Schakelsemster TU Delft Casimir Slui Project Javaplein 2009
RUIMTE VOOR EEN PLEIN & HOUD HET SIMPEL Een stedenbouwkundig ontwerp voor het Javaplein.
Schakelsemester HTO 2009 Casimir Slui, 4025644
Statement
Economische Upgrade
Een groot plein
Betere infrastructuur Interactie Om trots op te zijn
Voor de Indische Wijk Hou het simpel Uitstappen bij de bibliotheek
Analyse Indische Buurt - Javaplein Bereik:
Analyse Stedenbouw Week 1
Groen = 15min. fietsen Oranje = 15min. lopen
Anchorpoints Het centrum van Amsterdam ligt vol met anchorpoints: Waterlooplein, Rijksmuseum, Dam etc. Ten oosten van het centrum, richting het Javaplein, wordt de dichtheid van deze points steeds minder. Voor de bewoners van Zeeburg is er een OV-verbinding via het Javaplein in de richting van bijvoorbeeld Artis, het Tropenmuseum en de grachtengordel, er is echter een andere verbinding die sneller gaat, dus deze bewoners komen nu niet in de Indische buurt. Het toevoegen van een groot anchorpoint zou ervoor kunnen zorgen dat men juist wel de route langs het Javaplein kiest. Het kan dan een punt worden waar niet alleen mensen uit de buurt komen, maar ook mensen uit andere wijken.
Overige bibliotheken Anchorpoints
IJ
Het centrum van Amsterdam ligt vol met anchorpoints: Waterlooplein, Rijksmuseum, Dam etc. Ten oosten van het centrum, richting het Javaplein, wordt de dichtheid van deze points steeds minder. Voor de bewoners van Zeeburg is er een OV-verbinding via het Javaplein in de richting van bijvoorbeeld Artis, het Tropenmuseum en de grachtengordel, er is echter een andere verbinding die sneller gaat, dus deze bewoners komen nu niet in de Indische buurt. Het toevoegen van een groot anchorpoint zou ervoor kunnen zorgen dat men juist wel de route langs het Javaplein kiest. Het kan dan een punt worden waar niet alleen mensen uit de buurt komen, maar ook mensen uit andere wijken.
IJ
IJ-tunnel
Veemarkt hallen Zeeburg
Brug Artis
Molen
JAVAPLEIN
IJ-tunnel
Dappermarkt Tropenmuseum
Muiderpoort station
Flevopark
Oosterpark Weteringschans Zeeburgerbrug
OLVG
Sciencepark
Veemarkt hallen
Sarphatipark
Zeeburg
Park Amstel
Jaap Eden Baan
Brug Artis
Begraafplaats
Molen
JAVAPLEIN Dappermarkt Tropenmuseum
Muiderpoort station
Flevopark
Ancherpoints
Oosterpark Weteringschans Zeeburgerbrug
OLVG
Sciencepark Sarphatipark
Park Amstel
Jaap Eden Baan
Begraafplaats
Tramlijnen
Gecombineerd Circuit Analyse Stedenbouwkundige Analyse (gedeeltelijk groepswerk) In de afbeelding hierboven is de gelaagdheid van het onedrzoek te zien. De oranje bol is gebaseerd op het bereik van de wandelende wijkgangers en de groene bol van de fietsende wijkbewoners, maar ook vice versa, dus wie er vanuti de rand van de bereikbol naar het javaplein kan komen.
De bereikbaarheid van het Javaplein is goed. De hoeveelheid ancherpoints kunnen het Javaplein minder interresant maken maar bieden ook de mogelijkheid om van het Javaplein een ancherpoint te maken. De verschillende bibliotheken zijn elkaars concurrentie maar de grootte van het aanbod in culturele boekwerken in de bibliotheek geeft de bibliotheek uit de indische buurt een aparte marktpositie, ook m.b.t. de bereikbaarheid van Zeenburg.
Analyse Indische Buurt - Javaplein
Wonen
Winkels
Timorplein
Wonen
Plein Wonen
Wonen
Winkels
INFO
Wonen
Winkels
Winkels
Ceramplein Pleinen 1 bereikbaar plein voor 3 hoofdwegen
Bestaande Situatie
De bestaande situatie, 1 interresant knooppunt waar wonen en winkels elkaar snijden.
Muziek
Sport
Boeken
Samenkomst
Kamers
Algemeen
Vergaderen
Algemeen
Entree
Workshops
Entree
Bibliotheek
Plein als trekpleister
Nieuw Concept
Buurtcentrum
Hotel/Hostel
Concept, een groot plein met daaraan informatieve maar ook siociale functies zorgen voor een nieuwe routing en meerdere interresante knooppunten.
Gekoppeld
Gebroken
Het nieuwe plein zou dus als trekpleister kunnen fungeren voor de wijk!
Het Javaplein is niet het enige plein in de omgeving, maar wel de enigste in de nabije omgeving die grenst aan meerdere hoofdwegen.
Combinatie
Programma
Groenvoorziening
In dit overzicht van DRO Amsterdam is te zien welke functies er in de wijk beschikbaar zijn. Merendeel is ingevuld door de detailhandel, enkele maatschappelijke en vrijetijdsfuncties zijn ook in de directe verbintenis met het javaplein beschikbaar, evenals het openbaar vervoer dat goed bereikbaar is.
Uit ge gegevens van DRO Amsterdam blijkt dat er veel basketbal voorzieningen zijn in de omgeving van het Javaplein en een enkel voetbalveld. Echter langs de Javastraat zijn er geen sportfaciliteiten.
Vertaling van de analyse naar programma
Relatie Plein en Gebouw
FlexHotel
BuurtCentrum
Bibliotheek
Plein
FlexHotel
BuurtCentrum
Bibliotheek
Plein
BuurtCentrum
FlexHotel
Plein Bibliotheek
Wonen
Wonen Winkels
O w ve o r n g e a n n / g w i n k
e
l
s
Winkels
?
Programma’s combineren De 4 hoofdprogramma’s kunnen op diverse manieren worden gekoppeld of gescheiden. In bovenstaande diagrammen is te zien welke mogelijkheden er beschikbaar zijn. Het plein, of de pleinen zouden als schakel kunnen functioneren in de ketting van de 4 programma’s.
Relaties “pleinen”
Pleinen Zoals hierboven is te zien is er in de schematische weergave van de locatie weergegeven. De diagrammen die volgden uit de analyse welke programma’s bij horen of gescheiden moeten zijn gaven ook een bevestiging voor de keuze van Door het maken van een klein en een groot plein kan men van rust naar actie
een plein elkaar zouden moeten 2 pleinen. geleidelijk wennen.
Stedenbouwkundige en Architectonische uitgangspunten
Oorspronkelijke Programma
Oorspronkelijke Bibliotheek Programma Woningen Bibliotheek Plein Woningen Parkeren Plein
Stedenbouwkundige Uitgangspunten
Architectonische Uitgangspunten
1. 2. 3. 4.
1. Laagdrempeligheid door Simplicity 2. Functies mixen Architectonische Uitgangspunten 3. Interactie door Transparantie
Economische upgrade van de wijk Stedenbouwkundige Uitgangspunten Sociale interactie verbeteren Ruimte voor een Plein Verkeer optimaliseren 1. Economische upgrade van de wijk 2. Sociale interactie verbeteren 3. Ruimte voor een Plein 4. Verkeer optimaliseren Programma toevoegen Aangepast Programma
Programma toevoegen Buurtcentrum
1. Laagdrempeligheid door Simplicity 2. Functies mixen 3. Interactie door Transparantie Verbindende elementen
Bibliotheek Aangepast Programma
Verbindende elementen Plein
Flex-Hotel Buurtcentrum
Buurtcentrum (workshop, les, activiteiten) Bibliotheek
Bedrijvigheid Flex-Hotel
Flex-Hotel (klein -> groot, werkruimte) Buurtcentrum (workshop, les, activiteiten)
Leescafé (sociaal samenkomst) Plein
Plint (transparant) Leescafé (sociaal samenkoms
Kleine ondernemers (ZZP’ers) Flex-Hotel (klein -> groot, werkruimte)
Bedrijvigheid
Plint (transparant)
Parkeren (onder het plein) Kleine ondernemers (ZZP’ers)
Parkeren
Parkeren (onder het plein)
Indirect
Direct
Bibliotheek bezoekers Buurtbewoners Bibliotheek bezoekers Kleine ondernemers Buurtbewoners Kleine ondernemers
Direct
Hotel
Bibliotheek Buurtcentrum Bibliotheek Werkruimte ZZP Buurtcentrum Werkruimte ZZP
Flex-Hotel
O m g Bibliotheek e v i n Buurtcentrum g
Indirect
Plein
Bibliotheek Buurtcentrum
Het leescafé en het buurtcentrum als ontmoetingsplek in de bibliotheek
Trapsgewijze Flex-Hotel
opbouw in stendenbouw-
kundige massa’s
Bibliotheek
Het hotel geeft de buurt de economische upgrade die de buurt het beeld van een vogelaarswijk kan doen wegnemen. Wonen zou een extra vraag van de nieuwe bewoners aan de buurt geven en minder voor de buurt zelf betekenen. Nieuwe bewoners, nieuwe eisen, eisen van de nieuwe bewoners inwillegen maar waar blijft de buurt zelf?
Trapsgewijze opbouw van kennis van basiskennis naar technische kennisverwerkt in zowel het exterieur als het interieur van de bibliotheek
indirecte verbinding
Functies in de plint
Plein indirecte verbinding
Functies in de plint
Plein
Eisen aan de bebouwing + stedenbouwkundig concept plan
Achterliggende gedachte gebouwopbouw. Om wat voor de wijk te kunnen betekenen moeten de plinten van de gebouwen ´´open´´ zijn. Plinten die afgesloten zijn zijn niet interresant, tevens als functies die nietszeggend zijn. Er moet een diversiteit van acties plaatsvinden zodat voorbijgangers indirect maar wellicht na het zien ervan ook direct betrokken kunnen worden
Een gebouw zonder plint heeft ook visueel een andere invloed. Men ziet dan maar één ding terwijl met een plint de delen beter benadrukt kunnen worden en rust en actie ook benadrukt worden.
Een plint die afgedekt wordt door een profiel kan ook zorgen dat de bovenliggende functies minder zichtbaar worden en dus ook rustiger worden ervaren dan de plint.
Stedenbouwkundig Ontwerp Uitgangspunten stedenbouwkundig plan -Bereikbaarheid -Economie -Ancherpoint voor de buurt -GEEN Woningen -Hotel/Hostel Relatie Plein en Gebouw -Bouwen voor de buurt -Buurtcentrum -Interactie Plein BiblioFlex- -Workshops BuurtHotel Centrum theek -Groot Plein -Ruimte voor het plein -Fonteinen -Groene lijn doorzetten
FlexHotel
BuurtCentrum
Bibliotheek
Plein
BuurtCentrum
FlexHotel
Plein Bibliotheek
Bestaande situatie (1:3000)
Postieve punten huidige situatie: + bereikbaarheid met het OV + veel winkels + veel groenvoorziening + ancherpoint het Badhuis
Negatieve punten huidige situatie: - geen duidelijkheid, voetgangers/auto-gebied - restruimte ‘‘plein’’ - geen sociale interactie - eentonig straatbeeld (bestrating) - rommelig verkeersbeeld
Nieuwe situatie (1:3000)
Positieve punten: + bereikbaarheid + ruimte voor een plein + doortrekken groene lijn + uitstappen bij de bibliotheek + simpele vorm
Negatieve punten: - Omleggen tram (kosten) Wonen - een groot plein? - breken in de stedenbouwk. context - wat doet de tram met het plein? - vorm van het hotel/hostel - parkeergarage? waar? Wonen Winkels
Winkels
O w ve o r n g e a n n / g w i n k
e
l
s
Volwassenen, zitplek, bijkletsen
Kinderen tot 12jr. speeltuin
Jeugd, hangplek, voetbalveldje
Principe Invulling van het ´´grote plein´´
Tram
foto’s Mecanoo Architecten
Waterspektakel
Concept van sociale controle door de jeugd tussen de oudere doelgroepen te plaatsen. Afbeeldingen verschillen van de uiteindelijke toelichting hieronder.
Parkeren
3 Pleinen & Hybrid Parking
Kinderen tot 12jr. speeltuin + Parkeren
Waterspektakel + Entree + Kind
Volwassenen, zitplek, bijkletsen
Jeugd, hangplek, voetbalveldje
Toelichting van links naar rechts Overdag een speelterrein voor kinderen - In de wintermaanden een kerstmartk - In de zomermaanden de Indische Zomerspelen voor de jeugd en s’avonds een parkeerplek voor de bewoners! De entree wordt benadrukt met een spelend waterspektakel waar kinderen vooral op af zullen komen maar waar in de zomer de nodige verkoeling is te vinden zodat men buiten lekker met de voeten in het water een boek kan lezen dat men zojuist bij de bibliotheek heeft geleend. Een plein voor de oudere medemens, rustiger gelegen met goede degelijke bankjes met voldoende ruggesteun en toch contact met de jeugd die op het plein ernaast met water aan het spelen is. Een plein voor de jonge volwassenen, een eigen grasveld met hangplek. Lekker een beetje voetballen of in het gras liggen met je vrienden.
Beeldvorming 4 pleinen
Kinderen tot 12jr. speeltuin + Parkeren
09.00-17.30
Waterspektakel + Entree + Kind
Volwassenen, zitplek, bijkletsen
Jeugd, hangplek, voetbalveldje
Impressie van het plein
Impressie Plein gezien vanuit het westen
Beeldvorming uitwerking (N.B. De bomen krijgen een voetstuk waar ze in staan)
Impressie Plein gezien vanuit het Oosten
Referentie ´´Groene Borderbakken´´, Maastricht (zitten, kijken en bekeken worden)
Relatie bibliotheek met het plein
Het plein wordt de nieuwe place to be in de Indische Buurt samen met het bestaande Badhuis dat niet in de schaduw komt te staan van een prominentere hoogbouw. Het concept rug aan rug is rechtsboven terug te zien in de impressie waar bewoners in de schaduw van de bekadering van de bibliotheek hun eigen boek kunnen lezen terwijl dit in de bibliotheek ook gebeurt. Rug aan rug maar met een glazen scheiding. De pleinen mogen dan onderling voor diverse doelgroepen zijn ontworpen het gebruik en het meubilair geven dezelfde laagdrempelige uitstraling die de bibliotheek bied. Een duidelijke entree/gebied dat men kan betreden. Simpele duidelijke en functionele meubels en inrichting. Vanuit het leescafĂŠ dat op de verdieping van de bibliotheek is gesitueerd is er altijd overzicht over het gehele plein. Minder inkijk van buiten naar binnen voor de nodige rust in het gebouw maar toch het contact met het plein.
Concept rug aan rug
Schets duidelijke entree, uitstappen bij de bieb met de tram.
De bomen krijgen hun eigen sokkel, op dichtere ‘‘bebossing’’ alleen een aanzet zodat de boom niet in het plein staat maar in zijn eigen voetstuk
Waterspektakel entree
Ingang parkeergarage
Staalkorven met gedeeltelijke haagvulling bovenin. Voetstuk van stenen. Tussen de stenen door zijn er lichtpunten opgenomen van glas. Hiermee kunnen verschillende kleuren gebruikt worden voor bijv. schaatbsbaan, kerstmarkt of zomerspelen voor de jeugd. Referentie Skatepark Rotterdam.
Definitieve Stedenbo
ouwkundige Invulling
Parkeren onder het hele plein. Ingang op het plein, uitgang aan de achterzijde van de bibliotheek. Lintzen buitenmeubilair, tupe Andromeda simpel maar functioneel
LED buitenverlichting Philips, Lumec Leonis Serie zorgt voor schaduw belijning. stedenbouwkundige tekening, schaal 1:500
Stedenbouwkundige doorsneden en materialisering
Stedenbouwkundige doorsneden
Impressies
Zicht op het Flex-hotel
Impressies