Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini by CDT Crna Gora

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini

Ova publikacija je dio projekta “Novac i politika”, koji je finansiran od strane:

Podgorica, decembar 2010. godine

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini

IMPRESSUM NAZIV PUBLIKACIJE Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini IZDAVAČ Centar za demokratsku tranziciju VII Omladinske bb 81 000 Podgorica, Crna Gora Tel: +382 20 207 070, 207 071 Tel/Fax: +382 20 207 072 E mail: cdtmn@t com.me www.cdtmn.org ZA IZDAVAČA Dragan Koprivica AUTORI PROJEKTA Dragan Koprivica i Milica Kovačević KOORDINATOR PROJEKTA Milivoje Krivokapić ISTRAŽIVAČI Biljana Pejović, Boško Milović, Đorđije Brkuljan i Milivoje Krivokapić PREPRESS I GRAFIČKI DIZAJN Blažo Crvenica ŠTAMPA AP Print, Podgorica TIRAŽ 800 primjeraka

Navođenje i korišćenje materijala i informacija iz ove publikacije u neprofitnim publikacijama ili sredstvima javnog informisanja, a u svrhu informisanja građana, kao i korišćenje za druge nekomercijalne svrhe, dozvoljeno je, uz obavezno navođenje izvora i vlasnika autorskog prava. Korišćenje materijala u bilo koje druge svrhe nije dopušteno bez prethodnog odobrenja vlasnika autorskog prava (Centar za demokratsku tranziciju – CDT). CDT ne odgovara za naknadna tumačenja informacija objavljenih u ovoj publikaciji.

Sadržaj

SADRŽAJ 1. Uvod ........................................................................................................4 2. Crna Gora ..............................................................................................6 3. Opština Andrijevica ..........................................................................9 4. Opština Bar........................................................................................11 5. Opština Berane ................................................................................13 6. Opština Bijelo Polje ........................................................................15 7. Opština Budva ..................................................................................17 8. Prijestonica Cetinje ........................................................................20 9. Opština Danilovgrad ......................................................................22 10. Opština Herceg Novi....................................................................24 11. Opština Kolašin ............................................................................26 12. Opština Kotor ................................................................................28 13. Opština Mojkovac ........................................................................30 14. Opština Nikšić................................................................................32 15. Opština Plav....................................................................................35 16. Opština Plužine ............................................................................36 17. Opština Pljevlja..............................................................................37 18. Glavni grad Podgorica ................................................................38 19. Opština Rožaje ..............................................................................41 20. Opština Šavnik ..............................................................................42 21. Opština Tivat ..................................................................................43 22. Opština Ulcinj ................................................................................45 23. Opština Žabljak ............................................................................47 24. Finansiranje partija iz privatnih izvora ..............................49 25. Analiza zakonodavnog okvira ................................................55

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini

Uvod

Poštovane čitateljke i čitaoci, Pred vama je publikacija „Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. go

dini“, koja je krajnji rezultat istraživačkog projekta koji je Centar za demokratsku tranziciju (CDT) realizovao uz podršku Balkanske zadužbine za demokratiju (BTD). Cilj publikacije i istraživanja u cjelini je da pruži sveobuhvatan prikaz finansiranja redovnog rada političkih partija, kao i finansir

anja izbornih kampanja partija i kandidata, iz javnih i privatnih izvora u 2009. godini. Izvori podataka koje smo koristili za ovo istraživanje su zakoni i odluke objavljeni u Službenom listu Crne Gore, zvanični podaci dobijeni od Ministarstva finansija Crne Gore i organa lokalnih samouprava, na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama, te izvještaji političkih partija objavljeni na website u Državne izborne komisije (DIK). Publikacija, pored uvodnog, sadrži ukupno 24 poglavlja. U naredna 22 poglavlja dat je pregled fi

nansiranja političkih partija iz budžetskih sredstava, na državnom nivou i u svakoj opštini pojedi

načno u 2009. godini. Pored podataka o uplatama izvršenim partijama, publikacija upoređuje dobijene podatke sa odredbama odgovarajućih zakona. U 24. poglavlju je analiza finansiranja partija iz privatnih izvora. U posljednjem, 25. poglavlju, je detaljna analiza zakonodavnog okvira, koja je tu da bi vam učinila lakšim čitanje i razumijevanje pojedinačnih analiza finansiranja. Prema rebalansu državnog budžeta, za redovan rad političkih partija u 2009. godini bilo je pred

viđeno 1.951.409,53€, i taj iznos je i uplaćen partijama. U 2009. godini, budžetima jedinica lokalne samouprave u Crnoj Gori bilo je predviđeno da će se za redovan rad političkih partija u opštinskim parlamentima izdvojiti ukupno 1.345.731,46€. Prema našim nalazima opštine su za redovno funkcionisanje političkih partija izdvojile ukupno 854.339,71€, što predstavlja za 491.391,75€ manje od iznosa koji je predviđen budžetima. Čak u 13 crnogorskih opština političkim partijama je isplaćeno manje sredstava nego što je to predviđeno odlukama o budžetu. Tri opštine Budva, Cetinje i Ulcinj nijesu izvršile nijednu uplatu političkim partijama u 2009. godini. Osnovni problemi u implementaciji Zakona o finansiranju političkih partija odnose se na nizak nivo transparentnosti političkog finansiranja i nedostatak kontrole u ovoj oblasti. Smatramo da su uočeni nedostaci posljedica manjkavosti i nedorečenosti zakonodavnog okvira, u prvom redu Zakona o fi

nansiranju političkih partija, naročito u dijelu osiguravanja transparentosti finansiranja, definisanja kontrolnih mehanizama, ovlašćenja i kapaciteta institucija odgovornih za kontrolu i pokretanje pos

tupaka protiv prekršilaca Zakona.

Uvod Evropska komisija u Analitičkom Izvještaju ističe da „zakonodavni okvir za finansiranje političkih partija i izbornih kampanja ima ozbiljne nedostatke“. Ozbiljnim nedostakom EC smatra to što „nadležnim organima nedostaju pravna ovlašćenja i kapacitet da osiguraju primjenu legislative koja se odnosi na kontrolu nad finansiranjem političkih partija“. Takođe, GRECO u Evaluacionom izvješ

taju o transparentnosti finansiranja političkih partija konstatuje: „Najslabija oblast je bez sumnje veoma neefikasna kontrola političkih finansija“. CDT smatra da je neophodno pristupiti izmjenama Zakona o finansiranju političkih partija i ojačati mehanizme kontrole u ovoj oblasti, i osigurati transparentnost političkog finansiranja. Stoga se nadamo se da će naše istraživanje pokrenuti diskusiju o potrebi za dodatnim nadzorom nad imple

mentacijom propisa o finansiranju političkih partija, ali i podstaći nadležne organe i druge zain

teresovane subjekte na usvajanje boljih pravnih rješenja, kako bi se preduprijedile slične negativne pojave u budućnosti.

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini

Crna Gora

Izvori podataka koje smo koristili su dokumenta koja je Ministarstvo finansija Crne Gore dostavilo CDT u, na osnovu Rješenja br. 08 4075/1 od 13.04.2010. godine, kao i zvanična dokumenta obja

vljena u Službenom listu Crne Gore.

PARLAMENTARNI IZBORI Rezultati parlamentarnih izbora 29. mart 2009.

Budžetska sredstva za finansiranje troškova izborne kampanje, prema Zakonu o finansiranju poli

tičkih partija, iznose 0,15% tekućeg budžeta1. Prema Zakonu o Budžetu Crne Gore za 2009. godinu, tekući budžet iznosi 687.041.332,66€, što znači da je za predizbornu kampanju političkih partija trebalo izdvojiti 1.030.562,00 eura. 20% ovih sredstava (206.112,40€) se dijeli podnosiocima potvrđenih izbornih lista, a 80% (824.449,60€) podnosiocima izbornih lista koje su osvojile man

date, srazmjerno broju osvojenih mandata. Ako se dosljedno primjene odredbe Zakona dolazi se do iznosa od 12.882,02€, koliko je trebalo da dobije svaka od 16 potvrđenih izbornih lista za troškove kampanje. Međutim, Ministarstvo finansija je 16. marta zvanično saopštilo da je iz tekuće budžetske rezerve izdvojeno 1.360.000,00€ za finan

siranje kampanja političkih partija, te da se 20% od tih sredstava, odnosno 272.000,00€ raspoređuje podnosiocima izbornih lista (njih 16), u jednakim iznosima – po 17.000,00€.

Zakon o finansiranju političkih partija, Službeni list Crne Gore 49/08.

Crna Gora Za pokriće troškova izborne kampanje obezbjeđuju i se vezana budžetska sredstva u iznosu od 0,05% tekućeg budžeta (343.520,67€) i koja se nakon izbora raspodijeljuju listama koje su osvojile mandate (njih 8), srazmjerno broju osvojenih mandata, pod uslovom da su iz privatnih izvora prikupile dvostruki iznos sredstava u odnosu na iznos koji im pripadne podjelom 20% od iznosa opredijeljenog budžetom. Iz dokumenata koje je dostavilo Ministarstvo finansija vidi se da nije bilo raspodjele sredstava po ovom osnovu.

Tabela 1: Iznos sredstava koje su partije dobile za parlamentarne izbore 2009. godine2 Za pokriće Za osvojene troškova izborne mandate u kampanje Skupštini Demokratska partija socijalista 17.000,00 644.740,70 Socijalistička narodna partija 17.000,00 214.913,60 Nova srpska demokratija 17.000,00 107.456,80 Pokret za promjene 17.000,00 67.160,50 Demokratska unija Albanaca 17.000,00 13.432,10 Demokratski savez u Crnoj Gori 17.000,00 13.432,10 Građanska inicijativa Tuzi 17.000,00 13.432,10 Nova demokratska snaga FORCA 17.000,00 13.432,10 Bošnjačka demokratska partija 17.000,00 0,00 Lista OSS – Doc. dr A. Stamatović 17.000,00 0,00 Narodna stranka 17.000,00 0,00 Partija demokratskog prosperiteta 17.000,00 0,00 Savez komunista Jugoslavije – Komunisti Crne Gore 17.000,00 0,00 Srpska nacionalna lista 17.000,00 0,00 Stranka penzionera i invalida 17.000,00 0,00 Za drugačiju Crnu Goru 17.000,00 0,00 UKUPNO 272.000,00 1.088.000,00 PARTIJA

UKUPNO 661.740,70 231.913,60 124.456,80 84.160,50 30.432,10 30.432,10 30.432,10 30.432,10 17.000,00 17.000,00 17.000,00 17.000,00 17.000,00 17.000,00 17.000,00 17.000,00 1.360.000,00

REDOVNO FINANSIRANJE Zakonom o budžetu Crne Gore za 2009. godinu utvrđuju se ukupna budžetska sredstva u iznosu od 1.623.684.943,65€, od čega je tekući budžet 687.041.332,66€.3 Sredstva za rad parlamentarnih par

tija planirana su u iznosu od 2.716.165,33€, što je 0,4% tekućeg budžeta. Nakon izmjena i dopuna, Budžet Crne Gore za 2009. godinu smanjen je na 1.526.705.864,01€, od čega je tekući budžet 803.280.931,97€.4 Sredstva za rad parlamentarnih partija planirana su u iznosu od 1.951.409,53€, što je 0,29% tekućeg budžeta. U Zakonu o Završnom računu Budžeta Crne Gore za 2009. godinu navodi se da su planirana sredstva za rad parlamentarnih partija 1.951.409,53€, dok je isplaćeno 1.951.409,53€5, što čini 100,00% planiranog transfera sredstava.

2 3 4

Zvanični podaci dobijeni na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama. Zakon o Budžetu Republike Crne Gore za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore, br. 082/08 14 od 31.12.2008. godine. Zakon o izmjenama i dopunama Zakona o Budžetu Republike Crne Gore za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore, br. 051/09 1 od 04.08.2009. godine. Zakon o Završnom računu Budžeta Crne Gore za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore , br. 074/10 5 od 17.12.2010. godine.

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini

Tabela 2: Sredstva isplaćena za redovno finansiranje partija u 2009. godini6 PARTIJA Demokratska partija socijalista Socijalistička narodna partija Socijaldemokratska partija Pokret za promjene Nova srpska demokratija Srpska narodna stranka Bošnjačka stranka Demokratski savez u Crnoj Gori Demokratska unija Albanaca Hrvatska građanska incijativa Građanska inicijativa Tuzi Narodna stranka Nova demokratska snaga FORCA Narodna socijalistička stranka Liberalna partija Crne Gore Demokratska srpska stranka Demokratska stranka jedinstva Srpska radikalna stranka Albanska koalicija Perspektiva UKUPNO

Zvanični podaci dobijeni na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama.

IZNOS (U EURIMA) 721.803,50 279.046,38 189.383,02 179.046,17 107.232,93 88.514,26 75.463,80 43.454,89 43.454,89 43.454,89 39.279,04 25.886,42 22.458,66 16.939,65 16.939,65 16.939,65 16.939,65 16.939,65 8.232,43 1.951.409,53

Opština Andrijevica

Opština

Andrijevica

Izvori podataka koje smo koristili su dokumenta koja je Sekretarijat za poslove lokalne uprave Opštine Andrijevica dostavio CDT u, na osnovu Rješenja br. 051 3 2010 041/1 od 14.04.2010. godine, kao i zvanična dokumenta objavljena u Službenom listu Crne Gore – Opštinski propisi. Opština Andrijevica je u zakonskom roku dozvolila i omogućila CDT u pristup traženim infor

macijama, dostavivši uredne podatke o finansiranju političkih partija za 2009. godinu.

REDOVNO FINANSIRANJE Planirani Budžet Opštine Andrijevica za 2009. godinu iznosi 1.570.446,53€, a primjenom formule dolazi se do tekućeg budžeta koji iznosi 915.446,53€. Za političke partije, stranke i udruženja, planirano je ukupno 9.154,46€7, što predstavlja 1% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu. Nakon izmjena i dopuna budžet Opštine Andrijevica za 2009. godinu smanjen je na 1.254.446,53€, a primjenom formule dolazi se do tekućeg budžeta koji iznosi 848.446,53€. Za političke partije, stranke i udruženja, planirano je ukupno 8.484,46€8, što predstavlja 1% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu. U Završnom računu Budžeta Opštine Andrijevica za 2009. godinu navodi se da je planirani iznos za političke partije, stranke i udruženja 8.484,46€, dok je isplaćeno 8.484,46€9, što čini 100,00% planiranog transfera sredstava.

Odluka o Budžetu Opštine Andrijevica za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 011/09 29 od 27.03.2009. godine. Odluka o izmjenama i dopunama Odluke o budžetu Opštine Andrijevica za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 001/10 5 od 4.01.2010. godine. Odluka o Završnom računu Budžeta Opštine Andrijevica za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 028/10 06 od 17.08.2010. godine.

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini

Tabela 3: Sredstva isplaćena za redovno finansiranje partija u 2009. godini10 PARTIJA Demokratska partija socijalista Socijalistička narodna partija Srpska narodna stranka Socijaldemokratska partija Narodna socijalistička stranka Srpska radikalna stranka – Dr. Vojislav Šešelj Narodna stranka Demokratska srpska stranka Pokret za promjene UKUPNO

IZNOS (U EURIMA) 2.700,14 2.234,99 1.071,79 605,85 374,35 374,35 374,35 374,35 374,29 8.484,46

Iz dokumenata objavljenih u Službenom listu, kao i iz analitičkih kartica koje nam je dostavila Opština Andrijevica može se zaključiti da je finansiranje redovnog rada političkih partija za 2009. godinu u ovoj Opštini realizovano u zakonskim okvirima.

Zvanični podaci dobijeni na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama.

Opština Bar

Opština

Bar

Izvori podataka koje smo koristili su dokumenta koja je Sekretarijat za ekomoniju i finansije Opštine Bar dostavio CDT u, na osnovu Rješenja br. 032 05 u1 4 24 od 16.04.2010. godine, kao i zvanična dokumenta objavljena u Službenom listu Crne Gore – Opštinski propisi. Opština Bar je u zakonskom roku dozvolila i omogućila CDT u pristup traženim informacijama, dostavivši uredne podatke o finansiranju političkih partija za 2009.godinu.

REDOVNO FINANSIRANJE Planirani Budžet Opštine Bar za 2009. godinu iznosi 44.607.730,00€, a primjenom formule dolazi se do tekućeg Budžeta koji iznosi 27.907.730,00€. Za političke partije, stranke i udruženja, planirano je ukupno 110.000,00€11, što predstavlja 0,4% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu. Odlukom o izmjenama Odluke o Budžetu Opštine Bar za 2009. godinu, od 29.12.2009., Budžet Opštine Bar smanjen je na 27.850.000,00€, tekući Budžet je takođe smanjen na 23.350.000,00€, a iznos predviđen za političke partije iznosio je 101.000,00€12, što predstavlja 0,4% od tekućeg Budžeta. U Završnom računu Budžeta Opštine Bar za 2009. godinu navodi se da je planirani transfer političkim partijama 101.000,00€, dok je isplaćeno 100.831,50€13, što čini 99,80% planiranog transfera sredstava.

Odluka o Budžetu Opštine Bar za 2009. godinu Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 039/08 128 od 29.12.2008. godine. Odluka o izmjenama odluke o Budžetu Opštine Bar za 2009. godinu Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 042/10 3 od 29.12.2010. godine. Odluka o Završnom računu Budžeta Opštine Bar za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 028/10 19 od 17.08.2010. godine.

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini

Tabela 4: Sredstva isplaćena za redovno finansiranje partija u 2009. godini14 PARTIJA Demokratska partija socijalista Socijaldemokratska partija Pokret za promjene Srpska narodna stranka Socijalistička narodna partija Građanska partija Demokratski savez Liberalna partija Narodna stranka Narodna srpska stranka Bošnjačka stranka UKUPNO

IZNOS (U EURIMA) 34.705,00 13.277,00 13.277,00 8.514,00 6.138,00 6.138,00 3.756,50 3.756,50 3.756,50 3.756,50 3.756,50 100.831,50

Iz dokumenata objavljenih u Službenom listu, kao i iz analitičkih kartica koje nam je dostavila Opština Bar može se zaključiti da je finansiranje redovnog rada političkih partija za 2009. godi

nu u ovoj opštini realizovano u zakonskim okvirima.

Zvanični podaci dobijeni na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama.

Opština Berane

Opština

Berane

Izvori podataka koje smo koristili su dokumenta koja je Sekretarijat za finansije i razvoj i sao

braćaj Opštine Berane dostavio CDT u, na osnovu Rješenja br. 06 401 107/1 od 13.04.2010. godine, kao i zvanična dokumenta objavljena u Službenom listu Crne Gore – Opštinski propisi. Opština Berane je u zakonskom roku dozvolila i omogućila CDT u pristup traženim informaci

jama, dostavivši zbirne iznose o finansiranju političkih partija za 2009. godinu.

REDOVNO FINANSIRANJE Planirani Budžet Opštine Berane za 2009. godinu iznosi 8.918.000,00€, a primjenom formule dolazi se do tekućeg Budžeta koji iznosi 6.218.000,00€. Transfer političkim partijama iznosi ukupno 50.000,00€15, što predstavlja 0,8% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu. Odlukom o izmjenama Odluke o Budžetu Opštine Berane za 2009. godinu budžet Opštine Be

rane povećan je i iznosi 9.042.357,00€, tekući Budžet takođe je povećan na 6.342.357,00€, dok je iznos predviđen za političke partije ostao isti, 50.000,00€16, što predstavlja 0,78% od tekućeg Budžeta. U Završnom računu Budžeta Opštine Berane za 2009. godinu navodi se da je planirani iznos za političke partije i udruženja 50.000,00€, dok je isplaćeno 37.750,70€17, što čini 100,00% plani

ranog transfera sredstava.

Odluka o Budžetu Opštine Berane za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 040/08 160 od 31.12.2008. godine. Odluka o izmjenama Odluke o Budžetu Opštine Berane za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 041/09 014 od 22.12.2009. godine Odluka o Završnom računu Budžeta Opštine Berane za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 036/10 3 od 01.11.2010. godine

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini

Tabela 5: Sredstva isplaćena za redovno finansiranje partija u 2009. godini18 PARTIJA Demokratska partija socijalista Socijalistička narodna partija Srpska narodna stranka Pokret za promjene Narodna stranka Socijaldemokratska partija Stranka srpskih radikala Demokratska srpska stranka Narodna socijalistička stranka UKUPNO

IZNOS (U EURIMA) 15.000,00 7.900,00 4.200,00 3.000,00 2.850,00 1.000,00 800,00 750,00 200,00 35.700,00

Upoređujući iznose iz dokumenata koja su nam dostavljena od strane Opštine Berane i iznosa iz Odluke o izmjeni Odluke o Budžetu Opštine Berane za 2009. godinu, kao i iznosa navedenih u Završnom računu Budžeta Opštine Berane za 2009. godinu, dolazimo do zaključka da je poli

tičkim partijama u ovoj Opštini isplaćeno 14.300,00€ manje.

Zvanični podaci dobijeni na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama.

Opština Bijelo Polje

Opština

Bijelo Polje

Izvori podataka koje smo koristili su dokumenta koja je Služba Predsjednika Opštine Bijelo Polje dostavila CDT u, na osnovu Rješenja br. 01 191 od 14.09.2010. godine, kao i zvanična dokumenta objavljena u Službenom listu Crne Gore – Opštinski propisi. Opština Bijelo Polje je u zakonskom roku dozvolila i omogućila CDT u pristup traženim infor

macijama, dostavivši uredne podatke o finansiranju političkih partija za 2009. godinu.

REDOVNO FINANSIRANJE Planirani Budžet Opštine Bijelo Polje za 2009. godinu iznosi 15.060.000,00€, a primjenom for

mule dolazi se do tekućeg budžeta koji iznosi 7.050.000,00€. Za političke partije planirano je ukupno 70.000,00€19, što predstavlja 0,99% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu. Nakon izmjene Odluke o budžetu Opštine Bijelo Polje za 2009. godinu budžet je smanjen na 13.246.500,00€, a primjenom formule dolazi se do tekućeg budžeta koji iznosi 7.406.500,00€. Za političke partije planirano je ukupno 70.000,00€20, što predstavlja 0,95% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu. U Završnom računu Budžeta Opštine Bijelo Polje za 2009. godinu navodi se da je planirani iznos za političke partije 70.000,00€, dok je isplaćeno 56.327,21€21, što čini 80.47% planiranog trans

fera sredstava.

Odluka o Budžetu Opštine Bijelo Polje za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 001/09 38 od 15.01.2009. godine. Odluka o izmjeni Odluke o budžetu Opštine Bijelo Polje za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 003/10 5 od 21.01.2010. godine. Odluka o Završnom računu Budžeta Opštine Bijelo Polje za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 018/10 6 od 18.05.2010. godine.

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini

Tabela 6: Sredstva isplaćena za redovno finansiranje partija u 2009. godini22 PARTIJA Demokratska partija socijalista Srpska narodna stranka Socijalistička narodna partija Socijaldemokratska partija Srpska radikalna stranka – Dr. Vojislav Šešelj Zajednica Muslimana i Bošnjaka Liberalna partija Narodna stranka Pokret za promjene Bošnjačka partija Demokratska srpska stranka UKUPNO

IZNOS (U EURIMA) 20.000,00 7.974,81 6.500,00 5.100,00 3.071,60 2.841,82 2.700,00 2.500,00 2.300,00 1.524,00 1.300,00 55.812,23

Upoređivanjem dokumenata koje nam je dostavila Opština Bijelo Polje sa podacima objavljenim u Službenom listu, uočeno je neslaganje iznosa koji je uplaćen političkim partijama i koji je ob

javljen u Završnom računu Budžeta Opštine Bijelo Polje sa iznosom koji smo dobili analizom analitičkih kartica. Naime, u Završnom računu Budžeta Opštine Bijelo Polje navedeno je da je političkim partijama uplaćeno 56.327,21€, dok analizom analitičkih kartica dolazimo do iznosa uplaćenih sredstava od 55.812,23€. Takođe, računicom dolazimo do podatka da je u Opštini Bi

jelo Poplje političkim partijama isplaćeno 14.187,77€ manje nego što je predviđeno Budžetom.

Zvanični podaci dobijeni na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama.

Opština Budva

Opština

Budva

Izvori podataka koje smo koristili su dokumenta koja je Sekretarijat za privredu i finansije Opš

tine Budva dostavio CDT u, na osnovu Rješenja br. 042 01 4 170/2 i br. 042 01 4 171/2 od 15.04.2010. godine, kao i zvanična dokumenta objavljena u Službenom listu Opštine Budva. Opština Budva je u zakonskom roku odgovorila na zahtjev za slobodan pristup informacijama.

IZBORI ZA ODBORNIKE Rezultati izbora za odbornike 29. mart 2009.

Finansiranje troškova izborne kampanje partija regulisano je Zakonom o finansiranju političkih partija23. Shodno tome, za troškove izborne kampanje za lokalne izbore u Budvi trebalo je izd

vojiti iznos u visini od 0,15% od tekućeg budžeta Opštine koji je planiran u iznosu od 45.711.200,00€24 za tu godinu, odnosno 68.566,80€.

23 24

Zakon o finansiranju političkih partija, Službeni list Crne Gore, br. 49/08 Odluka o Budžetu Opštine Budva za 2009. godinu, Službeni list Opštine Budva, br. 17/08 od 30.12.2008. godine.

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini Prema članu 11 stav 2 i 3 ovog Zakona25, ova sredstva se u visini od 20% raspodjeljuju u jed

nakim iznosima podnosiocima izbornih lista, u roku od osam dana od dana potvrđivanja izborne liste. Sredstva u iznosu od 80% raspodjeljuju se podnosiocima izbornih lista koje su osvojile mandate, srazmjerno broju osvojenih mandata. Na osnovu slobodnog pristupa informacijama iz Sekretarijata za privredu i finansije Opštine Budva CDT je obaviješten da je iz budžeta Opštine Budva potvrđenim izbornim listama uplaćeno ukupno 1.545,20€, i to 515,28€ koaliciji DPS SDP i 1.029,92€ Pokretu za promjene. Na izborima za odbornike Skupštine Opštine Budva učestvovale su četiri izborne liste, a za dvije od njih (SNP NS NSD i LP DC) nijesmo dobili informaciju da li su iz opštinskog budžeta izdvojena sred

stva za ove liste. Takođe, nijesmo dobili ni informaciju koja se tiče drugog dijela (80%) sredstava, koja se prema zakonu raspodjeljuju partijama koje osvoje mandate.

Skenirano Rješenje Sekretarijata za privredu i finansije Opštine Budva od 15. aprila 2010.

Zakon o finansiranju političkih partija, Službeni list Crne Gore, br. 49/08

Opština Budva

REDOVNO FINANSIRANJE Planirani Budžet Opštine Budva za 2009. godinu iznosi 107.788.000,00€, a primjenom formule dolazi se do tekućeg budžeta koji iznosi 45.711.200,00€. Za transfere političkim partijama planirano je ukupno 120.000,00€26, što predstavlja 0.26% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu, što je daleko ispod zakonom propisanog minimuma. Nakon izmjena i dopuna budžet Opštine Budva za 2009. godinu smanjen je na 44.242.000,00€27, a primjenom formule dolazi se do tekućeg budžeta koji iznosi 29.717.900,00€. Ni u jednoj stavci ove Odluke ne navodi se koliko je sredstava predviđeno za finansiranje redovnog rada partija koje imaju odbornike u Skupštini Opštine Budva. Završni račun Budžeta Opštine Budva objavljen je u Službenom listu Crne Gore opštinski pro

pisi28 i ni u jednoj stavci se ne navodi izdvajanje za finansiranje redovnog rada političkih partija. Opština Budva nas je rješenjem obavijestila da u periodu 01.01 31.12.2009. godine iz budžeta te Opštine nije ništa uplaćeno partijama koje imaju odbornike u Skupštini Opštine Budva, za fi

nansiranje njihovog redovnog rada.

Skenirano Rješenje Sekretarijata za privredu i finansije Opštine Budva od 15. aprila 2010.

26 27 28

Odluka o Budžetu Opštine Budva za 2009. godinu, Službeni list Opštine Budva, br. 009/08 33. od 30.12.2009 godine. Odluka je objavljena na http://www.opstinabudva.com/5sjednica.htm Odluka o Završnom računu Opštine Budva za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi br. 039/10 2, od 03.12.2010. godine.

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini

Prijestonica

Cetinje

Izvori podataka koje smo koristili su dokumenta koja je Sekretarijat za privredu, razvoj i fina

nsije Prijestonice Cetinje dostavio CDT u, na osnovu Rješenja br. 04 061/10 1769 od 19.04.2010, kao i zvanična dokumenta objavljena u Službenom listu Crne Gore – opštinski propisi. Prijestonica Cetinje je u zakonskom roku dostavila CDT u informacije o finansiranju političkih partija za 2009. godinu.

REDOVNO FINANSIRANJE Planirani Budžet Prijestonice Cetinje za 2009. godinu iznosi 7.640.000,00€, a primjenom formule dolazi se do tekućeg budžeta koji iznosi 6.407.700,00€. Za političke partije, stranke i udruženja, planirano je ukupno 51.465,00€29 što predstavlja 0.8% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu. U Završnom računu Budžeta Prijestonice Cetinje za 2009. godinu navodi se da je planirani trans

fer za političke partije 51.465,00€30, ali od toga ništa nije isplaćeno. Iz dokumenata koja su nam dostavljena od strane Prijestonice Cetinje može se zaključiti da Pri

jestonica Cetinje nije izvršila nikakve uplate partijama koje imaju odbornike u Skupštini te opš

tine, i samim tim nije ispoštovan zakonski okvir.

Odluka o Budžetu Prijestonice Cetinje za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 013/09 10 od 13.04.2009 godine. Odluka o Završnom računu Budžeta Prijestonice za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 028/10 116 od 17.08.2010. godine.

Prijestonica Cetinje

Skenirano Rješenje Sekretarijata za privredu, razvoj i finansije Prijestonice Cetinje od 19. aprila 2010.

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini

Opština

Danilovgrad

Izvori podataka koje smo koristili su dokumenta koja je Sekretarijat za privredu i finansije Opštine Danilovgrad dostavio CDT u, na osnovu Rješenja br. 03 032 3 1461/1 od 12.04.2010. godine i Dopisa br. 03 032 3 1699/1 od 15.04.2010. godine, kao i zvanična dokumenta objavljena u Službenom listu Crne Gore – Opštinski propisi. Opština Danilovgrad je u zakonskom roku dozvolila i omogućila CDT u pristup traženim informacijama, dostavivši uredne podatke o finansiranju političkih partija za 2009. godinu.

REDOVNO FINANSIRANJE Planirani Budžet Opštine Danilovgrad za 2009. godinu iznosi 6.270.000,00€, a primjenom formule dolazi se do tekućeg budžeta koji iznosi 4.131.900,00€. Transferi političkim partijama iznosili su ukupno 52.000,00€31, što predstavlja 1,25% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu, što je preko za

konom predviđenog maksimuma. U Završnom računu Budžeta Opštine Danilovgrad za 2009. godinu navodi se da je planirani iznos za političke partije, stranke i udruženja 52.000,00€, dok je isplaćeno 51.995,04€32, što čini 99,99% planiranog transfera sredstava.

Odluka o Budžetu Opštine Danilovgrad za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 012/09 7. od 01.04.2009 godine. Odluka o Završnom računu Budžeta Opštine Danilovgrad za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 030/10 10 od 21.09.2010. godine.

Opština Danilovgrad

Tabela 7: Sredstva isplaćena za redovno finansiranje partija u 2009. godini33 PARTIJA Demokratska partija socijalista Socijalistička narodna partija Pokret za promjene Socijaldemokratska partija Srpska narodna stranka Narodna stranka Demokratska srpska stranka Narodna socijalistička stranka Miljan Stanišić34 Dražen Radonjić35 UKUPNO

IZNOS (U EURIMA) 19.841,28 6.471,36 5.673,24 5.407,20 3.810,96 2.798,88 2.798,88 2.798,88 1.596,24 798.12 51.995,04

Analizom raspoloživih dokumenata dolazimo do zaključka da je Opština Danilovgrad političkim par

tijama isplatila 1.25% od ukupnih budžetskih sredstava umanjenih za iznos kapitalnog budžeta, što je za 0,25% iznad zakonom propisanog maksimuma. Iznosi koji su navedeni u analitičkim karticama poklapaju se sa iznosom navedenim u Završnom računu.

33 34 35

Zvanični podaci dobijeni na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama. Odbornik koji je napustio klub SNS. Odbornik koji je napustio klub PZP.

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini

10.

Opština

Herceg Novi

Izvori podataka koje smo koristili su dokumenta koja je Sekretarijat za finansije i ekonomski razvoj Opš

tine Herceg Novi dostavio CDT u, na osnovu Rješenja br. 02 2 2 226 100 od 23.04.2010. godine, kao i zvanična dokumenta objavljena u Službenom listu Crne Gore – opštinski propisi. Opština Herceg Novi je, nakon žalbe Glavnom administratoru, dozvolila i omogućila CDT u pristup traženim informacijama, dostavivši uredne podatke o finansiranju političkih partija za 2009. godinu.

IZBORI ZA PREDSJEDNIKA OPŠTINE Rezultati izbora za predsjednika opštine (%) 29. mart 2009.

Prema Zakonu o finansiranju kampanje za izbor Predsjednika Crne Gore, Gradonačelnika i Pred

sjednika Opštine36, za troškove izborne kampanje za izbor Predsjednika Opštine obezbjeđuju se sredstva u iznosu od 0,05% do 0,1% tekućeg budžeta Opštine. Tekući budžet Opštine Herceg Novi za 2009. godinu iznosi 10.881.000,00€, što znači da je za kampanju trebalo izdvojiti između 5.440,50€ i 10.881,00€. Ipak, u posebnoj stavci (431220 20), predviđeni su izdaci za finansiranje političke kampanje za izbore u iznosu od 20.000,00€, što je znatno više od zakonom propisanih iznosa sredstava. Međutim, Izmjenama i dopunama Odluke o budžetu Opštine Herceg Novi pred

viđeno je da izdaci za finansiranje političke kampanje za izbore iznose 11.000,00€, što je blizu za

konom propisanog maksimuma.

Zakon o finansiranju kampanje za izbor Predsjednika Crne Gore, Gradonačelnika i Predsjednika Opštine, Službeni list Crne Gore, br. 08/09.

Opština Herceg Novi Odlukom opštinske izborne komisije br. OIK 50/09 od 09.03.2009. godine predviđeno je da svakom od kan

didata bude uplaćeno 366,66€, za troškove izborne kampanje. Odlukom OIK a br. OIK 50 1/09 od 09.04.2009. godine predviđeno je da se kandidatima Dejanu Mandiću (SNP) i Zoranu Bošnjaku (DPS) isplati po 2.200,00€, kao kandidatima koji su osvojili više od 10% glasova na izborima za Predsjednika Opštine. Konačno, Odlukom OIK a br. 50 2/09 od 09.04.2009. godine, predviđeno je da se kandidatu Dejanu Mandiću (SNP) kao kandidatu koji je osvojio najviše glasova na izborima, isplati 5.500,00€, zbirom dolazimo do izno

sa od 10.999,98 koji je predviđen za finansiranje kampanje za izbor Predsjednika Opštine. Navedeni izno

si se poklapaju sa isplatama koje su sadržane u analitičkim karticama koje nam je dostavila Opština Herceg Novi. Iznos koji je isplaćen kandidatima se poklapa i sa iznosom koji je za ovu namjenu predviđen Budžetom.

REDOVNO FINANSIRANJE Budžet Opštine Herceg Novi za 2009. godinu utvrđen je u iznosu od 21.665.000,00€ a primjenom for

mule dolazi se do tekućeg Budžeta koji iznosi 10.881.000,00€. Za političke partije, stranke i udruženja, planirano je ukupno 85.000,00€37, što predstavlja 0,8% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu. Odlukom o Budžetu je opredijeljen i iznos od 25.000,00€ za izdatke za zakup prostorija parlamentarnih partija. Donošenjem Odluke o izmjenama i dopunama Odluke o Budžetu Opštine Herceg Novi za 2009. godinu, Budžet je povećan na 10.957.140,00€, dok je tekući Budžet smanjen na 8.803.890,00€, a iznos namijenjen za političke partije takođe je smanjen na 70.000,00€38, što predstavlja 0,78% tekućeg budžeta. Odlukom o Budžetu je opredijeljen i iznos od 18.000,00€ za izdatke za zakup prostorija parlamentarnih partija. U Završnom računu Budžeta Opštine Herceg Novi za 2009. godinu navodi se da izdaci za političke par

tije iznose 70.000,00€, dok je isplaćeno 54.526,00€39, što čini 77,89% planiranog transfera sredstava. Opština Herceg Novi dostavila je zbirne iznose uplaćenih sredstava partijama za 2009. godinu.

Tabela 8: Sredstva isplaćena za redovno finansiranje partija u 2009. godini40 PARTIJA Socijalistička narodna partija Narodna stranka Nova srpska demokratija Demokratska partija socijalista Pokret za promjene Stranka srpskih radikala Demokratski centar Boke Socijaldemokratska partija UKUPNO

IZNOS (U EURIMA) 26.400,00 5.980,00 5.100,00 4.800,00 4.300,00 2.260,00 1.100,00 115,00 50.055,00

Upoređivanjem dobijenih dokumenata sa dokumentima objavljenim u Službenom listu dolazimo do za

ključka da je Opština Herceg Novi isplatila 19.945,00€ manje od iznosa predviđenog za finansiranje re

dovnog rada političkih partija u toj Opštini. Takođe, došlo je i do nepoklapanja splaćenog iznosa navedenog u Završnom računu i iznosa koji se dobija zbirom isplata navedenih u analitičkim karticama. 37

Odluka o Budžetu Opštine Herceg Novi za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 007/09 8 od 18.02.2009 godine. Odluka o izmjenama i dopunama odluke o Budžetu Opštine Herceg Novi za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 035/09 20 od 9.11.2009. godine. Odluka o Završnom računu Budžeta Opštine Herceg Novi za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 031/10 39 od 01.11.2010. godine. Zvanični podaci dobijeni na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama.

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini

11.

Opština

Kolašin

Izvori podataka koje smo koristili su dokumenta koja je Sekretarijat za ekonomiju i finansije Opštine Ko

lašin dostavio CDT u, na osnovu Dopisa br. 04 177/YU 6 od 30.09.2010. godine i Rješenja br. 04 177/YU

7 od 01.10.2010. godine, kao i zvanična dokumenta objavljena u Službenom listu Crne Gore – Opštinski propisi. Opština Kolašin je, nakon izjavljene žalbe Glavnom administratoru, dozvolila i omogućila CDT u pristup traženim informacijama, dostavivši podatke o finansiranju političkih partija za 2009. godinu.

REDOVNO FINANSIRANJE Planirani Budžet Opštine Kolašin za 2009. godinu iznosi 5.918.759,00€, a primjenom formule dolazi se do tekućeg budžeta koji iznosi 3.529.759,00€. Za rad političkih partija i odbornika planirano je ukupno 35.297,00€41, što predstavlja 1% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu. Nakon izmjena i dopuna budžet Opštine Kolašin za 2009. godinu smanjen je na 4.858.072,00€ a prim

jenom formule dolazi se do tekućeg budžeta koji iznosi 4.071.572,00€. Za rad političkih partija i odbornika planirano je ukupno 40.700,00€42, što predstavlja 1% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu. U Završnom računu Budžeta Opštine Kolašin za 2009. godinu navodi se da je za transfer političkim partijama planirano 40.700,00€, dok je isplaćeno 6.839,05€43, što čini 16,80% planiranog transfera sredstava. Opština Kolašin dostavila nam je dopis u kojem je navedeno da je političkim partijama u toku 2009. godine iz budžeta isplaćeno 6.839,05€, bez naznake koliko je sredstava uplaćeno svakoj partiji posebno. Takođe, u istom dopisu navedeno je da obaveze prema političkim partijama na dan 21.12.2009. go

dine iznose 90.851,59€, kao i da ove obaveze potiču iz ranijih godina i predmet su sudskih sporova. Ovdje možete pogledati skeniranu verziju pomenutog dopisa.

Odluka o Budžetu Opštine Kolašin za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 039/09 74 od 29.12.2008. godine. Odluka o izmjenama i dopunama Odluke o budžetu Opštine Kolašin za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 003/10 71 od 21.01.2010. godine. Odluka o Završnom računu Budžeta Opštine Kolašin za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 041/10 41 od 21.12.2010. godine.

Opština Kolašin

Skenirano Rješenje Sekretarijata za ekonomiju i finansije Opštine Kolašin od 30. septembra 2009.

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini

12.

Opština

Kotor

Izvori podataka koje smo koristili su dokumenta koja je Sekretarijat za finansije i privredu Opštine Kotor dostavio CDT u, na osnovu Rješenja br. UP 04 18/10 od 12.04.2010. godine i UP 0401 19/10 od 16.04.2010. godine, kao i zvanična dokumenta objavljena u Službenom listu Crne Gore – Opštinski propisi. Opština Kotor je u zakonskom roku dozvolila i omogućila CDT u pristup traženim informacijama, dostavivši uredne podatke o finansiranju političkih partija za 2009. godinu.

IZBORI ZA PREDSJEDNIKA OPŠTINE Rezultati izbora za predsjednika opštine (%) 8. novembar 2009.

Prema Zakonu o finansiranju kampanje za izbor Predsjednika Crne Gore, Gradonačelnika i Pred

sjednika Opštine44, za troškove izborne kampanje za izbor predsjednika opštine obezbjeđuju se sred

stva u iznosu od 0,05% do 0,1% tekućeg budžeta opštine. Tekući budžet Opštine Kotor za 2009. godinu iznosi 9.648.343,00€, što znači da je za kampanje kandidata trebalo izdvojiti između 4.824.17€ i 9.648,34€. Odlukom o finansiranju kampanje za izbor predsjednika Opštine Kotor45 za pokriće dijela troškova izborne kampanje obezbijeđena su sredstva u iznosu od 9.648,34€ što iznosi 0,10% ukupnih budžetskih sredstava umanjenih za sredstva kapitalnog budžeta. Istom odlukom predviđeno je da se navedena sredstva rasporede na način što bi se 10% uplatilo svim kandidatima kojima je utvrđena kandidatura, 40% svim kandidatima koji osvoje više od 10% glasova i 50% kan

didatu koji osvoji najviše glasova na izborima. Po analitičkim karticama koje nam je dostavila Opština Kotor, Mariji Ćatović uplaćeno je 7.236,25€, dok je Andriji Popoviću uplaćeno 2.412,09€ što se pok

lapa sa načinom raspodjele i ukupnim iznosom sredstava predviđenih pomenutom Odlukom. 44

Zakon o finansiranju kampanje za izbor Predsjednika Crne Gore, gradonačelnika i predsjednika opštine, Službeni list Crne Gore, br. 08/09. Odluka o finansiranju kampanje za izbor predsjednika Opštine Kotor, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 029/09 4 od 08.09.2009. godine.

Opština Kotor

REDOVNO FINANSIRANJE Planirani Budžet Opštine Kotor za 2009. godinu iznosi 15.831.443,00€, a primjenom formule dolazi se do tekućeg budžeta koji iznosi 9.648.343,00€. Za političke partije, stranke i udruženja, planirano je ukupno 103.000,00€46, što predstavlja 1,06% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu. Nakon izmjena i dopuna budžet Opštine Kotor za 2009. godinu smanjen je na 6.597.587,00€ a prim

jenom formule dolazi se do tekućeg budžeta koji iznosi 6.196.687,00€. Za političke partije, stranke i udruženja, planirano je ukupno 93.000,00€47, što predstavlja 1.5% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu. U Završnom računu Budžeta Opštine Kotor za 2009. godinu navodi se da je planirani iznos za poli

tičke partije, stranke i udruženja 93.000,00€, dok je isplaćeno 93.352,28€48, što čini 100,37% plani

ranog transfera sredstava.

Tabela 9: Sredstva isplaćena za redovno finansiranje partija u 200949 PARTIJA Demokratska partija socijalista Socijalistička narodna partija Socijaldemokratska partija Demokratska srpska stranka Liberalna partija Srpska narodna stranka Narodna stranka Pokret za promjene Hrvatska građanska inicijativa Ljubo Božović50 UKUPNO

IZNOS (U EURIMA) 36.648,10 15.694,20 8.160,90 7.998,40 5.882,80 4.105,40 3.966,20 3.749.20 3.604,70 1.718,80 91.528,70

Analizom dokumenata objavljenih u Službenom listu dolazimo do zaključka da je Opština Kotor poli

tičkim partijama isplatila više sredstava od zakonom propisanog maksimuma, i to u iznosu od 0,5% od tekućeg budžeta za 2009. godinu, dok je analiza analitičkih kartica pokazala da je iznos koji je is

plaćen po Završnom računu Budžeta Opštine Kotor veći od onog koji se dobije zbirom iznosa nave

denih u analitičkim karticama, i to za 1.823,58€.

49 50

Odluka o Budžetu Opštine Kotor za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 004/09 7. od 23.01.2009 godine. Odluka o izmjenama i dopunama Odluke o budžetu Opštine Kotor za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 042/09 41. od 29.12.2009. godine. Odluka o Završnom računu Budžeta Opštine Kotor za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 026/10 22 od 28.09.2010. godine Zvanični podaci dobijeni na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama. Odbornik Grupe građana

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini

13.

Opština

Mojkovac

Izvori podataka koje smo koristili su dokumenta koja je Sekretarijat za finansije i ekonomski razvoj Opštine Mojkovac dostavio CDT u, na osnovu Rešenja br. 08 300 i Rešenja br. 08 301 od 09.04.2010. godine, kao i zvanična dokumenta objavljena u Službenom listu Crne Gore – Opštinski propisi. Opština Mojkovac je u zakonskom roku dozvolila i omogućila CDT u pristup traženim informacijama, dostavivši uredne podatke o finansiranju političkih partija za 2009. godinu.

IZBORI ZA ODBORNIKE Rezultati izbora za odbornike 6. decembar 2009.

Finansiranje troškova izborne kampanje partija regulisano je Zakonom o finansiranju političkih par

tija.51 Shodno tome, za troškove izborne kampanje za lokalne izbore u Mojkovcu trebalo je izdvojiti iznos u visini od 0,15% od tekućeg budžeta Opštine koji je planiran u iznosu od 2.294.385,18€52 za tu godinu, odnosno 3.441,60€. U Budžetu za 2009. godinu je za troškove kampanje za izbor odbornika planirano 3.500,00€53, što je približno 0,15% tekućeg Budžeta i u skladu je sa Zakonom. Analizom dobijenih dokumenata zaključujemo da je raspodjela ovih sredstava izvršena prema for

muli 20% 80%.54 51 52

Zakon o finansiranju političkih partija, Službeni list Crne Gore, br. 49/08 Odluka o Budžetu Opštine Mojkovac za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 015/09 05. od 30.04.2009. godine. Odluka o Budžetu Opštine Mojkovac za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 015/09 20. od 30.04.2009. godine. Detaljnije o načinu raspodjele sredstava za izbornu kampanju u poglavlju 25. Analiza zakonodavnog okvira.

Opština Mojkovac Tabela 10: Iznos sredstava koje su partije dobile za lokalne izbore 2009. godine55 PARTIJA Demokratska partija socijalista / Socijaldemokratska partija Socijalistička narodna partija "Mojkovački lavovi" Petar Pero Radović nezavisna lista UKUPNO

20%

80%

UKUPNO

137,00

1.161,36

1.298,36

137,00 137,00 137,00 548,00

838,64 0,00 0,00 2.000,00

975,64 137,00 137,00 2.548,00

Upoređivanjem analitičkih kartica sa dokumentima objavljenim u Službenom listu dolazimo do zaključka da je političkim partijama za troškove kampanje za izbor odbornika uplaćeno ukupno 2.548,00€ što je za 952,00€ manje od iznosa koji je za tu namjenu predviđen Odlukom o Budžetu Opštine Mojkovac.

REDOVNO FINANSIRANJE Planirani Budžet Opštine Mojkovac za 2009. godinu iznosi 4.159.385,18€, a primjenom formule dolazi se do tekućeg budžeta koji iznosi 2.294.385,18€. Za političke partije, stranke i udruženja, planirano je ukupno 20.000€56 što predstavlja 0,87% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu. Takođe, budžetom su predviđena sredstva za zakup prostorija za rad odborničkih klubova u iznosu od 12.000€. Nakon izmjena i dopuna budžet Opštine Mojkovac za 2009. godinu smanjen je na 2.721.169,18€ a primjenom formule dolazi se do tekućeg budžeta koji iznosi 1.875.169,18€57. Za političke partije, stranke i udruženja, planirano je ukupno 20.000€, što predstavlja 1,06% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu. Takođe, budžetom su predviđena sredstva za zakup prostorija za rad odborničkih klubova u iznosu od 12.000€. U Završnom računu Budžeta Opštine Mojkovac za 2009. godinu navodi se da je planirani iznos za poli

tičke partije 20.000€, dok je isplaćeno 19.999,76€58, što čini 99,99% planiranog transfera sredstava.

Tabela 11: Sredstva isplaćena za redovno finansiranje partija u 2009. godini59 PARTIJA Demokratska partija socijalista Socijalistička narodna partija Srpska narodna stranka Socijaldemokratska partija Narodna stranka Demokratska srpska stranka UKUPNO

IZNOS (U EURIMA) 7.628,94 7.080,56 1.596,76 1.596,76 1.048,38 1.048,38 19.999.76

Finansiranje redovnog rada političkih partija u Opštini Mojkovac u 2009. godini realizovano je u za

konskim okvirima.

55 56

Zvanični podaci dobijeni na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama. Odluka o Budžetu Opštine Mojkovac za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 015/09 40 od 30.04.2009. godine. Odluka o izmjenama i dopunama Odluke o budžetu Opštine Mojkovac za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 004/10 56 od 26.01.2010. godine. Odluka o Završnom računu Budžeta Opštine Mojkovac za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 031/10 29 od 01.10.2010. godine. Zvanični podaci dobijeni na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama.

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini

14.

Opština

Nikšić

Izvori podataka koje smo koristili su dokumenta koja je Sekretarijat za privredu i finansije Opštine Nikšić dostavio CDT u, na osnovu Rješenja br. 06 031/654 od 08.04.2010. godine, kao i zvanična dokumenta objavljena u Službenom listu Crne Gore – Opštinski propisi. Opština Nikšić je u zakonskom roku dozvolila i omogućila CDT u pristup traženim informacijama, dostavivši uredne podatke o finansiranju političkih partija za 2009. godinu.

IZBORI ZA ODBORNIKE Rezultati izbora za odbornike 29. mart 2009.

Finansiranje troškova izborne kampanje partija regulisano je Zakonom o finansiranju političkih par

tija.60 Shodno tome, za troškove izborne kampanje za lokalne izbore u Nikšiću trebalo je izdvojiti iznos u visini od 0,15% od tekućeg budžeta opštine koji je planiran u iznosu od 17.603.975,40€61 za tu godinu, odnosno 26.405,96€. U Budžetu za 2009. godinu je za „finansiranje troškova izborne pro

pagande za sprovođenje lokalnih izbora“ planirano 26.410,00€, što je približno 0,15% tekućeg Budžeta i u skladu je sa Zakonom. Analizom dobijenih dokumenata zaključujemo da je raspodjela ovih sredstava izvršena prema for

muli 20% 80%.62

60 61

Zakon o finansiranju političkih partija, Službeni list Crne Gore, br. 49/08 Odluka o Budžetu Opštine Nikšić za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 039/08 207 od 29.12.2008. godine. Detaljnije o načinu raspodjele sredstava za izbornu kampanju u poglavlju 25. Analiza zakonodavnog okvira.

Opština Nikšić Tabela 12: Iznos sredstava koje su partije dobile za lokalne izbore 2009. godine63 PARTIJA Demokratska partija socijalista / Socijaldemokratska partija Socijalistička narodna partija Nova Srpska demokratija Pokret za promjene Liberalna partija / Demokratski centar Komunisti Nikšić Narodna stranka / Demokratska srpska stranka Srpska nacionalna lista64 Otadžbinska srpska stranka UKUPNO

20%

80%

UKUPNO

586,89

12.367,59

12.954,48

586,89 586,89 586,89 586,89 586,89

4.122,54 2.061,27 1.030,63 0,00 0,00

4.709,43 2.648,16 1.617,52 586,89 586,89

586,89

0,00

586,89

586,89 586,89 5.282,01

0,00 0,00 19.582,03

586,89 586,89 24.864,04

Mandate u Skupštini Opštine Nikšić osvojile su i koalicije NS DSS i LP DC, ali prema podacima dobi

jenim od Sekretarijata za privredu i finansije Opštine Nikšić65, ove dvije liste nijesu dobile budžetska sredstva predviđena zakonom, što objašnjava razliku između planiranih i isplaćenih sredstava. Iz Sekretarijata smo, takođe, obaviješteni da nije bilo raspodjele vezanih budžetskih sredstava na osnovu člana 12 Zakona o finansiranju političkih partija, budući da Sekretarijat od opštinske izborne komisije nije primio takve zahtjeve za uplatu.

REDOVNO FINANSIRANJE Planirani Budžet Opštine Nikšić za 2009. godinu iznosi 38.419.415,72€, a primjenom formule dolazi se do tekućeg budžeta koji iznosi 17.956.915,72€. Za finansiranje redovnog rada parlamentarnih stranaka planirano je ukupno 105.630,00€66, što predstavlja 0,58% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu. Nakon izmjena i dopuna budžet Opštine Nikšić za 2009. godinu smanjen je na 28.712.132,00€ a primjenom formule dolazi se do tekućeg budžeta koji iznosi 23.408.670,00€. Za finansiranje re

dovnog rada parlamentarnih stranaka planirano je ukupno 85.300,00€67, što predstavlja 0,36% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu. U Završnom računu Budžeta Opštine Nikšić za 2009. godinu navodi se da je za finansiranje redovnog rada parlamentarnih stranaka planirano 85.300,00€, dok je isplaćeno 22.171,18€68, što čini 25,99% planiranog transfera sredstava.

63 64 65 66

Zvanični podaci dobijeni na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama. Uplata izvršena na račun Stranke srpskih radikala. Zvanični podaci dobijeni na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama. Odluka o Budžetu Opštine Nikšić za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 039/08 239 od 29.12.2008. godine. Odluka o izmjenama Odluke o budžetu Opštine Nikšić za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 036/09 26 od 19.11.2009. godine. Odluka o Završnom računu Budžeta Opštine Nikšić za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 033/10 30 od 14.10.2010. godine.

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini Tabela 13: Sredstva isplaćena za redovno finansiranje partija u 2009. godini69 PARTIJA Demokratska partija socijalista Socijalistička narodna partija Srpska narodna stranka Socijaldemokratska partija Liberalna partija Narodna stranka Srpska radikalna stranka Liberalni savez Nova srpska demokratija Pokret za promjene Demokratska srpska stranka UKUPNO

IZNOS (U EURIMA) 6.236,83 3.534,71 1.820,26 1.298,08 895,39 622,55 587,10 587,10 94,40 55,10 35,45 15.766,97

Upoređivanjem dobijenih dokumenata i podataka objavljenih u Službenom listu dolazimo do za

ključka da je Opština Nikšić za finansiranje redovnog rada parlamentarnih stranaka isplatila 69.533,03€ manje nego što je to predviđeno Budžetom. Takođe, uočeno je i neslaganje između iznosa isplate navedenog u Završnom računu i iznosa koji se dobija zbirom isplata navedenih u analitičkim karticama.

Zvanični podaci dobijeni na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama.

Opština Plav

15.

Opština

Plav

Izvori podataka koje smo koristili su dokumenta koja je Sekretarijat za privredu, razvoj i finansije Opštine Plav dostavio CDT u, na osnovu Rješenja br. 0323 66 od 29.04.2010. godine, kao i zvanična dokumenta objavljena u Službenom listu Crne Gore – Opštinski propisi. Opština Plav je u zakonskom roku dozvolila i omogućila CDT u pristup traženim informacijama, dostavivši uredne podatke o finansiranju političkih partija za 2009. godinu.

REDOVNO FINANSIRANJE Planirani Budžet Opštine Plav za 2009. godinu iznosi 2.963.907,00€, a primjenom formule dolazi se do tekućeg budžeta koji iznosi 2.010.907,00€. Za transfere političkim partijama planirano je ukupno 21.200,00€70, što predstavlja 1,05% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu. Odlukom o Završnom računu Budžeta Opštine Plav za 2009. godinu budžet je smanjen na 2.889.177,72€. Za transfere političkim partijama planirano je ukupno 11.200,00€ od toga je reali

zovano 11.185,00€ 71, što čini 99,86% planiranog transfera sredstava.

Tabela 14: Sredstva isplaćena za redovno finansiranje partija u 2009. godini72 PARTIJA Demokratska partija socijalista Socijaldemokratska partija Bošnjačka stranka Socijalistička Narodna partija Partija za Gusinje Demokratska Unija Albanaca Narodna stranka UKUPNO

IZNOS (U EURIMA) 4.085,00 2.000,00 1.700,00 1.300,00 1.000,00 700,00 400,00 11.185,00

Nijesmo uspjeli da utvrdimo kako je cifra od 21.000,00€ planiranih u svrhe transfera političkim par

tijama iz Odluke o Budžetu Opštine Plav za 2009. godinu smanjena na 11.200,00€ navedenih za iste svrhe u Odluci o Završnom računu Budžeta Opštine Plav za 2009 godinu. Iznos predviđen za finan

siranje rada parlamentarnih partija naveden u Završnom računu poklapa se sa iznosom koji se dobija zbirom isplata navedenih u analitičkim karticama.

Odluka o Budžetu Opštine Plav za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 017/09 26 od 26.05.2009. godine. Odluka o Završnom računu budžeta Opštine Plav za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 015/10 49 od 22.04.2010. godine. Zvanični podaci dobijeni na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama.

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini

16.

Opština

Plužine

Izvori podataka koje smo koristili su dokumenta koja je Sekretarijat za finansije i privredu Opštine Plužine dostavio CDT u, na osnovu Rješenja br. 04 620/1 od 13. 04. 2010. godine, Rješenja br. 04

2205 od 21.12.2009. godine, Rješenja 04 1526 od 07.09.2009. godine, Rješenja br. 04 518 od 20.03.2009. godine i dopisa br. 4 746 od 27.04.2010. godine, kao i zvanična dokumenta objavljena u Službenom listu Crne Gore – Opštinski propisi. Opština Plužine je u zakonskom roku dozvolila i omogućila CDT u pristup traženim informacijama, dostavivši uredne podatke o finansiranju političkih partija za 2009. godinu.

REDOVNO FINANSIRANJE Planirani Budžet Opštine Plužine za 2009. godinu iznosi 4.220.000,00€, a primjenom formule dolazi se do tekućeg budžeta koji iznosi 1.500.000,00€. Za političke partije, stranke i udruženja planirano je ukupno 15.000,00€73, što predstavlja 1% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu. U Završnom računu Budžeta Opštine Plužine za 2009. godinu navodi se da je planirani iznos za poli

tičke partije, stranke i udruženja 21.631,32€, dok je isplaćeno 21.631,32€74, što čini 100,00% plani

ranog transfera sredstava.

Tabela 15: Sredstva isplaćena za redovno finansiranje partija u 2009. godini75 PARTIJA Socijalistička narodna partija Demokratska partija socijalista Srpska lista – Andrija Mandić Grupa građana – „Listom za Pivu – Radenko Deno Damjanović“ Demokratska srpska stranka Narodna stranka SKJ – RCG – Plužine – Mirko Vuković UKUPNO

IZNOS (U EURIMA) 5.260,00 3.201,00 2.376,00 1.555,00 1.137,00 733,00 733,00 14.995,00

Nijesmo uspjeli da utvrdimo kako je cifra od 15.000,00€ planiranih u svrhe transfera političkim par

tijama iz Odluke o Budžetu Opštine Plužine za 2009. godinu povećana na 21.631,32€ navedenih za iste svrhe u Odluci o Završnom računu Budžeta Opštine Plužine za 2009 godinu. Iznos predviđen za finansiranje rada parlamentarnih partija naveden u Odluci o Budžetu za 2009. godinu poklapa se sa iznosom koji se dobije zbirom isplata navedenih u analitičkim karticama. 73

Odluka o Budžetu Opštine Plužine za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 003/09 53 od 21.01.2009. godine. Odluka o Završnom računu Budžeta Opštine Plužine za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 028/10 98 od 17.08.2010. godine. Zvanični podaci dobijeni na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama.

Opština Pljevlja

17.

Opština

Pljevlja

Izvori podataka koje smo koristili su dokumenta koje je Sekretarijat za finansije Opštine Pljevlja dostavio CDT u, na osnovu Rješenja br. 06 401 45/1 od 13.04.2010. godine, kao i zvanična doku

menta objavljena u Službenom listu Crne Gore – opštinski propisi. Opština Pljevlja je u zakonskom roku dozvolila i omogućila CDT u pristup traženim informacijama, dostavivši uredne podatke o finansiranju političkih partija za 2009. godinu.

REDOVNO FINANSIRANJE Planirani Budžet Opštine Pljevlja za 2009. godinu iznosi 22.300.000,00€, a primjenom formule dolazi se do tekućeg Budžeta koji iznosi 8.680.000,00€. Za političke partije, stranke i udruženja, planirano je ukupno 86.000,00€76, što predstavlja 1% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu. Nakon Izmjena i dopuna Budžeta Opštine Pljevlja za 2009. godinu budžet je smanjen na 12.280.000,00€, tekući Budžet takođe je smanjen na 7.135.000,00€, a iznos predviđen za političke partije i udruženja uvećan je na 106.319,00€77, što predstavlja 1,5% od tekućeg Budžeta.

Tabela 16: Sredstva isplaćena za redovno finansiranje partija u 2009. godini78 PARTIJA Pokret za promjene Demokratska partija socijalista Srpska narodna stranka Socijaldemokratska partija Narodna stranka Socijalistička narodna partija Demokratska srpska stranka Srpska radikalna stranka UKUPNO

IZNOS (U EURIMA) 14.633,24 14.193,15 13.720,68 6.000,00 4.547,24 3.500,00 3.500,00 3.059,81 63.154,12

Kao što se može vidjeti, Opština Pljevlja je selektivno isplaćivala sredstva političkim partijama u 2009. godini. Partije su u toku ove fiskalne godine uskraćene za 43.164,88€ u odnosu na planirano, i to DPS 14.824,85€, SNP 8.674,00€, SDP 2.014,00€, SNS 13.362,32€, NS 280,76€, SRS 570,19€, PZP 1.606,76€ i DSS 1.832,00€.

Odluka o Budžetu Opštine Pljevlja za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 013/09 50 od 13.04.2009. godine. Izmjene i dopune odluke o Budžetu Opštine Pljevlja za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 001/10 94 od 04.01.2010. godine. Zvanični podaci dobijeni na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama.

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini

18.

Glavni grad

Podgorica

Izvori podataka koje smo koristili su dokumenta koja je Sekretarijat za finansije Glavnog grada Podgorice dostavio CDT u, na osnovu Rješenja br. Up:05 402/10 1493/1 od 14. 04. 2010. godine i Dopisa br. 05 402/10 1493/2 od 19.04.2010. godine, kao i zvanična dokumenta objavljena u Službenom listu Crne Gore – Opštinski propisi. Glavni grad Podgorica je u zakonskom roku dozvolio i omogućio CDT u pristup traženim informa

cijama, dostavivši uredne podatke o finansiranju političkih partija za 2009. godinu.

REDOVNO FINANSIRANJE Budžet Glavnog grada Podgorice za 2009. godinu iznosi 101.245.590,00€, dok je tekući 40.590.290,00€. Planirani iznos za političke partije, stranke i udruženja je bio 406.000,00€79, što je 1% od tekućeg budžeta, i u skladu je sa zakonom. Nakon izmjena i dopuna budžet Glavnog grada Podgorice za 2009. godinu smanjen je na 85.615.970,00€, a primjenom formule dolazi se do tekućeg budžeta koji iznosi 35.011.500,00€. Za političke partije, stranke i udruženja, planirano je ukupno 350.000,00€80, što predstavlja 1% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu. U Završnom računu Budžeta Glavnog grada Podgorice za 2009. godinu navodi se da je planirani iznos za političke partije, stranke i udruženja 350.000,00€, dok je isplaćeno 271.459,38€, što čini 77.5% planiranog transfera sredstava.81

Odluka o Budžetu Glavnog Grada Podgorice za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 040/08 6 od 31.12.2008. godine. Odluka o izmjenama i dopunama Odluke o budžetu Glavnog grada Podgorice za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore Opštinski propisi, br. 034/09 18 od 28.10.2009. godine. Odluka o Završnom računu Budžeta Glavnog grada Podgorice za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 027/10 27 od 04.08.2010. godine.

Glavni grad Podgorica Tabela 17: Sredstva isplaćena za redovno finansiranje partija u 2009. godini82 PARTIJA Demokratska partija socijalista Socijaldemokratska partija Srpska narodna stranka Socijalistička narodna partija Pokret za promjene Narodna stranka Demokratska srpska stranka Srpska radikalna stranka Narodna socijalistička stranka Ljubiša Nenezić nezavisni odbornik Nebojša Batrićević nezavisni odbornik Mr Tatjana Krkeljić nezavisni odbornik Dušan Pejović nezavisni odbornik Dr Darko Radulović nezavisni odbornik Dr Predrag Jovović nezavisni odbornik Zdravko Tošić nezavisni odbornik Slobodan Radunović nezavisni odbornik Nada Radonjić nezavisni odbornik UKUPNO

IZNOS (U EURIMA) 55.452,47 15.853,76 13.641,63 13.524,36 9.685,71 4.206,77 4.206,76 4.206,77 4.206,77 2.329,39 2.212,22 2.212,22 2.212,22 2.212,22 2.212,22 2.212,22 2.212,22 2.212,22 145.012,20

REDOVNO FINANSIRANJE GOLUBOVCI I TUZI Pregled uplaćenih sredstava za partije sa parlamentarnim statusom u skupštinama Gradske opštine Golubovci i Gradske opštine Tuzi možete pogledati u sljedećim tabelama.

Tabela 18: Sredstva isplaćena za redovno finansiranje partija u Gradskoj opštini Golubovci u 2009. godini83 PARTIJA Demokratska partija socijalista Socijalistička narodna partija Srpska narodna stranka Socijaldemokratska partija Srpska radikalna stranka Narodna socijalistička stranka Pokret za promjene UKUPNO

82 83

IZNOS (U EURIMA) 29.830,10 11.194,96 6.536,15 4.206,77 4.206,77 4.206,77 4.206,77 64.388,29

Zvanični podaci dobijeni na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama. Zvanični podaci dobijeni na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama.

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini Tabela 19: Sredstva isplaćena za redovno finansiranje partija u Gradskoj opštini Tuzi u 2009. godini84 PARTIJA Demokratski savez u Crnoj Gori Građanska inicijativa Tuzi Demokratska partija socijalista Demokratska unija Albanaca Socijaldemokratska partija Socijalistička narodna partija Bošnjačka stranka UKUPNO

IZNOS (U EURIMA) 13.524,36 13.524,36 11.194,96 11.194,96 4.206,77 4.206,77 4.206,77 62.058,95

Analizom raspoloživih dokumenata dolazimo do zaključka da je iz budžeta Glavnog grada Podgorice političkim partijama isplaćeno 78.540,61€ manje od iznosa predviđenog budžetom. Iznos za fina

nsiranje rada političkih partija naveden u Završnom računu poklapa se sa iznosom koji se dobija zbirom isplata navedenih u analitičkim karticama.

Zvanični podaci dobijeni na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama.

Opština Rožaje

19.

Opština

Rožaje

Izvori podataka koje smo koristili su dokumenta koja je Sekretarijat za privredu i finansije Opštine Rožaje dostavio CDT u, na osnovu Rješenja br. 274 od 16.04.2010. godine i Dopisa br. 275 od 20.04.2010. godine, kao i zvanična dokumenta objavljena u Službenom listu Crne Gore – Opštinski propisi. Opština Rožaje je u zakonskom roku dozvolila i omogućila CDT u pristup traženim informacijama, dostavivši uredne podatke o finansiranju političkih partija za 2009. godinu.

REDOVNO FINANSIRANJE Planirani Budžet Opštine Rožaje za 2009. godinu iznosio je 5.515.000,00€, a primjenom formule dolazi se do tekućeg budžeta koji je iznosio 3.239.244,00€. Za političke partije, stranke i udruženja, planirano je ukupno 32.072,00€85, što predstavlja 0,99% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu. Nakon izmjena i dopuna budžet Opštine Rožaje za 2009. godinu smanjen je na 4.567.180,00€, a prim

jenom formule dolazi se do tekućeg budžeta koji iznosi 2.935.358,00€. Za političke partije, stranke i udruženja, planirano je ukupno 29.063,00€86, što predstavlja 0,99% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu. U Završnom računu Budžeta Opštine Rožaje za 2009. godinu navodi se da je planirani iznos za političke partije 29.063,00€, dok je isplaćeno 21.179,19€87, što čini 72,87% planiranog transfera sredstava.

Tabela 20: Sredstva isplaćena za redovno finansiranje partija u 2009. godini88 PARTIJA Demokratska partija socijalista Socijaldemokratska partija Bošnjačka stranka Bošnjačka lista Socijalistička narodna partija Liberalna partija UKUPNO

IZNOS (U EURIMA) 9.289,80 4.174,50 3.575,63 1.779,02 1.180,12 1.180,12 21.179,19

Analizom dobijenih dokumenata dolazimo do zaključka da je Opština Rožaje isplatila 7.883,81€ manje nego što je predviđeno budžetom. Iznos isplate naveden u Završnom računu za potrebe fi

nansiranja rada političkih partija poklapa se sa iznosom koji se dobije zbirom isplata navedenih u analitičkim karticama. 85

Predlog odluke o Budžetu Opštine Rožaje za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore – Opštinski propisi, br. 039/08 23 od 29.12.2008. godine. Odluka o izmjenama i dopunama Odluke o budžetu Opštine Rožaje za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 038/09 19 od 07.12.2009 godine. Odluka o Završnom računu Budžeta Opštine Rožaje za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 015/10 132 od 22.04.2010. godine. Zvanični podaci dobijeni na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama.

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini

20.

Opština

Šavnik

Izvori podataka koje smo koristili su dokumenta koja je Sekretarijat lokalne uprave Opštine Šavnik dostavio CDT u, na osnovu Rješenja br. 02 1837 od 29.10.2010. godine, kao i zvanična dokumenta objavljena u Službenom listu Crne Gore – Opštinski propisi. Opština Šavnik je, nakon žalbe Glavnom administratoru, dozvolila i omogućila CDT u pristup traženim informacijama, dostavivši uredne podatke o finansiranju političkih partija za 2009. godinu.

REDOVNO FINANSIRANJE Planirani Budžet Opštine Šavnik za 2009. godinu iznosio je 1.318.708,96€, a primjenom formule dolazi se do tekućeg budžeta koji iznosi 728.708,96€. Za političke partije i stranke planirano je ukupno 4.500,00€89, što predstavlja 0,6% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu. Nakon izmjena i dopuna budžet Opštine Šavnik za 2009. godinu smanjen je na 1.153.108,96€ a prim

jenom formule dolazi se do tekućeg budžeta koji iznosi 916.629,83€. Za političke partije i stranke, planirano je ukupno 4.500,00€90, što predstavlja 0,5% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu. U Završnom računu Budžeta Opštine Šavnik za 2009. godinu navodi se da je planirani iznos za poli

tičke partije, stranke i udruženja 4.500,00€, dok je isplaćeno 2.671,95€91, što čini 59,38% planiranog transfera sredstava.

Tabela 21: Sredstva isplaćena za redovno finansiranje partija u 2009. godini92 PARTIJA Demokratska partija socijalista Socijalistička narodna partija Narodna stranka UKUPNO

IZNOS (U EURIMA) 1.097,60 607,05 545,36 2.250,01

Analizom dobijenih dokumenata i podataka objavljenih u Službenom listu Opštinski propisi dolaz

imo do zaključka da je političkim partijama u Opštini Šavnik isplaćeno 2.249,99€ manje nego što je planirano. Takođe, uočava se i nepoklapanje iznosa isplate koji je objavljen u Završnom računu u odnosu na iznos koji se dobije zbirom isplata navedenih u analitičkim karticama.

89 90

Odluka o Budžetu Opštine Šavnik za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 013/09 25 od 13.04.2009. godine. Odluka o izmjenama i dopunama Odluke o budžetu Opštine Šavnik za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 040/09 83 od 17.12.2009. godine. Odluka o Završnom računu Budžeta Opštine Šavnik za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 026/10 74 od 28.07.2010. godine. Zvanični podaci dobijeni na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama.

Opština Tivat

21.

Opština

Tivat

Izvori podataka koje smo koristili su dokumenta koje je Sekretarijat za finansije i budžet Opštine Tivat dostavio CDT u, na osnovu Rješenja br. 0801 UP 20/1 od 16.04.2010. godine i Dopisa br. 0801 UP 20/2 od 16.04.2010. godine i dokumenata koje je Sekretarijat za finansije i ekonomski razvoj Opštine Tivat dostavio CDT u na na osnovu Rješenja br. 0809 UP 77/1 od 08.11.2010. go

dine, kao i zvanična dokumenta objavljena u Službenom listu Crne Gore – Opštinski propisi. Opština Tivat je u zakonskom roku dozvolila i omogućila CDT u pristup traženim informacijama, dostavivši uredne podatke o finansiranju političkih partija za 2009. godinu.

IZBORI ZA PREDSJEDNIKA OPŠTINE Rezultati izbora za predsjednika opštine (%) 29. mart 2009.

Prema Zakonu o finansiranju kampanje za izbor Predsjednika Crne Gore, gradonačelnika i predsjed

nika opštine93, za troškove izborne kampanje za izbor predsjednika Opštine obezbjeđuju se sredstva u iznosu od 0,05% do 0,1% tekućeg budžeta opštine. Tekući budžet Opštine Tivat za 2009. godinu iznosi 3.929.180,00€, što znači da je za kampanje kandidata trebalo izdvojiti između 1.964,59€ i 3.929,18€.

Zakon o finansiranju kampanje za izbor Predsjednika Crne Gore, Gradonačelnika i Predsjednika Opštine, Službeni list Crne Gore, br. 08/09.

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini Rješenjem o isplati sredstava Opštinske izborne komisije u Tivtu, br. 153 od 01.04.2009. godine, odobrena je isplata u iznosu od 523,89€ kandidatu za izbor Predsjednika Opštine Đoku Vukmiroviću (SNP) koji je osvojio više od 10% važećih glasova. Rješenjem o isplati sredstava Opštinske izborne komisije u Tivtu, br. 152 od 01.04.2009. godine, odobrena je isplata u iznosu od 523,89€ kandidatu za izbor Predsjednika Opštine Ratu Brajkoviću (NOVA) koji je osvojio više od 10% važećih glasova. Konačno, Rješenjem o isplati sredstava Opštinske izborne komisije u Tivtu, br. 154 od 01.04.2009. godine, odobrena je isplata u iznosu od 523,89€ kandidatu za izbor Predsjednika Opštine Draganu Kankarašu (DPS SDP HGI) koji je osvojio više od 10% važećih glasova. Istom kandidatu odobrena je isplata od 1.964,59€ kao kandidatu koji je osvojio najviše glasova. Zbirom navedenih isplata dolaz

imo do iznosa od 3.536,26€, što je u skladu sa Zakonom.

REDOVNO FINANSIRANJE Planirani Budžet Opštine Tivat za 2009. godinu iznosi 7.904.300,00€, a primjenom formule dolazi se do tekućeg budžeta koji iznosi 3.929.180,00€. Za političke partije, stranke i udruženja, planirano je ukupno 40.000,00€94, što predstavlja 1,02% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu. Nakon izmjena i dopuna budžet Opštine Tivat za 2009. godinu smanjen je na 6.816.311,00€, a pri

mjenom formule dolazi se do tekućeg budžeta koji iznosi 3.703.311,00€. Za političke partije, stranke i udruženja, planirano je ukupno 30.000,00€95, što predstavlja 0.8% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu. U Završnom računu Budžeta Opštine Tivat za 2009. godinu navodi se da je planirani iznos za političke partije, stranke i udruženja 30.000,00€, dok je isplaćeno 23.579,20€, što čini 78,60% planiranog transfera sredstava.96

Tabela 22: Sredstva isplaćena za redovno finansiranje partija u 2009. godini97 PARTIJA Demokratska partija socijalista Socijaldemokratska partija Srpska narodna stranka Hrvatska građanska inicijativa Socijalistička narodna partija Pokret za promjene Vujović, Zoranić98 Narodna stranka Demokratska srpska stranka Srpska radikalna stranka Liberalna partija UKUPNO

IZNOS (U EURIMA) 7.899,25 2.869,75 2.869,75 2.241,07 1.612,38 1.102,90 1.049,38 983,68 983,68 983,68 983,68 23.579,20

Analizom dobijenih dokumenata dolazimo do zaključka da je Opština Tivat isplatila 6.420,80€ manje nego što je predviđeno odlukama o budžetu. Iznos isplate naveden u Završnom računu poklapa se sa iznosom koji se dobije sabiranjem isplata navedenih u analitičkim karticama. 94

97 98

Odluka o Budžetu Opštine Tivat za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 002/09 17, od 19.01.2009. godine. Odluka o izmjenama i dopunama Odluke o budžetu Opštine Tivat za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 002/10 52 od 14.01.2010. godine. Odluka o Završnom računu Budžeta Opštine Tivat za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 024/10 37 od 09.07.2010. godine. Zvanični podaci dobijeni na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama. Petar Vujović i Aldijana Zoranić, bivši odbornici PzP.

Opština Ulcinj

22.

Opština

Ulcinj

Izvori podataka koje smo koristili su dokumenta koja je Sekretarijat za finansije i budžet Opštine Ulcinj dostavio CDT u, na osnovu Rješenja br. 04 1168/3 10 od 18.04.2010. godine, kao i zvanična dokumenta objavljena u Službenom listu Crne Gore – Opštinski propisi. Opština Ulcinj je odbila zahtjev CDT a za slobodan pristup informacijama, koje su se odnosile na sredstva koje je ta Opština uplatila političkim strankama u 2009. godini.

REDOVNO FINANSIRANJE Planirani Budžet Opštine Ulcinj za 2009. godinu iznosi 16.220.800,00€, a primjenom formule dolazi se do tekućeg budžeta koji iznosi 6.669.800,00€. Za političke partije, stranke i udruženja, planirano je ukupno 50.000,00€99, što predstavlja 0,7% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu. Nakon izmjena i dopuna budžet Opštine Ulcinj za 2009. godinu smanjen je na 5.410.000,00€, a prim

jenom formule dolazi se do tekućeg budžeta koji iznosi 4.701.500,00€. Za političke partije, stranke i udruženja, planirano je ukupno 15.000,00€100, što predstavlja 0,3% od tekućeg Budžeta za 2009. godinu, što je ispod zakonskog minimuma. U obrazloženju pomenutog rešenja kojim je odbijen pristup traženim informacijama navedeno je da Opština Ulcinj nije izvršila ni jednu uplatu strankama po osnovu redovnog finansiranja političkih partija iz budžetskih sredstava. Samim tim, finansiranje rada političkih partija iz budžetskih sred

stava u Opštini Ulcinj u 2009. godini nije realizovano u skladu sa zakonom.

100

Odluka o Budžetu Opštine Ulcinj za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 01/09 132 od 15.01.2009. godine. Odluka o izmjenama i dopunama Odluke o budžetu Opštine Ulcinj za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 03/10 153 od 21.01.2010. godine.

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini

Skenirano Rješenje Sekretarijata za finansije i budžet Opštine Ulcinj od 18. aprila 2010. godine

Opština Žabljak

23.

Opština

Žabljak

Izvori podataka koje smo koristili su dokumenta koja je Sekretarijat za privredu, finansije, opštu up

ravu i društvene djelatnosti Opštine Žabljak dostavio CDT u, na osnovu Rješenja br. 40/10 03 530 od 08.04.2010. godine i Rješenja br. 40/10 03 531 od 14.04.2010. godine, kao i zvanična dokumenta objavljena u Službenom listu Crne Gore – Opštinski propisi. Opština Žabljak je u zakonskom roku dozvolila i omogućila CDT u pristup traženim informacijama, dostavivši zbirne podatke o finansiranju političkih partija za 2009. godinu

IZBORI ZA PREDSJEDNIKA OPŠTINE Rezultati izbora za predsjednika opštine (%) 16. avgust 2009.

Prema Zakonu o finansiranju kampanje za izbor Predsjednika Crne Gore, gradonačelnika i predsjed

nika opštine101, za troškove izborne kampanje za izbor predsjednika opštine obezbjeđuju se sredstva u iznosu od 0,05% do 0,1% tekućeg budžeta opštine. Tekući budžet Opštine Žabljak za 2009. godinu iznosi 1.279.740,00€, što znači da je za kampanje kandidata trebalo izdvojiti između 639,87€ i 1.279,74€. Prema dopisu koji nam je dostavila Opština Žabljak navedeno je da je iznos predviđen za finansiranje kampanje za izbor Predsjednika Opštine odobren Odlukom o Budžetu Opštine Žabl

jak, prije donošenja Odluke o finansiranju kampanje za izbor predsjednika Opštine Žabljak, u ukup

nom iznosu od 2.500,00€102.

101

102

Zakon o finansiranju kampanje za izbor Predsjednika Crne Gore, Gradonačelnika i Predsjednika Opštine, Službeni list Crne Gore, br. 08/09. Ovaj iznos je naveden u Odluci o Budžetu Opštine Žabljak za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 014/09 41 od 24.08.2009. godine, stavka 418 1 3.

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini Odlukom o finansiranju kampanje za izbor predsjednika Opštine Žabljak103, 10% od opredijeljenog iznosa je bilo obračunato na 4 kandidata koji su predali izborne liste. Uplata je izvršena trojici kan

didata, i to: Isailu Šljivančaninu, Dobrici Šljivančaninu i Ratku Vukoviću po 62,50€, dok četvrti kan

didat Danko Stijepović nije htio da otvori uplatni račun za te namjene, što je propisano Zakonom. 40% od opredijeljenog iznosa ili 1.000,00€ je raspodijeljeno Isailu Šljivančaninu i Dobrici Šljivančan

inu kandidatima koji su osvojili preko 10% glasova, dok je ostatak od 50% opredijeljenih sredstava isplaćen Isailu Šljivančaninu kandidatu koji je pobijedio na izborima. Po navedenoj raspodjeli Isailu Šljivančaninu je isplaćeno 1.812,50€, Dobrici Šljivančaninu 562,50€ što sa dva iznosa od po 62,50€ čini 2.500,00€ predviđenih pomenutom Odlukom o finansiranju kampanje. Iznos od 2.500,00€ čini 0,2% tekućeg budžeta Opštine Žabljak za 2009. godinu, i daleko je iznad zakonskog maksimuma predviđenog za izdvajanje sredstava za finansiranje kampanje za izbor predsjednika Opštine.

REDOVNO FINANSIRANJE Planirani Budžet Opštine Žabljak za 2009. godinu iznosi 2.945.440,00€, a primjenom formule dolazi se do tekućeg Budžeta koji iznosi 1.279.740,00€. Za političke partije i odborničke klubove planirano je ukupno 12.700,00€104, što predstavlja 1% od tekućeg Budžeta za 2009.godinu. U Završnom računu Budžeta Opštine Žabljak za 2009. godinu navodi se da je planirani iznos za poli

tičke partije i odborničke klubove 12.700,00€, dok je isplaćeno 9.525,00€105, što čini 75,00% plani

ranog transfera sredstava.

Tabela 23: Sredstva isplaćena za redovno finansiranje partija u 2009. godini106 PARTIJA Demokratska partija socijalista Socijalistička narodna partija Narodna stranka Demokratska srpska stranka Srpska narodna stranka Narodna srpska stranka Srpska radikalna stranka Socijaldemokratska partija UKUPNO

IZNOS (U EURIMA) 3.834,90 2.006,76 700,96 700,96 700,96 700,96 439,77 439,77 9.525,04

Analizom iznosa koji su nam dostavljeni od strane Opštine Žabljak možemo zaključiti da je ova Opština političkim partijama isplatila 3.174,96€ manje od iznosa predviđenog Budžetom. Iznos is

plate političkim partijama naveden u Završnom računu poklapa se sa iznosom koji se dobija zbirom isplata političkim partijama navedenim u dostavljenim dokumentima.

103

104 105

106

Odluka o finansiranju kampanje za izbor predsjednika Opštine Žabljak, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 018/09 4 od 05.06.2009. godine. Odluka o budžetu Opštine Žabljak, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 014/09 42 od 24.04.2009. godine. Odluka o Završnom računu Budžeta Opštine Žabljak za 2009. godinu, Službeni list Crne Gore - Opštinski propisi, br. 035/10 35 od 21.10.2010. godine Zvanični podaci dobijeni na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama.

Finansiranje partija iz privatnih izvora

24.

Finansiranje partija iz privatnih izvora UVOD

CDT je, u ovogodišnjem istraživanju, odlučio da analizira i finansiranje političkih partija iz privatnih izvora, a ta se analiza može raditi samo na osnovu finansijskih izvještaja partija. Smatrali smo da su se za to stekli uslovi u avgustu 2008. godine, kada je na snagu stupio novi Zakon o finansiranju političkih partija (ZFPP), koji propisuje obavezu partija da predaju finansijske izvješ

taje i nadležnih organa da te izvještaje kontrolišu i objavljuju. Analizom implementacije ZFPP u 2009. godini, identifikovano je nekoliko ključnih problema koji se odnose na lošu primjenu zakona, naročito u oblastima transparentnosti i kontrole.

PROBLEM 1: U 2009. godini političke partije nijesu uvijek podnosile izvještaje u skladu sa Zakonom Prema Zakonu o finansiranju političkih partija podnosioci izbornih lista su dužni da u propisanim rokovima nadležnoj izbornoj komisiji podnesu: • izvještaj o utrošenim budžetskim sredstvima za izbornu kampanju, kao i svu dokumentaciju koja se odnosi na taj izvještaj, kao i izvještaj o izvršenoj reviziji tog izvještaja (član 21 ZFPP); • izvještaj o porijeklu, visini i strukturi prikupljenih i utrošenih sredstava za izbornu kampanju iz privatnih izvora, kao i svu dokumentaciju koja se odnosi na izvještaj, kao i izvještaj ovlašćenog revizora o izvršenoj reviziji, ukoliko je ukupan iznos prikupljenih i utrošenih sredstava za izbornu kampanju iz privatnih izvora veći od 50.000 eura (član 22 ZFPP). Prema istom zakonu, parlamentarne partije su dužne da u propisanim rokovima nadležnoj izbornoj komisiji podnesu: • kompletan izvještaj o porijeklu, visini i stukturi prikupljenih i utrošenih sredstava za izbornu kampanju, u elektronskoj formi (član 23 ZFPP); • godišnji izvještaj o svojoj imovini iskazan po vrsti, visini i porijeklu (član 24 ZFPP). Konačno, prema članu 28 ZFPP, političke partije su dužne da Državnoj izbornoj komisiji (DIK) pod

nesu izvještaj o reviziji godišnjeg završnog računa. CDT je od strane Ministarstva finansija obaviješten da je ovo ministarstvo uradilo ukupno 27 revizija izvještaja o troškovima kampanje za izbore koji su održani u 2009. godini, i to: • revizije 12 izvještaja o troškovima kampanje izbornih lista za parlamentarne izbore; • revizije 10 izvještaja o troškovima izbornih kampanja za izbore za odbornike u skupštinama opština Nikšić, Budva i Mojkovac; i • revizije 5 izvještaja o troškovima kampanje kandidata za izbore za predsjednike opština Tivat, Herceg Novi, Žabljak i Kotor.

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini U komunikaciji sa Državnom izbornom komisijom i analizom njihovog website a, CDT je utvrdio da neke partije ne ispunjavaju svoje zakonske obaveze, te da dio ovih izvještaja nije dostavljen DIK u. Na sajtu DIK e 15.12.2010, u vrijeme zaključenja ovog teksta, nije bilo objavljeno 19 izvještaja o troškovima kampanja izbornih lista za izbore održane u 2009. godini, kao ni 14 izvještaja o reviziji tih izvještaja, koje je Ministarstvo finansija izvršilo i dostavilo podnosiocima izbornih lista. Na sajtu DIK e nijesu bili objavljeni izvještaji o porijeklu, visini i stukturi prikupljenih i utrošenih sredstava za izbornu kampanju sljedećih izbornih lista, odnosno kandidata: Parlamentarni izbori 2009. 1. Narodnjačka koalicija (NS DSS) 2. Partija demokratskog prosperiteta 3. Crnogorski komunisti 4. „Bošnjaci i Muslimani zajedno, jedno“ Izbori za odbornike SO Nikšić 2009. 5. Koalicija LP i DC – „Za drugačiji Nikšić“ 6. Narodnjačka koalicija (NS DSS) 7. Komunisti Nikšića 8. Srpska nacionalna lista Izbori za odbornike SO Budva 2009. 9. SNP NS – NSD 10. Koalicija LP i DC – „Za drugačiju Budvu“ Izbori za odbornike SO Mojkovac 2009. 11. Nezavisna lista 12. „Mojkovački lavovi“ Izbori za predsjednika Opštine Herceg Novi 2009. 13. Dejan Mandić – SNP 14. Jovica Tripković – nezavisni kandidat Izbori za predsjednika Opštine Žabljak 2009. 15. Dobrica Šljivančanin – SNP 16. Danko Stijepović – nezavisni kandidat 17. Ratko Vuković – nezavisni kandidat. Takođe, na sajtu DIK e ne mogu se naći ni izvještaji o reviziji izvještaja o troškovima kampanje za izbore održane u 2009. godini sljedećih izbornih lista odnosno kandidata/kinja: Parlamentarni izbori 2009. 1. Pokret za promjene 2. Narodnjačka koalicija (NS DSS) 3. Partija demokratskog prosperiteta

Finansiranje partija iz privatnih izvora Izbori za odbornike SO Nikšić 2009. 4. Koalicija LP i DC „Za drugačiji Nikšić“. Izbori za odbornike SO Budva 2009. 5. Koalicija „Evropska Budva“ DPS SDP 6. Pokret za promjene Izbori za odbornike SO Mojkovac 2009. 7. Koalicija DPS SDP „Za evropski Mojkovac“ 8. Socijalistička narodna partija Izbori za predsjednika Opštine Tivat 2009. 9. Miodrag Kankaraš (DPS SDP HGI) Izbori za predsjednika Opštine Herceg Novi 2009. 10. Zoran Bošnjak (DPS) Izbori za predsjednika Opštine Žabljak 2009. 11. Isailo Šljivančanin (DPS) 12. Dobrica Šljivančanin (SNP) Izbori za predsjednika Opštine Kotor 2009. 13. Marija Ćatović (DPS). Na sajtu Državne izborne komisije objavljeni su završni računi DPS a, SDP a, HGI a i NOVE. Uz završni račun, jedino je DPS dostavila izvještaj o reviziji završnog računa. Iako su neki podaci o imovini sadržani u završnim računima, posebne godišnje izvještaje o imovini predale su SNP i BS, u različitom formatu. Na kraju, čak i one partije koje su dostavile izvještaje nijesu to uvijek činile u propisanom roku.

PROBLEM 2: Nadležno Ministarstvo nije propisalo odgovarajuće formulare za predaju izvještaja Za političke partije nije propisan poseban obrazac na kom se podnosi godišnji završni račun, odnosno poreska prijava. Iz Poreske uprave je CDT zvanično obaviješten da se u te svrhe može koristiti obrazac propisan za NVO, a za podnošenje godišnje prijave može se koristiti prijava propisana za pravna lica. CDT smatra da forma za NVO e nije adekvatna za godišnje izvještaje političkih partija. Ona ne prati odredbe Zakona o finansiranju političkih partija, nije dizajnirana da prikaže specifična pravila koja moraju poštovati političke partije, i ne omogućava onome ko čita izvještaj da vidi da li je partija poš

tovala zakon u smislu dozvoljenih izvora finansiranja, dozvoljenih iznosa finansiranja i dozvoljenog trošenja sredstava. Zakonom o finansiranju političkih partija je propisano da su parlamentarne partije dužne da Državnoj izbornoj komisiji, radi uvida, podnesu godišnji izvještaj o svojoj imovini iskazan po vrsti, visini i porijeklu, zaključno sa 31. martom tekuće godine za prethodnu godinu. Ne postoji posebna forma propisana za taj izvještaj, a iz člana Zakona nije moguće precizno utvrditi sadržaj izvještaja.

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini Godišnji izvještaj o imovini su za 2009. godinu podnijele 2 partije – SNP i BS, SNP u formi Godišnjeg izvještaja o investicijama u osnovna sredstva, a BS u slobodnoj formi koji se odnosi samo na kate

goriju materijalnih stvari u posjedu ove stranke. Formulare za izvještaje o porijeklu, visini i stukturi prikupljenih i utrošenih sredstava za izbornu kampanju je propisalo Ministarstvo finansija u skladu sa Zakonom, i sama forma zadovoljava os

novne zahtjeve transparentnosti. Međutim, partije često ne ispunjavaju određene sekcije formulara na odgovarajući način, tako da za bilo koga ko nema autoritet da izvrši kompletnu reviziju djelovi izvještaja su potpuno neupotrebljivi i ne nude nikakvu informaciju. U većini izvještaja su krajnje ne

transparentni djelovi koji se odnose na troškove reklamiranja i oglašavanja, jer se ne može utvrditi da li su oglašivači davali svoj prostor po cijenama povoljnijim od komercijalnih, što je informacija od izuzetnog značaja za procjenu ravnopravnosti učesnika u izborima, i u mnogim se sistemima tre

tira kao nenovčana donacija. CDT smatra, da je nakon više od dvije godine od stupanja na snagu ovog zakona nužno dizajnirati posebne forme za izvještaje političkih partija, koje će zadovoljiti standarde transparentnosti.

PROBLEM 3: Državna izborna komisija ne objavljuje izvještaje u skladu sa Zakonom Prema članu 24 Zakona o finansiranju političkih partija , DIK je obavezna da na svom website u i u Službenom listu Crne Gore, u roku od 10 dana od prijema objavi sve izvještaje koje su političke partije dužne dostaviti. DIK je objavila dio izvještaja partija na svom website u, ali ne i u Službenom listu. Od usvajanja za

kona, niti jedan izvještaj partija nije objavljen u Službenom listu Crne Gore. U komunikaciji sa DIK

om, CDT je obaviješten da ovaj državni organ nije imao dovoljno sredstava u budžetu da objavljuje izvještaje u Službenom listu. Pored ove obaveze, članom 26 Zakona je da je Državna izborna komisija dužna da na website u objavi imena fizičkih i pravnih lica koja su donirala sredstva podnosiocima izbornih lista, što takođe nije učinjeno. Iako je u obrascima za izvještavanje o porijeklu, visini i stukturi prikupljenih i utrošenih sredstava za izbornu kampanju predviđeno da partije navedu imena donatora, partije često u svojim izvještajima referiraju na bankarske izvode umjesto navođenja preciznih podataka o donatorima. Na ovaj način, zainteresovana javnost često ostaje uskraćena za informaciju ko i u kom iznosu finan

sira kampanje partija. Upravo iz tog razloga Zakon posebno naglašava ulogu Državne izborne komisije u otkrivanju identiteta donatora, i onda kada partije to nijesu spremne da urade.

PROBLEM 4: Niko ne biva kažnjen za nepoštovanje Zakona Zakon o finansiranju političkih partija u članu 30 prijeti novčanom kaznom od stostrukog do dv

jestostrukog iznosa najniže cijene rada u Crnoj Gori za one partije koji prekrše zakon ne predajući izvještaje DIK i. Zakon je prekršen više puta ali još niko nije kažnjen.

Finansiranje partija iz privatnih izvora Ministarstvo finansija je 07.04.2010. godine podnijelo područnom organu za prekršaje prekršajne prijave protiv osam političkih partija koje nijesu u roku podnijele Državnoj izbornoj komisiji izvještaj o troškovima kampanje za parlamentarne izbore. Prekršajne prijave su podnesene protiv Bošnjačke demokratske partije Crne Gore, Stranke srpskih radikala, Narodne stranke, Stranke srpskih narod

njaka, Demokratskog centra, Demokratske zajednice Muslimana i Bošnjaka u Crnoj Gori, Liberalne partije Crne i Demokratske srpske stranka. Ministarstvo finansija je podnijelo ove prijave čitavih godinu dana nakon održanih izbora. Zvanične informacije o ishodu prekršajnog postupka od Ministarstva još nijesmo dobili. Ipak iz evaluacionog izvještaja GRECO107 saznajemo da su četiri od sedam prekršajnih postupaka okončani (jedan je obus

tavljen a tri su okončana opomenama i nalozima za plaćanje sudskih troškova), dok su tri još uvijek u toku. Zakonom predviđene novčane kazne još nijesu izricane. Pored toga, nije nam poznato da je procedura pokrenuta protiv onih partija koje nijesu predale izv

ještaje za lokalne izbore održane u 2009. godini, godišnje izvještaje o imovini i izvještaje o reviziji završnog računa. Ministarstvo finansija je izvršilo 27 revizija izvještaja o troškovima kampanje za izbore koji su održani u 2009. godini. Ministarstvo finansija je u javnosti saopštilo da u okviru revizija nijesu pron

ađene značajnije nepravilnosti. Ipak, uvidom u izvještaje o reviziji, zaključujemo da je i za neke od uočenih propusta trebalo pokrenuti prekršajne postupke. Revizijom je, naime, u velikom broju slučajeva utvrđeno da partije nijesu otvarale poseban račun u svrhu prikupljanja sredstava i plaćanja troškova izborne kampanje, što je u suprotnosti sa članom 17 Zakona o finansiranju političkih partija, i za šta je zaprijećena novčana kazna od stostrukog do dvjestostrukog iznosa najniže cijene rada u Crnoj Gori. Dodatan problem predstavlja to što je u neko

liko slučajeva revizijom utvrđeno postojanje određenih sredstava na tim računima, a osnov sticanja sredstava iskazanih kao početno stanje, koja su korišćena za plaćanje troškova izborne kampanje, nije prezentiran reviziji. Mišljenja smo da protiv svih partija koje su na bilo koji način prekršile bilo koju odredbu Zakona o finansiranju političkih partija treba pokrenuti prekršajni postupak. Na taj način bi političke partije bile upozorene da ne ponove slične propuste u narednoj izbornoj kampanji. Novčanom kaznom od stostrukog do dvjestostrukog iznosa najniže cijene rada u Crnoj Gori, prema članu 32 Zakona, kazniće se za prekršaj izborna komisija opštine ako ne proslijedi izvještaje Državnoj izbornoj komisiji. Članom 33 Zakona predviđena je i novčana kazna za Državnu izbornu komisiju i odgovorno lice DIK e ukoliko na objavi izvještaje u skladu sa Zakonom. Državna izborna komisija je evidentno prekršila zakon ne objavljujući izvještaje u Službenom listu Crne Gore. Nije nam poznato da je prekršajni postupak pokrenut protiv nekog organa izborne administracije.

107

Treći krug evaluacije, Evaluacioni izvještaj za Crnu Goru, Transparentnost finansiranja političkih partija (Tema II), GRECO, 2010.

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini

ZAKLJUČAK Evropska komisija u posljednjem izvještaju108 ističe da „zakonodavni okvir za finansiranje političkih partija i izbornih kampanja ima ozbiljne nedostatke“. Ozbiljnim nedostakom EC smatra to što „nadležnim organima nedostaju pravna ovlašćenja i kapacitet da osiguraju primjenu legislative koja se odnosi na kontrolu nad finansiranjem političkih partija“. Takođe, GRECO u Eveluacionom izvještaju o transparentnosti finansiranja političkih partija kon

statuje: „Najslabija oblast je bez sumnje veoma neefikasna kontrola političkih finansija“. Državna izborna komisija nema izgrađene kapacitete i dovoljno definisane nadležnosti u oblasti kontrole finansiranja političkih partija. Prebacivanje odgovornosti između DIK a i Ministarstva fi

nansija ne doprinosi rješenju problema. Zakon je usvojen prije više od dvije godine, i čini se da je pravljen za neku drugu zemlju, u kojoj Državna izborna komisija raspolaže sa puno više materijalnih i ljudskih resursa. Proces profesionalizacije i izgradnje kapaciteta DIK e još nije ni započet. Koliko ćemo još čekati da ovaj Zakon počne zaista da se implementira? CDT smatra da je neophodno pristupiti izmjenama Zakona o finansiranju političkih partija i ojačati mehanizme kontrole u ovoj oblasti. Zakon je potrebno prilagoditi realnoj situaciji, kako bi se osigu

rala kontrola i transparentnost u ovoj oblasti. Dvije godine loše primjene su dovoljan dokaz da je se oblast finansiranja političkih partija mora drugačije regulisati.

108

Analytical Report accompanying the Communication From The Commission To The European Parliament And The Council, Commission Opinion on Montenegro's application for membership of the European Union

Analiza zakonodavnog okvira

25.

Analiza zakonodavnog okvira

FINANSIRANJE REDOVNOG RADA POLITIČKIH PARTIJA Zakon o finansiranju političkih partija („Službeni list CG“, br. 49/08, 49/10109) Skupština Crne Gore je na sjednici održanoj 29. jula 2008. godine usvojila novi Zakon o finansiranju političkih partija, koji je objavljen u Službenom listu Crne Gore od 15. avgusta 2008, i stupio na snagu narednog dana od dana objavljivanja. Stupanjem na snagu ovog zakona prestao je da važi Zakon o finansiranju političkih partija (“Službeni list RCG”, br. 21/04, 33/05 i 47/06). Novi zakon je donio nova rješenja koja se tiču finansiranja redovnog rada političkih partija sa par

lamentarnim statusom, i to u članu 8 Zakona koji glasi: „Budžetska sredstva za finansiranje redovnog rada parlamentarnih partija u Skupštini ne mogu biti manja od 0,2% niti veća od 0,4% ukupnih budžetskih sredstava, umanjenih za sredstva kapitalnog budžeta i budžeta državnih fondova - tekući budžet, za godinu za koju se budžet donosi. Budžetska sredstva za finansiranje redovnog rada parlamentarnih partija u skupštinama opština ne mogu biti manja od 0,5% niti veća od 1% ukupnih budžetskih sredstava, umanjenih za sredstva kapitalnog budžeta - tekući budžet, za godinu za koju se budžet donosi. Sredstva iz st. 1 i 2 ovog člana u visini od 15% raspodjeljuju se u jednakim iznosima parlamentarnim partijama u Skupštini, odnosno skupštinama opština, a ostalih 85% sredstava, srazmjerno ukupnom broju poslaničkih, odnosno odborničkih mjesta koja imaju u trenutku raspodjele. Ministarstvo, odnosno organ lokalne uprave nadležan za poslove finansija (u daljem tekstu: organ lokalne uprave), sredstva iz st. 1 i 2 ovog člana prenosi parlamentarnim partijama svakomjesečno, do petog u mjesecu za prethodni mjesec.“

109

Skupština je 4. avgusta 2010. godine usvojila izmjene i dopune Zakona o finansiranju politčkih partija (Službeni list Crne Gore. br. 49/10 od 13.08.2010. godine). Zakon je promijenjen samo u dijelu koji se odnosi na procenat budžetskih sredstava koja se izdvajaju za finansiranje redovnog rada politčkih partija, kao i za finansiranje kampanja za izbore. Tako, prema novom rješenju:

Budžetska sredstva za finansiranje redovnog rada parlamentarnih partija u Skupštini iznose 0,5% ukupnih budžetskih sredstava, umanjenih za sredstva kapitalnog budžeta i budžeta državnih fondova - tekući budžet, za godinu za koju se budžet donosi.

Budžetska sredstva za finansiranje redovnog rada parlamentarnih partija u skupštinama opština iznose 1% ukupnih budžetskih sredstava, umanjenih za sredstva kapitalnog budžeta - tekući budžet, za godinu za koju se budžet donosi.

Takođe, promijenjen je i procenat iznosa koji se izdvaja za finansiranje troškova izborne kampanje za izbor poslanika, i umjesto 0,15% tekućeg budžeta, sada se predviđa da se 0,25% tekućeg budžeta obezbijedi za finansiranje izborne kampanje. Promijenjene odredbe se ne odnose na nalaze predstavljene u ovoj publikaciji, budući da su izmjene nastupile u 2010. godini.

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini Kao što se vidi iz citiranih odredbi, novi Zakon uvodi nekoliko značajnih izmjena, i to: • sredstva koja se izdvajaju za redovan rad političkih partija limitirana su zakonskim maksi

mumom od 0,4% u odnosu na državni i 1% u odnosu na opštinske budžete; • sredstva za rad političkih partija više se ne određuju u odnosu na ukupni, već u odnosu na tekući budžet; • zakonski minimum i maksimum izraženi u procentima više nijesu jednaki za državni i opštin

ski nivo; • formula na osnovu koje se raspodjeljuju sredstva parlamentarnim partijama je promijenjena, u korist partija koje na izborima osvoje veći broj poslaničkih, odnosno odborničkih mjesta.

FINANSIRANJE IZBORNE KAMPANJE ZA IZBOR POSLANIKA, ODBORNIKA, PREDSJEDNIKA OPŠTINE I PREDSJEDNIKA CRNE GORE Zakon o finansiranju političkih partija („Službeni list CG“, br. 49/08, 49/10) Finansiranje izborne kampanje partija iz budžetskih sredstava regulisano je članovima 11, 12, 13, 14 i 15 ovog Zakona koji glase: „Raspodjela budžetskih sredstava Član 11 Budžetska sredstva za finansiranje troškova izborne kampanje iz člana 10 ovog zakona obezbjeđuju se u godini u kojoj se održavaju redovni izbori i to u iznosu od 0,15% tekućeg budžeta za godinu za koju se budžet donosi. Sredstva iz stava 1 ovog člana u visini od 20% raspodjeljuju se u jednakim iznosima podnosiocima izbornih lista, u roku od osam dana od dana potvrđivanja izborne liste. Sredstva u iznosu od 80% raspodjeljuju se podnosiocima izbornih lista koje su osvojile mandate, srazmjerno broju osvojenih mandata. Sredstva iz stava 3 ovog člana raspodjeljuju se u roku od 15 dana od dana kada podnosioci izbornih lista dostave nadležnoj izbornoj komisiji izvještaje o sredstvima prikupljenim i utrošenim za izbornu kampanju, sa izvještajima revizora Ministarstva o izvršenoj reviziji. Vezana budžetska sredstva Član 12 Pored sredstava iz člana 11 ovog zakona, za pokriće troškova izborne kampanje obezbjeđuju se budžetska sredstva u iznosu od 0,05% u godini u kojoj se održavaju redovni izbori i raspodjeljuju se podnosiocima izbornih lista koji su osvojili mandate, srazmjerno broju osvojenih mandata, pod uslovom da su iz privatnih izvora prikupili dvostruki iznos sredstava koja im pripadaju u smislu člana 11 stav 2 ovog zakona. Podnosiocima izbornih lista koji iz privatnih izvora prikupe iznos manji od iznosa iz stava 1 ovog člana, a koji su osvojili mandate, pripada srazmjerno manji iznos budžetskih sredstava iz stava 1 ovog člana.

Analiza zakonodavnog okvira Umanjenje budžetskih sredstava Član 13 Iznos budžetskih sredstava iz člana 11 stav 1 i člana 12 ovog zakona, koja se izdvajaju za finansiranje izborne kampanje, u slučaju istovremenog održavanja više izbora, umanjuje se za jednu trećinu na svim nivoima. Član 14 Ministarstvo, odnosno organ lokalne uprave, sredstva iz čl. 11 i 12 ovog zakona prenosi podnosiocima izbornih lista nakon dobijanja obavještenja nadležne izborne komisije o ispunjenosti uslova predviđenih u čl. 11 i 12 ovog zakona. Vanredni izbori Član 15 U slučaju održavanja vanrednih izbora potrebna sredstva za pokriće troškova izborne kampanje obezbjeđuju se iz tekuće budžetske rezerve.“ Kao što se vidi iz citiranog člana 11, novi Zakon predviđa raspodjelu sredstava za finansiranje kam

panje prema formuli 20% 80%, gdje se 20% ukupno opredijeljenog iznosa u jednakom iznosu pod

nosiocima proglašenih izbornih lista, a 80% podnosiocima izbornih lista koje su osvojile mandate srazmjerno broju osvojenih mandata. Interesantno je primijetiti da član 12, koji se odnosi na vezana budžetska sredstva na koja imaju pravo izborne liste koje osvoje mandate i ujedno prikupe određeni iznos sredstava iz privatnih izvora, nije primjenjen ni u raspodjeli sredstava nakon parlamentarnih, ni nakon održanih lokalnih izbora, iako je sigurno da je bilo partija koje su ispunile ovaj uslov. To može biti indikator potrebe za prom

jenom ovog rješenja, ili nalaženjem boljeg načina za njegovu implementaciju.

Zakon o finansiranju kampanje za izbor Predsjednika Crne Gore, gradonačelnika i predsjednika opštine („Sl. list CG“, br. 08/09) Odredbe Zakona o finansiranju kampanje za izbor Predsjednika Crne Gore, gradonačelnika i pred

sjednika opštine („Sl. list CG“, br. 08/09) primjenjivane su na izbore za predsjednike opština Tivat i Herceg Novi održane 29. marta 2009. godine. Finansiranje kampanje iz budžetskih sredstava regulisano je članovima 5 i 6 ovog Zakona, koji glase: „Iznos budžetskih sredstava Član 5 Za pokriće dijela troškova izborne kampanje obezbjeđuju se sredstva u iznosu od 0,05% do 0,1% ukupnih budžetskih sredstava, umanjenih za sredstva kapitalnog budžeta i budžeta državnih fondova (u daljem tekstu: tekući budžet), u godini u kojoj se održavaju redovni izbori. U slučaju održavanja vanrednih izbora potrebna sredstva za pokriće troškova izborne kampanje obezbjeđuju se iz tekuće budžetske rezerve.

Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini Raspodjela budžetskih sredstava Član 6 Sredstva iz člana 5 stava 1 ovog zakona raspodjeljuju se na sljedeći način: 1) 10% svim kandidatima kojima je utvrđena kandidatura, u jednakim iznosima,u roku od 10 dana od dana utvrđivanja liste kandidata; 2) 40% svim kandidatima koji osvoje više od 10% glasova, u jednakim iznosima, u roku od 10 dana od dana utvrđivanja izbornih rezultata; 3) 50% kandidatu koji osvoji najviše glasova na izborima, u roku od 10 dana od dana utvrđivanja izbornih rezultata.“

CIP – Каталогизација у публикацији Централна народна библиотека Црне Горе, Цетиње 336:329(497.16)"2009" KOPRIVICA, Dragan Finansiranje političkih partija iz budžetskih i privatnih izvora u 2009. godini / [autori projekta Dragan Koprivica i Milica Kovačević ; translator Ana Knežević].

Podgorica : Centar za demokratsku tranziciju, 2011 (Podgorica : AP Print) – 59, 55 str. : graf. prikazi , tabele ; 25 cm Nasl. str. prištampanog prevoda: Financing to Political Parties from Budget and Private Funds in 2009. Oba rada štampana u međusobno obrnutim smjerovima.

Tekst na crnogorskom i engl. jeziku. Podatak o autorstvu preuzet iz impresuma.

Tiraž 800. ISBN 978 9940 583 00 2 1. Гл. ств. насл. 2. Ковачевић, Милица [аутор] а) Политичке партије Финансирање Црна Гора 2009 COBISS.CG ID 17554704 Fotografija sa naslovne strane publikacije, koja je korišćena u kampanji je preuzeta sa www.gettyimages.com