Expertmeeting Sociaal-‐Cultureel veld
25 november 2014 Aanwezigen: Liesbeth de Winter (FOV), Hilde Cuyt (CO7), Piet Forger (Vlabbr’accent), Jef van Eyck (Vormingplus), Hilde Plas (VVSG), Fred D’hondt (Socius), Olga Kersten (Bibliotheek Wageningen), Chris van Koppen (BKKC), Jan Stoffels (Kunstbalie) Fresia Janse (Gemeente Arnhem), Luk Verschueren (SARC), Liesbeth Lemiere (SARC), Pé Diederen (Huis voor de Kunsten)
Vraagstukken: a) Decentralisatie b) Regionale samenwerking c) Betrokkenheid middenveld Besproken punten tijdens de vergadering Kansen voor Vlaams-‐Nederlandse samenwerking aangaande sociaal-‐cultureel werk liggen voornamelijk in kennisdeling en –uitwisseling. Complementair beleid zorgt ervoor dat Vlaanderen en Nederland veel van elkaar kunnen leren. Decentralisatie Een concreet voorbeeld waar complementair beleid kansen bied is de decentralisatie binnen Vlaanderen. Daarmee is een tendens waarvan de uitrol nog niet voelbaar is. Vlaanderen is hierbinnen zoekende 1. Verschil Vlaanderen – Nederland • Het recht op culturele en maatschappelijke ontplooiing staat in de Belgische grondwet en dus als een basisrecht beschouwd. • In Nederland neemt het onderwijs deze taak voor haar rekening: - Hierdoor staat de prioriteit van culturele ontplooiing binnen het onderwijs gemakkelijker ter discussie. Door de decentralisatie dreigt Vlaanderen haar tradititie hierin te verliezen en in de voetsporen van Nederland te treden. 2. Decentralisatie Vlaanderen • De sector vreest voor onvoldoende ruimte en tijd om de taken die tijdens de decentralisatie afgestoten worden op te laten nemen door het middenveld. Er moet worden nagedacht over een externe organisatie die het middenveld helpt deze nieuwe taken op te nemen en op die manier de periode van (te snelle) verandering te overkoepelen.
Daarnaast kan de invloed van lokale besturen op programmering te groot zijn en niet altijd in overeenstemming met de regionale noden. Inspraak op regionaal niveau kan dubbele programmering en faciliteiten vermijden wat efficiëntie verhogend werkt. “Ik zie de trend van bezuinigingen die in Vlaanderen nog gaat beginnen (…). Laat gedegen onderzoeken wat de meerwaarde is voor culturele voorzieningen en activiteiten.”
Regionale samenwerking 1. De sector signaleert nood om een aantal zaken overkoepelend op te nemen: • Op vlak van aanbod en gedeeld publiek • sinds het wegvallen van het proviciale niveau ook nood aan als verbindende factor. • de helikopterview van regionale samenwerkingsverbanden biedt kansen om te wegen op het beleid • samenwerking op regionale schaal blijkt vaak uitsluitend in projectmatige vorm onderwerp van gesprek is. 2. Verschillen Vlaanderen -‐ Nederland • Minder sprake van gedeeld publiek in Nederland: - Omwille van schaalgrote gemeenten - Steden investeren in participatie en educatie waarbij zij zich volledig op zijn eigen inwoners richten. • De schaalgrootte biedt echter ook voordelen
-
waar vele kleine Vlaamse gemeenten een gezamenlijk belang moeten erkennen levert de vermoedelijk kleinere hoeveelheid partners in Nederland een voordeel.
3. Gemeenten wensen samenwerking maar er blijken nood aan extra ondersteuning: • om de periode te overbrugge waarin gemeenten de potentiële-‐meerwaarde van samenwerking ontdekken en er een vertrouwensrelatie ontstaat. • Een overkoepelende structuur of een financiële prikkel kan daarbij helpen. Kennisdeling is een eerste belangrijke stap in regionale samenwerking. In een tweede stadia moet er gekeken worden naar aanvullend werken / programmeren. Grensoverschrijdende samenwerking Voordat er gesproken kan worden van grensoverschrijdende samenwerking dienen zowel Vlaanderen als Nederland op de hoogte te zijn van elkaars werkzaamheden in de sector. Een eerste initiatief dat deze samenwerking kan stimuleren is die van kennisdeling en ontmoetingen (op het vlak van beleidsvoering, werkzaamheden…). Ondanks de wil tot samenwerking moet er echter wel rekening worden gehouden met het verschil in schaalgrootte van de gemeenten en moeilijkheden bij het zoeken van partners over de grens. Het adviestraject FotoPLUS Focus moet komen te liggen op het helderder en scherper krijgen van taal, regionale samenwerking moet meer omschreven worden met focus op: cultuur, participatie en cultuurparticipatie Kennisuitwisseling naar aanleiding expertmeeting CVN ontvangt graag onderstaande documentatie om deze onder de aanwezigen te verspreiden: o Rapport lezing kritische rol overheid (Wim van Donck) o Rapporten Brabant naar aanleiding onderzoeken meerwaarde culturele voorzieningen (Chris van Koppen) o Best-‐practices (aan de hand van praktijkvoorbeelden kan definiëring van termen verhelderd worden, Fresia Janse) o CVN verwijst voor de meest recente ontwikkelen binnen het beleidsdomein naar haar website Tijdens de expertmeeting werd door de aanwezigen de wens uitgesproken om een vervolg expertmeeting te organiseren.