UZASADNIENIE WYBRANYCH POSTULATÓW I PROPOZYCJE ZMIAN Należy podkreślić, że zobowiązanie pracodawców do udzielenia zakładowej organizacji związkowej informacji o parametrach, zasadach i instrukcji, na których opierają się algorytmy lub systemy sztucznej inteligencji, które mogą mieć wpływ m.in. na warunki pracy, dostęp do zatrudnienia i jego utrzymanie, jest pomysłem konkurencyjnym do prac prowadzonych w ramach instytucji UE. Z uwagi na pionierski charakter rozwiązania proponuję oparcie regulacji na funkcjonujących od roku hiszpańskich formułach legislacyjnych, stworzonych po pogłębionej analizie merytorycznej. Proponowany zapis jest również przedmiotem prac sejmowej Podkomisji stałej ds. regulacji prawnych dotyczących algorytmów cyfrowych. Wprowadzenie postulowanej zmiany wymaga dodania w art. 28 ust. 1 pkt 5 u.z.z. następującej treści: Art. 28. 1 pkt 5 – parametrów, zasad i instrukcji, na których opierają się algorytmy lub systemy sztucznej inteligencji, które mają wpływ na podejmowanie decyzji, które mogą mieć wpływ na warunki pracy, dostęp do zatrudnienia i jego utrzymanie, w tym profilowanie. 4.2.7. Zakaz zwolnienia osób chronionych członków związku zawodowego bez zgody sądu W ostatnich latach nasiliła się tendencja do bezprawnego zwalniania chronionych działaczy związkowych. „Pracodawcy niszczą związki zawodowe poprzez bezprawne zwalnianie ich liderów i liderek. Dlaczego tak się dzieje? Taki pracodawca sobie myśli: «zwolnię bezprawnie związkowca, to związek zawodowy się rozpadnie, a w najgorszym wypadku sąd po pięciu latach przyzna takiemu pracownikowi rację, ale ja i tak wyjdę na swoje». Dzieje się tak, ponieważ logika przepisów chroniących związkowca jest postawiona na głowie. A całe ryzyko i koszt dochodzenia swoich praw, przerzucony jest na pracownika. Pracodawcom w Polsce po prostu opłaca się zwalniać związkowców, Lewica chce to zmienić”13 . Praktyka pokazała, że ochrona przewidziana w art. 32 u.z.z. jest niewystarczająca. Pracodawca bez zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej nie może wypowiedzieć ani rozwiązać stosunku prawnego ze wskazanym uchwałą zarządu jego członkiem lub z inną osobą wykonującą pracę zarobkową będącą członkiem danej zakładowej organizacji związkowej, upoważnioną do reprezentowania tej organizacji wobec pracodawcy albo organu lub osoby dokonującej za pracodawcę czynności w sprawach z zakresu prawa pracy. Pracodawcy wykorzystują jednak wyjątek przewidziany w przedmiotowy artykule, tj. zwolnienie, gdy dopuszczają to przepisy odrębne. Sąd Najwyższy w oparciu o przedmiotowy zapis w wyroku z 21 marca 2019 roku, sygn. akt II PK 313/17, wskazał, że ochrona związkowców może zostać wyłączona między innymi: • w przypadku drastycznie nagannego zachowania pracownika, naruszającego zasady współżycia społecznego,
13 Wypowiedź posła Macieja Koniecznego, https://klub-lewica.org.pl/aktualnosci/2174stop-bezprawnemu-zwalnianiu-zwiazkowcow (data dostępu: 9 sierpnia 2022).
31 █▓▒░
