ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. CYPRIANA KAMILA NORWIDA W LUBLINIE
Lublin · 4–12 czerwca 2018
O R G A N I Z ATO R Z Y
MINISTERSTWO KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO CENTRUM EDUKACJI ARTYSTYCZNEJ ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. CYPRIANA KAMILA NORWIDA W LUBLINIE STOWARZYSZENIE LUBELSKI PLASTYK INSTYTUT PAMIĘCI NARODOWEJ – KOMISJA ŚCIGANIA ZBRODNI PRZECIWKO NARODOWI POLSKIEMU ODDZIAŁ W LUBLINIE RADA RODZICÓW PRZY ZESPOLE SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. C.K. NORWIDA W LUBLINIE
PAT R O N AT M E RY TO RYC Z N Y
AKADEMIA SZTUK PIĘKNYCH W WARSZAWIE UNIWERSYTET ARTYSTYCZNY W POZNANIU AKADEMIA SZTUK PIĘKNYCH IM. JANA MATEJKI W KRAKOWIE LWOWSKA NARODOWA AKADEMIA SZTUKI
VII Międzynarodowe Artystyczne Warsztaty Rzeźbiarskie w obecnym roku organizowane są ponownie jako impreza składająca się z wielu równoległych działań. Jako organizatorzy – MKiDN, Centrum Edukacji Artystycznej, Zespół Szkół Plastycznych im. C. K. Norwida w Lublinie, Stowarzyszenie Lubelski Plastyk – wraz z wieloma instytucjami wspomagającymi, możemy powiedzieć, że każda kolejna edycja wnosi nowe doświadczenia, wynikające z nieustannego rozszerzania pierwotnej idei, która stała u zarania biennale: spotkania uczniów i pedagogów szkół plastycznych, przedstawicieli środowisk akademickich z kraju i zagranicy oraz poszerzania wiedzy i umiejętności warsztatowych związanych z rzeźbą różnych technik, materiałów, wielkości i przeznaczenia. Z pewną satysfakcją możemy stwierdzić, że obecne Warsztaty, zachowując od 14 lat swój pierwotny charakter odróżniający je od innych tego typu imprez ( jak np. rzeźbiarskie plenery w Myślęcinku i Orońsku), jako edukacyjne wydarzenie nie posiadające charakteru konkursowego, dają młodzieży niepowtarzalną okazję zetknięcia się z warsztatem nie spotykanym często w szkolnej praktyce, a rozszerzającej zakres umiejętności opisanych w podstawach programowych przedmiotu rzeźba. W kilku dniach czerwca, uczestnicy Warsztatów mieli okazję zapoznać się i pracować w warunkach i technikach, często po raz pierwszy przez nich spotykanych: dużą formą plenerowej rzeźby w drewnie, która z racji swojej skali wymagała pracy zespołowej, małą formą rzeźbiarską odlewu w brązie na mułek, figuralną rzeźbą w kamieniu (piaskowcu), wreszcie z nowatorską i eksperymentalną techniką natrysku żywicy poliestrowej na ziemne matryce, dającą możliwości wykonania niepowtarzalnych elementów większych rzeźbiarskich kompozycji, o nieograniczonych możliwościach formalnych i przeznaczeniu. Szeroka skala tych działań, z pewnością uzmysłowiła wszystkim uczestnikom wielorakość uniwersum rzeźbiarskiego, otworzyła na przyszłe kreacje i – miejmy nadzieję – przyczyni się do wyboru dalszej drogi artystycznej kariery. Porządkując podstawowe informacje, stwierdzimy, że w obecnej edycji wzięło udział 22 uczniów i opiekunów ze szkół plastycznych z Polski i zagranicy: LP im. E. Andriollego w Mińsku Mazowieckim, PZSP im. W. Gersona w Warszawie, ZSP im. J. Brandta w Radomiu, LP im. B. Morando w Zamościu, LP w Tomaszowie Mazowieckim, ZSP im. C. K. Norwida w Lublinie, Dietskiej Chudożestwiennoj Szkoły im. W. Lisenki w Sumy
(Ukraina). W ciągu kilku dni (4–12 czerwca) zajęcia odbywały się w 2 miejscach: w pracowniach ZSP w Lublinie (rzeźba w kamieniu, rzeźba w brązie) oraz w ośrodku „Wodnik” w Firleju, w którym grupy snycerskie ZSP prowadziły już zajęcia z rzeźby plenerowej. Temat obecnych warsztatów bezpośrednio wiąże się z obchodami rocznicy odzyskania niepodległości – „Skrzydła wolności. Polskie drogi do niepodległości 1918–2018”, ale daje także możliwość odniesienia się do całej 100-letniej najnowszej historii Polski, której kolejne pokolenia pojęcie wolności i niepodległości wielokrotnie musiały redefiniować na nowo, wobec zmiennych losów współczesnej Rzeczpospolitej. Dlatego też wybór formy i treści dokonany przez uczestników prezentował szeroki wachlarz interpretacji tematu: od uniwersalnej formy metafory uniesionych i złamanych skrzydeł, ludzkiej figury wpisanej w ikonografię uskrzydlonego zwycięstwa (Nike), poprzez emblematykę narodowych symboli złączonych z literalnym tekstem (plakieta rzeźbiarska), do ponadnaturalnych popiersi postaci zasłużonych dla polskiej państwowości (popiersia wojewodów lubelskich II RP). Dzięki współpracy z lubelskim oddziałem IPN uczestnicy mogli dysponować stosownymi źródłami ikonograficznymi, a dorobek Warsztatów będzie przedstawiony w okolicznościowych wystawach związanych z kilkuletnimi obchodami 100-lecia niepodległości (2018–2021). Nieodłącznym programem Warsztatów są także spotkania z wykładowcami uczelni artystycznych, prezentacje, wykłady, wernisaże. W tym roku mieliśmy okazję gościć pracowników naukowych i wykładowców akademickich z 4 uczelni: dr hab. Jana Tutaja, profesora i prorektora ASP im. J. Matejki w Krakowie (prezentacja pt. „Na krawędzi”, o roli rysunku we współczesnych działaniach rzeźbiarskich), dr Mieczysława Kozłowskiego z ASP w Warszawie (wykład o warsztacie giserskim Vischerów), dr Igora Mikodę i dr Marcina Radziejewskiego z UA w Poznaniu (prezentacja Biennale Małej Formy Rzeźbiarskiej im. J. Kopcińskiego – dla studentów i uczniów szkół plastycznych oraz prezentacja, pokaz rzeźby w technice natrysku żywicą epoksydową i włóknem szklanym) i na koniec wykład-prezentacja rzeźby środowiska lwowskiego doc. Dymitra Tkanko z LNAS we Lwowie. Szczególne podziękowania składamy Panu Prezydentowi miasta Lublin, dr Krzysztofowi Żukowi i pracownikom Wydziału Kultury UM, za pomoc w zorganizowaniu pobytu grupy młodzieży z Ukrainy w ramach programu partnerstwa miast,
p. prof. Tomaszowi Panfilowi i p. mgr Magdalenie Śladeckiej z lubelskiego oddziału IPN, za udostępnienie materiałów ikonograficznych związanych z realizacją rzeźby w kamieniu, panu Wiesławowi Śliwce, właścicielowi ośrodka „Wodnik” w Firleju, który sfinansował pobyt grupy plenerowej, panu mgr Tomaszowi Krzpietowi z WA ISP UMCS, który
– jak w poprzednich 3 edycjach prowadził warsztat odlewu w metalu oraz firmie IRPOL w Lublinie, od wielu lat współpracującej z ZSP. Bez ich pomocy Warsztaty nie mogłyby zaistnieć w takiej formie. W imieniu organizatorów Krzysztof Dąbek Dyrektor Zespołu Szkół Plastycznych im. Cypriana Kamila Norwida w Lublinie
RYSUNEK – POMIĘDZY FUNKCJA A KREACJĄ Można chyba zaryzykować stwierdzenie, że rysunek to najstarszy, a zarazem najbardziej bezpośredni zapis myśli, idei czy wizji artystycznych. Pierwsze ślady, notacje, wskazówki czy proste rytuały i zabiegi magiczne przejawiały się za pomocą działań, które nosiły znamiona rysunku (szczególnie we współczesnym, szerokim rozumieniu jego charakteru). „Wyższe” szczeble twórczej aktywności człowieka, czyli działania, według współczesnych definicji, mające cechy malarstwa czy rzeźby uważa się za nieco późniejsze (wszak wymagały być może większej sprawności czy zaangażowania…). Utylitarne, służebne wobec wszelakich potrzeb doraźnych człowieka funkcje rysunku pozostawały jego domeną przez stulecia. Zapis, notatka, szkic, stawianie znaków oraz przeobrażanie ich w pismo budowało cywilizację, wznosiło na wyższy poziom kulturę człowieka. Otwartość pola rysunkowych praktyk zawsze wpisana była w jego naturę. Funkcjonowanie w przestrzeni językowej, kulturowej oraz życiu codziennym stało się elementem jego naturalnej egzystencji. Ta płynna zmienność, wielość konotacji i funkcji, zdaje się być szczególnie współcześnie dostrzegana i doceniana przez twórców. Do czasów renesansu rysunek pełnił przede wszystkim rolę służebną, wykorzystywany do notacji obserwacji i doskonalenia projektowanych wizji dzieł „prawdziwych”. Odkrycie wartości i specyfiki przekazu przy pomocy formy rysunku, możliwość utrwalania go
także w formie graficznej wpłynęło na stopniową emancypację tego gatunku. Skrótowość wypowiedzi, elastyczność formy, szybkość i swoboda powstawania rysunku, docenione na przełomie XIX i XX wieku, wprowadziły go w obszar sztuki współczesnej. Funkcjonujące w języku określenia rysunku i jego różnorakich funkcji, rozróżniane mnogością prefiksów: rysować, narysować, przerysować, rozrysować, wrysować, odrysować, podrysować itp. wskazują na elastyczność, nieskrępowaną i szalenie twórczą naturę rzeczy. Nadal wszakże jest niezastąpionym narzędziem formowania koncepcji dla różnorakich sposobów urzeczywistniania dzieł w obszarze szeroko rozumianych sztuk wizualnych, począwszy od malarstwa , poprzez rzeźbę, grafikę warsztatową i projektową, design, tkaninę aż po architekturę i urbanistykę. Odkrycie i zaakceptowanie rysunku epatującego ekspresyjną nadwrażliwością, penetrującego meandry psychiki ludzkiej, sennych jawień aż po swoistą formę terapii stało się kolejnym impulsem w jego rozwoju. Nicowanie nieskrępowanej wyobraźni przeniknięte intelektualną refleksją, wsparte duchem przemian lat sześćdziesiątych XX w. otworzyło nowe rejony dla eksperymentu zwanego rysunkiem. Radykalna, krytyczna rewizja modernistycznych mitów i definicji w tym okresie, okres kontrkulturowych tęsknot wprowadziło język rysunku na inny poziom. Wielu doszło do wniosku, że rysunek jest doskonałym medium do utrwalania i dokumentowania nie tylko emocji ale i myśli, do precyzyjnego sposobu
analizy i refleksji nad fenomenem aktualnego języka sztuki, jego gramatyki, struktury i semantyki. W wyniku tego procesu rysunek zyskał nową świadomość określającą nowe możliwości ale i ograniczenia. Abstrakcyjność ale i wnikliwość intelektualnej analizy stają się tymi czynnikami, które wprowadzają rysunek w rozpędzoną machinę sztuki współczesnej. Linia i rys nabierają nowych znaczeń, klarowność i metafizyka linii staje się wartością nadrzędną, rys-ślad, rozdrapanie zdają się nabierać nowych znaczeń. Bogactwo semantyki określają takie określenia jak liniować, konturować, kreślić, cieniować, rytować, pisać, punktować, plamić, barwić itp., określając tym samym możliwe rejony artystycznych poszukiwań. Tak zakreślony obszar ujawnionych możliwości nie mógł pozostać obojętny na definicję gatunku. Tak znaczące poszerzenie rozumienia przestrzeni rysunku otworzyło jego ramy o kolejne pojęcia. Ostatnie mniej więcej trzydzieści lat to okres, kiedy do rysunku przeniknęły takie terminy jak przestrzeń 3D, ruch, czas, odbiór wielozmysłowy, rysunek komputerowy, rysunek akcji, rysowanie żywiołami, instalacja, performance. Wiele praktyk rysunkowych będących wcześniej wykorzystywanych przez takie dyscypliny jak architektura, rzeźba czy design zostało teraz przejętych i zautonomizowanych, stając się kolejnymi możliwymi wcieleniami rysunku kreacyjnego. Techniczność, konwencjonalność rysunku maszynowego czy architektonicznego, rozpięta linia w przestrzeni white cube o zgoła rzeźbiarskich konotacjach czy linearna forma neonu zyskały instytucjonalne namaszczenie. Formy rysunkowych instalacji wnikają w rejony anektujące ruch i dźwięk, wkraczając tym samym nie tylko w trzeci ale i czwarty wymiar nie zadowalając się monotonnością płaszczyzny, wzbogacając się o pierwiastek czasoprzestrzenny. Percepcja takiego dzieła wymaga już innej aktywności odbiorcy, aby forma trójwymiarowa mogła być właściwie odebrana i rozkodowana konieczny jest ruchowy i czasowy wymiar aktywności. Dotychczasowa definicja rysunku mówiąca o kompozycji linii na płaszczyźnie stała się co najmniej niekompletna. Leszek Brogowski, zajmujący się m.in. teorią rysunku stwierdził: „Sztuka XX w. upoważnia nas do stwierdzenia, że wszystko może być rysunkiem. A jeśli do tej praktykowanej niedefiniowalności dołożymy postmodernistyczny pluralizm i wstręt do uniwersalizmu, trudno będzie mówić o rysunku, nie uznając,
że malarstwo, fotografia, grafika komputerowa itp. są także postaciami rysunku”. Należy również dodać, że sami twórcy podejmujący praktykę w tym obszarze przejawiają różnorodne pojmowanie tej dyscypliny, zależnie od przesłanek natury estetycznej, intelektualnej, emocjonalnej, egzystencjalnej, socjologicznej czy nawet politycznej. Rysunek posiada wielopoziomowy wymiar, począwszy od warstwy bazowej, utylitarnej, poprzez poziom rysunku bezinteresownego, realizowanego bez wytyczonego celu, swobodnie, jedynie z wewnętrznego impulsu; rysunku z pogranicza, tj. mającego cechy spontanicznej, nieartystycznej wypowiedzi traktowanego czasem jako sztuka aż po kreacje stricte artystyczne. Ta właściwość nadaje mu szczególną właściwość aktualności i obecności oraz rodzaj wewnętrznej inspiracji, wzbogacającej stronę formalną i warsztatową. Dokonany wybiórczo i subiektywnie wybór dzieł rysunkowych i form pokrewnych zdaje się dość czytelnie przekonywać, że rysunek nie jest, jak sądzą niektórzy, skostniałą, akademicko-towarzyską formą aktywności artystycznej, wymogiem szkolnych programów i sprawdzianem biegłości warsztatu i zmysłu precyzyjnej obserwacji, stanowi raczej rodzaj miernika wrażliwości na świat i aktualne problemy sztuki oraz zaspokojenia potrzeby eksperymentu, często niesfornego i niezobowiązującego. dr hab. Jan Tutaj prof. Akademii Sztuk Pięknych im. J. Matejki w Krakowie
KRÓTKO O BRĄZIE Brąz – można powiedzieć – materiał jak każdy inny – miedź i dodatki: cyna, cynk, ołów, mangan, aluminium czy krzem wpływające na jego rodzaj i zastosowanie. Od stuleci mający swój duży wkład w rozwój i utrwalanie dziedziny sztuki piękne. Pojawia się też cel strategiczny, produkcja armat. W naszej codzienności możemy się zetknąć z tak prostą rzeczą jak łożysko ślizgowe, ale to rzeźba w sztukach pięknych ma pierwsze miejsce w ilości, ważnych dla kultury, utrwalonych w brązie dzieł sztuki wyróżniając go z pośród innych materiałów oraz nadając aurę szlachetności i tajemnicy. Dobre rzemiosło cyzelersko-odlewnicze zapewnia kamuflaż prac technologicznych związanych z odlewem obiektu. Przykładem doskonałości takiego kamuflażu i kunsztu rzemiosła odlewniczego, począwszy od projektu po fazę końcową odlewu, był Warsztat odlewniczy rodziny Vischerów z Norymbergi, założony w połowie XV wieku, istniał przez cały wiek XVI i był marką w Europie. Płyty nagrobne oraz inne obiekty powstałe w warsztacie odnajdujemy do dziś w miejscach kultu religii chrześcijańskiej. Ścisłe związki Warsztatu z Krakowem okresu Jagiellonów, stwarzały warunki do powstawania licznych odlewni, jednak renoma warsztatu sprawiała, że hierarchowie kościoła oraz wyżsi notable miejscy składali zamówienia u Vischerów. Nagrobek Fryderyka Jagiellończyka prymasa Polski z rodu Jagiellonów (prawdopodobnie projekt Albrechta Dürera), nagrobek Filipa Kallimacha wychowawcy synów Kazimierza Jagiellończyka (projekt Wit Stwosz), krata i dwa świeczniki kaplicy zygmuntowskiej oraz płyty nagrobne notabli są spuścizną współpracy Warsztatu Vischerów z Krakowem. Porównując warunki pracy warsztatów giserskich minionych stuleci z pracą nad obróbką brązu współcześnie działających odlewni, dostrzeżemy ogromny postęp technologiczny w postaci narzędzi, materiałów obecnie używanych oraz możliwości łączenia elementów. Ogromne przedsięwzięcie związane z wykonaniem odlewu rzeźby w skali 1:1 stwarzało ryzyko uszkodzenia w trakcie procesu technologicznego, a jednak podejmowano takie działania. Precyzja przygotowania formy do odlewu na tracony wosk, wypał, zalewanie brązem, końcowe ręczne cyzelowanie materiału, świadczyły o dużej wiedzy praktycznej wykonujących te czynności. Edme Bouchardon – osiemnastowieczny rzeźbiarz francuski – podjął się wykonania projektu pomnika Ludwika XV. Niestety w trakcie prac zmarł, a dzieło ukończył Jean-Baptiste Pigalle. Pomnik został zniszczony podczas rewolucji francuskiej. Rysunki poniżej przedstawiają prace związane z odlewem pomnika w brązie. BRĄZ NA WYDZIALE RZEŹBY WARSZAWSKIEJ ASP Warsztat Technik Odlewnictwa Artystycznego, zwany Pracownią Brązu, swoją ofertą kreacji rzeźbiarskiej w brązie przygotowuje studentów w podstawowym zakresie do korzystania z materiałów i sposobów wykonywania odlewów metodą traconego wosku czy odbijanych modeli. Warsztat to nietypowy zakład odlewniczy, raczej pracownia zajmująca się problemami małej formy, a brąz, materiał używany od wieków, służy nam do realizacji – często w bardzo zróżnicowanej skali i rozwiązaniach formalnych – projektów rzeźbiarskich. W ramach współpracy wykonuje w brązie projekty pracowni medalierskiej. dr Mieczysław Kozłowski Wydział Rzeźby Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie
Zastosowanie tworzyw sztucznych w działaniach plenerowych to projekt Wydziału Rzeźby i Działań Przestrzennych UA w Poznaniu kierowany przez dr Marcina Radziejewskiego i wspierany przez dr Igora Mikodę. Celem zasadniczym prowadzonych przez nas działań jest eksperyment z wykorzystaniem tworzyw sztucznych w rzeźbiarskich i projektowych działaniach plenerowych. Współczesne technologie stały się niemal nieodłącznym elementem działalności twórczej. Artysta korzysta nie tylko z nowych materiałów, ale w dużym stopniu swoje działania może wspierać wykorzystując nowoczesny sprzęt i zaplecze warsztatowe – znany z zastosowań przemysłowych. Doświadczenia, które przeprowadzamy, wspomagane są cyklem działań plenerowych. Uwzględniając zastane warunki opracowana zostaje koncepcja, która projektowo może wpisywać się w zastaną przestrzeń, albo ją anektować przez adaptację jej elementów. Realizacje, które powstają, mają różny charakter i skalę, np. laminaty syntetyczne z użyciem form negatywowych z materiałów naturalnych – ziemi – piachu [rys. 1 i 2], mogą to być realizacje indywidualne i grupowe. Eksperymentalne zastosowanie tworzyw sztucznych w działaniach plenerowych ma swój aspekt badawczy. Celem tych badań jest wyodrębnienie i analiza najważniejszych czynników technicznych, chemicznych i fizycznych, jakie muszą być spełnione w procesie wytwarzania laminatów z tworzyw sztucznych: poliestrowych, epoksydowych i innych. Następnie analiza właściwości wskazanych substancji w określonych warunkach i potencjalne zastosowanie w warunkach innych niż warsztatowe, czy laboratoryjne. Badanie jednocześnie ma na celu analizę eksperymentalnego procesu do wyodrębnienia technologii wytwarzania takich form żywicznych. Zastosowanie mechanicznego natrysku żelkotu – żywicy poliestrowej w warunkach zewnętrznych jako eksperymentalnej technologii odlewniczo-rzeźbiarskiej. dr Igor Mikoda dr Marcin Radziejewski Wydział Rzeźby i Działań Przestrzennych Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu
1
2
ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. C. K. NORWIDA W LUBLINIE Anna Myszkowiak, Aleksandra Goncikowska
U C Z E S T N I C Y WA R S Z TATÓ W R Z E Ź B Y W K A M I E N I U
W trakcie tegorocznych Międzynarodowych Artystycznych Warsztatów Rzeźbiarskich odbyła się pierwsza edycja warsztatów rzeźby w kamieniu. W ciągu kilku dni uczennice naszej szkoły – Anna Myszkowiak i Aleksandra Goncikowska pracowały w dwóch blokach piaskowca. Rzeźby mają przedstawiać dwóch wojewodów lubelskich Jerzego Albina de Tramecourta i Władysława Cholewy. Uczennice pracowały na podstawie wcześniej wykonanych gipsowych modeli głów w skali 2:1. Rzeźby powstawały pod wiatą szkolną, która jest wyposażona w stanowiska do obróbki narzędziami pneumatycznymi. Szlifierki kątowe i młotki pneumatyczne były głównymi narzędziami do realizacji pracy. W związku z tym, że praca w kamieniu jest bardzo pracochłonna i uczennice po raz pierwszy miały styczność z tym materiałem, prace nad rzeźbami będą kontynuowane we wrześniu. Jarosław Skoczylas Komisarz warsztatów rzeźby w kamieniu
LICEUM PLASTYCZNE IM. BERNARDA MORANDO W ZAMOŚCIU Anna Abramek, Eliza Duda, Kalina Kucharska
LICEUM PLASTYCZNE W TOMASZOWIE MAZOWIECKIM Aleksandra Bubis, Dominika Górzyńska, Aleksandra Grzegorek
ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. JÓZEFA BRANDTA W RADOMIU Gabriela Polasińska, Aleksandra Wójcik
ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. CYPRIANA KAMILA NORWIDA W LUBLINIE Emilia Fajt, Anita Futa, Maja Kisiel, Cezary Stachura
U C Z E S T N I C Y WA R S Z TATÓ W S N YC E R S K I C H
Warsztaty rzeźbiarskie są imprezą organizowaną od roku 2006 na terenie Zespołu Szkół Plastycznych im. C. K. Norwida w Lublinie, z inicjatywy nauczycieli snycerstwa i rzeźby. Obecne, VII Międzynarodowe Artystyczne Warsztaty Rzeźbiarskie w części snycerskiej odbyły się w malowniczej scenerii ośrodka wypoczynkowego „Wodnik” nad jeziorem Firlej. To tu przyszło zmagać się z oporem materii rzeźbiarskiej młodym adeptom rzeźby plenerowej. Co dwa lata spotykają się nauczyciele i uczniowie szkół plastycznych z całej Polski oraz goście z zagranicy aby uczestniczyć w swoistym misterium rzeźbiarskim. Wielkie, kilkumetrowe pnie starych drzew w ciągu kilku dni intensywnej pracy zamieniają się w piękne i ciekawe kompozycje plenerowe. Drewno jest surowcem bardzo wdzięcznym, a jednocześnie pełnym niespodzianek. Umiejętne wykorzystanie jego naturalnej struktury pozwala uzyskać ciepły ton oraz oryginalny klimat pięknie kontrastujący z zielenią otoczenia, natomiast ubytki, skazy i naturalne uszkodzenia są elementami, których właściwe użycie jest środkiem do budowania swoistej dramaturgii. Na placu działań panowała atmosfera życzliwości i twórczego wysiłku, wymiany doświadczeń. Zdobywane są nowe umiejętności. Gorące dyskusje po prezentacji i wykładzie prof. Jana Tutaja z ASP im. J. Matejki w Krakowie znakomicie wzbogaciły świadomość rzeźbiarską uczestników pleneru. W działaniach snycerskich VII edycji Warsztatów uczestniczyły ekipy uczniów z Radomia, Tomaszowa Mazowieckiego, Zamościa i Lublina. W imieniu Dyrekcji szkoły i organizatorów serdecznie dziękuję za udział i zaangażowaną postawę, oraz gratuluję efektów pracy. Waldemar Arbaczewski Komisarz warsztatów snycerskich
LICEUM PLASTYCZNE IM. BERNARDA MORANDO W ZAMOŚCIU Gabriela Łuczka, Aleksandra Pupiec
ZESPÓŁ PAŃSTWOWYCH SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. WOJCIECHA GERSONA W WARSZAWIE Alicja Szerewicz
SUMSKA DZIECIĘCA SZKOŁA ARTYSTYCZNA IM. M. G. LISENKI (UKRAINA) Anna Boicyenko, Anzhelika Rudenko
LICEUM PLASTYCZNE IM. ELWIRO MICHAŁA ANDRIOLLEGO W MIŃSKU MAZOWIECKIM Weronika Michalak
ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. CYPRIANA KAMILA NORWIDA W LUBLINIE Julia Czekaj, Agata Gruszecka
U C Z E S T N I C Y WA R S Z TATÓ W O D L E W N I C Z YC H
VII Międzynarodowe Artystyczne Warsztaty Rzeźbiarskie to czwarta edycja warsztatów odlewniczych. Spotykamy się z młodzieżą licealną, by pokazać profesjonalny warsztat giserski, który na tym etapie kształcenia jest jeszcze poza zasięgiem, a dzięki naszej imprezie staje się realny. „Skrzydła polskiej wolności 1918–2018” – to temat wymagający i skłaniający do szukania sposoby przedstawienia w małym formacie plakiety – płaskorzeźby, którą każdy uczestnik zaprojektował i wymodelował w plastelinie. Następnie wykonane zostały z silikonu negatywy, a pozytywy z żywicy poliuretanowej. Wszystko po to, by przy formowaniu w mułku formierskim płaskorzeźby nie pękały i przetrwały w razie potrzeby ich powielenia. Taką technologię na warsztatach rzeźbiarskich zastosowaliśmy pierwszy raz. Powstała również statuetka tematyczna, która wykonana została metodą na wosk tracony. Pracę z plasteliny utrwaliliśmy w silikonowej formie, by w nią wlać roztopiony wosk. Następnie wosk wraz z systemem wlewowym został zaformowany w masie gipsowo-szamotowej. Tak przygotowane prace znalazły się w piecu, gdzie w wysokiej temperaturze wytopił się z niej wosk. Ostatecznie puste miejsce zajął ciekły brąz cynowy. Końcowym etapem pracy było odkucie prac z form i obróbka – szlifowanie i patynowanie. Całość prac odlewniczych od strony merytorycznej i technicznej prowadzona była przez pana Tomasza Krzpieta, pracownika Wydziału Rzeźby ASP w Warszawie, w porozumieniu z panem dr Mieczysławem Kozłowskim – prowadzącym Pracownie Odlewnictwa Artystycznego na tejże uczelni. Trudy nasze zostały zwieńczone wystawą prac w galerii szkolnej ZSP w Lublinie w dniu zakończenia warsztatów. Przybliżenie takiego procesu technologicznego dla uczestników i organizatorów było kolejnym wyzwaniem i przygodą, która została uwieczniona w pracach celebrujących tak ważną rocznicę, a doświadczenie i wiedza, którą zdobyliśmy, zaowocuje w przyszłych działaniach twórczych. Agnieszka Kasprzak Komisarz warsztatów odlewniczych
O P I E K A A R T Y S T YC Z N A – WA R S Z TAT Y S N YC E R S K I E
PREZENTAC JE I WYKŁADY
WALDEMAR ARBACZEWSKI KRZYSZTOF KIJEWSKI Zespół Szkół Plastycznych im. Cypriana Kamila Norwida w Lublinie
DR HAB. JAN TUTAJ, PROF. ASP Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie
O P I E K A A R T Y S T YC Z N A – WA R S Z TAT Y O D L E W N I C Z E
DR MIECZYSŁAW KOZŁOWSKI Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie TOMASZ KRZPIET Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, Instytut Sztuk Pięknych WA UMCS w Lublinie AGNIESZKA KASPRZAK Zespół Szkół Plastycznych im. Cypriana Kamila Norwida w Lublinie ALEKCIY KUZMIENKO KATERYNA BORYKA Sumska Dziecięca Szkoła Artystyczna im. M. G. Lisenki w Sumy (Ukraina)
O P I E K A A R T Y S T YC Z N A – WA R S Z TAT Y R Z E Ź B Y W K A M I E N I U
JAROSŁAW SKOCZYLAS WOJCIECH KORYCIŃSKI Zespół Szkół Plastycznych im. Cypriana Kamila Norwida w Lublinie
DR MIECZYSŁAW KOZŁOWSKI Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie DR IGOR MIKODA DR MARCIN RADZIEJEWSKI Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu DOC. DYMITR TKANKO Lwowska Narodowa Akademia Sztuki
PAT R O N AT H O N O R O W Y
WICEPREZES RADY MINISTRÓW MINISTER KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO PIOTR GLIŃSKI
WOJEWODA LUBELSKI PRZEMYSŁAW CZARNEK
MARSZAŁEK WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO SŁAWOMIR SOSNOWSKI SŁAWOMIR SOSNOWSKI
PREZYDENT MIASTA LUBLIN KRZYSZTOF ŻUK
PAT R O N AT M E D I A L N Y
RADIO LUBLIN TELEWIZJA POLSKA SA ODDZIAŁ W LUBLINIE
SPONSORZY
IRPOL LEOPOLD GUŚCIORA
Zespół Szkół Plastycznych im. Cypriana Kamila Norwida w Lublinie
W W W. L I C E U M P L A S T Y C Z N E . L U B L I N . P L