Σημεία ενδιαφέροντος Points of interest

χωριό στις όχθες της Μεγάλης Πρέσπας, όπου εντοπίζονται αξιόλογα δείγματα λιθόκτιστης και πλινθόκτιστης μακεδονικής αρχιτεκτονικής. Ξεχωρίζει ο Nαός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (19ος αιώνας), ενώ εδώ θα συναντήσετε το ενδημικό είδος της νάνας βραχυκερατικής αγελάδας των Πρεσπών. Μπορείτε να απολαύσετε ψάρια της λίμνης ή άλλα πιάτα στις πολλές ταβέρνες του χωριού, να περπατήσετε προς το ακρωτήριο Ρότι ή το ασκηταριό του Αγίου Αθανασίου και βεβαίως να απολαύσετε μια βαρκάδα προς τα ασκηταριά.

ѣ Αξίζει να επισκεφτείτε τον παραδοσιακό οικισμό του Άγιου Γερ- μανού, με την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική φυσιογνωμία του και την ομώνυμη εκκλησία του 11ου αιώνα. Μπορείτε να επισκεφτείτε τη Βυζαντινή Συλλογή, στην οποία εκτίθενται αρχαιολογικά ευρήματα από τις ανασκαφές στις Πρέσπες, τον βραβευμένο παραδοσιακό νερόμυλο, που είχε τρεις χρήσεις: του αλευρόμυλου, της νεροτριβής και του μαντανιού. Τέλος, μάθετε για τις φυσικές και πολιτιστικές αξίες των Πρεσπών στο Κέντρο Πληροφόρησης του Εθνικού Πάρκου Πρεσπών. ѣ Take a tour around the traditional settlement of Psarades, the only Greek village on the banks of Great Prespa, with remarkable examples of stone and mud-brick macedonian architecture. The Church of the Dormition (19th century) stands out, while here you will meet the endemic species of the Prespa Dwarf Cow. You can enjoy fish from the lake or other dishes in the many taverns of the village, take a walk to Cape Roti or the hermitage of Saint Athanasios and of course take a boat tour towards the hermitages. ѣ The traditional settlement of Agios Germanos is definitely worth a visit, with its special architectural features and the homonymous church from the 11th century. You can visit the Byzantine Collection, which exhibits archaeological findings from the excavations at Prespes and the award-winning traditional watermill, which had three uses: a flourmill, a fulling tub (nerotrivi) and a fulling mill (mantani). Finally you can learn about the natural and cultural values of the area at the Information Center of Prespa National Park. ѣ Στον Λαιμό, οικισμό που αποτελεί και έδρα του δήμου, με τα ενδιαφέροντα αρχιτεκτονικά στοιχεία που διατηρούνται, μπορείτε να πιείτε καφέ, ποτό ή να γευματίσετε στο κεντρικό δρομάκι της πλατείας και να κάνετε έναν μικρό περίπατο στην Υπαπαντή (15ος αιώνας). Μην παραλείψετε να επισκεφθείτε τον λόφο του Αγίου Ιωάννη από τον οποίο θα απολαύσετε ένα ειδυλλιακό ηλιοβασίλεμα. ѣ Laimos is the settlement that is also the seat of the Municipality. It boasts some interesting architectural elements that have been preserved and there you can have a coffee, a drink or your lunch in the main street of the square and take a short stroll to the Ypapanti Church (15th century). Don’t forget to visit the hill of Agios Ioannis, from where you will enjoy an idyllic sunset.

1. Ο αναπαλαιωμένος παραδοσιακός νερόμυλος στον Άγιο Γερμανό.

2. Από το εσωτερικό του νερόμυλου στον Άγιο Γερμανό.

3. Το σύστημα υδροδότησης του νερόμυλου.

4. Kοπάδια αγελάδων βόσκουν στα υγρολίβαδα των Πρεσπών.

5. Η εντυπωσιακή χειμερινή άποψη των Ψαράδων.

1. The renovated traditional watermill at Agios Germanos.

2. From the interior of the watermill of Agios Germanos.

3. The water supply system of the watermill.

4. Herds of cows graze at the wet meadows of Prespes.

5. Psarades in an impressive winter setting.

1. Ο Λαιμός είναι χτισμένος στις δυτικές πλαγιές του Βαρνούντα.

2. Πετρόχτιστη οικία στον Λαιμό.

3. Οι πιπεριές Φλωρίνης είναι άρρηκτα δεμένες με την καθημερινότητα των αγροτικών οικογενειών.

4. Η μαγευτική θέα της λίμνης.

1. Laimos is located at the west side of mount Varnountas.

2. Stone-built house at Laimos village.

3. Florina peppers are closely linked to the every day life of the agricultural families.

4. The breathtaking view of the lake.

Εξερευνήστε τη Nεότερη Ιστορία στα σημεία ιστορικού ενδιαφέροντος: ѣ Στο χωριό Κώττας, πατρίδα του ντόπιου ομώνυμου Μακεδονομά- χου, θα περιηγηθείτε στο σπίτι του που έχει μετατραπεί σε μουσείο και στο οποίο εκτίθενται φορεσιές της οικογένειας Κώττα, οικιακά σκεύη, αλλά και όπλα της εποχής του Μακεδονικού Αγώνα. ѣ Στο κατάφυτο Πισοδέρι, λίγο έξω από το χωριό, η Ιερά Μονή Αγίας Τριάδας, χτισμένη το 1050, υπήρξε ορμητήριο των οπλαρχηγών του Μακεδονικού Αγώνα, ενώ στο παρεκκλήσι του Αγίου Χαραλά - μπους στη λιθόκτιστη εκκλησία της Αγίας Παρασκευής είχε ενταφια- στεί την πρώτη φορά, το 1904, η κεφαλή του Παύλου

Explore Modern History at historical points of interest: ѣ In the village of Kottas, home of the local fighter of the Macedonian Struggle bearing the same name, you will visit his house, which has been converted into a museum showcasing the costumes of the Kottas family, household utensils, and weapons from the era of the Macedonian Struggle. ѣ In verdant Pisoderi, just outside the village, the Monastery of the Trinity, built in 1050, was a stronghold of the chieftains of the Macedonian Struggle; the head of Pavlos Melas was buried the first time in the chapel of Saint Haralambos, at the stone-built Church of Saint Paraskevi, in 1904. In the village, the Modesteios School, built in 1904, will take your breath away with its sophisticated aesthetics.

Από την εποχή του Ελληνικού Εμφυλίου, στο χωριό Πύλη θα βρούμε τη Σπηλιά του Ζαχαριάδη στην περιοχή που βρισκόταν το αρχηγείο του

Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ), ενώ έξω από το χωριό Βροντερό, προς τα ερείπια του Αγκαθωτού, βρίσκεται η σπηλιά που διανοίχτη- κε για να λειτουργήσει με ασφάλεια το Νοσοκομείο των Ανταρτών του

ΔΣΕ την άνοιξη του 1949. Στο Βροντερό αξίζει, επίσης, να θαυμάσετε τις διάσπαρτες παραδοσιακές κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις (μαντριά).

Τέλος, στην Καλλιθέα λειτουργεί μουσείο αφιερωμένο στη δράση του

ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και ΔΣΕ με πλούσια φωτογραφικά εκθέματα, ιδίως από την περίοδο 1948-1949, καθώς και κειμήλια από τον πόλεμο. ѣ Ταξιδέψτε έως το χωριό Ανταρτικό και φωτογραφίστε τα χαρακτηριστικά πλίνθινα σπίτια. ѣ Travel to the village of Antartiko and take pictures of the characteristic mud-brick houses.

Transferring back to the time of the Greek Civil War, we will find the so-called Cave of Zachariadis at the village of Pyli, in the area where the headquarters of the Democratic Army of Greece (DSE) was located. Outside the village of Vrontero towards the ruins of Agathoto lies the cave that was excavated for the safe operation of the DSE Rebels Hospital during the spring of 1949. In Vrontero, the scattered traditional livestock facilities (sheepfolds) are another point of interest. Finally, at Kallithea there is a museum dedicated to the action of EAM-ELAS and the DSE with rich photographic exhibits especially from years 19481949 as well as relics from the war.

1. Τα χαρακτηριστικά πλίνθινα σπίτια στον Κώττα.

2. Προτομή του αγωνιστή Πέτρου Κόκκαλη στο Βροντερό.

3. Η είσοδος της σπηλιάς του Ζαχαριάδη στο χωριό Πύλη.

4. Το όμορφο χωριό της Πύλης τον χειμώνα.

5. Η είσοδος της σπηλιάς του Ζαχαριάδη στο χωριό Πύλη.

1. The characteristic mud-brick houses of Kottas village.

2. The bust of the fighter Petros Kokkalis at Vrontero.

3. The entrance of the so-called Zachariadis cave at the Pyli village.

4. The beautiful village of Pyli at winter.

5. The entrance of the Zachariadis cave at Pyli village.

Απολαύστε πεζοπορικά το υπερθέαμα της Μεγάλης Πρέσπας και περιδι- αβείτε τις ονειρικές πεζοπορικές διαδρομές της περιοχής, μεταξύ άλλων: ѣ Άγιος Γεώργιος - Ντέβας: Mέτρια διαδρομή, 5χλμ η μικρή διαδρομή/11,5χλμ η διαδρομή μέχρι την κορυφή, διάρκεια 2/5 ώρες, υψομετρικό 120/320. Ένα μοναδικό πέρασμα μέσα από το αιωνόβιο δάσος των αρκεύθων (κέδροι), τα ερείπια των οχυρωματικών έργων του Εμφύλιου και τα μοναδικά σημεία θέας που οδηγούν στην κορυφή του Όρους Ντέβας. ѣ Ψαράδες - Ακρωτήριο Ρότι: Εύκολη διαδρομή, μήκος 3-5χλμ, διάρκεια 1-2 ώρες, 49μ υψομετρική διαφορά. Ξεκινώντας από τους Ψαράδες ή από το ξενοδοχείο απέναντι από το χωριό, θα διασχίσετε πανέμορφα μονοπάτια φτάνοντας στο Ακρωτήριο Ρότι, το βορειότερο σημείο της ελληνικής πλευράς, θα απολαύσετε την πανοραμική θέα σε όλη τη Μεγάλη Πρέσπα και στο τριεθνές. Ακολουθώντας μια διακλάδωση μπορείτε να επισκεφτείτε το ασκηταριό της Μεταμόρφωσης.

Enjoy a hike at the spectacle of Great Prespa and explore the dreamy hiking routes of the region, such as: ѣ Agios Georgios - Devas: Μoderate route, 5km for the short route/11.5km for the route to the mountain top, 2/5 hours long, elevation gain 120/320. A unique passage through the old-growth forest of juniper trees (cedars). You will also find the ruins of of the Civil War fortifications and the unique viewpoints leading to the top of Mount Devas. ѣ Psarades – Roti Cape: Εasy route, 3-5km long, duration of 1-2 hours, with elevation gain 49m. Starting from Psarades or from the hotel opposite the village you will cross beautiful paths reaching Cape Roti, which is the northernmost point of the Greek side. Here, you will enjoy a panoramic view of the entire Great Prespa and the point where the three neighboring countries meet. Following a fork in the trail you can also visit the hermitage of the Transfiguration of the Savior. ѣ Άγιος Γερμανός – Βίγλα - Πισοδερίου: Μέτριας δυσκολίας διαδρομή, μήκος 22,4χλμ, υψομετρικό 950μ. Η διαδρομή ακολουθεί το Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Ε6 ανάμεσα σε κατάφυτα τοπία, αγριολούλουδα, δάσος οξυάς και αλπικά λιβάδια, περνώντας από υψόμετρο σχεδόν 2000μ και καταλήγει στη βάση του χιονοδρομικού της Βίγλας - Πισοδερίου. ѣ Μικρολίμνη - Λάτσιστα – Κρανιές: Εύκολη διαδρομή, μήκος

9,3χλμ (5χλμ αν πάτε μόνο μέχρι τη Λάτσιστα), διάρκεια 3.5-4 ώρες, υψομετρικό 130μ. Από το πανέμορφο ψαροχώρι της Μικρολίμνης προς το εγκαταλελειμμένο από το 1949 χωριό Κρανιές, η φύση μπλέκεται γλυκόπικρα με την Ιστορία ακολουθώντας την παλιά μουλαρόστρατα που συνέδεε το Μοναστήρι με την Κορυτσά. Όμορφες εικόνες ακολουθούν τον επισκέπτη στην παραλίμνια αυτή διαδρομή, με αποκορύφωμα τον όρμο της Λάτσιστας και τον ερειπωμένο οικισμό των Κρανιών. Με αφορμή τις Κρανιές, εισέρχεστε σε μια ιστορική χρονοκάψουλα με την επίσκεψη στα υπόλοιπα εγκαταλελειμμένα χωριά Σφήκα, Δασερή, Οπάγια, Πυξός, Μοσχοχώρι και Αγκαθωτό. ѣ Agios Germanos – Vigla - Pisoderi: Α route of moderate difficulty, 22.4 km long, elevation gain 950m. The route follows the European Path E6 between lush landscapes, wild flowers, beech forests and alpine meadows, passing through an altitude of almost 2000m, and finally reaching the base of the Vigla - Pisoderi Ski Resort. ѣ Mikrolimni - Latsista - Kranies: An easy route, 9.3km (5km if you only go as far as Latsista) with a duration of 3.5-4 hours, elevation gain 130m. From the beautiful fishing village of Mikrolimni to the village of Kranies, which has been abandoned since 1949, nature is entwined in a bitter and sweet note with History, following the old mule track that used to connect Bitola with Korytsa. The beautiful images acccompany the traveler on this lakeside route and especially the bay of Latsista and the abandonded settlement of Kranies. Upon visiting Kranies, you will be entering a historical time capsule, as you will by visiting the other abandoned villages of Sfika, Daseri, Opagia, Pyxos, Moschohori and Agathoto.

1. Τα χρώματα του ουρανού πάνω από τη Μεγάλη Πρέσπα.

2. Ερείπια από τον εγκαταλελειμμένο οικισμό της Δασερής.

3. Το μικρό ψαροχώρι της Μικρολίμνης.

4. Ένα στιγμιότυπο από την καθημερινότητα των ψαράδων της περιοχής.

1. Colors of the sky above Great Prespa.

2. Ruins of the abandoned settlement of Daseri.

3. Mikrolimni, a little fishing village.

4. A highlight of the fishing life of the region.