Gratis
SIEN Meer voor Mensen met Minder - Herfst 2021
Goed van start in het nieuwe schooljaar Brugfiguren onderwijs // Conflicten op school vermijden Kinderopvang in Kortrijk // Steun voor schoolkosten Ervaringsdeskundige armoede neemt drempels weg
met uitneembare MINI SIEN
Kinderen
Inhoud
4-6
Dakloosheid kan iedereen overkomen
10-12
De brugfiguren onderwijs staan voor je klaar
16-19
Kinderopvang is goed voor jou en je kind
26-27
Ervaringsdeskundige armoede neemt drempels weg
COLOFON
“SIEN - Meer voor Mensen met Minder” is een gratis magazine van Stad Kortrijk. SIEN. verschijnt vier keer per jaar en wordt verdeeld op een honderdtal plekken in Kortrijk en deelgemeenten. Redactie en vormgeving: Team Communicatie, Stad Kortrijk Fotografie: Bas Bogaerts, Steven Decroos (Paradise) Druk: Drukta, Kortrijk Oplage: 4.500 exemplaren Met speciale dank aan: onze gesprekspartners An (x2), Emma, Marie, Nele, Julie, Maryam, Nathalie en alle medewerkers van Stad en OCMW Kortrijk voor het delen van adviezen en tips. Vragen? Tips? sien@kortrijk.be Post? SIEN Magazine - Grote Markt 54, 8500 Kortrijk, 056 24 49 90 Verantwoordelijke Uitgever: Ruth Vandenberghe, Grote Markt 54, 8500 Kortrijk
www.facebook.com/sien.magazine Je kan het magazine daar ook digitaal raadplegen. 2
met uitneembare MINI SIEN: Kinderen
SIEN. gaat naar school Het nieuwe schooljaar lijkt nog maar pas gestart en daar is de herfstvakantie al in aantocht. De schooltijd is voor veel kinderen een leuke periode, maar soms duiken er ook moeilijkheden op. Vaak liggen conflicten daarvan aan de oorzaak. Om dat te vermijden, werken enkele scholen ‘herstelgericht’. Wat dat betekent, lees je verder in deze SIEN. Ook aan de ouders hebben we gedacht. Vind je soms je weg niet in de vele diensten die er bestaan? De brugfiguren onderwijs staan voor jou klaar om je te ondersteunen bij jouw vragen. Misschien zijn jouw kinderen nog te klein om naar school te gaan. In dat geval kan de kinderopvang een oplossing bieden. Die heeft heel wat voordelen, zowel voor je kind als voor jou. Enkele moeders vertellen er meer over vanaf pagina 16. Ook als je geen kinderen hebt, bevat deze SIEN. weer heel wat leesvoer. Nathalie volgde de opleiding ‘ervaringsdeskundige in armoede en sociale uitsluiting’. Ze weet goed met welke drempels mensen met minder soms geconfronteerd worden en probeert een handje te helpen waar mogelijk. We laten ook Jan aan het woord over het leven als dakloze. Tenslotte zijn er de vaste rubrieken zoals de kostenknippers en het recept van VORK. Deze keer laat chef Joost je smullen van waterzooi van koolvishaasje. Tips? Voorstellen? Ideeën? 056 24 49 90 sien@kortrijk.be
WIN
Win een gezinspakket van Paradise Kortrijk Paradise Kortrijk en SIEN. geven 5 gezinspakketten weg. Doe voor 12 oktober mee aan onze wedstrijd via www.paradisekortrijk.be/winmetsien.
3
“Velen hebben een verkeerd beeld van daklozen”
Dakloosheid kan iedereen overkomen 4
*Jan is niet de echte naam van onze getuige, die liever anoniem zijn verhaal wou doen.
Jan* is een Kortrijkzaan die zo’n 20 jaar lang op straat leefde. Sinds kort heeft hij via De Poort een woning waar hij regelmatig slaapt. Toch kan Jan moeilijk afscheid nemen van het leven op straat. We troffen hem aan op een Kortrijks pleintje, waar hij voor SIEN. zijn verhaal deed. Ieder zijn verhaal “Ik ben lang geleden dakloos geworden door een relatiebreuk. Na zo’n breuk krijgt de ene partner soms bijna alle voordelen en bezittingen, en blijft de andere met weinig achter. Ik ben ervan overtuigd dat dakloosheid iedereen kan overkomen. Er moet maar één iets misgaan: een scheiding, een zakenman die een verkeerde beslissing neemt, … Met de klap sta je op straat. Een miljonair kan morgen in hetzelfde straatje eindigen. Iedere dakloze heeft zijn eigen verhaal.”
Hulp vragen “In het begin van mijn dakloosheid wist ik niet goed waar ik terecht kon. Ik was niet op de hoogte van het aanbod van de verschillende diensten voor hulpverlening. Ik wou ook eerst geen hulp aanvaarden, omdat ik alles zelf wou oplossen. Ik kon toen wel afwisselend bij vrienden slapen. Op de duur vraag je toch hulp. Je kan het niet blijven volhouden om alles alleen te doen of om telkens bij vrienden te slapen. Je wordt ook een dagje ouder. Als je moeilijkheden hebt om te slapen, denk je op de duur niet meer zo helder. Nu maak ik gebruik van de diensten voor hulpverlening. In verschillende wijkcentra ga ik gratis douchen. Dat is mogelijk met een extra sociaal tarief, dat je kan krijgen via het OCMW. Met datzelfde tarief was en droog ik mijn kleren voor € 1,50. Tijdens de coronaperiode zetten het CAW en de wijkcentra een tijdelijke werking op voor daklozen. Daar kon ik ook eten.” 5
Leven op straat “Ik heb een leven met de straat, en de straat heeft een leven met mij. Onder daklozen leeft er veel vriendschap, al zijn er ook wel eens conflicten. We hebben ons eigen wereldje. Iedereen kent iedereen. We zorgen goed voor elkaar en tonen nieuwe daklozen de weg. Toch is het leven op straat niet altijd gemakkelijk. Soms is het gevaarlijk. Er zijn ook periodes waarin het minder gaat. We worden geconfronteerd met dezelfde problemen als wie een ‘gewoon’ leven leidt. Bijvoorbeeld alcoholmisbruik, dat komt voor in alle lagen van de maatschappij. Op straat is alles ook twee keer zo duur. Omdat we geen koelkast hebben, moeten we ons eten per stuk kopen. Dan betaal je meer.”
Verkeerd beeld “Velen hebben een verkeerd beeld van daklozen. Ze zien ons op straat een pintje drinken en trekken daar meteen conclusies uit. Terwijl verderop andere mensen gewoon op het terras van een café iets drinken. Dat is dan wel ‘normaal’. Mensen denken vaak dat we al onze vuiligheid zomaar laten liggen. Maar niet alle dak- en thuislozen zijn hetzelfde. Er zijn ook daklozen die hun afval oprapen en de buurt netjes houden.”
Een thuis “Sinds kort heb ik via De Poort een huis waar ik regelmatig slaap. Dat is voor mij enorm wennen. De straat is mijn thuis. Als je geen adres hebt, heb je ook geen inkomen. Nu is dat wel het geval. Ik krijg een werkloosheidsuitkering, OCMW-steun en een ziekte-uitkering.”
De toekomst “De overgang naar een nieuw leven verloopt niet altijd simpel. Je moet geduld hebben vooraleer je leven verandert. Je moet compromissen sluiten. In het begin lukt dat niet. Je bent kwaad op iedereen, gefrustreerd. Eens dat gevoel gezakt is, gaat het beter. In de toekomst hoop ik mijn huisje te behouden en een leven uit te bouwen met mijn vriendin. Ik kook graag. Thuis kan dat op mijn eigen tempo.”
Meer info: De Poort: www.depoortvzw.be Stad Kortrijk en het CAW hebben in de Tuighuisstraat 40 een nachtopvang. Die is het hele jaar open. Mensen zonder dak boven hun hoofd kunnen er terecht voor de 4 B’s: brood, bad, bed en begeleiding. Telefoon: 0800 13 500. www.caw.be Eind oktober organiseert welzijnsvereniging W13 een dak- en thuislozentelling in de regio. Momenteel is immers niet geweten hoeveel dak- en thuislozen Zuid-West-Vlaanderen telt. Het onderzoek is een belangrijke stap om die mensen te kunnen helpen. Voor de telling zullen verschillende diensten samenwerken, zoals de nachtopvang, straathoekwerk, OCMW, CAW, doorgangswoningen,… Er wordt ook een anonieme vragenlijst gebruikt om kenmerken over dak- en thuisloosheid te weten te komen. www.welzijn13.be
6
Conflicten op school voorkomen is beter dan ze herstellen
>>
In september ging het nieuwe schooljaar van start. Waar mensen samenkomen, zijn ruzies ook steeds mogelijk. Een aantal scholen probeert actief om conflicten te herstellen of te voorkomen.
7
Helaas vallen er af en toe jongeren uit op school. Ze raken achterop, ontmoedigd of uitgesloten. Of de omgang met leerkrachten en ouders loopt moeilijk. Vaak vormen conflicten daarvan de oorzaak. De organisatie Ligand ondersteunt scholen om die conflicten te vermijden of om er gepast mee om te gaan. Athena Heule en ‘tvier, twee Kortrijkse scholen, werken mee aan dit project met steun van Stad Kortrijk. Zorgcoördinator An van ‘tvier geeft wat meer uitleg.
Warme school An: “Met ‘tvier volgden we de opleiding ‘herstelgericht werken’ bij Ligand. De term ‘herstelgericht’ duidt op het oplossen van conflicten, maar het gaat over meer dan dat. We willen vooral preventief optreden voor er een probleem is. We zorgen voor open klassen met veel ramen, planten, nette lokalen, een eigen kastje voor de leerlingen,… We proberen als leerkrach-
>> “Leerkrachten, leerlingen en ouders vormen één team” 8
ten zoveel mogelijk aanwezig te zijn tussen de jongeren. Bij ons bestaat er geen apart leerkrachtenlokaal. We nemen ook heel veel tijd om kennis te maken. Zo worden we een warme school waar alle leerlingen welkom zijn, wie ze ook zijn. Respect voor iedereen vormt de basis.”
Samenwerken “Om herstelgericht te werken, is
het belangrijk dat de leerkrachten optreden als een team. Iedereen moet achter de methode staan. Alle leerkrachten volgden daarom de opleiding van Ligand. Maar niet alleen de leerkrachten vormen een team. Leerkrachten, ouders en leerlingen: de drie partijen werken samen. Elke leerling wil eigenlijk hetzelfde: vrienden maken, het goed hebben op school, leren, gelukkig zijn, ... Ook de school en ouders willen hetzelfde voor de kinderen.”
Elkaar leren kennen “Aan het begin van het schooljaar voeren we een kennismakingsgesprek met alle nieuwe leerlingen en ouders. Zo leren we hen beter kennen. Hoe gaat het gezin met elkaar om? Welke ouders lezen hun mails? Hoe ging het op een vorige school? Wie heeft het financieel moeilijk? Wanneer je meer zicht krijgt op dat soort zaken, vermijd je al een pak problemen. Voor wie het financieel moeilijk heeft, kan onze sociale dienst een oplossing zoeken, bijvoorbeeld een spreidingsplan voor de betalingen. We werken in ‘tvier met een systeem van vrijwillige giften van de ouders. Daarmee kunnen we bijvoorbeeld laptops of mappen aankopen voor gezinnen die het wat moeilijker hebben. Zo creëer je meer gelijkheid tussen de leerlingen.”
Groepsgesprek “Ook na de start van het schooljaar doen we heel wat om conflicten te voorkomen. Elke morgen start met een vragenronde in groep. Hierbij laten we de leerlingen aan het woord over een specifieke vraag. Aan het begin van het jaar zijn dat simpele vragen zoals ‘wat is je lievelingseten?’. Naarmate het jaar vordert, graven we wat dieper. Dan vragen we bijvoorbeeld voor welke wereldproblemen de jongeren bang zijn. Iedereen krijgt het woord. Belangrijk is dat de anderen de spreker niet mogen onderbreken. Ze mogen ook geen feedback geven, noch met woorden noch met lichaamstaal. Zo leren ze respectvol luisteren naar andere meningen.
Wat in de vragenronde gezegd wordt, blijft in de ronde. Zo groeit het vertrouwen en krijgen de leerlingen begrip voor elkaar. Ze leren zo in veilige omstandigheden hun mening uiten en op een positieve manier omgaan met elkaar. Indien je dat pas voor het eerst zou doen bij een conflict, ben je er al te laat bij.”
Conflicten herstellen “Alle conflicten vermijden is onmogelijk. Het herstelgericht werken biedt wel een manier om daarmee om te gaan. Bij ruzies gaan we een gesprek aan via een aantal vaste herstelvragen: • Wat is er gebeurd? Wat dacht je toen? • Hoe heeft het je geraakt? Wie wordt er hier nog door geraakt? • Wat is jouw verantwoordelijkheid? Hoe denk je er nu over? • Wat heb je nodig om verder te kunnen? • Wat ga jij hiervoor doen? Omdat sommigen het moeilijk hebben met taal, werken we ook met gevoelskaartjes. Emoties spelen een belangrijke rol. In het gesprek krijgen we zicht op die gevoelens. Bijvoorbeeld: iemand is boos maar wou eigenlijk vrienden maken. Doordat dit niet lukt, begint hij moeilijk te doen. Door de emoties te benoemen, zet je de eerste stap naar beterschap. Het draait niet om wie er ‘dader’ of ‘slachtoffer’ is. We willen juist kijken naar de toekomst: hoe kunnen we samen verder? We werken nu al een aantal jaren op deze manier en ik zie alleen maar voordelen. Als je het mij vraagt, werken de scholen van de toekomst herstelgericht.”
Praktisch
Ligand: www.ligand.be ‘tvier: www.tvier.be Athena Heule: www.athena-school.be Onderwijs in Kortrijk: www.kortrijk.be/onderwijs 9
10
De brugfiguren onderwijs zijn er voor jou De Kortrijkse brugfiguren onderwijs verrichten al zo’n 6 jaar nuttig werk. Ze vormen de brug tussen enerzijds het gezin en het kind en anderzijds de juiste sociale voorzieningen en diensten. In die tijd konden ze zo’n 17 500 hulpvragen beantwoorden, goed voor meer dan 1 500 gezinnen en meer dan 4 000 kinderen. Het aantal hulpvragen blijft bovendien steeds stijgen. Momenteel zijn er 7 scholen die een vaste brugfiguur hebben. Nog eens 24 andere scholen kunnen een beroep doen op een mobiele brugfiguur. Dat maakt dat er in totaal 9 brugfiguren werkzaam zijn in het kleuter- en basisonderwijs. SIEN. sprak met 4 van hen: An, Emma, Marie en Nele.
Ouders ondersteunen
“We zijn er om ouders te ondersteunen en naar de juiste diensten te leiden. Ouders kloppen voor allerlei zaken aan bij ons. Heel wat vragen hebben te maken met financiële zorgen, de school, vrije tijd, opvoeding, moeilijkheden om een geschikte woning te vinden, werk vinden,… Wij helpen de ouders om hun weg te vinden in wat er allemaal mogelijk is. Soms zijn de mogelijkheden onbekend, is er schaamte of spelen taalproblemen een rol. Vaak betreft het hulp bij praktische zaken. Waar kan ik een fietscursus of een cursus Nederlands volgen? Hoe kan ik digitaal inschrijven voor een opleiding? Waar kan mijn kind logopedie volgen? Hoe ga ik als ouder om met een mondig kind? Na een tijdje volgen er soms diepere vragen en komt ook het psychisch welbevinden aan bod. Sommige ouders
komen uit een ander land waar het er veel slechter aan toe ging. Dat kan mentaal sporen nalaten.”
Mensen versterken
“De kern van onze werking is om mensen te versterken. Wanneer ouders sterker worden, verbetert ook de onderwijssituatie van hun kind. Dat is vaak een werk van lange adem. Onze begeleiding kan meerdere jaren duren. Je ziet hoe mensen stap voor stap evolueren. Zoiets doet enorm veel plezier. Denk maar aan een moeder die plots werk vindt doordat ze Nederlands geleerd heeft. Door een fietscursus te volgen, is ze ook mobieler geworden. In een ideale wereld zou je jezelf op de duur overbodig maken. In de praktijk werkt het anders. Je blijft altijd een aanspreekpunt, waar de mensen hun verhaal kwijt kunnen. Sommige gezinnen zitten echt in je hart. Het is moeilijk om hen helemaal los te laten. Bovendien komen er steeds nieuwe hulpvragen bij.”
Scholen bewust maken
“Een ander deel van onze job is om scholen bewust te maken van de problemen van kwetsbare gezinnen. We wijzen 11
bespreken. Ze kiezen zelf wat de school over het gesprek mag weten en wat niet. Soms duurt het een tijdje vooraleer ouders naar je toe durven stappen. Als brugfiguur willen we zo laagdrempelig mogelijk bereikbaar zijn. We komen op scholen, maar gaan net zo goed op huisbezoek. Soms gaan we samen wandelen omdat mensen liever hun huis niet tonen. Of we gaan samen naar de Deelfabriek, naar de bibliotheek, … We passen ons aan, zoals een kameleon.
Als een kind zijn huiswerk niet gemaakt heeft, kan de thuissituatie een reden zijn. Een treffend voorbeeld is dat van een meisje dat thuis een collage moest maken van artikels uit tijdschriften. Thuis of in de buurt waren er echter geen tijdschriften aanwezig. Ook een schaar ontbrak, om de artikels uit te knippen. Het meisje kreeg op school negatieve reacties omdat ze haar taak niet gemaakt had. Toen we de juf aanspraken over de thuissituatie, ontstond er meer begrip.”
Een andere manier om er te zijn voor de ouders, is via de wekelijkse praatgroepen op school. We brengen mama’s samen rond thema’s zoals opvoeding, activiteiten op school, vrije tijd, .... Daarbij komen allerlei vragen aan bod. Welke brieven van de school bestaan er? Welke activiteiten organiseert de school? We hopen dat de ouders ook buiten de praatgroepen met elkaar contact houden en er zijn voor elkaar.”
Verbinding creëren
“Het omgekeerde is ook belangrijk, dat de ouders begrip hebben voor de leerkrachten. Een aantal jaar geleden was er nog minder diversiteit in de maatschappij. Dat stelt leerkrachten en scholen soms voor uitdagingen. We krijgen dan ook veel appreciatie van leerkrachten. Ze vinden het een meerwaarde dat we hen ondersteunen bij dat soort zaken. We proberen om verbinding te creëren tussen de leerkrachten en de ouders.”
Kameleon
“Alles begint bij het vertrouwen dat de ouders in ons stellen. Ze kunnen hun problemen vertrouwelijk met ons
“Scholen zijn zich soms te weinig bewust van de problemen van kwetsbare gezinnen” 12
OPROEP
>>
hen er bijvoorbeeld op dat hun brieven te moeilijk zijn. Om dat op te lossen, kan je werken met kleurcodes voor anderstalige ouders. Scholen hebben zelf niet altijd de tijd en de ruimte om daarover na te denken. Ook de leerkrachten hebben vaak heel wat andere praktische beslommeringen. Of ze redeneren vanuit hun eigen leefwereld, die vaak afwijkt van die van kwetsbare gezinnen. Wij proberen om hen daar bewust over te laten nadenken.
Om de praatgroepen te begeleiden, is er nood aan extra vrijwilligers. Wil jij mee zo’n praatgroep begeleiden? Stuur dan een mail naar catherine.dupont@kortrijk.be. Heb je vragen voor de brugfiguren onderwijs? Je vindt hun contactgegevens op www.kortrijk.be/contact-brugfiguren.
Paradise, een paradijs voor kinderen
In het vorige nummer van SIEN. maakte je al kennis met het kunstenfestival Paradise. Goed nieuws, want je kan de kunstwerken nog gratis bezoeken tot 24 oktober. Ook voor kinderen loont een bezoek zeker de moeite!
Volg eerst een Paradise rondleiding op maat met jouw klas. Daarna ga je tijdens een workshop zelf aan de slag rond een aantal vragen. We dromen allemaal van een paradijselijk leven zonder zorgen. Maar hoe bekomen we dat? Hoe bouwen we samen aan een betere wereld? Wat is nu ‘het’ paradijs? • Voor wie: klassen van 4 - 18 jaar. Maximaal 25 leerlingen per groep (12 bij kleuters). Meerdere groepen boeken voor een moment is mogelijk. • Waar: Kortrijk • Wanneer: tot en met 22 oktober (2 dagen voor het einde van de expo)
• Duur: 3 uur • Kostprijs: 60 euro per workshop • Inschrijven: atelier@be-part.be, 016 65 94 65 Er zijn ook lesmappen voor in de klas beschikbaar.
Gezinspakketten Kom met je gezin naar Paradise en ga zelf op ontdekking met het gezinspakket. Spelenderwijs maken kinderen van 4 tot 12 jaar kennis met een tiental kunstwerken. Neem een kijkje in de verborgen tuin van Stief DeSmet en laat de boom draaien. Ontdek het stuurloze schip van Joris Van de Moortel. Laat wensen uitkomen bij Yoko Ono en dans door de
installatie van William Forsythe! De gezinspakketten zijn beschikbaar in het infopunt Belfort (Grote Markt), Kortrijk 1302 (Begijnhofpark) en Museum Texture (Noordstraat 28). Ze bevatten een plannetje met doe-opdrachten, een regenboogpotlood en een set kleurpotloden. Je krijgt er ook een leuk rugzakje bij. Een gezinspakket kost normaal 5 euro maar met onze SIEN. wedstrijd kan je zo’n pakket winnen!
Meer info: www.paradisekortrijk.be WIN EEN GEZINSPAKKET Zie pagina 3
>>
Workshops voor scholen
13
Kortrijk Spreekt. En doet van zich spreken
Kortrijk wil een warme stad zijn, waar alle inwoners meetellen en bezoekers zich thuis voelen. Zeker ook de kinderen. Daarom mochten zij ook meewerken aan het kunstenfestival Paradise. De Zwitserse kunstenaar Ugo Rondinone vroeg honderden kinderen uit regio Kortrijk om een regenboog te schilderen. Een poëtisch project vol hoop. Het resultaat zie je tot 24 oktober in het Begijnhofpark. Heb je vragen over de verschillende evenementen? Of wil je als vrijwilliger een steentje bijdragen voor een warm Kortrijk? Bel dan het gratis nummer 1777.
Kinderopvang heeft heel wat voordelen. Zo leren kinderen bijvoorbeeld met andere kinderen omgaan, samen te delen en spelen. Maar ook voor ouders kan het een meerwaarde betekenen. Dat bewijst het verhaal van Julie en Maryam. 16
Kinderopvang is goed voor jou en je kind Julie Julie is moeder van 6 kinderen. Haar eerste kind stuurde ze niet naar de opvang, de andere wel. “Het is soms moeilijk om de zorg voor kinderen te combineren met het huishouden. De hulp die je krijgt wanneer je kinderen naar de opvang gaan, is dan welkom. Ze leren er meer dan wanneer ze thuis blijven, bijvoorbeeld delen met anderen. Ook de structuur in de crèche biedt voordelen: eten op dat uur, slapen op dat uur, … Ik probeer dat ritme ook thuis vol te houden. Momenteel gaat mijn jongste dochter naar de opvang in De Speelberg. Ze stelt het daar heel goed. Als de medewerkers zien dat er iets scheelt, dan praten ze daarover met mij. Een ander pluspunt is dat De Speelberg een inkomensgerelateerde opvang is. In dat geval wordt de dagprijs bepaald volgens het inkomen van de ouder(s) (zie achteraan dit artikel).”
Maryam Maryam heeft twee dochters, die beiden naar de kinderopvang gingen of gaan. Bij haar jongste dochter is dat in De Speelhoek - Mercurius. Ook dat is een inkomensgerelateerde opvang. Maryam volgde een opleiding pedagogie en heeft zelf lange tijd gewerkt in een kinderopvang. Ze weet dus als geen ander welke voordelen opvang biedt. 17
“Het is belangrijk om op tijd opvang te zoeken”
Maryam: “Onze eerste dochter was een echte huilbaby. Ze ging voor het eerst naar de crèche als ze 7 maanden oud was. Daar leerde ze dat haar moeder er niet altijd is. Het huilen hield op na een maand. Thuis heb je minder tijd voor je kinderen. Je bent aan het koken, aan het kuisen, … Dan ga je al snel iets verbieden. In de opvang mogen ze echt kind zijn. Ze kunnen er alles doen wat thuis niet mag of eens vuil worden.”
Klaar voor school Maryam: “Kinderen ontwikkelen zich sociaal en verstandelijk beter in de opvang. Wanneer ze altijd thuis blijven, is dat soms een té veilige omgeving. In de crèche leren ze samen spelen, maar ook voor zichzelf opkomen. Ze laten bijvoorbeeld niet toe dat een ander kind zomaar hun speelgoed afpakt. De nichtjes van mijn man gaan niet naar een opvang en daar zie ik wel het verschil. Ik ben afkomstig uit Nederland. Kinderen gaan daar naar school vanaf 4 jaar. Kinderen tussen 2,5 en 4 jaar die niet naar de opvang gingen, moeten er verplicht extra opleidingen volgen. Anders zijn ze niet klaar voor de school. Ze kunnen nog niet knippen, kleuren, … Allemaal dingen die ze anders in de opvang zouden geleerd hebben. Anderstalige kinderen leren er ook al wat Nederlandse woordjes. Anders beginnen ze op school en kennen ze nog geen Nederlands. Zo’n kind wordt niet begrepen en begrijpt 18
anderen niet. Het wordt vervelend, gaat met dingen gooien … of het klapt juist dicht. Dat kan ervoor zorgen dat het zich minder ontwikkelt.”
Op tijd zoeken Het vinden van opvang verliep voor Maryam en Julie wel moeizaam. Maryam: “Ik was pas verhuisd. Daardoor ben ik pas laat beginnen zoeken en was er weinig plek te vinden. Eigenlijk begin je best al te zoeken van zodra je zwanger bent.” Julie: “Bij mij verliep de zoektocht ook moeilijk. Bij sommige diensten was er bijvoorbeeld maar plaats voor 6 maanden. Gelukkig kreeg ik wat hulp van De Fonkel, een begeleidingsdienst van CKG Don Bosco.”
Tijd voor jezelf Maryam: “Door mijn dochters naar de kinderopvang te sturen, kon ik terug gaan werken. Er kwam ook meer tijd vrij voor mezelf. Zo leer je jezelf beter kennen. Je kan weer iets leuks doen. Als vrouw ben je niet alleen moeder. Bovendien voelde ik mij zo een betere moeder. Als mijn dochter thuiskwam, was ik terug een vrolijke mama.”
Voordelen van kinderopvang Studies tonen aan dat kinderopvang heel wat voordelen heeft: • De eerste 1000 dagen na de geboorte zijn voor een kind enorm belangrijk. In die periode ontwikkelt het zich het meest. Kinderen die naar de opvang gaan, hebben een voorsprong op kinderen die dat niet doen. Die voorsprong dragen ze mee tot ver in het middelbaar onderwijs. • Kinderen leren andere kinderen en andere volwassenen kennen. De crèche is voor de kindjes al een eerste oefening in het omgaan met andere mensen. Dat gebeurt er in een veilige, zorgende omgeving. Ook als ouder leer je er andere ouders kennen. • Kinderopvang is een goede voorbereiding voor de kleuterschool. De kinderen leren omgaan met een dagstructuur. Ze kunnen er spelen met uitdagend spelmateriaal. De activiteiten spelen in op verschillende ontwikkelingsdomeinen. Denk bijvoorbeeld aan de sociale, emotionele en fysieke ontwikkeling. • De kinderopvang is voor anderstalige kinderen een uitstekende plek om Nederlands te leren. • Kinderen kunnen er voor de eerste keer oefenen in het loslaten van hun ouder(s). Alleen als ze leren om ergens zonder de ouders te blijven, kunnen ze zelfstandig worden. • Ook voor jou als ouder heeft de opvang voordelen. Zo komt er tijd en ruimte vrij voor jezelf. Met die tijd kan je bijvoorbeeld een opleiding volgen of werken.
Weetjes over kinderopvang • Het is zeker niet verplicht om jouw kind voltijds naar de kinderopvang te sturen. Dat kan ook op sommige dagen of halftijds. • Kinderopvang hoeft niet duur te zijn. In een inkomensgerelateerde kinderopvang wordt de dagprijs bepaald volgens het inkomen van de ouder(s). Die prijs varieert tussen de 5,37 en 29,81 euro en kan berekend worden via de website van Kind en Gezin. Mensen met een laag inkomen kunnen bovendien een verminderd tarief (minimum 1,69 euro) aanvragen. Om te weten of je in aanmerking komt, neem je contact op met het Sociaal Huis. Het Sociaal Huis heeft voor de berekening jouw gezinsinkomen van de laatste 3 maanden nodig en het attest met het tarief dat je momenteel hebt.
Meer info: • • • •
Vind een kinderopvang in jouw buurt: www.kinderopvang.kortrijk.be Huis van het Kind Kortrijk: Dam 8a, Kortrijk, 056 27 85 32, www.huisvanhetkindkortrijk.be Sociaal Huis: Budastraat 35, Kortrijk, 056 24 42 22, www.kortrijk.be/sociaal-huis-kortrijk Kind en Gezin: www.kindengezin.be 19
KOSTENKNIPPERS
Bespaar op je telecomfacturen Internet, digitale tv, mobiele abonnementen, vaste telefoonlijnen… Telecomfacturen nemen vaak een stevige hap uit je budget. De kans is dan ook groot dat je kan besparen door te vergelijken. Zeker als je al jaren dezelfde bundel hebt, kijk je best eens of je een goedkoper abonnement kan krijgen. Misschien kan je minder betalen of krijg je meer data of belminuten voor dezelfde prijs.
20
Beste tarief Je staat er misschien niet bij stil, maar de kans is groot dat je teveel betaalt voor je telecomdiensten. Misschien betaal je te veel voor de beperkte diensten die je krijgt? Of misschien heb je net heel veel diensten die je amper gebruikt? In beide gevallen loont het de moeite om je facturen eens goed te bekijken. Durf daarom de tarieven voor je smartphone, digitale televisie, internet en vaste lijn te vergelijken. Eén keer per jaar is dat zeker een goed idee. Een gemakkelijke manier om dat te doen, is via de website www.bestetarief.be. Je vult eerst je maandelijkse factuur in. Op basis van die gegevens kan je de verschillende diensten van de telecomoperatoren met elkaar vergelijken.
adres niet meenemen. Maar wel goed om te weten: de vereniging van Belgische internetaanbieders heeft een gedragscode ondertekend. Wie van internetaanbieder verandert, kan zes maanden gratis zijn e-mailadres of webruimte van de vorige aanbieder blijven gebruiken. Is overstappen van telecomaanbieder moeilijk? Bij telecom moet je vaak zelf je contract opzeggen, alles regelen met jouw oude aanbieder en ervoor zorgen dat alles in orde komt met de nieuwe. Gelukkig kan je aan jouw nieuwe aanbieder vragen hoe je dat aanpakt en welke papieren je in orde moet brengen.
Kan ik besparen? Herken je jezelf in één van de volgende situaties? Dan kan je waarschijnlijk nog geld besparen. • Hebben de leden van jouw gezin abonnementen bij verschillende operatoren? Dan kan je soms besparen door al die abonnementen bij één aanbieder te nemen. • Heb jij bij verschillende aanbieders een contract voor afzonderlijke telecomdiensten? Bijvoorbeeld digitale televisie bij Telenet, vaste telefoon en internet bij Proximus en een abonnement voor jouw smartphone bij nog een andere aanbieder? Het aparte telefoonabonnement kan op zich wel goedkoop zijn, maar door dat mee in een bundel te steken met je andere diensten, kan je vaak winst maken. • Is je surfgedrag de voorbije maanden sterk veranderd? Bijvoorbeeld als je vroeger amper filmpjes keek op de trein en nu wel? In dat geval kijk je best of je een goedkopere formule kan krijgen. • Is je gezinssituatie veranderd? Gaan je kinderen het huis uit of komt er iemand bij jou wonen? Kijk dan samen of jullie abonnementen op elkaar zijn afgestemd. Vergelijk het aantal belminuten of het downloadvolume dat je nu verbruikt met dat van vroeger.
Veelgestelde vragen Kan ik zomaar mijn telecomcontract opzeggen? Ja, dat kan. Dat moet schriftelijk gebeuren. Hou wel rekening met mogelijke kosten voor de eerste 6 maanden en als je een contract van bepaalde duur hebt. Hoe geraak ik wijs uit al die verschillende tariefplannen? Het grote aantal verschillende formules is nogal overdonderend. Het is vooral moeilijk om het onderscheid te zien tussen de verschillende pakketten bij één aanbieder. Maar als je zoveel mogelijk informatie invult op www. bestetarief.be, worden de verschillen toch duidelijk. Kan ik mijn e-mailadres behouden als ik verander van internetaanbieder? Als de naam van de aanbieder in het e-mailadres zit (bijvoorbeeld jan.janssen@telenet.be), dan kan je dat 21
Mag ik het toestel dat bij mijn abonnement zat houden als ik overstap? Ja, dat mag. Het zou wel kunnen dat je een restwaarde moet betalen als je contract nog niet lang loopt (meestal 2 jaar). De berekening van die restwaarde moet je in principe gekregen hebben toen je het abonnement afsloot. Is er nog een manier om te besparen op telecomfacturen? Het sociaal telefoontarief is een korting op de (vaste of mobiele) telefoon- of internetrekening. Als je in aanmerking komt voor het sociaal tarief, betaal je minder voor de telefoonaansluiting, een lager abonnementsgeld en een lager gesprekstarief. Personen die onder een van de volgende categorieën vallen, komen in aanmerking voor een sociaal telefoontarief: • 65+ met verhoogde tegemoetkoming • wie meer dan 66% gehandicapt is • slechthorenden • personen die een laryngectomie ondergingen • militaire oorlogsblinden • mensen die een leefloon ontvangen Opgelet: er kan voor het gehele gezin maar één iemand het sociaal telefoontarief verkrijgen. Om het sociaal tarief te verkrijgen, moet je dit zelf aanvragen bij jouw telecomaanbieder. De volgende kortingen zijn mogelijk (met uitzondering van de mensen met een leefloon): • een korting van 40% op het abonnement voor vast internet of vaste telefonie, met een maximum van 8,40 euro per maand. • een korting van 3,10 euro per maand op de gesprekskosten. • een korting van 50% op de aansluitingskosten. Heb je recht op een leefloon? Dan krijg je 3,10 euro korting per maand op de gesprekskosten en eventueel een korting van 40% op het abonnement voor vast internet (niet op het abonnement voor vaste telefonie). Dit met een maximum van 8,40 euro per maand. Meer informatie over het sociaal tarief vind je op www.vlaanderen.be/sociaal-telefoontarief. Houdt www.bestetarief.be rekening met mijn sociaal tarief? Nee. De website www.bestetarief.be houdt geen rekening met het sociaal telefoontarief.
Meer info: www.bestetarief.be Heb je nog vragen over jouw telecomfacturen? Ga langs bij het Sociaal Huis. www.kortrijk.be/sociaal-huis-kortrijk 22
TIP: BESPAAR OOK OP JOUW ENERGIEFACTUUR Niet alleen voor telecom betaal je misschien te veel. Ook voor jouw energiefacturen zijn er misschien nog mogelijkheden om te besparen. In het winternummer van SIEN. lees je er meer over, maar hier alvast drie nuttige tips: • Je kan op de website van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt (VREG) een test invullen om de goedkoopste energieleverancier te vinden. De test houdt onder andere rekening met de grootte en de samenstelling van je gezin en met je verbruik uit het verleden. https://vtest.vreg.be • Je kan ieder jaar inschrijven voor de groepsaankoop groene energie van de provincie West-Vlaanderen. Ook het initiatief Samen Sterker organiseert groepsaankopen van energie. www.west-vlaanderen.be/besparen www.samensterker.be • Team Energie van het Sociaal Huis helpt je bij al jouw vragen over energie. Hoe kan ik overschakelen naar het goedkoopste abonnement? Wat als ik moeite heb om mijn facturen te betalen? Hoe kan ik energie besparen? Welke premies bestaan er? Neem zeker contact op met het Sociaal Huis. energie@kortrijk.be - 056 24 49 02 www.kortrijk.be/sociaal-huis-kortrijk
Waterzooi van koolvishaasje Door Joost Vandenhove (VORK)
KNIP MIJ UIT
€4 PER PERS OON
23
>>
Het panel ““Chef Joost coacht een mooie ploeg”
Waterzooi van koolvishaasje INGREDIËNTEN (VOOR 4 PERSONEN) • • • • • • • •
4 wortels 4 stengels selder 4 stengels prei 8 fijne plakjes gerookte zalm 8 deciliter room 1 liter visfond 700 gram koolvishaasje 8 aardappelen
BEREIDING Groenten: Snij de wortel, selder en prei in fijne reepjes. Aardappelen: Schil de aardappelen en kook ze tot ze gaar zijn. Vis: Zet de visfond op het vuur en gaar de vis 5 minuten in de fond (warm houden). Gaar daarna de groenten in de fond. Laat de fond verder inkoken en voeg de room toe.
Afwerking Rol de groentjes in de gerookte zalm. Schik de vis en de groentjes met de zalm op het bord en verdeel de aardappelen op het bord. Mix kort even de saus en verdeel die ook op het bord.
24
Albert is 87 jaar en al een tijdje een trouwe klant van VORK. We treffen er hem aan terwijl hij zijn krant leest, met een thee erbij. “Ik kom hier zo’n drie keer per week. Het restaurant is mooi ingericht in een nieuwbouw met veel ruimte. De goede verluchting en hygiëne zijn belangrijk in tijden van corona. Het personeel bestaat uit vriendelijke mensen die hun werk goed doen. Het feit dat VORK ook mensen opleidt om in de horeca aan het werk te gaan, vind ik een prachtig initiatief. Chef Joost coacht een heel mooie ploeg. Ook de keuken mag er zijn. De maaltijden zijn erg gevarieerd. De koks doen ook goed hun best om vragen rond voeding in te willigen. Zelf verkies ik lactosevrije maaltijden. Dierlijke vetten probeer ik zoveel mogelijk te vermijden. Die zijn niet zo goed voor de bloedsomloop. Dat is toch iets waarvoor ik moet opletten.”
Het sociaal voordeel
Steun voor het nieuwe schooljaar In Kortrijk bestaan er heel wat sociale voordelen, maar die zijn niet altijd voldoende gekend. In deze rubriek bespreken we daarom telkens een sociaal voordeel. Deze keer focussen we op financiële steun voor het nieuwe schooljaar.
“Ik ondervind financiële problemen door de schoolkosten. Kan ik hulp krijgen?” KOM IK IN AANMERKING?
Iedereen die het moeilijk heeft om kosten in verband met kinderen te betalen, kan hulp krijgen. Deze steun is dus niet beperkt tot mensen met een leefloon.
VOOR WELKE KOSTEN IS HULP MOGELIJK? We geven hieronder enkele voorbeelden, maar er zijn zeker nog andere mogelijkheden.
School: • Factuur, schoolmateriaal, schoolabonnement of -tijdschriften, cursussen, huiswerkbegeleiding, … • Voor- en naschoolse activiteiten • Buitenschoolse activiteiten en het materiaal om deel te nemen: schoolreizen (lager en middelbaar), uitstappen, museumbezoeken, bos-, zee- of sneeuwklassen,… Psychologische ondersteuning: • Rouw, stress, relatie ouder(s) - kind, trauma’s, … • Psychologische en sociale begeleiding van gezinnen met vragen over opvoeding. Bijvoorbeeld: paardentherapie, muziektherapie, … (Para)medische ondersteuning: • Diëtist, ergotherapeut, audioloog, logopedist, podoloog, orthoptist, …
• (Para)medisch materiaal dat niet terugbetaald wordt door het ziekenfonds of een andere instelling. Bijvoorbeeld: bril, hoorapparaat, tandprothese, monitoring risico’s van plotseling overlijden bij zuigelingen, … • Vaccins en kleine apotheek voor eerste zorgen: ontsmettingsmiddel, … Pedagogische ondersteuning: • Opleidingen voor ouders in verband met de ontwikkeling van het kind: gezondheid en hygiëne, rol van de ouder, het kind begrijpen, … • Klein materiaal voor de veiligheid: veiligheidsstopcontact, deurstop, tafelhoek, traphekje, ... • Schoenen en kleding voor specifieke behoeftes • Uitrusting voor het welzijn van het kind. Bijvoorbeeld: bed, matras, lakens, slaapzak, luiertafel, weegschaal, bad, buggy, luiers, ...
NEEM CONTACT OP MET HET SOCIAAL HUIS
Je maakt best vooraf een afspraak bij het Sociaal Huis. Dat kan telefonisch op het nummer 056 24 42 22 of per mail naar sociaalhuis@kortrijk.be. Je vindt het Sociaal Huis in de Budastraat 35. Een medewerker gaat samen met jou na of je in aanmerking komt voor steun. ›
www.kortrijk.be/sociaal-huis-kortrijk
25
Ervaringsdeskundigen armoede nemen drempels weg “Armoede gaat over meer dan enkel geld” 26
Mensen in armoede ervaren soms drempels bij het zoeken naar passende hulp. Ervaringsdeskundigen in armoede kunnen helpen om die drempels weg te nemen. Ervaring met armoede De opleiding ‘ervaringsdeskundige in armoede en sociale uitsluiting’ richt zich op mensen die van jongs af zelf in contact kwamen met armoede en sociale uitsluiting. Zij weten dus beter dan wie ook hoe ze bepaalde moeilijkheden moeten aanpakken. Nathalie leefde zelf ook in armoede. Ze volgt sinds een drietal jaar de opleiding bij het centrum voor volwassenonderwijs Miras. De vorming duurt in totaal 4 jaar. Na een éénjarig voortraject volgt een beroepsopleiding van 3 jaar. Zo deed Nathalie al stage bij Stad Kortrijk. Voor SIEN. vertelt ze er graag meer over. “Als ervaringsdeskundige armoede kan je de brug vormen tussen mensen in armoede en de hulpverlening. Hulpverleners begrijpen niet altijd goed mensen in armoede. Ook omgekeerd is dat het geval: soms begrijpen mensen niet waarom hulpverleners een bepaalde beslissing moeten nemen.”
Stage Nadat Nathalie al eerder een kijkstage deed in de jeugdzorg, deed ze ook een stage bij de sportdienst van Stad Kortrijk. “Ik heb nood aan contacten met andere mensen. Ik wou dus vooral een stage doen in de sector ‘sport en vrije tijd’. Daarnaast ben ik in mijn vrije tijd vrijwilliger bij
het Rap op Stap kantoor. Dat is een organisatie die uitstapjes en meerdaagse vakanties aan een goedkoper tarief aanbiedt. Volgens mij is er nood aan één plek waar je alles over vrije tijd vindt. Net zoals het OCMW nu een plek is voor alles omtrent sociale aspecten. Met de opleiding hoop ik later werk te vinden dat daarbij aansluit. Voor mij zou zoiets meer zijn dan enkel een job. Als ik iemand zie die problemen heeft, wil ik helpen. Ook na de kantooruren. Dat is voor mij iets natuurlijks.”
Drempels Mensen in armoede vinden het soms moeilijk om hulp te vragen. Ook Nathalie heeft die drempels ervaren. “Vroeger was ik niet zo open. Ik durfde bijna niet naar de bakker gaan. Door deel te nemen aan activiteiten van A’kzie (de vereniging waar armen het woord nemen) ben ik opengebloeid. Vroeger vond ik de stap om naar het OCMW te gaan geen drempel maar een hele trap. Ik stelde mij allerlei vragen. Kent er mij daar iemand? Wat denken de mensen als ze mij binnen zien gaan? 20 jaar geleden stond iedereen bij het OCMW in dezelfde ruimte aan te schuiven. Daar moest je al meteen je verhaal doen aan het onthaal. Ik wou dat echter enkel bespreken met een begeleider. Nu is de werkwijze van het OCMW gelukkig veranderd.”
Stap voor stap “Ik help ook anderen die het moeilijk vinden om de stap naar hulp te zetten. Onlangs ging ik mee met iemand die een afspraak had in het stadhuis. Die persoon wou liever niet alleen gaan. Op zo’n momenten kan een ervaringsdeskundige armoede veel betekenen. Mensen aanvaarden soms meer van ons dan van een andere hulpverlener.
Je mag niets forceren. Het is belangrijk om op het tempo van elke mens te werken. Babystapjes zijn ook stapjes. Dat heb ik ook moeten leren. Zelfs na 3 jaar opleiding moet ik dat steeds in gedachten houden. Bij A’kzie moeten mensen wel zelf de eerste stap zetten. Als het echt niet lukt, gaan we met hen mee.”
Wisselwerking “Met inspanningen van beide kanten groeien kwetsbare mensen en hulpverleners naar elkaar toe. Die laatsten moeten ook buiten hun kader durven denken. Je kan mensen wel helpen, maar ze moeten zelf de beslissing nemen. Als je zelf geen beslissingen mag nemen, krijg je het gevoel dat je een nietsnut bent. Eigenlijk zou elke dienst wel een ervaringsdeskundige armoede en sociale uitsluiting kunnen gebruiken. Armoede gaat voor mij over meer dan enkel geld. Voor mij is het bijvoorbeeld ook een kind dat in een instelling zit. Iedereen heeft wel iets waardoor hij of zij in armoede of uitsluiting leeft.”
Sociaal Huis Het Sociaal Huis is er voor iedereen. Wil je weten waar je recht op hebt? Ben je op zoek naar betaalbare opvang? Heb je vragen rond jouw inkomen of uitkering? Stapelen de facturen zich op? Voor al die zaken kan je bij het Sociaal Huis terecht. Vergeet niet om eerst een afspraak te maken. Zo hoef je niet te wachten als je komt. Ben je moeilijk te been of stel je jouw vraag liever eerst online? Ook via de website kan je contact opnemen. www.kortrijk.be/sociaal-huis-kortrijk www.facebook.com/akziekortrijk 27