ΧΡΙΣΤΟYΓΕΝΝΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛAΔΑ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΚOΣΜΟ Συνταγές, έθιμα και παραδόσεις
Εορταστικό εγχειρίδιο από την εθελοντική ομάδα της "Σχεδίας στην πόλη"
Σουδάν
Μπισκότα – Γράμματα
Φουλ Σουδανί
Καναδάς
Υλικά: 100γρ φιστίκια (ή αμύγδαλα) 1 ασπράδι αυγού, λίγο αλάτι 160γρ ζάχαρη ½ κουταλάκι άρωμα βανίλιας αντικολλητικό χαρτί ψησίματος.
Εκτέλεση: 1. Καβουρδίζουμε τα φιστίκια στη σχάρα του γκριλ μέχρι να πάρουν ένα καφέ χρώμα και στη συνέχεια τα αλέθουμε. 2. Χτυπάμε το ασπράδι του αυγού μαζί με το αλάτι, προσθέτουμε τη ζάχαρη και τα ανακατεύουμε καλά με το μίξερ. 3. Προσθέτουμε μετά και τα φιστίκια. Απλώνουμε το λαδόχαρτο στο ταψί και το βουτυρώνουμε ελαφρά. 4. Βάζουμε το μίγμα στο ταψί σε μικρά «βουναλάκια». Ψήνουμε σε χαμηλά φωτιά, στους 180ο, μέχρι να πάρουν ένα χρυσαφί χρώμα..
Εκτέλεση: 1. Ζύμη: Ανακατεύουμε το αλεύρι, τη ζάχαρη και το βούτυρο σε μια λεκάνη και μετά προσθέτουμε το αυγό και το άρωμα βανίλιας. 2. Ανάβουμε το φούρνο στους 250ο. 3. Βουτυρώνουμε ένα ταψί. 4. Ανοίγουμε τη ζύμη, 1εκ πάχος, πάνω σ’ ένα αλευρωμένο τραπέζι. 5. Χρησιμοποιώντας ένα μαχαίρι, κόβουμε τη ζύμη στο σχήμα των γραμμάτων που θέλουμε. 6. Στη συνέχεια τοποθετούμε τα γράμματα στο ταψί και το βάζουμε στο φούρνο και μετά από 1015 λεπτά το βγάζουμε.
Υλικά: 180γρ αλεύρι 90 γρ ζάχαρη 60γρ μαλακό βούτυρο 1 αυγό άρωμα βανίλιας.
Μπανάνες στο φούρνο Γουατεμάλα Υλικά: 4 μεγάλες μπανάνες 40γρ φρέσκο βούτυρο 2 κουταλιές της σούπας μέλι χυμό λεμονιού ξινόγαλο..
Σκουφάκια με κρέμα και φρούτ Ισπανία
Εκτέλεση: 1. Ξεφλουδίζουμε τις μπανάνες και τις κόβουμε στη μέση κατά μήκος. 2. Ανάβουμε το φούρνο στους 250 βαθμούς. 3. Βουτυρώνουμε το ταψί και τοποθετούμε μέσα τις μπανάνες. 4. Πασπαλίζουμε τις μπανάνες με κομματάκια από βούτυρο και περιχύνουμε από πάνω τους τοww μέλι και το χυμό λεμονιού. 5. Ψήνουμε για 40 λεπτά.
Υλικά: 4 πακέτα μπισκότα digestive 200 γραμμάρια κρέμα μιλφέιγ 1 κουτί σαντιγί στιγμής τρούφα σοκολάτας και σε διάφορα χρώματα χρώμα ζαχαροπλαστικής κανέλα 500ml γάλα μπανάνες αχλάδια ή μήλα.
Εκτέλεση: 1. Χτυπάμε το γάλα με την κρέμα μιλφέιγ.Ετοιμάζουμε ξεχωριστά τη σαντιγί. 2. Προσθέτουμε λίγο χρώμα ζαχαροπλαστικής για να γίνει “χαρούμενη” η σαντιγί μας! 3. Σπάμε και τρίβουμε τα μπισκότα και συμπληρώνουμε το βούτυρο για να φτιάξουμε μια βάση για τα “σκουφάκια” μας. 4. Καθαρίζουμε τις μπανάνες και τα αχλάδια. 5. Βάζουμε 2 κουταλιές από το μείγμα σε ένα μπολάκι και συμπληρώνουμε την κρέμα μιλφέιγ και τη σαντιγί χρησιμοποιώντας το ειδικό κορνέ. 6. Γαρνίρουμε με τρούφα, τα φρούτα που μας αρέσουν και λίγη κανέλα.
Βασιλόπιτα Ελλάδα Υλικά: 1 φλιτζάνι τσαγιού φρέσκο βούτυρο ή ένα πακέτο βιτάμ 2 φλιτζάνια τσαγιού ζάχαρη 3-4 αυγά 2 βανίλιες, 4 κουταλιές σούπας κονιάκ (προαιρετικά) 4 φλιτζάνια τσαγιού κόκκινη φαρίνα ΓΙΩΤΗΣ ή αλεύρι για όλες τις χρήσεις με ένα φακελάκι μπέικιν πάουντερ 1 φλιτζάνι τσαγιού γάλα ή χυμό πορτοκαλιού ξύσμα πορτοκαλιού ½ φλιτζάνι ζάχαρη άχνη και αμύγδαλα ή καρύδια για τη διακόσμηση
Εκτέλεση: 1. Αφήνετε το βούτυρο έξω από το ψυγείο για να μαλακώσει και το μετράτε με κανονικό φλιτζάνι τσαγιού. Το χτυπάτε με το κουτάλι ή στο μίξερ και ρίχνετε τμηματικά τη ζάχαρη. 2. Συνεχίζετε το χτύπημα μερικά λεπτά και ρίχνετε ένα ένα τα αυγά. Χτυπάτε το μίγμα μέχρι να γίνει αφράτο. Κατόπιν ρίχνετε το κονιάκ, το ξύσμα πορτοκαλιού και σταδιακά τη φαρίνα με το γάλα, ενώ ανακατεύετε το μίγμα ελαφρά. 3. Αλείφετε με βούτυρο και πασπαλίζετε με αλεύρι ένα ταψί Νο 32. βάζετε μέσα το μίγμα. Πασπαλίζετε στην επιφάνεια, αν θέλετε, αμύγδαλα ασπρισμένα. 4. Ψήνετε τη βασιλόπιτα σε μέτριο φούρνο επί 45-50 λεπτά. Αφήνετε να μείνει πέντε λεπτά και τη βγάζετε από το ταψί, σε σχάρα, για να κρυώσει. Κοσκινίζετε πάνω ζάχαρη άχνη. 5. Υπολογίζεται για 20 άτομα.
Σοκολατάκια γεμιστά Σικελία
Δίπλες Ελλάδα Εκτέλεση:
Υλικά: 2 κουβερτούρες ½ κούπα ζάχαρη άχνη 1 μικρό κουτί γάλα Για τη γέμιση: μπορείτε να επιλέξετε: δημητριακά (μούσλι ή κορν φλέικς), αμύγδαλα, καρύδια, σύκο ή κεράσι (γλυκό του κουταλιού), μπισκότα, μπανάνα κ.α. Για γαρνιτούρα: ινδοκάρυδο, τρούφα ή ζάχαρη άχνη.
Εκτέλεση: 1. Λιώνουμε την κουβερτούρα προσθέτοντας και λίγο λάδι. 2. Προσθέτουμε στη γέμιση τα αγαπημένα μας υλικά και αφού τα κάνουμε μπαλίτσες τα πασπαλίζουμε με άχνη ή τρούφα ή ινδοκάρυδο.
1. Στον κάδο του μίξερ βάζουμε το αλεύρι, τα αβγά, το ελαιόλαδο, αλάτι, τη ζάχαρη και χτυπάμε με τον γάντζο σε μέτρια ταχύτητα για 1-2 λεπτά. Το μείγμα δεν θα δέσει καλά στο μίξερ. Αφαιρούμε και συνεχίζουμε να πλάθουμε με τα χέρια μας. 2. Μόλις σχηματίσουμε τη ζύμη με τα χέρια μας τη μεταφέρουμε ξανά στο μίξερ και χτυπάμε για 1-2 λεπτά. Αν είναι πολύ σφιχτή η ζύμη τότε προαιρετικά βάζουμε το νερό. 3. Κόβουμε σε 5 κομμάτια, καλύπτουμε με μεμβράνη και βάζουμε στο ψυγείο να ξεκουραστεί για 1 ώρα. 4. Τοποθετούμε ένα τηγάνι με το σπορέλαιο σε μέτρια φωτιά και αφήνουμε να ζεσταθεί καλά. Πασπαλίζουμε με αλεύρι τον πάγκο εργασίας μας και βάζουμε το ένα κομμάτι από τη ζύμη. 5. νοίγουμε με έναν πλάστη τη ζύμη σε πολύ λεπτό φύλλο. Κόβουμε σε κομμάτια και τα μεταφέρουμε στο καυτό λάδι. 6. Τηγανίζουμε για 1 λεπτό να πάρει χρώμα. Αφαιρούμε σε απορροφητικό χαρτί. ς.
Υλικά: 500 γρ. αλεύρι γ.ο.χ. 5 αβγά, μεσαία 2 κ.σ. ελαιόλαδο 1 πρέζα αλάτι 2 κ.σ. ζάχαρη κρυσταλλική 1-2 κ.σ. νερό, προαιρετικά 400 ml σπορέλαιο, για το τηγάνισμα Για το σιρόπι 800 γρ. ζάχαρη κρυσταλλική 800 γρ. νερό 2 στικ κανέλα χυμό λεμονιού, από 1/2 λεμόνι 50 γρ. μέλι Για το σερβίρισμα μέλι καρύδια, σπασμένα
Μελομακάρονα Ελλάδα Υλικά:
Εκτέλεση:
Για το σιρόπι: 500 γρ. νερό, 800 γρ. ζάχαρη κρυσταλλική, 150 γρ. μέλι 3 στικ κανέλα 3 γαρίφαλα 1 πορτοκάλι κομμένο στη μέση Μείγμα 1: 400 γρ. χυμό πορτοκαλιού 400 γρ. σπορέλαιο 180 γρ. ελαιόλαδο 50 γρ. ζάχαρη άχνη 1/2 κ.γ. γαρίφαλο 2-3 κ.γ. κανέλα 1/4 κ.γ. μοσχοκάρυδο 1 κ.γ. σόδα μαγειρική ξύσμα πορτοκαλιού από 2 πορτοκάλια Μείγμα 2: 1 κιλό αλεύρι γ.ο.χ. 200 γρ. σιμιγδάλι ψιλό Για το σερβίρισμα μέλι καρύδια
Για το σιρόπι: 1. βάζουμε τα υλικά για το σιρόπι, εκτός από το μέλι, να βράσουν. 2. Σημειώστε ότι πρέπει να ξεκινήσουμε το σιρόπι 3-4 ώρες πριν αρχίσουμε να φτιάχνουμε τα μελομακάρονα για να προλάβει να έχει κρυώσει όταν βγουν τα μελομακάρονά μας από τον φούρνο. 3. Μόλις το σιρόπι πάρει μία βράση αποσύρουμε από τη φωτιά και προσθέτουμε το μέλι. 4. Ανακατεύουμε και αφήνουμε το σιρόπι να κρυώσει. Για τα μελομακάρονα: 1. προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 190ο C στον αέρα. 2. Βάζουμε στη συνέχεια όλα τα υλικά του μείγματος 1 σε ένα μεγάλο μπολ και τα ανακατεύουμε με ένα καλό σύρμα. Σε ένα δεύτερο μπολ ανακατεύουμε τα υλικά του μείγματος 2. 3. Προσθέτουμε το μείγμα με τα υγρά συστατικά στο μείγμα με τα στερεά και ανακατεύουμε πολύ απαλά με τα χέρια, για πολύ λίγο (το πολύ για 10 δευτερόλεπτα) για να μην κόψει το μείγμα. 4. Πλάθουμε τα μελομακάρονα σε ομοιόμορφο σχήμα και ψήνουμε για περίπου 20-25 λεπτά μέχρι να γίνουν τραγανά και να πάρουν ωραίο χρώμα. 5. Μόλις είναι έτοιμα, ρίχνουμε τα καυτά μελομακάρονα στο κρύο σιρόπι και αφήνουμε για 10-15 δευτερόλεπτα. 6. Στη συνέχεια τα σουρώνουμε και τα πασπαλίζουμε με μέλι και καρύδια.
PANETONE Ιταλία
Υλικά: Υγρά έγγραφα 250 γραμ. βούτυρο 6 μεγάλα αβγά 100 γραμ. γάλα 1 κ.γλ. αλάτι Στερεά 700 γραμ. αλεύρι για τσουρέκι 2 κύβοι νωπή μαγιά (50γρ) ή 2 φακελάκια ξερή μαγιά 140 γραμ. ζάχαρη 2 βανίλιες ή 1 κ.γλ υγρήρή βανίλια ή 1 κλωναράκι βανίλιας 100 γραμ. σταφίδες 100 γραμ. κόντιτα (ψιλοκομμένα φαστα γλασέ) 50 γραμ. μαύρο ρούμι ή κονιάκ Ξύσμα από 1 πορτοκάλι ή λεμόνι Λίγο βούτυρο για το μπολ
Εκτέλεση: ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΗΣ:Για την αυθεντική συνταγή πανετόνε (panettone), βάζουμε πρώτα στον κάδο του μίξερ το αλεύρι, τη μαγιά, τη ζάχαρη και τη βανίλια. Τα ανακατεύουμε .Χωρίζουμε το βούτυρο, λιώνουμε τα 150 γραμ και το αφήνουμε να γίνει χλιαρό. Το υπόλοιπο βούτυρο το κόβουμε σε κομματάκια και το αφήνουμε να μαλακώσει. Ζεσταίνουμε τα 50 γραμ. αλκοόλ και προσθέτουμε μέσα τις σταφίδες και τα γλασέ φρούτα. Τα σκεπάζουμε και αφήνουμε τα φρούτα να ρουφήξουν το αλκοόλ. Τα κρατάμε στην άκρη για αργότερα .Βάζουμε όλα τα υγρά υλικά, τα αυγά, το λιωμένο βούτυρο, το γάλα και το αλάτι σε μπολ και τα χτυπάμε με σύρμα. Τα προσθέτουμε στο αλεύρι. Ζυμώνουμε για 7- 8′ μέχρι το μείγμα να γίνει ελαστικό και πολύ μαλακό. Σαν τσίχλα. Με το μίξερ σε λειτουργία, ρίχνουμε τα κομμάτια μαλακό βούτυρο που κρατήσαμε στην αρχή. Αφήνουμε το μείγμα να δουλευτεί στο μίξερ μέχρι να απορροφήσει όλο το βούτυρο, για περίπου 1′. Βάζουμε τη μαλακή ζύμη για πανετόνε σε μεγάλο βουτυρωμένο μπολ, το σκεπάζουμε και το αφήνουμε σε χλιαρό φούρνο ή κοντά στο καλοριφέρ για περίπου 1 ώρα να διπλασιαστεί. Ξαναβάζουμε τη ζύμη στο μίξερ και προσθέτουμε μέσα τα φρούτα. Δουλεύουμε για 2-3′ σε μεσαία ταχύτητα.
Βουτάμε τα χέρια σε λιωμένο βούτυρο και αδειάζουμε την ζύμη στον πάγκο να ξεφουσκώσει. Με γρήγορες κινήσεις αναδιπλώνουμε τη ζύμη. Ισομοιράζουμε σε δυο μικρές καλά βουτυρωμένες χάρτινες φόρμες μίας χρήσεως για πανετόνε 15Χ13εκ. ή σε μια μεγάλη φόρμα για πανετόνε. Η ζύμη πρέπει να καλύπτει στο 1/3 του σκεύους. Αφήνουμε να διπλασιαστεί και πάλι για περίπου 1.30 ώρα σε σβηστό φούρνο. Αλείφουμε με ασπράδι αυγού την επιφάνεια απαλά. Μετά γυρίζουμε το φούρνο στους 170 ºC στον αέρα και τον ζεσταίνουμε πολύ καλά. Μόλις η λυχνία φτάσει στους 170ºC και πιάσει την επιθυμητή θερμοκρασία, φουρνίζουμε τα 2 πανετόνε χωρίς να ανοιγοκλείνουμε το φούρνο και ψήνουμε τα πανετόνε για 40′ περίπου, μέχρι να ξεχειλίσουν από τη φόρμα και να ροδίσει καλά η επιφάνειά τους. Μόλις το βγάλουμε από το φούρνο αλείφουμε τα πανετόνε με φρέσκο βούτυρο για να διατηρηθούν μαλακά. Ιδανικά, για να στεγνώσουν και να κρυώσουν σωστά, πρέπει να τα κρεμάσουμε ανάποδα.
Χριστούγεννα στην Ελλάδα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ Κόλιντα Μπάμπω: Είναι ιδιαίτερα προσφιλές έθιμο στις περιοχές της Πέλλας και της Ημαθίας. Η ονομασία του σημαίνει «σφάζουν γιαγιά» και σύμφωνα με αυτό οι κάτοικοι μιας περιοχής ανάβουν φωτιές και φωνάζουν «Κόλιντα Μπάμπω» για να μάθουν οι άνθρωποι για τη σφαγή του Ηρώδη και να προστατευτούν. Πρόκειται ουσιαστικά, για κάλαντα που ψάλλονται στις περισσότερες περιοχές της Μακεδονίας, άλλοτε από παιδιά, άλλοτε από νέους, άλλοτε από ηλικιωμένους που δέχονται για Μωμόγεροι κέρασμα γλυκίσματα, μελομακάρονα, καρύδια και κρασί.
Μεταμφιέσεις: Θεσσαλονίκης, ρουγκάτσια στην Ημαθία, ραγκουτσάρια στην Καστοριά, μπουμπουσάρια στη Σιάτιστα Κοζάνης, μωμόγεροι στο Κιλκίς και την Κοζάνη, κουδουνοφόροι στο Σοχό, αράπηδες και μπομπόγερα στη Δράμα.Η παράδοση της Μακεδονίας για τα ραγκούτσια αναφέρει ότι επί τουρκοκρατίας οι τουρκικές αρχές αδυνατούσαν να αστυνομεύσουν τις περιοχές από τις επιθέσεις ληστών και για το λόγο αυτό ανέθεταν σε ομάδες Ελλήνων να προφυλάξουν τους κατοίκους. Έτσι, νέοι από χωριά της περιοχής γύριζαν τις μέρες του 12ήμερου τα χωριά, ντυμένοι με φουστανέλες, φέροντας σπαθιά και παίζοντας ζουρνάδες και νταούλια. Ο ρόλος τους ήταν να προστατεύουν τα χωριά και για το έργο αυτό εισέπρατταν ως αντίτιμο δώρα ή οτιδήποτε είχαν οι χωρικοί: κρασί, κρέας, καλαμπόκι και σιτάρι.
Μωμόγεροι Το έθιμο προέρχεται από Πόντιους πρόσφυγες και η ονομασία του προέρχεται από τις λέξεις μίμος ή μώμος και γέρος. Οι πρωταγωνιστές του φορούν προβιές ζώων και μάσκες ενώ ιδιαίτερο είναι το ενδιαφέρον ενός δρώμενου όταν συναντώνται διαφορετικές ομάδες μωμόγερων που οφείλουν να αντιπαρατεθούν σε μια μάχη όπου θα κερδίσει ο καλύτερος και ο χαμένος θα δηλώσει υποταγή.
ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ Το αρραβώνιασμα της φωτιάς Γίνεται ξημερώματα των Χριστουγέννων την ώρα που ο λαός την αποκαλεί «ανοιχτή ώρα». Η νοικοκυρά βάζει ένα μεγάλο ξύλο στο τζάκι και σύμφωνα με την παράδοση εκείνη την ώρα ό,τι ζητήσεις - βεβαίως θα πρέπει να αφορά τα παιδιά και όχι τους παντρεμένους - μπορεί να γίνει. Τα συγκεκριμένα έθιμα συναντώνται σε πάρα πολλά σημεία της Ρούμελης ιδιαίτερα όμως στη δυτική Φθιώτιδα και στην ορεινή Δωρίδα.
Μωμόγεροι Το «τάισμα» της βρύσης: Τα μεσάνυχτα της παραμονής των Χριστουγέννων, στα χωριά της Κεντρικής Ελλάδας, γίνεται το λεγόμενο «τάισμα» της βρύσης. Οι κοπέλες του χωριού, λίγες ώρες πριν ξημερώσει Χριστούγεννα, πηγαίνουν στις βρύσες του χωριού και τις αλείφουν με βούτυρο και μέλι, με την ευχή όπως τρέχει το νερό να τρέχει και η προκοπή στο σπίτι τον καινούργιο χρόνο και όπως γλυκό είναι το μέλι, έτσι γλυκιά να είναι και η ζωή τους. Μ' αυτή την κίνηση παίρνουν από τη βρύση το «αμίλητο» νερό.Για να έχουν καλή σοδειά έφερναν στη βρύση βούτυρο, τυρί, ή ψημένο σιτάρι ή κλαδί ελιάς, ή όσπρια και φρόντιζαν να φτάσουν εκεί όσο το δυνατόν νωρίτερα, γιατί, όπως έλεγαν, όποια θα πήγαινε πρώτη στη βρύση, αυτή θα στεκόταν και η πιο τυχερή ολόκληρο το χρόνο.Επιστρέφοντας στο σπίτι, οι γυναίκες, έφερναν το καινούργιο νερό, αφού πρώτα είχαν αδειάσει από τα βαρέλια τους το παλιό. Η διαδικασία αυτή της μετάβασης και της επιστροφής στη βρύση, γίνεται σιωπηλά- για αυτό και ονομάστηκε αμίλητο νερό. Με το «αμίλητο» νερό οι γυναίκες ραντίζουν τα σπίτια τους, για ευρωστία και καλή τύχη.
ΘΡΑΚΗ «Μπάμπω» Ήταν το πρώτο φαγητό που θα έτρωγε η οικογένεια μετά από τη νηστεία των 40 ημερών, μάλιστα το έβραζαν όλη τη νύχτα σε σιγανή φωτιά για να είναι έτοιμο όταν θα γύριζε η οικογένεια από την εκκλησία.
«Πουρπούρς» Πρόκειται για προσφυγικό έθιμο που το έφεραν το 1922 οι «Σακπασιώτες» από τα εφτά απέναντι χωριά της Ανατολικής Θράκης, όταν μετεγκαταστάθηκαν στις καινούργιες τους πατρίδες στη Δυτική Θράκη. Ο «Πουρπούρης», φορούσε προβιά ή κάπα τσομπάνη μια μάσκα από νεροκολοκύθα και κουδούνια στη μέση, πήγαινε από σπίτι σε σπίτι, με τη συνοδεία νέων του χωριού και έλεγε τα χριστουγεννιάτικα τραγούδια
ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ Το σπάσιμο του ροδιού Το πρωί της Πρωτοχρονιάς, η οικογένεια πηγαίνει στην εκκλησία και ο νοικοκύρης κρατάει στην τσέπη του ένα ρόδι, για να το λειτουργήσει. Γυρνώντας σπίτι, πρέπει να χτυπήσει το κουδούνι της εξώπορτας – δεν κάνει να ανοίξει ο ίδιος με το κλειδί του – και έτσι να είναι ο πρώτος που θα μπει στο σπίτι, για να κάνει το καλό ποδαρικό, με το ρόδι στο χέρι. Μπαίνοντας μέσα, με το δεξί, σπάει το ρόδι πίσω από την εξώπορτα, το ρίχνει δηλαδή κάτω με δύναμη, για να σπάσει και να πεταχτούν οι ρώγες του παντού και ταυτόχρονα λέει: «με υγεία, ευτυχία και χαρά το νέο έτος κι όσες ρώγες έχει το ρόδι, τόσες λίρες να έχει η τσέπη μας όλη τη χρονιά».Τα παιδιά μαζεμένα γύρω-γύρω κοιτάζουν οι ρώγες, αν είναι τραγανές και κατακόκκινες. Όσο γερές κι Το οι«τάισμα» τηςμαζί βρύσης: όμορφες είναι οι ρώγες, τόσο χαρούμενες κι ευλογημένες θα είναι μέρες που φέρνει του ο νέος χρόνος. Οι τηγανίδες ή τηγανίτες: Σε όλα τα σπίτια, παραμονές Χριστουγέννων θα έπλαθαν και θα έψηναν τις τηγανίτες, τα μανιάτικα λαλάγγια. Στο σοφρά ή σε κάποιο τραπέζι κοντά στην φωτογονία, η μητέρα και τα κορίτσια έπλαθαν το έτοιμο ζυμάρι σε χοντρό μακαρόνι, τις τηγανίτες, και το δίπλωναν τεχνικά στα τέσσερα
ΚΕΡΚΥΡΑ Η Κέρκυρα, παραμονή των εορτών των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, μεταμορφώνεται, φοράει τα καλά της και ντύνεται στα κόκκινα, με τα λαμπιόνια σε κάθε παραθυρόφυλλο να μοιάζουν σα πολύτιμα πετράδια στο φόρεμά της.
Τα κάλαντα Σε κάθε Φιλαρμονική Εταιρεία από νωρίς το απόγευμα, από τις αρχές του Νοέμβρη γίνεται η προετοιμασία για τη μεγάλη μέρα. Την παραμονή των δύο εορτών Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς. πρέπει όλα να είναι τέλεια, καθώς από νωρίς το πρωί οι Φιλαρμονικές, θα πλημμυρίσουν την πόλη που θα γεμίσει χρώμα και μελωδία. Κάθε χρόνο είναι σαν ένα νέο ντεμπούτο μιας μεγάλης παράστασης.
ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ Κύριο φαγητό στα περισσότερα νησιά της Δωδεκανήσου ήταν και σε γενικές γραμμές παραμένει, παράλληλα με τη γαλοπούλα τα τελευταία χρόνια, το χοιρινό κρέας. Σε αρκετά χωριά της Ρόδου, το σφάξιμο του χοίρου που μεγάλωναν οι οικογένειες γινόταν σε παρέες και με ειδική ιεροτελεστία.Από τα Χριστουγεννιάτικα φαγητά ήταν επίσης τα παραδοσιακά «γιαπράκια» (ντολμαδάκια) τα οποία δεν έλειπαν από το τραπέζι. Σε ό,τι αφορά τα γλυκά τόσο στη Ρόδο όσο και στα υπόλοιπα νησιά το χαρακτηριστικό είναι οι δίπλες, οι οποίες εξακολουθούν να κατασκευάζονται και σήμερα.Στη Νίσυρο, το βράδυ των Χριστουγέννων ο ιερέας τελεί τρισάγιο και κατόπιν προσφέρει στους πιστούς «ευλογημένα» τα οποία μόλις έφταναν στο σπίτι, τα τοποθετούσαν στο γιορτινό τραπέζι και τα έτρωγαν πρώτα.Στον Αρχάγγελο, στη Σάλακο και σε πολλά άλλα από τα χωριά της Ρόδου, το «Χριστόψωμο» είναι το πρόσφορο που πάνε στον παπά τα Χριστούγεννα. Το γιορτινό τραπέζι των Χριστουγέννων στρώνεται από το βράδυ της παραμονής. Στο κέντρο τοποθετείται το Χριστόψωμο και δίπλα το μέλι με πολλούς ξηρούς καρπούς.
ΚΡΗΤΗ Στη δυτική Κρήτη, η νηστεία του 40ήμερου τηρείται ευλαβικά, ενώ οι εκκλησίες και οι ναοί κατακλύζονται από πιστούς.Πιο παλιά το βραδύ της παραμονής των Χριστουγέννων έκοβαν κλαδιά και βλαστούς οι νοικοκυρές και τα πήγαιναν στο σπίτι. Τα έβαζαν σε ποτήρι με νερό και προσμονούσαν να ανθίσουν.Το προζύμι και το Χριστόψωμο είχαν ξεχωριστή θέση σε κάθε σπίτι, ενώ το «ανάθρεμμα» του χοίρου που σφάζονταν την παραμονή κυριαρχούσε στα περισσότερα χωριά. Την δεύτερη μέρα των Χριστουγέννων από το κρέας του χοίρου παρασκεύαζαν λουκάνικα, απάκια, πηχτή, σύγκλινο, ομαθιές και τσιγαρίδες.
Χριστούγεννα στον κόσμο
ΣΟΥΗΔIΑ
Την αυγή της 13ης Δεκεμβρίου η "Λουτσία", σύμβολο του φωτός , συνήθως το μεγαλύτερο κορίτσι του σπιτιού, φορώντας ένα μακρύ λευκό χιτώνα και ένα στεφάνι από αναμμένα κεριά στα μαλλιά, πηγαίνει από σπίτι σε σπίτι, προσφέροντας ζεστό καφέ και κουλουράκια, ενώ τραγουδά παλιά κάλαντα με τον σκοπό του λαϊκού ναπολιτάνικου τραγουδιού "Σάντα Λουτσία". Οι θρύλοι της Λουτσίας γεννήθηκαν στις Συρακούσες της Σικελίας περίπου κατά το έτος 300 μ.Χ. Σε μερικές επαρχίες της Σουηδίας οι κάτοικοι των χωριών συνηθίζουν ανήμερα τα Χριστούγεννα να ρίχνουν έξω από τα σπίτια και τα χωράφια τους σιτάρι, για να γιορτάσουν μαζί τους και τα πουλιά.
ΑΓΓΛIΑ
ΤΣε μερικές βρετανικές περιοχές το έθιμο του γλεντιού σε κήπους με μηλιές την παραμονή των Χριστουγέννων είναι παραλλαγή μιας ειδωλολατρικής τελετής. Αφού σκοτεινιάσει, οι αγρότες πηγαίνουν στα περιβόλια, σχηματίζουν παρέες γύρω από τα παλαιότερα δέντρα και πίνοντας μπύρα τραγουδούν τα κάλαντα. Πυροβολούν στα κλαδιά για να διώξουν τα κακά πνεύματα. Πριν από χρόνια, άφηναν τριγύρω γλυκίσματα για να καλοπιάσουν τα πνεύματα και να εξασφαλίσουν καλή σοδειά.
ΡΩΣIΑ
Είχαν τη συνήθεια, τη νύχτα των Χριστουγέννων να ντύνουν στ' άσπρα μια κοπέλα του σπιτιού και να τη βάζουν να παριστάνει την Παναγία. Για τους Ρώσους είναι σημαντικότερη η γιορτή της αλλαγής του χρόνου κατά την οποία ο ‘Πατέρας του Χιονιά’ φέρνει δώρα στα παιδιά. Το χριστουγεννιάτικο τραπέζι περιλαμβάνει κέικ, πίτες και κρέας.
ΙΣΠΑΝIΑ
Στη Βαρκελώνη τον Μεσαίωνα είχαν ένα ωραίο χριστουγεννιάτικο έθιμο: την τελετή του παγωνιού. Τη μέρα των Χριστουγέννων ο βασιλιάς έπαιρνε μέσα σε μια χρυσή πιατέλα ένα ψητό παγώνι, που θεωρείται ένα από τα πιο σπάνια φαγητά, και το μετέφερε στην τραπεζαρία. Τον ακολουθούσε σ 'αυτή την πομπή ένα πλήθος από ευγενείς, υπηρέτες και σωματοφύλακες. Στην τραπεζαρία βρισκόταν η βασίλισσα. Ο βασιλιάς της πρόσφερε το παγώνι για να το μοιράσει σε όλους τους παρευρισκόμενους. Όσοι δέχονταν την εξαιρετική αυτή τιμή, ήταν υποχρεωμένοι να ορκιστούν μπροστά στην ομήγυρη ότι θα προσπαθήσουν ν' ανδραγαθήσουν στον πόλεμο ή στις ταυρομαχίες.
ΙΤΑΛIΑ
Στη Βενετία, τον Μεσαίωνα, ο Δόγης κι ο λαός πήγαιναν την νύχτα των Χριστουγέννων στο γειτονικό νησάκι του Αγίου Γεωργίου να προσκυνήσουν το λείψανο του Αγίου Στεφάνου. Στην παραλία του νησιού περίμεναν βενετσιάνικες αρχόντισσες ντυμένες στα μαύρα και στολισμένες με κοσμήματα, για να υποδεχτούν το Δόγη και να τον συνοδέψουν μέχρι το ναό. Μετά το τέλος της λειτουργίας όλη η λαμπρή συνοδεία έμπαινε στις γόνδολες και διασχίζοντας τα νερά ξαναγύριζαν στην πλατεία του Αγίου Μάρκου, όπου άρχιζε μεγάλο γλέντι, που συνεχιζόταν μέχρι το πρωί.
ΒEΛΓΙΟ
H Νύχτα των Χριστουγέννων περιλαμβάνει ένα γιορτινό γεύμα με ένα απεριτίφ, λιχουδιές και ακολουθούν θαλασσινά και γεμιστή γαλοπούλα. Το επιδόρπιο είναι το ‘Buche de Noel’ που είναι κέικ με κρέμα. Ο Άγιος Βασίλης ονομάζεται ‘Άγιος Νικόλαος’ και φέρνει δώρα στα παιδιά στις 6 Δεκεμβρίου την ‘Ημέρα του Αγίου Νικολάου’, πολύ πριν από την Ημέρα των Χριστουγέννων. Τα Χριστούγεννα, οι οικογένειες ανταλλάσσουν δώρα που έχουν βάλει κάτω από το δέντρο ή σε κάλτσα κοντά στη φωτιά και τα βρίσκουν το πρωί. Το Χριστουγεννιάτικο πρωινό αποτελείται από ένα ειδικό γλυκό ψωμί σε σχήμα μωρού, που συμβολίζει το Νεογέννητο της Βηθλεέμ.
ΓΕΡΜΑΝIΑ
Δίνουν ιδιαίτερη σημασία στο στολισμό των σπιτιών τους για τα Χριστούγεννα. Πολλά σπίτια έχουν ξύλινα πλαίσια που προσαρμόζουν ηλεκτρικά λαμπάκια και τα τοποθετούν στα παράθυρά τους, καθώς και χρωματιστές φιγούρες από πολύχρωμο χαρτί που φαίνονται πολύ όμορφα από έξω. Συχνά φτιάχνουν και το ‘Adventskranz’, που είναι γιρλάντα με φύλλα με 4 κεριά και που συμβολίζει την περίοδο των 4 εβδομάδων πριν τα Χριστούγεννα. Κάθε Κυριακή (του μήνα πριν τα Χριστούγεννα) ανάβει και άλλο κερί. Μερικά σπίτια στολίζουν και μια μικρή ξύλινη φάτνη με ένα μικρό στάβλο που συμβολίζει τη φάτνη της Βηθλεέμ. Ο Άγιος Βασίλης (‘Der Weihnachtsmann’) φέρνει δώρα αργά το απόγευμα, πριν τη Βραδιά των Χριστουγέννων (24 Δεκεμβρίου), μετά την επιστροφή των χριστιανών από τις εκκλησίες. Τα δώρα βρίσκονται κάτω από το Χριστουγεννιάτικο δέντρο.
ΛΕΤΟΝIΑ
Στη Λετονία, πιστεύουν πως ο Άγιος Βασίλης φέρνει δώρα σε κάθε μία από τις 12 ημέρες των Χριστουγέννων αρχής γενομένης από την Βραδιά των Χριστουγέννων. Συνήθως τα δώρα τοποθετούνται κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο. Το ξεχωριστό γεύμα της Ημέρας των Χριστουγέννων περιλαμβάνει μπιζέλια με μπέικον και σάλτσα, μικρές πίτες, λάχανο και λουκάνικα.
ΠΟΡΤΟΓΑΛIΑ
Στην Πορτογαλία, ο Άγιος Βασίλης φέρνει δώρα στα παιδιά την Νύχτα των Χριστουγέννων και τα βάζει στο χριστουγεννιάτικο δέντρο ή σε ένα παπούτσι κοντά στο τζάκι. Το χριστουγεννιάτικο γεύμα για τους Πορτογάλους περιλαμβάνει ξερό μπακαλιάρο με βραστές πατάτες.
ΓΑΛΛIΑ
Κάθε οικογένεια στολίζει το χριστουγεννιάτικο δέντρο της συνήθως με τον παλιό παραδοσιακό τρόπο, με κόκκινες κορδέλες και με πραγματικά άσπρα κεριά. Εάν έχουν έλατο στον κήπο τους το διακοσμούν επίσης με φωτάκια όλη την νύχτα. Ο Άγιος Βασίλης αποκαλείται Pere Noel. Το Χριστουγεννιάτικο γεύμα αποτελεί μια σημαντική ευκαιρία για να συγκεντρωθεί η οικογένεια και αποτελείται από κρέας και κρασί.
ΚΑΛA ΧΡΙΣΤΟYΓΕΝΝΑ