Σελφ Σέρβις Τεύχος 520 by BOUSSIAS

520

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

ΑΓΟΡΑ Πανόραμα των Ελληνικών Σούπερ Μάρκετ 2021 Η εικόνα του κλάδου των σούπερ μάρκετ το 2020

ISSN 1105 - 4972

σελ. 16

Έρχεται νέο κύμα ανατιμήσεων σελ. 20 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Ανδρέας Παϊπουτλίδης, Mesis Group Η μικρή λιανική, ό,τι και να συμβεί, δεν θα σβήσει

σελ. 34

ΣΥΝΕΔΡΙΟ Convenience Retailing Conference Η αναγέννηση της μικρής λιανικής σελ. 38 ΠΡΟΪΟΝ Κατεψυγμένα προϊόντα Συνέχεια της ανόδου για τις περισσότερες κατηγορίες

σελ. 54

OIKONOMIA Προσχέδιο Προϋπολογισμού 2022 Διελκυστίνδα εύνοιας συνθηκών και αβεβαιοτήτων σελ. 62

ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΛΙΑΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ

Editorial

Διαιρέσεις…

αγωνία της επιβίωσης πλέκει το νήμα που ενώνει τις σκέψεις μας και καθορίζει, ακόμη κι όταν δεν το συνειδητοποιούμε, το περιεχόμενο και τη σκοπιμότητα όλων μας των αποφάσεων. Σε αυτό το αγωνιώδες, αλλά συνάμα συναρπαστικό ταξίδι που είναι η ζωή, θεμέλιοι λίθοι για τη διαχείριση του παρόντος και τη διαμόρφωση του μέλλοντός μας είναι η γνώση που μεταδίδεται από γενιά σε γενιά, ακόμη και γονιδιακά, όπως έχει αποκαλύψει η επιστήμη. Όμως, κομβικό ρόλο για το πώς θα αντιδράσουμε στις εκάστοτε προκλήσεις επιβίωσης, έχει το κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον της κάθε εποχής. Σε αυτό το επίπεδο, ως λύση για την ατομική σωτηρία από τις επιθέσεις στο πεδίο της υγείας και της οικονομίας, προωθείται σήμερα, από όσους έχουν τον έλεγχο και της επικοινωνίας, η διαίρεση και η δημιουργία αντιπάλων. Η διαίρεση είναι μια πράξη απαραίτητη για την αναπαραγωγή της ζωής, για τη γέννηση και την εξέλιξη του σύμπαντος, Μπορεί όμως να εμπεριέχει την καταστροφή. Στο σύμπαν αυτό σημαίνει τη δημιουργία μιας νέας πραγματικότητας. Οι συνέπειες αυτής της εξέλιξης είναι δύσκολο να προβλεφθούν όταν εξετάζουμε τη μεγάλη εικόνα της φύσης. Στην καθημερινή ζωή, όμως, είναι πιο εύκολο να προβλέψουμε το μέγεθος της καταστροφής που μπορεί να φέρει μια διαίρεση στηριγμένη σε παραποιημένα δεδομένα.

4 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

Εμπειρία αιώνων και σύγχρονη γνώση μάς προσφέρουν πολύτιμα εφόδια για την υιοθέτηση μιας κριτικής στάσης απέναντι σε φαινομενικά χρήσιμες για την επιβίωσή μας διαιρέσεις. Όμως, δεν κάνει καθόλου εύκολη αυτή τη διαδικασία η διαχείριση της πληθώρας μηνυμάτων που δέχεται ο εγκέφαλός μας, ειδικά όταν τον μεγαλύτερο όγκο τους ελέγχει η ισχυρή κοινωνική ομάδα κάθε εποχής, η οποία, ειδικά σήμερα, με τη βοήθεια της τεχνολογίας, μπορεί να χειριστεί με επιστημονικό τρόπο προς όφελός της τα μηνύματα που απευθύνει στο ευρύ κοινό και να τα μετατρέψει σε εύπεπτο υλικό. Χαϊδεύοντας συνειδήσεις, όπως το νερό χαϊδεύει την πέτρα, τις διαβρώνει και εξασθενεί σταδιακά τις όποιες αντιστάσεις υψώνονται ενστικτωδώς μπροστά στον κίνδυνο της μόνιμης διάρρηξης του κοινωνικού ιστού. Στη σημερινή συγκυρία, οι επικεφαλής της διάχυσης της πληροφορίας γνωρίζουν πολύ καλά δύο πράγματα: Τη δύναμη της δημιουργίας εχθρών, που θολώνει την πρόσληψη της πραγματικότητας, και τη δύναμη της σταδιακής διάβρωσης των αξιών που ευνοούν τη σύνθεση. Εκπαιδευόμαστε στον φόβο της ύπαρξης όλο και περισσότερων εχθρών. Έτσι αντιλαμβανόμαστε όσους έχουν διαφορετική γνώμη κι άλλο τρόπο να μάχονται για τη ζωή τους, αντί να αναγνωρίζουμε ως επικίνδυνους όσους δημιουργούν τις απειλές για τη ζωή ή τις αφήνουν να γιγαντωθούν, γεννώντας την ανάγκη για το ακριβό προϊόν της σωτηρίας. Υποχωρούν οι αντιστάσεις μας σε διαιρέσεις

που αφήνουν τόσο μεγάλα κενά μεταξύ μας, ώστε κάποια στιγμή θα είναι πολύ δύσκολο, αν όχι ακατόρθωτο, να βρούμε τη δύναμη για ένωση σε μια κοινή διαδρομή υπεράσπισης της ζωής. Η κατευθυνόμενη διαίρεση, μας κάνει διαχειρίσιμους κι αναλώσιμους. Η διαίρεση σε οπαδούς και όχι σε ομάδες με διαφορετική σκέψη και θέση, σε μονάδες που δεν συνομιλούν αλλά κραυγάζουν, οι οποίες δεν μπορούν να δουν και με τα μάτια του άλλου, που δεν έχει τίποτα να κερδίσει από τη σύγκρουση, είναι βέβαιο πως θα αφήσει πίσω της συντρίμμια, στον μέσα και τον έξω κόσμο μας. Τα σημάδια που αφήνουν οι επιχειρούμενες και δύσκολα αναγνωρίσιμες ως καταστροφικές διαιρέσεις -κι αυτό γιατί το μήνυμα της αναγκαιότητάς τους μεταδίδεται με φωνή που χαϊδεύει τα πιο αρχέγονα ένστικτα- είναι ήδη εδώ. Ακόμη κι αν καταφέρουμε να κερδίσουμε τις σημερινές κρίσιμες μάχες, όπως η μάχη ενάντια σε μια θανατηφόρα πανδημία και μια νέα οικονομική κρίση, αν δεν αντιληφθούμε άμεσα τον κίνδυνο της επικράτησης του φόβου και συνεπακόλουθα του θυμού, η διαίρεση και μόνο αυτή θα είναι η κληρονομιά μας για το μέλλον.

Ξένια Μαντζιώρη Διευθύντρια Σύνταξης

editorial

04 Διαιρέσεις…

ρεπορτάζ

08 Τα νέα της ελληνικής αγοράς

48 Στέβια Ένα φυσικό προϊόν με μηδέν θερμίδες για χίλιες χρήσεις

διεθνή

θεσμικά

επικαιρότητα

14 Τα διεθνή νέα

αγορά

16 Πανόραμα των Ελληνικών Σούπερ Μάρκετ 2021 Η εικόνα του κλάδου των σούπερ μάρκετ το 2020 20 Έρχεται νέο κύμα ανατιμήσεων 24 Σενάρια για Μασούτης, ΑΒ, CVC και …διαψεύσεις 26 3+1 dark stores από τη ΕΥΣ 27 Δεύτερο «Speedy» και «Best Value» από τη Metro 28 «Όλα του γάμου δύσκολα» στον ΕΛΟΜΑΣ 29 Σχέδιο τριών εξαγορών από τη Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες 30 Η Spar Hellas επανακάμπτει

συνέντευξη

32 Γιώργος Τρακάκης, Ευρωχαρτική Οι ανατιμήσεις λειτουργούν ως κινούμενη άμμος 34 Ανδρέας Παϊπουτλίδης, Mesis Group Η μικρή λιανική, ό,τι και να συμβεί, δεν θα σβήσει

συνέδριο

38 Convenience Retailing Conference Η αναγέννηση της μικρής λιανικής

52 Συστάδες επιχειρήσεων Στην Ευρώπη αναπτύσσονται. Στην Ελλάδα;

προϊόν

54 Κατεψυγμένα προϊόντα Συνέχεια της ανόδου για τις περισσότερες κατηγορίες

τεχνολογία

60 Out of Stock στην οικονομία του τώρα

οικονομία

62 Προσχέδιο Προϋπολογισμού 2022 Διελκυστίνδα εύνοιας συνθηκών και αβεβαιοτήτων 64 Οικονομικοί δείκτες 66 Οι δείκτες της αγοράς από την IRI

επικοινωνία

72 3αλφα Η αξία των οσπρίων της για την ελληνική οικογένεια «Σπιτικός» Ζωμός Knorr Με τη chef Μαργαρίτα Νικολαΐδη καλεί σε «Food Roulette» 74

νέα προϊόντα

Πανόραμα των Ελληνικών Σούπερ Μάρκετ 2021

Έρχεται νέο κύμα ανατιμήσεων

Convenience Retailing Conference

Η εικόνα του κλάδου των σούπερ μάρκετ το 2020 Παρά την αύξηση των πωλήσεων, τα αποτελέσματα της χρηματοοικονομικής ανάλυσης για το 2020 έχουν και ευρήματα που συνεχίζουν να προβληματίζουν. Συνολικά όμως ο απολογισμός είναι θετικός…

Γενικευμένες διαστάσεις λαμβάνει πλέον το κύμα των ανατιμήσεων στην οικονομία. Ο πληθωρισμός εκτινάχθηκε κατά 3,4% τον Οκτώβριο και η κυβέρνηση προβλέπει την περαιτέρω αύξησή του στο 4%, ενώ η οργανωμένη λιανική καταγράφει κλαδικό εσωτερικό πληθωρισμό 3%...

Η αναγέννηση της μικρής λιανικής Η μικρή λιανική αξιοποιεί για τη διεύρυνση της διείσδυσής της την ταχύτητα και ευκολία στην πραγματοποίηση αγορών, αλλά και συνολικά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της, όπως η αμεσότητα στην επικοινωνία με τον πελάτη και η ευελιξία του ωραρίου λειτουργίας…

σελ. 16-19

σελ. 20-22

σελ. 38-47

Στέβια

Ανδρέας Παϊπουτλίδης, Mesis Group

Κατεψυγμένα προϊόντα

Ένα φυσικό προϊόν με μηδέν θερμίδες για χίλιες χρήσεις Σύμφωνα με διεθνείς έρευνες, ως το 2027 η ζήτησή της πιθανώς θα διπλασιαστεί παγκοσμίως, ενώ προβλέπεται ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης άνω του 9%. Οι επιχειρηματικές προοπτικές της στην εγχώρια αγορά είναι κάτι περισσότερο από ευοίωνες…

Η μικρή λιανική, ό,τι και να συμβεί, δεν θα σβήσει «Η μικρή λιανική εξακολουθεί να διατηρεί ένα ενδιαφέρον μερίδιο στην αγορά του κλάδου, ευνοημένη μάλιστα από την έντονη ανάπτυξη της τουριστικής οικονομίας την τελευταία δεκαετία», τονίζει ο κ. Ανδρέας Παϊπουτλίδης.

Συνέχεια της ανόδου για τις περισσότερες κατηγορίες Παρά τους φόβους απωλειών τζίρου της αγοράς των κατεψυγμένων, μετά την εντυπωσιακή άνοδό του πέρυσι, ο ρυθμός ανάπτυξής του παρέμεινε και φέτος ζωηρός στις περισσότερες κατηγορίες, με ισχυρά μερίδια και των PL…

σελ. 48-50

σελ. 34-36

σελ. 54-58

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Το κοινωνικό πρόσωπο της Metro Το εμβληματικό έργο «Άξιον Εστί» των Μίκη Θεοδωράκη και Οδυσσέα Ελύτη παρουσιάστηκε στις 29 και 31 Οκτωβρίου στην αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο ΚΠΙΣΝ, με την υπερήφανη και τιμητική χορηγία των My market. Η εκτέλεση του έργου από τους συντελεστές της ΕΛΣ είχε συμβολικό χαρακτήρα, καθώς ήταν η πρώτη εκδήλωση του κύκλου «Μίκης Θεοδωράκης» μετά τον θάνατο του κορυφαίου συνθέτη. Εξάλλου, στις 17 Οκτωβρίου, στο πλαίσιο του προγράμματος εθελοντισμού των My market «Πάμε Μπροστά Δίνουμε Πίσω», έγινε ανάπλαση του πάρκου Ελένη Κουτσιώλη στην Πυλαία Θεσσαλονίκης από 80 εθελοντές, εργαζόμενους στα καταστήματα της εταιρείας στη Θεσσαλονίκη, που πρόσφεραν για την ανάπλαση συνολικά περισσότερες από 210 ώρες εθελοντισμού. Από την έναρξη του προγράμματος έχουν πραγματοποιηθεί συνολικά 13 δράσεις. Η επόμενη θα πραγματοποιηθεί εντός του Νοεμβρίου στη Νίκαια Αττικής. Επίσης, η ομάδα του δρομικού κινήματος της Metro έλαβε ακόμη μια χρονιά μέρος στη διοργάνωση του digital GREECE Race for the Cure και ξεχώρισε ως η μεγαλύτερη ομάδα στην κατηγορία των εταιρειών σε όλη την Ελλάδα, καθώς συμμετείχαν 1.748 μέλη του προσωπικού της, στο πλαίσιο της στήριξης του έργου του Συλλόγου Γυναικών με Καρκίνο Μαστού «Άλμα Ζωής».

Πρότυπο Μασούτης στο αεροδρόμιο Μακεδονία Στο πλαίσιο της συνεργασίας της Μασούτης με τη Fraport, εγκαινιάστηκε στις 12 Οκτωβρίου για πρώτη φορά μέσα σε χώρο αεροδρομίου η λειτουργία ενός σούπερ μάρκετ convenience. Εγκαταστάθηκε στον χώρο αφίξεων στο αεροδρόμιο Μακεδονία, στην έξοδο 2, για να εξυπηρετεί τους ταξιδιώτες, προσφέροντας, μεταξύ άλλων, μεγάλη ποικιλία προϊόντων τοπικών παραγωγών στις τιμές που ισχύουν για όλο το δίκτυο της Μασούτης, λειτουργώντας από 7 το πρωί ως τις 11 το βράδυ. Δημιουργήθηκε με βάση το πρότυπο των καινούργιων σούπερ μάρκετ Μασούτης και είναι προσαρμοσμένο στο νέο concept του αεροδρομίου.

Νέος πρόεδρος διοίκησης στη Lidl Ελλάς Καθήκοντα προέδρου της διοίκησης της Lidl Ελλάς ανέλαβε ο ελβετικής καταγωγής κ. Martin Brandenburger στη θέση του κ. Ιάκωβου Ανδρεανίδη, ο οποίος αποχώρησε από την εταιρεία, έχοντας συμπληρώσει 15 χρόνια στην προεδρία της διοίκησής της. Η πορεία του κ. Brandenburger στη εταιρεία ξεκίνησε πριν από 14 χρόνια. Έχει διατελέσει γενικός διευθυντής πωλήσεων στην Κροατία και την Ελβετία, καθώς και μέλος της διοίκησης πωλήσεων στην Ιταλία και τη Μάλτα. Μέχρι πρότινος ήταν μέλος της διοίκησης Logistics στη Lidl International, τη μητρική εταιρεία στη Γερμανία. Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, η Lidl ευχαριστεί θερμά τον κ. Ιάκωβο Ανδρεανίδη για το συνολικό έργο του στην ανάπτυξή της και του εύχεται καλή συνέχεια στα επόμενα βήματά του.

8 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

H OK! Anytime Markets εξαγόρασε την Kosmothess Η OK! Anytime Markets εξαγόρασε την αλυσίδα Kosmothess Cash & Carry, που δραστηριοποιείται στην Βόρεια Ελλάδα, μέσω του συστήματος franchise, έχοντας ένα δίκτυο 110 καταστημάτων ευκολίας, χώρου πωλήσεων 80τμ-300τμ, που δραστηριοποιούνται με την επωνυμία Happy Markets. Ο κύκλος εργασιών της Kosmothess εκτιμάται ότι θα αγγίξει τα 20 εκατ. ευρώ (αξία χονδρικών πωλήσεων), ενώ διαθέτει κεντρικές αποθήκες συνολικής έκτασης 4.200τμ με εγκαταστάσεις σε Ευκαρπία και Μουδανιά Χαλκιδικής. Tη διεύθυνσή της ανέλαβε ο κ. Γιώργος Σαρηγιαννίδης, γνωστό στέλεχος της κλαδικής αγοράς, με πολυετή εμπειρία, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Με αυτή την εν λόγω κίνησή της η OK! Anytime Markets υλοποιεί ένα μέρος των επενδυτικών της σχεδίων για επέκταση στην αγορά της Βόρειας Ελλάδας. Σημειώνουμε ότι εντός του 2021 η εταιρεία εγκαινίασε τρία καταστήματα ΟΚ! στην Θεσσαλονίκη.

Αποχώρηση της κ. Μ. Παπαδοπούλου από τη Metro Μετά από 13 χρόνια συνεργασίας με τη Metro, η κ. Μαριάννα Παπαδοπούλου αποχώρησε από την εταιρεία, όπου ασκούσε καθήκοντα γενικής διευθύντριας μάρκετινγκ. Η κ. Παπαδοπούλου έχει πλούσια εμπειρία και διαδρομή σ’ ένα ευρύ φάσμα ελληνικών και πολυεθνικών οργανισμών, τόσο στα CPGs όσο και στην λιανική και χονδρική τροφίμων, ως συνεργάτιδα της Elbisco, της Κατσέλης και της Hasbro, με σημαντική εμπειρία στο Strategy & Business Planning, Brand Building, Franchising, Omnichannel marketing και το e-commerce. Ο κ. Αριστοτέλης Παντελιάδης, CEO της Metro, με δήλωσή του την ευχαρίστησε για την «καθοριστική συνδρομή της στις επιτυχίες» της εταιρείας, σημειώνοντας ότι «διαμόρφωσε και αναβάθμισε την νέα εικόνα και ταυτότητα των Μy market, ιδίως μετά την εξαγορά της Βερόπουλος, σχεδίασε το μετασχηματισμό μας σε Omnichannel, καθώς και την στρατηγική των Metro Cash & Carry και ώθησε την εξωστρέφειά μας».

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Ενέργειες της κάρτας Club Κρητικός Η ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός προτείνει στους πελάτες της την σειρά προϊόντων «Επιλογή μου», μια ευρεία σειρά δικής της επωνυμίας, που περιλαμβάνει περισσότερους από 850 κωδικούς δεκάδων διαφορετικών προϊοντικών κατηγοριών, ποιότητας εφάμιλλης των national brands και τιμής χαμηλότερης κατά 25%-30% από εκείνα. Τον Οκτώβριο η εταιρεία συνέδεσε τη σχετική πρόταση στο κοινό της με το κίνητρο της επιπλέον απόκτησης πόντων για αγορές των εν λόγω προϊόντων με την κάρτα Club Κρητικός. Εξάλλου η αλυσίδα, στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας Αποταμίευσης στις 31 Οκτωβρίου, κάλεσε το κοινό της να ενισχύσει τη ΜΚΟ Make-A-Wish Κάνε-Μια- Ευχή Ελλάδος, αγοράζοντας με την κάρτα Club Κρητικός, μεταξύ της 21ης Οκτωβρίου και της 3ης Νοεμβρίου, σηματοδοτημένα προϊόντα σε προσφορά.

«Brunch χωρίς γλουτένη» στο Café Θανόπουλος Μια γαστρονομική εκδήλωση, το «Γευστικό Brunch χωρίς γλουτένη», πραγματοποιήθηκε στο φιλόξενο χώρο του Café του σούπερ μάρκετ Θανόπουλος το Σάββατο 30 Οκτωβρίου, με δημιουργίες αποκλειστικά χωρίς γλουτένη, που έφεραν την υπογραφή του Executive chef Κυριάκου Μελά. Ειδικότερα, οι εταιρείες Ήλιος, Gea bakery, Νήσος, Κύκνος, Καλαμάτα Παπαδημητρίου, Υφαντής και Χρυσά Αυγά προσέφεραν προϊόντα τους, τα οποία μέσα από τις ευφάνταστες προτάσεις του Executive Chef Κυριάκου Μελά, έγιναν νόστιμες συνταγές για brunch χωρίς γλουτένη, προσφέροντας μοναδικές γευστικές εμπειρίες, αλμυρές και γλυκιές, στους συμμετέχοντες. Στο τέλος της εκδήλωσης οι παρευρισκόμενοι έλαβαν από μια τσάντα με εκλεκτά προϊόντα των προαναφερόμενων εταιρειών, τα οποία προμηθεύτηκαν επωφελούμενοι από ειδική προωθητική ενέργεια.

Start-up pop: Παράδοση παραγγελιών σε 15΄ Μέσω της εφαρμογής «pop market» σε Google Play και Αpp store, ξεκίνησε τη λειτουργία της η ελληνική start-up pop, μπαίνοντας στον παγκοσμίως αναπτυσσόμενο κλάδο της υπερταχείας παράδοσης προϊόντων της μικρής λιανικής με την υπόσχεση της παράδοσης των παραγγελιών της σε λιγότερο από 15 λεπτά, χωρίς κατώτατο όριο αξίας ανά παραγγελία. H pop παραδίδει μεγάλη ποικιλία τροφίμων, μαναβικής, σνακ, κάβας και προϊόντων για το σπίτι, που καλύπτει το 80% των κωδικών προϊόντων που ζητά ο μέσος καταναλωτής. Αντίθετα από τις περισσότερες υπηρεσίες παράδοσης, διατηρεί το δικό της απόθεμα προϊόντων από δικούς της προμηθευτές σε dark stores στην Αθήνα, με άμεσο στόχο της την επέκταση των υπηρεσιών της στις μεγαλύτερες πόλεις της Ελλάδας και σε γειτονικές χώρες.

Convert Group: Καλπάζουν οι online πωλήσεις Τα online σούπερ μάρκετ συνέχισαν την εντυπωσιακή ανάπτυξη των πωλήσεών τους το τρίτο τρίμηνο φέτος με ρυθμό 60% σε αξία συγκριτικά με το αντίστοιχο τρίτο τρίμηνο του 2020, σύμφωνα με το report της Convert Group. Οι κατηγορίες προϊόντων που εμφάνισαν την εντονότερη αύξηση σε αξία μεταξύ Ιουλίου και Σεπτεμβρίου ήταν κατά 108% τα προϊόντα για κατοικίδια, 70% τα προϊόντα αρτοποιίας, 69% τα καλλυντικά και είδη περιποίησης, 65% τα ποτά και αναψυκτικά, 61% τα χαρτικά και είδη καθαρισμού, 58% τα φρέσκα τρόφιμα, 57% τα συσκευασμένα τρόφιμα, 57% τα κατεψυγμένα τρόφιμα, 47% τα προϊόντα περιποίησης και τα τρόφιμα για βρέφη και παιδιά. Την εν λόγω περίοδο ο μέσος πελάτης του online σούπερ μάρκετ αγόρασε ανά παραγγελία 36,4 προϊόντα, ξοδεύοντας 76,30 ευρώ (με το ΦΠΑ). To ένα τρίτο από αυτά ανήκε στα φρέσκα τρόφιμα. Σημειωτέον πως οι καταναλωτές αγόρασαν κατά μέσο όρο ένα επιπλέον προϊόν της κατηγορίας ποτά-αναψυκτικά συγκριτικά με το πρώτο εξάμηνο του έτους.

Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 9

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Συνεργασία Microsoft-Marathon VC υπέρ των startups Με οδηγό προηγούμενες κοινές ενέργειες, η Microsoft Ελλάδας, Κύπρου και Μάλτας ξεκινά νέα συνεργασία με τη Marathon Venture Capital, με σκοπό την περαιτέρω ανάπτυξη νεοφυών επιχειρήσεων προχωρημένου σταδίου, που έχουν εξασφαλίσει σημαντική χρηματοδότηση και δραστηριοποιούνται σε B2B Enterprise τομέα. Στο πλαίσιό της, η Microsoft θα εντάσσει στο πρόγραμμα «Microsoft for Startups» scaleups, έπειτα από πρόταση της Marathon VC, προκειμένου να τους παρέχει πρόσβαση σε τεχνολογία, τεχνική καθοδήγηση και υποστήριξη επιχειρηματικής ανάπτυξης σε παγκόσμιο επίπεδο. Επιπλέον, θα τους παρέχει εκπαίδευση σε θέματα cloud computing και ανάπτυξης εφαρμογών, ενώ θα τους διαθέσει έμπειρα στελέχη της, που επιθυμούν να τους προσφέρουν συμβουλευτική καθοδήγηση.

Ε.Ι. Παπαδόπουλος: Περιβαλλοντική πιστοποίηση κατά LEED Το νέο κτίριο γραφείων στον Ελαιώνα ιδιοκτησίας της Ε.Ι. Παπαδόπουλος ΑΕ πιστοποιήθηκε με LEED for New Construction & Major Renovation στο επίπεδο Silver. Η εφαρμογή LEED στο κτίριο δημιούργησε το απαραίτητο πλαίσιο βιωσιμότητας για την ανάπτυξη του έργου με τον πλέον διαφανή, διεθνώς αναγνωρισμένο τρόπο, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση της εταιρείας. Το πρότυπο περιβαλλοντικής βαθμονόμησης LEED (Leadership in Energy & Environmental Design) είναι το πλέον αναγνωρισμένο διεθνώς σύστημα πιστοποίησης κτιριακών εγκαταστάσεων, που πιστοποιεί ότι έχουν σχεδιαστεί και κατασκευαστεί με την εφαρμογή των αρχών της βιώσιμης δόμησης.

Συνεργασία Transcombi Express-Παπουτσάνης Η Transcombi Express υπέγραψε στρατηγική συμφωνίας με την Παπουτσάνης, με αντικείμενο την αποθήκευση προϊόντων προσωπικής υγιεινής και ομορφιάς και αντισηπτικών/ απολυμαντικών για λογαριασμό της και τη διανομή τους στα καταστήματα λιανικής σε όλη την Ελλάδα.

ΕΖΑ: Νέα επένδυση 10 εκατ. ευρώ Η Ελληνική Ζυθοποιία Αταλάντης πραγματοποίησε στις 3 Νοεμβρίου την εκδήλωση «Ελληνικός Ζύθος Ανάπτυξης», στις εγκαταστάσεις της στην Αταλάντη, παρουσιάζοντας τη νέα γραμμή παραγωγής, επενδυτικού κόστους σχεδόν 10 εκατ. ευρώ, με την οποία ολοκληρώνεται ένα επταετές επενδυτικό πλάνο ύψους 30 εκατ. ευρώ. Η νέα γραμμή παραγωγής περιλαμβάνει δύο υπερσύγχρονες γραμμές, εμφιάλωσης και εγκυτίωσης, που καταλαμβάνουν σχεδόν 5.000τμ στο εργοστάσιο της εταιρείας. 10 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

Ελλα-Δικά Μας: Ένταξη πέντε νέων μελών Η πρωτοβουλία «Ελλα-Δικά Μας» επιταχύνει περαιτέρω την επίδρασή της στο αμιγώς ελληνικό επιχειρείν, με την ένταξη πέντε νέων επιχειρήσεων-μελών στην κοινότητά της. Πρόκειται για τις εταιρείες (κατά σειράν πιστοποίησης και ένταξής του στην πρωτοβουλία) Πρόκος ΑΕ, του κλάδου προϊόντων οικιακής χρήσης (ιδρύθηκε το 1954), Ελαιόλαδο Πηλίου Οικογένεια Βολιώτη (ιδρύθηκε το 1969), Ιωνική Σφολιάτα ΑΕ, του κλάδου των κατεψυγμένων προϊόντων ζύμης και σφολιάτας (ιδρύθηκε το 1991), Organic 3S ΑΕ, του κλάδου παραγωγής δημητριακών, μπαρών και snack, προϊόντων δημητριακών χωρίς γλουτένη και βιολογικής καλλιέργειας, και της 3αλφα-Αφοί Κ. Καραγεωργίου ΑΕΒΕ, του κλάδου τυποποίησης οσπρίων και ρυζιών (ιδρύθηκε το 1968).

PepsiCo Hellas: Σε πορεία ενίσχυσης Θετικά εξελίσσεται το τριετές στρατηγικό επιχειρηματικό σχέδιο της PepsiCo Hellas, μετά την ολοκλήρωση της απορρόφησης της Pepsico Ήβη από την Tasty Foods και την μετονομασία της τελευταίας σε PepsiCo Hellas, όπως φαίνεται από τα οικονομικά μεγέθη της το 2020. Σύμφωνα με αυτά, τα μικτά της κέρδη ανήλθαν 59 εκατ. ευρώ έναντι 56 εκατ. το 2019, οι πωλήσει της αυξήθηκαν από 117,5 εκατ. ευρώ το 2019 σε 120,8 εκατ. ευρώ πέρυσι και τα καθαρά αποτελέσματά της προ φόρων διαμορφώθηκαν σε 6,9 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 13% έναντι του 2019, λόγω της αύξησης των εξόδων διάθεσης και των λοιπών εξόδων και απομειώσεων. Ο όμιλος PepsiCo Hellas το 2020 πέτυχε πωλήσεις 158,4 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 2,3% συγκριτικά με το 2019, με αύξηση επιδόσεων στον τομέα των τροφίμων και μείωση στον τομέα των αναψυκτικών. Φέτος η PepsiCo Hellas αναμένει σημαντική βελτίωση των επιδόσεών της άνω του επιπέδου του 2019, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση.

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Όμιλος Σαράντη: Θετικές επιδόσεις στο εννιάμηνο Μεταξύ Ιανουαρίου και Σεπτεμβρίου φέτος οι πωλήσεις του ομίλου Σαράντης ανήλθαν σε 299,09 εκατ. ευρώ έναντι 286,47 εκατ. ευρώ το εννιάμηνο του 2020 (αύξηση 4,41%) παρά την υψηλή συγκρίσιμη βάση του περασμένου έτους. Στην Ελλάδα οι πωλήσεις του την ίδια περίοδο διαμορφώθηκαν στα 105,77 εκατ. ευρώ έναντι 103,32 εκατ. ευρώ αντιστοίχως πέρυσι (αύξηση 2,38%), ενώ οι διεθνείς πωλήσεις του εμφάνισαν άνοδο 5,55% (193,32 εκατ. ευρώ έναντι αντίστοιχα 183,15 εκατ. ευρώ). Η κερδοφορία του ομίλου επηρεάστηκε έντονα από τις αυξανόμενες πληθωριστικές πιέσεις, κυρίως λόγω των υψηλότερων τιμών των εμπορευμάτων και του μεταφορικού κόστους, που αντιστάθμισαν εν μέρει την αύξηση των πωλήσεων, οπότε στο εννιάμηνο φέτος τα EBITDA αυξήθηκαν κατά 0,85%, στα 45,91 εκατ. ευρώ έναντι 45,52 εκατ. ευρώ, ενώ το περιθώριο EBITDA διαμορφώθηκε σε 15,35% από 15,89% πέρυσι. Τα κέρδη προ φόρων και τόκων αυξήθηκαν κατά 0,17% στα 36,27 εκατ. ευρώ έναντι 36,21 εκατ. ευρώ το εννιάμηνο πέρυσι και το περιθώριο EBIT ανήλθε στο 12,13% έναντι 12,64% την αντίστοιχη περίοδο του 2020, σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση.

Όμιλος Vivartia: Υπέγραψε τη Χάρτα Διαφορετικότητας Ο όμιλος Vivartia υπέγραψε τη Χάρτα Διαφορετικότητας, στο πλαίσιο της στρατηγικής του για υπεύθυνη επιχειρηματική λειτουργία. Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, ο όμιλος συγκαταλέγεται στους πρωτοπόρους της αγοράς, λαμβάνον τας εδώ και χρόνια σημαντικές πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση. Εξάλλου, η κ. Κατερίνα Παπαγεωργίου, Chief Operating Officer του ομίλου Εστίασης της Vivartia, απέσπασε χρυσό βραβείο στην κατηγορία της καινοτομίας στην εξυπηρέτηση πελατών, στο πλαίσιο του θεσμού των Βραβείων Γυναικείας Επιχειρηματικότητας.

Συγχώνευση Creta Farms-Λακωνικής Τροφίμων Ο όμιλος Impala Invest, στηρίζοντας τη στρατηγική του επένδυση στην Creta Farms Τροφίμων, προχωρά στη συγχώνευση με απορρόφηση της εταιρείας Λακωνική Τροφίμων ΑΕ. Το σχέδιο συγχώνευσης και ανταλλαγής μετοχών εγκρίθηκε από τις γενικές συνελεύσεις των δύο επιχειρήσεων (29 Οκτωβρίου). Σύμφωνα με αυτό, η Creta Farms θα αυξήσει τα πάγια περιουσιακά στοιχεία της και θα ενισχύσει περαιτέρω τη χρηματοοικονομική θέση της, καθώς θα ενσωματώσει προς αξιοποίηση τα ακίνητα που έχει στην κυριότητά της η Λακωνική (σε Περιστέρι Αττικής, Σπάρτη και Θεσσαλονίκη) και τα οποία έχουν σημαντική αξία και μείζονα επιχειρησιακή σημασία, εφόσον περιλαμβάνονται σε αυτά το εργοστάσιο παραγωγής αλλαντικών στην Σπάρτη, οι βιομηχανικές και οι αποθηκευτικές εγκαταστάσεις σε Αττική και Θεσσαλονίκη. Σε πλαίσιο αυτό, η Creta Farms ενισχύει την παραγωγική της γραμμή με την εισφορά του εργοστασίου στη Σπάρτη και των δύο μεγάλων κτιριακών εγκαταστάσεων Logistics και ισχυροποιεί την καθαρή της θέση κατά 4,43 εκατ. ευρώ.

Θ. Νιτσιάκος: Νέα μονάδα στη ΒΙ.ΠΕ Ιωαννίνων Τον Ιανουάριο αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία η νέα μονάδα αποστέωσης και συσκευασίας μοσχαρίσιου και αρνίσιου κρέατος της Θ. Νιτσιάκος ΑΒΕΕ στη ΒΙ.ΠΕ Ιωαννίνων. Η νέα μονάδα συνολικής επιφάνειας 4.500τμ διαθέτει γραμμές αποστέωσης, παραγωγής κιμά και κρεατοσκευασμάτων, καθώς και δυνατότητες συσκευασίας κενού και τροποποιημένης ατμόσφαιρας. Με τη νέα μονάδα θα είναι η μοναδική του κλάδου της, που θα εκτρέφει και θα παράγει εκτός από κοτόπουλο σχεδόν όλα τα είδη κρέατος (μοσχάρι, αρνί, γαλοπούλα και κουνέλι).

Βιομηχανία Ζυμαρικών Ήλιος και 3αλφα στην Anuga

Στην κορυφαία Διεθνή Έκθεση Τροφίμων Anuga, που πραγματοποιήθηκε μεταξύ 9 και 13 Οκτωβρίου στην Κολωνία, συμμετείχε η Βιομηχανία Ζυμαρικών Ήλιος, με σκοπό την περαιτέρω ενίσχυση της εξωστρέφειάς της, όπως επίσης για πρώτη φορά και η 3άλφα, στο περίπτερο της οποίας πραγματοποιήθηκαν πολλές νέες επιχειρηματικές επαφές, με σκοπό μελλοντικές συνεργασίες. Η έκθεση διεξάγεται κάθε δύο χρόνια. Παρά τους υγειονομικούς περιορισμούς σε μετακινήσεις και συνευρέσεις, η έκθεση συγκέντρωσε φέτος περισσότερους από 70.000 επισκέπτες από 196 χώρες και φιλοξένησε περισσότερους από 4.600 εκθέτες από 98 χώρες.

Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 11

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Ημερολόγιο Lavazza 2022

Coca-Cola Τρία Έψιλον: Bραβεία και νέα στελέχη

Ο χρόνος για ανάπαυλα και προβληματισμό πέρασε, τώρα είναι ώρα για δράση. Αυτή είναι η ιδέα που ενέπνευσε το ημερολόγιο Lavazza 2022, το οποίο παρουσιάστηκε στην τελετή των βραβείων Renaissance στη Φλωρεντία. Το ημερολόγιο υπό τον τίτλο «Μπορώ να αλλάξω τον κόσμο» απευθύνει έκκληση προς όλες και όλους για άμεση δράση υπέρ του περιβάλλοντος και της κοινωνίας, παρουσιάζοντας μέσα από τη φωτογραφία και τη μουσική τις ιστορίες έξι ακτιβιστών, φωτογραφισμένων από τον Emmanuel Lubezki, έναν από τους μεγαλύτερους σκηνοθέτες φωτογραφίας στην ιστορία του κινηματογράφου, τρεις φορές βραβευμένο με Όσκαρ. Από αριστερά: Οι κ.κ. Αγγελική Φωτοπούλου, Γιώργος Χαντουμάκος, Sonja Todorova

Milko: Δύο χρυσά στα Social Media Awards 2021 Το Μilko της Δέλτα κέρδισε δύο χρυσά βραβεία στα Social Media Awards 2021, για την ενέργεια Milko Hoodmakeover στο Τικ-Τοκ. Τα βραβεία αφορούν τη Social Media στρατηγική στο Tικ-Tοκ, αλλά και τη βέλτιστη χρήση του εν λόγω καναλιού, στο πλαίσιο επικοινωνίας CSR καμπάνιας.

Βίκος: Ενεργή στήριξη στον αθλητισμό Η Βίκος ήταν Επίσημος Χορηγός της διοργάνωσης Navarino Challenge 2021, στο πλαίσιο της οποίας, μεταξύ 15 και 17 Οκτωβρίου, ολυμπιονίκες, παρα-ολυμπιονίκες και ερασιτέχνες αθλητές ανέδειξαν τα αθλητικά ιδεώδη και το Ολυμπιακό Πνεύμα, στο Costa Navarino και την Πύλο. Η εταιρεία στηρίζει το θεσμό από το 2014. Επίσης, για τέταρτη αγωνιστική χρονιά η εταιρεία συνεργάζεται με τον Αθλητικό Σύλλογο Μέγας Αλέξανδρος Πυλαίας 1994 της Θεσσαλονίκης, υποστηρίζοντας ενεργά την Ομάδα Καλαθοσφαίρισης με Αγωνιστικό Αμαξίδιο. Η συνεργασία της με το σύλλογο ξεκίνησε από το 2018, με υποστηρικτικές ενέργειες εκ μέρους της για τα αμαξίδια και τον υπόλοιπο απαραίτητο εξοπλισμό για τους αθλητές.

Το Violife στηρίζει τη φυτική διατροφή Με κεντρικό μήνυμα «Απόλαυση για όλους», τα 100% vegan προϊόντα Violife της Upfield συμμετείχαν για πρώτη χρονιά ως χρυσός χορηγός στο Vegan Life Festival 2021, στηρίζοντας έμπρακτα τη φυτική διατροφή. Τη φετινή διοργάνωση, που πραγματοποιήθηκε το πρώτο Σαββατοκύριακο Οκτωβρίου 2021, επισκέφθηκαν 38.000 άτομα, που είχαν την ευκαιρία να περιηγηθούν στον χώρο και να δοκιμάσουν τα προϊόντα της εταιρείας στη street food καντίνα της. 12 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

H Coca-Cola Τρία Έψιλον βραβεύτηκε συνολικά με τέσσερις διακρίσεις στα φετινά HR Awards. Το πρώτο χρυσό βραβείο στην κατηγορία Best Talent Management Strategy & Initiative της απονεμήθηκε τρίτη συνεχόμενη χρονιά για τη συνολική στρατηγική της στην ανάπτυξη ταλέντων. Το δεύτερο χρυσό το έλαβε στην κατηγορία Best CSR Initiative, για την πρωτοβουλία Στήριξη Προγράμματος «Βοήθεια στο Σπίτι». Τα δύο ασημένια βραβεία δόθηκαν στην κατηγορία Excellence in Employer Branding, για την πρωτοβουλία «Εξελισσόμαστε και κερδίζουμε μαζί στη Νέα Εποχή», και στην κατηγορία Most Valuable HR Team, για τη συμβολή της στην υποστήριξη και διασφάλιση της ασφάλειας των εργαζομένων της, μέσω του προγράμματος «Παραμένουμε Ενωμένοι». Εξάλλου, τρία νέα στελέχη υποδέχθηκε στη διοικητική της ομάδα η Coca-Cola Τρία Έψιλον. Πρόκειται για την κ. Αγγελική Φωτοπούλου, η οποία ανέλαβε την 1η Οκτωβρίου καθήκοντα διευθύντριας Legal & Security για Ελλάδα και Κύπρο, διαδεχόμενη την κ. Ειρήνη Κεφαλογιάννη, τη νέα Head of Competition Law & Sustainability στον όμιλο Coca-Cola HBC, τον κ. Γιώργο Χαντουμάκο, που από την 1η Σεπτεμβρίου είναι ο νέος διευθυντής Εφοδιαστικής Αλυσίδας για Ελλάδα και Κύπρο, στη θέση της κ. Σουζάνας Ραρή, που ασκεί πλέον καθήκοντα Group Asset Care Manager στον όμιλο Coca-Cola HBC, και την κ. Sonja Todorova, που επίσης την 1η Σεπτεμβρίου ανέλαβε καθήκοντα διευθύντριας μάρκετινγκ για Ελλάδα και Κύπρο, διαδεχόμενη την κ. Σόνια Δήμογλη, η οποία είναι ήδη γενική διευθύντρια της Coca-Cola στην Ουγγαρία.

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Ευρωχαρτική: Σάρωσε τα βραβεία στα Ermis Awards! Τη διάκριση «Πελάτης της Χρονιάς» (Client of the Year) απέσπασε η Ευρωχαρτική στα φετινά Ermis Awards, τον θεσμό που επιβραβεύει τη δημιουργικότητα στην επικοινωνία στην Ελλάδα και διοργανώνεται κάθε χρόνο από την Ένωση Εταιριών Διαφήμισης & Επικοινωνίας Ελλάδος. Η εταιρεία κυριολεκτικά σάρωσε τις διακρίσεις, συγκεντρώνοντας συνολικά 22 βραβεία για τη διαφημιστική καμπάνια της Endless Earth «Το Καλόχαρτο» και την «Καμπάνια του κ*λου»! Ειδικότερα, μέσω της συνεργασίας της με την Cream & Rascal, απέσπασε πέντε Grand βραβεία, δέκα χρυσά, τέσσερα ασημένια, δύο χάλκινα, καθώς και το βραβείο κοινού.

Μύλοι Δάκου: Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής και Άρτου Η Αλευροβιομηχανία Μύλοι Δάκου, στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας Διατροφής και Άρτου, στις 16 Οκτωβρίου, σε συνεργασία με την executive chef Ντίνα Νικολάου, πραγματοποίησε διαγωνισμό στους λογαριασμούς της στα social media, προσφέροντας συσκευασίες αλεύρων για όλη την οικογένεια. Επίσης, απέστειλε άλευρα στα κοινωνικά παντοπωλεία των δήμων Ωρωπού και Μαραθώνα, προκειμένου να συνεισφέρει στη στήριξη ανθρώπων που βρίσκονται σε ανάγκη, ενώ στήριξε χορηγικά τις εκδηλώσεις του Ευρωπαϊκού Μουσείου Άρτου, του οποίου είναι σταθερά χορηγός, με σκοπό την ενημέρωση του κοινού για την ιστορία του ψωμιού και τη σημασία της καθημερινής κατανάλωσής του.

Misko: Διακρίσεις στα Ermis Awards H Misko απέσπασε δύο βραβεία στα φετινά Ermis awards, ένα ασημένιο στην κατηγορία Digital Video, για τη διαφημιστική ταινία «Σπαγγέτι Misko: Λίγη σάλτσα παραπάνω», και ένα χάλκινο στην κατηγορία Social Video Series, για τo περιεχόμενο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης της καμπάνιας «Misko: Μας αρέσουν οι σάλτσες».

Barilla Hellas: Χρυσές διακρίσεις στα HR Awards 2021 Η Barilla Hellas ξεχώρισε στα φετινά HR Awards, που πραγματοποιήθηκαν στις 25 Οκτωβρίου από την Boussias Communications στο ξενοδοχείο Sofitel στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, αποσπώντας τέσσερις κορυφαίες διακρίσεις: Το πλατινένιο βραβείο στην ενότητα Resourcing & Diversity, καθώς και το χρυσό βραβείο στην κατηγορία Workplace Diversity Strategy, για την υποψηφιότητα «Η διαφορετικότητα των ανθρώπων της, αναπόσπαστο κομμάτι της κουλτούρας». Επιπλέον κατέκτησε χρυσό βραβείο στην κατηγορία Effective Use of Coaching-Mentoring, για το τοπικό πρόγραμμα Mentoring «Μοιράσου τα συστατικά της επιτυχίας», και ένα ασημένιο στην κατηγορία Best Employee Engagement Strategy, για το πρόγραμμά της Staying Motivated Ιn Lockdown Era.

Ωμέγα: Στα σουηδικά σούπερ μάρκετ

G-Logic SA: Πρωταγωνιστής στην FoodTech 2021

Η Ωμέγα ενισχύει την εξαγωγική της δραστηριότητα, μέσω της συμμετοχής της στην έκθεση τροφίμων The Greek Nordic Trade 2021, που πραγματοποιήθηκε μεταξύ μέσων Οκτωβρίου και Νοεμβρίου. Ειδικότερα, την περίοδο διεξαγωγής της έκθεσης το επιλεγμένο προϊόν της «Ωμέγα Special Κόκκινες Φακές», που παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον στις Σκανδιναβικές χώρες, τοποθετήθηκε στη σουηδική αλυσίδα σούπερ μάρκετ ICA, στο πλαίσιο της προώθησης της μεσογειακής διατροφής. Στην έκθεση συμμετείχαν τουλάχιστον πενήντα ελληνικές εταιρείες τροφίμων.

Η G Logic ΑΕ συμμετείχε δυναμικά στην FoodTech (12-15 Νοεμβρίου), προτείνοντας το πλήρως συνδεδεμένο λογισμικό της, για τη διαχείριση της παραγωγής και την ιχνηλασιμότητα, με τους σταθμούς ζύγισης για την καταγραφή των ζυγίσεων. Το εν λόγω λογισμικό έχει τη δυνατότητα συνολικής κάλυψης ιχνηλασιμότητας, διαχείρισης παραγωγής, αποθηκών, παραγγελιών και αναλύσεων, από την παραλαβή της πρώτης ύλης έως την αποστολή του προϊόντος στον πελάτη. Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 13

ΔΙΕΘΝΗ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΞΕΝΙΑ ΜΑΝΤΖΙΩΡΗ

Οι πελάτες θέλουν «πράσινες» επιλογές, αλλά χωρίς επιπλέον κόστος

Plant-based τρόφιμα και PL

Έρευνα που πραγματοποίησε η αλυσίδα Asda σε δείγμα 3.000 καταναλωτών, κατέγραψε την πρόθεση του 55% να κάνει αλλαγές στον τρόπο ζωής του, υιοθετώντας πρακτικές που οδηγούν στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει, στο πεδίο της αγοράς «πράσινων» προϊόντων, πως θα δεχόταν να πληρώσει επιπλέον κόστος. Ειδικότερα, όταν ρωτήθηκαν οι καταναλωτές αν θα ήταν διαθέσιμοι να πληρώσουν μια ακριβότερη τιμή για την αγορά προϊόντων με οικολογικό προφίλ σε βασικές κατηγορίες αγαθών, όπως το γάλα και το ψωμί, ειδικότερα σε ό,τι αφορά τη συνεισφρορά τους στη μείωση της εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου, σε ποσοστό 50% απάντησαν αρνητικά. Πάνω από τα τρία τέταρτα των ερωτηθέντων (76%) πρότειναν στις εταιρείες να έχουν χαμηλότερες τιμές, καθώς αυτό θα λειτουργούσε ως κίνητρο αγοράς «πράσινων» προϊόντων, όπως επίσης την προσφορά μεγαλύτερης γκάμας επιλογών (56%),. Παράλληλα, έκριναν χρήσιμη την ύπαρξη λογοτύπων στη συσκευασία, που θα υποδηλώνουν τον οικολογικό χαρακτήρα των προϊόντων (45%). Μεταξύ των συνηθειών που οι καταναλωτές δήλωσαν πως επιθυμούν να υιοθετήσουν ώστε να μειωθεί το αποτύπωμα του διοξειδίου του άνθρακα στο περιβάλλον, ήταν η ανακύκλωση (89%), το κλείσιμο φώτων ή συσκευών όταν δεν χρησιμοποιούνται (84%), αλλά και η μείωση του χρόνου οδήγησης (52%). H Susan Thomas, senior director of commercial sustainability της Asda, δήλωσε σχετικά: «Η έρευνά μας δείχνει πως οι καταναλωτές, ανεξαρτήτως εισοδηματικής κατάστασης ή άλλων χαρακτηριστικών, ενδιαφέρονται για την αειφορία, αλλά πολλοί εξ αυτών δεν έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν επιπλέον για την αγορά «πράσινων» προϊόντων». Σε ό,τι αφορά την πολιτική τής εταιρείας, συμπλήρωσε πως στόχος της είναι να αφαιρέσει το εμπόδιο της τιμής από την αγορά οικολογικών προϊόντων.

Τα φυτικά τρόφιμα και ποτά ξεπέρασαν σε πωλήσεις τις σειρές προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, σε αναλογία τρία προς ένα, σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας Kantar (12μηνο έως 8 Αυγούστου 2021). Οι πωλήσεις των PL αυξήθηκαν κατά 17,2%, φθάνοντας τα 154,8 εκατ. λίρες Αγγλίας, ενώ τα επώνυμα προϊόντα αυξήθηκαν κατά 16%, στα 505 εκατ. λίρες. Οι αλυσίδες του Ηνωμένου Βασιλείου αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες για να ενισχύσουν περαιτέρω τις πωλήσεις της κατηγορίας των φυτικών προϊόντων στις σειρές τους.

Χαμηλότερες χρεώσεις και νέες υπηρεσίες από την Instacart Η Instacart ξεκίνησε την πιλοτική παροχή μιας νέας υπηρεσίας, προσφέροντας στους πελάτες της τη δυνατότητα να έχουν χαμηλότερη χρέωση για την παράδοση των online αγορών τους, εάν καταχωρήσουν την παραγγελία τους 24 ώρες πριν από την επιθυμητή ημέρα και ώρα παραλλαβής. Εξοικονόμηση χρημάτων μπορούν να πετύχουν οι πελάτες της αξιοποιώντας και τη νέα υπηρεσία που βρίσκουν στο site της, στην ενότητα «Deals». Στη συγκεκριμένη ενότητα μπορούν να βρουν καθημερινά εκατοντάδες χιλιάδες προσφορές και εκπτωτικά κουπόνια επιχειρήσεων λιανεμπορίου και προμηθευτών ταχυκίνητων προϊόντων, αξίας πολλών εκατ. δολαρίων, σύμφωνα με την εταιρεία. Επίσης, επιστροφή 5% μπορούν να απολαμβάνουν τα μέλη του Instacart Express, που αξιοποιούν την υπηρεσία παράδοσης παραγγελιών στο όχημά τους (ανέπαφη παράδοση). Η Instacart επέκτεινε την υπηρεσία σε πάνω από 4.500 καταστήματα 120 συνεργατών της, μεταξύ των οποίων οι Aldi, Food Lion, Publix, Price Chopper, Shop ’n Save, Sprouts Farmers Market, The Fresh Market, Wegmans, κ.ά. Σημειώνεται πως οι online πωλήσεις ταχυκίνητων προϊόντων στις ΗΠΑ τον Οκτώβριο αυξήθηκαν σε σχέση με τον Σεπτέμβριο κατά μόλις 1,3%, στα 8,1 δισ. δολάρια (Brick Meets Click/Mercatus Grocery Shopping Survey). Το ίδιο συνέβη και στην αγορά του delivery/pick up και της παράδοσης παραγγελιών κατ’ οίκον, που κυμάνθηκαν σε αξία πωλήσεων στο ίδιο επίπεδο με τον προηγούμενο μήνα, στα 6,4 δισ. δολάρια, και 1,7 δισ. δολάρια αντίστοιχα. 14 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

Για παράδειγμα, η Waitrose ανακοίνωσε τον περασμένο Σεπτέμβριο το λανσάρισμα των σειρών Plantlife and GoVeggie, που περιλαμβάνουν 36 κωδικούς. Καθώς η αλυσίδα έχει το μεγαλύτερο μερίδιο στην αγορά των φυτικών προϊόντων, το λανσάρισμα αναμένεται να επιδράσει θετικά στην προοπτική ανάπτυξης της κατηγορίας συνολικά. Την ίδια στιγμή, η Tesco δηλώνει πως στοχεύει στον τετραπλασιασμό των πωλήσεων των φυτικών επιλογών-εναλλακτικών του κρέατος. Σε αυτό το πλαίσιο, άλλωστε, ανακοίνωσε από τον προηγούμενο Μάιο τη συμφωνία αποκλειστικής συνεργασίας της ομάδας της που δημιουργεί την σειρά Wicked Kitchen με την αμερικανική εταιρεία Beyond Meat, για το λανσάρισμα μιας σειράς έτοιμων κατεψυγμένων γευμάτων που συνυπογράφουν, μεταξύ των οποίων τα Bangin’ Biryani, Cowboy Chilli, Korean Inspired Bowl και Naked Burrito lines. Τη μεγαλύτερη ανάπτυξη των πωλήσεων plantbased προϊόντων σε αξία κατέγραψε η Co-op, κατά 52.9% (στοιχεία Kantar), ως αποτέλεσμα και του λανσαρίσματος των 35 κωδικών PL vegan προϊόντων με την επωνυμία Gro, τον Ιανουάριο του 2020.

Inventory Planning

H πρόκληση του Προγραμματισμού των Αποθεμάτων.

Το σύστημα Inventory Planning, μέρος του Entersoft Supply Chain Management 360, προβλέπει τη μελλοντική ζήτηση και δημιουργεί αυτόματα το πλάνο αναπλήρωσης των αποθεμάτων της κεντρικής Αποθήκης, με ορατά αποτελέσματα στη μείωση των αποθεμάτων, την αποφυγή ελλείψεων και την αναβάθμιση της εξυπηρέτησης των πελατών.

O No1 πάροχος τεχνολογιών Logistics www.entersoft.gr/SCM360

ΑΓΟΡΑ

ΠΑΝΟΡΑΜΑ ΤΩΝ ΕΛ ΛΗΝΙΚ ΩΝ ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ 2021

Η εικόνα του κλάδου των σούπερ μάρκετ το 2020 Μετά από ένα «ήσυχο» 2019 –χωρίς πολλές σημαντικές αλλαγές στον κλάδο των σούπερ μάρκετ– προέκυψε η καταιγίδα της πανδημίας του COVID-19 και μία ιδιαίτερα σημαντική οικονομική κρίση το 2020, η οποία άφησε σημαντικό αποτύπωμα στις λογιστικές καταστάσεις των επιχειρήσεων του κλάδου, με τα περισσότερα οικονομικά μεγέθη και δείκτες να έχουν όμως θετική πορεία. Στην ετήσια έκδοση Πανόραμα των Ελληνικών Σούπερ Μάρκετ 2021 παρουσιάζονται, βάσει των ισολογισμών 34 αλυσίδων, που αποτελούν το δείγμα ανάλυσης, οι σημαντικότερες εξελίξεις στον κλάδο και σε επιμέρους επιχειρήσεις.

αρά τις πολύ θετικές εξελίξεις που αποτυπώνονται στις διαφορετικές ενότητες της έκδοσης, όπως η αύξηση των πωλήσεων και η βελτίωση των δεικτών διαχείρισης αποθεμάτων, τα αποτελέσματα της χρηματοοικονομικής ανάλυσης για τη χρονιά που πέρασε έχουν και κάποια ευρήματα που συνεχίζουν να προβληματίζουν, όπως το εδώ και καιρό χαμηλό επίπεδο της ρευστότητας.

της εστίασης για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Θα πρέπει τέλος να σημειωθεί και η αλματώδης αύξηση των online πωλήσεων του κλάδου, η οποία, σύμφωνα με τα στοιχεία της Convert Group, ήταν 260% σε σχέση με το 2019, διαμορφώνοντας τζίρο ύψους 163,30 εκατ. ευρώ.

Συνολικά όμως το κλίμα του 2020 ήταν ξεκάθαρα θετικό, με τους περισσότερους δείκτες να παρουσιάζουν βελτίωση.

Στην ανάλυση όπου εξετάζονται τα βασικά οικονομικά μεγέθη των 10 μεγαλύτερων σε πωλήσεις εταιρειών του κλάδου λαμβάνοντας υπόψη και τους ενοποιημένους ισολογισμούς όσων εξ αυτών δημοσιεύουν, τις υψηλότερες πωλήσεις -αλλά και την μεγαλύτερη αύξηση στον κλάδο-, καταγράφει ο όμιλος Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτης, με 3,79 δισ. ευρώ, με αύξηση κατά 15,59% και επιπλέον 511,46 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2019. Πρόκειται για ένα πραγματικά τεράστιο ποσό, που αντιστοιχεί σε πωλήσεις υψηλότερες της 5ης επιχείρησης του δείγματος. Στη δεύτερη θέση βάσει κύκλου εργασιών βρίσκεται ο όμιλος Άλφα Βήτα Βασιλόπουλος με 2,02 δισ. ευρώ και αύξηση κατά 3,76% σε σχέση με το 2019 (μετά από 2 έτη μικρών μειώσεων), προσθέτοντας στον συνολικό του τζίρο 70,20 εκατ. ευρώ. Στην τρίτη θέση βρίσκεται η Μετρό, με σημαντική αύξηση πωλήσεων κατά 6,00%, φτάνοντας τα 1,36 δισ. ευρώ. Ακολουθεί η Δ. Μασούτης με 882,47 εκατ. ευρώ και μεγάλη αύξηση κατά 6,34%. Τις μεγαλύτερες ποσοστιαίες αυξήσεις μεταξύ των 10 μεγαλύτερων εταιρειών του δείγματος, μετά τον όμιλο Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτης, εμφάνισαν η Πέντε και η ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός, καταλαμβάνοντας την 5η και 6η θέση στον κλάδο αντίστοιχα. Η Πέντε, μετά

Η ΓΕΝΙΚΉ ΕΙΚΌΝΑ ΤΩΝ 34 ΑΛΥΣΊΔΩΝ

Συγκεκριμένα το 2020, οι 34 υπό μελέτη επιχειρήσεις κατέγραψαν πωλήσεις αξίας 9,98 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 868,77 εκατ. ευρώ ή 9,54% σε σχέση με τα 9,11 δισ. ευρώ του 2019. Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτή είναι η τέταρτη συνεχόμενη χρονιά σημαντικής αύξησης. Συνολικά αυτή την τετραετία η αύξηση ξεπερνά το 28% και αντιπροσωπεύει επιπλέον ποσό ύψους 2,19 δισ. ευρώ, κάτι που αποδίδεται σε τρεις παράγοντες: στην πανδημία COVID-19 και τα επακόλουθα lockdown, την ολοκλήρωση της επαναλειτουργίας του δικτύου καταστημάτων της Μαρινόπουλος, αλλά και την οργανική ανάπτυξη του κλάδου. Σε κάθε περίπτωση, δεν πρέπει να υποβαθμίζεται η επίδραση της πανδημίας. Η καταγραφόμενη συνολική αύξηση της δαπάνης των νοικοκυριών σε είδη παντοπωλείου για το 2020 (3,70%, σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ) οφείλεται κυρίως στα lockdown της εξεταζόμενης χρονιάς, τις «αγορές πανικού» της άνοιξης του 2020 και το κλείσιμο 16 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

ΟΙ 10 ΜΕΓΑΛΎΤΕΡΟΙ ΌΜΙΛΟΙ & ΕΤΑΙΡΕΊΕΣ: ΑΥΞΗΜΈΝΕΣ ΠΩΛΉΣΕΙΣ ΚΑΙ ΚΈΡΔΗ ΤΟ 2020

από χρήσεις χαμηλών διακυμάνσεων, κατέγραψε αύξηση κατά 13,64%, προσθέτοντας 61,41 εκατ. ευρώ στον τζίρο της, για να φτάσει στα 511,54 εκατ. ευρώ. Ο όμιλος ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός αύξησε της πωλήσεις του κατά 11,43% φτάνοντας στα 390,10 εκατ. ευρώ και καταλαμβάνει πλέον με άνεση την 6η θέση στη σχετική κατάταξη. H Market In επίσης κατέγραψε υψηλή αύξηση, κατά 8,91%, φτάνοντας στα 347,14 εκατ. ευρώ. Τη δεκάδα κλείνουν ο Συνεταιρισμός ΣΥΝ.ΚΑ. με μείωση κατά 1,57%, στα 186,215 εκατ. ευρώ, η Bazaar με αναιμική αύξηση 0,29%, στα 183,50 εκατ. ευρώ και η Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες με αύξηση 9,09% στα 84,00 εκατ. ευρώ.

ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΉ ΑΎΞΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΕΡΔΟΦΟΡΊΑ Αθροιστικά οι 10 μεγαλύτεροι όμιλοι και εταιρείες παρουσιάζουν το 2020 εντυπωσιακή αύξηση στα κέρδη σε σχέση με το 2019. Συνολικά οι 10 μεγαλύτεροι οργανισμοί του κλάδου εμφάνισαν το 2020 καθαρά αποτελέσματα προ φόρων (κέρδη) 171,73 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 167,56% σε σχέση με τα 64,18 εκατ. ευρώ του 2019. Ως εκ τούτου, ο δείκτης καθαρής κερδοφορίας των 10 μεγαλύτερων ομίλων και εταιρειών διαμορφώθηκε στο 1,76% έναντι 0,72% το 2019. H καθαρή κερδοφορία για το σύνολο των 34 υπό εξέταση επιχειρήσεων το 2020 είναι λίγο υψηλότερη, αλλά παρουσιάζει μικρότερη ποσοστιαία μεταβολή, λόγω της επίδρασης των μεγεθών των μεγαλύτερων εταιρειών. Συγκεκριμένα, τα καθαρά αποτελέσματα εμφανίζονται αυξημένα κατά 113,60% από 89,36 εκατ. ευρώ σε 190,87 εκατ. ευρώ. Το καθαρό περιθώριο κέρδους επομένως διαμορφώθηκε σε 1,91% έναντι 0,98% το 2019.

ΑΓΟΡΑ

Η εξέλιξη αυτή είναι αποτέλεσμα της πλήρους αντιστροφής των ζημιών σε κέρδη που εμφάνισε το 2020 ο όμιλος Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτης σε σχέση με το 2019 (και ακόμα περισσότερο σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια), καθώς επίσης και της γενικότερης τάσης αύξησης της κερδοφορίας των περισσότερων άλλων εταιρειών. Συγκεκριμένα, οι 8 από τις 10 μεγαλύτερες επιχειρήσεις-ομίλους καταγράφουν συνολικά αυξημένα κέρδη, όπως και οι 28 από τις 34 στο σύνολο. Όσον αφορά τους υπόλοιπους δείκτες κερδοφορίας, ο δείκτης συνολικού μικτού κέρδους για τους 10 μεγαλύτερους ομίλους και εταιρείες αυξήθηκε από 26,29% σε 26,94%. Το λειτουργικό κόστος, παρά την αύξηση σε αξία κατά 8,13%, ως δείκτης έμεινε σταθερός, από 24,16% σε 23,85%, ενώ και το χρηματοοικονομικό κόστος, παρότι ως αξία μειώθηκε ελαφρά, κατά 0,89%, ως δείκτης μειώθηκε από 1,38% σε 1,27%. Ως εκ τούτου, ο δείκτης λειτουργικού περιθωρίου κέρδους (δείκτης EBIT, προ χρηματοοικονομικού κόστους) αυξήθηκε αρκετά, από 2,45% σε 3,42%. Όπως πάντα, μία πιο ρεαλιστική εικόνα δίνει και ο δείκτης προ Χρηματοοικονομικού Κόστους και Αποσβέσεων (EBITDA), ο οποίος, ενσωματώνοντας την αυξητική τάση των αποσβέσεων και ειδικά των αποσβέσεων μισθώσεων (που πρωτοεμφανίστηκαν το 2019), παρουσίασε μεγάλη αύξηση, από 5,50% σε 6,26% για τους 10 μεγαλύτερους

ομίλους και εταιρείες, ενώ για το σύνολο των 34 εταιρειών και ομίλων αυξήθηκε από 5,69% σε 6,48%. Πρακτικά, μετά την εφαρμογή των νέων λογιστικών προτύπων, ο συγκεκριμένος δείκτης θα καταγράφεται πάντα σε υψηλότερο επίπεδο σε σχέση με το παρελθόν, κάτι που πρέπει πάντα να λαμβάνεται υπ’ όψιν. Επισημαίνεται ότι ο δείκτης EBITDA (Earnings Before Interest, Tax, Depreciation and Amortization) είναι ίσως ο πιο αποκαλυπτικός, καθώς δείχνει πιο καθαρά την «πρωτογενή» κατάσταση του κάθε οργανισμού (πλεόνασμα-έλλειμμα), ακυρώνοντας την επίδραση της διαχείρισης παγίων, της υπεραξίας και τις ιδιομορφίες του δανεισμού του. Στους δείκτες κερδοφορίας σίγουρα έδρασε ευεργετικά η αύξηση των πωλήσεων, αντισταθμίζοντας τα όποια αυξημένα κόστη, τα οποία κυρίως αφορούσαν την πανδημία και την αντιμετώπιση της.

προς τους προμηθευτές είθισται να προκαλεί τα τελευταία χρόνια μείωση των δεικτών ρευστότητας, κάτι που όμως δεν καταγράφεται το 2020, με τους δείκτες ρευστότητες να παρουσιάζουν αύξηση. Ο δείκτης γενικής ρευστότητας αυξήθηκε από 54,83% σε 57,55% και ο δείκτης άμεσης ρευστότητας από 23,45% σε 27,93%. Πρόκειται για σημαντική βελτίωση των δεικτών, όμως πρέπει να σημειωθεί ότι παραμένουν στα πιο χαμηλά επίπεδα που έχουν καταγραφεί την τελευταία δεκαετία, χαμηλότερα από τις επιδόσεις του 2018 και νωρίτερα. Ο λόγος της αυξητικής πορείας είναι κοινός για τους δύο δείκτες: η διαφορετική μεγέθυνση των διαθεσίμων (ενεργητικό) και υποχρεώσεων (παθητικό). Πράγματι, και οι δύο λογαριασμοί αυξήθηκαν, αλλά όχι με τον ίδιο ρυθμό.

Τέλος, όσον αφορά την απόδοση ίδιων κεφαλαίων, εξαιτίας τής πολύ μεγαλύτερης αύξησης των συνολικών κερδών σε σχέση με τα ίδια κεφάλαια, σημείωσε σημαντική αύξηση. Στους 10 μεγαλύτερους ομίλους και εταιρείες μεταβλήθηκε από 7,40% σε 17,52%, ενώ στο σύνολο των 34 εταιρειών η μεταβολή ήταν από 9,17% σε 17,52%.

Όσον αφορά τη γενική ρευστότητα, κινήθηκε ανοδικά, καθώς το κυκλοφορούν ενεργητικό αυξήθηκε κατά 13,04%. ενώ οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις αυξήθηκαν επίσης σημαντικά, κατά 7,70%, αλλά σαφώς με πιο αργούς ρυθμούς.

ΑΎΞΗΣΗ ΣΤΟΥΣ ΔΕΊΚΤΕΣ ΡΕΥΣΤΌΤΗΤΑΣ

Η αύξηση των πωλήσεων και η συνήθως παρατηρούμενη μεγέθυνση των υποχρεώσεων

Η άμεση ρευστότητα κινήθηκε ακόμα πιο έντονα αυξητικά, καθώς οι απαιτήσεις και τα διαθέσιμα είχαν αθροιστικά μεγάλη αύξηση (28,29%), ενώ οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις σημείωσαν μικρότερη αύξηση (7,70%).  Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 17

ΑΓΟΡΑ ΠΙΝΑΚΑΣ 1α: ΟΙ 10 ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΙ ΟΜΙΛΟΙ / ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ - ΜΕΓΕΘΗ / ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΩΝ (σε χιλ. ευρώ) Α/Α ΕΠΩΝΥΜΙΑ

Κύκλος εργασιών (Πωλήσεις) Net sales revenue (turnover) 2019

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Τ1 Τ2

[Όμιλος] Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτης ΑΕΕ [Όμιλος] Άλφα Βήτα Βασιλόπουλος ΑΕ ΜΕΤΡΟ ΑΕΒΕ Δ. Μασούτης ΑΕ Πέντε ΑΕ [Όμιλος] ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός ΑΕ Market In AE ΣΥΝ.ΚΑ. Προμηθ. & Καταναλ. Συν/σμός ΠΕ Bazaar ΑΕ Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες ΑΕΕ Σύνολο 10 Ομίλων/Εταιρειών Σύνολο 34 Εταιρείες

3.279.972 1.947.871 1.259.646 829.817 450.132 350.073 318.748 189.179 182.970 76.998 8.885.408 9.108.390

2020 3.791.431 2.021.031 1.335.243 882.466 511.539 390.102 347.139 186.215 183.497 83.995 9.732.657 9.977.161

Μεταβολή Variation 15,59% 3,76% 6,00% 6,34% 13,64% 11,43% 8,91% -1,57% 0,29% 9,09% 9,54% 9,54%

Συνολικά αποτελέσματα εκμετάλλευσης Total gross income Μεταβολή 2019 2020 Variation 845.807 1.009.683 19,38% 515.547 557.127 8,07% 312.444 341.947 9,44% 272.463 288.479 5,88% 120.679 141.754 17,46% 81.640 87.723 7,45% 82.001 86.489 5,47% 47.103 46.655 -0,95% 45.818 48.243 5,29% 12.851 13.534 5,31% 2.336.353 2.621.634 12,21% 2.383.793 2.676.042 12,26%

Έξοδα διοικητικής λειτουργίας Administration costs 2019 166.762 71.501 28.163 28.789 5.456 8.456 6.706 3.975 607 4.041 324.457 301.236

2020 173.685 94.677 29.775 30.871 5.925 9.273 6.233 4.321 881 4.142 359.783 338.785

Μεταβολή Variation 4,15% 32,41% 5,72% 7,23% 8,59% 9,66% -7,06% 8,70% 44,99% 2,50% 10,89% 12,46%

ΠΙΝΑΚΑΣ 1β: ΟΙ 10 ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΙ ΟΜΙΛΟΙ / ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ - ΜΕΓΕΘΗ / ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΩΝ (σε χιλ. ευρώ) Α/Α ΕΠΩΝΥΜΙΑ

Συνολικά ανόργανα έσοδα-έξοδα Net non-operating and extraordinary revenue 2019

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Τ1 Τ2

0 0 -519 0 -1.164 0 -1.061 -395 -146 1 -3.284 -12.570

2020 0 0 -3.220 0 -13 0 -1.046 -17 0 -85 -4.381 -28.177

Μεταβολή Variation ##### ##### 520,80% ##### -98,88% ##### -1,43% -95,65% -100,00% ##### -33,38% 124,16%

Καθαρά χρηματοοικονομικά και επενδυτικά έσοδα-έξοδα Net financial and investment revenue Μεταβολή 2019 2020 Variation -65.062 -69.250 6,44% -29.131 -26.647 -8,53% -13.294 -12.025 -9,55% -9.248 -8.907 -3,69% 612 500 -18,35% -4.239 -4.853 14,49% -275 -107 -61,20% -1.476 -1.755 18,93% -303 -382 26,13% -184 -264 43,84% -122.599 -123.690 -0,89% -121.193 -122.191 0,82%

Αποσβέσεις παγίων στοιχείων και εξόδων εγκατάστασης / Total depreciation Μεταβολή 2019 2020 Variation 114.722 118.550 3,34% 96.726 98.036 1,35% 21.384 22.658 5,96% 36.492 37.946 3,98% 9.250 10.210 10,38% 9.957 10.940 9,87% 4.697 4.921 4,77% 2.878 2.597 -9,76% 2.084 1.669 -19,89% 751 698 -7,07% 298.940 308.225 3,11% 294.846 305.019 3,45%

ΠΙΝΑΚΑΣ 2α: ΔΕΙΚΤΕΣ - ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΩΝ 10 ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΩΝ ΟΜΙΛΩΝ / ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ Α/Α ΕΠΩΝΥΜΙΑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Τ1 Τ2

Συνολικά μικτά αποτελέσματα εκμετάλλευσης Total gross margin Μεταβολή 2019 2020 Variation 25,79% 26,63% 0,84% 26,47% 27,57% 1,10% 24,80% 25,61% 0,81% 32,83% 32,69% -0,14% 26,81% 27,71% 0,90% 23,32% 22,49% -0,83% 25,73% 24,91% -0,81% 24,90% 25,05% 0,16% 25,04% 26,29% 1,25% 16,69% 16,11% -0,58% 26,29% 26,94% 0,64% 26,17% 26,82% 0,65%

Έξοδα διοικητικής λειτουργίας Administration cost ratio Μεταβολή 2019 2020 Variation 5,08% 4,58% -0,50% 3,67% 4,68% 1,01% 2,24% 2,23% -0,01% 3,47% 3,50% 0,03% 1,21% 1,16% -0,05% 2,42% 2,38% -0,04% 2,10% 1,80% -0,31% 2,10% 2,32% 0,22% 0,33% 0,48% 0,15% 5,25% 4,93% -0,32% 3,65% 3,70% 0,05% 3,31% 3,40% 0,09%

Έξοδα λειτουργίας διάθεσης Business operation cost ratio Μεταβολή 2018 2019 Variation 18,66% 18,03% -0,63% 19,00% 19,40% 0,41% 20,72% 20,58% -0,14% 26,17% 26,11% -0,06% 22,57% 21,09% -1,48% 19,14% 18,13% -1,01% 22,56% 22,08% -0,48% 21,24% 21,40% 0,15% 22,83% 23,70% 0,88% 10,94% 10,33% -0,61% 20,16% 19,81% -0,35% 20,17% 19,84% -0,33%

ΠΙΝΑΚΑΣ 2β: ΔΕΙΚΤΕΣ - ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΩΝ 10 ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΩΝ ΟΜΙΛΩΝ / ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ Α/Α ΕΠΩΝΥΜΙΑ

Δείκτης Συνολικών ανόργανων εσόδων-εξόδων Net non-operating and extraordinary revenue ratio 2019

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Τ1 Τ2

*Οι δείκτες παραλείπονται γιατί προκύπτει υπερβολική μεταβολή

18 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

0,00% 0,00% -0,04% 0,00% -0,26% 0,00% -0,33% -0,21% -0,08% 0,00% -0,04% -0,14%

2020 0,00% 0,00% -0,24% 0,00% -0,00% 0,00% -0,30% -0,01% 0,00% -0,10% -0,05% -0,28%

Μεταβολή Variation 0,00% 0,00% -0,20% 0,00% 0,26% 0,00% 0,03% 0,20% 0,08% -0,10% -0,01% -0,14%

Δείκτης Καθαρών χρηματοοικονομικών και επενδυτικών εσόδων-εξόδων Net financial and investment revenue ratio Μεταβολή 2019 2020 Variation -1,98% -1,83% 0,16% -1,50% -1,32% 0,18% -1,06% -0,90% 0,15% -1,11% -1,01% 0,11% 0,14% 0,10% -0,04% -1,21% -1,24% -0,03% -0,09% -0,03% 0,06% -0,78% -0,94% -0,16% -0,17% -0,21% -0,04% -0,24% -0,31% -0,08% -1,38% -1,27% 0,11% -1,33% -1,22% 0,11%

Καθαρά αποτελέσματα προ φόρων Net margin 2019 -0,21% 1,46% 0,75% 1,41% 2,90% 0,55% 0,64% 0,56% 1,64% 0,27% 0,72% 0,98%

2020 1,59% 1,91% 1,66% 1,50% 5,55% 0,48% 0,71% 0,40% 1,90% 0,44% 1,76% 1,91%

Μεταβολή Variation 1,80% 0,45% 0,91% 0,09% 2,65% -0,08% 0,06% -0,16% 0,26% 0,17% 1,04% 0,93%

ΑΓΟΡΑ

Έξοδα λειτουργίας διάθεσης Business operation costs 2019

2020

612.080 370.055 260.962 217.154 101.614 67.009 71.910 40.190 41.768 8.422 1.791.164 1.837.493

683.576 392.158 274.763 230.424 107.903 70.742 76.654 39.844 43.497 8.677 1.928.237 1.979.492

Συνολικές δαπάνες Total operating expenditures Μεταβολή Variation 11,68% 5,97% 5,29% 6,11% 6,19% 5,57% 6,60% -0,86% 4,14% 3,02% 7,65% 7,73%

Αποτελέσματα προ αποσβέσεων Earnings before taxes, depreciation and amortization 2019

2020 107.876 125.232 30.890 48.202 22.307 11.893 6.746 3.944 5.076 956 363.123 384.207

178.912 136.692 44.822 51.175 38.622 12.794 7.371 3.349 5.153 1.064 479.955 495.890

Μεταβολή Variation 65,85% 9,15% 45,10% 6,17% 73,13% 7,58% 9,27% -15,09% 1,51% 11,32% 32,17% 29,07%

Συνολικές δαπάνες Total operating expenditures ratio Μεταβολή 2019 2020 Variation 24,01% 23,21% -0,80% 23,51% 24,34% 0,83% 22,95% 22,81% -0,15% 30,31% 30,18% -0,13% 23,79% 22,25% -1,53% 21,56% 20,51% -1,05% 24,66% 23,88% -0,79% 23,35% 23,72% 0,37% 23,16% 24,18% 1,02% 16,19% 15,26% -0,92% 24,16% 23,85% -0,31% 23,72% 23,40% -0,32%

2019 787.591 457.910 289.125 251.505 107.070 75.465 78.617 44.166 42.376 12.463 2.146.287 2.160.670

2020 3,50% 4,97% 1,70% 4,40% 2,05% 2,84% 1,47% 1,52% 1,14% 0,97% 3,36% 3,24%

3,13% 4,85% 1,70% 4,30% 2,00% 2,80% 1,42% 1,39% 0,91% 0,83% 3,17% 3,06%

Μεταβολή Variation -0,37% -0,11% -0,00% -0,10% -0,06% -0,04% -0,06% -0,13% -0,23% -0,14% -0,20% -0,18%

880.071 491.824 304.538 266.342 113.828 80.015 82.887 44.165 44.377 12.818 2.320.866 2.334.829

Μεταβολή Variation 11,74% 7,41% 5,33% 5,90% 6,31% 6,03% 5,43% -0,00% 4,72% 2,85% 8,13% 8,06%

2019

2020 -6.846 28.506 9.506 11.710 13.058 1.936 2.049 1.066 2.993 206 64.183 89.361

60.362 38.656 22.164 13.229 28.412 1.854 2.450 752 3.484 367 171.730 190.871

Μεταβολή Variation 981,71% 35,61% 133,16% 12,97% 117,59% -4,23% 19,60% -29,48% 16,41% 78,49% 167,56% 113,60%

Λειτουργικά αποτελέσματα εκμ/σης (κέρδη ή ζημιές) Operating (EBIT) margin Μεταβολή 2019 2020 Variation 1,77% 3,42% 1,64% 2,96% 3,23% 0,27% 1,85% 2,80% 0,95% 2,53% 2,51% -0,02% 3,02% 5,46% 2,44% 1,76% 1,98% 0,21% 1,06% 1,04% -0,02% 1,55% 1,34% -0,22% 1,88% 2,11% 0,23% 0,50% 0,85% 0,35% 2,14% 3,09% 0,95% 2,45% 3,42% 0,97%

2020 3,29% 6,43% 2,45% 5,81% 4,96% 3,40% 2,12% 2,08% 2,77% 1,24% 4,09% 4,22%

4,72% 6,76% 3,36% 5,80% 7,55% 3,28% 2,12% 1,80% 2,81% 1,27% 4,93% 4,97%

Μεταβολή Variation 1,43% 0,33% 0,90% -0,01% 2,59% -0,12% 0,01% -0,29% 0,03% 0,03% 0,84% 0,75%

129.612 65.303 37.409 22.136 27.926 7.707 3.602 2.490 3.866 716 300.767 341.205

Μεταβολή Variation 122,64% 13,30% 60,43% 5,62% 105,19% 24,81% 6,44% -15,24% 12,31% 84,28% 58,24% 52,92%

Σύνολο ιδίων κεφαλαίων Total equity 2019

2020 38.843 384.970 124.256 98.072 169.511 12.417 9.359 18.132 7.879 4.195 867.634 973.985

93.015 393.912 149.721 100.825 186.785 13.103 10.289 18.656 9.381 4.672 980.359 1.089.745

Μεταβολή Variation 139,46% 2,32% 20,49% 2,81% 10,19% 5,53% 9,94% 2,89% 19,07% 11,36% 12,99% 11,89%

Αποτελέσματα προ χρηματοοικονομικού κόστους και αποσβέσεων - (EBITDA) margin Μεταβολή 2019 2020 Variation 5,27% 6,55% 1,27% 7,92% 8,08% 0,16% 3,55% 4,50% 0,95% 6,92% 6,81% -0,11% 5,08% 7,46% 2,38% 4,61% 4,78% 0,17% 2,54% 2,46% -0,08% 3,07% 2,73% -0,34% 3,02% 3,02% -0,00% 1,48% 1,68% 0,20% 5,50% 6,26% 0,75% 5,69% 6,48% 0,79%

Αποτελέσματα προ αποσβέσεων EBD ratio 2019

2020 58.216 57.637 23.319 20.958 13.609 6.175 3.385 2.937 3.442 388 190.067 223.122

Καθαρά αποτελέσματα προ φόρων Net operating and extraordinary income (before taxes)

Αποσβέσεις παγίων στοιχείων και εξόδων εγκατ/σης Depreciation cost ratio 2019

2020

Μερικά αποτελέσματα εκμετάλλευσης (κέρδη ή ζημιές) Operating income (EBIT)

Απόδοση ιδίων κεφαλαίων Return on Equity (RoE) 2019

2020 -17,62% 7,40% 7,65% 11,94% 7,70% 15,59% 21,89% 5,88% 37,99% 4,90% 7,40% 9,17%

64,89% 9,81% 14,80% 13,12% 15,21% 14,15% 23,81% 4,03% 37,14% 7,85% 17,52% 17,52%

Μεταβολή Variation 82,52% 2,41% 7,15% 1,18% 7,51% -1,44% 1,92% -1,85% -0,85% 2,95% 10,12% 8,34%

Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 19

ΑΓΟΡΑ

Έρχεται νέο κύμα ανατιμήσεων Γενικευμένες διαστάσεις λαμβάνει πλέον το κύμα των ανατιμήσεων στην οικονομία. Ο πληθωρισμός ήδη εκτινάχθηκε κατά 3,4% τον Οκτώβριο και η κυβέρνηση προβλέπει την περαιτέρω αύξησή του στο 4%, ενώ η οργανωμένη λιανική πριμοδοτεί τον τιμάριθμο, καταγράφοντας κλαδικό εσωτερικό πληθωρισμό 3% και εφαρμόζοντας σχεδόν κατά γράμμα τους αυξημένους τιμοκαταλόγους χονδρικής, που πλέον έχουν πάρει φωτιά. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

ι δύο από τις τρεις μονάδες του εσωτερικού πληθωρισμού στα σούπερ μάρκετ πριμοδοτούνται άμεσα από τις ανατιμήσεις των προμηθευτών και η μία μονάδα έμμεσα από την αυτοσυγκράτηση παραγωγών και λιανοπωλητών, σε ό,τι αφορά τη διενέργεια των προωθητικών τους ενεργειών. Όπως χαρακτηριστικά τονίζεται, σε πολλούς κωδικούς το τελευταίο διάστημα διαπιστώνεται ένας περιορισμός στη συχνότητα, τον αριθμό και την ένταση (ή ύψος) των προσφορών και εκπτώσεων, με αποτέλεσμα μια έμμεση ενίσχυση των ανατιμητικών τάσεων. Πηγές της αγοράς αναφέρουν ότι από το Σεπτέμβριο, οπότε το ζήτημα των ανατιμήσεων βρέθηκε στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας, οι τιμοκατάλογοι των προμηθευτών εμφανίζουν αυξήσεις από 3% έως 30% στον μεγαλύτερο αριθμό προϊόντων τους, ενώ υπάρχουν και κάποιες εξαιρετικές περιπτώσεις προϊόντων, στα οποία οι μεταβολές είναι ακόμη υψηλότερες. Οι αυξητικές τάσεις στις τιμές αφορούν κυρίως ήδη διατροφής και περισσότερο τα προϊόντα που έχουν βάση το αλεύρι και εν γένει τα σιτηρά, αφορούν όμως και τα τυροκομικά, όπως και γενικά τα φρέσκα προϊόντα. Βέβαια, οι ανατιμητικές μεταβολές δεν καταγράφονται ταυτόχρονα και με την ίδια ένταση σε όλες τις κατηγορίες αγαθών, αλλά με χρονικές διαφοροποιήσεις και διαφορές έντασης, που καθορίζονται ασφαλώς από τους παραγωγούς, οι οποίοι διαμορφώνουν τη βάση τιμολόγησης των προϊόντων τους, μέχρι αυτά να φθάσουν στα ράφια των σούπερ μάρκετ.

20 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

ΤΙ ΚΑΤΈΓΡΑΨΕ Η ΕΛΣΤΑΤ

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ο πληθωρισμός τον Οκτώβριο πιέστηκε ανοδικά σε μεγάλο βαθμό από τα είδη διατροφής. Η τιμή του σχετικού δείκτη ανέβηκε στο 3,4% σε σύγκριση με τον Οκτώβριο του 2020 και το ποσοστό θα ήταν σαφώς μεγαλύτερο, αν δεν είχαν λειτουργήσει αντισταθμιστικά οι μειώσεις τιμών σε προϊόντα όπως τα δημητριακά, το χοιρινό, τα νωπά φρούτα και λαχανικά. Η εκτίναξη του πληθωρισμού στο 3,4% τον Οκτώβριο αποδίδεται πρωτίστως στην αύξηση του δείκτη τιμών φυσικού αερίου κατά 132,3%, του δείκτη τιμών πετρελαίου θέρμανσης κατά 45% και του δείκτη τιμών καυσίμων και λιπαντικών κατά 22,3%. Πρόκειται για μεταβολές που επιβάρυναν στο μέγιστο τα κόστη λειτουργίας των παραγωγών, πριμοδοτώντας με τη σειρά τους το κύμα ανατιμήσεων στα περισσότερα από τα προϊόντα, που συνθέτουν σήμερα το μέσο «καλάθι» αγορών του νοικοκυριού. Ειδικότερα, οι ανατιμήσεις στο λάδι έφθασαν στο 22%, στα ψάρια και σε συγκεκριμένες κατηγορίες κρεάτων στο 8% και 9%, πάντα σε ετήσια βάση. Ανατιμήσεις καταγράφηκαν, επίσης, σε προϊόντα όπως το ψωμί, το μοσχάρι, το αρνί και το κατσίκι, τα πουλερικά, τα νωπά ψάρια, τα τυριά, οι πατάτες, ο καφές, το κακάο και το τσάι, η ζάχαρη, οι σοκολάτες, τα γλυκά και τα παγωτά, τα λοιπά τρόφιμα, το μεταλλικό νερό, τα αναψυκτικά και οι χυμοί φρούτων. Σε μηνιαία βάση τον Οκτώβριο καταγράφηκε αύξηση του ΔΤΚ κατά 0,1% στην ομάδα «διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά», λόγω αύξησης των τιμών σε ψωμί, ζυμαρικά, πουλερικά, αλλαντικά, τυριά, ελαιόλαδο, πατά-

τες, γλυκά κουταλιού, μαρμελάδες και μέλι, καφέ, κακάο και τσάι. Το αξιοσημείωτο είναι ότι ο πληθωρισμός τους τελευταίους μήνες εμφανίζει μια επιταχυνόμενη τάση ανόδου, καθώς από το Μάιο, οπότε ήταν 0,1%, αυξήθηκε τον Ιούνιο στο 1%, τον Ιούλιο στο 1,4%, τον Αύγουστο στο 1,9%, τον Σεπτέμβριο στο 2,2% και τον Οκτώβριο στο 3,4%.

ΈΠΟΝΤΑΙ ΝΈΕΣ ΑΝΑΤΙΜΉΣΕΙΣ

Ωστόσο, ο κύκλος των ανατιμήσεων δεν έχει κλείσει, καθώς οι πιέσεις που ασκούνται στην αγορά από την ενεργειακή ακρίβεια, τις αυξήσεις στις τιμές των πρώτων υλών και τις ελλείψεις σε συγκεκριμένες κατηγορίες αγαθών εντείνονται διεθνώς, όπως και στην Ελλάδα. Σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, όπως αποκαλύπτουν στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το «σελφ σέρβις», το άμεσα προσεχές διάστημα και σίγουρα ως τις γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς θα ακολουθήσουν νέες ανατιμήσεις στα ράφια των καταστημάτων του κλάδου, κρίνοντας από τους φουσκωμένους τιμοκαταλόγους χονδρικής, που συνεχίζουν να καταφθάνουν στα εμπορικά τμήματα των αλυσίδων, σε ορισμένες περιπτώσεις, μάλιστα, με συχνότητα μικρότερη του μήνα(!), όπως μαθαίνουμε... Σύμφωνα με αυτούς: • Στα τυροκομικά έχουν αναγγελθεί ανατιμήσεις, που τίθενται σε ισχύ μέχρι τα τέλη του Νοεμβρίου και κυμαίνονται από 6% έως 8%, ενώ ήδη από τον Οκτώβριο υπήρξαν παραγωγοί που ανακοίνωσαν ανατιμητικές αναπροσαρμογές έως 20%. Στο δίμηνο Οκτωβρίου- Νοεμβρίου νέους τιμοκαταλόγους με αυξημένες τιμές ανα-

ΑΓΟΡΑ

Σε πολλούς κωδικούς προϊόντων το τελευταίο διάστημα διαπιστώνεται ένας περιορισμός στη συχνότητα, τον αριθμό και την ένταση (ή ύψος) των προσφορών και εκπτώσεων, με αποτέλεσμα μια έμμεση ενίσχυση των ανατιμητικών τάσεων

•

• •

κοίνωσαν εννέα προμηθευτές της αγοράς των τυροκομικών. Στα άλευρα οι αυξητικές μεταβολές τιμών αφορούν τους τιμοκαταλόγους δύο μεγάλων παραγωγών και κυμαίνονται από 3% έως 8%. Στα ζυμαρικά έχουν αναγγελθεί ανατιμήσεις από 9% έως 12% από τρεις προμηθεύτριες εταιρείες, οι οποίες καλύπτουν το μεγαλύτερο φάσμα του κλάδου. Στους καφέδες οι αυξητικές μεταβολές κυμαίνονται από 2% έως 11%, με τη συμμετοχή και μεγάλων παραγωγών. Στα είδη οικιακής χρήσης οι περισσότερες ανατιμήσεις ανακοινώθηκαν τον περασμένο Αύγουστο, ωστόσο η «ουρά» των αυξητικών μεταβολών στους τιμοκαταλόγους των προμηθευτών άλλαξε τις τιμές και τον Οκτώβριο. Για τα καλλυντικά ο μήνας των ανατιμήσεων ήταν ο Οκτώβριος. Αρκετές από τι προμηθεύτριες εταιρείες αύξησαν τις τιμές των προϊόντων τους από 2% έως 5%. Στα κατεψυγμένα λαχανικά και τις ζύμες το ανατιμητικό κύμα έχει ήδη περάσει. Στα τυποποιημένα τρόφιμα ο Νοέμβριος

επιφυλάσσει κάποιες λίγες ανατιμήσεις έως και 5%, καθότι ήδη προηγήθηκαν αρκετές. • Στα απορρυπαντικά μεγάλοι παραγωγοί ανήγγειλαν ανατιμήσεις για το δίμηνο Οκτωβρίου-Νοεμβρίου, οι οποίες κυμαίνονται μεταξύ 3% και 5%. • Στα γαλακτοκομικά οι συνεχίζονται οι αυξήσεις των τιμών και είναι της τάξης του 3% έως 5%. • Σ ε ό,τι αφορά ειδικότερα το σιμιγδάλι, οι μεγάλες ανατιμήσεις των προμηθευτών πέρασαν στην αγορά τον περασμένο Σεπτέμβριο, φθάνοντας έως και 20%!

ΤΙ ΣΥΜΒΑΊΝΕΙ ΜΕ ΤΑ PL

Στο πεδίο των private label προϊόντων οι παραγωγοί και οι λιανοπωλητές συχνά αναγκάζονται να αναπροσαρμόζουν τις μεταξύ τους συμφωνίες, ώστε να καλύπτονται τα κόστη της βιομηχανίας από τις συνεχιζόμενες ανατιμήσεις στις πρώτες ύλες, τα ενεργειακά αγαθά και τις μεταφορές. Οι «κλειδωμένες» τιμές υπό αυτές τις συνθήκες είναι δύσκολο να υποστηριχτούν, οπότε γενικά αποφεύγονται τα προβλήματα στις οικονομικές σχέσεις των δύο πλευρών. Οι μεταξύ τους συμφωνίες συνήθως αναπροσαρμόζονται, βάσει των νέων συνθηκών, όπως αυτές διαμορφώνονται. Ωστόσο, υπάρχουν και

Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 21

ΑΓΟΡΑ

βελτίωση των μεγεθών θα είναι πλασματική και ως τέτοια, δηλαδή ως πρόβλημα, θα βγει στην επιφάνεια σε προοπτική χρόνου. Δηλαδή από τον Ιανουάριο, όταν ο κόσμος θα ξαναμπεί στη ρουτίνα του, με αποδυναμωμένο «πορτοφόλι»..».

ΤΟ «ΚΑΛΆΘΙ» ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΈΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΝΕΜΒΟΛΊΑΣΤΟΥ

περιπτώσεις προμηθευτών, όπως μαθαίνουμε, οι οποίοι ενίοτε εξωθούνται στην άρνηση της υποχρέωσής τους, βάσει των συμφωνημένων με τους πελάτες τους προ των ανατιμήσεων, να παράγουν για λογαριασμό τους, αναγκάζοντάς τους σε νέα διαπραγμάτευση.

ΟΙ ΕΛΛΕΊΨΕΙΣ ΣΤΑ ΡΆΦΙΑ

Γεγονός είναι ότι στην αγορά καταγράφονται κρούσματα ελλείψεων σε κάποια από τα διακινούμενα αγαθά, όμως, όπως τονίζουν υψηλόβαθμα στελέχη του κλάδου, δεν παίρνουν μεγάλες διαστάσεις ή δεν έχουν μόνιμο χαρακτήρα ανά προϊόν. «Δεν είναι τραγική η εικόνα των ελλείψεων στα ράφια της οργανωμένης λιανικής. Κατά κύριο λόγο οφείλονται στις καθυστερήσεις που υπάρχουν στις παραδόσεις των παραγγελιών και αφορούν εισαγόμενα προϊόντα», εξηγούν τα ίδια στελέχη, σχολιάζοντας ότι το όλο πρόβλημα δημιουργείται εξαιτίας της έλλειψης επαγγελματιών οδηγών, που συνεπάγεται τη μη εμπρόθεσμη εκτέλεση των διεθνών δρομολογίων μεταφοράς των προϊόντων. «Η έλλειψη εργατικού δυναμικού γενικότερα στην Ευρώπη δημιουργεί τα περισσότερα προβλήματα. Πολλοί εργαζόμενοι στο δυτικό κόσμο, καλόμαθαν μέσα στην πανδημία να ζουν με τα επιδόματα και αρνούνται να επιστρέψουν στις δουλειές τους, όσο έχουν το προνόμιο να εξασφαλίζουν τα προς το ζην επιδοματικά» κατά το χιλιοεπαναλαμβανόμενο επιχείρημα από καταβολής των επιδοματικών πολιτικών για ποικίλους λόγους σε διαφορετικές περιστάσεις και της υπονόμευσής τους στη μακρά ιστορία του οικονομικού μας συστήματος. Πάντως, «στην Ελλάδα τέτοια προβλήματα δεν υπάρχουν. Όμως η μεγάλη εξάρτηση της εγχώριας κατανάλωσης από τις εισαγωγές, αναπόφευκτα «εισάγει» στην αγορά

22 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

μας και το πρόβλημα των ελλείψεων», επισημαίνουν παράγοντες του κλάδου, προειδοποιώντας ότι ο Δεκέμβριος προμηνύεται δύσκολος, διότι η αυξημένη ζήτηση θα απαιτήσει περισσότερα «χέρια» στη διακίνηση, που σε αυτή τη φάση δυστυχώς δεν είναι διαθέσιμα». Μάλιστα, δεν αποκλείουν η αυξημένη ζήτηση, λόγω των γιορτών, για συγκεκριμένα προϊόντα, σε συνδυασμό με τις συνεχιζόμενες ελλείψεις σε εισαγόμενα αγαθά, να εντείνουν τις ανατιμητικές τάσεις. Στο βαθμό που ισχύει κάτι τέτοιο, είναι βέβαιο ότι το κλίμα στην αγορά θα βαρύνει, δεδομένων των μεγάλων πιέσεων που ήδη ασκούνται στο μέσο εισόδημα των καταναλωτών από τις ανατιμήσεις του ηλεκτρικού ρεύματος και του φυσικού αερίου, των υγρών καυσίμων, αλλά και πολλών άλλων αγαθών, που δεν σχετίζονται με το «καλάθι» αγορών του σούπερ μάρκετ, αλλά συντελούν καθοριστικά στη μείωσή του πριν απ’ όλα σε όγκο. Για τη μείωσή του σε αξία προφανώς θα το μάθουμε σε λίγους μήνες. Τα ίδια στελέχη επισημαίνουν ότι η οργανωμένη λιανική θα κρατήσει μεν τα έσοδά της υψηλά εξαιτίας των ανατιμήσεων, όμως η όποια

Μια από τις νέες συνθήκες της περιόδου, που σχετίζεται με τις καταναλωτικές τάσεις και τη συμπεριφορά της ζήτησης, είναι η επιστροφή των νοικοκυριών στις παλιές τους συνήθειες. Πλέον η μέση οικογένεια έχει πάψει να αγοράζει μεγάλες ποσότητες καθαριστικών, απολυμαντικών και χαρτικών, καθότι ο τρόμος για τον Covid-19 έχει αμβλυνθεί αισθητά παρότι, μάλιστα, τα κρούσματα και οι θάνατοι από την ασθένεια δείχνουν ότι το τέταρτο κύμα της εξελίσσεται το ίδιο καταστροφικά με το προηγούμενο κι είμαστε ακόμα στο φθινόπωρο… Ανάλογα περιορίστηκαν και οι υπερβολές στην κατανάλωση προϊόντων σχετικών με την οικιακή μαγειρική και ζαχαροπλαστική. Ο καταναλωτής εδώ και μήνες βγήκε και πάλι στο δημόσιο χώρο, εκτονώνοντας τις ανάγκες του για κοινωνικότητα, μετά την εμπειρία της πολύμηνης κλεισούρας στο σπίτι, προσαρμόζοντας ανάλογα και τις αγορές του από τα σούπερ μάρκετ. Βέβαια, τα στελέχη της αγοράς επισημαίνουν ότι η ομάδα των ανεμβολίαστων πολιτών, δηλαδή περίπου οι τέσσερις στους δέκα, λόγω των περιορισμών που ισχύουν και που τώρα επεκτείνονται ειδικά γι’ αυτούς, εξακολουθούν να παραμένουν περισσότερο στο σπίτι. Άρα αυτοί διαμορφώνουν ένα διαφορετικό και σίγουρα πιο γεμάτο «καλάθι» αγορών με αγαθά καθημερινής ανάγκης για τα νοικοκυριά τους.

Η οργανωμένη λιανική θα κρατήσει μεν τα έσοδά της υψηλά εξαιτίας των ανατιμήσεων, όμως η όποια βελτίωση των μεγεθών θα είναι πλασματική και ως τέτοια, δηλαδή ως πρόβλημα, θα βγει στην επιφάνεια σε προοπτική χρόνου. Δηλαδή από τον Ιανουάριο…

ΑΓΟΡΑ

ΚΥΚΛΟΦΟΡΗΣΕ!

Τα στοιχεία των ισολογισμών των σούπερ μάρκετ και το δίκτυο των καταστημάτων τους περιλαμβάνονται και σε USB, που διατίθεται μαζί με την έντυπη έκδοση.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: Κατερίνα Μπουσµπουκέα, E: kbousboukea@boussias.com, Τ: +30 210 661 7777 (εσωτ. 128) Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 23

ΑΓΟΡΑ

Σενάρια για Μασούτης, ΑΒ, CVC και …διαψεύσεις Το επίκεντρο φημών και λογής πληροφοριών έχει γίνει το τελευταίο διάστημα η βορειοελλαδική αλυσίδα Μασούτης, η οποία φέρεται να κινεί τα νήματα για μια στρατηγικού τύπου συμφωνία, που θα μπορούσε να αλλάξει σε μεγάλο βαθμό τις ισορροπίες και τα μερίδια αγοράς μεταξύ των ισχυρών του κλάδου. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

ιδι κό τ ε ρ α , πηγές του «σελφ σέρβις», προερχόμενες από διαφορετικές πλευρές, εμφανίζου ν τη Μασούτης να εξετάζει το ομολογουμένως απίστευτο ενδεχόμενο εξαγοράς της ΑΒ Βασιλόπουλος, έχοντας, μάλιστα, υποβάλλει δύο οικονομικές προσφορές, μια αρχική και μια εμφανώς βελτιωμένη στη συνέχεια, με πρόταση τιμήματος κάτω του ενός δισεκατομμυρίου ευρώ. Κατά τις ίδιες πηγές, η διοίκηση της Μασούτης φέρεται να βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με τη μητρική της ΑΒ Βασιλόπουλος, τον κολοσσό της Ahold Delhaize, ήδη από τον περασμένο Απρίλιο, έχοντας εξασφαλίσει προηγουμένως την αναγκαία χρηματοδότηση από ελληνική τράπεζα, με την οποία η εταιρεία συνεργάζεται στενά. Όπως λέγεται, οι επαφές με τον μητρικό όμιλο διενεργούνται μέσω διεθνούς χρηματοπιστωτικού οργανισμού, ο οποίος προφανώς λειτουργεί ως σύμβουλος του πωλητή. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι τις τελικές αποφάσεις της η Ahold Delhaize, σχετικά με το μέλλον της ΑΒ Βασιλόπουλος, αναμένεται να τις λάβει έως τα τέλη του έτους. Στο μεταξύ, φέρεται να συνεξετάζει και άλλα ενδεχόμενα, πιθανώς και το απορρίψει εντέλει την ιδέα της αποεπένδυσης…

ΕΜΠΛΟΚΉ ΤΟΥ CVC GROUP;

Άλλες πηγές φέρουν τη Μασούτης να έχει διαπραγματευτεί την πώληση ποσοστού της στο CVC Group ή να εξετάζει την εμπλοκή του ξένου fund στην πρόταση για την εξαγορά της ΑΒ Βασιλόπουλος, ώστε κατά ορισμένους να εξασφαλιστούν τα αναγκαία κεφάλαια με τη μικρότερη δυνατή

24 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

δανειακή εξάρτηση, όπως, άλλωστε, και το απαιτούμενο στελεχικό δυναμικό για την «επόμενη ημέρα» του ομίλου. Κατά ορισμένους άλλους, το τίμημα για την εξαγορά της ΑΒ Βασιλόπουλος λογικά θα είναι υψηλότερο του προαναφερόμενου επιπέδου, δεδομένης της μεγάλης υπεραξίας του σήματος της ΑΒ Βασιλόπουλος στην εγχωρία αγορά, αλλά και της υψηλής αξίας που έχουν τα ακίνητα της εταιρείας. Το σελφ σέρβις προσέγγισε όλες τις φερόμενες ως εμπλεκόμενες πλευρές στο σχετικό deal, οι οποίες επέμειναν στη μη επιβεβαίωση κανενός από τα προαναφερόμενα σενάρια. Μάλιστα, ειδικότερα σε ό,τι αφορά τις πληροφορίες περί κεφαλαιακής συνεργασίας της Μασούτης με το CVC Group, ο ίδιος ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της βορειοελλαδικής αλυσίδας, κ. Γιάννης Μασούτης, δήλωσε στο σελφ σέρβις ότι όχι απλώς είναι ανυπόστατες, αλλά μεταξύ των δύο εταιρειών δεν έχει υπάρξει καμία απολύτως επαφή ή επικοινωνία, ενώ διέψευσε κάθε σενάριο για ενδεχόμενη εξαγορά εκ μέρους της εταιρείας

του μεγαλύτερης εταιρείας του κλάδου από εκείνη. Πάντως, αξίζει να επισημανθεί ότι στον Τύπο έχει γραφεί επανειλημμένως ότι το CVC Group διερευνά το ενδεχόμενο επέκτασής του στην αγορά του κλάδου, με την προοπτική των συνεργειών μεταξύ της λιανικής και της παραγωγής, δεδομένου ότι το fund ήδη ελέγχει τη Vivartia και ενδιαφέρεται για περαιτέρω νέες ανάλογες συμμετοχές. Βέβαια, στο βαθμό που το CVC Group επιδιώξει τελικά την είσοδό του στον κλάδο της οργανωμένης λιανικής, μένει να φανεί η ένταση των αντιδράσεων εκ μέρους άλλων κλαδικών εταιρειών, οι οποίες, θέτοντας ζητήματα σύννομης λειτουργίας του ανταγωνισμού, θα προσφύγουν στις αρμόδιες εθνικές και κοινοτικές αρχές. Οι ισορροπίες σε ανάλογες περιπτώσεις, όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, είναι εξαιρετικά λεπτές και η εμπειρία έχει αποδείξει ότι τέτοιου είδους συνέργειες δύσκολα επιτυγχάνονται.

Ο κ. Γιάννης Μασούτης δήλωσε στο σελφ σέρβις ότι είναι ανυπόστατες οι πληροφορίες περί κεφαλαιακής συνεργασίας της Μασούτης με το CVC Group, ενώ διέψευσε κάθε σενάριο για ενδεχόμενη εξαγορά εκ μέρους της εταιρείας του μεγαλύτερης εταιρείας του κλάδου

ΑΓΟΡΑ

ΣΤΑΣΙΜΌΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΠΈΚΤΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΤΎΟΥ

Ένα ακόμη ενδιαφέρον στοιχείο στην «υπόθεση Μασούτης» είναι η ακινησία που διαπιστώνεται εκ μέρους της εταιρείας στο πεδίο της επέκτασης του δικτύου της. Όπως χαρακτηριστικά δηλώνεται στο σελφ σέρβις, το 2021 η αλυσίδα δεν προγραμμάτισε τη λειτουργία νέων καταστημάτων, με εξαίρεση το πρόσφατα εγκαινιασθέν πρότυπο convenience στο αεροδρόμιο Μακεδονία, ενώ βάσει των σημερινών δεδομένων δεν αναμένεται σχετικό πρόγραμμα ούτε το 2022. Η εν λόγω στασιμότητα αποδίδεται από τη διοίκηση της αλυσίδας σε συγκυριακούς και μόνο λόγους. Τα στελέχη της επικαλούνται σχετικά τις αρρυθμίες που προκάλεσε στην αγορά η πανδημία, την αδυναμία του δημοσίου να ανταποκριθεί σε σχετικές υποχρεώσεις του, όπως και την καθίζηση για κάποιο διάστημα στον τομέα του real estate. Πάντως, ανεξαρτήτως της ακινησίας στο πεδίο της δημιουργίας νέων εμπορικών μονάδων, η Μασούτης επενδύει στις ανακαινίσεις παλαιών καταστημάτων και τις λοιπές υποδομές της, διαθέτοντας και φέτος περί τα 20 εκατ. ευρώ. Ήδη από τις αρχές του έτους έχει ανακαινίσει περί τα 13 καταστήματα, ενώ ο αριθμός τους θα αυξηθεί σημαντικά, όπως μαθαίνουμε, έως το τέλος του έτους. Σημειώνεται ότι στα τέλη του 2020 η εταιρεία είχε υπό τον έλεγχό της συνολικά 333 καταστήματα, εκ των οποίων τα 297 ήταν σούπερ μάρκετ, τα 15 Grand Μασούτης και τα 21 cash & carry. Σημειώνουμε ότι οι 83 εμπορικές μονάδες της στεγάζονται σε ακίνητα που ανήκουν στην ιδιοκτησία της.

ΕΝΔΙΑΦΈΡΟΝ ΓΙΑ ΤΟΠΙΚΈΣ ΕΞΑΓΟΡΈΣ

Η διοίκηση της αλυσίδας δεν παύει, πάντως, να δηλώνει το ενδιαφέρον της για νέες επεκτατικές κινήσεις πρωτίστως στη Βόρεια Ελλάδα, όπου το δίκτυο της Μασούτης είναι κυριαρχικό, αλλά και σε άλλες περιοχές νοτιότερα. Ωστόσο, τονίζει ότι στην παρούσα φάση δεν βρίσκεται σε σχετικές διαπραγματεύσεις. «Η υψηλή ρευστότητα που εξασφάλισε ο κλάδος εν μέσω πανδη-

μίας έδωσε παράταση ζωής σε μικρότερα σχήματα της κλαδικής αγοράς, τα οποία προ της κρίσης στη δημόσια υγεία εξέταζαν σοβαρά το ενδεχόμενο της πώλησής τους», εξηγείται σχετικά, ενώ προστίθεται η εκτίμηση ότι «το «παιχνίδι» των εξαγορών θα αποκτήσει και πάλι ενδιαφέρον από το 2022, οπότε η αγορά θα επανέλθει σε φυσιολογικές συνθήκες λειτουργίας». Σε ό,τι αφορά τις επιδόσεις της Μασούτης, πηγές της διοίκησής της αναφέρουν πως το δεκάμηνο έκλεισε για την εταιρεία με σταθεροποιημένο τζίρο έναντι του αντίστοιχου περυσινού διαστήματος και ότι ανάλογη αναμένεται η εξέλιξη των πωλήσεών της έως το τέλος του έτους. Ωστόσο, η Μασούτης προσβλέπει φέτος σε σημαντική αύξηση της κερδοφορίας της, αναμένοντας ότι θα διαμορφωθεί στα 20 εκατ. ευρώ έναντι 13 εκατ. ευρώ το 2020.

ΚΕΡΔΊΖΕΙ ΠΌΝΤΟΥΣ ΤΟ E-SHOP

Σε ό,τι αφορά το e-shop της Μασούτης, ο τζίρος του μήνα με τον μήνα κινείται ανοδικά, κερδίζοντας μερίδιο στις συνολικές πωλήσεις της εταιρείας. Πέρυσι ο δείκτης ανάπτυξης των ηλεκτρονικών πωλήσεών της εκτινάχθηκε κατά 1.320%, ενώ φέτος ο σχετικός τζίρος αναμένεται ότι θα κινηθεί σε επίπεδο διπλάσιο του περυσινού. Η εταιρεία δουλεύει το e-shop της ως ψηφιακό shopping mall, καθότι μέσω αυτού διακινούνται 14.000 κωδικοί προϊόντων σούπερ μάρκετ και, παράλληλα, οι επισκέπτες του μπορούν να προμηθεύονται προϊόντα από ένα δίκτυο καταξιωμένων συνεργατών του ηλεκτρονικού mall, που διαθέτουν συνολικά περίπου 26.000 κωδικούς προϊόντων. Σημειώνεται ότι οι παραδόσεις μέσω του e-shop της Μασούτης γίνονται σε 45 πόλεις της χώρας, όπου έχουν οργανωθεί οι αναγκαίες υποδομές για την υποστήριξή τους. 

Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 25

ΑΓΟΡΑ

3+1 dark stores από τη ΕΥΣ Αποφασισμένη να κάνει τη διαφορά στον ανταγωνισμό στο πεδίο των ηλεκτρονικών πωλήσεων είναι η ΕΥΣ, η οποία εντείνει την επενδυτική της δράση προς δύο κατευθύνσεις: Των υποδομών, τις οποίες ενισχύει σε αυτή τη φάση σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, και του δικτύου πωλήσεων, το οποίο επεκτείνει πλέον και στην επαρχία. Πληροφορίες του «σελφ σέρβις» αναφέρουν ότι ήδη η εταιρεία δρομολογεί την οργάνωση ενός δεύτερου dark store στην Αθήνα, ειδικότερα στην Κηφισιά, όπου πρόσφατα απέκτησε ένα μεγάλο ακίνητο που πληροί τις σχετικές προδιαγραφές. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

σχετική εγκατάσταση εκτιμάται ότι θα είναι έτοιμη μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2022, ώστε να καλύπτει τις ψηφιακές παραγγελίες των κατοίκων των βορείων προαστίων της Αθήνας. Σε δεύτερο αλλά όχι μακρινό χρόνο η αλυσίδα θα προχωρήσει σε μια νέα ανάλογη επένδυση στα νότια προάστια της πόλης, ώστε αμέσως μόλις λειτουργήσει, να καλύπτει το παραλιακό μέτωπο της Αθήνας. Πρόθεση της διοίκησης της ΕΥΣ είναι τα δύο προς κατασκευή dark stores να συμπληρώσουν την πρώτη αντίστοιχη δομή της, που βρίσκεται στην Πέτρου Ράλλη, ώστε οι τρεις εγκαταστάσεις να υποστηρίξουν αποτελεσματικά το Sklavenitis.gr, καλύπτοντας τις ανάγκες του ηλεκτρονικού πελατολογίου της στην πρωτεύουσα με όρους σύμπτυξης του χρόνου παράδοσης των παραγγελιών κάτω από τις τέσσερις ημέρες, που είναι σήμερα. Παράλληλα, η εταιρεία δημιουργεί ακόμη ένα dark store στη Θεσσαλονίκη, στην περιοχή της Πυλαίας, ώστε να στηρίξει αντίστοιχα τις ηλεκτρονικές πωλήσεις της στη συμπρωτεύουσα. Επίσης, η ΕΥΣ ανακοίνωσε ότι ήδη από τις αρχές Νοεμβρίου το Sklavenitis.gr εξυπηρετεί και την Πάτρα, η οποία πλέον αποτελεί τον τρίτο σταθμό ενεργοποίησης του ηλεκτρονικού καταστήματός της μετά την Αττική και τη Λάρισα. Το e-shop της εταιρείας διαθέτει 13.000 κωδικούς ειδών ευρείας κατανάλωσης σε τιμές ίδιες με αυτές του φυσικού καταστήματος και δέχεται παραγγελίες όλες τις ημέρες και ώρες της εβδομάδας, πραγματοποιώντας παραδόσεις όλες τις ημέρες της εβδομάδας εκτός της

26 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

Κυριακής από τις 8 το πρωί έως τις 9 το βράδυ και παραδίδοντας δωρεάν τις παραγγελίες άνω των 30 ευρώ. Όπως και στη Λάρισα, η εξυπηρέτηση και η προετοιμασία των ηλεκτρονικών παραγγελιών για την περιοχή της Πάτρας πραγματοποιείται μέσω του τοπικού hyper καταστήματος της αλυσίδας, στο οποίο αναπτυχθήκαν όλες οι σχετικές υποδομές για την υποστήριξη της νέας υπηρεσίας (εγκατάσταση συστήματος αποδοχής, προετοιμασίας και αποστολής online παραγγελιών). Η ενίσχυση του ηλεκτρονικού καταστήματος της εταιρείας και η επέκτασή του σε νέες πόλεις παραμένει βασικός πυλώνας του στρατηγικού σχεδιασμού της για τη διετία 2021-2022.

ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ ΣΕ LOGISTICS-ΔΊΚΤΥΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΆΤΩΝ

Σε ό,τι αφορά τους αποθηκευτικούς της χώρους, πρόσφατα η ΕΥΣ εξαγόρασε τις παλαιές

εγκαταστάσεις της βιομηχανίας Εργοσκράπ στη Μάνδρα Αττικής, έκτασης 25.000τμ, όπου θα στεγαστεί το πέμπτο σε σειρά κέντρο διανομής της. Η λειτουργία του θα αλλάξει την κατανομή των προς διανομή προϊόντων μεταξύ των σχετικών εγκαταστάσεων. Σημειώνουμε ότι η νέα αυτή περιορισμένης έκτασης επένδυση στα logistics της ΕΥΣ αποτελεί ένδειξη ότι ο σχεδιασμός της για την απόκτηση ενός κέντρου διανομής, συνολικού εμβαδού άνω των 100.000τμ, παίρνει νέα παράταση, δεδομένου ότι μέχρι σήμερα δεν έχει εντοπιστεί ο κατάλληλος χώρος. Σχετικά με τις επενδύσεις της εταιρείας σε νέα καταστήματα, σημειώνουμε ότι φέτος έχει ήδη εγκαινιάσει τη λειτουργία τεσσάρων, στη Σκιάθο, τα Τρίκαλα, τη Σπάρτη και τα Γιαννιτσά. Παράλληλα, εξελίσσεται το πρόγραμμα ανακαινίσεων παλαιότερων καταστημάτων της εταιρείας, ειδικότερα των εμπορικών μονάδων του «μητρικού» δικτύου της στην Αθήνα. 

ΑΓΟΡΑ

Δεύτερο «Speedy» και «Best Value» από τη Metro Ένα ακόμη βήμα για την ανάπτυξη του δικτύου δικαιόχρησης με το σήμα My Market-Speedy ετοιμάζεται να κάνει το επιτελείο της Metro, έχοντας ήδη μελετήσει τα αρχικά αποτελέσματα από τη δράση του πρώτου πιλοτικού της καταστήματος franchising στην Αθήνα, στην Κυψέλη. Σύμφωνα με τις πληροφορίες μας, η εταιρεία προχωρά σε αρκετές αναπροσαρμογές του τρόπου λειτουργίας του. Σημειώνουμε ότι η διοίκησή του έχει ανατεθεί σε μέλη του προσωπικού της. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

ι εν λόγω αναπροσαρμογές αφορούν και ένα δεύτερο κατάστημα του ομώνυμου δικτύου, η εγκαινίαση της λειτουργίας του οποίου προγραμματίζεται για τα τέλη του έτους ή τις αρχές του 2022 υπό την ευθύνη ανεξάρτητου επιχειρηματία-συνεργάτη της εταιρείας. Ο στόχος αυτή τη φορά της Metro είναι να ανοίξει ένας νέος κύκλος μελέτης της λειτουργίας του νέου μοντέλου καταστήματος υπό συνθήκες κανονικότητας της δραστηριότητάς του, δηλαδή υπό τη διοίκηση ανεξάρτητου επιχειρηματία-συνεργάτη, ο οποίος δεν είναι φορέας εμπειριών των ανθρώπων της Metro, έχοντας τη σχετική ελευθερία κινήσεων που ορίζει η δικαιόχρηση. «Για την ώρα το «ψάχνουμε» ακόμα το μοντέλο franchise των My Market-Speedy, έχοντας ελπιδοφόρα στοιχεία στα χέρια μας από την πιλοτική του λειτουργία», δηλώνει στέλεχος της εταιρείας. Υπενθυμίζουμε ότι τα My Market Speedy είναι έκτασης χώρου πωλήσεων 150-250τμ και σχεδιάζονται έτσι, ώστε να αποτελέσουν θύλακες εισροής εσόδων στην εταιρεία, καθώς θα εγκαθίστανται σε γειτονιές όπου δύσκολα μπορεί να στηθούν μεγάλα σούπερ μάρκετ. Θα λειτουργούν με διευρυμένο ωράριο, από τις 7 το πρωί έως τις 11:30 το βράδυ, επτά μέρες την εβδομάδα. Σχετικά με τις πρωτοβουλίες επέκτασης του δικτύου της Metro με νέα εταιρικά σούπερ μάρκετ, σημειώνουμε ότι ως το τέλος του 2021 θα έχει προσθέσει στο δίκτυο των My Market συνολικά πέντε καταστήματα.

Τα τέσσερα εξ αυτών ήδη έχουν ήδη εγκαινιαστεί, ενώ το πέμπτο θα ανοίξει τις πόρτες του στο κοινό έως το τέλος του έτους.

ΣΧΈΔΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΔΕΎΤΕΡΟ BEST VALUE

Επίσης σημειώνουμε ότι η Metro έχει ήδη αρχίσει να αναζητεί τον χώρο, όπου θα εγκατασταθεί η δεύτερη μονάδα της cash & carry στην Κύπρο, με έδρα τη Λευκωσία. Η διοίκηση της αλυσίδας δηλώνει αισιόδοξη για τη μελλοντική πορεία του τοπικού δικτύου χονδρικής, βασισμένη στα συμπεράσματα από τη δράση του πρώτου της cash & carry στην κυπριακή αγορά, που λειτουργεί υπό την επωνυμία «Best Value για Επιχειρηματίες». Όπως μάθαμε, το κατάστημα αναπτύσσει ταχύτατα τις πωλήσεις του, λόγω της ομαλοποίησης της ζωής στην Κύπρο, μετά τα lockdowns για την αντιμετώπιση της πανδημίας, σε συνδυασμό με την τόνωση της τουριστικής κίνησης το περασμένο καλοκαίρι. Στο πλαίσιο αυτό, εκτιμάται ότι

το «Best Value για Επιχειρηματίες» φέρνει τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα. Υπενθυμίζεται ότι το επενδυτικό πλάνο της Metro για το 2021 προέβλεπε συνολικά επενδύσεις 35 εκατ. ευρώ έναντι 27 εκατ. ευρώ το 2020. Ενδιαφέρον έχουν και τα στοιχεία που αφορούν την απόδοση του e-shop της Metro. Όπως δηλώνεται στο σελφ σέρβις, οι πωλήσεις του κινούνται ανοδικά, όμως δεν θα φθάσουν στο επίπεδο των περιόδων εφαρμογής των lockdowns, οπότε συμμετείχαν με μερίδιο 2,5% στις συνολικές πωλήσεις της εταιρείας. Σημειώνουμε ότι στην προ πανδημίας περίοδο το e-shop της Metro συμμετείχε με μερίδιο 0,5% στον εταιρικό τζίρο. Το 2021 αναμένεται ότι το αντίστοιχο ποσοστό θα διαμορφωθεί στο 2% και το 2022 κάπως χαμηλότερα, ενόσω η εταιρεία σχεδιάζει το νέο κύκλο των επενδύσεών της σε δομές στήριξης της κατ’ οίκον διανομής των ηλεκτρονικών παραγγελιών. 

Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 27

ΑΓΟΡΑ

«Όλα του γάμου δύσκολα» στον ΕΛΟΜΑΣ Το «όλα του γάμου δύσκολα» φαίνεται πως ταιριάζει γάντι στην περίπτωση του ΕΛΟΜΑΣ και της προσπάθειας που καταβάλλει για την αρμονική ενσωμάτωση των έντεκα νέων μελών, που εντάχθηκαν πρόσφατα στο δυναμικό του. Πληροφορίες αναφέρουν ότι κάποια από τα νέα μέλη δυσανασχετούν για το ότι δεν απολαμβάνουν πλήρως τις παροχές από τους προμηθευτές, τις οποίες «υποσχέθηκε» η διοίκηση του ομίλου αγορών, όταν διαπραγματεύονταν την είσοδό τους στο σχήμα... ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

ένταξης νέων μελών, καθώς στην παρούσα φάση κρίνεται πως προέχει η ομαλότερη δυνατή αφομοίωση των «έντεκα». Στο πλαίσιο αυτό, τυχόν νέες προτάσεις για τη διεύρυνση του δυναμικού του ΕΛΟΜΑΣ θα συζητηθούν από τη νέα χρονιά.

ΟΙ ΤΈΣΣΕΡΙΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΌΤΗΤΕΣ

Στις υπόλοιπες προτεραιότητες του ομίλου περιλαμβάνονται:

πό τα έντεκα νέα μέλη, τα δύο φαίνεται πως είναι σφόδρα ενοχλημένα και πιέζουν για την άμεση εξασφάλιση πάντων των παροχών, προειδοποιώντας για πιθανές αρνητικές συνέπειες. Πρόσωπα από το περιβάλλον του ομίλου, με τα οποία συνομίλησε το «σελφ σέρβις», τόνισαν ότι από την πλευρά του ΕΛΟΜΑΣ έχει διαμηνυθεί πως «οι παροχές δεν θα χαθούν» και ότι θα αναγνωριστούν. Ωστόσο, για κάθε νέο μέλος προβλέπεται μια περίοδος προσαρμογής του στη ζωή του ομίλου, στη διάρκεια της οποίας αξιολογούνται οι επιδόσεις του και βάσει αυτών αναγνωρίζονται οι κλιμακούμενες από το καταστατικό του ΕΛΟΜΑΣ παροχές. Τα ίδια πρόσωπα αισιοδοξούν ότι στους προσεχείς μήνες οι αντιθέσεις θα αμβλυνθούν και οι σχέσεις των «έντεκα» με τη διοίκηση του ΕΛΟΜΑΣ θα εξομαλυνθούν. Εξάλλου, όπως επισημαίνουν, ήδη στα νέα μέλη έχει αναγνωριστεί περίπου το 80% των παροχών, που έχουν συμφωνήσει

28 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

να λαμβάνουν, κι ότι σε κάθε περίπτωση τα ανταποδοτικά οφέλη θα χορηγηθούν πλήρως. Μάλιστα, εκπρόσωπος κλαδικής αλυσίδας-μέλους του ομίλου από χρόνια, αναφέρει ότι, σύμφωνα με την εμπειρία, το εκάστοτε νέο μέλος απολαμβάνει τις προβλεπόμενες παροχές τη δεύτερη χρονιά από την ένταξή του στην ομιλική κοινότητα, εφόσον στο κλείσιμο του πρώτου έτους τα αρμόδια όργανα του ΕΛΟΜΑΣ αξιολογούν την επίδραση του ομίλου στον τζίρο του νεοεισερχόμενου μέλους.Σημειώνουμε ότι οι έντεκα αλυσίδες που εγγράφηκαν φέτος στο δυναμικό του ΕΛΟΜΑΣ, λαμβάνοντας στις 28 Μαΐου την τυπική έγκριση της γενικής συνέλευσης του φορέα, αθροίζουν συνολικά ετησίως περί τα 110 εκατ.ευρώ και υπολογίζεται ότι μέσω του ομίλου θα πραγματοποιούν στο εξής περίπου τα 50-60 εκατ. ευρώ. Στο μεταξύ, όπως μαθαίνουμε, η διοίκηση του ομίλου δεν εξετάζει άλλες υποψηφιότητες

Πρώτον, ο περαιτέρω εμπλουτισμός των συλλογών του προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας με νέους κωδικούς. Σημειώνουμε ότι σήμερα ο ΕΛΟΜΑΣ διαθέτει περί τους 900 κωδικούς ιδιωτικών σημάτων, ο τζίρος των οποίων φθάνει ετησίως περίπου τα 45 εκατ. ευρώ σε τιμές χονδρικής. Δεύτερον, η άσκηση πιέσεων στους προμηθευτές που παράγουν τις εν λόγω σειρές προϊόντων, με σκοπό την εξασφάλιση καλύτερων τιμών, ενόσω οι πληθωριστικές τάσεις στρυμώχνουν και την αγορά της ιδιωτικής ετικέτας. Ο σκοπός αυτός επιδιώκεται μέσω της προκήρυξης μειοδοτικών διαγωνισμών για το «ψαλίδισμα» των τιμών χονδρικής έως 8%. Τρίτον, η αύξηση των κωδικών προϊόντων που παραδίδονται απευθείας στα μέλη του ΕΛΟΜΑΣ, ώστε να διευκολύνονται περισσότερο στη διαχείριση-διακίνηση των προϊόντων που διαθέτουν από τα καταστήματά τους. Και τέταρτον, η ταχύτερη ανανέωση των ομιλικών φυλλαδίων προσφορών, ώστε οι εταιρείες-μέλη να παρακολουθούν στενά τον ανταγωνισμό των μεγαλύτερων επιχειρήσεων του κλάδου. 

ΑΓΟΡΑ

Σχέδιο τριών εξαγορών από τη Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες Σε νέο κύκλο εξαγορών μπαίνει η αλυσίδα λιανικής Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες, έχοντας θέσει στο στόχαστρό της τρία τοπικά δίκτυα, δύο στη Βόρεια Ελλάδα και ένα στην Αττική. Όπως αναφέρουν οι πληροφορίες του σελφ σέρβις, τα τρία δίκτυα αριθμούν συνολικά 75 καταστήματα αθροιστικού ετήσιου τζίρου 65-70 εκατ. ευρώ. Η διοίκηση της Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες, φέρεται να εκτιμά πως τουλάχιστον οι δύο από τις τρεις επιδιωκόμενες εξαγορές θα έχουν θετική κατάληξη. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

ατά τις ίδιες πληροφορίες, η διαθέσιμη ρευστότητα της εταιρείας είναι της τάξης των 14 εκατ. ευρώ, οπότε μπορεί να ανταποκριθεί κεφαλαιακά στο ενδεχόμενο μιας διπλής εξαγοράς. Οι πηγές του σελφ σέρβις αναφέρουν ότι η διοίκηση της αλυσίδας ευελπιστεί ότι οι σχετικές διαπραγματεύσεις μπορεί να ολοκληρωθούν έως τα τέλη του έτους, ώστε από το 2022 η εταιρεία να συνεχίσει την πορεία της με την προοπτική της ενοποίησης δύο νέων αλυσίδων στο σχήμα της. Ο τζίρος της Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες εξελίσσεται φέτος ανοδικά με ανάπτυξη της τάξης του 10%, σε μεγάλο βαθμό λόγω του γεγονότος ότι το δίκτυό της είναι τοποθετημένο σε τουριστικές περιοχές, οι οποίες φέτος το καλοκαίρι, όπως είναι γνωστό, εμφάνισαν σημαντική ανάπτυξη, στο πλαίσιο της μερικής ανάσχεσης της πανδημίας ως το τέλος του καλοκαιριού και της επαναφοράς της οικονομικής ζωής σε κανονικές συνθήκες.

Υπό το σχήμα της Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες εντάσσονται τα σούπερ μάρκετ Ελληνικά Market, Πρόοδος και Ήλιος, καθώς και η αλυσίδα καταστημάτων καφεπαντοπωλείων Γρήγορα, η οποία διαθέτει εκτός από αγαθά ευρείας κατανάλωσης καπνικά προϊόντα και έτοιμο καφέ.

Η ΔΙΆΡΘΡΩΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΤΎΟΥ

Σημειώνουμε ότι στο σύνολό του το δίκτυο καταστημάτων της εταιρείας είναι ιδιαίτερα διευρυμένο, καθώς αριθμεί 414 καταστήματα, που καλύπτουν τους άξονες Αλεξανδρούπολη-Ιωάννινα και προς νότο Βόλο-Μεσολόγγι, ενώ παρουσία έχει και στην Κρήτη. Από τα 414 καταστήματα, τα 365 λειτουργούν με το μοντέλο του franchise και τα 49 είναι εταιρικά. Από τα προαναφερόμενα καταστήματα η Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες ελέγ-

χει απευθείας 204 σούπερ μάρκετ. Από αυτά τα 164 λειτουργούν υπό καθεστώς franchise και τα υπόλοιπα 40 είναι εταιρικά. Το δίκτυο Πρόοδος ελέγχει 152 καταστήματα, εκ των οποίων τα 151 είναι franchise και ένα εταιρικό, το δίκτυο Ήλιος έχει υπό τη στέγη του 50 καταστήματα, στο σύνολό τους franchise και, τέλος, το δίκτυο καταστημάτων Γρήγορα περιλαμβάνει 8 καταστήματα, στο σύνολό τους εταιρικά. Επισημαίνουμε ότι στο βαθμό που έχουν θετική κατάληξη για την εταιρεία οι διαπραγματεύσεις της για την εξαγορά των προαναφερόμενων τριών τοπικών αλυσίδων λιανικής, το δίκτυό της θα πλησιάσει τον αριθμό των 500 εμπορικών μονάδων σε όλη την επικράτεια, ενώ ο τζίρος της θα φθάσει τα 175 εκατ. ευρώ. 

Στόχος της εταιρείας είναι να κλείσει το 2021 με αυξημένες πωλήσεις περίπου στα 100 εκατ. ευρώ έναντι 87 εκατ. ευρώ το 2020. Το 40% των εσόδων της προέρχεται από τα εταιρικά καταστήματα και το 60% από τις πωλήσεις των συνδεδεμένων καταστημάτων με το σύστημα δικαιόχρησης. Σημειώνουμε ότι η επιδίωξη της διοίκησης της Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες είναι η ισοσκέλιση του τζίρου της εταιρείας μεταξύ των εταιρικών και των franchise εμπορικών μονάδων.

Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 29

ΑΓΟΡΑ

Η Spar Hellas επανακάμπτει Θεωρώντας ότι πέρασε τη φάση των «παιδικών ασθενειών» της, οι οποίες, βέβαια, της κόστισαν σε απώλειες χρόνου, καταστημάτων, πωλήσεων και κεφαλαίων, η Spar Hellas φέρεται αποφασισμένη να «κυνηγήσει» τον ανταγωνισμό, έχοντας καταρτίσει ένα νέο και υποσχόμενο business plan. Ο στόχος της είναι διπλός. Αφενός να επεκτείνει το δίκτυο των καταστημάτων της με νέες εμπορικές μονάδες της επωνυμίας της και αφετέρου να καθιερώσει ένα νέο τύπο σούπερ μάρκετ που, φέροντας άλλη επωνυμία, θα εστιάζεται σε κατηγορίες βιολογικών και vegan προϊόντων. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

ιδικότερα, πληροφορίες του σελφ σέρβις αναφέρουν ότι η διοίκηση της Spar Hellas, έχοντας ήδη εξασφαλίσει από την ολλανδική μητρική εταιρεία την ανανέωση για τρία έτη της χρήσης του σήματος Spar στην Ελλάδα, προγραμματίζει την ανάπτυξη της αλυσίδας σε τρεις πυλώνες ή, αλλιώς, φάσεις, με βάση της κυρίως το δυναμικό του ομίλου Αστέρας. Στην πρώτη φάση, λοιπόν, προβλέπεται η εγκατάσταση στον εξωτερικό χώρο κάθε καταστήματος του Αστέρα και σε εμφανή θέση ειδικής σήμανσης, η οποία θα πληροφορεί το κοινό ότι το κατάστημα είναι συνεργάτης της Spar Hellas. Πρόκειται για ενέργεια χαμηλού κόστους ανά μαγαζί, η οποία θα επιτρέψει στη Spar Hellas να αποκτήσει άμεσα «πρόσωπο» στην αγορά, μέσω περίπου 400 κατα-

στημάτων, στο βαθμό, βέβαια, που τα μέλη του Αστέρα συμφωνήσουν να στηρίξουν τη σχετική προσπάθεια. Την πρόταση αυτή θα απευθύνει η Spar Hellas και σε ανεξάρτητους επιχειρηματίες της οργανωμένης λιανικής, οι οποίοι θα αποφασίσουν να ενταχθούν στο ομώνυμο δίκτυο.

Στην τρίτη φάση προβλέπεται η πλήρης αλλαγή των προσόψεων των καταστημάτων-μελών της Spar Hellas, ώστε να αποκτήσουν ενιαία όψη, σηματοδοτώντας μια πλήρως αναδιοργανωμένη και με κοινή εταιρική ταυτότητα αλυσίδα της οργανωμένης λιανικής.

Η δεύτερη φάση ανάπτυξης του σήματος Spar προβλέπει την υλοποίηση όλων των αναγκαίων εσωτερικών αλλαγών στα καταστήματα του δικτύου, για την προσαρμογή τους στο πρότυπο της ολλανδικής εταιρείας. Και εδώ η προσπάθεια θα βασιστεί στα σούπερ μάρκετ όσων εκ των μελών του ομίλου Αστέρας στηρίξουν το εγχείρημα, όπως και σε ανεξάρτητους επιχειρηματίες που θα συμφωνήσουν σχετικά. Η εν λόγω φάση θα απαιτήσει χρόνο, εφόσον η υπόθεση θα αφορά πολλές εταιρείες.

Συνολικά το σχετικό πλάνο δεν θα είναι εύκολο στην εκτέλεσή του, ωστόσο χαρακτηρίζεται επιτεύξιμο. Υπενθυμίζεται, πάντως, ότι η Spar Hellas, ενώ είχε αναπτύξει ένα δίκτυο 34 καταστημάτων της επωνυμίας της και επεδίωκε την επέκτασή του σε 70-80, λόγω της κακής τροπής του εγχειρήματος σε μια δύσκολη συγκυρία για τις μικρές τοπικές επιχειρήσεις του κλάδου, το δυναμικό της αλυσίδας σήμερα περιορίζεται μόλις σε 15 καταστήματα.

ΈΡΧΟΝΤΑΙ ΤΑ SPAR NATURAL

Πληροφορίες αναφέρουν ότι η διοίκηση της Spar Hellas εξετάζει και την ανάπτυξη ενός παράλληλου δικτύου καταστημάτων, των επωνυμία Spar Natural που θα εστιάζεται σε συλλογές κωδικών οργανικών, βιολογικών και vegan προϊόντων. Στην πράξη, η εταιρεία επιδιώκει να εκμεταλλευτεί την τάση υπέρ ενός πιο υγιεινού προτύπου διατροφής, στο πλαίσιο του οποίου δραστηριοποιούνται πολλά καταστήματα της μικρής λιανικής όχι κατ’ ανάγκην αμιγώς σούπερ μάρκετ, αλλά συναφή. Κατά τις ίδιες πληροφορίες, η διοίκηση της Spar Hellas φέρεται να διαπραγματεύεται τη συνεργασία της με Έλληνα επενδυτή, ώστε το σχετικό εγχείρημά της να χρηματοδοτηθεί ευκολότερα και η εκτέλεσή του να είναι ταχύτερη και αποδοτικότερη. 

30 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Bonduelle

Η Bonduelle «βάζει τα mini της» στην ελληνική αγορά! Με βάση τη μοναδική της γνώση για τη βιομηχανία γεωργικών τροφίμων και χάρη στη συνεχή καινοτομία, η Bonduelle πρωτοπορεί και λανσάρει στην ελληνική αγορά τη νέα σειρά μικρών κονσερβών μιας μερίδας, με την προτροπή «βάλε τα mini σου παντού!».

ε τις νέες μικρές συσκευασίες μιας μερίδας, μπορεί να απολαύσει κανείς λαχανικά και όσπρια παντού, ακριβώς στην ποσότητα που χρειάζεται, χωρίς να πετά τίποτα! Μαγειρεμένα στον ατμό και έτοιμα για κατανάλωση, απολαμβάνονται πανεύκολα σε ζεστά, αλλά και σε κρύα πιάτα! Ρεβύθια, κινόα, μαύρα φασόλια και καλαμπόκι… ακριβώς στην ποσότητα που χρειάζεται! H κ. Ειρήνη Τσεβδού, Regional Manager MED, Bonduelle SEE, επισημαίνει χαρακτηριστικά: «Για τα λαχανικά σε κονσέρβα έχουμε αναπτύξει μια καινοτόμο σειρά, τις Bonduelle mini κονσέρβες με 3 superfood: Κινόα, Ρεβύθια και Μαύρα Φασόλια, συν Γλυκό Καλαμπόκι, το οποίο είναι ένα προϊόν καθιερωμένο και προτιμώμενο από τους καταναλωτές. Και οι 4 κωδικοί είναι έτοιμοι για χρήση. Η Κινόα και τα Ρεβύθια είναι ήδη μαγειρεμένα στον ατμό! Οι νέες mini κονσέρβες είναι κατάλληλες για ένα άτομο, αλλά και για να προστεθούν ως αγαπημένα υλικά σε οποιοδήποτε πιάτο. Η κάθε συσκευασία περιέχει δύο mini κονσέρβες, σε επαρκή ποσότητα για μία μερίδα ή για ένα μόνο πιάτο, ώστε να προστεθεί γεύση σε κάθε δημιουργία, ενώ παράλληλα να διασφαλίζεται και η συμβολή στην προσπάθεια μείωσης της σπατάλης φαγητού. Πάνω στη συσκευασία προσφέρονται και ενδιαφέρουσες ιδέες συνταγών!». Η αγορά των λαχανικών κονσέρβας είναι σχετικά ώριμη και με αυξητική τάση στη χώρα μας. Τα κύρια τμήματα στην κατηγορία

των λαχανικών κονσέρβας παραμένουν τα προϊόντα ντομάτας, τα τουρσιά και τα προμαγειρεμένα λαχανικά. Επί του παρόντος, η Bonduelle είναι ο ηγέτης της αγοράς στα λαχανικά κονσέρβας, αλλά και στις ποικιλίες αρακά και καλαμποκιού. Με πρωτοποριακή και μοντέρνα συσκευασία, η σειρά δίνει άλλη πνοή στην κατηγορία της κονσέρβας και είναι σχεδιασμένη για καταναλωτές που επιθυμούν καινοτόμα προϊόντα. Ακολουθώντας το όραμα της Bonduelle να εμπνέει ένα υγιεινό μοντέλο φυτικής διατροφής, συνεισφέροντας στο ευ ζην των ανθρώπων και στην υγεία του πλανήτη μας, οι νέες mini κονσέρβες προσφέρουν ευελιξία στην κουζίνα, αλλά και οικολογική ευσυνειδησία.

Σε ένα κόσμο που ανησυχεί για το πόσο θρεπτικό διατροφικά θα είναι το μέλλον του, η Bonduelle είναι μια εταιρεία που γίνεται διαρκώς καλύτερη για τον πλανήτη. Μειώνει το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα -ασκώντας υπεύθυνη γεωργία- και υποστηρίζει την έρευνα υπέρ νέων τεχνικών καλλιέργειας, προετοιμασίας και πώλησης για τα προϊόντα της. Με ιδέες που εμπνέουν, με ανάπτυξη της διανομής, συ νεχ ή διεύρυ νση του portfolio της και με την υπόσχεση για νέα λανσαρίσματα στο άμεσο μέλλον, η Bonduelle συνεχίζει να κάνει δυναμικά και σταθερά βήματα προς το μέλλον, διαδίδοντας το μήνυμα παντού: H Φύση είναι το μέλλον μας! ● Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 31

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΡΑΚ ΑΚΗΣ, ΕΥΡΩ Χ ΑΡΤΙΚΗ

Οι ανατιμήσεις λειτουργούν ως κινούμενη άμμος Κινούμενη άμμο για τις επιχειρήσεις χαρακτηρίζει ο κ. Γιώργος Τρακάκης, CEO της Ευρωχαρτικής, τις έντονες πληθωριστικές πιέσεις. Όπως λέει, οι εταιρείες σήμερα τηρούν εκ των πραγμάτων αμυντική στάση, ενώ εκτιμά ότι εφόσον οι ανατιμήσεις συνεχιστούν για μεγάλο διάστημα, το πλήγμα θα είναι καίριο και για την εγχώρια βιομηχανία και για το καλάθι αγορών του σούπερ μάρκετ. Αναφερόμενος στη σχέση προμηθευτών-λιανεμπορίου, στο πλαίσιο της συγκεκριμένης συγκυρίας, τονίζει: «Οι δυο πλευρές βιώνουμε από διαφορετικές πλευρές την ίδια κατάσταση, γνωρίζοντας ότι μόνο μέσα από συναινετικές διαδικασίες μπορούμε να δίνουμε λύσεις». ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟ

πως μας είπε ο συνομιλητής μας, απαντώντας σε ερώτησή μας σχετικά με τις εκτιμήσεις του για τα οικονομικά μεγέθη της Ευρωχαρτικής φέτος και τις προβλέψεις του για το 2022, «τα οικονομικά μεγέθη της εταιρείας μας το 2021 εκτιμούμε ότι θα είναι σταθερά σε σύγκριση με τον προηγούμενο χρόνο, ήτοι αναμένουμε πωλήσεις ελαφρώς ανοδικές, με πρόβλεψη ότι θα ξεπεράσουμε τα 58 εκατ. ευρώ, το EBITDA θα διαμορφωθεί σε επίπεδο αντίστοιχο του περσινού, ενώ η κερδοφορία μας θα εμφανίσει μικρή άνοδο. Θεωρούμε ότι το 2022 θα είναι μια δύσκολη χρονιά σε επίπεδο τόσο τζίρου όσο και ποιοτικών δεικτών και κερδοφορίας. Τα βασικά μας μεγέθη εκτιμούμε ότι θα κινηθούν ανοδικά υπό την αίρεση της εξέλιξης δύο καταστάσεων: της πανδημίας και της εκρηκτικής ανόδου των πρώτων υλών, που αποτελούν τα πεδία αβεβαιότητας στην πρόβλεψή μας. Παρ’ όλα αυτά θέλω να πιστεύω ότι και το 2022 θα αποδειχθεί μια χρονιά ανοδική από άποψη κύκλου εργασιών και κερδοφορίας. σελφ σέρβις: Πώς επηρέασε η κρίση της πανδημίας την εξέλιξη των εργασιών της Ευρωχαρτικής και τον τρόπο της λειτουργίας της; Γιώργος Τρακάκης: Η πρώτη φάση της πανδημίας ήταν πρωτόγνωρη για τον κλάδο μας, καθώς η αυξημένη ζήτηση προϊόντων χάρτου προκάλεσε πανικό στην αγορά. Επειδή η δική μας αντίδραση ήταν άμεση, καταφέραμε να ανταπεξέλθουμε στην εξαιρετικά αυξημένη ζήτηση, πράγμα που τόνωσε την εμπιστοσύνη των συνεργατών μας στην εταιρεία. Στο δεύτερο

32 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

lockdown δεν υπήρξε επανάληψη του φαινομένου. Η ζήτηση κυμάνθηκε σε φυσιολογικά όρια, ενώ οι πωλήσεις επηρεάστηκαν μόνο από το ότι η αγορά ho.re.ca. παρέμεινε κλειστή για μεγάλο διάστημα. Σε ό,τι αφορά τα επιμέρους προϊόντα, υπήρξε αύξηση των πωλήσεων μόνο του χαρτιού κουζίνας, πράγμα λογικό, δεδομένου ότι ο κόσμος παρέμεινε για μεγάλα διαστήματα κλεισμένος στα σπίτια, ενώ μείωση διαπιστώθηκε σε όλα τα προϊόντα που συνδέονται με την αγορά ho.re.ca. (χάρτινα, τραπεζομάντηλα, επαγγελματικά χαρτικά και απορρυπαντικά). Μειωμένες κατά 10% ήταν επίσης οι πωλήσεις χαρτομάντιλων.

ΑΝΑΠΌΦΕΥΚΤΗ Η ΕΠΊΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΑΝΑΤΙΜΉΣΕΩΝ σ. σ.: Έχουν πλήξει τα κόστη της εταιρείας οι αυξήσεις στις τιμές των πρώτων υλών και των logistics και σε τι βαθμό; Γ. Τ.: Αναπόφευκτα ναι. Μάλιστα, αυτό συνέβη παρά το γεγονός ότι η εταιρεία μας στρατηγικά διαθέτει μεγάλο μέρος αποθεμάτων, τόσο τελικών προϊόντων όσο και πρώτων υλών, και μολονότι αύξησε τον όγκο των προμηθειών της το πρώτο τρίμηνο του έτους, προβλέποντας την έκρηξη στις τιμές των πρώτων υλών. Η ανατιμήσεις των πρώτων και των μεταποιημένων υλών και η «ανθεκτικότητα» τους σε υψηλά επίπεδα αναπόφευκτα επηρεάζει κάθε παραγωγική επιχείρηση. Η εταιρεία μας κατάφερε να μεταθέσει στο μέγιστο δυνατό χρόνο τις συνέπειες των ανατιμήσεων, προκειμένου να έχει τον χρόνο να επεξεργαστεί εναλλακτικές λύσεις και σενάρια διαχείρισης του προβλήματος.

σ. σ.: Πανδημία και πληθωρισμός επέδρασσαν και σε ποιο βαθμό στις σχέσεις σας με τους πελάτες σας στην οργανωμένη λιανική; Γ.Τ.: Ως εταιρεία έχουμε μακροχρόνιες σχέσεις εμπιστοσύνης με τους πελάτες μας ανεξαρτήτως του μεγέθους καθενός. Για την αντιμετώπιση και επίλυση κάθε προβλήματος υπάρχει συνεργασία μεταξύ μας και αμοιβαία κατανόηση. Οι αποφάσεις λαμβάνονται από κοινού, στη λογική του win-win, είτε αναφερόμαστε σε συνήθεις είτε σε έντονους «πονοκεφάλους», όπως ο πληθωρισμός και η πανδημία. Άλλωστε, και τα δυο μέρη βιώνουμε από διαφορετικές πλευρές την ίδια κατάσταση. Ως εκ τούτου γνωρίζουμε ότι μόνο μέσα από συναινετικές διαδικασίες μπορούμε να δίνουμε λύσεις.

ΣΤΆΣΗ ΆΜΥΝΑΣ σ. σ.: Πότε εκτιμάτε ότι θα κλείσει ο κύκλος των ανατιμήσεων και με ποιες επιπτώσεις στη βιομηχανία; Γ. Τ.: Το περιβάλλον, όπως το ζούμε όλοι μας αυτή την περίοδο, θα έλεγα ότι μοιάζει με κινουμένη άμμο, οπότε κάθε εκτίμηση είναι εκ των πραγμάτων παρακινδυνευμένη. Σε κάθε περίπτωση οι εταιρείες σήμερα τηρούν αμυντική στάση, καλούμενες να αξιολογούν συνεχώς τα δεδομένα και να εκπονούν ανάλογα τα σχέδιά τους. Είναι δεδομένο, όμως, ότι η συνέχιση των ανατιμήσεων επί μακρόν θα επιφέρει καίριο πλήγμα στην εγχώρια βιομηχανία, όπως άλλωστε και στο καλάθι αγορών του σούπερ μάρκετ. Ως εκ τούτου το μόνο που μπορούμε να ευχόμαστε και να ελπίζουμε, είναι η γρηγορότερη κατά το δυνατόν σταθεροποίηση των τιμών προς τα κάτω.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

σ. σ.: Σχεδιάζετε επέκταση των εργασιών σας σε νέες κατηγορίες προϊόντων; Γ. Τ.: Βρισκόμαστε σε δημιουργικό αναβρασμό. Τα σχέδια μας είναι πολλά και σε διάφορες κατευθύνσεις, αλλά δεν είμαστε ακόμα έτοιμοι να τα ανακοινώσουμε. Τους επόμενους μήνες έχουμε πολλά να μοιραστούμε με το κοινό μας.

ΜΈΡΙΜΝΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΆΛΛΟΝ σ. σ.: Επενδύετε στην καινοτομία και πώς; Γ. Τ.: Η καινοτομία είναι ένας από τους βασικούς πυλώνες της στρατηγικής μας. Έχουμε διαρκώς στραμμένη την προσοχή μας στην υπεύθυνη επιχειρηματική περιβαλλοντική συμπεριφορά ως συστατικό της εταιρικής μας κουλτούρας. Στο πλαίσιο αυτό, το επόμενο διάστημα σχεδιάζουμε την αντικατάσταση των υλικών συσκευασίας σε κατηγορίες προϊόντων, όπως η χαρτοπετσέτα, τα απορρυπαντικά και τα μαλακτικά ρούχων. Επίσης, από τις αρχές του 2020 αναζητήσαμε λύσεις με γνώμονα τη φιλοπεριβαλλοντική ταυτότητα των προϊόντων μας και την ανάπτυξη της κυκλικής οικονομίας, με τη μείωση του πλαστικού στις

Έχουμε μακροχρόνιες σχέσεις εμπιστοσύνης με τους πελάτες μας ανεξαρτήτως του μεγέθους καθενός. Για την επίλυση κάθε προβλήματος υπάρχει συνεργασία μεταξύ μας και αμοιβαία κατανόηση. Οι αποφάσεις λαμβάνονται από κοινού, στη λογική του win-win

συσκευασίες τους και την αντικατάστασή του κατά το δυνατόν από χαρτόνι. Γι’ αυτό η νέα σειρά Endless Earth περιλαμβάνει πλέον ρολά υγείας, κουζίνας και χαρτοπετσέτες χωρίς πλαστικό –κυκλοφόρησαν σε χάρτινες πολύχρωμες, ανακυκλώσιμες συσκευασίες. Εξάλλου, η καμπάνια της σειράς παροτρύνει τους καταναλωτές να αλλάξουν συνήθειες, καθώς με το μήνυμα «Μας αρέσει ο τρόπος που σκέφτεσαι», τους καλούμε να εντάξουν στην καθημερινότητά τους την ανακύκλωση, συνεισφέροντας στους σκοπούς της για το κοινό καλό. Παράλληλα, η σειρά «ανεβάζει» τη διάθεσή τους, με τους έντονους χρωματικούς συνδυασμούς και με την pop-up σχεδίαση των συσκευασιών της σειράς.

ΕΠΈΝΔΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΞΩΣΤΡΈΦΕΙΑ σ. σ.: Πόσο εξωστρεφής είναι η Ευρωχαρτική; Γ. Τ.: Η αύξηση του παραγωγικού δυναμικού της εταιρείας μας, που είναι καρπός μιας με-

γάλης επένδυσής της το 2019, ενίσχυσε την εξαγωγική της δραστηριότητα. Σήμερα τα προϊόντα Endless έχουν μια σταθερά αυξανόμενη παρουσία σε αγορές του εξωτερικού, όπως της Κύπρου, της Αλβανίας, της Ρουμανίας, της Βουλγαρίας, της Πολωνίας, της Τουρκίας και του Ισραήλ. Κύριο εξαγώγιμο προϊόν μας είναι τα χάρτινα τραπεζομάντιλα, που αποτελούν δική μας καινοτομία και τα οποία παρουσιάζουν διαρκώς αυξανόμενη ζήτηση. Το πρόγραμμα εξαγωγικής ανάπτυξης της εταιρείας μας βασίζεται σε τρεις βασικούς πυλώνες: - τ η διανομή των προϊόντων μας, μέσω αντιπροσώπων και εισαγωγέων, σε όλες τις γειτονικές χώρες, - τ η διεύρυνση της ζήτησης των ειδικών προϊόντων μας σε μακρινές αγορές και - τ ην υποστήριξη των επώνυμων προϊόντων μας σε επιλεγμένες γειτονικές αγορές, με σκοπό μια δυναμική και με συνέχεια εμπορική παρουσία. 

Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 33

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Α ΝΔΡ Ε Α Σ Π Α ΪΠΟΥ ΤΛ ΙΔΗΣ , M E S I S G RO U P

Η μικρή λιανική, ό,τι και να συμβεί, δεν θα σβήσει «Μέσα στην κρίση η άποψη ότι «ο χώρος των μικρών δεν έχει μέλλον» κι ότι «η τάση της συγκέντρωσης θα τον σαρώσει» πήρε διαστάσεις απόλυτης αλήθειας, όμως η ζωή τη διαψεύδει. Η μικρή λιανική εξακολουθεί να διατηρεί ένα ενδιαφέρον μερίδιο στην αγορά του κλάδου, ευνοημένη μάλιστα από την έντονη ανάπτυξη της τουριστικής οικονομίας την τελευταία δεκαετία», τονίζει ο κ. Ανδρέας Παϊπουτλίδης, εμπορικός διευθυντής της Mesis Group. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΝΙΚΟΛΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΚΟΡΝΗΛΙΟΣ ΣΑΡΑΝΤΙΟΓΛΟΥ

Mesis Group δημιουργήθηκε το 2004. Αρχικά δραστηριοποιήθηκε ως σύστημα συνεργαζόμενων τοπικών αποθηκών σε όλη τη χώρα, μέσω των οποίων τροφοδοτούντο πολλά ανεξάρτητα μικρά καταστήματα του κλάδου, αλλά από το 2015 ο όμιλος στράφηκε στην απευθείας σχέση με τους συνεργαζόμενους τοπικούς λιανέμπορους. Σήμερα συνεργάζεται στον τομέα της τροφοδοσίας και της παροχής συμβουλευτικής υποστήριξης με 430 τοπικούς λιανέμπορους σε όλη την χώρα, ηπειρωτική και νησιωτική. Όπως εξηγεί ο συνομιλητής μας, τα καταστήματά τους είναι έκτασης χώρου πωλήσεων 150-200τμ ως 300400τμ, δηλαδή πρόκειται για μπακάλικα και μικρά σούπερ μάρκετ έντονα διαφορετικής δυναμικής μεταξύ τους, ανάλογα με το γεωγραφικό χώρο δράσης και το επιχειρηματικό προφίλ του ιδιοκτήτη καθενός τους. «Άλλο δουλεύει σε κεφαλοχώρι, άλλο σε κάποιο αστικό κέντρο της περιφέρειας κι άλλο εποχικά στην τουριστική ζώνη, άλλο κάνει ετήσιο τζίρο πάνω από ένα εκατομμύριο ευρώ κι άλλο εκατό ή διακόσιες χιλιάδες ευρώ», λέει. Περίπου το 75% του συνολικού δυναμικού των εν λόγω καταστημάτων δραστηριοποιούνται σε αστικές και ημιαστιακές περιοχές της περιφέρειας, ενώ περίπου το 20% είναι εποχικής λειτουργίας. σελφ σέρβις: Με τι ρυθμό αναπτύσσεται το δίκτυο αυτών των καταστημάτων; Ανδρέας Παϊπουτλίδης: Κατά 10%-15% κάθε χρόνο, δηλαδή ξεκινούν να συνεργάζονται με εμάς ετησίως 45 με 60 νέα καταστήματα εξαιρέσει της περσινής χρονιάς, λόγω της αναγκα-

34 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

στικής διακοπής των μετακινήσεών μας προς αναζήτηση νέων συνεργατών εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων κατά της πανδημίας. Ο στόχος μας είναι μέσα στην επόμενη τριετία το δίκτυο που εξυπηρετούμε να φτάσει τα 700 καταστήματα. σ. σ.: Είναι στη σκέψη σας η προοπτική ή η δυνατότητα ενός κοινού brand name; Α. Π.: Όχι. Η προτυποποίηση προϋποθέτει λίγο ή περισσότερο την ομοιογένεια, πράγμα επιθυμητό στα μεγαλύτερα καταστήματα του κλάδου, που επεκτείνονται ως αυτοτελείς αλυσίδες. Αντίθετα, η αυτοτέλεια δράσης καθενός από τα τοπικά καταστήματα ως στοιχείο

Η μικρή επιχείρηση βάλλεται πανταχόθεν, αλλά όχι τόσο από τον ανταγωνισμό του σούπερ μάρκετ, όσο τουλάχιστον λέγεται, διότι είναι εντελώς διαφορετικό το πλαίσιο αναφοράς της στις καταναλωτικές συνήθειες από του σούπερ μάρκετ. Αλλιώς δεν θα υπήρχε.

της ταυτότητάς του, δοκιμασμένη μάλιστα σε δύσκολες εποχές, είναι φορέας των πλεονεκτημάτων του και της προσαρμοστικότητάς του. Η ανομοιομορφία του δικτύου μας είναι επιθυμητή και προσαρμοζόμαστε σε αυτήν.

Ο ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΉΣ ΘΈΛΕΙ ΤΟ ΜΙΚΡΌ ΚΑΤΆΣΤΗΜΑ σ. σ.: Πάντως, η οικονομική κρίση χρόνια τώρα δοκίμασε έντονα το μικρό κατάστημα. Λέτε ότι θα «γλυτώσει» από την περίφημη «τάση συγκέντρωσης» του κλάδου; Α. Π.: Μέσα στην κρίση η άποψη ότι «ο χώρος των μικρών δεν έχει μέλλον» κι ότι «η τάση της συγκέντρωσης θα τον σαρώσει» πήρε διαστάσεις απόλυτης αλήθειας, όμως η ζωή τη διαψεύδει. Η μικρή λιανική εξακολουθεί να διατηρεί ένα ενδιαφέρον μερίδιο στην αγορά του κλάδου, ευνοημένη μάλιστα από την έντονη ανάπτυξη της τουριστικής οικονομίας την τελευταία δεκαετία –πράγματι, στις τουριστικές περιοχές η μικρή επιχείρηση, με καλά και ενίοτε μεγάλα καταστήματα, πετυχαίνει αξιοζήλευτους τζίρους. Φυσικά, στο πλαίσιο της οικονομικής κρίσης, αντιμετώπισε μείωση τζίρου και κερδοφορίας, έλλειψη ρευστότητας κοκ, όπως όλες οι επιχειρήσεις, Ωστόσο, ελάχιστα καταστήματα δεν άντεξαν τις πιέσεις κι έκλεισαν ή άλλαξαν δραστηριότητα –μόλις το 2%-3% του δυναμικού μας. Σαφώς η μικρή επιχείρηση βάλλεται πανταχόθεν, αλλά όχι τόσο από τον ανταγωνισμό του σούπερ μάρκετ, όσο τουλάχιστον λέγεται, διότι είναι εντελώς διαφορετικό το πλαίσιο αναφοράς της στις καταναλωτικές συνήθειες από του σούπερ μάρκετ. Αλλιώς δεν θα υπήρχε –ιδίως τώρα, που τα σούπερ μάρκετ είναι παντού κυρίαρχα.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Η ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΉ ΑΝΘΕΚΤΙΚΌΤΗΤΑ ΤΩΝ «ΜΙΚΡΏΝ» σ. σ.: Συνοψίστε μας τα μειονεκτήματα και τα πλεονεκτήματα της αυτοτελούς δράσης του μικρού λιανέμπορου. Α. Π.: Ο μικρός λιανέμπορος βάλλεται ανταγωνιστικά κυρίως στον τομέα των προμηθειών του στη χονδρική, ενώ την ίδια στιγμή δεν έχει άνεση χρόνου να διαμορφώνει έγκαιρα το κατάλληλο μίγμα ραφιού, ώστε να βελτιώνει την απόδοσή του. Ωστόσο, πλεονεκτεί τα μέγιστα σε ό,τι αφορά την προσαρμοστικότητά του στις συνθήκες του οικονομικού περιβάλλοντος –η απόκτηση ευελιξίας ενός αντίστοιχου βαθμού από μεγάλες επιχειρηματικές δομές θα κόστιζε πανάκριβα... Η εντυπωσιακή ανθεκτικότητα της μικρής επιχείρησης οφείλεται, βέβαια, στο συγκριτικά ασυναγώνιστα χαμηλό λειτουργικό της κόστος, διότι στηρίζεται στην αυτοαπασχόληση του ιδιοκτήτη και των μελών της οικογένειάς του, διότι η επαγγελματική του στέγη είναι ιδιόκτητη κλπ. Προπάντων, όμως, αυτό που διαφοροποιεί το κριτήριο για την αξία του καταστήματος ενός μεγάλου κι ενός μικρού λιανέμπορου

είναι ότι η βασική μέριμνα του πρώτου είναι η παραγωγή κέρδους, ενώ του δεύτερου είναι η παραγωγή εισοδήματος για το βιοπορισμό του. Γι’ αυτό ο μικρός δεν το βάζει κάτω εκεί που ο μεγάλος δεν θα αναγνώριζε, ίσως, λόγους να πριμοδοτεί τη λειτουργία του. Το ενδιαφέρον είναι ότι στο περιβάλλον της κρίσης πολλοί νέοι άνθρωποι αφήνουν άλλες επισφαλείς απασχολήσεις και αναλαμβάνουν το γονικό μπακάλικο ή το μικρό σούπερ μάρκετ, που τους μεγάλωσε. Γι’ αυτό το κλείσιμο μαγαζιών λόγω συνταξιοδότησης είναι ελάχιστα. Συνεπώς δεν μιλώ τόσο για νέα καταστήματα, που ασφαλώς και δημιουργούνται, όσο κυρίως για κληροδοτούμενα, που συνεχίζουν την παραδοσιακή τους δράση στα χέρια της νέας γενιάς.

Η ΑΠΟΤΥΧΊΑ ΤΩΝ ΟΜΊΛΩΝ ΑΓΟΡΏΝ σ. σ.: Κατά πόσο τα συστήματα δικαιόχρησης των μεγάλων αλυσίδων συνιστούν είτε «απειλή» είτε «ευκαιρία» για το μικρό τοπικό λιανέμπορο; Α. Π.: Δεν θεωρώ ότι το franchising μπορεί να έχει επιτυχία εκτός των μεγαλύτερων αστικών κέντρων. Αφενός στο κεφαλοχώρι

των δύο-τριών χιλιάδων κατοίκων ή στην τουριστική ζώνη, που η λιανική δεν «σηκώνει» τη δωδεκάμηνη λειτουργία, ή ακόμα στις γειτονιές των αστικών κέντρων της περιφέρειας, που είναι εδραιωμένα τα μικρά τοπικά παραδοσιακά μπακάλικα, δύσκολα οι αλυσίδες ρισκάρουν επενδύσεις. Αφετέρου το franchising, όπως εφαρμόζεται στην Ελλάδα, μάλλον δεν απευθύνεται στον έμπειρο τοπικό λιανέμπορο, που ξέρει να κουμαντάρει το μαγαζί του και που δεν βλέπει το λόγο, γιατί να γίνει υπάλληλος ουσιαστικά του franchisor, επωμιζόμενος, όμως, όλες τις υποχρεώσεις και τα ρίσκα του μικρού επιχειρηματία. Θα μου πείτε, και ποιον αφορά; Συνηθέστατα αφορά το μικρό επενδυτή, που προέρχεται από άλλον επιχειρηματικό κλάδο, που είναι στρυμωγμένος από την κρίση και που θέλει να δοκιμαστεί στον κλάδο των τροφίμων-ποτών, αλλά δεν ξέρει το αντικείμενο και το φοβάται. Αλλά εδώ ακριβώς εντοπίζεται και η αποτυχία όλων των ομίλων αγορών: Στο ότι ήταν και παραμένουν «άγνωστο θέμα» για την πλειονότητα των τοπικών επιχειρηματιών που θέλουν να μπουν στην αγορά των τροφίμων-ποτών.

Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 35

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Έτσι αυτοί, μην ξέροντας τι είναι ένας όμιλος αγορών και σε τι μπορεί να τους φανεί χρήσιμος, δεν αντιμετωπίζουν καν το δίλημμα «να αποταθώ στους ομίλους ή να γίνω franchisee;»! Το ακόμα χειρότερο, αυτό που κάνει την αποτυχία των ομίλων αγορών δραματική, είναι ότι πάμπολλοι παντοπώλες, ιδιοκτήτες μίνι μάρκετ κλπ., με εμπειρία χρόνων στο αντικείμενο και με νοικοκυρεμένα μαγαζιά, επίσης είναι απληροφόρητοι για την ύπαρξη και το ρόλο των κλαδικών ομίλων αγορών! Εκπλήσσομαι όταν τους συναντώ! Φυσικά, στο εξωτερικό τα πράγματα συμβαίνουν ακριβώς αντίθετα... σ. σ.: Μα υπάρχουν ακόμα τόσα πολλά μαγαζιά της μικρής λιανικής στον κλάδο, που δρουν εντελώς ανεξάρτητα από συστήματα κοινών προμηθειών; Πόσα μπορεί να είναι; Α. Π.: Για να σας δώσω μια τάξη μεγέθους, βάσει των εμπειριών μας τα τελευταία χρόνια

πληρώσει ακριβά το τίμημα των τεράστιων παροχών και εκπτώσεών της στους πολύ μεγάλους πελάτες της. Ευτυχώς πολλές βιομηχανίες μετά το φιάσκο της Μαρινόπουλος έχουν αλλάξει προσέγγιση προς ικανοποίησή μας, αλλά αρκετές εξακολουθούν όχι απλά να μην στηρίζουν το μικρό ανεξάρτητο κατάστημα, αλλά και να υπονομεύουν ευθέως τους συνεργάτες τους αντιπρόσωπους-διανομείς! «Γιατί» και «πώς», θα ρωτήσετε. Μα όταν η βιομηχανία προμηθεύει τους μεγάλους ομίλους σε τιμές ίδιες και για τη λιανική και για τη χονδρική τους, είναι φυσικό οι συνεργάτες της αντιπρόσωποι-διανομείς να αποτυγχάνουν στα πλάνα τους, καθώς το πελατολόγιό τους διαρρέει, κυνηγώντας πιο δελεαστικές τιμές χονδρικής στο cash & carry ή στον περαστικό χονδρέμπορο. Φυσικά, το παράδοξο αυτής της ιστορίας είναι ότι οι βιομηχανίες που δρουν κατ’ αυτό τον τρόπο, εντέλει πληρώνονται

Όταν η βιομηχανία προμηθεύει τους μεγάλους ομίλους σε τιμές ίδιες και για τη λιανική και για τη χονδρική τους, είναι φυσικό οι συνεργάτες της αντιπρόσωποι-διανομείς να αποτυγχάνουν, καθώς το πελατολόγιό τους διαρρέει, κυνηγώντας πιο δελεαστικές τιμές χονδρικής. πριν την πανδημία, σχεδόν το 75%-80% των νέων συνεργατών μας δρούσαν εκτός συστημάτων κοινών προμηθειών κι απ’ αυτούς τουλάχιστον οι μισοί δεν είχαν καν ιδέα σχετικά με τους ομίλους αγορών!

ΟΙ ΕΥΘΎΝΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΊΑΣ σ. σ.: Προφανώς αυτοί ήταν και είναι οι πελάτες –πέραν των αντιπροσώπων-διανομέων της βιομηχανίας– των cash & carry, αν όχι και των σούπερ μάρκετ σε περιόδους μεγάλων εκπτωτικών προσφορών, όπως και των πλείστων μόνιμων ή ευκαιριακών χονδρεμπόρων. Α. Π.: Έτσι είναι. Όταν το μοναδικό κριτήριο με το οποίο δουλεύει η αγορά είναι οι τιμές, οι μικροί λιανέμποροι ψωνίζουν από παντού. Έχω δει αρκετές φορές προϊόντα επωνυμίας μεγάλων αλυσίδων στα ράφια τους –κυρίως παλιότερα της Μαρινόπουλος. Οι ευθύνες της βιομηχανίας σχετικά είναι μεγάλες, αν και έχει

36 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

για τις πωλήσεις τους από τους μικρούς στις τιμές χονδρικής που δίνουν στους μεγάλους και με τις χρονοκαθυστερήσεις, που αυτοί τους επιβάλουν. Την ίδια στιγμή οι μικροί πληρώνουν τοις μετρητοίς τις παραγγελίες τους και σε τιμές χονδρικής, εννοείται, πιο υψηλές... σ. σ.: Δηλαδή, η βιομηχανία «δουλεύει» κι αυτή για τη συγκέντρωση της κλαδικής αγοράς σε λίγα χέρια εις βάρος των μικρών; Α. Π.: Η εμπορική πολιτική κάθε βιομηχανίας συναρτάται ασφαλώς με τα χαρακτηριστικά της διανομής των προϊόντων της. Κάποιες – ιδίως πολυεθνικές– δεν πολυενδιαφέρονται, ίσως, για την επιβίωση της μικρής λιανικής και προτιμούν να δουλεύουν μέσω των μεγάλων ομίλων. Στο αντίποδά τους πολλές βιομηχανίες δουλεύουν με ζωηρό ενδιαφέρον για τη μικρή λιανική, με φροντίδα για τους ομίλους της και συστηματικά μέσω αντιπροσώπων-διανομέων. Το βέβαιο είναι αφενός ότι οι εμπορικές

πολιτικές όλων τους καθορίζουν τις εξελίξεις σε ολόκληρο τον κλάδο και αφετέρου ότι η μικρή λιανική, ό,τι και να συμβεί στην κλαδική αγορά, θα εξακολουθήσει να υπάρχει, πράγμα ήδη επιβεβαιωμένο από τη μακρά κρίση της οικονομίας. Συνεπώς οι όποιες αποφάσεις της εκάστοτε βιομηχανίας θα κριθούν ιστορικά εκ του αποτελέσματος. Απλώς επισημαίνω μια ανεξήγητη αντιφατικότητα ορισμένων προμηθευτών, που φαίνεται ότι πατούν σε δύο βάρκες σε ό,τι αφορά την εμπορική τους πολιτική ως προς τις προσδοκίες τους από τη μικρή λιανική. Φρονώ ότι τα όποια προβλήματα ανομοιογένειας δημιουργεί στη βιομηχανία το μικρό κατάστημα, είτε γιατί οι παραγγελίες του είναι πολύ μικρές είτε γιατί ενίοτε κάνει επιστροφές εμπορευμάτων στον αντιπρόσωπο-διανομέα, ενώ τα ψώνισε από το cash & carry κοκ., είναι μέσα στην καθημερινότητα της αγοράς, αλλά δεν αναιρούν τις ευκαιρίες που προσφέρει στον προμηθευτή το μικρό μαγαζί. Όποια βιομηχανία εστιάζει το ενδιαφέρον της στο ράφι του, μολονότι αυτό έχει περιορισμένο εύρος κωδικών, δεν χάνει. Εμείς ως όμιλος πασχίζουμε να λύσουμε τεχνικά το πρόβλημα της συλλογής των στοιχείων πωλήσεων των συνεργατών μας ανεξαρτήτως της πηγής προέλευσης των παραγγελιών τους, ώστε να είμαστε σε θέση να σταθμίζουμε το βαθμό απόδοσης διαφόρων προγραμμάτων ενεργειών, δικών μας ή της βιομηχανίας. Διότι εκεί είναι το πρόβλημα κι όχι στο περιορισμένο εύρος κωδικολογίου του μικρού μαγαζιού.

ΑΝΑΤΙΜΉΣΕΙΣ: ΤΑ ΠΡΆΓΜΑΤΑ ΞΕΦΕΎΓΟΥΝ σ. σ.: Αναμένετε επιπτώσεις στον κλαδικό τζίρο, λόγω ανατιμήσεων; Α. Π.: Το θεωρώ αναπόφευκτο, καθώς οι τεράστιες ανατιμήσεις στα ενεργειακά αγαθά, που επιδρούν αυξητικά στις τιμές όλων των προϊόντων, εξανεμίζουν το καταναλωτικό εισόδημα. Τουλάχιστον σε όγκο οι πωλήσεις θα μειωθούν –μένει να δούμε το πόσο σε αξία. Ακόμα ο κόσμος εκτονώνεται ψωνίζοντας, μετά τη συσσωρευμένη ψυχολογική πίεση που υπέστη με τα πολύμηνα lockdowns. Από την έναρξη του 2022, όμως, τα πράγματα θα ζορίσουν. Ωστόσο, η ευκολία με την οποία ορισμένες βιομηχανίες ανακοινώνουν τις ανατιμήσεις τους, κάποιες μάλιστα ανά εικοσαήμερο, είναι πρωτοφανής. Ως δικαιολογία η αδυναμία τους να προβλέψουν την τάση σ’ έναν εύλογο ορίζοντα μερικών μηνών δεν πείθει, κυρίως εφόσον τα πράγματα αρχίζουν να ξεφεύγουν... 

MESISNETWORK

MESIS PROMOPACK

Η αναγέννηση της μικρής λιανικής Η αγορά των μικρών καταστημάτων τροφίμων αναπτύσσεται και εκπλήσσει. Για την εξέλιξή της, αξιοποιεί την ενισχυμένη στον καιρό της πανδημίας απαίτηση για ταχύτητα και ευκολία στην πραγματοποίηση αγορών, αλλά και συνολικά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της, όπως η αμεσότητα στην επικοινωνία με τον πελάτη και η ευελιξία του ωραρίου λειτουργίας. Δεδομένα έρευνας και προβληματισμοί σχετικά με το μέλλον της απασχόλησαν το Convenience Retailing Conference. ΤΗΣ ΞΕΝΙΑΣ ΜΑΝΤΖΙΩΡΗ ΚΑΙ ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟY

έματα που απασχολούν τα

Ο κλάδος των convenience είναι ιδιαίτερα

μικρά καταστήματα τροφίμων, αλλά και προτάσεις για ισχυροποίηση του κλάδου της μικρής λιανικής τροφίμων, συζητήθηκαν στο συνέδριο για τη μικρή λιανική, που διοργανώθηκε στις 2 Νοεμβρίου για τρίτη χρονιά, από το σελφ σέρβις.

σημαντικός για την οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς έχει μερίδιο που αντιστοιχεί στο ένα πέμπτο της συνολικής αγοράς τροφίμων (grocery), με συνολικές πωλήσεις ύψους 43,2 δισ. λιρών (έως τον Μάρτιο του 2021) και πρόβλεψη για 47,1 δισ. λίρες έως το 2024. Αυτός είναι και ο λόγος που οι αλλαγές οι οποίες σημειώνονται στο καλάθι αγορών αποτυπώνουν γενικότερες αλλαγές στην αγοραστική συμπεριφορά. Σύμφωνα με τον ACS, στο καλάθι αγορών έχει αυξηθεί ο αριθμός προϊόντων, στα 3,3 προϊόντα κατά μέσο όρο, από 2,7 τα προηγούμενα χρόνια, ενώ το μέσο κόστος του ανέρχεται σήμερα σε 10,82 λίρες.

CHRIS NOICE: ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΟ 2020 Η παρουσίαση διεθνών τάσεων έγινε από

τον Chris Noice, Director of Communications, Association of Convenience Stores (Σύνδεσμος Convenience του Ηνωμένου Βασιλείου). Σημείωσε πως, παρά την πανδημία, δεν έχουν σημειωθεί στο ΗΒ σημαντικές αλλαγές στην αριθμητική δύναμη του κλάδου –περίπου 47.000 καταστήματα convenience. Όπως δήλωσε ο ομιλητής, εντυπωσιάστηκε από το ότι οι επιχειρήσεις convenience συνέχισαν να επενδύουν και κατά τη χρονιά της πανδημίας, το 2020, με συνολικό ποσό επενδύσεων 534 εκατ. λίρες Αγγλίας, γεγονός ενδεικτικό της δυναμικής του κλάδου.

Σε επίπεδο προσφερόμενων υπηρεσιών, όπως

καταγράφουν οι έρευνες του Συνδέσμου, από τις πιο διαδεδομένες στον κλάδο είναι οι σχετιζόμενες με την κινητή τηλεφωνία (είναι διαθέσιμες από το 82% των καταστημάτων), οι λοταρίες-τυχερά παιχνίδια (81%) οι πληρωμές λογαριασμών (76%) και οι υπηρεσίες cash back (70%). Έχει ενδιαφέρον, επίσης, πως, μεταξύ των

καταστημάτων που προσφέρουν κάποιου είδους υπηρεσία παράδοσης κατ’ οίκον, η πλειονότητα αξιοποιεί παραδοσιακές μεθόδους, χωρίς τη χρήση τεχνολογίας. Παραγγελίες από τηλεφώνου διαθέτει το 39%, ενώ μόνο ένα 15% αξιοποιεί γι’ αυτό τον σκοπό third party εφαρμογή, 10% το website του καταστήματος, ενώ ποσοστό μόλις 8% προσφέρει κάποιου είδους υπηρεσία click & collect -το χαμηλό ποσοστό εξηγείται από το γεγονός ότι τα καταστήματα βρίσκονται σε κοντινή απόσταση από τους πελάτες που εξυπηρετούν, εξήγησε ο ομιλητής. Μια αλλαγή της εποχής της πανδημίας αφορά

τη συχνότητα των επισκέψεων, που έχει μειωθεί, καθώς οι πελάτες επιθυμούν να περιορίσουν τις μετακινήσεις τους και την είσοδο σε καταστήματα (το 39% πραγματοποιεί επίσκεψη μία-δύο φορές την εβδομάδα, ενώ το 27% λιγότερο από μία φορά την εβδομάδα). Όπως σημείωσε ο Chris, ο κλάδος αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις. Προβλέπεται πως από 8,5% ρυθμό ανάπτυξης το 2020, θα υπάρξει μια επιβράδυνση στο 1,7% το 2021 και στο 0,9% το 2022 (στοιχεία IGD), λόγω της πίεσης που δέχονται τα εισοδήματα, αλλά και της ομαλοποίησης στον κλάδο της φιλοξενίας (εστίαση, τουρισμός). Αντίθετα, προβλέπεται σημαντική ανάπτυξη του online καναλιού μεταξύ 2021 και 2026, κατά 21,4%, με επιπλέον τζίρο 4,7 δισ. λίρες, του discount κατά 23,8% και αύξηση εσόδων κατά 6,6 δισ. λίρες, ενώ του convenience κατά 12,5%, με προσθήκη στον τζίρο του 5,5 δισ. λιρών. Μιλώντας για τον ανταγωνισμό, ο Chris εντόπι-

Chris Noice, Αssociation of Convenience Stores

38 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

σε τα δύο άκρα: στο πεδίο των τιμών, από τις εκπτωτικές αλυσίδες, και στο πεδίο της ταχύτητας εξυπηρέτησης, που ζητούν κυρίως οι νέοι, που

αξιοποιούν νέες τεχνολογίες και πλατφόρμες παραγγελιών. Ενδιαφέρον έχει επίσης η αναφορά του στις

προωθούμενες νομοθετικές παρεμβάσεις, που ρυθμίζουν ζητήματα τα οποία αφορούν από τη γκάμα των προϊόντων που μπορεί να διαθέτει μια επιχείρησης έως τις προωθητικές ενέργειες και τη χωροθέτησή τους στο κατάστημα. Τέλος, παρουσίασε εντυπωσιακές πρωτο-

βουλίες που έχουν αναπτύξει καταστήματα convenience και αφορούν την συμβολή τους στην προστασία του περιβάλλοντος, όπως η πώληση προϊόντων χωρίς τη χρήση πλαστικού, η παράδοση παραγγελιών με τη χρήση ποδηλάτων ή ηλεκτρικών οχημάτων και η ανάπτυξη σημείων φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων, που δημιουργούν ευκαιρίες αύξησης των πωλήσεων στα σημεία που λειτουργούν, ενώ τόνισε και την αξία αξιοποίησης των social media για την προσέγγιση κυρίως των νεότερων καταναλωτών.

ALEX SOPHOCLEOUS: SELF-CHECK OUT ΚΑΙ ΓΙΑ ΜΙΚΡΆ ΚΑΤΑΣΤΉΜΑΤΑ Ο Alex Sophocleous, Head of Marketing &

Partnerships της AiFi, μιας εκ των ταχύτερα αναπτυσσόμενων εταιρειών που προσφέρουν λύσεις τεχνητής νοημοσύνης, με την αξιοποίηση των οποίων δημιουργείται η υποδομή για τη λειτουργία ακόμη και μικρών καταστημάτων χωρίς ταμεία, επικεντρώθηκε στην αυτονόμηση της λειτουργίας των καταστημάτων, μια τάση που δυναμώνει διεθνώς. Όπως σημείωσε, η μείωση των σημείων που δημιουργούν πίεση στους πελάτες και η αναβάθμιση της αγοραστικής εμπειρίας, δεν απαιτείται σήμερα επιπλέον προσωπικό. Ένα παράδειγμα προσφοράς εντυπωσιακής εμπειρίας στον πελάτη, αποτελεί η λύση που προτείνει η AiFi, τόνισε. Με την τεχνολογική υποδομή που προσφέρει, ο πελάτης εισέρχεται στο κατάστημα σκανάροντας την πιστωτική του κάρτα, χρησιμοποιώντας τη σχετική εφαρμογή, και είναι έτοιμος να ξεκινήσει τις αγορές του. Οι κάμερες που συνεργάζονται με το πρόγραμμα computer vision της εταιρείας, καταγράφουν τις κινήσεις του και τα προϊόντα που επιλέγει ή αφήνει τελικά στο ράφι, μέσω αισθητήρων. Έτσι, αφού σκανάρει τα προϊόντα που επιθυμεί με το κινητό του, μπορεί να αποχωρήσει από το κατάστημα χωρίς να χρειαστεί να προβεί σε καμία άλλη ενέργεια,

Alex Sophocleous, AiFi αφού το κόστος των αγορών έχει ήδη χρεωθεί στην κάρτα του. Η λύση της AiFi εφαρμόζεται ήδη σε πάνω

από 22 καταστήματα διεθνώς, σε περισσότερες από 18 επιχειρήσεις λιανεμπορίου, μεταξύ των οποίων και μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, όπως η Carrefour, η Morrisons κ.ά. Όπως τόνισε ο Alex, μπορεί να αξιοποιηθεί και σε ένα υβριδικό μοντέλο, όπου υπάρχουν και υπάλληλοι στο κατάστημα για να κατευθύνουν τους πελάτες στην ορθή χρήση της λύσης, ώστε να υποστηριχθεί μια ομαλή μετάβαση στο πλήρως αυτόνομο κατάστημα και να εκπαιδευτούν αντίστοιχα οι πελάτες στον συγκεκριμένο τρόπο αγορών.

Netrino & iMinder. Ξεκίνησε την ομιλία του με την προσέγγιση της Netrino στην κατηγοριοποίηση της μικρής λιανικής, που λαμβάνει υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά των καταστημάτων, ώστε να τα εντάξει σε ομάδες: συνοικιακά, κεντρικού δρόμου/ταχείας διέλευσης, εποχιακά/ τουριστικά και εξαρτώμενα (μεγάλο κομμάτι του τζίρου τους προέρχεται από δημόσιες υπηρεσίες, μεγάλες εταιρείες, σχολεία κ.ά). Εξετάζοντας την επίδραση της πανδημίας σε κάθε ομάδα, συμπέρανε πως τα συνοικιακά καταστήματα βγήκαν νικητές. Το μεγαλύτερο πλήγμα δέχθηκαν τα περίπτερα, καθώς οι περιορισμοί στην κυκλοφορία, το κλείσιμο της μαζικής εστίασης και η τηλεκπαίδευση μηδένισαν σχεδόν την πελατεία τους.

Η λύση μπορεί να προστεθεί σε καταστήματα

που θα εξακολουθήσουν να λειτουργούν με τον κλασικό τρόπο, ενώ υπάρχουν και τα nanostores, τα καταστήματα που μπορούν να λειτουργήσουν ως αυτόνομα σημεία σε ειδικούς χώρους, όπως σε φεστιβάλ, ή ως καταστήματα-δορυφόροι μεγάλων αλυσίδων σε γειτονιές, μια λύση που ήδη εφαρμόζεται στις ΗΠΑ.

NETRINO: Η ΑΒΕΒΑΙΌΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΏΝ ΚΑΙ ΟΙ ΕΥΚΑΙΡΊΕΣ

Σε ό,τι αφορά τους επιχειρηματίες της μι-

κρής λιανικής, στην τελευταία έρευνα (τρίτο τρίμηνο του 2021), καταγράφεται πως έχουν μια πιο αισιόδοξη εικόνα για την πορεία του τζίρου, συγκριτικά με την αντίστοιχη που είχαν το 2020. Ειδικότερα, στην ερώτηση για την εκτιμώμενη μεταβολή του το 2021 σε σχέση με το 2020, προβλεπόταν μείωση κατά 4,42%, ενώ πέρυσι (μεταβολή 2020 / 2019) το αντίστοιχο ποσοστό προβλεπόμενης μείωσης ήταν 28,7%.

Την αβεβαιότητα των επιχειρηματιών του

Όσο για τα μέτρα στήριξής τους κατά την

κλάδου για το μέλλον, τα καταγεγραμμένα πλήγματα της μικρής λιανικής, από την πανδημία και όχι μόνο, αλλά και τις ευοίωνες, υπό προϋποθέσεις, προοπτικές, όπως προκύπτουν από την ειδική έρευνα της Netrino, παρουσίσε ο κ. Γιώργος Παπαγεωργακόπουλος, Founding Partner, Business Planner & Market Research Analyst,

πανδημία, οι επιχειρηματίες δηλώνουν ως πιο αποτελεσματικά όσα οδηγούν σε ενίσχυση της ρευστότητας (επιστρεπτέα προκαταβολή, άμεσες ενισχύσεις), άρα σε άμεση στήριξη (38%). Ειδικότερα, η επιστρεπτέα προκαταβολή είναι το μέτρο που θεωρείται από το μεγαλύτερο ποσοστό (22%) ως το σημαντικότερο.

Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 39

IRI GREECE: Η ΜΙΚΡΉ ΛΙΑΝΙΚΉ ΔΕΝ ΕΊΝΑΙ ΚΑΙ ΤΌΣΟ ΜΙΚΡΉ… H κ. Δήμητρα Κατσίπη, διευθύντρια πωλή-

Γιώργος Παπαγεωργακόπουλος, Netrino Από μεγάλο ποσοστό δηλώνεται πως αντι-

μετωπίζει το ενδεχόμενο κινδύνου κλεισίματος (35% «αρκετά πιθανό» και 19% «πολύ πιθανό»), ενώ ένα ποσοστό μόλις 26% δηλώνει πως έχει ικανότητα ανταπόκρισης στις ασφαλιστικές υποχρεώσεις. Ο ομιλητής σημείωσε πως ένα ποσοστό 39% απαντούσε «δεν γνωρίζω», γεγονός που υποδηλώνει τη -λογική- αδυναμία πρόβλεψης. Στην ερώτηση σχετικά με την πορεία του

τζίρου έως το τέλος του 2021, που τέθηκε κατά το α’ εξάμηνο του 2021, το 26% δηλώνει ότι δεν γνωρίζει πώς θα διαμορφωθεί και το 36% πως θα μειωθεί (περιλαμβάνονται επιχειρήσεις που δεν έχουν καθόλου προσωπικό, με 5-10 έτη λειτουργίας, με ήδη εξυπηρετούμενο δάνειο, που είναι απαισιόδοξοι για την εξέλιξη της πανδημίας), το 24% πως θα μείνει αμετάβλητος και 14% πως θα αυξηθεί (ΙΚΕ, ΑΕ, 1-5 έτη λειτουργίας, με προσωπικό 10 και άνω ατόμων, αισιόδοξοι, δεν έχουν αιτηθεί χρηματοδότηση, υπάρχει διάδοχη κατάσταση, εκπαιδεύονται). Ξεκάθαρη είναι η εικόνα έλλειψης ρευστότητας

και δύσκολης πρόσβασης σε δανεισμό. Το 24% δηλώνει πως δεν έχει λάβει τα τελευταία δύο χρόνια χρηματοδότηση, γιατί του την έχουν αρνηθεί, ενώ το 54% δηλώνει πως δεν έχει αιτηθεί καμία χρηματοδότηση. Μόνο το 22% απαντά πως έχει λάβει δανεισμό ή χρηματοδότηση κάποιας μορφής. Ως βασικό εμπόδιο πρόσβασης σε δανεισμό-χρηματοδότηση δηλώνονται από το 27% τα χαμηλά ίδια κεφάλαια της εταιρείας και από το 18% πως δεν υπάρχουν οι εγγυήσεις για νέο δάνειο, ενώ από ένα 8% πως υπάρχει ήδη κόκκινο-μη εξυπηρετούμενο δάνειο. Συ-

40 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

νολικά η απάντηση στο ερώτημα αν υπάρχουν εμπόδια για χρηματοδότηση, η θετική απάντηση συγκεντρώνει ποσοστό 67%. Κατά το ίδιο ποσοστό, 67%, οι επιχειρηματίες δηλώνουν αδυναμία απορρόφησης των αυξήσεων που πιθανόν θα προκύψουν λόγω των ανατιμήσεων. Ενδιαφέρον έχει, όπως τόνισε ο ομιλητής, πως

σε πολλές επιχειρήσεις δεν υπάρχει διάδοχη κατάσταση ή υποψήφιος αγοραστής (22%) ούτε σχεδιασμός για την επόμενη μέρα (11%). Για τα περίπτερα καταγράφεται μια φθίνου-

σα πορεία. Μια από τις βασικές αιτίες, σημείωσε ο ομιλητής, είναι και οι θεσμικές αλλαγές που αφορούν τις διαδικασίες για τη λειτουργία περιπτέρου και τη χωροθέτησή τους (μεταξύ άλλων, το υπουργείο Εσωτερικών και η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχουν θέσει ένα πιο αυστηρό πλαίσιο για την κατάληψη δημόσιου χώρου). Ως αποτέλεσμα και της κρίσης, ένα 46% των περιπτέρων έχει κλείσει κατά την τελευταία δεκαετία. «Η Ελλάδα έχει αρχίσει να προσεγγίσει το βορειοευρωπαϊκό μοντέλο, που εξυπηρετεί την απαίτηση των πελατών για χώρο στάθμευσης του αυτοκινήτου και μεγαλύτερη ποικιλία προϊόντων, στοιχεία που ευνοούν τη λειτουργία ενός σύγχρονου μίνι μάρκετ», σημείωσε ο κ. Παπαγεωγρακόπουλος. «Υπάρχουν εταιρείες που πρέπει να κάνουν αυτή τη μετάβαση, αλλά δεν έχουν προετοιμαστεί για την επόμενη μέρα ή δεν έχουν διάδοχη κατάσταση», τόνισε, ολοκληρώνοντας την ομιλία του με την παρουσίαση απόψεων των προμηθευτών για τη μικρή λιανική, όπως καταγράφηκαν σε μια ανοιχτή ερώτηση, στο πλαίσιο της έρευνας.

σεων, IRI Greece, παρουσίασε την online έρευνα που πραγματοποίησε η εταιρεία ειδικά για το συνέδριο. Όπως σημείωσε αρχικά η κ. Κατσίπη, υπάρχει μια πίεση στον πληθυσμό των καταστημάτων της μικρής λιανικής, που ξεκίνησε από τα μνημονιακά χρόνια, με πτώση του αριθμού τους συνολικά, της τάξης του 3%-5%.Παρόλα, αυτά, επεσήμανε πως «η γεωγραφική διάρθρωση της χώρας, ο τουρισμός, οι καιρικές συνθήκες και άλλα χαρακτηριστικά της, αποτελούν στοιχεία που δίνουν μια διάσταση αισιοδοξίας στο κανάλι, με την προϋπόθεση πως θα υιοθετηθούν οι νέες τάσεις». Όπως δείχνουν τα στοιχεία της IRI, που

αφορούν την επίσκεψη των καταναλωτών σε καταστήματα για την αγορά ειδών πρώτης ανάγκης, μετά το lockdown, το ποσοστό όσων επισκέπτονται για αγορές το κανάλι των φούρνων/γαλακτοπωλείων γειτονιάς είναι 81%, με μέση συχνότητα επίσκεψης 10,6 φορές ανά μήνα, το 75% επισκέπτεται το μίνι μάρκετ, με 6,3 επισκέψεις ανά μήνα, το ίδιο ποσοστό (75%) επισκέπτεται το περίπτερο, με 6,5 επισκέψεις ανά μήνα, και το κατάστημα ψιλικών (75%), με 5,1 φορές τον μήνα, ενώ κατά 45%, με 2,8 φορές ανά μήνα, επισκέπτεται το e-shop μικρής λιανικής. Ο καταναλωτής είναι ο ίδιος που επισκέ-

πτεται και τα άλλα κανάλια, όπως των σούπερ μάρκετ, αλλά και των e-shop των άλλων καναλιών. Η δαπάνη ανά επίσκεψη μετά το lockdown διαμορφώνεται στο σούπερ μάρκετ στα 57,8 ευρώ και σε 39,2 ευρώ σε τηλεφωνικές αγορές από το ίδιο κανάλι, ενώ στο μίνι μάρκετ, από 14,9 ευρώ προ κορωνοϊού έπεσε στα 14,7 ευρώ, στο φούρνο/γαλακτοπωλείο 9,7 ευρώ, ενώ στο περίπτερο από 3,2 ευρώ ανέβηκε στα 10,7 ευρώ. Ενδιαφέρον έχει και το στοιχείο που αφορά τη δαπάνη ανά επίσκεψη σε e-shop μικρής λιανικής, που διαμορφώθηκε σε 17,6 ευρώ. Δημιουργώντας έναν δείκτη αξίας (value

index), με παραμέτρους την πραγματοποίηση αγορών κατά την περίοδο της έρευνας, τη μέση συχνότητα επίσκεψης/παραγγελιών από

Σε ό,τι αφορά το μερίδιο της μικρής λιανικής

σε αξία πωλήσεων, κατά τη δεκαετία 2010-2020, από 27% διαπίστωσε πως μειώθηκε στο 21% (πωλήσεις συμπεριλαμβανομένων των καπνικών προϊόντων), ενώ, αν εξαιρεθούν τα καπνικά, η μείωση ήταν από 18% σε 14%. «Πάνω από 1,1 δισ. ευρώ χάθηκαν από τα ταμεία της μικρής λιανικής τη δεκαετία, ενώ παράλληλα παρατηρήθηκαν έντονες πληθωριστικές τάσεις, λόγω επιβολής ειδικών φόρων, όπως στα καπνικά, που οδήγησαν σε συρρίκνωση τις πωλήσεις των προϊόντων της καπνοβιομηχανίας, κατά 50% σε όγκο και 31,2% σε αξία», τόνισε. Παρακολουθώντας την ανάπτυξη των κα-

Δήμητρα Κατσίπη, IRI Greece το κανάλι τον μήνα και τη μέση δαπάνη κατά την τελευταία επίσκεψη/παραγγελία, η IRI κατέγραψε σε έρευνα καταναλωτών στοιχεία της αγοραστικής τους συμπεριφοράς. Ειδικότερα, από την έρευνα προέκυψε, μεταξύ άλλων, το συμπέρασμα πως περίπου το 61% των αγορών πραγματοποιείται από το κανάλι του σούπερ μάρκετ (αγορές από καταστήματα μεγάλων αλυσίδων και τηλεφωνικές παραγγελίες), το 27% από φυσικά καταστήματα μικρής λιανικής και το 12% από το κανάλι του ηλεκτρονικού εμπορίου συνολικά, μεγάλων και μικρών ηλεκτρονικών καταστημάτων. «Άρα», σημείωσε η κ. Κατσίπη, «η μικρή λιανική δεν είναι και τόσο μικρή, καθώς το μερίδιό της είναι σημαντικό, περίπου στο 30%».

τάση να αυξηθούν ως δαπάνη στη μικρή λιανική, η κ. Κατσίπη σημείωσε πως έχει ενδιαφέρον η κατηγορία των απορρυπαντικών, που παραδοσιακά θεωρείται κατηγορία που πωλείται μέσω του οργανωμένου λιανεμπορίου, των χαρτικών και των προϊόντων υγιεινής, των φρέσκων προϊόντων, προφανώς των γαλακτοκομικών, αλλά και των προϊόντων απολύμανσης και των κατεψυγμένων λαχανικών.

Στις ερωτήσεις που δίνουν μια εικόνα της

Κάνοντας λίγα βήματα πίσω, ώστε να παρου-

αισιοδοξίας ή αντίστοιχα της απαισιοδοξίας για τα επόμενα χρόνια, οι καταναλωτές δηλώνουν επί της ουσίας πως οι μελλοντικές αγορές τους που αφορούν είδη πρώτης ανάγκης θα παραμείνουν στα ίδια επίπεδα. Παράγοντες που οδηγούν σε απαισιόδοξες σκέψεις τους καταναλωτές, είναι, μεταξύ άλλων, η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος, η διαφαινόμενη οικονομική κρίση και ο φόβος για την απώλεια εργασίας.

σιάσει τη μεγάλη εικόνα της μικρής λιανικής, ο κ. Κωνσταντίνος Αγγελολουκάς, Senior Client Executive, NielsenIQ, αξιοποιώντας τα στοιχεία της έρευνας της εταιρείας από το 2008 έως σήμερα, αναφέρθηκε στη σημαντική μείωση του αριθμού των μικρών καταστημάτων τροφίμων, και ειδικότερα, κατά 22,8% των convenience (παντοπωλεία, μπακάλικα, ψιλικά, γαλακτοπωλεία, μίνι μάρκετ κλπ) και κατά 49,3% των περιπτέρων, με παράλληλη αύξηση την ίδια περίοδο των καταστημάτων του οργανωμένου λιανεμπορίου κατά 7,2%. «Είναι απόλυτα εμφανής η επίδραση στη μικρή λιανική της κρίσης που ξεκίνησε την προηγούμενη δεκαετία, και των μνημονίων, από το 2011 και μετά, αλλά και της μείωσης του πληθυσμού, αλλά και η ωφέλεια, σε επίπεδο δικτύου, των σούπερ μάρκετ, ιδίως τα τελευταία πέντε χρόνια», σημείωσε.

«Η μικρή λιανική έχει βελτιώσει κάποιους

ποιοτικούς δείκτες, όπως το μέγεθος του καλαθιού αγορών και τη συχνότητα επισκέψεων, και έχει σημαντικές δυνατότητες ανάπτυξης», διαπίστωσε η κ. Κατσίπη. Εξετάζοντας ποιες κατηγορίες έχουν την

Κλείνοντας, η κ. Κατσίπη δήλωσε πως από

την αρχή του 2022 η IRI θα διαθέτει scanning data από τα οργανωμένα σημεία μικρής λιανικής.

NIELSENIQ: 1,5 ΔΙΣ. ΕΥΡΏ ΧΆΘΗΚΑΝ ΜΕΤΑΞΎ 2010-2020

ναλιών, ο κ. Αγγελολουκάς σημείωσε πως το μεν οργανωμένο λιανεμπόριο εξακολουθεί να αναπτύσσεται με +5,1%, ενώ το παραδοσιακό με +3,2%. Τα μερίδια σε αξία είναι 69,3% και 30,7% αντίστοιχα, στοιχείο που δηλώνει τη σημαντική συνεισφορά της μικρής λιανικής, αφού 1 στα 3 ευρώ που ξοδεύεται στον κλάδο την αφορά. Σε επίπεδο υπερκατηγοριών (ροφήματα-αλ-

κοολούχα και μη), σνακς, ζαχαρώδη, γαλακτοκομικά κ.ά. διαπιστώνεται πως μόνο τα ροφήματα είχαν μεγάλη ανάπτυξη πωλήσεων σε αξία στα περίπτερα (+15,1% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, όταν στα convenience το αντίστοιχο ποσοστό ήταν +4,1%), ενώ στα γαλακτοκομικά παρατηρήθηκε σημαντική μείωση, κατά 6%, στα convenience. Τα ροφήματα αναπτύχθηκαν πιο γρήγορα στη μικρή λιανική από ό,τι στο οργανωμένο λιανεμπόριο (7,7% έναντι 7,4%), ενώ σε όλες τις άλλες υπερκατηγορίες τα θετικά πρόσημα παρουσιάζονται μόνο στο δεύτερο κανάλι. Η ανάπτυξη στα ροφήματα αποδίδεται κυρίως στο περίπτερο, όπου η αύξηση ήταν 15,1% έναντι 4,1% στο convenience. Η τάση ήταν αντίστροφη στα ζαχαρώδη, αλλά και στις λοιπές κατηγορίες. Κατηγορίες που δίνουν ώθηση στη μικρή

λιανική είναι, μεταξύ άλλων, τα ροφήματα και τα παγωτά. Τα μεγαλύτερα έσοδα αφορούν τα sport drinks, ιδίως τα ενεργειακά (16,5 εκατ. ευρώ), με τα δύο τρίτα τους να έρχονται από τα περίπτερα, τις μπίρες, με κάτι λιγότερο από 15 εκατ. ευρώ, που μοιράζονται στα δύο κανάλια της μικρής λιανικής, και τα αναψυκτικά, όπου τα convenience βρίσκονται αρκετά χαμηλά σε σχέση με τα περίπτερα.

Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 41

περίπου ένα πέμπτο του κοινού αλλάζει μετά την πανδημία ευκολότερα από το παρελθόν κατάστημα και ένα βασικό κριτήριο επιλογής νέου καταστήματος είναι η άνεση και η ευκολία. Οι έρευνες καταγράφουν πως οι νέες τάσεις

που διαμορφώθηκαν λόγω της πανδημίας, ακόμη και σε περιόδους βελτίωσης της κατάστασης, παραμένουν. Για παράδειγμα περίπου κατά 50% οι καταναλωτές δηλώνουν πως επιθυμούν να κάνουν γρήγορα τις αγορές τους και να φύγουν από το κατάστημα. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η συνεχώς ενισχυόμενη τάση για e-shopping, ως μέρος και της ευκολίας αγορών συνολικά. Κωνσταντίνος Αγγελολουκάς, NielsenIQ To quick commerce (Q-Commerce), ανέφερε Επιλέγοντας κορυφαίους κωδικούς από

γνωστές μάρκες, η NielsenIQ δημιούργησε ένα καλάθι αγορών. Το καλάθι θα κόστιζε στο οργανωμένο 14 ευρώ, ενώ στο παραδοσιακό θα είχε κατά 5 ευρώ υψηλότερη τιμή. Εξειδικεύοντας σε convenience και περίπτερα, ο πελάτης θα πλήρωνε 18,66 ευρώ στο πρώτο και 19,72 στο δεύτερο (32%-40% επιπλέον τιμή στο κανάλι της μικρής λιανικής). Κάνοντας μια ενδιαφέρουσα άσκηση, η

NielsenIQ υπολόγισε τον αριθμό των κωδικών που απαιτείται να είναι διαθέσιμα σε κάθε κανάλι, ώστε να επιτευχθεί το 80% των πωλήσεων κάθε κατηγορίας. Κατηγορίες με πολύ πιο ευέλικτο κωδικολόγιο, όπως τα σνακς και οι σοκολάτες, επιτυγχάνουν τον στόχο, ενώ τα αναψυκτικά και οι μπίρες μόνο με το ένα τέταρτο των κωδικών του οργανωμένου λιανεμπορίου καταφέρνουν να εξασφαλίσουν το 80% των πωλήσεων του καναλιού.

αγορών αποτελούν τον τρίτο σημαντικότερο παράγοντα επιλογής στο λιανεμπόριο τροφίμων (13%, μετά τις τιμές και την ποιότητα). Η πανδημία έδρασε ενισχυτικά σε αυτή την τάση, σημείωσε ο ομιλητής, και ειδικότερα το πρώτο κύμα, κατά το οποίο ο συγκεκριμένος παράγοντας ήταν ο δεύτερος σημαντικότερος. Όπως προκύπτει από τις καταναλωτικές

έρευνες του ΙΕΛΚΑ, όταν οι καταναλωτές επιλέγουν κατάστημα σούπερ μάρκετ, δίνουν έμφαση στην εγγύτητα (35%), στον χρόνο και την άνεση/ευκολία μέσα στο κατάστημα (33%), αλλά και στις καθυστερήσεις στα ταμεία (13%), ενώ εμφανίζεται πλέον στην έρευνα, με 6%, και η υπηρεσία παράδοσης στο σπίτι. Τα συγκεκριμένα στοιχεία σχηματίζουν μια νέα εικόνα για το τι είναι convenience, υπογράμμισε. Άλλωστε,

ΙΕΛΚΑ: ΟΙ ΠΟΛΛΟΊ ΔΡΌΜΟΙ ΠΡΟΣ ΤΟ CONVENIENCE Αν ορίσουμε ως convenience την ευκολία από-

κτησης αυτού που επιθυμούμε, τότε μπορούμε να συζητήσουμε για την κατάκτησή του μέσα από τα καταστήματα convenience, το e-shopping, το quick-commerce και μια σειρά υπηρεσιών, που διευκολύνουν τους πελάτες, δήλωσε, θέτοντας το πλαίσιο της ομιλίας του, ο κ. Λευτέρης Κιοσές, γενικός διευθυντής, ΙΕΛΚΑ. Όπως προκύπτει από τις έρευνες του Ινστιτούτου, ο δαπανώμενος χρόνος και η άνεση/ευκολία

42 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

Λευτέρης Κιοσές, ΙΕΛΚΑ

επίσης ο κ. Κιοσές, η διαδικασία δηλαδή αξιοποίησης εφαρμογών και delivery site για άμεση πραγματοποίηση αγορών, που αφορά κυρίως νεανικό κοινό, είναι μέρος του convenience. Όσοι το αξιοποιούν εστιάζουν στην ευκολία. Σε ό,τι αφορά τη γκάμα των προϊόντων, ο

κ. Κιοσές σημείωσε πως η μικρή λιανική, διαθέτει ένα χαρακτηριστικό που μπορεί, υπό προϋποθέσεις, να συμβάλει στην ανάπτυξή της. Συγκεκριμένα, αναφέρθηκε στο πρόβλημα της υπερπροσφοράς επιλογών στα μεγάλα καταστήματα, που δημιουργεί σύγχυση στους καταναλωτές οι οποίοι επιθυμούν να κάνουν εύκολα και γρήγορα τις επιλογές τους, στοιχείο που δεν χαρακτηρίζει τα μικρά καταστήματα. Συμπερασματικά, τόνισε πως στα χρόνια που πέρασαν υιοθετήθηκαν συνήθειες και

προσοχή του κλπ, που μπορούν να αξιοποιηθούν για τη δημιουργία εξατομικευμένων μηνυμάτων και δράσεων βελτίωσης συνολικά της αγοραστικής εμπειρίας, ακόμη και πελατών που δεν διαθέτουν κάποια εφαρμογή στο κινητό τους, τόνισε ο ομιλητής.

MONDELEZ INTERNATIONAL: «Η ΜΈΤΡΗΣΗ ΕΊΝΑΙ ΤΟ ΉΜΙΣΥ ΤΗΣ ΑΝΆΠΤΥΞΗΣ» Μιλώντας σχετικά με τη δυνατότητα μαρ-

Λέων Γαβαλάς, Bespot έγιναν αλλαγές που προσφέρουν ευκολία εξυπηρέτησης των καταναλωτών, τεχνολογικές και μη. Άρα, η μικρή λιανική καλείται να αξιοποιήσει όλους τους δρόμους που οδηγούν στο convenience.

BESPOT: LOCATION DATA ΓΙΑ ΣΤΟΧΕΥΜΈΝΕΣ ΚΙΝΉΣΕΙΣ Πώς μπορούν να αξιοποιηθούν δεδομένα

location και τεχνολογικές λύσεις καταγραφής της κινητικότητας των πελατών σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους; Σε αυτό το θέμα αναφέρθηκε ο κ. Λέων Γαβαλάς, συνιδρυτής, γενικός διευθυντής της Bespot, που παρακολουθεί περίπου 6.000 καταστήματα πανελλαδικά σε ετήσια βάση.

Όπως σημείωσε ο κ. Γαβαλάς, με τα location

data πραγματοποιείται συλλογή στοιχείων επισκεψιμότητας σε επίπεδο καταστημάτων και σε σχέση με τον ανταγωνισμό. Με την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών, διευκολύνεται η κατανόηση των αλλαγών, αλλά και ο εντοπισμός ευκαιριών ή απειλών. Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα ανέφερε πως με τα location data σε επίπεδο περιοχών μπορεί να γίνει χαρτογράφηση της κίνησης των πελατών, ώστε να ληφθεί η απόφαση υλοποίησης πρωτοβουλιών προσέλκυσής τους ή και λειτουργίας νέου καταστήματος. Επίσης, σε επίπεδο καταστήματος, καταγράφονται στοιχεία επισκεψιμότητας εβδομάδας ή μήνα, σε διαφορετικά τμήματά του, ώστε εύκολα να ληφθούν αποφάσεις για προωθητικές ενέργειες και άλλες πρωτοβουλίες. Με τη χρήση νέων τεχνολογιών οπτικοποιείται η διαδρομή του πελάτη στο κατάστημα, τα σημεία που προσελκύουν την

κών και λιανεμπόρων να προσαρμόζονται στις συμπεριφορές των καταναλωτών κατόπιν ανάλυσης των δεδομένων και λήψης των σωστών αποφάσεων, ο κ. Σπύρος Καΐτσας, Sales Operations Manager της Mondelez International, υποστήριξε πως όσο κι αν ο ορισμός «μικρή επιχείρηση» παραπέμπει στην απλότητα, κάθε άλλο παρά απλή υπόθεση είναι η σωστή λειτουργία της. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε, την τελευταία δεκαετία ο αριθμός των καταστημάτων της εγχώριας μικρής λιανικής μειώθηκε κατά 20%, πράγμα που οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στη μείωση του αριθμού των περιπτέρων. Παρ’ όλα αυτά, όπως είπε, το μερίδιό τους εξακολουθεί να παραμένει πολύ υψηλό, καθώς ο ετήσιος τζίρος των 4.831 ψιλικατζίδικων, 4.638 περιπτέρων, 8.036 μίνι μάρκετ, 5.675 σελφ σέρβις και 908 σούπερ μάρκετ χώρου πωλήσεων έως 400τμ που λειτουργούν σήμερα, καταλαμβάνοντας το 85% του αριθμού των καταστημάτων στην κλαδική αγορά, ανέρχεται σε 1,07 δισ. ευρώ.

Στα στοιχεία του 2021 παρουσιάζονται ενδι-

αφέρουσες τάσεις αλλαγής της κινητικότητας των πελατών στις διαφορετικές κατηγορίες καταστημάτων, σημείωσε ο ομιλητής. Ειδικότερα, ο συνδυασμός των στοιχείων κινητικότητας που παρέχει η Google, καταγράφοντας τη θέση όσων έχουν δώσει τη σχετική συγκατάθεση, και των στοιχείων κινητικότητας στο σύνολο των καταστημάτων τροφίμων (οργανωμένο λιανεμπόριο και μικρή λιανική) κατά τους πρώτους δύο μήνες του 2021, δείχνει αύξηση επισκεψιμότητας των μικρών σημείων σε ημερήσια βάση, σε σχέση με την κατάσταση προ πανδημίας, η οποία διατηρείται ως τάση. Αυτό σημαίνει πως ο κλάδος δεν επηρεάστηκε από την άνοδο του e-commerce ούτε από το άνοιγμα της εστίασης.

Σπύρος Καΐτσας, Mondelez International

Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 43

NIKOLOPOULOU FOODS: ΤΑ VEGAN ΣΤΟ ΜΙΚΡΌ ΣΗΜΕΊΟ Σε online συνέντευξη με τον κ. Ευάγγελο

Mαρία Τσάπουρνα, Αθηναϊκή Ζυθοποιία Στο πλαίσιο αυτό, τόνισε ότι το εν λόγω κανάλι εξακολουθεί να ενδιαφέρει έντονα τη βιομηχανία, γι’ αυτό εξακολουθεί να επενδύει στις προοπτικές του και να το στηρίζει, έχοντας αναπροσαρμόσει τη σχετική στρατηγική της. Το ίδιο κάνουν, άλλωστε, πολλές μεγάλες εμπορικές επιχειρήσεις του κλάδου, επενδύοντας στο franchising και σε ποικίλα ψηφιακά εργαλεία για την ενίσχυση των πωλήσεων του καναλιού, οι οποίες ενισχύθηκαν περαιτέρω την περίοδο της πανδημίας παντού στον κόσμο. Το κλειδί για την αποτελεσματική από-

δοση της πολύπλοκης και ανομοιογενούς αγοράς της μικρής λιανικής, όπως εξήγησε, βρίσκεται στη ρήση «η μέτρηση είναι το ήμισυ της ανάπτυξης», δηλαδή στη μόνιμη μέριμνα για ανάλυση βάσει του χαρτοφυλακίου των προϊόντων, των συσκευασιών, των εργαλείων πώλησης και τοποθέτησης, των τιμών κοκ. Οι απαντήσεις στα «πώς» της ανάπτυξης δεν είναι εύκολες, αλλά εφόσον εντοπιστούν, οδηγούν στο θησαυρό, είπε.

ΑΘΗΝΑΪΚΉ ΖΥΘΟΠΟΙΊΑ: ΚΑΝΆΛΙ ΠΡΟΤΕΡΑΙΌΤΗΤΑΣ Η ΜΙΚΡΉ ΛΙΑΝΙΚΉ Στην εισήγησή της, σχετικά με την εξέλιξη

του traditional channel μέσα στην πανδημία και τις ευκαιρίες που προκύπτουν από τις αναπτυσσόμενες τάσεις στο νέο τοπίο της αγοράς του, η κ. Μαρία Τσάπουρνα, Regional Manager North Greece της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας, τόνισε ότι παρά την αριθμητική μείωση των σχετικών σημείων πώλησης από 26.000 το 2015 σε 23.000 το 2020, η δυναμική του καναλιού με όρους αξίας πωλήσεων έχει αυξηθεί, πράγμα ενδιαφέρον για τη βιομηχα-

44 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

νία, αλλά και τη μεγάλη οργανωμένη λιανική, η οποία συμμετέχει επενδυτικά στην περαιτέρω ανάπτυξή του, ενισχύοντας σημαντικά την πελατειακή βάση του. Όπως εξήγησε, το κανάλι είναι ιδιαίτερα

σημαντικό για την κατηγορία της μπίρας, εφόσον περισσότερο του 20% της total μπίρας διατίθεται μέσω αυτού. Ειδικότερα, την τελευταία τριετία, σύμφωνα με τη NielsenIQ, οι πωλήσεις μπίρας από τη μικρή λιανική ενισχύθηκαν κατά 14% σε όγκο και 17% σε αξία, πράγμα στο οποίο συνέβαλε η ανάπτυξη της ποικιλίας στην κατηγορία, με άξονα τα νέα και καινοτόμα προϊόντα της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας, και η είσοδος νέων συσκευασιών. Εξάλλου, όπως επισήμανε, τα τελευταία

χρόνια διαπιστώνονται τρεις μεγάλες αλλαγές στον τομέα των συσκευασιών μπίρας στη μικρή λιανική: Η μείωση της συμμετοχής στο μίγμα πωλήσεων της συσκευασίας φιάλης των 500ml και η αύξηση της συμμετοχής του κουτιού των 330ml, ειδικότερα δε τη διετία 2020-2021 η πρωτιά στις πωλήσεις του κουτιού των 500ml και η αύξηση της ζήτησης των πολυσυσκευασιών μπίρας, την οποία ευνόησε το πολύμηνο «Μένουμε σπίτι».

Ντάση, Marketing Manager της Nikolopoulou Foods, το βάρος δόθηκε στην αξία τοποθέτησης στο ράφι των μικρών καταστημάτων νέων κατηγοριών που απαντούν σε νέες τάσεις, όπως είναι τα προϊόντα vegan, και στα σχετικά οφέλη. Η κατηγορία των προϊόντων vegan, σημείωσε ο κ. Ντάσης, είναι μια από τις πιο δυναμικά αναπτυσσόμενες στην ελληνική αγορά. Από το 2019 έως και το 2020, σύμφωνα με έρευνα της IRI, υπήρξε μια συνολική ανάπτυξη στα ημιέτοιμα γεύματα κατά 9 φορές, που συνεχίζεται και το 8μηνο του 2021, με αύξηση 100% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Τα στοιχεία αφορούν μεν την οργανωμένη λιανική, αλλά, σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας, ανάλογη είναι η ανάπτυξη και στη μικρή λιανική και ειδικότερα στα μίνι μάρκετ και παντοπωλεία που διαθέτουν κατάψυξη. Όσον αφορά την ένταξη των vegan στη γκά-

μα των μικρών καταστημάτων, ο κ. Ντάσης σημείωσε πως, επειδή ο καταναλωτής συνήθως τα αναζητεί σε ένα μεγάλο κατάστημα, πρέπει στο μικρό σημείο, τουλάχιστον σε βασικές κατηγορίες, όπως το τυρί, το κρέας ή η σοκολάτα, να υπάρχει και η vegan εναλλακτική λύση, ώστε να νιώθει ο καταναλωτής πως του προσφέρεται μια ολοκληρωμένη γκάμα κάλυψης των αναγκών του. Τέλος, ανέφερε πως οι κατηγορίες που

έχουν τη μεγαλύτερη ζήτηση παγκοσμίως είναι το εναλλακτικό γαλακτοκομικό (φυτικά ροφήματα), με το κρέας να ακολουθεί. Στην Nikolopoulou Foods, το κρέας έχει ήδη τον δεύτερο καλύτερο δείκτη ανάπτυξης, τόνισε ο κ. Ντάσης.

Σήμερα η Αθηναϊκή Ζυθοποιία στέλνει συ-

στηματικά πωλητές της σε περίπου 6.000 σημεία της μικρής λιανικής σε όλη την επικράτεια, εκ των οποίων σχεδόν οι τέσσερις χιλιάδες υποστηρίζονται από ψυγεία της. Η εταιρεία στη διάρκεια της πανδημίας αύξησε τις επισκέψεις πωλητών της στη μικρή λιανική κατά 300%, καθώς πρόκειται για «κανάλι προτεραιότητας».

Ευάγγελος Ντάσης, Nikolopoulou Foods

παρατηρήθηκε ότι λ.χ. για το περίπτερο είναι ακόμα τολμηρό βήμα η υποστήριξη ηλεκτρονικών πωλήσεων, ότι γενικά το κατάστημα ευκολίας έχει προηγηθεί προ πολλού στην παροχή home delivery αυθημερόν υπηρεσιών από το σούπερ μάρκετ, όπως και ότι το σύστημα franchising δεν ευνοείται ως προς την για όλα τα μέλη του λειτουργία κοινού e-shop εξαιτίας των περιορισμών του νομικού πλαισίου για τον ανταγωνισμό.

Ανατιμήσεις: «Δεν υπάρχουν μαγικές συνταγές»

Συζητώντας για το ανατιμητικό σοκ, οι

ΤΟ ΠΑΡΌΝ ΚΑΙ ΤΟ ΜΈΛΛΟΝ ΤΗΣ ΟΡΓΑΝΩΜΈΝΗΣ ΜΙΚΡΉΣ ΛΙΑΝΙΚΉΣ

Στη συζήτηση που συντόνισε ο κ. Αντώνης

Ζαΐρης, γενικός διευθυντής και αναπληρωτής αντιπρόεδρος του ΣΕΛΠΕ, και συμμετείχαν οι κ. Σπύρος Μαζαράκης, διευθυντής του Τομέα Χονδρικής της Μασούτης, Δημήτρης Παπαχρυσάνθου, Wholesales & Affiliate Retail Director της ΑΒ Βασιλόπουλος, Σπύρος Πελτέκης, γενικός διευθυντής της Smile Kiosk, και Γιάννης Πηλίδης, γενικός διευθυντής της Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες, δόθηκε το στίγμα των εξελίξεων στη συγκεκριμένη αγορά στη συγκυρία της πανδημίας, ανιχνεύοντας τις σχετικές μακροπρόθεσμες τάσεις. Συζητώντας για τις προτεραιότητες της

μικρής λιανικής εν μέσω πανδημίας, οι συνομιλητές επισήμαναν τις υψηλές απαιτήσεις από την έκρηξη της ζήτησης και δη και σε νέα προϊόντα για το εν λόγω κανάλι διανομής, τις μέριμνες για την ασφάλεια της υγείας των συνεργατών και των πελατών τους, αλλά και τις πρωτόγνωρες διαχειριστικές δυσκολίες τους, λόγω της εφαρμογής των απαγορευτικών μέτρων για την ανάσχεση της πανδημίας, τα οποία έπληξαν όσα καταστήματα βασίζουν την ανταγωνιστικότητά τους στο διευρυμένο ωράριο λειτουργίας, μη επιτρέποντάς τους να επωφεληθούν από την ανάπτυξη του τζίρου των FMCG. Τόνισαν, επίσης, την παρακαταθήκη που αφήνει αυτή η συγκυρία, σε ό,τι αφορά

την αναζήτηση εκ μέρους του καταναλωτικού κοινού περισσότερης υγιεινής, αλλά και online λύσεων στην εξυπηρέτηση των παραγγελιών. Ακόμα, συμφώνησαν ότι οι περισσότερες εταιρείες λιανικής όχι μόνο επέδειξαν ταχύτητα αντανακλαστικών προσαρμογής στις συνθήκες εκτάκτου ανάγκης, αλλά ανταποκρίθηκαν προσφέροντας και νέες υπηρεσίες εξυπηρέτησης του κοινού τους (home delivery, υπηρεσίες ετοιμασίας πρόχειρου φαγητού-ποτού για on the go κατανάλωση κ.ά.), οι οποίες «ήρθαν για να μείνουν», όπως και ότι εντέλει η συγκυρία της πανδημίας ωθεί ταχύτερα τη λιανική στην omnichannel εποχή και, ταυτόχρονα, «αποδεικνύεται ο καλύτερος χορηγός επικοινωνίας» του καταστήματος ευκολίας. Γι’ αυτό, άλλωστε, προσελκύει το έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον των μεγάλων επιχειρηματικών σχημάτων της λιανικής.

Το φυσικό κατάστημα δημιουργεί το μέλλον

Σχολιάζοντας την ανάπτυξη των online

πωλήσεων ως ευκαιρία για τη βιωσιμότητα του μικρού καταστήματος, συμφώνησαν ότι, αν και η ψηφιακή πώληση έχει περιθώρια ανάπτυξης και στη μικρή λιανική, το φυσικό κατάστημα θα παραμείνει η μήτρα των καινοτομιών για την εξυπηρέτηση του πελάτη και ότι το μήνυμα της νέας εποχής εδράζεται στη μίξη ή γεφύρωση φυσικών και ψηφιακών μέσων εξυπηρέτησης, πράγμα που αυξάνει τις αξιώσεις των πελατών για ολιστική αντιμετώπιση των αναγκών τους, απαιτώντας συστηματική επενδυτική υποστήριξη. Ωστόσο,

συνομιλητές συμφώνησαν ότι «δεν υπάρχουν μαγικές συνταγές» για τη διαχείρισή του πέραν των προσωρινών λύσεων της δημιουργίας αποθέματος προ των νέων τιμολογήσεων, ώστε να καθυστερούν οι αναπόφευκτες επιβαρύνσεις στις τιμές λιανικής, ή της αναζήτησης εναλλακτικών πηγών φτηνότερων προμηθειών. Στο πλαίσιο αυτό, υποστηρίχθηκε ότι η αμοιβαιότητα συμφερόντων προμηθευτών-λιανεμπόρων μπορεί να αμβλύνει τις επιπτώσεις και προτάθηκε η άμεση παρέμβαση της πολιτείας για την έκτακτη μείωση των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης και του ΦΠΑ. Επίσης, επισημάνθηκε ότι η επίπτωση στη μικρή λιανική που λειτουργεί με διευρυμένο ωράριο, αναμένεται μικρότερη απ’ ό,τι στα σούπερ μάρκετ, εφόσον ανέκαθεν πουλά ακριβότερα αυτό το πλεονέκτημά της, για το οποίο και επιλέγεται. Σε ό,τι αφορά τα πλάνα ανάπτυξης των

εταιρειών τους, ο κ. Μαζαράκης δήλωσε ότι η Μασούτης ήδη επεξεργάζεται την εξέλιξη ενός νέου τύπου μικρού καταστήματος, ο κ. Παπαχρυσάνθου προϊδέασε για την έμφαση της ΑΒ Βασιλόπουλος στην εμπορική της πολιτική, τα νέα concept καταστημάτων και την omnichannel διάσταση των υπηρεσιών τους, ο κ. Πηλίδης πρόταξε την επέκταση του δικτύου της εταιρείας του σε όσο το δυνατόν περισσότερες περιοχές, ανακοινώνοντας σχετικά ότι το 2022 η αλυσίδα «Γρήγορα» θα αποκτήσει βάσεις στους γειτονικούς νομούς του Νομού Θεσσαλονίκης, ενώ ο κ. Πετλτέκης δήλωσε το ενδιαφέρον της Smile Kiosk για αποτελεσματικότερη κάλυψη της Αττικής με το δίκτυό της.

Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 45

cash & carry να εδραιωθούν περισσότερο στο πελατολόγιο της μικρής λιανικής. Ταυτόχρονα, η ανάπτυξη των παγκόσμιων e-shops έδωσε ευκαιρίες εναλλακτικής πηγής προμηθειών σε πολλούς εμπορευόμενους, παραγκωνίζοντας τις σχετικές υπηρεσίες του χονδρεμπορίου. Ωστόσο, όσες επιχειρήσεις χονδρεμπορί-

ΤΟ ΧΟΝΔΡΕΜΠΌΡΙΟ ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΊΑ ΤΗΣ ΜΙΚΡΉΣ ΛΙΑΝΙΚΉΣ

Στην τελευταία ενότητα του συνεδρίου

συζητήθηκαν η σχέση συνάφειας και διαφοράς μεταξύ παραδοσιακής και οργανωμένης χονδρικής, η σύγχρονη αποστολή του χονδρεμπορίου ως ενδιάμεσου μεταξύ της βιομηχανίας και της μικρής λιανικής, τα ειδικά προβλήματα ανάπτυξης των χονδρεμπορικών δραστηριοτήτων και οι σχετικές τάσεις. Στο διάλογο συμμετείχαν οι κ. Θανάσης Κοντζόγλου, εμπορικός διευθυντής της Αφοί Κοντζόγλου- Δίκτυο Διανομών, Γιώργος Κουρεμένος, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Πρότυπο Κέντρο Διανομών Ειδών Σούπερ Μάρκετ, και Βαγγέλης Τακούλας, γενικός διευθυντής Πωλήσεων των Cash & Carry Metro, οι οποίοι συζήτησαν υπό το συντονισμό του κ. Στέφανου Κομνηνού, Executive Partner της Netrino & iMinder.

Οι σημαντικές τομές έγιναν βίαια

Κεντρικό συμπέρασμα της συζήτησης

ήταν ότι οι σημαντικές τομές στην εξέλιξη των χονδρεμπορικών δραστηριοτήτων του τομέα των FMCG στη χώρα μας έγιναν βίαια κατά την περίοδο κλιμάκωσης της οικονομικής κρίσης, οπότε:

46 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

• Έ να τμήμα του μικρού πελατολογίου των χονδρεμπόρων κατέρρευσε, όπως επίσης κατέρρευσαν ή μεταλλάχτηκαν βασικές προϊοντικές κατηγορίες της μικρής λιανικής (αγορές Τύπου και καπνικών προϊόντων), συμπαρασύροντας πολλές από τις σχετικές υπηρεσίες του χονδρεμπορίου. • Η κρίση ρευστότητας περιόρισε τη δυνατότητα της πίστωσης στο μικρό πελατολόγιο, άρα εκ των πραγμάτων συνέκλιναν η παραδοσιακή και η οργανωμένη χονδρική στον τομέα της cash πληρωμής των υπηρεσιών τους. • Η ένταση του ανταγωνισμού και η επιτάχυνση των τάσεων συγκεντροποίησης στην οργανωμένη λιανική δημιούργησαν τις προϋποθέσεις να λειτουργήσει το σούπερ μάρκετ ως προμηθευτής της μικρής λιανικής, εξασθενώντας περαιτέρω τις παραδοσιακές χονδρεμπορικές δραστηριότητες. • Η εφαρμογή των capital controls το 2015 εξουθένωσε τις παραδοσιακές επιχειρήσεις του κλάδου (μεγιστοποίηση της κρίσης ρευστότητας, αδυναμία εισαγωγών κ.ά.), εξωθώντας πολλές από αυτές στο περιθώριο, ενώ έδωσε την ευκαιρία στα

ου κατάφεραν να επιβιώσουν, αυτό συνέβη γιατί εκσυγχρονίστηκαν και μεγάλωσαν (Τακούλας), επενδύοντας στην απόκτηση ευελιξίας, την εκπαίδευση του προσωπικού τους και την ενίσχυση των σχέσεων εμπιστοσύνης με τους πελάτες τους, αμφίπλευρα σε βιομηχανία και λιανεμπόριο, ενώ μερίμνησαν, στο πλαίσιο της λειτουργίας ομίλων αγορών –καίτοι το σχετικό μοντέλο διήλθε κρίση–, για κοινές διαπραγματεύσεις και προμήθειες από τους βιομηχανικούς προμηθευτές (Κουρεμένος). Μάλιστα, στη συγκυρία της πανδημίας η μικρή λιανική ευνοήθηκε από την καταναλωτική προτίμηση, πράγμα που είχε σε κάποιο βαθμό θετική επίδραση στις χονδρεμπορικές επιχειρήσεις παραδοσιακής δομής, αν και η κατάρρευση της αγοράς ho.re.ca. συμπαρέσυρε κάποιες άλλες (Κοντζόγλου).

Η σημασία της γεωγραφίας δράσης

Η γεωγραφία της δράσης του χονδρεμπο-

ρίου παραδοσιακής δομής αποδεικνύεται κρίσιμος παράγοντας, δεδομένου του ανταγωνισμού που υφίσταται από τις πανελλήνιας εμβέλειας αλυσίδες cash & carry και σούπερ μάρκετ, οι οποίες πλεονεκτούν ως προς τη δραστηριοποίησή τους με σταθερές τιμές σε όλη τη χώρα (Κουρεμένος). Βέβαια, το ισχυρό «χαρτί» του είναι η διανομή «πόρτα-πόρτα» σε όλη τη λιανική της περιφέρειας, εκεί που δεν φτάνει το cash & carry (Κοντζόγλου), κυρίως επειδή είναι ασύμφορο το μικρό μέγεθος των παραγγελιών (Κουρεμένος). Πάντως, η Αθήνα προσφέρει την ευκαιρία ανάπτυξης ισχυρών χονδρεμπορικών παραδοσιακής δομής δικτύων, εφόσον, συγκρατώντας χαμηλά τα ποσοστά κέρδους τους, μπορούν να το αντισταθμίζουν αυτό με το μεγάλο μέγεθος των παραγγελιών που ικανοποιούν. Αντίθετα, στην αγορά της αραιοκατοικημένης πε-

ριφέρειας ο χονδρέμπορος δύσκολα μπορεί να δουλεύει, με τη συνέπεια που απαιτεί η βιομηχανία, σε ακτίνα δράσης μεγαλύτερη των εκατό χιλιομέτρων από την έδρα του (Κουρεμένος). Κοντά στην ουσιώδη διαφορά πληθυσμι-

ακής πυκνότητας μεταξύ περιφέρειας-κέντρου για το χονδρέμπορο παραδοσιακής δομής, η περιφέρεια (αλλά και η Αθήνα) τού προσφέρει την ευκαιρία να ικανοποιεί τη ζήτηση μικρών καταστημάτων, που απευθύνονται σε μειονοτικές ομάδες του πληθυσμού, για ειδικά προϊόντα, τοπικά ή εισαγόμενα (Κοντζόγλου). Μολονότι η σχετική τάση είναι αυξητική εξαιτίας της διεύρυνσης των κοινοτήτων των μεταναστών στην Ελλάδα (Αφγανοί, Πακιστανοί κ.ά.), αλλά και της ύπαρξης θρησκευτικών-γλωσσικών μειονοτήτων και ομάδων ειδικής εθνοπολιτισμικής καταγωγής στον ελληνικό πληθυσμό (Πομάκοι, Ρωσοπόντιοι), το οργανωμένο χονδρεμπόριο (και λιανεμπόριο) αποφεύγει, λόγω δομής, να ικανοποιεί τα ειδικά καταναλωτικά ενδιαφέροντά τους (αλλά και διότι οι σημάνσεις των σχετικών προϊόντων, εφόσον είναι εισαγόμενα, ενίοτε είναι ασύμβατες με την ελληνική νομοθεσία). Ωστόσο, το αδιαμφισβήτητο πλεονέκτημα του cash & carry ως προς την προσέλκυση πελατών έναντι του οποιουδήποτε παραδοσιακής δομής χονδρεμπόρου είναι ότι διαθέτει την ευρύτερη από κάθε άποψη γκάμα ειδών και κωδικών προϊόντων (Τακούλας).

Η μεροληψία των βιομηχανικών συμφερόντων Το πρόβλημα της φοροαποφυγής του μι-

κρού λιανέμπορου, που μεταπωλεί προϊόντα αγορασμένα από την οργανωμένη λιανική, δηλαδή αγορασμένα φτηνότερα απ’ όσο τα προμηθεύεται από τον χονδρέμπορο συνεργάτη του (Κοντζόγλου), το ανακυκλώνουν εντέλει οι μεγάλες προμηθεύτριες εταιρείες, κυρίως οι πολυεθνικές. Διότι, αποφασίζοντας για τα ποσοστά πριμοδότησης των συνεργατών τους εμπόρων με βάση τα μερίδια ραφιού στην οργανωμένη λιανική και χονδρική, καθιστούν μόνιμα τις παραδοσιακής δομής χονδρεμπορικές εταιρείες ανταγωνιστικά υποδεέστερες,

μολονότι αρκετές από αυτές είναι ανώτερης οργάνωσης εμπορικές επιχειρήσεις, εφάμιλλες των cash & carry (Τακούλας, Κουρεμένος). Στο πλαίσιο αυτό, μάλιστα, δεν είναι ασυνήθιστη η καταφυγή παραδοσιακών χονδρεμπόρων στα σούπερ μάρκετ, προκειμένου να εξυπηρετούν ανταγωνιστικά το πελατολόγιό τους (Κουρεμένος). Επίσης, από μια άλλη σκοπιά, είναι ακάλυπτοι στον εσωτερικό τους ανταγωνισμό ως συνεργάτες της βιομηχανίας, αφού δεν υφίσταται η «αποκλειστικότητα» στην αντιπροσώπευση της βιομηχανίας για τη διανομή των προϊόντων της. Έτσι, ο μεταξύ τους ανταγωνισμός γίνεται υπονομευτικός, ιδίως όταν κάποιος από τους ανταγωνιστές, χάνοντας τον έλεγχο, τιμολογεί ζημιογόνα τη δραστηριότητά του, παρασύροντας τους ανταγωνιστές του σε αδιέξοδες αντιδράσεις (Κουρεμένος).

Περισσότερο πελατοκεντρικό το μέλλον της χονδρικής

Επειδή, βέβαια, το κεφαλαιώδες πρόβλημα

κάθε χονδρεμπορικής δραστηριότητας είναι το πολύ μικρό ποσοστό κέρδους της, οι μεγάλες επιχειρήσεις παραδοσιακής δομής χονδρεμπορίου έχουν αποδυθεί σε αγώνα δρόμου για τη θωράκισή τους με σύγχρονα τεχνολογικά συστήματα ελέγχου, συλλογής-ανάλυσης δεδομένων και διοίκησης υποδομών logistics και εργασίας, όπως και εκπαίδευσης των πωλητών τους, στη βάση της αντίληψης του «ό,τι καταγράφεται, διοικείται» (Κοντζόγλου, Κουρεμένος). Μολαταύτα οι εκπρόσωποί του παραδέχονται ότι το σχετικό εγχείρημα είναι δύσκολο, χρειάζεται διαρκείς επενδύσεις κι ότι το cash & carry έχει το προβάδισμα στη συλλογή και την ανάλυση των δεδομένων πωλήσεων. Επισημαίνουν, ωστόσο, ότι τα εν λόγω δεδομένα των cash & carry αφορούν ένα ευρύτατο και μικτό πελατολόγιο ενεργών και μη ενεργών πελατών εν αντιθέσει προς τα δικά τους, που απεικονίζουν με αξιοπιστία τις πωλήσεις ενός ενεργού και με ταυτοποιημένο αντικείμενο δραστηριότητας πιστού πελατολογίου.

την πεποίθηση, αφενός, ότι το μέλλον τής δουλειάς τους προϋποθέτει την αμφίδρομη omnichannel σχέση με το πελατολόγιο της μικρής λιανικής και την επένδυση στην πιστότητά του, πράγμα ιδιαίτερα απαιτητικό και δαπανηρό (Τακούλας). Αφετέρου ότι, επειδή «ο πελάτης δεν γίνεται κτήμα κανενός», κάθε επένδυση στην πιστότητά του αποσκοπεί να καταστήσει το χονδρέμπορο «προτιμητέο» συνεργάτη του και προς τούτο οι πωλητές του οφείλουν να δρουν ως σύμβουλοι ανάπτυξης των πωλήσεών του (Κοντζόγλου). Άλλωστε, η μακρά πείρα του cash & carry στα προγράμματα πιστότητας πελατών και στη στοχευμένη προσέγγισή τους επιβεβαιώνει ότι επιζητούν τις σταθερές συνεργασίες και είναι πρόσφοροι στη συζήτηση για το κωδικολόγιο και την κερδοφορία (Τακούλας). Εν προκειμένω, πάντως, μια ακόμα διαφορά των δύο κλάδων της χονδρικής είναι ότι, ενώ το χονδρεμπόριο παραδοσιακής δομής εφαρμόζει συστήματα επιβράβευσης πελατών, βάσει του όγκου των παραγγελιών τους, το cash & carry δεν ακολουθεί, τουλάχιστον ακόμη. Το παραδοσιακής δομής χονδρεμπόριο

είναι υποχρεωμένο –περισσότερο από ποτέ υπό συνθήκες υπέρογκης αύξησης του μεταφορικού κόστους– να πασχίζει σκληρά για την επίτευξη οικονομιών κλίμακος κατά τη διανομή, αναλύοντας το κόστος του ανά χιλιόμετρο (Κοντζόγλου) και μη διστάζοντας να απορρίπτει τις μη συμφέρουσες «ευκαιρίες» διανομής, που το καθιστούν «νεροκουβαλητή» (Τακούλας). Όπως ήταν αναμενόμενο, οι μάνατζερ

και των δύο πλευρών της χονδρικής συμφώνησαν ότι η φύση της δουλειάς τους και τα χαρακτηριστικά του μεγάλου ανατιμητικού κύματος, που σαρώνει την αγορά, δεν αφήνουν καν περιθώρια στην ιδέα για μια μερική, έστω, απορρόφηση των ανατιμήσεων υπέρ του πελατολογίου τους... 

Υποστηρικτής του συνεδρίου ήταν η εταιρεία DIS και

Σε κάθε περίπτωση οι μάνατζερ των δύο

χορηγοί επικοινωνίας τα μέσα NEWS 24/7, Franchise

κλάδων του χονδρεμπορίου μοιράζονται

Business και Mini Market & Μικρή Λιανική.

Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 47

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

ΣΤΕΒΙΑ

Ένα φυσικό προϊόν με μηδέν θερμίδες για χίλιες χρήσεις Όσο το διατροφικό μοντέλο αλλάζει, τόσο θα αυξάνει η σημασία της αγοράς της στέβιας. Σύμφωνα με διεθνείς έρευνες, ως το 2027 η ζήτησή της πιθανώς θα διπλασιαστεί παγκοσμίως, προσεγγίζοντας ή ξεπερνώντας το ένα δισεκατομμύριο δολάρια. Οι περισσότερες έρευνες προβλέπουν ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης άνω του 9%, ιδίως για την υγρή μορφή της, ενώ οι επιχειρηματικές προοπτικές στην εγχώρια αγορά της είναι κάτι περισσότερο από ευοίωνες. ΤΗΣ ΑΦΡΟΔΙΤΗΣ ΤΖΙΑΝΤΖΗ

πό το «γλυκό φύλλο» ka'a he'e των αυτοχθόνων Γκουαρανί της Παραγουάης μέχρι τα γλυκαντικά, τις σοκολάτες, τα αναψυκτικά με γλυκοζίτες στεβιόλης που πωλούνται στην ελληνική αγορά, η απόσταση είναι μικρότερη από όσο φανταζόμαστε. Το βότανο με το λευκό λουλούδι, που πήρε το όνομά του πριν μισή χιλιετία από τον Ισπανό φυσιοδίφη Petrus Jacobus Stevus, μπορεί να ταξιδεύει χιλιάδες χιλιόμετρα για να φτάσει ως εδώ σε μορφή αποστάγματος, μπορεί όμως και να φυτρώνει σε ένα χωριό λίγα χιλιόμετρα από την πόλη μας. Ακόμα και τότε θα χρειαστεί να ξενιτευτεί μέχρι τη Γαλλία, για να μας ξανάρθει επεξεργασμένη ως εισαγόμενη πρώτη ύλη, να μεταποιηθεί στην Ελλάδα και να διοχετευθεί στην αγορά. Από το 2012 που εμφανίστηκαν τα πρώτα ελληνικά προϊόντα με στέβια, μέχρι σήμερα, που αποτελούν πλέον εξαγώγιμο προϊόν, δεν έχει μεσολαβήσει απλώς μια ταραγμένη δεκαετία. Οι ελληνικές επιχειρήσεις, που είτε παράγουν ή εμπορεύονται στέβια είτε τη χρησιμοποιούν στα προϊόντα τους, κατάφεραν μέσα στα χρόνια της κρίσης όχι μόνο να αντέξουν, αλλά να αναπτυχθούν και ν’ αυξήσουν τα μερίδιά τους στην αγορά, ενώ πολλές ετοιμάζουν ήδη νέα επενδυτικά σχέδια. Όσο το διατροφικό μοντέλο αλλάζει, ωθώντας σε ανάπτυξη τη ζήτηση προϊόντων χωρίς ζάχαρη, με χαμηλές ή μηδενικές θερμίδες, τόσο η αγορά της στέβιας θα παίζει πιο σημαντικό ρόλο. Διεθνείς ερευνητικές εταιρείες προβλέπουν ότι ως το 2027 η παγκόσμια αγορά της πιθανώς θα διπλασια-

48 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

στεί, προσεγγίζοντας ή ξεπερνώντας το ένα δισεκατομμύριο δολάρια. Οι περισσότερες έρευνες προβλέπουν σύνθετο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης (CAGR) άνω του 9%, ιδίως για την υγρή μορφή της στέβιας. Η ειδοποιός διαφορά της σε σύγκριση με τα υπόλοιπα ολιγοθερμιδικά προϊόντα ή γλυκαντικά είναι ότι πρόκειται για ένα 100% φυσικό συστατικό, ιδανικά χωρίς χημικές προσμίξεις, που δεν κουβαλάει τις «αμαρτίες» άλλων υποκατάστατων ζάχαρης, που ενοχοποιήθηκαν στο παρελθόν ως ανθυγιεινά ή αμφιλεγόμενα. Επιπλέον πρόκειται για ένα ιδιαίτερα φιλικό στο περιβάλλον προϊόν, αφού η καλλιέργειά του απαιτεί πολύ λιγότερους φυσικούς πόρους απ’ όσους η ζάχαρη και μόνο φυσικά λιπάσματα. Ειδικά σήμερα,

εν μέσω της νέας κρίσης στην εφοδιαστική αλυσίδα που έφερε η πανδημία, η στέβια αποκτά άλλο ένα συγκριτικό πλεονέκτημα. Καθώς είναι μέχρι και τριακόσιες φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη, απαιτεί πολύ μικρότερο χώρο κατά τη μεταφορά και την αποθήκευση, επιτυγχάνοντας σημαντική εξοικονόμηση στο κόστος των logistics, σε μια περίοδο που οι ελληνικές επιχειρήσεις πασχίζουν να συγκρατήσουν την άνοδο των τιμών. Χαρτογραφώντας την ελληνική αγορά της στέβιας, μιλήσαμε με τέσσερις επιχειρήσεις που πρωταγωνιστούν σχετικά, βρίσκονται στο χώρο από τα πρώτα του βήματα, και γνωρίζουν καλύτερα από όλους τις προκλήσεις του και τις δυνατότητές του.

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

STEVIA ΗELLAS: ΣΤΈΒΙΑ ΑΠΌ ΤΟΝ ΤΌΠΟ ΣΟΥ

Αυτή τη στιγμή η μόνη 100% ελληνική στέβια είναι αυτή που παράγεται από το συνεταιρισμό Stevia Hellas, με έδρα τη Λαμία. Ο συνεταιρισμός διαθέτει στη λιανική αγορά το φυσικό γλυκαντικό «La Mia Stevia» και συνεργάζεται ως προμηθευτής χονδρικής με κάποιες από τις μεγαλύτερες ελληνικές εταιρείες προϊόντων διατροφής, όπως οι Vivartia, Ελληνικά Γαλακτοκομεία , Κρι-Κρι, Green Cola κ.ά. Η εταιρεία ήρθε πρόσφατα στο προσκήνιο μέσω της συνεργασίας της με την Παπαστράτος στο πρόγραμμα αναγεννητικής γεωργίας «Νέα Γη», στα χωριά της Ξάνθης και της Ροδόπης. Στο πιλοτικό στάδιο συμμετέχουν περίπου σαράντα Χρήστος Σταμάτης οικογένειες πρώην καπνοκαλλιεργητών, που έχουν ενισχυθεί με βασικά κεφάλαια εκκίνησης, ενώ λαμβάνουν τεχνογνωσία και υποστήριξη ώστε να κάνουν τη μετάβαση από τον καπνό στη στέβια. Ο ιδρυτής και CEO της Stevia Hellas, κ. Xρήστος Σταμάτης, παρουσιάζοντας το όραμά του για την αναγεννητική επιχειρηματικότητα, τονίζει ότι δεν αρκείται στην αντιρυπογόνο μέριμνα, αλλά θέτει στόχο «να αποκαταστήσουμε το φυσικό περιβάλλον στην αρχική του μορφή, για να υπάρχει αύριο και για τα παιδιά μας». Η Stevia Hellas προμηθεύει με στέβια το 60% της ελληνικής αγοράς στην χονδρική, ενώ το υπόλοιπο 40% καλύπτεται από εισαγωγές. «Καλλιεργούμε και παράγουμε το raw material, εξάγουμε τα αποξηραμένα φύλλα σε εργοστάσιο στη Γαλλία, εκχυλίζονται και το τελικό προϊόν το εισάγουμε ως πρώτη ύλη. Το επανασυσκευάζουμε σε διάφορες μορφές και το βγάζουμε στην τελική αγορά. Έχουμε παρουσία στα περισσότερα σούπερ μάρκετ, ενώ μόλις λανσάραμε το νέο μας προϊόν, στέβια σε υγρή μορφή». Η επιχείρηση συμπληρώνει μία δεκαετία παρουσίας στην ελληνική αγορά, ενώ το

2020 είδε τον τζίρο της να αυξάνεται κατά 29% και αναμένεται φέτος να κλείσει με αύξηση 20%-25%. «Η ζήτηση της στέβιας είναι αυξητική εδώ και μία επταετία, αλλά τα τελευταία τρία χρόνια η σχετική καμπύλη έχει εκτιναχθεί ποσοτικά», τονίζει ο κ. Σταμάτης. Το επιχειρηματικό πλάνο της εταιρείας περιλαμβάνει την πλήρη μεταφορά της αλυσίδας παραγωγής στην Ελλάδα, αρχικά με μία επένδυση ύψους 1,5 εκατ. ευρώ, σε νέες εγκαταστάσεις επεξεργασίας των φύλλων στέβιας στην Λαμία. Η δεύτερη φάση είναι η δημιουργία εργοστασίου εκχύλισης, επενδυτικού κόστους ύψους 7-10 εκατ. ευρώ, για την οποία υπάρχει ενδιαφέρον από δύο ευρωπαϊκούς ομίλους, ένα γαλλικό και έναν ολλανδικό, ενώ η Stevia Hellas θα συμμετέχει ως joint venture με μικρότερο μερίδιο.

ISOSTEVIA: Η START-UP ΠΟΥ ΚΑΤΈΚΤΗΣΕ ΤΗΝ ΕΥΡΏΠΗ

Η εταιρεία Ιsostevia μπορεί να εισάγει την πρώτη ύλη, όμως η «συνταγή» της επιτυχίας της είναι 100% ελληνική. «Ξεκινήσαμε το 2013 ως start up σε μία επαρχιακή πόλη, τη Λιβαδειά, χωρίς να γνωρίζουμε καλά τον κλάδο. Απλά πιστέψαμε πιο πολύ στην ιδέα εγώ και ο αδελφός μου», μας λέει ο κ. Αντώνης Παναγώτας, CEO και συνιδρυτής της Isostevia. «Με τα χρόνια εξελιχθήκαμε ως επιχείρηση και σήμερα είμαστε στους τρεις πρώτους σε πωλήσεις στα σούπερ μάρκετ. Η πανδημία έπαιξε διπλό ρόλο για μας: Οι κατανα λ ω τέ ς όν τω ς έκαναν στροφή σε πιο υγιεινά προϊόντα, ενώ η κατηγορία των γλυκαντικών στέβιας μέσα Αντώνης Παναγώτας σ τ ην πα νδημί α ανέβηκε κατά 7% και συνεχίζει ανοδικά, με βάση στοιχεία της IRI. Από την άλλη, το ότι δεν πηγαίναμε σε εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και δεν μπορούσαμε να κλείσουμε δουλειές έξω, μας πήγε λίγο πίσω στις εξαγωγές». Η εταιρεία εισάγει το αρχικό

Εν μέσω κρίσης στην εφοδιαστική αλυσίδα, λόγω της πανδημίας, η στέβια αποκτά άλλο ένα συγκριτικό πλεονέκτημα. Καθώς είναι μέχρι και τριακόσιες φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη, απαιτεί πολύ μικρότερο χώρο κατά τη μεταφορά και την αποθήκευση

εκχύλισμα (stevia extract), που είναι τριακόσιες φορές πιο γλυκό από τη ζάχαρη, και το μεταποιεί σε κρυσταλλική ή υγρή μορφή, σε κατάλληλη αναλογία «για να μπορείς να δουλεύεις και να βγαίνουν οι συνταγές», ενώ με βάση το προϊόν αυτό φτιάχνει επίσης μπάρες δημητριακών, σοκολάτες και ρόφημα σοκολάτας. Ο μεγαλύτερος πονοκέφαλος για την εταιρεία σήμερα είναι οι αυξήσεις των πρώτων υλών διεθνώς και οι ελλείψεις τους, που κάνουν όλο και πιο δύσκολη την συγκράτηση των τιμών. Η ιδιαιτερότητα της Ιsostevia είναι η έμφασή της στην υψηλή ποιότητα και γεύση, που της έχει χαρίσει μέχρι σήμερα δύο φορές βράβευση με τρία αστέρια στον παγκόσμιο διαγωνισμό του International Taste & Quality Institute (iTQi). Ως παράγοντα αραίωσης έχει επιλέξει την ερυθριτόλη, που είναι επίσης φυσικό προϊόν με μηδέν θερμίδες, προερχόμενο από τη ζύμωση των χυμών των φρούτων.

ΕΨΑ: ΠΡΩΤΟΠΟΡΊΑ ΣΤΑ ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΆ ΜΕ ΣΤΈΒΙΑ

Η βιομηχανία αναψυκτικών και χυμών ΕΨΑ ήταν η πρώτη που παρουσίασε στην ελληνική αγορά αναψυκτικό χωρίς ζάχαρη

Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 49

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

αποκ λειστικά με στέβια, τον Μάρτιο του 2012. «Είχε προηγηθεί πολύμηνη έρευνα, με συνταγές και δοκιμές στο εργαστήριό μας. Έτσι, όταν στα τέλ η του 2011 η ΕΕ έδωσε επίσημα την άδεια για την Μιχάλης Τσαούτος ασφαλή προσθήκη στέβιας, εγκρίνοντας τη χρήση γλυκοζιτών στεβιόλης ως γλυκαντική ύλη σε τρόφιμα και ποτά, απλώς δημιουργήσαμε ετικέτες και βγήκαμε στην αγορά», εξηγεί ο CEO της εταιρείας, κ. Μιχάλης Τσαούτος. Η αρχή έγινε με την λεμονάδα και πορτοκαλάδα light, ενώ την ίδια χρονιά προστέθηκαν τρεις γεύσεις τσάι με στέβια και το Light Drops, το πρώτο ελληνικό υγρό επιτραπέζιο γλυκαντικό χωρίς ζάχαρη, με γλυκοζίτες στεβιόλης, κατάλληλο για κρύα και ζεστά ροφήματα και ζαχαροπλαστική, σε συνεργασία με την επίσης ελληνική εταιρεία Organic 3S. Κατά τον κ. Τσαούτο η δυναμική ανάπτυξης της στέβιας στην εγχώρια αγορά είναι μεγάλη, καθώς τα ελληνικά υγρά γλυκαντικά με στέβια, όπως το Light Drops, έχουν κυρίαρχη θέση στην κατηγορία τους. «Το πιο σημαντικό είναι ότι με το Light Drops καταφέραμε να δημιουργήσουμε ένα φυσικό υποκατάστατο της ζάχαρης, με μηδέν θερμίδες ανά δόση, που δεν αλλοιώνει τη γεύση του προϊόντος στο οποίο αναμιγνύεται. Στην τιμολογιακή μας πολιτική δεν υπάρχουν ουσιαστικές διαφορές σε σχέση με τον ανταγωνισμό, γιατί δεν είναι το πεδίο που μας ενδιαφέρει να διαφοροποιηθούμε. Το πεδίο που δίνουμε ιδιαίτερη προσοχή είναι η συνταγή, αλλά και η ποιότητα του Light Drops, που δεν έχει σχέση με αντίστοιχα παρόμοια προϊόντα», εξηγεί. Σύμφωνα με τη διοίκηση της ΕΨΑ, η πανδημία λειτούργησε προωθητικά για τα προϊόντα με στέβια, ενώ το μερίδιο των αναψυκτικών με στέβια στην σειρά των προϊόντων της αναμένεται να αυξηθεί. «Στα σχέδιά μας για νέα προϊόντα η στέβια αποτελεί σημαντικό «παίκτη». Γι' αυτό και το

50 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

YouCann, ανθρακούχο ποτό με αφέψημα κάνναβης, που κυκλοφορήσαμε το 2020, εν μέσω πανδημίας, έχει μηδέν ζάχαρη και περιέχει γλυκοζίτες στεβιόλης», καταλήγει ο κ. Τσαούτος.

GREEN COLA: ΑΠΌΛΥΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΈΝΟΙ

Το 2012 δημιουργήθηκε στην Ορεστιάδα το πρώτο ελληνικό αναψυκτικό τύπου cola, χωρίς ζάχαρη, αποκλειστικά με τη χρήση φυσικών συστατικών. «Βλέπαμε ότι οι διατροφικές τάσεις αλλάζουν παγκοσμίως με κατεύθυνση τις περισσότερο υγιεινές συνήθειες. Μετά από αρκετές δοκιμές, καταφέραμε να ενσωματώσουμε τη στέβια στη συνταγή του νέου αναψυκτικού, με τρόπο ώστε να επιτυγχάνεται και υψηλό γευστικό αποτέλεσμα. Εννιά χρόνια μετά την πρώτη κυκλοφορία της Green Cola, νιώθουμε απόλυτα δικαιωμένοι», λέει ο CEO της Green Cola, κ. Γιώργος Βενιέρης. Σύμφωνα με την εταιρεία, η Green Cola βρίσ κεται σ ταθερά στην πρώτη θέση των προτιμήσεων αναψυκτικών με στέβια, κατακτώΓιώργος Βενιέρης ντας ένα μερίδιο της αγοράς που αγγίζει το 58%. Παράλληλα, διανέμεται σε περισσότερες από 30 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της αγοράς των ΗΠΑ από το 2019. Το πλάνο ανάπτυξης της Green Cola περιλαμβάνει τη δημιουργία νέων προϊόντων με τη χρήση της στέβιας, αλλά και την ενίσχυση της συνεργασίας με ελληνικές επιχειρήσεις, όπως η Stevia Hellas. Η καθετοποίηση της παραγωγής είναι ένα ζήτημα που απασχολεί έντονα την επιχείρηση. «Η σημαντική αύξηση της στέβια τα τελευταία χρόνια από άποψη παραγωγής είναι το πρώτο βασικό βήμα, για να οδηγηθούμε σε πιο ολοκληρωμένες λύσεις. Ως ελληνική επιχείρηση στηρίζουμε και θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε κάθε ελληνική προσπάθεια. Θεωρώ ότι όλες οι ελληνικές

Η ζήτηση της στέβια είναι αυξητική εδώ και μία επταετία, αλλά τα τελευταία τρία χρόνια η σχετική καμπύλη έχει εκτιναχθεί ποσοτικά εταιρείες, όπως και οι εταιρείες που την παράγουν στην Ελλάδα και κάνουν χρήση της, πρέπει να ενισχύσουμε την ανάπτυξη της στέβιας συνολικά, επιλέγοντας τους Έλληνες παραγωγούς της, βοηθώντας τους με τεχνογνωσία, δημιουργώντας προϊόντα που αυξάνουν την παραγωγή της», δηλώνει ο κ. Βενιέρης. Πριν λίγους μήνες η εταιρεία λάνσαρε τα Green Mocktails, κοκτέιλ χωρίς αλκοόλ και ζάχαρη.

Η άνοδος των τιμών των πρώτων υλών παγκοσμίως προβληματίζει το επιτελείο της Green Cola, η οποία το 2020 είχε πολύ πετυχημένη πορεία, καθώς πέτυχε αύξηση τζίρου 13% (15,2 εκατ. ευρώ έναντι 13,4 εκ. ευρώ το 2019). «Προσπαθούμε να απορροφήσουμε μέρος του κόστους, μέσω προσφορών και ειδικών τιμών. Ευελπιστούμε να συνεχίσουμε στο ίδιο επίπεδο τελικών τιμών. Σίγουρα η συγκυρία διεθνώς δεν είναι ευνοϊκή. Στο επίπεδο των καταναλωτικών προϊόντων πρέπει να υπάρξει συνολική μέριμνα από τα κράτη», καταλήγει ο κ. Βενιέρης. 

03•12•21 LIVE ΟN YOUR SCREEN

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

presents

Plant Based Conference

To πρώτο F&B συνέδριο Plant Based προϊόντων στην Ελλάδα Το Plant Based συνέδριο έρχεται για 2η συνεχόμενη χρονιά να εξερευνήσει και να αναλύσει όλη αυτή την παγκόσμια τάση προς τα Plant Based προϊόντα (ο βασικός όγκος είναι τα τρόφιμα και ακολουθούν καλλυντικά και απορρυπαντικά), να αναδείξει τις πρακτικές επένδυσης της βιομηχανίας αλλά επίσης και τις μελλοντικές προεκτάσεις που θα έχει αυτή η τάση τόσο ως προς τους καταναλωτές, αλλά και τις ανάγκες που θα δημιουργηθούν για έξτρα επενδύσεις της plant based βιομηχανίας. Η εξερεύνηση αυτής της τάσης θα γίνει μέσα από ομιλίες και συζητήσεις κορυφαίων επιστημόνων (διατροφολόγων, χημικών μηχανικών κ.α.) αλλά επίσης και μέσα από απόψεις κορυφαίων στελεχών της υπάρχουσας βιομηχανίας τροφίμων, καλλυντικών και απορρυπαντικών. ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ ΣΕ: ● Environmental

managers ● Quality Managers ● Brand Managers ● Food Scientists ● Διευθυντές Παραγωγής ● Στελέχη από Food Supply Chain

www.plantbasedconference.gr ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ: Βασίλης Κουτσαβλής, T: 210 6617777 (εσωτ. 129), Ε: vkoutsavlis@boussias.com ΧΟΡΗΓΊΕΣ: Άννα Γυπαράκη, T: 210 6617777 (εσωτ. 152), Ε: agyparaki@boussias.com ΠΕΡΊΕΧΟΜΕΝΟ: Μαριλένα Παππά, T: 210 6617777 (εσωτ. 222), Ε: mpappas@boussias.com

Official Publications

Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 51

ΘΕΣΜΙΚΑ

Σ Υ Σ ΤΑ ΔΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕ ΩΝ

Στην Ευρώπη αναπτύσσονται. Στην Ελλάδα; Στην ΕΕ, με βάση την ετήσια έκδοση SME Report το συντριπτικά μεγαλύτερο ποσοστό (93%) των επιχειρήσεων αποτελούν οι πολύ μικρές επιχειρήσεις με προσωπικό κάτω των 10 ατόμων και πωλήσεις και ενεργητικό κάτω των 2 εκατ. ευρώ. Στο ανώτερο άκρο βρίσκεται η Ελλάδα με 97,4% και στο κατώτερο η Γερμανία με 82%! ΤΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΟΜΝΗΝΟΥ

ι πολύ μικρές επιχειρήσεις δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν την εντατικοποίηση των συναλλαγών που διογκώνονται από τη διεθνοποίηση των οικονομικών και εμπορικών δραστηριοτήτων. Στο πλαίσιο του αυξανόμενου διεθνούς καταμερισμού εργασίας, των παγκόσμια προσανατολισμένων στρατηγικών αγορών και πωλήσεων και των τεχνολογικών εξελίξεων, οι επιχειρηματικές συνεργασίες αποτελούν μονόδρομο για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις. Οι συστάδες επιχειρήσεων (clusters) μπορούν να διαδραματίσουν καίριο ρόλο στην επιβίωση των ΜΜΕ, για την παραγωγή καινοτομίας, τη διεθνοποίηση και την ανάπτυξη, αλλά και για την πρόσβαση στις παγκόσμιες αλυσίδες αξίας. Στην Ευρώπη λειτουργούν ήδη 3.000 ειδικευμένες συστάδες (με 67.700 μέλη), που αντιπροσωπεύουν 54 εκατ. θέσεις εργασίας. Οι ομάδες αυτές έχουν επιδείξει ιδιαίτερη ανθεκτικότητα, δημιουργούν ανάπτυξη και θέσεις εργασίας (3% υψηλότερους μισθούς και περισσότερο προσωπικό, 35 έναντι 24 ατόμων) και καταχωρούν περισσότερα διεθνή εμπορικά σήματα και διπλώματα ευρεσιτεχνίας.

ΤΙ ΚΆΝΕΙ Η ΕΥΡΏΠΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΙΚΤΥΏΣΕΙΣ;

Σε εθνικό επίπεδο πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν υιοθετήσει πολιτικές cluster. Μάλιστα η Ολλανδία και η Δανία έχουν σημαντική παράδοση στον τομέα. Σε περιφερειακό επίπεδο, πολιτικές cluster υιοθετήθηκαν και σε γεωγραφικές περιφέρειες της Ισπανίας, της Σκωτίας, της Ιταλίας και αλλού, σε κλάδους όπως της κεραμοποιίας, της αυτοκινητοβιομηχανίας, της κλωστοϋφαντουργίας, των video games, του φαρμάκου κλπ.

52 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αναπτύξει πεδία στήριξης σχετικά με τις δικτυώσεις. Στο πλαίσιο των προγραμμάτων COSME και Horizon2020 για τη στήριξη της καινοτομίας και της ανάπτυξης των ΜΜΕ, δρομολογήθηκαν πρωτοβουλίες για την επόμενη γενιά συνεργατικών σχηματισμών. 1. Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Συνεργατικών Σχηματισμών και Βιομηχανικών Αλλαγών: παρέχει καθοδήγηση, μέσω πληροφοριών, εργαλείων χαρτογράφησης και ανάλυσης των συνεργατικών σχηματισμών της ΕΕ και της πολιτικής. 2. Cluster excellence: υποστηρίζει συγκριτική αξιολόγηση, κατάρτιση και ανάπτυξη ικανοτήτων για οργανισμούς συνεργατικών σχηματισμών. 3. Δ ιεθνοποίηση συνεργατικών σχηματισμών: ενίσχυση διασυνοριακής συνεργασίας μεταξύ ευρωπαϊκών συνεργατικών σχηματισμών για διεθνοποίηση και πρόσβαση ΜΜΕ σε τρίτες αγορές. 4. C lusters και βιομηχανικές αλυσίδες αξίας: υποστήριξη διατομεακής και διαπεριφερειακής συνεργασίας και καινοτομίας για την ανάπτυξη νέων βιομηχανικών αλυσίδων αξίας.

Η Ευρωπαϊκή Πλατφόρμα Συνεργασίας Συνεργατικών Σχηματισμών (ECCP) είναι ο βασικός κόμβος της ΕΕ για τις πάνω από 1.200 επιχειρηματικές συστάδες σε όλη την Ευρώπη και πέρα από αυτήν. Πρόσφατα συγχωνεύθηκε με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Γνώσης για την Αποδοτικότητα των Πόρων (EREK) και την πλατφόρμα έξυπνης εξειδίκευσης.

ΠΌΤΕ ΠΕΤΥΧΑΊΝΟΥΝ ΟΙ ΣΥΣΤΆΔΕΣ;

Κλειδί επιτυχίας των συστάδων είναι η εταιρικότητα, η ανάπτυξη εμπιστοσύνης μεταξύ των μελών, η διάχυση πληροφορίας / γνώσης και η εξασφάλιση χρηματοδοτήσεων. Οι επιτυχημένες συστάδες διευρύνονται συνεχώς και ενσωματώνουν νέους εταίρους. Η χρηματοδότηση μιας συστάδας εξαρτάται από τον κύκλο ζωής που διανύει. Συνήθως, μία συστάδα ενεργοποιείται στο πλαίσιο συγκεκριμένου έργου (project cluster), οπότε η χρηματοδότηση εξασφαλίζεται από κεφάλαια σε εθνικό ή / και ευρωπαϊκό επίπεδο. Σημαντικό χαρακτηριστικό αυτής της χρηματοδότησης αποτελεί η συνεισφορά / ιδία

ΘΕΣΜΙΚΑ

συμμετοχή των εταίρων του cluster, η οποία στα ελληνικά δεδομένα μπορεί να αγγίζει το 50%. Οι συστάδες στη φάση της ωριμότητάς τους αντλούν κεφάλαια κυρίως από εισφορές των μελών, τραπεζικό δανεισμό και άλλες μορφές χρηματοδότησης που συνδέονται με την επίτευξη παραγωγής καινοτόμων προϊόντων, χορηγίες και λοιπές χρηματοδοτήσεις από την πολιτεία. Όμως η ύπαρξη της χρηματοδότησης για την ενεργοποίηση μιας συστάδας δεν αρκεί από μόνη της. Για να επιτευχθούν οι στόχοι μιας συστάδας θα πρέπει να έχουν διαγνωσθεί οι κοινές ανάγκες, να υπάρχει ωριμότητα μεταξύ των επιχειρήσεων - εταίρων και των λοιπών υποστηρικτικών φορέων που θα συμμετέχουν και να ενεργοποιηθούν όλοι προς την κατεύθυνση της επίτευξης κοινών ωφελειών. Πέρα από αυτά, οι εταίροι της συστάδας θα πρέπει να λάβουν μέρος στη χρηματοδότηση της λειτουργίας της και, αξιοποιώντας εξωτερικές χρηματοδοτήσεις και λοιπές μορφές στήριξης, να διασφαλίσουν τη βιωσιμότητα και τη διεύρυνσή της.

ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ;

Τα τελευταία 15 χρόνια, αλλεπάλληλες πρωτοβουλίες και χρηματοδοτικές ευκαιρίες δεν πέτυχαν τον στόχο διάχυσης του μοντέλου των επιχειρηματικών δικτυώσεων: οι περισσότερες συστάδες στην Ελλάδα δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων και η διάρκεια ζωής τους δεν ξεπερνά τη διάρκεια του συγκεκριμένου έργου. Οι ελάχιστες συστάδες που ξεχωρίζουν είναι το Corallia, και ορισμένοι φαρμακευτικοί ή άλλοι προμηθευτικοί «συνεταιρισμοί». Όμως το εύρος δραστηριοποίησης αυτών των συστάδων είναι μικρό και δεν έχουν τόσες πολλές διασυνδέσεις με υποστηρικτικές επιχειρήσεις και φορείς, όπως πανεπιστήμια, εταιρείες παροχής υπηρεσιών κλπ. Βασικός λόγος αποτυχίας είναι προφανώς η μη κατανόηση των ιδιαιτεροτήτων του ελληνικού επιχειρηματικού κόσμου, η ανυπαρξία σταθερών δομών στήριξης, αλλά και η απουσία στρατηγικής προσέγγισης κλαδικών στόχων. Τον τελευταίο μήνα, η ελληνική κυβέρνηση συζητά το σχέδιο νόμου «Κίνητρα ανάπτυξης επιχειρήσεων», μετασχηματισμού των μεσαίων και συνεργασιών των μικρών. Ειδικότερα, προβλέπονταμέτρα για:

ΤΟ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ ΤΩΝ ΔΙΚΤΥΩΣΕΩΝ Τα «cluster» ορίστηκαν από το Michael Porter, ως «...γεωγραφικά κοντινές επιχειρήσεις και άλλοι φορείς, όπως πανεπιστήμια, που αλληλεπιδρούν με τη βοήθεια της τεχνολογίας, για την υλοποίηση ενεργειών σε συγκεκριμένους τομείς». Οι συστάδες / clusters, αποτελούνται από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται ανταγωνιστικά στον ίδιο κλάδο (οριζόντια) ή συμπληρωματικά σε διαφορετικούς κλάδους στην ίδια εφοδιαστική αλυσίδα (κάθετα). Οι επιχειρήσεις αλληλεπιδρούν με στόχο την επίτευξη οικονομιών κλίμακας (κοινές προμήθειες, logistics, αποθήκες κ.ά.), την πρόσβαση σε πόρους (αγορές κεφαλαίων, ανάπτυξη και μεταφορά γνώσης, εξειδικευμένο προσωπικό), την άμεση και έγκαιρη πληροφόρηση και γενικότερα την ανάληψη πρωτοβουλιών για τη μείωση του κόστους παραγωγής, τη βελτίωση της λειτουργίας και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων - εταίρων. Σε περιφερειακό επίπεδο, στοχεύουν στην ανάδειξη περιφερειακών συγκριτικών πλεονεκτημάτων, όπως τοπικά προϊόντα και πολιτιστικές διαδρομές. Γύρω από αυτές τις «επιχειρήσεις κορμού», προστίθενται φορείς, όπως επιμελητήρια, εκπαιδευτικά ιδρύματα, χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί, δικτυομεσίτες κ.ά., που παρέχουν υπηρεσίες οριζόντιου χαρακτήρα προς τους εταίρους της συστάδας. Ως «δίκτυα» επιχειρήσεων, ονομάζονται συνεργασίες τριών τουλάχιστον επιχειρήσεων, με στόχο την υλοποίηση πολύπλοκων ενεργειών, που αυτόνομα η κάθε μία δεν μπορεί να υλοποιήσει (πχ δίκτυο R&D), καθώς δεν διαθέτει την απαιτούμενη τεχνογνωσία ή τους πόρους (κεφάλαια, χρόνος, διαθέσιμο ανθρώπινο δυναμικό) που απαιτούνται. Συχνά, τα δίκτυα είναι το πρώτο βήμα για τη δημιουργία συστάδων.

- Μ ετατροπή ατομικής επιχείρησης σε προσωπική εταιρεία - Μεταφορά ζημίας - Απαλλαγή εισοδήματος από υπεραξία από μεταβίβαση παγίων σε τρίτο - Έκπτωση δαπανών σε περιπτώσεις εξαγοράς - Τις πάσης φύσεως διοικητικές άδειες. Παράλληλα, συζητιούνται σενάρια μείωσης της χρηματοδότησης σε επιχειρήσεις που δεν θα έχουν το ανταγωνιστικά «κατάλληλο» μέγεθος.

ΕΠΊΛΟΓΟΣ

Τα clusters αποτελούν σημαντικό στοιχείο της βιομηχανικής μετάβασης, αλλά η πολιτική συνεργατικών σχηματισμών πρέπει να πλαισιώνεται και να συμπληρώνεται από άλλες πολιτικές για να είναι επιτυχής, όπως: 1. Κατανόηση των προκλήσεων και των συγκριτικών στοιχείων της περιφερειακής βιομηχανικής βάσης (ερευνητικές δομές, δεξιότητες, υποδομές).

2. Α νάπτυξη στρατηγικής και προσδιορισμός σημείων εστίασης για τον βιομηχανικό εκσυγχρονισμό: κατανόηση των αλυσίδων και δικτύων αξίας. 3. Σ υντονισμός πόρων και δικτύων, συμπεριλαμβανομένων οικονομικών και ανθρώπινων: α) κατάλληλοι εταίροι β) παροχή κινήτρων για τη συνεργασία και γ) συντονισμός και εστίαση ροών χρηματοδότησης από διαφορετικές πηγές και σε διαφορετικά επίπεδα. 4. Ε φαρμογή μέτρων για την προώθηση του βιομηχανικού εκσυγχρονισμού: ανάπτυξη σχεδίου δράσης και ενός οδικού χάρτη χωρίς αποκλεισμούς και με επαναληπτικότητα, ώστε να διασφαλιστεί ότι όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη θα παραμείνουν ενεργά. 

Το περιεχόμενο της στήλης επιμελείται η ΕΠΙ3 (Επιστημονική Επιτροπή Επιχειρηματικότητας) της Netrino

Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 53

ΠΡΟΪΟΝ

Κ ΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

Συνέχεια της ανόδου για τις περισσότερες κατηγορίες Παρά τους φόβους απωλειών τζίρου της αγοράς των κατεψυγμένων τροφίμων, μετά την εντυπωσιακή άνοδό του πέρυσι, ο ρυθμός ανάπτυξής του παρέμεινε και φέτος ζωηρός στις περισσότερες κατηγορίες της εν λόγω αγοράς, στην οποία τα μερίδια της ιδιωτικής ετικέτας είναι ισχυρά. Ωστόσο, το ανατιμητικό κύμα στις πρώτες ύλες και την ενέργεια, που ανεβάζει ψηλά το βιομηχανικό παραγωγικό κόστος, δημιουργεί έντονη ανησυχία, καθώς οι αυξημένες τιμές ραφιού εκτιμάται ότι αναπόφευκτα θα συμπιέσουν τις πωλήσεις της κατηγορίας σε όγκο. Με καθηλωμένο το διαθέσιμο καταναλωτικό εισόδημα προκοπή δεν γίνεται… ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΣΤΟΦΟΡΟΥ

το πλαίσιο της πανδημίας πέρυσι, εκτοξεύτηκαν στα ύψη οι πωλήσεις των κατεψυγμένων προϊόντων στις περισσότερες κατηγορίες της εν λόγω αγοράς και πολλοί βιάστηκαν να προβλέψουν την ανώμαλη προσγείωσή τους στο εξής. Οι δυσοίωνες προβλέψεις σε μεγάλο βαθμό διαψεύστηκαν, ενώ σε ορισμένες κατηγορίες κατεψυγμένων η άνοδος του τζίρου συνεχίστηκε, με πιο εντυπωσιακή την περίπτωση των έτοιμων κατεψυγμένων φαγητών. Η μεγάλη ανάπτυξη των πωλήσεων είχε συνέχεια, επίσης, σε κατεψυγμένο κρέας και ψάρια. Αντίθετα, οι πωλήσεις κάμφθηκαν στα κατεψυγμένα λαχανικά. Σύμφωνα με στοιχεία της IRI για την αγορά των κατεψυγμένων τροφίμων σε επτά ευρωπαϊκές χώρες (Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ηνωμένο Βασίλειο, Ισπανία, Ιταλία, Ολλανδία), στη χώρα μας το 2020 καταγράφηκε η μεγαλύτερη ποσοστιαία ανάπτυξη πωλήσεων στα κατεψυγμένα τρόφιμα (17,6%), με ακόλουθους το Ηνωμένο Βασίλειο (15,7%) και την Ολλανδία (14%). Σημειώνουμε επίσης ότι, σύμφωνα με έκθεση της Convert Group, το τρίτο τρίμηνο του 2021 διαπιστώθηκε αύξηση της τάξης του 57% στην αξία πωλήσεων των κατεψυγμένων προϊόντων μέσω των online σούπερ μάρκετ συγκριτικά με το αντίστοιχο τρίτο τρίμηνο του 2020. Το πρώτο τρίμηνο του 2021, μάλιστα, το σχετικό ποσοστό αύξησης έφτασε το 313%!

54 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

Τα κατεψυγμένα ευνοήθηκαν προσωρινά από τις ανατιμήσεις στα νωπά προϊόντα. Όμως, η ανανέωση του αποθέματος των πρώτων υλών της σχετικής βιομηχανίας γίνεται πλέον με τα νέα τιμολόγια, ενώ το ενεργειακό κόστος επιβαρύνει υπέρογκα το κόστος παραγωγής της ΟΙ ΕΠΙΠΤΏΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΝΑΤΙΜΉΣΕΩΝ

Πάντως, η μεγάλη άνοδος των τιμών τους τελευταίους μήνες είναι βέβαιο πως θα επηρεάσει και τη συγκεκριμένη αγορά. Από τη μια πλευρά, τα κατεψυγμένα ευνοήθηκαν προσωρινά από τις ανατιμήσεις στα νωπά προϊόντα, δεδομένου ότι η αγορά των πρώτων υλών τους προηγήθηκε του μεγάλου κύματος των ανατιμήσεων. Από την άλλη πλευρά, όμως, η ανανέωση του αποθέμα-

τος των πρώτων υλών της βιομηχανίας γίνεται πλέον με τα νέα τιμολόγια, ενώ το ενεργειακό κόστος αναμένεται ότι θα επιβαρύνει υπέρογκα το κόστος παραγωγής της, με άμεση ανάκλαση στις τιμές των τελικών της προϊόντων. Σύμφωνα με τον κ. Κώστα Σίμο, Sales Manager της Alterra, «οι μεγάλες αυξήσεις του κόστους των μεταφορών , της ενέργειας και των υλικών συσκευασίας οδηγούν σε έντονες ανατιμήσεις. Πρόκειται για πολύ σημαντικούς παράγοντες στην λήψη των σχετικών επιχειρηματικών αποφάσεων, καθώς επηρεάζουν αυξητικά το κόστος παραγωγής, με επίπτωση στην κατανάλωση». Όπως επισημαίνει, οι ανατιμήσεις σε μέσο επίπεδο 10%-15% σε πολύ βασικά είδη κατανάλωσης είναι βέβαιο ότι θα περιορίσει τη ζήτηση, αφού το διαθέσιμο καταναλωτικό εισόδημα παραμένει σταθερό. Όπως εξηγεί, «η Alterra, όπως και κάθε αντίστοιχη εταιρεία, έχει υψηλή εξάρτηση από τις καιρικές συνθήκες που επηρεάζουν την παραγωγή των πρώτων υλών και από την ενέργεια, η ανατίμηση της οποίας επιδρά κατά απόλυτο ποσοστό στο κόστος της επιχείρησης… Θα προχωρήσουμε σε ελεγχόμενες αυξήσεις τιμών στα προϊόντα μας. Το σίγουρο είναι ότι η εταιρεία θα απορροφήσει ένα σημαντικό μέρος των αυξήσεων στα κόστη της». Εξάλλου, τα συμβόλαια των αλυσίδων σούπερ μάρκετ με τους παραγωγούς των κατεψυγμένων τροφίμων ιδιωτικής ετικέτας (συνήθως ετήσια), στο πλαίσιο της ανατιμητικής συγκυρίας, ίσως αποδειχθούν η θρυαλλίδα για ανακατατάξεις

ΠΡΟΪΟΝ

στον εν λόγω βιομηχανικό κλάδο… Πολώ δε μάλλον, εφόσον το μερίδιο της ιδιωτικής ετικέτας σε ορισμένες κατηγορίες, όπως το κρέας, το ψάρι και τα λαχανικά, είναι ιδιαίτερα σημαντικό.

Η ΚΑΛΛΙΜΆΝΗΣ ΣΕ ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

Θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθούμε στην εξαγορά της Καλλιμάνης, της πιο σημαντικής ελληνικής εταιρείας στην αγορά των κατεψυγμένων αλιευμάτων, από την τουρκική Dardanel Onentas. Η Καλλιμάνης, με συσσωρευμένα χρέη 62,3 εκατ. ευρώ, μετά από ένα γενναίο «κούρεμα» της τάξης του 90%, πέρασε στην τουρκική εταιρεία, η οποία πλήρωσε στις πιστώτριες τράπεζες μόλις 6 εκατ. ευρώ. Η Dardanel, που ιδρύθηκε το 1984 με έδρα το Τσανάκαλε, είναι από τις σημαντικότερες στην αγορά κονσερβοποιημένων ψαριών της Τουρκίας και η πρώτη στις πωλήσεις τόνου σε αυτήν. Όπως είναι φυσικό, έντονο είναι το ενδιαφέρον για τις εξελίξεις στο Αίγιο, όπου βρίσκονται οι εγκαταστάσεις της Καλλιμάνης. Το «μεγάλο αφεντικό» της Dardanel, κ. Νιάζι Ονέν, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Πελοπόννησος», δήλωσε την πρόθεσή του να λειτουργήσουν οι μονάδες επεξεργασίας αλιευμάτων της εξαγορασμένης σε πλήρη δυναμικότητα, δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας. Η τουρκική εταιρεία προτίθεται να επενδύσει

Η δυναμική επανεμφάνιση του brand Καλλιμάνης αναμένεται να φέρει ανακατατάξεις στην αγορά της κατηγορίας του, ο τζίρος της οποίας μόνο από την εγχώρια οργανωμένη λιανική υπερβαίνει ετησίως τα 6 εκατ. ευρώ

στο εμπορικό σήμα Καλλιμάνης, «με στόχο να ξαναγίνει η κορυφαία μάρκα στην κατηγορία των κατεψυγμένων ψαριών και θαλασσινών, με μακροπρόθεσμο στόχο να την καταστήσουμε παγκόσμια μάρκα στην κατηγορία των αλιευμάτων». Μέσα στις βλέψεις της, εξάλλου, είναι να περιληφθούν υπό το brand και νέα προϊόντα ψυγείου και μη. Η δυναμική επανεμφάνιση του brand αναμένεται να φέρει ανακατατάξεις στην αγορά της κατηγορίας του, ο τζίρος της οποίας μόνο από την εγχώρια οργανωμένη λιανική υπερβαίνει ετησίως τα 6 εκατ. ευρώ.

Η ΑΓΟΡΆ ΤΩΝ ΚΑΤΕΨΥΓΜΈΝΩΝ ΑΝΆ ΚΑΤΗΓΟΡΊΑ

Σύμφωνα με τα στοιχεία της IRI, από την έναρξη του χρόνου ως τα τέλη του Αυγούστου η κατηγορία των κατεψυγμένων συσκευασμένων κρεάτων συνέχισε την πολύ σημαντική ανοδική της πορεία, που ξεκίνησε το 2020, με ισχυρή άνοδο τόσο σε όγκο όσο και σε αξία πωλήσεων, 10,3% και 12,4% αντίστοιχα στα επώνυμα προϊόντα και 13,2% και 8,7% στο κατεψυγμένο συσκευασμένο κρέας ιδιωτικής ετικέτας, το μερίδιο του οποίου –συνεχώς ανερχόμενο– έχει φθάσει πλέον στο 36%. Στο ίδιο διάστημα τα κατεψυγμένα έτοιμα φαγητά εμφάνισαν εντυπωσιακή άνοδο κατά 29,5% σε όγκο και 32,5% σε αξία πωλήσεων, αλλά στα ιδιωτικής ετικέτας αντίστοιχά τους οι πω-

λήσεις σε όγκο υποχώρησαν κατά 8,6% πλην κέρδισαν σε αξία 2,6 ποσοστιαίες μονάδες. Τα επώνυμα κατεψυγμένα ψάρια επίσης εμφάνισαν άνοδο πωλήσεων 7% σε όγκο και 8,9% σε αξία, αλλά κατά πολύ σημαντικότερη ήταν η άνοδος πωλήσεων των κατεψυγμένων ψαριών ιδιωτικής ετικέτας κατά 14,4% σε όγκο και 15,9% σε αξία. Και στην κατηγορία αυτή το μερίδιο της ιδιωτικής ετικέτας είναι υψηλό και υπερβαίνει το 31%. Η κατηγορία των κατεψυγμένων λαχανικών στην ίδια περίοδο εμφάνισε πτώση πωλήσεων, μετά τη συνεχή άνοδό τους τα τελευταία χρόνια, με απώλειες 4,3% σε όγκο και 3,3% σε αξία, οι οποίες ήταν ακόμα μεγαλύτερες στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, σε ποσοστά 11,4% και 9,1% αντίστοιχα. Η επώνυμη κατεψυγμένη πατάτα εμφάνισε σημαντική ανάπτυξη πωλήσεων κατά 13,1% σε όγκο και 16,5% σε αξία εν αντιθέσει με την ιδιωτικής ετικέτας κατεψυγμένη πατάτα, η οποία μετά την εντυπωσιακή άνοδο των πωλήσεών της πέρυσι, φέτος είχε σοβαρές απώλειες τζίρου κατά 20,7% σε όγκο και 17,9% σε αξία. Τέλος, η κατηγορία της κατεψυγμένης ζύμης εμφάνισε οριακή πτώση πωλήσεων στο οκτάμηνο κατά 0,4% σε όγκο και 2% σε αξία, ενώ τα αντίστοιχα ποσοστά απωλειών στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας ήταν 2,5% σε όγκο και 8% σε αξία.

Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 55

ΠΡΟΪΟΝ

Κατεψυγμένα προϊόντα: Όγκος πωλήσεων (χιλ. κιλά) Συσκευασμένα κρέατα Ιδιωτική ετικέτα Έτοιμα κατεψυγμένα φαγητά Ιδιωτική ετικέτα Κατεψυγμένο ψάρι Ιδιωτική ετικέτα

2019

2020

Πρώτο 8μηνο 2020

Πρώτο 8μηνο 2021

Διαφορά %

3.408,2

3.746,3

2.315,9

2.554,1

10,3

806,8

1.334,9

837,9

948,3

13,2

2.413,7

2.780,2

1.723,2

2.231,6

29,5

267,3

268,5

176

160,9

-8,6

4.609,3

5.480,4

3.961

4.238,4

7,0

1.472,1

1.714,6

1.274,3

1.457,5

14,4

17.192,7

19.156,4

12.912,3

12.355,5

-4,3

Ιδιωτική ετικέτα

5.579,9

6.158,5

4.199,1

3.718,7

-11,4

Κατεψυγμένες πατάτες

2.760,6

3.136,1

2.022,6

2.286,7

13,1

Κατεψυγμένα λαχανικά

Ιδιωτική ετικέτα Κατεψυγμένη ζύμη Ιδιωτική ετικέτα

476,9

556,8

402,8

319,4

-20,7

3.440,2

3.991,4

2.275,5

2.265,4

-0,4

447,6

608,9

358,9

349,9

-2,5 Πηγή IRI

Κατεψυγμένα προϊόντα: Αξία πωλήσεων (χιλ. ευρώ) Συσκευασμένα κρέατα Ιδιωτική ετικέτα Έτοιμα κατεψυγμένα φαγητά Ιδιωτική ετικέτα Κατεψυγμένο ψάρι Ιδιωτική ετικέτα

2019

2020

Πρώτο 8μηνο 2020

Πρώτο 8μηνο 2021

Διαφορά %

26.504

30.737

19.161,4

21.540,3

12,4

5.436,3

8.813,7

5.486,8

5.965

8,7

11.614,9

13.473

8.438

11.180,3

32,5

1.287,2

1.293,5

856,6

879,1

2,6

45.613,8

54.757,2

39.247,8

42.759,3

8,9

13.592

16.734

12.296,3

14.249,2

15,9

Κατεψυγμένα λαχανικά

57.521,4

64.169,7

43.100,8

41.681,8

-3,3

Ιδιωτική ετικέτα

13.645,8

14.913,1

10.128,4

9.203,5

-9,1

6.293,2

7.043,9

4.484,2

5.222,9

16,5

Κατεψυγμένες πατάτες Ιδιωτική ετικέτα Κατεψυγμένη ζύμη Ιδιωτική ετικέτα

766,3

896,5

640

525,3

-17,9

15.428,1

17.425,1

10.026,2

9.826,1

-2,0

1.769,3

2.228,3

1.331

1.225

-8,0 Πηγή IRI

ΟΙ ΝΈΕΣ ΤΆΣΕΙΣ

Όπως σημειώνει ο κ. Σίμος σχετικά με τις νέες τάσεις στην αγορά των κατεψυγμένων λαχανικών, η ζήτηση φρούτων και έτοιμων γευμάτων βαίνει αυξανόμενη, όπως και προϊόντων υγιεινής διατροφής, αλλά και των καινοτόμων συσκευασιών τους, που ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες και απαιτήσεις κυρίως των νεότερων καταναλωτών, οι οποίοι έχουν διαφοροποιημένες συνήθειες. Η υγιεινή διατροφή και η προστασία του περιβάλλοντος κινούν τις γενικές τάσεις στην αγορά των τροφίμων, επιδρώντας και στον κλάδο των κατεψυγμένων, ο οποίος προτείνει νέα προϊόντα και εξελιγμένες συσκευασίες, καθώς

56 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

και καινούργιες κατηγορίες κατεψυγμένων τροφίμων, με θετική ανταπόκριση εκ μέρους της ζήτησης. «Η Alterra έχει δημιουργήσει νέες κατηγορίες με φρούτα και smoothies για την ελληνική αγορά και προτείνει στους καταναλωτές νέες καινοτόμες ιδέες έτοιμων γευμάτων. Κάθε εταιρεία του κλάδου μας έχει τη συμβολή της στην εξέλιξη της κατηγορίας. Το βασικό μήνυμα όλων είναι ότι ο καταναλωτής, βάζοντας στο τραπέζι του πιάτα κατεψυγμένων λαχανικών, διατρέφεται θρεπτικά και υγιεινά με το χαμηλότερο κόστος. Στο πλαίσιο αυτό, η ικανοποίηση των αναγκών των σύγχρονων καταναλωτών είναι το μεγαλύτερο επίτευγμα του κλάδου μας,

γι’ αυτό και η ανάπτυξή του είναι συνεχής. Η Alterra, ακολουθώντας με συνέπεια για χρόνια μία συγκεκριμένη εμπορική πολιτική, με σεβασμό στον καταναλωτή, προσφέρει τα προϊόντα της στην καλύτερη δυνατή σχέση ποιότητας/-τιμής».

ΑΜΦΙΘΥΜΊΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΈΣ

Εδώ και αρκετά χρόνια η βιομηχανία των κατεψυγμένων τροφίμων ενημερώνει συστηματικά τους καταναλωτές, σχετικά με τη θρεπτική αξία των προϊόντων της προς άρση των παλαιών προκαταλήψεων περί του αντιθέτου, ενώ παρουσιάζει πλήθος

ΠΡΟΪΟΝ

Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 57

ΠΡΟΪΟΝ

καινοτόμων προϊόντων υψηλής ποιότητας, που ανταποκρίνονται στα νέα διατροφικά πρότυπα. Δεν είναι, λοιπόν, τυχαία η αλματώδης ανάπτυξη του συγκεκριμένου κλάδου. Σχετικά με τις προοπτικές του ο κ. Σίμος σημειώνει: «Η αύξηση της κατανάλωσης των κατεψυγμένων τροφίμων και οι προϊοντικές καινοτομίες των εταιρειών του κλάδου, μέσω των οποίων ανταποκρίνονται στις νέες καταναλωτικές συνήθειες, είναι το θετικό στοιχείο της προοπτικής του. Όμως, υπάρχουν και ζητήματα που θα μας προβληματίζουν όλο και περισσότερο στο μέλλον, όπως η εξάρτηση της παραγωγικής διαδικασίας από τις πρώτες ύλες σε σύνδεση με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, ο υπερπληθυσμός σε συνδυασμό με την αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης τροφίμων, η διαφοροποίηση των διαιτητικών αναγκών, οι συγκυρίες απρόβλεπτης αλλαγής των καταναλωτικών συνήθειων, όπως στο πλαίσιο της πανδημίας κ.ά., που επιφέρουν δυστυχώς απρόσμενα μεγάλες αλλαγές στα κόστη και τις διαθεσιμότητες των προϊόντων, με επίπτωση στις τιμές τους». 

ΝΕΑ ΛΑΝΣΑΡIΣΜΑΤΑ • Η Μπάρμπα Στάθης εμπλούτισε τη σειρά της κατεψυγμένων πατατών με τις «Κυδωνάτες πατάτες φούρνου» και τις «Ελληνικές χωριάτικες Νάξου». Η εν λόγω κατηγορία παρουσίασε αύξηση τζίρου περισσότερο από 700 χιλ. ευρώ το πρώτο οκτάμηνο φέτος. • H Alterra λάνσαρε τις Αγκινάρες αλά πολίτα και την Κινόα με λαχανικά στη σειρά-της έτοιμων γευμάτων «Σεφ στο σπίτι», ενώ παρουσίασε νέα προϊόντα στη σειρά Smoothies, τα Wild Forest (φράουλα, μύρτιλο, βατόμουρο, μούρο, φραγκοστάφυλο, κόκκινο κεράσι, μαύρο κεράσι, Pink Paradise –φράουλα, ροδάκινο, μάνγκο– και Yellow Sunrise –μάνγκο, ροδάκινο, ανανάς). • H alfa παρουσίασε πέρυσι μια νέα κατηγορία έτοιμων γλυκών για ψήσιμο «Τα δικά μας γλυκά»: Πορτοκαλόπιτα, Σοκολατόπιτα, Γαλατόπιτα και Καρυδόπιτα. Η παρασκευή τους είναι απλούστατη, αφού μετά το ψήσιμό τους, χρειάζονται μόνο το σιρόπι ή το γλάσο, που περιλαμβάνονται στις συσκευασίες τους. Επίσης, λάνσαρε τορτίγιες σε τρεις γεύσεις –κλασική, grilled και ολικής με λιναρόσπορο–, σε συσκευασία easy open, με ειδικό μηχανισμό που ανοίγει και κλείνει εύκολα, ώστε το προϊόν να διατηρείται φρέσκο. • Η Ευβοϊκή Ζύμη λάνσαρε στα προϊόντα «Ζύμη Ψαχνών» νέες, 100% ανακυκλώσιμες συσκευασίες, με 33% λιγότερο πλαστικό.

ΠΡΟΩΘΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ Σημαντικές είναι οι εκπτωτικές ενέργειες από τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην ευρεία κατηγορία των κατεψυγμένων τροφίμων, κυρίως με εκπτώσεις επί της τιμής των προϊόντων. Ταυτόχρονα, κάνουν εκτεταμένα χρήση των κοινωνικών δικτύων για την προβολή τους και την ενημέρωση των καταναλωτών, με διαγωνισμούς, με παρουσία στο διαδίκτυο μέσω ιστοσελίδων, για την παροχή συμβουλών μαγειρικής και συνταγές κ.ά. Αρκετές εταιρείες έχουν επιστρατεύσει γνωστούς σεφ που, συνεργαζόμενοι μαζί τους, προτείνουν ποικιλία συνταγών, αξιοποιώντας την τάση της παρακολούθησης εκπομπών και διαγωνισμών μαγειρικής, η οποία, στο πλαίσιο του κατ’ οίκον εγκλεισμού του κόσμου, λόγω της πανδημίας, και της στροφής του στην οικιακή μαγειρική, έχει επιβληθεί σαν μόδα. Σε ό,τι αφορά στις προωθητικές ενέργειες, ο κ. Σίμος σημειώνει: «Συμμετέχουμε με extra παροχές σε φυλλάδια, in store ενέργειες, τηλεοπτικά και in store promotions. Η απόδοση όλων αυτών των ενεργειών είναι σημαντική και αυξάνει τις πωλήσεις. Ένα πεδίο στο οποίο δίνουμε ιδιαίτερη σημασία, είναι αυτό της αναλογικής ισορροπίας και δικαιοσύνης σχετικά με το πόσες ενέργειες πραγματοποιούνται ανά αλυσίδα ή κατάστημα λιανικής

58 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

και με τι ποσοστά extra παροχών ανά ενέργεια. Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι ακολουθούμε συγκεκριμένο πλάνο και τηρούμε πιστά το ετήσιο budget». Τα νέα λανσαρίσματα δεν ήταν πολλά πέρυσι και αφορούσαν κυρίως έτοιμα γεύματα ή μίξεις λαχανικών και φρούτων. Η Μπάρμπα Στάθης έδωσε έμφαση από τον Νοέμβριο του 2020 στην προώθηση της σειράς «Ας Μαγειρέψουμε…», που περιλαμβάνει δώδεκα προϊόντα ελληνικών παραδοσιακών συνταγών, όπως αγκινάρες αλά πολίτα, φασολάδα, μπριάμ κ.ά. Στο σχετικό διαφημιστικό σποτ προβάλλεται, μέσω της επιβράβευσης της εγγονής από τη γιαγιά για τη μαγειρική της, ότι η σειρά «Ας Μαγειρέψουμε…» προτείνει το σύγχρονο τρόπο απόλαυσης των παραδοσιακών ελληνικών λαδερών φαγητών. Παράλληλα, η εταιρεία έχει παρουσιάσει τα «Ζυμαρικά με λαχανικά», μια σειρά επτά προϊόντων, που προτείνονται είτε ως συνοδευτικά στο γεύμα είτε ως κύρια πιάτα. Η μεγάλη άνοδος πωλήσεων των έτοιμων κατεψυγμένων φαγητών, που μεταφράζεται σε αύξηση τζίρου της κατηγορίας κατά 3 εκατ. ευρώ το πρώτο οκτάμηνο του 2021, επιβεβαιώνει την επιτυχία της σχετικής επιλογής.

presents

ΠΡΟΪΟΝ

Celebrating Natural Living Products Τα Natural & Organic Awards 2022 είναι τα βραβεία που διοργανώνονται για 1η φορά στην Ελλάδα από την BOUSSIAS με στόχο να αναδείξουν και να επιβραβεύσουν την αριστεία και την καινοτομία σε φυσικά και βιολογικά προϊόντα. Υποψηφιότητες μπορούν να καταθέσουν όλες οι εταιρείες που παράγουν ή εμπορεύονται αντίστοιχα προϊόντα, οι οποίες τους τελευταίους 24 μήνες έχουν να επιδείξουν καινοτομία στις πρακτικές τους. Εκμεταλλευτείτε µια μοναδική ευκαιρία αναγνώρισης και διάκρισης των προϊόντων σας διεκδικώντας ένα βραβείο το οποίο θα αποτελέσει εργαλείο µάρκετινγκ προς το ευρύ κοινό, σε έναν από τους πιο καινοτόμους και ανταγωνιστικούς αυτή τη στιγµή κλάδους στην Ελλάδα: αυτόν των φυσικών και βιολογικών προϊόντων. ΥΠΟΒΟΛH ΥΠΟΨΗΦΙΟΤHΤΩΝ EΩΣ:

10.12.2021

ΕΝΗΜΕΡΩΘΕΙΤΕ ΚΑΙ ΔΗΛΩΣΤΕ ΤΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΕΣ ΣΑΣ

www.naturalandorganicawards.gr Πληροφορίες: Άννα Μαρία Παπίρη, Τ: 210 6617777 (εσωτ. 377), Μ: 6945753004, Ε: ampapiri@boussias.com Υποψηφιότητες: Χάρης Πορέτσης, T: 210 661 7777 (εσωτ. 139), Μ: 6940550590, Ε: hporetsis@boussias.com

Official Publications

Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 59

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Out of Stock στην οικονομία του τώρα Τα απόνερα της πανδημίας μαζί με κάποια δυσνόητα γεωπολιτικά παιχνίδια έχουν δημιουργήσει μια ανησυχία για την εξέλιξη του ζητήματος των παρατηρούμενων ελλείψεων προϊόντων στην αγορά. Ωστόσο, το πρόβλημα δεν είναι νέο και οι εταιρείες με τη βοήθεια της τεχνολογίας αναζητούσαν εδώ και χρόνια λύσεις. ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΜΟΥΡΑΤΙΔΗ

τ ο ί δ ι ο τ ε ύ χ ο ς του Economist δημοσιεύονται δύο άρθρα που με την πρώτη ματιά φαίνονται ασύνδετα μεταξύ τους. Στο ένα ο συντάκτης προσπαθεί να αναλύσει τους παράγοντες που δημιουργούν προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα και να καταλήξει σε συμπεράσματα σχετικά με τις επιπτώσεις. Στο άλλο, με τίτλο «The real time revolution», ο συντάκτης μιλάει για την οικονομία πραγματικού χρόνου. Ο τόπος που συναντιούνται τα δύο άρθρα είναι γνωστός εδώ και μια δεκαετία ως «Now Economy» και οι «επισκέπτες» του είναι η βιομηχανία, οι έμποροι και οι καταναλωτές. Ο καταναλωτής δεν είναι φυσικά απαραίτητο ούτε εφικτό να γνωρίζει όλες τις διαδικασίες και τα κωλύματα που επηρεάζουν την ανταπόκριση της εφοδιαστικής αλυσίδας στις δικές του ανάγκες, από την προμήθεια και την τιμολόγηση των πρώτων υλών έως την παρουσία του τελικού προϊόντος στο ράφι ή στο τραπέζι του. Αυτό που ενδιαφέρει τον καταναλωτή και κατ’ επέκταση τη λιανεμπορική επιχείρηση και τη βιομηχανία, είναι να βρίσκει το προϊόν που επιθυμεί, όταν το αναζητήσει. Σε αυτό το πλαίσιο, διαμορφώνει σε μεγάλο βαθμό τις προτιμήσεις του σε προϊόντα, αλλά και σε καταστήματα.

ΑΠΟΦΆΣΕΙΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΎ ΧΡΌΝΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΊΑ ΤΟΥ ΤΏΡΑ

Για να αιτιολογήσουμε τις ελλείψεις προϊόντων στα ράφια, δεν χρειάζεται να φτάσουμε σε υποθέσεις που περιλαμβάνουν φυσικές καταστροφές, λόγω της κλιματικής αλλαγής ή τεράστια προβλήματα στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα. Η αιτία μπορεί να είναι πολύ απλούστερη. Θα μπορούσε για παράδειγμα το

60 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

προϊόν να υπήρχε στην τοπική αποθήκη του καταστήματος, αλλά να μην πρόλαβε κάποιος να το τοποθετήσει στο ράφι ή θα μπορούσε να υπάρχει στην κεντρική αποθήκη, αλλά να μην είχε γίνει η σωστή πρόβλεψη, ώστε να μεταφερθεί στην τοπική αποθήκη. Ελλείψεις προϊόντων στα καταστήματα υπήρχαν και πριν την πανδημία και οι εταιρείες με τη βοήθεια της τεχνολογίας προσπαθούσαν να βρουν λύσεις για να τις περιορίσουν. Η πανδημία και η τρέχουσα ενεργειακή κρίση όμως επιδεινώνουν το πρόβλημα. Οι εταιρείες θα πρέπει να αναζητήσουν γρηγορότερα λύσεις, καθώς οι κίνδυνοι που δημιουργούνται για την ομαλή τους λειτουργία είναι μεγάλοι. Οι εταιρείες που διαθέτουν συστήματα ανάλυσης πληροφοριών, έχουν εντοπίσει το πρόβλημα εδώ και καιρό, οπότε έχουν σπεύσει να προσαρμόσουν τις λύσεις τους, ώστε να παράγουν αποτελέσματα σε πραγματικό χρόνο. Ο πραγματικός χρόνος μετριέται ανάλογα με την κρισιμότητα των αποφάσεων.

Για παράδειγμα, για την αγορά ή πώληση μιας μετοχής, της οποίας η τιμή μπορεί να διακυμανθεί σε τεράστιο εύρος μέσα σε χρόνο μερικών λεπτών, ο πραγματικός χρόνος μετριέται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου. Για μια αλυσίδα τροφίμων, οι απαιτήσεις για λήψη αποφάσεων δεν είναι τόσο ευαίσθητες στο χρόνο, οπότε ο πραγματικός χρόνος μετριέται σε ώρες, γεγονός που αποτελεί ούτως ή άλλως τεράστια μεταβολή σε σχέση με μερικές δεκαετίες πριν, οπότε μετριόνταν σε μέρες. Η ανάδυση των ψηφιακών καταστημάτων έχει κάνει δυσκολότερο το πλαίσιο για τον προμηθευτή, γιατί από τη στιγμή που υπόσχεται ότι τα προϊόντα θα είναι στο χώρο του πελάτη του μια συγκεκριμένη ώρα, δημιουργεί το αίσθημα της αναμονής, ενώ η έλλειψη κάποιων προϊόντων είναι πιθανό να οδηγήσει στην ακύρωση ακόμη και συνολικά του καλαθιού αγορών. Σύμφωνα με την Adobe Analytics, η οποία συλλέγει στοιχεία από ψηφιακά καταστήματα, τον Αύγουστο του 2021 οι ελλείψεις προϊόντων

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

στις ΗΠΑ ήταν αυξημένες κατά 172% σε σχέση με πριν την έναρξη της πανδημίας. Όλες οι εν δυνάμει λύσεις αντιμετώπισης των ελλείψεων είναι εξαρτημένες από την κατάσταση στο ράφι. Αν δεν είναι γνωστός ο αριθμός των προϊόντων που βρίσκονται εκεί, δεν είναι δυνατό να γίνει σωστή πρόβλεψη. Η ιδανική λύση σε αυτό το πρόβλημα έχει προταθεί πριν από δύο δεκαετίες και αφορά την αξιοποίηση της τεχνολογίας RFID, η οποία κάνει κάθε προϊόν μοναδικό. Οπότε, με ελάχιστη ή και καθόλου αξιοποίηση ανθρώπινου δυναμικού, το κάθε κατάστημα μπορεί να γνωρίζει με μεγάλη ακρίβεια τον αριθμό και το είδος των προϊόντων που βρίσκονται στα ράφια του. Στην έκθεση Beyond 4.0, που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο στη Θεσσαλονίκη, είδαμε ένα ρομπότ, το οποίο μπορούσε να περιφέρεται στους διαδρόμους ενός καταστήματος και να καταμετρά τα προϊόντα στα ράφια, με την προϋπόθεση ότι αυτά είχαν RFID tag. Όπως μας ενημέρωσε ο κ. Αντώνης Δημητρίου, καθηγητής του τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και συντονιστής του ερευνητικού έργου Relief, η τεχνολογία RFID έχει ωριμάσει και έχει ξεπεράσει προβλήματα που υπήρχαν στα αρχικά στάδια, μεταξύ των οποίων και το πρόβλημα του κόστους κτήσης. Το κόστος ανά RFID tag είναι πλέον κοντά στο ένα εκατοστό του ευρώ. Με την αξιοποίηση της τεχνολογίας RFID οι επιχειρήσεις μπορούν να γνωρίζουν σε πραγματικό χρόνο τις ελλείψεις, αλλά αυτό δεν είναι αρκετό για να πετύχουν πλήρως τον στόχο της κάλυψης των αναγκών σε πραγματικό χρόνο, με την έννοια που αναλύθηκε παραπάνω. Οι διαθέσεις των καταναλωτών αλλάζουν και επομένως, ο μόνος τρόπος να καλυφθούν οι απαιτήσεις τους είναι να προβλεφθούν.

Η ΤΕΧΝΗΤΉ ΝΟΗΜΟΣΎΝΗ ΘΑ ΜΠΟΡΟΎΣΕ ΝΑ ΒΛΈΠΕΙ ΠΙΟ ΚΑΘΑΡΆ ΤΟ ΜΈΛΛΟΝ

Τα προϊόντα που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της ζήτησης είναι συνήθως αυτά που δημιουργούν το μεγαλύτερο ποσοστό των πωλήσεων. Η επιλογή αυτών των προϊόντων θα ήταν εύκολη υπόθεση, αν δεν επηρεάζονταν από παράγοντες, όπως η εποχικότητα και οι τάσεις αυξημένης κατανάλωσης που προκαλούνται μέσω των προωθητικών ενεργειών. Δε-

29). Στόχος ήταν η βελτίωση της διαδικασίας παράδοσης προϊόντων από τους προμηθευτές προς τις αποθήκες της εταιρείας. Το έργο βασίστηκε σε αλγόριθμο μηχανικής μάθησης, ο οποίος εκπαιδεύτηκε να αναγνωρίζει ασυνέπειες σε αυστηρά χρονοδιαγράμματα παράδοσης. Ο αλγόριθμος έχει πλέον τη δυνατότητα να παράγει δείκτες, οι οποίοι είναι διαθέσιμοι στους προμηθευτές, ώστε να γνωρίζουν την αποτελεσματικότητά τους και τα προβλήματα που δημιουργούν οι ασυνέπειες στη λειτουργία των καταστημάτων της Μετρό. Καθ. Αντώνης Δημητρίου

Ελλείψεις προϊόντων στα καταστήματα υπήρχαν και πριν την πανδημία και οι εταιρείες με τη βοήθεια της τεχνολογίας προσπαθούσαν να βρουν λύσεις για να τις περιορίσουν. Η πανδημία και η τρέχουσα ενεργειακή κρίση όμως επιδεινώνουν το πρόβλημα δομένου ότι σε ένα κατάστημα τροφίμων είναι πιθανό να υπάρχουν δεκάδες ή και εκατοντάδες χιλιάδες κωδικοί προϊόντων, είναι αδύνατο μια ομάδα ανθρώπων να παρακολουθήσει πώς οι διαφορετικοί παράγοντες θα επηρεάσουν τη ζήτηση. Αυτό όμως θα μπορούσε να το κάνει ένας αλγόριθμος τεχνητής νοημοσύνης, με την προϋπόθεση ότι θα έχει στη διάθεσή του τα σωστά δεδομένα. Μια τέτοια δράση υλοποιήθηκε το 2020, σε συνεργασία της Μετρό με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (βλ. σελφ σέρβις Δε. 2020, σελ.

Ο συνδυασμός της τεχνολογίας RFID με την τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να δημιουργήσει έναν πετυχημένο συνδυασμό, σε προβλέψεις σχεδόν πραγματικού χρόνου, δίνοντας λύση τόσο στο πρόβλημα του Out of Stock, όσο και στο πρόβλημα της απαξίωσης προϊόντων, τα οποία λόγω ευπάθειας πρέπει να διατεθούν σε περιορισμένο χρονικό διάστημα. Σε επόμενα βήματα βελτίωσης, το σύστημα τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσε να συνδεθεί με εξωτερικές δεξαμενές δεδομένων, όπως για παράδειγμα οι καιρικές προβλέψεις και οι τάσεις που αναδύονται στα κοινωνικά δίκτυα, προκειμένου να βελτιωθεί η ικανότητα προβλέψεων σε πιο απρόσμενες καταστάσεις. Αν και στα πρώτα βήματα, οι τελικές αποφάσεις θα πρέπει να έχουν την ανθρώπινη υπογραφή, με τον καιρό οι αλγόριθμοι θα αποδεικνύουν την αξία τους και θα είναι ρεαλιστικό να αναλαμβάνουν πιο υπεύθυνο ρόλο και να στέλνουν απευθείας τις παραγγελίες ή τις εντολές για αναπλήρωση προϊόντων στα ράφια. Ακούγεται πολύ απλούστερο από όσο είναι κι αυτό το γνωρίζουν καλά οι ειδικοί στον τομέα της εφοδιαστικής αλυσίδας, οι οποίοι καθημερινά έρχονται αντιμέτωποι με δεκάδες μικρά και μεγάλα προβλήματα, για την επίλυση των οποίων απαιτείται παράκαμψη διαδικασιών. Ωστόσο, για κάθε πορεία χρειάζεται μια αρχή και όσον αφορά τη χρήση τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης, η αρχή έχει ήδη γίνει. 

Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 61

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΠΡΟΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ 2022

Διελκυστίνδα εύνοιας συνθηκών και αβεβαιοτήτων Στις αρχές του Οκτωβρίου κατατέθηκε από την κυβέρνηση προς συζήτηση στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής το Προσχέδιο του Κρατικού Προϋπολογισμού για το 2022. Σύμφωνα με αυτό, η πορεία της ελληνικής οικονομίας προσομοιάζει σε διελκυστίνδα, μεταξύ υποστηρικτικών/επιταχυντικών για την ανάπτυξη συνθηκών και παραγόντων ανάσχεσής της. Ωστόσο, η κυβέρνηση είναι αισιόδοξη και επικεντρώνεται στα πρώτα θετικά μακροοικονομικά αποτελέσματα, παρά το καθεστώς αβεβαιότητας που διαμορφώνει η παγκόσμια υγειονομική κρίση και οι τρέχουσες διεθνείς εξελίξεις στις τιμές. ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΕΣΤΙΜΑΛΤΖΟΓΛΟΥ

ύμφωνα με το οικονομικό

επιτελείο της κυβέρνησης, το προσχέδιο είναι εναρμονισμένο με τους στόχους για μια ισχυρή και βιώσιμη ανάπτυξη («Ελλάδα 2.0»), που σηματοδοτεί τη στροφή προς ένα οικονομικό μοντέλο περισσότερο εξωστρεφές, ανταγωνιστικό και «πράσινο», με ένα κράτος αποτελεσματικό, αντιγραφειοκρατικό, ψηφιακά αναβαθμισμένο, με φορολογικό σύστημα φιλικό προς τις επιχειρήσεις και με ένα ανθεκτικό κοινωνικό δίκτυο προστασίας. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Ελληνικού

Δημοσιονομικού Συμβουλίου σχετικά με το ρυθμό μεταβολής των μακροοικονομικών δεικτών (2021-2022), ο ρυθμός μεγέθυνσης το 2021 αναθεωρείται προς τα άνω από 3,6%, σύμφωνα με την πρόβλεψη του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος Δημοσιονομικής Στρατηγικής (ΜΠΔΣ) 2022-2025, σε 6,1%. Η σχετική αναθεώρηση εδράζεται στο ότι η οικονομική δραστηριότητα ανακάμπτει από τη βαθιά ύφεση του 2020, στηριγμένη στην ενσωμάτωση στις εκτιμήσεις του Υπουργείου Οικονομικών νεότερων θετικών στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ, όπως και ορισμένων δεικτών οικονομικής συγκυρίας (δείκτες οικονομικού κλίματος και προμηθειών στη μεταποίηση-PMI, κύκλος εργασιών στη βιομηχανία, μείωση του ποσοστού ανεργίας). Αναφορικά με τις συνιστώσες του ΑΕΠ,

εκτιμάται ότι θα ανέλθουν η ιδιωτική κατανάλωση κατά 2,9%, η δημόσια κατανάλωση κατά 4,1%, ο ακαθάριστος σχηματισμός παγί-

62 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

ου κεφαλαίου κατά 11,1% και οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών κατά 14%, αλλά και των εισαγωγών κατά 6,6%. Εξάλλου, στο ΜΠΔΣ 2022-2025 το πρωτογενές αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης με όρους ενισχυμένης εποπτείας για φέτος προσδιοριζόταν σ’ ένα ύψος ελλείμματος 12.334 εκατ. ευρώ ίσο με το 7,2% του ΑΕΠ, ενώ με βάση τη μεθοδολογία ESA εκτιμάτο στα 12.247 εκατ. ευρώ, ίσο με το 7,1% του ΑΕΠ (έναντι 12.494 εκατ. ευρώ και 11.186 εκατ. ευρώ αντίστοιχα το 2020). Σύμφωνα, πάντως, με τα τελευταία στοιχεία της εκτέλεσης του Προϋπολογισμού, το πρωτογενές αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης με όρους ενισχυμένης εποπτείας εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί σε έλλειμμα 13.547 εκατ. ευρώ ή στο 7,7% του ΑΕΠ, ενώ με όρους ESA, σε έλλειμμα 13.002 εκατ. ευρώ ή στο 7,4% του ΑΕΠ. Όσο για το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης, εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στα 350.000 εκατ. ευρώ ή στο 197,9% του ΑΕΠ στο τέλος του 2021, παρουσιάζοντας μείωση 7,7 ποσοστιαίων μονάδων έναντι του 2020.

ΠΡΟΣΔΟΚΊΑ ΑΎΞΗΣΗΣ ΤΟΥ ΑΕΠ 4,5%

Αναφορικά με τον προϋπολογισμό του 2022

οι εκτιμήσεις του προσχεδίου αναφέρονται σε αύξηση του ΑΕΠ κατά 4,5%, καθώς αναμένεται ότι η ιδιωτική δαπάνη θα αυξηθεί κατά 2,9%, η δημόσια κατανάλωση θα μειωθεί κατά 2,8%, ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου θα αυξηθεί έντονα κατά 23,4%, ενώ θα ανέβουν οι μεν εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών κατά 11,1%, οι δε εισαγωγές κατά 8,9%. Σύμφωνα με το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο (ΕΣΔ), η

αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης θα προέλθει όχι από την ανεπαρκέσταση αύξηση της μέσης κατά κεφαλήν αμοιβής της μισθωτής εργασίας κατά 1,1%, δεδομένου ότι ο αναμενόμενος πληθωρισμός προσδιορίζεται στο 2%, αλλά αποκλειστικά από την αύξηση του όγκου της μισθωτής απασχόλησης. Η πρόβλεψη για τη μείωση της δημόσιας κατανάλωσης (2,9%) συνδέεται κατά το ΕΣΔ με την προοπτική μείωσης των μέτρων στήριξης της οικονομίας για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας, ενώ η πρόβλεψη για την κατά 23,4% αύξηση του ακαθάριστου σχηματισμού παγίου κεφαλαίου, που είναι ο πλέον φιλόδοξος μακροοικονομικός στόχος, συναρτάται με την έγκαιρη και ομαλή απορρόφηση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και του ΕΣΠΑ και με την προσδοκία ότι το εγχώριο τραπεζικό σύστημα θα διοχετεύσει γρήγορα και αποτελεσματικά τα σχετικά κεφάλαια στην ιδιωτική οικονομία. Αναφορικά με το εμπορικό ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών (πρόβλεψη ανάπτυξης εξαγωγών 11,1% και εισαγωγών 8,9%) σημειώνουμε την προσδοκία της «σωτηρίας» του από την ανάταξη της τουριστικής αγοράς (οι σχετικές εισπράξεις το 2022 αναμένεται ότι θα ανέλθουν σε 14,4 δισ. ευρώ), δεδομένου ότι η προσδοκώμενη αύξηση του ρυθμού των εξαγωγών αγαθών (2,7%) υπολείπεται κατά πολύ εκείνης του ρυθμού των εισαγωγών (9,7%).

ΑΎΞΗΣΗ ΦΌΡΩΝ ΚΑΤΆ 4,6 ΔΙΣ. ΕΥΡΏ

Τα έσοδα το 2022 προβλέπεται ότι θα ανέλ-

θουν στα 54.675 εκατ. ευρώ έναντι 50.074 εκατ. ευρώ φέτος. Η αύξηση των εσόδων κατά 4,6

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ δισ. ευρώ (ή κατά 9,2%) θα προκύψει κυρίως από την αύξηση των εσόδων του ΦΠΑ κατά 9,2% και από την αύξηση του φόρου εισοδήματος κατά 15% (6,9% από τα φυσικά πρόσωπα και 53,1% από τις επιχειρήσεις). Αντίθετα, οι δαπάνες προβλέπεται ότι θα μειωθούν στα 64.335 εκατ. ευρώ έναντι 70.677 εκατ. ευρώ φέτος, κυρίως λόγω της μείωσης κατά 21% του κονδυλίου των «μεταβιβάσεων», που ανακλά τη μείωση ή κατάργηση των ενισχύσεων προς πληττόμενους από την κρίση μισθωτούς και επιχειρήσεις. Βεβαίως, σε σχέση με τις προβλέψεις του ΜΠΔΣ 2022-2025, οι δαπάνες αναμένονται αυξημένες κατά 1.341 εκατ. ευρώ συνεπεία της συνέχισης κάποιων ενισχύσεων προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά, λόγω των προβλημάτων που εξακολουθεί να δημιουργεί η πανδημία, και της αύξησης των δαπανών για τα εξοπλιστικά προγράμματα του Υπουργείου Εθνικής Αμύνης (κατά 521 εκατ. ευρώ). Οι δαπάνες για παροχές στους εργαζομέ-

νους το 2022 προβλέπεται ότι θα ανέλθουν σε 13.474 εκατ. ευρώ, αυξημένες μόλις κατά 6 εκατ. ευρώ σε σχέση με την πρόβλεψη του ΜΠΔΣ 2022-2025, ενώ οι δαπάνες για κοινωνικές παροχές προβλέπεται ότι θα ανέλθουν στα 219 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 21 εκατ. ευρώ ως προς την αντίστοιχη πρόβλεψη. Μεγάλη σημασία δίνεται στο προσχέδιο στις

Η αναμενόμενη αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης θα προέλθει όχι από την ανεπαρκέσταση αύξηση της μέσης κατά κεφαλήν αμοιβής της μισθωτής εργασίας κατά 1,1%, δεδομένου ότι ο πληθωρισμός αναμένεται 2%, αλλά από την αύξηση του όγκου της μισθωτής απασχόλησης

δαπάνες για δημόσιες επενδύσεις, αφού το 2022 προβλέπεται η διάθεση πόρων ύψους 7.450 εκατ. ευρώ (6.250 εκατ. ευρώ από τη συγχρηματοδότηση εθνικών και ευρωπαϊκών πόρων κι άλλα1.200 εκατ. ευρώ αποκλειστικά από εθνικούς πόρους). Συνολικά το πρωτογενές αποτέλεσμα της

Γενικής Κυβέρνησης με όρους ενισχυμένης εποπτείας αναμένεται ότι θα αποδώσει έλλειμμα 1.656 εκατ. ευρώ, ήτοι 0,9% του ΑΕΠ. Αντίστοιχα, σε δημοσιονομική βάση το πρωτογενές αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης προβλέπεται ότι θα αποδώσει έλλειμμα 2.028 εκατ. ευρώ ίσο με 1,1% του ΑΕΠ. Σε ό,τι αφορά το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης, το 2022 αναμένεται ότι θα διαμορφωθεί στα 355.000 εκατ. ευρώ, που αναλογεί στο 190,4% του ΑΕΠ, μειωμένο κατά 7,5% του ΑΕΠ έναντι του 2021.

ΠΑΡΆΓΟΝΤΕΣ ΑΝΆΣΧΕΣΗΣ ΚΑΙ ΑΒΕΒΑΙΌΤΗΤΕΣ

Σύμφωνα με το Γραφείο Προϋπολογισμού

της Βουλής, οι οικονομικές συνθήκες το 2022 θα είναι σαφώς ευνοϊκότερες του 2021, αλλά οι αβεβαιότητες δεν έχουν εξαλειφτεί, απειλώντας την επιτυχία των στόχων. Ως

ανασχετικοί παράγοντες περιγράφονται η συνεχιζόμενη πίεση στο σύστημα υγείας και οι κακές επιδόσεις της χώρας από άποψη εμβολιασμών, κρουσμάτων και θανάτων, ενώ οι αβεβαιότητες σχετίζονται με προβλήματα που προκαλεί η ταχύτητα επαναφοράς της οικονομίας στη ζήτηση και την προσφορά. Ειδικά η προσφορά εκτιμάται πως ενδεχομένως θα ανατάξει καθυστερημένα, εξαιτίας των αυξήσεων στο κόστος ενέργειας παγκοσμίως, αλλά και των απωλειών από την απαξίωση κεφαλαιακού αποθέματος και εργασιακών δεξιοτήτων. Μια ακόμα αβεβαιότητα συνδέεται με την προβλεπόμενη αύξηση των φορολογικών εσόδων, καθώς συνδέεται με την ικανότητα επιχειρήσεων και νοικοκυριών να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους, τρέχουσες και συσσωρευμένες στη διάρκεια της τελευταίας διετίας. Η σημαντικότερη, ίσως, απειλή είναι ο πληθωρισμός, καθώς μια ενδεχόμενη διατήρηση των πληθωριστικών πιέσεων, στο εσωτερικό και την ΕΕ, θα οδηγήσει στη μείωση της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών και σε άνοδο του κόστους δανεισμού, με απρόβλεπτες συνέπειες στην οικονομική μεγέθυνση και το αφήγημα της ισχυρής Ελλάδας στη νέα εποχή. 

Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 63

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

131.084

Γεννήσεις Θάνατοι Φυσική Μεταβολή

84.767

124.954 83.763

86.440

88.553

120.296

124.495

118.788 92.898

114.766 109.084

107.545 105.091

91.847

100.000

103.274 105.170

120.000

101.495 100.158

102.229 94.152

140.000

121.183

Γεννήσεις-θάνατοι, φυσική μεταβολή

80.000 60.000 40.000 20.000

1990

2010

2017

2018

2019

-46.317

-41.191

2016

-33.856

2015

-35.942

2005

-60.000

-25.890

2.454

2000

-40.000

-29.336

-1.896

1995

5.682

1.337

8.007

0 -20.000

Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για την εξέλιξη των δημογραφικών μεγεθών της χώρας, το 2020 οι μεν γεννήσεις στην Ελλάδα ανήλθαν σε 84.767 οι δε θάνατοι σε 131.084. Παρατηρώντας τα δεδομένα του γραφήματος αναφορικά με τη σχέση γεννήσεων/θανάτων, φαίνεται πως μετά το 1990 το θετικό ισοζύγιο γεννήσεων/θανάτων άρχισε να μειώνεται, ώσπου το 2000 για πρώτη φορά διαπιστώθηκε αρνητική μεταβολή. Το δημογραφικό πρόβλημα επιδεινώθηκε ραγδαία την περίοδο της οικονομικής κρίσης, χωρίς θετική προοπτική στο εξής, αποτελώντας τροχοπέδη για την ανάπτυξη στο μέλλον.

2020

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

Κλίμακα ανεπάρκειας τροφής 2020 Ποσοστό του πληθυσμού % 16 13,2

14,1 12,8

12 10 8 6,2

6,6

6 4

2,7

Χωρίς τροφή

Πείνα

2,2

2 0

Ανησυχία

Υγιεινή και θρεπτική τροφή

Μερικά είδη τροφίμων

Παράλειψη γευμάτων

Λιγότερη ποσότητα τροφής

Ολόκληρη ημέρα χωρίς τροφή

Η ΕΛΣΤΑΤ συμπεριέλαβε στην Έρευνα Εισοδήματος και Συνθηκών Διαβίωσης των Νοικοκυριών από το 2019 οκτώ ερωτήματα, τα οποία πρότεινε ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) για την κατάρτιση του δείκτη βιώσιμης ανάπτυξης (εξάλειψη πείνας έως το 2030). Στην Ελλάδα πέρυσι κατά το 13,2% οι άνθρωποι ανησύχησαν ότι δεν θα είχαν αρκετή τροφή να καλύψουν τις ανάγκες τους, κατά το 12,8% έφαγαν μόνο ορισμένα είδη τροφών, κατά το 6,2% αναγκάστηκαν να παραλείψουν ένα γεύμα, κατά το 6,6% έφαγαν λιγότερο από τις ανάγκες τους, κατά το 2,7% έμειναν χωρίς τροφή, κατά το 3% πεινούσαν αλλά δεν έφαγαν και κατά το 2,2% πέρασαν και ημέρα ολόκληρη χωρίς τροφή. Ο επιπολασμός μέτριας και σοβαρής ανεπάρκειας τροφής επί του συνολικού πληθυσμού ήταν τα έτη 2018-2020 στην Ελβετία 2% και στην Ελλάδα 8,6%.

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

Εξέλιξη κόκκινων δανείων σε δισ. 80 71,2 70

68,5 62,2

60 47,2

47,3

40 29,4

30 20 10 0

Σεπ. 2019 Δεκ. 2019 Μαρ. 2020 Ιουν. 2020 Σεπτ. 2020 Δεκ. 2020 Μαρ. 2021 Ιουν. 2021

Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος

64 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος τα «κόκκινα» δάνεια μειώνονται από το 2016, οπότε είχαν τη μεγαλύτερη τιμή τους. Η μείωση αυτή αξιοποιήθηκε από το Υπουργείο Οικονομικών τον Οκτώβριο φέτος, μαζί με άλλους δείκτες, προκειμένου να υποστηρίξει ότι η οικονομία βελτιώθηκε. Ωστόσο τα «κόκκινα» δάνεια, που μεταβίβασαν οι τράπεζες το δεύτερο τρίμηνο φέτος σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο, αυξήθηκαν κατά 19 δισ. ευρώ –από τα 42,7 δισ. ευρώ ανέβηκαν στα 61,7 δισ. ευρώ. Το ίδιο διάστημα οι τράπεζες μείωσαν τα «κόκκινα» δάνεια από 57,9 δισ. ευρώ σε 34,6 δισ. ευρώ σε επίπεδο ομίλων (μείωση κατά 23,3 δισ. ευρώ) και από 47,3 δισ. ευρώ σε 29,4 δισ. ευρώ (μείωση κατά 17,9 δισ. ευρώ). Τα δάνεια φεύγουν από τους ισολογισμούς των τραπεζών, αφήνοντας τα νοικοκυριά στο έλεος των funds και το ιδιωτικό χρέος θεόρατο.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Σύμφωνα με την έκθεση του ΔΝΤ για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, ο ρυθμός ανάπτυξης του ΑΕΠ από 6,5% το 2021 εκτιμάται πως θα διαμορφωθεί σε 4,6% το 2022 και σε 1,3% του ΑΕΠ το 2026. Ο εναρμονισμένος ΔΤΚ φέτος θα φτάσει το -0,1%, το 2022 θα γίνει οριακά θετικός 0,4%, ενώ το 2026 θα ανέλθει στο 1,9%. Για το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών προβλέπεται ότι το έλλειμμα, λόγω αυξημένων εισαγωγών, θα φτάσει το 7,4% του ΑΕΠ φέτος, με προοπτική να μειωθεί στο 5,1% το 2022 και στο 3,4% το 2026. Το πρωτογενές έλλειμμα θα διαμορφωθεί φέτος στο 7,3% του ΑΕΠ και το 2022 στο 1,3%, ενώ θα μετατραπεί σε πρωτογενές πλεόνασμα με τιμές 0,2% του ΑΕΠ το 2023, 0,6% το 2024, 1% το 2025 και 1,5% το 2026. Το δημόσιο χρέος θα διαμορφωθεί στο 206,7% του ΑΕΠ φέτος και θα υποχωρήσει στο 199,4% του ΑΕΠ το 2022.

Προβλέψεις ΔΝΤ 2021-2026 για την ελληνική οικονομία

6,5

4,6

4 2

1,3

0,4

1,9

-0,1 -1,3

-2

-1,3 -3,4

-4 -5,1

-6 -8

1,5

-7,4 -7,3

-7,4

-8,2

2020

-10

2021

2022

2026

Ανάπτυξη ΑΕΠ (%) Εναρμονιοσμένος ΔΤΚ Μέσος ετήσιος όρος Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (% ΑΕΠ) Πρωτογενές έλλειμμα / πλεόνασμα (% ΑΕΠ) Πηγή: IMF World Economic Outloook Οκτώβριος 2021

Δείκτης Οικονομικού Κλίματος 2021

117,8 109,7

116,6

116,6 117,6 113

117,1 117,9 108,7

118 119 111,2

114 114,5 108,6

97,9

99,9 100,9 96,9

100

93,1 93,4 91,9

120

109,9 110,5

140

91,2 91,5 90,7

Σύμφωνα με το δελτίο οικονομικής συγκυρίας του ΙΟΒΕ, ύστερα από μακρά περίοδο συνεχούς ανόδου, ο δείκτης οικονομικού κλίματος παρουσίασε μικρή διόρθωση τον Σεπτέμβριο κατά 1,5 μονάδα, διαμορφούμενος στις 109,7 μονάδες, όπως άλλωστε συνέβη στην Ευρωζώνη και γενικότερα στην ΕΕ. Η πτώση οφείλεται σε σημαντική εξασθένιση των επιχειρηματικών προσδοκιών στη βιομηχανία και σε νέα υποχώρηση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης, ως συνέχεια της σχετικής αρνητικής τάσης από τον Ιούνιο. Στο λιανικό εμπόριο οι εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις μεταβλήθηκαν ήπια –το ύψος των αποθεμάτων αποκλιμακώθηκε αισθητά και οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη των πωλήσεων εξασθένισαν αισθητά.

ΕΕ-27 Ευρωζώνη Ελλάδα

80 60 40 20 0 Μ

Πηγή: IOBE

Το Νόμπελ Οικονομίας 2021 απονεμήθηκε στους Ντέιβιντ Καρντ, Τζόσουα Άνγκριστ και Γκίντο Ίμπενς. Ο Καρντ έδειξε μέσω των φυσικών πειραμάτων ότι η αύξηση του ελάχιστου μισθού και η αύξηση της μετανάστευσης δεν οδηγούν απαραίτητα σε αύξηση της ανεργίας ή μείωση των χαμηλόμισθων εργατών. Το έργο των Άνγκριστ και Ίμπενς λύνει μεθοδολογικά προβλήματα στην ανάλυση των αιτιακών σχέσεων, δείχνοντας ότι μπορούν να εξαχθούν ακριβή συμπεράσματα για την αιτία και το αποτέλεσμα από τα φυσικά πειράματα. Στη μεθοδολογία τους θέτουν στο κέντρο της οικονομικής επιστήμης τον άνθρωπο. Προς επίρρωση της θέσης τους, η εξέλιξης των θανάτων από την πανδημία τον Οκτώβριο δηλώνει την αποτυχία της κυρίαρχης οικονομικής ορθοδοξίας, εφόσον γι’ αυτήν οι οικονομικοί δείκτες προηγούνται της ζωής.

Οι νεκροί του Covid-19, πρώτο δεκαήμερο Οκτωβρίου 35

33 32

32 31

30 29

29 28 27 26

01/10

02/10

03/10

04/10

05/10

06/10

07/10

08/10

09/10

10/10

Πηγή: Ημερήσια επισκόπηση gov.covid19

Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 65

ΕΡΕΥΝΑ

Αποκλειστικό: οι δείκτες της αγοράς

o «σέλφ σέρβις» σε συνεργασία με την IRI παρουσιάζει πολύτιμα στοιχεία, στα οποία αποτυπώνονται οι πλέον πρόσφατες εξελίξεις και τάσεις της αγοράς των προϊόντων ευρείας κατανάλωσης, που διακινούνται μέσω των αλυσίδων σούπερ μάρκετ, στην ηπειρωτική Ελλάδα και την Κρήτη. Συγκεκριμένα, οι πίνακες και τα διαγράμματα που ακολουθούν καταγράφουν την ποσοστιαία μεταβολή πωλήσεων -σε αξία και σε όγκο- σε 27 σημαντικές κατηγορίες καταναλωτικών προϊόντων, το μερίδιο πωλήσεων των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας (PL) στις αντίστοιχες κατηγορίες, τις πωλήσεις που πραγματοποιήθηκαν μέσω εκπτωτικής ενέργειας, τη διακύμανση των τιμών λιανικής πώλησης των κωδικών μιας κατηγορίας (ανώτατη, μέση, κατώτατη τιμή), καθώς και τους 20 top κωδικούς σε πωλήσεις, σε όγκο και αξία.

66 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

ΕΡΕΥΝΑ

Πίνακας 1: Ποσοστιαία μεταβολή πωλήσεων - Σεπτέμβριος 2021 vs Σεπτέμβριος 2020, % Σε αξία

Σε τεμάχια

ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΆ

2,0

-2,1

ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΆ ΠΛΥΝΤΗΡΊΟΥ ΡΟΎΧΩΝ

-0,4

-3,2

ΑΦΡΌΛΟΥΤΡΑ

3,3

1,6

ΓΆΛΑ ΕΒΑΠΟΡΈ

-1,6

-6,0

ΓΙΑΟΎΡΤΙ

-1,1

1,4

ΜΠΆΡΕΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΏΝ

9,1

6,2

ΕΛΑΙΌΛΑΔΑ

9,8

-2,3

ΕΜΦΙΑΛΩΜΈΝΟ ΝΕΡΌ

1,5

-1,4

ΚΑΤΕΨΥΓΜΈΝΑ ΛΑΧΑΝΙΚΆ

9,4

8,3

ΚΑΤΕΨΥΓΜΈΝΑ ΈΤΟΙΜΑ ΓΕΎΜΑΤΑ

2,8

11,0

ΚΑΦΈΣ ΦΊΛΤΡΟΥ

17,6

22,8

ΚΡΟΥΑΣΑΝ

7,6

5,6

ΜΑΛΑΚΤΙΚΆ ΡΟΎΧΩΝ

4,2

-3,9

ΜΑΡΓΑΡΊΝΕΣ

-5,3

-6,2

ΜΠΎΡΑ

-5,8

-8,0

ΟΔΟΝΤΌΚΡΕΜΕΣ

-1,0

-3,0

ΟΥΙΣΚΙ

8,3

8,4

ΠΑΙΔΙΚΈΣ ΠΆΝΕΣ

3,4

1,1

ΠΡΟΪΌΝΤΑ STYLING

3,7

1,4

ΣΑΜΠΟΥΆΝ

-0,7

-5,7

ΣΠΟΡΈΛΑΙΑ

40,0

7,4

ΥΓΡΆ ΠΛΥΣΊΜΑΤΟΣ ΠΙΆΤΩΝ

0,0

-5,1

ΦΡΈΣΚΟ ΓΆΛΑ

-4,1

-4,3

ΧΥΜΟΊ

4,1

6,0

ΖΥΜΑΡΙΚΆ

11,0

6,8

ΡΥΖΙ

1,1

0,4

ΚΑΤΕΨΥΓΜΈΝΗ ΠΙΤΣΑ

10,5

12,9

Πηγή: IRI FMCG Sept. 2021

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ 1. Η έρευνα πραγματοποιείται σε εβδομαδιαία βάση από την IRI, στο σύνολο των τυποποιημένων καταναλωτικών προϊόντων που πωλούνται μέσω των σούπερ μάρκετ σε ηπειρωτική Ελλάδα και Κρήτη. Από αντιπροσωπευτικό δείγμα 1.650 καταστημάτων προερχόμενο από 35 και πλέον λιανεμπορικές αλυσίδες, λαμβάνονται στοιχεία πωλήσεων scanners που με την κατάλληλη στατιστική προβολή, καλύπτουν όλη την αγορά των σούπερ μάρκετ. 2. Οι πίνακες περιέχουν στοιχεία σημαντικών, από πλευράς πωλήσεων, κατηγοριών. Τα στοιχεία αυτά παραχωρούνται κατ’ αποκλειστικότητα στο περιοδικό μας από την IRI ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση των ανωτέρω χωρίς την έγγραφη άδεια της IRI, της οποίας αποτελούν ιδιοκτησία.

Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 67

ΕΡΕΥΝΑ

Πίνακας 2: Μερίδιο προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας σε αξία, % Σεπτέμβριος 2021

Σεπτέμβριος 2020

ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΆ

1,7

2,0

ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΆ ΠΛΥΝΤΗΡΊΟΥ ΡΟΎΧΩΝ

3,1

3,2

ΑΦΡΌΛΟΥΤΡΑ

3,9

4,2

ΓΆΛΑ ΕΒΑΠΟΡΈ

18,4

19,2

ΓΙΑΟΎΡΤΙ

7,4

8,0

ΜΠΆΡΕΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΏΝ

12,0

12,5

ΕΛΑΙΌΛΑΔΑ

13,9

15,1

ΕΜΦΙΑΛΩΜΈΝΟ ΝΕΡΌ

10,1

11,0

ΚΑΤΕΨΥΓΜΈΝΑ ΛΑΧΑΝΙΚΆ

20,3

23,0

ΚΑΤΕΨΥΓΜΈΝΑ ΈΤΟΙΜΑ ΓΕΎΜΑΤΑ

28,4

31,6

ΚΑΦΈΣ ΦΊΛΤΡΟΥ

7,5

7,9

ΚΡΟΥΑΣΑΝ

11,5

12,8

ΜΑΛΑΚΤΙΚΆ ΡΟΎΧΩΝ

5,0

4,5

ΜΑΡΓΑΡΊΝΕΣ

1,1

0,9

ΜΠΎΡΑ

1,2

1,5

ΟΔΟΝΤΌΚΡΕΜΕΣ

0,1

ΟΥΙΣΚΙ

1,2

1,1

ΠΑΙΔΙΚΈΣ ΠΆΝΕΣ

0,4

0,5

ΠΡΟΙΌΝΤΑ STYLING

1,9

2,2

ΣΑΜΠΟΥΆΝ

1,6

ΣΠΟΡΈΛΑΙΑ

61,5

59,0

ΥΓΡΆ ΠΛΥΣΊΜΑΤΟΣ ΠΙΆΤΩΝ

9,2

9,5

ΦΡΈΣΚΟ ΓΆΛΑ

11,9

12,4

ΧΥΜΟΊ

11,2

12,1

ΖΥΜΑΡΙΚΆ

14,7

15,3

ΡΥΖΙ

34,1

33,7

ΚΑΤΕΨΥΓΜΈΝΗ ΠΙΤΣΑ

13,9

11,6

Πηγή: IRI FMCG Sept. 2021 68 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

ΕΡΕΥΝΑ Top 20 κωδικοί Παρουσιάζονται οι 20 πρώτοι από πλευράς πωλήσεων κωδικοί προϊόντων, που ανήκουν σε βασικές κατηγορίες τροφίμων, για την εβδομάδα που τελειώνει στις 03/10/2021.

Πίνακας 3α: Κατάταξη σύμφωνα με τις πωλήσεις σε αξία 1

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΙΚΟΣ 200GR

NESCAFE CLASSIC 200GR

BABYCARE REFILL 3X72CT-6E

ΑΛΦΑ ΜΠΥΡΑ ΚΟΥΤΙ 9X330ML+3 ΔΩΡΟ

NESCΑFE CLASSIC100GR

NOYNOY FAMILY 3.5% 1.5LT (-0.35E)

TOTAL ΦΑΓΕ 2% 3X200GR

MMMILK FAMILY 3.5% 1.5LT

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΙΚΟΣ 100GR

GIN GORDONS DRY 700ML 37.5%

FIX HELLAS ΜΠΥΡΑ KOYTI 6Χ330ML (4+2)

ΜΙΜΙΚΟΣ ΦΙΛΕΤΟ ΣΤΗΘΟΣ ΑΠΟ ΝΩΠΟ ΚΟΤΟΠΟΥΛΟ

KAΡΑΜΟΛΕΓΚΟΣ ΨΩΜΙ ΤΟΣΤ ΣΙΤΟΥ 705GR

ΖΑΓΟΡΙ 5X1.5LT+1ΔΩΡΟ

ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΧΩΡΙΟ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ ΠΑΡΘΕΝΟ

TOTAL ΦΑΓΕ 2% 1KG

SEPTONA CHAMOMILLE 3X64CT -50%

ΖΑΓΟΡΙ 12X500ML

ΔΩΔΩΝΗ ΦΕΤΑ ΑΛΜΗ 400GR

MMILK FAMILY 1.5% 1.5LT

Πίνακας 3β: Κατάταξη σύμφωνα με τις πωλήσεις σε τεμάχια 1

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΙΚΟΣ 200GR

ΖΑΓΟΡΙ 500ML

ΙΟΝ ΣΟΚΟΦΡΕΤΑ ΓΑΛΑΚΤΟΣ 38GR

NESCAFE CLASSIC 200GR

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΙΚΟΣ 100GR

KAΡΑΜΟΛΕΓΚΟΣ ΨΩΜΙ ΤΟΣΤ ΣΙΤΟΥ 705GR

NOYNOY FAMILY 1.5% 1.5LT (-0.35E)

ΜΕΛΙΣΣΑ ΣΠΑΓΓΕΤΙ N6 500GR

ΖΑΓΟΡΙ 5X1.5LT+1ΔΩΡΟ

NOYNOY FULL FAT 400GR

ΔΕΛΤΑ ΠΛΗΡΕΣ 1LT 3.5%

MMMILK FAMILY 3.5% 1.5LT

BABYCARE REFILL 3X72CT-6E

AMITA MOTION 330ML

ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΓΕΥΣΗ 2 ΨΩΜΙ ΤΟΣΤ ΣΙΤΟΥ 700GR

ΖΑΓΟΡΙ 12X500ML

ΖΑΧΑΡΗ ΚΡΥΣΤΑΛΛΙΚΗ ΕΥΡ. ΕΝΩΣΗΣ

ΚΑΡΑΜΟΛΕΓΚΟΣ ΨΩΜΙ ΤΟΣΤ ΣΙΤΟΥ ΜΙΝΙ 360ΓΡ

NOYNOY LOW FAT 400GR

ΜΑΡΓΑΡΙΝΗ ΝΕΟ ΒΙΤΑΜ ΠΑΚ. 250GR

Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 69

ΕΡΕΥΝΑ Διάγραμμα 1 Πωλήσεις (%) μέσω εκπτωτικής ενέργειας ανά κατηγορία προϊόντων. Παρουσιάζονται στοιχεία για 27 σημαντικές κατηγορίες προϊόντων, που αφορούν τον Σεπτέμβριο 2021.

% πωλήσεων που έγινε χωρίς κάποια ενέργεια τιµής

% πωλήσεων που έγινε κάτω από κάποια ενέργεια τιµής

ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ

15,0%

85,0%

ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΟΥ ΡΟΥΧΩΝ

15,5%

84,5%

ΑΦΡΟΛΟΥΤΡΑ

25,3%

74,7%

ΓΑΛΑ ΕΒΑΠΟΡΕ

49,8%

50,2%

ΓΙΑΟΥΡΤΙ

30,7%

69,3%

ΜΠΑΡΕΣ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΚΩΝ

50,4%

49,6%

ΕΛΑΙΟΛΑ∆Α

28,8%

71,2%

7,9%

92,1%

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ

24,8%

75,2%

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΕΤΟΙΜΑ ΓΕΥΜΑΤΑ

37,6%

62,4%

ΚΑΦΕΣ ΦΙΛΤΡΟΥ

32,8%

67,2%

ΚΡΟΥΑΣΑΝ

24,1%

75,9%

ΜΑΛΑΚΤΙΚΑ ΡΟΥΧΩΝ

30,9%

69,1%

ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ

36,7%

63,3%

ΜΠΥΡΑ

20,6%

79,4%

Ο∆ΟΝΤΟΚΡΕΜΕΣ

38,0%

62,0%

ΟΥΙΣΚΙ

24,0%

76,0%

ΠΑΙ∆ΙΚΕΣ ΠΑΝΕΣ

50,0%

ΠΡΟΪΟΝΤΑ STYLING

31,5%

68,5%

ΣΑΜΠΟΥΑΝ

37,1%

62,9%

ΣΠΟΡΕΛΑΙΑ

12,1%

87,9%

ΥΓΡΑ ΠΛΥΣΙΜΑΤΟΣ ΠΙΑΤΩΝ

47,3%

52,7%

ΦΡΕΣΚΟ ΓΑΛΑ

11,0%

89,0%

ΧΥΜΟΙ

33,1%

66,9%

ΖΥΜΑΡΙΚΑ

33,3%

66,7%

ΡΥΖΙ

12,9%

87,1%

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΗ ΠΙΤΣΑ

35,3%

ΕΜΦΙΑΛΩΜΕΝΟ ΝΕΡΟ

70 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

64,7% 20

100

ΕΡΕΥΝΑ Διάγραμμα 2 ΣΟΚΟΛΑΤΟΥΧΟ ΓΑΛΑ: Τιμές λιανικής (κατώτατη – μέση – ανώτατη) Παρουσιάζεται η χαμηλότερη, η υψηλότερη και η μέση σταθμισμένη λιανική τιμή των κωδικών μίας κατηγορίας. Οι κωδικοί που επιλέγονται είναι οι 20 πρώτοι από πλευράς πωλήσεων για την εβδομάδα 29/08/2021-03/10/2021.

κατώτατη

µέση

ανώτατη 1,22 1,40 1,62

ΡΟ∆ΟΠΑΚΙ 3X250ML 0.50E 0,90 MILKO BOTTLE 500ML

1,04 MILKO SUGARFREE BOTTLE 500ML

1,32 1,30

1,54 1,54

0,48 0,56 0,64

ΓΑΛΑ ΚΑΚΑΟ ΦΡ. ΕΒΟΛ 250ΓΡ ΠΛ. ΜΠ.

1,80

2,30

MILKO BOTTLE 1LT 0,92 ΦΑΡΜΑ ΚΟΥΚΑΚΗ CHOCOFULL 500ML 0,70 ΡΟ∆ΟΠAKI 450ML+50ML

1,28

2,60

1,48

0,94 1,16 1,44

2,00

ARLA PROTEIN MILK DRINK CHOCO 50% LE

2,32

0,92 1,05 1,15

MILKO CARTON 450ML

1,34 MILKO PROTEIN DARK CHOCO 500ML

1,58

1,90 3,12

MILKO BOTTLE 4X250ML

3,70

3,92

0,80 1,12 1,22 1,12 1,40 1,45

ΟΛΥΜΠΟΣ CHOCO COOL 500ML 0.20E ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΑΣ COCOA 3.7% 500ML 0,63 0,70 0,73

MILKO 250ML

0,92 1,05 1,20

TOPINO 450GR

2,04 NOYNOY CHOICE 1LT 1,86 ΦΑΡΜΑ ΚΟΥΚΑΚΗ CHOCOFULL 1LT

2,30

2,23

2,50 2,63

1,10 1,30 1,33

ΜΕΒΓΑΛ HIGH PROTEIN CHOCO 242ML 0,10 ΟΛΥΜΠΟΣ CHOCO ΠΑΣΤ.250ML

0,60 0,70 0,85 0.90 1,00

∆Ω∆ΩΝΗ ΚΑΚΑΟ 500ML 0

Νοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 71

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

3αλφα Η ΑΞΊΑ ΤΩΝ ΟΣΠΡΊΩΝ ΤΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΟΙΚΟΓΈΝΕΙΑ

H 3αλφα – Αφοί Κ. Καραγεωργίου, μια εταρεία με πάνω από μισό αιώνα παρουσία στην αξιοποίηση της αγροτικής παραγωγής, δημιούργησε μία νέα τηλεοπτική, μέσα

από την οποία παρουσιάζει την πολύχρονη και ισχυρή σχέση της με την ελληνική οικογένεια. «Μέσα από την ταινία, η 3αλφα παρουσιάζει την δική της «Στάση Ζωής»,

με δυνατές οικογενειακές και προσωπικές στιγμές άρρηκτα συνδεδεμένες με ένα οικείο και υγιεινό πιάτο φαγητό, με πρωταγωνιστή φυσικά τα όσπρια της 3αλφα. Ο θεατής έχει την δυνατότητα να παρακολουθήσει την ταινία και να ταυτιστεί με τις εικόνες που παρακολουθεί, επιβεβαιώνοντας για άλλη μια φορά πως «Στην Ελλάδα, όσπρια θα πει 3αλφα», σημειώνει η εταιρεία. Τη σκηνοθεσία της ταινίας υπογράφει ο Τάκης Ζερβουλάκος, τη μουσική, που εμπνεύστηκε ειδικά για την 3αλφα, ο συνθέτης Παναγιώτης Καλαντζόπουλος και την παραγωγή η εταιρεία x-rated.

«Σπιτικός» Ζωμός Knorr ΜΕ ΤΗ CHEF ΜΑΡΓΑΡΊΤΑ ΝΙΚΟΛΑΐΔΗ ΚΑΛΕΊ ΣΕ «FOOD ROULETTE» Ο «Σπιτικός» Ζωμός Knorr, συνεργάζεται με τη δημοφιλή chef Μαργαρίτα Νικολαΐδη, και προσκαλεί το καταναλωτικό κοινό στο «Food Roulette», ένα ανατρεπτικό digital παιχνίδι γεύσεων. Με τον δικό της τρόπο διαφημίζει η εταιρεία τη νέα πρωτοβουλία. «Αναρωτιέσαι κι εσύ, τι κοινό μπορεί να έχουν ένα καλαμπόκι με ένα blueberry, μια σπαλομπριζόλα με ένα αβοκάντο, μία πιπεριά Φλωρίνης με ένα αμύγδαλο; Η Μαργαρίτα, η chef που όλοι αγαπήσαμε από την πρώτη στιγμή, σε καλεί να λάβεις μέρος στο «Food Roulette», για να δεις πώς η ίδια και ο «Σπιτικός» Ζωμός Knorr μπορούν να δέσουν τον πιο «κουλό» συνδυασμό υλικών σε 4 μοναδικές συνταγές που θα προβληθούν από τo YouTube κανάλι της Knorr», σημειώνει. 72 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

Yπό την αιγίδα

09•12•21

presents

Live Online-HYBRID

Corporate Communication

Conference

Greece 2.0: Communication & PR spearheading country’s disruption After years of pain, Greece is in an upbeat mood, and rides waves of optimism. A robust and highly funded Recovery and Resilience Plan (RRP) aspires to change the Greek growth model and institutions. This is a fundamental economic and social transformation. Communication holds a vital role for successfully navigating transformation. By removing cultural barriers to change, by leading outward campaigns, by navigating disruption, by relaunching brands, by helping businesses and institutions earn trust, by providing strategic counsel to leaders and policy makers as they navigate reputational challenges, and, finally, by making the Plan doable. On Dec 9th we aim at creating clarity on this journey. At the 15th Corporate Communication Conference, under the auspices of the international association IPRA and Cyprus’ SDEK, Greece’s best-of-breed industry experts will discuss trends with international speakers, and present top-notch knowledge from diverse practices.

Χορηγός

www.corpcom.gr Συμμετοχές: Κιουρτσιδάκης, 210(εσωτ. 661 7777 224), Ε: fkiourtsidakis@boussias.com Συμμετοχές: ΒασίληςΦίλιππος Κουτσαβλής, T: 210 6617Τ.:777 129),(εσωτ. Ε: vkoutsavlis@boussias.com Χορηγίες: Άννα Γυπαράκη, T: 210 661(εσωτ. 7777 (εσωτ.152) Ε: agyparaki@boussias.com Χορηγίες: Άννα Γυπαράκη, T: 210 6617 777 152), Ε: agyparaki@boussias.com Ντάνος Τσάκαλος, 210 661 7777 (εσωτ. 151) Ε: dtsakalos@boussias.com AgendaΠεριεχόμενο: SetUp & Moderation: ΔημήτρηςT: Κωνσταντέλλος, Ε: corpcomgr2021@gmail.com

Official Publication

ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Νέες μάσκες εντατικής περιποίησης από το Syoss Το Syoss παρουσιάζει δύο πρωτοποριακές, πολλαπλών χρήσεων Μάσκες Εντατικής Περιποίησης Repair Boost και Color Vibrancy Boost, που επαναφέρουν τη χαμένη λάμψη των μαλλιών. Οι νέες μάσκες υπόσχονται ενδυνάμωση, επανόρθωση, βαθιά θρέψη και μαλλιά δυνατά και εντυπωσιακά. Οι νέες μάσκες εντατικής περιποίησης κυκλοφορούν σε δύο τύπους: Color Vibrancy Boost, για μαλλιά βαμμένα ή με ανταύγειες, και Repair Boost, για ξηρά & ταλαιπωρημένα μαλλιά. Έχουν vegan φόρμουλες υψηλής συγκέντρωσης και είναι εμπνευσμένες από τις ιαπωνικές ιεροτελεστίες ομορφιάς. Συνδυάζουν φυσικά συστατικά και περιέχουν πέντε φορές περισσότερα αμινοξέα, για ακόμα πιο εντατικό αποτέλεσμα και μαλλιά λαμπερά, δυνατά, με υγιή όψη. Στοχεύοντας στις εξειδικευμένες ανάγκες κάθε τύπου μαλλιών, οι Syoss Μάσκες Εντατικής Περιποίησης μπορούν να χρησιμοποιηθούν με 4 διαφορετικούς τρόπους: Πριν το Λούσιμο, για περιποίηση ελαφριάς υφής, ως conditioner, για ευκολοχτένιστα μαλλιά, ως μάσκα, για βαθιά περιποίηση και ως μάσκα νύχτας, για ακόμα πιο εντατική περιποίηση.

Νέα σειρά Nescafé Gold Roastery O Nescafé Gold παρουσιάζει τη νέα σειρά Nescafé Gold Roastery, που περιλαμβάνει τα δύο νέα ροφήματα, Nescafé Gold Roastery Dark και Nescafé Gold Roastery Light. Πρόκεται για στιγμιαίο καφέ, που συνδυάζει αρμονικά τους προσεκτικά επιλεγμένους κόκκους καφέ Arabica και Robusta, οι οποίοι καβουρδίζονται σε δύο ξεχωριστές παρτίδες, αναδεικνύοντας τα πιο λεπτά χαρμάνια και αρώματα. Ο Nescafé Gold Roastery Dark με τις νότες μαύρης σοκολάτας και καβουρδισμένου καρυδιού αποτελεί την ιδανική επιλογή για όσους επιθυμούν ένα έντονο, πλούσιο γευστικό αποτέλεσμα, ενώ για όσους αναζητούν μία πιο γλυκιά και ήπια εκδοχή προτείνεται το Nescafé Gold Roastery Light, με νότες καραμελωμένου μελιού και φρυγανισμένου μπισκότου. Η νέα σειρά Nescafé Gold Roastery βρίσκεται στα ράφια των σούπερ μάρκετ, με εντυπωσιακή συσκευασία.

Νέες γεύσεις vegan σαλατών Condito Η Condito επεκτείνει την πολυβραβευμένη σειρά Vegan Σαλατών Condito The Green Line προσθέτοντας δύο νέες πρωτοποριακές γεύσεις: α) Vegan Χτυπητή 250g και β) Vegan Χτυπητή με κόκκινη πιπεριά 250g. Οι 2 νέοι vegan-νηστίσιμοι κωδικοί έχουν ως βάση λευκό φυτικό αναπλήρωμα τυριού, δεν περιέχουν αυγό, γλουτένη και γαλακτοκομικά και έχουν λάβει πιστοποίηση vegan από τη V-Label. Όπως όλα τα προϊόντα της σειράς Condito The Green Line, οι νέες γεύσεις δεν απευθύνονται αποκλειστικά σε όσους νηστεύουν, είναι vegans, vegetarians ή έχουν κάποιους συγκεκριμένους διατροφικούς περιορισμούς, αλλά σε όλους όσοι θέλουν να νιώθουν καλύτερα με τις διατροφικές τους επιλογές, χωρίς να στερούνται την απόλαυση και την ποικιλία των γεύσεων.

74 | σελφ σέρβις | Νοέμβριος 2021

Αντισηπτική λοσιόν χεριών ΜΕΓΑ Η αντιβακτηριδιακή λοσιόν για τα χέρια ΜΕΓΑ, χάρη στην ενισχυμένη σύνθεσή της με 70% αιθυλική αλκοόλη και επιπλέον αντισηπτικό παράγοντα, είναι επιστημονικά αποδεδειγμένα ο κατάλληλος σύμμαχος για την ασφαλή καθημερινή προστασία από βακτήρια, μύκητες και ιούς με περίβλημα, σύμφωνα με τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα EN1276, EN1500, EN1650, EN14476, ΕΝ13727, ΕΝ13624, ΕΝ14348. Επιπλέον, η λοσιόν ΜΕΓΑ είναι ελεγμένη με εξειδικευμένα ΕΝ tests, εξαιρετικά υψηλών απαιτήσεων, που πιστοποιούν τη βακτηριοκτόνο, μυκητοκτόνο και ιοκτόνο δράση της, με αποτέλεσμα να είναι κατάλληλη ακόμα και για ιατρική χρήση, δηλαδή για χρήση σε ιατρικούς ή νοσοκομειακούς χώρους (medical use). Με λεπτόρευστη υφή, που δεν κολλάει και δεν αφήνει υπολείμματα στα χέρια, προσφέρει άμεση καθαριότητα και αντισηπτική προστασία, χωρίς νερό. Είναι εγκεκριμένη από τον ΕΟΦ και είναι διαθέσιμη σε δύο τύπους συσκευασιών: Σε πρακτική συσκευασία 100ml με spray, ιδανική για χρήση εκτός σπιτιού, καθώς και σε οικονομική συσκευασία 500ml με αντλία, ιδανική για χρήση οικιακή ή σε κοινόχρηστους χώρους. Οι δύο συσκευασίες λειτουργούν ως δοσομετρητές, εξασφαλίζοντας την εύκολη εφαρμογή της ιδανικής ποσότητας σε κάθε χρήση.

Νέα Κρέμα Χεριών ECHO από τη FARCOM Δύο νέοι κωδικοί προστέθηκαν στο χαρτοφυλάκιο της FARCOM, κάτω από το εμπορικό σήμα ECHO. Πρόκειται για την Κρέμα Χεριών ECHO με αντιβακτηριδιακό παράγοντα, εκχύλισμα ελιάς οργανικής καλλιέργειας και βιταμίνη Ε, η οποία διατίθεται σε δύο συσκευασίες, σωληνάριο 75ml και βάζο 200ml. Η νέα κρέμα χεριών προστατεύει και ενυδατώνει σε βάθος, ενώ χαρίζει μοναδική απαλότητα και υγιή όψη. Περιέχει νέας γενιάς αντιβακτηριδιακό παράγοντα, που συμβάλλει στην υγιεινή των χεριών, ενώ είναι ιδανική για καθημερινή χρήση, ακόμα και μετά την εφαρμογή αντισηπτικού προϊόντος. Η νέα κρέμα χεριών ECHO είναι δερματολογικά ελεγμένη.

Με ένα και µόνο τερµατικό και για τις 5 τράπεζες, δέχεστε περισσότερες πληρωµές εύκολα, γρήγορα και αξιόπιστα: Με την υψηλότερη ταχύτητα ολοκλήρωσης συναλλαγής στο τερµατικό EFT/POS, σε λιγότερο από 1’’, Με διασύνδεση µε το ταµειακό σας σύστηµα, ώστε να κλείνετε το ταµείο σας άµεσα και χωρίς λάθη µέσα σε µερικά λεπτά, Με πλήρες ηλεκτρονικό report για τις συναλλαγές σας, προσαρµοσµένο στις δικές σας ανάγκες, Με εξυπηρέτηση όλων των καρτών ελληνικών και ξένων τραπεζών, apple pay, China Union Pay καθώς και όλων των καρτών πιστότητας, Με ολοκληρωµένο σύστηµα κρυπτογράφησης µηνυµάτων, για µέγιστη ασφάλεια, Με την εξειδικευµένη οµάδα υποστήριξης της EDPS να απαντά στις απορίες σας σε λίγα δευτερόλεπτα.

Με εξυπηρέτηση όλων των καρτών πιστότητας

Μάθετε περισσότερα στο edps.gr ή καλέστε στο 210 899 3660

Βέλτιστη Λύση Επεξεργασίας Πληρωμών στην Κατηγορία Ψηφιακές Τεχνολογίες & Συστήματα