Advies Adviezen aan de Nederlandse en Vlaamse regering onderwerp
Evaluatie-advies Kunstenaarsarchieven
datum
25 mei 2007
samenvatting VNC evalueerde het CVN-project Archieven van Hedendaagse Toonaangevende Kunstenaars en verbond aan deze evaluatie zeven aanbevelingen voor toekomstige projecten rond behoud en beheer van hedendaagse kunst. Dit advies werd op 25 mei 2007 overgemaakt aan de Vlaamse minister van Cultuur, Jeugd, Sport en Brussel, Bert Anciaux, en aan de Nederlandse minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, Ronald Plasterk. Het volledige advies is op verzoek verkrijgbaar bij het CVN-secretariaat. advies
Geachte Minister, Hierbij bieden wij u het evaluatieadvies van het CVN-project Archieven van hedendaagse toonaangevende kunstenaars aan. Vlaanderen en Nederland besloten in 2002 om met gebruikmaking van nieuwe informatietechnologie samen naar oplossingen te zoeken voor de vraagstukken rond behoud en beheer van hedendaagse kunst. De initiatiefnemers van het project hoopten dat de beide regio’s door bundeling van ervaring en kennis op dit gebied waar de ontwikkelingen nog in de kinderschoenen stonden, internationaal een speerpuntfunctie zouden kunnen gaan vervullen. Het was een ambitieus project met een experimenteel karakter. U heeft indertijd voor de uitvoering van dit project financiÍle middelen ter beschikking gesteld. De Commissie Cultureel Verdrag Vlaanderen-Nederland heeft dit project geÍvalueerd. Daarbij stonden de volgende vragen centraal: wat valt er in retrospect uit de ervaringen te leren, welke aanbevelingen kunnen we voor toekomstige projecten rond behoud en beheer van moderne kunst formuleren en hoe kunnen we de twee deelonderzoeken rond Hugo Debaere en Daan van Golden die samen het project kunstenaarsarchieven vormden, op een voor alle partijen bevredigende wijze afronden? Om deze vragen te beantwoorden werden gesprekken gevoerd met iedereen die indertijd bij het project betrokken is geweest. CVN heeft de bevindingen in het hierbij gevoegde advies uitgewerkt en op basis daarvan zeven aanbevelingen geformuleerd. De Commissie Cultureel Verdrag Vlaanderen-Nederland concludeert op grond van de evaluatie dat de problematiek waar de musea hedendaagse kunst vandaag de dag voor staan met betrekking tot het behoud en beheer, zeker niet minder groot is dan een aantal jaren geleden. Vervolgonderzoek is daarom van groot belang (zie aanbeveling 1). De ervaringen die de onderzoeken Hugo Debaere en Daan van Golden hebben opgeleverd zijn daarvoor relevant en zijn verwerkt in de aanbevelingen 3, 4 en 5. De ontwikkelingen in de informatietechnologie gaan snel en bieden nieuwe mogelijkheden. Het blijft een uitdaging om de door onderzoek verkregen informatie zo te
documenteren en te ontsluiten dat latere onderzoekers, conservatoren en restauratoren hier verder op kunnen bouwen. In het kader van het project kunstenaarsarchieven zijn verschillende pogingen gedaan om hiervoor een registratie- en ontsluitingssysteem te ontwikkelen, maar het is nog niet gelukt om een systeem te ontwikkelen dat aan de verwachtingen voldoet die de initiatiefnemers bij de aanvang van het project koesterden. Het documentatie- en ontsluitingssysteem dat het Nederlandse Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie (RKD) inmiddels heeft ontwikkeld, blijkt het meest in de richting te komen. Het is daarom aan te bevelen om met dat systeem verder te werken (zie aanbeveling 5). CVN beveelt aan dat in Vlaanderen een organisatie voor de documentatie van hedendaagse kunst, vergelijkbaar met het Nederlandse RKD, wordt gevormd die de informatie verkregen uit onderzoek digitaliseert, beheert en ontsluit. Het RKD is bereid om als partner aan de oprichting van een dergelijke instelling mee te werken en zijn eigen documentatiesysteem ter beschikking te stellen. De drie musea voor hedendaagse kunst in Vlaanderen zouden in samenwerking met het RKD en met relevante organisaties in Vlaanderen hierbij het initiatief kunnen nemen. Dit voorstel is uitgewerkt in aanbeveling 6A. De ervaringen die met het project kunstenaarsarchieven zijn opgedaan, moeten in een breder kader geplaatst worden (zie aanbeveling 2) en vergeleken worden met de ervaringen die inmiddels met andere vergelijkbare projecten (bijv. het INCCA-project, de kunstenaarsinterviews e.d.) zijn opgedaan. Omdat CVN van mening is dat het zinvol is om in Vlaams-Nederlandse samenwerking te blijven nadenken over de problematiek rond behoud en beheer van hedendaagse kunst en over de documentatie en ontsluiting van de informatie hierover, is zij van plan om in het voorjaar van 2008 een rondetafelgesprek te organiseren waarbij Vlaamse en Nederlandse deskundigen ervaringen kunnen uitwisselen en aanbevelingen formuleren. (Zie aanbeveling 6B) CVN beveelt aan dat de informatie die het resultaat is van de twee deelonderzoeken, Hugo Debaere en Daan van Golden, bij het RKD worden ondergebracht en zij heeft hiervoor een voorstel uitgewerkt […] CVN vraagt uw steun om uitwerking van dit voorstel mogelijk te maken. De Commissie Cultureel Verdrag Vlaanderen-Nederland vraagt uw aandacht voor de aanbevelingen waarin de evaluatie van het project kunstenaarsarchieven heeft geresulteerd.
Hoogachtend,
Herman Balthazar voorzitter Vlaanderen Nederland
Wim van Gelder voorzitter
Samenvatting Tekst brief Brussel, 25-05-2007