คูมือครู 㪌»ÃСͺ¡ÒÃÊ͹ËÇÁ¡Ñº
˹ѧÊ×ÍàÃÕ¹ ©ºÑº »ÃСѹÏ
».
หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน
ดนตรี -นาฏศิลป ชั้นประถมศึกษาปที่ ๑
กลุมสาระการเรียนรูศิลปะ ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ ประทีป นักป
ศศิธร นักป
ภาพปกนี้มีขนาดเทากับหนังสือเรียนฉบับจริงของนักเรียน
กระบวนการสอนแบบ 5 Es ชวยสรางทักษะการเรียนรู กิจกรรมมุงพัฒนาทักษะการคิด คำถาม + แนวขอสอบเพื่อยกผลสัมฤทธิ์ O - NET กิจกรรมบูรณาการเตรียมพรอมสู ASEAN 2558
เอกสารประกอบคูมือครู
กลุมสาระการเรียนรู ศิลปะ
ดนตรี-นาฏศิลป ชั้นประถมศึกษาปที่
1
สําหรับครู
คูมือครู Version ใหม
ลักษณะเดน
ขยายพื้นที่รูปเลมใหญขึ้นกวาเดิม จัดแบงพื้นที่ออกเปนโซน เพื่อคนหาขอมูลไดงาย สะดวก รวดเร็ว และดูเปนระเบียบ กระตุน ความสนใจ
สํารวจคนหา
Engage
Explore
อธิบายความรู Explain
ขยายความเขาใจ Expand
ตรวจสอบผล Evaluate
กระตุน ความสนใจ
สํารวจคนหา
Engage
Explore
อธิบายความรู Explain
ขยายความเขาใจ Expand
ตรวจสอบผล Evaluate
เปาหมายการเรียนรู สมรรถนะของผูเรียน คุณลักษณะอันพึงประสงค
หน า
โซน 1 กระตุน ความสนใจ
Engage
สํารวจคนหา
Explore
อธิบายความรู
Explain
ขยายความเขาใจ
Expand
ตรวจสอบผล
หน า
หนั ง สื อ เรี ย น
โซน 1
หนั ง สื อ เรี ย น
Evaluate
ขอสอบเนน การคิด ขอสอบเนน การคิด แนว NT แนว O-NET
O-NET บูรณาการเชื่อมสาระ
เกร็ดแนะครู
ขอสอบ
โซน 2
โซน 3
กิจกรรมสรางเสริม กิจกรรมทาทาย
นักเรียนควรรู
โซน 3
โซน 2 บูรณาการอาเซียน มุม IT
No.
คูมือครู
คูมือครู
No.
โซน 1 ขั้นตอนการสอนแบบ 5Es
โซน 2 ชวยครูเตรียมสอน
โซน 3 ชวยครูเตรียมนักเรียน
เพื่อใหครูเตรียมจัดกิจกรรมการเรียน การสอน โดยแนะนําขั้นตอนการสอนและ การจัดกิจกรรมแบบ 5Es อยางละเอียด เพื่อใหนักเรียนบรรลุตามตัวชี้วัด
เพื่อชวยลดภาระครูผูสอน โดยแนะนํา เกร็ดความรูสําหรับครู ความรูเสริมสําหรับ นักเรียน รวมทั้งบูรณาการความรูสูอาเซียน และมุม IT
เพือ่ ใหครูสะดวกตอการจัดกิจกรรม โดยแนะนํา กิจกรรมบูรณาการเชื่อมระหวางกลุมสาระ วิชา กิจกรรมสรางเสริม กิจกรรมทาทาย รวมถึงเนือ้ หา ที่เคยออกขอสอบ O-NET เก็งขอสอบ O-NET และแนวขอสอบเนนการคิด พรอมคําอธิบาย และเฉลยอยางละเอียด
ที่ใชในคูมือครู
แถบสีและสัญลักษณ
แถบสีแสดงขั้นตอนการสอนและการจัดกิจกรรม แบบ 5Es เพื่อใหครูทราบวาเปนขั้นการสอนขั้นใด
1. แถบสี 5Es สีแดง
สีเขียว
กระตุน ความสนใจ
เสร�ม
สํารวจคนหา
Engage
2
•
เปนขั้นที่ผูสอนเลือกใช เทคนิคกระตุน ความสนใจ เพื่อโยง เขาสูบทเรียน
สีสม
อธิบายความรู
Explore
•
เปนขั้นที่ผูสอน ใหผูเรียนสํารวจ ปญหา และศึกษา ขอมูล
สีฟา
Explain
•
เปนขั้นที่ผูสอน ใหผูเรียนคนหา คําตอบ จนเกิดความรู เชิงประจักษ
สีมวง
ขยายความเขาใจ
ตรวจสอบผล
Expand
•
Evaluate
เปนขั้นที่ผูสอน ใหผูเรียนนําความรู ไปคิดคนตอๆ ไป
•
เปนขั้นที่ผูสอน ประเมินมโนทัศน ของผูเรียน
2. สัญลักษณ สัญลักษณ
วัตถุประสงค
• เปาหมายการเรียนรู
O-NET
(เฉพาะวิชา ชัน้ ทีส่ อบ O-NET O-NET)
• ชีแ้ นะเนือ้ หาทีเ่ คยออกขอสอบ
O-NET โดยยกตัวอยางขอสอบ พรอมวิเคราะหคาํ ตอบ อยางละเอียด
• เปนตัวอยางขอสอบทีม่ งุ เนน
การคิดใหครูนาํ ไปใชไดจริง รวมถึงเปนการเก็งขอสอบ O-NET ทีจ่ ะออก มีทงั้ ปรนัย - อัตนัย พรอมเฉลยอยางละเอียด
แสดงรองรอยหลักฐานตามภาระงาน ที่ครูมอบหมาย เพื่อแสดงผลการเรียนรู ตามตัวชี้วัด
ขอสอบเนน การคิด แนว O-NET
•
แทรกความรูเสริมสําหรับครู ขอเสนอแนะ ขอควรระวัง ขอสังเกต แนวทางการจัด กิจกรรมและอืน่ ๆ เพื่อประโยชนในการ จัดการเรียนการสอน
ขอสอบเนน การคิด แนว NT
•
ขยายความรูเพิ่มเติมจากเนื้อหา เพื่อใหครู นําไปใชอธิบายเพิ่มเติมใหนักเรียน ไดมีความรูมากขึ้น
บูรณาการเชื่อมสาระ
• แนะนําแนวทางการจัดกิจกรรม
•
ความรูห รือกิจกรรมเสริม ใหครูนาํ ไปใช เตรียมความพรอมใหกบั นักเรียนกอนเขาสู ประชาคมอาเซียน 2558 โดยบูรณาการ กับวิชาทีก่ าํ ลังเรียน
กิจกรรมสรางเสริม
• แนะนําแนวทางการจัดกิจกรรม
เกร็ดแนะครู
นักเรียนควรรู
บูรณาการอาเซียน
•
คูม อื ครู
ขอสอบ
วัตถุประสงค
• หลักฐานแสดงผล การเรียนรู
มุม IT
แสดงเปาหมายการเรียนรูที่นักเรียน ตองบรรลุตามตัวชี้วัด ตลอดจนสมรรถนะ ที่จะตองมี และคุณลักษณะที่พึงเกิดขึ้น กับนักเรียน
สัญลักษณ
แนะนําแหลงคนควาจากเว็บไซต เพื่อใหครู และนักเรียนไดเขาถึงขอมูลความรู ที่หลากหลาย ทั้งไทยและตางประเทศ
• แนวขอสอบ NT ในระดับ
ประถมศึกษา มีทงั้ ปรนัย - อัตนัย พรอมเฉลยอยางละเอียด
(เฉพาะวิชา ชัน้ ทีส่ อบ NT)
กิจกรรมทาทาย
เชือ่ มกับกลุม สาระ ชัน้ หรือวิชาอืน่ ทีเ่ กีย่ วของ
ซอมเสริมสําหรับนักเรียน ทีย่ งั ไมเขาใจเนือ้ หา
• แนะนําแนวทางการจัดกิจกรรม ตอยอดสําหรับนักเรียนทีเ่ รียนรู เนือ้ หาไดอยางรวดเร็ว และ ตองการทาทายความสามารถ ในระดับทีส่ งู ขึน้
คําแนะนําการใชคูมือครู การออกแบบกิจกรรมการเรียนการสอน คูมือครู รายวิชา ดนตรี-นาฏศิลป ป.1 จัดทําขึ้นเพื่อใหครูผูสอนนําไปใชเปนแนวทางวางแผนการสอนเพื่อพัฒนา ผลสัมฤทธิท์ างการเรียน และประกันคุณภาพผูเ รียน ตามนโยบายของสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขัน้ พืน้ ฐาน (สพฐ.) โดยใชหนังสือเรียน ดนตรี-นาฏศิลป ป.1 ของบริษทั อักษรเจริญทัศน อจท. จํากัด เปนสือ่ หลัก (Core Material) ประกอบ เสร�ม การสอนและการจัดกิจกรรมการเรียนรูใหสอดคลองกับมาตรฐานการเรียนรูและตัวชี้วัดกลุมสาระการเรียนรู ศิลปะ 3 ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขัน้ พืน้ ฐาน พ.ศ. 2551 โดยออกแบบกิจกรรมการเรียนการสอนตามหลักการสําคัญ ดังนี้ 1 ออกแบบการสอนเปนหนวยการเรียนรูอิงมาตรฐาน คูม อื ครู รายวิชา ดนตรี-นาฏศิลป ป.1 วางแผนการสอนโดยแบงเปนหนวยการเรียนรูต ามลําดับสาระ (Standard) และ หมายเลขขอของมาตรฐานการเรียนรูแ ละตัวชีว้ ดั แตละหนวยจะกําหนดเปาหมายการสอนและจุดประสงคการเรียนรู (Objective Learning) กิจกรรมการเรียนรู (Learning Activities) และแนวทางการประเมินผลการเรียนรู (Learning Evaluation) ไวชัดเจน ครูผูสอนสามารถจัดทําแผนการสอนใหครอบคลุมมาตรฐานการเรียนรู ตัวชี้วัด สมรรถนะ และคุณลักษณะ อันพึงประสงคที่เปนเปาหมายการเรียนรูตามที่กําหนดไวในสาระแ นสาระแกนกลาง (ตามแผนภูมิ) และสามารถบันทึกผลสัมฤทธิ์ ทางการเรียนของผูเรียนแตละคนลงในเอกสาร ปพ.5 ไดอยางมั่นใจ แผนภูมิแสดงองคประกอบของการออกแบบการเรียนรูอิงมาตรฐานและเนนผผูเรียนเปนสําคัญ
า
พผ
ูเ
จุดปร
ะสง
ค ก
ส ภา
รียน
ร
รู ีเรยน
มาตรฐานการเรียนรู ตัวชี้วัดชั้นป
ทักษะการคิด การวัดประเมินผล การเรียนรู
กิจกรรมการเรียนรู
เทคนิคการสอน
คูม อื ครู
2 การจัดการเรียนรูที่ยึดผูเรียนเปนสําคัญ แนวคิ ด ในการจั ด การเรี ย นการสอนที่ ยึ ด ผู เ รี ย นเป น สํ า คั ญ พั ฒ นามาจากปรั ช ญาและทฤษฎี ก ารเรี ย นรู Constructivism ที่เชื่อวาการเรียนรูเปนกระบวนการที่เกิดขึ้นภายในสมองของผูเรียนแตละคน ผูเรียนเปนผูสรางความรู โดยการเชื่อมโยงระหวางสิ่งที่ไดเรียนรูจากบทเรียนใหมกับความรูหรือประสบการณเดิมที่มีอยู ทฤษฎีนี้มีความเชื่อวา ผูเรียนทุกคนไดเรียนรูและมีการสั่งสมความรูความเขาใจเกี่ยวกับสิ่งตางๆ ติดตัวมากอน ทีจ่ ะเขาสูห อ งเรียน ซึง่ เปนการเรียนรูท เี่ กิดจากประสบการณและสิง่ แวดลอมรอบตัวผูเ รียนแตละคน ดังนัน้ การจัดกิจกรรม เสร�ม การเรียนการสอนในแตละหนวยการเรียนรู ผูสอนจะตองคํานึงถึง
4
1. ความรูเดิมของผูเรียน วิธีการสอนที่ดีจะตองเริ่มตนจากจุดที่วา ผูเ รียนมีความรูอ ะไรมาบาง แลวจึงใหความรู หรือประสบการณใหม เพื่อตอยอดจาก ความรูเดิม นําไปสูการสรางความรู ความเขาใจใหม
2. ความรูเดิมของผูเรียนถูกตองหรือไม ผูส อนตองปรับเปลีย่ นความรูค วามเขาใจเดิม ของผูเรียนใหถูกตอง และเปนพฤติกรรม การเรียนรูใ หมทมี่ คี ณุ คาตอผูเรียน เพื่อสราง เจตคติหรือทัศนคติที่ดีตอการเรียนรู สิ่งเหลานั้น
3. ผูเรียนสรางความหมายสําหรับตนเอง ผูสอนตองสงเสริมใหผูเรียนนําความรู ความเขาใจที่เกิดขึ้นไปลงมือปฏิบัติ เพื่อขยายความรูใหลึกซึ้งและมีคุณคา ตอตัวผูเรียนมากที่สุด
แนวคิด Constructivism เนนใหผูเรียนสรางความรูโดยผานกระบวนการคิดและความอยากรูของตนเอง โดยมีผูสอนเปนผูสรางบรรยากาศ
การเรียนรูและกระตุนความสนใจ คอยจัดสถานการณใหผูเรียนเกิดความขัดแยงทางความคิดระหวางประสบการณเดิมกับประสบการณ ความรูใ หม เพือ่ กระตนุ ใหผเู รียนเชือ่ มโยงความรู ความคิด กับประสบการณทมี่ อี ยูเ ดิม แลวสังเคราะหเปนความรูห รือแนวคิดใหมๆ ไดดว ยตนเอง
3 การบูรณาการกระบวนการคิด การเรียนรูของผูเรียนแตละคนจะเกิดขึ้นที่สมอง ซึ่งเปนอวัยวะที่ทําหนาที่รูคิดภายใตสภาพแวดลอมที่เอื้ออํานวย และไดรบั การกระตนุ จูงใจอยางเหมาะสม สอดคลองกับสภาพจิตใจและความตองการของผูเ รียนแตละคน การจัดกิจกรรม การเรียนรูและสาระการเรียนรูที่สอดคลองกับความสนใจและมีความหมายตอผูเรียน จะชวยกระตุนใหสมองของผูเรียน สามารถรับรูและเรียนรูไดอยางมีประสิทธิภาพตามขั้นตอนการทํางงานของสมอง ดังนี้ 1. สมองจะเรียนรูและสืบคน โดยการสังเกต คนหา ซักถาม และทดลอง ปฏิบัติ จนทําใหคนพบความรูความเขาใจ ไดอยางรวดเร็ว
2. สมองจะแยกแยะคุณคาของสิ่งตางๆ โดยการตัดสินใจวิพากษวิจารณ แสดง ความคิดเห็น ยอมรับหรือตอตานตาม อารมณความรูสึกที่เกิดขึ้นในขณะที่เรียนรู
3. สมองจะประมวลเนื้อหาสาระ โดยการสรุปเปนความคิดรวบยอดจาก เรื่องราวที่ไดเรียนรูใหมนําไปผสมผสานกับ ความรูห รือประสบการณเดิมทีถ่ กู จัดเก็บอยูใ น สมอง ผานการกลัน่ กรองเพือ่ สังเคราะหเปน ความรูค วามเขาใจใหมๆ หรือเปนทัศนคติใหม ที่จะเก็บบรรจุไวในสมองของผูเรียน
การเรียนรูที่มีประสิทธิภาพจึงตองเปนการเรียนรูที่เกิดจากกระบวนการคิดของผูเรียน เพราะการเรียนรูจะเกิดขึ้น เมื่อสมองรูคิด และตองเปนการคิดไดครบถวนตามขั้นตอนการทํางานของสมองผูเรียน โดยเริ่มตนจาก 1. ระดับการคิดพื้นฐาน ไดแก การสังเกต การจําแนก การคาดคะเน การสื่อความหมาย การรวบรวมขอมูล การสรุปผล เปนตน
คูม อื ครู
2. ระดับลักษณะการคิด ไดแก การคิดกวาง คิดลึกซึ้ง คิดไกล คิดหลากหลาย คิดคลอง คิดอยางมีเหตุผล เปนตน
3. ระดับกระบวนการคิด ไดแก กระบวนการคิดอยางมีวิจารณญาณ กระบวนการแกปญหา กระบวนการ คิดสรางสรรค กระบวนการคิดสังเคราะหวิจัย เปนตน
5Es การจัดกิจกรรมตามขั้นตอนวัฏจักรการเรียนรู 5Es ขั้นตอนการสอนที่สัมพันธกับขั้นตอนการคิดและการทํางานทางสมองของผูเรียนที่นิยมใชอยางแพรหลาย คือ วัฏจักรการเรียนรู 5Es ซึ่งผูจัดทําคูมือครูไดนํามาใชเปนแนวทางออกแบบกิจกรรมการเรียนการสอนในแตละหนวย ตามลําดับขั้นตอนการเรียนรู ดังนี้ ขั้นที่ 1
กระตุนความสนใจ
(Engage)
เสร�ม
5
เปนขัน้ ทีผ่ สู อนนําเขาสูบ ทเรียน เพือ่ กระตุน ความสนใจของผูเ รียนดวยเรือ่ งราวหรือเหตุการณทนี่ า สนใจโดยใชเทคนิควิธกี ารสอน และคําถามทบทวนความรูหรือประสบการณเดิมของผูเรียน เพื่อเชื่อมโยงผูเรียนเขาสูความรูของบทเรียนใหม ชวยใหผูเรียนสามารถ สรุปประเด็นสําคัญที่เปนหัวขอและสาระการเรียนรูของบทเรียนได จึงเปนขั้นตอนการสอนที่สําคัญ เพราะเปนการเตรียมความพรอม และสรางแรงจูงใจใฝเรียนรูแกผูเรียน
ขั้นที่ 2
สํารวจคนหา
(Explore)
เปนขัน้ ทีผ่ สู อนเปดโอกาสใหผเู รียนลงมือศึกษา สังเกต หรือรวมมือกันสํารวจ เพือ่ ใหเห็นขอบขายของปญหา รวมถึงวิธกี ารศึกษา คนควา การรวบรวมขอมูลความรูที่จะนําไปสูการสรางความเขาใจประเด็นปญหานั้นๆ เมื่อผูเรียนทําความเขาใจในประเด็นหัวขอที่จะ ศึกษาคนควาอยางถองแทแลว ก็ลงมือปฏิบัติเพื่อเก็บรวบรวมขอมูลความรู สํารวจตรวจสอบ โดยวิธีการตางๆ เชน สัมภาษณ ทดลอง อานคนควาขอมูลจากเอกสาร แหลงขอมูลตางๆ จนไดขอมูลความรูตามที่ตั้งประเด็นศึกษาไว
ขั้นที่ 3
อธิบายความรู
(Explain)
เปนขั้นที่ผูสอนมีปฏิสัมพันธกับผูเรียน เชน ใหการแนะนํา ตั้งคําถามกระตุนใหคิด เพื่อใหผูเรียนคนหาคําตอบ และนําขอมูล ความรูจากการศึกษาคนควาในขั้นที่ 2 มาวิเคราะห สรุปผล และนําเสนอผลที่ไดศึกษาคนความาในรูปแบบสารสนเทศตางๆ เชน เขียนแผนภูมิ แผนผังแสดงมโนทัศน เขียนความเรียง เขียนรายงาน เปนตน ในขั้นตอนนี้ฝกใหผูเรียนใชสมองคิดวิเคราะหและ สังเคราะหอยางเปนระบบ
ขั้นที่ 4
ขยายความเขาใจ
(Expand)
เปนขั้นที่ผูสอนเลือกใชเทคนิควิธีการสอนตางๆ ที่สงเสริมใหผูเรียนนําความรูที่เกิดขึ้นไปคิดคนสืบคนตอๆ ไป เพื่อพัฒนาทักษะ การเรียนรูและการทํางานรวมกันเปนกลุม ระดมสมองเพื่อคิดสรางสรรครวมกัน ผูเรียนสามารถนําความรูที่สรางขึ้นใหมไปเชื่อมโยง กับประสบการณเดิมโดยนําขอสรุปทีไ่ ดไปใชอธิบายเหตุการณตา งๆ หรือนําไปปฏิบตั ใิ นสถานการณใหมๆ ทีเ่ กีย่ วของกับชีวติ ประจําวัน ของตนเอง เพื่อขยายความรูความเขาใจใหกวางขวางยิ่งขึ้น ในขั้นตอนนี้ฝกสมองของผูเรียนใหสามารถคิดริเริ่มสรางสรรคอยางมี คุณภาพ เสริมสรางวิสัยทัศนใหกวางไกลออกไป
ขั้นที่ 5
ตรวจสอบผล
(Evaluate)
เปนขัน้ ทีผ่ สู อนประเมินมโนทัศนของผูเ รียน โดยตรวจสอบจากความคิดทีเ่ ปลีย่ นไปและความคิดรวบยอดทีเ่ กิดขึน้ ใหม ตรวจสอบ ทักษะ กระบวนการปฏิบัติ การแกปญหา การตอบคําถามรวบยอด และการเคารพความคิดหรือยอมรับเหตุผลของคนอื่น เพื่อการ สรางสรรคความรูร ว มกัน ผูเ รียนสามารถประเมินผลการเรียนรูข องตนเอง เพือ่ สรุปผลวามีความรูอ ะไรเพิม่ ขึน้ มาบาง เกิดความเขาใจ มากนอยเพียงใด และจะนําความรูเหลานั้นไปประยุกตใชในการเรียนรูเรื่องอื่นๆ ไดอยางไร ผูเรียนจะเกิดเจตคติและเห็นคุณคาของ ตนเองจากผลการเรียนรูที่เกิดขึ้น ซึ่งเปนการเรียนรูที่มีความสุขอยางแทจริง
การจัดกิจกรรมการเรียนรูตามขั้นตอนวัฏจักรการสรางความรูแบบ 5Es จึงเปนรูปแบบการเรียนการสอนที่เนน ผูเ รียนเปนสําคัญอยางแทจริง เพราะสงเสริมใหผเู รียนไดลงมือปฏิบตั ติ ามขัน้ ตอนของกระบวนการสรางความรูด ว ยตนเอง และฝกฝนใหใชกระบวนการคิดและกระบวนการกลุมอยางชํานาญ กอใหเกิดทักษะชีวิต ทักษะการทํางานและทักษะการ เรียนรูที่มีประสิทธิภาพ สงผลตอการยกระดับผลสัมฤทธิ์ของผูเรียน ตามเปาหมายของการปฏิรูปการศึกษาทศวรรษที่ 2 (พ.ศ. 2552-2561) ทุกประการ คูม อื ครู
O-NET การเพิ่มผลสัมฤทธิ์ O-NET
การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนตามขั้นตอนวัฏจักรการเรียนรู 5Es ในแตละหนวยการเรียนรู ทางผูจัดทํา จะเสนอแนะวิธีสอนรูปแบบกิจกรรมการเรียนรู พรอมทั้งออกแบบเครื่องมือวัดผลประเมินผลที่สอดคลองกับตัวชี้วัด และสาระการเรียนรูแกนกลางไวทุกขั้นตอน โดยยึดหลักสําคัญ คือ เปาหมายของการวัดผลประเมินผล เสร�ม
6
1. การวัดผลทุกครั้งตองนําผล การวัดมาปรับปรุงพัฒนาผูเรียน เปนรายบุคคล
2. การประเมินผลมีเปาหมาย เพื่อพัฒนาการเรียนรูของผูเรียน จนเต็มศักยภาพ
3. การนําผลการวัดและประเมิน ทุกครั้งมาวางแผนปรับปรุงกิจกรรม การเรียนการสอน การเลือกเทคนิค วิธีการสอน และสื่อการเรียนรูให เหมาะสมกับสภาพจริงของผูเรียน
การทดสอบผูเรียน 1. การใชขอสอบอัตนัย เนนการอาน การคิดวิเคราะห และเขียนสรุปเพิ่มมากขึ้น 2. การใชคําถามกระตุนการคิด ควบคูกับการทําขอสอบที่เนนการคิดตลอดตอเนื่องตามลําดับกิจกรรมการเรียนรูและ ตัวชี้วัด 3. การทดสอบตองดําเนินการทั้งกอนเรียน ระหวางเรียน และเมื่อสิ้นสุดการเรียน การทดสอบระหวางเรียน ต อ งใช ข อ สอบทั้ ง ชนิ ด ปรนั ย และอั ต นั ย และเป น การทดสอบเพื่ อ วิ นิ จ ฉั ย ผลการเรี ย นของผู เ รี ย นแต ล ะคน เพื่อวัดการสอนซอมเสริมใหบรรลุตัวชี้วัดทุกตัว 4. การสอบกลางภาค (ถามี) ควรนําขอสอบหรือแบบฝกหัดที่นักเรียนสวนใหญทําผิดบอยๆ มาสรางเปนแบบทดสอบ อีกครัง้ เพือ่ ตรวจสอบความรูค วามเขาใจทีถ่ กู ตอง และประเมินความกาวหนาของผูเรียนแตละคน 5. การสอบปลายภาคเรียนเพื่อวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนตามตัวชี้วัดที่สําคัญ ควรออกขอสอบใหมีลักษณะเดียวกับ ขอสอบ O-NET โดยเนนการคิดวิเคราะห สังเคราะห เชื่อมโยงประยุกตใช เพื่อสรางความคุนเคย และฝกฝน วิธีการทําขอสอบดวยความมั่นใจ 6. การนําผลการทดสอบของผูเรียนมาวิเคราะห โดยผลการสอบกอนการเรียนตองสามารถพยากรณผลการสอบ กลางภาค และผลการสอบกลางภาคตองทํานายผลการสอบปลายภาคของผูเ รียนแตละคน เพือ่ ประเมินพัฒนาการ ความกาวหนาของผูเรียนเปนรายบุคคล 7. ผลการทดสอบปลายป ปลายภาค ตองมีคาเฉลี่ยสอดคลองกับคาเฉลี่ยของการสอบ NT ที่เขตพื้นที่การศึกษา จัดสอบ รวมทั้งคาเฉลี่ยของการสอบ O-NET ชวงชั้นที่สอดคลองครอบคลุมมาตรฐานการเรียนรูและตัวชี้วัดสําคัญ เพือ่ สะทอนประสิทธิภาพของครูผสู อนในการออกแบบการเรียนรูแ ละประกันคุณภาพผูเ รียนทีต่ รวจสอบผลไดชดั เจน การจัดการเรียนการสอนในแตละหนวยการเรียนรู ตองใหผูเรียนไดสั่งสมความรู สะสมความเขาใจไปทีละเล็ก ละนอยตามลําดับขัน้ ตอนของกิจกรรมการเรียนรู 5Es เพือ่ ใหผเู รียนไดเติมเต็มองคความรูอ ยางตอเนือ่ ง จนสามารถปฏิบตั ิ ชิ้นงานหรือภาระงานรวบยอดของแตละหนวยผานเกณฑประกันคุณภาพในระดับที่นาพึงพอใจ เพื่อรองรับการประเมิน ภายนอกจาก สมศ. ตลอดเวลา คูม อื ครู
ASEAN การเรียนรูสูประชาคมอาเซียน เพื่ออํานวยความสะดวกแกครูผูสอนในการจัดกิจกรรมการเรียนรูบูรณาการอาเซียนศึกษา ผูจัดทําไดวิเคราะห มาตรฐานการเรียนรู และตัวชี้วัดที่มีสาระการเรียนรูสอดคลองกับองคความรูเกี่ยวกับประชาคมอาเซียนในแงมุมตางๆ ครอบคลุมทัง้ ประชาคมการเมืองและความมัน่ คงอาเซียน ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน และประชาคมสังคมและวัฒนธรรม อาเซียน เพื่อสงเสริมการเรียนรูใหผูเรียนเกิดความตระหนัก มีความรูความเขาใจเหมาะสมกับระดับชั้นและกลุมสาระ การเรียนรู โดยเสนอแนะวิธีการจัดกิจกรรมบูรณาการเนื้อหาสาระตางๆ ที่เปนประโยชนตอผูเรียนและเปนการชวย เตรียมความพรอมผูเ รียนทุกคนทีจ่ ะกาวเขาสูก ารเปนสมาชิกของประชาคมอาเซียนไดอยางมัน่ ใจตามขอตกลงปฏิญญา เสร�ม ชะอํา-หัวหิน วาดวยความรวมมือดานการศึกษาเพือ่ บรรลุเปาหมายประชาคมอาเซียนทีเ่ อือ้ อาทรและแบงปน จึงกําหนด 7 เปนนโยบายใหกระทรวงศึกษาธิการจัดการเรียนรูเตรียมความพรอมผูเรียนเขาสูประชาคมอาเซียนภายในป พ.ศ. 2558 ตามแนวปฏิบัติที่สําคัญ ดังนี้
การจัดการเรียนรูส ู ประชาคมการเมืองและความมัน่ คงอาเซียน 1. การสรางความรูความเขาใจ และตระหนักถึงความสําคัญของ กฎบัตรอาเซียน และความรวมมือ ของ 3 เสาหลัก ซึง่ กฎบัตรอาเซียน ในขณะนี้มีสถานะเปนกฎหมายที่ ประเทศสมาชิกจะตองปฏิบัติตาม หลักการที่กําหนดไวเพื่อใหบรรลุ เปาหมายของกฎบัตรมาตราตางๆ
2. การสงเสริมหลักการ ประชาธิปไตยและการสราง สิ่งแวดลอมประชาธิปไตย เพื่อการอยูรวมกันอยางกลมกลืน ภายใตวิถีชีวิตอาเซียนที่มีความ หลากหลายดานสังคมและ วัฒนธรรม
4. การตระหนักในคุณคาของ สายสัมพันธทางประวัติศาสตร และมรดกทางวัฒนธรรมที่มี พัฒนาการรวมกัน เพื่อเชื่อม อัตลักษณและสรางจิตสํานึก ในการเปนประชากรของประชาคม อาเซียนรวมกัน
3. การสงเสริมการศึกษาดาน สิทธิมนุษยชน เพื่อสรางประชาคม อาเซียนใหเปนประชาคมเพื่อ ประชาชนอยางแทจริง สามารถ อยูรวมกันไดบนพื้นฐานการเคารพ ในคุณคาของศักดิ์ศรีแหงความ เปนมนุษยเทาเทียมกัน
5. การสงเสริมสันติภาพ ความ มั่นคง และความปรองดองในสังคม ทั้งระดับประเทศและภูมิภาคของ อาเซียนบนพื้นฐานสันติวิธีและการ อยูรวมกันดวยขันติธรรม
คูม อื ครู
การจัดการเรียนรูส ู ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน
เสร�ม
8
1. การพัฒนาทักษะการทํางาน เพื่อเสริมสรางผูเรียนใหมีทักษะ วิชาชีพที่จําเปนสอดคลองกับ ความตองการของตลาดแรงงาน และสถานประกอบการในอาเซียน สามารถเทียบโอนผลการเรียน และการทํางานตามมาตรฐานฝมือ แรงงานในภูมิภาคอาเซียน
2. การเสริมสรางวินัย ความรับผิดชอบ และเจตคติรักการทํางาน สามารถพึ่งพาตนเอง มีทักษะชีวิต ดํารงชีวิตอยางมีความสุข เห็นคุณคา และภูมิใจในตนเอง ในฐานะที่เปนพลเมืองไทยและ อาเซียน
3. การเรียนรูเพื่อพัฒนาตนเอง อยางตอเนื่องตลอดชีวิต ใหมี ทักษะการทํางานตามมาตรฐาน อาชีพ และคุณวุฒิของวิชาชีพสาขา ตางๆ เพื่อรองรับการเตรียมเคลื่อน ยายแรงงานมีฝมือและการเปน ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนที่ เขมแข็ง เพื่อสรางขีดความสามารถ ในการแขงขันในเวทีโลก
การจัดการเรียนรูส ู ประชาคมสังคมและวัฒนธรรมอาเซียน 1. การเสริมสรางความรวมมือ ในลักษณะสังคมที่เอื้ออาทร ของประชากรอาเซียน โดยยึด หลักการสําคัญ คือ ความงดงาม ของประชาคมอาเซียนมาจาก ความแตกตางและหลากหลายทาง วัฒนธรรมที่ลวนแตมีคุณคาตอ มรดกทางวัฒนธรรมของอาเซียน ซึ่งประชาชนทุกคนตองอนุรักษ สืบสานใหยั่งยืน
2. การเสริมสรางคุณลักษณะ ของผูเรียนใหเปนพลเมืองอาเซียน ที่มีศักยภาพในการกาวเขาสู ประชาคมอาเซียนอยางมั่นใจ เปนผูที่มีสุขภาพสมบูรณแข็งแรง มีทักษะการสื่อสาร ทักษะการ ทํางาน ทักษะทางสังคม สามารถ ทํางานรวมกับผูอื่นไดอยาง สรางสรรค และมีองคความรู เกี่ยวกับอาเซียนที่จําเปนตอการ ดํารงชีวิตอยางมีคุณภาพ
4. การสงเสริมการเรียนรูดาน ศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณี วิถชี วี ติ ความเปนอยูข องเพือ่ นบาน ในอาเซียน เพื่อสรางจิตสํานึกของ ความเปนประชาคมอาเซียนและ ตระหนักถึงหนาที่ของการเปน พลเมืองอาเซียนรวมกัน
3. การสงเสริมการเรียนรูภาษา อังกฤษเพื่อการสื่อสารและการ ทํางานตามมาตรฐานอาชีพที่ กําหนดและสนับสนุนการเรียนรู ภาษาอาเซียนและภาษาเพื่อนบาน เพื่อชวยเสริมสรางสัมพันธภาพทาง สังคม และการอยูรวมกันอยางสันติ ทามกลางความหลากหลายทาง วัฒนธรรม
5. การสรางความรูและความ ตระหนักเกี่ยวกับดานสิ่งแวดลอม ปญหาและผลกระทบตอคุณภาพ ชีวิตของประชากรในภูมิภาค รวมทั้งแนวทางการพัฒนาอยาง ยั่งยืน ใหเปนมรดกสืบทอดแก พลเมืองอาเซียนในรุนหลังตอๆ ไป
กระทรวงศึกษาธิการจึงประกาศนโยบายการปฏิรูปการศึกษาทศวรรษที่ 2 (พ.ศ. 2552-2561) เพื่อเรงพัฒนาเด็ก และเยาวชนไทยใหเปนทรัพยากรมนุษยของชาติที่มีทักษะและความชํานาญ พรอมเผชิญกับความเปลี่ยนแปลงและ การแขงขันทั้งในภูมิภาคอาเซียนและภูมิภาคอื่นๆ ของสังคมโลก ทั้งนี้ผูบริหารสถานศึกษา ครูผูสอน และผูปกครอง ควรรวมมือกันอยางใกลชิดในการดูแลชวยเหลือผูเรียนและจัดประสบการณการเรียนรูเพื่อพัฒนาผูเรียนจนเต็มศักยภาพ เพื่อกาวเขาสูการเปนพลเมืองอาเซียนอยางมีเกียรติภูมิและศักดิ์ศรีความเปนมนุษยของตน คณะผูจัดทํา คูม อื ครู
ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรูแกนกลาง สาระที่ 2
ดนตรี-นาฏศิลป (เฉพาะชั้น ป.1)*
ดนตรี
มาตรฐาน ศ 2.1 เขาใจและแสดงออกทางดนตรีอยางสรางสรรค วิเคราะห วิพากษวิจารณคุณคาดนตรี ถายทอด ความรูสึก ความคิดตอดนตรีอยางอิสระ ชื่นชม และประยุกตใชในชีวิตประจําวัน ชั้น
ตัวชี้วัด
ป.1 1. รูวาสิ่งตางๆ สามารถกอกําเนิด เสียงที่แตกตางกัน 2. บอกลักษณะของ เสียงดัง-เบา และ ความชา-เร็วของ จังหวะ 3. ทองบทกลอน รองเพลงงายๆ
สาระการเรียนรูแกนกลาง
หนวยการเรียนรูในหนังสือเรียน
• การกําเนิดของเสียง - เสียงจากธรรมชาติ - แหลงกําเนิดของเสียง - สีสันของเสียง • ระดับเสียงดัง-เบา (Dynamic) • อัตราความเร็วของจังหวะ (Tempo)
• หนวยการเรียนรูท ี่ 1 ดนตรีนา รู บทที่ 1 กําเนิดเสียง
• การอานบทกลอนประกอบจังหวะ • การรองเพลงประกอบจังหวะ
• หนวยการเรียนรูท ี่ 2 กิจกรรมดนตรี บทที่ 1 ทองกลอน รองเพลง • หนวยการเรียนรูท ี่ 2 กิจกรรมดนตรี บทที่ 2 รองเตนประกอบเพลง
4. มีสวนรวมในกิจกรรม • กิจกรรมดนตรี ดนตรีอยาง - การรองเพลง สนุกสนาน - การเคาะจังหวะ - การเคลื่อนไหวประกอบบทเพลง : ตามความดัง-เบาของบทเพลง : ตามความชา-เร็วของจังหวะ 5. บอกความเกี่ยวของ • เพลงที่ใชในชีวิตประจําวัน ของเพลงที่ใชใน - เพลงกลอมเด็ก ชีวิตประจําวัน - บทเพลงประกอบการละเลน - เพลงสําคัญ (เพลงชาติไทย เพลงสรรเสริญพระบารมี)
เสร�ม
9
• หนวยการเรียนรูท ี่ 1 ดนตรีนา รู บทที่ 2 เสียงดนตรี
• หนวยการเรียนรูท ี่ 3 ดนตรีกบั ชีวติ บทที่ 1 เพลงในชีวิตประจําวัน
มาตรฐาน ศ 2.2 เขาใจความสัมพันธระหวางดนตรี ประวัติศาสตร และวัฒนธรรม เห็นคุณคาของดนตรีที่เปนมรดก ทางวัฒนธรรม ภูมิปญญาทองถิ่น ภูมิปญญาไทยและสากล ชั้น
ตัวชี้วัด
ป.1 1. เลาถึงเพลงใน ทองถิ่น 2. ระบุสิ่งที่ชื่นชอบ ในดนตรีทองถิ่น
สาระการเรียนรูแกนกลาง
• ที่มาของบทเพลงในทองถิ่น • ความนาสนใจของบทเพลงในทองถิ่น
หนวยการเรียนรูในหนังสือเรียน
• หนวยการเรียนรูท ี่ 3 ดนตรีกบั ชีวติ บทที่ 2 บทเพลงทองถิ่น
_________________________________ * สํานักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขัน้ พืน้ ฐาน, กระทรวงศึกษาธิการ. สาระการเรียนรูแ กนกลาง กลุม สาระการเรียนรู ศิลปะ. (กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพชุมนุมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย, 2551), หนา 22-50
คูม อื ครู
สาระที่ 3
นาฏศิลป
มาตรฐาน ศ 3.1 เขาใจและแสดงออกทางนาฏศิลปอยางสรางสรรค วิเคราะห วิพากษวิจารณ คุณคานาฏศิลป ถายทอด ความรูสึก ความคิดอยางอิสระ ชื่นชม และประยุกตใชในชีวิตประจําวัน ชั้น
เสร�ม
10
ตัวชี้วัด
ป.1 1. เลียนแบบการ เคลื่อนไหว
สาระการเรียนรูแกนกลาง
หนวยการเรียนรูในหนังสือเรียน
• หนวยการเรียนรูท ี่ 4 นาฏศิลปพนื้ ฐาน บทที่ 1 การแสดงบทบาท สมมุติ 2. แสดงทาทางงายๆ • การใชภาษาทา และการประดิษฐทา ประกอบเพลง • หนวยการเรียนรูท ี่ 4 เพื่อสื่อความหมาย • การแสดงประกอบเพลงที่เกี่ยวกับธรรมชาติ นาฏศิลปพนื้ ฐาน แทนคําพูด สัตว บทที่ 2 ภาษาทา 3. บอกสิ่งที่ตนเองชอบ • การเปนผูชมที่ดี • หนวยการเรียนรูท ี่ 5 จากการดูหรือรวม กิจกรรมนาฏศิลป การแสดง บทที่ 2 การชมการแสดง และนาฏศิลปไทย • การเคลื่อนไหวลักษณะตางๆ - การเลียนแบบธรรมชาติ - การเลียนแบบคน สัตว สิ่งของ
มาตรฐาน ศ 3.2 เขาใจความสัมพันธระหวางนาฏศิลป ประวัตศิ าสตร และวัฒนธรรม เห็นคุณคาของนาฏศิลปทเี่ ปนมรดก ทางวัฒนธรรม ภูมิปญญาทองถิ่น ภูมิปญญาไทยและสากล ชั้น
ตัวชี้วัด
สาระการเรียนรูแกนกลาง
ป.1 1. ระบุและเลนการ • การละเลนของเด็กไทย ละเลนของเด็กไทย - วิธีการเลน - กติกา 2. บอกสิ่งที่ตนเองชอบ • การแสดงนาฏศิลป ในการแสดงนาฏศิลป
คูม อื ครู
หนวยการเรียนรูในหนังสือเรียน
• หนวยการเรียนรูท ี่ 5 กิจกรรมนาฏศิลป บทที่ 1 การละเลนของ เด็กไทย • หนวยการเรียนรูท ี่ 5 กิจกรรมนาฏศิลป บทที่ 2 การชมการแสดงและ นาฏศิลปไทย
คําอธิบายรายวิชา รายวิชา ดนตรี-นาฏศิลป ชั้นประถมศึกษาปที่ 1 รหัสวิชา ศ…………………………………
กลุมสาระการเรียนรู ศิลปะ ภาคเรียนที่ 1-2 เวลา 50 ชั่วโมง/ป
ศึกษา อธิบาย สิ่งตางๆ ที่กอกําเนิดเสียงที่แตกตางกัน ลักษณะของเสียงดัง-เบา อัตราความเร็ว เสร�ม ของจังหวะ การอานบทกลอนและรองเพลงประกอบจังหวะ การมีสวนรวมในกิจกรรมดนตรีอยางสนุกสนาน 11 ความเกี่ยวของของเพลงที่ใชในชีวิตประจําวัน ที่มาของบทเพลงในทองถิ่น ความนาสนใจของบทเพลงใน ทองถิ่น การเคลื่อนไหวลักษณะตางๆ การใชภาษาทาและการประดิษฐทาประกอบเพลง การแสดงประกอบ เพลงที่เกี่ยวกับธรรมชาติ สัตว การเปนผูชมที่ดี การละเลนของเด็กไทย การแสดงนาฏศิลป โดยใชทักษะกระบวนการทางดนตรีและนาฏศิลป ในการแสดงออกทางดนตรีและนาฏศิลปอยาง สรางสรรค การวิเคราะห วิพากษวิจารณคุณคางานดนตรีและนาฏศิลป เพื่อใหเห็นคุณคางานดนตรีและนาฏศิลปที่เปนมรดกทางวัฒนธรรม ภูมิปญญาทองถิ่น ภูมิปญญาไทย และสากล และเขาใจความสัมพันธระหวางดนตรี-นาฏศิลป กับประวัติศาสตรและวัฒนธรรม และการนํา ความรูไปประยุกตใชในชีวิตประจําวัน มีจริยธรรม คุณธรรม และค และคานิยมที่เหมาะสม ตัวชี้วัด ศ 2.1 ศ 2.2 ศ 3.1 ศ 3.2
ป.1/1 ป.1/1 ป.1/1 ป.1/1
ป.1/2 ป.1/2 ป.1/2 ป.1/2
ป.1/3
ป.1/4
ป.1/5
ป.1/3 รวม 12 ตัวชี้วัด
คูม อื ครู
จุดเนนการพัฒนาคุณภาพผูเรียน* การขับเคลื่อนหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน 2551 และการปฏิรูปการศึกษาในทศวรรษ ที่สอง (พ.ศ. 2552-2561) ใหประสบผลสําเร็จตามจุดเนนการพัฒนาคุณภาพผูเรียน โดยใหทุกภาคสวน รวมกันดําเนินการ กระทรวงศึกษาธิการไดกําหนดจุดเนนการพัฒนาคุณภาพผูเรียน ดังนี้ เสร�ม
12
ทักษะ ความสามารถ
คุณลักษณะ จุดเนนตามชวงวัย
ม. 4-6
แสวงหาความรู เพื่อแกปญหา ใชเทคโนโลยีเพื่อการเรียนรู ใชภาษาตางประเทศ (ภาษาอังกฤษ) มีทักษะการคิดขั้นสูง ทักษะชีวิต ทักษะการสื่อสารอยางสรางสรรคตามชวงวัย
ม. 1-3
แสวงหาความรูดวยตนเอง ใชเทคโนโลยีเพื่อการเรียนรู มีทักษะการคิดขั้นสูง ทักษะชีวิต ทักษะการสื่อสารอยางสรางสรรคตามชวงวัย
• อยูอยางพอเพียง
ป. 4-6
อานคลอง เขียนคลอง คิดเลขคลอง ทักษะการคิดขั้นพื้นฐาน ทักษะชีวิต ทักษะการสื่อสารอยางสรางสรรคตามชวงวัย
• ใฝเรียนรู
ป. 1-3
อานออก เขียนได คิดเลขเปน มีทักษะการคิดขั้นพื้นฐาน ทักษะชีวิต ทักษะการสื่อสารอยางสรางสรรคตามชวงวัย
• ใฝดี
• มุงมั่นในการศึกษา และการทํางาน
คุณลักษณะตามหลักสูตร
• รักชาติ ศาสน กษัตริย • ซื่อสัตยสุจริต • มีวินัย • ใฝเรียนรู • อยูอยางพอเพียง • มุงมั่นในการทํางาน • รักความเปนไทย • มีจิตสาธารณะ
* สํานักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน, กระทรวงศึกษาธิการ. แนวทางการนําจุดเนนการพัฒนาผูเรียน สูการปฏิบัติ. (กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพชุมนุมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย, 2553), หนา 3-10.
คูม อื ครู
กระตุน ความสนใจ
สํารวจคนหา
อธิบายความรู
ขยายความเขาใจ
ตรวจสอบผล
Engage
Explore
Explain
Expand
Evaluate
กระตุEngage นความสนใจ
สํารวจค Exploreนหา
อธิบExplain ายความรู
Expand าใจ ขยายความเข
หนังสือเรียน รายวิªา¾ื้น°าน
ดนตรี-นาฏศิลป์ ป.๑ ªั้นประ¶มศÖกÉาป‚·ีè ๑
กลุ่มสำระกำรเรียนรู้ ศิลปะ ตำมหลักสูตรแกนกลำงกำรศึกษำขั้นพื้นฐำน พุทธศักรำช ๒๕๕๑
¼ู้เรียºเรียง รศ. ประ·ีป นักป‚› นางศศิ¸ร นักป‚› ¼ู้ตรวจ
นำยประคอง เอี่ยมศิริ นำยสิทธิชัย ตันเจริÞ นำงวิÀำพร พยั¦วรรณ์
ºรร³า¸ิการ นำยธนกร อยู่สงค์
พิมพ์ครั้งที่ ù
ʧǹÅÔ¢ÊÔ·¸ÔìµÒÁ¾ÃÐÃÒªºÑ- - ÑµÔ ISBN : 978-616-203-248-6 รหัสสินค้ำ ๑๑๑๕ðóù
¤Œ¹¤ÇÒÁÃÙŒ¢ÂÒ¤ÇÒÁ¤Ô´¨Ò¡ ¾ÔÁ¾ ¤ÃÑ駷Õè ñ ÃËÑÊÊÔ¹¤ŒÒ ññôõðôó
EB GUIDE
ที่พิมพกํากับหัวขอสําคัญในหนังสือเรียนหลักสูตรใหม ชั้น ป.๔ ขึ้นไป ผาน www.aksorn.com ไปยังแหลงความรูทั่วไทย-ทั่วโลก
( ดูแผนผังคว�มคิดฯ ได้ทปี่ กหลังดานใน)
Evaluate ตรวจสอบผล
กระตุน้ ความสนใจ
ส�ารวจค้นหา
อธิบายความรู้
ขยายความเข้าใจ
ตรวจสอบผล
Engage
Explore
Explain
Expand
Evaluate
กระตุEngage ้นความสนใจ
Exploreนหา ส�ารวจค้
อธิบExplain ายความรู้
Expand าใจ ขยายความเข้
Evaluate ตรวจสอบผล
ค�ำน�ำ หนังสือเรียน ดนตรี-นาฏศิลป์ ป.๑ เล่มนีจ้ ดั ท�ำขึน้ ส�ำหรับใช้ประกอบกำรเรียนกำรสอน ชั้นประถมศึกษำปีที่ ๑ โดยด�ำเนินกำรจัดท�ำให้สอดคล้องตำมกรอบของหลักสูตรแกนกลำง กำรศึกษำขั้นพื้นฐำน พ.ศ. ๒๕๕๑ ทุกประกำร ส่งเสริมให้มีควำมรู้ควำมเข้ำใจในองค์ประกอบ ทำงดนตรีและนำฏศิลป์ มีควำมกล้ำในกำรแสดงออกทำงด้ำนดนตรีและนำฏศิลป์ สำมำรถ วิพำกษ์วิจำรณ์งำนดนตรีและนำฏศิลป์ ตลอดจนประยุกต์ใช้ในชีวิตประจ�ำวันได้ นอกจำกนี้ ยังช่วยท�ำให้ผู้เรียนเห็นคุณค่ำงำนดนตรีและนำฏศิลป์ที่เป็นมรดกทำงวัฒนธรรมของไทย หนังสือเรียน ดนตรี-นาฏศิลป์ ป.๑ เล่มนี้ มี ๕ หน่วย ในแต่ละหน่วยแบ่งเป็นบทย่อยๆ ซึ่งประกอบด้วย ๑. เป้าหมายการเรียนรูป้ ระจ�าหน่วย ก�ำหนดระดับคว ควำมรูค้ วำมสำมำรถของผูเ้ รียนว่ำ เมือ่ เรียนจบในแต่ละหน่วยกำรเรี รเรียนรู้ ต้องบรรลุมำตรฐำนตั ตรฐำนตั นตัวชีว้ ดั ทีก่ ำ� หนดไว้ในหลักสูตรข้อใดบ้ำง คว มรู้ที่เป็นควำมรู คว มรู้ควำมเข้ ว มเข้ำใจคงทนติดตัวผู้เรียน ๒. สาระส�าคัญ แก่นควำมรู ำมหลั มหลักสูตรแกนกลำงกำรศึ รแกนกล รศึกษำขั ษ ้นพื้นฐำน ฐ น พ.ศ. ๒๕๕๑ น�ำเสนอ ๓. เนื้อหา ครบตำมหลั รสอนในแต่ละระดับชั้น เหมำะสมกับกำรเรียนกำรสอนในแต่ ยรูปแบบให้นักเรียนปฏิบัติ แบ่งเป็น ๔. กิจกรรม มีหลำกหลำยรู คว (๑) กิจกรรมน�ำสู่กำรเรียน น�ำเข้ำสู่บทเรียนเพื่อกระตุ้นควำมสนใจแก่ ผู้เรียน (๒) กิจกรรมกำรเรี รเรียนรู้ มอบหมำยให้ ยให้นักเรียนฝึกปฏิบัติเพื่อพัฒนนำควำมรู้และทักษะ ประจ�ำหน่วย คณะผูจ้ ดั ท�ำจึงหวังเป็นอย่ำงยิง่ ว่ำ หนังสือเรียน ดนตรี-นาฏศิลป์ ป.๑ เล่มนี้ จะเป็น สื่อกำรเรียนกำรสอนที่อ�ำนวยประโยชน์ต่อกำรเรียนดนตรีและนำฏศิลป์ เพื่อให้สัมฤทธิผล ตำมมำตรฐำนตัวชี้วัดที่ก�ำหนดไว้ในหลักสูตรแกนกลำงกำรศึกษำขั้นพื้นฐำน พ.ศ. ๒๕๕๑ ทุกประกำร คณะผู้จัดท�า
กระตุน้ ความสนใจ
ส�ารวจค้นหา
อธิบายความรู้
ขยายความเข้าใจ
ตรวจสอบผล
Engage
Explore
Explain
Expand
Evaluate
กระตุEngage ้นความสนใจ
ส�ารวจค้ Exploreนหา
อธิบExplain ายความรู้
Expand าใจ ขยายความเข้
Evaluate ตรวจสอบผล
ค�ำชี้แจงในกำรใช้สื่อ หนังสือเรียน ดนตรี-นำฏศิลป์ ป.๑ เล่มนี้ Àำยในเล่มน�ำเสนอกำรจัดกำรเรียนกำรสอนเป็นหน่วย กำรเรียนรู้ ครบถ้วนตำมมำตรฐำนตัวชีว้ ดั ชัน้ ปี และสำระกำรเรียนรูแ้ กนกลำง โดยเน้นกำรออกแบบกิจกรรม ให้สัมพันธ์กับธรรมชำติกำรเรียนรู้ของแต่ละกลุ่มสำระ และควำมสนใจของผู้เรียนแต่ละคน ภาพหนาหนวยการเรียนรู
¡Ô¨¡ÃÃÁ¹íÒÊÙ‹¡ÒÃàÃÕ¹
เปนภ�พประกอบขน�ดใหญ่ ช่วยกระตุน้ คว�มสนใจของผูเ้ รียน
นำ�เข้�สูบ่ ทเรียนใช้กระตุน้ คว�มสนใจ และวัดประเมินผลก่อนเรียน
º··Õè
๑
กําเนิดเสียง ¡Ô¨¡ÃÃÁ¹ÓÊÙ‹¡ÒÃàÃÕ¹
หนวยการเรียนรูที่
๑
ดนตรีนารู
ÊÑµÇ ã¹ÀÒ¾ÁÕàÊÕ§ÌͧÍ‹ҧäà ãËŒÅͧàÅÕ¹ẺàÊÕ§ÊÑµÇ ã¹ÀÒ¾
í เสียงมีแหลงกําเนิดจากธรรมชาติและ สิง่ ทีม่ นุษยประดิษฐขนึ้ ซึง่ จะมีลกั ษณะเสียง ที่แตกตางกันไปตามแหลงกําเนิดของเสียง ทําใหเกิดสีสันของเสียงที่ผสมกลมกลืนกัน
เปาหมายการเรียนรูประจําหนวยที่ ๑ เมื่อเรียนจบหนวยน�้ ผูเรียนจะมีความรูความสามารถตอไปน�้ ๑. รูวาสิ�งตางๆ สามารถกอกําเนิดเสียงที่แตกตางกัน (มฐ.ศ ๒.๑ ป.๑/๑) ๒. บอกลักษณะของเสียงดัง-เบา และความชา-เร็วของจังหวะ (มฐ.ศ ๒.๑ ป.๑/๒)
๒
เปาหมายการเรียนรู กำ�หนดระดับคว�มรู้คว�มส�ม�รถ ของผู้เรียนเมื่อเรียนจบหน่วย
แก่นคว�มรู้ที่เปนคว�มเข้�ใจคงทนติดตัวผู้เรียน
ภาพประกอบเนือ้ หา
เนือ้ หา
เปนภ�พประกอบ ๔ สี แทรกอยู่ตลอดเล่ม ช่วยเสริมสร้�งคว�มเข้�ใจ
ครบต�มหลักสูตรแกนกล�งฯ พ.ศ. ๒๕๕๑ นำ�เสนอเหม�ะสมกับก�รเรียนก�รสอน ในแต่ละระดับชั้น
¡Ô ¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ มอบหม�ยผูเ้ รียนฝกปฏิบตั ิ เพือ่ พัฒน�คว�มรู้ และทักษะประจำ�หน่วย ¡Ô ¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ
๒. เสียงจากสิ่งประดิษฐและการกระทําของมนุษย เปนเสียงที่เกิดจากสิ่งประดิษฐตางๆ ที่มนุษยประดิษฐขึ้น และเสียงที่ เกิดจากการกระทําของมนุษย àÊÕ§¨Ò¡ÊÔ觻ÃдÔÉ° µ‹Ò§æ
àÊÕ§¨Ò¡¡ÒáÃзӢͧÁ¹ØÉÂ
สิง่ ประดิษฐตา งๆ ทีม่ นุษยคดิ สรางสรรค ขึ้นมา บางสิ่งสามารถทําใหเกิดเสียงได เชน นกหวีด เครื่องเลนเทปวิทยุ แตรรถยนต โทรทัศน โทรศัพทเคลื่อนที่ เปนตน
การกระทําบางอยางของมนุษยกท็ าํ ให เกิ ด เสี ย งด ว ยเหมื อ นกั น เช น การเคาะ การดีด การสี การเปา เปนตน ซึง่ การกระทํา เหลานี้ เปนตนกําเนิดเสียงดนตรีอีกดวย
หูฟง เปนอุปกรณที่ตอจากแหลงกําเนิดเสียง ซึ่งจะชวย ขยายเสียงใหเราไดยินชัดเจนขึ้น
๑. ฟงเสียงรอบตัว แลวบันทึกลักษณะของเสียงและนําไปเปรียบเทียบกับเพื่อน เสียงที่ไดยิน
ลักษณะของเสียง
ันทึก
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
บบบ ยางแ
ตัวอ
๒. ดูภาพแลวเลียนเสียงตามสิ่งที่เห็นในภาพ จากนั้นออกมาแสดงที่หนาชั้นเรียน ๑
๒
๓
๔
๕
๖
การบรรเลงไวโอลิน ตองสีอยางถูกวิธี จึงจะเกิดเปน เสียงเพลงที่ไพเราะ
¤íÒ¶ÒÁºÙóҡÒÃÊÙ‹ªÕÇÔµ
¤íÒ¶ÒÁ¨Ø´»ÃСÒÂ
ñ ÅѡɳÐàÊÕ§·Õèᵡµ‹Ò§¡Ñ¹ ·íÒãËŒà¡Ô´»ÃÐ⪹ Í‹ҧäúŒÒ§ ò ¹Ñ¡àÃÕ Â¹ÁÕÇÔ¸Õá¡áÂÐàÊÕ§Ìͧ¢Í§ÅÙ¡ÊعѢ¡ÑºÅÙ¡áÁÇ䴌͋ҧäà ó ËÒ¡ä´ŒÂÔ¹àÊÕ§ “â¤ÃÁ” ¹Ñ¡àÃÕ Â¹¤Ô´Ç‹Ò ໚¹àÊÕ§¢Í§ÍÐäà à¾ÃÒÐàËµØ ã´¨Ö§¤Ô´àª‹¹¹Ñé¹
ñ ÀÒÂ㹺ÃÔ àdzºŒÒ¹¢Í§¹Ñ¡àÃÕ Â¹ ÁÕàÊÕ§㴺ŒÒ§·Õè໚¹àÊÕ§¨Ò¡¸ÃÃÁªÒµÔ ò ¹Ñ¡àÃÕ Â¹ÁÕÇÔ¸Õ¡ÒèíÒṡàÊÕ§·Õ还§ Ç‹ÒÁÒ¨Ò¡áËÅ‹§µ‹Ò§æ 䴌͋ҧäà ó àÊÕ§¢Í§¡ÕµÒà à¡Ô´¢Öé¹ä´Œâ´ÂÇÔ¸Õ ã´
๔
๖
¤íÒ¶ÒÁ¨Ø´»ÃСÒ คำ�ถ�มที่กระตุ้นคว�มสนใจและฝกฝน ก�รวิเคร�ะห
¤íÒ¶ÒÁºÙóҡÒÃÊÙ‹ªÕÇÔµ คำ�ถ�มที่ให้ผู้เรียนคิดวิเคร�ะห และ นำ�คว�มรูไ้ ปประยุกตใช้ในชีวติ ประจำ�วัน
กระตุน้ ความสนใจ
ส�ารวจค้นหา
อธิบายความรู้
ขยายความเข้าใจ
ตรวจสอบผล
Engage
Explore
Explain
Expand
Evaluate
กระตุEngage ้นความสนใจ
Exploreนหา ส�ารวจค้
อธิบExplain ายความรู้
Expand าใจ ขยายความเข้
Evaluate ตรวจสอบผล
สำรบั ญ
ห น่ ว ย กำรเรียนรู้ที่
ห น่ ว ย กำรเรียนรู้ที่
ห น่ ว ย กำรเรียนรู้ที่
ห น่ ว ย กำรเรียนรู้ที่
ห น่ ว ย กำรเรียนรู้ที่
๑
ดนตรีน่ำรู้
๑
บทที่ ๑ กำ�เนิดเสียง บทที่ ๒ เสียงดนตรี
๒ ๗
๒
กิจกรรมดนตรี
๑๒
บทที่ ๑ ท่องกลอน ร้องเพลง บทที่ ๒ ร้องเต้นประกอบเพลง
๑๓ ๒๒
๓
ดนตรีกับชีวิต
๓๓
บทที่ ๑ เพลงในชีวิตประจำ�วัน บทที่ ๒ บทเพลงท้องถิ่น
๓๔ ๔๕
นำฏศิ ฏศิลป์พื้นฐฐำน
๕๐
บทที่ ๑ ก�รแสดงบทบ�ทสมมุติ บทที่ ๒ ภ�ษ�ท่�
๕๑ ๕๖
กิจกรรมนำฏศิลป์
๖๒
บทที่ ๑ ก�รละเล่นของเด็กไทย บทที่ ๒ ก�รชมก�รแสดงและน�ฏศิลป์ไทย
๖๓ ๗๐
๔
๕
บรรณำนุกรม
๗๖
กระตุน้ ความสนใจ กระตุEngage ้นความสนใจ
ส�ารวจค้นหา
อธิบายความรู้
ขยายความเข้าใจ
ตรวจสอบผล
Engage
Explore
Explain
Expand
Evaluate
กระตุน้ ความสนใจ
Engage
1. ใหนักเรียนดูภาพในหนังสือ หนา 1 และสังเกตวา เห็นอะไรในภาพบาง (แนวตอบ เห็นภาพคนเลนกีตาร ซึ่งผูเลนมีวัย แตกตางกัน) 2. ครูสุมนักเรียนออกมาแสดงบทบาทสมมุติ แสดงการเลนกีตารเหมือนในภาพ พรอมทั้ง สงเสียงเลียนแบบเสียงการดีดกีตาร 3. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายถึงการแสดง บทบาทสมมุติของเพื่อนวา แสดงการเลนกีตาร ไดเหมือนหรือไม และสงเสียงเลียนแบบเสียง การดีดกีตารไดเหมือนหรือไม
หนวยการเรียนรูที่
๑
ดนตรีนารู เปาหมายการเรียนรูประจําหนวยที่ ๑
เมื่อเรียนจบหนวยน�้ ผูเรียนจะมีความรูความสามารถตอไปน�้ ๑. รูวาสิ�งตางๆ สามารถกอกําเนิดเสียงที่แตกตางกัน (มฐ.ศ ๒.๑ ป.๑/๑) ๒. บอกลักษณะของเสียงดัง-เบา และความชา-เร็วของจังหวะ (มฐ.ศ ๒.๑ ป.๑/๒)
เกร็ดแนะครู ครูสามารถสรางบรรยากาศการเรียนการสอนใหสนุกสนานยิ่งขึ้น โดยการ พานักเรียนไปฟงเสียงนอกหองเรียน เชน ไปนั่งใตตนไม แลวถามนักเรียนวา ไดยินเสียงอะไรบาง เสียงที่ไดยินเปนเสียงที่เกิดจากสิ่งใด เปนตน
คู่มือครู
1
กระตุน้ ความสนใจ กระตุEngage ้นความสนใจ
ส�ารวจค้นหา
อธิบายความรู้
ขยายความเข้าใจ
ตรวจสอบผล
Engage
Explore
Explain
Expand
Evaluate
เปาหมายการเรียนรู
บอกไดวา สิ่งตางๆ สามารถกอกําเนิดเสียงได แตกตางกัน (ศ 2.1 ป.1/1)
º··Õè
๑
กําเนิดเสียง
สมรรถนะของผูเรียน ¡Ô¨¡ÃÃÁ¹ÓÊÙ‹¡ÒÃàÃÕ¹
1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด
คุณลักษณะอันพึงประสงค ใฝเรียนรู
กระตุน้ ความสนใจ
Engage
1. ใหนักเรียนดูภาพในหนังสือ หนา 2 จากนั้น ครูแบงกลุมนักเรียน แลวใหแตละกลุมออกมา แสดงบทบาทสมมุติเปนนกเหมือนในภาพ พรอมกับสงเสียงเลียนแบบนก 2. ใหนักเรียนชวยกันบอกวา เสียงนกรองสามารถ หาฟงไดจากทีใ่ ดบาง โดยครูใหนกั เรียนตอบตาม ความคิดอยางอิสระ จากนั้นครูและนักเรียน ชวยกันยกตัวอยางแหลงที่สามารถฟงเสียง นกรองได
ÊÑµÇ ã¹ÀÒ¾ÁÕàÊÕ§ÌͧÍ‹ҧäà ãËŒÅͧàÅÕ¹ẺàÊÕ§ÊÑµÇ ã¹ÀÒ¾
í เสียงมีแหลงกําเนิดจากธรรมชาติและ สิง่ ทีม่ นุษยประดิษฐขนึ้ ซึง่ จะมีลกั ษณะเสียง ที่แตกตางกันไปตามแหลงกําเนิดของเสียง ทําใหเกิดสีสันของเสียงที่ผสมกลมกลืนกัน
๒
เกร็ดแนะครู ครูจัดกระบวนการเรียนรูโดยการใหนักเรียนปฏิบัติ ดังนี้ • สังเกตเสียงจากสิ่งตางๆ ที่ไดยิน • อภิปรายลักษณะของเสียงตางๆ ที่ไดยิน • เปรียบเทียบลักษณะของเสียงที่ไดยิน เพื่อแยกแยะแหลงที่มาของเสียง จนสามารถบอกแหลงที่มาของเสียง และบอกไดวาสิ่งตางๆ ที่กอกําเนิดเสียง มักมีเสียงที่แตกตางกัน
2
คู่มือครู
ขอสอบเนนการคิด
แมวสามารถสงเสียงรองเลียนแบบมาไดหรือไม เพราะอะไร แนวตอบ ไมได เพราะแมวกับมาเปนสัตวตางชนิดกัน อวัยวะที่ใชในการ ออกเสียงไมเหมือนกัน แมวจึงไมสามารถสงเสียงเลียนแบบเสียงของมาได
กระตุนความสนใจ Engage
สํารวจคนหา
อธิบายความรู อธิบExplain ายความรู
ขยายความเขาใจ
ตรวจสอบผล
Explore
Explain
Expand
Evaluate
สํารวจค Exploreนหา
สํารวจคนหา
๑
Explore
ใหนักเรียนยกตัวอยางเสียง โดยการสงเสียง เลียนแบบตามหัวขอ ดังนี้ 1) เสียงจากธรรมชาติ (เชน จิ๊บ จิ๊บ (เสียงนกรอง)) 2) เสียงจากสิ่งประดิษฐของมนุษย (เชน กริ๊ง กริ๊ง (เสียงโทรศัพท)) 3) เสียงจากการกระทําของมนุษย
การกําเนิดของเสียง
เสียงตางๆ ที่เราไดยิน มีที่มาจากแหลงกําเนิดที่ตางกัน จึงมีลักษณะเสียง ไมเหมือนกัน แหลงกําเนิดเสียง แบงไดเปน ๒ ประเภท ไดแก ๑. เสียงจากธรรมชาติ เปนเสียงที่เกิดจากธรรมชาติ ตางๆ ที่อยูรอบๆ ตัวเรา เชน เสียงนกรอง 1 เสียงสุนัขเหา เสียงจิ้งหรีดรอง เสียงลมพัด เสียงนํ้าตก เสียงฟารอง เปนตน
(เชน กอก กอก (เสียงเคาะประตู))
อธิบายความรู
Explain
1. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายวา เสียงแตละ เสียงที่ไดยินจากกิจกรรมสํารวจคนหา เกิดจากอะไร เชน • เสียงเคาะประตู เกิดจากมือกระทบกับประตู จึงมีเสียงดังเกิดขึ้น เปนตน 2. ใหนักเรียนชวยกันจัดกลุมของเสียงที่ไดยิน เปน 2 กลุม โดยใชนักเรียนผลัดกันไปเขียน บันทึกในตารางบนกระดานดํา ดังตัวอยาง เสียงจากธรรมชาติ
เสียงจากสิ่งประดิษฐและ การกระทําของมนุษย
-เสียงนํ้าตก -เสียงแตรรถยนต ..................................... ............................................... -เสียงแมวรอง -เสียงนาฬกาปลุก ..................................... ............................................... -เสียงสุนัขเหา -เสียงเคาะประตู ..................................... ............................................... 3. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายสรุปใหเขาใจวา เสียงตางๆ ที่เราไดยิน มีแหลงกําเนิดเสียง 2 ทาง คือ 1) เสียงจากธรรมชาติ 2) เสียงจากสิ่งประดิษฐและการกระทํา ของมนุษย
เสียงรองของสัตว จัดเปนเสียงจากธรรมชาติ ซึ่งมีเสียงแตกตางกันไปตามชนิดของสัตว
๓
กิจกรรมสรางเสริม ใหนักเรียนสํารวจที่มาของเสียงจากธรรมชาติเพิ่มเติม โดยสังเกตจาก บริเวณบานของตนเอง แลวบันทึกขอมูลลงในสมุด นําสงครูผูสอน
เกร็ดแนะครู ครูควรใหนักเรียนฟงเสียงที่คุนเคย เชน เสียงไกขัน เสียงกบรอง เปนตน และ อาจนําเสียงแปลกๆ ที่นักเรียนไมมีโอกาสไดยินบอย เชน เสียงของภูเขาไฟระเบิด เสียงรองของสัตวปาบางชนิด เปนตน มาใหนักเรียนฟงดวย เพื่อกระตุนความสนใจ และจินตนาการของนักเรียน
นักเรียนควรรู 1 เสียงจิ้งหรีดรอง (เฉพาะเพศผู) เสียงรองของจิ้งหรีดไมไดเกิดจากการอาปาก เปลงเสียงรอง แตเกิดจากการใชปกคูหนาถูหรือสีกันทําใหเกิดเสียง
คูมือครู
3
กระตุ้นความสนใจ
ส�ารวจค้นหา
อธิบายความรู้
Engage
Explore
Explain
ขยายความเข้าใจ
Expand าใจ ขยายความเข้
ตรวจสอบผล
Expand
Evaluate
Expand
1. ครูแบงกลุมนักเรียน แลวใหแตละกลุมไปสํารวจ เสียงที่ไดยินรอบๆ โรงเรียน และเขียนบันทึก ดังตัวอยาง เสียงจากธรรมชาติ
ขยายความเข้าใจ
๒. เสียงจากสิ่งประดิษฐและการกระทําของมนุษย เปนเสียงที่เกิดจากสิ่งประดิษฐตางๆ ที่มนุษยประดิษฐขึ้น และเสียงที่ เกิดจากการกระทําของมนุษย
เสียงจากสิ่งประดิษฐและ การกระทําของมนุษย
- เสียงนกรอง - เสียงนาฬกาบอกเวลา ..................................... ................................................ - เสียงลมพัด - เสียงเคาะโตะ ..................................... ................................................ - เสียงฟารอง - เสียงเคาะประตู ..................................... ................................................ จากนั้นใหนักเรียนแตละกลุมออกมานําเสนอ หนาชั้นเรียน 2. ครูถามคําถามจุดประกายในหนังสือ หนา 4 แลวใหนักเรียนชวยกันตอบ 3. ใหนักเรียนทํากิจกรรมรวบยอดที่ 1.1 ขอ 1 จากแบบวัดฯ ดนตรี-นาฏศิลป ป.1
àÊÕ§¨Ò¡ÊÔ觻ÃдÔÉ° µ‹Ò§æ
àÊÕ§¨Ò¡¡ÒáÃзӢͧÁ¹ØÉÂ
สิง่ ประดิษฐตา งๆ ทีม่ นุษยคดิ สรางสรรค ขึ้นมา บางสิ่งสามารถทําใหเกิดเสียงได เชน นกหวีด เครื่องเลนเทปวิทยุ แตรรถยนต โทรทัศน โทรศัพทเคลื่อนที่ เปนตน
การกระทําบางอยางของมนุษยกท็ าํ ให เกิ ด เสี ย งด ว ยเหมื อ นกั น เช น การเคาะ การดีด การสี การเปา เปนตน ซึง่ การกระทํา เหลานี้ เปนตนกําเนิดเสียงดนตรีอีกดวย
✓ แบบวัดฯ ใบงาน แบบฝกฯ ดนตร�-นาฏศิลป ป.1 กิจกรรมรวบยอดที่ 1.1 ประเมินตัวช�้วัด ศ 2.1 ป.1/1 แบบประเมินผลการเรียนรูตามตัวชี้วัด ประจําหนวยที่ ๑
บทที่
๑
กิจกรรมรวบยอดที่ ๑.๑ แบบประเมินตัวชี้วัด ศ ๒.๑ ป.๑/๑
รูวาสิ่งตางๆ สามารถกอกําเนิดเสียงที่แตกตางกัน
ชุดที่ ๑ ๒๐ คะแนน
หูฟง เปนอุปกรณที่ตอจากแหลงกําเนิดเสียง ซึ่งจะชวย ขยายเสียงใหเราไดยินชัดเจนขึ้น
๑ โยงเสนจับคูภาพกับเสียงรองใหถูกตอง ๑)
•
•
อบ อบ
เฉลย ๒)
•
•
เจี๊ยบ เจี๊ยบ
๓)
•
•
เหมียว เหมียว
๔)
•
•
บอก บอก
๕)
•
•
โฮก โฮก
ฉบับ
การบรรเลงไวโอลิน ตองสีอยางถูกวิธี จึงจะเกิดเปน เสียงเพลงที่ไพเราะ
¤íÒ¶ÒÁ¨Ø´»ÃСÒ ñ ÀÒÂ㹺ÃÔ àdzºŒÒ¹¢Í§¹Ñ¡àÃÕ Â¹ ÁÕàÊÕ§㴺ŒÒ§·Õè໚¹àÊÕ§¨Ò¡¸ÃÃÁªÒµÔ ò ¹Ñ¡àÃÕ Â¹ÁÕÇÔ¸Õ¡ÒèíÒṡàÊÕ§·Õ还§ Ç‹ÒÁÒ¨Ò¡áËÅ‹§µ‹Ò§æ 䴌͋ҧäà ó àÊÕ§¢Í§¡ÕµÒà à¡Ô´¢Öé¹ä´Œâ´ÂÇÔ¸Õ ã´
ตัวชี้วัด ศ ๒.๑ ขอ ๑ ไดคะแนน คะแนนเต็ม
õ
๔
๔
เฉลย คําถามจุดประกาย 1. แนวตอบ เสียงจากธรรมชาติในบริเวณบานมีหลายเสียง เชน เสียงเหาของสุนัข เสียงรองของจิ้งจก เปนตน 2. แนวตอบ ใชวิธีการฟงและสังเกตเสียงตางๆ วาเกิดจากสิ่งใด มีเสียงดังอยางไร และจดจําไว 3. แนวตอบ เสียงของกีตารเกิดจากการใชมือดีดที่สายเสียงของกีตาร
4
คู่มือครู
ขอสอบเนนการคิด
นอกจากวิธีการดีด สี ตี เปา ที่ทําใหเกิดเสียงแลว นักเรียนคิดวามีวิธีอื่น ที่ทําใหเกิดเสียงไดหรือไม อยางไร แนวตอบ มี เชน การดูด การกด ยกตัวอยางเครื่องดนตรีบางชนิดที่ใช วิธีการดังกลาว เชน แคน ใชวิธีการเปาและดูดที่เตาแคน เปยโน ใชวิธีการ กดที่ลิ่มนิ้ว เปนตน
กระตุ้นความสนใจ
ส�ารวจค้นหา
อธิบายความรู้
ขยายความเข้าใจ Expand าใจ ขยายความเข้
ตรวจสอบผล
Explore
Explain
Expand
Evaluate
ส�ารวจค้ Exploreนหา
Engage
อธิบExplain ายความรู้
ส�ารวจค้นหา
๒
สีสันของเสียง
สีสันของเสียง หมายถึง คุณลักษณะของเสียงที่เกิดจากแหลงกําเนิดเสียงที่ แตกตางกัน ซึง่ คุณลักษณะของเสียงดังกลาว ทําใหเกิดความรูส กึ ทีต่ า งกันอีกดวย
Explore
ครูนําภาพที่เปนแหลงกําเนิดเสียงตางๆ เชน ภาพนกกําลังรอง ภาพฟาผา ภาพมือเคาะประตู เปนตน มาใหนักเรียนดู แลวใหนักเรียนบอกเสียง ที่เกิดขึ้นจากสิ่งที่เห็นในภาพ เชน • ภาพฟาผา มีเสียงดัง เปรี้ยง เปรี้ยง • ภาพมือเคาะประตู มีเสียงดัง กอก กอก เปนตน
อธิบายความรู้
1. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายใหเขาใจวา เสียงที่ไดยินจากแหลงกําเนิดเสียงตางกัน มักมีเสียงไมเหมือนกัน ซึ่งลักษณะเชนนี้ เรียกวา สีสันของเสียง 2. ใหนักเรียนบอกความรูสึกเมื่อไดยินเสียงตางๆ เชน เสียงฟาผา ทําใหเกิดความรูสึกตกใจ เปนตน จากนั้นครูอธิบายเพิ่มเติมวา การฟงเสียงที่มีลักษณะตางกัน ทําใหเกิด ความรูสึกตางกันดวย 3. ครูนําเพลงบรรเลงมาเปดใหนักเรียนฟง แลวใหนักเรียนแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับ เสียงของเครื่องดนตรี จากนั้นครูอธิบาย เพิ่มเติมวา มนุษยไดนําหลักการสีสันของเสียง มาใชในการบรรเลงดนตรี ทําใหเสียงดนตรี เกิดความไพเราะ
เสียงฟารองหรือฟาผา เปนเสียงที่ดังมาก ทําใหเกิดความรูสึกตกใจหรือหวาดกลัว
มนุษยไดนําความรูเรื่องสีสันของเสียงมาใชเลนดนตรี โดยใชเครื่องดนตรี ชนิดตางๆ มาบรรเลงผสมผสานกัน จนเกิดเปนเสียงเพลงที่ไพเราะและมีความ กลมกลืนกัน ทําใหผูฟงเกิดความรูสึกแตกตางกันไป
ขยายความเข้าใจ
¤íÒ¶ÒÁ¨Ø´»ÃСÒ ñ àÊÕ§㴺ŒÒ§·ÕèàÁ×èÍ¿˜§áÅŒÇà¡Ô´¤ÇÒÁÃÙŒÊÖ¡µ¡ã¨ à¾ÃÒÐàËµØ ã´ ò àÊÕ§㴺ŒÒ§·ÕèàÁ×èÍ¿˜§áÅŒÇà¡Ô´¤ÇÒÁÃÙŒÊÖ¡à¾ÅÔ´à¾ÅԹ㨠à¾ÃÒÐàËµØ ã´ ó àÊÕ§Ìͧ¢Í§áÁǡѺàÊÕ§¤íÒÃÒÁ¢Í§àÊ×Í ãËŒ¤ÇÒÁÃÙŒÊ֡ᵡµ‹Ò§¡Ñ¹ËÃ× ÍäÁ‹ Í‹ҧäÃ
๕
กิจกรรมทาทาย ใหนักเรียนทําแบบบันทึกเสียงที่ใหความรูสึกตางๆ เชน • เสียงที่ทําใหเกิดความรูสึกตกใจ ไดแก เสียงฟาผา เสียงระเบิด เสียงปน • เสียงที่ทําใหเกิดความรูสึกเพลิดเพลิน ไดแก เสียงรองของนก เสียงนํ้าตก จากนั้นนําแบบบันทึกที่ไดมานําเสนอหนาชั้นเรียน และใหเพื่อนๆ รวมกันอภิปรายและแสดงความคิดเห็น
Explain
Expand
1. ใหนักเรียนทํากิจกรรมการเรียนรู ในหนังสือ หนา 6 ขอ 1 2. ครูถามคําถามจุดประกายในหนังสือ หนา 5 แลวใหนักเรียนชวยกันตอบ 3. ครูถามคําถามบูรณาการสูชีวิต ในหนังสือ หนา 6 แลวใหนักเรียนชวยกันตอบ
เฉลย คําถามจุดประกาย 1. แนวตอบ นักเรียนสามารถตอบไดหลากหลาย เชน เสียงจากการจุดประทัด เสียงฟาผา เพราะเปนเสียงที่ดังมาก 2. แนวตอบ นักเรียนสามารถตอบไดหลากหลาย เชน เสียงนกรอง เพราะเปน เสียงเบาๆ ใสๆ เสียงนํ้าตก เพราะเปนเสียงที่ดังคงที่ สมํ่าเสมอ 3. แนวตอบ แตกตางกัน เสียงรองของแมวเปนเสียงเบาๆ นํ้าเสียงใสๆ ใหความ รูสึกสบายใจ สวนเสียงคํารามของเสือเปนเสียงดัง นํ้าเสียงหนักแนน ใหความ รูสึกนากลัว
เกร็ดแนะครู ครูหาตัวอยางเพลงบรรเลงที่มีเสียงการบรรเลงของเครื่องดนตรีหลายชนิด บรรเลงรวมกัน มาเปดใหนกั เรียนฟง เพือ่ ใหนกั เรียนเขาใจถึงความไพเราะอันเกิดจาก เสียงของการบรรเลงของเครื่องดนตรีหลายชนิด คู่มือครู
5
กระตุ้นความสนใจ
ส�ารวจค้นหา
อธิบายความรู้
ขยายความเข้าใจ
Engage
Explore
Explain
Expand
ตรวจสอบผล
ตรวจสอบผล Evaluate ตรวจสอบผล Evaluate
Evaluate
¡Ô ¨¡ÃÃÁ¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ
1. ครูตรวจสอบผลการบันทึกลักษณะของเสียงวา เสียงทีไ่ ดยนิ นัน้ เปนเสียงของอะไร และมีลกั ษณะ อยางไร โดยพิจารณาจากการบันทึกขอมูลได ครบถวน และถูกตอง 2. ครูตรวจผลการทํากิจกรรมรวบยอดที่ 1.1 ขอ 1 จาก แบบวัดฯ ดนตรี-นาฏศิลป ป.1 โดยพิจารณาจากการโยงเสนจับคูไดถูกตอง
๑. ฟงเสียงรอบตัว แลวบันทึกลักษณะของเสียงและนําไปเปรียบเทียบกับเพื่อน เสียงที่ไดยิน
ลักษณะของเสียง
ทึก
ัน บ บ บ งแ
…………………………………………………………………………………………………
า ตัวอย
หลักฐานแสดงผลการเรียนรู 1. ผลการเขียนบันทึกลักษณะของเสียงที่ฟง 2. กิจกรรมรวบยอดที่ 1.1 ขอ 1
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
๒. ดูภาพแลวเลียนเสียงตามสิ่งที่เห็นในภาพ จากนั้นออกมาแสดงที่หนาชั้นเรียน ๑
๒
๓
๔
๕
๖
¤íÒ¶ÒÁºÙóҡÒÃÊÙ‹ªÕÇÔµ ñ ÅѡɳÐàÊÕ§·Õèᵡµ‹Ò§¡Ñ¹ ·íÒãËŒà¡Ô´»ÃÐ⪹ Í‹ҧäúŒÒ§ ò ¹Ñ¡àÃÕ Â¹ÁÕÇÔ¸Õá¡áÂÐàÊÕ§Ìͧ¢Í§ÅÙ¡ÊعѢ¡ÑºÅÙ¡áÁÇ䴌͋ҧäà ó ËÒ¡ä´ŒÂÔ¹àÊÕ§ “â¤ÃÁ” ¹Ñ¡àÃÕ Â¹¤Ô´Ç‹Ò ໚¹àÊÕ§¢Í§ÍÐäà à¾ÃÒÐàËµØ ã´¨Ö§¤Ô´àª‹¹¹Ñé¹
๖
เฉลย คําถามบูรณาการสูชีวิต 1. แนวตอบ ทําใหสามารถแยกแยะเสียงตางๆ ได และรูวาเสียงนั้นคือเสียงอะไร 2. แนวตอบ สังเกตลักษณะเสียงของลูกแมวและลูกสุนัขที่มีความแตกตางกัน เชน เสียงลูกแมวรองดัง เหมียว เหมียว เสียงลูกสุนัขรองดัง บอก บอก เปนตน 3. แนวตอบ นาจะเปนเสียงรถชนกัน เพราะเสียง “โครม” เปนเสียงที่ดังมาก สวนใหญเกิดจากสิ่งของขนาดใหญกระแทกกันอยางรุนแรง เชน รถยนตชนกัน เปนตน
6
คู่มือครู
ขอสอบเนนการคิด
การเกิดปรากฏการณในขอใดไมมีเสียง ก. ฟาผา ข. ฟารอง ค. ฟาแลบ วิเคราะหคําตอบ คําตอบที่ถูกตอง คือ ขอ ค. เพราะฟาแลบเปน ปรากฏการณธรรมชาติที่เกิดจากประจุไฟฟาเคลื่อนที่จากกอนเมฆสูกอนเมฆ ทําใหเกิดแสงสวาง ไมเกิดเสียงใดๆ แตถาประจุไฟฟาเคลื่อนที่ลงสูพื้นดิน อยางรุนแรง จะเกิดเสียงดัง ซึ่งเรียกวา ฟาผา