BiR
de
TÜRKLER
ORDU
ww w.o tu
ken
BÜTÜN
rgi .co
m
-,
. . Dr. RızA NUR
_-amık Kemal Türkçülük Sekizinci
ve İçtinıai Adalet.
SOFUOGLU M. ZEKİ .....
İhanet
ATSız'
Mehmetçik
Günü
.iSl\1ET TÜMTÜRK
Orkundan
Sesler
***
SAYı
22 - Aralık 1950 oc
1
arnıle Kemal
Düşmanlrğı
..
Çardak amık Kemal'den
NEJDET SANÇAR ULVİ ERSAN
25
Şiirler
***
KURUŞ
Namık Kemal'den Şiirler 110 UNCU DOGUM YILDÖNÜıvrü MÜN ASEBETİYLE
AmiWıllİz
efldirımız
Serhaddımıze
Ikbü.Li
ka l'a
VATAN
ŞARIUSI
VATAN
vatandır
bizim
h:1k_i
Kan
ile kılıçtır
Oan
korkusu.
Her
güşede
Gavg ada
bir
Gorüp ahkam-ı
Ecdüd ımız.ın Fıtrat
kim
alırız
nam
alırız
h eybet.l
b.z
Ne
biz
ma'rııf-i
olmndır
Gavg ada şehüdette bütün küm alırız biz Osmanhlarrz can veririz nam alırız biz
Cennet
lcapusu
Dünyada
I
ateşleri
ne
Gavg'ada
can
bulduk can
veren
ihvüna
bütün veririz
açılsın
bi ı
alırız
nam
ahr ız bz
i
ww w.o tu *
ile teı:kedelim
İnledikçe Gelin
em eli
her
eleminden
imdüda
her
Vatanın
diyor,
hevesi,
ten lcaf'est :
hiiil ise azmimize bak
her
budur
nefesl, Allah
insana
g·a.yret. yakışn-
att
Hükm.I Dinle
ne
merlıamet
taktı-In
fer yadj nı kim
Utanmaz
,kendi
sesi!
Durur
ahkam-ı
Çıkar
ilsar-ı
İnledikçe
ne diyor
bal,
Mahv
eder mi
kendini bu
Din içün, devlet Azme
I
hail
Memlcke
mi
t bitti,
bela
bülbül
Içürı,
yine
çürük
bitmedi
Bize bu hal ile bizden büyük Dest-i a'dadavız Allah lçün, Yetişir
terk
edelim
gayrı
eh l d
olmak
hala
sen,
içün;
ihtilaf-ı
rey.i
ümmetten
/Kazii her
feyzini
Irer
lütfunu
bir
valct lçün
za'f
ii betaetten
saklar F'ütür
etme
Deliildlr
şlr-I
Felekte Ziya
sakın
baht dür
devletteki
der
zencire
utansın
ise
töhmet
aze-i
bi na.sib erbab-ı
evc-i
rif'atinden
akdümı
himmetteıı
ız tırartdtr
Hicab etsin tabtat yerde kalmış ·I;:a.bili;y~'ctten Biz ol rıesl-I kerim-i dürle-I Osmarıiyarırz kim Muhammerdtr Biz
serü.pü, müyerniz
ol iili himem
erbab-ı
bir
devlet
hak-ı
mezar
hfui_i
çıkartlık ki
ehven
bir
meydan-ı gelir
şehüdet.ten
ii Ictthüdız
cidd
klrn
aşiretten
hamiyette
hal,-i
mezell,etten
her
içüiı
Anılsın
esbabvı
kalıbeytm
meslelcimde
Ki erıdü Va.tan
dürtü
cerasm
millet
toplasın
yolunda
çekt.iğ'im
cevr
gelsin
bir azimetten ii mcsekkn
ben
tler
zevkı
bir
a'Iadır vezüı-e tterı sadüretten bi vefa nüzende .t tannüzn dönmüş
kafesi?
olmaz düşrnerı : ey eh l-I vatan,
h eva
ten miltet le
kalb-I
"gayretten
içün?
millet ten
idrü.kc
nedamet
tedvir a alem bir mekinin kuvve.I azmi Cihan titrer seba t-ı pay-ı erbab-ı metanetten
,.;' Felek
hürriyet mihnet
çeki~en
bu
rahmet
ol kim
melümet.terı
demeletir ittihild-ı
emanetten
göı-ür
Ne gum piir ateş-i hevl olsa da gu"ga_yi hürriyet Iiaçar mı merd olan bir can içün meydün,»
her nefesi...
bile piir
can
olur-muş
hıfz a alçak
mlistefid
'
ı-ağbe tler
de ar eyler
almak nusrat
şohr etten
bunca
alımdır;
va tarım
iilem-i
hayata
: Eder
Dönersern Çekilir
bir zevk o fi!,~İye hüsrı-I
ferdden
gayret
deniiettir
terkeder
nefsinderı
ii
cevr
mihnetten
bi insafa hizmetten
menfaat
her
Biz ol ulvt nthüdüruz
şehtnşüb ınd ır ;
ne
(1) olursa
bilenler
tıül-!
intikam
tezYid-i
Olhangtrarıe
Allah'ındır;
tercem-i
halka hizmette"
.erbab-ı
baki
bilmem
kendini
Bize Bize
hak
sayyiid-ı
ali
ha.llcta
Oihanda
Ediip
-..!?
Kıralım
kadrini
Felekteri
MÜRABBA
Sıdk
bir feyz-i
Hayatm
Nedir
de kaçılsın
ka.m
alan
Hemen
Nedendir
saçılsm
Id ölümden
şehüdetıle
Osmanlılarız
etrafa
hükümetten
bilenler
dünyada
zevk
de
patlasın
insan
va.tarıda
zô.limln
ken
Top
rfih-ı
Iiöpektir
cihandır yirıe
gam
Mn ini
resarıdrr
sn ınna.I bu kan
değişir
sıdk u selametten
ile büb-ı
Mur üvve.trnend olan mazlüma el çekrrıez ianetten Hakir olduysa millet şanma noksan gelir sarıma . Yere düşmekle cevher siikıt olmaz ka dr ii kıvmette » Vücüdıın kim hamir-i mayesl lıiLl{-i .va.tandand n-
da.ğımızdn
duyana !erze
her
Usanmaz kendini
biz
toprn ğ'ımızdn
veririz
asrı münha.rIf ii Ikbal
Çelclld ik izzet
bayr ağırruzda
bütün
can
alırız
ovamızda
!?ir yatar
şehadetle
adı
nam
göriinen g ezmez
Osmanlılarız Osmanlı
yeririz
KASİDESİ
rgi .co
can
PARÇALAR
bedendir
Osmnrıhla.ı-ız z.iyrıettrnlz kanlı kefendir Gavgada şeha.de tlc bütün küm alırız biz Osrnanlrlarrz
/KASİDESİNDEN
m
YATAN
kim Ayırmaz sadıkarı-ı Müberrüvım reca Vazifem
vii lıe,;e~~::·,.~~",:(lJ,_çaıV
menfaatten
aşkını alam-ı g urbot.teu vii hayf'ten indimde alidir hakkım
ağraz-ı
hükümerten
-~
.nüshe,
"""
"
- _.~ --
------------
Başyazarı: Sahibi
ATSIZ
ORKUN
ve Nesriyat
Müdürü İSl.\IET
TmlTüRK
P. li. Galata.
1818
Haftalık
Türkçü
-
-----
ABONE
:
Yıllık:
8 lira
6 aylık
4 lira
Yurt
Dergi
dışı
Yıllık:
12 lira
Istanbul
22 Aralık
1950
Cuma Günlerİ
Çıkar
12. Sayı
------------------------~----------
Iıı..'-''-~'-'''~'''''''''''-'''''-''Illi..''-'~'~~'''~~'-'''~
~
~ ~
TÜ'k,üllil' bayra ğr da.lgn.lanan
~ ~
~
~~~~e k~~~!~~:~~~:ll~iıı~I;)a~~~I~;'~~, g:~~e~UI~I~d~O;::l~:l:~~enÜ~~:;~.~:ı;: ~~:ii~.::ı~ıcee:;:t~~~ bette bulunncak ; lakin bunu tasnı-hvanlar değil bir takım cüce rulılu insanlar. hatta
~
kudurrnuş
~ ~
dolu
p.
~ ~ ~ ~ ~
onları,
bir
her
anıç
insan
zaman
kalsa
çarpıp
bile.
devrilecekleri
bir
sed, iymarı
m
olsalar,
soyu.
de
rgi .co
Tiirk göğiis!eri karşrhyacaktn-. Tiirldin. dünyanın efendisi olarak yaşadığı uzun yıllar. bıı bayrak mavi göklerin, alınmaz kalelerin ve yenilrnez orduların süsü, şerefi olmuştu. Sonra hain eller onu tu-mıkladılar. Fa.l{at gün gelecek, sağlam btlekl ertn üzerinde vüksele celc olan. bu bayrak yine eski yerlerde dn lg alarıacalctrı-. 'riir!;:çliliik bayraf;ı, Türk bayrnğrdır. Mi lüt tun örıce kl çağlarda, da ğılrruş TUr];: birliğini kurmak için çalışan Kun kahrarnam Çiçi'yi Çinliler oturduğu şehirde basıp kuşa.ttrklnr-ı zaman, az sonra bÜYÜk bir şehitler mezarlığı haline g el ece k olan Türk kalesinin duva rlarr üzerinde dalgalanarı beş renkli b avrnk , bu bavraktı. Çinlilerin Im,ptığı. 'I'üı-k istikHiJini kur-tarmak için on yedi erle dağa çıkın Tlteriş, bıı ülkü volunda düşmanla boğuşuı-kerı, Gök Türk or-dusunun üzerinde yükselen bavrak, bu bayraktı. Alp Arslan. Malazgirt'te Tiirk azrnlrıe ka rşı durmak Ist.iyen le r i yere ser e ı-lcen ; Birinci Kılrnç Arslan. bu mübarek topralelar-ı haçlı sürüleı-lne mezar yaparlcerı : Avdırıoğlu Umur Beğ, İzmirde şehitlik rütbesini kazanu-kerı bu bayrağ ı yü , celtmişlerdi. Bu bayrağın gölgesinde vuruşa ı-nlctır ki Avrupanın birleşmiş ordula rım Yıldırım Bayazıt Niğboluda, İkinci Murad Kosovada yere sermtşler dt. Burak Reisi, Akderıiztn bıı ;\'iı:;rit çocuğunu. alevlerin kucaürna atan bu l-ıayrağın se,,~isi j;]j. «')7,i Osman Paşa giicünii bu bayraktan alrnış, Çarın.kka.lcnirı ye Snka rvanm gazilerin\ ve şehitlerini bıı riitbelere bu bayrak ulaştırmı~ı. BiL bayı-ak Türk göklerinden eksik ofmıyacakhr. Onu dalg'alnrıdrğı ye'rlerden indirmek isttvcnlert ve Isttveceklert beldiyen aldbet maddi ve mf Lll evi ölümdür. Jan Hurıvntl bu usta Macar askeı-l, tiildirdiiğtinii ya layan Avrupanın birleşmiş ordularınrrı başında Tiirldyeye karşı yürüdüğü zaman Va.rrınrln bunun için yere serilmişti. Arıder-va D()i-ya'nm. namı Ye şerefi Pırevezede Türk Akdenizln sulnrrnn bıınım iç.in g·Qmiilmi.işti.i. Çerkes Ethem Tür], vumruğunu bu yüzden yemiş, liiirt Şeyh Sait !laracığını bundan bo ylarnışt.ı. Bu bayrağ-ın .d üşmanlar-ı hem dışarda, hem Içerdedir. Drşrrrdakt düşman bilin e n düşrnarıdrr. Bunun adı bazan Moskof. bazan Bulgar. bazan İtalyan olabilir. Adı ne olursa olsun dış düşmarun gayesi tektir: TürIdi yıkmak, Türı;: bayrağını yere
ken
.i
~ ~
sel bile
.. Türk
ww w.o tu
~ P~ ~ ~ ~ ~
bir
bayrağı
Tü,ı, göklerrnde bu bayı-ak bu gök ,
~
rı
Türk
Türkçü!ük Hayrağı i.ı~7~:;~~~,,~~:ıOb~: b~;:~:~'"bnb'"
~almak. içdiişm:ın ise çok defa biltrımlven düşmandır. Bu biliruniyen düşman, onun ıçındir Id. bir yılan, bir akrep gibidir: Türkü sokrna.k istiyen bir yılan veva bir akrep.; Onur'. g-ayesi dt> bu bavruğ ı çamurn bulamaktır. Ne dişar-dnkt eÜi>;ll1n:n,ne Içerde ki yılan iki bin beş yüz yıldanberi bıı g avcler in e e remed ile r. Bundan sonra da. ister bir haçlı sürüsünün başında rna.ğrur bil' kuman<lan; ister dünvuvı l,endine esir etmek ıstıve n IHZIl bir çar olsun; ister daha. dün bu mübarek topraldarın bir parçasını bol keseden başkasına vermeye kalktığı halde sonradan Ica h ı-arnn nl ık taslumava kalknn don k işo t ; ister cizvit papaslarının tarikat (leği5tiJ'(~n çıf'ıt mtn-l tl er! kılığına girmiş bulunsun. yine erernlyecelrttr. 'I'üı-kçiil iilc buvrrığr, Türk bayrağl(lır; iki bin beş yiiz yıldanberi Türk gökıerinde da.Igu lnn a rı 'l'ül·1;: haynı.ı~-ı.. Tiirk soyu bir avuç insan kalsa bile bu bayrrılc bıı göl,ler-de dn lg a lu nnca k, bu bayrağın gölgesi bıı topraklar üzerinden el;:silmiyecel,tir. Onıı kıslwnanlar. onu parçalamaı" onu bulunduğu yerden Indl ımek Is tive celcleri şimdiye ka dru- old uğ'u gibi .burıdan sonı·a· be 1;:1i ye n lcibet te bıı ba yrn.ğın gölgelendirdiği topü
~
i ~
~
~
~ ~
~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~
i'.: .~ ~
~ ~ ~. ~ ,; ~
r.i ~ ~ ~ ~ ~
pı:; ~. ~ ~
'!:t ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ .~ .. ,,; :.~ ..z
!:i
ı-nkln ra se ı-Ilrnelct ir. CİF'.rciOGT.lT
NF"TnF,T
SA.NCAr.,
~::
~''-~~~~~~%-~'''ll:..'''-'''''''-'-''-''''''''-'''-''''''-'''''''''' ..
4
ORKUN
am
ık Kemal Dr. RızA
m
Basılı Namık Kemal coşkun bir heyecana sahne hakiki büyük bir şair, büyük bir yaratılıştı. Dahidir. bir harikadır Sözleri o kadar yüksek ki ifade için tabir bulamıyorum. Sözümü mübalagaya hamledenler hemeri Cezmi'deki terkib-i bendin ilk iki kıtasını, meşhur Hürryet kasidesini okusunlar. beni derhal tastik ederler. Yazılarının tesiri ve şahsının örnek oluşu hala devam ediyor. Türk .analar ı Kemal'in bu şiirlerini, bnz ı piyes ler ini Rüya's.nı yavrular'ına 'ezberletmek vazif'esyle mükellef tir.
ken
de
Hulasa, Kemal bÜYÜk bir mütefekkir, ideolog, idealist, filozof, alim, hakim, şair, nesirci, inki , Iapçı, ihtilalci, müceddit moralist, terbiyeci idareci, bürr iyetçi, nasyonalist, vatarıcı Türkçü., dür. Hayre t.ı Bu adam ne kadar yüksek ve çok kabi liye tleri kendinde toplamış tiı-.
Kemal'i okuyup istifade ettim! c" cl'yol'. Feı-gana, da istiklalci Türklerin «Narnık Kernal. adında kulüpleri vardı. Bolşevikler kapattılar. Çar iz, min sıkısına rağmen Kemal'in eserleri oralara girer seve seve okunur ve ezberlenirmiş. Tatar şairi T'okayef, Azeri şai ri Sabi r Kemal'den müteessir olmuşlardır. Bütün Türklük ondan milliyet ve yurt sevgisi ve bu ruhu alırustır. Kc .. mal'.n işte tesir' sahası da böyle geniştir. . Şu adam ne büyük hizmetler etmiştir.
rgi .co
Namık Kemal şahsen terbiyeli, pek zeki, hazır cevap, necip duygular sahibi, dürüst, ahlaklı, narnuslu, fedakar. cesur, kahraman, hoşsohbet derviş ve filosof huylu, paraya ve menfaate de , ğer vermez, bir gün dahi para peşinde koşmamış, merhametli, yoksullara para ile yardımı sever, cömert dos tlar ına mükrirn, kendi şahsi arzularını ve menfaatlarını tamamiyle sImiş, büyük bir nefis feragati sahibi, çalışkan, cevval ateşin ruhlu, gördüğünü anlıyan, düşündüğünü duyan ve bunları mükemmel ifade eden, yılmaz biridir. Böyle adam irısarıiye t için ideal br adamdır. Böyleleri örnek yaratılışlardır, modelolurlar. Bütün insanların hürmet ve muhabbetine layıktırlar.
NUR
ww w.o tu
Şairlik, gazetecilik, mütekki tlik, romancilık piyesçilik, ediplik, rnüverrihlik, popülarizatörlük propagandacılık, tahrikatçılık, poli tikacılrk, ida , reellik etmiştir. Hasılı, Narmk Kemal Türk milletine hürriyet, iyi idare, avrupa i zihrıiyet ve metod, garp ilim ve tekniği ve rrneye Türkü modernleştirmeye çalışmış; ona ilim sevgisi, hürriyet sevdası vatan sevgisi, millet aşkı, milliyet ateşi, okuma zevki, ahlak, fazilet, rner tlik fedakarlık; zulme ve zalime, istibdad ve müstebide karşı isyan ve bu bapta fedailik Iüzumu duygusu aşılarrus. her şeyde irıkilap ruhu vermiş büyük adamdır -. Ömrünü Türk milletinin siyasi, içtimai, ahlaki ve asri terakkisi h ususlarında terbiyesine hasret. miş, bu sa'y içinde ölmüştür Öyle cazibeli bir tipti rki onu öğrenen temiz bir ruh hemen taklide .özenir. Bu tesiri yalnız Türkiye Türklerine munha, sır değildir. Bütün Azeri, Kırım, Orta Asya ve İdilboyu Türklerine de samildlr 1919 da Mosko , va da bir Taşkentli ihtiyar Tüı-kün, Kemal'.n eserlerini tetkik ettiğini bana anlattığı ve baz! beyitlerini okuduğu vakit hayret içinde kaldığımı unutmam. Bolşevik Başkurdistan cumhur reisi Tahirof, Istanbulda Cumhuriyet gazetesinin 21 Kanunuevvel 1935 nushasında neşrolu, nan beyanatmda «.. Bundan 40 yıl evvel Narnık
Namık Kemal öyle yüce bir kudrettr ki Türk tarihi ulu ırmağmın yatağını, Türkün mukaddcra tırıı degiş ti rmiş tir. Ö dimağ öyle bir kuvvet k i elinde maddi kuvvet olmadığı halde irades'ni koca bir millete hakim kılmıştır. Onu elinden tutup çekmiş ve başka yola götürmüştür. Hala onun iradesiyle yürüvoruz.
Namık Kemal ağlıyarak bu dünyaya gelmiş, ağlıyarak yaşamış, ağlıyarak ölmüş kara bantlı fakat değerce eşsiz bir varlıktır. O hakikateri adı gibi Türkün dimağının kemal i ve bir muhteşem abidesidir Zamanının otoritesi, edebiyat ta, içtimaiyatta Ve siyasette dahi üstadıdr Türk göğüntın güneşi hem kara gecelerinin nurlu ayıdır. Ömrünün hasılası onu bütün Türk millet'nin arkasından ağlıyacağı sevgili babası yapmış.. tır. Namık Kemal bu dünyadan büyük bir şeref yükü ile gitmistir. Zamanına güneşlik etmiş, Türk gençliğinin ruhu ve görılü de bu güneşe pervane olmuştur. Bu gençlik bu güneşin ışığını ilahi bir nur gibi içlerinde, gönüllerinde sakladılar. Öyle bir güneş ki battıktan sonra dahi nice yıllardır yine ziyası Türkü aydmlatmak ta., elır; daha da aydınlatacaktır. İçimizden henüz onun gibi bir güneş doğmadı. Dr. RıZA NUR (Narnık
Kemal
kitabından)
5
ORKUN
Tiirkçiiliik ve İçtimai Adalet Zira Türkçülük sadece Türk birliği ülküsü peşinde koşsaydı. sadece gelenekçilik, ahlakçi .. lık ırkçılık, kül türcülük meseleleriyle uğraşsay .. dı' canlı bir millet ideolojisi vasfina bükadar sa .. hip olmazdı. Tür kçülüğü günün en canlı hayat ve cemiyet görüşü yapan, Türklüğün en esaslı fikir dayanağı haline getiren, mCınevverlerimizi ve hele Üniversite gençlerimizi ona dört kolla sarılmaya sevkeden cihet, Türkçülüğün muazzam iç timai.Jk tisadi kalkinma ve refahlandırma mes .. elelerini ve bilhassa içtimai adalet davasını kendisine başlıca gaye edinmiş olmasıdır. Büyük üstadımız merhum Ziya Gök Alp'ın da belirtmiş olduğu veçhile, lVIilliyetçinin her türlü hodbinliği, bencilliği reddeden diğergam ve cerniye tçi imanı; şefkat ve iyilik için çarpan kal -. bidir ki, zavallı fakir şehirli ve köylü halkımızın istikbale açılan ümltlerin.n yegane ternina .., tıdır. Saf ve kahraman milletimiz pek ala 'biliyor ki, ne kızıl komünistler ne inhisarcı ve men fa at .. Çı poli tıkacılar m.Ili refahın yaratıcısı olamazlar. Kızıllar milletimize moskof efendiliği, ateş, kan, açlık, mezülirn ve istibdattan başka ne va . dedebilir? Öbürleri de milleti yavaş yavaş çü . rütmek neticesine varan günlük bir politikadan başka bir yol tuta.mazlar. Bütün bu hüsran Tle nihayet bulacak yollar arasında Türkçülüğün parlak ufuklara açılan Hak, hakikat Ve içtimai adalet yolu Tüı-klüğürı ve her tabakadan haı .. kımızın belli başlı yükselme ve refaha ulaş.rıa ümidi olarak belirmekte ve parlamaktadır. D·i~. manlarımız şunu bilsinler ki, bütün Türkçı: "1 yani Türk milliyetçileri Türklüğün bu ana dava .. sında daima biriz, birliğiz Ve her gün saflarımiz biraz daha sıklaşacaktır.
ww w.o tu
ken
de
rgi .co
Milliye tç.lik aleyhtarları iddia ediyorlar ki bi.. zim Türkçülüğümüz sadeCe Turan davası ile «Irk" meselesinden ibarettir. Bu iddia bilmiye .. rek yapılıyorsa bir gaflet ve cahalet eseri o.a .. rak mazur ıgörülmehdir. En n hayet bilinmeyarı bir şey Öğrenilebilir. Fakat bilerek ve Türkçü .. lük ideolojisini çürütmekte milliyetçileri b ı' rnacara peşinde imiş gibi göstermekte menütat bularak kasden yapılıyorsa iftiradan başka b ,I' şey değildir. O zaman müfterinin maksadını araştırmak icab eder. Biz bu yazımızda Türkçülüğün ana davaların .. dan birine, Içtimal adalet davasına ·temas ede .. ceğiz. İçtimai adalet, millet ferdler;ni asgari bir refah seviyesine ulaştırmakla, sefaleti ortadan kaldırrnakla, ikdisadi Istismar: önlemekle, her Türke 'kendi kabiliyeti nisbet'nde eşit YÜkselme imkanları sağlamakla gerçekleşebilecek mill! til' davadır. Tamamen cerniye tçi ve halkçı bir gö .. rüş olan milliyetçilik, millet ferdIeri, arasında asla fark görmez ve gözetmez. Türk olan hcl' kişi sayanı hürmet ve anayasanın sağlandığı hak .. lara sahiptir. Milliyetçilik milleti bir aile olarale sabu; eder. Ai1emizin her ferdinin iktisadi, içti .. mai, kültürel, sıhhi durumlariyle ilgilenrnek; on .. .arı daha iyi, daha refahlı görmek ve bunun için •"ılrnadan çalışmak didinmek biz Türkçi.ilerin en başta gelen gayemizdir Biz, kenar mahalleler .. de, teneke evlerde binbr ızdırap: çekerek bu va .. rarıa evlat yetiştiren Ahmet ağayı> Menmed eferıdiyi Ayşe hanımı Emine ablayı kendimize, aristokrat geçinen kozmopolitlerden daha yakın buluruz; hısımımız ..akrabamiz telakkı ederiz. Ancak bizim anladığımız rnanadaki milliYetçi .. ik tir ki, bugün seralet içinde yüzen şerefli milletimizin dertlerine dava olabilecek ve sefaleti önliyecektiJ'. ! •••.•. ~. .,...• eo ••.•••••• to ••••••
M. ZEKİ
m
SOFUOGLU
TÜRK
TARİHİNDE
it ~
•••••••
YABANCIKANLıLARıN SEKİzİNCİ
•
SOFUOGLU ~
1)00
İHANET
•••
~ •••••••
SERİsİ:
İHANET
Gök Türk Kağanı Türgiş Şipi Kağan 619 da ölünce yerine kardeşi Çuluk Kağan (619..621) geçti. O da Türk göreneğince dul yengesi İçing Katunla evlendi. O sırada Çin' de, İç ing Katun'un mensup olduğu Sui Hanedam devr'ilmiş, yerine Tang Hanedam gelmişti. Çuluk Kağan ustalık ve cesaretle Çin'i yıpratıyordu. İçing Katun'un tesiriyle de Çin' de Tang Hanedanını devirip yine Sui Hanedanını tahta çıkarmak fikri veya bahanesiyle 621 yılında Çine bir sefer açtı. Fakat hain Çinli zevcesi İçing Katun, bundan önce yaptığı iki ihanet yetmiyormuş gibi, bu sefer de . Çinin ağır bir darbe yiyeceğini anlayınca Kağanızehirliyerek öldürdü. Düşün ve unutma!
Sefer durdu.
Çin kurtuldu.
M. ZEKİ to ••
ORKUN
Milliyetçiler federasyon""""
ehmetçik
lertiplediği
Günü
İSMET TÜMTÜRK
m
Konusmalarm ilkini şair Arif Nihat Asya yaptı. Baştanbaşa ince ve güzel buluşlaı'la dolu olan bu konuşmanın şimdilik ancak birkaç cümlesini veriyoruz: «Onun adı Mehrne'tç.k tir ama yazdığı destanın adı destancık değildir.» «Biz Mehmetçik'teki cik ekini sevgi ve yakınlık duyduğumuzdan kullanıyoruz, fakat bunu bir istihkar, küçümseme dugusuyla kullananlar vardı.» Şair.rı en fazla dikkat uyandıran sözleri, geçen devirde manevivatvnızm, benliğimizin ve ahlakımızin mahvedilmek ve unutturul, mak istenmesi karşısında yavaş yavaş çoğurnu, za kendi kendimizden bir şüphe gelrneğe başladığını, .acaba biz ırkımızın eskiden gösterdiği kahramanljğı tekrar edebilir miyiz, yoksa kahramanık hassamız da mı bozuldu, gibi şüphelerin kafalarımızda dolaştığını, ve Kore kah, ramanhğının bütün bunları silip atmak suretiyle .milletin kendine olan güvenini tekrar kazanmasına sebep olduğunu anlatması idi. Onlar Ko:rede dış düşmanla boğuşurkerı bizim de burada iç düşman olan komünizmi boğmamız gerektiği yolundaki sözleri uzun uzun alkışlandı.
ww w.o tu
ken
de
Toplantı İs tiklal Marşı ile açıldı. Federasyon Başkanı Bekir Berk gelenlere teşekkür etti. (Bu münasebetle bilmiyenlere izah edelim ki Milliyetçiler Birliği Federasyonu 4 milliyetçi gençlik derneğinin bir araya gelmesinden doğan bit' federasyondur; buı dernekler şunlardır: Türk Kültür Ocağı, Türk Gençlik Teşkilatı, Türk Kültür Çalışmaları Derneği ve Ankaradaki Türk Kültür Derneği. Sonra, şimdiye kadarki siyasi (i), milli (!) toplantılarda pek görülmemiş olan şeyler başladı: Toplantıda hazır olanlar şehıtlerm ruhuna fatiha okumaya davet edil , diler ve fatihalar okundu. Ondan sonra Mehmet Akif'in Çanakkale şehitlerine ait şiiri gençlerden bir koro te ı-af ından hep bir ağızdan ckundu. Bunu yaralı bir askeri gösteren bir tablo takip etti. Asker kendini zoruyarak ayağa kalkıyor, İstiklal marşından bazı mısralar söylüyor, sonra tekrar düşüp ölüyordu. Bu arada Akifin «bu eza n la.r ki şch nde tle rt ılinin temeli» mısraı okunurkerı ezan sesleri salonu kapladı ve derın bir huşu ile dinlendi. Bu münasebetle o günkü toplantıdaki havanın başkalığını belki sezen ve fakat sebebini, bu başkalığın kaynağım kesf'et , mekte belki girclük çekenler de sn-rm anahtarını herhalde bulu nrnuşlar dır Bu gençler duygu lartnı düşüncelerini bir korku ve riya baskısı altında tutmaya Iüzurn görmeden açıkça ve bütünüyle ortaya koymaktan çeki nmiyoı-Iar, ve hatta son çeyrek yüzyılda etrafını bir yasak ve korku havasıyla çevirmeğe çalışanlarm bulunduğu «Allah- sözünü bile serbestçe söylemekten ürkmüvorlardı. Hürriyet, samirniyet için hakika terı lazirnrnış '
sırıda Milli Mücadele devrinden sonra unutulmuş, unutturulmak istenmiş (çünkü içinde samirniyet vardı ve minberin, caminin adı geçiyordu), «Annem beni yetiştirdi bu yerlere gönderdi» marşı, sonu «Kore'lere gönder'di· şeklinde değiştirilerek okuridu ve çok beğeniIdi.
rgi .co
14 Aralık perşembe günü Istanbul'da müstesrıa bir manevi değer ve çehre taşıyan bir toplantı yapıldı. Milliyetçiler Birliği Federasyonu ta ra , fından o günü Öğleden sonra Istanbul Şehir Ti.. yatrosu binasında, Kore'de şehit olan kahr-aman, larımızı anmak üzere bir «Mehrrıetçik Günü", tertip edilmişti. Gençlik büyük bir kalabalık ha, linde tiyatro binasına akm etti ve binanın içini ayakta duracak yer kalmayineaya kadar doldurdu, çoğu da dışarıda kaldı ve geri döndü. Toplantının havasında ta en baştan itibaren bu gibi mutat anma toplantılarında görülenden başka bir sıcaklık, bir yakınlık, bir samirniyet sezrlryordu. Esasen bu toplantının hususiyeti, mi.istesna oluşu da buydu', bu samimiyetiydi.
Şi iı-Ier, marslar baslangicta ma aralarında bi rbi ı-ini takip
ve bütün konuşetti. Bunlar ara-
Ahlak felsefesi doçerrti Nurettin Topçu derin ve kuvvetli bir tahlil eseri olan bir konuşma yaparak üç safha halinde, Şehit nedir?, Korede şehit olan kimdir?, Onlar gittikten sonra biz ne olacağız, ne yapacağız? sorularının cevapları üzerinde durdu. Bilhassa ilgi uyandıran bazı yer, lerini aynen alıyoruz: (Ha tip dünyada Ruh ve Maddenin, biri yükseltıcı ve digeri alçal tıcı iki unsur olarak daima mücadele halinde olduğunu belirttikten sonra diyor ki.) «Maddenin en büyük zaferi sonsuz zulümdur. İnsana zulüm, ... Izan.rruza zulüm, ...bizi bir ruhta bir dilekte bırakrnayıp menfaatlerin sinesinde parça parça bölüp parçalayan zulüm, ...varlıktan yokluğa gö., türeri gafletten ibaret zu lürn.» «Ruhun zaferi te, dakarhk, sabır, sevgi ve sonsuz tahammüldür. Bu zaferin son mertebesi bütün bu kuvvetleri toplıyan şehitlik meı-tebesidir.v «Hakkı elinden tutup yuksel ten, yerde yatan şehitlerdir ... Şehitler bizim gerçek sahiplerimiz, bizim velilerimiz, bizim mürşi tlerimizdir; dirileri yaşatan onlardır.» «Şehitler bizim ruhumuzun kurtarıcıları-
7
ORKUN
rgi .co
m
mı sıfatına olduğunu zikretmişti. Hakikaten Tevfik İleri'ye gösterilen sevgi ye yapılan teza . hürat hiç bir bakana yapılmayan bir coşkun lukta idi, ve manalı idi. Millet Tevfik İlerinin tuttuğu yol ve icraatı hakkında hükümünü izhar ediyordu. Tevfik İleri uzun ve çok alkışlanan nutkuna, «Son günlerde mübarek bir ruhun, hasretini çektiğimiz, yıllarca mahrum bırakıldığırnız Kuvayı Milliye ruhunun, dalga dalga bu mübarek vatan toprakları üzerinde yayıl, rnakta» olduğunu söylemekle başladı. Bu ruhun eskiden bizi birleştirmiş olduğunu, bir feragat ve fedakarlık ruhu olduğunu, zaferleri bu ruha borçıu bulunuc.gumuzn, ve fakat sonraları bazı kimselerin ıhtu-aslar.nın, kahrolası ihtirasları, nın, bu ruh". ihanet ettiğini anlattı. Bakan bundan sonraki konuşmasında bilhassa Koredeki kahramanlıkların gaye ve manası, Komünizme karşı mücadelenin ehernmiveti, solcuların yaptığı barış propagandasının sarrtekarIığ: ve kötü niyeti, ve' gençliğin komünizrne karşı birleşme, si lüzurnu üzerınde durmuştur. Nutuktan bazı parçaları veriyoruz: «-Dünya 2 büyük kısma ayrılmıştır. Bir tarafta, insanlığın maddi ve manevi mukadderatı ile oynayan komünist yığmı, öbür yanda bu kızıl sürü ile bilakaydüşar-t ' mücadeleye azmeden hür milletler camiası vardır. Bu hür milletler safının başında da Türk ve Türk sürıgüsü bulunmaktadır, Bazı gafiller; Meh.metçik Korede, sanki kendi öz vatanında savaşıyormuş gibi pervasız, diye hayret ediyor ... Halbuki, herkesin pek iyi bilmesi lazımdır ki Mehme tçij, Korede, Türkiyenin miıdaf'aasj için kıyasıya vuruşuyer.
ww w.o tu
ken
de
dır.» Eski devirlerdeki kahramanlık ve başarılarımıza işaret eden ha tip, sözlerine devamla, " «Öyle iken bir devir geldi, (Mukaddesat yalandır) denildi. .. Bu telkinle bizi ölüme teslim ettiklerini diışünernedi ler, üzülmediler. Kirndi bu adamlar, bu devirler, bu kabuslar ? ;,' «Zehirli bir aşj bir asırdır damarlanmıza akıtılmaya başlandı. Buna bizden olmıyanlar (Garphlaşma) dediler. B'enliğimizin dayandığı temeller yıkılmak is , tendi, yabancı bir dünyanın insanlarına yama olmaya özendik .... 0 günden bugüne kadar adeta iki millet meydana çıktı. Garbın ayaklarına sartları ve kendi benliğinden sıyrılan münevverIer bir tarafa, kendi kendini asla bırakmıyan ve en kuvvetli tarafı köylüde bulunan asıl halkımız öbür tarafa ayrıldı. Bunların san 'atı, sahnesi, ahlaki, imam, kazancı, menf aat ve mukadderatı zamanla büsbütün birbirinden ayrıldı. O kadar ki o milletin emeğiyle parasıyla saadetler sürerek ve yine onun müsarnahasiyle t ırrnandrk ları yüksek kürsüleri kalkan yapanlar geçen köylüle~i göstererek, «İşte milletimizin yüzkarası bun, Iardır.v diyorlardı. ..Oınun varlığı «ayıbdır» diye Ankara caddesinden geçirmediler, onun alnının terile temellerini koyduğumuz Bakanlık., lara kiyafetlerirıi hor görerek sokmak istemedi. ler» (Burada salon «Lanet Olsun tı «Kahrolsun., lar !;;) sesleriyle çınladı ) Konuşmanın son kıs, nurıda hatip, «Bizim bir şeyolmamız, yeniden bir şeyler yapmamız Iazrmdır» «Köylü mağarada ve hayvanlarla yanyana barındığı yerde dipçik., lerıiyor, kan kusuyordu. O elleri ve ayakları .rıa , sırdan ve yariıktan parça parça olan insanın yeryüzündeki fonksiyonu sonsuz isteklere sadece vergi ve asker yetiştirmek ti. ...Çocuğunu bize teslim etti, ruhunu berbat ettik, Vergisini verdi, arzın her tarafındaki çelik kasalara kaçirdik. Ya isrıatlar, ya onu hor gören isnat lar.ı.» «Ya onunla beraberiz, ya da başka bjrmilletin ço; cukları. Eğer bu milletin. bu necip milletin ço. cukları isek, onun bütün hayat ve mukaddesatı. rnaneviya tı yerlere serilmiştir, onu tutup kal. dırmamız Iazrmdır.» «Hepimiz hirleşmeliyiz Bizinıle olmıyan bize. düşmandır. Zayıf insan .mil; let yolunda çahşarruyacak vatandaş tanınl1~oruz. _lilletin menfaatleri, hangi sahada olursa olsun, çiğrıendiği yerde susacak insanı insan saynuyo, TUZ.» «O, bu uğurda şehi tliğe kadar bütün feda. karlık vasıtalarını kullandı, Size düşen artık .cuvvet olarak birleşip şehidin kılıncını içde ve dış'taki zelil düşmana teslim etmemek tir.» dedi. Konuşma gençlik tarafından derin bir anlayış \'e tasviple, yer yer coşkun .alkrşlarIa karsilandı. İsmet Tümtürk komünizme karşı mücadele yolları üzerinde konuştu. Son olarak kürsüye, alkış tufanları arasında, Milli Eğitim Bakanı Tevfik ileri geldi. Her hatibi takdim ederken birkaç söz söyliyerı Bekir Berk bu son hatibi takdim ederken, genç, liğin bağlılığının onun makamına değil dava ada;
Son yıllarda, kendimize itimadımız sarsılır gibi olrnuştur-, Türkteki eski iman kalmadı diyenler oluyordu." Bu gibi şüpheleri silen yine Mehmet oldu. Onun Kore de 4 gün içinde yazdığı destan, Amerikalıların bize olan itimadlarını büsbütün arttırdı; düşmanlarımızın gözlerini açtı. Çünkü şöyle düşünebıllrler : Dörtbin bes .. yüzü böyle yapan milletin 21 milyonu neler ya~maz! .. İşte bunun için, harbi~ ne olduğunu, nasıl yapıldığını pek iyi bilen Türk. sulhün de ne olduğunu bilir; şerefsiz bir sulha hiç bir zaman yanaşrnaz :» Bundan sonra, Yurt içinde sinsi sinsi yapılan komünizm propagandası üzerinde duran Bakan: «Sabahattin Ali gibi komünist öğretmenlerin vazitede tu tulmayacağı» noktasına işaret etmiştir. Tevfik İleri, bilahere, gençlere hitab ederek; «büyük tehlikelerin içinde bulunduğumuz bugünlerde, muhakkak surette birleşmeli ve sinsi propagandalara karşı yokvücut olmahsmız.» demiştir. İSMET
TÜMTÜRK
ww w.o tu
m
ken
de
15 Aralık 1950 Cuma günü Istanbulda Toplu Basın Mahkemesinde «Komünizme Karşı Müca , dele» dergisi ile «Ulus'~ ve «Gerçek" gazeteleri arasındaki hakaret davalarina bakıldı. «Ulus" yazarına ve yazı işleri müdürüne dair Ankara mahkemesine gönderilen istinabenin cevabı gelmemişti. Gelecek oturuma kaldı. «Gerçek>.' e gelince, o gazetenin sahibi ile avukatı Esat Adil Müstecabi gelmişlerdi. İçeri alındılar ve duruşma başladı. Gazetenin sahibi sanık Reşit'in rıüviye ti tesbit edilirken ilk tuhaflık oldu. Bu zat nerede doğduğunu bilmiyordu. Yargıcın bu sualine cevap veremedi. Ancak yargıcın bir başka sualine kat'iye tle ve emniyetle cevap verdi: Hiç bir sabıkası eski mahkümi , yeti yoktu! Biraz sonra bir de dosyaya bakj ldı ki ne görülsün : Bu sosyalist (!) gazete sahibinin bal gibi mahkümiye ti varmış. Hem de hangİ suçtan, tahmin edebilir rnisiniz? Karaborsa, cılıktan. Hüviyet tesbitinden sonra esas hakkında ne diyeceği soruldu. Kendisinin «Mücadele» gazetesini kas tetmedi irıi yazdığı yazının bu gaze, te hakkında olmadığını, söyledi. Sıra avukatına zeldi Bu zat ta ayağa kalkıp ortada tahrik oldu .. ğunu, Gerçek'te - yazılan yazıların Mücadelede evvelce yazılmış yazılara cevap teşkil ettiğ.ni müdafaaten ileri sürdü ve 3 tane «Komünizme Karaı Mücadele» dergisi ibraz etti. Savcı ve müdahi-l vekili (sanık «Mücadele> yi kasde trnediği., ni söylediğine göre) «Mücadele-. den başka 15 günde bir çıkan ve komünizrnle mücadele eden derginin bulunup bulunmadığının Istanbul Basın Mümessi lliğ inrlen sorulmasını talep etmişlerdi Mahkeme gereğini düşündü, ve sanık avuk'atının müdafaasını Mücadele dergisinin
almaya mecbur edişinden bahsederek, «Böyle birdenbire ne olmuştu bizim Radyoya ? Basit. Mehmetçik onu da fethetmişti» demişti. Sonra konuşan Milli Eğitim Bakanı Tevfik İleri bu münesebetle aynı konuya dokundu ve devr-i sabık'ta Radyo İdaresinin geri çevirdigi iki radyo temsiline dair açıklamada bulundu, Bu geri çevirmeleriri sebebleri o kadar korkunç, okadar tüyleri diken diken edici ki, bu sebebi eri bir Bakan açıkca söylemeseydi, inanmak güç olurdu, Fakat Tevfik İleri bunu en ka t'i bir dille ifade etti ve bu red kararlarının resmi vesikalarının elde mevcut olduğunu da belirtti. Reddedilen temsillerin biri bir harp ve kahramanlık konusu üzerinde. Bir yerde bir süngü hücumu sahnesi var. Hücuma kalkanlar «Allah! Allah l» diye hücum ediyorlar, Red sebebi: Eserde "Allah! Allah i :,. sesler-inin bulunuşu, Reddedilen ikinci temsil de milli ve ahlaki bir tez taşıyor. Red sebebi: Vatan'dan ve Millet'den bahsedilmesi. (Aynen ve resmen).
rgi .co
DAVALAR
ğ
kasdedildiğinin tam bir itiraf ı sayarak bu noktanın sorulmasına lüzurn görmedi ve duruşmayı esas hakkındaki iddia ve müdafaalar için bas, ka güne bıraktı.
RESl\Ii
*
VESİKALARLA
14 Aralık 1950 Perşembe günü yapılan «Men. metçik Günü . toplantısında Arif Nihat Asya, Mehmetçiğin Koredeki kahramanlığının bizim Radyo İdaresini bile şimdiye kadar radyoya sokulmayan konuları programına
YİNE
*
RADYO
TEMSİLİ
Bu misal de İsmet Tümtürk'ün dosyalar ından : Radyonun temsil saati programlarını arka arkaya dolduran konusu şehvet ve ahlaksızlık olan temsillerden biri. Temsilin kahramanı (!) bir hastabakıcı kızı kandrra rak ırzına geçiyor, sonra kabahatini örtrnek için kızcağıza iftiralarda bulunuyor hadise ve temsil cıvıdık.ya cıvıyor, rezilleştik'çe rezillesiyor Temsilin kahra , manının yapmadığı rezalet düşmediği sefillik derekesi kalmıyor. Bu kahraman ( !) a temsilde verilen ad: Bay Hüsnü Kanıtürk
*
DARISI
Napoli şehri, her tarafı tabiat güzellikleriyle sarılı olduğu halde çok pismiş Belediye vazi .. fesini bir türlü yapmıyor-muş. Nihayet Univev, siteli gençlerin sabrı tükenmiş, toplanıp ellerine süpürgeleri almıştır, bir iki sokağı iyice süpürüp temizlemişler. Bunun üzerine belediye utarı. rnış ve şehri muntazaman temizlemeye başlamış. Fikir güzel. Başka yerlerde de tatbik edi , lebilir, Ancak işin bir püf noktası var. Belediye., de utanma kabi liyeti olmalı.
9
ORKUN
Namık Kemal Düşmanlığı NEJDET
Namık Kemal, Türk vatanseverIiğinin temel direklerinden birisidir. On dokuzuncu asır tarihimizin bu müstesna şahsiyeti bu büyük sereri. kırk sekiz yıllık kısa bir hayat devresinin ].;:01'kusuz hamlelerine, feragat ve f'edakaı-lıklar!a dolu hareketlerine borçludur. Onu, tarihimizin karanlık bir devresinde Türk gökler.nde bir çoban yıldızı gibi parlatan işte bu vasıflardır.
_ Namık Kemal'e ve onun şahsında Türk vatanseverliğine ve dolayısiyle Türklüğe yöneltilen bu haince hücümlara karşı Türklük cephesinin faaliyetine gel. nce, bunların büyük kısmı da gazetelerde ve dergilerde çıkan Narnık Ke., mal'i ve Turklüğü müdafaa . yaz ılar ıdır Mus., takil eserlel' ise Atsızm «Homüntst Don Kişot Proleter-Burjuva Nazım HikmetofYoldaşa, 1935», MillI Türk Talebe Birliği'nin «Na.mık Kemal, 1936» broşürleriyle merhum Dr. Rıza Nur Beğin 1936 da Mısır'da yayınladığı «Numık i:Ip_ malı) adlı 700 sayfalık büyük ki tap bunların en mühimlerIdir.
ww w.o tu
ken
de
Bir milletin bir çok nesilleri .taranndan bu kadar umumi bir sevgi ile sarılan bir insanın düşmanları da bulunabilir. Narruk Kemal'in de düşmanları vardı ve olmuştur. Bu düsrnanlar, 1908 Meşrutiyetinden önceki devrede, NC>:'TIıkKemal'in çarpıştığı sarayadamlarıdır. Fakat bunların sayısı, o zamanki saraya yardakçıhk eden dalkavuk ve jurnalcılar da dahil olduğu halde nihayet bir avuç insandır. 1908 Maşr u'tiye tinderı sonra ise Türkiyede Namık Kemal sevgisi o kadar açık Ve taşkındır ki bu sevg.rıin önüne dikilrnek is tiyerı bir iki şahsın gayretleri bu sevgi seli içinde kaybolup gitmiştir. Adına cumhurivat devri denilen, fakat 14 Mayıs 1950 tarihine kadar bir zümrenin bayağı diktatörlüğünden başka bir şeyolmıyan son 27 yıllık çağa gelince; N a., mık Kemal düşmanlığı işte bu devrede en hain, en sistemli ve en yıkıcı bir hal almıştır. Benim burada bahsetmek istediğim düşmanlık, işte bu devreye ait olarıdır Cumhuriyet C !) devrindeki Namık Kemal düşmanlarını bir kaç kısımda toplamak mümkün; dür. Bunların bir kısmı bu büyük millet adamının Türk nesilleri içindaki şöhret ve sevgisini çekerniyenler, bir kısım bu şöhret düşmanlarına yaranmak için Namık Kemal düşmanlığı yapan ahlak düşkünleri ve dalkavuklar ve nihayet asıl büyük kısım da Türkün iç düşmanlarının en sinsisi ve tehlikelisi yerli kızıllardır. İşte bu üç zümre düşmanın 1930 dan sonraki yıllar içinde başlıyan Ve birbirini destekliyen faaliyetleri rnerrıleket teki Namıle Kemal düşmanlığını iğrenç bir hale getirmiş, bunun netices.ndc bu mukaddesat ve Türklük duşrnanlarıyla Türkçülük cephesi arasında şiddetli bir kalem di.iellosu oL muştur, Bugünkü gençlerin bu mühirn fikir çarpışmasını iyice bilmedileleri muhakkaktir Halbuki bu çarpışmada Narrıık Kemal ile bu vatan evla., dırun şahsında Tür klüğe saldıranların kimler
olduğunu bilhassa milliyetçi gençlerin bilmeleri lazımdır. Çünkü bu; unutulmaması icap eden bir takım gerçekleri ortaya koyacaktır. Namık Kemal düşmanlığının rnahsulü olan eserlerin bir kısmı broşürler ve kitaplar, bir kısmı da makalels rdir Broşürlerm en mühimleri Kerim Sa di 'nin «Tarihin Materyalist Telak" Iclaine Göre Namıle IKemaı, 1934», Kemal Tahir'in «Narnık Kemal İçin Diyorlar ki, 1936», Ahmet Cevad'm «It Ür ür Kenan Yürür», Kemal Tahir, Suat Derviş ve Ahmed Cevadın birlikte hazırladıkları «1936 Modeli Gençler: ye Zava.lh Peyami Safa» adlı olanlardır. Düşmanca yazılmış en büyük ve mlihim kitap Sadettin Nüzhet'in «Namik Kemal, Hayatı Ye Şiirleri, ·1933)) adlı eserdir. Makalelere gelince, bunların sayısı pek çoktur, En mühimlerinden bir tanesi Projek tör der, gisinin 1936 Mart sayısında çıkan makaledir.
rgi .co
Bir milletin tarihinde böyle bir mevki işga l eden bir adam, elbette ki o milletin sevgisine layıktır. Namık Kemal'in gerek hayatında, gerekse ölümünden sonraki yıllar içerisinde Türk nesilleri tarafından içten gelen bir sevgi halesiyle sarılması ve sarılmak ta devam etmesi bun.. dandır.
SANÇAR
m
ÇİFTÇİOGLU
Bu çarpışmanın bütün safhalarını, öz olarak dahi, burada tekrarlamak mümkün değildir. Bu sebeple düşmanca yazıların en mühimleriyle cevapların en dikkate değer olanlarından bazı kısımları almakla yetineceğim: Namık Kemal düşmanlığının en mühim eserlerinden biri «Namık Kemal İçin Diyorlar ki» broşürüdür. Bresürü hazn-lıyan 'I'ürkçülük düşmanlarından Kemal Tahir, Namık Kemal aley, hinde söz söyletecek şekilde tertiplenmiş yedi suali on tanınmış şahsa sormuş Ve aldığı cevap-lada bu broşürü meydana getirmiştir. Ankete katılanlar sırasiyle şunlardır: Vali Nurettin, Peyami Safa, Hüseyin Cahi t Yalçın, Ercümerıt Ekrem Talu Sadettin Nüzhet, Kerim Sadi, Hüseyin Avni, Dr. Fuat Sabit, Suat Der_ viş, Nazım Hikmet .. Bunlar arasında Namık Kemal'i batırrnaya yeltenenler bilhassa Sadettin Nüzhet Fuat Sabit, Suat Derviş ve Nazım Hik, met'tir. Vala Nurettin ile Ercüment Ekrem de o devrin havasına uygun cevaplar verrnişlsr., dir. Sadettin Nüzhe t'in «Nam ık Kemal'in sosyal
10
ORKUN
nelerdir?--"
sualine
verdiği
su
karşılık
-
«Eslciyt
tel:ikkisine
getirmek,
uvılet.
ittiiıatçılığı
.. »
«Niçin
laik
e sk iye
Bir
çeşit
deği ldi r?«
dönmek,
s lyase ti, islam
YU\'lIZ
sualine
cevap
verdiği
kik
edilir.
kat
gcnçli
Ankete I{ere dirıe merbuttıı.
butiye t sade kendisinde
akidc hiç
yoktur. tirirdi.
rakıyı
aleminde
meşhur
solak
tırmak
için
ömriinde
Is lümın
Halbuki setten
gençlik
oluyor
ne. verdiği
sorusu
idi, biz
bakımmdun
tutmak
bir
tçiytz.
LIemal'i
geriye,
O fikir
irtieaa
git-
derne kt.ir.»
de şu feci
cevabı
«Narruk söz
yet! ret
Kemal
ben
le r se
ş
ka ruk te r
nazar ıma
göre
'sade
istediği
bularnam.
hürriyet
şeriat
Nn mık
hürrl;
O mücer,
talep
isteriz
Kemal
lst e mi t.lr.
onu
rnüca ,
mı? ,. sualirıe
IL\:em,ıl'in
şah ıs olarak
31 :'>Iart va kasında ş
diyenler
de hürriyet
Binu ena leyh
tu.şırnaz.
etmektedir.
Kiha:ı:et
asla
bir
ne
is-
davasında
bir
irı kı la pçı
sa.yılcl ıyu n
idea.l
bil' udamdır,»
Dr" Fuat «Biitün padnki
miieedditlik
laiI;:
rat
kalmıştır töre~ıi
münasebe
Kemııl'i
hürriyet
sına rnız
devir
ne
vrı ta nla,
onun
ne
fan
bir
dışında
ve
de
kanaat kanaatleri
ilerisini
bir
tek
olsun bii
dünyasının Arap
Narmk
sirna,
olma-
bir
bunun
mak
elden
mem.
Fakat
de ı:;•.:il, bir adamı
gibi
layık
Namık
Kemal
öniinde
taşıııılabilir,
ne
likeli bir mefhumdur nürnayrş yapanlara gençliğine rnek in
bir
şahsında,
torluk rin daha
iyi
bayı-ak
ne
de yakılması
oldukça
uzak
aranıyor bir
an
ve
Hi krne t'e
hangi
«takma
aslan
yelelh
bizim
son
cevapcısı
son
sayfalarda
yalnız
ir-
Osmanlılığın kahraman
H' Acemlerin
pa d işu h la r ın bir mülk'I
gözlüğü menu-
Namık mıştır. ların
hiç
Kernal'I «Narmk dışında,
lasmrf'l Muu yyen
bir bır
Iikren ~{ema.l'i mutlak
halkçı sj nıf'h
ısttvenlerden
sosyal
fikirle
diyen
yaraişgal
kalemlerinden vurmaya
tru-iht bir
çalış-
ve suuf'i hürı-Iyetpe
göstermek
cemiyetin;
ve
tckerlerneleı-le
yere
lfısınıfi
ile yap-
hiç sik ılma ,
broşürde
olmıyan
olarak
Safa
lcunrı.,
bu malum
olarak
(!)
hangi
bilir
Kerna le
bize
Bugünün
olmak
kız ıllarm
eksik
impara-
Üniversitelile-
Peyarni
Namık
I\:emnl'_
bir
alaçağmı
gelince,
anketin
ağızlarından
teh-
gos teril ,
Namık
d üşürırne m.
örnek
tık.
halkçı-
kütlelerin elzem
modeli
Ben
ona. rehber
bir münakaşada
ettiği
aıı-
tnrnkrnah.
gibi
mazide, .....
dan
is-
bugün onu
çerçevesinı1e
bir
kendisine
Nazım tığı
ölçiilerin
ı-ltk
kesttı-Ir
gibi" heypcan
unutmamah,
neden
hedefini,
ve
... Narnrk Jü'mal e trufında diyorum Id, eğer Untverslte
şuu rsuz.luğunu
gençliği
bir ede-
_ kaln-a.mam
bu model
tarihinde"
Kemal'in diyecek
tasavvur
an
va tanperve
isteniyorsa,
vur..
n.cırnn ,
Narnık Bunu
koyduğu
edebiyat
ta-
Namık
onun basit
hassasiyet
ol duğunu
olduğu
terikule
göğsüne
mkrlap
düşünmeh,
i~~in işe yaramaz cak
ilmi
bir
bir
ve
hassas kadirşinaslık
Ben
bir
niimayişleri
delikanlılara
olduğunu onu
biiyük
bir
demiyorum.
edebiyatçı,
Bugün buluyorum.
bıı
idealini
gelmiyor.....
mevcut
ve eko-
geçmiş
bir
uğraşan
anılmasın
Namıle
muna.kaşa
istenilen
Fakat
takarak
ile doldurmaya
hatırası
asır
yoktur,
koka.rtt
Kemal
Bug-ün
yersiz
yazrcıya
yapıyor-sa
Namık
ynrnrnnz.c.ı.
bütün
yarım
bas.t
de çok
cahill bulunduğu-
ve
anladığr-
yolctur , Osmanlı
bütün
işe
gençl iği
atan
diye
bir
benzer.
olmadrğını
verilmek
haksız
tahammülü
atındayım.»
bizim
değil,
bir
üzerinden
başına
saçma
üzerinde
kapkara
ona
sıfatını
bugürıün
ölümü
ne
sıfırdır.
kanaatı
başka
ternizde
kahramanı ki,
Tür-klüğü
sosyal aleminin
isbattan
Urıtversf
nutuklarla
g or-e miyen,
yadır gumn k mağlfıp
insanın politik
kahramanı
hürriyetinin
şeyanlamıyan,
Ile CÖl'en vı. vatanı
Namık
ateşli
vn t anuun
onun
k a.ln n Türk
ve fatihlerini
aristok-
va ta n
büvük
h iir r lye t le miinasebeti
vüd is irıde
kültürue
t ivle
çok
İrup a rn t o r l u ğundun lıktan
kaledc-
unu trnumrıl ıdı r
yapmış
rağmen
tediğimiz
uzak
Üniversitesinde
Kemal
Kemal
Avru.
dinci,
... Istanbul
gösterenler
rağmen
içtimaiyatta
ve umurnl ye tle
Na nuk şckliıııle
hırpa,
şöyle
terna yüller-derı
padısnhçı,
şa.rkıcı
KemaJ'i
iddiasına
demokrat
mı~, siyasette btyu t ta
Namık
Sabit;
lıyor:
sosyal
insanın
benim
Namık
Ve m uh n.yye I bir
t erni
. «Yaptığı
taşır
veriyor:
ebesidlr.
bile
karakter
ww w.o tu
-
arıke tçinin
irık ılapçı
Lenin,
sosyal
etmek
Üniver; mesele-
daha
Hitler'e
Kemal'in
lığı
Nüzhet,
bir
ne olan
de
Sadettin dele
adam
Kemal'de
Eğer
lai-
gülünç,
bugün Kemal
söylüyor:
O ne" Marks, bir
Narnık
daha
şunları
kahraman
türlü
bugün
cumhurtye Namık
demek
bir
lüzumurıdan
biz
bugün
Türküz.
... kuru
nomi
karşılık:
Kemal'e
O müslürnarıdı,
idi,
niçin
fa-
taru trla ,
edernlyo ı-um.a diye söze başlıyan Suat Derviş, Namık Kemal'i ba-
tasavvur
\'8
nu
Kemal'i
Narmk
O kıraıcı
kuvvet.li
..»
ve rm es irıirı sebebini
ünunetçi
nec.ı,
ve en
ehemmiyet
anlamıyorum.
diyemeyiz.
Id
«Gençliğin
fazla
mek
da
vıkanmamıştu-.
da hatlesten
Narnık
sayıyor»
kalıranun
kiz.
şartı
o anormaldir
« Bugünkü -
sofu hile
lee re
içer di.
gün
and ırmumu ,
adını
büsbütün
Demek
bile
her
bir bil'
taharrttir.
n.kid esi n de
da
adam
gibi
«Ben
bir
si çıkarmalarından
Işre t sofrnsırıdu Peygamber dışarı çrknr trr ve salüvat gePeygamber
çal ışu-d ı, Ona
Çiinkü
itibariyle
bir
bir
g"ibi tet-
g"österilir,
kahraman
cevapta
ortaya
hadise
dindar
F'alcn t r ak ı ve şarabı
Ve işret
bir
Şekil
verdiği
~~"elilerimizin
vasf'ı
zaman
FiJlıakika
atlı arulmoa
ya
itibariylerlir.
bir
bu mer ,
Fakat
bir
rgi .co
«Bir
ve vasıfları
e örnek
Kemal
inkrlüpçr
«müstehase»
bir
Meziyet.lerf ğ
Namık ve
maz.»
şudur: -
ıslaha tçı
cumhuriyetçi
Univeı-sf tesinde
Türk
ümmet
eden
halkçı,
ken
da
gibi" telakk!
'I'ürkçü,
m
kanaatleri şudur:
muayven
s:ırtı-ver.
istiyorlar. bil'
ta-
11
0RKUN rihi
inkişnf
mal;
merhalesinin
denlldiğt
smıfi
bir
gibi
halkçı
verimi
mıdır'?
Ve
rnıyd ı?» tarzındaki
var mık
Kemal'e
hücurna
Namık
esasen
Moskof
Ke ,
bu
imkan
buna
ağzı
geçen
diğolnden
Na ,
sözlerle
adam,
sözlerine
matbuatın
«Nrırnılc
ziz
ye
kadar
yücağı
kurtz
Osmanlı
Ie ke tte
bu
sol
karşı
bir
güruh,
perde
mümtazesız,
geniş
yapıyorlar
ve
en
Bu
ile de
lı iır ri ye te
en
kavuşn
,
nn ,
hürriyet
içln bağ ırişryoı-lnr
Ercüment
Iır ,
Iç.nde
..... »
arasında
Va la Nu-
Ekrem
Talu'nun
bazı
haldedir.
bir
Hikmet ile birlikte Moskovadaki ihtilal üniversi tesine giden, fakatsonradan kendisini. fikirlerden
rettin, na
cevap
tarIığı
verirken,
havasının
gibidir,
Bir
yerde
«Zn.ten
olup
suretiyle
Namık ler
yerde
büyük
Kemal
hükümler
sebebi
bir
Nu-
ile ver ilmi
ölçülerj
hem
onu
nala,
hem
bir kahraman
sualine
de
gibi
«o, eski
hükümleı-ırı
vurrnak
ş
ve Icıyme.t
anketin
insanı
ment
Ercüment
Türk tarih
Türk çok
munhusn-
(Cihangirane lcoca
leti
Osman
bir
Osmanlı
dar
idi.
bil' devlet bil'
°
uyanmak
ve başnu burju ,
olduğu
ç
vadisinde sınıf
sonIlanı
Türkiye
müh ta
hiiniyeti
malum
Hayriyenin
serbest!
tercüman
tesise esası
olmuş
çalışmıştır
üzerine
Şu cümleler de Namık Kemal'in incelenmesinin mahsuludur :
«... Şinasi'nin
l'ehberliğ'i
Ercü, milli-
atılan
Nrırnrk
Kemal!.'·
cerelc
];:onseptler
şu
sözlerdir:
i-Uç
vn ld t
bil'
sebebi
Numık
çileardık
edebiyat
değişlk ,
saçtıktan
gösteren
snhadn
kuv, sınıf-
... »
olduğunu
marıisiy..
sınıf
arasın-
H' ç,ok muhdut
o lmasmdudrr.
iktisadi
«din;
olmamasının
ışıkları
kabil
olan
şelolindek]
Tanzimat-ı
tema.yiiliinii
eden
Namık
cevabı
KemalOsmanlı
bilgisinin
ile
Anketçinin
Ekrem'in
olmamıstır.
. çeveYe
verenler sevk
.meselelcr.ndeki
ve laiklik «Nu.m ık
cevap hayrete
Talu'dur.
Ekrem
sualine
büyük
bağlı
devir de Ilcttsaderı
ve ideolojikman
le
suallerine
en
yazisinin
ce-
vermektedir:
Bu
açılan
gayı-ı İstihsal
ki inkıiipçı
ilim
sözleriyle tetkikinin belirtmektedir .
dere-
bu,'
ile
Iiemal
ve hi.irri~·ete ,
saymasının
tesiridir
«Na mık
etrafa
olmaz'; beşerin
gel ir.
..... »
getirir
ile
içttnahı buna
fcr-
dehasının
temelin
!ıusııle ve
Kehemen
sübjektif
adamın
rehberliği
mücadeledir
meydana
nı
bir
bıraktığı
a.r.ı smdnjct
likleri
Im-
fevkalede
dikildiğini
- maddi
olarak
not-
gö,üş ...» cümlesiyle Inkrlüplur
değismest
kaldırmak
tatmin
mıha
üzerinde
Ke-
kısa
çevrilrntş
kuvvetlerin
neticesi
Namık
sözleri
fikirle
altında
iktisadi
sol teranelerle
olduğunu
bugünkü şnr-tta ıla, elbette
bizi
diyerek
ne?
söylernek
şeyler
tesir
lar
de-
düşen
konmuş
ulvi
vetlerinin
bir baş-
te tkllce
tesiri.
bazı
dlrnağı
kcr.,
hakkında
derken,
«tarihteki
ida.renin
cernlyet.tekt
aley,
bir
hangi
önce
K;;Bu 16
size marksistlerin
aşağı
yanlrş
karşısına
veya
Sadi, lelıteki
«ışte
baş
üzere,
incelenmesidir.
Kerim
sıralanıp
sa.th i ve çok
kar-
'I'elakgelince:
broşürline
anlaşılacağı
ile
söylenrn.ş
belirtmekte,
Vala Nurettin, hükümlerin onu seven-
tezada
«o devı-ın
ölçülmemİş
vabını
sözii
:Kemal
Kemal'In
hakkındaki
«gençliğin
yet
adeta
da .... 1» sözlerini
sonra
edemez!»
da
Kemal
de yoktur»
ortaya
söyledikten
. celeri
Namık
da
edemiyeceği
di
cephesinin
IHaterialiste
Kerna.l»
gözü
broşürde,
halinde
«burı ;
Isternek bile hir hükumlerls maaL
T'ürkcülük
adından
hakkında
mal'in
soruları-
çıkmaktan «Narmk
Namık
olmadığı
tarafından
ta
Vala
anketçinin
devrin dışına
bir etüdtım
rnua.yyen ğ'er
ği söylenen
düşmanı
ww w.o tu
kar ka
temizledi
Türkçülük
mal
Ke-
söylediği
garip
«Tarihin
komünist
sayfalık
ciddi S:l-
Namık
gibidir.
1\'amık
broşür
mal'in
ken
o pis
bu
gibi
karşı
benzemek
Sadi'nin Göre
me111-
Istemesin-
gençliğin
şeklindeki almış
de
Nazım
yer
ktsirıe
bul
söz-
Vaktiyle
evveüne
huçulc
okuyumı-
yapmak
ha rekcdne
çarpışmada
şısında
lar
edenler
bulandırıcı
bu
ve
anla ;
yarı
Kemal'in
edemiyorum»
cevaplar
yıl
Kerim
şai ,
ancak
cemiyet
lasırnfı
iştirak
mide
bir
bir
inlrılüp
tusavvur
nevi Irtlcadu-» esef
Na-
bir
güttüg'U
eserlerini
Nam ık
ayrı-
Abdiila.,
mücadelesinde
edindiği
inkrlüp
bullınan
berızerne
dan en
bu Üçiin-
beşe rIye tln
garbın
müsbot
imkan
mal'e
velte ..
hürr'iye tln
hürriyetlerini,
ettirmek
ankete
rettin leri
ve
Iıaklkı
mına tahtlit
edilmiş
sınıfsız
söyllyenlerin
oluyor.
mukayeseye
müm tazenirı,
tahdir
lm-i
elinde,
ben
ile bedilıi
ile
bir gaye
ZnI' zor
«'"
yılannyacak
hürriyeti
silühı
Marksi
ır.
ileri
şa.yandır
kahraman-ı
bu fırka-i
Napolyonkiiı'i
cağını
Ve dikkate
saldu-ış
Karl
rini
pacllşrı n tan
en sağ' unsuı-lnr mm
Kerna.lle bir
cü
bir
.....
Napolyon
sosyetenin
cenaha
bnyıalcta.rıd
adil
geçememiştir
Üçüncü
mık nen
burjuvaz.lntn
Fransızca
miktarı
Abdiilhnmid miisbet
hükümler Talu,
m
ki
Kemu.l ,
bu
Ekrem
teşehhüt
rgi .co
istiyen
bu bayraktar
geçme miş,
Namık
yar ı müstcnüeke.eşen murıimparn tor luğunun i,.inc1e kendine
da
ne gibi
srlamamıstu-»,
hususiyetleriyle
bugün
Is tiyen
Iü,
arıcak
Erciımerrt
Kemal'in
sonra
göstern1İ>;;tir.»
denilebilecek
gibi
ca
zumu
;\-,01 açmak
olmasını
bile
bulunduğunu sözler
vetmiyorrnuş
bütün
Fithakıka
gafil
Çocukça
maalesef
şunları ilave ediyor: «Narnık Kemal, hiir
olan
h ürr-iye tperve r ve ıü.-
lüsımfi
bir
dt' çer_ )
tn.rf he srğrnıvn n koca. bil' rni l ,
o ğutlu ı-ırun fena idaresiyle İmpn.ra.torluğ'u meıtebestne
uracık tndir,
ferdi
ni
sınıf
bil'
sadi
şuuru
kurşı
Kerim mal'i
ifade
ve siyasi
Sadi,
bu
minicik sınıf
ye_
ve tedri_ Kemal
ve netice
ikti ,
itilıal'iylf'
uyanarı
ve idare_i
bil' miicadeleye
komünizmin
başlıyan
ihtirasları
l1111tlaldyete
istNliğ·ı.
Tiil'ki;ı:ede
Namık
büyüyen
gibl mü-
e tmek
prenSibiyle
bur.iuvaztdtr.
amansız
gazetpciliğ'e
ve millet
tanzzuva
halinde
kud re.tl gittikçe
yı.tzi nu.mma
altında
yatan
altında.
miillclyet
cen ldimeleşen sınıIi
Kemal:
bir nşiret.ten
realite
Kem,ıl'iıı
buı-Iu ,
müstebideyEl
girişti...» eserinde
teranesine
Namık bazlı
Ke , olarak
ORKUN
her türlü
esbab-ı
cefasın
toplansın gelsin Dönersem kahbey im millet yolunda bir azimetten Gibi en yüksek vatanperver ane kükremeleri bile burjuva sınıfı için söylenmiş sözler diye gjs_ terrnekte fakat bu suretle de Namık Kemal'e saldırış ının hangi esasa dayandığını ortaya koymuş olmaktadır. Sadettin Nüzhetin kitabı, Kemal hakkında yazılmış eserlerin en ilmi kılıklılanndan birisi olmakla beraber, Tanzimatın bu büyük simasını küçi.iltmek ön fikriyle kaleme alınmış 01d4ğunu her satırından belli etmektedir. Kitabı vak , tiyle bu bakımdan tenkit edenlerin söyledikleri gibi, Sadettin Nüzhet'in Namık Kemal'i sevmi, yen ve çekemiyen bazı devletulular-ı memunu etmek için hazırladığı bu eser, türkoloji sahasındaki ciddi çalışmaları ve eserleriyle tanınmiş olan müellifin kendi eliyle kendi ilmi ve insani hüviyetine indirilmiş bir darbedir. Sadettin Nüzhet bu kitabında Namık Kema l'i . küçültrnek için ona her bakımdan bir ku lp takmaya çalışmıştır. Narnık Kemal'i, bir varlık olduğu o zamana kadar hiç kimse tarafından iddia edilmiyen sahaları da ele .almak suretiyle incelenmiş, o sahalarda bir değer olmadığını isbat (!.l etmeye çalışmıştır.
de
Felek
lam olmuştur. Türkçtılük cephesinde yer alanlar daha çok milliyetçi gençlerdir. Milli iyrnanla ku, rul an Türkçülük cephesinin karşı taarruzu başta üniversite gençliğinin Istanbulda yaptığı büyü}; toplantı olmak üzere Narnık Kemal'j anma törenleri, Istanbul ve İzmir gazetelerinde (mesela İzmirin Anadolu gazetesinin 1936 şubatında çıkan sayılarında) ve dergilerde çıkan ve kızılların isnad ve iftiralarındaki manasızhk ve mantıksızlıklan belirten cevabı yazılır, broşürler vesaireden mürekkep bir bütündür. Atsız'ın «Komünist Don Ii:\:isot Pr ole'ter-Bur, juva Nazım Rilanetof Yoldaşa» adlı bresürü Türkçülük cephesinin kizıllara ilk sillesidir. Atsız,. bu broşüründe, moskofçu cephenin devi olarak gösterilmek istenen Nazım Hikmet'e ve onun şahsında moskof'çuluğa ilk satu-ı atmış oldu. Şu satırlar o broşürderidir : « ... Son zamanlarda Is tn nbulda bir Don Kişo t türedi. O da modası geçmiş paslı bir rmz.rnk , la ve kaf'a.smda yalnız burjuva-proleter manisi olduğu halde rasgele saldu-ıvor : haykırıyor, hu-staruyor, tutumhacı ağzıyla şiirler (!?) yazıyor. Gayesi basit, fakat .pek yaman: Türkiyede hak rejimi, yani komünlzrnt kurarak bu çorak memleketi cennet haline gettrrnek ...»
m
incelemek sevdasina o derece ileri gitmektedir ki; hiç sıkılmadan: Civanmerdan.ı milletle hazer gavgadan ey bidad Erir şernşir.! zulmün ateş-i hürı.ı harniyyetten
rgi .co
12
.......................................................................
ww w.o tu
ken
« ••• Kara vicdanını mujtk cehenneminde Iozar, tan ve Yahudi Ma.ı-ks'rn hayat felsefesinin altına bir köle gibi yatan, karanlık günlerimizile ıstanbuldan ye Anadoludan kaçarak Moskovada ense yapan yurt kaçkını Nazım Hikmetof Yolduş'a hiç bir sözüm yok tu. Çurıkü türlü türlü maniler ve türlü tiirlii manyaklar olduğunu biliyordum. Fakat Hilmıetof Yoldaş nebbaşhğ a baş1ıyar-ak büyük Nrım ık E.emal'in kemilderine d iş uza.tmca mesele değ·işti...»
I';:emal Tahirin anketine verd iği cevapta, sanki, kırk sekiz yı! her gün kendisiyle birlikte bulunrnus gibi «Kemal ömründe bir ı.ere bile yıvılcanma mışt ır» şeklinde pek kemik ve o nisbette de çirkin ve bayağı bir söz sarf eden Sadettin Nüzhet'in kendisine ters taraftan şöhre t tem:n eden bu eserinde vatan şairini küçültrnek için ele aldığı hususlardan baziları öz olarak şunlardır:
«Na mık Kemal bug-ünkü ilmi tehıkldlere göre iiliın değildir. Dil alimi de değildir. Na mık Kemal müvcrrih de değildir. Yapmak istediği inkiIa.piurırı esasla r ını geçm.i5te a ra m ış trr. Tnm bir islamcıdır. Osmanlı mcfahirine Ye pa dl ah la r ınu çok bağlıdır. Bu yurdurı ilk va tunpervert değildi r.Ka t iycn bir dahi sayılamaz. Namık Kerun l nihayet bir ideal sayıkl ıyan adamdır. Mil üye tpe r , yer de ğlldlr. Fikirlerini tatbik edcmerruş tl r. Ralcıva d uşlcimdu, Türk değil, Arnavuttur ..... » İşte, Tüı-k vatanseverliğinin bÜYÜk temel direği Iarmk Kerna l's karşı açılan haçlı seferinde, o saf ta yer alanların taarruzlarından bazı örnekler. .. sa ldrrrşlara Bu haksız, duşrnanca ve haince karşı Türkçulilk cephesinin kurdue-u saf çok sağ-
« ... Bu küfüı-Ier, bu palavrrünr, bu düzgünlü ya.veler, bu Ba.bıa.Ii sol,aldarındald Don Kişotc;-a kışnemelor hep Türk işc;-isi için değ"il mi? Türk işçisi bu deli saçmalan, bu gerdan krr, malar, nüı-a atmalada mı kurtulacak; botluğu, tolCıuğa, sa.ğl ığ a kn.vuşa.ca k ? Hayir Nüzrm Hi k , metot Yoldaş : Aç insanlar maskaralık istemiyorlar .... İş ve rcfah istiyor. Aç adamlar açık sözlü; açık özlü, açık alınlı kuhrnmnrıla.r istiyor. Açık gözlii t.asln kl ar değ·i!...
ş
!
Nazım Rikmetof Yoldaş! Sarı suratlı atyonkeş Çinlilerle kara suratlı ya.myn m Habeşlerin davasını gi.idiiyorsanhaydi oraya .. Yolun açıl, olsun. Babıali caddesinde Habeş davası müdatna edilemez. Senin beğ·cnmcdiğin hın-juvalnrdan yi.iz_ Ierce Icişi Hebeş davasını Icanlur ıyla Icorumuk içın kızgın kum çiillerinc kostııhr. Sende o yürelc nerde? Şimdiyc lcadar susuşumuzu salem g.i.i~:si.izliiğümiize veya çeldndiğ·imize verme. Deli . Petro gibi bayrak ltc;-ıp gelseniz bile bizi kar~ıruzdu Bu.ltncrlartlnn mürelclcep bir ordu halind"
..._
-:-~_---...
13
ORKUN
Du
bu sefer de
broşür
her
birimiz
elimizden
Nazım
ıçın
Hikmet'e
Kemal
mecmuasına verenlere)
ğin
çıkardığı
bu
fikir
ile, Kemal
Tahir'in
bir
ankete
Ankete
anketine
cevap
da koparılan (bu,
put
zemlik
istiyenlerin
sevgisi
sebebi olmak
ve
çıknrdrklnr-ı
olarak mık
destani
bir
şahsiyet
elbette
cevaplarını
veriyor
ve diğer
suallere
cevapların
«. .. Ülkü
uğr unda
ve
taraftan
ilim
ölen
arasında
Bunun içindir ki Namık ölen büyüklerimizin en bitiriyor. Ankete
şunları
cevap
Namıle
Irıkfı.rrı
IKemal'in
Kernal'dir !;{emal'in
bir
ile izah
biiyük
şahstvcti
de
küçük
edilemez.
Bence
Rıza
bütün
ileri
Nur
yet,
bir
hep
leti
şiddet, ona
ve
IKemal,
son
edilen
Hbido asır-
sumlmiye
ver ir
İnsanlanı
bedii
i
şuhsi ye tlnl : Nn mus, Iwliig'at,
kuvve tü mi kendi
~'.i7.en Ziya
Gök
Neden kadar
bir
diye
(ı.'vlrlerinirı
kendi
dil alimi
«Namık vücuda
daha
mutlaka bir
şey
icap
yazmak Her
halde
kerıdtnl
ların
Deriz
muztde
rntrlcel lef olarak yapmamış! Boy; sanki?
Lüzumu
aramak
böyle Kema!'!
... »
düşürmüştür
.
yapmak
muz ide
aramış
ta
n r-nmu.yrp
aranmaz.
den
yapılrvor.
hitap
ediyor:
Riryas
arumal
ı'? İstildıalue
İstili:bal
için bil' yol g'öJ'_
bn.kmahdrr Türk
chnaY-ı
güya
mııgu-
mp~'.lıu~dUI'. l\Ie~-
Kerna l orada .. Siz
... Burrla.r
ın ı okumarmş,
«Bütün
In kilap.,
ki istikbııl
mut.lu kn muztyc
lif ya IiemııI'in
istediği
aynasıd ır. Esasları
nerede
unutmuş
mn lüm Isttyen
istikba.lin
bir
alem
Kerna.l'In
bale tutmuş
ta arka.nıza
çe\·irm.ݧ
nigf\.h
eyleylıi~sirı.iz.»
Düşüuünüz
nmum]
hel' için
mükellef
göre
ki mazi
ı\Ii'ıelljf
dlkrniş.
Bunları yazmak
I~{emai anasından
buzağı
göre
suç
bir
yazmış
"
C:'saslarını
Ia.ta,
öyle
tarihi
bunlarla
küçük
divanları değil
söylüyor.
dernek
altında
eski için
Bunu
Sanki
ne
öküzün
iddia muta ,
idL.})
edebiyat
etsin,
ve ne de di.
eIektfr ik
Kemal
diyor,
SÖy-
ka yde t ,
olduğunu
g-etirmek
okumuş:
«...Yirıe müellife
iç'n
Na m ık
ne Kemal
bir kusurunu
İşte
d eğil,
aniatmak
o devre
düşünmüş,
Bey Kemal de küçülte
:'
olmadığ-ını
bunu
onun
müeIlif
zevlcle
ne?
hultlc
ıtc ..
oldukla-
faslındandır
bu alimi
böyle bir vazife ile gönderilmiş te vazifesini
rnek
mil-
hüküm
Iisarı
niye
g'ıdalanmışlal'-
kn hrunuml
gibi,
diye ya-
manasız
birer
okuması
mi'?
Inz lle.t. samimi-
bir
olduğu birer elden ge-
ve birer
doğarken dürıyayn
Dr.
olan
olınıı5aTürk
idi '? ...
Os ma nl ıcrlrğ)
hrı ,
... 'l'iirlö-
ettiği
kusur
eserin
tarihi
ki sanki
Kemal",
fazla
bu eserin
tesbit
satırlar
değilcli
« ... Yine
le
t
cevapta
Remal
ve lnkl lüpçı
Kemal'den
k:ifidir
ve
N:ımık
f) 1'0 g-ı-,ırn ın
kadar
gönül
verdiği
şa.rt ıylu Namıle
heyecan, bıı
lımmet!,'.iliğ'l değil(lir.
psikolojisi
ankete
Tiirkçü
Num ık
şu sözleri
Şahstvctt
Narn ık
kf-
Nüzhet'irı
bürünmüş
Kemal'e
sudan
esas-
büyük
sayfadan
Kemal'in
Tuluıf!
okuyanın
bağ,rsak
dt; baba lnrmrla.ndrr
dı!' ... Na.m ıle Kema l'In
k ısaca
gibt,
mide
olunabilir.
vürüvü«
en
lüyor.
şeylerdir.
olmak
in bliYi.ikliiğ-i.i mkü.r
ve
\':1-
Namık
o
Sadettin
yanlışlarını
nasıl
eserini
eser'in
Beğ yapmıştır.
elli
hükümleri
ol-
yer ala rı
göstermiştir,
......................
g ünlciı milliyC:'tçiliğ-in
Alp
olan
getiren
insanlar
t.esn düf
soruluk
şunları söylüyor: « .. Va.ta n hain!
verım
hepsinin
Bu
Nur
o manasız
çirkin
edebiyat
biridir.,,»
Atsız da yedi
ç'rip
rını
hnssrsı
ve
Rıza
Namık
kızıl
safında
adlı
elbisesine
istenen
da
rrıiş ? Şimdiye
edebilir
koparılan Türkçüler
kitabında,
ğer hiç bir kimse etmemıştt. Nüzhet
zamanila
temeli
Narmk
az
manmak
kn.pa.h ve
üzerinde
o düşmanca
terıkidine
da
« ... Narmk
(Türk)
bir
i!1ldr
sadece
burjuva
benzerlerine
abidelerinden
üstü
haltne
... Bütün
lYrista.Hzrni,
bile
Türklliğlin
ynrıru-da.ğ
yandan
Aşağıdaki
yok tu r
Cezrni
ycl terıi lrl iğf
biiyiil,!üğ'ü
edilmektedir.,.
ta.nseverliği
la ı-da
farkı
Dr.
kıymetlerin
yollardan
'zaten
verdiği yolurula
ww w.o tu
açık
.. »
l{C:'maJ, şu son l\3Ir;a!'da büyüğiidür..» sözleı-iyio
verenlerden
söylüyor: «".En büyük
de
yurt
büyüklük
Nn ,
olan
ve onun
ken
öldiirenle
Beğ,
Nur
adı
Kemals
Dr.
bir
adamdır.
için
çarpışvnada irıdirmişler,
onların
«Namık
ilim
bir
Os-
gereke-
yol oln hileceğ irıf
etmemişlerdi.
merhum
kadar
900 yıll ık
çing eneleşmek
Ergün'ün
ayırrnış,
te kazanmış
ki büyük
Nüzhet
terıkidi.
öteki
son
tarihimizin
çıkar
büyük
bahis mevzuu
Rıza
başka
bir
kızıllara
yer
patırtıdan
surette
maalesef
mevki
değildin;
Kemal
halde
de
şey
darbeleri
eserine
kazan,
de
inl"i.r etmek
yapılan
bevva l.I zem ,
«Namık Kemal'in büyüklüğü inkar olabilir mi r » sualine de «bugün, bırilli va.rIığında.n başka ulusal bir destan kuhrumanı bir
bütün
sualins
nedir?",
nevi
Kemal'in
tabmda
etrafın-
bir tesirli
üzerine
madığı
lı
Nihad
takdir
Mimar
aşağılamağa
ı-urrı.«
gürültü
pek
Kemal'i
büyüklertnt
daha
Sadettin
açıl-
öğretmen
'bir
meşhur
olarak bulunuyor,
Kemal
yahut
Ke-
yaz ılarr
karşıiık
gürültülerine
devirerek
Namıle
Bu
ki, sistemli
Namık
İkinci
Namık
bütün
Ümmetçi, olan
ümme tçl ye 600 yı llrk
olan
umrnuyo
Iüz ımdrr
mutlalcivetçl
g ülürıçt.ür.
ile bunları
"ndir-,
vardır.
verenlerden
yaparak
mak
birinci
cevaplar
(Banarlı ) , «Nam.k
Sami
broşür'ün kornünistlere
neşrolunmuş
verilmiş
cektir
Gerıçli.,
kimselerin
evvelce
cevap-
olmuştur,
yumrukları
ise bazı "tanınmış
haklerndaki
mış
kısımlık
çalışmak manlı
biçmck
üstelik
kutlar-ken
tn.rfhtmizfn
anket
isimli
değ'er
ve
Stnan'ı
BirliğiTahir'in
düşmanca
darbe
imzalar-n
kuvvetli
bölümde!
bir iki
genç
ki;
bu ankete
öyle
bölümünde
dikleri
Diyorlar
(ve tabii
lar
mal
İçin
içinde
Osmanlıcı
.. »
yoldaşlarina
ve
nasıl bir sille olduysa, Milli Türk Talebe nin «Nn mık }\,P.i11~l!» bresürü de Kemal «Narmk
evsaf'ı
birer
kurtulamazsınız,
m
Hem gelse
rgi .co
bulursunuz,
Katcrhın
yed-i
millet.irır-
~öJ'lt'
nazarını
istlk ,
gaib
gibi
..... Müe},
va tna mrniı ,
boynurıuzu
maztys
ki naza.r
hasr » IUnzlye
14
ORKUN
l ıd ır ... »
«... Kemal hep islürn ye Osmanlıların rnefn.hi , rinden bahse trniş. Peki! Bt'n sorarım. Türldere hitap eder ke n hahsetstrı ? Ka.t ol ikl iğln feza illnden rni ? -Iudayizrnden mi'; Liiter'in muvnffa ki , yetinden, Salamon'un sal tanat ındarı mı'? Rusya mn şevkettnden mi'? Şu vuşadığ ırnız zarnnrun moda fikri ne fii.hİş galattır... Din aley, Iline yürümek mo da ya, mue llif onu yapt.ır-ıyor ... » «... Osrnunhlar ın mefalıirinden bahsı da m iiel , lif Kemal'e kusur sayrms. I~emal'i!l acaba Osmalıları öğmeyip te Deli Petro'yu mn öğmesi la-
kim'? Bu ne manasızhk,
....... ~
ne
.
«...Müellifin Kemal'e «o nihayet bir ideal sayıklryan adamdır» demesi biiyük günahtır. Bunu okuyunca içlme ağlamak gelıli. Bıı adam bu ka., dar Irıdlr llernez. Türk milleti ve vatanı için om , rünü harcamrş, belalara girmi5 bir adama bıı söylenemez. Bir az insaf ve vicdan Ister,» İşte Namık Kemal düşmanlarına verilen cevapların belli başlılarından belli başlı parçalar ... Büyük vatan şairinin bu doğum yıl dönümünde bir vakitlerin bu mühirn kalem düellosunun yeniden gözler önüne koymakla bugünün milliyetçi Türk çocuklarına unutmamaları icap eden baZi hususları göstermek ve hatırlatmak istedim. Türkçüler, Namık Kemal'in düşmanlarını hiç bir vakit unut.mamalıdırlar. ÇiFTÇİOOLU NEJDET SANÇA!-ı
m
kızma
zımdır? Osmanlılar tağlit? .v.»
rgi .co
matuf olmak lazım gelsevdi yed-i sani-i Hakim itlet-i basu-ayı arkada yara tırdı ... » Bu sözleı' Nüzhet Beyi ne "kadar parlak bir surette yalancı çıkarıyor. Kemal'e kızmak lazım gelse rnaz.i aleyhine bu kadar şiddet göstermiş olmasına
ÇARDAK Ooğ r af'vn.
durumu
:
ERSAN
beri meskün olup medeniyete yardım etmiş İyon şehirleri arasındadır. O zamanın meshur «LAMPSÜS» şehrinin bir mahallesi olan bu günki) kasaba İspar-tanlar ile Yunanlılar arasındaki n1Uharebelerde boğazın müdafaası bakımından bü, yük önem kazanmış ve İsparta donanması burasını Üssü bahri ittihaz etmiştir. İran ordularınııı Yunanıstana geçişinde basamak vazifesini görmüş ve hususi bir medeniyet! olan bu kasaba fikir hayatında Yunanlılara önderlik edecek bir seviyeye ulaşmıştır. Mila'ttan önce 300 senelerinde Roma imparatorluğunun hakimiyeti altında kalan kasaba Osrnarılrlar ın Rumeliye geçişlerinde köprü vazifesini görmüştür. Dola . yısiyle 1357 Tarihinde Gazi Süleyman Paşanın buradan Rurneliye geçişi bir sa lla olmuş ve geçiş kararını vermiş olduğu yer sal başı ismi ile amlmaktadır. Büyük başbuğun altında otruduğu ulu ağaç ta halen mevcuttur. Çardak ismi Osmanlı padişahlarından I. Muradırı Otağı hüma .. yumınun burada kurulması sırasında Ordunun altından geçtiği dört tak'ın ismine izafeten «Çı.. harvtak» dan gelmiştir. Fatih Sultan Mehmed buranın coğrafi mevkiini takdir ederek Is tanbu, lun kuşa tıl.ması sırasında Gazi Yakubu Boğaz muhafızı olarak buraya göndermiş o da kasaba civarında olan Çarn Köy, KaHadız, Has köyle., rini bugünkü kasahada iskarı etmek üzere yerleştirmiştir. Osmanlı tarihinde kasaba kadılık merlezidir. Tanzimattan sonra nahiye olmuş ve 1928 senesinde İlçeye yakın olması dolayısile de nahiye kaldırılıp belEdiye teşkilatı kurulmuştur. Nufıısıı : Kasabanın 950 nufus sayımına göre nufusu
de
ULVi
ww w.o tu
ken
Şehrrı ccğ rafi durumu 40. ci arz ce 28. ci tul dairelerınin yakınındadır Kasaba Çanakkale boğazımn Marmara denizine açıldığı noktada G2libolu ilçesinin tam ka rş.s-nda Anadolu yakasındaolup Lapseki İlçesine bağlıdır. Coğrafi bakımdan büyük bir kiymeti haiz oluşu deniz kıyısında olup ve güney:nde sahile muvazi küçü.c bavu-ların bulunuşudur. kasabad s daimi akan blr dere .mevcut değildir. En mühim özelliği Şimalinde 3 Kilometre ka re vüzölcürnunde bulunan ve denize açılan ağzı 100 rnj t re kadar olan tabir bir göle malik olmuşdur. Kasaba ta 934 tar.hin, de gayri fenni elektirik tesisatı kurulmuştur ve halende çalışmaktadır. İller barıkas-nca yapılacak olan fenni tesisa tın projeleri yapılmıştır. İklimi
:
İklimi mutedildlr Denizden vükseklig! 6 mc; .. re kadardır. Senelik ortalaması 14.7 C. derecedir Kasabanın durumu. : Kasaba üç mahalleden ibaret olup 530 hanedir. Bir ova üzerine kurulmuş olup üç katlı evleri çoktur. Müstakbel İma r piları.m n yapılmasile piları tatbik edilmeğe başlanrniştr Suları güzeldir, İller bankasınca vaptuılmakt a o.an su projesi bitmek üzeredir Kanalizasyon teşkilatı gayri fennidir. Tarih! Kasaba (1)
Necdet ne
Dur um : ve civaı-ı Milartan
Bu yazıyı Önenden
teryekki.ir
700 yıl evveliriden
hazırlarken Belediye mıılıasibi çok yardım gördüm; kendisI-
ederim.
15
ORKUN 2350 kişiden ibarettir. Nufus artış nisbeti nor~· maldır. Trı.rihi eserler: Gaziyakup Bey tarafından yaptırılmış kervarı.. saray kendi isminitaşıyan bir cami ve hali hazır kullanılmıyacak durumda bir hamam mevcuttur, 1. ci Muradın otağının kurulduğu yerde yaptırılan ve halen muhafaza edilen Alem sultan. Çanakkale muharebelerinde yaralanıp Çardak ta tedavi görmekte iken ölenlerin nat.rası; na hürmeten yaptılmış bir abide on bir çeşrne bir hamam Hacı Mahmut ağa tarafından yap Imış bir cami mevcuttur. Halk tamamen Türktür ve Türk isimleri alırlar ekalliye t yok-
Öıüm:
tılır:
m
Biri ölünce ölü evine 3 gün yemek taşırup üçüncü günü lokma p'sirilerek kornşulara dağıDoğum: Doğum olunca bir hafta süt gelir, ve ondan sonra müzeyyen bir yatak yapılıp dürü tabirile gelen bütün hediyeler görülebilecek bir yere asılır. Gelen hediyeler umumiyetle para ve çamaşırdan ibarettir. onbeşinci günü mevlüt 'okutularak yatak bozulur
de
Çardağın ünlüleri: Gaziyakup Bey, yukarıda anlatıldığı g bi Fatih Sultan Mehmet zamanında gelmiş olup bura; da ölmüştür. Halen yaptırmış olduğu cam'nin avlusunda güzel bir türbe de metfundur. Halkın hus.usiyetleri : Halk yaz kış kasabada oturur, bağcılik. çifççi ik, balıkçılık ve motorculukla geçnir, Fertler çalışkan ve müteşebbistir. Kadınların gençleri manto ve başörtüsü kullanıp ihtiyarları da Ierace 'e yaşrnakla gezerler. Düğün: Söz kesme; İstenilecek kızın evine gizliden bir kadın gönderilip ağız aranır. yumusakhkigö., rülürse oğlan evini temsilen Cuma veya Pazartesi akşamı kadınlar tarafından Is terıil.meğs gidilir. Verildiği takdirde :mavi veya yeşil bir gr ep (Ipektendlr yarım :metre karevardır ve etrafı Işlemelidir) bırakıhr. Bundan sonra kız evinden Oğlan evine bir mendil, bir tabak kur'abiye ve bir nişan yüzüğü, buna mukabil oğlan evidc yarıık yapar. Yariık şudur: Kızın akrabalarından birer kat çamaşır bir sini baklava ve kıza bir kat giyim eşyası bir sini şeker ve kahve götürülur Karşılık olarak kız evinde kendine gelen eşyaların benzerini gönderir. Ntşarı : Bir kadın çıkıp ikişer şeker vermekle halkı nişana davet eder. Kadınlar erkeklerin göremiye., ceği geniş bir yerde toplamrIar oğlan evi ortada o' ıırup ve gelin olacak kızda ortaya Yere getiriir. İlk önce kıza nisan yüzüğü takılır ve neler verilmek kudretine sahipse herkes kendine göre (bütçr-sine göre) hediye verir, kız hepsinin eller.ni öper oyun oynanır ve dağılırlar.
rgi .co
tur,
tabir ettikleri telli elbise işlemeli büyük donlar '._.,giyerek kına gecesile isimlendirilen gece yapılır, ve bütün kadınlar kına yakınır. Ayni gece oğlan evi davullarla erkeklerin iştirakile eylenti yaparlar. Perşembe günü erkeklerin tıraş dedikleri büyük bir meydarıda damadın tıraş olma..; sından sonra damat eksik digerleri gelini davullarla almağa giderler, bir arabaya bndirerek damada teslim ederler. O geceden sonra düğün bitmiştir. Cuma günü paça diye tabir edilen mev., lut okunup halka yemek yedirilir. Kız el öper haftaya Cuma günü gelin dama tla kızın annesi taranndan yemeğe davet edilir. Bu kabulde kızın baba Ve annesi veya velisi tarafından lıer iki evliye devamlı geçim ve saadetler temenni edilir.
Sağlık durumu:
ww w.o tu
ken
Az miktarda verem hastalığma. tesadüf edJmektedir. Serbest bir doktor vardır, doğum ölümden fazladır. -Kültür: Bir ilk okul mevcut olup yüksek tahsile devam eden çoktur. Cahil yoktur. Mahsul: Rençberlerin en çok Yetiştirdiği buğday, arpa yulaf, bakla ve ay çiçeğidir. Yerrus : Amerikan çubuğu üzerine yetiştirilmiş bağların miktarı çok olmakla beraber günden güne artmaktadır Sofra üzürnü olarak yılda vasatı ' (800) ton üzüm sevkedip kasabadaki üç adet şa, rap imalathanesine d-e şaraplık (100) 'ton üzüm verir. Şeftali ve ayva bol miktarda mevcuttur.
Düğün
:
Cuma günü kızın bütün çeyizlerinin asılması ile düğün başlar Pazartesi gününe kadar kız e rinde eylerıti olup pazartesi yorgan kaplaması isrnile kızın Ve oğlanın yorganları kalabalık bir şekilde kaplarur, gecesi oğlan ov.nde yemek yedir.Iir. Salı günü topluca akrabalar gezilip ı çar., şamba günü tel da ıtı lrna k suretiyle gündüz dü, ğüne davet edilir. ve o gün yemek kız evinde davullarla yediri lir. Gecesine bütün .kızlar dival ğ
---
Sebzeler: Bütün sebzeler ye tişi r bunlardan vasati ola; rak (950) ton domates ve ayrıcada yapılmış salça elde edilmektedir. Hayvancılık : Keçi, koyun, at, kara sığır vardır. Se~edc yerli kaşarhanelerde (17) ton kaşar peyniri elde edilir. Kasabanın kalkmması için alınması gereken tedbirler: Bigadan gelecek devlet yolunun çardaktan geçmesi ile kasaba tam ma nas.le saadete kavu, sacaletir. Çünkü: kasaba kendisine bu yol saYe~ sinde fazlasile mahreç bulmuş olup müstahsil malını değer fia'tla istedigi yerde satabilecekür. ULVt ERSAN
eI
$o
nize
teşekkür ederiz. İnkilabın ve yakın tarihin tahliline dair sabu-sızhkla beklediğiniz yazılar gecikmeyecek, önümüzdeki sayılardan itibaren başlıyacaktır. Yalnız bu çerçeve içinde şu veya bu konunun ele alınması gecikebilir, çünkü bu hem sırası gelmek hem de .o konu için gereken vesikalarrn toplanması ve yazıların haz ırlanabilmesi noktalarına bağlıdır. Duygulaıımz.ı "tamamen anlıyoruz, 2 - Bir konunun bazı sayılarda az yer tutması veya yer almaması onun gönülden çıkmış olması değildir. 3 - Mehmet Akifin şiirlerini ve ona ait yazıları Ve tetkikIeri taşıyan bir sayı çıkarmak teklifinizi ileride uygun bir fırsatta yerine getirmek isteriz, Orkurı'un 12, sayısının neşi r zamanına hem Mehmet Akifin ölüm yıldönümü hem de Namık Kemaliri Ll.O'uncu doğum yıldönümü rastladığından bu sayının ayı rabi ldiğirniz kadar çok yerini ancak Narn.k Kemal'e tahsis ettik. 1-
12$
MiS ~
1 i
*
Püsli:lillüoğlu Turan Ali B., 1 Komünist gazeteye karşı yaptıklarınızdan dolayı sağ olun, Güzel etmişsiniz, ve yaptığınız kadarı kafidir. Bu gibilerine mektup yazıp en ağır sözleri bile söylernek nafiledir, zira bunların utanma ve insanlık tarafları hiç yoktur. Pul parasına bile değmez. Merak etmeyin, Türk mlletirıin vicdanı bu ihanete karşı galeyan halindedir. Hepimiz bu konuda aynı milli heyecanı duyuyoruz, Çanlarına ergeç ot tıkanacaktir. 2 Bah se t tiğ iniz komünist hakkında ilgili makama gereken ihbarı yaptık. Takibat daha UZUn müddet gecikmekte devam ederse bize yine yazırnz. Bu kimsenin yaptıklarının ve söylediklerinin tafsilatım da bize yazınız. 3 - İster ölü, ister diri olsun, hiç kimseyi mil., Ietin üstünde bir put durumuna yükseltmeye hakkımız olamaz. Böyle birşey, Tür klüğün ge , Ieneğirıe de, İslamlık esaslarına da, hepimiziri eşit haklı vatandaşlık haysiyetimize de aykırt olur. Samimi olmak şartiyle her mateme hürm ıt etmek doğrudur. Ancak bir ölüm yıldönümü mu, zır bir siyasi propaganda için, (komünistler de dahil) kötü niyetli ve samirniye-tten uzak unsurlar tarafından bir bahane "ol~~ak', kullanılır, çığırından çıkarılır, şirretçe bir yaygara haline getir ilirse ona katılmaktan çekinmek ağır bash ve içi dışı bir insanlar için daha doğru olur
ww w.o tu
ken
4 Ülkü yazılarının aynı zamanda san'at değerinin de olması gerekeceği hakkındaki düşüncenizi biz de çok doğru buluyoruz. Bu nokta, nın üzerinde duruyor YE' ORKUN'daki yazrlar ..1 gittikçe artan sarı'at değeri taşımasına çalışıyoruz. Bu hususta üzerinde çalışılacak üç yol vardır: al -- Derginin mühm konulara dokunan yazılarını "e umurniye t le vazrlarrrun mümkün olduğu kadar fazla kısmını devamlı yazarlanmız arasındaki daha tecrübeli ve kuvvetli kalemiere vazduma k. Biz çalışmayı bu yola dökmeğl, derginin san 'at seviyesini bu yoldan yükse ltrneği pek istemiyoruz Zira bu yazarlarımız hem diger işlerle çok meşguldürler, her haf ta bol yazı yetiştirmeleri pek zor olur, hem .de der, ginin yazılarında "e imzalannda çeşitlilik azalır. Bu çeşitliliği korumak birçok okuyucuları. mızın açıkca belirttikleri isteğe de uygundur: muhtelif şahsiyetler'in ve ince görüş farklarının bir ahenk halinde dergide topIcnmasının ülkü; ye f aydası da inkar edilemez, bl Şimdiye kadar dergiye yazı vermemiş bulunan veya az ve ran kuvve tli kalem sahibi milliyetçilerden yazı sağlamak, Bu noktanın ehemmiyetini takdir ediyoruz. İş çokluğu gibi bazı sebeblerle yazı \'ermeyi geciktiren Türk çule rirı yakası elimizdedir! Hiç merak etmeyin! Hele biraz daha bekliyelim, vaitlerinin vadesi dolsun. cl Yeni Türkcü i mzala rin ye tişmes ve bu genç imzaların sarı'a t kabiliyetinin çaiışa çalışa. işlene işlene gittikçe yükselmesi. Bizceen verimli "e en güzel yol budur, Geçmişte Na mik Ke. maIler ln Ziya Gök Alp'ları. Dı'. Rıza Nur'Iarı ye., tiştiren merküre yolu yakın g~elecekte kimbilir bize şimdi hiç tanınrnjyan ne fikir devleri, nssarı' at harikaları yetlştirecek tir. Bunların bir kısmı
J.'5(13
simdi aramızda bulunan ve belki hiç dikkatimizi çelemiyen gençlerdir Gayemiz bunları bulmak, yazılarını tanrtmağa başlamak ve bir an önce inkisaf etmeleri için her türili . vardım ve ilgiyi eslr-gememek olmalıdır. Bu sebeble, yer yer belki sarı'at kıymeti ölçülerinden biraz fedakar lıkta bulunmak bahasına da olsa, ORKUN yeni yetişen Türkcülerin yazılarına kıymet vermek ve sayfalarında yer vermek yolunu tutmuştur. 5 - 'Tür klüğe hizmet eden ve düşmanlık eden kalemleri umumi efkara ve bilhassa yeni yetişenlere tanıtmamız tekrifine gelince, bunun ilk kısmının tatbik kabiliyeti yoktur, zira bun., lardan yaşıyanların içinde çoğu böyle bir tanıtmaya razı olmıyacaklardır : kısmen 'tevazu larr sebebiyle, kısmen de başka sebebler'le. Eksik bir listenin ise gayeyi ternin etmiyeceği açıktır. Düşmanlık eden kalemlerin teşhirine gelince, bunu yapmayı düşünüyoruz. Bir takım mahzurları da var. Ancak eğer böyle bir liste rıeşre t., meye kalkışırsak belki siz de; arkadaşlarımz h istediğinize pişman olursunuz, zira liste her '1ü':lü tahminin dışında uzun olur.'
m
dı1e'lderT-
rgi .co
B.:'"G"Üzeraü:~ğtFv~
de
pM"W~r-Ba:h:idir
İDAREHANE. FEYZULLAH CADDESİ 9 Nu, , A. MALTEPE - ISTANBUL
~,-=---~-=--------~._~-=-=::..;.:: IŞIL MATBAA.s~ ...,-;-ıSTANBUL
- ..
~--