Personas Geef participatie een gezicht!
Praktische tool voor participatie van moeilijk bereikbare en laagopgeleide doelgroepen
Onze samenleving is in de afgelopen jaren enorm toegenomen in diversiteit. Gemeenten ervaren dat burgers zich niet aangesproken voelen deel te nemen aan traditionele vormen van inspraak. In de Nederlandse samenleving anno 2010 voelt niet iedereen zich geroepen om zijn stem te laten horen via bewonersgroepen, open inloopbijeenkomsten of platforms op internet. Omdat ze zich daar niet vertrouwd mee voelen of omdat ze de Nederlandse taal niet machtig genoeg zijn, bijvoorbeeld. Met als gevolg dat deze burgers zich weinig bewegen in het publieke domein en daardoor ook lastig te bereiken zijn. De burgers worden voor gemeenten vaak ‘moeilijk bereikbare doelgroepen’. Om de spiraal te doorbreken en participatie van deze groepen te bevorderen is een niet-traditionele werkwijze nodig. Een PERSONA is een werkvorm waarmee je als beleidsambtenaar of sociale professional op een praktische en creatieve manier burgers kunt benaderen.
Het gezicht van uw burger Persona’s worden veel gebruikt in de commerciële sector om klanten te karakteriseren. Reclamebureaus, reisorganisaties en autofabrikanten willen graag weten wat de wensen en behoeften van hun klanten zijn om daarop aan te kunnen sluiten. Een persona is een denkbeeldige burger die u zelf maakt. Het is een rijke persoons- en rolbeschrijving van typische leden van uw doelgroep. In plaats van het – gebruikelijke - beschrijven van kenmerken geeft u nu een gezicht en stem aan uw doelgroep. U duikt daarmee letterlijk in de leefwereld van uw doelgroep.
Behoeften en talenten Door je in te leven in je doelgroep kun je beter aansluiten bij hun behoeften, dat is algemeen bekend. Het gebruiken van een persona klinkt daarom misschien als een dooddoener. Maar zonder dat we het zelf in de gaten hebben, denken we nog te vaak voor anderen. Met een persona brengt u een groep mensen voor uw organisatie tot leven. De sleutel van de succesformule: het is makkelijker een oplossing voor iemand te bedenken die u zelf ‘kent’ dan voor iemand die bestaat uit abstracte kenmerken. Een persona maakt dat u over uw doelgroep niet ziet als ‘moeilijk bereikbaar’. Maar als burgers met behoeften en talenten, waar u gebruik van kunt maken.
Vergeet de hokjes In de non-profit sector spreekt men vaak over burgers in doelgroepen die gecategoriseerd worden naar ‘niet geïntegreerd’, ‘geïsoleerd’ of ‘bijstandsgerechtigd’. Deze benadering zorg er automatisch voor dat doelgroepen aangesproken worden vanuit een invalshoek die gebaseerd is op een probleem. Sowieso zijn burgers nooit in te delen in hokjes, maar mensen uit deze doelgroepen voelen zich niet aangesproken wanneer benaderd worden op basis van een probleem. Door uzelf door middel van een persona te verplaatsen in de belevingswereld van uw doelgroep, komt u tot oplossingen die daadwerkelijk aansluiten bij behoeften van burgers. Met als gevolg dat burgers de gemeente en haar ambtenaren ziet als interessante en serieuze gesprekspartners die oog hebben voor de belangen van inwoners van een gemeente.
Een kwestie van perceptie Met een persona kunnen ‘moeilijk bereikbare doelgroepen’ veranderen in ‘bereikbare doelgroepen’. Kunnen, want die verandering vraagt ook een aanpassing in opvatting. Is de burger echt moeilijk bereikbaar? Of is een gemeente misschien ook moeilijk bereikbaar en bemoeilijkt dit het onderlinge contact? Het blijkt vaak een kwestie van perceptie te zijn. Vraag het aan een burger en die zal volmondig zeggen ”de beleidsambtenaar is moeilijk bereikbaar”. Waarom? ”Nou gewoon, zij praten een andere taal, zijn gericht op eigen belangen, werken voor de hogere ambtenaren en zien de burgers als lastig en iets wat erbij hoort. Dde liefde voor het werk is het produceren van papier”. Deze uitspraken zijn u vast bekend. Ze zijn niet juist, maar een kwestie van perceptie. Uiteindelijk is een moeilijk bereikbare doelgroep altijd een optelsom van ontoegankelijkheid en onbereikbaarheid. En u kunt op uw manier werken aan een betere toegankelijkheid van uzelf en uw organisatie.
Maak uw eigen persona Uw eigen persona kunt u maken met behulp van het digitale stappenplan op www.movisie.nl. De poster die u hierbij ontvangt is een voorbeeld van een uitgewerkte persona, die een oudere MarokkaansNederlandse migrant verbeeldt. Ook de poster is kosteloos te downloaden op www.movisie.nl.
WIE BEN IK? IK BEN WIE IK BEN MAROKKAANSNEDERLANDS SENIOR
STIGMA’S Hij spreekt geen Nederlands. Hij is te oud om te leren. Hij wil niet integreren. Hij is incompetent. Hij is maatschappelijk afgeschreven. Hij is hulpbehoevende. Hij is ziek en afhankelijk. Hij is zijn zielig. Hij kan moeilijk meekomen. Hij is toch maar onderdeel van een kleine groep.
Hij is niet in beeld ‘bij ons’. Hij kost ons alleen maar geld en tijd. Hij sluit zijn vrouw op. Hij heeft teveel kinderen. Hij gaat alleen maar met zijn eigen landgenoten om. Hij praat veel en is boos op de hele omgeving. Hij is streng gelovig. Wij willen wel maar hij wil niet. Hij is moeilijk bereikbaar.
KRACHT - gecategoriseerd Groen Ik kom van het platteland. Ik heb groene handen in mijn volkstuin. Ik houd van vers en biologisch geteeld voedsel. Ik leer de schoolkinderen over gewassen en verbouwen en nieuwe producten zoals olijven en vijgen. Ik eet graag erwtensoep zonder worst en met een scheutje olijfolie. zingeving: traditie in relatie tot groen en geloof Ik houd onze traditie en seizoengebonden oogstfeesten zoals de ramadan, iftarmaaltijd en het offerfeest in ere. Ik wens welzijn, gezondheid voor mezelf. Ik wil graag fijn wonen en beter leren spreken en schrijven in het Nederlands. Mens Ik ben meestal vrolijk. Ik houd van kleuren. Ik vertel graag verhalen aan anderen. Ik ben gastvrij. Ik vind gezelligheid en gastvrijheid belangrijk. Ik vind het gezellig om samen te koken samen met en voor andere culturen. Urgency Ik maak deel uit van een groeiende groep mensen. Investeren in mij is en andere oudere Marokkaanse mannen = investeren in de toekomst.
Respect Ik wil niet dat over ons gesproken wordt, maar dat er mét ons gesproken wordt. Ik sta voor gelijke kansen, gelijke rechten. Ik heb een groot rechtvaardigheidsen waardigheidsgevoel. Ik heb een groot eergevoel. Ik ben solidair en verwacht dat ook van anderen. Ik wil behandeld worden met respect, net zoals ik anderen behandel. Ik wil graag dat mensen elkaar vinden, dat mensen elkaar echt ontmoeten. Ik ben voor openheid. Onze stichting heet niet voor niets ‘Marhaban’ (welkom). Ik wil graag persoonlijk contact zodat je elkaar in de ogen kan kijken. Zo begrijp je elkaar echt. Burgerschap Ik ben een buurman. Ik ben een actieve burger. Ik ben een sleutelfiguur in mijn wijk. Ik ga samen met buren de wijk in voor een buurtschouw. Ik vervul een maatschappelijke rol. Ik ben lid van een zelforganisatie voor belangenbehartiging en behoud van culturele identiteit. Ik ben een overlever. Ik red het in een land waarvan ik de taal en de mores niet goed ken. Ik heb een koninklijke onderscheiding gekregen. Ik heb zilveren kracht.
Poster bijvoorbeeld Persona van MarokkaansNederlands senior
PERSONAS
GEEF PARTICIPATIE EEN GEZICHT!
Downloaden op www.movisie.nl
Contactgegevens Wilt u liever wat begeleiding van het inzetten van persona’s als werkvorm? MOVISIE helpt u hier graag bij met een workshop op maat. In een interactieve training gaat u zelf aan de slag met het maken van een persona. Het doel is dat u aan het eind van de dag een persona kunt maken en toepassen in uw eigen werkveld. Heeft u interesse in dit ondersteunende aanbod? Neem dan contact met ons op. Wij wensen u veel succes, inspiratie en plezier bij het gezichtgeven aan uw doelgroepen!
Henna Goeptar 030 789 20 28 h.goeptar@movisie.nl
Mellouki Cadat 030 789 20 23 m.cadat@movisie.nl