www.dFpro.nl
NUMMER 4
Award specia l 2010
2010
Terugblikken en vooruitkijken
Nikon D7000
Het beest is los
Masterclass
Masterclass
Een nieuwe weg
Panoramafoto’s uit de Kaukasus
Een uitgave van clipboard publishing
Door reclamefotograaf Jaap Vliegenthart
Bruidsfotografie Canon 60D
4,95
€
NUMMER 4/2010 1
Welkom Raymond Luijbregts Hoofdredacteur raymond@digifotopro.nl
Ik woon in een pauperbuurt. Niet Utrechtse Kanaleneilandpauper, zelfs niet Ella Vogelaar-pauper, maar toch. Schuin tegenover mijn appartement ligt een Johan Cruijff-veldje, om de hoek een hoopje verdwaald afval en nog vaker staat er een groepje verdwaalde hangjongeren ondanks de Voetbalwet heel dicht bij elkaar te ‘zijn’. Een verdieping lager houdt iemand ervan om mij midden in de nacht mee te laten genieten van zijn in grote getalen aanwezige, snoeiharde gangsterrap-cd’s. Toch heeft de wijk potentie, want nergens liggen de documentairfotografische onderwerpen zo voor het oprapen als in mijn postcodegebied. Vooral ‘s ochtends. Je hebt dan niet alleen mooi licht, maar je hoeft ook niet te vrezen voor het niet-werkende deel van de lokale bevolking. Tegen de avond is dat een heel ander verhaal. Net zo mooi zonlicht, maar de onvermijdelijke, naar mijn hoofd geslingerde frase: “K*^&%#lijer, wat moet je met die camera hier, ouwe? Sukkel!” deed mij besluiten voortaan niet meer met een camera op bepaalde tijdstippen naar buiten te gaan. Niet op dat soort plekken. Niet met dat soort fotografisch materiaal om mijn nek. Ik heb dan ook nog nooit ook maar één foto in mijn eigen wijk genomen. Althans, niet écht. De documentaireserie ligt daar nog altijd voor het oprapen. Net als de jongeren nog altijd aanwezig, wachtend op een andere fotograaf die wel het geld heeft voor een vestje en helm van aramidevezel. Stuur mij maar naar een oorlogsgebied. Véél veiliger.
Raymond Luijbregts | Hoofdredacteur
www.twitter.com/dfpro
digi foto pro
4
www.dfpro.nl/facebook
5
REACTIES
complimenten en verwensingen Via e-mail, Twitter, Facebook en de website.
> En ik maar denken dat het ontwikkelen van zwartwit 120-rolletjes al hardcore was. Alex > Het magazine is trouwens ook weer goed gevuld met prima artikelen, klasse. TRP > Het blijft het beste fotografiemagazine van Nederland. Tenminste, dat vind ik ;-). GerarD > Kan iemand mij uitleggen waarom het prijsverschil zo klein is tussen de digitale en gedrukte versie? Extra ‘oplages’ maken van een pdf-bestand kost geen drol. Retska > Ga maar alvast gebukt staan, dan vul ik hem even in... (het lezersonderzoek) LotsOfPhotos > Bedrijfsuitje? Jullie zijn toch net gezellig naar de Photokina geweest ;-)? Vast leuk werken bij jullie! Have fun! Fotokrool > Voor welke doelgroep is deze site eigenlijk? Waar slaat de ‘pro’ in de naam op? Alex > DIGIFOTO Pro en Jorrit Dijkstra in het bijzonder: bedankt voor jullie interesse en het bijzonder mooie artikel over collodiumfotografie. Jelle > Gave cover, valt lekker op in de kiosk! Hasku > Ik vind het blad erg goed, maar wat ik mis zijn de technische artikelen voor gevorderden zoals studiofotografie en zeker ook Strobist. Kees > Editie 3 net in de bus gehad. Ben weer een avondje onaanspreekbaar:). Erik > Prima fotograaf, die Hogeboom, kende ‘m al. Is ‘strobist’ geen onderwerp voor jullie volgende special? Erik
www.twitter.com/dfpro
www.dfpro.nl/facebook
www.digifotopro.nl digi foto pro
6
7
DIGIFOTO PRO
14 Review: Nikon D7000
61
20
76
26
R obuuste camera met indrukwekkende specificaties Review: Canon 60D K leinere behuizing, meer creatieve opties en een uitklapscherm Masterclass J aap Vliegenthart over reclamefotografie
36 PNatuur rijswinnaar & Landschap
S am Mannaert ging op berenjacht in Finland
88 98
Review: Samsung NX100 C ompacte systeemcamera met een nieuw bedieningsconcept M elanie Matthieu W innares Photo Academy Award legt naamsgenoten vast
B ruidsfotografie Masterclass van Mark Kuipers
Talent D enis Guzzo geeft een Italiaanse kijk op een Nederlands landschap
44 JBREDAPHOTO ongerenproject
104 Nikkor 24-120mm
52
106 Sigma 85mm
S cholieren experimenteren met fotografie Waiting for the future J ens Olof Lasthein fotografeerde het leven in Abchazië
Hoogwaardige allrounder die het oude objectief moet doen vergeten Z waar glas en zachte bokeh in een flink stuk glaswerk
36
52
61
Sam Mannaerts won eerder dit jaar onze fotowedstrijd met het thema natuur & landschap. Daarom mocht hij naar Finland om daar wilde beren te fotograferen. Een verslag vanuit zijn schuilhut.
Eerder dit jaar won de Zweed Jens Olof Lasthein de Oskar Barnack Award voor zijn serie ‘Waiting for the future - pictures from Abkhazia’. Met een analoge panoramacamera trok hij door deze autonome republiek.
Samsung’s nieuwste troef qua gebruiksgemak: de NX100 met i-Function. De scherpstelring op het objectief dient door het nieuwe bedieningsconcept als instelwiel. De toekomst of een leuk foefje?
Prijswinnaar
digi foto pro
8
Panoramafoto’s
Samsung NX100
14
Nikon D7000
Een goede score bij de test van DxO-labs, robuuste behuizing en naast een nieuwe 16.2-megapixelsensor een 39-punts focussysteem. De nieuwe Nikon D7000 vult het gat tussen de D90 en D300s en doet dat glansrijk.
76
98
106
Ze liet haar moeder de prijs in ontvangst nemen tijdens de uitreiking van de Photo Academy Award 2010, maar was gelukkig niet te druk voor een interview. Wij wilden tekst en uitleg bij haar fotoserie.
Wat doe je als je uit een NoordItaliaanse stad naar Nederland komt? Juist, je gaat naar Lelystad. Denis Guzzo raakte gefascineerd door de Flevopolder en maakte er een fotoserie van.
Met de 85mm F1.4 EX DG HSM gooit Sigma opnieuw een flink stuk glaswerk in de strijd. Met een gewicht van zo’n 730 gram is het zeker geen lichtgewicht, maar de prestaties zijn ernaar.
Melanie Matthieu
Talent
Sigma 85mm
digi foto pro
9
NIEUWS meer NIEUWS?
www.general-imaging.nl
Camera en projector gecombineerd in PJ1
check www.dfpro.nl voor het actuele nieuwsoverzicht, of volg ons op Twitter www.twitter.com/dfpro
Het gros van de fotografen zal het mateloos irritant vinden dat iedereen meegluurt op z’n lcd-schermpje als ze net een foto hebben gemaakt. Met de PJ1 van General Imaging zal dat niet meer gebeuren, want deze compact beschikt over een ingebouwde pico-projector. Deze heeft een contrastratio van 300:1 en een aan te passen lichtsterkte tussen de 10 en 15 lumen. Het hebbeding beschikt verder over een 14.1-megapixel sensor met 7x optische zoom, meer dan 25 opnamemodussen, gezichts-, lach- en snipperherkenning. De PJ1 komt waarschijnlijk volgend voorjaar naar Nederland, voor een adviesprijs van rond de 250 euro.
Met zijn landschapsfotografie zijn de meesten wel bekend, maar wie wist dat Ansel Adams eigenlijk ook straatfotograaf was? Het bewijs ligt stilletjes in het depot van de Los Angeles Public Library en is door de jaren heen slechts door enkele deskundige bekeken. Ansel Adams (1902 - 1984) maakte grote delen van zijn werk namelijk in opdracht en werd rond 1939 gevraagd om voor Fortune Magazine de ‘luchtvaarthistorie’ in en rond Los Angeles te documenteren. Adams legde het dagelijks leven van de bewoners en bedrijven in 217 foto’s vast en focusde daarnaast op de medewerkers van de fabriek.
www.nikon-image.com
Sony heeft de ontwikkeling van een professionele camcorder aangekondigd, die gebruik kan maken van dezelfde objectieven als de NEX-camera’s. In tegenstelling tot de huidige NEX-VG10 camcorder is het nieuwe model gericht op de professionele markt. De camera komt in de Sony NXCAM-serie op de markt en krijgt een Super35mm-sensor. Het formaat hiervan is ongeveer gelijk aan de sensoren in de NEX-camera’s. Wanneer en tegen welke prijs de high-end camcorder verschijnt is nog niet bekend.
digi foto pro
10
Panasonic Lumix DMC-GF2 Panasonic heeft de DMC-GF2 geïntroduceerd, volgens de makers de kleinste en lichtste systeemcamera met verwisselbare objectieven en ingebouwde flitser. Ten opzichte van zijn voorganger is de camera inderdaad iets kleiner geworden, maar Sony’s NEX-5 blijft het kleinst. De nadruk ligt dan ook op de ingebouwde flitser; die heeft de NEX-5 niet. Wel heeft deze een grotere sensor – aps-c – in vergelijking met de 4/3 Live Mos-sensor in de GF2. De camera krijgt verder een 3-inch touchscreen, filmt in 1080iresolutie en komt in januari 2011 op de markt.
www.panasonic.nl
Sony ontwikkelt camcorder met E-mount
www.anseladams.com
Ansel Adams blijkt ook straatfotograaf
digi foto pro
11
Volg ons op Twitter v
Omdat we hartstikke hard werken aan een
Achter de schermen
hippe uitstraling, zitten we ook vuistdiep in
de sociale media. Niet voor niets werden
Denis Guzzo aan het interviewen voor de volgende editie van het magazine. Een Italiaanse architectuurfotograaf
alle redacteuren uitgerust met een blitse
DIGIFOTO Pro
2 hours ago via twitterfeed
smartphone. Vanaf beurzen, evenementen en
Voorkennis
perspresentaties houden we je continu op de
@DFPro
hoogte via Twitter. Maar ook vanaf de redactie
@DFPro
Favorite Favorite Favorite
DIGIFOTO Pro
Hier moeten we straks een keuze uit gaan maken: http://bit.ly/ a07zOs Vanmiddag de bekendmaking www.twitter/dfpro van de winnaar van deze lezersgallery!
plaatsen we de ene tweet na de andere. Nog niet overtuigd? Dan mis je onder andere dit:
1 hour ago via twitterfeed
Keihard nieuws @DFPro DIGIFOTO Pro
Favorite Favorite Favorite
Gratis Goodies
@DFPro
DIGIFOTO Pro
Testexemplaar van de Nikkor 24-120mm f/4 VR is binnen! beetje jammer dat het dan net gaat regenen...
Voeg ons toe op Facebook en ontvang gratis de online Photo Academy Award Special Edition! Check voor meer info: http:// bit.ly/ayg3A3
3 hours ago via twitterfeed
2 hours ago via twitterfeed
Favorite Favorite Favorite
Favorite Favorite Favorite
Topjournalistiek
@DFPro
DIGIFOTO Pro
Tijd voor een VrijMiBo met de redactie. Het werk voor deze week zit er weer op, maar hou ook in het weekend dfpro.nl goed in de gaten! 30 minutes ago via twitterfeed
Favorite Favorite Favorite
Pure spam
@DFPro
DIGIFOTO Pro
Doe mee aan ons lezersonderzoek 2010 en maak kans op geweldige prijzen! Deze gelukkige winnaars gingen je al voor.. http://bit.ly/ddIjm4 10 minutes ago via twitterfeed
Favorite Favorite Alles wat de website of het magazine net niet haalde
@DFPro
DIGIFOTO Pro
Canon 1200mm f/5.6L in actie http://youtu.be/U0E-nZOlY_k Kopen? voor $120.000 is ‘ie van jou. 2 hours ago via twitterfeed
digi foto pro
12
Favorite Favorite
Favorite
www.twitter.com/dfpro
Kitlens
Review
Canon levert de 60D in diverse kits. Bijvoorbeeld met de 1785mm. Canon heeft echter ook een 15-85mm in het assortiment. Dit objectief is wat duurder, maar presteert wel een stuk beter. Canon 15-85mm f/3.5-5.6 IS USM Prijs: Ca. €575,-
Canon EOS 60D
€ 900,- Canon slaat met de 60D
Stapje richting de consument een nieuwe weg in. De opvolger van de 50D maakt een stapje richting de consument: je krijgt meer creatieve opties, maar levert wat ‘semi-prof’ eigenschappen in. De camera valt daardoor precies tussen de 550D en 7D in. Maar hoe is de camera te plaatsen ten opzichte van de concurrentie? Tekst en fotografiE
digi foto pro
20
Julian Huijbregts
Canon EOS 60D
Batterijgreep
Meer grip op je camera? De nieuwe BG-E9 voor de 60D biedt plaats aan twee Canon LP-E6 accu’s of zes AA-batterijen en je krijgt er een verticale ontspanknop bij.
In de basis maakt de 60D gebruik van onderdelen die in eerdere modellen te vinden waren. De 18-megapixel cmossensor komt uit de 7D en 550D en het 9-punts autofocussysteem is overgenomen uit de 50D. Pluspunt ten opzichte van de 550D is dat alle punten kruislings gevoelig zijn. Ten opzichte van de Nikon’s D7000 met 39-punts focussysteem blijft Canon echter flink achter. De behuizing is een nieuw ontwerp, iets groter dan de
per seconde. Ook verlies je de AF Microinstellingen, waarmee je focuscorrecties kunt toepassen op je objectieven. Uiteraard is er ook vooruitgang te melden, waarvan het 3-inch uitklapscherm het meest opzichtige voorbeeld is. Onder de kap is ook veel veranderd. De 60D krijgt creatieve filters, bekend van de compactcamera’s, maar ook de elektronische horizon uit de 7D en de mogelijkheid om externe flitsers draadloos aan te sturen.
“ De sensor en beeldprocessor zijn gelijk aan die in de Canon 7D en 550D, hetzelfde geldt voor de resultaten” 550D, maar compacter en lichter dan de high-end 7D. Op sommige gebieden is de 60D een stapje terug ten opzichte van de 50D. De magnesium behuizing heeft plaatsgemaakt voor plastic en de maximale snelheid daalt van 6.3 naar 5.3 beelden
Objectief Canon 17-85mm
Brandpunt 35mm
Diafragma f/8
Plastic behuizing Net als de 550D is de 60D gemaakt van een metalen chassis en een exterieur van hoogwaardige plastics. De body voelt degelijk aan en biedt meer houvast dan de 550D, een welkome verbetering als je wat
Sluitertijd 1/60 sec.
Canon BG-E9 Adviesprijs €199,-
grotere handen hebt. De 7D - en ook de oude 50D - hebben op dit gebied echter nog een streepje voor. vBlikvanger is het 3-inch uitklapscherm. Draaischermpjes zijn niks nieuws voor Canon, in de PowerShot Gserie worden ze al jaren toegepast. De 60D is wel de eerste dslr van de fabrikant met uitklapscherm. Het lcd is verder gelijk aan de 550D, met 3:2-beeldverhouding en prettig hoge resolutie van 720x480 pixels - het beste scherm dat Canon in huis heeft. Bediening Niet alleen het uiterlijk van de behuizing is veranderd, ook aan de bedieningsknoppen is gesleuteld. De camera heeft geen joystickje meer om je autofocuspunt te selecteren, maar een nieuwe acht-punts-
ISO 100 digi foto pro
21
EXPERTTIP
Voorbereidingen Voorbereiding is het halve werk. Maak een tekening of een schaalmodel van het totaalbeeld dat je voor ogen hebt om te kijken of je het ook zo kunt fotograferen als je denkt.
Jaap Vliegenthart Reclamefotograaf
moeder bij wijze van spreken nog nooit in een winkel is geweest, moet ze bij het zien van die foto meteen een goed beeld van de zaak krijgen, ondanks de bijzondere elementen die ze ziet. Verhoudingen, perspectief, lichtval en schaduwen moeten allemaal kloppen. Het lijkt soms net wiskunde. Gelukkig was dat ongeveer het enige vak op school waar ik goed in was” Nachtwerk Het maken van een bijzondere reclamefoto zoals Jaap dat doet is dus niet simpelweg het vastleggen van een product. Tachtig procent van het werk gaat bij hem in de voorbereiding zitten. “Voor ik een foto maak wil ik eerst weten wat het beeld moet uitstralen. Daarom doe ik eerst research, om zo te ontdekken hoe een situatie er in de realiteit uitziet. Verder laat ik tekeningen maken van het eindresultaat dat ik wil bereiken. Dat doe ik omdat ik een soort angst heb om beelden af te leveren die niet helemaal kloppen. Ik wil niet op mijn bek te gaan.” Na de voorbereiding voor de Bijenkorf-serie heeft Jaap de foto’s in één week geschoten. “Dat moest allemaal ’s nachts gebeuren, zodra de winkel sloot konden wij naar binnen. Om negen uur ’s morgens moesten we er weer uit. We hadden vijftien uur per nacht de tijd om foto’s te maken.” Vooruitdenken Ook andere series die Jaap gemaakt heeft hebben zeker zoveel tijd in beslag genomen. “Voor een serie van Citroën, geschoten in New York, ben ik uitgegaan van een bestaande digi foto pro
30
Masterclass
“ De werkelijkheid die we aanpassen is het uitgangspunt voor iedere foto� 31
feature
av o n p o d strij d e w o r fot a a n Win
ar van a n n i s de w et thema i s t r e anna met h en Sam M towedstrijd . We stuurd p o onze f n landscha en met een e m natuur beloning sa rbergzaam e ls hem a aar een onh dieren te n de vriend om daar wil leven op de b , gebied eren. Ze ver en Finland af nd fotogr ssen Rusla ankelijk was g tu grens nlang ontoe , wolven en n e n dat jar risten. Bere en profitere e er ot oe voor t grote roofdi en er in gr m andere e plek en ko z rt s van de oor. nnae m Ma a v S n getale e Ruhaak FOTOGRAFIe T e k sT
36
S ann
tuur
“ De ramen zijn van enkel glas, dus als de beren echt willen, zijn ze zo binnen.”
Sam Mannaerts (24)
Sam Mannaerts is geboren en woonachtig in SintNiklaas, België. Zijn grote passies zijn fotograferen en reizen. Om dit te kunnen bekostigen werkt Sam als verpleegkundige op de eerste hulp van het SintNiklaas Ziekenhuis. Camera Canon EOS 7D Specialiteit Natuurfotografie www.natuurbeeld.be
Bruine beer passeert glazen deur Dit is de deur van de grootste schuilhut die ze daar hebben. Een schuilhut waar makkelijk tien man kan fotograferen. Er staan zelfs stapelbedden voor in de zomer. Dan kan je daar in overnachten (je ziet ze zelfs in de weerspiegeling van het glas). De beer passeert op een paar meter van de deur, maar heeft absoluut geen oog voor ons. Het is maar enkel glas, dus als de beren echt willen dan zitten ze zo binnen. Gelukkig zijn ze banger voor ons dan wij van hen. Camera Canon EOS 7D
Brandpunt 44mm
Diafragma f/5.6
Sluitertijd 1/25 sec. (statief)
ISO 200
Sam Mannaerts (24) ging vorig jaar met twee vrienden op roadtrip naar Noorwegen. Halverwege de reis werd bijna al zijn fotoapparatuur gestolen. Toch wist hij de dag daarna deze prachtige foto van een vrouw met haar hondjes op de Preikestolen te maken. Hiermee won Sam onze fotowedstrijd met het thema ‘Natuur en Landschap’. Zijn foto gaf ons een gevoel van vrijheid en rust, maar is tegelijkertijd spannend en indrukwekkend. De toevoeging van een persoon aan de top zet alles in perspectief. Het leverde Sam een reis naar Finland op, om beren te fotograferen. Deze vijfdaagse privéreis voor twee personen - ter waarde van 2600 euro werd beschikbaar gesteld door Inezia Tours. Ook kans maken op zo’n prijs? Houd onze fotowedstrijden in de gaten. www.dfpro.nl/fotowedstrijden digi foto pro
37
REVIEW
Het gebruik van de scherpstelring voor meerdere functies is in ieder geval een uniek idee en eigenlijk zo gek nog niet. In dit autofocustijdperk is handmatige focus iets wat nog maar zelden gebruikt wordt, dus waarom dan niet iets nuttigs doen met de ‘overbodige’ ring op het objectief? Samsung heeft dat als volgt aangepakt: op de nieuwe i-Function-objectieven zit een knop die de i-Function activeert. Doe je dat terwijl je in de A-stand fotografeert, dan kun je met een draai aan de focusring je diafragma veranderen. Door nog een keer op de knop te drukken kun je ook de instellingen voor belichtingscompensatie, iso-waarde en witbalans wijzigen met behulp van het objectief. Het idee is dat je zo belangrijke instellingen kunt aanpassen tijdens het fotograferen, zonder dat je de camera van je onderwerp hoeft te halen - iets wat je vaak wel doet als je de menu’s in duikt. In de praktijk levert het gebruik van i-Function alleen voordeel op als je regelmatig meerdere instellingen wilt wijzigen. Wissel je continu van diafragma, iso-waarde en speel je veel met de belichtingscompensatie, dan kun je met i-Function aardige snelheidswinst boeken. Werk je met auto-iso en wissel je alleen af en toe van diafragma, dan gaat het aanpassen eigenlijk net zo makkelijk met het draaiwieltje achterop de camera. Het gebruik van i-Function is volledig optioneel; alle opties zijn ook via de instelwieltjes op de camera te benaderen. In dat geval kun je de scherpstelring voor handmatige focus gebruiken. Zet je de camera op MF, dan zoomt het beeld automatisch in zodra je aan de focusring draait, handig om de scherpte te kunnen controleren. Behuizing In de basis is de NX100 een uitgeklede versie van de NX10. De NX100 mist de elektronische zoeker en ingebouwde flitser. De behuizing is van plastic gemaakt, waardoor de body minder dan 300 gram weegt. Dat terwijl de NX10 ongeveer 500 gram weegt. Hoewel de
Optionele GPS
Samsung brengt een optionele gps-module op de markt voor de NX100. Deze GPS10 wordt op de flitsschoen geklikt en doet 13 uur lang zijn werk op twee AAA-batterijen. digi foto pro
62
camera weinig houvast biedt, zorgen de subtiele rondingen en een uitsparing aan de achterzijde ervoor dat je net wat meer grip hebt op de camera. Het 3-inch display maakt gebruik van amoled-techniek, wat een hoog contrast en mooie kleurweergave met diepe zwarten oplevert. Een zoeker ontbreekt. Wel is de camera voorzien van een digitale accessoirepoort waar een externe zoeker op aangesloten kan worden. Deze is los verkrijgbaar, maar heeft met zo’n 200.000 beeldpunten een veel lagere resolutie dan de ingebouwde elektronische zoeker in de NX10. Beeldkwaliteit Hoewel de NX100 en NX10 zijn uitgerust met dezelfde 14.6-megapixel cmos-sensor, zegt Samsung
verbeteringen te hebben geboekt wat betreft warmteontwikkeling. Het iso-bereik van 100 tot 3200 is uitgebreid met een ‘Hi’-stand van 6400. In de praktijk zien we geen verschil met de resultaten uit de NX10. Dat betekent dat je tot iso 400 vrijwel ruisvrije beelden hebt. Vanaf iso 800 is er lichte korrel zichtbaar en ook op iso 1600 blijven de resultaten bruikbaar ondanks wat meer korrel en wat kleurverlies. De hoogste waarden van 3200 en 6400 tonen echter veel storende ruis. Samsung maakt gebruik van een wat oudere sensor, wat je ziet als je de resultaten naast de concurrentie legt. Sony’s NEX-5 bijvoorbeeld, die is uitgerust met een nieuwe 14-megapixelsensor, presteert zichtbaar beter op gebied van ruisprestaties.
Jens Olof Lasthein
Te s t f o t o ’ s en v i de o ’ s
Foto’s en video’s zien in de originele resolutie? Op onze website staan Vze voor je klaar. www.dfpro.nl/nx100A
Smart filters In de camera zijn bewerkingsopties aanwezig. Met de ‘smart filters’ kun je foto’s - nadat je ze gemaakt hebt - voorzien van sterke effecten zoals vignetting, miniatuureffect, fisheye en sketch. Ook is er een heuse ‘face-retouch’-functie aanwezig, waarmee je mensen een gladde huid kunt aanmeten. Een andere unieke optie is de ‘Sound Picture’-modus, waarmee bij het maken van elke foto ook een geluidsfragment van tien seconden opgenomen wordt. Raw Wil je zoveel mogelijk controle houden over je foto’s, dan fotografeer je uiteraard in raw. Net als de NX10 maakt de NX100 erg grote bestanden: ruim 25MB per foto. In raw werken levert daardoor wat vertraging op als je snel achter elkaar meerdere foto’s wil maken. Het wegschrijven
van de bestanden kost de nodige tijd en met maximaal drie beelden per seconde is de NX100 zeker geen snelheidsmonster. Gelukkig gaat de autofocus op basis van contrastdetectie vrij vlot. Objectieven De i-Function werkt alleen met objectieven die dit ondersteunen. Samsung levert de NX100 standaard met een nieuw compact 20-50mm f/3.5-5.6 zoomobjectief. Hoewel de standaardzoom kleiner is dan de 18-55mm, mist deze beeldstabilisatie en lever je iets aan bereik in. Ook is er een nieuw 20mm f/2.8 pancake objectief met i-Function.
Filmfunctie Filmen kan in 720p-resolutie met dertig frames per seconde en levert mooie beelden op. Wel heeft de NX100 vrij veel last van het ‘rolling shutter’-effect. Beweeg je de camera horizontaal, dan zie je snel vervorming in rechte lijnen. Je hebt keuze uit de automatische P-stand of diafragmavoorkeuze, waardoor je zelf de scherptediepte kunt bepalen. Hoewel de M-stand in de filmfunctie niet beschikbaar is kun je wel de belichting vastzetten. Samsung heeft een originele eigenschap toegevoegd, waarmee je in de camera filmpjes kunt laten inen/of uitfaden.
conclusie
“ De camera bevat enkele ‘smart filters’ waarmee je foto’s kunt voorzien van sterke effecten”
Samsung
NX100 + 20-50mm f/3.5-5.6 ADVIESPrijs: ca € 599,Waar Samsung met de NX10 richtte op gevorderde gebruikers, is de NX100 meer gericht op het grote publiek. De camera is kleiner en gebruiksvriendelijker, maar in veel andere opzichten gelijk aan zijn grotere broer. Het nieuwe i-Function is een goede vondst en levert ook daadwerkelijk snelheidswinst en gemak op als je regelmatig instellingen wisselt. Het grote amoledscherm levert een prettig beeld, maar je moet het zonder zoeker stellen. De beeldkwaliteit is hoog, al is de wat oudere sensor van Samsung inmiddels voorbij gestreefd op gebied van ruisprestaties door de concurrentie. Ook is het prijsverschil met de NX10 momenteel nog vrij klein. Gezien de verschillen tussen de camera’s zou de NX100 gevoelsmatig dan ook nog wat in prijs mogen zakken. Resolutie: 14.6-megapixels Beeldsensor: CMOS (23.4 x 15.6 mm) ISO-bereik: 100-3200 (Hi 6400) LCD: 3-inch amoled (640x480) Scherpstelling: Contrast autofocus Opslag: SDHC Afmetingen: ca. 120,5 x 71 x 34,5mm Gewicht: ca. 282 gram (excl batt.) Beeldstabilisatie: Nee Filmfunctie: 1280x720p @ 30 fps
E x t e r ne E V F
Hoewel de NX100 standaard geen zoeker heeft, komt er een optioneel elektronisch exemplaar op de markt. Deze EVF beschikt over 201.000 beeldpunten.
Uitstekend amoled-scherm Respectabele autofocussnelheid Snelle bediening (i-Function) Ruisprestaties niet indrukwekkend
s c o r e
8.0 (van 1-10)
goed digi foto pro
63
advertorial
Kleurechte monitor belangrijk voor fotografen
Het voordeel van Dell Over kleurechtheid en monitoren bestaan talloze misverstanden. Want waar moet je op letten als je als fotograaf een monitor koopt? Responstijd? Contrastratio, al dan niet dynamisch? Daar wordt immers vaak mee geadverteerd. Dell vroeg ons nu eens goed uit te leggen waarom je als fotograaf niet zonder een goede, kleurechte monitor kunt en waar je op moet letten bij aanschaf. De Dell Ultrasharp-serie kan betaalbare en passende oplossing zijn. Wellicht herken je het probleem: je hebt mooie foto’s gemaakt, op je computer bewerkt en vervolgens naar de afdrukcentrale gestuurd. Een paar dagen later maak je nieuwsgierig de enveloppe open, en wat blijkt? De kleuren en het contrast van je foto’s wijken behoorlijk af van wat je eerder zag op je beeld-
scherm. Het probleem zit grotendeels in je monitor en de kalibrering daarvan. Veel monitoren die je ziet bij de bekende, grote winkelketens adverteren lustig met de contrastratio en ‘refresh rate’. Eerstgenoemde zegt iets over het verschil tussen het lichtste en het donkerste toon die het scherm kan weergeven. Niet onbe-
Het Dell Ultrasharp-assortiment
digi foto pro
74
Dell U2211H
Dell U2311H
Dell U2410
21.5” 1920x1080 Prijs: v.a. € 261,- (excl. verzending)
23” 1920x1080 Prijs: v.a. € 284,-(excl. verzending)
24” 1920x1200 Prijs: v.a. € 712,- (excl. verzending)
Kalibrering
Ultrasharp
TM
langrijk, maar het zegt niets over het aantal kleurgradaties dat je monitor kan weergeven, wat nu juist voor fotografen zo belangrijk is. Ook de responstijd is een populaire specificatie om mee te adverteren. Fotografen: trap hier niet in. De responstijd geeft aan hoeveel tijd er zit tussen het versturen van het beeldsignaal vanuit de computer en het daadwerkelijke beeld op het scherm. Dat is belangrijk voor bewegende beelden in bijvoorbeeld games en films. Trage responstijden geven spookbeelden (ook wel ‘ghosting’ genoemd), snelle zorgen voor vloeiend beeld. Echter, voor ‘stilstaande’ foto’s en de bewerking ervan is het een vrij onbelangrijk gegeven. Ook het dynamische contrastratio is een belangrijke ‘hengel’ om klanten binnen te halen. Maar het dynamische contrast zegt eigenlijk niet zoveel; de daadwerkelijke contrastratio is veel belangrijker. Deze laatste zegt hoeveel stapjes de monitor kan weergeven tussen het witste wit en het zwartste zwart. Bij het dynamische contrast wordt de lamp in de monitor gebruikt om het contrast te verhogen. Minder geschikt: TN Voor fotobewerking is niet de responstijd of de dynmamische contrastratio van doorslaggevend
belang, maar de kleurweergave en de werkelijke contrastratio. Deze worden voornamelijk bepaald door de kwaliteit en de techniek van het paneel in de monitor. De meeste monitoren die je ziet bij de grote warenhuizen en elektronicazaken zijn van het TN-type (twisted nematic). Monitoren met deze panelen zijn relatief goedkoop te produceren en dat zie je terug in het prijskaartje. Ze halen hele snelle refresh rates en dynamische contrast ratios met vele nullen, waar dan ook lustig mee geadverteerd wordt. Perfect voor gaming en films, maar jij als fotograaf hebt er niet veel aan. De kleurruimte van deze monitoren is namelijk erg beperkt; TN-panelen geven niet alle kleuren weer die een fototoestel kan vastleggen en mensen kunnen zien. Dit maakt nauwkeurige kleurbewerking lastig, zo niet onmogelijk. Ook de werkelijke contrastratio valt vaak tegen. Daarnaast hebben deze monitoren nog een nadeel: ze hebben een zeer beperkte inkijkhoek. Je moet dus heel recht voor de monitor zitten voor een egaal beeld zonder kleurafwijkingen. En wanneer je grote monitoren hebt met TN-paneel, dan wijken de kleuren in de hoeken door deze beperkte inkijkhoek al bijna automatisch af.
Wel geschikt: IPS Veel geschikter voor fotografen, want veel kleurechter, zijn panelen van het IPS (In Plane Switching)-type. Deze panelen werken volgens een volledig ander principe dan TN-panelen en kunnen vele miljoenen kleurgradaties weergeven. Dat komt door een groter bereik. Bovendien heeft IPS een grote inkijkhoek, wat een egaal beeld oplevert, ook bij grotere modellen. Speel je ook games, vrees dan niet: IPS is weliswaar minder ‘snel’ dan TN, maar levert alsnog prima responstijden. Hier komt de Ultrasharp-serie van Dell om de hoek kijken; deze monitoren zijn allemaal voorzien van dit paneeltype en hebben dus een rijke kleurweergave (zie kader ‘Color gamut) en een inkijkhoek van maar liefst 178 graden. Dat maakt veel nauwkeurigere bewerkingen mogelijk en bovendien ziet het resultaat in print er dan net zo uit als op je monitor, mits goed gekalibreerd. Je komt dus niet meer voor verrassingen te staan. Bovendien kosten deze monitoren je geen rib uit het lijf, wat wel vaak het geval is bij veel andere monitoren met IPS-panelen. Je hebt al een Ultrasharp voor minder dan driehonderd euro (zie overzicht onderin).
Wil je er zeker van een consistente kleur-workflow zijn 'van klik tot print', dan moet je zorgen dat je monitor goed gekalibreerd is. Hier zijn speciale apparaatjes voor te koop die je op je beeldscherm plaatst en vervolgens de instellingen op je pc aanpast voor een ideale kleurweergave. De 24-, 27- en 30-inch monitoren uit de Dell Ultrasharpserie zijn echter al in de fabriek optimaal gekalibreerd en goed bevonden. Color gamut Fotocamera's en monitoren gebruiken altijd een bepaalde kleurruimte, iets wat in de specificaties vaak wordt aangeduid met 'Color gamut'. Vergelijk het met een palet van een schilder; de kleurruimte bepaalt welke kleuren de monitor of camera tot zijn beschikking heeft om de foto te 'kleuren'. Veel monitoren gebruiken de sRGB-kleurruimte, welke uitgaat van de kleuren rood, groen en blauw. Binnen de driehoek tussen deze basiskleuren kunnen oneindig veel combinaties gemaakt worden, maar de driehoek zelf bestrijkt maar een beperkt gebied. Adobe ontwikkelde daarom AdobeRGB, met een veel ruimer kleurbereik. Een andere veelgebruikte standaard is CIE 1931 XYZ, een in 1931 ontwikkelde, wiskundig bepaalde kleurruimte met eveneens een groot bereik. Het kleurbereik van Dell-monitoren wordt aangegeven met een dekkingspercentage van de betreffende kleurruimtestandaard. Zo heeft de Dell U3011 een kleurbereik van 117% CIE1976, 102% CIE1931, 99% AdobeRGB en 100% sRGB, wat zeer natuurgetrouwe gradaties en kleurtonen oplevert. Verstelbaar De Monitoren van Dell Ultrasharp-lijn zijn helemaal fysiek afstelbaar op jouw lengte en kijkrichting. De poot is in hoogte verstelbaar, kunnen om hun as draaien en kantelen. Daarnaast kun je de monitor een kwartslag in 'portretstand' draaien; ideaal voor de verwerking van foto's met een staande oriëntatie. De 27- en 30-inch variant hebben zo'n groot schermoppervlak dat dit niet mogelijk is.
Dell U2711
Dell U3011
27” 2560x1440 Prijs: v.a. € 951,- (excl. verzending)
30” 2560x1600 Prijs: € 1545,- (excl. verzending)
Kijk voor uitgebreide specificaties en actuele prijzen op www.dell.nl. De prijzen zijn zonder verzendkosten. Bovengenoemde prijzen zijn op het moment van schrijven van dit artikel en kunnen worden aangepast.
digi foto pro
75
digi foto pro
140