SANAYİNİN SU YÖNETİMİNDEKİ ROLÜ BUSIAD ÇEVRE VE İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLIK GRUBU BUSIAD Çevre ve İş Güvenliği Uzmanlık Grubu
28.04.2010
SUYUN ÖNEMİ Su, tüm canlılar için en temel doğal kaynak. Ama tükenebilecek bir kaynak ve diğer pek çok kaynağın tersine, yerini alabilecek başka bir şey yok.
SU YOKSA HAYAT DA YOK! BUSIAD Çevre ve İş Güvenliği Uzmanlık Grubu
28.04.2010
SUYUN ÖNEMİ Yeryüzünde suyun; • % 96’sı tuzlu su, • %4’ü tatlı su
• %70’i buzullara hapsolmuş, • %30’u yer altı su kaynaklarıdır. BUSIAD Çevre ve İş Güvenliği Uzmanlık Grubu
28.04.2010
SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINAMAMA Gelişmekte olan ülkelerde endüstrileşmenin ön planda tutulması, gerek doğal kaynakların tüketimi ve gerekse bu kaynakların kirletilerek yok edilmesinin sonuçlarını uzun yıllar gölgeledi.
Ta Ki Ulusal Ve Global Ölçekte Yaşanan Ve Etkileri Uzun Vadeli Olan Çevresel Krizler Yaşanmaya Başlayıncaya Kadar…. BUSIAD Çevre ve İş Güvenliği Uzmanlık Grubu
28.04.2010
İLK DÜZENLEMELER GLOBAL ÖLÇEKTE : SU KONUSU İLK OLARAK 1992’DE RİO ZİRVESİNDE ELE ALINMIŞTIR. MART 2000’DE DÜZENLENEN 2. DÜNYA SU SEMPOZYUMU “ETKİN SU YÖNETİŞİMİ” ve “HAVZA BAZLI YÖNETİM” ESASLARI ORTAYA KONMUŞTUR. EKİM 2000’DE BİRLEŞMİŞ MİLLETLER BİNYIL KONSEYİ TARAFINDAN ÖNEMLİ KARARLAR ALINARAK “ULUSLAR ARASI KALKINMA HEDEFİ” OLUŞTURULMUŞTUR. AB ARALIK 2000 TARİHİNDE YÜRÜRLÜĞE GİREN "SU ÇERÇEVE DİREKTİFİ (SÇD)“ (2000/60/EC) İLE HAVZA BAZLI YÖNETİM YAKLAŞIMINI BENİMSEDİĞİNİ İLAN ETMİŞTİR. YEREL ÖLÇEKTE : 2872 SAYILI ÇEVRE KANUNU’NA BAĞLI OLARAK 1988 YILINDA SU KİRLİLİĞİ KONTROLU YÖNETMELİĞİ (SKKY, 1988) SU KALİTESİ YÖNETİMİNE İLİŞKİN KAPSAMLI DÜZENLEMELER GETİRMİŞTİR. BUSIAD Çevre ve İş Güvenliği Uzmanlık Grubu
28.04.2010
TÜRKİYE’DE SU Ülkemiz kişi başına yıllık ortalama 1500 metreküp kullanılabilir su potansiyeline sahip bir ülke olarak su azlığı yaşayan ülke sınıfına girmekte; 2030 yılında “su fakiri” ülkeler (kişi başı su potansiyeli < 1000 m3) arasına gireceği tahmin edilmektedir. Bu risk, küresel ısınmadan değil, "nüfus artışı ve etkin kullanımsızlık" dan kaynaklanmaktadır. Türkiye'deki su kaynakları verimli kullanılmamakta, halen tüketilebilir suyun yüzde 64'ü boşa gitmektedir. BUSIAD Çevre ve İş Güvenliği Uzmanlık Grubu
28.04.2010
TÜRKİYE’DE SU . Sanayide su tüketimi, tarımdaki kullanımına göre daha azdır, ancak oluşturduğu kirlilik daha fazladır.
% Tüketim Oranları
80
70
74
70 60 50 Dünya
40
Türkiye
30
22
20
11
10
15 8
0 Tarım
BUSIAD Çevre ve İş Güvenliği Uzmanlık Grubu
Sanayi
28.04.2010
İçme Suyu
TÜİK 2008 RAPORUNA GÖRE SANAYİDE SU TÜKETİMİ
ÇEKİLEN SU MİKTARI
(bin m3/yıl)
1.313.878
TÜKETİLEN SU MİKTARI
(bin m3/yıl)
1.311.748
DEŞARJ EDİLEN ATIKSU MİKTARI Arıtılarak Arıtılmadan BUSIAD Çevre ve İş Güvenliği Uzmanlık Grubu
28.04.2010
(bin m3/yıl)
1.027.838 165.486 862.352
SONUÇ ve ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
BUSIAD Çevre ve İş Güvenliği Uzmanlık Grubu
28.04.2010
SANAYİDE SU YÖNETİMİ Sanayinin sürekli gelişmesine paralel olarak artan su tüketiminin ve su kirliliğinin kontrol altına alınması ve azaltılması önem kazanmaktadır. Bu nedenle mevcut suyun mümkün olan en uygun koşullarda kullanılması ve arıtılması; yani Etkin Su Yönetimi gerekmektedir. BUSIAD Çevre ve İş Güvenliği Uzmanlık Grubu
28.04.2010
ÇÖZÜM ÖNERİLERİ • Dünyada kıt olarak bulunan kullanılabilir nitelikteki suyu kullanmak yerine niteliği düşük olan 2. kalite suların kullanımı teşvik edilmelidir. 2. Kalite su; • Temiz teknolojilerin kullanılarak atık suyun kirlilik yükünün azaltılması, • Endüstrilerin kendi arıtma tesislerinden çıkan atık sularını ileri işlemlere tabi tutması, • Belediye, OSB vb. su temin eden kurum ve kuruluşların arıtma tesislerinden çıkan suları ya da nehir sularını ileri arıtmadan geçirmesi, İle elde edilen su olabilir. BUSIAD Çevre ve İş Güvenliği Uzmanlık Grubu
28.04.2010
ÖRNEK UYGULAMA BOSB, Nilüfer Nehri üzerine kurmuş olduğu Ters Ozmoz sistemi ile nehir sularını arıtmakta ve üyelerine 2. kalite su dağıtımı yapan ilk ve tek Organize Sanayi’dir. 1200 1000 800 Bin Ton
600 400 200
BUSIAD Çevre ve İş Güvenliği Uzmanlık Grubu
28.04.2010
b. 10
Şu
10 ca . O
09
9 as .0
A ra .
9 K
.0 Ek i
9 .0 Ey l
.0 9
A ğu
9
9 az .0
Te m .0
9 H
.0 M ay
09 N is.
9 M ar .0
b. 09
0
Şu
•
ÇÖZÜM ÖNERİLERİ • Bedeli ödenmeyen suyun tüketimine özen gösterilmemekte; kısıtlı olan yer altı su kaynakları endüstriler tarafından kontrolsüz olarak tüketilmektedir. • Mevzuatlarda yapılacak düzenlemelerle yer altı su kaynaklarının kullanımı kontrol altına alınmalı; tesislerin eski-yeni olmalarına bakılmaksızın yer altı suyu kullanımı kademeli olarak azaltılarak emniyet amaçlı kullanım haricinde yer altı suyu tüketimi yasaklanmalıdır. BUSIAD Çevre ve İş Güvenliği Uzmanlık Grubu
28.04.2010
ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Sanayide • Şirket içi Su Politikası’nı, • Su ile ilgili yasal mevzuatların takibi ve uygulamasını, • Ar-Ge çalışmaları ile Temiz Teknolojilerin kullanımını, • Kaçaklardan kaynaklanan su kayıplarının önlenmesini, • Tüketimlerin prosesler bazında ölçme ve takibini, • Su tüketimi ve kirlenme açısından kendi iç denetim sistemini içeren “Su Yönetim Sistemleri” oluşturulması teşvik edilmeli, Su Yöneticisi atanması zorunlu hale getirilmelidir. BUSIAD Çevre ve İş Güvenliği Uzmanlık Grubu
28.04.2010
ÇÖZÜM ÖNERİLERİ • Haksız rekabete karşı, toplumsal ve yasal sorumluluklarını yerine getirmeyen sanayiler için caydırıcı ve etkin cezalar uygulanmalı, • Su Yönetim sistemini oluşturarak sürdüren şirketler vergi indirimi, kamu oyuna tanıtım vb. yöntemlerle ödüllendirilerek çabası teşvik edilmelidir. BUSIAD Çevre ve İş Güvenliği Uzmanlık Grubu
28.04.2010
ÇÖZÜM ÖNERİLERİ • Yağmur suları için ayrı bir şebeke oluşturularak, toplanan suların proseslerde, temizlikte, sulamada kullanılabileceği,
• Kalite seviyesi hassas olan proseslerin şebekelerini ayırarak, kalan bölgeler için 2. kalite su ile beslemenin getireceği avantajlar dikkate alınmalıdır. BUSIAD Çevre ve İş Güvenliği Uzmanlık Grubu
28.04.2010
Dikkatiniz için tesekkür ederiz BUSIAD Çevre ve İş Güvenliği Uzmanlık Grubu Tel:(0224) 233 50 18 (pbx) Fax:(0224) 235 23 50 e-mail:busiad@busiad.org.tr
BUSIAD Çevre ve İş Güvenliği Uzmanlık Grubu
28.04.2010