Financieel verslag 2008
INHOUD
2 Buma/Stemra
Inhoudsopgave
Kerncijfers
4
Meerjarenoverzicht Buma
6
Meerjarenoverzicht Stemra
7
Verslag van de besturen
8
Toelichting van de directie
10
Jaarrekening 2008 Buma
15
Jaarrekening 2008 Stemra
35
Samenstelling besturen en management
51
3 Financieel verslag 2008
Kerncijfers
Omzetontwikkeling Buma/Stemra
Resultaatontwikkeling Buma/Stemra
Omzet in miljoenen €
Resultaten in miljoenen €
200
30 20
150
10 100
0 -10
50
-20 0 2004
60.757 106.002
112.770
2005
2006
53.455
48.421
112.770
113.575
113.575
119.972
2007
51.576
119.972
129.432
-30
2008
2004
45.041
(S)
140.004
(B)
129.432
2005
2006
2008
Financieel resultaat
Stemra (S)
Resultaat uit gewone bedrijfsvoering
Buma (B)
Exploitatie resultaat
Percentuele omzetverdeling Buma 2008
Percentuele omzetverdeling Stemra 2008
0,7% Uitvoeringsrecht Online Licensing
9,3% Thuiskopie / Leenrecht
9,3% Kabel
10,4% Mechanisch recht Buitenland
10,9% Werkruimten
2,7% Mechanisch recht Online
8,5% Verkoopruimten 7,7% Uitvoeringsrecht Buitenland
Licensing
13,8% Mechanisch recht Radio & TV
37,5% Uitvoeringsrecht Radio & TV
44,1% Phono-Mechanisch recht Biem /
14,9% Podia 10,5% Horeca
Central Licensing
19,7% Special Licensing / Loonpersing
Repartitie Buma
Repartitie Stemra
Auteursrechten in miljoenen €
Auteursrechten in miljoenen €
120 110 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
80
60
40
20
0 2004
2005
2006
2007
2004
2008
2005
2006
Aangeslotenen en deelnemers
Central Licensing
Buitenlandse organisaties
Aangeslotenen en deelnemers
Ingehouden administratiekosten
Buitenlandse organisaties Ingehouden administratiekosten
INHOUD
2007
4 Buma/Stemra
2007
2008
Ontwikkeling personeelsbestand Buma/Stemra Ultimo 2008 300 250
Aantal FTE
200 150 100 50 0 2004
2005
2006
2007
2008
Part-time FTE Full-time FTE
Verdeling omzet Buma (x â‚Ź 1.000)
Uitvoeringsrecht Radio & TV Podia Horeca Werkruimten Verkoopruimten Uitvoeringsrecht Online Licensing Kabel Uitvoeringsrecht Buitenland
2008
2007
52.541 20.799 14.710 15.215 11.901 946 13.035 10.857 140.004
45.714 18.249 15.744 15.143 11.427 840 12.292 10.023 129.432
2008
2007
19.866 8.860 6.211 1.219 4.184 4.701 45.041
24.599 9.930 5.276 1.664 4.269 5.838 51.576
2006
2005
2004
41.981 15.499 14.582 11.853 9.935 331 11.110 8.284 113.575
41.180 15.443 15.279 11.172 10.389 380 10.495 8.432 112.770
2006
2005
2004
23.917 7.064 6.124 1.081 4.727 5.508 48.421
25.859 9.540 7.430 827 5.093 4.706 53.455
30.474 8.421 10.376 833 5.296 5.357
42.286 18.354 15.431 12.620 10.605 564 11.387 8.725 119.972
Verdeling omzet Stemra (x â‚Ź 1.000)
Phono-Mechanisch recht Biem / Central Licensing Special Licensing / Loonpersing Mechanisch recht Radio & TV Mechanisch recht Online Licensing Thuiskopie / Leenrecht Mechanisch recht Buitenland
INHOUD
5 Financieel verslag 2008
60.757
Meerjarenoverzicht Buma 2004 – 2008 Meerjarenoverzicht Buma 2004 – 2008 (x € 1.000)
Omzet
Winst- en verliesrekening Baten Lasten Exploitatieresultaat Financieel resultaat Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Repartitie Te verdelen eind van het jaar Beschikbaar voor repartitie Belangrijke indexcijfers Index totale omzet (2004 = 100) Index exploitatielasten (2004 = 100) Nog te verdelen eind van het jaar / beschikbaar Exploitatielasten in % omzet Beschikbaar in % omzet
INHOUD
2008
2007
2006
2005
2004
140.004 3.033 -15.195 -12.162 -7.782 -19.944 153.816 132.389 124 110 116,2% 10,9% 94,6%
129.432 2.709 -14.659 -11.950 10.429 -1.521 151.991 132.899 115 106 114,4% 11,3% 102,7%
119.972 2.828 -14.772 -11.944 9.392 -2.552 136.798 121.578 106 107 112,5% 12,3% 101,3%
113.575 2.764 -14.129 -11.365 8.400 -2.965 128.614 114.814 101 102 112,0% 12,4% 101,1%
112.770
6 Buma/Stemra
2.723 -13.790 -11.067 8.148 -2.919
126.012 113.356
100 100 111,2% 12,2% 100,5%
Meerjarenoverzicht Stemra 2004 – 2008 Meerjarenoverzicht Stemra 2004 – 2008 (x € 1.000)
Omzet
Winst- en verliesrekening Baten Lasten Exploitatieresultaat Financieel resultaat Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Repartitie Te verdelen eind van het jaar Beschikbaar voor repartitie Belangrijke indexcijfers Index totale omzet (2004 = 100) Index exploitatielasten (2004 = 100) Nog te verdelen eind van het jaar / beschikbaar Exploitatielasten in % omzet Beschikbaar in % omzet
INHOUD
2008
2007
2006
2005
2004
45.041 4.728 -9.726 -4.998 -1.132 -6.130 45.438 45.256 74 109 100,4% 21,6% 100,5%
51.576 5.418 -9.446 -4.028 4.312 284 49.175 53.999 85 106 91,1% 18,3% 104,7%
48.421 5.248 -9.652 -4.404 4.325 -79 51.332 50.344 80 108 102,0% 19,9% 104,0%
53.455 4.916 -9.296 -4.380 4.226 -154 56.513 55.652 88 104 101,5% 17,4% 104,1%
60.757
7 Financieel verslag 2008
5.089 -8.930 -3.841 4.201 360
51.774 61.868
100 100 83,7% 14,7% 101,8%
Verslag van de besturen
Jaarrekening Het is ons een genoegen u de jaarrekening aan te bieden van de Vereniging Buma en de Stichting Stemra. Beide jaarrekeningen zijn na controle door KPMG Accountants N.V. van een goedkeurende verklaring voorzien. Wij stellen u voor de jaarrekening van Buma en Stemra over 2008, met inbegrip van de voorstellen van de directie, goed te keuren en bestuur en directie décharge te verlenen. Besturen In het verslagjaar kwamen de besturen van Buma en Stemra zes keer bijeen. De Raad van Toezicht kwam negen keer bijeen. Naarmate de wereldwijde economische crisis zich ontrolde en de beurzen in ongekende snelheid omlaag trok, hebben de besturen zich intensief beziggehouden met de invloed daarvan op de beleggings portefeuille van Buma/Stemra en het gevoerde risicomijdende beleggingsbeleid. De besturen hebben kennis genomen van het feit dat het gekozen uitgangspunt om de portefeuille voor veruit het grootste deel te investeren in vastrentende waarden, erin heeft geresulteerd dat de waardedaling van de Buma/Stemra portefeuille daardoor relatief beperkt is gebleven vergeleken met de halvering van de AEX-index. De besturen hebben zich tevens gebogen over het effect van de crisis op het financieel resultaat en de hoogte van de repartitie. Tevens is geconstateerd dat Buma/Stemra geen deposito’s heeft uitstaan bij zogenaamde risicobanken. In 2007 is de belangrijke stap gezet om een deel van de back office activiteiten en de ondersteunende IT diensten uit te besteden aan Accenture. Deze beslissing heeft geleid tot een belangrijke verminde ring van het aantal medewerkers en daarmee een kostenreductie. Uitgangspunt was om deze opbrengsten terug te laten vloeien in de organisatie door het versterken van de front office diensten. In 2008 hebben de besturen een uitgebreide evaluatie van deze stap gemaakt. Daarbij zijn alle voor- en nadelen van de uitvoering van de overgang aan de orde gekomen. In het algemeen kan gesteld worden dat de outsourcing en de processen in de nieuwe situatie stabiel verlopen; dat de operatie in Praag, waar de activiteiten zijn ondergebracht, naar behoren functioneert; dat de verantwoordelijkheden tussen beide partners goed zijn verankerd en dat de samenwerking met Accenture zich positief ontwikkelt. Ook is geconstateerd dat van de ruim 50 medewerkers die door de outsourcing boventallig zijn geworden, de meeste inmiddels een andere betrekking hebben. Daarvan zijn 30 personen begeleid door het door Buma/Stemra ingeschakelde bemiddelingsbureau United Restart. In het verlengde van de evaluatie van de outsourcing zijn ook de klachtenrapportages aan de orde geweest. Geconstateerd werd dat zowel voortgang werd geboekt in het verlagen van het aantal commen taren alsmede in een kortere doorlooptijd in de afhandeling per klacht.
INHOUD
8 Buma/Stemra
Veel aandacht is besteed aan de politieke ontwikkelingen in Brussel en Den Haag op het gebied van het auteursrecht en het toezicht op het collectief beheer. Op 16 juli 2008 heeft de Europese Commissie een Beschikking uitgevaardigd die naar onze opvatting de sociétés in Europa de ruimte biedt het wereldrepertoire voor elke online muziek gebruiker in licentie te geven. Op basis daarvan heeft Buma/Stemra een licentie verstrekt aan de Amerikaanse online muziekaanbieder Beatport. Onze zusterorganisaties PRS en GEMA hebben echter gemeend om met dezelfde beschikking in de hand de rechtsgeldigheid van de Beatport-licentie aan te vechten. De procedures hierover lopen nog. Grote zorgen maken wij ons over de discussie in de Nederlandse politiek over het nieuwe wetsvoorstel herziening Toezicht Collectieve Beheersorganisaties. Dit wetsvoorstel dat momenteel voor ligt, plaatst niet alleen Stemra maar ook Buma volledig onder deze wet. Afgezien van het feit dat hiermee het verenigingsrecht waar Buma onder valt aan de kant wordt geschoven, voorzien wij een ernstige belemmering van de snelheid van handelen die nodig is om onze organisatie snel en slagvaardig te kunnen laten handelen. Bijvoorbeeld waar het gaat om het aangaan van samenwerkingsverbanden om kostenverlagingen te kunnen realiseren. Andere onderwerpen die in het verslagjaar aan de orde zijn geweest zijn onder meer de aanpak van de online licentiestrategie; het Sociaal Fonds Buma, de verhoging van de pensioenbijdrage van Buma van 3% naar 10%; de combinatie van functies van bestuursleden; de aanbeveling van de Commissie Repartitiestromen; de deelname aan de belangenorganisatie VOI©E; de verlenging van de pilot met Creative Commons met nog eens een jaar; de positie van CISAC met betrekking tot de Beschikking van de Europese Commissie en de verschillende procedures die zijn aangespannen; de voortgang bij de samenwerking met SENA en de begroting 2009 van Buma en Stemra. De Gezamenlijke Ledenvergadering van de Vereniging Buma en de Vergadering van Aangeslotenen van de Stichting Stemra vond op 11 mei 2008 plaats in de Schouwburg in Amstelveen. Gastspreker was Aad Kosto, oud Staatssecretaris van Justitie en tegenwoordig voorzitter van Starbel en VOI©E. Hij ging in zijn rede uitgebreid in op het groeiende economisch belang van de producten van (artistieke) creatie. Hij meende dat velen ten onrechte bang zijn dat het auteurs recht belemmerend werkt voor de creatie. Het economisch belang van het auteursrecht en de noodzaak om dit met behoud van de onafhankelijkheid van de scheppers te stimuleren worden vaak over het hoofd gezien, aldus Kosto. Zorgelijk is volgens Kosto het feit dat het auteursrecht het domein lijkt te zijn geworden van de ministeries van Justitie en Economische Zaken. Vanuit het belang van de auteurs en hun werken, die in veel gevallen van wezenlijk belang zijn voor de cultuur van ons land, is het volgens de Starbel voorzitter zeer gewenst dat de minister van Cultuur zich naast de minister van Justitie opstelt. Minister Plasterk moet ijveren voor de culturele diversiteit, want die is alom in het geding.
Wijzend op de discussie over het toezicht op de collectieve beheer organisatie sprak Kosto zich uit tegen meer overheidsbemoeienis. Auteursrechtenorganisaties zijn geen publiekrechtelijke of quasi publiekrechtelijke organen. Bijzonder hoogleraar popmuziek Tom ter Bogt gaf tijdens de jaar vergadering een toelichting op onderzoeksactiviteiten van zijn door Buma gefinancierde leerstoel aan de Universiteit van Utrecht. De Algemene Ledenvergadering koos de heer Van Bergen in het bestuur van Buma en herkoos de heren Abdoelbasier, De Clercq en De Raaff. De vergadering benoemde de heren Boom, Van Vliet en Deuss in het bestuur van Stemra en herkoos de heer Kraamer. De voorzitter bedankte de afgetreden bestuursleden voor hun inzet en inbreng in de bestuurlijke werkzaamheden de afgelopen jaren. De besturen realiseren zich dat de wereld van het auteursrecht en de auteursrechtenorganisaties een ongewis jaar tegemoet gaat en wensen alle medewerkers van Buma/Stemra succes bij het vervullen van hun taak.
De besturen van Buma en Stemra Hoofddorp, 15 april 2009
INHOUD
9 Financieel verslag 2008
Toelichting van de directie
De kerncijfers 2008 Bevredigend resultaat in uitdagende marktomstandigheden Algemeen Voor de sector van het muziekauteursrecht was 2008 een turbulent jaar. Niet alleen de voortgaande digitalisering op de muziekmarkt, ook de onzekerheid over langverwachte maar onduidelijke politieke beslissingen op het gebied van wetgeving rond bescherming van auteursrecht lagen hieraan onder meer ten grondslag. Bovendien heeft de economische crisis die zich in de tweede helft van 2008 heftig openbaarde, Buma/Stemra ook niet ongemoeid gelaten. Desalniettemin heeft Buma/Stemra in 2008 een bevredigend resultaat geboekt. In vergelijking met 2007 werd een totale omzetstijging van ruim 2% behaald. Door voortdurende kostenbeheersing zullen de betrouwbare, consistent hoge, uitkeringen aan rechthebbenden opnieuw kunnen worden voldaan. Over het algemeen constateren wij echter een toenemende tegenwerking bij brancheorganisaties. De bereidheid om te betalen voor het gebruik van muziek neemt nog altijd af. Dit is betreurenswaardig omdat in goed overleg met deze organisaties een aantal tarieven is vastgelegd. Onze tarieven liggen in lijn met wat in de ons omringende landen de norm is. De omzet van Buma is in 2008 opnieuw gestegen (+ 8%), voor namelijk ten gevolge van aanzienlijke groei van circa 15% in zowel de sectoren Uitvoeringsrecht Radio & TV als Podia. Spraakmakende optredens van artiesten als Marco Borsato, Céline Dion, Bruce Springsteen, Neil Diamond en Coldplay hebben hieraan bijgedragen. De omzet behaald in Horeca toont een lichte daling van circa 6% ten gevolge van de administratieve overgang van sommige contracten. De omzet van Stemra werd in 2008 (-13%) vooral zwaar getroffen door de aanhoudende terugval in de verkopen van de traditionele muziek dragers cd en dvd. Verheugend is wel dat bij mechanisch recht Radio & TV een omzetstijging van 18% kon worden geboekt.
Ontwikkelingen in de markt en maatschappij Online exploitatie van muziek De teruggang (- 27%) van de online omzet uit exploitatie van mechanisch recht bij Stemra is door Buma slechts gedeeltelijk gecompenseerd door de groei (+ 13%) van het betaalde online segment, afkomstig van onder meer muziekgebruik op websites. De verwachte licentie-inkomsten bij Buma uit online gebruik zijn in 2008 nog achtergebleven, hoewel wij hebben geconstateerd dat er veel omzetpotentie in deze markt is. De populariteit om websites te larderen met muziek is aantoonbaar aanwezig. Het is echter bedroevend te moeten vernemen - en te bemerken! - dat onderzoek uitwijst dat Nederland met het illegaal muziekgebruik via internet tot één van de toplanden in de wereld behoort. De Nederlandse
INHOUD
10 Buma/Stemra
verheid laat op dit gebied naar onze mening grove steken vallen. o Noch muziekauteur noch muziekuitgever wordt door de overheid voldoende wettelijk beschermd tegen illegaal gebruik van muziek online en het illegaal verspreiden ervan. Bovendien heeft de Nederlandse overheid besloten om, in tegenstelling tot veel andere Europese landen, geen auteursrechtenheffing toe te passen op moderne blanco dragers van muziek zoals mp3-spelers, usb sticks en harde schijven, gadgets die bij uitstek gebruikt worden voor het illegaal downloaden en verspreiden van muziek. Uitspraak CISAC zaak door de Europese Commissie Op 16 juli 2008 heeft de Europese Commissie, na vijf jaar onderzoek, uitspraak gedaan in de z.g. CISAC zaak. Deze procedure was in Brussel aanhangig gemaakt tegen CISAC, de overkoepelende organisatie waarbij alle rechtenorganisaties in de wereld zijn aangesloten, en tegen 24 Europese auteursrechtenorganisaties (sociétés). In de procedure werd bevestiging gezocht van het recht van de sociétés om grensoverschrijdende licenties aan te kunnen bieden voor online, satelliet en kabelgebruik van muziek. Daarmee zou elke muziek auteursrechtenorganisatie in Europa in de gelegenheid worden gesteld het gehele wereldmuziekrepertoire te vertegenwoordigen en elke online, satelliet en kabel muziekgebruiker van de benodigde licenties kunnen voorzien. Voor muziekgebruikers zou het betekenen dat de huidige zeer inefficiënte werkwijze om rechten voor ieder land afzonderlijk te moeten regelen tot een einde zou komen. De Europese Commissie heeft in haar uitspraak zowel CISAC als de 24 sociétés veroordeeld voor het inbreuk maken op mededingingsregels. Met name richtte de Commissie zich in deze op de afspraken in de tot dusver gehanteerde wederkerigheidcontracten tussen de sociétés onderling waar die betrekking hebben op exclusiviteit, het beschermen van elkaars leden en territorialiteit. Het onderliggend doel van de Europese Commissie is om een gemeen schappelijke markt te creëren waarbinnen het online muziekgebruikers vrij staat om de rechten op het wereldrepertoire te verwerven in welke lidstaat dan ook. Wij zijn zeer verheugd met deze uitspraak van de Commissie. Het is immers onze opvatting dat het wederkerigheid principe, weliswaar geclausuleerd, van kracht moet blijven en dat de muziekgebruiker zich voor het online repertoire tot elke rechten organisatie in Europa moet kunnen wenden. Bovendien vinden wij deze uitspraak van groot belang voor de toekomst van het Europese muziekauteursrecht in de online wereld en daarmee voor de auteursrechtenorganisaties. Zo kunnen de sociétés hun activiteiten ter ondersteuning van de lokale creatie en creativiteit verder ontwikkelen en uitbreiden. Buma doet dit onder meer via Buma Cultuur door het organiseren en faciliteren van het muziekgebruik in brede zin. Op deze wijze leveren de sociétés zowel in activiteiten als in investeringen reeds jaren een grotere bijdrage aan de bescherming van de Europese culturele diversiteit dan de afzonderlijke overheden. Voor ons was echter een harde voorwaarde voor het accepteren van
de Commissie beschikking, dat de Commissie heeft erkend dat de mogelijkheid voor lokale auteursorganisaties binnen Europa grens overschrijdend te opereren niet moet leiden tot een neerwaartse spiraal in het inkomen van de (nationale) muziekauteurs. Concurrentie moet geschieden op het gebied van geleverde service en kosten en niet op de aan gebruikers in rekening te brengen tarieven. Gesteund door de uitspraak van de Commissie heeft Buma/Stemra in 2008 een licentie verstrekt aan het Amerikaanse Beatport voor het online gebruik van het wereldmuziekrepertoire in 27 EU-lidstaten. De efficiëntie van onze organisatie speelde een doorslaggevende rol in het besluit voor Buma/Stemra te kiezen. Onze zusterorganisaties, de Britse PRS en de Duitse GEMA, zijn ten gevolge van deze licentieverstrekking procedures tegen ons gestart op basis van de stelling dat noch Buma noch Stemra over de rechten beschikken om een dergelijke licentie te kunnen verstrekken. Gezien de voorliggende uitspraak van de Europese Commissie, zijn wij verbaasd en teleurgesteld dat hun vorderingen in eerste instantie door nationale rechters zijn toegewezen. Inmiddels zijn wij in hoger beroep gegaan. Een uitspraak wordt verwacht in de loop van 2009. Zorgwekkende ontwikkelingen vanuit Den Haag In Nederland is een sterke stroming ontstaan die zich richt tegen de collectieve uitoefening van het auteursrecht. Dit heeft zich in 2008 vertaald in een wetsontwerp van de regering ter aanscherping van de bestaande Wet Toezicht Collectieve beheersorganisaties auteursen naburige rechten, dat waarschijnlijk voor het zomerreces 2009 door de Tweede Kamer in behandeling zal worden genomen. Daar waar de overheid zich sterk maakt voor een aanzienlijke vermindering van de druk van wet- en regelgeving, wordt in het wetsontwerp in één keer de gehele sector van collectieve beheerorganisaties aan deze nieuwe wetgeving onderworpen. In het huidige regime blijft Stemra buiten het toezicht. Buma is nu gedeeltelijk aan de huidige toezichtwet onderworpen. Met het voorliggende voorstel worden beide organisa ties volledig onder controle van de toezichthouder gebracht, zowel preventief als repressief. Dit is een zorgwekkende wending. In de eerste plaats zijn wij van mening dat het nieuwe wetsontwerp in strijd is met de door de Nederlandse grondwet en internationale verdragen gegarandeerde vrijheid van vereniging waar Buma onder valt. In de tweede plaats beperkt het onze handelingsvrijheid in ernstige mate, zeker waar het gaat om het opzetten van samenwerkings verbanden om administratieve processen en daarmee kosten met anderen te delen. Buma/Stemra richt zich juist op het aan de ene kant verbeteren van efficiency en service voor onze leden en aangeslotenen en aan de andere kant het verlagen van onze kostenniveaus. Wij menen dat muziekauteursrechtenorganisaties juist in deze tijd van onzekerheid van groot belang zijn voor muziekauteurs en exploitanten. Wij zullen daarom voor de belangen van onze leden en aangeslotenen onverminderd blijven strijden. In de derde plaats vormt het voorgenomen uitgebreid overheidstoezicht een belangrijke beperking in de internationale concurrentiestrijd die
INHOUD
11 Financieel verslag 2008
inmiddels is losgebarsten tussen sociétés nu de grenzen opengaan. Wij refereren in deze aan de recente uitspraak van de Europese Commissie in de CISAC zaak. Tenslotte werkt het voorgenomen overheidstoezicht discriminerend voor Buma en Stemra. Immers, de buitenlandse concurrenten kunnen nu wel licenties verstrekken voor gebruik en exploitatie in Nederland maar vallen niet onder hetzelfde toezicht. Hierdoor ontstaat naar onze mening een zware en oneerlijke concurrentie. De Nederlandse overheid geeft hiermee sterk blijk van niets te doen of willen doen om het inkomen van de muziekauteur te beschermen. Een voor onze leden en aangeslotenen onverkwikkelijke situatie waarvoor wij actief in Den Haag aandacht zullen blijven vragen. Intensieve samenwerking met SENA: “maak het simpel”! In 2008 heeft de samenwerking met SENA verder vorm gekregen. De samenwerking is ondergebracht in de nieuw opgerichte stichting Service Centrum Auteurs- en Naburige Rechten. Het Service Centrum verzorgt namens Buma en SENA zowel de gemeenschappelijke factu rering als het online licenseren. Daartoe beheert het Service Centrum de gezamenlijke database voor facturatie en licenties. De doelstelling van het Service Centrum is de administratie voor muziekgebruikers simpeler en transparanter te maken. Inmiddels factureert het Service Centrum aan ruim 20.000 muziekgebruikers, ongeveer 30% van de relevante klantengroepen. De Stichting staat ook open voor andere rechtenorganisaties die gebruik willen maken van onze gezamenlijke factuur service. Dit initiatief is mede het gevolg van de nadrukkelijke wens van de werkgeversorganisaties. Daarom betreuren wij het te constateren dat de leden van deze organisaties vooralsnog weinig gebruik hebben gemaakt van de mogelijkheden die deze service biedt. De voordelen die het Service Centrum voor Buma en SENA biedt zijn voor ons overigens reden om de mogelijkheden te onderzoeken van verdere intensieve samenwerking. VOI©E: samen sterker. Op 1 april 2008 is VOI©E opgericht. VOI©E, de Vereniging van Organisaties die Intellectueel eigendom Collectief Exploiteren, is de brancheorganisatie van Nederlandse collectieve beheersorganisaties (cbo’s) voor auteurs- of naburige rechten. Ruim 20 auteurs- en naburige rechtenorganisaties, waaronder Buma en Stemra, hebben zich aangesloten bij VOI©E. VOI©E streeft er naar het begrip voor de uitoefening van het auteursen naburige rechten te vergroten en de informatie over de werkwijze van cbo’s te verbeteren. Het is vooral de bedoeling om dit via een geza menlijke spreekbuis onder de aandacht te brengen van onder meer politiek, marktpartijen en werkgevers. Tevens fungeert VOI©E namens de cbo’s als gezamenlijk aanspreekpunt voor vragen op dit gebied. Tot slot vervult VOI©E de functie van meldpunt voor kritiek of klachten. Alle in Nederland actieve cbo’s zijn inmiddels lid van de Vereniging en verbinden zich daarmee aan de opgestelde gedragscode. VOI©E ziet toe op naleving van deze gedragscode.
Het Cannes akkoord laat nog even op zich wachten Gedurende het hele jaar zijn er verschillende bijeenkomsten geweest tussen uitgevers en mechanisch recht organisaties over de verlenging van het zogenaamde Cannes akkoord, waarin de afspraken rond t arieven zijn vastgesteld. Hoewel er in het voorjaar van 2009 een overeenkomst wordt verwacht, waren de onderhandelingen bij het afsluiten van dit jaarverslag nog niet afgerond.
Financiële ontwikkelingen 2008 Omzet Buma De omzet van Buma is in 2008 opnieuw gestegen, namelijk van € 129,4 miljoen in 2007 tot € 140,0 miljoen (+8%). Hiermee is de omzet in de afgelopen vijf jaar met ruim € 27 miljoen toegenomen. Met uitzondering van de sector Horeca hebben alle sectoren in 2008 aan deze omzetgroei bijgedragen. Verheugend is de positieve ontwikkeling van de sector Uitvoeringsrecht Radio & TV. Hier nam de omzet in 2008 toe met € 6,8 miljoen tot € 52,5 miljoen (2007: € 45,7 miljoen). Dit is vooral te danken aan het toegenomen muziek gebruik door de zenders. In de sector Podia werd de positieve trend van het afgelopen jaar doorgetrokken en werd geprofiteerd van de toename van het aantal spraakmakende live optredens en de hogere gemiddelde toegangsprijs. Omzet Stemra In 2007 konden wij nog een licht herstel van de omzet bij Stemra rapporteren. Helaas heeft de negatieve trend die wij de afgelopen jaren hebben waargenomen zich in 2008 weer voortgezet. Ten opzichte van 2007 (omzet: € 51,6 miljoen) is de omzet met 13% afgenomen tot € 45,0 miljoen in 2008. Vooral de sector Phono-Mechanisch recht BIEM/Central Licensing toonde een aanzienlijke omzetdaling (- 19%) van € 24,6 miljoen in 2007 naar € 19,9 miljoen in 2008. Over de afgelopen 5 jaar is de omzet uit deze sector met één derde teruggelopen. De oorzaak hiervan is volledig terug te voeren op de sterke terugval in verkoop van cd’s en dvd’s. Ook bij Special Licensing/Loonpersing werd een lagere omzet geboekt (-11%) ten opzichte van 2007. De sector Mechanisch recht Radio & TV liet daarentegen een groei zien van € 0,9 miljoen (18%) tot € 6,2 miljoen ten gevolge van de positieve financiële afwikkeling van meerjarige contracten. Dit is verheugend gezien de negatieve trend die wij in de afgelopen jaren waarnamen, echter het ligt niet in de lijn der verwachting dat dit effect zich in 2009 nogmaals zal voordoen. De omzet bij Mechanisch recht Online Licensing viel terug van € 1,7 miljoen in 2007 naar € 1,2 miljoen in 2008. De sector Thuiskopie/ Leenrecht bleef in 2008 nagenoeg gelijk aan het jaar daarvoor. Uit het feit dat ook de omzet van de sector Mechanisch recht Buitenland is gedaald (van € 5,8 miljoen in 2007 tot € 4,7 miljoen in 2008) kan worden afgeleid dat hier sprake is van een internationale trend die in Nederland echter negatiever uitpakt dan elders.
INHOUD
12 Buma/Stemra
Ontwikkeling Online Eerder in het verslag werd al gemeld dat hoewel Buma in 2008 een groei van de online omzet boekte, deze bij Stemra juist is gedaald. Wij bemerken een verschuiving van de aard in het online gebruik: Stemra is getroffen doordat de omzet uit ringtonen grotendeels is weggevallen terwijl Buma profiteerde van de groei van het streamen van muziek. In de tweede plaats wordt Stemra gedupeerd doordat een grote aanbieder van online muziek, iTunes, zijn contractuele ver plichtingen niet is nagekomen en in 2008 geen afdracht heeft gedaan. Een door Buma/Stemra in 2008 afgesloten overeenkomst met het Amerikaanse Beatport kon tot op heden niet worden geëffectueerd als gevolg van procedures die door PRS en GEMA tegen ons zijn aangespannen Financieel resultaat Het ineenstorten van de aandelenmarkten in de tweede helft van 2008 heeft op het beleggingsresultaat van Buma/Stemra een duidelijke, negatieve, invloed gehad. In de periode 1 januari 2008 tot en met 31 december 2008 is de AEX-index gehalveerd. Door het conservatieve beleggingsbeleid van Buma/Stemra en door het tijdig overstappen naar meer vastrentende waarden hebben wij het verlies in vergelijking met de beursbarometer wezenlijk weten te beperken. Aandelen en obligaties worden in de balans gewaardeerd tegen de beurskoersen op balansdatum. De hieruit voortvloeiende koersresul taten worden niet direct als resultaat in de exploitatierekening opge nomen, maar worden eerst in de herwaarderingsreserve verwerkt. Voor zover het saldo van de herwaarderingsreserve hier ruimte voor biedt kan naast het ontvangen dividend op aandelen en - vanaf 2006 naast de ontvangen renten op de vastrentende portefeuille ook een zogenaamd normrendement in het financiële resultaat worden opgenomen. Deze methodiek sluit aan bij de wens en doelstelling van Buma/Stemra dat de verantwoorde beleggingsresultaten op aandelen en vastrentende waarden over de jaren heen een zo gelijkmatig mogelijk verloop in de exploitatierekening laten zien. Het besluit een beleggingsportefeuille aan te leggen is in de jaren ’90 door het bestuur genomen en geïmplementeerd. De doelstelling van het bestuur was en is om de binnengekomen incasso gelden renderend te maken opdat hiermee onder meer de kosten van de organisatie voor een belangrijk deel kunnen worden gedekt zodat de geïncasseerde omzet aan rechthebbenden kan worden uitgekeerd. Er zit logischerwijze een periode tussen het moment van ontvangst van gelden en de repartitie ervan, mede als gevolg van de tijd die nodig is om de vereiste gegevens te verzamelen voor de correcte verdeling van de opbrengsten onder de verschillende categorieën rechthebbenden. In de tussenliggende periode worden de ontvangen gelden belegd. Repartitie Ondanks het negatieve beleggingsresultaat is het bedrag dat bij Buma beschikbaar is voor repartitie over 2008 gelijk gebleven (€ 132,4 miljoen). De strategie van voorgaande jaren om beleggingswinsten niet uit te
keren maar op de balans te reserveren voor mogelijk mindere jaren is hiermee effectief en doeltreffend gebleken. Bij Stemra is het bedrag dat voor repartitie beschikbaar is belangrijk lager: € 44,6 miljoen tegen € 54,0 miljoen in 2007. Dit is in hoofdzaak toe te schrijven aan de sterk gedaalde omzet in combinatie met het lagere financieel resultaat.
Organisatie Buma/Stemra Ontwikkelingen intern In 2008 is de outsourcing van een groot deel van de back office activi teiten en de desbetreffende IT-ondersteunende afdeling aan Accenture afgerond. De focus van de bestaande, overgebleven organisatie is volledig gericht op het verhogen van de omzet en op het creëren van nieuwe business modellen voor toekomstige exploitaties. Het kosten voordeel dat door deze reorganisatie is bereikt wordt in belangrijke mate voor deze omzetverhogende doelen aangewend.
meer mogelijk is. Wij beraden ons momenteel op de invulling hiervan in de toekomst en zullen hierover in contact blijven met onze aangeslo tenen. De directie wil onze leden en aangeslotenen danken voor de door hen in ons gestelde vertrouwen. Ook willen wij hier een speciaal woord van dank uitspreken aan Jerney Kaagman die negen jaar lang op voor treffelijke wijze leiding en inspiratie heeft gegeven aan Buma Cultuur. Niet op de laatste plaats willen wij onze medewerkers bedanken voor hun toewijding en harde werk.
De directie van Buma en Stemra Cees Vervoord (voorzitter) Wieger Ketellapper Cees van Rij Hoofddorp, 15 april 2009
Vooruitzichten De recessie die momenteel de economie in alle geledingen treft zal ook aan Buma/Stemra niet ongemerkt voorbij gaan. Te verwachten is dat het aantal muziekgebruikers in onze database zal dalen als gevolg van bedrijfssluitingen en faillissementen. Door het inzakken van de economische bedrijvigheid zal ook de omzet uit de verkoop van reclametijd bij commerciële radio en tv teruglopen. Wij zullen doorgaan met ons actieve beleid gericht op het optimali seren van de omzet in bestaande sectoren. Daarnaast zullen wij nieuwe omzetmogelijkheden aanboren. De investeringen die wij in 2008 hebben gedaan in het versterken van het front office spelen hierbij een belangrijke rol. Daarenboven hebben wij de incassoregels en procedures belangrijk aangescherpt. Door al deze activiteiten verwachten wij een omzetdaling in 2009 te beperken. Door de onduidelijkheid waar het gaat om het uitrollen van Europese online licenties verwachten wij dit jaar in deze sector geen substantiële groei. Wel zijn we erin geslaagd op de nationale markt nieuwe licentiemodellen te ontwikkelen die in 2009 zeker voor omzetgroei kunnen zorgen. De ontwikkeling van de financiële markten is ook voor ons ongewis. Onze beleggingsstrategie is onverkort gericht op het realiseren van een aanvaardbaar rendement bij een beperkt risico. Voor Stemra geldt dat zij blijvend zal worden getroffen door de negatieve trend in de verkopen van cd’s en dvd’s. Dat zal opnieuw leiden tot lagere omzetten uit Phono-Mechanisch recht. Uiteraard heeft de al jaren gaande terugval van de omzet van Stemra de volle aandacht van de directie. Zeker is dat het punt nadert waarop een eco nomisch verantwoorde bedrijfsvoering van de Stemra activiteiten niet
INHOUD
13 Financieel verslag 2008
INHOUD
Jaarrekening 2008 Buma
INHOUD
Balans Buma per 31 december 2008 Balans Buma per 31 december 2008 Na resultaatbestemming (x € 1.000)
Activa Vaste activa
Immateriële vaste activa (1) Bedrijfsinformatiesysteem Materiële vaste activa (2) Hardware/Computerinstallaties Overige bedrijfsmiddelen Financiële vaste activa (3) Effecten Vlottende activa Vorderingen Debiteuren Rekening-courantverhoudingen (4) Belastingen en dividenden Overige vorderingen en overlopende activa (5) Liquide middelen (6) Depositorekeningen Overige liquide middelen
Passiva Reserves
Continuïteitsreserve (7) Bestemmingsreserve (on)gerealiseerd koersresultaat (8) Fonds voor culturele en sociale doeleinden (9) Herwaarderingsreserve financiële vaste activa (10)
Voorzieningen (11)
Kortlopende schulden Te verdelen auteursrechten (12) Crediteuren Rekening-courantverhoudingen (13) Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige schulden en overlopende passiva (14)
INHOUD
16 Buma/Stemra
31 december 2008
470 1.006 196 157.608 12.791 36.678 809 13.011 6.118 5.457
470 1.202 157.608 63.289 11.575 234.144
2.367 -6.507 18.069 - 153.816 7.719 42.104 276 3.441
13.929 12.859 26.788 207.356 234.144
31 december 2007
900
900
390 390
780
169.342
169.342
13.675 24.727 584 17.770
56.756
12.190 2.469
14.659 242.437
2.542 - 17.432 9.573
29.547 14.473 44.020
151.991 6.312 35.527 451 4.136
198.417 242.437
Winst- en verliesrekening over 2008 van Buma Winst- en verliesrekening Buma over 2008 (x â‚Ź 1.000)
2008
2007
Baten In rekening gebrachte administratiekosten Entree en jaargelden Diverse baten
601 619 1.813
3.033
568 412 1.729
2.709
Lasten
8.262 1.210 675 5.048
15.195 -12.162 -7.782 -19.944 175 -175 -19.944
8.132 1.126 805 4.596
14.659
-11.950
10.429
-1.521
1.915
-1.915
-1.521
Resultaat onttrokken aan bestemmingsreserve Resultaat onttrokken aan te verdelen auteursrechten
-6.507 -13.437
-1.521
Personele kosten (15) Huisvestingskosten Afschrijvingskosten Overige kosten Exploitatieresultaat Financieel resultaat (16) Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Bijzondere baten (7) Bijzondere lasten (7) Resultaat
Resultaatbestemming
INHOUD
17 Financieel verslag 2008
Kasstroomoverzicht Buma
Kasstroomoverzicht Buma (x € 1.000)
Omzet Repartitie Exploitatieresultaat Afschrijvingen Doorbelaste afschrijvingen Onttrekking Fonds voor culturele en sociale doeleinden Mutatie vrijwaringsverplichting Mutatie voorzieningen Onttrekking continuïteitsreserve ten gunste van de winst- en verlies rekening Mutatie vorderingen (excl. te ontvangen interest) Mutatie kortlopende schulden (excl. te verdelen auteursrechten) Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen interest effecten Financieringslast Betaalde interest effecten Kasstroom uit operationele activiteiten Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in immateriële vaste activa Investeringen in materiële vaste activa Kasstroom uit investeringsactiviteiten Kasstroom uit beleggingsactiviteiten Aankopen effecten Aflossingen/verkopen Kasstroom uit beleggingsactiviteiten Mutatie liquide middelen
Kasstroom uit operationele activiteiten
INHOUD
18 Buma/Stemra
-7.717 7.114 11.033 -557 -567 - -1.031 -141.471 127.125
2008 140.004 -113.448 -12.162 675 364 -10.657 21 -1.635 -175 -603 2.384 9.909 12.293 -1.031 -14.346 -3.084
-24.540 -1.615
2007 129.432 -101.100 -11.950 805 527 -6.318 28 -1.010 -1.915 -26.155
-17.656
9.466 -483 -670
8.313
-9.343
-515 -300
-815
-143.607 145.683
2.076
-8.082
Toelichting op de balans en winst- en verliesrekening Buma Algemeen Doelstelling van de Vereniging Buma De Vereniging stelt zich ten doel zowel de materiële als de immateriële belangen van auteurs en muziekuitgevers te bevorderen, zonder winst oogmerk voor zichzelf. In dit kader wordt ten dienste van deze doelstelling deelgenomen aan de uitvoering en bevordering van verschillende activiteiten. Grondslagen voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling Algemeen De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gebaseerd op historische kosten. Voor zover niet anders is vermeld, worden activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. De opbrengsten en kosten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. Grondslagen voor de omrekening van vreemde valuta’s Transacties luidend in vreemde valuta’s worden in euro’s omgerekend tegen de geldende wisselkoers per transactiedatum. In vreemde valuta’s luidende monetaire activa en verplichtingen worden per balansdatum in euro’s omgerekend tegen de op die datum geldende wisselkoers. De bij omrekening optredende valutakoersverschillen worden in de winst- en verliesrekening opgenomen. Niet monetaire activa en verplichtingen die in een vreemde valuta luiden en op basis van histo rische kosten worden gewaardeerd, worden omgerekend tegen de wisselkoers per transactiedatum. Grondslagen voor consolidatie De stichtingen Buma/Stemra Obligatiefonds en Buma/Stemra Aandelenfonds zijn gezien de transparante structuur door middel van proportionele consolidatie in de jaarrekening van Buma opgenomen. Hierbij worden activa en passiva evenals de baten en lasten naar evenredigheid van het participatiebelang opgenomen. Op grond van de in de toelichting verstrekte informatie is geen afzonderlijke enkelvoudige jaarrekening van Buma opgenomen. Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa betreffen de uitgaven voor het bedrijfsinformatiesysteem ter ondersteuning van de primaire bedrijfsprocessen. Deze worden gewaardeerd tegen historische kostprijs, verminderd met cumulatieve afschrijvingen. De investeringen worden in drie jaar ten laste van de winsten verliesrekening gebracht. Materiële vaste activa De waardering van de materiële vaste activa geschiedt op basis van historische kostprijs verminderd met cumulatieve afschrijvingen.
INHOUD
De afschrijvingen worden berekend als een percentage over de aanschafprijs volgens de lineaire methode op basis van de verwachte economische levensduur. De volgende verwachte economische levensduur wordt hierbij gehanteerd: • Hardware/computerinstallaties 3 jaar •Overige bedrijfsmiddelen 3 - 7 jaar Vorderingen Vorderingen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid. Financiële vaste activa De onder financiële vaste activa opgenomen effecten betreffen beurs genoteerde aandelen, obligatiefondsen en (converteerbare)obligaties. Effecten worden gewaardeerd tegen de beurskoersen op balansdatum. Herwaarderingsreserve financiële vaste activa De koersresultaten die voortvloeien uit de waardering van effecten tegen beurskoers worden niet direct als resultaat in de exploitatie rekening opgenomen, maar worden eerst in de herwaarderingsreserve financiële vaste activa (hierna ‘herwaarderingsreserve’) verwerkt. Voor zover de herwaarderingsreserve onvoldoende is, wordt het tekort ten laste van het resultaat gebracht. De directie bepaalt jaarlijks in overleg met haar vermogensadviseurs de omvang van de herwaarderingsreserve die nodig is om de koersfluctuaties op te vangen. Indien de herwaarderingsreserve groter is dan de noodzakelijk geachte omvang, komt dit surplus in aanmerking om via het resultaat te worden toegevoegd aan de te verdelen auteursrechten. Financieel resultaat en normatief rendement Dividenden worden in het financieel resultaat verantwoord in de periode waarin zij betaalbaar worden gesteld, rentebaten in de periode waartoe zij behoren. Voor zover het saldo van de herwaarderingsreserve verminderd met de eventuele bestemmingsreserve (on)gerealiseerd koersresultaat hier ruimte voor biedt, kan naast het ontvangen dividend op aandelen en renten op obligatiefondsen ook een zogenaamd normatief rendement in het financiële resultaat worden opgenomen. Bij de berekening van het normatief rendement wordt rekening gehouden met de reeds uitgekeerde dividenden en renten en wordt slechts het verschil tussen het ontvangen dividend/renten en het normatief rendement verrekend met de herwaarderingsreserve. Het normatief rendement wordt berekend als percentage van de gemiddelde waarde van de aandelen en obligatiefondsen over het boekjaar en is samengesteld uit het effectief rendement op 5-jaars Euro staatsobligaties ultimo boekjaar en een risico-opslag voor aandelen.
19 Financieel verslag 2008
Toelichting op de balans en winst- en verliesrekening Buma
Het verschil tussen het normatief rendement en het ontvangen dividend op aandelen of renten op obligatiefondsen wordt, indien mogelijk, onttrokken aan de herwaarderingsreserve. Door voortgaande veranderingen in wet- en regelgeving wordt de toegepaste systematiek van het normatief rendement niet langer meer beschouwd als algemeen aanvaardbare grondslag. De directie heeft zich hierover in 2004 beraden en heeft destijds haar conclusies aan de besturen voorgelegd. Op basis van de conclusies van deze bespreking is besloten om de bestaande systematiek van normatief rendement te blijven toepassen.
etrekking hebben. Het resultaat wordt bepaald als het saldo van b de gerealiseerde baten en lasten, en het financieel resultaat van het jaar. Het saldo van de winst- en verliesrekening wordt door middel van resultaatbestemming toegevoegd/onttrokken aan de te verdelen auteursrechten en/of reserves. Financieringslasten Een negatief resultaat van de Stichting Buma/Stemra projecten wordt in de verhouding 80:20 respectievelijk door Buma en Stemra gefinan cierd. Het resultaat wordt opgenomen als financieringslast onder financiële lasten en baten.
De methodiek van normatief rendement sluit aan bij de wens dat de verantwoorde beleggingsresultaten op aandelen en vastrentende waarden over de jaren heen een zo gelijkmatig mogelijk verloop in de exploitatierekening laten zien.
Pensioenregelingen Verplichtingen in verband met bijdragen aan pensioenregelingen op basis van toegezegde bijdragen worden als last in de winst- en verliesrekening opgenomen wanneer bijdragen verschuldigd zijn.
Continuïteitsreserve De continuïteitsreserve heeft onder andere ten doel de continuïteit van de uitvoering van de werkzaamheden te verzekeren en dient mede ter nakoming van verplichtingen jegens derden, in het bijzonder met betrekking tot de repartitie van de volgens de jaarrekening nog te verdelen auteursrechten. Tevens dient deze reserve ter egalisatie van ongewenste fluctuaties in de voor uitkering beschikbare bedragen, onder meer als gevolg van (inter)nationale druk op omzet, evenals de doorzettende verandering in de distributie van rechten.
Omzet In de jaarrekening wordt de omzet auteursrechten toegevoegd aan de te verdelen auteursrechten. Buma rekent tot de omzet de opbrengst van de exploitatie van uitvoeringsrechten, voor zover deze betrekking heeft op het boekjaar, waarvan op betrouwbare wijze is bepaald en er redelijke zekerheid bestaat dat de opbrengst inbaar is.
Fonds voor culturele en sociale doeleinden Ten gunste van dit fonds wordt ingevolge artikel 29, lid 3 van de statuten jaarlijks een door het Bestuur, op voorstel van de directie, vast te stellen percentage van maximaal 10% op het voor verdeling beschikbare bedrag auteursrechten Nederland ingehouden. De aldus ingehouden bedragen worden door het bestuur bestemd voor uitkeringen aan instellingen of organisaties, die de behartiging van de ideële of de materiële belangen van componisten, tekstdichters en muziekuitgevers ten doel hebben, dan wel anderszins het Nederlandse muziekleven bevorderen. Het fonds voor culturele en sociale doeleinden heeft het karakter van een bestemmingsreserve. Bestemmingsreserves Bestemmingsreserves betreffen delen van de reserves die zijn afgezon derd door het bestuur voor een speciaal doel. Het betreft hier de bestem mingsreserve (on)gerealiseerd koersresultaat alsmede het fonds voor culturele en sociale doeleinden. Voor een nadere toelichting op deze bestemmingsreserves verwijzen wij naar de toelichting op de balans. Voorzieningen Voor een toelichting op de voorzieningen verwijzen wij naar de toelichting op de balans per 31 december 2008. Resultaatbepaling De baten en lasten worden verantwoord in het jaar waarop zij INHOUD
20 Buma/Stemra
Belastingen De Belastingdienst heeft ten aanzien van Buma in een vaststellings overeenkomst d.d. 6 november 2001 bepaald dat de Vereniging Buma belastingplichtig is voor de vennootschapsbelasting. Deze overeenkomst is ultimo 2008 verlengd voor een periode van drie jaar, tot en met 31 december 2011. Op de uit hoofde van deze vaststellingsovereenkomst verschuldigde belasting mag verrekenbare buitenlandse bronbelasting en Nederlandse dividendbelasting in mindering worden gebracht. In de jaarrekening wordt slechts een post belastingen opgenomen indien na aftrek van de verrekenbare buitenlandse bronbelasting nog vennootschapsbelasting verschuldigd is. Grondslagen kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. Gebruik van schattingen Het opstellen van de jaarrekening vereist dat de leiding oordelen vormt, schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa, verplichtingen en van baten en lasten. De schattingen en hier mee verbonden veronderstellingen zijn gebaseerd op ervaringen uit het verleden en verschillende andere factoren die gegeven de omstan digheden als redelijk worden beschouwd. De uitkomsten hiervan vormen de basis voor het oordeel over de boekwaarde van activa en verplichtingen die niet op eenvoudige wijze uit andere bronnen blijkt. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen.
Toelichting op de balans per 31 december 2008 van Buma (1) Immateriële vaste activa De mutaties in de immateriële vaste activa kunnen als volgt worden gespecificeerd: (x € 1.000) Aanschafwaarde per 1 januari 2008 Cumulatieve afschrijvingen Balanswaarde per 1 januari 2008 Mutaties boekjaar: Investeringen Afschrijvingen Aanschafwaarde per 31 december 2008 Cumulatieve afschrijvingen Balanswaarde per 31 december 2008 Afschrijving in aantal jaren gemiddeld:
INHOUD
Bedrijfsinformatiesysteem 6.958 -6.058 900
-430 -430
6.958 -6.488
470
3
21 Financieel verslag 2008
Toelichting op de balans per 31 december 2008 van Buma
(2) Materiële vaste activa De mutaties in de materiële vaste activa kunnen als volgt worden gespecificeerd:
(x € 1.000)
Hardware/ Overige computerinstallaties bedrijfsmiddelen
Totaal
Aanschafwaarde per 1 januari 2008 Cumulatieve afschrijvingen
1.903 -1.513
5.239 -4.849
7.142 -6.362
Balanswaarde per 1 januari 2008 Mutaties boekjaar: Investeringen Afschrijvingen
390
390
780
1.019 -403
12 -206
1.031 -609
616
-194
422
2.922 -1.916
5.251 -5.055
8.173 -6.971
1.006
196
1.202
3
7
Aanschafwaarde per 31 december 2008 Cumulatieve afschrijvingen Balanswaarde per 31 december 2008 Afschrijving in aantal jaren gemiddeld
De in de verloopstaat verantwoorde afschrijvingen worden deels doorbelast als gevolg van gebruik van de betreffende activa door Stemra of onderhuurders. De doorbelasting aan Stemra en de onderhuurders zijn respectievelijk € 0,3 miljoen en € 0,1 miljoen.
INHOUD
22 Buma/Stemra
Toelichting op de balans per 31 december 2008 van Buma
(3) Financiële vaste activa De mutaties in de financiële vaste activa kunnen als volgt worden gespecificeerd: (x € 1.000)
Effecten Balanswaarde per 1 januari Mutaties boekjaar: Aankopen Aflossingen/verkopen Koerswijzigingen Balanswaarde per 31 december
2008
2007
169.342
173.938
141.471 -127.125 -26.080 -11.734
143.607 -145.683 -2.520 -4.596
157.608
169.342
Effecten van de Vereniging Buma worden gewaardeerd tegen beurswaarde. Waarderingsverschillen op obligaties en aandelen worden ten laste, respectievelijk ten gunste gebracht van de herwaarderingsreserve financiële vaste activa.
De effecten van Buma zijn ondergebracht bij Stichting Buma/Stemra Obligatiefonds en Stichting Buma/Stemra Aandelenfonds. De stichtingen zijn proportioneel geconsolideerd in de jaarrekening van Buma tegen een gemiddeld percentage van 63,5% (2007: 64,0%). De participaties geven Vereniging Buma een belang in de Stichting Buma/Stemra Aandelenfonds van 68,8 % (2007: 68,8%) en een belang in de Stichting Buma/Stemra Obligatiefonds van 62,0% (2007: 62,0%) ultimo 2008.
De totale nominale waarde van de obligaties bedraagt € 48,1 miljoen (2007: € 99,0 miljoen) tegen een beurswaarde van € 48,0 miljoen (2007: € 107,3 miljoen). De verlaging van de nominale waarde van € 99 miljoen naar € 48,1 miljoen, is het gevolg van de omzetting van een deel van de vastrentende waarden naar obligatiefondsen.
De gecombineerde jaarrekening op 100%-basis van Stichting Buma Stemra Obligatiefonds (BSO) en Stichting Buma Stemra Aandelenfonds (BSA) kan als volgt gecomprimeerd worden weergegeven: (x € 1.000)
31 december 2008
31 december 2007
Vaste activa Financiële vaste activa Overige activa
248.295
263.277
48.218
58.771
296.513
322.048
Passiva Participantenrekening Kortlopende schulden Crediteuren
296.149
321.668
364 296.513
380 322.048
Activa
INHOUD
23 Financieel verslag 2008
Toelichting op de balans per 31 december 2008 van Buma
(4) Rekening-courantverhoudingen In de rekening-courantverhouding met Stemra is een lening opgenomen ad € 27,9 miljoen van Buma aan Stemra.
Op de lening is het Euribor 3-maandstarief van toepassing. De lening is direct opeisbaar.
(5) Overige vorderingen en overlopende activa (x € 1.000)
Te ontvangen kabelgelden Te ontvangen interest Overige vorderingen en overlopende activa
31 december 2008
31 december 2007
5.202 1.364 6.445
9.245 2.548 5.977
13.011
17.770
(6) Liquide middelen Alle liquide middelen zijn vrij beschikbaar.
(7) Continuïteitsreserve De mutaties kunnen als volgt worden weergegeven:
(x € 1.000)
Continuïteitsreserve
Continuïteitsreserve
Stand per 1 januari 2008
Dotaties 2008
Onttrekkingen 2008
Stand per 31 december 2008
2.542
-
-175
Stand per 1 januari 2007
Dotaties 2007
Onttrekkingen 2007
Stand per 31 december 2007
4.457
-
-1.915
2.542
Dotaties 2008
Onttrekkingen 2008
Stand per 31 december 2008
-
-6.507
-6.507
2.367
Gedurende het boekjaar is een onttrekking gedaan in verband met de afwikkeling van de in eerdere jaren ingezette stroomlijning van de organisatie. De onttrekking van € 0,2 miljoen is via de winst- en verliesrekening ten gunste gekomen van de reorganisatievoorziening.
(8) Bestemmingsreserve (on)gerealiseerd koersresultaat De mutaties kunnen als volgt worden weergegeven: (x € 1.000) Stand per 1 januari 2008 Bestemmingsreserve
-
€ 6,5 miljoen van het negatieve resultaat van 2008 is door middel van resultaatbestemming door de directie en het bestuur in de negatieve bestemmingsreserve koersresultaat afgezonderd, teneinde de effecten van de beursdaling in 2008 niet volledig met het incasso jaar 2008 te
INHOUD
24 Buma/Stemra
verrekenen. Het bestuur en de directie zijn voornemens de negatieve bestemmingsreserves evenredig te verrekenen met de distributies van de komende twee jaar.
Toelichting op de balans per 31 december 2008 van Buma
(9) Fonds voor culturele en sociale doeleinden De mutaties kunnen als volgt worden weergegeven: (x € 1.000)
Fonds voor culturele en sociale doeleinden
Stand per 1 januari 2008
Dotaties 2008
Onttrekkingen 2008
Stand per 31 december 2008
17.432
11.294
-10.657
18.069
Stand per 1 januari 2007
Dotaties 2007
Onttrekkingen 2007
Stand per 31 december 2007
12.132
11.618
-6.318
17.432
Fonds voor culturele en sociale doeleinden
De inhouding op het voor verdeling beschikbare bedrag auteursrechten Nederland en daarmee de dotatie aan het fonds is voor 2008 door het bestuur, op voorstel vastgesteld op het maximale percentage van 10% (2007: 10%)
(10) Herwaarderingsreserve financiële vaste activa De mutaties in de herwaarderingsreserve financiële vaste activa kunnen als volgt worden weergegeven: € 1.000) (x
De onttrekking aan het fonds stijgt in 2008 met € 4,3 miljoen door additionele onttrekkingen ten behoeve van de AENA pensioenregeling en Buma Cultuur.
2008
2007
Stand per 1 januari (On)gerealiseerd koersresultaat Onttrekking t.b.v. financieel resultaat tot normatief rendement Stand per 31 december voor toevoeging financieel resultaat Aanvulling negatieve herwaarderingsreserve ten laste van het financieel resultaat
9.573 -26.080 -
14.475
-2.521 -2.381
-16.507
9.573
16.507
-
Stand per 31 december
-
9.573
De (on)gerealiseerde koerswijzigingen in effecten bedragen € 26,1 miljoen negatief (2007: € 2,5 miljoen negatief) en zijn rechtstreeks in de herwaarderingsreserve financiële vaste activa verwerkt. Het als gevolg daarvan ontstane tekort van € 16,5 miljoen is conform de grondslagen aangevuld ten laste van het financieel resultaat. De resultaten op aandelen, (converteerbare) obligaties en
INHOUD
obligatiefondsen worden verantwoord tegen een normatief rendement. Voor 2008 bedraagt het percentage 5,5% (2007: 6,6%) voor aandelen en voor vastrentende waarde 3% (2007: 4,1%). Aangezien het saldo van de herwaarderingsreserve in 2008 niet toereikend is, is voor 2008 echter geen normatief rendement verantwoord (2007: € 2,4 miljoen).
25 Financieel verslag 2008
Toelichting op de balans per 31 december 2008 van Buma
(11) Voorzieningen De mutaties in de voorzieningen zijn als volgt weer te geven: (x € 1.000)
Jubileumuitkering Reorganisatiekosten Jaargeldenregeling SFB Vrijwaringverplichting
Stand per 1 januari 2008
Dotaties 2008
Onttrekkingen 2008
Stand per 31 december 2008
418 455 13.078 522 14.473
21 175 - 543 739
-20 -422 -1.389 -522 -2.353
419 208 11.689 543 12.859
Voorziening voor jubileumuitkering
Voorziening voor reorganisatiekosten
r esterende looptijd tot en met het jaar 2022 en is berekend op basis van de nominale bedragen van de jaargelden met (niet-actuariële) aannames ten aanzien van de indexering en levensverwachting. De voorziening is gevormd uit het Fonds voor culturele en sociale doeleinden, vrijvallen maken onderdeel uit van de onttrekkingen en worden ten gunste van het Fonds gebracht.
De verwachting is dat de voorziening voor de geraamde personele afvloeiingskosten grotendeels zullen worden afgewikkeld in 2009.
Voorziening voor vrijwaringsverplichting
De voorziening voor jubileumuitkering betreft een voorziening voor toekomstige jubileumuitkeringen, berekend op basis van actuariële aannames ten aanzien van de indexering en levensverwachting.
Voorziening jaargeldenregeling SFB De voorziening jaargelden SFB betreft een voorziening voor de feitelijke verplichtingen van Buma uit hoofde van de jaargelden die via de Stichting Sociaal Fonds Buma (SFB) worden betaald aan (gewezen) auteurs en uitgevers en hun nabestaanden. De verplichtingen zijn weliswaar voorwaardelijk opgenomen maar het stellige voornemen om aan de verplichtingen te voldoen bestaat. De voorziening is opgenomen voor het deel waarvoor aan het SFB nog geen subsidietoezegging is gedaan. De voorziening heeft een verwachte
INHOUD
26 Buma/Stemra
Als partij bij de tot stand gekomen overeenkomsten met kabelexploitanten inzake auteursrechtelijke regeling voor de doorgifte van omroepprogramma’s heeft Buma verplichtingen op zich genomen met betrekking tot auteursrechtelijke claims die door derden, niet ter zake vertegenwoordigd door Buma, jegens kabelexploitanten geldend gemaakt zouden kunnen worden. Uit hoofde van vrijwaringsverplichtingen die uit deze overeenkomsten voortvloeien, bedraagt de voorziening voor vrijwaringverplichting 3% van de geïncasseerde gelden. De toevoeging/onttrekking vindt plaats ten laste/gunste van de incasso.
Toelichting op de balans per 31 december 2008 van Buma
(12) Te verdelen auteursrechten (x € 1.000) Te verdelen auteursrechten aan het begin van het jaar Omzet auteursrechten Toevoeging Fonds voor culturele en sociale doeleinden Mutatie te verdelen auteursrechten Beschikbaar voor verdeling In het verslagjaar in verdeling genomen: Aangeslotenen en deelnemers Buitenlandse organisaties Diverse baten Te verdelen auteursrechten aan het einde van het jaar
2008
151.991 140.004 -11.294 -13.437
136.798 129.432 -11.618 -1.521
267.264
253.091
68.034 43.645 1.769
60.354 39.029 1.717
113.448
101.100
153.816
151.991
Aan het beschikbare bedrag voor verdeling, te verwerken in de uitkering 2009, zal € 5,8 miljoen aan onverdeelbare rechten worden toegevoegd (2007: € 5,0 miljoen, verwerkt in de uitkering 2008). Daarnaast wordt € 13,4 miljoen van het negatieve resultaat over 2008 verrekend via de
2007
resultaat bestemming (2007: € 1,5 miljoen negatief). Het totale negatieve resultaat over 2008 bedraagt € 19,9 miljoen (2007: € 1,5 miljoen negatief). Hiervan is echter € 6,5 miljoen onttrokken aan een bestemmingsreserve (on)gerealiseerd koersverlies.
Beschikbaar voor repartitie Buma (x € 1.000)
Omzet auteursrechten Onverdeelbare rechten Mutatie te verdelen auteursrechten Gedurende het jaar beschikbaar gekomen voor repartitie Te verdelen begin van het jaar Beschikbaar* Gereparteerd Fonds voor culturele en sociale doeleinden Te verdelen auteursrechten aan het einde van het jaar
2008
2007
140.004 5.822 -13.437
129.432 4.988 -1.521
132.389
132.899
151.991 126.567 -113.448 -11.294
136.798 127.911 -101.100 -11.618
153.816
151.991
* Exclusief onverdeelbare rechten welke reeds verantwoord zijn in de beginbalans.
INHOUD
27 Financieel verslag 2008
Toelichting op de balans per 31 december 2008 van Buma
Verdeling omzet Buma
Uitvoeringsrecht Radio & TV Podia Horeca Werkruimten Verkoopruimten Uitvoeringsrecht Online Licensing Kabel Uitvoeringsrecht Buitenland
(x â‚Ź 1.000)
2008
2007
52.541 20.799 14.710 15.215 11.901 946 13.035 10.857
45.714 18.249 15.744 15.143 11.427 840 12.292 10.023
140.004
129.432
2008
2007
17.415 32.316 5.760 7.249 1.749 2.993 11.085 31.671 10.857 11.294
16.338 35.588 5.901 7.849 1.796 3.546 11.441 28.799 10.023 11.618
132.389
132.899
Het voor verdeling beschikbare bedrag (incl. toevoeging onverdeelbare rechten) wordt als volgt over de repartitierubrieken verdeeld: (x â‚Ź 1.000)
Amusement levend Amusement mechanisch Radio Televisie Film Ernstige rubrieken Kabel Satelliet Buitenland Fonds voor culturele en sociale doeleinden
INHOUD
28 Buma/Stemra
Toelichting op de balans per 31 december 2008 van Buma
(13) Rekening-courantverhoudingen (x € 1.000) Buitenlandse zusterorganisaties Subsidieverplichtingen Buma-deelnemers Overige
31 december 2008
31 december 2007
25.669 13.645 744 2.046
21.672 9.761 791 3.303
42.104
35.527
De aan buitenlandse zusterorganisaties verschuldigde bedragen zijn begin 2009 grotendeels afgewikkeld. De subsidieverplichtingen betreffen aan diverse stichtingen toegezegde subsidies uit hoofde van sociaal-culturele doeleinden.
(14) Overige schulden en overlopende passiva Derden kabelrechthebbenden Te betalen vakantiegeld/-dagen Overige schulden en overlopende passiva
3 1 december 2008
31 december 2007
2.089 686 666
2.698 620 818
3.441
4.136
(x € 1.000)
Niet uit de balans blijkende verplichtingen Conform de besluitvorming van het bestuur is ultimo 2002 een deel van de obligatieportefeuille van Stichting Buma/Stemra Obligatiefonds ter grootte van € 27,5 miljoen als zekerheid verpand aan ING Bank N.V. in verband met een voor de normale bedrijfsvoering benodigde kasgeldfaciliteit.
De niet uit de balans blijkende verplichtingen van € 20,3 miljoen kunnen als volgt worden samengevat: korter dan 1 jaar: € 5,4 miljoen tussen 1 en 5 jaar: € 13,6 miljoen langer dan 5 jaar: € 1,3 miljoen
De financiële verplichting ten aanzien van de huisvesting in Hoofddorp is aangegaan tot 1 augustus 2011. Jaarlijks bedraagt de huur voor Buma/Stemra gezamenlijk circa € 1,8 miljoen. Hierbij is geen rekening gehouden met onderverhuur aan derden. Voor het leasen van het wagenpark door Buma/Stemra bedraagt in de huidige samenstelling het jaarbedrag € 0,2 miljoen. Buma/Stemra heeft zich contractueel verplicht om vanaf 2007 tot en met 30 juni 2014 een groot deel van de back office activiteiten door Accenture te laten uitvoeren. De hieruit voortvloeiende financiële verplichting bedraagt € 20 miljoen over de gehele looptijd van het contract bij gelijkblijvende volumes.
INHOUD
29 Financieel verslag 2008
Toelichting op de winst- en verliesrekening over 2008 van Buma Lasten (15) Personele kosten (x â‚Ź 1.000)
Salarissen Sociale lasten Pensioenpremies Overige personele kosten Toegerekend aan derden
2008
7.282 866 780 3.779 12.707
7.405 931 762 3.200 12.298
-4.445
-4.166
8.262
8.132
Gemiddeld waren er in het verslagjaar 157 werknemers (2007: 180 werknemers) in dienst, hetgeen overeenkomt met gemiddeld 147,2 FTE (2007: 165,4 FTE).
INHOUD
30 Buma/Stemra
2007
Dit is inclusief werknemers die ten dele voor Stemra werkzaam zijn op grond waarvan een deel van de kosten aan Stemra wordt doorbelast. Daarnaast heeft Buma 1,0 FTE in dienst, welke wordt doorbelast aan andere gelieerde stichtingen.
(16) Financieel resultaat (x € 1.000)
Rentebaten en overige opbrengsten Vastrentende waarden Ontvangen rente op obligaties Aandelen Ontvangen dividend aandelen Onttrekking aan herwaarderingsreserve Aanvulling negatieve herwaarderingsreserve* Overige rentebaten en soortgelijke opbrengsten Totale baten uit beleggingen Financieringslast Rentelasten en overige kosten
2008
2007
2.986 - -16.507
4.009 -13.521 2.854 -6.658 -557 -567 -7.782
5.017
2.003 2.381 -
4.384 2.181 11.582
-483 -670 10.429
*Aanvulling negatieve herwaarderingsreserve Zie voor toelichting; herwaarderingsreserve financiële activa (10).
Financieringslast In 2005 is het systeem voor de garing van programmagegevens Finger printing operationeel geworden. Ten behoeve van de exploitatie van het systeem is de Stichting Buma/Stemra projecten opgericht. In 2008 heeft de Stichting € 1,4 miljoen (2007: € 1,3 miljoen) aan kosten, een bedrag van € 0,7 miljoen (2007: € 0,7 miljoen) aan opbrengsten en daarmee een exploitatietekort van € 0,7 miljoen.
INHOUD
De financieringslast van € 0,7 miljoen (2007: € 0,6 miljoen) wordt voor 80% gedragen door Buma en voor 20% door Stemra. In 2007 is besloten om de tekorten van de Stichting Buma/Stemra projecten te financieren middels een financieringslast in plaats van de verantwoording van een resultaat deelnemingen voor de stichting. Als gevolg hiervan is de negatieve deelnemingswaarde, ook in 2008, verrekend met de bestaande rekening-courantverhoudingen met de Stichting.
31 Financieel verslag 2008
Overige gegevens
Aan: het bestuur en de vergadering van aangeslotenen van Vereniging Buma
Accountantsverklaring Wij hebben de in dit verslag op pagina 16 tot en met pagina 31 opgenomen jaarrekening 2008 van Vereniging Buma te Hoofddorp bestaande uit de balans per 31 december 2008 en de winst- en verliesrekening over 2008 met de toelichting gecontroleerd. Verantwoordelijkheid van de directie De directie van de vereniging is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening in overeenstemming met de door de vereniging gekozen en beschreven grondslagen, zoals uiteengezet in de toe lichting op de jaarrekening. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van de jaarrekening, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaar rekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaar rekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico’s van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van de jaarrekening relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersings systeem van de entiteit. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van schattingen die de directie van de entiteit heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.
INHOUD
32 Buma/Stemra
Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening 2008 van Vereniging Buma, in alle van materieel belang zijnde aspecten, een zodanig inzicht in de grootte en de samenstelling van het vermogen op 31 december 2008 en van het resultaat en de verdeling van de ontvangen auteursrechten over 2008 als in de gegeven omstandigheden is vereist in overeen stemming met de door de vereniging gekozen en beschreven grond slagen, zoals uiteengezet in de toelichting van de jaarrekening. Amstelveen, 15 april 2009 KPMG ACCOUNTANTS N.V. R.J. Groot RA
Resultaatbestemming Bij Buma wordt het resultaat 2008 in mindering gebracht op de nog te verdelen auteursrechten. Vervolgens wordt aan de hand van de beoordeling van de reserves bepaald in hoeverre hieraan middelen moeten worden toegevoegd dan wel onttrokken. Ook deze mutatie komt ten gunste of ten laste van de te verdelen auteursrechten.
Voorstel directie Zoals blijkt uit de jaarrekening, door ons volgens artikel 26 lid 2 van de statuten opgemaakt, stelt de directie voor, van het negatieve resultaat van € 19,9 miljoen, € 13,4 miljoen in mindering te brengen op de nog te verdelen auteursrechten en € 6,5 miljoen te ontrekken aan de bestemmingsreserve. Dit voorstel is reeds verwerkt in de jaarrekening 2008.
INHOUD
33 Financieel verslag 2008
INHOUD
Jaarrekening 2008 Stemra
INHOUD
Balans Stemra per 31 december 2008 Balans Stemra per 31 december 2008 Na resultaatbestemming (x € 1.000)
Activa Vaste activa
Materiële vaste activa (1) Computerinstallatie Financiële vaste activa (2) Effecten Vlottende activa Vorderingen Debiteuren Rekening-courantverhoudingen Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige vorderingen en overlopende activa (3) Liquide middelen (4) Depositorekeningen Overige liquide middelen
288 90.687 3.284 - 1.192 496 2.530 2.038
288 90.687 4.972 4.568 100.515
Passiva Reserves
1 6.650 -2.600 - 45.438 1.288 36.382 12.926
4.051 430 4.481 96.034 100.515
Stichtingskapitaal Continuïteitsreserve (5) Bestemmingsreserve (on)gerealiseerd koersresultaat (6) Herwaarderingsreserve financiële vaste activa (7)
Kortlopende schulden Te verdelen auteursrechten (9) Crediteuren Rekening-courantverhoudingen (10) Overige schulden en overlopende passiva (11)
Voorzieningen (8)
INHOUD
36 Buma/Stemra
31 december 2008
31 december 2007
185 93.934 3.349 1.298 1.265 1.289 7.130 1.312
1 8.475 - 8.129 49.175 1.087 26.778 15.134
185 93.934
7.201 8.442 109.762
16.605 983 17.588 92.174 109.762
Winst- en verliesrekening over 2008 van Stemra Winst- en verliesrekening Stemra over 2008 (x â‚Ź 1.000)
2008
2007
Baten In rekening gebrachte administratiekosten Entree- en jaargelden Diverse baten
4.099 619 10
4.728
5.006 412 -
5.418
Lasten
5.160 807 450 3.309
9.726 -4.998 -1.132 -6.130 175 -175 -6.130 -2.600 -1.650 -1.880
5.176 751 537 2.982
9.446
-4.028
4.312
284
1.915
-1.915
284
284
Personele kosten (12) Huisvestingskosten Afschrijvingskosten Overige kosten Exploitatieresultaat Financieel resultaat (13) Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Bijzondere baten (5) Bijzondere lasten (5) Resultaat Resultaatbestemming Resultaat onttrokken aan bestemmingsreserve Resultaat onttrokken aan continuĂŻteitsreserve Mutatie te verdelen auteursrechten
INHOUD
37 Financieel verslag 2008
Kasstroomoverzicht Stemra
Kasstroomoverzicht Stemra
1.436 7.597 5.745 -139 -2.000
2008 45.041 -46.898 -4.998 450 -258 -553 -175 9.033 1.642 3.606
(x € 1.000)
Kasstroom uit operationele activiteiten Omzet Repartitie Exploitatieresultaat Afschrijvingen Doorbelaste afschrijvingen Mutatie voorzieningen Onttrekking continuïteitsreserve ten gunste van de winst en verliesrekening Mutatie vorderingen (excl. te ontvangen interest) Mutatie kortlopende schulden (excl. te verdelen auteursrechten) Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen interest effecten Financieringslast Betaalde interest effecten Kasstroom uit operationele activiteiten
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in materiële vaste activa Kasstroom uit investeringsactiviteiten
Kasstroom uit beleggingsactiviteiten Aankopen effecten Aflossingen/verkopen Kasstroom uit beleggingsactiviteiten Mutatie liquide middelen
INHOUD
-295
5.248 -295
-80.402 71.575
-8.827 -3.874
38 Buma/Stemra
2.931 9.758
2007 51.576 -54.017 -4.028 537 -411 425 -1.915 12.689
4.856
5.079 -121 -1.436
3.522
8.378
-89
-89
-83.425 85.876
2.451
10.740
Toelichting op de balans en winst- en verliesrekening Stemra Algemeen Doelstelling van de Stichting Stemra De Stichting stelt zich ten doel zowel de materiële als de immateriële belangen van muziekauteurs, -uitgevers en overige auteursrecht hebbenden te behartigen en te bevorderen, zulks in het bijzonder met betrekking tot het mechanisch reproductierecht. Voorts stelt de Stichting zich ten doel de uitoefening en handhaving van het mecha nisch reproductierecht, ten behoeve van zowel deelnemersauteurs, deelnemersuitgevers als van andere auteurs en auteursrechthebbenden. In dit kader wordt ten dienste van deze doelstelling deelgenomen aan de uitvoering en bevordering van verschillende activiteiten. Grondslagen voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling Algemeen De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gebaseerd op historische kosten. Voor zover niet anders is vermeld, worden activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. De opbrengsten en kosten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. Grondslagen voor de omrekening van vreemde valuta’s Transacties luidend in vreemde valuta’s worden in euro’s omgerekend tegen de geldende wisselkoers per transactiedatum. In vreemde valuta’s luidende monetaire activa en verplichtingen worden per balansdatum in euro’s omgerekend tegen de op die datum geldende wisselkoers. De bij omrekening optredende valutakoersverschillen worden in de winst- en verliesrekening opgenomen. Niet monetaire activa en verplichtingen die in een vreemde valuta luiden en op basis van historische kosten worden gewaardeerd worden omgerekend tegen de wisselkoers per transactiedatum. Grondslagen voor consolidatie De stichtingen Buma/Stemra Obligatiefonds en Buma/Stemra Aandelenfonds zijn gezien de transparante structuur door middel van proportionele consolidatie in de jaarrekening van Stemra opgenomen. Hierbij worden activa en passiva alsmede de baten en lasten naar even redigheid van het participatiebelang opgenomen. Op grond van de in de toelichting verstrekte informatie is geen afzonderlijke enkelvoudige jaarrekening van Stemra opgenomen. Materiële vaste activa De waardering van de materiële vaste activa geschiedt op basis van historische kostprijs verminderd met cumulatieve afschrijvingen. De afschrijvingen worden berekend als een percentage over de aanschafprijs volgens de lineaire methode op basis van de verwachte economische levensduur.
INHOUD
De volgende verwachte economische levensduur wordt hierbij gehanteerd: Computerinstallaties 3 jaar Vorderingen Vorderingen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid. Financiële vaste activa De onder financiële vaste activa opgenomen effecten betreffen beurs genoteerde aandelen, obligatiefondsen en (converteerbare)obligaties. Effecten worden gewaardeerd tegen de beurskoersen op balansdatum. Herwaarderingsreserve financiële vaste activa De koersresultaten die voortvloeien uit de waardering van effecten tegen beurskoers worden niet direct als resultaat in de exploitatie rekening opgenomen, maar worden eerst in de herwaarderingsreserve financiële vaste activa (hierna ‘herwaarderingsreserve’) verwerkt. Voor zover de herwaarderingsreserve onvoldoende is, wordt het tekort ten laste van het resultaat gebracht. De directie bepaalt jaarlijks in overleg met haar vermogensadviseurs de omvang van de herwaarderingsreserve die nodig is om de koers fluct uaties op te vangen. Indien de herwaarderingsreserve groter is dan de noodzakelijk geachte omvang, komt dit surplus in aanmerking om via het resultaat te worden toegevoegd aan de te verdelen auteursrechten. Financieel resultaat en normatief rendement Dividenden worden in het financieel resultaat verantwoord in de periode waarin zij betaalbaar worden gesteld, rentebaten in de periode waartoe zij behoren. Voor zover het saldo van de herwaarderingsreserve verminderd met de eventuele bestemmingsreserve (on)gerealiseerd koersresultaat hier ruimte voor biedt, kan naast het ontvangen dividend op aandelen en renten op obligatiefondsen ook een zogenaamd normatief rendement in het financiële resultaat worden opgenomen. Bij de berekening van het normatief rendement wordt rekening gehouden met de reeds uitgekeerde dividenden en renten en wordt slechts het verschil tussen het ontvangen dividend/renten en het normatief rendement verrekend met de herwaarderingsreserve. Het normatief rendement wordt berekend als percentage van de gemiddelde waarde van de aandelen en obligatiefondsen over het boekjaar en is samengesteld uit het effectief rendement op 5-jaars Euro staatsobligaties ultimo boekjaar en een risico-opslag voor aandelen. Het verschil tussen het normatief rendement en het ontvangen dividend op aandelen of renten op obligatiefondsen wordt, indien mogelijk, onttrokken aan de herwaarderingsreserve.
39 Financieel verslag 2008
Toelichting op de balans en winst- en verliesrekening Stemra
Door voortgaande veranderingen in wet- en regelgeving wordt de toegepaste systematiek van het normatief rendement niet langer meer beschouwd als algemeen aanvaardbare grondslag. De directie heeft zich hierover in 2004 beraden en heeft destijds haar conclusies aan de besturen voorgelegd. Op basis van de conclusies van deze bespreking is besloten om de bestaande systematiek van normatief rendement te blijven toepassen. De methodiek van normatief rendement sluit aan bij de wens dat de verantwoorde beleggingsresultaten op aandelen en vastrentende waarden over de jaren heen een zo gelijkmatig mogelijk verloop in de exploitatierekening laten zien. Continuïteitsreserve De continuïteitsreserve heeft onder andere ten doel de continuïteit van de uitvoering van de werkzaamheden te verzekeren en dient mede ter nakoming van verplichtingen jegens derden, in het bijzonder met betrekking tot de repartitie van de volgens de jaarrekening nog te verdelen auteursrechten. Tevens dient deze reserve ter egalisatie van ongewenste fluctuaties in de voor uitkering beschikbare bedragen, onder meer als gevolg van (inter)nationale druk op omzet, evenals de doorzettende verandering in de distributie van rechten. Bestemmingsreserves Bestemmingsreserves betreffen delen van de reserves die zijn afgezonderd door het bestuur voor een speciaal doel. Het betreft hier de bestemmingsreserve (on)gerealiseerd koersresultaat. Voor een nadere toelichting op deze bestemmingsreserve verwijzen wij naar de toelichting op de balans. Voorzieningen Voor een toelichting op de voorzieningen verwijzen wij naar de toelichting op de balans per 31 december 2008. Resultaatbepaling De baten en lasten worden verantwoord in het jaar waarop zij betrekking hebben. Het resultaat wordt bepaald als het saldo van de gerealiseerde baten en lasten, en het financieel resultaat van het jaar. Het saldo van de winst- en verliesrekening wordt door middel van resultaatbestemming toegevoegd/onttrokken aan de te verdelen auteursrechten en/of reserves. Financieringslasten Een negatief resultaat van de Stichting Buma/Stemra projecten wordt in de verhouding 80:20 respectievelijk door Buma en Stemra gefinan cierd. Het resultaat wordt opgenomen als financieringslast onder de financiële lasten en baten.
INHOUD
40 Buma/Stemra
Pensioenregelingen Verplichtingen in verband met bijdragen aan pensioenregelingen op basis van toegezegde bijdragen worden als last in de winst- en verliesrekening opgenomen wanneer bijdragen verschuldigd zijn. Omzet In de jaarrekening wordt de omzet auteursrechten toegevoegd aan de te verdelen auteursrechten. Stemra rekent tot de omzet de opbrengst van de exploitatie van mechanische rechten, voor zover deze betrek king heeft op het boekjaar, op betrouwbare wijze kan worden bepaald en er redelijke zekerheid bestaat dat de opbrengst inbaar is. Belastingen De Belastingdienst heeft ten aanzien van Stemra in een vaststellings overeenkomst d.d. 6 november 2001 bepaald dat de Stichting Stemra belastingplichtig is voor de vennootschapsbelasting. Deze overeenkomst is ultimo 2008 verlengd voor een periode van drie jaar, tot en met 31 december 2011. Op de uit hoofde van deze vaststellingsovereenkomst verschuldigde belasting mag verrekenbare buitenlandse bronbelasting en Nederlandse dividendbelasting in mindering worden gebracht. In de jaarrekening wordt slechts een post belastingen opgenomen indien na aftrek van de verrekenbare buitenlandse bronbelasting nog vennootschapsbelasting verschuldigd is. Grondslagen kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. Gebruik van schattingen Het opstellen van de jaarrekening vereist dat de leiding oordelen vormt, schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en verplichtingen, en van baten en lasten. De schattingen en hiermee verbonden veronderstellingen zijn gebaseerd op ervaringen uit het verleden en verschillende andere factoren die gegeven de omstandig heden als redelijk worden beschouwd. De uitkomsten hiervan vormen de basis voor het oordeel over de boekwaarde van activa en verplichtingen die niet op eenvoudige wijze uit andere bronnen blijkt. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen.
Toelichting op de balans per 31 december 2008 van Stemra (1) Materiële vaste activa De mutaties in de materiële vaste activa kunnen als volgt worden gespecificeerd: (x € 1.000)
Aanschafwaarde per 1 januari 2008 Cumulatieve afschrijvingen Balanswaarde per 1 januari 2008 Mutaties boekjaar: Investeringen Afschrijvingen Aanschafwaarde per 31 december 2008 Cumulatieve afschrijvingen Balanswaarde per 31 december 2008 Afschrijving in aantal jaren gemiddeld:
Computerinstallaties
957 -772 185
295 -192 103
1.252 -964
288
3
In de winst- en verliesrekening is de afschrijvingslast verantwoord inclusief de door Buma doorbelaste afschrijvingen ad € 0,3 miljoen als gevolg van het gebruik van activa van Buma door Stemra.
INHOUD
41 Financieel verslag 2008
Toelichting op de balans per 31 december 2008 van Stemra
(2) Financiële vaste activa De mutaties in de financiële vaste activa kunnen als volgt worden gespecificeerd: (x € 1.000)
Effecten Balanswaarde per 1 januari Mutaties boekjaar: Aankopen Aflossingen/verkopen Koerswijzigingen Balanswaarde per 31 december
2008
2007
93.934
97.809
80.402 -71.575 -12.074 -3.247
83.425 -85.876 -1.424 -3.875
90.687
93.934
Effecten van Stichting Stemra worden gewaardeerd tegen beurswaarde. Waarderingsverschillen op obligaties en aandelen worden ten laste, respectievelijk ten gunste gebracht van de herwaarderingsreserve financiële vaste activa.
De effecten van Stemra zijn ondergebracht bij Stichting Buma/Stemra Obligatiefonds en Stichting Buma/Stemra Aandelenfonds. De stichtingen zijn proportioneel geconsolideerd in de jaarrekening van Stemra tegen een gemiddeld percentage van 36,5% (2007: 36,0%). De participaties geven Stichting Stemra een belang in de Stichting Buma/Stemra Aandelenfonds van 31,2% (2007: 31,2%) en een belang in de Stichting Buma/Stemra Obligatiefonds van 38,0% (2007: 38,0%) ultimo 2008.
De totale nominale waarde van de obligaties bedraagt € 29,5 miljoen (2007: € 60,7 miljoen) tegen een beurswaarde van € 29,4 miljoen (2007: € 65,8 miljoen). De verlaging van de nominale waarde van € 60,7 miljoen naar € 29,5 miljoen, is het gevolg van de omzetting van een deel van de vastrentende waarden naar obligatiefondsen.
De gecombineerde jaarrekening op 100%-basis van Stichting Buma/Stemra Obligatiefonds (BSO) en Stichting Buma/Stemra Aandelenfonds (BSA) kan als volgt gecomprimeerd worden weergegeven: (x € 1.000)
31 december 2008
31 december 2007
Vaste activa Financiële vaste activa Overige activa
248.295
263.277
48.218
58.771
296.513
322.048
Passiva Participantenrekening Kortlopende schulden Crediteuren
296.149
321.668
364 296.513
380 322.048
Activa
INHOUD
42 Buma/Stemra
Toelichting op de balans per 31 december 2008 van Stemra
(3) Overige vorderingen en overlopende activa (x € 1.000)
Te ontvangen interest
31 december 2008
31 december 2007
496
1.289
(4) Liquide middelen Alle liquide middelen zijn vrij beschikbaar.
(5) Continuïteitsreserve De mutaties kunnen als volgt worden weergegeven: (x € 1.000)
Continuïteitsreserve
Stand per 1 januari 2008
Dotaties 2008
Onttrekkingen 2008
Stand per 31 december 2008
8.475
-
-1.825
6.650
Stand per 1 januari 2007
Dotaties 2007
Onttrekkingen 2007
Stand per 31 december 2007
10.390
-
-1.915
8.475
Continuïteitsreserve
In het boekjaar is middels resultaatbestemming een onttrekking gedaan van € 1,7 miljoen. De onttrekking is gedaan ter egalisatie van ongewenste fluctuaties in de voor uitkering beschikbare bedragen mede als gevolg van het negatieve financieel resultaat.
Daarnaast is gedurende het boekjaar een onttrekking gedaan in verband met de afwikkeling van de in eerdere jaren ingezette stroomlijning van de organisatie. De onttrekking van € 0,2 miljoen is via de winst- en verliesrekening ten gunste gekomen van de reorganisatievoorziening.
(6) Bestemmingsreserve (on)gerealiseerd koersresultaat De mutaties kunnen als volgt worden weergegeven: (x € 1.000)
Bestemmingsreserve
Stand per 1 januari 2008
Dotaties 2008
Onttrekkingen 2008
Stand per 31 december 2008
-
-
-2.600
-2.600
€ 2,6 miljoen van het negatieve resultaat van 2008 is door middel van resultaatbestemming door de directie en het bestuur in de negatieve bestemmingsreserve koersresultaat afgezonderd, teneinde de effecten van de beursdaling in 2008 niet volledig met het incasso jaar 2008 te
INHOUD
verrekenen. Het bestuur en de directie zijn voornemens de negatieve bestemmingsreserves evenredig te verrekenen met de distributies van de komende twee jaar.
43 Financieel verslag 2008
Toelichting op de balans per 31 december 2008 van Stemra
(7) Herwaarderingsreserve financiële vaste activa De mutaties in de herwaarderingsreserve financiële vaste activa kunnen als volgt worden weergegeven: (x € 1.000)
Stand per 1 januari (On)gerealiseerd koersresultaat Onttrekking t.b.v. financieel resultaat tot normatief rendement Stand per 31 december voor toevoeging financieel resultaat Aanvulling negatieve herwaarderingsreserve ten laste van het financieel resultaat Stand per 31 december
2008 8.129
10.672
-12.074 -
-1.424 -1.119
-3.945
8.129
3.945
-
-
8.129
De (on)gerealiseerde koerswijzigingen in effecten bedragen € 12,1 miljoen negatief (2007: € 1,4 miljoen negatief) en zijn rechtstreeks in de herwaarderingsreserve financiële vaste activa verwerkt. Het als gevolg daarvan ontstane tekort van € 3,9 miljoen is conform de grondslagen aangevuld ten laste van het financieel resultaat. De resultaten op aandelen, (converteerbare) obligaties en obligatiefondsen worden
2007
verantwoord tegen een normatief rendement. Voor 2008 bedraagt het percentage 5,5% (2007: 6,6%) voor aandelen en voor vastrentende waarde 3% (2007: 4,1%). Aangezien het saldo van de herwaarderingsreserve in 2008 niet toereikend is, is voor 2008 echter geen normatief rendement verantwoord (2007: € 1,1 miljoen).
(8) Voorzieningen De mutatie in de voorzieningen is als volgt weer te geven: (x € 1.000)
Stand per 1 januari 2008
Dotaties 2008
Onttrekkingen 2008
454 74 455 983
- 8 175 183
-306 -8 -422 -736
Optimalisatie bedrijfsvoering Jubileumuitkering Reorganisatiekosten
Stand per 31 december 2008 148 74 208
Voorziening voor optimalisatie bedrijfsvoering
Voorziening voor jubileumuitkering
De internationale veranderingen met betrekking tot muziekgebruik en als uitvloeisel de te reparteren gelden, vragen om aanpassing van de organisatie teneinde de dienstverlening te optimaliseren naar nationaal en internationaal aanvaarde normen en concurrentieverhoudingen.
De voorziening voor jubileumuitkering betreft een voorziening voor toekomstige jubileumuitkeringen, berekend op basis van actuariële aannames ten aanzien van de indexering en levensverwachting.
Voorziening voor reorganisatiekosten Gedurende het boekjaar zijn onttrekkingen gedaan voor organisatie aanpassingen. Het betreft hier voornamelijk initiële kosten van externe adviseurs.
INHOUD
44 Buma/Stemra
De verwachting is dat de voorziening voor geraamde personele afvloeiingskosten grotendeels zullen worden afgewikkeld in 2009.
430
Toelichting op de balans per 31 december 2008 van Stemra
(9) Te verdelen auteursrechten (x € 1.000)
Te verdelen auteursrechten aan het begin van het jaar Omzet auteursrechten Mutatie te verdelen auteursrechten Beschikbaar voor verdeling In het verslagjaar in verdeling genomen: Aangeslotenen en deelnemers Buitenlandse organisaties Central Licensing Ingehouden administratiekosten Nederland Ingehouden administratiekosten buitenland Te verdelen auteursrechten aan het einde van het jaar
2008
2007
49.175 45.041 -1.880
51.332 51.576 284
92.336
103.192
34.829 7.378 592 3.874 225
39.251 6.770 2.990 4.726 280
46.898
54.017
45.438
49.175
In het beschikbare bedrag voor verdeling, te verwerken in 2009 zal € 2,1 miljoen aan onverdeelbare rechten worden toegevoegd. (2007: € 2,1 miljoen, verwerkt in de uitkering 2008) Daarnaast wordt € 1,9 miljoen van het negatieve resultaat over 2008 verrekend via de resultaat bestemming (2007: € 0,3 miljoen positief).
Het totale negatieve resultaat over 2008 bedraagt € 6,1 miljoen (2007: € 0,3 miljoen positief). Hiervan is echter € 2,6 miljoen onttrokken aan een bestemmingsreserve (on)gerealiseerd koersverlies en € 1,7 miljoen aan de continuïteitsreserve.
Beschikbaar voor repartitie Stemra (x € 1.000)
Omzet auteursrechten Onverdeelbare rechten Mutatie te verdelen auteursrechten Gedurende het jaar beschikbaar gekomen voor repartitie Te verdelen begin van het jaar Beschikbaar* Gereparteerd Te verdelen auteursrechten aan het einde van het jaar
2008
45.041 2.095 -1.880
51.576 2.139 284
45.256
53.999
49.175 43.161 -46.898
51.332 51.860 -54.017
45.438
49.175
* Exclusief onverdeelbare rechten welke reeds verantwoord zijn in de beginbalans.
INHOUD
45 Financieel verslag 2008
2007
Toelichting op de balans per 31 december 2008 van Stemra
Verdeling omzet Stemra (x € 1.000)
Phono-Mechanisch recht Biem/Central Licensing Special Licensing/Loonpersing Mechanisch recht Radio & TV Mechanisch recht Online Licensing Thuiskopie / Leenrecht Mechanisch recht Buitenland
2008
2007
19.866 8.860 6.211 1.219 4.184 4.701
24.599 9.930 5.276 1.664 4.269 5.838
45.041
51.576
31 december 2008
31 december 2007
3.852 32.530
3.757 23.021
36.382
26.778
(10) Rekening-courantverhoudingen (x € 1.000)
Buitenlandse zusterorganisaties Buma rekening-courant
De aan buitenlandse zusterorganisaties verschuldigde bedragen zijn begin 2009 grotendeels afgewikkeld. In de rekening-courantverhouding met Buma is een lening opgenomen ad € 27,9 miljoen van Buma aan Stemra.
Op de lening is het Euribor 3-maandstarief van toepassing. De lening is direct opeisbaar.
(11) Overige schulden en overlopende passiva (x € 1.000)
Voorschotten Nederlandse industrie Te verrekenen met industrie en loonpersers Te betalen vakantiegeld/-dagen Overige schulden en overlopende passiva
31 december 2008
31 december 2007
12.542 186 130 68
14.638 182 247 67
12.926
15.134
Voorschotten Nederlandse industrie Onder dit hoofd zijn opgenomen de gefactureerde voorschotten op door de Nederlandse industrie nog af te rekenen reproductierechten over tijdvakken tot eind 2008. Wanneer van deze producenten de afrekening wordt ontvangen, worden deze voorschotten met de verdeling van de te ontvangen auteursrechten verrekend.
INHOUD
46 Buma/Stemra
Toelichting op de balans per 31 december 2008 van Stemra
Niet uit de balans blijkende verplichtingen Conform besluitvorming van het bestuur is ultimo 2002 een deel van de obligatieportefeuille van de Stichting Buma/Stemra Obligatiefonds ter grootte van € 27,5 miljoen als zekerheid verpand aan ING Bank N.V. in verband met een voor de normale bedrijfsvoering benodigde kasgeldfaciliteit. De financiële verplichting ten aanzien van de huisvesting in Hoofddorp is aangegaan tot 1 augustus 2011. Jaarlijks bedraagt de huur voor Buma/Stemra gezamenlijk circa € 1,8 miljoen. Hierbij is geen rekening gehouden met onderverhuur aan derden. Het jaarbedrag voor het leasen van het wagenpark door Buma/Stemra bedraagt in de huidige samenstelling € 0,2 miljoen. Buma/Stemra heeft zich contractueel verplicht, vanaf 2007, om tot en met 30 juni 2014 een groot deel van de back office activiteiten door Accenture te laten uitvoeren. De hieruit voortvloeiende financiële verplichting bedraagt € 20 miljoen over de gehele looptijd van het contract bij gelijkblijvende volumes. De niet uit de balans blijkende verplichtingen van € 20,3 miljoen kunnen als volgt worden samengevat: korter dan 1 jaar: € 5,4 miljoen tussen 1 en 5 jaar: € 13,6 miljoen langer dan 5 jaar: € 1,3 miljoen
INHOUD
47 Financieel verslag 2008
Toelichting op de winst- en verliesrekening over 2008 van Stemra Lasten (12) Personele kosten (x € 1.000) Salarissen Sociale lasten Pensioenpremies Overige personele kosten Aan Buma vergoed inzake gemeenschappelijke afdelingen Toegerekend aan derden
2008
2007
1.583 224 167 434 2.408
2.004 255 192 272 2.723
3.784 6.192 -1.032
3.587 6.310 -1.134
5.160
5.176
Gemiddeld waren er in het verslagjaar 25 werknemers (2007: 37 werknemers) in dienst, hetgeen overeenkomt met gemiddeld 21 FTE (13) Financieel resultaat
(x € 1.000)
Rentebaten en overige opbrengsten Vastrentende waarden Ontvangen rente op obligaties Aandelen Ontvangen dividend aandelen Onttrekking aan herwaarderingsreserve Aanvulling negatieve herwaarderingsreserve* Overige rentebaten en soortgelijke opbrengsten Totale baten uit beleggingen Financieringslast Rentelasten en overige kosten
(2007: 32 FTE). Dit aantal is exclusief de werknemers die via Buma worden doorbelast.
1.485 - -3.945
2008 2.460 -2.460 1.007 1.007 -139 -2.000 -1.132
2007
3.078
907 1.119 -
2.026 765 5.869
-121 -1.436
4.312
*Aanvulling negatieve herwaarderingsreserve Zie voor toelichting; herwaarderingsreserve financiële activa (7).
Financieringslast In 2005 is het systeem voor de garing van programmagegevens Finger printing operationeel geworden. Ten behoeve van de exploitatie van het systeem is de Stichting Buma/Stemra projecten opgericht. In 2008 heeft de Stichting € 1,4 miljoen (2007: € 1,3 miljoen) aan kosten, een bedrag van € 0,7 miljoen (2007: € 0,7 miljoen) aan opbrengsten en daarmee een exploitatietekort van € 0,7 miljoen. INHOUD
48 Buma/Stemra
De financieringslast van € 0,7 miljoen (2007: € 0,6 miljoen) wordt voor 80% gedragen door Buma en voor 20% door Stemra. In 2007 is besloten om de tekorten van de Stichting Projecten Buma/Stemra te financieren middels een financieringslast in plaats van de verantwoording van een resultaat deelnemingen voor de stichting. Als gevolg hiervan is de negatieve deelnemingswaarde, ook in 2008, verrekend met de bestaande rekening-courantverhoudingen met de Stichting.
Overige gegevens
Aan: het bestuur en de vergadering van aangeslotenen van Stichting Stemra
Accountantsverklaring Wij hebben de in dit verslag op pagina 36 tot en met pagina 48 opgenomen jaarrekening 2008 van Stichting Stemra te Hoofddorp bestaande uit de balans per 31 december 2008 en de winst- en verliesrekening over 2008 met de toelichting gecontroleerd. Verantwoordelijkheid van de directie De directie van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening in overeenstemming met de door de stichting gekozen en beschreven grondslagen, zoals uiteengezet in de toelichting op de jaarrekening. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersings systeem relevant voor het opmaken van de jaarrekening, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn.
Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening 2008 van Stichting Stemra, in alle van materieel belang zijnde aspecten, een zodanig inzicht in de grootte en de samenstelling van het vermogen op 31 december 2008 en van het resultaat en de verdeling van de ontvangen auteursrechten over 2008 als in de gegeven omstandigheden is vereist in overeen stemming met de door de stichting gekozen en beschreven grondsla gen, zoals uiteengezet in de toelichting van de jaarrekening. Amstelveen, 15 april 2009 KPMG ACCOUNTANTS N.V. R.J. Groot RA
Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter ver krijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico’s van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoorde ling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van de jaarrekening relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaam heden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van de entiteit. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van schattingen die de directie van de entiteit heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.
INHOUD
49 Financieel verslag 2008
Resultaatbestemming Bij Stemra wordt het resultaat 2008 in mindering gebracht op de nog te verdelen auteursrechten. Vervolgens wordt aan de hand van de beoordeling van de reserves bepaald in hoeverre hieraan middelen moeten worden toegevoegd dan wel onttrokken. Ook deze mutatie komt ten gunste of ten laste van de te verdelen auteursrechten.
Voorstel directie Zoals blijkt uit de jaarrekening, door ons volgens artikel 26 lid 2 van de statuten opgemaakt, stelt de directie voor van het negatieve resultaat van € 6,1 miljoen, € 1,9 miljoen in mindering te brengen op de nog te verdelen auteursrechten, € 2,6 miljoen te onttrekken aan de bestemmingsreserve en € 1,7 miljoen ten laste te brengen van de continuïteitsreserve. Dit voorstel is reeds verwerkt in de jaarrekening 2008.
INHOUD
50 Buma/Stemra
Samenstelling besturen en management Per 1 april 2009
Bestuur Vereniging Buma dr. K.P. Boehmer, voorzitter mr. H. Kosterman, vice-voorzitter T. Berk, secretaris
Bestuur Stichting Stemra dr. K.P. Boehmer, voorzitter J. Brands, vice-voorzitter
drs. S.A.A. Abdoelbasier J.A. van Bergen P.M. van Brugge H.C.M. de Clercq M.W. Mensink A. de Raaff A.A. Sauer C.M. Schrama A.J. Witte
mr. E. Boom mr. dr. L.J. Deuss mr. H. Kosterman J.H. Grevelt A.J. Kraamer A.C.M. Ruiter A.A. Sauer R. Smit R.D. van Vliet
Management Buma/Stemra C.P. Vervoord, directievoorzitter drs. W.J. Ketellapper, directeur algemene zaken mr. C. van Rij, directeur juridische zaken & Âbusiness development
Colofon Tekstbijdragen Erik de Boer, Boardroom Financial PR Ontwerp en realisatie Link Design, Amsterdam
De bedragen in dit jaarverslag zijn weergegeven in euro’s. INHOUD
51 Financieel verslag 2008
Vereniging Buma/Stichting Stemra Siriusdreef 22-28 2132 WT Hoofddorp t 023 799 79 99 f 023 799 77 77 e info@bumastemra.nl www.bumastemra.nl Kantoor Den Haag Lange Voorhout 86-12 2514 EJ Den Haag t 070 310 91 09 f 070 310 91 00 e denhaag@buma.nl
INHOUD