CH-Profiel nr. 46, december 2011

-Proﬁel

En Proﬁel SafeNoise voorkomt

iPhone-app waarschuwt bij hoog geluidsniveau

Cauberg-Huygen wint ISSO-Award 2011

Maak kennis met...

Hans Hooiveld

Alphonse Hanlo (links) en Erwin Roijen (rechts) van Cauberg-Huygen met award Cauberg-Huygen heeft op 15 september 2011 de eerste ISSO-Award gewonnen voor het project Mijnwater: from Black to Green.

Den Bosch

gehoorschade Bezoekers van horecagelegenheden weten vaak wel dat te veel geluid gehoorschade kan veroorzaken. Maar niet op welk moment en bij hoeveel decibel dat al het geval kan zijn. De gevolgen van de gehoorschade zijn vaak niet direct merkbaar, maar een beschadiging van het gehoor is vaak wel van blijvende aard. Daarom ontwikkelde Cauberg-Huygen in samenwerking met de Nationale Hoorstichting en Brüel & Kjær de app SafeNoise voor de iPhone. Deze app voorkomt gehoorschade door te veel lawaai. SafeNoise is de gratis applicatie voor de iPhone waarmee gebruikers overal en altijd het geluidsniveau kunnen meten. Gelijktijdig geeft de app aan hoe lang de gebruiker in dat geluidsniveau mag verblijven voordat gehoorschade kan ontstaan. Met een alarmlicht in het display waarschuwt de app dat het tijd is

om weg te gaan of om gehoorbescherming te gaan dragen. De app is direct toepasbaar in het uitgaansleven, maar ook binnen bedrijven of op de bouwplaats. Door de koppeling van geluidsniveau en tijdsduur is de app ook vanuit arbotechnisch oogpunt zeer bruikbaar. Gratis downloaden De app SafeNoise is gratis te downloaden in de appStore van iTunes.

Meer informatie Op www.SafeNoise.nl vindt u meer informatie over deze app. Initiatiefnemer Carel Ostendorf vertelt u er ook graag meer over, telefoon: 043 - 346 78 78 of e-mail: c.ostendorf@chri.nl.

Leeftijd: 46 jaar

Nu onder één dak met Huygen Installatie Adviseurs

Datum in dienst: 1 april 2000

Nieuw pand Maastricht vergroot synergie

Europese navolging Het succes van dit project slaat inmiddels ook over naar andere (voormalige) Europese mijnstreken. De mogelijkheden van mijnwater als medium voor warmte/koudeopslag worden daar nu ook onderzocht of zelfs al toegepast.

Wat is je functie? Ik ben senior projectleider. Mijn specialisatie is dus vochtschade in woningen en gebouwen. Ik krijg ook geregeld bouwfysische projecten in het kader van groot onderhoud of renovatie van woningen. Het ambitieniveau van de opdrachtgever bij dit soort projecten is hoog. Uitgangspunt is niet alleen het beoordelen van het pakket aan isolatiemaatregelen of duurzame installaties, maar ook voorkomen dat er na de renovatie problemen in de woningen ontstaan met betrekking tot vocht of een ongezond binnenmilieu.

De award De ISSO-Award is uitgeschreven voor organisaties die actief betrokken zijn bij de totstandkoming en de technische realisatie van een duurzaam project. Voorwaarde is dat zij voor de benodigde kwaliteitseisen aantoonbaar gebruik maken van ISSO-publicaties.

Meer informatie Voor meer informatie over dit prijswinnende, duurzame project kunt u contact opnemen met adviseur ing. Erwin Roijen, telefoon: 043 - 346 78 78 of e-mail: e.roijen@chri.nl.

Wat is je uitdaging? Vochtproblematiek in woningen wordt niet alleen veroorzaakt door bouwkundige tekortkomingen. Ook huurders kunnen verantwoordelijk zijn. Ventileren en verwarmen ze bijvoorbeeld voldoende? Mijn drive is om te komen met een onderzoeksrapportage die staat als een huis. Dit houdt voor mij in dat je met een afgerond oordeel komt over de vochtproblematiek in de woning. Op basis van mijn onderzoek doe ik aanbevelingen voor zowel technische verbeteringen als gedragsmaatregelen. Die combinatie is interessant.

BouIntrodu wbe ctie Binn sluit en é én d van agde alle i el 201 n s- e slech n ou al uw m 2 edew ts v a Intro ts € 500 n e d ,

rker het n -? D u ct i e s op at k ieu Bou diver wbesluit an met d we Bouw de hoog e te 2 se re beslu ‘in h o latie 012 die s me Caub use’ pre it voor t su c s ces h erg-Huy entatie gen Kijk eeft al verz dan I orgd voor op: w ntere . s w s

Waarom Cauberg-Huygen? Bij Cauberg-Huygen krijg ik de ruimte om zelf op diepgaande wijze inhoud te geven aan de opzet van het vochtschadeonderzoek in woningen of woongebouwen. Doordat wij een duidelijke visie combineren met een professionele benadering van het vakgebied, onderscheiden we ons van andere bureaus.

e w.ch ri.nl ? /bije

enk oms ten.

Dit jaar is gekozen voor Habitat for Humanity; een internationale nonprofit organisatie die degelijke en veilige huisvesting biedt voor gezinnen in ontwikkelingsgebieden. Habitat gelooft dat een eigen huis hét middel is om mensen te helpen uit de armoede te komen. Een huis is meer dan een dak boven je hoofd. Het is een veilige basis voor een hoopvolle toekomst. Alle medewerkers van Cauberg-Huygen wensen iedereen een ondernemend en voorspoedig 2012 toe.

Wat is je achtergrond? Ik heb HTS Bouwkunde gedaan met als specialisatie Bouwfysica. Tijdens mijn eerste baan heb ik de kans gekregen me te specialiseren in vochtschadeproblematiek. Van optrekkend vocht en lekkages tot het binnenklimaat en schimmelgroei in woningen. Ik heb geleerd vochtproblematiek professioneel te benaderen: niet alleen leuk onderzoek doen, maar ook komen met een gedegen verhaal over de oorzaken van vocht en trefzekere maatregelen. In 2000 ben ik overgestapt naar CaubergHuygen om daar het werkterrein van de vochtschade verder uit te bouwen.

Gebruik ISSO-publicaties De aangesloten gebouwen werden uitgevoerd met laagtemperatuur verwarming, hoogtemperatuur koeling en energie-efficiënte ventilatie. De prestaties van de gebouwinstallaties werden daarmee gezichtsbepalend voor het Heerlense Mijnwaterproject. Cauberg-Huygen adviseerde Woningstichting Weller om bij het ontwerp en de aanleg van de installaties in Heerlerheide-Centrum de richtlijnen uit de ISSO-publicaties te gebruiken.

CH-Profiel is een uitgave van Cauberg-Huygen

Al een aantal jaar ondersteunt Cauberg-Huygen verschillende initiatieven met een donatie in plaats van het versturen van wenskaarten. Wij vinden het vanuit onze maatschappelijke betrokkenheid belangrijk om op deze wijze bij te dragen aan een betere wereld.

Functie: senior projectleider Bij dit project worden warmte en koude uit mijnwater gebruikt voor klimatisering van woningen en andere gebouwen in Heerlen. De gemeente Heerlen is initiatiefnemer van dit project. Zij realiseerde vijf putten en een leidingnetwerk voor de levering van mijnwater aan diverse klanten, waaronder het nieuwe kantoorgebouw van het CBS en de nieuwbouw in Heerlerheide-Centrum.

Cauberg-Huygen steunt Habitat for Humanity

Bouw

Geluidsisolatie woningen langs spoor en weg

Industrie

Maatwerk op grote schaal

Infrastructuur Ruimtelijke ordening Milieu Onderzoek

INHOUDSOPGAVE MEERWAARDE BESTAAND VASTGOED Amsterdams Gak-kantoor aan de A10 krijgt woonfunctie Monumentale gevel wordt dove gevel

2

Hoogwaardige nieuwbouw op bestaande fundering Column: Alphonse Hanlo over het sprokkelen van labels

Duurzame ambities Open universiteit Kantoorpand eerste stap naar groene campus

Colofon

Vanaf 1 januari 2012 betrekt de Maastrichtse vestiging van CaubergHuygen samen met Huygen Installatie Adviseurs een nieuw pand aan de Parkweg in Maastricht. Gezamenlijke huisvesting stond al langere tijd op de wensenlijst. Huygen en Cauberg-Huygen werkten vanaf twee verschillende kantoorlocaties al veel samen, maar huisvesting in één pand vergroot de synergie tussen beide organisaties nog meer. De specialisaties van Huygen en de dienstverlening van Cauberg-Huygen vullen elkaar perfect aan. Samen kunnen ze een nog completer pakket aan adviesdiensten aanbieden aan hun opdrachtgevers. Beide organisaties treden ook geregeld naar buiten onder één naam, namelijk Huygen Cauberg-Huygen, samenwerkende adviseurs en ingenieurs.

Amsterdam Bezoekadres: Wibautstraat 129 1091 GL Amsterdam Postadres: Postbus 94204 1090 GE Amsterdam T 020 - 6967181 F 020 - 6634962 amsterdam@chri.nl

Nieuwe adresgegevens Behalve het straatadres zijn de contactgegevens ongewijzigd gebleven. Bezoekadres Parkweg 22A 6212 XN Maastricht

Op www.chri.nl vindt u onder het kopje ‘contact’ de nieuwe adresgegevens met routeplanner.

’s-Hertogenbosch Bezoekadres: Pettelaarpark 101 5216 PR ’s-Hertogenbosch Postadres: Postbus 638 5201 AP ‘s-Hertogenbosch T 073 - 7517900 F 073 - 7517901 denbosch@chri.nl

CH-Profiel is een uitgave van CaubergHuygen. CH-Profiel zenden we gratis aan onze relaties. Ook CH-Profiel ontvangen? Stuur een e-mail met uw gegevens naar profiel@chri.nl. Vragen over het overnemen van tekst en beeld kunt u stellen aan onze afdeling Communicatie op kantoor Amsterdam. Hoewel we de grootst mogelijke zorg besteden aan de inhoud kunnen er geen rechten aan worden ontleend. De uitgever aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele onjuistheden.

Maastricht Bezoekadres: Parkweg 22A 6212 XN Maastricht Postadres: Postbus 480 6200 AL Maastricht T 043 - 3467878 F 043 - 3476347 maastricht@chri.nl

Eindredactie en productie Cauberg-Huygen, Amsterdam Redactie Point to Point Communicatie, Gorinchem Fotografie Jos de Vos Fotografie, Amsterdam Grafisch ontwerp en druk Coers & Roest, Arnhem

Rotterdam Bezoekadres: Boterdiep 48 3077 AW Rotterdam Postadres Postbus 9222 3007 AE Rotterdam T 010 - 4257444 F 010 - 4254443 rotterdam@chri.nl

Zwolle* Bezoekadres: Wilhelm Röntgenstraat 4 8013 NE Zwolle Postadres: Postbus 1590 8001 BN Zwolle T 038 - 4221411 F 038 - 4223197 zwolle@chri.nl

Nummer 46 - December 2011

Gratis advies verduurzaming woningbezit

3

CO2-Bewust Certificaat

iPhone-app waarschuwt bij hoog geluidniveau SafeNoise voorkomt gehoorschade

Nieuw pand Maastricht vergroot synergie

4

En Profiel: maak kennis met Hans Hooijveld Cauberg-Huygen steunt Habitat for Humanity ISSO-Award 2011 Introductie Bouwbesluit 2012

Projectteam Hanzelijn: Bram Boerkoel, Adriaan van Bragt en Machiel de Boer (vlnr) Door de aanleg van de Hanzelijn zouden de bewoners van 368 woningen tussen Lelystad en Zwolle binnenshuis geluidsoverlast kunnen ervaren. Dit komt door een hogere geluidsbelasting op de gevel dan in de Wet geluidhinder is toegestaan. Spoorbeheerder ProRail heeft de opdracht om de nodige isolatiemaatregelen te treffen. De grote onderlinge verschillen tussen de woningen en een strakke planning maken dit een zeer uitdagend project. ProRail besteedde het werk uit aan CaubergHuygen vanwege de ruime expertise op het gebied van grootschalige maatregelen tegen geluidsoverlast langs spoor- en snelwegen. Onder meer voor de Betuweroute en de rondweg bij Eindhoven werden zulke onderzoeken al eerder uitgevoerd. “Bij dit soort projecten zijn twee dingen heel belangrijk”, zegt adviseur Richard Leenards.

“De bouwkundige opname doet het adviesbureau in samenwerking met de bouwkundige aannemer. Hierdoor wordt de planvorming geoptimaliseerd.” Machiel de Boer, Breijer bouw & installatie

“Met drie bouwkundigen bij elkaar kunnen we veel sneller inspelen op afwijkende isolatievraagstukken. Zo konden we ten minste twee keer een asbestsanering voorkomen door met een sterk alternatief te komen.” Adriaan van Bragt, Cauberg-Huygen

“In de eerste plaats de planning, want de treinen mogen pas gaan rijden als de isolatie in de allerlaatste woning is opgeleverd. Ten tweede is het contact met bewoners heel belangrijk. Zij moeten weten wat ze wanneer kunnen verwachten. Daar staat of valt het imago van de opdrachtgever mee.”

“Door de korte lijnen in het planteam kunnen we bewoners en overheden binnen een redelijke termijn vertellen wat er gaat gebeuren. Het voorbereidings- en uitvoeringstraject, dat in het verleden soms twee jaar per woning in beslag nam, hebben we zo kunnen terugbrengen tot een klein halfjaar.” Bram Boerkoel, ProRail

Onderzoek in stappen De eerste stap is een dossieronderzoek naar de technische eigenschappen van de verschillende woningen langs het tracé. Leenards: “Daarna nemen we bij alle woningen de reële situatie op. Het is belangrijk om die stap goed te plannen. We gaan altijd samen met de aannemer en de opdrachtgever naar een woningopname toe. Zo kunnen we ter plekke concrete afspraken maken over de te verrichten werkzaamheden. Als wij eenmaal voor de deur staan, moeten bewoners weten dat de werkzaamheden daadwerkelijk binnen afzienbare termijn van start gaan.” De juiste balans De uitvoering is een uitdaging van technische aard. Leenards: “We hebben te maken met verschillende woningtypen, dus iedere woning die je instapt, is in feite een nieuw project. Maar het is niet efficiënt als we een patchwork van maatregelen voorstellen. Daarom moeten we steeds op zoek naar de juiste balans tussen rechtsgelijkheid – alle bewoners hebben recht op dezelfde lage geluidswaarde – en zo veel mogelijk gelijkvormigheid van de isolatiewerkzaamheden. Op die manier bereiken we volgens planning het gewenste resultaat en houden we toch de kosten in de hand.” Meer informatie Wilt u meer weten over dit maatwerk op grote schaal? Richard Leenards vertelt u er graag meer over. Telefoon: 043 - 346 78 78 of e-mail: r.leenards@chri.nl.

Colofon

Ontwikkeling Maankwartier Heerlen

Trillingsonderzoek nieuw stationsgebied Het Heerlense stationsgebied krijgt een geheel nieuw uiterlijk: er komen een nieuw station, winkels en cafés, een hotel, kantoren, terrassen en woningen op verschillende bouwlagen. Een compleet nieuw stadsdeel, dat Maankwartier gaat heten. Zo’n omvangrijk nieuwbouwproject langs het spoor brengt onherroepelijk trillingsproblematiek met zich mee. Vanaf 2012 zijn hier ook bepalingen over opgenomen in het nieuwe Bouwbesluit. “In een vroeg stadium heeft Cauberg-Huygen het ontwerp doorgerekend met een eindigeelementenmodel,” vertelt planvoorbereider Rob Janssen van Aannemersbedrijf Jongen BV. “Op basis daarvan is een aantal aanpassingen doorgevoerd. Een kelderwand moet bijvoorbeeld flink dikker worden uitgevoerd dan op

Cijfers vertalen naar realiteit Een goed verhaal is belangrijk bij dit soort onderzoek, vindt Janssen. “Je kunt een trillingsbelasting wel meten, maar de beleving blijft subjectief. Wanneer is er sprake van overlast? Het is de taak van een adviesbureau om de cijfers te vertalen naar praktische oplossingen. Daar is Cauberg-Huygen goed in geslaagd. Ze hebben als een volwaardige ontwerppartner bijgedragen aan het project.”

Impressie Maankwartier de tekeningen stond. Tijdens de ontwikkeling is het ontwerp een paar keer bijgesteld. Daar heeft Cauberg-Huygen goed op ingespeeld, door de rekenmodellen vlot aan te passen en nieuwe berekeningen uit te voeren.”

uitleg over aanpassingen aan het gebouw, als die gevolgen hadden voor de kosten en het uiterlijk. Carel heeft steeds in begrijpelijke taal uitgelegd wat hij had berekend en wat dat betekende voor het ontwerp. Zo konden we telkens een gefundeerde beslissing nemen.”

Gefundeerde beslissing “Een belangrijke meerwaarde vind ik dat adviseur Carel Ostendorf regelmatig is aangeschoven bij het bouwteamoverleg. De ontwikkelende partijen en de architect kregen graag

Meer informatie Meer weten over het trillingsonderzoek van Cauberg-Huygen? Vraag het aan Carel Ostendorf, telefoon: 043 - 346 78 78 of e-mail: c.ostendorf@chri.nl.

*Akoestisch en bouwfysisch laboratorium

4

www.chri.nl

Oplossingen zijn ons vak

www.chri.nl

1

Column Labels sprokkelen...

MEERWAARDE BESTAAND VASTGOED

De afgelopen jaren is de corporatiesector druk bezig geweest alle woningen te voorzien van een energielabel. Dit is tot stand gekomen onder hoge tijdsdruk, waarbij de kwaliteit niet altijd even hoog is geweest. Momenteel wordt door diverse partijen een inhaalslag gemaakt om de kwaliteit ervan te verhogen. Omdat het energielabel nu ook een rol speelt in de huurwaardewaardering van de woning is er weer een nieuwe race ontstaan. Het streven is een zo goed mogelijk label, omdat dit meer huurpunten oplevert. En daarin schuilt een groot risico. Want als we de klok ongeveer 30 jaar terugzetten dan komen we uit in de tijd van de ’nationale kierenjacht’. Een periode waarin energiebesparing als prioriteit bestreden moest worden door het afdichten van alle kieren en naden in de woning, zonder dat er oog was voor de gevolgen van deze ingreep. En soms lijkt het wel of we in de tussentijd dan ook helemaal niets geleerd hebben. Want als we alleen maar gaan voor het verbeteren van het label, zonder oog te hebben voor de bouwfysische kwaliteit van de woning en het binnenklimaat, zullen er op dat gebied dus weer een aantal ongelukken gebeuren. Uiteraard is dat dan wel weer goed voor de werkgelegenheid van de adviesbureaus, maar verstandiger is het toch om van het begin af aan de zaken integraal op te pakken.

Amsterdams Gak-kantoor aan de A10 krijgt woonfunctie

Duurzame ambities Open Universiteit

Monumentale gevel wordt dove gevel

Kantoorpand eerste stap naar groene campus

MEERWAARDE BESTAAND VASTGOED

Aanvankelijk wilde AM nieuwbouw ontwikkelen op de locatie van het voormalige Gemeentelijk administratiekantoor (Gak) aan de Amsterdamse Ring A10. Intussen vroeg het Cuypersgenootschap de monumentenstatus aan en veranderde de economie. Aangemoedigd door de gemeente Amsterdam kiest de ontwikkelaar nu samen met partner Stadgenoot voor het ombouwen van het bestaande kantoor naar een woonfunctie. De geluidbelaste ligging en de monumentenstatus van het pand maakten dit een ingewikkelde opgave. “We hebben ervoor gekozen om koopwoningen te creëren die aantrekkelijk zijn voor bijvoorbeeld starters, studenten en expats of als pied-à-terre”, vertelt vastgoedontwikkelaar Bas Gouka van AM. “In fase één worden 320 studio’s en 200 m2 bedrijfsruimte gerealiseerd in de noordvleugel van het gebouw, dat bestaat uit een staalconstructie met lichte betonnen vloerdelen. Daarvoor is een heel inbouwpakket nodig van gipswanden- en plafonds. Daarbij zijn vooral geluids- en warmte-isolatie heel belangrijk. De eerste opgave voor CaubergHuygen was om daar een bouwfysisch goede oplossing voor te vinden.” Mechanische ventilatie Een tweede belangrijke uitdaging bij de transformatie van kantoor naar woningen is de geluidsisolatie van de gevel. Door de ligging aan de ringweg A10 wordt de maximale grenswaarde namelijk fors overschreden, waardoor nieuwe woningbouw onmogelijk is. Daarbij komt dat aan het uiterlijk van de gevel

Alphonse Hanlo algemeen directeur a.hanlo@chri.nl

2

– waarin niet alle ruimtes voortdurend worden gebruikt – is dat een uitkomst.”

Bas Gouka in het monumentale Gak-kantoor langs de A10 niets mag veranderen vanwege het monumentale karakter. Een standaard dove gevel met ventilatiesleuven zou op deze locatie een te hoge geluidsbelasting opleveren op de achterliggende binnengevel. Gouka legt uit: “Adviseur Gerard Blonk kwam toen met het idee om achter de monumentale gevel een halve meter serreruimte te maken. Mechanische ventilatie zorgt ervoor dat die serre een buitenklimaat heeft. Dankzij extra geluiddempende aan- en afvoerslangen is de geluidbelasting op de binnengevel heel laag. Voor de Omgevingsvergunning hoefde zelfs geen hogere waarde te worden aangevraagd.” Doelmatig en pragmatisch “Zeker als het gaat om de gekozen geluidsoplossing vind ik dat Cauberg-Huygen heel

doelmatig en pragmatisch te werk is gegaan”, zegt Gouka. “We hebben te maken met allerlei beperkingen die samenhangen met de monumentenstatus. Dat maakte deze transformatie kostentechnisch een flinke uitdaging. Ik heb Gerard daarom regelmatig gevraagd om alternatieve oplossingen, om de kosten in de hand te houden. Hij is daarin steeds heel meewerkend geweest en had altijd zijn verhaal op orde. Tijdens de uitvoering heb ik hem er graag bij in een controlerende rol.”

Meer informatie Meer weten over de transformatie van kantoor naar woonfunctie? Neem dan contact op met ir. Gerard Blonk, telefoon: 020 - 696 71 81 of e-mail: g.blonk@chri.nl.

Facilitair directeur Jo Stefens voor het gerenoveerde kantoor Vier bijeen gelegen Heerlense onderwijsinstellingen vormen samen onderwijscampus Xperience Parkstad. Gezamenlijk hebben ze stevige ambities op het gebied van duurzaamheid geformuleerd: in 2025 moet de CO2uitstoot bijvoorbeeld met 80 procent zijn verminderd. Als eerste stap om dit te realiseren, is kantoorpand Milton Keynes van de Open Universiteit duurzaam gerenoveerd.

“Ons kantoorgebouw was toe aan cyclisch groot onderhoud”, vertelt facilitair directeur Jo Stefens. “In lijn met onze duurzame ambities hebben we besloten deze kans aan te grijpen om het gebouw te verduurzamen. Tegelijkertijd wilden we het binnenklimaat van de kantoren verbeteren. Op basis van die twee uitgangspunten heb ik adviseur Erwin Roijen van Cauberg-Huygen een analyse van het gebouw laten maken. Op grond daarvan heeft hij eerst de nodige subsidieaanvragen begeleid.

Daarna is het gebouw vanbinnen helemaal gestript en weer opgebouwd.” Klimaatradiatoren Om te koelen en verwarmen werd gekozen voor een systeem dat duurzame prestaties én binnenklimaat flink verbetert. Stefens: “Iedere ruimte heeft nu klimaatradiatoren. Die combineren verwarming met ventilatie en passieve koeling. Elke radiator zuigt lucht aan via de gevel. Daardoor is het binnenklimaat per ruimte te beheersen. Zeker in een kantoorpand

Geert Grootestraat Zwolle

Energieconsulentschap Aedes

Hoogwaardige nieuwbouw op bestaande fundering

Gratis advies verduurzaming woningbezit

MEERWAARDE BESTAAND VASTGOED

Voor vervangende nieuwbouw van een appartementengebouw in de Zwolse Geert Grootestraat schreef Woningstichting SWZ een prijsvraag uit. Met een integrale benadering won het ontwerp van het bouwteam waarvan Cauberg-Huygen deel uitmaakte. De bestaande fundering vormt de basis voor het ontwerp. Het nieuwe appartementengebouw wordt daarop met een lichte constructie gerealiseerd. Binnen een stalen draagstructuur plaatst de bouwer ‘HSB-dozen’, die bestaan uit houtskeletbouw-elementen voor gevels, vloeren en woningscheidingen. Opvallend aan het ontwerp is de lage EPC van 0,6. Bovendien bestaat de mogelijkheid om het complex in de toekomst aan te sluiten op

CO2-Bewust Certificaat

Natuurlijke airco Behalve de verwarming en koeling, zijn ook de beglazing en de verlichting vernieuwd en is de bestaande zonwering vervangen door een intelligente variant. Tijdens de renovatie heeft Cauberg-Huygen de vinger aan de pols gehouden, om zeker te weten dat de beoogde prestaties werden gehaald. “Dat is zeker zo belangrijk geweest als het advies vooraf,” zegt Stefens. “Zo is tijdens de werkzaamheden onder meer een methodiek uitgewerkt voor extra koeling. Die houdt in dat tijdens zomernachten extra wordt geventileerd, bij wijze van natuurlijke airco.”

Impressie Geert Grootestraat, ontwerp 19 het atelier architecten ‘En wat levert die adviseur met zijn integrale aanpak dan op ten opzichte van de investering die dat vraagt?’ is dan vaak de reactie. Nu, het antwoord daarop is redelijk eenduidig: dat hangt af van uw horizon, want op korte termijn kost een adviseur namelijk gewoon geld. Maar gelukkig zijn er voldoende voorbeelden die aantonen dat het op langere termijn geld oplevert. Na een integrale aanpak kan de woning weer jarenlang mee, is er sprake van tevreden bewoners, een goed energielabel, een lage energierekening en een goed binnenmilieu. Tel uit uw winst.

MEERWAARDE BESTAAND VASTGOED

Concrete reductiedoelstellingen voor eigen bedrijfsvoering

een wijksysteem voor verwarming en koeling, waardoor de EPC nog lager kan uitvallen. Goede energieprestatie De goede energieprestatie is onder meer te danken aan de positionering van de balkons, het gebruik van screens en de zeer goed geisoleerde gebouwschil. Omdat hierdoor maar beperkt verwarming en koeling noodzakelijk is, kwam het in Nederland minder gebruikelijke luchtverwarmingssysteem in beeld. De woningen worden geklimatiseerd door balansventilatie met warmteterugwinning en luchtverwarming en -koeling, collectief gevoed door een HR-ketel en een luchtwarmtepomp. Akoestiek en brandveiligheid Het lichte bouwconcept vroeg extra aandacht

Kennis voor toekomstige projecten “Snelheid van realisatie is heel belangrijk bij dit project, dus het ontwerp moest wel gebaseerd zijn op prefab. Daar komt veel reken- en advieswerk aan de bouwfysica bij kijken. Bij HSB-vloeren zijn trillingen altijd een aandachtspunt, net als de brandwerendheid van de constructie. Bovendien vroeg de luchtverwarmingsinstallatie speciale aandacht. Met de kennis die we nu samen met Cauberg-Huygen hebben vergaard, kunnen we ook toekomstige vervangende-nieuwbouwprojecten aanpakken.” Gerrit Wessels, aannemersbedrijf Bramer B.V. voor met name de akoestiek en brandveiligheid. Voor de geluidsisolatie past de bouwer speciale verende verbindingen toe. De brandveiligheid is gegarandeerd doordat de beplating van de houtskeletbouw-elementen zo is gekozen dat de staalconstructie in de spouw van de elementen niet extra brandwerend hoeft te worden behandeld. Door de integrale aanpak kan het project al voor het einde van 2011 worden opgeleverd.

Meer weten? Wilt u meer informatie over duurzame oplossingen bij vervangende nieuwbouw? Neem dan contact op met ir. Jack Ponsteen. Telefoon: 038 - 422 14 11, of e-mail: j.ponsteen@chri.nl.

Koepelorganisatie Aedes wil dat woningcorporaties meer doen aan energiebesparing. Hiervoor tekende de koepel een convenant met de overheid: 20 procent gasbesparing in 2015. Maar corporaties hebben niet altijd de knowhow in huis om hun bezit energiezuinig te maken. Daarom heeft Agentschap NL via een aanbesteding in heel Nederland energieconsulenten aangesteld, die corporaties gratis adviseren. Aedes is als organisatie verantwoordelijk voor de coördinatie en regie over de uitvoering. Adviseur Stef Voermans is energieconsulent in Zuid-Holland. “In veel gevallen willen corporaties wel aan de slag met verduurzaming van hun woningen, maar weten ze niet waar te beginnen”, vertelt Voermans. “Soms schort het aan kennis of beleid, in andere gevallen is de vertaling naar concrete maatregelen het probleem. Het is onze eerste taak om de behoefte van iedere corporatie inzichtelijk te maken. Op basis van die behoefte kunnen wij concrete voorstellen doen voor beleidsvorming en concrete technische maatregelen. Daarnaast kunnen we adviseren over bijvoorbeeld subsidieaanvragen.” Ervaring en expertise Voermans brengt als energieconsulent uitgebreide ervaring en expertise in op het gebied van duurzame woningverbetering.Voermans: “We hebben onder meer de Toolkit Bestaande

Eerste stap Op 17 november 2011 werd het gerenoveerde kantoorpand feestelijk in gebruik genomen. Het is stap één van de verduurzaming van de hele onderwijscampus. Als programmamanager speelt Stefens ook in dat traject een belangrijke rol. Op basis van een haalbaarheidsstudie door Cauberg-Huygen wordt de mogelijkheid onderzocht om met een lokale energiecentrale 80 procent van de gebruikte energie duurzaam lokaal op te wekken. Stefens: ”Met een marktconsultatie wordt de haalbaarheid van dit concept nu onderzocht.Valt die positief uit, dan volgt de aanbesteding. En ook in dat traject is Cauberg-Huygen weer van de partij.”

Cauberg-Huygen is voor klanten vrijwel dagelijks bezig met CO2-reductiedoelstellingen. Ook in de eigen bedrijfsvoering werken we aan energiebesparende maatregelen. Dit najaar behaalden we daarvoor het CO2-Bewust Certificaat niveau 3 van de CO2-Prestatieladder van SKAO. Vermindering van CO2-uitstoot, zorg voor duurzaamheid, leefbaarheid en energiebesparing zijn de pijlers van Cauberg-Huygens MVO-beleid. In onze adviespraktijk geven we hieraan mede vorm door innovatieve oplossingen aan te dragen voor nieuwbouw en renovatie, op stedelijk niveau, in gebiedsontwikkeling en op projectniveau. CO2-voetafdruk Om onze eigen bedrijfsvoering op dit punt te verbeteren, hebben we allereerst de CO2-emissies van de kantoren van Cauberg-Huygen en van dochteronderneming Huygen Installatie Adviseurs in kaart gebracht. Aan de hand van het certificeringsschema van SKAO en de bijbehorende auditchecklijsten hebben we een CO2-voetafdruk opgesteld. Hierin is het totale energieverbruik en daarmee de CO2-uitstoot geïnventariseerd.

Meer informatie Benieuwd hoe Cauberg-Huygen kan helpen uw reductiedoelstellingen te halen? Ing. Erwin Roijen vertelt u er graag meer over. Telefoon: 043 - 346 78 78 of e-mail: e.roijen@chri.nl.

Elektragebruik terugbrengen Op basis van de CO2-voetafdruk is een aantal reductiedoelstellingen geformuleerd. Over de periode 2011-2013 brengen we ook het elektragebruik van de kantoren terug. Dat doen we door onder meer bewuster om te gaan met de aanwezige apparatuur, zoals verlichting, airco en computers. Daarnaast brengen we het sluipverbruik van grootverbruikers in kaart en beperken dat met stand-bykillers en tijdschakeling.

MEERWAARDE BESTAAND VASTGOED

Bouw uitgebracht, een stappenplan voor woningverduurzaming. Die is geknipt voor toepassing in de corporatiepraktijk, omdat heel duidelijk wordt beschreven hoe je de sprong van beleid naar praktijk kunt maken. Op basis van de toolkit verzorgen we cursussen en workshops, dus we zijn ook vertrouwd met de advisering over dit onderwerp.”

Minder zakelijke kilometers De tweede reductiedoelstelling heeft betrekking op de zakelijke kilometers gereden met leaseauto’s en privéauto’s. Daartoe is onder meer een nieuw telefoonnetwerk ingevoerd: Mitel. Met dit netwerk is het mogelijk om te teleconferencen, zodat een hele vakgroep van alle vestigingen een live meeting kan houden zonder autokilometers te maken.

De ISSO-SBR publicatie Energiebesparingmogelijkheden bestaande woningen is een praktische uitwerkingsinstructie op basis van de Toolkitconcepten. Als mede-auteur van deze publicatie kan Voermans in tekeningen uitgewerkte bouwkundige en installatietechnische oplossingen op eenvoudige wijze overbrengen op corporatiemedewerkers.

Door naar niveau 4 Dit najaar hebben we het CO2-Bewust Certificaat voor het eerst gebruikt bij een aanbesteding van ProRail. Met onze huidige inspanningen verwachten we binnen afzienbare tijd door te stoten naar een niveau 4-certificaat.

Energieconsult aanvragen Het energieconsulentschap wordt gecoördineerd door Aedes en gefinancierd door Agentschap NL. Alle corporaties kunnen gratis een beroep doen op de consulenten, dus ook niet-Aedesleden. Een consult aanvragen kan via de Aedes Infodesk, telefoon: 0900-123 2333 of per e-mail: infodesk@aedes.nl.

Meer informatie De verbetering van bestaande bouw is een van Cauberg-Huygens specialismen. Meer weten? Neem dan contact op ir. Stef Voermans, telefoon: 010 - 425 74 44, e-mail: s.voermans@chri.nl.

Alle kennis in huis Cauberg-Huygen heeft de expertise en ervaring in huis om bedrijven te ondersteunen bij het opstellen van een CO2-voetafdruk om zo ook een CO2-Bewust Certificaat te behalen.

Meer weten? Meer weten over onze CO2-voetafdruk of wil uw organisatie ook het CO2-Bewust certificaat halen? Ir. Paul Doorn vertelt u daar graag meer over, telefoon: 010 - 4257444 of e-mail: p.doorn@chri.nl. Actuele informatie over onze inspanningen op het gebied van CO2-reductie vindt u op www.chri.nl onder ’CO2-voetafdruk’. Energieconsulent Stef Voermans