SUDO Sayı 39 by Ceren Çalıcı

26.03 201 2

r e l i k e d için

Yıl: 3

Sayı 39

26 MART 201 2

Öne Çıkanlar

web: sudo.ubuntu-tr.net e-posta: sudo@ubuntu-tr.net

KDE-Kontact

LIBREOFFICE -2

Bir masaüstü yöneticisi için gerekli her şey KDE 'de..

Writer modülü için temel ayarlar ve elle biçimlendirme yöntemleri bu sayıda...

201 2 LINUX İŞ RAPORU

Linux geliştiricilerinin, sistem yöneticilerinin ve diğer açık kaynak uzmanlarınin kariyer geleceği

BİLİŞİM PROJESİ OLARAK FATİH PROJESİ Fırsatları Arttırma Teknolojiyi İyileştirme Hareketi kelimelerinin baş harflerinden oluşan FATİH Projesi.

Şimdiye kadar hiç görmediğim; en sevdikleri filmin, dinlediklerimüziklerin, okudukları kitapların ne olduğunu bilmediğim insanlarla birlikte çalışıyorum ben. Çok farklı yerlerde yaşayan, çok farklı işlerde çalışan, çok farklı hayatlar süren bireyleriz. Ama bir ortak noktamız var: SUDO. Her ay, bu gördüğünüz dergiyi hazırlamak için ciddi mesai harcıyoruz. Rahatsız değiliz bundan, aksine mutluyuz. Çünkü gönüllülüğün ve sorumluluğun birleştiği yer SUDO.

Diğer Başlıklar Ubuntu- tr Haberler

Mesut YAR ile röportaj 8 Ubuntu Üzerine Değişik Bir Yazı -2 1 7 UCK ile Sadece Gnome Shell İçeren Kişisel Ubuntu Hazırlama 21 Dikkatimi Çekenler 28 En Güzel Masaüstü Yarışması 39 SUDO Dergisi, GNU/GPL lisansı ile dağıtılmaktadır. SUDO Dergi Tasarımında Tamamen "Özgür Yazılımlar" Kullanılmaktadır.

Dergi Ekibi: Ceren ÇALICI Aysel AKSU Semetey COŞKUN Elif SUNĞUR Çağrı EMER Ozan ALTINTAŞI

Tasarım Ekibi: Elif SUNĞUR Ömer YATĞIN Ozan GÜLER Ahmet YATĞIN

Dergi Redaktörü: Ceren ÇALICI

Her sayıda büyüyoruz; bu sayıda Onur ALTINTAŞI katıldı aramıza. "Hoş geldin Onur!" diyor, daha çok büyümeyi umut ediyoruz. Biz SUDO'yu hazırlarken keyif alıyoruz, dileriz siz de okurken keyifalırsınız. Ceren ÇALICI

Kullanılan Programlar Scribus Gimp Inkscape

Ubuntu 1 2.04'de Nautilus; Yeni, Güçlü Zeitgeist’in Yeteneklerini Alıyor

H a b e r

Ubuntu 1 2.04 LTS BETA 1 Çıktı!

Zeitgeist, sayısız uygulamalar ve arabirimler sağlayan güçlü bir olay günlüğüdür. Dolayısıyla kullanıcılar son kullanılan uygulamalara, dosyalara ve klasörlere "Hızlı Seçke"de Zeitgeist sayesinde erişebiliyorlar. Nautilus’a, yeni giriş imkânı sağlayan Zeitgeist geliştirmeleri eklendi. Yani Nautilus'un "Kopyala" ve "Yeni dosya oluştur" özellikleri "Hızlı Seçke"nin içine kaydedilip yerleştiriliyor. Zeitgeist şimdi, masaüstü dahil, bir Nautilus yerinden diğerine dosyaları kaydediyor, böylece dosyanın artık açılmasına gerek kalmadan, basit bir kopyalama işlemi ile ürünü tutmak yeterli oluyor. Yeni oluşturulmuş ürünlerin adlandırılması/ yeniden adlandırılması, girişi engellemesine rağmen (Eğer kullanıcı, masaüstüne sağ tıklar ve oradan "Yeni Belge Oluştur"> "Boş Belge" yolunu izlerse, kullanıcı özel bir isim vermediği sürece "Adsız Belge" olarak oluşturulur ve kaydedilir.), benzer bir davranış yeni dosyalar ve klasörler oluşturulurken de uygulanabilir. PrintScreenSysRq/Screen Capture ile ekran görüntüsü alma ya da Firefox'ta bir resmi "Farklı Kaydet" seçeneği ile kaydetme Zeistgeist tarafından desteklenen özelliklerdendir. Oluşturulan dosyalara kolay erişim için küçük, fakat kullanışlı bir uygulamadır.

Ubuntu'nun Kazam ile işbirliği içinde olan sosyal istemcisi Gwibber, hataları çözmek için “Hata Avcısı Çağrısı” uygulaması başlattı. Gwibber’in amacı daha istikrarlı uygulamalar sağlamaktır.

Gwibber and Kazam: Hata Avcısı Çağrısı

Uyarı

Hata avcısını çağırma işlemi oldukça basittir. Kullanıcıların Ubuntu 1 2.04 Precise Pangolin’i Gwibber 3.3.90 ve Kazam 1 .0.4 (Kazam, Ubuntu 1 1 .1 0 üzerinde de çalışabilir.) ile birlikte güncellemesi gerekmektedir ( 1 2.04 LTS’nin içinde varsayılan olarak kurulur.).

Nisan 201 2’de piyasada yerini alacak olan final sürümü ile arasında birkaç farklı özellik bulunan Ubuntu 1 2.04 BETA 1 duyruldu. Ubuntu 1 2.04 BETA 1 ’deki Yenilikler Neler? Unity, şu noktalarda geliştirildi: Aktif HUD desteği (Akıllı menüler "Alt" tuşu yardımıyla çağırılabiliyor.)

Gwibber’i test etmek için adım adım talimatlara şu bağlantıdan ulaşabilirsiniz: https://live.gnome.org/Gwibber/Testin g Hataları bildirmek için şu bağlantıları kullanabilirsiniz: https://bugs.launchpad.net/gwibber https://bugs.launchpad.net/kazam

Unity panelinin yeniden tasarlanan kapatma/simge durumuna getirme/büyütme butonları

Hata Avcısı ile ilgilenen kullanıcılar, daha fazla bilgi almak için irc.freenode.net’teki #Gwibber ve #Kazam forumlarına katılmaya davetliler. Yeniden düzenlenmiş araç bilgisi ve hızlı listeler Yukarıda bahsedilen Gwibber'in test sayfasında Unity Gwibber arayüzü için birçok test vardır. Yüklemek için:

sudo apt-get install unity-lensgwibber Ubuntu 1 2,04 içinde Kazam 1 .0.4, Ubuntu Yazılım Merkezi aracılığı ile kurulabilir. http://iloveubuntu.net/gwibber-and-kazam-call-bug-hunt

Varsayılan olarak gelen yeni lens, Unity Video lensi, IP ile filtrelenen sayısız kaynaktaki çevrim dışı/ çevrim içi klipleri toplar ve gösterir. (Yani, eğer bir ülke x kaynağındaki belirli bir klibi çalıştırmayı desteklemiyorsa, çalıştırılamayan kaynak gösterilmeyecektir.).

içindekiler

Cemre KOCAMER / Sibel DOĞAN

U b u n t u - t r

H a b e r

Tümleşik sanal klavye; eklenen yeni temalar, renkli uygulama göstergeleri ve davranış modellemeleri ile 0.9.7 versiyonuna güncellendi. Yenilenen görünümü, siyah-beyaz kategori simgeleri, yeni ses paneli ve gizlilik ilavesi ile güncellenen Sistem Ayarları

Ubuntu One, GTK+ kullanıcılarından kurtuldu. Şu anda 1 2.04 LTS QT- tabanlı yeni bir yükleyici kullanıyor.

Temel renklerle yeniden düzenlenmiş renk seçme paneli

Ubuntu 1 2.04'ün Sistem Testleri yeni QT uygulamalarıyla uyumludur.

Nautilus’un "geri al" desteği (Kopyalama, yeniden adlandırma ve gereksiz dosyalar için kullanılabilir.) Yeni Compiz 0.9.7 versiyonu, genel anlamda gelişmiş bir performansa sahip. Yeni simgeler ile görsel olarak zenginleştirilmiş Unity greeter (Var olan oturumlar “Hızlı Seçke” içinde görüntüleniyor.). Ayatana kaydırma çubuğu için yeni fonksiyonlar (Pencereler, basılı tutularak ve sürüklenerek hem pencere içinde hem pencere dışında yeniden boyutlandırılabilir.).

Ubuntu Yazılım Merkezi yazılım teklifleri aldı. Ubuntu 1 2.04 BETA 1 'i indirmek http://releases.ubuntu.com/precise/ Pangolin BETA 2, 29 Mart 201 2'de piyasaya çıkacak.

için:

içindekiler

Cemre KOCAMER / Sibel DOĞAN

U b u n t u - t r

http://iloveubuntu.net/ubuntu-1 204-lts-beta-1 -released Gwibber, tek renkli simgeleri ve en kullanışlı kaynakları, özelliklerine kattı.

U b u n t u - t r

yarattığı Ubuntu'ya kaliteyi ekledik."anlayışına dayandığını belirtti. Ayrıca Ubuntu, "geniş çaplı otomatikleşmiş test süreci, gelişmiş karşıya yükleme işlemleri, geliştirme sürecinde kaçınılmaz olarak baş gösteren sorunlara daha hızlı yanıt verilmesi, geliştirme sürecinde kullanıcıların ve katkıda bulunanların fazla olması ve daha iyi anlaşmalar yapılması" gibi içerdiği özelliklerle eksiksiz bir işletim sistemi olma yolundadır. Ve bizlere hep şu üç özelliği sunacaktır: "Kalite. Tasarım. Uyum."

Şubat 201 2'de En Çok İndirilen Ubuntu Uygulamaları

Şu anda resmî ölçüler olmasa da Ubuntu'nun bir masaüstü işletim sistemi olarak, dünyanın her yerindeki milyonlarca kullanıcısı tarafından benimsenmesiyle tutarlı, artan bir büyümeye sahip olduğunu söyleyebiliriz. Yazılı ve görsel basında yer alması, Ubuntu'nun farklı alanlarda benimsenmesinin merak uyandırması, ISO kalıplarının indirilmesiyle ilgili istatistikler gibi sayamayacağımız birçok etken, bu yükselişi kabul edilebilir yapıyor. Mark Shuttleworth, kendi resmî bloğunda, bu büyümenin sadece masaüstü sistemlerde gerçekleşmediğini, ayrıca Ubuntu'nun "geniş çaplı girişimler"de de kullanımının yaygınlaştığını, RHEL (Red Hat Enterprise Linux)'in üstün olduğu noktaya ulaştığını ve yükselişin "Biz, Canonical'ın ve topluluğun

deniz savaşları konu alınır. 2. Fluendo DVD Player (Ücretli) Fluendo DVD Player, özellikle Linux/Unix platformlarında, son kullanıcıya yüksek kalite standartları sunan, DVD için dizayn edilmiş bir yazılımdır. 3. CoreBreach (Ücretli) CoreBreach, mücadeleye dayanan, yerçekimine karşı gelen bir yarış oyunudur. Gölgeli görünüşü ile ulaştığı benzersiz grafik tarzı; gemiler, yarış pistleri ve güçlü silahlar için geniş seçenekleriyle kullanıcıya oldukça gerçeküstü bir atmosfer sunar. 4. Braid (Ücretli) Braid, belirli bir zaman diliminde çözmeniz gereken yapbozların bulunduğu bir platform oyunudur. Braid'deki her yapboz benzersizdir; zaman çalmak için "doldurma" yapbozlar değildir. Braid, zamanınıza bir "kıymetli" gibi davranır ve ona dikkat eder. Ve bir zihin geliştirme deneyiminden beklediğiniz her şeyi verebilir.

1 . Oil Rush (Ücretli) Oil Rush, ekip kontrolüne dayanan, gerçek zamanlı, deniz savaşları ile ilgili bir strateji oyunudur. Klasik RTS'nin stratejik mücadelesi ile Tower Defence'nin eğlencesini birleştiren Oil Rush'ta, kıyamet sonrası dünyanın sonsuz sularında düşman ordular arasındaki

5. Crossover Games World of Warcraft gibi bir Windows oyununu Ubuntu'da oynayabilirsiniz! CrossOver Games (Ubuntu Sürümü), World of Warcraft ve bunun gibi birçok Windows oyununun oynanmasını sağlıyor. CrossOver Games, hem CodeWeavers hem de açık kaynak Wine topluluğunun katkılarıyla Wine'nin son sürümü temel alınarak hazırlanmış. CrossOver Games, size Wine teknolojisinin en yeni, en mükemmel, en güzel gelişmelerini ulaştırmayı hedefliyor.

içindekiler

Serkan ÇALIŞ / Ceren ÇALICI

Mark Shuttleworth: Ubuntu, iş dünyasında büyüyor

H a b e r

nin son sürümü temel alınarak hazırlanmış. CrossOver Games, size Wine teknolojisinin en yeni, en mükemmel, en güzel gelişmelerini ulaştırmayı hedefliyor. 6. Full Circle Magazine Full Circle, Linux işletim sistemleri ailesinden olan Ubuntu'ya özel, özgür, bedava, aylık dergidir. Her ay, "Nasıl" makalelerine ve okuyucular tarafından gönderilen yazılara yer verilir. Full Circle, ayrıca dergiyle birlikte konuyla ilgili farklı haberleri de içeren Full Circle Podcast diye dost bir podcast'a da sahip.

7. TreeSheets Hesap tabloları, haritalar, taslaklar, metin düzenleyiciler ve küçük veritabanları için üst düzey bir uygulamadır. Takvim, proje yönetimi, beyin fırtınası, planlama, sunum vb. gibi her türlü veri düzenlemeye yardımcı olur.

H a b e r

fakat değil. Çünkü burada Windows lisansına gereksiniminiz yok. Uygulamalarınız KDE veya Gnome gibi masaüstü ortamlarınızla sorunsuzca birleştirilir. Linux makinenizde Windows çalıştırmak gibi; ama Windows olmadan.

1 0. Tribal Trouble 2 Tribal Trouble 2, Vikingler zamanında geçen tarayıcı tabanlı bir oyundur. Siz bir Viking şefisiniz ve fethederek ve yeteneklerinizi kullanarak adınızı duyurmaktan sorumlusunuz. Daha fazlası için :

http://developer.ubuntu.com/2012/03/top10-ubuntu-app-downloads-for-february-2012/

8. Vendetta Online Vendetta Online, üç boyutlu uzay mücadelesi MMORPG'tur. Bu MMO, binlerce kullanıcının, uzay gemilerinin pilotu olarak etkileşime girmesine izin verir. Kullanıcılar, karakterlerini zengin sanayi patronu, ordu kahramanı veya kanun kaçağı olarak yaratabilirler. 9. CrossOver Pro (Deneme Sürümü) CrossOver Linux, Windows uyumlu birçok popüler uygulamayı, eklentiyi ve oyunu Linux'a kurmanızı sağlar. Bunun bir öykünücü olduğunu düşünebilirsiniz;

içindekiler

Serkan ÇALIŞ / Ceren ÇALICI

U b u n t u - t r

Mesut YAR ile Röportaj ve yazılı çeşitli medya organlarında sırasıyla muhabirlik, editörlük, yazı işleri müdürlüğü, yayın yönetmenliği ve genel müdürlük yapmıştır. Mesut Yar hâlen İz TV'de belgesel programı yapmakta ve Posta Gazetesi'nde köşe yazarlığı yapmaktadır.

2- Hiç virüs vb. bir sorun yüzünden veri kaybı yaşadınız mı? Ya da şifrenizin çalındığı oldu mu?

İstanbul doğumlu olan Mesut Yar, ilk ve orta eğitimini doğduğu Kurtuluş semtinde tamamladı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Protohistorya ve Ön Asya Arkeolojisi ana bilim dalından mezun olduktan sonra Müzecilik dalında yüksek lisans yaptı. Doktora çalışmasını ise Türk İktisat Tarihi üzerine yaptı. 1 985 yılında Hürriyet Gazetesi'nde stajyer olarak başladığı gazetecilik hayatı günümüze kadar devam etmiştir. Görsel

Kanal E'de By Night, Number One TV'de Mr. Night, Euro Show TV'de Pasaport, HBB TV'de On da 1 0, atv'de Uyuma Türkiye, tv8'de İnsan Sarrafı, Star TV'de Gece Hattı, Ayaküstü, Tuhaf Şeyler, Pasaparola, Uyan Türkiye, İz TV'de Taş Gaste isimli programları sundu.

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı SEN b e l i r l e !

Bu ay Sudo dergimize Mesut Yar konuk oldu. Peki Mesut Yar kimdir?

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı SEN b e l i r l e !

Ölüm Çözdü Uçkurunu, Final Konuşmaları, Ölüler Kitabı, Aman Aklınıza Mukayyet Olun, Kurtuluş Aşkta Aşk Kurtuluş'ta, Sesler Yüzler Sokaklar, Yeni Bir Ayrılığa Mecalim Yok, Denizin Günlüğü - EGE, Acı Reçeteyle Tatlı Son adlı 8 adet yayınlanmış kitabı bulunmaktadır.

Şu an CNN TÜRK'te "Burada Laf Çok" programını sunan Mesut Yar, daha önce Can Dündar'la birlikte Show Radyo'da "Show'da Günaydın", Best FM'de "Uyan Türkiye", Radio Contact'ta "Mesut Yar Show", FB FM'de "Günaydın" adlı radyo programlarını sundu.

////////////////////////////////////////RESİM2\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\ \\\\\\\\\\\\\\\\\ 1 - Linux ile ilgili ne biliyorsunuz?

Vallahi çok şey bildiğimi söyleyemem. Teknolojiyle zayıf bir bağlantım var. Ama oğlum zehir gibi bu konularda...

Birkaç kez oldu. Açıkçası çok geç anladım. Sıkıntılı zamanlardı.

3- Bilgisayarla olan hikâyeniz ne zaman başladı? Bir Commodore vs. kullandınız mı mesela, yoksa sonradan sonradan mı girdiniz teknolojinin içine?

Commodore hiç kullanmadım. Kullananlara hep gıptayla baktım. Son an'a kadar daktilocuydum. Yeşil ve mavi ekran "Computer"ler gördüm ama...

4- Bilgisayarlarla ilginiz ne alemde? Çok işlevsel olarak kullanıyor musunuz yoksa "son kullanıcı" mısınız? Örneğin kullandığınız işletim sistemi sorun çıkardığında bilgisayarı iyi bilen bir kuzen mi size yardımcı oluyor, yoksa "Hele bir Google yapalım, konuyu irdeleyelim." mi diyorsunuz? İrdeleme meselesinde yeniyim. İşi bilenlerden yardım alıyorum doğrusu. Son kullanıcı olma terimi de hoşmuş...

5- Bilgisayarlar, işletim sistemleri denince aklınıza tek bir şey mi geliyor? Örneğin; PC (Kişisel bilgisayarlar) ve Windows.

içindekiler

Onur ALTINTAŞI

! Ver Gelsin Ubuntu'yu

Hayır! Ipad ise, Android ile gelen aygıtlardaki kadar esneklik olmadığını biliyor musunuz, ne düşünüyorsunuz? Alırken nelere dikkat ettiniz? Ha ne? Androidli bir aygıtsa, nasıl haberiniz oldu? Andorid hakkında neler düşünüyorsunuz?

PC geliyor, ama bunun yanında pencerenin de hakkını yememek gerekir... 6- Apple ile aranız nasıl? F klavye olmayan her şeyle aram kötü. Apple uzun bir süre yadırgadığım bir alet oldu. Alışmam için çaba sarf etmem gerek, ama zaman yok kiii!!!

Bir film karakteri değil miydi o?

7- İşletim sistemleri denince Linux, MacOS gibi sistemleri duydunuz mu, biliyor musunuz?

En akıllı telefonun en akılsız yanlarını kullanarak ilkel bir şekilde giriyorum. Millet roman döşenirken ben iki kelime için saatlerce uğraşıyorum... 9- Bu telefonu alırken nelere dikkat ettiniz? Herkesin kullandığı mı dediniz, yoksa malzemeye, desteklediği teknolojilere, kullanılan işletim sistemine dikkat ettiniz mi?

Açıkçası üreticiden hediye geldi. Ama zaman içinde ısındık birbirimize bir sürü özelliği var, ama bende hâlâ nato mermer ve kafa ikilisi...

1 0- Elinizdeki akıllı telefonu bir aygıta takıp, evindeki bilgisayarından ve televizyondan ortak olarak kullanmak hoşunuza gider miydi? Cevap evet olursa, ileride böyle bir telefon çıkarsa almayı düşünür müsünüz? Düşünürüm, ama bunu nasıl yapacağımı 3 yaşında çocuğa anlatır gibi anlatılması lazım... 1 1 - Tablet sahibi misiniz? Evetse, hangisini kullanıyorsunuz?

Oğlum biliyor; ama ben Afrika ülkesi sanıyordum... a. Afrika kökenli, baharatlı bir yemek. b. Iggy Pop'un köpeğinin ismi. c. Norveç Denizi'nde yaşayan bir kara memelisi. ç. İşletim sistemi. 1 3. Pardus'u duydunuz mu?

Pardon? 1 4- Sosyal medyayı etkin kullanan ünlülerdensiniz. Hangi sosyal ağları kullanıyorsunuz?

Twitter ve Facebook severim, bir iki de sözlükte yazarlığım var. :)

içindekiler

8- Sosyal medyayı iyi kullanan ünlülerdensiniz. Bunun için akıllı bir telefon kullanıyor musunuz?

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı SEN b e l i r l e !

İsmen tanırım, yüzlerini görsem hatırlarım her hâlde. :)

1 2- Ubuntu denince aklınıza ne geliyor? ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı SEN b e l i r l e !

Onur ALTINTAŞI

Mesut YAR ile Röportaj

Kontrolsüz güç güç değildir, lafını. İnsanların birbirine dokunması iyi de küfretmesi hoş değil. Onu da boş ver, yeni tür sosyal medya tipi türedi. İlginç ve ukala tipler, klavye delikanlıları filan da var, hadi onu da boş ver. Temel olarak iyi ve kontrol edilirse sağlam bir güç... 1 6- Sosyal medyanın geleceği ne sizce? Yakında eskiden kartvizitlere ICQ numaraları yazılırdı. İleride Facebook ve Twitter hesapları da ilintilenir mi sizce?

Eklendi bile. Daha görmediniz mi? 1 7- Mehmet Ali Alabora'yı, Vokaliz grubundan Cengiz Ünal'ı tanıyor musunuz? Linux kullandıklarını biliyor muydunuz?

İkisini de iyi tanırım. Dostlarımdır. Ama bilmiyordum. :( 1 8- Size ücretsiz, güncel, bilgisayarınızı yormayacak, sorunsuz ve virüs problemi olmayan bir işletim sistemi var desek kullanır mıydınız?

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı SEN b e l i r l e !

Dolayısıyla isim kalacaksa geride; her mecrada kalsın...

1 5- Sosyal medyanın gücü sizin için ne ifade ediyor?

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı SEN b e l i r l e !

Ver gelsin:) 1 9- Mesut Yar, bir marka. Bu marka değerini korumakta ve/veya değerini yükseltmekte sosyal medya ve teknoloji ne kadar önemli?

Geleceği reddedemem, teknolojiyi de öyle. Ölümsüzlük yolunda bir adımdır bu sularda dolaşmak.

içindekiler

Onur ALTINTAŞI

Mesut YAR ile Röportaj

Linux kullanıcıları için talep ne kadar büyük? Ve bu bize Linux geliştiricilerinin, sistem yöneticilerinin ve diğer açık kaynak uzmanlarınin kariyer geleceği hakkında neler söylüyor? Ortak araştırma kesin bir hikâye anlatıyor: Şirketler her yerde eğitimli bir Linux uzmanına ihtiyaç duyuyorlar ve onlara şimdi ihtiyaçları var. Yapılan kapsamlı araştırma; dünyadaki ticari şirketlerde, KOBİ'lerde ve devlet dairelerinde çalışan 2000'den fazla işe alma uzmanının yanıtlarını içeriyor. Dice'nin teknoloji odaklı işe alım uzmanları ağının ve The Linux Foundation'un Linux'a özel işverenlere ulaşmasının ortak çalışması olan bu öngörülü rapor, Linux için iş trendlerini yüzeye çıkarıyor.

Sorun? %85'i Linux uzmanı kişileri bulmanın çok zor olduğunu düşünüyor, bu da Linux uzmanlarını 201 2'de en çok arananlar listesine koyuyor. • Şirketler, Linux bilenleri kendilerine çekmek ve onlarla çalışmak için önemli yatırımlar yapıyor. Linux uzmanları, daha çok tam zamanlı pozisyonlar, daha iyi maaşlar ve ikramiyeler kazanıyor. Bir teknoloji uzmanına 201 1 'de %2'lik bir artış yapılırken Linux uzmanları, maaşlarında her yıl %5'lik bir artış ve %1 5'lik de ikramiye ödemesi görüyorlar. Esnek çalışma saatleri (37%), ek eğitim ve sertifikalar (30%) ve şirket standardının üstünde maaş artışı (28%) Linux gurularının bekleyebileceği diğer avantajlar.

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı SEN b e l i r l e !

Kabul edilir ki Bilgi Teknolojileri iş dünyası, istikrarsız ekonomilerde parlak bir noktadır. ABD'de, teknoloji alanındaki uzmanlar için işsizlik oranı, 1 2 ay önce yüzde 5.3 iken büyük bir ilerleme göstererek yüzde 3.8'e düşmüştür. Ulusal işsizlik oranının yüzde 1 'den yüzde 8.3'e düştüğü düşünülürse bu gerçekten büyük bir farktır. İş alanları açmanın güçlü bir kanıtı olarak, Linux'un kabul görmesinin artmasına ve kullanımına bağlı olarak, Dice ve TLF, Linux uzmanları için 201 2 işe kabul edilme olasılığını küresel düzeyde daha iyi anlamak için bir araya geldi. ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı SEN b e l i r l e !

• Linux geliştiricileri ve sistem yöneticileri en çok talep gören gruplar. İşverenler en çok %67 ile Linux geliştiricisi, %55 ile de sistem yöneticisi arıyorlar. Bu gruplar değişik deneyim seviyelerinde aranmakla birlikte orta seviye uzmanların daha çok arandığını söyleyebiliriz: Araştırmaye yanıt verenlerden %75'i 3 ila 5 yıllık iş deneyimi olan Linux kullanıcılarını aradıklarını söylüyorlar. Rapora ulaşabilmek için: http://www.linuxfoundation.org/publications/linuxfoundation/201 2-linux-jobs-report

2012 Linux İş Raporu'ndan Kilit Bulgular • Linux kullanıcılarına talep yükselişte; fakat bu uzmanları bulmak zor. Araştırmaya cevap verenlerden % 81 'i, 201 2'de Linux kullanıcısı olmanın bir ayrıcalık olduğunu söylüyor. Bu acil sorun, özellikle Linux talebini, işe almada farklı yetenek alanlarıyla karşılaştırınca ortaya çıkıyor: İnsan kaynakları uzmanlarının %63'ü farklı yetenek alanlarında iş görmeyle Linux arasındaki ilişkinin arttığını düşünüyor.

içindekiler

Aysel AKSU / Ömer

201 2 Linux İş Raporu

Bilişim Projesi Olarak FATİH Projesi

Şimdi, projeyi bir bilişim, bir teknoloji projesi olarak inceleyelim. İsminden de anlaşıldığı üzere FATİH Projesi teknolojiyi okullara taşımakta. Okullarda yapılan bu büyük değişiklik, bilişim alanının birçok alt dalında canlanma sağladı.

FATİH Projesi Bileşenleri

Etkileşimli Tahta Çok Fonksiyonlu Yazıcı StarBoard Yazılımı Doküman Kamera Tablet Bilgisayarlar E-içerik Yukarıdaki bileşenlere baktığımızda, bu projenin ne kadar maliyetli bir proje olduğunu görebiliriz. Eğer bu maliyet, Türkiye ekonomisine yararlı olacak şekilde kullanılırsa ülkemiz için yararlı olacağı düşüncesindeyim. MEB de bu yönde çalışmalar

Uçbirim'de kolaylık sağlayan klavye kısayollarını öğrenmek için sudo@sudo-dergi:~$'yi takip edin. :)

Etkileşimli Tahta dediğimiz sistem, üç ayrı tahtanın birleşiminden oluşuyor: LED Ekran, Yeşil Tahta (tebeşirli tahta), Beyaz Tahta. Projenin tanıtımının ayrıntılı olarak yapıldığı resmî siteye baktığımızda etkileşimli tahta bileşeninin VESTEL firması tarafından üretildiğini öğreniyoruz. Vestel'in bir Türk firması olduğunu düşündüğümüzde FATİH projesinin Türkiye ekonomisine büyük bir yarar sağlayacağını söyleyebiliriz.

Şimdi gelelim projenin diğer bileşenlerine. Çok Fonksiyonlu Yazıcı bileşenine baktığı mızda, karşımıza bir Japon firması geliyor: Konika Minolta. Yazıcıların bir Türk firması değil de Japon firması tarafından üretilmesi ekonomimizi

içindekiler

Önceki yazımızı hatırlayacak olursak; FATİH, bir eğitim projesi olarak düşünüldüğünde projenin dezavantajları, avantajlarına baskın çıkmaktaydı.

Proje bileşenlerini incelediğimizde, bu projeyi bir “bilişim projesi” olarak inceleyebileceğimizi görebiliriz.

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Aysel AKSU

yürütüyor.

Fırsatları Arttırma Teknolojiyi İyileştirme Hareketi kelimelerinin baş harflerinden oluşuyor FATİH Projesi. Projeye, bir önceki sayımızda bir eğitim projesi olarak bakmıştık.

su d o @ su d o -d e rg i : ~$

Tablet Bilgisayarlara baktığımızda ise karşımıza iki farklı firma çıkıyor: Samsung ve General Mobile. Donanımsal olarak iki yabancı şirketten aldığımız ürünlerin içerisindeki e-öğrenme materyallerinin tamamı Türk firmalar tarafından hazırlanıyor.

“ FATİH Projesi bir bilişim projesidir.” dediğimizde ilk akla gelenler, kullanılan programlar ve yapılan harcamalar oluyor. Şimdi ileriye dönük bir düşünce yapısına geçelim. Projenin belirli bir bölümünün Türk firmalar tarafından yapılması gerektiği koşulu getirildi proje tasarı aşamasında iken. Bu da Türk firmalarının bu alana yönelmelerine neden oldu ki bence çok da iyi oldu. Karşılıklı çıkar elde eden iki taraf da memnun olacak bu şekilde. FATİH Projesi'nin ihtiyaçlarını düşündüğümüzde üretilmesi gereken milyonlarca ürün çıkıyor karşımıza. Normalde bu kadar ürünü aynı yıl piyasaya süren bir firma hepsini satamaz değil mi? Ama bu proje sayesinde normalde sattığından daha fazla sayıda ürün satan firma, projeyi yürüten gruba da toplu alım olduğundan dolayı indirim yapıyor olacak. Bu da bilişim dünyasında canlanmayı sağlayacaktır.

Ctrl-a

İmleci satırın başına taşır.

Ctrl-e

İmleci satırın sonuna taşır.

Ctrl-u

İmlecin bulunduğu yerden satırın

başlangıcına kadar siler.

çıkmasın ki!, diye düşünüyorum ben. Bu bilgiyi Bölüm Başkanımız Soner YILDIRIM'dan aldım. Başka bir konuda konuşmaya gittiğimiz konuşmada söz FATİH Projesi'ne gelince anlattı Samsung'un yükselişini. Eğer FATİH Projesi'ne “bir bilişim, bir teknoloji projesi” dersek içimiz çok rahat. :) Umarız ki projeye sadece “eğitim projesi” olarak bakmak zorunda kalmayız. Teknoloji ile, bilgi ile, kısacası SUDO ile kalın. Görüşmek üzere...

KAYNAKLAR:

http://fatihprojesi.meb.gov.tr/tr/index.php http://fatihprojesi.meb.gov.tr/tr/icerikincel e.php?id=1

Böyle düşüncelere daldığımızda, neden bir SAMSUNG da Türkiye'den çıkmasın diyebilir miyiz? Tabii ki diyebiliriz. “Ne alaka?” dediğinizi duyar gibiyim. Samsung, Japonya 'da yapılan bir projenin ihtiyaçlarını karşılamak için seri üretime başlamış ve bu sayede tüm dünyaya adını duyurmuştur. Neden bizden de böyle bir firma

içindekiler

Doküman Kamera bileşenine baktığımızda ise 500-800 TL arasında bir miktar çıkıyor karşımıza. Maalesef yine yabancı firmalar tarafından üretilen bir ürünle karşı karşıyayız.

E-içerik bileşenine baktığımızda farklı Türk firmaları tarafından yazılan programların bu proje için hazırlık aşamasında olduğunu görüyoruz. Bu konuda içimiz biraz olsun rahatlıyor.

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

StarBoard yazılımını incelediğimizde de karşımıza farklı yabancı firmalar çıkıyor. Şöyle bir araştırma yaptığımızda bu yazılımın tanesi 3000 TL civarındadır. Böylesi bir fiyat üzerinden hesap yapmaya kalktığımızda çok çok büyük bir maliyeti olduğunu göreceğiz. Her okulda, her sınıfa bir yazılım kurulması gerektiğini düşünürsek çok ama çok yüksek miktarda bir fiyat çıkacaktır karşımıza. Bu konuda açıkça bir bildiri yayımlanmadığından kesin bir şey diyemiyoruz; her okula bir yazılım mı kurulacak yoksa her sınıfa bir yazılım mı kurulacak? ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Aysel AKSU

Bilişim Projesi Olarak FATİH Projesi

su d o @ su d o -d e rg i : ~$

Forumda dikkat etmişsinizdir; bir dağıtım ile ilgili konu açılır ve hemen ardından yorumlar gelir: "Katya'yı denedim, bayağı güzel.", "Wheezy yükledim, Ubuntu'dan daha hızlı.", "CrunchBang kurdum, masaüstü özelleştirmeleri pek keyifli.", "Kubuntu'yu denedim; ama beğenmedim." Sonra da herkes Ubuntu'ya geri döner. Ya ne ara kurdun, kullandın, tanıdın da geri döndün? O bilgisayar biçimlendirilmekten kafayı yemedi mi daha? Tamam, VirtualBox var, süper de senin bu kadar mı çok zamanın var? İşte bu yorumları okuduğumda böyle düşünüyordum. Sonra baktım bende bir makine var; sanal değil, bildiğin hayalet. Zaten deliye dönmüş bir de sabit diski var, bende de şu sıra biraz boş zaman var. O zaman teker teker denemeli, dedim. Ubuntu, Xubuntu, Lubuntu, Mint, Debian... Artık hangisi tutarsa, o makineye bir Linux dağıtımı kurulacak, şart. (Tanrım, lütfen o dağıtım Ubuntu olsun, 1 1 .1 0'undan. :) Baştan belirteyim; Linux Mint ile Debian'ı denemedim. 1 ) Sıkıldım. 2) O kadar da boş vaktim yok,

Heyecanla geçiyorum bilgisayarımın başına. Kural şu: Daha önceki denemelerden farklı bir şeyler yap. Çeşitlendirebildiğin kadar çeşitlendir kurulumu. Nasıl olacaksa artık o da! CD-ROM sürücüden başlıyorum. Şöyle ki belki dahili sürücü artık eskisi kadar sağlıklı değildir, daha seri okuma yapması gerekiyordur. Bu yüzden harici CD-ROM sürücüyü bilgisayara bağlıyorum. Biraz da gaz veriyorum; hadi ya yaparsın sen! :P İlk tercihim Xubuntu 1 1 .1 0. Neden? Çünkü aslında Ubuntu 1 1 .1 0'u kurmak istiyorum. O yüzden onu sona saklayacağım. Xubuntu 1 1 .1 0 CD'sini takıp F1 2'ye basıyorum ve macera başlıyor... Hazır, diyorum, bu kadar şey denemişken, bu sistemler hakkındaki notlarımı da aktarayım size. Ubuntu'nun eski sürümlerinde Boot ekranında "Diski hatalara karşı denetle" diye bir seçenek var, biliyorsunuz değil mi? İşte o, Xubuntu'da hâlâ var. Nedenini bilmiyorum. İlginç aslında. Ama ben seviyorum o seçeneği. Tamam, ben CD'nin MD5 denetimini yapıyorum; ama bir daha denetlesem zarar mı gelir? Denetleme işlemi bittikten sonra kurulum faslına geçiyorum. Ve bana şöyle bir soru soruluyor:"Bilgisayarınızda Ubuntu 1 1 .1 0 yüklü, ne yapmak istersiniz?" Gerçekten mi? Yüklü mü? Ben neden ulaşamıyorum kendisine? Neyse. Kuralı hatırlıyorum, değişik bir şey... Ve bütün diski biçimlendirip tamamını kullanıyorum Xubuntu için.

Bakalım bu kez ne olacak? Güzel. Xubuntu kuruldu. Şimdi "Yeniden Başlat"ma aşamasındayız. Ama, o da ne? "Out of Range"? Çözümü biliyorum (ki önceki yazıda da anlatmıştım), mecbur uygulayacağız. Bilgisayarı Canlı CD'den başlatıyorum. Root olup "boot" dizininden "grub.cfg" dosyasını bulup gerekli değişikliği yapmaya çalışıyorum: “set gfxmode=auto” satırını “set gfxmode=640x480 set gfxpayload=keep” şeklinde değiştireceğim. Ama hayır arkadaş. Belge, "Salt Okunabilir". Değişiklik yapamıyorum. Bu sefer Xubuntu kurulu bölümü bağlamayı unutmuyorum hâlbuki. Ee, neden olmuyor? Bu "Out of Range" hatası bende artık "Dann... Mavi ekran..." etkisi yaratıyor. İlk denemede başarız oldum. Ama vazgeçecek miyim? Tabii ki hayır. Bu arada Xubuntu ile ilgili bir ayrıntı: "Uygulamalar Menüsü"nde "Oyunlar" yerine "Oyunalar" yazılmış. Şaka gibi, burada bile bir yazım yanlışı mı buldum? Buldum. Belirtmekte fayda var; bunu Canlı CD'den başlattığımda görmüştüm, kurulduktan sonra da var mıdır? Niye olmasın ki?

içindekiler

Nerede kalmıştık? Hmm... Masaüstü bilgisayarımda Windows XP'nin yanına Xubuntu 1 1 .1 0 kurmaya çalışmış, yine başarısız olmuş, kaderime yanıp oturup sinirden ağlamıştım. Evet, bu kısmını sizinle paylaşmamış olabilirim. Neyse.

abartmayalım.

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Seri yazılarının özelliği, birbirini takip eden sayılarda yayımlanmasıdır. Doğru. Ama bu yazı, uzun uzadıya bir kurulum öyküsü anlattığı için biraz geniş zamanlarda yazılması gerekiyordu. Dolayısıyla böyle bir gecikme yaşandı, özürlerimizi sunalım.

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Ceren ÇALICI

Ubuntu Üzerine Değişik Bir Yazı- 2

Tamam, eğer Ubuntu 1 1 .1 0'u kurmayı başaramazsam (yine) tercihim Lubuntu olacak (yine!). Gelelim Ubuntu 1 1 .1 0'a. Hani bir ay sonra 1 2.04 çıkacak; ama şuna bir 1 1 .1 0 kursam iki yıl falan kullanırım herhâlde inadımdan. 201 3 Nisan'ında desteği bitiyor; ama olsun. Güncellemeye gerek duymam hiç. Takılırım öyle.

Ubuntu 1 1 .1 0 kurmak için hazırlanıyorum. Kuralı hatırlıyorum: Daha önce denemediğini dene. "Ubuntu kurulumu için hazırlanılıyor" ekranı çıktı karşıma. Sonra da gözüm, "Güncelleştirmeleri kurulum sırasında indir" ve "Bu üçüncü parti yazılımı kur" maddelerine takılıyor. Geçen gün Wiki'de Ubuntu 1 1 .1 0 Kurulum Rehberi maddesini

düzenledim. Bunun için de decent'in forumdaki anlatımını kullandım. (Evet, kopya çektim, ne olmuş!:)Sonra dedim ki kendi kendime "decent, bu iki seçeneği de işaretlemişti. O zaman bunu denemeliyim." Seçenekleri işaretledim, yine tüm diski Ubuntu'ya ayırdım ve kuruluma başladım. Daha önceki denemelerimde "Yükleyici çöktü" gibi bir hata almışlığım var. Bunu önceki yazımda belirtmemiş olabilirim. Çünkü bir ara her gün Ubuntu kurmayı deniyordum da ben bu bilgisayara, bu da o zamanlarda aldığım bir hataydı. Ama şimdi kurulum tamamlandı. Bilgisayarı yeniden başlattım. Ve... Dannn... Out of Range. Tamam, sakin olmalıyım. Güzel güzel Canlı CD'den başlatıp bilgisayarı, gerekli düzeltmeyi yapıyorum. Bilgisayar yeniden başlıyor. Bilgisayar manyak oldu yeniden başlamaktan zaten. GRUB geliyor bu kez karşıma. Devam ediyorum. Ve kaçınılmaz son: BusyBox v1 .1 3.3 (Ubuntu1 :1 .1 3.3-1 ubuntu1 1 ) built-in shell (ash) Enter "help" for a list of built-in commands (initramfs) Belirtmekte fayda görüyorum. "help" komutunu girdiğinizde "alias, break, cd..." gibi komutlar diziliyor arka arkaya. Şayet "exit" derseniz bilgisayar açılıyor. Yani "Arkadaş ben kullanırım bunu böyle." derseniz buyrun. Çok sağlıklı olmayacağı aşikâr. Benim amacım ise kalıcı bir çözüm bulmak. Bu sorunun çözümü de "fsck" olduğuna göre bilgisayarı bir kere daha Canlı CD'den başlatıyorum. Önce "sudo fdisk -l" komutuyla Ubuntu'yu kurduğum yeri

Ctrll

Panodaki metinleri yapıştırır.

Mevcut satırdan itibaren ekranın

başına kadar tüm ekranı temizler. Ctrlx Ctrlu

Son değişiklikleri geri alır.

öğreniyorum ki aslında çok da zor değildi tahmin etmek: sda1 . Sonra da Ubuntu kurulu bölümü bağlamadan sudo fsck -f /dev/sda1 komutunu giriyorum. Bu süreçte sürekli kendi kendime "Ben bu an'ı daha önce yaşamıştım." diyorum. Cidden yaşamıştım ama. Bilgisayarı yeniden başlatıyorum. Kaçıncı kez, saydınız mı? Ve heyecanlı bekleyiş sürüyor. GRUB'u geçtim ve... Dünyanın en güzel morumsu pembesi herhâlde bu renk! Böyle bir renk adı var mı, onu da bilmiyorum. Ama Ubuntu açılıyor. 1 1 .1 0 karşımda. Saat sabahın dördü. Çığlık atsam olmaz, değil mi? Eee, ne oldu şimdi? Ne değişti de kuruldu Ubuntu? Kendimce önceki denemelerimde Windows'un yanına kurmayı denediğim için başarılı olamadığımı düşünüyorum. Sabit diskimde bir sorun vardı muhtemelen. Hepsini biçimlendirmek işe yaramış olabilir. Benimki sadece bir tahmin. Kolay olmadı Ubuntu 1 1 .1 0'a kavuşmak. Ama uğraşıp zaman ayırınca, biraz "Nasıl yapılır ki?" diye sorup biraz araştırınca çözüme de ulaşılıyor pekala. Şimdi bu yazıdan kalkıp da "Ya Ubuntu'nun kurulumu bile amma sorunlu, uğraşılır mı bununla?" gibi bir

içindekiler

Ve... İşte benim kalender, yumuşak huylu, güzel Lubuntu'm. Hiç dert etmez hangi bilgisayarda olduğunu. Nereye istersen kur, yine çalışır, hep çalışır. Ne "Out of Range" çıktı karşıma, ne de "(initramfs)". Mis gibi Lubuntu var karşımda. Lubuntu'da sevmediğim tek bir şey var, o da Dosya Yöneticisi. PCMan, kopyalama yaparken oldukça fazla çalışıp işlemciden %99 RAM tüketmeye başlıyor ve bilgisayar donuyor. Bir de sürekli hangi dizinde olduğumu kontrol etme gereksinimi duymama neden oluyor, bildiğin kayboluyorum. Öyle deli bir şey işte.

Ctrly

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Acaba Lubuntu ne yapar bu bilgisayarda? Geçmişi taaa benim üniversite yıllarıma dayanan ("taaa"yı biraz abartmış olabilirim, o kadar da yaşlı değilim.) dizüstü bilgisayarımda gayet güzel iş gören Lubuntu'yu denemeye karar veriyorum.

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Ceren ÇALICI

Ubuntu Üzerine Değişik Bir Yazı- 2

su d o @ su d o -d e rg i : ~$

Altr

kaynağı sabit disk (ki bakacağız onun bir çaresine. Kurulum gerçekleşti; ama kullanımı nasıl olur bilemiyorum şimdiden.). Bununla birlikte yeni aldığım netbook'a Windows 7'nin yanına kurdum Ubuntu'yu; ne kurarken sorun yaşadım ne de kullanırken yaşıyorum. İş biraz da donanıma bakıyor yani.

Satırdaki tüm değişiklikleri geri alır.

AltCtrle Komut satırını genişletir.

içindekiler

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Şimdi 1 2.04'ü merakla bekliyorum. Acaba onu kurarken ne maceralar yaşayacağım? Bunu iki yıl kullanırım, dedim de güncelleme olmadan Ubuntu mu olur ama? :) ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Ceren ÇALICI

Ubuntu Üzerine Değişik Bir Yazı- 2

su d o @ su d o -d e rg i : ~$

Bunu çözmek için, varsayılan olarak Gnome Shell yükleyecek olan kendi Ubuntu yükleme diskimizi hazırlayabiliriz. Bunu yapmak için Ubuntu Customization Kit isimli aracı kullanacağız. Ubuntu Çalışan CD kalıbının nasıl özelleştirileceğini, Gnome Shell ve içindeki yazılımların nasıl kurulacağını ve güncelleştirileceğini göreceğiz. Ayrıca Ubuntu yükledikten sonra Gnome Shell oturumunun açılışta -karşılama ekranında- nasıl varsayılan olarak ayarlanacağını göreceğiz. Hazırlayacağımız bu CD sadece kurulumdan sonra Gnome Shell kabuğunu varsayılan olarak ayarlamaktadır, sistem CD'den başlatıldığında etkili değildir.

Hazırsak başlıyoruz.. Gereksinimler: İnternet bağlantısı olan bir bilgisayar Ubuntu live CD kalıbı Ubuntu Customization Kit Kurulumu: Öncelikle sistemimize UCK paketini yüklüyoruz... UCK paketini yüklemek için Uçbirim penceresi açın ve aşağıdaki komutları yürütün: sudo apt- add- repository ppa: uckteam/uck- stable sudo apt- get update sudo apt- get install uck

Yapıma geçiyoruz, şimdi asıl çalışmayı başlatalım: Menüden (veya Unity hızlı menüden) Ubuntu Customization Kit uygulamasını çalıştırın.

Ardından, Çalışan CD içeriğinde ihtiyaç duyacağımız dil paketlerini seçiyoruz. Bu paketler Ubuntu kurulum sihirbazında yer alacaktır.

Ubuntu kurulum sihirbazında varsayılan olarak görmek istediğimiz dili seçiyoruz. Normalde İngilizce seçilidir (English – en)

Açılışta “Hoş geldiniz” yazan dostça bir karşılama ekranı gelecektir. Devam etmek için “Tamam” düğmesine tıklayın. Şimdi, bize hangi dil paketlerini yüklemeye

içindekiler

Eğer bir sistem yöneticisiyseniz ve Ubuntu'yu birkaç bilgisayara kuracaksanız, her seferinde Gnome Shell'i ayrıca kurmak size çok uzun zamana mal olacaktır. Kaldı ki her bilgisayarda İnternet bağlantısı da olmayabilir. Sadece bu da değil, tüm güncellemeleri kurmak da çok zaman alacaktır.

ihtiyacımız olduğunu soracak. Bu dil paketleri Ubuntu kurulum sihirbazında yer alacak paketler değildir. Burada seçeceğimiz paketler sisteme yüklenecek olan dil paketleridir.

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Artık herkes biliyor ki Ubuntu öntanımlı olarak kendisine ait olan Unity isimli masaüstü ile birlikte geliyor. Ayrıca biliyorsunuz ki Unity'de eski alışkanlıklarınızı devam ettirmeniz zor ve birçok insan Unity'nin kullanım özelliklerini beğenmiyor. Aynı zamanda Ubuntu üzerine Gnome Shell kurup Unity'yi hayatınızdan çıkarabileceğinizin de farkındasınız. Peki ya eğer her Ubuntu kurulumunuzda Unity ile karşılaşmak istemiyorsanız ve Gnome Shell kurmanıza gerek yoksa?

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Decent

UCK ile Sadece Gnome Shell İçeren Kişisel Ubuntu Hazırlama

Yeni CD için bir isim belirliyoruz.

CD'de yer alan Windows ile ilgili bütün dosyaları silip silmeme konusunda karar veriyoruz. Ubuntu'yu Windows'un içerisine bir yazılım gibi yükleyebilen Wubi uygulamasını hatırlayın, o paketleri CD içeriğinden çıkarmak için soracak. Eğer ihtiyacınız olmayacaksa özgürce “Evet” diyebilirsiniz. “Hayır” seçiminde de herhangi bir kaybımız olmayacaktır.

Hazırlamakta olduğumuz bu Ubuntu kalıbını aynı zamanda bir USB aygıta yerleştirip USB sürücüden başlangıç yapmak isterseniz bir sonraki adımda “Evet” seçimi yapıyoruz. Aksi hâlde “Hayır” diyerek devam ediyoruz. Sonrasında bize yapım aşamasında CD'de özelleştirme yapmak isteyip istemediğimizi soracaktır. Evet, özelleştirmek istiyoruz. “Tamam” düğmesine tıklayıp devam ediyoruz.

Bundan sonra, aşağıdaki gibi bir Uçbirim penceresi göreceksiniz. İstenildiğinde şifremizi girip devam ediyoruz.

Bir süre sonra sistemi nasıl özelleştireceğimizi soracak. “Uçbirim uygulamasını çalıştır.” diyoruz, “Tamam” seçimi ile devam ediyoruz. içindekiler

seçiyoruz indirme

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Orijinal Ubuntu CD kalıbını (Yukarıda “Gereksinimler” kısmında bağlantısını vermiştik.)

Şimdi, yapım için hazırız. Not: Canlı CD oluşturmak için bu ekranda “Tamam”ı tıklayın.

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Decent

Ardından, CD içeriğinde yer almasını istediğimiz masaüstü ortamını seçiyoruz. Gnome Shell yüklemek istediğimiz için seçimimiz gnome.

Dosyanın ilk hâli şu şekildedir:

deb http://archive.ubuntu.com/ubuntu/ oneiric main restricted deb http://security.ubuntu.com/ubuntu/ oneiricsecurity main restricted deb http://archive.ubuntu.com/ubuntu/ oneiricupdates main restricted Açılan dosyanın içeriğini tamamen silerek aşağıdaki satırları yapıştırın.

deb http://archive.ubuntu.com/ubuntu oneiric main restricted

İsterseniz Gnome Shell ve Cinnamon paketleri için fazladan PPA kaynağı ekleyebilirsiniz:

sudo add-apt-repository ppa:nilarimogard/webupd8 sudo add-apt-repository ppa:gwendallebihan-dev/cinnamon-stable sudo add-apt-repository ppa:ferramroberto/gnome3 sudo add-apt-repository ppa:webupd8team/gnome3

sudo apt-add-repository ppa:satyajithappy/themes Gnome Shell paketlerini yüklemek ve Unity paketlerini kaldırmak için aşağıdaki komutları yürütün: apt- get update sudo apt- get purge appmenu- gtk3 appmenu- gtk appmenu- qt sudo apt- get purge indicatorapplication indicator- appmenu apt- get remove unity unity- common ubuntu- desktop apt- get install gnome- shell gnomesession desktop- base gnomesession- fallback

İsterseniz Synaptic uygulamasını yükleyip paket ekleme/çıkarma işlemlerini Synaptic ile de yapabilirsiniz: apt- get install synaptic synaptic

içindekiler

gedit /etc/apt/sources. list

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Gnome Shell yüklemek için bir Ubuntu Canlı CD'de bulunan depolardan daha fazlasına ihtiyacımız var. Bu sebeple otomatik olarak açılan yeni bir Uçbirim penceresinde aşağıdaki komutu yürütün.

deb http://security.ubuntu.com/ubuntu/ oneiricsecurity universe main multiverse restricted deb http://archive.ubuntu.com/ubuntu oneiricupdates main restricted deb http://archive.ubuntu.com/ubuntu oneiricbackports universe main multiverse restricted deb http://archive.ubuntu.com/ubuntu/ oneiric universe deb http://archive.ubuntu.com/ubuntu/ oneiricupdates universe deb http://archive.ubuntu.com/ubuntu/ oneiricupdates multiverse deb http://archive.canonical.com/ubuntu oneiric partner

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Decent

UCK ile Sadece Gnome Shell İçeren Kişisel Ubuntu Hazırlama

su d o @ su d o -d e rg i : ~$

Ctrlk

İmlecin bulunduğu yerden satırın

Ctrlw

İmlecin bulunduğu yerden sözcüğün

sonuna kadar siler.

Önemli Uyarılar: * Yapım aşamasında

başladığı yere kadar siler.

komutuyla veya başka bir şekilde tam güncelleme işlemini yaparsak, (özellikle çekirdek güncellenirken) hatalarla karşılaşabiliriz. * Tercihe bağlı olarak Banshee uygulamasını ve bağımlılıklarını kaldırarak (Ubuntu 1 2.04 sürümünde olduğu gibi) Rhythmbox yükleyebilirsiniz. apt- get remove banshee apt- get install rhythmbox apt- get autoremove

Gnome Shell' i oturum açma ekranında varsayılan olarak seçmek için aşağıdaki komutu yürütün: /usr/lib/lightdm/lightdm- set- defaults - s gnome

En son çalıştığımız Uçbirim'i (hepsini değil) kapatıyoruz. Oluşturmaya devam seçimi yapıyoruz “Tamam” diyerek devam ediyoruz ve işlemin bitmesini bekliyoruz.

içindekiler

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Decent

sudo apt- get upgrade

UCK ile Sadece Gnome Shell İçeren Kişisel Ubuntu Hazırlama Daha fazla ayrıntıya ihtiyaç duyanlar video anlatıma bakabilirler:

http://www.youtube.com/watch?feature=pl ayer_embedded&v=_qmOfoogyGM

Oluşturduğumuz ISO dosyası CD boyutundan fazla ise uyarı gelecektir.

Eğer yol/konum değişikliği yapmadıysak, yeni oluşturulan Ubuntu Canlı CD kalıbımızı

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Decent

Ubuntu'yu CD/DVD veya USB belleğe yazarak hemen kullanmaya başlayabiliriz. İsterseniz ihtiyaç duyan arkadaşlarınızla paylaşabilirsiniz. Bu yazı hazırlanırken oluşturulan ISO dosyası ile Virtualbox üzerinde kurulumdan sonraki ilk görüntüler:

özet

Son olarak işlemin başarı ile bitirildiğine dair ekranını okuyup “Tamam” diyoruz.

içindekiler

/home/kullanıcı_adı/tmp/remaster- newfiles/livecd. iso konumunda bulabiliriz.

içindekiler

Şimdilik bu kadar.. Daha fazla ipucu ve özelleştirmeler eklemek kullanıcıya kalıyor. Canlı CD yapımını istediğiniz zaman geliştirip özgürlüğün tadını çıkarabilirsiniz!

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Canlı CD olarak çalıştırdığınızda oturum açma ekranına düşerseniz: Kullanıcı Adı: ubuntu Şifre: Şifre yoktur.

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Decent

UCK ile Sadece Gnome Shell İçeren Kişisel Ubuntu Hazırlama

Aslında tahmin edilen bir açıklama da Adobe'den geldi. "Adobe AIR and Adobe Flash Player Team Blog"'da yapılan açıklamaya göre Adobe Flash, Linux desteğini sonlandırıyor. Yapılan ilk açıklamalara göre Adobe, mevcut sürümün güvenlik güncellemelerini 5 yıl süresince sunacak. Fakat yeni özellikler eklemeyecek. En son sürümün özelliklerinden faydalanmak isteyen kullanıcılar ise Google Chrome projesi içerisinde yer alacak olan Pepper API ile bu imkana kavuşacak. Konu ile ilgili kesin bir tarih açıklaması yok. Fakat karar uygulanmaya başlanıldığında Linux için Adobe sayfasından indirme iptal edilecek. Mozilla cephesi ise yaptığı açıklamada Flash ile ilgili desteğin kesilmesi ile “ilgilenmediklerini” belirtti. Buradan Mozilla cephesinin HTML 5 ile daha çok haşır neşir olacağını ima ettiğini çıkarabiliriz. Apple ise OS X 1 0.8 Mountain Lion ile 3 önemli özelliği eklediğini açıkladı. Bu özellikler; Bulut Depolama Alanı, Uyarı Merkezi ve Bulut Alan ile Etkilesimli Not Uygulaması. Bu 3 önemli özelliği biz yıllardır Ubuntu One, The Ubuntu Messaging Menu ve Tomboy resmi isimleri altında kullanıyoruz.

Hatırlarsınız belki Adobe de Photoshop için duyurduğu “muazzam” özelliklerinin aslında GIMP'te yıllardır olduğu ortaya çıkmıştı. Linux kullanmanın avantajları.. LibreOffice yeni sürümü 3.5'i duyuruldu. Ubuntu üzerinde 3.5'e güncelleme için aşağıdaki kodları Uçbirim'e girmeniz yeterli. PPA üzerinden güncellediğiniz için "Global Menu Bar" eklentisini de bozmamış olacaksınız. sudo add- apt- repository ppa: libreoffice/ppa sudo apt- get update sudo apt- get dist- upgrade

Eğer "Global Menu Bar" eklentisi güncelleme sonrası çalışmazsa aşağıdaki kodları yürütün. sudo apt- get remove lo- menubar sudo apt- get install lo- menubar

Canonical ise Ubuntu Business Remix adında bir Ubuntu sürümüne daha kavuştu. Canonical tarafından yapılan açıklamada, şu anda sunulan sürümün Ubuntu 1 1 .1 0 tabanlı olduğu, işletme ve devlet yönetimleri gibi alanlara odaklanarak hazırlandığı ve içerdiği VMware View, Adobe Flash ve Open JDK gibi yazılımlarda işletmeler için tam bir paket içeriğine sahip olduğu vurgulandı. Ayrıca Ubuntu Desktop içeriğinde bulunan fakat işletmeler için “gereksiz” olan Gwibber, dosya paylaşımı yazılımları ve oyunlar gibi yazılımların da içerikten çıkartıldığı da belirtildi.

içindekiler

Tahmin edildiği gibi; Tegra ve ARM işlemcilerin ayak seslerini oldukça yüksek duymaya başladığımız bu günlerde; defter bilgisayarların (İngilizce karşılığı Tablet PC) dünyasına girmekte geç kalan Microsoft cephesi, Windows 8 ile “hızlı” bir giriş yapma çabasında olduğunu ilan etti. Bunu kayıt defterinde bulunan “gizlenmiş” anatarlarda bulunan ARM için özel sürüm isimlerinden anlamak mümkün. Fakat piyasadaki Apple ve Google liderliği işlerin çok zor olacağının sinyalini veriyor. Özellikle, Linux çekirdeği üzerinde yükselen Android işletim sistemi, Samsung’un yırtıcı model politikası ve Çin’de üretilen ucuz defter bilgisayarlar sayesinde çok büyük bir pazar payı elde etti. Android için güncelleştirme konusunda çok büyük eleştiriler var. Bunu bu yazıda irdelemeye kalkarsak eskiden televizyonda yayınlanan “Sabah Şekerleri” programlarındaki faks kâğıtları bile yetmeyecektir bu yazıyı sonlandırmaya. Bu noktada Windows 8, "OEM satış" yoluyla piyasada bir yer alacak. Yayınlandığı ilk günde 1 milyon adet indirilmesi kafaları karıştırsa da görünen şu; eskiden Linux’a öcü gözüyle bakanların Android cihazları satın aldıklarında, işin hiç de öyle olmadığını anladıklarını görüyoruz. Bunu Microsoft’un bireysel pazarda Linux’u “artık” bir tehdit olarak görmesi gerektiğini öneren kendi raporlarından da anlamak mümkün. Bu bilgilerden yola çıkarsak "Artık günümüz UltraBook ve defter bilgisayarların geleceğinin başlangıcı." demek,

pek de cesur olmayan bir açıklama olacaktır. Unity ilk çıktığında çoğu kullanıcı yeni arabirimi özümsemekte zorlandı. Ama duruma bu açıdan bakarsak Gnome 3, Unity ve Windows Metro kullanıcı arabirimleri geleceğe yatırım olarak görülmesi gereken “geçiş süreci” arabirimleri. Tabii dokunmatik ekranı (arabirimi) olmayan kullanıcıların bolca fare ile dansı olacak. Bu açıdan Gnome 3 ve Unity "daha fare uyumlu" arabirimler.

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

! Bu yazıda son dönemde dikkat çeken konuları işlemek istedim. Bu genel toparlamayla son dönemdeki yazılım dünyası gelişmelerine kısaca bakacağız.

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Onur ALTINTAŞI

Dikkatimi Çekenler

Bir sonraki yazıda görüşmek üzere.Özgür yazılımlı günler..

içindekiler

Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü, yıllık "İnternet düşmanı ülkeler" raporunu geçtiğimiz günlerde açıkladı. Rapora göre 1 2 ülke "internet düşmanı" seçilirken Türkiye'nin de içinde bulunduğu 1 4 ülke "izlemeye alındı". 1 2 Mart Dünya Siber Sansürle Mücadele Günü'nde yayımlanan rapor, sosyal medyanın ifade özgürlüğü konusunda gelişme kaydetmesinde rol aldığını gösteriyor. Fakat bunun tam tersini de gösteren açıklamalar da mevcut. Örneğin; önceki yıllarda internet düşmanı ülkeler listesinde bulunan Libya'nın, Muammer Kaddafi'nin devrilmesinden sonra her iki listeden de çıkarıldığı görülüyor. İnternet düşmanı ülkeler arasında protestolar sırasında internete kısıtlamalar koyan Bahreyn ve yabancı sitelere erişimi engelleyen Belarus, önceki yıllarda izlemeye alınan, şimdi ise internet düşmanı seçilen ülkeler arasında. Diğer internet düşmanı seçilen ülkeler ise Burma, Çin, Küba,

İran, Kuzey Kore, Suudi Arabistan, Suriye, Türkmenistan, Özbekistan ve Vietnam. Türkiye'nin de içinde bulunduğu 1 4 ülke ise izlemeye alınan ülkeler listesinde yer aldı. Rapora göre Fransa, uyguladığı filtreleme yasası ve yasadışı indirme yapanların internet erişimini kesme yetkisi yüzünden, Avustralya ise yine "uygunsuz içeriği" filtreleme yasası nedeniyle izlemeye alınan ülkeler listesine alındı.

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Hiç bilmediğiniz hatta hiç duymadığınız bir dili bir anda konuşmaya başlayacağınızı düşünün! Nasıl olurdu? Bu herhalde hem mizahçıların hem de bilim-kurgu piyasasının en çok işlediği konulardan biridir. Belki hatırlarsınız; Cem Yılmaz, GORA filminde Comodore 64 kasetlerinden dövüş sanatları öğreniyordu. Bu kadar "mizahi" olmasa da Microsoft bu alanda çalışmalar yürüten kuruluşlardan biri. Microsoft Research'te çalışan bir ekip, kişinin dilini farklı dillere çeviren bir sistem üzerinde çalışıyor. Yapılan ilk denemelerde Craig Mundie'nın yaptığı İngilizce konuşma, Mandarin Çince'sine eş zamanlı olarak çevrilebildi. Ayrıca bu yazılım çeviri yaparken konuşması çevrilen kişinin ses tonunu da muhafaza ediyor.

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Onur ALTINTAŞI

Dikkatimi Çekenler

tarih görünümü ile ilgili farklı seçenekler yer alır. Bunlardan istediğiniz bir tanesine seçip "Tamam" diyebilirsiniz.

Son yazımda size LibreOffice programının farklı modüllerini tanıtmıştım. Bu yazımda ise Writer modülü için temel ayarlar ve elle biçimlendirme yöntemlerinden bahsedeceğim. Writer modülü, metin belgeleri hazırlamanızı sağlar. Basit bir mektuptan karmaşık bir teze kadar her şeyde Writer'i kullanabilirsiniz.

Biçimlendirme çubuğunun altında ve sol tarafında yatay ve dikey cetveller vardır. Bu cetveller, belgenizi hazırlamanızda size rehberlik eder. Bu cetvellerle ilgili ayarları yapmak için ya da çalışmalarınızda kullanmayacaksanız cetvelleri tamamen kaldırmak için şu yolu izlemelisiniz: Araçlar> Seçenekler> LibreOffice Writer> Görünüm.

Şimdi basit bir belge oluşturacağız. Size bir metnin farklı paragraflarını elle nasıl biçimlendireceğimizi göstereceğim. LibreOffice'de yeni bir metin belgesi açalım. Belgemizin en üst bölümüne tarihi yerleştirelim. Bunu sağa dayalı yazalım. Bunun için Ekle> Alanlar> Tarih yolunu izlemelisiniz. Bu yol size tarihi varsayılan şekilde (GG/AA/YY) verecektir. Bunu metne eklediğinizde gri ile vurgulanmış olduğunu görürsünüz. Bu, metne ekleme yoluyla yerleştiğini gösterir. Hadi tarihimizin biçimini değiştirelim. Metin içinde tarihin üstüne çift tıkladığımızda karşımıza bir pencere çıkacaktır. Bu pencerede "Biçim"in altında

Tarihimizin sağa dayalı olması gerekiyor; bu yüzden de biçimlendirme çubuğunda hizalama simgelerini bulalım. Bunlardan "Sağa Hizala"yı işaretleyelim. Eklediğimiz tarih, sağ kenara taşındı.

içindekiler

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Öncelikle Writer penceresine bakalım. En üstten başlayalım: "Menü çubuğu", bir belge üzerinde oynamanızı sağlayacak her türlü aracın bulunduğu çubuktur. Menü çubuğunun altında "standart araç çubuğu" yer alır. Bu çubuk; "Aç", "Kaydet" ve "Yazdır" gibi temel komutlara kolayca erişebilmenizi sağlar. Standart araç çubuğunun yanında "arama çubuğu" bulunur, aşağısında ise "biçimlendirme çubuğu" yer alır. Burada sıkça kullanılan biçimlendirme araçları görünür. Bu çubuğun içeriğe duyarlı olma gibi bir özelliği vardır. Çalıştığınız konuda kullandığınız araçlara göre değişiklik gösterir. Eğer imleci araç çubuklarının üstündeki simgelere götürürseniz, karşınıza o simgenin ne işe yaradığını anlatan bir açıklama çıkacaktır.

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Ceren ÇALICI

Libre Office-2

Yukarıyı gösteren üçgen, bütün paragraf için sol girintiyi elle ayarlamanızı sağlar. Bundan bir tane de sağ tarafta, sağ girintiyi ayarlamak için bulunur. Üstteki üçgen, aşağıyı gösteren, paragrafların sadece satır başındaki girintisini ayarlar. Buna tıklayarak satır başında ne kadar girinti vermek istediğinizi belirleyebilirsiniz. Eğer daha hassas girintilere ihtiyacınız oluyorsa yatay cetvel üzerindeki gri alana tıklayarak "Paragraf"a girebilirsiniz. Bunun için aynı zamanda Biçim> Paragraf yolunu da izleyebilirsiniz. Buradan paragrafınızı biçimlendirmek için birçok seçeneğe ulaşacaksınız. Yazımızda satır başlarında kullanacağımız girintileri de ayarladığımıza göre şimdi paragrafımızı yazabiliriz. İlk paragrafı yazıp "Enter"a basalım. Unutmayın, bir sonraki paragrafın satır başı boşluğu, önceki paragrafınkiyle aynı olacak. Writer, biz farklı

^abc^xyz Son komuttaki "abc"yi "xyz" ile yer

ayarı

değiştirir ve komutu yürütür.

Metnimizi yazdıktan sonra bir imza bölümü eklememiz gerekecek. Bu bölümün, metnin diğer bölümleriyle aynı hizada olmasını istemeyiz. Bu yüzden, yine üçgen sürükleme yöntemiyle ya da "Paragraf" ayarlarından istediğimiz girinti ayarını yapabiliriz. Metne adımızı eklemek için Ekle> Alanlar> Yazar yolunu kullanabiliriz. Tabii bu, seçeneklerdeki Kullanıcı bilgisi bölümünü doldurduysanız işe yarar. Küçük belgelerde elle biçimlendirme kolaydır; ama daha büyük belgelerde daha fazla kontrole ihtiyaç vardır. Daha büyük bir belgede paragrafları biçimlendirmede değişiklik yapmaya karar verirseniz, her bir paragraf için ayrı ayrı değişiklik yapmak sıkıcı olur. Büyük belgelerde bir seferde bütün paragraflar üzerinde değişiklik yapmamızı sağlayan bir yola ihtiyacımız var. Bir daha ki yazımızda bunun üstesinden gelmek için kullanacağımız stilleri konuşacağız.

Yazan: Elmer Perry (Yukarıdaki metin Full Circle Magazine'nin 47. sayısından alınmıştır.)

içindekiler

Yazacağımız her bir paragrafın ilk satırında paragraf başı yapmak istiyoruz. Paragraf başı yapmak için yatay cetveli kullandığınızda girintilerin doğruluğu konusunda endişelenmenize gerek kalmaz. Yatay cetvel üzerinde, sol kenardaki biri yukarıyı, diğeri de aşağıyı gösteren iki üçgen dikkatinizi çekecektir.

bir şey yapmasını söyleyene kadar bu kullanmaya devam edecek.

Geçmişte girilen n. komutu yürütür.

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Klavyedeki "End" tuşunu kullanarak bulunduğumuz satırın sonuna gelelim, ardından da "Enter"a basalım. Yeni yazacağımız paragrafın sağa dayalı yazılmasını istemeyiz, o yüzden "Sola Hizala"yı seçelim.

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Ceren ÇALICI

Libre Office-2

su d o @ su d o -d e rg i : ~$

KDE'de her şey derli toplu olarak sunulur. Sistem ayarları olsun, kişisel bilgileri yönetme olsun, masaüstü ve pencere yöneticisi olsun her şey tek elden kontrol edilir. Bir masaüstü yöneticisi için gerekli her şey KDE tarafından sunulur. E-posta okuyucusu, takvim, pencere yöneticisi, video ve müzik oynatıcısı, ofis araçları vs. gibi tüm araçlar KDE tarafından sunulur/desteklenir. Bu durum doğal olarak tek pencereden birçok şeyi ayarlama ve kontrol etme olanağını sağlar. Bu yapının en büyük etkisi System Settings (Sistem Ayarları) penceresinde görülebilir. Sistem adına neredeyse tüm ayarlar tek pencereden kontrol edilebiliyor. Aynı durum Kontact için de geçerlidir. Tek pencereden e-posta okuyucusunu, takvimi, olayları, notları, rss okuyucusunu Kontact sayesinde kontrol edebilirsiniz. Kontact uygulaması sistemde kurulu Kişisel Bilgi Yönetimine ait uygulamaları kontrol eder. Yani eğer sistemde Kmail kurulu değilse Kontact uygulaması penceresinde Kmail'e ait bir ayar görünmez. Bu nedenle hangi araçları Kontact ile görmek isterseniz o aracı sisteminize kurmalısınız. Bu araçların başında ise Kmail, Akregator, Kjots, Knotes, Knode, Korganizer gelir. Paket yöneticisinde Kdepim diye başlayan uygulamalar Kontact ile tümleşik bir

(Personal

seçilen uygulamaya göre değişmekte.

Information

Bu yazıda bazı uygulamaları tanıtıp bazı uygulamaların da ayarlamalarını anlatmaya çalışacağım. Bu uygulamalar e-posta, takvim ve kişileri kapsıyor ve bu alanda da Gmail ürünlerine göre anlatımı ele almayı düşünüyorum. Bunları anlatmadan önce Akonadi aracına da kısaca değinelim. Akonadi, tüm kişisel bilgileri bir sunucu yardımıyla saklayan KDE aracıdır. Bu sayede tüm ayarlamalara KDE ile tümleşik çalışan herhangi bir yerden ulaşmak mümkün olabilir. Ayrıca Akonadi sayesinde Google'nin diğer ürünlerini de Kontact ile birlikte kullanma imkânımız olur. Akonadi'nin sunucu üzerinde çalışması da hem bu bilgileri tek kaynakta toplaması hem de güvenliği açısından da daha çekicidir.

Anlatımlara geçmeden önce Kontact ile Google takvim ve kişileri Kontact uygulamasına dahil etmek için paket yöneticinizden Akonadi paketlerini aratıp kurmanız gerekmekte. Archlinux üzerinde Google kişi ve takvim bilgilerini Akonadi üzerinde kullanmaya olanak sağlayan paketin adı "akonadigoogledata". Ubuntu üzerinde de benzer paketler vardır. Ayrıca Facebook kişilerine de eklemek isterseniz “akonadi-facebook” paketini kurabilirsiniz. Tüm paketlerimizi kurduktan sonra şimdi ayarlamalarımızı yapabiliriz. Resim – 1 ' de görebileceğiniz gibi tüm araçlarımız birbirinden ayrı bir şekilde Kontact uygulamasına yerleşmiş durumda. Resimde görünmese de Ana Seçkemizde (Ana Menü)

İlk yapacağımız iş Kmail ile Google e-posta hesabımızı ayarlamak olsun. Burada biz Imap ayarlarını kullanacağız. Imap ile Pop3 arasında birkaç fark var; ama en önemlisi ise Kmail ile yaptığımız tüm hareketlerin Gmail ürününde de etki etmesidir. Yani okuduğumuz e-posta bilgileri sunucuya da gönderilir. Böylece başka bir yerde okuduğumuz e-posta okunmamış olarak görünmeyecektir. Şimdi başlayalım. Kmail Ana Seçkeden Araçlar->Hesap Sihirbazını açıyoruz.

içindekiler

Daha önce iki KDE yazısı yazmış; ancak söz verdiğim Kontact yazısını yazamamıştım. Özür dileyerek bu ay Kontact yazısını yazmaya başlayalım.

şekilde çalıştırılan PIM Manager) uygulamalardır.

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Herkese Merhaba.

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Mehmet ERİBOL

KDE-Kontact

Burada da e-posta adresimizi ve resimde gösterildiği gibi gelen ve giden sunucularını yazıyoruz. Burada “Download all messages for offline use” seçeneğini seçiyorsanız ve ilk defa Kmail kullanıyorsanız uzunca bir süre sunucudan tüm epostalarınızı indirecektir. Bu kadarı şimdilik yeterli. Daha sonra Ayarlar->KMail Uygulamasını Yapılandır seçkesini takip ediyoruz.

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Burada hesabımıza bir isim, e-posta adresimizi ve şifremizi giriyoruz. Sonraki adıma geçelim.

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Mehmet ERİBOL

KDE-Kontact

Buradan “Gelişmiş” sekmesine geliyoruz.

Buradan eklediğimiz hesabı seçip “Değiştir” düğmesine tıklıyoruz.

Bu ekranda sunucuya üyelik kısmında hangi e-postalarınızın görüneceğini ayarlayabilirsiniz.

içindekiler

Burada da IMAP sunucusunu seçip sonraki adıma geçiyoruz.

Buradan “Gönderme” sekmesine geliyoruz.

Hesabı seçip “Değiştir” düğmesine tıklıyoruz.

Kmail'in genel olarak Gmail yapılandırması bu kadar. Elbette siz daha geniş bir ayar seçeneğini Ayarlar->Kmail Uygulamasını Yapılandır seçkesiyle yapabilirsiniz. Olur da Kmail kullanırsanız benim bir türlü bulamadığım “Sadece okunmamış iletileri göster” gibi bir ayar bulursanız lütfen forum başlığında belirtin. :) Ancak Akonadi ve Kmail konusunda söylemeliyim ki sinir bozucu ve uzun süredir tam olarak çözümlenmemiş böcekler mevcut. Bu sorunların çözümünü bu yazıya dahil etmek istemiyorum zira her zaman yaşanmıyor. Olur da bu sorunları yaşarsanız forumda uygun bir başlık açarak yardım isteyebilirsiniz. Şimdi de Kişilerimize gidelim. Bu anlatımdan önce “akonadi-googledata” paketini kurdum. Böylece Google Kişilerine ulaşabilme imkânını elde etmiş oluyorum. Ancak belirtmem gerekir ki eğer bir Android kullanıyorsanız telefonunuza kimi kaydetmişseniz ve ismi e-postalarınızda yoksa bu bile Kişilerinize eklenmiş oluyor. Hatta neredeyse e-posta attığınız her kişi, G+ çevresi de dahildir buna. Bu nedenle eğer bu gibi konularda çekinceleriniz varsa önceden bilmenizde fayda var. Kişiler sekmesine gelip boş bir yere sağ tıklayıp Adres Defteri Ekle dediğinizde gelen ekrandan Google Kişileri seçmeniz yeterli.

Buradan bu seçeneği seçip “Tamam” düğmesine tıkladığınızda küçük bir ekran gelecek. Bu ekranda Gmail e-posta adresinizi ve şifrenizi girmeniz yeterli olacaktır. Aşağıda görüldüğü gibi tüm herkes eklenmiş olacak.

Tıpkı kişileri eklediğimiz gibi Google Takvimimizi Kmail ile birlikte kullanmak için Takvim sekmesine gelip boş bir yere sağ tıklayıp Takvim Ekle seçeneğini seçip gelen ekrandan Google Takvim seçeneğini seçiyoruz.

içindekiler

Şimdi tekrar Ayarlar->Kmail Uygulamasını Yapılandır penceresinden Hesaplar kısmına geliyoruz.

Buradan SSL için 465 TLS için 587 portunu seçebilirsiniz. Ayrıca “Otomatik Algıla” seçeneğiyle de otomatik ayar yapmasını sağlayabilirsiniz.

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

“Bağlantı Ayarları” kısmında “Şifreleme” olarak SSL/TLS seçip port olarak da 1 43 girebilirsiniz. GGerçi varsayılan port için de bir sorun yoktur. Ayrıca port numarası sorun çıkarıyorsa “Otomatik Algıla” seçeneğiyle sunucudan ayarları otomatik almasını sağlayabilirsiniz.

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Mehmet ERİBOL

KDE-Kontact

su d o @ su d o -d e rg i : ~$

Diğer Kontact uygulamalarında özel bir yapılandırma durumu yok. Bu nedenle sadece tanıtmak yeterli sanırım. Akregator: Bir rss okuyucusudur. Sanırım bunun anlatılacak pek fazla bir tarafı yok. rss okuyucularınızı ekleyip gruplandırabildiğiniz ve aynı ekranda da görebildiğiniz bir uygulamadır. Gömülü tarayıcısı sayesinde adresleri ayrı bir web tarayıcısı içerisinde açmanıza gerek yoktur. Aynı ekranda rss başlıklarınızın barındırıldığı adresi görüntüleyebilirsiniz. Kjots:

Basit bir not defteridir.

Geçmişte girilen, abc ile başlayan son

komutu yürütür. !n

Geçmişte girilen n. komutu yürütür.

Knode: Bu araç Kontact ile ilişkili tüm işlemleri yapar. Kişi ekler, e-posta gönderme, görev oluşturma, haber listelerine e-posta atma, defter oluşturma(kjots), seyyar not oluşturma gibi tüm seçenekleri kendi içerisinde barındırır. Kısacası kontact ile ilişkili tüm uygulamaların en sık kullanılan işlemlerini tek pencerede yapma olanağını sunar. Knotes: Kendim pek fazla Tomboy gibi araçlar kullanmıyorum; ama şunu diyebilirim ki Tomboy'dan aşağı kalmayan bir not tutma aracıdır.

Bu anlatımlardan sonra yapılandırmaları anlatmak belki gerekebilir; ancak eğer kullandıysanız bir e-posta okuyucusunun ayarları bile başlı başına büyük bir yazıyı ihtiva eder. Bu yazının amacı her bir programı tanıtıp ayarları hakkında bilgi vermek olmadığından bu konuya girmedim. Ancak zaten bu programları kullanıyorsanız muhakkak bu programları yapılandırmalarının da alternatiflerinden farklı olmadığını biliyorsunuzdur. Ayrıca gerçekten Kmail ve Korganizor uygulamalarının her birinin ayarlarını görünce gözüm korkmuyor değil. :) Umarım bu gibi detaylar bir eksiklik olarak görülmez.

içindekiler

“Tamam” dediğimizde yine e-posta adresimizi ve şifremizi giriyoruz. Ve bu kadar. Korganizor uygulamamız artık Google Takvim ile tümleşik bir şekilde çalışacaktır.

!abc

ö z g ü r l ü ğ ü n s ı n ı r l a r ı n ı S EN b e l i r l e !

Mehmet ERİBOL

anlaşılmasın bir “Tomboy” karşılığı değil. Bir nevi defter gibidir. Derli toplu bir şekilde yazılar yazabilirsiniz. Çok gelişmiş bir araç değil; ancak çok şirin bir araçtır.

Geçmişte girilen son komutu yürütür.

Yanlış

EN GÜZEL MASAÜSTÜ /MART / Linux Ubuntu Türkiye Forumlarında her ay En Güzel Masaüstü 'nü seçiyoruz. M ART ayının En Güzel Masaüstüne sahip kullanıcımız; " Li n u x" isimli kullanıcımız oldu. kendisini tebrik ediyoruz