Σελφ Σέρβις Τεύχος 528 by BOUSSIAS

528

IOYΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2022 2022

68377_KAMBOS_KTX_SELFSERVICE_JUL AUG_COVER_tm_out.pdf 1 4/7/2022 4:03:35 μμ ISSN 1105 - 4972

ΑΓΟΡΑ Πάνε κι έρχονται οι νέοι τιμοκατάλογοι χονδρικής…

σελ. 18

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Ιωάννης Λιανός, Επιτροπή Ανταγωνισμού Απαιτείται διεθνής συνεργασία για την αντιμετώπιση της ακρίβειας M

CMY

σελ. 28

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Χρήστος Παπαδόπουλος, Witside Ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν είναι επιλογή. Είναι ανάγκη. σελ. 30 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΑ PL Η άνοδος των PL

σελ. 34

ΡΕΠΟΡΤΑΖ Αγορά μπίρας: Από εποχικό προϊόν, απόλαυση παντός καιρού

σελ. 48

ΠΡΟΪΟΝ Χυμοί και Αναψυκτικά: Σε αχαρτογράφητα νερά

σελ. 56

ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΛΙΑΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ

CMY

528

68377_KAMBOS_KTX_SELFSERVICE_JUL AUG_COVER_tm_out.pdf IOYΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2022

1ISSN 4/7/2022 1105 4:03:35 - 4972μμ

ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΛΙΑΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ

Editorial

Αναπροσαρμογή στρατηγικής α πιο επίσημα χείλη διαβεβαιώνουν τώρα ότι η αναμέτρηση με το «τέρας του πληθωρισμού», σύμφωνα με το λησμονημένο δημοσιογραφικό κλισέ μιας άλλης εποχής, θα τραβήξει επί μακρόν. Πόσο άραγε; Η ευρωπαϊκή ηγεσία και η κυβέρνηση εκτιμούν ότι όχι νωρίτερα από την επόμενη χρονιά πρέπει να αναμένονται οι τάσεις αποκλιμάκωσης του φαινομένου, ελπίζοντας σε ομαλοποίηση από τις αρχές του 2024... Και να φανταστεί κανείς ότι ένα χρόνο πριν οι πληθωριστικές πιέσεις δημιουργούσαν αισθήματα ευφορίας, τουλάχιστον σε ένα τμήμα του κόσμου της αγοράς, που ήθελε να ζει το παρόν με αισιοδοξία κι εμπιστοσύνη στις διαβεβαιώσεις περί προσωρινού φαινομένου (θυμίζουμε ότι σύμφωνα με το σχέδιο του προϋπολογισμού του 2022, ο προβλεπόμενος πληθωρισμός φέτος προσδιοριζόταν μεταξύ 0,8% και 1%).

Τώρα πια τα χαμόγελα έχουν παγώσει, ενόσω μάλιστα οι οικονομολόγοι, που προειδοποιούν περί γενικευμένου κινδύνου κρίσης ιδιωτικού και δημόσιου χρέους εξαιτίας της ανόδου των επιτοκίων (στο πλαίσιο της εφαρμογής μέτρων αντιπληθωριστικής πολιτικής και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού), διεκδικούν ισότιμη θέση πλάι στους συναδέλφους τους θιασώτες της ταχείας ομαλοποίησης της νομισματικής πολιτικής και της ανόδου των επιτοκίων. Αμφότεροι, φυσικά, ξορκίζουν το δαίμονα του στασιμοπληθωρισμού και τσακώνονται για το ποιος κατέχει τα καλύτερα ξόρκια…

6 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

Αν κάτι είναι βέβαιο, αυτό είναι ότι η αστάθεια του παγκόσμιου συστήματος στη συγκυρία της βασανιστικής διαδοχής των κρίσεων (δημόσιας υγείας, γεωπολιτικής και ενεργειακής ειδικά για τους Ευρωπαίους) δοκιμάζει για τα καλά τις βεβαιότητες της οικονομικής πολιτικής. Στην ουσία δεν ξέρουμε τίποτα για το οικονομικό περιβάλλον της «επόμενης ημέρας» ούτε καν για το «πότε» της έλευσής της. Δεν ξέρουμε, τάχα, τίποτα; Όχι. Ξέρουμε, για παράδειγμα, ότι το άθροισμα δημόσιου και ιδιωτικού δανεισμού στην Ελλάδα ήδη έχει φτάσει το 400% του ΑΕΠ της, όπως και ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις εαρινές της προβλέψεις έχει ορίσει τα πλεονάσματα που πρέπει να πιάσει η χώρα τα επόμενα χρόνια ως εξής: 2,6% το 2023, 2,7% το 2024 και 3,4% το 2025, πράγμα που σημαίνει ότι ο κόσμος στα χρόνια που έρχονται θα βάλει πολύ βαθιά το χέρι στην τσέπη. Ξέρουμε επίσης ότι ο ένας στους τρεις μισθωτούς στην Ελλάδα εργάζεται με μειωμένο χρόνο εργασίας και ότι χοντρικά μόνο ο ένας στους τέσσερις πληρώνεται (μικτά) πάνω από 1.300 ευρώ μηνιαίως. Ξέρουμε ακόμα ότι οι πραγματικοί άνεργοι, δηλαδή οι καταγεγραμμένοι, είναι σχεδόν ένα εκατομμύριο, από τους οποίους περίπου οι μισοί είναι άνεργοι περισσότερο από ένα χρόνο... Κατά ένα τρόπο, δηλαδή, έχουμε τη βεβαιότητα ότι η εγχώρια ζήτηση θα τα βρίσκει μπαστούνια μπροστά της για αρκετά χρόνια ανεξαρτήτως του ποιος θα κυβερνά και της συχνότητας με την οποία το πολιτι-

κό μας σύστημα θα καταφεύγει σε πρόωρες εκλογές, για να αντιπαρέρχεται την κοινωνική διαμαρτυρία. Στο μεταξύ, η υποχρέωση δια νόμου των επιχειρήσεων του κλάδου να πωλούν με ποσοστά μικτού κέρδους ανά προϊόν όχι υψηλότερα του επιπέδου που ίσχυε σε καθεμιά την 31η Αυγούστου του 2021, τις έχει πανικοβάλλει, καθώς τούτο σε μια προοπτική χρόνου κάνει τις επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης στο λειτουργικό τους κόστος συνέταιρο στα κέρδη τους. Κι αυτό δημιουργεί πανικό, γιατί το μέτρο επιβλήθηκε στη βάση της προσωρινότητάς του κι όχι του «ζήσε Μάη μου να φας τριφύλλι»... Επειδή η άρση του μέτρου θα ήταν καρφί στο μάτι της ζήτησης που πονεί κι οδύρεται, το μέτρο εκ των πραγμάτων ωθεί τις διοικήσεις των αλυσίδων του κλάδου σε μια επιβεβλημένη αναπροσαρμογή στρατηγικής. Οι σχετικοί δισταγμοί ή η αμφιθυμία σημαίνουν απώλεια χρόνου κι ο χρόνος κοστίζει –ανατιμήθηκε κι αυτός! Διότι, αν έστω το μέτρο αρθεί ή «μετριαστεί», αυτό που δεν θα έχει αλλάξει, είναι ότι πελάτης σας δεν είναι πια ο ίδιος μ’ εκείνον, που σχεδιάσατε πάνω του το δικό σας μέλλον. Δεν είναι ο ίδιος ούτε εισοδηματικά ούτε ψυχολογικά.

Νικόλας Παπαδημητρίου Αρχισυντάκτης

Περιεχόμενα

editorial

04 Αναπροσαρμογή στρατηγικής

42 Αλλάζουν τα δεδομένα στην ελληνική αγορά των PL

επικαιρότητα

ρεπορτάζ

08 Τα νέα της ελληνικής αγοράς

διεθνή

16 Τα διεθνή νέα

αγορά

18 Πάνε κι έρχονται οι νέοι τιμοκατάλογοι χονδρικής… 20 Τα συν, τα πλην, οι «άσοι» και οι προκλήσεις της περιόδου 22 «Όλοι συζητούν με όλους» και κάποιοι εξαγοράζονται… 23 ΑΒ Βασιλόπουλος: Οι προκλήσεις της νέας διοίκησης 24 Μασούτης: Σχέδια για νέο μεγάλο κέντρο logistics στην Αττική 25 Σε νέα κανονικότητα ο ΕΛΟΜΑΣ 26 Σε ανάπτυξη 7% προσβλέπει φέτος η OK!

ρεπορτάζ

27 ΣΕΒΤ: Μηνύματα με πολλαπλούς αποδέκτες

συνέντευξη

28 Ιωάννης Λιανός, Επιτροπή Ανταγωνισμού Απαιτείται διεθνής συνεργασία για την αντιμετώπιση της ακρίβειας 30 Χρήστος Παπαδόπουλος, Witside Ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν είναι επιλογή. Είναι ανάγκη

αφιέρωμα στα PL

34 Η άνοδος των PL 36 Τα PL, αν και ανατιμημένα, κερδίζουν μερίδια αγοράς 40 Διεθνής η τάση ανόδου του μεριδίου των PL

8 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

48 Αγορά μπίρας: Από εποχικό προϊόν, απόλαυση παντός καιρού

θεσμικά

54 Αθέμιτες εμπορικές πρακτικές: Στόχος η εναρμόνισή μας με την ΕΕ

προϊόν

56 Χυμοί και Αναψυκτικά: Σε αχαρτογράφητα νερά

οικονομία

62 «Θετικό σοκ» μέσω επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων 64 Οικονομικοί δείκτες 66 Οι δείκτες της αγοράς από την IRI

επικοινωνία

72 Lidl Ελλάς: Νέα καμπάνια με πρωταγωνιστές τους εργαζομένους της 72 Ζαγόρι Καμπάνια για το Ζαγόρι Sparkling, που «ταράζει τα νερά»

νέα προϊόντα

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ npapadimitriou@boussias.com ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΥΛΗΣ ΛΗΔΑ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ ldeliyianni@boussias.com ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΠΛΑΤΩΝΑΣ ΤΣΟΥΛΟΣ, ΚΩΣΤΑΣ ΣΤΟΦΟΡΟΣ, ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΤΖΙΑΝΤΖΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΕΣΤΙΜΑΛΤΖΟΓΛΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΚΕΑ kbousboukea@boussias.com ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΧΡΥΣΑ ΔΑΝΙΗΛΙΔΟΥ IMAGEBANK Adobe Stock TMHMA ΠΩΛΗΣΕΩΝ & ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ ΒΙΚΥ ΘΕΟΔΩΡΙΔΟΥ vtheodoridou@boussias.com ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΡΙΤΑ ΚΑΝΔΑΚΗ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΑΣΙΩΤΗΣ, ΛΙΝΑ ΓΚΟΛΟΜΑΖΟΥ, ΑΛΕΞΗΣ ΣΟΥΛΙΩΤΗΣ ΕΚΤΥΠΩΣΗ PRESSIOUS ΑΡΒΑΝΙΤΙΔΗΣ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ-ΕΝΘΕΣΗ-ΕΠΙΚΟΛΛΗΣΗ PRESSTIME ΚΩΔΙΚΟΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟΥ: 011243 http://www.selfservice.gr Find us on Facebook http://www.facebook.com/selfservice ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ: 99€ (11 τεύχη)

ΕΚΔΟΤΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ Κ. ΜΠΟΥΣΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΠΟΛΥΜΕΡΙΔΟΥ ΔΙΕΥΘΎΝΤΡΙΑ ΠΩΛΗΣΕΩΝ ΝΕΝΑ ΓΙΑΝΝΑΚΊΔΟΥ GROUP ΑDVERTISING DIRECTOR ΛΗΔΑ ΠΛΑΤΗ GROUP RETAIL SALES DIRECTOR/SUBSCRIPTIONS ΑΜΑΛΙΑ ΨΙΛΟΥΔΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΕΔΡΙΩΝ & ΒΡΑΒΕΙΩΝ ΝΙΚΟΛΑΣ ΚΟΝΔΑΚΗΣ CREATIVE DIRECTOR ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΡΙΧΙΑΣ BOUSSIAS ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Ε.Π.Ε. ΚΛΕΙΣΘΕΝΟΥΣ 338, Τ.Κ. 153 44 ΓΕΡΑΚΑΣ ΤΗΛ.: 210 661 7777, FAX: 210 661 7778 e-mail: info@boussias.com, http://www.boussias.com

Περιεχόμενα

Πάνε κι έρχονται οι νέοι τιμοκατάλογοι χονδρικής…

Ιωάννης Λιανός, Επιτροπή Ανταγωνισμού

Χρήστος Παπαδόπουλος, Witside

Νέα ώθηση στις τιμές δίνει το σπιράλ των ανατιμήσεων, καθώς τα σούπερ μάρκετ δέχονται καθημερινά νέους τιμοκαταλόγους χονδρικής από τους προμηθευτές, οι συνέπειες των οποίων θα φανούν σταδιακά ως τον Σεπτέμβριο…

Απαιτείται διεθνής συνεργασία για την αντιμετώπιση της ακρίβειας Γιατί πρέπει να χαρτογραφούνται οι παγκόσμιες αλυσίδες τροφίμων; Τι είναι το «Παρατηρητήριο Σούπερ μάρκετ»; Tι είναι το φαινόμενο «rockets and feathers»; Απαντά ο πρόεδρος της Επιτροπής Ανταγωνισμού…

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν είναι επιλογή. Είναι ανάγκη «Το κέντρο βάρους πλέον μετατοπίζεται από τα προϊόντα στην ιδιαίτερη εμπειρία του καταναλωτή. Η επιτυχία καθορίζεται από την ικανότητα των επιχειρήσεων να αξιοποιούν τα δεδομένα σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας», τονίζει ο CEO της WITSIDE...

σελ. 18-19

σελ. 28-29

σελ. 30-32

Μπίρα

Χυμοί και Αναψυκτικά

Αλλάζουν τα δεδομένα στην ελληνική αγορά των PL Το κύμα της ακρίβειας θα μας απασχολεί τουλάχιστον ως τις αρχές του 2024, οπότε αναμένεται κάποια ομαλοποίηση στις τιμές, αν δεν υπάρξει άλλη έκτακτη συνθήκη… Μέσα σ’ ένα τέτοιο περιβάλλον, αν το μερίδιο των PL μόλις εντός του πρώτου πενταμήνου του έτους αυξήθηκε κατά 3,7%, πού θα φτάσει ως το 2024;

Από εποχικό προϊόν, απόλαυση παντός καιρού Η γεωπολιτική αστάθεια και η άνοδος του κόστους παραγωγής, δεν αποθαρρύνουν όσους ζυθοποιούς προνόησαν για τη μείωση των κινδύνων. Ο στόχος τους είναι να εξελιχθεί η μπίρα από το κατεξοχήν ελαφρύ αλκοολούχο του καλοκαιριού σε σταθερή επιλογή παντός καιρού.

Σε αχαρτογράφητα νερά Οι πωλήσεις χυμών και αναψυκτικών υποχώρησαν στο πρώτο πεντάμηνο του έτους. Αυτό που τρομάζει πλέον τις επιχειρήσεις του κλάδου είναι η μακρά προοπτική των ανατιμήσεων, καθώς το κόστος παραγωγής έχει αυξηθεί δυσβάσταχτα. Για πόσο θ’ αντέξουν, ενόσω οι πωλήσεις υπό τη γενική επίθεση της ακρίβειας υποχωρούν;

σελ. 42-47

σελ. 48-53

σελ. 56-60 Ιούλιος - Αύγουστος 2022 | σελφ σέρβις | 9

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ Metro ΑΕΒΕ: «Πράσινες» και κοινωνικές επενδύσεις Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος την 5η Ιουνίου, η Metro ανακοίνωσε το πολυσύνθετο πλέγμα των ενεργειών που υλοποιεί από το 2015, στις οποίες εντάσσεται η κυκλική οικονομία, στο πλαίσιο της οποίας όλα τα καταστήματα λιανικής και χονδρικής της εταιρείας συλλέγουν προς ανακύκλωση παλιές ηλεκτρικές συσκευές, μπαταρίες, λαμπτήρες, χαρτί, πλαστικά, μαγειρικό λάδι, σίδερο κ.ά. Επιπρόσθετα, η εταιρεία εφαρμόζει πρόγραμμα διάσωσης τροφίμων ως μέλος της «Συμμαχίας για τη Μείωση της Σπατάλη Τροφίμων». Όπως επισημαίνεται στην ανακοίνωση, τα τελευταία χρόνια υλοποιηθεί επενδύσεις ύψους 62 εκατ. ευρώ στα καταστήματά της για την αντικατάσταση των εξοπλισμών ψύξης, φωτισμού και κλιματισμού από νέο, βέλτιστης ενεργειακής απόδοσης. Τα σχετικά αποτελέσματα δείχνουν 37% μέση μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, η οποία αντιστοιχεί με την ετήσια κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος 23.580 νοικοκυριών. Σημειώνεται ότι οι «πράσινες» υποδομές των νέων καταστημάτων της εταιρείας ανεβάζουν το ποσοστό της σχετικής εξοικονόμησης στο 48% και ότι ο στόχος της είναι το 2027 να έχει επιτύχει ενεργειακή ουδετερότητα. Εξάλλου, η Metro χρηματοδότησε την πλήρη ανάπλαση των γηπέδων μπάσκετ και βόλεϊ του δημοτικού σχολείου του χωριού Ροβιές Ευβοίας, ενώ, τιμώντας την Ημέρα του Πατέρα, δώρισε από ένα ευρώ για κάθε άνδρα εργαζόμενό της στη νέα πρωτοβουλία «Κάρτα Αγάπης», στηρίζοντας τη μη κερδοσκοπική οργάνωση «Μέριμνα» με περισσότερα από 11.000 ευρώ. Σημειώνουμε, τέλος, ότι κυκλοφόρησε το καλοκαιρινό τεύχος του περιοδικού των My Market «Μάθε Φάε Ζήσε».

Εκτός ΕΛΟΜΑΣ η Πίτσιας ΑΕ Υλοποιώντας την απόφαση της έκτακτης γενικής του συνέλευσης ο ΕΛΟΜΑΣ, αφαίρεσε το λογότυπο και την υποσελίδα (microsite) της βορειοελλαδίτικης αλυσίδας σούπερ µάρκετ Πίτσιας ΑΕ από την επίσημη ιστοσελίδα του. Υπενθυμίζεται ότι με πλειοψηφία 74% η έκτακτη ΓΣ αποφάσισε στις 11 Μαρτίου τον αποκλεισμό της Πίτσιας ΑΕ από τον όμιλο. Το κεφάλαιο του ΕΛΟΜΑΣ ανέρχεται σε 1.437.000 ευρώ, έχοντας µειωθεί κατά 60.000 ευρώ, ποσό που ισούται µε την αξία των είκοσι εταιρικών µεριδίων που κατείχε η Πίτσιας ΑΕ. Η αλυσίδα, µε έδρα την Κατερίνη, διαθέτει συνολικά 26 καταστήµατα στη Βόρεια Ελλάδα.

Μασούτης: Βραβείο ΕΒΕΑ για αύξηση απασχόλησης Με το βραβείο αύξησης της απασχόλησης του ΕΒΕΑ τιμήθηκε η Μασούτης σε τελετή που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στο Ζάππειο Μέγαρο, παρουσία του πρωθυπουργού, μελών της κυβέρνησης και εκπροσώπων του επιχειρηματικού κόσμου. Το βραβείο παρέλαβε ο κ. Γιάννης Μασούτης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας. Σημειώνουμε ότι την τελευταία τετραετία η εταιρεία έχει αυξήσει τις θέσεις εργασίας που προσφέρει κατά 3.500, ενώ ως το τέλος του έτους οι εργαζόμενες/-οι του προσωπικού της θα φτάνουν τις/ τους 10.000.

10 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

ΑΒ Βασιλόπουλος: Απολογισμός Δράσεων Κοινωνικής Υπευθυνότητας 2021

Εγκαινιάστηκε η αναβαθμισμένη, με τη συμβολή της ΑΒ Βασιλόπουλος, πτέρυγα της Παιδοχειρουργικής Κλινικής του Ιπποκράτειου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης. Ειδικότερα η εταιρεία, μέσω δωρεάς της στη ΜΚΟ «Ανοιχτή Αγκαλιά», συνέβαλε στην αναβάθμιση του ξενοδοχειακού εξοπλισμού της μονάδας και στην αναμόρφωση των θαλάμων νοσηλείας των παιδιών. Εξάλλου, στο πλαίσιο των «Δράσεων Εταιρικής Υπευθυνότητας 2021» –που ανταποκρίνονται στα κριτήρια ESG–, η ΑΒ ανακοίνωσε απολογιστικά πως κατά τη διάρκεια του 2021 διέθεσε: 1 εκατ. ευρώ σε προϊόντα, δράσεις και προγράμματα για περισσότερους από 140 οργανισμούς, περισσότερα από 137.000 γεύματα σε μαθητές σχολείων σε όλη την Ελλάδα και 8 εκατ. γεύματα σε τοπικούς φορείς, μέσω του προγράμματος δωρεάς κοντόληκτων τροφίμων «Τρόφιμα Αγάπης». Επίσης, στο πλαίσιο των δράσεών της για το περιβάλλον, ηγήθηκε πρωτοβουλίας με το WWF Ελλάς για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων κατά 50% έως το 2025 και δεσμεύτηκε για τη μείωση της χρήσης πλαστικού στο ίδιο ποσοστό, ενώ τοποθέτησε 360 σημεία φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων ΔΕΗ Blue σε 78 καταστήματά της, καθώς και «έξυπνους» μετρητές ενέργειας για την παρακολούθηση σε 24ωρη βάση όλων των υποδομών της, με σκοπό τη μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας. Ακόμα, επισημαίνεται η διάκρισή της ως Winner στα φετινά Health and Safety Awards, στην κατηγορία Retail, για την υποδειγματική διαχείριση της πανδημίας. Σημειώνουμε, τέλος, τη διάκριση στο διεθνή διαγωνισμό Superior Taste Awards 2022 του International Taste Institute τριών προϊόντων της σειράς «ΑΒ Επιλογή»: Η Τσιπούρα, το Λαβράκι και το Φαγκρί της σειράς απέσπασαν από δύο χρυσά αστέρια το καθένα.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΛΗΔΑ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ

Lidl Ελλάς: Νέο κατάστημα, κοινωνική δράση και διακρίσεις Το νέο εκσυγχρονισμένο κατάστημά της εγκαινίασε η Lidl Ελλάς στην Ερμούπολη. Η σχετική επένδυση, ύψους 3,5 εκατ. ευρώ, αφορούσε την επέκταση, αναδιάταξη και τον εκσυγχρονισμό των χώρων πώλησης, ανακαίνιση των βοηθητικών χώρων, επέκταση των ψυγείων και νέο Bake Off με καινούριο ψυκτικό θάλαμο. Το κατάστημα έχει χώρους πώλησης 1.220τμ με έξι ταμεία, ενώ διαθέτει εξήντα θέσεις στάθμευσης. Εξάλλου, η εταιρεία, στο πλαίσιο της κοινωνικής της δράσης, προσέφερε χρήματα και προϊόντα για τις ανάγκες του 6ου Νο Finish Line Athens, που οργανώνει η ένωση «Μαζί για το παιδί», ως επίσημος χορηγός. Όπως ανακοίνωσε, την τελευταία τριετία έχει προσφέρει προϊόντα συνολικής αξίας 300.000 ευρώ σε 340 οικογένειες που έχουν ανάγκη. Επίσης, συμμετείχε ως Official Ingredients Sponsor στο φετινό Taste of Athens, που διεξήχθη μεταξύ 7 και 10 Ιουλίου στο Ζάππειο υπό την αιγίδα του Υπουργείου Τουρισμού και του Δήμου Αθηναίων. Σημειώνουμε ότι η εταιρεία απέσπασε τρία χρυσά βραβεία κι ένα ασημένιο στα Sales Excellence Awards 2022, τον θεσμό που αναδεικνύει τις κορυφαίες πρακτικές πωλήσεων από όλους τους επιχειρηματικούς κλάδους.

41o κατάστημα για την Χαλκιαδάκης

PassPantou από τον όμιλο Σαράντη και τα My market

Ο όμιλος Σαράντη σε συνεργασία με τα My market ανέλαβαν από κοινού την πρωτοβουλία εταιρικής κοινωνικής ευθύνης PassPantou-Μετακίνηση χωρίς εμπόδια. Η δράση αποσκοπεί στην κατασκευή ή ανακατασκευή των σκαφών σε πεζοδρόμια, κοντά σε επιλεγμένα καταστήματα My market. Στο πλαίσιο αυτό, με την αγορά προϊόντων του ομίλου Σαράντης από τα My market, οι πελάτες θα συμβάλουν στο έργο, καθώς ένα μέρος του ποσού των σχετικών αγορών τους θα διατεθούν γι’ αυτό.

Το 41ο κατάστηµά της εγκαινίασε η κρητική αλυσίδα Χαλκιαδάκης στις Πατέλες Ηρακλείου, στη συµβολή των οδών Εµµανουήλ Μπαντουβά, Ξυλούρη και Μουσών. Το νέο Χαλκιαδάκης maX, έκτασης χώρου 1.250τµ, προσφέρει 55 θέσεις στάθµευσης και τέσσερις θέσεις φόρτισης ηλεκτρονικών αυτοκινήτων. Διαθέτει περί τους 14.000 κωδικούς προϊόντων, 5.000 εκ των οποίων υπό προώθηση «έως 50%» ή «1+1 δώρο», καθώς και 3.000 κωδικούς κρητικών προϊόντων. Το κατάστημα είναι ενεργειακής κλάσης Α+, με φωτοβολταϊκό πάρκο 150 KWA και πρόνοια συµψηφισµού ενέργειας, µέσω net metering, και άλλων τεχνολογιών, προκειμένου για να επιτυγχάνεται µείωση περιβαλλοντικού αποτυπώματος έως 30%, ενώ εντός του υλοποιούνται «πράσινες» δράσεις, όπως συλλογή προς ανακύκλωση λαδιού, ηλεκτρικών συσκευών, µπαταριών και πλαστικών καπακιών.

Fulfilled by Skroutz Το marketplace Skroutz ανακοίνωσε το νέο μοντέλο λειτουργίας Fulfilled by Skroutz, που παρέχει τη δυνατότητα αποθήκευσης του εμπορεύματος των καταστημάτων που συνεργάζονται με το Skroutz Marketplace, στους χώρους αποθήκευσης του Skroutz. Το μοντέλο λειτούργησε πιλοτικά από τον Απρίλιο με είκοσι επιλεγμένους εμπόρους. Ο στόχος είναι να υπερβεί τους διακόσιους τους επόμενους μήνες. Το μοντέλο υπόσχεται την παράδοση των παραγγελιών την επόμενη εργάσιμη ημέρα από την αποστολή της παραγγελίας σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Επιπλέον, το Skroutz ανακοίνωσε νέα επιλογή πληρωμής με ηλεκτρονικές δωροκάρτες Skroutz των 20, των 50, των 100 και των 150 ευρώ.

Θανόπουλος και Γιατροί του Κόσμου για τους Ουκρανούς πρόσφυγες Τα σούπερ μάρκετ Θανόπουλος σε συνεργασία με τη ΜΚΟ «Γιατροί του Κόσμου» ανέλαβαν πρωτοβουλία συλλογής προϊόντων, απαραίτητων για την επισιτιστική και ανθρωπιστική βοήθεια στον προσφυγικό πληθυσμό από την Ουκρανία, που βρίσκεται στη χώρα μας. Στην πρωτοβουλία, στο πλαίσιο της οποίας συλλέχθηκαν προϊόντα που γέμισαν τρία φορτηγά οχήματα, συμμετείχαν οι εταιρείες Δέλτα, Elbisco, Αφοί Καραγεωργίου, Κόνβα, Κορέ, Κύκνος, Μπαβέλας-Κωστάκη, Παπαδοπούλου και Ωμέγα.

Ιούλιος - Αύγουστος 2022 | σελφ σέρβις | 11

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Στην Mondelēz International η Chipita Global Η Mondelēz International, Inc. (Nasdaq: MDLZ) ανακοίνωσε στις αρχές Ιουλίου την ολοκλήρωση της ενσωμάτωσης της Chipita Global SA, leader στην κατηγορία των ψημένων σνακ στις αγορές της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης. H εξαγορά, που ολοκληρώθηκε τον Ιανουάριο φέτος, δίνει τη δυνατότητα στη Mondelēz International να προσφέρει ένα ευρύ χαρτοφυλάκιο ψημένων σνακ στην ευρωπαϊκή αγορά, που παρουσιάζει αυξημένη ζήτηση. Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, τα προϊόντα Chipita φτάνουν σε δύο δισεκατομμύρια καταναλωτές σε περισσότερες από πενήντα χώρες. Εξάλλου, ο κ. Ivo Naydenov αναλαμβάνει VP & Managing Director Νότιας και Κεντρικής Ευρώπης της Mondelēz International με έδρα την Αθήνα και ο κ. Κωνσταντίνος Σωτηρόπουλος αναλαμβάνει Managing Director της Mondelēz Hellas για Ελλάδα και Κύπρο. Σημειώνεται ότι η Mondelēz International το 2021 κατέγραψε καθαρά έσοδα περίπου 29 δισ. δολάρια.

Η κ. Λίλιαν Νεκταρίου αποχώρησε από την Coca-Cola Hellas Η κ. Λίλιαν Νεκταρίου, γενική διευθύντρια της The Coca-Cola Company για Ελλάδα, Κύπρο και Μάλτα, αποχώρησε από την εταιρεία μετά από 17 χρόνια, εκ των οποίων τα τελευταία πεντέμισι διετέλεσε γενική διευθύντριά της, έχοντας υπό την εποπτεία της τις αγορές της Ελλάδας, της Κύπρου και της Μάλτας. Η εταιρεία της εξέφρασε τις ευχαριστίες της και ανακοίνωσε ότι η αντικατάσταση της θέσης βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και θα ολοκληρωθεί εντός του επόμενου διαστήματος.

Στην ADUS το merchandising της Beyond Meat Η ADUS ανέλαβε την παραγγελιοληψία και το merchandising στα σούπερ μάρκετ Νομού Αττικής των προϊόντων της Βeyond Μeat, για λογαριασμό του αποκλειστικού αντιπροσώπου του αμερικανικού brand στη χώρα μας, της Foodelco. Τα προϊόντα υποκατάστατων κρέατος φυτικής προέλευσης της Beyond Meat κυκλοφόρησαν στις ΗΠΑ το 2012.

Όπτιμα ΑΕ: Ξεπέρασαν τα 150 εκατ. ευρώ οι πωλήσεις Το ορόσημο των 150 εκατ. ευρώ ξεπέρασαν το 2021 οι πωλήσεις της Όπτιμα ΑΕ. Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, το 2021 εταιρεία διατήρησε την πρώτη θέση από άποψη μεριδίου αγοράς στο σύνολο της κατηγορίας του τυριού. Οι αντίστοιχες πωλήσεις της το 2020 είχαν ανέλθει στα 140,9 εκατ. ευρώ. Η εν λόγω αύξηση αποδίδεται στη διεύρυνση του χαρτοφυλακίου της εταιρείας με προϊόντα συναφών κατηγοριών, όπως οι κατεψυγμένες πίτες Ηπειρόπιτες και οι μπάρες δημητριακών Ζεμύθα, και στην υποστήριξη των υπαρχόντων προϊόντων, όπως και στην επέκταση της διανομής τους. Τα κέρδη της Όπτιμα πέρυσι διαμορφώθηκαν σε 11,4 εκατ. ευρώ και ήταν μειωμένα συγκριτικά με το 2020 εξαιτίας της απόφασης απορρόφησης ενός σημαντικού μέρους του κόστους συνεπεία των ανατιμήσεων των πρώτων υλών και της ενέργειας.

12 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

Μύλοι Λούλη: Νέο ΔΣ και αλλαγή επωνυμίας

Νέο διοικητικό συμβούλιο της Μύλοι Λούλη υπό την προεδρία του κ. Νίκου Λούλη ανέδειξε η γενική συνέλευση των μετόχων της εταιρείας στις 22 Ιουνίου. Επίσης, η γενική συνέλευση ψήφισε και ενέκρινε την αλλαγή της επωνυμίας της εταιρείας από «Μύλοι Λούλη ΑΕ» σε «Loulis Food Ingredients ΑΕ». Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, η νέα επωνυμία αντικατοπτρίζει το μετασχηματισμό της εταιρείας από παραγωγό αμιγώς αλεύρων σε παραγωγό εταιρεία μιας ευρείας γκάμας πρώτων υλών για την αρτοποιία και τη ζαχαροπλαστική. Σημειώνεται ότι η επωνυμία «Μύλοι Λούλη» θα συνεχίσει να υπάρχει ως το brand name όλων αλεύρων που προορίζονται για επαγγελματική χρήση.

Rabbit: Νέος «παίκτης» στην αγορά του q-commerce Δεύτερο κατάστημα άνοιξε η ελληνική εταιρεία Rabbit, που εμφανίστηκε το τελευταίο τρίμηνο στην αγορά του q-commerce στην Αθήνα. Σύμφωνα με το πλάνο της, τον Ιούλιο θα εγκαινιάσει τέσσερα dark stores σε Καλλιθέα, Μαρούσι, Αργυρούπολη και Ψυχικό. Το Rabbit διαθέτει αποκλειστική δική του ομάδα διανομέων και παραδίδει καθημερινά από Δευτέρα έως Κυριακή από τις 8 το πρωί έως τα μεσάνυχτα. Μέσω του app οι χρήστες, μπορούν να επιλέξουν περί τους 2.000 κωδικούς προϊόντων. Η εταιρεία σχεδιάζει την επέκτασή της και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας, όπως και στο εξωτερικό.

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Η Bizerba Hellas πενθεί τον Μάρκο Σκευοφύλακα Η οικογένεια της Bizerba Hellas εξέφρασε με ανακοίνωσή της τα συλλυπητήρια της για την αιφνίδια απώλεια του διαχειριστή της εταιρείας, Μάρκου Σκευοφύλακα. Ο Μάρκος Σκευοφύλαξ υπήρξε ενεργό στέλεχος της εταιρείας για περισσότερα από 15 χρόνια.

Ολοκληρώθηκε το επενδυτικό πλάνο της La Farm Την ολοκλήρωση του επενδυτικού πλάνου εκσυγχρονισμού των παραγωγικών της εγκαταστάσεων ανακοίνωσε η La Farm ΑΕ. Οι επενδύσεις στις εγκαταστάσεις της, έξι χιλιόμετρα έξω από την πόλη των Τρικάλων, ξεκίνησαν το 2007 με την κατασκευή συσκευαστηρίου, έκτασης 25.000τμ. Μετά από 15 χρόνια, οι εγκαταστάσεις της υπερβαίνουν τα 75.000τμ, διαθέτοντας τρεις γραμμές παραγωγής φέτας και έντεκα γραμμές συσκευασίας. Το 55% του μηχανολογικού εξοπλισμού της μονάδας έχει τοποθετηθεί την τελευταία τριετία, κατά την οποία η εταιρεία ολοκλήρωσε το επενδυτικό της πλάνο, ύψους 19 εκατ. ευρώ. Η παραγωγική δυναμικότητα της μονάδας ανέρχεται σε 100 χιλ. κιλά φέτας ημερησίως.

Νέο design στις συσκευασίες Άμστελ Στο πλαίσιο της νέας επικοινωνίας και του μηνύματος «Άσε την Ψυχή σου να Ξεχειλίσει», η Άμστελ παρουσίασε την ανανεωμένη και ενιαία εμφάνιση στις συσκευασίες όλων των προϊόντων της σειράς. Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, προτιμήθηκε η ανανέωση της εικόνας των συσκευασιών στη βάση του minimal design, ενώ η νέα ταυτότητα κρίθηκε πολύτιμο στοιχείο του DNA της μάρκας, προκειμένου να αποτυπωθούν οι αξίες του brand.

Δωδώνη: Γαλλικό κλιμάκιο για την ελληνική φέτα Επίσκεψη γευσιγνωσίας και ξενάγηση στις παραγωγικές εγκαταστάσεις της γαλακτοβιομηχανίας Δωδώνη στα Ιωάννινα έκανε αποστολή Γάλλων ειδικών, μεταξύ των οποίων και διάσημοι δημοσιογράφοι, foodblogers, διαμορφωτές κοινής γνώμης και επαγγελματίες του κλάδου των τροφίμων. Το γαλλικό κλιμάκιο συνόδευσε στέλεχος του ΕΛΓΟ «Δήμητρα», καθώς και η Ελληνίδα σεφ κ. Ντίνα Νικολάου. Στη διάρκεια της επίσκεψης έγινε αναλυτική παρουσίαση του τρόπου παραγωγής της αυθεντικής ελληνικής Φέτας Π.Ο.Π Δωδώνη. Η επίσκεψη των Γάλλων ειδικών στην γαστρονομία, εντάσσεται στο πλαίσιο προώθησης της φέτας ΠΟΠ στην αγορά της Γαλλίας, που υλοποιεί ο ΕΛΓΟ «Δήμητρα, μέσω του εκτελεστικού φορέα Novacert. Εξάλλου, στο πλαίσιο του φετινού διαγωνισμού Superior Taste Awards, του Διεθνούς Ινστιτούτου Γεύσης, η Δωδώνη απέσπασε διακρίσεις και για τα 14 προϊόντα με τα οποία συμμετείχε. Επίσης, διακρίθηκε για ακόμα μία χρονιά στα Bravo Sustainability Dialogues & Awards 2022, στον πυλώνα Bravo Society, για τη «διαρκή στήριξη της ελληνικής κοινωνίας».

Χρυσό βραβείο για τις ρυζογκοφρέτες Agrino

Αγγελάκης: Το κοτόπουλο ως λειτουργικό τρόφιμο Με στόχο τη σωστή και έγκυρη ενημέρωση των παιδιάτρων και των φοιτητών Παιδιατρικής για τη διατροφική αξία των πουλερικών και τα πρότυπα ευζωίας, που ακολουθούνται κατά τη διαδικασία εκτροφής τους από την Αγγελάκης, η εταιρεία συμμετείχε με εισήγησή της στο 60ο Πανελλήνιο Παιδιατρικό Συνέδριο, που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη μεταξύ 3 και 5 Ιουνίου υπό την αιγίδα της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας. Η εισήγηση, με τίτλο «Κοτόπουλο: ένα λειτουργικό τρόφιμο, σύμμαχος στην υγεία», επισήμανε ότι τα πουλερικά συγκριτικά με άλλα είδη κρέατος έχουν χαμηλά σε λιπαρά και αποτελούν πηγή Β12, νιασίνης και υδατοδιαλυτών βιταμινών κ.ά. Σημειώνουμε ότι η εταιρεία διακρίθηκε με ασημένιο βραβείο στην κατηγορία Εξαγωγικής Αριστείας, στα φετινά Made in Greece Αwards 2022, όπου, άλλωστε, το χειροποίητο Μπιφτέκι Ελαιοπουλάκι με βιολογική βρόμη απέσπασε χάλκινο βραβείο στην κατηγορία «Καινοτόμα Καταναλωτικά Προϊόντα». 14 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

Το χρυσό βραβείο Καινοτόμου Καταναλωτικού Προϊόντος απέσπασαν οι ρυζογκοφρέτες Agrino στα βραβεία Made in Greece 2022, που διοργανώνονται από την Ελληνική Ακαδημία Μάρκετινγκ. Τόσο οι πρώτες ύλες του προϊόντος όσο και η συσκευασία του σημειώνεται ότι είναι ελληνικά. Εκτός από την ελληνική αγορά η εν λόγω προϊοντική σειρά ρυζογκοφρετών έχει τοποθετηθεί σε δέκα αγορές του εξωτερικού.

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Παπαέλληνας: Ανέλαβε τη διανομή MESSINO και Scholl Συμφωνία για την αποκλειστική διανομή στην ελληνική αγορά των προϊόντων MESSINO από 1η Ιουνίου 2022 συνήψε η εταιρεία Κώστας Παπαέλληνας με την οξοποιία Παπαδέας που βρίσκεται στη Μεσσηνία. Το brand που ειδικεύεται στην παραγωγή προϊόντων ξυδιού και παραγώγων του έχει κυρίως εξαγωγικό χαρακτήρα καθώς εξάγει περισσότερο από το 92% της παραγωγής του σε ξύδι. Η Παπαέλληνας θα λανσάρει αρχικά 5 διαφορετικές προϊοντικές σειρές, με περισσότερους από 30 κωδικούς. Όλα τα προϊόντα ξυδιού και λεμονιού δεν έχουν πρόσθετα σάκχαρα, είναι vegan/ vegetarian και απαλλαγμένα από γλουτένη και παράγονται εξ'ολοκλήρου στην Ελλάδα. Επιπλέον, από την 1η Ιουνίου 2022 η εταιρεία ήλθε σε συµφωνία µε τη Scholl Wellness Company για την αντιπροσώπευση και διανοµή των προϊόντων φροντίδας και περιποίησης ποδιών Scholl στην Ελλάδα. H διανομή θα γίνεται στα σούπερ μάρκετ και άλλα σημεία πώλησης σε όλη τη χώρα.

Ήπειρος: Διακρίσεις σε δύο διαγωνισμούς Τέσσερα προϊόντα της Ήπειρος απέσπασαν χρυσό βραβείο από τον Γερμανικό Οργανισμό Πιστοποίησης Ποιότητας (DLG), στο πλαίσιο των DLG Awards 2022. Η Φέτα ΠΟΠ Ήπειρος, η Βιολογική Φέτα ΠΟΠ Ήπειρος, το Ήπειρος Κατσικίσιο Λευκό Τυρί και το χειροποίητο τυρί σχάρας Ταλαγάνι Αποστόλου διακρίθηκαν μετά από οργανοληπτική εξέταση για την εμφάνιση, τη συνοχή, την οσμή, τη γεύση, την ετικέτα και τη συσκευασία τους. Κάθε χρόνο, η επιστημονική ομάδα του DLG, με έδρα τη Φρανκφούρτη, εξετάζει περισσότερα από 20.000 προϊόντα διατροφής από όλο τον κόσμο και επιβραβεύει όσα πληρούν τα αυστηρά κριτήρια ποιότητας του οργανισμού. Επιπλέον, στα Superior Taste Awards 2022 του Διεθνούς Ινστιτούτου Γεύσης ΙΤΙ, τα προϊόντα Κλασική Φέτα ΠΟΠ Ήπειρος και Βιολογική Φέτα ΠΟΠ Ήπειρος διακρίθηκαν με το Βραβείο Ανώτερης Γεύσης και δύο χρυσά αστέρια.

Κοινωνικές δράσεις Παπουτσάνης Karavaki Στο πλαίσιο των κοινωνικών δράσεων της Παπουτσάνης υπό το brand Karavaki, που πρόσφατα επαναλανσαρίστηκε στην ελληνική αγορά, η εταιρεία σε συνεργασία με τη Μασούτης προσφέρει εξοπλισμό διασώσεων και αντιμετώπισης καταστροφών στην Επίλεκτη Ομάδα Ειδικών Αποστολών Δήμου Θεσσαλονίκης. Στο πλαίσιο της σχετικής ενέργειας, με κάθε αγορά προϊόντων Κaravaki από τα καταστήματα Μασούτης ένα ποσό των εισπράξεων διατέθηκαν γι’ αυτό το σκοπό. Επιπλέον, η εταιρεία προσέφερε καλοκαιρινές διακοπές σε είκοσι ευάλωτες οικογένειες σε συνεργασία με το φιλανθρωπικό σωματείο «Οι Φίλοι του Παιδιού». Με κάθε αγορά προϊόντος Κaravaki από τη νέα σειρά αφρόλουτρων, σαμπουάν και κρεμοσάπουνων, η εταιρεία κάλεσε τους καταναλωτές να συμβάλλουν στη σχετική δράση.

16 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

Ζυμαρικά Ήλιος: Διεθνείς διακρίσεις

Η βιομηχανία ζυμαρικών Ήλιος απέσπασε δυο βραβεία Superior Taste Award 2022 στο διαγωνισμό του International Taste Institute των Βρυξελλών. Ειδικότερα, βραβεύθηκαν το Βιολογικό Σπαγγέτι 6 Ήλιος και το Kiddo Organic Pasta Little Dino-saurs by Helios. Η εταιρεία, που από το 2011 έχει αποσπάσει 32 βραβεύσεις και 53 αστέρια Superior Taste, διαθέτει δίκτυο διανομής πανελλαδικής κάλυψης και πραγματοποιεί εξαγωγές σε τριάντα χώρες των πέντε ηπείρων.

Λουξ: Συνέδριο Πωλήσεων και διάκριση

Στις 24 και 25 Ιουνίου πραγματοποιήθηκε στην Πάτρα το Ετήσιο Συνέδριο Πωλήσεων της Λουξ, με τίτλο: «Αντιμετωπίζοντας τις προκλήσεις της νέας εποχής», με τη συμμετοχή της διοίκησης, των στελεχών και των συνεργατών της εταιρείας από όλη την Ελλάδα. Στο πλαίσιο του συνεδρίου, οι συμμετέχοντες επισκέφτηκαν τις εγκαταστάσεις της εταιρείας και συζήτησαν για ζητήματα που αφορούν το τμήμα πωλήσεων. Εξάλλου, η Λουξ απέσπασε το βραβείο μάρκετινγκ «Γεώργιος Αυλωνίτης» στα βραβεία Made In Greece 2022. Με το βραβείο αυτό, που απονεμήθηκε πρώτη φορά φέτος, η Ελληνική Ακαδημία Μάρκετινγκ τίμησε τον εκλιπόντα ιδρυτή της και ομότιμο καθηγητή του Τμήματος Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Γεώργιο Αυλωνίτη.

Τρία νέα πάρκα τσέπης από την P&G Με δωρεά της P&G ολοκληρώθηκαν οι εργασίες και παραδόθηκαν τρία νέα πάρκα τσέπης σε Αττική και Θεσσαλονίκη. Η δράση υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος «Δημιουργούμε πάρκα τσέπης κάνουμε τις πόλεις μας πιο βιώσιμες». Ήδη τον τελευταίο ενάμιση χρόνο η P&G έχει χρηματοδοτήσει τη δημιουργία 10 πάρκων τσέπης συνολικά. Πρόκειται για αναξιοποίητους χώρους που αναβαθμίστηκαν αισθητικά και λειτουργικά, βάσει των αρχών της κυκλικής οικονομίας, με στόχο να συμβάλλουν στη βελτίωση του μικροκλίματος των περιοχών, στην αύξηση της βιοποικιλότητας και να αποτελέσουν σημείο συνάντησης για τους κατοίκους. Τα τρία πάρκα τσέπης βρίσκονται: στο Χαϊδάρι (έκτασης 170 τ.μ.), στο Νέο Κόσμο (έκτασης 200 τ.μ.) και στη Θεσσαλονίκη (έκτασης 690 τ.μ.). Με τις πρόσφατες προσθήκες των 3 νέων πάρκων τσέπης, η P&G έχει χρηματοδοτήσει δέκα πάρκα τσέπης σε Αττική και Θεσσαλονίκη, συνολικής έκτασης 4.700 τ.μ., με περισσότερα από 6.700 δέντρα και φυτά.

Δωρεά της Ελ Γκρέκο στον Σύλλογο Συνδρόμου Down Θερμή ήταν η ανταπόκριση του κόσμου στη δράση προσφοράς της Ελ Γκρέκο «Ζωγραφίζουμε έναν πιο όμορφο κόσμο», που πραγματοποιήθηκε με στόχο τη στήριξη του Συλλόγου Συνδρόμου Down Ελλάδος. Η εταιρεία ανακοίνωσε πως χάρη της ενεργού συμμετοχής του κοινού συγκεντρώθηκε το χρηματικό ποσό των 4.200 ευρώ, το οποίο διατέθηκε στον σύλλογο προς ενίσχυση του έργου του. Η ενέργεια, που διοργανώθηκε με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Σύνδρομο Down, ξεκίνησε στις 14 Μαρτίου και ολοκληρώθηκε στις 5 Απριλίου σε πέντε αλυσίδες σούπερ μάρκετ πανελλαδικά και μέσω του e-shop της Ελ Γκρέκο.

Κοινωνική Ντουλάπα Skip To Skip μέσα από τη νέα πρωτοβουλία «Κοινωνική Ντουλάπα Skip» καλεί τους καταναλωτές να δώσουν στα ρούχα τους δεύτερη ζωή ώστε να μην επιβαρύνουν το περιβάλλον. Η δράση οργανώνεται σε συνεργασία με την οργάνωση Fabric Republic και έχει στόχο τη συλλογή ρούχων που δεν χρειάζονται πια ώστε να προσφερθούν σε ευπαθείς ομάδες ή να δοθούν προς επαναξιοποίηση, στη βάση των αρχών της κυκλικής οικονομίας. Τα ρούχα που θα συλλέγονται από τις Κοινωνικές Ντουλάπες Skip θα πλένονται με απορρυπαντικά Skip και η Fabric Republic θα τα διαθέτει κατόπιν διαλογής σε ανθρώπους που τα έχουν ανάγκη. Σημειώνεται ότι η βιομηχανία ρούχων κατατάσσεται σήμερα ως η 2η πιο ρυπογόνος στον κόσμο.

Τρεις διακρίσεις για την SKAG H ελληνική εταιρεία παραγωγής χαρτικών ειδών γραφής και αρχειοθέτησης, SKAG, διακρίθηκε με δυο βραβεία στα Made in Greece 2022 και ένα βραβείο στα Bravo Sustainability Dialogues & Awards 2022, στις 20 Ιουνίου και 22 Ιουνίου αντίστοιχα. Στα Made in Greece 2022, η SKAG διακρίθηκε με Gold Award για το «Κλασέρ γραφείου SKAG» στην κατηγορία «Επώνυμο Καταναλωτικό Προϊόν» και με Silver Award για το «Τετράδιο SKAG super διεθνές». Τα δύο προϊόντα που διακρίθηκαν παράγονται στην Ελλάδα με ανακυκλώσιμα υλικά. Παράλληλα, στα Bravo Sustainability Dialogues & Awards 2022 η εταιρεία διακρίθηκε στον πυλώνα Κοινωνία για την πρωτοβουλία της με τίτλο «SKAG Τράπεζα Αίματος Εθελοντική Αιμοδοσία» που πραγματοποιεί εδώ και 25 χρόνια. H SKAG αριθμεί 102 άτομα προσωπικό και λειτουργεί σε ιδιόκτητη βιομηχανική μονάδα παραγωγής 24.000 τ.μ. στο Κρυονέρι Αττικής. Επιπλέον, έχει πιστοποιηθεί με το ISO 9001:2015 (Σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας), ISO 14001:2015 (Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης), ISO 45001:2018 (Σύστημα Διαχείρισης Υγείας και Ασφάλειας).

Το Lipton χορηγός του Πανελλήνιου Πρωταθλήματος Beach Volleyball Φέτος το καλοκαίρι το brand Lipton Ice Tea της PepsiCo Hellas υποστηρίζει την Ελληνική Ομοσπονδία Πετοσφαίρισης ως χορηγός του Πανελλήνιου Πρωταθλήματος Beach Volley Masters 2022. Το πρωτάθλημα διοργανώνεται σε τέσσερεις πόλεις της Ελλάδας: Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ξάνθη και Άγιο Νικόλαο Κρήτης. Ο κύκλος εργασιών της PepsiCo το 2021 ξεπέρασε τα 79 δισ. δολάρια και προήλθε κυρίως από τα προϊόντα Frito - Lay, Gatorade, Pepsi-Cola, Quaker και Tropicana. Το προϊοντικό portfolio της PepsiCo, διαθέτει 23 μάρκες που συνεισφέρουν στο συνολικό τζίρο περισσότερο από 1 δισ. δολάρια σε πωλήσεις η καθεμία.

Ιούλιος - Αύγουστος 2022 | σελφ σέρβις | 17

ΔΙΕΘΝΗ

Η Amazon θα έχει ξεπεράσει τη Walmart το 2024 Μέσα στους επόμενους 18 μήνες η Amazon αναμένεται να έχει γίνει ο μεγαλύτερος λιανέμπορος των ΗΠΑ, υπερσκελίζοντας την Walmart, σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών αγοράς Edge by Ascential. Καθώς το ηλεκτρονικό κανάλι κερδίζει όλο και μεγαλύτερο μερίδιο στην συνολική αξία των λιανικών πωλήσεων των ΗΠΑ, η Walmart φαίνεται ότι θα έχει χάσει τα πρωτεία της στις αρχές του 2024. Σύμφωνα με την έκθεση, μεταξύ 2021 και 2026 η Amazon θα «κατέχει» περισσότερα από 294 δισ. δολάρια αξίας πωλήσεων στην αγορά των ΗΠΑ, ενώ το μερίδιό της στην αγορά της λιανικής θα αγγίξει το 14,9% έναντι 10,8% σήμερα (CAGR 11,7%). Απεναντίας η Walmart θα δει το μερίδιό της να συρρικνώνεται στο 12,7% από 13,2% αντιστοίχως. Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με την ίδια πηγή, η αγορά της οργανωμένης λιανικής των ΗΠΑ άγγιξε τα 3,69 δισ. δολάρια το 2021, με τις πωλήσεις των ειδών παντοπωλείου να αντιστοιχούν σε 837,5 δισ. δολάρια. Στο τέλος του 2022 οι online πωλήσεις στις ΗΠΑ θα υπερβούν το ένα τρισεκατομμύριο δολάρια, ενώ το 2026 θα αντιστοιχούν στο 30,5% των συνολικών λιανικών πωλήσεων –εξ ου η πρωτοκαθεδρία της Amazon, που από την ίδρυσή της συστάθηκε ως κατά βάση ψηφιακή πλατφόρμα εμπορίου.

ΑΤΜ κρυπτονομισμάτων βάζει η Cardenas Markets! Δυνατότητα ανάληψης κρυπτονομισμάτων και πραγματοποίησης συναλλαγών με αυτά δίνει η Cardenas Markets στους πελάτες, που επισκέπτονται τα καταστήματά της σε τρεις πολιτείες –για την ώρα– στην επικράτεια των ΗΠΑ. Η ισπανική αλυσίδα ειδών παντοπωλείου υπέγραψε συμφωνία με την Bitcoin ATM, καθώς και με την εταιρεία διαχείρισης ψηφιακού συναλλάγματος Coin Cloud, ώστε να τοποθετήσει μηχανήματα που θα πραγματοποιούν συναλλαγές για περισσότερα από σαράντα ψηφιακά «νομίσματα» (DMCs)! Σύμφωνα με στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η Coin Cloud, οι ισπανόφωνοι καταναλωτές της αγοράς των ΗΠΑ χρησιμοποιούν πλέον τα ψηφιακά «νομίσματα» περισσότερο για αγορές και πληρωμές παρά για επενδύσεις και αποταμίευση. Για τις συναλλαγές απαραίτητη είναι η χρήση ενός e-wallet app από τον καταναλωτή, που μπορεί να έχει σε οποιαδήποτε κινητή συσκευή του. Η Coin Cloud διαχειρίζεται αυτή τη στιγμή περισσότερα από 5.800 DCMs, που είναι τοποθετημένα σε σημεία πώλησης ειδών παντοπωλείου στις ΗΠΑ και τη Βραζιλία.

18 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

Παραγγέλνουν από πολλούς grocers, παραλαμβάνουν σε ένα «κουτί»

Η υπηρεσία delivery παραγγελιών ειδών παντοπωλείου EasyBins ανακοίνωσε ότι θα μπορεί να παραδίδει στους πελάτες της, σε μια μόνον παραγγελία, προϊόντα ειδών παντοπωλείου τα οποία εκείνοι έχουν παραγγείλει online από διαφορετικές αλυσίδες, όπως π.χ. οι Walmart, Trader Joe’s, Whole Foods κ.ά. Μάλιστα, η start-up με έδρα το Κάνσας των ΗΠΑ υπόσχεται ότι οι πελάτες θα παραλαμβάνουν τα είδη που παρήγγειλαν «σε ένα μόνον κουτί» ανεξάρτητα από το πόσες αλυσίδες επέλεξαν για να γεμίσουν το «καλάθι» τους. Η EasyBins λειτουργεί σε οκτώ κεντρικές αγορές των ΗΠΑ κι έχει ανακοινώσει ότι έως το τέλος του έτους θα τις τριπλασιάσει. Επιπλέον, δίνει στους πελάτες της τη δυνατότητα να επιλέγουν δυο slots παράδοσης: Το απόγευμα της ίδιας ημέρας, εάν καταχωρήσουν τις παραγγελίες τους έως τις 12 το μεσημέρι, και την επόμενη ημέρα το πρωί για παραγγελίες που καταχωρούνται από τις 12 το μεσημέρι έως τις 10μμ. Ο κ. James Farmer, CEO της EasyBins, έχει δηλώσει ότι το βασικό κοινό πελατών της εταιρείας του είναι άνθρωποι με επιβαρυμένο καθημερινό πρόγραμμα, κάτοικοι κυρίως των προαστίων, που προτιμούν να ψωνίζουν από περισσότερους λιανέμπορους παρά να παραλαμβάνουν την παραγγελία τους σε λίγη ώρα από την ηλεκτρονική αποστολή της, κι ότι από αυτή την άποψη η εταιρεία του δεν ανταγωνίζεται ευθέως τις υπηρεσίες q-commerce.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΛΗΔΑ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ

Ρήξη εμπόρων-προμηθευτών φέρνουν οι ανατιμήσεις Η πλειονότητα των SKUs της Heinz εξαφανίστηκαν από τα ράφια του leader των βρετανικών σούπερ μάρκετ, Tesco. Η ρήξη της Tesco με την Heinz είναι η κορύφωση της έντονης διαμάχης που ξέσπασε μεταξύ τους, με την πρώτη να κατηγορεί τον αμερικανικό κολοσσό τροφίμων ότι έχει αυξήσει αδικαιολόγητα τις τιμές των προϊόντων της και την Tesco να αρνείται να περάσει «τις αδικαιολόγητες αυτές ανατιμήσεις στους πελάτες» της. Τα προϊόντα της Heinz έχουν εξαφανιστεί από τα φυσικά καταστήματα της Tesco, ενώ για την ώρα στην ιστοσελίδα της αλυσίδας υπάρχουν μόνον όσοι κωδικοί ήταν σε απόθεμα στις αποθήκες της. Από την πλευρά της η Heinz ανακοίνωσε στο βρετανικό Τύπο ότι οι ανατιμήσεις είναι αναγκαίες, λόγω της αύξησης του κόστους παραγωγής των προϊόντων, και δήλωσε πεπεισμένη ότι θα βρεθεί μια λύση στην κρίση με την Tesco.

Πρόθυμοι να πληρώσουν για premium πρόγραμμα πιστότητας Περισσότεροι από ένας στους δυο καταναλωτές είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν για ένα premium πρόγραμμα πιστότητας, που θα τους εξασφαλίζει άμεση έκπτωση στα είδη παντοπωλείου που ψωνίζουν από τα σούπερ μάρκετ. Μάλιστα, οι εκπτώσεις στα συγκεκριμένα προϊόντα φαίνεται ότι είναι το σημαντικότερο πλεονέκτημα που αποζητούν οι καταναλωτές, αφού κατά το 65% δηλώνουν πρόθυμοι να πληρώσουν για να έχουν τις σχετικές εκπτώσεις. Ακολουθούν όσοι προτίθενται να έχουν επί πληρωμή ένα πρόγραμμα πιστότητας με εκπτώσεις για την προμήθεια καυσίμων (50% των ερωτηθέντων) και ειδών ένδυσης και υπόδησης (επίσης 50%). Τα σχετικά ευρήματα προέκυψαν από γκάλοπ της εταιρείας ερευνών για θέματα εξυπηρέτησης πελατών Clarus, σε δείγμα 2.500 καταναλωτών στις ΗΠΑ. Κατά το 78% δήλωσαν πρόθυμοι να ενταχθούν σε κάποιο premium πρόγραμμα πιστότητας, ενώ κατά το 72% δήλωσαν ότι ήδη είναι μέλη τουλάχιστον σε ένα τέτοιο. Ενδιαφέρον είναι ότι το 83% των καταναλωτών που είναι σε κάποιο παραδοσιακό πρόγραμμα πιστότητας φέρονται πρόθυμοι να πληρώσουν για κάποιο premium πρόγραμμα, αν τους προσφερθεί από το brand της προτίμησής τους. Επίσης, μεταξύ όσων δήλωσαν θετικοί στο να πληρώσουν για ένα premium πρόγραμμα, το 46% είναι διατεθειμένοι να πληρώνουν μέχρι 50 δολάρια το χρόνο και το 22%, μέχρι 100 δολάρια.

Γιατί οι καταναλωτές επιλέγουν plant based Τα κίνητρα των καταναλωτών όταν αγοράζουν plant based προϊόντα, είτε από τα φυσικά καταστήματα είτε από τα e-shops, αποτυπώνει έρευνα της Shopkick σε δείγμα 16.000 καταναλωτών στις ΗΠΑ. Σύμφωνα με το πόρισμά της, κατά το 78% οι ερωτηθέντες απάντησαν ότι επιλέγουν plant based προϊόντα διατροφής για «τα πλεονεκτήματα που προσφέρουν στην υγεία», ενώ κατά το 49% ότι τα αγοράζουν «τις περισσότερες φορές που ψωνίζουμε είδη παντοπωλείου». Επίσης, κατά το 57% οι ερωτηθέντες δήλωσαν ότι σε κάθε «καλάθι» αγορών τους με είδη παντοπωλείου η αξία των plant based προϊόντων ανέρχεται σε δέκα δολάρια τουλάχιστον. Σχετικά με την εικόνα των καταναλωτών για το κόστος αγορών των συγκεκριμένων προϊόντων, οι συμμετέχοντες στην έρευνα απάντησαν πως δεν τα θεωρούν αξιοσημείωτα ακριβότερα από τα συμβατικά είδη διατροφής, τα οποία υποκαθιστούν ως εναλλακτική διαιτολογική λύση. Ειδικότερα, περισσότεροι από έναν στους δυο σχολίασαν ότι τα plant based προϊόντα είναι από ένα έως πέντε δολάρια ακριβότερα από τα αντίστοιχα συμβατικά ή παραδοσιακά. Σε ό,τι αφορά τις κατηγορίες προϊόντων, στις οποίες οι καταναλωτές ενδιαφέρονται να υποκαθιστούν τα συμβατικά με plant based προϊόντα, δήλωσαν κατά σειρά προτίμησης τα προϊόντα γάλακτος, κρέατος, τα προϊόντα υδατανθράκων (ζυμαρικά, ζύμες), τα snacks, τα γαλακτοκομικά προϊόντα (βούτυρα, γιαούρτια) και τα γλυκίσματα (παγωτά, ζαχαρώδη). Τέλος, όσοι δήλωσαν ότι δεν τα αγοράζουν, ερωτηθέντες «γιατί;», απάντησαν κατά το 78% «διότι δεν γνωρίζουμε αρκετές πληροφορίες γι’ αυτά». H Shopkick είναι app σύγκρισης τιμών και προϊόντων παντοπωλείου σε ηλεκτρονικά marketplaces και ηλεκτρονικά καταστήματα αλυσίδων σούπερ μάρκετ.

Ιούλιος - Αύγουστος 2022 | σελφ σέρβις | 19

ΑΓΟΡΑ

Πάνε κι έρχονται οι νέοι τιμοκατάλογοι χονδρικής Νέα ώθηση στις τιμές προς τα πάνω με την ίδια ένταση, ίσως και μεγαλύτερη, συνεχίζει να δίνει το σπιράλ των ανατιμήσεων στα βασικά αγαθά, καθώς τα σούπερ μάρκετ δέχονται καθημερινά νέους τιμοκαταλόγους χονδρικής από τους προμηθευτές τους, οι συνέπειες των οποίων θα φανούν σταδιακά ως τον Σεπτέμβριο. Οι περισσότεροι βιομηχανικοί προμηθευτές και εισαγωγείς έχουν ανατιμήσει πάνω από τρεις φορές τα προϊόντα τους τούς τελευταίους μήνες, ενώ συχνά τα μεσοδιαστήματα από ανατίμηση σε νέα ανατίμηση δεν ξεπερνούν τις λίγες εβδομάδες.

σο οι τιμές χονδρικής θα αυξάνονται, τόσο οι ανατιμήσεις στα ράφια των εταιρειών του κλάδου θα συνεχίζονται» τονίζει γνωστό στέλεχος της αγοράς, προσθέτοντας πως όλες οι ενδείξεις προετοιμάζουν τους παραγωγούς και τους διανομείς των FMCG για μακροχρόνιες περιπέτειες πληθωρισμού. Κάτι τέτοιο θα έχει δυσμενέστατες συνέπειες στη ζήτηση, δεδομένου του πεπερασμένου ορίου των εισοδηματικών αντοχών του μέσου νοικοκυριού, το οποίο πέραν των ανατιμήσεων στα είδη πρώτης ανάγκης αντιμετωπίζει από το φθινόπωρο πέρυσι ανυπέρβλητες δυσκολίες διαχείρισης των ανελαστικών δαπανών, που συνδέονται με την κατανάλωση ενεργειακών προϊόντων, οι τιμές των οποίων έχουν πάρει «φωτιά» πολλαπλάσιας έντασης εκείνης που «γλύφει» τα ράφια της λιανικής. Τα στελέχη των σούπερ μάρκετ, κάνοντας τον απολογισμό για τα όσα έχουν συμβεί μέχρι σήμερα με τις τιμές, διαπιστώνουν ότι από τον Αύγουστο πέρυσι οι ανατιμήσεις δεν έχουν προηγούμενο ούτε από άποψη έντασης ούτε από άποψη ταχύτητας χρόνου επιβολής τους.

ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΉ ΤΗΣ ΔΡΑΧΜΉΣ

«Η υπόθεση θυμίζει εποχές δραχμής», σχολιάζουν υψηλόβαθμοι παράγοντες της οργανωμένης λιανικής, προσθέτοντας ότι «μπορεί ο εσωτερικός πληθωρισμός των σούπερ μάρκετ να διαμορφώνεται στα όρια του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή της χώρας, όμως οι μεταβολές των τιμών χονδρικής κινούνται σε πολλαπλάσια επίπεδα. Τα σούπερ μάρκετ απορροφούν ένα μέρος των διαφορών ανά κωδικό, γνωρίζοντας ότι το μέσο νοικοκυριό

20 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

δεν αντέχει άλλο την πίεση της ακρίβειας». Προσθέτουν δε ότι οι επιχειρήσεις του κλάδου απορροφούν και το μεγαλύτερο μέρος του ενεργειακού τους κόστους, το οποίο είναι πολλαπλάσιο του μέσου πληθωρισμού. Το αποτέλεσμα είναι ότι κατ’ αυτόν τον τρόπο ψαλιδίζονται τα καθαρά αποτελέσματα του κλάδου, με κίνδυνο ορισμένες αλυσίδες να εμφανίσουν στα τέλη του 2022 αρνητικά καθαρά αποτελέσματα. Τούτο, άλλωστε, το αποτυπώνουν πρόσφατα στοιχεία έρευνας του ΙΕΛΚΑ, σύμφωνα με τα οποία το 56% των επιχειρήσεων του κλάδου (προμηθευτικών και λιανεμπορικών) αναμένουν χειρότερο οικονομικό αποτέλεσμα φέτος έναντι του 2021, ενώ 1 στις 4 επιχειρήσεις προβλέπει ζημιές. Όλοι συμφωνούν ότι το κόστος της ενέργειας, οι διεθνείς τιμές των πρώτων υλών και των καυσίμων, που επιβαρύνουν ιδιαίτερα το μεταφορικό κόστος, αποτελούν τις βασικές αιτίες των ανατιμήσεων. Κατά την ίδια έρευνα, οι 9 στις 10 επιχειρήσεις έχουν απορροφήσει ένα μέρος των ανατιμήσεων, ενώ περίπου το 1/4 της αύξησης του κόστους των επιχειρήσεων δεν έχει περάσει στις τελικές τιμές. Σημειώνουμε ότι οι συμμετέχοντες στην έρευνα χαρακτήρισαν τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία σοβαρότερες από εκείνες της πανδημίας.

ΣΤΟ 12% Ο ΚΛΑΔΙΚΌΣ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΌΣ

Οι τελευταίες πληροφορίες σχετικά με τα όσα ήδη έχουν συμβεί μέχρι την πρώτη εβδομάδα του Ιουλίου στα ράφια των σούπερ μάρκετ, αναφέρουν ότι μεσοσταθμικά οι ανατιμήσεις έχουν ήδη διαμορφωθεί στο 12% (μέσος «εσωτερικός» ή κλαδικός πληθωρισμός)

σε ετήσια βάση. Κατά τις ίδιες πληροφορίες, με βάση τις μεταβολές τιμών που πέρασαν στο ράφι έως τώρα έναντι της αντίστοιχης περιόδου πέρυσι, ορισμένες από τις υψηλότερες ανατιμήσεις καταγράφονται στο αλεύρι 35%, στο σιμιγδάλι 34%, στα λάδια 32%, στα ζυμαρικά και τα πουλερικά 20%, στα τυροκομικά 16%, στον καφέ και στα γαλακτοκομικά 14%, στα σνακ 11%, στα γιαούρτια και τα αναψυκτικά 9%, στα αλλαντικά 8%, στα εμφιαλωμένα νερά 7% και στα βρεφικά γάλατα και το αρνί 2%. Σε ό,τι αφορά τις άλλες κατηγορίες προϊόντων εκτός των ειδών διατροφής, οι σημαντικότερες ανατιμήσεις διαπιστώνονται στις παιδικές πάνες και τα απορρυπαντικά και είναι της τάξης του 7%, στα αποσμητικά και τα αντιηλιακά, που είναι 6% και στα προϊόντα στοματικού διαλύματος και ατομικής υγιεινής, που είναι 3%. Όλες οι προαναφερόμενες μεταβολές είναι μόλις ορισμένες από τις αυξήσεις τιμών που φέρνει το εισαγόμενο κύμα ακρίβειας και που εκτινάσσουν τον πληθωρισμό της χώρας σε επίπεδο υψηλότερο του 12%, καθώς δεν υπάρχει πλέον προϊόν ή υπηρεσία που να μην έχει ανατιμηθεί, έστω και κατά ένα μικρό ποσοστό.

ΦΙΞΑΡΙΣΜΈΝΕΣ ΟΙ ΑΝΑΤΙΜΉΣΕΙΣ ΈΩΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΣΕΠΤΈΜΒΡΙΟ

Η τρέλα των ανατιμήσεων θα συνεχιστεί και το επόμενο τρίμηνο, καθώς οι προμηθεύτριες εταιρείες έχουν ήδη ανακοινώσει νέες για την περίοδο Ιουλίου-Σεπτεμβρίου. Συγκεκριμένα, πηγές της αγοράς αναφέρουν ότι στα τυροκομικά οι προαναγγελθείσες ανατιμήσεις φθάνουν το 4%, στα κατεψυγμένα λαχανικά το

ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

10%, στις κονσέρβες το 14%, στα καλλυντικά το 25%, στα τυποποιημένα τρόφιμα το 14% στα χαρτικά το 15%, στα καθαριστικά το 4%, στα προϊόντα φροντίδας σώματος το 16%, στις φρυγανιές το 5%, στις μαργαρίνες το 9%, στις μπίρες το 6%, στα γαλακτοκομικά το 11% και στα προϊόντα περιποίησης προσώπου το 31%. Οι εν λόγω μεταβολές τιμών είναι βέβαιο ότι θα ενισχύσουν σημαντικά τον πληθωρισμό τους επόμενους τρεις μήνες, ο οποίος τον Ιούνιο αυξήθηκε στο 13% σε ετήσια βάση, με τον εναρμονισμένο δείκτη αυξημένο κατά 12% από 10,5% τον περασμένο Μάιο, σύμφωνα με την Eurostat. Σημειώνουμε μάλιστα ότι στην κατάταξη, βάσει των στοιχείων της Eurostat, η Ελλάδα καταλαμβάνει την πέμπτη θέση μεταξύ των χωρών-μελών της Ευρωζώνης με τον υψηλότερο πληθωρισμό. Από το ξέσπασμα της ενεργειακής κρίσης, μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία και την επιβολή οικονομικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας, ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη έφτασε στο 8,6% τον Ιούνιο έναντι 8,1% τον Μάιο. Ο υψηλότερος πληθωρισμός στην Ευρωζώνη (22%) καταγράφηκε στην Εσθονία, με δεύτερη τη Λιθουανία (20,5%), τρίτη τη Λετο-

Μπορεί ο κλαδικός πληθωρισμός να διαμορφώνεται στα όρια του ΔΤΚ της χώρας, αλλά οι μεταβολές των τιμών χονδρικής είναι κατά πολύ μεγαλύτερες. Τα σούπερ μάρκετ απορροφούν ένα μέρος των διαφορών, γνωρίζοντας ότι το μέσο νοικοκυριό δεν αντέχει άλλο νία (19%) και τέταρτη τη Σλοβακία (12,5%). Ακολούθησε στην πέμπτη θέση, όπως είπαμε, η Ελλάδα με πληθωρισμό 12% και έπονταν η Σλοβενία με 10,8%, το Βέλγιο με 10,5%, η Ισπανία με 10% και η Πορτογαλία με πληθωρισμό 9%.Επισημαίνουμε ότι ο εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή στην περίπτωση της Ελλάδας τον Ιούνιο είχε την τρίτη μεγαλύτερη μηνιαία αύξηση, 2,5% σε σχέση με τον Μάιο –στην πρώτη θέση βρέθηκε η Εσθονία με αύξηση 2,8% και στη δεύτερη η Σλοβενία με 2,3%. Σύμφωνα πάντα με την Eurostat, περισσότερο από το μισό του πληθωρισμού της Ευρω-

ζώνης (οι 5 ποσοστιαίες μονάδες από τις 8,6) αποδίδεται στις ανατιμήσεις των ενεργειακών προϊόντων. Ειδικότερα, όπως εκτιμάται, ο πληθωρισμός χωρίς την επίδραση των ανατιμήσεων στα καύσιμα και τα ανεπεξέργαστα τρόφιμα θα κυμαινόταν περί το 4%. Σχετικά επισημαίνουμε ότι τον Ιούνιο με υψηλό δείκτη μεταβολής καταγράφηκαν οι τιμές των ενεργειακών προϊόντων (αύξηση 41,9%), των φρέσκων τροφίμων –δηλ. κρεάτων, ψαριών, λαχανικών, φρούτων κ.ά.)– (11,1%), των μη ενεργειακών βιομηχανικών προϊόντων (4,3%) και των υπηρεσιών (3,4%). 

Ιούλιος - Αύγουστος 2022 | σελφ σέρβις | 21

ΑΓΟΡΑ

Τα συν, τα πλην, οι «άσοι» και οι προκλήσεις της περιόδου Ο ανταγωνισμός για την εξασφάλιση της υψηλότερης δυνατής συμμετοχής στον πληθωριστικό τζίρο, αλλά και στον αποκαταστημένο φέτος τζίρο από την έλευση του διεθνούς τουρισμού, η μάχη στα μετόπισθεν για τη συγκράτηση του λειτουργικού κόστους και τη διάσωση των κερδοφοριών, η αναπροσαρμογή των πολιτικών μάρκετινγκ για την αποτελεσματικότερη δυνατή προσέγγιση των καταναλωτών εν μέσω καταιγίδας ανατιμήσεων και, φυσικά, η αδιάκοπη μέριμνα για τη σύναψη νέων συμφωνιών εξαγοράς μικρότερων αλυσίδων προκαλούν σήμερα τους ισχυρούς του κλάδου.

ε μια περίοδο το κλίμα της οποίας καθορίζεται από δύο παράλληλες κρίσεις – στη δημόσια υγεία που κλιμακώνεται εκ νέου και τη γεωπολιτική, που ανατρέπει τα σχέδια όλων–, οι επιχειρηματίες και οι επιτελείς τους μήνες τώρα προσπαθούν να προλαβαίνουν τις εξελίξεις, που μεταλλάσσουν τους όρους του παιχνιδιού με απίστευτη ταχύτητα και απρόβλεπτα. Όλοι ξέρουν ότι τα χειρότερα έπονται, αλλά οι προβλέψεις είναι αδύνατες. Το μόνο βέβαιο είναι ότι η αγορά φέτος θα απωλέσει κέρδη και μάλιστα πολλά. Ήδη οι αλυσίδες εδώ και μήνες θυσιάζουν ένα μέρος της κερδοφορίας τους στο βωμό του ανταγωνισμού, όπως αυτός επανακαθορίστηκε από τον υψηλό πληθωρισμό και τις περιορισμένες δυνατότητες των νοικοκυριών να δαπανούν όσα θα ήθελαν για τα καθημερινά τους ψώνια. Η διαρροή των κερδών θα έχει διαφορετικές επιδράσεις από εταιρεία σε εταιρεία. Ορισμένες δεν θα αποφύγουν ως το τέλος του χρόνου να δουν το πρόσημο στα καθαρά αποτελέσματά τους να γυρνά από θετικό σε αρνητικό. Αυτό δεν συνιστά κατ’ ανάγκην μια έκτακτη συνθήκη, λένε οι μάνατζερ του κλάδου, συνιστώντας ψυχραιμία, ώστε στα τέλη του 2023 οι «κοκκινισμένοι» ισολογισμοί να «πρασινίσουν» πάλι. Όμως, δεν αποκλείεται κάποιοι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες να αισθανθούν αφόρητα πιεσμένοι, ώστε να επιδιώξουν την έξοδό τους από την αγορά. Πάντως, αυτό που δηλώνεται από κάθε πλευρά είναι ότι οι

22 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

ισολογισμοί όλων των εταιρειών του κλαδικού «ρετιρέ» θα κλείσουν φέτος με κέρδη, αν και πιεσμένα σε απόλυτη αξία.

ΤΟ ΚΌΣΤΟΣ ΤΗΣ ΕΝΈΡΓΕΙΑΣ ΒΆΖΕΙ ΦΩΤΙΈΣ

Κρίσιμος παράγοντας για τον τελικό καθορισμό των καθαρών αποτελεσμάτων του κλάδου είναι το ενεργειακό κόστος, το οποίο κυρίως στην περίπτωση των μικρομεσαίων αλυσίδων αποδεικνύεται δυσβάστακτο. Κάποιες απ’ αυτές, μη διαθέτοντας επαρκή αποθέματα δυνάμεων, ίσως λυγίσουν υπό το βάρος των ζημιών. Εξάλλου, η διάταξη που βάζει «κόφτη» στα περιθώρια του κέρδους των εταιρειών του κλάδου, ακυρώνει τις προσπάθειές τους να ρεφάρουν το υπέρμετρα αυξημένο ενεργειακό τους κόστος, μέσω κινήσεων διόρθωσης των κερδών τους. Έτσι, κατά το κοινώς λεγόμενο «κερδισμένοι θα βγουν μόνο όσοι έχουν το πλεονέκτημα της χρηστής διαχείρισης»... Στα θετικά της χρονιάς λογαριάζεται το γεγονός ότι η αγορά του κλάδου δεν αναμένεται να παρουσιάσει ζωτικά προβλήματα ρευστότητας παρά το αυξημένο κόστος προμήθειας των προϊόντων. Ζήτημα ρευστότητας, αλλά περιορισμένης έκτασης, ετέθη στην πρώτη φάση της εφαρμογής του νέου θεσμικού πλαισίου, σχετικά με τη μείωση των καθυστερήσεων στις πληρωμές για την προμήθεια των νωπών προϊόντων. Αντιμετωπίστηκαν, όμως, και έκτοτε τα σούπερ μάρκετ πορεύονται με ασφαλή τα αναγκαία ταμειακά τους αποθέματα.

ΑΠ’ ΤΟ ΚΑΚΌ ΣΤΟ ΧΕΙΡΌΤΕΡΟ ΟΙ ΠΩΛΉΣΕΙΣ ΣΕ ΌΓΚΟ

Στο πεδίο των πωλήσεων οι αλυσίδες δίνουν τη μάχη τους, προκειμένου να κρατήσουν το τζίρο τους ανοδικό. Οι προβλέψεις των ειδικών αναλυτών λένε ότι το 2022 ο κλαδικός τζίρος θα κλείσει κυμαινόμενος μεταξύ μηδενικής και οριακής έως περιορισμένης ανάπτυξης. Προφανώς η όποια αύξηση εσόδων θα αποδοθεί στον πληθωρισμό, δεδομένου ότι από άποψη όγκου πωλήσεων η εικόνα της αγοράς αρχίζει να είναι οικτρή. Ήδη στο πρώτο εξάμηνο του έτους ο κλάδος εμφάνισε μείωση του όγκου πωλήσεων περίπου κατά 7%, με τον εσωτερικό πληθωρισμό να έχει φθάσει τον Ιούνιο στο 12%, έχοντας ξεκινήσει από 5% τον Ιανουάριο. Στο πλαίσιο αυτό, ο μέσος κλαδικός πληθωρισμός σήμερα είναι της τάξης του 7%-8%, εξασφαλίζοντας μια μικρή ανοδική ανάσα σε ό,τι αφορά τα έσοδα του κλάδου. Αξιολογώντας λογιστικά τον υψηλό πληθωρισμό, μπορεί να ειπωθεί, πάντως, ότι εξασφαλίζει στις αλυσίδες ένα περιθώριο να διαχειρίζονται με χαμηλότερο κόστος τα εμπορεύματα. Ο μικρότερος διακινούμενος όγκος αγαθών σε συνδυασμό με τις αυξημένες τιμές προφανώς εξυπηρετεί από άποψη κόστους τις αλυσίδες, στηρίζοντας εν μέρει τα καθαρά τους αποτελέσματα, που πιέζονται από το αυξημένο ενεργειακό κόστος. Όμως, την ίδια στιγμή το κλίμα της αγοράς δημιουργεί αρνητική ψυχολογική προδιάθεση στον καταναλωτή, ο οποίος αγοράζει πλέον βάσει λίστας, περιορίζοντας τις αυθόρμητες

ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

επιλογές του, όπως και τις δαπάνες του για αγορές premium προϊόντων, τα οποία ως γνωστόν αφήνουν μεγαλύτερο κέρδος στο λιανέμπορο.

Ο «ΆΣΟΣ» ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΎ

Στα συν της περιόδου πρέπει να λογαριάσουμε ασφαλώς το ξαναζωντάνεμα της τουριστικής κίνησης, η οποία φέρνει φρέσκο χρήμα στην οικονομία. Σε ό,τι αφορά ειδικότερα την κλαδική αγορά, φέτος δίνεται πολύ σημαντική ώθηση στις πωλήσεις χονδρικής. Πράγματι, φαίνεται ότι τα cash & carry θα κερδίσουν όσα έχασαν τα δύο τελευταία χρόνια, λόγω της πανδημίας. Φυσικά αναμένεται ότι θα επωφεληθούν και τα σούπερ μάρκετ που εδρεύουν σε τουριστικές περιοχές, αυξάνοντας αισθητά τις πωλήσεις τους.

BIG DEALS

Ανεξαρτήτως από τις κρίσεις, πάντως, οι ισχυροί του κλάδου δεν έπαψαν ούτε στιγμή να ενδιαφέρονται για νέες εξαγορές ή στρατηγικές συμφωνίες. Οι επαφές λοιπόν συνεχίζονται, με τους μεγάλους της αγοράς να κάθονται από τη μια πλευρά του τραπεζιού και τους μικρομεσαίους από την άλλη. Η τελευταία περίοδος «ανήκει» στη Μασούτης, η οποία ολοκλήρωσε σχετικά πρόσφατα τη στρατηγική συνεργασία της με τον SYNKA και, σύμφωνα με πληροφο-

Αυτό που δηλώνεται από κάθε πλευρά είναι ότι οι ισολογισμοί όλων των εταιρειών του κλαδικού «ρετιρέ» θα κλείσουν φέτος με κέρδη, αν και πιεσμένα σε απόλυτη αξία ρίες, βρέθηκε πολύ κοντά στο κλείσιμο της εξαγοράς της αλυσίδας Bazaar. Πηγές του «σελφ σέρβις» ισχυρίζονται ότι οι δύο πλευρές δεν τα βρήκαν στον τρόπο καταβολής του τιμήματος, αλλά επισήμως από τις εμπλεκόμενες εταιρείες δεν δηλώθηκε το παραμικρό…

ΤΙ ΠΡΆΤΤΟΥΝ ΟΙ ΙΣΧΥΡΟΊ

Μένοντας στο στρατόπεδο των ισχυρών, πληροφορίες αναφέρουν ότι η ΕΥΣ συνεχίζει και φέτος να κερδίζει μερίδια αγοράς από τους ανταγωνιστές της, διαπιστώνοντας, στο μεταξύ, μια περιορισμένη στροφή των νοικοκυρι-

ών από τα υπέρ μάρκετ στα κλασικά σούπερ μάρκετ. Η εξέλιξη αυτή, σχολιάζουν στελέχη του κλάδου, αποδίδεται στην ψευδαίσθηση του μέσου καταναλωτή ότι η πανδημία έχει τελειώσει, αν και όπως φαίνεται, η πανδημία δεν περιμένει καν το φθινόπωρο για να θυμίσει ότι οι ελαφρότητες μαζί της τιμωρούνται. Από την πλευρά της ΑΒ Βασιλόπουλος φαίνεται ότι κάνει μια γενναία προσπάθεια να αναστρέψει την καθοδική πορεία των εσόδων της, με επιθετική πολιτική τιμών κυρίως στο πεδίο των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, όπως και με ένταση των προσφορών της γενικότερα. Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι η σχετική προσπάθεια φέρνει αποτελέσματα, αλλά απέχουν από τον επιδιωκόμενο στόχο της εταιρείας. Επίσης, τα My Market φαίνεται ότι διατηρούν τις δυνάμεις τους από άποψη τζίρου και μεριδίων αγοράς, η Πέντε κινείται προς την ίδια κατεύθυνση, η Lidl, σύμφωνα με πληροφορίες, έκλεισε τον Φεβρουάριο την εταιρική της χρήση με αύξηση κύκλου εργασιών, αλλά στη νέα (γι’ αυτήν) χρήση εμφανίζει μια κάποια κόπωση επιδόσεων, ενώ η Market In φέρεται ν’ αυξάνει το τζίρο της, βασισμένη κυρίως στην ταχεία επέκταση του δικτύου των καταστημάτων της. 

Ιούλιος - Αύγουστος 2022 | σελφ σέρβις | 23

ΑΓΟΡΑ

«Όλοι συζητούν με όλους» και κάποιοι εξαγοράζονται… Ένας νέος κύκλος εξαγορών και συγχωνεύσεων ανοίγει για τον κλάδο, με το ενδιαφέρον αυτή τη φορά να επικεντρώνεται στις μικρομεσαίες αλυσίδες. ΕΥΣ, Metro και Μασούτης, έχοντας οδηγηθεί σε επιτυχημένη ωρίμανση των δομών –κατόπιν εξαγοράς, αντίστοιχα– των αλυσίδων Μαρινόπουλος, Αφοί Βερόπουλοι και Προμηθευτική, ήρθε η ώρα να αναζητήσουν, αυτοί και οι αμέσως επόμενοι ανταγωνιστές τους στην κλίμακα ισχύος του κλάδου, νέα πεδία πρόσκτησης «έτοιμου» τζίρου, μέσω εξαγορών, αυτή τη φορά μεταξύ των τοπικών αλυσίδων.

ΠΑΙΧΝΊΔΙ ΚΑΙ ΜΕΤΑΞΎ ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΊΩΝ

Όμως κινήσεις συγκέντρωσης γίνονται και μεταξύ των μικρομεσαίων εταιρειών. Το τελευταίο παράδειγμα είναι η απορρόφηση από την Kosmoplus της βορειοελλαδίτικης αλυσίδας σούπερ μάρκετ Smart Price, δυναμικού έξι καταστημάτων στη Βόρεια Ελλάδα. Οι δύο εταιρείες, που από κοινού αθροίζουν έναν τζίρο της τάξης των 37 εκατ. ευρώ, έχουν ήδη υπογράψει από τις 29 Ιουνίου το σχέδιο σύμβασης της συγχώνευσης.

δη οι ισχυροί διαβουλεύονται με μικρομεσαίους των τοπικών ή περιφερειακών αγορών και στο κέντρο των σχετικών διαβουλεύσεων έχουν βρεθεί γνωστές αλυσίδες. Κατά το κοινώς λεγόμενο «όλοι συζητούν με όλους»... Ο SYNKA ανταποκρινόμενος, έκανε την πρώτη κίνηση συμπράττοντας με τη Μασούτης, στο πλαίσιο της δημιουργίας κοινού εταιρικού σχήματος, που εξασφαλίζει αφενός την επέκταση της Μασούτης στο Αιγαίο και το Ιόνιο και αφετέρου την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του SYNKA στην αγορά της Κρήτης. Η Μασούτης, μάλιστα, φέρεται αποφασισμένη να μείνει στο παιχνίδι του νέου κύκλου εξαγορών και με άλλες ενέργειες επιθετικής επέκτασης. Πληροφορίες τη φέρουν να διαβουλεύτηκε με την Bazaar την εξαγορά της, χωρίς, ωστόσο, σχετική συμφωνία. Οι πληροφορίες μας λένε ότι οι δύο πλευρές «δεν τα βρήκαν» και οι διαπραγ-

24 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

ματεύσεις διακόπηκαν. Για πάντα; Ο χρόνος θα δείξει... Πάντως, τόσο από την πλευρά της Μασούτης όσο και της Bazaar δεν έγινε κανένα σχόλιο, αν και καπνός χωρίς φωτιά δεν υπάρχει. Η αγορά αναμένει κινήσεις επιθετικής επέκτασης και από την ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός, η οποία αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια μέσω ανάλογων συμφωνιών, όπως και από την Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες, που επίσης επιδιώκει στρατηγικά τη μεγέθυνσή της κατ’ αυτόν τον τρόπο. Ωστόσο, την τελευταία έκπληξη την έκανε η Market In, η οποία –ενώ δεν παύει να επεκτείνεται ταχύτατα, καπαρώνοντας τα ακίνητα που εγκαταλείπουν κλαδικές εταιρείες που αποχωρούν από την ενεργό δράση– πρόσφατα προχώρησε σε συμφωνία εξαγοράς της Χαράς ΑΕ, της μεγαλύτερης τοπικής αλυσίδας σούπερ μάρκετ της Χίου, δυναμικού 9 καταστημάτων, τα οποία ήδη από την 1η Ιουλίου λειτουργούν υπό τη διεύθυνση της Market In.

Στελέχη της αγοράς θεωρούν βέβαιο ότι στο αμέσως επόμενο διάστημα και σε βάθος το πολύ δύο ετών η «ζώνη» των μικρομεσαίων εταιρειών θα έχει αναδιαμορφωθεί σε μεγάλο βαθμό. Στη διαδικασία αυτή φαίνεται ότι θα συμμετάσχει ενεργά και η Carrefour, η οποία, όπως δηλώνει, προτίθεται να «ανοίξει» το δίκτυό της με το σύστημα της δικαιόχρησης, εντάσσοντας σε αυτό μικρές τοπικές αλυσίδες, που θα θελήσουν να διασφαλίσουν το μέλλον τους υπό το γαλλικό σήμα. Κανείς δεν αποκλείει την εκδήλωση πρωτοβουλιών εξαγοράς τοπικών αλυσίδων από τις ΕΥΣ, Metro και Πέντε, οι οποίες έχουν πράξει ανάλογα στο παρελθόν, όπως και από την ΑΒ Βασιλόπουλος, η οποία έχει άμεσες ανάγκες ενίσχυσης του τζίρου της. Από το παιχνίδι των εξαγορών είναι μάλλον δεδομένο ότι θα απόσχει η Lidl, καθώς στρατηγικά στηρίζει την επέκτασή της αποκλειστικά στις δικές της δυνάμεις. 

ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

A B Β Α Σ Ι ΛΟ Π ΟΥΛΟΣ

Οι προκλήσεις της νέας διοίκησης Νέα σελίδα καλείται να γυρίσει η ΑΒ Βασιλόπουλος από το φθινόπωρο. Η ανάληψη της ηγεσίας της από τον κ. Νίκο Λαβίδα στις 22 Αυγούστου θα σημάνει πιθανώς τη χάραξη νέας στρατηγικής για την εταιρεία, η οποία βρίσκεται αντιμέτωπη με μια σειρά προκλήσεων, λειτουργώντας σε συνθήκες αντιξοότητας, καθώς η οικονομία ζει μια τρίτη εν σειρά κρίση, την ενεργειακή, ως γενικευμένη κρίση ακρίβειας, μετά την κρίση δημόσιου χρέους και την κρίση στη δημόσια υγεία. εισοδηματική πίεση, την οποία υφίστανται τους τελευταίους μήνες τα νοικοκυριά, σε κάθε περίπτωση θα καταστήσει δυσκολότερη τη επίτευξη των στόχων της νέας διοίκησης της ΑΒ Βασιλόπουλος. Πρώτο και κρισιμότερο στοίχημα για τον κ. Λαβίδα θα είναι η οργάνωση της νέας ηγετικής ομάδας, η οποία θα αναλάβει την ευθύνη να οδηγήσει την εταιρεία στην «επόμενη ημέρα». Υπενθυμίζεται ότι εκτός από τον κ. Βασίλη Σταύρου, ο οποίος παραιτήθηκε από τη θέση του CEO της εταιρείας προ ολίγων μηνών, αποχώρησαν από αυτήν και ορισμένα από τα παλαιότερα στελέχη της, έτσι ώστε το ανώτατο διοικητικό δυναμικό της αποδυναμώθηκε αρκούντως, υποχρεώνοντας τους μετόχους της να προβούν σε έκτακτες κινήσεις, προκειμένου να καλυφθούν τα κενά, μέχρι η ΑΒ Βασιλόπουλος να αποκτήσει νέα διοικητική ομάδα.

Στις πρώτες αποφάσεις της νέας διοίκησης θα είναι ο επαναπροσδιορισμός της στρατηγικής της, δεδομένου ότι τα τελευταία δύο χρόνια της πανδημίας η εταιρεία πέρασε μία «κρίση κόπωσης», καθώς οι πωλήσεις της εμφάνισαν στη χειρότερη περίπτωση κάμψη και στην καλύτερη άνοδο, αλλά με ρυθμό χαμηλότερο του μέσου όρου στον κλάδο, με αποτέλεσμα την απώλεια μεριδίων αγοράς. Ο στόχος της ανακατάληψης του χαμένου εδάφους δεν θα είναι εύκολος, δεδομένων αφενός της έντασης του ανταγωνισμού στον κλάδο και αφετέρου των υψηλών πληθωριστικών πιέσεων, οι οποίες περιορίζουν σημαντικά τις πωλήσεις σε όγκο.

Διότι δεν ήταν λίγες οι φορές, που διάφορα δημοσιεύματα την έφεραν στο κέντρο του επενδυτικού ενδιαφέροντος εταιρείας του ανταγωνισμού της, όταν υπό άλλες συνθήκες η ΑΒ Βασιλόπουλος είχε την πρωτοβουλία της επέκτασης μέσω των εξαγορών, ξεσηκώνοντας αυτή τη σχετική φιλολογία στον κλάδο. Μπορεί μεν οι σχετικές φήμες ουδέποτε να επιβεβαιώθηκαν από την ΑΒ, αλλά η εντύπωση ότι για πρώτη φορά στην ιστορία της ως «πολυεθνικός παίκτης» ετεροπροσδιορίστηκε από επενδυτικές πρωτοβουλίες εγχώριων ανταγωνιστών της και δη πιο αδύναμων από αυτή, τσαλάκωσαν κάμποσο το κύρος της. Από τις δηλώσεις της νέας διοίκησης, όπως και τη γενικότερη πορεία της αλυσίδας, θα φανούν ασφαλώς οι προθέσεις των μετοχών της. Αλλά προκειμένου η εταιρεία να ανακτήσει την αυτοπεποίθησή της, είναι υποχρεωμένη να προβεί σε επιθετικές κι-

νήσεις, δηλαδή σε εξαγορές και σε επισπευσμένη οργανική ανάπτυξη, που θα εξασφαλίσουν την ταχύτερη ανάπτυξη και την αύξηση των μεριδίων της, όπως και την κατοχύρωση της δεύτερης θέσης στον κλάδο, που όπως φαίνεται κινδυνεύει, αν δεν εντείνει άμεσα τις προσπάθειες ανάπτυξής της. Ψηλά στην ατζέντα της νέας διοίκησης θα βρεθεί προφανώς και η τιμολογιακή πολιτική της εταιρείας, δηλαδή το πόσο επιθετικά πρέπει να κινείται στο εξής σε ό,τι αφορά τις τιμές και τις προσφορές της. Ήδη ανάλογες πρόνοιες εκδηλώνονται, προκειμένου να διατηρεί την πρωτοβουλία των κινήσεων μέχρι να αναλάβει δράση η νέα της διοίκηση, ώστε να μην χάνεται πολύτιμος χρόνος. Σήμερα ως γνωστόν το μεγαλύτερο μέρος των ενεργειών της εταιρείας είναι εστιασμένο στην πρόταξη του πλεονεκτήματος της αγοράς προϊόντων των δικών της σημάτων, τα οποία και πρωτοστατούν στις προσφορές της. 

ΑΝΆΚΤΗΣΗ ΑΥΤΟΠΕΠΟΊΘΗΣΗΣ

Η εταιρεία θα κληθεί επίσης να θέσει μια για πάντα εκτός συζήτησης τις φήμες, που τη φέρουν πολύφερνη νύφη προς εξαγορά.

Ιούλιος - Αύγουστος 2022 | σελφ σέρβις | 25

ΑΓΟΡΑ

ΜΑΣΟΥΤΗΣ

Σχέδια για νέο μεγάλο κέντρο logistics στην Αττική Με το βλέμμα στραμμένο στη στρατηγική συνεργασία της με τον ΣΥΝΚΑ και στο ενδεχόμενο νέων εξαγορών αλυσίδων, αλλά και στην επέκταση των αποθηκευτικών της δομών, η διοίκηση της Μασούτης στοχεύει φέτος στην αύξηση του τζίρου της κατά 2%. Στην επίτευξη αυτού του στόχου συμβάλουν φέτος η αποκατάσταση της τουριστικής κίνησης, μετά το σοκ της πανδημίας, αλλά και η διεύρυνση του δικτύου της αλυσίδας, μέσω στρατηγικών συνεργειών.

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΌ ΣΧΈΔΙΟ 60 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΏ

ύμφωνα με στελέχη της αλυσίδας, αν και η χρονιά δεν ξεκίνησε καλά, οι πωλήσεις του δικτύου Μασούτης εξελίσσονται σήμερα με υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης (6% τον Ιούνιο και Ιούλιο), έτσι ώστε εκτιμάται πως η χρονιά θα κλείσει με θετικό πρόσημο. Στις προτεραιότητες της εταιρείας είναι η πλήρης αναμόρφωση των 17 καταστημάτων της που εδρεύουν σε νησιά του Αιγαίου και των 19 σούπερ μάρκετ στην Κέρκυρα (άλλοτε των τοπικών εταιρειών Γαλαξίας ΑΕ και Μαρκάτο ΑΕ), που πέρασαν υπό τον έλεγχό της, στο πλαίσιο της συμφωνίας της με τον SYNKA. Εν συνεχεία, έμφαση θα δώσει στο κοινό σχήμα που δημιούργησε με τον SYNKA, ώστε μέσω της επιδιωκόμενης ενοποίησης να εξασφαλιστούν τα μεγαλύτερα δυνατά οφέλη, τόσο για το νέο επιχειρηματικό σχήμα όσο και για τις δύο αλυσίδες που μετέχουν σε αυτό. Ήδη άρχισε η σταδιακή αλλαγή των συμφω-

26 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

νιών με τους προμηθευτές, ώστε το δίκτυο του SYNKA να απολαμβάνει τις παροχές που εξασφαλίζει σήμερα η Μασούτης, οι οποίες προφανώς θα βελτιωθούν, δεδομένης της περαιτέρω ενίσχυσης της θέσης που έχει στην κλαδική αγορά η βορειοελλαδική αλυσίδα. Αρκεί να σημειωθεί ότι με την ολοκλήρωση του deal με τον SYNKA, η Μασούτης αύξησε το συνολικό τζίρο της στο 1,15 δισ. ευρώ έναντι 882 εκατ. ευρώ προηγουμένως, ενώ επέκτεινε το δίκτυο των καταστημάτων της, το οποίο πλέον περιλαμβάνει 404 καταστήματα, μαζί με τα προερχόμενα από τον SYNKA 17 σούπερ μάρκετ του Αιγαίου και τα 19 της Κέρκυρας. Σε ότι αφορά την κερδοφορία φέτος της Μασούτης, η διοίκησή της αναμένει ότι θα διαμορφωθεί στο επίπεδο του 2021 παρά το γεγονός ότι τα καθαρά αποτελέσματά της πιέζονται, όπως και του συνόλου των επιχειρήσεων του κλάδου, από την ενεργειακή ακρίβεια.

Στο πεδίο των επενδύσεων αυτή την περίοδο η Μασούτης δίνει έμφαση στη συμπλήρωση των αποθηκευτικών της εγκαταστάσεων. Ήδη βρίσκεται σε αναζήτηση οικοπέδου, όπου θα δημιουργήσει ένα μεγάλο κέντρο logistics στην Αθήνα. Η αναζήτησή της εστιάζεται στην περιοχή του Ασπροπύργου. Το επενδυτικό της σχέδιο προβλέπει τη δημιουργία εγκαταστάσεων έκτασης 80.000τμ, μέσω των οποίων θα καλυφθούν οι ανάγκες του δικτύου της στην Αττική, τη νότια και εν μέρει την κεντρική Ελλάδα, το Αιγαίο και την Κρήτη. Βάσει των πρώτων εκτιμήσεων, η επιλογή του οικοπέδου πιθανώς θα οριστικοποιηθεί φέτος. Το ύψος της συνολικής επένδυσης εκτιμάται ότι θα φθάσει στα 60 εκατ. ευρώ. Σημειώνουμε ότι σήμερα η εταιρεία λειτουργεί κεντρικές αποθήκες έκτασης 63.000τμ στη Θεσσαλονίκη, μέσω των οποίων καλύπτεται η τροφοδοσία όλου του δικτύου της. Εξάλλου, η Μασούτης συμφώνησε την εκμετάλλευση του καταστήματος, που διατηρούσε η άλλοτε ισχυρή Αφοί Βερόπουλοι στο ισόγειο ακινήτου, στο οποίο στεγαζόταν η διοίκησή της, στη συμβολή της Αττικής Οδού και της ΕΟ Αθηνών-Λαμίας. Σκοπός της βορειοελλαδικής εταιρείας είναι η οργάνωση ενός dark store, το οποίο θα υποστηρίζει τις ηλεκτρονικές πωλήσεις της στην Αθήνα. Για τη Θεσσαλονίκη πρόβλεψη για ανάλογη επένδυση δεν υφίσταται, εφόσον τις ανάγκες του e-shop της εταιρείας καλύπτουν καθορισμένοι χώροι των μεγάλων καταστημάτων της στην πόλη. 

ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

Σε νέα κανονικότητα ο ΕΛΟΜΑΣ Σε μία νέα κανονικότητα λειτουργίας προσαρμόζεται ο όμιλος αγορών ΕΛΟΜΑΣ, μετά τις ηχηρές αποχωρήσεις από το δυναμικό του πρώτα της ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός και πρόσφατα του Συνεταιρισμού Καταναλωτών Κρήτης ΣΥΝΚΑ. Τα μέλη του αναζητούν νέα βάση συνεννόησης με τις προμηθεύτριες εταιρείες και μια διαφοροποιημένη πολιτική μάρκετινγκ, που θα επιτρέψει στον όμιλο να κρατήσει ψηλά τις συνολικές πωλήσεις του, ενώ η διοίκησή του ξεκαθαρίζει μία σειρά από εκκρεμότητες, που θα της επιτρέψουν να περάσει στην νέα εποχή του.

ύμφωνα με πληροφορίες του «σελφ σέρβις», βάσει των αποφάσεων της γενικής συνέλευσης των μελών του, ο ΕΛΟΜΑΣ κλείνει όλες τις καταστατικές εκκρεμότητες, όπως, πρώτον, τον υπολογισμό των υπολοίπων των λογαριασμών, που διατηρούν ανοιχτούς οι εταιρείες ΣΥΝΚΑ και ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός, προκειμένου να καλυφθούν άμεσα οι οικονομικές υποχρεώσεις τους έναντι του ομίλου. Δεύτερον, τον υπολογισμό της συμμετοχής αυτών των δύο εταιρειών στο μετοχικό κεφάλαιο του ΕΛΟΜΑΣ, ώστε να τους επιστραφεί η σχετική αξία της. Πιθανώς οι δύο πλευρές θα έρθουν σε συμφωνία συμψηφισμού, προκειμένου να κλείσουν ταυτόχρονα η επιστροφή κεφαλαίου και οι εκκρεμείς οικονομικές υποχρεώσεις. Και τρίτον, η ανάδειξη αντικαταστάτη του κ. Απόστολου Αλεξάκη (προέδρου του ΣΥΝΚΑ) στη διαχειριστική επιτροπή του ΕΛΟΜΑΣ, η οποία, όπως επισημαίνουν στελέχη του, πλέον θα διοικείται συλλογικά εν αντιθέσει προς τα ισχύοντα μέχρι πρότινος, δηλαδή επί προεδρίας του κ. Αλεξάκη, ο λόγος του οποίου είχε μεγάλη επίδραση στις αποφάσεις του ομίλου. Παράλληλα, ο όμιλος προέβη και στην διαγραφή ενός εκ των μελών του, συγκεκριμένα μιας επιχείρησης που εδρεύει στη Ζάκυνθο, καθώς, όπως διαπιστώθηκε, αν και μέλος της οικογένειας του ΕΛΟΜΑΣ, κατά παράβαση των συμφωνημένων ανάρτησε στο κατάστημά της το εμπορικό σήμα εταιρείας του κλαδικού ανταγωνισμού, η οποία αναπτύσσεται με το σύστημα της δικαιόχρησης. Όπως πληροφορηθήκαμε από πρόσωπα του περιβάλλοντος του ομίλου, η συγκεκριμέ-

νη απόφαση επιβλήθηκε, στο πλαίσιο της εφαρμογής του καταστατικού λειτουργίας του ομίλου, με σκοπό τον παραδειγματισμό όλων των μελών του ότι στο εξής δεν θα είναι ανεκτές οι παραβιάσεις των από κοινού συμφωνημένων μεταξύ τους.

ΕΠΑΝΑΔΙΑΠΡΑΓΜΆΤΕΥΣΗ ΕΤΉΣΙΩΝ ΣΥΜΦΩΝΙΏΝ

Στο μεταξύ, τα αρμόδια στελέχη του ομίλου έχουν ήδη αρχίσει να διαπραγματεύονται τις νέες ετήσιες συμφωνίες με τις προμηθεύτριες εταιρείες. Η αποχώρηση μεγάλων εταιρειών από το δυναμικό του ΕΛΟΜΑΣ υποχρέωσε τη διοίκησή του να προβεί στη σύναψη νέων συμφωνιών προμήθειας αγαθών, με διαφοροποιημένους όρους, αντίστοιχους προς το μειωμένο πλέον μέγεθος του ομιλικού τζίρου. Ωστόσο, όπως αναφέρουν πηγές του «σελφ σέρβις», οι νέες συμβάσεις, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το πεδίο των εκπτώσεων και των παροχών, δεν έχουν μετα-

βληθεί ουσιαστικά. Συνεπώς ο όμιλος δεν χάνει το ανταγωνιστικό του πλεονέκτημα στον κλαδικό ανταγωνισμό, μετά την αποχώρηση των μεγαλύτερων μελών του. Έμφαση δίνει σήμερα ο όμιλος και στην ενίσχυση των συλλογών private label προϊόντων που διαθέτει στα μέλη του. Στο πλαίσιο αυτό, προωθεί την ανασχεδίαση των ετικετών τους, την οποία ήδη έχει αναθέσει σε γνωστή εταιρεία μάρκετινγκ. Παράλληλα, μελετά τον εμπλουτισμό του προϊοντικού χαρτοφυλακίου των συλλογών ιδιωτικής ετικέτας με νέους κωδικούς, ώστε να καλύψει τις νέες ανάγκες του πελατολογίου του. Σημειώνουμε ότι σήμερα στο δυναμικό του ΕΛΟΜΑΣ είναι ενταγμένες τριάντα τοπικές εταιρείες του κλάδου, με αθροιστικό ετήσιο τζίρο περίπου 600 εκατ. ευρώ και παρουσία με τα καταστήματά τους σχεδόν στο σύνολο της επικράτειας. 

Ιούλιος - Αύγουστος 2022 | σελφ σέρβις | 27

ΑΓΟΡΑ

ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

Σε ανάπτυξη 7% προσβλέπει φέτος η OK! Anytime markets Σε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης στοχεύει φέτος η OK! Anytime markets, έχοντας ήδη επιτύχει τους πρώτους μήνες του 2022 αύξηση κύκλου εργασιών 12% έναντι της αντίστοιχης περιόδου πέρυσι. Αυτή οφείλεται στην ομαλοποίηση της κοινωνικής και οικονομικής ζωής μετά το σοκ της πανδημίας, όπως και στον υψηλό πληθωρισμό. Ωστόσο, σημαντική είναι και η τόνωση των εσόδων της εταιρείας από την επέκταση του δικτύου της με νέα καταστήματα, καθώς και από τις ανακαινίσεις παλαιότερων.

διοίκηση της OK! Anytime markets προβλέπει ότι φέτος ο τζίρος της θα αυξηθεί περίπου κατά 7% και ότι θα διαμορφωθεί σε απόλυτη αξία σε επίπεδο υψηλότερο των 65 εκατ. ευρώ. Ήδη ο Ιούνιος έκλεισε για τον εταιρικό τζίρο με πολύ καλά αποτελέσματα, διαδεχόμενος έναν επίσης ιδιαίτερα καλό Μάιο. Όσο για το καλοκαίρι, εκτιμάται ότι, λόγω της αποκατάστασης φέτος των λειτουργιών της τουριστικής αγοράς, οι επιδόσεις της θα είναι εντός στόχων.

H OK! Anytime markets αναπτύσσει το δίκτυό της, εφαρμόζοντας δύο διαφορετικά μοντέλα καταστημάτων: Το μοντέλο των OK! Anytime markets, δηλαδή των ομώνυμων convenience stores με τα οποία καθιερώθηκε στην αγορά της οργανωμένης μικρής λιανικής, και με των OK! grocery stores, δηλαδή καταστημάτων μεγαλύτερης έκτασης, που λειτουργούν

28 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

κατά το πρότυπο του κλασικού σούπερ μάρκετ σε μικρή κλίμακα. Πρόκειται για καταστήματα, τα οποία η εταιρεία υποστηρίζει συνεργαζόμενη με τρίτους επιχειρηματίες, στο πλαίσιο δηλαδή του συστήματος franchise. Όπως τονίζεται σχετικά, το ενδιαφέρον της αγοράς είναι θερμό, δεδομένου ότι ο ανταγωνισμός στον χώρο των μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων έχει ανάγκη από τη δράση καλά οργανωμένων δικτύων, που είναι ικανά να εντάσσουν στο πλαίσιό τους και να αναπτύσσουν ανεξάρτητα τοπικά καταστήματα, βάσει αυστηρών προδιαγραφών λειτουργίας, ποιότητας και αποτελεσματικότητας.

ΝΈΕΣ ΣΥΜΦΩΝΊΕΣ FRANCHISE

Στο πλάνο της για το 2022 η διοίκηση της OK! Anytime markets έχει έξι νέες συνεργασίες για την ανάπτυξη ισάριθμων grocery

stores και άλλες τρεις για τη δημιουργία ισάριθμων νέων OK! Anytime markets. Ήδη έχει συνάψει από την αρχή του χρόνου συμφωνία για τη λειτουργία δύο νέων καταστημάτων στην Κεφαλλονιά με ένα συνεργάτη, ενώ ανάλογη συμφωνία σύναψε με επιχειρηματία της Ζακύνθου για τη δημιουργία επίσης δύο νέων μικρών τοπικών καταστημάτων. Σήμερα η εταιρεία λειτουργεί 120 OK! Anytime markets και 14 grocery stores. Στις προθέσεις της είναι η επέκταση των δικτύων τους κυρίως στην περιφέρεια, όπου όπως εκτιμάται, τα περιθώρια ανάπτυξης είναι μεγαλύτερα απ’ ότι στην Αττική, όπου η αλυσίδα διαθέτει ήδη ένα σχετικά ανεπτυγμένο δίκτυο καταστημάτων. Σε ό,τι αφορά τις αποθηκευτικές υποδομές της, η εταιρεία την 1η Νοεμβρίου πέρυσι ολοκλήρωσε το έργο κατασκευής νέων αποθηκευτικών εγκαταστάσεων στη Βόρεια Ελλάδα, οι οποίες, ωστόσο, τέθηκαν σε λειτουργία φέτος τον Απρίλιο. Το σχετικό επενδυτικό κόστος ανήλθε περίπου στο 1 εκατ. ευρώ. Επίσης, λειτουργεί ακόμα μία κεντρική αποθήκη στην Αθήνα, την οποία αναβάθμισε με την επέκταση της μίσθωσης της. Σημειώνεται ότι η OK! Anytime markets δεν έχει ακόμα μπει στο πεδίο των ηλεκτρονικών πωλήσεων, αλλά, όπως επισημαίνεται από στελέχη της, υπάρχουν σκέψεις και ενδιαφέρον για την ανάπτυξη ενός e-shop. Ωστόσο, η διοίκησή της θεωρεί πως δεν έχει φτάσει ακόμη ο κατάλληλος χρόνος να επενδύσει στον τομέα. 

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

ΤΗΣ ΑΦΡΟΔΙΤΗΣ ΤΖΙΑΝΤΖΗ

ΣΕΒΤ

Μηνύματα με πολλαπλούς αποδέκτες Μόνο εθιμοτυπική δεν ήταν η ετήσια ανοιχτή γενική συνέλευση των μελών του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων (ΣΕΒΤ), που πραγματοποιήθηκε στις 8 Ιουνίου. Στην κατάμεστη από επιχειρηματίες, στελέχη και ανθρώπους των ΜΜΕ αίθουσα εκδηλώσεων του ξενοδοχείου Caravel, ακούστηκαν τοποθετήσεις διαφωτιστικές, αλλά διόλου καθησυχαστικές, ενώ στάλθηκαν πολλαπλά μηνύματα στην κυβέρνηση, με πλέον επιτακτικό το αίτημα της μείωσης του ΦΠΑ στα βασικά είδη διατροφής.

ενεργειακή και γεωπολιτική κρίση, ο πληθωρισμός που εξελίσσεται ξέφρενα, η μείωση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών, ακόμα και το ενδεχόμενο ελλείψεων ειδικά στην αλυσίδα παραγωγής γάλακτος, όπως κατήγγειλε ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΛΤΑ, κ. Χρήστος Τσιόλκας, έδωσαν τον τόνο στην συζήτηση.

ρειών Ελληνικά Πετρέλαια και πρόεδρος του συμβουλίου του ΣΕΒ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, προσθέτοντας ότι κι αν, έστω, αναχαιτιστούν οι αυξήσεις στην ηλεκτρική ενέργεια, η όποια μείωση θα είναι μικρή και δεν θα είναι άμεση. Επίσης, τόνισε ότι το ενεργειακό πρόβλημα είναι δομικό κι ότι προϋπήρχε του πολέμου στην Ουκρανία, ενώ το συνέδεσε με τις απαιτούμενες «θυσίες» για την «πράσινη» μετάβαση.

Ο πρόεδρος του ΣΕΒΤ, κ. Ιωάννης Γιώτης, σκιαγράφησε ισορροπημένα την κατάσταση στον κλάδο, δίνοντας έμφαση στις προκλήσεις του αύριο, όπως η ψηφιακή μετάβαση, η εφαρμογή της ευρωπαϊκής πολιτικής «από το χωράφι στο πιάτο» και οι δυνατότητες αξιοποίησης των διαθέσιμων πόρων του Ταμείου Ανάπτυξης και Ανθεκτικότητας σε όλο το φάσμα της αγροδιατροφής. Παράλληλα, έκρουσε κώδωνα κινδύνου σχετικά με την εκτόξευση του κόστους παραγωγής, κάνοντας λόγο για ένα «επιβαρυμένο περιβάλλον, όπου διακυβεύεται η βιωσιμότητα της βιομηχανίας τροφίμων».

ΤΙ ΔΕΊΧΝΕΙ Η ΈΡΕΥΝΑ ΤΗΣ MRB

Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, κ. Γιώργος Γεωργαντάς, αναφέρθηκε μεν στις δυνατότητες του κλάδου της αγροδιατροφής να «αποτελέσει το κλειδί για το μετασχηματισμό του παραγωγικού μοντέλου της χώρας», αλλά απέφυγε να τοποθετηθεί στο αίτημα περί μείωσης του ΦΠΑ, παραπέμποντας στις αποφάσεις του Υπουργείου Οικονομικών. «Η ενεργειακή κρίση ήρθε για να μείνει», προειδοποίησε ο κ. Ανδρέας Σιάμισιης, διευθύνων σύμβουλος του ομίλου εται-

Και στον επιχειρηματικό κόσμο και στην κυβέρνηση απευθυνόταν η παρουσίαση της έρευνας κοινής γνώμης της MRB από τον κ. Δημήτρη Μαύρο, διευθύνοντα σύμβουλό της εταιρίας, ο οποίος τόνισε ότι η ακρίβεια είναι εδώ και μήνες το κύριο ζήτημα που απασχολεί τους Έλληνες. Όπως είπε, κατά το 76% θεωρούν ότι η κατάσταση έχει πλέον ξεφύγει κι ότι θέτουν σοβαρό ζήτημα αισχροκέρδειας, πράγμα που αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για την κυβέρνηση, καθώς «κανείς δεν ξέρει πού θα ξεσπάσει η οργή του καταναλωτή», ενώ τόνισε ότι για πρώτη φορά μετά από χρόνια ο φόβος δίνει τη σκυτάλη στην αγανάκτηση των ανθρώπων, κάτι που προοιωνίζεται κοινωνικές εκρήξεις. Σχετικά με την κατάσταση των νοικοκυριών εξήγησε ότι κατά το 37% επηρεάζονται μεν από τις ανατιμήσεις, αλλά τα καταφέρνουν, κατά το 35% βρίσκονται στο όριο των αντοχών τους κι ότι ο ένας στους τέσσερις καταναλωτές δεν μπορεί καν να ανταπεξέλθει. Επίσης, είπε ότι οι μισοί καταναλωτές είναι πεισμένοι ότι οι τιμές δεν θα επανέλθουν

ποτέ στα επίπεδα προ της ανόδου του πληθωρισμού, ότι οι 4 στους 10 αλλάζουν μάρκες για να εξοικονομήσουν χρήματα κι ότι οι 7 στους 10 ζητούν από τις εταιρείες θετικό κοινωνικό αντίκτυπο και ηθική συμπεριφορά. Επισήμανε δε ότι για τους 8 στους 10 η τιμή παραμένει το πρωτεύον κριτήριο επιλογής αγοράς προϊόντος, αλλά ο ένας στους τρεις επιλέγει με βάση τη υγιεινότητα και την ποιότητα, πράγμα που δηλώνει την τεράστια αύξηση της σημασίας του εν λόγω κριτηρίου. Στο ίδιο πλαίσιο, έκανε επείγουσα έκκληση στους βιομηχάνους τροφίμων να συγκρατήσουν τις τιμές, προκειμένου να δείξουν στον καταναλωτή ότι βρίσκονται στο πλευρό του. Ο κ. Μαύρος έκλεισε την παρουσίασή του μ’ ένα προεκλογικό μήνυμα: «Το παιχνίδι θα το κρίνουν τα εξής διλήμματα: «Χάος ή κυβερνησιμότητα» και «κυβερνήσεις αυτοδυναμίας ή συνεργασίας», ενώ την παρτίδα θα την κερδίσει αυτός που θα «μιλήσει» στην μεσαία τάξη...». 

Ιούλιος - Αύγουστος 2022 | σελφ σέρβις | 29

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΙΩ Α ΝΝΗΣ ΛΙΑ ΝΟΣ , ΕΠΙΤ Ρ ΟΠΗ Α Ν ΤΑΓΩ ΝΙΣΜΟΥ

Απαιτείται διεθνής συνεργασία για την αντιμετώπιση της ακρίβειας Πώς επηρεάζεται ο ανταγωνισμός στην αγορά τροφίμων από την ενεργειακή και τη γεωπολιτική κρίσης; Πώς και γιατί πρέπει να χαρτογραφούνται οι παγκόσμιες αλυσίδες τροφίμων; Τι είναι το «Παρατηρητήριο Σούπερ μάρκετ» της Επιτροπής Ανταγωνισμού; Πώς αντιμετωπίζεται η ακρίβεια στα τρόφιμα σε μια χώρα, όπως η Ελλάδα, που βασίζεται στις εισαγωγές ενέργειας, καυσίμων και πρώτων υλών για την αγροτική παραγωγή και τη μεταποίηση; Tι είναι το φαινόμενο «rockets and feathers» και γιατί μας αφορά; Απαντά στους αναγνώστες μας ο πρόεδρος της Επιτροπής Ανταγωνισμού, καθηγητής Ιωάννης Λιανός.

ι απαντήσεις του κ. Λιανού στο «σελφ σέρβις» δόθηκαν στον απόηχο δύο σημαντικών εκδηλώσεων, που διεξήχθησαν στην Αθήνα στις 28 και 29 Ιουνίου, της εξαμηνιαίας συνεδρίασης της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DGs meeting),η οποία πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά εκτός Βρυξελλών, και του πρώτου Athena Competition Law and Policy Forum, που διοργανώθηκε με τη συμμετοχή προέδρων και εκπροσώπων περισσότερων των τριάντα Αρχών Ανταγωνισμού από όλο τον κόσμο. σελφ σέρβις: Στο Athena Forum καταθέσατε πρόταση χαρτογράφησης της παγκόσμιας αλυσίδας για ειδικές κατηγορίες τροφίμων πρώτης ανάγκης παγκοσμίως. Τι περιλαμβάνει; Ιωάννης Λιανός: Θα την παρουσιάσω και στην επερχόμενη σύσκεψη της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για θέματα ανταγωνισμού, στις 21-22 Ιουλίου. Περιλαμβάνει τη σύσταση μιας επιτροπής ακαδημαϊκών εμπειρογνωμόνων, που ασχολούνται με τα θέματα των παγκόσμιων αλυσίδων τροφίμων, οι οποίοι θα προσπαθήσουν να χαρτογραφήσουν τις επιπτώσεις της κρίσης στην Ουκρανία σε συγκεκριμένες αλυσίδες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα λιπάσματα –ιδιαίτερα η κατηγορία λιπασμάτων ποτασίου και φωσφόρου–, για τα οποία υπάρχουν ορισμένοι παραγωγοί στον κόσμο, κυρίως σε Λευκορωσία και Καναδά. Λόγω των δυτικών κυρώσεων, οι Λευκορώσοι παραγωγοί τους τίθενται εκτός των διεθνών αλυσίδων εφοδιασμού και ισχυροποιούνται άλλοι, οι

30 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

οποίοι πλέον δρουν σε μια πολύ πιο στενά ολιγοπωλιακή αγορά. Τις σχετικές αλλαγές πρέπει να τις χαρτογραφήσουμε, ώστε να δούμε ποιες επιχειρήσεις παίζουν κομβικό ρόλο στις διεθνείς αλυσίδες τροφίμων στη συγκυρία της γεωπολιτικής κρίσης. Και μόνο το γεγονός ότι θα μπορέσουμε να δημοσιεύσουμε έρευνες και να εντοπίσουμε συγκεκριμένες περιοχές «εμφράγματος» στην εφοδιαστική αλυσίδα τροφίμων –τα λεγόμενα choke-points ή bottle-necks–, καυτηριάζοντάς τα δημοσίως, ενδεχομένως θα συμβάλλει αποτρεπτικά.

Η ΣΎΜΠΤΩΣΗ ΤΩΝ ΦΑΙΝΟΜΈΝΩΝ ΕΊΝΑΙ ΕΚΡΗΚΤΙΚΉ σ.σ.: Πόσο εκτεθειμένη είναι η Ελλάδα σε αυτή τη διεθνή κρίση, ειδικά σε κατηγορίες προϊόντων όπως τα σιτηρά, οι τιμές των οποίων διαμορφώνονται και χρηματιστηριακά; Ι.Λ: Η Ελλάδα έχει όντως υψηλό βαθμό εξάρτησης στα σιτηρά, αλλά υπάρχουν χώρες περισσότερο εκτεθειμένες, όπως η Τουρκία. Σε ό,τι αφορά τους χρηματιστηριακούς δείκτες των commodities, όταν υπάρχει στην αγορά η προσδοκία ελλείψεων και αύξησης των τιμών, ενίοτε παίζονται κερδοσκοπικά παιχνίδια. Το θέμα μάς αφορά όλους, αλλά δεν είναι καθαρά ζήτημα εφαρμογής του δικαίου του ανταγωνισμού. Σχετίζεται με τον τρόπο που έχουν σχεδιαστεί αυτές οι αγορές εδώ και δεκαετίες. Επειδή δεν έχουμε ξαναζήσει μια τέτοια εμπειρία μαζικής επιρροής των δεικτών των commodities σε πάρα πολλές κατηγορίες, ταυτόχρονα, πρέπει να δει κανείς το συνολικό σχεδιασμό.

σ. σ.: Εφόσον τα εν λόγω χρηματιστηριακά παιχνίδια παίζονται εδώ και δεκαετίες, ποιο είναι το πρωτόγνωρο σήμερα; Ι.Λ: Το ότι το φαινόμενο αυτό ως συνέπεια της γεωπολιτικής κρίσης έχει επεκταθεί σε πολλές αγορές. Στην αλυσίδα των τροφίμων το μεγαλύτερο μέρος του κόστους οφείλεται στην ενέργεια, ένα μέρος του στους σπόρους, ένα άλλο στα λιπάσματα και τα φυτοφάρμακα. Επειδή η ενέργεια ανατιμάται παντού, επιδρά παντού στις τιμές των προϊόντων. Η διαφορά είναι ότι τώρα εκτός από την ενέργεια επηρεάζονται, ταυτόχρονα, και τα λιπάσματα και τα φυτοφάρμακα σε πολύ μεγάλες αγορές συγκεκριμένων προϊόντων, όπως π.χ. των σιτηρών και της σόγιας. Η σύμπτωση των φαινομένων είναι που δημιουργεί το σημερινό εκρηκτικό κοκτέιλ.

ΑΠΑΙΤΕΊΤΑΙ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΌΣ σ. σ.: Έκτακτες καταστάσεις σημαίνει έκτακτη αντιμετώπιση; Ι.Λ.: Αναλάβαμε πρωτοβουλίες, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων μας, από πολύ νωρίς. Έχουμε κάνει επιτόπιους ελέγχους σε αρκετές αλυσίδες σούπερ μάρκετ, στην αγορά των προμηθευτών, στην ενέργεια και σε αγροχημικές εταιρείες. Ίσως είμαστε από τις πρώτες επιτροπές ανταγωνισμού στην Ευρώπη, που έκαναν τόσους ελέγχους από την προηγούμενη άνοιξη –τους περισσότερους αριθμητικά στην Ευρώπη πέρυσι. Όμως υπάρχουν περιπτώσεις, όπως των λιπασμάτων, που δεν μπορούμε να λύσουμε μόνοι μας το πρόβλημα, επειδή οι προβληματικές πρακτικές εκδηλώνονται ενδεχομένως εκτός Ελλάδας ή και ΕΕ. Συνεπώς για να υπάρξει

ΣΤΗΝ ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΤΖΙΑΝΤΖΗ

αποτέλεσμα, απαιτείται συντονισμός πολλών αρχών ανταγωνισμού. Το πρόβλημα, βλέπετε, εκδηλώθηκε απότομα, από το Φεβρουάριο και έπειτα. Αν λυθεί, θα υπάρξει ευεργετική επίδραση όχι μόνο για τους Έλληνες αγρότες και καταναλωτές, αλλά παγκοσμίως.

«ΠΎΡΑΥΛΟΙ ΚΑΙ ΦΤΕΡΆ» σ.σ.: Στα τέλη Ιουλίου θα παρουσιάσετε τα αποτελέσματα της έρευνάς σας για τα πετρελαιοειδή. Τι να περιμένουμε; Ι.Λ.: Έχουμε χαρτογραφήσει όλη την αλυσίδα των πετρελαιοειδών, από τα διυλιστήρια έως τη λιανική και εστιάζουμε το ενδιαφέρον μας στο φαινόμενο «rockets and feathers» (πύραυλοι και φτερά). Η έκφραση περιγράφει το φαινόμενο ασυμμετρίας ανάμεσα στην αύξηση των τιμών λιανικής στα πετρελαιοειδή, που εκτοξεύονται σαν πύραυλος σε περιόδους ανόδου των διεθνών τιμών πετρελαίου, και της αργής αποκλιμάκωσής τους, σαν πτώση φτερού, όταν πέφτουν οι διεθνείς τιμές. Το μελετούμε από το 2020 και μας ενδιαφέρει πάρα πολύ, καθώς στη διάρκεια της πανδημίας έπεσε σημαντικά η διεθνής τιμή του πετρελαίου, ενώ κατόπιν, λόγω πολέμου και ενεργειακής κρίσης, αυξήθηκε εξίσου σημαντικά. Είναι μια πολύ καλή περίοδος από άποψη εμπειριών να εξετάσουμε κατά πόσο η μείωση τιμής περνάει στον καταναλωτή, όταν μειώνεται η διεθνής τιμή του πετρελαίου, σε σύγκριση με τις ανατιμήσεις του, που περνούν άμεσα στη λιανική. Θέλουμε λοιπόν να ελέγξουμε, αν συγκαταλεγόμαστε μεταξύ των αγορών που εκδηλώνεται το σχετικό φαινόμενο. Οι πρώτες ενδείξεις μας δείχνουν πως ναι. Θα δημοσιεύσουμε τα αποτελέσματα σχετικά με την έντασή του, τις επιπτώσεις του στην τσέπη του καταναλωτή, αλλά και τις εξοικονομήσεις γι’ αυτόν, αν δεν εκδηλωνόταν.

Η ΠΑΡΑΚΟΛΟΎΘΗΣΗ ΤΗΣ ΑΓΟΡΆΣ ΤΩΝ ΣΟΎΠΕΡ ΜΆΡΚΕΤ σ.σ.: Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα κοινής γνώμης της MRB ένα 76% του κοινού θεωρεί ότι υπάρχει αισχροκέρδεια. Πώς μπορεί η Επιτροπή Ανταγωνισμού να παρέμβει; Ι. Λ.: Ως Επιτροπή Ανταγωνισμού δεν παρεμβαίνουμε παρά μόνον εφόσον η «αισχροκέρδεια» συνδέεται με την ύπαρξη καρτέλ ή την κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης στην αγορά κάποιων επιχειρήσεων. Ειδικά στον τομέα των προϊόντων σούπερ μάρκετ κάναμε

Ως Επιτροπή Ανταγωνισμού δεν παρεμβαίνουμε παρά μόνον εφόσον η «αισχροκέρδεια» συνδέεται με την ύπαρξη καρτέλ ή την κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης στην αγορά κάποιων επιχειρήσεων μια κλαδική έρευνα τον Απρίλιο του 2020 και έκτοτε δημιουργήθηκε το Παρατηρητήριο Σούπερ Μάρκετ, μια πλατφόρμα που παρακολουθεί περισσότερα από 2.000 προϊόντα σε σταθερή βάση. Χαρτογραφούμε διαρκώς την αγορά, παρεμβαίνοντας εφόσον υπάρχουν ενδείξεις εναρμονισμένων πρακτικών. Στον κλάδο των σούπερ μάρκετ έχει ενδιαφέρον να δούμε σε ποιες χώρες υπήρξε μικρότερη επίπτωση του πληθωρισμού στα τρόφιμα, όπως στη Γαλλία και στο Βέλγιο. Η Γαλλία π.χ. έχει τρεις μεγάλες σχεδόν ισοδύναμες αλυσίδες και τρεις λίγο μικρότερες εθνικού επιπέδου, όπως και σημαντικούς ομίλους αγορών, που ανταγωνίζονται έντονα μεταξύ τους, ενώ έχει και μεγάλη εθνική παραγωγή, με σημαντικούς μεταποιητές τροφίμων. Μια υπόθεση εργασίας είναι ότι ο ανταγωνισμός, δεδομένης και της σημαντικής εθνικής παραγωγής, διατηρεί χαμηλά τις τιμές, ενώ στο ίδιο αποτέλεσμα οδηγεί η μεγάλη διαπραγμα-

τευτική δύναμη των αλυσίδων και των ομίλων αγορών έναντι των προμηθευτών. Στην Ελλάδα οι έρευνες έδειξαν ότι υπάρχει πλέον σημαντική απόσταση της πρώτης αλυσίδας από τις υπόλοιπες, η οποία και αυξάνεται. Σήμερα διαμορφώνονται νέες ισορροπίες στον κλάδο, καθώς κάποιες αλυσίδες επεκτείνονται κατόπιν συγκέντρωσης του δυναμικού των τοπικών αγορών. Από την άλλη, η εκρηκτική ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου και στα προϊόντα του σούπερ μάρκετ ενισχύει τον ανταγωνισμό, ενώ με ενδιαφέρον βλέπουμε την ανάπτυξη των dicsounters και άλλων μοντέλων διανομής, που επίσης αυξάνουν την ένταση του ανταγωνισμού στις τιμές και συνεπώς το πλεόνασμα του καταναλωτή. Σε κάθε περίπτωση θα επέμβουμε ξανά στη συγκεκριμένη αγορά, σε συνέχεια της κλαδικής έρευνας του 2020, εφόσον ολοκληρώσουμε την επικαιροποίηση των στοιχείων, πράγμα που ήδη έχει ξεκινήσει. 

Ιούλιος - Αύγουστος 2022 | σελφ σέρβις | 31

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Χ Ρ Η Σ Τ ΟΣ Π Α Π Α ΔΟ Π ΟΥΛΟΣ , W I T S I D E

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν είναι επιλογή. Είναι ανάγκη «Το μοντέλο της επιχείρησης που θεμελιώθηκε πάνω στη μαζική παραγωγή και διαφήμιση, έχει κλείσει τον κύκλο του. Το κέντρο βάρους της νέας εποχής μετατοπίζεται από τα προϊόντα στην ιδιαίτερη εμπειρία του καταναλωτή. Η επιτυχία καθορίζεται από την ικανότητα των επιχειρήσεων να αξιοποιούν τα δεδομένα σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας», τονίζει ο κ. Χρήστος Παπαδόπουλος, CEO της WITSIDE, εταιρείας παροχής ολοκληρωμένων λύσεων analytics.

πως μας είπε ο συνομιλητής μας αναφορικά με το αντικείμενο της εταιρείας του, «αξιοποιούμε τα δεδομένα για να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να λαμβάνουν καλύτερες αποφάσεις και να αυτοματοποιούν επιχειρησιακές διαδικασίες. Η δουλειά μας ξεκινάει από τον εντοπισμό, την άντληση, τον εξευγενισμό, ενοποίηση και οργάνωση των δεδομένων. Συνεχίζεται με τη χρησιμοποίηση σύγχρονων εργαλείων οπτικοποίησης, αναφορών και δεικτών απόδοσης που διευκολύνουν τη διάγνωση τάσεων, ευκαιριών και κινδύνων. Τέλος, αξιοποιούμε την τεχνητή νοημοσύνη και τη μηχανική μάθηση για να διαμορφώσουμε προβλέψεις και προτάσεις για τη βελτιστοποίηση των αποτελεσμάτων σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας. Παράλληλα προσφέρουμε ένα πλέγμα συμβουλευτικών υπηρεσιών που αφενός βοηθάνε τις επιχειρήσεις να σχεδιάζουν την πορεία τους για τον ψηφιακό μετασχηματισμό, αφετέρου συμβάλουν στην υιοθέτηση και αξιοποίηση των ψηφιακών λύσεων. Στο πλαίσιο των υπηρεσιών μας, συνεργαζόμαστε με κορυφαίους κατασκευαστές και παρόχους λογισμικού και υπηρεσιών της διεθνούς αγοράς, όπως οι Microsoft, Qlik, Alteryx, ΤΑΖΙ, ο9, κ.α. Το τελευταίο διάστημα, είναι ιδιαίτερα αυξημένη η ζήτηση για μεταφορά δεδομένων σε πραγματικό χρόνο στο Cloud και η υλοποίηση έργων Forecasting.» σελφ σέρβις: Τι κλάδους επιχειρήσεων περιλαμβάνει το πελατολόγιό σας; Χρήστος Παπαδόπουλος: Έχουμε τη χαρά να μας εμπιστεύονται ορισμένες από τις

32 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

σημαντικότερες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή μας. Οι περισσότερες από τις ελληνικές επιχειρήσεις, με πωλήσεις άνω του ενός δισ. ευρώ ανεξαρτήτως κλάδου, είναι πελάτες μας. Ιδιαίτερη έμφαση ωστόσο, δίνουμε στον κλάδο της ενέργειας, των FMCG και του Retail, ενώ η εμπειρία μας από όλους τους κλάδους και τις λειτουργικές δραστηριότητες μας βοηθάει να αξιοποιούμε βέλτιστες πρακτικές, που συμβάλουν στην άμεση υιοθέτηση των λύσεων και την οικοδόμηση μακρόπνοων συνεργασιών.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΉ ΥΣΤΈΡΗΣΗ σ. σ.: Πώς αξιολογείτε το επίπεδο των εγχώριων επιχειρήσεων σε ό,τι αφορά την πορεία του ψηφιακού μετασχηματισμού τους; Χ. Π.: Εάν το μέτρο είναι η εμπειρία των ώριμων δυτικών αγορών, οι ελληνικές επιχειρήσεις υστερούν σημαντικά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, αποτελεί η χρήση του Cloud ή της Τεχνητής Νοημοσύνης. Υπάρχουν όμως και στη χώρα μας αρκετά πετυχημένα παραδείγματα έργων που αναδεικνύουν τη σημασία της ψηφιακής τεχνολογίας και συμβάλουν στο ξεκλείδωμα σημαντικών επενδύσεων. Τα τελευταία χρόνια, βλέπουμε όλο και πιο συχνά τις διοικήσεις των επιχειρήσεων να εστιάζουν την προσοχή τους στην ανάγκη μετασχηματισμού και να λαμβάνουν πρωτοβουλίες σε αυτή την κατεύθυνση. Φυσικά το επίπεδο ωριμότητας των επιχειρήσεων διαφέρει σημαντικά, ανάλογα με τον κλάδο, το μέγεθος και την εξωστρέφεια των επιχειρήσεων. σ. σ.: Εξειδικεύοντας την ίδια ερώτηση σε ό,τι αφορά τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ και

τη βιομηχανία των FMCG, ποια είναι η απάντησή σας; Χ. Π.: Γενικά έχουν σε εξέλιξη κάποιο πρόγραμμα επενδύσεων σε ψηφιακές τεχνολογίες και ο προβληματισμός τους για την «επόμενη ημέρα» είναι έντονος. Σήμερα, όλες οι μεγάλες αλυσίδες λιανικής έχουν αναπτύξει συστήματα ηλεκτρονικού εμπορίου και οι εταιρείες παραγωγής FMCG επενδύουν στην άμεση σχέση τους με τον καταναλωτή. Συνήθως, όμως, πρόκειται για αποσπασματικές κινήσεις, που ακολουθούν τις διεθνείς τάσεις με χρονική υστέρηση. Διεθνώς πάνω από τις μισές επιχειρήσεις έχουν σε εξέλιξη κάποιο έργο τεχνητής νοημοσύνης και παράλληλα εργάζονται πάνω στο blockchain και το metaverse. Στην Ελλάδα –εκτός εξαιρέσεων– οι επιχειρήσεις διστάζουν να αναλάβουν επενδυτικές πρωτοβουλίες στρατηγικού βάθους.

ΤΙ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΚΆΝΟΥΝ ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΙΣ σ. σ.: Τι πρέπει να κάνουν ώστε να μεταβούν σε αυτό τον καινούργιο κόσμο; Χ. Π.: Καταρχάς να συνειδητοποιήσει το μάνατζμεντ των επιχειρήσεων την ασύλληπτη έκταση των επερχόμενων αλλαγών. Οι τομές που επιφέρουν οι ψηφιακές τεχνολογίες, είναι απείρως μεγαλύτερες από τις αντίστοιχες της βιομηχανικής επανάστασης. Για πρώτη φορά στην παγκόσμια ιστορία έχουμε σε τόσο βραχύ διάστημα την ταυτόχρονη εμφάνιση πολλών επαναστατικών τεχνολογιών, που με τη είσοδό τους στον επιχειρηματικό χώρο προκαλούν διαδοχικές εκρήξεις καινοτομίας, οι οποίες ανατρέπουν τα παραδοσιακά μοντέλα οργάνωσης.

ΣΤΟΝ ΝΙΚΟΛΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Η έκταση και το βάθος των τεχνολογικών αλλαγών, σε συνδυασμό με τις γεωπολιτικές εξελίξεις, καθιστούν επιτακτική την ανάγκη επαναθεμελίωσης των επιχειρήσεων στο νέο έδαφος. Δεν πρόκειται απλά για μια τεχνολογικού τύπου μετάβαση, αλλά για μια λειτουργική μετάβαση, που ως τέτοια αλλάζει ριζικά ολόκληρη την αλυσίδα αξίας. Μιλώντας μεταφορικά, αν φτάσαμε εδώ με το τραίνο –όπου «τραίνο» είναι το συγκεντρωτικό μοντέλο του επιχειρείν–, για να μεταβούμε στο επόμενο ξέφωτο, πρέπει να μάθουμε να κινούμαστε με αυτοκινούμενα οχήματα. Στο πλαίσιο αυτό, οι επιχειρήσεις χρειάζεται να εξετάσουν τι φέρνει η νέα εποχή στον κλάδο τους, να αξιολογήσουν τη θέση τους στην αγορά, να διαμορφώσουν στρατηγική μετάβασης σε βάθος δεκαετίας και να αναπτύξουν άμεσο σχέδιο δράσης, προσανατολισμένο στην κινητοποίηση ολόκληρων των οργανισμών τους. Για την επιτυχία του εγχειρήματος είναι αναγκαία η αποφασιστική εμπλοκή της διοίκησης, τόσο στην εκπόνηση όσο και εκτέλεση του σχεδιασμού. Οι φορείς μεταμόρφωσης των οργανισμών θα πρέπει να αναζητηθούν τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά. Για το σκοπό αυτό οι επιχειρήσεις χρειάζεται να προχωρήσουν στην αξιολόγηση του προσωπικού τους, ώστε να αναδειχτούν οι πιθανοί πρωταγωνιστές και, παράλληλα, να φροντίσουν για τη μετάγγιση νέων εμπειριών με την έλευση καταξιωμένων στελεχών, απαλλαγμένων από τα είθισται της εσωτερικής διακυβέρνησης και την επιλογή εξωτερικών συνεργατών για τη συμπλήρωση των αναγκαίων δεξιοτήτων και τη μεταφορά βέλτιστων πρακτικών. Κρίσιμα σημεία στην όλη πορεία, είναι το πρόκριμα μικρών έργων μεγάλης αξίας, που φέρνουν τον άνεμο της αλλαγής μέσα στις επιχειρήσεις, και η πρόσβαση των δεδομένων σε όλους. Σε κάθε περίπτωση θέλω να υπογραμμίσω ως αναγκαίο ότι δεν πρέπει να φοβούνται τα λάθη! Χρειάζεται να αποδεχτούμε την αποτυχία ως μέσο συνεχούς μάθησης και ενθάρρυνσης της καινοτομίας. Εμείς δεν έχουμε δει πετυχημένα προγράμματα ψηφιακού μετασχηματισμού, χωρίς επί μέρους αποτυχίες. Αρκεί να μην εκτιθέμεθα σε ρίσκο δυσανάλογο των δυνατοτήτων μας και να παρακολουθούμε συνεχώς το αποτύπωμα των ενεργειών μας, ώστε να αντιδρούμε ανάλογα.

Το μάνατζμεντ των επιχειρήσεων πρέπει να συνειδητοποιήσει την έκταση των επερχόμενων αλλαγών, καθώς δεν πρόκειται απλώς για μια τεχνολογικού τύπου μετάβαση, αλλά για μια λειτουργική μετάβαση, που αλλάζει ριζικά τον τρόπο αντιδράσεων σε όλη την αλυσίδα αξίας σ. σ.: Ο απαιτούμενος βαθμός διαφάνειας, προκειμένου να καρποφορήσει ο ψηφιακός μετασχηματισμός, είναι, ωστόσο, ζητούμενο. Χ. Π.: Την εποχή της βιομηχανικής επανάστασης τα ορυκτά καύσιμα και η κεντρική διαχείριση της πληροφορίας οδήγησαν σε συγκεντρωτικά μοντέλα οργάνωσης. Την εποχή του internet και των ανανεώσιμων

μορφών ενέργειας, όποιος μαθαίνει να μοιράζεται ταχύτερα πληροφορίες κι εμπειρίες, καρπώνεται το πλεονέκτημα της πρόσβασης σε νέες ιδέες, που μεταφράζονται σε ευκαιρίες. Κι επειδή ακριβώς οι καλές ιδέες προκύπτουν από τις πολλές ιδέες, πρέπει να διευκολύνουμε τους ανθρώπους να μας τις προτείνουν με όρους διαφάνει-

Ιούλιος - Αύγουστος 2022 | σελφ σέρβις | 33

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Η διαφάνεια των πληροφοριών είναι εγγενές στοιχείο του νέου κόσμου στον οποίο μεταβαίνουμε. Εξάλλου, την επιβάλλουν οι συνεχείς αναταράξεις στις εφοδιαστικές αλυσίδες, καθώς απαιτείται άμεση προσαρμοστικότητα κι ευελιξία ας κι εμπιστοσύνης. Ήδη διεθνώς πολλά επιχειρηματικά σχήματα δοκιμάζουν να μοιράζονται τα δεδομένα τους με όλους τους συντελεστές της αλυσίδας αξίας και με τους καταναλωτές. Τάχα, χωρίς ανταλλαγή πληροφοριών θα είχαν δημιουργηθεί τα εμβόλια κατά της πανδημίας;... Συνεπώς η διαφάνεια των πληροφοριών είναι εγγενές στοιχείο του νέου κόσμου στον οποίο μεταβαίνουμε. Εξάλλου, την επιβάλλουν οι συνεχείς αναταράξεις στις εφοδιαστικές αλυσίδες, καθώς απαιτείται άμεση προσαρμοστικότητα κι ευελιξία. Ειδικά η εμπειρία της διπλής κρίσης, υγειονομικής και γεωπολιτικής στην Ουκρανία, επισπεύδουν άρδην τα πράγματα.

Ο ΑΠΑΙΤΗΤΙΚΌΣ ΝΈΟΣ ΚΌΣΜΟΣ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΌΤΗΤΑΣ σ. σ.: Αυτό σημαίνει ότι ο αναπροσανατολισμός της παγκοσμιοποίησης σε επίπεδο μειζόνων γεωγραφικών περιφερειών επιταχύνει καθαυτός τον ψηφιακό μετασχηματισμό; Χ. Π.: Φυσικά! Το μοντέλο της ανοιχτής αγοράς, δίνει τη θέση του σε ένα πολυπολικό κόσμο με διαρκείς αναταράξεις που καθιστούν επιβεβλημένη την ενίσχυση της τοπικής παραγωγής και την ευελιξία στις εφοδιαστικές αλυσίδες. Παράλληλα, το κέντρο βάρους της παραγωγής μεταφέρεται από τα προϊόντα στους καταναλωτές. Το παραδοσιακό μοντέλο της μαζικής παραγωγής για όλο τον κόσμο, δίνει τη θέση του στην εξατομικευμένη παραγωγή, που αποβλέπει στην ικανοποίηση συγκεκριμένων καταναλωτικών προτιμήσεων. Οι επιχειρήσεις, καλούνται να ευθυγραμμίσουν τις προτάσεις τους με τις επιλογές των καταναλωτών. Για να ανταποκριθούν στις νέες συνθήκες,

34 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

οι επιχειρήσεις καλούνται να παρακολουθούν διαρκώς τις αντιδράσεις των καταναλωτών και να διαθέτουν άμεσα κανάλια επικοινωνίας μαζί τους. Θα έλεγα ότι, αν ο 20ος αιώνας χαρακτηρίστηκε από τη μαζική είσοδο των μαζών στο πολιτικό προσκήνιο, με την καθολική αναγνώριση του εκλογικού δικαιώματος, ο 21ος αιώνας, με τις τεχνολογίες διάδρασης, παραδίδει στους καταναλωτές τη μπαγκέτα της παραγωγής. Φτάνει κανείς να αναλογιστεί τη σχεδόν ακαριαία αντίδραση του κοινού στην επίδραση π.χ. ενός δημοφιλούς inf luencer, που προτείνοντας κάποια συνταγή σήμερα, φέρνει αναστάτωση στα ράφια της λιανικής αύριο, ή στην πρόκληση των ευαισθησιών του κοινού από κάποιες κοινωνικά επιλήψιμες εταιρικές πρακτικές, που εγείρουν την τιμωρό διάθεση των ανθρώπων… Οι καταναλωτές σήμερα ενημερώνονται για τα πάντα και δεν περιμένουν. Αξιολογούν όχι μόνο τα ειδικά χαρακτηριστικά των προϊόντων, αλλά και στοιχεία για την κοινωνική ευθύνη των επιχειρήσεων, οι οποίες τώρα συνειδητοποιούν, ενίοτε με τρόμο, τι σημαίνει να πουλάς όχι απλώς ένα προϊόν, αλλά μια «εμπειρία αγοράς», φορτωμένη αναπόφευκτα με όλες τις παραστάσεις που έχεις δημιουργήσει εκούσια ή ακούσια για την οντότητά σου… Μαζί με αυτά η έκρηξη της Ουκρανίας, την ώρα που η παγκόσμια οικονομία πάλευε να συνέλθει από τις συνέπειες της πανδημίας, ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στις αντιθέσεις δυτικού και αναπτυσσόμενου κόσμου, όπου η προσαρμοστικότητα αναδεικνύεται σε ζωτικό παράγοντα επιβίωσης. Για να μπορεί μια επιχείρηση να προσαρμόζεται σ’ ένα τόσο γρήγορα μεταβαλλόμενο περιβάλλον και, ταυτόχρονα, να αξιοποιεί τις αναδυόμενες ευκαιρίες στη συγκυρία

των αλλαγών, πρέπει να αξιοποιεί το σύνολο των διαθέσιμων δεδομένων και να είναι εξαιρετικά ευέλικτη. Μέχρι τώρα οι επιχειρήσεις είναι στημένες έτσι, ώστε να λειτουργούν με νησίδες διαφορετικών αρμοδιοτήτων στο εσωτερικό τους, χωρίς στενή σχέση μεταξύ τους. Αυτό πια έχει φτάσει στα όριά του, είναι δυσλειτουργικό. Τώρα είναι επιβεβλημένη η αρμονική συνεργασία όλων των τμημάτων. Οι εκροές ενός συστήματος επιβάλλεται να εισρέουν αυτόματα στο άλλο. Ο προγραμματισμός παραγωγής ή η αναπλήρωση των αποθεμάτων π.χ. οφείλουν να προσαρμόζονται άμεσα. Οι επιχειρήσεις με αδύνατα αντανακλαστικά και περιορισμένη ευαισθησία στα μηνύματα της εφοδιαστικής αλυσίδας και των καταναλωτών απαξιώνονται. Κι αυτό είναι ιδιαίτερα κρίσιμο, καθώς ήδη διαπιστώνεται διεθνώς ότι ο κύκλος ζωής και των προϊόντων και των επιχειρήσεων έχει μικρύνει δραστικά, ενώ η είσοδος νέων εταιρειών στην αγορά είναι πιο εύκολη. Η τεχνολογία για την υποστήριξη της απαιτούμενης ευελιξίας των επιχειρήσεων υπάρχει και μάλιστα τώρα πια με συμφέροντες όρους από άποψη επενδυτικού κόστους. Το θέμα είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός να επισπευσθεί.

ΑΝΘΡΏΠΙΝΟΙ ΠΌΡΟΙ ΕΝ ΑΝΕΠΑΡΚΕΊΑ σ. σ.: Από άποψη κτήσης των τεχνολογιών και επάρκειας των ανθρωπίνων πόρων πού βρίσκεται η αγορά μας; Χ. Π.: Οι τεχνολογίες είναι διαθέσιμες. Καθώς όμως η ζήτηση των επιχειρήσεων αυξάνεται, βρισκόμαστε όλο και πιο συχνά αντιμέτωποι με σημαντικές ελλείψεις στελεχών. Το πρόβλημα αναμένεται να οξυνθεί περισσότερο με την εκκίνηση των έργων που προκηρύσσει το Δημόσιο για τον ψηφιακό του μετασχηματισμό. Ήδη εταιρείες όπως η δική μας, προβληματίζονται με την εύρεση εξειδικευμένων συνεργατών –και πολύ περισσότερο οι πελάτες μας-επιχειρήσεις, που ενδιαφέρονται να εντάσσουν τέτοια στελέχη εσωτερικά στους οργανισμούς τους. Φτάνει να σας πω μόνο ότι το ποσοστό των απασχολούμενων με την πληροφορική στην ελληνική αγορά εργασίας είναι μόλις 1,5% στο σύνολο των εργαζομένων, όταν στην ΕΕ είναι υπερδιπλάσιο και στις σκανδιναβικές χώρες άνω του 6%... 

Νο 26 - ΦΘΙΝΌΠΩΡΌ 2022

Για 26η χρονιά κυκλοφορεί από το περιοδικό σελφ σέρβις η ετήσια έκδοση ανάλυσης των εξελίξεων στον κλάδο των σούπερ μάρκετ Το Πανόραμα των Ελληνικών Σούπερ Μάρκετ αποτελεί την έκδοση αναφοράς για επιχειρήσεις και οργανισμούς που ενδιαφέρονται να έχουν πρόσβαση σε αναλυτικά δεδομένα σχετικά με: • Tα βασικά οικονομικά μεγέθη και δείκτες των επιχειρήσεων του κλάδου • Tην εξέλιξη του δικτύου των αλυσίδων πανελλαδικά, ανά γεωγραφική περιοχή • Την πορεία των σημαντικότερων επιχειρήσεων σούπερ μάρκετ και ομίλων αγορών το 2020 και τα μελλοντικά τους πλάνα • Την εξέλιξη σημαντικών μεγεθών της ελληνικής οικονομίας, που επηρεάζουν την πορεία του κλάδου • Τα γενικά στοιχεία των επιχειρήσεων σούπερ μάρκετ

Πληροφορίες: Κατερίνα Μπουσμπουκέα, E: kbousboukea@boussias.com, Τ: +30 210 661 7777 (εσωτ. 128)

AΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΑ PL

Η άνοδος των private labels Το ότι στο κεντρικό αφιέρωμά μας για τα private labels –ως μοναδικού εξειδικευμένου περιοδικού στα της αγοράς των σούπερ μάρκετ– θα έλαμπαν δια της απουσίας τους οι τυπικές, έστω, θέσεις των μεγάλων αλυσίδων του κλάδου για τα συμβαίνοντα στην αγορά τους, ήταν κάτι που δεν το περιμέναμε. Αρνήθηκαν να συμμετάσχουν! Έτσι οι σελίδες μας γίνονται ο καθρέφτης της αμηχανίας ή της δυσανεξίας τους να διαχειρίζονται την έντονη ζήτηση των προϊόντων ετικέτας των επωνυμιών τους σαν να πρόκειται για το «μουτζούρη» της κρίσης ακρίβειας!

πικρή αλήθεια είναι ότι η κρίση ακρίβειας, που χτυπάει ανελέητα τις οικονομίες μετά την κρίση στη δημόσια υγεία και την ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη, τώρα μετατρέπεται σε κρίση στρατηγικής για όλο το σύστημα των επιχειρήσεων, βιομηχανικών και εμπορικών, που είναι κατά τέτοιο τρόπο «στημένο» την τελευταία τεσσαρακονταετία, ώστε να εξυπηρετεί τη λεγόμενη «κοινωνία των δύο τρίτων». Δηλαδή την κοινωνία, όπου τα δύο τρίτα της ευημερούν σε μια κλίμακα προσδιορισμών της ευημερίας από το «σχετική» μέχρι το «πλήρης», παραδειγματίζοντας το τελευταίο –το φτωχό– κοινωνικό τρίτο, προκειμένου τα μέλη του να κινητοποιούνται, με σκοπό να κερδίσουν την ένταξή τους στο πλειοψηφικό σώμα της ευημερούσας καταναλωτικής κοινωνίας. Διότι μετά από δώδε-

36 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

κα-δεκατρία χρόνια οικονομικής εξουθένωσης, η «κοινωνία των δύο τρίτων» στην Ελλάδα έχει γίνει «κοινωνία του ενός τετάρτου» –ήδη στο editorial του τεύχους επισημαίνεται ενδεικτικά ότι μόλις ο ένας στους τέσσερις μισθωτούς πληρώνεται μικτά πάνω από 1.300 ευρώ μηνιαίως. Τούτο σημαίνει το λιγότερο πως συνιστά τερατώδη αντίφαση το μεν πρωτείο της επιχειρηματικής υγείας στον κλάδο να παραμένει η εμφάνιση κερδών και η δυνατότητα γρήγορης επέκτασης δικτύου και τζίρου, η δε ζήτηση να αδυνατεί εκ των πραγμάτων να το υποστηρίξει. Όχι γιατί το απορρίπτει, αλλά γιατί η καταφυγή όλο και πιο πολλών νοικοκυριών στα πιο φτηνά προϊόντα, που τυγχάνει να είναι τα PL, δεν ευνοεί καμία από τις προϋποθέσεις του. Συνεπώς δεν μιλούμε απλώς περί «ανόδου των PL», αλλά περί «απευκταίας» για τις επιχειρήσεις ανόδου τους.

Ήδη μόλις σ’ ένα πεντάμηνο (Ιανουάριος-Μάιος φέτος) το μερίδιο σε αξία των PL στα FMCG σταθερού barcode επί του συνόλου των πωλήσεών τους, αυξανόμενο κατά 6,3% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι, έφτασε από 14,8% στα τέλη του 2021 στο 16% (πηγή IRI Hellas), δηλαδή στο επίπεδο του 2011 (16,1%), όταν η αλήστου μνήμης Μαρινόπουλος από θέση ισχύος, ξεκινώντας να «παίζει» χοντρά με τα PL, ακύρωνε μονομερώς το modus vivendi μεταξύ βιομηχανίας και αλυσίδων. Σε μια προοπτική κοντά διετίας, όπως εκτιμάται επισήμως ότι θα διαρκέσει η πληθωριστική κρίση (κι ασφαλώς μακροπρόθεσμα, εφόσον οι τιμές επ’ ουδενί λόγο θα επανέλθουν στο επίπεδο του 2021), πώς και πόσο θα εξελιχθεί, άραγε, αυτό το μερίδιο; Θα περιμένουν, μήπως, οι αλυσίδες τη βιομηχανία να πάρει το

ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

πρόβλημα πάνω της, λύνοντάς το με γενναίες προσφορές κι εκπτώσεις, ενόσω τώρα αυτή αμβλύνει τις προσφορές της (ο προωθητικός τζίρος στο πεντάμηνο φέτος διαμορφώθηκε στο 25,1% έναντι 26,1% πέρυσι) και ανατιμά θέλοντας και μη τα brands της; Θ’ αρχίσει, μήπως, να παζαρεύει μαζί της για το πόσο «δίκαιες» θα είναι στο εξής οι ανατιμήσεις της; Θα θυσιάζουν οι αλυσίδες και οι βιομηχανίες τα κέρδη τους όλο και περισσότερο, επενδύοντάς τα στις χαμηλές τιμές, για να μη χάσουν πελάτες; Κι αν ναι, για πόσο; Ή μήπως θα αφεθεί το μερίδιο της Lidl ν’ αυξάνει και να πληθύνεται, καθώς το εγχώριο μονοπώλιο του discount θα μαγνητίζει την παραζαλισμένη ζήτηση απ’ το ανατιμητικό χαστούκισμα και την εισοδηματική απαξίωσή της;

ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΙΚΌ ΠΑΡΆΔΟΞΟ ΠΟΥ ΕΝΌΧΛΗΣΕ

Στο τεύχος μας του Ιουνίου θεωρήθηκε ότι προκαλέσαμε μ’ ένα μονοσέλιδο άρθρο μας, όπου αναφερόμενοι στις ανατιμήσεις των PL, επιλέξαμε έναν τίτλο οξύμωρο: «Τι κι αν ακριβαίνουν, ξεπουλάνε!». Χωρίς επί μέρους εξηγήσεις, τα συγκριτικά στοιχεία της IRI Hellas, πράγματι, αυτό έδειχναν κι αυτό συνεχίζουν να δείχνουν. Αλλά η απατηλή όψη της υπόθεσης είναι ότι αυτό οφείλεται στην αλλαγή του μίγματος των πωλούμενων PL φέτος συγκριτικά με πέρυσι κι όχι σε «διορθώσεις» της κερδοφορίας τους εκ μέρους των αλυσίδων, αφού κάτι τέτοιο είναι δια νόμου απαγορευμένο. Είναι λοιπόν αποκαρδιωτικό που οι αντιδράσεις των επιτελών των μεγάλων αλυσίδων στο δημοσίευμά μας ήταν όπως της χελώνας ή του σαλίγκαρου, όταν νιώσουν απειλή… Είναι λυπηρό που υποχρεωνόμαστε να αναδείξουμε τη φαινομενικότητα των εντυπωσιακών, από πρώτη ανάγνωση, ανατιμήσεων των PL αντί να την επιδιώξουν εκείνοι, αιτιολογώντας τα ισχύοντα με τα στοιχεία τους.

ΠΑΡΕΜΠΙΠΤOΝΤΩΣ • Τ α τρόφιμα, που αποδίδουν το 80% του τζίρου των σούπερ μάρκετ, στο πεντάμηνο είχαν μια ανάπτυξη τζίρου 0,4%, ανατιμήθηκαν κατά μέσο όρο 2,5% και μείωσαν τον προωθητικό τους τζίρο κατά 0,6% (αυτός διαμορφώθηκε στο 24,6% επί του συνόλου των πωλήσεών τους). • Τα προϊόντα περιποίησης και ομορφιάς την ίδια περίοδο είχαν απώλεια τζίρου 0,9%, ανατιμήθηκαν κατά 5,6% και μείωσαν συγκριτικά με πέρυσι τον προωθητικό τους τζίρο κατά 1,8% (διαμορφώθηκε στο 32,5%). • Τα προϊόντα φροντίδας του σπιτιού έχασαν συγκριτικά το 4,2% του τζίρου τους, ανατιμήθηκαν κατά 4,3% και μείωσαν την προωθητική τους πίεση κατά 3,5% (ο προωθητικός τους τζίρος διαμορφώθηκε στο 23,3%).

Όταν δει κανείς ότι η μέση ανατίμηση π.χ. στην κατηγορία του συσκευασμένου τυριού είναι 6,8% στο πεντάμηνο, αλλά στα PL της κατηγορίας είναι 11,1% ή, αντίστοιχα, στα ζυμαρικά εν συνόλω είναι 5,5%, αλλά στα PL ζυμαρικά είναι 18,2%, χρειάζεται κάμποση αναζήτηση, για να αντιληφθεί ότι προέχει η ανησυχία των αλυσίδων σχετικά με την ένταση της προτίμησης φέτος των premium PL των δύο κατηγοριών ή των ακριβότερων ειδών τους –η οποία φανερώνει πως επιλέγονται σήμερα από ένα κοινό, που λίγους μήνες πριν ψώνιζε τις brands εκδοχές τους– παρά η αποκάλυψη εκ μέρους τους της απατηλής όψης των ανατιμήσεων των PL προς αποκατάσταση της αλήθειας, η οποία ισοδυναμεί με ομολογία αδιεξόδου… Τα αντίθετα παραδείγματα, όπως της μέσης ανατίμησης π.χ. στην κατηγορία του φρέσκου γάλατος κατά 3,9%, αλλά στο PL γάλα μόλις 1,4%, ή στην κατηγορία εν συνόλω του γιαουρτιού κατά 4,8%, αλλά στα PL κατά 2,9% ή στην κατηγορία των αναψυκτικών κατά 0,5% και -2,5% αντίστοιχα κοκ, επιβεβαιώνουν απλώς την πολυπαραγοντική διάσταση της μετατόπισης των προτιμήσεων του κοινού, ανάλογα με την κατηγορία, και των σχετικών αντιδράσεων των αλυσίδων, ανάλογα με την πολιτική καθεμιάς.

Θ’ αφήσουν, τάχα, οι επιχειρήσεις του κλάδου το μερίδιο της Lidl ν’ αυξάνει και να πληθύνεται, καθώς το εγχώριο μονοπώλιο του discount | θα μαγνητίζει την παραζαλισμένη ζήτηση απ’ το ανατιμητικό χαστούκισμα και την εισοδηματική απαξίωσή της;

Η ΖΉΤΗΣΗ ΜΕΤΑΤΟΠΊΖΕΤΑΙ ΣΤΑ ΦΤΗΝΆ ΠΡΟΪΌΝΤΑ

Βάσει των στοιχείων πενταμήνου της IRI Hellas από την έναρξη του έτους, λοιπόν, φαίνεται ότι η μέση ανατίμηση των FMCG σταθερού barcode είναι της τάξης του 2,6% (συνυπολογιζόμενης της επίδρασης των εκπτώσεων και προσφορών και των μετατοπίσεων του κοινού στα φθηνότερα προϊόντα), αλλά οι πωλήσεις σε τεμάχια έχουν υποχωρήσει κατά 3,1% (σε πραγματικό όγκο, εννοείται, πολύ περισσότερο). Στο πλαίσιο αυτό, ο τζίρος σε αξία των εν λόγω προϊόντων συγκριτικά με το πεντάμηνο πέρυσι είναι σταθερός (οριακή πτώση κατά 0,1%). Αυτά δείχνουν ότι το οχυρό του σούπερ μάρκετ κρατάει ακόμα γερά, τραβώντας προφανώς πόρους από την καταναλωτική δαπάνη των νοικοκυριών, προορισμένους υπό άλλες συνθήκες για άλλες ανάγκες τους. Για την ώρα ξέρουμε ότι έναν άσχημο Απρίλιο από άποψη επιδόσεων τον διαδέχθηκε ένας καλός Μάϊος κι ίσως ένας Ιούνιος οριακά καλύτερος από τον περσινό. Το τελευταίο τετράμηνο του έτους, όμως, τι μέλλει να συμβεί και κυρίως τι θα προαναγγέλλει για το 2023; Μια ισχυρή ένδειξη για το επερχόμενο είναι ασφαλώς η άνοδος του μεριδίου των PL. Μια δεύτερη είναι η αύξηση του τζίρου των επί ζυγίω προϊόντων στο πεντάμηνο κατά 1,6%, όταν εν συνόλω οι πωλήσεις των FMCG σταθερού barcode έπεφταν κατά 0,7% και ειδικά στα τυποποιημένα τρόφιμα κατά 0,1%. Και τα δύο πιστοποιούν τη μετατόπιση της ζήτησης στα φθηνότερα προϊόντα. Με αυτό ακριβώς θα αναμετρηθούν οι αλυσίδες μακροπρόθεσμα... 

Ιούλιος - Αύγουστος 2022 | σελφ σέρβις | 37

AΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΑ PL

ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΣΟΥΛΟΥ

Τα PL, αν και ανατιμημένα, κερδίζουν μερίδια αγοράς Στη «μάχη» της προσέλκυσης του καταναλωτή από την έναρξη των πληθωριστικών πιέσεων ρίχνονται οι αλυσίδες του κλάδου και με τα PL των επωνυμιών τους, ακολουθώντας αναπόφευκτα και σ’ αυτά τις αναπροσαρμογές τιμών, λόγω της ακρίβειας των πρώτων υλών και της αύξησης του παραγωγικού τους κόστους, με σκοπό πάντα να προσφέρουν στους πελάτες τους μια οικονομική εναλλακτική πρόταση έναντι των brands. Η συγκυρία του πληθωρισμού και της ενεργειακής κρίσης ήταν, άλλωστε, βέβαιο πως θα ενίσχυε το ενδιαφέρον μιας μεγάλης μερίδας νοικοκυριών για προϊόντα χαμηλότερου κόστους.

ι πωλήσεις των PL εμφανίζουν στο πρώτο πεντάμηνο του έτους αύξηση του μεριδίου τους σε αξία επί του συνόλου των πωλήσεων του κλάδου περίπου 16% έναντι 14,8% το 2021 και 15,4% το 2020. Στα εν λόγω ποσοστά δεν συνυπολογίζονται οι πωλήσεις της Lidl, οι οποίες αφορούν μια ιδιαίτερα διευρυμένη γκάμα τέτοιων προϊόντων. Σημειώνεται ότι το 2010 η συμμετοχή των PL περιοριζόταν στο 11,9% του συνόλου των πωλήσεων των αλυσίδων και ότι η υψηλότερη συμμετοχή τους, της τάξης του 19%, καταγράφηκε το 2014, περίοδο στην οποία η κρίση της Μαρι-

38 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

νόπουλος εκδηλώθηκε και με την προνομιακή προώθηση των προϊόντων της δικής της ετικέτας έναντι των brands υπό συνθήκες βαθιάς ύφεσης της οικονομίας. Σήμερα το συνολικό μερίδιο των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας αυξάνεται εκ νέου, αν και ήδη από τον περασμένο Αύγουστο άρχισαν να ανεβαίνουν οι τιμές τους, αρχικά λόγω των ανατιμήσεων των πρώτων υλών και της αύξησης του μεταφορικού κόστους, αμφότερα ως συνέπεια των διαταραχών στις εφοδιαστικές αλυσίδες μετά την παγκόσμια εμπειρία των lockdowns. Όμως από τον Μάρτιο φέτος οι τιμές τους άρχισαν να

παίρνουν «φωτιά», ανάλογη εκείνης των τιμών των brands εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης, που προκάλεσαν οι δυτικές κυρώσεις στην Ρωσία για την εισβολή της στην Ουκρανία. Όσο ο πληθωρισμός θα «ψηλώνει» –ήδη διαμορφώθηκε στο 12,1% τον Ιούνιο σε ετήσια βάση, με τις ανατιμήσεις των τροφίμων αντίστοιχα στο 12,6%– τόσο η προσοχή των καταναλωτών θα στρέφεται προς τα PL για ευνόητους λόγους.

ΣΤΑΘΕΡΆ ΠΕΡΙΘΏΡΙΑ ΚΈΡΔΟΥΣ

Στελέχη του κλάδου τονίζουν ότι, αντίθετα με όσα ισχυρίζονται ορισμένοι, η σχέση

προϊόντων Ανακάλυψε αποκλειστικά στα καταστήματα Lidl, τις παραδοσιακές γεύσεις από κάθε τόπο στον τόπο σου. Έλληνες παραγωγοί ακολουθούν πιστά αυθεντικές συνταγές του τόπου τους, ώστε να έχεις στο τραπέζι σου παραδοσιακά προϊόντα υψηλής ποιότητας.

Μάθε περισσότερα εδώ:

Στον δρόμο για έν καλύτερο αύριο

AΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΑ PL

Όσο το κοινό θα στρέφεται στα προϊόντα ιδιωτικού σήματος των αλυσίδων, τόσο αυτές θα έχουν απώλειες τζίρου. Γι’ αυτό οι εταιρείες του κλάδου δεν έχουν λόγους να επιθυμούν ή να εύχονται την αύξηση των πωλήσεών τους σε αυτά τιμής μεταξύ ενός επωνύμου αγαθού και του αντίστοιχου ιδιωτικού σήματος δεν έχει μεταβληθεί, κι αυτό διότι η διάταξη που εισήγαγε το Υπουργείο Ανάπτυξης, σχετικά με τον περιορισμό του ανώτατου περιθωρίου μικτού κέρδους στα αγαθά, με σκοπό την προστασία του οικογενειακού εισοδήματος, δεν επιτρέπει διαφοροποιημένες τιμολογιακές πολιτικές προς τα πάνω. Οι αλυσίδες σαφώς έχουν τη δυνατότητα να μειώνουν τα περιθώρια κέρδους τους, πουλώντας φθηνότερα τα προϊόντα των δικών τους σημάτων, δεν προβλέπεται όμως η αύξηση των σχετικών ποσοστών πάνω από τα προ της 31ης Αυγούστου 2021 επίπεδα, πράγμα που ισχύει όσον αφορά και το μικτό κέρδος των αλυσίδων στα brands. Το μερίδιο αγοράς των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας ενισχύεται μεν σε συνθήκες διαρκούς ανόδου των τιμών, που ξεθεώνει το καταναλωτικό εισόδημα, αλλά η καταφυγή των καταναλωτών στα φτηνότερα προϊόντα επωνυμίας των αλυσίδων πιέζει τις κερδοφορίες τους, καθώς, όπως είναι γνωστό, ως απόλυτο μέγεθος σε αξία το κέρδος που αφήνουν τα PL στο λιανέμπορο είναι μικρό, ανάλογο των τιμών τους. Για τον ίδιο λόγο, σχολιάζουν στελέχη του κλάδου, όσο το καταναλωτικό κοινό θα στρέφεται προς τα ιδιωτικά σήματα των αλυσίδων, τόσο αυτές θα έχουν απώλειες τζίρου. Αυτός είναι ένας πρόσθετος λόγος, για τον οποίο οι εταιρείες του κλάδου δεν έχουν λόγους να επιθυμούν ή να εύχονται την αύξηση των πωλήσεων στα προϊόντα των επωνυμιών τους. Η συγκεκριμένη οικογένεια προϊόντων, διευκρινίζουν, προωθείται με σκοπό την πρόταση στον πελάτη μιας εναλλακτικής οικονομικής επιλογής,

40 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

η οποία, εξάλλου, αποβλέπει στρατηγικά να ανακόπτει την τάση μιας μερίδας του κοινού να απευθύνεται για τα ψώνια του στους discounters, εφόσον μπορεί να ικανοποιεί τα σχετικά ενδιαφέροντά του στα κλασικά σούπερ μάρκετ.

ΔΙΠΛΉ ΣΎΓΚΡΙΣΗ ΤΙΜΏΝ

Ανώτατα στελέχη του κλάδου τονίζουν, επίσης, ότι όπως στα επώνυμα είδη, έτσι και στα προϊόντα ιδιωτικού σήματος η πολιτική τιμολόγησης των ιδιοκτητών τους ακολουθεί το κόστος της παραγωγής και της διακίνησης. Συνεπώς στη συγκυρία των έντονων πληθωριστικών πιέσεων σήμερα είναι αναπόφευκτη η ανατίμηση και των σχετικών συλλογών προϊόντων. Όπως χαρακτηριστικά σημειώνουν, «παιχνίδια με τις τιμές δεν γίνονται». Εξάλλου, ο ανταγωνισμός δεν αφήνει τέτοια περιθώρια, δεδομένου ότι οι τιμές των PL προϊόντων μιας αλυσίδας συγκρίνονται με τις τιμές, τόσο των ανάλογων ιδιωτικών σημάτων άλλων αλυσίδων όσο και των αντίστοιχων επωνύμων προϊόντων. Σε κάθε περίπτωση τα προϊόντα ιδιωτικού σήματος πρέπει να είναι ανταγωνιστικά, ώστε να δικαιολογούν τη θέση τους στο ράφι και να μην δημιουργείται ρήγμα στα έσοδα των αλυσίδων από αυτά.

ΠΡΟΒΆΔΙΣΜΑ ΤΗΣ LIDL

Η Lidl είναι αναμενόμενο να έχει προνομιακή θέση στον ανταγωνισμό των ετικετών ιδιωτικού σήματος προϊόντων, εφόσον αυτά παραμένουν ο κεντρικός πυλώνας της δουλειάς της, παρότι έχει εδώ και πολλά χρόνια «νοθεύσει» στρατηγικά το πρότυπο του discounter, αναμιγνύοντάς το με τη διευρυμένη πώληση επώνυμων ειδών. Μά-

λιστα, δεδομένης της μονοπωλιακής της θέσης στο εγχώριο discount, αφενός μπορεί να δουλεύει με καλύτερα ποσοστά κέρδους απ’ ό,τι σε άλλες αγορές, στις οποίες υφίσταται τον ανταγωνισμό άλλων discounters, και αφετέρου, μέσω του μάρκετινγκ που εφαρμόζει, το οποίο εστιάζεται στα φρέσκα προϊόντα και προσιδιάζει στο μάρκετινγκ των σούπερ μάρκετ, ανταγωνίζεται ευθέως τις κλασικές αλυσίδες καταστημάτων του κλάδου. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η ιστορία και η μακρά εμπειρία της στα PL της επιτρέπει να κινείται αποτελεσματικότερα, απευθυνόμενη σ’ ένα κοινό, που ξέρει πως αυτή διατηρεί κατά βάθος την «ψυχή» του πολυεθνικού discounter. Από αυτή την άποψη η αλυσίδα διατηρεί το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα στην προσέλκυση του κοινού, που κυνηγάει τις οικονομικές λύσεις για τα ψώνια του. Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες η Lidl έχει εντείνει τις προωθητικές της ενέργειες και τη διαφημιστική της πολιτική, προσδίδοντας μεγαλύτερη έμφαση απ’ ό,τι στο παρελθόν στην προβολή των ιδιωτικού σήματος συλλογών της. Η συγκυρία ασφαλώς την ευνοεί για την προσέλκυση νέου πελατολογίου και δη για τη σταθεροποίησή του. Επιθετικά κινείται φέτος στον τομέα των προϊόντων των επωνυμιών της και η ΑΒ Βασιλόπουλος, αξιοποιώντας σχετικά τη δυσμενή οικονομική συγκυρία, αλλά και για στρατηγικούς σκοπούς. Ανάλογα αντανακλαστικά εκδηλώνουν, λιγότερο ή περισσότερο, οι αλυσίδες του κλαδικού «Τop 5», όπως και όλες οι μικρότερες, φροντίζοντας να συγκρατούν το κοινό τους, που αναζητά όλο και περισσότερο διεξόδους φθηνότερων αγορών. Η παράμετρος «τιμές» αποκτά μεγαλύτερο ειδικό βάρος ένεκα των πιέσεων που ασκούνται στο καταναλωτικό εισόδημα, πράγμα που επιδρά ενισχυτικά στις πωλήσεις των PL, οι οποίες εκτιμάται ότι θα ενισχυθούν περαιτέρω από το φθινόπωρο. Πιθανώς φέτος ο ρόλος των PL θα αποδειχθεί καταλυτικός στη στάθμιση των τελικών επιδόσεων και των μεριδίων αγοράς των αλυσίδων που συνθέτουν το «Τop 10» του κλάδου, δεδομένης της αυξανόμενης συμμετοχής των πωλήσεων των PL στις συνολικές πωλήσεις του κλάδου. 

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΑ PL

Διεθνής η τάση ανόδου του μεριδίου των PL Αξιοσημείωτες είναι οι διαφορές μεταξύ των Ευρωπαίων καταναλωτών σε ό,τι αφορά τη στάση τους έναντι των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, ενώ διαφέρουν και από τους καταναλωτές των ΗΠΑ. Τα σχετικά στοιχεία για την αγορά της Ελλάδας δείχνουν την κατάταξή της αρκετά κοντά στον παγκόσμιο μέσο όρο, αρκετά μακριά όμως από τα δεδομένα άλλων ευρωπαϊκών αγορών. Ωστόσο, οι γενικές τάσεις σε ό,τι αφορά τη ζήτηση αυτών των προϊόντων στις δυτικές κοινωνίες συγκλίνουν σημαντικά υπό το βάρος της κρίσης ακρίβειας και το ερώτημα είναι τι ίχνος θα έχουν αφήσει οι εν λόγω τάσεις, όταν ο πληθωρισμός υποχωρήσει… προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας είναι η Ελβετία, με το μερίδιό τους σε αξία να ανέρχεται εκεί στο 50% επί του συνόλου των πωλήσεων των FMCG, δεύτερη η Πορτογαλία αντιστοίχως με 45% και έβδομο το Ηνωμένο Βασίλειο με 34% (πίνακας 1).

Η ΠΑΝΔΗΜΊΑ «ΈΚΟΨΕ» ΜΕΡΊΔΙΑ, Η ΚΡΊΣΗ ΤΑ ΕΠΑΝΑΦΈΡΕΙ

αθώς από το «ουδέν κακόν αμιγές καλού» δεν εξαιρείται η συγκυρία των πληθωριστικών πιέσεων, μέσα σε αυτή αναδύονται ευκαιρίες για την ενίσχυση της αγοράς των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, τόσο για τη βιομηχανία παραγωγής τους όσο και για τις αλυσίδες χονδρικής και λιανικής που τα διαθέτουν στη ζήτηση ως ιδιοκτήτες τους. Μπορούν οι εν λόγω ευκαιρίες να αποδώσουν οφέλη μακροπρόθεσμα, αν αξιοποιηθούν; Συνιστούν, άραγε, ευκαιρία για την ελληνική βιομηχανία FMCG; Πώς θα χειριστούν την πρόκληση της έντασης της ζήτησής τους οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ; Στους επόμενους μήνες τόσο τα σχετικά στοιχεία πωλήσεων όσο και η εκδήλωση των στρατηγικών επιλογών των εμπλεκόμενων, θα δώσουν τις απαντήσεις.

42 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

ΥΨΗΛΌ ΤΟ ΜΕΡΊΔΙΟ ΤΩΝ PL ΣΤΟΥΣ ΙΣΧΥΡΟΎΣ ΤΗΣ ΕΕ

Στις αγορές των εφτά ισχυρότερων οικονομιών της ΕΕ (Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία και Ολλανδία βάσει του ΑΕΠ τους το 2021, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα), το μερίδιο σε αξία των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας αναλογεί στο 35% του συνολικού τζίρου των FMCG, ήτοι σε 194 δισ. ευρώ επί συνόλου 597 δισ. ευρώ, σύμφωνα με την IRI Worldwide. Σημειώνουμε ότι οι χώρες στις οποίες τα ιδιωτικής ετικέτας ταχυκίνητα προϊόντα έχουν την μεγαλύτερη απήχηση στους καταναλωτές, είναι εκ των ισχυρότερων οικονομιών της ΕΕ και συνεκδοχικά του πλανήτη. Τα μερίδια σε αξία των private label ανέρχονται στο 44% στην Ισπανία, στο 43% σε Αυστρία και Βέλγιο, στο 38% στη Γερμανία και στο 32% στη Γαλλία. Σε επίπεδο ευρωπαϊκής επικράτειας (δηλ. και χωρών εκτός της ΕΕ), πρώτη στη διείσδυση των

Η IRI Worldwide στις αρχές του 2022 κατέγραψε μια κάμψη στις πωλήσεις των PL της τάξης του 1,4% σε σύγκριση με την περίοδο 20172019, δηλαδή πριν το ξέσπασμα της κρίσης στη δημόσια υγεία, οπότε η IRI κατέγραφε διψήφια ποσοστά ετήσιας αύξησης των πωλήσεων PL. Ωστόσο, φέτος τον Απρίλιο ο κ. Ananda Roy, Senior Vice President, Strategic Growth Insights της IRI, επισήμαινε πως εκ νέου η τάση (δηλ. μετά την αύξηση της ζήτησης των επώνυμων προϊόντων τη διετία της πανδημίας) έδειχνε και πάλι την ένταση του ενδιαφέροντος της ζήτησης για τα PL, καθώς οι ανατιμήσεις στα επώνυμα brands ήταν πλέον αισθητές. Ήδη πανευρωπαϊκά τα στοιχεία πωλήσεων της εταιρείας για τις πρώτες δώδεκα εβδομάδες του 2022 επιβεβαίωναν την ανάκαμψη του μεριδίου των PL επί του συνόλου των FMCG (π.χ. στην Ιταλία κατά 3,4% και στην Ισπανία κατά 1%). Οι κατηγορίες των μη τροφίμων οδηγούν την ανάκαμψή τους, σημειώνει η IRI.

ΙΣΆΡΙΘΜΟΙ ΟΙ «ΠΙΣΤΟΊ» ΣΕ PL ΚΑΙ BRANDS ΣΤΗΝ ΕΥΡΏΠΗ

Επιπλέον, οι καταναλωτές που είναι «πιστοί» στα PL, δηλαδή τα επιλέγουν στο 75%

ΤΗΣ ΛΗΔΑΣ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ

των επισκέψεών τους για ψώνια από τα σούπερ μάρκετ και άλλα κανάλια διανομής, είναι πλέον ισάριθμοι με τους «πιστούς» στα εθνικά brands σε όλες τις βασικές αγορές της ΕΕ, τις οποίες παρακολουθεί ερευνητικά η IRI. Ένας στους δυο καταναλωτές (50%) δηλώνει ότι σταθερά εναλλάσσει την επιλογή του μεταξύ προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας και επώνυμων. Σχετικά με το προφίλ των σταθερών καταναλωτών PL προϊόντων, η έρευνα δείχνει ότι στη Γαλλία και τη Γερμανία ανήκουν κατά κύριο λόγο στις ανώτερες εισοδηματικές τάξεις, ενώ κυρίως στην Ισπανία και την Ιταλία και συμπληρωματικά σε Γερμανία και Γαλλία ανήκουν στα μεσαία στρώματα (πίνακας 2).

Π 1: TA ΠΟΣΟΣΤΑ ΤΩΝ PL ΣΤΙΣ ΑΓΟΡΕΣ ΑΝΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ Παγκόσμιος μέσος όρος 16,5%

Πωλήσεις FMCG Σε Αξία%

Ελβετία

50%

Πορτογαλία

45%

Ισπανία

44%

Βέλγιο

43%

Αυστρία

43%

Γερμανία

38%

Ηνωμένο Βασίλειο

34% 34%

Αυστραλία Γαλλία

32%

Ολλανδία

30%

Ιταλία

27%

ΗΠΑ

16%

Ελλάδα

15%

Πηγή: IRI

ΦΛΕΡΤΆΡΕΙ ΜΕ ΤΑ 200 ΔΙΣ. Η ΑΓΟΡΆ ΤΩΝ PL ΣΤΙΣ ΗΠΑ

Παγκοσμίως τα PL αντιστοιχούν κατά μέσο όρο στο 16,5% του συνολικού τζίρου των FMCG. Στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό διαμορφώνεται κοντά στον παγκόσμιο μέσο όρο, δηλαδή στο 16%, ενισχυμένο κατά 3,7% σε συγκρίσιμη ετήσια βάση, σύμφωνα με τα στοιχεία της IRI Hellas. Στην αγορά των ΗΠΑ η συνολική αξία πωλήσεων ιδιωτικής ετικέτας FMCG προϊόντων άγγιξε τα 199 δισ. δολάρια στο τέλος του 2021 (συνυπολογίζεται και το online κανάλι), ενισχυμένη κατά 1% σε σχέση με το 2020. Σε αξία τα PL αντιστοιχούν στο 17,7% της βορειοαμερικανικής αγοράς, ενώ βάσει μονάδας στο 19,6% της αγοράς, σύμφωνα με την ανακοίνωση της ένωσης βιομηχανιών παραγωγής προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας Private Label Manufacturers Association (PLMA), που επικαλείται στοιχεία της IRI Worldwide. Το πρώτο πεντάμηνο του 2022, σύμφωνα με την PLMA, τα PL εμφάνισαν αύξηση πωλήσεων 7,8% σε αξία σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021. Τα επώνυμα προϊόντα αντιστοίχως σημείωσαν αύξηση περίπου 5%.

8 ΣΤΟΥΣ 10 ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΎΣ ΘΑ ΒΆΖΟΥΝ PL ΣΤΟ «ΚΑΛΆΘΙ» ΤΟΥΣ

Στοιχεία έρευνας που πραγματοποιήθηκε από την αμερικανική FMI, Food Industry Association, στο τέλος Μαρτίου της φετινής χρονιάς, δείχνουν ότι οι Βορειοαμερικανοί κα-

Π 2: ΙΣΑΡΙΘΜΟΙ ΟΙ ΠΙΣΤΟΙ ΣΕ PL & ΕΠΩΝΥΜΑ ΠΙΣΤΟΙ ΣΕ ΕΠΩΝΥΜΑ BRANDS

SWITCHERS

ΠΙΣΤΟΙ ΣΕ P L

50%

ΗΠΑ Ηνωμένο Βασίλειο Ολλανδία Iταλία Γερμανία Γαλλία

50%

Σύνολο Ευρώπης 0%

25%

50%

75%

100%

Πηγή: IRI

ταναλωτές δήλωσαν σε ποσοστό 41% ότι αγόρασαν περισσότερα PL προϊόντα σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019, τελευταίου έτους πριν την πανδημία. Μια τάση, που αξίζει να αναφερθεί, είναι ότι το 77% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι σκοπεύουν να συνεχίσουν να βάζουν τα PL στο «καλάθι» τους στο μέλλον. Ως προς τους λόγους για τους οποίους στρέφονται στα προϊόντα αυτά, για το 63% των ερωτηθέντων η προσφερόμενη αξία (value for money) ήταν το πρώτο κίνητρο, για το 55% η τιμή, ενώ ακολουθούν ως κριτήρια επιλογής η ποιότητά τους (43%), η γεύση (42%) και το ότι

είναι πάντα διαθέσιμα στα καταστήματα (35%). Αναφερόμενη στις τάσεις που καταγράφει η PLMA, η κ. Peggy Davis, επικεφαλής της Ένωσης, ανέφερε ότι τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας κερδίζουν έδαφος στις αγορές τόσα από τα φυσικά καταστήματα όσο και από τα e-shops. Εν μέσω της εκτόξευσης των τιμών λόγω πληθωριστικών πιέσεων, σύμφωνα με την ίδια, οι Αμερικανοί καταναλωτές δεν έχουν μειώσει –για την ώρα τουλάχιστον– το ποσό των χρημάτων που δίνουν για τα ψώνια τους από τα σούπερ μάρκετ και εκτίμησε ότι αυτό λειτουργεί υπέρ του μεριδίου των PL. 

Ιούλιος - Αύγουστος 2022 | σελφ σέρβις | 43

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΑ PL

ΤΗΣ ΛΗΔΑΣ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ

Αλλάζουν τα δεδομένα στην ελληνική αγορά των PL Το κύμα της ακρίβειας όχι μόνο δεν αναμένεται να αποκλιμακωθεί φέτος, αλλά θα μας απασχολεί και το 2023, οπότε καταναλωτές και επιχειρήσεις θα πρέπει να αναμένουν τουλάχιστον ως τις αρχές του 2024 για να δουν μια κάποια ομαλοποίηση στις τιμές. Κι αυτό, σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών, κ. Χρήστο Σταϊκούρα, «rebus sic stantibus», δηλαδή με την παραδοχή ότι δεν θα υπάρξει άλλη έκτακτη συνθήκη, όπως της πανδημίας ή της ενεργειακής κρίσης συνεπεία των δυτικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Μέσα σ’ ένα τέτοιο περιβάλλον, αν το μερίδιο των PL μόλις εντός του πρώτου πενταμήνου του έτους αυξήθηκε κατά 3,7 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με το επίπεδο που ήταν την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι, ως το 2024 πού θα φτάσει;

ο κατά την διεθνή ορολογία sticker shock έχει αρχίσει να γίνεται όχι απλά αντιληπτό από τους καταναλωτές, αλλά να επιδρά στην ψυχολογία και τις επιλογές τους. Κι αυτό είναι το σημείο που, όπως εξηγεί ο κ. Βαγγέλης Φώσκολος, Senior Consultant-CGD της IRI Hellas, γίνονται οι αλλαγές στα καταναλωτικά πρότυπα, με την έννοια ότι οι συγκυριακές τάσεις μετουσιώνονται σε νέες καταναλωτικές συμπεριφορές, που παγιώνονται. Επομένως, η στροφή των καταναλωτών στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, που καταγράφεται στην Ελλάδα και διεθνώς, είναι πιθανό να μην αποτελέσει προσωρινά «λύση ανάγκης», αλλά να διαμορφώσει ένα νέο καταναλωτικό πρότυπο. Αυτό, βέβαια, μένει να διαπιστωθεί. Τα δεδομένα της αγοράς των PL για την ώρα είναι υπό διαμόρφωση και θα προσπαθήσουμε να τα αποτυπώσουμε.

ΑΥΞΑΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΤΙΜΕΣ, ΜΕΙΩΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΤΖΙΡΟΙ

Η μείωση του όγκου των πωλήσεων τους πρώτους μήνες του 2022 δεν ακολουθούνται από μια αντίστοιχη μείωση του τζίρου κι αυτό γιατί οι πληθωριστικές πιέσεις σπρώχνουν τις τιμές όλο και πιο πάνω. Στην συνολική μείωση του όγκου πωλήσεων των FMCG προϊόντων κατά 4,6% (IRI InfoScan, YTD Απρίλιος 2022), η μείωση των πωλήσεων σε αξία ήταν 2,5%. Στις λεγόμενες γίγα-κατηγορίες (τρόφιμα, προϊόντα περιποί-

44 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

ησης και προσωπικής υγιεινής και προϊόντα φροντίδας σπιτιού) η μεγαλύτερη αύξηση στην τιμή ανά μονάδα προϊόντος καταγράφηκε στην κατηγορία των προϊόντων περιποίησης και ήταν 5,3%. Ακολούθησαν τα προϊόντα φροντίδας σπιτιού με 4,3% και τα τρόφιμα με 2% (διάγραμμα 1). Αν αναμένει κάποιος να δει μέσα ποσοστά ανατιμήσεων στις μεγάλες κατηγορίες προϊόντων, που να συγκλίνουν στο ποσοστό του γενικού πληθωρισμού (12,1% τον Ιούνιο), η απάντηση είναι πως δεν θα τα συναντήσει κι αυτό οφείλεται σε παράγοντες, όπως η

υποκατάσταση προϊόντων από άλλα φθηνότερης τιμής ή άλλου είδους (π.χ. η μείωση του κρέατος στο καθημερινό τραπέζι έως και η αντικατάστασή του από ζυμαρικά ή όσπρια) και η επίδραση των προωθητικών ενεργειών, που αμβλύνουν τις επιπτώσεις. Ωστόσο, η τάση της περαιτέρω αύξησης των τιμών είναι προδιαγεγραμμένη.

ΤΑ PL ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ

Μπορεί η παγκόσμια οικονομία να αγκομαχά τώρα, αλλά η ελληνική βρίσκεται σε κρίση περίπου δεκατρία χρόνια, η οποία έχει

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΑ PL

ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 1: ΑΥΞΗΜΕΝΕΣ ΟΙ ΤΙΜΕΣ YTD ΣΤΙΣ 3 ΓΙΓΑ-ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ Τιμή Μονάδας σε κάθε γίγα-κατηγορία

ΣΥΝΟΛΟ FMCG

2020

2021

TΡΟΦΙΜΑ

YTD 21

ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΥΓΙΕΙΝΗ

ΚΑΙ ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ

ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΣΠΙΤΙΟΥ

YTD 22

Πηγή: IRI

ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 2: ΑΥΞΗΣΗ ΜΕΡΙΔΙΟΥ PL ΣΕ NON FOOD ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΜΕ DRIVER ΤΙΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΚΑΙ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΣΠΙΤΙΟΥ (ΠΛΗΝ ΚΑΘΑΡΙΣΤΙΚΩΝ) - Μερίδιο PL ανά κατηγορία (σε αξία) 2019

2020

2021

YTD 21

YTD 22

ΣΥΝΟΛΟ FMCG

ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΚΑΙ ΟΜΟΡΦΙΑ

ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΥΓΙΕΙΝΗ

ΚΑΘΑΡΙΣΤΙΚΑ ΣΠΙΤΙΟΥ

ΑΛΛΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΣΠΙΤΙΟΥ

Πηγή: IRI

μειώσει το βιοτικό επίπεδο των Ελλήνων καταναλωτών περίπου κατά 30%. Το μερίδιο των PL στην ελληνική αγορά έφτασε στο απόγειό του το 2014, οπότε άγγιξε το 19% στο σύνολο της αξίας πωλήσεων των τυπικών σούπερ και υπέρ μάρκετ. Η κατάρρευση της Μαρινόπουλος οδήγησε στην παροχέτευση μεγάλων ποσοτήτων προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας στα σημεία λιανικής πώλησης σε όλη την ελληνική

46 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

επικράτεια. «Η Μαρινόπουλος ήταν ένας εξαιρετικά δυνατός παίκτης στα PL. Είχε επενδύσει στρατηγικά σε αυτά και διέθετε μεγάλη γκάμα προϊόντων ετικέτας του, σε άφθονη ποσότητα, χαμηλές τιμές αλλά και ανταγωνιστική ποιότητα. Είχε επιτύχει όλα τα οφέλη από αυτό που λέμε «οικονομίες κλίμακος»…», εξηγεί ο κ. Φώσκολος. Την ίδια περίοδο «η Ελλάδα βρισκόταν στην καρδιά της κρίσης και, προκειμένου να μην κατακρημνιστούν οι τζίροι, βιομηχανία

και αλυσίδες ενέτειναν σε τέτοιο βαθμό τις προωθητικές ενέργειες, ώστε περιορίστηκε σημαντικά το άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ PL και branded προϊόντων», προσθέτει. Έτσι το μερίδιο των PL άρχισε να μειώνεται, εφόσον τα υπό προώθηση προϊόντα ήταν, αν όχι το ίδιο, σχεδόν το ίδιο φτηνά με εκείνα (διάγραμμα 3). Στα δυο χρόνια της πανδημίας το μερίδιο των PL μειώθηκε έτι περαιτέρω. Η τάση

Η ΑΝΟΔΟΣ ΤΩΝ PL

αναστρέφεται μόλις τους τελευταίους μήνες, κυρίως μέσα στο 2022. Η συμβολή του πληθωρισμού σε αυτό είναι, φυσικά, καταλυτική.

YΨΗΛΟΤΕΡΕΣ ΑΝΑΤΙΜΗΣΕΙΣ ΣΤΑ PL ΑΠΟ ΤΑ BRANDED

ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 3: ΕΝΙΣΧΥΟΝΤΑΙ ΤΑ PL YTD Μερίδιο (σε αξία) και τάσεις για τα PL σε Η/Μ και Σ/Μ στην Ελλάδα

Ήδη στο πρώτο πεντάμηνο του έτους, για να γεμίσει ο καταναλωτής το ίδιο «καρότσι» χρειάστηκε 8,5-9 ευρώ περισσότερα (στοιχεία IRI Hellas YTD vs Year Ago). Ειδικότερα, η αξία του «καροτσιού» (όπως διαμορφώνεται από τις τοπ 60 FMCG κατηγορίες), όταν αυτό γέμισε με επώνυμα προϊόντα, άγγιξε τα 190,43 ευρώ έναντι 179,68 την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι. Ενώ, όταν «γέμιζε» με PL, κόστισε 131,63 ευρώ έναντι 123,49 ευρώ την αντίστοιχη περίοδο της περσινής χρονιάς. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το «σελφ σέρβις», από την έναρξη του 2022 έως τις 22 Μαΐου, η μέση ανατίμηση στα PL προϊόντα άγγιξε το 3,8%, ενώ η αντίστοιχη αύξηση τιμής στα επώνυμα προϊόντα ήταν 2,7% (τεύχος «σελφ σέρβις» #527). Ταυτόχρονα, οι πωλήσεις σε αριθμό τεμαχίων στο σύνολο της αγοράς των εξήντα κατηγοριών προϊόντων, την ίδια περίοδο, στα μεν επώνυμα προϊόντα εξελίσσονται πτωτικά κατά 2,1%, στα δε PL ανοδικά κατά 3,9%. «Ακόμη και με τις ανατιμήσεις που περνούν πλέον και στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, εφόσον η παραγωγή τους πλήττεται από τις ίδιες συνθήκες που πλήττουν και την παραγωγή των επώνυμων προϊόντων, τα PL παραμένουν πιο οικονομικά. Αν π.χ. ένα PL προϊόν κόστιζε 1 ευρώ και μετά τις ανατιμήσεις κοστίζει 1,10 ευρώ (δηλαδή έχει ανατιμηθεί κατά 10 λεπτά), τη στιγμή που το ίδιο επώνυμο προϊόν μπορεί να κοστίζει 2 ευρώ, παραμένει πολύ μεγάλη η διαφορά τιμής», σχολιάζει ο συνομιλητής μας από την IRI Hellas. Αυτό εξηγεί ασφαλώς τη σημαντική αύξηση πωλήσεων σε όγκο των PL. Το μερίδιο των PL παρουσιάζει αυξητική τάση σε όλες τις γίγα-κατηγορίες των FMCG και ειδικότερα (στοιχεία IRI InfoScan, YTD Απρίλιος 2022) στα τρόφιμα κατά 0,8% (μερίδιο σε αξία γίγα-κατηγορίας 15,3%), στα είδη περιποίησης και προσωπικής υγιεινής

Πηγή: IRI

κατά 1,3% (μερίδιο 14,8%) και στα προϊόντα φροντίδας του σπιτιού 1,1% (μερίδιο 21,4%).

discounters (καταστήματα άνω των 100τμ) στην ηπειρωτική Ελλάδα και την Κρήτη.

Το ποσοστό του μεριδίου των PL επί των κλαδικών πωλήσεων σε αξία (μερίδιο στην αγορά των 60 μεγαλύτερων υποκατηγοριών FMCG) φτάνει στην Ελλάδα το 16% στο πρώτο πεντάμηνο του έτους, αυξημένο κατά 3,7% σε σύγκριση με το αντίστοιχη περίοδο του 2021. Στην ενίσχυσή του φαίνεται ότι συμβάλλουν κατά μείζονα λόγο οι κατηγορίες των μη τροφίμων. Σχεδόν το ένα στα τέσσερα προϊόντα που αγοράζουν οι καταναλωτές από την κατηγορία των προϊόντων προσωπικής υγιεινής (ποσοστό 26,5%) είναι ιδιωτικής ετικέτας, ενώ στην κατηγορία των προϊόντων φροντίδας του σπιτιού (πλην καθαριστικών και απορρυπαντικών) το ένα στα δυο προϊόντα που μπαίνουν στο «καλάθι» αγορών είναι PL (ποσοστό 48,1% - διάγραμμα 2).

Όπως σχολιάζει στο «σελφ σέρβις» ο κ. Βάιος Δημοράγκας, διευθύνων σύμβουλος της NielsenIQ για την Ελλάδα: «'Το μερίδιο των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας είχε αρχίσει να κινείται ανοδικά μετά το περσινό καλοκαίρι και η τάση αυτή συνεχίζεται με συνέπεια και στο πρώτο μισό της φετινής χρονιάς. Η ανοδική πορεία των PL λειτουργεί σε ένα βαθμό εξισορροπητικά στο ακριβότερο πλέον συνολικό καλάθι των καταναλωτών, με περισσότερους καταναλωτές να στρέφονται σε πιο φθηνές λύσεις σε σχέση με τα δύο προηγούμενα χρόνια. Ενδιαφέρον έχει και το γεγονός ότι αυτό συμβαίνει παρότι η προωθητική ένταση παρουσιάζει περαιτέρω κλιμάκωση φέτος, υπογραμμίζοντας τη μεγαλύτερη πίεση που αισθάνονται οι καταναλωτές, τόσο από τον πληθωρισμό μέσα στο σούπερ μάρκετ, όσο και (πιθανώς περισσότερο) από τον ευρύτερο πληθωρισμό στους υπόλοιπους τομείς της καθημερινότητας, επηρεάζοντας τη συμπεριφορά τους στα καταστήματα τροφίμων».

ΜΕΓΑΛΗ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΜΕΡΙΔΙΟΥ ΤΩΝ PL ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

Μεταξύ 22,1% και 24,1% εξελίσσεται φέτος το μερίδιο των PL σε αξία, σύμφωνα και με τα στοιχεία που έθεσε υπόψιν μας η NielsenIQ (στοιχεία από την έναρξη του 2022 μέχρι την 22η Μαΐου). Τα ποσοστά καταγράφουν την εξέλιξη του μεριδίου τους σε αξία ανά περίοδο τεσσάρων εβδομάδων στα καταστήματα τροφίμων και τους

Συγκρινόμενο με τα δυο έτη της πανδημίας (2020 και 2021), το μερίδιο τους καταγράφεται –για την ώρα τουλάχιστον– σχετικά σταθερό, αφού από άποψη αξίας σε συγκρίσιμη ετήσια βάση ανά κυλιόμενη χρονιά διαμορφώνεται

Ιούλιος - Αύγουστος 2022 | σελφ σέρβις | 47

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΑ PL

ως εξής: Το 2022 (52 εβδομάδες έως τις 22 Μαΐου) 22,6%, το 2021 (52 εβδομάδες έως τις 23 Μαΐου) 23,2% και το 2020 (52 εβδομάδες έως τις 24 Μαΐου) 23,5%. Τα μεγαλύτερα ποσοστά για τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας καταγράφονται στην κατηγορία των προϊόντων οικιακής χρήσης. Χαρακτηριστικό, πάντως, είναι ότι ακόμη και μέσα στην ίδια ευρύτερη κατηγορία τα μερίδια ανά είδος διαφέρουν σημαντικά.

Το είδος του προϊόντος (π.χ. διατροφής ή όχι), η μέση τιμή μονάδας, η προσφερόμενη ποικιλία κωδικών τόσο επώνυμων brands όσο και PL προσμετρώνται ως σημαντικοί παράγοντες στο αν ο καταναλωτής θα στραφεί στο επώνυμο προϊόν ή στην ιδιωτική ετικέτα. Ακόμη πιο βαρύνοντα ρόλο στο πώς διαμορφώνονται τα μερίδια των PL ανά προϊοντική κατηγορία παίζει και η ένταση και η έκταση των προωθητικών ενεργειών της βιομηχανίας επώνυμων προϊόντων.

Τα ποσοστά στις πέντε μεγαλύτερες κατηγορίες σε αξία (στοιχεία NielsenIQ, 52 εβδομάδες) ανά ευρύτερη κατηγορία:

Τρόφιμα & ποτά Μερίδιο σε αξία YTD έως 19/6/2022 (%) Τυρί συσκευασμένο σταθερού βάρους

Μερίδιο σε αξία YTD 2021 (%)

Μερίδιο σε όγκο YTD έως 19/6/2022 (%)

Μερίδιο σε όγκο YTD 2021 (%)

15,4

20,7

19,1

Συσκευασμένοι ξηροί καρποί

80,1

81,5

80,1

80,8

Σπορέλαια

51,7

54,1

59,4

62,7

11,8

19,9

18,1

34,2

36,2

37,6

39,5

Μερίδιο σε αξία YTD έως 19/6/2022 (%)

Μερίδιο σε αξία YTD 2021 (%)

Μερίδιο σε όγκο YTD έως 19/6/2022 (%)

Μερίδιο σε όγκο YTD 2021 (%)

17,6

13,7

20,5

14,6

Γάλα Έτοιμες συσκευασμένες σαλάτες και λαχανικά

Προσωπική υγιεινή και περιποίηση

Πάνες ενηλίκων και υποσέντονα Μωρομάντηλα και υγρομάντηλα Σαπούνια υγρά και μπάρες Αφρόλουτρα Βαμβάκι και ωτοκαθαριστές

6,9

6,2

7,6

7,1

15,3

14,3

25,4

25,0

4,4

4,1

9,3

8,9

43,3

43,7

51,6

53,8

Προϊόντα οικιακής χρήσης Μερίδιο σε αξία YTD έως 19/6/2022 (%)

Μερίδιο σε αξία YTD 2021 (%)

Μερίδιο σε όγκο YTD έως 19/6/2022 (%)

Μερίδιο σε όγκο YTD 2021 (%)

Χαρτιά υγείας

69,8

68,8

71,7

70,6

Ρολά κουζίνας

85,6

83,1

Σακούλες απορριμμάτων

52,2

51,9

Χαρτοπετσέτες

74,4

72,6

82,2

81,3

Χαρτομάντηλα (γραφείου & τσέπης)

49,8

50,4

71,5

48 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

ΛΥΣΗ ΑΝΑΓΚΗΣ ΓΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ ΚΑΙ ΛΙΑΝΕΜΠΟΡΟΥΣ;

«Είναι μια φυσιολογική και αναμενόμενη κατάσταση, δεδομένων των οικονομικών συνθηκών και της έκρηξης του πληθωρισμού, τα μερίδια των προϊόντων PL να αυξάνονται. Το κυρίαρχο ζήτημα, όμως, είναι η διατήρηση αυτών των ποσοστών και όχι η ευκαιριακή εκμετάλλευση των καταστάσεων», λέει ο κ. Ανδρέας Παϊπουτλίδης, εμπορικός διευθυντής της Mesis Group, αποδίδοντας την τάση ανάπτυξης του μεριδίου των PL αμιγώς στη μείωση των εισοδημάτων των καταναλωτών. «Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για επιτυχία των αλυσίδων σε ό,τι αφορά την αύξηση του μεριδίου των προϊόντων της ετικέτας τους; Προφανώς όχι, αφού στην ουσία δεν άλλαξαν κάτι στην στρατηγική τους, για να έρθει αυτό το αποτέλεσμα. Αυτό που διαφοροποιήθηκε είναι οι οικονομικές συνθήκες», τονίζει. Τόσο οι προμηθευτές, όσο και οι λιανέμποροι βρίσκονται «σε μια κατάσταση τρόμου. Οι ανατιμήσεις στις πρώτες ύλες είναι διαρκείς. Από την άλλη, η αύξηση τιμών των ενεργειακών αγαθών δεν φαίνεται να ανακόπτεται –το αντίθετο. Ούτε η βιομηχανία ούτε οι αλυσίδες θέλουν να περνούν όλες αυτές τις ανατιμήσεις στον καταναλωτή», σχολιάζει ο κ. Φώσκολος. Με σκοπό να έχουμε την κατά το δυνατόν πληρέστερη πληροφόρηση, απευθυνθήκαμε στις αλυσίδες σούπερ μάρκετ, αναζητώντας τη δική τους οπτική ως προς τη στρατηγική και τις τακτικές κινήσεις τους σε ό,τι αφορά τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας. Η κατάσταση πλήρους αβεβαιότητας είναι πιθανόν ότι τους απέτρεψε να μας απαντήσουν. «Στην ελληνική αγορά το προϊόν ιδιωτικής ετικέτας είναι αποκλειστικά και μόνο προϊόν χαμηλής τιμής-προσφοράς. Σε αυτό το πλαίσιο εξαντλείται η στρατηγική της υποστήριξής του από τις αλυσίδες. Δεν αποτελεί μια διαφορετική πρόταση της εκάστοτε αλυσίδας στο κοινό της. Το προϊόν ιδιωτικής ετικέτας γενικά είναι προϊόν φασόν κι όχι κάποια συνταγή-πρόταση της αλυσίδας. Έτσι, περιορίζεται το πλήθος των καταναλωτών στους οποίους απευθύνεται αυτό το προϊόν, οπότε παρατηρείται ένα «ταβάνι»

Η ΑΝΟΔΟΣ ΤΩΝ PL

στο μερίδιο που μπορεί να έχει στο καλάθι αγορών του νοικοκυριού», σχολιάζει ο κ. Παϊπουτλίδης, εξηγώντας τη διαχρονικά μάλλον ευκαιριακή σχέση του Έλληνα καταναλωτή με το PL.

ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 4: ΕΛΑΦΡΑ ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΝΤΑΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΩΘΗΤΙΚΩΝ YTD ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΩΝ FMCG % μερίδιο πωλήσεων σε αξία λόγω προσωρινής μείωσης τιμών

PL VS ΠΡΟΩΘΗΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΑΤΕ…

Στο διάστημα που διαπιστώνεται η αύξηση των μεριδίων των PL, η IRI καταγράφει μια σχετική υποχώρηση της έντασης των προωθητικών ενεργειών. Αξίζει δε να σημειώσουμε ότι στις κατηγορίες που παρατηρείται η μεγαλύτερη υποχώρηση των προωθητικών ενεργειών, δηλαδή στα προϊόντα περιποίησης και προσωπικής υγιεινής και στα προϊόντα φροντίδας του σπιτιού, διαπιστώνεται, όπως ήδη επισημάναμε, και η μεγαλύτερη αύξηση στα μερίδια των PL (1,3% και 1,1% αντίστοιχα, πηγή: IRI InfoScan, YTD Απρίλιος 2022). (πίνακας 4) Αν και η μείωση των προωθητικών ενεργειών δεν πρέπει να θεωρείται ως ο μοναδικός λόγος ενίσχυσης των μεριδίων των PL, δεδομένου ότι είναι αρκετοί οι παράγοντες που διαμορφώνουν την τελική τάση ανάλογα με την προϊοντική κατηγορία, είναι μάλλον προφανές ότι, εφόσον η τιμή παίζει καθοριστικό ρόλο στην αγοραστική επιλογή PL, αν η τιμή του επώνυμου προϊόντος γίνει «προσιτή», μέσω των εκπτώσεων και των προσφορών, το μερίδιό του τονώνεται. «Η βιομηχανία δεν θα μείνει άπραγη. Εάν η ανοδική τάση του μεριδίου των PL εξακολουθήσει να είναι αυξητική, η βιομηχανία θα επανέλθει, όπως συνέβη και στο παρελθόν, με επιθετική πολιτική προσφορών έως ότου επανακτήσει τα μερίδια της», συμπεραίνει ο κ. Παϊπουτλίδης.

Η ΔΙΑΦΟΡΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΠΟ ΑΛΛΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ

Ωστόσο, όπως παρατηρεί ο κ. Φώσκολος, «υπάρχει η πιθανότητα, ο καταναλωτής που τώρα στρέφεται στο PL λόγω της χαμηλής τιμής του, να το δοκιμάσει και να του αρέσει, οπότε να εξακολουθήσει να το επιλέγει, ακόμη κι όταν οι τιμές επανέλθουν και κλείσει η ψαλίδα μεταξύ brand και ιδιωτικής ετικέτας». Δηλαδή να εδραιωθεί μια σταθερή καταναλωτική επιλογή υπέρ της ιδιωτικής ετικέτας, όπως συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές αγορές. «Εκεί το PL αποτελεί πρόταση των αλυσίδων

ΣΥΝΟΛΟ FMCG

2020

2021

TΡΟΦΙΜΑ

YTD 21

ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΥΓΙΕΙΝΗ

ΚΑΙ ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ

ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΣΠΙΤΙΟΥ

YTD 22

Πηγή: IRI

προς τους πελάτες τους, με έμφαση στο value for money, την ποικιλία, το σωστό labelling κι όχι μόνο το τελικό κόστος αγοράς. Βέβαια κι εκεί τα PL προϊόντα είναι φθηνότερα στο ράφι, με μια μέση απόσταση 30% από τους leader κάθε προϊοντικής κατηγορίας, αλλά δεν είναι μόνο αυτή η στόχευση. Οι αλυσίδες ενισχύουν το engagement των καταναλωτών με το δικό τους brand, μέσω της γκάμας των pl προϊόντων τους», λέει ο κ. Παϊπουτλίδης.

ΠΙΘΑΝΑ ΟΦΕΛΗ ΓΙΑ ΤΑ ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ…

Αναμφισβήτητα η στρατηγική αξιοποίηση των PL εκ μέρους των αλυσίδων απαιτεί σημαντική επένδυση από αυτές σε όλα τα στάδια της αλυσίδας παραγωγής και της διάθεσής τους. Μια τέτοια επένδυση, με τη συμπίεση της κερδοφορίας που αντιμετωπίζουν σήμερα, πιθανώς δεν είναι εύκολο να γίνει. Επειδή, όμως, το profit VS loss είναι η βασική «εξίσωση», που τελικά κρίνει την απόδοση και την βιωσιμότητα κάθε εταιρείας, έχει ενδιαφέρον η εμπειρία της διαφορετικής αντιμετώπισης των PL. «Βασικός γνώμονας πρέπει να είναι η υπεραξία ενός PL προϊόντος. Όπως έχει αποδειχτεί στο εξωτερικό, τα PL μπορεί να έχουν μεγάλα οφέλη για τις αλυσίδες. Ενισχύουν σημαντικά το engagement με τους καταναλωτές και ανάλογα με την επιτυχία της κάθε αλυσίδας ενισχύουν σημαντικά και τα μερίδια αγοράς. Ενισχύουν το brand awareness της αλυσίδας και ως συνέπεια, πολλαπλασιαστικά την συ-

νολική της αξία. Τα PL αυξάνουν την κερδοφορία των αλυσίδων και καθετοποιούν ακόμα περισσότερο τη λειτουργία τους, μειώνοντας περαιτέρω τα κόστη λειτουργίας», σχολιάζει σχετικά, βάσει της διεθνούς εμπειρίας, ο κ. Παϊπουτλίδης. Φυσικά, στην Ελλάδα η δυναμική του μοναδικού discounter στην αγορά της οργανωμένης λιανικής τον ανεβάζει στο βάθρο μεταξύ των τριών μεγαλύτερων «παικτών» του κλάδου…

…ΚΑΙ ΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ

Όσο για την ελληνική βιομηχανία των FMCG, μια σημαντική ευκαιρία που προσφέρει η παραγωγή ποιοτικών PL προϊόντων είναι η πλήρης αξιοποίηση του παραγωγικού τους δυναμικού, έστω κι αν δεν είναι η ελκυστικότερη. «Για να επιτευχθεί ο στόχος της δημιουργίας μιας ολοκληρωμένης σειράς προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, θα απαιτείτο μια στενή συνεργασία των μεγάλων εταιρειών λιανικής και των τοπικών βιομηχανιών. Μια τέτοια συνεργασία θα μπορούσε να είναι εξαιρετικά επωφελής, ιδιαίτερα για τις μικρές και μικρομεσαίες βιομηχανίες. Θα τους μεταβίβαζε στοιχεία και γνώσεις σχετικά τον κατάλληλο προσανατολισμό, που από μόνες τους είναι πολύ δύσκολο να αποκτήσουν. Μάλιστα, υπό προϋποθέσεις θα μπορούσε να ευνοήσει μονάδες παραγωγής ΠΟΠ και ΠΓΕ προϊόντων στην εξαγωγική τους δράση», σύμφωνα με τον κ. Παϊπουτλίδη. 

Ιούλιος - Αύγουστος 2022 | σελφ σέρβις | 49

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

ΑΓΟΡΑ ΜΠΙΡΑΣ

Από εποχικό προϊόν, απόλαυση παντός καιρού Με αισιοδοξία οι ελληνικές ζυθοποιίες, λόγω των υψηλών επιδόσεων της φετινής τουριστικής σεζόν, ήδη καταστρώνουν τα πλάνα τους για τη σεζόν της επόμενης χρονιάς. Λανσάροντας νέα προϊόντα χαμηλής περιεκτικότητας αλκοόλ και με λιγότερες θερμίδες, θέλουν να προσελκύουν το νεανικό κοινό, που αναζητά την ισορροπία ποιότητας/τιμής και, ταυτόχρονα, ενδιαφέρεται για το κοινωνικό και περιβαλλοντικό πρόσωπο των παραγωγών. Η γεωπολιτική αστάθεια και η άνοδος του κόστους παραγωγής, δεν αποθαρρύνουν όσους ζυθοποιούς προνόησαν για τη μείωση των κινδύνων, είτε με έγκαιρες παραγγελίες από τις διεθνείς αγορές είτε χτίζοντας σχέσεις εμπιστοσύνης με τους Έλληνες παραγωγούς κριθαριού. Ο στόχος τους είναι να εξελιχθεί η μπίρα από το κατεξοχήν ελαφρύ αλκοολούχο ποτό της καλοκαιρινής παρέας σε σταθερή επιλογή παντός καιρού.

τελέχη κορυφαίων επιχειρήσεων της ζυθοποιίας και εκπρόσωποι της Ελληνικής Ένωσης Ζυθοποιών μιλούν στο «σελφ σέρβις» για τις προκλήσεις και τις δυσκολίες της περιόδου και τις επιχειρηματικές προοπτικές της «επόμενης ημέρας».

ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ ΑΝΑΠΡΟΣΑΡΜΟΓΉ ΠΛΆΝΩΝ ΜΕ ΒΆΣΗ TΗ ΣΥΓΚΥΡΊΑ Τη διαφοροποίηση της φετινής εαρινής και καλοκαιρινής περιόδου σε σχέση με τις δύο προηγούμενες επισημαίνει η κ. Τζελίνα Σούχλα, Communication Manager της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας, αναφερόμενη στην αυξημένη τουριστική κίνηση, αλλά και στις προκλήσεις της οικονομικής και της γεωπολιτικής ρευστότητας. «Βάσει συγκεκριμένης στρατηγικής τα πλάνα μας αναπροσαρμόζονται, σύμφωνα με τις συνθήκες, ειδικά εφόσον πρόκειται για μια αγορά που την χαρακτηρίζει η εποχικότητα. Αντίθετα με την περσινή χρονιά, φέτος το κανάλι της μαζικής εστίασης είναι ανοιχτό. Επιπλέον ο τουρισμός, που είναι παράγοντας-κλειδί τόσο για την κατηγορία της μπίρας όσο και για το σύνολο της αγοράς, εξελίσσεται εξαιρετικά, με εμφανείς τις θετικές ενδείξεις ήδη από το πρώτο πεντάμηνο του έτους.

50 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

Τζελίνα Σούχλα, Ολυμπιακή Ζυθοποιία

Δεδομένης και της πλήρους άρσης των περιοριστικών μέτρων, ευνοούνται τα κανάλια διανομής που απευθύνονται στην τουριστική αγορά και μάλιστα όχι μόνο στους νησιωτικούς προορισμούς, αλλά και στα μεγάλα αστικά κέντρα». Σε ό,τι αφορά της αγορά της λιανικής, η κ. Σούχλα σχολιάζει ότι το τοπίο έχει αλλάξει σημαντικά την τελευταία διετία, καθώς έχουν γίνει ανακατατάξεις στα μερίδια των καναλιών διανομής, με χαρακτηριστικά τη δυναμική άνοδο των πωλήσεων των convenience stores και του ηλεκτρονικού εμπορίου. Στον αντίποδα, σημειώνει τα πλήγματα των ανατιμήσεων και της ενερ-

γειακής κρίσης, που δεν αφορούν μόνο την Ελλάδα. «Από την πλευρά μας καταβάλλαμε κάθε δυνατή προσπάθεια και ήδη πριν τα τέλη του 2021 και τους πρώτους μήνες του 2022 απορροφήσαμε κάθε αύξηση», τονίζει. Επισημαίνοντας τις ανατιμήσεις εκτός των ενεργειακών αγαθών και των πρώτων υλών και υλικών συσκευασίας, διαπιστώνει: «Αναπροσαρμόζεται όλο το τοπίο στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα. Αναπόφευκτα έχουν προκύψει αυξήσεις σε όλα τα βασικά αγαθά». Σχετικά με την Ολυμπιακή Ζυθοποιία, τονίζει ότι πρώτιστο μέλημά της, στο πλαίσιο της διαχείρισης των επιπτώσεων της γεωπολιτικής κρίσης και των πληθωριστικών πιέσεων, είναι η επάρκεια και κατά το δυνατόν ο σωστότερος προγραμματισμός σε ό,τι αφορά τις προμήθειες, τις μεταφορές, τις πρώτες ύλες, τα αποθέματα και το ανθρώπινο δυναμικό. Αναφορικά με τις τάσεις που ξεχωρίζουν φέτος το καλοκαίρι, η κ. Σούχλα επισημαίνει, πρώτον, τη στροφή σε προϊόντα χαμηλής ή μηδενικής περιεκτικότητας αλκοόλ, δεύτερον, ότι η ετικέτα «FIX Άνευ» είναι leader στην κατηγορία της μπίρας χωρίς αλκοόλ, και, τρίτον, την ιδιαίτερη έμφαση που έχει δοθεί στα low alcohol προϊόντα, με χαρακτηριστική τη Mythos Ice. Παράλληλα, σημειώνει ότι τα νέα λανσαρίσματα της εταιρείας στην κατηγορία των mixers από την Tuborg εξελίσσονται πολύ θετικά και ότι «ο μηλί-

ΤΗΣ ΑΦΡΟΔΙΤΗΣ ΤΖΙΑΝΤΖΗ

Ο πληθωρισμός και η μείωση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών ευνοούν μεν την στροφή της ζήτησης σε value for money μπίρες, ωστόσο, τα δημοφιλή brands δεν απειλούνται προς το παρόν από τις μπίρες ιδιωτικής ετικέτας της με το πέρασμα του χρόνου γίνεται πιο οικείος στο ελληνικό κοινό», ενώ, στο ίδιο πλαίσιο, υπενθυμίζει τη νέα προσθήκη στην προϊοντική σειρά του Somersby: τη γεύση Mango-Lime. Σε ό,τι αφορά το πλάνο βιώσιμης ανάπτυξης της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας, η συνομιλήτριά μας επισημαίνει το συνδυασμό της περιβαλλοντικής και της κοινωνικής υπευθυνότητας με την υγεία, την ασφάλεια και την προώθηση της υπεύθυνης κατανάλωσης. Ο πληθωρισμός και η μείωση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών ευνοούν μεν την στροφή της ζήτησης σε value for money προϊόντα, ωστόσο, όπως σχολιάζει η κ. Σούχλα, τα δημοφιλή brands δεν απειλούνται προς το παρόν από τις μπίρες ιδιωτικής ετικέτας. «Σε μια άκρως ανταγωνιστική

αγορά, όπως αυτή της μπίρας, οι προσφορές και οι προωθητικές ενέργειες είναι εντατικές και συνεχείς, έτσι ώστε κάποιος δύσκολα επιλέγει μη επώνυμα προϊόντα. Άλλωστε ως προϊόν συνδεδεμένο με την κοινωνικότητα της παρέας η μπίρα είναι πολύ πιο προσιτή συγκριτικά με προϊόντα άλλων κατηγοριών», σημειώνει. Η Ολυμπιακή Ζυθοποιία συνεχίζει απρόσκοπτα τον αναπτυξιακό της σχεδιασμό, με επενδύσεις της τάξης των 35-40 εκατ. ευρώ σε βάθος πενταετίας. «Σίγουρα το φορολογικό καθεστώς, με τον υψηλό Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης, δεν είναι με το μέρος μας. Αλλά σε κάθε περίπτωση, όπως έχουμε καταφέρει και ανταποκρινόμαστε τόσα χρόνια, πιστεύουμε ότι θα τα καταφέρουμε και τώρα», καταλήγει η κ. Σούχλα, δηλώνοντας ρεαλιστικά αισιόδοξη.

ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ Η ΣΧΈΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΈΛΛΗΝΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΎΣ ΜΕΙΏΝΕΙ ΤΗΝ ΈΚΘΕΣΗ ΣΤΟ ΡΊΣΚΟ Η καλλιέργεια βυνοποιήσιμου κριθαριού, μέσω του Προγράμματος Συμβολαιακής Γεωργίας με Έλληνες παραγωγούς, παραμένει για την Αθηναϊκή Ζυθοποιία η βασική γραμμή άμυνας έναντι διεθνών κρίσεων, όπως η σημερινή. Αυτό δεν σημαίνει ότι το περιβάλλον των ανατιμήσεων, μάλιστα μετά από μια διετία πανδημίας, έχει αφήσει αλώβητη την κορυφαία ελληνική επιχείρηση. Άλλωστε, όπως είχε ανακοινώσει η εταιρεία κατά την παρουσίαση της τελευταίας της Έκθεσης Βιώσιμης Ανάπτυξης, το 2020 αναθεώρησε το επενδυτικό της πλάνο, από τα 43 εκατ. ευρώ στα 38 εκατ. ευρώ για την επόμενη τριετία, λόγω μείωσης των μεγεθών της. «Η εταιρεία μας συνεχίζει πιστά την προσέγγισή της στην αγορά με μια πλήρη γκάμα μαρκών και συσκευασιών, προσαρμοσμένων στις ανάγκες των καταναλωτών, οι οποίοι επιβραβεύουν τη σχέση ποιότητας/τιμής των προϊόντων μας», δηλώνει στο «σελφ σέρβις» ο κ. Γιάννης Γεωργακέλλος, διευθυντής Επικοινωνίας και Εταιρικών Υποθέσεων της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας. Όπως τονίζει, «τα σούπερ μάρκετ αποτελούν προφανώς βασικό στρατηγικό κανάλι για εμάς, αφού στο ράφι ο καταναλωτής

Ιούλιος - Αύγουστος 2022 | σελφ σέρβις | 51

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Στο Πρόγραμμα Συμβολαιακής Καλλιέργειας της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας, που συμπληρώνει φέτος 14 χρόνια από την έναρξή του, συμμετέχουν περισσότεροι από 2.500 παραγωγοί 19 νομών της χώρας, που καλλιεργούν συνολικά 150.000 στρέμματα έρχεται σε άμεση επαφή με τα προϊόντα μας και κάνει τις επιλογές του. Στη δύσκολη συγκυρία σήμερα, στην οποία τα προβλήματα σε ολόκληρη την εφοδιαστική αλυσίδα είναι συνεχή, η καλή συνεργασία μας με το λιανεμπόριο αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία, καθώς από κοινού καταφέρνουμε να εξασφαλίζουμε τη διαθεσιμότητα των προϊόντων μας στο κοινό». Από την άλλη πλευρά, σημειώνει ότι «οι επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία δοκιμάζουν τις αντοχές και των πολιτών και των επιχειρήσεων. Τόσο ο κλάδος μας όσο και η εταιρεία μας ασφαλώς και επηρεάζονται από αυτές». Σύμφωνα με το συνομιλητή μας, οι πληθωριστικές πιέσεις στην παραγωγή (κόστος πρώτων υλών και ενέργειας) και τη διακίνηση των προϊόντων παραμένουν σημαντικές και δεν προβλέπεται να εκτονωθούν σύντομα. «Ως Αθηναϊκή Ζυθοποιία στοχεύουμε σε μια σωστή ισορροπία μεταξύ τελικής τιμής πώλησης και υγιούς εταιρικής απόδοσης», συμπληρώνει. Ένα από τα στρατηγικά πλεονεκτήματα της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας είναι οι σχέσεις με τους προμηθευτές της, οι οποίοι στη συντριπτική πλειονότητά τους είναι Έλληνες. «Προμηθευόμαστε 100% ελληνικό κριθάρι ως βασική πρώτη ύλη, μέσω του Προγράμματος Συμβολαιακής Καλλιέργειας που έχουμε, ενώ περίπου κατά το 95% οι προμηθευτές μας δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Αυτό μειώνει την έκθεσή μας στο διεθνές ρίσκο και μας κάνει να νιώθουμε ακόμη περισσότερο δικαιωμένοι για τη διαχρονική εμπιστοσύνη μας στους Έλληνες παραγωγούς», καταλήγει ο κ. Γεωργακέλλος Όπως, άλλωστε, είχε δηλώσει πρόσφατα ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, κ. Αλέξανδρος Δανιηλίδης, στο Πρόγραμμα

54 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

Η στρατηγική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Farm to Fork» («Από το χωράφι στο πιρούνι») ή, στην περίπτωση της μπίρας, «από το χωράφι στο ποτήρι», βρίσκεται στο επίκεντρο των επιδιώξεων της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας, καθώς δίνει έμφαση στην ανάπτυξη του αγροτικού τομέα ακόμα και εν μέσω γεωπολιτικής κρίσης. Η εταιρεία απορροφά το 20% της ελληνικής παραγωγής βύνης, διαθέτοντας τα δικά της βυνοποιία σε Θεσσαλονίκη και Πάτρα. Παράλληλα, σύμφωνα με τον κ. Δανιηλίδη, η εξαγωγή ελληνικής βύνης είναι ένας εφικτός στόχος, που μπορεί να δώσει συνολικά ώθηση στην καλλιέργεια του ελληνικού κριθαριού. Άλλωστε, τα προηγούμενα χρόνια η Ελλάδα εξήγε βύνη εντός και εκτός ΕΕ, όταν η εγχώρια παραγωγή κριθαριού υπερκάλυπτε τις ανάγκες της ελληνικής αγοράς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι εξαγωγές βύνης της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας σε Αυστρία και Ισραήλ και μάλιστα σε τρίτες εταιρείες εκτός του ομίλου Heineken.

ΥΠΌ ΠΊΕΣΗ ΟΙ ΜΙΚΡΟΊ ΖΥΘΟΠΟΙΟΊ

Γιάννης Γεωργακέλλος - Αθηναϊκή Ζυθοποιία

Συμβολαιακής Καλλιέργειας της επιχείρησης, που συμπληρώνει φέτος 14 χρόνια από την έναρξή του, συμμετέχουν περισσότεροι από 2.500 παραγωγοί 19 νομών της χώρας, που καλλιεργούν συνολικά 150.000 στρέμματα. Από το 2008, οπότε ξεκίνησε το πρόγραμμα, η εταιρεία έχει προμηθευτεί περισσότερους από 450.000 τόνους βυνοποιήσιμου ελληνικού κριθαριού υψηλής ποιότητας, η προστιθέμενη αξία που έχει παραχθεί υπερβαίνει τα 80 εκατ. ευρώ, ενώ, μέσω του προγράμματος, έχουν δημιουργηθεί περισσότερες από 800 θέσεις εργασίας κυρίως στον πρωτογενή τομέα. Σύμφωνα μάλιστα με την τελευταία μελέτη Εκτίμησης Κοινωνικής Απόδοσης Επένδυσης, που δημοσίευσε η Αθηναϊκή Ζυθοποιία, αποτιμώντας τις τελευταίες έξι καλλιεργητικές περιόδους του Προγράμματος (2015-2020), η επένδυση της επιχείρησης παρουσιάζει δείκτη κοινωνικής απόδοσης 2,43 προς 1. Αυτό σημαίνει ότι για κάθε ευρώ που επενδύεται, δημιουργείται κοινωνική αξία 2,43 ευρώ υπέρ των Ελλήνων αγροτών, του πρωτογενούς τομέα, της τοπικής και της εθνικής οικονομίας.

Πέρα από την άνοδο του κόστους των συσκευασιών αλουμινίου και γυαλιού (η πολιτική της επιστρεφόμενης φιάλης συγκρατεί σχετικά την αύξηση του κόστους) η γεωπολιτική κρίση, πλήττοντας κατεξοχήν τα σιτηρά, δημιουργεί διαφορετικές ταχύτητες στον κλάδο της ζυθοποιίας. Αν οι μεγάλες επιχειρήσεις έχουν το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της ευρείας βάσης προμηθευτών και της πρόσβασης σε εναλλακτικές αγορές, οι μικρότερες τοπικές επιχειρήσεις και οι μικροζυθοποιίες είναι περισσότερο εκτεθειμένες στις διεθνείς ανατιμήσεις των πρώτων υλών. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι ανατιμήσεις στο βυνοποιήσιμο κριθάρι στην ευρωπαϊκή αγορά άγγιξαν το 25% τους πρώτους μήνες του 2022 έναντι του 2021, ενώ η τιμή της εισαγόμενης βύνης κυμάνθηκε περί τα 650-750 ευρώ τον τόνο (βύνη υψηλής ποιότητας που προορίζεται για premium μπίρες). Σχετικά φθηνότερη παραμένει η ελληνική βύνη –με τιμή τα 450 ευρώ ανά τόνο μέχρι την άνοιξη φέτος, αυξημένη κατά 10% συγκριτικά με το 2021. Ωστόσο, κατά το μεγαλύτερο μέρος της αγοράζεται από τις μεγάλες ζυθοποιίες. Εξάλλου, εκτός από την Αθηναϊκή Ζυθοποιία μόνο άλλη μία ελληνική επιχείρηση διαθέτει το δικό της βυνοποιείο, η Ζυθοποιία Μακεδονίας-Θράκης, που παράγει τη μπίρα Βεργίνα.

ΑΓΟΡΑ ΜΠΙΡΑΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΖΥΘΟΠΟΙΩΝ ΠΑΡΆ ΤΗΝ ΥΨΗΛΉ ΦΟΡΟΛΟΓΊΑ, Η ΜΠΊΡΑ ΠΑΡΑΜΈΝΕΙ ΠΡΟΣΙΤΉ σελφ σέρβις: Το ελληνικό καλοκαίρι είναι η κατεξοχήν εποχή της μπίρας. Ποιες είναι οι πρώτες ενδείξεις από τη σεζόν φέτος, δεδομένης την ανόδου του τουρισμού; Υπάρχουν διαφορές από πέρυσι; Ε.Ε.Ζ.: Η φετινή καλοκαιρινή περίοδος

έχει ξεκινήσει ενθαρρυντικά για την κατηγορία παρά το δύσκολο και συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον. Η μπίρα είναι κατεξοχήν συνδεδεμένη με την κοινωνικοποίηση και οι Έλληνες είμαστε λαός κοινωνικός, πράγμα που ευνοεί σαφώς την κατανάλωσή της στην αγορά ho.re. ca. Η αγορά του σπιτιού, όμως, έδειξε ιδιαίτερη δυναμική τα τελευταία χρόνια, λόγω της πανδημίας, με επίδραση και στην οργανωμένη λιανική και στην παραδοσιακή ζεστή αγορά, κάτι που ως τάση θεωρούμε ότι σ’ ένα βαθμό θα συνεχιστεί. Η άνοδος του τουρισμού επίσης αναμένεται να συμβάλλει στην ανάπτυξη της κατηγορίας. Όλα αυτά ελπίζουμε πως θ’ αντισταθμίσουν τις μεγάλες δυσκολίες από την τεράστια αύξηση του κόστους, που πλήττει και τις εταιρείες-παραγωγούς και τους καταναλωτές, των οποίων η αγοραστική δύναμη μειώνεται. Πέρυσι η αγορά ho.re.ca. άνοιξε απότομα τον Μάιο, μετά από ένα παρατεταμένο lockdown, πράγμα που δημιούργησε κάποια λειτουργικά προβλήματα, αλλά ανέδειξε και την ανάγκη του κόσμου να βγει έξω. Φέτος η είσοδος στη σεζόν έγινε πιο ομαλά. σ. σ.: Πώς αντιμετωπίζουν οι ελληνικές επιχειρήσεις του κλάδου τις πιέσεις λόγω ανατιμήσεων σε ενέργεια, πρώτες ύλες και υλικά συσκευασίας; Ε.Ε.Ζ.: Οι προκλήσεις για τις επιχειρήσεις

του κλάδου ανεξαρτήτως του μεγέθους τους είναι τεράστιες σε όλα επίπεδα –τα κόστη ενέργειας, μεταφορών, κριθαριού, γυαλιού και αλουμινίου έχουν προφανώς

εκτοξευτεί. Δεν είναι δυνατόν όλες αυτές οι ανατιμήσεις να επιβαρύνουν τον τελικό καταναλωτή, επομένως το μεγάλο μέρος του κόστους το επωμίζονται οι ζυθοποιοί. Παρά το ότι και η φορολογία στη μπίρα είναι δυσανάλογα υψηλή, προσπαθούμε το προϊόν να παραμένει πάντα προσιτό. Πιστεύουμε ότι θα εξακολουθήσει να ανεβαίνει στις επιλογές του κόσμου, με βάση την καλή ποιότητά του και τις πολλές πλέον επιλογές μαρκών, τύπων μπίρας και συσκευασιών, που προσφέρονται στους καταναλωτές. σ. σ.: Ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για την επόμενη σεζόν; Διαβλέπετε κάποιες νέες τάσεις στην κατανάλωση του προϊόντος; Ε.Ε.Ζ.: Η επιλογή της μπίρας εκ μέρους

του καταναλωτή είναι πολυπαραγοντική και συναρτάται σε μεγάλο βαθμό με την περίσταση της κατανάλωσης. Οι τάσεις που διαμορφώνονται ευρύτερα στην αγορά μας επηρεάζουν και τη ζήτηση της μπίρας. Ο κόσμος αναζητά τη διαφοροποίηση, την σταθερή ποιότητα και την ασφάλεια, τα τοπικά προϊόντα και την προσιτή τιμή –ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την κατ’ οίκον κατανάλωση μπίρας. Εξάλλου, η μπίρα ως απολύτως φυσικό προϊόν ανταποκρίνεται στην τάση της ζήτησης φυσικών και πιο υγιεινών προϊόντων. Στο ίδιο πλαίσιο, η κατηγορία της μπίρας χαμηλής περιεκτικότητας ή άνευ αλκοόλ αναπτύσσεται συνεχώς, με όλο και περισσότερες επιλογές στην

αγορά, ενώ το προϊόν έχει πάψει πια να θεωρείται αποκλειστικά ανδρικό, καθώς όλο και περισσότερες γυναίκες εντάσσουν τη μπίρα στο ρεπερτόριο των επιλογών τους. Πολλά προφανώς θα εξαρτηθούν από εξωγενείς παράγοντες, οι οποίοι δεν είναι ευνοϊκοί. Η κρίση λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, δυστυχώς, φαίνεται ότι θα μας απασχολεί για πολύ. Οι επιπτώσεις της είναι μπροστά μας τα επόμενα χρόνια. σ. σ.: Ποια είναι η σχέση του Έλληνα με την μπίρα και πόσο έχει αλλάξει; Ε.Ε.Ζ.: Η Ελλάδα δεν έχει παράδοση στην

κουλτούρα της μπίρας, αλλά αυτό τα τελευταία χρόνια φαίνεται πως αλλάζει γρήγορα. Σε αυτό έχει παίξει μεγάλο ρόλο η ανάπτυξη της τοπικής μικροζυθοποιίας, καθώς πολλές εταιρείες παράγουν και διακινούν ποιοτικά προϊόντα σε μεγάλη ποικιλία, αυξάνοντας τις επιλογές των καταναλωτών. Η παρουσία στην αγορά πολλών τύπων μπίρας από μικρές και μεγάλες εταιρείες, εκτός από τις κλασικές lager, έχει δείξει στους Έλληνες τον πλούτο επιλογών, γεύσεων και αρωμάτων που προσφέρει η κατηγορία του προϊόντος. Η μπίρα είναι ένα ποτό που συνοδεύει την κοινωνική μας έκφραση, είτε στο σπίτι είτε εκτός. Το ράφι του σούπερ μάρκετ είναι σ’ ένα βαθμό ο καθρέφτης της κατηγορίας, καθώς εκεί μπορεί ο καθένας να αποκτήσει την εικόνα της σημαντικής ανάπτυξής της, να δοκιμάσει νέες γεύσεις και να μεγαλώσει τη γκάμα των προτιμήσεων και των επιλογών του. Σίγουρα η εποχικότητα της κατηγορίας παραμένει πολύ υψηλή, πράγμα από μια πλευρά αναμενόμενο, αλλά που, ωστόσο, με την περαιτέρω ενδυνάμωση της κουλτούρας μπίρας στη χώρα μας, είναι δυνατόν να ενισχυθεί η κατανάλωσή της όλες τις εποχές του έτους.

Ιούλιος - Αύγουστος 2022 | σελφ σέρβις | 55

ΘΕΣΜΙΚΑ

Αθέμιτες εμπορικές πρακτικές: Στόχος η εναρμόνισή μας με την ΕΕ Η Ελλάδα καλείται αυτή την περίοδο να ενσωματώσει στο κανονιστικό της πλαίσιο τις νέες κατευθύνσεις σχετικά με την ερμηνεία και την εφαρμογή της Οδηγίας 2005/29/ΕΚ περί αθέμιτων εμπορικών πρακτικών των επιχειρήσεων εις βάρος των καταναλωτών, που εκδόθηκαν στις 29 Δεκεμβρίου του 2021 (2021/C 526/01). Είναι σημαντικό να γίνουν κατανοητά τα βασικά σημεία αυτού του πολυσέλιδου οδηγού, ώστε ο διάλογος μεταξύ αγοράς και διοίκησης να φέρει τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα.

ύμφωνα με το άρθρο 6 της Οδηγίας, μία εμπορική πρακτική θεωρείται παραπλανητική όταν περιλαμβάνει εσφαλμένες πληροφορίες ή όταν με τον οποιονδήποτε τρόπο, περιλαμβανομένης της συνολικής παρουσίασής της, εξαπατά ή ενδέχεται να εξαπατήσει τον μέσο καταναλωτή, ακόμα και εάν οι πληροφορίες είναι αντικειμενικά ορθές και ούτως ή άλλως τον οδηγεί ή ενδέχεται να τον οδηγήσει να λάβει απόφαση συναλλαγής, την οποία διαφορετικά δεν θα ελάμβανε. Με το νέο Οδηγό προσδιορίζεται ως πεδίο τόσο το περιεχόμενο των παρεχόμενων πληροφοριών όσο και ο τρόπος παρουσίασης των πληροφοριών, που μπορεί να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στον τρόπο με τον οποίο ανταποκρίνονται οι καταναλωτές.

Τέτοιες πληροφορίες μπορεί να αφορούν: • Τη φύση και τα κύρια χαρακτηριστικά του προϊόντος (διαθεσιμότητα, οφέλη και κινδύνους, σύνθεση, αντιμετώπιση παραπόνων, μέθοδο και ημερομηνία κατασκευής, χρήση, ποσότητα, προδιαγραφές, γεωγραφική ή εμπορική προέλευση ή αναμενόμενα από τη χρήση του προϊόντος αποτελέσματα ή αποτελέσματα και ουσιώδη χαρακτηριστικά των δοκιμών ή ελέγχων του προϊόντος), • τ ην τιμή ή τον τρόπο υπολογισμού της ή την ύπαρξη ειδικής πλεονεκτικής τιμής, • τη φύση και τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του εμπορευόμενου ή του πράκτορά του (όπως, μεταξύ άλλων, των βραβείων και των διακρίσεών του), • τα δικαιώματα του καταναλωτή,

56 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

• τ η συγκριτική διαφήμιση, που δημιουργεί σύγχυση με προϊόντα, εμπορικά σήματα, εμπορικές επωνυμίες και άλλα διακριτικά γνωρίσματα ενός ανταγωνιστή και • τ ην εμπορική προώθηση σε κάποιο κράτος-μέλος ενός αγαθού, το οποίο είναι πανομοιότυπο με κάποιο άλλο, που είναι αντικείμενο εμπορίας σε άλλα κράτη-μέλη, ενώ πρόκειται για αγαθό σαφώς διαφορετικής σύστασης ή χαρακτηριστικών από το δεύτερο, εκτός εάν αιτιολογείται από θεμιτούς και αντικειμενικούς παράγοντες. Με βάση το νέο Οδηγό, μια εμπορική πρακτική είναι, επίσης, αθέμιτη όταν αφενός είναι αντίθετη προς τις απαιτήσεις επαγγελματικής ευσυνειδησίας και αφετέρου στρεβλώνει ουσιωδώς ή ενδέχεται να στρεβλώσει ουσιωδώς την οικονομική συμπεριφορά του μέσου καταναλωτή, στον οποίο φθάνει ή στον οποίο απευθύνεται το προϊόν ή του «μέσου μέλους της ομάδας», όταν η εμπορική πρακτική απευθύνεται σε μια συγκεκριμένη ομάδα καταναλωτών.

ΠΟΙΟΣ ΕΊΝΑΙ Ο «ΜΈΣΟΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΉΣ»;

Ο Οδηγός ορίζει για πρώτη φορά τη σημαντική έννοια του «μέσου καταναλωτή» ως εκείνου που έχει τη συνήθη πληροφόρηση και είναι ευλόγως προσεκτικός και ενημερωμένος, λαμβανομένων υπόψη των κοινωνικών, πολιτιστικών και γλωσσικών παραγόντων. Διευκρινίζει ότι για συγκεκριμένες ομάδες καταναλωτών, όπως τα παιδιά, η επίδραση της εμπορικής πρακτικής είναι ευκταίο να εκτιμάται από την οπτική γωνία

του «μέσου μέλους» της εν λόγω ομάδας. Σαν παράδειγμα αναφέρει ότι σε περίπτωση διαφήμισης αντιαλλεργικών ιδιοτήτων σε βρεφικές πάνες ο μέσος καταναλωτής είναι οι γονείς μικρών παιδιών, οι οποίοι δεν έχουν εξειδικευμένες γνώσεις σχετικά με τις αλλεργίες.

ΠΏΣ ΘΑ ΓΊΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΑΝΑΚΟΙΝΏΣΕΙΣ ΤΩΝ ΤΙΜΏΝ

Στο άρθρο 6α της Οδηγίας –το οποίο, βέβαια, δεν περιορίζει με κανέναν τρόπο τις διακυμάνσεις ή τις μειώσεις τιμών, αλλά αναφέρεται μόνο στις ανακοινώσεις της μείωσής τους– προβλέπεται ότι: Σε κάθε ανακοίνωση σχετική με τη μείωσης της τιμής υποδεικνύεται η προγενέστερη τιμή, που εφάρμοζε ο έμπορος για καθορισμένο χρονικό διάστημα προ της εφαρμογής της μείωσής της. Ως «προγενέστερη τιμή» νοείται η χαμηλότερη τιμή, που εφάρμοσε ο έμπορος κατά τη διάρκεια χρονικού διαστήματος όχι συντομότερου των τριάντα ημερών πριν την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Ειδικότεροι κανόνες μπορεί να προβλεφθούν για τα ευαλλοίωτα ή τα «κοντόληκτα» αγαθά ή για τις νέες τοποθετήσεις ή για τις κλιμακούμενες εκπτώσεις. Στον Οδηγό αναφέρονται συγκεκριμένα παραδείγματα επικοινωνίας αναφορικά με • το ποσοστό (π.χ. «20 % έκπτωση») ή το συγκεκριμένο ποσό (π.χ. «10 ευρώ έκπτωση»), • την αναγραφή της νέας (χαμηλότερης) τιμής μαζί με την αναγραφή της προγενέστερης

ΤΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΟΜΝΗΝΟΥ

(υψηλότερης) τιμής. Η προηγούμενη τιμή μπορεί να εμφανίζεται σε διαγραμμένη μορφή –π.χ. «τώρα 50 ευρώ/πριν 100 ευρώ» ή «50 ευρώ * 100 ευρώ» • την οποιαδήποτε άλλη τεχνική προώθησης, όπως π.χ. «αγοράστε σήμερα χωρίς να πληρώσετε τον ΦΠΑ», η οποία ενημερώνει τον καταναλωτή ότι η μείωση της τιμής ισούται με την αξία του ΦΠΑ (χωρίς να σημαίνει, φυσικά, ότι ο ΦΠΑ δεν εισπράττεται) • τ ην παρουσίαση της τρέχουσας τιμής ως τιμής «εκκίνησης» ή κάτι αντίστοιχο και την αναγραφή της υψηλότερης τιμής σαν της προσεχώς κανονικής τιμής. Οι κανόνες εφαρμόζονται και στις μη μετρήσιμες μειώσεις της τιμής: «Εκπτωτική» τιμή, «ειδικές προσφορές» ή «προσφορές Μαύρης Παρασκευής» –όχι όμως σε συγκρίσεις τιμών και αλληλένδετες (υπό όρους) προσφορές. Ως τιμή αναφέρεται και η «μοναδιαία τιμή» για τα πωλούμενα χύμα κινητά αγαθά.

ΠΟΙΑ ΕΊΝΑΙ Η «ΠΡΟΓΕΝΈΣΤΕΡΗ» ΤΙΜΉ;

Σύμφωνα με τον Οδηγό, ο σκοπός της διάρκειας των «τουλάχιστον τριάντα ημερών» είναι να εμποδίζονται οι έμποροι από το να παρουσιάζουν, μέσω των συχνών μεταβολών των τιμών, ψεύτικες μειώσεις τους –είναι σύνηθες να αυξάνεται η τιμή ενός προϊόντος για

Ως «προγενέστερη τιμή» ενός αγαθού νοείται η χαμηλότερη τιμή, που εφάρμοσε ο έμπορος κατά τη διάρκεια χρονικού διαστήματος όχι συντομότερου των τριάντα ημερών πριν την εφαρμογή της μείωσης της τιμής του

σύντομο χρονικό διάστημα, προκειμένου να μειωθεί κατόπιν, για να εμφανιστεί ως σημαντικά μειωμένη, πράγμα που παραπλανά τον καταναλωτή. Αυτό δεν εμποδίζει την αναφορά ως «προγενέστερης» τιμής, της χαμηλότερης τιμής που εφαρμόστηκε για περίοδο ακόμη μεγαλύτερη των τριάντα ημερών. Σε αυτήν, όμως, περιλαμβάνεται κάθε προηγούμενη «μείωση» της τιμής στη διάρκεια αυτής της περιόδου. Για παράδειγμα, όταν η ανακοίνωση μείωσης της τιμής είναι «50 % έκπτωση» και η χαμηλότερη τιμή κατά τις τριάντα προηγούμενες ημέρες ήταν τα 100 ευρώ, ο πωλητής θα πρέπει να παρουσιάσει το ποσό των 100 ευρώ ως «προγενέστερη» τιμή επί της οποίας θα υπολογιστεί η μείωση 50%, έστω κι αν η τελευταία τιμή πώλησης του αγαθού ήταν π.χ. τα 160 ευρώ. Στην αντίστροφη εμπορική πρακτική, η προγενέστερη τιμή για τη μεταγενέστερη μείωσή της πρέπει να συνεχίσει να είναι η χαμηλότερη τιμή των τελευταίων τριάντα ημερών, δηλαδή στην περίπτωση αυτή η αρχική τιμή εκκίνησης. Σε άλλη περίπτωση ένας έμπορος, που εφαρμόζει μείωση των τιμών συχνότερα από μία φορά κάθε τριάντα ημέρες, θα μπορούσε να ενημερώνει επιπλέον τον καταναλωτή

σχετικά με τις άλλες προηγούμενες τιμές του ως εξής: «20 % έκπτωση από [ημερομηνία έναρξης] έως [ημερομηνία λήξης]: 80 ευρώ αντί για 100 ευρώ ήταν η χαμηλότερη τιμή μας τις τελευταίες τριάντα ημέρες. Η κανονική μας τιμή, εκτός των περιόδων προώθησης, κατά τις τελευταίες τριάντα (ή τις εκατό ημέρες κ.λπ.) ήταν 120 ευρώ». Βέβαια, η Οδηγία δεν υποχρεώνει τους εμπόρους να δηλώνουν για πόσο χρονικό διάστημα έχουν εφαρμόσει την αναγραφόμενη «προγενέστερη» τιμή και δεν επηρεάζει τη διάρκεια των εκστρατειών τους (και για περισσότερες από τριάντα ημέρες). Σε αυτήν την περίπτωση η «προγενέστερη» τιμή, που πρέπει να αναγράφεται, παραμένει η χαμηλότερη τιμή που εφαρμοζόταν κατά τη διάρκεια τουλάχιστον τριάντα ημερών προ της μείωσης της τιμής. Πάντα, όμως, υπό την προϋπόθεση ότι οι καταναλωτές είναι σαφώς ενημερωμένοι ότι πρόκειται για παράταση κι όχι για νέα εκστρατεία μείωσης των τιμών! 

* Ο κ. Στέφανος Κομνηνός είναι αναλυτής αγοράς και επιχειρηματικός μέντορας, ιδρυτικός εταίρος της Netrino.

Ιούλιος - Αύγουστος 2022 | σελφ σέρβις | 57

ΠΡΟΪΟΝ

ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΣΤΟΦΟΡΟΥ

Χ ΥΜΟΙ & ΑΝΑΨΥΚ ΤΙΚ Α

Σε αχαρτογράφητα νερά Οι πωλήσεις της κατηγορίας των χυμών και των αναψυκτικών υποχώρησαν στο πρώτο πεντάμηνο του έτους συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο του 2021. Όμως, αυτό που τρομάζει πλέον τις επιχειρήσεις του κλάδου είναι η μακρά προοπτική των ανατιμήσεων, οι οποίες στην πορεία τους από τις πρώτες ύλες και την παραγωγή, το κόστος της οποίας έχει αυξηθεί δυσβάσταχτα, ως το λιανεμπορικό ράφι ελαττώνουν επικίνδυνα το βιομηχανικό κέρδος χάριν της ενίσχυσης των πωλήσεων. Για πόσο θ’ αντέξουν, ενόσω οι πωλήσεις τους υπό τη γενική επίθεση της ακρίβειας υποχωρούν;

ο πρώτο πεντάμηνο του 2022 οι πωλήσεις χυμών και αναψυκτικών εμφάνισαν υποχώρηση σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021, οπότε είχαν αυξηθεί σημαντικά. Ειδικότερα, στα επώνυμα αναψυκτικά μειώθηκαν κατά 3% σε αξία και 2,8% σε όγκο, αλλά στα αναψυκτικά ιδιωτικής ετικέτας έπεσαν πολύ περισσότερο, κατά 19,2% σε όγκο και 16% σε αξία. Αντίθετα, το μερίδιο των χυμών ιδιωτικής ετικέτας αυξήθηκε σημαντικά, κατά 15,3% σε όγκο και 13,9% σε αξία, καταλαμβάνοντας το 20% της αξίας πωλήσεων της κατηγορίας, ενώ το μερίδιο των επώνυμων χυμών υποχώρησε μεν σε όγκο κατά 3,3%, αλλά παρέμεινε σταθερό σε αξία (οριακή άνοδος 0,1%). «Η οικονομική συγκυρία από την αρχή του έτους ωθεί τους καταναλωτές σε περιορισμό των δαπανών τους, με αποτέλεσμα τόσο η κατανάλωση όσο και η παραγωγή να εξελίσσονται πτωτικά», λέει ο κ. Διονύσης Σκουτέλας, Brand Manager της Life (Delta Foods), προσθέτοντας ότι οι καταναλωτές σήμερα αναζητούν πιο υγιεινές επιλογές, εστιάζοντας κυρίως στην ευζωία, πράγμα που επιβεβαιώνει τα τελευταία χρόνια η αύξηση της ζήτησης των φρέσκων χυμών ψυγείου. «H αγορά αλλάζει όπως και οι απαιτήσεις του αγοραστικού κοινού. Η νέα τάξη πραγμάτων που διαμόρφωσε η πανδημία, ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι προκλήσεις από την κλιμάκωση των πληθωριστικών πιέσεων, ωθούν τις επιχειρήσεις σε αναπροσαρμογές πορείας προς όφελος της βιωσιμότητάς τους», σημειώνει ο κ. Δημήτρης Σιανδρής, Chief Operating

58 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

Πωλήσεις χυμών - αναψυκτικών σε όγκο (σε χιλ. λίτρα) Σύνολο Αναψυκτικών Ιδιωτική ετικέτα Σύνολο χυμών

2020

2021

Πρώτο 5μηνο 2021

Πρώτο 5μηνο 2022

Διαφορά

148.644,1

153.988,7

60.517

58.719,8

-3%

5.176,1

4.702,5

1.898,7

1.535,1

-19,2%

68.588,6

69.857,5

25.339,1

24.501,9

-3,3%

Ιδιωτική ετικέτα

12.638,5

12.418,8

4.433,4

5.112,9

15,3%

Ιδιωτική ετικέτα

46.285,2

44.583,9

11.774,8

11.982,2

1,8%

Πωλήσεις χυμών - αναψυκτικών σε αξία (σε χιλ. ευρώ) Σύνολο Αναψυκτικών Ιδιωτική ετικέτα Σύνολο χυμών

2020

2021

Πρώτο 5μηνο 2021

Πρώτο 5μηνο 2022

Διαφορά

171.887,7

177.024,5

69.961,4

67.979,8

-2,8%

3.420,9

2.887,2

1.171,1

983,2

-16%

105.871,5

110.295,7

40.104

40.155

0,1%

Ιδιωτική ετικέτα

13.038

12.672,7

4.603,5

5.243,7

13,9%

Ιδιωτική ετικέτα

8.435,4

8.108,5

2.111,7

2.212,8

4,8%

Πηγή: IRI

ΠΡΟΪΟΝ

Officer της Λουξ, τονίζοντας ότι η εταιρεία του εξακολουθεί να προσφέρει καινοτόμα προϊόντα σε τιμές που να ανταποκρίνονται στις παρούσες συνθήκες: «Έχουμε ήδη προβεί σε κινήσεις περιορισμού του κόστους, μεταξύ των οποίων και η αναβάθμιση της βασικής γραμμής παραγωγής του εργοστασίου μας, ανταποκρινόμενοι στις αυξανόμενες ανάγκες του κοινού εντός κι εκτός συνόρων. Ταυτόχρονα, προχωρούμε σε νέες συνεργασίες σε επίπεδο 3PL, πετυχαίνοντας καλύτερα συγκρίσιμα κόστη, ενώ επισπεύδουμε το πενταετές επενδυτικό μας πλάνο, «χτίζοντας» από σήμερα μία ισχυρή βάση για το μέλλον της εταιρείας».

ΟΙ ΑΝΑΤΙΜΉΣΕΙΣ ΑΝΑΣΤΑΤΏΝΟΥΝ ΤΗΝ ΑΓΟΡΆ

«Εδώ και αρκετούς μήνες το σύνολο των επιχειρήσεων ανεξαρτήτως κλάδου δραστηριότητας πλέουν σε αχαρτογράφητα νερά. Ειδικότερα ο κλάδος μας έφτασε στο σημείο πρώτα να πασχίζει να εξασφαλίσει την απρόσκοπτη τροφοδότηση των δραστηριοτήτων

Η οικονομική συγκυρία από την αρχή του έτους ωθεί τους καταναλωτές σε περιορισμό των δαπανών τους, με αποτέλεσμα τόσο η κατανάλωση όσο και η παραγωγή να εξελίσσονται πτωτικά του με πρώτες και δεύτερες ύλες και κατόπιν να υπολογίζει την όποια επίπτωση στο κόστος. Σε ό,τι αφορά τις τιμές, σημειώνω απλώς ότι η όποια κερδοφορία μας έχει εξαϋλωθεί από τις συνεχείς ανατιμήσεις που υφιστάμεθα»,

λέει ο κ. Γιάννης Τράνταλης, CCO της Κάμπος Χίου ΑΕ. «Οι αυξήσεις στις τιμές των πρώτων υλών και της ενέργειας είναι δύο σχετιζόμενα μεγέθη», σχολιάζει ο κ. Σιανδρής, σημειώνοντας πως η Λουξ διαχειρίζεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις σχετικές επιβαρύνσεις στο παραγωγικό κόστος, προκειμένου οι τιμές των προϊόντων της στο ράφι να είναι κατά το δυνατόν οι καλύτερες. «Η Λουξ κατάφερε, προχωρώντας σε προαγορές, να έχει πλήρη και ξεκάθαρη εικόνα για το πού βαδίζει από άποψη κόστους για το μεγαλύτερο μέρος της σεζόν», σημειώνει. «Οι νόμοι της αγοράς είναι συγκεκριμένοι και αμείλικτοι, θέτουν όρια. Υπάρχει και η κοινή λογική, σύμφωνα με την οποία είναι πρακτικά αδύνατο να μπορέσει η οποιαδήποτε επιχείρηση να πουλάει τα προϊόντα της με ζημιά. Η εξίσωση σήμερα είναι μόνο για δυνατούς λύτες. Χρειάζεται ψυχραιμία και αυτοσυγκράτηση...», τονίζει ο κ. Τράνταλης.

ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ • «Για τα νέα μας προϊόντα χτίζουμε ένα δυναμικό επικοινωνιακό πρόγραμμα, μέσω του οποίου το κοινό θα γνωρίσει την ταυτότητά τους, ώστε να κερδίσουν την προτίμησή του, όπως συμβαίνει με τα υπόλοιπα προϊόντα μας», λέει ο κ. Δημήτρης Σιανδρής. Η σχετική διαφημιστική καμπάνια, που περιλαμβάνει και σποτ για τις κινηματογραφικές αίθουσες, δίνει έμφαση τόσο στο νέο που φέρνει η Λουξ όσο και στην παράδοση, υπενθυμίζοντας την πολύχρονη παρουσία της στην αγορά. • «Το μίγμα μάρκετινγκ παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαφοροποίηση του προϊόντος και στη διαμόρφωση της εικόνας γι’ αυτό», λέει ο κ. Διονύσης Σκουτέλας, εξηγώντας σχετικά ότι η επικοινωνιακή στρατηγική του Life «υποστηρίζεται από πλάνο 360°, που αποσκοπεί στην ενίσχυση του brand awareness και του brand equity της μάρκας. Στην στρατηγική της μάρκας περιλαμβάνονται οι κλασικές above the line τακτικές (TV, outdoor, print κ.ά.), το digital, αλλά και το below the line, με σκοπό τη δημιουργία διαφορετικών σημείων επαφής του brand με τον καταναλωτή, ώστε να τον «προσεγγίζει» σε διάφορες στιγμές της ημέρας, συνδέοντας αποτελεσματικά την επίδραση των online και των offline μέσων, εξασφαλίζοντας τη συνοχή της επικοινωνιακής του στρατηγικής. Όπως έχει αποδειχθεί, ένα tailor made 360° πλάνο, που επιτυγχάνει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο

60 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

engagement με τους καταναλωτές, είναι η συνταγή της επιτυχίας». • Η ΕΨΑ, στο πλαίσιο της προώθησης των προϊόντων της στην αγορά της Λιβύης, φιλοξένησε στις εγκαταστάσεις της στην Αγριά Βόλου το διάσημο Λίβυο influencer και ΥouTuber Rahalista, ο οποίος έχει 1,9 εκατομμύρια ακολούθους στο Facebook και 1,09 εκατομμύρια στο YouTube. • «Το πλάνο μας συνεχίζεται και φέτος απρόσκοπτα, περιλαμβάνοντας τηλεοπτική διαφήμιση και web TV για τους χυμούς NFC, την γκάμα των λεμονάδων μας και τα προϊόντα λow!», λέει ο κ. Γιάννης Τράνταλης, σημειώνοντας ότι τα σχετικά σποτ προβάλλονται και στους θερινούς κινηματογράφους. Ιδιαίτερα επιτυχημένη είναι η καμπάνια για τις λεμονάδες της Κάμπος Χίου, με την ηλικιωμένη Χιώτισσα, που πρωταγωνιστεί στα σποτ των τελευταίων ετών, υποστηρίζοντας με χιούμορ την προώθηση των προϊόντων. Στα «συν» των διαγωνισμών της Κάμπος Χίου, μέσω των κοινωνικών δικτύων, σημειώνουμε την προώθηση βιβλίων. • Ενδιαφέρουσα ήταν η προωθητική ενέργεια της Τρία Έψιλον σε εισόδους σταθμών του μετρό, με το κουτί breakfast kit, που περιλάμβανε έναν χυμό Amita, ένα μπουκάλι νερό, δυο μπάρες δημητριακών κι ένα ροδάκινο, με τίτλο «Φρόντισε τον εαυτό σου, όπως η φύση φροντίζει εσένα».

ΠΡΟΪΟΝ

ΟΙ ΤΆΣΕΙΣ ΑΛΛΆΖΟΥΝ, ΟΙ ΜΆΡΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΌΖΟΝΤΑΙ

«Η πανδημία έδωσε διαφορετικά αποτελέσματα στα brands, ανάλογα προς τις συνήθειες κατανάλωσής τους. Η ζήτηση προϊόντων κυρίως για την αγορά Ho.Re.Ca. ή με συσκευασίες on the go επηρεάστηκαν αρνητικά, λόγω των lockdowns, ενώ οι πωλήσεις προϊόντων σε family size ή για in home κατανάλωση τριπλασιάστηκαν. Τώρα με την επιστροφή σε μια νέα ομαλότητα αναδιαμορφώνεται και πάλι η ζήτηση», διαπιστώνει ο κ. Τράνταλης. «Οι αγοραστικές τάσεις δεν έμειναν ανεπηρέαστες από την υγειονομική κρίση. Οι καταναλωτικές επιλογές αναδιαμόρφωσαν τα δεδομένα στις πωλήσεις των αναψυκτικών και των χυμών», λέει ο κ. Σιανδρής, εξηγώντας ότι «οι καταναλωτές, μεριμνώντας πλέον περισσότερο για την υγεία τους, διαφοροποίησαν τις συνήθειές τους, επιλέγοντας πιο υγιεινά προϊόντα. Στο πλαίσιο της βέλτιστης ανταπόκρισής μας στις ανάγκες τους, προχωρήσαμε πρόσφατα στο δυναμικό λανσάρισμα της σειράς λουξ Tea και της πορτοκαλάδας λουξ free χωρίς ανθρακικό, χωρίς προσθήκη ζάχαρης και τεχνικών γλυκαντικών, χωρίς συντηρητικά, με μειωμένες θερμίδες και χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη». Ο κ. Τράνταλης συμφωνεί πως η τάση για περιορισμό της ζάχαρης στα είδη διατροφής είναι καθολική, τονίζοντας επίσης ότι «η εμφάνιση προϊόντων με χαμηλές ή καθόλου θερμίδες σε όλο το φάσμα των FMCG κερδίζει ολοένα μεγαλύτερα μερίδια αγοράς. Το βλέπουμε και στη στροφή των καταναλωτών σε προϊόντα υψηλότερης διατροφικής αξίας, όπως οι μη συμπυκνωμένοι χυμοί (NFC)». Ο κ. Σιανδρής σχολιάζει ότι τα τελευταία χρόνια γινόμαστε μάρτυρες σημαντικών αλλαγών, με μεγάλο αντίκτυπο στην νοοτροπία και την αγοραστική συμπεριφορά του μέσου καταναλωτή, η οποία διαμορφώνεται πλέον και από το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των προϊόντων. «Ο τρόπος παραγωγής τους, τα υλικά των συσκευασιών τους κι ο αντίκτυπος της λειτουργίας των επιχειρήσεων στο περιβάλλον είναι παράγοντες που καθορίζουν την προτίμηση του κοινού», εξηγεί.

62 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

ΝΕΑ ΛΑΝΣΑΡIΣΜΑΤΑ • Η Λουξ λάνσαρε τη νέα σειρά «Παγωμένο τσάι» σε τρεις γεύσεις, με 100% φυσικά γλυκαντικά, χωρίς προσθήκη ζάχαρης και συντηρητικών: Το Πράσινο τσάι-κόκκινα φρούτα, το Μαύρο τσάι-λεμόνι και το Μαύρο τσάιροδάκινο. Επίσης, λάνσαρε την πορτοκαλάδα «Λουξ free» από ελληνικά πορτοκάλια, με γλυκαντικά φυσικής προέλευσης και 60% λιγότερες θερμίδες. • Η ΕΨΑ λάνσαρε φέτος μία νέα γεύση αναψυκτικού, το Καρπούζι-Νεκταρίνι σε Limited Edition. • Η Life παρουσίασε τρεις νέες σειρές: Τις Life «Φρούτα από τον Τόπο μας» από φρούτα αποκλειστικά ελληνικής προέλευσης, Life «Super Φρούτα», με ξεχωριστά Claims για κάθε γεύση και με premium packaging, και Life «Φρούτα Εποχής», με ξεχωριστούς συνδυασμούς γεύσεων εποχιακών φρούτων. • Η Tuborg λάνσαρε τα Tuborg Mixers σε δύο νέες γεύσεις, Pink GrapefruitΣαγκουίνι και Ανανάς-Lime-Δυόσμος.

Σύμφωνα με τον κ. Σκουτέλα, «οι καταναλωτές, αναζητώντας πιο υγιεινές επιλογές, είναι διατεθειμένοι να πληρώνουν περισσότερο για προϊόντα συγκεκριμένων χαρακτηριστικών, όπως π.χ. η ελληνικότητα ή η φυσικότητα, που επιδρούν σημαντικά στη διαμόρφωση των κριτηρίων επιλογής. Οι καταναλωτές απομακρύνονται από τα χημικά πρόσθετα, όπως οι χρωστικές ή τα συντηρητικά, ζητώντας επιτακτικά περισσότερες πιο υγιεινές επιλογές. Επίσης, απαιτούν από τις εταιρείες να λειτουργούν υπεύθυνα με σεβασμό στον άνθρωπο και το περιβάλλον και με θετικό αντίκτυπο στην κοινωνία. Συνεπώς, οι εταιρείες καλούνται να καλύπτουν ένα μεγάλο εύρος προτιμήσεων και αναγκών, αξιολογώντας καθημερινά τα νέα δεδομένα και αναπροσαρμόζοντας τις πολιτικές τους. Εμείς στη ΔΕΛΤΑ εδώ και εβδομήντα χρόνια εργαζόμαστε με σεβασμό για το φυσικό περιβάλλον, τους καταναλωτές, τους ανθρώπους μας και την κοινωνία, στηρίζοντάς την με δράσεις υπευθυνότητας και αλληλεγγύης, ενώ διατηρούμε ένα δίαυλο διαρκούς επικοινωνίας με τους καταναλωτές, ώστε να ανταποκρινόμαστε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στις ανάγκες τους».

ΙΣΧΥΡΈΣ ΑΝΑΤΑΡΆΞΕΙΣ ΤΟΥΣ ΕΠΌΜΕΝΟΥΣ ΜΉΝΕΣ

«Μπορεί η οικονομική συγκυρία να μην ευνοεί, αλλά οι καταναλωτές έχουν πλέον

ένα μεγάλο εύρος αναγκών και προτιμήσεων», λέει ο κ. Σκουτέλας και τονίζει ότι αυτό συνιστά «μεγάλη πρόκληση αλλά και ευκαιρία για όσα brands επενδύουν στην ποιότητα, να κυριαρχήσουν στην αγορά». «Ο κλάδος αλλάζει ακριβώς γιατί διαφοροποιούνται οι προτεραιότητες και οι ανάγκες του κοινού. Στο πλαίσιο αυτό, η προσαρμοστικότητα στις εκάστοτε νέες συνθήκες δεν είναι πλέον επιλογή, αλλά επιτακτική ανάγκη για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας των επιχειρήσεων. Στη Λουξ σεβόμαστε την παράδοση και προχωράμε χάρη στην καινοτομία, με στόχο να παραμένουμε σύγχρονοι σε ένα συνεχώς εξελισσόμενο και ανταγωνιστικό περιβάλλον», τονίζει ο κ. Σιανδρής. «Οι επόμενοι μήνες θα είναι περίοδος ισχυρών αναταράξεων ως αποτέλεσμα της αναδιάταξης στην κατανάλωση γενικά. Ύστερα από δυο σκληρά χρόνια πανδημίας ο κόσμος έχει ανάγκη να βγει, να διασκεδάσει και να ταξιδέψει. Όμως, ταυτόχρονα, το περιορισμένο διαθέσιμο εισόδημά του θα κατανέμεται όχι μόνο με βάση τα «θέλω», αλλά σύμφωνα με τις ανελαστικές ανάγκες καθενός. Οι μάρκες που εμπνέουν στον καταναλωτή εμπιστοσύνη για τη σταθερότητα των αξιών τους, θα έχουν τις λιγότερες απώλειες ή την όποια δυνατή ανάπτυξη», συμπεραίνει ο κ. Τράνταλης. 

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

«Θετικό σοκ» μέσω επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης ή ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) είναι το εργαλείο παρέμβασης της ΕΕ για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας, που χτυπά την Ευρώπη από το 2020. Σε σχετική έρευνα που διεξήγαγε η διαΝΕΟσις τον Μάιο φέτος, ο RRF χαρακτηρίζεται ως γενναίο βήμα ενοποίησης, ως δοκιμή ή ως μεγάλο πείραμα για την Ευρώπη. Στο πλαίσιο του Ταμείου, με πρωτοβουλία ως γνωστόν της Γαλλίας και της Γερμανίας η ΕΕ δανείζεται 750 δισ. ευρώ από τις αγορές, προκειμένου να κατανεμηθούν κυρίως στα πιο αδύναμα μέλη της ως απευθείας χρηματοδοτήσεις και δανειοδοτήσεις μέχρι τα τέλη του 2026.

κατανομή των πόρων του

RRF σε κάθε χώρα-μέλος της ΕΕ καθορίστηκε αντίστοιχα προς την κατανομή των πόρων των Ταμείων Συνοχής, δηλαδή με βάση το κατά κεφαλήν ΑΕΠ και την ανεργία κάθε περιφέρειας την περίοδο προ της πανδημίας. Οι βασικοί τομείς δράσης του εγχειρήματος αφορούν την ενεργειακή αποδοτικότητα και την εκμετάλλευση των ΑΠΕ, τον ψηφιακό μετασχηματισμό, τις δράσεις για την κλιματική αλλαγή, την υγεία και τη δημόσια διοίκηση. Η βασική προσδοκία είναι οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης να προκαλέσουν ένα επενδυτικό και μεταρρυθμιστικό σοκ, ικανό να προετοιμάσει την Ευρώπη για την αντιμετώπιση των προκλήσεων του μέλλοντος, δίνοντας ώθηση στις οικονομίες της μετά το σοκ της πανδημίας, αλλά εντέλει και του πολέμου στην Ουκρανία. Η Ελλάδα είναι η χώρα η οποία την περίοδο

2021-2026 θα λάβει αναλογικά τη μεγαλύτερη χρηματοδότηση από τον RRF, ανερχόμενη περίπου στο 17% του ΑΕΠ της ή σε 30,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 18,1 δισ. ευρώ είναι επιχορηγήσεις και τα 12,4 δισ. ευρώ δάνεια. Η ελληνική εξειδίκευση του προγράμματος ονομάστηκε Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», το οποίο, μέσω ενός πλήθους μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων, φιλοδοξεί να καταστήσει την ελληνική οικονομία πιο βιώσιμη και ανθεκτική και να την προετοιμάσει για τις μεγάλες προκλήσεις και ευκαιρίες της «πράσινης» και της ψηφιακής μετάβασης. Πιο συγκεκριμένα το

64 | σελφ σέρβις | Iούλιος - Αύγουστος 2022

σχέδιο περιλαμβάνει 106 επενδύσεις και 68 μεταρρυθμίσεις, που διαρθρώνονται σε τέσσερις πυλώνες: Ο πρώτος είναι της «πράσινης» μετάβασης και θα απορροφήσει το 44,3% του προϋπολογισμού, ο δεύτερος της ψηφιακής μετάβασης και θα απορροφήσει αντιστοίχως το 23%, ο τρίτος είναι της απασχόλησης, των δεξιοτήτων και της κοινωνικής συνοχής και ο τέταρτος είναι των ιδιωτικών επενδύσεων και του μετασχηματισμού της οικονομίας.

Η ΚΑΤΑΝΟΜΉ ΤΩΝ ΠΌΡΩΝ

Σύμφωνα με τη δεξαμενή σκέψης Bruegel,

που εδρεύει στις Βρυξέλλες, στην περίπτωση της Ελλάδας οι περισσότερες επιχορηγήσεις πόροι σχεδιάστηκε να διατεθούν στις τηλεπικοινωνίες και την πληροφορική (κατηγορία

«Ενημέρωση και επικοινωνίες»), ύψους περίπου 3,38 δισ. ευρώ, που αντιστοιχούν σχεδόν στο 19% του συνόλου. Ακολουθούν οι κατασκευές με πόρους 2,85 δισ. ευρώ (περίπου 16% του συνόλου), η εκπαίδευση (2,07 δισ. ευρώ ή 11% του συνόλου) και σε αντίστοιχο βαθμό η ενέργεια (παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου, ατμού και κλιματισμού, 2,04 δισ. ευρώ ή 11% επί του συνόλου). Δηλωτικό του προσανατολισμού του προγράμματος είναι το ότι ο πρωτογενής τομέας θα απορροφήσει περίπου 4,72% του συνόλου των πόρων, η μεταποίηση μόλις το 0,41% και η δημόσια διοίκηση και κοινωνική ασφάλιση μόλις το 1,84%. Σύμφωνα με την εβδομαδιαία έρευνα της

Eurobank, η πρώτη δόση του Ταμείου Ανά-

ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΕΣΤΙΜΑΛΤΖΟΓΛΟΥ

καμψης ύψους 3,6 δισ. ευρώ (1,72 δισ. ευρώ επιδοτήσεις και 1,84 δισ. ευρώ δάνεια), εκταμιεύτηκε στις 8 Απριλίου φέτος ύστερα από τη θετική αξιολόγηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις 28 Φεβρουαρίου, καθώς η χώρα μας ολοκλήρωσε επιτυχώς τα δεκαπέντε ορόσημα που συνδέθηκαν με το πρώτο αίτημα πληρωμής (επενδύσεις στους τομείς της ενεργειακής απόδοσης, της ηλεκτρικής κινητικότητας, της διαχείρισης των αποβλήτων, της αγοράς εργασίας, της φορολογίας, του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, των δημόσιων μεταφορών, καθώς και του συστήματος λογιστικών και λοιπών ελέγχων της Ελλάδας για την εφαρμογή του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας).

Κατά πόσο οι πόροι του RRF μπορούν «ν’ αλλάξουν το παιχνίδι», δημιουργώντας συνθήκες θετικού σοκ στην οικονομία μιας Ευρώπης που ζει συνεχόμενες κρίσεις, καθώς «θετικό σοκ σημαίνει να βρεις πολλούς ανθρώπους στον δρόμο, που να γνωρίζουν τι έκανε γι’ αυτούς το RRF»; ΟΜΌΔΟΞΗ ΚΑΙ ΕΤΕΡΌΔΟΞΗ ΚΡΙΤΙΚΉ

Ωστόσο δεν είναι λίγοι εκείνοι που εκφράΗ δεύτερη δόση ύψους 1,72 δισ. ευρώ αφορά

μόνο επιδοτήσεις και συνδέεται με εικοσιπέντε ορόσημα, τα οποία θα έπρεπε να έχουν ολοκληρωθεί έως το τέλος του Ιουνίου φέτος και σχετίζονται με τη μεταρρύθμιση για την απλούστευση της αδειοδότησης των ΑΠΕ, τον ψηφιακό μετασχηματισμό των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, μέσω συστήματος κουπονιών (voucher), το στρατηγικό σχέδιο για την επαγγελματική εκπαίδευση-κατάρτιση και διά βίου μάθηση, τον καθορισμό των προδιαγραφών για τη διασύνδεση των ηλεκτρονικών ταμειακών μηχανών και των POS με την ΑΑΔΕ, την παροχή φορολογικών και οικονομικών κινήτρων για τη δημιουργία οικονομιών κλίμακας μέσω συνεργασιών και εταιρικών μετασχηματισμών των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, τον οικονομικό μετασχηματισμό του γεωργικού τομέα και στη δημιουργία νέων βιομηχανικών πάρκων. Τέλος, η τρίτη δόση ύψους 3,6 δισ. ευρώ

(1,72 δισ. ευρώ επιδοτήσεις και 1,84 δισ. ευρώ δάνεια) συνδέεται με την επίτευξη επιπλέον σαράντα ορόσημων έως τα τέλη του έτους. Όπως αναφέρεται στην έκθεση, πρόκειται για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, οι οποίες αναμένεται να αυξήσουν την παραγωγικότητα, μέσω της βελτίωσης του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και της ψηφιοποίησης του κράτους και της οικονομίας, να ενισχύσουν τον ανταγωνισμό στις αγορές προϊόντων και να αυξήσουν το ποσοστό συμμετοχής του ενεργού πληθυσμού στο εργατικό δυναμικό.

ζουν έντονο προβληματισμό για την επιτυχία του εγχειρήματος, είτε από τη «σωτηριολογική» είτε από την «αιρετική» του σκοπιά, που αμφισβητεί ευθέως τον προσανατολισμό του προγράμματος. Η κριτική από την πρώτη σκοπιά εκφράζει

προβληματισμούς σχετικά με τη δυνατότητα του ελληνικού δημόσιου και ιδιωτικού τομέα να απορροφούν τα κονδύλια, κυρίως εξαιτίας της γραφειοκρατίας. Επιπλέον, σύμφωνα με τους επιστήμονες ερευνητές της διαΝΕΟσις, δεν είναι μόνο η ικανότητα του κράτους στην απορρόφηση πόρων που προβληματίζει, αλλά και τα ίδια τα έργα γεννούν κάποιο σκεπτικισμό, καθώς π.χ. απουσιάζουν μεγάλα και φιλόδοξα έργα, όπως τα διασυνοριακά έργα υποδομών κ.ά. Βέβαια, παρόμοιοι προβληματισμοί εκφράζονται από τους ταγούς και άλλων ευρωπαϊκών χωρών, όπως και από εξειδικευμένους ερευνητές, όπως ο κ. Έοϊν Ντρέα του ερευνητικού κέντρου Martens Centre των Βρυξελλών, οι οποίοι αμφισβητούν την ικανότητα των χωρών-μελών να απορροφήσουν τους ευρωπαϊκούς πόρους έγκαιρα, ενώ διερωτώνται κατά πόσο οι πόροι του RRF είναι ικανοί «ν’ αλλάξουν το παιχνίδι» εν συνόλω, δημιουργώντας, δηλαδή, συνθήκες θετικού σοκ στην οικονομία σε μια Ευρώπη που ζει συνεχόμενες κρίσεις (με την έννοια ότι «θετικό σοκ σημαίνει να βρεις πολλούς ανθρώπους στον δρόμο, που να γνωρίζουν τι έκανε γι’ αυτούς το Ταμείο Ανάκαμψης»…). Μια τελευταία παρατήρηση του ανώτερου ερευνητή και έγκυρου δημοσιογράφου σε διεθνή ΜΜΕ διασταυρώνεται με την

κριτική της «αιρετικής» σκοπιάς θέασης του προγράμματος. Σύμφωνα με αυτήν, τα πακέτα χρηματοδότησης, είτε αφορούν την άμεση κι επιλεκτική στήριξη των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων συγκεκριμένων κλάδων, προκειμένου να προχωρούν άμεσα σε επενδύσεις, είτε στηρίζουν μεταρρυθμίσεις, αποβλέπουν εγγενώς στη στήριξη της κερδοφορίας των εν λόγω μεγάλων επιχειρήσεων. Επιπλέον, η κριτική του κ. Έοϊν Ντρέα αναδεικνύει το θέμα της δανειοδότησης των χωρών, καθώς ένα σημαντικό μέρος των κονδυλίων δεν αφορά επιδοτήσεις, εκφράζοντας την ανησυχία για την επακόλουθη αύξηση του δημόσιου χρέους, που για άλλη μια φορά θα αποβεί εις βάρος των νοικοκυριών. Η κριτική της αμιγώς «αιρετικής» σκοπιάς

εστιάζεται στο ότι το Ταμείο Ανάκαμψης προϋποθέτει σκληρά προαπαιτούμενα για την προσέλκυση επενδύσεων, καθώς και μια μακρά λίστα αναδιαρθρώσεων, που καθιστούν το κράτος ακόμα πιο αποτελεσματικό για τις μεγάλες επιχειρήσεις εις βάρος των αναγκών της κοινωνικής πλειοψηφίας. Ειδικά στην περίπτωση της χώρας μας επισημαίνονται οι κυβερνητικές δεσμεύσεις και μέριμνες για την πλήρη εφαρμογή του πτωχευτικού νόμου, την περαιτέρω ελαστικοποίηση της αγοράς εργασίας, τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων στο ασφαλιστικό εις βάρος των ασφαλισμένων κ.ά., ενώ τονίζεται ότι τα «μεγάλα πακέτα» χρηματοδότησης δεν πέφτουν από τον ουρανό, αλλά προκύπτουν από τη φορολογία των εργαζομένων, οι οποίοι επίσης θα κληθούν να εξοφλήσουν το νέο δανεισμό, πράγμα αποτυπωμένο, άλλωστε, στο φετινό κρατικό προϋπολογισμό. 

Ιούλιος - Αύγουστος 2022 | σελφ σέρβις | 65

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Διαθέσιμο εισόδημα και τελική καταναλωτική δαπάνη 2019-2021 σε δισ. ευρώ (τρέχουσες τιμές) 128

126,6

125,6

125,7

126 124

121,9

122

118,7

120 118

115,5

116 114 112 110 108

2019

2020

2021 Ακαθάριστο διαθέσιμο εισόδημα

Τελική καταναλωτική δαπάνη

Σύμφωνα με την Eurobank, από τα τέλη του 2009 ως το 2013 εν μέσω δημοσιονομικής προσαρμογής, συρρίκνωσης της απασχόλησης και ύφεσης, το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών στην Ελλάδα (οι χρηματικοί πόροι τους για κατανάλωση και αποταμίευση) συρρικνώθηκε κατά 57,1 δισ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές ή κατά 33%. Μεταξύ 2013 και 2017, περίοδο στασιμότητας, η πτώση του ανήλθε στα 2,2 δισ. ευρώ ή κατά 1,8%, ενώ το 2018 ενισχύθηκε κατά 1,1 δισ. ευρώ ή κατά 1%. Το 2019 ενισχύθηκε περαιτέρω στα 4,7 δισ. ευρώ ή κατά 4% εν μέσω θετικών προσδοκιών για τη μεσοπρόθεσμη πορεία της οικονομίας, ενώ κατήλθε κατά 3,2 δισ. ευρώ το 2020 και ανήλθε εκ νέου το 2021 κατά 6,9 δισ. ευρώ. Από το 2012 ως το 2019 η τελική καταναλωτική δαπάνη των νοικοκυριών ήταν διαρκώς μεγαλύτερη από το διαθέσιμο εισόδημα, με αποτέλεσμα την αρνητική αποταμίευση.

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Eurobank Research

Συνεισφορά συνιστωτών στο διαθέσιμο εισόδημα 2019-2021 σε δισ. ευρώ (τρέχουσες τιμές) 66

65,5

64,4

57,5

53,2

50,1

50 40

36,5

35,2

35,4

30 20 10 0

2019

2020

Εισόδημα εξαρτημένης εργασίας

2021 Κοιν. Παροχές Εκτός από τις Κοιν. Μεταβ. σε Είδος

Ακαθάριστο λειτουργικό πλεόνασμα/μικτό εισόδημα

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Eurobank Research

3.125.509

4.123.634

3.382.497

3.720.082

3.264.928

3.557.634

3.199.345

3.893.595

3.239.371

3.500.000

3.795.240

4.000.000

3.231.737

4.500.000

3.728.822

Απασχολούμενοι, άνεργοι και άτομα εκτός εργατικού δυναμικού (Απρίλιος 2017-2022)

3.000.000

2019

2020

2021

587.595

770.077

2018

795.055

2017

1.000.000

855.836

1.500.000

953.307

2.000.000

1.062.086

2.500.000

500.000 0

Απασχολούμενοι

Άνεργοι

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

66 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

2022

Άτομα εκτός εργατικού δυναμικού

Σύμφωνα με έρευνα της Eurobank, η συνιστώσα του ακαθάριστου λειτουργικού πλεονάσματος/μικτού εισοδήματος είχε μακράν τη μεγαλύτερη συνεισφορά στην αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών τη διετία 2020-2021, καθώς αυξήθηκε κατά 4,3 δισ. ευρώ ή 8%.Οι αμοιβές της εξαρτημένης εργασίας ως άλλη κύρια πηγή εισοδήματος των νοικοκυριών δεν κάλυψαν τις απώλειες του πρώτου έτους της πανδημίας, έτσι ώστε υπολείπονταν το 2021 κατά 0,5 δισ. ευρώ ή κατά 0,7% σε σχέση με τα προ πανδημίας επίπεδα. Ως εκ τούτου η συνεισφορά τους στη μεταβολή του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών τη διετία 20202021 ήταν ελαφρώς αρνητική. Ακολούθως, το κράτος στήριξε το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών, μέσω κοινωνικών παροχών, οι οποίες πέρυσι ανήλθαν στα 36,5 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 1,1 δισ. ευρώ ή κατά 3% συγκριτικά με το 2019.

Κατά την ΕΛΣΤΑΤ το εποχικά διορθωμένο ποσοστό ανεργίας τον Απρίλιο ανήλθε στο 12,5% έναντι 17,2% τον Απρίλιο πέρυσι, 18,3% τον Απρίλιο του 2020 και 22,2% τον ίδιο μήνα του 2017. Οι απασχολούμενοι ανήλθαν σε 4.123.634 άτομα, αυξημένοι κατά 403.552 συγκριτικά με τον Απρίλιο του 2021 (10,8%) και κατά 394.812 άτομα συγκριτικά με το 2017. Οι άνεργοι ανήλθαν σε 587.595 άτομα, μειωμένοι κατά 182.482 συγκριτικά με τον Απρίλιο του 2021 (-23,7%) και κατά 474.491 σε σχέση με το 2017. Τα άτομα κάτω των 75 ετών που δεν εργάζονται ούτε αναζητούν εργασία, ανήλθαν σε 3.125.509(!), μειωμένα κατά 256.988 άτομα συγκριτικά με τον Απρίλιο του 2021 (-7,6%) και κατά 106.228 σε σχέση με το 2017. Παρά τη μείωση της ανεργίας, η τεράστια δυναμική του αριθμού των ατόμων εκτός εργατικού δυναμικού παραμένει ακανθώδες πρόβλημα.

ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΕΣΤΙΜΑΛΤΖΟΓΛΟΥ

Αποδόσεις (%) των ελληνικών ομολόγων (Ιανουάριος-Ιούνιος 2022)

112,8

113,5

113

112,6

114

114,6

Η απόδοση των δεκαετών ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου παρουσιάζει αυξητική τάση από την αρχή του 2022: Από 1,76% τον Ιανουάριο τον Ιούνιο είχε υπερβεί το 3,6%, σηματοδοτώντας την αύξηση του κόστους δανεισμού της χώρας από τις αγορές, σε μια περίοδο ιδιαίτερα δύσκολη ειδικά για χώρες με υψηλό χρέος, όπως η Ελλάδα. Αν συνεκτιμηθεί πως η ενεργειακή κρίση δημιουργεί έκτακτες δημοσιονομικές συνθήκες, αφού αναζητούνται περιθώρια στήριξης των νοικοκυριών, μια αύξηση των ελλειμμάτων θα επιδεινώσει την κατάσταση του δημοσίου χρέους, αφού το κόστος δανεισμού πλέον έχει τριπλασιαστεί από την αρχή του έτους. Η ανοδική πορεία του πληθωρισμού προμηνύεται ακόμη υψηλότερες αποδόσεις ως τα τέλη του έτους.

116

114,2

Δείκτης οικονομικού κλίματος (Ιανουάριος-Μάιος 2022) 114,5

Σύμφωνα με την έρευνα οικονομικής συγκυρίας του ΙΟΒΕ, ο δείκτης οικονομικού κλίματος υποχώρησε ελαφρά τον Μάιο στην ΕΕ, ενώ παρέμεινε αμετάβλητος στην Ευρωζώνη και διαμορφώθηκε στις 104,1 και τις 105,0 μονάδες αντίστοιχα, από 104,6 και 104,9 μονάδες τον προηγούμενο μήνα. Η υποχώρηση του δείκτη οφείλεται στην επιδείνωση των προσδοκιών στη βιομηχανία και την καταναλωτική εμπιστοσύνη, ενώ αντίθετα οι προσδοκίες διατηρήθηκαν αμετάβλητες σε υπηρεσίες, λιανικό εμπόριο και κατασκευές. Στο λιανικό εμπόριο οι δείκτες διαμορφώθηκαν στις -2,8 και -4,0 μονάδες, αντίστοιχα, σε ΕΕ και Ευρωζώνη. Οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα επιχειρηματική δραστηριότητα υποχωρούν αισθητά, οι προβλέψεις για τις πωλήσεις εξασθενούν ήπια, ενώ τα αποθέματα κλιμακώνονται ελαφρά.

112

105

104,1

105,1

106

104,9

106,5

106,4

108

110

104 102 100 98

ΕΕ-27

Ευρωζώνη

Ελλάδα Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή, DG Ecfin, ΙΟΒΕ

4,0

3,570

3,606

Μάιος 2022

Ιούν. 2022

3,353

3,5 3,0

2,672

2,537

2,5 1,764

2,0 1,5 1,0 0,5 0,0

Ιαν. 2022

Φεβρ. 2022

Μάρτ. 2022

Απρ. 2022

Πηγή: Οικονομικός Ταχυδρόμος

2.365,30

1.469,60

1.500,00

897,7

2.000,00

1.222,50

2.500,00

1.519

3.000,00

2.228,60

2.668,30

3.500,00

1.726,20

4.000,00

2.991,80

4.500,00

1.878

3.862,30

Εισαγωγές-αφίξεις, εξαγωγές-αποστολές (Απρίλιος 2020/2022)

1.682.10

Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, η συνολική αξία των εισαγωγών-αφίξεων τον Απρίλιο ανήλθε στα 6.854,1 εκατ. ευρώ έναντι 5.033,6 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο πέρυσι, αυξημένη κατά 36,2%. Αντίστοιχα, η συνολική αξία των εξαγωγών-αποστολών τον ίδιο μήνα ανήλθε στα 4.106,6 εκατ. ευρώ έναντι 3.195,8 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο του 2021, αυξημένη κατά 28,5%. Συνολικά το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου τον Απρίλιο ανήλθε στα 2.747,5 εκατ. ευρώ έναντι 1.837,8 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο του 2021, αυξημένο κατά 49,5%. Στο σύνολο του πρώτου τετραμήνου φέτος το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου ανήλθε στα 11.301,1 εκατ. ευρώ έναντι 6.583,9 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο τετράμηνο του 2021, αυξημένο κατά 71,6%. Με τα επιτόκια διεθνώς σε υψηλό επίπεδο, οι πόροι για την κάλυψη του ελλείμματος συνεχώς αυξάνονται.

1.000,00 500,00 0

Αφίξεις ΕΕ 2020

Αποστολές ΕΕ 2021

Εισαγωγές Τρίτες Χώρες

Εξαγωγές Τρίτες Χώρες

2022 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

Ιούλιος - Αύγουστος 2022 | σελφ σέρβις | 67

ΕΡΕΥΝΑ

Αποκλειστικό: οι δείκτες της αγοράς

o «σέλφ σέρβις» σε συνεργασία με την IRI παρουσιάζει πολύτιμα στοιχεία, στα οποία αποτυπώνονται οι πλέον πρόσφατες εξελίξεις και τάσεις της αγοράς των προϊόντων ευρείας κατανάλωσης, που διακινούνται μέσω των αλυσίδων σούπερ μάρκετ, στην ηπειρωτική Ελλάδα και την Κρήτη. Συγκεκριμένα, οι πίνακες και τα διαγράμματα που ακολουθούν καταγράφουν την ποσοστιαία μεταβολή πωλήσεων -σε αξία και σε όγκο- σε 27 σημαντικές κατηγορίες καταναλωτικών προϊόντων, το μερίδιο πωλήσεων των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας (PL) στις αντίστοιχες κατηγορίες, τις πωλήσεις που πραγματοποιήθηκαν μέσω εκπτωτικής ενέργειας, τη διακύμανση των τιμών λιανικής πώλησης των κωδικών μιας κατηγορίας (ανώτατη, μέση, κατώτατη τιμή), καθώς και τους 20 top κωδικούς σε πωλήσεις, σε όγκο και αξία.

68 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

ΤΗΣ IRI

Πίνακας 1: Ποσοστιαία μεταβολή πωλήσεων - Μάιος 2022 vs Μάιος 2021 (%) ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΟΥ ΡΟΥΧΩΝ

Σε αξία

Σε τεμάχια

9,8

7,8

-1,1

-5,1

ΑΦΡΟΛΟΥΤΡΑ

3,3

-3,7

ΓΑΛΑ ΕΒΑΠΟΡΕ

5,1

0,5

ΓΙΑΟΥΡΤΙ

8,5

1,9

ΜΠΑΡΕΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΩΝ

13,9

16,2

ΕΛΑΙΟΛΑΔΑ

9,2

-0,4

ΕΜΦΙΑΛΩΜΕΝΟ ΝΕΡΟ

5,6

5,7

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ

9,5

0,8

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΕΤΟΙΜΑ ΓΕΥΜΑΤΑ

8,3

2,9

ΚΑΦΕΣ ΦΙΛΤΡΟΥ

4,5

-7,2

ΚΡΟΥΑΣΑΝ

20,7

17,4

ΜΑΛΑΚΤΙΚΑ ΡΟΥΧΩΝ

-5,0

-12,9

ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ

16,3

11,4

0,1

-3,4

ΜΠΙΡΑ ΟΔΟΝΤΟΚΡΕΜΕΣ ΟΥΙΣΚΙ ΠΑΙΔΙΚΕΣ ΠΑΝΕΣ

3,2

0,8

-1,8

-3,0

4,2

-3,8

11,1

9,9

ΣΑΜΠΟΥΑΝ

2,7

-4,5

ΣΠΟΡΕΛΑΙΑ

34,8

1,2

ΥΓΡΑ ΠΛΥΣΙΜΑΤΟΣ ΠΙΑΤΩΝ

1,6

-6,6

ΦΡΕΣΚΟ ΓΑΛΑ

4,8

-2,3

ΠΡΟΪΟΝΤΑ STYLING

ΧΥΜΟΙ ΖΥΜΑΡΙΚΑ ΡΥΖΙ ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΗ ΠΙΤΣΑ

6,3

0,8

17,7

6,5

6,4

4,5

15,5

8,8

Πηγή: IRI FMCG May 2022

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ 1. Η έρευνα πραγματοποιείται σε εβδομαδιαία βάση από την IRI, στο σύνολο των τυποποιημένων καταναλωτικών προϊόντων που πωλούνται μέσω των σούπερ μάρκετ σε ηπειρωτική Ελλάδα και Κρήτη. Από αντιπροσωπευτικό δείγμα 1.650 καταστημάτων προερχόμενο από 35 και πλέον λιανεμπορικές αλυσίδες, λαμβάνονται στοιχεία πωλήσεων scanners που με την κατάλληλη στατιστική προβολή, καλύπτουν όλη την αγορά των σούπερ μάρκετ. 2. Οι πίνακες περιέχουν στοιχεία σημαντικών, από πλευράς πωλήσεων, κατηγοριών. Τα στοιχεία αυτά παραχωρούνται κατ’ αποκλειστικότητα στο περιοδικό μας από την IRI ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση των ανωτέρω χωρίς την έγγραφη άδεια της IRI, της οποίας αποτελούν ιδιοκτησία.

Ιούλιος - Αύγουστος 2022 | σελφ σέρβις | 69

ΕΡΕΥΝΑ

Πίνακας 2: Μερίδιο προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας σε αξία (%) Mάιος 2022

Mάιος 2021

ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ

1,5

1,7

ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΟΥ ΡΟΥΧΩΝ

3,7

3,3

ΑΦΡΟΛΟΥΤΡΑ ΓΑΛΑ ΕΒΑΠΟΡΕ ΓΙΑΟΥΡΤΙ

4,4

4,0

23,9

19,0

9,0

7,7

ΜΠΑΡΕΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΩΝ

12,4

11,8

ΕΛΑΙΟΛΑΔΑ

23,3

14,8

ΕΜΦΙΑΛΩΜΕΝΟ ΝΕΡΟ

10,0

9,1

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ

22,4

23,0

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΕΤΟΙΜΑ ΓΕΥΜΑΤΑ

35,2

29,1

ΚΑΦΕΣ ΦΙΛΤΡΟΥ

10,8

7,9

ΚΡΟΥΑΣΑΝ

13,1

10,6

ΜΑΛΑΚΤΙΚΑ ΡΟΥΧΩΝ

6,3

3,6

ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ

1,1

1,0

ΜΠΙΡΑ

1,2

1,1

ΟΔΟΝΤΟΚΡΕΜΕΣ

0,1

ΟΥΙΣΚΙ

0,9

1,2

ΠΑΙΔΙΚΕΣ ΠΑΝΕΣ

0,3

0,4

ΠΡΟΪΟΝΤΑ STYLING

1,9

ΣΑΜΠΟΥΑΝ

1,5

1,4

ΣΠΟΡΕΛΑΙΑ

57,7

61,2

ΥΓΡΑ ΠΛΥΣΙΜΑΤΟΣ ΠΙΑΤΩΝ

10,8

9,4

ΦΡΕΣΚΟ ΓΑΛΑ

13,9

11,5

ΧΥΜΟΙ

13,6

11,2

ΖΥΜΑΡΙΚΑ

17,0

13,5

ΡΥΖΙ

36,7

33,3

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΗ ΠΙΤΣΑ

15,6

13,5

Πηγή: IRI FMCG May 2022

70 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

Top 20 κωδικοί Παρουσιάζονται οι 20 πρώτοι από πλευράς πωλήσεων κωδικοί προϊόντων, που ανήκουν σε βασικές κατηγορίες τροφίμων, για την περίοδο 02/05/2022 - 29/05/2022.

Πίνακας 3α: Κατάταξη σύμφωνα με τις πωλήσεις σε αξία 1

NESCAFE CLASSIC 200GR

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΙΚΟΣ 200GR

NOYNOY FAMILY 3.5% 1.5LT (NEW)

BABYCARE REFILL 3X72TEMAXIA -6E

TOTAL 2% 3X200GR

NESCAFE CLASSIC 100GR

MMMILK FAMILY 3.5% 1.5LT

KAΡΑΜΟΛΕΓΚΟΣ ΨΩΜΙ ΤΟΣΤ ΣΙΤΟΥ 705GR

ΝΟΥΝΟΥ FAMILY LIGHT 1.5% 1.5LT

ΜΠΙΡΑ ΑΛΦΑ ΚΟΥΤΙ 9X330ML+3ΔΩΡΟ

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΙΚΟΣ 100GR

ZAΓΟΡΙ 5X1.5LT+1ΔΩΡΟ

BABYCARE ΜΩΡΟΜΑΝΤΗΛΑ CALMING 3X63TEMAXIA -6E

ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΓΕΥΣΗ 2 ΨΩΜΙ ΤΟΣΤ ΣΙΤΟΥ 700GR

ΖΑΓΟΡΙ 12X500ML

ΜΙΜΙΚΟΣ ΣΤΗΘΟΣ ΚΟΤΟΠΟΥΛΟ ΦΙΛΕΤΟ 650GR

GORDONS DRY GIN 700ML 37,5% ΑΛΚΟΟΛ

MMMILK FAMILY 1.5% 1.5LT

TOTAL 2% 1KG

COCA COLA 2X1.5LT -0.50E

Πίνακας 3β: Κατάταξη σύμφωνα με τις πωλήσεις σε τεμάχια 1

ΖΑΓΟΡΙ 500ML

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΙΚΟΣ 200GR

SUGARTIA ZAXAΡΗ ΛΕΥΚΗ ΚΡΥΣΤΑΛΛΙΚΗ 1ΚG

ΙΟΝ ΣΟΚΟΦΡΕΤΑ ΓΑΛΑΚΤΟΣ 38GR

NOYNOY FAMILY 3.5% 1.5LT (NEW)

ZAΓΟΡΙ 5X1.5LT+1ΔΩΡΟ

ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΓΕΥΣΗ 2 ΨΩΜΙ ΤΟΣΤ ΣΙΤΟΥ 700GR

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ ΚΛΑΣΙΚΟΣ 100GR

KAΡΑΜΟΛΕΓΚΟΣ ΨΩΜΙ ΤΟΣΤ ΣΙΤΟΥ 705GR

ΜΕΛΙΣΣΑ ΣΠΑΓΓΕΤΙ N6 500GR

ZAΓΟΡΙ 12X500ΜL

MMMILK FAMILY 3.5% 1.5LT

ΔΕΛΤΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΦΡΕΣΚΟ 3.5% 1LT

COCA COLA 330ML ΜΕΤΑΛΛΙΚΟ ΚΟΥΤΙ

ΝΟΥΝΟΥ FAMILY LIGHT 1.5% 1.5LT

NOYNOY FULL FAT 400GR

NESCAFE CLASSIC 200GR

BABYCARE ΜΩΡΟΜΑΝΤΗΛΑ CALMING 3X63TEMAXIA -6E

BABYCARE REFILL 3X72TEMAXIA -6E

KISS ΣOKOΛΑΤΑ ΜΕ ΓΑΛΑ&ΦΡΑΟΥΛΑ 27,5GR

Ιούλιος - Αύγουστος 2022 | σελφ σέρβις | 71

ΕΡΕΥΝΑ Διάγραμμα 1 Πωλήσεις (%) μέσω εκπτωτικής ενέργειας ανά κατηγορία προϊόντων. Παρουσιάζονται στοιχεία για 27 σημαντικές κατηγορίες προϊόντων, που αφορούν τον Mάιο του 2022.

% πωλήσεων που έγινε χωρίς κάποια ενέργεια τιµής

% πωλήσεων που έγινε κάτω από κάποια ενέργεια τιµής

ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ

83,5%

ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΟΥ ΡΟΥΧΩΝ

16,5%

85,8%

ΑΦΡΟΛΟΥΤΡΑ

14,2%

74,9%

25,1%

ΓΑΛΑ ΕΒΑΠΟΡΕ

91,4%

ΓΙΑΟΥΡΤΙ

8,6%

72,3%

ΜΠΑΡΕΣ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΚΩΝ

27,7%

62,1%

37,9%

ΕΛΑΙΟΛΑ∆Α

82,3%

ΕΜΦΙΑΛΩΜΕΝΟ ΝΕΡΟ

17,7%

81,3%

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ

18,7%

77,0%

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ ΕΤΟΙΜΑ ΓΕΥΜΑΤΑ

23,0% 31,5%

68,5%

ΚΑΦΕΣ ΦΙΛΤΡΟΥ

80,5%

ΚΡΟΥΑΣΑΝ

19,5%

83,7%

ΜΑΛΑΚΤΙΚΑ ΡΟΥΧΩΝ

16,3%

75,4%

ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ

24,6%

74,8%

ΜΠΥΡΑ

25,2%

74,0%

Ο∆ΟΝΤΟΚΡΕΜΕΣ

26,0%

60,4%

39,6%

ΟΥΙΣΚΙ

79,0%

ΠΑΙ∆ΙΚΕΣ ΠΑΝΕΣ

21,0%

58,8%

41,2%

ΠΡΟΪΟΝΤΑ STYLING

66,6%

33,4%

ΣΑΜΠΟΥΑΝ

67,8%

32,2%

ΣΠΟΡΕΛΑΙΑ

82,5%

ΥΓΡΑ ΠΛΥΣΙΜΑΤΟΣ ΠΙΑΤΩΝ

17,5% 36,3%

63,7%

ΦΡΕΣΚΟ ΓΑΛΑ

88,7%

ΧΥΜΟΙ

11,3%

76,6%

ΖΥΜΑΡΙΚΑ

23,4%

67,4%

32,6%

ΡΥΖΙ

7,7%

92,3%

ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΗ ΠΙΤΣΑ

66,8% 0

72 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

33,2% 80

100

Διάγραμμα 2 ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ: Τιμές λιανικής (κατώτατη – μέση – ανώτατη) Παρουσιάζεται η χαμηλότερη, η υψηλότερη και η μέση σταθμισμένη λιανική τιμή των κωδικών μίας κατηγορίας. Οι κωδικοί που επιλέγονται είναι οι 20 πρώτοι από πλευράς πωλήσεων για την εβδομάδα που τελειώνει στις 29/05/2022.

κατώτατη

µέση

ανώτατη 7,30

9,20

NIVEA SUN SPRAY TRIGGER SPF35 270ML 6,86

8,49

CARROTEN MILK SPRΑΥ FAMILY TRIGGER SPF30 300ML 7,54

12,34

9,24

CARROTEN KIDS MILK SENSICARE TRIGGER SP50+ 300ML 6,77 6,55 7,71 6,36

12,62

8,70

NIVEA SUN PROTECT & MOISTURE TRIGGER SPF30 270ML

10,18

8,16

NIVEA SUN LOTION SPF50+ 200ML 6,72

13,08 8,92

NIVEA SUN TRIGGER SPRAY SPF30 PROTECT & BRONZE 27OML 6,63

12,46

9,12

6,30

8,42

CARROTEN DRY MIST EASY SPRΑΥ SPF50 200ML

12,10

8,52

9,88

NIVEA SUN KIDS TRIGGER SENS SPF50+ 270ML 7,48 5,61

12,10

7,40

CARROTEN OIL SPRAY OMEGA CARE SPRAY

9,76

5,47

8,67

NIVEA SUN ΚΡΕΜΑ ΠΡΟΣΩΠΟΥ LUMIN. SPF50 40ML 6,63

10,02

8,30

CARROTEN MILK SPRAY SENSΙCARE SPF50+ 200ML 3,97

13,90

7,93

NIVEA SUN LOTION SPF30 200ML 4,27

14,83

6,90

1,90

11,30 9,65

AMBRE SOLAIRE SENSITIVE ADVANCED SP50 300ML 5,77 CARROTEN ΚΡΕΜΑ ΠΡΟΣΩΠΟΥ CC SPF50 50ML 5,90 NIVEA SUN ANTI AGE ΚΡΕΜΑ ΠΡΟΣΩΠΟΥ SPF50 0

12,53

8,93

NIVEA SUN SPF50+ 200ML

CARROTEN ΚΡΕΜΑ ΠΡΟΣΩΠΟΥ SENSICARE SPF50+ 50ML

12,82

9,17

CARROTEN MILK KIDS TRIGGER SPF50 300ML

NIVEA SUN UV ΚΡΕΜΑ ΠΡΟΣΩΠΟΥ MAT LOOK 50ML

12,06

9,52

NIVEA SUN KID'S TRIGGER SPRAY SPF50 270ML

5,18

12,20

6,90

11,15 11,50

9,13

7,35

10,95 9

Ιούλιος - Αύγουστος 2022 | σελφ σέρβις | 73

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

Lidl Ελλάς ΝΈΑ ΚΑΜΠΆΝΙΑ ΜΕ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΈΣ ΤΟΥΣ ΕΡΓΑΖΟΜΈΝΟΥΣ ΤΗΣ Με τον τίτλο «Αυτά που δεν βλέπεις» προβάλλεται σε τηλεόραση, ψηφιακά και έντυπα μέσα η νέα επικοινωνιακή καμπάνια της Lidl Ελλάς, με την οποία η αλυσίδα καλεί το κοινό να ανακαλύψει τη δεμένη ομάδα των ανθρώπων της, που εργάζεται και εξελίσσεται προσέχοντας κάθε λεπτομέρεια. Η βάση της επικοινωνίας είναι μια τηλεοπτική παραγωγή, που δημιουργήθηκε από τους εργαζόμενους της Lidl Ελλάς. Όλοι οι πρωταγωνιστές και οι πρωταγωνίστριες

της καμπάνιας είναι εργαζόμενοι από τα καταστήματα, τα εφοδιαστικά κέντρα και τα γραφεία της εταιρείας, από κάθε γωνιά της Ελλάδας. Η Lidl Ελλάς επιδιώκει να εξασφαλίζει στους περισσότερους από 6.500 εργαζόμενούς της ένα εργασιακό περιβάλλον, στο οποίο βρίσκουν όλα όσα χρειάζονται για να νιώθουν και να είναι καλά, ένα φιλικό και ομαδικό περιβάλλον που τους παρέχει όλα τα εφόδια για να εξελιχθούν, χωρίς διακρίσεις και προκαταλήψεις.

Ζαγόρι ΚΑΜΠΆΝΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΖΑΓΌΡΙ SPARKLING, ΠΟΥ «ΤΑΡΆΖΕΙ ΤΑ ΝΕΡΆ» Τις υπογραφές της διαφημιστικής Wunderman Thompson, της εταιρείας παραγωγής Movielab και του σκηνοθέτη Βλάσση Μαρινάκη φέρει η νέα καμπάνια για το ανθρακούχο φυσικό μεταλλικό νερό Zαγόρι Sparkling, που «υπόσχεται» να «ταράξει τα νερά» και προσκαλεί το θεατή να το «δει διαφορετικά». Η ταινία γυρίστηκε στο αστικό περιβάλλον της Αθήνας και στο Bolivar της Αθηναϊκής Ριβιέρας. Στόχος της καμπάνιας, σύμφωνα με την εταιρεία, είναι να εδραιώσει το Zαγόρι Sparkling ως ένα μοναδικά υγιεινό και απολαυστικό ανθρακούχο φυσικό μεταλλικό νερό, με σύγχρονες pop αισθητικής συσκευασίες, αναδεικνύοντάς το ως απόλυτα «ανεβαστική» σύγχρονη επιλογή, ικανή 74 | σελφ σέρβις | Ιούλιος-Αύγουστος Ιούνιος 2022 2022

να προσφέρει μία φρέσκια δροσιστική και αναζωογονητική εμπειρία κάθε στιγμή της ημέρας. H καμπάνια περιλαμβάνει προβολή σε τηλεόραση, digital καμπάνια σε facebook,

Instagram, YouTube, programmatic και υπαίθριες διαφημίσεις σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, καθώς και χορηγίες και δειγματοδιανομές των Zαγόρι Sparkling cans σε events.

ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Riso Gallo: Νέα σειρά ready meals από την Παπαέλληνας Νέα καινοτόμα προϊόντα στην κατηγορία ready meals λανσάρει στην ελληνική αγορά η Κώστας Παπαέλληνας Καταναλωτικά Προϊόντα ΑΕ, μέλος του ομίλου εταιρειών Κώστα Παπαέλληνα, με τα οποία εμπλουτίζεται η προϊοντική σειρά προϊόντων ρυζιού και ριζότο Riso Gallo. Το ιταλικό brand, που αναπτύσσεται από το 1856, περιλαμβάνει γεύματα που ετοιμάζονται σε δύο λεπτά της ώρας στο φούρνο μικροκυμάτων ή το τηγάνι. Οι κωδικοί Riso Gallo Paella Veggie, Riso Gallo Paella και Riso Gallo Rosso κυκλοφορούν σε συσκευασίες των 220 γρ., οι κωδικοί Riso Gallo Venere και Riso Gallo Integrale σε συσκευασίες των 250 γρ. και ο κωδικός Riso Gallo Risotto Perfetto Ραντίσιο σε συσκευασίες των 175γρ.

Νέα πρόταση ΑΙΜ White Now Sensitive Ένα νέο προϊόν οδοντόκρεμας παρουσίασε η ΑΙΜ. Πρόκειται για την νέα ΑΙΜ White Now Sensitive, με ήπια λευκαντική δράση, που ανακουφίζει τα ευαίσθητα δόντια. Το R&D της εταιρείας εργάστηκε για να παρουσιάσει μια καινοτόμα ήπια σύνθεση, βασισμένη σε διπλή τεχνολογία, για να καλύπτει τους καταναλωτές που έχουν υψηλή ευαισθησία. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του λανσαρίσματος του προϊόντος, η White-Correct Technology προσφέρει άμεσα έως και τρείς φορές λευκότερο χαμόγελο, ενώ η ActivRelief Technology, με σύμπλεγμα μεταλλικών στοιχείων, βοηθά στην ανακούφιση από την ευαισθησία σε τριάντα δευτερόλεπτα.

Δέλτα: Νέες προσθήκες στη σειρά φυτικών προϊόντων Τη σειρά των φυτικών προϊόντων της εμπλουτίζει με νέους κωδικούς η γαλακτοβιομηχανία Δέλτα. Πρόκειται για το ρόφημα «Βρώμη & 3 Καρποί», που κυκλοφορεί σε συσκευασία του ενός λίτρου, και για το προϊόν «Αμύγδαλο Bio» σε συσκευασία των 500ml. Επιπλέον, στη σειρά φυτικών επιδορπίων προστίθενται δυο νέα Protein Plus προϊόντα: με «Αμύγδαλο» φυσική γεύση και «Αμύγδαλο με Μάνγκο, Passion Fruit και Δημητριακά». Τα επιδόρπια περιέχουν 100% φυτικά συστατικά, παράγονται χωρίς προσθήκη ζάχαρης, χρωστικές και συντηρητικά και έχουν υψηλή περιεκτικότητα πρωτεϊνών. Όλα τα προϊόντα της σειράς φέρουν το σήμα «vegan» του Vegetarian Society of the United Kingdom Ltd.

Pils Εφτάρα: Νέα μπίρα με 7% αλκοόλ από την ΕΖΑ Η Ελληνική Ζυθοποιία Αταλάντης (ΕΖΑ) παρουσίασε πρόσφατα τη νέα Pils Εφτάρα, τη νέα ελληνική πρόταση μπίρας με μεγαλύτερο αλκοολικό βαθμό. Η νέα μπίρα συνδυάζει την ευκολόπιοτη υφή μιας Pilsner με 7% αλκοόλ. Παράγεται με υλικά υψηλών προδιαγραφών και χωρίς πρόσθετα, με τις πιο σύγχρονες τεχνικές ζυθοποίησης, ακριβώς όπως και η Pils Hellas, που διαθέτει χρόνια η ζυθοποιία στο προϊοντικό της portfolio. H Pils Εφτάρα κυκλοφορεί σε αλουμινένιο κουτί των 500ml. Η ΕΖΑ, με παραγωγικό δυναμικό 80 εκατομμυρίων λίτρων και ένα διευρυμένο δίκτυο διανομής, καλύπτει το σύνολο της ελληνικής επικράτειας και εξάγει τα προϊόντα της στις πέντε ηπείρους.

Νέα αφρόλουτρα υψηλής ανοχής Le Petit Marseillais Μια νέα σειρά αφρόλουτρων για όλη την οικογένεια, καθώς είναι κατάλληλη για χρήση ακόμη και σε βρέφη από τον τρίτο μήνα, παρουσίασε το brand Le Petit Marseillais. Τα νέα αφρόλουτρα υψηλής ανοχής περιέχουν βιολογικό άνθος αμυγδαλιάς, βιολογική κυανή κενταύρια και βιολογικό έλαιο κάνναβης. Είναι κατάλληλα για κάθε τύπο επιδερμίδας. Η σύνθεσή τους περιλαμβάνει δέκα συστατικά, κατά το 98% φυσικής προέλευσης. Περιέχουν άρωμα, αλλά χωρίς αλλεργιογόνα, θειικά άλατα και χρωστικές. Είναι συμβατά με τα πρότυπα του Ευρωπαϊκού Κανονισμού Καλλυντικών. Η συσκευασία τους είναι ανακυκλώσιμη και φιλική προς το περιβάλλον. Κυκλοφορούν σε συσκευασίες των 400ml κι έχουν τοποθετηθεί στα ράφια των σούπερ μάρκετ και σε επιλεγμένα καταστήματα.

Ιούλιος - Αύγουστος 2022 | σελφ σέρβις | 75

ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Λουξ: Στην αγορά του παγωμένου τσαγιού με το λουξ Tea Στο λανσάρισμα της της σειράς παγωμένου τσαγιού λουξ Tea προχώρησε πρόσφατα η Λουξ. Το προϊόν είναι διαθέσιμο σε γεύσεις μαύρο τσάι με λεμόνι, ροδάκινο και πράσινο τσάι με κόκκινα φρούτα. Τα προϊόντα της σειράς λουξ Tea περιέχουν 100% φυσικά γλυκαντικά, φυσικούς χυμούς σε ποσοστό 3%-5%, είναι χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη και δεν περιέχουν συντηρητικά. Συνιστούν μια δροσιστική πρόταση με μειωμένες θερμίδες, χωρίς προσθήκη ζάχαρης και τεχνικών γλυκαντικών. Το προϊόντα της σειράς λουξ Tea κυκλοφορούν σε συσκευασίες των 500ml και 1,5 λίτρου. Τα εικαστικά των ετικετών τους έχει σχεδιάσει η διαφημιστική εταιρεία New Age.

Νέα σειρά φρυγανιών «Βοσινάκη» Υπό το ιστορικό brand «Βοσινάκη» λανσάρει η Elbisco νέα σειρά προϊόντων φρυγανιάς. Η μάρκα παρουσιάζεται με νέο λογότυπο, νέα αισθητική ταυτότητα και συσκευασίες και νέες προτάσεις προϊόντων. Περιλαμβάνει τα προϊόντα: παξιμαδοφρυγανιές με χαρούπι, παξιμαδοφρυγανιές με κριθάρι και παραδοσιακές φρυγανιές φούρνου. Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση της εταιρείας, οι νέες παξιμαδοφρυγανιές είναι ζυμωμένες με εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο και προζύμι και αποτελούν πηγή πρωτεϊνών και φυτικών ινών. Οι νέοι κωδικοί προτείνονται στην αγορά του snacking ως πιο υγιεινή επιλογή, με φυσικά συστατικά, καθώς και για την δημιουργία αλμυρών ή γλυκών συνταγών.

«Πράσινο» βρεφικό γάλα Nan Bio+ Με νέο προϊόν βιολογικού βρεφικού γάλακτος εμπλουτίζεται η προϊοντική σειρά της Nestlé, με το γάλα σε σκόνη Nan Bio+, το οποίο είναι κατάλληλο για τη δεύτερη βρεφική ηλικία. Το προϊόν έχει ουδέτερο αποτύπωμα άνθρακα και συμβάλει στη σωστή διατροφή, προστατεύοντας, ταυτόχρονα, το περιβάλλον. Το βρεφικό γάλα Nan Bio+ παράγεται στην Ελβετία, στο πιστοποιημένο για παραγωγή βιολογικών προϊόντων εργοστάσιο της Nestlé. Παρασκευάζεται από βιολογικά πιστοποιημένα συστατικά, σύμφωνα με τις ελβετικές και κοινοτικές σχετικές απαιτήσεις, και είναι πιστοποιημένο για το ουδέτερο αποτύπωμα άνθρακα, που επιτυγχάνεται σε κάθε στάδιο της παραγωγής του.

76 | σελφ σέρβις | Ιούλιος - Αύγουστος 2022

Μεγαλώνει η γκάμα γεύσεων για το Nirvana

Με τη νέα γεύση Caramel Fudge Bourbon Vanilla & Almonds εμπλουτίζεται η σειρά παγωτών Nirvana. To προϊόν κυκλοφορεί σε ατομική συσκευασία των 150ml, με ενσωματωμένο ξύλινο κουταλάκι, και σε οικογενειακή συσκευασία των 470ml. Στη σχετική ανακοίνωση της εταιρείας δίνεται έμφαση στην «πράσινη» ατομική συσκευασία του προϊόντος, η οποία συμβάλει στην κατάργηση είκοσι τόνων πλαστικού και στην προστασία του περιβάλλοντος, καθώς είναι φτιαγμένη κατά 95% από χαρτί, με χάρτινο καπάκι και χάρτινη εσωτερική τάπα.

Νέο Pirulo Ocean Adventure από τη Froneri Το νέο προϊόν Pirulo Ocean Adventure τοποθέτησε στα ψυγεία των καταστημάτων λιανικής πώλησης η Froneri. Πρόκειται για σορμπέ τροπικών φρούτων και παγωτό βανίλια με σοκολάτα γάλακτος, σε ξυλάκι. Σε κάθε συσκευασία περιέχεται και ένα δώρο-έκπληξη. Το νέο Pirulo Ocean Adventure είναι προϊόν χωρίς γλουτένη, κατάλληλο για κατανάλωση από ανθρώπους όλων των ηλικιών που πάσχουν από κοιλιοκάκη.