Orkun 2 sayı by Caner Kara

~.;-~<~ .....

rgi .co

.~.-

re R

il t R O -R D U

ken

B U T tl -N T tt IR i{ L

ww w.o tu

r~~

Dışardan

Memleketin Orkundan

Türkiye Duyan

Mücadele

Aradığı Münevver

Sesler

ATSIZ

İSMET TÜMTÜRK

SOFUOGLU

SAYı

*** ATSIZ

ve Feragat Köy lerinin

Olan Tek Düşünce.

İhanet

Fedakarlık

İ N D E K İ LER

Gelmemiş

Komiinizmle

Birinci

NEJDET SANÇAR

Ruhu

İçyüzü

Gelsin

UlküdaşlarIa _Başbaşa

~L:~~~~~~

13 ~ Ekim - 1950

HİKMET TANYU SEZAİ YILMAZ :;:**

Fİ ATı

25 KURUŞ

i•

Ü L K Ü D A Ş LAR bir çok isteyen

bir çok bayilere ve dostlara da istedikleri mikdarın ancak bir kısmını gönderebildik. Özür dileriz. ORKUN her türlü tahminin üstünde bir istekle karşılaştı. Her tarafa ye tiş tirernedik. Gelecek sayıların baskı mikdarını isteğe göre aya.rlayacağız. Diğer taraftan tan artacak 1. sayı OEKUN

TtJRKÇüLER ANA

köşeden bucakiadeleri gelince o

YARDDILAŞl\IA

DERNEGİ

TUZÜGÜ

3 -

sayıyı isteyenlere gönderebileceğiz.

az miktarda

* *

olsabile

A ilerde

ıi::

Bütün bayllerden. bilhassa bize ayrıca luk bağlariyle de bağlı olanlardan rlcamız sapları ve (varsa) iadeleri göndermekte cikmesinler. ~y başını v.s, beklemesinler. sayı ellerine varır varrnaz birinci sayının bmı ve iadeleri göndersinler.

dost-

: Hege, İkinci hesa-

c) Kanunlar ve işbu Tüzük gereğince yapılacak işleri yapmak. Yürütme Kurulu bu vazifelerden Derneğe üye almak ve üye çıkarmanın dışında dilediği vazife ve yetkiyi münferiden kullanmak üzere kendi içinden veya Dernek üyesinden bir veya birkaç kişiye Verebilir ve yetkileri her an geri alabilir. 9 - Yürütme Kurulu kendi içinden gizli oy ile br Başkan, bir İkinci Başkan, bir Yazgan ve bir Muhasip seçer, Cerektğinde bu vazifelerden ikisi bir kişide birleşebilir. Başkan, İkinci Başkan ve Muhasip her türlü mali işde Derneği tekbaşına temsil edeb'Iir ve Derneğin Bankalardaki paralarını tek imza ile çekebilir. 10 - Yürütme Kurulunda bir açık olduğunda o Yürütme Kurulunun üyeleri gelecek Genel Kurul toplantısına kadar vazife görmek üzere Dernek üyelerinden birini geçici olarak seçerler. 11 - Genel Kurul yılda bir toplanır. Davet ve gündem Yürütme Kurulunca yapılır ve iki mevkute ile ilan edilir. Gündeme/Genel Kurula gelen üyelerin beşte bir'nin teklifi yeni mad. deler sokabilir, Gerektiğinde Genel Kurul toplant-sr bir yıl geriye birakuabilir. 12 Genel Kurul iki Denetçi seçer. Bunların vazifeleri gelecek Genel Kurul toplant-sina kadar Derneğin her türlü mali işn! kontrol etmek ve neticeyi Genel Kurula bir raporla bl ldirrnek ti r. Denetçiler tekbaşına veya birlikte vazife görebilirler. 13 - Genel Kurulda Derneğ'n her üyesi eşit olarak tek oya sahiptir, Gelerneyen üyelerin yalnız Yürütme Kurulu ve Denetçi seçimi için pylarmı yazı ile göndermeleri caizdir. Bunlar kapan şarf içinde olmak gerekt-r Zarfların üzerleri imzalı ve fakat içerideki oylar imzasız olacaktır. Gelen zarflar Genel Kurul Başkanı tarafından Genel Kurul huzurunda tesbitedilip açılır ve içinden çıkan oy pusulaları karıştırılarak umumi tasnife katılır,

rgi .co

1 - Türkçüler Yardımlaşma Derneği adında bir hayır derneği kurulmuştur. Derneğin gayesi Türkçülerarasında yardımlaşmak ve Türkçii faaliyet ve teşekküllere her türlü yardımı sağlamaktır. Dernek, gayesine ermek için Cemiyetler Kanunu hükümleri içinde iktisadi faaliyette. bulunabilir. 2 Derneğin merkezi Istanbulda, Maltepe, Feyzullah Caddesi 9 numaradadır. Şubesi yoktur.

1. sayırmzı göndermek istediğimiz yer'lere gönderernedik. Bizden ORKUN

L A

Medeni

haklara sahip ve 18 yaşını bi til'Derneğe üye olabilir. Derneğe üye yazrhş Dernek Yürütme Kurulunca oybiı-Ii. ğiyle yapılacak davetin itgili kirnsece kabulü ile olur. 4 - Her üye her an Dernek üyeliğinden çekilmekte serbesttir. Dernek üyeliğinden çıkanlma Dernek Yürütme Kurulunca çoğunlukla ve sebeb göstermeden verilecek kararla olur.

ww w.o tu

ken

miş olan 'herkes

5 Dernek üyeıiğinden çekilme veya çıkarılmasuretiyle ayrılan üyen.n Derneğe borçları muacceliye t kesbeder. Oıerı üyenin borçları affolurıur. 6 Derneğin gelir kaynakları a) Her uyerun vereceği ayua aidat.

şunlardır: en az 2 lira

b) Her türlü bağışlar ve Derneğin bastıraca. ğı pul bedelleri. Ci Musamere, gezi gibi teşebbüslerin getireceğı karıar. Çi Llernek yayınlarının satış bedelleri. d) Dernegin iktrsadi raaıiye tırun temin ede. ceği karrar. 7 - Dernek Yürütme Kurulu en az beş ve en çok dokuz üyeden ibaret cek Genel Kurul toplantısına

olmak üzere gelekadar iş görrnek

ve yine seçilebilmek kaydiyle Genel Kurul tarafından gizli oy ile seç.lir. 8 Yürütme Kurulunun vazife ve yetkileri

şunlardır: a) Derneği her hususta b) Derneğe üye almak

idare ve temsil ve çıkarmak.

e tmek.

15 - Derneğin feshi veya herrıesuretle olursa olsun dağılması halinde mevcut malları Derneğin gayesine en uygun bir Türkçü teselekül veya faaliyete verilir, Fes.h anında bu teşek(Devamı

16 ıncı sayfada)

Başyazarı Sahibi

ABOll;'E

: "ATSIZ

ve Neşriyat

Yııiık :

8 lira

6 aylık:

4 lira

Müdürü İSMET

TülHTÜRli

Haftalık

Türkçü

li. 1818

Dergi Galnta.

13 Ekim 1950

Cuma Günleri

Çıkar

I;ıtanhni

2. Sayı

O,şardan Gelmemiş" Dian Jek Düşünce Yazan: ATSIZ

ww w.o tu

ken

rgi .co

Türkcülük düşüncesi. bu fikrin düsrnanlarr veva her sevle alav etmek ahskan , lığında olan prenspsizler tarafından hücuma uğrarken, yapilan tariz ve saldırısların başlıcaları "şunlar olmuştur: 1 - Bunlardan biri «'Türkcülük» kelimesine olan itirazdır. İtirazcilzir sövle diyoı'Ia rdı : e'Türkcülük 'de ne demek oluyor? Bunlar Türk mü satıyorlar? Sütcü, süt satan demek olduğu gibi bunun manası da Türk satan demektir. Böyle saçma bir düşünce olur mu?». Bu tarizin hiçbir ciddi tarafı olmadığı meydandadır. Cürikü isimleriri sonuna gelen «ci, cı. cü, cu, çi, çı. "çü, ÇU') eki yalnız o nesnenin sa tıcıl ığ-rıı zöstermez : türlü türlü marralara da gelir. En yaygn ve geniş manası ise sevgi. taraftarlık. mensupluk belirtmesidir. Netekim «cumhuriyetçi» ve «kıralcı» kelimeleri ClUn.huriyeti ve kıralı satan değil, bilakis seven. taraftarlık eden demektir. Bunun gibi «Türkçü» kelimesi de «Türkü seven», «Türke taraftar oları» manas-na gelir. 2 - İkinci ve pek merıfi br itiraz. Türkcülüğün. memleketteki baska unsurları gücendireceği fikridir. Bunun da hiçbir tutar yeri olmadığı or-tadadır. Dünyanın hiçbir yerinde % 10 güceriecek diye <;,,, 90 ın kendi fikirler ni ve menfaatlerini açıkça ileri sürmekten alıkonmak istenmesi güı'ü!müş dei'(iJdir. Bundr n baska biı: memleket yalnız bir rnilletind.r ve o milletin istek ve menfaatlerine göre idare olunur, Azınlıklar o memlekette ancak asıl sahipleriri milli haklarına saygı göstermek şartıyla adalet dairesinde yaşamak hakkına mallktirler- ve hicbir suretle kendi hu., susi ve milli sar tlarmı, menfaatlerini ileri süremezler. Hele mem.eke tin asıl sahip., ler.nin hak ve mentaatleri aleyhine hicuir dilekte bulunamazlar, Aksi takdirde vatana ihanet etmiş olurlar, Türkiyede % 10 güceriecek d ye- % 90 i Türkeülük yapmaktan alıkoymaya çalışmak adeta % 10 un manevi diktatör-lüğünü kurmak demektir. Böyle bir fi kr+n ahlak ve kanunla ilgisi yoktur. Hicb.r türlü mantıkla da makbul bir prensip de.ğildir. " 3 - Üçüncü ve makul zbi gözüken bir itiraz. Türkcü'üeün bütün dünya "Türklerini ülkü edinmesi bakımından hayali ve bos, hatta maceracı ve tehlikeli" olması düşüncesidir. Bu da vanh=t-r. d-I?:'a1j::, rıa» !"'1,,1, ~"s'a gerçeklesmiyecek ve gerçeklesmernis bir fikir demekse Türkcülük havali deiWclir. Türkcülük. Türklüöürı mazideki haklarmin rnirasmı isternek balcnnndan haklı. meşru ve tarihi bir davadır. 'I'ürkcülüzün istekleri mazide birkaç kere hakikat olduğu için <di:ü·;i"j olmamak» gibi bir dayanağı var demektir. Büyük milli ülkülerin h cbiri gerçekleşmesi kolay işlerden değildir. Fakat hep.. si birer birer hakikat olmaktadır. Hindistan ve İndcnezya kaç asır sonra milli dileklerine kavuştular? Otuz yıl önce va'rnz birkac münevver!n kaf asınc'aki hava l olan İrıdonezya is tiklali nasıl gercekles t.? Sekiz asırl:k bir esaretten. hatta dilini kaybettikten sonra İrlandalılar nasıl kur tu'up kitaotarda kalan mIli dillerini d'rilt., rneğe koyuldular ? Ya hele dilleriyle birlikte anavatanlarını da" kaybedip dünvaran her taraiına dağılan Yahudiler 2000 yıl sonra Fdistinde milli devletlerini kurup milli dillerini milli yaz ılarıyla yazmaya basıamaduar mı"( Butun bun.ar.n yanında 'I'ürkcürük ülküsü ne kadar mu tedil ve mütevazıdır. . Türkçülükn maceracı olduğu hakkındaki isnad hiçbir tarihi vakıava davan..: mamaktadır. Türkçülük şimdiye kadar iş başına geçmiş değ ldir ki maceracı olduğu denenmiş' olsun. Sınırdışı irkdaslarmı düşünmek, onların bizimle birlesmesini veya hiç olmazsa bağımsız olmasını isternek ise hiçbir zaman maceracılık değild.r. Dün-' yanın bütün mQı"t'eri. ı-aU" npl, yen; r'rıv'et J.-:"l'~rı"ı·' hi'p '11.," i~" Oıi'("R', ~"n"'{l'<;1 n-kdaşlarmı düşünüyorlar. Biz de. geçmişi ve bugünüyle. büvük bir mllet olmak 'dolayısıyla sınırdışı ırkdaslaı-ırnızı düşünmek ve hele insan haldan bevannamesin , den sonra anlam da insan haklarından faydalanması icin tesebbüslere girişrnek'le mükellefiz. Irkdaslaı-ımızr sistemli bir şekilde yok edenlerle savaşa hazırlanmak

i i ı

OREUN

maceracılık değildir. Milletimizin ve- insanlığın en ku tlu hakları uğrunda Kore savaşına ka tılmak nasil maceracılık değilse: Türklüğün, insan lıi'i:ın. mederıiveti n. mukaddesatın düsmanı olan Moskoflarla hesaplasmavı düsünmek de öylece mace. racılık değildir. Korada nasıl Türkiye miidafaa olunacaksa. kendi sınırlarımızda da' 'I'ürkiye. Türklük ve bütün insanlik korunacaktır. 4 - Solcular tarafından yapıian bir itiraz da Türkcülüğün dışardan gelme bil' fikir olduğudur Göya bunu Almanlar icad ederek Türkiyeve sokmuslar. Türkcülü, ğürı ırkçılık umdesi de Hitler Almanyasının 'n-kcilıümdan alınma irnis. Yalnız Yahudilere karşı güdülen Alman ırkçılığı ile her millete karsi bu: korurı-na umdcsi olarak ileri sürülen Türk ırkcılığı arasında bir bağlantı olmadığını ve Türk irkcıIığının Alman ırkçılığından çok eski olduğunu eski yaz ıla rrrnızda belirtmistik. Bil' milli ülkürıün yabancı ibr millet tarafından Türklere asılandığı hakkındaki ını itiraz. üzerinde duranava değmiyecek kadar cürüktür .

.* * *

rgi .co

Hakikatte ise bugü» Türkiyedeki fikir cerevanları arasuıda yerli v •...milli olan tek fikir 'I'ürkcülüktür. Faydalı veya zararlı olsun. ötekilerin hensi dısardan gelmiştir: Komünizm bize Rusyadan aktarılmıs ve bir vatan ihaneti halini alnustrr. Milletlerarası Yahudi aleti olan masonluk Balkanlar yolu ile Türk iyeve girmiştir. Bugün revaeta olan demokrasinin vatanı İngiltere, sonra F'ransadn-. Epey taraftarları bulunan iktisadi liberalizm ve devletcilik de yabancı köklüdür. Bir zamanlar gazetelerde ve meclis icirıde taraftarları gözüken fasizm. İtalya ve Almanyada dozrnustur. Hatta bugün Türklerce benimsenin milli bir hale zelmis olan Müslümanhk hile aslında Türk menseli değildir. Türk menseli olan tek fikir. tek ülkü yalnız 'Tü ıkclüktür. Bu bakımdan da milli şuurumuzun gelişmesi nisbetinde lıü~"('I:ve('C'k.c:iiC'lenecek\'e atıhslar yapacaktır'.

yazan:

İSMET

Komünizmle mücadele demek dünyanın bugünkü durumunda (ve bilhassa bizim için) Rusla mücadele demektir. Komünisti Rusdan ayırmanın imkftm yoktur. Bizim son birkaç yüzyıllık tarihimiz. (gittikçe artan nispette) , Rus1a kanlı boğuşmaların, acı mağlübiyetlerirı, Rus eliyle Türke insan

ww w.o tu

havsalasının alamıyacağı ve yüreklerin dayanamıyacağı zulüm ve hakaretlerin yapılmasının, bizim başlangıçta daima tehlikeyi göremeyışıınızın, gevşek davranışımızın ve fırsatlar kaçırışımızın, ve en sonunda Türklüğün bütün eski anayurt boyunca yokedilrneğe doğru sür'atle gidişinin tari" hidir. Türkün kaderi Türk için yaşamanın madan galip Rusun Türkü,

1 Z

iicade l

ken

'..-

omiinizmle

Ats

Rusle: boğuşmak ve tek çaresi bu boğus-

çıkmaktır. Yeryüzünde ya ya Türkün Rusu yok etmesi mukadderdir. Bu hakikati görmemezliğe gelmek, düşmanından saklanmak için başını kuma gömen devekuşunun hareketinden farksızdır,

TÜMTÜRK Gittikçe büyüyen Komünist - Rus tehlikesi bugün artık en körlerin bile gözünün içine batacak bir şekil almıştır. Başka mil, letIerin elinde Rus tehlikesine karşı servet ve teknik üstünlüğü, maddi vasrta bolluğu, kaynakların genişliği ve çeşitliliği, uzak n10safelerin ve açık denizlerin teşkil ettiği setler. çok derin köklere dayanan ittifaklar gibi (kısmen hakiki, kısmen aldatıcı) kozlar vardır. Bizde ise Türklük hususiyetlerimizden başka her nokta düşmanın lehindedir. Bizim bugünkü durumumuz, bir uçuruma doğru kaymis ve gövdesi boşluksallanan, ancak tırnaklarımn ucuyla kayanın yüzündeki bir yanğa veya bir ot parçasına tutunabilen ve bir lfıhzalık nefes al~cak zaman kazanmış bir adamın durumuna benzer.

ttı.

Bu durumun mantık! icabı bizim bugün insanüstü bir gayret havası içinde yaşa rrıamızdır. Şimdiye kadar tarihin hiç bil' devrinde, hiç bir yerde olmamış derecede şuurlu

5 gibi gorunuyoruz. ,Fakat milli bünyemiz sıhhate kavuşmuş olmaktan henüz pek

ve uyanık bulunmamızdır. Düşmanımıza karşı hepimizin içinde tükerımez biz kin ateşinin yarımasıydı. İçimize sokulacak fesada karsı sonsuz derecede titiz olmamız, temizlik içinde şimdiye kadar erisilmemiş bir muvaffa-

uzaktır. Sadece, hala tiyatromuzun da açıkca Nazım Hikmeti«mefkfu-e

kiyet derecesine varmamızdı. Izdırabın bir kat daha incelttiği, ve tehlikenin bir kat daha parlattığı, 'I'anrı vergisi deha-

daşı» ve Moskovayı «Kabe» Ertuğrul Muhsin'in diktatör

başınyol-

Htm eden bil' selalıiyetiyle

ınızla ve düşmanın iç yüzünü tanımaktaki hususi fırsatlarımızla, düşmanın yeni hile

bulunmakta devam ettiğini ve haili doğrudan doğruya komünistlikten sabıkalı adamların Üniversitemizde kürsü işgal ettiklerini düşünmek, tabii bir cemiyet ha-

ve taktiklerini

line gelmekten

keşfetmekte,

mekte, bizim dünyada de olmamızdı.

niyetlerini

sez-

daima ilk ve en ön-

Komünizm e

karşı

dünya

savaş cephesinde maddi ve teknik vasıtaları sağlamada önderlik nasıl tabii olarak Amerikaya düşüyorsa, bu savaşın manevi

bulunduğu-'

muzu anlamağa yeter. Bunda en büyük sorumluluk payı şüphesiz 27 yıldır Türkün "insanlığını gaspe-

den, ruhunu karartan başımızdaki zulüm idaresinindir. Şimdilik ,blU1U bir yana bırakalım ve bundan sonrası için çarelere

Türke dünya

bakalını. Komünizmle mücadele yollannın ve .şaı-tlarının teker teker tetkikine giıişmeden önce umumi: olarak iki noktaya işaret edeyim. Birincisi şudur. Tesirli olabilmek için bütün bu tedbirlerin birlikte ve ahenk halinde tatbik edilmesi icap eder. Esaslı bir ,. tedbiı-i tamamen ihmal etmekte israr halinde diğer tedbirler nekadar tatbik edilse (ve hatta onlarda ifrata gidilse bile) netice daima muvaffakıyetsizlik olur. Esas-. lı bir tedbirin ihmalini diğer tedbirlerde fazla ileri gitmekle kapatmakancak mahdut derecede ve mahdut hallerde mümkün olabilir. Mesela, bir otomobil motoı-ii işlernek için hem yağ, hem benzin, hem de su ister, Bunlardan mesela yağı 'tamamen kesip ona karşılıkbir teneke yerine dörtteneke benzin vererek rrıotörü işletmek

ken

çapında açığa vurmak. onu hak ve insanlık düşmanı hakiki çehresiyle tanıtmak, uyuyanı uyandırmak, gevşeği dürtüşlemek, düşmanın mücadele usulleri, oyunlarr ve hileleri hakkında her kurban ve müttefik namzedini aydınlatmak bizim tarihi vazifernizdi. Biz hakkın ve hakikatin herşeyi gören gözü ve durmadan vazifeye çağıran

uzak

rgi .co

önderliği o derecede tabii surette düşmek tey di. Düşmanın iç yüzünü

nekadar

ww w.o tu

sesi olacaktık . Halbuki nekadar tersine oldu, KomünistRus tehlikesini görmekte ve tedbir almakta daima en sonuncu olduk. Devlet uyanmak bilmez bir uykuya yattı. Komünizme

karşı mücadele edecek resmi makamlara öyle bir lağarlık çoktu ki onun yanında geviş getiren manda bir çeviklik ve çalaklık örneği oldu. Öye bir körlük arrz oldu ki onun· yanında yeni doğmuş kedi yavrusu şahin gözlü gibi kaldı. Şaşkınlık ve sapık

lıkperde perde heryeri sardı. Düşmanın sinsi zehiri içimize aktıkça uykumuz de" rinleşti ve uykumuz derinleştikçe zehir daha rahat ve daha bol akıtıldı. Mikroplar her tarafa girdi. En yüksek mevkilere kadar çıktılar. Öyle bir saltanat kurdular ki, mesela maarifte milliyetçilik affolunmaz bir suç halini aldı ve en sonunda nihayet Devlet Başkanlığı makamını işgal eden adam da komünistliğe karşı duranlara alenen küfür ve tehdit savurmaktan çekinmedi. Hastalığın o buhı-anlı devrini atlatmış

belki ancak geçici bir zamaniçin mümkün olabilir. İkinci nokta da şudur. N e gibi kararlar alınırsa alınsın, hangi prensipler konursa konsun, onların tatbiki yanlış adamların eline verilirse netice bozuk çıkar. En kesin emirler, en teferruatlı talimat ile bunların bilfiil tatbiki arasında öyle birelastikiyet kabiliyeti daima vardır ki, bozuk veya gevşek niyetli bir. tatbikçi vası.tasıyla başarıya erişmeği imkansız kı~r. Komünist1iğe karşı 'başarılı bir mücadele-

.e..

nin yapılabilmesi

ıçın mutlak

surette

za-

ruri bir şart o mücadelenin idareci ve tatbikçi mevkiinde bizzat şuurlu, mefküreci ve amansız Iunmasıdır. çiler olabilir.

komünist düşmanlarının buBunlar ancak müfrit milliyetHangi siyasi ve şahsi hesapla

olursa olsun, bundan çekinildi mi o mücadele peşineri başarısızlığa mahkum edildi demektir. Bu münasebetle pek çok kimsenin büyük ümitler bağladığı Arıkaradaki' komisyonun çalışmalarından benim pek bir şey

Hasan

Alinin

müdafaasmı

üzerine aldı, ve her çareye başvurarak ve her rnugalataya saparak Hasan Alinin koruduğu tanınmış komünistlerden hiçbirinin komünist olmaciığını ve milliyetçilerin bu komünistlere haksız yere iftira ettiğini ispata çalıştı. Bu arada bizim anladığımız manada milliyetçilikten nefret ettiğini söylemekten de çekinmedi. İşte bu adam Ankarada kornünizmle mücadele esaslarrnı tesbit

edecek

Şimdi bhliline

komisyona

mücadele geçelim:

üye

yapılmıştır.

yollarının

(Devamı

teker

gelecek sayıda) İsmet 'I'ümtürk

rgi .co

çıkacağını umınadığımı söyleyeyim. Bir Bülend Esen vardır. Hasarı Aliİıin en yakın arkadaşlarından. Öner - Yücel dava-

sırıda bu adam

Münevver

Memleketin

Yazan: SOFUOGLU

olmalıdır.

ww w.o tu

ken

Okuyucuya önceden arzetmek isteriz ki, niyetimiz şu veya bu ilim disiplini çerçevesinde mütalaalar serdetmek değildir, Biz sadece, iyi bir 'I'ürk münevveri olmanın arneli şartlarından bahsedeceğiz. F'ilhakika, memleketimizin büyük siyasi oluşmalara sahne bulunduğu şu günlerde, münevver ve münevvere isabet eyliyen vazifeleı- haylice ehemmiyet kazanmıştır. Esasen, gerçek bir demokrasi hayatında münevvere düşen büyük cemiyet vazifesi her türlü izahtan varestedir. Birıaerıaleyh, bu rnevzuda yazılıp. söylenenlerin, okuyucu nazarında, yersiz telakkı edilmiyeceği kanaatindeyiz. . Şu cihet açıkca ifade olunmalıdır ki, bir vatandaşın münevverllk vasfı ve seviyesi, cebindeki şehô detnameye göre taayyün etmez; münevver bir vatandaş olmak için, illa şu veya bu mektebderı mezun olmak zarureti yoktur. Mühim olan cihet, münevver lik vasıfları na sahip bulurırnaktır. İşte biz bu yazımızda, bu vasıfların nelerden ibaret olacağını tesbit etmeğe çalışacağız. , 1 - Herşeyden evvel, mürıevver, bir dünya

g?l'üşüne,

bir hayat

anlayışına

sahip

Esasen,

ferdiyetleri

«şahsiyet»

yapan da budur. Maksadımızm daha açık olarak anlaşilabilmesl için, bu «dünya görüşü» ve «hayat anlayışı» tabirleri yerine iman, m efk üre veya ideal kelimelerini de

kullanabiliriz. Gerçekten, İıerhangi bir iman ve mefkl'treye sahip bulunmayan, muayyen bir dünya görüşü, hayat arılayışını temsil etmeyen kimseler, asla, «rn iinevverlik» sılatına liyakat kazanamazlar. Bunlar dönektirler, kararsızdnlar, renksizdu-ler ;eyyfurı.perest olurlar, merıfaat .terı başka bir şey düşünmezler; mukaddes bildikleri muayyerı prensipleri bulunmadığından kendilerine itimat düz değildir: iman sahibi dostlarını, er-geç, yarı yolda 1:e1'ke-:1erler; hiçbir zamarı samimi dostları olmaz; ancak menfaat ortakları Bu türlü eimansızs lardan kurnaz

bulunur. ve azirn-

kar olanlar çok büyük işler çevirebilirler; hatta bazan hürriyet kahramanı, kurtarıcı payelerine dahi erişebihı-ler. Kurnazhkt an ve iradeden mahruj-, bulunanlan ise, bir kuru yaprak gibi, - hangi taraftan eserse essin - her rüzgarın eniinde savruluılar; her cereyarıa kapılırlar. Görülüyor ki,

O.ffiKUN

mıştır!

münevver -bağlılıkla

mümkündür. Insani, milli, vazıh ve makul bir dünya görüşü, bir' hayat anlayışı temsil etmiyen, içinde

«imansız»

yalancı

pehlivan

kimseleriri

cemiyet

cevab

almadan

şeyi kabul etmez; şunun telkini altında kalmaz.

herhangi

aleyh, gerçek kati görmeli, dayadığı

birdir,

iki olamaz, Binaeri-

münevver, bu tek olan hakibulmalı, öğrenmeli; lıakikate

öz kanaat,

fikir ve reyini de, her

- zaman ve her yerde açıklamaktan çekirimemeli, korkmamalıdır. «Bir lokma, bir

edası ile delaşma-

ları, hiçbir mesrıedi olmadan, b6lkeseden atıp tutmajan ziyadesiyle gülünç olur. 2 - Gerçek bir münevver, kendi muhakeme süzgecinderı geçirmeden. vicdanından müsbet

Hakikat

hırka» için hakikati söylemekten çekinen; Jebir evdeki eevlad-ü-ayal» den l vurup r.iyakar lığırıı mazur gösterrneğe

bir

- bunun .tesir ve Bu da şahsiyetiri

bir başka veçhesidir. Şahsiyetten mahrum olan çocuk gibi kandırılır;- şahsiyet .sahibl _olanı ise ancak müsb et ve makul delillerle

4 -

Gerçek

~ünevverlik . _'"

bir münevver,

hakikat~

da~

yanan bilgi ve kanaatini. ne sadece kerıdisine saklar; ne de bildiğini söylemek veya' kanaatini açıklamak için bir sual vaki 01masını bekler. 0, sual vaki olsun - olmasın, halkı ve hiç değilse çevresini' irşad ve, tenvir eylemeyi en büyük vazife sayar;

rgi .co

«ikna etmek» mümkündür. Zira o, müsbet ilmin tecrübe müşahede ve mukayeseye dayanan metoduna aşinadır; zira o, ilmi hakikate spekülatif yollarla değil, tedkik, tahkik, . tahlil ve tenkid tarikiyle ulaşılacağını bilir; zira o, mevhüme ve vahimeler

kalkışarı bir kimse,kat'iyyen, şerefine layık değildir.

şahsiyet sahibi ve binaenaleyh olmak, muayyen. bir rnefküreye

yaymaktan

ulvi ve vicdanı bir haz

duyar. Filhakika, Cenab-ı Hak iridinde de, hakikat nuru'nu yaymak makbul ve rrıer-. gup olup mukaddes bir borçtur. Gerçek münevver, kendisini, topluluğa karşı birtakımvazifelerle mükellef ve sorumlu bilen insandır. Bağlı olduğu cemiyete karşı hiçbir mükellefiyet ve .mes'uliyet hissetmiyerı bir insan, münevverlik iddiasında

ww w.o tu

ken

peşinden değil, fikirler ve ülküler ardından koşmağa ,alışmıştıi". Hakiki bir rnürıevver için, dini inançları dışında kalan her şey, serbestçe münakaşa mevzuu olabilir ve olmalıdır. Onun nazarinda tabu = dokunulmaz mevzu yoktur. Bilfarz, bitaraf bir tetebbüurı neticesi Sultan Vahidettirı'in haklı ve dürüst bir hareketini meydana çıkarmışsa, kemalizj-, aşkıyla, bu vakıayı görmemezlikten gelemez. Münevverin 15:a-

hakikati

pısı bedhahatlere ardına kadar açık; rıaslara, dogmalara, safsatalara i~e sımsıkı kapalıdır. 3 - Gerçek bir münevver cesurdur: fikrırıı, kanaatini, reyini açıkça beyan ve izhardan. asla, çekinmez. Zira, onun indinde, hakikati yutkunmak, vakıalara göz yummak en büyük şerefsizliktir. Hele Türk münevverinin bu konuda bağn pek yanıktır. O, dost meclislerinde nice medeni eeladet şampiyonları görmüştür ki, kavuk sallamaktan belleri iki büklüm olmuştur; nice «alim»lere rastlamıştır _ki,' üniversite kürsülerinde bir yanda «hakiykat» dersi verirken diğer yandan parti mecmualarında «direktif nutuk»lardan tarih bilginleri ve Iisaniyatçtlaı-

hesabına

hisseler

çıkar-

bulunmamalıdir. Esasen, bir ~ünevverin müneVverlik seviyesi, cemiyette sırtlandığı mükellefiyet ve üzerine aldığı mes'uliyetIerle mepsuten rriütenasip olmak icap eder. 5 - Gerçek bir mürıevver, her halükarda, topluluğun menfaatini ken2i menfaatinden üstün gören; gösteriş olsun diye, değil, samimiyetle, her zaman, . her yerde ve her defasında cemiyet rnerıfaati karşısında mevki ve-madde fedakarlığında bulunabilen insandır. Öz. çıkarı. için binbir zillete katlanan; rey, fikir ve kanaatini

küçük ve am hesaplara göre, değiştirip ayarlıyan bir kimse, deste desta sehadet..• ..' name sahibi de olsa «münevver s - olamaz. Mevki ve madde karşısında istiğna göstermek nekadar şerefbahş ise; hodgarnlık ve' menfaatperestlik caletaverdir.

de. okadar

iğrenç' .

ve' ha-

6 - En nihayet, gerçek bir müneVver;' bağlandığı prensiplere . uygun, faziletli bir hayat

yaşayan,

suretle

çevresinde

nÜ-

f f f

mune-i bilir

imtisal

olabilen

ki, topluluğun

insandır.

gözü,

Zira,

kulağı

aksi takdirde, şunu-bunu tenvir sevdasından vazgeçmelidir .

kadar,

belki de daha fazla tesir ve telkine müsaittir. Yapılanlar söylenenleri, yani görülenler

işitilenleri

müsmir

teyid

ve müsbet

ve tekid bir

Görülüyor ki, yakat kazanmak nimet bir külfet

eylemedikçe

netice,

asla,

elde

şeref

olunamaz. Hakiki münevver, efali efkarrna uygun bulunan kimsedir. :K~ndi nefsiraize tatbik

eylemediğimiz

rimizi

başkalarına

kalkmak

pek

«ele talkın gerçek

gülünç

verip

görüş - ve telkin olur.

salkum

münevver,

düşüneeletavsiyeye

ve mevkiinden

etmeli;

rgi .co

Laboratuvar

Lakin bu umumi memnunluk arasında düşünülmesi gereken bir nokta var: Ya 1954 de Halk Partisi, iktidarı yeniden kazanır da devlet reisliği de onlara geçers~, o zamarı bu makama oturacak zat devlet meşgalelerinden arta kalan vakitlerde ne ile meşgulolur? ve

«Naçiz

Sıfır»

Hasan Ali Yücel'in Sıfır lakabı ve bu Iakabın nereden çıktığı cümlece malümdur. Esbak bakanın Kenan Öner davasında kendisini müdafaa ederken bu sıfırlık meselesine de temas edip kendisine «Naçiz Sıfır» ünvanını verdiği ele şüphesiz hatırlardadır. Şimdi,

üstadın

Istanbul

için

gazetelerinden

bir

yazı-

«İnsan zaman içinde yaşar... Canlılar zincirinde gerilere doğru gittikçe zaman duygusu azalır. Sıfır okluğu vakit «cansiz» ı bulmuş oluruz. i) . «Tek hücreli «canlı» biraz üstündedir.s '

ken

ww w.o tu

Bu haber muhakkak ki Burduı-luları çok sevindirmiştir. Buna rrıaarifseveı-lerin büyük bir memnunlukduydukları da muhakkakur. Ve sözün losası bu hareketin Türk halkının büyük bir çoğunluğu tarafından iyi karşılarıdığına hiç şüphe yoktur.

Sıfır

birisinde (1950 eylülürıde) çıkan sından şu satırları lutfen okuyun:

Bir müddet önce gazetelerde şöyle bir haber çıktı: Türkiyenin meşru devlet reisi sayın Celal Bayar, Çankayadaki fizik kimya laboratuvarını Burdur Lisesine armağan etmiş ...

faydalanabilmek

Orkundan sesler:· Çankayadaki

«münevver» sıfatırıa likolay değildir. Nasıl her karşılığı ise, münevverlik

ve idrak eylemeliyiz. «Münevver»liğin ibtizale uğramaması, ancak bununla mümkün olur. Sofuoğlu M. Zeki

Binaenaleyh, ictirıab

.. ..

de, gerek nefsimize gerekse mensup olduğumuz cemiyete karşı bazı mükellefiyet ve ınes'uliyetlerimiz bulunduğunu' hatırlamalı

yutmak» tan, her

şiddetle

ve irşad

Bunlara

nın hafızası,

sıfırın

ne buyurulur? Kayıp Aranıyor

Vaktiyle hürrryetirı üzerine şal örtmeye kalkan Nihat -Erirn Ulusta çıkan «Tehlikeli Propagandalar» başlıklı yazısında son zaınanlarda Halk Partisiyle partinin şefine yöneltilmekte olan bazı hücumlara temas ettikten sonra sözü üniversiteli gençlerin neşrettiği Mucadela dergisine getiriyor ve bu derginin milli şefi itham eden bir yazısından dolayı gençleri: «Milli kıymetleri kolaylıkla lekelemekten çekinmiyen insanların yurtseverliği sahtedir.» cümlesiyle hırpalama k istiyor. Çok doğru. Milli kıymetleri lekeleıneye kalkanlar yurtsever değil, hatta insan bile sayılamaz- Fakat, kuzum bu mi III kıymetler nerede? Okçuoğlu

ORKUN davasından

hatıralar : 1944 «ırkçılık - Turancılık s tahkikatı ve davası sırasında İsmet İnönü ve adamları kinlerinden durdukları yerde kıvranırken, çeşitli yardakçı

unsurlar

göze girmek

veya

. Türklüğe kar:§ı içlerinde besleyegeldikleri sinsi düşmanlık hislerini tatmin etmek için, fırsat bu fırsat, Türkçülere ellerinden gelen kötülüğü yapınağa çalışırken, ve Türkçülerin mevkufların endişe duyar

dışarıdaki dost ve yakınları başına gelecek akibetlerden ve üzülürken, şayanı hayrettir

ki asıl tazyık, işkence ve tehditlere maruz kalan Türkçülerde zaman zaman bir bayram iç havası esmiştir. iEn ızdıraplı, tehlive' karanlık

şakalar kısmı

günlerde

sık sık söylenirdi. kaybolup,

unutulup

kısmının. da zevkine ve anın

içinde

dan bazılarını ediyoruz.

varmak

bulunmak birer

hatıra

nükteler,

Bunların

büyük

gitmiştir.

Bir

için o muhitin şarttı.

Kalanlar-

olarak

tekrar

Müdürlüğünün

Emniyet

neza-

rethane adı verilen kısiiu; ernniyete getiri. lerı kimselerin içine tıkıldıkları daracik hücrelerden mürekkep feci bir yerdir. Kapılan dışardan sürgülü bu hücrelere tıkılmış olan kimseler, helaya çıkmak 'istedikleri zaman parmaklarıyla kapılarını vururlar. ~öbetçi polis «kaç numara?» diye sorar. Içerdeki, hücresinin numarasını söyleyince hela boş ise kapı açılır. Fakat çok kere oturduğu iskemleden kalkmak istemiyen polis, kapı vurulduğu vakit «meşgulls diye cevap verir. N ezarethanenin 13 numaralı hücresinde ikamet (!) eylemekte olduğu sıra lard ı. bir

sabah, Orhan Şaik Gökyay helay a ' çıkmak için kapısını vurdu. Nöbetçi polis hemen «rrıeşgul!» diye bağırdı. Gökyay bir müddet

bekleelikten sonra kapıyı yeniden tıkırdatu. yine «rneşgul!» cevabını. aldı. Beklsdi ve on dakika kadar sonra kapıyı b ir daha vurdu. Polis bu kere de aynı cevabı verdi. Fakat, musluk boşalınca kendisini haberdar edeceğini Gökyay'a müjdeledi!'. Orhan - Şaik bekledi, .. bekledi, bekledi. ..

ken

* •.

bile

İstanbul

keli,

- Ne nankör adam! Bana 45 günde ve. rilmiyen ışık ona 5 saatte verilmis de hala şikayet ediyor.'

- 'I'uısancılık

rgi .co

1944 ırkçılık

ww w.o tu

Bilindiği gibi Türkçüler Emniyet Müdürlüğünde 7 ay kadar (bazıları daha az veya daha çok) kalıp orada çeşitli muamelelere tabi tutulmuşlardı. Bu arada Yusuf Kadıgil 45 gün .müddetle penceresi ve lambası olmıyan karanlık bir hücrede hapsedilmiştı.

Duruşma sırasında Orhan Şaik Gökay tabutluğa konulmasını ve orada kendisine tatbik edilen ışkenceyi anlatıyordu. (<<Tabutluk» denilen yer dikina bir tabut kadar dar bir hücre idi ki işkence görecek olan onun içinde ayakta· durur ve kapı kapatılır ve başının üzerinde üç adet 500er mumluk ampul yakılırdı. Sanık gittikce bunalır ve ışıktan gözleri ve hararett;n başının içi gittikçe artan ve zor tahammül edilir bir şekilde ağrımaya başlardı.) Orhan Şaik Gökay'ın muhteşem uslubiyle ifade edilen bu 1500 mumluk elektrik ziyası altında 5 saat müdeletle bırakılma hadisesi herkesi derin bir tesir .altında bırakınıştı. Bu aralık Yusuf Kadigil yanındaki arkadaşına eğilerek fısıldadı:

Bu bekleyiş üç saat kadar sürdü. Nihayet kapıyı tekrar vurdu ve polisi çağırarak nöbetçi komiseri görmek istediğini söyledi. Polis: - Nöbetçi diye sordu. verdi : -

komiseri ne yapacaksınız? Gökyay gayet ciddi şu cevabı

Bir oturak

istiyeceğim!"

1944 ıRKçıLıK

TURANCILIK

DavaSll1111 içyiizii hakkındaki tefrikamı. za bu sayımızdaki gecikeıııiyecek yazıların çokluğu sebebiyle haslavaınadık. Özür dileriz. Gelecek sayıd~n' itibaren herhalde başlıyacağız.

, '.~, , .. i', ';.. .:.

10.

OREUN

v e feragatRuhu SPıNÇAR

Yazan: NEJDET

maması gereken dır. Bu meziyet ve feragat

bir meziyetleri atalarımızdaki

daha varfedakarlık

r uhudur.

ruhunun

Tarihimizde fedakarhk ve feragat ruhunun pek parlak bir örneğine, kah~.amanlar kahramanı Kül' Şad'ın şahsında rastlamaktayız. Şanlı Gök Türkl~rin _buerişiimez büyüklükteki oğlu, ırkını yok olmak 'tehlikesinden kurtarmak için o meşhur atılışını yaparken, baştan başa fed~ka"ilık ve feragat ruhu ile dolu bulunuyordu. Düşman Çin, Gök Türkleri hiyle .ile yenerek Türk yurdurıun doğu bölümlerini de' geçirmiş, rrkırnızın kökünü kurutmak için" Türkleri geniş ülkesinda parça -parça da: ğıtmakta idi. Türid.in geleceğininvkapkara

rgi .co

Fedakarlık ve feragat ruhu, benliğini cemiyet menfaatı yolunda hiçe sayabilmak büyüklüğü, şahsi kazancı, mevkii ve şöh. reti ayaklar altına alabilmek hüneridir.

sayfalarına fedakarlık ve feragat da örneklerini geçirmişlerdir.

Atalarımız bir çok büyük meziyetlerin sahibi idiler. Yurtseverlik, kahramanlık, savaşçılık, cemiyetçilik, ahlak bunlar aras.rıda ilk akla gelenlerdir. Fakat bu büyük insanlaı-ın ululuklarını sayarken unutul-

olduğu bu çağlarda, cliğerGok Türk prerısleriyle birlikte Çin sarayında tutsak hayatı yaşıyan Kür Şad, ırkını kurtarmak için kırk kişilik ihtilal cemiyetini kurduğu zaman maksadı şuydu: Çin hükümdarını öl-

Onun içindir ki fedakarlık ve feragat ruhuna ancak büyük yaratılışh milletlerin fertleri arasında rastlamak mümkündü!'. Büyük yaratılışlı olmayan milletlerin fertlerinde ve solucan ruhl u insanlarda bu meziyeti aramak boştur.

ken

Yüksek yaratılış1ı ve ruhlu olmayan insanda tek düşünce «şahsi: menfaat» tır. Fedakarlık ve feragat faslında ise «şahsi merıfaat» ın yeri sıfıı·dır. Fedakarlık ve feragat ruhu bir kemik parçası için hırlayan" köpekte ve yerde sürürıerı yılancla na· sıl bulunnıazsa, bunlardan farkı dışa ait olan şahsi rrıenfaatçıda da öylece buluna-

ww w.o tu

maz. Fedaidrlık ve sarılar bir nevi savaş yerlerinin yanında onların parlak gözükrnez. her şeylerini ve taya koyabi lerı, bir şahsi fayda feragat sahipleri, yiğitleri yanında kına

her zaman

Atalarımız; rindeki gücü

feragat ruhu taşıyan inkahramandırlar. Yalnız büyük kahramanlarının kahramanlıkları o kadar Fakat cemiyetleri için icabında canlaı-ını bile oryapılan hamlelerden hiç beklemeyen fedakarlık ve savaş yerlerinin büyük saygılı bir yer almak hakmaliktirler.

kafalarınc.aki ve hüneri,

aklı, bilekledamaı-larmdaki

kanı ve gönüllerindeki iymarıı hep cemiyet için kullanarak en ulu yurtseverler, en eşsiz kahramanlar, en namlı askerler büyük ahlak sahipleri olurlarken,

ve en tarih

dürüp düşman sarayında esir bulunan Gök Türk prensi Holuku'yu Türkistana kaçırmak ve onun kağanlığı altında Türk istiklalirıi diriltmek ... Kür Şad bu gayesine erişemedi. Fakat talih onu kırk adsız arkadaşı ile birlikte Türk ırkının büyük şehitleri arasına sokarken, tarih de sayfalarına bu eşsiz kahramanın fedakarlık ve feragat nıhundaki eşsizliği geçirdi .. Milletinin istiklali için başını ortaya koyan kahraman Kül' Şad, yiğitliği nisbetinde de büyük bir Iedakôr dır. Çin sarayında otururken, onu, Türklük için kendini feda etmek üzere yürüten fedakarlık ruhundan başka nedir? Bu fedakar yiğitteki feragat ruhu ise, yüzyıllar boyunca yaşamış ve yaşayacak olan" torunlarına .bıraktığı büyük bir mirastrr. Kür Şad, 639 ihtilalini başarsaydı, Türkistan tahtına kendi" geçmiyecek, kendisi gibi bir prens oları Holu'ku'yu çıkaracaktı. Halbuki rrkının istiklali için ölüme karşı yürüyen bu yigitin kağan olabilmesi için yeter derecede sebep vardı. Bir kere Kül' Şad - kağan yapmaya karar

ORKUN

bu kahramanca Şad'a, yiğitliğe

saldırışın başı olan iK ür aşık Türk milletinin hemen

boyun eğmesi, yani onu kağan olarak tanı· ması muhakkaktı, Fakat kahraman olduğu .kadar fedakar ve fedakarlığı derecesinde feragat sahibi bulunan bu Türk çocuğunun. ihtilal bayrağını açarken gönlünde hiç bir şahsi düşünce yoktu ve bir tek gaye vardı: Türkü yaşatrnak.. Bu ülkü ile atıldı, bu ülkü için toprağa düştü. Lakin bir ad ve öyle bir ruh bıraktı bu ruhun dır.

Türklükten

milletine öyle ki, bu adın ve

silinmesi

Fedakarlık ve feragat ruhunun de bir başka parlak örneğini,

imkansız-

tarihimizyine Gök

daha amcasının k.ağanlığı

zama-

nında on altı yaşında iken savaş alanlarına yürüyerek yapmaya başbdığı bu hizmeti: ağasının buyruğunda ordu başbuğu kaldığı müddetçe bir an aksatmadı. Ömrü kavga yerlerinde gsçti. Düşmanlarla ve birliğe girmeyen boylarla durmadan savaştı. Ve onu savaş yerlerinden ancak şanl ı ölüm ayırabildi. Birliğe girmek istemiyen Dokuz Oğuzlarla yaptığı çarpışmada ve kırk yedi yaşında şehit düşrrıeseydi Kür Şad'ın bu şanlı torununu, fedakarlığın ve feragatın bu şahlanmiş örneğini hiç bir şahsi fayda beklemeden ırkına hizmet etmekten kim ve ne alıkoyabilirdi ? Gözlerimizi Türkiye tarihinin ilk sayfa Iarına çevirecek olursak, bu ruhun parlak bir örneğini de orada buluruz. 'Türkiye cevletinin temelini savaş yerlerinde akıttıkları kanlar la pekleştiren Oğuzlar, bir müddet hakimiyetlerini tanıdıkları, kendi

soylarından bir başka kahraman olan Gazneliler sultanı Mes'ud ile çarpışmak zorunda kalmışlardı. 1040 yılı mayısında yapılan bu savaşta Sultan Mes'ud'un Türklerden gayrı unsurların askerleriyle de dolu olan ordusu, yalnız Türklerden mürekkep Selçük ordusu önünde bozguna uğrayınca, artık ortada Gaznelilerin yüksek hakimiyeti kalmamış ve Oğuzların eline geçen Horasanda Türkiye . kurulmuştu. Şimdi , erlik yerlerinde akıtılan kanlarla kurulan bu devletin padişahlığına üç namzet vardı: Selçük'ün oğlu Musa Yabgu ile torunları

ww w.o tu

ken

Türkler çağında Kül Tigin ile Megren'in şahsiyetlerinde bulabiliriz. Gök Türk istikaal savaşının kahraman başbuğu İlteriş Kaganın çocukları olan Megren ile Kül Tigin, amcaları Kapagan Kağanın ölümünden sonra, Türkistan tahtına sahip oldukları zaman ortaya şu mesele çıkmıştı: Acaba Gök Türk tahtına kardeşindenbil' yaş daha büyük olan Megren mi, yoksa ağasindan daha kahraman olan Kül Tigin mi oturacaktı? Bu sorunun karşılığında bu iki Gök 'I'ürk çocuğunun örnek ruhları vardır. Zira, Gök Türk tahtı, Kül 'I'igirı' e göre kendisinden bil' yaş büyük ağasına ait, lVIegren ıçınsa kahraman kardeşine layıktı. İki kanleş de bu fikirlerinde ısrar etmişler, sonunda Kül Tigin ağasını razı etmiş ve kendisi, Bilge Kağan adı ile Türklerin başına geçen Megrerı'in buyruğunda ordu kumandanı olarak kalmıştı.

Kül Tigin,

Holuku gibi - Gök Türk hanedabir prerısti; bu sebeple kağan 013Ayrıca ihtilali başardığı takdirde,

rgi .co

verdiği nından bilirdi.

İlteriş'in çocukları ve hele Kül Tigin'deki feragat ruhu Türk çocukları için ne güzel örnektir. Düşünmeli ki bir yaş ·::J.:ıhabüyük olan Megren; kardeşinin hakramanlığını bilmesine rağmen hakkı sayılan kağanlığı isteyebilir; Kül Tigin de tahta pekala göz koyar ve bu, onun hakkı da sayılabilireli. Lakin onlar böyle adi gayeler peşinde koşan kimseler değildi. Onlar yalnız milletlerine hizmet etmek aşkı ile yanan varhklardı. Ve

çağrı Beğ ve Tuğrul Beğ ... Üçü de bu-birlerinden değerli kimselerdi. Padişahlığa . hangisi göz koysa haklı görülürdü, Fakat Türkiye devletinin bu ilk büyük fedakarları, kurdukları devletin tarihinin ilk sayfalarına kahraman adlariyle birlikte feragat ruhlarını da geçirdiler. Padişahlık için aralaı-ında hiç bir siZlltıya meydan ver. medller. En yiğitleri çağrı Beğ idi. Fakat en gençleri olduğu halde düşünüşlerindeki isaBet diğerlerinkinden üstün görülen Tuğrul Beğ'i sultan seçtiler. Tuğrul'un adına okunan hutbe, doğmakta olan Türkiyeyi dünyaya ilan ediyordu. Lakin kahraman-

i \

ORJiUN

devam olduğu

ettiler. gibi' bu-

gün de dayandığı sağlam temelin harcında bu kahramanların fedakarlık ve feragat ruhlarının payı büyüktür. Sonra ikinci Murad.. Savaş yerlerinde gövdesini sayısız yaralarla süslediği için pek erken toprağa düşen Birinci Mehmed'in bu ulu oğlu. Onun ruhundaki fedakarlık ve feragat da kendisi kadar büyüktür. Osmanlı tahtını iki kere oğlu Fatih'e bırakması, yani insanları en büyük adilikleri yapmaya sevk eden mevki hırsını ayaklar altına' alması hangi ruhun eseridir? Ve sonra Haçlıların - verdikleri söze 'I'ürkiyeye saldırrnaları üzerine, acılarını

ve ruhunu

rağmengönlünün

dinlendirmekte

Türk düşmanı yurrıruğu iridirişi

kat

beğler,

o sırada

Türk tahtına büyük vasiyet etmişti. Fasarayda

bulunmayan

ve tehlikeli surette hasta olduğu sanılan büyük oğulun yerine küçüğünü tahta çıkardılar. Büyük oğul, hak kendisinin olmakla beraber - hayatından da korkarak - buna ses çıkarmadı. Lakin yeni hükümdar ağasının durumunu ve korkusunu haber alınca, ona, tahtı kendisine bırakmaya hazır 01duğu;ı.u bildirdi. Tıpkı yüz yıllarca sonra Megren ile kül Tigin'in birbirlerine yapacakları gibi, bu iki kardeş de tahtı birbirlerine bırakmak için karşılıklı ısrarlara başladılar. Büyük oğul sağlık durumunun iyi olmadığını, küçüğü de hükümdarlık

hakkının kendisine ağasından sonra gelmesinin geleneğe uygun bulunacağını söylüyorlardı. Meşhur tarihinde Türklere hep barbar diyen Deguignes'nin bile hayranlıkla bahsettiği bu fazilet tartışmasının so.nurıda küçük kardeş tahtı ağasına bıraktı ve böylece büyük kardeş Türk hükümdan oldu.

Manisadan hızla gelerek, batıya Varnada o büyük nedir ?

olduğu

Hükümdar ölürken oğlunun geçirilmesini

olan vuruşmalarına yine Türkiyenin, 900 yıldanberi

tır ki, tarih bize onların Milattan önce 96 yılında geçen şu hikayesini anlatıyor:

rgi .co

ların işi bitmemişti. Onları sultan ve kumandan olarak savaş yerlerinde kafirlerle

ww w.o tu

ken

Daha yakın zamanlara gelince aynı ruh karşımıza şu büyük adı çıkarıyor: N amık Kemal, .. Top al Osman Paşanın bu büyük torunu sadece hürriyetçi bir şair olsaydı, kırk sekiz yaşında topraklara karışmazdı. Çünkü, onun çağının daha başka yazıcılan da hürriyetçi idiler ve onlar da bu yolda savaşmışlardı. Fakat hiç. biri Narrıık Kemal gibi kükreyip surgünlerde ve zındanlarda

ömür tüketmedi. Vatan şairi Namık Kema1'i zirıdanlara sürükliyerı ruh; Kül' Şac1'· ların, Kül 'I'igirı'lerin, Çağrı Beğ'Ierrn ruhudur. Millet için her fedakarhğı yapabilmek, benliğini cemiyet yolunda harcayabilrnek, şahsi hırsları ayaklar altına ala bil"rnek ruhu ... Atalarımızdaki fedakarlık ve feragat hunu yalmz yukarda adı" geçen büyük sanlara mahsus bil' ruh sanmak yanlıştır.

ruinBu

ruhun tarihimizdeki nice a':1sIZ kahramanlarını bir tarafa bıraksak bile, ululuk bakımından yukarıkilere yetişmeleri mümkün olmayan diğer bazı Türklerde de aynı ruhu bulabiliriz. . Kun tarihini karıştırınc~ orada karşırnıza bir Türk hükümdarının iki oğlu çıkacak-

Çirıhlerin Şapolyo adını verdikleri Işbara Kağan'ın ölümünden sonra geçen bil' vaka da Türklerdeki bu ruhun bir başka örrıeğidir :

Işba ra'nın oğlu çok zayıf olduğundan, kağan, hükümeti idare edemez düşüncesi ile yerine kendi kardeşini, yani oğlunun amcasım nasbetmişti. Işbara'rnn völümünden sonra, oğlu, babasının vasiyeti gereğince amcasını büyük han tanırnak üzre kendisine adamlar gönderdi. Fakat Işbara'rıın kardeşi kağanlığıkabul etmek istemedi, bu mevkiin Işbara'nın oğluna ait ve layık olduğunu söyledi. Bu seferki taht tartışması arnçayla yiğen arasında oluyor ve yiğen amcaya şöyle diyordu: «Siz babama 0, kadar düşmanlık ettiğiniz halde beni mi kağan tanıyacaksınız? Bizim yasalanınız ve babamın buyruğu gereğince kağanlık size aittir. Çünkü babanı kağanlık için sizi göstermiştir. Bu buyruğu dinlemeye mecbursunuz!»

. 13

ORKUN

Yukarda Kun prensi

taht hikayeleri ile iki Gök Türk

anlatılan iki çocuğu tarihideğildirler. Labüyük bir hasve bulmuş ta-

mizin baş şahsiyetlerinden kin onlar büyük bir ırkın letini kendilerinde duymuş lihE insanlardır.

gin'Ierin

kanları

bugün

bizim

darnar-

larımızda delaşmaktadır Bu kana, o eski büyük ruhu aşılamaya. daha doğrusu kül altında kalmış olan eski ruhu canlandırmaya çalışmalıyız. O zaman yeni Kül' Şad'Iar, yeni Kül 'I'igin'ler, yeni çağrı Beğ'ler doğacaktır. Ve nihayet onlar kadar büyük yaratıhşh alınasak bile damarlarımızdn dolaşan cevherli kanı n yanına fedakarlık ve feragat ruhun'u koyabildiğimiz takdirde her zaman Kun hükümdarının iki oğlu veya Işbar a'mn gövdece çelimsiz, fakat ruhça ulu çocuğu kadar büyük

olabiliriz.

rgi .co

Fedakarlık ve feragat ruhu, ancak büyük yaratıhşlı milletlerin yüksek ruhlu insanlarında bulunabilir. Kür Şad, Kül Tigin, çağrı Beğ ve Naniık Kemal büyük bir ırkın sade büyük değil, aynı zamanda yüksek ruhlu oğulları olduğu içindir ki fedakarlığm ve feragatın da cihan' tarihindeki eşsiz kahramanları bulunmaktadıı-Iar.

Bugünkü Türk çocukları yukarıki Kah· ramanların soyundan old uklarını daima hatırlamalıdnlar. Kül' Şad 'ların, l< 1 Ti-

oğlu ısrarı sonunda amca'. Işbaıa'rıın sını Baga ünvanı ile kağarılığı kabule mecbur etti.

Çiftçioğlu

NEJDET SANÇAR

Türk

Tarihinde

B İR

Ihanet

Serisi :

C İ İ II A N E T

'I'iirk tarihi. içimizdeki yabancılarm ihaneti ile doludur. 'l'arihimizin biraz aydınlanmaya başladığı çağlardanberi aralıksız süregelen bu ihanet· ler, yabancı kan taşıvanlara güvenmenin, onlara devlette üstün değiL. en aşağı bir yer bile vermenin ne büyük yanlış olduğunu anlatan elıe(Ii biı derstir. Tarih bir «bilim» değildir. Fakat tarihin' konusu olan hadiselerin belli kanunlan vardır. Türk tarihi İçin bugüne kadar öğrendiğimiz kanunlarm en başta geleni «yabancı kan taşıyanlara g iiverıme!» buyruğunu vermektedir. Bu buyruk büyük geçmişimizin, ırkımızuı , atalarımızın buyruğudur. Bugün yaşıyarılarn bu büyük gerçeği iyice anlatmak için Orkunun her sayısında, içimizdeki yabancıların ihanetine dair tarihi bir vaka gostere ceğiz, Bunlara bror numara vermemiz kolaylık olsun diyedir. Birbirinin ardından gelen iki numara arasında bizini bihrıediğimiz, hatta tarihin ı.n.

ww w.o tu

~ ,.; ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~

Yabancıkanhlarm

ken

~Oı..''-''''''-'''''~~'''''-'''-'~'''-''':ı&.''''"''<:'&~'''''''''''",'''~

mediği birçok

~ ~ ~ ~ ~

Mil""an önCe 78 yılında, Oda Asyada o zamanki Tiü'k devletini yaşatmakta oları Kırnlar. Çin stnrrrna bil' .akın yapacak oldular. Kım Elinde. nesillerdenberi yurttaş olarak y.aşıyan Çinliler bunu. Çin İmparatomn , bil. dirdiler. Böylelikle 4000 kişilik Klın akrncı kolu pıısuya d üs iirtild ii. Ancak birkaç yüzü kurtulabildi.

~ ~

Düşlin

ihanetlerin

ve unutma

daha

ge;:11i~o o]~llası muhtemeldir.

i ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~

!:j ~

~ il':

~ ~ ~ ~

Atm.

~.'7&.."-~"'-''-'''-'~~''-'-.''-'-'-'-'-~''-~'''''-'-'-'',"''''''''''-'''Ifl~

~e@vlerinin İçyiizii

Tür ıye

Yazan: HİKl\ffiT

köyleri

acıklı şartları seviyesi,

herhalde

içerisirıda

yeme,

dünyanın

yaşamakta;

içme, barınm.a,

ısınma,

eğlenme

mından

son derece

ve kültür kötü

feri

hayat gıyınme,

durumu

mak

in-

erkeği

atmos-

Iokrrıa, bir hırkaya uğraşıp yalınayak,

durmus

kavuş-

değil mi?

giyimleri

parça

gi, yolu yol mu? Havatı insan hayatına uygun mu? Sahip olduğu haklar in=an hakIarın-ı denk mi? Sevefh kahraırısnhk hatıı-alarivle, içerisinde

çeşitli fedakarhklarIa nasılsa sağ kalanları

nesillerinin meşakkat,

tahammül, sabır ve kader in=ncryla YLlğUrarak Ömür tüketmiyor mu? En geri devirleri bütün dinçliğiyle şuurlar ve vic(lanlar önüne serrniyor mu? Yılla"rhnberi muhteşem ve yüksek pozlu heykeller .karşısında acaip kerpiç yığınları halinde garip

insanların rezil menfaatleıi alınmış, akıtılmıştır.

ken

bir hayata yükselebilirdi. Lakin, bilgi ve vicdandan_ mahrum sömürücü insarılarırı pericesinde tam bir müstemleke muamelesine tabi tutulmuş, emeği' ve bilhassa kanı bir takım tufeyli ve aşağılık-

bir

arzusuyla

rgi .co

daha medeni

içinde,

sivrisineklerirı

parça sarkrnış bezlerden ibaret bir halde yaşamıyor mu? Evi ev, SUyu su, bilgisi bil-

fanlığın çok hazin bir faciası halinde Türkiye üzerine serpilmiş, hemen hemen hakiki bir medeniyete göre çok iptidai bir manzara ile, sefaletin ve cehaletin mezarına terkedilmiş bulunmaktadır. Hatta .köylü kendi başının. çaresine bakmak üzere bırakılmış olsaydı, belki de daha mütekfunil,

vefakarazgın

Kadını,

bakı-

ve geri. hatta

daha

Türkiye

TANYU

uğruna

bol bol

ww w.o tu

Savaştaki kahramanlığının manevi asaletinişerefli başınca taşıyarak köyüne sağ cönebilenler, çetin ve ağır şartlar altında, eğer varsa; öküzüyle basbaşa kalarak oca ğını yeniden yakmaya; harap, ke--niç, sağIıkla tezat halindeki yuvasını yerı'<Ien kurmaya cabalamıstır. Parlak ünvanlar ve ileri mevkilere köylünün sırtına basarak ona mfıtena tahakküm ve baskı şekilleri tatbik ederek yükselenler, azami istismar metoduvla bu ta1ihsiz varlığı bir akrebi merhametli saydırabilecek muhteris menfaatperestlik yollariyle somürrnüslerdi r. Sadaka gösteriş, reklam kabilinden bir iki köy, birkaç kifayetsiz iş yapmayı ihmal.etmeyerek, nutuklarında öğünmek, hilelerine dayanarak bulmak isteğiyle bu" gibi ahlak Cışı kurnazlıklara da ihtiyaç duymuşlardır. Köylü, köyünü sarmış gübre yığınları, kışın bataklık haline gelen çarnur deryası çevresi,

kendisini

sömürenlerden

belki

köyleri aydın ve bilzin sayılması gerekenlere sabırh göstermiyor mu? Derdine deva aramak istemivar mu? Buvün e~er sovma, ar-li'ik<;,zlık, tii~lü hab;ız1,ld::ır1a kurul-

muş çiftlikler, birialar. servetler. sermayeler üzerine hak ve adalet arayarı vi~it yumruğu indirmemisse bu onun Allah-ı olan inancının ve dünyaya değer vermeme alıskanlığımn ve düsmanım tanıyarnama halı~., nin tezahüründen ibarettir. Tah-ildar ve jandarma tarafından ve yalnız halkçı devlet mefhumivle bae-dasması gi.iç ve tek taraflı menfaatler için ziya-ete tabi tutulmuvoı- mu? 'I'rakya ve Anadolu üzerindeki Türklük. 14 Mayıs 1950 gününGe kendisini, hürriyet ve içtimal adaleti g8Sp ve kahretmiş insanların bazılarından sLikunet ve vekarla kırrtarabildi. Lakin eski is, tismarcı zihrıivetteki insanla': hala durumlarını muhafazada devam ederlerse ve artık hürriyet ve ictirnai adajet düsmenları son bir uyanış hamlesiyle millet hizmetine tövbe ile koşmak arzusunu bile göstermiyerek türlü taktiklerle «günü gün etmek,

-J

ORKUN etmek» le uğraşırlarsa köylü yeniiL':"1i lerini kaybetme derecesine düşe-

~ SÖZ

=-2::

----r·~re dair bir hayli

edebiyat

yapıldığı,

kadaşlarımıza

yüze

yakın

soruyu

ihtiva

eden ve bazı köy tetkiklerini de gözden geçirdikten sonra köyde cereyan fc~en ha-

~--: ve acı yazılar

yazıl2ığı

da olmuştur.

diseyi ve köy vakıasırıı apaçık sonucunu bir yolu tavsiye etmek istiyor ve çalışma-

~::::lau:ı çoğu kağıt ;:O-2Zıar, Tatbikata

üzerinde intikal

kalmış sayıetmemiş olsa

larımıza katılmalarını diliyoruz. Önce köyü objektiften olduğu gibi aksettir eceğiz. So-

oazı şuurlarda akis bulmuştur. ----."Ü bütün gerçekliğiyle, köyleri bir ::::- in eleyerek Türk milletinin düşünebi-

rular sonunda okuyucularla, a rkadaşl arla görüşerek noksanla- ve kusurlar üzerinde

_ 3C--",,-

uyabilen ahlak ve vicdan ın önüne ka-

-=--=-- 5e~ip

apaçık

sahibi

ko-

zamanı çoktan ~=----=-- :Köy. monogra__ köy anketleri ve

Duyan

rnülakatları

:::.: =-

=--

kişi-

gücüne uygun iş k. Bunu tarafsız ile

genç-

S'C1erber

arka2aşh

yaptık-

işbirh<2:i ya-

pılarak köy tetkiklerine girişilecek ve bun-

Gelsin

lar dergi2e neşıedildikten sonra bir kitap haline getirilecek, ayrıca bu inceleme ilmi bakımdan dei!erlenchrilecek ve köyün kalkındınlması ve köylü"

nün yükseltilmesi, planlarıyla yavırılanacaktır.

Hayli zaman kılıç kmda, Ülkii yatar er bağrında, Kutlu davsmız uğrunda, Başlarını koyan gelsin ..,

=---~al ilimleriri

aymünasebeti

Pek tabiidir ki köy kalkındırı1ıı-sa Tür" kiye kalkmdırılmış olur; köylü yükselti-

ken

-=--,':'--=:tda

yüzlerce

ettirerek :::=-::;:::J~-, derdi ye ı-in. '-=-=0. 5"":-me,.;:, adetler ve -;~

son bir düzeltme

Kalplerimiz İman saklar, Dursun nameriller korkaklar ; Çağn1l11Za koşacaklar, Atlı gelsin, yayan gelsin ...

--:::----co

::::- -~şkilat

sonra

Dalga, dalga bayrak açlık, Cam hiçe sayan gelsİn .., İste meydan, işte silah, Nağramızr duyan gelsin ..,

bir

birkaç

tan

sorularda

rgi .co

in-

durup,

=---2

-==-~~,.;: ve tedavi _---=-.,.,: arayarak, de-

ww w.o tu

Iirss Türklük yükselGökdereli Sezai ~lın~ ~ yükseltma işle'tiLm" OLUr. Köyü düşKars - 19~O~ ~( :::=:.:: ·0 rulmak gerekün bırakmak TiLki~::-o:-. Samimi olarak ye'ye hiyanet etmek, .0::::- ~c:-'ın içyüzüns dair incelemeleri resmi köylüyü yükseltmernek Türklüğü fdftkete ;:=:-=~erden beklernek için çok iyimser ve gömmek demektir. ~~~-;:> çok fazla sabırlı olmak, netice itiDertli Türkiyemizin, cefakar mil-l"timiva

::<=---::::-~e uzun zaman -=-~:::ı::o . Biz sevgili

beklemek ve susmak okuyucularımıza, ar-

zin kökleşmiş yalım!..

yarasına

hep bera bcr elkoHikmet T~nyu

+-~~~~~~~~~~~~~~-$~~~~ TDRiK GENÇLERİN!!; DDşüKDtrnDcV

LEVHALAR:

BİRİNCİ ~İ~AN SAVAŞIN~A (.ı;ı4-~~ı8) .SİLAH ALTINA ALINANLARDAN EVLERINE DONMIYENLER 1 - Türk ordusundan birıde 201 2 - Fransız ordusundan » 157 3 4 5 6

7 .••••

9•

.ot- ~~~~~

Alınan ordusundan Belçika ordusundan Ingiliz ordusundan İtalyan ordusundan

» »

154 105

ıon

Amerikan

ordusundan

O;~

•••

ı ~

! ~~

.. ,.

..--...,...

_ ...~.:

... "',.:.

:....

::. ~: . -':~ . .

..... '....

i---~......----~~-"""""'\

Türkcüiere

artık ~. ~ ~

~ ~

Birinci

Teklif'

Türk~ülüğü nazariye daha hızla harekete

Olın~ktan ku~tanp hayata tatbik geçrneliyiz. Ilk düşüneceğimiz

edebilm~k için şey Türkiyede

Türk kültürünü hakim' kılmak, yabancı tesirleri silkip atmaktır. Bunun ıçm her sayımızda 'I'ürkçtilere teklifler yapacak ve tekliflerimizi kendimiz de titizlikle tatbik edeceğiz. Bugün ileri sürdüğümüz birinci teklif şudur:

~ ~ .

«Numara» kelimesinin kısaltılnuş şekli olarak «Nu.» yu kabul edİ~!ortlz. Bunu «No.» olarak yazınayı reddediyoruz. Çünkü «No.», bunun fransızca kısaltılınış şeklidir. Fransızlar, kendi dillerindeki' «rıumero» kelimesinin ilk ve son harflerini alarak «No.» şeklini bulmuşlardır. Netekim Alınanlar

da kendi dillerinde numara demek olan «Nummer» İn bas ve son harflerini alarak «Nr.» şeklini kullanır olmuşlardır. Biz onlara uyarak, yani ilk ve

son harfleri alarak ra» yı hatırIatmaz,

«Na.» yı kulIanamayız. Çünkü bu işaret bize «numaHalbuki «Nu.» şekli aklınuza derhal «numara» yı geOnun

için bütün

Türk-

rgi .co

ancak bir «aşağılık duygusu» nun sonucu olabilir. çillere «Nu.» şeklini kullanmayı teklif ediyoruz. ,

~~~~~~~~~~~~~~ km

-_._-

ken

ww w.o tu MATBAASI İdarehane Feyzullah

İST ANBl) L : Cad. A. Maltepe

Atsız

-...,;...;..------------,

«ANKARA»

veya faaliyetin hangisi olduğunu tayin etmek ve malların teslimini yapmak son Yürütme Kurulunun toplanmaması halinde fesih anında Derneğe yazıh en eski üyenin vazife ve yetkisidir. Aynı günde kaydolunma veya Kurucu olma halleriride sıra sayısı en küçük olan en eskidir. 16 Yürütme Kurulları yapılacak yardımları serbestçe. takdir eder. Ancak bu hus'usta Genel Kurul takyitler koymağrı ve di rek t if le r verrneğe yetkilidir. 17 İşbu Ana Tüzüğü'n açık bıraktığı yerlerde Cemiyetler Kanunu hükümleri uygulanır. Geçici Madde - nı, Genel Kurul toplantısı; na kadar Yürütme Kurulu vazifesini Kurucular yaparlar. Kurucular Yürütme Kurulu vazi. fesini yapmak üzere aralarına yeni arkadaşlar alabilirler. Kurucular Derneğin Kuruluş günl'ınden sonraki ilk Uç ay içinde Dernek üyeleri arasından kur'a ile iki Denetçi seçe rler. Derneğin Kurucuları aşağıdaki kimselerdir: ) 1) Hüseyin Nihal Atsız, Haydarpaşa Lisesi Edebiyat Öğretmeni. 'İkarne tgahı : F'eyzull ah Caddesi 9; Maltepe, Istanbul. T.C. vatandaşı. 2)İsmet Rasin Tümtürk. Avukat, İk a me tgah ı: Şişli, Sağdıç Sokağı, 30/1 Saadet Apt. 4 üncü Kat. T. C. vatandaşı. 3) Bekir Berk, «Komunizme Karşı Mücadele' dergisi sahibi. 'İkarnetgahı: 3, Yenimahalle De' resi Sok,. Beşilctaş. T. C. vatandaşı ·1 - Ekim - J930 IŞIL

. ~

KİTABEVİ

BURSA'

F.K25.

Telefon:

2345

HER ÇEŞtT KiTAPLAR Bilhassa Fransızca Tıp Kitapları çok ehven şeraitle satılır. Frank 32 paradan hesaplanır ve hiç bir fark ve masraf almadan alıcının adresine kadar teslim edilir. SABOTTA ATLAS, 3 Cİlt, 65 Liraya,

OREUN'UN

İLAN

ŞARTLARI:

ORKUN diğer dergiler gibi ilan kabul eder. Yarım sayfanın bedeli -60 liradır, ye daha küçük ilanların bedeli buna göre hesaplanır. Diğer bütün dergi ve gazeteler gibi ORKUN ilanlarından ötürü mes'uliye t kabul etmez. Ancak diğer dergi ve gazetelerden iki noktada ayrılır: 1) Yalan olduğunu veya aldatıcı şeklide mübalagalı olduğunu bildiğimiz ilanları basmıyncağız. 2) Zararlı şeylere, mesela rak ı ve sigaraya, ait ilanları dabasmıyacağız. Hiç olmazsa bu kadarını yapmayı yürüdüğümüz mefküre yoluna karşı bir vicdan borcu sayiyoruz.