Doanh nhân Truyền cảm hứng by Coach Danny Võ

Doanh nhân Truyền cảm hứng Những bài học về Nghệ thuật Lãnh đạo, Quản lý và Phát triển Thương hiệu trong Kinh doanh và Khởi nghiệp.

Danny Võ

Tất cả các phần trong sách này, bao gồm cả nội dung và thiết kế, đều thuộc bản quyền của InterCharm. Không phần nào trong sách được sao chép hoặc chuyển sang bất cứ dạng thức hoặc phương tiện nào, dù là điện tử, in ấn, ghi âm hay bất cứ hệ thống phục hồi và lưu trữ thông tin nào nếu không có sự cho phép bằng văn bản của InterCharm.

www.dannyvo.sg

“Thành công của người Doanh nhân là truyền cảm hứng tích cực cho những thế hệ tiếp nối dám đam mê, dám chinh phục và dám tỏa sáng”. - Coach Danny Võ -

Lời giới thiệu Có một câu hỏi mà rất nhiều nhà kinh doanh, khởi nghiệp khi mới bắt đầu đều đặt ra: “Tại sao người đó lại thành công như vậy?”. Một câu ngắn gọn vậy thôi mà cũng khiến nhiều người mất ăn mất ngủ, thao thức không yên, phải đọc nhiều sách vở, mục sở thị từng doanh nghiệp, lắng nghe lời khuyên của nhiều nhân vật nổi tiếng. Tuy vậy, thật ra không có công thức nào mà chỉ cần “thay số, đổi chữ” lại có thể dẫn đến thành công “ngay và luôn”, mỗi người cũng có những câu chuyện riêng mà chúng ta chỉ nên tham khảo rồi rút ra thành bài học cho riêng mình.

Danny tự thấy mình may mắn, khi trong suốt hơn 20 năm hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh, khởi nghiệp, cố vấn cho nhiều doanh nghiệp, Danny đã được kết nối trực tiếp với các doanh nhân, lãnh đạo, nhân sự cấp cao của nhiều doanh nghiệp, tập đoàn từ Á sang Âu. Từ đó quan sát và đúc kết ra nhiều bí quyết, công thức chung dành cho các doanh nhân, lãnh đạo trong chặng đường dẫn dắt và điều hành doanh nghiệp. Từ những công thức này kết hợp với trải nghiệm của từng cá nhân, cộng thêm nhiều bước “thử nghiệm”, chắc chắn bạn sẽ tìm thấy một “nghiệm” chính xác nhất, và đó chính là đáp án thành công của riêng bạn. Cuốn sách này ra đời với mục đích như một cuốn cẩm nang cất giữ và lan tỏa những giá trị quý báu về kinh doanh, khởi nghiệp đến với tất cả mọi người.

Bên cạnh đó, những câu chuyện người thật - việc thật của các Doanh nhân, Giám đốc, Nhà Quản lý Doanh nghiệp trong và ngoài nước, đồng thời là các chuyên gia, Tiến sĩ hàng đầu trong lĩnh vực khởi nghiệp, kinh tế, y tế,... mà Danny có cơ hội được gặp gỡ, trò chuyện cũng được gửi gắm trong cuốn sách này. 9 doanh nhân, 9 màu sắc đại diện cho tính cách hoặc lĩnh vực theo đuổi sẽ đem đến cho chúng ta rất nhiều bài học, câu chuyện cần suy ngẫm. Tất cả họ đều có điểm chung là hướng về quê hương Việt Nam, luôn mong muốn được đóng góp sức lực và trí tuệ của mình cho sự phát triển chung của đất nước.

Trước một bài toán khó, đôi lúc chúng ta phải giải sai nhiều lần. Thành công nào cũng phải trải qua nghịch cảnh và thử thách. Nhưng tôi tin rằng, “đoạn đường nào trải bước trên hoa hồng, bàn chân cũng thấm đau vì những mũi gai… đường gian nan ta vươn tới những đỉnh cao”. (Nhạc sĩ Trần Lập - “Đường tới vinh quang”).

Hy vọng sau khi đọc xong cuốn sách này, các bạn sẽ tìm ra hướng đi riêng cho doanh nghiệp của mình, nhận diện được phong cách doanh nhân, lãnh đạo mà mình hướng tới. Mến chúc các độc giả thành công trên hành trình Kinh doanh và Khởi nghiệp đầy gian truân mà cũng rất thú vị này.

Trân quý,

MỤC LỤC Lời giới thiệu………………………………….……………5

Phần 1: Doanh nhân truyền cảm hứng 6T…………..8

Có ý tưởng khởi nghiệp và dám khởi nghiệp là hay rồi………………………………………………………15

Tìm ra giá trị đặc trưng của mình là yếu tố quyết định khởi nghiệp thành công”…………………….. 22

Người đứng đầu doanh nghiệp cần linh hoạt và có phong thái lãnh đạo toàn cầu………………………32

Phần 2: Khởi sự kinh doanh từ sự tử tế…………..40

Doanh nghiệp Việt muốn vươn mình ra biển lớn: Đừng quá trông chờ vào may mắn………………..51

Từ gánh hàng rong của mẹ đến chuỗi nhà hàng nem nướng lớn nhất Thái Lan…………………..…57

Xét nghiệm Covid-19: “Hướng đi nào cho Việt Nam?”…………………………………………………65

Phần 3: Lãnh đạo có tâm ắt có tầm…………………75

Sau Covid-19, người trẻ Việt biến nguy hiểm thành cơ hội……………………………………………….…81

Doanh nghiệp Việt phải tìm lối đi riêng thuần Việt..………………………………..………………….89

“Người gác cổng” cho nông sản Việt Nam xuất khẩu ra nước ngoài………………………………… 98

Phần 4: Hoạch định chiến lược phát triển thương hiệu là lối đi cho mọi doanh nghiệp………………..106

Về tác giả………………………………………………..114

“Nếu hành động của bạn truyền cảm hứng cho người khác mơ ước nhiều hơn, học hỏi nhiều hơn, làm nhiều hơn và trở nên phong phú hơn thì bạn chính là một nhà lãnh đạo.” - John Quincy Adams -

Trên thế giới, có rất nhiều định nghĩa về lãnh đạo và nhà lãnh đạo vĩ đại – John Quincy Adams -Tổng thống thứ 6 của Mỹ (1767 – 1848), đã nhắc nhở chúng ta hãy luôn định hướng tư tưởng lãnh đạo một cách dài hạn, định nghĩa vai trò đứng đầu bằng hành động và bằng cảm hứng được khơi gợi từ những hành động đó, bất luận chúng ta đảm nhận chức vụ nào trong tổ chức.

Tiên phong (Pioneering) Nhiệm vụ đầu tiên của người lãnh đạo là tiên phong và dẫn dắt. Hơn ai hết, người lãnh đạo là người dẫn dắt cuộc sống của doanh nghiệp, tổ chức, đội ngũ và họ sống cuộc đời mà họ dẫn dắt. Điều này không xảy ra một sớm một chiều mà đến từ việc nuôi dưỡng khát khao nới rộng các giới hạn của bản thân. Tầm nhìn của người dẫn đầu to lớn đến đâu? Mong muốn đổi mới ra sao? Phát triển với tốc độ nào? Hãy liên tưởng đến Steve Jobs như một hình mẫu của sự tiên phong khi điều hành Apple mang đến cho thế giới những sản phẩm sáng tạo và vĩ đại bắt nguồn từ các ý tưởng “điên rồ”. Thay vì nghỉ ngơi trên chiến thắng, Steve Jobs và Apple liên tục cải tiến và đổi mới để tiên phong trong lĩnh vực của mình.

Để luôn tiên phong, người lãnh đạo hãy luôn nới rộng các giới hạn của mình. Làm lãnh đạo là một trạng thái cô đơn, là đứng mũi chịu sào – không ai khác. Phải chọn con đường ít người đi. Phải thấy trước những khả năng mà không ai tưởng tượng ra. Phải chấp nhận thách thức những lối mòn cũ. Và đó là lý do những nhà lãnh đạo vĩ đại hoặc những nhà tư tưởng lớn thường là những người đủ dũng cảm để nhìn xa trông rộng, biết vượt lên những sự cười nhạo hoài nghi ban đầu, để tạo ra thành quả và được tôn vinh.

Tử tế (Kindness) Hãy tử tế vì người lãnh đạo chính là người tạo ra hình mẫu và tử tế cũng chính là tư duy tích cực mà người lãnh đạo lan tỏa đến cộng đồng và đội ngũ. Tinh thần của người lãnh đạo là tinh thần của tổ chức. Cách duy nhất để lên tinh thần cho chính mình là làm cho người khác lên tinh thần bằng sự tử tế. Có những lúc cực kỳ khó vực dậy chính mình và cực kỳ khó thoát khỏi trầm uất. Thay vì vực dậy chính mình, hãy làm cho ai khác lên tinh thần bằng sự ân cần, sự kiên nhẫn và sự chân thành. Và người lãnh đạo sẽ thấy phấn chấn khi tinh thần của những người xung quanh mình đang hưng phấn và lạc quan.

Có rất nhiều cách để con người ta thành đạt, nhưng không có con đường thành công nào mà thiếu vắng đi sự tử tế. Sự tử tế là thành phần quan trọng của tình yêu, hạnh phúc, lòng vị tha, sự thanh thản, tính hài hòa, và nhiều khía cạnh then chốt khác nữa của thành công.

Làm sao để có được sự thành công nếu thiếu đi sự tử tế? Vấn đề là chúng ta sử dụng lòng tử tế như thế nào và cho mục đích gì. Hãy bắt đầu bằng việc lập ra một danh sách ở khía cạnh nào ta có thể thể hiện sự tử tế. Chúng ta có thể tử tế với người thân trong gia đình, bạn bè, những mối quan hệ trong giao tiếp xã hội, đồng nghiệp và những người xa lạ. Thử viết ra những điều tử tế bạn đã dành cho ai đó trong những ngày vừa qua, hay vài tuần hoặc vài tháng qua.

Rèn luyện và vận dụng sự tử tế từ cấp lãnh đạo đến nhân viên chính là máu huyết của thế giới kinh doanh. Tử tế với đồng nghiệp sẽ thu hút và giữ lại tài năng cho đội ngũ. Tử tế với nhà cung cấp sẽ giúp công việc trôi chảy. Tử tế với khách hàng là cách tốt nhất để phát triển cộng đồng những người ủng hộ trung thành.

Tỉnh thức (Mindfulness) Tỉnh thức là tập trung cho phút giây hiện hữu. Chúng ta tập trung vào điều gì, điều đó sẽ phát triển. Sự vận động của đội ngũ phụ thuộc vào sự tập trung của từng cá nhân cho những mục tiêu nhỏ, những thời gian biểu hàng ngày, sự tương tác từng giờ. Việc duy trì sự tỉnh thức giúp người lãnh đạo luôn ở trong trạng thái cân bằng khi xử lý công việc và đối mặt với các tình huống, làm chủ cảm xúc thay vì để hoàn cảnh và người khác chi phối, đưa ra những quyết định sáng suốt và hợp tình hợp lý.

Sự tỉnh thức có thể được áp dụng mọi lúc mọi nơi với một ghi nhớ đơn giản là “hãy làm từng việc một và chỉ

làm một việc mà thôi”. Để tâm vào một việc nào đó vào một thời điểm nhất định bằng cách thông qua luyện tập thiền, yoga, kết nối với các nguồn năng lượng của vũ trụ hoặc sự tĩnh tâm sẽ giúp những nhà lãnh đạo cảm nhận và mở rộng sự hiểu biết về những gì đang xảy ra xung quanh bản thân trong từng phút giây.

Thấu cảm (Sympathy) Thấu cảm là khả năng đồng cảm và đặt mình vào tình huống của người khác để giao tiếp, thương lượng, đàm phán và thuyết phục. Người lãnh đạo cần chăm chú lắng nghe nhiều hơn đội ngũ của mình trước khi lên tiếng yêu cầu hoặc nhận xét. Điều này không chỉ tạo nên sự trân trọng mà còn hình thành mối liên kết sâu sắc trong tổ chức. Vì sao người lãnh đạo cần làm điều này? Vì sự nghiệp lãnh đạo được xây dựng dựa trên nền tảng căn bản là những mối liên kết tin cậy.

Để tạo nên sự tin câỵ, chúng ta cần biết “lắng” sâu để “nghe" và nhận biết về 5 cấp độ lắng nghe khác nhau: phớt lờ, giả vờ, chọn lọc, chăm chú, và đồng cảm. Luyện tập kỹ năng lắng nghe ở mức độ đồng cảm sâu sắc với người đối diện bằng cách cảm nhận bằng tất cả các giác quan, thậm chí lắng nghe từ con tim sẽ giúp người lãnh đạo gia tăng niềm tin và có nhiều cơ hội để thấu hiểu đồng nghiệp và những người xung quanh tốt hơn.

Tích cực (Positivity) Sự tích cực có tính lan tỏa. Nếu người lãnh đạo làm được điều này, không chỉ người đứng đầu mà cả đội ngũ cũng sẽ được thúc đẩy khám phá tiềm năng của chính mình, bao gồm cả năng lực, khả năng và tài năng, những thành tố tạo nên nội lực cốt lõi của một tổ chức. Lãnh đạo là sứ mệnh trọn đời. Vậy đâu là nguồn nhiên liệu cho người lãnh đạo tiến bước trên con đường dài? Đó là tư duy tích cực. Việc xây dựng tư duy tích cực bắt nguồn từ việc đánh giá, kiểm soát và xây dựng chất lượng suy nghĩ. Suy nghĩ tích cực là suy nghĩ với thái độ lạc quan, chấp nhận và khoan dung. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người suy nghĩ tích cực không chỉ hạnh phúc hơn mà còn khỏe mạnh hơn. Ngược lại, Suy nghĩ tiêu cực là những suy nghĩ mang thái độ giận dữ, hẹp hòi, dằn vặt và chỉ trích. Nhóm suy nghĩ này làm cạn kiệt năng lượng và nội lực về tinh thần lẫn thể chất.

Ở cương vị lãnh đạo, người đứng đầu tiếp nhận và xử lý muôn vàn vấn đề gắn liền với muôn ngàn cảm xúc. Hơn ai hết, người lãnh đạo cần duy trì tư duy tích cực để hồi đáp thử thách một cách bình thản và hiệu quả:  1. Nhìn thẳng vào tình huống  2. Nhận ra những gì mình có thể kiểm soát  3. Nhận diện những gì không thể kiểm soát  4. Tập trung thời gian và năng lượng vào những gì có thể kiểm soát  5. Chấp nhận và trau dồi những kỹ năng để có thể chủ

động ứng phó với những gì chúng ta không thể kiểm soát

Toàn cầu (Globalization) Những cơ hội và thách thức của công cuộc chuyển đổi số, cùng sự cạnh tranh trên thương trường ngày càng khốc liệt, những biến đổi chóng mặt về cả kinh tế và xã hội, đã khiến "toàn cầu" trở thành một tố chất quan trọng của người lãnh đạo. Bên cạnh đó, nếu muốn đưa doanh nghiệp đi được đường xa và ngày càng lớn mạnh, họ cũng phải tự nâng cao vị thế, tầm vóc và thay đổi chính mình.

Để trở thành doanh nhân toàn cầu, mỗi người cần trang bị nhiều phong cách lãnh đạo khác nhau, phù hợp với từng thời điểm. Chẳng hạn, khi công ty đang đối mặt với nguy cơ “sống còn”, quyền lực cần phải được sử dụng để nhanh chóng đưa doanh nghiệp thoát khỏi hiểm nguy. Ngược lại, trong thời bình, nếu nhà lãnh đạo cũng làm như thế thì lại kém hiệu quả, khiến nhân viên chưa muốn gắn bó, cống hiến cho công ty.

Ngoài ra, nhà lãnh đạo hãy trang bị thêm những kỹ năng như: ngoại ngữ; hiểu biết về đa dạng nền văn hoá; tự tin, dễ thích nghi và có khả năng sáng tạo; linh hoạt xử lý những tình huống xảy ra với doanh nghiệp; luôn có nhiều phương án B, C, D,... để thay thế cho phương án A (nếu gặp thất bại); và có thần thái cũng như kỹ năng giao tiếp truyền cảm hứng;...

Tiến sĩ Nguyễn Thanh Mỹ: “Có ý tưởng khởi nghiệp và dám khởi nghiệp là hay rồi!”

Ts. Nguyễn Thanh Mỹ (Doanh nhân Kiều bào Canada)  Chủ tịch HĐQT RYNAN Holding JSC.

Chủ tịch Hiệp hội Doanh nhân Việt Nam ở nước • ngoài (BAOOV).

Từng làm việc cho những công ty điện toán và in • ấn hàng đầu thế giới như IBM, Sun Chemicals và Kodak Polychrome Graphics.

Sở hữu hơn 200 bằng phát minh, sáng chế.

• Năm 2004, ông bỏ sự nghiệp ở Canada để về lại • quê hương Trà Vinh khởi nghiệp, thực hiện ước mơ lớn nhất cuộc đời của ông - góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và thúc đẩy sự phát triển của quê hương, đất nước Việt Nam.

Biến thách thức thành thời cơ

Trong chương trình Online Talkshow “Trò chuyện cùng Danny”, ông Nguyễn Thanh Mỹ đã đưa ra những đánh giá về tình hình của các doanh nghiệp trong thời điểm dịch bệnh Covid – 19 cũng như trong giai đoạn “bình thường mới”. Tiến sĩ nhận định, tùy thuộc vào đặc trưng, tính chất của từng ngành nghề mà dịch bệnh có ảnh hưởng nhiều hay ít. Ông nhận thấy được một số doanh nghiệp đã bị ảnh hưởng rất nhiều, phải đóng cửa hoặc cắt giảm nhân sự. Riêng tập đoàn của ông lại có sự phát triển trong kinh doanh, doanh thu tăng so với năm 2019.

“Tôi nghĩ rằng, Covid - 19 là thách thức nhưng cũng là cơ hội lớn, đặc biệt cho những công ty ở Việt Nam xuất khẩu hàng hóa sang nước ngoài. Nếu biết nắm bắt thời cơ, chắc chắn sẽ có cơ hội để phát triển vượt bậc”, Tiến sĩ Nguyễn Thanh Mỹ chia sẻ.

Với ông, việc nắm bắt thời cơ trong thời điểm dịch bệnh có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, ảnh hưởng đến sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp trong thời điểm khó khăn này. Chính dịch bệnh là “tấm lưới lọc” giúp tìm ra được những ai có đủ bản lĩnh và những ai không để tiếp tục con đường kinh doanh này.

“Nếu muốn tồn tại thì nên cho người lao động nghỉ việc để họ tìm cơ hội mới, đừng lợi dụng tình hình Covid - 19 để giảm lương họ. Điều đó không chỉ làm giảm uy tín của doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng đến cuộc sống của họ.” Ông Nguyễn Thanh Mỹ cho hay: “Riêng công ty chúng tôi, trong thời điểm dịch bệnh, tôi không chỉ không cắt giảm nhân sự mà còn nhận thêm người, đặc biệt là những người giỏi bị mất việc vì dịch bệnh”.

Được biết, trong suốt chặng đường kinh doanh của mình, ông đã trải qua nhiều thách thức lớn. Đặc biệt khi công ty phát triển, ông bắt đầu gọi vốn, tìm các cổ đông tham gia vào. Tuy nhiên, sự khác biệt trong tiếng nói của các cổ đông gây ra áp lực cho cá nhân ông Mỹ cũng như cho công ty của ông.

“Nhiều nhà đầu tư chỉ quan tâm đến lợi nhuận trước mắt mà không quan tâm phát triển môi trường công ty tốt hơn, không quan tâm đến lợi ích của cộng đồng và xã hội. Tôi hoàn toàn không đồng ý với điều đó”, ông Mỹ bộc bạch.

Tiến sĩ Nguyễn Thanh Mỹ đề cao yếu tố “niềm tin” trong kinh doanh. Ông cho rằng đó chính là bí quyết để vượt qua khủng hoảng.

“Quan trọng nhất là phải tin chính mình, tin vào năng lực và giá trị của bản thân, đừng bao giờ từ bỏ. Đặc biệt, phải quan tâm đến những người thân yêu, lấy họ làm động lực để chiến đấu tiếp. Khi đó, chúng ta sẽ có đủ sức mạnh để vượt qua khó khăn và khủng hoảng.” Tiến sĩ Nguyễn Thanh Mỹ tâm sự, ông không có nhiều thời gian cho gia đình vì đôi khi quá tập trung vào công việc. Tuy nhiên, theo ông, nếu người làm kinh doanh xác định rõ mục đích trong cuộc đời của mình thì áp lực đó sẽ trở nên nhẹ nhàng hơn.

“Ước mơ của tôi cũng là ước mơ của vợ tôi, đó là cùng xây dựng quê hương, đất nước và thực hiện nhiều công việc vì cộng đồng. Nếu bạn làm việc gì đó mà có sự ủng hộ và đồng thuận của gia đình thì đó là hậu phương vững chắc, là động lực để mình thực hiện tốt công việc”, ông tâm sự.

Khởi nghiệp thật ra không có tuổi, chưa bao giờ là quá trễ để khởi nghiệp

Khi Danny hỏi về những khó khăn và thuận lợi khi khởi nghiệp ở tuổi 60, Tiến sĩ Nguyễn Thanh Mỹ nhận định rằng bất kỳ độ tuổi nào cũng có thể khởi nghiệp, chưa bao giờ là quá trễ để khởi nghiệp. Ở tuổi 60, việc khởi nghiệp sẽ trở nên dễ dàng hơn vì họ có kinh nghiệm, 18

mối quan hệ, được sự tin tưởng và có một nguồn vốn nhất định.

“Mọi người hay nói lớn tuổi thì sẽ không có đủ sức khỏe để làm việc, khởi nghiệp rất bất lợi. Nhưng tôi thấy mình ở tuổi đó mà vẫn còn trẻ và khỏe lắm, nếu không ai gọi tôi là chú, là bác chắc tôi nghĩ mình vẫn còn ở tuổi đôi mươi. Hẳn là do môi trường xung quanh tôi toàn những người trẻ và đầy năng lượng, họ đã truyền cho tôi nguồn năng lượng đó”, ông bật cười chia sẻ.

Biết được những thuận lợi và khó khăn khi khởi nghiệp ở những độ tuổi khác nhau, Tiến sĩ Nguyễn Thanh Mỹ luôn dành một tình cảm đặc biệt và sự ưu ái đối với những người khởi nghiệp trẻ tuổi. Ông vẫn thường dành nhiều thời gian để trò chuyện, chia sẻ các câu chuyện, bài học về khởi nghiệp đối với những người trẻ. Đặc biệt, ông còn đầu tư vào những công ty khởi nghiệp vừa và nhỏ của những người trẻ, vừa giúp đỡ họ trong giai đoạn đầu khởi nghiệp vừa học hỏi được những điều hay từ họ. Ông cũng hỗ trợ nhiều mô hình khởi nghiệp mới trong nhiều lĩnh vực khác nhau.

Yếu tố sáng tạo luôn được ông Mỹ đề cao trong quá trình khởi nghiệp, xem nó là một trong những bí quyết để thành công. Ông nhận định:

“Người Việt Nam rất thông minh, chỉ thiếu môi trường văn minh để sáng tạo”.

Đó là lý do ông luôn tạo ra môi trường thuận lợi nhất để những nhân viên của mình sáng tạo. Theo ông, khi khởi nghiệp nên tạo dựng một môi trường văn minh, có đầy đủ phương tiện, có sự đầu tư mới có thể khơi dậy tiềm lực và sự phát triển bền vững của doanh nghiệp đó.

Khi có một dự án hoặc một sản phẩm nào mà ông muốn phát triển, việc đầu tiên ông cho rằng mình phải làm là nói được ý nghĩa của sản phẩm đó, cho nhân viên biết nó phục vụ cộng đồng và xã hội như thế nào. Những người tham gia các dự án này, họ sẽ luôn phải nghĩ làm sao để thay đổi cộng đồng xung quanh được tốt hơn. Họ làm vì nhiệt huyết, vì ý nghĩa thiết thực của những sản phẩm mà họ phát triển.

Tiến sĩ Nguyễn Thanh Mỹ cho biết: “Những người làm việc cho công ty chúng tôi đều mang sứ mệnh đó. Tìm cách khơi gợi năng lực trong mỗi con người để họ cảm thấy thỏa mãn được sự sáng tạo, hứng thú với những thành quả mà họ tạo ra và họ chia sẻ những thành quả đó thì họ sẽ yêu thương và gắn kết với nhau, cũng như gắn kết với doanh nghiệp rất lâu bền”. Đây cũng là cách ông tạo được sự tương tác và gắn kết các cá nhân trong một doanh nghiệp.

Những người thành công thường mang trong mình “ADN khởi nghiệp”

Ông Mỹ tin rằng, những người có ý tưởng khởi nghiệp và dám khởi nghiệp là rất dũng cảm. Họ là người dám nghĩ dám làm, mang trong mình “ADN khởi nghiệp”.

Những người có “ADN khởi nghiệp” thường rất đặc biệt, bởi lý tưởng của họ là lý tưởng của người lãnh đạo. Họ không bao giờ đi làm cho người khác được, chỉ có thể tự làm cho chính mình. Họ có những ý tưởng táo bạo không giống ai, cách giải quyết vấn đề đơn giản và hiệu quả, tiết kiệm thời gian và công sức, dám làm mà không sợ thất bại, đặc biệt là không bao giờ bỏ cuộc. Đó cũng là lý do mà vì sao họ thường là những người thành công. Tuy nhiên, ông cho rằng dám khởi nghiệp là một việc nhưng cố gắng làm sao để có thể tồn tại và phát triển mới là điều quan trọng.

Nếu đạt được những điều này sẽ dễ dàng thành công hơn. Tiến sĩ cũng cho biết, khi làm nông nghiệp nên tập trung vào những sản phẩm có giá trị cao. Thay vì làm các sản phẩm thô thì chúng ta hãy tập trung vào cách tiếp cận với nhóm khách hàng sau cùng. Đó là cách để có thể nắm bắt tâm lý khách hàng cũng như mang lại giá trị cho doanh nghiệp. Là người đã khởi nghiệp và đạt được nhiều thành công trong lĩnh vực nông nghiệp. Tiến sĩ Nguyễn Thanh Mỹ khuyên những người có ý định muốn khởi nghiệp trong lĩnh vực này phải đạt được 3 yếu tố bao gồm: tính độc nhất, tính giá trị và sản xuất với chi phí thấp nhất, lợi nhuận cao trong quá trình kinh doanh.

Giáo sư Phan Văn Trường: “Tìm ra giá trị đặc trưng của mình là yếu tố quyết định khởi nghiệp thành công”

Gs. Phan Văn Trường (Kiều bào Pháp) Được biết đến với cái tên “Người Thầy truyền • cảm hứng cho giới trẻ khởi nghiệp”.

Chuyên gia cao cấp trong lĩnh vực đàm phán • quốc tế, cố vấn của Chính phủ Pháp trong lĩnh vực thương mại quốc tế.

Là 1 trong số 6 người trên thế giới tham gia vai • trò định hướng và cấu trúc lại ngành điện lực trên toàn thế giới.

Được Tổng thống Pháp trao tặng Huy chương • Hiệp sĩ Bắc đẩu Bội tinh vào năm 2007.

•

Cuối năm 2004, ông trở về quê hương, dạy học miễn phí hệ cao học cho trường Đại học Kiến trúc TP.HCM.

Năm 2010, ông được nhận huân chương “Vì sự nghiệp giáo dục” do Nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết trao tặng.

Tháng 5 năm 2019, ông khởi tạo khóa học “Cấy Nền” nhằm chia sẻ về thương thuyết, quản trị, khởi nghiệp cho giới khởi nghiệp nói riêng và cộng đồng nói chung.

Là cha đẻ của ba cuốn sách từng gây tiếng vang trong giới quản trị và kinh doanh: Một Đời Thương Thuyết, Một Đời Quản Trị, Một Đời Như Kẻ Tìm Đường.

Phương châm về khởi nghiệp: “Khởi nghiệp giống bóng đá ở chỗ bóng sút thì nhiều nhưng bàn thắng lại chẳng được bao nhiêu. Nhưng thế thôi cũng đủ là lý do để khuyến khích người ta khởi nghiệp. Đâu phải vì số bàn thắng ít mà chúng ta không chơi bóng đá!”

Không thể trở thành tỷ phú trong một đêm

Tại buổi chia sẻ cùng tôi trong chương trình “Trò chuyện cùng Danny”, Gs. Phan Văn Trường đã chỉ ra các lý do dẫn đến sự thất bại của những nhà khởi nghiệp trẻ. Ông cho rằng đa phần những người mới khởi nghiệp đều mong chờ vào việc nhanh chóng thành công trong lần đầu khởi nghiệp, chỉ nhìn thấy vẻ hào nhoáng của các nhà tỷ phú như Bill Gates, Steve Jobs, Je Bezos mà không biết được những thất bại mà họ phải trải qua. Vì vậy, khi gặp thất bại trong lần đầu tiên, nhiều nhà khởi nghiệp dễ nản lòng và từ bỏ.

Đối với ông, khởi nghiệp chính là lập nghiệp. Trong cuộc đời mỗi con người, họ sẽ phải lập nghiệp nhiều lần thì mới thành công. Nếu xem việc khởi nghiệp chính là lập nghiệp thì việc chấp nhận thất bại sẽ đơn giản hơn rất nhiều.

Đi theo mô hình của người khác, lý luận cục bộ là mấu chốt của sự thất bại

Lý do đầu tiên dẫn đến sự thất bại của các nhà khởi nghiệp chính là quá phụ thuộc vào mô hình khởi nghiệp của người khác. “Lúc mới bắt đầu, đương nhiên các bạn sẽ phải tham khảo mô hình của những doanh nhân đi trước. Tuy nhiên, khi đã chính thức bước vào con đường khởi nghiệp thì các bạn phải loại bỏ mô hình của người khác và đi bằng mô hình của chính mình”, Gs. Phan Văn Trường chia sẻ.

Đừng đi tìm mô hình của người khác mà áp đặt cho chính mình. Bởi vì đó là mô hình hoàn hảo của họ, là đặc trưng của họ. Doanh nghiệp mình cạnh tranh với sở trường của người khác thì chắc chắn sẽ thất bại. Khi người khởi nghiệp nhận ra mình cái gì hay hơn người khác, đâu là mô hình riêng biệt, phù hợp nhất với mình thì hãy tin tưởng vào sở trường đó, mô hình đó. “Tự tạo lập, tự quản lý để dần dần đi tới thành công”, Gs. Phan Văn Trường chia sẻ.

Theo Giáo sư, việc các nhà khởi nghiệp luôn lý luận cục bộ và không biết cách lắng nghe khách hàng cũng là một lý do để họ thất bại. Khi bắt đầu khởi nghiệp, con người dễ lý luận theo hướng: người khác kinh doanh cái này tốt thì tôi cũng phải như vậy, hoặc sản phẩm của tôi chắc chắn sẽ làm hài lòng mọi đối tượng khách hàng. Đó là lối lý luận cục bộ.

Hiện nay, số đông các bạn trẻ có lý luận cục bộ mà không có lý luận tạo nên sự tin tưởng. Đó là lý do mà các bạn ấy hay thất bại trong khi nhiều nhà khởi nghiệp trẻ khác lại thành công.

Các nhà khởi nghiệp phải biết lắng nghe và tìm hiểu nhu cầu của khách hàng, đồng thời tạo mối quan hệ tin tưởng, lâu dài với họ. Lắng nghe để biết khách hàng cần gì, muốn sản phẩm như thế nào, như vậy không chỉ có được sự tín nhiệm của khách hàng mà còn bán được nhiều sản phẩm hơn thế nữa.

Lắng nghe khách hàng không chỉ góp phần tạo nên sản phẩm hoàn hảo nhất mà còn tạo nên một vật trao tay an toàn, tín nhiệm. Khởi nghiệp bắt đầu bằng việc tìm ra giá trị

Tạo hóa sinh ra mỗi người là phiên bản độc nhất vô nhị nhưng con người lại loay hoay tìm kiếm phiên bản của người khác. Các nhà khởi nghiệp hiện nay đa phần đều đi theo giá trị của người khác mà không tìm ra giá trị của bản thân mình. Chúng ta bắt chước người khác, cạnh tranh với sở trường của người khác đương nhiên sẽ thất bại.

Khi tôi hỏi về việc khám phá, tìm tòi giá trị của bản thân, Gs. Phan Văn Trường cho rằng, mỗi cá nhân đều có một đặc trưng, một giá trị riêng biệt. Muốn khởi nghiệp thành công, con người phải tìm ra giá trị của mình và phải thấu hiểu nó. Sau đó là tin tưởng và đào sâu, phát triển nó hết mức có thể.

Giá trị khác biệt trở nên đặc biệt khi nó được phát huy một cách tối đa, như viên ngọc thô được mài giũa cẩn thận và tỉ mỉ. Trước tiên, người tìm ra viên ngọc phải tin tưởng nó là viên ngọc đẹp nhất. Sau đó qua khổ luyện và thử thách, nó mới trở thành giá trị khác biệt, đặc sắc và là bắt nguồn cho sự khởi nghiệp thành công. Lựa chọn đối tác để khởi nghiệp bền vững

Tạo ra được sản phẩm hoàn thiện để khởi nghiệp chỉ là bước đầu của khởi nghiệp. Lúc đó, chúng ta mới đi được 10% chặng đường. Bởi vì khi bạn nghĩ ra một sản phẩm thì trên thế giới đã có 1.000 người làm ra sản phẩm đó, bạn sẽ phải cạnh tranh với 1.000 đối thủ. Lúc bấy giờ, yếu tố quyết định sự thành công chính là đội ngũ phát triển sản phẩm lâu dài.

Tạo ra một sản phẩm hoàn thiện là chưa đủ, những sản phẩm sau đó phải giống nhau hoàn toàn về hình dáng và mùi vị mới là đủ yêu cầu. Và điều đó là do đội ngũ sản xuất của bạn quyết định.

Nửa năm đầu là thời gian hòa hợp của người khởi nghiệp với đội ngũ sản xuất. Một năm sau là thời gian bắt đầu xảy ra xung đột giữa người khởi nghiệp với đội ngũ sản xuất vì sản phẩm tồn kho, không bán được. Bên cạnh đó là việc đối tác đầu tư rút vốn, ngưng đầu tư cho sản phẩm của bạn vì bạn đã không đủ khả năng làm cho họ tin tưởng.

Muốn khởi nghiệp thành công thì người đứng đầu phải giữ được nhà đầu tư và đội ngũ sản xuất trong vòng 4-5 năm. Đó là thời gian đủ để một sản phẩm có vị trí trên thị trường.

Công thức “Ba chữ B” “Bạn, Bàn, Bán” - Có nghĩa là hãy làm bạn bè trước, sau đó là bàn bạc rồi mới bán sản phẩm. Đó là cách để kết nối với khách hàng, biến họ trở thành người bạn của mình. Nguồn vốn bỏ ra phải gấp 3 - 4 lần dự trù ban đầu

Gs. Phan Văn Trường thẳng thắn chia sẻ: các bạn trẻ đang có ý định khởi nghiệp, nếu các bạn nghĩ 200 triệu là đủ để tạo ra sản phẩm thì sự thật là phải mất 600 800 triệu mới đủ để đưa sản phẩm đó ra ngoài thị trường.

Đó là số tiền mà nhà khởi nghiệp dùng để quảng cáo, thực hiện chiến dịch marketing, nghiên cứu thị trường, tìm hiểu hệ thống phân phối sản phẩm, thương thuyết với các cửa hàng, siêu thị để họ có thể cho sản phẩm của mình có một vị trí trong gian hàng của họ,…

Vì vậy, nếu nhà khởi nghiệp nào chưa có đủ số tiền đó thì đừng vội khởi nghiệp.

Hãy đưa ra thị trường một sản phẩm chưa hoàn hảo và cải tiến từ từ

Những nhà khởi nghiệp thành công ban đầu đều đưa ra thị trường một sản phẩm chưa hoàn hảo. Đưa sản

phẩm sớm ra thị trường sẽ giúp nhà khởi nghiệp tiếp cận gần hơn với khách hàng, lắng nghe được nhu cầu của họ để cái tiến dần thành sản phẩm hoàn hảo nhất.

Từ đó, doanh nghiệp sẽ phát triển sản phẩm đó từ tinh thần cầu thị, phục vụ nhu cầu của khách hàng.

Đưa sản phẩm sớm ra thị trường là một hình thức quảng cáo không tốn tiền. Sản phẩm được đưa ra thị trường sớm, vừa có thể tự PR, vừa giúp doanh nghiệp giảm nhu cầu vốn sản xuất vì lúc đó đã thu được một nguồn lợi nhuận từ việc bán sản phẩm trước đó.

Cẩn thận với việc xuất khẩu ra nước ngoài

Bán sản phẩm trong nước đã khó, đưa được sản phẩm ra nước ngoài và thu được lợi nhuận còn khó hơn. Cái khó đầu tiên là việc thu được đủ tiền bán sản phẩm. Cái khó thứ hai nằm ở thủ tục hành chính. Rất dễ bắt gặp các trường hợp đưa sản phẩm ra sẽ bị chặn lại vì các lý do: sản phẩm này không được xuất khẩu, sản phẩm này không đạt tiêu chuẩn,…

Nhiều kiều bào tại nước ngoài đã có những hoạt động ý nghĩa để đưa sản phẩm Việt tiếp cận với thị trường xuất khẩu. Tuy nhiên, để khách hàng ngoại quốc tiếp nhận và tin tưởng lựa chọn nó là một chặng đường khó khăn. Và để họ ưa chuộng nó lại là một quá trình lâu dài khác.

Vì vậy, muốn xuất khẩu thì điều kiện cần là sản phẩm đó phải hoàn toàn thành công ở thị trường trong nước, có một doanh thu khá cao. Điều kiện đủ là nhà khởi nghiệp phải có mối quan hệ đáng tin cậy với nước ngoài. Có nghĩa là sản phẩm phải có tính thuyết phục ngay trên thị trường trong nước, có đủ tiếng vang tại sân nhà mới có thể thuyết phục được đối tác và thị trường xuất khẩu.

Nhân sự trong doanh nghiệp phải tự hoàn thiện mình

Bên cạnh những chia sẻ về khởi nghiệp, Gs. Phan Văn Trường cũng đưa ra một số quan điểm của mình trong quản trị doanh nghiệp. Theo ông, đào tạo nhân sự là việc hết sức quan trọng. Tuy nhiên, hầu hết các buổi đào tạo nhân sự của các doanh nghiệp đều được đầu tư tiền bạc, thời gian rất nhiều nhưng hầu như không đạt được mục đích. Thực tế, trong các buổi đào tạo, nhân viên đều không chú ý và chây lười, thiếu nghiêm túc. Vì thế, theo Giáo sư:

Đối với những doanh nghiệp nhỏ, đừng bao giờ nghĩ đến việc đào tạo nhân sự cho doanh nghiệp, mà hãy tìm nhân sự đáp ứng được công việc ngay từ trong giai đoạn đầu khởi sự kinh doanh. Bên cạnh đó, đối với việc đào tạo nhân sự trong các doanh nghiệp, bất kể nhỏ hay lớn, đội ngũ nhân sự phải tự hoàn thiện mình, tự giác học tập, nâng cao trình độ chuyên môn.

Quyền lợi cao nhất chính là lợi ích của công ty

Theo quan điểm của Gs. Phan Văn Trường, đừng bao giờ quản lý công ty, doanh nghiệp bằng quyền hạn và chức vụ. Doanh nghiệp cũng không nên hoạt động theo kiểu sếp bảo gì nhân viên làm nấy. Bởi vì nó sẽ khiến việc tiếp nhận công việc trở nên thụ động và thiếu tính sáng tạo.

Vị lãnh đạo lớn nhất trong doanh nghiệp chính là lợi ích tối đa của công ty. Thành viên trong doanh nghiệp hãy cùng ngồi lại và bàn về giải pháp chung, phù hợp nhất với doanh nghiệp của mình. Nhóm trưởng, người lãnh đạo lúc này chỉ đóng vai trò tiếp nhận ý kiến, và lựa chọn giải pháp tối ưu nhất cho doanh nghiệp.

Giáo sư Trương Nguyện Thành: “Người đứng đầu doanh nghiệp cần linh hoạt và có phong thái lãnh đạo toàn cầu”

GS. Trương Nguyện Thành

Từng đạt được nhiều thành tích đáng nể trong • nghiên cứu khoa học.

Đạt giải "Những Nhà khoa học trẻ có triển vọng • của Mỹ", được cấp bằng Giáo sư cao cấp năm 41 tuổi.

Từ năm 1992 đến nay, ông có khoảng 200 bài báo được in trên các tạp chí khoa học quốc tế. Đằng sau đó là tâm huyết mong muốn được đóng góp cho giáo dục Việt Nam.

•

Đối diện với những cơ hội và thách thức của công cuộc chuyển đổi số toàn cầu, thích nghi đã trở thành một tố chất quan trọng của người lãnh đạo. Họ phải nhạy bén, nắm bắt xu thế của thời cuộc và chủ động thay đổi để phù hợp với xu hướng của thời đại. Tuy vậy, “hòa nhập nhưng không được hòa tan”, các nhà lãnh đạo vừa không được đánh mất bản sắc của doanh nghiệp mình vừa phải “chèo lái” doanh nghiệp phát triển phù hợp với môi trường, thời đại. Để làm được điều đó, phong thái lãnh đạo toàn cầu, linh hoạt là yếu tố quyết định. Lãnh đạo doanh nghiệp một cách uyển chuyển và thích nghi

Gs. Trương Nguyện Thành cho rằng: “Việc lãnh đạo phải có sự thích nghi vào từng tổ chức, văn hóa, thời điểm, môi trường xung quanh, uyển chuyển và tinh tế. Lãnh đạo doanh nghiệp tương tác với người thân 33

trong gia đình như thế nào thì họ sẽ điều hành, tổ chức doanh nghiệp như vậy”. Nếu ở nhà, bạn là một người cha hay la mắng con thì ở công ty, bạn sẽ là một nhà lãnh đạo hay la mắng nhân viên của mình. Ngược lại, nếu bạn thường xuyên tâm sự, lắng nghe tiếng lòng của con thì ở công ty, bạn sẽ là người sếp tâm lý, thấu hiểu nhân viên.

Tại mỗi tổ chức, ở mỗi thời điểm, người lãnh đạo cũng cần có một phong cách khác nhau. Nếu người đứng đầu doanh nghiệp chỉ có một phong cách mặc định và không ý thức rõ ràng phong cách đó, không biết thay đổi để thích nghi với xu thế của thời đại thì sẽ khiến tổ chức hoạt động kém hiệu quả. Trong thời chiến, nhà lãnh đạo (tướng lĩnh) dùng quyền lực để truyền đạt mệnh lệnh. Bởi trong hoàn cảnh đó, bắt buộc người đứng đầu phải đưa ra động thái nhanh chóng, quyết liệt. Nhưng trong thời bình, nếu nhà lãnh đạo vẫn giữ nguyên phong cách đó mà không lắng nghe ý kiến của nhân viên sẽ không tạo được sự đồng thuận. Họ sẽ không cảm nhận được trách nhiệm của mình trong tổ chức, không có tinh thần xây dựng để tổ chức đi lên.

Đồng thời, phong cách lãnh đạo cũng tùy thuộc vào nhân sự của tổ chức. Nếu công ty có nhiều “tướng giỏi” mà thủ lĩnh chỉ biết ra lệnh thì những vị “tướng giỏi” này sẽ trở nên vô dụng. Lãnh đạo phải để “tướng 34

giỏi” phát huy hết năng lực, trở thành cánh tay đắc lực hỗ trợ cho thủ lĩnh.

Thay đổi tư duy lãnh đạo cần nhiều thời gian và công sức

“Tư duy lãnh đạo nằm trong vô thức, giống như mặc định, giúp chúng ta thu thập, diễn giải thông tin”, Gs. Trương Nguyện Thành nhận xét. Tư duy có bộ lọc, theo thời gian hình thành “điểm mù” của mỗi người. “Điểm mù” khiến con người trở nên giận dữ, mất kiểm soát, nghiêm trọng hơn là đưa đến những quyết định, hành động khó hiểu trong việc lãnh đạo công ty.

“Theo nghiên cứu, các nhà khoa học chia cửa sổ ma trận tâm lý con người thành 4 ô: •

Vùng thứ nhất là khu vực người khác thấy được và bản thân mình thấy được

•

Vùng thứ 2 là khu vực người khác không thấy được nhưng bản thân thấy được

•

Vùng thứ 3 là khu vực người khác biết nhưng bản thân không biết

•

Vùng cuối cùng là khu vực người khác không biết và bản thân cũng không biết đó gọi là “vùng mù”.

Cách biết được “điểm mù” là tìm hiểu bản thân và tìm hiểu người khác nhiều hơn, luôn tự hỏi mình tại sao mình lại lặp đi lặp lại hành động đó và lý do tiềm ẩn đằng sau”.

Tư duy lãnh đạo giống như ổ khóa trong đầu. Mỗi chúng ta đều có một ổ khóa bí mật trong nhận thức. Lỗ ổ khóa càng phức tạp đồng nghĩa với việc những trải nghiệm, kinh nghiệm sống càng nhiều. Những kinh nghiệm đó lớn lên từ những quan điểm của gia đình, xã hội hoặc con người tự trải nghiệm. Nếu con người chủ động chắt lọc thông tin, quyết định luồng tư tưởng thì sẽ tìm ra công thức mở của chìa khóa cảm xúc, tư duy. Từ đó, mỗi chúng ta có thể “mài dũa được ổ khóa”, thay đổi tư duy của bản thân. Điều này đồng nghĩa với việc nhà lãnh đạo có thể thay đổi, đào tạo được phong cách lãnh đạo của mình. Tuy nhiên, điều này hoàn toàn không dễ dàng. Nhà lãnh đạo phải đầu tư về thời gian cũng như công sức để chỉnh sửa “ổ khóa” tư duy của mình.

Từ “điểm mù tư duy” đến phong cách lãnh đạo của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump

Trong buổi trò chuyện, Gs. Trương Nguyện Thành cũng đã có những trao đổi về tư duy lãnh đạo của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump trong thời gian ông đương chức. Ông Trương Nguyện Thành cho rằng nhiệm vụ người dân Mỹ đặt ra cho Chính phủ rất rõ ràng đó là phát triển nước Mỹ, làm ngắn lại khoảng cách giàu nghèo giữa các tầng lớp.

Theo ông, Đảng Cộng hòa thực hiện nhiệm vụ đó bằng cách “kéo từ trên xuống”, giảm “độ giàu” của người giàu và tạo thêm việc làm cho người nghèo. Đảng Dân chủ thực hiện bằng cách tạo cơ hội, đào tạo cho người nghèo để họ có cơ hội phát triển, “đẩy từ dưới 36

lên”. Dù là kéo từ trên xuống hay đẩy từ dưới lên khoảng cách đều được rút ngắn.

Cựu Tổng thống Trump là người của Đảng Cộng hòa, ông không sai khi đưa ra những chính sách của Đảng mình: đánh thuế những công ty giàu, tư nhân hóa bảo hiểm xã hội. Tuy vậy, ông Donald Trump đã thua bởi cách đối phó với đại dịch Covid-19. Ông là một nhà kinh tế, đó cũng chính là “điểm mù” của ông trong việc lãnh đạo quốc gia.

Donald Trump xem kinh tế là “chiếc búa”, dịch là “cái đinh” để “chiếc búa” kinh tế đánh bại. Để bình an dư luận, ông Trump đã phát ngôn Covid-19 là một bệnh cúm thông thường, không có gì đáng lo giúp người dân giữ vững niềm tin vào kinh tế. Tuy nhiên, dịch bệnh không đơn giản như “cái đinh” của kinh tế mà gây nguy hiểm đến tính mạng con người. Cách xử lý của Trump đã đưa nước Mỹ vào giai đoạn khủng hoảng.

Thất bại bởi chính nguyên nhân khiến Donald Trump từng chiến thắng

Vào cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2016, người dân chọn ông Donald Trump thay vì chọn Hillary Clinton bởi bà chạy theo mục tiêu duy trì chính sách của cựu Tổng thống Barack Obama. Theo Gs. Trương Nguyện Thành, đứng trên khía cạnh trung lập, ông Obama đã mang lại những chính sách làm bất mãn số lớn người dân theo 37

tôn giáo. Họ biết bà Hillary Clinton sẽ tiếp tục đi con đường đó.

Người dân cho rằng nước Mỹ cần một Tổng thống dám nói, dám làm, dám đổi hướng, bẻ lái linh hoạt, đúng chừng mực để đưa đất nước phát triển đúng hướng. Trong các thế hệ tổng thống Mỹ, hai Đảng: Cộng hòa và Dân chủ đã luôn có sự thay đổi luân phiên nhau. Mục đích của hai Đảng như nhau, chỉ khác ở cách thực hiện.

Nếu nhiệm kỳ trước, Đảng Cộng hòa “kéo từ trên xuống” thì nhiệm kỳ sau Đảng Dân chủ sẽ “đẩy từ dưới lên”, dung hòa giữa hai phương pháp để cùng hòa nhịp, đạt mục đích là đưa nước Mỹ phát triển hơn nữa. Và sau nhiệm kỳ của Donald Trump, ông Joe Biden sẽ tiếp tục thực hiện phương pháp của Đảng Dân chủ.

“Trong bốn năm nhiệm kỳ của Tổng thống Joe Biden, chúng ta sẽ thấy nước Mỹ đi lên và ngày càng mạnh hơn”, ông Trương Nguyện Thành nói. Bản thân Danny cũng cho rằng: “Nước Mỹ có thể sẽ vươn lên như con phượng hoàng bay lên từ đống đổ nát”.

Nếu theo dõi Gs. Trương Nguyện Thành từ trước, chúng ta sẽ nhiều lần được nghe ông chia sẻ về câu chuyện bước ra vùng an toàn của bản thân, vận dụng động lực từ niềm tin, hy vọng vào tương lai để tránh khỏi nguy cơ rơi vào tâm lý tuyệt vọng.

Dành cả tuổi trẻ cống hiến cho khoa học, ông đạt được nhiều thành tựu đáng nể. Tuy nhiên, “người thầy quần đùi” lại mắc nguy cơ đột quỵ vào tuổi 51. “Nếu như tôi đột quỵ, cuộc đời tôi không có gì phải lo nữa nhưng con tôi trẻ thì phải như thế nào đây. Nó mới mười mấy tuổi. Thể dục thể thao là điều tôi không để ý mấy chục năm qua. Nó nằm ngoài vùng an toàn của tôi và tôi phải thay đổi. Cái giá của sự không thay đổi là tôi có thể chết bất cứ lúc nào. Nếu tôi thay đổi, tập thể dục, tôi có thể đồng hành cùng con tôi đến khi trưởng thành”, ông tâm sự.

Bắt đầu từ 8 cái hít đất cho một lượt tập, Gs. Trương Nguyện Thành đã đặt hy vọng, mục tiêu trong một tháng sẽ hít được 9, 10 cái. Hy vọng này tạo cho ông động lực để tiếp tục. Ông nói: “Nếu tôi chấp nhận bản thân già rồi thì tôi chỉ có đi xuống thôi. Nếu bạn cho rằng việc bạn thi rớt chỉ là một bài thi chuẩn bị chưa đầy đủ, lần sau chuẩn bị đầy đủ hơn thì sẽ đậu; nếu bạn nghĩ lần đầu tiên khởi nghiệp chưa làm tốt, có thể lần sau sẽ thành công thì bạn sẽ không rơi vào tâm lý bất lực”. Kết quả, trong một thời gian ngắn, ông có thể hít được 50 cái cho mỗi lượt tập. Đây là điều không phải người trẻ nào cũng làm được.

“Sự tử tế, dù nhỏ tới thế nào, không bao giờ là lãng phí” - Aesop (nhà văn Hy Lạp) -

Sự tử tế là một trong những con đường quan trọng dẫn đến thành công của một tổ chức, đồng thời là phần “gốc” để xây dựng hình ảnh thương hiệu bền vững. Khác với cách đây khoảng 10 năm, khi việc tiếp cận với các kênh thông tin còn nhiều hạn hẹp, người tiêu dùng khó có thể kiểm chứng mức độ tin cậy của một sự việc, sự kiện nào đó, thì nay, họ thừa thông minh để nhìn nhận, đánh giá những luồng thông tin đa chiều theo suy nghĩ cá nhân. Bên cạnh đó, trước sự cạnh tranh khốc liệt trên thị trường như hiện nay và trong tương lai, doanh nghiệp nào chiếm được lòng tin của cộng đồng, doanh nghiệp đó sẽ tồn tại lâu dài. Đó cũng là lời giải đáp cho câu hỏi vì sao qua thời gian, chúng ta thấy ngày càng xuất hiện nhiều thương hiệu đình đám từ nhiều lĩnh vực khác nhau, một số thương hiệu vẫn duy trì được sự thành công cho đến hôm nay nhưng số khác đã yếu đi hay không còn tồn tại nữa. Nói cách khác, triết lý kinh doanh của công ty phải là “kinh doanh tử tế”. Nếu không, doanh nghiệp cũng đồng thời loại bỏ chính mình. Nói thì dễ, làm mới khó. Chúng ta ai cũng được dạy rằng cần phải làm người tử tế, thậm chí được học môn “Đạo đức” ngay từ cấp 1, thế mà vì cuộc sống, mấy ai có thể làm người tốt 100%? Biểu hiện của sự tử tế là làm những điều tốt đẹp cho người khác, tuy nhiên, như nhà văn Nam Cao cũng đã viết: “Một người đau chân

có lúc nào quên được cái chân đau của mình để nghĩ đến một cái gì khác đâu? Khi người ta khổ quá thì người ta chẳng còn nghĩ gì đến ai được nữa. Cái bản tính tốt của người ta bị những nỗi lo lắng, buồn đau ích kỷ che lấp mất...”, áp dụng vào trong doanh nghiệp, những áp lực của doanh thu, lợi nhuận, các khoản chi phí đè nặng lên vai mỗi tháng, phải làm sao để công ty tồn tại,… đã khiến những nhà lãnh đạo đâu còn tâm trí mà nghĩ đến việc “làm đẹp cho đời, cho người” nữa. Hơn nữa, chúng ta hay nói vui với nhau một câu rằng: “Thẳng thắn, thật thà thường thua thiệt”. Kinh doanh tử tế cũng lắm thiệt thòi và rủi ro. Vì thế, sự tử tế dường như ngày càng mất đi trong một thị trường cạnh tranh khốc liệt. Như đã đề cập ở trên, sự tử tế là một con đường dẫn tới thành công. Thật ra thành công thì có nhiều cách đi, nhưng cách an toàn nhất và dễ đi đến đỉnh cao nhất lại chính là “con đường kinh doanh tử tế”. Giống như Je Bezos (ông chủ của Amazon) luôn tâm niệm: “Sự thông minh là một món quà, còn sự tử tế là một lựa chọn. Dù thông minh rất có ích nhưng sự tử tế mới là vô giá trong hành trình đi đến thành công”. Vậy thì dù có nhiều chông gai, hãy luôn lựa chọn sự tử tế trong kinh doanh.

Tử tế trong chất lượng sản phẩm Ngày nay, người tiêu dùng dường như đang phải chạy đua với nhịp sống hối hả, chính vì thế, những sản phẩm/dịch vụ đáp ứng tiêu chí nhanh – tiện – rẻ luôn

được họ ưu tiên lựa chọn. Cho nên, một số doanh nghiệp đã tìm đủ mọi cách giảm chi phí ban đầu, hạ chất lượng sản phẩm để vừa làm hài lòng khách hàng, vừa thu lợi nhuận tối đa. Nhìn vào thực tế trên nhiều lĩnh vực ở Việt Nam, chúng ta thấy nhức nhối vì những sản phẩm không tử tế như thực phẩm chứa hóa chất độc hại, mất vệ sinh, các công trình dự án bị cắt xén, những sản phẩm pha chế kém chất lượng,… Tuy nhiên, các tổ chức/cá nhân ấy đã bỏ qua một sự thật rằng, nhanh – tiện – rẻ cũng chỉ là sự lựa chọn tạm thời mà thôi. Nếu đi theo con đường này, thời gian đầu sẽ thu được một món lời lớn, và rồi càng về sau, công ty sẽ càng đuối và biến mất trên thị trường.

Thật ra, Covid - 19 cũng có điểm “hữu ích” vì nhờ “cô Vi” mà mỗi người có cơ hội sống chậm hơn và quan tâm đến “bên trong” nhiều hơn. Chúng ta quan tâm hàng đầu đến những sản phẩm có lợi cho sức khỏe, các dịch vụ đáp ứng được kế hoạch lâu dài trong tương lai. Khi được thuyết phục bởi một sản phẩm/ dịch vụ có chất lượng “tử tế”, khách hàng, người tiêu dùng sẽ sẵn sàng bỏ ra một số tiền lớn để sở hữu nó.

Tử tế trong các chiến dịch tiếp thi, truyền thông hướng tới cộng đồng Khi muốn ai đó chăm chú lắng nghe những điều mình nói, chúng ta phải tìm được sự đồng cảm từ họ và phải thấu hiểu họ. Sự đồng cảm và thấu hiểu trong các chiến dịch truyền thông bắt nguồn từ những triết lý nhân văn và các câu chuyện tử tế, lan toả hướng tới cộng đồng.

Năm 2021, Grab tung ra 2 chiến dịch: TVC kỷ niệm 7 năm Grab có mặt tại Việt Nam cùng thông điệp: Để người Việt dùng Grab quen như hơi thở, Grab 7 năm – Thở nhịp Việt Nam. Đồng thời, doanh nghiệp cũng kết nối với các công ty, cửa hàng bán trái cây, kể cả người dân đặt hàng số lượng nhỏ để hỗ trợ tiêu thụ 300 tấn vải thiều Lục Ngạn đạt chuẩn xuất khẩu qua chiến dịch GrabConnect, trong đó phải kể đến Nutree là đối tác đồng hành chính của chiến dịch này.

Grab hay Nutree chỉ là hai trong số rất nhiều doanh nghiệp thực hiện truyền thông và marketing tử tế. Nhớ lại hồi đầu năm 2018, khi U23 Việt Nam bước vào trận chung kết lịch sử tại Thường Châu, nhiều quán ăn, tiệm café đã quyết định phục vụ miễn phí đồ ăn, nước uống cho khách tới xem bóng đá. Đáng lẽ ra, những trận đấu này là cơ hội để họ kiếm tiền, nhưng vì lòng nhiệt tình, vì tình yêu với bóng đá và các cầu thủ, vì niềm tự hào dân tộc mà họ sẵn sàng bỏ qua cơ hội kinh doanh lớn để hòa cùng niềm đam mê với mọi người. Đó cũng là cách “kinh doanh tử tế”, thua lỗ trước mắt nhưng được lợi lâu dài.

Yêu cầu của người tiêu dùng hiện nay rất “gắt”, bên cạnh chất lượng sản phẩm, họ còn quan tâm tới giá trị tinh thần. Họ sẵn sàng tẩy chay một thương hiệu quốc tế không tôn trọng chủ quyền dân tộc và lựa chọn tin tưởng những doanh nghiệp mang đến câu chuyện ý nghĩa, đóng góp thiết thực cho cộng đồng, lan tỏa giá

trị tích cực, mang lại hy vọng, niềm tin, thắp sáng ngọn lửa ấm áp tình người.

Tử tế trong nội bộ doanh nghiệp

Nếu nói “tử tế là gốc rễ của thành công” thì có lẽ “nội bộ là cội nguồn để lan tỏa sự tử tế”. Khi tìm hiểu về “văn hóa tử tế” của Amazon, Danny đọc được dòng chia sẻ đến từ một quản lý cấp cao của công ty này như sau: “Chúng tôi đối xử công bằng với từng nhân viên và mỗi cá nhân đều có ảnh hưởng quan trọng đến sản phẩm cuối cùng. Khi bạn đến làm tại Amazon, bạn chắc chắn sẽ làm được những điều tuyệt vời với sự hỗ trợ nhiệt tình từ bất cứ đồng nghiệp nào”. Môi trường làm việc trong doanh nghiệp có ảnh hưởng rất lớn tới sự tận tâm, nhiệt huyết của nhân viên. Họ sẵn sàng cống hiến cho một nơi mà mình được đối xử đàng hoàng và trân trọng. Tin tưởng là một trong những yếu tố quyết định. Lòng tin khi càng mạnh mẽ sẽ trở thành sự hợp nhất về quan điểm, tinh thần và lối sống. Hãy mạnh dạn giao việc, giao quyền và trách nhiệm cho nhân viên. Điều này không chỉ xây dựng được lòng tin giữa hai phía mà còn thúc đẩy tinh thần làm việc của nhân viên (vì họ được tôn trọng và khẳng định bản thân – hai tầng cao nhất của Tháp nhu cầu Maslow).

Sự tử tế trong doanh nghiệp, đặc biệt là khi bạn là một nhà lãnh đạo “vừa có tâm, vừa có tầm”, sẽ thể hiện ở việc không để cấp dưới của mình rơi vào thế khó bằng cách đổ lỗi hoặc kiếm lý do để giảm bớt trách nhiệm. Sẽ như thế nào nếu một dự án thất bại mà tất cả mọi 45

lỗi lầm thuộc về phía nhân viên, còn người quản lý thì hoàn toàn vô tội? Câu trả lời rất đơn giản, nhân viên sẽ hoàn toàn bất mãn, đồng thời, tạo ra một “vết nhơ” trong quá trình lãnh đạo của bạn.

Việc tổ chức các hoạt động xã hội, thiện nguyện cũng là dịp để thắt chặt tinh thần đoàn kết của các thành viên trong công ty, khơi gợi nên sự tự hào về tổ chức họ đang đồng hành.

Các phần thưởng vào những dịp quan trọng hoặc chẳng nhân dịp gì vừa trở thành món quà thúc đẩy tinh thần làm việc, vừa là sự tri ân với người lao động. “Kết nối vải thiều Lục Ngạn chính vụ và Tri ân Đối tác tài xế Grab” cũng là một dự án như vậy. Bên cạnh nỗ lực “giải cứu” vải thiều, doanh nghiệp cũng dành tặng cho các bác tài Grab 2 bánh và GrabCar thuộc danh sách hoạt động tích cực và có thành tích tốt trong 6 tháng đầu năm 2021 3kg vải thiều Lục Ngạn (Bắc Giang), chính vụ, loại 1, đạt chuẩn xuất khẩu. Chiến dịch này đã vô cùng thành công, khẳng định vị thế “anh cả” của Grab trong lĩnh vực xe công nghệ.

Gần đây, nhiều doanh nghiệp đã và đang chuyển sang mô hình kinh doanh đại lý, vừa mở rộng kênh phân phối, vừa tạo thêm thu nhập cho nhiều người. Nhược điểm của loại hình kinh doanh này là dễ tạo ra sự cạnh tranh giữa các đại lý, cướp khách hàng, nói xấu hay bán phá giá sản phẩm. Tại Đông trùng hạ thảo Hector, Danny đã đề xuất Ban lãnh đạo cho doanh nghiệp khắc phục nhược điểm này bằng cách đưa ra quy định 46

chung cho tất cả các đối tác của mình: dù bán hàng ở bất cứ nền tảng nào, đại lý cấp bao nhiêu, cũng phải đồng thuận giá bán, không được nâng hay hạ giá thành, nếu phát hiện sẽ xử phạt rất nghiêm. Bên cạnh đó, công ty cũng có những nhóm (group) trên mạng xã hội để các đối tác cùng thảo luận, giải đáp thắc mắc và hỗ trợ lẫn nhau, tạo nên một mạng lưới "Gia tộc Hector” đoàn kết, sẻ chia và yêu thương.

Sự tử tế cần phải là ưu tiên hàng đầu trong kinh doanh, một doanh nhân tử tế sẽ tạo ra cuộc sống tốt đẹp cho hàng chục, hàng trăm, hàng nghìn lao động cũng như gia đình họ và cộng đồng. Và rồi “hữu xạ tự nhiên hương”, các giá trị từ nội bộ công ty sẽ nhanh chóng lan truyền và trở thành những “hạt giống thần kỳ” đưa công ty vươn lên mạnh mẽ.

Hãy là nhà lãnh đạo tử tế “Lãnh đạo không có nghĩa là làm mọi người yêu thích mình. Lãnh đạo nghĩa là làm điều đúng. Và điều tử tế.” - Robin Sharma Trong từ điển, tử tế được định nghĩa là “bản tính thân thiện, rộng lượng, tốt bụng” hoặc “thể hiện sự cảm thông, thấu hiểu, khoan dung”. Đáp lại bằng sự tử tế thay vì nổi giận có thể dập tắt ngay bất cứ sự xung đột nào đang nhen nhóm. Sự tử tế trong hành động sẽ mang đến những cảm nhận, tâm trạng và cảm xúc khác đi, không chỉ tác động đến đội ngũ mà cả bản thân chúng ta. Hãy dành một phút để suy nghĩ, sự tử

tế đã làm thay đổi cuộc đời bạn như thế nào, và cả cách thức bạn dẫn dắt, dù ít hay nhiều. Nếu hiểu rõ hơn về điều này, chúng ta sẽ kiểm soát tốt hơn cách mình phản ứng và cách chọn lựa trở thành một hình mẫu lãnh đạo như thế nào. Vì vậy, hãy nghĩ về lòng tử tế và tác động của nó đến mọi người xung quanh.

Sự tử tế của một người thể hiện rõ nhất thông qua những công việc thường ngày như: kiên nhẫn chờ đợi vào thang máy, chú ý giữ cửa cho người lớn tuổi và phụ nữ, nói vài lời tử tế để động viên người phục vụ dù đã đợi món ăn rất lâu vì quán đông khách,… Mọi nơi, mọi thời điểm trong cuộc sống đều có thể là một “tấm gương” phản chiếu sự tử tế. Một người lãnh đạo có thể củng cố sự tích cực và cắt giảm tiêu cực trong đội ngũ bằng nhiều cách. Một cách tinh tế để thúc đẩy ảnh hưởng tích cực là để ý xem ai khác làm điều hay, lẽ phải và khích lệ họ. Đôi khi, chỉ cần một nụ cười và một cái gật đầu là cũng đủ để người ta biết có người đã nhận ra và tán thưởng hành động của họ. Hãy làm điều hay và làm điều đúng, làm như vậy thường xuyên và trở thành nguồn cảm hứng cho người khác.

Hãy tử tế vì người lãnh đạo chính là người tạo ra hình mẫu và tử tế cũng chính là tư duy tích cực mà người lãnh đạo lan tỏa đến cộng đồng và đội ngũ. Rèn luyện và vận dụng sự tử tế từ cấp lãnh đạo đến nhân viên chính là máu huyết của thế giới kinh doanh. Tử tế với đồng nghiệp sẽ thu hút và giữ lại tài năng cho đội ngũ. Tử tế với các nhà cung cấp sẽ giúp công việc trôi chảy. 48

Tử tế với khách hàng là cách tốt nhất để phát triển cộng đồng những người ủng hộ trung thành.

Những hành động nhỏ lan tỏa sự tử tế của nhà lãnh đạo:

- Đặt mua một quyển sách Online gửi đến văn phòng và gửi tặng cho một người đồng nghiệp của mình. Hãy nhớ ghi tặng một thông điệp nữa nhé.

- Thể hiện sự trân trọng và biết ơn từ những điều nhỏ nhất: Cảm ơn nhân viên quét dọn trong tòa nhà, mỉm cười với nhân viên bảo vệ văn phòng…

- Nếu biết một người nhân viên của mình đã có một ngày làm việc nhiều khó khăn, hãy mời họ một ly cà phê vào buổi sáng hôm sau.

- Lắng nghe mà không phản hồi. Để cho người cần được chia sẻ bày tỏ tất cả suy nghĩ và cảm xúc của họ. Để hiểu cảm nhận của họ, thay vì phán xét.

- Lựa chọn những người có các tố chất tích cực mà bạn đang muốn trau dồi để học hỏi và làm hình mẫu. Hãy nhắn tin trao đổi, và gặp gỡ tương tác với họ.

Đôi khi “sự tử tế” chỉ đơn giản như việc cho đi không mong nhận lại. Cho đi là gieo xuống những hạt thiện lành và hoa trái là kết quả của tương lai.

Xây dựng nền văn hóa tử tế thật sự rất khó khăn, đặc biệt là ở nơi “thương trường là chiến trường”, nhưng “chiến trường” vẫn có sự tồn tại của lòng trắc ẩn, tình yêu thương và sự tử tế. Trong kinh doanh hay cuộc sống, những hành động tử tế dù đơn giản nhưng được làm từ trái tim lại có sức mạnh vô cùng to lớn, dễ dàng được nhân rộng ở khắp mọi nơi. Tử tế là thước đo đạo đức của một con người và cũng là tiêu chuẩn của một doanh nghiệp thời đại mới, giúp doanh nghiệp tồn tại lâu dài.

Mr. David Dương: “Doanh nghiệp Việt muốn vươn mình ra biển lớn: Đừng quá trông chờ vào may mắn, quan trọng là chất lượng sản phẩm, bên cạnh giá cả cạnh tranh”.

Mr. David Dương (Doanh nhân Kiều bào Mỹ)  Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Công Ty TNHH VWS Khi còn rất trẻ, Mr. David Dương đã theo gia đình • đến định cư tại bang San Francisco (Mỹ).

Năm 1980, ông cùng gia đình khởi đầu công việc • kinh doanh thu gom giấy, phế liệu và ve chai chỉ với một chiếc xe tải cũ mua 700$.

Năm 2004, về quê nhà đầu tư dự án Công Ty • TNHH VWS sau những thành công đã có ở Mỹ.

Biết quan tâm là một đức tính cần có của người lãnh đạo Với Mr. David Dương, người lãnh đạo tốt là người phải hội tụ nhiều yếu tố, trong đó cốt lõi phải có sự quan tâm đối với nhân viên của mình. Vì họ là một trong những người góp phần xây dựng công ty nên chúng ta phải có một sự quan tâm đặc biệt dành cho họ. Đó cũng là cách để doanh nghiệp ghi nhận những nỗ lực, đóng góp của họ đối với công ty, từ đó, chất lượng các công việc cũng trở nên tốt hơn, năng suất cao hơn. Đây là một yêu cầu để tạo nên sự phát triển bền vững cho doanh nghiệp.

Nói về bí quyết để có thể hướng nhân viên đi theo tầm nhìn của người lãnh đạo doanh nghiệp, Mr. David Dương chia sẻ rằng mỗi người sinh ra lớn lên hoàn cảnh khác nhau nên tính cách khác nhau, điều quan trọng là người lãnh đạo phải luôn luôn lắng nghe, sẵn 52

sàng trao đổi với nhân viên về các vấn đề công việc để có thể thấu hiểu nhau nhiều hơn.

“Người lãnh đạo không phải lúc nào cũng đúng hết mà cũng luôn cần lắng nghe để hoàn thiện. Tuy nhân viên của tôi có thể chỉ là những công nhân lọc rác thôi nhưng nếu họ có ý kiến thì vẫn có thể trình bày với quản lý rồi thông báo đến tôi, tôi sẵn sàng lắng nghe và thay đổi nếu ý kiến đó là chính đáng”, ông David Dương tâm sự. Trong trường hợp nhân viên có những góp ý không phù hợp, ông David Dương cho rằng người lãnh đạo không nên bác bỏ ngay mà phải giải thích với họ. Điều đó sẽ khiến họ hiểu rõ hơn công việc mình đang làm và tầm nhìn mà người lãnh đạo muốn hướng đến.

“Tôi cũng đang tìm tòi học hỏi những người hơn mình, học trên báo chí trên mạng xã hội, truyền tải những điều đó xuống cấp dưới của mình để tất cả cùng nhau tiến bộ”, Mr. David Dương tâm đắc.

Như vậy, theo Danny đánh giá, trong 5 cấp độ của sự lắng nghe (nghe phớt lờ, giả vờ nghe, nghe chọn lọc, nghe chăm chú, nghe đồng cảm), Mr. David Dương đã đạt được cấp độ cao nhất, đó là lắng nghe để thấu hiểu, sẻ chia và đồng cảm. Nâng cao chất lượng sản phẩm

Hoa Kỳ là môi trường lý tưởng cho các doanh nghiệp vì luật pháp chặt chẽ, cơ sở hạ tầng hiện đại về mọi 53

mặt. Tuy nhiên, để tìm kiếm cơ hội tại đây không phải là điều dễ dàng.

“Đầu tư ở Hoa Kỳ rất dễ về mặt thủ tục, quan trọng là chất lượng sản phẩm phải cao và dịch vụ tốt. Điều doanh nghiệp Việt Nam cần phải làm là đầu tư và nghiên cứu kỹ về mặt chất lượng của sản phẩm”. - Mr. David Dương Để có thể “Mỹ tiến”, các nhà đầu tư Việt Nam cần tìm hiểu cho rõ ngành nghề đầu tư, sản phẩm muốn bán. Bên cạnh đó cần thuê luật sư riêng để tham vấn cho mình hoặc đến một phòng thương mại của thành phố để học hỏi kinh nghiệm. Mr. David Dương nhấn mạnh: “Đừng quá trông chờ vào may mắn, quan hệ với người này người khác, quan trọng là chất lượng sản phẩm, bên cạnh giá cả cạnh tranh”.

Có thể nói chưa bao giờ vai trò, tầm quan trọng của đội ngũ doanh nhân, doanh nghiệp được xác định và đánh giá cao như hiện tại. Đặc biệt, các doanh nhân Việt Nam đang dần nắm bắt và thích nghi với những chuyển biến của thế giới về tất cả các lĩnh vực, thực hiện khát khao vươn mình ra biển lớn. Mong rằng, những chia sẻ của Mr. David Dương đã phần nào giúp được các doanh nhân Việt Nam có thêm những góc nhìn đa chiều thú vị về việc đầu tư sang một thị trường quốc tế, điển hình như là Hoa Kỳ.

Người Mỹ gốc Việt chịu ảnh hưởng lớn bởi Covid-19 Trong thời điểm hiện nay, các doanh nghiệp Việt và cả nước ngoài đang đứng trước thách thức từ những thay đổi của nền kinh tế thế giới trong đại dịch Covid-19. Trong đó, các doanh nghiệp của người Mỹ gốc Việt cũng đang chịu những ảnh hưởng nặng nề từ đại dịch toàn cầu.

Mr. David Dương cho biết các hoạt động thương mại của người Mỹ gốc Việt như nhà hàng, tiệm làm móng, các cửa hiệu nhỏ đều rơi vào tình trạng kiệt quệ, thậm chí đóng cửa. Sau đó, nhờ có sự hỗ trợ của chính phủ Mỹ, một số người vẫn có thể tồn tại trong đại dịch. Tuy nhiên, theo Mr. David Dương, sự hỗ trợ đó chỉ đáp ứng được một phần nào vì việc làm thương mại thu nhập chủ yếu nhờ vào việc buôn bán với khách hàng.

Bầu cử tổng thống Mỹ là một bước ngoặt

Mr. David Dương cho biết, người Mỹ gốc Việt có sự quan tâm đặc biệt đối với việc bầu cử tổng thống Mỹ, bản thân ông cũng như vậy. Phía Đảng Dân chủ yếu quan tâm nhiều đến an sinh xã hội trong nước còn Đảng Cộng hòa nghiêng về các chính sách đối ngoại, lo về sức mạnh của đất nước đối với các đồng minh bên ngoài cũng như bỏ tiền nhiều hơn cho quân đội, quốc phòng. Nhờ có 2 đảng mà các đường lối của nước Mỹ được cân bằng giữa các chính sách đối nội và đối ngoại.

“Tôi không ủng hộ đảng phái nào, tôi chỉ ủng hộ người nào giúp cho đất nước Hoa Kỳ, cộng đồng người Việt Nam, có một cái nhìn tốt về đất nước, tạo ra giao thương đối với Việt Nam ngày một tốt hơn. Trong tôi là tấm lòng của một người Việt xa xứ luôn nghĩ tới quê hương, đất nước”, ông bộc bạch.

“Thương trường là chiến trường khốc liệt, không dễ có được thành công. Thành công chỉ đến với những ai biết vươn lên, biết quy tụ sức mạnh của mọi người, biết yêu mến và tôn trọng nghề nghiệp.” - Mr. David Dương

Nét thăng trầm của người doanh nhân: Từ gánh hàng rong của mẹ đến chuỗi nhà hàng nem nướng lớn nhất Thái Lan.

Mr. Hồ Văn Lâm (Doanh nhân Kiều bào Thái Lan)  Chủ tịch Hội Doanh nhân Thái - Việt Chủ thương hiệu VT Namnueng tại Thái Lan, sở • hữu chuỗi 40 nhà hàng nem nướng VT Namnueng (tính tới năm 2020).

Ủy viên Ban chấp hành Hiệp hội Doanh nhân Việt • Nam ở nước ngoài (BAOOV)

Từ gánh hàng nem nướng mang hương vị xứ Huế, ông Hồ Văn Lâm đã phát triển món ăn này theo hướng nhân rộng mô hình, sản xuất hàng loạt nhưng vẫn lưu giữ được hương vị cổ truyền. Hiện, ông đã có một chuỗi 40 nhà hàng nem nướng lớn nhỏ trên khắp đất Thái, tiêu thị hàng chục tấn nem nướng mỗi ngày. Chuỗi nhà hàng VT Namnueng của ông đã đem đến tiếng thơm cho văn hóa ẩm thực Việt, quảng bá tinh hoa ẩm thực nước nhà đến với bạn bè quốc tế. Hành trình lan tỏa hương vị nem nướng trên khắp đất Thái của ông là cả một câu chuyện dài với rất nhiều cung bậc của sự khó khăn, tựa như một “bản nhạc” với những “nốt thăng trầm”. Đưa món ăn Việt thành món ăn được ưa chuộng tại Thái Lan

Ông Hồ Văn Lâm có bố là người Huế. Nem nướng từ lâu đã trở thành món ăn quen thuộc nuôi sống gia đình ông từ khi sang Thái sinh sống. Anh chị em ông từ 58

gánh nem nướng của mẹ mà trưởng thành. Những năm 1980, ông Lâm là một thợ may quần áo, sau đó là thợ tiện. Những nghề này đều đủ nuôi sống gia đình nhưng về sau không phát triển mạnh. Sau đó, ông quyết định khởi nghiệp với món ăn truyền thống nem nướng của xứ Huế quê Cha, lấy tên là VT Namnueng.

Nem nướng là món ăn có đầy đủ chất dinh dưỡng, bao gồm cả thịt và rau. Theo ông Lâm, đây là yếu tố tiên quyết khiến người Thái ưa chuộng món ăn này.

Ông cũng nói rằng: “Tôi làm nem nướng để người Thái biết đến món ăn của người Việt”. Ông đã sử dụng nguyên liệu Thái để phát triển món ăn Việt ngay trên đất Thái, một điều tưởng chừng khá nguy hiểm khi Thái Lan là xứ sở của nhiều món ăn ngon và giàu chất dinh dưỡng. Ông Lâm đánh giá thức ăn Thái chủ yếu thuận tiện cho việc ăn tại chỗ nhưng khó trong việc mua về gửi cho bạn bè ngoại tỉnh. Còn lợi thế của nem nướng do ông sản xuất là có thể mua mang về và bảo quản được trong thời gian dài. Đây là chiến lược kinh doanh tinh tế khi có thể gia tăng số lượng sản phẩm bán ra mặc dù không cần mở rộng quy mô của cửa hàng. Ông nói: “Nem nướng của mình ngon, sạch sẽ được khách hàng mua tặng bạn bè, người thân và giới thiệu đến những tỉnh thành khác, vùng khác. Từ đó nhiều khách hàng mới sẽ đến mua sản phẩm của mình”.

Ứng dụng máy móc vào sản xuất hàng loạt

Trước đây, khi các cơ sở chưa được mở rộng như bây giờ, nem nướng của ông Hồ Văn Lâm đã được vua Thái Lan ưa chuộng và dùng hằng ngày trong bữa ăn. Lúc bấy giờ, VT Namnueng được gửi đến thủ đô Bangkok bằng đường hàng không. Đến nay, khi ông mở chi nhánh nhà hàng VT Namnueng ở Bangkok, hoàng gia Thái lại tiếp tục đặt hàng từ đó.

Khó khăn của ông Lâm khi kinh doanh nem nướng chính là việc trở thành người tiên phong trong kinh doanh, sản xuất nem nướng hàng loạt. Khi chưa có máy móc, mọi công đoạn từ giã thịt, nắm nem đều được thực hiện bằng tay, mất rất nhiều thời gian và nhân công. Có kinh nghiệm là thợ tiện, ông Lâm tự thiết kế và chế tạo máy móc làm nem, giúp việc sản xuất trở nên nhanh chóng mà nem nướng vẫn lưu giữ được hương vị truyền thống như làm bằng tay.

Nói về chuỗi nhà hàng VT Namnueng, bản thân Danny cho rằng: “Nem nướng đã trở thành món ăn làm mưa làm gió trên đất Thái. Tại những cơ sở nhà hàng của ông Lâm, khách hàng luôn đông đúc. Khách Việt ai nấy đều rạng rỡ, hạnh phúc vì được thưởng thức hương vị quê hương ngay trên mảnh đất Thái”.

Gia đình là điểm tựa vững chắc cho phát triển doanh nghiệp

Từ bỏ nghề thợ tiện vốn đảm bảo nguồn sống trong gia đình, đi theo con đường đầy mạo hiểm, tuy cũ mà mới là kinh doanh món ăn quê hương nhưng ông Lâm vẫn nhận được sự ủng hộ và tin tưởng của gia đình. Trước đây, khi thương hiệu nem nướng VT Namnueng mới chỉ dừng lại ở một vài cửa hàng nhỏ lẻ thì mỗi thành viên trong gia đình ông là một “quản lý”.

Bà xã của ông đảm đương nhiệm vụ quản lý tài chính của cửa hàng, ông Lâm chịu trách nhiệm quản lý máy móc sản xuất và con cái sau khi đi học về sẽ trông coi cửa hàng. Đến nay, khi chuỗi nhà hàng đã được mở rộng, con cái ông cũng đã lớn, ông Lâm quyết định truyền nghề cho con, để chúng là người tiếp tục sự nghiệp mang hương vị quê hương đến với xứ người.

Hệ thống máy móc của ông Lâm là dây chuyền duy nhất sản xuất nem nướng hiện đại, chuyên nghiệp, sạch sẽ, tạo ra hàng tấn nem mỗi ngày.

Sử dụng nguyên liệu sạch của Thái Lan để chế biến một món ăn thuần Việt, món ăn ấy đã được người Thái nhiệt tình đón nhận như một món ăn của đất nước họ. Trong tương lai, VT Namnueng sẽ xuất khẩu sang Singapore, HongKong, Triều Tiên.

PR thương hiệu bằng chất liệu sản phẩm

Ông Lâm làm bạn với nem nướng từ nhỏ, công thức chế biến được ông nắm trong lòng bàn tay. Sau mấy 61

chục năm, thương hiệu VT Namnueng đã trở nên quen thuộc với người Thái bởi nguyên liệu chế biến sạch sẽ, hương vị thơm ngon, giàu chất dinh dưỡng và giá cả phải chăng. Ông Lâm cho rằng chất liệu, hương vị của nem nướng chính là cách PR hữu hiệu nhất.

Bí quyết thành công của VT Namnueng là chất lượng của món ăn, sự uy tín và đặt sức khỏe của khách hàng lên hàng đầu. Ông Lâm luôn đảm bảo sự sạch sẽ, tươi ngon khi mở rộng quy mô sản xuất tại mọi chi nhánh. Việc tuyển chọn nguyên liệu, kiểm tra kỹ lưỡng quy trình sản xuất luôn được ông Lâm đặt lên hàng đầu. Có lẽ bởi vậy mà VT Namnueng vẫn duy trì doanh thu và không bị lỗ trong thời gian Covid-19 hoành hành trong lúc nhiều địa phương tại Thái Lan thực hiện giãn cách xã hội.

Chia sẻ tại buổi trò chuyện, ông Lâm nói về khu trồng rau sạch cung cấp rau cho VT Namnueng. “Người Thái quan tâm đến sự sạch sẽ của sản phẩm nhất. Ở Udon Thani, chúng tôi đang chuẩn bị một khu vườn trồng rau sạch do chuyên gia, công nghệ Nhật Bản sản xuất. Trong tương lai khu vực này sẽ đảm bảo sản lượng 1 tấn rau sạch mỗi ngày, có thể ăn luôn sau khi thu hoạch không cần rửa”, ông cho biết.

Người Thái rất cẩn trọng với những thương hiệu mới. Muốn kinh doanh tại Thái, doanh nhân Việt phải có người bảo đảm có uy tín sẵn từ trước. 62

Cần cù, chịu khó là phẩm chất tốt của người Việt

Trước đây, từng có một giai đoạn thực sự rất khó khăn cho người Việt tại Thái Lan. Thời điểm đó, chính sách Nhà nước Thái Lan không hỗ trợ, ủng hộ Việt kiều tại Thái học tiếng Việt. Với thế hệ của ông Lâm, việc giao tiếp bằng tiếng Việt với nhau là một điều rất khó. Người Việt bị cấm học, cấm nghề tại Thái nhưng cả nhà ông Lâm vẫn cố gắng học tiếng Việt. Theo lời kể của ông, mỗi lớp học của người Việt thời đó có khoảng 8 người, phòng học là nơi góc bếp. Vượt qua khó khăn, vất vả, mọi người vẫn duy trì được tiếng nói của dân tộc mình.

Một bản nhạc hay phải có những nốt nhạc thăng trầm du dương. Một người doanh nhân giỏi cũng phải có những lúc cuộc đời lên xuống. Nhưng vẫn vượt qua những nốt trầm đó, ông Lâm và thế hệ của ông đã tạo nên một nốt thăng rất giá trị trong bản nhạc cuộc đời mình. Và đối với doanh nhân Hồ Văn Lâm, “trong khó khăn, nghịch cảnh, người Việt vẫn cần cù, nhẫn nại, chịu khó, miễn là họ có mục đích sống. Sự gò ép là động lực để chúng ta thêm nỗ lực, chắp cánh vượt qua mọi rào cản”.

VT Namnueng luôn được báo chí Thái Lan mệnh danh là nhà hàng Việt Nam thành công nhất trên đất Thái. Là một doanh nhân Việt kiều, ông Lâm luôn ấp ủ mong muốn đưa thương hiệu nem nướng của mình trở về Việt Nam. 63

Sản xuất hàng loạt, chế biến thực phẩm theo dây chuyền công nghiệp là xu hướng phổ biến hiện nay. Tuy vậy, ông Lâm đã nhìn trước được xu hướng, đi tiên phong trên con đường sản xuất nem nướng hiện đại và xây dựng thương hiệu nem nổi tiếng của gia đình mình. Từng gặp phải khó khăn “không được học tiếng mẹ đẻ”, nhưng ông và những kiều bào cùng thế hệ vẫn giữ gìn và bảo tồn được tiếng Việt trên đất Thái. Sau tất cả, doanh nhân Hồ Văn Lâm đã vượt qua mọi nghịch cảnh, khởi nghiệp thành công từ món ăn của quê hương và dành sự quan tâm đến con người nơi đất nước mình sinh sống. Ông là mảnh ghép đẹp trong bức tranh về Việt kiều thành công nơi xứ người.

Xét nghiệm Covid-19: "Hướng đi nào cho Việt Nam?”

Ts. Nguyễn Đức Thái (Kiều bào Mỹ)  Co-Founder TransMed - Vietnam

Được thế giới biết đến với công trình nghiên cứu • tìm ra GEN đầu tiên cho bệnh Glaucoma gây mù lòa cho trên 70 triệu dân số toàn cầu.

Giải thưởng cao nhất cho nghiên cứu Glaucoma • của Hội nghị thường niên Nhãn khoa ARVO Hoa Kỳ 1998

10 bằng phát minh từ Chính phủ Hoa Kỳ

• Cho đến nay, phát minh TIGR cùng các nghiên • cứu sau đó còn được nhiều trường đại học, trung tâm nhãn khoa các nước nghiên cứu sâu cho cơ chế ứng dụng chẩn đoán và trị liệu

Ts., Bs. Hồ Hữu Thọ  Trưởng phòng Công nghệ Gen và di truyền tế bào

Công tác tại Học viện Quân y

• Là người đã thầm lặng đi cùng các công trình • nghiên cứu giải mã bệnh từ công nghệ xét nghiệm GEN siêu nhạy.

Có nhiều công trình ứng dụng công nghệ xét • nghiệm y học phân tử, “giải mã” nhiều bệnh lý di truyền và hiểm nghèo tại Việt Nam.

Đóng góp lớn vào quá trình nghiên cứu, phát • triển quy trình phân tích GEN với độ nhạy cao để sàng lọc, phát hiện sớm SARS-CoV-2.

Cùng cộng sự phát triển thành công bộ kit Amphabio chẩn đoán Covid-19, dùng công nghệ AIMS PCR siêu nhạy.

•

“Xét nghiệm Covid-19 có vai trò đặc biệt quan trọng đối với các quốc gia, việc tìm ra phương pháp xét nghiệm nhanh và hiệu quả cũng chính là tìm ra được chìa khóa để đẩy lùi dịch bệnh”, đó là phát biểu của Trung tá, Tiến sĩ, Bác sĩ Hồ Hữu Thọ trong cuộc trao đổi với Danny Võ về chủ đề: “Đi tìm phương án xét nghiệm Covid-19 cho Việt Nam”.

Tại cuộc trò chuyện, Tiến sĩ Nguyễn Đức Thái và Trung tá, Tiến sĩ, Bác sĩ Hồ Hữu Thọ đã có những chia sẻ hữu ích về tình hình dịch bệnh Covid-19 trong thời điểm hiện tại. Đặc biệt, hai chuyên gia cũng có những đánh giá về thách thức, cơ hội của Việt Nam trên con đường tìm kiếm một phương án xét nghiệm Covid-19 tối ưu cho nền y tế nước nhà, từ đó có được cái nhìn khái quát hơn về các ưu điểm, nhược điểm của các hình thức xét nghiệm sàng lọc Covid-19 trong nước thời điểm hiện tại.

Dịch bệnh khó lường

Marc Lipsitch - nhà nghiên cứu dịch tễ học của ĐH Harvard đã đưa ra dự đoán về khả năng lây nhiễm của Covid-19 trong tương lai trên phạm vi toàn thế giới là 5 triệu người. Đó là một con số đáng báo động cho thấy mức độ nghiêm trọng của dịch bệnh này đối không chỉ riêng một quốc gia nào, mà là toàn thể nhân loại.

Kể từ khi ca mắc SARS-CoV-2 đầu tiên đánh dấu sự xuất hiện của dịch bệnh này ở nước ta, sự càn quét của Covid-19 tại Việt Nam và cả thế giới nói chung đã để lại nhiều ảnh hưởng đối với đời sống con người và nền kinh tế toàn cầu. Hàng loạt doanh nghiệp đã và đang trên bờ vực phá sản và kéo theo sự ảnh hưởng kinh tế trong nhiều ngành nghề.

“Chúng ta không thể xem thường dịch bệnh này được, vì nó không phải là một loại bệnh cúm thông thường mà là một bệnh có tỷ lệ tử vong cao, nguy hiểm gấp 10 lần bệnh cúm. Bệnh cúm tỷ lệ tử vong thấp vì chúng ta có đầy đủ vaccine và kinh nghiệm để chữa trị. Tuy nhiên, với đại dịch Covid-19, chúng ta đang trong một tình thế rất khó khăn để có thể thoát khỏi nó hoàn toàn, đó là cả một quá trình dài đòi hỏi sự nỗ lực rất lớn của các quốc gia”, Tiến sĩ Nguyễn Đức Thái quan ngại. Tuy nhiên, theo đánh giá của ông Thái, Việt Nam là một trong những quốc gia hiếm hoi trên thế giới đang thực hiện tốt công tác phòng chống dịch bệnh. Ông bộc 68

bạch: “Khi bệnh dịch mới xảy ra, bạn bè, gia đình ở California rất lo lắng cho tôi, nói rằng tôi bị kẹt ở Việt Nam. Nhưng mà bây giờ theo tình hình như hiện nay, tôi cảm thấy thực sự may mắn khi được sống tại Việt Nam, cuộc sống ở đây đang là mơ ước của rất nhiều quốc gia trên thế giới”.

Tiến sĩ Nguyễn Đức Thái cho biết ông rất vui khi sống ở một đất nước đang kiểm soát tốt dịch bệnh, tuy nhiên mỗi người dân vẫn phải luôn đề cao cảnh giác, luôn trong tư thế phòng dịch để không rơi vào tình trạng nguy hiểm mà rất nhiều nước trên thế giới phải đối mặt. “Mỗi chúng ta nên góp một phần công sức của mình cho công tác phòng chống dịch bệnh của đất nước”, ông nói.

Đừng tin vào miễn dịch cộng đồng

Khi được Danny hỏi về việc nhiều quốc gia đề xuất phương án thực hiện miễn dịch cộng đồng, ông Thái cho rằng đây sẽ là một quan điểm sai lầm và có thể dẫn tới những hậu quả khó lường nếu được áp dụng vào thực tế trong cuộc chiến chống Covid-19.

“Về khía cạnh khoa học, việc thực hiện miễn dịch cộng đồng hết sức nguy hiểm. Người ta quan niệm cứ để bệnh lây lan đến một mức nào đó, khoảng 70% dân số thì 30% dân số còn lại sẽ được bảo vệ. Tuy nhiên, không có gì đảm bảo lý thuyết trên là đúng”, ông nhấn mạnh.

Theo ông Thái, ngày nay chúng ta chưa thể đánh giá về khả năng miễn dịch con người đối với SARS-CoV-2 69

vì đến thời điểm hiện tại, tình trạng tái nhiễm vẫn diễn ra đối với một số trường hợp đã điều trị khỏi. “Ban đầu, nhiều ý kiến cho rằng các trường hợp dương tính trở lại do xác virus vẫn còn tồn tại trong cơ thể và hoàn toàn không có khả năng lây lan, tuy nhiên trên thế giới vẫn có những trường hợp dương tính trở lại tiềm ẩn nhiều nguy rủi ro”, ông Thái nói thêm.

Trung tá, Tiến sĩ, Bác sĩ Hồ Hữu Thọ cũng cho biết các loại virus Covid-19 hiện nay liên tục thay đổi và có rất nhiều biến thể nguy hiểm. “Chúng ta phải chấp nhận một thực tế rằng, con người đang đối diện với một loại bệnh dịch hoàn toàn mới mà càng suy đoán chúng ta càng sai, đừng nên theo khuynh hướng suy đoán mà phải dựa trên những nghiên cứu và phương pháp chữa thực tế”, Tiến sĩ Nguyễn Đức Thái tiếp lời Bác sĩ Hồ Hữu Thọ.

Xét nghiệm đóng vai trò quan trọng

Mặc dù đã kiểm soát khá tốt dịch bệnh so với các quốc gia lớn khác nhưng tình hình dịch bệnh ở Việt Nam vẫn còn diễn biến khó lường. Hơn thế nữa, theo thông tin mới nhất của Bộ Y tế, đã xuất hiện nhiều chủng virus mới nguy hiểm hơn và có mức độ lây lan rất nhanh khiến cho việc kiểm soát dịch bệnh ngày càng khó khăn.

Đáng chú ý, hơn 60% người Việt Nam nhiễm bệnh đều không có các triệu chứng điển hình để có thể nhận biết ngay từ đầu – nguyên nhân chính làm cho số người bị lây nhiễm trong cộng đồng ở Việt Nam gần đây bỗng 70

dưng tăng mạnh. Trước tình hình diễn biến phức tạp của dịch bệnh, vấn đề sàng lọc các ca nhiễm mới làm sao cho hiệu quả và tiết kiệm thời gian nhiều nhất để hạn chế sự lây nhiễm trong cộng đồng đang là vấn đề cấp bách và nhận được nhiều sự quan tâm rộng rãi của mọi người.

Trung tá, Tiến sĩ, Bác sĩ Hồ Hữu Thọ cho biết thêm về tầm quan trọng của việc xét nghiệm Covid-19 đã được những người đứng đầu của tổ chức Y tế thế giới WHO và chính phủ Việt Nam nhấn mạnh ngay từ thời gian đầu của dịch. Khẩu hiệu của tổ chức Y tế thế giới đã nhấn mạnh “Test and Test and Test” để phát hiện sớm được các ca bệnh và khoanh vùng dập dịch.

“Tôi vẫn còn nhớ một bài học về việc chữa cháy, muốn chữa cháy nhà thì không thể nào bịt mắt lại được mà phải mở mắt to ra để dập lửa. Liên hệ với việc xét nghiệm, nếu không xét nghiệm thì không thể nào biết được những ai mắc bệnh, để điều trị, cách ly và truy vết người nhiễm để kiểm soát tốt dịch bệnh được”, Bác sĩ Thọ nhấn mạnh. Nhận định về tình hình xét nghiệm Covid-19 tại Việt Nam, Bác sĩ Thọ cho biết việc xét nghiệm được ưu tiên rất nhiều: “Tuy nhiên, đất nước chúng ta cũng có những khó khăn nhất định so với các nước phát triển như về kinh tế, khoa học kỹ thuật. Nếu bỏ ra tiền để xét nghiệm cho toàn bộ người dân sẽ rất khó vì chi phí xét nghiệm lớn và dân số đông”.

Theo Bác sĩ Thọ, những đại dịch trước đây, vai trò của xét nghiệm ít hơn so với đại dịch này vì hầu hết các ca nhiễm đều có triệu chứng nên chúng ta có thể dễ dàng phát hiện. “Với dịch Covid-19, nhiều người nhiễm bệnh không có bất kỳ một biểu hiện nào, rất lạ vì khoảng 40 - 60% các trường hợp là không có triệu chứng. Nếu không xét nghiệm, sẽ không thể phát hiện những người mắc bệnh không triệu chứng. Họ tự do làm việc trong cộng đồng, nguy cơ lây lan dịch bệnh là rất lớn”, Bác sĩ cảnh báo.

Đánh giá về vai trò của xét nghiệm Covid-19, Bác sĩ Hồ Hữu Thọ nhìn nhận ở 2 góc độ. Thứ nhất, đối với cá thể người bệnh, khi xét nghiệm phát hiện SARS-CoV-2, Bác sĩ sẽ có được phác đồ điều trị tương ứng với nó. Thứ hai là giá trị đối với cộng đồng vì xét nghiệm giúp xác định chính xác người mang virus ngay cả khi họ không có bất kỳ triệu chứng nào. Từ đó có thể kiểm soát dịch bệnh tốt, hiệu quả như Chính phủ và Ban chỉ đạo quốc gia đã làm trong thời gian vừa qua.

“Tôi rất mừng các Bác sĩ Việt Nam hiện nay được đánh giá rất cao, tôi cũng đã được tiếp xúc với nhiều Bác sĩ ở tuyến đầu chống dịch như ở bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương. Các Bác sĩ đã thành công trong việc điều trị các ca nặng. Người Việt Nam chúng ta rất tự hào khi không chỉ kiểm soát tốt dịch trong nước mà còn hoàn thành tốt nhiệm vụ đối với quốc tế với tinh thần trách nhiệm cao”, Bác sĩ Hồ Hữu Thọ đánh giá.

Nỗ lực tìm phương pháp xét nghiệm tối ưu

Như vậy có thể thấy, việc tầm soát, xét nghiệm Covid-19 được xem là vấn đề cấp bách của mỗi quốc gia. Và trước những diễn biến phức tạp của dịch bệnh, chưa biết khi nào mới dừng lại, thì vấn đề nghiên cứu một phương thức xét nghiệm sao cho nhanh, chính xác với chi phí rẻ, phát hiện được người nhiễm bệnh sớm là điều mà mọi đơn vị, phòng nghiên cứu trên khắp thế giới đều đang theo đuổi.

Trung tá, Tiến sĩ, Bác sĩ Hồ Hữu Thọ cho biết hiện nay có nhiều hình thức xét nghiệm Covid-19 khác nhau được các quốc gia áp dụng, trong đó có thể kể đến các phương pháp như xét nghiệm nhanh kháng nguyên, kháng thể, phương pháp xét nghiệm PCR…

Với xét nghiệm kháng nguyên, kháng thể, ban đầu được mọi người kỳ vọng cho ra kết quả nhanh. Sau một thời gian được thực hiện, nhiều người thất vọng về các kit xét nghiệm nhanh vì kết quả chính xác thấp. “Bản chất của các xét nghiệm nhanh kháng nguyên, kháng thể dựa trên nguyên lý miễn dịch, các xét nghiệm nhanh đó được hiểu là sau khoảng 5 đến 10 phút cho ra kết quả”, Bác sĩ Thọ nói.

Trong xét nghiệm PCR - dựa trên nguyên lý phát hiện bộ gen của virus, cũng có các loại xét nghiệm mà thời gian cho ra kết quả khác nhau. Có xét nghiệm 30 - 60 phút đã có kết quả, có xét nghiệm từ 2 - 3 tiếng đồng hồ đã cho ra kết quả chính xác.

Tiếp lời Bác sĩ Thọ, Tiến sĩ Nguyễn Đức Thái phân tích trên thực tế có rất nhiều loại xét nghiệm, mỗi loại có đánh giá khác nhau. “Để kiểm soát dịch hoàn toàn, chúng ta còn cần một chiến lược cụ thể, phải phân từng khu vực, từng giai đoạn tương ứng với từng chiến lược khác nhau để thực thi các phương pháp xét nghiệm. Có như vậy, dịch bệnh mới được khống chế hiệu quả và thành công”, ông nhấn mạnh.

Bác sĩ Hồ Hữu Thọ cũng cho biết hiện nhóm của ông đang nghiên cứu, hướng tới việc tìm giải pháp xét nghiệm nhanh, chính xác và giá rẻ: “Vì dù phương pháp xét nghiệm có nhanh và chính xác đến mức nào, mà chúng ta không đủ chi phi để trả thì cũng không phù hợp. Tìm ra giải pháp cho vấn đề này cũng là một câu hỏi lớn không chỉ của các nhà khoa học mà còn là của chính phủ, của người dân”.

Trở thành một người có “tầm” có lẽ với nhiều người là một cái gì đó rất lớn lao, chỉ những ai có sức ảnh hưởng tới xã hội, những người thật giỏi giang mới làm được. Tuy nhiên, thật ra cái “tầm” ấy chẳng phải nằm ở việc bạn có địa vị tới đâu, giàu có cỡ nào, nổi tiếng ra sao, mà theo Danny, nó phụ thuộc vào “tấm lòng”! Đặc biệt, đối với người lãnh đạo, người kinh doanh, hai yếu tố này còn luôn song hành với nhau trong mọi khía cạnh của công việc.

“Tâm” huyền “Tầm” Không phải tự nhiên cái "tâm" lại được coi trọng như vậy. Chữ “tâm” trong cuộc sống được thể hiện ở tình yêu thương, sự bao dung với người khác và với cả chính bản thân mình. Mỗi chúng ta đều có một trái tim ấm áp và tấm lòng giàu vị tha, biết lắng nghe và chia sẻ. Chính những điều này đã lan truyền qua nhiều thế hệ người Việt và kết nối mọi người sát lại gần nha.

Trong kinh doanh, muốn có chữ “tầm” hay nói cách khác, muốn trở thành người lãnh đạo có chỗ đứng, một người tầm cỡ, trước hết, nhà quản trị cần phải xây dựng chữ “tâm”. Khi một người lãnh đạo có “tâm”, họ sẽ đặt hết sức lực, tâm huyết vào công việc, sẵn sàng hy sinh thời gian và chất xám để sản phẩm của mình được vẹn tròn nhất. Người đứng đầu “có tâm” sẽ ý thức được rằng, mình là người trực tiếp hoặc gián tiếp chịu trách nhiệm với một công việc hay dự án nào đó, hoàn toàn chấp nhận “đứng mũi chịu sào” chứ nhất quyết không đổ lỗi cho nhân viên hay kiếm lý do để

giảm bớt trách nhiệm. Họ sẽ tìm đủ mọi cách để khắc phục hậu quả, đồng hành cùng cấp dưới vượt qua “sóng gió” trước mắt. Có như thế, với cái “tâm” của mình, nhà lãnh đạo sẽ thu phục được nhân viên, tạo được sự tin tưởng từ cấp dưới và khách hàng. Đây cũng là chữ “tâm” trong kinh doanh nhà lãnh đạo cần hết sức chú trọng xây dựng.

Bên cạnh đó, việc đặt ra những quy định thưởng phạt phân minh cũng sẽ khiến cho nhân viên cảm nhận được sự công bằng nơi công sở, từ đó cố gắng phấn đấu nhiều hơn trong công việc và luôn chú tâm để hạn chế những lỗi sai. Đồng thời, nếu như người lãnh đạo có thể gần gũi và sẵn sàng chia sẻ với cấp dưới của mình, “phá băng” mọi rào cản, “đánh bay” sự lo sợ,... thì chắc chắn, họ là “người có tâm”.

“Tầm” - Điều tất yếu cần có của người lãnh đạo Chữ “tầm” đối với nhà quản trị thể hiện rõ nhất ở năng lực làm việc, năng lực điều hành doanh nghiệp phù hợp với từng bối cảnh của nền kinh tế, bao gồm tri thức, kỹ năng quản lý, kỹ năng xử lý công việc,... Người lãnh đạo có “tầm” là người biết tổng hợp công việc một cách có hệ thống, logic, lúc nào cũng chứng minh bằng những việc làm cụ thể. Chính vì vậy, họ sẽ dễ dàng nhận được sự nể phục từ các nhân viên.

Để đưa doanh nghiệp ngày càng phát triển, người đứng đầu tổ chức cần phải có “tầm nhìn xa”, biết dự báo trước thời cuộc, đoán định được những thuận lợi

- khó khăn, những điều tốt - xấu,... từ đó xây dựng nhiều kịch bản cho doanh nghiệp. Thuận lợi thì tiếp tục phát triển, khó khăn thì có hướng giải quyết. Một người lãnh đạo có “tầm nhìn xa” sẽ rất linh hoạt với những thay đổi của xã hội, nhanh chóng đưa tổ chức “bắt trend”, phát triển theo bối cảnh đó và chuẩn bị sẵn những tình huống cho tương lai, vì thế luôn giữ được sự chủ động trên thương trường. Chính bởi vậy, đôi lúc, chúng ta cứ tưởng họ là một “nhà tiên tri”.

Nhà lãnh đạo có “tầm” tự khắc sẽ làm nhân viên tin tưởng và nể phục vì sự đánh giá khách quan đối với từng nhân viên, đem đến một môi trường làm việc văn minh, công bằng, nhờ thế mà mọi quyết định, chỉ đạo với cấp dưới cũng được tiến hành nhanh chóng hơn.

Những nhà quản trị như thế cũng sẽ có cách khiến cho khách hàng thêm tin tưởng vào doanh nghiệp và nếu có vấn đề gì xảy ra, họ cũng lựa chọn tiếp tục sử dụng sản phẩm/ dịch vụ của công ty mình. Bởi thế mà đôi khi trong thực tế, có khá nhiều trường hợp, khách hàng “nằng nặc” đòi “gặp quản lý”. Chẳng phải họ “kiếm chuyện” mà chỉ là họ tin vào một người đứng đầu tài giỏi sẽ tháo gỡ được những vấn đề một cách hợp tình hợp lý.

Nhà lãnh đạo có “tầm”, họ rất “lạ”, vì đôi lúc suy nghĩ chẳng giống ai. Tuy nhiên, chính những điều đó lại tạo ra sự khác biệt cho doanh nghiệp. Nếu làm tốt, doanh nghiệp của bạn sẽ là đơn vị đi tiên phong bởi chính tư duy mới lạ đó. Mọi vấn đề phát sinh sẽ được khắc 78

phục theo các chiều hướng khác thay cho những tư duy truyền thống ban đầu.

Chọn có ”Tâm” hay có ”Tầm”? Có lẽ khi đứng trước câu hỏi này, mỗi người đều đưa ra những lựa chọn khác nhau. Theo Danny, sẽ thật tuyệt vời nếu có thể trau dồi cả hai cùng một lúc, còn trong trường hợp chỉ được chọn 1 trong 2, Danny sẽ chọn mình trở thành người có “tâm”. Vì có “tâm” ắt sẽ có “tầm”.

Làm việc với người vừa có “tâm” vừa có “tầm” rất “sướng”. Họ biết nhìn xa trông rộng, hiểu rõ tường tận mọi khía cạnh của công việc, nên khi có sự cố, các vấn đề luôn được giải quyết nhanh chóng, quy trình làm việc ban đầu cũng tùy theo tình hình thực tế mà thay đổi. Với cấp dưới, những người lãnh đạo có cả “tâm” và “tầm” sẽ biết cách khiến nhân viên vui vẻ khi nhận thêm việc, giải quyết những khúc mắc cấp dưới đang gặp phải bằng năng lực chuyên môn vốn có và thái độ chân tình, đánh giá một cách công bằng những đóng góp của nhân viên, hạn chế sự đố kỵ, tị nạnh trong môi trường công sở. Một người vừa giỏi chuyên môn, giàu năng lực, vừa gắn kết và tạo môi trường thoải mái, công bằng,... chắc chắn sẽ khiến người khác phải “tâm phục khẩu phục”.

Để trở thành một người vừa có “tâm” vừa có “tầm”, người lãnh đạo cần phải thường xuyên thích nghi với sự vận động của cuộc sống, sẵn sàng lắng nghe những lời góp ý, biết tiếp thu những điều tốt cho bản

thân, nỗ lực trau dồi chuyên môn đi kèm với một chuẩn mực đạo đức, biết cư xử đúng mực, luôn san sẻ tình yêu thương, thấu cảm với những người người khác. Họ có khả năng kết nối với mọi người, trở thành một người lãnh đạo thân thiện, gần gũi, luôn thấu hiểu nhân viên của mình.

Nói tóm lại, cái “tầm” cao – thấp chẳng phải nói về một vị trí nào đó, mà suy cho cùng, nó nói về cái “tâm” lớn hay nhỏ mà thôi. Có chữ “tâm”, thêm dấu huyền (tài năng, tài trí) thì mới có chữ “tầm”. Nếu thiếu “tâm” mà chỉ có kiến thức và năng lực thì sẽ khó trở thành một người “tầm cỡ”.

Peter Hồng: “Sau COVID-19, người trẻ Việt biến nguy hiểm thành cơ hội”

Mr. Peter Hồng (Doanh nhân Kiều bào Úc)  Phó Chủ tịch thường trực, kiêm Tổng thư ký Hiệp Hội Doanh nhân Việt Nam ở nước ngoài (BAOOV)

Năm 1992, trở về Việt Nam, chuẩn bị các công • việc liên quan đến công tác chuẩn bị hàng hóa, nguyên vật liệu từ Australia về Tiền Giang, đặt nền móng cho công trình cầu Mỹ Thuận.

Trong thời gian làm việc tại Hiệp hội Doanh Nhân Việt Nam ở nước ngoài, ông thường xuyên tiếp xúc và lắng nghe câu chuyện của Doanh nhân Kiều bào Việt Nam trên khắp thế giới. Với ông, để công việc hiệu quả, bản thân phải đi sâu tìm hiểu nguyện vọng của kiều bào, từ đó thúc đẩy quan hệ hợp tác và kết nối phát triển.

•

Nhắc đến ông Peter Hồng - Phó Chủ tịch thường trực, kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Doanh nhân Việt Nam ở nước ngoài (BAOOV), Danny có một lời đánh giá rất chân thành về ông như sau: “Một cánh én nhỏ không thể tạo nên mùa xuân nhưng nó đủ để người ta hy vọng và tin tưởng vào mùa xuân sắp đến. Ông Peter Hồng chính là cánh én không mỏi luôn khao khát trở về cống hiến, giúp đỡ quê hương”. Ông là cánh chim đầu đàn trong việc thúc đẩy các hoạt động kết nối giao thương, tìm hướng xuất khẩu hàng hóa Việt Nam ra thị trường thế giới, hỗ trợ kiều bào đầu tư về Việt Nam, đúng với slogan của Hiệp hội “Kết nối Doanh nhân Kiều bào với Doanh nghiệp Việt”. Việt Nam trở thành điểm đến của các nhà đầu tư, kiều hối duy trì ổn định

Sau hơn 10 năm, kinh tế Việt Nam phát triển một cách vượt bậc. Nhiều thị trường lớn của thế giới đã biết đến Việt Nam như một điểm đến lý tưởng. Trong khi cả thế 82

giới phải đối mặt với dịch Covid-19, kinh tế toàn cầu bị ảnh hưởng nặng nề, tốc độ tăng trưởng tuột dốc không phanh, Việt Nam vẫn có tốc độ tăng trưởng thặng dư. Các quốc gia trên thế giới không thể phủ nhận khả năng phòng chống dịch tiết kiệm, an toàn, hiệu quả của Việt Nam.

Theo ông Peter Hồng, dòng tiền trên thế giới đang chảy mạnh, khoảng 75 - 80% đang chảy về châu Á, trong đó có Việt Nam. Năm 2018, lượng kiều hối của Việt Nam là khoảng 15 tỷ USD, con số này tăng lên khoảng 16,9 tỷ USD vào năm 2019. Trong tháng 6 7/2020, theo thống kê, mặc dù lượng kiều hối trên thế giới giảm nhiều nhưng kiều hối của Việt Nam chỉ giảm 1,2% so với cùng kỳ năm trước

Bên cạnh lượng kiều hối, vào năm 2020 & 2021, có 1.427 nhà đầu tư lớn và nhỏ tìm cơ hội đầu tư vào Việt Nam. Đặc biệt là 2 nhà đầu tư lớn hàng đầu: Nhật Bản và Hàn Quốc. Theo số liệu thống kê của Cục Đầu tư nước ngoài, lượng đầu tư vào Việt Nam giai đoạn cuối năm 2019 là khoảng 38 tỷ USD, tăng 7,2% FDI so với cùng kỳ năm 2018. Từ đây, Việt Nam có thể khẳng định điều rất rõ ràng rằng: khi dòng FDI đến, chúng ta có một cơ hội lớn để phát triển đất nước.

Bất chấp ảnh hưởng của dịch COVID-19 bùng phát ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế nhiều nước, lượng kiều hối đổ về Tp.Hồ Chí Minh vẫn tăng mạnh trong 6 tháng đầu năm 2021 - đạt 3,2 tỉ USD (tăng 22,34% so với cùng kỳ năm ngoái). 83

Những lĩnh vực đầu tư được nhắm đến nhiều nhất là: hàng điện tử, hàng gia dụng và hàng công nghiệp. Trong đó 8 - 10% nhà đầu tư nhắm đến nông nghiệp sạch, 6 - 7% nhà đầu tư nhắm vào thủy sản, và 12% nhà đầu tư nhắm đến các ngành dịch vụ. Vay vốn nước ngoài - Hãy tỉnh táo!

Theo phương pháp truyền thống, khi cần vốn phát triển thì 90 - 95% các doanh nghiệp nói chung đều tìm đến ngân hàng để giao dịch, thế chấp vay vốn. Chính phủ Việt Nam cũng rất tạo điều kiện để các doanh nghiệp có thể vay vốn phát triển lĩnh vực của mình, bằng nhiều dòng tiền cho vay với lãi suất thấp.

Việt Nam có nhiều loại quỹ của các nhà đầu tư, cho vay với lãi suất vừa phải. Chính phủ đã đưa ra các cơ chế rõ ràng đối với các dòng FDI dành cho các doanh nghiệp, tạo điều kiện để chủ sở hữu vay vốn. Tuy nhiên, bởi vì có rất nhiều quỹ và dòng FDI nên các doanh nghiệp Việt Nam phải hết sức cẩn thận.

Nhiều trường hợp các chủ sở hữu doanh nghiệp đã bị lừa đảo khi vay vốn. Chủ cho vay yêu cầu họ phải gửi tiền thù lao cho luật sư, lệ phí cho ngân hàng với tổng số tiền lên tới vài tỷ đồng, để đổi lại là khoản vay vài nghìn tỷ. Nhiều doanh nghiệp đã “ngây thơ” tin tưởng và bị mắc lừa, cho đến khi gửi email, gọi điện thoại cho chủ vay đều không liên lạc được thì mới vỡ lở ra sự thật là mình đang bị lừa.

Ông Peter Hồng đã chia sẻ những kinh nghiệm vay vốn nước ngoài:

•

Trước khi thực hiện vay vốn phải yêu cầu luật sư tìm hiểu kỹ về công ty cho vay. Các doanh nghiệp có thể nhờ các đơn vị Tổng Lãnh sự quán, Tham tán thương mại, Phòng thương mại của các quốc gia cho vay đang có mặt tại Việt Nam để kiểm tra thông tin về công ty đó; nhằm đảm bảo chắc chắn rằng công ty cho vay không phải là “công ty ma”.

•

Các doanh nghiệp nên tiếp cận những nguồn vay chính thống. Khi vay phải kiểm tra các thông tin sau: Tiền bên cho vay thuộc quỹ nào? Có đăng ký ở Việt Nam không? Có thông qua Bộ kế hoạch đầu tư của Việt Nam không?

Về vấn đề này, theo Danny, các doanh nghiệp ở Việt Nam muốn đầu tư vào các doanh nghiệp nước ngoài thì phải tìm hiểu thông tin doanh nghiệp mình muốn đầu tư thông qua các doanh nhân Kiều bào, các Tổng Lãnh sự, Đại sứ quán của Việt Nam tại các nước sở tại

Cẩn thận khi đầu tư vào đồng tiền vàng

Không chỉ ở Việt Nam, vàng được quan tâm và sử dụng nhiều ở những đất nước khác như Dubai, khu vực Trung Đông, Trung Quốc, Ấn Độ, Singapore, Malaysia,... Thị trường vàng cũng rất đa dạng, dễ thay đổi. Vì thế, các nhà đầu tư thường lợi dụng điều đó để tăng giá vàng.

Bên cạnh đồng Đô la Mỹ, vàng cũng như các ngoại kim khác đều có thể được sử dụng để trao đổi. Ở dòng chứng khoán, nhiều người dùng vàng để định mức, định giá chứng khoán; các doanh nghiệp cũng dùng vàng để mua bán, đầu tư, đặt cọc những vật dụng lớn cho ngành của họ. Hoặc, các doanh nghiệp vay vàng để đầu tư theo nhiều hình thức khác nhau. Vì thế, trong đợt dịch Covid-19 năm 2020, một số đơn vị tung vàng ra để bán hoặc thu mua để làm giàu sau dịch.

Ông Peter Hồng đã đưa ra lời khuyên rằng, những nhà kinh doanh vàng phải hết sức cẩn thận, không nên manh động. Đối với các doanh nghiệp dùng vàng để mua bán thì tạm thời không nên lấy vàng làm tiêu chí lớn để kinh doanh. Các doanh nghiệp, nhà đầu tư, nhà khởi nghiệp nên tính toán kỹ, bài bản, vì hiện nay, ở những nơi cho vay vàng, lãi suất đã lên một cách chóng mặt.

Danny Võ: “Hãy đưa tầm nhìn chiến lược ra xa hơn, nhìn vào con đường dài hơi và sự bền vững thay vì manh động ngắn hạn, chỉ chú tâm đến cái lợi trước mắt”. Đầu tư vào bất động sản - ý tưởng hay cho những nhà đầu tư thời Covid-19

Trong buổi trò chuyện, Danny đã nêu ra một thực tế khó khăn: trong khi các doanh nghiệp non trẻ mới khởi nghiệp, đang chập chững bước đi thì Covid-19 ập tới như một “tấm lưới lọc”, khiến nhiều doanh nghiệp gặp 86

phải vấn đề về dòng vốn đầu tư và khách hàng tiềm năng tiêu thụ.

Về vấn đề này, ông Peter Hồng chia sẻ, vào năm 2008, khi “trào lưu” khủng hoảng đang ảnh hưởng đến toàn thế giới thì Chính phủ và Nhà nước Việt Nam lại có nhiều chính sách hỗ trợ cho các doanh nghiệp, từ đó giúp các doanh nghiệp trẻ biến nguy hiểm thành cơ hội, phát triển bền vững doanh nghiệp và nhanh chóng thoát ra khỏi cuộc khủng hoảng.

Trong thời điểm dịch, nhiều ngành kinh tế bị thiệt hại, thu nhập người dân giảm, chỉ riêng bất động sản là không ảnh hưởng gì nhiều, thậm chí còn có phần tăng mạnh. Tại Việt Nam, hầu như mặt bằng của các cửa hàng đều được thuê lại từ chủ đã mua mặt bằng trước đó, không phải như các đơn vị khác thuê mặt bằng sau đó cho thuê lại. Mỗi người chủ thường có 2 - 3 căn, mỗi mặt bằng cho thuê đều có giá cao. Sau dịch, giá thuê cũng chỉ giảm tối đa 10 - 15%, thậm chí không giảm. Vì vậy, về lĩnh vực bất động sản, những chủ nhà đất này không bị ảnh hưởng gì nhiều trong và sau các đợt dịch.

Ông Peter Hồng tin rằng, người trẻ Việt Nam biết biến nguy thành cơ, những mặt bằng đó sẽ sớm được người trẻ thuê và họ sẽ cho người khác thuê lại với mức giá cao hơn.

“Đồng tiền mất giá trong và sau dịch”, nghe có lý nhưng hoàn toàn sai!

Hiện nay, trung bình thế giới mất khoảng 4.700 tỷ USD vào việc phòng chống đại dịch. Nhiều người cho rằng các quốc gia đang “bơm tiền” cho kinh tế, dẫn đến việc đồng tiền mất giá nhanh hơn, nhưng thực tế không phải vậy. Ở những nước chống dịch tốt, họ làm việc, tạo ra lợi nhuận gấp đôi số tiền bỏ ra cho y tế. Điển hình như Việt Nam, nhiều khu vực vẫn đang phát triển kinh tế, thúc đẩy mạnh công tác sản xuất sau dịch để chuẩn bị cho khâu xuất khẩu, đồng thời hỗ trợ cho các nước đang gặp khó khăn vì Covid - 19. Những nước châu Á như Nhật Bản, Hàn Quốc cũng tìm đến Việt Nam và các quốc gia phòng dịch tốt khác để dồn tiền đầu tư, như một dòng chảy kinh tế.

Nếu có một mục tiêu và chiến lược cụ thể, các nhà đầu tư nói riêng và nhiều doanh nghiệp nói chung nên đầu tư vào lĩnh vực như nông sản, hải sản, hàng tiêu dùng. Nếu là nhà sản xuất thì nên chú trọng vào các lĩnh vực y tế, thuốc men, dịch vụ y tế, dịch vụ chăm sóc sức khỏe.

Dự báo trong năm 2021, lượng kiều hối về Tp.Hồ Chí Minh sẽ đạt khoảng 6,5 tỷ USD, tăng khoảng 6,5% so với năm 2020 (6,1 tỷ USD). - ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó Giám đốc phụ trách Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Tp.Hồ Chí Minh,

Doanh nghiệp phải tìm lối đi riêng thuần Việt

Mr. Nguyễn Hải Nam (Doanh nhân Kiều bào Pháp)  Chủ tịch Hội Doanh nhân Việt Nam tại Pháp Là một trong những người Việt tại Pháp hiếm hoi • vinh dự có được cơ hội tháp tùng Tổng thống Pháp đến thăm Việt Nam vào năm 2016.

Hiệp định Thương mại tự do (EVFTA) và Hiệp định Bảo hộ đầu tư (EVIPA) giữa Việt Nam và EU được ký kết đã tạo nên nhiều cơ hội cho doanh nghiệp Việt trên hành trình tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Tuy nhiên, cơ hội thường đi kèm với thử thách. Ở sân chơi quốc tế, doanh nghiệp Việt Nam phải tuân theo những quy tắc, “luật chơi” chung nên để có chỗ đứng, đòi hỏi mỗi doanh nghiệp phải thật sự nỗ lực, luôn sẵn sàng đón nhận và chuẩn bị nhiều kịch bản cho mọi sự thay đổi, gạt bỏ hoàn toàn khái niệm “thử sức” vẫn luôn tồn tại bao lâu nay. Bài dưới đây sẽ viết về những chia sẻ của ông Nguyễn Hải Nam - Chủ tịch Hội doanh nhân Việt Nam tại Pháp về thách thức và thời cơ trong mối quan hệ giao thương giữa Việt Nam và Pháp cũng như các nước Tây Âu sau khi Hiệp định EVFTA và Hiệp định EVIPA được thông qua.

“Xuất khẩu là cơ hội, nhập khẩu là để học hỏi”

Châu Âu là thị trường cung ứng đa dạng với rất nhiều mặt hàng, sản phẩm đạt chất lượng cao. Có thể thấy, việc ký kết hiệp định sẽ tăng tính đa dạng cho các sản phẩm cung ứng giữa các nước, tạo nên sự công bằng trong việc mua - bán, tránh tình trạng một nước nhập quá nhiều nhưng không thể xuất và ngược lại.

Theo báo cáo, xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Pháp trong tháng 3/2020 lần lượt là 264.807.822 USD cho mặt hàng xuất khẩu, khoảng 128.559.000 USD cho mặt hàng nhập khẩu; lũy kế 3 tháng đầu năm 2020 cho mặt hàng xuất khẩu là 771.643.228 USD và khoảng 346.401.000 USD cho mặt hàng nhập khẩu. Trong đó, các mặt hàng điện thoại và linh kiện điện tử, giày dép, hàng dệt may… có số lượng xuất sang Pháp khá cao.

Tuy nhiên, có thể thấy đa phần mặt hàng xuất khẩu sang Pháp chiếm tỉ lệ lớn đều không thuộc về các mặt hàng nông nghiệp. Trong khi đó, Việt Nam vốn dĩ là một trong những nước nông nghiệp xuất khẩu lúa gạo đứng hàng đầu thế giới, đồng thời năm 2017, kim ngạch xuất khẩu rau củ quả cũng tăng lên tới 3,4 tỉ USD... Điều này đặt ra câu hỏi: Tại sao nông sản Việt khó xuất khẩu được sang thế giới, cụ thể là Pháp và Tây Âu?

Theo ông Nguyễn Hải Nam, lý do quan trọng nhất là vì doanh nghiệp Việt Nam chưa khảo sát kỹ thị trường Pháp nói riêng và các nước Tây Âu nói chung. “Xuất khẩu là cơ hội, nhập khẩu là để học hỏi, nâng tầm về 91

chất lượng và tư duy cho người tiêu dùng cũng như doanh nghiệp. Không phải chờ đợi sự hỗ trợ từ chính quyền mà hơn hết, doanh nghiệp phải chủ động nghiên cứu, khảo sát, mở rộng quy mô để khả năng tiếp cận thị trường Châu Âu cao hơn”, ông Nam cho biết.

“Đây là thử thách lớn cho doanh nghiệp Việt Nam vì vừa phải trụ được tại thị trường Việt, vừa phải xuất khẩu sang nước ngoài”. Ông Nguyễn Hải Nam - Chủ tịch hội doanh nhân Việt Nam tại Pháp Phân tích thị trường để có giải pháp phù hợp

Ông Nguyễn Hải Nam cho rằng các doanh nghiệp khi muốn xuất khẩu một mặt hàng nào phải nghiên cứu thị trường kỹ càng để tìm hiểu nhu cầu thị hiếu của khách hàng, hành vi cũng như sở thích của người bản xứ.

Ví dụ như, mặt hàng cà phê hòa tan rất được người Việt ưa chuộng nhưng để có được chỗ đứng và tin dùng bởi dân bản xứ là rất khó. Giải thích cho điều này, ông Nam cho rằng: “Người Việt có khẩu vị ngọt nên cà phê hòa tan nói riêng và các sản phẩm khác nói chung đều có vị ngọt hoặc rất ngọt. Hơn nữa, vị ngọt này là ngọt của hóa học chứ không phải ngọt thanh tự nhiên. Trong khi đó, người Âu họ rất sợ tính ngọt hóa học nên các sản phẩm này nếu có bán ở thị trường châu Âu hay Pháp thì chỉ có du học sinh Việt hoặc người Việt kiều tìm mua”.

“Có thể với người Việt, sản phẩm đó rất tuyệt vời về mùi vị cũng như bao bì nhưng với dân bản xứ không thích vì nó không phải thị hiếu của họ”, ông Nam nói thêm. Đây cũng là lý do mà Việt Nam tuy mạnh về mặt hàng nông sản, chất lượng sản phẩm cũng cao nhưng khi muốn xuất khẩu sang Pháp lại khó cạnh tranh với các nước Bắc Phi hoặc Tây Âu. Bên cạnh bất lợi về địa lý khi những nước này ở khá gần Pháp thì sự tương đồng về văn hóa cũng là một cản trở không nhỏ đối với nông sản Việt. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp Việt Nam phải nghiên cứu nhiều hơn nữa để đảm bảo quyền lợi cho doanh nghiệp mình và cho người tiêu dùng.

Nghiên cứu được thị hiếu người tiêu dùng thì mới có thể nghĩ đến việc xuất khẩu một mặt hàng. Tính đường dài, các doanh nghiệp Việt Nam nên cùng nhau hợp lực để phát huy thế mạnh từng phần, cùng nhau nghiên cứu và phân tích thị trường cũng như đưa ra giải pháp thích hợp với từng mục tiêu đối tượng, từng lãnh thổ quốc gia. “Hiệp định được ký kết cũng là “ép” các doanh nghiệp phải mạnh hơn, hợp tác nhiều hơn để phát triển”, ông Nam nói thêm.

Cũng theo ông Nguyễn Hải Nam, nghiên cứu được thị trường không phải là quá khó khăn hay tốn kém nhiều chi phí để khảo sát như các doanh nghiệp nghĩ. “Các cá nhân, doanh nghiệp chỉ cần đi một chuyến sang nước bạn, vừa du lịch vừa nghiên cứu. Chúng ta có thể ăn thức ăn ở đây, thử những thức uống trong các 93

hàng quán rồi xem cách họ mua bán, khẩu vị từng loại, đến các siêu thị tìm xem các mặt hàng được bán nhiều ít ra sao, chất lượng bao bì thế nào,… để điều chỉnh và nâng cấp mặt hàng của riêng mình”, ông Nam gợi ý.

Thêm vào đó, doanh nghiệp có thể nghiên cứu thị trường nước ngoài ngay chính ở Việt Nam thông qua những khách du lịch đang có mặt ở đây. Cách thức này dễ dàng thực hiện và không tốn nhiều chi phí mà vẫn đem lại hiệu quả thực tế.

Sản phẩm Việt phải có tính thuần Việt

Phần lớn doanh nghiệp Việt Nam đều vốn sở hữu dưới 5 tỉ đồng, điều này đã phản ánh quy mô nhỏ lẻ của các doanh nghiệp. Vì vậy, việc tiếp cận mua bán với liên minh Châu Âu, nhất là các nước lớn như Anh, Pháp, Đức, Ý, Hà Lan,... rất khó khăn.

Để giải quyết vấn đề này, ông Nguyễn Hải Nam gợi ý rằng: nếu một doanh nghiệp chưa có quy mô thì phải có giá trị gia tăng, đó là tính thuần Việt của mặt hàng mình dự tính xuất khẩu. “Việc Mỹ hóa, Âu hóa để hướng ngoại không tạo ra thương hiệu cho doanh nghiệp Việt Nam mà nó còn làm thương hiệu Việt lu mờ trước hàng ngàn thương hiệu khác của châu Âu”, ông Nam khẳng định.

Nói thêm về điều này, ông giải thích: “Thương hiệu sẽ tạo sự khác biệt trong bản quyền sản phẩm. Nếu ở Việt Nam, dùng tiếng nước ngoài là sành điệu và tạo dấu ấn thì ở nước ngoài, dùng tiếng Việt cho sản phẩm Việt là phù hợp hơn. Hiện nay, người Việt cũng chuộng 94

việc quảng bá thương hiệu Việt bằng tiếng Việt, đây là một điều đúng đắn nếu muốn xâm nhập vào thị trường nước ngoài”.

“Doanh nghiệp phải có quyết tâm với một lộ trình rõ ràng, đầu tư nghiên cứu từ những điều nhỏ nhất chứ đừng ôm khư khư chất lượng sản phẩm rồi bỏ quên những khía cạnh khác. Chúng ta đem tên thương hiệu đăng ký bản quyền, nếu giữa hàng ngàn sản phẩm có tên nước ngoài, sản phẩm của mình cũng như vậy thì là thua ngay vòng gửi xe”, ông Nam đánh giá. Lấy một trường hợp cụ thể để phân tích, ông Nam cho rằng bánh mì Việt Nam là một điển hình. Thay vì tìm kiếm giữa hàng trăm mặt hàng khác nhau để chinh phục thị trường thế giới thì bánh mì là một mặt hàng rất có tiềm năng. Với tên gọi thuần Việt và bình dân, bánh mì lại tạo nên dấu ấn riêng cho những người nước ngoài.

“Thương hiệu Miss Bánh Mì được xây dựng từ chủ nhân là người Pháp, họ bán bánh mì Việt Nam trên đất Pháp. Điều đó có nghĩa là chủ thương hiệu này vừa biết cách khai thác vẻ đẹp trong tiếng anh, vừa giữ được nét thuần Việt của một đặc sản Việt khi kết hợp hai thứ tiếng lại với nhau”, ông Nam phân tích.

Nói thêm về một doanh nghiệp Việt Nam ở Hòa Bình từng có ý tưởng nghiên cứu và chế tạo cây cỏ từ thiên nhiên thành gia vị cho các món ăn. Ông cho rằng đây 95

là ý tưởng có tiềm năng nhưng doanh nghiệp vẫn chưa ý thức được phải chuẩn bị hành trang gì, trồng ở đâu, phương pháp chăm sóc như thế nào, chứng từ xác minh nguồn gốc nếu muốn xuất khẩu ra sao… “Họ vẫn chưa có sự chuẩn bị, chưa sẵn sàng tham gia vào cuộc chơi, đến tên gọi họ vẫn chưa nghĩ ra được. Vì vậy, để có được sự chính xác và hoàn thiện trong từng sản phẩm, yêu cầu các doanh nghiệp phải bỏ ra rất nhiều thời gian và công sức”, ông Nam nói thêm.

Chữ “tín” phải đặt lên hàng đầu

Yêu cầu quan trọng để duy trì sự hợp tác giữa các bên là chất lượng cam kết trong từng sản phẩm. Theo ông Nam, nước Pháp nói riêng và các nước Tây Âu nói chung đều rất quan tâm đến vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm, chú trọng sức khỏe. Vì vậy, người dân ở đây rất khó tính với một mặt hàng nào đó. Để có được sự tin dùng, doanh nghiệp chỉ có thể giữ đúng chất lượng trong mỗi sản phẩm mình xuất ra mà không được phép xảy ra bất cứ sai sót nào.

“Đầu tiên, là sản lượng không đủ cung ứng quanh năm. Tiếp theo là chất lượng không đều. Trái xoài Việt Nam từng được xuất khẩu sang Pháp nhưng vì khâu kiểm định chưa kỹ lưỡng mà một số trái bị sâu khiến khách hàng nghi ngờ về toàn bộ xoài Việt Nam đang có mặt trên đất Pháp. Chính phủ Pháp phải cấm tất cả xoài Việt Nam nhập vào nước này sau sự cố trên”, ông Nam kể.

Người dân Pháp và Tây Âu rất cẩn thận và quan tâm nhiều về sức khỏe của mình cũng như gia đình, do đó an toàn vệ sinh thực phẩm luôn được họ quan tâm hàng đầu trong mỗi quyết định mua hàng. Thêm vào đó, cá nhân hoặc doanh nghiệp đứng ra nhập khẩu để phân phối lại rất lo sợ những sự cố có thể xảy ra vì hậu quả để lại sẽ rất lớn - đó là phá sản.

Thị trường châu Âu đặt chữ tín lên hàng đầu với rất nhiều quy định và luật chơi khác nhau, vì vậy duy trì chất lượng và không được phép để xảy ra bất kỳ sai sót nào là một trong cách thức để các doanh nghiệp có thể tồn tại lâu dài ở thị trường khó tính này. “Người Việt chúng ta có thói quen “lỡ sai thì làm lại”. Tuy nhiên, những quốc gia như Pháp rất lưu tâm về điều đó, khi vào sân chơi chung của EVFTA, chúng ta không có cơ hội thử hay làm lại, hoặc là thắng, hoặc là thua và sẽ không có cơ hội thứ hai”, ông Nam nói.

Chính sự ràng buộc có trong các hiệp định đã buộc các bên phải đảm bảo nguyên tắc, “ép” các doanh nghiệp Việt Nam vào khuôn để đẩy mạnh chất lượng và hợp tác cùng nhau nâng tầm quy mô. Sự hợp lực và phối hợp với nhau để đẩy mạnh thế mạnh của từng doanh nghiệp sẽ tạo nên sự kết hợp cùng nhau phát triển. Từ đó, cơ hội giao thương giữa Việt Nam và Pháp cũng như các nước Tây Âu sẽ mở ra cho các doanh nghiệp Việt.  97

Henry Bùi - “Người gác cổng” cho nông sản Việt Nam xuất khẩu ra nước ngoài

Mr. Henry Bùi (Doanh nhân Kiều bào Mỹ)  Nhà sáng lập, CEO - Hoàn Vũ Analytical Laboratory Kỹ sư Nghiên cứu và Phát triển (R&D) người Mỹ • gốc Việt với 17 năm làm việc tại Stanford, Agilent, Thermo Finnigan (nay là Thermo Fisher), nơi ông đã thiết kế/ phát minh ra một số khía cạnh của công nghệ khối phổ hiện đại.

Năm 2007, sáng lập Phòng thí nghiệm khoa học • Hoàn Vũ, trở thành phòng thí nghiệm phân tích độc lập đầu tiên trong khu vực có khả năng đánh giá độ an toàn, tính xác thực và xuất xứ của thực phẩm, thức ăn chăn nuôi và hàng tiêu dùng bằng các công nghệ phân tích tiên tiến nhất.

Nông sản hữu cơ đang dần trở thành lựa chọn ưu tiên của người tiêu dùng Việt Nam và thế giới bởi độ sạch, tươi ngon và an toàn cho sức khỏe. Nông dân Việt cũng dần chuyển sang đầu tư và sản xuất theo hướng hữu cơ vì đặc tính bảo vệ môi trường, sức khỏe con người, mang lại giá trị kinh tế cao, phù hợp cho định hướng xuất khẩu. Tuy vậy, nhiều nông sản trong nước lại đang gặp phải nhiều trở ngại khi xuất khẩu như: dư hàm lượng thuốc bảo vệ thực vật, bị mạo danh tại các siêu thị, cửa hàng hoặc chưa đủ sản lượng xuất khẩu,… Trước thực trạng này, ông Henry Bùi đã có những chia sẻ về vấn đề phát triển nông nghiệp hữu cơ ứng dụng công nghệ cao. Các chuyên gia đánh giá đây là xu hướng tất yếu để giải quyết các trở ngại mà nông nghiệp nước nhà đang vướng mắc. Những rào cản thường gặp khi xuất khẩu

Thị trường quốc tế là một trong những mục tiêu mà nông nghiệp Việt Nam hướng tới. Bước vào giai đoạn 99

“bình thường mới”của đại dịch Covid-19, tình hình xuất khẩu nông sản của Việt Nam ngày càng khả quan, tuy vậy, vẫn còn mắc phải một số rào cản về chất lượng khi xuất khẩu. Theo ông Henry Bùi, để xuất khẩu thành công vào những thị trường khó tính, doanh nghiệp Việt Nam phải “làm ăn ngăn nắp”, vượt qua những bài kiểm tra chất lượng.

Ông Henry Bùi cho rằng những doanh nghiệp, nhà vườn phải biết được chất lượng sản phẩm của mình tới đâu trước khi xuất khẩu. Bên cạnh đó, ngoài việc trồng trọt, chăn nuôi đạt chuẩn Global G.A.P, chủ đơn vị phải tìm hiểu yêu cầu của thị trường mình hướng tới, chất lượng sản phẩm phải vượt qua những yêu cầu đó thì mới cho xuất khẩu.

Trong buổi trò chuyện cùng Danny, ông cũng nói: “Phòng thí nghiệm Hoàn Vũ của chúng tôi giúp nhiều doanh nghiệp xuất cảng nông sản vào những thị trường khó tính, không hẳn là hữu cơ mà chỉ sản xuất sạch, tránh né những chất mà thị trường cấm sử dụng”. Với nhiều năm làm việc trong lĩnh vực kiểm nghiệm chất lượng nông sản, không ít lần ông Henry Bùi gặp phải trường hợp người nông dân hoang mang vì nghe tin phải kiểm thử 800 hay 900, 1000 chất để đi vào xuất cảng. Trong thực tế, phòng thí nghiệm Hoàn Vũ chỉ cần kiểm thử 158 chất khi kiểm tra chất lượng trái thanh long, để đưa loại trái cây này đi vào thị trường 100

châu Âu và 27 quốc gia khác. Còn đối với rau của quả xuất khẩu vào thị trường châu Âu thì phải vượt qua vòng kiểm thử 484 chất. “Chúng ta cần kiểm thử chất lượng nông sản đúng như yêu cầu của nước sở tại. Nếu doanh nghiệp thực sự là vườn trồng mới, muốn thử kiểm tra xem nông sản có vướng mắc gì trong khâu xuất khẩu không thì có thể kiểm thử trước khoảng 400 chất”, ông Henry Bùi cho biết.

Ông cũng chia sẻ thêm: Kiểm định lượng phân bón trong sản xuất bằng cách sử dụng thiết bị công nghệ kiểm tra tỉ lệ đồng vị bền đi lên là một trong những cách kiểm tra gian lận thương mại. Đồng vị bền đi lên hay nhận dạng đồng vị hữu cơ của cây trồng, đồng vị phân bón là những danh từ chưa từng nghe ở Việt Nam, nhưng lại phổ biến ở thế giới. Thiết bị kiểm tra tỉ lệ đồng vị đi lên vừa tra được nồng độ đạm vừa truy xuất được nguồn gốc của lượng đạm đó.

Nông nghiệp hữu cơ ứng dụng công nghệ cao “chìa khóa vàng” cho nông nghiệp Việt

Nông nghiệp hữu cơ ứng dụng công nghệ cao là hình thức nông nghiệp kết hợp những công nghệ mới, tiên tiến để sản xuất; đồng thời tránh hoặc loại bỏ phần lớn việc sử dụng phân bón tổng hợp, thuốc trừ sâu, chất tăng trưởng cây trồng và các chất phụ gia trong thức ăn gia súc,... Ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp cũng là sử dụng các thiết bị kiểm định, nhằm đảm bảo chất lượng nông sản phù hợp với yêu cầu của thị trường tiêu dùng.

101

Điều này giúp cho chất lượng nông sản và năng suất lao động được nâng cao, đảm bảo sức khỏe người tiêu dùng, duy trì nền sinh thái và sinh vật sống trong môi trường canh tác, thỏa mãn nhu cầu ngày càng cao của xã hội và đảm bảo sự phát triển nông nghiệp bền vững. Đây là điểm vượt trội của nông sản hữu cơ ứng dụng công nghệ cao. Theo ông Henry Bùi, ứng dụng công nghệ cao để kiểm định chất lượng nông sản cũng là hướng đi đúng, không tốn nhiều chi phí để biết được chất lượng của một vùng trồng trước khi đi canh tác cả khu vực rộng lớn.

Tại Việt Nam, một trong số đơn vị giúp doanh nghiệp kiểm định chất lượng thực phẩm, nông sản, thức ăn chăn nuôi và hàng tiêu dùng trước khi xuất khẩu chính là phòng thí nghiệm Hoàn Vũ (được sáng lập bởi ông Henry Bùi vào năm 2007). Về phân tích quản lý vệ sinh an toàn thực phẩm trong nước, Hoàn Vũ Lab được 5 Bộ chỉ định: Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Công thương, Bộ Khoa học công nghệ, Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Sau khi kiểm định sản phẩm đạt yêu cầu xuất khẩu và có đơn đặt hàng, công ty Hoàn Vũ sẽ đảm bảo giấy tờ pháp lý để đơn hàng được thông quan. Nếu nông sản đủ chất lượng, có đơn hàng bán thì Hoàn Vũ Lab sẽ hoàn thành công việc còn lại. Có thể nói, Hoàn Vũ là “người giữ cổng” cho hàng hóa Việt Nam đi vào 27 quốc gia, đặc biệt là những thị trường khó tính tại châu Âu và Mỹ. “Chúng tôi sẽ chuẩn bị những hệ thống giấy 102

tờ pháp lý, để một đơn hàng đi vào thị trường châu Âu được thông quan”, ông Henry Bùi nói.

Doanh nghiệp cần chuẩn bị kỹ lưỡng khi bước vào công cuộc đổi mới ứng dụng công nghệ cao phát triển nông nghiệp hữu cơ

Ứng dụng công nghệ cao vào nông nghiệp hữu cơ là bước chuyển mình quan trọng, tất yếu để đưa nông sản Việt ra thị trường quốc tế. Muốn làm được điều đó, doanh nghiệp cần chuẩn bị 3 yếu tố: đất canh tác nông nghiệp, phân bón và nguồn nước.

Thứ nhất, người nông dân cần tìm hiểu tính chất của vùng đất mình dự định canh tác: vùng đất này đã qua sử dụng hay chưa, nếu đã qua sử dụng thì còn tồn đọng hàm lượng thuốc trừ sâu, phân bón, kim loại nặng,… hay không. Những chất này ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển và chất lượng của cây trồng, gây ra nhiều khó khăn khi xuất khẩu.

“Vùng đất chuyển từ vô cơ sang hữu cơ rất khó canh tác vì phân bón vô cơ và nước đã ở dưới đất với tỷ lệ lớn, đi thẳng vào cây trồng. Vì vậy, muốn chuyển đổi phương thức canh tác, người nông dân cần chọn những nơi ít bị xâm lấn thì dễ hơn”, ông Henry Bùi chia sẻ.

Thứ hai, về phân bón, ông Henry Bùi khuyên rằng: “Đừng sử dụng phân bón hữu cơ theo cách chúng ta tự nghĩ, rồi cho rằng đó là sản phẩm hữu cơ. Hãy lùi lại một bước, nhận dạng rõ ràng nguồn gốc, tính chất của phân bón để tiến nhiều bước trong làm nông nghiệp”.

103

Thứ ba, cây trồng cũng cần lượng nước đầy đủ, không chứa chất gây hại và lượng phân bón phù hợp với tiêu chuẩn của thị trường. Người nông dân nên tham khảo thông tin phân bón từ nhiều nguồn, canh tác tại một vùng nhỏ và kiểm nghiệm chất lượng sản phẩm. Nếu sản phẩm phù hợp với yêu cầu thị trường xuất khẩu thì sẽ tiếp tục canh tác theo phương pháp đó, sử dụng nguồn nước, nguồn phân bón đó. Nếu kết quả kiểm nghiệm là có tồn tại lượng phân bón, đạm vượt quá mức quy định thì người nông dân cần kiểm tra và xem xét lại những yếu tố nêu trên.

Để người nông dân bớt “đơn độc” trong canh tác hữu cơ

Trong quá trình chuyển từ canh tác truyền thống sang hữu cơ, đôi lúc người nông dân sẽ cảm thấy cô đơn và gặp nhiều khó khăn. Sản lượng cây trồng cũng sẽ giảm nhiều, đặc biệt là những cây trồng ngắn ngày, có thể giảm chỉ còn ⅓ so với vụ mùa trước. Vì thế, một tâm lý vững vàng và quyết tâm là điều mà nhiều nhà nông cần phải trang bị ngay từ ban đầu.

Đồng thời, người nông dân cũng cần lựa chọn đúng phương án canh tác và biết rõ giá trị nông sản của mình. Không phải phương thức canh tác bằng công nghệ nước ngoài nào cũng áp dụng được cho nông sản Việt Nam. Có những công nghệ, loại phân bón chỉ có thể áp dụng cho việc nuôi trồng ở khu vực có khí hậu ôn đới, Việt Nam thuộc vùng khí hậu nhiệt đới, vì vậy không thể áp dụng những phương pháp trên.

104

“Cần hiểu rõ thị trường chúng ta hướng đến, giá trị của sản phẩm như thế nào, không nên nghe người khác nói về giá trị của cây trồng nào đó rồi lại chạy theo lợi nhuận mà không tìm hiểu”. Người trẻ cần tích lũy nguồn vốn kinh nghiệm nếu muốn khởi nghiệp ở lĩnh vực nông nghiệp

“Việt Nam có nhiều cơ hội trong xuất khẩu nông sản”, đây là điều mà Danny và ông Henry Bùi đều công nhận. Tuy nhiên, người dân chưa ý thức được lợi ích của việc áp dụng tiêu chuẩn Global G.A.P trong nông nghiệp, những cách làm giảm thiểu lượng thuốc bảo vệ thực vật, kỹ thuật mới về vi sinh làm đất đai trở nên màu mỡ. Trong tương lai, rau củ quả ngắn ngày là mặt hàng tiềm năng để xuất khẩu. Ông Henry Bùi cho rằng nếu làm tốt được việc nâng cao ý thức cho người nông dân thì cơ hội xuất khẩu nông sản sẽ đến gần hơn với nông nghiệp nước ta.

“Nông nghiệp đóng vai trò quan trọng đối với nền kinh tế Việt Nam. Tôi thiết nghĩ, nếu mình quan tâm đúng hơn tới nền nông nghiệp thì sẽ giúp được người dân và doanh nghiệp, cũng như đưa nông sản Việt xuất khẩu đến nhiều thị trường hơn” - Henry Bùi

105

106

Năm 2020, bước vào một thập kỷ mới, nền kinh tế thế giới đối diện với đại dịch Covid - 19. Nhiều doanh nghiệp non trẻ “chân ướt, chân ráo” vừa bước vào thương trường kinh doanh đã gặp thất bại. Một số khác dù đã có chỗ đứng trong thị trường Việt Nam, quốc tế nhưng cũng vướng phải nhiều khó khăn, tốc độ tăng trưởng ở mức âm và trên đà phá sản. Tuy vậy, cũng có những doanh nghiệp, những người khởi nghiệp trẻ biết “biến nguy thành cơ” xây dựng và phát triển thương hiệu. Doanh nghiệp đó không những không gặp khó khăn trước đại dịch, mà còn phát triển ổn định hơn, mở rộng thêm thị trường tiêu thụ. Có 3 yếu tố tạo nên sự thành công vượt trội đó chính là chiến lược, hình ảnh và văn hóa của thương hiệu.

107

Người lãnh đạo phải biết định hướng chiến lược Ông chủ của thương hiệu, người đứng đầu doanh nghiệp trước hết phải xác định được tầm nhìn, sứ mệnh của thương hiệu cũng như cách mà doanh nghiệp tạo dựng các giá trị cốt lõi, định vị thương hiệu của mình. Nói cách khác, đó chính là những giá trị, bản sắc của thương hiệu. Chiến lược và định hướng này có thể là của sản phẩm hay dịch vụ mà doanh nghiệp đang cung cấp cho khách hàng.

Không chỉ dừng lại ở đó, người lãnh đạo phải có tầm nhìn 5 năm, 10 năm, những kế hoạch dài hơi. Ứng phó với bối cảnh thị trường thay đổi liên tục, nhu cầu của khách hàng, đối tác ngày một nâng cao, người đứng đầu cũng phải vạch sẵn những kịch bản khác nhau cho doanh nghiệp của mình.

Càng nhiều kịch bản được chuẩn bị thì doanh nghiệp có càng nhiều thuận lợi, càng sớm xác định được chiếc lược, hướng đi trong tương lai. Những kịch bản đó bao gồm xử lý khi gặp biến đổi khí hậu, nhu cầu của con người được nâng cao, dịch bệnh, thiên tai,... Chung quy lại là những yếu tố có thể ảnh hưởng, tác động đến doanh nghiệp.

Xây dựng hình ảnh phải nhất quán với chiến lược của thương hiệu Hình ảnh của thương hiệu là thông điệp doanh nghiệp muốn gửi gắm tới khách hàng, đối tác. Doanh nghiệp xây dựng hình ảnh, nhận diện thương hiệu bằng logo, bao bì sản phẩm, ấn phẩm truyền thông, sản phẩm

108

quảng cáo, tiếp thị,… Tất cả những gì thể hiện ra bên ngoài đó phải nhất quán theo tôn chỉ của doanh nghiệp trong phần chiến lược đề ra ngay từ đầu và thuyết phục khách hàng bằng việc tạo niềm tin bền vững.

Nếu so sánh việc phát triển doanh nghiệp là việc tạo nên một sản phẩm gỗ mỹ nghệ, thì xây dựng chiến lược thương hiệu là chất liệu của khối gỗ và quảng bá hình ảnh thương hiệu chính là nước sơn bên ngoài khối gỗ đó. Một thương hiệu sang trọng thì thiết kế sản phẩm phải thanh lịch, chỉn chu, cao cấp; vật liệu sản xuất phải chất lượng thì mới phù hợp với định hướng thương hiệu.

Văn hóa doanh nghiệp là sức hút duy trì sự tận tâm của nhân viên Văn hóa của thương hiệu, hay nói cách khác là văn hóa của doanh nghiệp chính là cách người lãnh đạo tạo ra sự giao lưu, kết nối giữa các nhân viên; là sự đối nhân xử thế của đội ngũ nhân viên, cấp trên, đồng nghiệp,… Tạo dựng văn hóa trong doanh nghiệp giúp giữ được nhân viên một cách lâu nhất có thể, giúp họ gắn kết và tâm huyết với nơi họ đang làm việc. Doanh nghiệp ở đất nước nào thì văn hóa doanh nghiệp cũng phải phù hợp với văn hóa ứng xử của đất nước đó.

Văn hóa của thương hiệu trước tiên được xây dựng từ giá trị cốt lõi của chiến lược phát triển thương hiệu. Từ

109

chiến lược phát triển, người đứng đầu đưa ra những năng lực cần có của nhân viên trong doanh nghiệp. Từ đó, doanh nghiệp phải thường xuyên tổ chức những chương trình đào tạo, những buổi huấn luyện, việc này tùy khả năng và nguồn vốn để kết hợp những buổi đào tạo phù hợp, giúp phát huy năng lực của những thành viên trong đội nhóm, trong công ty.

Đó là cơ sở giúp các thành viên trong doanh nghiệp có cùng một tiếng nói, cùng một lối tư duy, một ngôn ngữ tích cực khi giao tiếp, làm việc phù hợp với lối chiến lược ban đầu. Đây là cách để doanh nghiệp tạo dựng thương hiệu bền vững.

Bốn chữ C trong định hướng phát triển thương hiệu doanh nghiệp Với một doanh nghiệp, sự cạnh tranh thực sự không đến trực tiếp hay gián tiếp từ đối thủ mà đến từ thị trường “hỗn loạn kinh khủng” và cách tốt nhất để giải quyết sự hỗn loạn này là “ngăn chặn thông tin”. Do đó, để xây dựng thương hiệu trong tâm trí khách hàng ở thời buổi hiện tại, chúng ta phải “xuyên qua” sự hỗn loạn đó. Một trong những “mũi tên” giúp chúng ta tạo nên thương hiệu của một doanh nghiệp, đó chính là “sự khác biệt”.

Bên cạnh đó, để xây dựng một thương hiệu mạnh cần phải có công thức 4C, bao gồm: Clear, Consistent, Conviction và Class.

110

Công thức 4C trong định hướng phát triển thương hiệu

Clear (Sự rõ ràng): Một thương hiệu rõ ràng sẽ mở lối cho các chiến lược truyền thông và marketing đồng nhất để xây dựng giá trị thương hiệu và phát triển các giá trị chung của doanh nghiệp. Đồng thời, khi tổ chức/ công ty rõ ràng trong việc xác định chiến lược sẽ giúp khách hàng biết rõ sản phẩm, dịch vụ của mình. Doanh nghiệp cần tập trung thể hiện những điểm đặc biệt, rõ ràng, độc đáo nhất của thương hiệu mình.

111

Consistent (Tính đồng nhất): Đội ngũ truyền thông của doanh nghiệp phải duy trì một cách đồng nhất, rộng rãi hình ảnh thương hiệu, giúp tạo ra một thông điệp nhất quán trong xây dựng chiến lược truyền thông và duy trì một thương hiệu nhất quán thông qua các “điểm chạm” (kênh truyền thông).

Conviction (Sức thuyết phục): Đó là việc nhà lãnh đạo quan tâm đến văn hóa doanh nghiệp, cách doanh nghiệp đối nhân xử thế, thể hiện cái cốt lõi trong định vị chiến lược, hình ảnh quảng bá. Đó là giá trị thương hiệu được sử dụng trong nội bộ công ty, được áp dụng để xây dựng các chính sách, chương trình và để thấu hiểu mong muốn của khách hàng.

Một công ty tư vấn sức khỏe không thể để nhân viên của mình hút thuốc, có lối sống không lành mạnh. Lúc này, sức thuyết phục của thương hiệu gặp lỗ hổng ở vị trí nhân viên. Công ty muốn trở thành một thương hiệu mạnh, quan tâm đến sức khỏe khách hàng thì trước hết nhân viên trong công ty phải quan tâm đến sức khỏe của bản thân.

Class (Tính ưu việt): Người sáng lập định vị thương hiệu của doanh nghiệp ở đẳng cấp nào thì sản phẩm, dịch vụ, nhân viên cũng phải thể hiện mình ở đẳng cấp đó. Sau đó, đội ngũ ban lãnh đạo và nhân viên công ty phải tối đa hóa hiệu quả của các chiến lược truyền thông và tiếp thị để đạt được hiệu quả kinh tế cao nhất.

112

Tóm lại, thương hiệu thành công tượng trưng về một điều gì đó trong tâm trí của nhóm khách hàng nhắm đến. Hay nói một cách khác, thương hiệu thành công là một thương hiệu đánh dấu sự thu hút khách hàng (hoặc khách hàng tiềm năng) bằng một ý tưởng khác biệt nhất. Những ý tưởng đó có thể là tốc độ, sự độc đáo, thiết kế, sự lựa chọn hoặc có thể là tính dân tộc, sự an toàn, phong cách,...

Một khi xây dựng được một thương hiệu thành công, doanh nghiệp sẽ có được sự trường tồn với thời gian bởi sự nổi bật giữa đám đông và trở thành hình ảnh bất tử trong tâm trí của khách hàng và đội ngũ nhân viên. Bên cạnh đó, doanh nghiệp sẽ vượt qua được mọi thách thức của các đối thủ bởi luôn đưa ra thị trường thông điệp nhất quán thông qua các “điểm chạm” (touch-points) khác nhau. Xây dựng thương hiệu là một hành trình không có điểm dừng vì thế bản thân công ty/ tổ chức cũng sẽ tự giúp mình nhanh chóng cập nhật được các xu hướng hiện đại và thời thượng, đây cũng chính là một trong những lợi ích của một thương hiệu thành công.

113

Mr. Danny Võ (Doanh nhân Kiều bào Singapore) Diễn giả/ Chuyên gia huấn luyện giao tiếp cấp cao.

Phó Chủ Tịch Hiệp hội Doanh nhân Việt Nam ở • nước ngoài (BAOOV)

Với hơn 20 năm kinh nghiệm làm việc tại những vị trí quan trọng và kết nối trực tiếp với các nhân sự cấp cao của nhiều Doanh nghiệp, Tập đoàn trong và ngoài nước; trong đó hơn 9 năm trong vai trò là Chuyên gia huấn luyện Nghệ Thuật Giao Tiếp cấp cao, Danny Võ đã lan tỏa những giá trị tích cực và đồng hành cùng rất đông những Lãnh đạo và Doanh nhân thành công tại Việt Nam cũng như các quốc gia khác như Singapore, Malaysia, Thái Lan, Hàn Quốc, v.v.

Bên cạnh đó, trong vai trò là Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nhân Việt Nam ở nước ngoài (BAOOV), Danny Võ trở thành một cầu nối quan trọng trong cộng đồng 114

Doanh nhân và Khởi nghiệp của Việt Nam đang sinh sống và kinh doanh trên toàn thế giới.

Coach Danny Võ từng tham gia đóng góp ý kiến với Lãnh đạo TP.HCM nhằm hiến kế góp phần phát triển thành phố như: “Giải pháp xây dựng TP.HCM trở thành đô thị sáng tạo, trung tâm tài chính khu vực” với đóng góp về xây dựng và phát triển thương hiệu đô thị sáng tạo qua 3 giá trị cốt lõi (3 chữ T): Thân thiện, Tử tế và Tích cực; “Kiều bào đóng góp ý kiến về chuyển đổi số và khắc phục tác động của đại dịch COVID-19 để phát triển kinh tế Việt Nam” với kiến nghị xây dựng Mô hình Lãnh đạo truyền cảm hứng 6T (Tiên phong, Tử tế, Thấu cảm, Tỉnh thức, Tích cực, Toàn cầu).

Đầu năm 2020, anh vinh dự nhận Bằng khen của Chủ tịch UBND TP.HCM về thành tích xuất sắc trong đầu tư, kinh doanh sản xuất, hợp tác giảng dạy, nghiên cứu đào tạo (2017 – 2019)

Tháng 07/2021, anh vinh dự là 1 trong 7 kiều bào tiêu biểu nhận được Huy hiệu thành phố Hồ Chí Minh do Ủy ban nhân dân thành phố trao tặng vì có nhiều đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và phát triển thành phố.

Các chương trình online Danny đã và đang thực hiện:

•

Trò chuyện cùng Danny: chia sẻ, giao lưu và kết nối trực tuyến với các khách mời là Doanh nhân, Giám đốc và Nhà Quản lý Doanh nghiệp trong và ngoài nước nhằm trao đổi về các chủ đề liên 115

quan đến Xây dựng Thương hiệu và Phát triển Doanh nghiệp, v.v

•

Health Talk: giao lưu, đối thoại trực tuyến với các chuyên gia, bác sĩ chuyên ngành nhiều kinh nghiệm trong và ngoài nươc để giải đáp và chia sẻ kiến thức về sức khỏe.

•

Health Talk “Kiều bào chung tay vượt đại dịch”: Chuỗi tọa đàm trực tuyến được tổ chức nhằm tiếp tục kêu gọi cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài chung tay cùng với Tp. Hồ Chí Minh trong công cuộc phòng chống dịch,

•

Executive Webinar | Chia sẻ về các lĩnh vực: Nghệ thuật giao tiếp tích cực, Nghệ thuật diễn thuyết truyền cảm hứng, Nghệ thuật chăm sóc và chốt sale khách VIP, Thần thái lãnh đạo, nhằm định hình phong cách cá nhân,... và nhiều chủ đề khác nhằm giải quyết những vướng mắc người xem đang gặp phải.

•

Natural Healing Talks: thực hiện dưới dạng talkshow nhằm tạo cơ hội giao lưu, trò chuyện trực tuyến với các khách mời giàu kinh nghiệm về chữa lành tự nhiên (Hồi quy tiền kiếp, Thiền Reiki, chuông xoay, nến, tinh dầu và lưới đá,...).

116