλαμβάνει τη χρήση 100% ανακυκλώσιμης, επαναχρησιμοποιούμενης ή φυσικά διασπώμενης συσκευασίας

σε όλη τη σειρά Palmolive έως το 2025». Ο γενικός διευθυντής του τομέα Προσωπικής Περιποίησης της Colgate-Palmolive, κ. Rani Al Hajji, έχει δηλώσει σχετικά: «Το Palmolive είναι αφοσιωμένο στη βελτίωση του περιβαλλοντικού του αποτυπώματος και κάθε χρόνο κάνει συγκεκριμένα βήματα στην κατεύθυνση αυτή. Η αφαίρεση του παραδοσιακού πλαστικού από τη σειρά αφρόλουτρων είναι απλώς ακόμα ένα βήμα στην πορεία μας προς ένα μέλλον απαλλαγμένο από την σπατάλη πλαστικού. Αναγνωρίζουμε πως υπάρχουν πολλά περισσότερα που μπορούν να γίνουν και αυτός είναι και ο λόγος που αναζητούμε συνεχώς καινοτόμους τρόπους διασφάλισης ότι τα προϊόντα μας παρέχουν μία ευχάριστη εμπειρία ντους, αλλά χωρίς επιβλαβείς συνέπειες για το περιβάλλον». Σύμφωνα με τον κ. Πετρόπουλο, «ο ρόλος της συσκευασίας στην πώληση ενός προϊόντος θεωρείται πλέον κομβικός, καθώς στην αγοραστική απόφαση συντελούν η ευκολία χρήσης, η ασφάλεια, οι όροι βιωσιμότητας της παραγωγής ενός προϊόντος, όπως και η εικόνα του στο ράφι. Στην 3αλφα-Αφοί Κ. Καραγεωργίου, ορμώμενοι από τις σχετικές

τάσεις, αποφασίσαμε στα τέλη του 2019 ν’ αλλάξουμε τις συσκευασίες των ειδικών ρυζιών και επαναλανσάραμε ολόκληρη την προϊοντική σειρά των αρωματικών και εξωτικών ρυζιών. Eπανασχεδιάσαμε εξ ολοκλήρου τους πέντε μέχρι στιγμής κωδικούς της υπό την επωνυμία «Γεύσεις του Κόσμου». Οι νέες συσκευασίες έχουν έντονες ματ αποχρώσεις με ethnic στοιχεία, που παραπέμπουν στη χώρα προέλευσης της κάθε εκλεκτής ποικιλίας ρυζιού, ανοίγοντας έτσι ένα «παράθυρο» για να δει ο καταναλωτής το καθένα από αυτά. Το υλικό που χρησιμοποιούμε στις συσκευασίες τους είναι πλήρως ανακυκλώσιμο, βάσει των σχετικών Οδηγιών της ΕΕ. Ο τρόπος εκτύπωσής τους (τεχνοτροπία reversed with pattern mat lacquer in register) δημιουργεί ματ όψη σε ορισμένα σημεία της συσκευασίας, αναδεικνύοντας το λογότυπο της 3αλφα». Εξάλλου, διαπιστώνει την αυξανόμενη ανάγκη των καταναλωτών για περισσότερη πληροφόρηση στις συσκευασίες για το περιεχόμενό τους, «η οποία ωθεί στην ανάπτυξη νέων και καινοτόμων ιδεών συσκευασίας, που ικανοποιούν αυτό το αίτημα, όπως άλλωστε και την ανάγκη για ασφαλή διατήρηση των προϊόντων σε μεγαλύτερη διάρκεια χρόνου».

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΜΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΙΜΟΥ ΠΛΑΣΤΙΚΟΥ Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής: • άνω του 60% των πλαστικών απορριμμάτων εξακολουθεί να προέρχεται από τις συσκευασίες, αλλά μόνο το 40% αυτών των συσκευασιών ανακυκλώνεται • αν οι τρέχουσες τάσεις στην παραγωγή εξακολουθήσουν ως έχουν μέχρι το 2050, τα πλαστικά θα ευθύνονται για το 20% της κατανάλωσης πετρελαίου και για το 15% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου Σύμφωνα με την Οδηγία (ΕΕ) 2019/904 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 5ης Ιουνίου 2019, «σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον»: • από το 2025 οι φιάλες ποτών χωρητικότητας έως τριών λίτρων, περιλαμβανομένων των καπακιών και των καλυμμάτων τους, οι οποίες κατασκευάζονται από τετραφθαλικό πολυαιθυλένιο ως βασικό υλικό κατασκευής, θα περιέχουν τουλάχιστον 25% ανακυκλωμένο πλαστικό • από το 2030 το ποσοστό του ελάχιστου ανακυκλωμένου πλαστικού θα ανέρχεται στο 30%, ενώ έως το 2030 όλες οι πλαστικές συσκευασίες στην αγορά της ΕΕ πρέπει να είναι επαναχρησιμοποιήσιμες ή ανακυκλώσιμες.

Μάιος 2021 | σελφ σέρβις | 55

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Η πανδημία δημιούργησε κλίμα ανησυχίας σχετικά με την ασφάλεια των τροφίμων, οπότε φάνηκε ότι τα πλαστικά μιας χρήσης προσφέρουν αξιόπιστη λύση. Όσο πλησιάζουμε στο τέλος της πανδημικής κρίσης, επανέρχεται στο προσκήνιο η προστασία του περιβάλλοντος

ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΟ «ΈΞΥΠΝΕΣ» ΟΙ ΣΥΣΚΕΥΑΣΊΕΣ ΣΤΟ ΜΈΛΛΟΝ

«Η κινητήριος δύναμη είναι οι καταναλωτές», τονίζει ο κ. Καραγιάννης, εξηγώντας: «Όσο αυξάνει η ευαισθησία τους σε θέματα υγιεινής και προστασίας του περιβάλλοντος, το λιανεμπόριο θα υιοθετεί τις λύσεις, που προσφέρει η βιομηχανία, ώστε να ικανοποιούνται αυτές ακριβώς οι ανάγκες. Το λιανεμπόριο στη χώρα μας ανταποκρίνεται θετικά στα ζητούμενα αυτά, έτσι ώστε όλο και συχνότερα συναντούμε σχετικές προτάσεις προϊοντικών λύσεων στα ράφια των σούπερ μάρκετ. Οι καταναλωτές τις αναζητούν κι όταν τις εντοπίζουν, τις επιβραβεύουν και τις υιοθετούν». Εξάλλου, παράλληλα προς τα ζητήματα της υγιεινής και της προστασίας του περιβάλλοντος, όπως επισημαίνει, αναπτύσσονται περισσότερο και οι τάσεις της προσωποποιημένης συσκευασίας, της χρήσης των ψηφιακών εκτυπώσεων του augmented reality και των «έξυπνων» συσκευασιών, «των οποίων

56 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

έχουμε ήδη δει εφαρμογές, αλλά ακόμα όχι σε μεγάλη έκταση. Έχουμε αρκετό δρόμο μπροστά μας, ώσπου να μιλούμε για κυριαρχία των «έξυπνων» συσκευασιών. Όμως η τάση είναι υπαρκτή και γίνονται αργά και σταθερά βήματα στην κατεύθυνσή της. Άλλωστε, μην ξεχνάτε ότι αυτό που ονομάζουμε «έξυπνη συσκευασία» δεν μπορεί να λειτουργήσει από μόνο του, δηλαδή χωρίς να ενταχθεί σε ένα μεγαλύτερο σύμπαν «έξυπνων» συσκευών, με τις οποίες η συσκευασία θα αλληλεπιδρά. Όσο οι σχετικές τεχνολογίες εξελίσσονται –ήδη βλέπουμε τη συνδεσιμότητα στην καθημερινότητά μας να αυξάνεται–, τόσο θα κερδίζουν έδαφος οι «έξυπνες» συσκευασίες».

ΘΕΤΙΚΈΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΈΣ ΜΕ ΠΟΛΛΈΣ ΠΡΟΚΛΉΣΕΙΣ

«Η πανδημία έχει φέρει νέες αντιλήψεις σχετικά με την ανάγκη της συσκευασίας και διανομής των προϊόντων με αποτελεσματικό τρόπο. Υπάρχουν προσδοκίες για την ταχύτερη και καλύτερη παραγωγή και διανομή των προϊόντων, πράγμα που αφορά και τις συσκευασίες τους. Οι εταιρείες συσκευασίας θα βρεθούν αντιμέτωπες με νέες προκλήσεις για την ανάπτυξη λύσεων που θα ικανοποιούν, τόσο την αυξημένη ζήτηση όσο και τις ανάγκες για ταχύτερη διανομή. Θα είναι ένας αγώνας με το χρόνο, αλλά η ανάγκη για ασφαλείς και αποδοτικές συσκευασίες πιέζει», σχολιάζεται εκ μέρους της εταιρείας συσκευασιών Αφοί Θεοδώρου. Σύμφωνα με τον κ. Καραγιάννη, οι προοπτικές του κλάδου είναι θετικές, καθώς παρά τα συγκυριακά προβλήματα σε συγκεκριμένες προϊοντικές κατηγορίες ή κλάδους της οικονομίας, η ζήτηση βρίσκει αλλού διεξόδους, έτσι ώστε οι εταιρείες του κλάδου πρέπει να αναζητούν τις νέες ευκαιρίες και να προσαρμόζονται ανάλογα. Όπως λέει χαρακτηριστικά, «η συσκευασία εξακολουθεί να προσφέρει αυτό που παραδοσιακά προσέφερε: Προστασία του προϊόντος, ευκολία στην αποθήκευσή του και ασφάλεια κατά τη μεταφορά του. Αυτά είναι επίκαιρα όσο ποτέ. Όμως, πλέον ενισχύεται και μια ακόμη πλευρά του ρόλου της συσκευασίας: Τα brands δεν απολαμβάνουν πια της προβολής που είχαν στα καταστήματα λιανικής, όσο τουλάχιστον προ πανδημίας, καθώς ο κόσμος

δεν ψωνίζει με την ίδια συχνότητα. Συνεπώς η αξία της συσκευασίας ως εργαλείο μάρκετινγκ και αγωγός της εμπειρίας που θέλει να προσφέρει ένα brand στον καταναλωτή, θα έχει πολύ μεγαλύτερη σημασία στο άμεσο μέλλον. Αυτό πρέπει να συνειδητοποιηθεί άμεσα από τις εταιρείες, καθώς οι εμπειρίες που προσφέρουν τα περισσότερα brands, μέσω του συγκεκριμένου καναλιού διανομής, είναι προς το παρόν απελπιστικά φτωχές…». Όπως σημειώνει ο κ. Πετρόπουλος, «ιδιαίτερα σε παραδοσιακά τρόφιμα, όπως τα ρύζια και τα όσπρια, αποτελεί υψίστης σημασίας θέμα η συγκράτηση του κόστους. Από αυτή την άποψη δεν είναι δυνατόν να λείπουν από το τραπέζι του καταναλωτή, λόγω μιας υποτιθέμενης αύξησης του κόστους των συσκευασιών τους. Γι’ αυτό επιλέγουμε πάντα λύσεις που προσφέρουν μια χρυσή ισορροπία…». 

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Προϋποθέσεις για ένα επιτυχημένο Παρατηρητήριο Τιμών στην Ελλάδα Το έντονο ενδιαφέρον της κυβέρνησης και του αρμόδιου υπουργείου για τη δημιουργία ενός νέου Παρατηρητήριου Τιμών που θα υπηρετεί τον στόχο της ενημέρωσης των καταναλωτών σχετικά με τις τιμές των προϊόντων που πωλούνται μέσω του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων ήταν η αφορμή για τη συγγραφή του παρόντος άρθρου, στο οποίο εξετάζουμε τα στοιχεία που θα μπορούσαν να οδηγήσουν το εν λόγω εγχείρημα σε επιτυχία, σε αντίθεση με τις προηγούμενες αντίστοιχες προσπάθειες. ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΜΟΥΡΑΤΙΔΗ

ο 2002, γεννήθηκε στη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή η ιδέα να καταγράφονται με αυτοματοποιημένο τρόπο βασικές τιμές προϊόντων ανά τακτά χρονικά διαστήματα και να διατίθενται στους αγοραστές, ώστε να είναι εφικτή μια σύγκριση τιμών ανά προϊόν σε διαφορετικές αλυσίδες καταστημάτων τροφίμων. O κ. Στέφανος Κομνηνός, Γενικός Γραμματέας Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης κατά την περίοδο 2009-2014, μας εξηγεί πως «τότε η συλλογή τιμών γινόταν από εργαζόμενους, οι οποίοι επισκέπτονταν τα καταστήματα και κατέγραφαν τις τιμές στο ράφι, με τη βοήθεια μιας φορητής συσκευής. Στο τέλος της ημέρας τις αποθήκευαν στα υπολογιστικά συστήματα για ταξινόμηση και προβολή, μέσω ενός αρκετά αναλυτικού για την εποχή του website. Στη διαδικασία συλλογής τιμών συμπεριλαμβάνονταν η κρεαταγορά και η λαχαναγορά. Ο διαγωνισμός που προκηρύχθηκε για να γίνει η ιδέα του Παρατηρητηρίου Τιμών πράξη προέβλεπε, εκτός από την προβολή των τιμών στο website, και την εγκατάσταση σημείων ενημέρωσης σε δημόσιους χώρους, όπου ο αγοραστής θα μπορούσε να δει τιμές προϊόντων, στην περίπτωση που δεν είχε υπολογιστή». Το έργο παραδόθηκε το 2009 και, σύμφωνα με τον κ. Κομνηνό, λειτούργησε στο μεγαλύτερο μέρος του, με εξαίρεση τα δημόσια σημεία ενημέρωσης, τα οποία δεν τοποθετήθηκαν, πλην ελάχιστων.

Τα αδύναμα σημεία του έργου, πέραν του χρόνου που απαιτήθηκε για την ολοκλήρωσή του, αφορούσαν κυρίως τον τομέα της σωστής δειγματοληψίας τιμών, ώστε το αποτέλεσμα να είναι χρήσιμο για τον αγοραστή. Από τη θέση του Γενικού Γραμματέα Εμπορίου ο κ. Κομνηνός αναλαμβάνει να διαμορ-

φώσει το Παρατηρητήριο Τιμών, ώστε να είναι λειτουργικό και να εξυπηρετεί τους στόχους του. Το βασικό πρόβλημα που διαπιστώθηκε στη διαδικασία δειγματοληψίας, πέρα από το κόστος αμοιβής του ανθρώπινου δυναμικού, ήταν η μεγάλη χρονική απόσταση μεταξύ λήψης τιμών και ανάρτησής τους στο διαδίκτυο. Το παράδοξο, όπως επι-

Μάιος 2021 | σελφ σέρβις | 57

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

ΙΩAΝΝΗΣ ΛΙΑNΟΣ: ΤΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΤΙΜΩΝ ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΟΡΑΣΤΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΑ Θα μπορούσε το Παρατηρητήριο Τιμών να αποδειχθεί χρήσιμο, εκτός από τον αγοραστή και για την Επιτροπή Ανταγωνισμού; Τις απαντήσεις σε αυτό τον προβληματισμό δίνει ο κ. Ιωάννης Λιανός, Πρόεδρος της Επιτροπής Ανταγωνισμού. σελφ σέρβις: Ένα Παρατηρητήριο Τιμών θα είχε οφέλη για το έργο της Επιτροπής Ανταγωνισμού και ποια θα ήταν τα σημαντικότερα; Ιωάννης Λιανός: Η Επιτροπή Ανταγωνισμού είναι θετική στη δημιουργία Παρατηρητηρίου Τιμών για την καταγραφή των τιμών λιανικής πώλησης. Γενικά, η ενίσχυση της πληροφόρησης των καταναλωτών ευνοεί τον υγιή ανταγωνισμό στην αγορά. Υπάρχουν και στη χώρα μας ιστοσελίδες σύγκρισης τιμών, που καλύπτουν τη συγκεκριμένη ανάγκη σε μεγάλο βαθμό, όμως αφορούν κυρίως τις κατηγορίες προϊόντων τεχνολογίας. Η πρόσβαση των καταναλωτών σε πληροφόρηση σχετικά με τις τιμές βασικών καταναλωτικών προϊόντων είναι ιδιαίτερα σημαντική. σ. σ.: Εκ του ρόλου τους οι ενώσεις καταναλωτών θα έπρεπε να απαιτούν τη δημιουργία ενός λειτουργικού και έγκυρου Παρατηρητηρίου Τιμών, και στο πλαίσιο διασφάλισης όρων υγιούς ανταγωνισμού. Δεδομένης της απουσίας ισχυρού καταναλωτικού κινήματος στην Ελλάδα, θα μπορούσε η Επιτροπή Ανταγωνισμού να παίξει καταλυτικό ρόλο προς αυτή την κατεύθυνση; Ι. Λ.: Όπως ίσως γνωρίζετε, η Επιτροπή Ανταγωνισμού συλλέγει ήδη στοιχεία από το Παρατηρητήριο Τιμών e-katanalotis και τα αξιοποιεί στην ερευνητική της δραστηριότητα, μέσω της αυτοματοποιημένης πλατφόρμας που έχει αναπτύξει. Πρόθεσή μας είναι να επεκτείνουμε τη χρήση της πλατφόρμας μας μέσω web scraping από ιστοσελίδες όπου υπάρχουν τέτοιες δημόσιες πληροφορίες και μέσω της δυνατότητας που θα παρέχει στην Επιτροπή νομοθετική διάταξη που έχει προβλεφθεί στο σχέδιο νόμου, το οποίο έχει προετοιμαστεί από τη Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή και θα κατατεθεί προς ψήφιση το καλοκαίρι, όπου προβλέπεται η δυνατότητα εθελοντικής σύνδεσης της πλατφόρμας της Επιτροπής με ιστοσελίδες σύγκρισης τιμών (price comparison web sites), για την άμεση και σε πραγματικό χρόνο συλλογή δεδομένων. Η Επιτροπή Ανταγωνισμού δεν στοχεύει στο να υποκαταστήσει, αλλά στο να ενισχύσει το έργο των Ενώσεων Καταναλωτών και προς τον σκοπό αυτό έχει υπογράψει Μνημόνια Συνεργασίας με τις σχετικές Ενώσεις. Επιπλέον, έχει οργανώσει και σχετική εκπαίδευση του προσωπικού των Ενώσεων, σε συνεργασία και με την Ευρωπαϊκή Ένωση Καταναλωτών BEUC, προκειμένου να επιτύχει τον παραπάνω σκοπό. Τέλος, η Επιτροπή Ανταγωνισμού έχει αναπτύξει σημαντική συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Καταναλωτή, με την οποία αναμένεται επίσης να συνεργαστεί για το έργο που έχει εκκινήσει η Επιτροπή, της συστηματικής χαρτογράφησης αγορών και κλάδων της ελληνικής οικονομίας. σ. σ.: Αξιολογώντας το τρέχον Παρατηρητήριο Τιμών, ποιες βελτιώσεις θα θέλατε να δείτε το προσεχές διάστημα; Ι. Λ.: Όπως σας ανέφερα, η Επιτροπή Ανταγωνισμού ήδη χρησιμοποιεί και αξιοποιεί τα στοιχεία που συλλέγει το Παρατηρητήριο Τιμών στις έρευνές της. Θεωρώ ότι λειτουργεί αρκετά καλά. Ορισμένες βελτιώσεις που θα μπορούσαν να γίνουν αφορούν την προσθήκη κάποιων ακόμη σημαντικών κωδικών για την ενημέρωση των καταναλωτών, καθώς και τη δυνατότητα να παρέχεται, -μόνο στην Επιτροπή όμως-, η πληροφόρηση σχετικά με τα τεμάχια λιανικής πώλησης των προϊόντων, ώστε να υποβοηθηθεί το ελεγκτικό της έργο, όταν τίθενται ζητήματα στρεβλώσεων του ανταγωνισμού.

σημαίνει ο κ. Κομνηνός ήταν ότι οι τιμές υπήρχαν σε ψηφιακή μορφή στα υπολογιστικά συστήματα των αλυσίδων τροφίμων, οπότε δεν υπήρχε πρακτικά λόγος να γίνεται κατά τόπους δειγματοληψία. Οπότε, η Γενική Γραμματεία, σε συμφωνία με τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ, δημιούργησε μια λίστα με 800 περίπου κωδικούς, οι οποίοι μαζί με τα

58 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

οπωροκηπευτικά έφταναν τους 1.000. Ειδικά για τα οπωροκηπευτικά διατηρήθηκε η διαδικασία τής επί τόπου δειγματοληψίας, λόγω απουσίας ψηφιακών συστημάτων στις λαϊκές αγορές. Αξίζει να αναφερθεί ότι η λήψη τιμών από τις επιχειρήσεις λιανεμπορίου δεν γινόταν βάσει κάποιας κανονιστικής υποχρέωσης,

αλλά είχε τη μορφή μιας άτυπης συνεργασίας. Τα δεδομένα που συλλέγονταν ήταν ανοιχτά και επομένως θα μπορούσε να τα αξιοποιήσει ο καθένας για να «χτίσει» πάνω τους άλλες χρήσιμες εφαρμογές. Μάλιστα, αυτό ήταν το πρώτο έργο του ελληνικού δημοσίου που ενσωμάτωσε την έννοια των ανοιχτών

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

δεδομένων. Το ELTRUN, το Εργαστήριο Ηλεκτρονικού Εμπορίου & Επιχειρείν του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, ήταν από τους πρώτους φορείς που αξιοποίησαν τα ανοιχτά δεδομένα, βοηθώντας παράλληλα ώστε να βελτιωθεί η ταξινόμησή τους και το περιβάλλον παρουσίασής τους στους αγοραστές. Επιπλέον, αξιοποιούσε τα δεδομένα για την πραγματοποίηση μελετών και αναλύσεων, που προσέφεραν χρήσιμα στοιχεία στους συντελεστές της αγοράς. Αργότερα, στα ίδια δεδομένα βασίστηκε και εφαρμογή για κινητά τηλέφωνα, ενώ το ίδιο μονοπάτι που είχε σχεδιαστεί για το Παρατηρητήριο Τιμών των προϊόντων ευρείας κατανάλωσης, χρησιμοποιήθηκε και στο Παρατηρητήριο Καυσίμων.

ΤΟ ΝΈΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΉΡΙΟ ΤΙΜΏΝ

Η αλλαγή κυβέρνησης το 2015 σήμανε το τέλος του πρώτου Παρατηρητηρίου Τιμών, που ήδη είχε χαρακτηριστεί ως δύσχρηστο. Η Γενική Γραμματεία Εμπορίου της νέας κυβέρνησης είχε ξεκινήσει τον σχεδιασμό ενός νέου Παρατηρητηρίου, με ένταξη μάλιστα και άλλων κατηγοριών, όπως της ένδυσης-υπόδησης, με προγραμματισμό έναρξης λειτουργίας του το τέλος του 2018, χωρίς όμως να ολοκληρώσει μέχρι το τέλος της θητείας της το σχετικό έργο. Μετά τις εκλογές του 2019 και την αλλαγή ηγεσίας στο Υπουργείο Ανάπτυξης, δόθηκε το πράσινο φως για το νέο Παρατηρητήριο Τιμών. Η νέα προσπάθεια ξεκίνησε έχοντας με θετικό στοιχείο τη μεγαλύτερη εξοικείωση των πολιτών με τις ψηφιακές τεχνολογίες και τις υπηρεσίες σύγκρισης τιμών.

τιμών, σε αντίθεση με την αγορά, που έχει δημιουργήσει τους δικούς της μηχανισμούς, με δεδομένη την ένταση του ανταγωνισμού.

αντιρρήσεις, οι οποίες αφορούν κυρίως την πρόσβαση ανταγωνιστών τους στα στοιχεία των δικών τους τιμών.

Η δική μας παρέμβαση εντάσσεται στο πλαίσιο της ψηφιοποίησης των δημόσιων δομών, της χρήσης ανοιχτών δεδομένων και φυσικά της διασφάλισης του υγιούς ανταγωνισμού. Με αυτή τη λογική, τόσο οι καταναλωτές όσο και οι επιχειρήσεις λιανικής πώλησης θα έχουν στη διάθεση τους ένα σύγχρονο και διαδραστικό εργαλείο».

Για ειδικότερες απαντήσεις σχετικά με τον σχεδιασμό και τις υποδομές λειτουργίας της πλατφόρμας απευθυνθήκαμε και στην εταιρεία Warply, χωρίς ανταπόκριση.

ΑΠΡΟΘΥΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ

Ζητήσαμε απαντήσεις εκ μέρους της Γενικής Γραμματείας σε ερωτήματα που αφορούν τον σχεδιασμό του Νέου Παρατηρητηρίου Τιμών, τον τρόπο λειτουργίας του, τη συνεργασία με τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ, τις τεχνολογικές υποδομές, την επισκεψιμότητά του και συνολικά για τα μέσα που θα αξιοποιηθούν ώστε να στηρίξουν την επιτυχία του στόχου του, αλλά δεν τις λάβαμε. Αυτό που γνωρίζουμε μόνο, από ενημερωμένα στελέχη της αγοράς, είναι πως το Υπουργείο Ανάπτυξης ζήτησε από τις λιανεμπορικές αλυσίδες την καθημερινή αποστολή αρχείου με τις τιμές συγκεκριμένου αριθμού προϊόντων. Αυτό σημαίνει αφενός πως το έργο υλοποιείται βάσει μιας διαδικασίας η οποία εφαρμοζόταν σε προηγούμενες δεκαετίες και αφετέρου πως η επιτυχία του εξαρτάται από τη συμμόρφωση των επιχειρήσεων σε μια απαίτηση του υπουργείου για την οποία, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, υπάρχουν έντονες

ΚΆΠΟΙΑ ΣΤΟΙΧΕΊΑ ΑΞΙΟΛΌΓΗΣΗΣ…

Μια περιήγηση στο site και την εφαρμογή για φορητές συσκευές που έχει δημιουργηθεί για να συμβάλει στην επιλογή τής πλέον συμφέρουσας αγοράς εκ μέρους του χρήστη, δείχνει πως υπάρχουν ακόμη πολλά να γίνουν ώστε να επιτευχθεί ο στόχος του έργου. Σημειώνεται πως στο Play Store η εφαρμογή έχει περίπου 50.000 λήψεις και αξιολόγηση 2,6 στα 5 από 395 κριτικές. Στο App Store δεν παρουσιάζονται οι λήψεις της εφαρμογής, ενώ η αξιολόγηση είναι 3,9 στα 5. Ίσως, η εικόνα να βελτιωθεί στο μέλλον. Το βέβαιο είναι ότι οι τεχνολογίες που θα μπορούσαν να κάνουν την υπηρεσία πραγματικά χρήσιμη είναι διαθέσιμες και έχουν αξιοποιηθεί με μεγάλη επιτυχία από παρόμοιες υπηρεσίες σύγκρισης τιμών. Επομένως, καταλυτικοί παράγοντες για την επιτυχία του έργου είναι η εξασφάλιση της συμφωνίας των λιανεμπόρων στην παροχή των ζητούμενων στοιχείων και η δέσμευση του υπουργείου στη δημιουργία ενός πραγματικά χρήσιμου εργαλείου για τους αγοραστές. 

Το 2020 ανακοινώνεται η συνεργασία για το σχετικό έργο με την εταιρεία Warply. Στο άρθρο που δημοσιεύσαμε σε προηγούμενο τεύχος με τίτλο «Παρατηρητήριο Τιμών: Θα χρειαστεί δυνατά… κιάλια για να βρει τον στόχο του», παρουσιάσαμε ορισμένα στοιχεία που αφορούν τις κατασκευαστικές λεπτομέρειες που θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην επιτυχία του. Όπως μας είχε πει τότε ο κ. Παναγιώτης Σταμπουλίδης, Γενικός Γραμματέας Εμπορίου & Προστασίας Καταναλωτή, «το υπουργείο δεν διαθέτει ολοκληρωμένο σύστημα πληροφόρησης

Μάιος 2021 | σελφ σέρβις | 59

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, «Ελλάδα 2.0» Σύμφωνα με τον θεμελιωτή της εθνικής ιδεολογίας του ελληνικού κράτους, Σπυρίδωνα Ζαμπέλιο, ο ελληνισμός κλήθηκε να αποκτήσει την «πεφωτισμένη συναίσθησιν του προορισμού του», διεκδικώντας έναν νέο ιστορικό ρόλο για τον εαυτό του ως εκπροσώπου του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Κατά την Προεδρία της Ελληνικής Δημοκρατίας, ο Αγώνας του 1821 άνοιξε τον δρόμο για ένα σύγχρονο κράτος, που βρίσκεται στον πυρήνα της ενωμένης Ευρώπης. Σύμφωνα δε με τον υφυπουργό παρά τω πρωθυπουργώ, κ. Άκη Σκέρτσο, με τη συμπλήρωση των 200 χρόνων από το 1821 το υπό έγκριση από την ΕΕ Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», αποτελεί ένα συνεκτικό σχέδιο επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων, προορισμένο να κάνει update στο λειτουργικό της χώρας και να δημιουργήσει μια νέα καλύτερη εκδοχή του, τη «version 2» της Ελλάδας. ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΕΣΤΙΜΑΛΤΖΟΓΛΟΥ

π’ ό,τι φαίνεται, ο νέος

ιστορικός προορισμός της χώρας είναι προ των πυλών αφού, κατά τους συγγραφείς του Σχεδίου, «στόχος είναι να γίνουν θεμελιώδεις οικονομικές και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, που θα επηρεάσουν όχι μόνο την οικονομική δραστηριότητα, αλλά και τις τεχνολογίες, τις νοοτροπίες και τους θεσμούς». Φυσικά, η πρακτική που εγκαινιάστηκε

προ 200 χρόνων, δηλαδή της παρέμβασης των «Μεγάλων Δυνάμεων», είναι ακόμα κυρίαρχη αφού, όπως σημειώνεται, το Σχέδιο «Ελλάδα 2.0» είναι πλήρως εναρμονισμένο με τους στόχους των σύγχρονων οικονομικών δυνάμεων της ΕΕ, ικανοποιεί τις σχετικές ευρωπαϊκές συστάσεις ως προς τις προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις και τις αναγκαίες για την έγκαιρη ολοκλήρωσή τους επενδύσεις, ενώ προσθέτει ακόμη πιο φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις, που αποτελούν μέρος της στρατηγικής ατζέντας της ελληνικής κυβέρνησης, πολλές από τις οποίες περιλαμβάνονται στην Έκθεση Πισσαρίδη. Ο χαρακτήρας του Σχεδίου προσδιορίζεται

από τα όρια μιας διαχειριστικής μορφής κρατικής παρέμβασης σε συνθήκες επεκτατικής νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής. Αναφορικά με τα οικονομικά αποτελέσματα,

60 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

το Σχέδιο προβλέπει τη δημιουργία 180.000200.000 νέων μόνιμων θέσεων εργασίας ως το 2026 και μια μόνιμη αύξηση στο ύψος του πραγματικού ΑΕΠ κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες. Η αύξηση αυτή, κατά το Σχέδιο, θα είναι μόνιμη, καθώς θα προέλθει κυρίως από την αύξηση των ιδιωτικών επενδύσεων και την πραγματοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, που θα βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα της χώρας και θα δημιουργήσουν νέα παραγωγή, θέσεις εργασίας και εξαγωγές μετά την ολοκλήρωσή τους. Κατά συνέπεια, το Σχέδιο «απαντά» με 58 μεταρρυθμίσεις στις χρόνιες παθογένειες της ελληνικής οικονομίας, που αφορούν το παραγωγικό μοντέλο της, τους χαμηλούς δείκτες των ιδιωτικών επενδύσεων, την υστέρηση στις εξαγωγές κατά 10 μονάδες σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, τον μειωμένο ρόλο της γυναίκας στην παραγωγή, την εξάπλωση της αδήλωτης ή ημι-δηλωμένης εργασίας, τη δράση της παραοικονομίας, το χάσμα δεξιοτήτων κ.ά.

ΟΙ ΤΈΣΣΕΡΙΣ ΠΥΛΏΝΕΣ ΤΟΥ ΣΧΕΔΊΟΥ

Συνοπτικά το «Ελλάδα 2.0» έχει τέσσερις

πυλώνες: Ο πρώτος, της «πράσινης» ανάπτυξης (συνόλου πόρων 10.395 εκατ. ευρώ), ο δεύτερος του ψηφιακού μετασχηματισμού της οικονομίας και των επιχειρήσεων (συνόλου πόρων 2.236 εκατ. ευρώ), ο τρίτος της απασχόλησης, των δεξιοτήτων και της

κοινωνικής συνοχής (συνόλου πόρων 5.310 εκατ. ευρώ) και ο τέταρτος των ιδιωτικών επενδύσεων και των οικονομικών και θεσμικών μετασχηματισμών (συνόλου πόρων 7.806 εκατ. ευρώ). Για την υλοποίησή του η Ελλάδα ζήτησε το σύνολο των πόρων που μπορεί να λάβει στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, δηλαδή 17,8 δισ. ευρώ επιδοτήσεις συν 12,7 δισ. ευρώ δάνεια. Πυρήνας του Σχεδίου είναι, φυσικά, η αύ-

ξηση των επενδύσεων. Άλλωστε, γι’ αυτό το λόγο το κράτος, με τα εργαλεία της ενίσχυσης των ιδιωτικών επενδύσεων, της χρήσης των ΣΔΙΤ και των Εταιρειών Παροχής Ενεργειακών Υπηρεσιών, αποβλέπει στην κινητοποίηση (μέσω μόχλευσης) συνολικών επενδυτικών πόρων 57 δισ. ευρώ. Ειδικότερα, ως προς την «πράσινη» μετάβαση οι επενδύσεις κι οι μεταρρυθμίσεις του Σχεδίου θα δεσμεύσουν το 57% της χρηματοδότησης και περιλαμβάνουν τη δημιουργία υποδομών 5G, τη διασύνδεση των ελληνικών νησιών, την αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, την υπογειοποίηση του ηλεκτρικού δικτύου, την ενεργειακή αναβάθμιση οικιών-επιχειρήσεων-δημόσιων κτηρίων, την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας, την προώθηση της ηλεκτροκίνησης και μεγάλων αρδευτικών και αντιπλημμυρικών έργων, την ανάπλαση των κτημάτων του Τατοΐου και την ανακαίνιση του Ολυμπιακού Σταδίου. Για την ψηφιακή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

μετάβαση οι επενδύσεις και οι μεταρρυθμίσεις του Σχεδίου περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την προεγκατάσταση υποδομής οπτικών ινών από επιχειρήσεις και νοικοκυριά, τον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων, την τηλεργασία, το ψηφιακό γραφείο, την ψηφιοποίηση των κρατικών αρχείων, την αναβάθμιση της κεντρικής υποδομής και των υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους, τη βελτίωση των συναλλαγών της Δημόσιας Διοίκησης με πολίτες και επιχειρήσεις, την επανακατάρτιση των στρατευμένων και άλλες σχετικές επενδύσεις. Αναφορικά με τον τρίτο πυλώνα (απασχό-

ληση, δεξιότητες και κοινωνική συνοχή), οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας αποσκοπούν στην προώθηση σύγχρονων «ενεργητικών και μη ενεργητικών» πολιτικών για την αγορά εργασίας, με σκοπό τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και τη διατήρησή τους σε περιόδους κρίσης (βλέπε επικείμενες μεταρρυθμίσεις του Υπουργείου Εργασίας σχετικά με την περαιτέρω ελαστικοποίηση της εργασίας). Επιπλέον προωθούνται αντίστοιχα μεγάλα προγράμματα κατάρτισης, με σκοπό την αύξηση της απασχόλησης και με ιδιαίτερη έμφαση στην ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων, ενώ προωθούνται μεταρρυθμίσεις στα συστήματα επαγγελματικής εκπαίδευσης και μαθητείας, καθώς και επενδύσεις στην ενίσχυση της καινοτομίας των ελληνικών πανεπιστημίων και των επιδόσεών τους στην έρευνα –και δη στα συγχρηματοδοτούμενα από τον ιδιωτικό τομέα προγράμματα έρευνας, στο πλαίσιο της σύνδεσης των ΑΕΙ με την αγορά εργασίας. Ιδιαίτερης σημασίας εξαιτίας της πανδημί-

ας θεωρούνται οι μεταρρυθμίσεις και οι επενδύσεις προς ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και της ανθεκτικότητας του συστήματος υγείας, προκειμένου να παρέχει υπηρεσίες υψηλής ποιότητας (ανακαίνιση υποδομών, εκσυγχρονισμός εξοπλισμού, ψηφιοποίηση νοσοκομείων και κέντρων υγείας), καθώς και για τη δημιουργία μιας αξιόλογης πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. Επίσης, ο τρίτος πυλώνας εμπεριέχει μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις που ενδυναμώνουν την κοινωνική δικαιοσύνη και το δίκτυο κοινωνικής προστασίας (ενίσχυση ευάλωτων ομάδων, ένταξη

Αυτό το σχέδιο των τεσσάρων αξόνων, που παρουσιάζεται σχεδόν ως η νέα «Μεγάλη Ιδέα» του ελληνισμού, συγκροτεί ένα στρατηγικό σχέδιο ανασυγκρότησης της οικονομίας μετά την υπερδεκαετή καταστροφική δοκιμασία της, περιλαμβανομένης της περιόδου της πανδημίας προσφύγων στην αγορά εργασίας, κοινωνικές παροχές κ.λπ.). Τέλος, ο τέταρτος πυλώνας αφορά τις ιδιωτικές επενδύσεις και τον θεσμικό μετασχηματισμό. Ειδικότερα, το Σχέδιο περιλαμβάνει μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, μέτρα για την υποστήριξη της διαχειριστικής ικανότητας της κεντρικής διοίκησης και της Γενικής Κυβέρνησης, παρεμβάσεις για την καταπολέμηση του παρεμπορίου, την ανάπτυξη της κεφαλαιαγοράς, την αντιμετώπιση του ιδιωτικού χρέους, την αναβάθμιση της επιστημονικής έρευνας στη χώρα, αλλά και πολιτικές ενίσχυσης του πολιτισμού και του τουρισμού, του αγροδιατροφικού τομέα, της βελτίωσης του ζωικού κεφαλαίου και των υδατοκαλλιεργειών.

«ΕΛΛΆΔΑ 2.0» Η΄ ΤΟ «ΜΝΗΜΌΝΙΟ 5.0»;

Συμπερασματικά, σύμφωνα με τον υφυ-

πουργό παρά τω πρωθυπουργώ, το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «είναι μια τεράστια ευκαιρία να καλύψουμε το χαμένο έδαφος δεκαετιών, να διορθώσουμε τις πα-

θογένειες της ελληνικής οικονομίας και της δημόσιας διοίκησης και εν τέλει να παραδώσουμε μια νέα καλύτερη εκδοχή της χώρας μας στη νέα γενιά, την «Ελλάδα 2.0»…». Αυτό το σχέδιο των τεσσάρων αξόνων,

που παρουσιάζεται σχεδόν ως η νέα «Μεγάλη Ιδέα» του ελληνισμού, συγκροτεί ένα στρατηγικό σχέδιο ανασυγκρότησης της οικονομίας μετά την υπερδεκαετή καταστροφική δοκιμασία της, περιλαμβανομένης της περιόδου της πανδημίας. Ωστόσο, κάποιοι συγκρατημένα αισιόδοξοι αναλυτές αναφέρονται σε ανάλογα παραδείγματα στο παρελθόν με αρνητικά αποτελέσματα (π.χ. κακή επίδοση στην υλοποίηση πολιτικών, πόροι που δεν αξιοποιήθηκαν για την «πράσινη» ανάπτυξη, φωτοβολταϊκά, πρόγραμμα «Εξοικονομώ» κ.ά.), κρούοντας τον κώδωνα κινδύνου. Δεν λείπουν, βέβαια, όσοι στο όλο εγχείρημα αναγνωρίζουν την επανάληψη της επιχειρηματολογίας για τις πρακτικές των μνημονίων, οπότε αντί για «Ελλάδα 2.0» βλέπουν ένα «Μνημόνιο 5.0»… Η πορεία της ελληνικής οικονομίας θα δείξει ποιος έχει δίκιο. Ωστόσο, υπάρχει ελπίδα αφού, σύμφωνα με τον Σπυρίδωνα Ζαμπέλιο και το εθνικό αφήγημα, «η Πρόνοια εκδηλώνει την παρουσία της στα ανθρώπινα πράγματα με το να ενσαρκώνεται στο «πνεύμα» και την «ψυχή» των «λαών-εθνών», στον πολιτισμό τους και να τους καθοδηγεί, αναθέτοντάς τους την αποστολή, να φέρουν εις πέρας τα Σχέδιά της». Αμήν! 

Μάιος 2021 | σελφ σέρβις | 61

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Μεταβολή του κύκλου εργασιών για το σύνολο των επιχειρήσεων της ελληνικής οικονοµίας. 0 -10

-8,3

-9,6

-11,7 -16,1

-20 -30

Μεταβολή Ιανουάρ. 2021/2020 Μεταβολή Φεβρουάρ. 2021/2020

-40 -50 -60 -70

-60,7

-63,6

Χονδρικό και Δραστηριότητες Υπηρεσιών Λιανικό Εμπόριο, Παροχής Καταλύματος και Επισκευή Μηχανοκίνητων Υπηρεσιών Εστίασης Οχημάτων και Μοτοσυκλετών

Γενικό Σύνολο

Σύµφωνα µε την ΕΛΣΤΑΤ, για το σύνολο των επιχειρήσεων της οικονοµίας µε υποχρέωση τήρησης διπλογραφικών βιβλίων ο κύκλος εργασιών τον Φεβρουάριο φέτος ανήλθε σε 17.231.465 χιλ. ευρώ, σηµειώνοντας µείωση 9,6% συγκριτικά µε τον Φεβρουάριο του 2020 (19.052.382 χιλ. ευρώ). Ειδικότερα, για την οικονοµική δραστηριότητα του χονδρικού και λιανικού εµπορίου, η µεταβολή του κύκλου εργασιών τον Ιανουάριο φέτος σε σχέση µε τον αντίστοιχο µήνα του 2020 ήταν της τάξης του -8,3%, ενώ τον Φεβρουάριο ήταν της τάξης του -11,7%. Η µεγαλύτερη µείωση παρουσιάστηκε στον κλάδο του τουρισµού, µε 63,6% τον Ιανουάριο του 2021/2020 και 60,7% τον Φεβρουάριο του 2021/2020.

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

∆είκτες απασχόλησης: ∆' τρίµηνο 2020/2019 Ορυχεία και Λατομεία

-3,1

-15,5

-25,1

Μεταποίηση

-8,5

-1,1

-8,7

-4,8 -6,8 5,8 -6,5 4,3

Παροχή Ηλ. Ρεύματος, Φυσικού Αεριού, Ατμού και Κλιματισμού Παροχή Νερού, Επεξεργασία Λυμάτων, Διαχείριση Αποβλήτων και Δραστηριότητες Εξυγίανσης Κατασκευές

-9,5

Μεταφορά και Αποθήκευση -50,3 Δραστηριότητες Υπηρεσιών Παροχής Καταλύματος και Υπηρεσιών Εστίασης -47,4

-12,1

-50

-40

-30

-20

-10

12,4

-2,3 2,4 -6,9 -4,8

-7,8

Διοικητικές και Υποστηρικτικές Δραστηριότητες

-60

5,4

-6,6

Επαγγελματικές, Επιστημονικές και Τεχνικές Δραστηριότητες

17,2

-1 -2,4

Ενημέρωση και Επικοινωνία

Ετήσια μεταβολή % Δ' τρίμηνο 2020/2019 Δείκτης απασχολούμενων ατόμων Δείκτης ωρών εργασίας Δείκτης μισθών και ημερομισθίων

2,5 2,8 0,2 3,2

Η ΕΛΣΤΑΤ ανακοίνωσε τα στοιχεία των Βραχυχρόνιων Δεικτών Απασχόλησης (Απασχολούµενων Ατόµων, Ωρών Εργασίας και Μισθών και Ηµεροµισθίων) σε βασικούς τοµείς της οικονοµίας για το τέταρτο τρίµηνο του 2020. Η εξέλιξη των σχετικών δεικτών σε σύγκριση µε την κατάστασή τους το τέταρτο τρίµηνο του 2019 στις περισσότερες περιπτώσεις ήταν αρνητική. Η απασχόληση στην εγχώρια αγορά εργασίας σηµείωσε πτώση το τέταρτο τρίµηνο του 2020/2019, πράγµα που ισχύει όλο το 2020, σηµατοδοτώντας εντέλει την πρώτη µείωση µετά µια πενταετία (2015-2019) ανοδικής τροχιάς. Είναι φανερό πως η διαδικασία αναπλήρωσης των απωλειών στην απασχόληση, που καταγράφηκαν σωρευτικά την περίοδο 2009-2013, αργεί.

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

Εξέλιξη του κύκλου εργασιών των µεγάλων καταστηµάτων τροφίµων και των καταστηµάτων τροφίµων - ποτών - καπνού 10 7,0% 6

3,5% 1,8%

-0,2%

-2

-1,4%

-1,6%

-6

-2,2%

-6,5%

-7,0% -8,9%

-10

-0,6%

-12,5% Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

62 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

0,4%

-2,4%

-2,2%

-2,2% -5,7% -7,6%

Σύµφωνα µε έρευνα του ΙΝΕΜΥ της ΕΣΕΕ, η σχέση σούπερ µάρκετ/µικρών καταστηµάτων τροφίµων οξύνθηκε στη διάρκεια της ύφεσης και της συρρίκνωσης του διαθέσιµου εισοδήµατος των νοικοκυριών. Τα έτη 2017-2018 και 2018-2019, οπότε επανήλθε η οικονοµία σε τροχιά κανονικότητας, τα σούπερ µάρκετ σταθεροποίησαν τη σηµαντική τους θέση στο οικοσύστηµα του λιανικού εµπορίου, ενώ την περίοδο της πανδηµίας έχουν εντυπωσιακή µεγέθυνση. Αντίθετα, τα µικρότερα καταστήµατα τροφίµων-ποτών-καπνού συνεχίζουν την πτωτική τους πορεία, καταγράφοντας το 2019 τη χαµηλότερη επίδοση από το 2015 (-5,7%). Σύµφωνα µε την έκθεση, η συγκεντροποίηση της οικονοµικής δραστηριότητας στις µεγαλύτερες επιχειρήσεις αποτελεί διακριτικό γνώρισµα του λιανικού εµπορίου.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Εκτέλεση Κρατικού Προϋπολογισµού - Α' Τρίµηνο 2021/2020

Σύµφωνα µε τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισµού για το πρώτο τρίµηνο φέτος, παρουσιάζεται έλλειµµα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισµού 5.725 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειµµα 6.605 εκατ. ευρώ και ελλείµµατος 1.822 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστηµα του 2020. Το πρωτογενές αποτέλεσµα διαµορφώθηκε σε έλλειµµα 3.424 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για πρωτογενές έλλειµµα 4.365 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσµατος 494 εκατ. ευρώ την ίδια περίοδο του 2020. Σύµφωνα µε τον αναπληρωτή υπουργό Οικονοµικών, η µέχρι σήµερα ανθεκτικότητα των δηµοσίων εσόδων οφείλεται στην κουλτούρα πληρωµών και στη συµµόρφωση των φορολογουµένων. Η αύξηση των δαπανών οφείλεται κυρίως στα µέτρα κατά της πανδηµίας και στα εξοπλιστικά προγράµµατα.

Σύµφωνα µε την εξαµηνιαία έρευνα του ΙΜΕ της ΓΣΕΒΕΕ για το οικονοµικό κλίµα των ΜΜΕ στην Ελλάδα το δεύτερο εξάµηνο του 2020, οι επιπτώσεις της πανδηµίας επηρέασαν δυσµενώς την οικονοµική κατάσταση των µικρών και πολύ µικρών επιχειρήσεων. Ο γενικός δείκτης οικονοµικού κλίµατος διατηρήθηκε εξαιρετικά χαµηλά, καθώς διαµορφώθηκε στις 20,1 µονάδες, όσο και στο πρώτο εξάµηνο, ύστερα από τη ραγδαία πτώση του από τις 66,4 µονάδες το δεύτερο εξάµηνο του 2019. Η διατήρηση του δείκτη σε αυτό το επίπεδο, µια περίοδο που οι συνθήκες λειτουργίας των επιχειρήσεων ήταν µάλλον καλύτερες σε σχέση µε το πρώτο εξάµηνο του έτους, αναδεικνύει τα χρόνια διαρθρωτικά προβλήµατα των µικρών και πολύ µικρών επιχειρήσεων στη χώρα, όπως και την απόστασή τους από τις αντίστοιχες επιχειρήσεις της ΕΕ.

Ιανουαρ. - Μάρτ.2020 Ιανουαρ. - Μάρτ.2021 11.105 11.497

Καθαρά έσοδα Κρατικού Προϋπολογισμού

12.926

Δαπάνες Κρατικού Προϋπολογισμού

17.222 -1.822 -5.725

Ισοζύγιο Κρατικού Προϋπολογισμού 494 Πρωτογενές αποτέλεσμα Κρατικού Προϋπολογισμού

-3.424 -10

Πηγή: Προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του Κρατικού Προϋπολογισµού

∆είκτες Οικονοµικού Κλίµατος ΜΜΕ στην Ελλάδα και στην ΕΕ Δείκτης ΜΜΕ ΕΛΛΑΔΑ Δείκτης Μέσος όρος ΕΕ 15,7

2015Α 2015Β 2016Α 2016Β 2017Α 2017Β 2018Α 2018Β 2019Α 2019Β 2020Α 2020Β

74,9

24,9

75,6 75,5 75,8 80,2 81,6

30,8 31 41,5 46,7 53 58,8 61,9 66,4 20,1 20,1 0

81,7 76,6 77,1 73,4

54,6 59,8 30

Πηγή: ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ

Ποσοστό % επιχειρήσεων που προχώρησαν σε επενδύσεις

Σύµφωνα µε την εξαµηνιαία έκθεση του ΙΜΕ της ΓΣΕΒΕΕ, το δεύτερο εξάµηνο του 2020 µόνο το 10,5% των επιχειρήσεων προχώρησε σε επενδύσεις έναντι 16,2% το αντίστοιχο εξάµηνο του 2019. Οι εµπορικές επιχειρήσεις κατέγραψαν την καλύτερη επίδοση (14,5%) έναντι των υπηρεσιών (9%) και της µεταποίησης (6,7%). Τις καλύτερες επιδόσεις, µε διαφορά τουλάχιστον 10 ποσοστιαίων µονάδων από τις υπόλοιπες κατηγορίες, κατέγραψαν οι επιχειρήσεις ετήσιου κύκλου εργασιών άνω των 300.000 ευρώ (22,5%). Για να καλυφθεί το επενδυτικό χάσµα µε την ΕΕ, οι προαναφερόµενες επιδόσεις εννοείται ότι πρέπει να ξεπεραστούν. Ιδού η Ρόδος…

4,9

2015Α 2015Β 2016Α 2016Β 2017Α 2017Β 2018Α 2018Β 2019Α 2019Β 2020Α 2020Β

6,8 9,1 7,7 8,2 20,4 15,1 13 14,9 16,2 8,7 10,5

Πηγή: ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ

Μάιος 2021 | σελφ σέρβις | 63

ΕΡΕΥΝΑ

Αποκλειστικό: οι δείκτες της αγοράς

o «σέλφ σέρβις» σε συνεργασία με την IRI παρουσιάζει πολύτιμα στοιχεία, στα οποία αποτυπώνονται οι πλέον πρόσφατες εξελίξεις και τάσεις της αγοράς των προϊόντων ευρείας κατανάλωσης, που διακινούνται μέσω των αλυσίδων σούπερ μάρκετ, στην ηπειρωτική Ελλάδα και την Κρήτη. Συγκεκριμένα, οι πίνακες και τα διαγράμματα που ακολουθούν καταγράφουν την ποσοστιαία μεταβολή πωλήσεων -σε αξία και σε όγκο- σε 27 σημαντικές κατηγορίες καταναλωτικών προϊόντων, το μερίδιο πωλήσεων των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας (PL) στις αντίστοιχες κατηγορίες, τις πωλήσεις που πραγματοποιήθηκαν μέσω εκπτωτικής ενέργειας, τη διακύμανση των τιμών λιανικής πώλησης των κωδικών μιας κατηγορίας (ανώτατη, μέση, κατώτατη τιμή), καθώς και τους 20 top κωδικούς σε πωλήσεις, σε όγκο και αξία.

64 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

ΕΡΕΥΝΑ

Πίνακας 1: Ποσοστιαία μεταβολή πωλήσεων - Μάρτ. 2021 vs Μαρτ. 2020, % ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΟΥ ΡΟΥΧΩΝ

Σε αξία

Σε τεµάχια

7,8

15,3

-28,0

-28,1

ΑΦΡΟΛΟΥΤΡΑ

-22,8

-11,3

ΓΑΛΑ ΕΒΑΠΟΡΕ

-33,3

-28,2

ΓΙΑΟΥΡΤΙ

-3,8

-0,8

ΜΠΑΡΕΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΩΝ ΕΛΑΙΟΛΑΔΑ ΕΜΦΙΑΛΩΜΕΝΟ ΝΕΡΟ ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ

3,5

5,2

-19,7

-13,0

5,0

4,3

-29,9

-27,3

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΕΤΟΙΜΑ ΓΕΥΜΑΤΑ

8,6

13,6

ΚΑΦΕΣ ΦΙΛΤΡΟΥ

-9,6

-6,2

ΚΡΟΥΑΣΑΝ

-9,3

-7,1

ΜΑΛΑΚΤΙΚΑ ΡΟΥΧΩΝ

-10,9

-9,6

ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ

-27,4

-32,0

ΜΠΥΡΑ

34,9

28,6

ΟΔΟΝΤΟΚΡΕΜΕΣ

-14,8

-13,0

ΟΥΙΣΚΙ

40,2

42,0

ΠΑΙΔΙΚΕΣ ΠΑΝΕΣ

-13,9

-16,7

ΠΡΟΪΟΝΤΑ STYLING

-1,5

-2,9

ΣΑΜΠΟΥΑΝ

-17,9

-19,3

3,5

-2,5

ΥΓΡΑ ΠΛΥΣΙΜΑΤΟΣ ΠΙΑΤΩΝ

ΣΠΟΡΕΛΑΙΑ

-25,1

-26,0

ΦΡΕΣΚΟ ΓΑΛΑ

-5,3

-4,8

ΧΥΜΟΙ

-2,8

0,3

ΖΥΜΑΡΙΚΑ

-29,0

-31,5

ΡΥΖΙ

-35,1

-36,5

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΗ ΠΙΤΣΑ

-24,6

-23,1

Πηγή: IRI FMCG Mar. 2021

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ 1. Η έρευνα πραγµατοποιείται σε εβδοµαδιαία βάση από την IRI, στο σύνολο των τυποποιηµένων καταναλωτικών προϊόντων που πωλούνται µέσω των σούπερ µάρκετ σε ηπειρωτική Ελλάδα και Κρήτη. Από αντιπροσωπευτικό δείγµα 1.650 καταστηµάτων προερχόµενο από 35 και πλέον λιανεµπορικές αλυσίδες, λαµβάνονται στοιχεία πωλήσεων scanners που µε την κατάλληλη στατιστική προβολή, καλύπτουν όλη την αγορά των σούπερ µάρκετ. 2. Οι πίνακες περιέχουν στοιχεία σηµαντικών, από πλευράς πωλήσεων, κατηγοριών. Τα στοιχεία αυτά παραχωρούνται κατ’ αποκλειστικότητα στο περιοδικό µας από την IRI ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδηµοσίευση των ανωτέρω χωρίς την έγγραφη άδεια της IRI, της οποίας αποτελούν ιδιοκτησία.

Μάιος 2021 | σελφ σέρβις | 65

ΕΡΕΥΝΑ

Πίνακας 2: Μερίδιο προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας σε αξία, % Μάρτιος 2021

Μάρτιος 2020

ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ

1,7

2,2

ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΟΥ ΡΟΥΧΩΝ

3,2

2,8

ΑΦΡΟΛΟΥΤΡΑ

3,9

5,1

ΓΑΛΑ ΕΒΑΠΟΡΕ

18,6

15,8

ΓΙΑΟΥΡΤΙ

7,8

8,0

ΜΠΑΡΕΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΩΝ

13,2

15,2

ΕΛΑΙΟΛΑΔΑ

12,8

11,7

ΕΜΦΙΑΛΩΜΕΝΟ ΝΕΡΟ

8,5

11,4

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ

21,9

22,4

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΕΤΟΙΜΑ ΓΕΥΜΑΤΑ

25,2

23,5

ΚΑΦΕΣ ΦΙΛΤΡΟΥ

10,2

9,7

ΚΡΟΥΑΣΑΝ

10,9

14,7

ΜΑΛΑΚΤΙΚΑ ΡΟΥΧΩΝ

3,8

4,8

ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ

1,0

0,9

ΜΠΥΡΑ

1,4

2,1

ΟΔΟΝΤΟΚΡΕΜΕΣ

0,1

0,2

ΟΥΙΣΚΙ

0,9

0,6

ΠΑΙΔΙΚΕΣ ΠΑΝΕΣ

0,4

0,5

ΠΡΟΙΟΝΤΑ STYLING

2,0

2,2

ΣΑΜΠΟΥΑΝ

1,3

1,6

ΣΠΟΡΕΛΑΙΑ

57,5

54,5

ΥΓΡΑ ΠΛΥΣΙΜΑΤΟΣ ΠΙΑΤΩΝ

8,9

8,0

ΦΡΕΣΚΟ ΓΑΛΑ

11,7

12,1

ΧΥΜΟΙ

11,4

13,1

ΖΥΜΑΡΙΚΑ

13,7

16,6

ΡΥΖΙ

32,4

32,9

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΗ ΠΙΤΣΑ

11,2

12,0

Πηγή: IRI FMCG Mar. 2021 66 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

ΕΡΕΥΝΑ Top 20 κωδικοί Παρουσιάζονται οι 20 πρώτοι από πλευράς πωλήσεων κωδικοί προϊόντων, που ανήκουν σε βασικές κατηγορίες τροφίμων, για την εβδομάδα που τελειώνει στις 04/04/2021.

Πίνακας 3α: Κατάταξη σύμφωνα με τις πωλήσεις σε αξία 1

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΙΚΟΣ 200GR

NESCAFE CLASSIC 200GR

NOYNOY FAMILY 3.5% 1.5LT (NEW)

BABYCARE REFILL 3X72CT-6E

TOTAL 2% 3X200GR

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΙΚΟΣ 100GR

NESCAFE CLASSIC 100GR

MIMIKOS 650G (+30%FREE) KOTOΠ. ΦΙΛΕΤΟ

KAΡΑΜΟΛΕΓΚΟΣ ΨΩΜΙ ΤΟΣΤ ΣΙΤΟΥ 705GR

NOYNOY FAMILY LIGHT 1.5% 1.5LT

TOTAL 2% 1KG

FIX HELLAS ΜΠΙΡΑ KOYTI 6*330ML (4+2)

COCA COLA ZERO 2X1.5LT

ΑΛΦΑ ΜΠΙΡΑ ΚΟΥΤΙ 5X330ML+1 ΔΩΡΟ

ΖΑΓΟΡΙ 5X1.5LT+1 ΔΩΡΟ

ΟΛΥΜΠΟΣ ΓΑΛΑ ΑΜΥΓΔΑΛΟΥ X. Z. 1LT

COCA COLA 2X1.5LT

BABYCARE CALMING ΜΩΡΟΜΑΝΤΗΛΑ 3X63CT (-6Ε)

ΑΛΦΑ ΜΠΙΡΑ ΚΟΥΤΙ 9X330ML+3 ΔΩΡΟ

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΙΚΟΣ 340GR

Πίνακας 3β: Κατάταξη σύμφωνα με τις πωλήσεις σε τεμάχια 1

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΙΚΟΣ 200GR

NOYNOY FAMILY 3.5% 1.5LT (NEW)

ION ΣΟΚΟΦΡΕΤΑ ΓΑΛΑΚΤΟΣ 38GR

ΖΑΓΟΡΙ 500ML

KAΡΑΜΟΛΕΓΚΟΣ ΨΩΜΙ ΤΟΣΤ ΣΙΤΟΥ 705GR

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΙΚΟΣ 100GR

NOYNOY ΠΛΗΡΕΣ 400GR

ΖΑΓΟΡΙ 5X1.5LT+1GIFT

NESCAFE CLASSIC 200GR

ΔΕΛΤΑ ΠΛΗΡΕΣ 1LT 3.5%

NOYNOY FAMILY LIGHT 1.5% 1.5LT

ΜΕΛΙΣΣΑ ΣΠΑΓΓΕΤΙ N6 500GR

ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΓΕΥΣΗ 2 ΨΩΜΙ ΤΟΣΤ ΣΙΤΟΥ 700G

ION ΣΟΚΟΦΡΕΤΑ ΦΟΥΝΤΟΥΚΙ 38GR

NOYNOY ΕΒΑΠΟΡΕ ΕΛΑΦΡΥ 400GR

ΜΑΡΓΑΡΙΝΗ ΝΕΟ ΒΙΤΑΜ ΠΑΚΕΤΟ 250GR

ION ΣΟΚΟΦΡΕΤΑ ΜΕ ΣΤΕΒΙΑ 30GR

ΓΙΩΤΗΣ ΜΑΓΙΑ ΣΤΙΓΜΗΣ 3X8GR

COCA COLA 330ML MET. KOYΤΙ

TOTAL 2% 3X200GR

Μάιος 2021 | σελφ σέρβις | 67

ΕΡΕΥΝΑ Διάγραμμα 1 Πωλήσεις (%) μέσω εκπτωτικής ενέργειας ανά κατηγορία προϊόντων. Παρουσιάζονται στοιχεία για 27 σημαντικές κατηγορίες προϊόντων, που αφορούν τον Μάρτιο 2021.

% πωλήσεων που έγινε χωρίς κάποια ενέργεια τιµής

% πωλήσεων που έγινε κάτω από κάποια ενέργεια τιµής

ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ

85,6

14,4

ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΟΥ ΡΟΥΧΩΝ

82,8

17,2

ΑΦΡΟΛΟΥΤΡΑ

73,9

26,1

ΓΑΛΑ ΕΒΑΠΟΡΕ

71,9

28,1

ΓΙΑΟΥΡΤΙ

70,8

29,2

ΜΠΑΡΕΣ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΚΩΝ

57,6

42,4

ΕΛΑΙΟΛΑ∆Α

64,1

35,9

ΕΜΦΙΑΛΩΜΕΝΟ ΝΕΡΟ

90,2

9,8

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ

78,3

21,7

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΕΤΟΙΜΑ ΓΕΥΜΑΤΑ

56,7

43,3

ΚΑΦΕΣ ΦΙΛΤΡΟΥ

74,6

25,4

ΚΡΟΥΑΣΑΝ

75,2

24,8

ΜΑΛΑΚΤΙΚΑ ΡΟΥΧΩΝ

62,6

37,4

ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ

74,3

25,7

ΜΠΥΡΑ

80,1

19,9

Ο∆ΟΝΤΟΚΡΕΜΕΣ

67,5

32,5

ΟΥΙΣΚΙ

70,5

29,5

ΠΑΙ∆ΙΚΕΣ ΠΑΝΕΣ

47,0

53,0

ΠΡΟΪΟΝΤΑ STYLING

66,8

33,2

ΣΑΜΠΟΥΑΝ

61,0

39,0

ΣΠΟΡΕΛΑΙΑ

87,7

12,3

ΥΓΡΑ ΠΛΥΣΙΜΑΤΟΣ ΠΙΑΤΩΝ

50,5

49,5

ΦΡΕΣΚΟ ΓΑΛΑ

85,3

14,7

ΧΥΜΟΙ

69,2

30,8

ΖΥΜΑΡΙΚΑ

64,9

35,1

ΡΥΖΙ

83,1

16,9

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΗ ΠΙΤΣΑ

71,1

28,9

68 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

100

ΕΡΕΥΝΑ Διάγραμμα 2 ΧΑΛΒΑΣ: Τιμές λιανικής (κατώτατη – μέση – ανώτατη) Παρουσιάζεται η χαμηλότερη, η υψηλότερη και η μέση σταθμισμένη λιανική τιμή των κωδικών μίας κατηγορίας. Οι κωδικοί που επιλέγονται είναι οι 20 πρώτοι από πλευράς πωλήσεων για την εβδομάδα 29/03/2021-04/04/2021.

κατώτατη

µέση

ανώτατη 3,42

5,48

ΧΑΪΤΟΓΛΟΥ ΜΑΚΕ∆. ΚΑΚΑΟ PACK 400GR 2,20 2,25

ΧΑΪΤΟΓΛΟΥ HANDMADE ΚΑΚΑΟ PAPER 400GR 0,42 ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΚΟΣ CHOCO 40GR

5,70

2,30

0,60 0,64 4,32

ΧΑΛΒΑΣ VACUUM KAKAO 500ΓΡ ΜΑΚΕ∆ΟΝ. 2,82

4,00

Ε∆ΕΣΜΑ ΣΟΥΣΑΜΙΟΥ ΟΛΥΜΠΟΣ ΣΟΚΟΛΑΤΑ ΧΑΛΒΑΣ VACUUM ΑΜΥΓ∆ΑΛΟ 500ΓΡ ΜΑΚΕ∆ 3,45

4,80

4,88

4,50 5,10 5,53

5,60

4,93

ΟΛΥΜΠΟΣ ΚΑΚΑΟ TUB 400GR

5,63

4,08

6,08

ΧΑΪΤΟΓΛΟΥ MAKE∆ON. ALMOND PACK 400GR 0,33 ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΚΟΣ VANILLA 40GR

6,38

0,60 0,63 2,20 2,30

ΧΑΪΤΟΓΛΟΥ HANDMADE VANILLA PAPER 400

2,30 2,50 2,60 2,60

ΧΑΪΤΟΓΛΟΥ HANDMADE ALMOND PAPER 400G

4,23

5,50

ΧΑΪΤΟΓΛΟΥ MAKE∆ON. VANILLA PACK 400GR 2,38

3,53

Ε∆ΕΣΜΑ ΣΟΥΣΑΜΙΟΥ ΟΛΥΜΠΟΣ ΒΑΝΙΛΙΑ ΧΑΛΒΑΣ VACUUM ΒΑΝΙΛΙΑ 500ΓΡ ΜΑΚΕ∆ΟΝ.

4,10 4,30 4,80

5,70

4,90

3,05 3,10

ΧΑΛΒΑΣ ΧΑΪΤΟΓΛΟΥ ΧΕΙΡ. ΚΑΚΑΟ VAC500G

3,10 3,50

5,05

ΟΛΥΜΠΟΣ ALMOND TUB 400GR 2,90 2,95

ΧΑΛΒΑΣ ΟΛΥΜΠΟΣ ΒΑΝΙΛΙΑ VACUUM 400GR

3,00

3,05 3,10

ΧΑΛΒΑΣ ΧΑΪΤΟΓΛΟΥ ΧΕΙΡ. ΒΑΝΙΛ. VAC500GR

2,90 2,90

ΧΑΛΒΑΣ ΟΛΥΜΠΟΣ ΚΑΚΑΟ VACUUM 400GRR

2,90 3,10

ΧΑΛΒΑΣ ΟΛΥΜΠΟΣ ΑΜΥΓ∆ΑΛΟ VACUUM 400GR 0

5,50

3,10

3,00 3,10 4

Μάιος 2021 | σελφ σέρβις | 69

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

FIX HELLAS «ΣΙΝΕΜΆ Ο ΣΤΑΘΜΌΣ»

Για μία μόνο βραδιά ανοίγουν οι ιστορικοί σιδηροδρομικοί σταθμοί σε Καλαμάτα, Τρίπολη, Πάτρα και Μεσολόγγι, μετατρεπόμενοι σε θερινά σινεμά, ώστε να προβάλλουν βραβευμένες ταινίες από τον σύγχρονο ελληνικό κινηματογράφο. Το τέλος της διαδρομής αυτής βρίσκεται στο νέο μουσείο σιδηροδρόμου, στην πόλη του Πειραιά, όπου θα προβληθεί η τελευταία ταινία. Η επιλογή των πόλεων έγινε με βάση τον πρωταγωνιστικό τους ρόλο στο ιστορικό γεγονός της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 και η ενέργεια τελούσε υπό την Αιγίδα της Επιτροπής «Ελλάδα

2021». Πρόκειται για ένα σιρκουί τεσσάρων και μίας εβδομάδων, που θα πραγματοποιηθεί κατά την καλοκαιρινή περίοδο 2021, με Χορηγό Δράσης την Ολυμπιακή Ζυθοποιία και την ελληνική μπύρα, FIX Hellas. «Με τη συγκεκριμένη δράση, τέσσερις παλιοί σταθμοί αποκτούν ξανά ζωή, ενώ δίδεται η δυνατότητα, κυρίως στο κοινό της περιφέρειας, να απολαύσει αντιπροσωπευτικές ταινίες του σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου, καθώς και να γνωρίσει και συνομιλήσει με κάποιους από τους συντελεστές τους», σημειώνει η εταιρεία.

Αρωγοί στην ενέργεια είναι οι ΟΣΕ και ΓΑΙΑΟΣΕ. Η σύλληψη της ιδέας της πρωτοβουλίας ανήκει στην εταιρεία Action Direct, η οποία αποτελεί και τον Φορέα Υλοποίησης της Δράσης.

COCA-COLA ΤΑΞΊΔΙ ΣΤΙΣ ΚΟΥΖΊΝΕΣ ΤΟΥ ΚΌΣΜΟΥ Σε μια εποχή που δεν έχουμε τη δυνατότητα να ταξιδέψουμε και να γνωρίσουμε νέες χώρες και τις κουζίνες τους, η Coca-Cola πρότεινε στο κοινό να ταξιδέψει σε αγαπημένους προορισμούς, δημιουργώντας συνταγές εμπνευσμένες από διαφορετικές κουζίνες του κόσμου. Συγκεκριμένα, κάλεσε τους καταναλωτές να λάβουν μέρος στον μεγάλο διαγωνισμό με τίτλο «Δημιούργησε στην κουζίνα σου», ώστε να ανακαλύψουν γεύσεις από όλο τον κόσμο και να κερδίσουν πλούσια δώρα, με συνοδοιπόρο στο ταξίδι τον δημοφιλή σεφ Άκη Πετρετζίκη. Ο διαγωνισμός διήρκεσε μέχρι και τις 9 Μαΐου. Κάθε δύο εβδομάδες ήταν αφιερωμένες σε μια από τις πιο δημοφιλείς κουζίνες από όλο 70 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

τον κόσμο: την αμερικάνικη, την ασιατική, τη μεξικάνικη, την ιταλική και, φυσικά, την ελληνική. Ο μεγάλος νικητής, που αναδείχθηκε στο τέλος του διαγωνισμού, είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει, μαζί με τα αγαπημένα του πρόσωπα, ένα αποκλειστικό

virtual cooking masterclass με τον Άκη Πετρετζίκη. Για τη συμμετοχή στον διαγωνισμό αρκούσε η αγορά μιας Coca-Cola, η αναζήτηση του κωδικού κάτω από το καπάκι ή το δαχτυλίδι ανοίγματος και η επίσκεψη του coca-cola.gr/food για την καταχώρησή του.

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΜΑΜΟΣ

ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΗ ΠΡΕΜΙΕΡΑ ΜΕ «ΑΣΙΓΑΣΤΟ ΠΑΘΟΣ» ΚΑΙ «ΑΠΑΥΣΤΟ ΜΕΡΑΚΙ» Η μπύρα ΜΑΜΟΣ παρουσίασε ένα νέο τηλεοπτικό σποτ, συνδέοντας τα παρόν με το παρελθόν, μέσα από ένα νοσταλγικό ταξίδι. Το τηλεοπτικό κοινό παρακολουθεί το ταξίδι του Πέτρου Μάμου, που χρονολογείται μεταξύ 19ου και 20ου αιώνα και είχε στόχο την εξέλιξη όσων ο πατέρας του Λορέντζος ξεκίνησε. Φοιτώντας στην Ακαδημία Ζυθοποιών στο Μόναχο και εργαζόμενος σε κάποιες από τις μεγαλύτερες ζυθοποιίες στην Ευρώπη, ο Πέτρος Μάμος μαζεύει εικόνες και εμπειρίες για να επιστρέψει στη χώρα του με τον τίτλο του πρώτου διπλωματούχου Έλληνα ζυθοποιού. «Στην Πάτρα ιδρύει το 1908 ένα νέο τεχνολογικά

σύγχρονο ζυθοποιείο, εφάμιλλο των καλύτερων του εξωτερικού, ώστε να προσφέρει στους συμπατριώτες του μία καθαρώς ελληνικής δημιουργίας μπύρα, εξαιρετικής ποιότητας. Εισήγαγε εξαιρετικές ποικιλίες βύνης, λυκίσκου και μαγιάς από τη Γερμανία και την Τσεχία και εξέλιξε τις παραδοσιακές συνταγές με δικές του τεχνικές. Το στοιχείο της μπύρας ΜΑΜΟΣ, που τη χαρακτηρίζει σε αυτό το πέρασμα των χρόνων, είναι η απλότητα και η αυθεντικότητα ενός παραδοσιακού προϊόντος, σε συνδυασμό με την ανώτερη ποιότητα και γεύση της. Η μπύρα ΜΑΜΟΣ γεννημένη στην Πάτρα, γεφυρώνει μοναδικά το παρελθόν με το μέλλον, την παράδοση με την καινο-

τομία και ολοκληρώνει τα επικοινωνιακά της εργαλεία με ένα τηλεοπτικό σποτ, που εκφράζει τη μοναδική της προσωπικότητα. Η αυθεντική γεύση της μπύρας ΜΑΜΟΣ περνάει μέσα από το χρόνο, εμπλουτίζεται με αξίες, πάθος, μεράκι, γνώση και σε συνδυασμό με την ανώτερη ποιότητα και γεύση της, κατακτά και το τηλεοπτικό κοινό», δηλώνει η εταιρεία.

∆ΗΜΗΤΡΙΑΚΑ LION ΑΝΑΖΗΤΟΥΝ ΤΟΝ «KING OF THE JINGLE»

Τα δημητριακά LION αναζήτησαν μέσω ενός διαγωνισμού τον «King of the Jingle», δηλαδή «αυτόν ή αυτήν που θα καταφέρει να αποτυπώσει μουσικά την λαχταριστή γεύση των

πιο cool δημητριακών!», σύμφωνα με την εταιρεία, που προσκάλεσε το κοινό στον σχετικό διαγωνισμό. Χρησιμοποιώντας τις μουσικές επιλογές που ήταν διαθέσιμες στη σελίδα

του διαγωνισμού ή ετοιμάζοντας το δικό τους κομμάτι, οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να δημιουργήσουν το δικό τους jingle για τα δημητριακά LION, χρησιμοποιώντας τις λέξεις chocolate, caramel, crunchy, cereal ή σοκολάτα, καραμέλα, τραγανά, δημητριακά και να το ανεβάσουν στο https://www.nestle-cereals.com/gr/ el/kingofthejingle! Ο νικητής κερδίζει τον τίτλο του «King of the Jingle», μοναδικά μουσικά δώρα, όπως φορητά ηχεία και ασύρματα ακουστικά, αλλά και bragging rights στην παρέα του. Για να βοηθηθούν οι συμμετέχοντες, υπήρχαν διαθέσιμα video clips με διαφορετικούς καλλιτέχνες, που εξέφραζαν μέσω της μουσικής το πάθος τους για τα αγαπημένα τους δημητριακά στο Instagram account των LION. Μάιος 2021 | σελφ σέρβις | 71

ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Η Coca-Cola παρουσιάζει το Aquarius Η Coca-Cola λάνσαρε το Aquarius, τη νέα σειρά ροφηµάτων που παράγεται µε φυσικά αρώµατα και έχει µόνο 14 θερµίδες ανά 100 ml. Κυκλοφορεί σε δύο τύπους: Aquarius µε ψευδάργυρο και γεύση Λεµόνι και Aquarius µε µαγνήσιο και γεύση Σαγκουίνι. Το νέο αυτό δροσιστικό προϊόν έχει σχεδιαστεί για να καλύψει καθηµερινές ανάγκες ενός έντονου τρόπου ζωής, αφού το µαγνήσιο καταπολεµά την κόπωση, συµβάλλοντας στη ζωτικότητα, ενώ ο ψευδάργυρος χαρίζει υγιές ανοσοποιητικό σύστηµα, συµβάλλοντας στην οµαλή λειτουργία του οργανισµού. Σύµφωνα µε την εταιρεία, ένα µπουκάλι Aquarius των 400 ml καλύπτει το 30% της συνιστώµενης ηµερήσιας δόσης για κάθε ένα από τα δύο αυτά µέταλλα. Το Aquarius είναι ήδη διαθέσιµο στις αγορές της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, συµπεριλαµβανοµένης της Ελλάδας, από την 1η Μαρτίου.

Νέοι κύβοι Κnorr για γεύση χωρίς αλάτι Μία νέα γευστική πρόταση παρουσιάζει η Knorr, με τους νέους κύβους χωρίς αλάτι, που προσθέτουν γεύση σε κάθε πιάτο, προσφέροντας στον χρήστη τους τη δυνατότητα προσθήκης της ποσότητας αλατιού που επιθυμεί. Οι κύβοι Knorr χωρίς αλάτι διατίθενται σε τρεις γεύσεις (κότας, λαχανικών και για βοδινό) και είναι φτιαγμένοι από ένα μείγμα λαχανικών, μυρωδικών και καρυκευμάτων, όπως δεντρολίβανο, μοσχοκάρυδο και κουρκουμά. Παράγονται με λαχανικά αειφόρου γεωργικής καλλιέργειας και με κρέας από κότες ελευθέρας βοσκής και κρέας βοδινού από αειφόρες κτηνοτροφικές μονάδες. Δεν περιέχουν γλουτένη, τεχνητά ενισχυτικά γεύσης και άλλες τεχνητές χρωστικές. Απευθύνονται σε εκείνους που προσέχουν το αλάτι για λόγους υγείας, που επιλέγουν την υγιεινή διατροφή και την σωματική άσκηση, αλλά και σε όσους θέλουν να μαγειρεύουν υγιεινά και θρεπτικά.

Νέα, ολοκληρωμένη πρόταση από τα Κοτόπουλα Αγγελάκης Στη σειρά Ελαιοπουλάκι προστίθεται το Μπιφτέκι από Ελαιοπουλάκι με βρώμη, ένα ολοκληρωμένο γεύμα έτοιμο για κατανάλωση σε 20 μόλις λεπτά. Το νέο, χειροποίητο Μπιφτέκι από Ελαιοπουλάκι ζυμώνεται με βιολογική βρώμη ολικής άλεσης, φρέσκα λαχανικά, αγνό ελαιόλαδο και κουρκουμά, διατηρεί όλα τα χαρακτηριστικά που έχει το κοτόπουλο Ελαιοπουλάκι, ενώ παράλληλα είναι gluten free, μια ιδανική λύση για όσους επιλέγουν διατροφή χωρίς γλουτένη. Δεν έχει συντηρητικά και αποτελεί ένα πλήρες, ισορροπημένο γεύμα που συνδυάζει τη ζωική πρωτεΐνη με τις φυτικές ίνες, τα καλά λιπαρά του ελαιόλαδου και τις αντιοξειδωτικές ιδιότητες του κουρκουμά. Έχει ήδη διακριθεί για τα ποιοτικά και διατροφικά του χαρακτηριστικά στη Sial Innovation 2020 και στα Healthy Diet Awards 2021 -με χρυσό βραβείο στην κατηγορία τροφίμων «Free From or Low» και με ασημένιο βραβείο στην κατηγορία Ειδικών Γευμάτων. Το νέο προϊόν είναι διαθέσιμο σε επιλεγμένα καταστήματα ΑΒ Βασιλόπουλος και Θανόπουλος.

Νέες προτάσεις Χωρίς Γλουτένη από την Ήλιος Tα νέα Τορτελίνι Ήλιος χωρίς γλουτένη µε προσούτο και Τορτελόνι Ήλιος χωρίς γλουτένη µε ρικότα και σπανάκι προσφέρουν νέες επιλογές για το καθηµερινό τραπέζι και αποτελούν µια νέα πρόταση που απευθύνεται σε όσους ακολουθούν διατροφή ελεύθερη γλουτένης. Τα νέα προϊόντα εµπλουτίζουν τη σειρά των γευστικών και βραβευµένων για την ποιότητα και την νοστιµιά τους ζυµαρικών Ήλιος χωρίς γλουτένη, που αποτελείται από τα εξής προϊόντα: Πέννες ριγέ, Σπαγέτι 6, Τριβέλι, Κριθαράκι και Ταλιατέλες. Τα προϊόντα έχουν διακριθεί από τον οργανισµό ΙΤΙ για τη γεύση και την ποιότητα τους, ενώ η συσκευασία Ταλιατέλες διακρίθηκε στον θεσµό Packaging Innovation Awards 2017 και στον Free From Foods Germany, ως Καλύτερο προϊόν Ζυµαρικών 2019. Κυκλοφορούν σε εύχρηστη συσκευασία προστατευµένης ατµόσφαιρας και διατηρούν άψογα το µοναδικό σχήµα τους όπως κι αν µαγειρευτούν. Είναι φτιαγµένα µε φρέσκα αυγά και δεν απαιτούν προσθήκη αλατιού στο βράσιµο για να δώσουν ένα εξαιρετικά γευστικό πιάτο. Ετοιµάζονται εύκολα και γρήγορα, µε βρασµό ενός έως δύο λεπτών.

72 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

Γλυκά επιδόρπια με παγωτό από τη Ζύμη Ψαχνών Δύο νέα πρωτοποριακά και γευστικά προϊόντα προτείνονται από τη Ζύµη Ψαχνών ως µια δροσιστική επιλογή για τα ανοιξιάτικα και καλοκαιρινά γεύµατα. Πρόκειται για το Κανταΐφι µε παγωτό κρέµα 500γρ. και την Πορτοκαλόπιτα µε παγωτό κρέµα 500γρ. Και τα δύο γλυκά έχουν φύλλο κρούστας και φύλλο κανταΐφι της Ζύµης Ψαχνών. Είναι διαθέσιµα στις καταψύξεις των σούπερ µάρκετ.

presents

10 ΧΡΟΝΙΑ

SUPERMARKET AWARDS! ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Καθ. Γεώργιος Δουκίδης

ELTRUN, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Επιστημονικός Σύμβουλος, ΙΕΛΚΑ

Γεώργιος Καρανίκας

Λευτέρης Κιοσές

Πρόεδρος, ΕΣΕΕ

Γενικός Διευθυντής Έρευνας, ΙΕΛΚΑ

Βασίλης Παπακώστας

Αλεξάνδρα ΠίτταΧαζάπη

Senior Manager / Director, ΕΥ

Αντιπρόεδρος, Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγέων

ΥΠΟΒΟΛΗ ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΩΝ ΕΩΣ ΤΗΝ

Παρασκευή 18 Ιουνίου 2021

Σταμάτης Ανδριανόπουλος

Κώστας Γεωργίου

Αντώνης Ζαΐρης

Κυριακή Ηλία

Στέφανος Κομνηνός

Δημήτρης Κουτσόπουλος

Αγγελίνα Μιχαηλίδου

Παναγιώτης Μπορέτος

Βάσω Παπαδημητρίου

Άγις Πιστιόλας

Αθανάσιος Σαββάκης

Μιχάλης Φανδρίδης

Αλέξανδρος Φλώρος

Κατερίνα Φραΐδάκη

Ιδρυτικός Εταίρος, Netrino

Πρόεδρος, EΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ

Ιδρυτικό μέλος, Supply Chain Institute

CEO, Deloitte Greece

Πρόεδρος, ΣΒΕ

ΤΕΛΕΤΗ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΩΝ ΒΡΑΒΕΙΩΝ:

Σεπτέμβριος 2021

Senior Manager, Accenture

Γενική Διευθύντρια & Partner, Response

Γενικός Γραμματέας, ECR HELLAS

Αντιπρόεδρος, ΣΕΛΠΕ

Διευθύνων Σύμβουλος, IRI Hellas

Διευθυντής Υπηρεσιών Λιανεμπορίου, NielsenIQ

Πρόεδρος, ΕΣΒΕΠ

Γενική Διευθύντρια, ΣΕΒΤ

Πρόεδρος, GRECA

Δείτε αναλυτικά κατηγορίες & όρους συμμετοχής και υποβάλετε τις υποψηφιότητές σας στο

www.supermarketawards.gr

Υπό την Αιγίδα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΜΠΟΡΙΟΥ&ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

Official Publications

Υποψηφιότητες - Χορηγίες: Κατερίνα Μπουσμπουκέα, T: 210 661 7777 (εσωτ. 128), E: kbousboukea@boussias.com

ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Συλλεκτικές συσκευασίες ΤΡΟΥ ΛΟΚΑΛ από τη FIX Hellas Με κεντρικό µήνυµα το «ΤΡΟΥ ΛΟΚΑΛ» και εµπνευσµένες από την ποικιλοµορφία της χώρας µας, οι νέες συλλεκτικές συσκευασίες της Fix αποτυπώνουν µε τρία διαφορετικά σχέδια την κληρονοµιά και την αυθεντικότητα του αστικού, ηπειρωτικού και νησιωτικού τοπίου της Ελλάδας, αντίστοιχα. Αγκαλιάζοντας το λογότυπο της FIX Hellas, τρεις χαρακτηρίστηκες φιγούρες, το περιστέρι, το καΪκι και η κατσίκα, πρωταγωνιστούν ως πραγµατικοί ΤΡΟΥ ΛΟΚΑΛ ήρωες, ενώ γύρω τους ζωντανεύουν γνώριµες εικόνες, διαχρονικές αξίες, εµπειρίες, προορισµοί και καταστάσεις που συνδέονται µε κάθε γωνιά της Ελλάδας.

Σνακ από τη NOYNOY Η FrieslandCampina Hellas-ΝΟΥΝΟΥ παρουσιάζει νέα σνακ για όλη την οικογένεια, τα NOYNOY Gouda Bars και NOYNOY Gouda Dips. Τα NOYNOY Gouda Bars είναι μπαστουνάκια τυριού NOYNOY Gouda. Κάθε μπαστουνάκι φτιάχνεται από 1 ποτήρι φρέσκο παστεριωμένο γάλα 200ml, γι’ αυτό είναι πλούσιο σε ασβέστιο, πρωτεΐνες και βιταμίνη Β12. Κυκλοφορούν σε νέα χάρτινη, ανακυκλώσιμη και πρακτική συσκευασία των 6 ατομικά συσκευασμένων μερίδων. Τα NOYNOY Gouda Dips φτιάχνονται με τυρί Gouda, από φρέσκο αγελαδινό γάλα, διατηρώντας όλη την αυθεντική γεύση του τυριού και τα θρεπτικά συστατικά του. Είναι πλούσια σε ασβέστιο και πηγή πρωτεϊνών και βιταμίνης B12. Συνοδεύονται από τραγανά κριτσίνια και κυκλοφορούν σε συσκευασία 4 μερίδων.

Υγιεινή καθαριότητα στην πλύση με τα νέα K2r Το K2r, η µάρκα που προσφέρει προστασία από τους αποχρωµατισµούς κατά τη διάρκεια της πλύσης, εµπλουτίζει την προϊοντική της σειρά µε δύο νέα προϊόντα. Η 2σε1 Χρωµοπαγίδα Κ2r Colour Catcher & Υγιεινή καθαριότητα, αλλά και το νέο K2r πολυκαθαριστικό λεκέδων & Υγιεινή καθαριότητα στην καινοτόµο µορφή ταµπλέτας, προσφέρουν αποτελεσµατικότητα και ασφάλεια σε κάθε πλύση. Η νέα 2 σε 1 Χρωµοπαγίδα Κ2r Colour Catcher & Υγιεινή καθαριότητα αποτελείται από φακελάκια που προσφέρουν διπλή δράση: Αποτρέπουν τα ατυχήµατα αποχρωµατισµού, καθώς το φύλλο λειτουργεί σαν µαγνήτης και δεσµεύει τα χρώµατα που απελευθερώνονται κατά την πλύση, ενώ η σκόνη που περιέχει το φακελάκι, µε την ειδική της σύσταση, δρα αποτελεσµατικά εναντίων των λεκέδων. Οι νέες ταµπλέτες K2r πολυκαθαριστικό λεκέδων & Υγιεινή καθαριότητα, προτείνονται για την αποτελεσµατική αφαίρεση και των πιο δύσκολων λεκέδων, όπως make-up, ντοµάτα, λίπη κλπ, ενώ παράλληλα, χάρη στα ενεργά συστατικά που απελευθερώνουν στο βάθος των ινών, προσφέρουν υγιεινή καθαριότητα για όλα τα υφάσµατα, είτε σε χρωµατιστά είτε σε λευκά ρούχα. Και τα δύο προϊόντα περιέχουν τη φόρµουλα Deep Clean Boost, για εγγυηµένη δράση κατά των λεκέδων. H συσκευασία και των δύο προϊόντων είναι από 100% ανακυκλωµένο χαρτί και ανακυκλώσιµη, ενώ και η επιφάνεια στο φακελάκι είναι κατασκευασµένη από ίνες 100% φυσικής προέλευσης και χωρίς µικροπλαστικά.

74 | σελφ σέρβις | Μάιος 2021

Fructis Hairfood Watermelon από τη Garnier Τα λεπτά μαλλιά χρειάζονται συγκεκριμένη περιποίηση που θα τους προσφέρει θρέψη και αναζωογόνηση για να αποκτήσουν όγκο με υγιή όψη και χωρίς βάρος. Για τις δικές τους ανάγκες η Garnier προτείνει τη νέα σειρά Hair Food Watermelon με εκχύλισμα καρπουζιού, το πρώτο Hair Food που προσφέρει όγκο στα λεπτά μαλλιά. Πρόκειται για ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα περιποίησης, με συστατικά έως και 97% φυσικής προέλευσης, vegan σύνθεση, χωρίς σιλικόνη. Κάθε σειρά Fructis Hair Food περιλαμβάνει σαμπουάν, conditioner και μάσκα μαλλιών, ενώ όλα τα προϊόντα έχουν συστατικά 98% φυσικής προέλευσης, vegan σύνθεση, δεν έχουν σιλοκόνη και είναι φτιαγμένα από αγνά superfruits, για κάθε τύπο μαλλιών.

Νέα Μαρμελάδα από την St. Dalfour, Μήλο & Κανέλα Κυκλοφόρησε η νέα µαρµελάδα St. Dalfour Μήλο & Κανέλα. Σύµφωνα µε µια παραδοσιακή γαλλική συνταγή, τα κοµµένα µήλα αρωµατίζονται µε τη κανέλα και σιγοµαγειρεύονται µόνο σε χυµούς φρούτων, χαρίζοντας στο τελικό αποτέλεσµα µια εντελώς φυσική γλυκύτητα και ολοζώντανη φρουτένια γεύση. Οι µαρµελάδες St. Dalfour κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά σε 20 διαφορετικές γεύσεις, όλες 100% από φρούτα, µόνο από φυσικά συστατικά, χωρίς προσθήκη ζάχαρης ή άλλου τεχνητού γλυκαντικού. Το προϊόν στην Ελλάδα διανέµεται από τη Φωτόνι ΑΕΕ.

AacpaA£1a!

8p£nT1KOTr)Ta

• ruyxpovEc; ano017KEUTIKEC: EVKOTOOTOOEIC: EAEyx6µEv17c; 0Epµo Kpaofac;, 01 µEyOAUTEPEC: OTO BOA KOVIO!

& r£uari! • AµEOfl KOT04JU�'7 µ£TO TflV OAIEUOr) no1K1Aia!

ME a£(3aaµ6

;c\µEar)

OTO n£p1(3aAAov!

napa�oari!

• ME m0Tono117T1K6 ASC & MSC op0�c; npaKTIK�c; OAIEUOr)c;*

• 1016 KT'7To ofKTuo 01avoµ�c; nOVEAAOOIK�C: KOAU4Jr)C:

KALLAS

-----INC-----

'Eopa: <D1Afnnou lwµ1avou 13, 136 71 Axapvtc; IT: 210 24 01 830-1-2 I F: 210 24 01 833 E-mail: info@kallasinc.com I www.kallasinc.com

Ba8u Au11ioa� I 86110� I 0c0oa11oviKrJ I lw6w1va I 01v6q>uTa I Kunpo� I Pouµavia I 86pE1a MaKEOOvia I Bou11yapia I LEpr3ia