Tijdschrift voor
Lichamelijke Opvoeding
Vakblad voor gekwalificeerden in de LO & Sport, trainers en jeugdsportbegeleiders
www.bvlo.be
BOND VOOR LICHAMELIJKE OPVOEDING VZW BVLO
Vlaamse overheid
Trimestrieel tijdschrift nr. 1 - 2015 - januari - februari - maart - Aflevering 245 - Erkenningsnummer: P409677 - Afgiftekantoor Gent X
Woord vooraf
BVLO In dit nummer
Groeiende betrokkenheid voor fysieke activiteit Zowel het Regionaal bureau van Europa van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) als de Europese Commissie benadrukken het belang van fysieke activiteit om de groei van niet-overdraagbare ziekten tegen te gaan. De Wereldgezondheidsorganisatie ontwikkelt op dit ogenblik een Europese Strategie voor Fysieke Activiteit voor de periode 2016-2025 en nodigt stakeholders uit om feedback te geven op het voorlopige ontwerp van de nota. Parallel aan het initiatief van de WHO biedt de Europese Commissie experten inzake gezondheidsbevordering en fysieke activiteit de mogelijkheid om bij te dragen aan het beleidswerk van het Directoraat-Generaal voor Onderwijs en Cultuur. Het is een goed signaal dat er ook op Europees vlak werk wordt gemaakt van deze uitdaging. Maar ondanks de eensgezindheid om te reageren op een groeiende sedentaire levensstijl, blijven we vaak met onbeantwoorde vragen zitten wat betreft strategieën en verantwoordelijkheden. Voor we een proactieve voorstander van een actieve levensstijl kunnen worden, is er in veel gevallen een beleids- en mentaliteitswijziging nodig. Iedereen moet nadenken over en beslissen hoe hij of zij kan bijdragen aan een fysiek actieve maatschappij. Dit geldt zeker ook voor het onderwijs, de gezondheidszorg en de ruimtelijke ordening. Fysieke activiteit op school moet geïntegreerd worden in vakken zoals wiskunde, taal en wetenschap. Leerkrachten Lichamelijke Opvoeding moeten kwaliteitsvolle LO geven en hun leerlingen motiveren om levenslang fysiek actief te blijven; de gezondheidssector zou schooldirecties moeten stimuleren om de gelegenheden om actief te zijn op te drijven. Stadsontwikkelaars moeten niet alleen zorgen voor de toegankelijkheid van sportaccommodaties, maar ook kansen creëren om op een veilige manier actief te kunnen zijn in de buurt. Het is een verhaal van krachten bundelen. Tja, het onderwijs kan dit inderdaad niet alleen, maar uit dit Europese verhaal blijkt nog maar eens dat de les Lichamelijke Opvoeding de ideale startplaats is! En heeft fysieke activiteit naast een impact op onze gezondheid ook een positief effect op onze cognitieve prestaties? Daarover vind je verder in dit tijdschrift een overzichtsartikel. Sport als katalysator is de titel van het eerste artikel, hier lezen we ook over de kracht van sport en fysieke activiteit. Verder een bijdrage over schoolzwemmen en hoe dat georganiseerd kan worden en over drop-out in de sport, waarom is dat zo’n probleem. Als je zin hebt om te gaan sporten, lees dan zeker de tips voor een goede opwarming en denk misschien eens na over sportief huiswerk.
Theorie Woord Vooraf . .......................................................................................................... 3 Meer LO op school? Het kan! Sport als katalysator in de Natte Nez Ronse ......................... 4 Sophie Van Aelst Dilkom, een voorbeeld voor schoolzwemmen in Vlaanderen ................................................................................................................. 8 Stef Desmet & Sophie Van Aelst Fitte hersenen… Over de relatie bewegen, brein, leren . .................................... 12 Pieter Tijtgat Redenen van drop-out in de sport. Volleybal als case study .............................................................................................................................. 17 Raf Cambré, Veerle De Bosscher, Swa Depelchin Het belang van opwarming en stretching.............................. 23 Judy Murray pleit voor huiswerk lichamelijke opvoeding ............................................................................. 26 Line Dumoulin met pensioen. .............................................................. 27 BVLO-Activiteiten met nascholingen, recreatieve activiteiten, clubbezoeken, sportkampen. ............................. 30 BVLO-clubs .............................................................................................................. 33 BVLO, de ideale sportfederatie voor jouw sportclub... 34 Bond voor Lichamelijke Opvoeding – voorstelling ...... 35
PRAKTIJK Bewegingslessen rond thema Pasen Stephanie Coppens & Emmeline Haek Bewegingsopvoeding 064-067 Spelend opwarmen voor een les handbal Joeri Van de Voorde Handbal 120-123 Krachtbal op school: minikrachtbal Falos Krachtbal - Vlaamse Krachtbalfederatie vzw Krachtbal 005-008
Voor de redactie
Het Tijdschrift voor Lichamelijke Opvoeding is een vakblad voor gevormden in de LO, trainers en jeugdsportbegeleiders. Het verschijnt trimestrieel: 5 maart, 5 juni, 5 september en 5 december. Een abonnement op het Tijdschrift voor Lichamelijke Opvoeding is inbegrepen in het lidmaatschap van de BVLO. Maar een BVLO-lidmaatschap is meer dan dat! Kijk voor alle mogelijke formules en voordelen op onze site: www.bvlo > LO & Sport > Lidmaatschap of bel de ledentelefoon 09- 218 91 23 (kantooruren). Het BVLO-lidmaatschap sluit je af voor 12 maanden of de volle 365 dagen. Alle info en online lid worden: www.bvlo.be Verantwoordelijke uitgever: E. De Boever Waterkluiskaai 16, 9040 Sint-Amandsberg/Gent De redactieraad bestaat uit: Kristine De Martelaer, Eric De Boever, Sophie Van Aelst en wordt bijgestaan door een ruime adviesgroep en een reviewpanel.
Publiciteit: Bond voor Lichamelijke Opvoeding vzw Tel. 09 218 91 20 - Fax 09 229 31 20 - e-mail: info@bvlo.be Copyright: Het overnemen van artikels en foto's is zonder schriftelijke toestemming van de redactieraad niet toegelaten. Iedere auteur is verantwoordelijk voor de inhoud van zijn/haar artikel. Tijdschrift voor Lichamelijke Opvoeding is ondertekenaar van de Milieubeleidsovereenkomst Papier Vlaanderen en steunt de inspanningen van de Vlaamse regering i.v.m. papierrecuperatie. Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers. drukkerij New Goff - Eekhoutdriesstraat 67 - 9041 Oostakker (Gent) Tel 09 216 73 73 - fax 09 216 73 74 - info@newgoff.be
Bond voor Lichamelijke Opvoeding vzw - BONDSHUIS BVLO - Waterkluiskaai 16 - 9040 Sint-Amandsberg/Gent
Bond voor Lichamelijke Opvoeding
Bankrekening BVLO: IBAN BE51 4469 7200 0162 BIC: KREDBEBB - Tel. (09) 218 91 20 - Fax (09) 229 31 20 - e-mail: info@bvlo.be - Openingsuren: 9 tot 12 uur & 14 tot uur nr. 117/ 2015
3
BVLO
Meer LO op school? Het kan!
SPORT ALS KATALYSATOR IN ‘DE NATTE NEZ’ RONSE
Sophie Van Aelst Communicatie BVLO
Trefwoorden: sport, keuzevak, wielrennen, optie sport, tennis Inleiding De Wielerschool in Ronse stond al een tijdje op mijn to do-lijstje voor deze rubriek. Net voor de klassiekers in al hun hevigheid losbarsten, zet ik dus koers naar Ronse! Niet met de fiets, daarvoor was het mij net iets te koud op die lichte sneeuwdag begin februari. Als ik Ronse binnenrijd, ben ik maar wat blij dat ik die helling niet op eigen spierkracht naar boven moet, zo zonder trainingskilometers op de teller. Maar in de lente wil ik de uitdaging wel eens aangaan! In het startblok van de uitgebreide campus van KA IPB Ronse tref ik directeur Gert De Spiegeleer die mij meetroont naar zijn kantoor en overstelpt met informatie. De wielerschool is één ding, maar deze school biedt nog zo véél meer aan. Een poging om het ruime aanbod binnen het bestek van dit artikel weer te geven.
4
WIJ WILLEN ONZE LEERLINGEN ZO VER LATEN VLIEGEN ALS MOGELIJK
Zot van de koers
Leren en Werken in Oudenaarde, de ‘leercontracten’ van vroeger. De leerlingen krijgen les gecombineerd met hun passie het wielrennen (in plaats van werk), wat ervoor zorgt dat we hier met een unieke populatie zitten. In deze afdeling geen desperado’s of leerlingen die schoolmoe zijn, maar zeer gemotiveerde jongeren van divers pluimage. Dankzij ons internaat kunnen we rekruteren over heel Vlaanderen, en zit er af en toe zelfs een Nederlander tussen”, vertelt de directeur.
Laat ons beginnen bij het wielrennen. De afdeling Deeltijds Beroepssecundair onderwijs (DBSO) Sport bestaat al sinds het begin van de jaren negentig. “Het ontstond uit het Centrum
Deze wielerschool is ook perfect gelegen in het hartland van de Ronde van Vlaanderen en is een prima opleiding voor jongeren die zot zijn
van de koers. Hier kunnen jonge wielrenners in het kader van het deeltijds beroepsonderwijs een opleiding combineren met begeleide wielertrainingen. De leerlingen krijgen per week 8 uren algemene vakken, 7 uren praktijk en 13 uren wielertraining. De opleiding leidt tot een beroepscertificaat van fietsmecanicien, onderhoudswerker sportinfrastructuur en -materiaal of sportbegeleider, een getuigschrift van 2e of 3e graad, of zelfs het diploma van het secundair onderwijs. Vroeger kon je pas vanaf 15 jaar starten, maar die instapleeftijd is sinds 2012 verlaagd naar 12 jaar. Voorwaarde is wel dat je als wielrenner bent aangesloten bij een club van Wielerbond Vlaanderen en dus een licentie
BVLO Stephanie Coppens
Emmeline Haek
Bachelor LO
Bachelor LO
BEWEGINGSLESSEN ROND THEMA PASEN LESBEGIN 1E KLEUTERKLAS HOKEY POKEY
Je doet je linkerarm in: steek je linkerarm uit Je doet je linkerarm uit: trek je linkerarm weer in In, uit, in, uit: steek hem rap in en weer uit en weer in en weer uit Gooi het er maar uit: schudden met je arm voor je We doen de Hokey Pokey en we gaan maar door: wiegen met de heupen En zingen daarbij in koor: klappen op de knieën / ronddraaien / klappen in de handen (kies iets wat best past) Ooooooh de Hokey Pokey: naar het midden komen Ooooooh de Hokey Pokey: naar je originele plaats gaan Ooooooh de Hokey Pokey: naar het midden komen Ooooooh de hokey Pockey: naar je originele plaats gaan Je doet je rechterarm in: steek je rechterarm uit Je doet je rechterarm uit: trek je rechterarm weer in In, uit, in, uit: steek hem rap in en weer uit en weer in en weer uit Gooi het er maar uit: schudden met je arm voor je We doen de Hokey Pokey en we gaan maar door: wiegen met de heupen En zingen daarbij in koor: klappen op de knieën / ronddraaien / klappen in de handen (kies iets wat best past) Ooooooh de Hokey Pokey: naar het midden komen Ooooooh de Hokey Pokey: naar je originele plaats gaan Ooooooh de Hokey Pokey: naar het midden komen Ooooooh de Hokey Pokey: naar je originele plaats gaan Je doet je linkerbeen in: steek je linkerbeen uit Je doet je linkerbeen uit: trek je linkerbeen weer in In, uit, in, uit: steek hem rap in en weer uit en weer in en weer uit Gooi het er maar uit: schudden met je been voor je We doen de Hokey Pokey en we gaan maar door: wiegen met de heupen En zingen daarbij in koor: klappen op de knieën / ronddraaien / klappen
in de handen (kies iets wat best past) Ooooooh de Hokey Pokey: naar het midden komen Ooooooh de Hokey Pokey: naar je originele plaats gaan Ooooooh de Hokey Pokey: naar het midden komen Ooooooh de Hokey Pokey: naar je originele plaats gaan Je doet je rechterbeen in: steek je rechterbeen uit Je doet je rechterbeen uit: trek je rechterbeen weer in In, uit, in, uit: steek hem rap in en weer uit en weer in en weer uit Gooi het er maar uit: schudden met je been voor je We doen de Hokey Pokey en we gaan maar door: wiegen met de heupen En zingen daarbij in koor: klappen op de knieën / ronddraaien / klappen in de handen (kies iets wat best past) Ooooooh de Hokey Pokey: naar het midden komen Ooooooh de Hokey Pokey: naar je originele plaats gaan Ooooooh de Hokey Pokey: naar het midden komen Ooooooh de hokey Pockey: naar je originele plaats gaan Je doet je hele lijf in: spring vooruit Je doet je hele lijf uit: spring achteruit In, uit, in, uit: spring rap voor en achteruit Gooi het er maar uit: schudden met je hele lichaam We doen de Hokey Pokey en we gaan maar door: wiegen met de heupen En zingen daarbij in koor: klappen op de knieën / ronddraaien / klappen in de handen (kies iets wat best past) Ooooooooooooooooh effe wachten: maak een wave beweging van onder naar boven… Ooooooh de Hokey Pokey: naar het midden komen Ooooooh de Hokey Pokey: naar je originele plaats gaan Ooooooh de Hokey Pokey: naar het midden komen Ooooooh de Hokey Pokey: naar je originele plaats gaan Benodigdheden: Muziekinstallatie
Bewegingsopvoeding 064
Het liedje spreekt voor zich, want de vrouw zegt wat we moeten doen.
Bond voor Lichamelijke Opvoeding 1 maart 2015