‘Als je zwart bent en uit Afrika komt, ben je dom of arm’

U kunt studenten zoals Waheed Adam helpen door een donatie over te maken via www.rugsteunt.nl, www.ucffoundation.nl of IBAN NL37TRIO0784906009

Tekst: Ellis Ellenbroek

Foto: TRGR/Wouter Brem

Een bachelor als Global Responsibility & Leadership gedijt bij een zo internationaal mogelijke studentenpopulatie. Zimbabwaan Waheed Adam kwam dankzij een beurs van de UCF Foundation naar Leeuwarden, waar deze studie wordt aangeboden.

Het eerste wat Waheed Adam deed toen hij deze zomer zijn kamer in Leeuwarden betrok, was de vlag van zijn land ophangen. Het geel, groen, zwart en rood van Zimbabwe springt in het oog als ik met hem skype. Adam (20) vertelt hoe mooi zijn land is, hoe mooi Afrika en de mensen die er wonen. Met de kennis en ervaring die hij in Leeuwarden in zijn rugzak komt laden, wil hij Zimbabwe beter maken. Mini-VN ‘Adam volgt de bachelor Global Responsibility & Leadership. Een driejarig programma dat is opgebouwd met de duurzaamheidsdoelen van de Verenigde Naties voor ogen,’ vertelt Indira van der Zande, programmadirecteur van University College Fryslân dat de bachelor aanbiedt. Studenten krijgen vakken als global health, political science en earth systems en studeren af in responsible governance, responsible planet of responsible humanity. Het ideaal is dat ze met elkaar een soort ‘mini-VN’ vormen. Van der Zande: ‘Studenten uit de hele wereld die van elkaar leren en dan teruggaan naar hun land om de kennis te delen.’

Baantje

De 150 huidige studenten komen echter voornamelijk uit Nederland en de EU. Voor studenten van verder weg is het collegegeld – 12 duizend euro – vaak te hoog. University College Fryslân lanceerde daarom de UCF Foundation, die is gelieerd aan het Ubbo Emmius Fonds van de RUG. De foundation, die hoopt te groeien, is in 2019 van start gegaan met het verstrekken van eenmalige beurzen van 6000 euro. Adam is de eerste Afrikaan met zo’n toelage. Hij vraagt of ik wil noteren dat hij meer sponsors zoekt of een baantje, waarmee hij zijn volle drie jaar kan bekostigen. Afrofeminist In de brief waarmee hij zich voorstelt aan de UCF Foundation schrijft Adam, die met krukken loopt: ‘My mind could accomplish more milestones than anybody’s legs ever could.’ Hij hoopt uit te groeien tot een leider. Vorig jaar was hij jeugdburgemeester van hoofdstad Harare. Maar een politieke carrière ambieert hij niet in Zimbabwe, waar corruptie aan de orde van de dag is. Liever een diplomatenbaan of iets bij een ngo, met de focus op mensenrechten of de positie van de vrouw. Adam noemt zich afrofeminist. Zijn jeugd heeft hem gevoelig gemaakt voor de vrouwenzaak, verklaart hij. Toen zijn alleenstaande moeder in 2004 plotseling overleed, werd hij opgevoed door zijn oma die moeder, grootmoeder en vader was voor hem. Om hem de beste fysiotherapie te gunnen sloot oma haar kapsalon en verhuisde met haar kleinzoon naar Harare. Door in het verre Nederland te investeren in zijn toekomst wil hij oma terugbetalen, financieel en symbolisch.

Roots

Adam kent het vooroordeel: ‘Als je zwart bent en uit Afrika komt ben je dom of arm.’ Hij wil hier laten zien hoe rijk de Afrikaanse cultuur, gewoontes en ideeën juist zijn. Ik zie een flinke bos rastahaar, een kleurig tuniek en een ketting met houten kralen. Een groot verschil met de kortgeknipte coupe en het lichte overhemd van Adam op de foto op zijn motivatiebrief. Ik vraag hem of de Afrolook een bewuste keus is om zijn roots in Leeuwarden te benadrukken. Hij denkt na en grinnikt: ‘Misschien heb je gelijk. Maar hoe ik eruitzie ís ook mijn identiteit en wie ik ben.’