De Provinciale Jaaravond

Op woensdagavond 8 mei 2019 vond in Theater De Speeldoos in Vught de Jaaravond Vrijwillige Uilenbescherming plaats. Traditioneel wordt op deze avond het uilenseizoen geopend. Er werd weer teruggeblikt op de de resultaten van 2018 en er werden twee lezingen gegeven.

Vrijwilligster Anita van Dooren vertelde een boeiend verhaal over het vrijlaten van gerevalideerde uilen voor Stichting Vogelasiel Someren. Vanaf 2009 startte zij met het vrijlaten van de asieluilen ringonderzoek om te achterhalen of de uilen het redden en waar zij blijven. “Na tien jaar ringen van de asieluilen zijn er wel een aantal mooie successen. Eén van de mooiste terugmeldingen was een steenuil, vrijgelaten in Helvoirt die door de Medemblikse uilenwerkgroep werd terug gemeld. Deze uil konden we drie jaar volgen, zij had twee succesvolle broedsels. Tien procent van de vrijgelaten uilen werd terug gemeld. Waar de overige uilen zijn gebleven blijft de vraag. Dit is een onderzoek wat nog loopt”. Ondanks het beperkte aantal terugmeldingen, maakt elk individu dat het redt, het werk voor Anita en zeker ook voor Stichting Vogelasiel Someren zinvol.

Spreker Jasja Dekker (dierecoloog) gaf een lezing over de analyses van braakballen van de kerkuil. Kerkuilen blijken superzoogdieronderzoekers, die veel beter dan mensen muizen kunnen inventariseren. “Door braakballen te verzamelen en te pluizen kom je er goed achter wat er aan muizen rond een kerkuilenkast leeft. Uilen, hun beschermers en pluizers dragen zo samen bij aan het in beeld brengen van het verspreidingsgebied van die prooisoorten, en tegenwoordig is het zelfs mogelijk om populatietrends te berekenen op basis van braakballen. Zo dragen uilen bij aan o.a. de Rode Lijst van Zoogdieren die dit najaar verschijnt”. Maar, over welk gebied rond een kast zeggen die braakballen iets? Om dat te achterhalen heeft Jasja ook zenderonderzoek uitgevoerd bij de kerkuil en waar deze nachtbraker zijn prooien vandaan haalt: “Gebleken is dat kerkuilen tot maximaal 2.5 km rond de kast jaagden. Dat gaat op twee manieren: gericht op bepaalde jachtlocaties (bijvoorbeeld een erf, een dijktalud of een wegberm) en daar vanaf een zitplek jagen, of grote rondes waarbij continue geluisterd wordt”.

Het programma van de avond werd afgesloten met de uitreiking van de ‘Oorkonde voor uilenbeschermer van het jaar’ door Joseph Vos, voorzitter van Brabants Landschap. Dit jaar ging die eer naar Toon Ondersteijn uit Den Dungen. Voor deze speciale gelegenheid kwam zijn voormalige uilencollega Ger van den Oetelaar op het podium: “Toon is een van de grondleggers van het uilenwerk in onze Provincie. Vanaf be gin jaren ’70 is hij al als vrijwilliger actief. Hij gaf lezingen en informatieavonden over de schrikbarende achteruitgang van roofvogels en uilen. Vervolgens richtte hij zich in 1981 op de verspreiding van brochures over het belang van (kerkuilen-) nestkasten en zorgde hij ervoor dat er in de Meierij maar liefst 62 geplaatst werden in dat jaar. Nu zijn dat er al meer dan 150. Daarnaast is hij op scholen actief met het geven van ‘braakballenlessen’”. Inmiddels 45 jaar tomeloze inzet voor de uilen: reden genoeg om de Oorkonde aan Toon toe te kennen.

Alle uilenwerkgroepen kregen na afloop van de avond het nieuwe boekje ‘Erfbeesten’, een set nieuwe posters met daarop de ontwikkeling van de steenuil en de kerkuil en het provinciaal jaarverslag mee naar huis .