Capoeira Magazyn nr1 (2012)

Page 1

N

Capoeira W O

ŚĆ O !

MAGAZYN

numer 1, czerwiec-lipiec-sierpeń 2012

Mestre

PASTINHA Nauczyciel mistrzów Foguetinho

„Mała kobitka” o swoich początkach

Kobieta w Capoeira Od siebie i o sobie

Oraz: • „Jak ugryźć Kettlebell?” • „Wykroki na treningach” • „Wpływ Capoeira na postawę”

www.capoeiramagazyn.pl

Capoeira Magazyn - Czerwiec/Sierpień 2012

1

Portugalski w Capoeira / Kalendarium Capoeira / Relacje z warsztatów



Od Redakcji Z lekkim niepokojem oddajemy do Waszych rąk pierwszy numer magazynu o Capoeira. Jak zostanie on odebrany w środowisku Capoeiristas? Czy idea nam przyświecająca zostanie dobrze zrozumiana? Czy jesteśmy wszyscy na tyle otwarci żeby wyjść ze skorupy swoich uprzedzeń oraz stereotypów i działać razem na rzecz wspólnego dobra jakim jest Capoeira?

foto: Joanna Siwińska

Magazyn ten jest próbą zintegrowania środowiska Capoeira w Polsce. Nieznajomość zasad, historii i filozofii przyświecających danym grupom Capoeira często prowadzi do błędnego podziału na „dobrych i złych” oraz „swoich i obcych”.

Capoeira Magazyn Nr 1/2012 Czerwiec-Lipiec-Sierpień 2012 www.capoeiramagazyn.pl Zdjęcie na okładce: Daniel Aqua flickr.com/photos/aquaphotoboy Redaktor naczelny: Dariusz Majewski Redakcja: Agnieszka Luber, Dariusz Banach, Grzegorz Kaszuba, Jarek Kaniut, Kamil Niemiec, Karolina Szatkowska, Maciej Wojtasik, Mateusz Wasik, Natalia Panek, Tomasz Bilewicz, Zuzanna Sobczak,

Łączy nas wspólna pasja, wspólna miłość o której chcemy mówić głośno i dzielić się nią. Niech ta miłość pomoże nam mieć otwarty umysł na inne spojrzenie i do tej pory nieznane nam idee przyświecające pasjonatom tej pięknej sztuki. Możemy się od siebie wiele nauczyć. Działając razem możemy zrobić więcej.

Współpraca: Adam Ciemniak, Anna Majewska, Łukasz Sosulski, Łukasz Tadla, Maciej Tabak, Marcin Surawski, Mateusz Kubica, Michał Marciniak, Michał Sadowski, Tomasz Tomczyk, Piotr Ząbek, Szymon Piotrowski Skład: Dariusz Majewski Korekta: Dariusz Banach, Anna Majewska, Adam Rak Rysunki: Dawid Kiwacz, Anna Majewska Zdjęcia: Adam Rak, Paweł Łuszczki, Joanna Siwińska

Kontakt: kontakt@capoeiramagazyn.pl www.capoeiramagazyn.pl tel: 509 846 451 lub 509 672 396 Wydawca: Stowarzyszenie Kultury Fizycznej Akademia Capoeira, ul. B. Prusa 28 50-319 Wrocław Publikowane w Capoeira Magazyn materiały są artykułami autorskimi z tego względu redakcja ani wydawca nie ponoszą odpowiedzielności za ich treść. Redakcja i wydawca Capoeira Magazyn nie ponoszą odpowiedzialności za treść publikowanych reklam.


Capoeira MAGAZYN

numer 1, czerwiec-lipiec-sierpeń 2012

Spis treści str. 6 - W skrócie... Krótko i zwięźle na temat tego co działo się w Świecie Capoeira. Nowości wydawnicze, muzyczne itp. Ciekawi goście w Polsce, najwyższe stopnie itp....

str. 8 - Kalendarium Capoeira Czyli Kalendarium imprez w Polsce na najbliższy kwartał. Najważniejsze warsztaty, spotkania, festiwale, obozy Capoeira itp.

str. 44 - Portugalski i Capoeira Uczymy się języka Capoeira - języka portugalskiego. Bez jego znajomości nie zrozumiemy tekstów, nazw technik Capoeira, piosenek i samej Capoeira

str. 54 - Wykroki na wiele sposobów Krótki zestaw ćwiczeń bardzo przydatnych na treningach Capoeira. Są to ćwiczenie bardzo wzmacniające nogi.

str. 58 - Krótki wywiad z aluno Ekspresowy wywiad z uczniem trenującym Capoeira. W tym numerze Patryk z grupy Axe Capoeira z Wrocławia..

str. 60 - Siła, wytrzymałość i kondycja Artykuł na temat bijących rekordy popularności Kettlebell. Co to jest? Dlaczego przydają się w Capoeira i jak nimi ćwiczyć?

str. 64 - Zdrowie Jak Capoeira wpływa na nasze zdrowie? Na naszą postawę? Czy aby na pewno zawsze „sport to zdrowie”?

str. 68 - Felieton W tym numerze zastanawiamy się nad tym gdzie przebiega granica między „grą” w Capoeira a realną walką? Umiesz ją określić?

str. 72 - NieObiektywnie Nieobiektywne przemyślenia na temat różnych spraw, mniej lub bardziej, związanych z Capoeira 4 Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

www.capoeiramagazyn.pl


16

Mestre Pastinha

30

Mistrz, nauczyciel mistrzów

Kobieta w Capoeira

34

Foguetinho Wywiad z instruktorką

Słowo od kobiet do kobiet

48

Relacja

Warsztaty Capoeira


W skrócie...

Wakacje i Capoeira

W

akacje lada dzień. Większość pewnie pojedzie na obozy sportowe, wy-

cieczki czy festiwale związane z Capoeira. Niektórzy na takie wyjazdy poślą własne dzieci. Pamiętajcie o tym by upewnić się że organizator takiego wypoczynku posiada odpowiednie uprawnienia (Kierownik Kolonie) oraz cała kadra obozowa posiada ta-

DVD dla początkujących

T

ych z Was którzy obserwują na youtube profil Professora Mola (z grupy Muzen-

kie uprawnienia (Wychowawca kolonijny).

za) pewnie ucieszy fakt, że jest już dostępne

Sam obóz powinien być również zgłoszo-

w sprzedaży dvd instruktażowe jego autor-

ny w Kuratorium Oświaty. Warto spraw-

stwa. Od dłuższego czasu zapowiadał on

dzić takie rzeczy przed wysłaniem swoje-

pojawienie się tej płyty i w końcu możecie ją

go dziecka na dany wyjazd. Wcześniejsze

kupić. Jest to dvd zawierające podstawowe

zapoznanie się z tymi informacjami może

informacje na temat Capoeira, przykłado-

nam zaoszczędzić wielu nieprzyjemności

we ćwiczenia rozgrzewkowe, rozciągające

później.

i podstawowe elementy Capoeira. Jest ono

Z drugiej, strony jeśli jesteś organizato-

przygotowane przede wszystkim z myślą o

rem takiego wyjazdy wakacyjnego zadbaj o

początkujących Capoeiristas. Kto nie wie o

wszystkie te rzeczy. Pamiętaj, od tego jak

co chodzi zapraszamy na yotube gdzie Pro-

Ty to zorganizujesz i jakie będą Twoje re-

fessor Mola regularnie zamieszcza krótkie

lacje z uczestnikami Twojego obozu zależy

filmy instruktażowe dotyczące konkretnych

jak Capoeira będzie postrzegana później.

technik z Capoeira.

Wszyscy mamy na to wpływ i wszyscy za to

Dvd do kupienia między innymi na stronie:

odpowiadamy

http://www.brasil-sport.com/ RED

6 Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

RED

www.capoeiramagazyn.pl


W skrócie... tańsze odpowiedniki. Cena oryginalnego sprzętu faktycznie może przerażać. Już podobno pojawiły się tańsze, polskie odpowiedniki produkowane masowo. Używanie tego typu sprzętu zaczyna być postrzegane jako wyznacznik rozwoju oraz podążanie za nowymi trendami w sporcie i rekreacji ruchowej. Kto z Was już posługuje się tym sprzetem na treningach Capoeira? Jakie ćwiczenia mogą się okazać pomocne w Capoeira? Jakie są Wasze doświadcze-

Moda na „paski”

nia w tym zakresie? Podzielcie się z nami Waszymi opiniami na ten temat na naszej

T

RX bije rekordy popularności na świe-

stronie internetowej, na profilu na Facebo-

cie i oczywiście w Polsce. Chyba nie

oku lub napiszcie e-mailem. Najciekawsze

ma już siłowni lub klubu fitness w którym

wypowiedzi otrzymają od nas upominki i

nie wisiałby przynajmniej jeden. Rów-

zostaną opublikowane w kolejnym nume-

nie popularny zaczyna być na treningach

rze Capoeira Magazyn.

sztuk walki - w tym Capoeira. W akade-

RED

miach pojawiają się wiszące TRX lub ich

N

ajważniejszym Newsem w tym kwartale jest jednak wyjście pierwszego numeru Capoeira Magazyn w Polsce. Mamy wiele pomysłów, wiele planów związanych z tym magazy-

nem. Zapraszamy do współpracy. Masz okazję razem z nami tworzyć ten magazyn. Skontaktuj się z nami poprzez e-mail: redakcja@capoeiramagazyn.pl lub przez nasz profil na facebooku: http://www.facebook.com/CapoeiraMagazyn www.capoeiramagazyn.pl

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

7


Kalendarium Capoeira Kalendarium najważniejszych imprez na najbliższy kwartał (czerwiec-lipiec-sierpień 2012). Festiwale, warsztaty, batizado e troca de corda i obozy sportowe. Wszystkie imprezy związane z Capoeira na których warto być. Polecamy

Junho - czyli Czerwiec 2012

1 - 3 czerwca 2012

Batizado e Troca de Cordas Grupo Capoeira Esporao

Miejsce: Goście:

Wrocław Mestre Marinaldo, Contra Mestre Fuampa, Professor Topera, Formado Jai

Info:

więcej info: cabaca-esporao@wp.pl

1 - 3 czerwca 2012 Miejsce: Koszt::

Info:

IV Festiwal Capoeira i Kultury Brazylijskiej Pernas Pro Ar Poznań, Szkoła Podstawowa nr 64, Os. Orła Białego 120 Dzieci do lat 12 (warsztaty + koszulka + posiłki) - 80 zł, Osoby 12+ (warsztaty) - 40 zł Koszulka (dla osób 12+) - 40 zł; Cena zawiera ubezpieczenie NNW podczas warsztatów Co Was czeka podczas Festiwalu? - treningi Capoeira Contemporanea i Capoeira Angola, akrobatyczne - lekcje muzyki i języka portugalskiego - zajęcia maculele - otwarta lekcja z udziałem rodziców - pokazy i rodas na świeżym powietrzu więcej na http://www.poznan.cppa.pl/

8 Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

www.capoeiramagazyn.pl


KALENDARIUM - CZERWIEC 2012

6 - 10 czerwca 2012

Letni festiwal 2012 - Capoeira Beribazu

Miejsce:

Warszawa

Goście::

Mestre Fabio (Grupo Beribazu - Vitoria - Brasil), Mestre Branco (Grupo Ginga Nagô - Nantes - Francja).

Info:

Kontakt do organizatorów: Aldo (Contramestre Aldo) tel. +48 605 675 370, Kamil (Monitor Kamil) tel. +48 608 335 712 Więcej informacji: http://www.beribazu.pl/

8 - 10 czerwca 2012

Warsztaty Capoeira - Abada Capoeira

Miejsce:

Wrocław

Goście::

Professor Zinho.

Info:

Warsztaty Capoeira połączone z honorowym krwiodawstwem oraz festiwalem muzyki prowadzonym przez jednego z najlepszych kompozytorów Abada-Capoeira Instrutora Macoco-Preto. Finał akcji odbędzie się w Magnolia Park Więcej info na stronie internetowej: http://capoeirawroclaw.wordpress.com/2012/03/25/akcjacapoeirista-sangue-bom-oraz-festival-de-musica/

15 - 17 czerwca 2012

Batizado e Troca de Corda - UNICAR Polska

Miejsce:

Katowice

Goście::

Mestre Saguin (UNICAR), Mestre Benivaldo, Mestre Maclau (Uniao na capoeira), Mestre Madeira, Prof. Tamarindo, Prof. Secao, Prof. Amendoim, Prof. Dinozauro, Instr. Chocolate (CDO) Instr. Chocolate (Escola de Capoeiragem)

Info:

Więcej info: http://www.unicar-capoeira.pl/

www.capoeiramagazyn.pl

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

9


KALENDARIUM - CZERWIEC / LIPIEC 2012

29.06 - 09 07 2012

Letnie zgrupowanie CapoCampo - I Turnus, UNICAR Polska

Miejsce:

Centralny Ośrodek Szkolenia LZS w Mielnie

Info:

Koszt 1130 zł. Rezerwacja: Wyślij mail na adres: gala2@go2.pl ze zgłoszeniem, zawierający: nazwisko, imię, czas pobytu. Otrzymasz maila zwrotnego z potwierdzeniem i numerem rezerwacji. Wpłacasz zaliczkę 200 zł od osoby w tytule podając numer rezerwacji z maila. Informacja telefoniczna: 509 029 507 Więcej informacji: http://www.unicar-capoeira.pl/

Julho - czyli Lipiec 2012

01 - 12 lipca 2012

Obóz Sportowy Capoeira Acampamento - Camangula

Miejsce: Goście::

Ustka Contra Mestre Sazuki

Info:

Koszt 1290 zł. Informacja telefoniczna: 504 217 007 Więcej informacji: http://www.festiwal.capoeira.pl/

01 - 08 lipca 2012

Obóz Letni Capoeira Esporao

Miejsce:

Kobyla Góra

Info:

Miejsce OW „Wagabunda” - domki drewniane, piętrowe, 8 osobowe(2 pokoje 4 osobowe), w każdym łazienka z prysznicem. Cena 75pln doba. Więc 75 x 7 = 525 pln..Cena doby obejmuje nocleg plus treningi. Więcej info: https://www.facebook.com/events/278376055574318/


KALENDARIUM - LIPIEC 2012

10 - 23 lipca 2012 Miejsce: Info:

13 - 20 lipca 2012

Letnie zgrupowanie CapoCampo - II Turnus, UNICAR Polska Centralny Ośrodek Szkolenia LZS w Mielnie Koszt 1400 zł. Rezerwacja: Wyślij mail na adres: gala2@go2.pl ze zgłoszeniem, zawierający: nazwisko, imię, czas pobytu. Otrzymasz maila zwrotnego z potwierdzeniem i numerem rezerwacji. Wpłacasz zaliczkę 200 zł od osoby w tytule podając numer rezerwacji z maila. Informacja telefoniczna: 509 029 507 Więcej informacji: http://www.unicar-capoeira.pl/

Obóz Letni dla dzieci - Capoeira Esporao

Miejsce:

Ośrodek wypoczynkowy ,,Neptun” w Sarbinowie, ul. Leśna 10.

Info:

Obóz adresowany dla dzieci w wieku 7 - 15lat Całkowity koszt obozu to 890 pln. Rezerwacja miejsca: wpłata zaliczki w wysokości 290 pln do 15 czerwca! Pozostała część kwoty, płatna do 10 lipca. Link do strony organizatora: www.capoeira-arte.pl wszelkie pytania tel.600 372 915 Łukasz Sosulski mail: lukasz.sosulski@gmail.com

20 - 30 lipca 2012

Wakacje z Capoeira - Camangula

Miejsce:

Ośrodek wypoczynkowy, Zawoja 1559

Info:

Koszt 1290 zł (normalna cena - przy wpłacie zadatku w wysokości 400zł do końca czerwca) Informacja telefoniczna: Maciej Tabak tel. kom. 502 593 336, Krzysztof Gajoch tel. kom. 501 277 283 Więcej informacji: http://www.wakacjezcapoeira.pl/


KALENDARIUM - SIERPIEŃ 2012

Agosto - czyli Sierpień 2012

16 - 25 sierpnia 2012

III Letni Obóz Capoeira dla Dzieci - CPPA

Miejsce:

Dźwirzyno (nad morzem)

Info:

Więcej informacji: http://capoeira.opole.pl/

19 - 28 sierpnia 2012

Zgrupowanie szkoleniowe UNICAR Capoeira

Miejsce:

Murzasichle (koło Zakopanego)

Info:

Więcej informacji: http://www.unicar-capoeira.pl/

Wszystkie informacje przedstawione w powyższym Kalendarium Capoeira przedstawiamy w takiej formie w jakiej otrzymaliśmy je od przedstawicieli danych grup Capoeira. Żadna przesłana do nas informacja nie została pominięta więc jeśli organizujesz w najbliższym czasie imprezę Capoeira o której tutaj nie wspominamy to oznacza, że nie dotarła do nas informacja o tym. Prosimy o szybki kontakt w tej sprawie z redakcją: rekacja@capoeiramagazyn.pl Zachęcamy również do przysyłania na nasz adres informacji na temat organizowanych imprez związanych z Capoeira na kolejny kwartał (wrzesień/październik/listopad). Chodzi o wszelkiego typu warsztaty, szkolenia, wyjazdy, spotkania, festy, otwarte roda, pokazy itp. Jednocześnie informujemy że redakcja Capoeira Magazyn nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń, zamieszczone w nich informacje i za organizację i przeprowadzenia danej imprezy.

12

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

www.capoeiramagazyn.pl



Mestre Pastinha Mistrz, nauczyciel mistrz贸w


MESTRE PASTINHA

Ângelo Decanio: Mistrzu, jaki dla Bóga jest

Ângelo Decanio: Jak powstała Capoeira?

Capoeirista?

Pastinha: ”Gdy ktoś mnie pyta skąd się wzięła

Pastinha: “Przyjacielu, ciało jest dużym

Capoeira, mówię że nie wiem, bo mistrzowie

systemem rozumowania. Za naszymi myślami

z moich czasów nie powiedzieli mi tego.

znajduje się jeden potężny Pan, jeden nieznany

Capoeira jest różnorodna, są Capoeiristas z

mędrzec”.

wielu plaż i regionów,...”

Pastinha głosi suwerenność ducha względem

Rozczarowanie nie znalezieniem Capoeira w

ciała

obecność

Afryce podczas jego podróży do Dakaru „aby

boskości która wypełnia egzystencję. Po

pokazać Capoeira z Brazylii” potwierdza fakt,

raz pierwszy znajdujemy Mistrza Capoeira

że mistrzowie za jego czasów, początku XX

zainteresowanego

wieku, nie znali pochodzenia Capoeira.

i

rozumu,

podkreślając

duchowymi

metafizyki Capoeira, otwierając

drogę

dla terapeutycznego i

pedagogicznego

użytku

naszych

umiejętności. Pastinha

podkreśla

obecność duchowego apektu

Capoeira

aspektami

Brak informacji na

Mestre Pastinha podkreśla obecność duchowego apektu Capoeira przeciwstawiając się przeświadczeniu większości społeczeństwa, że Capoeira i ludzie ją praktykujący są przestępcami i banitami. przeciwstawiając

temat jej pochodzenia na

czarnym

kontynencie w wyniku panującej tam wciąż słownej

tradycji

przekazywania wiedzy,

wzmacnia

się

tezę, że Capoeira pojawiła się po raz pierwszy w

przeświadczeniu większości społeczeństwa,

Bahia, na terenach portowych. Kolejna ważna

że Capoeira i ludzie ją praktykujący są

informacja: „są Capoeiristas z wielu plaż”

przestępcami i banitami.

- ukazuje obecność Capoeira na wybrzeżu,

Capoeira z Bahia jest w większości sposobem

w

życia, filozofią opartą na wolności jednostki,

przekazów w miejscach odległych od morza.

radości, szacunku, współpracy, przyjaźni,

Ważna “wskazówka” dla przyszłych badaczy!

przeciwieństwie

do

braku

ustnych

duchowi wspólnoty który łączy człowieka ze społeczeństwem. www.capoeiramagazyn.pl

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

15


MESTRE PASTINHA

w 1941 aby zorganizować Centrum Capoeira - pierwsze w Bahia. Powstało ono w szkole wychowanków Marinheiro z Bahia. Tam uczyłem moich towarzyszy od 1902 do 1909”.

Pastinha uczył swoich towarzyszy w szkole wychowanków Marinheiro na rynku Conceicao da Praia w okresie od 1902 do 1909. W budynku tym obecnie znajduje się siedziba marynarki wojennej. Kontynuował nauczanie na ulicy św. Izabeli do 1912. Pozostał nieaktywny od 1913 do 1941, co tłumaczy stwierdzenie “ Ângelo Decanio: Jak nauczyłeś się Capoeira? Pastinha: “Sam. Jak się urodziłem byłem pierwszym który nauczył Się Capoeira w wieku 10 lat”.

Ângelo Decanio: Czym jest nauka Capoeira? Pastinha: “Składa się z wiedzy dookoła ciebie: otaczającej cię przyrody, stosunków z innymi

Początek nauki w wieku 10 lat zadecydował o losie młodego chłopca, przekształcając go w instruktora Capoeira w szkole wychowanków Marinheiros. 30 lat później został mistrzem mistrzów i obrońcą Tadycyjnej Capoeira.

Ângelo Decanio: Kiedy zacząłeś nauczać? Pastinha: “Z umiejętnościami i moim dobrym mistrzem. Uczyłem się na ulicy Laranjeiro i nauczałem na ulicy św. Izabeli od 1910 do 1912, kiedy to porzuciłem Capoeira. Powróciłem

16

usłyszałem o Bimba w latach 40”.

Capoeiristas, wiedzę którą zdobywasz wraz z nauką, z dokładnych obserwacji, jest owocem twojej inteligencji, rezultatem naszej pracy, satysfakcji, niezaspokojonej inspiracji.”

Jest to odniesienie do wysiłku, wytrwałości i pracy, bez których nic nie może powstać. Każdy z nas tworzy wewnętrzny świat, będący odbiciem świata zewnętrznego z informacjami które otrzymaliśmy, doświadczeniami które zdobyliśmy, z pomysłami które stworzyliśmy, jakkolwiek

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

wciąż

mamy

potrzebę

aby

www.capoeiramagazyn.pl


MESTRE PASTINHA

udowadniać sobie innym swoją wartość.

mistrzowie tylko uczą cię jak grać, nie

Wartość

tłumaczą.

swojej

pracy

oraz

życiowych

osiągnięć.

i

Wielu

innych,

afrykańskich

ostrzegało

mistrzów

nas

gdy

nie

przestrzegaliśmy rytmu, tłumaczyli i uczyli Ângelo Decanio: Jakby pan opisał dzisiejszego

nas o sporcie Capoeira. Mistrz ma jakieś

Capoeirista?

tajemnice,

Pastinha:

“Dzisiejszy

Capoeirista

jest

umięśniony, nie jest przestępcą, ani też tylko

ale

Powinieneś

nie

odmawia

śpiewać

z

wyjaśnień.

improwizacją

i powtarzam to od 1941.”

zawodowym Capoeirista, jesteśmy tancerzami, ludźmi którzy żyją sztuką Capoeira i jako

Antyczni

mistrzowie

uczciwi artyści jesteśmy wynikiem wszystkich

w roda de Capoeira, prezentowani przez

profesji.”

obecnych

mistrzów,

sa

zawsze

przewodzą

obecni

tradycji,

kontrolują zachowanie obecnych Capoeiristas Stary mistrz przedstawia doskonale zmianę

i

podporządkowanie

regułą.

Pastinha

cech Capoeiristas z heroicznych czasów

podkreśla, że uczeń nie ceni zasad, ponieważ

niewolnictwa do czasów obecnych. Kreśli wizerunek silnego mężczyzny, przypisanego do ciężkich robót, szczęśliwego, głodnego wolności i cielesnej przyjemności, pedagogii, rozwoju

duchowej

doskonalenia

aktywności

umysłu,

egoizmu

ciała

i

walki

i

współczucia w grze Capoeira.

Ângelo Decanio: Jak ważny jest mistrz podczas kształcenia Capoeira? Pastinha: “Z umiejętnościami, które masz w sobie, antyczni mistrzowie są tutaj, towarzyszą patrzą

na

ci, zasady,

patrzą czemu?

na Bo

www.capoeiramagazyn.pl

ciebie, obecni Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

17


MESTRE PASTINHA

zawsze powinien być w stanie je wytłumaczyć. Odpowiedzialnością mistrzów jest zachowanie mistrz tylko uczy go gry, nie tworząc więzi

dyscypliny i braterstwa poprzez nauczanie

z przeszłością, z tłumaczeniem duchowego

uczniów życia wewnątrz grupy społecznej, bez

doświadczenia

którego nie ma postępu jednostki.

łącznikiem

przeszłości.

ze

przekazując

Mistrz

wspaniałą

jest

przeszłością,

doświadczenia

przeżyte

Ângelo Decanio: Czy uważasz że poprzez

podczas roda oraz przekazane mu przez jego

uczęszczanie do akademi młody człowiek

poprzedników w długim łańcuchu ewolucji

może spełnić swe marzenia?

Capoeira.

aby

Pastinha:” Nie da się ukryć. Capoeirista musi

wyjawić je w odpowiednim momencie, ale

się uczyć, świat jest szkołą w której uczymy się,

Może

18

trzymać

tajemnice

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

www.capoeiramagazyn.pl


MESTRE PASTINHA

natura daje nam przyjemność, ofiaruje nam

z nałogami, brutalnością, przestępczością

naukę dobrego samopoczucia. Musimy zdobyć

i nieodpowiedzialnością. Tworzenie lepszych

wiedzę aby uczyć się jak szanować godność,

ludzi dla lepszego społeczeństwa, bardziej

powinniśmy wykorzystać nasz charakter aby

humanistycznego,

zmniejszać ilość błędów.”

ponieważ idealna demokracja stworzona jest z

prawych

Uczymy się ruchów w centrum sportu

obowiązki,

capoeira, ale mądrość pochodzi ze szkoły

wartościami.

z

większą

obywateli, z

godnością,

znających

moralnymi

i

swoje

duchowymi

życia. Powinniśmy szukać wskazówek u ludzi z

dobrym

aby i i

charakterem

poprawiać

kontynuować

i

swoje naszą

uczciwością,

drogę

bez

moralnością

Ângelo Decanio: Jak widzisz odpowiedzial-

umiejętności

ność starego mistrza Capoeira za przyszłość

z

odwagą

pozostawiania

młodszego pokolenia Capoeira? Pastinha: ”Mój przyjacielu, czy ty jesteś

w tyle naszego charakteru. To jest jedyna

Capoeirista?

Jesteś

mistrzem

drogą przez jaką będziemy mogli zmniejszyć

dzisiejszego,

ilość błędów i cieszyć się wewnętrzną naturą.

uczucia młodym ludziom jutra, pozostawić

powinniśmy

dać

dnia

pozytywne

dobre przykłady które nie będą krzywdzić Ângelo Decanio: Jak byś poprowadził młodego

naszych towarzyszy, bo te ciemne rzeczy

człowieka w naszym obecnym swiecie.

niszczą sztukę obrony. Mówię mistrzom,

Pastinha: “Obserwuj i zdobywaj wiedzę,

że

dbaj o siebie, ucz się dla dobra, osiągaj cele

tłumaczenie i dobre nauczanie. Capoeira jest

z determinacją i postępem. Nie prowokuj

duchowo i cieleśnie w jestestwie każdego

nieporozumień z przyjaciółmi, nie popadaj

z nas,

w nałogi, nie krzywdź wspólnoty ani swoich

wszystkich

indywidualnych morałów.”

i przekonaniem, jak już udowadniałem wielu

powinni

kłaść

nacisk

na

edukację,

ona ma sztukę, ona jest sztuką sportów.

Mówię

z

wiarą

ludziom, moją wizją przyszłości jest obecność Pastinha

zauważył,

że

Capoeira

może

Capoeira w całej Brazylii.”

definiować charakter i cywilizować. “Ucz się dla dobra”. To pomaga w codziennej walce www.capoeiramagazyn.pl

Pastinha stwierdza, że wszyscy Capoeiristas a

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

19


MESTRE PASTINHA

szczególnie mistrzowie (podkreślając, że każdy

bójki. Naucza sowich uczniów bez popisywania

Capoeirista w pewnym momencie życia jest

się w agresywny sposób lub niegrzeczny.”

mistrzem w oczach społeczeństwa bo

reprezentuje

Capoeira)

powinni

p o s t ę p o w a ć p o p r a w n i e , p o k a z y w a ć pozytywne

uczucia,

„Obserwuj i zdobywaj wiedzę, dbaj o siebie, ucz się dla dobra, osiągaj cele z determinacją i postępem. Nie prowokuj nieporozumień z przyjaciółmi, nie popadaj w nałogi, nie krzywdź wspólnoty ani swoich indywidualnych morałów.”

Spokój jest konieczny aby zastanowić się, poprawić

ruchy,

zaadoptować się

w

grze

z partnerem tak aby pokaz

był

piękny

i bezpieczny. Każdy

unikać uzależnień i nadużyć, przekazywać

Capoeirista powinien być grzeczny, powinien

umiejętności,

unikać rozpraszania lub prowokowania swoich

esencję

Capoeira

kolejnym

pokoleniom. Stwierdza tutaj też, że zachowanie

towarzyszy jednocześnie zachowując spokój.

każdego w danym momencie jest strzałą skierowaną w kierunku przyszłości Capoeira,

Ângelo Decanio: Dzisiaj dużo jest niezgody

przewidująco

między Capoeiristas, co proponujesz aby tego

nakierowuje

strzałę

na:

„obecność Capoeira w całej Brazylii”. Zabrakło

uniknąć?

tylko oczekiwania na rozszerzenie Capoeira na

Pastinha:

całym Świecie.

poszukiwać izolacji, bo nic nie osiągniemy.

“W

Capoeira

nie

powinniśmy

Znane powiedzenie, które mówi:w grupie Ângelo się

Decanio:

personalnych

Mistrzu,

jak

konfliktów

ustrzec podczas

siła - jest bardzo prawdziwe i powinniśmy o tym pamiętać.”

emocjonującej gry? Pastinha: “Dobry Capoeirista nigdy nie daje

Pastinha stwierdza potrzebę pozostawania

się ponieść emocjom, zawsze stara się być

w grupie aby osiągnąć wspólne cele. Tylko ”w

spokojny aby mógł myśleć precyzyjnie, nie

grupie siła”, izolacja nigdzie cię nie doprowadzi

walczy z towarzyszami czy uczniami, nie

i cię ogranicza.

przejmuje gry jeżeli nie jest jego tura, aby nie rozpraszać swoich partnerów i nie powodować 20

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

www.capoeiramagazyn.pl


MESTRE PASTINHA

Ângelo Decanio: Mistrzu, w czasie tak

emocjami pychy czy też kłótnią, pasją,

wielkiej przemocy, jak mamy zachować pokój

rywalizacją

w

otwiera

kłótniach

związanych

z

Capoeira?

Pastinha: “Decyduj z autorytetem. Niestety

lub drzwi

brutalnością. przemocy,

To

wypadkom

i śmierci.

wielu naszych Capoeiristas ma bardzo małą wiedzę o zasadach Capoeira. To właśnie

Ângelo Decanio: Mistrzu, jak mamy podążać

kontrola

za tą rekomendacją?

gry

chroni

zawodników

przed

popadaniem w przesadę wolnej walki. Mam na

Pastinha: ”Czy jesteś sędzią? Powinieneś

myśli demonstrację a nie wyzwanie mogące

dokładnie

przynieść dużo poważniejsze konsekwencje.

z Angoli.”

prześledzić

zasady

Capoeira

Mówimy tak jak mistrz: “to jest kontrola gry”, przez zasady, przez rytm, które zapobiegają

Kontrola zasad i rytuału Capoeira są konieczne

przemocy i wypadkom.”

do zachowania bezpieczeństwa i spokoju w sporcie.

Pastinha mądrze zauważył i zarekomendował potrzebę utworzenia kodeksu honorowego

Ângelo Decanio: Mistrzu, jaki czas jest

“zasady Capoeira” bez których niemożliwa jest

potrzebny do nauki Capoeira?

gra, walka, a już na pewno sędziowanie, decydowanie ocenianie

czy jakości

jakiegokolwiek adepta

Capoeira.

P o w i n n i ś m y

„Niestety wielu naszych Capoeiristas ma bardzo małą wiedzę o zasadach Capoeira. To właśnie kontrola gry chroni zawodników przed popadaniem w przesadę wolnej walki.”

Pastinha:

“Powiem

ci, ja zacząłem się przygotowywać

do

tej gry: z ochotą. To nie były 3 miesiące, czy mniej, ponieważ czasu

jest

mało,

unikać wyzwań, sprawdzianów wyższości

skaczę, robię przewroty, mam zwinność,

z powodu niebezpieczeństwa konsekwencji.

mam umiejętności, balans, reakcję aby uciec

Istotne

niebez-

rywalowi, używam stóp, głowy. Mam ulubione

prowadzonej

techniki, mam wiele sposobów aby obronić

wedle zasad Capoeira, a powodowanych

się przed nożem, czy jakimkolwiek innym

ostrzeżenie

pieczeństw

rywalizacji

odnośnie nie

www.capoeiramagazyn.pl

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

21


MESTRE PASTINHA

palnej, które psychologicznie predysponuje konfrontację

bez racjonalizmu. Podkreśla

obronne właściwości Capoeira bez broni, oparte na sztuczkach, umiejętnościach, w celu uniknięcia niebezpieczeństwa. Należy pamiętać że dobrą rozmową można uniknąć agresji i obrażeń fizycznych. Najlepszą obroną jest rozbrojenie ducha i nieużywanie broni palnej czy jakiejkolwiek innej, to przyniesie ostrożność i pokorę. Odebranie ochoty do przedmiotem. My nie używamy broni palnej,

walki i konfrontacji.

ponieważ mamy własne sztuczki.” Bardzo słuszne stwierdzenie ”zacząłem się

Ângelo Decanio: Mistrzu, dlaczego niektórzy

przygotowywać do tej gry” podkreślające

ludzie nie potrafią grać umiejętnościami

2

i szybkością?

bardzo

istotne

aspekty:

ludowy

i

pedagogiczny. Stary mistrz wciąż kładzie

Pastinha: “Pewnego razu mój przyjaciel się

nacisk na “ochotę”. Nagród czasu i potu jest

mnie pyta: Pastinha, dlaczego towarzysze

dużo: “zwinność” w obronie, “skaczę, robię

nie potrafią grać szybkością? Ponieważ

przewroty, mam umiejętności” - wie jak uciec

nie nauczyli go zasad. Wszyscy mistrzowie

przed rywalem, posiada zdolność kontrataku

powinni znać zasady, a wielu z nich ich nie

używając części swojego ciała: “używam

zna. Znam mistrzów, którzy wiedzą tyle co

stóp, głowy”. Zawsze unikając użycia broni

ja, ale nie uczą tych zasad. Wszyscy wiedzą,

* Nota od tłumacza: Odniesienie do brazylijskiego powiedzenia: “skok kota”. Jaguar zapytał się raz kota czy może nauczyć go skakać. Kot się zgodził i w krótkim czasie jaguar nauczył się skakać bardzo dobrze. Pewnego dnia, kot i jaguar przechadzali się razem, kiedy jaguar zauważył kamień po drugiej stronie rzeki i zapytał się kota: - Chcesz skoczyć na ten kamień, aby zobaczyć kto jest lepszy? - Dobrze -odpowiedział kot - Ty pierwszy - powiedział jaguar Kot skoczył na szczyt kamienia Jaguar skoczył za nim aby go złapać, ale kot odskoczył na bok i uciekł - Co to był za skok? Tak mnie uczysz przyjacielu? - Powiedział rozczarowany jaguar - nie kończysz tego co zacząłeś? - Wiedz przyjacielu, że mistrzowie nie przekazują wszystkiego swoim uczniom.

22

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

www.capoeiramagazyn.pl


MESTRE PASTINHA

że kot nauczył jaguara i co się stało*. To są

“złapałby monetę ustami”, cieszył się każdym

Capoeiristas.

słowem, każdym gestem i zachowywał klucz

Jako wieczny uczeń, zgadzam się, perfekcja ruchów może być osiągnięta tylko przez niekończące się powtarzanie. Rolą mistrza jest przekazanie rytuału, tradycji, tak aby uczeń mógł rozwijać własny potencjał, swoje własne jestestwo. Zasady Pastinha tłumiące przemoc zmuszają studentów do spokojnego i ostrożnego grania aby uniknąć wypadków.

Ângelo Decanio: Jakie było nauczanie kiedy byłeś młody? Pastinha: “W każdej dzielnicy był Mistrz, w dni wolne, pokazywali sztuczki, nowe rzeczy, poprzez improwizację. Mistrz klasyfikował nas za pomocą pierścienia (argola), to była nagroda wielkiej wartości, dowód że na to zasłużyłeś, Angola lub Gege. “

Nauki

starych

afrykański edukacyjnym

mistrzów,

sposób,

były

do sekretu dla najlepszych “synów Capoeira”. To był ówczesny sposób wyróżnienia ucznia, nagroda za ciężką pracę

Ângelo Decanio: Czy naprawdę uważasz, że Capoeira działa na rzecz personalnej obrony? Pastinha: “Nie powinno się uczyć Capoeira dla brawury, ale dla obrony swojej fizyczności, ponieważ pewnego dnia, będziesz musiał jej użyć. Ta obrona jest przeciwko każdemu agresorowi, który atakuje cię nożem, sierpem, czy każdym innym rodzajem broni.”

Samoobrona wykształconych

pochodzi podczas

od

odruchów codziennych

treningów, zależy od poświęconego czasu i dedykacji.Jak mądrość starców ukryta pod ich białymi włosami, pochodzi skądś

w

plemienny,

instrumentem

i jakoś i zawsze nas zaskakuje! Nikt nie uczy się poprzez przemoc i brak kontroli!

kulturowego

dziedzictwa grupy. “Pierścień w uchu” nie był ozdobą, był odznaką, medalem na piersi! “W

grze,

sekretem”,

wszystko każdy

było uczeń

www.capoeiramagazyn.pl

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

23


MESTRE PASTINHA

Zawsze pamiętaj: pośpiech jest wrogiem

jest pierwszą walką?

doskonałości!

Pastinha: “Czy capoeira jest drugą walką? Bo pierwsza jest ta z Caboclos, a Afrykanie zebrali

Ângelo Decanio: Jakie są zabronione ruchy w

się razem przy tańcu, częściowo przy batuque,

Capoeira Angola?

częściowo przy Candomble i stworzyli swój

Pastinha: wolno

„Nie używać

zmuszać do

styl. W każdym regionie

ani

jeden Afrykańczyk.”

towarzysza

użycia

dających

zasobów

Bardzo ważny historyczny

przewagę.

detal,

Jest to poważny błąd

do

i

tańców

gra

może

zostać

odniesienie

korzeni

Capoeira, Camdomble

przerwana

przez

i batuque. Szczególnie

kontrolera.

Podczas

batuque, który był tańcem

demonstracji zakazane

nieskoordynowanych

jest używanie uderzeń,

brutalnych ruchów, w

szczególnie

niskich.

którym nie wolno było

uderzenia

używać rąk. Odniesienie

Zakazane to

“uderzenie

do

caboclos

I

ukazuje

w kark”, palec w oko”,

brazylijskie pochodzenie

“uderzenie

Capoeira

głową”,

“meia lua baixa”, “balão a coitado”, rabo de arraia”, “tesoura fechada”, „chibata de

Ângelo Decanio: Co pamiętasz z tamtych

clacanhar”, chibata de peito de pé”, “meia lua

czasów?

virada”, “pulo mortal”, skręt ciała trzymając

Pastinha: ”W każdym regionie Afrykanin

za stopę lub talię, “balão na boca de calça”,

komunikował się z improwizowanym śpiewem

uderzenia w kolana.”

I tańcem. Wymyślał sztuczki.” Afrykańscy babalorixas zbierali się okresowo

Ângelo Decanio: Czy uważasz, że Capoeira 24

aby przekazywać wiadomości, wymieniać się

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

www.capoeiramagazyn.pl


MESTRE PASTINHA

wiedzą, opowiadać o tradycjach które były

w ewolucji wspólnoty. Każdy Capoeirista jest

przekazywane ustnie w wersach ioruba, które

również odpowiedzialny za to jak Capoeira

były powtarzane w refrenie, podobnie jak

była, jest i będzie postrzegana przez całą

robimy w Capoeira

wspólnotę. Powinien więc działać w taki sposób by działaniem tym dbać o wizerunek

Ângelo

Decanio:

Jakie

zachowanie

swój i Capoeira w ogóle.

i obowiązki proponujesz dla capoeirsty w roda i w społeczeństwie?

Ângelo Decanio: Mistrzu, jakie jest Twoje

Pastinha: „Uważam, że Capoeiristas powinni

przesłanie dla przyszłych pokoleń?

mieć odpowiednią postawę, gest, słowo.

Pastinha: „Wy z przyszłości, wnieście miłość

W każdym kroku jaki robią, powinni szanować

i grzeczność do sportu. Jest to rada do

swe obowiązki względem własnej Akademii.

przestrzegania reguł. Wymóg prawidłowego

Powinni wypełniać kilka obowiązków aby być

postępowania w społeczeństwie.”

częścią akademii. Aby wypełnić ten obowiązek, należy być szczerym ze sobą, szanować siebie,

Ângelo

działać w zgodzie z własnym sumieniem.

z Capoeirą na starość?

Wszystkie wypełnione obowiązki są krokiem

Pastinha: „Moi przyjaciele mnie wyleczyli

w przód w sensie ewolucji Capoeira. Każdy

i wiedzą, że jestem człowiekiem który się

Capoeirista jest odpowiedzialny za swoje

nie podda z powodu wieku, utrzymuję się

obowiązki.”

w formie.”

Mistrz rozpoznaje i rekomenduje Capoeira

Ângelo Decanio: Mistrzu, przeżył pan tyle lat

jako instrument obowiązku cywilnego, każdy

cierpienia, rozczarowań, trudności. Jak może

Capoeirista powinien zdawać sobie sprawę ze

pan nadal być skupionym na podążaniu za

swoich obowiązków we wspólnocie, wewnątrz

swoimi celami i wybaczać innym którzy rzucali

swojego centrum i akademii poza swoimi

na pana kamienie?

prawami. Dążyć do perfekcji przy wykonywaniu

Pastinha: „Z wiarą w naszego Pana, on jest

swoich obowiązków, zwiększać swoją samo

mistrzem prawdy. On dał mi wszystko czego

ocenę i wartość społeczną oraz brać udział

potrzebuję żeby wygrać, pokazał mi czemu

www.capoeiramagazyn.pl

Decanio:

Co

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

zamierzasz

robić

25


MESTRE PASTINHA

miałem tyle trudności i pokazał drogę wyjścia

preferuje gdy inni za nich myślą. Czym jest

z nich. Cała pogarda została zamieniona

rozumowanie? Jest to umiejętność duchowa,

w siłę, brak szacunku mnie nie przytłoczył, bo

Capoeirista który wierzy w rozumowanie widzi

zawsze postępowałem dobrze, szacunek jest

wolność myśli. Aby postępować dobrze należy

obowiązkiem świetnego Capoeirista. To był

posiadać intuicję, aby rozpoznać siłę myśli i

i

woli.

będzie

mój

ideał.

Światło

prowadzi

niepewnych, nie ufasz sobie, czy Capoeira?”

Moim

życzeniem

przechodzenie

jest

poprzez

rozwijanie etapy

się, życia,

Po chwili przerwy, jak ktoś kto nurkuje w głąb

dzieciństwo, młodość.

swego serca w poszukiwaniu wspomnień, mistrz

Pragnę w moim wieku być aktywnym, silnym i

kontynuował powoli uważając na swe słowa,

zawsze zdolnym, gotowym i chętnym.

z oczami w patrzonymi w nieskończoność jakby spoglądały na Boga.

Na starość być szczęśliwym z towarzyszami, chętnym do stawiania czoła wyzwaniom

Pastinha: „Myślę że duża część Capoeiristas

i sztuce.”

Tekst powyższego artykułu jest oparty na tłumaczeniu z wydawnictwa „TV LIVRO” gdzie ukazał się powyższy wywiad z Mestre Pastinha („Pastinha. O mestre dos mestres”) wraz z komentarzem autorstwa Ângelo Decanio. Ilustracje pochodzą również z wyżej przytoczonego artykułu i są autorstwa (oprócz wizerunku Mestre Pastinha na początku artykułu) samego Mestre Pastinha. Pochodzą między innymi z jego notatek treningowych.

Nasza tłumaczka, Maria, wykonała przy tej okazji kawałek dobrej i ciężkiej pracy za co bardzo jej dziękujemy.

Redakcja

26

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

www.capoeiramagazyn.pl


yerba yerba mate mate -- akcesoria akcesoria -- guarana guarana

bombilla bombilla

naczynko naczynko do do parzenia parzenia

do do filtrowania filtrowania naparu naparu

gorąca gorąca woda woda

oo temperaturze temperaturze ok. ok. 75 75 stopni stopni

Sprawdź Sprawdź nas nas na na

www.dobreziele.pl


Kobieta w Capoeira W Capoeira nie ma oczywiście podziałów ze względu na płeć. Każdy o tym wie. Ale jaka jest sytuacja kobiet w Capoeira? Dlaczego przychodzą na treningi? Co je motywuje i dlaczego ćwiczą? Czy pod tym względem różni się ich sytuacja od facetów w Capoeira?

D

ługo zastanawiałam się od czego zacząć

nadzieję, że uda mi się pokrótce zobrazować

ten artykuł. Tak, by nie brzmiał zbyt

sytuację kobiet w tej pięknej sztuce walki

wyniośle z jednej strony, a z drugiej, by nie

i powód, dla którego są jej nieodzowną częścią.

było to coś napisanego na kolanie między

Na trening Capoeira przyszłam, bo ćwiczyła

treningami. Postanowiłam przypomnieć sobie

moja koleżanka. Nie wiem kim byłabym dziś,

powód, dla którego przyszłam na mój pierwszy

gdyby nie capoeira. Co bym studiowała, gdzie

trening. Jakie były wtedy moje odczucia.

bym pracowała, jakich miała znajomych.

I jakie są teraz, gdy pomyślę o sobie i innych

Pokierowała ona całym moim życiem, jest

dziewczynach trenujących Capoeira. Mam

jego nierozerwalną częścią ze swoją muzyką,

28

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

www.capoeiramagazyn.pl


KOBIETA W CAPOEIRA

kulturą i podejściem do drugiego człowieka.

Popytałam dziewczyn za co kochają Capoeira,

Kiedy przyszłam na swój pierwszy trening, sala

dlaczego trenują. Odpowiedzi było wiele i były

była pełna ludzi. Dziewczyny na sali wyróżniały

bardzo zróżnicowane. Zaczynając od tego, że

się głośnym śmiechem i rozmowami, bo

część z nas woli Banguela,, śpiewanie czy

akurat trening jeszcze się nie zaczął. Do dziś

granie na instrumentach, kończąc na tym, że

idąc na zajęcia, a nie wchodząc jeszcze na

Sao Bento czy elementy jiu-jitsu też nie są

salę wiem kto na niej jest. Jeśli jest głośno to na pewno dziewczyny. Albo chwalące się nowo nauczoną techniką czy kombinacją

ruchów,

plotkujące o chłopakach czy

zwyczajnie

poprawiające włosy, bo

Kobiety nie są stworzone tylko do prania, sprzątania i wychowywania dzieci. Chcą także mieć odskocznię od problemów życia codziennego, możliwość rozwoju zarówno fizycznego jak i psychicznego i przede wszystkim chcą zawierać nowe znajomości i przyjaźnie.

dla nas straszne, a

wręcz

przez

część

najbar-

dziej

lubiane.

Zgodnie

stwie-

rdziłyśmy, lubimy na

że chodzić

treningi

ze

względu na to, że

któraś nie wzięła gumki czy wsuwki i trzeba

jesteśmy dzięki niej aktywne i wysportowane.

było szukać zapasowej żeby jej pożyczyć.

Większość jednak podkreśliła, że powodem

Podobnie

niej

jest też możliwość spotkania się z ludźmi i

ostatnie

przyjemność z robienia wielu rzeczy razem

wychodziłyśmy bo zawsze było coś do

nie tylko na treningu, ale także poza nim.

obgadania.

że

Sporo z nas lubi akrobacje czy Maculele,

byłam rodzynką na treningu. Wtedy, nawet

co świadczy o tym, że trenujemy nie tylko

gdy

dla

w

szatni.

wchodziłyśmy,

Pierwsze

ale

Z

zawsze

czasem

ostatnia

zdarzało

wychodziłam

do

do

się,

szatni,

muzyki

czy

tańca,

chociaż

samba

to i tak byłam pierwsza przy wyjściu,

i dźwięki batucady spowodowały, że część z

bo w samej szatni to tak jakoś inaczej.

nas poczuła, że to coś dla kobiet. W Capoeira

Każdy może zakochać się na swój własny

każdy znajdzie coś dla siebie. Trzeba tylko

sposób w Capoeira. Bo jest nie tylko sztuką

przyjść na trening i spróbować wszystkiego.

walki,

formą

Wsłuchać się w siebie i wyrazić to co mamy w

życia.

środku. Trochę feministyczne. Bo chcemy być

sztuki,

ale sportu

także i

stylem

www.capoeiramagazyn.pl

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

29


z nimi chowają. Tak jak mężczyzna nie chce być zaszufladkowany w jeden schemat

tak

kobiety

też tego wymagają. Nie chcemy być traktowane specjalnie,

zauważane

Bo

jest

każdy

inny,

wewnętrznie. I właśnie Capoeira umożliwia

potrzeba

Kobiety

każdemu bycie wyjątkowym na swój sposób.

prania,

Umożliwia kompleksowy rozwój, możliwość

indywidualistkami

poznania siebie i spełnienie w określonej

stworzone

chyba

wyjątkowo.

ma w tym nic złego, bo to naturalna każdego

I

traktowane

nie tylko inny zewnętrznie ale zwłaszcza

doceniane.

być

nie

nie

i

chcemy

człowieka. tylko

do

sprzątania i wychowywania dzieci. Chcą także mieć odskocznię od problemów życia

codziennego,

możliwość

rozwoju

zarówno fizycznego jak i psychicznego i przede wszystkim chcą zawierać nowe

znajomości

i przyjaźnie. Są różne. Mają

różne

potrzeby.

Mają

swoje

aspiracje

i

marzenia.

lub

wolą

lubią

pracować

pokazywać

30

w

swoje

grupie. atuty,

Jedne

inne

się

dziedzinie - w tańcu, w muzyce, w walce. João Pequeno znany mestre stylu Capoeira Angola

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

www.capoeiramagazyn.pl


KOBIETA W CAPOEIRA

powiedział: „Kobiety mają ciała ludzkie,

na początku nie przyznała się rodzicom do

podobnie jak mężczyźni, i czują to samo. Być

treningów. Powiedziała im, że potrzebuje

może jeszcze bardziej potrzebują Capoeira,

pieniędzy na książki. Dopiero później wyznała

ponieważ mają mniej siły fizycznej...Uważam,

prawdę matce, bojąc się braku akceptacji ze

że w Capoeira wszyscy są równi”. Mestre

strony rodziny. Dziś ten problem już raczej nie

Pastinha zasłynął z cytatu: „Capoeira jest dla

ma miejsca i choć dalej można się spotkać

mężczyzn, kobiet i dzieci; jedynymi, którzy

z przekonaniem, że sztuki walki są dla

nie powinni się jej uczyć są ci, którzy nie

mężczyzn to jednak wiele kobiet przetarło już

chcą.” Także mestre Bimba

uczył

w akademii swoje córki.

Znaczyłoby

to że może jednak się

do

tego

nadajemy? Co? Że

Sztuka walki – czy zawsze musi się to równać z czymś dla mężczyzn? A nauka samoobrony? – czy nie bardziej przydatna jest kobietom? Tej „słabej płci” która jest zagrożona w wielkim okrutnym świecie

nam ten szlak, i to nie tylko w capoeira, ale

w

innych

sztukach

walki

Lubię przeczesywać internet by odkryć kolejną

świetną

może warto chociaż spróbować, zacząć?

capoeiristkę, poczytać jak zaczęły trenować,

Dla chcącego nic trudnego, bo jeśli chcesz

jak to wyglądało w innym kraju kilkanaście

się czegoś dowiedzieć wystarczy poszukać.

lat wcześniej. Jedyną barierą jest język, ale

Teraz jest to dużo łatwiejsze, bo nawet nie

i ta motywuje do dalszego doskonalenia się.

musisz wychodzić z domu. Wystarczy włączyć

Bo czemu by nie nauczyć się nowego języka?

komputer i kliknąć w ikonę przeglądarki

Gdy będziecie na treningu rozejrzyjcie się.

internetowej. Na samym youtubie można

Ile jest Was, dziewczyn? Więcej? Tyle samo?

znaleźć

Mniej? Z ankiet które przeprowadziłam jak

mnóstwo

capoeira.

Trochę

biografie,

ale

dziewczyn

ich

i własnych obserwacji wynika, że jesteśmy

wywiadów,

w mniejszości. Pytanie brzmi: dlaczego?

w których opowiadają o swoim życiu i o tym

Capoeira to według wielu osób taniec, więc

jak i dlaczego zaczęły trenować. Weźmy za

zdawało by się coś kobiecego. Zawiera

przykład jedną z pierwszych Mestra – Edna

elementy

Lima. Edna w wywiadzie opowiadała jak

o dziewczynie powie się że jest giętka, gibka,

nie

trudniej

trenujących

brakuje

znaleźć

www.capoeiramagazyn.pl

akrobatyki,

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

a

właśnie

raczej

31


że „nie ma kręgosłupa”. Całość uzupełnia

niektóre zarażą się miłością do capoeira

muzyka – śpiew i gra na instrumentach;

i zostaną. Kolejną rzeczą, którą trzeba zmienić

a czy to się kojarzy z typowo męskim zajęciem?

to częstość spotkań dla kobiet – warsztaty

Z kolei sztuka walki – czy zawsze musi

i roda specjalnie dla Nas i tylko dla Nas. Robienie

się to równać z czymś dla mężczyzn?

takich eventów pozwoli nam się zintegrować

A

nie

i wypromować w świecie capoeira i nie tylko.

kobietom?

Pomogą nam także pokazać się ludziom

Tej „słabej płci” która jest zagrożona w wielkim

z zewnątrz. Pokazać im, że capoeira jest dla

okrutnym świecie, bo mężczyzna umie się

kobiet, że każdy ją może ćwiczyć. Powinnyśmy

obronić, przecież jest mężczyzną – wielkim,

działać wspólnie i razem się wspierać. Dzielić

silnym i mającym kontrolę nad światem, który

się wiedzą i doświadczeniami. Informować

go otacza. To pewnie nasza wina że jest nas

o spotkaniach i pokazywać, że warto na nie

mniej niż mężczyzn na treningach. Dlatego

przyjść.

nauka

bardziej

samoobrony? przydatna

jest

czy

trzeba to zmienić! Ale żeby to zmienić to MY musimy działać. Spróbuj przyprowadzić na salę koleżankę jedną, dwie, dziesięć. Z pewnością

32

Natalia Panek Zapraszam na profil Capoeira Feminina na facebook’u:

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

http://www.facebook.com/CapoeiraFeminina

www.capoeiramagazyn.pl



Polska Kadra

Foguetinho Agnieszka Luber na codzień ćwiczy i prowadzi treningi Capoeira (UNICAR) dla dorosłych i dla dzieci w Wadowicach i w Krakowie (dla dzieci). „Mała kobitka”, jak o sobie mówi, radzi sobie z „dużymi chłopami” na treningu i „jak zdrowie pozwoli” to chciałaby zostać Mestre

foto: Wadowickie Centrum Kultury


POLSKA KADRA

Redakcja: Jak zaczęła się Twoja przygoda

Biegnąc w tym tłumie ja taka malutka czułam

z Capoeira?

się trochę zagubiona bo myślałam ze zaraz mnie te wszystkie ludziska zdepczą. Najgorzej

Agnieszka Luber: Od pokazu breakdance,

było przy pompkach... (śmiech)

który zobaczyłam u siebie w szkole, w gimna-

Potem ktoś na boku pokazał mi podstawowy

zjum. Strasznie się „zajawiłam” na niego, ale

krok do Capoeira i dołączyłam do szeregu, w

mojemu bratu, który chodził na capoeira, nie

którym „cisnęłam” resztę. Tutaj powtórka z

spodobał się ten pomysł.

rozrywki, gdyż znowu byłam deptana... hehe

Red: A więc brat Cię zaciągnął?

Red: A co sprawiło że przyszłaś na kolejny

A.L.: Tak to on był prowodyrem i to on mnie

trening?

właśnie zaciągnął. Mówił że od breakdan-

A.L.: Mój brat przed pierwszym treningiem

ce będę cała posiniaczona i nabędę sylwetki

powiedział, że jak przeżyję te zakwasy i przyjdę

faceta. To mnie oczywiście nie zraziło, ale moją

na następny trening, to będę kimś. No i podob-

mamę tak i w ten oto sposób straciłam swo-

nie jak u innych zaczynających przygodę z ca-

jego sponsora treningów. Na koniec mój brat

poeira, nie mogłam ani wchodzić po schodach

Alek dodał, żebym się przeszła z nim chociaż

ani schodzić. Nie pamiętam czy mi się podobał

na jeden trening Capoeira i że zobaczę co to

ten trening czy też nie (śmiech) ale najważniej-

jest, a potem zdecyduje, czy nadal chcę cho-

sze było udowodnić mojemu bratu, że jestem

dzić na breakdance

„kozak” i taka “zakwaszona” przyszłam na kolejne zajęcia, gdzie już rozruszałam mięśnie

Red: I poszłaś na swój pierwszy trening. Kiedy

i potem z treningu na trening było coraz lepiej.

to było i jak go pamietasz? A.L.: To było pod koniec listopada 2001 roku.

Red: Tak sobie ćwiczyłaś w Krakowie aż nad-

Już wcześniej miałam do czynienia ze spor-

szedł czas batizado...

tem więc poszłam w jakimś stopniu mentalnie

A.L.: Moje batizado miałam w czerwcu 2002

nastawiona na trening. Sam trening z tego co

roku i wtedy to się już mega wkręciłam! Zoba-

pamiętam przebiegł tradycyjnie: biegliśmy na

czyłam Brazylijczyków, Mestres i to było dla

około sali, na tempa robiliśmy rożne rzeczy itp.

mnie WOW! Korzenie, ta cała kultura były od

www.capoeiramagazyn.pl

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

35


foto: Joanna Latała

samego początku dla mnie ważne. Batizado

stopnia (Estagiario °1) i jest to pierwszy dwu-

odbyło się w Katowicach i prowadzącymi był

kolorowy sznur w naszej gradacji. Estagiario

Contra Mestre Trilha i Mestre Bamba, który

musi doskonale rozumieć wszystko co wy-

mnie „ochrzcił” dla Capoeira.

magane jest na stopnie poprzednie i jeszcze trochę więcej, stąd m.in. dwie barwy.

Red: Na batizado dostałaś swoje pierwsze corda. Jaki ma kolor?

Red: A kiedy przyszła taka myśl, żeby zostać

A.L.: Cordao verde claro, czyli jasnozielony.

instruktorem i prowadzić treningi?

Barwy sznurów w naszej grupie wzięły się

A.L.: Takich myśli nie miałam nigdy. W życiu

z flagi Brazylii oraz flagi stanu Bahia. Kolor

bym nie pomyślała ze kobieta może prowadzić

zielony to najbardziej „zewnętrzny” na pierw-

treningi

szej z nich, co można skojarzyć z poznaniem pewnych podstaw Capoeira Regional. Obecnie

Red: Czemu nie? Jest przecież wiele znanych

posiadam cordao verde-amarelo, czyli zielono-

kobiet ćwiczących i uczących Capoeira.

-żółty. Jest to stopień instruktora pierwszego

A.L.: Może dlatego, że nie mierzyłam aż tak

36

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

www.capoeiramagazyn.pl


POLSKA KADRA

wysoko? Albo po prostu starczało mi to co mia-

że jest wolna sala w Wadowicach w sam raz

łam? Tak sobie ćwiczyłam, dostawałam kolejne

na treningi capoeira. A informację tę dostałam

cordaos, brałam udział w licznych pokazach...

od najlepszego kolegi mojego brata, który już

aż pewnego dnia mój kumpel Quebrado popro-

prężnie działał tam w Wadowicach, ale zupel-

sił mnie o zastępstwo w swojej sekcji (nigdy nie

nie w innej branży (tutaj chciałam serdecznie

zapomnę stresu przed pierwszym treningiem).

pozdrowić Bartosza Nowakowskiego i mu bar-

„Mała kobitka” prowadząca trening dla wielu

dzo serdecznie podziękować za wszystko).

chłopa i nielicznych kobiet... Jedno jest pewne, że dużo krzyczałam, ale w końcu zaczęli mnie

Red: A powiedz nam coś o swoim apelido?

słuchać. To byli alunos Quebrado (ówczesne-

Skąd i dlaczego?

go trenera z sekcji Tarnowskiej), a potem do

A.L.: Foguetinho to jest moje drugie apelido.

mojego bagażu doświadczeń dochodziło coraz

Pierwszym było Risadinha (tłum: „uśmiech-

więcej zastępstw i pewne myśli zaczęły błądzić

nięta, śmiejąca się”). Nadał mi je Mestre King

w mojej głowie. Potem dostałam informacje

Kong chyba dlatego bo podczas pobytu na

foto: Dariusz Pieniążek


foto: Aneta Leśniak



foto: Aneta Leśniak

obozie w Mielnie on do mnie coś mówił po

dobiegłam, a nasz Mestre Marinhero jeszcze

portugalsku, a ja wówczas nic nie rozumiałam

nie...I naśmiewał się że jak ja biegłam to co

i tylko sie uśmiechałam... Potem zmieniono mi

chwile się odwracałam i patrzyłam na mestre

apelido, ale to związane jest z dłuższą historią.

mówiąc: „papa mestre” i mu machałam. Me-

Na kolejnym obozie (chyba w Rewalu) jeden

stre przybiegł na metę jakoś zaraz za mną. Co

z naszych Mestres zorganizował maraton Były

najlepsze ja nawet nie wiedziałam że on bierze

dwie kategorie: podział na kobiety i na męż-

udział w tym maratonie.

czyzn. W tym maratonie do mety dobiegłam jako pierwsza w swojej kategorii (nie chwaląc

Red: A co oznacza Twoje apelido?

się jako trzecia z ogółu, bo tylko dwóch face-

A.L.: „Foguetinho” to jest od „foguete” co

tów było lepszych ode mnie; pozdrawiam Alka

oznacza „petardy, fajerwerki”, czyli jestem

i Sławka). No i jak już dobiegłam do tej mety to

„fajerwereczka” albo „petardka” jak kto woli

Szanowni Profesores: Prof. Tamarindo i Prof.

i proszę nie mylić z „fuguetinha”, gdyż to jest

Sapo zaczęli się śmiać. Nie wiedziałam o co

rzeczownik utworzony od „fugir”, a to jednak

chodzi, bo nie rozumiałam „ni hu hu” w tym ję-

nie jestem ja..(śmiech). Niektórzy w skrócie

zyku. Nie mogłam się z nimi dogadać (śmiech)

mówią na mnie Fuga ;-)

dopóki nie zaczęli pokazywać na migi. Nasz kochany Prof. Tamarindo (wtedy jeszcze es-

Red: Byłaś w Brazylii? Jak wrażenia?

tagiario) zaczął coś mówić pokazując że ja już

A.L.: Tak, byłam w lutym 2009 roku. Salvador

40

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

www.capoeiramagazyn.pl


POLSKA KADRA

da Bahia oczywiście. Będąc tam bardzo dużo

mat. Można to podsumować kolejną piosenką:

się nauczyłam. Zakochałam się w Brazylii

„Bahiaaaaa axeeeee, axeeee Bahiaaa” a i bym

(zresztą pewnie nie tylko ja). W Brazylii i w tym

zapomniała dodać, że ten Salvador jest taki

słońcu. To był wyjazd przede wszystkim po-

piękny..

święcony treningom. Dzień w dzień były minimum dwa treningi. Odwiedziłam tam różne

Red: A jak odnajdujesz się w roli instruktorki?

grupy i grałam Capoeira z wieloma bardzo za-

A.L.: Powiem tylko tyle, że sprawia mi to

awansowanymi jogadores. Oczywiście było też

wielka frajdę i nieskromnie dodam, że zawsze

trochę zwiedzania Brazylii samej w sobie, ale

byłam dobrym pedagogiem (śmiech). Prowa-

nie za dużo, nadrobię to przy następnej okazji.

dząc zajęcia Capoeira to tylko się potwierdziło. Na co dzień prowadzę zajęcia dla dorosłych i

Red: Wspominasz szczególnie jakieś gry, jakieś roda lub capoeiristas z którymi grałaś? A.L.: Bez wątpienia roda u Mestre Boa Gente! To była roda

dzieci w Wadowicach, a od października bieżą-

Nie zgodzę się z tym, że w tradycyjnej Capoeira Regional nie ma nacisku na technikę, jest i to bardzo duży, ponieważ bez dobrej techniki nie da się niczego zdziałać.

cego roku zajęłam się także prowadzeniem zajęć dla dzieci w fitness clubie Azik w Krakowie. Jestem instruktor-

Capoeira Angola. Po niej otoworzył mi się po

ką ale wiem, że ciągle mnie czeka dużo pracy.

raz kolejny umysł. A potem graliśmy Sao Bento

Może dlatego że zawsze wysoko podnosiłam i

z zaawansowanymi uczniami Mestre Boa Gen-

podnoszę sobie nadal poprzeczkę.

te - byli nieprzewidywalni! A poza tym wspominam sobie jak cudownie było zagrać Capoeira

Red: W Capoeira, zależnie od tego skąd się

na Mercado Modelo. Było dokładnie tak jak w

wywodzi (z jakiego stanu w Brazylii) obserwuje

piosence: „quando chego no mercado modelo,

się podział na tzw. Contemporanea która kła-

modelo...”

dzie nacisk na dokładne wykonywanie danych technik, będąc niemal lustrzanym odbiciem

Red: Tak, ma swój klimat.

swojego mistrza czy instruktora oraz tradycyj-

A.L.: Tak jest. W ogóle cała Bahia ma swój kli-

ną Capoeira Regional (właśnie głównie z Ba-

www.capoeiramagazyn.pl

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

41


foto: Aneta Leśniak

hia) gdzie swobodniej traktuje się dokładność

Red: Jakie plany na przyszłość? Chcesz zostać

techniki kładąc nacisk na ekspresję, innowa-

Mestre?

cyjność i „wyrażanie siebie”. Co o tym myślisz?

A.L.: Jak zdrowie pozwoli to dlaczego nie?

Które z tych podejść jest Ci bliższe?

(śmiech)

A.L.: Nie zgodzę się z tym, że w tradycyjnej Capoeira Regional nie ma nacisku na technikę,

Red: Czy jest coś co chciałabyś powiedzieć

jest i to bardzo duży, ponieważ bez dobrej tech-

naszym czytelnikom od siebie?

niki nie da się niczego zdziałać. A co do stylu,

A.L.: Żebyście zawsze celowali w gwiazdy, a nie

to bliższy jest mi Regional, bo tutaj zaczęła

w drzewo, bo jednak z gwiazd się lepiej spada,

się moja przygoda z capoeira, ale dodam, że

bo można więcej zobaczyć...

capoeirista musi być elastyczny, dostosować się do każdej sytuacji niezależnie od stylu jaki

Red: Super. Bardzo dziękuję za wywiad i życzę

dany jogador sobą reprezentuje, trzeba być

powodzenia w Capoeira i poza nią oczywiście.

otwartym na innowacje i taka właśnie staram się być.

42

RED

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

www.capoeiramagazyn.pl



Uczymy się języka

Portugalski i Capoeira Portugalski jest językiem Capoeira. Możesz znać angielski, niemiecki i francuski... nawet japoński. Jeśli ćwiczysz Capoeira i pragniesz ją poznać nie ma na to szans bez znajomości choćby podstaw tego języka.

J

ęzyk

portugalski

niezbędny

95% nie mówi po angielsku. W sklepie, w re-

w Capoeira. Mam nadzieję że każdy z Was

stauracji czy nawet już na lotnisku możecie

już o tym wie i nie trzeba nikogo przekony-

się niemiło przekonać że język angielski jest

wać. Oczywiście w większości przypadków w

tam językiem mało znanym... Poza tym języ-

Europie dogadacie się po angielsku. Jednak

kiem Capoeira jest właśnie język portugal-

jadąc do Brazylii nie macie co liczyć na swo-

ski. Capoeira pochodzi z Brazylii, najwięksi

ją znajomość angielskiego. Wśród spotkanych

mistrzowie to Brazylijczycy, techniki w Ca-

tam ludzi związanych z Capoeira przynajmniej

poeira mają portugalskie nazwy a piosenki

44

jest

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

www.capoeiramagazyn.pl


UCZYMY SIĘ JĘZYKA

które śpiewamy w roda są w języku... portu-

tego języka. Ten „mini kurs”: będzie specjalnie

galskim! W tych tekstach, komentujących za-

dopasowany do Waszych potrzeb, tak byście

chowanie w roda de Capoeira, opowiadają-

mogli dogadać się na treningu, powiedzieć

cych o jej historii, dawnych mistrzach i życiu

o kontuzji, przeprosić za spóźnienie i zapytać

w Brazylii, kryje się filozofia Capoeira. Ry-

o możliwość dołączenia do treningu, kupić be-

tuał, przesłanie i sposób życia. Bez tego nie

rimbau itp. Czekamy na Wasze uwagi i suge-

zobaczycie „pełnego obrazu”. Bez tego nie

stie co do poruszanych tematów w dialogach.

zrozumiecie go i nie „poczujecie” Capoeira.

Piszcie do nas na adres: kontakt@capoeiramagazyn.pl lub na naszej stronie na Facebooku

W Capoeira Magazyn postaramy się przybliżyć

( www.facebook.com/CapoeiraMagazyn )

Wam trochę ten język. Oczywiście nie traktujcie tego jak pełny kurs. Naszym celem jest rozbu-

Życzymy owocnej nauki.

dzenie Waszej ciekawości i przekonanie Was do

RED

Ćwiczenie: 1 Spróbuj przeczytać dialog i go przetłumaczyć. W razie problemów możesz zaglądnąć na kolejną stronę gdzie znajduje się tłumaczenie i słownik

A conversa no vestiário Pedro: Oi! Hoje eu gostaria de praticar, mas minha perna dói. Marcos: Então é melhor você vai descansar um pouco. Pedro: Talvez eu vou tocar o berimbau? Marcos: É uma boa idéia. Pedro: Depois eu vou jogar na roda. Marcos: Você tem que decidir. Ou você está machucado ou você é saudável e você pode jogar na roda hoje. Pedro: Você tem razão. Eu não sei.

www.capoeiramagazyn.pl

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

45


UCZYMY SIĘ JĘZYKA

Tradução (tłumaczenie) Pedro: Cześć! Chciałbym dziś ćwiczyć ale noga mnie boli. Marcos: W takim razie lepiej żebyś trochę odpoczął Pedro: Chyba więc pogram na berimbau? Marcos: To dobry pomysł. Pedro: A potem będę grał w roda Marcos: Musisz się zdecydować. Albo jesteś kontuzjowany albo jesteś zdrowy i możesz grać w kole. Pedro: Masz rację. Nie wiem.

Dicionário (słownik) boa - dobry, dobra

mas - ale

depois - później

melhor - lepszy, lepiej

descansar - odpoczywać

minha - moja

decidir - decydować

perna - noga

dói - ból, boleć

praticar - praktykować, ćwiczyć

eu - ja

razão - racja

gostar - lubić

roda - koło

hoje - dzisiaj

tocar - grać, uderzać, dotykać

idéia - pomysł

um pouco - trochę

jogar - grać (w coś)

você - Ty

machucado - kontuzjowany

Pronomes pessoais (zaimki osobowe) EU - - JA você - TY ele, ela - ON, ONA

46

nós - MY vocêS - WY eles, elas - ONI, ONE.

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

www.capoeiramagazyn.pl


UCZYMY SIĘ JĘZYKA

Ćwiczenie: 2 Spróbuj odpowiedzieć po portugalsku na poniższe pytania.

1. Você vai tocar o berimbau hoje? 2. O que você gosta? 3. Você tem que decidir: praticar ou descansar? 4. Estou machucado. Posso jogar Capoeira? 5. Quem tem razão

Ćwiczenie: 3 Uzupełnij brakujące wyrazy w zdaniach.

..... sou Capoeira. ............ mãe é a África. Eu ............................. de jogar Capoeira. Eu ........................ de tocar o berimbau. ................ gosta também? Hoje eu estou .................................... e não posso praticar. Mas ........................ tem razão. É uma .......... idéia. Depois eu vou .............. na roda. Eu ...... sei. Agora eu vou ....................................... um pouco.

Ćwiczenie: 3 Na pewno wiesz jak wygląda flaga Brazylii. Jakie posiada kolory? Co jest na niej napisane? Jak można przetłumaczyć ten napis? Spróbuj opisać brazylijską flagę w języku portugalskim. Opisz kształty i kolory oraz co oznacza napis w środku. Swój opis wyślij na nasz adres e-mail REDAKCJA@CAPOEIRAMAGAZYN.PL Najciekawsze odpowiedzi zostaną nagrodzone!

www.capoeiramagazyn.pl

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

47


Relacja z warsztatów

III Otwarte Warsztaty CECAB Kolejne warsztaty grupy Centro Cultural Capoeira Água de Beber za nami. Pogoda na szczęście dopisała. W ostatni weekend kwietnia niebo było tak błękitne, a trawa soczyście zielona, że wydawało się, że miejscem spotkania jest odległa Brazylia.

48

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

www.capoeiramagazyn.pl


RELACJA

T

ym razem gościem, który rozgrzewał at-

na capoeira oraz dobrze bawić się w grupie lu-

mosferę do czerwoności był Professor

dzi, tak jak my, zafascynowanych tą wspaniałą

Tocha. Na co dzień prowadzi on grupę CECAB

sztuką. Kiedy śpiewaliśmy hymn grupy „Água

w Budapeszcie. Obecny był także oczywiście

de Beber”, nie tylko członkowie CECAB mieli

Estagiário Vega, który jest odpowiedzialny za

ciarki na całym ciele. Fantastyczna atmosfe-

polski oddział.

ra udzieliła się

W

związku

wszystkim, bez

z tym, że były

względu na to,

to

warszta-

w jakiej grupie

ty

otwarte

ćwiczą na co

dla

wszyst-

dzień.

To był

kich chcących

magiczny mo-

u c z e st n i c z yć

ment, gdy mo-

w

zajęciach,

gliśmy się po-

na

parkiecie

czuć naprawdę

sali gimnastycznej w Brześciu Kujawskim, oprócz gospodarzy, spotkali się przedstawiciele kil-

Jest to dobry moment, aby uczyć się od siebie, wymieniać doświadczenia, oraz dobrze się bawić w grupie ludzi, tak jak my, zafascynowanych tą wspaniałą sztuką.

ku obecnych w Pol-

razem.

Czekało

na

nas oczywiście dużo wyczerpujących

tre-

ningów, nowe, ciekawe techniki, piosenki i dużo dobrej zabawy.

sce grup Capoeira. Mieliśmy więc okazję wy-

Pod profesorskim okiem ćwiczyliśmy ben-

mieniać się doświadczeniem oraz grać w roda

guela. Tocha pokazał nam sekwencje, które

z przedstawicielami Cordão de Ouro, Capoeira

później wszyscy odruchowo wykorzystywali

Brasil, jak również A Magia do Quilombo. Za-

w roda. Kilka zmyłek, potem kopnięcie. Niby

letą takiego rodzaju warsztatów jest możli-

proste, a jakie skuteczne! Tocha zaprezen-

wość zetknięcie się z różnymi stylami capo-

tował nam również kilka ruchów maculelê.

eira. Jest to dobry moment, aby uczyć się od

Zdawało się, że ten specyficzny rodzaj tańca

siebie nawzajem, poznawać inne spojrzenie

jest idealnym rozpoczęciem drugiego dnia,

www.capoeiramagazyn.pl

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

49




kiedy to wszyscy odczuwali jeszcze zmęcze-

nację z martelo i uników używaliśmy potem

nie treningami z dnia poprzedniego. Okazało

w roda. Z zapartym tchem przyglądaliśmy

się jednak, że nikt nie zamierza lekceważyć

się grom zaawansowanym capoeristas. Z

tych zajęć. Każdy z nas bawił się świetnie

zazdrością oglądałam akrobatyczne popisy

nie zważając na kropelki potu na czole. Z zapałem wyśpiewywaliśmy „Sou Eu Maculelê!”.Kiedy przyszedł czas na regional, zajął się nami

Kiedy śpiewaliśmy hymn grupy „Água de Beber”, nie tylko członkowie CECAB mieli ciarki na całym ciele. Fantastyczna atmosfera udzieliła się wszystkim, bez względu na to, w jakiej grupie ćwiczą na co dzień.

małego

Guerreiro,

który jest ode mnie dwa razy młodszy. Kiedy berimbau wygrywał rytm benguela, zagrali ze sobą m.in. Estagiário Vega

Vega. Jego sekwencje wymogły na nas duże

i Graduado Lagarto (A Magia do Quilombo). To

skupienie. Aby uniknąć kopnięcia przeciw-

nie była zwykła gra, tylko rodzaj jakiegoś daw-

nika, musieliśmy się wykazać szybkością

no zapomnianego, magicznego rytuału. Obaj

i ogromnym sprytem. Przećwiczoną kombi-

capoeristas jeszcze wiele razy pokazali swoje

52

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

www.capoeiramagazyn.pl


RELACJA

fantastyczne umiejętności. Pomimo zróżnico-

prosił wszystkich do Samba de Roda. Dzieci

wanego stopnia zaawansowania i odmiennych

i dorośli bawili się świetnie kręcąc pupami i

logo na koszulkach, wszystkie

potyczki

w roda odbywały się w przyjacielskiej atmosferze. Nawet gdy

Nawet gdy gra zakrawała o „jogo duro”, zawsze kończyła się uściskiem dłoni i szczerym uśmiechem. Na tym przecież polega capoeira. .

czym tylko mogli w rytm bębnów. na

tablicy

Ktoś

napisał

kredą: „Train hard or go home”. To było

gra zakrawała o „jogo duro”, zawsze kończyła

motto przewodnie całych warsztatów. Teraz

się uściskiem dłoni i szczerym uśmiechem.

wracamy do treningów i czekamy na następne

Na tym przecież polega capoeira. Pomiędzy

tak duże spotkanie, aby móc ciężko ćwiczyć i

wyczerpującymi treningami znalazło się miej-

dzielić się axe!

sce dla odrobimy karnawałowego klimatu. Kolejny raz Polacy udowodnili, że świetnie czują

tekst i zdjęcia: Karolina „Rasta” Szatkowska

brazylijskie rytmy. Vega, niczym wodzirej, za-

www.capoeiramagazyn.pl

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

53


Ćwiczenia na trening

Wykroki na wiele sposobów Chciałbym polecić Wam ćwiczenie, które ze względu na możliwość prostego modyfikowania nadaje się zarówno dla osób początkujących jak i zaawansowanych. Pomaga w pewnym zakresie zwiększyć zarówno siłę jak i moc naszych nóg, stąd polecam je swoim uczniom, by wykonywali je jako uzupełnienie treningów Capoeira.

O

prócz głównych partii (mięśnie czwo-

(trzymana na barkach), talerze od sztangi

rogłowe uda oraz mięśnie pośladkowe)

(trzymane nad głową), kettle czy hantle (po

podczas tego ćwiczenia pracują również mię-

jednym w każdej dłoni).

śnie, które stabilizują nasze ciało, a przede

Przed przystąpieniem do ćwiczeń rozgrze-

wszystkim staw kolanowy. Wykroki można wy-

wamy nasze ciało conajmniej 10 minutową,

konywać wykorzystując jedynie własny ciężar,

intensywną rozgrzewką z naciskiem na roz-

ale również z przyrządami takimi jak sztanga

grzanie kończyn dolnych.

Rys. nr1

54

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

www.capoeiramagazyn.pl


ĆWICZENIA NA TRENING

Najprostszy wariant ćwiczenia to wykroki

dynamiczne odbicie się z powrotem do pozy-

w przód w miejscu (rysunek nr.1). Z pozycji

cji pionowej; używając jak najmniej “gibnięcia

stojącej wykonujemy bardzo długi, głęboki

się” w tył korpusem, czy zamachu rękoma wra-

krok jedną nogą w przód. W końcowym ruchu

camy do pozycji początkowej, co przy niskiej

przednia stopa jest w całości oparta o ziemię,

i rozciągniętej pozycji i wymaga na począt-

a kąt pomiędzy podudziem a udem wynosi 90

ku pewnej wprawy, by nie tracić równowagi.

stopni (głębsze uginanie nogi w kolanie może

Spostrzegawcza osoba zauważy, że nogi za-

owocować przeciążeniem) - kolano znajduje

chowują pozycję niemal identyczną, jak w

się dokładnie nad piętą, natomiast tylna stopa

uniku “desida basica”, stoimy jednak jedy-

opiera się na ugiętych palcach a kolano nogi

nie na nogach bez podpierania się rękoma.

zakrocznej znajduje się kilka centymetrów po-

Drugi wariant ćwiczenia jest niemal identycz-

nad parkietem. Tułów jest w pozycji pionowej,

ny z pierwszym, wyjątek stanowi jedynie fakt,

wyprostowany, patrzymy na wprost, a ramio-

że wykrok robimy do tyłu, zachowując iden-

na opadają wzdłuż tułowia. Najważniejsze dla

tyczną pozycję początkową i końcową ćwicze-

“mojego” sposobu wykonania ćwiczenia jest

nia (rusunek nr.2).

Rys. nr2

www.capoeiramagazyn.pl

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

55


ĆWICZENIA NA TRENING

Rys. nr3

Opisane wcześniej ćwiczenie możemy połą-

Ćwiczenie to można urozmaicić technicznie

czyć z “żołnierskim” wyciskaniem sztangi,

na kilka sposobów. Polecam dwa. Po pierw-

hantli lub kettli. Wykonujemy pracę ramionami

sze możemy nogę zakroczną (tylną) oprzeć

w momencie, gdy stoimy w pozycji początko-

o podłoże wewnętrzną krawędzią stopy.

wej, następnie opuszczamy ciężar i wykonu-

Sprawia to, że noga staje się “słabsza” a wię-

jemy wykrok w tył.

cej ciężaru zostaje przeniesione na nogę wy-

Dużo trudniejszym wariantem wykroków są wykroki “chodzone” (rysunek nr3). Wymagają one dużo większej przestrzeni, ponieważ nie wracamy w tył do pozycji początkowej, a posuwamy się wciąż do przodu. Wydłuża to krok - odrywamy nogę zakroczną i przenosimy ją do przodu, od razu do pozycji końcowej. Dodatkowo ćwiczenie wymaga od nas więcej balansu i trudniej utrzymać tempo wykroków.

56

kroczną. Drugi wariant to dodatkowe spięcie mięśni pośladkowych w trakcie wykonywania ćwiczenia. Podczas przenoszenia tylnej nogi do przodu zatrzymujemy się w pozycji stojąc na jednej nodze, drugą, wyprostowaną w kolanie wykonujemy “jaskółkę” spinając przy tym maksymalnie mięsień pośladkowy, a następnie kontynuujemy ruch przenosząc nogę do przodu.

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

www.capoeiramagazyn.pl


ĆWICZENIA NA TRENING

Wybieramy jedno, maksymalnie dwa z powyż-

Polecam pozwolić odpocząć nogom przez na-

szych wariantów ćwiczeń i wykonujemy po 10

stępny dzień, skupić się na innej partii ciała

wykroków naprzemienne na każdą nogę, co

podczas treningu lub zwyczajnie zamiast nie-

da nam 20 powtórzeń w serii. Zachowując mi-

go pójść na spacer.

nutę przerwy wykonujemy 3-5 serii ćwiczenia

G.K

utrzymując dość wysokie średnie tempo 2 wy-

Rysunki: Dawid Kiwacz.

kroków na 3 sekundy. Jak wspomniałem na początku, można utrud-

Grzegorz Kaszuba

nić ćwiczenie za pomocą obciążenia. Mogą to

Instruktor rekreacji ruchowej w specjalizacjach: samoobrona oraz survival.

być różnorakie przyrządy, pamiętajcie jednak o rozsądku i nie przesadzajcie z ciężarem. Osoba początkująca z pewnością odczuje trening następnego dnia, zwłaszcza w okolicach pośladków, mięśni czworogłowych uda, przywodzicieli.

www.capoeiramagazyn.pl

Instruktor capoeira oraz fitness z doświadczeniem w pracy na siłowni.

Uprawia Capoeira od 2000 r. oraz Brazylijskie Jiu Jitsu od 2009 r. (niebieski pas; zawodnik i medalista m.in. Mistrzostw Polski),

Fan roweru, treningu kettleball i triathlonu.

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

57


Dwa słowa z aluno Imię: Patryk Apelido: Sagui Pierwszy trening: 2004 rok Gdzie: Wrocław Grupa: Axe Capoeira Red: Twoje imię i nazwisko. Patryk: Patryk Szurkowski.

Red: Jak brzmi Twoje apelido (co oznacza, kto Ci je nadał, kiedy i dlaczego właśnie takie?)? Patryk: Sagui. To apelido dostałem na swoim pierwszym obozie Capoeira. Nadał mi je mój

Red: Jak dowiedziałeś się o treningach?

trener - instrutor Barril. Był to czas kiedy mo-

Patryk: Byłem na obozie bębniarskim. Wie-

gliśmy spędzić więcej czasu także poza tre-

czorami przy ognisku namiętnie ćwiczyliśmy

ningami, lepiej się poznać i w efekcie odnaleźć

rytmy poznane na zajęciach. Pewien chło-

cechy szczególne, które wyróżniały nas z tłu-

pak zaczął śpiewać „Paranaue”. Potem po-

mu. Tyle że ja akurat niczym się nie wyróżnia-

wiedział, że zna tę piosenkę od kolegi, który

łem. Zawsze byłem opanowany. Zachowywa-

ćwiczy Capoeira. Po powrocie wraz z kilkoma

łem spokój zarówno w życiu jak i w roda. Stąd

znajomymi wybrałem się na zajęcia Capoeira

ta ksywka (oznacza: „spokojny/opanowany”).

we Wrocławiu. Z tej ekipy zostałem tylko ja,

Nigdy jednak do mnie nie przylgnęła na tyle,

bo tylko ja odnalazłem to, co było brakującym

żeby ktoś mnie tak nazywał, więc przedsta-

elementem w moim życiu.

wiam się jako Patryk z Axe Capoeira. Red: Czym dla Ciebie jest Capoeira? Co Ci Red: Od kiedy ćwiczysz?

daje?

Patryk: Zacząłem w roku 2004. Miałem wtedy

Patryk: Samo pojęcie Capoeira nie ma dla

14 lat.

mnie żadnego znaczenia. Widzę ją na ulicy i

58

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

www.capoeiramagazyn.pl


KRÓTKI WYWIAD Z ALUNO

na filmach. Podaje się ją na tyle sposobów,

Red: Czy coś ćwiczysz oprócz Capoeira? Co

że czasem ciężko mi się z tym identyfikować.

takiego i dlaczego?

To sposób w jaki nauczał jej mój trener spra-

Patryk: Oprócz Capoeira niczego nie ćwiczę

wiał, że była dla mnie tak ważna. Na zajęciach

regularnie. Wynika to z mniejszej ilości cza-

uczyłem się nie tylko jak się bronić, tańczyć,

su wolnego. Łączę studia stacjonarne z pracą,

śpiewać, czy grać na instrumentach, ale na-

a w międzyczasie siedzę nad pracą inżynier-

bierałem pewności siebie i dyscypliny. To po-

ską (tworzę grę komputerową). Jednak capo

mogło mi w szkole, w życiu towarzyskim i oso-

jest dla mnie na tyle ważne, że zawsze re-

bistym. Dzisiaj jej efekty odczuwam w pracy,

zerwuję sobie czas na treningi. W weekendy

na studiach, oraz w relacjach między ludźmi.

zdarza mi się pójść na siłownię, lub na salę wykładaną matami i ćwiczę elementy akroba-

Red: Twój ulubiony rodzaj gry?

tyczne, których nie uczymy się na treningach.

Patryk: Regional jest stylem, który gra się

Poza capo oczywiście ćwiczę także tańce bra-

w naszej grupie najczęściej. Szybka wymia-

zylijskie (Coco de Roda, Maculele) oraz uczę

na kopnięć, akrobacje. Ja za szybko dostaję

się gry na instrumentach do tańców (surdo,

zadyszki.

Stąd

timbau, werbel, trójkąt i inne)

Bengela

którą

płynniej.

bardziej

odpowiada

gra

nieco

Bengela.

się

Idealnie

mi

wolniej/ wpasowu-

je się w moje naturalne predyspozycje.

Red: Masz jakieś motto które przyświeca Twoim działaniom? Patryk: Nie mam schematu, wedle którego

Red: Ulubiona piosenka?

miałbym żyć. Nie lubię kiedy narzuca mi się

Patryk: Ciężko podać mi przykład, bo zazwy-

pewien tok myślenia, tradycje, religię. Sta-

czaj uczymy się ich na zajęciach ze słuchu,

ram się kierować własnym doświadczeniem i

więc nie znam tytułów. Najbardziej lubię pio-

dokonywać świadomych wyborów zgodnych z

senki do tańca Coco de Roda, a z Capoeira lu-

własnym sumieniem.

bię np. „Cordão de ouro é Besouro Manganga” Lubię kiedy muzyka oddaje klimat. Tyczy się to

Red: Bardzo dziękuję za wywiad.

zarówno piosenek do Capoeira jak i do tańców brazylijskich. www.capoeiramagazyn.pl

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

59


Siła, wytrzymałość i kondycja

Kettlebell Jak je ugryźć? Kettlebell albo inaczej odważniki kulowe to ciężarek odlany z żelaza (lub innego materiału), który wygląda jak kula armatnia z doczepioną rączką od walizki. Ten prosty sprzęt pochodzi z Rosji, a dziś używany jest na całym świecie przez sportowców wszelkiej maści jako niezastąpiony przyrząd do wykuwania mocarnej siły i niezdartej wytrzymałości mięśniowej.

W

yciskasz 20x200kg na klate? Masz

manie kettla w nadrzucie, na wyprostowanej

70cm w łapie? Gratulacje! Niestety

ręce, czy po prostu jak „walizkę” angażuje

w Capoeira i innych sztukach walki na niewie-

o wiele więcej mięśni i wysiłku niż sztanga czy

le Ci się to przyda. Odważniki to zupełnie inna

hantla. Dodatkowo dzięki odważnikom można

bajka niźli ładniutkie, gumowe lub pięknie

wykonywać wiele skutecznych ćwiczeń niedo-

chromowane hantelki czy maszyny do „bajcep-

stępnych dla „konwencjonalnych” metod.

sa”. Trening z kettlami angażuje praktycznie wszystkie mięśnie w ciele – zewnętrzne i głę-

Dla kogo są „dobre”?

bokie dzięki czemu są one tak bardzo cenione w środowisku sztuk walki i nie tylko. Istnieją-

Kettle są dla osób chcących głównie zdobyć

ce w Rosji równie długo jak wódka odważniki

ponadprzeciętną, funkcjonalną siłę i wytrzy-

są genialne w swej prostocie. Przy wyciskaniu

małość która przekłada się na wiele sytuacji

sztangi leżąc w końcowej fazie opór przesta-

życiowych i na o wiele lepsze wyniki w Capo-

je być odczuwany gdyż obciążenie przechodzi

eira. Dzięki treningowi z odważnikami zbu-

na szkielet człowieka. Przy treningu z naszy-

dujesz atletyczne, mocne ciało i poprawisz

mi bohaterami nie ma tego problemu! Środek

swój komfort życiowy. Wiele osób trenujących

ciężkości jest przesunięty przez co same trzy-

z tymi rosyjskimi zabawkami zauważa popra-

60

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

www.capoeiramagazyn.pl


SIŁA, WYTRZYMAŁOŚĆ I KONDYCJA

wę nie tylko wyżej wymienionych aspektów

bardzo wiele sposób dzięki czemu dla wprawio-

ale również zdrowia i starych kontuzji.

nego siłacza nawet 16kg może być wyzwaniem. Gdy już zakupimy odważnik, skonsultujmy się z kimś kto już ma doświadczenie z tego typu

Jak zacząć ?

treningiem lub zakupmy odpowiednią lekturę Najlepiej wybrać się do klubu bądź „sekcji

(W Polsce najlepiej kupić książkę „Jak ćwiczyć

odważnikowej” – niestety w naszym kraju jest

z odważnikami kulowymi – czyli kettle w akcji!”

ich póki co bardzo niewiele dlatego pozostaje

Pavela Tsatsoulina). Kettlebell to nie sterylne,

druga

odważnik.

ładne, nowoczesne, pachnące, błyszczące ma-

Istnieje wiele stron gdzie można je za-

szyny! Podczas treningu z nimi liczy się techni-

mówić np. allegro. Na co zwracać uwa-

ka która jest podstawą aby wszystkie ćwiczenia

gę przy zakupie? Starajmy się wybierać

były bezpieczne i naprawdę efektywne.

opcja

zakupić

taki

odważniki jak najmniej ścięte po bokach – czyli czym bardziej okrągły tym lepiej!

Na kolejnych stronach przedstawiam podsta-

Na początek dla pań – 8kg, dla panów -16kg.

wowe ćwiczenia. Jeśli już masz swój Kettlebell

Na zakup cięższego odważnika poczekajcie

to zapraszam do wspólnego treningu.

aż ten będzie dla was lekki pod każdym kątem –tzn. że utrudniać ćwiczenia można na

www.capoeiramagazyn.pl

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

Adrian Sadowski

61


SIŁA, WYTRZYMAŁOŚĆ I KONDYCJA

fot.1

fot.2

Podstawowe ćwiczenia z Kettlebell:

1. Wymach(„Swing”) • Zrób wymach odważnikiem w tył jak na zdjęciu (fot.1). Pamiętaj o tym żeby plecy były cały czas proste. • Następnie

zdecydowanym,

płynnym

ruchem

wyprostuj

się

w biodrach ciągnąc siłą bioder odważnik przed siebie. • Podczas końcowej fazy (fot.2) masz mieć napięte mięśnie pośladków, ud i brzucha. Ciągnij ciężar z bioder eksplozywnym ruchem, nie plecami! Odważnik wystarczy unosić do poziomu klatki piersiowej.

62

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

www.capoeiramagazyn.pl


fot.1

fot.2

fot.3

fot.4

2. Tureckie wstawanie(„TGU”). • Połóż się płasko na ziemi, chwyć odważnik i wyciśnij jedną ręką przed siebie (fot.1). • Następnie poprzez skręt ciała podeprzyj się przedramieniem wolnej ręki (fot.2), wyprostuj rękę, nogę po stronię wolnej ręki oprzyj kolanem (fot.3), wyprostuj się i wstań (fot.4). • Wróć do pozycji leżącej tą samą drogą. • UWAGA! Zapomnij o oglądaniu się w lustrze – wzrok musi cały czas być wbity w odważnik!

www.capoeiramagazyn.pl

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

63


ZDROWIE

Wpływ Capoeira na sylwetkę człowieka „Jesteśmy tym co powtarzamy. Doskonałość to nie czyn, lecz nawyk” - to słowa Arystotelesa. Czy zdajecie sobie sprawę jaki wpływ ma Capoeira na Wasze zdrowie i sylwetkę? Poza świetną formą aktywności fizycznej i spędzania czasu wolnego, trenowanie sportów walki na poziomie prawie zawodowym może prowadzić do pewnych dysbalansów w budowie, oraz zmian sylwetki.

P

owszechnie wiadomo, że czynności życia codziennego – nasz sposób siedzenia,

spędzania czasu wolnego, rodzaj pracy – mają wpływ na nasze zdrowie, a tym samym sylwetkę. Dla przykładu, informatyk to osoba, która osiem godzin dziennie lub więcej spędza w pozycji siedzącej. Sposób siedzenia osoby pracującej przy komputerze taką ilość czasu w ciągu dnia, ma bardzo duży wpływ na pojawiające się dysfunkcje, tzn. zmiany w postawie czy sylwetce mogące prowadzić do problemów bólowych. Osoby uprawiające sport również narażają się na pewnego rodzaju zmiany w swojej postawie. Gdybyśmy porównali pływaczkę i tenisistkę ich sylwetki byłyby diametralnie różne. Pływaczkę charakteryzować będą szerokie barki i plecy,

64

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

www.capoeiramagazyn.pl


ZDROWIE

duży zakres ruchomości w stawach. Tenisistki

w przypadku informatyków. W Capoeira także

będą miały bardziej rozwinięte mięśnie nóg,

występuje takie zjawisko. U przecietnego Ca-

i ramion. Pojawiające się różnice dotyczą nawet

poeiristy głowa ustawiona jest nieco z przo-

rodzaju umięśnienia. Mięsień u tenisistek jest bardziej zbity i smukły, natomiast u pływaczek, rozlany. Każdy więc sport powoduje

zmiany

w naszej sylwetce. Pomimo iż ćwiczenia

Pomimo iż ćwiczenia odbywają się jedynie parę godzin tygodniowo, jest to jednak dużo większa stymulacja niż bierne przyjmowanie danych ustawień tak jak w przypadku informatyków. W Capoeira także występuje takie zjawisko.

du. Zauważyć można powiększoną lordozę szyjną, a tym samym lekkie

powiększenie

kifozy piersiowej w odcinku górnym. Nie są to zmiany duże, ale zauważalne. Następnie w oczy rzuca

odbywają się jedynie parę godzin tygodniowo,

się ustawienie barków. Ramiona ustawione

jest to jednak dużo większa stymulacja niż

są nieco z przodu, a sam bark lekko skrę-

bierne przyjmowanie danych ustawień tak jak

cony do środka. Łopatki rozsunięte na bok.

www.capoeiramagazyn.pl

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

65


rys. Dawid Kiwacz / Anna Majewska

Postawa zmieniona na skutek treningu

Postawa prawidłowa

Porównanie

Takie ustawienie górnej części ciała spowo-

takie jej ustawienie nawet w pozycji stojącej.

dowane jest częstym przyjmowaniem pozycji

Kolejną rzeczą są mocne prostowniki grzbie-

gardy - w Capoeira chodzi oczywiście o ginga.

tu. Ciągłe ustawianie się w lekko pochylonej

Wysokie ustawienie rąk i barków dla zasłonię-

pozycji będzie stale wzmacniać te mięśnie.

cia twarzy, wzmacnia mięsień czworoboczny,

W pozycji stojącej można zauważyć przo-

mięsień naramienny oraz mięśnie pleców. Gło-

dopochylenie miednicy. W czasie pojedyn-

wa w ginga jest wysunięta lekko do przodu, stąd

czego treningu kopiemy średnio 50 – 100

66

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

www.capoeiramagazyn.pl


ZDROWIE

razy. Ta czynność będzie wzmacniać mię-

nie mięśni pleców (przykładowe ćwiczenie

śnie odwodzące i zginające staw biodro-

„supermen”) kiedy dla mocnego gorsetu

wy. Głównie mięsień biodrowo – lędźwiowy.

mięśniowego tułowia i ochrony przeciążanych

W budowie sylwetki objawiać się to będzie

często pleców należało by wzmocnić mię-

brakiem selektywnego wyprostu w stawie

śnie brzucha. Tematyka prewencji urazów

biodrowym.

Bar-

dzo mocny miesień czworogłowy

uda,

jest

następstwem

pracy

na

nogach.

ugiętych Ostatnią

rzucająca się w oczy

Błędem jest częste wzmacnianie mięśni pleców kiedy dla mocnego gorsetu mięśniowego tułowia i ochrony przeciążanych często pleców należało by wzmocnić mięśnie brzucha.

jest bardzo obszerna, dlatego w kolejnych artykułach postaram się bardziej szczegółowo omawiać biomechanikę stawów, prawidłowe

wyko-

rzeczą są zrotowane zewnętrznie stopy. Czę-

nywanie ćwiczeń oraz typowe błędy mogące

ste wzmacnianie mięśni odwodzących będzie

prowadzić do kontuzji. W Magazynie Capoeira

powodowało ustawienie się kończyn dolnych

będziecie mogli systematycznie poszerzać

w tej pozycji. Wszystkie opisane powyżej

swoją wiedzę, tak aby świadomie i bezpiecz-

zmiany są domeną naszego sportu i wielu

nie móc trenować Capoeira.

sztuk walki. Mogą one powodować problemy

Z.S.

bólowe, zmiany zwyrodnieniowe oraz zmia-

Zuzanna Sobczak

ny funkcjonalne w naszym ciele. Dlatego tak

• Magister fizjoterapii Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie

ważne jest, zdanie sobie sprawy z tego jakie partie mięśniowe powinny być wzmacniane w ramach treningu, a jakie nie. Dla przykładu, aby wyrównać balans mięśniowy w stawach

Specjalizuje się w Fizjoterapii. Od 2 lat szkoli się w zakresie medycyny sportowej, ortopedii, treningu funkcjonalnego oraz Terapii Manulanej wg standardów IFOMPT

Od 8 lat trenuje Capoeira, tancerka krakowskiej formacji Sambaxe

Założycielka strony Safe-sport.pl

biodrowych, należało by wzmocnić antagonistyczne mięśnie pośladkowe i dwugłowy uda, a tym samym rozciągać często pracujący mięsień biodrowo-lędźwiowy i mięsień czworogłowy uda. Błędem jest częste wzmacniawww.capoeiramagazyn.pl

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

67


Felieton

Gdzie jest granica? Capoeira nie odbiega swym charakterem od wielu innych „rzeczy” z jakimi obcujemy w życiu. Może mieć dla nas wiele wymiarów, a nasze podejście do niej może być bardzo zróżnicowane. Pewne aspekty tych „rzeczy” niekiedy są wyraźne i zrozumiałe, czasem jednak bywają bardzo niejasne. Czy wspólny dialog może zapalić nam światełko w tunelu wątpliwości?

Od

zarania dziejów rodzaj ludzki wy-

np. „dobrego smaku”. Oczywiście nie trud-

tycza sobie pewne nakazy i zakazy,

no się domyśleć iż w tejże kwestii Capoeira,

ograniczenia i rozgraniczenia w celu

upo-

jako jedna ze sfer naszego życia, nie stano-

rządkowania wielu aspektów życia i utrzy-

wi wyjątku. Wystarczy tutaj spojrzeć na sam

mania pewnego rodzaju ładu społecznego.

trening ograniczony różnorakimi ramami

Dotyczy to niemal każdej sfery egzystencji

i podlegający wielu regułom dyscyplinarnym

poczynając od granic terytorialnych a koń-

jak i dydaktycznym. W Capoeira posiadamy rów-

cząc na tych obyczajowych – dotyczących

nież różne rodzaje gradacji (w zależności od da-

68

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

www.capoeiramagazyn.pl


Felieton

nej grupy) określające stopnie zaawansowania

ona zawierać w realiach gry. Wiemy jednak iż

i wytyczające wyraźną linię pomiędzy począt-

capoeira ulega niezwykle dynamicznym zmia-

kującymi uczniami a „graduowanymi”, „gra-

nom. Wielu entuzjastów tej sztuki trenuje inne

duowanymi” a mistrzami. Gramy przecież

sporty walki i nierzadko niepozorna z począt-

Angola wyraźnie różniącą się od Jogo de Ben-

ku wymiana kopnięć potrafi w szybkim tempie

guela. Jak wcześniej wspomniałem gramy

przeistoczyć się w bójkę. Spowodowane jest

Benguela tak inną od Regional i mimo faktu iż wygląda ona różnie, w różnych grupach ją praktykujących, nie mamy problemu

w

to zapewne wieloma

Wielu entuzjastów tej sztuki trenuje inne sporty walki i nierzadko niepozorna z początku wymiana kopnięć potrafi w szybkim tempie przeistoczyć się w bójkę.

za-

czynnikami, takimi jak: brawura, brak umiejętności zachowania zimnej krwi, niewielka

odpor-

ność na prowokację,

uważeniu wyraźnej granicy pomiędzy nią,

czy też po prostu czysta chęć rywalizacji lub

a stylem usystematyzowanym przez mestre

wykazania się swoimi umiejętnościami zwią-

Bimba. Sprawa zaczyna komplikować się wła-

zanymi z walką, zdobytymi na innych polach.

śnie przypadku ostatniej, wymienionej przeze

Mimo wszystko wcześniej opisane przeze

mnie formy capoeira. Na pierwszy rzut oka

mnie sytuacje są już niemal normą w świecie

wszystko może wydawać się bardzo proste

capoeira, co prowokuje mnie do zadania jed-

gdyż nie sprawi kłopotów rozgraniczenie, ob-

nego prostego pytania, które zapewne nurtuje

fitującej w pięknie wykonane kopnięcia i jakże

umysł niejednego capoeiristy. Gdzie znajduje

pomysłowe i efektowne przejścia, Jogo Bonito

się granica pomiędzy Jogo Duro a realną wal-

od Jogo Duro, w trakcie której pojawia się już

ką (oczywiście nikt nie kwestionuje faktu iż

kontakt z przeciwnikiem. Kopnięcia zaczyna-

capoeira jest walką, lecz chodzi tutaj o starcia

ją dochodzić, stosuje się liczne obalenia itp.

full contact’owe, totalne – odbywające się we

Idąc logicznym tokiem rozumowania nale-

wszystkich płaszczyznach walki) i czy takowa

żałoby wziąć pod uwagę genezę tejże nazwy

granica w ogóle istnieje? Wiemy że capoeira

zawierającej w sobie, co najistotniejsze, sło-

podlega niepisanym prawom i zasadom. Nie

wo „jogo”. Wskazuje to na fakt iż powinna się

jest i prawdopodobnie nigdy nie będzie ona

www.capoeiramagazyn.pl

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

69


Felieton

(jako całość) usankcjonowana jakimś aktem

wspólną pasją jest, przynajmniej, minimalnie

pisanym określającym jej reguły, gdyż znisz-

inny . Wielu z Was z powodzeniem uprawia

czyło by to całą ideologię tej dyscypliny. Wy-

inne sporty walki. Apeluję więc o śmiałe wy-

obraźmy sobie jednak iż ktoś atakuje nas w

rażanie swoich poglądów i przemyśleń doty-

roda. Oczywiście w takim wypadku mamy pra-

czących tej niełatwej kwestii na naszym blogu

wo szybko skontrować (jeżeli damy radę), lecz

(www.capoeiramagazyn.pl) lub na Facebooku

jeżeli nie zakończy to gry to co dalej? Powinni-

(www.facebook.com/CapoeiraMagazyn). Ca-

śmy iść za ciosem powodując kolejną wymia-

poeira nie zawsze daje nam jednoznaczne od-

nę uderzeń i wejść niechybnie doprowadzając

powiedzi. Zostawia nam szerokie pole do in-

do bójki, czy też wrócić do ginga i kontynuować

dywidualnych działań i poszukiwań. Wystarczy

grę mając na celu znalezienie i wykorzystanie

tylko pomyśleć o ileż łatwiej byłoby naświetlić

w późniejszym czasie słabej strony i tzw. „naj-

tę trudną problematykę z wielu perspektyw

gorszego momentu” drugiego gracza?

i punktów widzenia. Wydaje mi się iż tylko w

A jeśli on (co bardzo prawdopodobne) nie

taki sposób, biorąc pod uwagę różnorakie opi-

idzie tym samym tokiem rozumowania co my

nie, jesteśmy w stanie spojrzeć na tę sprawę w

i nie ma już ochoty na wyczekiwanie rywala?

sposób holistyczny, robiąc przy okazji znaczny

Prawdopodobnie pozostaje nam tylko czekać

krok (jeżeli nie skok) do przodu. Formado Vo-

na wyrok aż maksymalnie w parę sekund póź-

ador śpiewał w jednej ze swoich piosenek „…

niej, rozdrażniona naszymi wcześniejszymi

todo na vida tem principio, todo principio tem

poczynaniami „bestia” wejdzie nam w nogi

um fim…” i ten felieton również podlega pew-

powalając nas na ziemię za pomocą arastao.

nym granicom, które bezwzględnie nakazują

Co dalej? Game over? Możemy tutaj wymyślać

kończyć owe rozważania.

i przytaczać niemal nieskończoną ilość tego

PS. Nie pozostaje mi nic innego jak tylko jesz-

typu wariantów, lecz sprawa jest dużo bardziej

cze raz zaprosić Was (bez względu na staż na

skomplikowana niż mogłoby się wydawać.

capoeira) do wyrażania swych opinii. Nie bój-

Dlaczego? Może np. dlatego że capoeira jest

my się dyskutować gdyż , jak miał w zwyczaju

jedna, ale z całą pewnością nie jednolita. Dro-

mawiać jeden z powszechnie znanych publi-

dzy czytelnicy, w każdej z grup, w których tre-

cystów RP – „warto rozmawiać”!!!

nujecie charakter i styl sportu będącego naszą 70

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

Maciej Wojtasik www.capoeiramagazyn.pl


Obserwuj nas na Facebook. Klikając “lubię to” uzyskujesz dostęp do: - zawsze aktualnych informacji o Capoeira w Polsce - zapowiedzi kolejnych numerów oraz zapowiedzi wydawniczych - ciekawych linków, filmów i zdjęć - konkursów z nagrodami - i wiele więcej... Możesz również dodawać własne komentarze, linki itp. Podziel się z nami swoimi pomysłami i uwagami współtworząc Capoeira Magazyn.

www.facebook.com/CapoeiraMagazyn


NieObiektywnie

Szacunek i pieniądze Tytuł wybrałem specjalnie by skłonić Was do myślenia o tym jak te rzeczy są ze sobą skorelowane. Czy posiadanie pieniędzy powoduje że inni nas szanują? Czy też dzięki szacunkowi zarobimy dużo pieniędzy? Być może Was zmartwię, a być może ucieszę ale poniższy artykuł jest na zupełnie inny temat.

K

iedyś siedząc w kręgu osób z którymi

Tekst mój skierowany jest głównie do osób

zaczynaliśmy ćwiczyć wspominaliśmy

prowadzących zajęcia Capoeira w Polsce,

dawne czasy i zastanawialiśmy się nad tym

organizujących różnego rodzaju warsztaty,

jak ewoluowało nasze postrzeganie

szkolenia Capoeira, obozy itp. Być może

Capoeira i samych siebie

kogoś on poruszy, być

oraz czego nas to

może

nauczyło.

się obrażony... Nie

Bywając na

obrażajcie

rożnych

mnie.

warsztatach Capoeira

ktoś

na

w świecie

poczuje

się

na

Różnice naszym

postrzeganiu

i samemu organizując tego typu

pewnych rzeczy wynikają

imprezy, człowiek bardzo dużo się uczy.

z tego że wychowały nas różne środowiska

Oprócz samej Capoeira oczywiście nabywamy

i mamy różne doświadczenia. Dyskusja

pewne obycie, uczymy się pewnych sposobów

na takie i inne tematy oraz konfrontacja

postępowania i załatwiania pewnych spraw.

naszych poglądów ma nas wszystkich skłonić

Po pewnym czasie te rzeczy są dla nas tak

do zastanowienia się nad argumentami

naturalne, że gdy zauważamy w innym miejscu

„drugiej strony” i refleksji na ten temat. Więc

ich brak, natychmiast czujemy dyskomfort.

jeszcze raz proszę abyście nie obrażali się,

72

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

www.capoeiramagazyn.pl


nie odwracali i nie odchodzili. Rozmawiajmy,

kwestia ta w przypadku naszych, rodzimych

dyskutujmy

się

instruktorów staje się lekko kłopotliwa.

przedstawiając logiczne argumenty. To klucz

Wewnątrz danej grupy ludzie się znają, jeden

do zrozumienia, współpracy a może nawet

instruktor zaprasza drugiego bo są kolegami,

przyjaźni.

wzajemnie sobie pomagają etc. Kwestie

a

nawet

kłóćmy

zwrotu

kosztów

Temat który w tym felietonie chcę poruszyć,

oraz

to traktowanie gości brazylijskich i polskich

dyskutowane

przejazdu,

ewentualnego na

wynagrodzenia stopie

instruktorów na

Dla większości z nas Capoeira jest sposobem na życie, budzimy się z nią na ustach i idziemy spać mając ją w głowach.

Capoeira w Polsce. Jako że sam od wielu lat organizuję lub współorganizuję

załatwiane

pomiędzy

nimi.

Jakkolwiek

jest

to w tym wypadku zorganizowane pozostaje to między

typu

warsztaty,

koleżeńskiej

i

warsztatach

różnego

mieszkania

nimi i ważne jest tu

spotkania,

wyjazdy,

festiwale

by obie strony były z tego zadowolone.

czy obozy sportowe, temat ten jest mi dość

Inaczej

dobrze

gośćmi

zapraszania instruktorów z innych grup, gdyż

nierozerwalnie związane są zawsze koszty

nie każdy organizator zdaje sobie sprawę

które organizator musi ponieść. Są to

z tego, że jest to związane z kosztami.

oczywiście

ich

Zaproszeni goście, nie chcąc pokazać się

mieszkania podczas warsztatów, wyżywienia

źle, nie dopominają się o to, mając jednak

oraz

naturalna

nadzieję że organizator się z tym liczy. Potem

rzecz. Każdy za swoją pracę powinien

wychodzą nieprzyjemne sytuacje i ludzie

otrzymać

dziwią się że inni nie chcą przyjechać do nich

znany.

ich

Z

koszty

zaproszonymi

przyjazdu

wynagrodzenia.

odpowiednie

To

gości,

wynagrodzenie.

sprawa

wygląda

w

przypadku

Jest to rzecz oczywista i każdy z nas chyba

na warsztaty lub nikt ich nie zaprasza...

się z tym zgodzi. O ile w przypadku wyżej

Osobna

przytoczonych kosztów względem gości z

kosztów i wynagrodzeń. Skoro w przypadku

Brazylii wszyscy się na nie zgadzają o tyle

zaproszonych

www.capoeiramagazyn.pl

kwestia

to

zasadność

Brazylijczyków

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

zwrotu

jest

to 73


normalne

to

Polaków,

dlaczego

w

którzy

przypadku

i wypłacając wynagrodzenie. Wiem, że kwestia

niejednokrotnie

pieniędzy w Capoeira jest bardzo delikatna

przewyższają

Brazylijczyków

stażem

i trzeba na to bardzo uważać. Podsumowując

w

umiejętnościami,

wiedzą

chciałem tylko powiedzieć, że dla mnie

sportową i doświadczeniem, nie jest już tak

naturalną rzeczą jest sprawa zwrotu kosztów

„normalne”? Dla większości z nas Capoeira

i wynagrodzenia dla zaproszonych gości.

jest sposobem na życie, budzimy się z nią na

Mówiąc „gości” mam na myśli wszystkich

ustach i idziemy spać mając ją w głowach.

gości którzy są na organizowanych przeze

Oczywiście nikt z nas nie jedzie na warsztaty

mnie warsztatach, niezależnie od tego czy

Capoeira,

swojej innej

grupy po

lub

to

by

zarabiać pieniądze. Głównie jedzie się po to by się uczyć, pomóc w organizacji, pomóc w treningu,

są to Brazylijczycy,

Jedzie się po to by się uczyć, pomóc w organizacji, pomóc w treningu, poprowadzić trening, skakać w roda, poznać nowych ludzi i grać z nimi Capoeira. Dzielić się tym co kochamy i co jest naszą wspólną pasją.

Polacy

instruktorzy innych narodowości.

brzmi:

trening,

to

roda,

z

nimi

poznać Capoeira.

nowych Dzielić

ludzi

i

się

tym

grać

z

pieniędzmi

co

w

przytoczonym

(jak

traktujmy

się z szacunkiem. Nie

w

W

skrócie mój apel

poprowadzić skakać

czy

zawsze

jest

związane

to

ma

powyżej

miejsce

przykładzie),

kochamy i co jest naszą wspólną pasją.

czasem wystarczy gest, słowo i uścisk dłoni.

Nie chciałbym być źle zrozumiany. Chodzi

To o czym piszę wg mnie nie jest nawet

mi o to że zapraszając do siebie gościa -

związane tylko z Capoeira ale z ogólnym

instruktora (czy to Brazylijczyka czy Polaka)

„obyciem” i wychowaniem danej osoby. Tak

powinniśmy traktować go z szacunkiem.

wiele czasem zależy od rzeczy z pozoru tak

Okazujemy ten szacunek m.in. przedstawiając

małych...

go, odpowiednio przyjmując go, organizując warsztaty,

mieszkanie,

wyżywienie

oraz

Dariusz Majewski

zwracając poniesione przez niego koszty 74

Capoeira Magazyn - nr 1 (2012)

www.capoeiramagazyn.pl


Capoeira MAGAZYN

Fascynuje Cię świat widziany do góry nogami i często słyszysz że „tylko fikołki Ci w głowie”?

Dołącz do zespołu Redakcji Capoeira Magazyn

Poszukujemy ludzi których miłością jest Capoeira.

Pasjonują się tą piękna sztuką, chcą dużo ćwiczyć, uczyć się nowych rzeczy, poznawać ciekawych ludzi i dzielić się tym z innymi. A ponadto mają zacięcie artystyczne, graficzne, dziennikarskie, pisarskie lub fotograficzne.

To nie jest praca dla każdego.

To praca Tylko dla Najlepszych.

Oferujemy Ci pasjonującą przygodę podczas tworzenia ciekawych projektów. Udział w treningach, warsztatach, spotkaniach i wyjazdach związanych z Capoeira. Pracę w młodym zespole ludzi, tak jak Ty, zafascynowanych tą piękną sztuką.

Napisz do nas: kontakt@capoeiramagazyn.pl Masz szansę uczestniczyć w tworzeniu czegoś fajnego robiąc rzeczy które Cię kręcą i które kochasz.


www.duel-wear.com


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.