36
Caoimhín Ó hUiginn SJ, Reáchtálaí Ionad Tacaíochta agus Oiliúna Ollscoile na nÍosánach i mBaile Munna, Baile Átha Cliath.
DANIEL BERRIGAN SJ: SAGART, FILE, FÁIDH
Thug mé Daniel Berrigan faoi deara den chéad uair ag deireadh na 1960idí agus mé i mo bhlianta deiridh sa mheánscoil. Ag an am bhí ‘Dan’ agus a dheartháir Pilib i mbéal an phobail mar aon le grúpa cairde a raibh an dearcadh céanna acu agus ar tugadh ‘The Catonsville Nine’ i dteannta a chéile orthu. Bhí siad i mbéal an phobail toisc go raibh siad go neamhfhoiréigneach i gcoinne an chogaidh i Vítneam. Ar a gcuid gníomhaíochtaí dhóigh siad cártaí coinscríofa SAM agus rinne siad ionradh ar bhunáiteanna míleata. Bhí an bheirt Berrigan ar chéad leathanach na hirise Time a chuir síos orthu mar ‘Shagairt Mhíréiréacha’. Nuair a gearradh téarma príosúin ar Dan tar éis na hagóide in Catonsville shocraigh sé ar neamhaird a thabhairt go siombalach ar na húdáráis trí éalú ó lucht a ghafa agus ‘dul ar a theitheadh’. Dá bhrí sin, rinneadh an chéad sagart riamh de a raibh an tóir ba mhó de chuid an FBI air. An uair úd, rith rud liom a raibh sé deacair dul i bhfeidhm air go dáiríre agus mé i mo ghnáthdhéagóir ar nós gach déagóir eile: níor bhuail mé le sagairt Chaitliceacha mar iad riamh. Shamhlaigh mé sagairt le haltóirí, crannóga agus boscaí faoistine. Bhain sé croitheadh
Timire Summer 2017.indd 36
asam, go fiú croitheadh taitneamhach, sagairt Chaitliceacha a fheiceáil i mbun agóidí in éadan na cogaíochta – agus an FBI sa tóir orthu!! Ach bhí Dan, go háirithe, suite de gur léirigh a ghníomhaíochtaí frithchogaidh, i mbeagán focal, a thiomantas dá Chríostaíocht agus dá mhinistreacht shagartúil. Domsa, agus do go leor eile, ba dhearbhú cumhachtach comhaimseartha í a mhinistreacht in éadan na cogaíochta agus ar son na síochána. Ba dhearbhú é nár bhain an creideamh Críostaí go díreach le sraith áirithe de chreidimh Chríostaí amháin. Nuair a fiafraíodh de in aois a 88 bliain cén rud ba mhó a raibh sé buíoch de ina shaol fada, d’fhreagair sé ar an toirt: ‘Mo ghairm Íosánach’. Ba é an t-aon rud amháin a raibh aithreachas air faoi ná gur thóg sé tamall fada air a thuiscint cad a chiallaigh a ghairm ó thaobh bheith ag obair gan stad gan staonadh ar son na síochána, agus ar son íospartach a ndearnadh foréigean agus éagóir de gach saghas orthu. Go gairid sular bheartaigh Dan ar pháirt a ghlacdh go poiblí in easumhlaíocht shibhialta rinneadh Ginearál ar na hÍosánaigh den Athair Pedro Arrupe. Mar a tharla sé, thug Arrupe cuairt ar Dan sa phríosún tar éis a ghabhála. Roinnt
08/05/2017 12:50
