Σελφ Σέρβις Τεύχος 526 by BOUSSIAS

526

ΜΑΪΟΣ 2022 2022

ISSN 1105 - 4972

ΑΓΟΡΑ Ορατότης μηδέν

σελ. 18

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Ελένη Τσατσαρωνάκη, Ν. Τσατσαρωνάκης ΑΒΕΕ Αδιαπραγμάτευτη ποιότητα!

σελ. 32

ΣΥΝΕΔΡΙΟ 12ο Food Retail CEO Forum Αγώνας ταχύτητας μετ’ εμποδίων

σελ. 35

ΡΕΠΟΡΤΑΖ H επέλαση των funds

σελ. 44

ΕΙΔΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη

σελ. 51

ΠΡΟΪΟΝ Προϊόντα περιποίησης μαλλιών Σημαντική πτώση πωλήσεων σελ. 68

ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΛΙΑΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ

526

ΜΑΪΟΣ 2022

ISSN 1105 - 4972

ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΛΙΑΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ

Editorial

Περί προβλημάτων υγείας

ίναι αδιανόητο για τις μεταπολεμικές γενιές Ευρωπαίων αυτό που συμβαίνει! Όσα αποφασίζονται σήμερα από τις ηγεσίες τους, απηχώντας ανησυχίες για την ασφάλεια και την οικονομική τάξη, η επιούσα τα κάνει να φαίνονται ασύγγνωστης μικρότητας για το μέγεθος των απειλών. «Αυτός ο πόλεμος θα τελειώσει, μόνο αν νικήσει η Ουκρανία!», διακηρύττει ο Αμερικανός Πρόεδρος. Και η ευρωπαϊκή ηγεσία, ενώ συντάσσεται μαζί του, στέλνοντας όπλα στον ουκρανικό στρατό και επενδύοντας πακτωλό χρήματος σε ίδιο επανεξοπλισμό, προετοιμάζει την κοινή της γνώμη για αιματηρές οικονομίες, με μέτρα αντίστοιχα ενός παρατεταμένου lockdown –ενεργειακού τώρα. Κι ενόσω ο Πούτιν αποφεύγει (για την ώρα) την πρόκληση του βομβαρδισμού των δυτικών εφοδιοπομπών στην παντέρμη Ουκρανία, το πλέον εύλογο ερώτημα καν δεν τίθεται δημοσίως: Τι μέλλει γενέσθαι αν, πιεσμένος ο Πούτιν στο πεδίο της αναμέτρησής του με σύμπασα τη Δύση «δι’ αντιπροσώπων», διακόψει ξάφνου την παροχή φυσικού αερίου και πετρελαίου στην Ευρώπη ως ανταπόδοση στην εξοπλιστική στήριξή της στον αντίπαλό του; Ο κ. Λάρι Φινκ, διευθύνων σύμβουλος της BlackRock, που διαχειρίζεται ενεργητικό αξίας άνω των δέκα τρισεκατομμυρίων δολαρίων, προειδοποιούσε περί τα τέλη του Μαρτίου, σε σημείωμά του προς μετόχους, ότι «η αντίδραση της Δύσης στην Ουκρανία συνιστά αλλαγή στην παγκόσμια οικονομική τάξη, βάζοντας τέλος στην πα-

8 | σελφ σέρβις | Μάϊος 2022

γκοσμιοποίηση που γνωρίσαμε». Είναι φανερό ότι ζούμε το προοίμιο της αναμέτρησης μεταξύ ΗΠΑ-Κίνας κι ο θεός να βάλει το χέρι του να ανακόψει την επιστροφή στο «δίκαιο της πυγμής». Το βάλει-δεν το βάλει, πάντως, οι ΗΠΑ φαίνεται πως, άνευ δεξιοτήτων σκακιστού, πετυχαίνουν ρουά-ματ στο μεγαλύτερο σύμμαχο κι ανταγωνιστή τους: Το ευρώ! Ο τρίτος πόλος του παγκόσμιου οικονομικού ανταγωνισμού –η ΕΕ– μάλλον πάσχει από προϊούσα πολιτική ευήθεια, αυτοευνουχιζόμενος… Στον εγχώριο μικρόκοσμο της βιομηχανίας και του εμπορίου των FMCG ήδη ο μεσοπρόθεσμα μεγάλος ζημιωμένος του επιχειρηματικού μας κόσμου, η μεσαία και μικρή επιχειρηματικότητα («μικρή» έως και «αόρατη» για τα ευρωπαϊκά μεγέθη), αγωνιά και δεν το κρύβει. Εξεγείρεται υποφέροντας από το αβάστακτο κόστος της ενεργειακής ακρίβειας, που κάνει την ανταγωνιστικότητά της φύλλο φτερό και τη ζήτηση των προϊόντων της λυμφατική. Η ψυχή της λυγίζει. Διότι είναι φρίκη να έχεις υποστεί υπερδωδεκαετή γυμνάσια αναμονής για την ανάταξη της οικονομίας, με την υπόσχεση ότι η εξωστρέφεια και η καινοτομία θα σε σώσουν, και ξάφνου η συγκυρία να σε ρίχνει στην τρικυμία μιας ακόμη μεγαλύτερης κρίσης, πετώντας σου για σωσίβιο ν’ αρπαχτείς ένα fund, μια ακόμα υπόσχεση ότι «η κρίση δημιουργεί ευκαιρίες!». Ποιες ευκαιρίες; Οι ευκαιρίες είναι για τους ομοπάτριους πλοιοκτήτες! Μεταφέροντας σχεδόν το μισό πια ρωσικό πετρέλαιο, κέρδισαν στο άψε σβήσε τρελά μερίδια και κέρδη. Δεκάρα δε δίνουν, αν ο Πούτιν χρηματοδοτεί έτσι την ισοπέδωση της Ουκρανίας κι αν οι Ευρωπαίοι ηγήτορες θέλουν,

λέει, να τον τιμωρήσουν γι’ αυτό, με εμπάργκο στα πετρέλαιά του. Χώρια η ευκαιρία του αμερικάνικου LNG γι’ αυτούς! Ευκαιρίες υπάρχουν, ναι, και για τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας! Οι καταγγελίες της Ένωσης Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας ότι μόνο τον Μάρτιο οι πάροχοι «καθάρισαν» ίσαμε 240 εκατ. θεόπεμπτα ευρώ το δίχως άλλο τις επισημαίνουν! Αλίμονο σε όσες επιχειρήσεις εξαρτούν άμεσα την ευρωστία τους από την τσέπη του καταναλωτή. Με γενικό πληθωρισμό 10,2% τον Απρίλιο και ειδικό 122% στο φυσικό αέριο, 88% στο ηλεκτρικό ρεύμα, 35% στη στέγαση, 29% στα καύσιμα και 10,9% στα τρόφιμα, η υπόθεση είναι ήδη τελειωμένη. Πρόκειται, τάχα, για απαισιόδοξη θεώρηση; Αναλογιστείτε μόνο ότι το 49% των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα πέρυσι έπαιρναν καθαρά στο χέρι μηνιαίως μέχρι 780 ευρώ κι ας μη μιλήσουμε για συνταξιούχους, ανέργους και μερικώς απασχολούμενους. Αναλογιστείτε, επίσης, ότι περίπου το 40% των μισθωτών σήμερα αμείβονται με βασικό μισθό –έναντι μόλις 7% το 2012(!)– διότι, με την εξαίρεση εννιά-δέκα κλάδων της οικονομίας, σε όλους τους άλλους δεν υφίσταται από τα χρόνια του «μαζί τα φάγαμε» αυτό που λέμε «ωρίμαση μισθού» (τριετίες, πενταετίες κλπ.)… Κατά τ’ άλλα «η οικονομική συγκέντρωση φέρνει περαιτέρω εξυγίανση της αγοράς». Με την ασθένειά της, όμως, τι γίνεται;

Νικόλας Παπαδημητρίου Αρχισυντάκτης

Περιεχόμενα

editorial

04 Περί προβλημάτων υγείας

επικαιρότητα

08 Τα νέα της ελληνικής αγοράς

διεθνή

16 Τα διεθνή νέα

αγορά

18 Ορατότης μηδέν 21 Δεν έκαναν Ανάσταση τα σούπερ μάρκετ 22 Με τα 1,2 δισ. ευρώ «φλερτάρει» ο τζίρος των cash & carry 24 Τοπικές εξαγορές και e-πωλήσεις ενισχύουν την ΕΥΣ 26 Επτά πλεονεκτήματα του e-shop χονδρικής της Metro 28 Η Κρητικός διευρύνει το δίκτυο των υπέρ μάρκετ 29 Νέο σχέδιο ανάπτυξης του δικτύου καταστημάτων Spar

συνέντευξη

30 Κωνσταντίνος Μωραΐτης, Condito Foods Διαρκής ανανέωση προϊοντικών προτάσεων 32 Ελένη Τσατσαρωνάκη, Ν. Τσατσαρωνάκης ΑΒΕΕ Αδιαπραγμάτευτη ποιότητα!

συνέδριο

35 12ο Food Retail CEO Forum Αγώνας ταχύτητας μετ’ εμποδίων

ρεπορτάζ

44 H επέλαση των funds

θεσμικά

48 Ανασύνθεση ή ανασύσταση τροφίμων

ειδικό αφιέρωμα

51 Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη Η συγκυρία ενισχύει την ανάγκη για υπεύθυνη δράση

6 | σελφ σέρβις | Μάϊος 2022

56 Μαίρη Αλεξίου, CSR Hellas Δεν είναι θέμα πρόθεσης, είναι υποχρέωση των επιχειρήσεων

προϊόν

68 Προϊόντα περιποίησης μαλλιών Σημαντική πτώση πωλήσεων

οικονομία

74 Νέα περιεχόμενα στη διεθνοποίηση του κεφαλαίου 76 Οικονομικοί δείκτες

έρευνα

78 Οι δείκτες της αγοράς από την IRI

επικοινωνία

84 Lidl Ελλάς Η βιώσιμη επιχειρηματικότητα, μονόδρομος Βιολάντα «Ηχηρό μήνυμα» αγάπης στη νοηματική 86

νέα προϊόντα

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ npapadimitriou@boussias.com ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΥΛΗΣ ΛΗΔΑ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ ldeliyianni@boussias.com ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΠΛΑΤΩΝΑΣ ΤΣΟΥΛΟΣ, ΚΩΣΤΑΣ ΣΤΟΦΟΡΟΣ, ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΤΖΙΑΝΤΖΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΕΣΤΙΜΑΛΤΖΟΓΛΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΚΕΑ, kbousboukea@boussias.com ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΧΡΥΣΑ ΔΑΝΙΗΛΙΔΟΥ IMAGEBANK Adobe Stock TMHMA ΠΩΛΗΣΕΩΝ & ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ ΒΙΚΥ ΘΕΟΔΩΡΙΔΟΥ vtheodoridou@boussias.com ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΡΙΤΑ ΚΑΝΔΑΚΗ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΑΣΙΩΤΗΣ, ΛΙΝΑ ΓΚΟΛΟΜΑΖΟΥ, ΑΛΕΞΗΣ ΣΟΥΛΙΩΤΗΣ ΕΚΤΥΠΩΣΗ PRESSIOUS ΑΡΒΑΝΙΤΙΔΗΣ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ-ΕΝΘΕΣΗ-ΕΠΙΚΟΛΛΗΣΗ PRESSTIME ΚΩΔΙΚΟΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟΥ: 011243 http://www.selfservice.gr Find us on Facebook http://www.facebook.com/selfservice

ΕΚΔΟΤΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ Κ. ΜΠΟΥΣΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΠΟΛΥΜΕΡΙΔΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΕΔΡΙΩΝ & ΒΡΑΒΕΙΩΝ ΝΙΚΟΛΑΣ ΚΟΝΔΑΚΗΣ CREATIVE DIRECTOR ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΡΙΧΙΑΣ BOUSSIAS ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Ε.Π.Ε. ΚΛΕΙΣΘΕΝΟΥΣ 338, Τ.Κ. 153 44 ΓΕΡΑΚΑΣ ΤΗΛ.: 210 661 7777, FAX: 210 661 7778 e-mail: info@boussias.com, http://www.boussias.com

Περιεχόμενα

«Ορατότης μηδέν» για τιμές, ζήτηση, ανάπτυξη

Ελένη Τσατσαρωνάκη, Ν. Τσατσαρωνάκης ΑΒΕΕ

Μαίρη Αλεξίου, CSR Hellas

Προς κλαδικό πληθωρισμό 10%-10,5% έναντι περίπου 5%-6% ακόμα σήμερα, οδεύει η οργανωμένη λιανική, πιεζόμενη από τους αυξημένους τιμοκαταλόγους χονδρικής. Όμως, το έτος-κλειδί για τις εξελίξεις στον κλάδο, θα είναι το 2023, οπότε οι αντοχές καθενός θα δείξουν αν μπορεί να συνεχίσει ή όχι…

Δεν είναι θέμα πρόθεσης, είναι υποχρέωση των επιχειρήσεων «Αν δεν έχεις την αντίληψη της ΕΚΕ, όταν ασκείς οικονομική δραστηριότητα, δεν πρέπει πρακτικά να χρηματοδοτείσαι. Η βιώσιμη χρηματοδότηση ως νέο πλαίσιο κανονιστικής συμμόρφωσης ενσωματώνει τη φιλοσοφία της κοινωνικής ευθύνης των επιχειρήσεων…»

σελ. 18-20

σελ. 32-34

σελ. 56-58

12ο Food Retail CEO Forum

H επέλαση των funds

Προϊόντα περιποίησης μαλλιών

Αγώνας ταχύτητας μετ’ εμποδίων Στους προβληματισμούς που κατατέθηκαν στο συνέδριο βάρυναν η γεωπολιτική κρίση που, μετατρεπόμενη σε ενεργειακή, εκτραχύνει τον πληθωρισμό, μεγεθύνοντας την ανησυχία νοικοκυριών και επιχειρήσεων στην έξοδό τους από τη διετή δοκιμασία της πανδημίας, της οποίας οι οικονομικές επιπτώσεις τροφοδότησαν τις πληθωριστικές πιέσεις ήδη από τα μέσα του 2021…

Δεδομένης της διακηρυγμένης πρόθεσης του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για το μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας, επελαύνοντα τα funds, ακολουθούν τις κατευθύνσεις του Ταμείου Ανάκαμψης, που ευνοεί την πρόσβαση των μεγάλων επιχειρήσεων στα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία ενίοτε εις βάρος των μικρότερων…

Η πανδημία και κυρίως ο πόλεμος στην Ουκρανία, που τροφοδοτεί την ενεργειακή κρίση, μεγεθύνοντας τις πληθωριστικές πιέσεις, ανέκοψαν τη θετική πορεία των πωλήσεων της αγοράς της περιποίησης μαλλιών, πράγμα ήδη αισθητό από το φθινόπωρο πέρυσι. Στο μεταξύ, οι καταναλωτές επιλέγουν λιγότερα και φθηνότερα προϊόντα…

σελ. 35-43

σελ. 44-47

σελ. 68-70 Μάϊος 2022 | σελφ σέρβις | 7

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Συνεργασία AB Βασιλόπουλος-InstaShop Η ΑΒ Βασιλόπουλος ξεκίνησε τη συνεργασία της με την υπηρεσία on-demand delivery InstaShop και ήδη περιοχές της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης εξυπηρετούνται από την εφαρμογή, το εκθετήριο της οποίας περιλαμβάνει περισσότερους από δέκα χιλ. κωδικούς προϊόντων. Με εμπειρία επτά ετών και εξειδίκευση στις online πωλήσεις προϊόντων σούπερ μάρκετ, η InstaShop υπόσχεται στο χρήστη της μια αγοραστική εμπειρία αντίστοιχη εκείνης του φυσικού καταστήματος ΑΒ, στις ίδιες τιμές και με παράδοση σε μία ώρα από την online επίδοσή της.

Lidl Hellas: Πλούσιος απολογισμός δράσεων Η διοίκηση της Lidl Hellas χορήγησε πρόσφατα έκτακτη επιπρόσθετη παροχή 1,3 εκατ. ευρώ στους περισσότερους από 6.500 εργαζομένους της με τη μορφή διατακτικών τροφίμων ως επιβράβευση για τη συλλογική προσπάθεια και συνεισφορά τους κατά το προηγούμενο οικονομικό έτος. Επιπλέον προχωρά σε επενδύσεις άνω των 700.000 ευρώ στην αύξηση των μισθών των υπαλλήλων στα καταστήματά της. Εξάλλου, σε συνεργασία με το δημόσιο Πειραματικό ΙΕΚ Γλυφάδας και το Ελληνογερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο, η εταιρεία υλοποιεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα το διττό πρόγραμμα εκπαίδευσης και εργασίας «Lidl UP: Learn & Work», που συνδυάζει σπουδές και εκπαίδευση στην πράξη. Το πρόγραμμα χορηγεί πιστοποιημένο πτυχίο «Στελέχους λιανικού εμπορίου» από τον Εθνικό Οργανισμό Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού και προσφέρει μια θέση υποδιευθυντή/-τριας καταστήματος Lidl στους/τις αποφοίτους/τες του. Επίσης, το τριήμερο 15-17 Απριλίου πραγματοποιήθηκε υβριδικά ο δεύτερος μαραθώνιος καινοτομίας, ανάπτυξης λύσεων και εφαρμογών για τη βιωσιμότητα, την αειφορία και την επιχειρηματικότητα, στο πλαίσιο της εθνικής καμπάνιας «Ελλάδα Χωρίς Πλαστικά Μίας Χρήσης», με την υποστήριξη της εταιρείας και του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης υπό την αιγίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Εξάλλου, κλιμακώνεται φέτος το έργο της καμπάνιας «Plastic Free Santorini», η κοινή πρωτοβουλία του Υπουργείου Τουρισμού και της Lidl Ελλάς, που το 2020 υπάχθηκε στην εθνική καμπάνια «Ελλάδα χωρίς πλαστικά μίας χρήσης». H ομάδα του προγράμματος, αποτελούμενη από στελέχη και εθελοντές των συνεργαζόμενων φορέων, θα επισκεφθεί το Ηράκλειο, το δεύτερο πόδι της Χαλκιδικής, τη Σαντορίνη, τη Σύρο, τη λίμνη Κερκίνη και τη Λήμνο για την πραγματοποίηση δύο παράκτιων και δύο υποβρύχιων καθαρισμών ανά περιοχή. Οι ενέργειες είναι ενταγμένες στο REset Plastic, τη διεθνή στρατηγική του ομίλου Schwarz κατά της ρύπανσης από πλαστικές ύλες, στην οποία συμμετέχει η Lidl Ελλάς. 8 | σελφ σέρβις | Μάϊος 2022

Και η Upfield Hellas στη «Συμμαχία για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων»

H Upfield ανακοίνωσε την εθελοντική συμμετοχή της στη «Συμμαχία για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων» στην Ελλάδα, η οποία ξεκίνησε ως πρωτοβουλία της ΜΚΟ «Μπορούμε» και της ΑΒ Βασιλόπουλος και σήμερα αριθμεί εξήντα μέλη, επιχειρήσεις και φορείς. Η εν λόγω συμμετοχή της εταιρείας εντάσσεται στην ευρύτερη στρατηγική της, όπως κοινοποιείται στην πρώτη της έκθεση Βιώσιμης Ανάπτυξης, βάσει κριτηρίων ESG, όπου παρουσιάζονται είκοσι δεσμεύσεις της, μεταξύ των οποίων και η υπογραφή της παγκόσμιας συμφωνίας «Zero Hunger Pledge» για τη Βελτίωση της Διατροφής (GAIN), που αποβλέπει στην αντιμετώπιση της παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης.

Metro: Πράξη υψηλού συμβολισμού Η Metro, με αφορμή την Ημέρα της Μητέρας την 8η Μαΐου, πρόσφερε το ποσό των 7.118 ευρώ στη μη κερδοσκοπική οργάνωση «Μέριμνα» –ήτοι ένα ευρώ για κάθε γυναίκα μέλος του προσωπικού της–, χρηματοδοτώντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τη στήριξη των παιδιών κι εφήβων που πενθούν την απώλεια της μητέρας τους.

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Convert Group: Σε ανάπτυξη οι online πωλήσεις Ο τζίρος των online αγορών από τα σούπερ μάρκετ κατά το δωδεκάμηνο Απριλίου 2021-Μαρτίου 2022 αυξήθηκε κατά 23% συγκριτικά με το αντίστοιχο δωδεκάμηνο Απριλίου 2020-Μαρτίου 2021, σύμφωνα με το τριμηνιαίο report της Convert Group. Οι προϊοντικές κατηγορίες που εμφάνισαν αύξηση online πωλήσεων σε αξία το τρίμηνο Ιανουάριος-Μάρτιος φέτος συγκριτικά με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2021 ήταν των προϊόντων για κατοικίδια (αύξηση 11%), των προϊόντων περιποίησης και των τροφίμων για βρέφη και παιδιά (3%) και των χαρτικών και ειδών καθαρισμού (2%), ενώ, όπως σημειώνεται στο report, τα φρέσκα τρόφιμα συμμετείχαν σε ετήσια βάση με μερίδιο 34% επί των συνολικών κλαδικών online πωλήσεων. Σε ό,τι αφορά τη μέση αξία του ηλεκτρονικού καλαθιού αγορών, διαπιστώθηκε το πρώτο τρίμηνο φέτος μια σταθεροποίηση στα 78 ευρώ, η οποία κυμαίνεται στα ίδια περίπου επίπεδα με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2021. Αντιθέτως, παρατηρείται μια μείωση της τάξης του 4% στον αριθμό των προϊόντων που περιέχονται στα ηλεκτρονικά καλάθια. Επίσης, οι ερευνητές επισημαίνουν ένα νέο ρεκόρ παραγγελιών από direct επισκέψεις 41% (δηλ. οι καταναλωτές πληκτρολογούν απ’ ευθείας τη διεύθυνση του site ή την έχουν αποθηκεύσει στους σελιδοδείκτες τους) έναντι 36% το πρώτο τρίμηνο του 2021. Το πρώτο τρίμηνο φέτος το 55% του συνόλου των online παραγγελιών προήλθαν από laptops και desktops έναντι 40% πέρυσι. Η Δευτέρα εξακολουθεί να είναι η πιο δημοφιλής ημέρα διεξαγωγής των online παραγγελιών, κυρίως οι ώρες μεταξύ 9πμ και 12μ.

ΟΚ! Anytime Market: Νέα σύμβαση franchise Η ΟΚ! Anytime Market ανακοίνωσε μια νέα σύμβαση Franchise, η οποία αφορά τη μετατροπή των δύο καταστημάτων της εταιρείας Χαράλαμπος Δημουλάς & Σία ΟΕ, που δραστηριοποιείται στην Κεφαλονιά, σε OK! Grocery Super Market & Deli. Το πρώτο κατάστημα, χώρου πωλήσεων 350τμ, εδρεύει στη Σάμη Κεφαλληνίας και το δεύτερο, 220τμ, στην κεντρική πλατεία του Φισκάρδου. Και τα δύο θα ανακαινιστούν σύντομα βάσει των προδιαγραφών των OK! Grocery Super Market & Deli. Η εν λόγω οικογενειακή επιχείρηση είναι από τις παλαιότερες εταιρείες σούπερ μάρκετ στην Κεφαλλονιά, καθώς δραστηριοποιείται από το 1987.

Νέο «Βιολογικό Χωριό» στην Πάτρα Η αλυσίδα καταστημάτων βιολογικών προϊόντων Βιολογικό Χωριό εγκαινίασε στις 11 Απριλίου το πρώτο της κατάστημα εκτός Αττικής, στην Πάτρα, στο κέντρο της πόλης. Πρόκειται για το 24ο κατάστημα του δικτύου. Στα 150τμ χώρου πωλήσεων του καταστήματος διατίθενται περισσότερα από 6.500 πιστοποιημένα βιολογικά προϊόντα.

ΙΕΛΚΑ: Έξι στους δέκα ψωνίζουν με κριτήριο τις τιμές! Σημαντικές αλλαγές στις καταναλωτικές συνήθειες υπό το βάρος της ενεργειακής κρίσης, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, διαπίστωσε η πρόσφατη κυλιόμενη έρευνα καταναλωτή του ΙΕΛΚΑ (5-10 Απριλίου) και ιδίως την ξεκάθαρη πλέον τάση για την εξοικονόμηση χρημάτων. Σύμφωνα με την έρευνα, κατά το 79% οι καταναλωτές «κυνηγούν» περισσότερο τις προσφορές και εκπτώσεις, ενώ κατά το 74% επιλέγουν οικονομικότερες ή φθηνότερες επιλογές προϊόντων, πράγμα που το αποδεικνύει, άλλωστε, η αύξηση των πωλήσεων προϊόντων PL το πρώτο τρίμηνο φέτος σχεδόν κατά 10%. Επίσης, κατά το 61% έχουν μειώσει συνολικά τις αγορές τροφίμων και ειδών παντοπωλείου, κατά το 60% έχουν μειώσει την κατανάλωση ρεύματος, κατά το 75% αναβάλλουν αγορές για προσωπικά αντικείμενα, ρούχα ή είδη σπιτιού, ενώ κατά το 41% αποφεύγουν πολλές αγορές, προκειμένου να έχουν χρήματα «για ώρα έκτακτης ανάγκης». Σημειώνεται ότι μόλις το 16% του κοινού έχει αποταμιεύσει χρήματα τον τελευταίο χρόνο. Κατά τους ερευνητές, από τον Ιούλιο πέρυσι η χρηματική δαπάνη αποτελεί το βασικό καταναλωτικό κριτήριο διεξαγωγής των αγορών, αλλά ειδικά η τελευταία μέτρηση του Απριλίου πιστοποίησε την εντυπωσιακή δυναμική της σχετικής τάσης. Ενώ τα προηγούμενα χρόνια το ποσοστό του αγοραστικού κοινού που αγόραζε με βασικό κριτήριο τη δαπάνη κυμαινόταν περίπου στο 30%, σήμερα το ποσοστό αυτό τείνει στο διπλασιασμό. Παρ’ όλα αυτά μόλις το 13% του κοινού δεν εμπιστεύεται τα σούπερ μάρκετ ότι φροντίζουν να μην υπάρξουν ελλείψεις στα ράφια. Στη συντριπτική πλειονότητά τους οι καταναλωτές (87%) δεν εκδηλώνουν τέτοια ανησυχία.

10 | σελφ σέρβις | Μάϊος 2022

Τα «Προϊόντα της Χρονιάς 2022» Τον τίτλο «Προϊόν της Χρονιάς 2022» κέρδισαν φέτος, στο πλαίσιο της εκδήλωσης που διοργάνωσε στις 11 Απριλίου η Direction στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, το bioten brand προσωπικής φροντίδας του ομίλου Σαράντης, η νέα σειρά γάλακτος Almiron Profutura της Nutricia, η μπίρα Pils Hellas φιάλη (των 200 ml) της Ελληνικής Ζυθοποιίας Αταλάντης, οι Πατάτες Νάξου Μπάρμπα Στάθης και το Φυσικό Μεταλλικό Νερό Ζαγόρι Go Green.

Στην Β.Σ. Καρούλιας η διανομή του ούζου Veto Στις 4 Μαΐου ξεκίνησε η διανομή του ούζου Μυτιλήνης Veto της ποτοποιίας Σπέντζα από την Β.Σ. Καρούλιας. Η δράση της ποτοποιίας Σπέντζα ξεκίνησε το 1892 στην Πέργαμο της Μικράς Ασίας. Σήμερα στη διοίκησή της βρίσκεται η τέταρτη γενιά της οικογένειας του ιδρυτή της. Η νέα συνεργασία της Β.Σ. Καρούλιας ενισχύει περαιτέρω το χαρτοφυλάκιό της.

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Ήπειρος: Νέες διεθνείς διακρίσεις Η Ήπειρος κατέκτησε συνολικά επτά βραβεία για τα προϊόντα της στον διεθνή διαγωνισμό Mediterranean Taste Awards, στον οποίο συμμετείχε για πρώτη φορά φέτος. Ειδικότερα, το Ήπειρος Κατσικίσιο Λευκό Τυρί και η Ήπειρος Βιολογική Φέτα ΠΟΠ απέσπασαν το πλατινένιο βραβείο «Εξαιρετικής Γεύσης», την ανώτατη διάκριση στην κατηγορία «τυροκομικά προϊόντα», ενώ η παραδοσιακή Ήπειρος Φέτα ΠΟΠ, η Ήπειρος Αλειφωτή και το Ήπειρος Σαγανάκι (το οποίο προς το παρόν διατίθεται μόνο στις αγορές του εξωτερικού) κατέκτησαν το χρυσό βραβείο. Το Ταλαγάνι και το Ήπειρος Ελαφρύ (Λευκό) Τυρί απέσπασαν από ένα ασημένιο βραβείο. Εξάλλου, τρία προϊόντα της εταιρείας βραβεύτηκαν στα φετινά Βραβεία Ποιότητας του Ινστιτούτο Monde Selection. Η παραδοσιακή Ήπειρος Φέτα ΠΟΠ και η Βιολογική Φέτα ΠΟΠ απέσπασαν χρυσά βραβεία και Φέτα ΠΟΠ με Λιγότερο Αλάτι κέρδισε ασημένιο βραβείο.

Nespresso: Πιστοποίηση B Corp Η Nespresso ανακοίνωσε την παγκόσμια πιστοποίησή της ως B Corp. Πλέον η εταιρεία εντάσσεται, έτσι, σε ένα διεθνές κίνημα 4.500 επιχειρήσεων που πληρούν τα υψηλά κοινωνικά πρότυπα της B Corp για την περιβαλλοντική ευθύνη και τη διαφάνεια, έχοντας αποστολή ως μέλος της κοινότητας B Corp «την εξισορρόπηση του καλού σκοπού με το κέρδος».

Παπουτσάνης: Διεθνής πιστοποίηση ΑΕΟ Η Παπουτσάνης έλαβε την πιστοποίηση ΑΕΟ (Authorised Economic Operator) ως Εγκεκριμένος Οικονομικός Φορέας από την Τελωνειακή Περιφέρεια Αττικής, επιβεβαιώνοντας τη δέσμευσή της για εξωστρεφή ανάπτυξη, σύμφωνα με ανακοίνωση της εταιρείας. Στο πλαίσιο αυτό, η εταιρεία στο εξής θα απολαμβάνει σημαντικά οφέλη, όπως η ευκολότερη υπαγωγή σε τελωνειακές απλουστεύσεις, οι λιγότεροι φυσικοί έλεγχοι και έλεγχοι εγγράφων, η αμοιβαία αναγνώριση με τρίτες χώρες και γενικά η ταχύτερη διεκπεραίωση των εξαγωγών και εισαγωγών της.

Ολυμπιακή Ζυθοποιία: Draught Club Η Ολυμπιακή Ζυθοποιία προχώρησε στην αναβάθμιση και ανανέωση του ψηφιακού προγράμματος επιβράβευσης των πελατών της μπίρας draught, το οποίο μετονομάστηκε σε Draught Club, παρέχοντας πρόσβαση με απλό και φιλικό τρόπο στον χρήστη σε μια σειρά προνομίων. Παράλληλα, δίνεται η δυνατότητα στα μέλη του club να σκανάρουν –πέραν των καινοτόμων DraughtMaster βαρελιών της εταιρείας– και τα μεταλλικά βαρέλια (kegs) της, απολαμβάνοντας χρηματικές επιστροφές.

Επιτυχής συνεργασία Λουξ-ΕΨΑ στη Foodexpo 2022 Προϊόν συνέργειας υπό τη σκέπη της πρωτοβουλίας «Ελλα-Δικά Μας» ήταν η παρουσία των εταιρειών ΕΨΑ και Λουξ στο κοινό περίπτερο της πρωτοβουλίας, στο πλαίσιο της Foodexpo 2022, που δημιούργησε ιδιαίτερα θετικές εντυπώσεις. Οι δύο εταιρείες παραγωγής αναψυκτικών και χυμών παρότι ανταγωνίστριες αποφάσισαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους ως συναγωνιστές στην υπόθεση της «Ελλάδας που παράγει και συνεργάζεται». 12 | σελφ σέρβις | Μάϊος 2022

ΕΛΓΕΚΑ: Βελτίωση κερδοφορίας το 2021

Ο όμιλος ΕΛΓΕΚΑ το 2021 διατήρησε τις πωλήσεις του στο επίπεδο του 2020, διαφοροποιώντας ποιοτικά το μίγμα τους, μέσω της ενίσχυσής του με νέα επώνυμα προϊόντα, βελτίωσε την κερδοφορία του και ολοκλήρωσε την αύξηση του μετοχικού του κεφαλαίου, μέσω της οποίας άντλησε συνολικά κεφάλαιο ύψους 10,8 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωσή του. Ειδικότερα, τα καθαρά αποτελέσματά του συγκριτικά με το 2020 απέδωσαν κέρδη προ φόρων ύψους 1,1 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών προ φόρων 1,4 εκατ. ευρώ και κέρδη μετά φόρων 0,7 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών μετά φόρων 1,4 εκατ. ευρώ. Ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών του ομίλου αυξήθηκε οριακά στα 192,7 εκατ. ευρώ έναντι 192,5 εκατ. ευρώ το 2020, το μικτό κέρδος του διαμορφώθηκε στα 34,9 εκατ. ευρώ έναντι 33,4 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, τα EBITDA διαμορφώθηκαν στα 13,3 εκατ. ευρώ έναντι 13,6 εκατ. ευρώ και τα αναπροσαρμοσμένα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων σε 8,5 εκατ. ευρώ έναντι 8,9 εκατ. ευρώ.

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ FrieslandCampina Hellas: «Θρέφοντας έναν καλύτερο πλανήτη» Το 2021 η λειτουργία του Πρότυπου Εργοστασίου της FrieslandCampina Hellas-NOYNOY στην Πάτρα, στο πλαίσιο της στρατηγικής της για τη βιωσιμότητα υπό το γενικό τίτλο «Θρέφοντας έναν καλύτερο πλανήτη», πέτυχε τη μείωση κατά 23% της ειδικής κατανάλωσης ενέργειας και κατά 32% της ειδικής κατανάλωσης νερού έναντι του 2015, όπως και τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά δέκα χιλ. τόνους έναντι του Θρέφοντας έναν καλύτερο πλανήτη 2020. Επίσης, πέτυχε η παραγόμενη σε ειδικές μονάδες βιοαερίου Με όραµα ένα πιο βιώσιµο µέλλον για όλους... ηλεκτρική ενέργεια από την εκμετάλλευση των ζωικών αποβλήτων να αντιστοιχεί στο 70% της ετήσιας κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας του εργοστασίου της, ενώ με την αλλαγή περισσότερων των πενήντα εκατομμυρίων συσκευασιών γάλατος μείωσε περαιτέρω το ανθρακικό αποτύπωμα των συσκευασιών της κατά 19%. Ήταν η πρώτη εταιρεία στην Ελλάδα που άλλαξε και χρησιμοποίησε τις νέες καινοτόμες συσκευασίες, οι οποίες παράγονται από 86% ανανεώσιμες φυτικές πηγές, ενώ το 100% του χαρτιού που χρησιμοποιεί, προέρχεται από πιστοποιημένα δάση FSC® και άλλες ελεγχόμενες πηγές ξυλείας. Επίσης, το 60% του πλαστικού που χρησιμοποιεί είναι από ζαχαροκάλαμο, ώστε κατ’ αυτό τον τρόπο εξοικονομεί περί τους 334 τόνους πλαστικού από πετρέλαιο τον χρόνο.

PepsiCo Hellas: Δράση κυκλικής οικονομίας

Θρέφοντας έναν καλύτερο πλανήτη

Ζυμαρικά Ήλιος: Συμμετοχή στη Natural & Organic Awards Europe 2022 Η Βιομηχανία Ζυμαρικών Ήλιος συμμετείχε στη μεγαλύτερη εμπορική έκθεση φυσικών και βιολογικών προϊόντων Natural and Organic Products Europe 2022, που πραγματοποιήθηκε στις 3 και 4 Απριλίου στο Λονδίνο, παρουσιάζοντας την ευρεία ποικιλία προϊόντων Ήλιος βιολογικής γεωργίας, τα ζυμαρικά χωρίς γλουτένη, τα βιολογικά ζυμαρικά από δίκοκκο σιτάρι, τα βιολογικά και χωρίς γλουτένη Couscous, τα artesian pasta straws by Helios και τα βιολογικά Kiddo Organic Pasta by Helios. Τα τελευταία, μάλιστα, απέσπασαν τον τίτλο Best New Food Product στον διεθνή διαγωνισμό Natural & Organic Awards Europe 2022, που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της έκθεσης.

Sprite: Συμβολή στην κυκλική οικονομία Η Sprite κυκλοφορεί τώρα σε νέα διάφανη συσκευασία. Το νέο Clear Pet πλαστικό μπουκάλι της διευκολύνει τη διαδικασία της ανακύκλωσης και δημιουργήθηκε, στο πλαίσιο του οράματος της The Coca-Cola Company για «Έναν Κόσμο Χωρίς Απορρίμματα», με σκοπό τη συμβολή της στην προώθηση της κυκλικής οικονομίας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Όπως είναι γνωστό, η Coca-Cola στην Ελλάδα διαθέτει μια ολοκληρωμένη στρατηγική για τη βιώσιμη ανάπτυξη, που εστιάζεται στη σχεδίαση συσκευασιών από τουλάχιστον 50% ανακυκλωμένο πλαστικό έως το 2030, στη συλλογή και ανακύκλωση μιας πλαστικής φιάλης ή ενός αλουμινένιου κουτιού για καθένα που κυκλοφορεί στην αγορά έως το 2030 και στη συνεργασία με κοινωνικούς εταίρους, μέσω της κοινωνικής πλατφόρμας Zero Waste Future, με τη δέσμευση για ουδέτερο ανθρακικό αποτύπωμα μέχρι το 2040.

14 | σελφ σέρβις | Μάϊος 2022

Η PepsiCo Hellas πραγματοποίησε την εταιρική εθελοντική δράση «Από απορρίμματα στον Κηφισό, κάδοι ανακύκλωσης στην Αντίπαρο» στις 9 Απριλίου. Στο πλαίσιό της, περισσότεροι από εκατό εργαζόμενοι της εταιρείας συμμετείχαν στον εθελοντικό παράκτιο καθαρισμό της παραλίας του Σταδίου Ειρήνης και Φιλίας και στο ειδικό εργαστήριο ανακύκλωσης, το οποίο αναλαμβάνει να μεταποιήσει ένα μέρος των πλαστικών υλών που συγκεντρώθηκαν από τον καθαρισμό, για την κατασκευή του πρώτου από τους κάδους ανακύκλωσης, που θα τοποθετηθούν στην Αντίπαρο. Η τοποθέτησή του θα σημάνει την έναρξη του προγράμματος για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος του νησιού, το οποίο υλοποιούν η PepsiCo Hellas και η Aegean Rebreath, σε συνεργασία με το Δήμο Αντιπάρου.

Dettol: «Προστασία πρώτης τάξης» Το Dettol πραγματοποιεί για δεύτερη χρονιά το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Προστασία Πρώτης Τάξης», σε συνεργασία με την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας, μέσω της πραγματοποίησης διαδραστικών πειραμάτων για μαθητές της πρώτης τάξης του Δημοτικού. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα κοινωνικής ευθύνης, το οποίο την προηγούμενη σχολική χρονιά εκπαίδευσε περισσότερους από 1.500 μικρούς μαθητές στους κανόνες υγιεινής των χεριών, έχοντας την έγκριση της Γενικής Γραμματείας Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων. Το πρόγραμμα φέτος θα «ταξιδέψει» σε Δημοτικά σχολεία των δήμων Αθηναίων, Θεσσαλονίκης, Πειραιά, Καλαμάτας, Αλεξανδρούπολης, Κέρκυρας, Κρήτης, Σπάρτης, Τρικκαίων, Πρέβεζας και Σικυωνιών, εκπαιδεύοντας περίπου δέκα χιλιάδες «πρωτάκια».

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ Barilla Hellas: Πασχαλινή δωρεά στη ΜΚΟ «Μπορούμε» Η Barilla Hellas, με τη συνεργασία της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης «Μπορούμε», προέβη σε πασχαλινή δωρεά δύο τόνων τροφίμων (έτοιμες σάλτσες και προϊόντα αρτοποιίας), που διανεμήθηκαν σε έξι κοινωνικούς φορείς που υποστηρίζει η ΜΚΟ (κοινωνικά παντοπωλεία, τράπεζες τροφίμων, σύλλογοι και δομές κοινωνικής αλληλεγγύης).

Η Mythos συμμετέχει στο Urbanism Η μπί ρα Mythos συμμε τέ χει σ την ε νέ ργεια «Urbanism», που εντάσσεται στο πλαίσιο του This is Athens City Festival του Δήμου Αθηναίων και πραγματοποιείται στο κέντρο της πρωτεύουσας, περιλαμβάνοντας μια σειρά μουσικών εκδηλώσεων. Ξεκίνησε στις 8 Μαΐου στη Βαρβάκειο Αγορά, η οποία μεταμορφώθηκε για κάποιες ώρες σε club από τους Street Outdoors, και συνεχίστηκε στις 14 Μαΐου στη Στοά Παππού (απέναντι από το παλιό Χρηματιστήριο) με τους Needless και στις 22 Μαΐου πάλι με τους Street Outdoors σ’ ένα υπαίθριο πάρτι στην πλατεία Θεάτρου. Θα ολοκληρωθεί στις 28 Μαΐου στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης με τον Νέγρο του Μωριά, σε ένα επτάωρο event.

Δίρφυς ΑΕ: Χορηγός της Γυναικείας Ομάδας Μπάσκετ του ΟΣΦΠ Για τρίτη συνεχή χρόνια η Δίρφυς στηρίζει χορηγικά τη Γυναικεία Ομάδα Μπάσκετ του ΟΣΦΠ, στηρίζοντας τις παίκτριες στις αγωνιστικές τους υποχρεώσεις στο πρωτάθλημα της Α1 Εθνικής Κατηγορίας, στο Κύπελλο Ελλάδας και στο FIBA Eurocup. Η Γυναικεία Ομάδας Μπάσκετ του Ολυμπιακού πρόσφατα κατάφερε να προκριθεί μέχρι την φάση των «8» του Eurocup, όπου συμμετείχε για πρώτη φορά στην ιστορία της.

Η Heineken Silver στο Metaverse Η Heineken Silver είναι η πρώτη παγκοσμίως virtual μπίρα, που λανσαρίστηκε από τη Heineken στο Μetaverse. Στις 7 Απριλίου, σε παράλληλα events που πραγματοποιήθηκαν ταυτόχρονα σε όλη την Ευρώπη, η Heineken Silver «βγήκε από το Metaverse και κατέφτασε στον πραγματικό κόσμο», σ’ ένα διαδραστικό πάρτι που συνδύασε στοιχεία του φυσικού και του ψηφιακού κόσμου.

Εικονίδια Lavazza στις νέες κάψουλες ουδέτερου άνθρακα

Η Βίκος υποστηρίζει την Κολυμβητική Ομοσπονδία Ελλάδος Η εταιρεία Βίκος ξεκίνησε μία νέα συνεργασία με την Κολυμβητική Ομοσπονδία Ελλάδος (ΚΟΕ) ως ασημένιος χορηγός της. Η ΚΟΕ έχει αναλάβει φέτος σημαντικές διεθνείς οργανώσεις στα αθλήματα του υγρού στίβου. Ειδικότερα, το διεθνές meeting κολύμβησης Acropolis Swim Open 2022, που ήδη διεξήχθη μεταξύ 13 και 15 Μαΐου στο κλειστό κολυμβητήριο του ΟΑΚΑ με τη συμμετοχή 800 κολυμβητών. Ακολουθούν στο ΟΑΚΑ το τριήμερο 20-22 Μαΐου ο Super Final World Series Καλλιτεχνικής Κολύμβησης της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Υγρού Στίβου, με τη συμμετοχή δώδεκα κορυφαίων εθνικών ομάδων, περιλαμβανομένης της ελληνικής εθνικής ομάδας, και το παγκόσμιο πρωτάθλημα FINA World Cadet U16 Water Polo Championship, που θα διεξαχθεί στον Βόλο και τη Λάρισα μεταξύ 21 και 27 Αυγούστου, με τη συμμετοχή 56 χωρών. Επίσης, η εταιρεία είναι ο χορηγός της γυναικείας ομάδας βόλεϊ του Ηλυσιακού ΑΟ για τη σεζόν 2021-2022.

Οι κάψουλες αλουμινίου, που είναι συμβατές με τις μηχανές Nespresso, είναι τώρα διαθέσιμες στις ποικιλίες καφέ Qualità Oro, Espresso Maestro Classico, Qualità Rossa, Tierra For Planet, καθώς και στα μείγματα καφέ Espresso Maestro Lungo, Espresso Maestro Ristretto, Espresso Maestro Dek και Crema e Gusto Classico.

Μάϊος 2022 | σελφ σέρβις | 15

ΔΙΕΘΝΗ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΛΗΔΑ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ

O επικεφαλής της Aldi γράφει προσωπικά στους πελάτες

Lidl: Αμοιβή σε όποιον βρει θέση για νέο κατάστημα

Μια επιστολή σε πρώτο πρόσωπο έστειλε ο κ. Giles Hurley, επικεφαλής της Aldi UK, στους καταναλωτές εν μέσω αναταραχής και παραπόνων του κοινού για τις ραγδαίες αυξήσεις των τιμών. Το βασικό μήνυμα στους παραλήπτες της επιστολής είναι «αλλάξτε σούπερ μάρκετ, όχι τρόπο ζωής»! Στην ανάλυσή του ο κ. Hurley αναφέρεται στα επίπεδα ρεκόρ που καταγράφει ο πληθωρισμός σε παγκόσμια κλίμακα, διαβεβαιώνοντας τους καταναλωτές πως η αλυσίδα στην οποία ηγείται, εμμένει στη δέσμευσή της για τις τιμές που προσφέρει στους πελάτες της, ενώ παραθέτει μια ανάλυση για τις αυξήσεις τιμών που καταγράφονται στα ράφια των σούπερ μάρκετ της Μεγάλης Βρετανίας. Επιπλέον, περιλαμβάνει μια σειρά συγκρίσεων τιμών βασικών αγαθών μεταξύ των καταστημάτων Aldi και καταστημάτων άλλων αλυσίδων, χρησιμοποιώντας ως πηγή ανεξάρτητες εταιρείες ερευνών αγοράς. Καταλήγει δε ότι σε ένα τυπικό καρότσι αγορών σούπερ μάρκετ με βασικά καταναλωτικά αγαθά, η εξοικονόμηση που εξασφαλίζει η Aldi UK διαμορφώνεται μεταξύ 7- 27 λιρών Αγγλίας εν συγκρίσει με το αντίστοιχο καρότσι αγορών άλλης αλυσίδας.

Μπορεί το e-commerce να ανεβαίνει διαρκώς, αλλά το φυσικό κατάστημα παραμένει το «λίκνο» των σχέσεων με τους πελάτες. Τη σχετική τάση, που διαπιστώνεται στο μεγαλύτερο μέρος των αγορών παγκοσμίως, επιβεβαιώνει η πρωτοβουλία της Lidl στο Ηνωμένο Βασίλειο να προσφέρει αμοιβή σε όποιον βρει και προτείνει κάποια θέση για την δημιουργία νέου της καταστήματος. Η αμοιβή διαμορφώνεται είτε στο 1,5% της τιμής κτήσης του asset είτε στο 10% του ετήσιου μισθώματος σε περιπτώσεις ενοικιαζόμενου κτιρίου. Αυτό σημαίνει ότι σε μια τιμή κτήσης asset που αγγίζει το 1,5 εκατ. λίρες, η αμοιβή μπορεί να διαμορφωθεί σε 22.500 λίρες! Μάλιστα, εξέδωσε και μια λίστα με περιοχές που η αλυσίδα επιθυμεί να ενισχύσει το δίκτυο των καταστημάτων της, μεταξύ αυτών τις περιοχές Bristol, Liverpool, Manchester και Southampton. «Η αμοιβή για την πρόταση νέας θέσης για τη δημιουργία καινούργιου καταστήματος θα δοθεί σε όποιον προτείνει μια βιώσιμη επιλογή, χωρίς να τίθεται απολύτως κανένα άλλο κριτήριο», ξεκαθάρισε ο κ. Richard Taylor, chief development officer της Lidl. Η αλυσίδα έχει ανακοινώσει πως στοχεύει να επεκτείνει το δίκτυό της στα 1.100 καταστήματα μέχρι το 2025 από τα 920 σήμερα. Με βάση τα στοιχεία των βρετανικών εταιρειών έρευνας αγοράς, που επικαλείται το βρετανικό δίκτυο BBC, η Lidl είναι η έκτη μεγαλύτερη αλυσίδα σούπερ μάρκετ στο Ηνωμένο Βασίλειο. Μάλιστα, τα τελευταία δύο χρόνια έχει αποσπάσει σημαντικά μερίδια κοινού-πελατών από τις τέσσερις μεγαλύτερες αλυσίδες. Σύμφωνα με την εταιρεία έρευνας Kantar, την εβδομάδα 12-17 Απριλίου οι Lild και Aldi ήταν οι δυο ταχύτερα αναπτυσσόμενες αλυσίδες σούπερ μάρκετ στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Tesco: Αύξηση μισθών στους εργαζόμενους της «πρώτης γραμμής» Αυξήσεις αμοιβών 5,8% ανακοίνωσε η βρετανική αλυσίδα Tesco, οι οποίες αφορούν τους εργαζόμενούς της στα καταστήματα και τον τομέα της εξυπηρέτησης πελατών. Η αμοιβή των εργαζομένων στην Tesco υπολογίζεται σε ωρομίσθια βάση. Η αύξηση επρόκειτο να δοθεί από τις 24 Απριλίου, ενώ την ίδια ημερομηνία επρόκειτο να ξεκινήσουν να δίνονται αυξήσεις και στους διανομείς, όπως και το προσωπικό που απασχολείται στην υπηρεσία click&collect. Στην ανακοίνωση της αλυσίδας αναφέρεται ότι οι αυξήσεις αποτελούν μέρος της συνολικής επένδυσης των 200 εκατ. λιρών, που έχει προγραμματίσει για δέσμη παροχών προς τους εργαζομένους της. Η ανακοίνωση των αυξήσεων γίνεται αφότου η Tesco κατέληξε σε συμφωνία με τη βρετανική ένωση εργαζομένων στο εμπόριο USDAW. Σημειώνουμε ότι κι άλλες μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, μεταξύ αυτών οι Sainsbury’s, Morrisons, Lidl και Aldi, έχουν ανακοινώσει αυξήσεις στις βασικές αμοιβές των εργαζομένων τους. 16 | σελφ σέρβις | Μάϊος 2022

presents

ΑΓΟΡΑ

ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Καθ. Γεώργιος Δουκίδης

ELTRUN, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Επιστημονικός Σύμβουλος Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ)

Γεώργιος Καρανίκας Πρόεδρος, ΕΣΕΕ

Άγις Πιστιόλας Πρόεδρος, EΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ

Λευτέρης Κιοσές

Γενικός Διευθυντής Έρευνας, ΙΕΛΚΑ

Αλεξάνδρα ΠίτταΧαζάπη

Στέφανος Κομνηνός Ιδρυτικός Εταίρος, Netrino

Αθανάσιος Σαββάκης

Αντιπρόεδρος, Πανελλήνι- Πρόεδρος, ΣΒΕ ος Σύνδεσμος Εξαγωγέων, Μέλος Δ.Σ. ΕΒΕΑ

ΥΠΟΒΟΛΉ ΥΠΟΨΉΦΙΟΤΉΤΩΝ ΈΩΣ ΤΉΝ

Παρασκευή 17 Ιουνίου 2022

Σταμάτης Ανδριανόπουλος

Αντώνης Ζαΐρης

Βασίλης Ζεϊμπέκης

Στέλιος Ηλιάκης

Αγγελίνα Μιχαηλίδου

Δρ. Γιώργος Ξηρογιάννης

Βάσω Παπαδημητρίου

Βασίλης Παπακώστας

Μιχάλης Φανδρίδης

Δρ. Κατερίνα Φραΐδάκη

Παύλος Χατζηδημητρίου

Executive Consultant, PLANNING AE

Γενική Διευθύντρια & Partner, Response

Γενικός Γραμματεάς, ECR HELLAS

ΤΈΛΈΤΉ ΑΠΟΝΟΜΉΣ ΤΩΝ ΒΡΑΒΈΙΩΝ

Σεπτέμβριος 2022

Γεν. Δντής & Αναπλ. Αντιπροεδρος, ΣΕΛΠΕ

Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής, ΣΕΒ

Πρόεδρος ΔΣ GR.EC.A./ eCommerce Coordinator -ELTRUN/ΟΠΑ

Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Logistics, Επικ. Καθηγητής, Παν. Αιγαίου

Γενική Διευθύντρια, ΣΕΒΤ

General Manager, Sleed

Senior Manager, EY

Senior Manager, Accenture

Δείτε αναλυτικά κατηγορίες & όρους συμμετοχής και υποβάλετε τις υποψηφιότητές σας στο

www.supermarketawards.gr

Υπό την Αιγίδα

Official Publications

Υποψηφιότητες - Χορηγίες: Κατερίνα Μπουσμπουκέα, T: 210 661 7777 (εσωτ. 128), E: kbousboukea@boussias.comΝοέμβριος 2021 | σελφ σέρβις | 17

ΑΓΟΡΑ

«Ορατότης μηδέν» για τιμές, ζήτηση, ανάπτυξη Προς εσωτερικό-κλαδικό πληθωρισμό της τάξης του 10%-10,5% έναντι περίπου 5%-6% που είναι ακόμα σήμερα, οδεύει η αγορά του κλάδου, πιεζόμενη από την καταιγίδα των αυξημένων τιμοκαταλόγων χονδρικής, η οποία εξελίσσεται με εντεινόμενο ρυθμό ήδη από τον περυσινό Αύγουστο. Όμως, το έτος-κλειδί για τις εξελίξεις στον κλάδο, λένε ορισμένοι, θα είναι το 2023, οπότε οι αντοχές όλων θα έχουν δείξει οριστικά ποιος θα είναι σε θέση να συνεχίσει και ποιος όχι. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

ρχικά η κρίση της εφοδιαστικής αλυσίδας, μετά τη σταδιακή υποχώρηση της πανδημίας και την επιστροφή των διεθνών αγορών σε μερική κανονικότητα, και εν συνεχεία η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία δημιούργησαν έναν εκρηκτικό κοκτέιλ ανατιμήσεων στην αγορά, το οποίο, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (Eurostat), εκτίναξε στην Ελλάδα τον εναρμονισμένο δείκτη τιμών καταναλωτή στο 9,4% τον Απρίλιο σε ετήσια βάση έναντι 8% τον Μάρτιο και 7,2% τον Φεβρουάριο, κατατάσσοντας τη χώρα μας στην έκτη θέση μεταξύ των χωρών-μελών της Ευρωζώνης, μετά την Εσθονία, Λιθουανία, Λετονία, Ολλανδία και Σλοβακία, στις οποίες καταγράφηκε τον Απρίλιο πληθωρισμός άνω του 10%. Tις παραμονές έκδοσης του τρέχοντος τεύχους η ΕΛΣΤΑΤ ανακοίνωσε τον πληθωρισμό του Απριλίου ο οποίος ανήλθε στο 10,2% και ειδικά στα τρόφιμα στο 10,9%. Σημειώνουμε ότι ο εθνικός πληθωρισμός τον μήνα Μάρτιο είχε αυξηθεί στο 8,9% σε ετήσια βάση έναντι 8% του αντίστοιχου εναρμονισμένου.

ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΈΝΗ ΟΡΑΤΌΤΗΤΑ

Αναφερόμενος στο ζήτημα του πληθωρισμού γνωστός παράγοντας της αγοράς τονίζει ότι «η ορατότητα που έχουμε για την εξέλιξη των τιμών δεν υπερβαίνει τις 45 ημέρες», προσθέτοντας ότι «η διαχείριση των τιμών από τα σούπερ μάρκετ αυτή την περίοδο γίνεται πλέον σε επίπεδο εβδομάδας. Στο βαθμό που το κύμα των ανατιμήσε-

18 | σελφ σέρβις | Μάϊος 2022

ων φουσκώσει περισσότερο, μην αποκλείετε η διαχείριση των τιμών ν’ αρχίσει να γίνεται σε ημερήσια βάση…». Ο συνομιλητής μας παραδέχεται ότι ο κλάδος δεν μπορεί να ανατρέψει την ανοδική τάση των τιμών. Ωστόσο, όπως λέει, έχει κάποια μικρά περιθώρια απορρόφησης ενός μέρους των ανατιμήσεων στη χονδρική ή μπορεί τουλάχιστον να εξασφαλίσει κάποιες περιορισμένης έκτασης χρονο-καθυστερήσεις στην εφαρμογή τους. «Τους τελευταίους μήνες οι ανατιμήσεις αποτελούν καθημερινό φαινόμενο. Ορισμένοι προμηθευτές ανακοινώνουν ήδη τρίτο ή και τέταρτο κατά σειρά γύρο αυξήσεων στις τιμές», συμπληρώνει. Μάλιστα, όπως τονίζει με έμφαση, «τα πάντα σε αυτή τη φάση είναι κινούμενα. Η πληθωριστική έκρηξη συνεχίζει να είναι ένα φαινόμενο εξελισσόμενο, άγνωστο για πόσο και με τι συνέπειες για την αγορά μας, το εμπόριο και συνολικότερα για την οικονομία». Πάντως, «το ευτύχημα είναι ότι μέχρι σήμερα στον ορίζοντα δεν υπάρχουν σύννεφα ύφεσης», τονίζει άλλος παράγοντας του κλάδου, προσθέτοντας ότι «ανεξαρτήτως της πορείας που θα έχουν οι πωλήσεις των

σούπερ μάρκετ, το κρισιμότερο όλων είναι το ΑΕΠ της χώρας να διατηρήσει το θετικό πρόσημό του, διότι αν αυτή η συνθήκη αλλάξει και περάσουμε σε φάση ύφεσης ή στασιμοπληθωρισμού, τότε η τροπή των πραγμάτων θα είναι πραγματικά πολύ δυσάρεστη για όλους». Σύμφωνα, πάντως, με τα λεγόμενα στελεχών της αγοράς, η τάση των τελευταίων εβδομάδων στις πωλήσεις των σούπερ μάρκετ είναι (σε σταθερές τιμές) πτωτική έως και 6% σε σχέση με πέρυσι. Πρόκειται για ένα ποσοστό που αποτυπώνει, άλλωστε, το κλίμα που υπήρξε κατά την περίοδο της γιορτής του Πάσχα (βλέπε σχετικό ρεπορτάζ σε επόμενες σελίδες), ενώ, αν μιλήσουμε για το πρώτο τετράμηνο του 2022, ΄στην αγορά καταγράφηκε αρνητική ανάπτυξη της τάξης του 3,5%-4% πάντα σε σταθερές τιμές και σε ετήσια βάση.

ΤΙ ΔΕΊΧΝΟΥΝ ΤΑ ΕΠΊΣΗΜΑ ΣΤΟΙΧΕΊΑ

Ενδεικτική είναι η αναφορά της NielsenIQ σχετικά με την πτώση του τζίρου της οργανωμένης λιανικής τροφίμων-ποτών κατά 1,4% το πρώτο τρίμηνο φέτος (στοιχεία YTD έως τις 27 του Μαρτίου) σε σύγκριση με την

Ο κλάδος είναι «στημένος» πάνω στα επώνυμα είδη και οτιδήποτε διαταράσσει τη φυσιολογική σχέση στις πωλήσεις μεταξύ branded προϊόντων και ιδιωτικής ετικέτας μόνο ως ουδέτερο μήνυμα δεν πρέπει να εκλαμβάνεται

ΑΓΟΡΑ

αντίστοιχη περυσινή χρονική περίοδο, μια τάση που οδηγείται από τα FMCG στο σύνολό τους, καθώς οι μεγάλες κατηγορίες των φρέσκων προϊόντων, όπως και των Bazaar προϊόντων, παρουσιάζουν αρκετά πιο συγκρατημένες τάσεις, με πτώση κατά 0,3% και αύξηση κατά 0,8% αντίστοιχα. Σύμφωνα με τη NielsenIQ, στις επιμέρους κατηγορίες των ταχυκίνητων καταναλωτικών προϊόντων τα τρόφιμα και ποτά σημειώνουν πιο μετριοπαθή αρνητική τάση (-1,2%), κυρίως λόγω των τροφίμων, καθώς τα ποτά, κυρίως τα αλκοολούχα, κινούνται σημαντικά πιο αρνητικά. Επιπλέον, οι κατηγορίες που αφορούν τα προϊόντα προσωπικής περιποίησης, καθώς και τα προϊόντα οικιακής χρήσης, παρουσιάζουν μείωση πωλήσεων σε αξία σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021 κατά 3,5% και 4,8% αντίστοιχα, καθώς εξακολουθεί να εκλογικεύεται η ζήτηση και η χρήση τους, μετά την εκτίναξη

που είχε η ζήτηση των προϊόντων πολλών από αυτές το 2020, λόγω των ανησυχιών για την υγιεινή που προκάλεσε η κρίση στη δημόσια υγεία. Σύμφωνα με τη NielsenIQ, αν αποδομήσουμε την αρνητική τάση που παρουσιάζουν τα FMCG στο σύνολό τους σε όγκο πωλήσεων και στη μέση μεταβολή των τιμών τους, μπορούμε εύκολα να διαπιστώσουμε την αύξηση των τιμών με ταυτόχρονη μείωση της ζήτησης. Η μείωση αυτή πέραν του στοιχείου της εκλογίκευσης της ζήτησής τους κατά πάσα πιθανότατα οφείλεται στην προσπάθεια των καταναλωτών να περιορίσουν τις δαπάνες που πραγματοποιούν στα σούπερ μάρκετ, καθώς ο γενικός πληθωρισμός και οι μεγάλες αυξήσεις των τιμών, που έχουν πλήξει πολλές άλλες κατηγορίες προϊόντων και υπηρεσιών, όπως είναι η ενέργεια, τα καύσιμα κ.ά., φαίνεται πως έχουν μειώσει σε ένα βαθμό την αγοραστική

δύναμη των καταναλωτών, πράγμα που έχει αντίκτυπο ακόμη και στις αγορές βασικών κατηγοριών FMCG. Αξίζει, πάντως, να σημειώσουμε ότι η Nielsen δεν δίνει ακριβή στοιχεία για την πορεία των πωλήσεων σε σταθερές τιμές.

ΟΙ ΑΝΗΣΥΧΊΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΙΛΟΓΈΣ ΤΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΏΝ

Στο μεταξύ, όπως σημειώνει η εταιρεία στην ετήσια έρευνα των Shopper Trends, φαίνεται πως ο καταναλωτής προβληματίζεται σοβαρά για τις τιμές, καθώς νιώθει περισσότερο από ποτέ την τελευταία εικοσιπενταετία την ανοδική τους πορεία, με μια ξεκάθαρη αύξηση στο ποσοστό αυτών που το αναφέρουν (από το 72% στο 92%). Ενδεικτικό είναι επιπλέον το γεγονός ότι η πορεία του μεριδίου των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας έχει πλέον αντιστραφεί, φτάνοντας το πρώτο τρίμηνο του έτους το 14,2%

Μάϊος 2022 | σελφ σέρβις | 19

ΑΓΟΡΑ

(στην αγορά των κλασικών καταστημάτων κι όχι του discount καναλιού), μια αυξητική τάση που ξεκίνησε να διαμορφώνεται από τα μέσα του 2021, οπότε άρχισαν να γίνονται αισθητές γενικότερα οι πληθωριστικές τάσεις στην αγορά. Αυτό συμβαίνει παρά το γεγονός ότι έχει ενισχυθεί περαιτέρω η προωθητική ένταση των branded προϊόντων, η οποία έχει φτάσει το 64,6%, προφανώς στο πλαίσιο των προσπαθειών και των προμηθευτών και των αλυσίδων σούπερ μάρκετ να αντισταθμίσουν κάπως τις ανατιμήσεις, δεδομένου μάλιστα του έντονα ανταγωνιστικού κλίματος στο περιβάλλον που δραστηριοποιούνται.

με τη δυναμική ανάπτυξης που εμφάνιζε την τελευταία τετραετία. Όμως διατηρεί ανοδικές τις πωλήσεις του. Όσο για της περιοχή του δυναμικού των μικρομεσαίων αλυσίδων του κλάδου η εικόνα παρουσιάζει εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά από δίκτυο σε δίκτυο. Κάποια συντηρούν μια «αξιοπρεπή» εικόνα επιδόσεων, ενώ η δεινή θέση κάποιων άλλων είναι αδύνατον να διασκεδαστεί.

Πάντως, πέραν των προμηθευτών και τα στελέχη των λιανεμπορικών αλυσίδων προβληματίζονται από την έντονα ανοδική τάση που καταγράφεται τους τελευταίους μήνες στις πωλήσεις των private label συλλογών τους. Όπως επισημαίνουν στελέχη της αγοράς, ο κλάδος είναι «στημένος» πάνω στα επώνυμα είδη και οτιδήποτε διαταράσσει τη φυσιολογική σχέση στις πωλήσεις μεταξύ branded προϊόντων και ιδιωτικής ετικέτας μόνο ως ουδέτερο μήνυμα δεν πρέπει να εκλαμβάνεται.

Αν η αγορά διερωτάται για κάτι σήμερα, αυτό σχετίζεται με: • Το πόσο αποτελεσματική θα αποδειχθεί για τα νοικοκυριά η αύξηση του κατώτατου μισθού στα 713 ευρώ μικτά, των τριετών και των επιδομάτων, όπως και οι αντίστοιχες αυξήσεις στους μισθούς του δημοσίου, που τέθηκαν σε ισχύ από την 1η Μαΐου. • Το πόσο ουσιαστική θα αποδειχθεί η παρέμβαση της κυβέρνησης για τη στήριξη των νοικοκυριών έναντι της ενεργειακής ακρίβειας (για την αγορά υπήρξαν ήδη δύο κύκλοι στήριξης). • Το πόσο υψηλά θα ανέλθει ο πληθωρισμός, σε συνάρτηση πάντα με την εξέλιξη της ρωσο-ουκρανικής κρίσης.

«ΆΓΝΩΣΤΟΣ Χ» Η ΕΠΊΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΟ 2022

ΤΑ ΠΡΟΒΛΉΜΑΤΑ «ΚΆΤΩ ΑΠΌ ΤΟ ΧΑΛΊ»

Σε ό,τι αφορά τις προβλέψεις για τη διαμόρφωση των πωλήσεων στα τέλη του 2022, η συνολική μεταβολή παραμένει ο «άγνωστος Χ», ενώ προφανώς ο σχετικός δείκτης μέλλει να διαφοροποιηθεί έως και «πάρα πολύ» από αλυσίδα σε αλυσίδα… Είναι χαρακτηριστικό ότι οι επιδόσεις ενός εκ των ισχυρότερων δικτύων του κλάδου είναι φέτος ιδιαίτερα αρνητικές, ενώ το πλάνο του τις προδιάγραφε τουλάχιστον σταθερές. Την ίδια στιγμή η δυναμική πωλήσεων του leader της αγοράς φαίνεται ότι έχει εξασθενήσει, τουλάχιστον συγκριτικά

Στο μεταξύ, στελέχη του κλάδου, των οποίων οι εκτιμήσεις αξιολογούνται ως αντικειμενικές και σίγουρα όχι υποβολιμαίες, σχολιάζοντας την «επόμενη ημέρα» της αγοράς, θεωρούν ότι το κρισιμότερο όλων δεν είναι το τι θα συμβεί το 2022, διότι οι πωλήσεις της οργανωμένης λιανικής, ωθούμενες από τις πληθωριστικές πιέσεις, θα διατηρηθούν σε ένα κάποιο επίπεδο. Κύριο ζητούμενο είναι τα γενικότερα προβλήματα της αγοράς, τα οποία θα παραμείνουν κρυμμένα «κάτω από το χαλί» και θα φανούν στην περίπτωση που οι πληθωριστικές πι-

Κάθε κρίση πέρα από τις όποιες μικρές ή μεγάλες επιπτώσεις προκαλεί και ισχυρές ανατροπές, αναδεικνύοντας κερδισμένους και χαμένους, που λογικά θα πρέπει να αναμένουμε και στη λήξη της ρωσο-ουκρανικής κρίσης 20 | σελφ σέρβις | Μάϊος 2022

έσεις συνεχιστούν το 2023. Διότι ως τότε τα νοικοκυριά οικονομικά θα έχουν εξαντληθεί εντελώς, οπότε οι περικοπές που θα κάνουν ακόμη και στα καθημερινά είδη πρώτης ανάγκης θα είναι τέτοιας έκτασης, ώστε είναι βέβαιο πως αρκετές από τις αλυσίδες του κλάδου δεν θα μπορέσουν να τις αντέξουν. Κατά συνέπεια το έτος- κλειδί για τις εξελίξεις του κλάδου την «επόμενη ημέρα» αναμένεται το 2023, χρονιά κατά την οποία υπό προϋποθέσεις αναμένεται ακόμη ένας κύκλος εξαγορών και συγχωνεύσεων, ίσως όχι μόνο στους μικρομεσαίους «παίκτες» της οργανωμένης λιανικής, αλλά και σε υψηλότερες βαθμίδες της.

ΖΗΤΟΎΜΕΝΟ Η ΡΕΥΣΤΌΤΗΤΑ

Κι ας μην ξεχνάμε ότι πέρα από τη διαχείριση εκ μέρους των σούπερ μάρκετ των ανατιμήσεων στο ράφι και την αυτοσυγκράτηση των καταναλωτών στις καθημερινές τους δαπάνες, οι αλυσίδες έχουν να αντιμετωπίσουν και αυξημένο κόστος παραγωγής των συλλογών τους ιδιωτικών σημάτων, το αυξημένο από την 1η Μαΐου κόστος της εργασίας, την ενεργειακή ακρίβεια, η οποία χτυπάει στην καρδιά των καθαρών αποτελεσμάτων των επιχειρήσεων του κλάδου έως και δύο ποσοστιαίες μονάδες και, συνεπεία όλων των προαναφερόμενων, τις αυξημένες ανάγκες ρευστότητας που ως γνωστόν δεν μπορούν να καλύψουν όλοι οι «παίκτες» της αγοράς. «Το οργανωμένο λιανεμπόριο ζει σήμερα τη μεγαλύτερη, ίσως, κρίση των τελευταίων δεκαετιών, μαζί με την κρίση χρέους που, όπως όλοι γνωρίζουμε, στοίχισε τη βιωσιμότητα κάποιων εκ των μεγαλύτερων «παικτών» του κλάδου» αναφέρει ανώτατος παράγοντας της αγοράς, προσθέτοντας ότι «κάθε κρίση πέρα από τις όποιες μικρές ή μεγάλες επιπτώσεις προκαλεί και ισχυρές ανατροπές, αναδεικνύοντας κερδισμένους και χαμένους, που λογικά θα πρέπει να αναμένουμε και στη λήξη της ρωσο-ουκρανικής κρίσης. Η εμπειρία έδειξε ότι κάποιες από τις ανατροπές αποτέλεσαν προϊόν συναίνεσης και κάποιες άλλες εξελίχθηκαν βίαια, προκαλώντας ντόμινο αρνητικών εξελίξεων στην αγορά, κυρίως των προμηθευτών. Μένει να φανεί τι θα συμβεί αυτή τη φορά», σημειώνει με νόημα ο ίδιος παράγοντας. 

ΑΓΟΡΑ

Δεν έκαναν Ανάσταση τα σούπερ μάρκετ Μόνο αναστάσιμο δεν ήταν φέτος το Πάσχα για την αγορά του κλάδου, καθώς, σύμφωνα με δηλώσεις στελεχών της, σε σταθερές τιμές κινήθηκε πτωτικά κατά 8%(!) συγκριτικά με το περυσινό Πάσχα. Τα σούπερ μάρκετ φέτος αντιμετώπισαν τις εντονότατες πληθωριστικές πιέσεις, που μετά το ξέσπασμα της ρωσο-ουκρανικής κρίσης έχουν ξεπεράσει κάθε προηγούμενο, αλλά και τη σύγκριση με τις υψηλές επιδόσεις τους πέρυσι, οπότε είχαν επωφεληθεί από τα αυστηρά περιοριστικά μέτρα στη λειτουργία του εμπορίου για την αντιμετώπιση της πανδημίας. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

ύμφωνα με τα στελέχη των αλυσίδων, οι μεγαλύτερες απώλειες σε σταθερές τιμές καταγράφηκαν κυρίως στην Αθήνα, λόγω ασφαλώς και της μεγάλης εξόδου των εκδρομέων της Λαμπρής προς την περιφέρεια. Υπολογίζεται ότι ο τζίρος των σούπερ μάρκετ εμφάνισε πτώση περίπου 10%-12%, ενώ εκτός Αττικής οι πωλήσεις τους παρέμειναν σταθερές. Λαμβάνοντας υπόψιν τον πληθωρισμό, οι μέσες απώλειες εσόδων του κλάδου ήταν της τάξης του 5%-6% σε σύγκριση με το Πάσχα της προηγούμενης χρονιάς.

ΧΑΜΗΛΈΣ ΤΙΜΈΣ, ΑΔΙΆΘΕΤΕΣ ΠΟΣΌΤΗΤΕΣ ΑΡΝΙΏΝ

Η αρνητική εξέλιξη των πωλήσεων του κλάδου οφείλεται και στη χαμηλή ζήτηση αμνοεριφίων. Τη Λαμπρή φέτος τα νοικοκυριά κατανάλωσαν εμφανώς λιγότερες ποσότητες αρνιών. Ακόμη και στην περιφέρεια τα περισσότερα νοικοκυριά δεν τήρησαν το έθιμο του οβελία, επιλέγοντας την οικονομικότερη λύση

του ψησίματος στο φούρνο. Το αποτέλεσμα ήταν τόσο τα σούπερ μάρκετ όσο και τα τοπικά κρεοπωλεία να μην πουλήσουν τις προσδοκώμενες ποσότητες αρνιών με το τεμάχιο. Η ζήτηση κρατήθηκε χαμηλά, λόγω της αυξημένης αξίας των αγορών για το πασχαλινό τραπέζι –σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ, ήταν ακριβότερο κατά 9% έναντι της προηγούμενης χρονιάς, χωρίς τον υπολογισμό της αγοράς του αρνιού–, αλλά και της τιμής του οβελία, που «σόκαρε» φέτος. Η χαμηλή ζήτηση αρνιών, που έγινε αισθητή από νωρίς στην αγορά, είχε αποτέλεσμα να «σπάσουν» γρήγορα οι τιμές του και να διαμορφωθούν οριακά κάτω από τα 8 ευρώ το κιλό έναντι 9,80 ευρώ ή 9,90 ευρώ το κιλό που διατίθετο αρχικά. Με το που «έσπασε» η πρώτη αλυσίδα τις τιμές της στον οβελία, όπως ήταν επόμενο, την ακολούθησαν όλες οι άλλες, ωθώντας τον κλάδο σε απώλειες. Ως γνωστόν για το σούπερ μάρκετ η τιμή του οβελία είναι κατά παράδοση μάλλον ο «κράχτης» για την

προσέλκυση του κοινού παρά στηρίζει την κερδοφορία τους την περίοδο του Πάσχα. Συνεπώς οι αδιάθετες ποσότητες αρνιών στα ψυγεία των σούπερ μάρκετ αιτιολογούν σαφώς μεγαλύτερη κατήφεια απ’ όση η ζημιά της χαμηλής κινητικότητας του αρνιού από μόνη της. Φυσικά, ένας πρόσθετος λόγος για τον οποίο φέτος η ζήτηση αμνοεριφίων κινήθηκε χαμηλότερα από τις προσδοκίες της αγοράς ήταν η διπλή μαζική έξοδος των κατοίκων των μεγάλων αστικών κέντρων της χώρας για το τετραήμερο της Ανάστασης και το τριήμερο της Πρωτομαγιάς, που απέσπασε κατά προτεραιότητα τις δαπάνες τους. Σε κάθε περίπτωση μόνο μη αναμενόμενη δεν ήταν φέτος η εκδρομική απόδραση του κόσμου, ακόμα και με τίμημα τη θυσία του φορτωμένου πασχαλινού και πρωτομαγιάτικου τραπεζιού για λόγους οικονομίας, δεδομένης της διετούς ασφυξίας του εξαιτίας των περιορισμών της πανδημίας. Συνέπεια των προαναφερόμενων ήταν οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ στο τέλος των εορτών να μείνουν με σημαντικές ποσότητες αδιάθετων αρνιών στα ψυγεία τους, ζημιωμένες τριπλά: Γιατί πούλησαν σε χαμηλότερες τιμές, γιατί διέθεσαν λιγότερες ποσότητες προϊόντων και γιατί τους έμεινε αδιάθετη ποσότητα αμνοεριφίων. Αντίστοιχα προβλήματα αντιμετώπισαν φυσικά και οι κτηνοτρόφοι-παραγωγοί. Παράγοντες του κλάδου σχολιάζουν χαρακτηριστικά ότι το Πάσχα φέτος ζημιώθηκε το σύνολο του κυκλώματος διακίνησης αμνοεριφίων. Η επαρχία αντιμετώπισε ηπιότερα προβλήματα συγκριτικά με την Αττική, όπου πολλοί παραγωγοί και προμηθευτές βρέθηκαν σε δεινή θέση. 

Μάϊος 2022 | σελφ σέρβις | 21

ΑΓΟΡΑ

Με τα 1,2 δισ. ευρώ «φλερτάρει» ο τζίρος των cash & carry Ως ένα εξαιρετικό δωδεκάμηνο για τις πωλήσεις της οργανωμένης χονδρικής προδιαγράφεται το 2022, καθώς οι επιτελείς των δικτύων cash & carry αναμένουν φέτος ότι ο συνολικός τζίρος της αγοράς τους θα διαμορφωθεί στα όρια των 1,2 δισ. ευρώ. Ήδη στην οργανωμένη χονδρική από τις αρχές του έτους καταγράφεται ρυθμός ανάπτυξης πωλήσεων περίπου 20%! ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

εν λόγω ρυθμός ανόδου του τζίρου αξιολογείται ως φυσιολογικός και αναμενόμενος, δεδομένων των επιπτώσεων πέρυσι στις πωλήσεις χονδρικής των περιοριστικών μέτρων στη λειτουργία της αγοράς ho.re.ca για την ανάσχεση της πανδημίας. Σημειωτέον ότι το πλήγμα που δέχθηκε προ διετίας η οργανωμένη χονδρική εξαιτίας του σοκ της κρίσης στη δημόσια υγεία και της υπολειτουργίας της τουριστικής αγοράς «χωνεύτηκε» σχετικά εύκολα. Η ανάπτυξη των πωλήσεων του πελατολογίου της μικρής λιανικής, που ακολούθησε μάλλον τη γενική τάση του τζίρου των σούπερ μάρκετ, διέσωσε την κατάσταση, οπότε τα cash & carry σε μεγάλο βαθμό κατάφεραν να εξισορροπήσουν τις απώλειες από την υπολειτουργία της αγοράς ho.re.ca. Κρίσιμη παράμερος για την πορεία του τζίρου φέτος θα αποτελέσει ο τουρισμός. Εφόσον επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις αρκετών στελεχών της αγοράς ότι η τουριστική κίνηση του 2022 ενδεχομένως θα ξεπεράσει εκείνη του 2019, τελευταίας χρονιάς κανονικότητας προ της πανδημίας και, ταυτόχρονα, έτους-ρεκόρ αφίξεων ξένων τουριστών στη χώρα, τότε τα δίκτυα cash & carry ίσως κλείσουν το 2022 με ένα δικό τους ρεκόρ στις πωλήσεις. Μετά από μια διετία απανωτών lockdowns και πρωτόγνωρων συνθηκών λειτουργίας του εμπορίου, η οργανωμένη χονδρική ποθεί τη δική της ρεβάνς. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το 20% της ανάπτυξης των πωλήσεων του καναλιού το πρώτο τετράμηνο του έτους θα υποστεί, σε συγκρίσιμη βάση, σημαντική «διόρθωση» προς τα κάτω όσο περνούν οι μήνες, καθότι οι πωλήσεις χονδρικής πέρυσι το καλοκαίρι «ανέβασαν ταχύτητα», αφού η τουριστική κίνηση το καλο-

22 | σελφ σέρβις | Mάϊος 2022

καίρι δεν τα πήγε καθόλου άσχημα, δεδομένων των συνθηκών. Γενικότερα οι προσδοκίες των στελεχών της οργανωμένης χονδρικής είναι ότι φέτος «ο τζίρος του καναλιού θα ξεπεράσει αισθητά το όριο του ενός δισεκατομμυρίου ευρώ», στο οποίο είχε «κολλήσει» τα τελευταία χρόνια.

ΚΆΘΕ ΔΊΚΤΥΟ ΜΕ ΤΗ ΔΥΝΑΜΙΚΉ ΤΟΥ

Φυσικά ανά δίκτυο οι επιδόσεις αναμένεται ότι θα διαμορφωθούν ανάλογα με το στρατηγικό προσανατολισμό κάθε εταιρείας. Στο πλαίσιο αυτό, η ENA Cash & Carry της ΑΒ Βασιλόπουλος, έχοντας στραμμένο το ενδιαφέρον της κυρίως στον τομέα της μπακαλικής, την περίοδο της εφαρμογής του σκληρού lockdown πέρυσι δεν είχε μεγάλες απώλειες εσόδων. Οπότε φέτος οι επιδόσεις της μάλλον δεν θα είναι ιδιαίτερα ανεβασμένες, καθώς η βάση σύγκρισής τους θα είναι πιο ψηλά από άλλων ανταγωνιστών της. Αντίθετα, η The Mart του ομίλου της ΕΥΣ, έχοντας στρατηγικό ενδιαφέρον για την κάλυψη κυρίως της αγοράς των ho.re.ca. –δηλαδή, αντίστοιχη στρατηγική με της Marko, την οποία εξαγόρασε –, εμφάνισε πέρυσι χαμηλές επιδόσεις. Άρα φέτος προσμένει μια σημαντική τόνωση των εσόδων της. Το δίκτυο των Cash & Carry της Metro, εταιρείας

leader του κλάδου, έχει «μοιρασμένο» το μίγμα των προϊόντων της για την ικανοποίηση της ζήτησης και των επαγγελματιών του ho.re.ca. και των μεταπωλητών μικρών λιανεμπόρων (μίνι μάρκετ). Συνεπώς φέτος αναμένει ζωηρό μεν, αλλά όχι υπερβολικά δυνατό ρυθμό ανάπτυξης, έχοντας κρατήσει και πέρυσι τον τζίρο της σε ικανοποιητικό επίπεδο. Συμμετοχή στις πωλήσεις χονδρικής έχουν και οι αλυσίδες Μασούτης και Πέντε, όχι όμως με δομές αντίστοιχης οργάνωσης όπως οι τρεις προαναφερόμενες εταιρείες, καθώς κι άλλα δίκτυα λιανικής, με χαρακτηριστικές περιπτώσεις τις ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός και Market In, που επιχειρούν στην χονδρική πώληση, κυρίως μάλλον με βάση τις ευκαιρίες και τις εμπορικές σχέσεις στις τοπικές αγορές που δρουν τα καταστήματα λιανικής των δικτύων τους και συμπληρωματικά προς αυτά, δηλαδή χωρίς κεντρικά διαφοροποιημένη στρατηγική ανάπτυξης. Τη δική του μάχη θα δώσει φέτος και το παραδοσιακό χονδρεμπόριο. Αυτό βασίζει τις πωλήσεις του κυρίως στη μικρή λιανική και τις μονάδες μαζικής εστίασης, προβάλλοντας ως πλεονέκτημά του το προσωποποιημένο σέρβις, τις γρήγορες καθημερινές παραδόσεις ακόμα και σε δύσβατες περιοχές, απρόσιτες για τα

Το 20% της ανάπτυξης τζίρου το πρώτο τετράμηνο του έτους θα υποστεί σημαντική «διόρθωση» προς τα κάτω όσο περνούν οι μήνες, γιατί οι πωλήσεις χονδρικής πέρυσι το καλοκαίρι «ανέβασαν ταχύτητα», καθώς η τουριστική κίνηση δεν τα πήγε άσχημα

ΑΓΟΡΑ

cash & carry, και ως εξαίρεση πλέον την πίστωση, αφού από την έναρξη της περιπέτειας της δημοσιονομικής προσαρμογής η πίστωση έχει αποδειχτεί ασύμφορο έως ακριβοπληρωμένο ρίσκο...

ανεξήγητο πώς σε μια αγορά εργασίας, όπου η πραγματική ανεργία και η υποαπασχόληση τυραννά περίπου το μισό εργατικό δυναμικό της χώρας, υπάρχει άρνηση στην προσφορά εργασίας!

ΕΛΛΕΊΨΕΙΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΎ

ΑΣΤΆΘΜΗΤΟΣ ΠΑΡΆΓΟΝΤΑΣ Ο ΠΌΛΕΜΟΣ

Αν ανησυχεί για κάτι φέτος η αγορά της χονδρικής, φαίνεται πως είναι το πώς θα καταφέρει να εξυπηρετήσει την αυξημένη ζήτηση. Όπως εξηγούν στο «σελφ σέρβις» στελέχη του κλάδου, πέραν του ότι ο ρυθμός ανάπτυξης φέτος είναι σαφώς υψηλότερος από προηγούμενα χρόνια, άρα η κίνηση στα καταστήματα και τα e-shops αναμένεται ιδιαίτερα ζωηρή, η αγορά δυσκολεύεται να στελεχώσει τα δίκτυά της. «Δεν είναι ο μόνος κλάδος της οικονομίας που αντιμετωπίζει ανάλογα προβλήματα», όπως ακούσαμε, όμως φέτος το ζήτημα της στελέχωσης μοιάζει σοβαρότερο από κάθε άλλη χρονιά εν όψει μιας απαιτητικής, όπως όλοι προσδοκούν κι ελπίζουν, τουριστικής σεζόν. Πάντως, οφείλουμε να επισημάνουμε ότι τα αντίστοιχα προβλήματα, π.χ. στον κλάδο της φιλοξενίας, σχετίζονται κυρίως με το ότι η προσφερόμενη εργασία είναι συχνότατα υποαμειβόμενη και «μαύρη»… Ειδάλλως είναι

Φέτος η οργανωμένη χονδρική συνυπολογίζει στις εκτιμήσεις της μια άλλη «καυτή» παράμετρο, αυτή της γεωπολιτικής κρίσης με επίκεντρο την Ουκρανία, που έχει ως συνέπεια την ενεργειακή κρίση, την αχαλίνωτη ακρίβεια και τις ισχυρότατες πληθωριστικές πιέσεις. Ήδη στη λιανική καταγράφεται αισθητή ανάσχεση του όγκου πωλήσεων, καθώς τα νοικοκυριά περιορίζουν τις δαπάνες τους ακόμη και για τα αγαθά που καταναλώνονται καθημερινά. Μένει να φανεί ποιες θα είναι οι επιδράσεις στην οργανωμένη χονδρική. Θα φανούν ασφαλώς στον πολύπαθο κλάδο της μαζικής εστίασης, όπου το κρίσιμο ερώτημα δεν είναι αν «γεμίζουν τα τραπέζια», αλλά το «πόσο πλούσιες παραγγελίες γίνονται», ενώ θεωρείται βέβαιο πως το τελευταίο τετράμηνο του έτους θα είναι μαρτυρικό, καθώς θα συσσωρεύονται οι πιέσεις της ακρίβειας και τα νοικοκυριά θα περιορί-

ζουν τις εξόδους τους, εφόσον θα προηγούνται η καταβολή των φόρων, τα υψηλά τιμολόγια για θέρμανση κοκ. Πάντως, παρά το αποθαρρυντικό κλίμα στην Ευρώπη, λόγω του πολέμου και της ανοιχτής πληγής του ενεργειακού, οι προγραμματισμένες τουριστικές ροές προς την Ελλάδα, όπως και προς άλλες χώρες που είναι τουριστικοί προορισμοί, μοιάζει να παραμένουν ανεπηρέαστες. Οι επιπτώσεις θα εκφραστούν, όμως, τόσο στην κατανάλωση των τουριστών (πόσα χρήματα θ’ αφήσουν εντέλει στην αγορά) όσο και στη χρονική διάρκεια των τουριστικών ταξιδίων. Φυσικά, το ίδιο ισχύει για τον εγχώριο τουρισμό, οι εκτιμήσεις για τον οποίο μόνο παρήγορες δεν είναι, αν κρίνουμε από τις σχετικές έρευνες. Σημειώνουμε ότι οι αμιγώς εμπλεκόμενοι στην τουριστική αγορά κλάδοι ho.re.ca. απορροφούν κάθε χρόνο περίπου το 62% του χρήματος των τουριστών. Ειδικότερα περί τα 6,6 δισ. ευρώ πηγαίνουν στην ξενοδοχειακή αγορά και 4,5 δισ. ευρώ στην αγορά της μαζικής εστίασης (στις εταιρείες όλων των κατηγοριών) από ένα μέσο ετήσιο τουριστικό τζίρο 18 δισ. ευρώ. 

Mάϊος 2022 | σελφ σέρβις | 23

ΑΓΟΡΑ

Τοπικές εξαγορές και e-πωλήσεις ενισχύουν την ΕΥΣ Το νέο κύκλο εξαγορών τοπικών αλυσίδων άνοιξε η Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτης. Έχοντας πλέον εξασφαλίσει το μεγαλύτερο μέρος της υπεραξίας που μπορούσαν να αποδώσουν τα προερχόμενα καταστήματα από το άλλοτε δίκτυο Μαρινόπουλος, ο leader του κλάδου δημιουργεί νέες ευκαιρίες ανάπτυξης, αλλά και κάλυψης των κενών που παρουσιάζει γεωγραφικά το δίκτυό του, κάνοντας αρχή από τα Ιωάννινα, όπου έθεσε υπό τον έλεγχό του τα εννέα από τα έντεκα καταστήματα της τοπικής αλυσίδας Παπαδόπουλος SEP Markets. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

πως αναφέρουν πηγές της αγοράς, την Παπαδόπουλος SEP Markets είχαν προσεγγίσει κι άλλοι ενδιαφερόμενοι από τους ισχυρούς του κλάδου, δίχως να καταλήξουν σε κάποιου είδους συμφωνία. Κατά τις ίδιες πηγές η εν λόγω εταιρεία αντιμετώπιζε καιρό τώρα προβλήματα και αναζητούσε διέξοδο, την οποία έδωσε τελικά η ΕΥΣ. Επί της ουσίας δεν πρόκειται για εξαγορά με την κλασική έννοια του όρου, αλλά για συμφωνία βάσει της οποίας η Παπαδόπουλος SEP Markets αποχώρησε από τα εννέα καταστήματά της (συνολικά το δίκτυό της είχε έντεκα καταστήματα), τα οποία περιήλθαν υπό τον έλεγχο της ΕΥΣ, που ήδη προχώρησε, άλλωστε, στη σύναψη των συμβάσεων ενοικίασής τους. Πλέον η Παπαδόπουλος SEP Markets δραστηριοποιείται στην περιοχή των Ιωαννίνων μόνο με δύο καταστήματα, έχοντας τη δυνατότητα να διαχειρίζεται καλύτερα τη θέση της στην τοπική αγορά, δίνοντας έμφαση στα νωπά προϊόντα. Μάλιστα, δεν αποκλείεται να υπάρξει κατά πληροφορίες και εμπορική συμφωνία με την ΕΥΣ στο εν λόγω εμπορικό αντικείμενο. Αξίζει να σημειωθεί ότι την πρωτοβουλία για τη διαπραγμάτευση του σχετικού deal ανέλαβε η ίδια η διοίκηση της Παπαδόπουλος SEP Markets, εφόσον αυτή ήταν που προσέγγισε σχετικά τη διοίκηση της ΕΥΣ. Μετά την εν λόγω συμφωνία η ΕΥΣ αποκτά παρουσία στα Ιωάννινα με συνολικά έντεκα καταστήματα. Κύκλοι της διοίκησης

24 | σελφ σέρβις | Mάϊος 2022

της εταιρείας αναφέρουν ότι στην παρούσα φάση δεν διαπραγματεύεται κάποια άλλη ανάλογη εξαγορά. Είναι γνωστό, ωστόσο, ότι η αλυσίδα αναζητεί τρόπους για την ταχύτερη επέκτασή κυρίως στη νησιωτική Ελλάδα, όπου τα περιθώρια ανάπτυξης του δικτύου της είναι μεγάλα. Με την ενσωμάτωση των εννέα καταστημάτων της Παπαδόπουλος SEP Markets η ΕΥΣ προσθέτει στο δυναμικό της περίπου 160 εργαζόμενους (δηλαδή το προσωπικό των εξαγορασθέντων σούπερ μάρκετ). Βάσει των στοιχείων του τελευταίου δημοσιοποιημένου ισολογισμού, που αφορά τη χρήση του 2020, η SEP Markets εμφάνιζε κύκλο εργασιών 17,6 εκατ. ευρώ και κερδοφορία 20.900 ευρώ. Η καθαρή θέση της εταιρείας το 2020 διαμορφώθηκε σε 1,9 εκατ. ευρώ. Οι συνολικές υποχρεώσεις της στα τέλη του 2020 ανέρχονταν στα 6,4 εκατ. ευρώ –τα 3 εκατ. ευρώ εξ αυτών αφορούσαν βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις. Στο μεταξύ, στο στρατηγικό σχεδιασμό της ΕΥΣ πέραν της επέκτασής της μέσω τοπικών εξαγορών, περιλαμβάνεται η ανάπτυξη νέων καταστημάτων, όπως και οι ανακαινίσεις παλαιότερων –φέτος υπολογίζονται γύρω στις σαράντα– κυρίως στην περιοχή της Αττικής, όπου εδρεύουν τα πιο παλιά καταστήματα της εταιρείας. Όπως έχουμε ήδη αναφέρει σε προηγούμενο τεύχος μας, η αλυσίδα επενδύει κάθε χρόνο περί τα 50 εκατ. ευρώ για προγραμματισμένες ενέργειες επέκτασης και ανάπτυξης του δικτύου της. Πρόκειται για ποσό στο οποίο δεν περιλαμβάνεται το κόστος τυχόν εξαγορών.

ΝΈΕΣ ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ ΣΤΙΣ E-ΠΩΛΉΣΕΙΣ

Παράλληλα, η ΕΥΣ δρομολογεί την περαιτέρω ανάπτυξη του ηλεκτρονικού της καταστήματος, με τη δημιουργία νέων e-hubs για την άμεση εξυπηρέτηση των πελατών της, αλλά και την περαιτέρω ενδυνάμωση του eMarket, τόσο μέσω της διεύρυνσης των διατιθέμενων προϊοντικών ποικιλιών όσο και μέσω της γεωγραφικής επέκτασής του σε νέες περιοχές. Στο πλαίσιο αυτό, περί τα μέσα του Απριλίου άρχισε η λειτουργία του νέου e-hub της ΕΥΣ στην Κηφισιά, το οποίο εξυπηρετεί καθημερινά την προετοιμασία και παράδοση των ηλεκτρονικών παραγγελιών της αλυσίδας στα βορειανατολικά προάστια της πρωτεύουσας και τις γύρω περιοχές. Μέσω της συγκεκριμένης επένδυσης οι παραδόσεις στην Αττική από το sklavenitis.gr εξυπηρετούνται άμεσα. Ήταν γνωστή, άλλωστε, η επιδίωξη της αλυσίδας να επιταχύνει τις παραδόσεις των online παραγγελιών της, ώστε να κερδίσει μερίδια από μια αγορά που σήμερα καταγράφει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Πέραν του νέου e-hub, υπενθυμίζεται πως για την εξυπηρέτηση των ηλεκτρονικών παραγγελιών του Σκλαβενίτης eMarket, η εταιρεία διαθέτει ένα ακόμη υπερσύγχρονο e-hub στην Πέτρου Ράλλη, ένα στον Γέρακα και ένα στην Πυλαία της Θεσσαλονίκης. Υπενθυμίζουμε ότι το Σκλαβενίτης eMarket εγκαινίασε τη λειτουργία του στα τέλη του 2020 με πρώτο «σταθμό» την Αττική, όπου διαθέτει περισσότερα από δέκα χιλιάδες προϊόντα, σε τιμές ίδιες με των φυσικών καταστημάτων της, και το 2021

ΑΓΟΡΑ

η δράση του επεκτάθηκε στη Λάρισα, την Πάτρα και τη Θεσσαλονίκη. Σήμερα δέχεται παραγγελίες όλες τις ημέρες και ώρες της εβδομάδας, ενώ οι παραδόσεις του ηλεκτρονικού καταστήματος για αγορές άνω των 30 ευρώ είναι δωρεάν –στην Αττική πραγματοποιούνται από τη Δευτέρα έως και το Σάββατο από τις 7 το πρωί έως τις 11 το βράδυ. Κύκλοι της εταιρείας σημειώνουν ότι, μέσω πρωτοβουλιών όπως οι τοπικές εξαγορές, οι ανακαινίσεις των παλαιότερων καταστημάτων του δικτύου της και η έμφαση στην εξυπηρέτηση των online παραγγελιών, η ΕΥΣ επιδιώκει να διατηρήσει αδιάκοπη την αύξηση των πωλήσεών της ανεξαρτήτως

του κλίματος που θα επικρατεί στην κλαδική αγορά, έχοντας πάντα στόχο ο ρυθμός της ανόδου του τζίρου της να είναι υψηλότερος του μέσου επιπέδου της αγοράς προς όφελος της μόνιμης μεγέθυνσης του μερίδίου της.

ΣΤΑ 3,3 ΔΙΣ. ΕΥΡΏ Ο ΕΤΑΙΡΙΚΌΣ ΤΖΊΡΟΣ

Σημειώνουμε ότι ο τζίρος της αλυσίδας ενισχύθηκε το 2021 στο επίπεδο περίπου των 3,3 δισ. ευρώ, αυξημένος κατά 5% έναντι του 2020, αυξάνοντας το μερίδιό της στην κλαδική αγορά και, ταυτόχρονα, την απόστασή της από τους ανταγωνιστές της. Η διοίκησή της αποδίδει τη θετική πορεία των πωλήσεων στην περαιτέρω ωρίμανση

Η ΕΥΣ επιδιώκει να διατηρήσει αδιάκοπη την αύξηση των πωλήσεών της ανεξαρτήτως του κλίματος στην κλαδική αγορά, έχοντας πάντα στόχο ο ρυθμός της ανόδου του τζίρου της να είναι υψηλότερος του μέσου επιπέδου της αγοράς προς όφελος της μόνιμης μεγέθυνσης του μερίδίου της

των καταστημάτων που απέκτησε από τη Μαρινόπουλος, ιδιαίτερα εκτός των Αθηνών, στις σημαντικές επενδύσεις που συνεχώς κάνει στην ανακαίνιση των παλαιότερων καταστημάτων της, καθώς και στην κατοχή του μεγαλύτερου δικτύου των υπέρ μάρκετ, στα οποία στράφηκε την τελευταία διετία μεγάλο μέρος του καταναλωτικού κοινού, κυρίως για λόγους ασφάλειας έναντι της πανδημίας. Ανοδική πορεία, όπως πληροφορηθήκαμε, είχαν πέρυσι και οι πωλήσεις χονδρικής της The Mart, ενισχυμένες από την τόνωση της τουριστικής αγοράς, οι λειτουργίες της οποίας, όπως και των ho.re.ca., φέτος αναμένεται ότι θα αποκατασταθούν πλήρως, δίνοντας νέα ώθηση στις πωλήσεις της οργανωμένης χονδρικής.

ΧΏΡΟΙ ΦΌΡΤΙΣΗΣ ΟΧΗΜΆΤΩΝ

Επισημαίνουμε, τέλος, ότι η ΕΥΣ σχεδίασε για φέτος και ήδη υλοποιεί πρόγραμμα εγκατάστασης περισσότερων των τριακοσίων σταθμών φόρτισης ηλεκτροκίνητων οχημάτων στα πάρκινγκ πολλών καταστημάτων της, που έχουν τις σχετικές προδιαγραφές. Στόχος της εν λόγω πρωτοβουλίας είναι η εξυπηρέτηση των πελατών της-οδηγών ηλεκτροκίνητων οχημάτων κατά τη διάρκεια των αγορών τους, ώστε να κερδίζουν κατ’ αυτό τον τρόπο χρόνο. 

Mάϊος 2022 | σελφ σέρβις | 25

ΑΓΟΡΑ

Επτά πλεονεκτήματα του e-shop χονδρικής της Metro Μετά από 14 μήνες προετοιμασίας και άλλους τέσσερις μήνες πιλοτικής λειτουργίας, η Metro εγκαινίασε το νέο eshop.metrocashandcarry.gr, το οποίο απευθύνεται στο επαγγελματικό πελατειακό κοινό των Metro Cash & Carry, τους επαγγελματίες των Ho.Re.Ca. και της μικρής λιανικής. Με το νέο e-shop θα καλύπτει ανάγκες πελατών, που μέχρι σήμερα παράγγελναν προϊόντα από απόσταση –τηλεφωνικά ή μέσω e-mail ή με fax–, ενώ προσβλέπει στη διεύρυνση του κοινού της με άλλους επαγγελματίες, που επιθυμούσαν μια ανάλογη εξυπηρέτηση αλλά τα Metro Cash & Carry αδυνατούσαν μέχρι πρότινος να προσφέρουν.. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

ατά τ η δοκιμ ασ τική περίοδο λειτουργίας του e-shop η Metro έκανε όλες τις αναγκαίες προσαρμογές και αλλαγές στο πιλοτικό της ηλεκτρονικό κατάστημα. Πλέον έχει περάσει στη διαδικασία διαφήμισής του στο κοινό που απευθύνεται, ώστε να καθιερωθεί στην κατηγορία του και να συμβάλλει στην ταχύτερη αύξηση των πωλήσεων χονδρικής της εταιρείας. Τα στελέχη της Metro γνωρίζουν ότι ειδικά στην αγορά των πωλήσεων χονδρικής θα απαιτηθεί χρόνος για την ουσιαστική ανάπτυξη των ηλεκτρονικών παραγγελιών. Ωστόσο, θεωρούν ότι πρόκειται για μια υπηρεσία, που επιβάλλεται σήμερα να παρέχουν τα Metro Cash & Carry, ιδιαίτερα μετά την εμπειρία της ανάπτυξής της την περίοδο της πανδημίας και της σχετικής εξοικείωσης του κοινού. Παραμένει προς απάντηση, βέβαια, το ερώτημα πόσοι επαγγελματίες υπό συνθήκες οικονομικής ασφυξίας θα ανταποκριθούν, καταβάλλοντας το κόστος της αποστολής των παραγγελιών τους, πράγμα που αναιρεί και επισήμως, εξάλλου, το μοντέλο της λειτουργίας του cash & carry. Διότι από αυτή τη σκοπιά το e-shop της χονδρικής μετατρέπει το cash & carry σε χονδρέμπορο διανομέα, ενώ δεδομένης της διακοπής των πιστώσεων εκ μέρους των παραδοσιακών χονδρεμπόρων εδώ και χρόνια, λόγω της μακράς ύφεσης, το εξομοιώνει εντέλει με αυτούς.

26 | σελφ σέρβις | Mάϊος 2022

• Ε νημερώνει τον πελάτη για το κόστος μεταφοράς και για το πώς αυτό διαμορφώνεται ανά παραγγελία, ανάλογα με την απόσταση παράδοσης. • Προβλέπει τον ορισμό πολλαπλών χρηστών για κάθε λογαριασμό, με σκοπό την καλύτερη διαχείριση των αναγκών του πελάτη.

ΤΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΉΜΑΤΑ ΤΟΥ E-SHOP Ορισμένα από τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα του νέου e-shop των Metro Cash & Carry είναι τα εξής: • Παρέχει εξατομικευμένη εξυπηρέτηση σε κάθε επιχείρηση-πελάτη του. • Παρέχει εξατομικευμένο κωδικολόγιο ανάλογα με τον χρήστη, το επάγγελμα και τον κλάδο στον οποίο δραστηριοποιείται. • Εξασφαλίζει άμεση πρόσβαση σε όλη την ποικιλία των προϊόντων, στις εκπτώσεις και τις προσφορές που ισχύουν στα φυσικά καταστήματα. • Εξασφαλίζει πρόσβαση σε προσφορές και εκπτώσεις, που αφορούν αποκλειστικά σε online προϊόντα. • Δίδει τη δυνατότητα της επιλογής σε κάθε επαγγελματία της ημέρας, ώρας και του τρόπου παράδοσης, που τον εξυπηρετεί.

Σημειώνουμε ότι το κόστος επένδυσης γ ια τη δημιουργ ία του eshop. metrocashandcarry.gr ανέρχεται στα 500 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία θα συνεχίσει να επενδύει σε ανθρώπινο δυναμικό και στο στόλο των οχημάτων της, ώστε να καλύψει το πελατειακό της κοινό, αλλά και να εξασφαλίσει το μικρότερο δυνατό χρόνο παράδοσης των παραγγελιών. Σήμερα διαθέτει περισσότερα από 80 οχήματα μεταφοράς προϊόντων, με τα οποία εξυπηρετεί τους επαγγελματίες της αγοράς ho.re.ca. και τους μεταπωλητές της μικρής λιανικής. Ο κ. Κώστας Αντιμησάρης, γενικός επιχειρησιακός διευθυντής της Metro, δήλωσε: «Στόχος είναι ανάπτυξη του πελατολογίου μας, προσεγγίζοντας νέους επαγγελματίες από περιοχές όπου μέχρι πρότινος δεν είχαμε γεωγραφική κάλυψη, μέσω των φυσικών μας καταστημάτων. Παράλληλα η νέα πλατφόρμα αναβαθμίζει τις υπάρχουσες υπηρεσίες μας, προσφέροντας ακόμη μεγαλύτερη ευελιξία, ποικιλία προϊόντων και ταχύτητα παράδοσης προς όλους τους επαγγελματίες σε όλη την επικράτεια». 

ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΙΔΑ

ΑΓΟΡΑ

presents

Εταιρική Υπευθυνότητα στην Πράξη To πληρέστερο πανόραμα δράσεων Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης στην Ελλάδα συμπληρώνει δέκα χρόνια παρουσίας, επιστρέφει σε φυσικό χώρο και αναδεικνύει την εξέλιξη στην ΕΚΕ παρουσιάζοντας: • Κορυφαίες δράσεις που υλοποιήθηκαν κατά το τελευταίο έτος • Τη συνολική διαδρομή επιλεγμένων ελληνικών εταιρειών στον τομέα της ΕΚΕ

02/06/22 Αμφιθέατρο ΟΤΕ Academy

ΟΜΙΛΗΤΕΣ

Ράνια Ασαριωτάκη

Κωνσταντίνος Ζανετόπουλος

Παναγιώτης Καρδάσης

Σοφία Καρφή Language and Motivation

Νένα ΚεβορκιάνΠαλαντζιάν

Europa Profil Aluminium

Γιώργος Κουρτίδης

Κοσμάς Κροκίδας Goody’s

Ierax Analytix

Όλγα Μάνου

ΟΦΕΤ

Ιωάννης Μαλεγκάνος

Ελληνικός Χρυσός

Αλεξία Μαχαίρα

Διονύσης Μήλεσης

Ρηνέτα Μήτση Everest

Στέλλα Μπομποτσιάρη

The Greek Online School

Εύα Μπορμπουδάκη

Ιωάννα Παπαϊωάννου

Σωτήρης Πάστρας

Ευθύμιος Σαββάκης

Κατερίνα Σιπητάνου

Σοφία Στάμου

Apivita

Οίκος Τελετών Φάνης Μπαμπούλας & Υιός

Vodafone Ελλάδος

Σέβη Σφακιανάκη

Χαρά Τασόγλου

Όλγα Τριανταφύλλου

Βίβιαν Ινώ Τσαμαδού

Ελένη Τσιπά

Νάνσυ Χριστοπούλου

Ράνια Φιλιππακοπούλου

Νατάσα Χριστοφή

Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος

Μαρία Λιόκαλου

Όμιλος ΗΡΑΚΛΗΣ

PwC

Χορηγός

Accenture

Oracle Ελλάς

Eurobank

Μύλοι Λούλη

Όμιλος ΙΑΣΩ

ΑΒ Βασιλόπουλος

Henkel Ελλάδος & Κύπρου

Ionian TV

Ολυμπία Οδός

ΙΚΕΑ Greece

The Caravan

ΜSD

Ίδρυμα Μποδοσάκη

Χάρης Λαλάτσης

Cactus Hotels

Όμιλος ΒΙΑΝΕΞ

www.csrconference.gr

Υποστηρικτές

Official Publication Περιεχόμενο, πληροφορίες για ομιλίες: Βασιλική Κοτζιά, E: vkotzia@boussias.com Συμμετοχές: Φίλιππος Κιουρτσιδάκης, Τ: +30 210 6617777 (εσωτ. 224), E: fkiourtsidakis@boussias.com Aπρίλιος 2022 | σελφ σέρβις | 27 Χορηγίες: Σπύρος Λεοντάρης, Τ: +30 210 661 7777 (εσωτ. 215), Ε: sleontaris@boussias.com

ΑΓΟΡΑ

Η Κρητικός διευρύνει το δίκτυο των υπέρ μάρκετ Τη λειτουργία τουλάχιστον δύο νέων μεγάλων καταστημάτων προβλέπει το φετινό πλάνο επενδύσεων στην επέκταση του δικτύου της ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός, με βάση το οποίο θα δημιουργηθούν συνολικά περί τα τριάντα νέα σούπερ μάρκετ. Εξ αυτών το πρώτο εγκαινιάστηκε στις 8 Απριλίου. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα σούπερ μάρκετ της αλυσίδας, το οποίο εδρεύει στον Ωρωπό επί της 4ης Ε.Ο. Σκάλας Ωρωπού Χαλκουτσίου, στην περιοχή Νέα Παλάτια. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

ο νέο κατάστημα αναπτύσσεται σε έναν χώρο 2.150τμ, διαθέτει πέντε ταμεία και 80 θέσεις στάθμευσης, μια ιδιαίτερα μεγάλη φρουταγορά, ενώ διαθέτει σχεδόν το σύνολο των επωνύμων κωδικών που διακινεί η εταιρεία, όπως και τα τοπικά προϊόντα Ελλήνων παραγωγών από τη σειρά «Θησαυροί της Ελλάδας» και τη σειρά προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας «Επιλογή μου». Σημειώνουμε ότι στον χώρο του λειτουργεί ένα κατάστημα της αλυσίδας Jumbo, που είναι επίσημα συνεργάτης της ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός, προσφέροντας ευρεία ποικιλία εποχικών ειδών, παιχνιδιών, ειδών διακόσμησης του σπιτιού, προϊόντων pet και ειδών κήπου. Στο πλαίσιο της δραστηριότητας ακόμα τεσσάρων μεγάλων σούπερ μάρκετ Κρητικός, λειτουργούν επίσης

28 | σελφ σέρβις | Mάϊος 2022

καταστήματα Jumbo. Πρόκειται για τα υπέρ μάρκετ Κρητικός που εδρεύουν στη Δαλαμανάρα Ναυπλίου, τις Πολλές Ελιές Αίγινας, το Κοκκινάρι Κρανιδίου και τη Σαλαμίνα. Η εταιρεία σχεδιάζει το τρέχον έτος την εγκαινίαση της λειτουργίας τουλάχιστον ακόμη ενός καταστήματος, βασισμένου στο συγκεκριμένο concept, θεωρώντας ότι τα σούπερ μάρκετ ανάλογου μεγέθους προσελκύουν έντονα τους καταναλωτές για τις καθημερινές κι όχι μόνο αγορές τους, αν και δεν είναι λίγοι όσοι μιλούν περί αναστροφής της σχετικής τάσης υπέρ του μικρομεσαίου σούπερ μάρκετ της γειτονιάς και δη για λόγους κατ’ ανάγκην «εκλογίκευσης» των δαπανών, υπενθυμίζοντας ότι το σοκ της πανδημίας και οι λόγοι ασφαλείας ήταν που αναζωογόνησαν καταναλωτικό ενδιαφέρον για

τις μεγάλες αίθουσες πωλήσεων. Για την ώρα, πάντως, κάθε νέο υπέρ μάρκετ εισφέρει σημαντικά στις πωλήσεις της εταιρείας.

ΑΎΞΗΣΗ ΤΖΊΡΟΥ 4,3% ΚΑΙ ΜΕΡΙΔΊΟΥ 0,24%

Το επενδυτικό ενδιαφέρον της ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός σε ό,τι αφορά την επέκταση του δικτύου της στρέφεται κυρίως σε περιοχές, όπου είτε δεν δραστηριοποιούνται καταστήματά της είτε είναι αδύναμη η παρουσία της. Ήδη από την αρχή της χρονιάς έχουν εγκαινιαστεί δέκα νέα της σούπερ μάρκετ και ο σχεδιασμός της μέχρι το τέλος του έτους προβλέπει την εγκαινίαση περίπου είκοσι ακόμα, εκ των οποίων τα περισσότερα θα είναι εταιρικά. Από την αρχή του έτους η ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός έχει αποκτήσει ή ενισχύσει την παρουσία της σε περιοχές όπως το Παγκράτι, η Νίκαια, το Χαλάνδρι, η Πετρούπολη, η Ρόδος, το Κριεκούκι, η Ερμιόνη και η Ζάκυνθος, κατέχοντας πλέον περισσότερα από 400 σούπερ μάρκετ, εκ των οποίων τα 140 υπό τη CRM Αριάδνη στην Κρήτη. Η εταιρεία δουλεύει με δύο εμπορικά σήματα, το «Κρητικός», που είναι το βασικό της, και το «Κρητικός Μίνι», το οποίο χρησιμοποιείται για τα μικρά καταστήματα της αλυσίδας, είτε εταιρικά είτε των συνεργατών της franchisees. Σε ό,τι αφορά τις επιδόσεις της, το πρώτο τρίμηνο φέτος ο τζίρος της εξελίχθηκε με άνοδο 4,3% συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι, ενώ το μερίδιό της στην κλαδική αγορά ενισχύθηκε, σύμφωνα με στελέχη της, κατά 0,24%. Στον εταιρικό τζίρο εισφέρει και το e-shop της, το οποίο στο πρώτο τρίμηνο του χρόνου απέδωσε αύξηση πωλήσεων 18%. 

ΑΓΟΡΑ

Νέο σχέδιο ανάπτυξης του δικτύου καταστημάτων Spar Σχεδόν από το μηδέν ξεκινά ο νέος κύκλος ανάπτυξης και επέκτασης του δικτύου πωλήσεων της Spar Hellas, της οποίας η διοίκηση, αφού είδε τις δομές της να περιορίζονται στα 14 καταστήματα από τα 32 ήδη οργανωμένα και τα 70 σχεδιαζόμενα, επανέρχεται με νέο πλάνο. Ειδικότερα, το διετές σχέδιό της προβλέπει φέτος την οργάνωση περίπου 25 νέων καταστημάτων και το 2023 ακόμη 35, όλα μελών του ομίλου αγορών Αστέρας και νέων συνεργατών του-ανεξάρτητων επιχειρηματιών. ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

υνολικά υπολογίζεται ότι υπό τη Spar Hellas μπορεί να ενταχτούν περί τα 60 καταστήματα του ομίλου Αστέρας, καθότι τόσα εκτιμάται ότι πληρούν τις προδιαγραφές λειτουργίας του δικτύου της. Ήδη η εταιρεία εγκαινίασε δύο νέα καταστήματα, στη Νάξο και τη Σίφνο, ενώ μέσα στο καλοκαίρι προγραμματίζεται η εγκαινίαση της λειτουργίας των περισσότερων από τα 25 καταστήματα, σύμφωνα με την πρόβλεψη του φετινού πλάνου ανάπτυξης του δικτύου. Στελέχη της εταιρείας τονίζουν ότι η Spar Hellas φέτος «γυρίζει σελίδα», αφήνοντας πίσω τους τελευταίους δύσκολους μήνες κατά τους οποίους, λόγω των απωλειών που υπέστη ο Αστέρας, η Spar έχασε περίπου το μισό του δυναμικού της. Σημειώνεται ότι οι λίγο-πολύ μαζικές αποχωρήσεις μελών από τον όμιλο συρρίκνωσε τον ετήσιο τζίρο του κατά 180 εκατ. ευρώ, δηλαδή από τα 550 εκατ. ευρώ τον μείωσε στα 370 εκατ. ευρώ. Από τα εναπομείναντα 370 εκατ. ευρώ εκτιμάται, λοιπόν, ότι περίπου τα 160 εκατ. ευρώ μπορεί συν τω χρόνω να εγγραφούν ως τζίρος του δικτύου των Spar. Με οδηγό τη χρηστή διαχείριση, όπως λένε τα στελέχη της, και κύρια δεξαμενή αλίευσης νέων καταστημάτων τον όμιλο αγορών Αστέρας, η Spar Hellas ήδη συγκεντρώνει έναν τζίρο της τάξης περίπου των 60 εκατ. ευρώ, προσβλέποντας στην πρόσκτηση άλλων 120 εκατ. ευρώ έως τα τέλη του 2023 υπό την προϋπόθεση, βέβαια, ότι θα θέσει υπό τη συνεργασία της συνολικά 60 καταστήματα του ομίλου Αστέρας.

Σημειώνεται ότι τα καταστήματα Spar λειτουργούν, εκμεταλλευόμενα τις κεντρικές συμφωνίες που έχει συνάψει ο Αστέρας με τις προμηθεύτριες εταιρείες. Βασικό ανταγωνιστικό τους όπλο είναι η διάθεση, φυσικά, των συλλογών των ομώνυμων προϊόντων, τα οποία κατά τους παράγοντες της Spar Hellas είναι γνωστά όχι μόνο στους Έλληνες καταναλωτές, αλλά και στους Ευρωπαίους, μεγάλος αριθμός των οποίων κάθε χρόνο επισκέπτονται τη χώρα μας ως τουρίστες. Αυτός είναι, εξάλλου, ο λόγος για τον οποίο η Spar Hellas αναπτύσσεται έντονα σε τουριστικούς προορισμούς, στην παράκτια και τη νησιωτική χώρα. Όπως είναι γνωστό, η ολλανδική Spar έχει εδώ και πολλά χρόνια παρουσία στις περισσότερες ευρωπαϊκές αγορές, όπως στην Ιταλία, το

Ηνωμένο Βασίλειο, την Αυστρία, την Ιρλανδία, την Ολλανδία κ.α.

ΣΤΑ ΠΡΑΤΉΡΙΑ ΥΓΡΏΝ ΚΑΥΣΊΜΩΝ

Ακολουθώντας την πολιτική που εφαρμόζει η μητρική εταιρεία σε άλλες ευρωπαϊκές αγορές, η Spar Hellas σχεδιάζει τα πρώτα μικρά καταστήματα σε πρατήρια υγρών καυσίμων, έχοντας επιλέξει αντί των αποκλειστικών συνεργασιών με τα μεγάλα επώνυμα δίκτυα, τη συνεργασία με την ευρεία βάση των μεμονωμένων επαγγελματιών πρατηριούχων. H εταιρεία δρα με ανάλογο τρόπο στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου λειτουργούν 1.200 μίνι μάρκετ σε ισάριθμα πρατήρια υγρών καυσίμων, στην Ελβετία και την Αυστρία, όπου λειτουργούν αντίστοιχα 36 και 52 σημεία πώλησης υπό το σήμα Spar. 

Mάϊος 2022 | σελφ σέρβις | 29

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Κ Ω ΝΣ ΤΑ Ν ΤΙΝΟΣ Μ Ω ΡΑΪΤ ΗΣ , CO N DITO FOO DS Α ΕΒΕ

Διαρκής ανανέωση προϊοντικών προτάσεων Με νέο brand ολοκληρωμένης σειράς προϊόντων και επεκτάσεις κωδικολογίου με νέες γεύσεις ανανεώνεται εξελισσόμενη διαρκώς η Condito Foods AEBE, ενισχύοντας τη θέση της στην εγχώρια αγορά, αλλά και την εξωστρέφειά της, όπως εξηγεί ο κ. Κωνσταντίνος Μωραΐτης, Managing & Commercial Director και εκ των ιδιοκτητών της εταιρείας, επισημαίνοντας τη σταθερότητα των σχέσεων εμπιστοσύνης και αμοιβαιότητας της Condito με την οργανωμένη λιανική. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟ

πως μας είπε ο συνομιλητής μας, απαντώντας σε σχετική ερώτηση στην έναρξη της συζήτησής μας, «ο πόλεμος στην Ουκρανία και η υγειονομική κρίση έχουν οδηγήσει σε απορρύθμιση τις αγορές διεθνώς και σε φαινόμενα αθέμητου ανταγωνισμού, που οι κυβερνήσεις οφείλουν να αντιμετωπίσουν, προστατεύοντας τις υγιείς και συνεπείς εταιρείες και τους καταναλωτές. Τέτοιας εμβέλειας εξελίξεις διαμορφώνουν μια νέα οικονομική εποχή, στην οποία θα συμμετέχουν όσες εταιρείες φρόντισαν έγκαιρα να θωρακιστούν. Η εταιρεία μας, λοιπόν, όλα τα προηγούμενα χρόνια αύξησε την παραγωγική της δυναμικότητα, βελτίωσε τη λειτουργία της εφοδιαστικής της αλυσίδας και ενίσχυσε την εξωστρέφεια και το brand της, έτσι ώστε παρά τις μεγάλες δυσκολίες της συγκυρίας παραμένουμε αισιόδοξοι για το μέλλον». σελφ σέρβις: Πώς αντιμετωπίζετε την ενεργειακή ακρίβεια και πώς επηρεάζει την πολιτική τιμολόγησης των προϊόντων σας; Κωνσταντίνος Μωραΐτης: Κάνουμε πολύ μεγάλες προσπάθειες να συγκρατούμε το κόστος μέσω ενεργειακών αναβαθμίσεων, με ταυτόχρονη διόρθωση των καθημερινών πρακτικών μας και επαναδιαπραγμάτευση των συμβολαίων μας με τους παρόχους ενέργειας. Οι ανάγκες μας σε ενέργεια ήταν και παραμένουν ιδιαίτερα υψηλές και η αύξηση του κόστους της μας επιβαρύνει σημαντικά. Αναπόφευκτα ένα μέρος του, το μικρότερο δυνατό, περνά στις τιμές λιανικής.

30 | σελφ σέρβις | Mάϊος 2022

ΔΥΝΑΜΙΚΈΣ ΣΕΙΡΈΣ ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ σ. σ.: Σχεδιάζετε νέα λανσαρίσματα προϊόντων; Θα επεκταθείτε σε άλλες κατηγορίες προϊόντων; Κ. Μ.: Μόλις πέρυσι λανσάραμε το νέο μας brand, Condito The Green Line, που προσφέρει μια ολοκληρωμένη γκάμα γευστικών προϊόντων, χωρίς ζωικά παράγωγα και γλουτένη, ενταγμένων σε τρεις μεγάλες κατηγορίες: Τις Mayo Vegan Sauces, Vegan Σαλάτες και Φυτικά Τυριά. Πρόσφατα εμπλουτίσαμε τη σειρά Mayo Vegan Sauces με τρεις νέες γεύσεις –απαλή μουστάρδα, καπνιστό μπούκοβο, με λιαστή τομάτα και βασιλικό–, ενώ στην πρωτοποριακή και πολυβραβευμένη σειρά των vegan σαλατών μας προσθέσαμε δύο νέους κωδικούς, τη Χτυπητή και τη Χτυπητή με κόκκινη πιπεριά. Σήμερα παρουσιάζουμε στο κοινό το καινοτόμο Vegan Τζατζίκι, που βασίζεται σε φυτικό επιδόρπιο αμυγδάλου, περιέχει φρέσκο αγγουράκι, άνηθο και εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο και είναι εμπλουτισμένο με βιταμίνες Β, Β12, D2 και E. Όσο για τη σειρά των φυτικών τυριών μας, παρουσιάζει μεγάλη ζήτηση σε αγορές του εξωτερικού και σύντομα θα τοποθετηθεί και στην εγχώρια αγορά. Εξάλλου, από κοινού τα τμήματά μας Μάρκετινγκ και R&D εξετάζουν την επέκταση του brand με νέους κωδικούς, βολιδοσκοπώντας, ταυτόχρονα, άλλες κατηγορίες προϊόντων. σ. σ.: Πώς εξελίχθηκαν στο χρόνο οι σχέσεις της Condito Foods με την οργανωμένη λιανική; Σας προβληματίζει ο υψηλός βαθμός της συγκέντρωσής της και η σχετική δυναμική της; Κ. Μ.: Εξ αρχής εδώ και μια εικοσαετία οι σχέσεις μας με τον κλάδο ήταν και παραμένουν

ομαλές και με θετικό πρόσημο, χτισμένες πάνω στην εμπιστοσύνη και τη συνέπεια, αρχικά για την παραγωγή προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας και τα τελευταία χρόνια στο πλαίσιο της προώθησης των branded προϊόντων μας, Condito και Condito The Green Line. Η συνεργασία μας με τις αλυσίδες λιανικής βασίζεται στην αμοιβαιότητα και επεκτείνεται όσο αυξάνεται η διανομή των προϊόντων μας και ενισχύεται η θέση μας στην αγορά. Η τάση συγκέντρωσης είναι ένα φαινόμενο που χαρακτηρίζει γενικότερα την παγκόσμια οικονομία και δικό μας μέλημα είναι να το παρακολουθούμε, προσαρμοζόμενοι έγκαιρα και με ευελιξία προς το συμφέρον των καταναλωτών , των συνεργατών μας και της εταιρείας μας. Οι συνεργασίες, τα προϊόντα μας και η διαρκής ανανέωσή μας με νέες προϊοντικές προτάσεις είναι τα εχέγγυά μας έναντι όποιων αλλαγών μέλλουν. 

Νο 26 - ΦΘΙΝΌΠΩΡΌ 2022

Για 26η χρονιά κυκλοφορεί από το περιοδικό σελφ σέρβις η ετήσια έκδοση ανάλυσης των εξελίξεων στον κλάδο των σούπερ μάρκετ Το Πανόραμα των Ελληνικών Σούπερ Μάρκετ αποτελεί την έκδοση αναφοράς για επιχειρήσεις και οργανισμούς που ενδιαφέρονται να έχουν πρόσβαση σε αναλυτικά δεδομένα σχετικά με: • Tα βασικά οικονομικά μεγέθη και δείκτες των επιχειρήσεων του κλάδου • Tην εξέλιξη του δικτύου των αλυσίδων πανελλαδικά, ανά γεωγραφική περιοχή • Την πορεία των σημαντικότερων επιχειρήσεων σούπερ μάρκετ και ομίλων αγορών το 2020 και τα μελλοντικά τους πλάνα • Την εξέλιξη σημαντικών μεγεθών της ελληνικής οικονομίας, που επηρεάζουν την πορεία του κλάδου • Τα γενικά στοιχεία των επιχειρήσεων σούπερ μάρκετ

Πληροφορίες: Κατερίνα Μπουσμπουκέα, E: kbousboukea@boussias.com, Τ: +30 210 661 7777 (εσωτ. 128)

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Ε ΛΕΝΗ Τ Σ ΑΤ Σ ΑΡΩΝΑΚΗ, «ΤΟ ΜΑΝΝΑ »-Ν. Τ Σ ΑΤ Σ ΑΡΩΝΑΚΗΣ ΑΒΕΕ

Αδιαπραγμάτευτη ποιότητα! «Πιο εύκολα θα αποφασίζαμε να βάλουμε λουκέτο στην εταιρεία παρά να αλλάξουμε την ποιότητα των πρώτων υλών μας! Ναι, οι εκλεκτές πρώτες ύλες είναι ακριβές, αλλά μόνο αυτές ανταποκρίνονται στις αυστηρές προδιαγραφές ποιότητας των προϊόντων μας, η οποία –το ξεκαθαρίζω– είναι αδιαπραγμάτευτη όσο και η ανθρώπινη υγεία! Η υποβάθμιση της ποιότητας χάριν οικονομίας είναι ίσως για άλλους η «εύκολη λύση». Στην περίπτωσή μας ουδέποτε ετέθη καν σαν υποθετική σκέψη!», τονίζει με έμφαση η κ. Ελένη Τσατσαρωνάκη, πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος της κρητικής εταιρείας , «Το Μάννα»-Ν. Τσατσαρωνάκης ΑΒΕΕ. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΛΗΔΑ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΝΙΚΟΛΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

ίσ ω α π ό το φημισμένο

brand παξιμαδιών «Το Μάννα»-Τσατσαρωνάκη δρα η τρίτη γενιά μιας οικογενειακής επιχείρησης-πρότυπο –της οικογένειας Τσατσαρωνάκη–, με βαθιές ρίζες στην Κίσσαμο Χανίων, όπου βρίσκεται το εργοστάσιό της, μια μονάδα με σύγχρονο εξοπλισμό, η οποία, ωστόσο, διατηρεί την αισθητική και τα χαρακτηριστικά της τοπικής αρχιτεκτονικής παρά του κλασικού εργοστασίου και που βασίζεται ανυποχώρητα, δηλαδή από επιλογή, στη χειροποίητη παραγωγή και στη χρήση ξυλόφουρνου. Είναι η εταιρεία που καθιέρωσε ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του ’60 το συσκευασμένο μεγάλο κρίθινο παξιμάδι και η οποία είναι παραδοσιακά ο leader στην κατηγορία γενικά των επώνυμων παξιμαδιών, με μερίδιο σήμερα άνω του 43% και διανομή σε όλη τη λιανική και χονδρική, οργανωμένη και μη. Η κατηγορία του παξιμαδιού είναι κατακερματισμένη σ’ ένα πλήθος μεγάλων και μικρών παραγωγών, εκ των οποίων οι περισσότεροι αξιόλογοι και μεγαλύτεροι (γύρω στους δέκα) είναι «αρτοποιοί», με ενδιαφέροντα επέκτασης μάλλον σε όμορες κατηγορίες. Αμιγώς «παξιμαδάς», όμως, είναι η εταιρεία «Το Μάννα»-Ν. Τσατσαρωνάκης ΑΒΕΕ, καθώς επιμένει να αφιερώνει με προσήλωση στο προϊόν το 90% του παραγωγικού δυναμικού της, διαθέτοντας σήμερα μια ποικιλία παξιμαδιών, που αριθμεί περί τους σαράντα κωδικούς. Η συνομιλήτριά μας μοιράζεται τη δι-

οίκηση της εταιρείας με τις αδελφές της, κυρίες Κατερίνα και Χαρά, όπως και με τους

32 | σελφ σέρβις | Μάϊος 2022

συζύγους των τριών τους, με πίστη στην οικογενειακή επιχειρηματική παράδοση, στην οποία, όπως τονίζει, οφείλεται η επιτυχία της εταιρείας, η οποία σημειωτέον δεν έχει καθόλου δανεισμό. Σήμερα η εταιρεία απασχολεί περί τους/τις 150 εργαζόμενους/ες.

Ο ΠΥΡΕΤΌΣ ΤΩΝ ΑΝΑΤΙΜΉΣΕΩΝ σελφ σέρβις: Σε μια συγκυρία πολλαπλών κρίσεων –γεωπολιτικής, ενεργειακής και πληθωρισμού– πώς ανακλώνται οι πιέσεις που υφίσταστε στις τιμές ραφιού των προϊόντων σας; Ελένη Τσατσαρωνάκη: Μόλις μία ανατίμηση

κάναμε φέτος. τον προηγούμενο μήνα, κι αυτή ήταν υποτυπώδης. Δεν καλύπτει ούτε το ένα δέκατο του επιπλέον κόστους που έχουμε επιβαρυνθεί το τελευταίο οκτάμηνο, ασφαλώς εις βάρος της κερδοφορίας μας. Προσπαθήσαμε να την καθυστερήσουμε όσο το δυνατόν γινόταν. Την ίδια στιγμή οι ανατιμήσεις των δικών μας προμηθευτών ανακοινώνονται κάθε εβδομάδα. Τις δεχόμαστε αδιαμαρτύρητα πλέον, εφόσον δεν υπάρχουν περιθώρια διαπραγμάτευσης. Και τα κόστη αυξάνουν εκθετικά… Το θέμα είναι ότι δεν μπορούμε και δε θέλουμε να

μεταβιβάσουμε όλο το πρόσθετο κόστος στον καταναλωτή, που μας στηρίζει με την εμπιστοσύνη του τόσα χρόνια. Το επωμιζόμαστε όσο αντέχουμε κι αυτό το κάνουμε συνειδητά. Είναι θέμα ενσυναίσθησης απέναντί του. Είναι το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε, για να τον στηρίξουμε να ανταποκριθεί στο αυξανόμενο κόστος της ζωής. Βρισκόμαστε σε μεγάλη περίσκεψη για το πώς θα διαχειριστούμε τα πράγματα στη συνέχεια, ελπίζοντας ότι η περίοδος της ανωμαλίας θα είναι σύντομη.

ΚΑΛΎΤΕΡΑ ΛΟΥΚΈΤΟ! σ. σ.: Σκέφτεστε ενδεχομένως την υποκατάσταση κάποιων πρώτων υλών σας με άλλες χαμηλότερου κόστους; Αλήθεια, υπό τις παρούσες συνθήκες με τι συχνότητα αναπροσαρμόζετε τα πλάνα σας; Ε.Τ.: Πιο εύκολα θα αποφασίζαμε να βάλουμε

λουκέτο στην εταιρεία παρά να αλλάξουμε τις πρώτες μας ύλες! Ναι, οι εκλεκτές πρώτες ύλες είναι ακριβές, αλλά μόνο αυτές ανταποκρίνονται στις αυστηρές προδιαγραφές ποιότητας των προϊόντων μας, η οποία –το ξεκαθαρίζω– είναι αδιαπραγμάτευτη όσο και η ανθρώπινη υγεία! Όσο κι αν σε περιόδους κρίσης η υποβάθμιση της ποιότητας χάριν

Σε όλες τις συζητήσεις με τους πελάτες μας τους ξεκαθαρίζουμε ότι γνώμονας κάθε συμφωνίας κι ενέργειάς μας είναι πριν απ’ όλα η ικανοποίηση των αναγκών και των επιθυμιών του καταναλωτή

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ οικονομίας ίσως είναι για άλλους η «εύκολη λύση», στην περίπτωσή μας ουδέποτε ετέθη καν σαν υποθετική σκέψη! Αυτό, άλλωστε, είναι η παρακαταθήκη της οικογενειακής μας επιχειρηματικής παράδοσης. Κι αν έχουμε δει κρίσεις και κρίσεις, αλλά οι κρίσεις δεν διαρκούν για πάντα. Αντίθετα, τη σταθερότητα της υψηλής ποιότητας ο πελάτης την επιβραβεύει και σε στηρίζει ακόμα και μέσα στην κρίση. Ως προς τη συχνότητα αναπροσαρμογής των πλάνων, το τελευταίο οχτάμηνο τα έχουμε αναπροσαρμόσει ήδη τρεις φορές, με διαρκή και ενδελεχή παρακολούθηση των εξελίξεων. Πού να φανταζόμασταν, όμως, τον προηγούμενο Σεπτέμβριο ότι εντός οκταμήνου θα αποφασίζαμε μια απορρόφηση ανατιμήσεων σε ποσοστό άνω του 70%...!

ΠΡΟΩΘΉΣΕΙΣ, PL ΚΑΙ ΕΞΑΓΩΓΈΣ σ. σ.: Τα προωθητικά προγράμματα διασφαλίζουν την αξία των πωλήσεών σας; Ε. Τ.: Αυτός είναι ο σκοπός κάθε προμηθευ-

τή! Ο άλλος σκοπός των προωθήσεων είναι, βέβαια, να εξυπηρετείται η διαφοροποίηση καθενός συνεργάτη λιανέμπορου, δηλαδή οι επιχειρηματικοί του στόχοι. Εμείς, πάντως, σε όλες τις σχετικές συζητήσεις με τους πελάτες μας ξεκαθαρίζουμε ότι γνώμονας κάθε συμφωνίας κι ενέργειάς μας είναι πριν απ’ όλα η ικανοποίηση των αναγκών και των επιθυμιών του καταναλωτή. σ. σ.: Η παραγωγή private label στις σημερινές συνθήκες προσφέρει λύσεις; Ε. Τ.: Ποτέ δεν ήταν κάτι τέτοιο στις προ-

τεραιότητές μας. Ένα μικρό ποσοστό της παραγωγής μας, που συσκευάζεται για λογαριασμό της διαφοροποίησης ενός συνεργάτη μας, που δεν θελήσαμε ν’ αφήσουμε ανικανοποίητο το σχετικό αίτημά του, δεν αλλάζει το στρατηγικό μας κανόνα. σ. σ.: Οι εξαγωγές, όμως; Ε. Τ.: Ήδη αντιστοιχούν στο 10%-15 % του

τζίρου μας, εφόσον το brand name «Το Μάννα»-Τσατσαρωνάκη, εξάγεται σε 35 ξένες αγορές, με πολύ καλή υποδοχή και μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης. Αλλά και πάλι, για εμάς η ελληνική αγορά έχει υπέρτερη αξία. Αυτή μας έχει καταξιώσει, δίνοντάς μας το ηγεμονικό μερίδιο στην κατηγορία μας, και σ’ αυτήν έχουμε αποφασίσει να επενδύουμε στρατηγικά.

ΣΟΒΑΡΉ ΚΑΙΝΟΤΟΜΊΑ, ΣΟΒΑΡΈΣ ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ σ. σ.: Να υποθέσουμε ότι η φύση του βασικού σας προϊόντος ευνοεί την καινοτομία κυρίως ως προς την συσκευασία; Ε. Τ.: Απεναντίας, ίσως η μεγαλύτερη και-

νοτομία μας –μία από τις μεγαλύτερες στην αγορά του παξιμαδιού διαχρονικά– ήταν το λανσάρισμα του μικρού μεγέθους παξιμαδιού, που τρώγεται εύκολα και παντού.

Κάναμε έτσι το παξιμάδι σνακ! Ήταν μια ανάγκη που έπρεπε να ικανοποιηθεί, γι’ αυτό ο κόσμος, που ζει πια σε γρήγορους ρυθμούς, αγκάλιασε αυτήν την καινοτομία. Μετά παρουσιάσαμε το παξιμάδι χωρίς πρόσθετο αλάτι. Οι καταναλωτές ανταποκρίθηκαν αμέσως! Πρόσφατα λανσάραμε το παξιμάδι με περιεκτικότητα φυτικών πρωτεϊνών 27%, ενώ ήδη σχεδιάζουμε κάποιες άλλες προϊοντικές καινοτομίες, που

Μάϊος 2022 | σελφ σέρβις | 33

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ θα τις δείτε σύντομα. Είμαστε στρατηγικά αποφασισμένοι να δημιουργούμε εξειδικευμένα προϊόντα, ακόμη και αν ικανοποιούν ανάγκες σχετικά μικρών ομάδων κοινού. Ξέρετε, η «καινοτομία» έχει …πολυφορεθεί, αλλά η σοβαρή καινοτομία θέλει και σοβαρές επενδύσεις. Γι’ αυτό εμείς επενδύουμε συνεχώς. Με την ευκαιρία, αφού μιλήσατε για τη συσκευασία, οι επενδύσεις μας σε νέες μηχανές συσκευασίας μας επιτρέπουν, ταυτόχρονα, να προάγουμε την ασφάλεια των προϊόντων μας, επιλέγοντας νέες πρακτικές λύσεις συσκευασίας –και προσπαθώντας πάντα σε συνεργασία με τους προμηθευτές μας, στο πλαίσιο που η τεχνολογία το επιτρέπει– να μειώνουμε το περιβαλλοντικό αποτύπωμά μας, μειώνοντας τη χρήση πλαστικού. Ήδη λανσάραμε στη νέα μας πρακτική συσκευασία doypack το παξιμάδι λαδιού, έτσι ώστε το προϊόν, αφού ανοιχτεί, να προφυλάσσεται από την υγρασία και τον αέρα μέχρι την κατανάλωσή του. Σε συσκευασίες doypack θα εμφανιστούν σύντομα κι άλλοι κωδικοί μας. σ. σ.: Είδαμε τη σχετική τηλεοπτική διαφήμισή σας. Αλήθεια, η διαφήμιση αντικρούει την ανταγωνιστική πίεση;

Ε. Τ.: Δεν συμμερίζομαι τη διατύπωσή σας. Δεν τίθεται θέμα «αντίκρουσης» του οποιουδήποτε. Ο καθένας κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί και το διαφημίζει. Η πορεία μας είναι σταθερή και ουδέποτε αισθανθήκαμε φόβο μήπως γίνουμε η ουρά κάποιου άλλου. Έχοντας το σεβασμό των πελατών μας και των καταναλωτών, οι πωλήσεις μας παραμένουν υψηλές, όσο κι αν χτυπιέται η κατηγορία με χαμηλές τιμές και προωθήσεις. Στο πεδίο της διαφήμισης έχουμε μια σταθερή πολιτική ετήσιων επενδύσεων τα τελευταία χρόνια και με στοχευμένα μηνύματα στο καταναλωτικό κοινό για τα προϊόντα μας. Έχουμε σταθερή παρουσία στα τηλεοπτικά μέσα και αυξανόμενη διείσδυση στο ψηφιακό περιβάλλον και τα social media. Μας διακρίνει η επικοινωνιακή εξωστρέφεια.

ΤΟ ΤΣΑΤΣΑΡΩΝΆΚΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΌ ΚΈΝΤΡΟ σ. σ.: Τι ειδικό βάρος έχει η εταιρική κοινωνική ευθύνη στη στρατηγική σας;

Ε. Τ.: Η αλήθεια είναι ότι κάνουμε πάρα πολλά πράγματα, αν και είναι μάλλον στη φύση μας να κρατούμε χαμηλό προφίλ. Ωστόσο, είναι γεγονός πως η έμπρακτη

34 | σελφ σέρβις | Μάϊος 2022

εταιρική κοινωνική υπευθυνότητα –το κοινωνικό αποτύπωμα– είναι πια ζητούμενο και από τους καταναλωτές και από τους συνεργάτες στην επιχειρηματική κοινότητα. Από οικογενειακή και επιχειρηματική παράδοση είχαμε ανέκαθεν μια ιδιαίτερη ευαισθησία για την ενότητα των εννοιών «οικογένεια-κοινωνία-επιχείρηση». Έτσι μεγαλώσαμε στο σπίτι μας, αυτό μάθαμε, αυτό μαθαίνουμε στα παιδιά μας παρ’ ότι το μέτρο της κοινωνικής υπευθυνότητάς μας γινόταν γνωστό κυρίως μέχρι τα όρια της ευρύτερης οικογένειάς μας, δηλαδή των εργαζομένων της εταιρείας μας και των συνεργατών μας. Εν πάση περιπτώσει θα περιοριστώ να μιλήσω μόνο για το κατεξοχήν αναγνωρίσιμο κοινωνικό αποτύπωμά μας στην τοπική κοινωνία, το Τσατσαρωνάκειο Πολιτιστικό Πολυκέντρο, ένα ίδρυμα εξ ολοκλήρου φτιαγμένο από την οικογένειά μας, αφιερωμένο στον τόπο που μας γέννησε, την Κίσσαμο, και τους ανθρώπους του. Το οικοδομήσαμε, το εξοπλίσαμε και το εγκαινίασε πριν από δέκα χρόνια ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ.Βαρθολομαίος, παρουσία ανώτατων στελεχών της κυβέρνησης. Πρόκειται για ένα πολυδύναμο κτήριο, έκτασης 2.500τμ, φτιαγμένο με τη μέριμνα να προβληθούν τα στοιχεία της ιδιαίτερης πολιτισμικής και αρχιτεκτονικής παράδοσης της Κρήτης και ειδικά του τόπου μας. Το κόστος του ανήλθε περίπου στα 2 εκατ. ευρώ. Το όραμά μας ήταν να ανταποδώσουμε για τις επιτυχίες μας στους συμπατριώτες μας ένα κέντρο γνώσης και πολιτισμού. Ειδικά σε εποχές που η αστικοποίηση, σπρώχνοντας τους ανθρώπους στις πόλεις, ερημώνει την επαρχία και τη μαραζώνει πολιτιστικά, θελήσαμε να δώσουμε ένα σταθερό κίνητρο στη νεολαία της Κισσάμου να μορφώνεται, να μαθαίνει μουσική σε ωδείο, να διδάσκεται θέατρο, αγιογραφία, ψηφιδωτό, αλλά και ηλεκτρονικούς υπολογιστές, εντέλει

να ψυχαγωγείται και να μην αισθάνεται εγκατάλειψη! Είμαστε, λοιπόν, περήφανοι που λειτουργούν τα σχετικά τμήματα, στο πλαίσιο του κέντρου, και ευτυχείς που ξέρουμε ότι κάποιοι μαθητές, που στερούνται τα απαραίτητα, διδάσκονται εδώ δωρεάν στο κοινωνικό φροντιστήριο. Εννοείται πως το ίδρυμα είναι μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, έχει πλήρως εκχωρηθεί στην Ιερά Μητρόπολη Κισσάμου και Σελήνου κι εμείς απλώς εκπροσωπούμαστε ως ιδρυτές στη διοίκησή του. Στις αίθουσες του Τσατσαρωνάκειου, το οποίο, μάλιστα, σε συνεργασία με πανεπιστήμια, προσφέρει και προγράμματα μεταπτυχιακού επιπέδου αναγνωρισμένα από το κράτος, έχουν γίνει πολλές και σημαντικές εκδηλώσεις. Σε τελική ανάλυση, όμως, το συγκινητικό είναι ότι η λειτουργία του στηρίζεται στον εθελοντισμό της τοπικής κοινωνίας, που το έχει κάνει δική της υπόθεση.

«ΣΥΝΕΡΓΑΣΊΑ»! ΠΟΛΎ ΒΑΡΙΆ ΛΈΞΗ σ. σ.: Τι μήνυμα θέλετε να απευθύνετε στους πελάτες σας; Ε. Τ.: Ότι κρατούμε πολύ ψηλά την ποιότη-

τα! –άρα κρατούμε πολύ ψηλά την ποιότητα συνολικά της κατηγορίας που ανήκουν τα προϊόντα μας. Ότι κάθε κίνηση που κάνουμε, δεν αποβλέπει μόνο στην ανάπτυξη του δικού μας brand, αλλά συνολικά της κατηγορίας. Ότι είμαστε καθημερινά κοντά τους κι ότι αυτό προσδοκούμε κι εμείς απ’ αυτούς! Προσωπικά τους οφείλω ένα «ευχαριστώ» για την ομαλή συνεργασία μας τόσα χρόνια κι εύχομαι να διαρκέσει έτσι για πάντα. «Συνεργασία»! Είναι πολύ βαριά λέξη στην ουσία της, γιατί προϋποθέτει την υγεία στις σχέσεις, την ειλικρίνεια και την αμοιβαιότητα. Πολύ περισσότερο, όταν ο σκοπός της συνεργασίας και για τις δύο πλευρές της σχέσης είναι η ικανοποίηση των αναγκών του καταναλωτή.. 

Στην αδιαπραγμάτευτα υψηλή ποιότητα των προϊόντων μας και στην αγάπη των καταναλωτών τόσα χρόνια, οφείλεται η διατήρηση μας στην ηγετική θέση της κατηγορίας και αυτό δεν αλλάζει…

12o συνέδριο σελφ σέρβις

Αγώνας ταχύτητας μετ’ εμποδίων Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε υπό το γενικό τίτλο «Αγώνας ταχύτητας μετ’ εμποδίων» στις 19 Απριλίου το 12ο συνέδριο Food Retail CEO forum, που διοργανώνουν κάθε χρόνο το περιοδικό μας και οι εκδόσεις Boussias. Τη φετινή διοργάνωση, που έγινε «μικτά», δηλαδή δια ζώσης –με την τήρηση όλων των μέτρων ασφαλείας έναντι της πανδημίας– στο αμφιθέατρο της ΟΤΕ Academy και ταυτόχρονα, επίσης για λόγους ασφαλείας, διαδικτυακά, παρακολούθησαν εκατοντάδες στελεχών επιχειρήσεων του κλάδου της οργανωμένης λιανικής και χονδρικής πώλησης των FMCG, των προμηθευτών τους, καθώς και εκπροσώπων επιχειρήσεων που υποστηρίζουν με υπηρεσίες και προϊόντα τους τη νευραλγική αυτή αγορά. Στους προβληματισμούς που κατατέθηκαν στο συνέδριο βάρυναν ασφαλώς η γεωπολιτική κρίση του ρωσοουκρανικού πολέμου που, μετατρεπόμενη σε κρίση ενεργειακή, εκτραχύνει τον πληθωρισμό, μεγεθύνοντας την ανησυχία νοικοκυριών και επιχειρήσεων στην έξοδό τους από τη διετή δοκιμασία της κρίσης στη δημόσια υγεία, της οποίας οι οικονομικές επιπτώσεις τροφοδότησαν κι αυτές άλλη μια διεθνών διαστάσεων οικονομική κρίση, σύμπτωμα της οποίας είναι οι πληθωριστικές πιέσεις ήδη από τα μέσα του 2021... ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΛΑΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ - ΛΗΔΑ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ

ε άλλες εποχές θα ήταν υπερβολή υπερθετικού βαθμού η επαναληπτική χρήση του όρου «κρίση» με διαφορετικούς επιθετικούς προσδιορισμούς τέσσερις φορές σε μια μόλις πρόταση! Κι όμως, αυτή είναι η συγκυρία στην οποία ζούμε καταναλωτές και επιχειρηματίες, έχοντας διανύσει ήδη μια υπερδωδεκαετή πορεία κρίσης υπό τα καυδιανά δίκρανα της βίαιης δημοσιονομικής προσαρμογής και των υποθηκών της. Στις σελίδες που ακολουθούν επιχειρούμε να συνοψίσουμε το περιεχόμενο και τα συμπεράσματα των δημόσιων διαλόγων και των εισηγητών του 12ου «σελφ σέρβις»Food Retail CEO Forum, ελπίζοντας να είναι αυτά τα δραματικότερα των πολλών τελευταίων χρόνων, καθώς αναγνωρίζουμε με τρόμο στις διεθνοπολιτικές εξελίξεις την ανάδυση κάθε ημέρα όλο και περισσότερο της ασυναρτησίας, της απανθρωπιάς, της παράνοιας… Mάϊος 2022 | σελφ σέρβις | 35

12o συνέδριο σελφ σέρβις

Food Retail CEO Forum

ΟΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΤΩΝ ΑΛΥΣΙΔΩΝ ΣΕ ΕΠΟΧΗ ΚΡΙΣΗΣ

Το συνέδριο άνοιξε με δημόσιο διάλογο,

αφιερωμένο στις «στρατηγικές απαντήσεις των σούπερ μάρκετ στην εποχή της κρίσης», στον οποίο συμμετείχαν οι κ. Κώστας Αντιμησάρης, γενικός επιχειρησιακός διευθυντής της Metro, και Θεόδωρος Γεροστεργιούδης, γενικός διευθυντής της Μασούτης, υπό το συντονισμό του κ. Στέφανου Κομνηνού, ιδρυτικού εταίρου της Netrino. Οι δύο μάνατζερ συμφώνησαν ότι ο συνδυ-

ασμός γεωπολιτικής και ενεργειακής κρίσης πριν ομαλοποιηθεί διεθνώς η λειτουργία των εφοδιαστικών αλυσίδων, μετά το σοκ της πανδημίας, εκτραχύνει τις πληθωριστικές πιέσεις που ξεκίνησαν από τα μέσα του 2021, μειώνοντας τη ζήτηση των FMCG. Έτσι, ενόσω τα περιθώρια συγκράτησης των ανατιμήσεων εκ μέρους των συντελεστών της προσφοράς προοδευτικά μειώνονται παρά τις γενναίες προσπάθειες των αλυσίδων να τις καθυστερούν, οι μεν καταναλωτές περιορίζουν τις αγορές

36 | σελφ σέρβις | Mάϊος 2022

τους στα πλέον απαραίτητα οι δε επιχειρήσεις του κλάδου ανησυχούν σοβαρά για τις πιέσεις στην κερδοφορία τους, κυρίως εξαιτίας της ξέφρενης αύξησης του ενεργειακού τους κόστους, το οποίο είναι υποχρεωμένες, όπως ειπώθηκε, να απορροφούν εξολοκλήρου, εφόσον δεσμεύονται νομικά να μην αυξάνουν τα περιθώρια του μικτού κέρδους τους πάνω από το επίπεδο του Σεπτεμβρίου του 2021. Μολαταύτα οι μάνατζερ εξέφρασαν την αισιοδοξία ότι «οι επιχειρήσεις του κλάδου θα τα καταφέρουν, όπως και στην πανδημία», βοηθούσης της τουριστικής σεζόν φέτος, η οποία αναμένεται ότι θα αναζωογονήσει την πολύπαθη αγορά ho.re.ca. και, μέσω αυτής, τουλάχιστον την οργανωμένη χονδρική αντισταθμιστικά προς τις απώλειες της οργανωμένης λιανικής. Άλλωστε, όπως είπαν, ο κλάδος πιστώνεται εκ νέου την ετοιμότητά του στην αποτελεσματική διαχείριση κρίσεων, καθότι τα περιορισμένα προβλήματα από τις εξάρσεις της ζήτησης προϊόντων, οι αγορές των οποίων πλήττονται από το ρωσο-ουκρανικό πόλεμο (σπορέλαια, άλευρα, ζάχαρη κ.ά.), αντιμετωπίζονται άμεσα, χωρίς ελλείψεις στο ράφι.

Σήμερα, όπως τονίστηκε, οι αλυσίδες ανα-

θεωρούν ανά δίμηνο τις προβλέψεις τους σχετικά με την εξέλιξη του ενεργειακού τους κόστους, επενδύοντας σε τεχνολογίες εξοικονόμησης ενέργειας –πράγμα που κάνουν στρατηγικά από χρόνια, εκσυγχρονίζοντας τον εξοπλισμό των δικτύων τους–, αλλά και ενεργειακής αυτονομίας. Ειδικότερα η Metro προχωρά φέτος σε προγραμματισμένη διετή επένδυση ύψους 18 εκατ. ευρώ σε φωτοβολταϊκά συστήματα στις εγκαταστάσεις της (καταστήματα και αποθήκες), ανακοινώνοντας εξοικονομήσεις ενέργειας 30%-35% την τελευταία πενταετία από την εφαρμογή «πράσινης» διαχείρισης της ενέργειας.

Ενισχύονται οι τάσεις συγκέντρωσης

Και οι δύο συνομιλητές συμφώνησαν ότι

το ηλεκτρονικό εμπόριο στον κλάδο, που αναπτύχθηκε με εκπληκτική ταχύτητα υπό συνθήκες πανδημίας, «ήρθε για να μείνει» αλλά με απροσδιόριστο ακόμα το χρόνο και το ρυθμό της επέκτασης του μεριδίου του

(2,5%-3% του κλαδικού τζίρου σήμερα). Στο πλαίσιο αυτό, δήλωσαν την έμφασή τους στις προσπάθειες βελτίωσης της αποδοτικότητας των e-shops σε ό,τι αφορά το ακανθώδες πρόβλημα της παραγωγής ζημιών ή ασύμφορα μικρού κέρδους, καθώς και της αντιστοίχισης του κύρους τους με των φυσικών καταστημάτων. Ωστόσο, ενώ εκφράστηκε η αισιοδοξία ότι το μερίδιο των online πωλήσεων «μπορεί να φτάσει σε μερικά χρόνια στο 10%-15% του κλαδικού τζίρου», άρα «επενδύουμε σε υποδομές, ώστε να είμαστε έτοιμοι» (Γεροστεργιούδης), εκφράστηκε επιφυλακτικότητα ως προς την κατεύθυνση των σχετικών επενδύσεων, αφού διεθνώς δεν έχει οριστικοποιηθεί το μοντέλο του κλαδικού e-shop που θα επικρατήσει, ενόσω διαφαίνεται μια πόλωση των πωλήσεων μεταξύ φυσικού καταστήματος, το οποίο «ουδέποτε θα χάσει τη ζωτική σημασία του για τον πελάτη», και του e-shop που υπόσχεται ταχύτατο delivery εις βάρος όλων των άλλων μοντέλων (Αντιμησάρης).

Οι συνομιλητές συμφώνησαν ότι υπό συν-

θήκες αύξησης του ενεργειακού κόστους των αλυσίδων και πίεσης της κερδοφορίας τους θα ενισχυθούν φέτος οι τάσεις συγκέντρωσης της κλαδικής αγοράς, μετά την προσοδοφόρα για μικρούς και μεγάλους ανάπαυλα της πανδημίας. Στο πλαίσιο αυτό, ο μεν κ. Γεροστεργιούδης απέδωσε τα επίμονα παρά τις διαψεύσεις δημοσιεύματα περί πώλησης της Μασούτης σε fund «στην ενόχληση κάποιων για τις επιτυχίες και τις αξίες της», ο δε κ. Αντιμησάρης δήλωσε τη προσήλωση της Metro στην οργανική ανάπτυξη.

Ο ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ ΠΡΟΧΩΡΑ

Η πρόοδος του ψηφιακού μετασχηματισμού

των μεγάλων επιχειρήσεων του κλάδου ως θεμέλιο για την αντιμετώπιση των μεγάλων προκλήσεων του ταχύτατα μεταβαλλόμενου κόσμου μας συζητήθηκε, στο πλαίσιο του συνεδρίου, σε ανοικτό δημόσιο διάλογο, στον

οποίο συμμετείχαν οι κ. Δημήτρης Βαλινδράς, VP IT Demand της ΑΒ Βασιλόπουλος, Αντώνης Γιαννόπουλος, διευθυντής Ψηφιακού Μετασχηματισμού της Metro, Σάββας Τορτοπίδης, διευθυντής Ψηφιακού Μετασχηματισμού της Μασούτης, και Παύλος Χατζηδημητρίου, Senior Manager της Accenture. Τη συζήτηση συντόνισε ο κ. Παναγιώτης Μαρκέτος, business editor. Η συζήτηση ανέδειξε την πρόοδο του ψη-

φιακού μετασχηματισμού των τριών μεγάλων λιανεμπορικών επιχειρήσεων της αγοράς μας, που εκπροσωπήθηκαν στο διάλογο, καθώς και τις βασικές τάσεις του στο εγχώριο επιχειρείν σήμερα. Ειδικότερα, έγινε σαφές πως ο ψηφιακός μετασχηματισμός των αλυσίδων είχε ξεκινήσει με πλείστα επιμέρους έργα, πιλοτικά και σε πλήρη εφαρμογή, στα πεδία των ενδοεταιρικών διαδικασιών και των σχέσεων με προμηθευτές και καταναλωτές προ της σύστασης των σχετικών διευθύνσεων. Η σύσταση των τελευταίων

Mάϊος 2022 | σελφ σέρβις | 37

12o συνέδριο σελφ σέρβις

Food Retail CEO Forum

επιβεβαιώνει τη συνειδητοποίηση του ηγετικού μάνατζμεντ των αλυσίδων ότι πρόκειται για μια αναγκαία, δομικού και ολιστικού χαρακτήρα μετάβαση των οργανισμών τους στην ψηφιακή εποχή, η οποία όχι μόνο θα δοκιμάσει τις αξιώσεις ανταγωνιστικής επιβίωσης καθενός σε ένα ακαθόριστο μέλλον, αλλά ήδη τους δαμάζει, καθώς οι σχετικές τεχνολογίες και συστήματα διαχείρισης των πληροφοριών εξελίσσονται με ρυθμό γρηγορότερο από τις δυνατότητες των ίδιων των επιχειρήσεων να τα αφομοιώνουν και να τα ενσωματώνουν. Συνεπώς, όπως έδειξε η συζήτηση, όλοι αναγνωρίζουν ότι η ταχύτητα του μετασχηματισμού τους ήδη «μοιράζει» ή «αφαιρεί» ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα στα πεδία της εμπεριστατωμένης γνώσης και προσέγγισης του πελάτη, της λήψης αποφάσεων βάσει πραγματικών δεδομένων, της άμεσης διάχυσής τους και ελέγχου υλοποίησής τους και της επίτευξης εντέλει οικονομιών κλίμακος. Επισημαίνουμε τα κοινά άγχη των συνο-

μιλητών για τις ανεπάρκειες της εγχώριας αγοράς να προσφέρει τους κατάλληλους εσωτερικούς και εξωτερικούς συνεργάτες στις σχετικές διευθύνσεις των επιχειρήσεων, όπως και τη μόνιμη αναζήτηση εκ μέρους τους αφενός αποτελεσματικότερων τεχνολογιών διαχείρισης των οικοσυστημάτων πληροφοριών και αφετέρου της βέλτιστης «συνταγής» του omnichannel, προκειμένου να μετασχηματίζεται ψηφιακά το φυσικό κατάστημα, σύστοιχα προς την κοινωνική εξοικείωση με τις ψηφιακές εμπειρίες και τις σχετικές προσδοκίες. Σημειώνουμε επίσης τη μέριμνα των αλυσίδων για ενσωμάτωση όλου του προσωπικού τους στην υπόθεση του ψηφιακού μετασχηματισμού τους, μέσω της διαρκούς εκπαίδευσής του, της εξοικείωσής του με τον ψηφιακό καταμερισμό της εργασίας και της ανταπόκρισής του στα καινοτόμα τεχνολογικά χαρακτηριστικά της, όπως και της απαιτούμενης αλλαγής εργασιακής κουλτούρας, με υπομονή και επιμονή.

Χωρίς επιστροφή η μετάβαση στο cloud

Οι «ειδήσεις» που βγήκαν από τη συζήτηση

ήταν δύο. Η πρώτη, ότι η Μασούτης αφενός θα εγκαινιάσει σύντομα ένα dark store στην Αττική και αφετέρου θα εφαρμόσει σε λίγες

38 | σελφ σέρβις | Mάϊος 2022

εβδομάδες ένα πιλοτικό έργο self shopping, το οποίο υπόσχεται μια πιο μοντέρνα και πελατοκεντρική προσέγγιση των ηλεκτρονικών αγορών από το φυσικό κατάστημα, με γρήγορο check-out. Η δεύτερη είδηση ήταν ότι η ΑΒ Βασιλόπουλος, που έχει ήδη πολυετή εμπειρία στην εφαρμογή ενός συστήματος πρόβλεψης της ζήτησης ανά κατάστημα, σήμερα επεκτείνει την εφαρμογή στα αποθηκευτικά της κέντρα και σύντομα αυτή θα περιλάβει τον τομέα των φρέσκων προϊόντων, που παραδίδονται απευθείας από τους προμηθευτές στο δίκτυο των καταστημάτων της. Συμπερασματικά, σε ό,τι αφορά τις γενικές

τάσεις του ψηφιακού μετασχηματισμού στον κλάδο, εκτιμήθηκαν ως κυρίαρχες η χωρίς επιστροφή μετάβαση των επιχειρήσεων στο cloud, η διαδραστική επικοινωνία με τον καταναλωτή, η ολοκλήρωση της μετάβασης από το φυσικό στο ψηφιακό κατάστημα, η αναβάθμιση των συστημάτων πιστότητας πελατών, η προσπάθεια εν γένει της τεκμηρίωσης των στρατηγικών αποφάσεων με τεχνολογικά εργαλεία και οικοσυστήματα πληροφορίας. Κεντρικά ζητούμενα εκτιμήθηκε ότι παραμένουν ανά επιχείρηση η υιοθέτηση δεικτών απόδοσης της προόδου του μετασχηματισμού, η απόλυτη δέσμευση του μάνατζμεντ σε αυτόν και ο ρεαλιστικός οδικός χάρτης υιοθέτησης των σχετικών αλλαγών.

Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΣΤΗΝ ΗΓΕΣΙΑ, ΕΓΓΥΗΣΗ ΓΙΑ ΟΛΙΣΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ

Το πρότυπο των οικογενειακών επιχει-

ρήσεων ως κατεξοχήν επιτυχημένο πρότυπο επιχειρηματικής λειτουργίας στην Ελλάδα ανέδειξαν οι συμμετέχουσες στο δημόσιο διάλογο, με θέμα «Οι γυναίκες στην ηγεσία των επιχειρήσεων FMCG και η δική τους απάντηση στα σύγχρονα προβλήματα», κ. Πόπη Σκαγιά, διευθύνουσα σύμβουλος της Κ. Θ. Σκαγιά ΑΒΕΕ, Αλεξάνδρα Πίττα Χαζάπη, αντιπρόεδρος του ΔΣ και διευθύνουσα σύμβουλος της Αττική Μελισσοκομική Εταιρεία Αλ. Πίττας ΑΕΒΕ, Μαίρη Χατζάκου, πρόεδρος της ΜΕΒΓΑΛ ΑΕ και Μαρία Αλεξίου, πρόεδρος του CSR Hellas και συντονίστρια της συζήτησης. Όπως προέκυψε από τις τοποθετήσεις και τις αναφορές τους στα ιστορικά των επιχειρήσεών τους, η έμφυλη σύνθεση των οικογενειών που ιδρύουν και διοικούν επιχειρήσεις, καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τη φύση της διοίκησής τους από την άποψη της συμμετοχής των γυναικών στη λήψη των αποφάσεων και την ηγεσία τους. Επίσης, συμφώνησαν ως προς τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που έχουν οι επιχειρήσεις με υψηλή συμμετοχή γυναικών σε στελεχιακές θέσεις από την άποψη ότι «σκο-

ράρουν» στα λεγόμενα soft skills, δηλαδή αφουγκράζονται προσεκτικότερα τις ανάγκες των καταναλωτών, απευθύνονται αποτελεσματικότερα στο κοινό τους, ενώ ανταποκρίνονται καλύτερα στις ανάγκες του προσωπικού τους. Εξάλλου, εκτιμήθηκε ότι η σύνθεση των απόψεων μάνατζερ των δύο φύλων αναδεικνύει τις διαφορετικές ικανότητές τους, προσφέροντας ολιστική προσέγγιση στη διαχείριση των σύγχρονων προκλήσεων, ενώ τονίστηκε ότι οι επιχειρήσεις που εφαρμόζουν έμπρακτα την ίση μεταχείριση και συμμετοχή των γυναικών στις αποφάσεις και τις διοικητικές αρμοδιότητες, αποδεικνύονται πιο ευέλικτες και ευπροσάρμοστες στα νέα δεδομένα, διεθνή κι εγχώρια, οικονομικά και κοινωνικά, καταναλωτικά κι εμπορικά. Από τις ομιλήτριες αναδείχτηκε, επίσης,

η διαφορά στην προσέγγιση και διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού μεταξύ των μικρομεσαίων οικογενειακών επιχειρήσεων και των μεγαλύτερων, πολυεθνικών οργανισμών. Οι πρώτες, όπως υποστηρίχθηκε, έχουν πιο ανθρωποκεντρική προσέγγιση, κρίνοντας και αμείβοντας τον εργαζόμενο με βάση τα προσόντα, τις ικανότητες και την εργασία του ανεξαρτήτως φύλου. Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με στοιχεία έρευνας του CSR Hellas, οι μικρομεσαίες οικογενειακές επιχειρήσεις είναι πιο έτοιμες από τις μεγάλες και τις εισηγμένες για συμπερίληψη και ίση συμμετοχή των γυναικών στην εταιρική ηγεσία, χωρίς διαφοροποίηση αμοιβών μεταξύ των μάνατζερ των δυο φύλων. Τα προαναφερόμενα πλεονεκτήματα

επιβεβαιώνονται και από τα κριτήρια βιωσιμότητας των επιχειρήσεων, όπως τα ορίζουν οι χρηματοοικονομικοί οργανισμοί, που τις αξιολογούν προς χρηματοδότηση. Εξάλλου, η συμμετοχή των γυναικών στη διοίκηση των επιχειρήσεων είναι ένας από τους δείκτες βιωσιμότητας ESG κι αυτό γιατί, όπως επισήμανε η κ. Αλεξίου, οι γυναίκες είναι οι βασικοί καταναλωτές. Στο πλαίσιο αυτό, θεωρείται ότι, αν στα στελέχη μιας επιχείρησης περιλαμβάνονται γυναίκες, τότε αυτή αντιλαμβάνεται πληρέστερα τα ζητούμενα των καταναλωτριών, άρα κατά πάσα πιθανότητα είναι περισσότερο βιώσιμη.

JON WRIGHT: ΚΆΝΤΕ ΤΙΣ ΠΩΛΉΣΕΙΣ ΑΠΛΈΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΩΠΟΠΟΙΗΜΈΝΕΣ

Πέντε τάσεις που αναδύονται ως κυρίαρχες στο νέο τοπίο που διαμορφώνεται στο λιανεμπόριο παρουσίασε ο κ. Jon Wright, επικεφαλής του Europe IGD. Ο κ. Wright προέβλεψε ότι η κερδοφορία «θα πιεστεί πολύ», τόσο φέτος όσο και το 2023, ενώ τόνισε ότι οι λιανέμποροι θα κληθούν να βρουν το νέο σημείο ισορροπίας μεταξύ των βραχυπρόθεσμων σχεδίων τους και απαιτούμενων επενδύσεων για την προσαρμογή των υπηρεσιών τους στα νέα ζητούμενα και του στρατηγικού σχεδιασμού τους. Δεδομένης της δύσκολης συγκυρίας, την οποία συνθέτουν η ενεργειακή ακρίβεια, η άνοδος του πληθωρισμού, η μείωση του διαθέσιμου καταναλωτικού εισοδήματος και οι νέες καταναλωτικές συνήθειες που εδραίωσε η πανδημία (click&collect, q-commerce, ανέπαφες αγορές κοκ.), η στενή συνεργασία λιανεμπόρων και προμηθευτών, είπε ο ομιλητής, είναι ο βασικός δρόμος, ώστε και οι δυο πλευρές να αποκομίσουν τα μέγιστα δυνατά οφέλη, με τη συμβολή, πάντως, της omnichannel προσέγγισης των πωλήσεων. Όπως τόνισε, επίκεντρο κάθε σχεδιασμού πρέπει να είναι ο καταναλωτής και κάθε δράση πρέπει να τον βοηθά και να τον εμπνέει να παίρνει αυτό που πραγματικά θέλει, με τρόπο εύκολο, γρήγορο και προσαρμοσμένο στις ανάγκες του. Ο καταναλωτής αναμένει πλέον από τις εταιρείες –προμηθευτικές και λιανεμπορικές– να κατανοούν τις ανάγκες και τις ανησυχίες του και να του προσφέρουν προσωποποιημένες λύσεις, πράγμα στο οποίο συμβάλλει, είπε ο κ. Wright, και η άμεση επαφή εκπροσώπων των εταιρειών με τους καταναλωτές και κατά τη φυσική πώληση και διαδικτυακά. Όσο οι καταναλωτές αξιοποιούν τις δυνατότητες της τεχνολογίας, τόσο οι λιανέμποροι

θα πρέπει να ανταποκρίνονται σχετικά, προσφέροντας νέες αγοραστικές εμπειρίες και πληροφορίες για τα προϊόντα, ενημέρωση για τις δράσεις που αναλαμβάνουν με σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος, συμβουλές για έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής, προτάσεις συνταγών κ.ά. Στο πλαίσιο αυτό, το φυσικό κατάστημα στο εξής οφείλει να ενσωματώνει τις ψηφιακές δυνατότητες, προάγοντας την omnichannel εμπειρία, ενώ, όπως εξήγησε ο κ. Wright, πρέπει να δίνει στον πελάτη του τη δυνατότητα αγορών επτά ημέρες των εβδομάδα καθ’ όλο το 24ωρο. Σχετικά έφερε ως παράδειγμα την PepsiCo και την Baskin Robbins, οι οποίες δημιούργησαν στα Ηνωμένα Εμιράτα και τη Νότια Κορέα αντιστοίχως σημεία ανέπαφης πώλησης προϊόντων όλο το 24ωρο, τονίζοντας πως αν οι λιανέμποροι δεν δώσουν μια τέτοια δυνατότητα στους πελάτες τους, θα τους την προσφέρουν άλλοι «παίκτες», είτε βιομηχανικοί παραγωγοί είτε λιανέμποροι.

ALKI MANIAS: ΤΟ METAVERSE ΣΤΟ ΛΙΑΝΕΜΠΌΡΙΟ

Την ολοένα αυξανόμενη σημασία του Metaverse για το λιανεμπόριο και τους προμηθευτές FMCG ανέδειξε στην εισήγησή του ο κ. Alki Manias, Executive Vice President EMEA & The Americas της StoreLab. Η πανδημία, όπως είπε, ανάγκασε τις εταιρείες να επαναπροσδιορίσουν τον τρόπο που αλληλεπιδρούν με τους καταναλωτές. Τα ψηφιακά κανάλια αξιοποιήθηκαν για να υποστηρίξουν τη λειτουργία των επιχειρήσεων σε όλα τα επίπεδα, ενώ προέκυψε η ανάγκη για νέες προσφερόμενες εμπειρίες στους καταναλωτές. Την ίδια στιγμή τα αυξημένα κόστη, λόγω ενεργειακής ακρίβειας, πληθωρισμού και διαταραχών στις εφοδιαστικές αλυσίδες, υποχρεώνουν τις εταιρείες να

Mάϊος 2022 | σελφ σέρβις | 39

12o συνέδριο σελφ σέρβις

Food Retail CEO Forum

γίνονται πιο ευέλικτες και αποδοτικές στην λειτουργία τους. Ωστόσο, όπως εκτίμησε, οι σημερινές εικονικές λύσεις και εργαλεία δεν έχουν την δυνατότητα να ενεργοποιούν την ταυτόχρονη αλληλεπίδραση πολλών χρηστών σε κοινό περιβάλλον ούτε έχουν τα απαιτούμενα πρωτόκολλα ασφαλείας, ώστε να προστατεύουν την ταυτότητα και τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών τους. Στις πολλαπλές αυτές προκλήσεις μπορεί να δώσει απάντηση, σύμφωνα με τον κ. Manias, το Metaverse και οι δυνατότητες που προσφέρει ο ψηφιακός κόσμος, δυνατότητες ανεκμετάλλευτες σε μεγάλο βαθμό έως και άγνωστες μέχρι σήμερα. Παραδειγματικά παρουσίασε την περίπτωση της Walmart, η οποία έχει ήδη επενδύσει στο Metaverse, διερευνώντας τις τεχνολογίες που ωθούν τους καταναλωτές να αγοράζουν. Όπως εκτίμησε, στο μέλλον η αγοραστική εμπειρία θα απέχει από αυτό που γνωρίζουμε σήμερα, δηλαδή το «ταξίδι αγορών» του πελάτη στους διαδρόμους και την επιλογή προϊόντων από το ράφι. Η shopping list στον ψηφιακό κόσμο θα επιτρέπει στο λιανέμπορο να προσφέρει απευθείας ολόκληρες προϊοντικές κατηγορίες και επιλογές –π.χ. όταν ο καταναλωτής θα επιλέγει μια συσκευασία ζυμαρικών, θα του παρέχονται αυτόματα όλες οι διαθέσιμες επιλογές σάλτσας ή ακόμα και κατάλληλων σκευών για το μαγείρεμά τους.

ΧΑΛΚΙΑΔΆΚΗΣ: ΤΡΆΠΕΖΑ ΤΡΟΦΊΜΩΝ ΚΡΉΤΗΣ, ΠΑΡΑΓΩΓΉ ΖΩΟΤΡΟΦΏΝ Δυο πρωτοβουλίες της κρητικής αλυσίδας Χαλκιαδάκης παρουσίασε στο συνέδριο ο κ. Μιχάλης Τζαγκαράκης, υπεύθυνος επικοινωνίας και μάρκετινγκ της εταιρείας. Η πρώτη είναι ένα εφηρμοσμένο πρόγραμμα κυκλικής οικονομίας για την παραγωγή πρώτων υλών ζωοτροφών από οργανικά απόβλητα της αλυ-

40 | σελφ σέρβις | Mάϊος 2022

σίδας, δηλαδή από μη αξιοποιήσιμα υπολείμματα οπωροκηπευτικών και ζυμαρικών. Κατ’ αυτό τον τρόπο η Χαλκιαδάκης επιχειρεί να «απαντήσει» στο εντεινόμενο πρόβλημα της μεγάλης αύξησης του κόστους των ζωοτροφών και της έλλειψης πρώτων υλών, λόγω της εκτίναξης του κόστους ενέργειας και των επιπτώσεων του ρωσο-ουκρανικού πολέμου. Η υλοποίηση του προγράμματος γίνεται σε συνεργασία με το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο (ΕΛΜΕΠΑ). Οι ζωοτροφές που παράγονται από τα οργανικά απόβλητα είναι κατάλληλες για τη διατροφή είτε ζώων συντροφιάς είτε παραγωγικών ζώων. Τα εν λόγω απόβλητα συγκεντρώνονται με την μέθοδο reverse logistics στις κεντρικές εγκαταστάσεις της Χαλκιαδάκης, απ’ όπου αποστέλλονται στη μονάδα μίξης και ξήρανσης υπολειμμάτων, που δημιούργησε το ΕΛΜΕΠΑ, προκειμένου να μεταποιηθούν σε ζωοτροφές. Στην πρώτη φάση λειτουργίας του προγράμματος συγκεντρώνονται ημερησίως περί τα 100-200 λίτρα οργανικών αποβλήτων. Η δεύτερη πρωτοβουλία αφορά την ίδρυση της Τράπεζας Τροφίμων Κρήτης, η οποία στηρίχθηκε στην ιδέα της αξιοποίησης των χορηγιών τροφίμων από λιανεμπορικές αλυσίδες και προμηθευτικές επιχειρήσεις. Με τη συνεργασία δομών αλληλεγγύης, τα εν λόγω προϊόντα θα διανέμονται χωρίς καθυστέρηση σε τοπικούς φορείς, προκειμένου να τα λαμβάνουν όσοι χρήζουν υποστήριξης. Η Τράπεζα Τροφίμων Κρήτης εγκαινιάστηκε στις 3 Μαΐου στο Ηράκλειο.

ΜΚΟ «ΜΠΟΡΟΎΜΕ»: ΤΟ ΛΙΑΝΕΜΠΌΡΙΟ ΕΊΝΑΙ Ο ΜΕΓΑΛΎΤΕΡΟΣ ΔΩΡΗΤΉΣ ΤΗΣ Τις δράσεις της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης «Μπορούμε» για την μείωση της σπατάλης των τροφίμων στην Ελλάδα και την καταπολέμηση του υποσιτισμού παρουσίασε στους συνέδρους ο κ. Αλέξανδρος Θεοδωρίδης, συνιδρυτής και διαχειριστής της οργάνωσης. Η ΜΚΟ «Μπορούμε», μέσω ενός πανελλαδικού δικτύου συνεργασιών, διανέμει περίπου 30.000 μερίδες φαγητού κάθε ημέρα με τη συνδρομή φορέων κοινωφελούς έργου. Όπως ανέφερε ο κ. Θεοδωρίδης, το λιανεμπόριο είναι ο μεγαλύτερος δωρητής τροφίμων και γευμάτων, που διανέμει η οργάνωση. Σημειώνεται ότι η συντριπτική πλειονότητα των δωρεών –ποσο-

στό που αγγίζει το 90%– είναι από σταθερούς δωρητές. Η οργάνωση «Μπορούμε» στοχεύει και στην πρόληψη και αντιμετώπιση του φαινομένου της σπατάλης των τροφίμων. Στο πλαίσιο αυτό, έχει δημιουργήσει προγράμματα αντιμετώπισης του φαινομένου σε κάθε σημείο της αλυσίδας παραγωγής των τροφίμων, από την πρωτογενή παραγωγή μέχρι τα τελικά προϊόντα και τα έτοιμα γεύματα. Επιπλέον, οργανώνει καμπάνιες ενημέρωσης για τη σχετική ευαισθητοποίηση ατόμων και εταιρειών. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η εθνική συμμαχία για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων, που συστάθηκε με αρχική χρηματοδότηση της ΑΒ Βασιλόπουλος. Μάλιστα, από τον Νοέμβριο πέρυσι εκδίδεται και απονέμεται το σήμα πιστοποίησης «no food waste», το οποίο δημιουργήθηκε από την οργάνωση «Μπορούμε» σε στρατηγική συνεργασία με την TUV Austria Hellas. Απευθύνεται σε όλους τους οργανισμούς που εμπλέκονται στην διαχειριστική αλυσίδα των τροφίμων και που εφαρμόζουν μεθόδους και δράσεις διαχείρισης τροφίμων, με σκοπό τη μείωση της σπατάλης τους.

ΔΗΜ. ΛΙΆΚΟΣ: ΣΤΟ ΜΆΤΙ ΤΗΣ ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΉΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΉΣ ΚΡΊΣΗΣ Στην εισήγησή του, με θέμα τις ανατιμήσεις στα commodities, ο κ. Δημήτρης Λιάκος, οικονομολόγος, επισήμανε τον ορατό κίνδυνο αποκλεισμού της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο, τονίζοντας πως μόνο η διπλωματία για τον άμεσο τερματισμό του ρωσο-ουκρανικού πολέμου μπορεί να ανακόψει την υπονόμευση της ήδη ταλαιπωρημένης ευρωπαϊκής οικονομίας από τις επιπτώσεις της πανδημίας, σύμπτωμα των οποίων είναι, άλλωστε, η εμφάνιση εντεινόμενων πληθωριστικών πιέσεων από τα μέσα του 2021. Όπως εξήγησε, η γεωπολιτική

ενεργειακά αγαθά. Επίσης, προειδοποίησε τον επιχειρηματικό κόσμο για την άνοδο του κόστους δανεισμού του κυρίως από το 2023.

ΣΤΈΦΑΝΟΣ ΚΟΜΝΗΝΌΣ: ΟΙ ΝΈΟΙ ΚΑΝΌΝΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΊΑΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΆΣ

κρίση σήμερα, αποκαλύπτοντας ως δομική αδυναμία του ευρωπαϊκού συστήματος την ενεργειακή του εξάρτηση, προμηνύει μακροπρόθεσμα σοβαρά προβλήματα στις παγκόσμιες εμπορικές σχέσεις και συναλλαγές της Ευρώπης –που αναπόφευκτα θα ανακλώνται στις τιμές–, καθώς ήδη διαμορφώνονται σε πλανητικό επίπεδο συνθήκες ενός νέου ψυχρού πολέμου μεταξύ Δύσης και Ανατολής. Κατά την πρόβλεψη του κ. Λιάκου ο εγχώριος πληθωρισμός φέτος, τουλάχιστον σε μηνιαία βάση, θα εμφανιστεί και με διψήφιο ποσοστό, επιβραδύνοντας την ανάπτυξη της οικονομίας. Ως προς την επισιτιστική ανασφάλεια σημείωσε, πάντως, ότι δεν μας αφορά άμεσα πλην εμμέσως μας αφορούν οι εν δυνάμει γεωπολιτικές επιπτώσεις της, υπενθυμίζοντας σχετικά το ντόμινο ανακατατάξεων στην ευρύτερη περιοχή συνεπεία της επισιτιστικής κρίσης του 2011 (Αραβική Άνοιξη). Αναφερόμενος στην κατάσταση της εγχώριας ζήτησης επισήμανε τη χρόνια υστέρηση των εισοδημάτων, ενόσω η αυξητική τάση στις ληξιπρόθεσμες οφειλές και τα προβλήματα βιωσιμότητας σε πλήθος επιχειρήσεων καταδεικνύουν την επισφαλή θέση της οικονομίας μας συγκριτικά με άλλων χωρών της ΕΕ, δεδομένου ότι η νέα κρίση την πρόλαβε πριν καν ανατάξει από την περιπέτεια της βίαιης δημοσιονομικής προσαρμογής. Προσθετικά ο ομιλητής επισήμανε ως επιβαρυντικούς παράγοντες για τις τιμές των commodities αφενός τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, υπογραμμίζοντας τις προειδοποιήσεις του ΟΗΕ για τον άμεσο κίνδυνο υπερθέρμανσης του πλανήτη –συνεπακόλουθα της ερημοποίησης γεωργικών εκτάσεων και της πύκνωσης των μεταναστευτικών ροών– και αφετέρου την επίδραση των χρηματιστηρίων εμπορευμάτων στις τιμές, ιδίως υπό συνθήκες σήμερα αυξημένου επενδυτικού ενδιαφέροντος για τα commodities και τα

Ο κ. Στέφανος Κομνηνός, ιδρυτικός εταίρος της Netrino, μιλώντας για το «τελικό ισοζύγιο ωφελημάτων και επιπτώσεων» από την εφαρμογή των νέων ευρωπαϊκών και εθνικών κανόνων λειτουργίας της αγοράς, συμπέρανε πως εντέλει επιβαρύνει τις κλαδικές επιχειρήσεις με αυξημένο κόστος λειτουργίας, διόγκωση γραφειοκρατίας κ.ά. Ειδικότερα, διαπιστώνοντας ότι η άρση των κανονιστικών εμποδίων στη λειτουργία της αγοράς «έμεινε πίσω» μπροστά στον επείγοντα χαρακτήρα της θεσμικής θωράκισης των ευρωπαϊκών

σχετικών υλών. Στο ίδιο πλαίσιο, μέσω των πιστοποιήσεων βιωσιμότητας (ESG), επιδιώκεται η ανάσχεση σήμερα (και ο θεσμικός περιορισμός αύριο) της εισαγωγής προϊόντων παραγμένων «non ESG» προς ενίσχυση της ευρωπαϊκής παραγωγής. Υπενθύμισε, εξάλλου, την επικείμενη εφαρμογή των νέων ρυθμίσεων για την ενθάρρυνση της ανακύκλωσης, που εμπλέκει με οικονομικούς όρους τους καταναλωτές, καθώς και την υποχρέωση των επιχειρήσεων να κοινοποιούν τα (χρηματοοικονομικά και μη) δεδομένα του αποτυπώματός τους στην κοινωνία και το περιβάλλον, ενώ έκανε μνεία στις ευρωπαϊκές ρυθμίσεις για την αποπληρωμή των προμηθευτών νωπών οπωροκηπευτικών από τις αλυσίδες εντός τριάντα ημερών και την υποχρέωση διασύνδεσης των αλυσίδων με το Παρατηρητήριο Τιμών. Επισήμανε δεικτικά, πάντως, ότι οι όποιες εκ του πλαγίου «παρεμβάσεις» προς εμπέδωση των νέων θεσμών καταδεικνύουν την αδυναμία της αγοράς να αυτορυθμίζεται.

IRI HELLAS: ΑΝΑΘΕΏΡΗΣΗ ΠΡΟΒΛΈΨΕΩΝ ΑΝΆ ΤΡΊΜΗΝΟ

αγορών για την αντιμετώπιση της πανδημίας, εκτίμησε ότι τα σχετικά κανονιστικά μέτρα την κρίσιμη διετία 2020-2021 επιβάρυναν δυσανάλογα το οργανωμένο λιανεμπόριο, μολονότι οι επιχειρήσεις του ανταπεξήλθαν στην απρόσκοπτη εξυπηρέτηση της ζήτησης και την ασφάλεια του προσωπικού και των πελατών τους, κερδίζοντας σε αξιοπιστία. Δεν παρέλειψε, πάντως, να επισημάνει τις δύο περιπτώσεις επιβολής υψηλών προστίμων σε αλυσίδες σούπερ μάρκετ, στο πλαίσιο της παραβίασης των πρόσφατων κανονιστικών μέτρων για την αντιμετώπιση της ακρίβειας. Αναφερόμενος στο νέο ρυθμιστικό πλαίσιο για το περιβάλλον και την αειφορία (επιβολή «πράσινης» εισφοράς σε πλαστικές συσκευασίες, μέτρα για άλλα πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης), ο κ. Κομνηνός εξήγησε ότι ο σκοπός της ΕΕ, μέσω της υποχρεωτικής ανακύκλωσης και της επαναχρησιμοποίησης των υλικών, είναι η απεξάρτησή της από τις προμήθειες των

«Αβεβαιότητα» και «ταχύτητα αλλαγών» είναι οι λέξεις που χαρακτηρίζουν τη νέα κατάσταση στην αγορά, εγχώρια και διεθνή, τόνισε στην εισήγησή της η κ. Δήμητρα Κατσίπη, εμπορική διευθύντρια της IRI Hellas, παρουσιάζοντας τις προβλέψεις της εταιρείας για την επίδραση του πληθωρισμού στις πωλήσεις των FMCG, αλλά ξεκαθαρίζοντας ότι πρόκειται για υποθέσεις εργασίας, εφόσον οι όροι που καθορίζουν τις τάσεις των πωλήσεων είναι ευμετάβλητοι, επιβάλλοντας την ανά τρίμηνο αναπροσαρμογή των προβλέψεων. Στο πλαίσιο αυτό, όπως εξήγησε, ενώ υπό συνθήκες πληθωρισμού αντίστοιχου του 2021 οι κλαδικές πωλήσεις θα υποχωρούσαν σε όλες τις μεγάλες κατη-

Mάϊος 2022 | σελφ σέρβις | 41

12o συνέδριο σελφ σέρβις

Food Retail CEO Forum

γορίες προϊόντων ως συνέπεια ομαλοποίησης της ατομικής, κοινωνικής και εμπορικής ζωής, με μια μέση αύξηση των τιμών φέτος κατά 3% ο γενικός τζίρος θα αύξανε κατά 0,8%, με ανάπτυξη των πωλήσεων τροφίμων-ποτών κατά 1,1% (ο τζίρος τους αντιστοιχεί στο 80% των κλαδικών πωλήσεων εκ του οποίου οι 57 ποσοστιαίες μονάδες αναφέρονται στα τυποποιημένα προϊόντα), αύξηση πωλήσεων στα είδη οικιακής φροντίδας και υποχώρησή τους στα είδη προσωπικής περιποίησης. Με ένα μέσο επίπεδο ανατιμήσεων 5% (η Τράπεζα της Ελλάδος ανακοίνωσε πρόβλεψη πληθωρισμού φέτος μεταξύ 5,2% και 7%) η IRI Hellas προβλέπει αύξηση του γενικού κλαδικού τζίρου κατά 1,6%, με ανάπτυξη των πωλήσεων των τροφίμων-ποτών κατά 1,8% και υποχώρησή τους στα είδη προσωπικής και οικιακής φροντίδας. Στο πλαίσιο αυτό, η κ. Κατσίπη προϊδέασε για περαιτέρω αλλαγές στην αγοραστική συμπεριφορά, εφόσον ήδη οι καταναλωτές είναι ιδιαίτερα ανήσυχοι, πράγμα που αποτυπώνεται, άλλωστε, στην αύξηση του μεριδίου των PL στο 15,7% σε αξία στο σύνολο του τζίρου των κλασικών σούπερ μάρκετ, ενισχυμένο κατά 1,7% έναντι του 2021 (σημείωσε ότι παγκοσμίως το μέσο μερίδιό τους στην εν λόγω αγορά είναι 16,5%). Όπως επεσήμανε, η παγκόσμια έρευνα της IRI δείχνει ότι κατά το 58% οι καταναλωτές είναι πεισμένοι ότι τα PL δεν υστερούν έναντι των επωνύμων προϊόντων.

ΙΕΛΚΑ: ΑΝΑΣΦΆΛΕΙΑ ΚΑΙ ΘΥΜΌΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΝΑΤΙΜΉΣΕΙΣ Όπως έδειξε έρευνα καταναλωτή του ΙΕΛΚΑ, που διενεργήθηκε μεταξύ 6 και 8 Απριλίου και παρουσίασε ο κ. Λευτέρης Κιοσές, γενικός διευθυντής του ινστιτούτου, η ακρίβεια δημιουργεί μεγάλη ανασφάλεια και θυμό στους

καταναλωτές. Ειδικότερα, κατά το 59% αξιολογούν τις ανατιμήσεις ως το σημαντικότερο πρόβλημα σήμερα έναντι 24% την ενεργειακή κρίση, 12% τον πόλεμο και μόλις 5% την πανδημία. Ωστόσο, κατά το 61% δεν πιστεύουν ότι «τελειώσαμε με την πανδημία», καθώς ο ένας στους τρεις κρίνει ότι τα μέτρα ασφαλείας δεν πρέπει να μειωθούν. Όμως κατά το 39% αξιολογούν ότι ο πόλεμος συνιστά σημαντικότερη απειλή από την πανδημία και σε πολύ μεγάλα ποσοστά ανησυχούν για την αύξηση του κόστους ζωής λόγω πολέμου –μάλιστα, οι εννιά στους δέκα πιστεύουν ότι αυτός θα επηρεάζει την εγχώρια αγορά τουλάχιστον ως το τέλος του έτους και οι δύο στους τρεις και το 2023. Η έρευνα έδειξε επίσης ότι μεταξύ του περασμένου Νοεμβρίου και του Απριλίου φέτος τα εβδομαδιαία έξοδα του μέσου νοικοκυριού για αγορές FMCG αυξήθηκαν αλματωδώς από τα 78,8 ευρώ στα 90,2 και ότι στο εν λόγω διάστημα το κριτήριο αγορών, που συνοψίζεται στην πρόταση: «επιλέγω με βάση το πόσα χρήματα δίνω», αυξήθηκε από το 39% των ερωτώμενων στο 52%. Όπως είπε ο ομιλητής, σήμερα η προτεραιότητα του καταναλωτή δίνεται στη διατήρηση ενός επιπέδου ζωής, μέσω της αξιοποίησης όλων των διαθέσιμων εναλλακτικών λύσεων αγορών, όπως οι προσφορές, στις οποίες καταφεύγουν πλέον οι τρεις στους τέσσερις καταναλωτές. Την ίδια στιγμή το 41% αυτών αποφεύγουν τις αγορές, προκειμένου να αποταμιεύουν «για ώρα ανάγκης», ποσοστό εντυπωσιακά υψηλό, καθώς η κρίση ακόμα δεν έχει κορυφωθεί. Προειδοποίησε δε ότι, αν και μέχρι σήμερα ο κλάδος έχει την εμπιστοσύνη του κόσμου, είναι εύκολο στο εξής να γίνει στόχος επικρίσεων, δεδομένου ότι, ενώ ο καθένας αντιλαμβάνεται την ανθεκτικότητα του τζίρου των FMCG, δεν γνωρίζει το μέγεθος των πιέσεων στην κερδοφορία των αλυσίδων λιανικής.

NIELSENIQ: ΚΙ ΌΜΩΣ Ο ΤΖΊΡΟΣ ΕΞΕΛΊΣΣΕΤΑΙ ΠΟΛΎ ΚΑΛΆ Η χρονιά δεν ξεκίνησε καθόλου άσχημα για τον κλαδικό τζίρο, υποστήριξε στην εισήγησή του ο κ. Βάιος Δημοράγκας, διευθύνων σύμβουλος της NielsenIQ για Ελλάδα και Βουλγαρία. Όπως εξήγησε, η υποχώρηση του τζίρου κατά 3,6% τον Ιανουάριο και 1,8% τον Φεβρουάριο και η ανάπτυξή του

42 | σελφ σέρβις | Mάϊος 2022

κατά 1,2% τον Μάρτιο συνιστούν πολύ καλές επιδόσεις, εφόσον ακόμα και χωρίς την απρόβλεπτη πολεμική κρίση και την έξαρση του πληθωρισμού μια μείωση του κλαδικού τζίρου ήταν αναμενόμενη, καθότι το αντίστοιχο συγκρινόμενο τρίμηνο του 2021 ήταν περίοδος υψηλών πωλήσεων λόγω lockdown. Επισήμανε δε ότι η σύγκριση των πρώτων τριμήνων των ετών 2019-2022 δείχνει ότι η κλαδική αγορά «έχει αλλάξει επίπεδο ανεπίστρεπτα», καθώς από την τριμηνιαία επίδοση των 1,9 δισ. ευρώ το 2019 έχει ανέβει σχεδόν στα 2,2 δισ. ευρώ (άνοδος σχεδόν 14%), αν και ο όγκος πωλήσεων κατά το πρώτο δίμηνο του έτους υποχώρησε κατά 5% συγκριτικά με το αντίστοιχο δίμηνο του 2021. Εξάλλου, τόνισε ότι έρευνες της εταιρείας παρότι δείχνουν ότι το 92% των καταναλωτών αισθάνονται τις ανατιμήσεις, στρέφονται σε οικονομικότερες επιλογές αγορών και αγοράζουν βάσει λίστας αγορών, εξακολουθούν να ψωνίζουν

και προϊόντα εκτός λίστας, μια τάση που συνεχίζεται από το 2020. Ωστόσο, σημείωσε ότι το κλίμα της περιόδου ευνοεί από τα μέσα της προηγούμενης χρονιάς την επέκταση του μεριδίου των PL παρότι η προωθητική πίεση έχει ανέλθει σε επίπεδο ρεκόρ, καταλαμβάνοντας φέτος το 57% όλων γενικά των προϊόντων που διατίθενται από τα σούπερ μάρκετ και το 65% ειδικά των βιομηχανικών brands. Όπως είπε, «η τιμολογιακή πολιτική είναι φλέγον ζήτημα. Στο εξής το θέμα δεν είναι αν θα κάνει κάποιος ανατιμήσεις, αλλά το πώς», εξηγώντας ότι η σχετική απόφαση απαιτεί εμπεριστατωμένη μελέτη σχετικά με την ελαστικότητα κάθε μάρκας, τη θέση της στον ανταγωνισμό, την πιστότητα των καταναλωτών σε αυτήν, την ταχύτητα της κίνησής της κοκ, ενώ, τονίζοντας ότι ο πληθωρισμός είναι ακόμα ελεγχόμενος, συνέστησε προς όλους την αποφυγή του πανικού.

τη βιομηχανία να διαμορφώνει τιμές που την καθιστούν βιώσιμη, χωρίς να αποθαρρύνει τη ζήτηση των προϊόντων της. Στο πλαίσιο αυτό, οι εμπειρίες των διαλεγομένων συνέκλιναν ως προς το ότι η άσχημη συγκυρία όχι μόνο δεν λειτούργησε ανασχετικά στην υλοποίηση των πενταετών επιχειρηματικών τους πλάνων, αλλά τα επιτάχυνε. Εξάλλου, όπως τονίστηκε, συνδυαστικά προς

Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΑNTΙΔΡΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΑ ΣΤΗΝ ΚΡΙΣΗ

Η «τέλεια καταιγίδα», όπως χαρακτηρί-

στηκε ο συνδυασμός κρίσεων που ταλανίζει την εποχή μας, κάποτε θα τελειώσει και η νέα κατάσταση πρέπει να βρει τη βιομηχανία και το λιανεμπόριο να επιχειρούν από καλύτερες θέσεις. Σε αυτό συμφώνησαν οι εκπρόσωποι σημαντικών βιομηχανικών επιχειρήσεων των FMCG, που συζήτησαν για τις στρατηγικές υπέρβασης της κρίσης, στο πλαίσιο του σχετικού ανοικτού διαλόγου, με τον οποίο ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του συνεδρίου. Συμμετείχαν οι κ.κ. Αχιλλέας Αγγελόπουλος, διευθύνων σύμβουλος της Κύκνος ΑΕ, Βαγγέλης Κυπριώτης, chief commercial officer της Septona AE, Άγης Καραγεωργίου, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της 3αλφα-Αφοί Καραγεωργίου ΑΕΒΕ, Έλια Μπαϊμά, chief commercial officer της Δέλτα Τρόφιμα AE, και Δημήτρης Σιανδρής, chief operating officer της Λουξ-Μαρλαφέκας ΑΒΕΕ. Τη συζήτηση συντόνισε η κ. Λήδα Δεληγιάννη, δημοσιογράφος του «σελφ σέρβις». Οι συνομιλητές συμφώνησαν ότι υπό συν-

θήκες διαρκούς συμπίεσης του διαθέσιμου καταναλωτικού εισοδήματος οι προσφορές και οι προωθητικές ενέργειες είναι sine qua non και ότι ο κοινός στόχος βιομηχανίας και λιανεμπόρων πρέπει να είναι η διατήρηση της βιωσιμότητας, τόσο των brands όσο και όλων των μερών της εφοδιαστικής αλυσίδας, από τους παραγωγούς των πρώτων υλών μέχρι το εμπορικό ράφι. Για τούτο, όπως τονίστηκε, δεν αρκούν οι «χαμηλές τιμές». Πρέπει οι προσφο-

ρές να δίνουν added value για όσα ξοδεύει ο καταναλωτής, συνεπώς πρέπει να οργανώνονται με σύνεση και προσεκτικό στρατηγικό σχεδιασμό και από τα δυο μέρη, κατόπιν αξιολόγησης της δυναμικής κάθε κατηγορίας προϊόντων. Επίσης, ως πρώτη προτεραιότητα αναδείχθηκε ομόφωνα στη συζήτηση η ενίσχυση των επενδύσεων στην επικοινωνία, καθώς, όπως τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Αγγελόπουλος, η εμπορική επικοινωνία είναι βασικό όπλων για την μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα προμηθευτών και λιανεμπόρων. Όχι τυχαία, η Δέλτα την τελευταία χρονιά, επένδυσε στη διαφήμιση των προϊόντων της περισσότερα από 4 εκατ. ευρώ. Άλλωστε, κοινή ήταν η θέση όλων ότι οι καμπάνιες επικοινωνίας προστατεύουν το επώνυμο προϊόν, εδραιώνοντάς το στην καταναλωτική συνείδηση, η οποία ανταποκρίνεται με εμπιστοσύνη στα brands που έχουν τη στήριξη των εταιρειών τους.

Σχέδια ενεργητικής άμυνας στην κρίση

Οι επενδύσεις στην ενίσχυση του παραγω-

γικού δυναμικού, στο R&D και τις γραμμές παραγωγής για το σχεδιασμό και το λανσάρισμα νέων καινοτόμων προϊόντων, στο sourcing και την προαγορά πρώτων υλών, όπως και τα εγχειρήματα εισόδου σε νέες αγορές, ιδίως του εξωτερικού, αναδείχτηκαν ως βασικά όπλα της βιομηχανίας FMCG για την υπέρβαση των δυσκολιών που θέτουν η ενεργειακή ακρίβεια, η γεωπολιτική κρίση και η συνεπαγόμενη μείωση του διαθέσιμου καταναλωτικού εισοδήματος. Επιπλέον, υποστηρίχθηκε ότι η καθετοποιημένη παραγωγή βοηθά σημαντικά

τις προωθητικές ενέργειες που προσφέρουν αξία στο καταναλωτή (δηλ. δεν αποσκοπούν αποκλειστικά στη μείωση της τιμής), η βιομηχανία, προκειμένου να ανταποκριθεί στις ιδιάζουσες συνθήκες, ανασχεδιάζει τις συσκευασίες των προϊόντων της, με νέο pack type και pack size, εγγυώμενη ότι το unit price παραμένει σταθερό. Αυτό εξασφαλίζει την βιωσιμότητά της, χωρίς μείωση του προσφερόμενου προϊόντος στον καταναλωτή ούτε ανατιμήσεις εις βάρος του. Επίσης, η παραγωγή προϊόντων ιδιωτικής

ετικέτας, όπως επισημάνθηκε, μπορεί να συνεισφέρει στη διατήρηση σταθερότητας του κοστολογίου της βιομηχανίας και τη συντήρηση του παραγωγικού της δυναμικού, με διαρκή μέριμνα, πάντως, για τη βιωσιμότητα των μαρκών της, οι οποίες ορίζουν το στρατηγικό της υπόβαθρο. Η συζήτηση ολοκληρώθηκε με την ομόφωνη συμφωνία όλων ότι η ενίσχυση του εισοδήματος των συνεργατών της βιομηχανίας στον πρωτογενή τομέα αποτελεί παράγοντα μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας και ευημερίας του συνόλου της αλυσίδας παραγωγής των FMCG.

Χορηγίες, αιγίδες Χρυσός χορηγός του 12ου Food Retail CEO Forum ήταν η εταιρεία DIS (Dynamic Integrated Solutions) και χορηγοί του οι εταιρείες Accenture, iQom, Salesforce και WITSIDE, ενώ χορηγός livestreaming ήταν η CONEQ και venue sponsor η ΟΤΕΑcademy, με χορηγό επικοινωνίας το Euro2day. Το συνέδριο διοργανώθηκε υπό την αιγίδα του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ), του Brand in Greece, του ECR Hellas και του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ).

Mάϊος 2022 | σελφ σέρβις | 43

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

H επέλαση των funds Το ερώτημα είναι αν οι ανακατατάξεις, οι εξαγορές κι οι συγχωνεύσεις θα τονώσουν την οικονομία και την απασχόληση, δημιουργώντας οικονομίες κλίμακας, ή αν, διαμορφώνοντας ολιγοπωλικές συνθήκες, θα συνθλίψουν τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα. Το βέβαιο είναι ότι, δεδομένης της διακηρυγμένης πρόθεσης του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για το μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας, επελαύνοντα τα funds, ακολουθούν τις κατευθύνσεις του Ταμείου Ανάκαμψης, που ευνοεί την πρόσβαση των μεγάλων επιχειρήσεων στα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία ενίοτε εις βάρος των μικρότερων… ΤΗΣ ΑΦΡΟΔΙΤΗΣ ΤΖΙΑΝΤΖΗ

«Α

υτή τη στιγμή στον κόσμο υπάρχει τεράστια ρευστότητα. Στον κλάδο των private equities υπάρχουν περίπου ένα τρισεκατομμύριο δολάρια αδιάθετα και περιμένουν να βρουν ένα σπίτι. Στην Ελλάδα παρά την πανδημία και το ρωσο-ουκρανικό πόλεμο το timing για εξαγορές είναι εξαιρετικό, γιατί ξεκίνησε από πολύ χαμηλά, μετά από μια δεκαετία ύφεσης, και η ανάπτυξη είναι πιο γρήγορη από ό,τι σε άλλες χώρες». Με αυτή την παραδοχή απάντησε στο ερώτημα «τι κάνει την Ελλάδα ελκυστική για επενδύσεις», ο κ. Νίκος Σταθόπουλος, επικεφαλής της BC Partners, ενός από τα μεγαλύτερα funds παγκοσμίως, που διαχειρίζεται πάνω από 35 δισ. ευρώ, με περίπου 4 δισ. ευρώ επενδύσεις σε ελληνικές επιχειρήσεις διαφορετικών κλάδων –από τις τηλεπικοινωνίες, την έρευνα και την τεχνολογία μέχρι προσφάτως τις λιανικές πωλήσεις. Παρόμοιες απαντήσεις έδωσαν και άλλοι επιχειρηματίες, εκπρόσωποι ελληνικών και διεθνών επενδυτικών ομίλων, που συμμετείχαν στο 7ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών. «Ανάμεσα στις ελληνικές μικρομεσαίες και οικογενειακές επιχειρήσεις είναι πολύ πιθανό να βρίσκεται η νέα Δέλτα ή η νέα Chipita, που θα προκύψει από συμπράξεις, μέσω επενδυτικών ομίλων», είπε χαρακτηριστικά ο πρώην τραπεζίτης κ. Απόστολος Ταμβακάκης, επικεφαλής της ΕΟS Capital Partners, που το τελευταίο διάστημα επιχειρεί ένα δυναμικό άνοιγμα και στον κλάδο των τροφίμων-ποτών, με την εξαγορά πακέτου μετοχών στην Eurocatering-Φρεσκούλης (σε συνεργασία με το fund Εlikonos), στην Ελληνική Χυμοί ΑΕΒΕ (μαζί με τον επιχειρηματία κ. Σπύρο

44 | σελφ σέρβις | Μάϊος 2022

Θεoδωρόπουλο), έχοντας ήδη συμμετοχή στη Μινέρβα (με την Decca Investments του ομίλου Δασκαλόπουλου) και στην εταιρεία κατεψυγμένων Agrifreda. Αντίστοιχα ο κ. Σπύρος Θεοδωρόπουλος, μετά το επικερδές deal πώλησης της Chipita Ιnternational στην Μondelez International με τίμημα μαμούθ 1,64 δισ. ευρώ, δηλώνει αποφασισμένος να χτίσει ένα νέο μεγάλο ελληνικό όμιλο τροφίμων, επιδιδόμενος σε μπαράζ εξαγορών και συμμετοχών σε ελληνικές επιχειρήσεις φέτος, ενώ έχει ανακοινώσει ως στόχο την είσοδο του ομίλου στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Μετά τη συμμετοχή στην Ελληνικοί Χυμοί ΑΕΒΕ της Λαμίας, την εξαγορά της βορειοελλαδίτικης αλλαντοβιομηχανίας «Έδεσμα» και της συνδεδεμένης με αυτήν εταιρείας συσκευασμένων τροφίμων «Αμβροσία», το τελευ-

Η μεγέθυνση των επιπτώσεων της κρίσης, κυρίως όσο συνεχίζεται ο πόλεμος, δημιουργεί νέες ευκαιρίες, καθώς οι επιχειρήσεις τείνουν ευήκοον ους στους επενδυτές, αφού έχουν μεγαλύτερη ανάγκη χρηματοδότησης

ταίο απόκτημα του κ. Θεοδωρόπουλου είναι η ιστορική σοκολατοβιομηχανία ΙΟΝ, στην οποία εισήλθε αρχικά ως κάτοχος του 45% του μετοχικού της κεφαλαίου, με προοπτική να αποκτήσει το πλειοψηφικό πακέτο. Ήδη το 2021 είχε εισέλθει στη ΜΕΒΓΑΛ, επαναγοράζοντας μαζί με την οικογένεια Χατζάκου το πακέτο μετοχών της CVC Capital, ενώ στις αρχές του 2022 εξαγόρασε το μερίδιο της σαουδαραβικής οικογένειας Ολαγιάν στην Chipita Foods, που προέκυψε από τη διάσπαση του διεθνούς ομίλου, αποκτώντας τον αποκλειστικό έλεγχο των μετοχών της αλλαντοβιομηχανίας Νίκας ΑΕ. Παράλληλα, έχει επενδύσει και στην πρωτογενή παραγωγή, στα θερμοκήπια υδροπονικής τομάτας της Wonderplant στη Δράμα, σε συνεργασία με βορειοελλαδίτες επιχειρηματίες. Ο ίδιος ο κ. Θεοδωρόπουλος δεν παραλείπει να τονίζει τις διαφορές του από τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια, που επενδύουν και αποεπενδύουν βάσει χρονοδιαγράμματος στρατηγικής εισόδου και εξόδου, έχοντας σκοπό τις υψηλές αποδόσεις ακόμα και με μεγάλο ρίσκο, δηλώνοντας ότι αυτός είναι πρωτίστως επιχειρηματίας, όχι απλώς μόνο επενδυτής, κι ότι «έχει έρθει για να μείνει» στον τομέα της ελληνικής αγροδιατροφικής παραγωγής.

ΤΑ ΤΡΌΦΙΜΑ-ΠΟΤΆ ΠΡΟΣΕΛΚΎΟΥΝ ΕΠΕΝΔΥΤΈΣ

Παρά τις επί μέρους διαφορές μεταξύ των επενδυτικών ομίλων, με σαφή τη διάκριση των λεγόμενων «greek funds» και των διεθνών οίκων, η επέλαση των ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων στο ελληνικό επιχειρηματικό τοπίο δεν παύει να γεννά αμφιλεγόμενες αντιδράσεις, σ’ ένα περιβάλλον εξαιρετικής

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

αβεβαιότητας. Ειδικά ο χώρος της μεταποίησης τροφίμων-ποτών, όπως και των λιανεμπορικών αλυσίδων FMCG, θεωρείται ότι θα πρωταγωνιστήσει το προσεχές διάστημα στις εξαγορές και τις συγχωνεύσεις, μαζί με τις επιχειρήσεις τεχνολογίας-πληροφορικής, τον κλάδο των μεταφορών-logistics και του τουριστικού real estate. Ειδικά ο κλάδος τροφίμων-ποτών, που αποτελεί και τον μεγαλύτερο εργοδότη της μεταποίησης, ελέγχοντας το 30% του τζίρου της και απασχολώντας το 36% του εργατικού δυναμικού της, χαρακτηρίζεται από έντονη πολυδιάσπαση, καθώς το 88% των 13.355 επιχειρήσεών του απασχολούν έως 9 εργαζόμενους και μόλις 61 επιχειρήσεις του απασχολούν άνω των 250. Παρά τους κινδύνους της ύφεσης, που προκύπτουν από την συνεχιζόμενη ενεργειακή κρίση, τις έντονες πληθωριστικές πιέσεις, ακόμα και τις ελλείψεις πρώτων υλών, που γίνονται εντονότερες εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία, ο κλάδος των τροφίμων-ποτών και

της διάθεσης FMCG θεωρείται ότι διατηρεί τη δυναμική του, καθώς αλλάζουν οι συνήθειες του αγοραστικού κοινού και δημιουργούνται νέες τάσεις, ειδικά μετά την πανδημία, όπως η ραγδαία άνοδος των ηλεκτρονικών αγορών. Με διακηρυγμένη την πρόθεση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για το μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας, η επέλαση των funds είναι συμπλήρωμα των κατευθύνσεων του Ταμείου Ανάκαμψης, που ευνοεί την πρόσβαση των μεγάλων επιχειρήσεων στα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία ενίοτε εις βάρος των μικρότερων. Το ερώτημα που τίθεται, είναι αν οι ανακατατάξεις, οι εξαγορές και οι συγχωνεύσεις θα τονώσουν την οικονομία και την απασχόληση, δημιουργώντας οικονομίες κλίμακας, ή αν, αντίθετα, δημιουργώντας συνθήκες ολιγοπωλίου και στρέβλωσης, θα συνθλίψουν τη λεγόμενη «ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας», δηλαδή τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα. Οι απαντήσεις συναρτώνται με το αν ωφελείται ή βλάπτεται αυτός που απαντά.

ΠΟΙΟΣ ΩΦΕΛΕΊΤΑΙ ΑΠΌ ΤΗΝ ΕΠΈΛΑΣΗ ΤΩΝ FUNDS

Ποιοι παράγοντες προσελκύουν το ενδιαφέρον των funds στις ελληνικές παραγωγικές επιχειρήσεις; «Η πρώτη αιτία είναι ότι υπάρχει πολύ χρήμα στον κόσμο, μεγάλη ρευστότητα που οι διαχειριστές των ιδιωτικών κεφαλαίων θέλουν να την επενδύσουν». Αυτή ήταν η πρώτη απάντηση που έδωσε στο ερώτημα του «σελφ σέρβις» ο κ. Κώστας Μαχαίρας, πρώην πρόεδρος του IΕΛΚΑ και προσφάτως συνιδρυτής της εταιρείας Sunterra Oικολογικά Θερμοκήπια, μαζί με άλλα τρία πρώην στελέχη του ομίλου ΑΒ Βασιλόπουλος. Η δεύτερη αιτία, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι ότι «η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια έχει μπει δυναμικά στο χάρτη των επενδύσεων, γιατί τα οικονομικά της αποτελέσματα είναι πολύ καλά σε σύγκριση με άλλων χωρών». Η τρίτη αιτία είναι ότι «έχει πλέον καταλάβει ο κόσμος, ειδικά στην Ευρώπη, ότι η ανάπτυξη δεν έρχεται μόνο από την παγκοσμιοποίηση, αλλά και την «τοπικοποίηση» των επενδύσεων. Οι χώρες της ΕΕ

Μάϊος 2022 | σελφ σέρβις | 45

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

έχουν συνειδητοποιήσει ότι χρειάζονται μεγαλύτερη διατροφική και παραγωγική αυτάρκεια. Γι' αυτό προωθούν τις επενδύσεις σε γηγενείς εταιρείες, ώστε να έχουν αυτοτέλεια. Το ίδιο βλέπουν με τη σειρά τους τα funds και επενδύουν στις μεσαίες αναπτυσσόμενες εταιρείες». Πέρα από τις επενδυτικές ευκαιρίες τροχοπέδη παραμένουν, σύμφωνα με τον κ. Μαχαίρα, οι νομοθετικές και φοροτεχνικές αγκυλώσεις, που εξακολουθούν να βάζουν φραγμούς στην ωρίμανση των επενδύσεων, φέρνοντας ως χαρακτηριστικό παράδειγμα τις καθυστερήσεις στην εφαρμογή διατάξεων του Αναπτυξιακού Νόμου. Όπως τονίζει, οι κυοφορούμενες αλλαγές λαμβάνουν υπόψιν το ενδιαφέρον των διεθνών εταιρειών να αποκτούν περαιτέρω τοπική τεχνογνωσία σε ό,τι αφορά τις δραστηριότητες των ελληνικών επιχειρήσεων που εξαγοράζουν, χωρίς απαραίτητα αυτό να προϋποθέτει διοικητική αυτονομία στην Ελλάδα. Αντίθετα θα επικρατήσει το μοντέλο της διοίκησης δι' αντιπροσώπων, με τοπικούς διαχειριστές-μάνατζερ και υπευθύνους πωλήσεων, που θα λογοδοτούν στην κεντρική διοίκηση στο εξωτερικό, μέσω dot line reporting. Παράλληλα, όπως υποστηρίζει, θα δούμε ξένες εταιρείες να επενδύουν σε ειδικές κατηγορίες προϊόντων με εξαγωγικό χαρακτήρα, προκειμένου να ενδυναμώσουν τη θέση τους στο εξωτερικό.

ΟΙ ΕΠΙΠΤΏΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΡΊΣΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΎΝ ΕΥΚΑΙΡΊΕΣ

Όπως ομολογούν αναλυτές της αγοράς, η επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης, η επιδείνωση των επιχειρηματικών προσδοκιών και κυρίως το ξέφρενο ράλι του πληθωρισμού, που ροκανίζει το διαθέσιμο εισόδημα και ρίχνει στα τάρταρα την καταναλωτική εμπιστοσύνη, προκαλεί ταραχή τόσο τις

ελληνικές λιανεμπορικές αλυσίδες όσο και στις προμηθευτικές επιχειρήσεις, που παρά την αύξηση των τιμών βλέπουν τον τζίρο να υποχωρεί οριακά και τις πωλήσεις σε όγκο να μειώνονται. Η δυσοίωνη πρόβλεψη για «τέλεια καταιγίδα» στην ελληνική οικονομία, που διατύπωσε πρόσφατα ο Mr Jumbo Aπόστολος Βακάκης, δεν φαίνεται, πάντως, να πτοεί τα funds. Αντιθέτως, η μεγέθυνση των επιπτώσεων της κρίσης, κυρίως όσο συνεχίζεται ο πόλεμος, δημιουργεί νέες ευκαιρίες, καθώς οι επιχειρήσεις «τείνουν ευήκοον ους στους επενδυτές, αφού έχουν μεγαλύτερη ανάγκη χρηματοδότησης». Αυτό δήλωσε στο «σελφ σέρβις», θέλοντας να διατηρήσει την ανωνυμία του, ο εκπρόσωπος ενός από τα μεγαλύτερα επενδυτικά ταμεία που δρα στην Ελλάδα, έχοντας συγκεντρώσει κεφάλαια άνω των 140 εκατ. ευρώ, το οποίο έχει στα σκαριά νέες εξαγορές στον κλάδο των τροφίμων. Οι αναπτυξιακές δυνατότητες των επιχειρήσεων του ελληνικού αγροδιατροφικού τομέα, με αύξηση των εξαγωγών τους το τελευταίο έτος, τις καθιστούν ελκυστικές σε επενδυτικά σχήματα, που διαβλέπουν ευκαιρίες «σε λογική consolidation», μας εξηγεί, παραπέμποντας σε πρακτικές ενοποίησης, μέσω συγκεντρώσεων. Οι υπέρμαχοι της εισόδου των funds δεν θεωρούν απαραίτητα παράγοντα κινδύνου τους διαδοχικούς κύκλους επένδυσης και αποεπένδυσης. Η πρακτική των επενδυτικών κεφαλαίων να εξαγοράζουν πακέτα μετοχών, με σκοπό να αποχωρήσουν σε 3-4 χρόνια, μεταπωλώντας σε πολλαπλάσια αξία το μερίδιό τους, αφήνει παρακαταθήκη, σύμφωνα με αυτή την αντίληψη, την εξυγίανση και αναδιάρθρωση των εταιρειών, όπως και την αύξηση του κύκλου εργασιών. Όσο για τους κινδύνους από την κυριαρχία των υπερ-ομίλων σε συγκεκριμένους

Η μεταποίηση τροφίμων-ποτών και οι λιανεμπορικές αλυσίδες FMCG θεωρείται ότι θα πρωταγωνιστήσουν προσεχώς στις εξαγορές και τις συγχωνεύσεις. Οι φήμες περί εισόδου αμερικανικού fund αγορά, με ενδιαφέρον για ελληνική αλυσίδα σούπερ μάρκετ εντείνονται 46 | σελφ σέρβις | Μάϊος 2022

κλάδους, που θα δημιουργήσουν συνθήκες οριζόντιας συγκέντρωσης, ως αντεπιχείρημα προβάλλεται ότι «η συγκέντρωση λειτουργεί υπέρ του καταναλωτή, αφού έτσι υπάρχει πιο έντονος ανταγωνισμός». Σε αυτή την κούρσα της οικονομικής γιγάντωσης ως στρατηγική επιβίωσης των μικρών επιχειρήσεων προτείνεται η επί μέρους διαφοροποίησή τους, μέσω της παροχής εξειδικευμένων υπηρεσιών (service oriented), στο πλαίσιο μιας premium προσέγγισης, για τη μερίδα του αγοραστικού κοινού που είναι αποφασισμένη να πληρώνει επιπλέον για έξτρα παροχές ή ποιότητα προϊόντων.

Η ΠΕΡΊΠΤΩΣΗ ΤΗΣ CVC CAPITAL PARTNERS

Στα μεγάλα deals που σφράγισαν τις εξελίξεις του 2021, ήταν η εξαγορά της Vivartia από το fund CVC, που ξεπέρασε σε αξία τα 630 εκατ. ευρώ. Ακολούθησε η εξαγορά από τη CVC του πλειοψηφικού ποσοστού της γαλακτοβιομηχανίας Δωδώνη (το οποίο προηγουμένως κατείχε το ρωσικών συμφερόντων fund Lime Capital Partners) και η συναλλαγή μεταβίβασης των μεριδίων των εταιρειών Ελληνική Ζύμη και Άλεσις στην εταιρεία Μπάρμπα Στάθης. Φέτος η Επιτροπή Ανταγωνισμού ενέκρινε την εξαγορά της Δανιήλ Γκατένιο ΑΕ από τη Δέλτα, θυγατρική της Vivartia, αξιολογώντας ότι η εν λόγω συγκέντρωση δεν αποκτά σημαντική οριζόντια διάσταση στον ευρύτερο κλάδο των γαλακτοκομικών. Η Επιτροπή έκρινε ότι «οι συμμετέχουσες επιχειρήσεις είτε δεν δραστηριοποιούνται στην ίδια αγορά είτε, αν και υπάρχει οριζόντια επικάλυψη (μαλακά τυριά, ημίσκληρα τυριά στην λιανική κλπ.), τα συνδυαστικά τους μερίδια στις σχετικές αγορές υπολείπονται των προβλεπόμενων ορίων». Ωστόσο κρίθηκε ότι δημιουργείται κάθετη συγκέντρωση, αφού η Γκατένιο εισάγει πρώτες ύλες (συμπυκνωμένο γάλα, κρέμα γάλακτος), οι οποίες χρησιμοποιούνται στην παρασκευή γαλακτοκομικών προϊόντων, που παράγει η Δέλτα. Τα επενδυτικά deals της Vivartia στον κλάδο των τροφίμων-ποτών είναι μόνο μία απ’ τις πολυσχιδείς δραστηριότητες του διεθνούς fund στην Ελλάδα, που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την πρόσφατη απόκτηση της Εθνικής Ασφαλιστικής και το Hellenic HealthCare Group, το μεγαλύτερο ελληνικό ιατρικό όμιλο

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

υπηρεσιών ιδιωτικής υγείας (Μητέρα, Υγεία, Ιασώ, Μετροπόλιταν General). Μάλιστα, η εξαγορά της Εθνικής Ασφαλιστικής από το CVC αναμένεται να απασχολήσει και την Ευρωπαϊκή Αρχή Ανταγωνισμού, στο πλαίσιο ελέγχου για τυχόν οριζόντια συγκέντρωση συνδεδεμένων αγορών (ιδιωτικής ασφάλισης και υπηρεσιών υγείας) κατόπιν ενστάσεων ελληνικών εταιρειών ότι έτσι δημιουργούνται στρεβλώσεις στην αγορά. Πάντως, στον κλάδο των τροφίμων-ποτών η CVC φαίνεται αποφασισμένη να παίξει ακόμα πιο σημαντικό ρόλο, με νέες επενδύσεις την επόμενη τετραετία, σύμφωνα με τις δηλώσεις του επικεφαλής του fund, κ. Άλεξ Φωτακίδη.

ΤΑ DEALS ΤΟΥ 2022

Το πρώτο τετράμηνο του 2022 εκτός από το «κλείδωμα» νέων επιχειρηματικών συμφωνιών στον κλάδο των τροφίμων-ποτών, το έδαφος για τις οποίες στρώθηκε κυρίως πέρυσι, ανακοινώθηκαν αλλαγές και στην οργανωμένη λιανική. Βασικότερη όλων είναι η σύμπραξη της αλυσίδας σούπερ μάρκετ Μασούτης με τον συνεταιρισμό ΣΥΝΚΑ Χανίων, που δημιούργησε ένα εταιρικό σχήμα με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 1,1δισ. ευρώ, με περισσότερα από 400 καταστήματα και 9.000 εργαζόμενους, το οποίο φιλοδοξεί να γίνει η τέταρτη μεγαλύτερη αλυσίδα πανελλαδικά. Παράλληλα, εξελίσσεται η εκ νέου η απόβαση της γαλλικής αλυσίδας Carrefour, μια πενταετία μετά τη χρεοκοπία της Carrefour-Mαρινόπουλος, αρχικά με το άνοιγμα convenient stores στο Ηράκλειο Κρήτης, μέσω της Retail & More του ομίλου Νικόλαου Θ. Βαρδινογιάννη. Φθίνουσα πορεία έχει αντιθέτως το εγχείρημα της ρωσικής εκπτωτικής Μere, με κλείσιμο καταστημάτων. Παράλληλα, εντείνονται οι φήμες περί εισόδου αμερικανικού fund στην αγορά, με ενδιαφέρον για ελληνική αλυσίδα σούπερ μάρκετ… Εκτός από τις συμφωνίες των ελληνικών funds, όπως η ΕΟS Capital και τα επενδυτικά σχήματα του κ. Θεοδωρόπουλου, έντονη κινητικότητα διαπιστώθηκε και από ξένους ομίλους, όπως η ισπανική Grupo Profand, που εξαγόρασε το 60% των Ιχθυοτροφείων Κεφαλονιάς, διατηρώντας το option να προχωρήσει σε πλήρη εξαγορά των μετοχών στο μέλλον. Στις ανακατατάξεις του 2022 περιλαμβάνεται η συμφωνία εξυγίανσης της ιστορικής ελληνικής

Η τράπουλα θα ανακατευθεί εκ νέου το δεύτερο εξάμηνο του 2022, οπότε οι κινήσεις των διεθνών και των εγχώριων funds αναμένονται πιο επιθετικές, υποβοηθούμενες από την ένταση της κρίσης και την ανάγκη των επιχειρήσεων για ρευστότητα οινοποιίας Μαλαματίνα, η οποία τον Μάρτιο πέρασε και τυπικά πλέον στα χέρια του ομίλου Μantis, και η πρόσφατη εξαγορά της Αγνό από τα Ελληνικά Γαλακτοκομεία του ομίλου Σαράντη σε πλειστηριασμό αντί 7,3 εκατ. ευρώ. Με ενδιαφέρον αναμένονται τα επόμενα βήματα του επενδυτικού ταμείου SMERC Fund, με δηλωμένη την πρόθεση του εκτελεστικού διευθυντή του, κ. Νίκου Καραμούζη, να προχωρήσει σε στοχευμένες εξαγορές μικρών και μεσαίων ελληνικών επιχειρήσεων εξαγωγικού προσανατολισμού. Σύμφωνα με πληροφορίες, το επόμενο deal της SMERC αφορά ελληνική εταιρεία ρυζιού-οσπρίων, που θα ενισχύσει το χαρτοφυλάκιό της στην αγροδιατροφή, μετά την απόκτηση της μεγάλης φρουτοπαραγωγικής εταιρείας Κrop της Άρτας. Νέες συνέργειες ή αυτόνομες κινήσεις στο χώρο των τροφίμων εξετάζει και το Diorama Investment του ομίλου Δασκαλόπουλου, με όχημα τη Μινέρβα Ελαιουργική, ενώ συνεχίζεται απρόσκοπτα η επέλαση της Switz Group. Η εταιρεία του Ινδού δισεκατομμυριούχου Taizoon Khorakiwal, που δραστηριοποιείται ήδη στον κλάδο των αρτοσκευασμάτων-ζαχαροπλαστικής (Olympic Foods, CSM Hellas Bakery Solution, Κρητών Άρτος, «Κουλουράδες» κ.ά.), βρίσκεται κοντά και σε νέες εξαγορές στον κλάδο των τροφίμων.

ΠΙΟ ΕΠΙΘΕΤΙΚΈΣ ΚΙΝΉΣΕΙΣ ΤΟ ΔΕΎΤΕΡΟ ΕΞΆΜΗΝΟ ΤΟΥ ΈΤΟΥΣ

Το κατά πόσο οι υφεσιακές πιέσεις θα φρενάρουν τις εξαγορές από ξένα και εγχώρια funds, είναι μια υπόθεση που θα δείξει. «Υπάρχουν κλάδοι που θα πληγούν και κλάδοι που θα ωφεληθούν. Όλα σχετίζονται με την ελαστικότητα της ζήτησης», είπε πρόσφατα ο κ. Απόστολος Ταμβακάκης, επικεφαλής της EOS Capital Partners, προβλέποντας ότι «ειδικά τα τρόφιμα θα υποφέρουν

όχι μόνο φέτος, αλλά και το 2023». Ωστόσο ακόμα και σε αυτό τον κλάδο «η κρίση γεννά ευκαιρίες», καθώς υπάρχουν κατηγορίες προϊόντων που εξελίσσονται με διψήφια ποσοστά ανάπτυξης, όπως οι συσκευασμένες σαλάτες και τα plant based τρόφιμα. Το σίγουρο είναι ότι η τράπουλα θα ανακατευθεί εκ νέου το δεύτερο εξάμηνο του 2022, οπότε οι κινήσεις των διεθνών και των εγχώριων funds αναμένονται πιο επιθετικές, υποβοηθούμενες από την ένταση της κρίσης και την ανάγκη των επιχειρήσεων για ρευστότητα, ώστε να στηριχθεί η βιωσιμότητά τους. Για τους πιο ψύχραιμους αναλυτές δεν υπάρχει μονολεκτική απάντηση στο αν η κρίση θα λειτουργήσει ανασταλτικά ή, αντίθετα, θα επιταχύνει τη είσοδο των επενδυτικών funds στις ελληνικές επιχειρήσεις. «Αν θέλω να διεισδύσω στην αγορά και ο συμπαίκτης μου μού προσφέρει αυτή την ευκαιρία, δεν θα με σταματήσει η κρίση. Κάθε επενδυτική κίνηση κρίνεται ξεχωριστά», ήταν η χαρακτηριστική ατάκα ενός στελέχους της αγοράς. Όσο για το στερεότυπο του στυγνού επενδυτή-τυχοδιώκτη που, ακολουθώντας τις πρακτικές των distress funds. έρχεται ν’ αγοράσει φθηνά και να πουλήσει ακριβά, εκμεταλλευόμενος τις ανάγκες των επιχειρήσεων για ρευστότητα μετά από μια πολυετή κρίση, οι Έλληνες εκπρόσωποι των επενδυτικών κεφαλαίων προσπαθούν να το διασκεδάσουν. Οι λέξεις-κλειδιά που χρησιμοποιούν οι επενδυτές νέου τύπου είναι «ενσυναίσθηση», «ανθρώπινος παράγοντας» και «κοινωνικό αποτύπωμα», υποστηρίζοντας ότι οι επενδύσεις στις ελληνικές επιχειρήσεις είναι «απόφαση ζωής κι όχι ευκαιριακές κινήσεις». Το αν αυτό είναι το νέο ανθρώπινο πρόσωπο των funds κι όχι ακόμα ένα επιχειρηματικό προσωπείο, θα φανεί ασφαλώς εκ του αποτελέσματος... 

Μάϊος 2022 | σελφ σέρβις | 47

ΘΕΣΜΙΚΑ

Ανασύνθεση ή ανασύσταση τροφίμων Με τον όρο «ανασύσταση τροφίμων» (food product reformulation) εννοούμε τον επαναπροσδιορισμό της σύνθεσης των τροφίμων, ώστε να μειωθεί η περιεκτικότητά τους σε πρόσθετα σάκχαρα, κορεσμένα λιπαρά, βιομηχανικώς παραγόμενα trans λιπαρά οξέα και αλάτι. Επιπλέον, η ανασύσταση μπορεί να στοχεύει στην μείωση του μεγέθους της μερίδας, καθώς και στην αύξηση της περιεκτικότητας του τροφίμου σε φυτικές ίνες. ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΝΑΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ* ύμφωνα με το Παγκόσμιο Σχέδιο Δράσης για την Πρόληψη και τον Έλεγχο των μη μεταδοτικών νοσημάτων 2013-2020, (WHO Global Action Plan for the Prevention and Control of Noncommunicable Diseases), οι ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες αποτελούν έναν από τους βασικότερους παράγοντες αυξημένης νοσηρότητας και θνησιμότητας, από μη μεταδοτικά νοσήματα. Ήδη από το 2007, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αναγνωρίζοντας τη σημασία της υιοθέτησης υγιεινών διατροφικών συνηθειών, έθεσε το ζήτημα της ανασύνθεσης των τροφίμων στη Λευκή Βίβλο για τη Στρατηγική της Ευρώπης για τη Διατροφή, το Υπερβολικό βάρος και την Παχυσαρκία. Στο πλαίσιο αυτό, το 2010 υιοθέτησε τα Συμπεράσματα του Συμβουλίου για Δράσεις με σκοπό τη μείωση της πρόσληψης αλατιού (Council Conclusions on Action to reduce population salt intake for better health). Το 2011 ορίστηκε το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Εθνικών Πρωτοβουλιών σε Επιλεγμένα Θρεπτικά Συστατικά (Eu Framework on National Initiatives on Selected Nutrients). Το 2012 εμπλουτίστηκε με παράρτημα για τα κορεσμένα λιπίδια και το 2015 με παράρτημα για τα πρόσθετα σάκχαρα.

Τέλος, το 2016 το Συμβούλιο της ΕΕ υιοθέτησε Συμπεράσματα για τη βελτίωση των Τροφίμων

(10277/16 Council Conclusion on Food Product Improvement), καλώντας τα κράτη-μέλη να συστήσουν αντίστοιχα Εθνικά Σχέδια για την ανασύσταση των τροφίμων.

ΔΙΑΦΟΡΆ ΠΡΟΣΕΓΓΊΣΕΩΝ ΜΕΤΑΞΎ ΤΩΝ ΚΡΑΤΏΝΜΕΛΏΝ

Το ευρωπαϊκό τμήμα του WHO αξιολόγησε, στο πλαίσιο ευρείας πολυκεντρικής έρευνας, τα αποτελέσματα της εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Σχεδίου Δράσης για τα Τρόφιμα και τη Διατροφή 2015-2020, επισημαίνοντας ότι τα τελευταία έτη έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος στην εφαρμογή στοχευμένων στρατηγικών για την βελτίωση της διατροφής, σε τομείς όπως η σχολική σίτιση, η ανασύσταση των τροφίμων και η επιτήρηση της παιδικής παχυσαρκίας. Η ανασύσταση των τροφίμων παρουσιάζει σημαντικές διαφορές μεταξύ των κρατών-μελών. Κάποιες χώρες έχουν στοχεύσει στα διατροφικά συστατικά μιας μόνο κατηγορίας τροφίμων και κάποιες άλλες, με πιο φιλόδοξους στόχους, περιέλαβαν περισσότερες, καλύπτοντας πολλά συστατικά, με στόχο να επηρεαστεί δραστικότερα η υγιεινότερη διαθρεπτική πρόσληψη. Είναι ενδιαφέρον να εξετασθούν χαρακτηριστικά παραδείγματα χωρών, σε ό,τι αφορά την υιοθέτηση διαφορετικών στρατηγικών για τη βελτίωση των τροφίμων,

Η βελτίωση της σύστασης των τροφίμων, μέσω της ανασύνθεσής τους, μπορεί να επηρεάσει θετικά την ποιότητα της διατροφής, στο πλαίσιο μιας γενικότερης διατροφικής πολιτικής ή πολιτικής δημόσιας υγείας, που προωθεί την ενημερωμένη επιλογή υγιεινότερων τροφίμων 48 | σελφ σέρβις | Μάϊος 2022

είτε θέτοντας νομοθετικά όρια στην επιτρεπόμενη ανώτατη περιεκτικότητα ορισμένων συστατικών (π.χ. αλάτι) είτε μέσω εθελοντικών πρωτοβουλιών ανασύστασης, σε συνεργασία με την βιομηχανία τροφίμων, που επισημαίνονται στο report του WHO. Έντεκα χώρες καθιέρωσαν υποχρεωτικά μέτρα για την μείωση τουλάχιστον ενός συστατικού, κυρίως του αλατιού στο ψωμί, θέτοντας ανώτερα όρια περιεκτικότητας, με χαρακτηριστικότερο το παράδειγμα της Ολλανδίας, που εφάρμοσε μεγάλης κλίμακος συμφωνίες μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Το Ηνωμένο Βασίλειο έθεσε στόχους για 14 διαφορετικές κατηγορίες τροφίμων, με σκοπό την τουλάχιστον κατά 20% μείωση των σακχάρων, ώστε να περιοριστεί κυρίως η πρόσληψη ζάχαρης από τα παιδιά. Η Νορβηγία, σε συνεργασία με τη βιομηχανία τροφίμων, έθεσε επίσης πολλαπλούς στόχους έως το 2021 σε ό,τι αφορά τη μείωση της ημερήσιας πρόσληψης αλατιού, πρόσθετων σακχάρων και κορεσμένων λιπαρών, με παράλληλη αύξηση της πρόσληψης υγιεινών τροφίμων, όπως φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης και θαλασσινά. Ένας μικρός αριθμός χωρών, όπως η Γαλλία, η Φιλανδία και η Ουγγαρία, επέλεξαν την εφαρμογή πολιτικής τιμών, δηλαδή την επιβολή φόρου σε τρόφιμα υψηλής περιεκτικότητας «ανθυγιεινών συστατικών», κορεσμένων λιπαρών, πρόσθετων σακχάρων ή αλατιού (σε αναψυκτικά, αλατισμένα snacks, είδη ζαχαροπλαστικής κ.ά.).

ΟΙ ΝΟΜΙΚΈΣ ΠΛΕΥΡΈΣ ΤΗΣ ΑΝΑΣΎΣΤΑΣΗΣ ΤΡΟΦΊΜΩΝ

Η βελτίωση της διαθρεπτικής σύστασης των τροφίμων, μέσω τεχνικών ανασύνθεσής τους, αποτελεί έναν από τους πολλούς παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν θετικά την ποιότητα της διατροφής, στο πλαίσιο μιας γενικότερης διατροφικής πολιτικής ή πολιτικής

ΘΕΣΜΙΚΑ

δημόσιας υγείας, που προωθεί παράλληλα την ενημερωμένη επιλογή υγιεινότερων τροφίμων, τα υγιεινά lifestyles και την κατάλληλη εκπαίδευση πέραν των αυστηρών νομοθετικών απαιτήσεων. Η επισήμανση των τροφίμων, δηλαδή η μορφή παρουσίασης των πληροφοριών σχετικά με τη σύσταση, την ονομασία, τον τρόπο χρήσης, την διατηρησιμότητα και τα άλλα χαρακτηριστικά του οποιουδήποτε βρώσιμου προϊόντος, υπόκεινται σε αυστηρούς και λεπτομερείς κοινοτικούς Κανονισμούς. Το 2006 υιοθετήθηκε ο Κανονισμός 1924/2006 (EU) «σχετικά με τους ισχυρισμούς διατροφής και υγείας που διατυπώνονται στα τρόφιμα», ο οποίος έθεσε τους κανόνες για την εθελοντική προσθήκη ισχυρισμών συνδεδεμένων με τα διατροφικά και υγιεινά πλεονεκτήματα που μπορεί να έχει η κατανάλωση ενός προϊόντος διατροφής. Ο «διατροφικός ισχυρισμός» υποδηλώνει ή υπαινίσσεται ότι το συγκεκριμένο τρόφιμο διαθέτει ιδιαίτερα ευεργετικές διατροφικές ιδιότητες, που μπορεί να οφείλονται είτε στην μειωμένη θερμιδική του αξία είτε στην αυξημένη παρουσία ή απουσία κάποιων συστατικών. Αντιθέτως, ο «ισχυρισμός υγείας» υποδηλώνει ότι υπάρχει συσχέτιση μεταξύ της πρόσληψης ενός τροφίμου ή κατηγορίας

τροφίμων ή ενός συστατικού του με ευεργετικές συνέπειες στην υγεία. Ο Κανονισμός 1924/2006 θέτει μία μακροσκελή σειρά όρων, προϋποθέσεων και υποχρεώσεων επιστημονικής τεκμηρίωσης για τη χρήση ισχυρισμών εκ μέρους των παραγωγών τροφίμων, όπως και ποσοτικών ή ποιοτικών περιορισμών, μέσω των παραρτημάτων που τον συνοδεύουν. Η ανασύσταση αποτελεί επομένως μία τεχνικά και θεσμικά περίπλοκη διαδικασία για τους παραγωγούς τροφίμων. Με τον Κανονισμό 1169/2011 (ΕΕ), οι ευρωπαϊκές αρχές έθεσαν ένα ακόμη λεπτομερέστερο και αυστηρότερο πλαίσιο κανόνων «σχετικά με την παροχή πληροφοριών για τα τρόφιμα στους καταναλωτές», τροποποιώντας τον Κανονισμό 1924/2006 και μία σειρά άλλους σχετικούς Κανονισμούς και Οδηγίες. Ο προαναφερόμενος Κανονισμός καθορίζει ένα μακρύ κατάλογο υποχρεωτικών ενδείξεων (ονομασία, συστατικά, συνθήκες αποθήκευσης, διατηρησιμότητα, προέλευση κ.ά.), αλλά και την υποχρεωτική διατροφική δήλωση, που περιλαμβάνει την ενεργειακή αξία του τροφίμου και την περιεκτικότητά του σε λιπαρά, αλάτι, σάκχαρα, βιταμίνες, φυτικές (εδώδιμες) ίνες και λοιπά συστατικά, ανάλογα με το είδος και την κατη-

γορία του. Σήμερα και οι δύο προαναφερόμενοι Κανονισμοί τελούν υπό αναθεώρηση, ενώ σχετικά έχει ανοίξει ένας σημαντικός διάλογος μεταξύ των κρατών-μελών, εμπειρογνωμόνων και παραγωγών τροφίμων.

Η ΤΕΧΝΙΚΉ ΠΛΕΥΡΆ ΤΗΣ ΑΝΑΣΎΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΘΈΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΏΝ

Σε μία πρόσφατη και εκτενή «αξιολόγηση κινδύνου» (risk assessement) Αυστραλών ερευνητών σχετικά με την ανασύσταση των τροφίμων (2020), αναφέρεται ότι αυτή πρέπει να ακολουθεί πέντε βασικές αρχές (Overaching Principles): • την ασφάλεια, • τη διατήρηση της αρχικής φύσης του τροφίμου, • τη μειωμένη περιεκτικότητα σε αλάτι ή κορεσμένα λιπαρά, ή σάκχαρα ανά 100g ή 100ml, • την τεχνική δυνατότητα να παραχθεί η ανασύσταση, • την ισορροπία μεταξύ της αξιολόγησης των κινδύνων ή των πλεονεκτημάτων που μπορεί να συνδέονται με την ανασύσταση και της αξιολόγησης των κινδύνων που μπορεί να επηρεάσουν τη δημόσια υγεία από την υψηλή πρόσληψη αλατιού, κορεσμένων λιπαρών και σακχάρων.

Μάϊος 2022 | σελφ σέρβις | 49

ΘΕΣΜΙΚΑ

Η βελτίωση των τροφίμων μέσω της ανασύστασής τους δεν μπορεί να θεωρείται πανάκεια για όλα τα διατροφικά προβλήματα. Τρόφιμα μη επιδεχόμενα την ανασύστασή τους, συνήθως τα λιγότερο επεξεργασμένα, μπορεί να βρεθούν σε μειονεκτική ανταγωνιστική θέση ως προς τα ανασυσταθέντα Η τροποποίηση μιας συνταγής για την παραγωγή ενός ανασυσταθέντος τροφίμου πρέπει να είναι τεχνολογικά εφικτή, αλλά και να διατηρεί τις οργανοληπτικές ιδιότητες του αρχικού προϊόντος. Τα σάκχαρα, το αλάτι και τα λιπαρά δεν διαθέτουν όμως μόνο διαθρεπτικές ιδιότητες, αλλά συχνά παίζουν ρόλο και ως συντηρητικά ή βελτιωτικά της γεύσης ή διογκωτικά –π.χ. στα προϊόντα αρτοζαχαροπλαστικής. Στην περίπτωση που αυτά τα συστατικά μειωθούν ποσοτικά, είναι συχνά αναγκαίο να αντικατασταθούν από υποκατάστατα με αμφιλεγόμενες συνέπειες στη διατροφική αξία του τελικού προϊόντος (π.χ. περισσότερα πρόσθετα ή Ε συστατικά ή γλυκαντικές ουσίες κ.ά.). Η βιομηχανία τροφίμων και οι μικρομεσαίοι παραγωγοί συχνά υιοθετούν μία προσέγγιση που χαρακτηρίζεται ως «health-by-stealth», δηλαδή μικρής έκτασης «αθόρυβη» βελτίωση ορισμένων συνταγών, χωρίς αλλαγές στις οργανοληπτικές ή άλλες ιδιότητες των τροφίμων, διασφαλίζοντας παράλληλα και θετικές διατροφικές συνέπειες. Ωστόσο η βελτίωση των τροφίμων μέσω της ανασύστασης δεν μπορεί να θεωρείται πανάκεια για όλα τα διατροφικά προβλήματα των σύγχρονων κοινωνιών. Πρέπει να γίνει σαφές ότι τα τρόφιμα που δεν διαθέτουν τις τεχνολογικές δυνατότητες ανασύστασης, συνήθως τα λιγότερο επεξεργασμένα, μπορεί να βρεθούν σε μειονεκτική ανταγωνιστική θέση ως προς τα ανασυσταθέντα και με διατροφικούς ισχυρισμούς. Η πραναφερόμενη έρευνα των Αυστραλών εμπειρογνωμόνων επισημαίνει ότι απαιτούνται περισσότερες μελέτες αξιολόγησης και ότι σε κάθε περίπτωση πρέπει να τηρείται η ισορροπία, ώστε οι καταναλωτές να μην ωθούνται μονομερώς στην κατανάλωση υπερεπεξεργασμένων, ανασυσταθέντων τροφίμων εις βάρος των λιγότερο επεξεργασμένων.

50 | σελφ σέρβις | Μάϊος 2022

ΑΝΑΣΎΣΤΑΣΗ, ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΌ PROFILING, ΕΠΙΣΉΜΑΝΣΗ ΤΡΟΦΊΜΩΝ

Σε μια σχετικά πρόσφατη αξιολόγηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (2020) για τα αποτελέσματα της συνδυαστικής εφαρμογής των Κανονισμών για τους ισχυρισμούς (2006) και της καθιέρωσης υποχρεωτικής αναγραφής των διατροφικών συστατικών στην συσκευασία των τροφίμων (2009) αναφέρεται ότι ο αντικειμενικός στόχος του πλαισίου είναι η αποφυγή της παραπλάνησης των καταναλωτών, μέσω ισχυρισμών που θα μπορούσαν να επισκιάσουν τη συνολική διατροφική αξία ενός τροφίμου. Για το λόγο αυτό οι διατροφικοί ή ισχυρισμοί υγείας μπορεί να χρησιμοποιηθούν μόνο σε περίπτωση που τα ποσοτικά όρια λιπαρών, σακχάρων και αλατιού δεν υπερβαίνουν συγκεκριμένα επίπεδα. Στα συμπεράσματα της αξιολόγησης αναφέρεται, ότι παρά την αρχική πρόοδο «τα διατροφικά profiles» δεν εφαρμόστηκαν στην ΕΕ στο βαθμό που θα έπρεπε, λόγω των ισχυρών αντιρρήσεων ορισμένων κρατών-μελών και παρά την υποχρεωτική καθιέρωση της διατροφικής δήλωσης το 2016, με την έναρξη εφαρμογής του Κανονισμού 1169/2011(ΕΕ). Σύμφωνα με το WHO, το διατροφικό profile αποτελεί χρήσιμο εργαλείο, κυρίως για την καθιέρωση απαγορεύσεων στο μάρκετινγκ των παιδικών τροφίμων. Το διατροφικό profiling αξιοποιείται επίσης στην κατάρτιση και εφαρμογή συστημάτων επισήμανσης των τυποποιημένων τροφίμων, κυρίως στην «πρόσθια επισήμανση». Η ΕΕ θεωρεί ότι η καθιέρωση των διατροφικών profiles μπορεί να θεωρηθεί ως χρήσιμο εργαλείο για την βελτίωση της διατροφής και ότι πρέπει να συσχετιστεί με τον Κανονισμό για τους διατροφικούς ισχυρισμούς.

Τον Μάϊο του 2020 η ΕΕ παρουσίασε μία νέα στρατηγική «από το χωράφι στο πιρούνι» (Farm to Fork Strategy), στο πλαίσιο της πολιτικής για την «πράσινη» ανάπτυξη (European Green Deal), με κεντρικό στόχο «ένα περισσότερο φιλικό προς το περιβάλλον, υγιεινό και δίκαιο σύστημα διατροφής». Η στρατηγική συνδυάζει σχεδόν τριάντα νομοθετικές και μη πρωτοβουλίες για την προώθηση της βιώσιμης παραγωγής και κατανάλωσης τροφίμων, για τις βιώσιμες μεθόδους επεξεργασίας και διάθεσης, όπως και για τη μείωση της σπατάλης και των απορριμμάτων. Τα πρώτα αποτελέσματα τέθηκαν σε ισχύ με τον «Κώδικα υπεύθυνης πρακτικής των επιχειρήσεων τροφίμων και των πρακτικών μάρκετινγκ» (Eu Code of Conduct on Responsible Food Business and Marketing Practices», που δημοσιεύτηκε στις 5 Ιουλίου 2021, και το σχέδιο δράσης για την ανάπτυξη της παραγωγής βιολογικών τροφίμων. Τέλος, είναι ήδη γνωστό ότι η ΕΕ προσανατολίζεται σε ριζικές τροποποιήσεις των Κανονισμών για την επισήμανση και στην ενδεχόμενη κατάργηση του Κανονισμού για τους ισχυρισμούς. Κεντρική ιδέα είναι η υποχρεωτική εφαρμογή ενός ενιαίου ευρωπαϊκού συστήματος πρόσθιας επισήμανσης, που θα βασίζεται στην εκδοχή του διατροφικού profile. Η EFSA μετά από αίτημα της Επιτροπής έχει ήδη εκδώσει σχετική γνωμοδότηση, ενώ έχει ολοκληρωθεί και ανάλογη δημόσια διαβούλευση, ώστε η τροποποίηση να ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2022. Η ανασύσταση των τροφίμων και το διατροφικό profile αποτελούν μεν χρήσιμα εργαλεία που μπορούν να συνεισφέρουν στην προαγωγή της δημόσιας υγείας, αλλά δεν μπορεί να αποτελέσουν αυτοσκοπό, που μπορεί να οδηγήσει σε μία απλουστευτική, γενικευμένη «ιατροποίηση» της διατροφής, όπου το κάθε τρόφιμο ανεξάρτητα από τη θέση του στις διαιτητικές συνήθειες των καταναλωτών και την συνολική διατροφική του αξία θα επιλέγεται βάσει ενός αρνητικού ή θετικού προσήμου, που θα του προσφέρει το βάθος και η έκταση της δυνατότητας τεχνολογικής ανασύνθεσης. 

* Η κ. Χριστίνα Παπανικολάου είναι βιοπαθολόγος, πρώην πρόεδρος του ΔΣ του ΕΦΕΤ και Γενική Γραμματέας Δημόσιας Υγείας, επιστημονικός σύμβουλος ΒΕΑ και μέλος της ΕΠΙ3 της Netrino.

ΕΙΔΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ETAΙΡΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ

To αποτύπωμα της κοινωνικής υπευθυνότητας των επιχειρήσεων σούπερ μάρκετ και των βιομηχανιών παραγωγής FMCG στη συγκυρία της γεωπολιτικής, ενεργειακής, οικονομικής και περιβαλλοντικής κρίσης ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΛΗΔΑ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ

AΦΙΕΡΩΜΑ Ε ΤΑΙΡΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ Ε ΥΘΥΝΗ

Η συγκυρία ενισχύει την ανάγκη για υπεύθυνη δράση Σε ένα περιβάλλον πρωτοφανών προκλήσεων, κλιμακούμενων κρίσεων –οικονομικών, γεωπολιτικών, περιβαλλοντικών– και διαρκών ανατροπών, οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ και η βιομηχανία των FMCG δείχνουν σταθερό ενδιαφέρον για τις δράσεις εταιρικής κοινωνικής υπευθυνότητας, που αποσκοπούν στην υποστήριξη της κοινωνίας και τη διαφύλαξη του περιβάλλοντος ως οικοσυστημάτων άρρηκτα συνδεδεμένων και αλληλοτροφοδοτούμενων. Η προστασία τους, άλλωστε, είναι μονόδρομος για την βιωσιμότητα των ίδιων των επιχειρήσεων και των πελατών τους. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΛΗΔΑ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ

αρά τις πιέσεις που δέχονται οι επιχειρήσεις από την εκτόξευση των τιμών των ενεργειακών προϊόντων και τις πολλαπλές διαταραχές της παραγωγικής αλυσίδας εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία, συνεχίζουν –στο μέτρο των δυνατοτήτων καθεμιάς– τα προγράμματα δράσεων εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, σκοπός των οποίων είναι να αποδίδεται στην κοινωνία ή σε επιμέρους ομάδες της, τις πιο ευπαθείς, μέρος όσων κερδίζουν οι επιχειρήσεις. Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ο όλεθρος που σημαίνει για ανθρώπους και υποδομές, άμεσα και έμμεσα, καθώς και οι τεράστιοι κίνδυνοι για το ανθρώπινο είδος και τον πολιτισμό του εξαιτίας της αντίδρασης του φυσικού περιβάλλοντος στο ανθρωπογενή βιασμό του, με τη διαρκώς εντεινόμενη εκδήλωση των φαινομένων της κλιματικής αλλαγής, αναδεικνύουν περισσότερο από ποτέ τη σημασία της μέριμνας για περισσότερη υπευθυνότητα απέναντι στο περιβάλλον και την κοινωνία.

ΔΈΣΜΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΚΕ ΠΑΡΆ ΤΗΝ ΣΥΓΚΥΡΊΑ

Οι φορείς-εκπρόσωποι των ελληνικών βιομηχανιών υποστηρίζουν και ενθαρρύνουν τα μέλη τους να συνεχίζουν τα προγράμματα δράσεων εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, καθώς και να τα ενισχύουν περαιτέρω, ποσοτικά και ποιοτικά, παρά την ισχυρή πίεση της κερδοφορίας τους στη συγκυρία της πολυπαραγοντικής κρίσης.

52 | σελφ σέρβις | Μάϊος 2022

«Οι δράσεις Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης αποτελούν εδώ και χρόνια μέρος της φιλοσοφίας των επιχειρήσεων του κλάδου των τροφίμων και ποτών και αφήνουν το θετικό τους αποτύπωμα στην κοινωνία των πολιτών. Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων (ΣΕΒΤ) ως εκπρόσωπος της ελληνικής βιομηχανίας τροφίμων-ποτών αναγνωρίζει τη σημασία αυτών των πρωτοβουλιών και συμβάλει στην ευαισθητοποίηση των μελών του για την ανάληψη σχετικών δράσεων, αλλά και την περαιτέρω ανάδειξή τους», αναφέρει σχετικά ο κ. Γιάννης Γιώτης, πρόεδρος της διοίκησης του συνδέσμου. «Σήμερα διαπιστώνουμε ότι οι δράσεις ΕΚΕ των επιχειρήσεων μελών μας συνεχίζονται, αλλά στο μέτρο του δυνατού, παρά τις πιέσεις που δέχονται από την κατακόρυφη αύξηση του κόστους ενέργειας, το οποίο έχει συμπιέσει ή/και εξανεμίσει παντελώς την κερδοφορία τους», επισημαίνει ο κ. Αθανά-

σιος Σαββάκης, πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ). Η τεράστια πίεση που δέχεται η κερδοφορία των επιχειρήσεων θέτει θέμα επιβίωσης αρκετών εξ αυτών. Επομένως οι δράσεις ΕΚΕ κατ’ ανάγκην προσαρμόζονται σε αυτή τη συνθήκη. «Δυστυχώς, η ρεαλιστική αντιμετώπιση των πραγμάτων υπαγορεύει την επίτευξη της κερδοφορίας κάθε επιχείρησης, έτσι ώστε αυτή στη συνέχεια να είναι σε θέση να επιστρέφει στην κοινωνία ένα μέρος από τα κέρδη της», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Σαββάκης.

ΔΡΆΣΕΙΣ ΕΚΕ ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΜΈΝΕΣ ΣΤΟΥΣ ΚΑΙΡΟΎΣ

Η πανδημία, η φτώχεια, ο πόλεμος τώρα στην Ουκρανία ευαισθητοποιούν έμπρακτα ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής βιομηχανίας, ειδικά του κλάδου των FMCG, παρά την

ETAΙΡΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ οικονομική ανασφάλεια και τα άγχη που δημιουργεί. Οι σχετικές δράσεις τους είναι, φυσικά, προσαρμοσμένες στη συγκυρία, όπως άλλωστε και στον επείγοντα χαρακτήρα της αντιμετώπισης των προβλημάτων της. Έρευνα που πραγματοποίησε ο ΣΕΒΤ μεταξύ των μελών του για την αποτύπωση των δράσεων ΕΚΕ που διεξάγουν, ανέδειξε εκατοντάδες διαφορετικές δράσεις. Μεταξύ αυτών, είναι: • Δράσεις κοινωνικής ωφέλειας (π.χ. δωρεές σε τράπεζες τροφίμων, συσσίτια, κοινωνικά παντοπωλεία, ορφανοτροφεία, γηροκομεία, ειδικά σχολεία, εκκλησίες, ΜΚΟ, μέριμνα στήριξης των ευπαθών ομάδων, μέσω προγραμμάτων δωρεών τροφίμων με επίκεντρο το παιδί και την οικογένεια). • Δράσεις στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της πανδημίας (π.χ. στήριξη του ΕΣΥ με δωρεές αναπνευστήρων και άλλου υλικού για τον εξοπλισμό ΜΕΘ και γενικότερα των νοσοκομείων αναφοράς). • Δράσεις για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών (π.χ. στήριξη πληγέντων από σεισμούς, πυρκαγιές, πλημμύρες, δωρεές οχημάτων, drones, ελαστικών για τις ανάγκες της Πυροσβεστικής, της ΕΛΑΣ και των λιμενικών αρχών). • Δράσεις περιβαλλοντικού σκοπού (π.χ. αναδάσωση, καθαρισμοί περιοχών, συμβολαιακή καλλιέργεια). Η έρευνα κατέγραψε επιπλέον πληθώρα δράσεων σε επιμέρους τομείς, όπως της υγείας (με προγράμματα για την καταπολέμηση της υπογεννητικότητας, για την προώθηση της υγιεινής διατροφής κ.ά.), της εκπαίδευσης (με υποτροφίες, καλοκαιρινά εκπαιδευτικά προγράμματα κ.ά.), της υποστήριξης της επιχειρηματικότητας, των τοπικών κοινωνιών, των ΑΜΕΑ, του πολιτισμού και του αθλητισμού, του εθελοντισμού και της φροντίδας των ζώων. Όπως εξηγεί ο κ. Γιώτης, «κάποιες επιχειρήσεις επιλέγουν τομείς δράσης που ταιριάζουν περισσότερο στη γκάμα των προϊόντων τους ή στις δραστηριότητές τους, εστιάζοντας σε συγκεκριμένες θεματικές ή σε δράσεις ιδιαίτερου τοπικού ενδιαφέροντος. Άλλες πάλι αναπτύσσουν ευρύτερες και πιο ολιστικές καμπάνιες. Η πρακτική που εφαρμόζεται κάθε φορά, αξιολογείται ανάλογα με τον επιδιωκόμενο στόχο, ώστε οι δράσεις να έχουν τον αποτελεσματικότερο δυνατό αντίκτυπο».

οικονομικά ασθενέστερους, όπως και στην υποστηρικτική ανταπόκρισή τους σε περιπτώσεις έκτακτων αναγκών, όπως η πανδημία ή τα ακραία φαινόμενα της κλιματικής αλλαγής».

ΣΥΝΕΡΓΑΣΊΑ ΜΕ ΤΗΝ ΤΡΆΠΕΖΑ ΤΡΟΦΊΜΩΝ

Ιωάννης Γιώτης, Πρόεδρος Δ.Σ. του ΣΕΒΤ

Αθανάσιος Σαββάκης, Πρόεδρος Σ.Β.Ε.

«ΔΊΚΤΥΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΉΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΎΗΣ ΚΑΙ ΑΡΩΓΉΣ»

Με την στήριξη και τη συμμετοχή του ΣΒΕ ιδρύθηκε το «Δίκτυο Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Αρωγής», το οποίο αποτελεί για τον σύνδεσμο, όπως εξηγεί ο κ. Σαββάκης, μια καλή πρακτική συντονισμού των δράσεων ΕΚΕ και κινητοποίησης των επιχειρήσεων, η μια συμπληρωματικά της άλλης, π.χ. «για την υλοποίηση μιας συνολικής παρέμβασης υποστήριξης σε κάποιο ίδρυμα». Τονίζει δε πως η μεγάλη συμμετοχή των βιομηχανικών επιχειρήσεων-μελών του ΣΒΕ σε τέτοιες συλλογικές πρωτοβουλίες ανάληψης δράσεων ΕΚΕ, αποδεικνύει την ευαισθησία και τη δέσμευσή τους ως προς το να επιστρέφουν στην κοινωνία μέρος των δικών τους απολαβών. «Κι επειδή όλοι πιστεύουμε στη λογική της «επιστροφής» στην κοινωνία ενός σημαντικού μέρους απ’ όσα η ίδια μας προσφέρει επί σειρά ετών», τονίζει, «θα συνεχίσουμε με αμείωτο ρυθμό να προτρέπουμε τις επιχειρήσεις μας να σχεδιάζουν και να υλοποιούν δράσεις ΕΚΕ, με προτεραιότητα στην παροχή κάθε είδους υποστήριξης στους

Ως γνωστόν οι επιχειρήσεις του κλάδο των τροφίμων-ποτών συμβάλλουν συστηματικά στο έργο και τη λειτουργία της Τράπεζας Τροφίμων, με την οποία ο ΣΕΒΤ διατηρεί μακροχρόνια συνεργασία. «Παροτρύνουμε τα μέλη μας να βοηθούν το έργο της. Από το ξεκίνημα της λειτουργίας της περισσότερες από 550 επιχειρήσεις του κλάδου μας έχουν διαθέσει και συνεχίζουν να της διαθέτουν τα προϊόντα τους και να συνδράμουν ουσιαστικά το δίκτυο φιλανθρωπίας και αλληλεγγύης της Τράπεζας, χτίζοντας σχέσεις εμπιστοσύνης και αποτελεσματικής συνεργασίας προς όφελος χιλιάδων συνανθρώπων μας», υπογραμμίζει ο κ. Γιώτης. Εξάλλου ο ΣΕΒΤ, αναγνωρίζοντας τη σημασία των πρωτοβουλιών ΕΚΕ, «συμβάλει στην ευαισθητοποίηση των μελών του για την ανάληψη σχετικών δράσεων, αλλά και τις αναδεικνύει περαιτέρω», επισημαίνει ο κ. Γιώτης. Πράγματι, στην ιστοσελίδα του συνδέσμου υπάρχει ειδική θεματική ενότητα, που προβάλλονται οι σχετικές δράσεις των μελών του και αναδεικνύονται συστηματικά οι προσπάθειές τους και τα αποτελέσματά τους.

ΕΚΕ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΊΑ: ΜΙΑ ΑΜΦΊΔΡΟΜΗ ΣΧΈΣΗ

Εξάλλου, όπως επιβεβαιώνουν οι έρευνες παγκοσμίως, αυξάνει συνεχώς ο αριθμός των ανθρώπων που αξιολογούν τις επιχειρήσεις με βάση το κοινωνικό και το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα και τις επιβραβεύουν ή τις «τιμωρούν» σχετικά. Από αυτή την άποψη η προσφορά των επιχειρήσεων στο κοινωνικό σύνολο, μέσω των προγραμμάτων ΕΚΕ, ανακλάται τόσο στη φήμη τους όσο και (εν μέρει τουλάχιστον) στα οικονομικά αποτελέσματά τους. Ταυτόχρονα τεκμαίρεται ότι η ενίοτε προσχηματική κοινωνική δράση εκ μέρους κάποιων επιχειρήσεων θυμώνει τους πελάτες τους, ιδίως όταν διαπιστώνουν εξόφθαλμη αντίφαση μεταξύ του εταιρικού φαίνεσθαι και του είναι. Εν τέλει η αποτελεσματική επίδειξη κοινωνικής υπευθυνότητας απαιτεί –πέραν της επένδυσης πόρων– σωφροσύνη, ειλικρίνεια και επικοινωνιακή διαχείριση με το μεγαλύτερο δυνατό σεβασμό στις ευαισθησίες των ανθρώπων. 

Μάϊος 2022 | σελφ σέρβις | 53

AΦΙΕΡΩΜΑ

Συνέντευξη

Μ Α Ι Ρ Η Α Λ Ε Ξ Ι ΟΥ, Δ Ι Ε ΥΘΥ Ν Τ Ρ Ι Α C S R H E L L A S

Δεν είναι θέμα πρόθεσης, είναι υποχρέωση των επιχειρήσεων Ακούγοντας την κ. Μαίρη Αλεξίου, πρόεδρο του CSR Hellas, να μιλά για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (ΕΚΕ), ξέρεις ότι όσα αναλύει δεν είναι σχέδια επί χάρτου, αλλά στρατηγικές που παράγουν χειροπιαστά αποτελέσματα. Στέλεχος εδώ και μία εικοσαετία του ομίλου Τιτάν, σήμερα αρμόδια σύμβουλος Διοίκησης Εταιρικής Ευθύνης και Βιωσιμότητας και μέλος του ΔΣ του CSR Europe, συμμετέχει στην νεοσυσταθείσα Ομάδα Εργασίας του Υπουργείου Οικονομικών για τη Βιώσιμη Χρηματοδότηση και την Πράσινη Οικονομική Μετάβαση ως μία εκ των δύο ειδικών εμπειρογνωμόνων του ιδιωτικού τομέα. ΤΗΣ ΑΦΡΟΔΙΤΗΣ ΤΖΙΑΝΤΖΗ

την επαγγελματική της πορεία έχει διακριθεί ως μία από τις τριάντα ηγέτιδες γυναίκες στον κλάδο της τσιμεντοβιομηχανίας στην Ευρώπη. Παράλληλα με την καριέρα της έχει συνεργαστεί με κορυφαίους θεσμικούς φορείς στην Ελλάδα και το εξωτερικό σε θέματα κοινωνικής επιχειρηματικότητας και βιωσιμότητας. σελφ σέρβις: Ποια θεωρείτε βασική αλλαγή στο μοντέλο της ΕΚΕ; Μαίρη Αλεξίου: Ο CSR Hellas είναι ένας οργανισμός μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που ιδρύθηκε το 2000 με αποστολή να προωθήσει ως έννοια την ΕΚΕ μεταξύ ελληνικών και ευρωπαϊκών επιχειρήσεων. Μέλη του είναι περισσότερες από 150 μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις διαφορετικών τομέων της οικονομίας, φορείς όπως ο ΣΕΒ κ.ά. κλαδικοί οργανισμοί. Ξεκινώντας προ εικοσαετίας, αναδείξαμε το πόσο σημαντική είναι ευρύτερα η επίδραση της οικονομικής δραστηριότητας στην κοινωνία και το περιβάλλον. Η βασική αλλαγή σήμερα είναι ότι πλέον η έννοια αυτή εντάσσεται στο κανονιστικό πλαίσιο. σ. σ.: Αναφέρεστε στην έννοια της βιώσιμης χρηματοδότησης; Μ.Α.: Αν δεν έχεις την αντίληψη της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, όταν ασκείς οικονομική δραστηριότητα, δεν πρέπει πρακτικά να χρηματοδοτείσαι. Η βιώσιμη χρηματοδότηση ως νέο πλαίσιο κανονιστικής συμμόρφωσης ενσωματώνει τη φιλοσοφία της κοινωνικής ευθύνης των επιχειρή-

56 | σελφ σέρβις | Μάϊος 2022

σεων. Ένα παράδειγμα είναι η ταξινομία για την κλιματική αλλαγή [σ.σ. κατάταξη των οικονομικών δραστηριοτήτων ως προς το ποιες είναι περιβαλλοντικά βιώσιμες, άρα επιλέξιμες για χρηματοδότηση με στόχο τη μετάβαση σε κλιματικά ουδέτερη οικονομία, και ποιες όχι]. Πρόκειται για νόμο της ΕΕ με ισχύ από το 2021 που εφαρμόζεται στα κράτη-μέλη ως έχει. Αυτή είναι και μια σημαντική διαφορά στο πώς βλέπαμε αυτά τα θέματα προ εικοσαετίας και πώς οφείλουμε να σχεδιάσουμε τη λειτουργία μας σήμερα. Το να λειτουργούμε με υπεύθυνο κοινωνικά τρόπο δεν είναι θέμα πρόθεσης, αλλά υποχρέωσης μιας επιχείρησης.

ΆΜΕΣΗ ΠΡΟΤΕΡΑΙΌΤΗΤΑ Η ΒΙΩΣΙΜΌΤΗΤΑ σ. σ.: Στη συγκυρία της ενεργειακής κρίσης και της ακρίβειας σε βασικά αγαθά ποιο είναι το μεγαλύτερο στοίχημα για την πολιτική ΕΚΕ των επιχειρήσεων; Μ. Α.: Είναι αναγκαίο να περάσουμε σε μια άλλη μορφή λειτουργίας, που να προβλέπει

την κατανάλωση ενέργειας εντελώς διαφορετικά από τα ισχύοντα. Το να παράγουμε ενέργεια από άνθρακα και από παράγωγά του είναι παρελθόν. Πρέπει να το αφήσουμε πίσω μας. Είναι ανάγκη να δημιουργήσουμε ένα βιώσιμο σύστημα, που θα στηρίζεται σε άλλες φιλικές στο περιβάλλον μορφές ενέργειας. Αυτό που ζούμε σήμερα είναι η άμεση επίδραση της απόφασης να απεξαρτηθούμε από τη χρήση του άνθρακα. σ. σ.: Δηλαδή η ενεργειακή κρίση είναι το τίμημα της φιλοπεριβαλλοντικής στροφής; Μ. Α.: Τα δεδομένα λένε ότι αν συνεχίσουμε να παράγουμε και να καταναλώνουμε άνθρακα για την παραγωγή ενέργειας, η επίδραση της κλιματικής αλλαγής θα είναι τέτοια, που θα απειλεί τον άνθρωπο έως και με εξαφάνιση. Η απεξάρτηση από τον άνθρακα είναι μονόδρομος, όχι χωρίς κόστος. Η αλλαγή είναι τεράστια και ριζική, αφού η ενέργεια αφορά το σύνολο της οικονομίας και της κοινωνίας. Συχνά δεν συνειδητοποιείται πόσο μεγάλο κόστος και βάθος έχει.

Αν δεν έχεις την αντίληψη της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, όταν ασκείς οικονομική δραστηριότητα, δεν πρέπει πρακτικά να χρηματοδοτείσαι. Η βιώσιμη χρηματοδότηση ως νέο πλαίσιο κανονιστικής συμμόρφωσης ενσωματώνει τη φιλοσοφία της κοινωνικής ευθύνης των επιχειρήσεων

ETAΙΡΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΤΟ ΔΊΛΗΜΜΑ σ. σ.: Να προετοιμαζόμαστε, δηλαδή, για μακροπρόθεσμη ενεργειακή κρίση; Μ. Α.: Η κρίση είναι μεν προσωρινή, αλλά είμαστε ακόμα στην αρχή της μετάβασης. Δεν είμαστε ώριμοι για να υλοποιήσουμε τα βήματα, ώστε ως το 2030 να χρησιμοποιούμε ΑΠΕ. Δεν έχουμε μελετήσει επαρκώς πώς θα φτάσουμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα, τι θα χρειαστεί επενδυτικά στο οικονομικό και κοινωνικό πεδίο, ώστε η κρίση να είναι κατά το δυνατόν ελεγχόμενη. Η Ελλάδα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από πηγές ενέργειας που είναι αρνητικές, όπως τις έχουμε χαρακτηρίσει, σε σχέση με το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής. Ας θυμηθούμε τι συνέβη πέρυσι στην Εύβοια, την τεράστια περιβαλλοντική, οικονομική και κοινωνική καταστροφή… Πρέπει να διαλέξουμε: Ή θα παραμείνουμε στο παραδοσιακό μοντέλο, συνεχίζοντας να χρησιμοποιούμε πηγές ενέργειας, που λόγω και της επιδότησής τους ήταν πιο οικονομικές, αλλά με τεράστιο περιβαλλοντικό και κοινωνικοοικονομικό κόστος ή θα επενδύσουμε σε νέες, αυξημένου μεν κόστους τώρα για τον πολίτη, τις επιχειρήσεις και κράτος, αλλά φθηνότερες μετά από δέκα χρόνια και φιλικές για το περιβάλλον. σ. σ.: Μια οικονομία όπως η ελληνική, που η ραχοκοκαλιά της αποτελείται από μικρομεσαίες επιχειρήσεις, πώς μπορεί να σχεδιάσει αυτή τη μετάβαση; Μ. Α.: Η ελληνική οικονομία έχει μεγάλο αριθμό μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, που έχουν πιο περιορισμένες δυνατότητες να αντιληφθούν το πρόβλημα και να το αναλύσουν, σε σύγκριση με τις μεγαλύτερες. Το ένα ζητούμενο είναι η υποστήριξη που πρέπει να λάβουν, το άλλο είναι πόσο γρήγορα η Ελλάδα θα «μεταφράσει» τα σχετικά μέτρα της ΕΕ σε στρατηγικό σχεδιασμό, ώστε να γίνει η μετάβασή της στη βιώσιμη οικονομία. Ο ρόλος του CSR Hellas είναι να συμβάλουμε στο σχεδιασμό αυτής της μετάβασης, μέσω της αναζήτησης λύσεων στην επένδυση σε νέες καινοτόμες προσεγγίσεις. Εκεί πρέπει να κατευθύνουμε τους διατιθέμενους πόρους μας επιχειρήσεις και κράτος.

ΤΟ ETHOS ΚΑΙ ΟΙ ΔΕΊΚΤΕΣ ESG σ. σ.: Ποιος είναι εξουσιοδοτημένος να αξιολογεί σχετικά και να παρέχει πιστοποιήσεις; Μ. Α.: Το CSR Hellas σχεδίασε γι’ αυτό το σκοπό το σύστημα οργάνωσης της παραγω-

γικής διαδικασίας –το ονομάσαμε ΕΤΗΟS– που επιτρέπει σε μια επιχείρηση, ανάλογα με την οικονομική της δραστηριότητα, να μελετήσει και να αναγνωρίσει τι σημαίνει «υπευθυνότητα» για την ίδια. Το ΕΤΗΟS υιοθετεί το κανονιστικό πλαίσιο της ΕΕ και το εντάσσει στις προδιαγραφές λειτουργίας μιας επιχείρησης. Σημασία δεν έχει τι κάνω τυπικά για να συμμορφωθώ, αλλά πώς το κάνω, ώστε να το αποτέλεσμα να τεκμηριώνει ότι συμμορφώνομαι κατά το πνεύμα του νόμου κι όχι απλώς κατά το γράμμα του. σ. σ.: Ποια είναι η σχέση της ΕΚΕ με τους δείκτες ΕSG (Environment - Society Governance),

που ενσωματώνει πλέον και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην πολιτική της για τη βιώσιμη χρηματοδότηση; Μ. Α.: Οι δείκτες ESG είναι κριτήρια, που συνδέονται με τη μέτρηση του αποτελέσματος της υπεύθυνης λειτουργίας μιας επιχείρησης –είναι το συμπλήρωμα της ΕΚΕ. Όταν θέλω να δω αν είναι υπεύθυνη μια επιχείρηση, κοιτάω να δω πώς είναι οργανωμένη, χρησιμοποιώντας συστήματα όπως το ΕTHOS. Αλλά όταν πάω να αξιολογήσω το αποτέλεσμα από τη λειτουργία του συστήματος, πρέπει να χρησιμοποιώ κριτήρια ΕSG ή, αλλιώς «κριτήρια βιωσιμότητας», τα οποία εξειδικεύονται κατά κλάδο.

Μάϊος 2022 | σελφ σέρβις | 57

AΦΙΕΡΩΜΑ

Συνέντευξη

ΕΥ ΡΩΠΑΪΚΉ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΉ ΚΑΙ ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΆΜΜΑΤΑ σ. σ.: Ποιος ορίζει τα κριτήρια αυτά; Έχουν τεθεί σαφείς κανόνες; Μ. Α.: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει υιοθετήσει τη νέα Στρατηγική Βιώσιμης και Δίκαιης Μετάβασης ως το 2030, με την Πράσινη Συνθήκη του 2019. Τότε τέθηκαν τα ερωτήματα «πώς θα πάμε στη νέα βιώσιμη εποχή;» και «πώς θα αλλάξουμε επιχειρηματικό μοντέλο;». Σε αυτή την κατεύθυνση κινείται το νέο κανονιστικό πλαίσιο της ΕΕ για την ταξινομία, την βιώσιμη χρηματοδότηση και τις βιώσιμες επενδύσεις. Για να οριστούν τα κριτήρια που συνδέονται με την αξιολόγηση τι είναι βιώσιμη επένδυση και τι δεν είναι, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέθεσε σε ειδικούς εμπειρογνώμονες την κατάρτιση ESG κριτήριων. Έχω την χαρά να συμμετέχω σε αυτή την ομάδα, έχοντας την ευθύνη συντονισμού της ειδικής ομάδας εργασίας που περιγράφει τα κριτήρια βιωσιμότητας για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ). Το πρώτο ερώτημα που μας τέθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, είναι αν μπορούμε να έχουμε τα ίδια κριτήρια για όλες τις επιχειρήσεις. Η απάντηση είναι «όχι». Με άλλα κριτήρια κρίνεται μια εισηγμένη επιχείρηση (ο Τιτάνας, η ΔΕΗ, η Eurobank κ.ά.), με άλλα μια ΜμΕ. Το δεύτερο ερώτημα που έθεσε η Επιτροπή είναι πώς ακριβώς θα αξιολογηθεί μια ΜμΕ, ώστε να κριθεί αν είναι βιώσιμη και να χρηματοδοτηθεί με τα κατάλληλα εργαλεία. Ως τον Οκτώβριο φέτος τα κριτήρια αυτά θα είναι έτοιμα, οπότε θα παρουσιαστούν ευρύτερα στο κοινό των επιχειρήσεων και των κυβερνήσεων των χωρών-μελών της ΕΕ, προκειμένου να ενσωματωθούν στο εθνικό τους δίκαιο. σ. σ.: Δεδομένου ότι τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης πρέπει να απορροφηθούν ως το 2026, υπάρχει χρόνος; Μ. Α.: Η φιλοσοφία της βιωσιμότητας υπάρχει στην αρχιτεκτονική του Ταμείου Ανάκαμψης. Προκειμένου να υλοποιηθεί έγκαιρα η εξειδίκευση των κριτηρίων για τις ελληνικές επιχειρήσεις, το Υπουργείο Οικονομικών σύστησε ειδική ομάδα εργασίας εμπειρογνωμόνων για τη βιώσιμη χρηματοδότηση και την «πράσινη» μετάβαση. Καμία ελληνική επιχείρηση δεν πρέπει εντέλει να εξαιρεθεί από τη χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης ή όποιου άλλου πλαισίου. Ως το τέλος Μαΐου έχουμε αναλάβει την υποχρέωση ως ομάδα εργασίας για τα κριτήρια

58 | σελφ σέρβις | Μάϊος 2022

ESG για τις ΜμΕ, στην οποία είμαι υπεύθυνη συντονισμού, να παρουσιάσουμε την πρότασή μας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ως τα τέλη του Οκτωβρίου να έχουμε τελειώσει την ανάλυση των κριτηρίων για τις μεγάλες εταιρείες. Από τον Οκτώβριο φέτος οι εισηγμένες επιχειρήσεις πρέπει να ακολουθούν το πρότυπο βιωσιμότητας της ΕΕ, προκειμένου να είναι συμβατές με το πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και όλα τα άλλα χρηματοδοτικά πλαίσια της περιόδου 2021-2027. Ταυτόχρονα, η συνεισφορά μου στην ομάδα του Υπουργείου Οικονομικών είναι η «μετάφραση» των ευρωπαϊκών κριτηρίων για τις ελληνικές επιχειρήσεις. Τον Σεπτέμβριο φέτος θα δούμε και τις προτάσεις πώς το Ταμείο Ανάκαμψης και τα άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία που διαθέτει η Ελλάδα, μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοδότησης Μετάβασης, θα υλοποιήσουν την επόμενη περίοδο έως το 2027 την προσαρμογή των ελληνικών επιχειρήσεων στις νέες συνθήκες. Είναι ένα πολύ σημαντικό έργο και για μένα προσωπικά και για όλη την ομάδα εργασίας. Η πιο σημαντική προτεραιότητά μας είναι η σαφήνεια των κριτηρίων, ώστε να καταλαβαίνουν οι ελληνικές επιχειρήσεις τι πρέπει να κάνουν και πώς, ώστε να προσαρμοστούν στο νέο επιχειρηματικό μοντέλο.

υιοθετηθούν κριτήρια βιωσιμότητας και στις εφοδιαστικές αλυσίδες. O πρώτος κλάδος που επηρεάζεται πιο ορατά από την αλλαγή αυτή, είναι ο αγροδιατροφικός. Η Οδηγία που συμπληρώνει τη νέα κανονιστική συμμόρφωση, αφορά αυτό που λέμε «από το χωράφι στο πιάτο». Οι προδιαγραφές ESG στον αγροδιατροφικό τομέα θα επηρεάσουν όλη την αλυσίδα, από τον αγρότη και τον κτηνοτρόφο μέχρι το ράφι του σούπερ μάρκετ, όπου το προϊόν οφείλει να έχει σήμανση, στην οποία θα εξηγείται στον καταναλωτή κατά πόσο ο τρόπος που έχει παραχθεί είναι συμβατός με όλα τα ESG κριτήρια. Άρα η εφοδιαστική αλυσίδα μπαίνει σε νέα μορφή λειτουργίας. Αν δεν τηρηθούν οι σχετικές προδιαγραφές, ο καταναλωτής θα ψάχνει στο ράφι τα σχετικά προϊόντα και δεν θα μπορεί να τα εντοπίσει. Τα σούπερ μάρκετ, λοιπόν, που πρώτα θα προσφέρουν προϊόντα με κριτήρια βιωσιμότητας, θα είναι πιο μπροστά, καθώς θα παρέχουν τη σχετική επιλογή στους πελάτες τους. Το ίδιο ισχύει για τους παραγωγούς. Αν οι επιχειρήσεις του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα δεν προσαρμοστούν έγκαιρα, τότε άλλες πιο ώριμες σε θέματα βιωσιμότητας, πιθανώς ξένες, παραγωγικές αλλά και διανομής, θα αποκτήσουν πλεονέκτημα έναντί τους.

ΒΙΑΣΤΕΊΤΕ, ΔΕΝ ΥΠΆΡΧΕΙ ΧΡΌΝΟΣ!

σ. σ.: Είμαστε, δηλαδή, σε μια εξαιρετικά κρίσιμη περίοδο… Μ. Α.: Το σημαντικότερο είναι το χρονοδιάγραμμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το οποίο προβλέπει ότι όλα αυτά πρέπει να τα έχουμε ολοκληρώσει ως το 2025. Άρα, είτε είμαστε παραγωγοί είτε προμηθευτές είτε επιχειρήσεις σούπερ μάρκετ, πρέπει να επισπεύσουμε τις απαιτούμενες επενδύσεις στη βιώσιμη λειτουργία. Εκεί που δεν σκεφτόμασταν τη διάσταση της κοινωνικής επιχειρηματικότητας, τώρα πρέπει να γίνει το πρώτο μας μέλημα. 

σ. σ.: Ποια είναι η μεγαλύτερη δυσκολία κα πρόκληση στην παρούσα συγκυρία για τις ελληνικές επιχειρήσεις, ειδικά στο χώρο των σούπερ μάρκετ και των FMCG; Μήπως σε περιόδους έντονης κρίσης τα κριτήρια ESG είναι «πολυτέλεια»; Μ. Α.: Υπάρχει μια διάσταση που δεν έχουμε ακόμα αποκωδικοποιήσει. Καταρχήν τα κριτήρια ESG θα επιβληθούν στις μεγάλες επιχειρήσεις, όμως κατά την πρόβλεψη του νέου πλαισίου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προκειμένου να περάσουμε στη νέα φάση, πρέπει να

Αν οι επιχειρήσεις του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα δεν προσαρμοστούν έγκαιρα, τότε άλλες πιο ώριμες σε θέματα βιωσιμότητας, πιθανώς ξένες, παραγωγικές αλλά και διανομής, θα αποκτήσουν πλεονέκτημα έναντί τους

AΦΙΕΡΩΜΑ

Παρουσίαση

METRO AEBE

ΜΑΘΕ ΦΑΕ ΖΗΣΕ: Ένα περιοδικό για καλό σκοπό Η Metro AEBE (My market και Metro Cash & Carry), από την αρχή της λειτουργίας της, έχει ως στρατηγική προτεραιότητα την εταιρική υπευθυνότητα και λειτουργεί σύμφωνα με τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης. Με προτεραιότητα, την επιστροφή αξίας στις τοπικές κοινωνίες όπου δραστηριοποιείται, προσφέρει σταθερά σε συνανθρώπους μας που βρίσκονται σε ανάγκη, ενισχύοντας και αναδεικνύοντας το έργο αξιόλογων φορέων και οργανώσεων που στηρίζουν πρωτίστως το παιδί και την οικογένεια.

ο περιοδικό «ΜΑΘΕ ΦΑΕ ΖΗΣΕ» των My market αποτελεί μία ακόμα έκφραση της επιτυχημένης πλατφόρμας φροντίδας, η οποία σχεδιάστηκε για τους καταναλωτές της αλυσίδας που αναζητούν συνεχώς σύγχρονες τάσεις και πιο υγιεινές λύσεις για τη ζωή και την καθημερινότητά τους, τόσο τη δική τους αλλά και της οικογένειάς τους. Η θεματολογία του «ΜΑΘΕ ΦΑΕ ΖΗΣΕ» περιλαμβάνει άρθρα για τις παγκόσμιες τάσεις που κυριαρχούν, τις έννοιες του mindful eating, του wellness, αλλά και του wellbeing. Κάθε τεύχος προσφέρει στους αναγνώστες και τις αναγνώστριες του συμβουλές, όχι μόνο για διατροφικές συνήθειες και τροφές που μπορούν να βελτιώσουν την καθημερινότητά τους, αλλά και προτάσεις & ιδέες για στιγμές αισιοδοξίας, ευεξίας και θετικής ενέργειας που μπορούν να αλλάξουν την καθημερινότητά τους, αλλά και τη ζωή των δικών τους ανθρώπων. Σε αυτό το πλαίσιο, τα έσοδα από τις πωλήσεις του περιοδικού «ΜΑΘΕ ΦΑΕ ΖΗΣΕ», των My market, συμβάλλουν ουσιαστικά και ενισχύουν την ήδη σημαντική προσφορά του ενιαίου προγράμματος Εταιρικής Υπευθυνότητας της Metro «+Πράττω».

60 | σελφ σέρβις | Μάϊος 2022

ΓΙΑ ΈΝΑ ΜΈΛΛΟΝ ΜΕ ΊΣΕΣ ΕΥΚΑΙΡΊΕΣ Από την πρώτη ημέρα λειτουργίας τους τα καταστήματα My market έχουν τοποθετήσει στο επίκεντρο των δράσεων τους τον άνθρωπο, υλοποιώντας σταθερά ενέργειες για ένα μέλλον με ίσες ευκαιρίες, καλύτερο προς όλους. Σε αυτό το πλαίσιο, σχεδιάστηκε και δημιουργήθηκε το νέο περιοδικό «ΜΑΘΕ ΦΑΕ ΖΗΣΕ», του οποίου τα συνολικά έσοδα από τις πωλήσεις προσφέρονται αποκλειστικά για την ενίσχυση ιδρυμάτων, που στηρίζουν ευπαθείς κοινωνικές ομάδες. Οι καταναλωτές μπορούν να προμηθεύονται το περιοδικό μέσω των ταμείων των φυσικών καταστημάτων My market και του eshop.mymarket.gr, στη συμβολική τιμή των 0,40 ευρώ ανά τεύχος, συμβάλλοντας και οι ίδιοι με τον τρόπο τους σε μία καλύτερη

ζωή για συνανθρώπους μας που βρίσκονται σε ανάγκη. Μέσω του περιοδικού, έχουν ενισχυθεί περισσότεροι από 20 διαφορετικοί φορείς, μεταξύ των οποίων η Αμυμώνη, το Άσυλο του παιδιού, οι Γιατροί του Κόσμου Ελλάδας, οι Άσπρες Πεταλούδες, ο Δεσμός, Η οικογένεια του ELIZA, ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων-Νοητικά Υστερούντων Ατόμων, το Λύρειο Ίδρυμα, το Φωτεινό Αστέρι, το ΕΠΑΠ και πολλοί άλλοι. Παράλληλα, έχει καταφέρει να γίνει το περιοδικό με τη μεγαλύτερη κυκλοφορία στην Ελλάδα, με πωλήσεις πάνω από 58.000 τεύχη σε κάθε έκδοση και κάλυψη κατά μέσο όρο 90% του συνολικού τιράζ, ενώ πρόσφατα, έλαβε την κορυφαία Platinum βράβευση στα PR Awards 2022, ως η υποψηφιότητα που συγκέντρωσε την υψηλότερη βαθμολογία! 

AΦΙΕΡΩΜΑ

Παρουσίαση

ΜΠΑΡΜΠΑ Σ ΤΑΘΗΣ

Επίκεντρο η βιώσιμη ανάπτυξη Η Μπάρμπα Στάθης, με διαχρονική της δέσμευση τη διάθεση προϊόντων που προάγουν την υγιεινή διατροφή και την ευζωία των καταναλωτών, στέκεται δίπλα στην ελληνική οικογένεια εδώ και 50 χρόνια, προσφέροντας προϊόντα ποιοτικά, ασφαλή και καινοτόμα. Ταυτόχρονα, η βιώσιμη ανάπτυξη βρίσκεται στο επίκεντρο όλων των δραστηριοτήτων της και έτσι ανταποκρίνεται στις προκλήσεις της εποχής, στηρίζοντας τον πρωτογενή τομέα και παραμένοντας πιστή στο όραμα και τις αξίες της.

ΣΕΒΌΜΑΣΤΕ ΤΟ ΠΕΡΙΒΆΛΛΟΝ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΤΕΎΟΥΜΕ ΤΗ ΦΎΣΗ ΓΙΑ ΌΣΑ ΜΑΣ ΠΡΟΣΦΈΡΕΙ. Ακολουθώντας το μοντέλο της βιώσιμης ανάπτυξης και της κυκλικής οικονομίας, η Μπάρμπα Στάθης εφαρμόζει με συνέπεια και υπευθυνότητα διαδικασίες φιλικές προς το περιβάλλον, σε όλα τα στάδια της επιχειρησιακής της λειτουργίας, επενδύοντας διαρκώς σε καινοτόμο, τελευταίας τεχνολογίας εξοπλισμό που συμβάλλει στη μείωση του περιβαλλοντικού της αποτυπώματος. Η ορθολογική χρήση των φυσικών πόρων, των μέσων θρέψης και φυτοπροστασίας, η προστασία της βιοποικιλότητας, η διαρκής αναζήτηση υλικών συσκευασίας φιλικότερων προς το περιβάλλον και η υπεύθυνη διαχείριση των οργανικών και μη υπολειμμάτων της, αποτελούν για την εταιρεία θέματα ξεχωριστής βαρύτητας.

ΣΥΜΒΟΛΑΙΑΚΉ ΓΕΩΡΓΊΑ Ξεκινώντας από τη συναίσθηση ευθύνης που έχει απέναντι στη φύση και το περιβάλλον, η εταιρεία στηρίζει έμπρακτα και διαχρονικά τον πρωτογενή τομέα και την ελληνική επι-

62 | σελφ σέρβις | Μάϊος 2022

χειρηματικότητα, μέσω της συμβολαιακής γεωργίας. Η Μπάρμπα Στάθης συνεργάζεται με περισσότερους από 1.000 Έλληνες παραγωγούς που καλλιεργούν 30.000 στρέμματα στη Μακεδονία, τη Θράκη, τη Θεσσαλία και την Πελοπόννησο, θέτει τα αυστηρότερα κριτήρια ποιότητας και ασφάλειας και ενισχύει διαρκώς την τεχνογνωσία των συνεργαζόμενων παραγωγών της, μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων σχετικά με την αειφόρο ανάπτυξη αλλά και με τη χορήγηση υποτροφιών στα παιδιά των συνεργαζόμενων παραγωγών της για σπουδές πάνω στον Αγροδιατροφικό τομέα. Παράλληλα, αναζητά και εφαρμόζει καινοτόμες λύσεις, επενδύοντας διαρκώς σε νέες τεχνολογίες που της επιτρέπουν να διατηρεί την κορυφαία ποιότητα των προϊόντων Μπάρμπα Στάθης, ελέγχοντας την ίδια στιγμή το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα και καταβάλλοντας διαρκείς προσπάθειες για τη μείωσή του.

ΜΕ ΣΕΒΑΣΜΌ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΊΑ Η Μπάρμπα Στάθης δίνει πρωταρχική σημασία στη θετική επίδρασή της στην κοινωνία. Με διαχρονική συνέπεια και μέσω του

προγράμματος κοινωνικής υπευθυνότητας «Κάνουμε καλό», προσφέρει την έμπρακτη στήριξή της σε δεκάδες κοινωφελείς οργανισμούς σε όλη την Ελλάδα. Αξίζει να σημειωθεί ότι η δωρεάν διάθεση κατεψυγμένων λαχανικών και φρέσκων σαλατών, κατά τη διάρκεια του 2021, ξεπέρασε τις 500.000 μερίδες. Ταυτόχρονα, παρέχει οικονομική υποστήριξη σε φιλανθρωπικούς οργανισμούς που στηρίζουν κυρίως παιδιά και διοργανώνει εκπαιδευτικές δράσεις που στόχο έχουν να αναδείξουν στα μάτια των νεότερων ηλικιών τη σημασία της καθημερινής ισορροπημένης διατροφής, μέσα από την απολαυστική και θρεπτική αξία του κόσμου των λαχανικών. Τέλος, έχοντας διαχρονικά αναδείξει το κρίσιμο πρόβλημα της σπατάλης των τροφίμων, στην αντιμετώπιση του οποίου η εταιρεία συμβάλλει τόσο μέσω της φύσης των προϊόντων της όσο και μέσα από συγκεκριμένες δράσεις, η Μπάρμπα Στάθης έχει συνασπίσει τις προσπάθειές της με την πρωτοβουλία της οργάνωσης «Μπορούμε», όντας ενεργό μέλος στη «Συμμαχία για τη Μείωση της Σπατάλης των Τροφίμων». 

AΦΙΕΡΩΜΑ

Παρουσίαση

EUROC ATERING AE

Φρεσκούλης: Μια αγκαλιά με φρούτα και λαχανικά που μεγαλώνει Φέτος, η Eurocatering AE συμπληρώνει 22 χρόνια από την ίδρυση της και η πρωτοποριακή μάρκα της, ο Φρεσκούλης, γιορτάζει 18 χρόνια από τo λανσάρισμα της πρώτης έτοιμης σαλάτας στην ελληνική αγορά. Ο κ. Χρυσόστομος Μαυρόπουλος, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, είναι ένας άνθρωπος που πιστεύει ακράδαντα ότι η βοήθεια σε ανθρώπους που βρίσκονται σε ανάγκη, είναι η ελάχιστη ανταπόδοση που μπορεί να προσφέρει κάποιος, εφόσον έχει την δυνατότητα.

ε β ά σ η τ η ν πε ποί θ ησ η αυ τ ή του ιδρυ τ ή τ ης, η Eurocatering βασ ίσ τηκε εξαρχής στην ανθρωποκεντρική αντίληψη, αποδεικνύοντας έμπρακτα με κάθε ευκαιρία, πως η στήριξη τόσο στους εργαζομένους, όσο και στην κοινωνία είναι θεμελιώδης αξία για την εταιρεία. «Αυτός ήταν άλλωστε και ο λόγος που μας οδήγησε το 2016 στον σχεδιασμό της ετήσιας δράσης: Ο Φρεσκούλης προσφέρει, μια αγκαλιά φρούτα και λαχανικά», εξηγεί η κ. Αγγελική Ιωσηφίδου, διευθύντρια marketing & επικοινωνίας. Όταν άρχισε να διαφαίνεται ο καθοριστικός ρόλος που θα διαδραματίσει η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη στο κοινωνικό γίγνεσθαι, προχωρήσαμε στο σχεδιασμό μιας δέσμης συντεταγμένων δράσεων. Αναλογιζόμενοι πόσο πλούσια και απλόχερα μας προσφέρει η μητέρα γη τους καρπούς της, και σε συνδυασμό με το όραμα μας –που είναι υγεία στο τραπέζι του κόσμου-, εμπνευστήκαμε ποια πρέπει να είναι η προσφορά μας: μια ολόφρεσκη και πλούσια αγκαλιά γεμάτη από την αγάπη μας και τα θρεπτικά στοιχεία των φρέσκων φρούτων και λαχανικών.

64 | σελφ σέρβις | Μάϊος 2022

ΜΙΑ ΑΓΚΑΛΙΆ ΦΡΟΎΤΑ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΆ Το ετήσιο πρόγραµµα ΕΚΕ «Ο Φρεσκούλης προσφέρει µια αγκαλιά φρούτα και λαχανικά» υλοποιείται µε την πολύτιµη συνεργασία της οργάνωσης «Μπορούµε». Κάθε Σεπτέμβριο, επιλέγουμε κοινωφελείς οργανισμούς, σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, που φιλοξενούν παιδιά και ενήλικες και καλύπτουµε τις ετήσιες ανάγκες τους σε φρέσκα οπωρολαχανικά και αυγά. Η λίστα με τους επιλεγμένους φορείς ανακοινώνεται στις 16 Οκτωβρίου, Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής.

Στόχος του προγράµµατος είναι να καλύψει τις καθημερινές ανάγκες παιδιών και ενηλίκων σε φρούτα και λαχανικά, συμβάλλοντας στη διασφάλιση µιας ισορροπημένης και υγιεινής διατροφής και παράλληλα υιοθετώντας καλές πρακτικές για τον πλανήτη Γη. Φέτος τον Μάιο, με αφορμή τα 18 χρόνια του Φρεσκούλη, και δεδομένου ότι ως εταιρεία και ως μάρκα είμαστε αφοσιωμένοι στην διάδοση της καλής υγείας και ευημερίας (στόχος 3 εκ των 17 στόχων του ΟΗΕ για την βιώσιμη ανάπτυξη), αποφασίστηκε η επέκταση της κοινωνικής αυτής δράσης. Πλέον, με κάθε αγορά προϊόντων Φρεσκούλης οι καταναλωτές μας, στηρίζουν την δράση μας και βοηθούν στην ένταξη περισσότερων φορέων στο πρόγραμμα μας, συμβάλλοντας ουσιαστικά στο να απολαμβάνουν εκατοντάδες συνάνθρωποι μας, μία καλύτερη διατροφή, πιο ισορροπημένη και πιο υγιεινή. Ως εκ τούτου, έχει ξεκινήσει ήδη η προσθήκη επιπλέον φορέων που τροφοδοτούμε κάθε Τρίτη με φρέσκα φρούτα, λαχανικά και αυγά για τις κουζίνες τους. Ενδεικτικά, από την έναρξη του προγράµµατος το 2016 µέχρι σήμερα, ο Φρεσκούλης θέλοντας να ανταποδώσει την εµπιστοσύνη που µας δείχνει το καταναλωτικό κοινό έχει προσφέρει σε αριθμούς:

AΦΙΕΡΩΜΑ

Παρουσίαση

Μ ΕΓΑ ΠΡ ΟΪΟΝ ΤΑ ΑΤΟΜΙΚ ΗΣ Υ ΓΕΙΝ ΗΣ Α Ε

Φροντίζει με υπευθυνότητα για το αύριο, σήμερα Για τη ΜΕΓΑ η Εταιρική Υπευθυνότητα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την επιχειρηματική στρατηγική της. Η συνεισφορά στην οικονομία, η μέριμνα για το περιβάλλον, η συνεχής προσήλωση στην προϊοντική ασφάλεια και καινοτομία, καθώς και η ενεργή συμβολή της στην κοινωνία είναι οι βασικοί άξονες που διέπουν την φιλοσοφία, αλλά και τη λειτουργία της εταιρείας.

ΜΕΓΑ εντάχθηκε και για τη φετινή χρονιά στην ηγετική ομάδα των κορυφαίων ελληνικών επιχειρήσεων The Most Sustainable Companies in Greece, καθώς πραγματοποιεί πληθώρα στοχευμένων δράσεων για την βιώσιμη ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος. Επιπλέον, επενδύοντας σταθερά σε πρωτοβουλίες και κοινωνικά προγράμματα, συμβάλλει σε ένα καλύτερο αύριο για όλους. Μεταξύ των δράσεων της ΜΕΓΑ είναι:

ΠΕΡΙΒΆΛΛΟΝ

Πρόγραμμα Βιωσιμότητας Act Green Το Πρόγραμμα Act Green στοχεύει στην προώθηση της Βιώσιμης Ανάπτυξης μέσω του ουσιαστικού επανασχεδιασμού των προϊόντων της (redesign, υιοθετώντας τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, επιτυγχάνοντας σημαντικά επίπεδα επαναχρησιμοποίησης υλικών (recycle) και εξοικονόμησης πόρων (reduce). Το στρατηγικό αυτό πρόγραμμα αποτελεί έμπρακτη απόδειξη ότι η εταιρεία έχει θέσει στον πυρήνα των δραστηριοτήτων της την εξοικονόμηση ενέργειας, την υπεύθυνη χρήση των φυσικών πόρων και την ενσωμάτωση αρχών βιώσιμης ανάπτυξης στις αποφάσεις και στις διαδικασίες της. Πρόγραμμα «Ελληνική Καινοτομία για ένα βιώσιμο αύριο» σε συνεργασία με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Η εταιρεία εγκαινίασε πρόσφατα, τον διαγωνισμό καινοτομίας Mega Green Innovation, σε συνεργασία με το ΕΒΕΟ του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, με μακροπρόθεσμο στόχο τη συνεχή υποστήριξη και ανάδειξη του πολύτιμου έργου των φοιτητών και των νέων επιστημόνων των ελληνικών πανεπι-

66 | σελφ σέρβις | Μάϊος 2022

στημίων, ως προς τις πράσινες καινοτομίες και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Περισσότερα στο www.mega-green-innovation.gr Πρόγραμμα «Καθαρό Αιγαίο» σε συνεργασία με την Ενάλεια Η ΜΕΓΑ δημιούργησε σε συνεργασία με την Εναλεία και τα καταστήματα MyMarket το πρόγραμμα «Καθαρό Αιγαίο», το οποίο έχει ως στόχο τον καθαρισμό πλαστικών απορριμμάτων που προέρχονται από τον βυθό της θάλασσας. Κατά τη διάρκεια του 2021, το πρόγραμμα υλοποιήθηκε στην περιοχή της Αστυπάλαιας με συλλογή 4,5 τόνων πλαστικού. Τα πλαστικά που συλλέχθηκαν μετατράπηκαν σε ανακυκλωμένα ρούχα, ενισχύοντας την κυκλική οικονομία.

ΚΟΙΝΩΝΊΑ

Πρόγραμμα «Μαζί για την Υγεία τους» σε συνεργασία με το σωματείο «Αντιμετώπιση Παιδικού Τραύματος» Η εταιρεία υλοποιεί με συνέπεια εδώ και 8 χρόνια δράσεις που αφορούν στην πρόληψη και στην υγεία του παιδιού, με την προσφορά ιατρικού εξοπλισμού σε παιδιατρικά τμήματα νοσοκομείων στην Ελλάδα. Από το 2018 έως σήμερα έχουν επωφεληθεί από το πρόγραμμα συνολικά 42.011 παιδιά. Το πρόγραμμα υλοποιείται σε συνεργασία με τα καταστήματα Γαλαξίας. Πρόγραμμα «Μητέρα & Παιδί» σε συνεργασία με τους Γιατρούς του Κόσμου Στόχος του προγράμματος είναι να προσφέρει για τέταρτη συνεχή χρονιά ιατροφαρμακευτική περίθαλψη σε εγκύους και νεογνά που ανήκουν σε ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες.

Από την αρχή του προγράμματος και χάρη στη συνεργασία με τους Γιατρούς του Κόσμου και τα καταστήματα Σκλαβενίτης, έλαβαν παιδιατρική φροντίδα πάνω από 5.000 βρέφη και παιδιά, ενώ πάνω από 600 ήταν επισκέψεις των εγκύων και των μητέρων στο γυναικολογικό τμήμα. Στήριξη του Εθνικού Συστήματος Υγείας της χώρας εν μέσω πανδημίας Η εταιρεία στήριξε μέσω σημαντικών δωρεάν το Εθνικού Συστήματος Υγείας της χώρας. Συγκεκριμένα, προέβη μεταξύ άλλων σε δωρεά 20 νοσοκομειακών κλινών στις ΜΕΘ δημόσιων νοσοκομείων της χώρας και σε δωρεά κρίσιμου ιατρικού εξοπλισμού στο Τζάνειο Νοσοκομείο Πειραιά και στο Γενικό Νοσοκομείο Ελευσίνας Θριάσιο. Είναι σημαντικό να αναφερθεί επίσης ότι η ΜΕΓΑ προσέφερε τη διετία της υγειονομικής κρίσης πάνω από 14,5 εκ. τεμάχια αντισηπτικά και άλλα προϊόντα προσωπικής υγιεινής δωρεάν σε εκατοντάδες φορείς και ΜΚΟ πανελλαδικά, που στηρίζουν ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Κοιτώντας μπροστά η ΜΕΓΑ, ως ηγέτης του κλάδου προσωπικής υγιεινής στην Ελλάδα, εντατικοποιεί τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές της πρωτοβουλίες με ουσιαστικές δράσεις με μακροπρόθεσμο προσανατολισμό. Έτσι, φροντίζει με υπευθυνότητα για το αύριο, σήμερα. 

ETAΙΡΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ K ALL A S INCORPOR ATION AE

Για την Kallas Inc, αυτό που μετράει… είστε εσείς! Με παρουσία από το 1967 στην ελληνική και διεθνή αγορά, η Kallas Inc. με σεμνότητα και σεβασμό προς τον άνθρωπο, το περιβάλλον, το αύριο, συνεχίζει να επενδύει σε πολιτικές και δράσεις βιωσιμότητας, συνεισφέροντας ενεργά στην κοινωνική ευημερία και την προστασία του οικοσυστήματος.

πό τις ιστορικές ελληνικές εταιρείες -ιδρύθηκε το 1967-, η Kallas Ιnc. δραστηριοποιείται στην εισαγωγή και στη διανομή πρώτων υλών και τροφίμων σε τρεις βασικούς τομείς: Στη βιομηχανία τροφίμων, σε αλυσίδες σούπερ μάρκετ και στη μαζική εστίαση. Με ηγετική θέση στην αγορά πρώτων υλών και πρόσθετων τροφίμων, ισχυρή παρουσία στην αγορά του ho.re.ca., απευθυνόμενη σε επαγγελματίες εστίασης, τουρισμού, αρτοποιούς, ζαχαροπλάστες κτλ, και τάχιστα αναπτυσσόμενη στο χώρο του σούπερ μάρκετ η Kallas συνεχίζει να προσφέρει υψηλής ποιότητας προϊόντα και υπηρεσίες σ’ ένα περιβάλλον που έχει αλλάξει εκ βάθρων και συνεχίζει να αλλάζει διαρκώς λόγω των αλλεπάλληλων διαταραχών στην ελληνική και παγκόσμια οικονομία. Σε αυτό το πολυτάραχο περιβάλλον, η Kallas Ιnc. παρέμεινε πιστή στο όραμα και τις αξίες της, και με επίκεντρο τους συνεργάτες της στάθηκε με ευθύνη και με σεβασμό απέναντι στις σύγχρονες ανάγκες τους, προσφέροντας καθημερινά, προϊόντα και υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας, επιτελώντας στο ακέραιο τον ρόλο της ως μία ισχυρή, αξιόπιστη και κοινωνικά υπεύθυνη εταιρεία, που εξελίσσεται διαρκώς σε διεθνές επίπεδο. Σημαντικός πυλώνας της δραστηριότητας της Kallas Inc. αποτελεί ο σεβασμός στον άνθρωπο

ανακύκλωση

χαρτί φιλµ Απόρριψη Α4 και φιλµ µόνο σε σακούλες

και το περιβάλλον, αφού διαχρονικά επένδυε σε πολιτικές και δράσεις βιωσιμότητας, συνεισφέροντας ενεργά στην κοινωνική ευημερία και την προστασία του οικοσυστήματος. Συνεχίζει λοιπόν, φροντίζοντας να διατηρεί στο ακέραιο τις δεσμεύσεις της προς τις τοπικές κοινωνίες, στηρίζοντάς τις έμπρακτα και με ευαισθησία, προσφέροντας τα βασικά σε όσους έχουν πραγματικά ανάγκη. Από το 2021 η Kallas Inc. συστρατεύεται στη συντονισμένη δράση για τη διάσωση και προσφοράς τροφίμων, όντας περήφανος υποστηρικτής του «Μπορούμε», με στόχο να μην πάει χαμένη καμία μερίδα φαγητού! Και δεν στέκεται μόνο εκεί! Με ιδιαίτερη ευαισθησία, η εταιρεία στηρίζει πλήθος κοινωφελών οργανισμών που φροντίζουν παιδιά που έχουν ανάγκη, είτε «στρώνοντάς» τους το τραπέζι μέσω προσφοράς προϊόντων (πχ Κιβωτός του Κόσμου) είτε μέσω οικονομικής ενίσχυσης, όταν αυτό είναι σημαντικό (π.χ. σύλλογος γονιών παιδιών με νεοπλασματική ασθένεια, Φλόγα). Επιπλέον φροντί-

ζει να δίνει χαρά απευθείας σε αυτά, μέσα από πολιτιστικής χροιάς δράσεις σε περιόδους που το έχουν περισσότερο ανάγκη, όπως για παράδειγμα την περίοδο των εορτών (π.χ. προσφορά εισιτηρίων για χριστουγεννιάτικη παράσταση στα παιδιά των δομών της Αττικής της Κιβωτού του Κόσμου), λαμβάνοντας ως ανταπόδοση ένα τεράστιο χαμόγελο! Σε περιβαλλοντολογικό επίπεδο, η εταιρεία μειώνει το αποτύπωμά της αναβαθμίζοντας την δράση της ανακύκλωσης σε «Διαλογή στην πηγή και Ανακύκλωση» για τα βασικά απορρίμματα που προκύπτουν από τη δραστηριότητά της, όπως χαρτί, πλαστικό LDPE και ξύλο, με το συνολικό όγκο να ξεπερνά τους 10 τόνους, ενώ συνεχίζει την ανακύκλωση σύμμεικτων υλικών, μπαταριών, συσκευών κτλ. Για την Kallas Inc. αυτό που μετράει... είστε εσείς! Και με το βλέμμα στραμμένο σε ένα βιώσιμο και καλύτερο μέλλον, η Κallas Inc. δεσμεύεται να κάνει την υπόσχεσή της πραγματικότητα! 

Μάϊος 2022 | σελφ σέρβις | 67

ΠΡΟΪΟΝ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗΣ ΜΑ Λ ΛΙΩΝ

Σημαντική πτώση πωλήσεων Η επιμονή της πανδημίας και κυρίως ο πόλεμος στην Ουκρανία, που τροφοδοτεί την ενεργειακή κρίση μεγεθύνοντας τις πληθωριστικές πιέσεις, ανέκοψαν τη θετική πορεία των πωλήσεων της αγοράς της περιποίησης των μαλλιών, πράγμα ήδη αισθητό από το φθινόπωρο πέρυσι. Η εξέλιξη της γεωπολιτικής έντασης, οι οικονομικές επιπτώσεις της οποίας δημιουργούν εισοδηματική ασφυξία στα νοικοκυριά, εφόσον αυτά είναι που καλούνται να καταβάλουν το τίμημα της αύξησης του κόστους της παραγωγής κάθε είδους προϊόντος και υπηρεσίας, θα κρίνει το πότε και με ποιους όρους θα ισορροπήσει η αγορά. Στο μεταξύ, οι καταναλωτές θα επιλέγουν λιγότερα και φθηνότερα προϊόντα. ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΣΤΟΦΟΡΟΥ

χρονιά ξεκίνησε με ιδιαιτερότητες στην καταναλωτική και αγοραστική συμπεριφορά, καθώς «οι μακροοικονομικές συνθήκες έχουν αλλάξει αρκετά τελευταία, ενώ επανερχόμαστε σταδιακά σε μια κανονικότητα ζωής μετά το σοκ της πανδημίας», λέει ο κ. Μιχάλης Καφατσάκης, Brand Business Leader Haircare, Coloration, StylingConsumer Products Division της L'Oréal Hellas, σχολιάζοντας ότι ήδη σε όλα τα καταστήματα, είτε διανομής των προϊόντων περιποίησης των μαλλιών είτε παροχής των σχετικών υπηρεσιών (κομμωτήρια, καταστήματα καλλυντικών, σούπερ μάρκετ) η επισκεψιμότητα των καταναλωτών τείνει στο επίπεδο των αρχών του 2020. Ωστόσο, το 2022 η εν λόγω αγορά «ξεκίνησε πτωτικά ως συνέχεια των τάσεων του τελευταίου τριμήνου του 2021, σε σύγκριση με το τελευταίο τρίμηνο του 2020 και το πρώτο του 2021, που ήταν περίοδος lockdown», διαπιστώνουν οι κ. Ευαγγελία Ξηραδάκη και Εύα Παπακηρύκου, αγοράστριες της Διεύθυνσης Αγορών Μη Τροφίμων της αλυσίδας Metro. Ύστερα από την ανάκαμψη της αγοράς των καλλυντικών στις αρχές του 2021, οι αρχικές εκτιμήσεις για το 2022 ήταν ιδιαιτέρως ευοίωνες. «Όμως, η επιμονή της πανδημίας, ο πόλεμος στην Ουκρανία, η ενεργειακή κρίση και η έντονη πληθωριστική πίεση, που αυξάνει όσο διαρκεί ο πόλεμος, ανέκοψαν τη θετική πορεία των πωλήσεων του κλάδου», συμπεραίνει η κ. Στέλλα Σούμσκη, Marketing Director της Farcom. Πράγματι, παρά την αρχική ανάκαμψη, ήδη από τα τέλη του 2021 ήταν ιδιαίτερα αισθητή η τάση υποχώρησης των πωλήσεων στα προϊόντα περιποίησης των μαλλιών και τα καλ-

68 | σελφ σέρβις | Μάϊος 2022

λυντικά γενικότερα. Τον περασμένο Δεκέμβριο οι πωλήσεις καλλυντικών έπεσαν κατά 35,9% και των βαφών μαλλιών κατά 20,8% (στοιχεία NielsenIQ). Το πρώτο τετράμηνο του 2022 η πτωτική τάση των πωλήσεων αφορούσε σχεδόν το σύνολο των επιμέρους κατηγοριών της εν λόγω αγοράς. Στα σαμπουάν έφτασε το 5% σε όγκο και το 2% σε αξία, αλλά με τόνωση του μεριδίου των σαμπουάν ιδιωτικής ετικέτας κατά 4,8% σε όγκο και 5,3% σε αξία. Στα stylers η κάμψη ήταν 0,6 % σε όγκο, αλλά με άνοδο σε αξία κατά 4,7% (και μείωση του μεριδίου της ιδιωτικής ετικέτας κατά 0,6% σε όγκο και 1,3% σε αξία). Ακόμα πιο σημα-

ντική ήταν η μείωση πωλήσεων στα conditioner, της τάξης του 11,4% σε όγκο και 12,8% σε αξία (πιο μικρή στα conditioner ιδιωτικής ετικέτας, 1,6% και 7,3% αντίστοιχα). Στις βαφές μαλλιών, μετά την εντυπωσιακή άνοδο το 2020, ακολούθησε σημαντική πτώση το 2021 και συνεχίζεται φέτος. Στο πρώτο τετράμηνο οι πωλήσεις έπεσαν κατά 21,2% σε όγκο και 17,9% σε αξία σε όλα τα είδη συσκευασιών: Στα set 29,6% σε όγκο και 25,2% σε αξία, αντίστοιχα στα semi set 16% και 10,4%, στα tube 10,8% και σε όγκο και σε αξία, στα spray 14,7% και 8,6% αντίστοιχα. Στις βαφές φαίνεται μια εξισορρόπηση της αγοράς, αφού την περίοδο της μεγάλης ανόδου

ΠΡΟΪΟΝ των πωλήσεών τους από τα σούπερ μάρκετ για την κατ’ οίκον φροντίδα των μαλλιών, λόγω πανδημίας, έμειναν κλειστά για μεγάλο χρονικό διάστημα τα κομμωτήρια.

Προϊόντα περιποίησης μαλλιών: Όγκος πωλήσεων (σε χιλ. lt ή τεμάχια)

Το αποτύπωμα της ενεργειακής κρίσης είναι ήδη έντονο στην αγορά. «Το κόστος των προϊόντων έχει επηρεαστεί σημαντικά, όπως και η καθημερινότητα του συνόλου του πληθυσμού. Οι ανατιμήσεις είναι της τάξης του 3%-10%. Τα πράγματα δεν φαίνεται ότι θα αλλάξουν στο άμεσο μέλλον», εκτιμούν οι αγοράστριες της Metro, προσθέτοντας σε σχέση με την εξεταζόμενη κατηγορία προϊόντων ότι «το προηγούμενο διάστημα αρκετές πρώτες ύλες ήταν σε έλλειψη και φέτος έχει σημειωθεί υπερβολική αύξηση στις τιμές τους. Το σημαντικό για τους προμηθευτές είναι να αποφύγουν τις σοβαρές ελλείψεις».

Σαμπουάν (lt)

Όπως τονίζει η κ. Σούμσκη, «οι επιχειρήσεις είναι αντιμέτωπες με πλήθος προκλήσεων. Κατακόρυφη αύξηση των τιμών των πρώτων υλών και, ταυτόχρονα, δυσκολία εύρεσης και προμήθειας πολλών εξ αυτών, δραματική αύξηση του κόστους της ενέργειας και των logistics. Συνεπώς οι ανατιμήσεις των προϊόντων είναι αναπόφευκτες, με άμεσο αντίκτυπο στο πορτοφόλι του καταναλωτή και την αγοραστική του δύναμη. Είναι βέβαιο ότι μέχρι να αποκλιμακωθεί η ακρίβεια, θα επιλέγει λιγότερα και φθηνότερα προϊόντα, αναζητώντας περισσότερο τις προσφορές. Στο πλαίσιο αυτό, οι επιχειρήσεις, θα εντείνουν τις προωθητικές τους ενέργειες, επειδή ο καταναλωτής σε περιόδους μεγάλων κρίσεων δεν παρασύρεται από το μάρκετινγκ και τη διαφήμιση. Προχωρά σε περικοπές, συγκρίνει τις τιμές κι αλλάζει αγοραστικές συνήθειες».

ΑΛΛΆΖΕΙ Ο ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΉΣ, Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΊΑ ΠΡΟΣΑΡΜΌΖΕΤΑΙ

«Οι καταναλωτές στον τομέα της περιποίησης μαλλιών τους δεν άλλαξαν ριζικά. Παρ’ όλα αυτά αναπροσάρμοσαν βασικά κομμάτια της αγοραστικής τους συμπεριφοράς, ενώ ώθησαν σε ταχύτερη εξέλιξη αναμενόμενες τάσεις στην κατηγορίας», λέει ο κ. Καφατσάκης, προσθέτοντας ότι «ο καταναλωτής απέκτησε μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στο κανάλι της ευρείας διανομής ακόμα και σε περιπτώσεις πιο εξειδικευμένων προϊόντων, που μέχρι πρότινος τα έβρισκε μόνο στα κομμωτήρια ή τα άλλα εξειδικευμένα καταστήματα. Άλλο ένα

2020

2021

Πρώτο 4μηνο 2021

Πρώτο 4μηνο 2022

Διαφορά

8.228,4

8.018

1.698,3

1.613,3

-5,0%

Ιδιωτική ετικέτα

277,2

264,5

47,8

50,1

4,8%

Stylers (τεμάχια)

4.185,6

4.171,7

833,7

829

-0,6%

Ιδιωτική ετικέτα Conditioner (lt) Ιδιωτική ετικέτα

167,5

149,6

29,8

29,7

-0,5%

1.677,5

1.693

373

330,3

-11,4%

85,5

82,4

15,9

15,7

-1,6%

Προϊόντα περιποίησης μαλλιών: Αξία πωλήσεων (σε χιλ. ευρώ) Σαμπουάν Ιδιωτική ετικέτα Stylers Ιδιωτική ετικέτα conditioner Ιδιωτική ετικέτα

2020

2021

Πρώτο 4μηνο 2021

Πρώτο 4μηνο 2022

Διαφορά

53.533,9

53.002

11.265,3

11.044,9

-2,0%

854,4

789,7

146,3

154

5,3%

13.466,5

13.695,8

2.728,5

2.857,5

4,7%

320,1

279,8

57,6

56,8

-1,3%

21.108,3

22.126,1

4.941,1

4.306,8

-12,8%

450,8

424,5

80,7

-7,3%

Βαφές μαλλιών: Όγκος πωλήσεων (σε χιλ. τεμάχια) 2020

2021

Πρώτο 4μηνο 2021

Πρώτο 4μηνο 2022

Διαφορά

6.203

5.963

1.496,8

1.179,2

-21,2%

Set

2.419,5

2.213,5

591

416,1

-29,6%

Semi-set

3.430,6

3.430,5

824,5

692,3

-16,0%

Βαφές συνολικά

Tube

19,6

19,1

4,4

3,9

-10,8%

Spray

333,3

299,9

65.6

-14,7%

Πρώτο 4μηνο 2022

Διαφορά

Βαφές μαλλιών: Αξία πωλήσεων (σε χιλ. ευρώ) 2020

2021

Πρώτο 4μηνο 2021

Βαφές συνολικά

24.655,9

24.150,2

5.986,8

4.914,5

-17,9%

Set

12.870,8

11.988,8

3.111,2

2.326,1

-25,2%

9.922,1

10.457,2

2.453,2

2.197,9

-10,4%

71,2

66,4

15,6

13,9

-10,8%

1.791,9

1.637,8

406,8

372

-8,6%

Semi-set Tube Spray

Πηγή: IRI

σημαντικό σκέλος της αλλαγής αυτής αφορά τη ραγδαία ανάπτυξη του e-commerce και στα προϊόντα της κατηγορίας, με έμφαση κυρίως στις προτάσεις που αφορούν το σύνολο της ρουτίνας περιποίησης. Όλο και περισσότερες καταναλώτριες δηλώνουν σήμερα ότι νιώθουν πιο όμορφες περιποιούμενες τα μαλλιά τους, καθώς επίσης ότι τα μαλλιά τους πλέον έχουν

γίνει πιο σημαντικό μέσο έκφρασης της διάθεσής τους ανά εποχή του έτους». Η κ. Σούμσκη θεωρεί ότι «η αγορά της περιποίησης των μαλλιών είναι μάλλον από τις ευνοημένες του κλάδου καλλυντικών», εξηγώντας ότι αυτό οφείλεται στην άνθιση της τάσης do-it-yourself μετά το ξέσπασμα της πανδημί-

Μάϊος 2022 | σελφ σέρβις | 69

ΠΡΟΪΟΝ

Φέτος προτιμώνται τα σαμπουάν και γενικά τα προϊόντα για όλη την οικογένεια, ενώ αυξάνεται το ενδιαφέρον για προϊόντα που επικοινωνούν τα πολλαπλά οφέλη. Τα «φυτικά» προϊόντα δεν έχουν ακόμα ιδιαίτερη επιτυχία στην Ελλάδα σε αντίθεση με το εξωτερικό ας, που μετρίασε τις επιπτώσεις: «Λόγω της συρρίκνωσης του διαθέσιμου καταναλωτικού εισοδήματος και της ανασφάλειας εξαιτίας της πανδημίας, περιορίστηκαν οι επισκέψεις στα σαλόνια ομορφιάς και παρατηρήθηκε μια στροφή στην κατ’ οίκον περιποίηση, όπου είναι εφικτό. Η τάση αυτή, που φαίνεται ότι ήρθε για να μείνει, ώθησε τις επιχειρήσεις στην ανάπτυξη εξειδικευμένων, πρωτοποριακών προϊόντων για τη μεγάλη αγορά. Οι καταναλωτές, αναλαμβάνοντας οι ίδιοι τον καλλωπισμό τους στο σπίτι, αναζητούν στα σούπερ μάρκετ και τα καταστήματα καλλυντικών ποιοτικά προϊόντα υψηλής εξειδίκευσης σε τιμές ευρείας. Στο πλαίσιο αυτό, η Farcom λάνσαρε τις HD Color Refresh Masks». Σε ό,τι αφορά τα κανάλια διανομής, η κ Σούμσκη σημειώνει ότι «είδαμε πέρυσι να αναπτύσσεται περαιτέρω το e-grocery και να

συνεχίζει να κερδίζει έδαφος, καθώς πολλοί καταναλωτές που το γνώρισαν μέσα στην πανδημία, αντιλήφθηκαν την άνεση και την ευκολία που προσφέρει, ενώ αναμένουμε περαιτέρω έμφαση στην omnichannel εμπειρία». Όπως σημειώνουν οι αγοράστριες της Metro, «την περίοδο της πανδημίας διαπιστώθηκε αύξηση και της επισκεψιμότητας και του τζίρου των πολύ μεγάλων αιθουσών πωλήσεων προς αποφυγή του συνωστισμού. Σήμερα διαφαίνεται η επιστροφή του καταναλωτή στις μικρότερες αίθουσες και τα συνοικιακά καταστήματα. Στο μεταξύ, η ραγδαία ανάπτυξη του e-commerce συνεχίζεται φέτος. Επίσης, υπήρξε μεγάλη ανάπτυξη των treatments και γενικά των εξειδικευμένων προϊόντων, που έφεραν αξία στην κατηγορία. Φέτος διαφαίνεται μια στροφή προς τα σαμπουάν και γενικά στα προϊόντα για όλη την οικογένεια, ενώ αυξάνεται το

ενδιαφέρον για προϊόντα που επικοινωνούν τα πολλαπλά οφέλη. Τα «φυτικά» προϊόντα δεν έχουν ακόμα ιδιαίτερη επιτυχία στην Ελλάδα σε αντίθεση με το εξωτερικό. Εξελίσσονται πτωτικά οι πωλήσεις τους τα τελευταία χρόνια και δεν αναμένεται να αναστραφεί η σχετική τάση. Αντίθετα οι βαφές, που ευνοήθηκαν ιδιαίτερα την περίοδο της εφαρμογής των μέτρων κατά της πανδημίας, θεωρούμε ότι θα εξακολουθήσουν να έχουν μεγάλη ζήτηση, λόγω του ικανοποιητικού αποτελέσματος από τη χρήση τους και γιατί είναι οικονομικότερη επιλογή».

ΈΜΦΑΣΗ ΣΕ ΝΈΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΊΕΣ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΌΤΗΤΑ

Όπως σημειώνουν οι αγοράστριες της Metro, η επικρατούσα τάση «είναι της εισαγωγής νέων κωδικών στις ολοκληρωμένες σειρές περιποίησης, βασισμένων στην επιστημονική έρευνα, με έμφαση στα ειδικά συστατικά (υαλουρονικό οξύ, χρήση μεγαλύτερου ποσοστού φυσικών συστατικών, συνθέσεις vegan κ.ά.), και σε πιο βιώσιμες λύσεις στο σύνολο της παραγωγικής διαδικασίας». Οι καινοτομίες που πρωταγωνιστούν τα τελευταία χρόνια αφορούν κυρίως δύο πυλώνες, σύμφωνα με τον κύριο Καφατσάκη: «Ο πρώτος σχετίζεται με τη χρήση νέων τεχνολογιών και επιστημονικής έρευνας για την ικανοποίηση ακόμα πιο απαιτητικών αναγκών των

ΟΤΑΝ Η ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ ΘΕΛΕΙ Ν’ ΑΛΛΑΞΕΙ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ Η διαφήμιση που προκάλεσε το μεγαλύτερο κύμα θετικών και αρνητικών αντιδράσεων ήταν ασφαλώς της Pantene: #HairHasNoGender και έγινε ο ορισμός του «Viral». «Ό,τι μαλλιά κι αν ονειρεύεσαι, είμαστε δίπλα σου» το σλόγκαν και αίφνης μέσα από τις τηλεοπτικές συσκευές «εισέβαλλαν» στα σπίτια πρωταγωνιστές της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, περιγράφοντας ιστορίες καταπίεσης, που σχετίζονται με τα μαλλιά και την εμφάνισή τους. Η διαφήμιση, που έφερε χειροκροτήματα και οργισμένα σχόλια, δίχασε ως και τους ειδικούς της διαφήμισης. Πάντως, σε παρόμοιο κλίμα κινήθηκε και η Unilever, η οποία ανακοίνωσε διεθνώς τον Μάρτιο του 2021 πως αφαιρεί τη λέξη «κανονικός» (normal) από όλες τις συσκευασίες και τη διαφήμιση όλων των προϊόντων ομορφιάς και προσωπικής φροντίδας, στο πλαίσιο του λανσαρίσματος της νέας της καμπάνιας στην οποία έδωσε τον τίτλο «Θετική Ομορφιά» (Positive

70 | σελφ σέρβις | Μάϊος 2022

Beauty). Η επιλογή της βασίστηκε σε παγκόσμια έρευνα, που κατέληξε στο συμπέρασμα πως «η χρήση του όρου «κανονικός», προκειμένου να περιγράψει τα μαλλιά ή το δέρμα μας, κάνει τους περισσότερους ανθρώπους να αισθάνονται αποκλεισμένοι. Η L’Oréal Paris και τα καταστήματα Μασούτης για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά ενίσχυσαν το πρόγραμμα StandUp, εκπαιδεύοντας φοιτητές και φοιτήτριες σε όλη την Ελλάδα κατά της παρενόχλησης σε δημόσιους χώρους. Από τις 8 Μαρτίου του 2020 μέχρι σήμερα η L’Oréal Paris με το πρόγραμμα Stand Up αποσκοπεί παγκοσμίως στη σχετική ευαισθητοποίηση της κοινωνίας. Στην Ελλάδα, συνεργαζόμενη στο πλαίσιο αυτό με τη ΜΚΟ W.I.N. Hellas, πραγματοποιεί εκπαιδευτικά σεμινάρια σε φοιτητές και σπουδαστές, εργαζόμενες και μη, γυναίκες όλων των ηλικιών και εργαζόμενους μεγάλων επιχειρήσεων.

ΠΡΟΪΟΝ

Οι βαφές μαλλιών, που ευνοήθηκαν ιδιαίτερα την περίοδο της εφαρμογής των μέτρων κατά της πανδημίας, θα εξακολουθήσουν να έχουν μεγάλη ζήτηση, λόγω του ικανοποιητικού αποτελέσματος από τη χρήση τους και γιατί είναι οικονομικότερη επιλογή μαλλιών. Όλο και πιο συχνά ακούμε τον όρο “skinification”, που ανταποκρίνεται στη χρήση ενεργών συστατικών, τα οποία παλαιότερα τα συναντούσε κανείς μόνο σε προϊόντα περιποίησης της επιδερμίδας. Ενδεικτικά οι καινοτομίες των τελευταίων χρόνων αφορούν τα «πολυχρηστικά» προϊόντα (μάσκες πολλαπλών χρήσεων), τις τεχνολογίες που ενεργούν στα κατώτερα στρώματα της τρίχας (bond repair), τις νέες μορφές προϊόντων περιποίησης (conditioner σε μορφή νερού) και τις εξειδικευμένες λύσεις για κάθε τύπο μαλλιών. Ο δεύτερος πυλώνας σχετίζεται με τη βιωσιμότητα και την ένταξη πιο «καθαρών λύσεων» στο σύνολο της κατηγορίας. Τέτοιες καινοτομίες είναι κατ’ αρχάς η ενίσχυση των μαρκών με οικογένειες προϊόντων, που έχουν θετικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα και καθαρότερες συνθέσεις, αλλά και η κυκλοφορία προϊόντων που θέτουν την αειφορία στο επίκεντρό τους. Πλέον όλο και περισσότερες μάρκες χρησιμοποιούν ανακυκλωμένες και ανακυκλώσιμες συσκευασίες για τα προϊόντα τους, ενώ σταματούν να χρησιμοποιούν τα πιο βλαβερά συστατικά. Άλλα παραδείγματα καινοτομιών των τελευταίων χρόνων σε αυτό τον πυλώνα, σχετίζονται με την επαναχρησιμοποίηση των συσκευασιών, στο πλαίσιο της μείωσης του πλαστικού, με τις μπάρες σαμπουάν που δεν έχουν καθόλου πλαστικό στη συσκευασία τους, όπως

72 | σελφ σέρβις | Μάϊος 2022

και με τα προϊόντα περιποίησης, η χρήση των οποίων δεν απαιτεί ξέβγαλμα των μαλλιών, για οικονομία στη χρήση του νερού».

ΜΌΝΟ ΕΥΟΊΩΝΕΣ ΔΕΝ ΕΊΝΑΙ ΟΙ ΠΡΟΒΛΈΨΕΙΣ

Οι προβλέψεις της βιομηχανίας καλλυντικών περί μεγάλης ανάπτυξης της αγοράς της ομορφιάς τη διετία 2021-2022 φαίνεται πως διαψεύδονται, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τα προϊόντα περιποίησης των μαλλιών. Βάσει στοιχείων του Euromonitor, προβλεπόταν ανάκαμψη, μετά την πτώση πωλήσεων κατά 4,5% το 2020. Οι προβλέψεις μιλούσαν για άνοδο 5,1% το 2021 και 1,7% το 2022, με τις οποίες συμφωνούσαν πολλά στελέχη εταιρειών του κλάδου, πιστεύοντας πως ειδικά τα προϊόντα περιποίησης σώματος και μαλλιών θα εμφάνιζαν σημαντική ανάπτυξη πωλήσεων. Ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Βιομηχάνων & Αντιπροσώπων Καλλυντικών & Αρωμάτων (ΠΣΒΑΚ) επίσης προέβλεπε σημαντική ανάπτυξη της εγχώριας και της ευρωπαϊκής αγοράς καλλυντικών, μέσω τόσο των φυσικών καταστημάτων της εξειδικευμένης και της ευρείας διανομής όσο και των e-shops, ενώ σημαντική αναμενόταν η ανάπτυξη πωλήσεων των φαρμακείων και των κομμωτηρίων.

Η επιμονή της πανδημίας και κυρίως ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος, με τις τεράστιες οικονομικές επιπτώσεις του, διαψεύδουν τις αισιόδοξες προβλέψεις, ενόσω το μέλλον είναι άδηλο. Οι συνομιλήτριές μας από τη Metro προβλέπουν πως η αγορά των προϊόντων περιποίησης των μαλλιών θα κινηθεί ελαφρώς πτωτικά, ενώ η κ. Σούμσκη σημειώνει ότι «οι προβλέψεις σε ένα τόσο ασταθές οικονομικό περιβάλλον δεν μπορεί να είναι ευοίωνες. Οι αρχικές προσδοκίες για ανάπτυξη αναθεωρούνται και όλα θα εξαρτηθούν από τις εξελίξεις του πολέμου στην Ουκρανία». Εξάλλου, στην πρόσφατη γενική συνέλευση του ΠΣΒΑΚ, ο πρόεδρός του, κ. Θεόδωρος Γιαρμενίτης, τόνισε ότι οι πολεμικές επιχειρήσεις στην Ουκρανία, η αύξηση στις τιμές των πρώτων υλών, που πλησίασαν το 20%, η ενεργειακή κρίση και η αύξηση του μεταφορικού κόστους δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στη βιομηχανία καλλυντικών, ενώ τόνισε ότι το κλιμακωτό τέλος, που αποδίδει η βιομηχανία στον ΕΟΦ, δημιουργεί προβλήματα στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων του κλάδου και ζήτησε τη μείωση του ΦΠΑ σε κομμωτήρια και κέντρα αισθητικής, τα οποία υπέστησαν σημαντικά πλήγματα από τα συνεχόμενα lockdowns. 

ΝΕΑ ΛΑΝΣΑΡIΣΜΑΤΑ • Η L'Oréal, δίνοντας έμφαση σε προϊόντα καινοτομίας, λανσάρει τα: Elvive Hydra Hyaluronic με σύμπλεγμα υαλουρονικού οξέος, Elvive Wonder Water, conditioner σε μορφή νερού, με τεχνολογία Lamellar, που μεταμορφώνει τα μαλλιά σε 8 δευτερόλεπτα, Fructis Vitamin & Strength, τον ορό περιποίησης κατά της τριχόπτωσης λόγω σπασίματος της τρίχας, και Botanic Therapy solid shampoos, τις νέες μπάρες στέρεου σαμπουάν, που πρεσβεύουν τη δέσμευση της μάρκας στο Green Beauty (0% πλαστικό). • Η Farcom λάνσαρε τις νέες HD Hair Color Refresh Masks σε τέσσερις αποχρώσεις –για καστανά, χάλκινα, κόκκινα και ξανθά μαλλιά– ως ενδεδειγμένη λύση για το διάστημα μεταξύ των βαφών των μαλλιών, που εφαρμόζεται και σε φυσικά μαλλιά. Περιέχουν φυτική κερατίνη που συμβάλλει στη μείωση του φριζαρίσματος, ενώ είναι κατάλληλα για Vegan. • Η Pantene παρουσίασε τη νέα σειρά Pantene Pro-V Miracles Μεταξένια και Λαμπερά, που περιλαμβάνει σαμπουάν, σαμπουάν χωρίς θειικά άλατα, σαμπουάν Purple για μαλλιά με ανταύγειες ή ντεκαπάζ, Conditioner και Μάσκα Μαλλιών Intense Hair Rescue Mask, όλα τα προαναφερόμενα προϊόντα με βιοτίνη+υδρολυμένη πρωτεΐνη μεταξιού. Επίσης, λανσάρει το Color Damage Reverse Biotin Shot με βιοτίνη, για την καταπολέμηση της φθοράς των βαμμένων μαλλιών.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Νέα περιεχόμενα στη διεθνοποίηση του κεφαλαίου Η ραγδαία αύξηση της διεθνοποίησης του κεφαλαίου την τελευταία δεκαετία του 20ου αιώνα οδήγησε πολλούς να διακηρύξουν την απόλυτη κυριαρχία της παγκοσμιοποίησης και το τέλος εθνικών οικονομιών και πολέμων. Με την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008, τους χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης που την ακολούθησαν, την υγειονομική κρίση και την πολεμική κρίση τώρα, η διεθνής συνεργασία του κεφαλαίου αμφισβητείται, καθώς παρατηρείται εκτεταμένη απορρύθμιση των διεθνών κεφαλαιακών κινήσεων και ενίσχυση των περιφερειακών ολοκληρώσεων. ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΕΣΤΙΜΑΛΤΖΟΓΛΟΥ

τις διαδικασίες της παρα-

γωγής των εμπορευμάτων, της διάθεσής τους και της διανομής του εισοδήματος αντιστοιχούν, σε κάθε στάδιο ανάπτυξης του συστήματος των ελεύθερων αγορών, ιδιαίτερες μορφές οικονομικών κρίσεων και πολιτικής διαμεσολάβησης για την υπέρβασή τους, στο πλαίσιο της αναδιοργάνωσης του συστήματος διεθνώς. Τα σύγχρονα επεισόδια της κεφαλαιακής κινητικότητας, λοιπόν, σκιαγραφούν ήδη μια νέα μορφή διεθνοποίησης. Με βάση την ανάλυση του Fareed Zakaria,

οικοδεσπότη της εμβληματικής εκπομπής του CNN για τις διεθνείς υποθέσεις, όπως αποτυπώνεται στο βιβλίο του «Δέκα μαθήματα για την εποχή μετά την πανδημία» (best seller στα εκατό εμπορικότερα της Amazon το 2020), αναδεικνύονται τα βασικά χαρακτηριστικά της σύγχρονης διεθνοποίησης. Αυτά αφορούν την ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων, αγαθών και υπηρεσιών, την εκτίναξη των εμπορικών ροών και των άμεσων ξένων επενδύσεων, την επανάσταση στις επικοινωνίες και την ψηφιακή οικονομία, την επέκταση των μεταφορών, την οργάνωση της παραγωγής από τις επιχειρήσεις σε παγκόσμια κλίμακα, την ενίσχυση του ρόλου του πιστωτικού χρήματος (και των νέων μορφών χρηματοοικονομικών δραστηριοτήτων), καθώς και τις μεταβολές ισχύος μεταξύ των κρατών. Ωστόσο, κατά τον συγγραφέα, η ισχνή ανάπτυξη μετά την κρίση του 2008 και ιδίως στην εποχή της πανδημίας έθεσε σε κίνηση τάσεις προστατευτισμού των

74 | σελφ σέρβις | Μάϊος 2022

εθνικών οικονομιών, λόγω της υπολειτουργίας των εφοδιαστικών αλυσίδων και στο πλαίσιο των πιεστικών αναγκών τους για απεξάρτηση από χώρες-προμηθευτές σημαντικών αγαθών για την αντιμετώπιση της πανδημίας (π.χ. μάσκες και υγειονομικό υλικό). Οι εύλογες αυτές κινήσεις, οι οποίες επ’ ουδενί λόγο αμφισβήτησαν την οικονομική αρχή θεμελίωσης της παγκοσμιοποίησης (δηλαδή την αρχή του συγκριτικού πλεονεκτήματος, που προτάσσει ανά χώρα την εξειδίκευση σε συγκεκριμένους τομείς δραστηριότητας), «απλώς αντιπροσωπεύουν μια αναδιοργάνωση εντός του κόσμου του εμπορίου και των διασυνοριακών επενδύσεων», λέει ο συγγραφέας.

Η ΝΈΑ ΦΆΣΗ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΊΗΣΗΣ

Η επιχειρηματολογία του συγγραφέα θε-

μελιώνεται σε μια ιστορική και λογική παρακολούθηση των διαφόρων «στιγμών» της συνδεσιμότητας της παγκόσμιας οικονομίας. Για παράδειγμα, σύμφωνα με την αμερικάνικη εμπειρία, κάποιες εταιρείες με το ξέσπασμα της πανδημίας θέλησαν να επιστρέψουν στις βάσεις τους ή να αλλάξουν χώρα παραγωγής, ερχόμενες πλησιέστερα στο εθνικό τους κέντρο, προκειμένου να μειώσουν το ρίσκο, το κόστος παραγωγής (ιδίως τώρα που η Κίνα μετατρέπεται σε χώρα μεσαίου εισοδήματος) και την εξάρτησή τους από το εξωτερικό. Όχι τυχαία η πόλη Χουαρέζ στα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού, για παράδειγμα, έγινε τώρα μια νέα ζώνη φτηνού εργατικού δυναμικού για τις εταιρείες των ΗΠΑ. Στο ίδιο πλαίσιο, πολλές χώρες, επιθυμώντας την απαγκίστρωση των επιχει-

ρήσεών τους από τους Κινέζους προμηθευτές, πριμοδοτούν την παραγωγή άλλων χωρών χαμηλού κόστους παραγωγής, όπως το Βιετνάμ, το Μπαγκλαντές ή η Ρουμανία. Στο μεταξύ, από την ΕΕ ως την Ιαπωνία οι κυβερνήσεις δίνουν στις επιχειρήσεις κίνητρα (φορολογικά κ.ά.), προκειμένου ν’ ανασυστήσουν την εγχώρια παραγωγή. Ωστόσο, ελάχιστες μπορούν ν’ αντέξουν την αύξηση των τιμών των εμπορευμάτων, που θα επέφερε μια εκτεταμένη βιομηχανική μετεγκατάσταση (π.χ. η παραγωγή του παντελονιού Levi’s κοστίζει δυόμισι φορές περισσότερα στις ΗΠΑ απ’ ότι στην Ασία) ειδικά μετά την κρίση του 2008, οπότε τα μισθωτά εισοδήματα δεν αναπροσαρμόστηκαν, αλλά και στο πλαίσιο της πανδημίας, οπότε τα κρατικά χρέη εκτοξεύτηκαν –πόσο μάλλον όταν πολλές από αυτές τις κατ’ όνομα βιομηχανικές χώρες παράγουν άνω του 70% του ΑΕΠ τους από τις υπηρεσίες (ΗΠΑ, Γερμανία, Γαλλία κ.ά.). Επιπλέον, σημαντικό πρόβλημα για την παραγωγή αυτών των χωρών αποτελεί πλέον η απώλεια βιομηχανιών υποδομών και εξειδίκευσης για την κατασκευή υλικών για τεχνικά προϊόντα, όπως οι υπολογιστές. Η Apple λ.χ. επιχείρησε το 2012 να φτιάξει τον πρώτο κομπιούτερ εξολοκλήρου στις ΗΠΑ και απέτυχε, καθώς για τη ντόπια βιομηχανία ήταν εντελώς ασύμφορο να παράγει στις απαιτούμενες ποσότητες μία μικροσκοπική βίδα, την οποία εντέλει η εταιρεία προμηθεύτηκε από την Κίνα. Από μια άλλη σκοπιά μια σημαντική με-

ταβολή στην παγκόσμια οικονομία, σύμφωνα με τον Fareed Zakaria, είναι η άνοδος της ψη-

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

φιακής οικονομίας, η οποία είναι εκ φύσεως παγκόσμια. Η ροή δεδομένων, η ηλεκτρονική αλληλογραφία, η πώληση εμπορευμάτων μέσω των πλατφορμών δίνουν αναπότρεπτα ψηφιακό χαρακτήρα στη σύγχρονη φάση της παγκοσμιοποίησης. Αλλά και οι «παραδοσιακές» της μορφές αυξάνονται. Εκατομμύρια άνθρωποι μετακινούνται από χώρα σε χώρα για δουλειές, σπουδές και ταξίδια. Ο «δείκτης ανοιχτού εμπορίου», που εξετάζει τις εισαγωγές και εξαγωγές ως μέρος της συνολικής παγκόσμιας οικονομίας, παρουσιάζει άνοδο από το 1945, φυσικά με κάποια μικρά ή μεγαλύτερα πισωγυρίσματα (η κρίση του 2008, η πανδημία), ενώ το μέσο ποσοστό δασμών παρουσιάζει καθοδική τάση (από 15% το 1960 στο 3% το 2016). Επίσης αυξητική είναι η τάση των άμεσων ξένων επενδύσεων, οι οποίες αυξήθηκαν κατά 670% μεταξύ 1990 και 2007, ενώ η διεθνής συνεργασία δεν μπορεί να ακυρωθεί, δεδομένης και της διευρυνόμενης αξίας των πρώτων υλών του μέλλοντος. Σε έρευνα της Handelsblatt επισημαίνεται ότι για να πετύχει η ενεργειακή μετάβαση, απαιτούνται τεράστιες ποσότητες ειδικών βιομηχανικών μετάλλων (λίθιο, κοβάλτιο, γραφίτης, νικέλιο, χαλκός, σπάνιες γαίες κ.ά.), η παραγωγή των οποίων εκτείνεται από τη Χιλή ως την Ινδονησία και τις Φιλιππίνες και από την Αυστραλία ως την Κίνα, τη Ρωσία και την Ουκρανία.

ΑΛΛΑΓΉ ΡΥΘΜΟΎ, ΌΧΙ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΎ

Η αλληλεξάρτηση των εθνικών οικονομιών,

στο πλαίσιο της κινητικότητας του κεφαλαίου, έκανε στο παρελθόν πολλούς να πιστέψουν πως οι ανταγωνισμοί θα μετριαστούν και πως ως ακραία μορφή τους ο πόλεμος θα αποφεύγεται σαν αυτοκαταστροφική επιλογή, αφού

το κόστος από τη διατάραξη του παγκόσμιου εμπορίου και από τη μέριμνα για την αποδυνάμωση του αντιπάλου (αλλά ταυτόχρονα και εμπορικού εταίρου) είναι μεγαλύτερο από το όφελος της νίκης. Μολαταύτα δύο φορές σε παγκόσμια κλίμακα και αμέτρητες φορές σε περιφερειακή στο σύστημα της ελεύθερης αγοράς, ανάλογα με τις αλλαγές στο ισοζύγιο ισχύος των κρατών, επιχειρήθηκε εμπολέμως η αλλαγή των συσχετισμών. Τους τελευταίους μήνες με επίκεντρο την Ουκρανία συντελείται μια αντίστοιχη διαδικασία, που υπονομεύει τη φιλελεύθερη διεθνή τάξη. Η Handelsblatt προειδοποιεί σχετικώς τις αγορές για την κρίση στις αγορές των εμπορευμάτων, που δεν είναι τίποτα άλλο από έκφραση του ανταγωνισμού για τον έλεγχο των πρώτων υλών. Ωστόσο, η αγορά είναι εδώ! Ήδη η Volkswagen, προκειμένου να αντικαταστήσει τις πολύτιμες για τη βιομηχανία της εισαγωγές νικελίου από τη Ρωσία, δημιούργησε κοινοπραξίες

με δύο Κινέζους εταίρους για την ανάπτυξη κοιτασμάτων νικελίου στην Ινδονησία. Η ΕΕ επιχειρεί να περιορίσει την εξάρτησή της από ασιατικές προμήθειες και στοχεύει στην αύξηση της συμμετοχής της στην παγκόσμια παραγωγή από το 10% στο 20%. Και ενόσω ο ΟΗΕ προειδοποιεί για την έλευση «τυφώνος πείνας», καθώς Ρωσία και Ουκρανία είναι από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς βασικών γεωργικών προϊόντων, η εξάρτηση της ΕΕ από το ρωσικό φυσικό αέριο την πανικοβάλει, στρέφοντάς της στο LNG και στην ταχεία δημιουργία μονάδων αποθήκευσής του προς ικανοποίηση των ΗΠΑ, που εξάγουν LNG. Στο μεταξύ, η Κίνα διευρύνει την ηγεμονία της στην παραγωγή σπάνιων γαιών και επεκτείνει τη σφαίρα επιρροής της στην Αφρική, ώστε χώρες όπως η Κένυα και το Τζιμπουτί να αποτελέσουν σταθμούς του «Νέου Δρόμου του Μεταξιού», που ενοποιεί για λογαριασμό της τις αγορές Κίνας, ΕΕ και Αφρικής. Συμπερασματικά, η οικονομική κρίση, η

Η οικονομική και η υγειονομική κρίση, η ασθενής ανάκαμψη κι ο πόλεμος αποτελούν μορφές της παγκόσμιας οικονομικής διαπάλης, στο πλαίσιο ενός νέου περιεχομένου στη διεθνοποίηση του κεφαλαίου. Η αλλαγή της έντασής της δεν συνιστά αλλαγή προσανατολισμού

ασθενής οικονομική ανάκαμψη, η υγειονομική κρίση και οι πολεμικές συγκρούσεις αποτελούν μορφές της παγκόσμιας οικονομικής διαπάλης και του ανταγωνισμού, στο πλαίσιο ενός νέου περιεχομένου στη σύγχρονη διεθνοποίηση του κεφαλαίου. Η αύξηση ή η επιβράδυνση του ρυθμού της δεν συνιστά αλλαγή προσανατολισμού. Ο Zakaria αποτυπώνει με τον δικό του τρόπο τούτο το συμπέρασμα και, ταυτόχρονα, την ανησυχία του: «Η παγκοσμιοποίηση δεν έχει πεθάνει. Αλλά μπορεί να τη σκοτώσουμε…». 

Μάϊος 2022 | σελφ σέρβις | 75

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Μεταβολές (%) δεικτών τιμών ομάδων προϊόντων Μάρτιος 2022-Μάρτιος 2021 7,6%

Ψωμί και δημητριακά

6,4%

Κρέατα (γενικά) Ψάρια (γενικά)

3,5% 8,4%

Γαλακτοκομικά και αυγά

19,9%

Έλαια και λίπη 7,8%

Φρούτα νωπά

13,6%

Λαχανικά (γενικά) Λοιπά τρόφιμα

5,1% 6,5%

Ένδυση και υπόδηση

79,3%

Ηλεκτρισμός 68,3%

Φυσικό αέριο 58,5%

Πετρέλαιο θέρμανσης

29,0%

Καύσιμα και λιπαντικά 0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, από τη σύγκριση του Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή μηνός Μαρτίου με τον αντίστοιχο του Μαρτίου πέρυσι προέκυψε αύξηση 8,9% έναντι μείωσης 1,6% στην αντίστοιχη σύγκριση του 2021 προς το 2020. Ο Γενικός ΔΤΚ τον Μάρτιο φέτος σε σύγκριση με τον Φεβρουάριο φέτος παρουσίασε αύξηση 2,7% έναντι αύξησης 1,2% κατά την αντίστοιχη σύγκριση των δύο μηνών το 2021. Είναι χαρακτηριστικό πως η αύξηση του δείκτη κατά 8,9% προήλθε από τις ανατιμήσεις σε όλες τις κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών εκτός από την κατηγορία «επικοινωνίες». Οι τεράστιες ανατιμήσεις στην0 ενέργεια και τα τρόφιμα εξανεμίζουν τα εισοδήματα των νοικοκυριών. Εάν η ακρίβεια δεν κοπάσει, σε λίγους μήνες η καταστροφή της περιόδου 2009-2019 θα φαντάζει παιχνιδάκι.

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

3000

Εισαγωγές-αφίξεις-εξαγωγές-αποστολές (Φεβρουάριος 2020 - 2022 - σε εκατ. ευρώ) 2.788,10

2500

1500 1.408,60

2020 2021 Εισαγωγές Τρίτες Χώρες Αφίξεις ΕΕ Αποστολές ΕΕ

926,00

724,90

1.037,70

713,8

500

1,328,20

1.043,60

1000

1.770,90

1.734,80

2.186,10

2.350

2000

2022 Εξαγωγές Τρίτες Χώρες

Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ αναφορικά με τις εμπορευματικές συναλλαγές της χώρας, η συνολική αξία των εισαγωγών-αφίξεων τον Φεβρουάριο ανήλθε σε 6.774,2 εκατ. ευρώ έναντι 4.058,4 εκατ. ευρώ τον ίδιο μήνα του 2021 (αύξηση 66,9%). Η συνολική αξία των εξαγωγών-αποστολών ανήλθε σε 3.645,7 εκατ. ευρώ έναντι 2.907,5 εκατ. ευρώ τον ίδιο μήνα του 2021 (αύξηση 25,4%). Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου ανήλθε σε 3.128,5 εκατ. ευρώ έναντι 1.150,9 εκατ. ευρώ τον ίδιο μήνα του 2021 (αύξηση 171,8%). Παρά την αύξηση των εξαγωγών μας η ταχύτερη αύξηση των εισαγωγών διευρύνει το έλλειμμα. Από τον υπολογισμό του ελλείμματος χωρίς τα πετρελαιοειδή προκύπτει πως η αύξησή του ανήλθε στα 741,9 εκατ. ευρώ (67,8%) σε σχέση με το 2021, πράγμα που δείχνει τον βασικό υπαίτιο.

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

140

Δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στο λιανικό εμπόριο (Δεκέμβριος 2021-Μάρτιος 2022) 115,7

120

110,3 96,5

100

89,5

80 60 40 20 0

Δεκέμβριος 2021

Ιανουάριος 2022

Πηγή: ΙΟΒΕ

76 | σελφ σέρβις | Μάϊος 2022

Φεβρουάριος 2022

Μάρτιος 2022

Σύμφωνα με την έρευνα οικονομικής συγκυρίας του ΙΟΒΕ μηνός Μαρτίου, ο δείκτης οικονομικού κλίματος διαμορφώθηκε στις 113,2 μονάδες (από 114 μονάδες τον Φεβρουάριο) κυρίως λόγω επιδείνωσης της καταναλωτικής εμπιστοσύνης και των προσδοκιών στις υπηρεσίες. Τον ίδιο μήνα ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στο λιανικό εμπόριο υποχώρησε για τρίτο κατά σειρά μήνα στις 89,5 (από 96,5) μονάδες. Η επιδείνωση είναι αποτέλεσμα κυρίως της χειροτέρευσης των προσδοκιών στους κλάδους «τρόφιμα», «οχήματα-ανταλλακτικά» και «είδη οικιακού εξοπλισμού», ενώ στα «υφάσματα-ένδυση-υπόδηση» και στα «πολυκαταστήματα» διαπιστώθηκε σημαντική βελτίωση. Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στα «τρόφιμα-ποτά-καπνός» υποχώρησε αισθητά τον Μάρτιο στις 48,2 (από 54,7) μονάδες, αρκετά χαμηλότερα σε σχέση με πέρυσι (87,4 μονάδες).

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Το 2021, σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών, το ιδιωτικό χρέος των Ελλήνων προς εφορίες, ΕΦΚΑ, τράπεζες και ΟΤΑ υπερέβη τα 260 δισ. ευρώ. Στα τέλη του έτους χρωστούσαν στις εφορίες 111 δισ. ευρώ, στον ΕΦΚΑ 41 δισ. ευρώ, στις τράπεζες και τις εταιρείες διαχείρισης 106,7 δισ. ευρώ, ενώ απροσδιόριστο ήταν το ύψος των οφειλών σε ΟΤΑ και για απλήρωτους-ρυθμισμένους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος. Οι τράπεζες και οι εταιρείες διαχείρισης συζήτησαν με την κυβέρνηση την παράταση του προγράμματος «Γέφυρα» και τις καθυστερήσεις των πλειστηριασμών εξαιτίας της αποχής των δικηγόρων από πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας μέχρι την 1η Ιουνίου. Η σχετική πρόταση δε φαίνεται να προχωρά. Όσο και να υποβαθμίζεται το πρόβλημα, το μέλλον είναι δυσοίωνο, αφού τα χρέη των ελληνικών νοικοκυριών θα διογκωθούν, εξαιτίας των ανατιμήσεων.

Μειώθηκε το πρώτο εξάμηνο του 2022 ο δείκτης επιχειρηματικού κλίματος για τις ΜΜΕ στην ΕΕ. Η ανάκαμψη των εν λόγω επιχειρήσεων βρίσκεται εν αναμονή. Ειδικότερα ο σχετικός δείκτης κατήλθε στις 75,2 μονάδες από 76,1 στο δεύτερο εξάμηνο του 2021. Σύμφωνα με τα ευρήματα του πιο πρόσφατου «βαρόμετρου ΜΜΕ», τα αποτελέσματα ιδίως ως προς τον κύκλο εργασιών και τις επενδύσεις τους υστερούν κατά πολύ των προσδοκιών. Η κατάσταση θα χειροτερεύσει το τρέχον εξάμηνο, καθώς δίπλα στις αποθαρρυντικές οικονομικές συνθήκες, στη διασπορά των νέων μεταλλάξεων της πανδημίας, στην πληθωριστική πίεση και στις διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα, ήδη προστίθενται οι επιπτώσεις του ρωσο-ουκρανικού πολέμου.

Το ιδιωτικό χρέος στην Ελλάδα το 2021 (σε δισ. ευρώ)

Εφορία 106,7

111

ΕΦΚΑ Τράπεζες και SERVICERS

Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών

Δείκτης επιχειρηματικού κλίματος ΜΜΕ στην ΕΕ (πρώτο εξάμηνο 2013-2022) 90 80 70

65,3

67,9

72,3

75,6

75,8

81,6

76,6

77,1

75,2

54,6

50 40 30 20 10 0

H1 2013 H1 2014 H1 2015 H1 2016 H1 2017 H1 2018 H1 2019 H1 2020 H1 2021 H1 2022

Πηγή: SMEunited

Σύμφωνα με έρευνα της PeopleCert, που πραγματοποιήθηκε με την επιστημονική συμβολή του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, κατά το 22% οι εργαζόμενοι σκέφτονται να αλλάξουν εργασία στους επόμενους δώδεκα μήνες, ενώ κατά το 29% δεν το αποκλείουν, πράγμα που ενισχύει τη διαπίστωση ότι έξι στους δέκα εργαζομένους δεν είναι ικανοποιημένοι με την εργασία τους. Ως βασικοί λόγοι για την αλλαγή της εργασίας αναφέρονται οι μη ικανοποιητικές απολαβές (49%), η μη ικανοποιητική επαγγελματική εξέλιξη (33%), η υπερβολική κούραση (28%), η έλλειψη αναβάθμισης γνώσεων-δεξιοτήτων (25%) και το στρες (24%). Επίσης, αν και κατά το 47% οι εργαζόμενοι έχουν πτυχία, μόλις κατά το 30% δηλώνουν ικανοποιημένοι από τις δεξιότητές τους! Επίσης, κατά το 22% θέλουν να τηλεργάζονται μετά το τέλος της πανδημίας, ενώ κατά το 24% απαντούν «ίσως».

Λόγοι αλλαγής επαγγελματικής καριέρας στην Ελλάδα το 2022

24%

Πίεση-στρες Έλλειψη αναβάθμισης των γνώσεων-δεξιοτήτων

25% 28%

Υπερβολική κούραση

49%

Μη ικανοποιητικές απολαβές Ίσως αλλάξουν δουλειά στο επόμενο 12μηνο

29%

Σκέφτονται να αλλάξουν εργασία στο επόμενο 12μηνο

22% 10%

20%

30%

40%

50%

60%

Πηγή: PeopleCert και ΟΠΑ, Επεξεργασία CNN Greece

Μάϊος 2022 | σελφ σέρβις | 77

ΕΡΕΥΝΑ

Αποκλειστικό: οι δείκτες της αγοράς

o «σέλφ σέρβις» σε συνεργασία με την IRI παρουσιάζει πολύτιμα στοιχεία, στα οποία αποτυπώνονται οι πλέον πρόσφατες εξελίξεις και τάσεις της αγοράς των προϊόντων ευρείας κατανάλωσης, που διακινούνται μέσω των αλυσίδων σούπερ μάρκετ, στην ηπειρωτική Ελλάδα και την Κρήτη. Συγκεκριμένα, οι πίνακες και τα διαγράμματα που ακολουθούν καταγράφουν την ποσοστιαία μεταβολή πωλήσεων -σε αξία και σε όγκο- σε 27 σημαντικές κατηγορίες καταναλωτικών προϊόντων, το μερίδιο πωλήσεων των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας (PL) στις αντίστοιχες κατηγορίες, τις πωλήσεις που πραγματοποιήθηκαν μέσω εκπτωτικής ενέργειας, τη διακύμανση των τιμών λιανικής πώλησης των κωδικών μιας κατηγορίας (ανώτατη, μέση, κατώτατη τιμή), καθώς και τους 20 top κωδικούς σε πωλήσεις, σε όγκο και αξία.

78 | σελφ σέρβις | Mάϊος 2022

ΕΡΕΥΝΑ

Πίνακας 1: Ποσοστιαία μεταβολή πωλήσεων - Μάρτιος 2022 vs Μάρτιος 2021 (%) ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ

Σε αξία

Σε τεμάχια

-9,5

ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΟΥ ΡΟΥΧΩΝ

9,0

6,8

ΑΦΡΟΛΟΥΤΡΑ

1,0

-3,2

ΓΑΛΑ ΕΒΑΠΟΡΕ

8,2

1,6

ΓΙΑΟΥΡΤΙ

-6,9

-9,6

ΜΠΑΡΕΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΩΝ

19,7

22,5

ΕΛΑΙΟΛΑΔΑ

35,2

6,7

ΕΜΦΙΑΛΩΜΕΝΟ ΝΕΡΟ

-0,8

-0,3

4,0

1,4

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΕΤΟΙΜΑ ΓΕΥΜΑΤΑ

-7,7

-6,4

ΚΑΦΕΣ ΦΙΛΤΡΟΥ

-4,8

-9,6

ΚΡΟΥΑΣΑΝ

15,5

16,4

3,6

-6,7

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ

ΜΑΛΑΚΤΙΚΑ ΡΟΥΧΩΝ ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ ΜΠΥΡΑ ΟΔΟΝΤΟΚΡΕΜΕΣ

2,4

-2,0

-23,1

-23,6

-1,8

-4,4

-10,9

-11,7

ΠΑΙΔΙΚΕΣ ΠΑΝΕΣ

2,5

-3,2

ΠΡΟΪΟΝΤΑ STYLING

8,4

1,1

ΟΥΙΣΚΙ

ΣΑΜΠΟΥΑΝ

-0,1

-7,7

ΣΠΟΡΕΛΑΙΑ

76,6

27,3

ΥΓΡΑ ΠΛΥΣΙΜΑΤΟΣ ΠΙΑΤΩΝ

-0,6

-4,2

ΦΡΕΣΚΟ ΓΑΛΑ

-5,8

-9,4

ΧΥΜΟΙ

-0,3

-1,4

ΖΥΜΑΡΙΚΑ

44,9

41,8

ΡΥΖΙ

14,7

17,7

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΗ ΠΙΤΣΑ

11,3

13,5

Πηγή: IRI FMCG March 2022

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ 1. Η έρευνα πραγματοποιείται σε εβδομαδιαία βάση από την IRI, στο σύνολο των τυποποιημένων καταναλωτικών προϊόντων που πωλούνται μέσω των σούπερ μάρκετ σε ηπειρωτική Ελλάδα και Κρήτη. Από αντιπροσωπευτικό δείγμα 1.650 καταστημάτων προερχόμενο από 35 και πλέον λιανεμπορικές αλυσίδες, λαμβάνονται στοιχεία πωλήσεων scanners που με την κατάλληλη στατιστική προβολή, καλύπτουν όλη την αγορά των σούπερ μάρκετ. 2. Οι πίνακες περιέχουν στοιχεία σημαντικών, από πλευράς πωλήσεων, κατηγοριών. Τα στοιχεία αυτά παραχωρούνται κατ’ αποκλειστικότητα στο περιοδικό μας από την IRI ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση των ανωτέρω χωρίς την έγγραφη άδεια της IRI, της οποίας αποτελούν ιδιοκτησία.

Mάϊος 2022 | σελφ σέρβις | 79

ΕΡΕΥΝΑ

Πίνακας 2: Μερίδιο προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας σε αξία (%) Μάρτιος 2022 ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ

1,5

1,7

ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΟΥ ΡΟΥΧΩΝ

3,5

3,2

ΑΦΡΟΛΟΥΤΡΑ ΓΑΛΑ ΕΒΑΠΟΡΕ ΓΙΑΟΥΡΤΙ

4,4

3,9

20,3

18,7

8,3

7,8

ΜΠΑΡΕΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΩΝ

13,5

13,1

ΕΛΑΙΟΛΑΔΑ

16,5

12,9

9,3

8,5

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ

23,0

22,1

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΕΤΟΙΜΑ ΓΕΥΜΑΤΑ

31,0

25,5

ΚΑΦΕΣ ΦΙΛΤΡΟΥ

11,1

10,2

ΚΡΟΥΑΣΑΝ

12,7

11,2

ΜΑΛΑΚΤΙΚΑ ΡΟΥΧΩΝ

5,7

3,9

ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ

1,2

1,1

ΜΠΥΡΑ

1,4

1,3

ΟΔΟΝΤΟΚΡΕΜΕΣ

0,1

ΟΥΙΣΚΙ

0,3

0,9

ΠΑΙΔΙΚΕΣ ΠΑΝΕΣ

0,3

0,4

ΠΡΟΪΟΝΤΑ STYLING

1,9

2,0

ΣΑΜΠΟΥΑΝ

1,5

1,3

ΣΠΟΡΕΛΑΙΑ

55,1

57,7

9,9

9,0

ΦΡΕΣΚΟ ΓΑΛΑ

13,2

11,8

ΧΥΜΟΙ

13,3

11,4

ΖΥΜΑΡΙΚΑ

17,2

13,7

ΡΥΖΙ

36,9

32,4

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΗ ΠΙΤΣΑ

13,6

11,5

ΕΜΦΙΑΛΩΜΕΝΟ ΝΕΡΟ

ΥΓΡΑ ΠΛΥΣΙΜΑΤΟΣ ΠΙΑΤΩΝ

Πηγή: IRI FMCG Feb. 2022

80 | σελφ σέρβις | Mάϊος 2022

Μάρτιος 2021

ΕΡΕΥΝΑ Top 20 κωδικοί Παρουσιάζονται οι 20 πρώτοι από πλευράς πωλήσεων κωδικοί προϊόντων, που ανήκουν σε βασικές κατηγορίες τροφίμων, για την εβδομάδα που τελειώνει στις 04/03/2022.

Πίνακας 3α: Κατάταξη σύμφωνα με τις πωλήσεις σε αξία 1

NESCAFE CLASSIC 200GR

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΙΚΟΣ 200GR

NOYNOY FAMILY 3.5% 1.5LT (NEW)

BABYCARE REFILL 3X72CT-6E

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΙΚΟΣ 100GR

ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΜΙΝΕΡΒΑ 4LT

ΝΟΥΝΟΥ FAMILY LIGHT 1.5% 1.5LT

FLOKOS ΚΑΛΑΜΑΡΙ 370GR ΣΕ ΦΥΣ.ΧΥΜΟ

ΑΛΛΑΤΙΝΗ ΑΛΕΥΡI ΓΟΧ 2X1KG+1ΔΩΡΟ

TOTAL 2% 3X200GR

JOHNNIE WALKER RED LABEL 700ML

KAΡΑΜΟΛΕΓΚΟΣ ΨΩΜΙ ΤΟΣΤ ΣΙΤΟΥ 705GR

ΝΟΥΝΟΥ ΓΑΛΑ ΕΒΑΠΟΡΕ 8/400ΓΡ(6 ΤΕΜ.)

NESCAFE CLASSIC 100GR

GIN GORDONS DRY 700ML 37.5%

ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΓΕΥΣΗ 2 ΨΩΜΙ ΤΟΣΤ ΣΙΤΟΥ 700GR

ZAΓΟΡΙ 5X1.5LT+1ΔΩΡΟ

COCA COLA 2X1.5LT -0.50€

MMMILK FAMILY 3.5% 1.5LT

ΑΡΑΚΑΣ ΜΠΑΡΜΠΑ-ΣΤΑΘΗ 1000G

Πίνακας 3β: Κατάταξη σύμφωνα με τις πωλήσεις σε τεμάχια 1

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΙΚΟΣ 200GR

ΙΟΝ ΣΟΚΟΦΡΕΤΑ ΓΑΛΑΚΤΟΣ 38GR

NOYNOY FAMILY 3.5% 1.5LT (NEW))

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΙΚΟΣ 100GR

NESCAFE CLASSIC 200GR

ΖΑΓΟΡΙ 500ΜL

ΜΕΛΙΣΣΑ ΣΠΑΓΓΕΤΙ N6 500GR

ΝΟΥΝΟΥ FAMILY LIGHT 1.5% 1.5LT

KAΡΑΜΟΛΕΓΚΟΣ ΨΩΜΙ ΤΟΣΤ ΣΙΤΟΥ 705GR

ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΓΕΥΣΗ 2 ΨΩΜΙ ΤΟΣΤ ΣΙΤΟΥ 700GR

NOYNOY FULL FAT 400GR

ΖΑΧΑΡΗ ΚΡΥΣΤΑΛΛΙΚΗ Ε.Ε.

ΓΙΩΤΗΣ ΜΑΓΙΑ ΣΤΙΓΜΗΣ 3X8GR

ZAΓΟΡΙ 5X1.5LT+1ΔΩΡΟ

BABYCARE REFILL 3X72CT-6E

ΙΟΝ ΣΟΚΟΦΡΕΤΑ ΦΟΥΝΤΟΥΚΙ 38GR

MISKO ΣΠΑΓΓΕΤΙ N6 500GR

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΦΡΕΣΚΟ 3.5% 1LT

ΜΕΛΙΣΣΑ LINETTA N10 500GR

ION ΣΟΚΟΦΡΕΤΑ ΣΤΕΒΙΑ 30GR

Mάϊος 2022 | σελφ σέρβις | 81

ΕΡΕΥΝΑ Διάγραμμα 1 Πωλήσεις (%) μέσω εκπτωτικής ενέργειας ανά κατηγορία προϊόντων. Παρουσιάζονται στοιχεία για 27 σημαντικές κατηγορίες προϊόντων, που αφορούν τον Μάρτιο του 2022.

% πωλήσεων που έγινε χωρίς κάποια ενέργεια τιµής

% πωλήσεων που έγινε κάτω από κάποια ενέργεια τιµής

ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ

82,4%

17,6%

ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΟΥ ΡΟΥΧΩΝ

82,1%

17,9%

77,0%

ΑΦΡΟΛΟΥΤΡΑ

23,0%

58,9%

ΓΑΛΑ ΕΒΑΠΟΡΕ

41,1% 72,9%

ΓΙΑΟΥΡΤΙ

27,1%

59,7%

ΜΠΑΡΕΣ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΚΩΝ

40,3% 70,6%

ΕΛΑΙΟΛΑ∆Α

29,4%

ΕΜΦΙΑΛΩΜΕΝΟ ΝΕΡΟ

93,2% 72,4%

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ

27,6%

75,7%

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΕΤΟΙΜΑ ΓΕΥΜΑΤΑ

24,3%

70,6%

ΚΑΦΕΣ ΦΙΛΤΡΟΥ

29,4% 82,8%

ΚΡΟΥΑΣΑΝ

17,2%

72,1%

ΜΑΛΑΚΤΙΚΑ ΡΟΥΧΩΝ

27,9%

70,6%

ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ

29,4%

74,4%

ΜΠΥΡΑ Ο∆ΟΝΤΟΚΡΕΜΕΣ

25,6%

68,1%

31,9% 76,0%

ΟΥΙΣΚΙ

24,0%

61,2%

ΠΑΙ∆ΙΚΕΣ ΠΑΝΕΣ ΠΡΟΪΟΝΤΑ STYLING

38,8% 71,5%

28,5%

67,1%

ΣΑΜΠΟΥΑΝ

32,9% 92,0%

ΣΠΟΡΕΛΑΙΑ ΥΓΡΑ ΠΛΥΣΙΜΑΤΟΣ ΠΙΑΤΩΝ

8,0% 48,8%

51,2% 81,8%

ΦΡΕΣΚΟ ΓΑΛΑ

18,2%

68,6%

ΧΥΜΟΙ

31,4%

63,7%

ΖΥΜΑΡΙΚΑ ΡΥΖΙ

36,3% 13,5%

86,5% 65,0%

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΗ ΠΙΤΣΑ 0

82 | σελφ σέρβις | Mάϊος 2022

6,8%

35,0% 80

100

ΕΡΕΥΝΑ Διάγραμμα 2 ΤΑΧΙΝΙ: Τιμές λιανικής (κατώτατη – μέση – ανώτατη) Παρουσιάζεται η χαμηλότερη, η υψηλότερη και η μέση σταθμισμένη λιανική τιμή των κωδικών μίας κατηγορίας. Οι κωδικοί που επιλέγονται είναι οι 20 πρώτοι από πλευράς πωλήσεων για την εβδομάδα που τελειώνει στις 04/03/2022.

κατώτατη

µέση

ανώτατη 4,23

4,96

ΧΑΪΤΟΓΛΟΥ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΚΟ ΜΕ ΜΕΛΙ 350 ΓΡ 2,49

3,39

ΟΛΥΜΠΟΣ ΤΑΧΙΝΙ ΜΕ ΚΑΚΑΟ 300ΓΡ

4,07

3,61

4,45

ΧΑΪΤΟΓΛΟΥ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΚΟ ΤΑΧΙΝΙ ΜΕ ΚΑΚΑΟ 350ΓΡ 3,09

4,04

ΧΑΪΤΟΓΛΟΥ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΚΟ 300ΓΡ 1,96

3,09

ΟΛΥΜΠΟΣ ΤΑΧΙΝΙ 300ΓΡ

4,73

4,29

ΧΑΪΤΟΓΛΟΥ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΚΟ ΟΛΙΚΗΣ ΑΛΕΣΗΣ 300ΓΡ 3,29

4,30

ΧΑΪΤΟΓΛΟΥ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΚΟ ΤΑΧΙΝΙ ΜΕ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ 350ΓΡ 3,38

ΟΛΥΜΠΟΣ ΤΑΧΙΝΙ ΣΕ ΓΥΑΛΙΝΗ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ 300ΓΡ

5,13

3,67

3,59

2,68

5,60

4,84 4,79

4,18

2,10

3,90

ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ ΤΑΧΙΝΙ ΜΕ ΜΕΛΙ 300ΓΡ

5,00

3,93

5,10

ΧΑΪΤΟΓΛΟΥ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΚΟ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟ 300ΓΡ

5,75

5,00

5,83

ΟΛΥΜΠΟΣ ΤΑΧΙΝΙ ΠΛΑΣΤΙΚΗ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ 900GR 2,98

8,37

4,10 4,48

ΧΑΪΤΟΓΛΟΥ ΣΗΣΑΜΕΝΙΟ ΟΛΙΚΗΣ ΑΛΕΣΗΣ 500ΓΡ

7,48 ΧΑΪΤΟΓΛΟΥ ΓΝΗΣΙΟ ΣΗΣΑΜΕΝΙΟ 900ΓΡ 3,58

4,98

ΧΑΪΤΟΓΛΟΥ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΚΟ ΜΕ ΡΟ∆Ι & CRANBERRIES 4,20 ΤΑΧΙΝΙ ΟΛΥΜΠΟΣ ΒΙΟ ΟΛΙΚΗΣ ΑΛ.280ΓΡ 3,10 ΟΛΥΜΠΟΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟ 280ΓΡ ΧΑΪΤΟΓΛΟΥ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΚΟ ΜΕ ΜΕΛΙ 500ΓΡ

3,60

8,06 8,38

5,56

4,95 5,30

4,50 7,50 7,85 7,90

1,90 4,48 4,60 4,78

ΧΑΪΤΟΓΛΟΥ ΜΑΚΕ∆ΡΟΝΙΚΟ ΤΑΧΙΝΙ ΜΕ ΣΤΕΒΙΑ 2,90 3,30 3,70

ΟΛΥΜΠΟΣ ΤΑΧΙΝΙ ΜΕ ΣΤΕΒΙΑ 280ΓΡ

3,00

6,10

ΧΑΪΤΟΓΛΟΥ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΚΟ 450ΓΡ 0

6,60 8

Mάϊος 2022 | σελφ σέρβις | 83

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

Lidl Ελλάς Η ΒΙΏΣΙΜΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΕΊΝΑΙ ΜΟΝΌΔΡΟΜΟΣ

Νέα καμπάνια της εταιρείας βάζει σε «προτεραιότητα τον άνθρωπο και το περιβάλλον, στον δρόμο για ένα καλύτερο αύριο». Η νέα καμπάνια της αλυσίδας προβάλλεται σε όλα τα κανάλια και μέσα, με στόχο να επικοινωνήσει τις αξίες της Lidl Ελλάς, που αποτυ-

πώνονται σε δράσεις για την ισορροπημένη και ποιοτική διατροφή και το περιβάλλον. Βασικό μήνυμα της καμπάνιας είναι ότι η Lidl Ελλάς έχει ως στόχο να εξασφαλίζει, με συνεχείς εργαστηριακούς ελέγχους, για τους πελάτες της ποικιλία από φρέσκα προϊόντα, απαλλαγμένα από πρόσθετες ουσίες. Την ίδια στιγμή, μειώνει το θερμιδικό φορτίο και τα κορεσμένα λιπαρά οξέα στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, ενώ στοχεύει στη μείωση σε πρόσθετο αλάτι και ζάχαρη κατά 20%, ως το 2025. Εφαρμόζει καθημερινά αρχές βιωσιμότητας και υπευθυνότητας σε όλες τις επιχειρηματικές της δραστηριότητες και φροντίζει σε κάθε της

βήμα να αφήνει το μικρότερο δυνατό περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Συνδετικό κρίκο όλων των πλάνων της νέας εταιρικής επικοινωνίας αποτελεί το κυκλικό στοιχείο, που βρίσκεται πάντα στο κέντρο της εικόνας, για να δείξει τη σύνδεση κάθε πιάτου με την παραγωγή, την ενέργεια, το κλίμα και τον πλανήτη. Στην καμπάνια συμμετέχουν άνθρωποι της Lidl Ελλάς, με τη νέα στρατηγική επικοινωνίας τους, της The Newtons Laboratory, στο δημιουργικό καθώς και της εταιρείας παραγωγής Top Cut Modiano. Συντελεστές είναι: σκηνοθεσία – Γρηγόρης Ρέντης, διεύθυνση φωτογραφίας – Γιάννης Γεωργίου, animation – studio Zanad.

Βιολάντα «ΗΧΗΡΌ ΜΉΝΥΜΑ» ΑΓΆΠΗΣ ΣΤΗ ΝΟΗΜΑΤΙΚΉ Μια ιδιαίτερη καμπάνια, για μια κοινωνική ομάδα που ελάχιστη εκπροσώπηση έχει στο δημόσιο λόγο επιμελήθηκε και δημιούργησε η MAGIQ DOORZ για την εταιρεία παραγωγής μπισκότων Βιολάντα: Με τη χρήση της νοηματικής γλώσσας, μια μητέρα δείχνει την αγάπη προς την κόρη της. Το μήνυμα της καμπάνιας είναι πως μαμά και κόρη καταφέρνουν να «σπάνε το φράγμα της σιωπής» και να εκφράζουν, χωρίς τον περιορισμό της ομιλίας, την αγάπη τους. Όπως και τα μπισκότα Βιολάντα που είναι «φτιαγμένα με αγάπη», κατά το βασικό μότο του brand. Το τηλεοπτικό σποτ 84 | σελφ σέρβις | Μάϊος 2022

σκηνοθέτησε ο Γιάννης Παπαδάκος. Η μουσική επένδυση είναι του Λευτέρη Σαμψών, σε μια “re-imagined” ενορχήστρωση του γνωστού τραγουδιού της Γλυκερίας «Δεν έχω πολλά», σε

μουσική του Μιχάλη Χατζηγιάννη και στίχους του Νίκου Μωραΐτη. Η ερμηνεία στην συγκεκριμένη εκτέλεση ανήκει στη μικρή Αναστασία Ανδρεάδη από τη χορωδία του Σπύρου Λάμπρου.

presents

CELEBRATING INNOVATION IN VEGAN PRODUCTS AND SERVICES Η εταιρεία BOUSSIAS διοργανώνει για τρίτη συνεχόμενη χρονιά στην Ελλάδα τα VEGAN AWARDS, με στόχο να αναδείξουν και να επιβραβεύσουν την αριστεία και την καινοτομία στα προϊόντα και τις υπηρεσίες των εταιρειών που προάγουν το vegan lifestyle (δηλαδή τον τρόπο ζωής ο οποίος αποσκοπεί στον αποκλεισμό, στο μέτρο του δυνατού και του εφικτού, όλων των μορφών εκμετάλλευσης και σκληρότητας στα ζώα για φαγητό, ρουχισμό ή για οποιονδήποτε άλλο σκοπό). Τα Vegan Awards 2023 έρχονται να αναδείξουν αυτή τη νέα βιομηχανία τροφίμων, καλλυντικών προσωπικής φροντίδας και ειδών υγιεινής, συμπληρωμάτων διατροφής, απορρυπαντικών, ρούχων και αξεσουάρ από τον ευρύτερο χώρο της μόδας, όλα με πιστοποιήσεις vegan.

ΒΑΣΙΚΟI ΠΥΛΩΝΕΣ ΒΡAΒΕΥΣΗΣ: 1. FOOD & BEVERAGE

2. EVERY DAY ESSENTIALS 3. SERVICES ΥΠΟΒΟΛH ΥΠΟΨΗΦΙΟΤHΤΩΝ EΩΣ:

24•06•2022

ΥΠΟΒAΛΕΤΕ ΤΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙOΤΗΤEΣ ΣΑΣ

www.veganawards.gr Πληροφορίες: Άννα Μαρία Παπίρη, Τ: 210 6617777 (εσωτ. 377), Μ: 6945753004, Ε: ampapiri@boussias.com Πληροφορίες & Υποψηφιότητες: Έλενα Καλογρίτσα, Τ: 210 6617777 (εσωτ.122), Μ: 6947897798, Ε: ekalogritsa@boussias.com

Official Publications

ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Κρι Κρι Grow: Νέα σειρά επιδορπίων βρεφικού γιαουρτιού Η γαλακτοβιομηχανία Κρι Κρι παρουσιάζει τη νέα σειρά επιδόρπιων γιαουρτιού «Κρι Κρι Grow» για βρέφη έξι μηνών και πάνω και μικρά παιδιά. Κυκλοφορούν σε δύο γεύσεις: «Αλεσμένα Δημητριακά» και «Μπανάνα & Μήλο». Παρασκευάζονται από 100% ελληνικό γάλα ημέρας, με φυσικές αρωματικές ύλες, χωρίς χρωστικές ή συντηρητικά, ενώ αποτελούν φυσική πηγή βιταμινών Β2 και Β12, καθώς και πρωτεΐνης και ασβεστίου. Η νέα σειρά θα ενισχύσει το προϊοντικό portfolio της γαλακτοβιομηχανίας, σε προϊόντα γιαουρτιού για όλες τις ηλικίες των παιδιών. Επιπλέον, η Κρι Κρι πρόσφατα ενίσχυσε τη σειρά Κρι Κρι Kids Peppa Pig με τη νέα γεύση «μπισκότο».

Νέα φυτικά επιδόρπια Plant’d από τη Δωδώνη Με ένα νέο προϊόν φυτικών επιδορπίων εισέρχεται η Δωδώνη στην ανερχόμενη κατηγορία των plant-based προϊόντων, το οποίο κυκλοφορεί σε τρεις κωδικούς: γεύση βρώμη, γεύση βρώμη βανίλια και γεύση βρώμη με μήλο και κανέλα. Τα νέα φυτικά επιδόρπια Plant’d, που ήδη έχουν τοποθετηθεί στα ψυγεία των σούπερ μάρκετ, σε όλη την Ελλάδα, σε μονά κύπελλα των 150g, παράγονται από φυσικά συστατικά με βάση την βρώμη και φυτικές πρωτεΐνες μπιζελιού. Δεν περιέχουν λακτόζη, φοινικέλαιο, σόγια, ξηρούς καρπούς και συντηρητικά, ενώ έχουν πιστοποίηση V-Label, η οποία αποτελεί ένα διεθνώς αναγνωρισμένο και καταχωρημένο σύμβολο σήμανσης προϊόντων κατάλληλων για το vegan και vegeterian κοινό. H Δωδώνη είναι η μόνη γαλακτοβιομηχανία της χώρας που έχει την εν λόγω πιστοποίηση στην συσκευασία των φυτικών της επιδορπίων.

NIVEA: Νέα σειρά καθαρισμού προσώπου σε μπάρα Νέα σειρά προϊόντων καθαρισμού προσώπου σε μορφή μπάρας λανσάρει η Nivea, τα Nivea Naturally Clean, μια βιώσιμη εναλλακτική λύση στον καθαρισμό του προσώπου, χωρίς πλαστικά, που προστατεύει το περιβάλλον. Είναι η πρώτη σειρά σε μορφή μπάρας και με πιστοποίηση Ecocert Cosmos Natural Label και είναι εστιασμένη σε καινοτόμες, βιώσιμες και φυσικές συνθέσεις, με συστατικά 99% φυσικής προέλευσης, 100% vegan, χωρίς συστατικά ζωικής προέλευσης, μικροπλαστικά, parabens, συνθετικές βαφές και φαινοξυαιθανόλη. Οι μπάρες Nivea Naturally Clean έχουν συνθέσεις προσαρμοσμένες στην τιμή του pH του δέρματος, ώστε να είναι ήπιες και κατάλληλες για ευαίσθητες επιδερμίδες. Η ουδέτερη τιμή pH οφείλεται στην ειδική τεχνολογία Sydnet. Η χάρτινη συσκευασία τους από χαρτί βιώσιμης προέλευσης είναι πλήρως ανακυκλώσιμη. 86 | σελφ σέρβις | Mάϊος 2022

Νίκας: Νέα σειρά αλλαντικών γαλοπούλας με λιγότερο αλάτι

Νέα σειρά αλλαντικών από γαλοπούλα, με 30% λιγότερο αλάτι λανσάρει η βιομηχανία Νίκας. Η νέα σειρά Less Salt περιλαμβάνει γαλοπούλα καπνιστή, γαλοπούλα βραστή, γαλοπούλα βραστή οβάλ, γαλοπούλα βραστή 160gr και λουκάνικο γαλοπούλας τύπου Φρανκφούρτης 280gr. Τα προϊόντα είναι χωρίς γλουτένη και με χαμηλά λιπαρά. Στην ανακοίνωση του νέου προϊόντος η Νίκας αναφέρει ότι είναι η πρώτη εταιρεία αλλαντικών στην Ελλάδα που χρησιμοποιεί πλήρως ανακυκλώσιμα υλικά για τις συσκευασίες των προϊόντων της.

Νέο παγωτό Nuii από την Froneri Νέο προϊόν παγωτού Nuii, σε έξι γεύσεις, λανσάρει η Froneri στην ελληνική αγορά: Nuii Salted Caramel & Australian Macadamia, Nuii Almond & Java Vanilla, Nuii White Chocolate & Java Vanilla, Nuii Milk Chocolate & Madagascan Vanilla, Nuii New York Cookies & Cream. Σημειώνεται ότι η έκτη γεύση, Nuii Dark Chocolate & Nordic Berries, διατίθεται αποκλειστικά μέσα από το κανάλι του σούπερ μάρκετ, σε πολυσυσκευασίες.