12 gyanamrit dec 15 by Gyanamrit

mebpe³e keÀer keÀuece mes

m Dece=le met®eer m 

Feqvê³epeerle effvepe Deelcee kesÀ DeJ³ekeÌle mJeªHe ceW eqmLej neskeÀj nj SkeÀ keÀcexeqvê³e keÀes peerlevee ner %eeveer keÀe Henuee Heg©<eeLe& nw keÌ³eeWefkeÀ Fme efJepe³e mes ner ieBJee³ee ngDee megKe keÀe mJejep³e efceuelee nw~ Heg©<eeLe& kesÀ Megª ceW keÀcexeqvê³eeW keÀes efpeve YeesieeW keÀe DeY³eeme Heæ[e ngDee nw Jees efJe<e³e DeHeveer Deesj KeeR®eWies DeJeM³e~ keÀcexeqvê³eeW kesÀ efJe<e³e ceveg<³e kesÀ ceve keÀes leYeer lekeÀ KeeR®e mekeÀles nQ peye lekeÀ efkeÀ ceveg<³e keÀes mJeªHe-eqmLeefle kesÀ Deevevo keÀer ìsJe veneR Heæ[er nw FmeefueS Deye peyeefkeÀ Feqvê³e-pe³e kesÀ meeOeve mes efJekeÀcee&peerle keÀer efmeef× keÀes Heevee nw lees Deelce mJeªHe kesÀ Meg× ue#³e mes keÀYeer Yeer nìvee veneR ®eeefnS~ efJekeÀcee&peerle osJeleeDeeW keÀer nj SkeÀ keÀcexeqvê³e keÀer Ghecee `keÀceue Heg<He' mes keÀer ieF& nw~ osn-Yeeve ceW DeekeÀj keÀcexeqvê³eeW Üeje keÀce& keÀjves mes ner lees keÀce& `efJekeÀce&' yeveles nQ~ Fve efJekeÀceeX kesÀ efnmeeye keÀes ®egkeÀeves kesÀ efueS ner pevce-pevceevlej Deelcee keÀes ieYe&pesue Yeesieveer Heæ[leer nw Deewj DeveskeÀ ogKece³e peerJeve Heeves Heæ[les nQ~ lees Deye ogKeeW kesÀ yevOeve mes ítìves kesÀ efueS keÀcexeqvê³eeW keÀer iegueeceer mes Deepeeo nesvee peªjer nw~ keÀcexeqvê³eeW kesÀ YeesieeW mes lees keÀYeer keÀesF& le=Hle veneR ngDee nw~ legeq<ì lees efvepe jme mes ner nes mekeÀleer nw~ Deleë Yeei³eMeeueer Jen nw pees keÀcexeqvê³eeW kesÀ JeMe ve neskeÀj keÀcexeqvê³eeW keÀes JeMe efkeÀS ngS nw~ Hejvleg FvekeÀes JeMe keÀjvee mecYeJe leYeer nw peye keÀesF& `cevceveeYeJe' kesÀ (ceve keÀes Hejceelcee keÀer mce=efle ceW efìkeÀevee) `JeMeerkeÀjCe cev$e' ceW efmLele nw~ nþ mes DeLeJee yee¿e meeOeveeW mes keÀcexeqvê³eeW keÀes JeMe keÀjves kesÀ efueS DeveskeÀ meeOeg, mevle, cenelcee Fl³eeefo DeveskeÀ He´keÀej keÀer keÀefþve leHem³ee Deewj meeOevee³eW keÀjles Dee³es nQ Hejvleg Jes cevemee-meefnle osn Deewj osn keÀer keÀcexeqvê³eeW keÀes HetCe& jerefle peerle ve mekesÀ keÌ³eeWefkeÀ ³en menpe ³egefkeÌle lees kesÀJeue osn jefnle Hejceelcee ner efmeKeeles nQ~ osKees, keÀcexeqvê³eeW keÀes peerleves keÀe Heg©<eeLe& keÀesF& mLetue HeefjÞece veneR nw keÌ³eeWefkeÀ keÀcexeqvê³eeW keÀes ®euee³eceeve keÀjves Jeeueer nw He´yeue `cee³ee' DeLee&led ceeveefmekeÀ efJekeÀuHe Deewj efJekeÀuHeeW keÀes efpeleeves Jeeuee nw ner F&MJejer³e %eeve Deewj F&MJejer³e %eeve nw ner %eeve mJeªHe F&MJej ceW~ FmeefueS Deye Hejceelcee efMeJe Üeje Deelcee kesÀ Meg× mJeªHe keÀes peevekeÀj Deewj HejceefHelee Hejceelcee keÀes Hen®eeve keÀj Deevevo ceW jceCe keÀjles jnvee ®eeefnS~ Fme DeJ³ekeÌle yeue mes Feqvê³eeW keÀes peerle keÀj DeJ³ekeÌle Deevevo ceW njoce jces jnvee ®eeefnS~ 

DeemeefkeÌle mes Dee]peeoer keÀer Deesj

(mecHeeokeÀer³e) .....................4

He´Mve nceejs, GÊej oeoer peer kesÀ .6 DeueewefkeÀkeÀ oewuele..............8  efJe®eejeW keÀe letHeÀeve ngDee Meeble ..9  De®íe keÀjW, De®íe Hee³eW ......10  F&MJejer³e keÀejesyeej ceW ..........11  ceeveJe peerJeve ceW Oeve ..........14  Goejlee - meeeqlJekeÀ...........17  `He$e' mebHeeokeÀ kesÀ veece ........18  ceQ KegMevemeerye ntB yeeyee .........19  keÀce& efme×eble..................21  yeeyee keÀer cesnjyeeveer mes ........22  DeeJeM³ekeÀlee nw ..............22  yeeyee ves yevee³ee pegDeejer mes ....23  YeieJeeve THej mes veer®es ........24  efceì ieF& ieues keÀer mecem³ee .....25  meeoieer Deewj Meeueervelee .......26  efvejeMee nìeDees, KegMeer .......27  efpe%eemee keÀes efceueer mebblegef<ì ....28  yeeyee ves mebJeej oer ef]pevoieer ....29  meef®e$e mesJee mecee®eej .........30  mLee³eer megKe-Meeeqvle...........32  ¢æ{ mebkeÀuHe kesÀ meeLe..........33  Deelce-mJeªHe keÀer melele ......34 meom³elee MegukeÀ 



Yeejle %eeveece=le Jeu[& efjv³egDeue efJeosMe %eeveece=le Jeu[& efjv³egDeue

Jeeef<e&keÀ DeepeerJeve 100 /- 2,000/100/- 2,000/1,000 /- 10,000/1,000/- 10,000/-

MegukeÀ kesÀJeue `%eeveece=le' DeLeJee `o Jeu[& efjv³egDeue' kesÀ veece mes [^eHeÌì ³ee ceveerDee@[&j Üeje Yespeves nsleg Helee nwmebHeeokeÀ, DeesceMeeefvle efHe´befìbie He´sme, %eeveece=le YeJeve, MeeefvleJeve- 307510 (Deeyet jes[) jepemLeeve~

MegukeÀ kesÀ efueS mecHeke&À keÀjsW 09414006904, 09414423949 hindigyanamrit@gmail.com

mecHeeokeÀer³e ..



DeemeefkeÌle mes Dee]peeoer keÀer Deesj ceQ SkeÀ Ssmes J³eefkeÌle keÀes peevelee ntB efpemekesÀ 5 Heg$e nQ~ SkeÀ efove yengle HejsMeeve vepej DeeS~ Hetíe lees keÀnves ueies, keÀe³e& keÀer DeefOekeÀlee nw, DeHeves efueS mece³e veneR ye®elee, Ke®e& Yeer DeefOekeÀ nw, DeeJeM³ekeÀlee HetCe& veneR keÀj Heelee ntB~ efHeÀj keÀnves ueies, SkeÀ ueæ[kesÀ ves ceesyeeFue ceebiee, meeje efove keÀeve mes ueieeS jKelee nw~ otmejs ves keÀcejs keÀes mepeeves kesÀ meeOeve ceebies, meeje efove keÀcejs ceW Heæ[e jnlee nw, leermejs keÀes efceþeF& De®íe ueieleer nw, GmekeÀer ceebie keÀjlee jnlee nw~ ®eewLes keÀes ceguee³ece meesHeÀe, efyemlej, leefkeÀ³ee ®eeefnS, Gve Hej Deejece HeÀjceelee nw Deewj HeeB®eJeeB F$e keÀe MeewkeÀerve nw, ceQ lees Ke®e& keÀjkeÀj kesÀ Keeueer nes ie³ee ntB~ Feqvê³eeW ªHeer Heg$e O³eeve oerefpeS, ³es HeeB®e Heg$e nce meyekesÀ nQ, ³es nQ HeeB®e Feqvê³eeB pees DeHeves-DeHeves efJe<e³e keÀer ®eer]peeW keÀer ceeBie efvejvlej keÀjleer jnleer nQ Deewj Fve ceeBieeW keÀer Hetefle& ceW ueieer Deelcee efvel³e nleeMee, efvejeMee, LekeÀeve Deewj YeejerHeve cenmetme keÀjleer nw~ ceeveJe peerJeve He´ke=Àefle Deewj Heg©<e keÀe Kesue nw~ Deelcee Heg©<e nw, j®eef³elee nw, OeejkeÀ nw, Gmeves DeHeves mebmkeÀejeW He´ceeCe Mejerj keÀes j®ee nw Deewj OeejCe efkeÀ³ee nw~ Mejerj keÀes meeOeve kesÀ ªHe ceW DeHeveekeÀj Jen me=eq<ì Hej DeHevee Kesue keÀjlee nw~ ³en Kesue Deevevo kesÀ efueS nw Hejvleg FmeceW yeeOee GlHevve keÀjleer nQ Feqvê³eeB~ ³es Feqvê³eeB mebmeej keÀer ®eer]peeW keÀes osKevee, metbIevee, mHeMe& keÀjvee, megvevee, Keevee ®eenleer nQ Deewj Fve ceeBieeW keÀes Hetje keÀjves ceW ueieer Deelcee keÀes DeHeves keÀes osKeves Deewj mebJeejves keÀer HegÀme&le ner veneR efceueleer, ³ener HejsMeeveer keÀe keÀejCe nw~ DeemeefkeÌle yeveeleer nw HejeOeerve efJe®eej keÀjW, keÌ³ee ceeveJe peerJeve keÀe GÎsM³e cee$e Feqvê³eeW keÀer legef<ì keÀjles peevee nw~ Feqvê³eeB lees keÀYeer leg<ì nesleer ner veneR, ³en lees Deeie keÀes Ieer mes yegPeeves keÀer ®es<ìe nw~ legeq<ì kesÀ 4

He´³eeme ceW Yeesie keÀer Deeie keÀes DeefOekeÀ Yeæ[keÀves keÀe ceewkeÀe efceuelee nw~ mebmeej ceW efJe®ejCe keÀjles ngS, Feqvê³eeW keÀes DeHeves-DeHeves efJe<e³e ö ªHe, jbie, iebOe, mHeMe&, JeeÐe, KeeÐe kesÀ He´efle Henues DeekeÀ<e&Ce Hewoe neslee nw pees yeeo ceW Devegjeie ceW yeoue peelee nw~ Devegjeie mes jeie GlHevve neslee nw~ jeie ner DeemeefkeÌle nw pees Deelcee keÀes HejeOeerve yevee osleer nw~ Ssmeer HejeOeerve Deelcee keÀes Jen efHe´³e ueieves Jeeueer Jemleg ³ee J³eefkeÌle peye lekeÀ ve efoKes leye lekeÀ ®ewve veneR Deelee~ efpeleveer DeemeefkeÌle nesieer Gleveer ner yes®ewveer p³eeoe nesieer~ mesefJekeÀe kesÀ Heerís Yeeievee MeesYee veneR oslee pees yes®ewveer mes ye®evee ®eenlee nw Gmes DeemeefkeÌle íesæ[veer Heæ[sieer~ F®íeSB ³ee DeemeefkeÌle keÌ³eeW Gþleer nQ? FmeefueS efkeÀ ceve DeYeer He´eeqHle³eeW mes Keeueer nw~ le=Hle keÀjves Jeeues meeO³e mes otj nw FmeefueS peæ[ MejerjeW Deewj peæ[ HeoeLeeX kesÀ ªHe, jbie Hej ceesefnle nw Hejvleg Deelcee keÀes ³en efJe®eej keÀjvee ®eeefnS efkeÀ Fve peæ[ HeoeLeeX ceW DeHeveer lees keÀesF& ®eslevee ³ee YeeJe nw veneR, FvnW yeveeves Jeeuee lees keÀesF& ®esleve nw~ FmeefueS He´sce Yeer Gme ®esleve j®eef³elee mes ner nesvee ®eeefnS efpemekeÀer ³es j®evee nQ~ pewmes jepee keÀe ye®®ee DeHeves efHelee mes efyeígæ[keÀj efveOe&veeW mes Yeer YeerKe ceebieves ueielee nw, Jener efmLeefle Deepe Deelcee keÀer nw~ Jen mJe³eb

ìtìer keÀuece Deewj DeewjeW mes peueve, Kego keÀe Yeei³e efueKeves veneR osleer

efomebyej 2015

%eeveece=le Meevle mJeªHe nw Hej mJe³eb keÀes YetuekeÀj HeoeLeeX Deewj MejerjeW ceW Meeeqvle Keespeleer nw~ mJe³eb Deevevo mJeªHe nesles Yeer peæ[ ®ee]rpeeW ceW Deevevo Keespeleer nw~ mJe³eb He´sce mJeªHe nesles Yeer HeoeLeeX mes He´sce ®eenleer nw~ JeemleJe ceW He´ke=Àefle nceejer mesefJekeÀe nw, ³en MeesYee veneR oslee efkeÀ nce GmekesÀ Heerís YeeieW~ yegef× keÀe efveCe&³e Henues, Fefvê³eeW keÀer efke´À³ee yeeo ceW ³eefo Feqvê³eeB efkeÀmeer Jemleg kesÀ Heerís Deelegj nesleer nQ lees ³en efveCe&³e keÀjvee efkeÀ efkeÀmes uesvee nw Deewj efkeÀmes veneR, ³en yegef× keÀe keÀece nw~ ceeve ueerefpeS, efkeÀmeer kesÀ meeceves Keeves kesÀ efueS Deece jKes ieS~ Deye ³en efveCe&³e keÀjvee efkeÀ Deece De®ís nQ ³ee Kejeye, KeÆs nQ ³ee ceerþs, Keeves nQ ³ee veneR, Deye Keeves nQ ³ee yeeo ceW, ³en lees yegef× keÀe keÀece nw~ ceve keÀe keÀece kesÀJeue met®evee osvee nw efkeÀ Deece jKes nQ Deewj yegef× Üeje efveCe&³e nesves kesÀ yeeo Feqvê³eeW keÀe keÀece nw GvnW Keevee~ ³eefo yegef× ªHeer ceeefuekeÀ keÀer Dee%ee kesÀ efyevee ner ceve ªHeer veewkeÀj Deewj keÀcexeqvê³e ªHeer ®eekeÀj DeeceeW Hej ìtì Heæ[les nQ lees ³en lees yegef× keÀer DeJeceevevee nw, Ghes#ee nw DeLeJee keÀnW efkeÀ yegef× keÀce]peesj nw~ Feqvê³eeB Deewj ceve efpeme Hej DeemekeÌle nQ, GmekesÀ Heerís Yeeieles nQ Deewj yegef× ceW ³en yeue veneR efkeÀ GvnW jeskeÀ mekesÀ~ Fmeer He´keÀej, osKeves keÀe GoenjCe ues mekeÀles nQ~ ceve ves met®evee oer efkeÀ ìer.Jeer.ceW DecegkeÀ keÀe³e&ke´Àce Dee jne nw~ Deye Jen keÀe³e&ke´Àce osKevee nw ³ee veneR, efkeÀleveer osj osKevee nw, ³en efveCe&³e uesvee yegef× keÀe keÀece nw~ efveCe&³e nesves kesÀ yeeo DeeBKeeW keÀe keÀece nw yegef× kesÀ keÀns Devegmeej osKevee~ ³eefo yegef× efveCe&³e uesves ceW meceLe& ner veneR ³ee GmekesÀ efveCe&³e ceW Jees oce veneR efkeÀ ceve Deewj Feqvê³eeB GmekeÀer HejJeen keÀjW lees efyevee DebkegÀMe osKeves keÀer He´efke´À³ee ®euesieer~ DeeBKeW efpeve ¢M³eeW Hej DeemekeÌle nQ GvekesÀ Heerís ueieer jnWieer Deewj HeefjCeece ceW mece³e, mJeemL³e, ®eefj$e, SkeÀeie´lee Deeefo keÀe veeMe DeJeM³ebYeeJeer nw~ Ssmeer eqmLeefle³eeW mes ye®eves kesÀ efueS yegef× keÀes MeefkeÌleMeeueer yeveeves keÀer DeeJeM³ekeÀlee nw efpemekeÀe DeLe& nw efkeÀ GmekesÀ Heeme Ssmeer ³egefkeÌle³eeW keÀe YeC[ej nes efpevemes Jen ceve keÀes mecePeekeÀj efomebyej 2015

DeHeveer yeele ceveJee mekesÀ~ Deelcee Deewj Hejceelcee keÀe ef®evleve ceve ªHeer ye®®es keÀes Deevevooe³eer efKeueewvee ®eeefnS~ DeemeefkeÌle ªHeer DeuHekeÀeue keÀer KegMeer osves Jeeues efKeueewves keÀer peien Gmes mLeeF& Deevevooe³eer HeÝeg-mece=efle ªHeer efKeueewvee os efo³ee peeS lees Jen Hegjeves Jeeues Ieefì³ee efKeueewves keÀes mJeleë íesæ[ osiee~ meceeOeeve ³ener nw efkeÀ ceve leLee yegef× keÀes meebmeeefjkeÀ J³eefkeÌle, Jemleg, JewYeJe, efJe<e³eeW Deeefo mes efvekeÀeuekeÀj Deelcee Deewj Hejceelcee kesÀ ef®evleve ceW ueiee³ee peeS~ oes<e, ogieg&CeeW keÀe meHeÀe³ee ceve Deejw yeeg× f keÀes Deelcee®fevleve Deejw Hejceelcee keÀs e®fevleve keÀe ue#³e o~W pemwes ieeuseer ®eueeves Jeeues keÀes De®íe evfeMeeveyseepe yeveeves keÀs eufeS SkeÀ HJeeFìb eof³ee peelee n~w ieeuseer Gmeer HJeeFìb Hej ueieveer ®eeenfS veneR lees HeÀsue ceevee peeSiee~ Fmeer HekéÀej nce Yeer ceve Deejw yeeg× f keÀes eyfevog ªHe Deelcee Deejw eyfevog ªHe Hejceelcee Hej eìfkeÀeves keÀe DeY³eeme keÀj~W cenmemte keÀjW ekfeÀ cejser mecHeCte& ®elsevee oes eyfevoDgeeW Hej keÀsevqêle n~w GveceW mes SkeÀ ceQ mJe³eb Deelcee nBt Deejw omteje eyfevog Hejceelcee n~w Fve oes HekéÀeMeceeve eyfevoDgeeW keÀs DeueeJee mecHeCte& yeïéeC[, pe[æ-®elseve meye Yeutee nDgee ne~s ³ener jepe³eeise n~w Fme DeJemLee ceW Deelcee, Hejceelcee eHfelee keÀe mecHeCte& H³eej Deejw MeekfelÌe³eeB Heeves keÀs ³eeis³e nelseer n~w ³en HeeJej neGme mes meeOree keÀvekseMÌeve nw epfememes Deelcee ceW meJe& MeekfelÌe³eeB YejHejt nes peeleer n~Q keÀce#&e$se Hej keÀce& keÀjle-skeÀjles GmeceW pees KeeueeHreve, oe<se, oigeC&ge Dee ieS Le,s Fme DeY³eeme mes Gve meyekeÀe meHeÀe³ee nekseÀj Jen Hevgeë YejHejtlee keÀer emqLeelfe ceW Dee peeleer n~w yeeg× f keÀs Heeme Fme meeelqJekeÀ meKge keÀe mìekeÀ pecee nes peelee nw epfemekeÀs yeue mes Jen ceve keÀes evfekeÀ=<ì Deejw DeuHekeÀeue keÀs meKgeeW keÀer Deejs peeves mes jekseÀ Heeleer n~w Fme HekéÀej Deelcee DeemeekfelÌe³eeW mes cekgelÌe nes mecHeCte& Deep]eeoer keÀe DeveYgeJe keÀjleer n~w ³ener me®®eer Deep]eeoer n~w ö ye.´keÀg. Deelce HekéÀeMe

DeHeveer ef]pevoieer kesÀ Fbpeerefve³ej efmeHe&À DeeHe nQ

He´Mveë DeeHeves yeeyee kesÀ meeLe efkeÀme mecyevOe keÀe yengle megKe Hee³ee nw? GÊejë meYeer mecyevOeeW ceW ceQves meKee mecyevOe keÀe yeæ[e megKe hee³ee nw~ meKee ªhe ceW yeeyee cesje meeLeer yevee nw, Fmemes mee#eer nes keÀjkesÀ heeì& yepeeves ceW yeæ[e menpe nes ie³ee nw~ ceQ DekesÀueer veneR ntB, yeeyee cesje meeLeer nw, Jen DeJ³ekeÌle nes keÀjkesÀ, efvejekeÀej Deewj meekeÀej efceue keÀjkesÀ nj Deelcee keÀes Deheves pewmee efvejekeÀejer, efvee|JekeÀejer, efvejnbkeÀejer yevee jne nw~ FmeceW nce yeeyee keÀes keÀe@heer keÀjles nQ lees yeeyee Yeer KegMe neslee nw~ yenglekeÀeue mes ³eesie kesÀ DevegYeJe mes mce=efle mJeªhe jns nQ efkeÀ ceQ keÀewve ntB, cesje keÀewve nw? S Deelcee, yeer yeeyee, meer DeeF& Sce ®eeFu[, [er [^ecee, F Fìve&ue nQ, SHeÀ HeÌ³et®ej nceejs neLeeW ceW nw~ He´Mveë yeeyee kesÀ meejs %eeve keÀe meej keÌ³ee nw? GÊejë peerJeve-³ee$ee me®®eeF&, Òesce Deewj efJeéeeme mes meHeÀue keÀjes~ nceejs peerJeve keÀes osKe DeewjeW keÀe peerJeve meHeÀue nes~ Deewj kegÀí keÀece veneR keÀjves keÀe nw, Fleveer mesJee keÀjles ngS keÀcee&leerle yevevee nw~ yeeyee kesÀ meejs %eeve keÀe meej Yeer cevceveeYeJe nw~ ogefve³ee ceW jnles ngS Yeer v³eeje jnvee nw~ keÀce& Yeues keÀjes hej mecyevOe Je keÀce& ceW v³eejs jnves keÀe DeY³eeme keÀjes~ keÀF& keÀnles nQ, oeoer DeYeer nce ³en keÀjWies, ies, ies... ³en ies, ies keÀye lekeÀ keÀnles jnWies, DeYeer keÀjes vee~ efkeÀ³ee ngDee efoKeeF& heæ[s vee~ kewÀmes keÀjW, keÌ³ee keÀjW ... ³en MeesYelee 6

veneR nw~ ogefve³ee keÀer YeWì ceW Yee<ee efkeÀleveer ®eWpe nes ieF& nw~ pees Yee<ee yeeyee ves efmeKeeF& nw Gmes nj Yee<ee Jeeues mecePe ie³es nQ, ³en Yeer Jev[j nw~ yeeyee keÀer met#ce Deewj efmecheue yeeleW nQ, lees keÀens keÀes yew"kesÀ efmecheue yeeleeW keÀes DeLee&led jeF& keÀes heneæ[ yevee³eW~ heneæ[ keÀes Yeer jeF& yeveevee, yeeyee ves efmeKee³ee nw~ keÀesF& nQ pees jeF& keÀes heneæ[ yevee osles nQ~ He´Mveë iegCeeW ceW cegK³e iegCe keÀewve-keÀewve mes nQ? GÊejë kewÀmes keÀjW, keÌ³ee keÀjW keÀer yepee³e heeB®e yeeleW ves®egjue ueeFHeÀ ceW neW~ henues nw heefJe$elee, Deiej Leesæ[e Yeer ³eLeeLe& mebkeÀuhe veneR nw lees ®esnje cetBPee ngDee nw~ mebkeÀuhe cesje yeleelee nw, heefJe$elee mes ³eesieyeue efkeÀlevee pecee keÀj jns nQ~ heefJe$elee mes mel³elee Dee@ìescesefìkeÀ peerJeve ceW OeejCe nes peeleer nw~ hejceelcee mel³e nw, heefJe$elee mes efoue yengle meeHeÀ nw lees me®®ee nw~ efHeÀj nw Oew³e&, Leesæ[e Yeer DeOew³e& ngS lees keÌJes½eve G"siee, keÌ³ee keÀªB, kewÀmes keÀªB? keÀneB ieF& heefJe$elee? keÀneB ieF& mel³elee? FmeefueS vee]pegkeÀ veneR yevevee nw~ keÀYeer Yeer Ssmeer HeÀereEueie DeeF&, keÌ³ee keÀªB, kewÀmes keÀªB... celeueye ³en De®íe veneR nw, MeesYelee veneR nw~ osKee ie³ee nw efkeÀ keÀF& yeeyee kesÀ ye®®es nQ, Leesæ[e keÀYeer efkeÀmeer keÀe Deheceeve efkeÀ³ee nw, Jees HeÀereEueie nw FmeefueS ve ceQ efkeÀmeer keÀe Deheceeve keÀªB, ve keÀesF& cesje Deheceeve keÀjs hej keÀesF& ves efkeÀ³ee lees npee& veneR~ heefJe$elee, mel³elee, Oew³e&, efHeÀj nw veceÏlee Deewj ceOegjlee~ ceeve keÀe YetKee veneR, Deheceeve ceW HeÀereEueie veneR Deeleer~ meyemes yeæ[er

cegmekeÀeve Jees ceveesnj ®eeyeer nw pees nj ojJeepes keÀe leeuee Keesue mekeÀleer nw

efomebyej 2015

%eeveece=le met#ce F®íe nw ceeve keÀer~ heefJe$elee, mel³elee, Oew³e& mes mJeceeve ceW jn mekeÀles nQ~ J³eJenej ceW yeæ[eW keÀes efjiee[& osvee, meceeve JeeueeW keÀes efjmheskeÌì osvee ves®egjue nw~ He´Mveë mesJee ceW meHeÀuelee ve nesves keÀe keÀejCe keÌ³ee nw? GÊejë yeeyee keÀnles, efmeHe&À legce Dehevee heg©<eeLe& De®íe keÀjes, Dev³e e]fpeccesJeejer Yeues kegÀí veneR mecYeeuees~ legce Dehevee keÀjes~ cesjs efueS heg©<eeLe& keÀesF& Deewj veneR keÀjsiee~ yeeyee Yeer veneR keÀjsiee~ nce efnccele Deewj efJeéeeme mes keÀjWies, lees yeeyee keÀer ceoo keÀece keÀjleer nw~ Deheveer Ieesì lees veMee ®eæ{s, Ieesìvee Meyo efmeHe&À keÀnves kesÀ efueS veneR nw, DevegYeJe keÀer yeele nw efkeÀ Deheves keÀes osKe, DeewjeW keÀe oMe&ve yevo keÀj, meeJeOeeveer mes hej keÀe eE®eleve yevo keÀjvee pewmes peeot keÀe keÀece nes pee³es~ Fmemes peerJeve ceW yengle heefjJele&ve Dee³esiee~ mJeeE®eleve Deewj hej-eE®eleve ceW efkeÀlevee Devlej nw, pewmes DevOes keÀes DeeBKe efceueer~ mJeeE®eleve, MegYeeE®eleve ceW jnves mes meye keÀece Deehes ner nes peelee nw, FmeceW yengle Meeefvle mes keÀece uesvee neslee nw~ keÀF& peien ceQves osKee nw, veece mesJee nw, eE®eleve hej keÀe nw FmeefueS meHeÀuelee veneR efceueleer~ He´Mveë keÀYeer-keÀYeer KegMeer keÌ³eeW meceeHle nes peeleer nw? GÊejë yeeyee nce ye®®eeW keÀes MeefkeÌle Yeer oslee nw, KegMeer Yeer oslee nw~ henues KegMe jnves keÀer MeefkeÌle oslee nw FmeefueS meoe KegMe~ keÀesF& Yeer Ssmeer Ieæ[er, efceveì veneR nw pees nce KegMe ve neW~ keÀejCe kegÀí nw ner veneR, Deiej keÀejCe Deelee Yeer nw lees osKeves kesÀ efueS efkeÀ ³en keÀneB lekeÀ KegMe nw? keÌ³eeWefkeÀ peye mes yeeyee kesÀ yeves nQ, yeeyee mes KegMeer efceueer nw, leye lees yeeyee kesÀ heeme yew"s nQ~ mesJee keÀjles nQ, KegMeer efceueleer nw~ Deiej ceQ SkeÀ meypeskeÌì ceW Yeer keÀce]peesj ntB lees KegMeer veneR nesieer~ ³eesie keÀce nesiee lees KegMeer veneR nesieer~ pees nceejs efve³ece-ce³ee&oe³eW yeves ngS nQ, GvekesÀ DevegketÀue Deiej veneR ®eueles nQ, kegÀí Yeer efceme efkeÀ³ee nw lees KegMeer veneR nesieer~ Yeues mesJee keÀjWies hej Devoj KegMeer veneR nw~ efomebyej 2015

yeeyee keÀnles nQ, keÀesF& jn ve peeJes FmeefueS mevosMe oes~ meejs efJeée ceW helee ®eue ie³ee nw, ye´ïeekegÀceeefj³eeB keÌ³ee nQ? keÀF³eeW keÀes helee nw %eeve keÌ³ee nw? hejvleg henues pees ueeFìueeFì keÀe DevegYeJe neslee Lee vee, Jees DevegYeJe nes~ Flevee nceejs ³eesie keÀe yeue nes~ pees jeFì keÀece nw Jener keÀjvee nw~ Fleveer lees yegef× nw, efJeJeskeÀ nw pees Leesæ[e jeFì veneR nw Jees cegPes veneR keÀjvee nw~ lees efpemekeÀes Devoj mes ³en hekeÌkeÀe nw efkeÀ pees yeele "erkeÀ veneR nw Jees veneR keÀjveer nw, lees Dee@ìescesefìkeÀ Jees Gmemes ÖeÀer nes peeles nQ, ³en ceQ DevegYeJe mes keÀnleer ntB~ efkeÀmekesÀ oyeeJe ÒeYeeJe ceW Dee keÀjkesÀ keÀesF& ieuele keÀece keÀjles nQ, ³en Yeer cee³ee nw~ efkeÀmeer Yeer keÀejCe mes ieuele keÀece keÀjves mes KegMeer veneR jnsieer, keÀesF& ve keÀesF& ÒekeÀej mes mepee efceuesieer~ ítìsiee veneR, peye lekeÀ efj³eueeFpe veneR efkeÀ³ee, ceeHeÀer veneR ceebieer~ He´Mveë keÌ³ee nceW HeeHe keÀceeX mes ceeHeÀer efceue mekeÀleer nw? GÊejë yeeyee efkeÀlevee De®íe jnceefoue nw, ÖeÀeæKeefoue nw, SkeÀ ner ìeFce ceW keÀnlee nw, ³eeo ceW jnes~ ³eesie ceevee keÀveskeÌMeve mes ceeFì efceue peeleer nw~ ³eeo mes De®eue-De[esue nQ, keÀesF& eE®elee Jee efHeÀkeÀj veneR, ³en Dehevee DeìsvMeve jKevee heæ[lee nw~ yeeyee kesÀ njskeÀ ceneJeekeÌ³e ceW yeæ[e DeLe& mecee³ee ngDee nw~ ³eeo ceW jnes lees efJekeÀce& efJeveeMe neWies~ DeYeer yeeyee keÀe yeveves kesÀ yeeo efJekeÀcee&peerle yevees, keÀesF& Yetue keÀjkesÀ efHeÀj mes efJekeÀce& veneR keÀjes~ efHeÀj Yeer yeeyee keÀnlee nw, Deiej Yetue keÀer nes lees yeeyee keÀes me®e-me®e yeleeDees~ yeeyee ceeHeÀ keÀjves ceW yengle nesefMe³eej nw~ Deiej ceQ me®®eer efoue mes yeele ve keÀªB, efj³eueeFpe ve keÀªB lees mepee³eW Yeer oslee nw~ FmeefueS keÀce& ceW meeJeOeeve jnvee nw~ yeeyee SkeÀ ner ìeFce leerve keÀece keÀjlee nw, SkeÀ lees efJekeÀce& efJeveeMe keÀjlee nw, otmeje ceeHeÀ Yeer keÀjlee nw efHeÀj Þesÿ keÀce& keÀjves keÀer MeefkeÌle yengle oslee nw, Fve leerveeW yeeleeW keÀe cegPes lees yengle De®íe DevegYeJe nw~ 

DeeHekeÀer SkeÀ keÀcepeesjer DeveskeÀ efJeMes<eleeDeeW keÀes meceeHle keÀj osleer nw

DeueewefkeÀkeÀ oewuele, pees efMeJeyeeyee mes efceueer ye´ïeekegÀceej Oece&oeme, ogiee&Hegj (HeeqM®ece yebieeue)

ceQ kesÀvêer³e efjpeJe& Hegefueme yeue ceW keÀe³e&jle ntB~ cesje DeueewefkeÀkeÀ pevce 04-05-2012 ceW ngDee~ meved 2006 ceW cesje efJeYeeieer³e keÀe³e& kesÀ mebyebOe ceW ®eboKegjer (íÊeermeieæ{) peevee ngDee~ JeneB Hej ye´ïeekegÀceejer mesJeekesÀvê Üeje ueieeF& ieF& ef®e$e He´oMe&veer ceW cegPes me=eq<ì ®eke´À keÀe %eeve megveves leLee mecePeves keÀe megDeJemej efceuee~ Yeei³eefJeOeelee yeeyee ves yeerpeªHeer %eeve-cev$e Gmeer mece³e ner ye®®es kesÀ Ëo³e ceW ieeæ[ efo³ee~ ueieYeie ín meeue yeeo yeeyee ves ogyeeje ye®®es keÀe neLe DeHeves neLeeW ceW efue³ee Deewj efoMeenerve keÀes ve³eer efoMee He´oeve keÀer~ mees®elee ntB, Fme Heeflele Deewj Ye´<ì ogefve³ee ceW Deiej keÀesF& me®®ee meeLeer, He´sceer, meleieg©, peerJevecegefkeÌleoelee, Yeei³eefJeOeelee nw lees Jen nw meye DeelceeDeeW keÀe efHelee Hejceelcee (efvejekeÀej) efMeJeyeeyee~ Gvemes efceuekeÀj keÀewæ[erlegu³e peerJeve nerjslegu³e yeve ie³ee~ efMeJeyeeyee keÀer ¢eq<ì HeekeÀj cegPes Deewj cesjer ³egieue keÀes KegefMe³eeW keÀe Heeje ®eæ{ ie³ee~ nce oesveeW yengle ner meewYeei³eMeeueer nQ pees efMeJeyeeyee ves efJekeÀejeW (cee³ee) mes cegefkeÌle efoueekeÀj HeÀefjMlee mJeªHe yevee³ee nw~ ueewefkeÀkeÀ Heg$e meefnle Hetje HeefjJeej efMeJeyeeyee kesÀ HeefjJeej ceW Meeefceue nes ie³ee nw~ %eeve ªHeer ieeæ[er keÀes yeeyee Üeje ieefle efceueer lees DevegYeJe ngDee efkeÀ ye®®es Yeues ner keÀu³eeCekeÀejer yeeHe keÀes Yetue peeles nQ Hejvleg DeHeves ye®®eeW keÀes yeeyee keÀYeer veneR Yetueles~ Jen yeeHe pees þnje, meoe DeHeveer ¢eq<ì kesÀ meeceves jKekeÀj Heeuevee osles jnles nQ~ meceevelee ueewefkeÀkeÀ Deewj DeueewefkeÀkeÀ ceW ueewefkeÀkeÀ peerJeve ceW ceelee-efHelee DeHeves ye®®es kesÀ efueS Fmeer ef®evleve ceW jnles nQ efkeÀ ³en kewÀmes mJemLe jns, MeejerefjkeÀ, ceeveefmekeÀ efJekeÀeme kewÀmes nes, efkeÀmeer He´keÀej keÀer yeerceejer Fmes ve ueies, G®®e efMe#ee leLee De®ís mebmkeÀej efceueW~ Yeespeve Kego keÀce KeekeÀj ye®®es keÀes YejHesì efKeueeles nQ~ FmekeÀe DeeYeeme Yeer ye®®es keÀes veneR nesves osles efkeÀ Jes YetKes nQ~ ye®®es keÀes efmejoo&, 8

yegKeej ³ee efkeÀmeer Yeer He´keÀej keÀer ceecetueer ®eesì ueieves Hej Ssmee cenmetme keÀjles nQ ceevees Kego kesÀ He´eCe efvekeÀue jns nQ~ nj cegeqMkeÀue keÀe meecevee keÀjles ngS SkeÀ-SkeÀ Hewmee DeHeves ye®®es kesÀ efueS peesæ[les nQ leeefkeÀ ye®®es keÀes Oeve keÀer keÀceer ve nes~ þerkeÀ Fmeer He´keÀej, HeejueewefkeÀkeÀ efHelee Yeer DeHeves ye®®es (Deelcee) keÀes ¢eq<ì kesÀ Iesjs (ue#ceCe jsKee) ceW jKekeÀj megKe, Meeeqvle, He´sce osles nQ Deewj %eeve ªHeer FvpeskeÌMeve ueieekeÀj HeefJe$e leve, HeefJe$e ceve keÀe DeefOekeÀejer yeveeles nQ~ nj jespe mJeemL³eJeOe&keÀ ìe@efvekeÀ (cegjueer) efHeueekeÀj 21 pevceeW kesÀ efueS efvejesieer yevee osles nQ~ Ssmes nQ nceejs meewoeiej yeeyee, pees ye®®eeW kesÀ meYeer ogKeeW keÀe yeesPe DeHeves Thej ues uesles nQ~ Ssmes oelee yeeyee mes meewoe keÀj uesvee ner mece³e keÀer HegkeÀej nw~ cegPes yeeyee mes pees DeueewefkeÀkeÀ oewuele efceueer nw GmekeÀe JeCe&ve keÀj jne nBt~ ¢eq<ì ªHeer oewuele Henueer oewuele kesÀ ªHe ceW yeeyee mes ¢eq<ì efceueer efpememes Deleereqvê³e megKe-Meebefle keÀe DevegYeJe ngDee~ efpemekesÀ Thej Hejce Deelcee keÀer ¢eq<ì nw Gmes Deewj kegÀí Heeves keÀer DeeJeM³ekeÀlee veneR nw~ GvekeÀer ¢eq<ì cesW Jen leekeÀle nw efpememes ceveg<³e osJe meceeve yeve mekeÀlee nw~ MeefkeÌle ªHeer oewuele otmejer oewuele MeefkeÌle kesÀ ªHe ceW efceueer~ MeejerefjkeÀ MeefkeÌle mes keÀneR DeefOekeÀ yeæ[er nw Deelcee keÀer MeefkeÌle, pees HejceefHelee Hejceelcee mes efceueleer nw leLee meoe meeLeer yevekeÀj meeLe jnleer nw~ FveceW meceeves keÀer MeefkeÌle, mecesìves keÀer MeefkeÌle, HejKeves keÀer MeefkeÌle, meecevee keÀjves keÀer MeefkeÌle, men³eesie MeefkeÌle leLee efveCe&³e keÀjves keÀer MeefkeÌle Meeefceue nQ~ efpemekesÀ Heeme ³es MeefkeÌle³eeB neW Yeuee Jen keÀce]peesj kewÀmes nes mekeÀlee nw? HeefjeqmLeefle efkeÀleveer Yeer efJeHejerle nes, MeefkeÌle³eeW Üeje Gmes Deemeeveer mes DevegketÀue yevee³ee pee mekeÀlee nw~

ogefve³ee Hej peerle neefmeue keÀjves mes Henues DeHeves ceve Hej peerle Heevee peªjer nw

efomebyej 2015

%eeveece=le HeefJe$elee ªHeer oewuele HeefJe$e leve, HeefJe$e ceve meesves-®eeBoer, nerjs pewmeer keÀerceleer OeelegDeeW mes keÀneR DeefOekeÀ cetu³eJeeve oewuele nw~ HeefJe$elee Hejceelcee mes efceueves keÀer Henueer meeræ{er nw~ FmekeÀer ceoo mes jepe³eesie Üeje jepeefmebnemeve He´eHle neslee nw~ HeefJe$elee kesÀ Deeies HeeHe (cee³ee) Iegìves ìskeÀ osles nQ~ HeefJe$elee ner mel³elee nw, HeefJe$e keÀer ner Hetpee nesleer nw~ Hejceelcee keÀes meeLeer yeveeves mes DeHeefJe$elee (cee³ee) otj ®eueer peeleer nw Deewj HeeJeve yeveves keÀe Üej Kegue peelee nw~ He´sce ªHeer oewuele He´sce pevce lees ueslee nw ceiej cejlee veneR~ Jen Decej, DeefJeveeMeer nw~ {eF& De#ej ``He´sce'' ceW cecelee, ceOegjlee Deewj DeHeveeHeve mecee³ee ngDee nw~ He´sce neslee keÌ³ee nw, Jen efMeJeyeeyee mes ner peevee~ He´sce, meerceenerve nw~ He´sce-jme mes ner Deelcee keÀer H³eeme yegPeleer nw~ He´sce kesÀ Deeies ke´ÀesOe keÀer oerJeej leLee HelLej Yeer efHeIeue peelee nw~ ye®®es kesÀ He´efle yeeyee keÀe Demeerce He´sce osKekeÀj KegMeer kesÀ ceesleer oesveeW ve³eveeW mes Pejves ueieles nQ, otmejer lejHeÀ meewYeei³eMeeueer nesves keÀe Yeer ieJe& neslee nw efkeÀ nceW Hejceelcee kesÀ He´sce keÀer oewuele efceueer~ %eeve ªHeer oewuele eMfeJeyeeyee ves cePges %eeve-ieibee ceW mveeve keÀjJee³ee, %eeve-Decel=e eHfeuee³ee leLee %eeve keÀer DecejkeÀLee mevgeekeÀj cel=³eugeekseÀ mes DecejueekseÀ ceW peeves keÀe HeLe eofKee³ee~ Deeeof, ceO³e, Devle keÀe %eeve mevgeekeÀj mee=<qì®ekeÀ´ keÀe jepe mecePee³ee~ ceelseer Hee´Hle keÀjves keÀs eufeS pemwes meeiej keÀs leues [ygekeÀer ueieeveer He[æleer n,w þekreÀ Jemwes ner %eeve-meeiej ceW [ygekeÀer ueiee³es eyfevee %eeve Hee´Hle veneR nes mekeÀlee~ Oev³e yeeyee lejse %eeve, Heelfele yeve peelee nw lejss %eeve mes ceneve~  efomebyej 2015

efJe®eejeW keÀe letHeÀeve ngDee Meeble ye´ïeekegÀceej [e@.ceunej osMeHeeb[s, Sce.Sme.ves$e efJeMes<e%e, ceeuesieebJe

ceeFv[-yee@[er cesef[efmeve keÀe@vHe´sÀvme kesÀ efveefceÊe Henueer yeej cesje Deeyet HeJe&le (%eeve mejesJej) peevee ngDee~ F&MJejer³e %eeve ceW Deeves mes HetJe& peye Yeer keÀesF& keÀe³e& keÀjlee Lee lees cegPes otmejs-otmejs efJe®eej Deeles jnles Les~ ye®eHeve ceW peye mketÀue peelee Lee lees jemles ceW DeHeves DeeHe mes ner yeeleW keÀjlee Lee efkeÀ cegPes yengle yeæ[e Deeoceer yevevee nw, cesjer Fleveer Kesleer nesieer, Fleves keÀejKeeves neWies Deeefo-Deeefo~ peye [e@keÌìj yevee lees jesefie³eeW keÀes ®eskeÀ keÀjles mece³e ceve ceW efJe®eej Deeles Les efkeÀ ceQ Mes³ej ceekexÀì ceW efveJesMe keÀªB, keÀesF& HewÀkeÌìjer KeesuetB ³ee ne@eqmHeìue keÀer Deewj MeeKeeSB KeesuetB~ keÀnves keÀe DeeMe³e nw efkeÀ ceQ ncesMee efJe®eejeW ceW [tyee ngDee jnlee Lee~ pewmes ner ceQ %eevemejesJej HengB®ee, keÀej ceW mes SkeÀ HeeBJe Gme Yetefce Hej jKee, efJe®eejeW keÀe letHeÀeve Meeble nes ie³ee~ peeves mes HetJe& ceQ ³en mees®ekeÀj ie³ee Lee efkeÀ efove ceW ®eej yeej HeÀesve keÀjkesÀ ne@eqmHeìue kesÀ efvecee&Ce keÀe³e& kesÀ yeejs ceW Hetílee jntBiee Deewj GvnW ceeie&oMe&ve oslee jntBiee Hejvleg Hetjs meccesueve kesÀ oewjeve ceQves SkeÀ Yeer HeÀesve veneR efkeÀ³ee Deewj vee ner GmekesÀ yeejs ceW ceve ceW keÀesF& efJe®eej Dee³es~ HengB®eves kesÀ Deieues efove meJesjs 3.30 yepes GþkeÀj mveeve Deeefo keÀj keÌueeme keÀjves HengB®ee, LekeÀeve cenmetme nesves ueieer lees keÌueeme mes ceQ JeeHeme keÀcejs Hej Dee³ee Deewj mees®ee efkeÀ Leesæ[e-mee uesìlee ntB~ pewmes ner Heuebie Hej uesìe, ceesyeeFue keÀer Ievìer yepeer~ keÀe@ue megveves kesÀ efueS Gþe, osKee lees keÀesF& efceme keÀe@ue veneR~ ceQves ceeuesieeBJe HeÀesve keÀjkesÀ DeHeveer ³egieue mes Hetíe, keÌ³ee DeeHeves cegPes HeÀesve efkeÀ³ee Lee? GvneWves keÀne, DeeHe Fleveer De®íer peien ie³es nes, Yeuee ceQ keÌ³eeW DeeHekeÀes HejsMeeve keÀªB? Iej mes HeÀesve veneR, keÀneR Deewj mes Yeer HeÀesve veneR, HeÀesve keÀer Ievìer lees ceQves megveer~ ceQ mees®e ceW Heæ[ ie³ee, Ssmee keÌ³eeW ngDee? efHeÀj mebkeÀuHe Dee³ee efkeÀ Mee³eo YeieJeeve cegPes keÀn jns nQ, peeDees, peekeÀj keÌueeme keÀjes Deewj ceQ legjvle keÌueeme keÀjves ®euee ie³ee~ Gmeer jele meesves mes HetJe& SkeÀ efce$e, pees Fme meccesueve ceW Dee³es Les, keÀnves ueies, DeeHekesÀ Keje&ìeW keÀer DeeJeepe yengle p³eeoe nw, nceejer veeRo ceW efJeIve Heæ[e~ leye ceQ YeieJeeve mes yeeleW keÀjves ueiee, `ns YeieJeeve! nce 700 efkeÀ.ceer.otjer mes Dee³es nQ, cesjer Jepen mes FvekeÀer veeRo Kejeye nes jner nw, DeeHe cesjer ³es lekeÀueerHeÀ ®eej efove kesÀ efueS yebo keÀj osvee......~' meJesjs Gþles ner meYeer ves cegPes keÀne, Deepe lees DeeHekesÀ Keje&ìeW keÀer peje-meer Yeer DeeJeepe veneR Dee³eer~ ceQ mecePe ie³ee, YeieJeeve ves MegYeYeeJevee kesÀ mebkeÀuHe keÀes Hetje efkeÀ³ee~ He´Yeg mes cele keÀnes, mecem³ee efJekeÀì nw, mecem³ee mes keÀn oes, He´Yeg cesjs efvekeÀì nw 9

De®íe keÀjW, De®íe Hee³eW ye´ïeekegÀceej [e@.Jeerjsvê efmebn ³eeoJe, FìeJee

Ssmes yengle-mes ueesie nQ efpevnW De®ís keÀceeX kesÀ yeoues

efyeieæ[ peeSiee Deieues pevceeW keÀe ®eke´À SkeÀ Ieìvee yeleelee ntB DeeHekeÀes~ cesjs Iej meHeÀeF& keÀjves De®íe HeÀue efceueves Deewj yegjs keÀceeX kesÀ yeoues yegje HeÀue efceueves Jeeueer yeele Hej mebosn nw~ nes mekeÀlee nw, GvneWves mJe³eb De®ís Jeeueer SkeÀ iejerye ceefnuee DeHeves De®ís keÀce& keÀes veneR íesæ[leer keÀece keÀjkesÀ yegje HeÀue Heeves keÀe DevegYeJe efkeÀ³ee nes ³ee De®ís Leer~ Gmes iejeryeer cebpetj Leer uesefkeÀve ieuele keÀece veneR~ SkeÀ efove keÀece keÀjves JeeueeW keÀes yegje HeÀue Heeles osKee nes~ mebmeej ceW Ssmes yeeLeªce ceW Gmes cesjer meesves keÀer Debietþer efceueer, Gmes OeeskeÀj Yeer ueesie nQ efpevnW Gcceero ve nesles Yeer De®íe HeÀue efceuee~ JeeHeme keÀj ieF&~ ceQves Gmemes Hetíe, keÌ³ee legcnW Helee nw ³en DeeF³es nce keÀce&HeÀue keÀer mHe<ìlee kesÀ efueS SkeÀ GoenjCe ueW ö DeBietþer efkeÀleves keÀer nesieer? Gmeves keÀne, oece lees veneR Helee meenye uesefkeÀve yengle cenbieer nesieer, meesvee Deewj nerje lees cenbies HeeHe keÀe Ieæ[e Yej ie³ee ceeve ueerefpeS, nceeje peerJeve SkeÀ `³et' DeekeÀej keÀer veueer ner nesles nQ~ ceQves Hetíe, legce Fmes ®egHe®eeHe DeHeves Heeme jKe Yeer lees keÀer lejn nw~ pevce uesles mece³e FmekesÀ DeeOes efnmmes ceW De®íeF& mekeÀleer Leer, legcnejs ceve ceW Ssmee keÌ³ee Dee³ee pees JeeHeme keÀj Yejer Leer Deewj DeeOes ceW yegjeF&~ nce Fmes DeeOee HegC³e Deewj DeeOee oer~ Gmeves oesveeW keÀeveeW keÀes neLe ueiee³ee Deewj keÀne, meenye, HeeHe Yeer keÀn mekeÀles nQ~ HeeHe-HegC³e kesÀ ®ekeÌkeÀj ceW veneR peevee efHeíues pevce keÀer ieueefle³eeW kesÀ keÀejCe Fme pevce ceW iejeryeer osKe ®eenW lees nce Fmes DeeOee mekeÀejelcekeÀ Deewj DeeOee vekeÀejelcekeÀ jner ntB~ DeYeer Yeer veneR ®esleer lees Deieues pevceeW keÀe ®eke´À efyeieæ[ Yeer keÀn mekeÀles nQ~ nce peye keÀesF& De®íe keÀece keÀjles nQ, lees pee³esiee~ Gme ceefnuee keÀes ceQves ceve-ner-ceve He´Ceece efkeÀ³ee~ {eue efue³ee Kego keÀes yeoueeJe kesÀ Devegmeej Fme ìîetye kesÀ De®íeF& Jeeues DeeOes efnmmes ceW De®íeF& peeleer nw kegÀí efoveeW yeeo Gmeves cegPes keÀne, cesjer yesìer omeJeeR ceW Deewj otmejer lejHeÀ mes Gleveer ner yegjeF& yeenj efvekeÀueleer nw keÌ³eeWefkeÀ ìîetye Hetjer lejn Yejer ngF& nw~ Deiej nceves efkeÀmeer keÀe Heæ{leer nw, DeeHe Gmes ieeF[ keÀj oW leeefkeÀ Jen neF& mketÀue Heeme yegje keÀj efo³ee lees ìîetye kesÀ yegjeF& Jeeues efnmmes ceW yegjeF& Iegmeer nes pee³es~ ceQves Gmes SkeÀ efMe#ekeÀ kesÀ Heeme Yespe efo³ee~ ueæ[keÀer Deewj otmejer lejHeÀ mes Gleveer ner De®íeF& yeenj efvekeÀue ieF&~ He´Lece ÞesCeer ceW Heeme nes ieF&~ efHeÀj ueKeveT ceW SkeÀ ªmeer ³eefo ueieeleej yegje ner yegje keÀjles peeles nQ lees ìîetye ceW DeefOekeÀ DeO³e³eve mebmLeeve keÀer yenve mes GmekeÀe Heefj®e³e keÀje efo³ee~ yegjeF& Devoj peeleer jnleer nw Deewj De®íeF& yeenj efvekeÀueleer ueæ[keÀer ves ªmeer Yee<ee ceW Heæ{eF& Megª keÀj oer~ Gmes meesefJe³ele jnleer nw~ nce efjMJele uesles jnles nQ, ®eesjer keÀjles jnles nQ, mebIe keÀer Deesj mes SkeÀ mkeÀe@uejefMeHe efceuee~ ueæ[keÀer ves keÀYeer ke´ÀesOe keÀjles jnles nQ, yegje mees®eles, yeesueles nQ Deewj SkeÀ efove ì^sve lekeÀ veneR osKeer Leer~ SkeÀ Meece Jen SkeÌmeHe´sme ì^sve mes meejer De®íeF& ìîetye mes efvekeÀue peeleer nw~ FmekesÀ yeeo Gme veueer efouueer DeeF& Deewj SjesHuesve Üeje ceemkeÀes HengB®eer~ Yeejle mes mes kesÀJeue yegje ner yegje efvekeÀuelee nw~ efpeme efove meejer De®íeF& yengle ueesie Heæ{eF& kesÀ efueS JeneB ie³es Les Hej JeeHeme ®eues Dee³es efvekeÀue peeleer nw Gme efove nce ®eens efkeÀleves ner SsMees Deejece mes uesefkeÀve Gmeves yeoueles ngS mece³e Deewj mLeeve kesÀ meeLe Kego keÀes jnles neW, yes®ewve Deewj efJe®eefuele jnWies~ yeæ[s yegpegie& Fmeer keÀes lees {eue efue³ee~ Deepe Jen ceemkeÀes ceW yengle yeæ[e J³eeHeej mecetn mecYeeue jner nw~ (Mes<e..He=<þ 16 Hej) keÀnles Les efkeÀ HeeHe keÀe Ieæ[e Yej ie³ee~ 10

mener JekeÌle Hej efHe³es ie³es keÀæ[Jes Ietbì DekeÌmej ef]pevoieer ceerþer keÀj efo³ee keÀjles nQ

efomebyej 2015

F&MJejer³e keÀejesyeej ceW DeeoMe& J³eJemLee mebHevve keÀjves keÀer ]peªjle ö 25 ye´ïeekegÀceej jcesMe, cegbyeF& (ieeceosJeer)

yee yee keÀe SkeÀ ieerle nw - meodiegCe DeJeiegCe kesÀ keÀejCe keÀesF& nerje nw keÀesF& HelLej nw...~ Fme ieerle ceW keÀefJe ves yengle De®íer yeele yeleeF& nw efkeÀ iegCeeW kesÀ Üeje ner J³eefkeÌle keÀe J³eefkeÌlelJe efveKejlee nw, ®ecekeÀlee nw Deewj Jener nerje yevelee nw~ HelLej lees HelLej ner nw efpemekeÀes efkeÀlevee Yeer efIemees, OegueeF& keÀjes ceiej Jen lees HelLej ner jnlee nw~ ceQves Deepe FmeefueS Fme ieerle keÀes ³eeo efkeÀ³ee keÌ³eeWefkeÀ ceQves DeYeer lekeÀ Master of Divine Administration kesÀ yeejs ceW 24 uesKeeW keÀer uesKeceeuee efueKeer nw DeLee&led nce meyekeÀes yeeyee 24 kewÀjsì keÀe Meg× meesves pewmee meJe& iegCe Je MeefkeÌle³eeW mes mebHetCe& yeveeles nQ leYeer nce mele³egieer owJeer ogefve³ee ceW Dee mekeWÀies~ Fme uesKe kesÀ meeLe Fme uesKeceeuee keÀes meceeHle keÀjlee ntB~ cesjs peerJeve kesÀ oes He´Mve meej ªHe ceW DeeHekesÀ meeceves jKetBiee~ Fve oesveeW He´MveeW keÀer background Yeer ceQ efueKe jne ntB leeefkeÀ ³en yeele meyekeÀes mecePe ceW Dee³es~ peye ceQ 12-13 Je<e& keÀe Lee leye ceQves cegcyeF& kesÀ Indian Merchant Chamber Üeje Dee³eesefpele Book Keeping and Accountancy keÀer Hejer#ee oer Leer efpemeceW cegPes 100 ceW mes 96 ³ee 99 DebkeÀ HeéHle ngS Les~ Gme Hejer#ee ceW cesje Henuee vebyej Dee³ee Lee~ cesjs efjpeuì keÀes osKekeÀj cesjs ueewefkeÀkeÀ efHeleepeer ves keÀne efkeÀ jcesMe legcnW lees ®eeì&[& SkeÀeGvìsvì (CA) yevevee ®eeefnS~ yeeo ceW ceQ peye meeæ{s Hevên meeue keÀe Lee leye cesjs ueewefkeÀkeÀ efHelee peer ves Mejerj íesæ[ efo³ee~ Hejbleg GvekeÀer F®íe pees cesjs Heéfle Leer Gmes HetCe& keÀjves nsleg ceQves 1954 ceW yeer.keÀe@ce. Heeme efkeÀ³ee~ leye cesjs meeceves He´Mve Lee efkeÀ ceQ meer.S. keÀer Heæ{eF& keÀneB mes keÀªB keÌ³eeWefkeÀ 1954 ceW Yeejle kesÀ oes efJeÐeeefLe&³eeW ves FbiuewC[ mes meer.S. keÀer Hejer#ee ceW Henuee Je otmeje vebyej HeéHle efkeÀ³ee Lee~ ceQves Yeer mees®ee efkeÀ ceQ Yeer uevove peekeÀj 3 meeue keÀer

efomebyej 2015

meer.S. keÀer Heæ{eF& keÀªB Deewj Henues ³ee otmejs vebyej mes Hejer#ee Heeme keÀªB~ ceQves DeHeveer ceeleepeer keÀes keÀne efkeÀ ceQ meer.S. Heæ{ves uevove peevee ®eenlee ntB lees keÌ³ee ceQ JeneB peeTB? cesjer ceeleepeer ves keÀne efkeÀ ceQ lees Fleveer Heæ{er-efueKeer veneR ntB, legce DeHeves ceecee mes Hetíes~ leye efHeÀj ceQves DeHeves ceeceepeer mes Hetíe lees ceeceepeer ves keÀne efkeÀ ceQ lees kesÀefcekeÀue Fbefpeefve³ej ntB, cegPes FmekesÀ yeejs ceW kegÀí Helee veneR nw Hejbleg cesjs SkeÀ oesmle nQ, ceQ legcnW GvekesÀ Heeme ues ®euetBiee, Jes legcnW yelee³eWies~ GvekesÀ efce$e Gme mece³e cegcyeF& kesÀ SkeÀ yengle veeceerie´eceer mee@efueefmeìj Les~ ceeceepeer ves cegPes Gvemes efceueJee³ee~ GvneWves cegPemes kesÀJeue leerve He´Mve Hetís Deewj Gve He´MveeW mes ner cesjs peerJeve keÀe HewÀmeuee nes ie³ee~ Henuee He´Mve Lee efkeÀ DeeHe meer.S. neskeÀj keÌ³ee keÀjWies – veewkeÀjer ³ee JekeÀeuele? ceQves GÊej efo³ee, JekeÀeuele keÀªBiee~ otmeje He´Mve Lee, JekeÀeuele keÀneB keÀjveer nw, Yeejle ceW ³ee efJeosMe ceW? ceQves GÊej efo³ee, Yeejle ceW~ efHeÀj leermeje He´Mve Hetíe efkeÀ Deiej JekeÀeuele Yeejle ceW keÀjveer nw lees uevove keÀer keÀevetve keÀer Heæ{eF& Heæ{ves keÀe keÌ³ee celeueye nw? Yeejle kesÀ keÀevetveeW keÀer Heæ{eF& keÀjes DeLee&led Yeejle ceW ner meer.S. keÀer Heæ{eF& keÀjes~ Fme He´keÀej cegPes Gme mee@efueefmeìj mes ceeie&oMe&ve efceuee~ ceQ Deepe Yeer GvekeÀes Oev³eJeeo keÀjlee n@Bt efkeÀ GvneWves cegPes mece³e Hej mener ceeie&oMe&ve efo³ee, veneR lees Deepe cesje peerJeve keÌ³ee neslee, ³en ceQ veneR peevelee~ ceQ Yeejle ceW Lee FmeefueS yeeyee kesÀ ³e%e mes cesje mecHeke&À ngDee~ cesjs efvecev$eCe Hej H³eejs yeeyee SJeb ceelesMJejer peer cegcyeF& ceW HeOeejs Deewj Gmeer mes cesjs DeeO³eeeflcekeÀ peerJeve keÀer MegªDeele ngF&~ Fme He´keÀej Fme SkeÀ He´Mve ves cesjs peerJeve keÀe HewÀmeuee efkeÀ³ee~ otmeje He´Mve Fmemes Yeer p³eeoe ienje nw~ meved 1969 ceW H³eejs ye´ïee yeeyee Üeje cegPes Jeu[& efjv³egDeue efmHe´®³egDeue ì^mì

efveeqM®evlelee Deewj menveMeeruelee keÀe³e&#ecelee keÀes yeæ{e osleer nQ

%eeveece=le keÀe cewvesefpebie ì^mìer yevee³ee ie³ee DeLee&led ³en efpeccesoejer cegPes HejKeves keÀer MeefkeÌle leLee efveCe&³e MeefkeÌle keÀe GHe³eesie keÀj leLee oer ieF&~ ì^mì keÀe cegK³e keÀece cekeÀeve Kejerovee Deewj mesJeeDeeW DeHeves DevegYeJeeW kesÀ DeeOeej Hej ner yeæ[s yeves~ FmeefueS oeoerpeer keÀes yeæ{eves ceW oeoer He´keÀeMeceefCe peer keÀes ceoo keÀjvee Lee~ ves cegPemes Hetíe efkeÀ DeeHe yeæ[s keÀye yeveWies? DeeHe keÀye lekeÀ meyekeÀes Oeerjs-Oeerjs ceeuetce Heæ[lee ie³ee Deewj cesjs Heeme meYeer cegPemes Hetíles jnWies? Deeies peekeÀj ³e%e keÀe keÀejesyeej yengle yenve-YeeF³eeW kesÀ He$e Deeves ueies~ ceQ meYeer kesÀ keÀeiepe, HeÀesve yeæ{ves Jeeuee nw leye DeeHekeÀes ncemes yeele®eerle keÀjkesÀ He´MveeW kesÀ Deeefo keÀer efuemì SJeb veesì yeveekeÀj jKelee Lee Deewj efHeÀj 15- GÊej Hetíves keÀe mece³e veneR efceuesiee Deleë DeeHe DeYeer yeæ[s 20 efove kesÀ yeeo peye Yeer oeoer He´keÀeMeceefCe peer mece³e osles Les yevees~ leye ceQ GvekesÀ meeLe yewþkeÀj Gme efuemì kesÀ HećeeCe pees Yeer He´Mve yeeo ceW ceQves oeoerpeer keÀer Fme yeele Hej efJe®eej efkeÀ³ee leye nesles Les, oeoer peer mes Hetílee Lee Deewj Gvemes ceeie&oMe&ve ueslee mecePe ceW Dee³ee efkeÀ yeæ[e yevevee ceemeer keÀe Iej veneR nw~ yeæ[e Lee Deewj Gme Devegmeej efHeÀj meYeer keÀes GÊej oslee Lee~ Ssmes 5- yeveves kesÀ efueS cesnvele Je Heg©<eeLe& keÀjvee Heæ[siee~ keÀesF& Yeer 7 Je<e& yeerle ie³es~ SkeÀ efove peye ceQ Ssmes ner oeoerpeer mes He´MveeW kesÀ Dee³eg, Oeve, MeejerefjkeÀ MeefkeÌle mes yeæ[e veneRr yeve mekeÀlee~ Hejbleg GÊej efueKeJee jne Lee lees oeoerpeer ves cegPemes Hetíe efkeÀ jcesMe peye DeeHe DeHeves DevegYeJe mes Deewj J³eJeneefjkeÀlee mes Dev³e keÀes peer, DeeHe cegPemes He´Mve keÌ³eeW Hetíles nes? yeeyee ves DeeHekeÀes ceeie&oMe&ve oWies leYeer yeæ[s yeveWies~ ceQves osKee efkeÀ cesjs keÀF& meeLeer [e³ejskeÌì efpeccesoejer oer nw lees DeeHe mJe³eb efveCe&³e keÌ³eeW veneR cee$e keÌueke&À yevekeÀj ner jn ie³es, Gmeer ceW GvekeÀe peerJeve yeerle uesles? ceQves peJeeye efo³ee efkeÀ oeoerpeer, DeeHe nceejs yeæ[s nQ Deleë ie³ee~ ueewefkeÀkeÀ ceW Yeer yeæ[e yevevee Heæ[lee nw~ GoenjCeeLe& pewmes DeeHe pees Yeer efveCe&³e oWies Jes mener ner neWies Deewj GmeceW cesjer Yeer keÀv³ee nesleer nw, efJeJeen kesÀ HeM®eeled Jen Helveer, ceelee, meeme megj#ee (safety) nesieer~ oeoerpeer ves cegPemes meerOee ner Hetí Deewj efHeÀj oeoer-veeveer yeveleer nw~ Fme He´keÀej ke´ÀceMeë GmekeÀe efue³ee, (pees Fme uesKe keÀe DeeOeej nw) jcesMe peer, DeeHe yeæ[s yeæ[e yeveves keÀe keÀejesyeej neslee nw~ keÀF& FmeceW mecHetCe& meHeÀue keÀye yeveesies? SkeÀ #eCe lees ceQ mleyOe nes ie³ee Hejbleg efHeÀj ceQves nesles nQ Deewj Fme keÀejCe mes GvekeÀe Iej jecejep³e DeLee&led mJeie& keÀne efkeÀ oeoerpeer DeeHe lees yeæ[s nQ ner~ yeeyee ves DeeHekeÀes neslee nw Deewj keÀF& Gmes J³eJeefmLele ªHe mes veneR efveYee Heeles efveefceÊe yevee³ee nw lees nceeje Yeer HeÀpe& nw efkeÀ nce DeeHekesÀ FmeefueS GvekesÀ Iej ceW DeMeebefle, mecem³ee³eW meoe ner jnleer nQ~ ceeie&oMe&ve ceW keÀe³e& keÀjW~ oeoerpeer ves cegPes yelee³ee efkeÀ Jes kewÀmes yeæ[s yeveves keÀer SkeÀ keÀuee nw Deewj Fme keÀuee mes mecHevve yeveves yeæ[s yeves~ oeoer peer ves keÀne efkeÀ ye´ïee yeeyee keÀer yeele Deueie Leer kesÀ efueS Fme uesKeceeuee ceW ceQves 24 uesKe efueKes leeefkeÀ efkeÀ GvekesÀ meeLe efMeJeyeeyee Les Hejbleg ceelesMJejer peer Deewj nce mebiece³egieer Deewj mele³egieer keÀejesyeej kesÀ efueS nce yeæ[s yevekeÀj meYeer yenveW DeHeveer cesnvele Deewj Heg©<eeLe& mes yeæ[s yeves~ uee³ekeÀ yeve mekeWÀ~ mebiece³egie kesÀ Heg©<eeLe& mes ner mele³egie ceW Yeer ceelesMJejer peer cegcyeF& mes efmebOe ceW DeeF& Deewj JeneB Hej kegbÀoveceue nce Þes<þ Heo HeéHle keÀjles nQ pewmes meeOeejCe He´pee, meentkeÀej neF&mketÀue ceW Heæ{ jner Leer leye GvnW yeeyee efceues Deewj efHeÀj He´pee, jepee, cenejepee Deewj efHeÀj efJeMJe cenejepee DeeefoGvneWves yengle Heg©<eeLe& efkeÀ³ee Deewj Fleveer keÀce Gce´ ceW Jes meyekeÀer Deeefo~ otmejs MeyoeW ceW keÀnWs lees 9 ueeKe ceW mes ®egvekeÀj 16108 ceelesMJejer yeveeR~ oeoerpeer ves DeHevee DevegYeJe yelee³ee efkeÀ Jes Yeer keÀer ceeuee ceW Dee³eWies, 16108 keÀer ceeuee ceW mes ®egvekeÀj 108 Gmeer mketÀue ceW Heæ{ jner Leer~ meyemes Henues GvneWves yeeyee keÀes keÀer ceeuee ceW Dee³esbies Deewj Deiej Deewj peemleer Þes<þ Heg©<eeLe& pemeesoe YeJeve kesÀ DeeBieve ceW osKee Lee~ efHeÀj Jes DeHeves ueewefkeÀkeÀ keÀjWies lees 8 keÀer efJepe³eer jlveeW keÀer ceeuee ceW DeekeÀj efJeMJe efHeleepeer keÀer ígÆer ueskeÀj yeeyee kesÀ Heeme DeeF&~ Ssmes ner oeroer cenejepeve-efJeMJe cenejeveer yeveWies~ efpelevee pees yeæ[e yeveelee nw ceveceesefnveer peer leLee Dev³e oeefo³eeB Yeer DeeF¥~ meYeer DeHeveer Glevee GmekeÀes TB®e Heo HeéHle neslee nw Hejbleg keÀF& Ssmes Yeer nQ pees 12 YeieJeeve effpemes me®®es ceve mes H³eej keÀjles nQ, Gmes Deeqive Hejer#eeDeeW mes iegpeejles nQ efomebyej 2015

%eeveece=le yeæ[s yeveles ner veneR~ keÀjles~ J³eeHeejer keÀesF& DejyeHeefle, keÀesF& keÀjesæ[Heefle lees keÀesF& DeYeer-DeYeer SkeÀ YeeF& kesÀ meeLe cesjer yeele ngF&, GvekeÀer Gce´ ueKeHeefle yeveles nQ Hejbleg ³en leye neslee nw peye nce Gme uee³ekeÀ keÀjeryeve 65 Je<e& kesÀ THej keÀer Leer~ Jes YeeF& oeoe-veevee Yeer yeve yeveles nQ Deewj Deeies yeæ{les nQ~ jep³e keÀejesyeej ceW Yeer Ssmes ner ie³es nQ efHeÀj Yeer cesjs Heeme DeekeÀj keÀnves ueies efkeÀ cegPes efkeÀmeer neslee nw~ íesìe-mee ieeBJe neslee nw lees GmekesÀ keÀejesyeej kesÀ efueS keÀe H³eej veneR efceuelee nw~ ye®eHeve ceW cegPes cesjer ceeB ves H³eej mejHeb®e neslee nw, Menj kesÀ efueS ces³ej neslee nw Gmemes THej efkeÀ³ee Lee GmekesÀ yeeo mes ceQ H³eej kesÀ efueS GceÝej leæ[Helee jne jep³e kesÀ efueS cegK³ecev$eer neslee nw Deewj osMe kesÀ efueS ntB~ leye ceQves GvnW keÀne efkeÀ DeeHe osJelee yevees~ DeeHe otmejeW keÀes HeÓeeveceb$eer, je<ì^Heefle Deeefo nesles nQw~ ceQves FmeefueS ³es He´Mve H³eej oes lees DeeHekeÀes H³eej efceuesiee~ mvesn, MeefkeÌle, He´sce Deeefo efueKes nQ efkeÀ DeeHe Yeer keÀye yeæ[s yeveWies? yeæ[e yeveves kesÀ efueS kesÀ oelee yevees~ Hejbleg Gme YeeF& ves keÀne efkeÀ veneR, Henues cegPes Heg©<eeLe& keÀer DeeJeM³ekeÀlee nw~ Heg©<eeLe& ceW ³eesie Üeje H³eej efceuevee ®eeefnS~ leye ceQves mees®ee lees Hee³ee efkeÀ YeeF& Yeues De<ìMeefkeÌle³eeB HeéHle nesleer nQ pewmes efkeÀ meceeves keÀer MeefkeÌle, ner 65 Je<e& mes THej keÀer Gce´ kesÀ nQ Hejbleg keÀYeer Yeer HeefjJeej ceW menve keÀjves keÀer MeefkeÌle, HejKeves keÀer MeefkeÌle, efveCe&³e keÀjves yeæ[s veneR yeve mekesÀ~ pees J³eefkeÌle DeHeves íesìs mes HeefjJeej keÀes ner keÀer MeefkeÌle, meecevee keÀjves keÀer MeefkeÌle, men³eesie keÀer MeefkeÌle, megKe, Meeefvle Je He´sce mes veneR ®euee mekeÀles GvnW jepee, mecesìves keÀer MeefkeÌle, efJemleej keÀes mebkeÀerCe& keÀjves keÀer MeefkeÌle cenejepee keÀe Heo kewÀmes efceue mekeÀlee nw~ jepee yeæ[e leye nw Deeefo efpemekeÀe meecegoeef³ekeÀ mJeªHe nw meJe&Þes<þ jepe³eesieer~ peye Jen DeHeveer He´pee keÀe yengle O³eeve jKelee nw, GvnW megKe FmeefueS mele³egieer ogefve³ee kesÀ efueS iee³eve nw – meJe&iegCe oslee nw, Gmemes yeæ[e yevelee nw lees Jen cenejepee yevelee nw Deewj mecHevve, 16 keÀuee mecHetCe&, mecHetCe& efveefJe&keÀejer, Deefnbmee Gmemes Yeer yeæ[e yevekeÀj peye efHele=Jeled He´pee keÀer Heeuevee keÀjlee HejceesOece&, ce³ee&oe Heg©<eesÊece~ Ssmee iee³eve ³eesi³e yeveves kesÀ nw leye efJeMJe cenejepee yevelee nw~ peye nce %eeve ceW Deeles nQ leye efueS Flevee Þes<þ Heg©<eeLe& Deewj cesnvele keÀjveer Heæ[s~ ue#³e lees meyekeÀe SkeÀ ner neslee nw Hejbleg yeæ[e yeveves kesÀ efueS Gme DeJ³ekeÌle yeeHeoeoe ves keÀne nw efkeÀ keÀF& Ssmee Heg©<eeLe& Heo kesÀ uee³ekeÀ yeveves kesÀ efueS pees Heg©<eeLe& keÀjvee ®eeefnS Jen keÀjles nQ efpemekesÀ DeeOeej Hej GvekeÀe iee³eve neslee nw, keÀF& Ssmee meye veneR keÀjles~ Heg©<eeLe& keÀjles efpemekesÀ DeeOeej Hej GvekeÀe Hetpeve neslee nw, cegPes ³eeo Deelee nw efkeÀ peye nceves `meJe& kesÀ men³eesie mes keÀF& Ssmee Heg©<eeLe& keÀjles efpemekesÀ DeeOeej Hej GvekeÀe iee³eve, megKece³e mebmeej' keÀe HeéspeskeÌì efue³ee Lee leye meyemes meJeeue Hetís Hetpeve, keÀerle&ve meye kegÀí neslee nw~ keÀF³eeW keÀe iee³eve GvekeÀer Les efkeÀ DeeHekeÀes keÌ³ee ®eeefnS? leye SkeÀ mketÀue kesÀ ye®®es ves ce=l³eg kesÀ yeeo 15 efove lekeÀ ner ®euelee nw lees efkeÀmeer keÀe p³eeoe efueKee Lee efkeÀ cegPes De®ís ceeB-yeeHe ®eeefnSB~ leye cegPes K³eeue ceW efove ®euelee nw~ Dee³ee efkeÀ meYeer ceeB-yeeHe ®eenles nQ efkeÀ nceW De®ís ye®®es ceQves ceelesMJejer peer mes SkeÀ yeej Hetíe Lee efkeÀ Deiej DeeHe ®eeefnSB Hejbleg peye De®ís ceeB-yeeHe veneR yeve mekeÀles lees efHeÀj ye´ïeekegÀceejer veneR yeveleer lees DeeHekesÀ peerJeve keÀe ue#³e keÌ³ee De®ís ye®®eeW keÀer ®eenvee kewÀmes jKeles nQ? Fme He´keÀej nce neslee? GvneWves yengle megvoj peJeeye efo³ee efkeÀ Deiej cegPes yeeyee efpelevee mJe³eb mevleg<ì neskeÀj DeewjeW keÀes mevleg<ì keÀjWies, GvekeÀer veneR efceuee neslee lees ceQ Ssmee keÀÊe&J³e keÀjvee ®eenleer pewmes 400 Heeuevee keÀjWies Glevee nce ceneve yeveWies~ Fmeer He´keÀej HeefjJeej kesÀ Je<e& HetJe& ceerjeyeeF& ves efkeÀ³ee Lee~ ceerjeyeeF& keÀes Deepe Yeer ueesie yeæ[s yevevee DeLee&led HeefjJeej keÀes mevleg<ì keÀjvee~ OevOee keÀjles ³eeo keÀjles nQw~ ceQ Yeer Ssmee Þes<þ keÀce& keÀjleer pees Fefleneme kesÀ nQ lees DeHeves meeefLe³eeW keÀes mevleg<ì keÀjvee ®eeefnS~ J³eeHeej lees HevveeW Hej ceQ SkeÀ ³eeoieej yeve peeleer~ nceves osKee efkeÀ keÀF& keÀjles nQ Hejbleg meYeer HetCe&ªHesCe meHeÀuelee HeéHle veneR (Mes<e..He=<þ 20 Hej) 13 melkeÀce& ner ceveg<³e kesÀ me®®es meeLeer nQ pees ce=l³eg kesÀ yeeo Yeer meeLe osles nQ efomebyej 2015

ieleebkeÀ mes Deeies ...

ceeveJe peerJeve ceW Oeve keÀer Ghe³eesefielee ye´ïeekegÀceej vejsMe, cegpeHeÌHeÀjveiej

pees ceveg<³e nj nLekebÀ[s mes Oeve FkeÀùe keÀjkesÀ Gme hej

kegÀC[ueer ceej keÀj yewþlee nw Jen ³ee lees meebhe kesÀ meceeve nw ³ee ieOes kesÀ meceeve~ Ssmee Oeve meebhe kesÀ cejves hej ner keÀece ceW Dee heelee nw~ Deelcee ceW yewþs heeb®e efJekeÀejeW ªheer meebheeW kesÀ cejs efyevee efoJ³e iegCeeW keÀe Kepeevee he´ehle veneR nes mekeÀlee~ ieOes kesÀ Thej ³eefo peJeenjele Yeer {esS peeSb, pewmesefkeÀ Deueeryeeyee {eslee Lee, lees Yeer ieOes keÀe peerJeve Jewmee keÀe Jewmee ner jnlee nw~ pees OevepeJeenjele keÀece ceW veneR Deeles Jes F¥ì-helLej kesÀ meceeve nQ~ Deepe kesÀ Oevee{îe ueesYeer, uee@keÀj ceW meesves keÀer F¥ì jKeles nQ Deewj yegef× ceW helLej pewmeer peæ[lee~ Deepe keÀe ceveg<³e uee@keÀjeW ceW Yejs Deheves Oeve keÀes ³eeo keÀjlee jnlee nw pees keÀYeer Yeer GmekesÀ efkeÀmeer keÀece veneR Deelee Deewj Gme hejceefhelee efMeJe keÀes ³eeo veneR keÀjlee pees keÀF& pevceeW keÀe Yeei³e yevee oslee nw~ Fme he´keÀej Jen mLetue Oeve keÀes uee@keÀ jKelee nw Deewj pees yegef× F&MJej ceW ueieveer ®eeefnS Gmes yuee@keÀ keÀj oslee nw, Gme hej ceevees iee@ojspe keÀe uee@keÀ ueiee ueslee nw~ Jen ceveg<³e ieOes keÀer lejn kesÀJeue FmeefueS cesnvele keÀjlee nw leeefkeÀ Deewj p³eeoe Oeve uee@keÀjeW lekeÀ {es³ee pee mekesÀ~ YeieJeeve keÀes leueeMeles nQ, DeHeves Devoj keÀer leueeMeer veneR uesles SkeÀ veeceer ®eesj keÀes helee ®euee efkeÀ ceeqvoj ceW efkeÀmeer YeÊeÀ ves SkeÀ yengcetu³e nerje oevehee$e ceW [euee nw Deewj cebefoj keÀe hegpeejer Gme nerjs keÀes efkeÀmeer megjef#ele mLeeve hej pecee keÀjeves kesÀ efueS ³ee$ee hej efvekeÀue jne nw~ ®eesj ves Yeer ³ee$eer nesves keÀe mJeebie Yeje Deewj ³ee$ee kesÀ oewjeve hegpeejer mes cesuepeesue yeæ{e efue³ee~ jele ceW oesveeW SkeÀ Oece&Meeuee ceW ie³es lees Jeneb SkeÀ ner keÀceje Keeueer Lee Deleë hegpeejer Je ®eesj SkeÀ meeLe þnj ie³es~ 14

jele ceW peye hegpeejer Keje&ìs Yejves ueiee lees ®eesj ves ienvelee mes nerjs keÀer keÀF& yeej Keespe keÀer hejvleg hegpeejer kesÀ meeceeve Je keÀheæ[eW ceW Gmes nerje veneR efceuee~ heéleë peye oesveeW Oece&Meeuee mes efJeoe nesves ueies lees efvejeMe ®eesj Deheveer efpe%eemee ve jeskeÀ hee³ee Deewj hegpeejer mes yeesuee efkeÀ Deeheves cegPes hen®eevee veneR, ceQ HeÀueevee ®eesj ntb Deewj DeehekesÀ nerjs keÀes heéhle keÀjves kesÀ efueS DeehekesÀ meeLe ³ee$ee keÀj jne ntB~ cegPes helee nw efkeÀ nerje DeehekesÀ heeme nw hejvleg jele ceW keÀF& yeej keÀer leueeMeer kesÀ yeeo Yeer ceQ nerjs keÀes hee veneR mekeÀe~ ceQves Deye Gme nerjs keÀer heéeqhle keÀe K³eeue l³eeie efo³ee nw, yeme Deehe ke=Àhee keÀjkesÀ cegPes ³ener yelee oes efkeÀ nerje Deeheves efíhee³ee keÀneB Lee? hegpeejer ves nBme keÀj keÀne efkeÀ ceQ lees legcnW henues ner hen®eeve ie³ee Lee~ jele ceW meesles mece³e vepej ye®ee keÀj ceQves Ketbìer hej ìbies legcnejs kegÀlex keÀer pesye ceW nerje [eue efo³ee Lee Deewj peye jele Yej keÀer cesnvele mes LekesÀ legce heéleë osj lekeÀ mees jns Les, leye nerje Jeeheme efvekeÀeue efue³ee Lee~ ³en keÀneveer Deepe kesÀ ceveg<³eeW keÀer nw~ Jes peerJeve Yej Deheves F<ìosJe kesÀ heéfle YeefÊeÀ-³ee$ee Fme DeeMe mes keÀjles nQ efkeÀ GvekesÀ keÀ<ì otj nes pee³eW Deewj DeketÀle Oeve efyevee cesnvele efceue pee³es hejvleg F&MJej ves YeÊeÀeW kesÀ kegÀlex (Mejerj) keÀer pesye (Deelcee) ceW pees iegCe Je MeefÊeÀ³eeW keÀe Oeve [euee ngDee nw, Gmemes Jes DeepeerJeve Devepeeve jnles ngS Deheveer peerJeve-³ee$ee hetjer keÀj uesles nQ~ Jes YeieJeeve keÀes leueeMeles jnles nQ Deewj Deheves Deboj keÀer leueeMeer veneR uesles~ Jes Deheveer pesye osKeles ner veneR~ GÊeÀ ®eesj ves lees efpe%eemee efoKeeF& hejvleg Deepe keÀe Deece J³eefÊeÀ lees Deble mece³e lekeÀ efpe%eemee Yeer veneR keÀjlee~ yegef× keÀer `peæ[lee' mes Deelce-mepeielee Je efpe%eemee-Je=efÊe keÀe veeMe nes peelee nw~ Deelce-%eeve Je hejceelce-%eeve lees heéhle keÀjves mes efceuelee nw

pees oesies Jener ueewì keÀj Dee³esiee efHeÀj ®eens Jen Fppele nes ³ee OeesKee

efomebyej 2015

%eeveece=le hejvleg ncesMee mes heéhle ceewefuekeÀ iegCe Je MeefÊeÀ³eeW kesÀ DeketÀle DeeeqlcekeÀ Oeve keÀes meg<eghle jKeles ngS ogieg&CeeW mes Yeje DeMeÊeÀ peerJeve efyeleevee, Yeuee ³en kewÀmee ogYee&i³e nw! DeeeqlcekeÀ-Oeve mes mebheVe peerJeve osJeer-osJeleeDeeW keÀe Lee~ DeeF³es, iegCeeW Je MeefÊeÀ³eeW mes OeveJeeve yeveW, ve efkeÀ `cee³eeJeer-DeemeefÊeÀ³eeW kesÀ cenejesieer~' Oeve keÀe mebień keÀjvee otmejeW keÀes meleeves kesÀ meceeve nw ³en efJeef®e$e kegÀojleer efJeOeeve nw efkeÀ heehe keÀe Oeve jeJeCe kesÀ keÀejeieej (uee@keÀj) ceW yebo jnlee nw, keÀu³eeCe kesÀ keÀe³e& ceW veneR ueielee~ keÀeuee Oeve keÀceeves Jeeues Fmes yesveeceer veece mes yeQkeÀ ceW jKeles nQ~ effmJeme yeQkeÀ ceW DejyeeW-KejyeeW cetu³e keÀe keÀeuee Oeve kewÀo keÀer me]pee Yegiele jne nw Deewj Fmes pecee keÀjeves JeeueeW kesÀ veece ³eefo Gpeeiej nesles nQ, lees GvekeÀer yegef× ner veneR yeequkeÀ Mejerj Yeer kewÀo keÀer mepee Yegiele mekeÀles nQ~ Oeve keÀe mebień keÀjvee otmejeW keÀes meleeves kesÀ meceeve nw~ efmJeme yeQkeÀeW ceW pecee keÀeues Oeve mes Yeejle keÀe efJekeÀeme yeeefOele nes jne nw efpememes iejerye Je ceO³ece Jeie& efJekeÀì heefjeqmLeefle³eeW ceW peer jne nw~ ³en osKeves ceW Dee jne nw efkeÀ efJeosMeeW ceW jKes keÀeues Oeve keÀes mejkeÀej peyle ve keÀj ues FmeefueS FmekesÀ peceekeÀÊee& Fmes meesves (Gold) ceW yeoue keÀj ieghle jerefle mes Yeejer cee$ee ceW Yeejle ceW uee jns nQ~ meved 2014 kesÀ he´Lece veew ceen ceW ner keÀjerye 70,000 keÀjesæ[ ©he³es keÀe meesvee Yeejle ceW Dee³eele nes ®egkeÀe Lee efpemeceW ®eesjer mes uee³ee ie³ee meesvee Meeefceue veneR nw~ efmeHe&À efmelebyej, 2014 ceen ceW ner eqmJeìpejueQ[ mes Yeejle keÀes 15,000 keÀjesæ[ ©he³es keÀe meesvee efve³ee&le efkeÀ³ee ie³ee~ ®etbefkeÀ keÀefue³egie meceeeqhle hej nw Deewj mele³egie ceW Yeejle meesves keÀer ef®eefæ[³ee yeveves Jeeuee nw Deleë kegÀojleer Ieìvee¬eÀce kegÀí Fme he´keÀej mes Ieefìle nes jns nQ efpememes Yeejle ceW efJeosMeeW mes Yeejer cee$ee ceW meesvee hengb®e jne nw~ ³en meye lew³eejer Deeves Jeeues mJeCe&³egie (Golden Age) ³ee mele³egie kesÀ efueS nes jner nw peneb meesves kesÀ cenue neWies~ otmejer lejHeÀ, hejceefhelee efMeJe keÀer Þeercele hej ®eue keÀj ye´ïeekegÀceej-

efomebyej 2015

kegÀceeefj³eeb yeæ[er lespeer mes Deheves mebmkeÀejeW keÀes meleesheÓeeve yevee jns nQ leeefkeÀ Deeieeceer mele³egie ceW osJeer-osJeleeDeeW kesÀ ªhe ceW he´l³e#e nes mekeWÀ~ Deece Deeoceer peye lekeÀ ³es yeeleW mecePe hee³esiee, yengle osj nes ®egkeÀer nesieer~ pees efkeÀmeer kesÀ keÀece vee DeeS Jen nw ceje ngDee Oeve ³en keÀnvee efkeÀ HeÀueeves keÀe Oeve mes yengle he´sce nw, mener veneR keÌ³eeWefkeÀ he´sce pewmes ceneve iegCe kesÀ meeceves Oeve yengle íesìer Jemleg nw~ Oeve mes lees ieghle ceesn neslee nw pees peie-peeefnj nesves hej ueesYe keÀnueelee nw~ ueesYeJeMe Oeve pecee keÀjves ceW keÀesF& Yeer yeeOee ¬eÀesOe ueeleer nw Deewj Oeve heéeqhle kesÀ yeeo DenbkeÀej Deelee nw~ Ssmee ceesner, ueesYeer, ¬eÀesOeer Je DenbkeÀejer J³eefÊeÀ keÀeceer ve nes, ³en nes veneR mekeÀlee~ Fme he´keÀej heeb®eeW efJekeÀej ³ee lees yeboj ceW nesles nQ ³ee Oeve mebieńkeÀÊee& ceW~ yeboefj³ee keÀe Oeve GmekeÀe ye®®ee neslee nw, efpemekesÀ cejves hej Yeer yeboefj³ee íeleer mes ueieeS efHeÀjleer nw~ ueesYeer Yeer cejs ngS Oeve keÀes íeleer mes ueieeS efHeÀjlee nw~ pees Oeve efkeÀmeer keÀece ceW ve DeeS Jen Oeve ceje ngDee ner lees nw~ ceveg<³eelcee nw ®ewlev³e Deewj Oeve nw peæ[~ ®ewlev³e Deelcee ³eefo peæ[ mes ceesn keÀjves ueies lees Deelcee ceW peæ[lee yeæ{leer nw~ hejvleg ®ewlev³e Deelcee peye otmejer DeelceeDeeW mes he´sce keÀjves ueieleer nw lees GmekesÀ Oeve ceW ®ewlev³elee DeLee&led ieefle Dee peeleer nw DeLee&led he´sce Gme ceveg<³e keÀes Je GmekesÀ Oeve keÀes, oesveeW keÀes keÀu³eeCekeÀejer yevee oslee nw~ Jees Oeve keÀes otmejeW keÀer YeueeF& ceW ueieeves ueielee nw~ mhe<ì nw efkeÀ he´sce keÀe iegCe ceesn Je ueesYe, oesveeW efJekeÀejeW hej Yeejer heæ[lee nw~ hegC³e keÀe³e& kesÀ DeYeeJe ceW OevemecheefÊe Keeo kesÀ meceeve nw~ Keeo keÀe ³eefo SkeÀ peien ner {sj ueiee nes, lees Gleveer peien ceW Kesleer Yeer veneR nesleer Je Keeo Yeer efceÆer legu³e nw hejvleg peye Fmes Kesle kesÀ yeekeÀer efnmmes ceW HewÀuee efo³ee peelee nw lees hetjs Kesle keÀes MeefÊeÀ efceueleer nw Deewj HeÀmeue uenueneleer nw~ Gmeer he´keÀej Oeve keÀes peye meceepe ceW HewÀuee keÀj meHeÀue efkeÀ³ee peelee nw leye Oeve-MeefÊeÀ mes KegMeneueer keÀer HeÀmeue uenueneleer nw Dev³eLee Oeve Keeo kesÀ {sj kesÀ meceeve nw~

Kego keÀer Yetue mJeerkeÀejves ceW keÀYeer mebkeÀes®e veneR keÀjvee ®eeefnS

%eeveece=le Deiej oes efce$e SkeÀ-otmejs mes SkeÀ-SkeÀ ©he³es keÀer Deoueeyeoueer keÀjW lees oesveeW kesÀ heeme SkeÀ-SkeÀ ©he³ee ner jn peelee nw~ ³eefo oesveeW SkeÀ-otmejs mes Deheves-Deheves iegCe keÀer uesve-osve keÀjW lees oesveeW kesÀ heeme oes-oes iegCe nes peeles nQ DeLee&led Oeve nw mLetue, efpemekeÀer yeæ{le Oeerceer nesleer nw Deewj iegCe nQ met#ce, efpevekeÀer yeæ{le leerJe´ ieefle mes nesleer nw~ peye Oeve hej-keÀu³eeCe ceW HewÀuee efo³ee peelee nw leye Deelcee kesÀ iegCe Yeer Gpeeiej nesles nQ Deewj hegC³e keÀer he´eueyOe Yeer mebie´efnle nesleer nw~ efJekeÀce& ítìles nQ ³eesieer nesves mes Oeve Je peue, oesveeW keÀer ³en efJeMes<elee nw efkeÀ ³es efyeKejves hej keÀu³eeCe keÀjles nQ~ peue keÀes ³eefo jeskeÀ keÀj jKee peeS, pewmes efkeÀ kegÀSB ³ee leeueeye kesÀ peue keÀes uebyes mece³e lekeÀ Ghe³eesie ceW ve uee³ee peeS lees meæ[ peelee nw~ vekeÀo hewmes keÀes Yeer ³eefo uee@keÀj ceW uebyes mece³e lekeÀ jKee peeS lees GmeceW HeÀHetbÀo ueie keÀj meæ[eJeì Dee peeleer nw~ keÀneJele nw, peue efyevee peerJeve veneR hejvleg ceveg<³e keÀer mees®e nw, Oeve efyevee peerJeve veneR~ Deepe ³eefo efkeÀmeer kesÀ heeme p³eeoe Oeve nw lees DehejeOeer GmekeÀe peerJeve ues keÀj, Oeve uetì uesles nQ DeLee&led DeefOekeÀ Oeve nw lees peerJeve veneR~ peerJevecegefÊeÀ ®eenves Jeeues Oeveer keÀes peerJeve mes ner cegÊeÀ keÀj efo³ee peelee nw~ heerves keÀe peue Deepe yeesleue ceW efyekeÀlee nw~ Oeve nsleg ceveg<³e keÀe F&ceeve Yeer Mejeye keÀer yeesleue mes efyekeÀ peelee nw~ keÀheæ[s ³ee Jem$e keÀer OegueeF& peue mes nesleer nw, Mejerj keÀer OegueeF& Yeer peue mes nesleer nw hejvleg ceve keÀer OegueeF& lees %eeve-peue mes nesleer nw~ efkeÀlevee Yeer iebiee-mveeve keÌ³eeW ve efkeÀ³ee peeS, efJekeÀejeW kesÀ Jem$e mes Deelcee cegÊeÀ veneR nes mekeÀleer~ keÀeceemeefÊeÀ Je OeveemeefÊeÀ kesÀ JeMe efkeÀ³es ie³es efJekeÀceeX keÀer Deelcee hej Fleveer iebo ®eæ{er ngF& nw pees ³ee lees hejceefhelee efMeJe mes ³eesie ueiee keÀj ítìleer nw ³ee Deble ceW Oece&jepe Üeje Deelcee keÀer OegveeF& (OegueeF&) mes DeLee&led ³eesieer nesves mes efJekeÀce& ve<ì nesles nQ, cee$e `%eeveer' nesves mes veneR~ YeieJeeve Jejoeve osles, cee³ee Jewj-oeve osleer O³eeve Gme efoMee ceW ieceve keÀjlee nw, peneB DeemeefÊeÀ nw, ve 16

efkeÀ peneB YeefÊeÀ nw~ cebefoj ceW neLe peesæ[ keÀj, DeebKeW yebo keÀj Keæ[e YeÊeÀ ceebielee Yeer nw lees Deheveer Oeve-mecheoe keÀer yeæ{eslejer DeLee&led efpemeceW HebÀmee nw GmeceW Deewj HebÀmeves keÀer keÀecevee~ Dehevee O³eeve F&MJej ceW ueieeves keÀer yepee³e Jen F&MJej keÀe O³eeve Deheves Oeve keÀer yeæ{eslejer ceW ueieJeevee ®eenlee nw~ SkeÀ mece³e Lee peye Oevee{dîe YeÊeÀ Oeve keÀe Ghe³eesie F&MJej keÀes heeves nsleg keÀjles Les Deewj Deepe keÀe Oevee{îe YeÊeÀ F&MJej keÀe Ghe³eesie Oeve keÀes yeæ{eves nsleg keÀjlee nw~ Oeve keÀes F&MJejer³e keÀe³e& ceW ueiee osves hej O³eeve Yeer F&MJej ceW ueieves ueielee nw~ F&MJej keÀer ³eeo ceW cesnvele nw hejvleg Oeve lees mJeleë ³eeo Deelee jnlee nw~ Deleë ceve keÀes Oeve keÀer ³eeo mes efvekeÀeue keÀj F&MJej keÀer ³eeo ceW ueieevee leye mebYeJe nw peyeefkeÀ Oeve F&MJej keÀes DeLee&led F&MJejer³e keÀe³e& kesÀ efueS os efo³ee peeS Deewj Deheves heeme Glevee ner Oeve jKee peeS efpelevee efkeÀ DeeJeM³ekeÀ nw~ F&MJej mes megKe-Meeeqvle keÀe Jejoeve uesves keÀe ³en Yeer SkeÀ lejerkeÀe nw~ Oeve Je mecheefÊe Gmeer kesÀ efueS Jejoeve nw pees Fmes otmejeW kesÀ efueS Jejoeve yevee os hejvleg cee³ee lees Jewj-oeve keÀjleer nw DeLee&led oes kesÀ yeer®e ceW Keæ[er nes keÀj oesveeW keÀes Deeheme ceW Oeve kesÀ efueS ueæ[e osleer nw, GveceW Jewj keÀje osleer nw~ (ke´ÀceMeë)

De®íe keÀjW, De®íe Hee³eW ..He=<þ 10 keÀe Mes<e.. yeeo ceW GmekeÀer ceeB GmekesÀ Heeme ®eueer ieF&~ Deye ueKeveT ceW GmekeÀe yengle yeæ[e yebieuee nw~ efouueer, cegcyeF& ceW lees nw ner~ Gme Deewjle ves De®íeF& keÀe oeceve veneR íesæ[e~ GmekeÀer ìîetye ceW {ssjeW HegC³e meceeles ie³es Deewj otmejs íesj mes meejs HeeHe efvekeÀue ie³es~ efpeme efove meejs HeeHe efvekeÀue ie³es, ìîetye kesÀ Heeme efvekeÀeueves keÀes efmeHe&À De®íe-De®íe ner jn ie³ee~ ³en nce Hej ner efveYe&j keÀjlee nw efkeÀ nce DeuHekeÀeue kesÀ efueS ogKeeW keÀes menles ngS HegC³e kesÀ Keeles keÀes yeæ{evee ®eenles nQ ³ee HeeHe keÀjles ngS DeHeves HegC³e kesÀ Keeles keÀes Kelce keÀjkesÀ ogKe keÀes yeej-yeej Pesuevee ®eenles nQ~ 

DeHevee cetu³e mecePees Deewj efJeMJeeme keÀjes efkeÀ legce mebmeej kesÀ meyemes cenlJeHetCe& J³eefkeÌle nes

efomebyej 2015

Goejlee ö meeeqlJekeÀ KeeÐe HeoeLeeX kesÀ efJelejCe ceW ye´ïeekegÀceejer Gefce&uee, meb³egkeÌle mebHeeefokeÀe

ie´eceerCe #es$e keÀer SkeÀ ceefnuee ves yelee³ee efkeÀ cesjs Iej ceW

oJee kesÀ Ke®e& ceW keÀìewleer veneR keÀj mekeÀles nce osKeles nQ efkeÀ DeepekeÀue íesìer-íesìer Dee³eg kesÀ ueesie oes yengSB nQ, jmeesF& Jes ner mecYeeueleer nQ, Heæ[esmeveW cegPes meueen osleer nQ efkeÀ legce osMeer Ieer kesÀ ef[yyes keÀes leeues ceW jKee keÀjes, yeerceej nes peeles nQ~ SkeÀ-SkeÀ J³eefkeÌle keÀes SkeÀ-SkeÀ efove ceW efyevee leeues kesÀ Ieer pewmeer cenbieer ®eer]pe p³eeoe Ke®e& nes peeleer nw~ [e@keÌìj 50 ©He³es lekeÀ keÀer (Fmemes p³eeoe Yeer) oJee Yeer yelee efHeÀj Gmeves Hetíe, keÌ³ee cegPes Fme meueen keÀes Deceue ceW ues Deevee osles nQ~ Fme Ke®e& keÀes nce leeuee veneR ueiee mekeÀles, keÀìewleer Yeer veneR keÀj mekeÀles~ oJee Hej Ke®e& vee keÀjvee Heæ[s FmekesÀ efueS ®eeefnS? osMeer Ieer keÀeHeÀer cenbiee nw Deewj ieéceerCe meceepe ceW Deepe Yeer mJeemL³e kesÀ DevegketÀue Deewj mJeemL³eJeOe&keÀ ®eer]peW KeevesueesieeW ceW Ieer Keeves keÀe MeewkeÀ osKee pee mekeÀlee nw~ JeemleJe ceW efKeueeves ceW keÌ³ee npee& nw? ceve KegMe ve nesves Hej Mejerj Ssmes ueieves cenbieer lees meYeer ®eer]peW nes ieF& nQ Hejvleg efpeleveer cenbieeF& yeæ{er nw ueielee nw pewmes Fmes yegKeej nes~ J³eefkeÌle mees³ee jnsiee, efmej oo&, Gleveer ueesieeW kesÀ neLe ceW HetBpeer Yeer yeæ{er nw~ peye Meg× osMeer Ieer keÀcej oo& keÀe yenevee keÀjsiee, [e@.keÀes efoKeeves keÀer HeÀerme Ke®e& 100 ©He³es Heéfle efkeÀ.ieé.Lee leye SkeÀ efMe#ekeÀ keÀer leveKJeen keÀjsiee~ Fleveer lekeÀueerHeWÀ menves mes lees De®íe nw efkeÀ ceve keÀes 6000 ©He³es ceeefmekeÀ Leer, Deepe peye Meg× osMeer Ieer 500 Gcebie ceW jKee peeS Deewj Keeves-Heerves ceW efoue Keguee jKee peeS~ ©He³es Heéfle efkeÀ.ieé.nes ie³ee nw lees efMe#ekeÀ keÀer leveKJeen meeeqlJekeÀ Keeves-efKeueeves mes keÀesF& iejerye veneR neslee ³en Yeer oKseves ceW Deelee nw ekfeÀ keÀF& meembeeejfkeÀ jeerlfeyeæ{keÀj 30000 ©He³es ceeefmekeÀ nes ®egkeÀer nw~ Fme He´keÀej ejfJeepeeW ceW p]eªjle eyfevee Yeer Keyte Ke®e& ekfeÀ³ee peelee n,w y³eencenbieeF& Deewj Deeceoveer oesveeW meeLe-meeLe oewæ[ jner nQ~ Meeoe,r l³eensej, Heeìe,a pevceeofve Deeeof keÀs veece Hej cenibeer ]peªjer Keeves-Heerves keÀer ®eer]peeW keÀes leeuee ueieevee mepeeJeì keÀjles n,Q yeepes yepeeles n,Q Ghenej olses n,Q eJfeeYfevve ceevee KegefMe³eeW keÀes leeuee ueieevee ceeveJe keÀe Keeves-Heerves keÀe Ke®e& keÀeHeÀer meerefcele neslee nw HekéÀej keÀe Yeepseve yeveekeÀj eHfeÀj Peþtve HeÀWkeÀer peeleer n,w FvekeÀe FmeefueS efkeÀ Hesì keÀe oe³eje meerefcele nw~ Deleë Keeves-Heerves Hej eyfeue keÀF& yeej np]eejeW keÀes Heej keÀj ueeKeeW ceW Hen®Bge peelee n~w Fme lejn DebkegÀMe ve ueies efkeÀ Iej keÀe keÀesF& meom³e, GmeceW Yeer Fme Ke®e& keÀes nce men uelses nQ Hej ³eeof Iej keÀe keÀeFs& meom³e HeÀue meyekeÀer mesJee keÀe oeef³elJe Gþeves Jeeuee meom³e DeHeves keÀes Kee ue,s p³emte Heer ues ³ee ceveHemevo Yeepseve yeveekeÀj Kee ues lees ceve®eener KegjekeÀ mes Jebef®ele mecePes~ Thej nceves efpeme Ieìvee keÀF³eeW keÀes jeme veneR Deelee n~w peneB nce ueeKeeW keÀer yeyeeo&er keÀe efpeke´À efkeÀ³ee, Gme He´keÀej keÀer eqmLeefle ceW nce ³en efJe®eejW keÀj olses nQ GmekeÀs Deeies ³en íeìse Ke®e& keÀgí Yeer veneR n~w Deleë Deewj mecePeW efkeÀ SkeÀ ®ecce®e Ieer (20 ieéce) keÀer keÀercele ³eefo nce DeHeves ¢e<qìkeÀeCse keÀes yeoue~W meeelqJekeÀ Keeves ³ee eKfeueeves mes 10 ©He³es nw Deewj Iej kesÀ efkeÀmeer meom³e ves SkeÀ ³ee oes ®ecce®e keÀeFs& iejeyre veneR nelsee, iejeyre nelsee nw HeÀwMeve me,s J³emeveeW me,s p³eeoe Kee efue³ee ³ee efKeuee efo³ee lees GmekeÀer keÀercele 20 ©He³es eofKeeJes me,s keÀéOse, enfmbee, DeHeMeyoeW me,s ekfeÀmeer Yeer eJfekeÀej keÀs ner yeveleer nw, uesefkeÀve ³eefo Ssmee keÀjkesÀ Jen KegMe jnlee nw, JeMe nekseÀj ekfeÀS ieS keÀceeX mes Deejw cekgeÀoceeW me~s Yeejle keÀs Gcebie ceW jnlee nw, cegmekeÀjelee ngDee meyekeÀer mesJee keÀjlee nw lees meevses Deejw nejrs mes Yejs ceìkeÀs ³eeof Keeueer nSg nQ lees J³emeveeW Deejw ³es 20 ©He³es keÀesF& yeæ[e Ke®e& veneR nw~ Keeves-Heerves keÀer ]peªjer eJfekeÀejeW keÀs keÀejCe, ve ekfeÀ Yeeps³e HeoeLe& Keeves Deejw eKfeueeves me~s keÀeFs& J³eekfelÌe oevseeW neLeeW mes Yeer KeeS lees Yeer ekfeÀlevee Kee ®eer]peeW lees leeuee ueieevee ceevee KegefMe³eeW keÀes leeuee ueieevee~ SkeÀ De®íer MegªDeele kesÀ efueS keÀesF& Yeer efove yegje veneR neslee 17 efomebyej 2015

%eeveece=le ueisee? Keeves keÀer nceMsee meecree nw ke³ÌeeeWkfeÀ Heìs keÀer meecree n,w Heìs keÀer ³en meecree Yeer Gce´ keÀs meeLe-meeLe Ieìleer peeleer n~w Deleë nce Oeve keÀe veeMe keÀjves Jeeueer yejger DeeoleeW Hej keÀ[æe eMfekeÀbpee jKeW Hej Keeve-sHeevres keÀs HeoeLeeX keÀes GoejleeHeJtek&eÀ eJfeleejfle keÀj~W yeï´eekeÀgceejepr]e keÀs meekeÀej membLeeHekeÀ eHfeleeÞeer yeï´ee yeeyee nceMsee ³en eMfe#ee eof³ee keÀjles Les ekfeÀ meeelqJekeÀ Keeve-sHeevres keÀer ®eepreeW Hej p³eeoe Ke®e& veneR nelsee FmeeufeS meeelqJekeÀ Keeve-Heeve Hej yeevqoMe veneR ueieeveer ®eeenfS~ Hegjeveer yeele Jele&ceeve efjMleeW kesÀ yeer®e Dee Keæ[er nesieer SkeÀ Dev³e ceenfuee ves yelee³ee ekfeÀ cejser meeme Hejgeves eJfe®eejeW keÀer Lee~r GmekeÀe ceevevee Lee ekfeÀ HeÀue, oOte Deeeof He$geeW keÀes ner Keeves ®eeenfSB Deejw He$geJeOeDgeeW keÀes íeí-jeìser KeekeÀj keÀece ®eueevee ®eeenfS~ GmekeÀs Smses mJeYeeJe keÀs ®eueles cevQes Meeoer keÀs 30 Je<eeX yeeo lekeÀ keÀYeer HeÀue íDgee ner vene~R meeme ves 15 Je<e& Henues Mejejr íe[æs eof³ee Hej ceQ DeYeer Yeer HeÀue veneR Keeleer nBt peyeekfeÀ Deye Iej ceW HeÀue Deejw oOte Henues mes Yeer p³eeoe GheueyOe jnles n~Q HeeþkeÀieCe eJfe®eej keÀjW ekfeÀ SkeÀ Hejgeveer yeele keÀe yeePse ceve Hej yeveeS jKeves keÀe ke³Ìee HeÀe³eoe? De®íe lees ³en nelsee ekfeÀ meeme keÀer Delb³ees<fì keÀs meeLe ner Fme yeele keÀer Yeer Delb³ees<fì keÀj oer peeleer Deejw Jes meeceev³e peve keÀer YeeeBlfe HeÀueeW keÀe Ghe³eeise keÀjlee~r Hej ®eeBtkfeÀ Gme yeele keÀes e®feÊe Hej jKee nDgee nw FmeeufeS keÀneR Yeer HeÀue oKseles ner Jen eofJeibele Deelcee eHfeÀj meekeÀej nes Gþleer n~w Fme yeele keÀes mcee=lfe ceW yeveeS jKeves keÀe vekgeÀmeeve mJe³eb keÀs meeLe-meeLe Deieueer Hee{ærer keÀes Yeer neisee ke³ÌeeeWkfeÀ peye ³en DeHeveer yenDgeeW keÀes HeÀue Keeles oKseiseer leye eHfeÀj ³en Hejgeveer yeele

`He$e' mebHeeokeÀ kesÀ veece

j 18

Jelec&eeve ejfMleeW keÀs yee®re Dee Ke[æer neisee~r Smses ceW vekeÀejelcekeÀ yeeleeW keÀes Smses oHeÀve keÀj ovsee ®eeenfS ekfeÀ veeceeesvfeMeeve Yeer vee ecfeues Deejw %eeve³ekgelÌe veS eJfe®eeje,W mekeÀejelcekeÀ eJfe®eejeW keÀs meeLe peeJreve-³ee$ee Hej keÀoce ye{æeles jnvee ®eeenfS~ ³eeof ekfeÀmeer keÀer oer nFg& De®íer meeKre nw lees Gmes DeJeM³e ³eeo jKe,W ueeskfeÀve ekfeÀmeer keÀs Deveogej mJeYeeJe-membkeÀej keÀer yeele keÀes lejgvle Yeugee o~W peeJreve peevres keÀer keÀuee ³ener n~w 

yeeyee ves mebJeej...He=<þ 29 keÀe Mes<e.. Jeenve efouee efo³ee~ ®eej Je<e& HetJe& ner SkeÀ cekeÀeve Kejeroe~ SkeÀ keÀcejs ceW yeeyee lees otmejs keÀcejs ceW HeefjJeej kesÀ nce ín meom³e jnves ueies~ ye´ïeekegÀceejerpe HeeþMeeuee yeeyee ves KegueJee oer~ cesje MegYe mebkeÀuHe Lee efkeÀ Hetje HeefjJeej Deewj ceesnuues JeeueeW keÀe Yeer keÀu³eeCe peªjer nw~ yeeyee keÀnles nQ, `®ewefjìer efyeefievme Sì nesce' Deewj yeeyee ves ³en mebkeÀuHe Yeer Hetje keÀj efo³ee~ Deepe yeeyee ves cekeÀeve kesÀ THej otmeje cekeÀeve yeveekeÀj os efo³ee~ ceeleepeer Yeer Deye yeeyee kesÀ ner DeeMeerJee&o mes mejkeÀejer veewkeÀjer keÀjleer nQ Deewj cegPes Yeer 20000 mes 25000 ©He³es ceen keÀe jespeieej DeHeves ner efJeÐeeue³e ceW yeeyee ves os jKee nw~ cesjs peerJeve keÀes yeeyee ves Flevee mebJeej efo³ee nw efkeÀ ³eefo ueewefkeÀkeÀ efHelee Yeer nesles lees Mee³eo ner Ssmes efove Deeles~ yeeyee nj Heue ³ener DevegYeJe keÀjeles nQ efkeÀ efHelee keÀneR veneR ie³es, mee³es keÀer lejn meeLe-meeLe nQ~ efJeÐeeue³e ceW ín Iebìs kesÀ yeeo pees Yeer mece³e ye®elee nw, ieerlee HeeþMeeueeDeeW ceW mesJee yeeyee ves os jKeer nw, GveceW mece³e meHeÀue nes jne nw~ Fme He´keÀej yeeyee ves efvepeer peerJeve Deewj DeeO³eeeflcekeÀ peerJeve oesveeW ner mebJeej efoS~ 

SkeÀ mvesner YeeF& ves %eeveece=le kesÀ Deiemle, efmelecyej, 2015 kesÀ DebkeÀ GheueyOe keÀje³es Les~ oeoer peevekeÀer peer keÀer yeeleW Ëo³e keÀes ít ieF&~ Deepe ceeveJe keÀnueeves JeeueeW ceW DeefOekeÀlej ceW oMeeveve kesÀ YeeJeeW pewmes efkeÀ keÀece, ke´ÀesOe, ceo-ceesn Deeefo keÀe HeéogYee&Je Deewj GvekeÀer Deveble Je=ef× Yeejle keÀes oiOe, ogëefKele, ke=À<e Deewj Debleleë ve<ìHeé³eë efkeÀ³es pee jner nw~ Ssmes jeJeCe mes ye®eeJe nsleg HeefJe$elee mes Yeer HetJe& mel³e keÀer Heeuevee DeefveJee³e& nw~ Heef$ekeÀe ceW meYeer kegÀí Heþveer³e Deewj Ghe³eesieer nw~ ef®e$e Deewj Meg× íHeeF& ®eej ®eeBo ueieeleer nw~ Heæ{keÀj Meebefle ceeie& keÀer Deesj Heíeefle nesleer nw~ ö meJeexÊece ef$eJesoer ùeIeg', keÀeceJeve, YejleHegj (jepe.)

pees J³eefkeÌle nj Heue ogKe keÀe jesvee jeslee nw, GmekesÀ Üej Hej Keæ[e megKe yeenj mes ner ueewì peelee nw efomebyej 2015

ceQ KegMevemeerye ntB yeeyee ye´ïeekegÀceej Sce.Sue.ceensMJejer, Gppewve

ceQ ye®eHeve mes ner leke&Àyegef× jne ntB~ peye lekeÀ keÀesF& yeele

mJeerkeÀe³e& ueiee efkeÀ GmekeÀer yegef× kesÀ mlej Hej mecePe veneR Dee peeS Gme Hej keÀe³e& veneR keÀj efpeleveer He´Mebmee keÀer peeS Gleveer Heelee ntB~ Fmeer keÀejCe, efkeÀmeer Oece&ieg© kesÀ He´Je®eve megveles ngS keÀce nw~ leYeer mes Oeerjs-Oeerjs Yeer ³ee Oeeefce&keÀ Deveg<þeveeW ceW Yeeie uesles ngS Yeer GveceW keÀesF& yeeyee keÀe neslee ®euee ie³ee~ meefke´À³e mekeÀejelcekeÀ ³eesieoeve veneR os Hee³ee~ keÀF& yeej ceve ceW Ye³e, YeìkeÀeJe Je DemHe<ìlee mes cegefkeÌle efJe®eej Deelee Lee efkeÀ mesJeeefveJe=Êe peerJeve kewÀmes J³eleerle nesiee? efve³eefcele cegjueer keÌueeme %eeve kesÀ Heéfle mekeÀejelcekeÀ YeeJe cesjs Iej kesÀ vepeoerkeÀ ner ye´ïeekegÀceejer]pe keÀe mesJeekesÀvê nw DeìQ[ keÀjves kesÀ efueS (³eÐeefHe Hejvleg veewkeÀjer keÀer Deefle J³emlelee keÀer Jepen mes keÀYeer JeneB Hej p³eeoe mecePe ceW ve Deeves Je peeves keÀe efJe®eej ner veneR Dee³ee~ neB, %eeve kesÀ Heéfle SkeÀ yengle mJeerkeÀe³e& ve ueieves kesÀ yeeJepeto Yeer) mesJeekesÀvê Hej peevee mekeÀejelcekeÀ YeeJe DeJeM³e Lee efkeÀ ³en mebmLee Deewj Fmemes peejer jne~ meewYeei³e mes GvneR efoveeW DeemLee ®ewveue Hej pegæ[s ueesie yeæ[s ner MeeefvleefHe´³e Je DevegMeeefmele nQ~ ³es YeefkeÌleceeie& "Awakening With Brahmakumaris" keÀe kesÀ Dev³e cebefojeW, DeeÞeceeW keÀer lejn peye ®eens yeæ[e-mee He´meejCe Megª ngDee Lee~ ceQ Hetjer F&ceeveoejer kesÀ meeLe keÀnlee ntB ceeFkeÀ ueiee keÀj Hetjer keÀe@ueesveer keÀe peerJeve DeMeevle veneR efkeÀ ³eefo efMeJeeveer yenve Je keÀvegefHe´³ee yenve keÀe ³en keÀe³e&ke´Àce keÀjles nQ~ veneR megve jne neslee, lees Mee³eo cesje yeeyee mes pegæ[vee keÀneR %eeve ueiee mJeerkeÀe³e& p³eeoe cegefMkeÀue neslee~ Fme keÀe³e&ke´Àce ves yeeyee kesÀ %eeve (24 cesjer mJewef®íkeÀ mesJeeefveJe=efÊe kesÀ efoveeW ceW ner mesJeekesÀvê Üeje kewÀjsì meesves kesÀ meceeve Meg×) keÀes, efkeÀme He´keÀej pesJej yeveekeÀj yeæ[s mlej Hej SkeÀ íë efoJemeer³e keÀe³e&ke´Àce ``keÀj uees mJeemL³e Mejerj Hej (peerJeve ceW) OeejCe keÀjvee nw, ³en yengle De®ís mes cegùer ceW'' Dee³eesefpele efkeÀ³ee ie³ee efpemekesÀ He®ex Hetjs Menj ceW yeeBìs efmeKee efo³ee~ FmekesÀ efueS oesveeW yenveeW Je Fme keÀe³e&ke´Àce keÀe ieS~ ³en keÀe³e&ke´Àce jepe³eesieer [e@.efoueerHe veueies Üeje efpelevee Yeer DeeYeej ceevee peeS, keÀce nw~ Fme veS %eeve Üeje cegPes mecyeesefOele efkeÀ³ee ie³ee~ peerJeve kesÀ Deye lekeÀ kesÀ DevegYeJeeW mes YeefkeÌleceeie& kesÀ Ye³e, DemHe<ìlee Je J³eLe& kesÀ YeìkeÀeJe mes cegefkeÌle GHepes vekeÀejelcekeÀ YeeJeeW Je HetJee&ień kesÀ keÀejCe He´Lece efoJeme efceueer leLee mJe³eb keÀer Deewj Hejceelcee keÀer mel³e Hen®eeve kesÀ meeLe lees ceQ keÀe³e&ke´Àce ceW ie³ee ner veneR Hejvleg meewYeei³e mes [e@. veueies peerves keÀe Deevevo uesvee Dee ie³ee~ Deleerefvê³e megKe Meyo ceQves keÀe GodyeesOeve, Iej yengle vepeoerkeÀ nesves kesÀ keÀejCe cesjs keÀeveeW megvee lees Lee Hejvleg Jen JeemleJe ceW neslee keÌ³ee nw, Deye peevee~ ceW megveeF& Heæ[ jne Lee~ otmejs efove mes ceQ ³egieue kesÀ meeLe keÀesF& He´Mve DevegÊeefjle ve jne keÀe³e&ke´Àce ceW peeves ueiee~ keÀe³e&ke´Àce yesno HeÝeeJeMeeueer Lee~ FmekesÀ yeeo yenveeW mes efceueer Heeuevee Üeje, ceOegyeve Iej kesÀ ye´ïeekegÀceej YeeF& peer, ceveg<³e keÀer jespeceje& keÀer ef]pevoieer keÀer He´keÀcHeveeW Üeje Je kegÀí keÀe³e&ke´ÀceeW kesÀ mebyebOe ceW Dev³e mesJeekesÀvêeW mecem³eeDeeW keÀer peæ[ keÀes HekeÀæ[ keÀj, cetue Hen®eeve ``ceQ osn Hej peeves mes peevee efkeÀ ³en %eeve efkeÀlevee me®®ee, HeejoMeea Je veneR Deelcee ntB'' lekeÀ efpeme lejn mes ues ieS, Jen Flevee Hejce nw~ Fmes peeveves kesÀ yeeo cesjs peerJeve ceW keÀesF& He´Mve DevegÊeefjle

efomebyej 2015

ogDee keÀYeer meeLe veneR íesæ[leer Deewj yeodogDee keÀYeer Heeríe veneR íesæ[leer

%eeveece=le veneR jne, ceQ mJe³eb keÀes He´MveeW kesÀ Heej Heelee ntB~ peerJeve keÀe GÎsM³e efceue ie³ee, peerves keÀe keÀejiej lejerkeÀe efceue ie³ee~ Fme Hetjer ³ee$ee ceW ³egieue Yeer cesjs meeLe meceeve mlej Hej Keæ[er nQ~ oes efJeJeeefnle Heg$eeW Je oes Heesles-Heesefle³eeW meefnle SkeÀ meHeÀue, megKeo, Yeje-Hetje HeefjJeej nw~ Fve meyekesÀ meeLe ie=nmLe J³eJenej Je DeeO³eeeflcekeÀ ceeie& ceW yewuesvme yevee keÀj efpelevee DeefOekeÀ mes DeefOekeÀ Heg©<eeLe& mebYeJe nw, keÀj jne ntB~ HeefjJeej Je F&MJejer³e mesJee kesÀ yeer®e mevlegueve jKeW nceW ³en O³eeve jKevee nw efkeÀ nce Iej-HeefjJeej Je mesJeekesÀvê kesÀ He´efle DeHeves keÀÊe&J³e kesÀ yeer®e kegÀMeue meeOekeÀ keÀer lejn mevlegueve yeveekeÀj jKeW~ keÀesefMeMe ³en jns efkeÀ ³es oesveeW keÀÊe&J³e keÀYeer Yeer SkeÀ-otmejs kesÀ ceeie& ceW DeJejesOe ve yeve HeeSB~ nj SkeÀ keÀes DeHeveer J³eefkeÌleiele HeefjefmLeefle Je efmLeefle kesÀ Devegmeej Kego ner le³e keÀjvee nesiee efkeÀ Fme mevlegueve keÀes efkeÀme He´keÀej meeOee peeS~ DeHeves DevegYeJe mes ceQves ³en peevee efkeÀ ³eefo nce oesveeW peien HetCe&ªHesCe me®®eeF& mes ®eueW lees nceW yeeyee keÀe meew He´efleMele men³eesie Je ceeie&oMe&ve Ssmee efceuesiee efkeÀ keÀesF& DeefHe´³e efmLeefle keÀYeer DeeSieer ner veneR~ ³en ceQ Hetjer ¢æ{lee Deewj F&ceeveoejer mes keÀn jne ntB, ³en efvepeer DevegYeJe nw~  20

F&MJejer³e keÀejesyeej ...He=<þ 13 keÀe Mes<e ceelesMJejer peer 1965 lekeÀ kesÀ íesìs mes keÀe³e&keÀeue ceW Yeer Þes<þlece Heg©<eeLe& keÀj peieocyee yeve ieF&~ nceejer oeefo³eeW kesÀ peerJeve keÀes osKeles ngS Yeer nceW ceeuetce Heæ[lee nw efkeÀ meeOeejCe nesles ngS Yeer Heg©<eeLe& kesÀ DeeOeej Hej GvneWves efkeÀleveer Tb®eer DeJemLee keÀes HeéHle efkeÀ³ee nw~ GoenjCeeLe&, DeeojCeer³ee oeoer peevekeÀer peer cegcyeF& ceW efkeÀleves mLeeveeW Hej Hewoue pee-pee keÀj mesJee keÀjles Les, GmekesÀ yeeo GvneWves efouueer, Hebpeeye, Dece=lemej Deeefo mLeeveeW Hej mesJee³eW keÀer Deewj efHeÀj keÀF& Je<eeX yeeo HetCes ceW Dee³es, Jeneb Hej mesJee³eW keÀer Deewj 1974 ceW efJeosMe mesJeeLe& efveefceÊe yeves~ Deepe nce GvekeÀe efJeosMe mesJeeDeeW keÀe JeìJe=#e osKe jns nQ Deewj DeYeer Jes nceejs ³e%e keÀer cegK³e meb®eeefuekeÀe nQ~ FmeefueS Fme He´Mve kesÀ meeLe ³en uesKeceeuee meceeHle keÀjlee ntB Deewj DeeHe meye Jee®ekeÀieCe mes cesje He´Mve nw efkeÀ DeeHe Yeer DeHeves peerJeve ceW yeæ[s keÀye yeveWies? Fme He´Mve kesÀ DeeOeej Hej ner DeeHe DeHeves Yeei³e keÀe efmeleeje ®ecekeÀe³eWies~ pewmes jlve nesles nQ GveceW Yeer keÀesF& meeOeejCe, keÀesF& De®íe, keÀesF& yeæ[e neslee nw Ssmes ner nce Deelcee³eW Yeer DeHeves Heg©<eeLe& kesÀ DeeOeej Hej mele³egieer ogefve³ee ceW DeHevee Heo efveeqM®ele keÀjles nQ~ yeeyee ves keÀne nw efkeÀ DeeHe efpeleves yeæ[s yeveWies Glevee DeeHekesÀ leepe ceW jlve peæ[s pee³eWies~ uesefkeÀve cenejepee Deewj efJeMJe cenejepee yeveves kesÀ efueS keÀceeF& nceW mebiece³egie Hej ner keÀjveer nw~ Fme yeele Hej cegPes Yeélee Deesce J³eeme peer (Heéfme× iee³ekeÀ) keÀe SkeÀ DevegYeJe ³eeo Dee jne nw, Jen ceQ yelee jne ntB ö Yeélee Deesce J³eeme peer ves SkeÀ yeej DeHeves ®ee®eepeer Yeélee Yejle J³eeme (megHeéfme× ieerlekeÀej, iee³ekeÀ) mes Hetíe efkeÀ DeeHekeÀes ³en yewpe (ue#ceer-veeje³eCe keÀe) keÀneB Deewj kewÀmes efceuee? lees Yejle peer ves keÀne efkeÀ cesnvele mes~ ue#ceer-veeje³eCe yeveves kesÀ efueS yengle cesnvele keÀjveer Heæ[leer nw~ ye´ïeekegÀceejer]pe ceW ³en yewpe efo³ee peelee nw~ JeneB Hej meYeer keÀe ue#³e ³ener yeveves keÀe nw Deewj Fme ue#³e kesÀ DeeOeej Hej ner ue#eCe OeejCe keÀjves nesles nQ, leYeer TB®e Heo keÀer HeéefHle nes mekeÀleer nw~ pewmes ceQves DeeHekeÀes THej oes He´Mve yelee³es Deewj Gmeer Devegmeej cesje peerJeve yevee, Gmeer He´keÀej DeeHe Yeer DeHeves Þes<þ Heg©<eeLe& kesÀ DeeOeej Hej DeHevee peerJeve Þes<þ yevee³eW, DeeHe Yeer Fme peerJeve ceW yeæ[s yeveW Deewj YeefJe<³e ceW Yeer jepee, cenejepee SJeb efJeMJe cenejepee yeveW, FvneR MegYeYeeJeveeDeeW Deewj MegYekeÀeceveeDeeW kesÀ meeLe ceQ ³en uesKeceeuee meceeHle keÀjlee ntB~ 

mesnle meyemes yeæ[e leesnHeÀe nw, meblees<e meyemes yeæ[e Oeve nw

efomebyej 2015

keÀce&-efme×eble ye´ïeekegÀceejer veerlee, yeesefjJeueer (HeeqM®ece), cegcyeF&

{e F& De#ej keÀe Meyo `keÀce&' DeHeves Yeerlej yengle ner

J³eJeneefjkeÀ peerJeve ceW nj keÀoce Hej keÀce&-efme×eble kesÀ Devegmeej DemeeOeejCe DeLe& mecesìs ngS nw~ meeceev³e yeesue®eeue keÀer Yee<ee meeJeOeeveer jKekeÀj ®eueW lees ceveg<³e yengle DebMeeW ceW HeeHe-keÀceeX mes ceW nj efke´À³ee pewmes ®euevee, yeesuevee, nBmevee keÀes keÀce& keÀne ye®e mekeÀlee nw~ keÀce& keÀe keÀÊee& Deewj YeeskeÌlee mJe³eb Deelcee ner peelee nw efkebÀleg p³eeW-p³eeW nce ienjs GlejWies, keÀce& keÀe #es$e nw~ keÀce& SkeÀ ye®®es kesÀ meceeve nw~ keÀce& ªHeer yeeuekeÀ mebkeÀuHe Glevee ner efJemle=le neslee peeSiee~ ªHeer ieYe& ceW Heuelee nw~ mener mece³e, MeefkeÌle Deewj Jee³egceC[ue keÀce& kesÀ keÀevetve ceW keÀesF& DeHeJeeo vener HeéHle nesles ner Jen pevce ues ueslee nw~ FmekesÀ pevce uesles ner Deelcee mecemle efJeMJe keÀce& kesÀ Deìue efve³ece kesÀ Devegmeej ®eue keÀes Yeer mece³e, MeefkeÌle, meeOeve Fme Hej Ke®e& keÀjves Heæ[les nQ, jne nw~ keÀce&-keÀevetve kesÀ meeceves Deceerj-iejerye, keÀeues-ieesjs Yeues ner keÀce& veecekeÀ ye®®ee De®íe nes ³ee yegje~ keÀe keÀesF& Yeso veneR~ meYeer keÀes meceeve Deewj mener v³ee³e efoueeves keÀce& ªHeer yeerpe keÀYeer efve<HeÀue veneR peelee Jeeues Fme keÀevetve ceW keÀesF& DeHeJeeo nes veneR mekeÀlee~ `pewmee Deelcee DeHeveer YeeJevee, OeejCee Deewj mebkeÀuHe Devegmeej keÀce& keÀjesies Jewmee HeÀue HeeDeesies' Fme efme×evle kesÀ Devegmeej nj keÀce& keÀjves kesÀ efueS mJeleb$e nw uesefkeÀve nj efke´À³ee keÀer Heéfleefke´À³ee SkeÀ keÀes megKe ³ee ogKe HeéHle nes jne nw~ efyevee keÀejCe efkeÀmeer Deewj Heéfleefke´À³ee keÀer Hegveë efke´À³ee ö ³en Heéfke´À³ee Deelcee keÀes keÀes megKe-ogKe keÀer HeéeqHle veneR nesleer~ pewmes kewÀceje Deeke=Àefle keÀce&yevOeve ceW yeebOe osleer nw~ pewmes cekeÀæ[er yengle megboj peeue keÀes, jsef[³ees OJeefve keÀes Deewj cewievesì ueesns keÀes DeHeveer Deesj yeveeleer nw Deewj Kego HeBÀme peeleer nw Jewmes ner Deelcee Yeer Fme KeeR®e ueslee nw Jewmes ner jeie-Üs<e mes ³egkeÌle Deelcee Yeer ieuele keÀce& keÀce&peeue ceW HeBÀme peeleer nw~ efke´À³ee lees meceeHle nes peeleer nw keÀer Deesj efKeb®eer ®eueer peeleer nw~ `De®ís keÀceeX keÀe HeÀue uesefkeÀve Heéfleefke´À³ee oerIe&keÀeue lekeÀ ceveg<³e kesÀ peerJeve Hej HeÝeeJe De®íe Deewj yegjs keÀceeX keÀe HeÀue yegje' Fme yeele keÀes efpemeves íesæ[ osleer nw~ FmeefueS keÀnles nQ, `mees®e mecePekeÀj keÀce& DeHeves ceve Hej DebefkeÀle efkeÀ³ee nw Jen nj HeefjeqmLeefle keÀe keÀjes'~ keÀce& SkeÀ yeerpe kesÀ meceeve nw, Jen keÀYeer efve<HeÀue nes meecevee yegef×yeue leLee ceve keÀer eqmLejlee mes menpe ner keÀj ueslee veneR mekeÀlee~ Deelcee kesÀ Üeje yeesS ieS nj keÀce& keÀe HeéfleHeÀue nw~ efkeÀmeer J³eefkeÌle, meeOeve, JeeleeJejCe keÀes oes<eer ve yeveekeÀj Gmes DeJeM³e HeéHle neslee nw~ Yeues ner Jen Deepe efceues, Fme pevce ceW efceues ³ee efHeÀj keÀF& pevceeW kesÀ yeeo efceues, efceuelee peªj nw~ GmekeÀe efpeccesJeej Kego keÀes þnjekeÀj Meevle nes peelee nw~ keÀÊee&-YeeskeÌlee Deelcee ner nw pewmes iee³e keÀe yeíæ[e npeejeW iee³eeW ceW DeHeveer ceeB keÀes {tBæ{ ueslee keÀce&-efme×eble nj ceveg<³e kesÀ efueS ceeie&oMe&keÀ keÀe keÀe³e& nw Jewmes ner keÀce&ªHeer ye®®ee Yeer DeHeves pevceoelee keÀes Keespe ner keÀjlee nw~ mener-ieuele, megKe-ogKe keÀer Hen®eeve keÀjelee nw~ ueslee nw~ keÀce& J³eefkeÌle keÀer HejíeF& kesÀ meceeve meeLe ®euelee nw keÀF& ceneve efJeYetefle³eeW ves keÀce&-efme×eble keÀer ieefjcee keÀes Deewj mece³e Deeves Hej megKe-ogKe ªHeer HeÀue oslee nw~ Hen®eevee Deewj peerJeveHeLe Hej Deie´mej nesves keÀe Ghee³e yelee³ee Hejceelcee efHelee keÀer HeefJe$e efkeÀjCeW peuee osleer nQ efJekeÀceeX keÀes efkeÀ `keÀce& keÀjles ®euees, HeÀue keÀer DeHes#ee ve jKees~ keÀce& keÀe Deelcee mJeYeeJeleë Meevle, HeefJe$e Deewj meleesiegCeer nw HeÀue mJeleë ner nj efkeÀmeer keÀes HeéHle nes peeSiee~' ieerlee ceW JeefCe&le keÀF& MueeskeÀ nceW keÀce& keÀer ieg¿elee keÀe HećeeCe osles nQ uesefkeÀve osnYeeve ceW DeekeÀj, efJeke=Àefle kesÀ mebie ceW DeekeÀj Jen Deewj DeMegYe keÀce& mes efveJe=Êe nesves keÀer MeefkeÌle Heóeve keÀjles nQ~ cewueer nes peeleer nw~ efJekeÀceeX keÀer Hejle Deeves mes Jen DeHeves cetue He´mevvelee SkeÀ Ssmee Ke]peevee nw pees yeeBìves mes yeæ{lee nw 21 efomebyej 2015

%eeveece=le mJeYeeJe keÀes l³eeie efJekeÀejer yeve peeleer nw ~ ef J ekeÀejeW mes ³egkeÌle Deelcee keÀce& y evOeveeW keÀes keÀeìves keÀer yepee³e Deewj ner veS-veS yebOeve yeebOe uesleer nw~ keÀce&yevOeveeW mes cegkeÌle nesves kesÀ efueS Deelcee keÀes Hejceelcee mes H³eej Yeje mebyebOe peesæ[keÀj GvekeÀer Demeerce MeefkeÌle³eeW keÀes DeHeves Deboj meceevee DeeJeM³ekeÀ nw~ pewmes met³e& keÀer efkeÀjCeW Jee³egceC[ue keÀer DeMegef× keÀes Kelce keÀj osleer nQ meeLe-meeLe DeHeveer MeefkeÌle³eeW mes keÀF& ®eerpeeW keÀes YejHetj keÀj osleer nQ Gmeer Devegmeej Hejceelcee keÀer HeefJe$e efkeÀjCeW p³eeW-p³eeW Deelcee Hej Heæ[leer nQ, Deelcee kesÀ Deboj kesÀ efJekeÀejer keÀerìeCeg Kelce nes peeles nQ Deewj Deelcee meJe&MeefkeÌle³eeW mes YejHetj nes peeleer nw~ DeHeves iegCeeWs, MeefkeÌle³eeW keÀer Hen®eeve Deewj Hejceelcee mes yegef×³eesie Deelcee keÀes keÀce&yevOeveeW mes cegkeÌle keÀj oslee nw~ HegC³e keÀce& keÀer kegÀuneæ[er mes Yeer Deelcee kegÀkeÀceeX keÀes keÀeì mekeÀleer nw~ HegC³e keÀce& keÀer mecePe Deewj Gmemes He´eHle nesves Jeeueer GÀpee& Deelcee keÀes peerJeveHeLe Hej Deeies yeæ{eves keÀe meeOeve yeve peeleer nw~ keÀce&HeÀue keÀer F®íe ve keÀj Deiej ceveg<³e `veskeÀer keÀj oefj³ee ceW [eue' Fme met$e Hej Deeªæ{ nes peeS lees peerJeve yengle megKeoe³eer Deewj ceveesjbpekeÀ nes mekeÀlee nw~ 

yeeyee keÀer cesnjyeeveer mes Kees³ee ngDee yewie efceue ie³ee ye´ïeekegÀceej ceeefCekeÀ, veeieHegj (ceneje<ì^)

jsueJes mes mesJeeefveJe=efÊe kesÀ yeeo mejkeÀej mes SkeÀ jsueJes Heeme efceuelee nw~ GmekesÀ DeeOeej Hej ceQves YegJevesMJej peeves keÀe efjpeJexMeve keÀjJee³ee~ Deieues efove ceeGvì Deeyet peeves keÀe efjpeJexMeve keÀjJeevee Lee uesefkeÀve YegJevesMJej Jeeueer efìefkeÀì ceW kegÀí ieueleer Leer, Gmes þerkeÀ keÀjeves efìefkeÀì keÀeGvìj Hej ie³ee~ efìefkeÀì yeeyet ves cegPes Jeefj<þ efueefHekeÀ kesÀ Heeme Yespee~ Fme Deeves-peeves ceW cesje nwv[ yewie iegce nes ie³ee~ yewie ceW jsueJes Heeme, jsueJes keÀe efo³ee ngDee DeeF&.[er.keÀe[& leLee veew npeej ©He³es Les~ ceQves {tbæ{ves keÀe He´³eeme efkeÀ³ee uesefkeÀve yewie veneR efceuee~ ceQves efMeJeyeeyee keÀes ³eeo efkeÀ³ee Deewj keÀne, yeeyee, Deye cesje ceOegyeve Deevee cegeqMkeÀue nw~ efHeÀj mees®ee, ®euees, keÀce mes keÀce Hegefueme ®eewkeÀer ceW Keyej lees keÀj otB~ JeneB peekeÀj DeeHeyeerleer megveeF& Deewj yeW®e Hej yewþ efMeJeyeeyee keÀes ³eeo keÀjves ueiee~ ®ecelkeÀej ³en ngDee efkeÀ SkeÀ J³eefkeÌle JeneR Dee@efHeÀme ceW cesje yewie pecee keÀjeves Dee³ee Deewj meeLe-meeLe Hegefueme FvmHeskeÌìj Yeer Dee³es~ ceQves keÀne, ³ener cesje yewie nw~ FvmeHeskeÌìj ves keÀne, yengle Yeei³eJeeve nes, yewie efceue ie³ee, ³en YeieJeeve keÀer cesnjyeeveer nw pees ©He³es Deewj keÀeiepe mener-meueecele nQ~ ceQves efMeJeyeeyee keÀes Megefke´À³ee yeesuee Deewj ieerle keÀer ueeFve ³eeo Dee ieF& ö `³en cele keÀnes Kegoe mes cesjer cegefMkeÀueW yeæ[er nQ, cegeqMkeÀueeW mes keÀn oes, cesje Kegoe yeæ[e nw~' 

DeeJeM³ekeÀlee nw ö iueesyeue ne@eqmHeìue Üeje meb®eeefuele keÀc³etefveìer ceesyeeFue efkeÌueefvekeÀ ceW DeefmemìWì Heo nsleg 12JeeR Heeme, MeejerefjkeÀ ªHe mes efJekeÀueebie (keÀece keÀjves ³eesi³e) YeeF³eeW keÀer DeeJeM³ekeÀlee nwëefove ceW 9 yepes mes 5 yepes lekeÀ Fme vebyej Hej mebHeke&À keÀjW ë- 9414144062 Fme F&cesue Hej yee³ees[eìe YespeWë ghrchrd@ymail.com 22

efpevneWves meHeÀuelee HeeF& nw, GvneWves meHeves keÀce osKes nQ Deewj He´³elve DeefOekeÀ efkeÀ³es nQ

efomebyej 2015

yeeyee ves yevee³ee pegDeejer mes %eeve-jlveeW keÀe peewnjer ye´ïeekegÀceej megjsMe, jepe³eesie YeJeve, YeesHeeue

keÀne peelee nw, mel³e keÀe mebie leejs, kegÀmebie yeesjs ([gyees³es)~ cegPes 20 Je<e& keÀer Dee³eg ceW keg À í pegDeeefj³eeW keÀe mebie efceuee Deewj pegDee Kesueves keÀer Deeole ueie ie³eer~ pegS kesÀ meeLe-meeLe kegÀí Dev³e yegjer DeeoleW pewmes ceeBmeenej, efye³ej Heervee, ueæ[eF&-Peieæ[e keÀjvee Deeefo ves Yeer cegPes Iesj efue³ee~ Fme keÀejCe ceQ yengle DeMeeble, yes®ewve jnves ueiee~ peerJeve veke&À kesÀ meceeve yeve ie³ee~ pewmes cekeÀæ[er DeHevee peeuee Kego yegveleer nw Deewj Gmeer ceW HebÀme peeleer nw, ceQ Yeer yegjeF³eeW kesÀ peeue ceW HebÀme ie³ee~ yegjer DeeoleW íesæ[vee ®eenlee Lee uesefkeÀve ítì veneR Hee jner Leer~ Iej Jeeues Yeer mecePee-mecePee keÀj HejsMeeve nes ie³es Les~ efveM®e³e ngDee efkeÀ YeieJeeve me=ef<ì Hej Dee ®egkesÀ nQ ueewefkeÀkeÀ ceelee peer keÀeHeÀer mece³e mes He´peeefHelee ye´ïeekegÀceejer F&MJejer³e efJeMJe efJeÐeeue³e ceW keÌueeme keÀjves peeleer nQ~ SkeÀ yeej SkeÀ ye´ïeekegÀceej YeeF& GvnW Iej íesæ[ves kesÀ efue³es Dee³es~ ceelee peer ves Gve YeeF& mes cegPekeÀes efceueJee³ee Deewj Gvemes keÀne, FvekeÀes Yeer DeeHe meele efove keÀe keÀesme& keÀjeF³es~ ceQ keÀesme& keÀjves kesÀ efue³es lew³eej nes ie³ee~ otmejs efove mes Gme YeeF& kesÀ meeLe SkeÀ Heeke&À ceW ceQves meele efove keÀe keÀesme& Megª efkeÀ³ee~ kegÀí ner efoveeW ceW cegPes ³en efveM®e³e nes ie³ee efkeÀ Hejceelcee efHelee Fme me=ef<ì Hej Dee keÀjkesÀ veF& me=ef<ì keÀer mLeeHevee keÀe keÀe³e& keÀj jns nQ~ ogKe keÀer ogefve³ee Deye peeves Jeeueer nw Deewj megKe keÀer ogefve³ee Deeves Jeeueer nw~ peerJeve ceW Dee ieF& ceOegjlee Deewj menveMeeruelee Fme efveM®e³e mes meYeer yegjeF³eeB kegÀí ner efoveeW ceW peerJeve mes efJeoeF& ues ieF¥~ peye jesMeveer nes peeleer nw lees DebOekeÀej veneR þnjlee~ pewmes ner peerJeve ceW %eeve keÀe He´keÀeMe Dee³ee, DebOekeÀej

efomebyej 2015

ªHeer yegjeF³eeB ítceblej nes ieF¥~ meeje efove F&MJejer³e %eeve keÀe ceveve Deewj efMeJe yeeyee keÀer ³eeo ceW jnves keÀe Heg©<eeLe& HeéjbYe nes ie³ee~ peerJeve ceW nukeÀeHeve Deeves ueiee, yeesPe, ef®eblee Kelce nes ieS, DeebleefjkeÀ megKeeW kesÀ Petues ceW Petueves ueiee~ peye %eeve veneR Lee leye keÀneR mes Yeer ieg]pejlee Lee lees ueesie osKekeÀj keÀnles Les, pegDeejer pee jne nw~ ye´ïeekegÀceejer mebmLee kesÀ mebHeke&À ceW Deeves kesÀ yeeo peerJeve ceW Flevee HeefjJele&ve Dee³ee efkeÀ ueesie keÀnles nQ, ³en lees pewmes osJelee pee jns nQ~ Fme %eeve ceeie& ceW ®eueves kesÀ yeeo meyekesÀ meeLe mebyebOe yengle De®ís nes ie³es~ peerJeve ceW ceOegjlee Deewj menveMeeruelee pewmes efoJ³e iegCe Dee ie³es~ efHeíues 12 Je<eeX mes veneR efkeÀ³ee iegmmee Henueer yeej Deeyet HeJe&le peeves kesÀ efueS peye efveefceÊe yenveeW kesÀ Üeje Heésieéce yevee, lees cesjer KegMeer keÀe HeejeJeej veneR Lee~ DeJ³ekeÌle yeeHeoeoe mes Henueer cegueekeÀele ceW ner ceve ner ceve Jee³eoe keÀj efue³ee efkeÀ efMeJeyeeyee, ³en mecHetCe& peerJeve DeeHekesÀ efue³es nw, DeeHekeÀer mesJeeDeeW kesÀ efue³es nw~ Gme efove yeeyee kesÀ ceneJeekeÌ³e Les, ye®®es, ke´ÀesOe mes keÀYeer Yeer keÀesF& keÀece yevelee veneR nw, ke´ÀesOe mes lees yeves ngS keÀece Yeer efyeieæ[ peeles nQ~ DeeeflcekeÀ mvesn Deewj men³eesie keÀer YeeJevee mes efyeieæ[s ngS keÀece Yeer yeve peeles nQ~ yeeyee kesÀ ³es ceneJeekeÌ³e leerj keÀer lejn Deboj ®eues ie³es Deewj efHeíues 12 Je<eeX ceW keÀYeer efkeÀmeer Hej iegmmee veneR efkeÀ³ee nw~ peerJeve ceW HeefjJele&ve keÀes osKekeÀj efveefceÊe yenveeW ves nceejs Iej ceW ner ieerlee HeeþMeeuee KegueJee oer~ JeneB jespe 50 DeelceeSB F&MJejer³e ceneJeekeÌ³e megveves kesÀ efueS Deeleer nQ~ efHeÀj efveefceÊe yeæ[er yenve ves jepe³eesie YeJeve ceW meceefHe&le nesves keÀer Dee%ee oer~ nceves yenve peer keÀer Dee%ee keÀes YeieJeeve keÀer Dee%ee mecePekeÀj mJeerkeÀej keÀj efue³ee~ nceeje peerJeve yesno megKeeW ceW meHeÀue nes jne nw~ yeæ[eW keÀer ogDeeSB Deewj efveëmJeeLe& H³eej mes nj keÀoce nceW meHeÀuelee HeéHle nes jner nw~ 

YeieJeeve THej mes veer®es Dee ie³es nQ ye´ïeekegÀceej osJesvêveeje³eCe Heìsue, cegbyeF& (ceguegb[)

ye´ ïeekegÀceejer mebmLee kesÀ 75 Je<e& Hetjs nesves Hej ceguegb[ (cegbyeF&) meyepeesve He´cegKe ye´.kegÀ.ieesoeJejer yenve keÀes mebkeÀuHe Dee³ee efkeÀ 75 ueeKe ueesieeW keÀes `YeieJeeve Oejleer Hej Dee ie³es nQ', ³en Keyej osveer ®eeefnS~ FmekesÀ efueS meyepeesve kesÀ kegÀue íë efpeueeW ceW `osKees, osKees keÀewve Dee³ee, Yeejle ceW YeieJeeve Dee³ee' veecekeÀ efMeJe jLe-³ee$ee oes cenerveeW lekeÀ efvekeÀeueer ieF&~ ³en ³ee$ee ieeBJe ³ee Menj ceW efpeleveer Yeer meæ[keWÀ, ieefue³eeB nesleeRr, meYeer ceW peeleer Leer~ Fme He´keÀej 75 ueeKe ueesieeW keÀer yepee³e 87 ueeKe ueesieeW keÀes efMeJemebosMe megvee³ee ie³ee~ Fme ³ee$ee kesÀ oewjeve DeveskeÀ DevegYeJe ngS, pees Fme He´keÀej nQ ö SkeÀ ieeBJe ceW nce jele keÀes HengB®es lees JeneB ³ee$ee keÀe mJeeiele n]peejeW HeìekeÀeW keÀer DeeJee]pe kesÀ meeLe efkeÀ³ee ie³ee~ SkeÀ YeeF& ves je@kesÀì Jeeues HeìekesÀ keÀe cegBn DeekeÀeMe keÀer lejHeÀ keÀjkesÀ jKeves keÀer yepee³e ìsæ{e keÀjkesÀ jKe efo³ee~ ceQ Deeies Lee~ pewmes ner je@kesÀì keÀes Deeie ueieer, Jen meerOee ner Meg...n... keÀjles ngS leerJe´ ieefle mes cesjs HeeBJe mes ìkeÀje ie³ee~ cesjs ve³es kegÀlex ceW íso keÀjles ngS Gmeves Iegìves kesÀ veer®es Yeer íso keÀj efo³ee~ ceQ efiej Heæ[e~ `³en keÌ³ee nes ie³ee' kesÀ Meesj kesÀ meeLe yengle ner Yeeræ[ ce®e ieF&~ efMeJe yeeyee ves cegPes SkeÀoce peerles peer Mejerj mes Deueie keÀj efo³ee~ ueesie HeeBJe kesÀ peKce keÀes osKe Ieyeje jns Les~ cegPes lees efMeJeyeeyee ves Keæ[e keÀj efo³ee Deewj keÀesF& Heeræ[e cenmetme veneR nes jner Leer~ Ketve yen jne Lee, Gmes ªceeue yeeBOe keÀj yebo keÀj efo³ee~ efHeÀj Yejer meYee ceW SkeÀ Iebìs lekeÀ, Gme meJe&MeefkeÌleJeeve YeieJeeve efMeJe ves Oejleer Hej DeekeÀj kewÀmes cegPes ceoo keÀer, ³en DevegYeJe megvee³ee~ FmekesÀ yeeo nce otmejs Menj ceW HengB®es~ JeneB Hej meeJe&peefvekeÀ keÀe³e&ke´Àce Lee~ meejer meYee mepeer ngF& Leer~ jes[ mes ueielee meYee-mLeeve Lee~ meYee-mLeeve kesÀ yeer®eeW-yeer®e keÀcej lekeÀ keÀer ienjeF& efueS, efyevee Heeveer Jeeueer ieìj keÀer veeueer Leer~ 24

GmekesÀ THej Heeefì³ee jKee Lee, Gme Hej ®eæ{keÀj ueesie meYee ceW Dee jns Les~ pewmes ner Meece ngF&, efyepeueer ®eeuet keÀj oer ieF&~ keÀe³e&ke´Àce ®eeuet nes ie³ee~ leYeer efyepeueer ®eueer ieF&~ Hetje DebOesje íe ie³ee~ meYee ceW nue®eue ce®e ieF&~ ceQ Deeies mes GþkeÀj Heerís jLe keÀer Deesj ie³ee, mees®ee, jLe keÀer ueeFì ®eeuet keÀj otB lees meYee ceW Leesæ[e Gpeeuee nes pee³esiee~ Heerís keÀer Deesj pee jne Lee, cegPes Gme veeueer keÀe O³eeve veneR jne, ceQ meerOee ner GmeceW efiej Heæ[e~ osKeves Jeeues SkeÀ-otmejs mes yeeleW keÀjves ueies efkeÀ DeYeer lees ³en meHesÀo keÀHeæ[eW Jeeuee YeeF& pee jne Lee, De®eevekeÀ iee³eye kewÀmes nes ie³ee~ Jes oewæ[ kesÀ Dee³es Hejbleg ceQ pewmes efieje Jewmes ner legjble Keæ[e neskeÀj, íueebie ueieekeÀj yeenj Dee ie³ee~ cegPes kegÀí Yeer veneR ngDee~ Leesæ[e Yeer oo& veneR ngDee~ DevegYeJe ngDee efkeÀ Oejleer Hej mJe³eb YeieJeeve HeOeej ®egkesÀ nQ, GvneWves ner cegPes nLesueer Hej efyeþe efue³ee nw Jejvee ³es nef∙³eeB ìtì mekeÀleer Leer~ efHeÀj jLe keÀer ueeFì ®eeuet keÀjkesÀ Dee³ee~ meyekeÀes leeppegye ngDee efkeÀ Fleveer MeefkeÌle Dee³eer keÀneB mes? ceQves keÀne, YeieJeeve efMeJeyeeyee Oejleer Hej Dee ie³es nQ, Gmeer keÀe lees ³en mel³e meyetle nw~ DeeHe Yeer DeHeves keÀes Mejerj veneR, Deelcee cenmetme keÀerefpeS, DeeHekeÀes Yeer Oejleer Hej Dee³es Hejceelcee efMeJe efoKeeF& Heæ[Wies~ mLetue ves$eeW mes veneR, leermejs ves$e (%eeve ®e#eg) mes Jes Hejceelcee ogKe Deewj cegefMkeÀueeW ceW mee#eeled meeceves ve]pej Dee³eWies~ Deieues efove SkeÀ ieeBJe ceW nce oesHenj ceW Deæ{eF& yepes HengB®es~ nceves mees®ee, ieeBJe Jeeues Keevee KeekesÀ mees ie³es neWies, keÀesF& efceuesiee veneR~ efHeÀj mees®ee, yeeyee ves keÀne nw, keÀesF& keÀesvee jn ve pee³es, ®euees %eeve osles nQ, yeeo ceW Keevee Kee³eWies~ nce ieeBJe ceW Devoj ie³es~ meæ[keWÀ SkeÀoce Keeueer LeeRr~ meYeer DeHeves-DeHeves IejeW kesÀ ojJeepes yebo keÀjkesÀ mees jns Les~ nce ceeFkeÀ kesÀ ]peefjS DeeJee]pe os jns Les uesefkeÀve keÀesF& meceerHe Dee veneR jne Lee~ jLe ieeBJe kesÀ Yeerlej pee jne Lee~ jemles ceW efyepeueer keÀer leejW veer®es

Kego keÀer Gvveefle ceW Flevee mece³e ueiee oes efkeÀ efkeÀmeer Deewj keÀer efveboe keÀe mece³e ner vee efceues efomebyej 2015

%eeveece=le efoKeeF& os jner LeeR~ jLe keÀer TB®eeF& p³eeoe Leer~ jLe keÀes Deeies ues peeves kesÀ efueS leejeW keÀes THej Gþevee ]peªjer Lee~ nceves jLe ceW yeves cebefoj ceW efMeJeefuebie kesÀ Heeme yewþs He´meeo efJelejkeÀ YeeF& keÀes veer®es Gleej efo³ee~ efHeÀj leej kesÀ veer®es mes jLe keÀes ueskeÀj peeves keÀe He´³eeme keÀjves ueies~ pewmes ner leejeW keÀes THej efkeÀ³ee, jLe keÀer efmeuJej Helejs keÀer yeveer yee@[er leej keÀes ít ieF&~ Fmemes mHeeefke¥Àie ngF&, nJee les]pe ®eue jner Leer, jLe kesÀ Deboj ®eejeW lejHeÀ keÀHeæ[e ueiee Lee, Gmes Deeie ves HekeÀæ[ efue³ee~ jLe kesÀ ®eejeW lejHeÀ Deeie keÀer pJeeuee YeYekeÀves ueieer~ ceQves SkeÀ kebÀyeue keÀes jLe kesÀ Deboj-yeenj ceejles ngS Deeie keÀes yegPee efo³ee~ yeeyee keÀer Fleveer ceoo jner efkeÀ lespe nJee cebo nes ieF& Deewj Deeie Meeble nes ieF&~ Deboj jKes efMeJeefuebie Deewj ye´ïee yeeyee kesÀ ef®e$e keÀes kegÀí Yeer veneR ngDee~ Henues meæ[keÀeW Hej keÀesF& veneR Lee, yeeo ceW meeje ieeBJe FkeÀùe nes ie³ee~ nceves meyekeÀes efMeJeyeeyee keÀe Heefj®e³e efo³ee~ meYeer ves ³ener keÀne, mee#eeled efMeJe Hejceelcee Fme Yetefce Hej Dee ie³es nQ, GvneWves ner Deeie keÀes jeskeÀe Jejvee Fmes jeskeÀvee efkeÀmeer J³eefkeÌle kesÀ yeme keÀer yeele veneR Leer~ ``efpemekeÀe meeLeer nw mJe³eb YeieJeeve, Gmes keÌ³ee jeskesÀ DeebOeer Deewj letHeÀeve'', ``osKees keÀewve Dee³ee, YeieJeeve THej mes veer®es Dee³ee'' FvneR yeguebo veejeW kesÀ yeer®e ueesie efMeJe mebosMe megveves ceW ceive nes ie³es!! Henues Hejceelcee THej Les, nce veer®es Les, nceejer DeeJee]pe JeneB lekeÀ HengB®eleer veneR Leer~ Deye DeeJee]pe oes, Jes legjble ner neef]pej nes pee³eWies~ He´³eeme keÀjes keÌ³eeWefkeÀ Jes THej mes veer®es Dee ie³es nQ~ efJemleej mes peeveves kesÀ efueS efvekeÀìJeleea ye´ïeekegÀceejer mesJeekesÀvê mes mecHeke&À keÀjW~ 

efceì ieF& ieues keÀer mecem³ee ye´ïeekegÀceejer efJeceue, ®eeueermeieeBJe

cegPes F&MJejer³e %eeve ceW ®eueles ngS 30 meeue ngS nQ~ %eeve ceW Deeves mes Henues cesjs ieues ceW yengle yeæ[er ieeBþ Leer~ yengle ogKeleer Leer~ [e@keÌìj ves Dee@HejsMeve keÀjves kesÀ efueS keÀne uesefkeÀve yengle [jleer Leer keÌ³eeWefkeÀ Gme mece³e %eeve veneR Lee~ uesefkeÀve pewmes ner %eeve megveves ueieer lees yengle veMee ®eæ{e~ jepe³eesie mes yeeyee meejs ogKe otj keÀj osles nQ, ³en DevegYeJe efkeÀ³ee~ ceQ ³eesie kesÀ oewjeve yeeyee keÀes ieues keÀe neue yeleeleer Leer~ FmekesÀ yeeo ceQ Dee@HejsMeve kesÀ efueS lew³eej nes ie³eer~ ceQves yeeyee Hej meeQHe efo³ee, yeeyee pees Yeer keÀjWies Jen keÀu³eeCekeÀejer ner nesiee, Fme efveM®e³e mes ceQ efveeqM®eble nes ie³eer~ ®eeueermeieeBJe ceW [e@.®eJneCe ves ieues keÀe Dee@HejsMeve efkeÀ³ee~ Dee@HejsMeve efLeSìj ceW ie³eer lees Fmeer mebkeÀuHe mes efkeÀ yeeyee Dee@HejsMeve keÀje³esiee [e@.®eJneCe Üeje~ leerve Iebìs lekeÀ Dee@HejsMeve ®euee~ megyen peye nesMe ceW Dee³eer lees DeeBKe Kegueles ner meeceves `ye´ïee yeeyee' keÀes osKee~ yeeyee cegPes osKe jns Les Deewj ceQ yeeyee keÀes osKeleer jner~ yengle Leesæ[s efoveeW ceW þerkeÀ nes ie³eer, Deepe efove lekeÀ ieues keÀer keÀesF& mecem³ee veneR nw~ 

IegìveeW Je ketÀuneW keÀer He´l³eejesHeCe mepe&jer efve³eefcele nj cenerves kesÀ Debeflece meHleen ceW keÀer peeleer nw~ mepe&jer ³et.kesÀ., Dee@mì^sefue³ee Deewj pece&veer mes He´efMeef#ele, cegcyeF& kesÀ kegÀMeue SJeb DevegYeJeer mepe&ve [e@. veeje³eCe KeC[sueJeeue Üeje keÀer peeleer nw~ Deefie´ce ®eskeÀDeHe leLee mepe&jer keÀer leejerKe peeveves kesÀ F®ígkeÀ cejerpe mebHeke&À keÀjWë [e@. cegjueerOej Mecee&, iueesyeue ne@efmHeìue, ceeGbì Deeyet, jepemLeeve~ ceesyeeFueë 09413240131 HeÀesveë (02974) 238347/48/49 JesyemeeFìë www.ghrc-abu.com HewÀkeÌmeë (02974) 238570 F&-cesueë drmurlidharsharma@gmail.com

efomebyej 2015 ³eefo DeeHekesÀ efJe®eej HeefJe$e nQ lees DeeHekeÀe Ëo³e He´mevvelee Deewj Deevevo mes ueyeeueye Yeje jnsiee

meeoieer Deewj Meeueervelee ye´ïeekegÀceejer Hetpee, jesnlekeÀ

keÀefue³egie kesÀ JeeleeJejCe ceW peneB osKeW JeneB efoKeeJee ner efoKeeJee nw~ Meeueervelee keÀes lees pewmes ueesie Yetue ner ®egkesÀ nQ~ HenveeJes ceW DeMeeueervelee, yeesue-®eeue keÀer DeMeeueervelee, Dee®eej-J³eJenej keÀer DeMeeueervelee Deewj efJe®eejeW ceW Yeer ieboieer pees efHeÀj keÀceeX ceW mHe<ì vepej Deeleer nw~ keÀnles nQ, keÀHeæ[s keÀe DeeefJe<keÀej FmeefueS ngDee efkeÀ ueesie ieceea, meoea, Je<ee& Deeefo mes DeHeveer megj#ee keÀj mekeWÀ~ Hejvleg Deepe HenveeJee HewÀMeve keÀe SkeÀ efnmmee yevee ngDee nw~ Deepe ueesie, KeemekeÀj ³egJee Ssmes keÀHeæ[s Henvevee Hemebo keÀjles nQ pees otmejeW kesÀ O³eeve keÀes DeekeÀef<e&le keÀjW~ peye nce DemeY³e [^sme HenvekeÀj Iej mes yeenj efvekeÀueles nQ lees ueesieeW keÀer ievoer vepej nceeje Heeríe keÀjleer nw Deewj nce DeHeves keÀes Gme vepej mes ye®eeves keÀer keÀesefMeMe keÀjles jnles nQ~ nj ieueer, ceesnuues, mketÀue, keÀe@uespe ceW ³ener ceenewue nw~ ueesie meY³elee SJeb mebmkeÀejeW keÀes Yetue ®egkesÀ nQ~ keÌ³ee Dee]peeoer mes peervee íesæ[ oW? FmekeÀe veleerpee keÌ³ee efvekeÀuelee nw? nce jespe-jespe DeKeyeejeW ceW Heæ{les nQ Deewj ìer.Jeer.Hej osKeles nQ efkeÀ jeWieìs Keæ[s keÀjves Jeeueer IeìveeSB Ieì jner nQ~ SkeÀ yeej efkeÀmeer keÀe@uespe ceW Fmeer cegÎs Hej yeeleW ®eue jner LeeR lees kegÀí ueæ[efkeÀ³eeW ves keÀne, yenve peer, SkeÀ yeele yeleeDees, ¢eq<ì, Je=efÊe Heg©<eeW keÀer Kejeye Deewj HenveeJee nce DeHevee megOeejW, keÌ³eeW? Gef®ele lees ³en nw DeeHe GvnW mecePeeDees, DeHeveer ¢eq<ì-Je=efÊe meeHeÀ jKeW, keÌ³ee otmejeW keÀer Jepen mes nce Dee]peeoer mes peervee íesæ[ oW? ³en yeele ceQ FmeefueS keÀn jner ntB keÌ³eeWefkeÀ p³eeoelej ceefnueeDeeW keÀer mees®e ³ener keÀnleer nw~ nj yeej Kego keÀes yeouee ceQ yenveeW mes Hetívee ®eenleer ntB efkeÀ peye þb[ nesleer nw lees nceves iece& keÀHeæ[s Henve efueS, peye ieceea DeeF& lees ieceea kesÀ efnmeeye kesÀ keÀHeæ[s Henve efueS Deewj peye Je<ee& DeeF& lees íelee ueskeÀj DeHeves keÀes megjef#ele keÀj efue³ee, keÀYeer ieceea, meoea, Je<ee& keÀes yeoueves 26

keÀer keÀesefMeMe veneR keÀer~ nj yeej Kego keÀes yeouee~ lees peye keÀefue³egie kesÀ JeeleeJejCe ceW ®eejeW lejHeÀ keÀece-Jeemevee keÀer, ievos efJe®eejeW keÀer, efJekeÀejer YeeJeeW keÀer Deeie ueieer ngF& nw lees nce Fme yeele keÀes keÌ³eeW veneR mecePe Hee jns efkeÀ Fme JeeleeJejCe ceW Yeer Kego keÀes nceW ner megjef#ele keÀjvee nw~ JeeleeJejCe Devegmeej pees meeOeve nceejs Heeme nQ GvnW He´³eesie keÀjW Deewj DeHevee ye®eeJe keÀjW~ meyemes yeæ[er yeele nw Deelce DeefYeceeveer yeveves keÀer ceQ ³en veneR keÀnleer efkeÀ kesÀJeue HenveeJes keÀes meY³e yeveeves mes nce meew HeéfleMele megjef#ele nes peeles nQ Hejvleg Flevee ]peªj nw efkeÀ Deiej nce Fve yeeleeW Hej O³eeve oW lees kegÀí HeéfleMele ]peªj megjef#ele jn mekeÀles nQ~ lees keÌ³eeW vee pees megj#ee nceejs DeHeves neLe ceW nw GmekeÀe He´³eesie keÀjW~ Deiej nceW meew HeéfleMele megj#ee ®eeefnS lees HenveeJes kesÀ meeLe-meeLe, yeesue-®eeue, Dee®eejefJe®eej, J³eJenej, mees®e ö Fve meyekeÀes Yeer yeoueW~ meyemes yeæ[er yeele nw Deelce-DeefYeceeveer yeveves keÀer keÌ³eeWefkeÀ peye lekeÀ nce osn DeefYeceeveer nQ lees osKeves Jeeues nceW Mejerj ner osKeles nQ Hejvleg peye nce Deelce DeefYeceeveer yeve peeles nQ lees nceejs Deeme-Heeme keÀe JeeleeJejCe Yeer nceejs DevegketÀue DeLee&led HeefJe$e nes peelee nw~ otmejer yeele, ³en mees®evee efyeukegÀue ieuele nw efkeÀ meY³elee SJeb Meeueervelee nceejer Dee]peeoer keÀes Kelce keÀjleer nQ ³ee nceejs efJekeÀeme ceW yeeOee Hewoe keÀjleer nQ yeequkeÀ Deewj ner nceejs efJekeÀeme keÀes yeæ{eJee osleer nQ, nceW mebkegÀef®ele mees®e mes efvekeÀeue keÀj Gæ[vee efmeKeeleer nQ, nceW Iegìve Deewj yes®ewveer (oce Ieesìves) Jeeues ceenewue mes Dee]peeo cenmetme keÀjeleer nQ~ ceQ lees keÀntBieer, JeemleJe ceW nce iegueece nQ Fve HeeB®e efJekeÀejeW kesÀ (keÀece, ke´ÀesOe, ueesYe, ceesn, DenbkeÀej), me®®eer Dee]peeoer nw ner Fve efJekeÀejeW mes Deepeeo nesvee~ Deepe nceW ]peªjle nw mener mees®e keÀer, mener jen keÀer pees F&MJejer³e %eeve mes efceueleer nw~ Deleë nj jes]pe %eeve Dece=le nce DeHeves Devoj [eueW Deewj DeHeves keÀes mener efoMee ceW Deie´mej keÀjW~ 

Oew³e& Deewj efJeMJeeme kesÀ meeLe He´³eeme keÀjles jnWies lees efveeqM®ele ner HeeffjCeece Yeer De®ís Dee³eWies efomebyej 2015

efvejeMee nìeDees, KegMeer ueeDees ye´ïeekegÀceejer ceOeg, yeebìJee (iegpejele)

Dee pe mebmeej ceW ceveg<³e kesÀ Heeme me®®eer KegMeer veneR nw~

efpeboieer keÀe meHeÀj yeesPe yevelee pee jne nw~ DeeF³es efJe®eej keÀjW, keÀneB ieF& DeHeveer KegMeer? keÀewve ues ie³ee KegMeer? nce KegMe veneR nQ lees keÀejCe keÌ³ee nQw? keÀejCe nQ (1) vekeÀejelcekeÀ ¢eq<ìkeÀesCe, (2) YeeweflekeÀJeeoer efJe®eej (3) Deefve³ebef$ele F®íe³eW (4) HetJe& ceW efkeÀ³es ngS ieuele keÀce& (5) mebJesoveMeerue mJeYeeJe~ ³es meye yeeleW nceejer KegMeer keÀe ieuee oyeeleer nQ~ KegMe jnves kesÀ efueS `meeoe peerJeve, G®®e efJe®eej' kesÀ cenecev$e keÀes peerJeve ceW DeHeveeSB~ Jele&ceeve ceW peerSB, YetlekeÀeue ceW veneR~ p³eeoe mees®eves keÀer Deeole keÀes meceeHle keÀjW~ KegMeer Deveceesue Deew<eefOe nw KegMeer nj Gce´ kesÀ, nj Jeie& kesÀ J³eefkeÌle keÀes ®eeefnS~ Deepe ceveg<³e KegMeer keÀes yeenjer JemlegDeeW, J³eefkeÌle³eeW, JewYeJeeW, keÌueyeeW, nesìueeW, He³e&ìve mLeueeW ceW {tbæ{ jne nw~ JeemleJe ceW KegMeer Deblece&ve ceW ígHeer ngF& nw~ Jees yee]peej ceW efceueleer veneR~ Deiej mebleg<ì jnW lees KegMeer ieues ceW mepes ngS nej yejeyej nw~ KegMeer kesÀ Kelce nesves kesÀ 100 keÀejCe efieveeS pee mekeÀles nQ uesefkeÀve JeemleJe ceW FmekesÀ efueS efmeHe&À nce ner ef]peccesoej nQ~ KegMeer keÀes keÀe³ece jKeves kesÀ efueS meoe meJe& keÀes KegMeer oW, efHeÀj nce Yeer KegMe jn mekeÀles nQ~ KegMeer osves mes KegMeer efceueleer nw~ ogKe osves mes ogKe efceuelee nw~ pees oWies Jener efceuesiee, ³en SkeÀ efve³ece nw~ KegMeer Deveceesue Deew<eefOe nw, ³en nceejs peerJeve keÀes Deveceesue yeveeleer nw~ He´mevveef®eÊe J³eefkeÌle meJe& keÀes efHe´³e ueielee nw, GmekeÀe mJeYeeJe mejue Deewj vece´ jnlee nw efpeme keÀejCe meYeer GmekesÀ meeLe efceuepegue keÀj ®eueles nQ Deewj meYeer keÀe men³eesie Gmes menpe efceue peelee nw~ Gmes yeæ[er HeefjeqmLeefle Yeer nukeÀer ueieleer nw~ efomebyej 2015

KegMe jnles nQ lees nj Ieæ[er GlmeJe nw KegMe jnves mes nceeje J³eefkeÌlelJe efKeue Gþlee nw~ ogKe ªHeer eqmLeefle kegÀªHelee keÀes Deecebef$ele keÀjleer nw~ KegMeer nceejs ®esnjs keÀes DeekeÀ<e&Cecetle& yeveeleer nw~ KegMeer ner peerJeve keÀes nj Heue GlmeJe yeveeleer nw~ KegMeer ®esnjs keÀe Íe=bieej nw~ KegMeer keÀer KegjekeÀ mecHetCe& mJeemL³e keÀe DeeOeej nw~ KegMeer keÀer KegMeyet menpe otmejs keÀes DeHeveer lejHeÀ DeekeÀef<e&le keÀjleer nw~ meoe KegMe jnves kesÀ efueS l³eeieJe=efÊe Deewj osves keÀer YeeJevee jns~ nceejer ve]pej uesves ceW vee pee³es~ ³eeo jKeW ö peeve ®eueer pee³es, KegMeer vee pee³es~ Deepe keÀer eqmLeefle osKeW lees meyemes p³eeoe KegMe íesìs ye®®es jnles nQ pees efove ceW 40 yeej nBmeles nQ~ ³egJee 15 yeej nBmeles nQ Deewj yegpegie& ueesieeW ves lees nBmevee íesæ[ efo³ee nw keÌ³eeWefkeÀ KegMeer veneR nw~ SkeÀ efve³ece nw, leeues keÀes Keesuevee nes lees ®eeyeer keÀes oeF¥ Deewj IegceeDees, yeeF¥ Deewj Iegceeves mes leeuee yebo nes pee³esiee~ me®®eer KegMeer keÀe leeuee Keesuevee nes lees oeF¥ meeF[ DeLee&led Hee@peerefìJe meeF[ efJe®eejeW keÀes IegceeDees, peerJeve ceW KegMeer DeJeM³e Dee peeSieer~ osefKeS, He´ke=Àefle kesÀ GhekeÀejeW keÀes nceW He´ke=Àefle ves keÌ³ee veneR efo³ee? jnves kesÀ efueS Iej, Henveves kesÀ efueS De®ís keÀHeæ[s, Yeespeve kesÀ efueS efJeefYevve Devve, HeÀue, HetÀue, Ietceves-efHeÀjves kesÀ efueS DeveskeÀ meeOeve, kegÀojleer meewvo³e&, Heneæ[, veoer Deeefo~ He´ke=Àefle kesÀ HeeB®eeW lelJe meleled nceejer mesJee ceW nQ~ me®e ceW, ³en Yeer mees®eW lees Yeer KegMeer nesleer nw efkeÀ He´ke=Àefle ves Oejleer Hej efkeÀleveer megefJeOee³eW nceejs efueS jKeer nQ, nceW keÀesF& keÀceer veneR~ nBmeles-nBmeles ef]peboieer keÀe nj Heue Deejece mes yeerle peelee nw Deewj jesles-jesles SkeÀ efove Yeer SkeÀ Je<e& yejeyej ueielee nw~ efpeme ceveg<³e kesÀ ®esnjs Hej KegMeer veneR Jen efpeboe nesles ngS

DekeÀæ[ lees meyeceW nesleer nw , PegkeÀlee Jener nw efpemes efjMleeW keÀer efHeÀke´À nesleer nw

%eeveece=le Yeer cegox pewmee nw~ pewmes iegueeye keÀe HetÀue keÀeBìeW kesÀ yeer®e efKeuelee, cegmekeÀjelee nw, nceW Yeer cegmeeryeleeW kesÀ yeer®e cegmekeÀjeles jnvee nw~ pees KegMe jnlee nw Gmes meeje peiele KegMe efoKeeF& oslee nw~ mee#eerê<ìe yeveW nj neue ceW KegMe jnves kesÀ efueS ³en mecePevee ]peªjer nw efkeÀ me=eq<ì SkeÀ veeìkeÀMeeuee nw efpemeceW nce meye Heeì&Oeejer nQ~ pewmes veeìkeÀ ceW megKe-ogKe, nejpeerle, efveboe-mlegefle kesÀ Heeì& ceW ce]pee Deelee nw Fmeer lejn Fme veeìkeÀ ceW Yeer megKe-ogKe, nej-peerle, ceeve-DeHeceeve nceejs meeceves Deeves ner nQ~ me=eq<ì ªHeer veeìkeÀ ceW keÀesF& cegjPee³ee ngDee nw lees keÀesF& ieerle iee jne nw, keÀesF& ieuele keÀj jne nw lees keÀesF& þerkeÀ keÀj jne nw~ njskeÀ kesÀ Heeì& keÀes mee#eerê<ìe yevekeÀj osKeles nQ lees KegMe jn mekeÀles nQ~ meJe& keÀer ogDeeSB ueW ogKe-mebkeÀì kesÀ mece³e SkeÀ-otmejs keÀe ceooieej yeveves mes, Je=× ceeB-yeeHe keÀer mesJee keÀjves mes ogDee efceueleer nw~ ogDee oJee keÀe keÀece keÀjleer nw~ DeHekeÀejer Hej GhekeÀej keÀjW, veskeÀ keÀece keÀjves mes KegMeer efìkeÀer jnleer nw~ Iej ceW keÀesF& Dee³es lees nbmekeÀj mJeeiele keÀjW~ ì^mìer yeveW pees kegÀí nceejs Heeme nw, meye F&MJejer³e Deceevele nw~ cesje kegÀí Yeer veneR, Ssmes mecePeles nQ lees KegMe jn mekeÀles nQ~ njskeÀ ceveg<³e DeHeves Yeei³e keÀe efvecee&lee nw~ cegPes pees efceuee nw, Jen cesjs Yeei³e keÀe nw~ DeHeves peerJeve keÀer leguevee otmejeW kesÀ meeLe ve keÀjW~ otmejeW keÀe efJe®eej keÀjves mes KegMeer ®eueer peeleer nw~ nce efkeÀmeer mes F&<³ee& ve keÀjW lees KegMe jn mekeÀles nQ~ DeeF³es, He´efle%ee keÀjW efkeÀ nj neue ceW KegMe jnWies, meJe& keÀes ceve-Je®eve-keÀce& Je ®esnjs-®eueve mes KegMeer oWies~ 28

efpe%eemee keÀes efceueer mevlegeq<ì ye´ïeekegÀceej ke=À<Ce, meesveerHele

efMe#eCe keÀe³e& mes efveJe=efÊe kesÀ yeeo cegPes

DeeO³eeeqlcekeÀ %eeve keÀer leerJe´ YetKe Leer~ ceQ DeveskeÀ mLeueeW Hej YeieJeeve keÀer leueeMe ceW YeìkeÀlee jne uesefkeÀve YeieJeeve cegPes keÀneR efceues ner veneR~ ceQves mees®ee, Mee³eo De®ís keÀe³eeX ceW ner YeieJeeve yemelee nw FmeefueS yegpegieeX keÀes HesvMeve efoueJeeves ceW men³eesie, DemeceLe& J³eefkeÌle³eeW keÀer mene³elee, DeveeLe ye®®eeW kesÀ efueS men³eesie, FveceW ner peerJeve keÀe Deevevo {tbæ{ves ueiee~ SkeÀ efove De®eevekeÀ cesjer efveieen ìer.Jeer.kesÀ DeemLee ®ewveue Hej Heæ[er efpemeceW ye´ïeekegÀceejer]pe keÀe keÀe³e&ke´Àce Dee jne Lee, yenve efMeJeeveer Deelcee mes mecyeefOele kegÀí ®e®ee& keÀj jner Leer~ ceQ GvnW peevelee veneR Lee uesefkeÀve Fme efJe<e³e ves cegPe Deelcee keÀes PekeÀPeesj keÀj jKe efo³ee~ efHeÀj keÌ³ee Lee? ceQ DeHeves GÎsM³e keÀer Hetefle& ceW pegì ie³ee~ Heéfleefove Jen keÀe³e&ke´Àce megveves ueiee~ SkeÀ efove GvekesÀ JekeÌleJ³e keÀe cegK³e efJe<e³e Lee `ceQ keÀewve ntB, cegPes DeHeveer leueeMe keÀjveer nw~' Fmes megvekeÀj cesjer ©ef®e Deewj DeefOekeÀ yeæ{ ieF&~ cegPes JeemleefJekeÀ yeele mecePe ceW Deeves ceW osj veneR ueieer efkeÀ Hej-mesJee mes Henues Fvmeeve keÀes DeHeveer Hen®eeve DeJeM³e nesveer ®eeefnS~ ceQ keÀewve ntB, cesje Demeueer efHelee keÀewve nw, ceQ ³eneB efkeÀmeefueS Dee³ee ntB, cesje mecyevOe efkeÀmemes nw, Fve He´MveeW keÀe meceeOeeve ]peªjer nw~ yenve efMeJeeveer kesÀ JekeÌleJ³e mes cegPes Fve meYeer He´MveeW kesÀ GÊej efceue ie³es~ FmekesÀ yeeo meved 2013 ceW cegPes Deeyet HeJe&le eqmLele ceOegyeve peeves keÀe megDeJemej HeéHle ngDee~ JeneB keÀe keÀe³e&ke´Àce yengle ner De®íe ueiee~ JeeefHeme Deeves Hej ceQ mLeeveer³e mesJeekesÀvê Hej efve³eefcele peeves ueiee~ cesjer nj efpe%eemee keÀes mevlegeq<ì efceueer~ meved 2015 ceW cegPes Hegveë ceOegyeve peeves keÀe DeJemej HeéHle ngDee~ JeemleefJekeÀ Deevevo keÀer DevegYetefle ngF&~ ³eesie keÀe JeemleefJekeÀ DeLe&, peerves keÀer HeefJe$e Mewueer keÀe JeemleefJekeÀ DeeYeeme ngDee~ oeoer peevekeÀer kesÀ efJe®eej He´sjCeeoeF& Les~ oerefo³eeW keÀer ceOegj JeeCeer ves peerves keÀer keÀuee keÀe JeemleJe ceW DeeYeeme keÀje³ee~ cegPes Deepe Yeer GvekesÀ JekeÌleJ³e keÀer HeefkeÌle³eeB ³eeo nQ, `ceQ DekesÀuee ntB, DekesÀuee Dee³ee ntB, DekesÀuee peeTBiee, DekesÀues ceW yewþ, DekesÀues keÀes ³eeo keÀjvee nw~' Jes nQ cesjs HejceefHelee efMeJe~ GvekeÀer Fme DeefYeJ³eefkeÌle ves cesjs peerJeve kesÀ mJeªHe keÀes ner yeoue [euee~  Deiej yegjer Deeole mece³e Hej ve yeoueer pee³es lees yegjer Deeole mece³e yeoue osleer nw efomebyej 2015

yeeyee ves mebJeej oer efpevoieer ye´ïeekegÀceej Dece=leueeue Mecee&, ìeWkeÀ (jepe.)

pe ye ceQ ín Je<e& keÀe Lee leye

keÀer efmLeefle yeve ieF& Leer~ ef®evlee cele keÀjes, ceQ yewþe ntB cesjs efHelee keÀe osneble nes ie³ee~ jespeieej keÀer leueeMe ceW De®eevekeÀ Hegjeves menHeeþer mes YeWì efHelee kesÀ H³eej keÀer yengle p³eeoe keÀceer cenmetme nesleer Leer~ iejeryeer ngF& pees GvneR efoveeW ye´ïeekegÀceeje]rpe kesÀ mecHeke&À ceW Dee³ee Lee~ kesÀ keÀF& Ssmes Heue Yeer DeeS efpeveceW ieg©Jeej keÀe efove Lee, Jen cegPes ìeWkeÀ mesJeekesÀvê Hej ues ie³ee~ efmeHe&À efHelee ner meneje oskeÀj Gme JeneB keÀer efveefceÊe yenve ves yeæ[s H³eej mes melkeÀej efkeÀ³ee Deewj Heeræ[e mes GyeejkeÀj Deeies yeæ{e ef®e$e HeóMe&veer Üeje %eeve mecePee³ee~ ye´ïee yeeyee kesÀ ef®e$e keÀes mekeÀlee nw~ efpemekesÀ efmej Hej efHelee osKekeÀj Ssmee DeeYeeme ngDee efkeÀ ³ener lees cesjs efHelee nQ~ ceQ keÀe mee³ee nes Gmes p³eeoe ef®evlee keÀjves keÀer DeeJeM³ekeÀlee veneR GvekeÀer Deesj yengle osj lekeÀ osKelee jne Deewj ceve He´HegÀefuuele nes Gþe pewmes efkeÀ yengle yeæ[e Kepeevee efceue ie³ee nes~ ``ye®®es nesleer nw~ legce ef®evlee cele keÀjes, ceQ yewþe ntB'' ³en cegPes Gme efove ner yeeyee leveeJe HengB®ee ®ejce meercee Hej ceQves mLetue Oeve 10 Je<e& keÀer Gce´ ceW ner keÀceevee meerKe ves DevegYeJe keÀje efo³ee~ yenve ves Yeesie (He´meeo) efo³ee pees efkeÀ efue³ee~ keÀF& He´keÀej kesÀ keÀe³e& keÀjves Heæ[s, Heæ{eF& Yeer meeLe-meeLe yeæ[e ner ceve keÀes Meeefvle osves Jeeuee He´leerle ngDee, pewmesefkeÀ le=efHle ®eueleer jner~ HeefjJeej ceW leerve yenve-YeeF&, ceeleepeer meeLe ceW Dee ieF&~ yeme ³eneR mes ve³ee pevce ngDee DeLee&led ogKeeW keÀe Devle jnles Les~ peeefle mes yeéïeCe nesves kesÀ keÀejCe efYe#eeJe=efÊe keÀe Deewj megKeer peerJeve keÀer MegªDeele nes ieF&~ efve³eefcele cegjueer Heæ{ves ueiee keÀe³e& Yeer keÀjvee Heæ[e~ peye efJeÐeeue³e ceW ceemìj peer oesne GvneR menHeeþer ves SkeÀ efvepeer efJeÐeeue³e Keesuee, cegPes GmeceW Heæ{eles Les ö `ceebieve cejve meceeve nw, cele ceebiees keÀesF& YeerKe, ceebieve mes cejvee Yeuee, ³en meleieg© keÀer meerKe' lees megvekeÀj 600 ©He³es ceen ceW veewkeÀjer oer~ SkeÀ meeFefkeÀue Deeves-peeves kesÀ peerJeve mes pewmes veHeÀjle-meer nesves ueieleer Leer~ Hejvleg keÀjlee Yeer efueS oer~ meele efkeÀ.ceer. meeFefkeÀue Hej peelee Deewj jemles ceW ner keÌ³ee, HeefjJeej keÀes men³eesie oskeÀj iejeryeer kesÀ efove keÀeìves keÀer mesJeekesÀvê Hej efve³eefcele cegjueer Heæ{ves keÀe efmeueefmeuee Megª nes ef]peccesJeejer keÀe Denmeeme pees Lee~ yeejnJeeR Heeme keÀjles ner ie³ee~ Heæ{eF& Yeer Hegveë Megª keÀer~ oes Je<e& HeM®eeled yeeyee ves SkeÀ mescekeÀesj iueeme efueefceìs[ keÀcHeveer, keÀesìe (jepe.) ceW efvepeer efJeÐeeue³e Keesue efo³ee~ Henues 600-1000 ©He³es ceen Heés[keÌMeve Dee@Hejsìj kesÀ Heo Hej 16 ceF&, 1993 keÀes ®egve keÀceelee Lee~ Deye 5000 ©He³es nj cenerves yeeyee ves osves Megª efue³ee ie³ee Deewj mees®eves ueiee, Deye iejeryeer keÀe Heeì& Hetje keÀj efo³es~ meeFefkeÀue mes ceesHes[ efouee oer~ Oeerjs-Oeerjs Sce.S., ngDee~ uesefkeÀve veneR, leerve Je<e& yeerleves Hej keÀcHeveer uee@keÀ yeer.S[., Sce.S[., Heer.peer.[er.Sue.Sue. lekeÀ keÀer efMe#ee DeeGì nes ieF& Deewj 46 Dee@Hejsìme& efvekeÀeue efo³es ie³es efpeveceW yeeyee ves efouee oer~ yeeyee ves Hetje efkeÀ³ee MegYe mebkeÀuHe cesje veece Yeer Meeefceue Lee~ oes meeue lekeÀ FOej-GOej ceejeefJeÐeeue³e yeæ{ekeÀj yeeyee ves meskesÀC[jer mlej keÀe keÀj ceeje efHeÀjlee jne~ Deye ceve ceW efmeHe&À oes ner yeeleW Leer, ³ee lees cej peeTB ³ee keÀcHeveer kesÀ DeefOekeÀeefj³eeW keÀes ceej otB~ leveeJe efo³ee~ ceesHes[ mes ceesìj meeFefkeÀue Deewj efHeÀj ®eej Heefn³es keÀe (Mes<e..He=<þ 18 Hej) Fme meercee Hej HengB®e ®egkeÀe Lee efkeÀ keÀYeer Yeer kegÀí Yeer keÀjves yeæ[e J³eefkeÌle Jen neslee nw pees DeHeves Heeme yewþs J³eefkeÌle keÀes íesìe cenmetme ve nesves os 29 efomebyej 2015

mLee³eer megKe-Meeeqvle Je He´sce kewÀmes He´eHle nes? He´esHesÀmej Depeerle efmebn jeCee, jesnlekeÀ

me leesHeÓeeve J³eefkeÌle keÀes ner mecHetCe& Fvmeeve keÀne pee mekeÀlee nw~ meleesHeÓeeve J³eefkeÌle Jen nw efpemekeÀe peerJeve %eeve, HeefJe$elee, Meeeqvle, He´sce, megKe, Deevevo Je MeefkeÌle ö Fve meeleeW iegCeeW mes YejHetj neslee nw~ FveceW mes megKe-Meeeqvle Je He´sce keÀe nesvee peerJeve keÀer Heíeefle kesÀ efueS DeefveJee³e& nw~ Deepe kesÀ ceeveJe ceW Fve leerveeW iegCeeW keÀe DeYeeJe nesves kesÀ keÀejCe Jen efnbmekeÀ, ogje®eejer, ®eefj$enerve Deewj ogKeer nesves kesÀ meeLe-meeLe efHeíæ[lee Yeer pee jne nw~ FmeefueS megKe-Meeeqvle Je He´sce keÀes Heeves keÀer GmekeÀer H³eeme Je He´³eeme lespeer mes yeæ{les pee jns nQ~ Hejvleg yeæ[er efJe[cyevee keÀer yeele nw efkeÀ Jen FvekeÀes Heeves keÀer yepee³e Fvemes otj neslee pee jne nw keÌ³eeWefkeÀ YeéeqvleJeMe Jen FvnW JeneB {tbæ{ jne nw peneB ³es nQ ner veneR~ efJekeÀejer keÀceeX mes efJekeÀejer mebmkeÀej Deepe keÀe ceeveJe megKe-Meeeqvle Je He´sce keÀes keÀece, ke´ÀesOe, ueesYe Deeefo efJekeÀejpeefvele keÀceeX ceW leueeMe jne nw~ ÞeerceodYeieJeod ieerlee ceW JeCe&ve nw efkeÀ keÀece ceneMe$eg nw, FmeefueS keÀece efJekeÀej keÀes peerleves keÀer oueerue oer ieF& nw efkeÀ keÀecepeerle ner peielepeerle yeveles nQ~ Fme mecyevOe ceW ye´ïeekegÀceejer]pe keÀe %eeve mHe<ì keÀjlee nw efkeÀ HeefJe$elee (efpemeceW ye´ïe®e³e& cegK³e nw) keÀes OeejCe efkeÀ³es efyevee efkeÀmeer kesÀ Yeer peerJeve ceW mLeeF& megKe, Meeefvle, mece=ef× Je He´sce Dee veneR mekeÀles~ keÀece efJekeÀej mes nejves Jeeues J³eefkeÌle peiele mes nejs ngS yeveles nQ leLee Jes meoe DeHe´mevve Je ogKeer jnles nQ~ Ssmes J³eefkeÌle ner ogje®eej, ®eefj$enervelee Je yeueelkeÀej Deeefo keÀjles nQ leLee meoe ogKe, DeMeeeqvle Je veHeÀjle kesÀ DeefOekeÀejer yeveles nQ~ ke´ÀesOeer J³eefkeÌle Yeer ke´ÀesOe keÀer Deeqive ceW mJe³eb leLee otmejeW keÀes peueelee jnlee nw leLee meoe ogKe, DeMeeeqvle Je veHeÀjle keÀe DeefOekeÀejer yevelee nw~ ueeue®e ceW HebÀme keÀj J³eefkeÌle Ye´<ì keÀce& keÀjlee nw Deewj ogKe Heelee nw~ Ssmes efJekeÀejer keÀce& meoekeÀeue kesÀ efueS ogKe, 32

DeMeeeqvle Je Ie=Cee kesÀ mebmkeÀej ªHeer yeerpe yeesles nQ, DeeF³es peeveW, kewÀmes? ve ®eenles Yeer HeeHekeÀce& keÀje uesles nQ mebmkeÀej nceejs Üeje efkeÀ³es ie³es De®ís ³ee yegjs keÀce& nceejer ®eslevee ceW íHe peeles nQ pees yeej-yeej Jewmee ner keÀce& keÀjves kesÀ efueS ceve Je yegef× Hej oyeeJe yeveeles jnles nQ~ Gve keÀceeX keÀes yeej-yeej keÀjles jnves mes Jes HekeÌkesÀ mebmkeÀej yeveles peeles nQ pees peye-leye He´keÀì nesles nQ~ kegÀískeÀ yegjs mebmkeÀej Fleves MeefkeÌleMeeueer yeve peeles nQ efkeÀ ³eefo keÀesF& J³eefkeÌle Gme Ye´<ì keÀe³e& keÀes ve keÀjvee ®eens lees Yeer mebmkeÀejJeMe keÀjves Hej cepeyetj nes peelee nw~ pewmes mecHeefÊe Deeefo Hej Peieæ[s ceW Heg$e DeHeves efHelee keÀer nl³ee keÀj oslee nw, HeÀuemJeªHe pesue cesb mepee keÀeìlee nw~ leye efkeÀmeer ceewkesÀ Hej Jen keÀn Gþlee nw efkeÀ ceQ Ssmee keÀjvee lees veneR ®eenlee Lee Hejvleg %eele veneR, nes kewÀmes ie³ee~ ³en ke´ÀesOe keÀe Heýeue mebmkeÀej Lee efpemeves ve ®eenles ngS Yeer Gmemes HeeHekeÀce& keÀje efue³ee~ nceejs efJekeÀejer mebmkeÀej Fleves MeefkeÌleMeeueer nesles nQ efkeÀ ve ®eenles Yeer ncemes ieuele Je ogKeoeF& keÀce& keÀjJeeles jnles nQ leLee nceW kegÀkeÀceeX Deewj kegÀmebmkeÀejeW kesÀ ogM®eke´À ceW HebÀmeeS jKeles nQ~ mecePeoej J³eefkeÌle keÀes ®eeefnS efkeÀ Jen Ssmee jemlee DeHevee³es efpememes GmekesÀ efíHes ngS kegÀmebmkeÀej yeoue keÀj megmebmkeÀej yeve peeSB leLee HeeHekeÀce& Deewj yegjs mebmkeÀejeW kesÀ ogM®eke´À keÀes leesæ[ keÀj Jen meoe kesÀ efueS megKe-Meeeqvle Je He´sce keÀes HeéHle keÀj mekesÀ~ Jen jemlee keÌ³ee nw? HeefJe$elee kesÀ ceneve iegCe keÀes DeHeveeSB keÀce& efme×eble kesÀ Devegmeej pees nce otmejeW keÀes osles nQ Jen keÀYeer ve keÀYeer ueewìkeÀj nceW HeéHle neslee nw~ ievoer Jemleg ³ee ievos J³eefkeÌle mes keÀesF& Yeer J³eefkeÌle efoue mes He´sce veneR keÀj mekeÀlee~ FmeefueS GhejeskeÌle ogM®eke´À keÀes leesæ[ves leLee peerJeve ceW mLeeF& megKe, Meeeqvle Je He´sce keÀes HeéHle keÀjves kesÀ efueS mebkeÀuHeeW Je keÀceesX

meoe meyekesÀ meeLe He´sce mes jnvee ner me®®ee peerJeve J³eleerle keÀjvee nw

efomebyej 2015

%eeveece=le ceW HeefJe$elee kesÀ ceneve iegCe keÀes DeHeveevee DeefveJee³e& nw~ Fme mecyevOe ceW ye´ïeekegÀceejer]pe keÀe Hejceelce %eeve keÀnlee nw efkeÀ HeefJe$elee ner megKe, Meeeqvle, mece=ef× Je He´sce keÀer peveveer nw~ Deye He´Mve GlHevve neslee nw efkeÀ HeefJe$elee keÀes kewÀmes ieńCe keÀjW? Fme iegCe keÀes efvecve oes He´keÀej mes OeejCe efkeÀ³ee pee mekeÀlee nw ö 1.³eefo J³eefkeÌle DeHeveer J³eefkeÌleiele veweflekeÀ veerefle yevee³es efkeÀ ®eens kegÀí Yeer nes Gmes efJe®eejeW Deewj keÀceeX ceW HeefJe$elee keÀes DeHeveevee ner nw, yeej-yeej FmekeÀe DeY³eeme keÀjs, DeHeveer ®esefkebÀie mJe³eb keÀjlee jns lees GmekesÀ peerJeve ceW HeefJe$elee keÀe Deeieceve nes mekeÀlee nw~ HeefJe$elee leLee Dev³e efkeÀmeer Yeer iegCe keÀes OeejCe keÀjves kesÀ efueS DeLekeÀ He´³eeme peªjer nw~ ªmees kesÀ Devegmeej, `ìegCeeW keÀes DeHeveevee ³eg×jle jnves pewmee nw~ Fve Hej Keje Glejves kesÀ efueS Kego mes ueæ[vee Heæ[lee nw~'' 2.J³eefkeÌle nj jes]pe cesef[ìsMeve (jepe³eesie) keÀe DeY³eeme keÀjs~ DeeeqmlekeÀ ueesieeW kesÀ efueS ³en lejerkeÀe keÀeHeÀer mejue nes mekeÀlee nw~ Hejceelcee ³ee iee@[ ³ee Kegoe ner HeefJe$elee kesÀ meeiej nQ~ mecHeke&À keÀe efve³ece (Law of Contact) nceW efmeKeelee nw efkeÀ nce efpemekesÀ mecHeke&À ceW Deeles nQ, GmekeÀe HeÝeeJe efveeqM®ele ªHe mes nce Hej Heæ[lee nw~ Deeie kesÀ mecHeke&À ceW Deeves mes ieceea leLee yeHe&À kesÀ mecHeke&À ceW Deeves mes nceW þC[ HeéHle nesleer nw~ Fmeer He´keÀej cesef[ìsMeve keÀer Heéfke´À³ee ceW nce ceve Je yegef× keÀes HeefJe$elee kesÀ meeiej efMeJe Hejceelcee mes peesæ[ keÀj, HeefJe$elee mecyevOeer mebkeÀuHeeW kesÀ ceveve-ef®ebleve mes, ®eslevee ceW HeefJe$elee kesÀ iegCe keÀes Yej mekeÀles nQ~ Fmemes HeefJe$elee keÀe iegCe mLeeF& ªHe mes ®eslevee ceW meceelee leLee yeæ{lee peelee nw~ keÀneJele Yeer nw efkeÀ pewmee mees®eesies Jewmee yeveesies~ jepe³eesie Üeje nce Deelcee kesÀ meeleeW cetue iegCeeW ceW mLeeF& ªHe mes efvejvlej Je=ef× keÀjles ngS Deelcee keÀes meleesHeÓeeve yevee mekeÀles nQ~  efomebyej 2015

¢æ{ mebkeÀuHe kesÀ meeLe efkeÀS ieS jepe³eesie keÀe keÀceeue ye´ïeekegÀceej efJepe³e yebmeue, Hegb[jer

ceQ HeeB®e meeue mes F&MJejer³e %eeve ceW ®eue jne ntB~ kegÀí mece³e Henues cesjs yesìs ce=ogue keÀes meebme keÀer lekeÀueer H eÀ ng F & ~ [e@ k eÌ ì j keÀes efoKee³ee lees GvneWves F&.meer.peer.Je Dev³e ìwmì efkeÀS Deewj keÀne, FmekeÀer Oeæ[keÀve yengle p³eeoe nw, FmekesÀ efueS F&keÀes. keÀe ìwmì keÀjJeeSBies, nceW FmekesÀ efoue ceW íso keÀer MebkeÀe nw~ Iej Deeves Hej ceve ceW efJe®eej Dee³ee, keÌ³eeW ve mesJeekesÀvê Hej 21 efove lekeÀ ³eesie ueiee³ee peeS~ DeeÞece peekeÀj nceves efveefceÊe yenve keÀes meye yeele yeleeF&~ GvneWves keÀne, `YeeF& peer, DeeHe megHe´erce mepe&ve mes ³eesie ueieeF³es, meye þerkeÀ nesiee~' Deieues ner efove nce ³eesie keÀjves DeeÞece peeves ueies~ cesjer ³egieue ves keÀne, `oJeeF& keÀe keÀece lees oJeeF& ner keÀjsieer, yeeyee keÌ³ee keÀjsiee~' yenve ves GvnW mecePee³ee, `yenve peer, HeefjeqmLeefle DeeF& nw lees peeSieer ]peªj' efHeÀj peye ³eesie ceW yewþs, cegPes DevegYeJe ngDee efkeÀ yeeyee ye®®es keÀe Fueepe keÀj jns nQ Deewj cesjs ves$eeW mes DeÞegOeeje yenves ueieer~ SkeÀ efove nce ³eesie ceW kegÀí mece³e uesì nes ieS~ efveefceÊe yenve ves keÀne, `YeeF& peer, Ssmes yeele veneR yevesieer~ DeeHe SkeÀ mebkeÀuHe, SkeÀ mece³e, SkeÀ mLeeve ueskeÀj ®euees lees efHeÀj yeeyee keÀe keÀceeue osKevee~' efHeÀj nce mener mece³e Hej SkeÀ ner mebkeÀuHe mes ³eesie keÀjles jns~ yeeo ceW ce=ogue keÀes ìwmì kesÀ efueS ueskeÀj ieS, ìwmì keÀer meYeer efjHeesìd&me vee@ce&ue DeeF¥~ nceejer KegMeer keÀe efþkeÀevee ve jne~ efoue mes yeej-yeej ³ener efvekeÀuee `yeeyee DeeHeves keÀceeue keÀj efoKee³ee~' yeeyee keÀes keÀesefìkeÀesefì Oev³eJeeo~ 

DeHeves yeesue Hej O³eeve oW, yeesue efoue peerle Yeer uesles nQ lees efoue ®eerj Yeer osles nQ

Deelce-mJeªHe keÀer melele mce=efle ye´ïeekegÀceej efJeefHeve iegHlee, ìerkeÀceieæ{ (ce.He´.)

He efJe$elee Þes<þlece cetu³e nw~ HeefJe$elee mes ner keÀesF& J³eefkeÌle efJeMJemeveer³e, megKeoe³eer, mecceeveveer³e Deewj efvejeHeo yevelee nw~ HeefJe$e DeelceeSB ner F&MJejer³e mesJee kesÀ efveefceÊe yeve mekeÀleer nQ~ DeHeefJe$elee keÀe HeÝeeJe efueS ngS keÀesF& Deelcee ³eefo efkeÀmeer keÀes F&MJejer³e %eeve megveeS lees Jen Gme ceW mel³e DevegYetefle veneR peiee mekeÀleer~ Deleë HeefJe$elee keÀe TB®ee mlej ner %eeveer-³eesieer peerJeve keÀer meHeÀuelee keÀe Hewceevee nw~ owefnkeÀ DeekeÀ<e&Ce ö efveke=À<ìlece DeMegef× HeefJe$elee keÀer ceefncee keÀe Deewj DeHeefJe$elee kesÀ keÀuebkeÀeW keÀe HeejeJeej veneR~ DeeO³eeeqlcekeÀ peerJeve ceW nceW efpeme DeHeefJe$elee keÀes peæ[ mes meceeHle keÀjvee nw, Jen nw owefnkeÀ DeekeÀ<e&Ce SJeb owefnkeÀ ¢eq<ì-Je=efÊe keÀer~ meYeer DeMegef×³eeW ceW ³en efveke=À<ìlece DeMegef× nw~ efMeJe yeeyee ves Fme efJe<e³e Hej meJee&efOekeÀ efMe#ee os Heg©<eeLe& keÀje³ee nw~ FmeceW ]peje Yeer {erue Je ueeHejJeener keÀer iebgpeeFMe veneR oer keÌ³eeWefkeÀ ³en Deìue mel³e nw efkeÀ ÞeeHe pewmes Fme efJekeÀej mes cegkeÌle Deelcee ner F&MJejer³e %eeve SJeb F&MJejer³e He´sce keÀer ienve DevegYetefle keÀe Deevebo ues mekeÀleer nw~ yeeyee ves DeceesIe efMe#ee oer nw efkeÀ nj Deelcee kesÀ Heéfle YeeF&-YeeF& keÀer ¢eq<ì jKeves mes nce osnYeeve mes cegkeÌle nesles peeles nQ Hejvleg He´Mve ³en nw efkeÀ Deelcee-Deelcee megveles Je yeesueles Yeer nceejer DeelceDeefYeceeveer eqmLeefle Gleveer keÌ³eeW veneR yeveleer efpeleveer efkeÀ yeveveer ®eeefnS~ FmekeÀe keÀejCe peeve keÀj nceW efveoeve keÀer ³egefkeÌle DeHevee uesveer nw leye ner JeemleefJekeÀ Heíeefle mebYeJe nw~ GoenjCeeLe& osKeves ceW Deelee nw efkeÀ oes efce$eeW keÀer efce$elee keÀer MegªDeele Yeues ner SkeÀ-otmejs kesÀ veece-ªHe kesÀ Heefj®e³e mes nesleer nw Hej Jen cee$e veece-ªHe kesÀ Heefj®e³e mes HejJeeve veneR ®eæ{leer yeequkeÀ meeLe jnles-jnles, efceueles-pegueles peye SkeÀ-otmejs kesÀ Þes<þ mJeYeeJe-mebmkeÀej SJeb ceerþs J³eJenej keÀer DevegYetefle nesleer nw leye efoue ceW mvesn Hewoe neslee nw~ Je<eeX yeeo Yeer Ssmes J³eJenej keÀer

³eeoW ceve ceW KegMeer ueeleer nQ~ Fme KegMeer ceW osn keÀer Deeke=Àefle keÀe keÀesF& efJeMes<e cenlJe veneR neslee nw~ Fmeer He´keÀej DeO³eelce ceW Yeer DevegYeJe keÀer ³ee$ee `ceQ Deelcee nttB' Fme mees®e mes ner Megª nesleer nw Hejbleg Fme ³ee$ee keÀes Deeies yeæ{eves kesÀ efueS Deelcee kesÀ iegCeeW, MeefkeÌle³eeW keÀer HetCe& DevegYetefle DeeJeM³ekeÀ nw~ ceQ Deelcee ntB ö ³en mees®evee veneR, nes peevee nw m$ee-rHe©g<e keÀs Yeos keÀe pees Yeeve n,w ³ener oewnfkeÀ DeekeÀ<eC&e SJeb eJfekeÀejeW keÀer GlHeeÊfe keÀe ceute keÀejCe n~w Fmes DeeelqcekeÀ Yeeve ceW jnves keÀs DeY³eeme mes ecfeìe³ee pee mekeÀlee n~w ³eneB O³eeve ovses ³eeis³e eJfeMe<se yeele ³en nw ekfeÀ oewnfkeÀ DeemeekfelÌe keÀs DeveYgeJeeW keÀes lees ceve<g³eeW ves HeCte& DeveYgeJe meenfle peevee Je cenmemte ekfeÀ³ee nw Hejvleg DeeelqcekeÀ %eeve keÀes cee$e J³eeK³ee keÀs ªHe ceW mevgekeÀj ner He³eeH&le ceeve eufe³ee peelee nw Deejw Deelcee keÀs ieCgeeW Je DeelceemqLeelfe keÀer ceveve³ekgelÌe DeveYgeetlfe ceW keÀceer jn peeleer n~w Deelcee keÀes leeekfeÀ&keÀ J³eeK³ee mes lees peeve uelses nQ Hej DeveYgeJe ceW keÀceer jn peeleer n~w pemwes oigeO¥e³ekgelÌe nJee keÀes Me× g DeLeJee meigeebOfele nJee Üeje ner nìe³ee pee mekeÀlee n,w Gmeer Hek´eÀej ªneveer (DeeelqcekeÀ) DeveYgeetlfe ceW peekreÀj ner oewnfkeÀ DeveYgeJe keÀes ecfeìe³ee pee mekeÀlee nw cee$e MeyoeW keÀer yeeí w ej mes veneR DeLeel&ed ceQ Deelcee n,Bt ³en mee®sevee veneR Jejved ceQ Deelcee nBt ö ³en nes peevee n~w DeeeqlcekeÀ Yeeve keÀes yeæ{eves keÀer SkeÀ efJeefOe nw efkeÀ nj YeeF&, nj yenve keÀes Mejerj ªHeer DeeJejCe ceW efíHee Heg©<e (Deelcee) ceeves Deewj yenveW Yeer mJe³eb keÀes Mejerj ªHeer He´ke=Àefle keÀe ceeefuekeÀ (Heg©<e) ceeveW~ Deelcee ner JeemleefJekeÀ Heg©<e nw~ Heg©<e DeLee&led pees Heg©<eeLe& (HeefjÞece) keÀer MeefkeÌle jKelee nw, keÀce&þ SJeb ¢æ{ neslee nw~ 

ye´.kegÀ. DeelceHe´keÀeMe, mecHeeokeÀ, %eeveece=le YeJeve, MeeefvleJeve, Deeyet jes[ Üeje mecHeeove leLee DeesceMeeefvle efHe´efvìbie Hes´me, MeeefvleJeve -307510, Deeyet jes[ ceW He´peeefHelee ye´ïeekegÀceejer F&MJejer³e efJeMJe efJeÐeeue³e kesÀ efueS íHeJee³ee~ meb³egkeÌle mecHeeefokeÀe - ye´.kegÀ. Gefce&uee, MeeefvleJeve E-mail : omshantipress@bkivv.org, gyanamritpatrika@bkivv.org

Ph. No. : (02974) - 228125