ÇAYCUMA BELEDİYESİ
PAZARYERİ TOPLULAŞTIRMA VE ENTEGRE ULAŞIM PROJESİ
1.A- ÇAYCUMA'NIN COĞRAFİK YAPISI ve İKLİM Filyos Irmağı'nın iki yakasına kurulmuş olan Çaycuma ilçesi Zonguldak il merkezinin doğusundadır. İlçenin kuzeyi Karadeniz, doğusu Bar n, güneyi Devrek ile çevrilidir. Genel yüzölçümü 490 kilometrekaredir. Belediye sınırlarının yüzölçümü 21 kilometrekare, kent çevresindeki mücavir alanın yüzölçümü ise 39 kilometrekaredir. Çaycuma, Filyos Çayı'nın oluşturduğu vadinin üstünde kurulmuş bir şehirdir. Arazisi bölge geneline göre daha az engebelidir. Tipik Karadeniz iklimine sahip r. Yazlar fazla sıcak olmayıp kısa sürer. Kışlar ılık ve yağışlıdır. Karadeniz bölgesine özgü, oldukça yeşil bitki örtüsüne sahip r.
Yıl 1920 1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000 2015
Merkez
Kır
1.234 2.076 2.725 6.290 9.688 13.308 18.734 26.536
21.916 44.195 55.136 60.605 72.611 92.278 81.951 64.654
1.B. SİYASİ YAPI Karapınar, Filyos, Karapınar, Nebioğlu, Perşembe, Saltukova olmak üzere 5 beldesi, 83 köyü bulunmaktadır. İlçe merkezindeki mahalle sayısı 9'dur.
1.C-DEMOGRAFİ 2015 yılı ADNKS verilerine göre toplam ilçe nüfusu 91.190'dır. 1940 yılında 1234 olan ilçe merkezi nüfusu, 2015'te, 26.536'ya ulaşmış r.
Toplam 12.004 23.150 46.291 57.861 72.065 89.670 105.586 100.685 91.190
1.D- TARİHİ GEÇMİŞİ Çaycuma köklü bir tarihsel geçmişe sahip r. Filyos an k ken nin tarihi 3 bin yıla kadar uzanmaktadır. İlçe merkezine en yakın köylerden biri olan Kadıoğlu'nda bulunan mozaikler yörenin arkeolojik açıdan son derece zengin olduğunu göstermektedir. İlçenin değişik bölgelerinde kazılmayı bekleyen pek çok an k kalın bulunmaktadır. Bunlar Kültür ve Turizm Bakanlığınca “taşınmaz kültür varlığı” olarak tescil edilmiş r.
1.E- EKONOMİSİ Yakın dönemlere kadar Çaycuma'da temel ekonomik etkinlik; tarım ve maden işçiliğidir. Ancak ülkedeki ekonomik poli kalara koşut olarak, tarımsal kapasitenin düşmesi ve madenlerin daral lması Çaycuma'yı da etkilemiş, madende çalışan işçi sayısı 1980'den sonra hızla azalış r. Özellikle kırsal kesim, bir emekli bölgesi halindedir. 1960'ların ortalarından i baren Avrupa'ya çalışmaya giden gurbetçiler ken n önemli gelir kaynaklarından birini oluşturmaktadır. Tarım alanlarının sınırlı olduğu Zonguldak ilinde, Filyos Çayı boyundaki verimli ovalar, bitkisel üre m bakımından önemlidir. Hayvancılık, özellikle geleneksel manda ye ş riciliği de ilçede yapılan tarımsal etkinliklerin başlıcaları arasındadır. Kendine özgü bir aroması olan manda yoğurdu, ken n marka değerini oluşturmaktadır.
SEKA KAĞIT FABRİKASI Temeli 1965 yılında a lan ve 1969 yılında hizmete giren SEKA Kağıt ve Selüloz Fabrikası, Çaycuma'nın gelişmesinde ve nüfusunun atmasında önemli rol oynamış r. Ülkedeki sanayileşme hareke ne koşut olarak kurulan ve yaklaşık 6000 kişinin çalış ğı sanayi tesisleri, artan nüfusun ih yaçlarını karşılayacak hizmet kollarının gelişmesine de yol açmış, geçmişte küçük bir tarım-hizmet yerleşmesi olan Çaycuma, bir sanayi-hizmet ken halini almış r. Çaycuma, bir bölgesel kalkınma planı olan ve bölgedeki en büyük kamu ya rımı durumundaki Filyos Vadisi Projesi'nin merkezi konumdadır. Bu yönüyle gelişme potansiyeli son derece yüksek r.
BARTIN ZONGULDAK
ÇAYCUMA
KARABÜK
1.F- ULAŞIM Ulaşımı son derece kolaydır. Karayolu, demiryolu ve havayolu ile ulaşmak mümkündür. Yapımına başlanan ve ülkenin en büyük limanlarından biri olacak olan Filyos Limanı'nın bi miyle birlikte denizden ulaşmak da mümkün olacak r. Ankara'ya 230, İstanbul'a ise 400 kilometre uzaklığındadır.
2. PAZARYERİ TOPLULAŞTIRMA VE ENTEGRE ULAŞIM PROJESİ
2.1- MERKEZ-ÇEPER İLİŞKSİ Yukarıdaki bilgilerden de görüleceği gibi, 5 beldesi, 83 köyü olan Çaycuma ilçesinin toplan nüfusu 92 bin civarındadır. Çaycuma'nın aynı zamanda cari merkezi de olan ilçe merkezinin nüfusu 26 bin 500'dür. Belde ve köylerde ilçe nüfusunun üç ka insan yaşamaktadır. Çevre köylerde yaşayan vatandaşlarımız, çeşitli gerekçelerle, düzenli olarak ilçe merkezini ziyaret etmektedir. Bu ziyaretler için özel araçların yanı sıra, minibüsler kullanılmaktadır. Proje kapsamında oluşturduğumuz köy minibüs terminaline bu amaçla gelen günlük minibüs sayısı 200 civarındadır. Bu sayı bölge pazarının kurulduğu cuma günleri 300'ü aşmaktadır.
ESKİ
YENİ
2.2- 2014 ÖNCESİ DURUM 2014 yılı ve öncesinde üre ci, tuhafiye ve yaş sebze pazarları kent merkezindeki sokak aralarında, son derece ilkel şartlarda kuruluyordu. Köylerden gelen minibüslerle pazarcı esna nın araçlarının park edebileceği düzenli bir park alanı bulunmamaktaydı. Gelişigüzel yapılan parklar, büyük bir trafik keşmekeşine, kentsel kaosa neden oluyor, ilçede büyük bir dolaşım sorunu ortaya çıkıyordu. Kentsel yaşam kalitesini de düşüren bu durum, Çaycuma'nın kanayan yarası olarak çözüm bekliyordu. İlçedeki yaşam alışkanlıkları, yerleşik gelenekler ve kimi caret erbabının kaygıları, çözüm önünde psikolojik duvar oluşturuyor, a lacak adımları engelliyordu.
2.3. YENİ OLUŞTURULAN PAZARYERLERİMİZ
Çaycuma Belediyesi olarak, bu elverişsiz koşullara aldırmadan, sorunun çözümü için, 2014 yılından i baren harekete geç k. Köprübaşı mevkiinde, Filyos Irmağı'nın sedde içine alınmasıyla kazanılan alanın 33 bin metrekarelik bölümünde düzenlemeler yaparak, bölgenin en büyük pazaryerlerini oluşturduk. 7 bin 500 metrekare kapalı, 7 bin metre kare açık alana sahip pazaryerlerinin içinde, 3 bin metrekare köy minibüsleri için terminal alanı, pazarcı esna ve alışverişe gelen vatandaşlarımız içinse 7 bin metrekare alana sahip otoparklara da yer verdik. 12 bin metrekare alanıysa sosyal dona alanı ve yeşil alan olarak ayırdık.
2.4- YAYALAŞTIRILMIŞ ALANLAR
Şehir içinde boşalan pazaryerlerinin büyük bölümünü çağdaş kentçiliğin temel argümanlarından biri olarak gördüğümüz yayalaş rılmış alan olarak düzenledik. Toplamda 12 bin metrekare yayalaş rılmış alanı halkımızın hizmete sunduk. Bu alanın her iki başında merkezi otoparklar oluşturduk ve golf araçlarıyla ücretsiz taşımacılık hizme vererek, vatandaşlarımıza ulaşım kolaylığının yanı sıra keyifli bir yolculuk imkânı da sağladık.
Sofular Saraçlar
İmam H.
V.D.
Yurt
Kaymakamlık
Otopark Barbaros Seka
Yurtkur Lokal
Süleymankadı Kültür Sarayı
Çarşambalıoğlu
Karayolları K.Sarayı
Afetevler
2.5- ÇOMBÜS Bunlara entegre olarak ÇOMBÜS adlı işletmemizi devreye sokarak bir ulaşım projesi hayata geçirdik. Köylerden minibüslerle gelen vatandaşlarımızı, köy minibüs terminalinden her 15 dakikada bir kalkan araçlarla, belirlediğimiz iki ring ha üzerinden ilçe merkezine taşımaya başladık. Ring ha üzerinde oturan vatandaşlarımızın da yararlandığı bu hizmetle, her ay, ilçe nüfusundan çok daha fazla insanı ücretsiz olarak taşıyoruz. Bu sayede pek çok aracın gereksiz şekilde yollara çıkması engellediğimiz gibi trafiğin yara ğı olumsuzlukları da ortadan kaldırırken, sosyal belediyeciliğin de en güzel örneklerinden birini otaya çıkardık.
2.6- KALDIRIM DÜZENLEMELERİ VE BİSİKLET YOLLARI
Pazaryerleri ile ilçe merkezinin bağlan sını sağlayan ana bulvarlarda yaya yolları genişle ldi. Kaldırım işgalleri ve uygunsuz araç parkları engellendi. Çi taraflı bisiklet yolları yapılarak dileyen vatandaşların yaya ya da bisikletle pazaryerine ulaşımı çok daha kolay hale geldi.
2.6- SONUÇLAR 1. Pazaryerlerinin hepsi bir araya taşınarak modern bir görünüme kavuşturuldu. Esna mızın her türlü ih yacını karşılayabildiği kaliteli ortamlarda, hijyen şartlarında hizmet vermesi sağlandı. Böylece halkımızın gıda güvenliği de garan al na alındı. 2. Pazaryerlerindeki esnaf sayısı ve caret hacmi ar rıldı. 3. Bölgenin en büyük üre ci pazarı kurularak, doğal ürünlerin üre mi teşvik edilerek, pazarlanması için olanak yara ldı. Projeyle birlikte üre ci esna mızın sayısıyla tarımsal üre m kapasitesinde belirgin bir ar ş meydana geldi. 4. Pazaryerlerinin de bulunduğu Köprübaşı’nda kurulan köy minibüs terminalinde, minibüslerin park etmesi sağlanarak, şehir merkezindeki trafik keşmekeşine son verildi. 5. ÇOMBÜS otobüsleriyle belirlenen ring ha nda, golf araçları ve mini trenle yayalaş rılmış alanlarda ücretsiz taşımacılık yapılarak vatandaş memnuniye en üst seviyeye çıkarıldı. Verilen bu hizmetle ilçemize bir sayfiye ken görünümü de kazandırıldı. 6. Tarihi çarşı içinde pazaryerlerinin kaldırılmasıyla kazanılan 12 bin metrekare alan yayalaş rılarak, vatandaşlarımızın huzur ve güven içinde vakit geçirip alışveriş yapması mümkün hale geldi. 7. Tüm cari ak vitesi çarşı merkezine sıkışan ken e, ikincil bir aks yara larak yeni bir gelişim bölgesi oluşturuldu. 8. Pazaryerleri ile ilçe merkezinin bağlan sını sağlayan ana bulvarlarda yaya yolları genişle ldi, kaldırım işgalleri ve uygunsuz parklar önlenip, çi taraflı bisiklet yolları yapılarak yaya ve bisikletlilerin pazaryerine ulaşımı çok daha kolay hale ge rildi.
YA Y
M ŞI
A BÖLGES Y İ YA
İ
Mİ
LGESİ UL A
AL
S TERMİ Ü N B İ N
A
BÖ
ZARYERİ PA
ÇO M B
ÜS
T TI HA