WINMAG Pro 1.2019 by Clipboard Media

Netwerk NETGEAR | Klaar voor Wi-Fi 6 | PAGINA. 30

Professional Computing & Management Netwerk

Verbindingssnelheid Vertienvoudigd Zakelijke voordelen van 5G PAGINA. 12

Hardware

Chromebooks De definitieve koopgids PAGINA. 50

Web

Alternatieve Zoekmachines PAGINA. 62

IoT

Smart offices Connectiviteit op kantoor PAGINA. 26

Koning communicatie Beheer met 3CX PAGINA. 54

Review

Wet

Synology VMM Virtualisatie voor iedereen

Netneutraliteit Transparantie in gevaar

PAGINA. 36

PAGINA. 24

â&#x201A;¬ 6,95 JAARGANG 30 EDITIE 1. 2019

EEN UITGAVE VAN CLIPBOARD MEDIA & CONTENT

Uitstekende Zakelijke WiďŹ . Overal. Draadloze installatie

Beveiligd Razendsnelle gastnetwerk 3 Gigabit AC WiFi

Flexibele plaatsing

WWW.NETGEAR.NL/ORBI-PRO

WELKOM

Het onvermijdelijke cliché Het precieze moment waarop de mens tijdsbewustheid vergaarde? Moeilijk vast te stellen. Het precieze moment waarop elk jaar ‘hét jaar van vooruitgang’ werd? Dat is makkelijker: sinds de 365-daagse kalender. Jaarstart en –eindartikelen delen eenzelfde formule. Realistisch terugblikken, optimistisch vooruitblikken. Het liefst wijken we van dit eeuwenoude cliché, maar 2019 laat het niet toe. Het wordt een jaar van vooruitgang. De vierde industriële revolutie draait in volle toeren. Niet enkel de consument, maar ook het Nederlandse bedrijf scheurt efficiëntie tegemoet. 5G is in zicht en overbrugt de kloof tussen netwerkmogelijkheden en grootschalige, industriële connectiviteit; de maatschappij maakt zich mondiaal hard voor netneutraliteit en -transparantie. Hardwareproducenten voegen zich bij unified communicationsoplossingen en creëren voorheen onvoorstelbare mogelijkheden én draadloze verbindingstechnologieën als Bluetooth 5.1 bewijzen langdurig mee te kunnen draaien in een veranderend klimaat. Om jou van inzichten te voorzien in elk voorstelbaar, actueel IT-onderwerp, zetten we de ins en outs van een uiteenlopende selectie thema’s op papier. Naast het presenteren van dé innovatiefste zakelijke en consumentgerichte devices en hardware, zoomen we in op de onbelichte softwaremogelijkheden van de afgelopen tijd. Services waar het Nederlandse MKB en zijn bijbehorende IT-beheer(ders) al tig

jaar geleden kennis mee hadden moeten maken. Denk aan virtualisatie, backupping, communicatiesysteembeheer en netwerktools; pijlers waar legio aan aanbieders softwarematig in pogen te voorzien, maar slechts enkele in uitblinken. Het maken van een zakelijke beslissing is anno 2019 grotendeels verbonden aan informatietechniek. Iedere ondernemer, manager of uitvoerende heeft daarmee de behoefte aan technologische informatievoorziening. Sta stil bij jouw dagelijkse keuzes en realiseer je dat de noodzaak van IT-kennis niet exclusief voor beheerders en specialisten is. Een blik op het oplossingsaanbod, een kijk in een magazine, een scan van een webpagina: elk kan exponentieel belonen. Blijf jezelf ontwikkelen; wij ondersteunen met plezier. Redactie WINMAG Pro

Clipboard Media & Content Delftweg 147 2289 BD Rijswijk, Nederland Tel: *31(0)15-7600700 Fax: *31(0)15-7600760 info@clipboardmedia.nl www.clipboardmedia.nl UITGEVER Linda Oenema linda@clipboardmedia.nl Tel: +31(0)15-7600700 MARKETING & PR marketing@clipboardmedia.nl Tel: +31(0)15-7600700 REDACTIE Ruben den Boer Geert van der Klugt Jordi Smit Joël van Vugt redactie@thecontentgroup.nl Tel: +31(0)15-7600707 VORMGEVING Martijn Herremans Lloyd Troost Ron de Vos DATA ANALIST Sven de Heer TRAFFIC MANAGER Lindsay van Veelen traffic@clipboardmedia.nl Tel: +31(0)15-7600700 CONTENT MANAGER Martijn Herremans

WINMAG Pro wordt gemaakt door een enthousiast team van ervaren redacteuren, ieder met hun eigen specialismes op IT-gebied. We stellen onze redacteuren aan je voor: GEERT VAN DER KLUGT

JORDI SMIT

Redacteur

Redacteur Geert houdt van tastbaarheid. En alhoewel bytes niet bepaald voor het grijpen liggen, is de cyberwereld nauw verwant aan het materiële. Het presenteren van achtergrond en nieuws middels praktijkgerichte verbanden en inzichten: dát zijn artikelen.

geert@thecontentgroup.nl

Jordi is een talentvolle journalist die zich onder meer verdiept in onderwerpen omtrent business en de nieuwste technologieën. De journalistiek zit bij Jordi dan ook in het bloed. Hij is op de hoogte van het laatste nieuws en weet dit op een begrijpbare manier op papier te zetten.

SALES Bart Arkesteijn Mitchell Koymans Jascha Vink sales@clipboardmedia.nl Tel: +31(0)15-7600770 ABONNEMENTEN abo@clipboardmedia.nl DRUKKERIJ Senefelder Misset, Doetinchem DISTRIBUTIE BENELUX Betapress BV, Gilze Imapress, Turnhout, België

jordi@thecontentgroup.nl Clipboard Media & Content Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, gekopieerd of op andere wijze worden verspreid zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever.

WINMAG Pro is powered by

INHOUD

12 | NETWERK: 5G

Het staat pas voor 2020 op de agenda, maar in de Rotterdamse haven konden ze zo lang niet wachten. Begin november 2018 deden een aantal grote bedrijven, waaronder KPN en Shell, daar een test met 5G internet. In 2019 gaat de 5G-karavaan als het goed is echt van start. De mogelijkheden van 5G ten opzichte van 4G lijken daarbij eindeloos, maar toch is niet iedereen even enthousiast.

16 | HARDWARE: EIZO FLEXSCAN EV2457

Werken op een veel te klein scherm. Ken je het probleem? Zeker wanneer de vermoeidheid toeslaat, is dit op zijn minst erg vervelend te noemen. Het nieuwe beeldscherm van EIZO biedt echter dé oplossing. Dankzij onder meer Daisy Chain-compatibiliteit kan zelfs een laptop of mini-pc met slechts één uitgang op maximaal vier monitoren worden aangesloten.

22 | REVIEW: ALTARO VM BACKUP V8

Met Altaro VM Backup V8 introduceert Altaro WANgeoptimaliseerde replicatiefunctionaliteit, waarmee gebruikers binnen een minimale tijd weer aan de slag kunnen als er een ramp optreedt. Wij raakten geïnteresseerd en testten het product.

30 | NETWERK: NETGEAR WI-FI 6 (802.11AX)

NETGEAR, fabrikant van netwerkapparatuur voor zowel professionele als thuisnetwerken, heeft zijn nieuwe hardware uitgebracht. De nieuwe routers, de Nighthawk AX8 en AX 12, ondersteunen de nieuwe 802.11ax (oftewel: Wi-Fi 6) standaard. Deze moderne Wi-Fi standaard heeft, in vergelijking met voorgangers, viermaal zoveel gegevenscapaciteit voor het groeiende thuisnetwerk van vandaag en morgen.

36 | SOFTWARE: SYNOLOGY

VIRTUAL MACHINE MANAGER

Besteding van tienduizenden euro’s aan lokale PC-processorkracht; handmatige update-uitvoering op tientallen werkplekken; gebonden zijn aan één OS - de nadelen van traditionele werkplekken zijn veel in aantal. Het alternatief? Virtualisatie.

40 | EVENTS: CES 2019

Al sinds 1967 komt de technologie-industrie eens per jaar samen op de CES (Consumer Electronics Show). Dit is sinds jaar en dag hét event waar nieuwe technologieën worden tentoongesteld, nieuwe producten worden aangekondigd en ideeën worden uitgewisseld. Wij blikken terug op de hoogtepunten van afgelopen editie.

26 | WERKPLEKBEHEER: SMART OFFICE

De kans is groot dat je bij de term ‘smart office’, of ‘slim kantoor’, direct denkt aan een soort van hypermodern kantoor van de toekomst. Toch hoeft dat niet zo te zijn. Ook met de huidige technologie is er al heel veel mogelijk. En dat levert je wellicht meer op dan je denkt. We zetten de vijf belangrijkste pro’s van een slim kantoor op een rij. 4

WWW.WINMAGPRO.NL

ISDN Stopt Tijd voor het Nieuwe Bellen Wist u dat in 2019 ISDN stopt? Hoe zorgt u ervoor dat uw bedrijf bereikbaar blijft? Het nieuwe bellen van Tele2 is het alternatief: zelfde kwaliteit, beter bereikbaar en minder betalen! Check: nieuwebellen.nl voor uw besparing!

nieuwe bellen.nl

INHOUD

50 | HARDWARE: CHROMEBOOKS

Als alternatief voor een traditionele laptop, tablet of hybride, doet zowel de particuliere als zakelijke gebruiker er goed aan om het gebruik van een Chromebook in overweging te nemen. Overwegen is één ding. Weten het ander. Daar springen wij bij.

54 | UNIFIED COMMUNICATIONS:

DE VERGROTENDE TRAP VAN 3CX

Het belang van een volledig unified communicationssysteem is niet exclusief aan een enkele afdeling of bedrijfstak. Partijen in vrijwel elke sector hebben baat bij kosten tijdsefficiënte omgangsvormen. Zoals gewend, lichten wij editieconsequent uit welke partij de toon aangeeft en de overweging waard is

62 | INTERNET: ALTERNATIEVE ZOEKMACHINES

Honderdduizenden zoekopdrachten per minuut, miljarden zoekopdrachten per dag, nog eens miljarden aan advertentieinkomsten: Google lijkt niet te stoppen. Toch is er een groeiende beweging die het opneemt tegen Google. Wie zijn deze ‘concurrenten’, hoe werken ze, en maken ze kans tegenover een almacht?

74 | SECURITY: YOURSAFETYNET

70 | GOUDEN OUDE: TOSHIBA SATELLITE

1990: de decenniastart waarmee het laptop- en notebooklandschap voorgoed veranderde. Met de IBM Thinkpadlijn heerste Lenovo in de vroege jaren ‘90 als definitieve mobiele PC-koning. De introductie van de Toshiba Satellite-serie bracht daar verandering in. De gevolgen van dien sommen we vandaag de dag op tot een legacy – een waarlijk nalatenschap.

MAAKT BELOFTES MEER DAN WAAR

YourSafetynet belooft op zijn website jou alle handvatten te geven die je nodig hebt om te voldoen aan de AVG-wetgeving. Tussen zeggen en doen zit soms een wereld van verschil. Daarom besloten wij als bedrijf de proef op de som te nemen en zelf gebruik te maken van de appliance, om te bekijken of het bedrijven écht biedt wat zij nodig hebben.

80 | TECH INSIDE: MICROSOFT NEDERLAND

In de gloednieuwe rubriek ‘Tech Inside’ bieden we een kijkje in dé technologisch relevante gebouwinterieurs van Nederland -- van datacenter tot hyperslim kantoor. Microsoft Nederland gaat gedurende 2019 een grootschalige verandering aan, onder meer met de opening van zijn vernieuwde kantoor op het Schipholterrein.

84 | MOBILE: BOYCOT HUAWEI

De Amerikaanse regering maakte eind november 2018 bekend Europese landen en bedrijven op te willen roepen niet langer gebruik te maken van het Chinese Huawei. Alles uit angst voor spionage. Is dat terecht? Moeten we écht vrezen voor spionage vanuit de telecomaanbieder?

87 | COLUMN: ARTIFICIAL INTELLIGENCE

Kunstmatige Intelligentie, oftewel Artificial Intelligence (AI), is de wetenschap die zich bezighoudt met de creatie van een artefact dat een vorm van intelligentie vertoont. AI brengt een dermate grote revolutie op gang dat de mensheid tot steeds meer online verbeteringen in staat is; de technologie blijkt ongekende mogelijkheden te kennen. 6

WWW.WINMAGPRO.NL

HIGH PERFORMANCE AND SCALABLE 1U RACK UNIT SCALABLE UP TO 16 DRIVES

RackStation

RS1619xs+ Virtualization

High Availability

Performance

Scalability

OUTSTANDING COMPUTING POWER

EFFORTLESS VIRTUALIZATION ENVIRONMENT

ADVANCED SNAPSHOT TECHNOLOGY

・ Quad-core CPU, 8 GB DDR4 UDIMM (up

・ Complete virtualization solution

・ Snapshot Replication provides up

to 64 GB), and 4 Gigabit LAN ports.

・ With an optional 10GbE network

adapter card installed, the RS1619xs+ delivers sequential reading throughput

with Synology Virtual Machine Manager

to 1,024 shared folder backups and

to enhance work eﬃciency and

65,000 system-wide snapshots,

centralized management for VMs.

allowing customizable backup

・ Dynamic iSCSI/NFS storage for

schedule in a minimum 5-minute

over 1,523 MB/s and 136,558 iSCSI

VMware, Windows Hyper-V, Citrix, and

interval for more eﬃcient data

random read IOPS under a RAID 5

OpenStack.

protection.

configuration.

www.synology.com

Synology may make changes to specification and product descriptions at any time, without notice. Copyright, 2018 Synology Inc. All rights reserved. Synology and other names of Synology Products are proprietary marks or registered trademarks of Synology Inc. Other products and company names mentioned herein are trademarks of their respective holders.

START

Galaxy X: BUIGBAAR SCHERM KAN SAMSUNG DE KOP KOSTEN Fabrikanten wijken van LCD-schermen af. OLED

dicteert het komende jaar de norm. Geloof je de geruchten, dan verschijnt de Samsung Galaxy X aanstaande maart. Dat het model een 4,5-inch screen bevat dat uitvouwt tot 7,3-inch, is bevestigd. Ofwel, een vouwbaar scherm - voor Samsung een primeur. Het concept van de vouwbare smartphone staat echter nog in de kinderschoenen. Indien Samsung niet verder bouwt op voorgangers als FlexPai, kan de gewaagde introductie verassend uitpakken. De ontvangst van de FlexPai, één van de eerste vouwbare smartphones, gebruiken wij als basis voor drie suggesties waarmee de Samsung Galaxy X dé Messias van vouwbare technologie kan worden. Vouwwijze Sneakpeakbeelden van de Galaxy X toonden een klein, uitklapbaar scherm. Vouwt het scherm naar buiten, dan vergroot deze. Dat baart zorgen: een smartphone die inklapt, zoals een boek, voelt natuurlijker en weert het scherm tegen beschadiging. Voorgangers Axon M en FlexPai kozen voor dezelfde methode als Samsung lijkt te doen; de schermen van beide telefoons lopen enorm snel krassen op. Laat je een uitklapbare, buigbare telefoon vallen, dan is de kans groot dat beide telefoonkanten breken.

Apple komt in 2019 met drie nieuwe iPhones

We hebben veel nieuwe telefoons gezien op de CES in Las Vegas, wat we echter niet zagen waren nieuwe iPhones. Toch lijkt het erop dat Apple in 2019, net als in 2018, met drie nieuwe modellen op de proppen zal komen. Dat schrijft The Wall Street Journal op basis van bronnen die betrokken zijn bij Apple. De nieuwe iPhones zullen vooral verbeterd worden op het gebied van de camera’s. Zo zou de opvolger van de iPhone XR een dubbele camera krijgen en zou het duurste model zelfs drie lenzen krijgen. Hoewel de camera’s van de iPhone nu al bijzonder goed zijn, maken ze allemaal gebruik van ‘slechts’ één lens.

Drie maal een iPhone per jaar

Als het klopt dat Apple dit jaar weer met drie iPhone modellen komt, lijkt het bedrijf een nieuwe weg in te slaan. Drie nieuwe iPhones lijken dan de norm te worden. Tot nu toe blijft het echter gissen naar de releasedatum en exacte specificaties van de nieuwe iPhones.

WWW.WINMAGPRO.NL

Dun Kort maar bondig: de Axon M is té dik. Zit de telefoon in je broekzak, dan voelt dit ongemakkelijk, stelt een merendeel van gebruikers. De vouwbare technologie kwam eveneens met een ongelijke gewichtsdistributie: de ene zijde is zwaarder dan de andere, waardoor de telefoon ongemakkelijk in de hand ligt. Anderzijds scoort de FlexPai op dit vlak punten. Tenminste, wanneer de telefoon uitgevouwen is. Lukt het Samsung om het uitgevouwen ontwerp van de Galaxy X in vergelijkbare dunheid te leveren, en vermindert de marktleider eveneens de breedte van het toestel wanneer deze ingevouwen is, dan verwachten we een kraker. Intern Eén van de grootste dompers van de FlexPai vormde zich nadat duidelijk werd dat de stuursoftware en het interface bij verre niet aansloten bij de kritische eis van de moderne smartphonegebruiker. Alhoewel de telefoon volledig bruikbaar is, kwamen voor vele gebruikers bugs en lag te vaak voor om de telefoon voor dagelijks gebruik te overwegen. Het hoeft niet gezegd te worden, maar een partij met de financiële en technologische middelen als Samsung staat vrijwel garant voor een topvoorziening qua softwaresturing en systeemsnelheid. Toch is het uiteindelijke uitwerken hiervan noodzakelijk, wil het product zijn beloftes waarmaken. Voor in de agenda: Samsung Unpacked. 20 februari wordt de Galaxy S10 gepresenteerd, en vermoedelijk geeft Samsung op dezelfde dag meer informatie over de Galaxy X vrij.

Gezichtsherkenning in conflict met mensenrechten

‘Het verleden leert ons dat overheden altijd technologieën als gezichtsherkenning gebruiken om gekleurde mensen, religieuze minderheden en immigranten te benadelen.’ In een drietal brieven, verstuurd naar uitvoerenden van Amazon, Google en Microsoft, draagt een coalitie van 90 mensenrechtengroepen de giganten op om van de verkoop van gezichtsherkenningstechnologie aan overheden af te zien. ‘We bevinden ons op een keerpunt. De keuzes van partijen als Amazon, Google en Microsoft, zullen bepalen of de komende generaties zonder angst religie kunnen uitoefenen, kunnen protesteren of simpelweg een eigen leven kunnen leiden’, vertelt Nicole Ozer, Technology and Civil Liberties-directeur bij ACLU California.

Gezichtsherkenning

Rapportage over de schimmige betrokkenheid van de FBI in de ontwikkeling van Amazon’s Rekognitiontechnologie wakkerde de verzending van de brieven aan. Nadat de FBI het systeem voorstelde aan de Amerikaanse immigratieautoriteit – dezelfde partij die onlangs is aangeklaagd voor zijn wrede immigratiebeleid, blijkt Amazon geen problemen te hebben met het bijdragen aan de ‘Big Brother-ambities’ van de VS. ‘We steunen het defensiedepartement. Ligt het aan mij, dan blijft dat ook zo’, verklaarde Amazon CEO Jeff Bezos in een interview. ‘Het maken van de juiste keuzes hoort bij leiderschap. Ook wanneer deze keuzes, zoals rondom Rekognition het geval, onpopulair zijn.’

ABN AMRO introduceert contactloos betalen via wearables

ABN AMRO laat op zijn site weten dat het voortaan mogelijk is om contactloos te betalen met verschillende soorten wearables. Klanten kunnen bijvoorbeeld betalen met een smartwatch, sleutelhanger of ring.

Google

Alhoewel Bezos potentieel misbruik van grootschalige gezichtsherkenning erkent, stelt Amazon de technologie beschikbaar. Google daarentegen, blijkt bedachtzamer. ‘Gezichtsherkenning heeft een plek in het vinden van vermiste personen. Anderzijds vereist ontwikkeling van gebruik van de technologie zorgvuldige overwegingen. We moeten ten allereerste weten of de uiteindelijke toepassingen aansluiten bij onze normen en waarden, om misbruik te voorkomen’, vertelt Kent Walker, SVP of Global Affairs bij Google. Elke voor misbruik vatbare technologie heeft een tegenbeweging. Ligt het aan de maatschappij, dan zijn we jaren verwijderd van een Orwelliaanse wereld. Anderzijds kan controversie vooruitgang tegenwerken. Amazon toont dat het bedrijfsleven vrij is om zaken te doen met een overheid, zolang de overheid hiervoor open staat. Ongeacht óf gezichtsherkenning massaal toegepast gaat worden - spaarzame controle baart zorgen.

ABNO AMRO verkoopt de wearables niet zelf, maar verwijst klanten door naar producten met een door Mastercard gecertificeerde betaalchip erin. Er zijn verschillende soorten en merken wearables om uit te kiezen. Zo kunnen klanten gebruikmaken van een horloge van Olympic, een sleutelhanger of armband van LAKS, een ring van K-ring, of een FitBit.

Betalen met wearables

Betalen via een wearable gaat op dezelfde manier als contactloos betalen met een bankpas. Je houdt je ring, armband of horloge simpelweg op of naast het pinapparaat en het bedrag wordt automatisch van je rekening afgeschreven. ABN AMRO heeft een daglimiet van € 250,- ingesteld en voor elke betaling boven de € 25,- moet de pincode worden ingevoerd. Volgens beta-testers werkt het betalen met een wearable erg prettig. Afgelopen jaar experimenteerde ABN AMRO al met het contactloos betalen via smartwatches e.d. Toen gaf 80 procent van de 500 gebruikers aan liever te betalen met een wearable dan met hun bankpas.

START

Samsung presenteert OLED-scherm van 15,6 inch TELEFOON TRACEREN VIA WHATSAPP

Lichtgewicht, vlot en universeel in gebruik: aan WhatsApp ontkomt niemand. Als meest gebruikte mobiele chatmiddel van deze dag en tijd is de kans dat jouw kinderen dagelijks een ‘appie checken’ groots: wereldwijd bezit 77 procent van de minderjarigen een smartphone. Weten waar jouw kroost zich bevindt kan voordelig zijn; het traceren van een telefoon via WhatsApp is zo gebeurd.

Samsung is erin geslaagd een 15,6-inch UHD (3840 x 2160 pixels) OLED-scherm voor laptops te ontwikkelen. De nieuw uitgebrachte display biedt een ultrahoge resolutie die geoptimaliseerd is voor gaming, grafisch ontwerp en videostreaming.

Het nieuwe OLED-scherm, zoals onthuld door Samsung Display, is uitgerust met een breed scala aan geavanceerde functionaliteiten. Hieronder vallen een contrastverhouding van uitzonderlijke kwaliteit, evenals extreme kleurnauwkeurigheid, volledige HDR-compatibiliteit, een zeer breed kleurengamma en opmerkelijke outdoorprestaties.

Helderheidsniveau OLED-scherm

Het nieuwe OLED-scherm heeft een helderheidsniveau van 0,0005 tot 600 nits en een dynamische contrastverhouding van 120.000:1. Vergeleken met LCD's wordt zwart 200 keer donkerder en wit tweemaal zo helder, waardoor de voordelen van HDR worden gemaximaliseerd om het uiterste uit video en afbeeldingen in hoge resolutie te halen.

Spectrum van 3,4 miljoen kleuren

Hoe? Live Location werd zo’n drie jaar terug geïntroduceerd. Terwijl men wijdverspreid statische locaties deelt, is het gebruik van real-time locatiedelen minder populair. Niet gek, aangezien een GPSgedreven wakend oog niet voor iedereen aantrekkelijk klinkt. Toch heeft de functie meldingswaardige toepassingen – en werkt deze bovendien verassend makkelijk. • • • •

Open een individuele of groepschat. Druk op bijvoegen (plusicoon op iPhone, paperclipicoon op Android). Druk op ‘Locatie’. Druk op ‘Deel live locatie’.

De tijd van deling is kiesbaar. In de huidige WhatsAppversie maak je een keuze tussen 15 minuten, één uur en acht uur; voilà, de ontvangers krijgen een real-timeweergave van jouw locatie. Voorzichtigheid is aan te raden, aangezien hedendaagse GPS nauwkeuriger kan zijn dan gewenst. Deel vanzelfsprekend geen locaties met vreemden, en houd rekening met de privacywensen van kinderen en anderen, wanneer je ervoor kiest om langdurig de locatie van andermans telefoon met jezelf te delen.

Het nieuwe display biedt een spectrum van 3,4 miljoen kleuren (het dubbele van dat van vergelijkbare formaat LCD-schermen), wat levensechte beelden mogelijk maakt, met kleuren die voldoen aan de DCI (Digital Cinema Initiatives) -P3-standaard, de specificatie die het best geschikt is voor videostreaming. Het 15,6-inch UHD-paneel is ontworpen om het volledige DCI-P3-kleurengamma intact te houden en tegelijkertijd aanzienlijk minder blauwe golflengten af te geven die mogelijk schadelijk zijn voor het oog, waardoor afbeeldingen zelfs na langdurig gebruik beter leesbaar zijn.

Veranderende omgevingshelderheid

Notebooks worden, in tegenstelling tot desktops, blootgesteld aan continu veranderende omgevingshelderheid, afhankelijk van de omgeving van de gebruiker op een bepaald moment. Het nieuwe 15,6inch OLED-paneel van Samsung Display heeft een 1,7-maal hoger kleurenvolume in vergelijking met LCD's van vergelijkbare grootte, waardoor de helderheid van het kijken naar buiten wordt verbeterd en de achteruitgang van de beeldkwaliteit buitenshuis wordt verminderd. Bovendien biedt het slankere en lichtere ontwerp van het display het gemak en de mobiliteit van een OLED-notebook met één scherm en een LCD-scherm.

MEER LEZEN ? 10

WWW.WINMAGPRO.NL

www.winmagpro.nl/oled

8th Gen Intel® CoreTM i Processor All Aluminum Metal Chassis Wacom® EMR Pen Corning® Gorilla® Glass Touchpad

1- Speciﬁcations vary depending on model and/or region.

Acer Chromebook Spin 13 Intel, the Intel Logo, Intel Inside, Intel Core, and Core Inside are trademarks of Intel Corporation or its subsidiaries in the U.S. and/or other countries.

NETWERK

5G-netwerk

De industrie kan niet wachten, maar wetenschappers wel

Het staat pas voor 2020 op de agenda, maar in de Rotterdamse haven konden ze zo lang niet wachten. Begin november 2018 deden een aantal grote bedrijven, waaronder KPN en Shell, daar een test met 5G-internet. In 2019 gaat de 5G-karavaan als het goed is echt van start. Dan worden namelijk de frequenties geveild, zodat het netwerk in 2020 gebruikt kan worden. De mogelijkheden van 5G ten opzichte van 4G lijken daarbij eindeloos, maar toch is niet iedereen even enthousiast. TEKST JOĂ&#x2039;L VAN VUGT

WWW.WINMAGPRO.NL

Dat testen doen ze in Rotterdam niet voor niets. 5G wordt namelijk heel anders dan 4G, zo bleek uit de testresultaten van de echte 5G-hotspot: Zuid-Korea. Daar deden ze uitgebreide tests tijdens de Olympische winterspelen. Daarbij kwamen een aantal opvallende zaken naar voren.

Razendsnel mobiel internet

Eerst het goede nieuws. 5G is veel sneller dan 4G. Ter vergelijking: met 4G kun je maximaal 100 megabit per seconde halen. Helemaal niet slecht als je weet dat met 3G slechts maximaal 10 mbps mogelijk was. 5G verpulvert deze snelheid op zijn beurt weer met een minimum snelheid van 1 gigabit per seconde. Weer een factor tien sneller dus. Ook de reactietijd, de zogenaamde latency, kan enorm naar beneden. Bij de test in Korea was die tussen de 7 en 8 milliseconden. Bij het huidige 4G is dat rond de 100 ms.

212 antennes

Om het echte verhaal achter 5G te begrijpen, plus het belang van het testen, moet je een stapje verder gaan en kijken hoe die enorme snelheid dan behaald wordt. Het antwoord: heel veel zendmasten. De Koreanen gebruikten in hun testgebied voor 4G om precies te zijn 46 antennes. Voor 5G hadden ze er maar liefst 212 nodig. Vier keer zoveel dus. De reden hiervoor is dat 5G met een stuk hogere frequenties werkt dan 4G. Het voordeel hiervan is dat hogere frequenties een stuk meer data kunnen vervoeren dan lagere frequenties. Het nadeel is dat het bereik ook een stuk lager ligt. Om dit op te vangen, heb je dan ook een enorme hoeveelheid extra antennes nodig; vooral om het bereik binnenshuis op pijl te houden. Je kunt je voorstellen dat het uitrollen van het 5G-netwerk dan ook een enorme klus wordt en een stuk moeilijker dan 4G was. De grote is vraag is namelijk waar je in vredesnaam al die antennes kwijt kunt. Maar goed, ervan uitgaande dat het allemaal lukt. Wat gaat 5G in de praktijk veranderen?

Voordelen

Om te beginnen een aantal praktische zaken. Een hogere snelheid en een lagere reactietijd zorgen ervoor dat onder meer videobellen en gamen, waar beide zaken erg belangrijk zijn, een stuk beter worden. De kans dat je nieuwjaarswens via de app met 5G niet aankomt is wel erg klein. Ook het bereik op drukke podia of drukke stations wordt veel beter. Zelfs als je data-intensieve apps gebruikt.

Goedkoper 4G-abonnement

Waarschijnlijk is 5G ook goed nieuws voor onze portemonnee. Net zoals bij de introductie van 4G zullen de eerste 5G-abonnementen in eerste instantie peperduur zijn. Tegelijkertijd zullen de huidige 4G-abonnementen juist weer goedkoper worden. Waarschijnlijk worden de databundels groter en moeten de fair use policies van ‘onbeperkte’ abonnementen worden aangepast. Met 4G is onbeperkt toch anders dan met de snelheden van 5G.

Industrie

De echte winst van het 5G-netwerk is vooral zakelijk. Vooral de industrie, zoals die in Rotterdam, kan er veel profijt van hebben. De reden waarom Shell bijvoorbeeld geïnteresseerd is in 5G, is omdat ze het willen gebruiken voor onderhoud. In Pernis beschikt de oliegigant over zo’n 160.000 kilometer aan leidingen binnen een klein oppervlak. Je kunt je voorstellen dat het nu erg arbeidsintensief is om die regelmatig te controleren en te onderhouden. Laat staan om ze te repareren tijdens een spontane storing.

Meer sensoren door betere verbinding

Iedere minuut dat Pernis stil staat vanwege een defect in een leiding kost Shell ongelooflijk veel geld. Het is een systeem dat te groot is om te mogen falen. Om dit te voorkomen kun je een enorme hoeveelheid sensoren aanbrengen in en op de leidingen. Die kunnen van alles meten: de druk bijvoorbeeld, maar ook de temperatuur. Op

‘Door real-time data te verwerken is het zelfs mogelijk om de stoplichten zo aan te passen dat ze precies weten wanneer er veel auto’s aankomen’ het moment dat er fluctuaties zijn, kun je dit binnen een controlecentrum direct zien en actie ondernemen. Uiteraard moet dit allemaal realtime gebeuren. Iedere milliseconde is belangrijk. Daarnaast zorgen zoveel sensoren binnen een relatief klein oppervlak voor enorm veel data. 5G is voor Shell dan ook een fantastische oplossing om dit allemaal in goede banen te leiden. En niet alleen voor Shell, maar voor alle grote bedrijven met kilometerslange leidingen of systemen.

Operatie op afstand

Een heel andere tak waar ze reikhalzend uitkijken naar 5G is bijzonder genoeg de zorg. Met supersnel internet en met een minuscule reactietijd moet het mogelijk zijn om op afstand een operatie uit te voeren met een robot. Nu is dat in Nederland niet noodzakelijk, wij hebben namelijk standaard een ziekenhuis bij ons om de hoek. In veel afgelegen, landelijke gebieden in armere landen kunnen operatierobots wel een belangrijke rol gaan spelen, bijvoorbeeld in een klein ziekenhuis waar geen specialisten aanwezig zijn. Met een dergelijke robot kan een specialist in Nederland een blindedarm verwijderen bij een patiënt in India.

Bloeddruk meten op afstand

Wel toepasbaar in Nederland is de mogelijkheid om functies zoals hartslag, bloeddruk,

CONCLUSIE Alles bij elkaar is 5G dus een enorme stap vooruit: zowel qua snelheid als voor de reactietijd. De mogelijkheden zijn eindeloos en kunnen een boost geven aan een aantal huidige ontwikkelingen, zoals robotisering binnen de zorg, de opkomst van zelfrijdende auto’s en een verdere automatisering van de industrie. De belangen zijn dus erg groot, wat de kans waarschijnlijk klein maakt dat de wetenschappers hun zin gaan krijgen. 5G komt er. Nu alleen maar hopen dat die nieuwe antenne niet bij jou om de hoek komt te hangen.

WWW.WINMAGPRO.NL

NETWERK

insulinewaarden en nog veel meer te monitoren bij patiënten. Door deze data real-time te verwerken kunnen ouderen langer thuis blijven wonen, terwijl ze wel direct de zorg krijgen, mocht er iets gebeuren. Met 4G kan dit ook al, maar met 5G kunnen de toepassingen nog veel verder worden uitgebreid.

Verkeer

Ook binnen het verkeer kan 5G heel belangrijk worden. De huidige generatie auto’s zijn in principe al rijdende internetpalen. Met de verwachte opkomst van zelfrijdende auto’s worden ze dat nog veel meer. Net zoals bij Shell, geldt ook hierbij dat 5G noodzakelijk is om een groot en met sensoren behangen netwerk van zelfrijdende auto’s te reguleren. De

Straling

Met al deze nieuwe mogelijkheden op een rij zou je zeggen dat 5G vooral zo snel mogelijk ingevoerd moet worden. Toch is niet iedereen even enthousiast. Begin dit jaar deden 180 wetenschappers uit 36 landen een dringend beroep op de EU om 5G-internet vooral niet te snel in te voeren. De reden daarvoor is straling. Zoals je eerder al kon lezen zijn er enorm veel antennes nodig voor 5G, vier keer zoveel dan nu. Al deze antennes zorgen voor radiofrequente elektromagnetische velden (RF-EMF). Volgens de wetenschappers zorgt te veel RF-EMFstraling voor een verhoogde kans op onder meer kanker en onvruchtbaarheid.

auto’s moeten namelijk niet alleen met elkaar kunnen communiceren, maar ook met het internet, bijvoorbeeld voor file-informatie. Door real-time data te verwerken is het zelfs mogelijk om de stoplichten zo aan te passen dat ze precies weten wanneer er veel auto’s aankomen. Ze kunnen dan zo worden afgesteld dat ze de maximale hoeveelheid verkeer doorlaten. Erg handig om files te voorkomen.

‘De echte winst van het 5G-netwerk is vooral zakelijk’

Slimme weg

Door ook de weg te verbinden met het internet, kunnen een aantal bekende knelpunten voor zelfrijdende auto’s worden opgelost. De belangrijkste daarvan is het korte bereik van sensoren in de auto. Die zijn prima in staat om je auto volautomatisch in te parkeren, of om bij te remmen als je voorganger op de rem trapt. Maar zoals we inmiddels weten, zijn ze niet in staat om tijdig te reageren op voorbij springend wild, of mensen die per ongeluk over de rijbaan lopen. Sensoren langs de kant van de weg zien dit veel beter en sneller en kunnen deze informatie doorgeven aan voorbijkomende auto’s.

Geen onderzoek beschikbaar

Overigens kunnen de wetenschappers niet bewijzen dat 5G ook echt zorgt voor zoveel straling dat deze schadelijk kan zijn. En dat komt omdat er nog totaal geen onderzoek is gedaan naar de mogelijke schadelijke gevolgen van 5G op de volksgezondheid. Door een totaal gebrek aan gegevens en onderzoek raden de wetenschappers dan ook aan de invoering een aantal jaar uit te stellen.

‘Volgens de wetenschappers zorgt een teveel aan RF-EMF straling voor een verhoogde kans op onder meer kanker en onvruchtbaarheid’

MEER LEZEN ? WWW.WINMAGPRO.NL

www.winmagpro.nl/5g

ICT en Security Trainingen

Want security start bij mensen!! Next Generation Cybersecurity Training

Nieuw in 2019

TSTC is een gerenommeerd IT opleidingsinstituut en erkend specialist in informatie beveiliging-, cybersecurity en privacy trainingen.

• Cybersecurity Compliance Officer • Certified Cybersecurity Engineer • Certified Chief Innovation Officer

Top 10 Security trainingen

• Red team vs Blue team

CEH • OSCP • CCSP • CCFP • CISSP • C|CISO • CRISC Privacy CIPP/E-CIPM • CISM • ISO 27001/27005/31000 of t h e Ye a ATC r

Instructor

ident’s Achievemen Pres Award t

2017

2016

TSTC Accredited Training Center of the Year 2017

Circle of Excellence Instructor 2017

2017

www.tstc.nl

Recognition for Best ATC’s and CEI’s

HARDWARE

Inclusief Daisy Chain

EIZO Flexscan EV2457

Daisy Chain

‘Met Daisy Chain kunnen meerdere monitoren worden aangesloten met korte kabels tussen de monitoren, in plaats van meerdere lange kabels aangesloten op de pc’

Frameloos scherm

‘Auto EcoView’ de veranderingen in de omgevingshelderheid die gedurende de dag optreedt: het scherm past zich automatisch aan op het ideale helderheidsniveau. De Paper-modus optimaliseert automatisch de helderheid, het contrast en de kleurtemperatuur, zodat de monitor dezelfde aangename leeservaring biedt als een gedrukt document. Dit vermindert de belasting van de ogen. Bij gebruik in combinatie met Auto EcoView kan het blauwe licht met maar liefst 80 procent verminderd worden.

TEKST JORDI SMIT

De EIZO Flexscan EV2457 heeft bekabeling met zogenoemde Daisy Chain. Met Daisy Chain kunnen meerdere monitoren worden aangesloten met korte kabels tussen de monitoren, in plaats van meerdere lange kabels die zijn aangesloten van iedere monitor naar de pc. Dit zorgt voor eenvoudig kabelbeheer, waardoor rommel van op en achter het bureau wordt verminderd. De nieuwe functie van EIZO zorgt dan ook voor een opgeruimd kantoor.

Elke monitor heeft vier USB 3.1 Type-Apoorten met 5V-voeding, die zijn bestemd voor het aansluiten van randapparatuur zoals een muis, toetsenbord en/of headset: ideaal voor de eenvoudige aansluiting van veelgebruikte apparaten op handbereik. De EV2457 wordt geleverd met EIZO’s vierzijdige, frameloze en volledig vlakke randontwerp, met superdunne randen die gelijk zijn aan het scherm. Bij gebruik van meerdere monitoren is de afstand tussen de schermen minuscuul te noemen, waardoor er meer ruimte op het bureau ontstaat en er minder afleiding is bij het werken op meerdere schermen.

Auto EcoView

Om vermoeidheid van de ogen te voorkomen, detecteert een helderheidssensor genaamd

Hybride oplossing

Vanwege de manier waarop de helderheid wordt geregeld op LEDachtergrondverlichting, ervaart een klein aantal mensen flikkeringen op hun scherm die oogvermoeidheid veroorzaken. De FlexScan EV2457 maakt gebruik van een hybride oplossing om de helderheid te reguleren en flikkeringen onwaarneembaar te maken; een slecht verlichte werkomgeving is een monitor met lage

helderheidsinstellingen en prettiger in gebruik. Met zijn LED-achtergrondverlichting is de monitor instelbaar tot ongeveer 1 cd / m2, wat minder is dan 1 procent van het maximum.

VERMINDERD VERMOEIDHEID OGEN Een niet-verblindend paneel vermindert vermoeidheid van de ogen door reflecterend licht af te voeren, waardoor het scherm anders vanuit verschillende posities moeilijk te bekijken zou zijn. De monitor is in hoogte verstelbaar, kantelbaar en draaibaar, de voet bespaart ruimte en blijft stijlvol. Stel je monitor snel en soepel in op de perfecte positie.

MEER LEZEN ? WWW.WINMAGPRO.NL

www.winmagpro.nl/eizo

SAFARI IN AFRIKA? Tanzania Kenia Madagaskar Oeganda Rwanda Zimbabwe Namibië Botswana Zambia Mozambique Seychellen Mauritius Zuid-Afrika Al sinds 1979 dé Afrika specialist Op jambo.nl en in onze brochure vindt u ruim 100 uitgekiende reizen of bel met onze Afrika specialisten op 020-2012740 voor een reis op maat. De mogelijkheden zijn eindeloos, privé reizen geheel conform uw wensen!

LAPTOPS ABC

Koopgids

De beste Apple MacBook voor ieder budget De producten van Apple staan bekend om gebruiksgemak, maar ook het kopen van zijn hardware is doodsimpel. Apple weet namelijk als geen ander hoe het een plaatje, knopje en prijsje moet positioneren om een twijfelaar tot een klant om te toveren. Voordelig voor de producent, maar als je op zoek bent naar een MacBook doe je er niet goed aan om zonder na te denken tot aankoop over te gaan. TEKST GEERT VAN DER KLUGT EN RUBEN DEN BOER

Wanneer je in de productspecificaties van verschillende Apple-laptops duikt, ontdek je al snel legio mogelijkheden in processoren, opslagcapaciteit en RAM.

WWW.WINMAGPRO.NL

Voor ieders budget, voorkeur of wens is er wel een 'beste' Apple MacBook. Voor wie liever niet verdwaalt in de grootste Apple Store van al, beter bekend

als Apple.com, presenteren wij dĂŠ definitieve MacBook-koopgids. Wat is de beste MacBook die je voor jouw budget kunt krijgen?

INFO WWW.PROWAREHOUSE.NL

Vanaf € 1.097,91

MacBook Air 13-inch

Geef je niet om uiterlijk vertoon en snufjes zoals de Touch Bar? Dan is de 13-inch 128GB MacBook Air de laptop voor jou. Intern vind je een 1.8Ghz Intel Core i5 processor van de vijfde generatie, een Intel HD Graphics 6000-kaart, en voor een aanvullende € 200,- beschik je over 256GB aan opslagruimte. Kenmerkend voor de Air-serie is de uitzonderlijke mobiliteit en ook de nieuwste 13-inch variant voldoet aan deze verwachtingen. Met dank aan zijn draagbaarheid is dit model bij uitstek de beste keuze voor de Apple-slurpende kantoorgebruikers en forensen onder ons. Bovendien betekent mobiliteit niet dat je inlevert op prestaties: deze budgetkeuze heeft voldoende capaciteiten om zwaar foto- en videowerk te verrichten.

Vanaf € 1.497,91

MacBook Pro 13-inch

Voor slechts € 400,- extra maak je al de upgrade naar een MacBook Pro. De 13-inch MacBook Pro beschikt over een Intel Core i5 2,3-GHZ dual-core-processor van de zevende generatie en 128GB aan opslagruimte. Grafisch gezien ga je ook met sprongen vooruit: de Intel Iris Plus Graphics 640-kaart bevindt zich mijlen verder dan het eerder genoemde Intel model. Naast een krachtigere kern, oogt het scherm bovendien ook nog eens mooier. Waar het de Air-modellen ontbreekt aan slim ontworpen randfunctionaliteiten, heeft de Pro een gigantisch trackpad, waarmee navigatie door macOS en applicaties stukken makkelijker wordt. Bijkomend voordeel: alhoewel de Pro duidelijk betere prestaties levert, is deze niet veel groter en zwaarder dan zijn kleine Air-broertje.

Vanaf € 2.249,-

MacBook Pro 15-inch

Waar we tot nu toe de goedkopere MacBooks bespraken, zijn we nu aangekomen bij het serieuze werk: het grootverdienerssegment. De hogere prijs, meer dan € 2.000,wordt echter verantwoord door de aanzienlijk krachtigere functies. De MacBook Pro met 8th gen Intel Core i5-vierkernprocessor, 8GB aan RAM-opslag en vier(!) Thunderbolt 3-poorten past als geen ander bij het zakelijk segment. Verwacht voor een verdubbeling in prijs (vergeleken met de MacBook Air) een verdubbeling in vermogen. Modellen van en boven dit tarief bevatten veelal een retina-display met True Tone, Touch Bar en Touch ID. Je bent dus niet alleen voorzien van indrukwekkende prestaties, maar beschikt ook over de laatste snufjes.

Vanaf € 8.938,98

MacBook Pro 15-inch met alles erop en eraan

Nee, we hebben geen typefout gemaakt. Als jij op zoek bent naar de beste MacBook die Apple op dit moment te bieden heeft, zal je diep in de buidel moeten tasten. De 15-inch MacBook Pro is maximaal uitgerust met de volgende indrukwekkende functies: een 2,9-GHz Intel i9 zeskernprocessor-model van de negende generatie, 32GB RAM, 4TB aan SSD en een indrukwekkende Radeon Pro VEGA 20 met 4GB HBM2-geheugen als grafische kaart.

PRINTING

Het is niet zo makkelijk als je denkt

Printer kiezen

Het aanschaffen van een printer blijft een lastige keuze; zeker nu er steeds meer soorten en maten bijkomen. Waar doe je verstandig aan? Kies je voor een zwart-witprinter of een multifunctionele kleurenprinter? Wil je dat de printer kan scannen en kopiëren? En hoe snel moet de printer eigenlijk zijn? TEKST JORDI SMIT

netsnoer en verbinding naar je computer nodig. De meeste printers zijn all-in-oneprinters. Dit is een combinatie van een printer, scanner en kopieerapparaat. De extra functionaliteiten hebben geen invloed op de afdrukkwaliteit. Printers die alleen kunnen afdrukken zie je minder vaak. Dergelijke monofunctionele printers zijn meestal laserprinters.

2. Netwerkmogelijkheden

1. Zwart- of kleurenprinter

Aan het begin van het proces is het verstandig jezelf af te vragen of je een zwart-witprinter of kleurenprinter zoekt. En zwart-witprinter is prima voor tekstdocumenten. Kleurenprinters kunnen ook in zwart-wit afdrukken. Misschien zelfs beter en goedkoper. Maar als een van de kleurencartridges leeg is, moet je die vroeg of laat vervangen om in zwart af te drukken. Mocht je graag foto’s willen afdrukken, dan is dat natuurlijk het mooist met een kleurenprinter. Met mono- en

WWW.WINMAGPRO.NL

multifunctionele printers is het mogelijk in kleur te printen. Een multifunctionele printer print soms zelfs beter en goedkoper dan een monofunctioneel model. Dan is het niet erg als je de extra functies niet gebruikt. Met een multifunctionele printer kun je ook scannen en kopiëren. Dit noem je ook wel een allin-one printer. Sommige monofunctionele printers kunnen niet in kleur afdrukken. Met een all-in-one printer kun je afdrukken, scannen en kopiëren. Dat is handiger dan een losse printer en een losse scanner. Zo bespaar je ruimte en heb je maar één

Via wifi verbind je een printer draadloos met andere apparaten en internet. Mocht je geen wifi hebben, dan is het nog geen nood, want dan kan je het soms op de ouderwetse manier regelen. Sommige printers kun je namelijk ook aansluiten met een ethernetkabel. Mocht dat geen optie zijn, dan verbind je de printer rechtstreeks met een computer. Je kunt dan niet printen vanaf mobiele apparaten. Als je voor een printer kiest die geschikt is voor Apple AirPrint, dan kun je gemakkelijk