fotorelacje regionalne
Czadr贸w i okolice Nr 2012/2
Krzesz贸w Fotograficzna podr贸偶 po zabytkach Krzeszowa
1
Czadrów i okolice Fotorelacje regionalne
Poniższe wydanie zawiera fotografie krzeszowskich zabytków. Gównym zabytkiem Krzeszowa jest kościół klasztorny (bazylika mniejsza) pw. Wniebowzięcia NMP, z l. 1728-1735. W ołtarzu głównym mieści się najcenniejszy skarb Diecezji Legnickiej - ikona Matki Boskiej Łaskawej. Słynący łaskami obraz czczony jest na przestrzeni dziejów przez Czechów, Polaków, Niemców i Węgrów. Jest to najstarszy, bo XIII-to wieczny wizerunek Matki Boskiej na ziemiach Polski, i jeden z pięciu najstarszych w Europie. Zapraszam do przeglądania Artur Kubieniec
Kontakt czadrow.wordpress.com mail: cherub@cherub.pl tel. 695 932 603
Autor fotografii Artur Kubieniec 2
Krzeszów K r zeszów położony jest około 3 k m. od C zadrowa. Z n a j d u j e s i ę w woj e wó d z t w i e d o l n o ś l ą s k i m , g m i n i e K a m i e n n a G ó ra.
W
1242 księżna Anna, wdowa po Henryku Pobożnym, ufundowała w Krzeszowie klasztor benedyktynów sprowadzonych z czeskich Opatovic. Jej wnuk Bolko I Surowy, wówczas książę jaworski, w 1289 wykupił dobra klasztorne, a w 1292 ufundował opactwo cystersów, którzy przybyli z Henrykowa. Kościół klasztorny stał się mauzoleum książąt świdnickojaworskich. Spoczęli tu: Bolko I Surowy, Bolko (zmarły wcześnie syn Bolka I), Bernard świdnicki, Henryk I jaworski, Henryk II świdnicki, Bolko II Mały. Dzięki nadaniom książęcym i prywatnym opactwo stało się jednym z największych posiadaczy ziemskich na Śląsku. Ciężkie czasy nastały w czasie wojen husyckich, wojny trzydziestoletniej oraz po wojnach śląskich, kiedy te tereny weszły w skład państwa pruskiego. W 1810 nastąpiła kasata klasztoru i przejęcie jego dóbr przez państwo. W latach 1919-1940 klasztorem władali benedyktyni przesiedleni z klasztoru w Pradze. 3 września 1940 klasztor przejęły władze III Rzeszy. Benedyktyni zostali zmuszeni do opuszczenia klasztoru. W klasztorze umieszczono m.in. Niemców karpackich, od 5 października 1941 Żydów śląskich przed ich wywiezieniem do obozu Theresienstadt, zimą 1944-1945 niemieckich przesiedleńców z Węgier jako “gości Führera”. Pod koniec wojny w klasztorze zdeponowano zbiory Biblioteki Pruskiej z Berlina. W 1945 wieś została przyłączona do Polski. Jej dotychczasowych mieszkańców wysiedlono do Niemiec. W 1946 klasztor objęły ss. benedyktynki ze Lwowa. W 2004 roku zespół klasztorny został uznany za Pomnik Historii.
Bazylika zabytek klasy zero z a by t k i i z e s p o ł y z a by t kowe o n a j w y ż s z e j wa r to ś c i ar t yst yc znej, histor yc znej i naukowej w skali światowej, kt ó r e m o gą być u z n a n e z a p o m ni k hi sto ri i . 3
widok na Krzeszów z Góry Św. Anny 4
5
6
7
wnętrze Bazyliki
8
B
azylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Krzeszowie to kościół opactwa Cystersów zbudowany w latach 1728-1735. Należy do najpiękniejszych świątyń barokowych Śląska. Na portalu i fasadzie rzeźby praskiego rzeźbiarza Ferdynanda Brokoffa. Wnętrze o wystroju rokokowym, stalle i organy rzeźbione przez A. Dorazila, freski – dzieło J. Neunhertza, obrazy m.in. M. Willmanna. Sanktuarium maryjne (otoczony kultem obraz “Madonna z Dzieciątkiem” z XIII wieku). Za prezbiterium, we wzniesionej w latach 1735-1747 kaplicy o pięknym rokokowym wnętrzu, znajduje się mauzoleum Piastów świdnickich: Bolka I i Bolka II (XIV wiek). W centralnym punkcie ołtarza znajduje się słynąca z cudów ikona Matki Bożej Łaskawej. W Bazylice znajdują się też organy zbudowane w latach 1733-1736 przez Michała Englera. Uchodzą za jedne z największych, najpiękniejszych i najdoskonalszych na Śląsku.
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
Mauzoleum
M
auzoleum Piastów Śląskich powstawało równocześnie z Bazyliką, której budowę rozpoczęto w 1728 roku. Większość malowideł i fresków powstała do 1741 roku. W krypcie krzeszowskiej spoczęli następujący przedstawiciele rodziny panującej: Bolko I Świdnicki (zmarły w roku 1301), jego wcześnie zmarły pierwszy syn Bolko, następnie drugi syn Bernard I Świdnicki (zmarły w roku 1326), Henryk I Jaworski (zmarły w roku 1346), prawdopodobnie Henryk II Świdnicki (zmarły w latach 1343-1345) i Bolko II Świdnicko-Jaworski (zmarły w roku 1368). Do dziś zachowały się tylko dwa nagrobki Bolka I oraz Bolka II – ostatniego z tej linii. 20
21
22
23
Kalwaria Krzeszowska
K
alwaria Krzeszowska – zespół 16 kaplic z 32 stacjami w Krzeszowie; cała droga krzyżowa ma ponad 5 km długości. Rozpoczyna się i kończy w zespole klasztornym. W odróżnieniu od innych kalwarii stacje drogi krzyżowej rozproszone są nie na wzgórzu lecz na płaskim terenie pośród pól i lasów. Budowę kalwarii rozpoczęto za opata cystersów krzeszowskich Bernarda Rosy w latach 1672 – 1678. Pierwotnie drewniane kaplice w latach 1703 – 1717 zastąpiono murowanymi (za opata Dominika Geyera).
24
25
Góra św. Anny
G
óra Świętej Anny to wzniesienie w północnozachodniej części paska Krzeszowskich Wzgórz. Znajdująca się na nim barokowa kaplica św. Anny została pierwotnie wzniesiona w 1686 roku a następnie za rządów opata Dominika Geyera rozbudowana w latach 1721-1722 do rozmiarów małego kościółka. Po drugiej wojnie światowej budowla spłonęła i popadła w ruinę a następnie odrestaurowana.
26
27
28
29
Kościół św. Józefa
Ś
wiątynia usytuowana jest w obrębie Bazyliki Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Krzeszowie. Ufundował ją opat Bernard Rosa – zaradny administrator, autor modlitewników i pism teologicznych oraz mecenas sztuki, a także jeden z najważniejszych przedstawicieli kontrreformacji na Śląsku, propagujący kult św. Józefa jako źródło odnowy katolicyzmu. W 1669 r. założył w Krzeszowie Bractwo św. Józefa gromadzące elity duchowne i świeckie oraz szeroką rzeszę przedstawicieli wszystkich stanów i warstw społecznych (ok. 100 tys. członków pod koniec XVII w.). Początkowo prace budowlane prowadził wg anonimowego projektu pracujący dla opactwa mistrz murarski Martin Urban. Jednak po zawaleniu się obu wież przewidzianych w fasadzie budowę ukończył Michael Klein z Nysy. Kościół otrzymał układ halowo-emporowy: po obu stronach nawy głównej umieszczono rzędy kaplic bocznych, a nad nimi empory. Wydłużone prezbiterium skierowane ku północy zamknięte zostało półkolistą absydą. Bezwieżową ostatecznie fasadę zdobią obite blachą miedzianą figury Świętej Rodziny z 1667 r., pochodzące z rozebranej kruchty średniowiecznego kościoła klasztornego. Rzeźbiony ołtarz główny z 1755 r. wykonał Joseph Anton Lachel, a tabernakulum z 1677 r. – dzieło Georga Schröttera – przeniesione zostało z dawnego ołtarza głównego kościoła klasztornego. Ołtarze boczne po obu stronach prezbiterium z 1776 r. zdobią obrazy.
30
31
32
33
34
35
36
37
czadrow.wordpress.com
Bazylika